Αναζήτηση στην κοινότητα

Το μερίδιο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή, μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, έφθασε στο πρώτο δεκάμηνο του έτους το 47,1 % και ξεπέρασε για πρώτη φορά το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων (φυσικό αέριο και λιγνίτης), σύμφωνα με έκθεση του Green Tank με βάση τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ. Πρακτικά σχεδόν η μισή ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώθηκε στη χώρα προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές, γεγονός που δημιουργεί τις βάσεις για την επίτευξη των ακόμα πιο φιλόδοξων στόχων που θα προβλέπει ο υπό εκπόνηση νέος ενεργειακός σχεδιασμός, σύμφωνα με τους οποίους το 2030, το 80 % της ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από ΑΠΕ και το 2050 θα φθάσουμε σε κλιματική ουδετερότητα. "Η ενεργειακή κρίση έχει επιταχύνει de facto την ενεργειακή μετάβαση. Οποιαδήποτε προσπάθεια να κινηθούμε στην αντίθετη κατεύθυνση είναι βλαπτική για τους πολίτες και την οικονομία”, επισημαίνει στο ΑΠΕ με αφορμή την έκθεση ο Αναλυτής πολιτικής του Green Tank Νίκος Μάντζαρης. "Αν και μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2022 τα ορυκτά καύσιμα προηγούνταν αθροιστικά, η υψηλή παραγωγή από ΑΠΕ τον Οκτώβριο σε συνδυασμό με τη μεγάλη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τον ίδιο μήνα, τις υψηλές τιμές προμήθειας αερίου και άλλες παραμέτρους οικονομικής φύσης, αντέστρεψαν την τάση, οδηγώντας σε μεγάλη μείωση την ενέργεια που παράγεται από ορυκτό αέριο και λιγνίτη”, αναφέρεται στην έκθεση. Συγκεκριμένα η "πράσινη” ενέργεια ήταν εφέτος στο δεκάμηνο 20.186 γιγαβατώρες έναντι 19.589 που παρήγαγαν οι μονάδες λιγνίτη και φυσικού αερίου. Το μερίδιο των ΑΠΕ (47,1 %) αυξήθηκε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πέρυσι, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το ρεκόρ σημειώθηκε παρά την υποχώρηση της συμμετοχής των υδροηλεκτρικών στο 8,2 % από 9,7 % πέρυσι καθώς η μείωση αυτή υπερκαλύφθηκε από την αύξηση του μεριδίου των αιολικών, φωτοβολταϊκών κλπ. ΑΠΕ στο 38,9 % από 32,3 % πέρυσι. Στο ίδιο διάστημα το μερίδιο του αερίου υποχώρησε στο 35,4 % (από 39,4 % πέρυσι), ο λιγνίτης αυξήθηκε οριακά στο 10,9 % (από 10,5 % πέρυσι) και οι εισαγωγές μειώθηκαν επίσης από 8,1 % σε 6,6 %, ποσοστό που είναι το μικρότερο από το 2013. Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο (την Παρασκευή 7/10) για πρώτη φορά είχαμε κάλυψη του 100% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και των εξαγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας επί 5 ώρες. Ειδικότερα για τον μήνα Οκτώβριο 2022, σύμφωνα με την ανάλυση του Green Tank: Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (3649 GWh) μειώθηκε κατά 9% σε σχέση με το ίδιο μήνα του 2021, ενώ ο Οκτώβριος ήταν ο τέταρτος κατά σειρά μήνας στον οποίο παρατηρείται μείωση της ζήτησης σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Μάλιστα, η μηνιαία ζήτηση του Οκτωβρίου ήταν η τέταρτη χαμηλότερη της τελευταίας 10ετίας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, μετά από τον Απρίλιο και Μάιο του 2020 (περίοδος πρώτου λοκντάουν) και τον Απρίλιο του 2012. Η μηνιαία παραγωγή από ΑΠΕ (1875 GWh) ήταν η δεύτερη υψηλότερη μετά από το ρεκόρ του Ιουλίου 2022. Το ορυκτό αέριο και ο λιγνίτης σημείωσαν μεγάλες μειώσεις σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2021 ( -58% και -23% αντίστοιχα). "Το μερίδιο των ΑΠΕ μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά στην κάλυψη της ζήτησης του Οκτωβρίου 2022 έφτασε το 57.3% – αποδεικνύοντας ότι η απεξάρτηση από τα ακριβά και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα μπορεί να γίνει ακόμα πιο γρήγορα όταν συνδυάζεται η ενεργειακή εξοικονόμηση με τη επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ”, τονίζεται στην έκθεση.

Η ΡΑΕ προχωρά σε επέκταση των αδειών παλαιών έργων ΑΠΕ με απώτερο συνολικό διάστημα 50 ετών. Συγκεκριμένα, σε νέα της απόφαση αναφέρεται ότι η διάρκεια ισχύος αδειών παραγωγής / βεβαιώσεων παραγωγού / βεβαιώσεων ειδικών έργων, στις περιπτώσεις όπου η αρχική άδεια παραγωγής εκδόθηκε προ της θέσεως σε ισχύ του Νόμου 3468/2006 και η ισχύς της προσδιοριζόταν σε χρονικό διάστημα έως δεκαπέντε (15) έτη και έχει ανανεωθεί για 25 έτη και υπό την προϋπόθεση ότι το έργο τελεί σε λειτουργία, δύναται να παραταθεί ώστε η συνολική διάρκεια ισχύος, ήτοι αρχική διάρκεια και διάρκεια κατόπιν ανανέωσης, να προσδιορίζεται σε διάστημα 50 ετών. Για την τροποποίηση του στοιχείου της διάρκειας της άδειας παραγωγής / βεβαίωσης παραγωγού / βεβαίωσης ειδικών έργων υποβάλλεται αίτημα του κατόχου εκτός κύκλου υποβολής αιτήσεων, το οποίο δεν συνοδεύεται από την καταβολή τέλους. Το αίτημα υποβάλλεται πριν τη λήξη της διάρκειας της άδειας παραγωγής / βεβαίωσης παραγωγού / βεβαίωσης ειδικών έργων. Όπως αναφέρει σχετικά με τα παραπάνω η ΡΑΕ: "Στη βάση των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της χρηστής διοίκησης, που επιτάσσει την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ σε εναρμόνιση με τις αρχές της αναλογικότητας, της επιείκειας και της διαφάνειας, προσήκει να υπαχθούν στο ευμενέστερο πλαίσιο οι άδειες παραγωγής που έχουν ανανεωθεί για 25 έτη εφόσον αφορούν σε λειτουργούντα έργα. Τυχόν δε αντίθετη προσέγγιση από την Αρχή, ήτοι η μη εφαρμογή του ευμενέστερου πλαισίου για λειτουργούντα έργα, των οποίων η αρχική άδεια ήταν 15ετούς ισχύος και έχει ήδη ανανεωθεί, παρίσταται πλήρως αδικαιολόγητη και δυσανάλογα επαχθής μεταχείριση. Συνεπώς, παλαιές άδειες παραγωγής που έχουν ανανεωθεί, προσήκει να παραταθούν, ώστε η συνολική διάρκεια ισχύος τους, κατόπιν παρατάσεως, να ανέρχεται σε 25 συν 25 έτη. Ως προϋποθέσεις για τη σχετική υπαγωγή τίθενται η υποβολή σχετικού αιτήματος πριν τη λήξη της διάρκειας ισχύος των αδειών αυτών, καθώς και η λειτουργία των έργων".

Το «ξεκαθάρισμα» του γραφειοκρατικού «τοπίου» στις ΑΠΕ επιδιώκει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχωρώντας με γοργούς ρυθμούς στην υλοποίηση του πληροφοριακού συστήματος των ΑΠΕ, το λεγόμενο Π.Σ.ΑΠΕ. Κατ’ ουσίαν πρόκειται για μια πλατφόρμα που θα καταγράφει και θα συγκεντρώνει το σύνολο των αδειοδοτικών ροών τόσο της Κεντρικής όσο και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Σημειώνεται ότι ο ανάδοχος έχει ήδη ξεκινήσει την ανάπτυξη του συστήματος εδώ και ενάμιση μήνα, όπως ανέφερε σχετικά η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου στο πρόσφατο συνέδριο Renewable & Storage Forum που διοργάνωσε το energpypress. Στόχος του νέου συστήματος είναι να διαλειτουργεί με όλα τα υπόλοιπα συστήματα που χρησιμοποιεί ο κάθε φοράς για την υποβολή των αιτήσεων. Επιπρόσθετα, το νέο πληροφοριακό σύστημα θα περιλαμβάνει ένα υποσύστημα για τις άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας. Επίσης θα διατηρεί ένα μητρώο σταθμών όπου θα απεικονίζεται η αδειοδοτική κατάσταση του κάθε σταθμού, καθώς και ένα μητρώο με το σύνολο των φορέων. Πρόθεση του ΥΠΕΝ όπως ανέφερε η γενική γραμματέας, είναι να ψηφιοποιηθούν όλες οι εκδοθείσες αποφάσεις, τόσο της αποκεντρωμένης όσο και της κεντρικής διοίκησης. Μάλιστα ως προς το τελευταίο, το ΥΠΕΝ έχει στείλει σχετικό έγγραφο προς τις αποκεντρωμένες διοικήσεις καλώντας τες να καταγράψουν όλο το αδειοδοτικό υλικό που έχουν και το οποίο χρειάζεται να ψηφιοποιηθεί.

Πλεονασματικό σωρευτικό υπόλοιπο ύψους 40 εκατ. ευρώ θα έχει στο τέλος του χρόνου ο λογαριασμός χρηματοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ), από τον οποίο υπενθυμίζεται ότι εκταμιεύθηκε εφέτος ποσό ύψους 1,1 δισεκ. ευρώ για επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος των καταναλωτών. Αυτό επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) με αφορμή τη δημοσίευση του δελτίου για τον ΕΛΑΠΕ για τον Ιούνιο 2022. Στην έκδοση του Ιουνίου αποτυπώνεται για πρώτη φορά ο διαχωρισμός στους νέους υπολογαριασμούς με την διάκριση των νέων έργων από τα παλαιότερα, τα προ την 1.1.2021, καθώς και τον υπολογαριασμό των Συστημάτων Αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο συνδέθηκαν 121 νέα MW με την εγκατεστημένη ισχύ να ξεπερνάει τα 9 GW και οι ενεργές συμβάσεις ανήλθαν στις 17.740. Το σύνολο της κατανάλωσης που καλύφθηκε από Ανανεώσιμη παραγωγή για τον Ιούνιο ανήλθε σε 1,57 TWh «Ο ΔΑΠΕΕΠ παρακολουθεί κάθε στιγμή την αγορά, το νομοθετικό και ρυθμιστικό πλαίσιο καθώς και κάθε συνιστώσα του Λογαριασμού και βρίσκεται σε επιφυλακή όσον αφορά την υγιή πορεία του ΕΛΑΠΕ», τονίζει ο κ. Γιάννης Γιαρέντης.

Η αύξηση του παραγωγικού δυναμικού έχει οδηγήσει αντίστοιχα και σε αύξηση της «πράσινης» παραγωγής ρεύματος με αποτέλεσμα οι ΑΠΕ να καλύψουν κατά το πρώτο 8μηνο του 2022 το 37,5 % της ζήτησης. Μετά το ρεκόρ όλων των εποχών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που για πρώτη φορά υπερκάλυψαν επί 5 ώρες τη ζήτηση ρεύματος την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου, άλλο ένα ορόσημο αναμένεται να σπάσει μέσα στη χρονιά: η εγκατεστημένη ισχύς των «πράσινων» μονάδων στο ελληνικό σύστημα θα ξεπεράσει εκτός απροόπτου εφέτος τα 10.000 μεγαβάτ, από 9.300 μεγαβάτ στην αρχή του χρόνου. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ήδη οι μονάδες ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) έχουν φθάσει στα 9.700 μεγαβάτ. Η αύξηση του παραγωγικού δυναμικού έχει οδηγήσει αντίστοιχα και σε αύξηση της «πράσινης» παραγωγής ρεύματος με αποτέλεσμα οι ΑΠΕ να καλύψουν κατά το πρώτο 8μηνο εφέτος το 37,5 % της ζήτησης (στοιχεία ΑΔΜΗΕ, επεξεργασία Greentank) έναντι 31,3 % στο 8μηνο πέρυσι και 23,4 % το 2019. Αυτό σημαίνει ότι η σωρευτική αύξηση της «πράσινης» παραγωγής από το 2019 φθάνει στο 60 %. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι κατά το 2021, οι ΑΠΕ κάλυψαν πάνω από το 30 % του φορτίου για 3684 ώρες και πάνω από το 50 % για 841 ώρες. «Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η απολιγνιτοποίηση έγινε πρόωρα. Η πραγματικότητα είναι πως η απολιγνιτοποίηση έγινε στο σωστό χρόνο, εκείνο που άργησε όμως είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», επισημαίνει σε σχετικές δηλώσεις προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), Γιάννης Γιαρέντης και προσθέτει: «Αν είχαμε 5 επιπλέον γιγαβάτ ΑΠΕ 5 χρόνια νωρίτερα, η κατάσταση σήμερα θα ήταν πολύ καλύτερη τόσο στο ενεργειακό μείγμα, καθώς δεν θα ήμαστε τόσο πολύ εξαρτημένοι από το φυσικό αέριο, όσο και στην τιμή της κιλοβατώρας. Σημειώνω ότι οι ΑΠΕ καθ’ όλη την περίοδο της ενεργειακής ακρίβειας εισέφεραν το μεγαλύτερο μερίδιο στην “πίτα” των επιδοτήσεων προς τους καταναλωτές. Σημειώνω επίσης ότι στην πενταετία 2015-2019 υπεγράφησαν μόλις 500 συμβάσεις με παραγωγούς ΑΠΕ, όταν στην τριετία 2019-2022 υπεγράφησαν 5.000. Με αυτόν τον τρόπο έγινε η επιτάχυνση των ΑΠΕ και καταφέραμε να πάμε πιο γρήγορα από τις άλλες χώρες της Ευρώπης στην κατεύθυνση της πράσινης ενέργειας». Η αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έχει πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και τον καταναλωτή: Πρώτον, οι ΑΠΕ συμβάλουν στην ενεργειακή αυτάρκεια και τη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενους υδρογονάνθρακες. Δεύτερον, οι μονάδες ΑΠΕ σήμερα είναι με διαφορά η φθηνότερη πηγή ενέργειας σε σχέση ιδίως με το φυσικό αέριο που έχει εκτοξευθεί λόγω του πολέμου. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) Παναγιώτης Παπασταματίου, η αποζημίωση των αιολικών μονάδων για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται σε 94 ευρώ ανά μεγαβατώρα (ακόμα χαμηλότερα, στα 57,66 ευρώ για τα πάρκα που εντάχθηκαν στην τελευταία δημοπρασία της ΡΑΕ), έναντι 190 ευρώ για τους λιγνιτικούς σταθμούς και 499 ευρώ για τους σταθμούς φυσικού αερίου. Τρίτον, η συμμετοχή τους στην αγορά μειώνει την χονδρική τιμή της ενέργειας καθώς οι ΑΠΕ «εκτοπίζουν» ακριβότερες μονάδες που θα έπρεπε να λειτουργήσουν για να καλύψουν τη ζήτηση. Είναι χαρακτηριστική η «βουτιά» που παρατηρείται στις τιμές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας κατά τις ημέρες και ώρες που είναι αυξημένη η παραγωγή των ΑΠΕ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΛΕΤΑΕΝ, χωρίς τις ΑΠΕ η χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα ήταν 40 % υψηλότερη. Είναι επίσης ενδεικτική αναφορά του γενικού διευθυντή της MORE (θυγατρικής του ομίλου Motor Oil), Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ότι στο εξωτερικό κατά τις ώρες που υπάρχει περίσσεια ΑΠΕ, διαμορφώνονται ακόμη και αρνητικές τιμές στο Χρηματιστήριο (δηλαδή οι προμηθευτές πληρώνονται για να αγοράσουν ενέργεια), ενώ και στη χώρα μας υπήρξαν στιγμές με μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές τιμές. Παράλληλα, το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ παραμένει ισχυρό καθώς πέρα από την υπάρχουσα ισχύ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ, υπάρχουν άλλα 10.7 γιγαβάτ με οριστικούς όρους σύνδεσης και επιπλέον 23 γιγαβάτ για τα οποία έχουν υποβληθεί αιτήσεις. Προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των επενδύσεων είναι η δημιουργία του απαιτούμενου ηλεκτρικού «χώρου» στα δίκτυα. Όπως επισημαίνεται από τον ΑΔΜΗΕ, το δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα, με νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις σε θάλασσα και στεριά πρόκειται να αυξήσει τη χωρητικότητα του Συστήματος Μεταφοράς για μονάδες πράσινης ενέργειας σε περίπου 28 GW -από 17 GW σήμερα- ξεπερνώντας κατά 4 GW τον αντίστοιχο στόχο του ΕΣΕΚ για την ίδια περίοδο.

