Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1717 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Ghostrider

      Σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ η πρόταση θα υποβληθεί επίσημα από το Διοικητικό Συμβούλιο του Υπερταμείου στη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ
      Ο κ. Γιώργος Στάσσης, μηχανικός, στέλεχος του πολυεθνικού ενεργειακού ομίλου ENEL είναι ο νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ.

      Η πρόταση για τον κ. Στάσση θα υποβληθεί επίσημα από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών & Περιουσίας Α.Ε. («Υπερταμείο») στη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ που πρόκειται να συνεδριάσει σύντομα.

      Συνεργάτες του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «ο Γιώργος Στάσσης είναι μάνατζερ από το χώρο της ενέργειας, έχει κάνει καριέρα σε μεγάλη πολυεθνική εταιρεία, έχει εμπειρία σε αναδιάρθρωση ενεργειακών επιχειρήσεων, είναι νέος σε ηλικία και είναι ένας Έλληνας, που επιστρέφει από το εξωτερικό για να βοηθήσει στην προσπάθεια της κυβέρνησης».

      Ο νέος μάνατζερ της ΔΕΗ καλείται να αντιμετωπίσει σειρά προκλήσεων που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα ζημιογόνα αποτελέσματα, το υψηλό κόστος από πεπαλαιωμένες μονάδες παραγωγής, την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, την επίσπευση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές, κ.α.

      Ακολουθεί το βιογραφικό του:

      O Γεώργιος Ι. Στάσσης από το 2016 έως και σήμερα κατείχε τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου στη Εnel Romania SrL, τη μεγαλύτερη εταιρία ενέργειας στη Ρουμανία.

      Ο κ. Στάσσης εργάστηκε στον ιταλικό όμιλο ενέργειας ENEL SpA, όπου από το 2007 διετέλεσε επικεφαλής της Εnel Green Power για την Νοτιοανατολική Ευρώπη και Μέση Ανατολή, υπεύθυνος μεταξύ άλλων για τις χώρες Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, και Αίγυπτο.

      Διαθέτει περισσότερα από 13 χρόνια εμπειρίας στη αγορά της ενέργειας και έχει αναλάβει σημαντικές θέσεις σε οργανισμούς και φορείς του κλάδου.

      Από το 2001 έως και το 2006 εργάστηκε στην Tellas Telecommunications S.A., ως μέλος της Διοικητικής Ομάδας και ως Executive Director of Strategic Projects and Procurement.

      Σήμερα κατέχει επίσης τη θέση του Αντιπροέδρου του ΔΣ του Συλλόγου Ξένων Επενδυτών (Foreign Investments Council) στη Ρουμανία, είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας της Συνομοσπονδίας για την Ανάπτυξη της Ρουμανίας (Coalition for Romania's Development), ενώ παράλληλα συμμετέχει στο Δ.Σ. του ACUE (Association of Utilities ), στο Board of Trustees του Αspen Institute Romania, και στο ΔΣ του Κέντρου Ενέργειας Ρουμανίας (CRE).

      Επίσης έχει διατελέσει μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), μέλος της Επιτροπής Ενέργειας του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, και Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας του G20Y.

      O κ. Στάσσης σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Πανεπιστήμιο Kingston στη Μεγάλη Βρετανία και είναι κάτοχος MBA στο Construction Management. Έχει συμμετάσχει σε executive προγράμματα με αντικείμενο την αειφόρο ανάπτυξη στο ELIS Management Academy, καθώς και Executive Leadership στο Harvard University.

      Είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά.

      Όπως αναφέρει το ΑΠΕ ΜΠΕ, η ENEL είναι πολυεθνική εταιρεία ενέργειας και κορυφαίος παίκτης στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας, φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και περιλαμβάνεται στις κορυφαίες εταιρείες παραγωγής ενέργειας της Ευρώπης όσον αφορά την εγκατεστημένη δυναμικότητα και τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA). Ο Όμιλος έχει παρουσία σε 34 χώρες, και μονάδες παραγωγής ισχύος 89 GW διανέμει ηλεκτρισμό και αέριο μέσω ενός δικτύου άνω των 2.200.000 χιλιομέτρων, και με περίπου 73 εκατ. επιχειρηματικούς και οικιακούς τελικούς χρήστες σε παγκόσμιο επίπεδο, η ομάδα έχει τη μεγαλύτερη πελατειακή βάση μεταξύ των Ευρωπαίων ομοτίμων της. Η Εnel Green Power, η επιχείρηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Enel, διαχειρίζεται ήδη περισσότερα από 44 GW αιολικών, ηλιακών, γεωθερμικών και υδροηλεκτρικών σταθμών στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία.
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Εννέα ρεκόρ έσπασε η ενεργειακή αγορά το 2022, τα οποία σηματοδοτούν όχι μόνο την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια αλλά και την στροφή των καταναλωτών στην αυτοπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές, την ταχεία απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και την ανάδειξη της χώρας σε πύλη ενεργειακής τροφοδοσίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ενδεικτικό του επιπέδου ανάπτυξης των ΑΠΕ είναι ότι οι Διαχειριστές του συστήματος και του δικτύου λαμβάνουν έκτακτα μέτρα σε περιόδους όπως η τωρινή του Πάσχα, οπότε η ζήτηση ενέργειας είναι χαμηλή και η παραγωγή ΑΠΕ άφθονη, προκειμένου να προστατευθεί η ευστάθεια του συστήματος προχωρώντας ακόμη και σε περικοπές διαθέσιμης ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο.
      Τα ορόσημα που κατέκτησε η αγορά ενέργειας το 2022 είναι:
      Η πράσινη ενέργεια στην κορυφή: Το 2022 σύμφωνα με την ανάλυση του Green Tank (https://thegreentank.gr/2023/01/27/admie-december2022-el) είναι το πρώτο έτος στην ιστορία κατά το οποίο η ηλεκτρική ενέργεια που παράχθηκε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μεγάλα υδροηλεκτρικά (23667 GWh) ξεπέρασε την παραγωγή από ορυκτό αέριο και λιγνίτη μαζί (23534 GWh). Η επίδοση αυτή επιτεύχθηκε παρά την σχετικά περιορισμένη συνεισφορά των υδροηλεκτρικών. Συνολικά οι ΑΠΕ μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά κάλυψαν το 46,7 % της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας το 2022, το φυσικό αέριο το 35,4 % και ο λιγνίτης το 11 %. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ ο αναλυτής του Green Tank Νίκος Μάντζαρης: «Τα επίσημα στοιχεία του 2022 δείχνουν καθαρά ότι η καλύτερη ασπίδα απέναντι στην ενεργειακή κρίση η οποία κορυφώθηκε τη χρονιά που πέρασε, είναι η αποφασιστική στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την εξοικονόμηση. Η οποιαδήποτε προσπάθεια παράτασης ζωής των ορυκτών καυσίμων ειδικά στην ηλεκτροπαραγωγή θέτει σε κίνδυνο την εθνική οικονομία και το δημόσιο συμφέρον». Ρεκόρ εγκατεστημένης ισχύος: Το δυναμικό των ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά κλπ. χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ) έσπασε το φράγμα των 10 γιγαβάτ ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης, https://www.dapeep.gr/miniaio-deltio-eidikoy-logariasmoy-ape-amp-sithya-oktovrios-noemvrios-dekemvrios-2022/ ) η ισχύς των ΑΠΕ το Δεκέμβριο έφθασε στα 10.340 μεγαβάτ (από αυτά 4.570 MW αιολικά και 4.895 MW φωτοβολταϊκά) Ρεκόρ εγκατάστασης φωτοβολταϊκών: την περασμένη χρονιά σημειώθηκε η υψηλότερη ιστορικά διείσδυση νέων μονάδων παραγωγής ρεύματος από τον ήλιο καθώς η ισχύς των φ/β μονάδων από 3.660 μεγαβάτ στο τέλος του 2021 έφθασαν στα 4.570 MW το Δεκέμβριο του 2022 (+1.235 MW), πάντα σύμφωνα με τον ΔΑΠΕΕΠ. Τα στατιστικά του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (https://helapco.gr/wp-content/uploads/Greek_PV_Market_Snapshot_HELAPCO_23Nov2022-1.pdf ) για την εξέλιξη της αγοράς δείχνουν ότι το αμέσως προηγούμενο ρεκόρ καταγράφηκε το 2013 με 1.043 νέα MW ενώ μεσολάβησαν χρονιές κατά τις οποίες προστέθηκαν λιγότερα από 10 MW.  

      4. Αργυρό ευρωπαϊκό μετάλλιο στην ηλιακή ενέργεια: σύμφωνα με έκθεση του οίκου Ember (https://ember-climate.org/insights/research/european-electricity-review-2023/ ), το μερίδιο των φωτοβολταϊκών στην παραγωγή ρεύματος το 2022 ήταν 12,6 %, επίδοση που τοποθετεί τη χώρα μας στη δεύτερη θέση πανευρωπαϊκά μετά την Ολλανδία.


      5. Ταχύτερη ανάπτυξη ΑΠΕ σε σχέση με την ΕΕ: σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας Νίκος Τσάφος (https://www.linkedin.com/posts/nikos-tsafos_renewables-in-greece-faster-growth-than-activity-7049750265222115328-s9j8), στην περίοδο 2018-2022 η ισχύς των φωτοβολταϊκών στη χώρα μας αυξήθηκε κατά 110 % (δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε), έναντι 92 % που ήταν ο μέσος όρος στην ΕΕ ενώ η αντίστοιχη ισχύς των αιολικών αυξήθηκε κατά 70 % (έναντι 30 % στην ΕΕ).
      6. Διείσδυση 100 % : Για πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος, η ζήτηση στις 7 Οκτωβρίου 2022 επί πέντε ώρες καλύφθηκε κατά 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας , σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ (https://www.linkedin.com/posts/ipto-admie_res-cleanenergy-record-activity-6984849204636459008-HI_9)
      7. Στροφή των πολιτών στην πράσινη ενέργεια. Όπως σημειώνει το Green Tank στο παρατηρητήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων (https://thegreentank.gr/community-energy-watch/), η ενεργειακή κρίση οδήγησε τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις τοπικές κοινωνίες στη χρήση των ΑΠΕ για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, είτε μέσα από την αυτοπαραγωγή σε ατομικό επίπεδο (ενεργειακός συμψηφισμός - εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός) είτε μέσα από τη συλλογική αυτοπαραγωγή (εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός από Ενεργειακές Κοινότητες). Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, το Νοέμβριο 2022 καταγράφηκε αύξηση 425% στα αιτήματα για σύνδεση έργων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Ενεργειακές Κοινότητες σε σχέση με το Νοέμβριο 2021). Στο ίδιο διάστημα σημειώθηκε αύξηση 62.5% (από 499 σε 811 αιτήσεις) στο πλήθος των αιτήσεων έργων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού συνολικά, δηλαδή από Ενεργειακές Κοινότητες και άλλους φορείς (όπως αγρότες, νομικά πρόσωπα κ.ά.). Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η αύξηση των αιτήσεων αυτοπαραγωγής μέσω του μηχανισμού του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering), δηλαδή της αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μεμονωμένα από πολίτες και επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, οι αιτήσεις τέτοιων έργων αυξήθηκαν κατά 157% και η αιτούμενη ισχύς αυξήθηκε κατά 199.5% στη διάρκεια του τελευταίου έτους (Νοε 2021 - Νοε 2022).


