Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    584 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Έντονη ανησυχία στην UNESCO για την Αγιά Σοφιά - Ζητά αυτοψία εμπειρογνωμόνων

      GTnews

      Έντονη ανησυχία για την επιβάρυνση που δέχεται η Αγιά Σοφιά, μετά την είσοδο βαρέος τύπου οχημάτων εντός του ιστορικού μνημείου στο πλαίσιο εργασιών, εκφράζει η UNESCO και με επιστολή της ζητά από την τουρκική κυβέρνηση να γίνει αυτοψία, όπως αποκαλύπτει η Realnews.
      Οι πρόσφατες εικόνες κατασκευαστικών μηχανημάτων, φορτηγών μεταφοράς και γερανών, που έκαναν τον γύρο του κόσμου, και οι αντιδράσεις αρχιτεκτόνων και ιστορικών, ακόμη και στην Τουρκία, οδήγησαν τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, που έχει ως κύριο έργο την προστασία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, να ζητήσει τη λήψη μέτρων.
      «Η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO -το διοικητικό όργανο της Σύμβασης που αποτελείται από 21 κράτη μέρη- ζήτησε από τις τουρκικές Αρχές να προσκαλέσουν μια νέα αποστολή εμπειρογνωμόνων το 2026 για να εξετάσουν την κατάσταση διατήρησης και τις συνθήκες επισκεπτών στην Αγιά Σοφιά», δηλώνει εκπρόσωπος της UNESCO, σε σχετική ερώτηση της «R».
      Η διαχείριση
      Όπως τονίζεται στην απάντηση προς την «R», η UNESCO παρακολουθεί στενά την κατάσταση και έχει λάβει υπ’ όψιν τα πρόσφατα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης.
      «Η UNESCO έχει επικοινωνήσει με τις αρμόδιες Αρχές για να λάβει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται από τη Σύμβαση για την Παγκόσμια Κληρονομιά, οι οποίες διασφαλίζουν ότι τυχόν εργασίες συντήρησης σε μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς δεν επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά που δικαιολογούν την εγγραφή τους στον σχετικό κατάλογο».
      Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Οργανισμός αντιδρά απέναντι στην πολιτική της Τουρκίας σε ό,τι αφορά την προστασία και τη διαχείριση του ιστορικού μνημείου. Η εκπρόσωπος του Οργανισμού ξεκαθαρίζει ότι «από τη μετατροπή της σε τζαμί το 2020, η UNESCO παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην Αγιά Σοφιά και προτρέπει τις τουρκικές Αρχές να διαχειριστούν το μνημείο με πιο συνεκτικό και συμμετοχικό τρόπο, και θα συνεχίσει να το πράττει».
      Τι λένε οι Τούρκοι
      Από την πλευρά τους, τα μέλη του επιστημονικού συμβουλίου που επιβλέπουν τα έργα στην Αγιά Σοφιά, μετά τις σφοδρές αντιδράσεις που ξέσπασαν για την επιβάρυνση του μνημείου, χαρακτηρίζουν τη χρήση γερανών για την αποκατάσταση του τρούλου ως τη «μόνη τεχνικά εφικτή και ασφαλή λύση».
      Σε πρόσφατες δηλώσεις τους στην εφημερίδα «Hurriyet», οι αρμόδιοι υποστηρίζουν ότι «αντίστοιχες μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί σε μεγάλα μνημεία του εξωτερικού, όπως στην Παναγία των Παρισίων» και δηλώνουν πως «η σκληρή κριτική οφείλεται και στην πολιτική πόλωση, ενώ η πολυπλοκότητα των εργασιών καθιστά δύσκολη την πλήρη κατανόησή τους από το ευρύ κοινό».
      «Ο τρούλος χρειάζεται μια χαλύβδινη κατασκευή τόσο από κάτω όσο και από πάνω. Και αυτό θα το κάνουμε χωρίς να κλείσουμε το μνημείο στη λατρεία και στην επίσκεψη. Δεν υπάρχει μηχάνημα στον κόσμο που να μπορεί να σηκώσει το βάρος του χάλυβα που χρησιμοποιείται γι’ αυτές τις κολόνες, πέρα από έναν γερανό», δηλώνει στην τουρκική εφημερίδα το μέλος του συμβουλίου, ο αναπληρωτής καθηγητής Μεχμέτ Σελίμ Οκτέν. Μάλιστα, τα μέλη του συμβουλίου ξεκαθαρίζουν ότι όλες οι αποφάσεις ελήφθησαν έπειτα από πολλές συνεδριάσεις, τεχνικές αναλύσεις, προσομοιώσεις, σεισμικές και γεωλογικές δοκιμές, ενώ έγιναν και έλεγχοι του υπεδάφους και δηλώνουν ότι η UNESCO «δεν απαγορεύει συγκεκριμένα εργαλεία, αλλά απαιτεί μόνο επεμβάσεις που δεν προκαλούν βλάβη».
      Eπιστήμονες
      Ωστόσο, άλλοι επιστήμονες, σε Τουρκία και Ελλάδα, εκφράζουν την ανησυχία τους ότι το βάρος και οι δονήσεις που προκαλούν οχήματα τέτοιου μεγέθους αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τη δομή του δαπέδου και τα κατώτερα στρώματα του ιστορικού μνημείου, υπενθυμίζοντας ότι οι υπηρεσίες της UNESCO θεωρούν σαφώς απαράδεκτη την είσοδο βαρέων μηχανημάτων σε μνημειακά κτίρια.
      Μιλώντας στην «R», o Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας στο ΕΚΠΑ, αναφέρει ότι «η αυτοψία της UNESCO κρίνεται, αυτή τη στιγμή, σκόπιμη διότι πρόκειται για έναν Οργανισμό που κρατά τις προδιαγραφές και δεν λειτουργεί με σκοπιμότητες. Έχει το απαραίτητο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό για να μπορέσει να αξιολογήσει όλα τα δεδομένα. Οπότε μια αυτοψία της UNESCO μπορεί να δώσει απαντήσεις».
      Σύμφωνα με τον Ευθ. Λέκκα, τα μεγάλα μηχανήματα μπορούν να προκαλέσουν κάποιες επιβαρύνσεις στον δομημένο ιστό του μνημείου. «Η επιβάρυνση στο δάπεδο του ναού είναι εξετάσιμη, καθώς υπάρχουν υπόγειοι χώροι. Το όλο θέμα θέλει μια πολύ καλή και τεκμηριωμένη προσέγγιση, η οποία δεν ξέρω αν έχει γίνει. Πάντως, θα μπορούσαν να επιλεγούν από τους Τούρκους ειδικούς άλλες λύσεις, όπως ικριώματα τα οποία έχουν πολύ μικρό βάρος και τα οποία διαχέουν τις τάσεις σε όλο τον χώρο του ναού. Μια τέτοια λύση θα ήταν σκόπιμη. Ωστόσο, απαιτεί πολλά χρήματα και πιο πολύ κόπο για όσους ασχοληθούν με το έργο», σχολιάζει.
      Από την πλευρά του, ο Δρ. Βασίλης Μπαρδάκης, πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών, τονίζει στην «R»: «Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας, το κορυφαίο μνημείο της χριστιανοσύνης, είναι το λαμπρότερο παράδειγμα του ρυθμού της τρουλαίας βασιλικής. Η εισαγωγή βαρέων οχημάτων στο εσωτερικό αντιτίθεται στις επιστημονικές αρχές συντήρησης και αυξάνει τη διακινδύνευση του μνημείου. Το 2025 υπάρχουν ποικίλοι τρόποι να μεταφέρεις ικριώματα, ενώ υπάρχουν και εξαιρετικά ελαφρά στοιχεία ικριωμάτων πολύ μεγάλης αντοχής. Οι δοκιμές αντοχής που αναφέρουν οι Τούρκοι ειδικοί είναι στιγμιαίες».
      Σύμφωνα με τον Β. Μπαρδάκη, η ενημέρωση προς την UNESCO και η στενή παρακολούθηση από διεθνή ομάδα εμπειρογνωμόνων είναι αυτονόητες σε ανάλογες διαδικασίες. «Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις ευρωπαϊκών μνημείων, οι συνάδελφοι βλέπουν τη δημοσιότητα σαν ευκαιρία να αναδείξουν τα έργα συντήρησης και να μοιραστούν τις αναστρέψιμες τεχνικές, τις τεχνολογίες αιχμής, τα σύγχρονα υλικά κ.λπ. με την υπόλοιπη επιστημονική κοινότητα. Πρέπει να εφαρμόζονται οι διεθνείς πρακτικές, να παρακολουθούνται οι διαδικασίες, να επιδιώκεται η δημοσιότητα και να μην απαιτούνται καμουφλάζ», καταλήγει.
      Χρονικό εργασιών
      Η Αγιά Σοφιά, τα τελευταία σχεδόν 100 χρόνια, έχει δεχθεί πολυάριθμες και εκτεταμένες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης, με τις πιο σημαντικές και εντατικές να λαμβάνουν χώρα αυτή την περίοδο, με κύριο στόχο τη σεισμική της θωράκιση.
      Το 1932, ξεκίνησε μια σημαντική περίοδος αποκαταστάσεων και αρχαιολογικών ερευνών που εντάθηκε μετά το 1935, όταν με απόφαση του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ η Αγιά Σοφιά μετατράπηκε σε μουσείο. Επίκεντρο αυτών των εργασιών ήταν η αποκάλυψη και η συντήρηση των βυζαντινών ψηφιδωτών. Το βασικότερο έργο αυτής της περιόδου ήταν η συστηματική αφαίρεση του σοβά και των άλλων υλικών που είχαν τοποθετηθεί και καλύψει τα ψηφιδωτά κατά την οθωμανική περίοδο. Οι εργασίες διήρκεσαν περίπου 18 χρόνια και ολοκληρώθηκαν το 1950.
      Επικεφαλής του έργου ήταν ο Αμερικανός αρχαιολόγος Τόμας Γουίτμορ, ιδρυτής του Βυζαντινού Ινστιτούτου της Αμερικής. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκαλύφθηκαν και συντηρήθηκαν με μεγάλη λεπτομέρεια πολλά από τα σημαντικότερα ψηφιδωτά, όπως η Παναγία με το Βρέφος στην αψίδα και διάφορες αυτοκρατορικές παραστάσεις.
      http://otavoice.gr/wp-content/uploads/2025/12/SOFIA2-1200x624-1.png
      Τα ψηφιδωτά
      Παράλληλα με τα ψηφιδωτά, το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο πραγματοποίησε έρευνες μέσα και γύρω από το κτίριο. Στόχος ήταν να βρεθούν στοιχεία από τις προηγούμενες εκκλησίες που υπήρχαν στο ίδιο σημείο, φέρνοντας στο φως αρχιτεκτονικά κομμάτια και τμήματα θεμελίων. Εγιναν επίσης εργασίες συντήρησης και ενίσχυσης της δομής του κτιρίου, αντικατάστασης χαλιών και αποκατάστασης διακοσμητικών στοιχείων, ώστε το κτίριο να λειτουργήσει ως επισκέψιμος χώρος.
      Την περίοδο από το 1950 έως το 2020, οι εργασίες στην Αγιά Σοφιά επικεντρώθηκαν στη συντήρηση, στη μελέτη και στη διατήρηση του μνημείου. Οι εργασίες του Βυζαντινού Ινστιτούτου της Αμερικής συνεχίστηκαν και μετά το 1950. Αποκαλύφθηκαν και συντηρήθηκαν πολλά ακόμη ψηφιδωτά, ιδιαίτερα αυτά στην άνω γαλαρία, όπως η Δέηση και οι αυτοκρατορικές παραστάσεις. Αυτά τα έργα ολοκληρώθηκαν σταδιακά, κάνοντας τα ψηφιδωτά προσβάσιμα στο κοινό.
      Επίσης, την περίοδο αυτή πραγματοποιήθηκαν μελέτες και περιοδικές εργασίες για την ενίσχυση της στατικότητας, αντικαθιστώντας, σε ορισμένες περιπτώσεις, παλαιότερες επισκευές. Για παράδειγμα, υπήρξαν αναφορές ότι στις εξωτερικές προσόψεις χρησιμοποιήθηκε σκυρόδεμα (τσιμέντο) τη δεκαετία του 1950, υλικό που μεταγενέστερα αναγνωρίστηκε ως επιβλαβές για την αρχική βυζαντινή πλινθοδομή.
      Παράλληλα, οι έρευνες στον περιβάλλοντα χώρο και κάτω από το δάπεδο έφεραν στο φως λείψανα από τις προηγούμενες εκκλησίες. Επίσης πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης στις περίτεχνες μαρμάρινες επικαλύψεις και στο δάπεδο, συμπεριλαμβανομένου του τμήματος όπου γινόταν η στέψη των αυτοκρατόρων.
      Το 1985 το μνημείο εντάχθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η ανακήρυξη έγινε ως τμήμα μιας ευρύτερης οντότητας μνημείων, με την ονομασία «Ιστορικές περιοχές της Κωνσταντινούπολης», η οποία περιλαμβάνει και άλλα σημαντικά ιστορικά κτίρια και τοποθεσίες της πόλης. Η ένταξη στον κατάλογο της UNESCO ενίσχυσε τη διεθνή αναγνώριση και τις νομικές δεσμεύσεις της Τουρκίας για τη διατήρηση του μνημείου ως μουσείου, ιδιότητα που διατηρούσε τότε.
      Σεισμική θωράκιση
      Από το 2020, όταν η Αγιά Σοφιά λειτούργησε ξανά ως τζαμί, οι εργασίες συντήρησης εντατικοποιήθηκαν, εστιάζοντας πρωτίστως στη σεισμική θωράκιση και στη δομική ενίσχυση του μνημείου, ειδικά μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 2023 στην Τουρκία που δημιούργησαν ανησυχίες για την αντοχή του μνημείου. Λόγω του υψηλού κινδύνου μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη, οι τρέχουσες εργασίες θεωρούνται οι πιο εκτεταμένες στην ιστορία του μνημείου.
      Οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην ενίσχυση του κύριου τρούλου, των ημιτρούλων και των τεσσάρων κύριων πεσσών (στηριγμάτων). Οι εργασίες διεξάγονται με το μνημείο να παραμένει ανοιχτό τόσο για τους πιστούς όσο και για τους επισκέπτες (στον επάνω όροφο με εισιτήριο από το 2024), κάτι που καθιστά το έργο πιο περίπλοκο.
      Περισσότερα...