Την ανάγκη αυστηροποίησης του χροδιαγράμματος υλοποίησης ενός έργου ΑΠΕ που λαμβάνει όρους σύνδεσης, με αφαίρεση της άδειας σε όσους δεν καταφέρνουν να τηρήσουν τις προθεσμίες, επισήμανε μεταξύ άλλων ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Γιάννης Μάργαρης σε ημερίδα για την αποθήκευση ενέργειας που πραγματοποιήθηκε στις 6 του μηνός στην Αθήνα. Εκτίμησε επίσης ως απαραίτητη, από εδώ και πέρα, την προώθηση σταθμών ΑΠΕ με ενσωματωμένους σταθμούς αποθήκευσης, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα εγκατάστασης περισσότερων ΑΠΕ και να αυξηθεί η δυνατότητα του ηλεκτρικού συστήματος να απορροφήσει την ενέργεια που θα παράγεται από αυτές. Σε ότι αφορά τους περιορισμούς έγχυσης ενέργειας που θα επιβληθούν σε σταθμούς ΑΠΕ και σε σταθμούς αποθήκευσης, ο κ. Μάργαρης αποκάλυψε ότι η σχετική μελέτη και πρόταση του ΑΔΜΗΕ υποβάλλεται εντός των ημερών στο ΥΠΕΝ. Ο κ. Μάργαρης επανέλαβε το πρόβλημα συμφόρησης που θα αντιμετωπίσει το ηλεκτρικό σύστημα αναφέροντας ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα έχουμε 10 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος, 5,5 στον ΔΕΔΔΗΕ και 4,5 στον ΑΔΜΗΕ, ενώ ο Διαχειριστής έχει δώσει ακόμα 11,5 γιγαβάτ προσφορές σύνδεσης. Σημείωσε, δε, ότι «συνεπώς “έχουμε” ήδη σχεδόν 22 γιγαβάτ ΑΠΕ, τη στιγμή που το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ κάνει λόγο για 28 γιγαβάτ ως το 2030 λαμβάνοντας υπόψη και τον ηλεκτρικό χώρο που δημιουργείται στα νησιά μέσα από τις διασυνδέσεις. Το ΕΣΕΚ θα αναφέρει ότι θέλουμε στη χώρα 25 γιγαβάτ ως το 2030, πράγμα που σημαίνει ότι το περιθώριο ηλεκτρικού χώρου είναι μόλις άλλα 3 γιγαβάτ, ενώ είναι γνωστό το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον. Η υπόθεση θέλει ιδιαίτερη προσοχή γιατί όταν φύγουμε πάνω από τα 25 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ, τότε τα επίπεδα περιορισμών που θα πρέπει να τεθούν στην έγχυση ενέργειας από τις ΑΠΕ θα είναι τόσο υψηλά ώστε δεν θα είναι διαχειρίσιμα από πλευράς επενδυτών». Τι πρέπει να κάνουμε; Σύμφωνα με τον κ. Μάργαρη απαιτείται: Πρώτον, μείωση του χρόνου ισχύος των προσφορών σύνδεσης του ΑΔΜΗΕ και συγκεκριμένα δεσμευτικά «οδόσημα» στη διαδικασία υλοποίησης, έτσι ώστε οι άδειες ΑΠΕ να μετατρέπονται πράγματι σε έργα ΑΠΕ και να μην δεσμεύεται ηλεκτρικός χώρος από έργα «στα χαρτιά». Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ, ετοιμάζει αντίστοιχη ρύθμιση. Εφόσον υιοθετηθεί και εφαρμοστεί μια τέτοια ρύθμιση, εκτιμάται ότι από τα 11,5 Γιγαβάτ που έχουν σήμερα όρους σύνδεσης, θα προκύψει σύντομα υλοποίηση της πλειοψηφίας των έργων, αλλά και πιθανή απελευθέρωση ηλεκτρικής χωρητικότητας από κάποια έργα που δεν θα γίνουν. Δεύτερον, προώθηση έργων ΑΠΕ που έχουν ενσωματώσει τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας. «Από δω και πέρα αυτά τα δύο πρέπει να πηγαίνουν χέρι-χέρι» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μάργαρης. Πως θα υλοποιηθούν οι περιορισμοί Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι περιορισμοί που θα επιβληθούν σε ότι αφορά την απορρόφηση της παραγωγής των ΑΠΕ και των σταθμών αποθήκευσης. Ο πρόσφατος νόμος του ΥΠΕΝ (όπως άλλωστε και η Υπουργική Απόφαση για τις προτεραιότητες) περιγράφει τους περιορισμούς που θα επιβάλλονται στις ΑΠΕ, στατικούς και δυναμικούς κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε συγκεκριμένα χρονικά παράθυρα, όπου θα υπάρχουν περιορισμοί στη μέγιστη ισχύ που θα μπορούν οι ΑΠΕ να εγχέουν, και αντίστοιχα περιορισμοί για τους σταθμούς αποθήκευσης. Δυναμικοί περιορισμοί εννοούνται με βάση τις συνθήκες του συστήματος και του δικτύου τοπικά. Οι στατικοί είναι συγκεκριμένα χρονικά παράθυρα, αντίστοιχα και για την αποθήκευση, στα οποία η αποθήκευση δεν θα μπορεί να δίνει ισχύ όταν θα υπάρχει υπερπαραγωγή π.χ. από τα φωτοβολταϊκά. Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Μάργαρης, ο ΑΔΜΗΕ έχει ετοιμάσει την εισήγηση την οποία θα στείλει τις επόμενες ημέρες στο ΥΠΕΝ και αφορά το πως μπορούν να εφαρμοστούν αυτοί οι περιορισμοί, πρώτον στα έργα των ΑΠΕ και δεύτερον στους ανεξάρτητους σταθμούς αποθήκευσης που θα συνδέονται στο σύστημα. Στη συνέχεια θα εκδοθεί Υπουργική Απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη και τις απόψεις της ΡΑΕ, ώστε να θεσμοθετηθούν οι περιορισμοί. Περιορισμοί για σταθμούς ΑΠΕ με αποθήκευση Σε πρώτη φάση η μελέτη του ΑΔΜΗΕ δεν σχετίζεται με έργα ΑΠΕ που έχουν ενσωματωμένη αποθήκευση, αφορά περιορισμούς στα έργα ΑΠΕ και στους ανεξάρτητους σταθμούς αποθήκευσης. Ωστόσο, μια μπαταρία μέσα σε ένα έργο ΑΠΕ θα έχει την προφανή συμβολή να μπορούν οι επενδυτές να διαχειριστούν καλύτερα την ενέργεια που μπορούν να παράξουν και στο βαθμό που δεν μπορεί ο διαχειριστής να πάρει το 100%, να μη χάνουν αυτή την ενέργεια, αλλά να την πωλούν, σε άλλη ώρα, μέσα από το σύστημα αποθήκευσης. Άλλωστε η Υπουργική Απόφαση για τις προτεραιότητες περιλαμβάνει κατηγορία στην οποία καταλέγονται τα έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση. Σύμφωνα με τον κ. Μάργαρη, αυτή την περίοδο ο ΑΔΜΗΕ εξειδικεύει και για τα έργα αυτού του είδους, το τι είδους περιορισμούς θα έχουν αντίστοιχα στατικούς και δυναμικούς λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι πρέπει τα έργα να είναι βιώσιμα. «Τα πρώτα έργα που συζητάμε για τον πρώτο διαγωνισμό της ΡΑΕ είναι έργα που έχουν εγγυημένη τη λειτουργία τους από την πλευρά της ενίσχυσης, πρέπει όμως να σχεδιάσουμε κάτι που θα μας συνοδεύει και τα επόμενα χρόνια όταν δεν θα υπάρχουν αυτού του είδους οι ενισχύσεις» ανέφερε ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ.

Για πρώτη φορά στην ιστορία, η παραγωγή ρεύματος από Ανανεώσιμες Πηγές στη χώρα μας ξεπέρασε εφέτος την αντίστοιχη παραγωγή από φυσικό αέριο, χωρίς μάλιστα να συνυπολογίζεται η συνεισφορά των μεγάλων υδροηλεκτρικών. Στις δομικές ανατροπές στην αγορά ενέργειας που επέφερε η διεθνής κρίση, περιλαμβάνεται επίσης το γεγονός ότι η χώρα μας από εισαγωγέας έγινε εξαγωγέας ενέργειας και ενεργειακός δίαυλος για τις χώρες της Βαλκανικής, στηρίζοντας τον ενεργειακό τους εφοδιασμό με τις υποδομές Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. Σύμφωνα με την ανάλυση των τάσεων στην ηλεκτροπαραγωγή του Green Tank: -Αθροιστικά για τους 8 πρώτους μήνες του έτους, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά ξεπέρασαν κάθε άλλη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με 13.238 GWh, αφήνοντας στη δεύτερη θέση το ορυκτό αέριο με 13.150 GWh, το οποίο μειώθηκε οριακά για πρώτη φορά από το 2018. Η πρωτιά των ΑΠΕ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία τον Ιούλιο και συνεχίστηκε στο 8μηνο. -Με όρους μεριδίων στην κάλυψη της ζήτησης οι ΑΠΕ κάλυψαν το 37,5% της ζήτησης, το ορυκτό αέριο το 37,2% μειώνοντας για πρώτη φορά το μερίδιό του από το 2017, ο λιγνίτης το 11,3%, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 8,6%, ενώ το μερίδιο των καθαρών εισαγωγών περιορίστηκε στο 5,4%. -Κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση στις καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες με 1.912 GWh κατά το πρώτο 8μηνο του 2022 ήταν στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2013. Αυτό συνέβη καθώς για δεύτερο συνεχόμενο μήνα τον Αύγουστο η Ελλάδα εξήγαγε περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από αυτή που εισήγαγε (εξαγωγές Ιουλίου: 510 γιγαβατώρες, Αυγούστου: 361 γιγαβατώρες). http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/10/GREEN-TANK-1024x515.jpg Όπως επεσήμανε σχετικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, με την ανάπτυξη των ΑΠΕ για πρώτη φορά η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ρεύματος επειδή έχουμε διπλάσια ηλιακή ακτινοβολία σε σχέση με τη Βόρεια Ευρώπη (σε αντίθεση πχ με τα ελληνικά κοιτάσματα λιγνίτη που έχουν χαμηλή θερμογόνο δύναμη). Ο ίδιος εκτίμησε ότι η παραγωγή "πράσινης" ενέργειας θα σημάνει εξοικονόμηση άνω των 2 δισ. ευρώ το 2023 από την υποκατάσταση εισαγωγών φυσικού αερίου. Θεαματικές είναι οι εξελίξεις και στις εξαγωγές φυσικού αερίου όπου πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει η υποδομή αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα. Όπως ανέφερε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, στο Υπουργικό Συμβούλιο της Διεθνούς Διάσκεψης Φυσικού Αερίου στο Βουκουρέστι, πέρυσι η χώρα εξήγαγε 0.7 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, ενώ φέτος πλησιάζει ήδη τα 2 δισ. Εκτιμήσεις της αγοράς αναφέρουν ότι οι εξαγωγές θα φθάσουν εφέτος τα 3 δισ. κυβικά μέτρα. Οι εξαγωγικές δυνατότητες της χώρας θα ενισχυθούν με την εμπορική λειτουργία του ελληνοβουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου που ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου και την έναρξη λειτουργίας, το 2023, του νέου πλωτού σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μεταξύ του Μαΐου και του Αυγούστου, η παραγωγή ηλεκτρισμού από τα φωτοβολταϊκά συστήματα ανήλθε σε 99,4 τεραβατώρες (TWh), σύμφωνα με το κέντρο μελετών, που ειδικεύεται σε ενεργειακά ζητήματα. Τα ηλιακά φωτοβολταϊκά πλαίσια συνεισέφεραν αυτό το καλοκαίρι το 12% του ηλεκτρισμού που κατανάλωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, επίπεδο ρεκόρ που επέτρεψε στην ήπειρο να αποφύγει την εισαγωγή 20 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου έναντι δυνητικού τιμήματος 29 δισεκ. ευρώ, αναφέρει έκθεση του κέντρου μελετών Ember. Μεταξύ του Μαΐου και του Αυγούστου, η παραγωγή ηλεκτρισμού από τα φωτοβολταϊκά συστήματα ανήλθε σε 99,4 τεραβατώρες (TWh), σύμφωνα με το κέντρο μελετών, που ειδικεύεται σε ενεργειακά ζητήματα. Κατά την έκθεσή του, οι 18 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ κατέγραψαν αυτό το καλοκαίρι ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρισμού με τη μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική, ειδικά η Ολλανδία (23% του ενεργειακού μείγματος), η Γερμανία (19%) και η Ισπανία (17%). Η Γαλλία αντίθετα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο, με μόλις το 7,7% της παραγωγής ηλεκτρισμού στη χώρα να προέρχεται από φωτοβολταϊκά συστήματα αυτό το καλοκαίρι. Η ισχυρότερη αύξηση της παραγωγής ηλεκτρισμού με αυτόν τον τρόπο καταγράφηκε στην Πολωνία, όπου 26πλασιάστηκε, ενώ ακολούθησαν Φινλανδία και Ουγγαρία, όπου πενταπλασιάστηκε, σημειώνει το Ember, το οποίο άντλησε δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΣΜΗΕ). Χωρίς αυτή την παραγωγή, η ΕΕ θα ήταν υποχρεωμένη να εισαγάγει 20 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου επιπλέον, υπολόγισαν οι αναλυτές, έναντι τιμήματος 29 δισεκ. ευρώ στις τιμές που καταγράφονταν από τον Μάιο ως τον Αύγουστο. Η άνοδος της παραγωγής από το καλοκαίρι του 2021 ως το καλοκαίρι του 2022 (22 TWh) επέτρεψε να εξοικονομηθούν σε τέσσερις μήνες 4 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου, αξίας 6 και πλέον δισεκ. ευρώ. Παρ’ όλ’ αυτά, μολονότι η παραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα επιταχύνεται, η ανάπτυξή τους κρίνεται ακόμη ανεπαρκής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ember, η ήπειρος θα έχει τα χρόνια που έρχονται εγκατεστημένα λιγότερα από τα μισά από αυτά που χρειάζεται για να εκπληρώσει τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους που έχει θέσει η ΕΕ με ορίζοντα το 2030. ΑΠΕ - ΜΠΕ

