Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1743 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Το πλωτό πάρκο βρίσκεται 140 χλμ. (86,9 μίλια) ανοικτά των Νορβηγικών ακτών και σε βάθος 260 με 300 μέτρων.
      Η ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας, έχει οδηγήσει σε μια μοναδική αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Ευρώπη.
      Στις ακτές της Νορβηγίας όμως, ολοκληρώθηκε η κατασκευή του μεγαλύτερου πλωτού αιολικού πάρκου στον κόσμο, το οποίο έχει μια βασική διαφορά από τα υπόλοιπα αιολικά πάρκα. Είναι το πρώτο στον κόσμο, που τροφοδοτεί εγκαταστάσεις παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια θάλασσα.

      Όπως αναφέρει το CNBC, η εγκατάσταση ανήκει στην νορβηγική εταιρεία ενέργειας Equinor, η οποία δραστηριοποιείται στην αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου, εκμεταλλευόμενη τις τεράστιες πετρελαϊκές ικανότητές της χώρας.
      Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους περιορισμούς της ΕΕ στη ρωσική ενέργεια, η Νορβηγία ανέλαβε να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες και να προμηθεύσει την Ευρώπη με πετρέλαιο και φυσικό αέριο, για την παραγωγή των οποίων θα χρησιμοποιηθεί η αιολική ενέργεια.
      Έτσι, 140 χλμ. (86,9 μίλια) ανοικτά των Νορβηγικών ακτών και σε βάθος 260 με 300 μέτρα δημιουργήθηκε το μεγαλύτερο πλωτό πάρκο της Hywind Tampen το οποίο θα χρησιμοποιηθεί, για να βοηθήσει στις εργασίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα, μειώνοντας το κόστος. Ο Equinor ανέφερε ότι η πρώτη ισχύς του Hywind Tampen, που παρήχθη μόλις την περασμένη Κυριακή, στάλθηκε στο κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου Gullfaks.
      «Είμαι περήφανος που τώρα ξεκινήσαμε την παραγωγή στο Hywind Tampen, το πρώτο και μεγαλύτερο πλωτό αιολικό πάρκο της Νορβηγίας και το μεγαλύτερο στον κόσμο», δήλωσε ο Geir Tungesvik, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Equinor για έργα, γεωτρήσεις και προμήθειες.
      Αντιδράσεις για την σύνδεσή του με τα ορυκτά καύσιμα
      Επτά από τις ανεμογεννήτριες του αιολικού πάρκου αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία το 2022, με την εγκατάσταση των υπόλοιπων τεσσάρων να πραγματοποιηθεί το 2023. Όταν ολοκληρωθεί, η Equinor εκτιμά ότι θα έχει χωρητικότητα συστήματος 88 μεγαβάτ.
      Εκτός από την Equinor, στο έργο συμμετέχουν κι άλλες εταιρείες όπως οι Vår Energi, INPEX Idemitsu, Petoro, Wintershall Dea και OMV.
      Η Hywind Tampen αναμένεται να καλύψει περίπου το 35% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στα κοιτάσματα φυσικού αερίου Gullfaks και Snorre. «Αυτό θα μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά περίπου 200.000 τόνους ετησίως», αναφέρει η εταιρεία.
      Ωστόσο, η χρήση ενός πλωτού αιολικού πάρκου για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, είναι πιθανό να προκαλέσει αντιδράσεις καθώς αντιτίθεται στην απόφαση του ΟΗΕ να στραφεί ο πλανήτης σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές και να απαλλαγεί από τον άνθρακα έως το 2030.
      Και η κατασκευή αυτού του αιολικού πάρκου στη Νορβηγία δεν είναι ακριβώς η εναλλακτική οπτική που είχε στο μυαλό του ο γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Κουτέρες μιλώντας για τις ΑΠΕ.
      Μια ισχυρά αναδυόμενη βιομηχανία
      Η Νορβηγική Equinor υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των πλωτών ανεμογεννητριών στο Hywind Tampen , που εγκαταστάθηκαν σε μια πλωτή πλατφόρμα από σκυρόδεμα, με σύστημα κοινής πρόσδεσης, είναι ότι μπορούν να εγκατασταθούν σε ακόμη βαθύτερα νερά από αυτά που βρίσκονται εκείνα με σταθερό πυθμένα.
      Το 2017, η Equinor ξεκίνησε τη λειτουργία της στο Hywind Scotland, μια εγκατάσταση πέντε στροβίλων, 30 MW που είναι το πρώτο πλωτό αιολικό πάρκο στον κόσμο.
      Έκτοτε, μια σειρά από μεγάλες εταιρείες έχουν κάνει κινήσεις στον κλάδο. Τον Αύγουστο του 2021, η RWE Renewables και η Kansai Electric Power υπέγραψαν συμφωνία για την αξιολόγηση της σκοπιμότητας ενός «μεγάλης κλίμακας πλωτών υπεράκτιων αιολικών έργων» σε ύδατα ανοιχτά των ακτών της Ιαπωνίας.
      Τον Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς, η νορβηγική εταιρεία Statkraft ανακοίνωσε μια μακροπρόθεσμη συμφωνία αγοράς σχετικά με ένα πλωτό αιολικό πάρκο ισχύος 50 MW - το οποίο έχει επίσης αποκαλέσει το «μεγαλύτερο στον κόσμο» - στα ανοικτά των ακτών του Αμπερντίν της Σκωτίας.
      Και λίγους μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2021, ανακοινώθηκαν σχέδια για τρεις μεγάλες υπεράκτιες αιολικές εξελίξεις στην Αυστραλία - δύο από τις οποίες επιδιώκουν να ενσωματώσουν τεχνολογία πλωτής αιολικής ενέργειας.
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Εγκρίθηκε από το ΔΣ της ΔΕΗ η απόσχιση των λιγνιτικών μονάδων Μεγαλόπολης και Φλώρινας καθώς και η πρόκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της ΔΕΗ για την προκήρυξη ανοιχτού, διεθνούς, πλειοδοτικού διαγωνισμού για την πώλησή τους.
      Το ΔΣ συνεδρίασε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενώ κατά την έναρξη της συνεδρίασης εργαζόμενοι της ΔΕΗ πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας.
      Συγκεκριμένα οι αποφάσεις του Δ.Σ. προβλέπουν:
      -Την απόσχιση δύο κλάδων λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ που περιλαμβάνουν και το ανθρώπινο δυναμικό και τη σύσταση αντίστοιχα δύο εταιριών με την επωνυμία «ΜΕΛΙΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΛΙΓΝΙΤΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (13.200.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 4,00 Euro εκάστης) και «ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΛΙΓΝΙΤΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», (24.782.500 μετοχές αξίας 4,00 Euro εκάστης).
      -Την έγκριση των λογιστικών καταστάσεων, των εκθέσεων διαπίστωσης της λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων των Κλάδων Μεγαλόπολης και Μελίτης, το σχέδιο απόσχισης, τα καταστατικά των δύο νέων εταιριών, την πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου προς την Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ που θα συγκληθεί προκειμένου να εγκρίνει τις παραπάνω ενέργειες.
      Επίσης, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΗ ενέκρινε το κείμενο και τους όρους της νέας τριετούς Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας 2018-2021 και εξουσιοδότησε τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Επιχείρησης για την υπογραφή της με τους εκπροσώπους της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ.
      (Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ) 
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Χρηματοδότηση ύψους 3,9 δισ. ευρώ εξασφάλισε ο αγωγός TAP από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) καθώς και ομάδα 17 εμπορικών τραπεζών.Πρόκειται για την μεγαλύτερη χρηματοδότηση έργου που είχε συμφωνηθεί για ευρωπαϊκό project υποδομής το 2018, όπως αναφέρει στην σχετική του ανακοίνωση ο TAP.
      «Με το οικονομικό κλείσιμο να έχει πλέον επιτευχθεί, ο TAP έφτασε σε ένα ακόμα μεγάλο ορόσημο στην πρόοδο του έργου. Ο TAP δεσμεύτηκε αυτοβούλως να συμμορφωθεί με τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα που απαιτούνται από τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο γενικός διευθυντής του TAP, Luca Schieppati, τονίζοντας πως «με τη χρηματοδότηση του project να έχει ολοκληρωθεί, ο TAP μπορεί να προχωρήσει στην τελική ολοκλήρωση του έργου και παράδοση αερίου από το Shah Deniz II το 2020».
      «Ως η τράπεζα της ΕΕ, η ΕΙΒ αναγνωρίζει τη σημαντική συνεισφορά στη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη που θα φέρει ο TAP και για τον λόγο αυτό παρέχει 700 εκατ. ευρώ», σημείωσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της EIB, αρμόδιος για θέματα ενέργειας, Andrew McDowell, ενώ η γενική διευθύντρια της EBRD για θέματα βιώσιμων υποδομών, Nandita Parshad, δήλωσε πως «ο TAP θα θέσει τη βάση για μια ολοκληρωμένη αγορά αερίου στη νοτιοανατολική Ευρώπη και θα ενισχύσει τη στρατηγική θέση της περιοχής ως ενεργειακού κόμβου. Πιστεύουμε πως το αέριο παραμένει σημαντικό μεταβατικό καύσιμο σε αυτή την περιοχή που μπορεί να βοηθήσει ώστε να εκτοπιστεί ο άνθρακας και να διευκολύνει την διείσδυση των ΑΠΕ».
      Ο μήκους 878 χιλιομέτρων αγωγός θα ξεκινήσει στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας, θα περνά την Αλβανία και την Αδριατική και θα καταλήγει στη Νότια Ιταλία. Είναι το τελικό τμήμα του Νότιου Διαδρόμου, που φέρνει αέριο από την Κασπία Θάλασσα στην Ευρώπη. Με αρχική ετήσια δυναμικότητα 10 δισ. κυβικών μέτρων –που ισοδυναμεί με την ενεργειακή κατανάλωση περίπου 7 εκατ. νοικοκυριών στην Ευρώπη- ο αγωγός θα συμβάλει σημαντικά στη διαφοροποίηση της ενεργειακής προμήθειας της Ευρώπης.Οι πρώτες παραδόσεις αερίου αναμένονται το 2020.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Δεύτερη στον κόσμο – μετά την Ισπανία- ως προς το δυναμικό παραγωγής ρεύματος από φωτοβολταϊκά κατατάσσεται η Ελλάδα σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας.
      Οι επενδύσεις σε μονάδες παραγωγής αλλά και στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής οδηγούν σε αυξανόμενη διείσδυση της πράσινης ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας – ενδεικτικά το 2022 ο ΔΕΔΔΗΕ τετραπλασίασε την ισχύ των ΑΠΕ που ενεργοποιήθηκαν στο δίκτυο διανομής, σε σχέση με το 2019.
      Σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού, που εξετάζει το δυναμικό παραγωγής των υφιστάμενων φωτοβολταϊκών μονάδων ως προς τη συνολική ζήτηση (όχι την πραγματική παραγωγή), η διείσδυση των φωτοβολταϊκών στο τέλος του 2022 ήταν 17.5 % στην Ελλάδα και 19,1 % στην Ισπανία. Συγκριτικά ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 8,7 % και ο διεθνής μέσος όρος 6,2 %.
      “Εννέα χώρες έχουν σήμερα ποσοστά διείσδυσης άνω του 10%, με την Ισπανία, την Ελλάδα και τη Χιλή να ξεπερνούν το 17%, και ενώ η συμφόρηση του δικτύου έχει καταστεί ζήτημα, τα μέτρα πολιτικής, οι τεχνικές λύσεις και η αποθήκευση παρέχουν ήδη εφαρμόσιμες λύσεις για την ενίσχυση της διείσδυσης των φωτοβολταϊκών”, αναφέρεται στην έκθεση.
      Η αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, ιδίως σε περιόδους χαμηλής ζήτησης (π.χ. Σαββατοκύριακα και αργίες με ευνοϊκές καιρικές συνθήκες) οδηγεί και στη χώρα μας σε περικοπή της παραγωγής “πράσινης” ενέργειας για λόγους ευστάθειας του συστήματος. Παράλληλα κατά τις περιόδους αυτές διαμορφώνονται οι χαμηλότερες – έως και μηδενικές – τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στο Χρηματιστήριο.
      Ως προς τα δίκτυα, αρμόδιες πηγές του ΔΕΔΔΗΕ ανέφεραν προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι το 2022 ενεργοποιήθηκαν στο δίκτυο διανομής 4.800 μονάδες ΑΠΕ ισχύος 1080 μεγαβάτ, έναντι 688 μονάδων ισχύος 242 μεγαβάτ το 2019 (αύξηση 597 % στο πλήθος και 346 % στην ισχύ). Αθροιστικά οι μονάδες ΑΠΕ (κυρίως φωτοβολταϊκά) στο δίκτυο διανομής έφθασαν πέρυσι στα 6,5 γιγαβάτ από 4 γιγαβάτ το 2019 ενώ με βάση τα προγραμματισμένα έργα για το 2023, η ισχύς θα υπερβεί τα 8.7 γιγαβάτ.
      Αντίστοιχα από τον ΑΔΜΗΕ (σύμφωνα με το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης 2024-2033), επισημαίνεται ότι έως το Δεκέμβριο του 2022, στο διασυνδεδεμένο σύστημα λειτουργούσαν Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και Συμπαραγωγής συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 10256 MW, (4516 MW αιολικά και 5150 MW φωτοβολταϊκά) ενώ από τους δύο Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ) έχουν χορηγηθεί Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης σε Σταθμούς ΑΠΕ συνολικής ισχύος άνω των 11,5 GW.
      “Αν λογιστούν σωρευτικά οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις ΑΠΕ μαζί με όσα έργα έχουν κατοχυρώσει το δικαίωμα να συνδεθούν στο Δίκτυο και στο Σύστημα μέσω Όριστικών Προσφορών Σύνδεσης με το ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ αντίστοιχα, και το δυναμικό ΑΠΕ που προκύπτει ως δυνατότητα στα νησιά που διασυνδέονται (Κυκλάδες, Κρήτη, Δωδεκάνησα, Β. Αιγαίο) το αποτέλεσμα περί τα 24 GW ισχύος υπερβαίνει ήδη το καταγεγραμμένο στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στόχο για το 2030 (15,1 GW) και επιτυγχάνει τον στόχο για ΑΠΕ ισχύος 22-24 GW στην ηλεκτροπαραγωγή όπως αναμένεται να αποτυπωθεί στην επικείμενη αναθεώρηση του ΕΣΕΚ”, αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ.
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Κι όμως, ούτε ένα black-out: αιολικά και φωτοβολταϊκά κάλυψαν το 41% της ηλεκτρικής κατανάλωσης στην Ελλάδα το 30ήμερο 28.03-26.04.   Κατά 14% μειώθηκε η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ και το ΗΒ το διάστημα 28 Μαρτίου - 26 Απριλίου, σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό.   Η ηλεκτροπαραγωγή από κάρβουνο και λιγνίτη κατέρρευσε κατά 43% (στην Ελλάδα κατά πάνω από 60%) ενώ ακόμα και εκείνη από φυσικό αέριο μειώθηκε κατά 30%.   Η ηλεκτροπαραγωγή από αιολικά έμεινε στάσιμη ενώ εκείνη από φωτοβολταϊκά αυξήθηκε κατά 28% (βοήθησαν και οι ασυνήθιστες λιακάδες στην Ευρώπη).   Μαζί κάλυψαν το 23% της ηλεκτρικής κατανάλωσης.     Το μεσημέρι της 5ης Απριλίου, σε 10 χώρες η τιμή του Ηλεκτρικού Συστήματος ήταν αρνητική.   Αυτό αναδεικνύει την υπερεπάρκεια και μη-ευελιξία θερμικής ισχύος, την ανάγκη για σημαντικά μέτρα στη διαχείριση της ζήτησης (πχ αποθήκευση ενέργειας, έξυπνοι μετρητές), καθώς και την ανάγκη ευελιξίας ακόμα και στις ΑΠΕ (τη Δευτέρα του Πάσχα η μισή χερσαία αιολική ισχύς της Γερμανίας έπρεπε να τεθεί εκτός Συστήματος λόγω χαμηλής ζήτησης).   Αναλυτικά από το Ember στο Carbon Brief: https://www.carbonbrief.org/analysis-coronavirus-has-cut-co2-from-europes-electricity-system-by-39-per-cent
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Πριν 15 χρόνια, οι λιγνιτικές μονάδες στη Δ. Μακεδονία κάλυπταν πάνω από τη μισή ζήτηση στο Σύστημα Ηλεκτρισμού. 
      Πριν λίγες μέρες, στις 20 Μαϊου, πρώτη φορά το Σύστημα λειτούργησε χωρίς καθόλου λιγνίτη από τη Δ. Μακεδονία.
      Τον Απρίλιο, όλοι οι λιγνίτες της χώρας κάλυψαν μόλις το 3% της ζήτησης. Οι ΑΠΕ κάλυψαν το 35% όσο και το φυσικό αέριο, οι εισαγωγές 22% και τα ΥΗ 5%.
      Η εξίσωση έχει αρκετές παραμέτρους αλλά είναι σαφής:
      Αν θέλουμε 
      i) να πετύχουμε τους αναμενόμενους νέους πιο φιλόδοξους πανευρωπαϊκούς στόχους, και ταυτόχρονα 
      ii) να μειώσουμε την εξάρτηση από εισαγωγές (ΦΑ και ηλ. ενέργειας)
      iii) να αποφύγουμε το lock-in σε μελλοντικά άχρηστες/πανάκριβες νέες μονάδες ΦΑ
      τότε μόνη λύση είναι η εμπροσθοβαρής και ταχεία ανάπτυξη ΑΠΕ μαζί με μέγιστη αξιοποίηση κάθε δυνατότητας εξοικονόμησης.
      Η συζήτηση για την ορθή χωροθέτηση είναι προφανώς κι αυτή κρίσιμη, αλλά παράλληλη.

