Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1447 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Η επίδραση των πυρκαγιών στις ιδιότητες των δασικών εδαφών της Ελλάδας

      Engineer

      Το έδαφος αποτελεί ένα βασικό στοιχείο των χερσαίων οικοσυστημάτων, τόσο των φυσικών όσο και των γεωργικών, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, καθώς και για την αποσύνθεση και ανακύκλωση της νεκρής βιομάζας. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο ετερογενές μέσο που περιέχει ανόργανα και οργανικά υλικά, νερό και αέρα. Επιπλέον, αποτελεί ενδιαίτημα για πολλούς οργανισμούς, παίζει κρίσιμο ρόλο στον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων, στη δέσμευση του άνθρακα καθώς επίσης και στην ανάπτυξη των φυτών. Το έδαφος είναι δυναμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις ως προς την υγρασία, το pH και τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και επίσης, ακολουθεί μια σταδιακή μεταβολή ως αντίδραση στις αλλαγές των περιβαλλοντικών παραγόντων. Θεωρείται μη ανανεώσιμος φυσικός πόρος, λόγω της ταχείας φθοράς και της αργής φάσης σχηματισμού του. Επομένως, η υποβάθμιση των βιολογικών, χημικών και φυσικών ιδιοτήτων των δασικών εδαφών μειώνει την ικανότητά τους να λειτουργούν πλήρως, με επιπτώσεις είτε προσωρινές είτε μόνιμες. Βασικοί παράγοντες υποβάθμισης του εδάφους στα δασικά οικοσυστήματα είναι η αποψίλωση των δασών, οι πυρκαγιές, η διάβρωση και η ρύπανση. Η διαχείριση του εδάφους πρέπει να εξασφαλίζει, πέραν των άλλων, την πρόληψη της υποβάθμισής του ή καλύτερα τη συνεχή βελτίωσή του, γιατί θεωρείται ένας σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος που εξασφαλίζει στον άνθρωπο, μέσω των λειτουργιών του, σημαντικά υλικά αγαθά.
      Σήμερα, τα δάση της χώρας μας καταλαμβάνουν τα αβαθή, φτωχά, πετρώδη, με μεγάλες κλίσεις εδάφη, που δεν μπορούν εύκολα να καλλιεργηθούν και συνήθως βρίσκονται μακριά από κατοικημένες περιοχές. Τα δασικά εδάφη μπορούν να θεωρηθούν φυσικοί σχηματισμοί, με σχετικά καλά καθορισμένους φυσικούς ορίζοντες, ενώ στα γεωργικά εδάφη επιδιώκεται με τεχνικά μέσα η δημιουργία επιθυμητών φυσικών και χημικών συνθηκών. Η γονιμότητα των δασικών εδαφών μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα με την ανάπτυξη υγιών και συμπαγών συστάδων από δασικά είδη, καλά προσαρμοσμένων στο εκάστοτε κλιματεδαφικό περιβάλλον. Κάτω από ευνοϊκές κλιματολογικές συνθήκες, για ένα συγκεκριμένο δασοπονικό είδος, η παραγωγικότητα ενός τόπου εξαρτάται αποκλειστικά από τις εδαφικές συνθήκες. Ορισμένες από τις εδαφικές ιδιότητες που επηρεάζουν την αύξηση των δέντρων είναι πρακτικά σταθερές και δεν επηρεάζονται εύκολα από τον άνθρωπο, όπως είναι η μηχανική σύσταση, το βάθος και η τοπογραφική διαμόρφωση. Άλλες, όπως είναι η περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, η δομή, το πορώδες και η διηθητικότητα του εδάφους, μπορούν να μεταβληθούν. Για τις αυξητικές συνθήκες των δασικών δέντρων στη χώρα μας, μεγάλη σημασία έχει ο όγκος του εδάφους, τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ρίζες τους, επειδή από τον όγκο αυτόν εξαρτώνται άμεσα η ποσότητα και το είδος των διαθέσιμων για τα φυτά θρεπτικών στοιχείων και η διαθέσιμη υγρασία.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B122-539-x-600.jpg Σανιδότοιχοι για τον περιορισμό της επιφανειακής διάβρωσης και απορροής.
      Ο διαθέσιμος για τα δέντρα όγκος του εδάφους εξαρτάται κυρίως από το βάθος του. Στην Ελλάδα, ο σπουδαιότερος παράγοντας για την αύξηση της δασικής βλάστησης είναι το βάθος του εδάφους, όχι τόσο γιατί αυτό εξασφαλίζει καλή στήριξη στα δέντρα, αλλά γιατί με το μεγάλο όγκο εδάφους που εκμεταλλεύονται οι ρίζες, εξασφαλίζονται θρεπτικά στοιχεία και υγρασία για τις ανάγκες των φυτών. Το ριζικό σύστημα πολλών δασοπονικών ειδών εμφανίζει μεγάλη παραλλακτικότητα. Δηλαδή, οι ρίζες έχουν την ικανότητα να μεταβάλλουν τη μορφή τους ανάλογα με τις εδαφικές συνθήκες. Η πεύκη σε βαθιά, χαλαρά εδάφη σχηματίζει βαθύ και ισχυρό ριζικό σύστημα με πασσαλόριζα και φθάνει σε βάθος μεγαλύτερο από 4 μέτρα, ενώ σε αβαθή εδάφη δεν σχηματίζει πασσαλόριζα, αλλά πλάγιες ρίζες που εκτείνονται σε μεγάλο χώρο.
      Επειδή η παραγωγικότητα του εδάφους συνδέεται άμεσα με την αύξηση των φυτών, των οποίων οι ανάγκες συχνά είναι διαφορετικές σε θρεπτικά στοιχεία, είναι δυνατόν ένα έδαφος να έχει την ικανότητα να εφοδιάζει ικανοποιητικά με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία ένα δασοπονικό είδος, όχι όμως και ένα άλλο με διαφορετικές απαιτήσεις. Η ικανότητα αυτή των δασικών εδαφών δεν είναι πάντα σταθερή, αλλά εξαρτάται από τα αποθηκευμένα στο έδαφος θρεπτικά στοιχεία που μπορούν να προσληφθούν από τα φυτά, από το μητρικό πέτρωμα, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων, τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών, καθώς και από τις τοπογραφικές συνθήκες της περιοχής. Με την τρέχουσα υπερθέρμανση του πλανήτη, οι υψηλότερες θερμοκρασίες και οι ακραίες ξηρασίες αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών. Υπάρχουν αρκετές πρόσφατες προβλέψεις σχετικά με την πιθανή αύξηση της διάρκειας, της έντασης και της συχνότητας των πυρκαγιών σε δασικές περιοχές, λόγω υψηλότερων θερμοκρασιών. Επομένως, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς δεν θα επηρεάσει μόνο τη δασική χλωρίδα, αλλά και τις φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν καταστροφικό παράγοντα στα περισσότερα δασικά οικοσυστήματα των εύκρατων περιοχών και θεωρούνται παγκόσμια φαινόμενα που επηρεάζουν τις περισσότερες χερσαίες περιοχές. Επιδρούν στην οικολογία και τη λειτουργία των δασών, επηρεάζοντας την ανανέωση των θρεπτικών στοιχείων, την υδροφοβία, τη σύνθεση και την αναγέννηση των ειδών και την οικολογική βιοποικιλότητα. Οι πυρκαγιές είναι συχνά αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, ενώ οι φυσικές πυρκαγιές αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό ποσοστό των παγκόσμιων πυρκαγιών. Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντική αιτία υποβάθμισης του εδάφους και απώλειας θρεπτικών στοιχείων μέσω της εξαέρωσης και της διάβρωσης. Επίσης, επηρεάζουν τη βιολογική και φυσικοχημική ποιότητα των εδαφών και μειώνουν τα αποθέματα θρεπτικών στοιχείων μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η εξάτμιση, η οξείδωση, η μεταφορά τέφρας και η διάβρωση. Πολλές μελέτες αναφέρουν μια δραστική μείωση του άνθρακα και της μικροβιακής βιομάζας σε βραχυπρόθεσμη βάση, μετά από δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, μετά την πυρκαγιά παρατηρείται μείωση των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, καθώς ελαττώνονται κατά 50-75% το άζωτο (Ν), 35-50% ο φώσφορος (P) και 25-50% το μαγνήσιο (Mg) μέσω της εξαέρωσης και των διεργασιών της οξείδωσης. Δασικές πυρκαγιές με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 300°C είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της υδατοϊκανότητας του εδάφους, με σημαντικό αντίκτυπο στον κύκλο του νερού του εδάφους και στα χαρακτηριστικά της διάβρωσης. Ωστόσο, το αποτέλεσμα των πυρκαγιών στους δείκτες ποιότητας του εδάφους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ένταση και τη συχνότητά τους.
      Μια έντονη πυρκαγιά που κινείται με αργό ρυθμό έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη επίπτωση στο έδαφος από μια πυρκαγιά που κινείται γρήγορα. Επιπλέον, θερμοκρασίες 850°C και υψηλότερες μπορούν να αναπτυχθούν σε επιφάνειες εδάφους με μεγάλη ποσότητα ξηρής καύσιμης ύλης και μπορεί να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις εδαφικές ιδιότητες.
      Για τον περιορισμό όλων αυτών των καταστρεπτικών συνεπειών, μετά από κάθε πυρκαγιά θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα και όσο το δυνατόν αποτελεσματικά μέτρα. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες συνθήκες που αφορούν τόσο την καμένη έκταση όσο και τις καλλιεργήσιμες και κατοικημένες περιοχές. Σε μια καμένη λεκάνη απορροής είναι αναμενόμενο ότι οποιαδήποτε επέμβαση που αφορά την απομάκρυνση της εναπομείνουσας βιομάζας θα έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των επιφανειακών συσσωματωμάτων του εδάφους και την απώλεια εδαφικού υλικού πλούσιου σε οργανική ουσία. Να σημειωθεί ότι η υλοτομία και η μεταφορά της ξυλείας πρέπει να περιορίζεται μέχρι την τρέχουσα βλαστική περίοδο και όχι παραπάνω από ένα έτος. Ανάλογα με τη μορφολογία της καμένης επιφάνειας, καθορίζονται συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σε περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων παρουσιάζουν τα φαινόμενα της πλημμυρικής απορροής. Οι θέσεις αυτές πρέπει να εντοπίζονται, ιδιαίτερα όταν έχουν άμεση επίδραση σε κατοικημένες περιοχές και να δρομολογούνται έργα που θα προστατεύσουν το έδαφος της ίδιας της θέσης από φαινόμενα διάβρωσης, αλλά και όλης της περιοχής που βρίσκεται προς τα κατάντη. Η διάβρωση προκαλεί καταστροφές στην περιοχή που λαμβάνει χώρα και συγχρόνως έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα σε θέσεις έξω από την περιοχή διάβρωσης, μέσα στο ευρύτερο τοπίο. Οι επιπτώσεις έξω από τη βασική περιοχή που υπέστη διάβρωση, οφείλονται στην περίσσεια νερού, ιζημάτων και στο χημικό φορτίο προς τα κατάντη των λόφων και των ρεμάτων. Η περισσότερο εμφανής καταστροφική πλευρά της διάβρωσης είναι η ίδια η απώλεια του εδάφους. Στην πραγματικότητα, η υποβάθμιση που υφίσταται το έδαφος είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει η απώλειά του, γιατί το εδαφικό υλικό που απομακρύνθηκε έχει μεγαλύτερη αξία από αυτό που έμεινε πίσω.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/11/%CE%B133-270-x-600.jpg Μικρό ξύλινο φράγμα.
      Τα αντιδιαβρωτικά έργα που θα πραγματοποιηθούν για τη συγκράτηση του επιφανειακού εδάφους στην ευρύτερη δασική περιοχή θα πρέπει να διατηρήσουν την αποτελεσματικότητά τους σε ισχύ, τουλάχιστον μέχρι την αποκατάσταση της δασικής βλάστησης. Επειδή το κόστος των αντιδιαβρωτικών έργων κρίνεται αρκετά υψηλό, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα της χρησιμοποίησης υλικών από την ίδια την περιοχή. Τα σημαντικότερα από τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στις πλαγιές και στα ρέματα μπορεί να είναι:
      Κορμοδέματα Κλαδοπλέγματα Σανιδότοιχοι Μικρά ξύλινα φράγματα Φράκτες από συρματοπλέγματα και ξύλινους πασσάλους. Φράγματα από οπλισμένο σκυρόδεμα Φράγματα από συρματόπλεκτα κιβώτια Τοίχοι από ξηρολιθοδομή Στις περιπτώσεις που λόγω αποστάσεων και απουσίας δασικών δρόμων, δεν είναι δυνατή η απομάκρυνση των κορμών των καμένων δένδρων, θα πρέπει να γίνεται υλοτομία και τοποθέτηση των κορμών κατά τις χωροσταθμικές καμπύλες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο όλα τα υλικά που θα προκύψουν από την αποκλάδωση των κορμών να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους, με σκοπό να ενισχυθεί η γονιμότητά του.
      *Η Ευγενία Παπαϊωάννου είναι κάτοχος MSc και PhD Εδαφολογίας, ΑΠΘ
      Κεντρική φωτογραφία: Αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα πλησίον κατοικημένων περιοχών.
      Περισσότερα...

      626 • 0

    2. Περιβάλλον

      Η επαναχρησιμοποίηση του νερού στην Ευρώπη - Διαβούλευση

      Engineer

      Η επαναχρησιμοποίηση του νερού δεν είναι ευρέως διαδεδομένη στην Ευρώπη. Τα περισσότερα λύματα από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών λυμάτων απορρίπτονται απλώς σε ποταμούς και λίμνες.
       
      Όμως, η αύξηση της επαναχρησιμοποίησης του νερού θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των εντεινόμενων προβλημάτων λειψυδρίας και ξηρασίας και παράλληλα θα μειώσει τον κίνδυνο μόλυνσης από λύματα και το κόστος επεξεργασίας. Η επαναχρησιμοποίηση του νερού έχει επίσης μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο απ’ ό,τι η λήψη νερού από άλλες πηγές όπως οι διαπεριφερειακές μεταφορές νερού ή η αφαλάτωση.
       