Η παρατηρούμενη έντονη κινητικότητα προώθησης πολλών νέων μονάδων ενέργειας στην περιοχή μας από άλλες πηγές (αέριο, αιολικά, φωτοβολταϊκά κλπ.), αλλά και η γενικότερη κατάσταση που διαμορφώνεται με τις σχετικές επιπτώσεις, τοπικά και γενικότερα, σχολιάζεται εκτενώς στα εθνικά ΜΜΕ, ενώ ταυτόχρονα ο ρόλος της υδροηλεκτρικής ενέργειας στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας αποσιωπάται συστηματικά. Η συστηματική και ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ υποστήριξη των τελευταίων κυβερνήσεων του φυσικού αερίου (ΦΑ) και των «ευνοούμενων» ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά), είχε ως αποτέλεσμα να θυσιάζονται, βασικά για τη χώρα, ζητήματα (ενεργειακή και οικονομική εξάρτηση, ανάγκη εισαγωγών τεχνολογικού εξοπλισμού και κατ’ επέκταση πολύ χαμηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, περί το 20% μόνο, αυξημένες τιμές καταναλωτή, περιβάλλον, βιοποικιλότητα κοκ). Ας μην μας εκπλήσσει επίσης γιατί η Υδροηλεκτρική Ενέργεια (ΥΗΕ), η οποία ιστορικά και αντικειμενικά «ανήκει» στην ΔΕΗ, έχει σχεδόν τεθεί υπό διωγμό από ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, δεν εντάσσονται νέα (ΥΗ) έργα και την «παραμερίζουν», παρά τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα της (χαμηλό κόστος παραγωγής, απόλυτα οικολογική, μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία από τα έργα αυτά –πάνω από 80%, κάλυψη αναγκών αιχμής που σταθεροποιεί το σύστημα, «αντίδοτο» στην φυσική μεταβλητότητα των άλλων ΑΠΕ, μοναδική δυνατότητα αποθήκευσης ενέργειας με το σύστημα άντλησης – ταμίευσης, πολλαπλή συμπληρωματική αξιοποίηση των υδάτων των (ΥΗ) ταμιευτήρων για αντιπλημμυρικούς σκοπούς – υδρεύσεις – αρδεύσεις – αποθέματα για την ξηρασία κλπ.). Και, όπως εύκολα αποδεικνύεται από την παράθεση αυτών των πλεονεκτημάτων, η συνδυαστική αξιοποίηση των υδάτων κατά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσφέρει ένα απόλυτα θετικό «κοινωνικό» αποτύπωμα. Το γεγονός αυτό από μόνο του δίνει απάντηση σε ορισμένους που αντιμετωπίζουν τις διεκδικήσεις μας για ΥΗ έργα σαν κάποιο …..φετίχ η κάποια τεχνοκρατική εμμονή ! Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα, με την έξαρση ενεργειακών έργων και ιδιαίτερα των πολυδιαφημισμένων ΑΠΕ (ΦΒ και αιολικών), τα οποία, με την αμέριστη πολιτική συνδρομή των κομμάτων εξουσίας, εγκαθίστανται σταδιακά σε όλες τις περιοχές της χώρας, αλλά και την βελτιωμένη πλέον πληροφόρηση που υπάρχει, οι πολίτες συνειδητοποιούν πως, παρά την γνωστή προπαγάνδα της «πράσινης» ενέργειας, τελικά όλες οι μορφές που περιέχονται στο ενεργειακό μείγμα (και όχι μόνο ο λιγνίτης ….) έχουν, στον ένα η τον άλλο βαθμό, περιβαλλοντικές επιπτώσεις (που φυσικά ποικίλλουν) και είναι φυσιολογικό να καταγράφονται αντιδράσεις όταν διαπιστώνονται κίνδυνοι για το περιβάλλον, την οικονομία αλλά και την φυσιογνωμία σε μια περιοχή. Έτσι πέφτει στο κενό και η φτηνή προπαγάνδα για τις «μεγάλες» οικολογικές επιπτώσεις (και μάλιστα συλλήβδην) από τα …. «φαραωνικά» ΥΗ έργα και ξεφτίζει η ψεύτικη εικόνα που καλλιεργήθηκε συστηματικά και επίμονα πως δήθεν ΦΒ και αιολικά θα έδιναν λύση στην συγκράτηση των τιμών στους καταναλωτές. [Σημείωση : Τελευταία, εμφανίζεται «δειλά» ένα ενδιαφέρον από κάποιες ιδιωτικές ενεργειακές εταιρείες για παραγωγή ΥΗΕ και κατασκευή αντίστοιχων έργων. Πρόκειται όμως για επιλεγμένα έργα που ανταποκρίνονται σε δυο τουλάχιστον συγκεκριμένες προϋποθέσεις : α) Σε αυτά δεν τίθεται θέμα συν διαχείρισης με άλλους χρήστες, πχ αρδεύσεις, υδρεύσεις, όπως συμβαίνει με το έργο Ν. Πλαστήρα, που συνδυάζει ενέργεια με «κοινωνικούς» σκοπούς. Αντίθετα, για τους ιδιώτες είναι «επιλέξιμα» έργα αποκλειστικής εκμετάλλευσης, όπως πχ αυτά της ΤΕΡΝΑ στην Δαφνοζωνάρα (λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια) επί του Αχελώου και το υπό αδειοδότηση έργο στο Αυλάκι (επίσης επί του Αχελώου) β) Να διασφαλίζεται πρόσθετη (όχι μόνο από δικά τους κεφάλαια) προνομιακή χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς η δημόσιους πόρους, όπως πχ. συνέβη και πάλι με την ΤΕΡΝΑ στο έργο άντλησης – ταμίευσης της Αμφιλοχίας, που εξασφάλισε επιχορήγηση 250 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους ]. Μια άλλη βασική παράμετρος σε ένα βιώσιμο σύστημα παραγωγής ενέργειας είναι η «αποκέντρωση» της παραγωγής. Δυστυχώς, στην Θεσσαλία, παρά τις μεγάλες δυνατότητες αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας, η παράμετρος αυτή αγνοείται συστηματικά [σημ. : δεν υπολογίζεται η μονάδα «γίγαντας» του ΦΑ (δες Α μέρος), η οποία, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και της αναγκαίας στροφής στις χώρες της ΕΕ, ίσως δεν πραγματοποιηθεί]. Και ας σημειωθεί ότι οι ειδικοί στον ενεργειακό και περιβαλλοντικό τομέα θεωρούν ως «κλειδί» στο ενεργειακό ζήτημα την «ενίσχυση της αποκέντρωσης» και την «διασπορά της παραγόμενης ενέργειας στις περιφέρειες της χώρας μέσω ισχυρών αντισταθμισμάτων στις τοπικές κοινωνίες» (δες ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,10/4/22, καθηγητής Νικ. Φαραντούρης, σύμβουλος του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσίπρα). Παρόλα αυτά, όταν οι αρχές αυτές πρόκειται να εφαρμοστούν στη Θεσσαλία μέσω της ΥΗΕ και της ολοκλήρωσης των ημιτελών έργων Άνω Αχελώου, τότε η επιστήμη, οι απόψεις των ειδικών, ακόμη και των συμβούλων της πολιτικής ηγεσίας (!), παρακάμπτονται και οι ηγεσίες αυτές, μικροπολιτικά σκεπτόμενες, υποτάσσονται στις οικοδογματικές εμμονές των κ.κ. Τσίπρα και Μητσοτάκη, στην ανάγκη δημιουργίας του «φιλοπεριβαλλοντικού» τους προφίλ, στην «υποχώρηση» (λόγω πιθανού πολιτικού κόστους) απέναντι στους κραυγάζοντες τοπικιστές της γείτονος Αιτωλοακαρνανίας κοκ. Και προφανώς η συνεχιζόμενη πολιτική στασιμότητας των έργων Αχελώου και της τεράστιας οικονομικής επένδυσης που έχει γίνει σε αυτά, δεν έχει άλλη διέξοδο παρά μόνο την κατεδάφιση των έργων που πλέον, όπως βρίσκονται εγκαταλειμμένα για πάνω από δέκα χρόνια, μόνο καταστροφή στο περιβάλλον προκαλούν και μόνο κινδύνους από μεγάλες πλημμύρες αναμένεται να επιφέρουν. Κανείς όμως από τους πολιτικούς μας ηγέτες, για ευνόητους λόγους, δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε μια τέτοια επώδυνη (και προφανώς χωρίς διέξοδο) συζήτηση. Γι’ αυτό και οι κατά τα άλλα δημοκράτες ηγέτες (και τα ….λαλίστατα στελέχη) των δυο αυτών κομμάτων, στα σχεδόν οκτώ χρόνια άσκησης διακυβέρνησης απέφυγαν συστηματικά (σαν ο διάολος το λιβάνι…) να πραγματοποιήσουν μια ολοκληρωμένη συζήτηση στη Βουλή, ώστε να επικυρώσουν η (εάν έτσι κρίνουν…) να ακυρώσουν τις παλαιότερες δημοκρατικά ειλημμένες αποφάσεις για την υλοποίηση των έργων Άνω Αχελώου, την ΥΗ παραγωγή, την μεταφορά μέρους των υδάτων από την δυτική (ορεινή) στην κεντροανατολική Θεσσαλία και επιτέλους να θέσουν τα έργα αυτά (εάν κρίνουν ότι παρέλκει η κατασκευή και λειτουργία τους) εκτός του κρατικού προϋπολογισμού. [Σημ. : και για να είμαστε απόλυτα δίκαιοι, ούτε τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης ανέλαβαν κάποια σοβαρή πρωτοβουλία στην κατεύθυνση αυτή, ανεξάρτητα από τις θέσεις που το καθένα διακηρύσσει]. Αντί λοιπόν για τέτοιου είδους σοβαρές και επιβεβλημένες συζητήσεις, βλέπουμε τους «μονομάχους» να είναι ικανοί για ασήμαντα θέματα, για ψύλλου πήδημα όπως λέμε, να προκαλέσουν στη Βουλή οξύτατες προσωπικές αντιπαραθέσεις, που συνήθως δεν οδηγούν ούτε σε ουσιαστικές αποφάσεις, ούτε φυσικά προάγουν την βιώσιμη ανάπτυξη για το καλό των ανθρώπων της δουλειάς και του τόπου. Και σε ένα τέτοιο πολιτικό περιβάλλον, οι «φίλοι» τους στην περιοχή μας (αυτοδιοικητικοί, κομματικά στελέχη κλπ.), συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι, ανέχονται την κατάστασή αυτή, συγκαλύπτουν ουσιαστικά τους «ηγέτες», ενώ ο κόσμος παρακολουθεί απογοητευμένος (έτσι τον προτιμούν οι «σωτήρες» του….), αμήχανος, βυθισμένος στην σύγχυση και την απορία για την στασιμότητα και οι κυβερνητικές τετραετίες «φεύγουν» σαν το νερό στο ποτάμι…. *Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ, Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ

Το 2020 υπήρξε μια ιδιαίτερη χρονιά για τα φωτοβολταϊκά. Όχι μόνο γιατί η πανδημία επηρέασε την αγορά, αλλά και γιατί μία αλλαγή στον τρόπο που “κλειδώνει” η ταρίφα (με “δήλωση ετοιμότητας” και όχι με την ηλέκτριση) άλλαξε άρδην τον τρόπο παρουσίασης των στατιστικών στοιχείων για τη χρονιά αυτή, σημειώνει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών. Έτσι, παρουσιάζει δύο διαφορετικά ζεύγη μεγεθών για την ετήσια αγορά: ένα για τη νέα ετήσια και συνολική εγκατεστημένη ισχύ, και ένα για τη νέα ετήσια και συνολική ισχύ συστημάτων που είναι διασυνδεδεμένα με το δίκτυο. Πιο συγκεκριμένα, 780 συστήματα συνολικής ισχύος 453,8 MWp εγκαταστάθηκαν αλλά δεν διασυνδέθηκαν εντός του 2020 (κατέθεσαν δήλωση ετοιμότητας και πρόκειται να διασυνδεθούν εντός του 2021). Η διάκριση αυτή έχει νόημα διότι η εγκατεστημένη ισχύς αντικατοπτρίζει τις πωλήσεις εξοπλισμού, τον αριθμό συστημάτων και τις θέσεις εργασίας, ενώ τα διασυνδεδεμένα συστήματα επηρεάζουν την ισχύ που είναι διαθέσιμη στο Σύστημα αλλά και τα οικονομικά μεγέθη του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και τις εκάστοτε πληρωμές προς τους παραγωγούς ΑΠΕ. Το 2020, η αγορά των συστημάτων αυτοπαραγωγής σχεδόν διπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, παραμένοντας παρόλα αυτά σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα του δυναμικού της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, εγκαταστάθηκαν 17 MWp νέων συστημάτων με ενεργειακό συμψηφισμό ή εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό, ανεβάζοντας τη συνολική ισχύ της κατηγορίας αυτής στα 51 MWp, με τα εμπορικά συστήματα να καλύπτουν. Θέσεις εργασίας Το 2020 η αγορά φωτοβολταϊκών συντήρησε (και μάλιστα εν μέσω πανδημίας) 42.200 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης (άμεσες, έμμεσες και συνεπαγόμενες) ** ** Ο υπολογισμός των άμεσων θέσεων εργασίας ανά εγκατεστημένο μεγαβάτ (MW) γίνεται με χρήση της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε για λογαριασμό της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Εργατικών Συνδικάτων, τα αποτελέσματα της οποίας επιβεβαιώνονται και από αντίστοιχους υπολογισμούς του Διεθνούς Οργανισμού για τις ΑΠΕ (IRENA) αλλά και της μεθοδολογίας που ακολουθείται στις ΗΠΑ. Οι θέσεις αυτές εργασίας δημιουργούνται τόσο τοπικά (στον τόπο εγκατάστασης του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής) όσο και υπερτοπικά (ειδικά για την παραγωγή του εξοπλισμού).Για τον υπολογισμό συνεπώς των θέσεων εργασίας σε επίπεδο χώρας, συνυπολογίσαμε το ποσοστό του εξοπλισμού που παράγεται σε εθνικό επίπεδο και δεν εισάγεται από τρίτη χώρα.