      8. Υπέρβαση του στόχου εξοικονόμησης φυσικού αερίου: Η Ελλάδα ξεπέρασε τον ευρωπαϊκό στόχο μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου που είχε θέσει η ΕΕ για την περίοδο από τον Αύγουστο του 2022 έως τον Μάρτιο 2023. Η κατανάλωση σύμφωνα με την ανάλυση του Green Tank (https://thegreentank.gr/2023/04/10/gaswatch-mar-el/) μειώθηκε κατά 31.8% συγκριτικά με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους και κατά 20.9% σε σχέση με τον μέσο όρο των αντίστοιχων οκταμήνων της προηγούμενης πενταετίας, ξεπερνώντας κατά σχεδόν 6 ποσοστιαίες μονάδες τον στόχο του -15%, που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      9. Η Ελλάδα εξαγωγέας φυσικού αερίου: Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ (https://www.desfa.gr/press-center/press-releases/stoixeia-desfa-gia-thn-katanalwsh-fysikoy-aerioy-to-2022)οι εξαγωγές φυσικού αερίου από το ελληνικό σύστημα σχεδόν τετραπλασιάστηκαν το 2022 (+288,68%). Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη διαμετακόμιση Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου από το σταθμό της Ρεβυθούσας προς την ευρύτερη περιοχή και κυρίως τη Βουλγαρία που αντιμετώπισε διακοπή εφοδιασμού από τη ρωσική Gazprom.
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Για τους δικαιούχους κοινωνικού τιμολογίου η μέση ενίσχυση είναι 51 ευρώ - Οι επιχειρήσεις θα επιδοτηθούν με 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα - Παράταση έως τις 15 Μαρτίου και το Εξοικονομώ με 80.000 αιτήσεις.
      Στα 350 εκατομμύρια ευρώ θα ανέλθει το συνολικό ύψος των επιδοτήσεων για το Φεβρουάριο, συνεχίζοντας την κυβερνητική πολιτική των εκπτώσεων που επιτάσσει η έκρηξη των διεθνών τιμών φυσικού αερίου το τελευταίο εξάμηνο.
      Όπως ανακοίνωσε την Τετάρτη, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ Κώστας Σκρέκας το ύψος της επιδότησης για τα οικιακά τιμολόγια θα διαμορφωθεί στα 39 ευρώ η μεγαβατώρα για τις 300 πρώτες κιλοβατώρες και θα αφορά αποκλειστικά τις 4,2 εκατομμύρια παροχές που είναι κύρια κατοικία.
      Αντίστοιχα στα 40 ευρώ, διατηρείται η κρατική στήριξη για το φυσικό αέριο, η οποία περιλαμβάνει 20 ευρώ επιδότηση από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και επιπλέον 20 απευθείας επιδότηση από την ΔΕΠΑ για τους 540.000 χρήστες φυσικού αερίου.
      Με βάση τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε ο υπουργός τα τιμολόγια θα διαμορφωθούν ως εξής:
      -Συνεχίζεται η κλιμακωτή χρέωση στην ηλεκτρική ενέργεια για τα οικιακά τιμολόγια του Ιανουαρίου καθώς για τις πρώτες 150 KWh, η έκπτωση θα ανέλθει σε150 €/MWh. Για την κατανάλωση από 151-300KWh, η επιδότηση διαμορφώνεται στα 110 €/MWh ως αποτέλεσμα της εξέλιξης της χονδρεμπορικής τιμής που τον Ιανουάριο έκλεισε στα 227,30 ευρώ/MWh από 235,38 ευρώ/MWh τον προηγούμενο μήνα. Επομένης η μέση έκπτωση ανά λογαριασμό είναι 39 ευρώ.
      -Για το Κοινωνικό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση ανά μεγαβατώρα θα ανέλθει σε 170 ευρώ άρα η ελάφρυνση ανά νοικοκυριό θα είναι 51 ευρώ ανά νοικοκυριό.
      Οριζόντια θα είναι η επιδότηση και για τους βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες, οι οποίοι θα επιδοτηθούν με 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έκπτωση που περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες των επαγγελματικών τιμολογίων (βιομηχανία, εμπόριο, αγροτικά) και όλες αντίστοιχα τις κατηγορίες χρήσεων (χαμηλή, μέση, υψηλή τάση).
      Στο φυσικό αέριο η ενίσχυση θα αφορά επίσης όλους τους εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες και θα διαμορφωθεί σε 20 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα.
      Ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε και επέκταση του χρόνου υποβολής των αιτήσεων για το πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης Εξοικονομώ. Όπως είπε μέχρι σήμερα στην πλατφόρμα των δηλώσεων έχουν υποβληθεί πάνω από 80.000 αιτήσεις και λόγω των μέτρων της πανδημίας για να διευκολυνθεί ο κόσμος θα δοθεί παράταση έως τις 15 Μαρτίου.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Να προχωρήσει άμεσα σε έλεγχο 418 φωτοβολταϊκών πάρκων που παράγουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας από αυτές που προβλέπουν οι άδειές τους και συνεπώς αποζημιώνονται με υψηλότερα ποσά ζητεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) από τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΔΑΠΕΕΠ.
      Σε επιστολή του προέδρου της ΡΑΕ Αθ. Δαγούμα προς τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΕΔΔΗΕ Αναστ. Μάνο, που κοινοποιείται στον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΑΠΕΕΠ Γ. Γιαρέντη επισημαίνεται πως «δεδομένης της σημασίας της άμεσης αποκατάστασης της νομιμότητας, καθώς η υπέρβαση των δηλωθέντων ορίων έχει ως συνέπεια τη μη ορθή τιμολόγηση και είσπραξη αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, καλείται ο Διαχειριστής του ΕΔΔΗΕ, όπως προβεί άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες για τη διαπίστωση των εν λόγω περιπτώσεων και ενημερώσει την Αρχή σχετικώς, έως τη Δευτέρα 11 Απριλίου 2022».
      Για τα 418 φωτοβολταϊκά πάρκα θα διερευνηθεί αν με επεκτάσεις ή άλλα τεχνικά μέσα έχει αυξηθεί η εγκατεστημένη ισχύς με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τους να λαμβάνουν αδικαιολόγητα υψηλότερες αποζημιώσεις από τον ειδικό λογαριασμό (ΕΛΑΠΕ) στήριξης των μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μάλιστα η πιθανή ζημιά για τον ΕΛΑΠΕ είναι μεγαλύτερη καθώς «οι σταθμοί που προβαίνουν σε ενεργειακή αναβάθμιση είναι κατά κύριο λόγο παλαιοί φωτοβολταϊκοί σταθμοί με αρκετά υψηλές συμφωνημένες τιμές αποζημίωσης».
      Για να εντοπιστούν τα συγκεκριμένα προς έλεγχο 418 φωτοβολταϊκά πάρκα χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικές μεθοδολογίες.
      Η πρώτη αφορά τον υπολογισμό και ανάλυση της συμπεριφοράς του συντελεστή απόδοσης του κάθε φωτοβολταϊκού. Η δεύτερη μεθοδολογία στηρίζεται σε εισήγηση της Επιτροπής Παρακολούθησης του καθεστώτος στήριξης των ΑΠΕ που λειτουργεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
      Η Επιτροπή Παρακολούθησης θεωρεί πως «ως σημαντική αύξηση της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σταθμού που αναβαθμίστηκε ενεργειακά ο παραγωγικός εξοπλισμός του λαμβάνεται η αύξηση κατά τουλάχιστον 5% της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του σταθμού κατά το έτος ελέγχου σε σχέση με τη μέγιστη ετήσια παραγωγή του εν λόγω σταθμού τα προηγούμενα, από το έτος ελέγχου, πέντε έτη, με βάση απολογιστικά στοιχεία των αρμόδιων Διαχειριστών».
      Δηλαδή εισηγείται την παρακολούθηση της μέγιστης παραχθείσας ενέργειας κάθε φωτοβολταϊκού μηνιαία ανά κυλιόμενη πενταετία.
      Η νομοθετική ρύθμιση
      Η ίδια Επιτροπή Παρακολούθησης εισηγείται και νομοθετική ρύθμιση ώστε να δημιουργηθεί πλαίσιο ελέγχου για τυχόν ενεργειακές αναβαθμίσεις του παραγωγικού εξοπλισμού φωτοβολταϊκών πάρκων πριν τη λήξη της συμβατικής περιόδου λειτουργίας των σταθμών.
      Όπως επισημαίνει στην πρότασή της μια τέτοια αναβάθμιση «αποτελεί ενέργεια εκτός συμβατικού πλαισίου, δεδομένου ότι τέτοιου είδους αναβαθμίσεις οδηγούν εμμέσως σε μεταβολή της αδειοδοτημένης ισχύος». Και ταυτόχρονα σε αύξηση της αποζημίωσης που λαμβάνει ο ιδιοκτήτης από τον ΕΛΑΠΕ.
      Η νομοθετική ρύθμιση που προτείνει η Επιτροπή Παρακολούθησης προβλέπει πως ο ΔΑΠΕΕΠ και ο ΔΕΔΔΗΕ διενεργούν ελέγχους κατά την τελευταία μηνιαία εκκαθάριση κάθε έτους, εντοπίζουν τα φωτοβολταϊκά στα οποία υπήρξε σημαντική αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τα εντάσσουν σε ειδικό κατάλογο.
      Ταυτόχρονα συμψηφίζουν τα επιπλέον ποσά που έλαβαν οι ιδιοκτήτες τους ώστε να επιστραφεί η πρόσθετη αποζημίωση που έλαβαν λόγω του «φουσκώματος» της εγκατεστημένης ισχύος. Στη ρύθμιση προβλέπεται και η αποζημίωση που θα λαμβάνει το εν λόγω φωτοβολταϊκό μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου.
      Ο έλεγχος θα διενεργείται από τον ΔΑΠΕΕΠ και το ΔΕΔΔΗΕ με πρώτο έτος ελέγχου το 2017.
      Τι σημαίνει, όμως, ενεργειακή αναβάθμιση των φωτοβολταϊκών, ώστε να παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τη σύμβασή τους;
      Σύμφωνα με την Επιτροπή Παρακολούθησης «στον όρο ενεργειακή αναβάθμιση περιλαμβάνονται, όχι αποκλειστικά, και οι ενέργειες αντικατάστασης των παλιών φωτοβολταϊκών πανέλων του σταθμού με νέα καλύτερης απόδοσης ή/και η τοποθέτηση και χρήση συστημάτων ιχνηλάτησης του ήλιου (trackers) με αποτέλεσμα την αύξηση κατά πολύ της απόδοσης του συστήματος».
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Όλα τα νέα κτίρια γραφείων ή τα κτίρια γραφείων στα οποία γίνεται ευρεία ανακαίνιση, με περισσότερες από πέντε θέσεις στάθμευσης, πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον ένα σημείο φόρτισης ηλεκτρικού αυτοκινήτου ανά δύο θέσεις. Από 1η Ιανουαρίου 2027 όλα τα μη οικιστικά κτίρια με περισσότερες από 20 θέσεις στάθμευσης (π.χ. σουπερμάρκετ) πρέπει να διαθέτουν ένα σημείο φόρτισης ανά 10 θέσεις και τουλάχιστον μια θέση στάθμευσης ποδηλάτου για κάθε θέση στάθμευσης αυτοκινήτου. Στην περίπτωση των κτιρίων που ανήκουν στο δημόσιο ή τα μισθώνουν κρατικές υπηρεσίες, από 1η Ιανουαρίου 2033 σε κάθε δύο θέσεις στάθμευσης η μία πρέπει να διαθέτει καλωδιακή και άλλη υποδομή ώστε να εγκατασταθεί φορτιστής ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
      Πρόκειται για μερικές από τις προβλέψεις της νέας κοινοτικής οδηγίας για την ενεργειακή εξοικονόμηση σε κτίρια που παρουσιάστηκε στα μέσα της εβδομάδας έπειτα από πολλούς μήνες παζαριών εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το τελικό κείμενο της οδηγίας μπορεί να μην είναι όσο αυστηρό (σε επίπεδο απαιτήσεων για ανακαινίσεις) ήταν η αρχική έκδοση, αλλά και πάλι τα κράτη – μέλη θα χρειαστεί να τρέξουν ώστε να καλύψουν τις αυστηρές απαιτήσεις.
      Σύμφωνα με τη νέα οδηγία, τα νέα οικιστικά ακίνητα ή τα ακίνητα στα οποία γίνεται μεγάλη ανακαίνιση και στα οποία υπάρχουν περισσότερες από τρεις θέσεις στάθμευσης, πρέπει να υπάρχει υποδομή για εγκατάσταση φορτιστή ηλεκτρικού αυτοκινήτου για κάθε θέση καθώς και δύο θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων για κάθε διαμέρισμα. Η καλωδιακή και άλλη υποδομή στα νέα ή ανακαινισμένα κτίρια πρέπει μάλιστα να είναι τέτοια που να επιτρέπει την ταυτόχρονη φόρτιση των οχημάτων σε όλες τις θέσεις στάθμευσης με ό,τι αυτό σημαίνει για το κόστος της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Επιπλέον, οι θέσεις φόρτισης πρέπει να υποστηρίζουν έξυπνους μετρητές αλλά και επιστροφή ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο διανομής, με βάση ανοικτές τεχνολογίες και πρωτόκολλα. Παράλληλα πρέπει να υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να λειτουργούν και από ανεξάρτητες εταιρείες διαχείρισης σημείων φόρτισης.
      Οι αλλαγές στα ενεργειακά πιστοποιητικά και τα χρονοδιαγράμματα
      Η κοινοτική οδηγία φέρνει ανατροπές ακόμα και στο σημερινό ελληνικό σύστημα των εννέα κατηγοριών ενεργειακής κατάταξης (Α+, Α, Β+, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η) στα κτίρια καθώς επιβάλλει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης με ενιαίες προδιαγραφές μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Όπως αναφέρεται στην οδηγία, τα νέα πιστοποιητικά θα χρησιμοποιούν τα γράμματα Α έως G, όπου στο Α θα εντάσσονται τα κτίρια μηδενικών εκπομπών και στο G (Η στην περίπτωση της Ελλάδας) θα ενταχθεί το 15% των χειρότερων κτιρίων της χώρας από πλευράς ενεργειακής απόδοσης. Η διάρκεια των ενεργειακών πιστοποιητικών θα είναι πενταετής με εξαίρεση τα κτίρια που ανήκουν στις τρεις πρώτες ενεργειακές κλάσεις που θα μπορούν να είναι μέχρι και δέκα χρόνια.
      Προβλέπεται πως τα κτίρια που ανήκουν ή μισθώνει το ελληνικό δημόσιο πρέπει από 1η Ιανουαρίου 2027 να ανήκουν στην έκτη κατηγορία ενεργειακής απόδοσης (F) και από 1η Ιανουαρίου 2030 στην πέμπτη κατηγορία (Ε). Ταυτόχρονα όλα τα ιδιωτικά κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται ως κατοικίες ή από το δημόσιο πρέπει από 1η Ιανουαρίου 2027 να είναι τουλάχιστον κατηγορίας F, από 1η Ιανουαρίου 2030 στην E.
      Για τις κατοικίες προβλέπεται πως μέχρι 1 Ιανουαρίου 2030 πρέπει να ανήκουν τουλάχιστον στην κατηγορία F. Ειδικά στην Ελλάδα που περισσότερο από ένα στα δύο οικιστικά ακίνητα έχει κατασκευαστεί πριν το 1980 αυτό σημαίνει πως θα χρειαστούν πολλά προγράμματα «Εξοικονομώ» στην επόμενη δεκαετία ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ανακαινίσεις και να καλυφθούν οι κοινοτικοί στόχοι. Μάλιστα μέχρι 1η Ιανουαρίου 2033 όλα τα οικιστικά ακίνητα πρέπει να ανήκουν στην πέμπτη κατηγορία (E) ενεργειακής κατάταξης. Τα κράτη – μέλη καλούνται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για τη συνεχή αναβάθμιση / ανανέωση του κτιριακού αποθέματος μέχρι το 2050 με στόχο τις μηδενικές εκπομπές.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 να έχει υιοθετήσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σχήμα κατάταξης των επαγγελματικών κτιρίων με βάση την ψηφιακή τους ετοιμότητα (smart readiness), με ιδιαίτερη έμφαση στα έξυπνα συστήματα διαχείρισης θέρμανσης, κλιματισμού και καθαρισμού αέρα.
      Κάθε κράτος – μέλος πρέπει να δημιουργήσει μια εθνική βάση δεδομένων για την ενεργειακή αποδοτικότητα κάθε κτιρίου που θα είναι ανοικτή στο κοινό. Έτσι θα είναι εύκολη η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών, των «διαβατηρίων ανακαίνισης» που θεσπίζονται για τα κτίρια στα οποία γίνονται σχετικά έργα, αλλά και πρόσθετων στοιχείων όπως η κατανάλωση ενέργειας, ο δείκτης ψηφιακής ετοιμότητας, κ.α. Επιπλέον, οι αγοραστές ακινήτων, οι μισθωτές και οι επενδυτές θα γνωρίζουν ακριβώς την ταυτότητα κάθε κτιρίου, με πρόβλεψη για την προστασία προσωπικών δεδομένων, κ.α. Τα στοιχεία πρέπει να ανανεώνονται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο. Κάθε χρόνο θα στέλνουν μάλιστα αυτά τα στοιχεία στο Παρατηρητήριο Κτιριακού Αποθέματος της Ε.Ε.
      Η κυβέρνηση, εκτός από το εν εξελίξει πρόγραμμα «Εξοικονομώ» έχει ανακοινώσει πως μέσα στην επόμενη χρονιά θα προχωρήσουν και άλλα προγράμματα, όπως το «Ηλέκτρα», για την ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος.
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το έτος 2050, αποτελεί για την Ελληνική Κυβέρνηση έναν οδικό Χάρτη για τα θέματα του Κλίματος και της Ενέργειας, στο πλαίσιο της συμμετοχής της χώρας  στο συλλογικό Ευρωπαϊκό στόχο της επιτυχούς και βιώσιμης μετάβασης σε μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας έως το έτος 2050 σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
      Είναι σαφές ότι η μακροχρόνια στρατηγική αναπτύσσεται συμπληρωματικά στο ΕΣΕΚ, το οποίο και αποτελεί το κεντρικό στρατηγικό σχέδιο βάσει του οποίου υλοποιούνται συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής στους τομείς της ενέργειας και του κλίματος. Το σημείο εκκίνησης σε επίπεδο νέων μέτρων πολιτικής και της εφαρμογής τους, στο πλαίσιο της μακροχρόνιας στρατηγικής, είναι το έτος 2030, και ο σχεδιασμός αυτών εξαρτάται τόσο από το ακριβές ενεργειακό μείγμα που θα έχει διαμορφωθεί τότε όσο και από τις αντίστοιχες τεχνικο-οικονομικές συνθήκες.
      Η μακροπρόθεσμη στρατηγική εξετάζει το φάσμα των διαθέσιμων επιλογών που μπορούν να συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και αποτελεί μέσο συνεκτικής στρατηγικής και εφαρμογής διατομεακών μέτρων πολιτικής. Επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η μετάβαση αυτή είναι κοινωνικά δίκαιη και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και της βιομηχανίας, εξασφαλίζοντας θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας, αντιμετωπίζοντας παράλληλα και άλλες περιβαλλοντικές προκλήσεις.
      Δημόσια διαβούλευση για τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το έτος 2050: http://www.opengov.gr/minenv/?p=10174
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      ΝΙΚΟΣΤΡΙ