        0

    2. Αρθρογραφία

      Σε εφαρμογή ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (Μ.Α.Τ.Α.) το 2026

      Engineer

      Ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (ΜΑΤΑ) αποτελεί μια νέα μεταρρύθμιση που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από το 2026. Θεωρείται ο «Προσωπικός Αριθμός» ή το «ΑΜΚΑ» των ακινήτων, καθώς θα λειτουργεί ως ένας σταθερός κωδικός που θα συνοδεύει κάθε ακίνητο σε όλες τις συναλλαγές και τις επαφές του με το κράτος.
      Με το Ενιαίο Μητρώου Ακινήτων θα δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα το οποίο θα συγκεντρώνει, συστηματοποιεί και ενσωματώνει ψηφιακή πληροφορία που τηρείται από διαφορετικούς φορείς του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και αφορά συνολικά στα στοιχεία των ακινήτων της χώρας (κτίρια, οικόπεδα κ.λπ.) καθώς και στοιχεία της εκμετάλλευσής τους (π.χ. ενεργειακές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές, ενοικιάσεις, φορολογικές υποχρεώσεις κ.λπ.).
      – Τι είναι ο Μ.Α.Τ.Α. και ποιος ο σκοπός του
      Ο ΜΑΤΑ στοχεύει στην ενοποίηση των διάσπαρτων πληροφοριών που τηρούνται σήμερα σε διαφορετικά μητρώα, προσφέροντας μια κοινή «γλώσσα» επικοινωνίας μεταξύ των φορέων. Θα διασυνδέει δεδομένα από:
      Το Κτηματολόγιο (ΚΑΕΚ) Την ΑΑΔΕ (ΑΤΑΚ, Ε9) Τον ΔΕΔΔΗΕ και την ΕΥΔΑΠ/ΔΕΥΑ (Αριθμοί παροχής υδρομέτρου) Τους Δήμους (Τέλη ακίνητης περιουσίας, ΤΑΠ) Πολεοδομίες ( e- adeies ) Την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου Ασφαλιστικές Εταιρείες – Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες;
      Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να ελέγξουν τα στοιχεία των ακινήτων τους να είναι ορθά. Ειδικότερα:
      Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο. Την ίδια υποχρέωση έχουν και για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9). Θα πρέπει να διορθώσουν το Ε9 σε περίπτωση που έχει μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση, όπως επίσης και όσοι προέβησαν σε νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων. Θα πρέπει να διαγραφούν από το Ε9, όσα ακίνητα δεν έχουν εντοπιστεί στο κτηματολόγιο ή είναι δασικές εκτάσεις και διεκδικούνται από το δημόσιο ή εγκαταλείφτηκαν και δεν ενδιαφέρονται οι ιδιοκτήτες. Όσοι ιδιοκτήτες είναι κάτοχοι αυθαιρέτων θα πρέπει να τα τακτοποιήσουν άμεσα. – Τι αλλάζει για τους ιδιοκτήτες
      Απλοποίηση Συναλλαγών: Θα απαιτείται μόνο ένας αριθμός για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, αγοραπωλησίες και επιδοτήσεις, μειώνοντας τη γραφειοκρατία. Κατάργηση Πολλαπλών Εγγράφων: Δεν θα χρειάζεται η προσκόμιση πλήθους πιστοποιητικών από διαφορετικές υπηρεσίες, καθώς όλα θα ανασύρονται αυτόματα μέσω του ΜΑΤΑ. Διαφάνεια και Έλεγχος: Το κράτος θα μπορεί να εντοπίζει ευκολότερα αυθαίρετα, αδήλωτα τετραγωνικά ή οφειλές, καθώς τα στοιχεία της εφορίας θα ταυτίζονται με αυτά του Κτηματολογίου και των παρόχων ενέργειας. Θα περιορίσει λάθη σε δηλώσεις, τετραγωνικά και στοιχεία ακινήτων. Θα παρέχει μια σαφή εικόνα της ιδιοκτησίας, της εκμετάλλευσης και των υποδομών κάθε ακινήτου. – Πώς θα λειτουργεί η ψηφιακή πλατφόρμα;
      Το έργο έχει προϋπολογισμό 8,29 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι μια ολοκληρωμένη ψηφιακή πλατφόρμα (E-Registries) η οποία θα ολοκληρωθεί το 2026.
      Με την ολοκλήρωση του έργου:
      Κάθε αλλαγή ιδιοκτησίας, χρήσης ή στοιχείων του ακινήτου θα ενημερώνει αυτόματα όλους τους αρμόδιους φορείς. Θα εξαλειφθούν οι καθυστερήσεις που προκαλούνται από διαφορετικά στοιχεία μεταξύ Κτηματολογίου και Ε9. Οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να υποβάλλουν εκ νέου στοιχεία που υπάρχουν ήδη στο Δημόσιο. – Ποιες πληροφορίες θα αντληθούν
      Μεταξύ των στοιχείων που θα αντληθούν και θα ενσωματωθούν στην πλατφόρμα είναι:
      Στοιχεία που υπάρχουν στο Κτηματολόγιο και αφορούν τετραγωνικά μέτρα, θέση ακινήτου κλπ. Στοιχεία από τα δικαστήρια που αφορούν ακίνητα στα οποία υπάρχει αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας, με αγωγές ή άλλα ένδικα μέσα. Στοιχεία από τα ασφαλιστήρια συμβόλαια των κτισμάτων. Στοιχεία για τους αποδέκτες των αγροτικών επιδοτήσεων. – Πώς θα καταγράφονται οι αγροτικές επιδοτήσεις και η καλλιέργεια δασικών εκτάσεων;
      Το ηλεκτρονικό σύστημα «E-Registries» θα συνδέει τον ψηφιακό χάρτη στον οποίο θα «κουμπώνουν» τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων από κτηματολόγιο και δασικούς χάρτες, με την καταγραφή τον δεδομένων των αγροτικών ενισχύσεων, στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό για την πλήρη αποτύπωση της χρήσης κάθε γεωτεμαχίου. Με αυτόν τον τρόπο θα ελέγχεται αν η έκταση πραγματικά καλλιεργείται, αν καταπατά δασικές εκτάσεις, αν είναι επιλέξιμη για επιδοτήσεις ή αν χρησιμοποιείται με διαφορετικό τρόπο. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται για πρώτη φορά ένας ενιαίος ψηφιακός φάκελος ακινήτου που «ακολουθεί» την ιδιοκτησία σε όλη τη διάρκεια ζωής της.
      – Πώς θα παρακολουθούνται οι μεταβιβάσεις των ακινήτων;
      Με τη δημιουργία του μοναδικού αριθμού ταυτότητας και την ενεργοποίηση της πλατφόρμας κάθε αλλαγή ιδιοκτησίας θα καταγράφεται αυτόματα. Έτσι, όταν υπογράφεται ένα συμβόλαιο και αναρτάται στο myPROPERTY, το μητρώο θα ενημερώνει αυτόματα τις εταιρείες ηλεκτροδότησης, ύδρευσης ή τους Δήμους, χωρίς να απαιτούνται επιπλέον ενέργειες από τον πρώην και τον νέο ιδιοκτήτη.
      Με το Ενιαίο Μητρώου Ακινήτων θα δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα το οποίο θα συγκεντρώνει, συστηματοποιεί και ενσωματώνει ψηφιακή πληροφορία που τηρείται από διαφορετικούς φορείς του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και αφορά συνολικά στα στοιχεία των ακινήτων της χώρας (κτίρια, οικόπεδα κ.λπ.), καθώς και στοιχεία της εκμετάλλευσής τους (π.χ. ενεργειακές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές, ενοικιάσεις, φορολογικές υποχρεώσεις κ.λπ.).
      – Πώς θα εντοπίζονται τα αυθαίρετα;
      Το ολοκληρωμένο σύστημα που θα δημιουργηθεί θα κουμπώνει πάνω σε έναν ψηφιακό χάρτη, όπου με την χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ( G.I.S. ), της Τεχνικής Νοημοσύνης και με συνεχόμενες νέες και επαναληπτικές λήψεις των ακινήτων, θα γίνεται έλεγχος με τα αρχεία της πολεοδομίας και τις δηλώσεις αυθαιρέτων και Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, που έχουν υποβάλει στο ηλεκτρονικό σύστημα οι μηχανικοί. Με αυτόν τον γρήγορο τρόπο θα εντοπίζεται αν κατασκευάστηκε και πότε οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή.
      Ειδικότερα, στο πλαίσιο του έργου, θα γίνει:
      – Εφαρμογή αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης σε ιστορικό υπόβαθρο αναφοράς 2011 και σε πρόσφατο υπόβαθρο 2024 (ορθοεικόνες), τα οποία έχουν παραχθεί από δορυφορικές εικόνες και θα διατεθούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και το ΤΕΕ, με σκοπό τη σύγκριση και τον εντοπισμό της διαφοράς των κτιρίων από το 2011 έως το 2024 και την εξαγωγή των περιγραμμάτων τους σε έκταση 30.000 km2.
      – Γεωαναφορά των τοπογραφικών διαγραμμάτων των οικοδομικών αδειών των Υπηρεσιών Δόμησης (έως το 2019) και μετάπτωση των τοπογραφικών διαγραμμάτων από το e-Αδειες (από το 2019 και μετά) για τον εντοπισμό των κτιρίων μετά το 2011 χωρίς οικοδομική άδεια.
      – Παραγωγή ψηφιακού ορθοφωτοχάρτη ακρίβειας έως 20 cm, από αεροφωτογράφηση για την κάλυψη 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων της χώρας, επιπλέον των περιοχών που έχουν ήδη καλυφθεί κατά την περίοδο 2022-2024, στο πλαίσιο των έργων Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης.
      – Παραγωγή 3D μητρώο κτιρίων που υλοποιεί το ΤΕΕ, κατανεμημένων πανελλαδικά στα αστικά κέντρα της χώρας, με έμφαση σε παράλιες ζώνες και κατά προτεραιότητα σε περιοχές με αυξημένα προβλήματα αυθαίρετης δόμησης.
      – Δημιουργία τρισδιάστατης ψηφιοποίησης περίπου ενός εκατομμυρίου κτισμάτων, με υπολογισμό της κάλυψης, της συνολικής δομημένης επιφάνειας, του υψομέτρου βάσης και κορυφής και τη δημιουργία 3D μητρώου κτιρίων.
      -Ανάπτυξη εφαρμογών, εργαλείων και ηλεκτρονικών υπηρεσιών στο πληροφοριακό σύστημα «Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης» για την υλοποίηση της διαδικτυακής πλατφόρμας χωρικού εντοπισμού και αξιολόγησης της εν δυνάμει αυθαίρετης δόμησης με συνδυασμό χωρικής ανάλυσης, πολυκριτηριακής επεξεργασίας και χρήση βαθιάς μηχανικής μάθησης και προσαρμοσμένων αλγορίθμων ΑΙ.
      – Ανάλυση και επεξεργασία από τις ψηφιοποιημένες και γεωκωδικοποιημένες άδειες οικοδομών, καθώς και κάθε στοιχείο από τις πλατφόρμες για τις οικοδομικές άδειες, της υπαγωγής αυθαιρέτων, της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας και στοιχεία του Κτηματολογίου, των δασικών χαρτών, του αιγιαλού, κ.λπ. για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των «εν δυνάμει» αυθαίρετων κατασκευών, με προτεραιότητα τη δόμηση της περιόδου 2012 – 2019.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    3. Αρθρογραφία

      Οι αλλαγές στους δρόμους της Αθήνας τα τελευταία 55 χρόνια

      tetris

      Θυμός, άγχος, νεύρα που πολλές φορές είναι αδύνατο να μείνουν σιωπηλά μέσα μας και να μην εξωτερικευτούν με φραστικές ακρότητες. Είναι η καθημερινότητα του οδηγού της Αθήνας, ο οποίος όσο μένει κολλημένος στον Κηφισό, βλέποντας εξίσου ακίνητο τον εκτιμώμενο χρόνο άφιξης στο σπίτι του, τόσο εξωραΐζει την άδεια (;) Αθήνα του παρελθόντος. Αναρωτιέται: «Πού χάθηκαν οι άδειοι δρόμοι του ’70;» ή «Πώς θα δοθεί επιτέλους λύση σε αυτό το χάος;».
      Καθ’ ύλην αρμόδιος για να δώσει απαντήσεις σε αμφότερα τα ερωτήματα είναι ο κ. Θανάσης Τσιάνος, όχι μόνο λόγω της ιδιότητάς του ως προέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και της συμμετοχής του σε μια πληθώρα συγκοινωνιακών μελετών κατά τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά διότι, όπως μας εκμυστηρεύτηκε, «μεγάλωσε» με τα κείμενα των 4Τροχών. «Θυμάμαι να διαβάζω φανατικά το περιοδικό από τη δεκαετία του ’90. Τι έχει αλλάξει από τότε και νωρίτερα; Τη δεκαετία του ’70 ο κόσμος μετακινούνταν κυρίως με λεωφορεία, καθώς δεν υπήρχαν πολλά ιδιωτικά αυτοκίνητα. Ωστόσο, σε οποιαδήποτε περίοδο και αν ανατρέξουμε, θα διαπιστώσουμε ότι αναφέρονται προβλήματα», επισημαίνει ο κ. Τσιάνος, απογοητεύοντας τον οδηγό του Κηφισού που αναζητά μανιωδώς μια χρονομηχανή ώστε να μεταφερθεί στους αθηναϊκούς δρόμους του ’70.