Το ΤΕΕ σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 20 του Ν. 4736/2020 (ΦΕΚ Α’ 200 / 20.10.2020) συγκροτεί τη 3η Έκδοση του Καταλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών Μελών του, υποψηφίων για την έκδοση βεβαιώσεων ολοκλήρωσης εργασιών και τη διενέργεια αυτοψιών σε σταθμούς παραγωγής ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ σε όλη την Ελληνική Επικράτεια. Η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος αφορά ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΣΕ ΝΕΕΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ για ενσωμάτωση νέων υποψηφίων για τη διενέργεια αυτοψιών. Μέλη του ΤΕΕ που έχουν ήδη υποβάλλει Αιτήσεις ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ να υποβάλουν εκ νέου Αίτηση. Κατάλογος Διενέργειας Αυτοψίας σταθμών Α.Π.Ε. ή ΣΗΘΥΑ Ο Κατάλογος, που επικαιροποιείται κάθε τρείς (3) μήνες περιλαμβάνει τους υποψήφιους Μηχανικούς, με συναφή με το αντικείμενο ειδικότητα, που πληρούν τα κριτήρια που καθορίστηκαν με Απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής κατά αλφαβητική σειρά ανά Περιφερειακή Ενότητα σε όλη την Επικράτεια. Τα μέλη του ΤΕΕ που εντάσσονται στον Κατάλογο και τους ανατίθεται έργο σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, από ενδιαφερόμενους κατόχους σταθμούς παραγωγής ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, θα συντάσσουν έκθεση αυτοψίας σχετικά με την ολοκλήρωση ή μη της εγκατάστασης του σταθμού, που θα συνοδεύει δήλωση με την οποία θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εγκατάστασης του έργου. Η δήλωση, συνοδευόμενη από την έκθεση αυτοψίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, θα κατατίθεται από τους ενδιαφερόμενους κατόχους σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στον αρμόδιο Διαχειριστή μαζί με τη Δήλωση Ετοιμότητας για τη σύνδεση του σταθμού με το Δίκτυο ή το Σύστημα. Κριτήρια για ένταξη Μηχανικών στον Κατάλογο Κάθε υποψήφιος για ένταξη στο κατάλογο θα πρέπει να πληροί τα ακόλουθα κριτήρια: Κριτήριο 1 α) Να διαθέτει ειδικότητα Μηχανολόγου Μηχανικού ή Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ή Μηχανολόγου-Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ή Ναυπηγού Μηχανικού ή Ναυπηγού-Μηχανολόγου Μηχανικού ή Μηχανικού Περιβάλλοντος ή Μηχανικού Παραγωγής & Διοίκησης ή β) Να διαθέτει ειδικότητα άλλη από αυτή που αναφέρεται στο ανωτέρω σημείο α’ (ήτοι Πολιτικού Μηχανικού ή Αρχιτέκτονα Μηχανικού ή Αγρονόμου Τοπογράφου Μηχανικού ή Χημικού Μηχανικού ή Μεταλλειολόγου-Μεταλλουργού Μηχανικού ή Μηχανικού Η/Υ ή Μηχανικού Χωροταξίας & Πολεοδομίας ή Μηχανικού Ορυκτών Πόρων) και να διαθέτει εμπειρία σε ένα (1) έργο τουλάχιστον 200 KW ή σε δύο (2) τουλάχιστον έργα επίβλεψης κατασκευής ή και λειτουργίας σταθμού ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ ή παραλαβής σταθμού ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ ίδιας τεχνολογίας με αυτό στον οποίο θα διενεργηθεί η αυτοψία. Για την τεκμηρίωση της εμπειρίας προσκομίζεται βεβαίωση εργοδότη στην οποία αναγράφεται το έργο ΑΠΕ και η περίοδος απασχόλησης του μηχανικού στην επίβλεψη κατασκευής ή λειτουργίας ή την παραλαβή του σταθμού. Ως βεβαίωση εργοδότη για την εφαρμογή του παρόντος νοείται βεβαίωση του κυρίου του σταθμού ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ, του κατασκευαστή του, του φορέα λειτουργίας του ή αντίστοιχου φορέα, ανεξαρτήτως μορφής της μεταξύ τους σχέσης. Κριτήριο 2 Να έχει συμπληρώσει 3 έτη από την εγγραφή του στο ΤΕΕ. Υποβολή Αίτησης – Δικαιολογητικά Κάθε ενδιαφερόμενος που πληροί τα κριτήρια για να εγγραφεί στον κατάλογο πρέπει: Να κατεβάσει το Έντυπο ΑΙΤΗΣΗΣπου βρίσκεται δημοσιευμένο παρακάτω Να συμπληρώσει τα στοιχεία που ζητούνται. Η συμπλήρωση όλων των πεδίων είναι υποχρεωτική και η υπογραφή της αίτησης είναι απαραίτητη. Να αποθηκεύσει την Αίτησή του σε pdf format με το ακρωνύμιο ΑΠΕ και το επώνυμό του με λατινικούς χαρακτήρες [παράδειγμα : APE-eponymo (λατινικούς χαρακτήρες)] Ενδιαφερόμενος με ειδικότητα σύμφωνα με το κριτήριο 1β θα πρέπει να συνυποβάλλει υποχρεωτικά μαζί με την αίτησή του απλό σκαναρισμένο αντίγραφο της σχετικής βεβαίωσης εργοδότη (μίας ή δύο, κατά περίπτωση), προκειμένου να τεκμηριώσει την απαιτούμενη εμπειρία. Η Αίτηση μαζί με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, όπου χρειάζεται, θα υποβάλλεται στο TEE για το Γραφείο Εκπροσωπήσεων ως συνημμένο/συνημμένα σε ηλεκτρονική μορφή (αρχείο/αρχεία pdf), στο Email: [email protected] Προθεσμία υποβολής Αιτήσεων : μέχρι την Πέμπτη 20/5/2021 Κάθε Διπλωματούχος Μηχανικός έχει δικαίωμα να υποβάλλει αίτηση ΜΟΝΟ για μια Περιφερειακή Ενότητα λαμβάνοντας υπόψη είτε τη δ/νση μόνιμης κατοικίας του είτε τη δ/νση επαγγελματικής του έδρας. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να συμβουλευτείτε τον παρακάτω Οδηγό ο οποίος δημοσιεύτηκε στο πλαίσιο συγκρότησης της 1ης Έκδοσης του Καταλόγου και αφορά στη διαδικασία που ακολουθεί το ΤΕΕ αναφορικά με τη συγκρότηση Καταλόγου Μελών ΤΕΕ κάθε τρεις (3) μήνες σε εφαρμογή της παρ.6 του άρθρου 20 του Ν. 4736/20.10.2020 (ΦΕΚ Α’ 200) και σύμφωνα με τα οριζόμενα σε σχετική Απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ. ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΤΕΕ της παρ.6 του άρθρου 20 του Ν. 4736/2020 (ΦΕΚ Α’ 200 / 20.10.2020) ΑΙΤΗΣΗ της παρ.6 του άρθρου 20 του Ν. 4736/2020 (ΦΕΚ Α’ 200 / 20.10.2020) Νόμος 4736 / 2020 (ΦΕΚ Α 200 / 20-10-2020)

Χθες το μεσημέρι (09.05.2021), η παραγωγή των ΑΠΕ ήταν 4.300 μεγαβατώρες, μόλις 770 μεγαβατώρες από θερμικές μονάδες, 110 από υδροηλεκτρικά και περίπου 500 μεγαβατώρες από εισαγωγές. Εντυπωσιακή παραγωγή από ΑΠΕ που έφτασε να καλύπτει έως το 80% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώθηκε χθες Κυριακή 9 Μαΐου, σύμφωνα με τα στοιχεία πρόβλεψης του ΑΔΜΗΕ. Πιο συγκεκριμένα, το εκτιμώμενο φορτίο αναμενόταν περί τις 108.000 μεγαβατώρες από τις οποίες περίπου 70.000 καλύπτονται από μονάδες ΑΠΕ (Φ/Β και αιολικά στην πλειονότητα τους), 7.000 από υδροηλεκτρικά, 23.000 από θερμικούς σταθμούς παραγωγής και περίπου 13.000 από εισαγωγές μέσω των διασυνδέσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μόνες θερμικές μονάδες που δούλευαν κατά τη διάρκεια του μεσημεριού, ήταν μια λιγνιτική μονάδα (του Αγίου Δημητρίου στην Δυτική Μακεδονία) και 3 μονάδες φυσικού αερίου, η Μεγαλόπολη 5, η μονάδα της Protergia και η μονάδα Συμπαραγωγής –Θερμότητας (ΣΥΘΗΑ) του Αλουμινίου ενώ σε όλη διάρκεια της ημέρας δούλεψαν με λίγη επίσης παραγωγή και άλλες 3 μονάδες φυσικού αερίου (Αλιβέρι, Ηρων και Elpedison). Οι περισσότερες από αυτές εντάσσονται υποχρεωτικά στο σύστημα, προκειμένου να καλύψουν θέματα ασφάλειας, με τους περιορισμούς που βάζει ο ΑΔΜΗΕ. Ειδικότερα, στις 12 το μεσημέρι χθες που καταγράφεται η μεγαλύτερη ζήτηση (περίπου 5.500 μεγαβατώρες), η παραγωγή των ΑΠΕ ήταν 4.300 μεγαβατώρες μόλις 770 μεγαβατώρες από θερμικές μονάδες, 110 από υδροηλεκτρικά και περίπου 500 μεγαβατώρες από εισαγωγές. Με την είσοδο και νέων έργων ΑΠΕ στο Σύστημα, η λιγνιτική παραγωγή θα μηδενιστεί. Οι μόνες θερμικές μονάδες που θα παραμείνουν θα είναι οι μονάδες φυσικού αερίου και αυτές σε περιόδους αυξημένης παραγωγής ΑΠΕ και χαμηλής ζήτησης όπως είναι Φθινόπωρο και Άνοιξη, θα δουλεύουν ελάχιστα. Πέρα από τις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες που συντελούν στην αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ (αυξημένοι άνεμοι και ηλιοφάνεια), οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δείχνουν σταδιακά να παίρνουν την θέση που τους αναλογεί στο ηλεκτρικό μας σύστημα. Επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό και την εικόνα που παρατηρήθηκε εντός του α΄ τριμήνου του 2021 κατά το οποίο, η πρώτη πηγή ενέργειας ήταν οι ΑΠΕ και η παραγόμενη πράσινη ενέργεια από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Μαζί με τα υδροηλεκτρικά, κατάφεραν να κυριαρχήσουν στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής της χώρας με ποσοστό 49,13%.

Η απάλειψη ενός από τα υφιστάμενα βήματα ωρίμανσης των νέων έργων ΑΠΕ, με την κατάργηση της μη δεσμευτικής προσφοράς σύνδεσης, συγκαταλέγεται στην πρόταση της Επιτροπής Αδειοδότησης ΑΠΕ του ΥΠΕΝ, υπό τη Γενική Γραμματέα Α. Σδούκου, για την περαιτέρω απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, έπειτα από την αντικατάσταση της Άδειας Παραγωγής με τη Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ. Αυτό σημαίνει πως, μετά τη λήψη της Βεβαίωσης Παραγωγού και την περιβαλλοντική αδειοδότηση (για όσα έργα δεν απαλλάσσονται), ο επενδυτής θα υποβάλει απευθείας αίτηση για οριστική προσφορά σύνδεσης στον ΔΕΔΔΗΕ (για έργα έως 8 MW) ή στον ΑΔΜΗΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με την πρόταση, οι αιτήσεις θα υποβάλλονται πλέον σε κύκλους, τις 10 πρώτες μέρες κάθε μήνα. Ειδικά για τους εξαιρούμενους σταθμούς και στην περίπτωση ιδιωτικών εκτάσεων, κατά την εξέταση της οριστικής προσφοράς σύνδεσης, ο ΔΕΔΔΗΕ απαλλάσσεται πλέον από τον έλεγχο για τη νόμιμη χρήση του χώρου εγκατάστασης, ο οποίος θα γίνεται από εξωτερικό ανεξάρτητο δικηγόρο. Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο ΔΕΔΔΗΕ όσο και ο ΑΔΜΗΕ έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν συμπληρωτικά στοιχεία ή διευκρινίσεις έως και 20 ημέρες από την υποβολή της αίτησης, η οποία μετά την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος θεωρείται πλήρης. Παράλληλα, η χορήγηση της οριστικής προσφοράς σύνδεσης θα πρέπει να γίνεται εντός 2 μηνών, ενώ προθεσμίες προβλέπονται επίσης και για την κατασκευή των έργων σύνδεσης που αναλαμβάνει ο Διαχειριστής (όπως για παράδειγμα 6 ή 18 μήνες για υποσταθμό στο δίκτυο διανομής και 24 μήνες για το σύστημα μεταφοράς). Αν δεν τηρηθούν αυτές οι προθεσμίες, τότε προβλέπονται κυρώσεις για τους Διαχειριστές. Κατά την εξέταση της Άδειας Εγκατάστασης, σαφές περιθώριο (και πάλι 20 ημερών), προβλέπεται και για το χρονικό «παράθυρο» εντός του οποίου μπορεί η αδειοδοτούσα αρχή να ζητήσει συμπληρωτικά στοιχεία ή διευκρινίσεις για τις υποβληθείσες αιτήσεις. Η Άδεια Εκγατάστασης θα εκδίδεται εντός 20 ημερών από την πληρότητα. Η πρόταση της Επιτροπής περιλαμβάνει και μέτρα για την επίλυση δασικών θεμάτων, όπως για παράδειγμα στις δασικές γνωμοδοτήσεις και εγκρίσεις μελετών, όπου εισηγείται η γνωμοδότηση των δασικών υπηρεσιών επί της ΜΠΕ να γίνεται μόνο από το αρμόδιο Δασαρχείο, καθώς και οι διαδικασίες έγκρισης των μελετών να ολοκληρώνονται από τη Διεύθυνση Δασών της Περιφερειακής Ενότητας. Για την έγκριση επέμβασης, προτείνει να αφορά ευρύτερη έκταση όπου επιτρέπεται η επέμβαση και να «κλειδώνουν» τα ακριβή εμβαδά επέμβασης στο στάδιο έκδοσης του Πρωτοκόλλου Εγκατάστασης, όπου και θα υπολογίζεται το σχετικό αντάλλαγμα. Επίσης, εισηγείται την αποσαφήνιση ότι ο έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Ιδιωτικών Δασικών Εκτάσεων δεν γίνεται στο στάδιο της ΜΠΕ. Για τις αναδασώσεις, προτείνεται η έγκριση της μελέτης να μην αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση του Πρωτοκόλλου Εγκατάστασης. Επίσης, να οριστεί τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού του τυπικού κόστους δάσωσης/αναδάσωσης με βάση τον χαρακτήρα της έκτασης προς επέμβαση, αλλά και να δοθεί η δυνατότητα καταβολής της δαπάνης αναδάσωσης εξαρχής από τον επενδυτή στον Φορέα Δασών του Πράσινου Ταμείου. Τέλος, εισηγείται να καθοριστούν νέες προδιαγραφές για μελέτες δασικής οδοποιίας έργων ΑΠΕ, βάσει και της εξέλιξης της τεχνολογίας των ανεμογεννητριών.