      Ηταν 9 λεπτά και 43 δευτερόλεπτα μετά τα μεσάνυκτα, όταν η Κρήτη πέρασε στην ιστορία, μέσα από την ηλεκτρική διασύνδεση της με την Πελοπόννησο. Ένα έργο τεράστιας σημασίας με πάρα πολλές δυσκολίες, δεν είχε γίνει απλά πραγματικότητα, αλλά άρχισε να παρέχει με ηλεκτρική ενέργεια το νησί, σε μία από τις δυσκολότερες και πιο απαιτητικές περιόδους ως προς την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος. Κι όπως ήταν φυσικό, τόσο ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, όσο όμως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός που έλκει την καταγωγή του από την Κρήτη, έσπευσαν να υπερθεματίσουν μία από τις πιο σημαντικές στιγμές.
      Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλιστα προχώρησε σε μια μακροσκελή δήλωση μέσω του λογαριασμού του στη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης facebook.
      «Σήμερα είναι μια σημαντική μέρα για την Κρήτη. Τέθηκε σε λειτουργία η ηλεκτρική διασύνδεση με την Πελοπόννησο. Το νησί ηλεκτροδοτείται πλέον και από το ηπειρωτικό σύστημα μέσω του νέου υποβρύχιου καλωδίου Υψηλής Τάσης» έγραψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτηριστικά στο Facebook για την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Πελοπόννησο.
      «Πρόκειται για τη μεγαλύτερη καλωδιακή σύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος παγκοσμίως, συνολικού μήκος 174 χιλιομέτρα (χερσαία και υποβρύχια τμήματα), τάσης 150 kV και μεταφορικής ικανότητας έως 300 MW» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός για να τονίσει:
      «Είναι το πρώτο βήμα για την ένταξη του νησιού στο Εθνικό Σύστημα Ενέργειας που θα ολοκληρωθεί με τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής το 2023. Τα οφέλη πολλαπλά. Δεν είναι μόνο η ομαλοποίηση της ηλεκτροδότησης και η ενεργειακή επάρκεια. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αφού η διασύνδεση:
      – Θα καλύψει το 1/3 των ενεργειακών αναγκών της Κρήτης και θα διευρύνει το περιθώριο για την ανάπτυξη ΑΠΕ στο νησί κατά 180 MW.
      – Με τη λειτουργία της η εξάρτηση από τους τοπικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής θα μειωθεί σημαντικά, οδηγώντας σε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 100.000 τόνους ανά έτος.
      Όταν ολοκληρωθεί η διασύνδεση, οι καταναλωτές θα εξοικονομήσουν 380 εκατομμύρια ευρώ από τους λογαριασμούς ρεύματος μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που επιβαρύνουν το σύνολο των καταναλωτών για τη λειτουργία των ρυπογόνων μονάδων στα νησιά. Η Ελλάδα προχωράει με γρήγορα βήματα στην “πράσινη μετάβαση”. Και τα νησιά μας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της μετάβασης».
      Ο πρωθυπουργός έκανε παράλληλα μια συντομότερη δήλωση και μέσα από το λογαριασμό του στο Twitter.
      «Τέθηκε σε λειτουργία η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο» ανέφερε στην ανάρτηση του για να προσθέσει:
      «Το νησί ηλεκτροδοτείται πλέον και από το ηπειρωτικό σύστημα μέσω του νέου υποβρύχιου καλωδίου Υψηλής Τάσης, οδηγώντας σε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 100.000 τόνους ανά έτος».
      Υπενθυμίζεται ότι, τα οφέλη του έργου και ειδικότερα τα οικονομικά οφέλη μετά την ολοκλήρωση του, παραμένουν ιδιαίτερα σημαντικά αφού όπως ανέφερε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός μέσα στο 2022 θα εξοικονομηθούν 380 εκατομμύρια ευρώ από τους λογαριασμούς ρεύματος μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι μετά την ολοκλήρωση και της λεγόμενης «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης και Αττικής, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023, η μείωση εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 550 εκατομμύρια ευρώ κι αναμένεται να ξεπεράσει το 1 δις ευρώ έως και το 2030.
      Εκτός όμως από τον πρωθυπουργό και οι εκπρόσωποι του ανεξάρτητου διαχειριστή, κάνουν λόγο για ένα «όνειρο που έγινε πραγματικότητα».
      Ο λόγος για τον οποίο αναφέρονται με αυτά τα λόγια, οι ίδιοι οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την κατασκευή του, είναι διότι η λεγόμενη «μικρή ηλεκτρική διασύνδεση» της Κρήτης με την Πελοπόννησο αποτελεί κατασκευαστικό παράδειγμα προς μίμηση, λόγω των μεγάλων ιδιαιτεροτήτων που έχει το συγκεκριμένο έργο, αλλά και εξαιτίας του γεγονότος πως πρόκειται για ένα τεχνικά δύσκολο έργο μεγάλης εμβέλειας, το οποίο και κατασκευάστηκε αρκετά σύντομα για τα δεδομένα υλοποίησης αντίστοιχων έργων.
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με 19.954 Γιγαβατώρες, η καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά μαζί) τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024 ήταν η υψηλότερη της δεκαετίας, αυξημένη κατά 20.9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (16.505 GWh), όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το Green Tank.
      Μάλιστα, ξεπέρασε κατά 1.269 GWh την ηλεκτροπαραγωγή από τα τρία ορυκτά καύσιμα μαζί (18.685 GWh), η οποία με τη σειρά της σημείωσε μικρότερη αύξηση κατά 16,8% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο του 2023. Η διαφορά των 1.269 GWh υπέρ της καθαρής ενέργειας διευρύνθηκε το 2024 σε σχέση με το 2023, όταν η καθαρή ενέργεια είχε ξεπεράσει τα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά κατά μόλις 505 GWh. Όσον αφορά ειδικά τις ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά), η παραγωγή τους διαμορφώθηκε σε 17.284 GWh τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους.
      Ως συνέπεια, βρέθηκαν μεν στην πρώτη θέση, έμειναν όμως πίσω σε σχέση με την αθροιστική παραγωγή των τριών ορυκτών καυσίμων (ορυκτό αέριο, λιγνίτης και πετρέλαιο) κατά 1.401 GWh. Αυτό συνέβη κυρίως λόγω της αυξημένης συνεισφοράς του αερίου τους μήνες Ιούλιο-Αύγουστο, αναστρέφοντας έτσι την εικόνα του εξαμήνου όταν οι ΑΠΕ ξεπερνούσαν την αθροιστική παραγωγή των ορυκτών.
      Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το ορυκτό αέριο (13.779 GWh), το οποίο επέστρεψε στα επίπεδα του 2022 και παρουσίασε αύξηση 32,6% σε σχέση με τους πρώτους οκτώ μήνες του 2023. Με 2.739 GWh το πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά βρέθηκε στην τρίτη θέση, εκτοπίζοντας τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (2.670 GWh) που έπεσαν στην τέταρτη θέση.
      Ακολούθησε στην πέμπτη θέση (2.168 GWh) ο λιγνίτης, σημειώνοντας ιστορικό χαμηλό παραγωγής τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους. Tη μικρότερη συνεισφορά στην κάλυψη της ζήτησης τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024 είχαν οι καθαρές εισαγωγές (526 GWh), οι οποίες ήταν οι χαμηλότερες της τελευταίας δεκαετίας για αυτή την περίοδο, με μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο χαμηλό του 2022 (1.912 GWh).
      Η μεγάλη αύξηση του ορυκτού αερίου (+3.390 GWh) και των ΑΠΕ (+3.237 GWh), καθώς και οι πολύ μικρότερες του πετρελαίου (+229 GWh) και των μεγάλων υδροηλεκτρικών (+212 GWh) τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024, συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2023, αντιστάθμισαν την κατάρρευση των καθαρών εισαγωγών (-4.004 GWh), την περαιτέρω συρρίκνωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής (-934 GWh) και την αύξηση της ζήτησης (+2.128 GWh).
      Σε ποσοστιαία βάση, η συμμετοχή των ΑΠΕ αυξήθηκε κατά 23% στο πρώτο 8μηνο του 2024, συγκριτικά με την αντίστοιχη χρονική περίοδο του προηγούμενου έτους. Θετικό πρόσημο και για τα υδροηλεκτρικά (8,6%). Σημαντική άνοδο κατά 32,6% υπήρξε στο μερίδιο του φυσικού αερίου, με «βουτιά» 30,1% για τον λιγνίτη. Η ζήτηση κατέγραψε αύξηση κατά 5,7%.
      Η καθαρή ενέργεια κάλυψε τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους περισσότερη από τη μισή ζήτηση (50,9%), ενώ το μερίδιό της στην ηλεκτροπαραγωγή ήταν ακόμα μεγαλύτερο 51,6%. Οι ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) κυριάρχησαν στην κάλυψη της ζήτησης με μερίδιο 44,1%, ενώ τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 6,8%.
      Την πρωτοκαθεδρία στην κάλυψη της ζήτησης ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα είχε το ορυκτό αέριο με 35,2%, ενώ ακολούθησε το πετρέλαιο με 7% και τέλος ο λιγνίτης με 5,5%. Οι καθαρές εισαγωγές κάλυψαν μόλις το 1,3% της ζήτησης, το χαμηλότερο μερίδιο της δεκαετίας.
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Η πρωτοβουλία της Βουλγαρίας να θέσει σε λειτουργία έναν πυρηνικό αντιδραστήρα AP1000 σηματοδοτεί μια σημαντική εξέλιξη στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, καθώς θα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θα υιοθετήσει αυτήν την προηγμένη τεχνολογία.
      Ο αντιδραστήρας AP1000 της αμερικανικής Westinghouse διαθέτει προηγμένη παθητική ασφάλεια, που επιτρέπει τη λειτουργία του χωρίς εξωτερική τροφοδοσία ή ανθρώπινη παρέμβαση για μεγάλο χρονικό διάστημα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, ενώ παράλληλα έχει χαμηλή κατανάλωση νερού και μειωμένη περιβαλλοντική επίπτωση σε σύγκριση με παλαιότερες γενιές πυρηνικών αντιδραστήρων.
      Ενέκρινε θέση η Βουλγαρία
      Η Βουλγαρία διαθέτει ήδη εγκεκριμένη τοποθεσία και ολοκληρωμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για το έργο, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες χρηματοδότησης και συντονισμού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γεγονός που υποδηλώνει την προετοιμασία και τη δέσμευση της χώρας να προχωρήσει το συγκεκριμένο έργο, το οποίο αφορά την κατασκευή των Μονάδων 7 και 8 στο πυρηνικό εργοστάσιο του Κοζλοντούι. Το εν λόγω έργο αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία έως το 2035.
      Kατά την πλήρη λειτουργία του θα απασχολεί περίπου 10.000 εργαζόμενους, γεγονός που θα έχει θετικό κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο στη χώρα. Σημειώνεται ότι η επιλογή της τεχνολογίας AP1000 εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια της Βουλγαρίας να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια και να μειώσει την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, ενώ ταυτόχρονα προωθεί μια πιο βιώσιμη παραγωγή ενέργειας. Συνολικά, το εγχείρημα αυτό της Βουλγαρίας αποτελεί ορόσημο για την ευρωπαϊκή πυρηνική βιομηχανία, ανοίγοντας τον δρόμο για την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών αιχμής και ενισχύοντας τη θέση της χώρας ως ενεργειακού κόμβου στην περιοχή των Βαλκανίων.
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Στην προώθηση των επενδύσεων της για δύο έργα αιολικών πάρκων στη γερμανική Βόρεια Θάλασσα, τα Nordlicht 1 και 2, προχωρά σουηδική Vattenfall.  Μάλιστα, το πρώτο εξ  αυτών  αναμένεται να γίνει το μεγαλύτερο υπεράκτιο αιολικό πάρκο της Γερμανίας.
      Η Vattenfall, η σουηδική εταιρεία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας  ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι συμφώνησε να εξαγοράσει το μερίδιο 49% στο σύμπλεγμα Nordlicht που πωλήθηκε στη BASF το 2024, ενώ ο γερμανικός χημικός όμιλος θα λάβει πρόσβαση σε μακροπρόθεσμη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
      Η κατασκευή των μονάδων Nordlicht 1 και 2, οι οποίες θα έχουν συνολική ισχύ 1,6 γιγαβάτ, προγραμματίζεται να ξεκινήσει το 2026, δήλωσε η Vattenfall.
      Τα δύο αιολικά πάρκα, που αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικά το 2028, θα μπορούν να παράγουν περίπου 6 τεραβατώρες (TWh) ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, που ισοδυναμεί με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας 1,6 εκατομμυρίων γερμανικών νοικοκυριών.
      Στο πλαίσιο των προσπαθειών της Vattenfall για βιωσιμότητα, και τα δύο αιολικά πάρκα θα διαθέτουν πύργους ανεμογεννητριών κατασκευασμένους εν μέρει με χάλυβα χαμηλών εκπομπών, μειώνοντας το συνολικό αποτύπωμα άνθρακα κατά 16%.
      Σύμφωνα με τη Vattenfall, η σουηδική εταιρεία έχει μια υπό όρους συμφωνία με την Vestas για την προμήθεια και εγκατάσταση 112 ανεμογεννητριών V236-15,0 MW για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα Nordlicht 1 και 2.
      Η Vattenfall και η BASF αρνήθηκαν να παράσχουν περαιτέρω λεπτομέρειες όταν επικοινώνησε το Reuters.
      «Το υπεράκτιο αιολικό σύμπλεγμα Nordlicht αποτελεί σημαντικό ορόσημο στην πορεία για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.  Με την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης της Γερμανίας και την υποστήριξη της βιομηχανικής απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, θα παρέχει καθαρή, αξιόπιστη ενέργεια ενώ παράλληλα οδηγεί την καινοτομία και τη βιωσιμότητα στον τομέα. Ανυπομονούμε να υλοποιήσουμε αυτό το σημαντικό έργο σε στενή συνεργασία με τους συνεργάτες μας στην αλυσίδα εφοδιασμού, είπε η Ελεν Μπίστρομ επικεφαλής του Business Area Wind της Vattenfall.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Η χρεοκοπία της εταιρείας κατασκευής μπαταριών για οχήματα (EV), της Northvolt με έδρα τη Σουηδία, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στον κλάδο αυτό όπου αναπτύσσονται με πολύ γρήγορα βήματα κυρίως εταιρείες από την Κίνα που έχουν από πίσω τους σημαντική κρατική υποστήριξη.
      Η χρεοκοπία της εταιρείας κατασκευής μπαταριών για οχήματα (EV), της Northvolt με έδρα τη Σουηδία, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στον κλάδο αυτό όπου αναπτύσσονται με πολύ γρήγορα βήματα κυρίως εταιρείες από την Κίνα που έχουν από πίσω τους σημαντική κρατική υποστήριξη.
      Ο ενδιάμεσος πρόεδρος της Northvolt Τομ Τζόνστoοουν προειδοποίησε ότι η ΕΕ θα πρέπει να έχει και τη θέληση αλλά και το χρήμα για να γίνει πιο αυτόνομη στη συγκεκριμένη τεχνολογία. «Υπάρχει κόστος που πρέπει να καταβληθεί, αλλά μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερο κόστος εάν δεν γίνει τίποτε», είπε μιλώντας στους Financial Times.
      Στις αρχές του Μαρτίου η Κομισιόν ανακοίνωσε νέες πρωτοβουλίες, όπως κάνει κάθε τόσο, για να δημιουργηθεί και να παραμείνει μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα και εξαρτημάτων τους στην Ευρώπη. Επίσης οι ανακοινώσεις αφορούσαν και για πρώτες ύλες που αφορούν τέτοιες τεχνολογίες.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποσχέθηκε να «εξετάσει την άμεση υποστήριξη παραγωγής της ΕΕ σε εταιρείες που κατασκευάζουν μπαταρίες στην ΕΕ», διευκρινίζοντας ότι αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να «συνδυαστούν» με κρατική ενίσχυση, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που δημοσιοποιήθηκε πριν από δέκα μέρες περίπου.
      Οι λομπίστες του κλάδου στην Ευρώπη, η EUROBAT, ζητά να γίνουν ακόμη περισσότερα. «Δεδομένων των πολύπλοκων παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, απαιτείται μια ρεαλιστική προσέγγιση με γνώμονα τον κλάδο για να διασφαλιστεί η ικανότητα (ανάπτυξης τεχνολογιών) και η ανταγωνιστικότητα (…) Η ΕΕ θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε έξυπνα κίνητρα για να ενθαρρύνει τις προμήθειες σε τοπικό επίπεδο και να ενισχύσει τις αλυσίδες εφοδιασμού», είπαν στελέχη της EUROBAT στην Euractiv.
      Κρατικές βοήθειες στην Ευρώπη για τον κλάδο βοηθούν σε μικρό ποσοστό της παραγωγής τέτοιων τεχνολογιών, αλλά για την υπόλοιπη παραγωγή και το μεγαλύτερο μέρος της «δίνεται αθέμιτο πλεονέκτημα σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε γεωγραφικές περιοχές όπου η υποστήριξη είναι σημαντικά υψηλότερη», είπε στην Euractiv ο Benoit Lemaignan της γαλλικής start-up μπαταριών, Verkor. Ο ίδιος ανέφερε την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως δύο συγκεκριμένα παραδείγματα.

