Πίνακας Κορυφαίων

Η επερχόμενη γενιά του Ευρωκώδικα 8 δεν είναι ενημέρωση, αλλά επανάσταση. Μια κριτική ανάλυση για τις ριζικές αλλαγές σε Φάσματα, Γεωτεχνική Μηχανική και τον πρακτικό αντίκτυπο στον Σχεδιασμό για την Ελλάδα. Ως μελετητές μηχανικοί, έχουμε ενσωματώσει στην πρακτική μας τον Ευρωκώδικα 8 (EN 1998-1:2004) για σχεδόν δύο δεκαετίες. Το πλαίσιο αυτό, αν και καινοτόμο για την εποχή του, βασίστηκε σε επιστημονικές παραδοχές που σήμερα θεωρούνται ξεπερασμένες. Η έλευση της νέας γενιάς του Ευρωκώδικα 8, με ορίζοντα πλήρους εφαρμογής το 2024-2025, δεν αποτελεί μια απλή «ενημέρωση» (update), αλλά μια «θεμελιώδη αναθεώρηση» (revision), η οποία ενσωματώνει τα διδάγματα από καταστροφικούς σεισμούς και 20 χρόνια ακαδημαϊκής έρευνας. Η νέα δομή διασπά το παλιό, μονολιθικό Μέρος 1 σε δύο διακριτά τμήματα: το FprEN 1998-1-1 (Γενικοί κανόνες και Σεισμική Δράση) και το FprEN 1998-1-2 (Κτίρια). Αυτή η αρθρωτή δομή είναι η πρώτη ένδειξη μιας βαθύτερης, φιλοσοφικής αλλαγής. Οι κυριότερες διαφορές, ωστόσο, εντοπίζονται σε δύο πυλώνες που ορίζουν ολόκληρο τον αντισεισμικό σχεδιασμό: τον ορισμό της σεισμικής δράσης και την ταξινόμηση των εδαφών. 1. Η Εγκατάλειψη της agR και η Υιοθέτηση των Sα και Sβ Ο Ευρωκώδικας 8 του 2004 θεμελίωνε ολόκληρη τη σεισμική δράση σε μία και μοναδική παράμετρο: την επιτάχυνση αναφοράς εδάφους τύπου Α (agR - reference peak ground acceleration). Ολόκληρο το ελαστικό φάσμα απόκρισης (είτε Τύπου 1 είτε Τύπου 2) αποτελούσε απλώς μια κλιμάκωση αυτής της τιμής, μέσω των συντελεστών S, TB, TC και TD. Αυτή η προσέγγιση είναι πλέον επιστημονικά ανεπαρκής. Η agR (ουσιαστικά το PGA) είναι ένας ασταθής δείκτης της πραγματικής σεισμικής επικινδυνότητας. Ένας ισχυρός, μακρινός σεισμός (π.χ. M=7.5 στα 100 km) και ένας μέτριος, κοντινός σεισμός (π.χ. M=6.0 στα 10 km) μπορούν να παράγουν το ίδιο PGA, αλλά τα φάσματά τους είναι δραματικά διαφορετικά: ο πρώτος είναι πλούσιος σε μεγάλες περιόδους (απειλή για υψηλά, εύκαμπτα κτίρια) και ο δεύτερος σε μικρές περιόδους (απειλή για χαμηλά, δύσκαμπτα κτίρια). Το μοντέλο agR ήταν «τυφλό» σε αυτή τη διαφορά. Ο νέος EC8:2024 (στο FprEN 1998-1-1) εγκαταλείπει πλήρως την «αγκύρωση» στο PGA. Αντ' αυτού, ορίζει το ελαστικό φάσμα σε βράχο (rock conditions) μέσω δύο άμεσων φασματικών παραμέτρων, οι οποίες προέρχονται απευθείας από τα σύγχρονα πιθανοτικά μοντέλα σεισμικής επικινδυνότητας (PSHA), όπως το ESHM20 : 1. Sα: Η μέγιστη φασματική επιτάχυνση (το «πλατώ» του φάσματος). 2. Sβ: Η φασματική επιτάχυνση στην περίοδο T = 1.0 s. Αυτή είναι η σημαντικότερη επιστημονική αναβάθμιση του κώδικα. Τα εθνικά προσαρτήματα μπορούν πλέον να υιοθετήσουν φάσματα που αντικατοπτρίζουν την πραγματική τοπική σεισμοτεκτονική διαμόρφωση, αντί να «στριμώχνουν» την επικινδυνότητα σε μια προκαθορισμένη, αυθαίρετη φόρμα. 