      Πολεοδομικός σχεδιασμός: μια ανεπούλωτη πληγή
      Ήδη από το 1949, σε άρθρο της επετηρίδας του ΤΕΕ Τεχνικά Χρονικά, o Ηλίας Κριμπάς, γενικός διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Αθηναίων, αναφέρει: «[Τὸ γεγονὸς […] τῆς πυκνῆς κυκλοφορίας δὲν δικαιολογεῖ τὸ ἀνακάτωμα αὐτοκινήτων καὶ πεζῶν ἐπὶ τοῦ ὀδοστρώματος, ὅπου συμβαίνει οἱ διαβάται μὲ τὰ πηδήματά των νὰ ὑπενθυμίζουν τὴν στενὴν των συγγένεια μὲ τὸν Πᾶνα». Χαοτική η κυκλοφοριακή κατάσταση, λοιπόν, πολύ πριν γεννηθούν οι 4Τροχοί, τον Οκτώβριο του 1970. Όχι λόγω του αριθμού των αυτοκινήτων, ο οποίος ήταν περιορισμένος, αλλά λόγω ενός μείγματος ακατάλληλου πολεοδομικού σχεδιασμού, ανεπαρκούς νομοθετικού πλαισίου και ελλιπούς κυκλοφοριακής παιδείας, όπως αναφέρουν εφημερίδες και βιβλία της εποχής.
      Ο πολεοδομικός σχεδιασμός αποτελεί ανεπούλωτη πληγή και καταλυτικό παράγοντα για την κυκλοφοριακή συμφόρηση κατά τον κ. Τσιάνο, καθώς η Αθήνα «πολεοδομείται» χωρίς κυκλοφοριακό πλάνο και χωρίς να συνυπολογίζονται τα κυκλοφοριακά δεδομένα. «Στην Αττική, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν υπήρχε ένας συντονισμένος πολεοδομικός και κυκλοφοριακός σχεδιασμός. Ποτέ δεν υπήρχε πλάνο. Για παράδειγμα, δεν συνεκτιμήθηκε πού πρέπει να βρίσκεται το αεροδρόμιο, πού το λιμάνι, πού τα logistics. Επικρατούσε μια αναρχία. Ας εξετάσουμε, για παράδειγμα, τη λεωφόρο Κηφισίας, έναν δρόμο με έντονη εμπορική και επιχειρηματική δραστηριότητα. Στην Ευρώπη, ο εμπορικός και επιχειρηματικός πυρήνας βρίσκεται συνήθως στο κέντρο της πόλης, ενώ στην Αττική έχουν αναπτυχθεί διάσπαρτοι τόποι εμπορίου και επιχειρηματικότητας σε περιοχές που δεν εξυπηρετούνται επαρκώς από το κυκλοφοριακό δίκτυο, όπως η Κηφισίας. Λάθος πολεοδομικός σχεδιασμός από την αρχή, τον οποίο δεν σταμάτησε κανείς. Η πόλη απλώνεται και θα συνεχίσει να επεκτείνεται, δημιουργώντας νέα εμπορικά και επιχειρηματικά κέντρα. Στη συνέχεια καλούν τον συγκοινωνιολόγο για να λύσει το πρόβλημα», εξηγεί ο κ. Τσιάνος. Η θετική όψη: λιγότερα θανατηφόρα, Ολυμπιακοί Αγώνες και ανάπτυξη
      Δεν παραβλέπει, βέβαια, ότι τα τελευταία 55 χρόνια έχει σημειωθεί πρόοδος. «Αρχικά έχουμε πολύ λιγότερα θανατηφόρα ατυχήματα στους δρόμους. Το 2000, πάνω από 2.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο, όταν στο τέλος του 2025 εκτιμάται ότι οι θάνατοι θα είναι λιγότεροι από 500. Σημαντικές παράμετροι ήταν οι νέοι αυτοκινητόδρομοι που κατασκευάστηκαν από το 1990 μέχρι σήμερα, η νέα τεχνολογία των αυτοκινήτων και η αλλαγή της οδηγικής κουλτούρας. Ξεκινώντας από το τελευταίο, τη δεκαετία του ’90 η πολιτεία κατέβαλε επίμονες προσπάθειες προκειμένου να πείσει τους πολίτες να φορέσουν ζώνη ασφαλείας. Επιπροσθέτως, όλοι θυμόμαστε τα “πειραγμένα παπάκια” και τα βελτιωμένα αυτοκίνητα, την άνθιση των αυτοσχέδιων αγώνων, τη “μαγκιά” στον δρόμο. Σήμερα, στον συγκεκριμένο τομέα έχει σημειωθεί πρόοδος».
      Κατά τον συγκοινωνιολόγο, εμφανή βελτίωση κατέγραψε και το σύστημα μεταφορών. Όχι μόνο της Αθήνας, αλλά και των υπόλοιπων πόλεων. «Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 αρχίσαμε να κατασκευάζουμε γέφυρες και σήραγγες, σε συνεργασία με ξένους. Στις επαρχιακές πόλεις ξεκίνησε η ασφαλτόστρωση των χωματόδρομων, κατασκευάστηκαν αεροδρόμια, λιμάνια και αυτοκινητόδρομοι που συρρίκνωσαν τους χρόνους των μετακινήσεων. Θυμάμαι παλαιότερα για να ταξιδέψουμε από την Καλαμπάκα στην Αθήνα πόσες ώρες χρειαζόμασταν, κάτι το οποίο σήμερα έχει αλλάξει. Περνώντας στη δεκαετία του 2000 και λίγο πριν από το τέλος της δεκαετίας του 2010, σημειώθηκε μια έκρηξη έργων, με ενδεικτικά αυτά του Μετρό. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η περίοδος προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οπότε υπήρχε πολύ καλός συντονισμός μεταξύ ιδιωτικού τομέα, πολιτικής ηγεσίας και τοπικής αυτοδιοίκησης. Όλοι μας το είχαμε δει σαν ένα εθνικό θέμα και οποιαδήποτε μέτρα –ακόμα και περιοριστικά– ο κόσμος τα σεβάστηκε.
      »Ποιος ξεχνάει τις ολυμπιακές λωρίδες, όπου εισέρχονταν μόνο τα διαπιστευμένα οχήματα, με κατανόηση από τους πολίτες; Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς αναδιαρθρώθηκαν, “κόπηκαν” αρκετές αριστερές στροφές και υλοποιήθηκαν σημαντικές βελτιστοποιήσεις σε κεντρικούς οδικούς άξονες, όπως η Κηφισίας και η Μεσογείων, με αποτέλεσμα να έχουμε άνετες μετακινήσεις. Πρόκειται για επεμβάσεις που έγιναν ιδιαίτερα γρήγορα, αλλά σήμερα δεν θα ήταν εφικτές λόγω μικροπολιτικών συμφερόντων. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτέλεσαν μια εξαιρετική επιτυχία του κράτους και των Ελλήνων συγκοινωνιολόγων, διότι όσα κυκλοφοριακά μέτρα εφαρμόστηκαν εδώ, στη συνέχεια υιοθετήθηκαν και από τις υπόλοιπες χώρες που ανέλαβαν τη διοργάνωση. Το μυστικό ήταν η σωστή προετοιμασία, την οποία θέλουμε και σήμερα. Δυστυχώς, όμως, η διαδικασία αναβάθμισης του συστήματος μεταφορών διακόπηκε το 2010. Και αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε καλό επίπεδο, ενώ θα πάρει αρκετό καιρό μέχρι να αλλάξει αυτό. Διότι όσα έργα υλοποιήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες πρέπει και να συντηρηθούν».
      Ο εκτροχιασμός των μεταφορών λόγω οικονομικής κρίσης Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας έμελλε να βάλει τέλος σε μια μακρά περίοδο σταδιακής ανάπτυξης του συστήματος μεταφορών. «Η κρίση σηματοδότησε την υποβάθμιση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, την αδυναμία συντήρησης του οδικού δικτύου, την υπονόμευση της διαδικασίας ανάπτυξης εναλλακτικών προτύπων μετακίνησης, ενώ ακολούθησε η πανδημία του κορωνοϊού, κατά την οποία εδραιώθηκε περαιτέρω η κουλτούρα του ιδιωτικού ΙΧ. Είχαμε προβλέψει από πολύ νωρίς ότι από το 2010 θα υπήρχε σημαντική κυκλοφοριακή συμφόρηση στην πρωτεύουσα. Ήδη από το 2008 και το 2009 είχαν αρχίσει να αυξάνονται οι φόρτοι και είχαμε καθυστερήσεις, ακόμα και στην Αττική Οδό.
      Παρότι είχαν προηγηθεί σημαντικές βελτιστοποιήσεις στο οδικό δίκτυο –μεταξύ άλλων με τη δημιουργία ανισόπεδων κόμβων– και την περίοδο 2004-2009 το οδικό δίκτυο εξυπηρετούσε σχετικά απρόσκοπτα τον στόλο κυκλοφορούντων οχημάτων, ήταν αναπόφευκτο οι νέοι δρόμοι να αρχίσουν να γεμίζουν ξανά με ΙΧ. Σήμερα, προσπαθούμε να απεγκλωβιστούμε από την οικονομική κρίση και υπάρχει σημαντική ανάπτυξη, αλλά αυτή βρίσκεται σε αναντιστοιχία με τη βελτίωση του συστήματος μεταφορών, ώστε να υπάρξει μια ισορροπία, υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων.
      Το κυκλοφοριακό χάος της Αθήνας του 2025 και ο γερασμένος στόλος
      «Μία ώρα για να διασχίσεις τον Κηφισό είναι κάτι τρελό», μας απαντά ο κ. Τσιάνος όταν του εκφράσαμε την αγανάκτησή μας που, για να φτάσουμε στο γραφείο του, διανύσαμε 14 χιλιόμετρα σε όσο χρόνο χρειαζόμαστε για τις αποδράσεις του Σαββατοκύριακου στη Χαλκίδα. Αλλά γιατί; Είναι λόγω της παύσης υλοποίησης νέων έργων, όπως μας εξήγησε λίγο νωρίτερα; Μήπως επειδή η Αθήνα έχει πνιγεί από αυτοκίνητα; Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό, μας εξηγεί. «Τα αυτοκίνητα αυξήθηκαν, αλλά ο δείκτης ιδιοκτησίας ΙΧ είναι χαμηλός σε σχέση με την Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι η χρήση του ΙΧ. Στο εξωτερικό η αστική τάξη χρησιμοποιεί τα ΜΜΜ, εδώ όχι, αν και κατανοώ τα προβλήματα των συγκοινωνιών που αποτρέπουν τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς από τους κατοίκους». Μας υπενθυμίζει παράλληλα ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πάσχει, ενώ σπεύδει να τονίσει ότι δεν πρέπει να αγνοούμε την παλαιότητα του στόλου κυκλοφορούντων οχημάτων. «Μεγάλης ηλικίας οχήματα σημαίνει βλάβες, που με τη σειρά τους οδηγούν σε προβλήματα.
      Στην Αττική Οδό σημειώνονται 36 βλάβες την ημέρα, αλλά υφίσταται άμεση επέμβαση από τα περίπολα της εταιρείας και την Τροχαία του αστικού αυτοκινητόδρομου. Στον αντίποδα, στον Κηφισό, όπου εκτιμάται ότι σημειώνονται 10-15 βλάβες ημερησίως, η διαχείριση πάσχει. Και αυτό επιφέρει καθυστερήσεις, πέρα από τον σοβαρό αντίκτυπο στο περιβάλλον, την υγεία των κατοίκων της πρωτεύουσας και φυσικά την οδική ασφάλεια. Οι 10 χειρότερες χώρες της Ευρώπης σε θέματα παλαιότητας στόλου ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις χώρες όπου σημειώνονται τα περισσότερα ατυχήματα, με μια μεγάλη εξαίρεση, την Τσεχία. Παρόλο που στη συγκεκριμένη χώρα ο στόλος των ΙΧ είναι ιδιαίτερα μεγάλης ηλικίας, εφαρμόζονται συστήματα ευφυών μεταφορών τα οποία έχουν συντελέσει στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων». Για τον κ. Τσιάνο, η ανανέωση του στόλου κυκλοφορούντων ΙΧ αποτελεί αδήριτη ανάγκη. «Το κράτος αντλεί πάνω από 8 δισ. ευρώ τον χρόνο από τον Έλληνα οδηγό. Από την αγορά και την κατοχή αυτοκινήτου, δηλαδή από τα τέλη ταξινόμησης, τα τέλη κυκλοφορίας κ.ο.κ., αποκομίζει 2,3 δισ. και περίπου 6 δισ. ευρώ από τη χρήση των ΙΧ, μέσω του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, του ΦΠΑ στα καύσιμα και του ΦΠΑ από διόδια. Παρ’ όλα αυτά, έχουμε τον πιο παλιό στόλο ΙΧ στην Ευρώπη. Ο Έλληνας οδηγός δίνει αρκετά χρήματα, όπως συμβαίνει βέβαια και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
      Μειώνοντας τα έσοδα από την αγορά και την κατοχή ΙΧ και αυξάνοντας αυτά από τη χρήση, το κράτος διευκολύνει την απόκτηση ενός καινούργιου αυτοκινήτου και προωθεί την ανανέωση στόλου, δίχως να συρρικνώνει τα έσοδά του. Υπάρχουν επιδοτήσεις για αγορά ηλεκτρικού ΙΧ, που μέχρι πρότινος ήταν από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Αλλά η ηλεκτροκίνηση δεν είναι για όλους, οπότε πρέπει να δοθούν κίνητρα για απόκτηση φιλικού προς το περιβάλλον αυτοκινήτου, και ας μην είναι ηλεκτρικό. Πρέπει να δοθεί σημαντική επιδότηση για απόσυρση παλαιού οχήματος και να εφαρμοστούν αντικίνητρα, τα οποία είναι και τα πιο σημαντικά. Όλα, ωστόσο, οφείλουν να συμβαδίζουν με την οικονομία. Ένας από τους βασικούς λόγους μείωσης των τροχαίων ατυχημάτων την περίοδο 2000-2010 οφείλεται στην ανανέωση του στόλου που συντελέστηκε τότε».
      Λύση στο κυκλοφοριακό; Δρόμοι, ΜΜΜ, περιορισμοί και μια… διαρκής μάχη
      Πώς, όμως, θα μπορούσε να εξομαλυνθεί το κυκλοφοριακό στην Αθήνα και σε μια μελλοντική συνάντηση με τον κ. Τσιάνο στο γραφείο του –ίσως στα 70 χρόνια των 4Τροχών– να μη χρειαστεί να «σερνόμαστε» στον Κηφισό επί μία ώρα; Η απάντηση του προέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων ξεκίνησε από το… Ποτάμι. «Σε όλο το μήκος του Κηφισού θα πρέπει να υπάρχουν τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας, ώστε να λυθεί το «φαινόμενο του μπουκαλιού», δηλαδή η μείωση των λωρίδων από τέσσερις σε τρεις, το οποίο δημιουργεί σημαντικό πρόβλημα. Έχω συμμετάσχει σε μελέτες για τη λύση του κυκλοφοριακού στον Κηφισό και καταλήξαμε ότι σε όλο το μήκος πρέπει να δημιουργηθούν τέσσερις λωρίδες.
      Μεταξύ άλλων έχει εξεταστεί και η κατασκευή διπλού και τριπλού πατώματος, τύπου Flyover στη Θεσσαλονίκη, αλλά η συγκεκριμένη λύση απορρίφθηκε, καθώς κατά τη διάρκεια των εργασιών θα προκαλούνταν ιδιαίτερα δυσμενείς κυκλοφοριακές επιπτώσεις. Τα κεφάλαια που θα «εξοικονομούνταν» από το… Flyover του Κηφισού θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη Μεγάλη Παράκαμψη της Αττικής, δηλαδή τον οδικό άξονα Ελευσίνα-Θήβα, αλλά και για την επέκταση της Λεωφ. Κύμης. Δεν γίνεται να μετακινείσαι από τη Βόρεια Ελλάδα στην Πελοπόννησο και να πρέπει να περάσεις μέσα από την Αττική. Η επέκταση της Λεωφ. Κύμης έπρεπε να είχε υλοποιηθεί πριν από την ολοκλήρωση της Αττικής Οδού και αυτός ήταν ο σχεδιασμός. Γι’ αυτόν τον λόγο σχεδιάστηκε με αυτόν τον τρόπο ο κόμβος Μεταμόρφωσης. Γνωρίζουμε την εξέλιξη των κυκλοφοριακών φόρτων και θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο. Ξέρουμε, επομένως, πόσο αναγκαία είναι η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου».
      Απαραίτητα, όμως, δεν είναι μόνο τα παραπάνω έργα. Σπουδαίας σημασίας για τον κ. Τσιάνο είναι, επίσης, οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού, ο Τριπλός Κόμβος του Σκαραμαγκά όπως και οι επεμβάσεις στη λεωφ. Βουλιαγμένης, οι οποίες πρέπει να γίνουν «προτού χτιστεί το μισό Ελληνικό, καθώς διαφορετικά θα δημιουργηθεί μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα». Όπως εξηγεί, «πρώτα πρέπει να αναβαθμιστεί η λεωφ. Βουλιαγμένης με ανισόπεδους κόμβους για τον διπλασιασμό της χωρητικότητάς της, ώστε να μη συμπέσουν τα έργα με τη λειτουργία του Ελληνικού, και σε δεύτερο στάδιο να συνδεθεί ο οδικός άξονας, μέσω της αστικής σήραγγας Ηλιουπόλεως, με την Αττική Οδό. Στο Ελληνικό δημιουργείται μια νέα πόλη στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας, με σταθμούς Μετρό, μεγάλους πεζόδρομους, πάρκα. Αλλά θα φέρει πολλές και μεγάλου μήκους μετακινήσεις με ΙΧ. Επομένως, δεν γίνεται τα αυτοκίνητα να περνούν μέσα από την πόλη. Τα περιφερειακά οδικά δίκτυα είναι μείζονος σημασίας. Επίσης δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει το Ελληνικό χωρίς την υπογειοποίηση της Ποσειδώνος, η οποία σωστά υλοποιείται».   Γιατί, όμως, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχουν «παγώσει» τα συγκεκριμένα έργα ή καρκινοβατούν; «Υπάρχει αδράνεια λόγω έλλειψης κονδυλίων, κάτι που αντιλαμβάνομαι καθώς πριν από λίγα χρόνια αναζητούσαμε χρήματα για συντάξεις και φάρμακα στα νοσοκομεία. Επίσης παρατηρείται πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων. Κανείς δεν παίρνει την ευθύνη. Για να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, πρέπει να μείνουμε μακριά από μαξιμαλιστικές λύσεις και προτάσεις, αλλά κάθε νέο έργο να είναι τεκμηριωμένο και βιώσιμο. Εδώ χρειάζεται μια ισχυρή δημόσια διοίκηση που θα ελέγχει τις προτάσεις και θα προτεραιοποιεί σωστά τα διαθέσιμα κεφάλαια, τα οποία δεν είναι ατελείωτα», εξηγεί ο κ. Τσιάνος, υπογραμμίζοντας ότι προτού υλοποιηθούν τα παραπάνω έργα, «πρέπει να γίνουν στοχευμένες επεμβάσεις στο οδικό δίκτυο, οι οποίες αποτελούν αρμοδιότητα της Περιφέρειας και των δήμων. Να αλλάξουν τα φανάρια, να ληφθούν διαχειριστικά μέτρα, να γίνουν τοπικές βελτιώσεις σε κόμβους». Βασικό πυλώνα για τον έμπειρο συγκοινωνιολόγο αποτελεί και η αναβάθμιση των συγκοινωνιών. «Σήμερα γίνεται μια προσπάθεια να ενισχυθούν τα ΜΜΜ, με αιχμή του δόρατος την κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό. Η πολιτεία προσπαθεί να ολοκληρώσει το έργο όσο πιο σύντομα γίνεται, αν και στην Ελλάδα καθυστερούν τα πάντα, λόγω γραφειοκρατίας, ενστάσεων, αρχαιολογίας κ.ο.κ. Χρειαζόμαστε πολλές γραμμές Μετρό. Πρόκειται για μια επένδυση που αποσβένεται και επιστρέφει έσοδα στο κράτος. Επιπλέον, πρέπει να εφαρμοστούν περιοριστικά μέτρα στο κέντρο της Αθήνας, ώστε να αποθαρρυνθεί η χρήση ΙΧ. Ένα σε εφαρμογή είναι η ελεγχόμενη στάθμευση. Επειδή τιμολογείς τη χρήση του ΙΧ, ενθαρρύνεις τον πολίτη να επιλέξει τα ΜΜΜ. Πριν τεθεί σε ισχύ, όλοι αντιδρούσαν, αλλά με την εφαρμογή του μέτρου ζητούσαν την υιοθέτηση του συστήματος και οι γειτονικές περιοχές –τόσο οι κάτοικοι όσο και οι μαγαζάτορες– επειδή γνώριζαν ότι, εφόσον ένας επισκέπτης ήθελε να παρκάρει, για παράδειγμα στο Κολωνάκι, με την ελεγχόμενη στάθμευση θα έβρισκε, ενώ προηγουμένως με τίποτα. Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι εξυπηρετήθηκαν και οι μόνιμοι κάτοικοι».
      Είναι, όμως, τα οδικά έργα που πρέπει να τεθούν στην κορυφή της ατζέντας των αρμόδιων φορέων, καθώς θα σημάνουν τη δημιουργία νέων οδικών αξόνων; Ή μήπως επείγουν περισσότερο η αναβάθμιση των ΜΜΜ και τα περιοριστικά μέτρα εντός του αστικού ιστού; «Όλα πρέπει να γίνουν ταυτόχρονα. Οποιαδήποτε ενέργεια γίνει αυτόνομα, χωρίς να πλαισιώνεται από τις υπόλοιπες, είναι δεδομένο ότι δεν θα επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είναι μια συνεχής διαδικασία, μια διαρκής μάχη», αναφέρει ο συγκοινωνιολόγος προτού απαντήσει στις πεσιμιστικές φωνές λίγων συναδέλφων του που κατά καιρούς έχουν υποστηρίξει ότι, οποιοδήποτε μέτρο και αν ληφθεί, η Αθήνα είναι καταδικασμένη να συμβιώσει με το τέρας της κυκλοφοριακής συμφόρησης. «Πράγματι, όσο χώρο δίνεις στο αυτοκίνητο, θα τον πάρει. Αλλά πρέπει να δημιουργείς νέους χώρους ώστε να υπάρχουν δρόμοι κάτω από το όριο κορεσμού. Τα οδικά δίκτυα πρέπει να είναι ανοιχτά, ώστε να μπορεί να κινηθεί απρόσκοπτα το σχολικό λεωφορείο και το ασθενοφόρο. Και όσο περιορίζεις την άσκοπη χρήση του ΙΧ, προωθώντας τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τόσο εξομαλύνονται οι μετακινήσεις», καταλήγει ο Θανάσης Τσιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων και πιστός φίλος των 4Τροχών.
      Θανάσης Τσιάνος, Πρόεδρος Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων
      Περισσότερα...

