Κτηματολόγιο: Τα «πρόδηλα σφάλματα», η διαδικασία και η προθεσμία διόρθωσής τους

Ολοκληρώνεται το Κτηματολόγιο στη χώρα και με τη λειτουργία των Κτηματολογικών Γραφείων πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων, διαπιστώνουν ότι κατά τις αρχικές εγγραφές, υπάρχουν σφάλματα, τα οποία, ναι μεν δεν είναι σοβαρά, όμως βάσει νόμου πρέπει να διορθωθούν.

Αυτά τα σφάλματα χαρακτηρίζονται κτηματολογικά ως «πρόδηλα» και με τη λειτουργία του κτηματολογίου, μπορούν να διορθωθούν με ευθύνη του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου, σχετικά με απλό τρόπο. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Οτι δηλαδή, δεν είναι με σαφή τρόπο οριοθετημένη η έννοια του προδήλου σφάλματος από το νόμο. Αποτέλεσμα αυτού είναι να αντιμετωπίζονται αιτήσεις διόρθωσης με το ίδιο ή σχετικό αντικείμενο διαφορετικά από τον κάθε προϊστάμενο κτηματολογικού γραφείου, γι’ αυτό πέρα από τη νομική στήριξη που παρέχει ο φορέας του Κτηματολογίου, στα Κτηματολογικά Γραφεία, θα πρέπει να προσδιορίσει με σαφήνεια το περιεχόμενο των προδήλων σφαλμάτων, ώστε να μην οδηγούνται αδίκως, ιδιοκτήτες ακινήτων στα δικαστήρια λόγω της λανθασμένης κρίσης του εκάστοτε υπαλλήλου.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γνωρίζουμε ότι η διαδικασία διόρθωσης των πρόδηλων σφαλμάτων καθορίζεται από τη διάταξη του άρθρου 18 του Ν. 2664/1998, το οποίο προχωρεί σε ενδεικτική απαρίθμηση των περιπτώσεων προδήλου σφάλματος και ως τέτοιο θεωρείται κάθε σφάλμα που αφορά την ανακρίβεια στα στοιχεία της εγγραφής.

Υπάρχει επίσης και μία αναστάτωση στους πολίτες γιατί φοβούνται ότι υπάρχει προθεσμία λήξης αυτών των διορθώσεων και αν δεν προλάβουν θα χάσουν την περιουσία τους. Αυτό όμως δεν ισχύει. Είναι διαφορετικά τα «σοβαρά» λάθη στις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές που επιτρέπεται η διόρθωση τους εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών του άρθρου 5 του Ν. 5076/2023 (ΦΕΚ 207/Β΄/13.12.2023) και δεν πρέπει να τα συγχέουμε με τις απλές διορθώσεις.

Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;

Θα πρέπει να ελέγξουν προσεκτικά τα στοιχεία που καταχωρήθηκαν στο κτηματολόγιο.

Αν διαπιστώσουν σφάλματα θα πρέπει να επικοινωνήσουν με το μηχανικό σχετικά με τη θέση και τα όρια του γεωτεμαχίου και με τον δικηγόρο για τα ιδιοκτησιακα θέματα.

Τι είναι τα πρόδηλα σφάλματα;

Ως πρόδηλο σφάλμα ορίζεται ένα λάθος που έχει πραγματοποιηθεί κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης και είναι φανερό με την πρώτη ματιά, αλλά η διόρθωσή του είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της ακρίβειας των εγγραφών. Οι εσφαλμένες εγγραφές που ορίζονται ως πρόδηλα σφάλματα αφορούν συνήθως ανακρίβειες ως προς:

-Τα προσωπικά στοιχεία του δικαιούχου, π.χ. λάθος πατρώνυμο.

-Το καταχωρηθέν δικαίωμα, π.χ. ποσοστό κυριότητας επί του ακινήτου.

-Τον τίτλο κτήσης, π.χ. δεν αναγράφεται ορθά ο αριθμός συμβολαίου.

-Το ιδιοκτησιακό αντικείμενο, π.χ. οριζόντια ιδιοκτησία.

-Ανακριβή Γεωμετρικά Δεδομένα.

-Τα όρια του ακινήτου σας εμφανίζονται λανθασμένα στον χάρτη.

-Λανθασμένη Διεύθυνση ή Τοπωνυμία.

-Η διεύθυνση του ακινήτου σας έχει γραφτεί λάθος, δημιουργώντας σύγχυση.

-Λάθη στις Μετρήσεις Επιφάνειας.

-Το εμβαδόν του ακινήτου σας εμφανίζεται μεγαλύτερο ή μικρότερο από το πραγματικό.

Μέχρι πότε λήγουν τα πρόδηλα σφάλματα στο Κτηματολόγιο;

Τα πρόδηλα λάθη στο Κτηματολόγιο διορθώνονται αδιακρίτως, δηλαδή δεν έχουν ημερομηνία λήξης προθεσμίας και η διόρθωσή τους μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή μέσω αίτησης, καθώς η διαδικασία αφορά την διόρθωση σαφών και εμφανών λαθών που δεν απαιτούν δικαστική κρίση.

Η έγκαιρη διόρθωση των προδήλων σφαλμάτων είναι σημαντική για την ακρίβεια των κτηματολογικών εγγραφών και την αποφυγή μελλοντικών προβλημάτων, όπως καθυστερήσεις στη μεταβίβαση ενός ακινήτου, στην έκδοση οικοδομικής άδειας κλπ.