2. Η Γεωτεχνική Επανάσταση: Από την «Τυραννία» του VS,30 στο Ενιαίο "Ground Model" Εάν η αλλαγή στη σεισμική δράση είναι εξέλιξη, η αλλαγή στη γεωτεχνική ταξινόμηση είναι επανάσταση. Ο EC8:2004 ταξινομούσε τις εδαφικές συνθήκες (Κατηγορίες A, B, C, D, E) βασιζόμενος σχεδόν αποκλειστικά στη μέση ταχύτητα διάτμησης των κυμάτων στα επιφανειακά 30 μέτρα (VS,30). Όπως και η agR, η VS,30 είναι μια επικίνδυνα απλοϊκή παράμετρος. Αγνοεί πλήρως τι συμβαίνει *κάτω* από τα 30 μέτρα και, κυριότερα, αγνοεί τη θεμελιώδη ιδιοπερίοδο του εδάφους (T0). Για παράδειγμα, 15 μέτρα μαλακής αργίλου (VS = 150 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.4 s) και 50 μέτρα μέσης πυκνότητας άμμου (VS = 250 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.8 s), θα μπορούσαν και τα δύο να ταξινομηθούν ως Κατηγορία C ή D, παρότι το πρώτο θα ενίσχυε καταστροφικά ένα 4-όροφο κτίριο και το δεύτερο ένα 8-όροφο. Ο νέος EC8:2024, ακολουθώντας τις προτάσεις ερευνητικών ομάδων (όπως η ελληνική, υπό τον Καθ. Πιτιλάκη), υιοθετεί μια πολυπαραμετρική ταξινόμηση. Οι κύριες παράμετροι είναι πλέον : 1. Το Πάχος της εδαφικής απόθεσης μέχρι το σεισμικό υπόβαθρο (π.χ. H800 - βάθος μέχρι VS > 800 m/s). 2. Η Θεμελιώδης Ιδιοπερίοδος (T0). 3. Η Μέση Ταχύτητα Διάτμησης (VS,H ή VS,30). Αυτό οδηγεί σε πολύ πιο «έξυπνες» υποκατηγορίες (π.χ. B1, B2, C1, C2), οι οποίες διακρίνουν τα ρηχά από τα βαθιά εδάφη με παρόμοιες τιμές VS. Ταυτόχρονα, η νέα γενιά των Ευρωκωδίκων επιλύει τη χρόνια «έλλειψη συμβατότητας» (lack of compatibility) μεταξύ του EC7 (Γεωτεχνικός Σχεδιασμός) και του EC8-5 (Γεωτεχνικός Αντισεισμικός Σχεδιασμός). Ο νέος EC7 (EN 1997:2024) και ο νέος EC8-5 απαιτούν πλέον τη δημιουργία ενός ενιαίου «Γεωτεχνικού Μοντέλου» (Ground Model). Αυτό σημαίνει ότι η γεωτεχνική έρευνα πρέπει πλέον να περιλαμβάνει τις δυναμικές παραμέτρους (VS, T0) που απαιτεί ο αντισεισμικός σχεδιασμός, τερματίζοντας τη συνήθη ασυνεννοησία μεταξύ Γεωτεχνικού και Δομοστατικού Μηχανικού. 3. Περιπτώσεις Μελέτης (Case Studies): Ο Ποσοτικός Αντίκτυπος στον Σχεδιασμό Οι αλλαγές αυτές δεν είναι θεωρητικές. Μεταβάλλουν άμεσα τα εντατικά μεγέθη σχεδιασμού. Οι παλιές Κατηγορίες Πλαστιμότητας DCL, DCM, DCH δεν αντιστοιχούν πλήρως στις νέες DC1, DC2, DC3. Πρόκειται για μια «εννοιολογική μετατόπιση», που συχνά συνοδεύεται από μείωση του συντελεστή συμπεριφοράς q. Για παράδειγμα, η νέα DC2 αντιστοιχεί σε q ≤ 3.1, τιμή αισθητά μικρότερη από αυτή που χρησιμοποιούσαμε για την DCM. - Case Study 1: Κτίρια Οπλισμένου Σκυροδέματος (Ο/Σ): Συγκριτικές μελέτες που εφάρμοσαν και τους δύο κώδικες σε τυπικά πλαίσια Ο/Σ (5-όροφα και 10-όροφα) έδειξαν ότι ο νέος κώδικας (DC2/DC3) οδηγεί σε αυξημένες απαιτήσεις διαμήκους οπλισμού στα υποστυλώματα και αυστηρότερες απαιτήσεις εγκάρσιου οπλισμού (συνδετήρων) για την επίτευξη της τοπικής πλαστιμότητας. Η μείωση του q και οι αυστηρότεροι κανόνες ικανοτικού σχεδιασμού καθιστούν τον νέο κώδικα πιο απαιτητικό για τους φορείς Ο/Σ. - Case Study 2: Μεταλλικά Κτίρια (Χάλυβας): Εδώ συναντάμε ένα παράδοξο. Έρευνες καταδεικνύουν ότι ο νέος EC8 οδηγεί σε «δομικά ελαφρύτερες λύσεις» (structurally lighter solutions) για χαλύβδινα πλαίσια ροπής (MRFs). Πώς είναι δυνατόν, ενώ ο q μειώνεται; Η απάντηση είναι ότι ο σχεδιασμός των χαλύβδινων πλαισίων σπάνια καθορίζεται από την αντοχή (που επηρεάζει ο q). Καθορίζεται σχεδόν πάντα από την ακαμψία (έλεγχος μετακινήσεων) και τα φαινόμενα 2ας τάξης (P-Delta). Ο παλιός EC8:2004 είχε υπερβολικά συντηρητικούς κανόνες για τα P-Delta. Ο νέος EC8:2024 ενσωματώνει «βελτιωμένα κριτήρια για τον έλεγχο των φαινομένων 2ας τάξης», τα οποία είναι πιο ορθολογικά και επιτρέπουν πιο βελτιστοποιημένες, άρα και ελαφρύτερες, διατομές. 