      Το μάθημα της Northvolt
      Το παράδειγμα της Northvolt είναι χαρακτηριστικό των προκλήσεων που υπάρχουν. Κάποτε η μεγάλη ελπίδα της Ευρώπης στην κατασκευή μπαταριών, η Northvolt κήρυξε πτώχευση στη Σουηδία την Τετάρτη, ολοκληρώνοντας πορεία εννέα ετών στην αγορά. Συγκέντρωσε από επενδυτές και κυβερνήσεις τα περισσότερα χρήματα – 15 δισεκατομμύρια δολάρια – από οποιαδήποτε άλλη μη εισηγμένη ευρωπαϊκή startup, αλλά δεν κατάφερε να ανταγωνιστεί τις κινεζικές εταιρείες που κυριαρχούν στον κλάδο των μπαταριών.
      Ο σουηδικός όμιλος, του οποίου οι υποστηρικτές ήταν η Volkswagen, η Goldman Sachs και η BlackRock, είχε παράγει περισσότερες από 1 εκατομμύριο μπαταρίες στο εργοστάσιο κοντά στον Αρκτικό Κύκλο, αλλά εξακολουθούσε να χάνει μεγάλα χρηματικά ποσά καθώς δεν είχε ακόμη επεκτείνει πλήρως την παραγωγή, σύμφωνα με στοιχεία των Financial Times. Άλλοι ευρωπαίοι κατασκευαστές μπαταριών, όπως η γαλλική Verkor και η ACC ή η PowerCo της VW, θεωρείται βρίσκονται ακόμη χρόνια πίσω από τη Northvolt κάνοντας τις προκλήσεις ακόμη πιο μεγάλες.
      Μέτοχοι της startup ασκούσαν κριτική στις Βρυξέλλες αναφέροντας ότι ούτε η Σουηδία ούτε η ΕΕ είχαν παράσχει στην εταιρεία σημαντική οικονομική υποστήριξη, την ώρα που κατασκευαστές μπαταριών από την Κίνα επωφελούνταν για χρόνια από σημαντικές κρατικές επιδοτήσεις. «Πρόκειται για μια στρατηγική αποτυχία. Οι Βρυξέλλες κάθονταν στον πάγκο (παρακολουθώντας) και ήταν μάρτυρες (των εξελίξεων), αλλά δεν έκαναν τίποτα γι’ αυτό», είπε ένας από αυτούς στους FT.
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Διαδικασίες «fast track» για τα φωτοβολταϊκά συστήματα και την διαδικασία εγκατάστασής τους σε βιομηχανίες και επιχειρήσεις ώστε να προωθηθεί η «πράσινη» αυτοπαραγωγή ενέργειας σχεδιάζει το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής οδηγίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), την περίφημη «RED III».
      Ειδικότερα, στις νέες ρυθμίσεις, που θα προωθηθούν το επόμενο διάστημα, θα περιληφθεί διάταξη βάσει της οποίας τα βιομηχανικά και εμπορικά συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) με μέγιστη ισχύ παραγωγής έως 150 κιλοβάτ kW (κιλοβάτ) θα λαμβάνουν Οριστική Προσφορά Σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο εντός δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης. Σήμερα τα σχετικά αιτήματα μπορεί να μένουν «παγωμένα» για μεγάλα χρονικά διαστήματα, για διάφορους λόγους, γεγονός που καθυστερεί τη διείσδυση καθαρής ενέργειας στις επιχειρήσεις.
      Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να προωθηθεί και η δυνατότητα για τις μεγάλες βιομηχανίες να απαλλάσσονται από τις αναγκαίες σήμερα βεβαιώσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) και να απευθύνονται απευθείας στον ΔΕΔΔΗΕ για σύνδεση του ηλιακού συστήματος. Ως προϋπόθεση θα τεθεί η τοποθέτηση φωτοβολταϊκού συστήματος το οποίο θα συνδυάζεται και με μονάδα αποθήκευσης ενέργειας πάνω στο κτίριο. Θα μπορούν να τοποθετηθούν στο δώμα ή στη στέγη του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων των στεγάστρων και των βεραντών, ή σε κάποιο εξώστη, πέργκολα, στις προσόψεις και στα σκίαστρα. Η εγκατάσταση θα μπορεί να γίνεται τόσο σε υφιστάμενα κτίρια και τεχνητές κατασκευές, όσο και σε υποδομές που θα κτιστούν στο μέλλον.
      Μάλιστα, εάν πρόκειται για εξαιρούμενους σταθμούς, δηλαδή μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που εξαιρούνταν από την υποχρέωση έκδοσης Άδειας ή Βεβαίωσης Παραγωγής, ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων (αφορά κυρίως μικρούς σταθμούς έως 1 MW, ή έως 5 MW εάν δεν συνδέονται στο δίκτυο κλπ.) αναμένεται ότι θα απαλλαχθούν και από την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
      Φωτοβολταϊκά χωρίς όρους σύνδεσης με το δίκτυο
      Επίσης, το ΥΠΕΝ σχεδιάζει να αυξήσει την ισχύ στους λεγόμενους γνωστοποιούμενους ηλιακούς σταθμούς, στους οποίους σήμερα περιλαμβάνονται φωτοβολταϊκά συστήματα έως και 50 kW.
      Σύμφωνα με πληροφορίες η ισχύς τους θα διπλασιαστεί, δηλαδή θα φτάσουν στα 100 kW ώστε να αφορούν και μεγαλύτερους εμπορικούς καταναλωτές. Είναι αξιοσημείωτο ότι για τις συγκεκριμένες μονάδες δεν απαιτείται προσφορά όρων σύνδεσης οπότε ο χρονικός ορίζοντας της αδειοδοτικής διαδικασίας είναι σημαντικά συρρικνωμένος
      Με άλλα λόγια, στόχος του ΥΠΕΝ είναι να μπορούν να συνδέονται με το ηλεκτρικό δίκτυο, χωρίς τη χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, φωτοβολταϊκά και μονάδες ΣΗΘΥΑ έως 100 kW καθώς και αιολικά έως 60 kW (από 20 kW που ισχύει σήμερα) τα οποία θα μπορεί να συνδυάζονται και με σύστημα αποθήκευσης.
      Μάλιστα, η πρόταση του υπουργείου είναι ο αρμόδιος Διαχειριστής εντός 15 ημερών από την ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος του επενδυτή να τον ενημερώνει σχετικά με την αποδοχή ή την απόρριψη της αιτηθείσας σύνδεσης. Σε περίπτωση αποδοχής θα πρέπει να του αποστέλλει και τη Σύμβαση Σύνδεσης και ο ενδιαφερόμενος θα έχει περιθώριο δύο μηνών για να την υπογράψει καταβάλλοντας αντίστοιχα και τη σχετική δαπάνη ώστε να τεθεί σε ισχύ. Επίσης, σχεδιάζεται να επιταχυνθούν και οι χρόνοι για την κατασκευή των έργων σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ.
      Μάλιστα, στο τραπέζι έχει πέσει και η πρόταση να υπάρξει πρόβλεψη στην περίπτωση που ο ΔΕΔΔΗΕ δεν ανταποκριθεί εντός δεκαπενθημέρου από την κοινοποίηση του ενδιαφέροντος για τη σύνδεση του σταθμού. Τότε προτείνεται ο ενδιαφερόμενος να μπορεί να προχωρήσει στην σύνδεση του σταθμού, έχοντας την υποχρέωση να ενημερώσει προηγουμένως εγγράφως τον Διαχειριστή για την πρόθεση σύνδεσής του και αργότερα για την ενεργοποίηση του σταθμού. Σε κάθε περίπτωση, για την πραγματοποίηση της σύνδεσης απαιτείται να έχει συναφθεί η σχετική σύμβαση με προμηθευτή ρεύματος.
      Σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον για την εγκατάσταση εμπορικών φωτοβολταϊκών συστημάτων αυξάνεται. Πρόσφατα στοιχεία του Συνδέσμου Φωτοβολταϊκών Εταιρειών καταδεικνύουν ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 επιχειρήσεις στην Ελλάδα εγκατέστησαν 281,9 MW (μεγαβάτ), εκ των οποίων τα 89,6 MW ήταν με net metering (ενεργειακός συμψηφισμός), τα 15,93 MW με virtual net metering (εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός) ενώ τα 176,37 MW ήταν φωτοβολταϊκά πάρκα. Πρόκειται για μικρά συστήματα από 10,8 kW έως και 1 MW.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Το τμήμα της υποθαλάσσιας αγοράς, το οποίο περιλαμβάνει παίκτες που εμπλέκονται σε συστήματα παραγωγής και επεξεργασίας είναι έτοιμο να βιώσει μία σημαντική εισροή κεφαλαίων. Η Rystad Energy προβλέπει ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 10% (CAGR) από το 2024 έως το 2027, με τις συνολικές δαπάνες να αναμένεται να ξεπεράσουν τα 42 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος αυτής της περιόδου.
      Η επενδυτική δραστηριότητα ήταν ιδιαίτερα έντονη σε περιοχές όπως η Νότια Αμερική και η Ευρώπη, όπου τα μεγάλα έργα σημειώνουν σημαντική πρόοδο και προσελκύουν νέες επενδύσεις.
      Η Βραζιλία, ειδικότερα, παραμένει κομβικό σημείο λόγω των τεράστιων αποθεμάτων αλατιού της, οδηγώντας σε ισχυρή ζήτηση για υποθαλάσσιο εξοπλισμό και SURF. Οι αναμενόμενες δαπάνες στη Βραζιλία αναμένεται να αυξηθούν κατά 18% από το προηγούμενο έτος, στα 6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024. Εν τω μεταξύ, στην Ευρώπη, η Νορβηγία βιώνει μια αναζωπύρωση της δραστηριότητας, που τροφοδοτείται από ευνοϊκές συνθήκες της αγοράς και τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η Subsea Hydraulic Power Unit που είναι οικονομικά αποδοτική.
      Οι σωρευτικές δαπάνες αναμένεται να φτάσουν τα 32 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του 2024, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 6,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτή η ανάπτυξη καθοδηγείται από την ισχυρή δραστηριότητα σε υπηρεσίες, εξοπλισμό και SURF, που τροφοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από σημαντικές επενδύσεις σε έργα βαθιά και υπέρ-βαθιά ύδατα. Ο υποθαλάσσιος τομέας επεκτείνεται επίσης πέρα από τις παραδοσιακές εφαρμογές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ώθηση για δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) δημιουργεί νέες ευκαιρίες για τους προμηθευτές . Κατά συνέπεια, οι προμηθευτές πρωτοστατούν στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών συστημάτων υποθαλάσσιας παραγωγής, τα οποία πρόκειται να δουν ευρύτερη υιοθέτηση.   

