Αναζήτηση στην κοινότητα

Ο ταμιευτήρας Sau, 100 χιλιόμετρα από τη Βαρκελώνη, τροφοδοτεί με νερό εδώ και μισό αιώνα τόσο την πρωτεύουσα της Καταλωνίας όσο και άλλες πόλεις της. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες έχει γίνει το «πρόσωπο» της χειρότερης ξηρασίας που έχει πλήξει την περιοχή τις τελευταίες δεκαετίες. Η στάθμη των υδάτων έχει υποχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που πλέον είναι ορατή η εκκλησία του Sant Romà de Sau του 11ου αιώνα, η οποία παραμένει κάτω από την επιφάνεια του νερού από τη στιγμή δημιουργίας της τεχνητής λίμνης, το 1962. Το σημείο αυτό της Καταλωνίας δεν έχει δει βροχόπτωση διαρκείας εδώ και 2,5 χρόνια. Στις αρχές Μαρτίου, η στάθμη του νερού είχε μειωθεί στο 8% της χωρητικότητάς της, από 55% έναν χρόνο νωρίτερα. Η εκκλησία του Sant Romà de Sau στον ταμιευτήρα νερού του Sau στην Καταλωνία έχει αποκαλυφθεί πλήρως λόγω της δραματικής πτώσης της στάθμης των υδάτων – Πηγή: ΑΡ «Δεν το έχω δει ποτέ τόσο άδειο», αναφέρει ο Αγκουστίν Τόρεντ, ένας 70χρονος που ζει στην περιοχή όλη του ζωή. «Είναι θλιβερό όταν έχεις δει γεμάτο τον ταμιευτήρα. Ομως, έτσι έχουν τα πράγματα. Είναι η κλιματική αλλαγή. Και όποιος λέει πως δεν υπάρχει, τι μπορείς να του πεις…», προσθέτει ο ίδιος. Παρότι η κατάσταση στην Καταλωνία είναι εξαιρετικά ανησυχητική, το μεγαλύτερο μέρος της χώρας είναι αντιμέτωπο με ανάλογες προκλήσεις, ιδίως στα νότια και τα ανατολικά. Η χωρητικότητα της τεχνητής λίμνης Sau που υδροδοτεί τη Βαρκελώνη και άλλες πόλεις της Καταλωνίας έχει πέσει κάτω του 10% – Πηγή: ΑΡ Στα μέσα Μαρτίου, οι ταμιευτήρες του Γουαδαλκιβίρ, στη λεκάνη της Ανδαλουσίας, είχαν μέση πληρότητα το 26% της χωρητικότητάς τους, ενώ οι αντίστοιχες στη νοτιοανατολική λεκάνη της Σεγούρα βρίσκονταν στο 36%. Στην Ευρώπη, περιοχές όπως η Καταλωνία, που βρίσκεται στις ακτές της Μεσογείου, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες, σύμφωνα με τον Μιγκέλ Μανσανάρες, μετεωρολόγο που μελετά τα ακραία καιρικά φαινόμενα στη Γηραιά Ηπειρο. «Η περιοχή της Μεσογείου είναι μία από τις πιο ευαίσθητες περιοχές ως προς την κλιματική αλλαγή. Η Μεσόγειος είναι μια κλειστή θάλασσα, που δημιουργεί το δικό της ατμοσφαιρικό περιβάλλον», εξηγεί ο ίδιος, υποστηρίζοντας ότι χώρες όπως η Ελλάδα, η Γαλλία και η Ιταλία, αλλά και κάποιες των Βαλκανίων, βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο. Η θέα του ποταμού Ter, κοντά στη δεξαμενή Sau, που στερεύει σταδιακά – Πηγή: ΑΡ Ωστόσο, πέραν της κλιματικής αλλαγής, υπάρχουν και άλλοι ανθρωπογενείς παράγοντες που επιδεινώνουν την ξηρασία, μεταξύ των οποίων η αύξηση του πληθυσμού σε 5,5 εκατομμύρια στην περίπτωση της Καταλωνίας, αλλά και η εκτεταμένη χρήση νερού -για την ακρίβεια το 80% της συνολικής χρήσης- για γεωργικούς σκοπούς, διευκρινίζει ο Μανσανάρες. «Πρόκειται για εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση. Η ξηρασία αυτή στην Καταλωνία είναι ένας μαραθώνιος. Είμαστε σε επιφυλακή, όχι μόνο για δύο χρόνια περίπου, αλλά για τρία ή τέσσερα χρόνια», λέει ο Σάμουελ Ρέγιες της Υπηρεσίας Υδροδότησης Καταλονίας.

Μετά από μία παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας, που πλήττει τις δύο τελευταίες δεκαετίες τις Δυτικές πολιτείες της Αμερκής, οι επιστήμονες πλεον κάνουν λόγο για την πιο «ακραία υπερξηρασία» των τελευταίων τουλάχιστον 1.200 ετών. Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, οι ερευνητές σημειώνουν ότι όσο ο άνθρωπος συνεχίζει να συμπεριφέρεται «εχθρικά» στο περιβάλλον, η κλιμαική αλλαγή θα ευθύνεται για ακόμη πιο ζοφερές προγνώσεις, με ακόμη πιο ξηρές δεκαετίες στο μέλλον. «Οποιοσδήποτε μπορεί να διακρίνει ότι η Δύση ήταν ξηρή τις περισσότερες από τις τελευταίες δύο δεκαετίες», λέει η Park Williams, κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια , στο Λος Άντζελες και επικεφαλής της μελέτης. «Γνωρίζουμε τώρα από αυτές τις μελέτες ότι είναι ξηρό όχι μόνο από το πλαίσιο της πρόσφατης μνήμης αλλά και στο πλαίσιο της τελευταίας χιλιετίας». Άλλες μελέτες δείχνουν πώς η κλιματική κρίση «θα ενισχύει ολοένα και περισσότερο τις πιθανότητες για μακροχρόνιες, εκτεταμένες και επικίνδυνα μεγάλες ξηρασίες», γράφουν οι ερευνητές. Σημειώνοντας ότι καθώς η δυτική Αμερική βρίσκεται τώρα στη μέση της πιο ξηρής περιόδου των τελεταίων 22 ετών στην ιστορία, «αυτό, το χειρότερο σενάριο φαίνεται ήδη να επαληθεύεται». Οι δραματικές συνθήκες ξηρασίας Η έρευνα βασίζεται σε συμπεράσματα από μια προηγούμενη μελέτη, με επικεφαλής επίσης τον κλιματολόγο Williams, η οποία κατέταξε την περίοδο μεταξύ 2000 και 2018 ως τη δεύτερη πιο ξηρή σε 12 αιώνες. Τα δύο τελευταία χρόνια σημαδεύτηκαν από ρεκόρ καύσωνα, υποχώρησης των υδάτινων δεξαμενών και αύξησης των επικίνδυνων πυρκαγιών που έκαιγαν ανεξέλεγκτα τις πολιτείες. Εξετάζοντας τα επίπεδα υγρασίας στα εδάφη, η ομάδα επιστημόνων του κλίματος από το UCLA, τη Nasa και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια εστίασε σε περιοχές από τη Μοντάνα στο βόρειο Μεξικό από βορρά προς νότο και από τον Ειρηνικό Ωκεανό έως τα Βραχώδη Όρη. Ο Williams και οι συνάδελφοί του συνέκριναν την τρέχουσα ξηρασία με άλλες επτά μεγάλες ξηρασίες μεταξύ του 800 και του 1500 που διήρκεσαν από 23 έως 30 έτη. Χρησιμοποίησαν αρχεία για αυτές τις ξηρασίες που καταγράφηκαν στους δακτυλίους ανάπτυξης των δέντρων. Πυρήνες ξύλου που εξήχθησαν από χιλιάδες δέντρα επέτρεψαν στους επιστήμονες να ανασυνθέσουν την υγρασία του εδάφους πριν από αιώνες. Χρησιμοποίησαν δεδομένα από δέντρα σε περίπου 1.600 τοποθεσίες σε όλη την περιοχή, από τη Μοντάνα μέχρι την Καλιφόρνια έως το βόρειο Μεξικό. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Climate Change, έρχεται να προστεθεί σε έναν αυξημένο όγκο ερευνών που δείχνει ότι η αμερικανική Δύση αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις καθώς η καύση ορυκτών καυσίμων συνεχίζει να αυξάνει τις θερμοκρασίες, εντείνοντας τις ξηρασίες. Η μέση θερμοκρασία στη νοτιοδυτική Βόρεια Αμερική το 2000 ήταν 1,6 βαθμούς Φαρενάιτ θερμότερη από τη μέση θερμοκρασία τα προηγούμενα 50 χρόνια. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες έχουν επιδεινώσει την ξηρασία, στεγνώνοντας τα εδάφη και αφήνοντας λιγότερο νερό να ρέει στα ρυάκια και τα ποτάμια. Οι προβλεπόμενες βροχές δεν λύνουν το πρόβλημα «Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα υδάτινα αποθέματα της Δύσης αλλάζουν γρήγορα κάτω από τα πόδια μας», είπε ο Williams. «Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για ένα πολύ πιο ξηρό μέλλον και να μην βασιζόμαστε τόσο πολύ στις επερχόμενες βροχοπτώσεις και την πεποίθηση ότι τότε θα μπορούμε να επιστρέψουμε στη διαχείριση του νερού όπως γνωρίζαμε». Τα ζεστά κα ξηρά χρόνια που πέρασαν, έχουν επηρεάσει σημαντικά τα αποθέματα νερού και τα τοπία σε όλη την Καλιφόρνια και τη Δύση. Οι δεξαμενές της Καλιφόρνια έχουν πέσει τα τελευταία δύο χρόνια. Στη Γιούτα, το Great Salt Lake έχει υποχωρήσει σε επίπεδα ρεκόρ. Η υπερβολική ζέστη έχει συμβάλει στις εκτεταμένες καταστροφικές πυρκαγιές. Και στην έρημο Μοχάβε, οι επιστήμονες αποδίδουν μεγάλες μειώσεις στους πληθυσμούς των πτηνών λόγω των θερμών και ξηρών συνθηκών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή. Η ξηρασία στα τέλη του 1500 έληξε απότομα μετά από 23 χρόνια, όταν οι υγρές συνθήκες σάρωσαν την περιοχή. Όμως η τρέχουσα ξηρασία δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Σύμφωνα με τον ιστότοπο U.S. Dought Monitor, το 96% των Δυτικών Η.Π.Α. είναι τώρα αφύσικα ξηρό ενώ το 88% της περιοχής βρίσκεται σε ξηρασία. Τα συμπεράσματα της έρευνας Οι επιστήμονες προέβλεψαν ότι είναι πολύ πιθανό η ξηρασία να συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το τρέχον έτος. Εξέτασαν ένα υποθετικό μελλοντικό σενάριο βασισμένο στην υγρασία του εδάφους όπως αυτή διαμορφώθηκε από τα συνολικά 40 χρόνια ξηρασίας που προηγήθηκαν, κατά τα τελευταία 1.200 χρόνια. Διαπίστωσαν ότι στο 94% των προσομοιώσεών τους, η ξηρασία συνεχίζεται για τουλάχιστον ένα έτος, το 23ο κατά σειρά. Και στο 75% των προσομοιώσεων, η ξηρασία φαίνεται να διαρκεί 30 χρόνια. Ο Williams είπε ότι η έρευνα θα πρέπει να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση ότι η ξηρασία θα μπορούσε να χειροτερέψει πολύ τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες. «Οι μεγάλες ξηρασίες που σημειώθηκαν την περασμένη χιλιετία συνέβησαν απούσας της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Williams. Όταν επιστρέψουν τέτοιες μεγα-ξηρασίες, θα συμβαίνουν σε έναν κόσμο που ήδη θα «βράζει» λόγω της κλιματικής αλλαγής, αφήνοντας ένα εξαιρετικά πιο καταστροφικό αποτύπωμα.

Η μείωση της στάθμης στον ποταμό Δούναβη είχε ως αποτέλεσμα να φανούν στην επιφάνεια τα απομεινάρια δεκάδων γερμανικών πολεμικών πλοίων που βυθίστηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα είκοσι αυτά πλοία που εμφανίστηκαν στο σημείο του ποταμού που είναι κοντά στην πόλη Πράχοβο της Ανατολικής Σερβίας, ήταν γεμάτα με εκρηκτικά και είναι κάποια από τα εκατοντάδες που βυθίστηκαν στον Δούναβη το 1944, καθώς ο γερμανικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας υποχωρούσε μπροστά στην προέλαση των σοβιετικών δυνάμεων. Μάλιστα, λόγω των τόνων πυρομαχικών κι εκρηκτικών που περιέχουν θεωρείται ότι συνιστούν κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα, ενώ η εμφάνισή τους χτυπά καμπανάκι κινδύνου για την χειρότερη ξηρασία εδώ και χρόνια στην Ευρώπη αφού η στάθμη του Δούναβη έφτασε σε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα που έχει καταγραφεί ποτέ εδώ και έναν αιώνα. «Ο γερμανικός στολίσκος άφησε πίσω του μια οικολογική καταστροφή που απειλεί εμάς, τους κατοίκους του Πράχοβο», σχολίασε ο 74χρονος Βέλιμιρ Τραϊλοβιτς. Ένας συνταξιούχος κάτοικος της πόλης ο οποίος έχει γράψει και βιβλίο για τα πλοία αυτά εξαιτίας των οποίων το πλωτό τμήμα του Δούναβη έχει περιοριστεί στα 100 μέτρα, από τα 180 προηγουμένων ετών. Τον Μάρτιο, η σερβική κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό για τον καθαρισμό του ποταμού και την απομάκρυνση των πυρομαχικών και των εκρηκτικών με το κόστος να εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 29 εκατομμύρια ευρώ. Εικόνες από Reuters: https://www.reuters.com/world/europe/low-water-levels-danube-reveal-sunken-ww2-german-warships-2022-08-19/

Η Κίνα εξέδωσε την πρώτη εθνική προειδοποίηση ξηρασίας για φέτος καθώς οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές που έχουν ξεσπάσει και κινητοποιούν ειδικούς για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες από τις ακραίες θερμοκρασίες που καταγράφονται κατά μήκος του ποταμού Γιανγκτσέ. Ο «κίτρινος συναγερμός» εκδόθηκε αργά χθες Πέμπτη το βράδυ αφού εδώ και εβδομάδες καταγράφονται ακραίες θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές, από τη Σέτσουαν στα νοτιοδυτικά ως τη Σανγκάη στο δέλτα του Γιανγκτσέ. Οι κινεζικές αρχές αποδίδουν τα φαινόμενο στην κλιματική αλλαγή. Η λίμνη Πογιάνγκ στην κεντρική επαρχία Ζιανγκσί έχει συρρικνωθεί στο ένα τέταρτο του κανονικού της μεγέθους για αυτή την περίοδο του χρόνου, μετέδωσε χθες το κρατικό πρακτορείο Xinhua. Τουλάχιστον 66 ποταμοί σε 34 περιφέρειες στη νοτιοδυτική επαρχία Τσονγκίνγκ έχουν στερέψει, σύμφωνα με την κινεζική κρατική τηλεόραση CCTV. Φέτος οι βροχοπτώσεις στην