      Δείτε εδώ την δημοσίευση:
       
       
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ο τομέας της αιολικής ενέργειας είχε τη δεύτερη καλύτερη χρονιά του το 2021, με πρώτη καλύτερη το 2020, ωστόσο οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να αυξηθούν δραματικά για να μη χαθούν οι στόχοι των μηδενικών εκπομπών, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Αιολικής Ενέργειας (GWEC) που παρουσιάζει το CNBC.
      Οπως αναφέρει η Global Wind Report 2022, πέρυσι εγκαταστάθηκαν 93,6 GW, λίγο χαμηλότερα από τα 95,3 GW του 2020, ενώ σωρευτικά η ισχύς αυξήθηκε στα 837 GW. Πρόκειται για τη μέγιστη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που μπορούν να παράγουν οι εγκαταστάσεις, και όχι γι' αυτήν που αναγκαστικά παράγουν.
      Οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις το 2021 έφτασαν τα 21,1 GW, επίδοση ρεκόρ, ενώ οι εγκαταστάσεις στην ξηρά ανήλθαν σε 72,5 GW έναντι 88,4 GW το 2020.
      Σύμφωνα με την GWEC -μέλη της οποίας είναι εταιρείες όπως η Vestas, η Orsted και η Shell- η μείωση των χερσαίων εγκαταστάσεων προήλθε κυρίως από Κίνα και ΗΠΑ. Στην Κίνα εγκαταστάθηκαν 30,7 GW το 2021 σε σύγκριση με πάνω από 50 GW το 2020, ενώ στις ΗΠΑ εγκαταστάθηκαν 12,7 GW το 2021 έναντι 16,9 GW το 2020, μεταξύ άλλων και λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα που επέφερε η πανδημία.
      Προειδοποιήσεις
      Η έκθεση απευθύνει προειδοποιήσεις, ζητώντας σημαντική αύξηση της δυνατότητας (capacity) παραγωγής αιολικής ενέργειας. «Με τους τρέχοντες ρυθμούς εγκατάστασης», αναφέρει η GWEC, «μέχρι το 2030 θα έχουμε λιγότερο από τα δύο τρίτα της αιολικής ενέργειας που απαιτείται για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι». Για να μην παραμείνουμε καταδικασμένοι να αποτύχουμε, προστίθεται, οι παγκόσμιες εγκαταστάσεις «πρέπει να τετραπλασιαστούν μέσα σε αυτή τη δεκαετία, ώστε να επιτύχουμε τους στόχους του 2050».
      Επίσης, η έκθεση ζητά να εξορθολογιστούν οι απαιτούμενες διαδικασίες αδειοδότησης και να καταρτιστεί «ένα ισχυρότερο διεθνές ρυθμιστικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του αυξημένου ανταγωνισμού που αφορά εμπορεύματα και ορυκτά».
      Ο διευθύνων σύμβουλος της GWEC Ben Backwell δήλωσε μεταξύ άλλων: «Απαιτείται μια πιο ενεργητική προσέγγιση στη χάραξη πολιτικής σε όλο τον κόσμο. Τα γεγονότα του περασμένου έτους, που οδήγησαν τις οικονομίες και τους καταναλωτές σε ακραία αστάθεια και υψηλές τιμές στα ορυκτά καύσιμα, είναι σύμπτωμα μιας διστακτικής ενεργειακής μετάβασης».
      Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πρόσθεσε, δείχνει «τις επιπτώσεις της εξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων». «Οι τελευταίοι 12 μήνες πρέπει να χρησιμεύσουν ως τεράστιο σήμα αφύπνισης ώστε να στραφούμε αποφασιστικά σε ενεργειακά συστήματα του 21ου αιώνα που βασίζονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
      Ενας πλανήτης υπνοβάτης
      Είναι αλήθεια ότι η επίτευξη οποιασδήποτε ουσιαστικής αλλαγής αποτελεί τεράστιο έργο. Τα ορυκτά καύσιμα είναι ριζωμένα στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα και οι εταιρείες συνεχίζουν να αναπτύσσουν κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο.
      Τον Μάρτιο ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) ανέφερε ότι το 2021 οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που σχετίζονται με την ενέργεια αυξήθηκαν στο υψηλότερο επίπεδό τους στην ιστορία, αγγίζοντας τους 36,3 δισ. μετρικούς τόνους και σημειώνοντας αύξηση 6%.
      Ταυτόχρονα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωνε ότι ότι ο πλανήτης βγήκε από την παγκόσμια σύνοδο COP26 της Γλασκώβη «αφελώς αισιόδοξος», «υπνοβατώντας προς την κλιματική καταστροφή».
      (euro2day.gr)
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σύμφωνα με τις τρέχουσες τάσεις, η παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα υπερβεί εκείνη των ορυκτών καυσίμων και της πυρηνικής ενέργειας μαζί, μέχρι το 2026.
      Ηταν μία ακόμη χρονιά-ρεκόρ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρά την πανδημία Covid-19 και το αυξημένο κόστος πρώτων υλών σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ).
      Οπως μεταδίδει ο Guardian, περίπου 290 GW νέας δυναμικότητας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κυρίως με τη μορφή ανεμογεννητριών και ηλιακών συλλεκτών, έχει εγκατασταθεί σε όλον τον κόσμο φέτος, ξεπερνώντας το προηγούμενο περσινό ρεκόρ.
      Σύμφωνα με τις τρέχουσες τάσεις, η παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα υπερβεί εκείνη των ορυκτών καυσίμων και της πυρηνικής ενέργειας μαζί, μέχρι το 2026.
      Σύμφωνα με την έκθεση, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα αντιπροσωπεύουν περίπου το 95% της αύξησης της παγκόσμιας ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τώρα έως το τέλος του 2026, με την ηλιακή ενέργεια να παρέχει περίπου το ήμισυ της αύξησης.
       
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Εκρηκτικές είναι οι αυξήσεις το τελευταίο 24ωρο στο κόστος φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Περιορισμένες οι ροές από τη Ρωσία, σε χαμηλό 10ετίας τα αποθέματα. Δέκα εταιρείες ενέργειας κατέβασαν ρολά στη Βρετανία.
      Ρεκόρ κάνουν ακόμη μία ημέρα οι τιμές του φυσικού αερίου και της ενέργειας στην Ευρώπη. Οπως μεταδίδει το Bloomberg, τα αποθέματα από φυσικό αέριο έως άνθρακα και νερό για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι σε έλλειψη.
      Oι ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς τον τερματικό σταθμό Mallnow της Γερμανίας μειώθηκαν, περιορίζοντας τη χθεσινή μερική ανάκαμψη. Οι προμήθειες μέσω της κύριας διαδρομής διέλευσης είναι περίπου κατά το ένα τρίτο λιγότερες από τις αρχές της εβδομάδας. Και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας που αναζητούν να αγοράσουν περισσότερο άνθρακα από τη Ρωσία θα απογοητευθούν, καθώς οι εξαγωγές είναι πιθανό να είναι περιορισμένες.
      «Δεν είχαμε προβλέψει ότι θα έρθουν αυτές οι τιμές», δήλωσε ο Alex Grant, ανώτερος αντιπρόεδρος της Equinor ASA, σε συνέδριο στο Λονδίνο. «Στις τιμές υπάρχει ένα ασφάλιστρο κινδύνου για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον και ο κίνδυνος εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την παροχή φυσικού αερίου».
      Η αγορά είναι όμηρος των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα, την ώρα που οι χώρες πρόκειται να αρχίσουν να μειώνουν το φυσικό αέριο που αποθηκεύεται. Τα ευρωπαϊκά αποθέματα είναι σε χαμηλό δεκαετίας για αυτή την εποχή.
      Ακόμη τρεις μικρές εταιρείες προμήθειας ενέργειας κατέβασαν ρολά στο Ηνωμένο Βασίλειο την Τετάρτη -συνολικά δέκα έχουν βάλει λουκέτο τους τελευταίους δύο μήνες. Περίπου 1,7 εκατ. νοικοκυριά έχουν αναγκαστεί να αλλάξουν προμηθευτές.

      Εν τω μεταξύ, ο Γάλλος πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ έχει προγραμματίσει να ανακοινώσει μέτρα που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για να μετριάσει την αύξηση των τιμών της ενέργειας, σήμερα το βράδυ.
      Οι εισροές φυσικού αερίου ως LNG στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να έχουν προβλήματα λόγω του ανταγωνισμού από την Ασία, σύμφωνα με έκθεση της Inspired Energy.
      Το ολλανδικό φυσικό αέριο για τον επόμενο μήνα, ευρωπαϊκός δείκτης αναφοράς, αυξάνεται έως και 13,4%, φτάνοντας στα 98,23 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Τα βρετανικά συμβόλαια επίσης κινούνται ανοδικά κατά 17,4%, στο νέο υψηλό των £252,53. Και στα δύο έχει υπερδιπλασιαστεί η τιμή τους τον τελευταίο μήνα.
      Η γερμανική ενέργεια για το επόμενο έτος ενισχύεται έως 12%, στα €132 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η αντίστοιχη γαλλική κερδίζει 10,3%, στα 135,50 ευρώ. Και οι δύο είναι σε επίπεδα-ρεκόρ σήμερα Πέμπτη.

      Στην ασιατική αγορά ο δείκτης αναφοράς JKM για την πορεία των τιμών του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) εκτοξεύτηκε σε νέο ρεκόρ όλων των εποχών, στα $34,47/εκατ. Btu, σύμφωνα με την Platt's.
      Η τιμή αυτή ισοδυναμεί με πετρέλαιο $200 το βαρέλι.
      Η "περίοδος θέρμανης" ξεκινά επισήμως την Παρασκευή.
      Ο χάρτης της ημέρας
      Εχουν τελειώσει τα χρώματα στον χάρτη της Ευρώπης EnergyLive που αποτυπώνει την κούρσα των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικού ρεύματος.
      Προσθέτουν τώρα ένα βαθύ μπλε καθώς Ισπανία και Ιταλία ξεπέρασαν τα €200 ανά MWh.
      Οι ενεργοβόρες βιομηχανιές περνούν μεγάλο πόνο, το ίδιο μικρότερες εποιχιερήσεις και νοικοκυρία, χωρίς κάτι να δείχνει που βρίσκεται το τέλος του οδυνηρού ράλι για την κατανάλωση.