4. Επίλογος: Ο Αντίκτυπος στην Ελλάδα και η Ευρύτερη Εικόνα Για τον Έλληνα μηχανικό, η αλλαγή θα είναι διπλή. Όχι μόνο αλλάζει ο κώδικας, αλλά αλλάζει και ο χάρτης εφαρμογής του. Ο ισχύων χάρτης 3 Ζωνών (ΕΑΚ 2003, με agR 0.16g, 0.24g, 0.36g) θεωρείται πλέον «ξεπερασμένος». Ήδη, έχει δημοσιευθεί μια πλήρης πρόταση για το νέο Εθνικό Προσάρτημα, βασισμένη στο ESHM20, η οποία εισάγει 5 νέες Ζώνες Σεισμικής Επικινδυνότητας. Η κρισιμότερη διαφορά είναι ότι αυτές οι ζώνες δεν θα ορίζονται πλέον από ένα μόνο agR, αλλά από τις νέες παραμέτρους Sα και Sβ (π.χ. η νέα Ζώνη 5 θα έχει PGA ≈ 0.37g, Sα ≈ 0.92g και Sβ ≈ 0.34g). Παράλληλα, τα υπόλοιπα Μέρη του κώδικα έχουν επίσης αναθεωρηθεί πλήρως. Το EN 1998-3:2025 (Αποτιμήσεις/Ενισχύσεις) διευρύνει το πεδίο του, καλύπτοντας πλέον ρητά και τις Γέφυρες, εκτός από τα Κτίρια. Το EN 1998-4:2025 (Σιλό, Δεξαμενές κ.λπ.) εισάγει τρεις διακριτές στάθμες επιτελεστικότητας (SD, DL, OP), μετατρέποντάς το ουσιαστικά σε πλαίσιο Performance-Based Design. Συμπερασματικά, ο Ευρωκώδικας 8:2024 σηματοδοτεί ένα τεράστιο επιστημονικό άλμα. Τερματίζει την εποχή των υπερ-απλουστευμένων proxies (agR, VS,30) και απαιτεί από τον μηχανικό μια βαθύτερη κατανόηση της γεωτεχνικής και της δυναμικής των κατασκευών. Η καμπύλη εκμάθησης θα είναι απότομη, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι ασφαλέστερες, ορθολογικότερες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πιο οικονομικές κατασκευές. ----------------- Ο Δρ. Κώστας Σαχπάζης είναι Πολιτικός Μηχανικός, Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (www.uowm.gr και www.geodomisi.com, email: [email protected]), η Κωνσταντίνα Σαχπάζη είναι Πολιτικός Μηχανικός, και η Δέσποινα Σαχπάζη είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός

Η SDBOX Design Software προσφέρει στα μέλη του Michanikos.gr πέντε (5) άδειες χρήσης του προγράμματος SDBox Diamond. Με το παρόν θέμα θα κληρωθούν δύο (2) άδειες χρήσης εκ των οποίων τουλάχιστον η μία (1) θα δοθεί αποκλειστικά στα Διακεκριμένα Μέλη (Core Members) της κοινότητας. Το SDBOX είναι ένα ελληνικό Add-on λογισμικό για AutoCAD, BricsCAD, GstarCAD και ZWCAD, σχεδιασμένο για μηχανικούς και τοπογράφους. Προσφέρει εργαλεία για: Δημιουργία και εκτύπωση τοπογραφικών διαγραμμάτων Παραγωγή Διαγραμμάτων Γεωμετρικών Μεταβολών (ΔΓΜ) και υποβολών ΚΗΔ Ψηφιακό μοντέλο εδάφους: Τρίγωνα, ισοϋψείς, διατομές, μηκοτομές, όγκος εκσκαφών Αποτύπωση κτιρίων, κατόψεων, τομών και όψεων Εισαγωγή / εξαγωγή γεωχωρικών δεδομένων (KML, SHP, DXF, JSON, GEOTIFF) Σύνδεση με online υπηρεσίες, όπως Κτηματολόγιο, Δασικοί Χάρτες και OSM Ψηφιακή επεξεργασία υποβάθρων, σκαριφημάτων και ορθοφωτοχαρτών Το SDBOX εστιάζει στην πραγματική καθημερινή εργασία του μηχανικού, προσφέροντας αυτοματοποίηση, ακρίβεια και πλήρη έλεγχο μέσα στο CAD περιβάλλον. -- Η έκδοση SDBOX Diamond προσφέρει όλες τις δυνατότητες των Survey και Construction και των πρόσθετων που περιλαμβάνονται σε μία σουίτα. Αναλυτικά περιλαμβάνει: Εργαλεία για εισαγωγή-διαχείριση-αλλαγές κειμένων, συμβόλων, γραμμών, hatch, εικόνων, layer. Μαζικές μετατροπές αντικειμένων. Εισαγωγή-εξαγωγή αρχείων. Εισαγωγή