Τσονγκίνγκ ήταν κατά 60% μειωμένες σε σχέση με τις συνηθισμένες, πρόσθεσε η ίδια πηγή. Στην περιφέρεια Μπέιμπεϊ, βόρεια του αστικού κέντρου της Τσονγκίνγκ, η θερμοκρασία χθες Πέμπτη έφτασε τους 45 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με την κινεζική μετεωρολογική υπηρεσία. Εξάλλου στην επαρχία αυτή καταγράφηκαν σήμερα το πρωί έξι από τις 10 υψηλότερες θερμοκρασίες, με το θερμόμετρο στην περιφέρεια Μπισάν να πλησιάζει ήδη τους 39 βαθμούς. Στη Σανγκάη η θερμοκρασία την Παρασκευή το πρωί είχε φτάσει τους 37 βαθμούς. Οι υποδομές της επαρχίας Τσονγκίνγκ όπως και οι υπηρεσίες αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων δέχονται πίεση, με τους πυροσβέστες να είναι σε κατάσταση συναγερμού καθώς έχουν ξεσπάσει πυρκαγιές σε διάφορες ορεινές και δασικές περιοχές. Επίσης τα κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι καταγράφονται αυξημένα περιστατικά θερμοπληξίας στους κατοίκους. Η υπηρεσία γεωργίας της επαρχίας έχει συστήσει ομάδες ειδικών προκειμένου να προστατεύσουν τις πιο ευάλωτες καλλιέργειες και να επεκτείνουν τις σοδειές για να αντικαταστήσουν τις απώλειες που αναμένεται να προκαλέσει το κύμα καύσωνα. Στο μεταξύ το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο της Κίνας (NMC) ανανέωσε την κόκκινη προειδοποίησή του για ιδιαίτερα αυξημένες θερμοκρασίες σήμερα. Πρόκειται για την 30η συνεχή ημέρα που εκδίδει αυτή την προειδοποίηση. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το τρέχον κύμα του καύσωνα θα αρχίσει να υποχωρεί από τις 26 Αυγούστου. Η μετεωρολογική υπηρεσία στο ημερήσιο δελτίο της ανέφερε ότι τον προηγούμενο μήνα η θερμοκρασία έφτασε ή ξεπέρασε τους 35 βαθμούς Κελσίου σε μια έκταση 4,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, σχεδόν η μισή έκταση της Κίνας, με περισσότερους από 200 μετεωρολογικούς σταθμούς να καταγράφουν ρεκόρ θερμοκρασιών.

Ιδιαίτερα ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει η ξηρασία που αυτό το καλοκαίρι μαστίζει αρκετές χώρες στην Ευρώπη. Την ίδια ώρα η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα ότι τμήματα της νότιας, της κεντρικής και της ανατολικής Αγγλίας έχουν τεθεί επίσημα σε κατάσταση ξηρασίας έπειτα από μια παρατεταμένη περίοδο ζεστού και ξηρού καιρού. Η στάθμη των υδάτων του Ρήνου στη Γερμανία μειώθηκε και πάλι σήμερα, καθώς συνεχίζεται ο ξηρός καιρός και μερικά σκάφη δεν μπορούν πλέον να διαπλεύσουν τον ποταμό, ανακοίνωσαν μεταφορείς και ναυλομεσίτες. Στο Ρήνο εξακολουθούν να πλέουν φορτηγά πλοία, όμως μερικές φορές είναι αναγκασμένα να είναι κατά τα τρία τέταρτα κενά φορτίου και οι ιδιοκτήτες φορτίων είναι συχνά υποχρεωμένοι να πληρώνουν για τέσσερα σκάφη για να μεταφέρουν τα προϊόντα τους, αντί για ένα. Οικονομολόγοι εκτιμούν πως τα προβλήματα στην κυκλοφορία στο Ρήνο μπορεί να επιφέρουν φέτος τη μείωση της οικονομικής ανάπτυξης της Γερμανίας κατά μισή ποσοστιαία μονάδα. Η στάθμη αναφοράς των υδάτων του Ρήνου στο Κάουμπ, κοντά στο Κόμπλεντς, ήταν σήμερα 42 εκατοστά, κατά 5 εκατοστά χαμηλότερη από χθες και 51 εκατοστά χαμηλότερη από τη Δευτέρα. Τα σκάφη χρειάζονται μια στάθμη περίπου 1,5 μέτρου στο Κάουμπ για να πλέουν πλήρη φορτίου. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στάθμη κάτω από την οποία διακόπτεται η ναυσιπλοΐα, λέει ο Ρομπέρτο Σπράντσι, διευθυντής του ναυτιλιακού συνεταιρισμού DTG που έχει περίπου 100 φορτηγά πλοία στο Ρήνο. «Συνεχίζουμε σήμερα τους πλόες και θα τους συνεχίσουμε μέχρι να είναι τεχνικά αδύνατο να συνεχιστούν», λέει. Μερικά μεγαλύτερα πλοία και φορτηγίδες δεν μπορούν πλέον να περάσουν από το Κάουμπ και να μπουν στο Ντούισμπουργκ, ενώ οι μεγάλες φορτηγίδες, οι οποίες μεταφέρουν κανονικά 3.000 τόνους καθεμιά, δεν μπορούν πλέον να πλεύσουν, δήλωσε. Τα φορτία μεταφέρονται σε περισσότερες μικρότερες φορτηγίδες οι οποίες μπορούν να πλεύουν σε ρηχά νερά, αυξάνοντας τα κόστη για τους ιδιοκτήτες φορτίων. «Οι πελάτες παραγγέλνουν μόνο τις προμήθειες που χρειάζονται πραγματικά για να συνεχίσουν την παραγωγή», δήλωσε ο Σπράντσι. Η χαμηλή στάθμη των υδάτων του Ρήνου αναμένεται ότι θα πλήξει την παραγωγή σε δύο γερμανικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με άνθρακα. Ο όμιλος χημικών BASF ανακοίνωσε πως δεν μπορεί να αποκλείσει μειώσεις στην παραγωγή του, αν η πτώση της στάθμης των υδάτων του Ρήνου προκαλέσει προβλήματα στον εφοδιασμό. Βρετανία: Στέρεψε για πρώτη φορά η πηγή του ποταμού Τάμεση Η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα ότι τμήματα της νότιας, της κεντρικής και της ανατολικής Αγγλίας έχουν τεθεί επίσημα σε κατάσταση ξηρασίας έπειτα από μια παρατεταμένη περίοδο ζεστού και ξηρού καιρού. Η πηγή του ποταμού Τάμεση έχει στερέψει περισσότερο από ποτέ άλλοτε, καθώς η Αγγλία έχει εισέλθει σε περίοδο ξηρασίας, για την οποία ειδικοί λένε πως η χώρα είναι απροετοίμαστη. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις στις περιοχές που πλήττονται από την ξηρασία θα πρέπει να έχουν «μεγάλη επίγνωση των πιέσεων στους υδάτινους πόρους» και να χρησιμοποιούν το νερό με σύνεση, ανέφερε η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της χώρας. Οι εταιρείες ύδρευσης θα πρέπει να δράσουν για να μειώσουν τις διαρροές στο δίκτυο όσο το δυνατόν γρηγορότερα, καθώς και να λάβουν ευρύτερα μέτρα, σύμφωνα με την βρετανική κυβερνητική υπηρεσία. Το Βρετανικό Γραφείο Μετεωρολογίας (Met Office) ανέφερε πως ο φετινός Ιούλιος ήταν ο πιο ξηρός στην Αγγλία από το 1935 με τη μέση βροχόπτωση να φθάνει τα 23,1 χιλιοστόμετρα, μόλις το 35% του μέσου όρου για τον μήνα αυτό. Για μερικές περιοχές της χώρας ήταν ο πιο ξηρός Ιούλιος στα χρονικά. Ο Τάμεσης εκτείνεται σε μήκος 356 χιλιομέτρων σε όλη τη νότια Αγγλία, περνώντας από το Γκλόστερσαϊρ στα δυτικά και μέσα από το κέντρο του Λονδίνου, προτού χυθεί στη θάλασσα του Έσεξ στα ανατολικά. Η φυσική πηγή που τροφοδοτεί τον ποταμό, γνωστή ως «η πηγή», στερεύει τα περισσότερα καλοκαίρια. Όμως φέτος η έκταση της ξερής κοίτης του ποταμού έχει αυξηθεί σημαντικά περισσότερο σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, σύμφωνα με παρατηρήσεις ειδικών για την προστασία της φύσης. «Ο Τάμεσης θα ήταν κανονικά στην πηγή του -και υπάρχει μια ωραία παμπ δίπλα- περίπου 15 χλμ. προς τα πίσω, δήλωσε στο Reuters ο Άλισντερ Νολ, αξιωματούχος του Rivers Trust, ενώ στέκεται σε ένα μικρό τμήμα του Τάμεση στο Κρίκλεϊντ, περίπου 80 χλμ. δυτικά του Λονδίνου. «Είναι πολύ, πολύ ρηχά εδώ... αλλά δεν χρειάζεται να πάτε πολύ πιο πέρα από αυτό το κομμάτι του Τάμεση προς την πηγή για να βρεθείτε σε ξερό έδαφος. Και, πραγματικά, αυτό το σημείο θα έπρεπε να είναι ακόμη υγρό και θα έπρεπε να είναι πάντοτε υγρό» Η Νολ είπε πως το ρηχό, πιο ζεστό νερό περιέχει λιγότερο οξυγόνο, το οποίο χρειάζονται τα ψάρια και άλλα είδη άγριας ζωής για να ευδοκιμήσουν. Η παμπ Thames Head Inn βρίσκεται στην πλευρά της πηγής, μερικά βήματα από έναν βράχο που σημαδεύει την πηγή του ποταμού στο Γκλόστερσαϊρ. Ο διευθυντής της, ο 31χρονος Ντέιβιντ Μακμίκινγκ, είπε πως ανησυχεί για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον φερώνυμο της παμπ ποταμό. «Εξακολουθεί να είναι η επίσημη πηγή του Τάμεση, άρα ο βράχος θα είναι πάντα εκεί, όμως το αν θα έρθει ή όχι το νερό είναι άλλο ζήτημα», είπε ο Μακμίκινγκ, γεμίζοντας ένα ποτήρι μπίρα πίσω από το μπαρ. Οι πρωτοφανείς υψηλές θερμοκρασίες και η απουσία βροχοπτώσεων έχουν οδηγήσει δύο εταιρίες ύδρευσης στο νότιο τμήμα της χώρας να ανακοινώσουν προσωρινές απαγορεύσεις για το πότισμα. Η Thames Water, που υδροδοτεί 15 εκατ. πελάτες στο Λονδίνο και στη νοτιοανατολική Αγγλία, δήλωσε πως σχεδιάζει να εισαγάγει παρόμοιες περικοπές. Μια τετραήμερη προειδοποίηση για «ακραία ζέστη» τέθηκε σε ισχύ σε τμήματα της Αγγλίας και της Ουαλίας χθες, Πέμπτη. Η μετεωρολογική υπηρεσία εξέδωσε την πρώτη στην ιστορία της ανάλογη προειδοποίηση τον περασμένο μήνα, όταν η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 40 βαθμούς Κελσίου για πρώτη φορά. Η κλιματική ειδικός και υδρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ Χάνα Κλόουκ δήλωσε πως οι λιγοστές βροχοπτώσεις έχουν επιφέρει την πτώση της στάθμης των ποταμών και του υδροφόρου ορίζοντα, ενώ το νερό φεύγει από τα κανάλια για να αρδεύσει τις καλλιέργειες, να γεμίσει τις δεξαμενές πόσιμου νερού και για χρήση στη βιομηχανία. «Αν δεν έχουμε βροχή τον Αύγουστο, πράγματι, αν έχουμε ξηρό χειμώνα, τότε μπορεί να έχουμε σοβαρό πρόβλημα την ερχόμενη άνοιξη και το καλοκαίρι, καθώς πραγματικά δεν θα μας έχουν μείνει καθόλου αποθέματα νερού», είπε ο Κλόουκ. Ο ίδιος είπε πως οι περιορισμοί στο πότισμα από ιδιώτες είναι χρήσιμοι γιατί βοηθούν να αλλάξει η στάση των πολιτών απέναντι στη χρήση νερού, όμως η επένδυση στις υποδομές και μια πολιτική που αποτρέπει την επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής είναι ακόμη πιο σημαντικές

Το μετεωρολογικό φαινόμενο Ελ Νίνιο είναι ένα εκ των πλέον σφοδρών που έχουν καταγραφεί από το 1950 και αναμένεται να ενισχυθεί επιπλέον έως τα τέλη του 2015, προκαλώντας ξηρασία και εκτεταμένες πλημμύρες, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. «Οι εκτεταμένες ξηρασίες και οι καταστροφικές πλημμύρες που πλήττουν σήμερα τις τροπικές και υποτροπικές ζώνες φέρουν την υπογραφή του φαινομένου Ελ Νίνιο, του σφοδρότερου που έχουμε καταγράψει τα τελευταία 15 και πλέον χρόνια» εξήγησε ο Μισέλ Ζαρόντ, ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, ενός οργανισμού του ΟΗΕ. Το Ελ Νίνιο, η υπερθέρμανση των τροπικών περιοχών του Ειρηνικού, η οποία οδηγεί παραδοσιακά σε άνοδο της θερμοκρασίας της Γης και αποτελεί έναν καθοριστικής σημασίας παράγοντα για την πρόκληση ακραίων καιρικών φαινομένων, αναμένεται να ενισχυθεί έως τα τέλη του έτους σύμφωνα με το τελευταίο ενημερωτικό δελτίο που δημοσίευσε ο διεθνής οργανισμός. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας επισημαίνει ότι η μέση ανώτατη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια του τριμήνου στην επιφάνεια των θαλασσών στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού θα ξεπεράσει τη φυσιολογική θερμοκρασία κατά δύο βαθμούς Κελσίου, γεγονός που κατατάσσει το τρέχον Ελ Νίνιο στις τάξεις των πλέον έντονων επεισοδίων που έχουν παρατηρηθεί από το 1950. Παρόμοια αύξηση της θερμοκρασίας του Ειρηνικού Ωκεανού δεν έχει καταγραφθεί παρά 3 φορές κατά τη διάρκεια των 65 τελευταίων ετών: το 1972- 1973, το 1982- 1983, το 1997- 1998. Στη νοτιοανατολική Ασία, το Ελ Νίνιο προκαλεί κυρίως ξηρασία. Αυτό ακριβώς το φαινόμενο έχει ευνοήσει τους τελευταίους μήνες το ξέσπασμα δασικών πυρκαγιών στην Ινδονησία, που είναι από τις πιο καταστροφικές στην ιστορία της περιοχής. Το Ελ Νίνιο επιτείνει επίσης το σχηματισμό καταιγίδων στο ανατολικό και κεντρικό τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας έδωσε στη δημοσιότητα το ενημερωτικό δελτίο την παραμονή μιας διεθνούς διάσκεψης με θέμα το Ελ Νίνιο στη Νέα Υόρκη. «Το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο και η κλιματική αλλαγή που είναι απόρροια της ανθρώπινης δραστηριότητας μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τρόπο πραγματικά πρωτοφανή» υπογράμμισε ο Μισέλ Ζαρόντ. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/149758/oie-fetino-el-ninio-einai-sfodrotero-ton-teleytaion-15-kai-pleon-eton#.VknxT7RFalM.facebook