    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Η EDP, μέσω της EDP Renewables, εγκαινίασε δύο νέα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα, προσθέτοντας σχεδόν 70 MW καθαρής ενέργειας στο εθνικό ηλεκτρικό δίκτυο. Ως επισφράγιση αυτού του ορόσημου, πραγματοποιήθηκε επίσημη τελετή εγκαινίων στο αιολικό πάρκο Ξηρονομή στη Βοιωτία, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση της EDP να στηρίξει τους ενεργειακούς στόχους της Ελλάδας και να ενισχύσει την παρουσία της στην ενεργειακή μετάβασή της.
      Όπως σημειώνει η σχετική ανακοίνωση, τα δύο αιολικά πάρκα, της Ξηρονομής στη Βοιωτία, και του Χαλκοδόνιου στη Μαγνησία, έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ κοντά στα 70 MW. Τα έργα αυτά θα παράγουν πάνω από 143 GWh ανανεώσιμης ενέργειας ετησίως, αρκετή για να τροφοδοτήσει περισσότερα από 37.000 νοικοκυριά. Παράλληλα, θα συμβάλουν στη μείωση εκπομπών CO2 άνω των 102.000 τόνων ετησίως, στην κατεύθυνση ενός βιώσιμου ενεργειακού συστήματος.
      Για τον εορτασμό της έναρξης λειτουργίας, η EDP διοργάνωσε επίσημη τελετή εγκαινίων στο αιολικό πάρκο Ξηρονομή, στην οποία συμμετείχαν αξιωματούχοι, όπως ο Jorge Domecq, πρέσβης της Ισπανίας στην Ελλάδα, ο Rui Maciera, πρέσβης της Πορτογαλίας στην Ελλάδα, ο Jorge Andreu, γενικός γραμματέας της ισπανικής πρεσβείας στην Ελλάδα, ο Laurent Armaos, γενικός γραμματέας της πορτογαλικής πρεσβείας στην Ελλάδα, καθώς και στελέχη της EDP.
      Η εκδήλωση ανέδειξε τη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα υπογράμμισε τον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας στη μετάβαση της Ευρώπης προς την καθαρή ενέργεια.
      Η έναρξη λειτουργίας των αιολικών πάρκων στη Ξηρονομή και το Χαλκοδόνιο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς ένα καθαρότερο ενεργειακό μέλλον για την Ελλάδα. Η EDP παραμένει προσηλωμένη στην επιτάχυνση της παγκόσμιας μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με την Ελλάδα να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη διαδρομή.
      «Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε περιφερειακό ηγέτη στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς οι άφθονοι αιολικοί και ηλιακοί πόροι της προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες. Η δέσμευση της χώρας για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030, σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ, την καθιστά ελκυστική αγορά για επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια. Η EDP είναι υπερήφανη που συμβάλλει σε αυτό το όραμα, υποστηρίζοντας την Ελλάδα στις προσπάθειές της να εκσυγχρονίσει το ενεργειακό της μείγμα και να οικοδομήσει μια βιώσιμη οικονομία», δήλωσε ο Διονύσιος Ανδρωνάς, Country Manager της EDP Renewables στην Ελλάδα.
      Η στρατηγική της EDP υπερβαίνει την κατασκευή έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς ενισχύει τόσο τις τοπικές κοινωνίες όσο και το περιβάλλον, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και υποστηρίζοντας την καινοτομία και την περιφερειακή ανάπτυξη των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιείται.
      Κοιτάζοντας μπροστά, η EDP σχεδιάζει την ανάπτυξη επιπλέον 3 GW ανανεώσιμης ενεργειακής δυναμικότητας ετησίως, εστιάζοντας στην αιολική και ηλιακή ενέργεια, καθώς και σε λύσεις αποθήκευσης. Σύμφωνα με το επιχειρηματικό της σχέδιο για την περίοδο 2023-2026, η εταιρεία θα επενδύσει 12 δισ. ευρώ σε παγκόσμιο επίπεδο, επεκτείνοντας το αποτύπωμά της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με αυτές τις επενδύσεις, συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός ενεργειακού τομέα με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα και στην επίτευξη των δεσμεύσεών της για βιωσιμότητα.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στο παιχνίδι ηχηρά ονόματα όπως ΔΕΠΑ, Mytilineos και άλλοι. Από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του ο TAP έχει διοχετεύσει στην Ευρώπη πλέον του 1 δισ. κ.μ., από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν. Πρόσκληση υποβολής προσφορών 17 Μαΐου.
      Έναν νέο, δυνητικό, πελάτη αποκτούν από φέτος Έλληνες προμηθευτές φυσικού αερίου. Θα μπορούν να πωλούν αέριο στον TAP, για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του.
      Ο TAP πραγματοποιεί κάθε χρόνο διαγωνισμό για την προμήθεια φυσικού αερίου, το οποίο προορίζεται ως καύσιμο και για τους Σταθμούς Συμπίεσης που διαθέτει. Ο πρώτος διαγωνισμός έγινε πέρυσι τον Ιούνιο, στον οποίο συμμετείχαν αποκλειστικά ευρωπαίοι παίκτες, με δυνατότητα παράδοσης στην Ιταλία.
      Μετά την έναρξη της εμπορικής, πλέον, λειτουργίας του TAP, τον Νοέμβριο του 2020, και τη διασύνδεση του με τον ΔΕΣΦΑ αυτή η δυνατότητα παρέχεται για πρώτη φορά, εκτός από ξένους, και σε Έλληνες προμηθευτές, όπως η ΔΕΠΑ, η Mytilineos και άλλοι, προκειμένου να διαθέτουν στον αγωγό ποσότητες φυσικού αερίου για τις ετήσιες ανάγκες του. Όσοι, δηλαδή, ρίχνουν φυσικό αέριο στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου (ΕΣΦΑ) που διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ μπορούν τώρα να πωλούν και στον TAP για ιδία κατανάλωση.
      Στις 17 Μαΐου θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του TAP η σχετική πρόσκληση υποβολής προσφορών, καθώς και οι ποσότητες που θα έχει ανάγκη ο αγωγός από τον Οκτώβριο του 2021 ως τον Σεπτέμβριο του 2022.
      Το σημείο παράδοσης για την Ελλάδα είναι η Νέα Μεσημβρία, όπου διασυνδέεται με το ΕΣΦΑ. Υπάρχουν και τρία ακόμη, το σημείο διασύνδεσης στο Μελεντούνιο της Ιταλίας, το σημείο αναδιανομής της Snam Rete Gas, επίσης στο Μελεντούνιο, καθώς και το εικονικό σημείο συναλλαγών που είναι προσβάσιμο στους χρήστες του δικτύου και οι οποίοι έχουν δεσμεύσει εξασφαλισμένη μεταφορική δυναμικότητα ευθείας ροής στον αγωγό για τη συγκεκριμένη περίοδο.
      Από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του ο TAP έχει διοχετεύσει στην Ευρώπη πλέον του 1 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, που προέρχεται από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν. Από το σημείο σύνδεσης του με τον ΔΕΣΦΑ, στη Νέα Μεσημβρία, καλύφθηκε το 18,12% των εισαγωγών φυσικού αερίου στη χώρα μας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, αναδεικνύοντας το ως τρίτο κατά σειρά σημείο εισόδου, με 3,47 TWh.
      Με την ολοκλήρωση του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB ως τα τέλη του έτους και τη διασύνδεση του με τον TAP, θα καλύπτονται μέσω του τελευταίου και οι ανάγκες σε φυσικό αέριο της βουλγαρικής αγοράς σε ποσοστό έως και 33%.
      Το καλοκαίρι η κοινοπραξία του TAP (Socar, BP, Snam, Fluxys, Enagas Axpo) σχεδιάζει την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την αύξηση της χωρητικότητας του αγωγού έως και 20 bcm το χρόνο από 10 bcm που είναι σήμερα, με την προσθήκη δύο ακόμη Σταθμών Συμπίεσης και την τροποποίηση υπαρχόντων.
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αντιμέτωπο με πάμπολλους κινδύνους, από ένα καύσωνα διαρκείας σε συνδυασμό με άπνοια, χαμηλή στάθμη στους ταμιευτήρες και μακρά περιόδο ανομβρίας, μέχρι τις ακραίας έντασης βροχές που θα ακολουθήσουν, τα πλημμυρικά φαινόμενα και τις σοβαρές βλάβες που μπορεί να προκληθούν σε σημαντικές ενεργειακές υποδομές, βρίσκεται το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας.
      Κρίσιμες ωστόσο μέχρι και καταστροφικές μπορεί να είναι οι επιπτώσεις όχι τόσο από τους φυσικούς κινδύνους, όσο από τις ασύμμετρες απειλές. Από μια σημαντική, για παράδειγμα, μείωση της τροφοδοσίας σε φυσικό αέριο λόγω γεωπολιτικών παραγόντων ή ένα κύμα κυβερνοεπιθέσεων σε βασικά ενεργειακά συστήματα με αποτέλεσμα ακόμη και ένα εθνικό μπλακ άουτ.
      Αυτό είναι το συμπέρασμα έκθεσης της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τα σενάρια κρίσης του ηλεκτρικού συστήματος και το ανανεωμένο σχέδιο ετοιμότητας αντιμετώπισης κινδύνων, το οποίο έθεσε προχθές σε διαβούλευση, εξετάζοντας όλες αυτές τις δυστοπικές καταστάσεις που τα τελευταία χρόνια έχουν μπει στη ζωή μας, με βάση και τις κατευθυντήριες γραμμές του ευρωπαικού συνδέσμου διαχειριστών ηλεκτρισμού, ENTSO-E. Σαν σχέδιο επικαιροποιείται κάθε τέσσερα χρόνια, με το προηγούμενο να ανάγεται στο Σεπτέμβριο του 2022, μετά το ξέσπασμα της μεγάλης ενεργειακής κρίσης και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
      Σε μια συγκυρία όπου η συζήτηση για την ενεργειακή ασφάλεια βρίσκεται παντού στην ημερήσια διάταξη, μετά και το μπλακ άουτ στην Ιβηρική που άφησε για ώρες χωρίς ρεύμα 60 εκατομμύρια, αλλά και την έξαρση cyberattacks που βιώνει η ΕΕ (η Κομισιόν ετοιμάζει νέο σχέδιο σύμφωνα με το Politico), τα σενάρια πιθανών κρίσεων έχουν πολλαπλασιαστεί.
      Στη δική μας περίπτωση, ο έλληνας Ρυθμιστής προχώρησε στην εξέταση από κοινού με τον ΑΔΜΗΕ, ούτε λίγο ούτε πολύ 15 τέτοιων πιθανών καταστάσεων. Και στο ερώτημα, ποιες θεωρούνται από «πιθανές» έως «πολύ πιθανές», η απάντηση εστιάζει σε τρεις: Τον παρατεταμένο καύσωνα, ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο με καταιγίδες που μπορεί να ακολουθήσει, αλλά και μια κακόβουλη επίθεση στον κυβερνοχώρο.
      Αναλόγως με τη περίπτωση, η κρίση θεωρείται ότι διαρκεί από μερικές ώρες μέχρι και 1 μήνα και για την όσο πιο αξιόπιστη προσομείωση τους επελέγησαν πραγματικά δεδομένα από συγκεκριμένες ώρες και ημέρες κατανομής (φορτία, ενεργειακό μείγμα, διαθεσιμότητα μονάδων, παραγωγή ΑΠΕ, προγράμματα διασυνδέσεων κλπ), προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητας του ελληνικού συστήματος. Καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι το πρώτο σενάριο κρίσης στη λίστα ακόμη και της ευρωπαικής κατάταξης (ENTSO-E), είναι το έντονο (βαρύ) καλοκαίρι. Απόρροια προφανώς της κλιματικής κρίσης που έχει ως αποτέλεσμα οι μέρες με υψηλές θερμοκρασίες να αυξάνονται παντού και στη Βόρεια Ευρώπη.

      Στο σενάριο για παράδειγμα ενός καύσωνα διάρκειας, η ΡΑΑΕΥ περιγράφει ένα «μοτίβο» ακριβώς ίδιο με το περυσινό που εκτίναξε τις τιμές χονδρικής στη ΝΑ Ευρώπη μέχρι και τα 900 €/MWh. Υψηλές θερμοκρασίες για πάνω από 10 ημέρες που συνδυάζονται με περιορισμένες εισαγωγές φυσικού αέριου, λόγω τακτικών συντηρήσεων των συστημάτων των γειτονικών χωρών. Υψηλή ζήτηση, μειωμένη παραγωγή αιολικών λόγω άπνοιας, χαμηλή στάθμη στους ταμιευτήρες της ΔΕΗΔΕΗ -0,86%, μειωμένη απόδοση των θερμικών μονάδων και της παραγωγικής ικανότητας των μονάδων φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω ενεργοποιούνται οι εφεδρείες, ωστόσο εξαντλούνται σε σύντομο χρονικό διάστημα, εμφανίζεται συμφόρηση στις διασυνδετικές γραμμές και γενικά ζητήματα επάρκειας ισχύος και αστάθειας τάσης. Σε διασυνοριακό επίπεδο ενδέχεται να αυξηθούν οι ανάγκες για εισαγωγές από γειτονικές χώρες, αλλά είναι πιθανό αυτές να είναι περιορισμένες λόγω της μειωμένης μεταφορικής ικανότητας. Φυσικό επακόλουθο, η εκτίναξη των τιμών.

      Συνήθως του παρατεταμένους καύσωνες ακολουθούν οι ακραίας έντασης βροχές, οι υπερχειλίσεις ποταμών, με καταρρεύσεις αναχωμάτων και διαβρώσεις εδαφών. Στο επίσης υψηλού κινδύνου να ζήσουμε αυτό σενάριο, με τη ΡΑΑΕΥ να θεωρεί ότι η κρίση μπορεί να διαρκέσει και 2 εβδομάδες, παρουσιάζονται πλημμυρικά φαινόμενα σε υποσταθμούς και σοβαρές βλάβες σε γραμμές μεταφοράς, υπόγεια δίκτυα, ενεργειακές υποδομές και Κέντρα Υψηλής Τάσης (ΚΥΤ). Επιπλέον, είναι πιθανό να μειωθεί η ικανότητα των μονάδων παραγωγής να παρέχουν υπηρεσίες εξισορρόπησης καθώς και η δυνατότητα ανακατανομής από τον αρμόδιο Διαχειριστή και θεωρείται πιθανό να γίνουν προληπτικές απομονώσεις εξοπλισμού για λόγους ασφαλείας, με ό,τι αυτό συνπάγεται για την ομαλή τροφοδοσία. Και εδώ μάλλον θα απαιτηθούν αυξημένες εισαγωγές ρεύματος από γειτονικές χώρες καθώς περιορίζεται η παραγωγική ικανότητα και η διαθεσιμότητα του συστήματος μεταφοράς.
      Συνδυασμός συμβάντων και κατάρρευση του συστήματος
      Καταστάσεις όπως οι παραπάνω προκαλούν συνήθως ένα συνδυασμό συμβάντων και ντόμινο επιπτώσεων, όπως συνέβη με το μπλακ άουτ στην Ισπανία. Ταυτόχρονη δηλαδή εμφάνιση δύο βλαβών που οφείλονται σε διαφορετικές αιτίες, όπως γράφει η ΡΑΑΕΥ και προκαλούν προβλήματα στην ασφαλή λειτουργία του συστήματος σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Συνέπεια αυτών των βλαβών ενδέχεται να είναι το ανεξέλεγκτο άνοιγμα διακοπτών, οι υπερφορτίσεις γραμμών μεταφοράς, η απώλεια μονάδων παραγωγής, η γενικότερη αστάθεια του συστήματος καθώς και η πιθανότητα τοπικής ή και συνολικής κατάρρευσης του. Σε διασυνοριακό επίπεδο, δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις.
      Εθνικό μπλακ - αουτ από κυβερνοεπίθεση
      Στη πλέον όμως δυστοπική εικόνα, τη μεγαλύτερη ζημιά μπορεί να προκαλέσει μια γενικευμένη κυβερνοεπίθεση σε κρίσιμες υποδομές του δικτύου. Τόσο σε συστήματα του ΑΔΜΗΕ (σύστημα ενεργειακής διαχείρισης, αυτόματης ρύθμισης παραγωγής, επίλυσης αγοράς, ελέγχου φορτίου – συχνότητας, διαχείρισης αγοράς, κρίσιμων ΚΥΤ ή υποσταθμών, κ.ά.), όσο και του ΔΕΔΔΗΕ (σύστημα διαχείρισης της διανομής, εποπτείας διαχείρισης και τηλεχειρισμού δικτύου, κ.ά.). Το ίδιο μπορεί να πληγούν συστήματα ηλεκτροπαραγωγών ή και άλλων ενεργειακών φορέων πχ στη περίπτωση κατανεμημένης κυβερνοεπίθεσης σε πολλαπλά έργα ΑΠΕ και πρόκληση απότομης «βύθισης» φορτίου, μέσω της ταυτόχρονης διακοπής έγχυσης ισχύος από πολλαπλές μονάδες. Σύμφωνα με το Ρυθμιστή, οι κίνδυνοι αφορούν από την ασφάλεια της τροφοδοσίας μέχρι το ακραίο σενάριο ενός εθνικού μπλακ- άουτ.