Η Ε.Ε. πρόκειται να ενισχύσει το στόχο για τις ΑΠΕ ως το 2030 στο 38-40% από 32% προηγουμένως, σύμφωνα με κείμενο που επικαλείται το Euractiv. Ο υψηλότερος στόχος θεωρείται απαραίτητος για να στηρίξει το στόχο για τους ρύπους που αναθεωρήθηκε σε 55%. Ως εκ τούτου, η αιολική ενέργεια θα πρέπει να αγγίξει τα 433-452 γιγαβάτ ως το 2030, εκ των οποίων τα 361-374 γιγαβάτ χερσαία και τα 73-79 γιγαβάτ υπεράκτια, σύμφωνα με τον σύνδεσμο αιολικών, WindEurope. Πρόκειται για ισχύ τριπλάσια σε σύγκριση με τα σημερινά 179 γιγαβάτ και 90 γιγαβάτ περισσότερα από τις προηγούμενες στοχεύσεις. Σημειώνεται ότι ο προηγούμενος στόχος μεταφραζόταν σε ετήσιες προσθήκες αιολικών 18 γιγαβάτ και ο νέος σε 27 γιγαβάτ ετησίως, σύμφωνα με το σύνδεσμο. Στην περίπτωση της θέρμανσης και ψύξης, ο στόχος της Ε.Ε. υποδηλώνει ανάπτυξη 1,1% ετησίως, ενώ στις μεταφορές οι ΑΠΕ πρέπει να φτάσουν από 14% στο 26%.

Αν και στο μοίρασμα των… ρόλων της ενεργειακής μετάβασης ο λιγνίτης έχει κερδίσει τον πρωταγωνιστικό, καίρια θέση στην ιστορία έχει και η σταδιακή απόσυρση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από πετρέλαιο και ντίζελ στα νησιά. Και οι προκλήσεις που εμφανίζονται στον δρόμο προς την κλιματική ουδετερότητα είναι και στο Αιγαίο εξίσου σημαντικές με εκείνες που θα αντιμετωπίσουν η Δυτική Μακεδονία και η Μεγαλόπολη. Η ειδική ομάδα εργασίας, υπό τον πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) κ. Κωστή Μουσουρούλη, μόλις ολοκλήρωσε το Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) για τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη. Και όπως περιγράφεται σε αυτό, η ενεργειακή μετάβαση των νησιών αποτελεί ευκαιρία για τη διαφοροποίησή τους από οικονομικές δραστηριότητες που σήμερα εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τον θερινό τουρισμό και την αγορά ακινήτων. Προκλήσεις Ο βηματισμός ωστόσο πρέπει να είναι προσεκτικός ώστε να μην ενταθεί η οικονομική αβεβαιότητα, λαμβάνοντας υπόψη και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νησιωτική χώρα με το προσφυγικό ζήτημα, τα προβλήματα προσβασιμότητας, τις ελλείψεις υπηρεσιών υγείας κ.λπ. Με τη… γλώσσα των αριθμών γίνεται πιο ορατή η πρόκληση της μετάβασης για την οικονομική ανάπτυξη στα νησιά αναφοράς με προγραμματισμένη ηλεκτρική διασύνδεση έως το 2028 (Βόρειο, Νότιο Αιγαίο και Κρήτη). Οι επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στους μετασχηματιζόμενους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού και της γαλάζιας οικονομίας υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 28.000, ενώ το πλήθος των εργαζομένων που συντηρούν φτάνει τους 140.000, με το 90%-95% να απασχολούνται στον κλάδο του τουρισμού. Το πλαίσιο Είναι αξιοσημείωτο ότι, σύμφωνα με το πλαίσιο παροχής κρατικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα που ανακοινώθηκε πρόσφατα από την Κομισιόν, τα νέα ποσοστά που θα τις στηρίξουν φτάνουν σε 40%-60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 50%-70% για τις μεσαίες και 60%-80% για τις μικρές, και θα ισχύσουν έως το τέλος του 2027. Ως θεμελιώδεις επενδύσεις για τα ελληνικά νησιά, το Εδαφικό Σχέδιο προσδιορίζει τα έργα ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) καθώς, τόσο κατά τη φάση κατασκευής όσο και κατά τη λειτουργία τους, μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης. Ειδικότερα για την Κρήτη και τις Κυκλάδες, εκτιμάται ότι θα εκτελεστούν έργα ισχύος μέχρι 464 MW. Το δυνητικό όφελος από τις συγκεκριμένες επενδύσεις, σε όρους ολικής προστιθέμενης αξίας, εκτιμάται έως και 76,3 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ η αύξηση στην απασχόληση υπολογίζεται ότι μπορεί να φτάσει τις 1.715 θέσεις εργασίας. Αύξηση δαπανών Οσον αφορά το όφελος από την ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού για τις νησιωτικές οικονομίες, συνίσταται στην προσέλκυση περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένων τουριστών και στην αντίστοιχη αύξηση των τουριστικών δαπανών. Εκτιμάται ότι αυτό το νέο τουριστικό μοντέλο μπορεί να οδηγήσει στη δεκαετία σε αύξηση των αφίξεων έως και 20%. Ο οικοτουρισμός αντιπροσωπεύει περίπου ¼ της ταξιδιωτικής αγοράς, αυξανόμενος με ετήσιο ρυθμό 20%-34%. Μάλιστα, οι ταξιδιώτες που τον επιλέγουν αφήνουν έως και 95% των δαπανών τους στην τοπική οικονομία, έναντι 20% στα all-inclusive πακέτα. Στα Δωδεκάνησα, σύμφωνα με τις μελέτες που έγιναν για τη σύνταξη του Εδαφικού Σχεδίου, εκτιμάται ότι το δυνητικό όφελος από τη στροφή στον βιώσιμο τουρισμό και στην πράσινη ενέργεια ανέρχεται σε τουλάχιστον 43,8 εκατ. ευρώ προστιθέμενης αξίας και 1.160 θέσεις εργασίας κατ’ έτος. Θέσεις εργασίας Αντίστοιχα, στα νησιά της Λέσβου και της Λήμνου το όφελος εκτιμάται σε 0,9 εκατ. ευρώ και 25 θέσεις εργασίας, σε Ικαρία – Σάμο σε 1,5 εκατ. ευρώ και 40 θέσεις εργασίας και στη Χίο σε 0,4 εκατ. ευρώ και 12 θέσεις εργασίας ετησίως. Η έγκριση του Εδαφικού Σχεδίου των νησιών από τις Βρυξέλλες «ξεκλειδώνει» την εκταμίευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων από τους τρεις πυλώνες του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, δηλαδή από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το InvestEU για τις ιδιωτικές επενδύσεις και το δανειακό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την υλοποίηση δημόσιων υποδομών. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) ανέρχεται σε 1,6 δισ. ευρώ και η χρηματοδοτική κατανομή μεταξύ των εδαφικών σχεδίων (Δυτικής Μακεδονίας, Μεγαλόπολης και νησιών) θα προκύψει από τον εν εξελίξει σχεδιασμό. Η μετάβαση των GrecoIslands και οι επενδύσεις Η ένταξη της πρωτοβουλίας GrecoIslands (του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της DG Regio) στην «ομπρέλα» του Εδαφικού Σχεδίου των νησιών μπορεί να υποστηρίξει τη μετάβασή τους προς την κλιματική ουδετερότητα. Πρόκειται για 32 νησιά του Νότιου Αιγαίου και επτά του Βόρειου Αιγαίου, με πληθυσμό κάτω των 3.000 κατοίκων και σοβαρές αδυναμίες – δημογραφικές, οικονομικές, διοικητικές. Ειδικά για τα νησιά για τα οποία δεν έχουν προγραμματιστεί έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης (Αστυπάλαια, Σύμη, Αγαθονήσι, Μεγίστη, Αγιος Ευστράτιος) δίνεται έμφαση στην παραγωγή ενέργειας με την εγκατάσταση υβριδικών μονάδων παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ, με παράλληλη τοποθέτηση συσσωρευτών. Γενικότερα, η πρωτοβουλία GrecoIslands μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επεμβάσεων (ΟΧΕ) που δύναται να χρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (διακριτό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027), καθώς οι παρεμβάσεις αφορούν συγκεκριμένες χωρικές ενότητες. Αλλωστε, ήδη στο πλαίσιο του τρέχοντος ΕΣΠΑ υλοποιούνται εννέα ΟΧΕ στα νησιά του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου και στην Κρήτη. Στις επενδύσεις που προτείνονται από το Εδαφικό Σχέδιο για τα μικρά νησιά της πρωτοβουλίας GrecoIslands περιλαμβάνονται: – Υβριδικοί σταθμοί, πράσινα συστήματα εφεδρείας, μικροδίκτυα. – Ενεργειακές κοινότητες ιδιοπαραγωγής. – Ενεργειακές κοινοπραξίες, απανθρακοποίηση γεωργικής παραγωγής και κυκλική γεωργία, ενίσχυση ψηφιακών υποδομών. – Στον δημόσιο τομέα η ενεργειακή αναβάθμιση εγκαταστάσεων, ο έξυπνος οδοφωτισμός και οι κοινωνικές υποδομές. – Ηλεκτροκίνηση και δημιουργία σταθμών φόρτισης, ποδηλατόδρομοι. – Ηλεκτρικά πλοία για μετακινήσεις μεταξύ κοντινών νησιών, βελτίωση ενεργειακής απόδοσης λιμένων. – Εργα αφαλάτωσης, διαχείρισης αποβλήτων και προώθηση ανακύκλωσης. – Προτάσεις επιχειρηματικότητας που έχουν σχέση με την έρευνα και την καινοτομία με γνώμονα την ομαλή διείσδυση των ΑΠΕ, την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας βιομηχανίας και τουρισμού, την προώθηση του αγροδιατροφικού τομέα κ.λπ.

Mια σειρά από παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο των ΑΠΕ, με στόχο την επιτάχυνση της αδειοδότησης τους, της ευθυγράμμισης με τις διαδικασίες των άλλων χωρών της ΕΕ και της επίλυσης ορισμένων ιδιαίτερων προβλημάτων, όπως αυτό με τη συσσώρευση των ομαδοποιημένων αιτήσεων μικρών έργων ΑΠΕ στον ΑΔΜΗΕ, προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος- Ενέργειας. Οι νέες ρυθμίσεις είναι πολύ πιθανόν να ενταχθούν στο νομοσχέδιο που καταρτίζει το υπουργείο για την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση. Πρόκειται για τη δεύτερη φάση της απλοποίησης των διαδικασιών για τις ΑΠΕ με στόχο τη μείωση του μέσου χρόνου αδειοδότησης ενός έργου πράσινης ενέργειας στα δυο χρόνια, όσο και ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Το υπουργείο έχει επίσης ζητήσει από τη ΡΑΕ μελέτη για την ενσωμάτωση του υφιστάμενου χωροταξικού πλαισίου των ΑΠΕ στον γεωπληροφοριακό χάρτη της Αρχής, ώστε τα έργα ΑΠΕ που θα εμφανίζονται σε αυτόν να είναι συμβατά με την χωροταξική νομοθεσία. Η μελέτη αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του επομένου διμήνου. Εμπλουτισμένος με τα δεδομένα του χωροταξικού πλαισίου, ο Γεωπληροφιακός Χάρτης της ΡΑΕ εκτιμάται ότι θα μπορεί να δίνει μία πιο σαφή εικόνα στους επενδυτές για τα έργα που είναι συμβατά και μπορούν να αδειοδοτηθούν. Τέλος, το ολοκληρωμένο χωροταξικό των ΑΠΕ τοποθετείται για το 2022. Οι ρυθμίσεις του υπουργείου αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την αγορά, λόγω των πολλών προβλημάτων και των μεγάλων καθυστερήσεων που παρουσιάζει η όλη διαδικασία της αδειοδότησης των ΑΠΕ

Με γοργούς ρυθμούς αναπτύσσεται η αγορά των Φο.Σ.Ε. αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 25% της παραγωγής ΑΠΕ της χώρας και με ισχυρές ενδείξεις εντεινόμενου ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων. Σύμφωνα με το νεότερο δελτίο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον μήνα Μάρτιο 2021, η παραγωγή που εκπροσωπούν οι ΦΟΣΕ καλύπτει το 27.63% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ, με το υπόλοιπο 72.37% να αφορά τον ΔΑΠΕΕΠ, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα. Πηγή: Δελτίο Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Μάρτιος 2021 Να σημειώσουμε ότι τον Οκτώβριο του 2020, το αντίστοιχο ποσοστό του ΔΑΠΕΕΠ έφτανε το 76.73%. Χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι το μερίδιο του ΔΑΠΕΕΠ αφορά τα έργα feed-in-tariff (ΣΕΣΤ), γι’ αυτό και είναι με διαφορά το μεγαλύτερο. Το ποσοστό του ΔΑΠΕΕΠ δεν αφορά σε έργα που εκπροσωπούνται από ΦΟΣΕ, δηλαδή κυρίως έργα με συμβάσεις ΣΕΔΠ αλλά και παλιά έργα πέραν της 20είας που πωλούν απευθείας στην αγορά χωρίς σύμβαση. Ωστόσο, το γεγονός ότι μειώνεται το μερίδιο του ΔΑΠΕΕΠ και αυξάνεται από την άλλη των μερίδιο των ΦΟΣΕ, αντικατοπτρίζει την ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα που αποκτούν οι aggregators στην παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας στα πλαίσια του ελληνικού ενεργειακού συστήματος. Εστιάζοντας στην αγορά των Φο.Σ.Ε. (δηλαδή στο 27.63% για τον Μάρτιο του 2021) παρατηρούμε διεύρυνση μεριδίων από πλευράς ορισμένων συμμετεχόντων και ανακατατάξεις στις κορυφαίες θέσεις, συγκριτικά με τα αντίστοιχα μερίδια του Οκτωβρίου 2020, όπως τα είχε παρουσιάσει το energypress. Ειδικότερα, τα μερίδια των συμμετεχόντων διαμορφώνονται ως εξής: Optimus Energy (του Ομίλου της ΤΕΡΝΑ): 51,1% από 46,5% τον Οκτώβριο του 2020 Mytilineos: 16,6% από 15,8% τον Οκτώβριο του 2020 Elpedison: 12,9% από 17,2% τον Οκτώβριο του 2020 Renoptipower: 7,3% από 8,3% Inaccess: 5,5% από 5,3% MOH: 2,1% από 1,8% Forena: 1,8% από 1% Eunice: 1,2% από 0,9% SolarEnergy: 0,5% από 0,4% Wootis: 0,3% από 0,3% Violar: 0,1 από 0,3% Dufenco Hellas: 0,00%