      Παρά τα πλεονεκτήματα αυτά και τις σημαντικές δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη, υπάρχουν αρκετοί λόγοι που εξηγούν γιατί το επίπεδο επαναχρησιμοποίησης είναι τόσο χαμηλό. Ορισμένοι από τους λόγους αυτούς είναι και οι ακόλουθοι:
      έλλειψη κοινών ενωσιακών περιβαλλοντικών/υγειονομικών προτύπων για την επαναχρησιμοποίηση του νερού
      δυνητικά εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία γεωργικών προϊόντων που έχουν αρδευτεί με επαναχρησιμοποιημένο νερό
      πλημμελής τιμολόγηση του νερού και ακατάλληλα επιχειρηματικά μοντέλα
      χαμηλή ευαισθητοποίηση των ενδιαφερόμενων σχετικά με τα οφέλη της επαναχρησιμοποίησης του νερού
      απουσία δημόσιας αποδοχής
      τεχνικά εμπόδια και επιστημονικές αβεβαιότητες.

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολογεί δημόσια διαβούλευση σχετικά με τα μέτρα που θα μπορούσε να λάβει η ΕΕ για να ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων. Θέλουμε να μάθουμε τι πιστεύουν οι πολίτες, οι ενδιαφερόμενοι φορείς, οι επιχειρήσεις, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι δημόσιες αρχές για τις δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης του νερού και για τα εμπόδια που την παρακωλύουν, καθώς επίσης και τι είδους κανονιστικά και μη κανονιστικά μέτρα σε επίπεδο ΕΕ θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ανησυχίες αυτές, ώστε να αυξηθεί η ασφαλής επαναχρησιμοποίηση του νερού στην ΕΕ.
       
      Επόμενα βήματα
       
      Η διαβούλευση, που είναι διαθέσιμη εδώ here, θα διαρκέσει έως τις 7 Νοεμβρίου 2014. Τα αποτελέσματα θα τροφοδοτήσουν μια εκτίμηση αντικτύπου που θα καλύπτει όλες τις βασικές πτυχές της επαναχρησιμοποίησης του νερού, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών, αστικών, βιομηχανικών και ψυχαγωγικών χρήσεων. Το 2015 η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει επίσημη πρόταση με βάση τα στοιχεία της εκτίμησης αντικτύπου.
       
      Ιστορικό
       
      Η παγκόσμια κλιματική αλλαγή ασκεί αυξανόμενη πίεση στους πόρους γλυκών υδάτων της Ευρώπης. Μολονότι το γεγονός αυτό δημιουργεί προβλήματα κυρίως σε άνυδρες περιοχές με χαμηλές βροχοπτώσεις και μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού, ωστόσο είναι επίσης δυνατόν να επηρεαστούν αρνητικά και εύκρατες περιοχές με εντατικές γεωργικές, τουριστικές και βιομηχανικές δραστηριότητες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του ανταγωνισμού για υδατικούς πόρους μεταξύ των διαφόρων τομέων που χρησιμοποιούν νερό, πράγμα που αυξάνει την ανησυχία για την εξασφάλιση υδατικών πόρων υψηλής ποιότητας που προορίζονται για το πόσιμο νερό.
       
      Η μεγιστοποίηση της επαναχρησιμοποίησης του νερού αποτελεί ειδικό στόχο του προσχεδίου για τη διαφύλαξη των υδατικών πόρων της Ευρώπης Blueprint to Safeguard Europe's Water Resources, το οποίο αναφέρει τη δυνατότητα έκδοσης κανονισμού για τη θέσπιση κοινών προτύπων σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση του νερού. Αποτελεί επίσης βασική προτεραιότητα στο στρατηγικό σχέδιο εφαρμογής της ευρωπαϊκής σύμπραξης καινοτομίας για το νερό European InnovationPartnership for Water.
       
      Σύνδεσμος για τη δημόσια διαβούλευση
       
      http://ec.europa.eu/environment/consultations/water_reuse_en.htm
       
      Πηγή: http://biomassenergy.gr/articles/news/6607-h-epanaxrhsimopoihsh-toy-neroy-sthn-eyrwph-diaboyleysh
      Περισσότερα...

      1192 • 1

    3. Περιβάλλον

      Η ΕΟΚΕ προκηρύσσει το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021 με θέμα τη δράση για το κλίμα

      Engineer

      Η ΕΟΚΕ θα βραβεύσει έως και πέντε έργα για την προστασία του κλίματος που αναδεικνύουν την πολύτιμη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας
      Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) εγκαινίασε τη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021. Επιλέγοντας τη δράση για το κλίμα ως θέμα του βραβείου της, η ΕΟΚΕ θα επιβραβεύσει δημιουργικές και καινοτόμες πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην προώθηση της δίκαιης μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή.
      Αιτήσεις μπορούν να υποβάλουν όλες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δραστηριοποιούνται σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο βραβείο μπορούν επίσης να συμμετέχουν ιδιώτες που διαμένουν στην ΕΕ. Επιλέξιμες είναι οι πρωτοβουλίες και τα έργα που υλοποιούνται εντός της ΕΕ.
      Η προθεσμία για την αποστολή των υποψηφιοτήτων είναι η 30ή Ιουνίου 2021 και ώρα 10.00 (ώρα Βρυξελλών).
      Τα έργα πρέπει να έχουν ήδη υλοποιηθεί ή να υλοποιούνται. Τα έργα και οι πρωτοβουλίες που έχουν σχεδιαστεί αλλά δεν έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους έως τις 30 Ιουνίου 2021 δεν δύνανται να συμμετάσχουν.
      Θα απονεμηθούν συνολικά 50 000 ευρώ σε πέντε, κατ’ ανώτατο όριο, νικητές. Η τελετή απονομής του βραβείου αναμένεται να πραγματοποιηθεί κατά τη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ στις 8-9 Δεκεμβρίου 2021 στις Βρυξέλλες, σε συνάρτηση με την υγειονομική κατάσταση.
      ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ
      Ως το πρώτο θεσμικό όργανο της ΕΕ που προσκάλεσε την Greta Thunberg να εκφωνήσει ομιλία κατά τις πρώτες ημέρες του παγκόσμιου κινήματος «Παρασκευές για το Μέλλον», η ΕΟΚΕ υποστήριζε ανέκαθεν ένθερμα τη δράση για το κλίμα από τη βάση προς την κορυφή.
      Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ ανέκαθεν αναδείκνυε τη σημασία των οργανώσεων σε επίπεδο βάσης και των ιδιωτών για την υλοποίηση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα. Αυτοί επιτελούν καίριο ρόλο καθότι συμβάλλουν στον μετασχηματισμό των προτύπων και των συμπεριφορών, καθιστώντας τις τοπικές οικονομίες πιο οικολογικές ή προωθώντας τη μετάβαση σε κοινωνίες μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών σε τοπικό ή σε περιφερειακό επίπεδο.
      Μέσω του έργου της, η ΕΟΚΕ έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας —στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050— εξαρτάται από τη δράση και τη δέσμευση όλων των παραγόντων. Μία από τις βασικές πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας —το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα— πρέπει να εστιαστεί στην ενθάρρυνση των πολιτών  να αποτελέσουν μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αλλάξουν τα συστήματα που μας οδήγησαν στο χείλος της κλιματικής κρίσης.
      Η ΕΟΚΕ αποδίδει επίσης ιδιαίτερη σημασία στη συμμετοχή των νέων στη δράση για το κλίμα. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η ετήσια εμβληματική εκδήλωση «Η δική σου Ευρώπη, η δική σου φωνή!», στην οποία συμμετέχουν μαθητές λυκείου από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες, διοργάνωσε προσομοίωση διεθνούς διάσκεψης για την κλιματική αλλαγή (COP) και φιλοξένησε διαδικτυακά πολλούς εξέχοντες ακτιβιστές για το κλίμα.
      Αφιερώνοντας το εμβληματικό της βραβείο σε αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τιμήσει και να αναδείξει τις μη κρατικές προσπάθειες υπέρ του κλίματος που έχουν δρομολογηθεί μέχρι σήμερα. Επιδιώκει επίσης να ενθαρρύνει τα εν εξελίξει έργα και να εμπνεύσει νέα, προβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συμβολή που μπορούν να προσφέρουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι απλοί ιδιώτες στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
      Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021 θα απονεμηθεί σε εξαιρετικά έργα και αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες που καλύπτουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα θέματα:
      προώθηση της πλήρους συμμετοχής και/ή αποδοχής της κοινωνίας των πολιτών στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη κοινωνία· προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στη συζήτηση για το κλίμα· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που εμπνέουν και προωθούν τη μετάβαση σε τρόπους ζωής φιλικούς προς το κλίμα για τα άτομα στο τοπικό περιβάλλον και τον χώρο εργασίας τους, μεταξύ άλλων από εργοδότες ή οργανώσεις εργαζομένων· προώθηση της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με το κλίμα ή ενθάρρυνση της αλλαγής των συμπεριφορών και της αλλαγής των κοινωνικών προτύπων στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που συνηγορούν υπέρ των ενεργών πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της κλιματικής δικαιοσύνης με την ευρεία έννοια, με συνυπολογισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων· ενθάρρυνση της ευαισθητοποίησης για το κλίμα ενός ευρύτερου, πιο διαφοροποιημένου και/ή μειονεκτούντος/περιθωριοποιημένου κοινού· διασφάλιση ότι καμία ομάδα της κοινωνίας δεν θα μείνει στο περιθώριο κατά τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και κοινωνία· προώθηση της εκπαίδευσης για το κλίμα στα σχολεία όλων των βαθμίδων· σχεδιασμός/εφαρμογή έργων που ευαισθητοποιούν τα παιδιά και τους νέους σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις λύσεις στο πρόβλημα αυτό· ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και προώθηση δράσεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· προώθηση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και της ενδυνάμωσής τους, μέσω της συμμετοχής σε σχέδια που προωθούν μια δίκαιη μετάβαση και δημιουργούν νέες αλληλεπιδράσεις των πολιτών που οδηγούν σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων στην υποβολή προτάσεων και την εφαρμογή λύσεων για το κλίμα, καθώς και παροχή της δυνατότητας στους νέους να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με τις πολιτικές για το κλίμα και το περιβάλλον σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι λογοτεχνικές ή οι επιστημονικές δημοσιεύσεις κάθε είδους και με κάθε υποστήριξη, τα οπτικοακουστικά προϊόντα και κάθε είδους έργα τέχνης δεν είναι επιλέξιμα για το βραβείο.
      Η πλήρης περιγραφή των προϋποθέσεων και το έντυπο ηλεκτρονικής αίτησης υποψηφιότητας διατίθενται στην ιστοσελίδα μας: http://www.eesc.europa.eu/civilsocietyprize/
      ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
      Το 2021, η ΕΟΚΕ θα απονείμει το 12ο Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών. Κάθε χρόνο, το βραβείο είναι αφιερωμένο σε ένα διαφορετικό θέμα ειδικού ενδιαφέροντος για την ΕΕ και επιβραβεύει και ενθαρρύνει πρωτοβουλίες και επιτεύγματα οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και/ή ιδιωτών που έχουν συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των κοινών αξιών που ενισχύουν την ευρωπαϊκή συνοχή και ολοκλήρωση.
      Το 2020, η ΕΟΚΕ αντικατέστησε το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών με ένα έκτακτο Βραβείο αλληλεγγύης πολιτών, ειδικά αφιερωμένο στην καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19. Με το βραβείο αυτό, η ΕΟΚΕ απέδωσε φόρο τιμής σε 23 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδιώτες και ιδιωτικές επιχειρήσεις από ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίες είχαν επιδείξει εξαιρετική αλληλεγγύη και αίσθημα ευθύνης του πολίτη για την καταπολέμηση της πανδημίας και την άμβλυνση των καταστροφικών επιπτώσεών της. Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών του 2019 ήταν αφιερωμένο στην ισότητα των φύλων και στη χειραφέτηση των γυναικών.
      Σας προτρέπουμε να ενθαρρύνετε τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στη χώρα ή στο δίκτυό σας να υποβάλουν αίτηση υποψηφιότητας για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών που θα απονεμηθεί από την ΕΟΚΕ το 2021 και να συμβάλετε έτσι στην ευρεία αναγνώριση αξιόλογων έργων.
      Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη:
      Μονάδα Τύπου της ΕΟΚΕ – Laura Lui
      + 32 (0)2 546 91 89
      [email protected]
      Περισσότερα...

      382 • 0

    4. Περιβάλλον

      Η εξέλιξη των πλημμυρών από δορυφορικές απεικονίσεις στη λίμνη Κάρλα από την κακοκαιρία «Daniel»

      GTnews

      Αποκαλυπτικές οι δορυφορικές απεικονίσεις από την εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της Μαγνησίας και πιο συγκεκριμένα στη Λίμνη Κάρλα 5 μήνες μετά την κακοκαιρία «Daniel», όπως καταγράφηκαν από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-2.
      Στο παρακάτω βίντεο (animation) παρουσιάζεται η εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της λίμνης Κάρλας, από την κακοκαιρία «Daniel» που έπληξε με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Θεσσαλία. Οι πλημμύρες ξεκίνησαν από τις 05.09.2023 στην περιοχή καθώς αυξανόταν η στάθμη του Πηνειού (και των παραποτάμων του). 
      Η έκταση της λίμνης Κάρλας άρχισε μεγαλώνει απότομα αμέσως μετά τις ραγδαίες βροχοπτώσεις, φτάνοντας και ξεπερνώντας τα 180-190 χιλιάδες στρέμματα στο μέγιστο της έκτασής της, το οποίο παρατηρήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου 2023. Η έκταση της διατηρήθηκε καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα (περισσότερα από 120-140 χιλιάδες στρέμματα) με τάση συρρίκνωσης.
      Σύμφωνα με τα τελευταία δορυφορικά δεδομένα που ανέλυσε και επεξεργάστηκε το meteo.gr/E.A.A, η έκταση της λίμνης Κάρλας στις 12 Φεβρουαρίου 2024, ανέρχεται, προσεγγιστικά, στα 140 χιλιάδες στρέμματα.
      Η ανάλυση των δορυφορικών φωτογραφιών και η οπτικοποίηση των πλημμυρισμένων εκτάσεων πραγματοποιήθηκε από το meteo.gr/E.A.A.
      Περισσότερα...

      1489 • 0

    5. Περιβάλλον

      Η ενεργειακή αναβάθμιση στα κτίρια μπορεί να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια ευρώ

      Engineer

      Το ποσό των 80-153 δισ. ευρώ από την παραγωγή ενέργειας έως το 2050, θα μπορούσε να εξοικονομήσει η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων της Ε.Ε. σύμφωνα με νέα έκθεση που συνέταξε η Ecofys. Τα οικονομικά οφέλη αφορούν τόσο την ηλεκτροπαραγωγή, όσο και τα δίκτυα και προστίθενται στα οφέλη από την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης.
       
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση εκτιμάται ότι μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων η ζήτηση για ρεύμα και τα φορτία αιχμής θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 57 Γιγαβάτ πανευρωπαϊκά, όσο δηλαδή είναι το άθροισμα της ηλεκτροπαραγωγικής ισχύος σε Ολλανδία και Αυστρία.
       