        0

    4. Αρθρογραφία

      Πώς ο νέος Ευρωκώδικας EC8:2024 Ανατρέπει τα δεδομένα 20 ετών στον αντισεισμικό σχεδιασμό

      Engineer

      Η επερχόμενη γενιά του Ευρωκώδικα 8 δεν είναι ενημέρωση, αλλά επανάσταση. Μια κριτική ανάλυση για τις ριζικές αλλαγές σε Φάσματα, Γεωτεχνική Μηχανική και τον πρακτικό αντίκτυπο στον Σχεδιασμό για την Ελλάδα.
      Ως μελετητές μηχανικοί, έχουμε ενσωματώσει στην πρακτική μας τον Ευρωκώδικα 8 (EN 1998-1:2004) για σχεδόν δύο δεκαετίες. Το πλαίσιο αυτό, αν και καινοτόμο για την εποχή του, βασίστηκε σε επιστημονικές παραδοχές που σήμερα θεωρούνται ξεπερασμένες. Η έλευση της νέας γενιάς του Ευρωκώδικα 8, με ορίζοντα πλήρους εφαρμογής το 2024-2025, δεν αποτελεί μια απλή «ενημέρωση» (update), αλλά μια «θεμελιώδη αναθεώρηση» (revision), η οποία ενσωματώνει τα διδάγματα από καταστροφικούς σεισμούς και 20 χρόνια ακαδημαϊκής έρευνας.
      Η νέα δομή διασπά το παλιό, μονολιθικό Μέρος 1 σε δύο διακριτά τμήματα: το FprEN 1998-1-1 (Γενικοί κανόνες και Σεισμική Δράση) και το FprEN 1998-1-2 (Κτίρια). Αυτή η αρθρωτή δομή είναι η πρώτη ένδειξη μιας βαθύτερης, φιλοσοφικής αλλαγής. Οι κυριότερες διαφορές, ωστόσο, εντοπίζονται σε δύο πυλώνες που ορίζουν ολόκληρο τον αντισεισμικό σχεδιασμό: τον ορισμό της σεισμικής δράσης και την ταξινόμηση των εδαφών.
      1. Η Εγκατάλειψη της agR και η Υιοθέτηση των Sα και Sβ
      Ο Ευρωκώδικας 8 του 2004 θεμελίωνε ολόκληρη τη σεισμική δράση σε μία και μοναδική παράμετρο: την επιτάχυνση αναφοράς εδάφους τύπου Α (agR - reference peak ground acceleration). Ολόκληρο το ελαστικό φάσμα απόκρισης (είτε Τύπου 1 είτε Τύπου 2) αποτελούσε απλώς μια κλιμάκωση αυτής της τιμής, μέσω των συντελεστών S, TB, TC και TD. Αυτή η προσέγγιση είναι πλέον επιστημονικά ανεπαρκής. Η agR (ουσιαστικά το PGA) είναι ένας ασταθής δείκτης της πραγματικής σεισμικής επικινδυνότητας. Ένας ισχυρός, μακρινός σεισμός (π.χ. M=7.5 στα 100 km) και ένας μέτριος, κοντινός σεισμός (π.χ. M=6.0 στα 10 km) μπορούν να παράγουν το ίδιο PGA, αλλά τα φάσματά τους είναι δραματικά διαφορετικά: ο πρώτος είναι πλούσιος σε μεγάλες περιόδους (απειλή για υψηλά, εύκαμπτα κτίρια) και ο δεύτερος σε μικρές περιόδους (απειλή για χαμηλά, δύσκαμπτα κτίρια). Το μοντέλο agR ήταν «τυφλό» σε αυτή τη διαφορά.
      Ο νέος EC8:2024 (στο FprEN 1998-1-1) εγκαταλείπει πλήρως την «αγκύρωση» στο PGA. Αντ' αυτού, ορίζει το ελαστικό φάσμα σε βράχο (rock conditions) μέσω δύο άμεσων φασματικών παραμέτρων, οι οποίες προέρχονται απευθείας από τα σύγχρονα πιθανοτικά μοντέλα σεισμικής επικινδυνότητας (PSHA), όπως το ESHM20 :
      1. Sα: Η μέγιστη φασματική επιτάχυνση (το «πλατώ» του φάσματος).
      2. Sβ: Η φασματική επιτάχυνση στην περίοδο T = 1.0 s. Αυτή είναι η σημαντικότερη επιστημονική αναβάθμιση του κώδικα. Τα
      εθνικά προσαρτήματα μπορούν πλέον να υιοθετήσουν φάσματα που αντικατοπτρίζουν την πραγματική τοπική σεισμοτεκτονική διαμόρφωση, αντί να «στριμώχνουν» την επικινδυνότητα σε μια προκαθορισμένη, αυθαίρετη φόρμα.
      2. Η Γεωτεχνική Επανάσταση: Από την «Τυραννία» του VS,30 στο Ενιαίο "Ground Model"
      Εάν η αλλαγή στη σεισμική δράση είναι εξέλιξη, η αλλαγή στη γεωτεχνική ταξινόμηση είναι επανάσταση. Ο EC8:2004 ταξινομούσε τις εδαφικές συνθήκες (Κατηγορίες A, B, C, D, E) βασιζόμενος σχεδόν αποκλειστικά στη μέση ταχύτητα διάτμησης των κυμάτων στα επιφανειακά 30 μέτρα (VS,30).
      Όπως και η agR, η VS,30 είναι μια επικίνδυνα απλοϊκή παράμετρος. Αγνοεί πλήρως τι συμβαίνει *κάτω* από τα 30 μέτρα και, κυριότερα, αγνοεί τη θεμελιώδη ιδιοπερίοδο του εδάφους (T0). Για παράδειγμα, 15 μέτρα μαλακής αργίλου (VS = 150 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.4 s) και 50 μέτρα μέσης πυκνότητας άμμου (VS = 250 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.8 s), θα μπορούσαν και τα δύο να ταξινομηθούν ως Κατηγορία C ή D, παρότι το πρώτο θα ενίσχυε καταστροφικά ένα 4-όροφο κτίριο και το δεύτερο ένα 8-όροφο.
      Ο νέος EC8:2024, ακολουθώντας τις προτάσεις ερευνητικών ομάδων (όπως η ελληνική, υπό τον Καθ. Πιτιλάκη), υιοθετεί μια
      πολυπαραμετρική ταξινόμηση. Οι κύριες παράμετροι είναι πλέον :
      1. Το Πάχος της εδαφικής απόθεσης μέχρι το σεισμικό υπόβαθρο (π.χ. H800 - βάθος μέχρι VS > 800 m/s).
      2. Η Θεμελιώδης Ιδιοπερίοδος (T0).
      3. Η Μέση Ταχύτητα Διάτμησης (VS,H ή VS,30).
      Αυτό οδηγεί σε πολύ πιο «έξυπνες» υποκατηγορίες (π.χ. B1, B2, C1, C2), οι οποίες διακρίνουν τα ρηχά από τα βαθιά εδάφη με παρόμοιες τιμές VS.
      Ταυτόχρονα, η νέα γενιά των Ευρωκωδίκων επιλύει τη χρόνια «έλλειψη συμβατότητας» (lack of compatibility) μεταξύ του EC7 (Γεωτεχνικός Σχεδιασμός) και του EC8-5 (Γεωτεχνικός Αντισεισμικός Σχεδιασμός). Ο νέος EC7 (EN 1997:2024) και ο νέος EC8-5 απαιτούν πλέον τη δημιουργία ενός ενιαίου «Γεωτεχνικού Μοντέλου» (Ground Model). Αυτό σημαίνει ότι η γεωτεχνική έρευνα πρέπει πλέον να περιλαμβάνει τις δυναμικές παραμέτρους (VS, T0) που απαιτεί ο αντισεισμικός σχεδιασμός, τερματίζοντας τη συνήθη ασυνεννοησία μεταξύ Γεωτεχνικού και Δομοστατικού Μηχανικού.
      3. Περιπτώσεις Μελέτης (Case Studies): Ο Ποσοτικός Αντίκτυπος στον Σχεδιασμό
      Οι αλλαγές αυτές δεν είναι θεωρητικές. Μεταβάλλουν άμεσα τα εντατικά μεγέθη σχεδιασμού. Οι παλιές Κατηγορίες Πλαστιμότητας DCL, DCM, DCH δεν αντιστοιχούν πλήρως στις νέες DC1, DC2, DC3. Πρόκειται για μια «εννοιολογική μετατόπιση», που συχνά συνοδεύεται από μείωση του συντελεστή συμπεριφοράς q. Για παράδειγμα, η νέα DC2 αντιστοιχεί σε
      q ≤ 3.1, τιμή αισθητά μικρότερη από αυτή που χρησιμοποιούσαμε για την DCM.
      - Case Study 1: Κτίρια Οπλισμένου Σκυροδέματος (Ο/Σ):
      Συγκριτικές μελέτες που εφάρμοσαν και τους δύο κώδικες σε τυπικά πλαίσια Ο/Σ (5-όροφα και 10-όροφα) έδειξαν ότι ο νέος κώδικας (DC2/DC3) οδηγεί σε αυξημένες απαιτήσεις διαμήκους οπλισμού στα υποστυλώματα και αυστηρότερες απαιτήσεις εγκάρσιου οπλισμού (συνδετήρων) για την επίτευξη της τοπικής πλαστιμότητας. Η μείωση του q και οι αυστηρότεροι κανόνες ικανοτικού σχεδιασμού καθιστούν τον νέο κώδικα πιο απαιτητικό για τους φορείς Ο/Σ.
      - Case Study 2: Μεταλλικά Κτίρια (Χάλυβας):
      Εδώ συναντάμε ένα παράδοξο. Έρευνες καταδεικνύουν ότι ο νέος EC8 οδηγεί σε «δομικά ελαφρύτερες λύσεις» (structurally lighter solutions) για χαλύβδινα πλαίσια ροπής (MRFs). Πώς είναι δυνατόν, ενώ ο q μειώνεται; Η απάντηση είναι ότι ο σχεδιασμός των χαλύβδινων πλαισίων σπάνια καθορίζεται από την αντοχή (που επηρεάζει ο q). Καθορίζεται σχεδόν πάντα από την ακαμψία (έλεγχος μετακινήσεων) και τα φαινόμενα 2ας τάξης (P-Delta). Ο παλιός EC8:2004 είχε υπερβολικά συντηρητικούς κανόνες για τα P-Delta. Ο νέος EC8:2024 ενσωματώνει «βελτιωμένα κριτήρια για τον έλεγχο των φαινομένων 2ας τάξης», τα οποία είναι πιο ορθολογικά και επιτρέπουν πιο βελτιστοποιημένες, άρα και ελαφρύτερες, διατομές.
      4. Επίλογος: Ο Αντίκτυπος στην Ελλάδα και η Ευρύτερη Εικόνα Για τον Έλληνα μηχανικό, η αλλαγή θα είναι διπλή. Όχι μόνο αλλάζει ο κώδικας, αλλά αλλάζει και ο χάρτης εφαρμογής του. Ο ισχύων χάρτης 3 Ζωνών (ΕΑΚ 2003, με agR 0.16g, 0.24g, 0.36g) θεωρείται πλέον «ξεπερασμένος». Ήδη, έχει δημοσιευθεί μια πλήρης πρόταση για το νέο Εθνικό Προσάρτημα, βασισμένη στο ESHM20, η οποία εισάγει 5 νέες Ζώνες Σεισμικής Επικινδυνότητας. Η κρισιμότερη διαφορά είναι ότι αυτές οι ζώνες δεν θα ορίζονται πλέον από ένα μόνο agR, αλλά από τις νέες παραμέτρους Sα και Sβ (π.χ. η νέα Ζώνη 5 θα έχει PGA ≈ 0.37g, Sα ≈ 0.92g και Sβ ≈ 0.34g).
      Παράλληλα, τα υπόλοιπα Μέρη του κώδικα έχουν επίσης αναθεωρηθεί πλήρως. Το EN 1998-3:2025 (Αποτιμήσεις/Ενισχύσεις) διευρύνει το πεδίο του, καλύπτοντας πλέον ρητά και τις Γέφυρες, εκτός από τα Κτίρια. Το EN 1998-4:2025 (Σιλό, Δεξαμενές κ.λπ.) εισάγει τρεις διακριτές στάθμες επιτελεστικότητας (SD, DL, OP), μετατρέποντάς το ουσιαστικά σε πλαίσιο Performance-Based Design.
      Συμπερασματικά, ο Ευρωκώδικας 8:2024 σηματοδοτεί ένα τεράστιο επιστημονικό άλμα. Τερματίζει την εποχή των υπερ-απλουστευμένων proxies (agR, VS,30) και απαιτεί από τον μηχανικό μια βαθύτερη κατανόηση της γεωτεχνικής και της δυναμικής των κατασκευών. Η καμπύλη εκμάθησης θα είναι απότομη, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι ασφαλέστερες, ορθολογικότερες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πιο οικονομικές κατασκευές.
      -----------------
      Ο Δρ. Κώστας Σαχπάζης είναι Πολιτικός Μηχανικός, Καθηγητής της Πολυτεχνικής
      Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (www.uowm.gr και
      www.geodomisi.com, email: [email protected]), η Κωνσταντίνα Σαχπάζη είναι
      Πολιτικός Μηχανικός, και η Δέσποινα Σαχπάζη είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός 
      Περισσότερα...