Ο ΔΑΠΕΕΠ ανακοινώνει τη δημοσίευση του Συνοπτικού Πληροφοριακού Δελτίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας & ΣΗΘΥΑ για το μήνα Ιανουάριο 2021. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα έφτασε τα 7.441 MW από 7.341MW το Δεκέμβριο, μία αύξηση της τάξης του 1,36%. Η αύξηση της τάξης των 100 MW προήλθε από νέους Αιολικούς Σταθμούς (51 MW), Σταθμούς Βιοαερίου-Βιομάζας (0.5 MW) και Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς (48,5 MW). Πιο αναλυτικά η κατανομή των μονάδων ΑΠΕ του Διασυνδεδεμένου Συστήματος ανά τεχνολογία διαμορφώθηκε ως εξής: Αιολικοί Σταθμοί 3.861 MW Μικροί Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί 245 MW Σταθμοί Βιοαερίου-Βιομάζας 97 MW Φωτοβολταϊκοί Σταθμοί 2.779 MW Φωτοβολταϊκά Στεγών 352 MW Μονάδες ΣΗΘΥΑ 108 MW Σε ό,τι αφορά την παραγωγή των μονάδων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ του Διασυνδεδεμένου Συστήματος είχαμε για τον Ιανουάριο του 2021: Αιολικοί Σταθμοί 1.149.004 MWh Μικροί Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί 90.496 MWh Σταθμοί Βιοαερίου-Βιομάζας 40.868 MWh Μονάδες ΣΗΘΥΑ 21.466 MWh Φωτοβολταϊκοί Σταθμοί 200.073 MWh Φωτοβολταϊκά Στεγών 29.640 MWh Όλο το Δελτίο ΑΠΕ μπορείτε να το διαβάσετε πατώντας εδώ

Με τη γνωμοδότηση που έχει σταλεί προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ΡΑΕ προτείνει δύο βασικές αλλαγές στους διαγωνισμούς για τα νησιά προκειμένου να επιλεγούν οι επενδυτές οι οποίοι θα κατασκευάσουν τις νέες μονάδες ΑΠΕ. Ριζικές αλλαγές στη διαδικασία ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νησιά που διασυνδέονται με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτροδότησης εισηγείται η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Στόχος είναι αφενός η επιτάχυνση των επενδύσεων, αφ' ετέρου η αποφυγή συσσώρευσης πληθώρας αιτήσεων που θα χρονίζουν χωρίς - λόγω έλλειψης ηλεκτρικού χώρου - να μπορούν να ικανοποιηθούν. Όπως ανέφερε ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της ΡΑΕ Διονύσης Παπαχρήστου σε ημερίδα της Αρχής για το Πληροφοριακό Σύστημα διαχείρισης των Βεβαιώσεων Παραγωγού ΑΠΕ, οι διασυνδέσεις δημιουργούν περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ στα νησιά. Συγκεκριμένα στην Κρήτη με τη «μικρή» διασύνδεση που έχει τεθεί σε λειτουργία μπορούν να αναπτυχθούν άμεσα 100 μεγαβάτ αιολικών και 100 φωτοβολταϊκών (μεγέθη που θα αυξηθούν με τη λειτουργία της μεγάλης διασύνδεσης), στην Εύβοια 200 - 250 μεγαβάτ και στις Κυκλάδες άλλα 250 μεγαβάτ. Τόσο για την Κρήτη όσο και σε μεγάλο βαθμό για τις Κυκλάδες η ανάπτυξη των ΑΠΕ εκτός από τον περιορισμό της χρήσης του (ακριβού και ρυπογόνου) πετρελαίου για την ηλεκτροδότηση των νησιών, θα συμβάλει και στην ασφάλεια εφοδιασμού, καθώς τα υψηλά λόγω τουρισμού φορτία το καλοκαίρι (με εξαίρεση την περυσινή χρονιά εξαιτίας της πανδημίας) καλύπτονται οριακά από τις θερμικές μονάδες. Με τη γνωμοδότηση που έχει σταλεί προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ΡΑΕ προτείνει δύο βασικές αλλαγές στους διαγωνισμούς για τα νησιά προκειμένου να επιλεγούν οι επενδυτές οι οποίοι θα κατασκευάσουν τις νέες μονάδες ΑΠΕ: πρώτον, κατάτμηση των διαγωνισμών σε τμήματα που θα αντιστοιχούν στην ενέργεια που μπορεί να απορροφήσει κάθε υποσταθμός και δεύτερον, αντιστροφή της διαδικασίας ως προς τις τιμές: οι διαγωνισμοί ΑΠΕ που διεξάγονται ως τώρα είναι μειοδοτικοί, δηλαδή εκκινούν από μια ανώτατη τιμή και οι επενδυτές διαγωνίζονται υποβάλλοντας χαμηλότερες προσφορές έως ότου εξαντληθεί η διαθέσιμη ισχύς. Με το σύστημα που προτείνεται ο διαγωνισμός θα ξεκινά από μια ελάχιστη τιμή, στην οποία όσοι επενδυτές θέλουν, θα δεσμεύουν την ισχύ που επιθυμούν. Στο επόμενο βήμα η τιμή θα ανεβαίνει και θα «μπαίνουν» περισσότεροι επενδυτές, διαδικασία που θα συνεχίζεται επίσης έως ότου εξαντληθεί η διαθέσιμη ισχύς. Οι όροι των διαγωνισμών θα καταρτιστούν πάντως με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Όσο διευρύνεται το δίκτυο των διασυνδεδεμένων νησιών, τόσο διευρύνεται η δυνατότητα αξιοποίησης του ανανεώσιμου δυναμικού. Σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ (2022-2031), με τη διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου και την επέκταση του Συστήματος Μεταφοράς 400 kV στην Πελοπόννησο, τίθενται οι βάσεις για δημιουργία χώρου 3 γιγαβάτ για ένταξη νέων μονάδων ΑΠΕ.

To ορόσημο των 4.000 MW κατακτήθηκε με την θέση σε λειτουργία μιας ανεμογεννήτριας σε αιολικό πάρκο της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στη νότια Εύβοια, στην περιοχή του Δήμου Καρύστου. Με βάση τη Στατιστική, κατά το 2020 συνδέθηκαν στο δίκτυο 200 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 517,5 MW. Αυτό αποτελεί αύξηση 14,4% σε σχέση με το τέλος του 2019. Συνολικά, το τέλος του 2020, τα αιολικά πάρκα που βρισκόταν σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία ήταν 4.113,5 MW. Τα ρεκόρ όμως για το 2020 δεν σταματούν εδώ. Κατά το 2020: * σημειώθηκε η μεγαλύτερη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος που έχει ποτέ παρατηρηθεί στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας, 68,8% τα ξημερώματα της Παρασκευής 6.11.2020 (03:00 – 04:00 CET) * συνολικά για 1235 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30% * συνολικά για 2865 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 429 ώρες ήταν πάνω από 50% * η μεγαλύτερη αιολική παραγωγή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα παρατηρήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 9.12.2020 (20:00 – 21:00 CET) Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις. Τα ρεκόρ για το 2020 περιλαμβάνουν επίσης την εγκατάσταση των μεγαλύτερων πτερυγίων που έχουν τοποθετηθεί στην Ελλάδα: Πρόκειται για 4 ανεμογεννήτριες Vestas V-150/4.0MW που εγκατέστησε η RokasIberdrola στη Βοιωτία. Η γεωγραφική κατανομή Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικώνεγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 1678 MW (41%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 619 ΜW (15%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 485 MW (12%). Οι επενδυτές Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται: * η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 665 MW (16,2%) * ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 482 MW (11,7%) * η ENEL Green Power με 368 MW (8,9%) * η EREN με 283 MW (6,9%) και * η Iberdrola Rokas με 271 MW (6,6%) Στα αξιοσημείωτα του 2020 είναι ότι ολοκλήρωσαν τα αιολικά τους πάρκα συνολικά πάνω από 20 διαφορετικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Ο πλουραλισμός αυτός αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητα του κλάδου. Τις περισσότερες εγκαταστάσεις κατά τη διάρκεια του 2020 υλοποίησαν η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (111MW, 21,5%) και ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ (89,6MW, 17,3%). Οι κατασκευαστές H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 45,5% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 26,2%, η Siemens Gamesa με 16,1%, η Nordex με 7,3% και η GE Renewable Energy με 3,7%. Ειδικά για το 2020 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν: η Vestas κατά 41,2% (213 ΜW), η Enercon κατά 28,4% (147 MW), η Nordex κατά 21,4% (111 ΜW), η Siemens Gamesa κατά 5,4% (28 MW), η GE Renewable Energy κατά 3,1% (16 MW) και η EWT κατά 0,5% (2,5 MW). Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο. Δήλωση του Προέδρου της ΕΛΕΤΑΕΝ Με αφορμή την ανακοίνωση της Στατιστικής, ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Λαδακάκος δήλωσε: «Η αύξηση των αιολικών επενδύσεων κατά το 2020 αποτελεί μια σημαντική επιτυχία που οφείλεται στις προσπάθειες των επιχειρήσεων και των στελεχών τους, που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Αυτό διότι έχουν κατορθώσει, μετά από προσπάθειες πολλών ετών σε ένα εξαιρετικά ευμετάβλητο και περίπλοκο ρυθμιστικό περιβάλλον, να αναπτύξουν και να αδειοδοτήσουν μια κρίσιμη μάζα έργων που τώρα υλοποιούνται. Στις αντιξοότητες αυτές θα πρέπει να προστεθούν τα περιοριστικά μέτρα κατά της πανδημίας, που επιβραδύνουν το ρυθμό αδειοδότησης και κατασκευής των αιολικών πάρκων ανά τη χώρα. Το 2020 είναι το δεύτερο καλύτερο έτος για την αιολική ενέργεια στην Ελλάδα μετά το 2019 που ήταν έτος ρεκόρ. Το πλήθος των εγκαταστάσεων είναι διπλάσιο του 10ετούς μέσου όρου. Αυτό είναι εξαιρετικά θετικό. Το 2020 θα καταγραφεί ως το έτος που το Ηλεκτρικό μας Σύστημα απέδειξε ότι ανταποκρίνεται χωρίς πρόβλημα σε πολύ μεγάλες διεισδύσεις αιολικής ισχύοςπου σε ωριαία βάση άγγιξαν το 70%, και που κάποτε φάνταζαν εξωπραγματικές. Οι επιτυχίες αυτές πάντως δεν πρέπει να συσκοτίζουν τα προβλήματα: πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της χώρας».