αυτόματων διαστάσεων για οποιαδήποτε κλίμακα εκτύπωσης. Πράξεις και υπολογισμοί με αντικείμενα και αριθμούς. Αυτόματη εξαγωγή στου σχεδίου στο Google Earth. Εργαλεία και οδηγίες για σύνταξη Τοπογραφικού Διαγράμματος. Αυτοματοποιημένη διαδικασία για ΚΗΔ. Ψηφιακό μοντέλο εδάφους: Τρίγωνα, ισοϋψείς, όγκος, διατομές, μηκοτομές. Εργαλεία και οδηγίες για σύνταξη Κάτοψης, Τομής και Όψης. Εργαλεία για μελέτη προσβασιμότητας ΑΜΕΑ. Εργαλεία για μελέτη Παθητικής Πυροπροστασίας. Εργαλεία για σύνταξη σχεδίων Αυθαιρέτων. Σύνταξη Διαγράμματος Κάλυψης και Δόμησης για έκδοση οικοδομικής άδειας. --- Δείτε μια αναλυτική παρουσίαση του προγράμματος SDBox Design Software στο Showroom του Michanikos.gr: Συμμετοχές Για να δηλώσετε συμμετοχή κάνετε μια απάντηση (reply) στο παρόν θέμα. Δηλώσεις συμμετοχών ως την Τετάρτη 10/12/2025 στις 17:00. Όροι Συμμετοχής Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα μέλη του Michanikos.gr που έχουν συμπληρώσει την ειδικότητα στο προφίλ τους, εκτός από τον Διαχειριστή και τα μέλη που ανήκουν στην ομάδα: Ιδιώτης-Μη Μηχανικός. Κάθε μέλος έχει δικαίωμα μόνο μιας συμμετοχής. Οι άκυρες συμμετοχές θα διαγραφούν. Η κλήρωση θα γίνει μεταξύ των Α/Α των απαντήσεων στο παρόν θέμα και οι νικητές θα επιλεγούν με το Google Random Number Generator: https://www.google.com/search?q=random+number

Ερευνητές στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) παρουσίασαν το GlobalBuildingAtlas, τον πρώτο τρισδιάστατο χάρτη υψηλής ανάλυσης όλων των κατασκευών του κόσμου. Ερευνητές στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) παρουσίασαν το GlobalBuildingAtlas, τον πρώτο τρισδιάστατο χάρτη υψηλής ανάλυσης όλων των κατασκευών του κόσμου. Ο άτλαντας χαρτογραφεί 2,75 δισεκατομμύρια κτίρια σε 3D μορφή, προσφέροντας ανάλυση τριάντα φορές πιο λεπτομερή από προηγούμενες προσπάθειες. Συντεταγμένος από δορυφορικές εικόνες που χρονολογούνται από το 2019, ο χάρτης αποτυπώνει ακριβώς πού ζουν οι άνθρωποι και πώς τα κτίριά τους υψώνονται και απλώνονται σε όλες τις ηπείρους. Κάθε κτίριο εμφανίζεται ως μοντέλο 3 επί 3 μέτρων, αρκετά λεπτομερές για να εκτιμηθεί το ύψος, ο όγκος και η χωρική σχέση του με τους γείτονές του. «Με τα τρισδιάστατα μοντέλα, βλέπουμε όχι μόνο το αποτύπωμα αλλά και τον όγκο κάθε κτιρίου, επιτρέποντας πολύ πιο ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης», δήλωσε ο καθηγητής Xiaoxiang Zhu που διευθύνει την Έδρα Επιστήμης Δεδομένων στην Παρατήρηση της Γης στο TUM και ηγήθηκε του έργου. Η κλίμακα του εγχειρήματος είναι εκπληκτική. Προηγούμενοι παγκόσμιοι χάρτες κτιρίων κατέγραψαν περίπου 1,7 δισεκατομμύριο κατασκευές. Το νέο σύνολο δεδομένων ανεβάζει αυτόν τον αριθμό στα 2,75 δισεκατομμύρια. Ενενήντα επτά τοις εκατό των κτιρίων αναπαρίστανται ως μοντέλα Level of Detail 1 (LoD1) – απλοποιημένες τρισδιάστατες μορφές που αποτυπώνουν τη γεωμετρία και το υψόμετρο κάθε κατασκευής. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Earth System Science Data την 1η Δεκεμβρίου, είναι το αποκορύφωμα ετών εργασίας συνδυάζοντας δεδομένα από πολλαπλούς δορυφόρους. Τα δεδομένα επεξεργάστηκαν μέσω αλγορίθμων εκπαιδευμένων να διακρίνουν στέγες από δρόμους, δέντρα και έδαφος. Εμφάνιση κτιρίων στη Νέα Υόρκη (Μεγέθυνση) Το έργο είναι ανοιχτό στο κοινό. Οποιοσδήποτε μπορεί να το εξερευνήσει online, κάνοντας zoom από μια προοπτική σε επίπεδο ηπείρου μέχρι μια μεμονωμένη γειτονιά, ακόμη και απομακρυσμένα χωριά. Οι χρήστες μπορούν να εισάγουν μια συγκεκριμένη διεύθυνση για να δουν την τοποθεσία και το υψόμετρο ενός κτιρίου στον διαδραστικό χάρτη. «Οι τρισδιάστατες πληροφορίες κτιρίων παρέχουν μια πολύ πιο ακριβή εικόνα της αστικοποίησης και της φτώχειας από τους παραδοσιακούς δισδιάστατους χάρτες», δήλωσε ο Zhu. Η ομάδα εισάγει έναν νέο παγκόσμιο δείκτη: τον όγκο κτιρίων ανά κάτοικο, τη συνολική μάζα κτιρίων σε σχέση με τον πληθυσμό. Το μέτρο αυτό στέγασης και υποδομών αποκαλύπτει κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Ο δείκτης θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τον τρόπο παρακολούθησης των ανισοτήτων. Οι πιο εύπορες περιοχές τείνουν να έχουν μεγαλύτερους όγκους κτιρίων ανά άτομο – ευρύχωρα σπίτια, φαρδύτερους δρόμους, ψηλότερες κατασκευές. Πυκνοκατοικημένες περιοχές χαμηλού εισοδήματος συχνά δείχνουν το αντίθετο. Κυβερνήσεις και ανθρωπιστικές οργανώσεις μπορούν να εντοπίσουν πού οι ελλείψεις στέγασης είναι πιο έντονες, πού οι δημόσιες υπηρεσίες βρίσκονται υπο πίεση, ή πού οι άτυποι οικισμοί επεκτείνονται ταχύτερα. «Τα τρισδιάστατα δεδομένα κτιρίων παρέχουν μια ακριβή βάση για τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση της αστικής ανάπτυξης», δήλωσε ο Zhu. «Επιτρέπει στις πόλεις να λάβουν στοχευμένα μέτρα για τη δημιουργία συμπεριληπτικών και δίκαιων συνθηκών διαβίωσης». Για δεκαετίες, τα παγκόσμια σύνολα δεδομένων κτιρίων έδιναν μεγάλη έμφαση στα πλούσια έθνη. Οι δορυφορικές εικόνες από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ανατολική Ασία ήταν άφθονες, ενώ τα δεδομένα από την Αφρική, τη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία παρέμειναν αραιά. Η ομάδα του TUM έδωσε προτεραιότητα στην ένταξη. Οι αλγόριθμοί τους γέμισαν κενά σε αγροτικές και προηγουμένως υποχαρτογραφημένες περιοχές, διορθώνοντας προκαταλήψεις που μαστίζουν εδώ και καιρό τα δεδομένα παρατήρησης της Γης. Το αποτέλεσμα είναι μια πραγματικά παγκόσμια εικόνα – από τους πύργους του Μανχάταν μέχρι τα αγροτόσπιτα της Κένυας. Πέρα από τις αστικές μελέτες, το σύνολο δεδομένων έχει άμεσες επιπτώσεις για το μεταβαλλόμενο κλίμα του πλανήτη. Τα κτίρια ευθύνονται για σχεδόν το 40% των παγκόσμιων εκπομπών CO₂. Η γνώση του ύψους, της πυκνότητας και της κατανομής τους μπορεί να βελτιώσει τα μοντέλα ενεργειακής ζήτησης και παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου. Το GlobalBuildingAtlas έρχεται τη στιγμή που το αποτύπωμα της ανθρωπότητας επεκτείνεται ταχύτερα από ποτέ. Μέχρι το 2050, σχεδόν επτά στους δέκα ανθρώπους θα ζουν σε πόλεις. Ο άτλαντας ενδυναμώνει την ανοιχτή επιστήμη – οποιοσδήποτε μπορεί να κατεβάσει τα δεδομένα και τον κώδικα από το GitHub, να εξερευνήσει τη δική του γειτονιά, ή να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες για να μελετήσει πώς εξελίσσονται οι πόλεις. Για τον Zhu, η δουλειά μόλις ξεκινά. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση χρονικών δεδομένων για να δείξουν πώς το δομημένο περιβάλλον αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.

