Αναζήτηση στην κοινότητα

Η Καρχηδόνα, μία από τις λαμπρότερες πόλεις του αρχαίου κόσμου, καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Σήμερα τα ερείπιά της, ενταγμένα στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, απειλούνται από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής: την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την αυξημένη αλατότητα και την επιταχυνόμενη διάβρωση των ανέμων, σύμφωνα με την Τhe Art Newspaper. Η φθορά από τους αλμυρούς ανέμους είναι εμφανής στα Λουτρά του Αντωνίνου, ένα από τα μεγαλύτερα ρωμαϊκά λουτρικά συγκροτήματα στον κόσμο και το μοναδικό στην αφρικανική ήπειρο. Πολλοί κίονες έχουν ήδη περιφραχθεί για προστασία. Στον κοντινό Φοινικικό Λιμένα, που εξυπηρετούσε Καρχηδονίους και Ρωμαίους, τμήματα του νησιού υποχωρούν σταδιακά στη θάλασσα. «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί σήμερα μία από τις σοβαρότερες και πιο απτές απειλές για την αρχαιολογική κληρονομιά, ιδιαίτερα στις παράκτιες ζώνες της Μεσογείου.» Ιστορικός χάρτης της περιοχής της Τύνιδας (1903), που δείχνει τον Άγιο Λουδοβίκο της Καρχηδόνας ανάμεσα στο Σιντί Μπου Σαΐντ και το Λε Κραμ, Πηγή: Wikipedia «Τα μνημεία αυτά δοκιμάζονται τόσο από τον χρόνο όσο και από το κλίμα, και η προστασία τους απαιτεί στενή παρακολούθηση και έγκαιρες παρεμβάσεις», σημειώνει ο Λορέντσο Νίγκρο, διευθυντής της Αρχαιολογικής Αποστολής του Πανεπιστημίου Σαπιέντσα της Ρώμης. «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί σήμερα μία από τις σοβαρότερες και πιο απτές απειλές για την αρχαιολογική κληρονομιά, ιδιαίτερα στις παράκτιες ζώνες της Μεσογείου». Το ζήτημα απασχόλησε έντονα και την UNESCO. Στην 47η Σύνοδο της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, τον Ιούλιο, η γενική διευθύντρια του Οργανισμού, Οντρε Αζουλέ, προειδοποίησε ότι η κλιματική αλλαγή συγκαταλέγεται στους πιο κρίσιμους κινδύνους για τα μνημεία του κόσμου. Αναφέρθηκε μάλιστα σε πρόσφατη μελέτη της UNESCO και του World Resources Institute, η οποία έδειξε ότι σχεδόν το 73% των χώρων Παγκόσμιας Κληρονομιάς είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι σε υδατικούς κινδύνους, όπως η ξηρασία, η λειψυδρία και οι παράκτιες πλημμύρες. «Ο τρόπος που θα αντιδράσουμε στην κλιματική αλλαγή θα καθορίσει και το μέλλον της κληρονομιάς μας.» Χάρτης της Μεσογείου το 218 π.Χ., Πηγή: Wikipedia Την ανησυχία αυτή ενισχύει και μεγάλη έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2022 στο περιοδικό Nature Climate Change. Στη μελέτη χαρτογραφήθηκαν 284 πολιτιστικά και φυσικά μνημεία κατά μήκος των 300.000 χλμ. της αφρικανικής ακτογραμμής. Από αυτά, ήδη τα 56 (20%) υφίστανται σοβαρές επιπτώσεις από πλημμύρες και διάβρωση· μέχρι το 2050 ο αριθμός τους αναμένεται να ξεπεράσει τα 190, εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχιστούν με τους ίδιους ρυθμούς. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας οφείλεται τόσο στην τήξη των πάγων όσο και στη θερμική διαστολή των υδάτων λόγω της υπερθέρμανσης. «Τα μνημεία αυτά δοκιμάζονται τόσο από τον χρόνο όσο και από το κλίμα, και η προστασία τους απαιτεί στενή παρακολούθηση και έγκαιρες παρεμβάσεις.» Στήλη με φοινικική αναθηματική επιγραφή, μοτίβο φοινικόδεντρου και σύμβολο της Τανίτ, από το τοφέτ της Καρχηδόνας, που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Λυών., Πηγή: Wikipedia Ανάμεσα στα μνημεία που κινδυνεύουν είναι το νησί Κούντα Κίντε στη Γκάμπια, που πέρασε στην κατοχή των Πορτογάλων το 1456 και αποτέλεσε κομβικό σημείο του δουλεμπορίου, αντιπροσωπεύοντας μια «σημαντική, αν και επώδυνη, περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας», όπως τονίζει η UNESCO. Στη λίστα περιλαμβάνεται επίσης η Σαβράθα, το εμπορικό λιμάνι του 2ου αιώνα στη Λιβύη, με το περίφημο αμφιθέατρό της, που είχε εξεταστεί ως πιθανός χώρος για την τελευταία συναυλία των Beatles, πριν εκείνοι καταλήξουν στην ταράτσα της δισκογραφικής τους στο Λονδίνο. Ερείπια της Καρχηδόνας, Πηγή: Wikipedia Στρατιωτική ισχύς Η Καρχηδόνα, που ιδρύθηκε από Φοίνικες στη σημερινή Τυνησία, εξελίχθηκε σε μία από τις ισχυρότερες δυνάμεις της Μεσογείου. Ο πλούτος της, η υπεροχή στη ναυσιπλοΐα και η στρατιωτική της ισχύς της επέτρεψαν να επεκταθεί στην Ιταλία. Κορυφαία μορφή της ήταν ο Αννίβας, ο οποίος διέσχισε τις Άλπεις με στρατό και πολεμικούς ελέφαντες. Παρά την παραμονή του στη Νότια Ιταλία για 15 χρόνια, δεν κατόρθωσε να καταλάβει τη Ρώμη. Οι τρεις Καρχηδονιακοί Πόλεμοι, που διήρκεσαν συνολικά 118 χρόνια με 43 χρόνια ενεργών συγκρούσεων, κατέληξαν στην τριετή πολιορκία και ολοκληρωτική καταστροφή της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους. Πάνω από 100.000 κάτοικοι σφαγιάστηκαν ή υποδουλώθηκαν. Αργότερα η πόλη ξαναχτίστηκε ως κέντρο της ρωμαϊκής Αφρικής, μέχρι να ισοπεδωθεί εκ νέου από τους Άραβες τον 7ο αιώνα. Πτώση της Καρχηδονιακής Αυτοκρατορίας: Η Καρχηδόνα ηττήθηκε από τη Ρώμη στον Α΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο (264–241 π.Χ.), αν και αρχικά κατόρθωσε να ανακάμψει, τελικά γνώρισε την ήττα στον Β΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο (218–201 π.Χ.) και κατακτήθηκε οριστικά από τους Ρωμαίους στον Γ΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο (149–146 π.Χ.), Πηγή: Wikipedia Σήμερα, τα ερείπια που άντεξαν πάνω από δύο χιλιετίες βρίσκονται αντιμέτωπα με έναν νέο εχθρό: την κλιματική αλλαγή. «Στην Καρχηδόνα απαιτούνται άμεσα μέτρα προστασίας», τονίζει ο Νίγκρο. «Ειδικά στα Φοινικικά Λιμάνια και στα Λουτρά του Αντωνίνου χρειάζεται συνδυασμός λύσεων: μερική επανεπίχωση ευαίσθητων τμημάτων, ενίσχυση της ρωμαϊκής λιθοδομής και κατασκευή στεγάστρων για την προστασία από τα πιο επιθετικά καιρικά φαινόμενα». Η μελέτη στο Nature Climate Change υπογραμμίζει ότι ο περιορισμός των εκπομπών μπορεί να μειώσει αισθητά τις απώλειες. «Ο τρόπος που θα αντιδράσουμε στην κλιματική αλλαγή θα καθορίσει και το μέλλον της κληρονομιάς μας», τονίζει ο Νίκολας Σίμπσον από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν. «Στην Καρχηδόνα απαιτούνται άμεσα μέτρα προστασίας.» Αρχαιολογικός Χώρος της Καρχηδόνας, Πηγή: Wikipedia Αρχαιολογικός Χώρος της Καρχηδόνας, Πηγή: Wikipedia Για τον Νίγκρο, η λύση βρίσκεται στον συνδυασμό μείωσης εκπομπών με στοχευμένες παρεμβάσεις επιτόπου. «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η πολιτιστική κληρονομιά βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Δεν αρκεί μόνο η μείωση των εκπομπών· απαιτείται σοβαρή επένδυση στην έρευνα, την παρακολούθηση, την εκπαίδευση και την πρόληψη». Και καταλήγει: «Η προστασία της Καρχηδόνας και παρόμοιων μνημείων δεν είναι μόνο θέμα ιστορικής μνήμης. Η αρχαιολογική κληρονομιά αποτελεί θεμέλιο για την ταυτότητα, την εκπαίδευση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η διαφύλαξή της απέναντι στην κλιματική αλλαγή είναι παγκόσμια ευθύνη». *Κεντρική Φωτογραφία: Σύγχρονη αναπαράσταση της Καρχηδόνας. Το κυκλικό λιμάνι στο προσκήνιο είναι το Κόθων, το στρατιωτικό λιμάνι της Καρχηδόνας, όπου αγκυροβολούσαν όλα τα πολεμικά πλοία της (διήρεις), Πηγή: Wikipedia View full είδηση