      Στο ερώτημα, ποιες είναι οι άμυνες απέναντι σε όλα αυτά, το σχέδιο περιγράφει το ρόλο του συντονιστή κάθε κρίσης. Το πότε ενεργοποιείται η κατάσταση συναγερμού, ποια τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των οργάνων διαχείρισης της κατάστασης (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΣΦΑ, Χρηματιστήριο Ενέργειας, κλπ), ποιοι οι μηχανισμοί αντιμετώπισης με βάση τα προσδιορισμένα εθνικά σενάρια, και ποια τα μέτρα (προληπτικά και πιο σοβαρά) αναλόγως τη περίσταση.
      Από την ύπαρξη ικανών εφεδρειών, συντηρήσεις μονάδων σε χρόνο που να μην επηρεάζουν την ασφάλεια του συστήματος, έγκαιρη διόρθωση αστοχιών και συνεργασία με γειτονικές χώρες, μέχρι προγραμματισμένες περικοπές φορτίων σε καταναλωτές και επιβολή πλαφόν στο Χρηματιστήριο, εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα προηγούμενα μέτρα.
      Άλλωστε ο ΑΔΜΗΕ έχει εκπονήσει το λεγόμενο «Σχέδιο Άμυνας» (Defense Plan)», δηλαδή την τελική προσπάθεια για την ευστάθεια του συστήματος και την αποφυγή ακόμα και ολικής κατάρρευσης. Το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα που ενεργοποιούνται χειροκίνητα όταν το σύστημα βρίσκεται πια σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» και έχουν εξαντληθεί όλα τα διαθέσιμα μέτρα.
      Ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι οι ενεργειακές κρίσεις έχουν πλέον τέτοια ένταση που ακόμη και τα συστήματα των πιο οργανωμένων χωρών δυσκολεύονται να τις αντιμετωπίσουν, το σχέδιο της ΡΑΑΕΥ έρχεται σε μια στιγμή που όχι μόνο είναι νωπό το σοκ από το μπλακ -άουτ στην Ιβηρική, αλλά και αυξάνονται τα καμπανάκια από αρμόδιους φορείς, όπως ο ΑΔΜΗΕ, για τα κρίσιμα έργα που απουσιάζουν.
      Τόσο γιατί τα μπλοκάρουν τοπικές αντιδράσεις (ΚΥΤ Αργυρούπολης ή σύνδεση βραχονησίδας Σταχτορρόη με την Αίγινα και γραμμή Χανιά - Δαμάστα Ηρακλείου), όσο και γιατί οι χρόνοι αδειοδότησης είναι αργοί, η γραφειοκρατία μεγάλοι και «όσο χρόνο κάνει ο ΑΔΜΗΕ για να κτίσει ένα έργο, άλλο τόσο χρειάζεται για να αδειοδοτηθεί» (δηλαδή 3,4 και 5 χρόνια), όπως είπε προχθές από το βήμα του πρόσφατου Συνεδρίου «Ελλάδα 2025-2030», ο επικεφαλής του, Μάνος Μανουσάκης.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τα μεγάλα έργα στο ηλεκτρικό σύστημα που όσο καθυστερούν τόσο αυξάνεται η πιθανότητα ενός μεγάλου μπλακ άουτ. Το γεγονός ότι παρά την τεράστια διείσδυση των ΑΠΕ, δεν έχουμε βάλει ακόμη ούτε… μία μπαταρία. Οι υπαρκτοί κίνδυνοι και οι παρεμβάσεις για να ενισχυθούν οι αντοχές του συστήματος.
      Το μεγάλο μπλακ άουτ στην Ισπανία που άφησε χωρίς ρεύμα 60 εκατομμύρια ανθρώπους και το μπαράζ αρνητικών τιμών και περικοπών ΑΠΕ σε όλη την Ευρώπη την Πρωτομαγιά αναδεικνύουν πως η ενεργειακή ασφάλεια των ηλεκτρικών συστημάτων δεν μπορεί να επαφίεται μόνο σε γενναία «ψαλίδια» στην πράσινη ενέργεια.
      Οι περικοπές που χθες στην Ελλάδα υπερέβησαν ξανά τις 32 GWh και που σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΠΕΦ Στ. Λουμάκη στα τέλη της δεκαετίας θα φτάσουν στο 30% της πράσινης παραγωγής, είναι από μόνες τους μια εμβαλωματική λύση. Δεν αποτελούν δομικό μέτρο.
      Το νούμερο ένα πρόβλημα της χώρας είναι η ζήτηση. Σε μια χώρα όπου η κατανάλωση μετά βίας φτάνει τα 7 GW, η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ φτάνει τα 15,8 GW. Τέτοια εποχή του χρόνου θα έχει υπερβεί τα 17 GW. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι την Πρωτομαγιά το πρόγραμμα της αγοράς (πριν τις περικοπές) προέβλεπε παραγωγή από ΑΠΕ 9,5 GW, όταν η κατανάλωση φορτίου ήταν μόλις 5 GW.
      Από την άλλη πλευρά, το μπλακ άουτ στην Ισπανία, για το οποίο χθες η κυβέρνηση Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι θα χρειαστούν αρκετές ακόμη ημέρες μέχρι να ολοκληρωθεί το πόρισμα για τις αιτίες που το προκάλεσαν, φαίνεται ότι οφείλεται στις δομικές αδυναμίες του απομονωμένου από την υπόλοιπη Ευρώπη ηλεκτρικού συστήματος της χώρας. Δηλαδή την απουσία ισχυρών διασυνδέσεων και επιτάχυνσης βασικών έργων εκσυγχρονισμού του δικτύου, πρόβλημα παρόμοιο με αυτό που αντιμετωπίζει και η Ελλάδα.
      Τα έργα που λείπουν και αυξάνουν τις πιθανότητες μπλακ άουτ
      Το ένα καμπανάκι αφορά τα έργα ενίσχυσης του συστήματος μεταφοράς. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι το Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης Αργυρούπολης. Το Λεκανοπέδιο χρειάζεται για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος πέντε Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ), ωστόσο ακόμη και σήμερα συνεχίζει και λειτουργεί με τέσσερα, καθώς λείπει από την εξίσωση το ΚΥΤ Αργυρούπολης.
      Αν και έχει σχεδιαστεί εδώ και δεκαετίες, εντούτοις ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί για λόγους που, όπως αναφέρει σταθερά στα δεκαετή του προγράμματα ο ΑΔΜΗΕ, «υπεκφεύγουν της σφαίρας επιρροής του διαχειριστή», δηλαδή αντιδράσεις από τοπικά συμφέροντα και δικαστικές εμπλοκές. Οπως είχε συμβεί στο παρελθόν με τη γραμμή μεταφοράς 400 kV Μεγαλόπολης - Πάτρας, που είχε μπλοκάρει επί χρόνια λόγω των αντιδράσεων από τις καλόγριες της μονής των Αγίων Θεοδώρων Καλαβρύτων.
      «Η ματαίωση του ΚΥΤ Αργυρούπολης εγείρει σοβαρούς κινδύνους για την Αττική, ειδικά με την αύξηση της ζήτησης φορτίου που θα επιφέρει η ανάπτυξη του Ελληνικού και το cold ironing στα λιμάνια (σ.σ.: η παροχή ηλεκτροδότησης των ελλιμενιζόμενων πλοίων από ξηράς, μέσω σύνδεσής τους στο ηλεκτρικό δίκτυο του λιμανιού)», αναφέρει με χθεσινό του άρθρο στο Βήμα ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης.
      Αλλά έργα που επίσης μπλοκάρουν από τοπικά συμφέροντα ή καθυστερούν είναι η γραμμή Χανιά - Δαμάστα Ηρακλείου και οι διασυνδέσεις Κορίνθου - Αττικής και Λάρυμνας - Αλιβερίου. «Η καθυστέρηση αυτών των έργων θα αυξήσει τις πιθανότητες τοπικών διακοπών ή ανάλογα με τις συνθήκες, ολικού blackout», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μανουσάκης. Το ίδιο φυσικά ισχύει για την ενίσχυση των διασυνδετηρίων της Ελλάδας με τις γειτονικές γραμμές, που επίσης πρέπει να ενισχυθούν.
      Δεν έχουμε βάλει ούτε μία μπαταρία
      Το δεύτερο μεγάλο θέμα για το οποίο δεν έχει γίνει το παραμικρό αφορά τις μπαταρίες. Έχουμε μαζική διείσδυση ΑΠΕ, μαζικές περικοπές, αλλά δεν έχουμε βάλει ακόμη ούτε μία μπαταρία! Το κάρο και εδώ μπήκε μπροστά από το άλογο. Κανένα από τα έργα αποθήκευσης που σχεδιάζεται ή δρομολογείται τα τελευταία χρόνια δεν έχει μπει ακόμη στο σύστημα.
      Οι καθυστερήσεις στον τομέα της αποθήκευσης είναι πολύ μεγάλες και αντίστοιχα μεγάλες -ως προς τις χρονοβόρες διαδικασίες που απαιτεί η ολοκλήρωση αυτών των επενδύσεων- είναι οι ευθύνες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων, διαχειριστών, ρυθμιστών κ.λπ.
      Η τεράστια ανισορροπία ανάμεσα στη μεγάλη προσφορά πράσινης ενέργειας και στην περιορισμένη κατανάλωση δεν είναι ένα ξαφνικό πρόβλημα. Δεν προέκυψε χθες. Είναι γνωστή εδώ και χρόνια και ως μέγεθος είναι απολύτως μετρήσιμο, αναμενόμενο και υπολογισμένο. Τίποτα ωστόσο δεν έχει συμβεί για να επιταχυνθεί η εγκατάστασή τους, το πρώτο κύμα των οποίων αναμένεται τη διετία 2026-2027…
      Στήριξη τάσης και παροχή αδράνειας
      Η τρίτη άμεση παρέμβαση που απαιτεί η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας αφορά την παροχή υπηρεσιών ρύθμισης άεργου ισχύος, στήριξης τάσης και παροχής αδράνειας στο ηλεκτρικό σύστημα. Τα δίκτυα που βασίζονται σε θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, όπως του φυσικού αερίου, έχουν υψηλή αδράνεια, γεγονός που σημαίνει ότι αντέχουν περισσότερο στις απότομες αλλαγές συχνότητας. Δεν ισχύει το ίδιο όταν τα δίκτυα στηρίζονται σε ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ , τα οποία έχουν χαμηλή αδράνεια, η οποία, μπορεί να τα κάνει λιγότερο ανθεκτικά σε αιφνίδιες διαταραχές.
      Αυτός είναι και ο λόγος που η ΔEΗ προγραμματίζει τη μετατροπή των παλαιών γεννητριών των μονάδων 3 και 4 του ΑΗΣ Καρδιάς σε σύγχρονους πυκνωτές (επένδυση 30 εκατ. ευρώ), προκειμένου να συμβάλλουν στη σταθεροποίηση του συστήματος υπερυψηλής τάσης. Τέτοιες γεννήτριες που μετατρέπονται σε πυκνωτές συμβάλλουν στην παροχή πρόσθετης ισχύος σε αδύναμα δίκτυα (short circuit power enhancement in weak grids), σε συγχρονισμένη αδρανειακή απόκριση (synchronous inertial response), καθώς και στη δυνατότητα αντιμετώπισης αστοχιών (fault ride-through capability) στο δίκτυο.
      Ο ρεαλισμός του εξηλεκτρισμού
      Το μπλακ άουτ στην Ισπανία αποτελεί αιτία αναστοχασμού για τη σημασία της αδιάλειπτης ηλεκτροδότησης, που δεν είναι καθόλου δεδομένη.
      «Είναι ο ρεαλισμός του εξηλεκτρισμού, όχι η άρνηση του κλίματος», έγραψε σε ένα πρόσφατο προφητικό άρθρο στο Bloomberg ο Javier Blas, μερικές εβδομάδες πριν το μπλακ άουτ στην Ιβηρική, μιλώντας για τα ρίσκα της εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων και για το γεγονός ότι δεν έχουμε ακόμη χαρτογραφήσει τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. Διότι ο εξηλεκτρισμός των πάντων αποτελεί το μεγαλύτερο ταρακούνημα στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα εδώ και δεκαετίες.
      «Συστημικές προκλήσεις θα προκύψουν από την προσπάθεια να ισορροπήσουν τα δίκτυα που κυριαρχούνται ολοένα και περισσότερο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων χαμηλής παραγωγής», ανέφερε πρόσφατο έγγραφο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, το οποίο επικαλέστηκε πρόσφατα το Bloomberg Opinion.
      Αυτό που με άλλα λόγια εννοεί ο ΙΕΑ, γράφει ο Blas, είναι ότι παραμένει ακόμη ασαφές το πώς λειτουργεί ένα ηλεκτρικό δίκτυο, όταν ο καιρός δεν βοηθά.
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      tetris

      Οι αρνητικές τιμές στην αγορά ηλεκτρισμού για όλο και περισσότερες ώρες. Η άποψη ότι φταίνε τα δίκτυα και όχι η καθηλωμένη ζήτηση. Το αφήγημα της Ελλάδας ως εξαγωγέα καθαρής ενέργειας. Το ΕΤΜΕΑΡ και το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ.
      Την πόρτα των ευρωπαϊκών αγορών χτυπούν ξανά, λόγω άνοιξης, οι κίνδυνοι από την υπερπαραγωγή φωτοβολταϊκών, με το φαινόμενο των αρνητικών τιμών, που φέτος ακόμη δεν έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα, να αποτελεί καθημερινότητα από τη Σκανδιναβία και την Ολλανδία, μέχρι τη Γαλλία, την Ισπανία και τη Πορτογαλία.
      Το «κοντέρ» γράφει ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους η Σουηδία με τα πολλά νερά και αιολικά βίωσε 195 ώρες με αρνητικές τιμές, μακράν τη μεγαλύτερη επίδοση πανευρωπαϊκά. Η Φινλανδία έζησε 85 ώρες με negative prices, η πλούσια σε ήλιο Ισπανία 69, η γειτονική Πορτογαλία 53, ενώ στη γειτονιά μας, οι αγορές χονδρικής σε Ρουμανία και Βουλγαρία «βούτηξαν» προ ημερών στα -10 και -20 €/ΜWh.
      Τα στοιχεία του εξιδεικευμένου οίκου Montel Analytics δείχνουν ότι οι ώρες με αρνητικές τιμές αυξάνονται παντού στην Ευρώπη, λόγω της υπερπαραγωγής φωτοβολταϊκών, και ότι εκτός από τις περιόδους χαμηλής ζήτησης (άνοιξη, φθινόπωρο) παρατηρούνται όλο και συχνότερα πλέον και το χειμώνα.