Η ξηρασία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που άρχισε το 1998 και συνεχίζεται ακόμη, είναι πιθανότατα η χειρότερη των τελευταίων 900 ετών, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η περιοχή που πλήττεται από την ξηρασία, περιλαμβάνει την Κύπρο, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Λίβανο, τη Συρία και ένα μέρος της Τουρκίας. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Γκόνταρντ της NASA και του Γεωπαρατηρητηρίου Λάμοντ-Ντόχερτι του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον κλιματολόγο Μπεν Κουκ, κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Journal of Geophysical Research-Atmospheres» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης. Οι επιστήμονες βάσισαν τις εκτιμήσεις τους κυρίως στην μελέτη δακτυλίων δέντρων, ζωντανών και νεκρών. Τα σχετικά στοιχεία -που αφορούν και την Ελλάδα- περιλαμβάνονται στον λεγόμενο «’Ατλαντα Ξηρασίας Παλαιού Κόσμου». Τα στοιχεία από τα δέντρα συνδυάσθηκαν με περιγραφές του κλίματος από τα ιστορικά κείμενα. Η έλλειψη ή η αφθονία νερού σε μια περιοχή επηρεάζει διαχρονικά την ανάπτυξη των δέντρων. Όσο πιο λεπτοί είναι οι δακτύλιοι, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται ότι είναι η ξηρασία. Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, η ξηρασία μετά το 1998 στην περιοχή του Λεβάντε είναι περίπου 50% πιο έντονη από την πιο ξηρή περίοδο των τελευταίων 500 ετών και 10 έως 20% ξηρότερη από την χειρότερη ξηρασία των προηγούμενων 900 ετών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το βόρειο τμήμα της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, νότια Γαλλία, νότια Ισπανία) τείνουν να είναι ξηρό, όταν η βορειοανατολική Αφρική είναι υγρή -και το αντίστροφο. Οι αυξομειώσεις της ξηρασίας στην Μεσόγειο σχετίζονται με το κλίμα του Ατλαντικού. Κατά περιόδους, στη λεκάνη της Μεσογείου εισέρχονται παρατεταμένα ρεύματα ζεστού και ξηρού αέρα, με συνέπεια να μειώνονται οι βροχές, να ανεβαίνει η θερμοκρασία και τελικά να επικρατεί ξηρασία. Όλα τα κλιματολογικά μοντέλα εκτιμούν ότι το μέλλον της Μεσογείου, ιδίως στης ανατολικής, προβλέπεται ξηρό. Και η νέα μελέτη δείχνει ότι η ξηρασία στο Λεβάντε είναι ο προάγγελος όσων θα ακολουθήσουν. Πηγή: http://www.ellinikigeorgia.gr/xeiroteri-xirasia-900-eton/

Μετά από τη μελέτη δορυφορικών μετρήσεων σε βάθος δεκαετίας, οι επιστήμονες της NASA παρατήρησαν την ανησυχητική τάση πολλές υγρές περιοχές σε όλο τον κόσμο να γίνονται ακόμα πιο υγρές, ενώ αρκετές ξηρές περιοχές γίνονται ακόμα ξηρότερες. Οι ερευνητές εξέτασαν τα δεδομένα από δορυφόρους της NASA μεταξύ 2002 και 2014 και διαπίστωσαν ότι οι περιοχές που έχουν γίνει πιο υγρές περιλαμβάνουν το βόρειο Αμαζόνιο, τον ποταμό Μιζούρι, κομμάτια της Αφρικής, καθώς και άλλα τμήματα των τροπικών περιοχών. Αντίθετα, περιοχές στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη έγιναν ξηρότερες, όπως στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, σε περιοχές της Ινδίας και της Κίνας, και στο μεγαλύτερο μέρος των νότιων και δυτικών Ηνωμένων Πολιτειών. Τα ευρήματα αυτά ήταν μέρος μιας μελέτης που υπολόγισε για πρώτη φορά πώς οι επί χρόνια υγρές καιρικές συνθήκες σε ορισμένα μέρη του κόσμου έχουν αφήσει περισσότερο νερό σε λίμνες, εδάφη και υδροφόρους ορίζοντες, τόσο ώστε να έχουν επίδραση στο ρυθμό αύξησης της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας. Η έρευνα κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσει σε αναπροσαρμογές στους υπολογισμούς για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στις επερχόμενες εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ. Οι ερευνητές δεν μπορούν να πουν εάν και σε ποιο βαθμό οι αλλαγές μπορεί να σχετίζονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη, και όχι με τις φυσικές διακυμάνσεις του κλίματος, εν μέρει επειδή η περίοδος των 12 ετών είναι πολύ μικρή για να εξαχθούν τέτοια συμπεράσματα. Τα ευρήματα της μελέτης όμως ενισχύουν προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι πολλοί από τους μεγάλους υδροφόρους ορίζοντες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στις σημαντικότερες περιοχές παραγωγής τροφίμων, έχουν σημειώσει ραγδαία πτώση. Εξάλλου, πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, και κυρίως στην Κίνα και την Ινδία, ζουν υπό συνθήκες λειψυδρίας για ένα μήνα κάθε χρόνο, και μισό δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν υπό αυτές τις συνθήκες κάθε ημέρα. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/printStory/1069232

Η αποξήρανση της λίμνης Πουπό της Βολιβίας επιβεβαιώθηκε επίσημα ως συνέπεια της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη της χώρας παρείχε τα προς το ζην για τους κατοίκους της περιοχής, αλλά τώρα μόνο το μισό του πληθυσμού παραμένει κοντά στη λίμνη, που αποξηράθηκε πλήρως το περασμένο Δεκέμβριο. Δυστυχώς, οι επιστήμονες λένε ότι η ανάκαμψη πλέον είναι αδύνατη. «Αυτή είναι μια εικόνα του μέλλοντος της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Γερμανός κλιματολόγος Ντιρκ Χόφμαν, ο οποίος μελετά το ρόλο της ανόδου της θερμοκρασίας από την καύση ορυκτών καυσίμων στην τήξη των παγετώνων της Βολιβίας. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ξηρασία λόγω των επαναλαμβανομένων φαινομένων Ελ Νίνιο είναι η κύρια αιτία της φυσικής καταστροφής. Ένας άλλος παράγοντας είναι η εκμετάλλευση των ποταμών που τροφοδοτούν τη λίμνη για λόγους γεωργίας και εξόρυξης. Το ευαίσθητο οικοσύστημα της Βολιβίας έχει δεχθεί μεγάλη πίεση κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών, με τη μέση θερμοκρασία να σημειώνει αύξηση κατά περίπου ένα βαθμό Κελσίου. Η αποξήρανση της λίμνης έχει επίσης σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τους κατοίκους της περιοχής οι οποίοι έπαυσαν τις αλιευτικές δραστηριότητες, πούλησαν τα ζώα τους και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τους παραλίμνιους οικισμούς. Τα τελευταία τρία χρόνια ο μισός πληθυσμός έχει φύγει από την περιοχή για οικονομικούς λόγους, αφήνοντας πίσω κυρίως ηλικιωμένους κατοίκους. Τουλάχιστον 3.250 κάτοικοι έχουν δεχθεί ανθρωπιστική βοήθεια, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βολιβίας. Η στάθμη της λίμνης έχει μειωθεί στο μόλις δύο τοις εκατό του αρχικού της επιπέδου. Η παρουσία των ζώων έχει επίσης επηρεαστεί, καθώς περίπου 75 είδη πτηνών έχουν εξαφανιστεί από τη λίμνη. Η κυβέρνηση έχει ήδη ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση 140 εκατομμύρια δολάρια για έργα αποκατάστασης, αλλά η ερευνητική κοινότητα της Βολιβίας δεν είναι αισιόδοξη για την έκβαση των προσπαθειών. Η λίμνη, η οποία κάποτε είχε επιφάνεια 4.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είχε εξατμιστεί και το 1994, αλλά κατάφερε να ανακάμψει μετά από κάποια χρόνια. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1058738/bolibia-oristiki-apoksiransi-tis-deuteris-megaluteris-limnis-tis-xoras-logo-klimatikis-allagis

«Η ερημοποίηση συνιστά τεράστια απειλή ειδικά για τη λεκάνη της Μεσογείου» επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός. «Η γνώση αυτή προέρχεται τόσο από τα μοντέλα προβλέψεων για τα επόμενα 70 με 80 χρόνια όσο και από το παρελθόν» επισημαίνει ο ίδιος. Όπως υπενθυμίζει, ο πρώτος που περιέγραψε αυτό το φαινόμενο ήταν ο Αριστοτέλης στα «Μετεωρολογικά» του. «Εκεί αναρωτιέται πώς έγινε έρημος η Σαχάρα. Και αναφέρεται σε μια μεγάλη κλιματική αλλαγή για τους μηχανισμούς της οποίας θέτει ερωτήματα» λέει. Εκατό χώρες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, το ένα τρίτο των εδαφών της οποίας υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο είναι οι αριθμοί της ερημοποίησης, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, ο οποίος καθιέρωσε την 17η Ιουνίου ως παγκόσμια ημέρα ευαισθητοποίησης για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Οι αριθμοί λένε ακόμη πως έως το 2025 περισσότεροι από 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα έρθουν αντιμέτωποι με το πρόβλημα της παντελούς έλλειψης νερού, ενώ τα δυο τρίτα του πλανήτη θα ζουν με την αγωνία της εξάντλησης των αποθεμάτων. Λένε ακόμη πως η ερημοποίηση θα προκαλέσει περισσότερους θανάτους από κάθε άλλη φυσική καταστροφή και πως εξαιτίας του φαινομένου περισσότεροι από 135 εκατομμύρια άνθρωποι θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Αν υπάρχει μια σημαντική διαφορά με το παρελθόν αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία εκδηλώνεται το φαινόμενο. Και σε αυτή την ιλιγγιώδη ταχύτητα πρωτεύοντα ρόλο έχει ο άνθρωπος. «Το χαρακτηριστικό της αποσταθεροποίησης του κλίματος που οφείλεται στον άνθρωπο είναι ότι η αποσταθεροποίηση αυτή εκδηλώνεται σε πολύ μικρή χρονική περίοδο. Στο παρελθόν η αλλαγή αυτή ξεκινούσε και ολοκληρωνόταν σε ένα διάστημα χιλιάδων ετών» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός. «Σήμερα ξέρουμε ότι υπήρξε μια παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας στην εποχή του χαλκού, η οποία σύμφωνα με κάποιους μελετητές διήρκησε τριάντα χρόνια και σύμφωνα με άλλους ακόμη και τριακόσια. Είναι η περίοδος που κατέβηκαν οι Δωριείς από τον Βορρά και κατέλαβαν το Άργος και τις Μυκήνες για να αλλάξει η ροή της Ιστορίας», λέει ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός. Η ανατολική Πελοπόννησος, που κατέλαβαν τότε οι Δωριείς, θεωρείται σήμερα υψηλού κινδύνου. Στο κόκκινο βρίσκονται ακόμη όλα τα νησιά του Αιγαίου, καθώς και τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας, καθώς και της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Θράκης, όπως και η Κεντρική και η Νοτιοανατολική Κρήτη. Επιστρέφοντας στο παρελθόν, άλλες γνωστές περίοδοι ξηρασίας ήταν αυτή που ξεκίνησε περίπου το 100 μΧ, ενώ άλλη μία σημειώθηκε κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους. «Πιο πρόσφατα, τη δεκαετία του 1970, ξεκίνησε μια νέα περίοδος ξηρασίας στη Βορειοδυτική Αφρική, η οποία διαρκεί δυστυχώς μέχρι σήμερα. Από εκείνη την περιοχή είχαμε τους πρώτους οικολογικούς πρόσφυγες καθώς εξαιτίας της ξηρασίας επεκτάθηκε η έρημος προς τη Σαβάνα» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Ζερεφός. «Ξέρουμε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας στη Βόρεια Αφρική κατεβαίνει και ότι σε οάσεις όπως είναι η Φαράν, στη χερσόνησο του Σινά, που άλλοτε ανέβλυζε το νερό επίγεια -κι εγώ θυμάμαι ως παιδί- τώρα είναι σε βάθος πάνω από 20 και 30 μέτρα. Το γεγονός ότι αυτή η αλλαγή επισυμβαίνει στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου σημαίνει πολλά. Το κλίμα πάντα άλλαζε. Αλλά η ανθρώπινη παρέμβαση επέτεινε αυτές τις αλλαγές και γι’ αυτό βλέπουμε αυτά τα φαινόμενα» προσθέτει. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο άνθρωπος ευθύνεται κατά 30% με 35% για την αλλαγή του κλίματος. «Εάν δεν κάνουμε κάτι σε λίγο θα ευθύνεται κατά 70% και 80%» επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δασικές πυρκαγιές, ξερά πηγάδια και καλλιέργειες υπό απειλή: πριν καν μπει το καλοκαίρι και η ξηρασία απειλεί ήδη ένα μέρος της Ευρώπης, από την Ανατολή έως τον Βορρά, έπειτα από μια χρονιά, το 2018, όπου η βροχή ήταν ήδη ένα σπάνιο φαινόμενο. «Εάν η ξηρά περίοδος συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, θα μπορούσαμε να έχουμε την ίδια ξηρασία με το 2018 ή και ακόμα χειρότερα» προειδοποιεί η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γερμανίας (DWD), όπου η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική στο ανατολικό τμήμα της χώρας, κοντά στα σύνορα με την Πολωνία και την Τσεχία. Την ίδια ώρα, οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με τις φλόγες, με την έκταση των πυρκαγιών να είναι ακόμα περιορισμένη, το φαινόμενο, ωστόσο, να είναι σίγουρα ασυνήθιστο για την εποχή. «Σαβάνα» Οι αγροί στην περιοχή του Βραδεμβούργου, στα περίχωρα του Βερολίνου, παραπέμπουν σε σαβάνα, καθώς από τις αρχές του έτους έχει ελάχιστα βρέξει. Οι μετεωρολόγοι προβλέπουν για τις επόμενες ημέρες βροχοπτώσεις στη Γερμανία και στην κεντρική Ευρώπη, όμως το νερό που θα πέσει δεν θα επαρκέσει για να καλυφθεί το κενό. «Οι συνθήκες ανάπτυξης της βλάστησης το 2019 σε περιοχές της Γερμανίας είναι ξεκάθαρα δυσχερέστερες σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο» σημείωσε ο επικεφαλής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Ούντο Μπους, δεδομένης της ξηρασίας που έπληξε τη χώρα το 2018. Η γερμανική κυβέρνηση χρειάστηκε να εκταμιεύσει ήδη κονδύλια που διέθεσε ως στήριξη στους αγρότες για τις απώλειες που υπέστησαν στη συγκομιδή. Στη γειτονική Αυστρία, οι πρώτες ενδείξεις ξηρασίας είναι ορατές στο ανατολικό και το βόρειο τμήμα της χώρας, εγείροντας φόβους για μεγαλύτερες ζημίες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Σε ορισμένες περιοχές, ο όγκος της βροχής που έπεσε τις τελευταίες εβδομάδες έφθασε μόλις μεταξύ του ¼ και του μισού του μέσου επίπεδου των τελευταίων 10 ετών. Η Τσεχία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με την ξηρασία: το 99% των εδαφών της θεωρείται ήδη ότι έχει πληγεί, ενώ η περιοχή στο βορειοδυτικό τμήμα της πρωτεύουσας Πράγας είναι η πλέον πληγείσα. Οι καλλιέργειες έχουν σταματήσει να αναπτύσσονται εδώ και εβδομάδες. Σε πολλά χωριά, τα πηγάδια έχουν στερέψει, αναγκάζοντας τους πολίτες να βρίσκουν άλλα μέσα για να προμηθευτούν νερό. Πυρκαγιές στην Σκανδιναβία Στη Σουηδία ξέσπασαν πυρκαγιές σε δάση και χαμηλή βλάστηση. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις δίνουν μάχη σε περίπου 10-15 πύρινα μέτωπα καθημερινά αυτήν την εβδομάδα, ιδίως στο νότιο τμήμα της χώρας, έπειτα από έναν μήνα Απρίλιο, κατά τον οποίο δεν έπεσε ούτε μία σταγόνα βροχής. Στο σοβαρότερο μέτωπο, που εκτείνεται σε 3.000 στρέμματα, οι αρχές διέταξαν την εκκένωση περίπου πενήντα ανθρώπων στο βόρειο τμήμα της χώρας. Στη Νορβηγία, η πιο απειλητική εστία, στην κοινότητα Σοκντάλ (νοτιοδυτικά) τέθηκε υπό έλεγχο, όμως περίπου 70 πυροσβέστες, με τη συνδρομή ενός ελικοπτέρου, επιχειρούν σήμερα για να σβήσουν τις εστίες που επιμένουν σε μια περιοχή 7.500 στρεμμάτων, η οποία καταστράφηκε αυτήν την εβδομάδα από τις φλόγες.

Πολλά και ενδιαφέροντα προκύπτουν από πρόσφατη έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (AGRI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με θέμα τις «Συνέπειες της κλιματικής αλλαγής για τη γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Σύμφωνα με αυτήν, η φιλοδοξία απουσιάζει από τα μέτρα μετριασμού του φαινομένου, τη στιγμή που η αναγκαιότητα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού τους φαντάζει εντονότερη από ποτέ. Παράλληλα, τα συμπεράσματα επιβεβαιώνουν τις φωνές που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τα κράτη της Νότιας Ευρώπης, τα οποία έχουν πολύ περισσότερα να χάσουν από τη νέα τάξη πραγμάτων. Η έρευνα πραγματεύεται τις επιπτώσεις για τον κλάδο της γεωργίας, στη σκιά της Διάσκεψης COP21 του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι (2015), αλλά και των πρόσφατων προτάσεων πολιτικής της ΕΕ, οι οποίες αφορούν το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030. Παράλληλα, εστιάζει στον ρόλο που διαδραματίζει η ΚΑΠ στην υποστήριξη της δράσης για το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα αναλογίζεται τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να διαμορφωθεί μετά το 2020, προκειμένου να συνδράμει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την προσαρμογή του αγροτικού τομέα στην κλιματική αλλαγή. Αλλαγές Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, οι υψηλότερες θερμοκρασίες μπορεί να αυξήσουν την παραγωγικότητα στη Βόρεια Ευρώπη, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για τους αγρότες εκεί. Απεναντίας, τα ακραία φαινόμενα καύσωνα και ξηρασίας αναμένεται να παρεμποδίσουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών στα νότια της ηπείρου. Μάλιστα, στην έρευνα διατυπώνεται ρητά ότι παραλλαγές στη θερμοκρασία, συμπεριλαμβανομένων των ακραίων κυμάτων καύσωνα, έχουν ήδη επιφέρει αλλαγές στην καταλληλότητα των καλλιεργειών σε περιοχές της Ευρώπης, σε μια διαδικασία που πιθανώς θα συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό. Δημιουργείται έτσι μία Ευρώπη δύο ταχυτήτων στις αγροτικές προοπτικές. Η συγκεκριμένη κατάσταση ίσως εξηγεί τον σχετικό εφησυχασμό και την απουσία διορατικότητας που διακατέχει τις λύσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, εφόσον είναι αρκετοί αυτοί που πρόκειται να ευνοηθούν σε μεμονωμένους τομείς από τις ανωτέρω μεταβολές. Πάντως, συνολικά κανείς δεν πρόκειται να βγει κερδισμένος, καθώς οι πολυάριθμες επιπτώσεις είναι σημαντικές και δύσκολα αντιμετωπίσιμες. Συνέπειες Αναλυτικά, στον Νότο, η άνοδος της θερμοκρασίας θα οδηγήσει σε θερμική καταπόνηση τη φυτική παραγωγή, ενώ η ζέστη, σε συνδυασμό με την υψηλή υγρασία, θα έχει ως αποτέλεσμα το στρεσάρισμα και τη θνησιμότητα του ζωικού κεφαλαίου. Η μείωση των καλοκαιρινών