      Την ίδια ώρα η Κομισιόν προτείνει απεξάρτηση από τον άνθρακα σε ποσοστό 80-95% ως το 2050, αλλά ο στόχος θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις στα δίκτυα, οι οποίες μπορούν να απαλυνθούν μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης.
       
      Τέλος, αναφέρεται ότι το σχέδιο δράσης της Κομισιόν για την ενεργειακή αποδοτικότητα αποσκοπεί στη δημιουργία 2 εκατ. θέσεων εργασίας, σε ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα και σε οφέλη 1.000 ευρώ ανά νοικοκυριό στην Ε.Ε. Προκειμένου, όμως, να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% ως το 2020, εκτιμάται ότι χρειάζονται επενδύσεις 60-100 δις. ευρώ ετησίως.
       
      Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&catid=213&artid=16886
      Περισσότερα...

      894 • 0

    6. Περιβάλλον

      Η έλλειψη αστικού πρασίνου και η ηχορύπανση "πνίγουν" τις μεγάλες ελληνικές πόλεις

      Engineer

      Η κατάσταση των μεγάλων ελληνικών πόλεων αναφορικά με το ποσοστό αστικού πρασίνου που διαθέτουν είναι απογοητευτική. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι η μέση κάλυψη σε πράσινο των ελληνικών μεγαλοπούλεων σήμερα είναι για την Αθήνα περίπου το 7% της επιφάνειάς της και για τη Θεσσαλονίκη το 4-5% της επιφάνειάς της.
      Τα αντίστοιχα ποσοστά για πολλές ευρωπαϊκές πόλεις κυμαίνονται περίπου στο 25% της έκτασης της πόλης. Πρόκειται για στοιχεία εργασίας του αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σεραφείμ Πολύζου, τα οποία περιλαμβάνονται στο τελευταίο του βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ με τίτλο "Αστική Ανάπτυξη". Σύμφωνα με τον ίδιο, η παραπάνω εικόνα μαρτυρά τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκονται οι δύο μεγάλες ελληνικές πόλεις. Η έλλειψη πρασίνου, διεκρινίζει, αποτελεί το βασικό λόγο για τον οποίο ο αστικός χώρος στην Ελλάδα δεν αποτελεί δημοφιλή χώρο, άθλησης, ψυχαγωγίας και αναψυχής.
       
      Ηχορύπανση
       
      Ένα άλλο σημαντικό θέμα που θίγει ο κ. Πολύζος είναι και αυτό της ηχορύπανσης*. Στις μεγάλες πόλεις επισημαίνει, η αναλογία του πληθυσμού που εκτίθεται σε μη αποδεκτά όρια θορύβου είναι 2-3 φορές μεγαλύτερη από τον εθνικό μέσο όρο. Ο θόρυβος που παράγεται από την κυκλοφορά των αυτοκινήτων, σύμφωνα με μετρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενοχλεί το 20-25% του πληθυσμού των αναπτυγμένων χωρών της Δυτικής Ευρώπης.
       
      Επίσης, αναφέρει ο κ. Πολύζος, το 19% του συνολικού πληθυσμού των χωρών της Ε.Ε. βρίσκεται σε περιοχές με υψηλές στάθμες θορύβου. Για την Ελλάδα, η οδική κίνηση αποτελεί την πιο σημαντική πηγή για τον αστικό πληθυσμό, με κυριότερο το θόρυβο από την κίνηση μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, δεν παραλείπει να σημειώσει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, για να συμπληρώσει:
       
      "Οι περιοχές με ιδιαίτερο πρόβλημα υποβάθμισης του ακουστικού περιβάλλοντος, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι σχεδόν όλες οι αστικές περιοχές της χώρας. Βεβαίως το πρόβλημα είναι σαφώς εντονότερο στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη κ.ά. Σε πολλές περιπτώσεις η αποφυγή του θορύβου επιτυγχάνεται με το κλείσιμο των παραθύρων των κατοικιών κατά τους θερινούς μήνες, κάτι που οδηγεί στη συνεχή λειτουργία των κλιματιστικών συστημάτων, με πολύ επιβαρυντικές συνέπειες για το περιβάλλον από την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Για τον περιορισμό των συνεπειών στην υγεία, το κράτος έχει θεσπίσει ανώτατα όρια, ανάλογα με τις περιοχές στις οποίες παράγεται ο θόρυβος και τις χρήσεις της αστικής και μη αστικής γης. Τα νώτατα αυτά όρια, που επιβάλλονται από την ισχύουσα νομοθεσία θα πρέπει να τηρούνται". Πάντως ο ίδιος δεν παραλείπει να αναφέρει πως ο θόρυβος αποτελεί καθοριστικό παράγοντα υποβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος, ενώ συμβάλλει στην οικονομική παρακμή των αστικών κέντρων και την υποβάθμιση πολλών κεντρικών περιοχών των μεγάλων πόλεων, για διευκρινίσει:
       
      "Η υποβάθμιση των κεντρικών περιοχών των μεγάλων πόλεων δημιουργεί απώλεια δυνητικών εσόδων στους ιδιοκτήτες ακινήτων και στο κράτος. Η μείωση της αξίας των ακινήτων μειώνει την αξία των ενοικίων που λαμβάνουν οι ιδιοκτήτες τους και τα φορολογικά έσοδα του κράτους. Εκτός από τις παραπάνω αρνητικές συνέπειες, η ηχορύπανση στα αστικά κέντρα επιδρά αρνητικά στον τουρισμό, την αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, και γενικότερα την ελκυστικότητα των πόλεων".
       
      *Η μέτρηση του θορύβου γίνεται με βάση την έντασή του, με μονάδα μέτρησης το ντεσιμπέλ (db). Η κλίμακα των ντεσιμπέλ κυμαίνεται από το μείον άπειρο έως το συν άπειρο, αλλά το ανθρώπινο αυτί μπορεί να ακούσει από 0 έως 130 db.
       
      Πηγή: http://www.protothema.gr/environment/article/523250/i-elleipsi-astikou-prasinou-kai-i-ihorupansi-pnigoun-tis-ellinikes-poleis/
      Περισσότερα...

      1483 • 0

    7. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα πνίγεται από τα πλαστικά σκουπίδια – Καταλήγουν στο πιάτο μας

      Engineer

      Τον «κώδωνα» του κινδύνου κρούει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», καθώς διαπιστώνει την υπερσυσσώρευση απορριμμάτων και κυρίως πλαστικών στις ελληνικές θάλασσες και τελικά στην τροφική αλυσίδα.
       
      Όπως αναφέρει το «Αρχιπέλαγος» με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου και τη λήξη της τουριστικής περιόδου, χιλιάδες τόνοι πλαστικών και άλλων απορριμμάτων που συσσωρεύτηκαν στις άκρες των δρόμων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια ξεκινούν το καταστροφικό τους ταξίδι χωρίς… επιστροφή για τις ελληνικές θάλασσες.
       
      —Ευθύνες σε πολίτες – Τοπική Αυτοδιοίκηση
       
      Η οργάνωση επιρρίπτει ευθύνες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς όπως τονίζει όπως τονίζει για μήνες δεν υπήρξε η στοιχειώδης κινητοποίηση ώστε να καθαριστούν τα σκουπίδια, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές της χώρας να έχουν μετατραπεί σε έναν ατελείωτο σκουπιδότοπο».
       
      Ωστόσο ευθύνες επιρρίπτει και στην πλειονότητα των Ελλήνων οι οποίο όπως λέει φαίνεται να έχουν συνηθίσει την παρουσία των απορριμμάτων σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας.
       
      Σύμφωνα με το «Αρχιπέλαγος»ελάχιστοι έχουν συνειδητοποιήσει πως το πλέον επικίνδυνο υλικό για το περιβάλλον είναι το πλαστικό.
       
      Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας προσθέτει, ότι τα προσωρινά μέτρα του καθαρισμού των παραλιών λίγο πριν από το καλοκαίρι δεν επαρκούν, καθώς η αυξημένη τουριστική κίνηση οδηγεί σε νέα συσσώρευση σκουπιδιών.
       
      Ο σκουπιδότοπος αυτός, συνεχίζει, μεταφέρεται με τις πρώτες βροχές στο θαλάσσιο οικοσύστημα, καθώς τα ορμητικά νερά παρασύρουν τα απορρίμματα στη θάλασσα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένουν τα πλαστικά, τα οποία διασπώνται και οι ίνες τους καταλήγουν στο πιάτο μας.
       
      —Κίνδυνος οι πλαστικές σακούλες
       
      Για παράδειγμα, αναφέρει κάποιους κοινούς τύπους πλαστικού (όπως η σακούλα ή το μπουκάλι νερού) οι οποίο όταν απορριφθούν στο περιβάλλον, με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας, του αλατιού και του κυματισμού, σε διάστημα λίγων μόνο μηνών, διασπώνται σε μικρά κομμάτια και έπειτα καταλήγουν σε μικροσκοπικές ίνες.
       
      Ταυτόχρονα, αναφέρει ένα από τα πιο επικίνδυνα προϊόντα πλαστικού που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια είναι οι λεγόμενες «βιοδιασπώμενες» σακούλες», όπως αυθαίρετα χαρακτηρίζονται.
       
      «Η ευρεία χρήση τους αποτελεί σκάνδαλο, καθώς το υλικό τους όχι μόνο δεν βιοδιασπάται και δεν ανακυκλώνεται, αλλά μέσω της προσθήκης χημικού καταλύτη στο υλικό, διασπάται πολύ πιο γρήγορα σε μικρά κομμάτια και έπειτα σε μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία τελικά εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα σε μικρότερο χρονικό διάστημα» τονίζει η οργάνωση.
       
      Υπογραμμίζεται δε πως οι συνέπειες αυτής της σύγχρονης μορφής ρύπανσης είναι ιδιαίτερα καταστροφικές τόσο για τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας μας και τα προστατευόμενα είδη που ζουν σε αυτά όσο και για τον άνθρωπο.
       
      Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας, Αρχιπέλαγος, από το 2009, πραγματοποιούν μακροχρόνια και ενδελεχή έρευνα σε όλη την ελληνική επικράτεια για τη διασπορά μικροπλαστικών, μελετώντας την περιεκτικότητά τους σε παράκτια ιζήματα, ψάρια, ασπόνδυλα, επιφανειακά νερά κ.α.
       
      Παράλληλα, ερευνώνται οι πραγματικοί χρόνοι διάσπασης διαφόρων τύπων πλαστικού σε πραγματικές συνθήκες οικοσυστημάτων, δηλ. σε παράκτια νερά, ποταμούς καθώς και σε πλήρη έκθεση στον ήλιο, σε ακτές.
       
      —Τα πλαστικά στο πιάτο μας
       
      Δυστυχώς, όπως αναφέρει το «Αρχιπέλαγος» σε πολλές ακατοίκητες περιοχές του Αιγαίου καταγράφτηκαν συγκεντρώσεις μικροπλαστικών αντίστοιχες με αυτές ακτών της Αττικής, ενώ ένα ακόμη ανησυχητικό στοιχείο είναι πως όλοι οι οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και τα ψάρια, που ελέγχονται, περιέχουν στο στομάχι τους μικροσκοπικές ίνες πλαστικού, άλλοι σε μικρότερη και άλλοι σε μεγαλύτερη ποσότητα.
       
      «Αυτό, ωστόσο, δεν πρέπει να μας αποτρέπει από την κατανάλωση ψαριών, δεδομένου ότι παραμένει μία από τις πλέον πολύτιμες και θρεπτικές τροφές για τον άνθρωπο, (ενώ συνήθως το στομάχι όπου περιέχονται οι ίνες πλαστικού δεν καταναλώνεται)» σημειώνει το «Αρχιπέλαγος» και καταλήγει πως ο περιορισμός χρήσης του πλαστικού και η ενίσχυση του μέτρου της ανακύκλωσης είναι οι μόνες λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
      Περισσότερα...

      1361 • 3

    8. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα παράγει ετησίως ανά κάτοικο 17 κιλά ηλεκτρονικών αποβλήτων

      Engineer

      Τα e-απόβλητα συνιστούν κίνδυνο τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον, καθώς περιέχουν τοξικές ουσίες όπως ο υδράργυρος, που προξενούν βλάβες στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα.
      Η ποσότητα ρεκόρ των 53,6 εκατομμυρίων τόνων ηλεκτρονικών αποβλήτων ή 7,3 κιλά ανά κάτοικο της Γης παρήχθη παγκοσμίως το 2019, μια αύξηση κατά 21% σε σχέση με πριν πέντε χρόνια. Η Ελλάδα παρήγαγε πέρυσι συνολικά 181.000 τόνους ηλεκτρονικών αποβλήτων ή 16,9 κιλά ανά κεφαλή, από τους οποίους περίπου οι 56.000 τόνοι συλλέχθηκαν και ανακυκλώθηκαν. Το ποσοστό ανακύκλωσης στη χώρα μας (περίπου 31%) είναι ακόμη αρκετά κάτω από το μέσο όρο στην Ευρώπη (43%).
      Ο συνολικός όγκος των περυσινών ηλεκτρονικών αποβλήτων σε όλο τον κόσμο ισοδυναμεί με το βάρος 350 γιγάντιων κρουαζιερόπλοιων Queen Mary 2 ή -αν έμπαιναν στη σειρά- με μια γραμμή μήκους 125 χιλιομέτρων. Ο χρυσός και άλλα πολύτιμα συστατικά (πλατίνα, άργυρος, χαλκός κ.α.) μέσα στα ηλεκτρονικά απόβλητα που πετιούνται ή καίγονται, εκτιμάται ότι αξίζουν 57 δισεκατομμύρια δολάρια, αξία μεγαλύτερη από το ΑΕΠ πολλών χωρών, σύμφωνα με την έκθεση «Global E-waste Monitor 2020» των Ηνωμένων Εθνών.
      Η έκθεση προβλέπει ότι τα ηλεκτρονικά απόβλητα (πεταμένα προϊόντα με μπαταρία ή ηλεκτρικό βύσμα) θα φθάσουν τα 74 εκατομμύρια τόνους έως το 2030, εμφανίζοντας σχεδόν διπλασιασμό μέσα σε 16 χρόνια. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη συνεχώς αυξανόμενη κατανάλωση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, στον ολοένα μικρότερο κύκλο ζωής τους και στη μείωση των ευκαιριών επισκευής τους.
      Μόνο το 17,4% των παγκόσμιων ηλεκτρονικών αποβλήτων του 2019 συλλέχθηκε και ανακυκλώθηκε. Η Ασία γεννά το μεγαλύτερο συνολικό όγκο (24,9 εκατομμύρια τόνους το 2019) και ακολουθούν η Βόρεια και Νότια Αμερική (13,1 εκατ.) και η Ευρώπη (12 εκατ. τόνοι). Την μεγαλύτερη δημιουργία αποβλήτων ανά κεφαλή κάνει η Ευρώπη (16,2 κιλά πέρυσι) και μετά η Β. και Ν.Αμερική (13,3 κιλά). Συνολικά η Ευρώπη ανακυκλώνει περίπου το 43% των e-αποβλήτων της, αν και με αποκλίσεις (59% η Βόρεια, 34% η Νότια και 29% η Ανατολική Ευρώπη).
      Τα e-απόβλητα συνιστούν κίνδυνο τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον, καθώς περιέχουν τοξικές ουσίες όπως ο υδράργυρος, που προξενούν βλάβες στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα. Επίσης, χωρίς σωστή διαχείριση τους, τα ηλεκτρονικά απόβλητα επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή, καθώς συμβάλλουν στην απελευθέρωση «αερίων του θερμοκηπίου» στην ατμόσφαιρα.
      Τα περισσότερα απόβλητα παγκοσμίως είναι μικρές συσκευές (17,4 εκατ. τόνοι) και ακολουθούν οι μεγάλες (13,1 εκατ. τόνοι). Οι πεταμένες οθόνες φθάνουν τα 6,7 εκατ. τόνοι, οι λάμπες τα 4,7 εκατ. τόνους και ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός τα 0,9 εκατ. τόνους. Η ταχύτερη αύξηση αποβλήτων (7% μετά το 2014) αφορά τον εξοπλισμό κλιματισμού.
      Ο Έλληνας Αντώνης Μαυρόπουλος, πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Στερεών Αποβλήτων (ISWA), δήλωσε ότι «οι ποσότητες ηλεκτρονικών αποβλήτων αυξάνονται τρεις φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο πληθυσμό και 13% πιο γρήγορα από το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτή η απότομη αύξηση δημιουργεί σημαντικές πιέσεις στο περιβάλλον και στην υγεία και δείχνει πόσο επείγον είναι να συνδυαστεί η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με την κυκλική οικονομία», σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
      Περισσότερα...