Η Ελλάδα, αν και γνωστή για την αρχιτεκτονική της κληρονομιά και όχι για τους ουρανοξύστες της, διαθέτει μερικά εντυπωσιακά κτίρια που καθόρισαν τη σύγχρονη αστική της εικόνα. Από τον εμβληματικό Πύργο Αθηνών μέχρι το ανανεωμένο κτίριο του Πειραιά, τα ψηλότερα κτίρια της χώρας αφηγούνται μια ιστορία ανάπτυξης, αρχιτεκτονικής και αισθητικής. Ας γνωρίσουμε τα δέκα υψηλότερα κτίρια στην Ελλάδα σήμερα. 1. Πύργος Αθηνών (Athens Tower 1) – 103 μ. Το υψηλότερο κτίριο της Ελλάδας δεσπόζει στους Αμπελόκηπους από το 1971. Με ύψος 103 μέτρα και 28 ορόφους, ο Πύργος Αθηνών αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του, καθώς ήταν το πρώτο ελληνικό κτίριο με μεταλλικό σκελετό. Παραμένει σύμβολο της επιχειρηματικής Αθήνας, φιλοξενώντας γραφεία μεγάλων εταιρειών. 2. Πύργος Πειραιά (Piraeus Tower) – 84 μ. Ο «κοιμώμενος γίγαντας» του Πειραιά ολοκληρώθηκε το 1975 αλλά παρέμεινε για δεκαετίες αναξιοποίητος. Η πρόσφατη ανακαίνιση του 2023 τον μετέτρεψε σε ένα σύγχρονο κτίριο γραφείων με βιώσιμη αρχιτεκτονική και εντυπωσιακή πρόσοψη. Με ύψος 84 μέτρα, είναι πλέον το δεύτερο ψηλότερο κτίριο της χώρας. 3. Atrina Center Tower – 80 μ. Το Atrina Center, στο Μαρούσι, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους επιχειρηματικούς πύργους της Αθήνας. Με ύψος περίπου 80 μέτρα, προσφέρει γραφεία, καταστήματα και εστιατόρια, όντας σημείο αναφοράς στη βόρεια επιχειρηματική ζώνη της πρωτεύουσας. 4. Apollo Tower – 80 μ. Ο πύργος αυτός, στην Πανόρμου, είναι το ψηλότερο οικιστικό κτίριο της Ελλάδας. Χτίστηκε το 1973, έχει 25 ορόφους και φιλοξενεί διαμερίσματα με μοναδική θέα στην Ακρόπολη. Η καθαρή μοντερνιστική γραμμή του το καθιστά εμβληματικό για την εποχή της αντιπαροχής. 5. Πύργος ΟΤΕ Θεσσαλονίκης – 76,4 μ. Ο Πύργος του ΟΤΕ στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της πόλης. Ολοκληρώθηκε το 1970, έχει ύψος 76,4 μέτρα και λειτουργεί σήμερα ως κέντρο τηλεπικοινωνιών, εκθέσεων και εστίασης, με περιστρεφόμενο καφέ στην κορυφή. 6. Κεντρικά Γραφεία ΟΤΕ – 72 μ. Στην Κηφισίας, το κτίριο των Κεντρικών Γραφείων του ΟΤΕ δεσπόζει με ύψος 72 μέτρα και μοντέρνα γραμμική αρχιτεκτονική. Στεγάζει τα κεντρικά τμήματα του οργανισμού και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιχειρηματικά σημεία της Αθήνας. 7. Ξενοδοχείο President – 68 μ. Το γνωστό President Hotel στη Λεωφόρο Κηφισίας, ολοκληρωμένο το 1978, είναι το μεγαλύτερο ξενοδοχείο της χώρας σε αριθμό δωματίων. Με ύψος 68 μέτρα και χαρακτηριστική κυψελωτή πρόσοψη, παραμένει σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη ξενοδοχειακή αρχιτεκτονική της Αθήνας. 8. Athens Tower 2 – 65 μ. Ο δεύτερος πύργος του συγκροτήματος Athens Towers φτάνει τα 65 μέτρα. Ολοκληρώθηκε μαζί με τον κεντρικό Πύργο Αθηνών και φιλοξενεί επίσης γραφεία και επιχειρήσεις, διατηρώντας την ίδια αισθητική και αρχιτεκτονική γραμμή. 9. Ξενοδοχείο Hilton Athens – 65 μ. Ένα από τα πιο εμβληματικά ξενοδοχεία της Αθήνας, το Hilton άνοιξε το 1963 και έχει ύψος 65 μέτρα. Το κτίριο είναι γνωστό για την αυστηρή γεωμετρία του και τη χαρακτηριστική μαρμάρινη πρόσοψη που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Ιωάννης Βικέλας. 