        0

    5. Αρθρογραφία

      Ελληνικό Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων: Σε τροχιά γύρω από την γη ελληνικοί δορυφόροι

      GTnews

      Σε τροχιά γύρω από τη Γη, στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», βρίσκονται πλέον πέντε ελληνικοί δορυφόροι.. Όπως υπογραμμίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για δύο επιχειρησιακούς μικροδορυφόρους που κατασκεύασε η εταιρεία ICEYE, καθώς και τρεις πειραματικούς και ερευνητικούς μικροδορυφόρους τεχνολογικής επίδειξης, οι οποίοι θα δοκιμάσουν νέες διαστημικές τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν στην Ελλάδα με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας.
      Οι δορυφόροι, αφού ενσωματώθηκαν μέσω της εταιρείας Exolaunch στον πύραυλο Falcon 9/ Transporter-15 της SpaceX, εκτοξεύτηκαν στις 28 Νοεμβρίου, στις 21:00 ώρα Ελλάδας από το Space Launch Complex 4E (SLC-4E) στο Vandenberg Space Force Base της Καλιφόρνιας. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική επιτυχία η οποία ενισχύει περαιτέρω τη θέση της χώρας στο σύγχρονο τεχνολογικό και διαστημικό οικοσύστημα.
      Ειδικότερα η αποστολή από ελληνικής πλευράς περιλάμβανε:
      - Δύο επιχειρησιακούς δορυφόρους ραντάρ «Synthetic Aperture Radar (SAR)», με την ονομασία ICEYE SAR-1 και SAR-2, που θα παρέχουν δεδομένα Παρατήρησης της Γης ημέρα και νύχτα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Τα δεδομένα αυτά θα υποστηρίζουν δράσεις πολιτικής προστασίας, περιβαλλοντικής παρακολούθησης και εθνικής ασφάλειας.
      - Δύο πειραματικούς, ερευνητικούς μικροδορυφόρους με την ονομασία PHASMA-1 και PHASMA-2 (LAMAR & DIRAC), που αναπτύχθηκαν από τη Libre Space Foundation, με στόχο την επίδειξη τεχνολογιών ασφαλούς δορυφορικής συνδεσιμότητας και επιτήρησης φάσματος από το διάστημα.
      - Έναν πειραματικό, ερευνητικό μικροδορυφόρο που αναπτύχθηκε από την PRISMA Electronics με την ονομασία MICE-1, ο οποίος θα εστιάζει σε εφαρμογές ασφαλούς συνδεσιμότητας και Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things - IoT) με εφαρμογές κυρίως στην ναυτιλία.
      Με τους πέντε αυτούς δορυφόρους η Ελλάδα ενισχύει τις δυνατότητές της στις υπηρεσίες Παρατήρησης της Γης και στις Ασφαλείς Επικοινωνίες. Υπογραμμίζεται ότι η συστοιχία μικροδορυφόρων που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων», θα παρέχει σημαντικά δεδομένα για τον σχεδιασμό πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων σε κρίσιμους τομείς, όπως η χαρτογράφηση, η ναυσιπλοΐα, η γεωργία ακριβείας, ο χωροταξικός σχεδιασμός και η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
      Περισσότερα...

        0

    6. Αρθρογραφία

      Ποια τεχνική ακολουθούσαν οι Μινωίτες για την προστασία του Ανακτόρου Αρχανών

      GTnews

      Μία ανορθόδοξη αρχιτεκτονική πρακτική των Μινωιτών, ασυνήθιστη για την ιδιαίτερη προσοχή που έδειχναν στις κατασκευές τους, αλλά εν τέλει και η απόδειξη της τεχνικής ευφυΐας τους ήρθε στο φως κατά την ανασκαφή, που πραγματοποιήθηκε στο ανάκτορο των Αρχανών για την περίοδο του 2025.
       Υπό τη διεύθυνση της δόκτορος Έφης  Σαπουνά-Σακελλαράκη η αρχαιολογική έρευνα, που άρχισε –για την ακρίβεια επανεκκίνησε- το 2023 είχε ως στόχο την συμπλήρωση της εικόνας του τριώροφου κτηρίου του μεγάρου των Αρχανών, που άνθησε, στη μορφή που αποκαλύπτεται τώρα ως το 1450 π.Χ..
      Αεροφωτογραφία του νοτιότερου έως τώρα τμήματος του ανακτόρου των Αρχανών στην Τουρκογειτονιά
      Στην διερεύνηση ενός λοξού, διπλού τοίχου, που είχε κλείσει  μεγάλο τμήμα της αυλής του ανακτόρου κατά  παράδοξο τρόπο ενώ παράλληλα δεν είχε  επιμελημένη κατασκευή, αφού ήταν φτιαγμένος από ακατέργαστους λίθους, μία συνθήκη δηλαδή, που δημιουργούσε πολλά ερωτηματικά επικεντρώθηκε η φετινή ανασκαφή. Για να αποδειχθεί όμως, από την συστηματική αρχαιολογική έρευνα και με τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων, ότι η ύπαρξή του ήταν πολύ σημαντική για το κτήριο, καθώς σκοπός του ήταν η προστασία από φυσικές καταστροφές και ειδικότερα από την  κατολίσθηση του βράχου, που υπέρκειται.  Αυτός ήταν και ο λόγος, που το νότιο τμήμα του τοίχου δεν ήταν επιμελές, καθώς αυτή η πλευρά του δεν ήταν ορατή.
      Ωστόσο, η ευφυΐα και η εμπειρία των μινωιτών αρχιτεκτόνων αλλά και η καλαισθησία τους δεν θα επέτρεπαν την ύπαρξη μιας τέτοιας κακοφωνίας, έτσι προχώρησαν και στην κατασκευή του δεύτερου τοίχου που προσκολλήθηκε στον προηγούμενο ώστε να είναι ορατός από την πλευρά της αυλής του ανακτόρου. Ιδιαίτερα επιμελημένος  και ιδιαίτερης αισθητικής αυτός ο τοίχος είναι κατασκευασμένος με ωραία λαξευμένους πωρόλιθους, όμοιους με αυτούς του λοιπού ανακτόρου.

      Φυσικός λίθος που φέρει κάποια ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά
      Πάνω από τον τοίχο αυτόν αποκαλύφθηκαν και τα συνήθη στρώματα μυκηναϊκής περιόδου με πλήθος κυλίκων και ευρήματα ιστορικών χρόνων. Χαρακτηριστικά της διαχρονικής χρήσης του χώρου είναι ευρήματα της Ελληνιστικής περιόδου, όπως πχ. τριφυλλόστομη οινοχόη με δύο ανάγλυφες κεφαλές (3ος π.Χ. αιώνας) και μία πήλινη κεφαλή που ήταν προσκολλημένη προφανώς σε κάποιο αντικείμενο.
      Σημαντικές αποκαλύψεις  όμως υπήρξαν και στο νοτιοανατολικό τμήμα της ανασκαφής, σε έναν χώρο της οποίας (Χώρος 28) αποκαλύφθηκε άνοιγμα από την Κεντρική αυλή προς το ανατολικότερο τμήμα του ανακτόρου ενώ λίθινες πλάκες χωρίζουν τον χώρο αυτό σε δύο τμήματα. Πάνω στις τελευταίες έγινε η προσθήκη ενός μεγάλου τραπεζοειδούς λίθου με τόρμους, που υποδεικνύουν την ύπαρξη κάποιου στηθαίου, το οποίο κατέστρεψε τοίχος μυκηναϊκών χρόνων.  Ένας φυσικός λίθος, που φέρει κάποια ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά είναι το ενδιαφέρον εύρημα από αυτόν τον χώρο.  Το αντικείμενο είχε πέσει από άνω όροφο και πιθανότατα σχετίζεται με την ύπαρξη ενός “fetish shrine” (Ιερό των Φετίχ), ανάλογο με αυτό της Κνωσού.

      Αναπαράσταση του Ιερού Πύλης στο ανάκτορο των Αρχανών
      Γενικότερα στην νέα περίοδο των ανασκαφών του 2023 και 2024  υπήρξαν σημαντικά νέα στοιχεία για τη λειτουργία του ανακτόρου. Στο βορειότερο μέχρι στιγμής τμήμα του αποκαλύφθηκαν χώροι διώροφοι και τριώροφοι, μία ελίτ πτέρυγα του ανακτόρου: Πολυτελή δωμάτια, τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους με διαδρόμους, με πληθώρα παραστάδων γυψόλιθου, σπαράγματα τοιχογραφιών, τοίχους επενδυμένους  με κονίαμα, δάπεδα από σχιστόλιθο κ.λπ.. In situ βρέθηκαν και οι συνήθεις σε όλους σχεδόν τους χώρους του ανακτόρου διαχωριστικές/διακοσμητικές ταινίες κονιάματος, που περιέβαλαν τις πλάκες του δαπέδου.
      Το ανάκτορο των Αρχανών βρίσκεται στο κέντρο της σύγχρονης πόλης, στη θέση Τουρκογειτονιά. Είχε καταστραφεί από σεισμό περί το 1700 π.Χ. αλλά ξαναχτίστηκε και άνθησε ως το 1450 π.Χ., όταν επήλθε η τελική καταστροφή του.  Οι ανασκαφές έδειξαν όμως, ότι η κατοίκηση στο χώρο ήταν συνεχής.
      Πρώτος αναφέρθηκε στις Αρχάνες ο σερ Άρθουρ Έβανς, λόγω σημαντικών ευρημάτων (σήμερα βρίσκονται στο Asmolean museum), που προφανώς προέρχονταν από το μινωικό νεκροταφείο των Αρχανών στο λόφο Φουρνί, το οποίο ανασκάφηκε αργότερα από τους Γιάννη και Έφη Σακελλαράκη και το οποίο απέδωσε πέντε θολωτούς τάφους, πολλά ταφικά κτήρια και κιβωτιόσχημους τάφους της Μυκηναϊκής περιόδου.

      Το ανατολικότερο τμήμα της ανασκαφής και η κεντρική είσοδος του ανακτόρου με τον τετραπλό αμφίκοιλο βωμό 
      Στην ίδια την κωμόπολη ο Έβανς είχε παρατηρήσει επιφάνειες μεγάλων τοίχων ενώ ανέσκαψε ένα κυκλικό υδραγωγείο σε περιοχή, που εντάσσεται στο ανάκτορο. Στη συνέχεια ωστόσο, ο Γιάννης Σακελλαράκης διενεργώντας επιφανειακή έρευνα  και ερευνώντας  τα υπόγεια των σύγχρονων οικιών στο κέντρο της κωμόπολης ανακάλυψε, ότι ήταν θεμελιωμένες πάνω σε ισχυρούς μινωικούς τοίχους. Κάτι το οποίο πολλοί προηγούμενοι  ερευνητές (όπως Μαρινάτος και Πλάτων)  δεν είχαν εντοπίσει, αν και αναζητούσαν το περίφημο «θερινό ανάκτορο» του Έβανς, σύμφωνα με τις βικτωριανές αντιλήψεις του. Οι ίδιοι είχαν στραφεί, όσον αφορά τις έρευνές τους σε σημεία, όπως αποδείχθηκε, εκτός της περιοχής του ανακτόρου.
      Η χαρτογράφηση όμως, όλων των προαναφερθέντων καταλοίπων από το Γιάννη Σακελλαράκη οδήγησε στην επιλογή χώρου, όπου αποδείχθηκε, ότι βρισκόταν το κέντρο του ανακτόρου των Αρχανών, το οποίο απέδωσε πλήθος αρχιτεκτονικών και πολυτελών κινητών ευρημάτων. Σε γειτονική άλλωστε περιοχή βρέθηκε το αρχείο και ο θεατρικός χώρος του ανακτόρου.
      Η ανασκαφή για την περίοδο του 2025 πραγματοποιήθηκε από την Αρχαιολογική Εταιρεία και σ΄ αυτήν έλαβε και φέτος μέρος το ίδιο αξιόλογο επιστημονικό προσωπικό, αποτελούμενο  από τους αρχαιολόγους δρα Πολίνα Σαπουνά-Έλλις, Δημήτρη Κοκκινάκο (MA) και Περσεφόνη Ξυλούρη, τη σχεδιάστρια Αγάπη Λαδιανού, τη συντηρήτρια αρχαιοτήτων Βέτα Καλυβιανάκη και το φωτογράφο Κώστα Μαρή ενώ ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του δρος Χαράλαμπου Φασουλά στην αποσαφήνιση του ρόλου του «λοξού τοίχου» της αυλής του ανακτόρου.

      Ο ”Λοξός Τοίχος”. Λήψη από βόρεια
      Η ένταξη της Ζωμίνθου εξάλλου, την οποία ανακάλυψε στον Ψηλορείτη ο Γιάννης Σακελλαράκης και ανέσκαψε με την Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη, στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO συνιστά  μία αναγνώριση όχι μόνο της μοναδικότητας αυτού του μνημείου αλλά γενικότερα της αξίας και της μινωικής ταυτότητας της Κρήτης. Στον αρχαιολογικό χώρο και στην ευρύτερη περιοχή έγιναν εργασίες και διαμορφώσεις, όπως η δημιουργία χώρου στάθμευσης οχημάτων, φυλάκιο, τουαλέτες, ενημερωτικές πινακίδες κ.ά. Η ένταξη έγινε ως γνωστόν, μαζί με άλλα πέντε μινωικά ανάκτορα  Κνωσό, Φαιστό, Ζάκρο, Μάλια και  Κυδωνία.
      Πρέπει να σημειωθεί, ότι τόσο στις Αρχάνες όσο και στα Ανώγεια έχουν δημιουργεί μικρά μουσεία/κέντρα πληροφόρησης, αποκλειστικά με ευρήματα από τις ανασκαφές αντίστοιχα των Αρχανών, της Ζωμίνθου και Ιδαίου Άντρου.
      Περισσότερα...