      Σημαντική ανάκαμψη
      Η υποθαλάσσια αγορά έχει ανακάμψει δυναμικά από τις επιπτώσεις της Covid-19, που προκάλεσε σημαντική πτώση 20% στις δαπάνες το 2020. Μέχρι το 2021, ο κλάδος άρχισε να ανακάμπτει, με τις δαπάνες να αυξάνονται κατά 5% φτάνοντας τα 23 δισεκατομμύρια δολάρια. Κοιτάζοντας το μέλλον η Rystad, αναμένει σταθερή ανάπτυξη στον υποθαλάσσιο τομέα, που τροφοδοτείται από τις εξελίξεις στην εξερεύνηση βαθέων υδάτων και τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS). Αυτή η ανάκαμψη υπογραμμίζει την ανθεκτικότητα του κλάδου και υποδηλώνει μια πολλά υποσχόμενη τροχιά συνεπούς προόδου.
      Οι εξελίξεις στα βαθέα ύδατα πρόκειται να κυριαρχήσουν στον τομέα, αντιπροσωπεύοντας το 45% της αγοράς από το 2024 έως το 2028. Σημαντικά έργα περιλαμβάνουν το Barracuda Revitalization στη Βραζιλία, το Johan Castberg και το Breidablikk στη Νορβηγία και το Golfinho στη Μοζαμβίκη. Βασικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν  επίσης τα Balder Future, Gullfaks South και Schiehallion στη Νορβηγία και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
      Έργα εξαιρετικά βαθέων υδάτων, που οδηγούνται από μεγάλες πρωτοβουλίες πλωτής παραγωγής, αποθήκευσης και εκφόρτωσης (FPSO) στη Βραζιλία και τη Γουιάνα, προβλέπεται να κατακτήσουν το 35% της αγοράς. Η Νότια Αμερική αναμένεται να ηγηθεί παγκοσμίως με 500 εγκαταστάσεις υποθαλάσσιων projects τα επόμενα πέντε χρόνια.
      Αξιοσημείωτα βήματα
      Ο υποθαλάσσιος τομέας έχει σημειώσει αξιοσημείωτα βήματα προόδου από το 2022, εν μέσω περισσότερων κινήτρων για την ανάπτυξη των βαθέων υδάτων και των υπερβαθέων υδάτων. Μόνο εκείνο το έτος, τα έργα βαθέων υδάτων είχαν δαπάνες 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με την Ευρώπη να συνεισφέρει το 28% αυτού του συνόλου. Μεταξύ 2020 και 2023, η Νορβηγία πρωτοστάτησε παγκοσμίως εγκαθιστώντας 200 υποθαλάσσιες γεωτρήσεις από τις συνολικά 600 που τοποθετήθηκαν σε βαθιά νερά (από 125 έως 1.500 μέτρα). Την ίδια περίοδο, η Νορβηγία εγκατέστησε επίσης 1.400 χιλιόμετρα SURF σε βαθιά νερά, ξεπερνώντας τα 1.200 χιλιόμετρα της Βραζιλίας.
      Το 2024, οι διευρυμένες δραστηριότητες της ExxonMobil αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά τις υποθαλάσσιες εγκαταστάσεις. Μετά την Equinor, η οποία εγκατέστησε το 17% των συνολικών υποθαλάσσιων γεωτρήσεων φέτος, η ExxonMobil αναμένεται να συνεισφέρει το 12%, με κύρια εστίαση στη Γουιάνα. Αυτή η αύξηση οφείλεται σε μεγάλα έργα όπως το Yellowtail, το Redtail και το Payara, υπογραμμίζοντας την αυξανόμενη εξέχουσα θέση της Γουιάνας στον υποθαλάσσιο τομέα.
      Στον τομέα SURF, οι παγκόσμιες εγκαταστάσεις αναμένεται να φτάσουν τα 3.500 χιλιόμετρα το 2024. Η Βραζιλία αναμένεται να αντιπροσωπεύει το 22% αυτού του συνόλου, ενώ οι ΗΠΑ και η Αγκόλα προβλέπεται να συνεισφέρουν 15% και 10% αντίστοιχα. Ο ρυθμός εγκατάστασης αναμένεται να αυξηθεί με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 15% από το 2024 έως το 2028, με τη Βραζιλία, τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αγκόλα να είναι οι κύριες αγορές.
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Έκλεισαν 11 ημέρες σερί δίχως λιγνίτη στη ζωή μας. Για πρώτη φορά στην ενεργειακή ιστορία της Ελλάδας, η ηλεκτροπαραγωγή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ ήταν μηδενική για 264 συνεχόμενες ώρες, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ των 235 ωρών χωρίς «κάρβουνο» που είχε καταγραφεί στις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου.
      Άλλες τέσσερις φορές, σύμφωνα με στοιχεία που έχει επεξεργαστεί το Green Tank, είχε μηδενιστεί η λιγνιτική παραγωγή εντός του 2023: για ένα οκταήμερο το διάστημα 26 Σεπτεμβρίου – 4 Οκτωβρίου, για 87 ώρες την περίοδο 1 – 5 Ιουλίου, για 64 ώρες από 7 έως 10 Ιουλίου και για 38 ώρες στις 20-21 Αυγούστου.
      Η πρώτη φορά που το άλλοτε «εθνικό» μας καύσιμο δεν είχε παρουσία στο ενεργειακό μείγμα της χώρας ήταν μεταξύ 8 και 9 Ιουνίου του 2020 για 38 ώρες.
      Η απολιγνιτοποίηση
      Την τελευταία πενταετία, το σχέδιο απολιγνιτοποίησης επιταχύνθηκε, ακόμη και στα χρόνια της ενεργειακής κρίσης. Μάλιστα, το διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2024 ο λιγνίτης με 1.050 GWh (γιγαβατώρες) είχε τη χαμηλότερη παραγωγή συγκριτικά με τα αντίστοιχα τρίμηνα της τελευταίας δεκαετίας, καλύπτοντας μόλις το 8,4% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι αξιοσημείωτο ότι, δέκα χρόνια πριν, τους τρεις πρώτους μήνες του 2014, η ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη έφτανε τις 6.119 GWh.
      Σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ για το πρώτο τρίμηνο του 2024 το μέσο μερίδιο της ΔΕΗ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα μειώθηκε σε 33% από 39% το α’ τρίμηνο 2023.
      Η μείωση οφείλεται κυρίως στη χαμηλότερη παραγωγή από τις λιγνιτικές μονάδες καθώς η επιχείρηση, όπως αναφέρεται στη σχετική παρουσίαση, «συνεχίζει την υλοποίηση του πλάνου της για την πλήρη απολιγνιτοποίηση του ενεργειακού της μείγματος μέχρι το 2026». Μάλιστα, η πτώση της λιγνιτικής παραγωγής κατά 27% (σε σχέση με το α’ τρίμηνο 2023) οδήγησε και σε περιορισμό των εκπομπών CO2 κατά 18%.
      Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο αναλυτής πολιτικής του Green Tank κ. Νίκος Μάντζαρης, μπορεί ο λιγνίτης να μηδενίζεται, όμως στο ενεργειακό μείγμα της χώρας επανέρχεται το φυσικό αέριο, παρά την κατακόρυφη μείωση που πέτυχε η Ελλάδα τη διετία της ενεργειακής κρίσης χάρη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και τον περιορισμό της ζήτησης.
      Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, «η συνταγή για τη μετάβαση είναι να πάμε από το κάρβουνο στις ΑΠΕ».
      Αναγκαίος μηχανισμός διαθεσιμότητας ισχύος για το αέριο
      Σε κάθε περίπτωση, όπως ανέφερε ανώτατο στέλεχος μεγάλου ενεργειακού ομίλου, μιλώντας στο περιθώριο του Eurelectric Eurelectric Power Summit 2024 που πραγματοποιήθηκε το προηγούμενο διήμερο στο Λαγονήσι, η απόσυρση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής δημιουργεί «χώρο» στο ηλεκτρικό σύστημα για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο, οι οποίες, λόγω της αυξημένης διείσδυσης των στοχαστικών ΑΠΕ, καθίστανται αναγκαίες ως εφεδρικές πηγές ενέργειας (και όχι ως μονάδες βάσης) που θα πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμες για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος.
      Ωστόσο, όπως επεσήμανε η ίδια πηγή, για τη βιωσιμότητα των μονάδων αερίου είναι απαραίτητος ένας μηχανισμός αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος που θα εξασφαλίζει ότι θα ανακτούν το κόστος για τη λειτουργία και τη συντήρησή τους, παρότι θα λειτουργούν για πολύ λιγότερες ώρες στο μέλλον, σε σχέση με σήμερα, ώστε να παραμείνουν ως εφεδρείες.
      Ήδη από την περασμένη Τρίτη, οι Μηχανισμοί Διαθεσιμότητας Ισχύος, έπειτα από την έγκριση της μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού (Target Model), αποτελούν ένα νέο «εργαλείο» το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει και η Ελλάδα.
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η ακρίβεια στην ενέργεια έστρεψε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην αυτοκατανάλωση ενέργειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, εντός του 2023 εγκαταστάθηκαν τόσα συστήματα για net-metering (ενεργειακό συμψηφισμό), όσα όλα τα προηγούμενα χρόνια συνολικά.
      Ειδικότερα, όπως αναφέρει στον OT ο σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών κ. Στέλιος Ψωμάς, σε ότι αφορά στα συστήματα αυτοκατανάλωσης με net-metering, από τις αρχές Ιανουαρίου έως τα τέλη Νοεμβρίου του 2023 διασυνδέθηκαν στο ηλεκτρικό δίκτυο επιπλέον 209,4 MW (μεγαβάτ), εκ των οποίων τα 6.067 ήταν οικιακά συστήματα συνολικής ισχύος 42,6 MW. Μάλιστα, εκτιμάται ότι, υπολογίζοντας και του Δεκεμβρίου θα ξεπεράσουν τα 50 MW.
      Οικιακά φωτοβολταϊκά
      Από τα οικιακά συστήματα που εγκαταστάθηκαν το 2023, τα 1.233 συνοδεύονταν και από μπαταρία (συνολική ισχύς συστημάτων με μπαταρία 8,8 MW) , τα οποία εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις στέγες» (σ.σ. αν και ακόμη δεν έχουν πάρει την επιδότηση). Τα υπόλοιπα 166 MW αφορούν εμπορικά συστήματα αυτοκατανάλωσης.
      Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, το 2023 αναδείχθηκε σε χρονιά ρεκόρ για την αυτοκατανάλωση με 209,4 MW, όταν συνολικά την προηγούμενη οκταετία τα εγκατεστημένα συστήματα με net metering έφταναν συνολικά τα 222 MW. Ειδικότερα, το 2022 είχαν εγκατασταθεί συνολικά 119,1 MW, το 2021 47,6 MW, το 2020 20,2 MW ενώ από το 2015 έως και το 2019 35,2 MW.
      Επιχειρήσεις
      Μεγάλη συνεισφορά σε αυτή την «έκρηξη» του net metering είχαν τα συστήματα που εγκαταστάθηκαν από επιχειρήσεις καθώς «έτρεξαν» να προλάβουν πριν αλλάξει το καθεστώς της αυτοπαραγωγής.
      Να θυμίσουμε ότι, βάσει των νέων ρυθμίσεων που είχαν ψηφιστεί τον περασμένο Μάρτιο (νόμος 5037/2023) είχε προβλεφθεί για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών σε βιομηχανίες και βιοτεχνικές επιχειρήσεις περιορισμός στην ισχύ της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος στα 100 kW (κιλοβάτ) από 3 MW που ίσχυε.
      Έδινε ωστόσο περιθώριο, έως και τις 30 Ιουνίου 2023 ώστε να μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ για net-metering με το παλιό καθεστώς (έως 3 MW).
      Net – billing
      Ωστόσο, έκτοτε όλα έχουν «παγώσει» καθώς η εφαρμοστική υπουργική απόφαση για το νέο καθεστώς αυτοπαραγωγής ακόμη δεν έχει εκδοθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Αυτή θα ενεργοποιήσει και το net-billing.
      Ο νόμος 5037/2023 δίνει τη δυνατότητα για την παραγόμενη «πράσινη» ενέργεια των αυτοπαραγωγών, η οποία δεν καταναλώνεται σε πραγματικό χρόνο και περισσεύει, να την πωλούν (net-billing), αφενός στο ηλεκτρικό σύστημα, εάν είναι έως 1.500 MWh (μεγαβατώρες) τον χρόνο έναντι 0,065 ευρώ η κιλοβατώρα (kWh) και αφετέρου στο Χρηματιστήριο Ενέργειας μέσω ενός Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΦΟΣΕ), ή μέσω διμερών συμβάσεων αγοραπωλησίας ρεύματος εάν είναι πάνω από 1.500 μεγαβατώρες.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Η ακρίβεια στην ενέργεια έστρεψε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην αυτοκατανάλωση ενέργειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, εντός του 2023 εγκαταστάθηκαν τόσα συστήματα για net-metering (ενεργειακό συμψηφισμό), όσα όλα τα προηγούμενα χρόνια συνολικά. Ειδικότερα, όπως αναφέρει στον OT ο σύμβουλος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών κ. Στέλιος Ψωμάς, σε ότι αφορά στα συστήματα αυτοκατανάλωσης με net-metering, από τις αρχές Ιανουαρίου έως τα τέλη Νοεμβρίου του 2023 διασυνδέθηκαν στο ηλεκτρικό δίκτυο επιπλέον 209,4 MW (μεγαβάτ), εκ των οποίων τα 6.067 ήταν οικιακά συστήματα συνολικής ισχύος 42,6 MW. Μάλιστα, εκτιμάται ότι, υπολογίζοντας και του Δεκεμβρίου θα ξεπεράσουν τα 50 MW.