      Τη σκοτεινή αυτή πλευρά της πράσινης μετάβασης, που στην Ελλάδα δεν έχουμε ζήσει όσο αλλού, ξεχνούν όσοι εσχάτως γκρινιάζουν επειδή για λόγους ασφάλειας του συστήματος, λόγω του επικίνδυνου συνδυασμού χαμηλής ζήτησης και υπερπλεονάσματος ηλιακής ενέργειας, αναγκάζονται να «κατεβάζουν τον διακόπτη» στα έργα τους.
      Αν τις τελευταίες εβδομάδες είχαμε και στην Ελλάδα αρνητικές τιμές χονδρικής, όπως στη Βουλγαρία, οι επενδυτές θα έπρεπε να βάλουν το χέρι στην τσέπη - αντί να πληρωθούν - προκειμένου να πουλήσουν την παραγωγή τους στο σύστημα. Το πιθανότερο είναι ότι θα είχαν δώσει οι ίδιοι εντολή στις εταιρείες που τους εκπροσωπούν, τους Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ), να μην τους βάλουν καν στην αγορά.
      Τα παραπάνω σχόλια είναι του προέδρου του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταικά (ΣΠΕΦ) Στέλιου Λουμάκη και δείχνουν ότι η νέα κανονικότητα της πράσινης αγοράς δεν έχει γίνει κατανοητή από πολλές χιλιάδες παραγωγούς.
      Διότι αρνητικές τιμές σημαίνουν -βάσει των ευρωπαϊκών κανόνων- ότι οι επενδυτές πρέπει να πληρώσουν για να πουληθεί η ενέργεια των πάρκων τους. Αν πάλι η τιμή χονδρικής είναι για πάνω από 2 συνεχόμενες ώρες μηδενική, τότε δεν λαμβάνουν την «ταρίφα» τους. Αμφότερα τα μέτρα αποτελούν αντικίνητρα για να προστατεύονται τα συστήματα ηλεκτρισμού από την υπερπαραγωγή των ΑΠΕ.
      Αν όμως κάποιος δεν πρόκειται να πληρωθεί, πόσο μάλλον καλείται από πάνω και να πληρώσει, μικρή σημασία έχει αν θα περικοπεί η παραγωγή του, αφού ούτως ή άλλως υπάρχει θέμα βιωσιμότητας για την επένδυσή του. Αν πάλι δεν την έχει ξεκινήσει, τα παραπάνω θα έπρεπε λογικά να τον αποθαρρύνουν.
      Δεν έχει ακόμη χωνέψει το επενδυτικό κοινό τις ανατροπές που φέρνουν οι αρνητικές και μηδενικές τιμές και όλοι πιστεύουν ότι από τη στιγμή που έκαναν ένα φωτοβολταϊκό είναι αυτονόητο ότι θα πληρώνονται. Ακόμη κι όταν το σύστημα δεν έχει ανάγκη την παραγωγή τους, θεωρούν ότι με κάποιο «μαγικό» τρόπο θα αποζημιωθούν. Αν καταλάβουν τι πραγματικά συμβαίνει, τότε θα μετριαστεί κι άλλο το υπερβολικό επενδυτικό ενδιαφέρον για όρους σύνδεσης στον ΑΔΜΗΕ, που έχει πάντως αρχίσει να κάνει ένα slowdown, το οποίο μένει να φανεί αν είναι μόνιμο ή συγκυριακό.
      Οι «μηδέν κόμμα κάτι» τιμές
      Τη περασμένη Κυριακή 13 Απριλίου, για παράδειγμα, η χονδρεμπορική τιμή στη Βουλγαρία ήταν αρνητική για αρκετές ώρες. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα είχαμε τις γνωστές «μηδέν κόμμα κάτι» τιμές στο χρηματιστήριο, ώστε να μην αναστέλλονται οι πληρωμές των έργων ή αυτά να καλούνται να πληρώσουν κιόλας.
      Το «μηδέν κόμμα κάτι» είναι η πολιτική που ακολουθούν εδώ και καιρό οι ΦοΣΕ για τα χιλιάδες πάρκα που εκπροσωπούν, δηλαδή να κρατούν τη χονδρεμπορική τιμή στο 0,01 €/MWh και πάνω, έτσι ώστε να πληρώνονται οι πελάτες τους. Ή να παίρνουν την ταρίφα που έχουν «κλειδώσει» με διαγωνισμούς ή άλλους τρόπους. Αυτό που έχει σημασία είναι να μη μηδενίζει ή να μη γίνεται αρνητική.
      Την ιδιότυπη όμως αυτή γραμμή άμυνας θα αναγκαστεί η ελληνική αγορά αργά ή γρήγορα να την εγκαταλείψει. Τα trends δείχνουν ότι είναι θέμα χρόνου να κινηθεί όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές σε βαθιά αρνητικό έδαφος.
      Το πρώτο βήμα θα γίνει με την πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για ενεργοποίηση των αρνητικών τιμών στην αγορά εξισορρόπησης (σ.σ. εκεί όπου «ματσάρονται» οι προβλέψεις για την παραγωγή των ΑΠΕ με την πραγματική παραγωγή), πιθανότατα προς τα τέλη Μαΐου. Η κίνηση θεωρείται ότι θα εξορθολογίσει την αγορά που θα προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ωστόσο, από την άλλη, αν η τιμή γυρίζει όλο και περισσότερες ώρες σε αρνητικό έδαφος, οι επενδυτές θα πρέπει να πληρώνουν για τις μεγαβατώρες που «περνούν» στο σύστημα.
      Τότε θα γίνει και το μεγάλο ξεκαθάρισμα στον χώρο. Οι αρκετές χιλιάδες μικροί και μεσαίοι παραγωγοί που παραμένουν σήμερα στο παιχνίδι θα αναγκάζονται να δουλεύουν όλο και πιο συχνά με ζημιά και θα φτάσουν να λησμονούν το τωρινό καθεστώς για το οποίο σήμερα γκρινιάζουν.
      Ο μύθος ότι φταίνε τα δίκτυα
      Τρίτος μύθος στον δημόσιο διάλογο είναι ότι το πρόβλημα των ΑΠΕ αφορά τα δίκτυα και όχι τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Καταρρίπτεται καθημερινά από την πραγματικότητα, αφού η εστία του προβλήματος βρίσκεται στην κατανάλωση, η οποία τα τελευταία χρόνια διατηρείται σταθερή.
      Σε μια χώρα όπου η ετήσια ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια μετά βίας αγγίζει τα 7-8 GW, η Ελλάδα φτάνει να παράγει έως και 17-18 GW όταν ο ήλιος λάμπει και ταυτόχρονα φυσάει. Συνεχίζουμε να παράγουμε περισσότερη πράσινη ενέργεια απ’ όση χρειαζόμαστε.
      Αυτός είναι και ο λόγος που κερδίζει έδαφος στην αγορά η πρόταση για πρόσκαιρη αναστολή στη χορήγηση όρων σύνδεσης σε καινούργιες ΑΠΕ, είτε με οριστικό «στοπ» είτε με προσωρινή παύση σε νέες προσφορές και στην υποβολή νέων αιτημάτων. Με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση της νέας ηγεσίας του ΥΠΕΝ υπό τον Στ. Παπασταύρου και κατά πόσο θα δώσει τη σχετική εντολή στον ΑΔΜΗΕ.
      Η Ελλάδα ως εξαγωγέας ενέργειας
      Τo τέταρτο θέμα είναι το αφήγημα ότι η Ελλάδα έχει γίνει εξαγωγέας καθαρής ενέργειας. Η μετατροπή του ελληνικού συστήματος το 2024 σε εξαγωγικό οδήγησε σε αύξηση της παραγωγής από φυσικό αέριο περισσότερο από αυτή των ΑΠΕ. Η παραγωγή από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 35,9% ή 5.461 GWh και των ΑΠΕ κατά 19,8% ή 4.177 GWh.
      Το κεφάλαιο της Ελλάδας ως εξαγωγέα πράσινης ενέργειας «κουμπώνει» και με το θέμα των μηδενικών τιμών. Το μεσημέρι της Κυριακής 6 Απριλίου είχαμε μέγιστες ωριαίες περικοπές 3-4 GW, αλλά ταυτόχρονα και 850-1.000 MW εισαγωγών τις ίδιες ώρες από τη Βουλγαρία. Γιατί δεν μπορέσαμε να κάνουμε εμείς εξαγωγές και είχαμε εισαγωγές ενώ περικόψαμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ΑΠΕ; Γιατί οι Βούλγαροι ήταν φθηνότεροι, δηλαδή είχαν αρνητικές τιμές, από -10 έως και -20 €/ΜWh.
      Το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ
      Ένα ακόμα ζήτημα αφορά τον ΕΛΑΠΕ, το ταμείο απ’ όπου πληρώνονται για την ταρίφα που έχουν «κλειδώσει» οι παραγωγοί ΑΠΕ. Οταν οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος είναι έστω και κατά μερικά δεκαδικά υψηλότερες του μηδενός, ο επενδυτής δικαιούται στο ακέραιο όλη του την ταρίφα.
      Από πού θα την πάρει; Από τον ΕΛΑΠΕ, το έλλειμμα του οποίου έκλεισε πέρυσι στα 106,7 εκατ. ευρώ.
      Σημειωτέον ότι το θέμα της αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ, της χρέωσης που πληρώνουμε όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών μας, και προορίζεται για πληρωμή των παραγωγών ΑΠΕ, βρίσκεται εδώ και πολλούς μήνες στο τραπέζι. Τυχόν σημαντική του αύξηση θα «θολώσει» τη μέχρι σήμερα εικόνα των χαμηλών τιμών στο ρεύμα.
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με περικοπές πράσινης ενέργειας κοντά στις 200 GWh, ένα τεράστιο νούμερο που αντιστοιχεί στο 25% του συνολικού «ψαλιδιού» για όλο το 2024, κλείνει ο Μάρτιος, προϊδεάζοντας για το τι περιμένει τους παραγωγούς ΑΠΕ κατά την πασχαλινή περίοδο.
      Το τι συνέβη κατά τον πρώτο μήνα της άνοιξης δείχνει την έκταση του προβλήματος που θα κληθεί σύντομα να αντιμετωπίσει η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), χωρίς μάλιστα σε αυτή τη φάση, οι περικοπές να οφείλονται σε κορεσμό των δικτύων, κάτι που είναι θέμα χρόνου να συμβεί.
      Σε όλη την περυσινή χρονιά «πετάχτηκαν στα σκουπίδια» 860 πράσινες γιγαβατώρες και φέτος, μέσα σε ένα μόνο μήνα, περικόπηκε το 1/4, με «πρωταθλήτριες» τις Κυριακές 2 και 23 Μαρτίου, όπου οι ποσότητες που δεν καταναλώθηκαν (άρα δεν αποζημιώθηκαν) ξεπέρασαν τις 17 GWh. Η αιτία για τον πρώτο αυτό φετινό λογαριασμό της «πράσινης υπερθέρμανσης» που πληρώνουν οι παραγωγοί ΑΠΕ οφείλεται αποκλειστικά στη χαμηλή ζήτηση του Μαρτίου για ηλεκτρική ενέργεια και την υπερπαραγωγή φωτοβολταϊκών, με τις περικοπές να κρίνονται απαραίτητες, ειδικά τα μεσημέρια, για να μην μπει σε κίνδυνο η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
      Σύντομα όμως θα παρατηρηθεί και το φαινόμενο των περικοπών πράσινης ηλεκτροπαραγωγής λόγω κορεσμού των δικτύων, καθώς η ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα προχωρά με τη λογική του overbooking, ένα μοντέλο που έχει επιλεγεί τα τελευταία χρόνια από την κυβέρνηση και το ΥΠΕΝ.
      H εικόνα σε νούμερα
      Σε μια συγκυρία όπου πάρα πολλοί αναρωτιούνται αν η αγορά των ΑΠΕ βαδίζει προς έναν τοίχο, συνεχίζουμε να ακολουθούμε τη λογική του overbooking, δηλαδή της δέσμευσης ηλεκτρικού χώρου, που κινείται πάνω από τους στόχους για το 2030.
      Με άλλα λόγια, ενώ η χωρητικότητα του Συστήματος και του Δικτύου με βάση το πλάνο ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ θα είναι της τάξης των 28-30 GW στα τέλη της δεκαετίας, πλέον τα έργα που λειτουργούν, μαζί με όσα έχουν προσφορές σύνδεσης, φτάνουν ή και ξεπερνούν τα 32 GW. Σε λειτουργία είναι κάπου ανάμεσα σε 15-16 GW, ενώ τα έργα με προσφορές αθροίζουν ακόμη 17-18 GW. Στα νούμερα αυτά συνυπολογίζονται και εκείνα πάνω στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, όπου βρίσκονται συνδεδεμένα πάνω από 92.000 μικρά έργα. Στο παραπάνω «βουνό» δεν υπολογίζεται ότι στην ουρά του ΑΔΜΗΕ περιμένουν αιτήματα για άλλα 47 GW.
      Συνοψίζοντας, αν όντως κατασκευαστούν όλα τα έργα ΑΠΕ με προσφορές σύνδεσης, οι νέες γραμμές μεταφοράς, έτσι όπως σχεδιάζονται για το 2030, θα έχουν υπερφορτώσει από τώρα κατά 100% τη χωρητικότητά τους και θα έχουμε φαινόμενα κορεσμού σε τοπικό επίπεδο. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ακόμη περισσότερες περικοπές και για μεγαλύτερη διάρκεια χρόνου, καθώς όσες μπαταρίες και να βάλουμε και όσα μέτρα ευελιξίας και να προστεθούν, το νούμερο ένα πρόβλημα παραμένει η ζήτηση.
      Σε μια χώρα όπου η ετήσια ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια μετά βίας αγγίζει τα 7-8 GW, η Ελλάδα φτάνει να παράγει έως και 17-18 GW ενέργεια όταν ο ήλιος λάμπει και ταυτόχρονα φυσάει. Συνεχίζουμε, μ’ άλλα λόγια, να παράγουμε περισσότερη πράσινη ενέργεια απ’ όση χρειαζόμαστε, λες και οι ΑΠΕ είναι «αυτοσκοπός», χωρίς να μπορούμε να διαχειριστούμε τόσο υψηλή πράσινη διείσδυση.
      Το πρόβλημα περιέγραψε όσο καλύτερα μπορούσε από το βήμα του συνέδριου «Power & Gas Forum 2025», προ ημερών, ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Γιάννης Μάργαρης, επαναλαμβάνοντας ότι δεν υπάρχει μαγική λύση, ούτε τεχνική δυνατότητα να συνδεθούν όλα τα έργα που περιμένουν στην ουρά και ταυτόχρονα να μπορεί να λειτουργεί το εθνικό σύστημα με ασφάλεια, χωρίς απρόοπτα.
      «Έχει τη σημασία του να μη φτάσουμε στο σημείο σε αυτό το πάνελ να βρίσκονται εκπρόσωποι τραπεζών, που θα ενημερώνουν τους επενδυτές για το μέλλον των έργων», είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο υπαρκτό ενδεχόμενο πολλά έργα ΑΠΕ να πτωχεύσουν και να περάσουν πλέον στα χέρια των τραπεζών. Και προσέθεσε ότι στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει η φιλοσοφία του developer, η οποία εξ ορισμού δεν έχει μακροπρόθεσμη στρατηγική όσον αφορά τη βιωσιμότητα των έργων.
      Τα σενάρια και το «time out» για νέα αιτήματα
      Στο ερώτημα πού βρίσκεται η λύση, ένα σενάριο θα μπορούσε να είναι το τέλος του overbooking, κάτι που απαιτεί πολιτική απόφαση από το ΥΠΕΝ. Ενα δεύτερο σενάριο αφορά το πλαίσιο ευέλικτων προσφορών σύνδεσης για νέα έργα που καταρτίζει ο ΑΔΜΗΕ. Βάσει αυτού, ένα μόνο ποσοστό απορρόφησης του έργου ΑΠΕ θα είναι στο εξής εγγυημένο: Η απορρόφηση της υπόλοιπης ισχύος του θα διασφαλίζεται μετά από κάποια έτη και αφού πρώτα θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα ανάπτυξης των δικτύων.
      Εως ότου όμως καταρτιστεί αυτό το νέο πλαίσιο, θα μπορούσε να γίνει μια παύση σε νέες προσφορές και στην υποβολή νέων αιτημάτων για ΑΠΕ που συνεχίζει να «τρέχει» με ρυθμούς 1 GW τον μήνα ο ΑΔΜΗΕ.
      Σε άλλες χώρες, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, δίνονται προσφορές σύνδεσης με έναρξη ισχύος μετά από αρκετά χρόνια, π.χ. για το 2032. Σε άλλες πάλι χώρες έγινε αναστολή στην υποβολή νέων αιτημάτων για ένα διάστημα, μέχρι να αξιολογηθεί η υλοποίηση όσων έργων έχουν ήδη λάβει προσφορές.
      Το τόλμησαν στην Ισπανία, την περίοδο 2021-2022, βάζοντας φρένο στην πράσινη πλημμυρίδα, μέχρι να επαναξιολογήσουν την κατάσταση. Στην Ελλάδα, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και κάθε μήνα, στο «βουνό» των 47 GW, προστίθεται και από ένα καινούργιο Γιγαβάτ. Εως σήμερα, η κυβέρνηση, φοβούμενη το πολιτικό κόστος που θα εισέπραττε από όσους συνεχίζουν να βλέπουν στις ΑΠΕ μια «ευκαιρία για υψηλές αποδόσεις», δεν το έχει ακόμη τολμήσει.
      Την ανάγκη να μπει φρένο σε νέα αιτήματα για όρους σύνδεσης επανέλαβε από το ίδιο συνέδριο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά Στέλιος Λουμάκης, τονίζοντας ότι η σχετική Κοινοτική Οδηγία δεν επιβάλλει στον ΑΔΜΗΕ να δίνει όρους σύνδεσης που ξεπερνούν τα όρια του δικτύου. «Η ισχύς του overbooking πρέπει να αποτυπώνεται στα προγράμματα αγοράς και στην κατανομή και με τον τρόπο αυτό θα λυνόταν ένα μεγάλο ζήτημα σε ό,τι αφορά τις περικοπές, καθώς δεν θα έμπαιναν εξαρχής στην παραγωγή τα έργα που δεν χρειάζονται», ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΠΕΦ.
      Συμπληρώνοντας το κάδρο των προκλήσεων, έκρουσε παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου ότι οδεύουμε προς την κατεύθυνση να γίνουν «τραγικά λάθη» και με τις μπαταρίες, όπου παρατηρείται αντίστοιχη εικόνα, με υπερπληθώρα επενδυτών που ζητούν «εδώ και τώρα όρους σύνδεσης», όταν η απόσβεση όλων αυτών των έργων τίθεται εν αμφιβόλω, δεδομένων των συγκεκριμένων αναγκών.
      Απαιτείται να αλλάξουμε προσέγγιση και να αξιολογούμε κατά πόσο τα έργα προσφέρουν ή όχι στον ευρύτερο σχεδιασμό, είπε από την πλευρά του και ο καθηγητής του ΕΜΠ και επικεφαλής της Ομάδας Έργου του ΥΠΕΝ για τις περικοπές, Σταύρος Παπαθανασίου, τονίζοντας ότι αν θέλουμε να παραμείνει ζωντανός ο κλάδος μελλοντικά, πρέπει να λυθούν η πρόσβαση στο δίκτυο, η βιωσιμότητα των επενδύσεων και κυρίως το υπόδειγμα ανάπτυξης των έργων ΑΠΕ, καθώς και της αποθήκευσης.
      «Δεν νοείται η αγορά να μη συμμετέχει στην ομάδα εργασίας του ΥΠΕΝ για την αντιστάθμιση των περικοπών, έστω με την ιδιότητα του παρατηρητή», ανέφερε από την πλευρά του ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, που εκπροσωπεί τους παίκτες των αιολικών, προσθέτοντας ότι μέχρι τώρα δεν έχει παρουσιαστεί μια συνολική λύση, παρά γίνονται αποσπασματικές προσεγγίσεις σε κρίσιμα θέματα όπως είναι το φορτίο αναφοράς ή η νομοθετική ρύθμιση για την απαλλαγή των διαχειριστών από τις ευθύνες των περικοπών, χωρίς να υπάρχει μια ολιστική παρέμβαση.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Την απόλυτη κυριαρχία των μεγάλων καθετοποιημένων ομίλων στην αγορά των μπαταριών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον των χιλιάδων μικρών παικτών, καταδεικνύει ο τρίτος και τελευταίος σχετικός διαγωνισμός της ΡΑΑΕΥ με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
      Ακτινογραφώντας τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν και τα ονόματα πίσω από αυτές, οι μεγάλοι αναμένεται να «σκουπίσουν» και πάλι τη συντριπτική πλειονότητα της δημοπρατούμενης ισχύος για έργα 200 MW, με τη συμμετοχή των μικρομεσαίων επενδυτών να κινείται σε χαμηλά επίπεδα.
      Καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι συνολικά οι φάκελοι δεν ξεπέρασαν τους 21, διαψεύδοντας τις αρχικές εκτιμήσεις για πολλαπλάσιο αριθμό, καθώς οι μικροί γνωρίζουν ότι τα περιθώρια να ανταγωνιστούν σε «μπινταρίσματα» τους μεγάλους είναι ανύπαρκτα.
      Σε ένα κεφάλαιο που θα οδηγήσει αναπόφευκτα στον ταχύτερο εκτοπισμό των αδύναμων παικτών από την αγορά, τα τελικά στοιχεία για τις υποβληθείσεις αιτήσεις δείχνουν ότι οι πέντε μεγάλοι καθετοποιημένοι ελληνικοί όμιλοι διεκδικούν πάνω από 200 MW, καλύπτοντας τον στόχο της προκήρυξης. Συγκεκριμένα: 
      Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή κατέβηκε στον διαγωνισμό με αιτήσεις για 50 MW (όσο και το μέγιστο όριο ανά συμμετέχοντα). Η ΔEΗ Ανανεώσιμες επίσης για 50 MW. Η Metlen, όπως και η Helleniq Energy, με δύο αιτήσεις των 25 MW, έκαστη. Η Motor Oil («MS Φλώρινα») με 20 MW. Η EDF («Ηλιόθερμα Ενεργειακή») διεκδικεί 50 MW. Η Eunice («Arcadia Stοrage») όπως και η Principia (πρώην Enel Green Power) από 10 MW η καθεμία. Λιγότερο «επιθετικοί», πολλά τα ρίσκα
      Συνολικά ο διαγωνισμός επιδοτεί αυτόνομες μπαταρίες (standalone) 4ωρης διάρκειας, έναντι των 2ωρων στους δύο προηγούμενους, συνολικής ισχύος 200 MW και εκτιμάται ότι θα προσελκύσει υπερδιπλάσια αιτήματα. Γύρω στα 700 MW, με τις προσφορές των μεγάλων να υπερκαλύπτουν ήδη τη δημοπρατούμενη ισχύ.
      Συνυπολογίζοντας τα συνεχώς αυξανόμενα ρίσκα στην πράσινη αγορά, είναι λογικό τούτη τη φορά οι επενδυτές να μην είναι τόσο «επιθετικοί» όσο στους προηγούμενους διαγωνισμούς. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα «μπινταρίσματα», που θα αποσφραγιστούν τον Μάρτιο, αφού πρώτα θα έχουν ελεγχθεί τα νομικά και τεχνικά έγγραφα, μπορεί και να κινούνται στη σφαίρα των 60.000 με 67.000 ευρώ /MW/έτος, δηλαδή ψηλότερα από άλλες φορές.
      Ενας επιπλέον λόγος γι' αυτό είναι ότι η πλειοψηφία των μεγάλων παικτών της αγοράς έχει πλέον κατοχυρώσει ένα αξιόλογο χαρτοφυλάκιο έργων. Δεν έχει την αγωνία να μπει με όποιο κόστος στο παιχνίδι της μπαταρίας, το οποίο με τον τρέχοντα διαγωνισμό κλείνει έναν κύκλο.
      Είναι ο τελευταίος με λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση. Επίκειται η πρόσκληση του υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας για μαζική εγκατάσταση σε αδειοδοτημένα έργα, μπαταριών, γύρω στα 2 GW, δηλαδή το 50% του εθνικού στόχου, χωρίς ωστόσο αυτή τη φορά κάποιου είδους στήριξη και ενίσχυση.
      Το bonus είναι διαφορετικό αλλά εξίσου σημαντικό και αφορά τη fast-track αδειοδότηση όσων επενδυτών «περάσουν», δηλαδή δεσμευτούν, καταθέτοντας υψηλές εγγυητικές επιστολές ότι θα καταφέρουν να ηλεκτρίσουν τα έργα τους εντός των επόμενων 18 μηνών.
      Κόστη, εξάρτηση από Κίνα, αβεβαιότητα
      Αποτελεί υπ’ αυτή την έννοια ένα πρώτο crash test για την πράσινη ενεργειακή αγορά, που μέχρι σήμερα έχει εθιστεί στις επιδοτήσεις. Την ίδια στιγμή, τα κόστη για τις μπαταρίες παραμένουν ψηλά. Αν και έχουν πέσει κατά 50%-60% σε ενάμιση χρόνο, εντούτοις υπολογίζονται στα 250.000 ευρώ ανά MWh για ένα σύστημα αποθήκευσης 2ώρης διάρκειας, χωρίς να έχει μειωθεί η συνολική επενδυτική δαπάνη, καθώς έχουν αυξηθεί οι δαπάνες σύνδεσης.
      Ταυτόχρονα, η εξάρτηση από την Κίνα μεγαλώνει εκθετικά. Η πτώχευση της Northvolt ισοδυναμεί για πολλούς με χρεοκοπία της όποιας «ελπίδας» είχε απομείνει στην Ευρώπη για παραγωγή μπαταριών. Το δίδυμο των κατασκευαστών της Κίνας και της Νότιας Κορέας «δένει» ακόμη πιο σφιχτά στο άρμα του τη Γηραιά Ηπειρο και τους Ευρωπαίους επενδυτές, μετά και τους τίτλους τέλους για τη σουηδική εταιρεία. Την τελευταία ίσως αξιόλογη προσπάθεια της Γηραιάς Ηπείρου να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη εφοδιαστική αλυσίδα στον συγκεκριμένο τομέα.
      Σε ένα πάντως τοπίο υψηλής αβεβαιότητας, με πληθώρα ενδείξεων επαναξιολόγησης των πράσινων στόχων και των προτεραιοτήτων, με ή χωρίς επιδότηση, οι μπαταρίες αποτελούν μονόδρομο απέναντι στις αλματώδεις περικοπές από την πράσινη υπερπροσφορά και τις αρνητικές τιμές.
      Τα σινιάλα από την Ισπανία και η Ελλάδα
      Στην Ισπανία, από τους πρωταγωνιστές των ΑΠΕ στην Ευρώπη, οι εκτιμήσεις των αναλυτών που μίλησαν χθες στο εξιδεικευμένο στα ενεργειακά θέματα Montelnews.com μιλούν για διπλασιασμό ωρών φέτος με αρνητικές τιμές ενέργειας, καθώς το capacity των φωτοβολταϊκών συνεχίζει να αυξάνεται αλματωδώς, μειώνοντας την κερδοφορία των νέων έργων.
      Τα ελληνικά στοιχεία των ωρών με αρνητικές τιμές θεωρούνται σταγόνα στον ωκεανό μπροστά σε αυτά που βιώνουν άλλες, πιο ανεπτυγμένες αγορές. Το ίδιο και οι περικοπές, που πέρυσι άγγιξαν τις 900 GWh στη χώρα μας (294% έναντι του 2023) και φέτος αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω.
      Αν και η υπερθέρμανση είναι προφανής παντού στην Ευρώπη, παρότι τα σινιάλα των μεγάλων που σπεύδουν να εμπλουτίσουν το portfolio τους με αιολικά, πληθαίνουν, εντούτοις η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών δείχνει ότι επιμένει να κινείται κόντρα στο ρεύμα. Ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης του κλάδου στην Ευρώπη επιβραδύνονται, εδώ, η ουρά νέων αιτήσεων που κατατίθενται κάθε μήνα στον ΑΔΜΗΕ μεγαλώνει.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      tetris