        0

    7. Αρθρογραφία

      Συστήματα αποθήκευσης στις επιχειρήσεις - Go Beyond Solar Battery- Η προθεσμία υλοποίησης

      GTnews

      Η προθεσμία υλοποίησης του Προγράμματος, παρατείνεται έως την 30η Απριλίου 2026.
      Μπορείτε να λάβετε επιδότηση για  την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης σε φωτοβολταϊκά συστήματα (όπου επιδοτείται αποκλειστικά το σύστημα αποθήκευσης) ή για την εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης (μπαταρίας) σε ήδη υφιστάμενα ενεργά φωτοβολταϊκά συστήματα (όπου επιδοτείται αποκλειστικά το σύστημα αποθήκευσης).
      Επιλέξιμες δαπάνες είναι οι ακόλουθες:
      Δαπάνες Εξοπλισμού:
      Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης καθώς και παρελκόμενων υλικών (πίνακες, καλώδια, έξυπνος μετρητής κλπ.). Προμήθεια και εγκατάσταση Energy Management System, ήτοι εξοπλισμού / λογισμικού για αποδοτικότερο σύστημα παραγωγής / αποθήκευσης ενέργειας. Δαπάνες Υπηρεσιών:
      Αμοιβή για μελέτη – διαστασιολόγηση του συστήματος (Φωτοβολταϊκού και μπαταρία). Αμοιβή για Συμβούλους Διοίκησης Έργου στα πλαίσια του Προγράμματος. Αμοιβή για το Κόστος διασύνδεσης με ΔΕΔΔΗΕ / ΑΔΜΗΕ. Θα χρειαστεί να:
      συμπληρώσετε τους προσωπικούς σας κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet καταχωρίσετε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση (e-mail) και τα απαραίτητα στοιχεία επισυνάψετε τα απαραίτητα δικαιολογητικά Δείτε τους πλήρεις όρους και προϋποθέσεις στον Οδηγό του Προγράμματος και στα Παραρτήματά του.
      Περισσότερα...

        0

    8. Αρθρογραφία

      Περιορισμοί και δικαιώματα ιδιοκτητών λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης

      Engineer

      Μεγάλη είναι η ταλαιπωρία των ιδιοκτητών ακινήτων, τα οποία έχουν δεσμευτεί για πολλά χρόνια για τη δημιουργία κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων κι αυτό γιατί όλο το βάρος για την δημιουργία δρόμων, πλατειών, παιδικών χαρών και άλλων χώρων «πέφτει» στους ιδιοκτήτες ακινήτων που περιμένουν για χρόνια να αποζημιωθούν, ενώ η περιουσίας τους παραμένει αναξιοποίητη.
      Ανασταλτικός παράγοντας επίσης είναι η οικονομική δυσπραγία των Δήμων για την αποζημίωση των ρυμοτομούμενων ιδιοκτησιών για κοινόχρηστους χώρους καθώς και των αρμόδιων Οργανισμών και Υπηρεσιών για αποζημίωση λόγω αναγκαστικών απαλλοτριώσεων για δημιουργία κοινωφελών χώρων. Έτσι οι απαιτούμενες διοικητικές πράξεις, όπως είναι η πράξη αναλογισμού, τακτοποίησης και προσκύρωσης πολλές φορές μένουν ανεφάρμοστες με αποτέλεσμα ο πολίτης να εμπλέκεται σε μια μακροχρόνια αναζήτηση λύσεων στον κυκεώνα της γραφειοκρατίας. Προκειμένου να λύσουν το πρόβλημα τους, πολλοί ενδιαφερόμενοι ζητούν την άρση της απαλλοτρίωσης λόγω παρέλευσης του εύλογου χρόνου.
      Τι είναι η αναγκαστική απαλλοτρίωση;
      Με τον όρο αναγκαστική απαλλοτρίωση, εννοούμε την αφαίρεση της κυριότητας της ιδιοκτησίας, με διοικητική πράξη της διοίκησης, λόγω δημόσιας ωφέλειας, ύστερα από την καταβολή πλήρους αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη.
      Ποιά είναι τα στάδια της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης;
      Τα στάδια της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης είναι:
      1) κήρυξη της απαλλοτρίωσης,
      2) προσδιορισμός της αποζημίωσης από το δικαστήριο στην Περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο,
      3) αναγνώριση των δικαιούχων της αποζημίωσης,
      4) συντέλεση της απαλλοτρίωσης που επέρχεται από την καταβολή της πλήρους αποζημίωσης στον δικαιούχο, η οποία πρέπει να καταβληθεί εντός 18 μηνών, από την έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου.
      Τι είναι ακριβώς η τακτοποίηση;
      Τακτοποίηση είναι η ενέργεια, μέσω μιας διοικητικής πράξης, με την οποία γίνεται η ανταλλαγή εδαφικών τμημάτων γειτονικών ιδιοκτησιών, έτσι ώστε να αποκτήσουν την κατάλληλη μορφή για την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευσή τους. Με άλλα λόγια, η τακτοποίηση αποτελεί το μέσο για να επιτευχθεί η αρτιότητα-οικοδομησιμότητα του ακινήτου, που γίνεται με ανάλογες προσκυρώσεις ανταλλαγές εδαφικών τμημάτων των υπό τακτοποίηση οικοπέδων.
      Τι είναι η πράξη αναλογισμού αποζημίωσης οικοπέδων;
      Οι πράξεις αναλογισμού διακρίνονται οι παρακάτω περιπτώσεις:
      1) ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΛΟΓΙΣΜΟΥ, που αφορά την απαλλοτρίωση των οικοπέδων ή των τμημάτων οικοπέδων που δεσμεύονται για την εφαρμογή του σχεδίου πόλης. Σημειώνεται ότι προηγείται του αναλογισμού, η τακτοποίηση των οικοπέδων, προκειμένου πάντοτε να υποχρεούνται για αποζημίωση τα τακτοποιημένα οικόπεδα.
      2) ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΛΟΓΙΣΜΟΥ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΑΝΑΓΚΗΣ, η οποία πραγματοποιείται όταν επείγει η διάνοιξη οδού του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου. Στην περίπτωση αυτή επισπεύδων είναι ο οικείος δήμος ή το δημόσιο.
      Ο αναλογισμός είναι η διαδικασία μέσα από την οποία καθορίζονται τα επιμέρους ρυμοτομούμενα τμήματα προς αποζημίωση, οι ιδιοκτήτες που θα το αποζημιώσουν και το μέτρο της επιβάρυνσης του καθενός από αυτούς.
      Τι γίνεται για τους Κοινωφελείς Χώρους;
      Στους χώρους ειδικού προορισμού, όπως είναι οι χώροι σχολείων, αθλητικών εγκαταστάσεων, κλπ. δε συντάσσονται πράξεις τακτοποίησης και αναλογισμού αποζημίωσης οικοπέδων αλλά η απόκτηση των χώρων γίνεται με μέριμνα και δαπάνες των οικείων φορέων, είτε με ελεύθερη συναλλαγή, είτε με αναγκαστική απαλλοτρίωση.
      Δηλαδή για το δρόμο που περνά μπροστά από το οικόπεδό μου θα πληρώσω εγώ παρόλο που θα διέρχονται αυτοκίνητα και θα ωφελείται όλη η πόλη;
      Σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία υπόχρεοι αποζημίωσης των ρυμοτομούμενων ακινήτων είναι οι ωφελούμενοι παρόδιοι ιδιοκτήτες και ο Δήμος. Ως ωφελούμενοι παρόδιοι νοούνται οι ιδιοκτήτες των οποίων τα ακίνητα έχουν πρόσωπο επί των οδών, των πλατειών και γενικά των κοινόχρηστων χώρων, που προβλέπονται από το ρυμοτομικό σχέδιο ή αποκτούν πρόσωπο επί αυτών μετά την τακτοποίησή τους. Επίσης, οι μη άρτιες ιδιοκτησίες που έχουν κτίσματα μόνιμης μορφής θεωρούνται ωφελούμενες παρόδιες ιδιοκτησίες και βαρύνονται με την αντίστοιχη υποχρέωση.
      Ως ωφελούμενοι παρόδιοι ιδιοκτήτες, νοούνται οι παρακάτω:
      -Οικείος Δήμος,
      -Ιδιοκτήτες ακινήτων που τακτοποιούνται με πρόσωπο στην οδό (παρόδιοι),
      -Χώροι ειδικού προορισμού,
      -Νεκροταφεία,
      -Αρχαιολογικοί χώροι, Ιστορικά διατηρητέα μνημεία, κλπ,
      -Ιδιοκτήτες διηρημένων ιδιοκτησιών,
      -Ιδιοκτήτες μη άρτιων ιδιοκτησιών, που έχουν κτίσμα μονίμου μορφής,
      -Ιδιοκτήτες ιδιοκτησιών εκτός σχεδίου με πρόσωπο στις περιφερειακές οδούς του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως,
      -Ιδιοκτήτες ιδιοκτησιών εκτός σχεδίου με πρόσωπο σε καθορισμένη γραμμή αιγιαλού και παραλίας.
      Εμένα μου παίρνει ο δρόμος τμήμα του οικοπέδου μου και ο Δήμος μου λέει ότι δεν δικαιούμαι αποζημίωσης. Γιατί συμβαίνει αυτό;
      Κατά τη σύνταξη της πράξης αναλογισμού γίνεται ο υπολογισμός των υποχρεώσεων, που βαραίνουν κάθε ωφελούμενο παρόδιο ιδιοκτήτη. Αυτό γίνεται λαμβάνοντας υπόψη το εμβαδό των ρυμοτομούμενων τμημάτων των οικοπέδων και τον ακόλουθο επιμερισμό τους για αποζημίωση σε κάθε ωφελούμενο παρόδιο ιδιοκτήτη. Η νομοθεσία όμως βάζει και κάποια όρια:
      α) Για παράδειγμα απαγορεύεται να επιβαρύνονται οι ιδιοκτησίες κατά έκταση μεγαλύτερη του μισού της οικοδομήσιμης επιφάνειάς τους. Το εμβαδόν, που υπολείπεται για αποζημίωση από την υπόψη ιδιοκτησία επιβαρύνει τον Δήμο. Για παράδειγμα εάν το εμβαδόν ενός οικοπέδου είναι 300τ.μ. τότε η επιβάρυνσή του δεν μπορεί να ξεπερνά τα 150τ.μ. Στην περίπτωση, που οι συνολικές υποχρεώσεις της ιδιοκτησίας είναι 200 τ.μ., για τα 50τ.μ. θα επιβαρυνθεί ο Δήμος.
      β) οι υποχρεώσεις των παρόδιων ιδιοκτητών για τη διάνοιξη οδών, φθάνουν μέχρι τη ζώνη των 15μ.
      γ) για την αποζημίωση των δημιουργούμενων πλατειών, αλσών κλπ κοινοχρήστων χώρων διανοιγόμενων για πρώτη φορά, βαρύνεται για την αποζημίωση κάθε οικόπεδο με πρόσωπο επί των παραπάνω χώρων για επιφάνεια ζώνης οικοπέδων πλάτους 20 μ.
      Έχω ένα ακίνητο με σπίτι σε ένα δρόμο εκτός σχεδίου και θέλω να γίνει μια ανταλλαγή και προσκύρωση με τον γείτονα για να διαπλατυνθεί ο δρόμος και αυτός αρνείται. Μπορώ να ζητήσω τακτοποίηση και προσκύρωση;
      Η τακτοποίηση και η προσκύρωση ως πράξεις εφαρμογής του σχεδίου πόλεως, δεν εφαρμόζονται σε γήπεδα εκτός σχεδίου πόλεως, παρά μόνο αν είναι οικόπεδα που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλης.
      Ποια τα στάδια της πράξης αναλογισμού; Συντάσσεται τοπογραφικό διάγραμμα (σε ΕΓΣΑ 87), που αποτυπώνει την υπάρχουσα κατάσταση στην περιοχή και επί αυτού τοποθετούνται οι καθορισμένες Ρυμοτομικές – Οικοδομικές Γραμμές του σχεδίου πόλης και οι κοινόχρηστοι ή κοινωφελείς χώροι. Γίνεται με ειδική πρόσκληση της πολεοδομίας η υπόδειξη των ορίων από τους ιδιοκτήτες, καθώς και από τους παρόδιους για όλες τις ιδιοκτησίες που θα πάρουν μέρος στην Πράξη Αναλογισμού. Γίνεται έρευνα τίτλων ιδιοκτησίας και ειδοποιούνται επίσημα όλοι οι ιδιοκτήτες. Συντάσσεται η πράξη, με την οποία αναλύονται οι υποχρεώσεις του κάθε ωφελούμενου παρόδιου που έχει υποχρέωση αποζημίωσης. Γνωστοποίηση της πράξης του περιεχομένου της στους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες (συνήθως γίνεται κοινοποίηση με δικαστικό επιμελητή). Ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης έχει το δικαίωμα υποβολής ένστασης. Στη συνέχεια οι ενστάσεις μαζί με τη συνταχθείσα Πράξη Αναλογισμού και σχετική εισήγηση του Δήμου υποβάλλονται για να εξεταστούν στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση της οικείας Περιφέρειας και υπάρχουν οι ακόλουθες δυνατότητες: α) Να κυρωθεί η πράξη με την έκδοση της σχετικής απόφασης οπότε στη συνέχεια είναι δυνατή η εφαρμογή της.
      β) Να μην γίνει αποδεκτή η κύρωση της πράξης οπότε και διατάσσεται η ανασύνταξή της.
      Εμένα μου παίρνουν το οικόπεδο μου για δρόμο και εδώ και 20 χρόνια δεν αποζημιώνομαι. Τί να κάνω;
      Εφόσον έχει παρέλθει 15ετία, από την έγκριση του σχεδίου πόλης, μπορείτε να ζητήσετε άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης. Σε περίπτωση που υπάρχει απόφαση έγκρισης της πράξης αναλογισμού, μετά την 5ετία επέρχεται αυτοδίκαια άρση της απαλλοτρίωσης, εφόσον ο ιδιοκτήτης αιτηθεί τροποποίησης του σχεδίου πόλης, με την προϋπόθεση να μην έχει ασκηθεί αίτηση για το δικαστικό καθορισμό της αποζημίωσης, να έχει παρέλθει 18μηνο από τη δημοσίευση είτε της απόφασης προσωρινού καθορισμού της αποζημίωσης είτε της απόφασης οριστικού καθορισμού της αποζημίωσης ή δεν έχει καθορισθεί αποζημίωση εξωδίκως.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    9. Αρθρογραφία