10. Υπουργείο Δημόσιας Τάξης (Κατεχάκη) – 65 μ. Γνωστό και ως «Λαίδη Κατεχάκη», το κτίριο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης υψώνεται στα 65 μέτρα. Κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1970 και χαρακτηρίζεται από τη στιβαρή, λειτουργική του αρχιτεκτονική. Το μέλλον: Ο «Riviera Tower» στο Ελληνικό Αν και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, ο Riviera Tower στο Ελληνικό αναμένεται να φτάσει τα 200 μέτρα, καθιστώντας τον μακράν τον ψηλότερο ουρανοξύστη στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Η ολοκλήρωσή του θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την ελληνική αρχιτεκτονική και την αστική ανάπτυξη.

Σε τροχιά γύρω από τη Γη, στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», βρίσκονται πλέον πέντε ελληνικοί δορυφόροι.. Όπως υπογραμμίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για δύο επιχειρησιακούς μικροδορυφόρους που κατασκεύασε η εταιρεία ICEYE, καθώς και τρεις πειραματικούς και ερευνητικούς μικροδορυφόρους τεχνολογικής επίδειξης, οι οποίοι θα δοκιμάσουν νέες διαστημικές τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στην Ελλάδα με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας. Οι δορυφόροι, αφού ενσωματώθηκαν μέσω της εταιρείας Exolaunch στον πύραυλο Falcon 9/ Transporter-15 της SpaceX, εκτοξεύτηκαν στις 28 Νοεμβρίου, στις 21:00 ώρα Ελλάδας από το Space Launch Complex 4E (SLC-4E) στο Vandenberg Space Force Base της Καλιφόρνιας. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική επιτυχία η οποία ενισχύει περαιτέρω τη θέση της χώρας στο σύγχρονο τεχνολογικό και διαστημικό οικοσύστημα. Ειδικότερα η αποστολή από ελληνικής πλευράς περιλάμβανε: - Δύο επιχειρησιακούς δορυφόρους ραντάρ «Synthetic Aperture Radar (SAR)», με την ονομασία ICEYE SAR-1 και SAR-2, που θα παρέχουν δεδομένα Παρατήρησης της Γης ημέρα και νύχτα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Τα δεδομένα αυτά θα υποστηρίζουν δράσεις πολιτικής προστασίας, περιβαλλοντικής παρακολούθησης και εθνικής ασφάλειας. - Δύο πειραματικούς, ερευνητικούς μικροδορυφόρους με την ονομασία PHASMA-1 και PHASMA-2 (LAMAR & DIRAC), που αναπτύχθηκαν από τη Libre Space Foundation, με στόχο την επίδειξη τεχνολογιών ασφαλούς δορυφορικής συνδεσιμότητας και επιτήρησης φάσματος από το διάστημα. - Έναν πειραματικό, ερευνητικό μικροδορυφόρο που αναπτύχθηκε από την PRISMA Electronics με την ονομασία MICE-1, ο οποίος θα εστιάζει σε εφαρμογές ασφαλούς συνδεσιμότητας και Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things - IoT) με εφαρμογές κυρίως στην ναυτιλία. Με τους πέντε αυτούς δορυφόρους η Ελλάδα ενισχύει τις δυνατότητές της στις υπηρεσίες Παρατήρησης της Γης και στις Ασφαλείς Επικοινωνίες. Υπογραμμίζεται ότι η συστοιχία μικροδορυφόρων που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», θα παρέχει σημαντικά δεδομένα για τον σχεδιασμό πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων σε κρίσιμους τομείς, όπως η χαρτογράφηση, η ναυσιπλοΐα, η γεωργία ακριβείας, ο χωροταξικός σχεδιασμός και η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.