      Τα σημάδια για αλλαγή του ενεργειακού τοπίου στην Ευρώπη πυκνώνουν. Η πιο πιστή μέχρι τώρα οπαδός του Green Transition, η Γερμανία, υπό την αυξανόμενη πίεση της κοινής γνώμης που βλέπει τον λογαριασμό να φουσκώνει και την οικονομία της να παραπαίει, ετοιμάζεται για τη μεγάλη στροφή.
      Σηκώνει σταδιακά το πόδι από το γκάζι της πράσινης μετάβασης και επιβεβαιώνοντας τις πρόσφατες ενδείξεις, δείχνει έτοιμη να αλλάξει στρατηγική, κρίνοντας και από τα όσα τονίζει συνεχώς ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς, που προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών της 23ης Φεβρουαρίου, με δεύτερο κόμμα το AFD.
      «Τα τελευταία χρόνια συμφωνήσαμε για τον ποιο ενεργειακό πόρο πρέπει να καταργήσουμε, δηλαδή τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια. Εφόσον όμως δεν βρήκαμε αντικαταστάτη, είναι εκτός συζήτησης να καταργήσουμε αυτά που έχουν απομείνει. Εάν συνεχίσουμε σ’ αυτή τη γραμμή, θα θέσουμε σε τεράστιο κίνδυνο τη Γερμανία ως βιομηχανικό προορισμό, κάτι που δεν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε», είπε προ ημερών ο Μερτς, από το Μπόχουμ, το κέντρο της κοιλάδας της Ρουρ, όπου κάποτε χτυπούσε η καρδιά της γερμανικής βιομηχανίας.
      Το φαβορί για την Καγκελαρία επανήλθε με χθεσινή του συνέντευξη στο t-online, κατηγορώντας την προηγούμενη κυβέρνηση Σολτς ότι «ήταν σοβαρό στρατηγικό της λάθος να κλείσει τους τελευταίους πυρηνικούς σταθμούς» και προαναγγέλλοντας τη δημιουργία 50 νέων μονάδων με καύσιμο το φυσικό αέριο, εφόσον κερδίσει τις εκλογές.
      Η πίεση από την κοινή γνώμη
      Τα όσα λέει ο Μερτς δεν έρχονται ως κεραυνός εν αιθρία. Αντικατοπτρίζουν τον τρόπο σκέψης για ένα αυξανόμενο μέρος της γερμανικής (και όχι μόνο) κοινής γνώμης που βλέπει το πράσινο κόστος να ξεφεύγει, τις φθηνές ΑΠΕ να μη φτάνουν στην τσέπη της και που αντιλαμβάνεται ότι είτε μειώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση τις εκπομπές CO2 είτε όχι, όσο ο υπόλοιπος πλανήτης θα καλυτερεύει τις συνθήκες διαβίωσής του καίγοντας άνθρακα, οι παραπάνω προσπάθειες δεν θα έχουν καμία σημασία.
      Σε μελέτη του ινστιτούτου CSA που έγινε για λογαριασμό της εταιρείας Engie και δημοσιεύθηκε στη Handelsbatt, το 39% των πολιτών θεωρεί ότι η ενεργειακή μετάβαση αποτελεί απειλή για την αγοραστική τους δύναμη. Τα ποσοστά αυτά φτάνουν το 48% στο Βέλγιο, το 44% στη Γαλλία και το 41% στην Ολλανδία.
      Σε άλλη μελέτη που έγινε στη Γερμανία, το 90% δηλώνει υπέρ της πράσινης μετάβασης, ωστόσο στο δεύτερο ερώτημα, κατά πόσο είστε διατεθειμένοι να δώσετε γι’ αυτήν το 30% του μισθού σας, η απάντηση είναι κατά 80% «όχι».
       