βροχοπτώσεων θα επηρεάσει δραστικά τα αποθέματα νερού και θα φέρει ξηρασία, ελαττώνοντας τον υδροφορέα και τον ρυθμό αναπλήρωσης των υπόγειων υδάτων. Θα προκύψει, επίσης, αύξηση της αλατότητας του νερού, αλλά και των προβλημάτων που προκαλούν τα παράσιτα και οι ασθένειες στα υδάτινα ρεύματα. Σφοδρότατο πλήγμα θα επιφέρουν οι πυρκαγιές, με τη συχνότητα κινδύνου τους να αυξάνεται με υψηλή ετήσια διακύμανση, απειλώντας πρωτίστως τα δάση, μα και την καλλιεργήσιμη γη. Μικρότερες ζημιές στις καλλιέργειες θα προκαλέσει ο δυνατός άνεμος, όπως και η εξάπλωση των επιβλαβών οργανισμών και των ασθενειών, η οποία θα χτυπήσει αμφότερα τα σπαρτά και το ζωικό κεφάλαιο. Τέλος, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η σημαντικότητα των επιπτώσεων είναι σταθερά μεγαλύτερη σε σχέση με τις βορειότερες περιοχές της ηπείρου, όπου η βλαβερή δράση τους είναι συνήθως πιο ήπια. Τα πορίσματα Οι ανωτέρω εξελίξεις δεν έρχονται σαν κεραυνός εν αιθρία, καθώς κατά το παρελθόν πλήθος φορέων διατυμπάνιζαν το αυτονόητο. Ενδεικτικά, το 2009, το ερευνητικό πρόγραμμα PESETA προέβλεπε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλογα με το σενάριο, στη μεν Νότια Ευρώπη από μηδενικές μεταβολές έως 27% μείωση της παραγωγής, στη δε Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη αύξηση έως και 40%. Αντίστοιχα και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2017, επισημαίνεται ότι η Νότια Ευρώπη θα αποτελέσει ένα από τα «καυτά σημεία» της κλιματικής αλλαγής. Πηγή: http://www.ypaithros.gr/eurwpaiko_koinovoulio-eurwpi-dyo-taxititwn-kai-stin-agrotiki-drastiriotita-logw-klimatikis-allagis/

Ο κυβερνήτης της πολιτείας της Καλιφόρνια, Τζέρι Μπράουν, ανακοίνωσε την Παρασκευή το επίσημο τέλος της ξηρασίας που διήρκεσε περισσότερο από πέντε χρόνια και προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές στο περιβάλλον και την οικονομία της περιοχής. Παρά την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για λόγους ξηρασίας σε όλες τις επαρχίες, πλην τεσσάρων, ο κυβερνήτης διατήρησε σε ισχύ τις απαιτήσεις περί υποβολής εκθέσεων της κατάστασης του νερού, καθώς και απαγορεύσεις σχετικά με πρακτικές όπως το πότισμα στη διάρκεια βροχοπτώσεων ή μετά από αυτές, καθώς και το βρέξιμο των πεζοδρομίων. «Αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει επιτέλους τελειώσει, αλλά η επόμενη περίοδος ξηρασίας ίσως έρθει πιο γρήγορα από ό,τι αναμένουμε», δήλωσε ο Μπράουν. «Η προστασία του περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση των υδάτινων πόρων πρέπει να παραμείνει ένας τρόπος ζωής για όλους μας», πρόσθεσε. Στις επαρχίες Φρέσνο, Κινγκς, Τουλέιρ και Τουόλουμν, τα προγράμματα έκτακτης ανάγκης για πόσιμο νερό θα παραμείνουν ως έχουν. Τα τελευταία χρόνια, χιλιάδες άνθρωποι σε αυτές τις περιοχές, ιδίως σε φτωχές ή λατινοαμερικάνικες κοινότητες, έμειναν χωρίς τρεχούμενο νερό, κυρίως επειδή τα υδραγωγεία δεν είχαν διαρκή, ανεξάρτητη παροχή και τα πηγάδια τους στέρευσαν. Αρκετές κοινότητες αναγκάστηκαν να στηριχθούν εξ ολοκλήρου σε παραδόσεις εμφιαλωμένου νερού ή σε μικρές δεξαμενές για πόση και οικιακή χρήση. Η βαριά βροχόπτωση του περασμένου χειμώνα δεν κατάφερε να αναπληρώσει πλήρως τους μειωμένους πόρους, ενώ η ζημιά σε πολλούς υδροβιότοπους ίσως είναι μη αναστρέψιμη. «Η ξηρασία μείωσε τη γεωργική παραγωγή σε ορισμένες περιοχές, σκότωσε κατά εκτίμηση 100 εκατομμύρια δέντρα, έβλαψε την άγρια ​​ζωή και διέκοψε την παροχή πόσιμου νερού για πολλές αγροτικές κοινότητες», αναφέρει η δήλωση του κυβερνήτη. «Οι συνέπειες των εκατομμυρίων νεκρών δέντρων και των εξαντλημένων υπόγειων υδάτων θα συνεχίσουν για χρόνια να ταλανίζουν πολλές περιοχές της πολιτείας». Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1223687/kalifornia-episimo-telos-stin-ksirasia-meta-apo-pente-xronia

Τους τελευταίους μήνες αρκετές χώρες της νότιας Αφρικής έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της ιδιαίτερα σκληρής ξηρασίας. Οι δυσμενείς συνθήκες έχουν επιδεινωθεί από τις επιδράσεις του φαινομένου Ελ Νίνιο, οδηγώντας σε αποτυχία καλλιεργειών, θανάτους ζώων, και μία κρίση τροφίμων που επηρεάζει περισσότερα από 32 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι αφρικανικές χώρες που έχουν επηρεαστεί αρνητικά από την ξηρασία κατά τους τελευταίους μήνες καταγράφηκαν από μία νέα έκθεση του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ) των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, πρόκειται για την ξηρότερη διετή περίοδο στην περιοχή από το 1981. Το Λεσότο, το Μαλάουι, η Σουαζιλάνδη, η Νότια Αφρική και η Ζιμπάμπουε είναι μεταξύ των χωρών που έχουν δηλώσει κάποια μορφή έκτακτης ανάγκης, με την τελευταία να έχει δεχθεί ίσως τα σοβαρότερα πλήγματα. «Η χώρα προέρχεται από μια πολύ φτωχή γεωργική σεζόν, που παρήγαγε μόλις το 40 τοις εκατό της κανονικής παραγωγής καλαμποκιού. Πρόκειται για μία ήδη εύθραυστη αγροτική οικονομία», εξηγεί ο Άντριου Οντέρο, αναλυτής επισιτιστικής ασφάλειας του προγράμματος. Τον Φεβρουάριο, οι αξιωματούχοι της χώρας ζήτησαν τόσο εγχώριες όσο και διεθνείς ενισχύσεις συνολικού ύψους 1,5 δις δολαρίων, προκειμένου να εξασφαλίσουν τρόφιμα για τους αγρότες των οποίων οι καλλιέργειες έχουν καταστραφεί ανεπανόρθωτα από την πενιχρή συγκομιδή της προηγούμενης σεζόν και τις συνέπειες του Ελ Νίνιο. Η κατάσταση ίσως επιδεινωθεί αργότερα φέτος, καθώς υπάρχει μια πιθανότητα 50 τοις εκατό ότι θα εκδηλωθεί το φαινόμενο Λα Νίνια στην περιοχή κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές πλημμύρες. Πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1104445/to-el-ninio-kai-i-ksirasia-apeiloun-32-ekatommuria-afrikanous