      Οικιακά φωτοβολταϊκά
      Από τα οικιακά συστήματα που εγκαταστάθηκαν το 2023, τα 1.233 συνοδεύονταν και από μπαταρία (συνολική ισχύς συστημάτων με μπαταρία 8,8 MW) , τα οποία εντάχθηκαν στο πρόγραμμα «Φωτοβλταϊκά στις στέγες» (σ.σ. αν και ακόμη δεν έχουν πάρει την επιδότηση). Τα υπόλοιπα 166 MW αφορούν εμπορικά συστήματα αυτοκατανάλωσης.
      Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, το 2023 αναδείχθηκε σε χρονιά ρεκόρ για την αυτοκατανάλωση με 209,4 MW, όταν συνολικά την προηγούμενη οκταετία τα εγκατεστημένα συστήματα με net metering έφταναν συνολικά τα 222 MW. Ειδικότερα, το 2022 είχαν εγκατασταθεί συνολικά 119,1 MW, το 2021 47,6 MW, το 2020 20,2 MW ενώ από το 2015 έως και το 2019 35,2 MW.
      Επιχειρήσεις
      Μεγάλη συνεισφορά σε αυτή την «έκρηξη» του net metering είχαν τα συστήματα που εγκαταστάθηκαν από επιχειρήσεις καθώς «έτρεξαν» να προλάβουν πριν αλλάξει το καθεστώς της αυτοπαραγωγής. http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/12/28_12_ot_fotovoltaikaEXO-1024x600.png
      Να θυμίσουμε ότι, βάσει των νέων ρυθμίσεων που είχαν ψηφιστεί τον περασμένο Μάρτιο (νόμος 5037/2023) είχε προβλεφθεί για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών σε βιομηχανίες και βιοτεχνικές επιχειρήσεις περιορισμός στην ισχύ της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος στα 100 kW (κιλοβάτ) από 3 MW που ίσχυε. Έδινε ωστόσο περιθώριο, έως και τις 30 Ιουνίου 2023 ώστε να μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ για net-metering με το παλιό καθεστώς (έως 3 MW).
      Net – billing
      Ωστόσο, έκτοτε όλα έχουν «παγώσει» καθώς η εφαρμοστική υπουργική απόφαση για το νέο καθεστώς αυτοπαραγωγής ακόμη δεν έχει εκδοθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Αυτή θα ενεργοποιήσει και το net-billing.
      Ο νόμος 5037/2023 δίνει τη δυνατότητα για την παραγόμενη «πράσινη» ενέργεια των αυτοπαραγωγών, η οποία δεν καταναλώνεται σε πραγματικό χρόνο και περισσεύει, να την πωλούν (net-billing), αφενός στο ηλεκτρικό σύστημα, εάν είναι έως 1.500 MWh (μεγαβατώρες) τον χρόνο έναντι 0,065 ευρώ η κιλοβατώρα (kWh) και αφετέρου στο Χρηματιστήριο Ενέργειας μέσω ενός Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΦΟΣΕ), ή μέσω διμερών συμβάσεων αγοραπωλησίας ρεύματος εάν είναι πάνω από 1.500 μεγαβατώρες.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Ευρώπη δέχεται ποσότητες ρεκόρ ηλιακής ενέργειας αυτό το καλοκαίρι , ωστόσο κάποιες χώρες ετοιμάζονται να απενεργοποιήσουν ηλιακούς σταθμούς.
      Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να λάβει μέτρα για να σταματήσει τη σπατάλη ηλιακής ενέργειας και να περιορίσει την αρνητική τιμολόγηση, προκειμένου να ενθαρρύνει τις επενδύσεις, σύμφωνα με ομίλους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που ανέλυσε η ιστοσελίδα Energy Voice.
      Ενώ η Ευρώπη δέχεται ποσότητες ρεκόρ ηλιακής ενέργειας αυτό το καλοκαίρι, χώρες που εξαρτώνται από τον άνθρακα, όπως η Πολωνία και η Τσεχία, ετοιμάζονται να απενεργοποιήσουν ηλιακούς σταθμούς σε περιόδους απροσδόκητα χαμηλής ζήτησης, ανέφεραν 17 οργανισμοί σε επιστολή τους την Τρίτη στον Ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας Kadri Simson.
      «Λόγω της εξάρτησης από το λεγόμενο «βασικό φορτίο» και την έλλειψη ευελιξίας του καθαρού συστήματος, καίγεται άνθρακας υψηλής εκπομπής — και η καθαρή, χαμηλού κόστους ηλιακή ενέργεια σπαταλάται», ανέφεραν.
      Η ΕΕ επιδιώκει να ενισχύσει την χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς ανακάμπτει από μια ιστορική ενεργειακή κρίση στις συνέπειες του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ταυτόχρονα περιοχές της ηπείρου ψήνονται σε ρεκόρ καύσωνα που έχει προκαλέσει πυρκαγιές και αυξημένο κίνδυνο ξηρασίας, ωθώντας τους αξιωματούχους να ενθαρρύνουν μικρότερη χρήση ορυκτών καυσίμων.
      Αν και οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί σοβαρά από το απόγειο της κρίσης, η αστάθεια παραμένει στις βραχυπρόθεσμες αγορές όπου υπάρχουν τεράστιες αλλαγές στην προσφορά ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Οι τιμές μπορεί να γίνουν αρνητικές όταν υπάρχει περισσότερη τροφοδοσία στο δίκτυο από αυτή που απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης.
      Οι όμιλοι ΑΠΕ ζήτησαν όρια στο πόσο μπορεί να περιοριστεί η ηλιακή ενέργεια , την επιτάχυνση της αδειοδότησης σε ηλεκτρικά δίκτυα και την προώθηση υβριδικών ηλιακών έργων, μεταξύ άλλων μέτρων. Ζήτησαν επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση της αρνητικής τιμολόγησης, συμπεριλαμβανομένου του επιμερισμού του κόστους στους παραγωγούς ορυκτών.
      Η ΕΕ θα πρέπει να «διασφαλίσει ότι το οικονομικό πλαίσιο δεν δίνει το λάθος μήνυμα στους επενδυτές στη μεταβατική περίοδο», ανέφεραν.
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ένα περίπου χρόνο μετά την ψήφιση των σχετικών διατάξεων η κυβέρνηση προχωρά στην υλοποίηση του σχεδίου για τη χορήγηση φθηνού ηλεκτρικού ρεύματος σε ευάλωτα νοικοκυριά αλλά και σε βιομηχανίες.
      Σύμφωνα με πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει δύο προγράμματα επιδοτήσεων.
      Ευάλωτα νοικοκυριά
      Το πρώτο αφορά στην επιχορήγηση δήμων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών προκειμένου να παρέχεται φθηνή ηλεκτρική ενέργειας σε κατοίκους των περιοχών τους με χαμηλά εισοδήματα.
      Πηγές θέλουν το ύψος της επιδότησης των δημοτικών αρχών για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών να ανέρχεται στο 100%. 
      Προϋπόθεση, όμως, για την υπαγωγή στο πρόγραμμα θα είναι οι δήμοι αυτοί να στήσουν ενεργειακές κοινότητες οι οποίες θα διαχειρίζονται την παραγώμενη ηλεκτρική ενέργεια για τους ευάλωτους καταναλωτές. Οι ενεργειακές κοινότητες θα έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν τον ενεργειακό συμψηφισμό (net metering) ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση ρεύματος. Με αυτήν την τεχνολογία τα νοικοκοκυριά είναι εφικτό να πετύχουν ακόμη και μηδενικές χρεώσεις.
      Το πρόγραμμα αφορά σε 30.000 νοικοκυριά και το ύψος του ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ.
      Οι πληροφορίες θέλουν μόλις ετοιμαστεί από το ΥΠΕΝ ο οδηγός με τους όρους του προγράμματος, στη συνέχεια να ανατεθεί στην ειδική μονάδα ωρίμανσης έργων του ΤΑΙΠΕΔ η προκήρυξη του.
      Θα κληθούν οι δήμοι, προφανώς με κριτήρια, να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών στις περιοχές τους. Τα πάνελ θα μπορούν να κατασκευαστούν σε δημοτικούς χώρους.
      Οι πληροφορίες αναφέρουν πως ο συγκεκριμένος διαγωνισμός αναμένεται να τρέξει άμεσα, πιθανότατα και στις αρχές του Φθινοπώρου.
      Οι βιομηχανίες
      Στα σκαριά βρίσκεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το δεύτερο πρόγραμμα που είχε προβλεφθεί και πάλι από νόμο, ο οποίος ψηφίστηκε πέρυσι το καλοκαίρι για την επιδότηση βιομηχανιών προκειμένου να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά και μπαταρίες για την κάλυψη μέρους του ενεργειακού τους κόστους με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια.
      Το σχετικό πρόγραμμα ανέρχεται στα 160 εκατ. ευρώ και θα αφορά όλες τις κατηγορίες των βιομηχανιών (μικρές, μεσαίες και μεγάλες).
      Με την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων οι επιχειρήσεις θα συνδέονται απευθείας με αυτά και θα καταναλώνουν αμέσως το ρεύμα που παράγεται ή αποθηκεύεται (αυτοπαραγωγή).
      Με τον τρόπο αυτό οι βιομηχανίες που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα θα καταφέρουν να περιορίσουν δραστικά το ενεργειακό κόστος.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      «Στρώνει» το έδαφος η ΔΕΗ για την επόμενη ημέρα του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) Καρδιάς, έπειτα και από την οριστική παύση λειτουργίας των τεσσάρων μονάδων του εδώ και περίπου δυόμισι χρόνια, στο πλαίσιο του προγράμματος απολιγνιτοποίησης. Μόλις χθες, εγκρίθηκε από την αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) η μελέτη αποκατάστασης τμήματος του χώρου των εγκαταστάσεων των τεσσάρων  λιγνιτικών μονάδων (Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και  IV),  συνολικής έκτασης 320 στρεμμάτων, δίνοντας το σήμα εκκίνησης για το γκρέμισμα του πρώτου λιγνιτικού σταθμού της χώρας, του ΑΗΣ Καρδιάς.
      Η κατεδάφιση
      Μάλιστα, σε έναν χρόνο από σήμερα, δηλαδή περίπου μισό αιώνα μετά την   λειτουργία των δύο πρώτων μονάδων του, αναμένεται σύμφωνα με πηγές της ΔΕΗ, να μπουν οι πρώτες «μπουλντόζες» και  να ξεκινήσει η κατεδάφιση και η αποξήλωση κτιριακών υποδομών. Σε αυτές περιλαμβάνονται  οι τέσσερις πύργοι ψύξης των μονάδων, οι τέσσερις καπνοδόχοι και οι τέσσερις ταινιόδρομοι λιγνίτη, τα λεβητοστάσια, υποσταθμοί λιγνίτη, τα τρία σιλό τέφρας των μονάδων III και ΙV, αποθήκες αυλής και σιλό λιγνίτη και πολλές άλλες υποδομές.  
      Οι διαγωνισμοί
      Θα προηγηθούν δύο διαγωνισμοί για τη μελέτη που θα θέσει τις προδιαγραφές του έργου και την επιλογή του αναδόχου που θα  αναλάβει την κατεδάφιση. Το σχέδιο της επιχείρησης – το οποίο κρατά ως …επτασφράγιστο μυστικό –  περιλαμβάνει τη δημιουργία στην έκταση που σήμερα καταλαμβάνουν οι τέσσερις λιγνιτικές μονάδες ενός hub καινοτόμου τεχνολογίας.
       http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/10/apolignitopoiisi.jpg
      Αποθήκευση με πυκνωτές
      Μια από τις καινοτομίες που θα εφαρμοστούν είναι η μετατροπή των γεννητριών των μονάδων «Καρδιά ΙΙΙ» και «Καρδιά IV» σε σύγχρονους πυκνωτές προκειμένου να προσφέρουν υπηρεσίες στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ρύθμιση ισχύος και τάσεως, αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας).  Πρόκειται για μια μορφή αποθήκευσης ενέργειας, απαραίτητη για τη στήριξη του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας από τα προβλήματα των υπερτάσεων που έχουν αρχίσει να εμφανίζονται από την υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Για την εγκατάστασή τους η ΔΕΗ έχει ήδη λάβει από τις αρχές Μαΐου περιβαλλοντικούς όρους  ενώ, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος της επιχείρησης, έχει υποβάλλει σχετικό φάκελο στον ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) προκειμένου να λάβει όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο.