      Αναδάσωση: Επιφυλακτικό το Ελεγκτικό Συνέδριο για την αποτελέσματικότητα

      GTnews

      Ενστάσεις διατυπώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο σε έκθεσή του για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αναδάσωσης μετά από δασικές πυρκαγιές στην χώρα μας. Σύμφωνα με το πόρισμα της έκθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου «διαχρονικά, πραγματοποιούνται πολύ λιγότερες αναδασώσεις από εκείνες που είχε προγραμματιστεί να γίνουν και η αποκατάσταση του δασικού περιβάλλοντος στις κατεστραμμένες εκτάσεις δεν παρακολουθείται και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί».
      Παράλληλα, το Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρει στο πόρισμά του, ότι «η αρμόδια για την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση και υπεύθυνη για την πολιτική αναδασώσεων στη Χώρα Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος δεν διαθέτει αξιόπιστα συνολικά δεδομένα, ούτε για τις κηρυχθείσες ως αναδασωτέες εκτάσεις ανά την επικράτεια, ούτε για το σε ποιες από τις εκτάσεις αυτές επιβάλλεται, κατά τα διδάγματα της επιστήμης, η εκτέλεση αναδασωτικών εργασιών, με συνέπεια οι διαθέσιμοι για τις αναδασώσεις δημόσιοι πόροι να κατανέμονται ευκαιριακά».
      Συγκεκριμένα, το Ελεγκτικό Συνέδριο σε ανακοίνωσή του αναφέρει:
      «Το Ελεγκτικό Συνέδριο δημοσιεύει σήμερα την Έκθεση Ελέγχου 2/2025: «Δασικές πυρκαγιές: Έχει μελετηθεί και παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων αναδάσωσης;»
      Στην έκθεση αυτή αποτυπώνονται τα αποτελέσματα του ελέγχου, που διενήργησε το Ελεγκτικό Συνέδριο, προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι δημόσιοι πόροι, εθνικοί και ενωσιακοί, που διατίθενται για τις αναδασώσεις στη Χώρα αξιοποιούνται με ορθολογικό τρόπο και κατά πόσον έχουν αποφέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, ως προς την αποκατάσταση των κατεστραμένων δασικών οικοσυστημάτων.
      Περαιτέρω, ο έλεγχος ασχολήθηκε και με τον νέο θεσμό της αναδοχής αποκατάστασης και αναδάσωσης, της ανάληψης, δηλαδή, από ιδιώτες, που εκδηλώνουν ενδιαφέρον και επιλέγονται προς τούτο, του κόστους και της ευθύνης εκτέλεσης των έργων αποκατάστασης και αναδάσωσης που απαιτούνται σε δημόσιες εκτάσεις δασικού χαρακτήρα.
      Τα πορίσματα του ελέγχου είναι τα ακόλουθα: 1. Η αρμόδια για την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση και υπεύθυνη για την πολιτική αναδασώσεων στη Χώρα Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος δεν διαθέτει αξιόπιστα συνολικά δεδομένα ούτε για τις κηρυχθείσες ως αναδασωτέες εκτάσεις ανά την επικράτεια, ούτε για το σε ποιες από τις εκτάσεις αυτές επιβάλλεται, κατά τα διδάγματα της επιστήμης, η εκτέλεση αναδασωτικών εργασιών, με συνέπεια οι διαθέσιμοι για τις αναδασώσεις δημόσιοι πόροι να κατανέμονται ευκαιριακά.
      2. Ο υπερβολικά φιλόδοξος σχεδιασμός της σχετικής με τις αναδασώσεις Δράσης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 - 2022, σε συνδυασμό με την ανωριμότητα των έργων και τις επιπλοκές από τη μεταφορά των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ενόσω το Πρόγραμμα βρισκόταν σε εξέλιξη, είχαν ως συνέπεια η Δράση αυτή να αποδώσει ελάχιστα αποτελέσματα, τόσο από άποψη απορρόφησης των διαθέσιμων πιστώσεων, όσο και ως προς την επίτευξη του στόχου των εκτάσεων που επρόκειτο να αναδασωθούν.
      3. Παρά την έλλειψη τυπικότητας, όσον αφορά την επιλογή των αναδόχων αποκατάστασης και αναδάσωσης, και την πλημμελή, σε κάποιο βαθμό, εποπτεία, από τις αρμόδιες δασικές αρχές, της συμμόρφωσης των αναδόχων προς τις υποχρεώσεις τους, ο νέος θεσμός της αναδοχής επιτάχυνε την εκτέλεση των αναδασωτικών έργων. Σε ορισμένες, ωστόσο, περιπτώσεις, οι δημόσιοι πόροι που προορίζονταν για έργα αναδασώσεων, τα οποία εκτελέστηκαν τελικώς με αναδοχή, δεν αποδεσμεύτηκαν εγκαίρως.
      4. Διαχρονικά, πραγματοποιούνται πολύ λιγότερες αναδασώσεις από εκείνες που είχε προγραμματιστεί να γίνουν. Η αποκατάσταση του δασικού περιβάλλοντος στις κατεστραμμένες εκτάσεις δεν παρακολουθείται και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.
      Η έκθεση συνοδεύεται από τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου προς τους αρμόδιους φορείς για τη βελτίωση των δράσεών τους προς την κατεύθυνση αυτή».
      Περισσότερα...

        0

    10. Αρθρογραφία

      Η κίνηση του μάγματος κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας προκάλεσε την έντονη σεισμική δραστηριότητα του 2025 στην περιοχή Σαντορίνης – Αμοργού

      Engineer

      Μια διεθνής ομάδα ερευνητών αποκάλυψε τις κρυφές διεργασίες που οδήγησαν στην ιδιαίτερα ενεργή σεισμική δραστηριότητα κοντά στη Σαντορίνη στις αρχές του 2025. Η μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, δείχνει ότι η δραστηριότητα προκλήθηκε από μια τεράστια μαγματική διείσδυση – ένα κατακόρυφο στρώμα μάγματος – που διαδόθηκε κατά κύματα σε απόσταση μεγαλύτερη από 20 χιλιόμετρα μέσα στο φλοιό της Γης σε βάθος μεγαλύτερο από 10 χιλιόμετρα κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Αυτό το μάγμα ήταν αρκετό για να γεμίσει σχεδόν 200.000 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων, ή 200 φορές τη Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, ή περίπου 200 φορές την Ακρόπολη, ή το Empire State Building περίπου 500 φορές. Ήταν αρκετό για να καλύψει το Μανχάταν στη Νέα Υόρκη ή τα νησιά των Βερμούδων με ένα στρώμα μάγματος πάχους περίπου 9 μέτρων.
      Η δραστηριότητα που ήταν μοναδική παγκοσμίως σε πλήθος σεισμών κατά τη διάρκεια ενός ιδιαίτερα περιορισμένου χρονικού διαστήματος, περιελάμβανε εκατοντάδες αισθητούς σεισμούς κάποιοι από τους οποίους είχαν μέγεθος μεγαλύτερο από 5,0, προκάλεσε τοπικά κατάσταση έκτακτης ανάγκης, κλείσιμο σχολείων και συναγερμό μεταξύ κατοίκων και επισκεπτών. Εκείνη την εποχή, υπήρχε έντονη αβεβαιότητα αν οι σεισμοί οφείλονταν σε ηφαιστειακή δραστηριότητα που σηματοδοτούσε μια πιθανή επερχόμενη έκρηξη ή σε ολίσθηση τεκτονικών ρηγμάτων και ήταν πιθανώς το προοίμιο ενός μεγαλύτερου σεισμού (όπως ο καταστροφικός σεισμός μεγέθους 7,7 που έπληξε την ίδια περιοχή το 1956);
      Η ερευνητική ομάδα αποκάλυψε την αιτία της δραστηριότητας μέσω προηγμένων τεχνικών μηχανικής μάθησης που προσδιόρισαν με ακρίβεια την χωρική κατανομή στον φλοιό της Γης περισσότερων από 25.000 σεισμούς. Η μελέτη χρησιμοποίησε αυτούς τους σεισμούς ως «εικονικούς μετρητές τάσης σε βάθος», επιτρέποντάς τους να απεικονίσουν την κίνηση του μάγματος με πρωτοφανή χωρική και χρονική λεπτομέρεια. Αυτή η απεικόνιση αναγνωρίζει και χαρτογραφεί την διείσδυση μιας μαγματικής φλέβας, η οποία τελικά πυροδότησε τη σεισμική δραστηριότητα. Η απεικόνιση αποκλείει έτσι την ολίσθηση τεκτονικών ρηγμάτων ως πρωταρχική αιτία της σεισμικής έξαρσης του 2025.
      Η λεπτομερής χωροχρονική απεικόνιση της σεισμικής δραστηριότητας του 2025 δείχνει ότι οι διεισδύσεις μάγματος, δημιουργούν σεισμούς και μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνες ηφαιστειακές εκρήξεις, δεν περιλαμβάνουν μια απλή μονόδρομη διαδικασία μάγματος που κινείται οριζόντια ή κατακόρυφα. Το πιο εντυπωσιακό ήταν ότι η διείσδυση δεν κινήθηκε ομαλά. Αντίθετα, εκδηλώθηκε κατά κύματα — ανοίγοντας νέες ρωγμές, κλείνοντας άλλες και προωθώντας μάγμα προς τα εμπρός σε παλμούς. Η κυματική διείσδυση του μάγματος και η επακόλουθη παλμική μεταβολή της πίεσης επέδρασε στο πεδίο τάσεων και οδήγησε στη γένεση τόσο μεγάλου πλήθους σεισμών, με «καταρρακτώδη» ρυθμό, δηλαδή ο ένας σεισμός μετά τον άλλο σε πολύ μικρό χωρικό και χρονικό διάστημα.
      Τα ερευνητικά αποτελέσματα της ομάδας υποδηλώνουν ότι αυτή η, κυματοειδής διαδικασία ανάδρασης της διείσδυσης μάγματος δεν είναι μοναδική στη Σαντορίνη. Αντίθετα, αυτός είναι πιθανά ένας θεμελιώδης μηχανισμός με τον οποίο το μάγμα μεταφέρεται κάτω από τα ηφαίστεια παγκοσμίως.
      Οι μέθοδοι που αναπτύχθηκαν θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν τους επιστήμονες να παρακολουθούν μελλοντικές κρίσεις σε σχεδόν άμεσο χρόνο — ειδικά σε περιοχές όπου η μεγαλύτερη δραστηριότητα εκδηλώνεται στην ανοιχτή θάλασσα ή βαθιά στο υπέδαφος, πέρα από την εμβέλεια των παραδοσιακών επίγειων μετρήσεων.
      Η Σαντορίνη, μέρος του Ελληνικού ηφαιστειακού τόξου, έχει ιστορικό καταστροφικών εκρήξεων, συμπεριλαμβανομένης της «μινωικής έκρηξης» γύρω στο 1620 π.Χ. Η σεισμική κρίση του 2025, αν και δεν συνοδεύτηκε με έκρηξη, υπογραμμίζει τους πιθανούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι τοπικοί πληθυσμοί και υπογραμμίζει τη σημασία της γεωφυσικής παρακολούθησης υψηλής ανάλυσης.
      Η μελέτη, “The 2025 Santorini unrest unveiled: rebounding magmatic dike intrusion with triggered seismicity”, έχει δημοσιευτεί στο Science στις 20/11/2025 https://doi.org/10.1126/science.adz8538  
      authored by: Anthony Lomax (ALomax Scientific, France), Vasilis Anagnostou & Vasileios Karakostas (Aristotle University of Thessaloniki, Greece), Stephen P. Hicks (University College London, UK), and Eleftheria Papadimitriou (Aristotle University of Thessaloniki, Greece).

      Αναλυτικά η δημοσίευση εδώ: https://www.auth.gr/news/epistimones-apokalyptoyn-oti-i-kinis/
      Περισσότερα...

        0

    11. Αρθρογραφία

      Νέος διαδραστικός ευρωπαϊκός χάρτης σεισμικού κινδύνου από την πλατφόρμα EFEHR

      Engineer

      Μία νέα πλατφόρμα και ένας ολοκληρωμένος χάρτης σεισμικού κινδύνου για την Ευρώπη προσφέρουν πολύτιμη γνώση για την πρόληψη και την προστασία από τους σεισμούς.
      Η πλατφόρμα EFEHR συνδυάζει δεδομένα σεισμολόγων και μηχανικών για την εκτίμηση κινδύνου και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων.
      Η εκτίμηση σεισμικού κινδύνου, γνωστή και ως σεισμικό ρίσκο, αξιολογεί τον πιθανό αντίκτυπο των μελλοντικών σεισμών στις υποδομές και στην ασφάλεια των πολιτών. Για την εκτίμησή του απαιτούνται πληροφορίες σχετικά με την πυκνότητα των κτιρίων και των ανθρώπων, τη δομική ευπάθεια και τις τοπικές συνθήκες εδάφους.
      Δείτε ΕΔΩ τον διαδραστικό χάρτη για τον σεισμικό κίνδυνο: https://maps.eu-risk.eucentre.it/map/european-seismic-risk-index-viewer/#6/38.600/26.082
      Με την εισαγωγή του Ευρωπαϊκού Μοντέλου Σεισμικού Κινδύνου ESRM20 το 2020, η Ευρώπη απέκτησε την πρώτη ανοικτή και εναρμονισμένη βάση για τον υπολογισμό του σεισμικού κινδύνου. Το μοντέλο επισημαίνει ότι παλαιότερα κτίρια, πυκνοκατοικημένες περιοχές και περιοχές υψηλής σεισμικότητας οδηγούν τον χάρτη κινδύνου. Παρά την ύπαρξη σύγχρονων κανονισμών, χιλιάδες παλιά ή ανεπαρκώς ενισχυμένα κτίρια παραμένουν υψηλού κινδύνου.
      Η κατηγοριοποίηση των περιοχών -Οι πιο επικίνδυνες
      Η κοινοπραξία EFEHR και η βάση δεδομένων EM-DAT καταγράφουν ότι κατά τον 20ό αιώνα, οι σεισμοί προκάλεσαν πάνω από 200.000 θανάτους στην Ευρώπη, με τις μεγαλύτερες απώλειες σε Ιταλία και Τουρκία. Ο χάρτης κινδύνου κατηγοριοποιεί περιοχές σε ζώνες χαμηλού, μέτριου και υψηλού κινδύνου, βοηθώντας στον αντισεισμικό σχεδιασμό και στη λήψη προληπτικών μέτρων.
      Με τη χρήση της πλατφόρμας, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να συγκρίνουν τον σεισμικό κίνδυνο μεταξύ χωρών, να βελτιώσουν τα μέτρα πρόληψης και να μειώσουν τις πιθανές οικονομικές και ανθρώπινες απώλειες.
      Οι πιο επικίνδυνες περιοχές στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την Τουρκία, την Ελλάδα, την Αλβανία, την Ιταλία και τη Ρουμανία, με πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη, η Αθήνα, η Κατάνια και το Βουκουρέστι να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλές σεισμικές απειλές.
      Περισσότερα...