Οι υποδομές, από τους δρόμους έως τα ενεργειακά δίκτυα και τα συστήματα ύδρευσης, αποτελούν ένα είδος κληρονομιάς. Δεν πρόκειται για βραχυπρόθεσμες επενδύσεις αλλά για θεμέλια που διαμορφώνουν το μέλλον, επομένως, οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα για τον τρόπο και τον τόπο κατασκευής των έργων καθορίζουν την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και την ευημερία των επόμενων γενιών. Όμως, η ταχεία εμφάνιση της κλιματικής αλλαγής θα υπονομεύσει τα οφέλη των υποδομών για τις επόμενες γενιές. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Έρης Δρίβα στο economix.gr, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει αυξηθεί σε ρεκόρ 0,26 °C ανά δεκαετία, ενώ η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προβλέπει ότι ο ρυθμός της υπερθέρμανσης από σήμερα έως το 2050 θα είναι περίπου 26% ταχύτερος από τον ρυθμό που καταγράφηκε από το 1970 έως σήμερα. Αυτό καθιστά την κλιματική προστασία των υποδομών όχι μόνο τεχνική ή οικονομική αναγκαιότητα, αλλά και ηθική υποχρέωση, όπως επισημαίνει σε άρθρο του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Καθώς το κλίμα αλλάζει πιο γρήγορα και πιο σοβαρά από ό,τι έχει καταγραφεί στην ιστορία, δεν μπορούμε πλέον να σχεδιάζουμε υποδομές με βάση το παρελθόν. Ωστόσο, αυτό ακριβώς συνεχίζει να συμβαίνει: δρόμοι, σιδηρόδρομοι, κτίρια και αποχετευτικά συστήματα κατασκευάζονται σήμερα με βάση κλιματικές παραμέτρους που δεν θα ισχύουν πλέον στο μέλλον. Αυτό δεν είναι απλώς κακός σχεδιασμός, είναι άδικο για τις γενιές που θα κληρονομήσουν τις συνέπειες. Παρά την ηθική αυτή επιταγή, πολλά από τα εργαλεία πολιτικής που χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση των φυσικών απειλών για τις υποδομές και τη διατήρηση της ακεραιότητας των υποδομών βασίζονται σε προηγούμενες υποθέσεις που γίνονται γρήγορα ξεπερασμένες. Για παράδειγμα, η ανάλυση κόστους-οφέλους (CBA) των υποδομών βασίζεται συχνά σε υπολογισμούς αναμενόμενης αξίας με βάση ιστορικά δεδομένα, υποθέτοντας ότι η κλιματική και μετεωρολογική μεταβλητότητα θα παραμείνει εντός των προτύπων του παρελθόντος. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή εισάγει μη γραμμικότητες, σημεία καμπής και βαθιά αβεβαιότητα, όπως ο ρυθμός της παγκόσμιας θέρμανσης, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Υπό το πρίσμα αυτό, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η CBA πρέπει να γίνει πιο ολιστική και να λαμβάνει υπόψη περισσότερες παραμέτρους και «άξονες ευπάθειας» στην κλιματική αλλαγή, όπως η ανθρώπινη υγεία και οι κοινωνικοοικονομικοί καθοριστικοί παράγοντες της ανθεκτικότητας. Μόνο τότε μπορεί να γίνει βαθιά κατανοητή μια μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της ακεραιότητας και της αποτελεσματικότητας των υποδομών σε επίπεδο συστημάτων. Επιπλέον, τα προεξοφλητικά επιτόκια – βασικός παράγοντας για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των υποδομών – καθίστανται επίσης ένας ξεπερασμένος μηχανισμός στην εποχή της κλιματικής αλλαγής. Τα προεξοφλητικά επιτόκια είναι το επιτόκιο με το οποίο εκτιμάται ότι οι υποδομές χάνουν τη λειτουργική δημόσια αξία τους με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι τα προεξοφλητικά επιτόκια πρέπει να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η παγκόσμια ανάγκη για διαγενεακή ανθεκτικότητα έναντι αβεβαιότητας. Ομοίως, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι υπάρχει ηθική επιταγή να επανεξεταστούν τα προεξοφλητικά επιτόκια, προκειμένου να ληφθεί μέριμνα για την ευημερία και την ανθεκτικότητα των μελλοντικών γενεών. Αλλαγή της σκέψης βάσει τεκμηρίων Ενώ πολλές χώρες υστερούν στην ενημέρωση της βάσης τεκμηρίων για την προστασία των μελλοντικών γενεών, ορισμένες κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο εισάγουν μια μακροπρόθεσμη προοπτική στις αξιολογήσεις των υποδομών. Για παράδειγμα, έργα όπως το μετρό του Σίδνεϊ έχουν ενσωματώσει την ανθεκτικότητα στο κλίμα σε κάθε στάδιο του σχεδιασμού. Τα συστήματά του έχουν κατασκευαστεί ώστε να λειτουργούν σύμφωνα με τις προβλέψεις για τη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις για το έτος 2070. Αυτός ο προληπτικός σχεδιασμός διασφαλίζει ότι η υποδομή θα παραμείνει λειτουργική για δεκαετίες, μειώνοντας την πιθανότητα οι μελλοντικοί χρήστες να επιβαρυνθούν με το κόστος έκτακτων αναβαθμίσεων, διακοπών ή βλαβών. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το Worcester της Μασαχουσέτης, όπου οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε πράσινες υποδομές μέσω του Green Worcester Plan αναπτύσσουν υποδομές, ιδίως για την αποστράγγιση των ομβρίων υδάτων, όχι για το παρόν αλλά για το μέλλον. Σε πόλεις όπως το Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, η εφαρμογή του εργαλείου InVEST επέτρεψε την ανάλυση της μακροπρόθεσμης ολοκληρωμένης χρήσης του νερού σε τέσσερα διαφορετικά σενάρια κλιματικής αλλαγής σε επίπεδο κτιρίου, γειτονιάς και πόλης. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους σχεδιαστές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες μακροπρόθεσμες αποφάσεις με βάση μια πληθώρα κλιματικών σεναρίων για το μέλλον, και όχι μόνο ένα μοναδικό κλιματικό σενάριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λύσεις βασισμένες στη φύση με μακροπρόθεσμη κοινωνικο-οικολογική προοπτική έναντι μελλοντικών πλημμυρικών φαινομένων. Ένα άλλο παράδειγμα προέρχεται από τη Μοζαμβίκη, όπου η κλιματική προστασία στην παράκτια πόλη Beira έχει συμβάλει στη μείωση του κινδύνου πλημμύρας για το 40% του πληθυσμού της. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την αποκατάσταση των μαγγρόβων, την ανακαίνιση του αποχετευτικού συστήματος, σταθμούς ελέγχου πλημμυρών και δεξαμενές συγκράτησης νερού σε συνδυασμό με ένα αστικό πράσινο πάρκο. Κυβερνητικές υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο αλλάζουν τον τρόπο υπολογισμού των προεξοφλητικών επιτοκίων, ώστε να καταστεί δυνατή η μακροπρόθεσμη προοπτική των έργων υποδομής. Συγκεκριμένα, αυτό συχνά συνεπάγεται τη μείωση του προεξοφλητικού επιτοκίου με την πάροδο του χρόνου, προκειμένου να τονιστεί η μακροπρόθεσμη αξία των υποδομών. Μια νέα ηθική για τις υποδομές Η προστασία των υποδομών από τις κλιματικές αλλαγές δεν είναι πλέον προαιρετική, αλλά αποτελεί βασικό στοιχείο της οικονομικής βιωσιμότητας, της δημόσιας ασφάλειας και της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστροφών. Αλλά αντιπροσωπεύει και κάτι βαθύτερο: μια νέα ηθική σχεδιασμού που εστιάζει στη δικαιοσύνη σε βάθος χρόνου. Όταν διαθέτουμε υποδομές ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, δεν προσαρμοζόμαστε απλώς στους φυσικούς κινδύνους, αλλά αναγνωρίζουμε το καθήκον μας απέναντι σε όσους θα έρθουν μετά από εμάς. Επιλέγουμε να μεταβιβάσουμε συστήματα που είναι λειτουργικά, οικονομικά προσιτά και ανθεκτικά, και όχι εύθραυστα και ανεπαρκή. Αυτή είναι η σαφέστερη έκφραση της διαγενεακής δικαιοσύνης στο δομημένο περιβάλλον. Αυτή η αλλαγή στις πρακτικές τεκμηρίωσης έχει ήδη ξεκινήσει, αν και με άνισο ρυθμό. Για να καταστήσουμε την κλιματική ανθεκτικότητα κανόνα και όχι καινοτομία, πρέπει να ενσωματώσουμε τις διαγενεακές αρχές στα πρότυπα υποδομών, στους κανονισμούς σχεδιασμού και στο πλαίσιο δημόσιων επενδύσεων. Διότι οι υποδομές δεν αφορούν μόνο το σήμερα, αλλά πάντα το αύριο. View full είδηση

Ένας διαφανής, κυλινδρικός πυρήνας πάγου ηλικίας τουλάχιστον 1,5 εκατομμυρίου ετών έφτασε στη Βρετανία και πρόκειται να λιώσει – κυριολεκτικά και μεταφορικά – το παρελθόν του πλανήτη. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC το «κομμάτι» αυτό της Ανταρκτικής, που θεωρείται ο αρχαιότερος πάγος που έχει συλλεχθεί ποτέ στη Γη, φιλοξενεί πληροφορίες που μπορεί να ανατρέψουν όσα γνωρίζουμε για την κλιματική αλλαγή. Ο πάγος αυτός εξορύχθηκε σε βάθος 2,8 χιλιομέτρων, κοντά στον γαλλοϊταλικό σταθμό Concordia στην ανατολική Ανταρκτική, και μεταφέρθηκε με ειδικά φορτηγά-ψυγεία στο Cambridge, στο εργαστήριο του Βρετανικού Ινστιτούτου Ανταρκτικής Έρευνας (BAS), όπου και θα λιώσει σταδιακά, μέσα σε 7 εβδομάδες. «Πρόκειται για μια εντελώς άγνωστη περίοδο της ιστορίας της Γης», εξηγεί η δρ Λιζ Τόμας, επικεφαλής της έρευνας. Πράγματι, οι επιστήμονες δεν έχουν μέχρι σήμερα άμεσες κλιματικές μετρήσεις για εποχές που ξεπερνούν τις 800.000 χρόνια πριν. Ο νέος πάγος ίσως καλύπτει ακόμη και 1,5 εκατομμύριο χρόνια. Τι κρύβει ο αρχαίος πάγος Καθώς ο πάγος θα λιώνει αργά σε ένα ειδικό εργαστήριο με θερμοκρασία -23°C, θα απελευθερώνει εγκλωβισμένη αρχαία σκόνη, τέφρα από ηφαιστειακές εκρήξεις και μικροσκοπικά θαλάσσια φύκη (διάτομα), στοιχεία που παρέχουν ενδείξεις για τη θερμοκρασία, τους ανέμους και την ατμόσφαιρα του παρελθόντος. Επίσης, η σύσταση των παγιδευμένων φυσαλίδων αέρα μπορεί να δείξει τη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) σε εποχές που ενδεχομένως ήταν εξίσου ή και πιο θερμές από τη σημερινή. Η ανάλυση των δεδομένων θα γίνει με ειδικά όργανα, όπως ο μαζικός φασματογράφος επαγωγικής συζευγμένης πλάσματος (ICPMS), που μπορεί να ανιχνεύσει περισσότερα από 20 στοιχεία και ιχνοστοιχεία: σπάνιες γαίες, άλατα, θαλάσσια στοιχεία, ακόμη και ίχνη παλαιών ηφαιστειακών εκρήξεων. Πίσω στο μυστηριώδες κλιματικό «άλμα» Ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα που φιλοδοξεί να απαντήσει η έρευνα, όπως επισημαίνει το BBC, αφορά τη Μετάβαση του Μέσου Πλειστόκαινου (Mid-Pleistocene Transition), μια αινιγματική αλλαγή που συνέβη πριν από 800.000 έως 1,2 εκατομμύρια χρόνια. Πριν από την αλλαγή αυτή, οι παγετώδεις και θερμές περίοδοι εναλλάσσονταν κάθε 41.000 χρόνια. Ξαφνικά όμως, οι κύκλοι αυτοί παρατάθηκαν στις 100.000 χρόνια. Οι αιτίες αυτής της μετάβασης παραμένουν άγνωστες. Ο αρχαίος πάγος μπορεί να κρύβει το «κλειδί» που θα φωτίσει αυτή την αλλαγή. Παράλληλα, οι ερευνητές αναζητούν ενδείξεις για εποχές όπου η στάθμη της θάλασσας ήταν σημαντικά υψηλότερη από τη σημερινή, υποδηλώνοντας ότι τότε οι τεράστιοι πάγοι της Ανταρκτικής ήταν πολύ μικρότεροι. Η παρουσία σκόνης στον πάγο βοηθά να κατανοηθεί πώς και γιατί αυτοί οι παγετώνες συρρικνώθηκαν—ένα ζήτημα με άμεση σημασία για τον 21ο αιώνα. Ένας διεθνής αγώνας με το χρόνο Η αποστολή του πάγου από την Ανταρκτική στην Ευρώπη ήταν τεράστια επιχείρηση. Όπως εξηγεί το BBC χρειάστηκαν τέσσερις σεζόν γεώτρησης, με κόστη εκατομμυρίων ευρώ και τη συνεργασία επιστημόνων από τη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ελβετία και άλλες χώρες. Το δείγμα χωρίστηκε σε τεμάχια του ενός μέτρου, μεταφέρθηκε με πλοίο στην Ευρώπη και στη συνέχεια με ειδικά ψυχόμενα φορτηγά στο Cambridge και σε άλλα δύο εργαστήρια στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ο μηχανικός Τζέιμς Βιλ, που συμμετείχε στη γεώτρηση, λέει: «Το να κρατάς στα χέρια σου, με διπλά γάντια, ένα κομμάτι πάγου που σχηματίστηκε πριν από 1,5 εκατ. χρόνια είναι απλώς απίστευτο». Γιατί μας αφορά Η διαφορά ανάμεσα στο σήμερα και τις παλιότερες εποχές με υψηλές συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου είναι ότι σήμερα η αύξηση αυτή είναι ανθρώπινη και αστραπιαία – μόλις μέσα σε 150 χρόνια. Αυτό καθιστά τον πλανήτη πεδίο άγνωστο για την επιστήμη. Ο αρχαίος πάγος ίσως προσφέρει το ιστορικό προηγούμενο που χρειάζεται η επιστήμη για να καταλάβει ποια θα μπορούσε να είναι η φυσική «απάντηση» της Γης στις σημερινές συγκεντρώσεις CO₂. Όπως λέει η δρ Τόμας στο BBC: «Το κλιματικό μας σύστημα έχει περάσει από αμέτρητες αλλαγές. Πρέπει να καταλάβουμε ποιοι είναι οι μηχανισμοί και τα κρίσιμα όρια που οδηγούν απότομα σε άλλες καταστάσεις». Και αυτή η κατανόηση ίσως κρύβεται σε ένα διαυγές κομμάτι πάγου που λάμπει τόσο έντονα, ώστε μέσα του βλέπεις το χέρι σου. View full είδηση

Η κλιματική αλλαγή φαίνεται να μετατρέπει μερικούς από τους φημισμένους παγετώνες της Ελβετίας σε «ελβετικά τυριά», με μεγάλες τρύπες, που τους καθιστούν ασταθείς και εντέλει επικίνδυνους. Η κρισιμότητα της κατάστασης έγινε εμφανής στην τοπική και τη διεθνή κοινότητα τον περασμένο μήνα, όταν η κατολίσθηση από ένα βουνό των Αλπεων «έπνιξε» το νοτιοδυτικό χωριό Μπλατέν. Ο παγετώνας Μπιρχ, ο οποίος συγκρατούσε μάζα βράχων κοντά στην κορυφή, υποχώρησε προκαλώντας τεράστια χιονοστιβάδα που έφτασε μέχρι το βάθος της κοιλάδας. Ευτυχώς, το χωριό είχε εκκενωθεί σε μεγάλο βαθμό εκ των προτέρων, αλλά οι ελβετικές αρχές ανέφεραν ότι ένας 64χρονος άνδρας αγνοείται μετά το περιστατικό. Αργά το βράδυ της Τρίτης η περιφερειακή αστυνομία του Βαλέ είπε ότι εξετάζει τη σορό ενός ανθρώπου που βρέθηκε θαμμένος στη λάσπη. Ο τρόπος με τον οποίο καταρρέουν οι παγετώνες -από τις Άλπεις και τις Άνδεις μέχρι τα Ιμαλάια και την Ανταρκτική- μπορεί να διαφέρει, λένε οι επιστήμονες. Αλλά σχεδόν σε κάθε περίπτωση η κλιματική αλλαγή παίζει κάποιον ρόλο. Οι επιστήμονες λένε ότι τα αέρια του θερμοκηπίου που προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας, έχουν ήδη εγκλωβίσει αέριες μάζες που προκαλούν υπερθέρμανση, κάτι που σημαίνει ότι πολλοί παγετώνες του πλανήτη μας είναι καταδικασμένοι να λιώσουν. Οι Άλπεις και η Ελβετία (η χώρα με τους περισσότερους παγετώνες σε ολόκληρη την Ευρώπη) καταγράφουν την υποχώρηση των παγετώνων εδώ και περίπου 170 χρόνια. Η διαδικασία αυτή εμφάνιζε διακυμάνσεις στο πέρασμα του χρόνου μέχρι τη δεκαετία του 1980. Ενδεικτικά, η χώρα είδε το 4% του συνολικού όγκου των παγετώνων της να εξαφανίζεται το 2023, η δεύτερη μεγαλύτερη μείωση σε ένα μόνο έτος μετά την πτώση κατά 6% το 2022. Το κλιματικό κέντρο Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοίνωσε μάλιστα ότι ο περασμένος μήνας ήταν ο δεύτερος θερμότερος Μάιος που έχει καταγραφεί παγκοσμίως. Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη. Σε μια έκθεση για το κλίμα της Ασίας που δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών δήλωσε ότι η μειωμένη χιονόπτωση τον χειμώνα και η ακραία ζέστη το καλοκαίρι του περασμένου έτους «ήταν καταστροφικές για τους παγετώνες του πλανήτη», με 23 από τους 24 παγετώνες στα κεντρικά Ιμαλάια και την οροσειρά Τιαν Σαν να υφίστανται «σημαντική απώλεια» το 2024. Ένας υγιής παγετώνας θεωρείται «ενεργός», καθώς παράγει νέο πάγο όταν χιονίζει σε υψηλότερα υψόμετρα, ενώ λιώνει σε χαμηλότερα υψόμετρα: οι απώλειες μάζας στα χαμηλότερα επίπεδα αντισταθμίζονται από τα κέρδη στα υψηλότερα. Καθώς η αύξηση της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας ευνοεί την τήξη σε υψηλότερα υψόμετρα, η εξισορρόπηση του όγκου του παγετώνα επιβραδύνεται ή σταματάει, με αποτέλεσμα ο παγετώνας να γίνεται ουσιαστικά «ένα κομμάτι πάγου που απλώς περιμένει να πέσει», σχολίασε ο Ματίας Χας, λέκτορας στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης και μέλος της ομάδας παρακολούθησης των παγετώνων Glamos. Για την Ελβετία, εκτός από τους άμεσους κινδύνους των κατολισθήσεων, μια ακόμη επίπτωση αφορά τη συρρίκνωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας: η αλπική χώρα αντλεί το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς της από υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται από τις λίμνες και τους ποταμούς της, με την εκτεταμένη τήξη των παγετώνων να είναι ικανή να θέσει σε κίνδυνο αυτό το σύστημα. View full είδηση