Πώς γίνεται η διόρθωση;

Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει σχετική αίτηση προς τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου.

Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής ψηφιακής εφαρμογής του Ελληνικού Κτηματολογίου.

Ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου αποφαίνεται για την αποδοχή ή απόρριψη της αίτησης. Εάν η αίτηση αφορά πρόδηλα σφάλματα σε ακίνητα με την ένδειξη «άγνωστος ιδιοκτήτης» και πληρούνται οι προϋποθέσεις, η διόρθωση επέρχεται αμέσως χωρίς την μεσολάβηση δικαστικής απόφασης.

Ποιά είναι τα βήματα για να διορθωθεί ένα Πρόδηλο Σφάλμα στο Κτηματολόγιο;

Η διόρθωση ενός σφάλματος στο κτηματολόγιο απαιτεί μια συγκεκριμένη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί, που είναι:

Βήματα Διόρθωσης

1. Υποβολή Αίτησης στο Κτηματολογικό Γραφείο

-Συμπληρώνετε τη φόρμα αιτήματος διόρθωσης (διατίθεται στο κτηματολογικό γραφείο ή ηλεκτρονικά).

-Αναφέρετε λεπτομερώς το σφάλμα που εντοπίσατε.

2. Προσκόμιση Απαιτούμενων Εγγράφων

-Συμβόλαια Ιδιοκτησίας: Επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του ακινήτου.

-Τοπογραφικά Διαγράμματα που διασφαλίζουν τη γεωμετρία του ακινήτου.

-Δήλωση Εξουσιοδότησης: Αν κάποιος εκπρόσωπος ενεργεί εκ μέρους σας.

3. Αξιολόγηση από το Κτηματολογικό Γραφείο

-Το κτηματολογικό γραφείο εξετάζει την αίτηση και τα έγγραφα που προσκομίσατε.

-Εάν το σφάλμα επιβεβαιωθεί ως πρόδηλο, προχωράει σε διόρθωση.

4. Τελική Ενημέρωση Εγγραφών

-Οι διορθωμένες εγγραφές δημοσιεύονται στο σύστημα του κτηματολογίου.

-Λαμβάνετε αντίγραφο των διορθωμένων στοιχείων.

Ποιά η διαδικασία διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος για τα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη»;

Για τη διόρθωση πρόδηλου σφάλματος που αφορά ακίνητα που έχουν καταχωρηθεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» είναι απαραίτητη η συναίνεση του Δημοσίου. Σε αυτές τις περιπτώσεις η αίτηση διόρθωσης του πρόδηλου σφάλματος επιδίδεται εντός δέκα (10) ημερών από την κατάθεσή της στο Δημόσιο.

Το Δημόσιο με τη σειρά του τεκμαίρεται ότι συμφωνεί με την αίτηση διόρθωσης. Στη συνέχεια, ο προϊστάμενος οφείλει να προχωρήσει σε αυτή, εάν δεν αποσταλεί αρνητική απάντηση εξήντα (60) ημέρες μετά την επίδοση της αίτησης στο Δημόσιο.

Τι είναι η αίτηση διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων των κτηματολογικών εγγραφών;

Πρόκειται για την αίτηση με την οποία γίνεται διόρθωση σφαλμάτων που αφορούν γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου που βρίσκεται σε περιοχή που έχει συνταχθεί το κτηματολόγιο (θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου). Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου που αιτείται διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων, στο κατά τόπους αρμόδιο Κτηματολογικό γραφείο.

α) Εάν πρόκειται για διόρθωση που αφορά επίλυση ιδιοκτησιακής αμφισβήτησης, τότε αυτή θα πρέπει να επιλυθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση του αρμόδιου πολιτικού δικαστηρίου.

β) Εν πρόκειται για διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων, απαιτείται η προηγούμενη αίτηση στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο για την έκδοση και χορήγηση κτηματογραφικού διαγράμματος, όπου θα εμφανίζονται και τα όμορα γεωτεμάχια και θα δίνει σε πίνακα συντεταγμένων τις κορυφές των ορίων και τα εμβαδά τους. Εφόσον όλοι οι επηρεαζόμενοι όμοροι ιδιοκτήτες συναινούν για την επιδιωκόμενη διόρθωση, τότε η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί υπογεγραμμένη από κοινού, συνοδευόμενη και από τοπογραφικό διάγραμμα που έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές που απαιτούνται.

γ) Τέλος, προβλέπεται η δυνατότητα διόρθωσης του καταχωρημένου εμβαδού του ακινήτου ή άλλων στοιχείων της πρώτης εγγραφής, υπό την προϋπόθεση ότι δεν τίθενται υπό αμφισβήτηση τα όρια όμορων ακινήτων ή τα δικαιώματα τρίτων προσώπων επ’ αυτών. Στις περιπτώσεις αυτές, απαιτείται η υποβολή αίτησης ενώπιον του Δικαστή.

Ποιά είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών;

Α) Αίτηση Διόρθωσης

Β) Αντίγραφο του συμβολαίου

Γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο

Δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή. Το διάγραμμα εκδίδεται και χορηγείται από το αρμόδιο γραφείο κατόπιν σχετικής αίτησης και εμφανίζει τα όμορα γεωτεμάχια και δίνει σε πίνακα συντεταγμένων τις κορυφές των ορίων και τα εμβαδά τους.

Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]