      655 • 3

    9. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα καλυμμένη από σκόνη – Συστάσεις από το υπουργείο

      Engineer

      Aποπνικτική ατμόσφαιρα και περιορισμένη ορατότητα επικρατεί από το πρωί στην Αθήνα και άλλες περιοχές της χώρας, οι οποίες είναι καλυμμένες από ένα πέπλο αφρικανικής σκόνης εξαιτίας των θυελλωδών νοτιάδων.
       
      Η ΕΜΥ προειδοποιεί ότι οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν σημαντικά τη μεταφορά σκόνης στα ανατολικά και νότια.
       
      Το φαινόμενο είναι επίσης αισθητό σε Καλαμάτα, Χανιά, Ηράκλειο, Μήλο, Νάξο, Μύκονο, Ικαρία, Σκύρο, Λήμνο, Αλεξανδρούπολη και Καβάλα.
       
      Οι θυελλώδεις νότιοι νοτιοδυτικοί άνεμοι -έως και 10 μποφόρ στο Αιγαίο- αναμένεται να εξασθενήσουν από το μεσημέρι.
       
      Παρά τους ισχυρούς ανέμους δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα προβλήματα και η πυροσβεστική έχει δεχθεί μόνο έξι κλήσεις για κοπές δέντρων.
       
      Λόγω των νοτιάδων, η θερμοκρασία βρίσκεται σε υψηλά για την εποχή επίπεδα και θα κυμανθεί από 16 έως 19 βαθμούς.
       
      Το πέπλο της σκόνης αναμένεται να διαλυθεί έως το μεσημέρι της Δευτέρας στην Αττική, αλλά θα παραμείνει στο ανατολικό Αιγαίο μέχρι την Τρίτη.
       
      Επίσης, αναμένεται πρόσκαιρη πτώση της έντασης των ανέμων την Τρίτη, αν και την Τετάρτη οι ισχυροί νοτιάδες προβλέπεται να κάνουν την επανεμφάνισή τους.
       
      Οι καιρικές συνθήκες είχαν ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν το πρωί πτήσεις από Αθήνα προς Μυτιλήνη, Ικαρία, Μύκονο και Κάλυμνο, ενώ πτήση από Αθήνα προς Χανιά προσγειώθηκε τελικά στο Ηράκλειο και το δρομολόγιο της επιστροφής δεν θα πραγματοποιηθεί.
       
      —Συστάσεις από το υπουργείο
       
      Σε ανακοίνωση για την προστασία του πληθυσμού και των ευπαθών ομάδων εξαιτίας της έντονης μεταφοράς σκόνης από τη Σαχάρα, προέβη το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
       
      Αναλυτικά:
       
      Υψηλά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων ΑΣ10 κατέγραψε το δίκτυο σταθμών παρακολούθησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αττική, για το 24ωρο του Σαββάτου 31.01.15, λόγω της έντονης μεταφοράς σκόνης από τη Σαχάρα.
       
      Συγκεκριμένα, στο σταθμό ΠΕΙΡΑΙΑ 117μg/m3, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 115 μg/m3, ΛΥΚΟΒΡΥΣΗ 117 μg/m3 και ΜΑΡΟΥΣΙ 106 μg/m3. Επειδή η έντονη μεταφορά σκόνης από Σαχάρα θα συνεχισθεί, εκτιμάται ότι οι συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων ΑΣ10 στην ατμόσφαιρα θα κυμανθούν και σήμερα, Κυριακή 01.02.2015, σε πολύ υψηλά επίπεδα. Για το λόγο αυτό, σε εφαρμογή της ΚΥΑ 70601/23.12.2013, συστήνεται : Άτοµα µε αναπνευστικό πρόβληµα ή καρδιοπαθείς, καθώς επίσης τα παιδιά και τα άτοµα άνω των 65 ετών, θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκηση και δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους.
       
      Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραµονής σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα σε περιοχές µε αυξηµένη κυκλοφορία. Άτοµα µε άσθµα µπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρµάκου. Επί επιµονής συµπτωµάτων συνιστάται επικοινωνία µε τον θεράποντα ιατρό. Σε κάθε πολίτη συνιστάται να αποφύγει κάθε σωµατική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραµονής σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα σε περιοχές µε αυξηµένη κυκλοφορία.
       
      H αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών των συγκεντρώσεων των αιωρούμενων σωματιδίων σε 24-ωρη βάση και θα προβεί σε νεότερη ανακοίνωση, εφόσον υπάρξει αξιόλογη μεταβολή.
       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2015/02/01/ellada-afrikaniki-skoni-120318/
      Περισσότερα...

      879 • 0

    10. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα καλείται να εφαρμόσει τον κανονισμό απαγόρευσης διάθεσης προϊόντων παράνομης υλοτόμησης

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την Ελλάδα και την Ουγγαρία να συμμορφωθούν με τους κανόνες της ΕΕ για την αντιμετώπιση της εμπορίας ξυλείας που αποτελεί προϊόν λαθραίας υλοτόμησης.
      Ο κανονισμός της ΕΕ για την ξυλεία [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 995/2010], ο οποίος άρχισε να ισχύει στις 3 Μαρτίου 2013, απαγορεύει τη διάθεση λαθραία υλοτομημένης ξυλείας στην ευρωπαϊκή αγορά, ενώ ο κανονισμός περί δημιουργίας εθελοντικού συστήματος αδειών FLEGT [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2173/2005 του Συμβουλίου], που εφαρμόζεται από το 2005, θεσπίζει ένα σύστημα χορήγησης αδειών για την επαλήθευση της νομιμότητας των εισαγωγών ξυλείας στην ΕΕ από χώρες με συμφωνίες εταιρικής σχέσης βάσει του συστήματος.
       
      Η Επιτροπή εξέφρασε αρχικά την ανησυχία της για την εφαρμογή και των δύο κανονισμών στην Ελλάδα με επίσημη προειδοποιητική επιστολή τον Μάιο του 2015.
       
      Σύμφωνα με τις τελευταίες εκθέσεις της Ελλάδας, παρά το ότι το εν λόγω κράτος μέλος έχει λάβει σειρά μέτρων για τη συμμόρφωσή του με τους δύο κανονισμούς, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν ακόμη θεσπίσει τα νομοθετικά μέτρα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχουν βάσει των δύο κανονισμών.
       
      Η Επιτροπή εξέφρασε επίσης τις ανησυχίες της στην Ουγγαρία σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού της ΕΕ για την ξυλεία σε επίσημη προειδοποιητική επιστολή τον Μάιο του 2015.
       
      Παρά την κάποια πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα αυτή, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλε, πρέπει ακόμη να θεσπίσει σειρά μέτρων για να καλύψει τα κενά συμμόρφωσής της.
       
      Η Ουγγαρία δεν έχει ακόμη καθορίσει τις κανονιστικές και θεσμικές συνθήκες για το σύστημα ελέγχων με σκοπό την αντιμετώπιση της εμπορίας λαθραίας ξυλείας, ενώ απαιτείται πρόσθετη νομοθετική ρύθμιση για να καθοριστούν οι ποινές για τις παραβιάσεις του κανονισμού.
       
      Κατά συνέπεια, η Επιτροπή αποστέλλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα και την Ουγγαρία και, εάν τα δύο κράτη μέλη δεν λάβουν μέτρα εντός δύο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
       
      Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&catid=213&artid=16974
      Περισσότερα...

      1114 • 0

    11. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα και οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής

      Engineer

      Την ώρα που η νεολαία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αφυπνίζεται για το μεγάλο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και η αρμόδια Διακυβερνητική Επιστημονική Επιτροπή προειδοποιεί πως η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη πρέπει να μείνει κάτω του 1,5 βαθμού Κελσίου, στην Ελλάδα η συζήτηση για τη διαταραχή του κλίματος της γης παραμένει περιορισμένη.
      Την ίδια ώρα, η χώρα μας βρίσκεται σε μια περιοχή (Μεσόγειος) που σύμφωνα με όλα τα μοντέλα πρόβλεψης αποτελεί hotspot των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, ενώ οι μέχρι τώρα προσπάθειες για μείωση των εκπομπών των αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου υπολείπονται σημαντικά των ευρωπαϊκών επιδόσεων. Ταυτόχρονα, τα μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) μπορούν να έχουν, με τον κατάλληλο δημοκρατικό σχεδιασμό, θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο. Σε αντίθετη περίπτωση, το κόστος από τα αυξανόμενα δικαιώματα εκπομπής που πρέπει να αγοράζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, με πρώτη τη ΔΕΗ, θα είναι δυσβάστακτο.
      Οι συζητήσεις για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, μονοξείδιο του αζώτου κ.ά.) ξεκίνησαν σε διακρατικό επίπεδο στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και κατέληξαν σε μια πρώτη συμφωνία στο Κιότο το 1997 (Πρωτόκολλο του Κιότο). Στο πλαίσιο αυτό τέθηκαν στόχοι για μείωση των εκπομπών την πενταετία 2008-2012, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Στο πλαίσιο αυτό διαμορφώθηκαν και συγκεκριμένοι στόχοι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι στη συνέχεια ανανεώθηκαν για τα επόμενα έτη. Την περίοδο 1990-2016 η Ε.Ε. μείωσε τα αέρια του θερμοκηπίου κατά 24% σε σχέση με το 1990, ενώ αντίστοιχα η Ελλάδα μόνο κατά 11,1%.
      «Είναι εντυπωσιακή η διαφορά, αλλά πρέπει να καταλάβουμε πώς προήλθε. Κατ’ αρχάς, δεν είχαν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. τους ίδιους στόχους. Σε άλλες χώρες, με ανεπτυγμένη βιομηχανία, τέθηκε στόχος για μεγάλες μειώσεις. Η Ελλάδα, που ήταν πιο πίσω αναπτυξιακά, δεσμεύθηκε αρχικά για συγκράτηση της ανόδου των εκπομπών, δηλαδή να αυξηθούν λιγότερο από 25% μέχρι τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Μετά θα έπρεπε να ξεκινήσει η μείωση», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής στο Αστεροσκοπείο Αθηνών.
      Ο κ. Μοιρασγεντής σημειώνει πως στο ζήτημα της διαχείρισης των εκπομπών ΑτΘ από την Ελλάδα υπάρχουν τρεις περίοδοι. «Η πρώτη της μεγέθυνσης μέχρι το 2005, όταν οι εκπομπές έφτασαν περίπου τους 133 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2, από 103,1 εκατ. τόνους το 1990. Από τότε αρχίζει η αποκλιμάκωση και μπαίνουμε στη δεύτερη περίοδο, η οποία επιταχύνεται με την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης. Πολλά εργοστάσια κλείνουν, ενώ μειώνεται και η κατανάλωση ενέργειας κυρίως, καθώς πολλά νοικοκυριά δεν μπορούν να θερμάνουν το σπίτι τους. Πρόκειται για μια τραγική κατάσταση. Ταυτόχρονα, μειώνονται οι εκπομπές κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή, μέσω της σοβαρής ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και του φυσικού αερίου, που έχει μικρότερες εκπομπές ΑτΘ. Από το 2008 μέχρι και το 2015 η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντική μείωση των εκπομπών, ως συνδυαστικό αποτέλεσμα της κρίσης και των παρεμβάσεων», λέει ο κ. Μοιρασγεντής.
      Το ερώτημα είναι τι κάνουμε στην τρίτη περίοδο, η οποία έχει αρχίσει από το 2017, όταν η οικονομία άρχισε να αναπτύσσεται. Το 2017 υπήρχε αύξηση των εκπομπών στην Ελλάδα κατά 2,9%, όταν στην Ε.Ε. ήταν 0,7%. Από την άλλη, τα προσωρινά στοιχεία για τον ενεργειακό τομέα το 2018 δείχνουν μείωση στην Ελλάδα 3,9%, και στην Ε.Ε. μείωση 2,8%.
      «Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν θα μπορέσει να αναπτυχθεί η ελληνική οικονομία βγαίνοντας από την κρίση, χωρίς αύξηση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, αλλά με τις αναγκαίες μειώσεις», λέει στην «Κ» η κ. Θεοδώρα Αντωνακάκη, επιστημονική γραμματέας της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, που έχει συστήσει η Τράπεζα της Ελλάδος. «Η Ελλάδα είναι πολύ κοντά στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχουν τεθεί μέχρι το 2020, αλλά πρέπει να είμαστε έτοιμοι για αναπροσαρμογή των στόχων. Ηδη, η επιστημονική κοινότητα θεωρεί πως χρειάζεται πιο μεγάλη μείωση των εκπομπών. Το ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι πολιτικοί», συμπληρώνει η κ. Αντωνακάκη, σημειώνοντας πως το τελευταίο διάστημα οι κεντρικές τράπεζες βάζουν το θέμα της κλιματικής αλλαγής στα κριτήρια χάραξης πολιτικής και διαμόρφωσης χρηματοοικονομικών εργαλείων. «Τεχνολογικές λύσεις υπάρχουν, αλλά πρέπει να προσέχουμε η χρήση τους να οδηγεί σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Για παράδειγμα, οι λαμπτήρες led είναι πολύ πιο αποδοτικοί ενεργειακά. Εάν όμως βάζουμε πολύ περισσότερους σε ένα δήμο δεν έχουμε ενεργειακό όφελος», αναφέρει η κ. Αντωνακάκη.