Δεν είναι, δυστυχώς, ένα σπάνιο καιρικό φαινόμενο για την Ελλάδα ο πολυήμερος καύσωνας της τελευταίας περιόδου. Οπως καταγράφει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών από το 1981 μέχρι σήμερα, συνολικά 10 καύσωνες με τα ίδια χαρακτηριστικά, δηλαδή τις υψηλές θερμοκρασίες και τη μεγάλη διάρκεια, έχουν χτυπήσει τη χώρα. Η δημοσιογραφική ομάδα του MIIR, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δημοσιογραφίας Δεδομένων (EDJNET) επεξεργάστηκε κλιματικά δεδομένα του European Centre for Medium – Range Weather Forecasts, συγκρίνοντας τη μέση θερμοκρασία σε όλους τους δήμους της χώρας για τη δεκαετία του 1960 και για τη δεκαετία 2009 – 2018, που αποτυπώνουν με απτό τρόπο τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής. Τα αρχικά δεδομένα έχουν ληφθεί από την υπηρεσία Copernicus, που προσφέρεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αναπτύσσεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προβλέψεων (ECMWF). Αποτελούνται από μια σύνθεση διαφόρων κλιματολογικών μεταβλητών και περιέχουν επίσης δεδομένα σχετικά με τη θερμοκρασία που μετράται στα 2 μέτρα από το επίπεδο του εδάφους. Πρόκειται για μια πολύ πλούσια βάση στοιχείων, καθώς αποτελείται από σχεδόν 97 δισεκατομμύρια σημεία δεδομένων: 1.142.761 χωρικά κύτταρα, το καθένα με 4 μετρήσεις θερμοκρασίας που καλύπτουν χρονικό διάστημα 58 ετών (από 01/01/1961 έως 31/12/2018). Το αποτέλεσμα, αν και μοιάζει γνωστό, δεν παύει να είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό. Δείτε τον διαδραστικό χάρτη εδώ: https://miir.gr/el/poso-zestoteri-einai-kathe-periochi-tis-elladas-simera-se-schesi-me-ti-dekaetia-toy-60/ Στο 60% των ευρωπαϊκών δήμων, η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί 1-2 βαθμούς Κελσίου τα τελευταία 50 χρόνια (διάμεσος 1,68°C αύξηση). Σε πάνω από 35.000 ευρωπαϊκούς δήμους (το 1/3 των δήμων της ηπείρου), η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί πάνω από 2°C. Μόλις 73 γεωγραφικές ευρωπαϊκές περιφέρειες σε ένα σύνολο 102.445 καταγράφουν έστω μια μικρή μείωση της θερμοκρασίας την ίδια περίοδο. Στην Ελλάδα, από τις 20 πόλεις με τον μεγαλύτερο πληθυσμό, τη μεγαλύτερη αύξηση θερμοκρασίας έχουν κατά σειρά: Tα Χανιά (+2,26°C), η Λαμία (+1,94 °C), τα Τρίκαλα (+1,84 °C), η Αθήνα (+1,73°C), οι Σέρρες (+1,52 °C) και η Θεσσαλονίκη (+1,48 °C). Σε όλη τη χώρα, τις μεγαλύτερες αυξήσεις έχουν ο δήμος Τυμπακίου (+2,81°C) στον νομό Ηρακλείου, το παραθαλάσσιο χωριό Καμηλάρι στη νότια Κρήτη (+2,71 °C) και το χωριό Πιτσίδια (+2,71 °C), στον νομό Ηρακλείου και αυτό. Μπορεί μια αύξηση π.χ. της τάξης του 1,5 βαθμού, όπως συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη και στην Κατερίνη, να φαντάζει μικρή, όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για δραματική αλλαγή. Για παράδειγμα, κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα 20 ημέρες με θερμοκρασία νύχτας άνω των 30 βαθμών, αντί για 5. Αν στα επόμενα χρόνια υπάρξει μια νέα αύξηση 1,5 βαθμού Κελσίου (ιδανικό σενάριο), αυτό θα συνεπάγεται τα εξής: Οι δασικές εκτάσεις που θα καίγονται ετησίως θα αυξηθούν κατά 41%, οι ακραίοι καύσωνες που κανονικά εμφανίζονται μία φορά στα είκοσι χρόνια, θα αυξηθούν κατά 173%, οι ραγδαίες βροχοπτώσεις θα αυξηθούν κατά 10%. Αν αυξηθεί η θερμοκρασία κατά 2 βαθμούς, τότε οι δασικές εκτάσεις που θα καίγονται ετησίως θα αυξηθούν κατά 62%, οι ακραίοι καύσωνες κατά 478% και οι ραγδαίες βροχοπτώσεις κατά 21%. Οι περιοχές της Μεσογείου και της Μ. Ανατολής θα έχουν μείωση κατά 9% στα αποθέματα νερού (στο σενάριο του 1,5 βαθμού αύξησης) και 17% στους 2 βαθμούς. «Τα τελευταία 40 χρόνια, ο αριθμός των καυσώνων έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί. Ομως δεν είναι μόνο η θερμοκρασία. Εχουμε παράλληλα λιώσιμο των πάγων, άρα αύξηση του ύψους της θάλασσας, παρουσιάζεται αύξηση σε περιοχές που έχουμε μεγάλες χρονοσειρές στην εμφάνιση των κυκλώνων (π.χ. Ατλαντικός)», εξηγεί ο Νίκος Μιχαλόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Οπως υπογραμμίζει ο ίδιος, «στην Ελλάδα τα δεδομένα δείχνουν μία μείωση στις βροχοπτώσεις. Μία από τις περιοχές που θα πληγεί ιδιαίτερα θα είναι η Κρήτη. Το ανατολικό τμήμα της Ελλάδας θα έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις. Αυξημένη ξηρασία, αυξημένη πιθανότητα πυρκαγιών. Αυτά ήδη φαίνονται. Τις επόμενες δύο δεκαετίες, αν δεν λάβουμε μέτρα, υπάρχει κίνδυνος η θερμοκρασία να φτάσει έως και 3,5 βαθμούς πάνω, το οποίο θα είναι πραγματική καταστροφή. Ο,τι σήμερα είναι ημέρες καύσωνα, στο τέλος του αιώνα θα είναι οι πιο δροσερές μέρες». Πηγή δεδομένων: European Data Journalism Network Αναπαραγωγή σύμφωνα με τους κανόνες που διέπουν το CC BY 4.0 View full είδηση

Η στρατηγική τους θέση δίπλα στη θάλασσα τις ανέδειξε σε εμπορικά και πολιτιστικά κέντρα, όμως οι παράκτιες πόλεις πλέον απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Από το Μουμπάι ως το Μαϊάμι, τη Ντάκα και τη Βενετία, αυτές οι πόλεις με τους εκατομμύρια κατοίκους τους βρίσκονται «στην πρώτη γραμμή» της κλιματικής κρίσης, η οποία απειλεί να αλλάξει τον παγκόσμιο χάρτη, προειδοποιεί έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC). «Το επίπεδο της θάλασσας εξακολουθεί να ανεβαίνει, οι πλημμύρες είναι ολοένα και συχνότερες και πιο έντονες, η υπερθέρμανση αυξάνει την οξύτητα των ωκεανών και κάνει τους καύσωνες πιο έντονους», σημειώνουν οι επιστήμονες σε αυτή την έκθεση των 4.000 σελίδων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Κατά συνέπεια «πρέπει να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις». Λόγω της θερμικής διαστολής των ωκεανών και του λιώσιμου των πάγων εξαιτίας της υπερθέρμανσης της Γης, η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας απειλεί να μολύνει με θαλασσινό νερό τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και να καταστρέψει στρατηγικής σημασίας υποδομές, όπως λιμάνια και αεροδρόμια. «Ένας κίνδυνος για τις κοινωνίες και την παγκόσμια οικονομία εν γένει», προειδοποιεί η IPCC, καθώς περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού και των υποδομών βρίσκονται λιγότερα από 10 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Και σε κάποιες μεγαλουπόλεις, μικρά νησιά και αρκτικές κοινότητες οι επιπτώσεις ενδέχεται να καταστούν εμφανείς πολύ γρήγορα, στη διάρκεια της ζωής του υφιστάμενου πληθυσμού. Εκτοπισμοί Η μετανάστευση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει στο Μπανγκλαντές, όπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν ως το 2050 λόγω της ανόδου του επιπέδου της θάλασσας. Οι κλιματικοί μετανάστες ίσως επιλέξουν τη Ντάκα, όμως και η πρωτεύουσα του Μπανγκλαντές απειλείται. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σε έναν κόσμο όπου η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή (ο ελάχιστος στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα), κάτι που σημαίνει ότι το επίπεδο των ωκεανών μπορεί να αυξηθεί κατά 60 εκατοστά ως το τέλος του αιώνα. Η τύχη πολλών παράκτιων πόλεων θα είναι τραγική, αν δεν μειωθεί δραστικά η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, τονίζει η IPCC. Ανεξαρτήτως του ρυθμού εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα «η άνοδος του επιπέδου των ωκεανών επιταχύνεται και θα συνεχίσει να επιταχύνεται επί χιλιετίες», προσθέτει. «Οι περισσότερες παράκτιες πόλεις κινδυνεύουν να πεθάνουν. Πολλές άλλες θα εξαφανιστούν λόγω των πλημμυρών. Ως το 2050 θα έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα», εξηγεί ο Μπεν Στράους του οργανισμού Climate Central. Παρά τις πολλές δυσοίωνες προβλέψεις, οι παράκτιες πόλεις εξακολουθούν να μεγαλώνουν, αυξάνοντας τον αριθμό των πιθανών θυμάτων, κυρίως στην Ασία και την Αφρική. «Μπανιέρα» Πώς μπορούν να προστατευθούν οι μεγαλουπόλεις; Με τη δημιουργία φραγμάτων, την κατασκευή τειχών, την αποκατάσταση παράκτιων οικοσυστημάτων που παρέχουν φυσική προστασία. Δεν υπάρχουν θαυματουργές λύσεις και οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πολλές και ολοένα και πιο περίπλοκες. «Πρέπει να δράσουμε και να δράσουμε τώρα, διότι ήδη έχουμε καθυστερήσει», σχολιάζει ο Γιόχαν Φερλίντε, υπεύθυνος του προγράμματος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στο Ρότερνταμ. Με το 85% του εδάφους της κάτω από το επίπεδο της θάλασσας η ολλανδική πόλη είναι «σαν μπανιέρα», εξηγεί. «Πρέπει να αντλούμε κάθε σταγόνα νερού που πέφτει. Πρέπει πραγματικά να καινοτομήσουμε για να διατηρήσουμε στεγνά τα πόδια μας». Όμως δεν μπορούν όλες οι χώρες να υιοθετούν καινοτόμους τρόπους προστασίας. Και η IPCC προειδοποιεί ότι όλα τα χρήματα του κόσμου δεν αποτελούν σίγουρη εγγύηση κατά της μετανάστευσης των κατοίκων των παράκτιων πόλεων. Η Ινδονησία ήδη σκοπεύει να μετακινήσει την πρωτεύουσά της από τη Τζακάρτα στο Βόρνεο. Όμως κάποια κτίσματα είναι αναντικατάστατα, όπως στη Βενετία, όπου το 90% των οικημάτων απειλείται από το νερό. Στη διάρκεια του φαινομένου της πλημμυρίδας, το νερό φτάνει ως την πλατεία του Αγίου Μάρκου. Όμως αν το επίπεδο της θάλασσας ανέβει κατά 30 εκατοστά, το νερό που θα πλημμυρίζει την πόλη θα παραμένει στάσιμο επί εβδομάδες. «Οι προσπάθειές μας να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή έχουν στόχο να προστατεύσουν τις ζωές μας σήμερα, όμως καθορίζουν και τις ιστορίες που θα λένε οι απόγονοί μας για εμάς», σχολιάζει ο Μπεν Στράους. «Και πιστεύω ότι οι ιστορίες που θα διηγούνται όλα όσα χάσαμε, όλα όσα δεν καταφέραμε να προστατεύσουμε θα είναι πολλές», προσθέτει. Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP View full είδηση