      Αποζημίωση
      Ωστόσο, όπως αναφέρει η ίδια πηγή, θα πρέπει παράλληλα να ξεπεραστεί και ο «σκόπελος» της έλλειψης σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου για την αποζημίωση της επιχείρησης.  Άλλωστε οι  σύγχρονοι πυκνωτές που θα εγκατασταθούν στην Καρδιά θα είναι οι πρώτοι της χώρας που θα παρέχουν κρίσιμες υπηρεσίες για την ευστάθεια του συστήματος. Πιθανώς θα διαμορφωθεί μια πρόταση από τον ΑΔΜΗΕ προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για τη θέσπιση ενός νέου κανονιστικού πλαισίου σχετικά με τους πυκνωτές. 
      Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για τη μελέτη, την προμήθεια, την εγκατάσταση και τη λειτουργία του έργου, το οποίο θα τεθεί σε λειτουργία 15 μήνες μετά την υπογραφή της σύμβαση με τον ανάδοχο. Οι γεννήτριες των Μονάδων ΙΙΙ και IV οι οποίες θα μετατραπούν σε σύγχρονους πυκνωτές, θα λειτουργούν καταναλώνοντας ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο, ενώ θα εγκατασταθούν   τέσσερα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη έκτακτης ανάγκης καθώς και ένας βοηθητικός ατμολέβητας   που καταναλώνουν πετρέλαιο ντίζελ.
      Εντός της έκτασης του ΑΗΣ Καρδιάς  βρίσκονται επίσης οι εγκαταστάσεις των λεβήτων και του αντλιοστασίου τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας. Μελλοντικά θα εγκατασταθεί και ο Σταθμός Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ,  εγκατεστημένης ισχύος 105,34 ΜW (μεγαβάτ) και θερμικής ισχύος τουλάχιστον 65 ΜWth (θερμικές μεγαβατώρες), λέβητες φυσικού αερίου και ένα νέο αντλιοστάσιο τηλεθέρμανσης καθώς και οι απαραίτητες υποδομές για τη σύνδεση του στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ). Όλες αυτές οι μονάδες είναι ήδη περιβαλλοντικά αδειοδοτημένες ή βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού και θα αδειοδοτηθούν μελλοντικά.
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τέσσερις ηλεκτρικές διασυνδέσεις και ένα Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης έρχονται να περιορίσουν δραστικά τον κίνδυνο μπλακ αουτ στα νησιά την Αττική και την Πελοπόννησο.
      Πρόκειται για πέντε μεγάλες επενδύσεις του ΑΔΜΗΕ που ξεπερνούν το 1,5 δις. ευρώ και βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Ταυτόχρονα η υλοποίηση τους σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων που προγραμματίζονται έως το 2030, αυξάνουν τον ηλεκτρικό χώρο για την προσθήκη στο σύστημα μεταφοράς περισσοτέρων ΑΠΕ.
      Οι ΑΠΕ
      Όπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου του 2023 «με την ολοκλήρωση του εκτενούς επενδυτικού προγράμματος του Διαχειριστή ύψους 5 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας, το σύνολο των μεγαλύτερων νησιών του Αιγαίου θα είναι πλέον άμεσα διασυνδεδεμένο με το ηπειρωτικό σύστημα υψηλής τάσης και θα απολαμβάνει σταθερή και πιο καθαρή ηλεκτροδότηση, ενώ ο ηλεκτρικός χώρος για την απορρόφηση νέων μονάδων ΑΠΕ θα αυξηθεί σε 28 GW, από 18 GW σήμερα, υπερκαλύπτοντας τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα για την ίδια περίοδο. Επιπλέον, η χώρα θα διαθέτει ένα πιο πυκνό δίκτυο διεθνών διασυνδέσεων το οποίο θα ενισχύσει σημαντικά την ενεργειακή της ασφάλεια καθώς και την εξαγωγική της δυνατότητα σε πράσινη ενέργεια».
      Τα 5 μεγάλα έργα
      Οι πέντε μεγάλες επενδύσεις που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ περιγράφονται ως εξής: «Μετά την ολοκλήρωση των καλωδιακών ποντίσεων τον Μάρτιο 2023, η κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής προχωρά εντατικά και στο χερσαίο τμήμα της, η τέταρτη και τελευταία φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων βρίσκεται σε εξέλιξη. Παράλληλα, ο Δυτικός Διάδρομος, η νέα γραμμή μεταφοράς που ενσωμάτωσε για πρώτη φορά την Πελοπόννησο στο σύστημα υπερυψηλής τάσης 400 kV, τέθηκε σε πλήρη λειτουργία αναβαθμίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια σε ολόκληρη τη νότια Ελλάδα».
      Διασύνδεση Κρήτης-Αττικής
      Τον Μάρτιο του 2023, η θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ, Αριάδνη Interconnection, ολοκλήρωσε με επιτυχία το υποβρύχιο τμήμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, του μεγαλύτερου έργου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που υλοποιείται αυτή τη στιγμή στη χώρα με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ. Σε διάστημα 32 μηνών η Αριάδνη Interconnection πόντισε συνολικά περίπου 1.350 χιλιόμετρα ηλεκτρικών καλωδίων και καλωδίων οπτικών ινών μεταξύ της Κορακιάς Ηρακλείου και της Πάχης Μεγάρων, σε βάθη έως και 1.200 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Με την ολοκλήρωση των εργασιών προστασίας των καλωδίων, που αναμένεται μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2023, περίπου τα 640 χιλιόμετρα θα έχουν τοποθετηθεί κάτω από την επιφάνεια του βυθού για μέγιστη ασφάλεια.
      Στο χερσαίο τμήμα της διασύνδεσης, όσον αφορά στους Σταθμούς Μετατροπής, το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού έχει πλέον παραχθεί και δοκιμαστεί στα εργοστάσια των αναδόχων ενώ οι εργασίες θεμελίωσης των κτιρίων βρίσκονται στην τελική ευθεία και προχωρά η ανέγερσή τους. Αναφορικά με την πρόοδο του καλωδιακού τμήματος, έχει παραχθεί το σύνολο των υπόγειων καλωδίων και προχωρά η κατασκευή της υπόγειας όδευσης από το ΚΥΤ Κουμουνδούρου προς το σημείο προσαιγιάλωσης στην Αττική, όπου έχει ολοκληρωθεί περίπου το 85% της υποδομής καθώς και το 50% της τοποθέτησης καλωδίων. Στην περίπτωση της Κρήτης, οι εργασίες οδοποιίας βρίσκονται σε εξέλιξη και οι εργασίες υποδομής για την εγκατάσταση των καλωδίων έχουν ξεκινήσει.
      Παράλληλα, αναφορικά με τη χρηματοδότηση μέσω επιχορήγησης, εντός του 2023 το έργο αναμένεται να ενταχθεί για συγχρηματοδότηση στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014-2020 «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» ως έργο γέφυρα (phasing), αντλώντας έτσι σημαντικούς πόρους και μειώνοντας, κατά ένα πολύ μεγάλο βαθμό, το κόστος του έργου μείζονος σημασίας για τον Έλληνα καταναλωτή.
      Ηλεκτρική διασύνδεση Κυκλάδων
      Η τέταρτη και τελευταία φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης, της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου και συγχρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδι Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το πρώτο σκέλος της διασύνδεσης (Σαντορίνη-Νάξος) έχει εισέλθει πλέον σε φάση κατασκευής με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023. Το καλοκαίρι του 2022 ποντίστηκε το ηλεκτρικό καλώδιο μεταξύ των δύο νησιών, ενώ προχωρούν οι εργασίες για την ανέγερση του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στην υπό διασύνδεση Σαντορίνη. Τον Νοέμβριο του 2022 ολοκληρώθηκαν οι διαγωνισμοί και τον Φεβρουάριο του 2023 υπογράφηκαν οι συμβάσεις των καλωδιακών τμημάτων και για τα υπόλοιπα τρία νησιά των ΝΔ Κυκλάδων (Φολέγανδρος, Μήλος, Σέριφος) που θα ενσωματώσουν το σύνολο του νησιωτικού συμπλέγματος στο Σύστημα Υψηλής Τάσης έως το 2025.
      Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων θα δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης μονάδων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 332MW στα νησιά, επιτυγχάνοντας ένα πιο σταθερό, πράσινο και οικονομικό ενεργειακό μείγμα για το νησιωτικό σύμπλεγμα.
      Το έργο συγχρηματοδoτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU.
      Δυτικός Διάδρομος Πελοποννήσου
      Το τελευταίο τμήμα της διασύνδεσης του ΚΥΤ Μεγαλόπολης με την υφιστάμενη Γραμμή Μεταφοράς 400 kV Αχελώου–Διστόμου ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε πλήρη λειτουργία τον Μάιο του 2023. Η επέκταση του Συστήματος 400 kV προς τη Μεγαλόπολη θα αυξήσει δραστικά την ικανότητα μεταφοράς προς και από την Πελοπόννησο, και θα αποσυμφορήσει τα κορεσμένα δίκτυα της περιοχής, ενισχύοντας την ευστάθεια των τάσεων για το Νότιο Σύστημα συνολικά.
      Ο συνολικός προϋπολογισμός των παραπάνω έργων ανέρχεται σε 108 εκατ. ευρώ.
      Ανατολικός Διάδρομος Πελοποννήσου
      Το υποέργο της Γραμμής Μεταφοράς 400 kV που θα συνδέσει το υφιστάμενο ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το νέο ΚΥΤ Κορίνθου ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία τον Μάιο του 2023. Στην παρούσα φάση ολοκληρώνεται η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών, με στόχο την ανάδειξη Αναδόχου και υπογραφή σύμβασης εντός του 2023 για το υποέργο της Γραμμής Μεταφοράς που θα συνδέσει το ΚΥΤ Κορίνθου με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Η ολοκλήρωση του υπόψη υποέργου αναμένεται εντός του 1ου εξαμήνου του 2026.
      Το έργο της Γραμμής Μεταφοράς «ΚΥΤ Κουμουνδούρου -ΚΥΤ Κορίνθου» συγχρηματοδoτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU και με το ΦΕΚ τ ́Δ 494 04-08-2022 χαρακτηρίστηκε ως έργο γενικότερης σημασίας για την οικονομία της χώρας.
      Αναβάθμιση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου
      Οι εργασίες κατασκευής του νέου ΚΥΤ Κουμουνδούρου, τεχνολογίας κλειστού τύπου (GIS), που θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο ΚΥΤ υπαίθριου τύπου, βρίσκονται σε εξέλιξη. Η υλοποίηση του νέου ΚΥΤ Κουμουνδούρου θα εξυπηρετήσει τη σύνδεση του Ανατολικού Διαδρόμου 400 kV Πελοποννήσου, θα αποτελέσει το τερματικό της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης με το ηπειρωτικό Σύστημα και θα ενισχύσει την αξιοπιστία τροφοδότησης των φορτίων στην (Δυτική κυρίως) Αττική. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 46 εκατ. ευρώ και η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του αναμένεται εντός του 2023. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με 30 εκατ. ευρώ, ως τμήμα της Γραμμής Μεταφοράς Μεγαλόπολη-Κόρινθος-ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Η πλήρης ολοκλήρωση του αναβαθμισμένου ΚΥΤ Κουμουνδούρου αναμένεται το πρώτο εξάμηνο του 2026.
      Το έργο συγχρηματοδoτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Next Generation EU.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στη λήψη έκτακτων μέτρων για την αποφυγή το καλοκαίρι πιθανών μπλακ άουτ στην ηλεκτροδότηση των νησιών της χώρας που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού προχωρούν οι αρμόδιες αρχές.
      Πρόκειται για τα νησιά Σάμος, Χίος, Σαντορίνη, Ρόδος, Λέσβος και Καστελόριζο.