      Το Εθνικό Σχέδιο
      Και η Ελλάδα, όπως όλες οι χώρες, θα βρεθεί μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις για να αναχαιτιστεί η σημερινή ξέφρενη πορεία διαταραχής του κλίματος. Τον Δεκέμβριο του 2018 το υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο από περιβαλλοντικές οργανώσεις –όπως το WWF και η Greenpeace– χαρακτηρίστηκε ανεπαρκές, καθώς η μείωση των εκπομπών που προβλέπει δεν αντιστοιχεί στον στόχο περιορισμού της θερμοκρασιακής αύξησης στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος απαιτούνται πολύ μεγάλες μειώσεις στα ΑτΘ. «Μείωση εκπομπών κατά 80% στον ενεργειακό τομέα μέχρι το 2050 αποτελεί εθνική υποχρέωση», τονίζει η Ομάδα Ενεργειακού Σχεδιασμού και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Αστεροσκοπείου στην παρέμβασή της στη δημόσια διαβούλευση.
      Μέτρα με οικονομικό και κοινωνικό όφελος
      Η έγκαιρη ανταπόκριση στους κλιματικούς στόχους δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά αναγκαία αλλά και οικονομικά απαραίτητη. Για να περιορίσει τη χρήση υδρογονανθράκων και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει θεσπίσει τα δικαιώματα εκπομπών, τα οποία πλέον δεν παρέχονται δωρεάν αλλά αγοράζονται. Μάλιστα, το κόστος τους έχει ανοδική πορεία. Σήμερα, το κόστος αγοράς δικαιώματος εκπομπής ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα (CO2) είναι 22,5 ευρώ, ενώ πριν από μερικά χρόνια ήταν μόλις 5 ευρώ. Το 2017, οι σταθμοί λιγνίτη της ΔΕΗ εξέπεμψαν 22,6 εκατ. τόνους CO2, το 25% του συνόλου στη χώρα μας. Με τις σημερινές τιμές απαιτούνται 508 εκατ. ευρώ τον χρόνο μόνο για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών από τη ΔΕΗ.
      «Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο πρόβλημα του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Δεν μπορεί να υπάρχει στο ενεργειακό πλάνο για τις επόμενες δεκαετίες η καύση λιγνίτη και μάλιστα η δημιουργία νέων σταθμών. Στο μέλλον το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπών μπορεί να φτάσει και τα 80 ευρώ/τόνος», τονίζει ο κ. Μοιρασγεντής. «Αρα πρέπει να σχεδιάσουμε ένα ενεργειακό μέλλον χωρίς άνθρακα, με εξοικονόμηση ενέργειας, ΑΠΕ, αποθήκευση ενέργειας», συμπληρώνει.
      Η προσπάθεια μείωσης ενεργειακών απαιτήσεων και εκπομπών μπορεί και πρέπει να έχει κοινωνικό προσανατολισμό. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά παλιά σπίτια, που είναι ενεργειακά διάτρητα, χωρίς σωστή μόνωση. Σε πολλά από αυτά ζουν φτωχές οικογένειες που παγώνουν τον χειμώνα και λιώνουν το καλοκαίρι. Οσες οικογένειες μπορούν, δαπανούν μεγάλα ποσά για ενεργοβόρες λύσεις θέρμανσης ή ψύξης. Επίσης, τον χειμώνα παρατηρείται καύση ακατάλληλων υλικών, που δηλητηριάζουν τον αέρα. «Το ΕΣΕΚ προτείνει την ενεργειακή αναβάθμιση 40.000 κατοικιών το έτος, με μια επέκταση του προγράμματος “Εξοικονομώ”. Υπάρχουν δύο προβλήματα εδώ: το πρώτο είναι πως πρέπει να γίνουν ριζικές ανακαινίσεις σπιτιών για ενεργειακή θωράκιση, όχι μπαλώματα χωρίς όφελος εξοικονόμησης. Το δεύτερο είναι πως στο τρέχον πρόγραμμα δεν μπορούν να συμμετέχουν οι πιο φτωχές οικογένειες, δεν μπορούν να βάλουν τη συμμετοχή. Απαιτούνται άλλες λύσεις: Στη Γαλλία, για παράδειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το κράτος με τυποποιημένο και ενιαίο τρόπο τις αναβαθμίσεις των σπιτιών», λέει ο κ. Μοιρασγεντής.
      Περισσότερα...

      838 • 0

    12. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα καθιερώνει «Απάτητα Βουνά» και τις Περιοχές Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ)

      Engineer

      Το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος βάζει φρένο σε έργα ΑΠΕ σε έξι βουνοκορφές και απάτητα βουνά στην Ελλάδα.
      Σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας και ο υφυπουργός Γιώργος Αμυράς εξήγησαν ότι στις περιοχές αυτές απαγορεύονται η διάνοιξη δρόμων και κάθε άλλη τεχνική παρέμβαση ή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος, τονίζοντας ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην ΕΕ που παίρνει αυτή την πρωτοβουλία.
      Η απόφαση του ΥΠΕΝ έρχεται σε συνέχεια της κυβερνητικής στρατηγική προστασία πολύτιμων και ευαίσθητων οικολογικά περιοχών αλλά και το αίσθημα των τοπικών κοινωνιών να μπει φρένο στις εγκαταστάσεις των ΑΠΕ.
      Ως «Απάτητα Βουνά» ορίζεται η Περιοχή Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) με την περιμετρική ζώνη ενός χιλιομέτρου της (ΠΑΔ + ακτίνα 1 χλμ).
      Σε αυτές τις περιοχές απαγορεύεται η διάνοιξη νέων δρόμων και η δημιουργία άλλων τεχνητών επεμβάσεων, που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον. Επιπλέον, υπάγονται σε καθεστώς υψηλής προστασίας, όπως παρουσιάστηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Ποιες περιοχές θα ενταχθούν στα Απάτητα Βουνά
      Λευκά Όρη - Έκταση: 382,06 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 0-2.453 μ. Σάος - Έκταση: 97,30 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 0-1.611 μ. Σμόλικας - Έκταση: 102,89 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 782-2.637 μ. Τύμφη - Έκταση: 202,75 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 460-2.497 μ. Ταΰγετος - Έκταση: 143,23 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 432-2.407 μ. Χατζή - Έκταση: 45,61 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 598-2.038 μ. Πώς θεσμοθετήσαμε τις Περιοχές Άνευ Δρόμων;
      Με Υπουργική Απόφαση, εξουσιοδοτική άρθρου 47 ν.4685/2020, ανά περιοχή:
      Απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, η επέκταση των υφιστάμενων ανεξαρτήτως κατηγορίας, καθώς και κάθε είδους τεχνική επέμβαση, μεταβολή ή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Δεν θίγονται νομίμως υφιστάμενα έργα και η συντήρηση τους. Επιτρέπεται η σήμανση, επισκευή, συντήρηση και βελτίωση υφιστάμενων ορειβατικών και πεζοπορικών μονοπατιών, χωρίς τη χρήση μηχανοκίνητων μέσων πρόσβασης και με την προϋπόθεση ότι οι επεμβάσεις θα υλοποιούνται με φυσικά υλικά. Εξαιρούνται από τους όρους και τους περιορισμούς έργα για σκοπούς Εθνικής Άμυνας, όπως καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. Εξαιρούνται των ανωτέρω απαγορεύσεων έργα και επεμβάσεις που υλοποιούνται λόγω εκτάκτου ανάγκης (σεισμών, πλημμυρών, θεομηνιών, πυρκαγιάς κ.λπ.) εφόσον μετά λαμβάνεται μέριμνα για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και έργα και επεμβάσεις που κρίνονται απαραίτητες για λόγους προστασίας ή/και αποκατάστασης του φυσικού και δασικού περιβάλλοντος. Τα Απάτητα Βουνά μπλοκάρουν τις επενδύσεις;
      Τα «Απάτητα Βουνά» αποτελούν ένα φρένο στην υπερεκμετάλλευση του περιβάλλοντος από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, χωρίς όμως να βάζουν εμπόδια σε επενδύσεις, καθώς αφορούν σε περιοχές ανέγγιχτες στο πέρασμα του χρόνου.
      Ο οικοτουρισμός μπορεί να αναπτυχθεί σε κάθε περιοχή που παρουσιάζει ενδιαφέρον από άποψη βιοποικιλότητας και αισθητικής τοπίου, συμβάλλοντας στη διατήρηση ή στη δημιουργία κινήτρων για μετάβαση σε πράσινη οικονομική δραστηριότητα όπως βιολογικές καλλιέργειες, προώθηση παραδοσιακών προϊόντων κ.ά.
      Ποια είναι τα οφέλη από τα Απάτητα Βουνά;
      Συνεισφέρουν στη διατήρηση της φυσικής βιοποικιλότητας. Εμποδίζουν την είσοδο ξενικών ειδών. Παρέχουν διαδρομές μετανάστευσης και ενδιάμεσων στάσεων σε είδη πανίδας. Δεσμεύουν άνθρακα και μειώνουν τις επιπτώσεις των αερίων του θερμοκηπίου. Διατηρούν τη συνδεσιμότητα και την ακεραιότητα του οικοσυστήματος. Προσφέρουν αναψυχή, εκπαίδευση και επιστημονική γνώση στους πολίτες. Ρυθμίζουν και προστατεύουν τις υπηρεσίες του οικοσυστήματος: παροχή καθαρού νερού, έλεγχος διάβρωσης, υγιές έδαφος, ποιότητα αέρα, κλιματική ρύθμιση, επικονίαση καλλιεργειών, υψηλή ανθεκτικότητα στην επιδημία παρασίτων. Τι είναι ο κατακερματισμός της γης και ποιες οι συνέπειες;
      Κατακερματισμός γης, είναι η κατάτμηση των φυσικών οικοσυστημάτων σε κομμάτια από την αύξηση των δρόμων και των τεχνητών επιφανειών.
      Ο κατακερματισμός έχει άμεσες συνέπειες στην:
      Απώλεια, συρροή και απομόνωση των ενδιαιτημάτων των ειδών Μείωση πληθυσμών και στις τοπικές εξαφανίσεις ειδών Υποβάθμιση οικολογικών διεργασιών Ο δείκτης κατάτμησης της Ελλάδας είναι μισός από ότι της Ευρώπης, αλλά αυξάνεται ταχύτερα. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα:
      Η Ελλάδα ήταν στην πρώτη θέση αύξησης τεχνητών επιφανειών στην Ευρώπη (2015) Τα εργοτάξια και οι δρόμοι καταναλώνουν περισσότερη γη στην Ελλάδα από ό,τι στην Ευρώπη. Το οδικό δίκτυο Ελλάδας έχει μήκος μεγαλύτερο από 367.000 χλμ., ενώ η πιθανότητα να βρισκόμαστε σε απόσταση μεγαλύτερη του ενός χιλιομέτρου από δρόμο είναι μόλις 5,43%. Ποια η σχέση των δρόμων με την απώλεια της βιοποικιλότητας;
      Οι δρόμοι διευκολύνουν τη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών και είναι άμεσα συνυφασμένοι με την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
      Παρά τα σημαντικά οφέλη της ύπαρξης χρηστικού οδικού δικτύου, οι δρόμοι σχετίζονται με τις πέντε κυριότερες αιτίες της απώλειας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως, οι οποίες είναι κατά φθίνουσα σειρά σοβαρότητας:
      Η αλλαγή χρήσης γης. Η άμεση εκμετάλλευση των πόρων. Η κλιματική αλλαγή. Η ρύπανση. Τα ξενικά είδη πανίδας. Οι δρόμοι θεωρούνται επομένως μία από τις βασικότερες αιτίες της απώλειας της βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης της λειτουργίας των οικοσυστημάτων παγκοσμίως, ιδίως όταν εισέρχονται σε φυσικά οικοσυστήματα και πρώην αδιατάρακτες περιοχές.
      Τα ενδιαιτήματα των ειδών συρρικνώνονται, οι πληθυσμοί απομονώνονται, η θνησιμότητα της άγριας πανίδας από προσκρούσεις σε οχήματα στο οδικό δίκτυο αυξάνεται.
      Παράλληλα, όλες οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που συνδέονται με το έδαφος, όπως η αποικοδόμηση ή ο κύκλος του αζώτου χάνονται, αφού το έδαφος σφραγίζεται και μετατρέπεται σε τεχνητή γη.
      Έμμεσες είναι οι επιπτώσεις και στην ανθρώπινη υγεία με την αύξηση της ρύπανσης και τη διευκόλυνση της εξάπλωσης ασθενειών.
      Γιατί οι ΠΑΔ αποτελούν θέμα παγκοσμίου ενδιαφέροντος;
      Ζούμε σε μια εποχή κρίσης της βιοποικιλότητας. Έχει ξεκινήσει η έκτη μαζική εξαφάνιση των ειδών στην ιστορία της Γης, αποδιδόμενη σε ανθρωπογενείς αιτίες, και τουλάχιστον το 70% της γης έχει υποβαθμιστεί, ενέχοντας σοβαρό κίνδυνο για την ευμάρεια της ανθρωπότητας.
      Ταυτόχρονα, ζούμε και σε μια εποχή κορύφωσης της επέκτασης των τεχνητών επιφανειών και ειδικότερα των δρόμων.
      Το μήκος των νέων ασφαλτοστρωμένων δρόμων αναμένεται να αυξηθεί κατά 59% έως το 2050.
      Κορυφαίοι επιστήμονες θεωρούν τους δρόμους ως τη χειρότερη απειλή στον Πλανήτη για την απώλεια της βιοποικιλότητας, και άρα τη διαφύλαξη των ΠΑΔ ως την καίρια πολιτική για την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας.
      Τη νέα αυτή τάση της διαφύλαξης των ΠΑΔ έχουν σήμερα ενστερνιστεί παγκόσμιοι επιστημονικοί φορείς (SCB, IUCN, UNEP, Conservation International, Tebtebba) και το θέμα πήρε παγκόσμιες διαστάσεις στις συνδιασκέψεις κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τη Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα (COP 11, Ινδία και στο Rio+20, Βραζιλία, 2012).
      Υπάρχει ο θεσμός «Απάτητα Βουνά» στην Ε.Ε.;
      Η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θεσμοθετεί τα Απάτητα Βουνά.
      Το θέμα του κατακερματισμού της φυσικής γης, κρίθηκε ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην Ε.Ε. στην ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 08/06/2021, για τη νέα Στρατηγική Βιοποικιλότητας 2030 με τίτλο «Επιστροφή της Φύσης στη ζωή μας» η οποία διεξήχθη στις αρχές Ιουνίου. Επίσης, ψηφίστηκε η υποχρέωση για ένταξη σε καθεστώς αυστηρής προστασίας τουλάχιστον το 10% της επικράτειας κάθε χώρας.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποβάλει πρόταση για νομικά δεσμευτικούς στόχους για την αποκατάσταση της φύσης της Ε.Ε. το 2021. Η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων της Ε.Ε. θα συμβάλει στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας, τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στην πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών.
      Ο κύριος στόχος της πρωτοβουλίας της ΕΕ είναι η αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων, ιδίως εκείνων με τις περισσότερες δυνατότητες:
      Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα. Πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών. Υγεία του εδάφους και η επικονίαση. Βελτίωση της γνώσης και παρακολούθησης των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους. Με τη θεσμοθέτηση των Απάτητων Βουνών ακολουθούμε προληπτικά αυτή την πολιτική αποκατάστασης.
      Οι «Περιοχές Άνευ Δρόμων», αποτελούν μια δράση που ξεκίνησε να υλοποιείται για πρώτη φορά το 2001 στις ΗΠΑ υπό τον τίτλο «The Roadless Rule» και αυτή τη στιγμή μελετώνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να ενσωματωθούν στους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας.
      Με ποιους κλιματικούς στόχους εναρμονίζονται οι ΠΑΔ;
      Οι ΠΑΔ συνεισφέρουν στην επίτευξη 12 στόχων της Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα όπως στη:
      Διατήρηση του εθνικού φυσικού κεφαλαίου (στόχος 2.1). Οριοθέτηση οικολογικών διαδρόμων (στόχος 3.3). Ενίσχυση της συνέργειας των κύριων τομεακών πολιτικών με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη θέσπιση κινήτρων (στόχοι 5.1-5.8). Διατήρηση της ποικιλότητας του τοπίου (στόχος 6.2). Αντιμετώπιση των εισβλητικών χωροκατακτητικών ειδών (στόχος 8.2). Ακόμα, με βάση την πρόσφατη Εθνική Έκθεση Αξιολόγησης για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, καθορίστηκαν οι 8 εθνικές προτεραιότητες από τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης για την Ατζέντα 2030.
      Η οριοθέτηση των εκτεταμένων ΠΑΔ και η εισαγωγή τους στο χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας, τεκμηριωμένα συνεισφέρει θετικά στην επίτευξη τριών Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης:
      Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή (στόχος 12). Δράση για το κλίμα (στόχος 13). Η ζωή στη στεριά, στο πλαίσιο της 6ης εθνικής προτεραιότητας υπό τον τίτλο: «Ενίσχυση της προστασίας και ορθολογικής διαχείρισης του φυσικού κεφαλαίου ως βάση για κοινωνική ευημερία και μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλού άνθρακα» (στόχος 15). Τέλος, οι ΠΑΔ, συνάδουν με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο, όπως αυτή κυρώθηκε από την Ελλάδα, με βάση την οποία το τοπίο αποτελεί «βασικό συστατικό της Ευρωπαϊκής φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς».
      Αναλυτικά η παρουσίαση για τα Απάτητα Βουνά
      Απάτητα Βουνά.pdf
      Περισσότερα...