Η ΔΕΠΑ Εμπορίας αποδεικνύει έμπρακτα την προσήλωσή της στην απολιγνιτοποίηση και την ενεργειακή μετάβαση της χώρας προς «καθαρές» μορφές ενέργειας, παρέχοντας καθοριστικής σημασίας στήριξη στην προσπάθεια του δήμου Κοζάνης να ενταχθεί στις «100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις έως το 2030» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της εταιρείας. Η δράση της Ε.Ε. «100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις έως το 2030», προωθεί τον μετασχηματισμό τους σε «έξυπνες και ουδέτερες για το κλίμα» πόλεις, υιοθετώντας τρόπους παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας μέσα από ανανεώσιμες πηγές και προηγμένες τεχνολογίες, με χρήση έξυπνων και ευέλικτων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας. Παράλληλα, στοχεύει στην αλλαγή και εμπέδωση μίας νέας κουλτούρας στη συμπεριφορά του πολίτη που σέβεται εμπράκτως το περιβάλλον, φροντίζοντας ταυτόχρονα για τη μείωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος. Οι επιχειρησιακές κινήσεις της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην περιοχή προς αυτήν την κατεύθυνση, αποτελούν πολύτιμο «όπλο» στη φαρέτρα του δήμου Κοζάνης για την ένταξη της πόλης στη δράση αυτή. Η ευρύτερη περιοχή της Κοζάνης βρίσκεται στο επίκεντρο του νέου business plan της ΔΕΠΑ Εμπορίας για επενδύσεις που αποβλέπουν στη δημιουργία ενός «πράσινου» χαρτοφυλακίου άνω των 200 MW σε φωτοβολταϊκά έργα, τα οποία ανήκουν στην πολυμετοχική εταιρεία North Solar, όπου η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Kiefer είναι βασικοί μέτοχοι. Παράλληλα, η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει αναλάβει τον συντονισμό του IPCEI έργου «White Dragon». Το «White Dragon» θα συνδυάζει την παραγωγή πράσινου υδρογόνου με τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά και τη χρήση της θερμότητας για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των δικτύων τηλεθέρμανσης της Δυτικής Μακεδονίας. Ο πυρήνας του έργου βασίζεται στη σταδιακή αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Δυτικής Μακεδονίας και τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας με τελικό στόχο την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας. Στη συνάντηση του με τον δήμαρχο Κοζάνης, κ. Λάζαρο Μαλούτα, μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας της πόλης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας, κ. Κωνσταντίνος Ξιφαράς δήλωσε: «Η ΔΕΠΑ Εμπορίας στηρίζει έμπρακτα τη μετάβαση του Δήμου Κοζάνης στην κλιματική ουδετερότητα. Οι επενδύσεις στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται στον πυρήνα του επιχειρησιακού σχεδιασμού της ΔΕΠΑ Εμπορίας για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Η Κοζάνη μπορεί να αναδειχθεί, μαζί με ολόκληρη την περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης για την Ε.Ε.». Ο Δήμαρχος Κοζάνης κ. Λάζαρος Μαλούτας τόνισε ότι «με την πολύτιμη συμβολή της ΔΕΠΑ Εμπορίας, η πόλη της Κοζάνης «χτίζει» μια ισχυρή υποψηφιότητα για την ένταξη της στις 100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις έως το 2030. Τα δύο ενεργειακά projects που υλοποιεί η ΔΕΠΑ Εμπορίας, θα έχουν θετικό περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα για την Κοζάνη. θα προσελκύσουν σημαντικές και νέες επενδύσεις στον κλάδο των καθαρών τεχνολογιών, και θα δημιουργήσουν νέες βιώσιμες θέσεις εργασίας στην περιοχή. Με την ένταξη του στη δράση της Ε.Ε., ο Δήμος Κοζάνης θα τύχει ευρωπαϊκής προβολής, θα επαναπροσδιορίσει την ταυτότητα του και θα λειτουργήσει ως πρότυπο καλής πρακτικής τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.» View full είδηση

Η Ελλάδα έχει θέσει την πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και στο προσεχές διάστημα θα παρουσιάσει και τον πρώτο εθνικό κλιματικό νόμο, επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στο Λουξεμβούργο. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, η Ελλάδα υποστηρίζει έμπρακτα τον νέο στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση κατά τουλάχιστον 55% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, ενώ υπενθύμισε ότι έχει ήδη θέσει στο ισχύον Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα τον στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 56% έως το 2030 σε σχέση με το 2005. Στα κύρια θέματα της ατζέντας της Συνόδου περιλαμβάνονταν η αναθεώρηση του Κανονισμού για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα στον τομέα της ενέργειας, η ευρωπαϊκή στρατηγική για το υδρογόνο, ο νέος στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση κατά τουλάχιστον 55% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, καθώς και η αποδοχή του σχεδίου συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με το «Κύμα Ανακαινίσεων». Αναφορικά με την τροποποίηση του Κανονισμού 347/2013 για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα στον τομέα της ενέργειας η οποία κατέληξε σε συμφωνία των κρατών μελών επί της πρότασης γενικής προσέγγισης της Πορτογαλικής Προεδρίας, ο κ. Σκρέκας σημείωσε πως η πρόταση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες και τα σημεία εκκίνησης των κρατών – μελών, ώστε να μη μείνει κανείς πίσω στην επίτευξη του στόχου μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης έως το 2050. «Είναι θετικό ότι περιλαμβάνεται η αναπροσαρμογή του δικτύου για την ανάμειξή του με φυσικό αέριο και υδρογόνο, για μια αυστηρά προσδιορισμένη μεταβατική περίοδο», ανέφερε ο υπουργός, ενώ τόνισε την ανάγκη να υπάρξουν προβλέψεις για την ένταξη σχετικών έργων στον Κατάλογο PCI. Επιπρόσθετα, ο κ. Σκρέκας υποστήριξε την αναγκαιότητα συμπερίληψης των Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMI) με τρίτες χώρες και σημείωσε, επίσης, πως η τροποποίηση του κανονισμού θα δώσει τη δυνατότητα στην Κύπρο και τη Μάλτα να ολοκληρώσουν τα απαραίτητα έργα ώστε να συνδεθούν με το διευρωπαϊκό δίκτυο, ενώ τα εν λόγω έργα θα απολαμβάνουν όλα τα σχετικά δικαιώματα εκ του Κανονισμού, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα για πρόσβαση στο μέλλον σε νέες αγορές ενέργειας, όπως το υδρογόνο. Αναφορικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για το υδρογόνο, ο υπουργός σημείωσε πως «η ανάπτυξη ενός δυναμικού πλαισίου για τη μελλοντική αγορά υδρογόνου, σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο» και υποστήριξε πως «είναι σημαντικό να αποφευχθεί η υπερβολική ρύθμιση της αγοράς». Ο κ. Σκρέκας ανέφερε ότι «ένα ρεαλιστικό ρυθμιστικό πλαίσιο θα πρέπει να αναγνωρίζει έναν σημαντικό βαθμό ευελιξίας στα κράτη – μέλη, προσφέροντας παράλληλα επιπρόσθετα κίνητρα για την ανάπτυξη τεχνολογικών καινοτομιών με στόχο την ανάπτυξη εφοδιαστικών αλυσίδων μεγάλης προστιθέμενη αξίας». Ο κ. Σκρέκας εκτίμησε πως η αναπροσαρμογή των δικτύων θα είναι αναπόφευκτα η βασική επιλογή κατά την πρώτη δεκαετία της ευρωπαϊκής οικονομίας του υδρογόνου, ιδίως για τις χώρες που βρίσκονται σε διαδικασία σταδιακής απολιγνιτοποίησης της ηλεκτροπαραγωγής τους, όπως η Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, ο Υπουργός επισήμανε ότι «το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα αναπτυχθεί έχει πολλά να δανειστεί από το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Οι Υπουργοί Ενέργειας αναγνώρισαν τον σημαντικό ρόλο της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων στην επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου. Στο πλαίσιο των εργασιών της Συνόδου, οι Υπουργοί υιοθέτησαν το σχέδιο Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για το «Κύμα Ανακαινίσεων», υπογραμμίζοντας τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που θα έχει τόσο σε περιβαλλοντικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Τέλος, οι Υπουργοί Ενέργειας ενημερώθηκαν για τις πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα των εξωτερικών ενεργειακών σχέσεων της Ένωσης καθώς και για το πρόγραμμα εργασιών της Σλοβενικής Προεδρίας. View full είδηση

Η άνοδος της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, η μονιμοποίηση των τυφώνων και των πλημμυρών και πολυποίκιλοι παράγοντες που οφείλονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου καταπονούν τα δομικά υλικά των πάσης φύσεως κατασκευών, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί σχεδιάζουν κτίρια και άλλες κατασκευές, όπως γέφυρες, για να λειτουργούν εντός των παραμέτρων του τοπικού κλίματος. Είναι κατασκευασμένα με υλικά και ακολουθούν πρότυπα σχεδίασης που μπορούν να αντέξουν το αναμενόμενο εύρος θερμοκρασιών, βροχοπτώσεων, χιονιού και ανέμων, καθώς και οποιωνδήποτε γεωλογικών ζητημάτων όπως οι σεισμοί, οι καθιζήσεις και τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων. Οταν ξεπεραστεί οποιαδήποτε από αυτές τις παραμέτρους, πιθανότατα κάποια στοιχεία του κτιρίου θα αποτύχουν. Εάν υπάρχουν ισχυροί άνεμοι, ορισμένα πλακίδια οροφής μπορεί να αποκολληθούν. Εάν, έπειτα από μέρες έντονης βροχής, ο υδροφόρος ορίζοντας ανεβεί, το υπόγειο μπορεί να πλημμυρίσει. Ωστόσο, αφού περάσει το συμβάν, η ζημιά μπορεί να αποκατασταθεί και πρόσθετα μέτρα μπορούν να μειώσουν την επανεμφάνιση του κινδύνου. Ομως, νέα δεδομένα που αφορούν ορισμένες αλλαγές, όπως τις υψηλότερες μέσες ατμοσφαιρικές θερμοκρασίες και την αυξημένη υγρασία, εμφανίζουν μια τάση μονιμοποίησης. Για παράδειγμα, αυτό που προηγουμένως θεωρούσαμε πλημμύρα που συμβαίνει μια φορά τον αιώνα μπορεί να γίνει ένα συνηθέστερο περιστατικό. Μερικές από αυτές τις επιπτώσεις είναι αρκετά προφανείς. Τα σπίτια θα είναι πιο επιρρεπή στην υπερθέρμανση, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων, κάτι που συνέβη κατά τη διάρκεια του πρόσφατου «θερμικού θόλου» στη Βόρεια Αμερική. Η αυξημένη συχνότητα των πλημμυρών και το πλημμύρισμα μεγαλύτερων περιοχών ενδέχεται να οδηγήσει στην εγκατάλειψή τους. Τήξη υλικών Σε κάποιο βαθμό, αυτές οι επιπτώσεις θα εντοπιστούν και θα μπορούσαν να περιοριστούν, με αρκετά απλές θεραπείες. Για παράδειγμα, η υπερθέρμανση μπορεί να μειωθεί με σκίαση παραθύρων με τέντες ή περσίδες, καλή μόνωση και άφθονο αερισμό. Ισως πιο ανησυχητικές είναι οι ύπουλες επιπτώσεις των προαναφερόμενων φαινομένων που υπονομεύουν σταδιακά τις βασικές λειτουργίες ενός κτιρίου με λιγότερο φανερούς τρόπους, γράφει στο Conversation ο Ραν Μπόιντελ, λέκτορας στη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Χέριοτ-Βατ. Τα υλικά διαστέλλονται καθώς θερμαίνονται, ειδικά τα μέταλλα, τα οποία μπορούν να λυγίσουν μόλις ξεπεραστεί η σχεδιασμένη αντοχή τους. Για έναν ουρανοξύστη στο Σενζέν της Κίνας, οι υψηλές θερμοκρασίες κατηγορήθηκαν εν μέρει για την ανατάραξη της δομής, αναγκάζοντας την εκκένωσή του, καθώς ο χαλύβδινος σκελετός «τεντώθηκε» με τη ζέστη. Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν ακόμη και να προκαλέσουν τήξη υλικών, με αποτέλεσμα οι δρόμοι να «αιμορραγούν» καθώς το επιφανειακό στρώμα της πίσσας μαλακώνει. Η καθίζηση –όταν το έδαφος κάτω από μια δομή υποχωρεί, προκαλώντας τη ρωγμή ή την κατάρρευσή του– αναμένεται επίσης να συμβαίνει συχνότερα σε έναν θερμότερο κόσμο. Τα κτίρια με θεμέλια σε αργιλώδη εδάφη είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς τα εδάφη διογκώνονται όταν απορροφούν νερό και στη συνέχεια σκληραίνουν και συρρικνώνονται καθώς στεγνώνουν. Αυτό θα επιδεινωθεί με την αλλαγή των μοτίβων των βροχοπτώσεων. Για τα επόμενα 50 χρόνια, για παράδειγμα, αναμένεται ότι περισσότερο από το 10% των ακινήτων στη Βρετανία θα επηρεαστούν από καθίζηση. Μπετόν με «καρκίνο» Ισως η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι αυτά τα φαινόμενα θα επηρεάσουν το οπλισμένο σκυρόδεμα, ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υλικά στη Γη. Χρησιμοποιείται σε όλα, από ουρανοξύστες και γέφυρες έως τα υπέρθυρα πάνω από τα παράθυρα στα σπίτια. Το οπλισμένο σκυρόδεμα κατασκευάζεται με την τοποθέτηση χαλύβδινων ράβδων μέσα σε ένα καλούπι και την πρόσθεση υγρού σκυροδέματος. Μόλις στεγνώσει, παράγει απίστευτα ισχυρές κατασκευές. Ομως, ένα θερμότερο υγρό κλίμα θα καταστρέψει την αντοχή αυτού του υλικού. Οταν ο χάλυβας μέσα στο σκυρόδεμα βραχεί, σκουριάζει και διαστέλλεται, σπάει το σκυρόδεμα και εξασθενεί τη δομή σε μια διαδικασία που μερικές φορές αναφέρεται ως «καρκίνος του σκυροδέματος». Τα κτίρια σε παράκτιες περιοχές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα καθώς το χλωρίδιο στο αλμυρό νερό επιταχύνει τη σκουριά. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα ανεβάσει τον υδροφόρο ορίζοντα και θα τον καταστήσει πιο αλμυρό, επηρεάζοντας τα θεμέλια των κτιρίων, ενώ η διασπορά του αλατιού θα εξαπλωθεί περαιτέρω με ισχυρότερους ανέμους. Η ενανθράκωση Ταυτόχρονα, το σκυρόδεμα επηρεάζεται από την ενανθράκωση, μια διαδικασία όπου το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα αντιδρά με το τσιμέντο για να σχηματίσει ένα διαφορετικό χημικό στοιχείο, το ανθρακικό ασβέστιο. Αυτό μειώνει το pH του σκυροδέματος, καθιστώντας τον χάλυβα ακόμη πιο επιρρεπή στη διάβρωση. Από τη δεκαετία του 1950, τα παγκόσμια επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί από περίπου 300 μέρη ανά εκατομμύριο σε πάνω από 400. Περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα σημαίνει περισσότερη ενανθράκωση. Επί της ουσίας, προκύπτει μια αφύπνιση για την ευθραυστότητα των υπαρχόντων κτιρίων. Αλλά, πέραν αυτού, τα δεδομένα δείχνουν ότι ο πλούτος δεν προστατεύει από τις επιπτώσεις των έντονων κλιματικών φαινομένων που χτυπούν αδιάκριτα. Τα πλούσια έθνη έχουν την οικονομική δυνατότητα να προσαρμοστούν πιο γρήγορα και να μετριάσουν αυτές τις επιπτώσεις, αλλά δεν μπορούν να τις σταματήσουν στα σύνορα. Τα κτίρια είναι ευάλωτα σε αυτές τις επιπτώσεις, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται στον κόσμο και, αν μη τι άλλο, τα σύγχρονα κτίρια των ανεπτυγμένων χωρών έχουν περισσότερα πράγματα που μπορούν να πάνε στραβά, παρά οι απλούστερες παραδοσιακές κατασκευές. View full είδηση

Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη - Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου. Αντιμέτωπη με παρατεταμένα κύματα καύσωνα, η Ελλάδα σχεδιάζει να ακολουθήσει την πρακτική ονοματοδοσίας ακραίων φαινομένων ζέστης, στη λογική που το πράττει και για την κακοκαιρία. Μιλώντας στον βρετανικό Observer, ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, αφού επεσήμανε πως το κύμα ακραίου καύσωνα του φετινού καλοκαιριού, υποεκτιμήθηκε, είπε: «Αυτό το πολύ ζεστό καλοκαίρι μας έδωσε μια γεύση του μελλοντικού κλίματος σε 20 ή 30 χρόνια, όταν είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε παρατεταμένες περιόδους εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών». Τα δύο μεγάλα κύματα καύσωνα στην Ελλάδα Σε δημοσίευμα του Guardian για το θέμα σημειώνεται πως η Ελλάδα βίωσε δύο μεγάλα κύματα ακραίου καύσωνα από τον περασμένο Ιούνιο, με χαρακτηριστικό τη διάρκεια και την ένταση, αφού το δεύτερο κύμα κράτησε σχεδόν τρεις εβδομάδες. Αυτή η εικόνα του φετινού καλοκαιριού, οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα πως η κατηγοριοποίηση και η ονοματοδοσία των περιόδων καύσωνα θα βοηθήσει αρχές και πολίτες να προετοιμάζονται αποτελεσματικότερα. «Πιστεύουμε πως οι πολίτες θα είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν ένα επικείμενο καιρικό φαινόμενο, όταν αυτό έχει ένα όνομα» υποστηρίζει ο Λαγουβάρδος και συμπληρώνει: «Θα είναι πιο συνειδητοποιημένοι για πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει στις ζωές και τις περιουσίες τους. Οι καύσωνες προκαλούν πολλούς θανάτους. Δεν κάνουν θόρυβο και μπορεί να μην είναι ορατοί, αλλά είναι σιωπηλοί δολοφόνοι». Η Αθήνα κινδυνεύει από την υπερθέρμανση του πλανήτη Σύμφωνα με τον Guardian η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου. Το βρετανικό δημοσίευμα περιγράφει την πρωτοβουλία του Αστεροσκοπείου εδώ και τέσσερα χρόνια να κατηγοριοποιήσει τις χειμερινές καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, δίνοντάς τους ονόματα, κάθε φορά που τίθετο ζήτημα απειλής κατά της ζωής και της περιουσίας των πολιτών. Ο Κώστας Λαγουβάρδος, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στη Γαλλία, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, τονίζει ωστόσο πως η ονοματοδοσία των κυμάτων καύσωνα ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολη, καθώς μια τέτοια κατηγοριοποίηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πέραν της θερμοκρασίας και την πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε περιοχής. Πότε θα λαμβάνει όνομα ένας καύσωνας Σε γενικές γραμμές όμως, ένας καύσωνας είναι πιο εύκολο να προβλεφθεί, σε σύγκριση με τις καταιγίδες, τόσο αναφορικά με την έντασή του, όσο όμως και σχετικά με τη διάρκειά του. Αν οι θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας, τότε οι επιστήμονες πιστεύουν πως το φαινόμενο θα πρέπει να λαμβάνει ένα όνομα, συνήθως βγαλμένο από την ελληνική αρχαιότητα και την μυθολογία. Όπως συμβαίνει δηλαδή μέχρι σήμερα με τις κακοκαιρίες. Η πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης στην Ευρώπη Ο Guardian αναφέρεται όμως και στην πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης, την πρώτη στην Ευρώπη, η οποία έχει ήδη αναλάβει καθήκοντα στην Ελλάδα. Η Ελένη Μυρηβήλη, ακαδημαϊκός και πρώην αντιδήμαρχος Αθηνών, θεωρεί την πρωτοβουλία αυτή ως καταλύτη στη διαχείριση των υψηλών θερμοκρασιών. View full είδηση

Ένα στα τρία παιδιά ζουν σε χώρες, που θα εκτεθούν μελλοντικά σε ακραίες περιβαλλοντικές προκλήσεις - Τρομάζουν τα νούμερα - Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη έκθεση από Unicef και ΟΗΕ - Δραστική πρέπει να είναι η παρέμβαση για την αποτροπή τους. Νέα έκθεση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έρχεται να προκαλέσει ταραχή, αφού μετά τις περιβαλλοντικές καταστροφές, θέτει στο επίκεντρο τα παιδιά. Αναφέρεται, συγκεκριμένα, ότι οι νέοι που ζουν σε χώρες της Αφρικανικής Δημοκρατίας, όπως το Τσαντ, τη Νιγηρία, τη Γουινέα και τη Γουινέα Μπισάου είναι πιο πιθανό να επηρεαστούν από έναν «θανατηφόρο» συνδυασμό έκθεσης σε κλιματικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, εκτός από την ανεπαρκή υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση. Η Υποσαχάρια Αφρική αφορά στις 24 από τις συνολικά 33 χώρες, όπου τα παιδιά ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από τις κλιματικές αλλαγές, μεταξύ των οποίων κυκλώνες και καύσωνες, την στιγμή που στερούνται της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, όπως εκείνες της ύδρευσης και της στέγασης. Ο «Παιδικός Δείκτης Κινδύνου» για το κλίμα από τον ΟΗΕ και την Unicef είναι η πρώτη ολοκληρωμένη ανάλυση του σχετικά με τον κλιματικό κίνδυνο. Διαπιστώθηκε ότι σχεδόν τα μισά από τα 2,2 δισεκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως ζουν σε χώρες που μπαίνουν στη λίστα «εξαιρετικά υψηλού κινδύνου». Greta and eight young activists reveal how the climate crisis is shaping their lives | UNICEF «Για πρώτη φορά έχουμε πλήρη εικόνα για το πού και το πώς τα παιδιά καθίστανται ευάλωτα στις περιβαλλοντικές μεταβολές και τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά», δήλωσε η Ενριέττα Φορ, εκτελεστική διευθύντρια της UNICEF. Αυτό που αποκαλύπτει επίσης η έκθεση είναι ότι οι χώρες που θα αντιμετωπίσουν τις χειρότερες συνέπειες από την κλιματική αλλαγή είναι αυτές που κατέγραψαν τα χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Συνολικά τα 33 έθνη που ανήκουν στην ζώνη «εξαιρετικά υψηλού κινδύνου» εκπέμπουν το 9% των παγκόσμιων εκπομπών CO2. Στο στόχαστρο μπαίνει και η Βρετανία, η οποία αναμένεται να απειληθεί μελλοντικά από καύσωνες, πλημμύρες και ρύπανση τους εδάφους και των υδάτων. Περισσότερα από 850 εκατομμύρια παιδιά σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή το 1 στα 3, ζουν σε περιοχές που θα κληθούν να ανταπεξέλθουν σε αντίστοιχες προκλήσεις, επισημαίνεται στην έκθεση. Η Φορ συνέχισε: «Η κλιματική αλλαγή είναι βαθιά άνιση. Ενώ κανένα παιδί δεν είναι υπεύθυνο για την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας, αυτά θα αναγκαστούν να πληρώσουν το τίμημα της καταστροφής που άφησαν πίσω τους οι προγενέστεροι. Τα παιδιά από τις χώρες που έχουν και το μικρότερο μερίδιο ευθύνης, θα υποφέρουν περισσότερο από τα υπόλοιπα. Αλλά υπάρχει ακόμα χρόνος για δράση. Η βελτίωση της πρόσβασης των παιδιών σε βασικές υπηρεσίες, όπως το νερό, η υγεία και η εκπαίδευση, μπορεί να αυξήσει σημαντικά την ικανότητά τους να επιβιώσουν από αυτούς τους κλιματικούς κινδύνους. Η UNICEF παροτρύνει τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να ακούσουν τα παιδιά και να δώσουν προτεραιότητα σε δράσεις που θα τα προστατεύσουν από αυτές τις επιπτώσεις, επιταχύνοντας τις εργασίες για τη μείωση των εκπομπών αερίων που τροφοδοτούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου». View full είδηση