Νέα διευκρινιστική εγκύκλιο υπέγραψε ο Υπουργός ΥΠΕΝ αναφορικά με φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος Διαβάστε παρακάτω το περιεχόμενο της εγκυκλίου: ΘΕΜΑ: Διευκρινιστική εγκύκλιος επί του άρθρου 160 του ν.4759/2020 (ΦΕΚ Α΄245), του άρθρου 135 του ν.4685/2020 (ΦΕΚ Α’ 92) και λοιπών θεμάτων Α’ Μέρος – Φ/Β Σταθμοί ισχύος Α.1. Νέα Αίτηση / ολοκλήρωση φακέλου αίτησης για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης Φωτοβολταϊκός σταθμός που θα λάβει οριστική προσφορά σύνδεσης κατόπιν αιτήσεως που θα έχει υποβληθεί στον αρμόδιο διαχειριστή από την 01.01.2021 (νέα αίτηση) και εφεξής ή κατόπιν αιτήσεως που θα έχει καταστεί πλήρης από την 01.01.2021 και εφεξής, με την επιφύλαξη των αναφερομένων κατωτέρω, μπορεί να ενταχθεί σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης και να συνάψει Σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης μόνο μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016. Οι παραπάνω ημερομηνίες μετατίθενται κατά ένα (1) έτος σε περίπτωση αιτήσεων για φ/β σταθμούς που αναπτύσσονται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Συνεπώς φωτοβολταϊκός σταθμός που αναπτύσσεται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και ο οποίος θα λάβει οριστική προσφορά σύνδεσης μετά από αίτηση που θα υποβληθεί στον αρμόδιο διαχειριστή από την 01.01.2022 (νέα αίτηση) και εφεξής ή κατόπιν αιτήσεως που θα καταστεί πλήρης από την 01.01.2022 και εφεξής, μπορεί να ενταχθεί σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης και να συνάψει Σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης μόνο μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016. Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις της παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 3468/2006 εξαιρούνται από τα ανωτέρω. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν επίσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που αναπτύσσονται από Ε.Κοιν. στις οποίες: συμμετέχουν Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α’ ή Β΄ βαθμού ή έχουν περισσότερα από εξήντα (60) μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα πενήντα (50) είναι φυσικά πρόσωπα. Α.2. Πληρότητα αίτησης για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης Σε ότι αφορά στην περιβαλλοντική αδειοδότηση απαραίτητο δικαιολογητικό είναι η υποβολή του εγγράφου περιβαλλοντικής αδειοδότησης (βεβαίωση απαλλαγής ή απόφασης υπαγωγής σε ΠΠΔ) ή να προκύπτει ότι έχουν παρέλθει είκοσι (20) ημέρες από την υποβολή σχετικού αιτήματος απαλλαγής στην αρμόδια υπηρεσία. Σε ότι αφορά στην αγροτική γη, απαραίτητα δικαιολογητικά είναι τα προβλεπόμενα στην ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/30.07.2020 Κοινή Υπουργική Απόφαση (Αγροτική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας), τα οποία έχουν εξειδικευτεί και στην υπ’αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/87950/3470/23.12.2020 διευκρινιστική εγκύκλιο. Προκειμένου μία αίτηση να χαρακτηριστεί πλήρης, θα πρέπει να έχουν υποβληθεί τα στοιχεία κυριότητας ή νόμιμης χρήσης της έκτασης όπου εγκαθίσταται ο σταθμός. Ειδικά η έγκριση επέμβασης σε δημόσιες εκτάσεις που διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας δύναται να μην προσκομιστεί κατά το στάδιο της αίτησης για χορήγηση οριστικής προσφοράς αλλά κατά την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης. Α.3. Ειδικές διατάξεις για Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.) Έως την 01.07.2021, και ειδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έως την 01.07.2022, ισχύουν τα οριζόμενα στην παρ. 3α του άρθρου 7 του ν.4414/2016, δηλαδή ότι οι Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.) απαγορεύεται να συνάπτουν Συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, για συνολική εγκατεστημένη ισχύ ή μέγιστη ισχύ παραγωγής άνω των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ (MW). Στην περίπτωση που μέχρι την 01.07.2021 το ανωτέρω όριο των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ (MW) δεν καλυφθεί από κάποια Ενεργειακή Κοινότητα, αυτή μπορεί, κατά το χρονικό διάστημα από 01.07.2021 έως και 31.12.2021, να συνάψει, μέχρι δύο (2) Συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης, εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016, για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ μέχρι και ένα (1) μεγαβάτ (MW), χωρίς να ξεπεράσει το όριο των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ, και για τους οποίους έχει υποβληθεί πλήρες αίτημα στον αρμόδιο διαχειριστή πριν την 01.01.2021. Στην περίπτωση που μέχρι την 01.07.2022 το ανωτέρω όριο των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ (MW) δεν καλυφθεί από κάποια Ενεργειακή Κοινότητα, αυτή μπορεί, κατά το χρονικό διάστημα από 01.07.2022 έως και 31.12.2022, να συνάψει, μέχρι δύο (2) Συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης, εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016, για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που αναπτύσσονται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ μέχρι και ένα (1) μεγαβάτ (MW), χωρίς να ξεπεράσει το όριο των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ, και για τους οποίους έχει υποβληθεί πλήρες αίτημα στον αρμόδιο διαχειριστή πριν την 01.01.2022. Ειδικά Ε.Κοιν. στις οποίες: συμμετέχουν Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α’ ή Β΄ βαθμού ή έχουν περισσότερα από εξήντα (60) μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα πενήντα (50) είναι φυσικά πρόσωπα δεν εφαρμόζονται τα ανωτέρω και ισχύει ότι έως τις 31.12.2021 απαγορεύεται να συνάπτουν Συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, για συνολική εγκατεστημένη ισχύ ή μέγιστη ισχύ παραγωγής άνω των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ (MW) και έως τις 31.12.2022 για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που αναπτύσσονται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας απαγορεύεται να συνάπτουν Συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, για συνολική εγκατεστημένη ισχύ ή μέγιστη ισχύ παραγωγής άνω των δέκα οκτώ (18) μεγαβάτ (MW). Α.4. Ενέργειες Διαχειριστών (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ /ΑΔΜΗΕ ΑΕ) Έως τις 28.02.2021, οι αρμόδιοι διαχειριστές υποχρεούνται να δημοσιεύσουν λίστα με τις αιτήσεις χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που έχουν υποβληθεί και ήταν πλήρεις μέχρι και την 31.12.2020. Ειδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έως τις 28.02.2022, οι αρμόδιοι διαχειριστές υποχρεούνται να δημοσιεύσουν λίστα με τις αιτήσεις χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που έχουν υποβληθεί και ήταν πλήρεις μέχρι και την 31.12.2021. Α.5. Ενέργειες ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ και ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ (ως Διαχειριστή ΜΔΝ) Η ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ και η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ (ως Διαχειριστής ΜΔΝ), προκειμένου να συνάψουν, για φωτοβολταϊκούς σταθμούς, σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, ελέγχουν: το κριτήριο της παρ. 3α του άρθρου 7 του ν.4414/2016, όπως αυτό έχει αναλυθεί στην υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/50234/1658/03.06.2019 εγκύκλιο, τη λίστα που έχουν δημοσιεύσει οι αρμόδιοι διαχειριστές σχετικά με τις αιτήσεις χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς που έχουν υποβληθεί και είναι πλήρεις πριν την 01.01.2021 και ειδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας πριν την 01.01.2022. Α.6. Ένταξη των φωτοβολταϊκών σταθμών σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης μόνο μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών Μετά την 01.01.2022 και ειδικά για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας μετά την 01.01.2023, ανεξάρτητα από την ημερομηνία διαπίστωσης της πληρότητας του φακέλου χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης και ανεξαρτήτως ισχύος, όλοι οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί (συμπεριλαμβανόμενων των σταθμών που αναπτύσσονται από Ε.Κοιν. ), εκτός αυτών του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις της παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 3468/2006, δύναται να συνάπτουν Σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης μόνο μετά από συμμετοχή σε ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016. Β’ Μέρος – Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.) του άρθρου 160 του ν.4759/2020 Β.1. Περιγραφή του Κριτηρίου Μέλος Ε.Κοιν., η οποία έχει ως σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας την παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή Υβριδικό Σταθμό, που έχει ενταχθεί σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης και έχει συνάψει Σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης, δεν δύναται να είναι μέλος σε άλλη Ενεργειακή Κοινότητα που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια και έχει τον παραπάνω σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας, με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν.4513/2018. Ε.Κοιν. που έχουν συσταθεί με σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας την παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Ανανεώσιμών Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή Υβριδικό Σταθμό οφείλουν αμελλητί να τροποποιήσουν τη σύνθεση των μελών τους, ώστε τα μέλη τους να μην αποτελούν μέλη και άλλης Ε.Κοιν. που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια με τον ίδιο σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας, ακόμη και σε περίπτωση αντίθετης πρόβλεψης του καταστατικού τους. Β.2. Χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης Ο αρμόδιος Διαχειριστής, πριν τη χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης σε σταθμό που αναπτύσσεται από Ε.Κοιν. (εκτός των σταθμών που εφαρμόζουν ενεργειακό ή εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό του άρθρου 14Α του ν. 3468/2006, όπως ισχύει, καθώς και οι σταθμοί του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού του άρθρου 11 του ν. 4513/2018), προκειμένου να διασφαλίσει ότι η ελεγχόμενη Ε.Κοιν. δεν έχει ούτε ένα (1) μέλος που να είναι μέλος και σε άλλη Ε.Κοιν, προβαίνει στις παρακάτω ενέργειες: Ανακοινώνει στην ιστοσελίδα του και αποστέλλει μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς όλες τις Ε.Κοιν. που εκκρεμεί η έκδοση Οριστικής Προσφοράς σύνδεσης ότι θα πρέπει εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών να του αποσταλούν με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κατά περίπτωση τα Α ή Β όπως αυτά αναλύονται παρακάτω. Ειδικά για την περίπτωση κοινού αιτήματος βάσει του αρ. 135 του ν. 4685/2020 ο διαχειριστής αποστέλλει μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον εκπρόσωπο της ομάδας των παραγωγών. Κάθε εκπρόσωπος σταθμού του κοινού αιτήματος οφείλει να προσκομίσει κατά περίπτωση τα Α ή Β. όπως αυτά αναλύονται παρακάτω. Α) Σε περίπτωση πλήρωσης του κριτηρίου: Υπεύθυνη Δήλωση (Υ.Δ.) του νόμιμου εκπρόσωπου της Ε.Κοιν. ο οποίος θα πρέπει να βεβαιώνει ότι τα μέλη της Ε.Κοιν. δεν συμμετείχαν κατά το χρονικό διάστημα από την ημέρα υποβολής στον αρμόδιο διαχειριστή της αίτησης για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης έως και σήμερα (ημέρα υπογραφής της Υ.Δ.) σε άλλη προϋφιστάμενη Ε.Κοιν. που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια με σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας την παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Ανανεώσιμών Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή Υβριδικό Σταθμό. Β) Σε περίπτωση μη πλήρωσης του κριτηρίου: Την ανακοίνωση της καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) της σχετικής πράξης τροποποίησης της σύνθεσης των μελών της Ε.Κοιν. προκειμένου τα μέλη της να μην αποτελούν μέλη σε προϋφιστάμενη Ε.Κοιν. (δηλαδή σε Ε.Κοιν που έχει συσταθεί προγενέστερα από την εξεταζόμενη Ε.Κοιν.) που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια με σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας την παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Ανανεώσιμών Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή Υβριδικό Σταθμό, καθώς και τη σχετική πράξη τροποποίησης της σύνθεσης των μελών της Τα επικαιροποιημένα νομιμοποιητικά στοιχεία της Ε.Κοιν. (κωδικοποιημένο καταστατικό, Γενικό πιστοποιητικό ΓΕ.ΜΗ, πιστοποιητικό ΓΕ.ΜΗ τρέχουσας εκπροσώπησης) Σε περίπτωση αποστολής Υ.Δ. της περίπτωσης Α, το αίτημα διατηρεί την ήδη καθορισθείσα προτεραιότητα εξέτασης για την έκδοση προσφοράς σύνδεσης. Σε περίπτωση αποστολής των στοιχείων της περίπτωσης Β, ο σταθμός “χάνει” τη θέση που είχε στη σειρά προτεραιότητας και κατατάσσεται εκ νέου σε σειρά προτεραιότητας με βάση την ημερομηνία καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) της πράξης τροποποίησης της σύνθεσης των μελών της Ε.Κοιν, και ο αρμόδιος Διαχειριστής προχωρά στην εξέταση των επόμενων αιτήσεων χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης σύμφωνα με την καθορισθείσα σειρά προτεραιότητας. Σε περίπτωση μη αποστολής των στοιχείων των περιπτώσεων Α ή Β, κατά περίπτωση, το εν λόγω αίτημα δεν εξετάζεται (παύει η κατάταξη του σε σειρά προτεραιότητας) και ο αρμόδιος Διαχειριστής συνεχίζει την εξέταση και τη χορήγηση προσφορών σύνδεσης στις λοιπές αιτήσεις σύμφωνα με την ισχύουσα σειρά προτεραιότητας. Σε περίπτωση αποστολής της Υ.Δ. της περίπτωσης Α μετά την τεθείσα από τον αρμόδιο Διαχειριστή κατά τα ανωτέρω προθεσμία, το αίτημα εξετάζεται με βάση την αρχική σειρά προτεραιότητας, και η προσφορά σύνδεσης χορηγείται εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό. Σε περίπτωση αποστολής των στοιχείων της περίπτωσης Β μετά την τεθείσα από τον αρμόδιο Διαχειριστή κατά τα ανωτέρω προθεσμία ο σταθμός “χάνει” τη θέση που είχε στη σειρά προτεραιότητας και κατατάσσεται εκ νέου σε σειρά προτεραιότητας με βάση την ημερομηνία καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) της πράξης τροποποίησης της σύνθεσης των μελών της Ε.Κοιν. Στην ειδική περίπτωση που κατά την ημερομηνία αποστολής των στοιχείων η νέα θέση εξέτασης στη σειρά προτεραιότητας έχει παρέλθει (δηλαδή ο Διαχειριστής έχει χορηγήσει προσφορές σύνδεσης σε επόμενα στη σειρά προτεραιότητας αιτήματα) η προσφορά σύνδεσης χορηγείται εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό. Ειδικά για τον Διαχειριστή του Δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ) στις παραπάνω περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής των σχετικών στοιχείων, η κατάταξη στη σειρά προτεραιότητας θα λαμβάνει χώρα στην αμέσως επόμενη επικαιροποίηση της σειράς προτεραιότητας, ήτοι τον αμέσως επόμενο ημερολογιακό μήνα, σύμφωνα με την πρόσφατη τροποποίηση της ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/28857/1083/17.03.2020 (υπ΄αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/123370/4527 ΦΕΚ Β΄/5693/23.12.2020). Σε κάθε περίπτωση προκειμένου ο σταθμός ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης και δεν έχει λάβει προσφορά σύνδεσης να μπορεί να ενταχθεί σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης με σύναψη σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν.4414/2016, η καταχώρηση στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) της πράξης τροποποίησης της σύνθεσης των μελών της Ε.Κοιν, προκειμένου να πληρείται το κριτήριο, πρέπει να έχει συμβεί πριν την 01.01.2021 (εκτός των περιπτώσεων Ε.Κοιν. που συμμετέχουν Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α’ ή Β΄ βαθμού ή έχουν περισσότερα από εξήντα (60) μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα πενήντα (50) είναι φυσικά πρόσωπα). Σε περίπτωση κοινών αιτημάτων χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 135 του ν.4685/2020, όπου στο ομαδικό αίτημα περιλαμβάνονται και σταθμοί από Ε.Κοιν. που δεν πληρούν το κριτήριο της παρ.5 του άρθρου 2 του ν.4513/2018, τότε το ομαδικό αίτημα κατατάσσεται σε σειρά προτεραιότητας με βάση την ημερομηνία καταχώρησης της πράξης τροποποίησης των μελών της Ε.Κοιν. στο Γ.Ε.ΜΗ. και της τελευταίας Ε.Κοιν. της οποίας περιλαμβάνονται σταθμοί στο κοινό αίτημα, ώστε πλέον να πληρείται το κριτήριο για το σύνολο των Ε.Κοιν. που έχουν υποβάλλει αιτήσεις στο κοινό αίτημα, εκτός αν οι ενδιαφερόμενοι αποσύρουν τους σταθμούς των εν λόγω Ε.Κοιν. από το κοινό αίτημα και για τους λοιπούς εναπομείναντες σταθμούς εξακολουθεί η ισχύς να υπερβαίνει τα 8MW) Σημειώνεται ότι οι ενδιαφερόμενες Ε.Κοιν. μπορούν να υποβάλουν στον αρμόδιο Διαχειριστή τα στοιχεία των περιπτώσεων Α ή Β, κατά περίπτωση, πριν λάβουν το σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον αρμόδιο Διαχειριστή ή ακόμη και κατά την υποβολή της αίτησης για χορήγηση προσφοράς σύνδεσης. Σημειώνεται επίσης, ότι σε περίπτωση που κατά την προφανή γνώση του αρμόδιου Διαχειριστή, ή σε περίπτωση που διαπιστωθεί από δειγματοληπτικό έλεγχο κατά την εξέταση αίτησης για χορήγηση προσφοράς σύνδεσης, με βάση τα υποβληθέντα κατά το χρόνο της αίτησης στοιχεία, ότι υπάρχουν ταυτόσημα μέλη σε παραπάνω από μία (1) Ε.Κοιν. με έδρα την ίδια Περιφέρεια και για τον ίδιο σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας, τότε δεν χορηγείται προσφορά σύνδεσης στην/στις Ε.Κοιν. που έχουν συσταθεί μεταγενέστερα. Όσον αφορά στις αιτήσεις χορήγησης προσφοράς σύνδεσης από Ε.Κοιν. που υποβάλλονται στον αρμόδιο Διαχειριστή μετά την 1.1.2021 μαζί με τα λοιπά δικαιολογητικά της αίτησης, προκειμένου η αίτηση να θεωρηθεί πλήρης, θα πρέπει να υποβάλλεται και υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπρόσωπου της Ε.Κοιν. με την οποία θα πρέπει να βεβαιώνει ότι τα μέλη της Ε.Κοιν. δεν συμμετέχουν σε άλλη προϋφιστάμενη Ε.Κοιν. που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια με σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας την παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμό Ανανεώσιμών Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) ή Υβριδικό Σταθμό. Β.3. Σύναψη σύμβασης Λειτουργικής Ενίσχυσης. Η ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ και η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ στο πλαίσιο σύναψης Συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης, θα πραγματοποιούν έλεγχο ότι η Ε.Κοιν. η οποία αιτείται τη σύναψη Σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης δεν έχει μέλος το οποίο είναι μέλος Ε.Κοιν. που δραστηριοποιείται στην ίδια Περιφέρεια και έχει ίδιο σκοπό ή/και αντικείμενο δραστηριότητας και η οποία έχει συσταθεί πριν την Ε.Κοιν. που αιτείται τη σύναψη της Σύμβασης. Στο πλαίσιο αυτό η ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ και η ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ ζητούν από τον νόμιμο εκπρόσωπο της Ε.Κοιν. την προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης σχετικά με την πλήρωση του ως άνω όρου, ενώ δύνανται και στο πλαίσιο ελέγχου να αρνούνται τη σύναψη σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης, εφόσον προκύπτει ότι δεν πληρείται ο παραπάνω όρος. Γ’ Μέρος - Κοινά Αιτήματα του άρθρου 135 του ν.4685/2020 Γ.1. Ειδικότερα, σε περιπτώσεις κοινού αιτήματος για χορήγηση Προσφοράς Σύνδεσης στην ΑΔΜΗΕ Α.Ε. που αφορά σε περισσότερους σταθμούς του άρθρου 3 ή και του άρθρου 4 του ν.3468/2016, η συνολική ισχύς των οποίων ξεπερνά το όριο των 8 MW σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 135 του ν.4685/2020, εφόσον ένας ή/και περισσότεροι από τους επιμέρους σταθμούς του κοινού αιτήματος δεν πληρούν τα κριτήρια πληρότητας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο Α2 της παρούσας εγκυκλίου, δύναται ο εκπρόσωπος του κοινού αιτήματος να τους τα αποσύρει από το κοινό αίτημα προκειμένου να χορηγηθεί οριστική προσφορά σύνδεσης στους λοιπούς σταθμούς που πληρούν τα κριτήρια πληρότητας. Η προσφορά χορηγείται εφόσον η συνολική ισχύς των σταθμών που πληρούν τα κριτήρια πληρότητας υπερβαίνει τα 8 MW. Oι σταθμοί που αποσύρθηκαν από το κοινό αίτημα, μπορούν να αιτηθούν για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης άπαξ εκ νέου με νέο κοινό αίτημα σε μεταγενέστερο χρόνο, εφόσον πληρούν τα κριτήρια πληρότητας και η συνολική ισχύς τους ξεπερνά το όριο των 8MW, αλλά θα εξετάζονται με βάση την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτησης. Σημειώνονται επίσης τα κάτωθι: Οι σταθμοί του κοινού αιτήματος που θα αποδέχονται την οριστική προσφορά διά μέσω του κοινού εκπροσώπου τους θα πρέπει να υπερβαίνουν τα οχτώ (8) MW. Σε περίπτωση μη σύναψης της σύμβασης σύνδεσης, για κάποιο σταθμό, εντός της προβλεπόμενης εκ του νόμου προθεσμίας, η εγγυητική επιστολή του εν λόγω σταθμού καταπίπτει κατά τα οριζόμενα στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Γ.2. Επίσης, σημειώνεται ότι δύναται να χορηγείται οριστική προσφορά σύνδεσης σε σταθμούς ΑΠΕ με Άδεια Παραγωγής/Βεβαίωση Παραγωγού/Βεβαίωση Ειδικών Έργων, που έχουν υποβάλλει μεταγενέστερο αίτημα από σταθμούς που έχουν υποβάλλει κοινό αίτημα, εφόσον η σύνδεση τους (των σταθμών με Άδεια Παραγωγής, Βεβαίωση Παραγωγού, Βεβαίωση Ειδικού Έργου) προβλέπεται να γίνει σε ηλεκτρικό χώρο που δεν επηρεάζει τη χορήγηση οριστικής προσφοράς (καθώς και τους όρους αυτής) σε τυχόν προγενέστερα κοινά αιτήματα. Δ΄ Μέρος – Λοιπά Θέματα Δ1. Λαμβάνοντας υπόψη τόσο τον ν.4414/2016 που θέσπισε ένα νέο πλαίσιο λειτουργικής ενίσχυσης των σταθμών ΑΠΕ και ιδίως την παράγραφο 3α του άρθρου 7 του ίδιου νόμου ως προς τον περιορισμό ανάπτυξης πολλών έργων εκτός διαγωνισμών από τον ίδιο κάτοχο, την κατάργηση της ελάχιστης απόστασης των 150μ μεταξύ γειτονικών σταθμών προκειμένου αυτοί να απαλλάσσονται από περιβαλλοντική αδειοδότηση καθώς επίσης και τον ν.4685/2020 που απλοποίησε την αδειοδοτική διαδικασία για τα αδειοδοτούμενα έργα, παρέλκει ο έλεγχος της σύνθεσης των μελών ή της μετοχικής ή εταιρικής σύνθεσης των νομικών και φυσικών προσώπων που αναπτύσσουν όμορους σταθμούς. Το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο μπορεί να αιτείται τη χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης (για σταθμούς που απαλλάσσονται από υποχρέωση λήψης Άδειας Παραγωγής ή Βεβαίωση Παραγωγού) σε 2 όμορους φωτοβολταϊκούς σταθμούς εφόσον η αθροιστική ισχύς των σταθμών δεν υπερβαίνει το όριο ισχύος του 1MW. Σε κάθε αυτοτελές ακίνητο είναι δυνατή η εγκατάσταση ενός απαλλασσόμενου σταθμού παραγωγής (που εξαιρείται από την υποχρέωση λήψης Βεβαίωσης Παραγωγής) ανά τεχνολογία. Κατ’ εξαίρεση σε αυτοτελές ακίνητο επί του οποίου λειτουργεί απαλλασσόμενος φωτοβολταϊκός σταθμός με το παλαιό καθεστώς στήριξης βάσει εγγυημένων τιμών αποζημίωσης του ν.3468/2006, είναι δυνατή η εγκατάσταση από τον ίδιο ή από διαφορετικό φορέα ενός ακόμη απαλλασσόμενου φωτοβολταϊκού σταθμού που εντάσσεται στο νέο καθεστώς στήριξης του ν.4414/2016, υπό την προϋπόθεση ότι η αθροιστική ισχύς των δύο σταθμών δεν υπερβαίνει το όριο απαλλαγής από αδειοδότηση (πχ για φ/β σταθμούς το 1MW). Δ.2. Σχετικά με την ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/28857/1083/17.03.2020 σημειώνεται ότι στις περιπτώσεις κορεσμένων δικτύων όπου υφίσταται αδιάθετο περιθώριο συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων της παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 4546/2018, αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί που ανήκουν σε Ενεργειακές Κοινότητες, δεν κατατάσσονται στην Ομάδα Γ’ αλλά κατατάσσονται στην Ομάδα Δ’ εκτός αν πρόκειται για Ενεργειακές Κοινότητες στις οποίες συμμετέχουν Ο.Τ.Α. α’ ή β’ βαθμού ή για Ενεργειακές Κοινότητες που συμμετέχουν περισσότερα από 60 μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα 50 είναι φυσικά πρόσωπα. Δ.3. Όσον αφορά στην εφαρμογή της ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/30.07.2020, σημειώνεται ότι σε περίπτωση που σε μία Περιφερειακή Ενότητα προκύπτει υπέρβαση του μέγιστου ορίου ισχύος της τελευταίας στήλης του Πίνακα 1 του άρθρου 2 της ανωτέρω ΚΥΑ, δύναται, παράλληλα με την πραγματοποίηση του ελέγχου υπέρβασης του ορίου όπως περιγράφεται στην παρ. 3 του άρθρου 3 της ανωτέρω ΚΥΑ, να χορηγούνται προσφορές σύνδεσης σε σταθμούς που εγκαθίστανται σε αγροτεμάχια που δεν έχουν καθοριστεί ή χαρακτηριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας εφόσον η σύνδεση τους προβλέπεται να γίνει σε διαφορετικό ηλεκτρικό χώρο (άλλο Υποσταθμό ΥΤ/ΜΤ), με τους σταθμούς που εγκαθίσταται σε αγροτεμάχιο που έχει χαρακτηριστεί ή καθοριστεί ως αγροτική γης υψηλής παραγωγικότητας. Δ.4. Λαμβάνοντας υπόψη και τις έκτακτες συνθήκες λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, οι αρμόδιοι Διαχειριστές θα πρέπει να διευκολύνουν την ηλεκτρονική αποστολή εγγράφων και στοιχείων από και προς τους Παραγωγούς ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ. Μπορείτε να κατεβάσετε τη νέα εγκύκλιο από εδώ