      1078 • 0

    13. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει αυξημένη λειψυδρία στο μέλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ισπανία, η Ιταλία και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης, αλλά και η Τουρκία, θα αντιμετωπίσουν αυξημένες ελλείψεις νερού.
      Σε αυτή την έρευνα, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους της Ευρώπης, εστιάζοντας στις επιπτώσεις της θέρμανσης των 2 ° C. Οι προβολές του κλίματος από το 1981 έως το 2002 διεξήχθησαν μέσω ενός κατανεμημένου υδρολογικού μοντέλου, υποθέτοντας τη συνεχή χρήση της γης και τη ζήτηση νερού.
      Η έρευνα εκτιμά ότι ενώ από τη μία θα υπάρχουν αυξημένες πλημμύρες, από την άλλη θα επιδεινώνεται η λειψυδρία, ιδίως τα καλοκαίρια. Οι συνέπειες αποδίδονται κατά κύριο λόγο στην κλιματική αλλαγή (σε ποσοστό 80% ως 90%) και δευτερευόντως σε άλλους παράγοντες, όπως η χρήση της γης και του νερού (10% ως 20%).

      Οι ερευνητές προβλέπουν σημαντικές μειώσεις στην αναπλήρωση του υδροφόρου ορίζοντα. Ιδίως για την Ελλάδα, προβλέπεται μια ετήσια απώλεια της τάξης των 810 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, την Ισπανία και την Πορτογαλία, κάτι που σημαίνει μειωμένη διαθεσιμότητα νερού για άρδευση γεωργικών καλλιεργειών, άρα και μειωμένη διαθεσιμότητα τροφίμων.
      Η αυξανόμενη ξηρασία στον Ευρωπαϊκό Νότο θα οδηγήσει σε ολοένα μεγαλύτερη έλλειψη νερού και σε μειωμένα υδάτινα αποθέματα για τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια σε μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια, εκτός από τη γεωργία και τα τρόφιμα, να επηρεασθούν αρνητικάεπίσης οι τομείς της παραγωγής ενέργειας και των μεταφορών.
      Για την Ελλάδα -σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- αναμένεται μια ετήσια μείωση της τάξης του 2% στην εισροή υδάτων στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ενώ αντίθετα για τη βόρεια Ευρώπη προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 13%. Αν όμως η άνοδος της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη, έως το τέλος του αιώνα η μείωση στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια μπορεί να φθάσει το 10%.
      Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι οι δύο χώρες που -με μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- προβλέπεται να έχουν την μεγαλύτερη πίεση στη διαθεσιμότητα του νερού, καθώς προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 100% στην αναλογία ζήτησης νερού προς διαθεσιμότητά του (water demand-availability ratio-WEI), δηλαδή θα έχουν την μεγαλύτερη ανισορροπία ζήτησης-προσφοράς νερού στην Ευρώπη.
      Οι επιστήμονες έκαναν εκτιμήσεις σε βάθος 30 ετών με βάση αφενός ένα αισιόδοξο σενάριο, (να επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας των Παρισίων το 2015 για άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου) και αφετέρου ένα απαισιόδοξο σενάριο, (η άνοδος της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους δύο βαθμούς και μπορεί να φθάσει ακόμη και τους τέσσερις). Αν και στην πρώτη πιο αισιόδοξη περίπτωσηοι συνέπειες αναμένονται λιγότερο σοβαρές, παρόλα αυτά, πάλι προβλέπονται περισσότερες πλημμύρες και μεγαλύτερη λειψυδρία.
      Συνολικά στις μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο αριθμός των ανθρώπων που προβλέπεται να επηρεασθούν από την έλλειψη νερού έως το τέλος του αιώνα μας, αν ισχύσει το αισιόδοξο σενάριο, θα αυξηθεί από 85 εκατομμύρια σήμερα, σε 104 εκατομμύρια.
      Οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης θα έχουν στο μέλλον μεγαλύτερα αποθέματα νερού κάθε χρόνο, αλλά και περισσότερες πλημμύρες σε σχέση με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η μελέτη προτείνει να ληφθούν περισσότερα προληπτικά μέτρα, ιδίως στη Νότια Ευρώπη, όπως καλύτερη διαχείριση του νερού για άρδευση, φύτεμα περισσότερων καλλιεργειών ανθεκτικών στην ξηρασία, αύξηση του τιμολογίου για αγροτική και βιομηχανική χρήση του νερού, ανάπτυξη νέων τεχνολογιών ψύξης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (ώστε να καταναλώνουν λιγότερο νερό) κ.α.

      Η μελέτη προειδοποιεί ότι «αν η ζήτηση νερού παραμείνει στα σημερινά επίπεδα και χωρίς σημαντικές προσπάθειες για εξοικονόμηση νερού, η άνοδος της θερμοκρασίαςκαι η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο θα προκαλέσει ακραίες αυξήσεις στη λειψυδρία. Οι άνθρωποι που ήδη έχουν επηρεασθεί υπό τις παρούσες κλιματικές συνθήκες, στο μέλλον θα έλθουν αντιμέτωποι με πολύ πιο σοβαρή έλλειψη νερού από ό,τι τώρα».
      Και δεύτερη μελέτη επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα
      Μια δεύτερη διεθνής έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ασίς Σάρμα του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά (Nature Geoscience, Geophysical Research Letters, Scientific Reports, Water Resources Research), επιβεβαιώνει το παράδοξο: τα αποθέματα νερού συρρικνώνονται, ενώ η κλιματική αλλαγή προκαλεί πιο έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Η αιτία είναι ότι η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε μεγαλύτερη ξηρασία του εδάφους, ιδίως σε περιοχές ήδη ξηρές.
      Η μελέτη – η πιο εκτεταμένη διεθνής ανάλυση για τις βροχές και τις ροές των ποταμών μέχρι σήμερα– έλαβε υπόψη της στοιχεία από χιλιάδες σταθμούς παρατήρησης σε 160 χώρες. «Αυτό που δεν περιμέναμε, είναι ότι, παρά τις έξτρα βροχές παντού στον κόσμο, τα μεγάλα ποτάμια σταδιακά στερεύουν. Λιγότερο νερό στα ποτάμια μας σημαίνει λιγότερο νερό στις πόλεις και στα αγροκτήματα. Και πιο ξηρό έδαφος σημαίνει πως οι αγρότες θα χρειάζονται περισσότερο νερό για να μεγαλώσουν τις ίδιες καλλιέργειες. Είναι τρομερά ανησυχητικό ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει παντού στον κόσμο».
      Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι για κάθε 100 σταγόνες βροχής που πέφτουν στη γη, μόνο οι 36 μετατρέπονται σε «μπλε νερό», δηλαδή εισέρχονται στις λίμνες, στα ποτάμια και στον υδροφόρο ορίζοντα, συνεπώς μπορούν να αξιοποιηθούν για τις ανθρώπινες ανάγκες. Τα υπόλοιπα δύο τρίτα της βροχής γίνονται «πράσινο νερό», δηλαδή κατακρατούνται ως υγρασία από το έδαφος.
      Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία του πλανήτη, τόσο περισσότερο νερό εξατμίζεται από το έδαφος, το οποίο έτσι απορροφά μεγαλύτερη ποσότητα της βροχής, με αποτέλεσμα να απομένει όλο και λιγότερο «μπλε νερό» για ανθρώπινη χρήση.
      «Το πρόβλημα είναι διπλό», τόνισε ο Σάρμα. «Από τη μία ολοένα λιγότερο νερό καταλήγει εκεί όπου μπορούμε να το αποθηκεύσουμε για κατοπινή χρήση. Από την άλλη, οι βροχές γίνονται πιο έντονες, κατακλύζοντας τα συστήματα απορροής στις πόλεις και οδηγώντας σε συχνότερες και πιο έντονες πλημμύρες σε αστικές περιοχές».
      Οι ερευνητές προτείνουν νέες πολιτικές για το νερό, όπως λιγότερο εντατική χρήση του στη γεωργία, αλλά και υποδομές για την αποθήκευση του νερού των αστικών πλημμυρών, ώστε να μη πηγαίνει χαμένο. Το Τόκιο, που κάποτε πλημμύριζε κάθε χρόνο, πρωτοπορεί σε αυτό τον τομέα, καθώς έχει δημιουργήσει μια μεγάλη υπόγεια δεξαμενή, όπου συσσωρεύονται τα νερά των πλημμυρών και αργότερα αξιοποιούνται. Σήμερα πια η ιαπωνική πρωτεύουσα δεν πλήττεται από πλημμυρικά φαινόμενα, ενώ παράλληλα έχει περισσότερο διαθέσιμο νερό.
      Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/impact-changing-climate-land-use-and-water-usage-europe-s-water-resources-model-simulation-study
      Σχετικά Άρθρα:
      ΟΗΕ: Η Ελλάδα στις 18 πιο τρωτές περιοχές του πλανήτη Θαλάσσιος οργανισμός δίνει τη λύση για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας λειψυδρίας Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ec.europa.eu
      Περισσότερα...

      701 • 0

    14. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα η πιο κρύα περιοχή της Ευρώπης σήμερα 26 Ιανουαρίου 2022

      Engineer

      Έντονη κακοκαιρία με χιονοπτώσεις και πολικές θερμοκρασίες, επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια.
      Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα και η Τουρκία πλήττονται από δριμύ ψύχος, ενώ τις προηγούμενες ημέρες η κακοκαιρία «Ελπίδα» άφησε μεγάλη ύψη χιονιού στην ανατολική ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα πέριξ του Αιγαίου.
      Κύριο χαρακτηριστικό του καιρού μετά το πέρας των χιονοπτώσεων, είναι το δριμύ ψύχος, κυρίως νωρίς το πρωί και λόγω του ανέφελου ουρανού όπου σε συνδυασμό με το φρέσκο χιόνι δημιούργησαν συνθήκες έντονης θερμοκρασιακής αναστροφής σε κλειστές πεδιάδες και οροπέδια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το πρωινό της 26ης Ιανουαρίου του 2022 πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας να καταγράψουν θερμοκρασίες και κάτω των -15 °C.

      Ειδικότερα, ο αυτόματος μετεωρολογικός σταθμός του Ε.Α.Α/meteo.gr στο Λευκοχώρι Φθιώτιδας, στα 133μ υψόμετρο, κατέγραψε νωρίς το πρωί ελάχιστη θερμοκρασία -18.1 °C, μια τιμή χαμηλότερη και από καταγραφές σε περιοχές αρκετά χιλιόμετρα βορειότερα του Αρκτικού κύκλου.
      Όπως φαίνεται και στον χάρτη, το Λευκοχώρι Φθιώτιδας μια πεδινή περιοχή της Κεντρικής Ελλάδος, κατέγραψε σήμερα ελάχιστη θερμοκρασία κατά 8.6°C χαμηλότερη απ’ ότι το Hornsund στο Σβάλμπαρντ της Νορβηγίας, με την απόσταση που χωρίζει τις δύο περιοχές να είναι περίπου 4.300km.
      Περισσότερα...