Οι επενδύσεις στη γεωθερμία αποτελούν μέχρι στιγμής μια αναξιοποίητη ευκαιρία σε έναν κόσμο όπου οι ανανεώσιμες πηγές διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία. Αν και πολλοί διεθνείς ενεργειακοί κολοσσοί επανεξετάζουν την πολιτική τους απέναντι στη γεωθερμική ενέργεια και κάνουν κάποια βήματα προσέγγισης (ή επαναπροσέγγισης), ο τομέας δεν έχει έχει ακόμη αξιοποιήσει πλήρως το παγκόσμιο δυναμικό του. Το κενό αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς βασικά ζητήματα εμποδίζουν την ευρεία διάδοση γεωθερμικών έργων. Το κυριότερο από αυτά είναι το κόστος της αρχικής επένδυσης, το οποίο, παρ’ ότι βαίνει μειούμενο λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας, εξακολουθεί να είναι αρκετά υψηλό. Για παράδειγμα, στην Κένυα εκτιμάται ότι για να τρυπηθεί ένα μόνο γεωθερμικό πηγάδι μπορεί να απαιτούνται έως και 6 εκατομμύρια δολάρια. Έτσι, ενώ η γεωθερμική ενέργεια θεωρείται γενικά πιο αξιόπιστη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας σε σχέση με την ηλιακή, την αιολική ή την υδροηλεκτρική - πηγές που βασίζονται σε πιο μεταβλητά στοιχεία όπως η ηλιοφάνεια, π άνεμος ή ροή νερού - το κόστος της υλοποίησης αντίστοιχων έργων την καθιστά δυσπρόσιτη. Πέραν του κόστους, όμως, αποθαρρυντικά λειτουργεί και η έλλειψη επιπλέον κινήτρων, οικονομικών, φορολογικών και θεσμικών, τα οποία θα έδιναν ώθηση στην ανάπτυξη με αποτέλεσμα οι επενδυτές να παραμένουν διστακτικοί στην υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων. «Η γεωθερμία έχει τεράστιο δυναμικό για χώρες όπως η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες, όπου υπάρχει προηγμένη τεχνολογία για να παραχθεί ενέργεια από μια πηγή θερμότητας βαθιά μέσα στη γη», δήλωσε Ο KK Ralhan, πρόεδρος του ομίλου Kaltimex Group ενώ σημειώνει ότι «για να συνειδητοποιήσουν αυτό το δυναμικό, οι κυβερνήσεις πρέπει να εντείνουν τις μεταρρυθμίσεις και να παράσχουν επαρκή κίνητρα, είτε πρόκειται για τιμολόγια τροφοδοσίας είτε για φοροαπαλλαγές, για να διασφαλίσουν ότι αυτό είναι οικονομικά βιώσιμο για τους επιχειρηματίες». Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), η παγκόσμια γεωθερμική ικανότητα δεν είναι σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων του ΟΗΕ για βιώσιμη ανάπτυξη ο οποίος θέτει την παραγωγή στις 162 TWh και 282 TWh έως το 2025 και το 2030, αντίστοιχα. Η παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία ανήλθε στα 92 TWh το 2019, σύμφωνα με τον IEA, πολύ κάτω από τα συγκρίσιμα στατιστικά στοιχεία για την υδροηλεκτρική ενέργεια (4333 TWh), την αιολική ενέργεια (1390 TWh) και την ηλιακή ενέργεια (720 TWh). Η ευκαιρία για τις αναδυόμενες αγορές Ενώ οι ΗΠΑ θεωρούνται ο κορυφαίος παραγωγός γεωθερμικής ενέργειας στον κόσμο, οι αναδυόμενες αγορές παίζουν βασικό ρόλο στη διεθνή σκηνή, με την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες να αντιπροσωπεύουν από μόνες τους το 25% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής γεωθερμικής ενέργειας. Μάλιστα, με εγκατεστημένη ισχύ περίπου 2100 MW, η Ινδονησία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο και βρίσκεται σε καλό δρόμο για να ξεπεράσει τις ΗΠΑ μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Για να επιτευχθεί αυτό, η κυβέρνηση εφάρμοσε μια σειρά κινήτρων για να ενθαρρύνει την ανάπτυξη. Αυτά περιλαμβάνουν ένα νόμο (Νοέμβριος 2020) που απλοποίησε τη διαδικασία έγκρισης γεωθερμικών έργων και αφαίρεσε ένα τέλος παραγωγής για τη χρήση γεωθερμικών πόρων ενώ έχουν εισαχθεί ορισμένα οικονομικά κίνητρα όπως φορολογικές ελαφρύνσεις ή απαλλαγές. Στις Φιλιππίνες περίπου τα τρία τέταρτα της ενέργειας παράγεται από ορυκτά καύσιμα, σε σύγκριση με το 12% από γεωθερμικές πηγές. Ωστόσο, η γεωθερμία αναμένεται να αποτελέσει τη μεγαλύτερη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας έως το 2030 και η χώρα σχεδιάζει να διπλασιάσει τη χωρητικότητά της έως το 2040 (η οποία βρίσκεται μόλις κάτω από τα 2000 MW αυτήν τη στιγμή). View full είδηση

Η «Καθημερινή» ξεκινάει σταθερή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Μανιάτη, αν. καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κλιματική Κρίση και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών». Μία φορά την εβδομάδα, θα ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας για βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία, τις εξελίξεις σε σύγχρονα θέματα τεχνολογιών και καινοτομιών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Στόχος μας, να πληροφορούμε τους αναγνώστες με κρίσιμα και κυρίως αξιόπιστα στοιχεία για την κατάσταση και την πορεία εξέλιξης της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η ενημέρωση θα πραγματοποιείται μέσα από επίσημα δημοσιευμένα και αξιόπιστα διαγράμματα διεθνών οργανισμών, στα οποία θα γίνεται ένας σύντομος σχολιασμός, δεδομένου ότι στόχος είναι, τα διαγράμματα από μόνα τους να είναι ερμηνεύσιμα όσο το δυνατόν πιο εύκολα. Στην ερευνητική ομάδα του καθ. Γιάννη Μανιάτη συμμετέχουν φοιτητές/τριες του μεταπτυχιακού προγράμματός του, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε θέματα πράσινης και έξυπνης ενέργειας, γεωπολιτικής, εξοικονόμησης ενέργειας, ευφυούς γεωργίας, έξυπνων πόλεων και μεταφορών / εφοδιαστικής αλυσίδας. Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Γεωργίας Πολυτάνου, Ανδρέα Συρεγγέλα «Πρωταγωνιστές» τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας (2018) ήταν της τάξεως των 14.000 δισ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (million tones oil equivalent – bp outlook). Από αυτήν, το 34% προέκυψε από κατανάλωση πετρελαίου, το 27% από άνθρακα, το 24% από φυσικό αέριο, το 4% από πυρηνική ενέργεια, το 7% από υδροηλεκτρικά και μόλις το 4% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Συνολικά, λοιπόν, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα συμμετείχαν κατά 85% στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας. Το ποσοστό αυτό δείχνει και τη μεγάλη παγκόσμια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας ως ανθρωπότητα, ώστε να καταστήσουμε κλιματικά ουδέτερο τον πλανήτη έως το 2050, δηλαδή σε μόλις 30 χρόνια. Παραγωγή ενέργειας Σήμερα στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουμε 10.000 Τwh από άνθρακα, 6.000 Τwh από φυσικό αέριο, λιγότερο από 1.000 Τwh από πετρέλαιο, 2.000 Τwh από πυρηνικά, 4.000 Τwh από υδροηλεκτρικά και περίπου 2.000 Τwh από φωτοβολταϊκά, αιολικά, βιομάζα, γεωθερμία κ.ά. Η Αφρική σε ρόλο-κλειδί για τις ενεργειακές αγορές Η Αφρική πρόκειται να αποτελέσει κορυφαίο συντελεστή των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών. Το 2040 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,1 δισ. κατοίκους, με δεύτερη την Ινδία με 1,6 δισ. κατοίκους και τρίτη την Κίνα με 1,4 δισ. κατοίκους. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μοντέλα του 2019, οι ανάγκες σε πετρέλαιο θα ξεπερνούσαν για την Ινδία τα 4,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα και για την Αφρική τα 3,1 εκατ. βαρέλια. Οι ανάγκες σε φυσικό αέριο αναμενόταν να είναι πάνω από 350 δισ. κυβ. μέτρα (bcm) για την Κίνα, πάνω από 250 για τη Μέση Ανατολή, πάνω από 150 για την Αφρική και περίπου 130 στην Ινδία. Στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές, η Κίνα το 2040 αναμένεται να είναι η πρωταθλήτρια με 3.000 Τwh, η Ινδία με πάνω από 2.000 Τwh, η Ε.Ε. με πάνω από 1.200 Τwh και η Αφρική με πάνω από 700 Τwh. Οι εργαζόμενοι Το ζήτημα της απασχόλησης στην κατασκευή μονάδων πράσινης ενέργειας αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη λήψη των αποφάσεων κάθε κυβέρνησης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία (2020), οι απασχολούμενοι της Ευρώπης στην αιολική ενέργεια είναι 1,4 εκατ. εργαζόμενοι στη Γερμανία, 0,7 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου 0,3 εκατ. στην Ισπανία και στη Δανία. Η χρήση των κρίσιμων μεταλλευμάτων Τα κρίσιμα μεταλλεύματα (critical minerals) έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση. Ετσι, για τα μεταλλεύματα αυτά, ενώ ένα συμβατικό αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 30 kgr/όχημα, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρειάζεται πάνω από 200 kgr/όχημα. Αντίστοιχα, οι ανάγκες σε κρίσιμα μεταλλεύματα ανά 1 ΜW είναι 15.000 kgr για τα θαλάσσια (offshore) αιολικά πάρκα, 10.000 kgr για τα χερσαία αιολικά και πάνω από 6.000 kgr για τα φωτοβολταϊκά. Οι εκπομπές αερίων Οι σημερινές εκπομπές αερίων ρύπων είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος στο πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν και η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός διοξειδίου του άνθρακα, είναι υπεύθυνη μόνο για το 13% των συνολικών εκπομπών από την προβιομηχανική εποχή έως τη σημερινή, ενώ οι ΗΠΑ ξεπερνούν το 25% και η Ευρώπη το 22%. View full είδηση

Μια από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι ως αντίμετρο στην κλιματική αλλαγή είναι η μαζική φύτευση νέων δέντρων. Την λύση αυτή χρησιμοποιούν πολλές μεγάλες εταιρείες που ρυπαίνουν το περιβάλλον ως ένα είδος αντιστάθμισης της ζημίας που προκαλούν αλλά μέχρι στιγμής αυτά τα προγράμματα δενδροφύτευσης έχουν αποτύχει για διαφόρους λόγους. Επιπλέον η μαζική δεντροφύτευση με στόχο να απορροφούν τα δέντρα τις μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες μια προβληματική λύση επειδή θα πρέπει να σταματήσουμε να εκπέμπουμε βλάβερά αέρια και όχι να τα ΄παράγουμε και μετά να ψάχνουμε τρόπους απορρόφησης τους. Επιπλέον εγείρονται και ζητήματα παράπλευρων οικολογικών επιπτώσεων από την μαζική δενδροφύτευση. Όμως μελέτη επιστημόνων του φημισμένου Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Ζυρίχης (ETH) στηρίζει την πρόταση μαζικής δενδροφύτευσης. Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» αναφέρει ότι η μαζική δενδροφύτευση ειδικά στην ευρωπαϊκή ήπειρο θα προκαλέσει την αύξηση των βροχοπτώσεων οι οποίες θα βοηθήσουν στον περιορισμό των επιπέδων ξηρότητας που αναμένεται να κάνουν την εμφάνιση τους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η νέα μελέτη ερευνά τις επιπτώσεις που θα έχει η μετατροπή περιοχών αγροτικής καλλιέργειας σε μόνιμες δασικές εκτάσεις. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι αν υπάρξει 20% αύξηση των δασικών εκτάσεων στην Ευρώπη με ομοιόμορφο τρόπο τότε θα υπάρξει αύξηση των βροχοπτώσεων τόσο τον χειμώνα αλλά και το καλοκαίρι με τις καλοκαιρινές βροχές να πέφτουν στις παράκτιες και νοτιότερες περιοχές της ευρωπαϊκής ηπείρου. Αυτό σημαίνει ότι θα «ανακουφίζονται» από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οι μεσογειακές περιοχές που είναι και αυτές που θεωρητικά θα δεχτούν την μεγαλύτερη πίεση της αύξησης της θερμοκρασίας και των ξηρών συνθηκών σε σχέση με άλλες περιοχές της Ευρώπης. View full είδηση

Μια νέα έρευνα του Ευρωβαρομέτρου που δημοσιεύεται σήμερα δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το πιο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Περισσότερα από εννέα στα δέκα άτομα που απάντησαν στην έρευνα θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί σοβαρό πρόβλημα (93 %), με σχεδόν οκτώ στα δέκα άτομα (78 %) να το θεωρούν πολύ σοβαρό. Όταν τους ζητήθηκε να επιλέξουν το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, πάνω από το ένα τέταρτο (29 %) επέλεξε είτε την κλιματική αλλαγή (18 %) είτε την υποβάθμιση της φύσης (7 %) είτε τα προβλήματα υγείας που οφείλονται στη ρύπανση (4 %). Όσον αφορά την απάντηση σε επίπεδο πολιτικής, εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (90 %) συμφωνούν ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να μειωθούν στο ελάχιστο, αντισταθμίζοντας παράλληλα τις εναπομένουσες εκπομπές ώστε να καταστεί η ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Σχεδόν εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (87 %) πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να θέσει η ΕΕ φιλόδοξους στόχους για την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ το ίδιο ποσοστό πιστεύει ότι είναι σημαντικό η ΕΕ να παράσχει στήριξη για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε: «Παρά την πανδημία και τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι, η στήριξη της δράσης για το κλίμα παραμένει υψηλή. Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν τους μακροπρόθεσμους κινδύνους που θέτουν οι κρίσεις του κλίματος και της βιοποικιλότητας, και αναμένουν από τη βιομηχανία, τις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβουν δράση. Οι αριθμοί αυτής της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου χρησιμεύουν ως έκκληση κινητοποίησης για πολιτικούς και επιχειρήσεις. Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχουν πρόσθετα κίνητρα για την οριστικοποίηση της νομοθεσίας «Fit for 55» που θα παρουσιάσουμε αργότερα αυτόν τον μήνα για να διασφαλίσουμε ότι θα επιτύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα.» Η πλειονότητα (64 %) των πολιτών της ΕΕ έχουν αναλάβει ήδη σε ατομικό επίπεδο δράση για το κλίμα και προβαίνουν συνειδητά σε βιώσιμες επιλογές στην καθημερινή τους ζωή. Όταν ρωτήθηκαν ποιον θεωρούν αρμόδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι πολίτες υπογράμμισαν την ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα συνοδεύουν την ατομική δράση, υποδεικνύοντας τις εθνικές κυβερνήσεις (63 %), τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία (58 %) και την ΕΕ (57 %). Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους που συμμετείχαν στην έρευνα (81 %) συμφωνούν ότι οι καθαρές μορφές ενέργειας θα πρέπει να λαμβάνουν μεγαλύτερη δημόσια χρηματοδοτική στήριξη, ακόμη και αν αυτό οδηγήσει σε μείωση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα. Τρία τέταρτα των Ευρωπαίων (75 %) πιστεύουν ότι οι επενδύσεις στην οικονομική ανάκαμψη θα πρέπει να στοχεύουν κυρίως στη νέα πράσινη οικονομία. Αναγνωρίζεται σαφώς ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής προσφέρει ευκαιρίες στους πολίτες της ΕΕ και στην ευρωπαϊκή οικονομία. Σχεδόν οκτώ στους δέκα Ευρωπαίους (78 %) συμφωνούν ότι η ανάληψη δράσης για το κλίμα θα οδηγήσει σε καινοτομία που θα καταστήσει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές. Σχεδόν οκτώ στους δέκα (78 %) συμφωνούν ότι η προώθηση της εμπειρογνωσίας της ΕΕ στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών σε χώρες εκτός ΕΕ μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ΕΕ. Επτά στους δέκα Ευρωπαίους (70 %) πιστεύουν ότι η μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων μπορεί να ωφελήσει οικονομικά την ΕΕ. Περισσότεροι από επτά στους δέκα Ευρωπαίους (74 %) συμφωνούν ότι το κόστος των ζημιών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή είναι πολύ υψηλότερο από τις επενδύσεις που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση. Ιστορικό Το ειδικό Ευρωβαρόμετρο 513 για την κλιματική αλλαγή πραγματοποίησε έρευνα σε 26.669 πολίτες από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις 15 Μαρτίου έως τις 14 Απριλίου 2021. Όπου ήταν δυνατόν διεξήχθησαν προσωπικές συνεντεύξεις, αλλά ορισμένοι συμμετέχοντες απάντησαν στην έρευνα διαδικτυακά, σύμφωνα με τους περιορισμούς της πανδημίας COVID-19. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί την υπ' αριθμόν ένα πολιτική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με βάση τις προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη έχουν δεσμευτεί να καταστήσουν την ΕΕ κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και να μειώσουν τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Οι δεσμεύσεις αυτές κατοχυρώνονται πλέον στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ο οποίος υπογράφηκε επίσημα στις 30 Ιουνίου 2021. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει στις 14 Ιουλίου 2021 τη δέσμη νομοθετικών προτάσεων «Fit for 55». Αυτή η συνολική μεταρρύθμιση της εργαλειοθήκης της ΕΕ για την πολιτική για το κλίμα και την ενέργεια θα περιλαμβάνει αναθεωρήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και σειρά νέων μέσων. View full είδηση

Οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή. Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) μεταξύ 1961 και 2018 σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή ΕΕ των 27 και τη Βρετανία). Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια». Από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 φτάσαμε σε μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015. «Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης Τερέζα Μπρας του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά». Πρώτο θύμα ξηρασίας τα σιτηρά Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές» πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.Τα πρώτα θύματα είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη. «Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%», διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας. Στροφή σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν «στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος». Αυτό «απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων», σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του La Nova School στη Λισαβόνα. Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει «επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα», είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη. Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη «προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών». View full είδηση

Λιγότερες από μια στις τέσσερις μεγάλες επιχειρήσεις στον κόσμο έχουν πάρει κατάλληλα μέτρα για να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου ως το 2050, δείχνει μελέτη της βρετανικής εταιρείας επενδύσεων Arabesque που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Τα στοιχεία από την έρευνα αυτή, κατά την οποία εξετάστηκαν από το 2015 ως το 2019 σχεδόν 700 μεγάλοι όμιλοι που είναι εισηγμένοι στα χρηματιστήρια 14 χωρών, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Ιαπωνία και η Γαλλία, δημοσιεύτηκαν την ημέρα εκκίνησης της συνόδου κορυφής μέσω διαδικτύου για το κλίμα που διοργάνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με την Arabesque, το 24,84% μεγάλων, εισηγμένων στα χρηματιστήρια επιχειρήσεων στον κόσμο έχουν λάβει μέτρα που επιτρέπουν τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου στον 1,5% βαθμό Κελσίου. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι οι καλύτεροι μαθητές, ιδίως αυτές στην Σουηδία (50%), στη Γερμανία (39,29%) και στην Φινλανδία (33,33%), ενώ ακολουθούν ακριβώς μετά αυτές στη Γαλλία (32,5%). Η Βρετανία (23,08%) και οι ΗΠΑ (23,08%) είναι ουραγοί και ακόμη περισσότερο η Κίνα (8,51%) και η Αυστραλία (4,55%). Οι ερευνητές παρατηρούν ωστόσο ότι το 15% των επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες σε σημαντικούς δείκτες των χρηματιστηρίων αυτών των 14 χωρών δεν δημοσιοποιούν τις εκπομπές τους των αερίων που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές. Το ποσοστό αυξάνεται ακόμη και σε 29% για τον κινεζικό Hang Seng. Ο στόχος της συμφωνίας του Παρισιού που υπεγράφη το 2015 είναι να περιοριστεί το φαινόμενο της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη σε πολύ πιο κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου, ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Αν και αυτός ο τελευταίος στόχος δείχνει δύσκολο να επιτευχθεί, ο στόχος των 2 βαθμών Κελσίου θα πρέπει να γίνει σεβαστός από το 70% των μεγάλων επιχειρήσεων ως το 2030. "Η έκφραση καλών προθέσεων από μόνη της δεν θα οδηγήσει στις πράξεις που χρειάζονται. Στην πραγματικότητα, παρά τις ολοένα αυξανόμενες δεσμεύσεις, τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχουν αυξηθεί από το 2015", υπογραμμίζει ο Γκέοργκ Κελ, πρόεδρος της Arabesque. "Η φετινή χρονιά μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής και προσφέρει μια ευκαιρία στους επικεφαλής επιχειρήσεων να έχουν ένα ευρύ όραμα και να ενεργήσουν ανάλογα. Ωστόσο ο χρόνος πιέζει", σύμφωνα με τον ίδιο. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προσκάλεσε 40 ηγέτες από όλον τον κόσμο στην σύνοδο κορυφής για το κλίμα που διοργανώνει μέσω τηλεδιάσκεψης σήμερα και αύριο, Παρασκευή, μεταξύ των οποίων ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντίμιρ Πούτιν. Στην ΕΕ συνήφθη χθες, Τετάρτη, συμφωνία ανάμεσα στους Ευρωβουλευτές και τα κράτη μέλη για μια καθαρή μείωση "τουλάχιστον 55%" των εκπομπών των αερίων που προκαλούν τις κλιματικές αλλαγές ως το 2030. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δεσμεύτηκε παράλληλα την Τρίτη για πιο σημαντικές μειώσεις από αυτές που προβλεπόταν των εκπομπών των αερίων αυτών, κατά 78% ως το 2035 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, επιταχύνοντας τον στόχο για μείωση 68% των εκπομπών αυτών ως το 2030. Οι προσπάθειες του Ηνωμένου Βασιλείου και των επιχειρήσεών του σε περιβαλλοντικά ζητήματα παρακολουθούνται ιδιαίτερα, καθώς η Βρετανία διοργανώνει την προσεχή διάσκεψη για το κλίμα (COP26) που θα διεξαχθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο. View full είδηση

Καθοριστικός παράγοντας για την κλιματική κρίση, οι συνέπειες της οποίας γίνονται με τον καιρό όλο και περισσότερο αισθητές σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας είναι οι περίφημες εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Με απλά λόγια, όλα τα αέρια συστατικά της ατμόσφαιρας που συμβάλλουν στην άνοδο της μέσης θερμοκρασίας, ή όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται “φαινόμενο του θερμοκηπίου”, αναφέρονται συνολικά με τον όρο ως «αέρια του θερμοκηπίου». Καθώς, απορροφούν την μεγάλου μήκους κύματος γήινη ακτινοβολία και επανεκπέμπουν θερμική ακτινοβολία, συμβάλουν στο να θερμαίνουν την επιφάνεια της Γης. Ορισμένα αέρια, όπως το όζον έχουν ημιδιαφάνεια και στην ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να απορροφούν ένα μέρος της, συμβάλλοντας ως ένα βαθμό και στην ψύξη της γήινης επιφάνειας. Εκτός των υδρατμών, τα κυριότερα αέρια που συμμετέχουν στην αύξηση της θερμοκρασίας είναι το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο, τα οξείδια του αζώτου, οι χλωροφθοράνθρακες και όζον. Που βρίσκεται όμως η Ελλάδα σε επίπεδο εκπομπών αεριών θερμοκηπίου; Στην Ελλάδα, μετά την ανοδική τάση των εκπομπών αερίων την περίοδο 1990-2007 λόγω της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου και της σημαντικής επέκτασης του τομέα των υπηρεσιών, η τάση ήταν φθίνουσα την περίοδο 2008-2018.41 Η εξέλιξη αυτή, αναφέρει έκθεση της ΤτΕ, οφείλεται κυρίως στην οικονομική ύφεση, αλλά και στον αντίκτυπο των δράσεων μετριασμού (αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και της ενεργειακής αποτελεσματικότητας και βελτίωση των μέσων μαζικής μεταφοράς). Το 2018 η Ελλάδα μείωσε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 3,5% έναντι του 2017. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από τις δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ενέργεια. Οι εκπομπές αερίων από το συγκεκριμένο κλάδο το 2018 αποτελούσαν το 73% των συνολικών ρύπων (1990: 74,6%) και ήταν μειωμένες κατά 12,6% έναντι του 1990. Δεύτερη σε σπουδαιότητα πηγή αερίων του θερμοκηπίου είναι οι βιομηχανικές διεργασίες, με μερίδιο 13,4%. Ακολουθεί με μερίδιο 8,4% η γεωργία, η οποία κατέγραψε σημαντική μείωση των εκπομπών (-23,3% το 2018 έναντι του 1990), κυρίως χάρη στις μειωμένες εκπομπές υποξειδίου του αζώτου (N2O) από τις γεωργικές εκτάσεις, λόγω της μείωσης της χρήσης συνθετικών λιπασμάτων αζώτου και του ζωικού πληθυσμού. Η πιο περιορισμένη χρήση συνθετικών λιπασμάτων αζώτου αποδίδεται στην αύξηση της βιολογικής γεωργίας, στην υψηλή τιμή των λιπασμάτων και στην επίδραση των πρωτοβουλιών για την προώθηση ορθών πρακτικών στη χρήση λιπασμάτων. Τέλος, τα απόβλητα είχαν μερίδιο 5,1% στις εκπομπές αερίων το 2018 και οι συναφείς εκπομπές ήταν κατά 2,4% χαμηλότερες έναντι του 1990, κυρίως λόγω της αύξησης της ανακύκλωσης. Όσον αφορά την ποσοστιαία κατανομή των αερίων του θερμοκηπίου, το 2018 το διοξείδιο του άνθρακα αποτελούσε το 77,9% των συνολικών εκπομπών, μειωμένο κατά 13,9% έναντι του 1990, κυρίως ως αποτέλεσμα της εισαγωγής του φυσικού αερίου και των ΑΠΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η υψηλή διαθεσιμότητα υδροηλεκτρικής ενέργειας είχε σημαντική συμβολή στην πτωτική τάση των εκπομπών. Ακολουθεί το μεθάνιο με μερίδιο 10,9%, του οποίου οι εκπομπές έναντι του 1990 μειώθηκαν κατά 8,6%. View full είδηση