      Ο τουρισμός
      Η τουριστική κίνηση τη φετινή θερινή περίοδο αναμένεται να χτυπήσει νέα ρεκόρ, όπως προβλέπουν φορείς της αγοράς. Οι υποδομές όμως για την κάλυψη των αυξημένων φορτίων κατανάλωσης ρεύματος είναι παρωχημένες. Μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και δίκτυα έχουν σχεδιαστεί και αναπτυχθεί με βάση τις ανάγκες προηγούμενων δεκαετιών.
      Οι επενδύσεις
      Η κυβέρνηση και ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) δρομολογούν επενδυτικά σχέδια για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, όπως για παράδειγμα εκείνων για την Κρήτη και της Σαντορίνης, τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη. Ολοκληρωμένα είναι εκείνα των Κυκλάδων, ενώ σχεδιασμός γίνεται για την ενεργειακή ανασφάλεια των Δωδεκάνησων και των νησιών του Βορείου Αιγαίου.
      Ωστόσο τα τελευταία προαναφερόμενα έργα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί το 2030 και μέχρι τότε συγκεκριμένες νησιωτικές περιοχές θα έχουν την ανάγκη πρόσθετων ενεργειακών υποδομών προκειμένου να αντιμετωπίζουν τη μεγάλη ζήτηση από τους καταναλωτές και τους τουρίστες.
      Γεννήτριες
      Τέτοια μέτρα δεν είναι άλλα από τη μίσθωση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών (γεννήτριες) που έρχονται να δώσουν πρόσθετη ηλεκτρική ενέργεια στις περιοχές. Και συγκεκριμένα για την περίοδο του Ιουλίου και του Αυγούστου.
      Ο συναγερμός σήμανε και για φέτος στη Ρυθμιστικής Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, στον ΔΕΔΔΗΕ και τη ΔΕΗ. Η τελευταία έχει υπό την ιδιοκτησία και ευθύνη την ηλεκτροπαραγωγή στα νησιά με ντιζελοκίνητες μονάδες.
      Έτσι η ΡΑΕ αποφάσισε να εγκρίνει στη ΔΕΗ τη μίσθωση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών σε Σάμο, Χίο, Θήρα, Ρόδο, Λέσβο και Μεγίστη (Καστελόριζο).
      Το σκεπτικό
      Στο σκεπτικό των αποφάσεων της ΡΑΕ αναφέρεται: «Η ασφάλεια εφοδιασμού των μη διασυνδεδεμένων νησιών αποτελεί εθνική προτεραιότητα και κατά τούτο επιβάλλεται η λήψη κατάλληλων μέτρων για την αποφυγή κινδύνων που ανάγονται στην τροφοδοσία τους με ηλεκτρική ενέργεια. H εξεύρεση λύσεων σχετικά με την επάρκεια του δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής των ηλεκτρικών συστημάτων των ΜΔΝ, για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών (π.χ. σε περίπτωση βλαβών των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής), αντιμετωπίζεται μέσω εξαιρετικών διατάξεων του νομοθετικού πλαισίου και θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας στην Επικράτεια, δεδομένου ότι το κόστος του δυναμικού παραγωγής για έκτακτες ανάγκες προστίθεται στο συνολικό κόστος παραγωγής των ΜΔΝ και μετακυλίεται μέσω των επιβαρύνσεων ΥΚΩ στους καταναλωτές».
      Ιούλιος και Αύγουστος
      Αναλυτικά ανά νησί αποφασίστηκε για από την 1η Ιουλίου μέχρι και τις 31 Αυγούστου η μίσθωση από τη ΔΕΗ ηλεκτροπαραγωγών ζευγών:
      1. Στη Σάμο το έλλειμμα ισχύος υπολογίζεται στα 11,4 Μεγαβάτ και θα μισθωθούν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 12 Μεγαβάτ.
      2. Στη Χίο το έλλειμμα ισχύος θα είναι στα 24,5 Μεγαβάτ. Θα αποσταλούν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη 25 Μεγαβάτ
      3. Στο νησί της Θήρας (Σαντορίνη) το έλλειμμα θα καλυφθεί με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 20 Μεγαβάτ
      4. Στη Ρόδο οι ανάγκες θα καλυφθούν με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 18 Μεγαβάτ.
      5. Στη Λέσβο το έλλειμμα υπολογίζεται σε 13,7 Μεγαβάτ και θα μισθωθουν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 14 Μεγαβάτ.
      6. Στο νησί της Μεγίστης (Καστελόριζο) το έλλειμμα θα καλυφθεί με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 0,15 MW
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.