      786 • 1

    15. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα δεύτερη παγκοσμίως σε «Γαλάζιες Σημαίες»

      Engineer

      Με 519 βραβευμένες ακτές, η Ελλάδα κατέχει την 2η θέση παγκοσμίως ανάμεσα σε 47 χώρες.
      Μάλιστα, στο σύνολο των 47 χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, η Ελλάδα κατείχε το 12% των συνολικών βραβεύσεων. Πρώτη στην Ελλάδα αναδείχθηκε και φέτος, με 89 σημαίες η Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής. Η διεθνής επιτροπή βράβευσε φέτος 3.687 ακτές, 679 μαρίνες και 55 σκάφη αειφόρου τουρισμού σε όλο τον κόσμο. Όσον αφορά τα κριτήρια του προγράμματος, αυτά αφορούν στην καθαριότητα θάλασσας και ακτής, στην οργάνωση ακτής, στην ασφάλεια επισκεπτών, στην προστασία της φύσης και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.
      Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), εθνικό χειριστή του διεθνούς προγράμματος "Γαλάζια Σημαία" στη χώρα μας, η «Γαλάζια Σημαία» αποτελεί το πλέον αναγνωρίσιμο και διαδεδομένο διεθνώς οικολογικό σύμβολο ποιότητας στον κόσμο.
      Απονέμεται από το 1987, σε ακτές και μαρίνες οι οποίες πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις βράβευσης. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη βράβευση μίας ακτής με τη «Γαλάζια Σημαία», είναι η ποιότητα υδάτων σε αυτήν να είναι «εξαιρετική». Ενώ καμία άλλη διαβάθμιση της ποιότητας, ακόμα και «καλή», δεν είναι αποδεκτή από το πρόγραμμα. Η βράβευση έχει διάρκεια ενός έτους.
      Πρέπει επί πλέον να τηρούνται και τα υπόλοιπα από τα συνολικά 33 κριτήρια (38 για τις μαρίνες και 51 κριτήρια για τα σκάφη), τα οποία αναφέρονται σε καθαριότητα, οργάνωση, πληροφόρηση, ασφάλεια λουομένων και επισκεπτών, προστασία του φυσικού πλούτου της ακτής και του παράκτιου χώρου και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.
      Σημειώνεται ότι τα μεγάλα ταξιδιωτικά γραφεία του εξωτερικού, δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη «Γαλάζια Σημαία» όταν επιλέγουν τους προορισμούς που προτείνουν στους πελάτες τους, ως εγγύηση των υψηλής ποιότητας υπηρεσιών που προσφέρονται στην ακτή, αλλά και της προστασίας του περιβάλλοντος.
      Ιδρυτής και διεθνής συντονιστής του προγράμματος είναι το Ίδρυμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Foundation for Environmental Education - FEE), που εδρεύει στη Δανία, με μέλη 73 χώρες από όλες τις ηπείρους. Εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης . Ενώ, το ΥΠΕΝ, διά της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων, υποστηρίζει ενεργώς το πρόγραμμα «Γαλάζια Σημαία», αναγνωρίζοντας τη συμβολή του στη βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών στις ακτές και μαρίνες και την προώθηση της περιβαλλοντικής εικόνας της χώρας μας, και δια της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων, συμμετέχει επίσης στην εθνική επιτροπή κρίσεων του προγράμματος.
      Στη διεθνή επιτροπή κρίσεων (ΔΕΚ), με έδρα τη Δανία, η οποία και μόνη αποφασίζει για τις βραβεύσεις σε όλο τον κόσμο, συμμετέχουν εκπρόσωποι του προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού (WTO), της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ναυαγοσωστών (ILSE), της επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Προστασία των Ακτών.
      Περισσότερα...

      884 • 0

    16. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα δεν φροντίζει για το κλίμα της

      Engineer

      Στις χειρότερες θέσεις ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης βρίσκεται η Ελλάδα και η Ολλανδία αναφορικά με τις πολιτικές που προστατεύουν το κλίμα του πλανήτη και θέτουν την οικονομία σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό καταδεικνύει ανεξάρτητη ανάλυση του Δείκτη Κλιματικών Επιδόσεων (Climate Change Performance Index - CCPI) τον οποίο εκδίδει κάθε χρόνο η Germanwatch και το δίκτυο οργανώσεων CAN-Europe.
       
      Η Ελλάδα βρίσκεται στη 48η θέση (επί συνόλου 61 χωρών) ως αποτέλεσμα των κυβερνητικών επιλογών στον ενεργειακό τομέα, την έλλειψη οράματος για πράσινες επενδύσεις και την εμμονή στα ορυκτά καύσιμα. Η ελληνική κυβέρνηση «πάγωσε» την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών, επέβαλε αναδρομική φορολόγηση σε όλες τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ενώ δεν προωθεί πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας.
       
      Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί ότι, στον πίνακα του CCPI οι τρεις πρώτες θέσεις παραμένουν κενές. Κι αυτό διότι καμία χώρα δεν έχει αρκετά φιλόδοξες πολιτικές που να στοχεύουν σε συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας της Γης κατά τουλάχιστον δύο βαθμούς Κελσίου. Η καλύτερη επίδοση ανήκει στη Δανία η οποία καταλαμβάνει την 4η θέση.
       
      Η Greenpeace και το WWF Ελλάς τονίζουν ότι οι πολιτικές της ελληνικής Πολιτείας«ρίχνουν» την Ελλάδα στο… κόκκινο του πίνακα κατάταξης, μαζί με χώρες όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία. Με κράτη δηλαδή, τα οποία ιστορικά υπονομεύουν τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την προστασία του κλίματος και την υιοθέτηση πολιτικών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απεξάρτηση της παγκόσμιας οικονομίας από τα ορυκτά καύσιμα.
       
      «Πλέον, απομένουν λίγα χρόνια για να σταματήσουμε τις μη - αναστρέψιμες κλιματικές αλλαγές και στην κυβέρνηση ακόμα ευαγγελίζονται νέες επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα», αναφέρει ο υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace κ. Τάκης Γρηγορίου.
       
      Παράλληλα, απογοητευτικές είναι οι επιδόσεις της χώρας μας και στον δείκτη εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η μοναδική κατηγορία όπου η Ελλάδα κάνει κάποιες προσπάθειες, είναι στον περιορισμό των εκπομπών από τον οικιακό τομέα. Παρόλα αυτά, η πρόοδος οφείλεται κυρίως στην οικονομική ύφεση και τη συνεπαγόμενη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού και πετρελαίου.
       
      «Η σημερινή πολιτική ηγεσία δεν έχει αντιληφθεί το τεράστιο περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος της κλιματικής αλλαγής, ιδιαίτερα σε μια χώρα εκτεθειμένη στις επιπτώσεις της όπως η Ελλάδα», λέει ο συνεργάτης του WWF Ελλάς σε θέματα κλιματικής αλλαγής και ενέργειας κ. Μιχάλης Προδρόμου. Η κυβέρνηση, καταλήγει ο ίδιος, αδιαφορεί για τις ωφέλειες που θα προκύψουν από τη λήψη μέτρων μείωσης των εκπομπών και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, «αδιαφορία που επιβεβαιώνεται και από την ουσιαστική απουσία της χώρας από την παγκόσμια διάσκεψη για το κλίμα στη Ντόχα».
       
      Πηγή: http://www.tovima.gr/ecology/article/?aid=486989
      Περισσότερα...

      801 • 5

    17. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα αντλεί το 60% του νερού από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα

      Engineer

      Η Ελλάδα, δυστυχώς, έχει το ατυχές προνόμιο να είναι ουραγός στη διαχείριση των επιφανειακών υδάτων, τόνισε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Σκρέκας, κηρύσσοντας την Πέμπτη στα Τρίκαλα την έναρξη του συνεδρίου «Restart mAI city» που διοργανώνει ο Δήμος Τρικκαίων για τη δημιουργία μιας Βιώσιμης και Έξυπνης Πόλης.
      «Η Ελλάδα αντλεί το 60% του νερού από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, από τα υπόγεια αποθέματά μας και μόλις το 40% του νερού που χρησιμοποιούμε προέρχεται από τη βροχή, από το βρόχινο νερό», ανέφερε ο Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι πριν από 20 χρόνια συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο. «Κάθε χρόνο, αντλούμε, εξαντλούμε 700 λίμνες του Μαραθώνα, από τα υπόγεια αποθέματα» είπε χαρακτηριστικά.
      Ο κ. Σκρέκας επισήμανε ότι σήμερα η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει δύο μεγάλες προκλήσεις στην παραγωγή τροφίμων:
      α) Η παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων, λόγω του ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και
      β) η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που, μεταξύ άλλων, οδηγεί στη μείωση της παραγωγής.
      Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε στα μεγάλα προβλήματα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή στη χώρα μας και σημείωσε ότι πρόκειται «για μια μεγάλη πρόκληση», μέσα από την οποία αναδεικνύεται και το ζήτημα της διαχείρισης του νερού.
      Ως παράδειγμα ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ανέφερε τον νομό Λάρισας: «Πριν 30 χρόνια οι αγρότες αντλούσαν νερό για να αρδεύουν τα χωράφια τους από τα 30 μέτρα και σήμερα αντλούν νερό από τα 400 μέτρα. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας, άρα μεγαλύτερο κόστος για την τσέπη του παραγωγού [...] Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, πρωτογενής τομέας, βιώσιμες χώρες και βιώσιμες πόλεις συνδέονται μεταξύ τους πάρα πολύ στενά και δεν μπορεί κάποιος να κοιτά αποσπασματικά το ένα και να αφήνει το άλλο».
      Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε ότι η Κυβέρνηση διαθέτει ένα συνολικό σχέδιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και θα το εφαρμόσει με έξυπνο τρόπο, ένα σχέδιο που, όπως είπε, διακρίνεται από την καινοτομία και αξιοποιεί έξυπνες εφαρμογές για να εξασφαλίσει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
      Περισσότερα...

      1328 • 2

    18. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα 39η στην παγκόσμια κατάταξη ενεργειακής βιωσιμότητας

      Engineer

      Σημαντική βελτίωση παρουσίασε η θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη του Δείκτη Ενεργειακής Βιωσιμότητας, σύμφωνα με τη φετινή έκθεση του Παγκόσμιου Συμβούλιου Ενέργειας «World Energy Trilemma 2013» και βρέθηκε στην 39η θέση από 55η το 2012 και 54η το 2011. Την πρώτη θέση κατέλαβε η Ελβετία, όπως και το 2012, ενώ την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν αποκλειστικά ευρωπαϊκές χώρες (Δανία, Σουηδία, Αυστρία και Βρετανία). Οι ΗΠΑ βρέθηκαν στην 15η θέση του δείκτη, η Κύπρος στην 63η (από 59η το 2012) και η Κίνα στην 78η.
       
      Ο δείκτης (Energy Sustainability Index) ταξινομεί τις χώρες με βάση τρία κριτήρια, που θεωρούνται οι τρεις βασικοί πυλώνες του λεγόμενου «ενεργειακού τριλήμματος»: την ενεργειακή ασφάλεια και αποδοτικότητα, την ενεργειακή ισότητα (ισότιμη και οικονομικά προσιτή πρόσβαση των πολιτών στους ενεργειακούς πόρους) και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα (πόσο περιβαλλοντικά βιώσιμη είναι η παραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας). Κάθε χώρα βαθμολογείται με «A», «B», «C» και «D» σε κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες. Η Ελλάδα πήρε «Α» στην ενεργειακή ισότητα, «B» στην ενεργειακή ασφάλεια και «C» στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
       
      Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα κατά την τριετία 2011- 2013 εμφανίζει συνεχή βελτίωση στο πεδίο της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά επιδείνωση στο πεδίο της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Στην έκθεση του Παγκόσμιου Συμβούλιου Ενέργειας επισημαίνεται πως η Ελλάδα έκανε άλμα στην παγκόσμια κατάταξη φέτος, κυρίως χάρη στη βελτίωση της συγκριτικής θέσης της από άποψη ενεργειακής ασφάλειας. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση (λόγω και της οικονομικής κρίσης), καθώς και στην πιο ευνοϊκή σχέση των ενεργειακών εξαγωγών σε σχέση με τις ενεργειακές εισαγωγές.
       
      Στην έκθεση -που δημοσιοποιήθηκε στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ- υπογραμμίζεται πως η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει πολύ υψηλή επίδοση ενεργειακής ισότητας παγκοσμίως, καθώς διασφαλίζει σε όλους τους κατοίκους της γενικότερα προσιτή από οικονομική άποψη ενέργεια και, ειδικότερα, υψηλής ποιότητας ηλεκτρική ενέργεια.
       
      Όμως, από την άλλη, επισημαίνεται ότι ο αδύναμος κρίκος του «ενεργειακού τριγώνου» στη χώρα μας είναι η επίπτωση της ενέργειας στο περιβάλλον, κυρίως εξαιτίας των υψηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων επιβλαβών αερίων, ιδίως κατά την ηλεκτροπαραγωγή που εξαρτάται υπερβολικά από τα ορυκτά καύσιμα. Όπως αναφέρεται, το 81% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα παράγεται από θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, το 13% από υδροηλεκτρικούς και το υπόλοιπο 6% από ανανεώσιμες πηγές.
       
      Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://www.worldenergy.org/publications/2013/world-energy-trilemma-2013
       
      Πηγή: http://www.real.gr/DefaultArthro.aspx?page=arthro&id=264447&catID=5
      Περισσότερα...