      Στην πράξη, ένα σημαντικό ποσοστό των Ευρωπαίων πολιτών, που ανήκουν στη μεσαία τάξη και όχι στην άκρα δεξιά, αντιλαμβάνονται ότι δεν είχαν ποτέ όλα τα δεδομένα στα χέρια τους, ούτε για τον χρόνο ούτε για το κόστος που θα αναληφθεί για την πράσινη μετάβαση.
      Το ερώτημα που τους τέθηκε από τις πολιτικές ηγεσίες ήταν «μισό». Τώρα, ακριβώς επειδή αποδίδουν ευθύνες στα συστημικά κόμματα για μια σειρά από αποτυχίες, από την πράσινη μετάβαση και το μεταναστευτικό μέχρι τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις οικονομικές του επιπτώσεις, στρέφονται στα άκρα.
      Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών, το AFD που υποστηρίζεται από τον Μασκ («θα γκρεμίσουμε τις ανεμογεννήτριες», είπε πρόσφατα η Αλις Βάιντελ), ποντάρει στις επόμενες εκλογές, όπου αν αυξήσει κι άλλο τα ποσοστά του (21%, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις), θα γίνει πολύ κρίσιμος πολιτικός παράγοντας.
      Τα αδιέξοδα και η Κομισιόν
      Το αδιέξοδο για την πρόεδρο της Κομισιόν είναι προφανές. Την ίδια στιγμή που η Φον ντερ Λάιεν καλείται να υποστηρίξει το Green Transition, δηλαδή το δικό της ακριβό αφήγημα της προηγούμενης πενταετίας, πρέπει να βρει λεφτά για την άμυνα, όπου η ΕΕ χρειάζεται 500 δισ. ευρώ για να ενισχύσει την αυτονομία της σε προμήθειες όπλων στη νέα εποχή. Επομένως από κάπου πρέπει να κόψει.
      Αν και το 2019, η πράσινη μετάβαση αποτελούσε τη νούμερο ένα προτεραιότητα για την τότε Κομισιόν, τώρα δεν βρίσκεται ούτε μέσα στις 10 πρώτες κατευθυντήριες γραμμές της νέας Επιτροπής, όπως τις ανακοίνωσε τον περασμένο Ιούλιο η κα Φον ντερ Λάιεν, με τις πρώτες έξι θέσεις να καταλαμβάνονται από την οικονομική ανταγωνιστικότητα, την ευρωπαϊκή άμυνα, την κοινωνική συνοχή, την ποιότητα ζωής, την προστασία της Δημοκρατίας και το γεωπολιτικό βάρος της ΕΕ.
      Και την ίδια στιγμή που σήμερα ορκίζεται πρόεδρος των ΗΠΑ ο Ντ. Τραμπ, ο οποίος δεν απέστειλε πρόσκληση στην πρόεδρο της Κομισιόν -όπως σχολιάζουν πηγές της αγοράς, τη θεωρεί μέρος της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας και όχι αρχηγό κράτους με ουσιαστικές πολιτικές ευθύνες-, πολλά απ’ όσα ο ίδιος έχει κατά καιρούς πει, όπως η ανάγκη τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία, αρχίζουν να κερδίζουν έδαφος όχι μόνο σε ακραία ευρωπαϊκά κόμματα, όπως το AFD, αλλά και σε ευρύτερα στρώματα.
      Η έλευση Τραμπ «απελευθερώνει» την κριτική προς την ευρωπαϊκή ηγεσία για τους χειρισμούς της στην Ουκρανία και τις ενεργειακές και οικονομικές του συνέπειες, με ό,τι πίεση αυτό συνεπάγεται προς τα συστημικά κόμματα, στα οποία ανήκουν οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι.
      Οι ανατροπές
      Τα παραπάνω μπορεί μέσα στο επόμενο διάστημα να φέρουν, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, τεκτονικές ανατροπές στο ενεργειακό τοπίο της Ευρώπης, που συνοψίζονται ως εξής:
      Πρώτον, να αλλάξουν ή να επιβραδύνουν τα χρονοδιαγράμματα για τις πράσινες πολιτικές της Επιτροπής, για τα αυστηρότερα όρια εκπομπών CO2, την επέκταση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών σε κτίρια και μεταφορές, και γενικά τους στόχους του 2030. Τυχόν αλλαγές γύρω από τις εκπομπές CO2, το βασικό εργαλείο πολιτικής της Κομισιόν με το οποίο στηρίζει την πράσινη μετάβαση, ασφαλώς θα ανακατέψουν την τράπουλα. Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι φθηνότερες σήμερα τεχνολογίες μπορεί να γίνουν ακριβότερες και τα ακριβότερα καύσιμα, φθηνότερα. Αυτό με τη σειρά του θα έχει επιπτώσεις στις πράσινες επενδύσεις, οι οποίες θα αρχίσουν να φρενάρουν. Δεύτερον, τυχόν λήξη του πολέμου στην Ουκρανία, σε ένα εύλογο διάστημα, θα απελευθερώσει την τιμή του φυσικού αερίου από τον γεωπολιτικό κίνδυνο από τον οποίο είναι απόλυτα εξαρτημένο το καύσιμο. Αν σε 6, 8 ή 9 μήνες τερματιστεί ο πόλεμος, η αγορά θα πλημμυρίσει με φυσικό αέριο και μαζί με τις νέες παρτίδες από ΗΠΑ και Κατάρ, η τιμή του μπορεί να πέσει ακόμη και κάτω από τα 10 ευρώ/μεγαβατώρα, εκτιμούν πηγές της αγοράς. «Δεδομένου ότι ο Τραμπ πρόκειται να δώσει νέες άδειες, και σε μια διετία οι ΗΠΑ, το Κατάρ και η Αυστραλία μπορεί να έχουν διπλασιάσει την παραγωγή τους, αν ανοίξει και η Ρωσία, τότε ο πλανήτης θα "πνιγεί" στο φυσικό αέριο», λένε οι ίδιες πηγές. Η Ελλάδα
      Στην Ελλάδα, από τους πιο πιστούς μέχρι σήμερα μαθητές της πράσινης μετάβασης, είναι ορατή κι εδώ μια σταδιακή αλλαγή. Η αναφορά Μητσοτάκη στην πρόσφατη επιστολή του προς την Φον ντερ Λάιεν ότι «πρέπει να περιορίσουμε το κόστος που προκύπτει από την υπερρύθμιση των εκπομπών ρύπων», καθώς «... μόνο έτσι θα επιτύχουμε μια μετάβαση το κόστος της οποίας θα μπορούν να αποδεχθούν οι πολίτες μας και οι επιχειρήσεις μας να αντέξουν οικονομικά...», αποτυπώνει το κλίμα.
      Είχε προηγηθεί το «όχι» τον περασμένο Απρίλιο της κυβέρνησης στην κοινοτική πρόταση, η ΕΕ να παράγει το 2040 λιγότερες κατά 90% εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με εκείνες του 1990, το μεγάλο «μαχαίρι» του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα στις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν μέχρι το 2030, ρίχνοντας τον στόχο στα 94 δισ. (και πάλι ψηλός), έναντι των αρχικών 200 δισ. του draft, και φυσικά το τέλος των επιδοτήσεων για νέα έργα ΑΠΕ, μπαταρίες, κ.λπ.
      Αλλά ο πράσινος λογαριασμός συνεχίζει και παραμένει μεγάλος για τα νοικοκυριά (σε Ελλάδα και ΕΕ), τα οποία βλέπουν ότι το 50% του λογαριασμού τους στο ρεύμα αφορά φόρους και ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Ακούνε ότι η διείσδυση των ΑΠΕ θα απαιτήσει τεράστιες επενδύσεις σε δίκτυα, ίσως και 70 δισ. ευρώ τον χρόνο πανευρωπαϊκά, μεγάλο μέρος των οποίων θα κληθούν προφανώς να πληρώσουν τα ίδια και βλέπουν ότι έρχονται αυξήσεις 10%-15% στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, λόγω του υψηλού κόστους του νέου καυσίμου μειωμένου θείου που υποχρεούται να χρησιμοποιήσει ο κλάδος.
      Διαβάζουν για νέους κανονισμούς, από το τέλος των συμβατικών καυστήρων πετρελαίου και αερίου και την αντικατάσταση των παλαιών κλιματιστικών με νέα, μέχρι την υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση των παλαιότερων κατοικιών, δηλαδή νέα κόστη που σε μεγάλο βαθμό θα πληρώσουν οι ίδιοι αφού το ταμείο του Δημοσίου δεν έχει τις αντοχές για επιδότηση κατά 100% τέτοιων δαπανών.
      Κυρίως όμως βλέπουν για χρόνια τις Βρυξέλλες να επιμένουν να «παλεύουν» μόνες τους ενάντια στην κλιματική αλλαγή, όταν όλος σχεδόν ο υπόλοιπος πλανήτης βρίσκεται σε άλλο μήκος κύματος και όταν την ίδια στιγμή η ευρωπαϊκή βιομηχανία φθίνει.
      Αντιλαμβάνονται δηλαδή το απόλυτα παράδοξο ως «τρελό» της υπόθεσης, ότι για να πετύχουμε στην ΕΕ τους υψηλούς στόχους μείωσης των εκπομπών CO2, αναγκαζόμαστε να εισάγουμε όλο και περισσότερο εξοπλισμό για την πράσινη μετάβαση, από φωτοβολταϊκά πάνελ μέχρι μπαταρίες, από την Κίνα. Μια χώρα που για να τα παράγει, καίει όλο και περισσότερο άνθρακα, ακυρώνοντας έτσι τις όποιες ευρωπαϊκές προσπάθειες για αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, ένα φαύλο κύκλο που ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι συνειδητοποιούν.
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      tetris

      Η ξέφρενη υπερανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και τον Σεπτέμβρη. Σαν να μην υπάρχει αύριο, οι υποψήφιοι επενδυτές συνεχίζουν να καταθέτουν μαζικά φακέλους για νέα έργα, τρομάζοντας τους φορείς του χώρου που παρακολουθούν την αγορά να «φουσκώνει» και ζητούν να μπει φρένο από τη κυβέρνηση, η οποία παρακολουθεί σε ρόλο «ουδέτερου παρατηρητή».
      Αθροίζοντας τα νέα αιτήματα για όρους σύνδεσης που κατατέθηκαν στον κύκλο του Σεπτεμβρίου (1,35 MW), ο οποίος ολοκληρώθηκε προ ημερών, μαζεύεται πλέον στην ουρά του ΑΔΜΗΕ ένας δυσθεώρατος πράσινος όγκος 48 GW και αφορά πάνω από 11.000 μικρά και μεγάλα έργα.
      Συνυπολογίζοντας και τα ώριμα έργα ΑΠΕ που αναμένεται να συνδεθούν του χρόνου στο σύστημα, τότε όλα αυτά μαζί, αντιστοιχούν σε μια συνολική παραγόμενη πράσινη ενέργεια πάνω από 110 TWh, όταν η εκτίμηση για την ζήτηση ηλεκτρισμού στην Ελλάδα το 2030 δεν υπερβαίνει τις 58 TWh.
      Δύο… και πλέον Ελλάδες σε ό,τι αφορά την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στριμώχνονται πλέον στην ουρά του ΑΔΜΗΕ, με δεκάδες μικρούς και μεσαίους «επενδυτές» να συνεχίζουν να τρέφουν ψευσδαισθήσεις ότι θα λύσουν το οικονομικό τους πρόβλημα, δεσμεύοντας χρήματα σε εγγυητικές για έργα, με ελάχιστες πιθανότητες να γίνουν. Οταν, ήδη, η πράσινη εγκατεστημένη ισχύς της χώρας το 2030 υπολογίζεται ότι θα φτάνει τα 34,5 GW, καλύπτοντας και με το παραπάνω την εκτιμώμενη για τότε ζήτηση ηλεκτρισμού (58 TWh), όπως φαίνεται στον Πίνακα 1.

      Στη κυβέρνηση, κάθε φορά που τίθεται το ερώτημα, για ποιο λόγο αφήνει να δημιουργείται μια κατάσταση που έχει όλα τα στοιχεία αυτού που συνέβη πριν από 25 χρόνια, όταν έσκασε η «φούσκα» του Χρηματιστηρίου, η απάντηση είναι ότι τυχόν φρένο στην υποβολή νέων αιτήσεων, θα στείλει λάθος «επενδυτικό σινιάλο».
      Στα αρμόδια στελέχη, η κρατούσα άποψη είναι ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει από μόνο του, ότι πολλά έργα θα κοπούν από τα αυστηρά όρια των τραπεζών και επειδή δεν ενσωματώνουν μπαταρίες, παραγνωρίζοντας ότι όσο δεν μπαίνει φρένο, τόσο καλλιεργούνται φρούδες ελπίδες, ότι κάποιος μαγικός τρόπος θα βρεθεί για να χωρέσουν κι άλλοι στο παιχνίδι, οι οποίες μπορεί να γυρίσουν «μπούμερανγκ» στη κυβέρνηση.
      Στο καλό σενάριο περικοπές 30%
      Στο παράλογο αυτό σκηνικό, ίσως το τοπίο στο επενδυτικό κοινό να γίνει πιο σαφές όταν γίνει γνωστό, κάτι που κανείς ακόμη δεν θέλει να χωνέψει, οι τεράστιες ποσότητες πράσινης παραγόμενης ενέργειας που θα περικόπτονται, δηλαδή θα καταλήγουν στα «σκουπίδια», αφού δεν υπάρχει η ζήτηση, ούτε οι διασυνδέσεις για να εξαχθούν. Στην ανάλυση του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ) γύρω από το νέο Εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, δίνεται μια πρόγευση των όσων έρχονται.
      Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για την ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, οι περικοπές πράσινης ενέργειας στα τέλη της δεκαετίας αναμένεται ότι θα ξεπερνούν το 25% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από κάθε είδους τεχνολογία ΑΠΕ, όπως δείχνει και ο πίνακας του ΣΠΕΦ.

      Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια άκρως αισιόδοξη εκτίμηση, όπως παραδέχονται και οι άνθρωποι του χώρου, που έχει λάβει υπόψη το σενάριο της κάλυψης του συνόλου των αναγκών της χώρας από μπαταρίες. Ακριβώς επειδή αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, οι περικοπές θα είναι ακόμη μεγαλύτερες, όπως αναγνωρίζει στην ανάλυση του ο πρόεδρος του ΣΠΕΦ, Δρ Στέλιος Λουμάκης.
      Στο καλό σενάριο, η ενέργεια που εκτιμάται ότι θα μένει στα αζήτητα, θα ξεπερνά το 30%. Αυτό σημαίνει για ένα φωτοβολταϊκό, ισχύος 1 MW, με ετήσια παραγωγή γύρω στις 1.500 MWh, ότι για το 30%, δηλαδή τις 450 MWh, ο επενδυτής θα έχει μηδενικά έσοδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το αρχικό του business plan. Και θα έχει επιπλέον απώλεια εσόδων για τις ώρες που παρ’ ότι δεν θα έχει περικοπεί η παραγωγή του, εντούτοις η τιμή στο χρηματιστήριο ενέργειας θα είναι μηδενική, οπότε δεν θα εισπράττει ούτε την εγγυημένη «ταρίφα» που έχει κλειδώσει.

      Στις δε, ώρες με αρνητικές τιμές στα χρηματιστήρια, οι ευρωπαϊκοί κανόνες προβλέπουν ως αντικίνητρο, ότι για να συνεχίζει να παράγει και να πουλάει κάποιος ενέργεια, θα πρέπει να πληρώνει με βάση την αρνητική χρηματιστηριακή τιμή, χάνοντας παράλληλα και τη στήριξη που εισπράττει, δηλαδή τη λειτουργική ενίσχυση.
      Το γεγονός ότι στο πρώτο οκτάμηνο του έτους, οι περικοπές ξεπέρασαν τις 500 GWh (έναντι 228 GWh όλου του 2023) και οι ώρες με μηδενικές, σχεδόν μηδενικές και αρνητικές τιμές, υπερέβησαν τις 170, δεν είναι παρά μια μικρή πρόγευση των όσων έρχονται, δηλαδή της διόγκωσης του φαινομένου, που βιώνουν καιρό τώρα μεγαλύτερες ευρωπαικές αγορές.
      Οι μόνοι που αντέχουν οικονομικά να πωλούν με αρνητικές τιμές στα χρηματιστήρια είναι οι καθετοποιημένοι παίκτες. Από τη μια ζημιώνονται ως παραγωγοί πουλώντας ρεύμα σε αρνητικές τιμές, από την άλλη ωφελούνται ισόποσα ως προμηθευτές, καθώς αγοράζουν πολύ φθηνά το ρεύμα στη χονδρική και το πωλούν στη λιανική με καλύτερα περιθώρια.
      Τι δείχνει η αριθμητική
      Σε αδρές γραμμές, αυτά περιμένουν πολλούς από τους χιλιάδες μικρούς επενδυτές του χώρου, με την επίσημη αριθμητική, που συνεχίζουν αρκετοί να αγνοούν, να δείχνει ότι:
      Σήμερα στην Ελλάδα, λειτουργούν συνολικά 16 GW έργων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 10 GW φωτοβολταϊκά. Επιπλέον υφίστανται περί τα 15 GW έργων ΑΠΕ με όρους σύνδεσης, απολύτως ώριμα αδειοδοτικά, έτοιμα προς κατασκευή. 2,4 GW περίπου, είναι όσα αφορούν διμερή συμβόλαια με ενεργοβόρες επιχειρήσεις, δηλαδή βιομηχανικά PPAs, τα οποία άμεσα και κατά προτεραιότητα θα λάβουν όρους σύνδεσης. 48 GW περίπου είναι οι συνολικές αιτήσεις έργων ΑΠΕ στον ΑΔΜΗΕ που αναμένουν όρους σύνδεσης. 100 GW είναι τα έργα ΑΠΕ με βεβαίωση παραγωγού από τη ΡΑΑΕΥ, των οποίων προχωρά η περιβαλλοντική τους αδειοδότηση και εν συνεχεία θα καταλήξουν και αυτά στον ΑΔΜΗΕ για όρους σύνδεσης. Ποικίλα είναι τα προγράμματα αυτοπαραγωγής-αυτοκατανάλωσης-συμψηφισμού που αποτείνονται και στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, τα περισσότερα χωρίς καν συνολική ποσόστωση σε επίπεδο χώρας. Στην αγορά των ΑΠΕ ισχύει ό,τι και στο χρηματιστήριο. Οσο πιο αργά μπαίνεις σε μια αγορά που βρίσκεται σε κατάσταση υπερθέρμανσης, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος να χάσεις πολλά, όταν το παιχνίδι γυρίσει.
      Στη κυβέρνηση μέχρι τώρα, διατηρούν τη πόρτα ανοικτή και περιορίζονται κατά καιρούς σε δηλώσεις για βεβιασμένες επενδυτικές επιλογές που μπορεί να τιμωρηθούν, ωστόσο υπάρχουν και φωνές ότι θα χρειαστούν πιο δραστικά μέτρα.
      Διαμορφώνονται, πλέον, συνθήκες συστημικής παραγωγικής υπερδυναμικότητας ως προς την τελική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που δεν μπορεί να θεραπευτεί από την αποθήκευση ή τα δίκτυα. Η αποθήκευση μόνο ετεροχρονίζει (δηλαδή μεταφέρει) την έγχυση της παραγωγής σε άλλες ώρες, αλλά δεν αυξάνει την ετήσια κατανάλωση, εξηγούν εδώ και καιρό οι γνώστες του χώρου. Τα δίκτυα, το μόνο που κάνουν είναι να μεταφέρουν την ενέργεια σε διαφορετική τοποθεσία για κατανάλωση, εφόσον υπάρχει ζήτηση.
      Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι σε μια χώρα δίχως εκρηκτική ανάπτυξη ή μια βιομηχανία να απορροφά μεγάλα φορτία, η ζήτηση για ενέργεια παραμένει περίπου σταθερή. Από 53 TWh το 2025 αναμένεται να αυξηθεί σε 58 TWh το 2030. Είναι προφανές τι θα απογίνει όλη αυτή η υπερβάλλουσα δυναμικότητα της πράσινης παραγωγής, που για το 2030, υπολογίζεται σε 10 TWh, όπως δείχνει ο Πίνακας 2.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Εταιρείες εμπορίας φυσικού αερίου από τη Γερμανία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, αλλά και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν το υπό αναβάθμιση εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου ως βατήρα για τη δραστηριοποίησή τους στις διασυνδεδεμένες αγορές της ευρύτερης γειτονιάς μας και από εκεί στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα. Μαζί με αυτούς και μεγάλοι εγχώριοι παίκτες.
      Στην πρώτη φάση του market test του ΔΕΣΦΑ, που ολοκληρώθηκε στις αρχές Ιουνίου, 27 συνολικά εταιρείες κατέθεσαν μη δεσμευτικές προτάσεις για την κατανομή μελλοντικής αδιάλειπτης δυναμικότητας στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ). Τα 2/3 από αυτές είναι ξένες εταιρείες από την Κεντρική και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πηγές του Διαχειριστή εξέφρασαν στο Euro2day.gr την ικανοποίησή τους και μιλούν για ενθαρρυντικά αποτελέσματα, για δύο λόγους: πρώτον, γιατί παρέχουν σημαντικά σήματα για το πώς θα κινηθεί στα επόμενα χρόνια η αγορά, σε συνδυασμό με την ενίσχυση του γεωστρατηγικού ρόλου της χώρας μας στην περιοχή. Και δεύτερον, γιατί δίνεται η δυνατότητα να προβλεφθεί σε επίπεδο συνολικού δικτύου η μελλοντική αύξηση της δυναμικότητας σε όλα τα σημεία εισόδου και εξόδου.
      Ο ΔΕΣΦΑ ξεκίνησε να επεξεργάζεται το υλικό που έχει συγκεντρωθεί, προκειμένου να συντάξει Έκθεση Αξιολόγησης της Ζήτησης (Demand Assessment Report) και με βάση αυτή και ένα «καλάθι» έργων (Project Proposals) για όλο το δίκτυο, που θα εξυπηρετεί διαφορετικά σύνολα ή υποσύνολα αιτημάτων, πλήρως κοστολογημένα και με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Με άλλα λόγια, ο Διαχειριστής αποκτά τη δυνατότητα, μέσω της εικόνας των μη δεσμευτικών προσφορών, να σχεδιάσει τα αναγκαία έργα τεχνικής αναβάθμισης του ΕΣΦΑ για την κάλυψη των αναγκών πολλών ενδιαφερόμενων χρηστών. Έτσι, διασφαλίζεται επί της ουσίας η επέκταση του ΕΣΦΑ.
      Το Demand Assessment Report με τις Προτάσεις Έργων εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί ως τις αρχές Αυγούστου. Θα έχει προηγηθεί η ολοκλήρωση της πρότασης του ΔΕΣΦΑ για τη β’ φάση του market test που θα αφορά στις δεσμευτικές προσφορές, η οποία θα υποβληθεί μέσα στον Ιούλιο στη ΡΑΑΕΥ προς έγκριση. Η Αρχή θα πρέπει να εγκρίνει και τα Project Proposals.
      Στόχος είναι να ανοίξει η διαδικασία για τις δεσμευτικές, πλέον, προσφορές τον ερχόμενο Νοέμβριο, ώστε να περαιωθεί το market test στα τέλη του έτους. Ο ΔΕΣΦΑ εκτιμά ότι η πρώτη φάση δημιουργεί θετικές προοπτικές για ευρεία συμμετοχή και στη δεύτερη φάση.
      Ο Διαχειριστής επέλεξε το market test για τον βέλτιστο σχεδιασμό των νέων υποδομών που θα πλαισιώσουν το ΕΣΦΑ, για να εξυπηρετήσει τις απαιτήσεις των υφιστάμενων και νέων χρηστών του δικτύου, συμβάλλοντας στην περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και στην ανάδειξη της χώρας σε ενεργειακή πύλη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ευρύτερη περιοχή, παρά την οικονομική και ενεργειακή κρίση, αναμένεται κατά την περίοδο 2021-2030 σύμφωνα με σχετική έκθεση που παρουσίασε σήμερα το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
      Συγκεκριμένα οι επενδύσεις στην Ελλάδα αναμένεται να διαμορφωθούν στα 44,4 δισ. ευρώ, σημαντικά υψηλότερες σε σχέση με την εκτίμηση του 2017 που ήταν 23,3 δισ. Συνολικά σε 15 χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και την Τουρκία οι επενδύσεις εκτιμώνται σε 436,9 δισ. έναντι 234,8 δισ. που ήταν η εκτίμηση το 2017. Το μεγαλύτερο μερίδιο (139 δισ.) απορροφά ο τομέας του ηλεκτρισμού (μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και δίκτυα) καθώς ο εξηλεκτρισμός αποτελεί την κυρίαρχη τάση σε όλη την περιοχή. Σημαντικές είναι οι επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας (40 δισ.), στην πετρελαϊκή βιομηχανία (39 δισ.) και στο φυσικό αέριο (16,5 δισ.). Εκτιμάται μάλιστα ότι η τρέχουσα κρίση θα οδηγήσει σε επιτάχυνση των επενδύσεων σε μονάδες αποθήκευσης ενέργειας αλλά και σε διασυνοριακές διασυνδέσεις.
      Σύμφωνα με το ΙΕΝΕ, ως το 2030 το 50 % των συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή θα αποσυρθούν και θα αντικατασταθούν κυρίως από μονάδες φυσικού αερίου (45 %), ανανεώσιμες πηγές (35 %) και το υπόλοιπο θα μοιραστεί ανάμεσα σε νέες λιγνιτικές μονάδες και πυρηνικά.
      Όπως αναφέρθηκε η νέα νομοθεσία της ΕΕ αναζωπύρωσε το ενδιαφέρον για τα πυρηνικά, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας που επιτρέπει την κατασκευή μονάδων μικρότερης ισχύος.
      Η μελέτη καλύπτει 15 χώρες της περιοχής (Αλβανία, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρο, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισραήλ, Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Β. Μακεδονία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία και Τουρκία).
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε πλήρη ετοιμότητα τέθηκε το Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) της ΔΕΗ, προκειμένου να εξυπηρετήσει έκτακτες ανάγκες της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος κατά τους χειμερινούς μήνες.
      Τα δύο λιγνιτωρυχεία του Νοτίου Πεδίου Πτολεμαΐδας και του Κεντρικού Πεδίου (Μαυροπηγή), που απέμειναν σήμερα να λειτουργούν, έχουν πάρει εντολή να εντατικοποιήσουν τις εργασίες εξόρυξης του καυσίμου, ώστε οι πέντε μονάδες του Αγίου Δημητρίου και η μία του ΑΗΣ Μελίτης, στη Φλώρινα, να είναι σε θέση απόδοσης της μέγιστης ισχύος τους τους τρεις κρύους μήνες, Δεκέμβριο-Ιανουάριο-Φεβρουάριο. Αυτό άλλωστε υπέδειξε και η έκτακτη μελέτη επάρκειας που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ.
      Ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει το γεγονός ότι ο προγραμματισμός του ΛΚΔΜ για αυξημένη εξόρυξη λιγνίτη αφορά στο σύνολο του επόμενου έτους, με έμφαση, για εύλογους λόγους, στο εξάμηνο από 1ης Οκτωβρίου έως τέλη Μαρτίου.
      Προφανώς γιατί κρίνεται ότι η ενεργειακή κρίση δεν προβλέπεται να λήξει σύντομα, όπως άλλωστε έχουν επισημάνει και παράγοντες της ενεργειακής αγοράς. Συνεπώς, οι λιγνιτικές μονάδες θα πρέπει να υφίστανται ως κρίσιμο backup, όταν και εφόσον προκύπτει ανάγκη κάλυψης αυξημένων φορτίων του Συστήματος.
      Αυξημένη εξόρυξη λιγνίτη, όμως, είχαμε και τον Αύγουστο, καθώς οι λιγνιτικές μονάδες κλήθηκαν να στηρίξουν το Σύστημα όταν δέχθηκε πίεση λόγω των πυρκαγιών.
      Στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας λειτουργούσαν και τα ορυχεία Αμυνταίου και Καρδιάς, που υποστήριζαν την τροφοδότηση των αντίστοιχων μονάδων που έπαυσαν να λειτουργούν, στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης. Την ίδια τύχη ακολούθησαν και τα δύο ορυχεία, που παρέδωσαν την άδεια λειτουργίας τους.
      Αθροιστικά τα δύο λιγνιτωρυχεία του Νοτίου και του Κεντρικού Πεδίου δίνουν 10 εκατ. τόνους παραγωγή λιγνίτη σε ετήσια βάση. Από αυτούς, το 60-70% δαπανάται στους έξι προαναφερόμενους μήνες, που χαρακτηρίζονται δύσκολοι από την άποψη της αυξημένης ζήτησης ηλεκτρισμού.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.