Δημοσιεύθηκαν στον Ν.5239/25 με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη – Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις» στο ΦΕΚ 178/Α'/17.10.2025 του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, οι αλλαγές για το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων και τις ειδικότητες μηχανικών που αφορούν τους τεχνικούς ασφαλείας. Πιο συγκεκριμένα: Άρθρο 30 Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφαλείας - Τροποποίηση άρθρου 502 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Tο άρθρο 502 διαμορφώνεται ως εξής: «Άρθρο 502 Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφάλειας 1. Στις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες της κατηγορίας Α’ του άρθρου 500, και σε εκείνες της κατηγορίας Β’ του ίδιου άρθρου, που απασχολούν εξακόσια πενήντα (650) άτομα και άνω, ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα προσόντα της περ. α) ή β) της παρ. 1 του άρθρου 501. Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης και δεύτερου τεχνικού ασφάλειας, για τη συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης, σύμφωνα με το άρθρο 511, αυτός μπορεί να έχει τα προσόντα της περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. 2. Στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες της κατηγορίας Β’ και της κατηγορίας Γ’, ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα προσόντα της περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. 3. Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης περισσοτέρων από δύο (2) τεχνικών ασφάλειας, για τη συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης, σύμφωνα με το άρθρο 511, οι πέραν του δεύτερου μπορούν να έχουν τα προσόντα του τέταρτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 501. 4. Με την επιφύλαξη ειδικότερων ή πλέον δεσμευτικών διατάξεων, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρακάτω περιπτώσεις και στις λοιπές σχετικές διατάξεις του παρόντος Μέρους: α) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και πενήντα (50) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Α’, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας που έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501. β) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Β’, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της περ. α). Δύναται όμως σε ό,τι αφορά τον τεχνικό ασφάλειας να αναθέτει τα καθήκοντα αυτά σε εργαζομένους, με τα προσόντα της περ. δ) της παρ. 1 του άρθρου 501, εφόσον αυτοί απασχολούνται με πλήρες ωράριο στην επιχείρηση. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης υποχρεούται να επιμορφώσει τον εργαζόμενο αυτόν, όπως ορίζεται ειδικότερα στο άρθρο 512. γ) Στις επιχειρήσεις που απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους και υπάγονται στην κατηγορία Γ’, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 500, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της περ. β). Δύναται όμως να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την περίπτωση αυτή εφόσον επιμορφωθεί κατάλληλα, σύμφωνα με το άρθρο 512. 5. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες Β’ και Γ’ του άρθρου 500 και απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του, όπως αυτές προβλέπονται στο παρόν Μέρος και στα προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του Μέρους αυτού, εφόσον έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που σύμφωνα με το άρθρο 503 προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του. Στην περίπτωση των ανωτέρω επιχειρήσεων που υπάγονται στην κατηγορία Β’ και απασχολούν έως και είκοσι (20) εργαζομένους, αν ο εργοδότης έχει τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που σύμφωνα με το άρθρο 503 δεν προβλέπεται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) ωρών, σύμφωνα με το άρθρο 512. 6. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β’ του άρθρου 500 και απασχολούν έως και πέντε (5) εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) ωρών σύμφωνα με το άρθρο 512 και εφόσον είναι κάτοχος τίτλου ειδικότητας Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ.) ή Σχολής Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) ή ισότιμου τίτλου της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής και το αντικείμενο των σπουδών του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειάς του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικονομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφαλείας. 7. Στις επιχειρήσεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 5 και στις επιχειρήσεις της παρ. 6 που ο ίδιος ο εργοδότης αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας, αυτός έχει την υποχρέωση να αναθέτει τη σύνταξη της γραπτής εκτίμησης κινδύνου που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 534 σε πρόσωπα που έχουν τα προσόντα των περ. α) ή β) ή γ) της παρ. 1 του άρθρου 501 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που με το άρθρο 503 προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του.» Άρθρο 31 Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων - Τροποποίηση άρθρου 503 Κώδικα Εργατικού Δικαίου Tο άρθρο 503 διαμορφώνεται ως εξής: «Άρθρο 503 Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να αναθέτουν καθήκοντα τεχνικού ασφάλειας σε άτομα με ειδικότητα από εκείνες που ορίζονται στον παρακάτω πίνακα: Δείτε αναλυτικά όλες τις αλλαγές στο ΦΕΚ: Ν.5239-25 Δίκαιη Εργασία για Όλους ΦΕΚ 178-Α-17.10.2025.pdf