      1063 • 2

    19. Περιβάλλον

      Η Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (ΕΣΔ) με 20ετή χρονικό ορίζοντα (2018-2038)

      Engineer

      Υπεγράφη από τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο, και δημοσιεύτηκε νωρίτερα σε ΦΕΚ (Β´ 5351) η Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με την οποία θεσμοθετείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (ΕΣΔ) με 20ετή χρονικό ορίζοντα (2018-2038).
      Την κατάρτιση της ΕΣΔ υποστήριξε εξ αρχής η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής και στην εκπόνησή της συμμετείχαν 30μελής ομάδα εργασίας, 250 επιστήμονες και εκπρόσωποι 90 φορέων, συναρμόδια Υπουργεία και Υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, φορείς εποπτευόμενοι από το ΥΠΕΝ (όπως είναι οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών), ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, επιστημονικοί φορείς, παραγωγικοί φορείς, ΓΕΩΤΕΕ, συνδικαλιστικές οργανώσεις, ΜΚΟ, κυνηγετικές οργανώσεις, η δασική βιομηχανία και ορειβατικοί σύλλογοι.
      Σχέδιο της ΥΑ είχε αναρτηθεί στη διαδικτυακή σελίδα οpengov.gr και η διαβούλευσή του συγκέντρωσε 315 σχόλια, τα οποία ενσωματώθηκαν στην τελική Απόφαση.
      Η ΕΣΔ έχει 3 οριζόντιους άξονες (διακυβέρνηση δασικού τομέα, απογραφή-παρακολούθηση, έρευνα-καινοτομία) και 4 κάθετους άξονες (οικονομία του δάσους, κλιματική αλλαγή, προστασία δασικών οικοσυστημάτων και βελτιστοποίηση υπηρεσιών οικοσυστήματος, διεθνείς και ευρωπαϊκές πολιτικές).
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ο άξονας της προστασίας περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για τις δασικές πυρκαγιές με κυρίαρχη τη δημόσια πολιτική πρόληψης. Σε κάθε άξονα περιγράφονται οι γενικοί του στόχοι, οι κατευθύνσεις δράσεων τους, καθώς και οι δείκτες παρακολούθησης υλοποίησής τους. Ακόμη, ορίζονται τα μέσα υλοποίησης και ο τρόπος σύνταξης των Σχεδίων Δράσης. Τα Σχέδια Δράσης θα αναπτυχθούν άμεσα και γι' αυτό νομοθετήθηκε πρόσφατα η δυνατότητα κύρωσης τους.
      Στην ΕΣΔ υπάρχουν πολλές νέες δράσεις, αλλά και άλλες που ήταν υπό συζήτηση χωρίς να έχουν θεσμοθετηθεί για δεκαετίες, ενώ το πλάνο υλοποίησής τους είναι 20ετές.
      Ενδεικτικά αναφέρονται:
      Ανασυγκρότηση κεντρικών και περιφερειακών δομών Δασικής Υπηρεσίας και καθετοποίηση αυτών, η οποία θα στοχεύει στη βελτιστοποίηση της αειφορικής διαχείρισης των υπηρεσιών οικοσυστήματος και των δασικών προϊόντων Ανάπτυξη εθνικού, περιφερειακών και τοπικών οδικών χαρτών για την ενίσχυση του προληπτικού αντιπυρικού σχεδιασμού και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών Συστηματική διαχείριση όλων των δασικών οικοσυστημάτων με σκοπό τον περιορισμό των δασικών πυρκαγιών, αλλά και της έντασης αυτών υπό το πρίσμα της αειφορίας και των πολλαπλών υπηρεσιών των δασικών οικοσυστημάτων Ανάπτυξη ανθεκτικών και προσαρμοσμένων οικισμών σε δασικές πυρκαγιές στις περιοχές άμεσης προτεραιότητας μέσα από τη θεσμοθετημένη συνεργασία μεταξύ αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών (πχ. Δασική Υπηρεσία, Γενική Γραμματεία, Πολιτικής Προστασίας, Πυροσβεστική Υπηρεσία, Τοπική Αυτοδιοίκηση Α' και Β' βαθμού) και την εθελοντική συνεργασία μεταξύ δημοσίων υπηρεσιών και πολιτών Δημιουργία μόνιμου και ευέλικτου μηχανισμού εθνικής απογραφής και παρακολούθησης των δασικών οικοσυστημάτων Ενίσχυση της καινοτομίας σε προϊόντα και υπηρεσίες Διαρκής κατάρτιση και ενημέρωση των εργαζομένων που συνδέονται με τα δασικά οικοσυστήματα με στόχο την ενσωμάτωση στη δασική πράξη των αποτελεσμάτων της έρευνας, της καινοτομίας και των διεθνών πρακτικών και πολιτικών Αύξηση της συμβολής του δασικού τομέα στο ΑΕΠ της χώρας Βελτίωση της μεθοδολογίας καταγραφής των παραγομένων προϊόντων και υπηρεσιών του δάσους με έμφαση στην απασχόληση και στον κοινωνικοοικονομικό ρόλο των δασικών οικοσυστημάτων Αναγνώριση της αξίας και ενίσχυση της συμβολής των δασικών οικοσυστημάτων στη βιοοικονομία και στην κυκλική οικονομία Διαχείριση με σκοπό την προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή Συμβολή στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής με αύξηση της δέσμευσης και αποθήκευσης του άνθρακα στα δασικά οικοσυστήματα Διαχείριση και αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων με σκοπό τη διατήρησή τους και την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας Διατήρηση, αποκατάσταση και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών οικοσυστήματος Βελτίωση των νομικών εργαλείων απογραφής και παρακολούθησης (πχ. δασικοί χάρτες στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου, δασολόγιο, διασύνδεση δασικών διαχειριστικών μελετών) για τη θεσμική θωράκιση των δασικών οικοσυστημάτων Δικτύωση και συνέργειες θεσμικών και μη φορέων που σχετίζονται με τα δασικά οικοσυστήματα για την ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής, την ενίσχυση της αποδοτικότητας και της απλοποίησης των διαδικασιών Συνοχή της εθνικής πολιτικής με τις πολιτικές, στόχους και δεσμεύσεις σε ευρωπαϊκό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για τα δασικά οικοσυστήματα Ενίσχυση των διεθνών πολιτικών παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών της χώρας σε τομείς που σχετίζονται με τα δασικά οικοσυστήματα, όπως της κλιματικής αλλαγής, και ανάληψη πρωτοβουλιών στη χάραξη διεθνούς πολιτικής για τα δασικά οικοσυστήματα, με έμφαση στις περιοχές των Βαλκανίων και της Μεσογείου
      Περισσότερα...

      785 • 0

    20. Περιβάλλον

      Η ΕΕ προτείνει μια νέα ολοκληρωμένη προοπτική για τις απειλές που δημιουργούν η κλιματική αλλαγή

      GTnews

      Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση [link] στην οποία περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ θα αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος στους τομείς της ειρήνης, της ασφάλειας και της άμυνας.

      Τα επαναλαμβανόμενα ακραία κλιματικά φαινόμενα, η άνοδος της θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, η απερήμωση, η λειψυδρία, οι απειλές για τη βιοποικιλότητα, η περιβαλλοντική ρύπανση και μόλυνση απειλούν την υγεία και την ευημερία της ανθρωπότητας και μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερες εκτοπίσεις, μεταναστευτικές μετακινήσεις, πανδημίες, κοινωνικές αναταραχές, αστάθεια και ακόμη και συγκρούσεις. Οι ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται επίσης αντιμέτωπες με μεταβαλλόμενες και αντίξοες επιχειρησιακές συνθήκες λόγω της κλιματικής αλλαγής. Αυτές οι νέες απειλές έχουν ήδη ωθήσει συμμάχους και εταίρους να επικαιροποιήσουν επίσης τις πολιτικές τους.
      Η κοινή ανακοίνωση προσφέρει μια νέα προοπτική και καθορίζει το πλαίσιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων που αφορούν την κοινωνία μας και τις επιχειρήσεις ασφάλειας, καθώς και τον εντεινόμενο γεωπολιτικό ανταγωνισμό για τους πόρους και τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.
      Νέα προοπτική για τη σχέση μεταξύ κλίματος και ασφάλειας 
      Με την κοινή ανακοίνωση, η ΕΕ επιδιώκει την καλύτερη ενσωμάτωση της σχέσης μεταξύ κλίματος, ειρήνης και ασφάλειας στις εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ, με μια σειρά συγκεκριμένων δράσεων σε ολόκληρο το φάσμα των δεδομένων, των πολιτικών, των αποστολών, της άμυνας και της συνεργασίας με τρίτους εταίρους, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι επιπτώσεις λαμβάνονται υπόψη σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας σχεδιασμού και χάραξης εξωτερικής πολιτικής, καθώς και των επιχειρήσεων. Η ανακοίνωση καθορίζει το σχέδιο της ΕΕ για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας της Ένωσης και των εταίρων της, καθώς εντείνεται η κλιματική κρίση, και βελτιώνει τις συνδέσεις μεταξύ των διαφόρων πολιτικών, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εξωτερικές δράσεις και ικανότητες είναι κατάλληλες για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων.
      Η κοινή ανακοίνωση καθορίζει τέσσερις βασικές προτεραιότητες:
      ενίσχυση του σχεδιασμού, της λήψης αποφάσεων και της εφαρμογής, μέσω αξιόπιστων, προσβάσιμων και τεκμηριωμένων αναλύσεων όσον αφορά τη σχέση μεταξύ κλίματος και ασφάλειας· εφαρμογή μέτρων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αφορούν το κλίμα και την ασφάλεια στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της ΕΕ, μεταξύ άλλων με την ενσωμάτωση της σχέσης μεταξύ κλίματος και ασφάλειας στις περιφερειακές και εθνικές αναλύσεις συγκρούσεων· ενίσχυση των μέτρων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και των μέτρων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο των στρατιωτικών και μη στρατιωτικών επιχειρήσεων και υποδομών των κρατών μελών με σκοπό τη μείωση του κόστους και του αποτυπώματος άνθρακα, με παράλληλη διατήρηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας· ενίσχυση των διεθνών εταιρικών σχέσεων μέσω πολυμερών φόρουμ και με εταίρους, όπως το ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το θεματολόγιο της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Για την επίτευξη αυτών των προτεραιοτήτων, η ΕΕ θα υλοποιήσει περίπου 30 δράσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται: η δημιουργία κόμβου δεδομένων και αναλύσεων για την κλιματική και περιβαλλοντική ασφάλεια εντός του Δορυφορικού Κέντρου της ΕΕ, η χρήση περιβαλλοντικών συμβούλων στις αποστολές και επιχειρήσεις της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ, η δημιουργία πλατφορμών κατάρτισης σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, όπως η πλατφόρμα κατάρτισης της ΕΕ για το κλίμα, την ασφάλεια και την άμυνα, η ανάπτυξη ενδελεχών αναλύσεων και μελετών για σχετικές πολιτικές και δράσεις, ιδίως σε ευάλωτες γεωγραφικές περιοχές, όπως το Σαχέλ και η Αρκτική.
      Ιστορικό 
      Ο όρος «σχέση μεταξύ κλίματος και ασφάλειας» που χρησιμοποιείται στην κοινή ανακοίνωση αναφέρεται στις επιπτώσεις που έχει τόσο η κλιματική αλλαγή όσο και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βιοποικιλότητας και της ρύπανσης, στην ειρήνη, την ασφάλεια και την άμυνα.
      Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους και αλληλοεπιδεινώνονται. Επηρεάζουν ήδη την ασφάλεια της παραγωγής τροφίμων, με τη μείωση της απόδοσης σημαντικών καλλιεργειών, όπως ο αραβόσιτος, το ρύζι και το σιτάρι, και με την αύξηση του κινδύνου ταυτόχρονης κακής συγκομιδής σε μεγάλες χώρες παραγωγής. Ταυτόχρονα, η μη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων οδηγεί επίσης στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τη λειψυδρία. Έως το 2050, εκτιμάται ότι πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι θα έχουν ανεπαρκή πρόσβαση σε νερό, καθώς και ότι η υποβάθμιση του εδάφους θα μπορούσε να ανέλθει στο 90 % και η ζήτηση για τρόφιμα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 60 %.
      Η έλλειψη πόρων και η αστάθεια που οφείλεται σε κλιματικά και περιβαλλοντικά αίτια εργαλειοποιούνται με ενεργό τρόπο από ένοπλες ομάδες και δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος, διεφθαρμένα ή αυταρχικά καθεστώτα, καθώς και από άλλα μέρη, μεταξύ άλλων μέσω περιβαλλοντικών εγκλημάτων. Το περιβαλλοντικό έγκλημα έχει ήδη καταστεί ο τέταρτος μεγαλύτερος κλάδος εγκλήματος παγκοσμίως, και συνεχίζει να αναπτύσσεται, επιταχύνοντας περαιτέρω την περιβαλλοντική κρίση, μεταξύ άλλων με τη μη βιώσιμη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.
      Οι ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα επιτόπου, ταυτόχρονα με τη σταδιακή εισαγωγή της πράσινης ενέργειας, χωρίς να επηρεαστεί η επιχειρησιακή τους αποτελεσματικότητα και η ανθεκτικότητα των υποδομών ζωτικής σημασίας που σχετίζονται με την άμυνα.
      H ΕΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής γενικά εδώ και πολλά χρόνια. Συγκεκριμένα, το 2008 χαρακτήρισε την κλιματική αλλαγή ως πολλαπλασιαστή απειλών και το 2020 εξέτασε τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με τη διαχείριση κρίσεων της ΕΕ και την ευρωπαϊκή άμυνα. Η κοινή ανακοίνωση αποτελεί συνέχεια των συμπερασμάτων που εξέδωσε το Συμβούλιο τον Μάρτιο του 2023 σχετικά με την κλιματική και ενεργειακή διπλωματία, με τα οποία ζητείται καλύτερη ενσωμάτωση της σχέσης μεταξύ κλίματος, ειρήνης και ασφάλειας στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ.
      Περισσότερα...

      498 • 0

    21. Περιβάλλον

      Η ΕΕ μείωσε κατά 22% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από το 1990

      Engineer

      Σε «καλό δρόμο» ως προς την επίτευξη των ενεργειακών στόχων βρίσκεται η Ευρώπη, σύμφωνα με τη δεύτερη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης.
       
      Μεταξύ άλλων, διαπιστώνεται ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και έχουν μεταβεί σε μία εποχή χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών.
       
      Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο, όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης, κυρίως των στόχων του 2020 για την ενέργεια και το κλίμα, ενώ έχει ήδη επιτύχει τον στόχο για τελική κατανάλωση ενέργειας.
       
      Το ίδιο ισχύει και για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου: το 2015, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ήταν κατά 22% χαμηλότερες από το επίπεδο του 1990.
       
      Η ΕΕ βρίσκεται επίσης σε καλό δρόμο στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου - με βάση τα δεδομένα του 2014 - το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έφθασε το 16% της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας.
       
      Μια άλλη σημαντική τάση είναι το γεγονός ότι η ΕΕ εξακολουθεί να αποσυνδέει με επιτυχία την οικονομική της ανάπτυξη από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Κατά την περίοδο 1990 - 2015, το συνδυασμένο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ΕΕ (ΑΕΠ) αυξήθηκε κατά 50%, ενώ οι συνολικές εκπομπές μειώθηκαν κατά 22%.
       
      Πηγή: http://greenagenda.gr/32075/
      Περισσότερα...

      962 • 3

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.