Τσιμέντο, ένα υλικό που απαντάται σε πληθώρα στα αστικά κέντρα - και όχι μόνο - καθώς κυριαρχεί στην κατασκευή κτιρίων και υποδομών, που απαρτίζουν το δομημένο περιβάλλον. Το τσιμέντο αποτελεί το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο τεχνητό υλικό στον πλανήτη, ενώ είναι ο δεύτερος περισσότερο χρησιμοποιημένος πόρος, μετά το νερό. Αποτελεί, επίσης, το λόγος ύπαρξης για μερικά από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια του κόσμου. Η Όπερα του Σίδνεϊ, ο ναός Lotus στο Δελχί, το Burj Khalifa στο Ντουμπάι, καθώς και το Pantheon της Ρώμη - με τον μεγαλύτερο μη υποστηριζόμενο τσιμεντένιο τρούλο στον κόσμο - όλα οφείλουν την κατασκευή τους στο εν λόγω υλικό. Όμως, εκτός από τη συμβολή του στο ανθρωπογενές περιβάλλον και στην πολιτισμική κληρονομιά, το τσιμέντο έχει και έναν σημαντικό αντίκτυπο: αποτελεί την πηγή για περίπου το 8% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2), σύμφωνα με το think tank Chatham House. Ενδεικτικά, το τσιμέντο συμβάλει στις εκπομπές CO2 περισσότερο από τα αεροπορικά καύσιμα (2,5%), ενώ δεν απέχει πολύ από τις παγκόσμιες γεωργικές επιχειρήσεις (12%). Αν μάλιστα ήταν χώρα, θα βρισκόταν στην 3η θέση παγκοσμίως, ακολουθώντας την Κίνα και τις ΗΠΑ. Για την ακρίβεια, η πρωτιά της Κίνας στις παγκόσμιες εκπομπές οφείλεται, εν μέρει, και στην εκτεταμένη οικοδομική της δραστηριότητα. Η ιδιαίτερη σύνδεση του υλικού με την κλιματική αλλαγή, είχε ως αποτέλεσμα οι ηγέτες της βιομηχανίας τσιμέντου να βρεθούν το 2018 στην Πολωνία, στη διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή - COP24 - για να συζητήσουν τους τρόπους με τους οποίους θα συνεισφέρουν στην ικανοποίηση των απαιτήσεων της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Για να γίνει αυτό, οι ετήσιες εκπομπές CO2 από τσιμέντο θα πρέπει να μειωθούν τουλάχιστον κατά 16% έως το 2030. Πως φαίνονται, λοιπόν, να εξελίσσονται τα πράγματα, σχεδόν τρία χρόνια αργότερα; Τρέχουσες εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, υποδηλώνουν ότι 4,1 γιγατόνοι τσιμέντου παρήχθησαν παγκοσμίως το 2019. Η παραγωγή έφτασε τους 4,2 Gt το 2014 και έκτοτε παρέμεινε σχεδόν σταθερή στους 4,1 Gt. Ωστόσο, αν δεν γίνουν προσπάθειες για μείωση της ζήτησης, η ετήσια παραγωγή τσιμέντου αναμένεται να αυξηθεί – έστω και ελαφρώς - έως το 2030. Παγκόσμια Παραγωγή τσιμέντου 2010-2019 http://ered.gr/admin/uploads/global-cement-production-2010-2019.png IEA, Global cement production, 2010-2019, IEA, Paris, https://www.iea.org/data-and-statistics/charts/global-cement-production-2010-2019 Η ζήτηση για τσιμέντο στον κατασκευαστικό κλάδο είναι αυτή που προσδιορίζει την παραγωγή και είναι, προφανώς, καθοριστικός παράγοντας για την κατανάλωση ενέργειας στον υποτομέα τσιμέντου και για τις εκπομπές CO2. Επί της παρούσης, η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός τσιμέντου, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 55% της παγκόσμιας παραγωγής, ακολουθούμενη από την Ινδία με 8%. Η παραγωγή στην Κίνα αναμένεται να μειωθεί μακροπρόθεσμα, αλλά, ως αντιστάθμισμα, αναμένονται αυξήσεις στην Ινδία και άλλες ασιατικές χώρες, καθώς και στην υποσαχάρια Αφρική, ως αποτέλεσμα της οικονομικής προόδου, της αστικοποίησης και της ανάπτυξης υποδομών σε αυτές τις χώρες. Σε κάθε περίπτωση το τσιμέντο αποτελεί ένα εξαιρετικά ανθεκτικό και εύχρηστο υλικό. Είναι φτηνό, μπορεί να παραχθεί σχεδόν οπουδήποτε και έχει όλα τα δομικά χαρακτηριστικά, που το καθιστούν ιδανικό για κτίρια και υποδομές. Με άλλα λόγια, παρότι υπάρχουν εναλλακτικές, η δόμηση χωρίς τσιμέντο αποτελεί μια πρόκληση. Επομένως, η μείωση των εκπομπών CO2 με την παράλληλη κάλυψη της παγκόσμιας ζήτησης για τσιμέντο δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Ορισμένες στρατηγικές επίτευξης αυτού του στόχου περιλαμβάνουν τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, τη μετάβαση σε καύσιμα χαμηλότερου άνθρακα, τη μείωση του λόγου κλίνκερ – του μεγαλύτερου ρυπαντή στο σύνολο της παραγωγικής διαδικασίας - προς τσιμέντο, αλλά και την προώθηση καινοτομιών και νέας τεχνολογίας. Πράγματι, εναλλακτικές μορφές τσιμέντου έχουν κάνει δειλά την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά η BioMason, μια νεοσύστατη επιχείρηση στη Βόρια Καρολίνα, χρησιμοποιεί βακτήρια, για να δημιουργήσει τούβλα από «βιο-τσιμέντο». Μια ιδέα εμπνευσμένη από τις θαλάσσιες δομές και, μετά από χρόνια έρευνας και ανάπτυξης, πλέον μπορεί να παράγει τούβλα μέσα σε 4 μόλις μέρες, σε θερμοκρασία δωματίου, χωρίς την ανάγκη για ορυκτά καύσιμα και ασβεστοποίηση, που αποτελούν τις κυριότερες πηγές CO2 της βιομηχανίας. Ωστόσο, η βιομηχανία κυριαρχείται από λίγους, μεγάλους παραγωγούς, απρόθυμους να πειραματιστούν ή να αλλάξουν επιχειρηματικά μοντέλα. Αλλά και αρχιτέκτονες, μηχανικοί, εργολάβοι και κατασκευαστικές εταιρείες παραμένουν επιφυλακτικοί όσον αφορά τη χρήση νέων δομικών υλικών. Και, φυσικά, σε μια τέτοια βιομηχανία κλίμακας, με τα ψηλά και μεγάλα κτίρια να κυριαρχούν στις σύγχρονες κατασκευαστικές τάσεις, αυξάνοντας τις ανάγκες στατικότητας, αντοχής και διάρκειας στο χρόνο, ο οικονομικός παράγοντας δεν είναι ο μόνος λόγος που κύριοι παίκτες του τομέα διστάζουν να ενσωματώσουν νέα υλικά στις κατασκευές τους. Εντούτοις, αν δεν υπάρξει η απαιτούμενη χρηματοδότηση για έρευνα και βελτίωση των υλικών και της τεχνολογίας, η επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών CO2 φαίνεται να ξεμακραίνει. Και τα χρονικά περιθώρια στενεύουν διαρκώς. Μια άλλη λύση, λιγότερο καινοτόμα, αποτελεί και η μείωση της ζήτησης του ίδιου του προϊόντος, μέσα από ενέργειες όπως η βελτιστοποίηση της χρήσης τσιμέντου σε μίγματα σκυροδέματος, η αποτελεσματικότερη χρήση του σκυροδέματος, η ελαχιστοποίηση των αποβλήτων στην κατασκευή και η μεγιστοποίηση της διάρκειας ζωής των κτιρίων και των υποδομών. Η βελτιστοποίηση της απόδοσης των υλικών κερδίζει διαρκώς αυξανόμενη υποστήριξη, καθώς προσφέρει άμεση λύση, χωρίς σημαντικές αλλαγές στην παραγωγική διαδικασία ή υπέρογκες επενδύσεις. Επιπλέον, η υιοθέτηση τέτοιων στρατηγικών κατά τη χρήση τσιμέντου, θα συμβάλει στη μείωση της ζήτησης σε ολόκληρη την κατασκευαστική αλυσίδα, συμβάλλοντας αυτομάτως και στην μείωση των εκπομπών CO2. Κανείς δεν αναμένει την εξάλειψη του τσιμέντου από τον κατασκευαστικό τομέα στο προσεχές μέλλον. Και είναι πράγματι αυταπόδεικτο ότι οι ιδιότητες του υλικού δύσκολα μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως. Ωστόσο, σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή αποτελεί κεντρική συζήτηση όλων και το κτιριακό απόθεμα βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής της ΕΕ, μέσα από κινήσεις όπως το European Green Deal, το Renovation Wave και το New European Bauhaus, η ανάγκη της βιομηχανίας παραγωγής τσιμέντου να κινητοποιηθεί είναι επιτακτική. View full είδηση

Τα τελευταία είκοσι χρόνια, το 90% των καταστροφών έχει προκληθεί από κλιματολογικά αίτια. Η κλιματική κρίση είναι εδώ και αλλάζει την ταχύτητα αντιμετώπισης των δεδομένων. Οφείλουμε να θωρακιστούμε έγκαιρα και να ενημερωθούμε, ώστε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της. Οι πολιτικές προσαρμογής συνίστανται στην ανάληψη κατάλληλων δράσεων με στόχο την αντιμετώπιση των αναμενόμενων ζημιών και των αρνητικών συνεπειών, ιδιαίτερα στους ευάλωτους τομείς. Με γνώμονα τα παραπάνω, η Περιφέρεια Κρήτης δημιούργησε το www.safecrete.gr ένα ιστοχώρο με την τεχνική υπογραφή της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Περιφέρειας, ο οποίος περιέχει τεκμηριωμένα στοιχεία και πληροφορίες που αφορούν την κλιματική αλλαγή, τα αίτια και τις συνέπειές της. Ο σκοπός του SafeCrete, είναι μέσω της ενημέρωσης και της διάδρασης, να δημιουργήσει το υπόβαθρο γνώσης, ώστε η κοινωνία να προσαρμοστεί και τελικά να ανταποκριθεί στους κινδύνους που αντιμετωπίζει. Η Αυτοδιοίκηση, εκτός από την ετοιμότητα στη διάρκεια της φυσικής καταστροφής, δίνει τώρα περισσότερο βάρος στα στάδια της πρόληψης και της προετοιμασίας. Για την εξασφάλιση ετοιμότητας και ανταπόκρισης του νησιού σε αιφνίδιες αλλαγές, οφείλουν ωστόσο και οι ίδιοι οι πολίτες να συμμετέχουν. Μέσα από την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση, τη γνώση και τη διάδοση της ιδέας στις τοπικές κοινωνίες, θα μπορέσουν οι πολίτες να προετοιμαστούν κατάλληλα. Είναι μία ακόμη δράση της Περιφέρειας Κρήτης για την ασφάλεια και προστασία των φυσικών πόρων, τη θωράκιση έναντι των ακραίων φυσικών φαινομένων και τελικά τη διαφύλαξη της κλιματικής ισορροπίας του νησιού, στο μέτρο του εφικτού, πάντα σε συνάφεια με την Εθνική, Ευρωπαϊκή, αλλά και Παγκόσμια Στρατηγική. Η επόμενη δεκαετία θα είναι η πιο κρίσιμη για την υλοποίηση των «πράσινων σχεδίων δράσης» με κύριο γνώμονα αποτελεί η νησιωτικότητα και το πως αυτή μπορεί να αναδειχθεί σε πλεονέκτημα ασφάλειας, προστασίας και αειφορίας. Για όλες τις αλλαγές που αφορούν στο κλίμα και συντελούνται φυσικά και διοικητικά, το SafeCrete προωθεί τη διασύνδεση με τους επιμέρους θεματικούς φορείς και γενικά αναδεικνύει οτιδήποτε διαφοροποιεί την Κρήτη ως ξεχωριστή κλιματική ζώνη, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν και συμπίπτουν με τα γεωγραφικά και διοικητικά της όρια. Το νησί στοχεύει για άλλη μια φορά να αποτελέσει πιλότο σε αυτόν τον τομέα. Οι πολίτες καλούνται να γίνουν “μέρος της λύσης”, δημιουργείται μια κρίσιμη μάζα ανθρώπων που θα συμμετέχουν ενεργά, κατανοώντας ότι η προστασία τους εξαρτάται και από αυτούς τους ίδιους. Συνεπώς υιοθετείται ένα νέο μοντέλο περιφερειακής στρατηγικής για την κλιματική αλλαγή και την πολιτική προστασία. View full είδηση

Τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής κατά τα τελευταία σαράντα χρόνια μπορούν να δουν σε ένα timelapse οι χρήστες του Google Earth και ενώ ο κολοσσός του διαδικτύου εγκαινίασε τη νέα του υπηρεσία. Συγκεκριμένα, η Google διέθεσε στο κοινό τη νέα υπηρεσία Timelapse του Google Earth που επιτρέπει τους χρήστες να «γυρίσουν πίσω το χρόνο» και να παρακολουθήσουν τις αλλαγές που έχουν καταγραφεί στο πλανήτη μας σε βάθος 37 ετών. Κάθε χρήστης της νέας αυτής υπηρεσίας θα έχει τη δυνατότητα αποθήκευσης βίντεο και εικόνων από το Timelapse για δική του χρήση. «Τα τελευταία 15 χρόνια, δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν στραφεί στο Google Earth για να απολαύσουν συναρπαστικές όψεις του πλανήτη μας από αμέτρητες διαφορετικές γωνίες», αναφέρει η Ρεμπέκα Μουρ, διευθύντρια των Google Earth και Earth Engine & Outreach συμπληρώνοντας πως από το 2017 οι χρήστες μπορούν να δουν τον πλανήτη μας και μέσα από μια εντελώς νέα διάσταση - τον χρόνο. «Με τη λειτουργία Timelapse, έχουν ενσωματωθεί στο Google Earth 24 εκατομμύρια δορυφορικές φωτογραφίες των τελευταίων 37 ετών, δημιουργώντας μια διαδραστική εμπειρία τεσσάρων διαστάσεων. Πλέον, ο καθένας μπορεί να παρακολουθεί το χρόνο να εξελίσσεται παντού στον κόσμο, με έναν τρόπο που συνοψίζει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες πλανητικών αλλαγών», ανέφερε η Ρεμπέκα Μουρ. «Ο πλανήτης μας αντιμετώπισε ραγδαίες περιβαλλοντικές αλλαγές τον τελευταίο μισό αιώνα – περισσότερες από κάθε άλλη περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας. Πολλοί από εμάς βιώσαμε αυτές τις αλλαγές στις κοινότητες μας – προσωπικά, ήμουν μεταξύ των χιλιάδων κατοίκων της Καλιφόρνια που εγκατέλειψαν πέρσι τα σπίτια τους εξαιτίας των πυρκαγιών. Άλλοι αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ως κάτι αόριστο και μακρινό, όπως το λιώσιμο των πάγων και η συρρίκνωση των παγετώνων», συμπλήρωσε. «Με το Timelapse στο Google Earth, έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα του μεταβαλλόμενου πλανήτη μας στις άκρες των χεριών μας – μια εικόνα που δείχνει όχι μόνο τα προβλήματα, αλλά και τις λύσεις, καθώς και την μαγευτική ομορφιά των φυσικών φαινομένων σε βάθος δεκαετιών», υπογράμμισε χαρακτηριστικά. Προκειμένου να εξερευνήσετε την εφαρμογή Timelapse στο Google Earth, επισκεφθείτε αυτόν τον σύνδεσμο. Χρησιμοποιώντας τη μπάρα αναζήτησης, μπορείτε να «γυρίσετε τον χρόνο πίσω», σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη θέλετε. View full είδηση