Με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, (ΦΕΚ Β/5693.23.12.2020) τροποποιείται το πλαίσιο προτεραιοτήτων για τη χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), όπως είχε θεσπιστεί τον περασμένο Μάρτιο (ΦΕΚ Β/940/20.03.2020). Πρόκειται για στοχευμένες παρεμβάσεις που αποφασίστηκαν σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας χορήγησης όρων σύνδεσης, ώστε να αξιολογηθούν ακόμα πιο γρήγορα οι εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στα γραφεία του Διαχειριστή ανά την επικράτεια. Οι σημαντικότερες αλλαγές που επέρχονται είναι οι εξής: 1. Ο ΔΕΔΔΗΕ στο εξής θα κατατάσσει τις αιτήσεις για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης σε σειρά προτεραιότητας αυτοτελώς ανά Περιοχή του Διαχειριστή του Δικτύου και όχι ανά Διεύθυνση Περιφέρειας, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο στόχος της αποσυμφόρησης, καθώς η αξιολόγηση θα «τρέχει» παράλληλα σε κάθε Περιοχή (που αντιστοιχεί περίπου ανά Περιφερειακή Ενότητα) εντός των Περιφερειών. 2. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ΔΕΔΔΗΕ διαπιστώνει προφανή αδυναμία σύνδεσης, εκδίδει αρνητική απόφαση χωρίς τη διενέργεια τεχνικής εξέτασης, ανεξάρτητα από τη σειρά προτεραιότητας εξέτασης των αιτήσεων για χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης. Προφανής επιδίωξη είναι και εδώ η πιο γρήγορη έκδοση των απορριπτικών αποφάσεων, ώστε να υπάρχει πιο καθαρός ορίζοντας αναφορικά με τα έργα που προχωρούν και την αξιοποίηση του ηλεκτρικού χώρου για νέους παραγωγούς ΑΠΕ. Σημειώνεται τέλος ότι η Υπουργική Απόφαση λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα που δημιούργησε το άρθρο 160 του Ν. 4759/2020 (χωροταξικός-πολεοδομικός νόμος) για τις ανταγωνιστικές διαδικασίες των ΑΠΕ. Επισυνάπτεται το ΦΕΚ της απόφασης

Στην τελική ευθεία εξέτασης των αιτήσεων για άδεια παραγωγής που είχαν συσσωρευτεί στα αρχεία της βρίσκεται η ΡΑΕ , ενώ έχει ήδη εκδώσει τον κύριο όγκο των βεβαιώσεων παραγωγού. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει τελειώσει η διεκπεραίωση των αιτήσεων όλων των τεσσάρων "κύκλων" από τον Σεπτέμβριο του 2018 έως και τον Ιούνιο του 2019, αυτές τις ημέρες ολοκληρώνεται η εξέταση του κύκλου Σεπτεμβρίου 2019 και αμέσως μετά τα στελέχη της Αρχής θα καταπιαστούν με την τελευταία ομάδα αιτήσεων, εκείνες που είχαν υποβληθεί το Δεκέμβριο του 2019. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ότι μέχρι το τέλος Νοεμβρίου θα έχει ξεκαθαρίσει εντελώς η κατάσταση με τις περίπου 1400 παλιές αιτήσεις που αθροίζουν περί τα 24 Γιγαβάτ αιολικά και φωτοβολταϊκά, με τα συντριπτικώς περισσότερα να αφορούν φωτοβολταϊκά. Σύμφωνα με τα στοιχεία από τους τέσσερις κύκλους (από Σεπτέμβριο 2018 έως και Ιούνιο 2019) λίγες είναι οι αιτήσεις που δεν πήραν Βεβαίωση Παραγωγής. Ειδικότερα: εξετάστηκαν 811 αιτήσεις, εκ των οποίων 286 για αιολικά πάρκα και 430 για φωτοβολταϊκά. Πήραν Βεβαίωση Παραγωγής 246 επενδυτικά σχέδια αιολικών συνολικής δυναμικότητας 1,522 Γιγαβάτ και 430 επενδυτικά σχέδια φωτοβολταϊκών συνολικής δυναμικότητας 6,2 Γιγαβάτ. Εν τω μεταξύ ολοκληρώθηκε η διαβούλευση για τον "Κανονισμό Βεβαιώσεων Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Ειδικών Έργων" που πραγματοποίησε η ΡΑΕ, προκειμένου στη συνέχεια να διατυπώσει γνωμοδότηση προς το ΥΠΕΝ για την έκδοση του εν λόγω Κανονισμού, βήμα απαραίτητο για να ανοίξει το Δεκέμβριο νέος κύκλος υποδοχής αιτήσεων για Βεβαιώσεις Παραγωγού μετά από έναν "νεκρό" χρόνο. Προϋπόθεση, βεβαίως, η ολοκλήρωση του νέου πληροφοριακού συστήματος που "χτίζεται" το διάστημα αυτό από τη ΡΑΕ, για την υποδοχή και διεκπεραίωση των αιτημάτων Βεβαίωσης Παραγωγού ΑΠΕ. Σύμφωνα με τα στελέχη της Αρχής, η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων θα είναι απλή, ασφαλής και απολύτως διαφανής, ενώ θα "επικοινωνεί" με τις πλατφόρμες άλλων φορέων (ΑΑΔΕ, ΔΙΑΣ, ΔΑΠΕΕΠ κ.λπ.), ώστε να εξετάζονται και να απαντώνται άμεσα τα αιτήματα.