        0

    12. Αρθρογραφία

      Οι αλλαγές στην ρύθμιση αυθαιρέτων το 2026

      Engineer

      Με επιπλέον πρόστιμα, κατεδαφίσεις, μπλόκο στις μεταβιβάσεις αλλά και μπλέξιμο με κτηματολόγιο, πολεοδομία, εφορία και άλλες υπηρεσίες, κινδυνεύουν όσοι δεν «τακτοποιήσουν» μέσα στους επόμενους μήνες αυθαίρετα κτίσματα.
      Ήδη έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τη ρύθμιση των αυθαιρέτων, διότι σύμφωνα με τον Ν. 4495/2017, η προθεσμία για την τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών κατηγοριών 1 έως 4 λήγει οριστικά στις 31 Μαρτίου 2026.
      Θυμίζουμε ότι για τα μεγάλα αυθαίρετα, τα λεγόμενα κατηγορίας 5 (με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις ή κατασκευές χωρίς άδεια) έχει σταματήσει η δυνατότητα τακτοποίησης τους από Οκτώβριο του 2020 και δεν μπορούν να μεταβιβαστούν και να αξιοποιηθούν.
      Η ρύθμιση των αυθαιρέτων αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη προϋπόθεση για τη νομιμότητα ενός ακινήτου. Η τακτοποίηση αυθαιρέτων επιτρέπει σε ιδιοκτήτες να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα μεταβίβασης, χρηματοδότησης από το πρόγραμμα Εξ οικονομώ, ηλεκτροδότησης και γενικά της αξιοποίησης του ακινήτου τους χωρίς νομικούς κινδύνους.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;
      Θα πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε μηχανικό προκειμένου να γίνουν τα εξής βήματα:
      1ονΈλεγχος νομιμότητας του ακινήτου από πολιτικό μηχανικό.
      2ονΣύγκριση εγκεκριμένων σχεδίων οικοδομικής άδειας με την πραγματική κατάσταση.
      3ονΚατηγοριοποίηση της παράβασης (1–4) και υπολογισμός προστίμου.
      4ονΥποβολή δήλωσης αυθαιρέτου μέσω του συστήματος ΤΕΕ.
      5ονΚαταβολή παραβόλου & προστίμου (εφάπαξ ή με δόσεις).
      6ονΟριστική υπαγωγή και ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.
      Σημειώνεται ότι σε παλαιά ακίνητα όπου δεν υπάρχει διαθέσιμος φάκελος, μπορεί να απαιτηθεί νέα τοπογραφική αποτύπωση ή στατική αξιολόγηση από ειδικευμένο μελετητή.
      Μήπως πρέπει να περιμένω, γιατί πάντα δίνεται παράταση στην Ελλάδα;
      Το ενδεχόμενο νέας παράτασης εξετάζεται από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος, ωστόσο καμία επίσημη δέσμευση δεν έχει ανακοινωθεί. Να θυμίσουμε όμως, ότι με αυτό το σκεπτικό χάθηκε και η ευκαιρία τακτοποίησης των μεγάλων αυθαιρέτων – κατηγορίας 5, για χιλιάδες ιδιοκτήτες που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
      Ήδη, η πολιτεία έχει δεσμευτεί ότι δεν θα δείξει πλέον καμία ανοχή στα αυθαίρετα παλιάς και νέας γενιάς και γι’ αυτό προσανατολίζεται στην ψηφιακή παρακολούθηση όλων των δηλώσεων μέσω της Ψηφιακής Τράπεζας Γης και της Ταυτότητας Κτιρίου, γεγονός που δείχνει διάθεση για σταδιακή ολοκλήρωση του συστήματος και όχι νέα παρατεταμένη ρύθμιση.
      Επίσης, τα τελευταία χρόνια, κάθε νέα ρύθμιση που έρχεται, φέρνει μαζί και μεγάλες αυξήσεις στα πρόστιμα. Γι’ αυτό και οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προχωρήσουν έγκαιρα στη νομιμοποίηση αυθαιρεσιών, γιατί θα το βρούνε μπροστά τους στο άμεσο μάλλον.
      Ποιές κατηγορίες αυθαιρέτων μπορούν να τακτοποιηθούν έως το 2026;
      Όλες οι κατηγορίες 1–4 του Ν. 4495/17, δηλαδή παραβάσεις πριν το 2011 και μικρές ή μεσαίες αποκλίσεις από την άδεια. Σημειώνεται ότι, για τα αυθαίρετα που κτίστηκαν πριν το 1983 δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση η ύπαρξη οικοδομικής άδειας
      Αναλυτικά οι τέσσερις κατηγορίες αφορούν:
      Κατηγορία 1: Αυθαίρετα προ του 1975
      Πρόκειται για τις αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν από το έτος 1975. Εάν η κατασκευή ολοκληρώθηκε πριν τις 09.06.1975, εξαιρούνται οριστικά από την υποχρέωση κατεδάφισης με την καταβολή παραβόλου ποσού διακοσίων πενήντα ευρώ και χωρίς την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου. Εάν όμως στο ακίνητα υπάρχουν επιπρόσθετες αυθαίρετες κατασκευές που ολοκληρώθηκαν μετά τις 09.06.1975, τότε το ακίνητο θα ενταχθεί στην κατηγορία 2, 4 ή 5, ανάλογα με την περίπτωση.
      Κατηγορία 2: Αυθαίρετα προ του 1983
      Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται όλες οι αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν την 01.01.1983. Τα ακίνητα αυτά εξαιρούνται από την κατεδάφιση με την καταβολή του παραβόλου και του ενιαίου ειδικού προστίμου. Επίσης, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Εάν στο κτίσμα υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές που ολοκληρώθηκαν μετά την 01.01.1983, τότε το ακίνητο θα ενταχθεί στην κατηγορία 4 ή 5.
      Κατηγορία 3: Μικρές Πολεοδομικές Παραβάσεις
      Πρόκειται για μια ευρεία κατηγορία, η οποία περιλαμβάνει αρκετές περιπτώσεις, σημαντικότερες εκ των οποίων είναι:
      αλλαγές στις εξωτερικές διαστάσεις του περιγράμματος του κτιρίου έως 5%, μείωση του ποσοστού της υποχρεωτικής φύτευσης του ακάλυπτου χώρου του οικοπέδου έως 20%, προσθήκη μόνωσης εξωτερικά στις όψεις, αλλαγή των διαστάσεων των ανοιγμάτων και μετατόπισή τους, υπέρβαση περιτοίχισης ύψους έως 1 μέτρο για κατοικίες και 2 μέτρα για βιομηχανίες και ειδικά κτίρια, αλλαγή θέσης του προβλεπόμενου με οικοδομική άδεια κτιρίου σε άλλη θέση. Κατηγορία 4: Αυθαίρετα προ του 2011
      Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται οι εξής αυθαίρετες κατασκευές σε κτίσμα με οικοδομικές άδειες με τις οποίες:
      -δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής,
      -δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής,
      -δεν ξεπερνούν τα 50 τ.μ. σε συνολική δόμηση, όταν βρίσκονται σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια,
      -αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, εφόσον έχουν συντελεστεί σε περιοχές εντός σχεδίου,
      -αυθαίρετες κατασκευές ημιϋπαίθριων χώρων σε κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου.
      Τι πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες;
      Η τακτοποίηση θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο αν εκδοθεί η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Χωρίς αυτή, δεν επιτρέπεται μεταβίβαση του ακινήτου. Τα πρόστιμα υπολογίζονται με βάση την επιφάνεια, την παλαιότητα, την τιμή ζώνης και το είδος της αυθαιρεσίας. Υπάρχει δυνατότητα εξόφλησης σε έως 100 δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 50€ ανά μήνα, αλλά και εκπτώσεις 20% σε περιπτώσεις εφάπαξ καταβολής ή 10% σε περίπτωση προκαταβολής του 30% του προστίμου. Ποιο παράβολο πρέπει να πληρωθεί για να «κλειδώσει» η υπαγωγή μέχρι 31 Μαρτίου 2026;
      Το παράβολο υπολογίζεται ανάλογα με τα τετραγωνικά των αυθαιρέτων τα οποία στη συνέχεια συμψηφίζονται με το ποσό του προστίμου που θα προκύψει μετά την υπαγωγή προς τακτοποίηση:
      1) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης έως 100 τ.μ.: 250€
      2) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 101–500 τ.μ.: 500€
      3) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 501–2.000 τ.μ.: 1.000€
      4) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 2.001–5.000 τ.μ.: 4.000€
      5) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης Πάνω από 5.001 τ.μ.: 10.000€
      Ποιοι ιδιοκτήτες δικαιούνται έκπτωση στα πρόστιμα;
      Υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις εξής περιπτώσεις:
      Εξόφληση προστίμων σε 100 δόσεις. Μείωση 20% σε όσους θα πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο. Μείωση 10% σε όσους θα καταβάλουν το 30% του προστίμου. Δόσεις με 50 ευρώ τον μήνα. Παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων σε όσους αδυνατούν οικονομικά να πληρώσουν τα πρόστιμα. Επιπλέον μείωση σε όσους έχουν μία και μοναδική κατοικία. Μειώσεις από 15% έως και 30% σε πολλές ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως ΑμεΑ, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, άνεργοι, δικαιούχοι εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, παλιννοστούντες. Εκπτωση 30% σε όσους έχουν αυθαίρετο σε οικισμό που έχει χαρακτηριστεί «στάσιμος». Εκπτώσεις έως 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας. Μείωση 30% έως 50% για κτίσματα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        5

    13. Αρθρογραφία

      Ο ρόλος των παθητικών κτιρίων και των βιοκλιματικών στρατηγικών στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης

      Engineer

      Το πρότυπο PASSIVHAUS αποτελεί την ιδανική επιλογή για βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό κτίριο. Με τη χρήση απλών τεχνολογιών και εξειδικευμένων μελετών, προσφέρουν θερμική άνεση, εξασφαλίζοντας σταθερή θερμοκρασία με σχεδόν μηδενικές ενεργειακές απαιτήσεις
      Η συζήτηση για τη βιωσιμότητα στον κατασκευαστικό τομέα συχνά περιορίζεται σε επιμέρους παρεμβάσεις ή επιφανειακές έννοιες όπως «πράσινο» ή «sustainable», χωρίς ουσιαστικό μετρήσιμο αποτέλεσμα. Τα παθητικά κτίρια, αντιθέτως, αποτελούν μια ολιστική, τεκμηριωμένη λύση που υπόσχεται συγκεκριμένες επιδόσεις στην κατανάλωση ενέργειας και προσφέρει χειροπιαστά οφέλη για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα, οι βιοκλιματικές στρατηγικές – όπως ο κατάλληλος προσανατολισμός, ο φυσικός φωτισμός, ο διαμπερής αερισμός, η θερμική μάζα και η αξιοποίηση της τοπογραφίας – αποτελούν βασικά εργαλεία για τη μείωση των ετήσιων ενεργειακών αναγκών σε θέρμανση και ψύξη.
      Στη διεθνή εμπειρία, το πρότυπο Passivhaus έχει αποδείξει ό,τι είναι εφικτό ένα κατοικήσιμο κτίριο να δεσμεύεται να μην υπερβαίνει τα 15 kWh/m² ετησίως για θέρμανση/ψύξη, χωρίς αναγκαστικά κοστοβόρα τεχνολογικά συστήματα ή «εξωτικές» λύσεις. Το παθητικό κτίριο δεν είναι πολυτέλεια: είναι, πλέον, μια προσιτή επιλογή που παράγει αποδοτικές, μετρήσιμες και επιβεβαιώσιμες λύσεις.
      Τεχνικές απαιτήσεις και προοπτικές εφαρμογής στην ελληνική πραγματικότητα
      Η Ελλάδα, με το κλίμα της αλλά και το γερασμένο κτιριακό απόθεμα, έχει τεράστια δυναμική στην εφαρμογή των αρχών αυτών.
      Κομβικά σημεία της τεχνικής υλοποίησης είναι:
      Άριστη θερμομόνωση κελύφους (τοιχοποιίες, στέγη, δάπεδα): συνεκτικότητα, απουσία θερμογεφυρών, χαμηλές απώλειες. Παράθυρα υψηλών προδιαγραφών και σκιεράσεις με έλεγχο του ηλίου το καλοκαίρι και ηλιακά κέρδη τον χειμώνα. Αεροστεγανότητα: κάθε εργασία πρέπει να αποφεύγει ανεξέλεγκτες απώλειες ή ροές αέρα μέσα από το κέλυφος. Μηχανικός αερισμός με ανάκτηση θερμότητας: εξασφαλίζει κορυφαία ποιότητα εσωτερικού αέρα χωρίς απώλειες ενέργειας. Βιοκλιματικές λύσεις: διαμπερής αερισμός, νότιος προσανατολισμός, ηλιοπροστασία, εκμετάλλευση τοπικών μικροκλιμάτων. Τα παραπάνω ήδη εφαρμόζονται στην Ελλάδα σε πολλαπλά έργα κάθε κλίμακας – από μονοκατοικίες έως πολυκατοικίες και κτίρια τριτογενούς τομέα. Οι τεχνικές απαιτήσεις δεν απέχουν από όσα απαιτεί η σύγχρονη τεχνική γνώση και μπορούν σταδιακά να ενσωματωθούν στη μαζική αγορά μέσω καλύτερης εκπαίδευσης μηχανικών, φορολογικών κινήτρων/χρηματοδοτήσεων και τυποποίησης λύσεων (modular, προκατασκευασμένες ανακαινίσεις τύπου Energiesprong).
      Τα οφέλη για μηχανικούς και εργολήπτες που υιοθετούν τη βιώσιμη κατασκευή
      Η στροφή προς τα παθητικά και βιοκλιματικά κτίρια σημαίνει άμεσο επαγγελματικό και κοινωνικό όφελος για όσους μηχανικούς και εργολήπτες κατανοούν και εφαρμόζουν τις σχετικές αρχές.
      Τα βασικά πλεονεκτήματα:
      Συνεχής δια βίου μάθηση. Διακρίσεις και ανταγωνιστικότητα: Όσοι ειδικεύονται σε παθητικές λύσεις βρίσκονται στην αιχμή της αγοράς, έχουν προβολή και υψηλότερη αξία σε έργα ΕΣΠΑ, στόχους ESG, δημόσιες προκηρύξεις κλπ. Επαγγελματική αξιοπιστία μέσω μετρησιμότητας: οι αρχές Passivhaus απαιτούν αποτελέσματα, όχι απλώς πιστοποιήσεις ή τυπική συμμόρφωση. H καλύτερη διαφήμιση είναι των χρηστών των κτιρίων. Πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνικές: οι μηχανικοί αποκτούν εμπειρία σε προχωρημένα συστήματα, βιομηχανικές ανακαινίσεις, προσομοιώσεις, δυναμικές αναλύσεις (CFD). Ευθύνη προς το δημόσιο συμφέρον: πρακτική που φροντίζει θερμική άνεση, υγεία, πολιτιστική διατήρηση κελύφους, μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Το βασικότερο όφελος για τους μηχανικούς που ασχολούνται με τα παθητικά κτίρια είναι η επαναφορά της αξιοπιστίας τους απέναντι στους πελάτες τους ή οποία είχε χαθεί την εποχή των νομιμοποιήσεων και των αυθαιρεσιών.
      Οδηγός επιτυχίας μελετητικής ομάδας
      Η μελέτη της ενεργειακής συμπεριφοράς ενός κτιρίου ξεκινά πάντα από το ενεργειακό ισοζύγιο, που βασίζεται στην κατανόηση και τον υπολογισμό των θερμικών απωλειών και κερδών του κτιρίου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Για αυτή τη διαδικασία, χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα λογισμικά όπως το PHPP (Passive House Planning Package) και το DesignPH, τα οποία επιτρέπουν ακριβή ανάλυση κάθε στοιχείου του κτιριακού κελύφους.
      Με τα PHPP, DesignPH και Flixo: Υπολογίζουμε τις ενεργειακές ανάγκες θέρμανσης, ψύξης και αερισμού με μεγάλη ακρίβεια, βασισμένοι σε κλιματικά δεδομένα και ιδιότητες υλικών.
      Παράλληλα, η χρήση του construction digital twin (ψηφιακό κατασκευαστικό δίδυμο) δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης και βελτιστοποίησης της κατασκευής σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας σφάλματα και αποκλίσεις, εξασφαλίζοντας ασφαλή και αποτελεσματική εφαρμογή των μελετών.
      Για την ανάλυση της δυναμικής συμπεριφοράς και της θερμικής άνεσης χρησιμοποιούμε το IDA ICE και το περιβάλλον προσομοίωσης Honeybee, που επιτρέπουν προσομοιώσεις ροής αέρα, θερμικών μεταφορών και συνθηκών εσωτερικού περιβάλλοντος.
      Τέλος, η υγροσκοπική ανάλυση, σημαντική για τα διατηρητέα κτίρια αλλά ουσιώδης και σε άλλα έργα, γίνεται με το WUFI, που μελετά τη διαχείριση της υγρασίας μέσα στο κτίριο, προλαμβάνοντας προβλήματα όπως υγρασία, μούχλα ή υποβάθμιση των υλικών.
      Η συνδυαστική χρήση αυτών των εργαλείων δε λέει απολύτως τίποτα αν δε χρησιμοποιούνται σωστά (garbage in garbage out) και αν δεν υπάρχει συνεργασία.
      Η επιτυχία αυτών των πολύπλοκων έργων βασίζεται στην συνεργασία όλων των ομάδων: αρχιτεκτόνων, μηχανικών, εργολάβων, μελετητών και κατασκευαστών ώστε να υπάρχει ακριβής επικοινωνία, συνεννόηση και κοινή κατανόηση των στόχων.
      Performance gap: Από τη μελέτη στην πράξη
      Ένα τεράστιο πρόβλημα διεθνώς είναι το λεγόμενο performance gap: Η διαφορά μεταξύ της θεωρητικής απόδοσης ενός κτιρίου στη φάση της μελέτης και της πραγματικής απόδοσης μετά την κατασκευή. Συχνά συναντάμε «πράσινα» ή ενεργειακά πιστοποιημένα κτίρια, τα οποία στην πραγματικότητα παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι λόγοι είναι πολλοί: πλημμελής εφαρμογή, χρήστες που δεν εκπαιδεύονται, λάθος παραδοχές στη μελέτη.
      Το παθητικό κτίριο και το πρότυπο Passivhaus διασφαλίζουν ότι αυτό το χάσμα μηδενίζεται, γιατί:
      Οι απαιτήσεις του προτύπου είναι αυστηρά ορισμένες: χρησιμοποιούνται μόνο μετρήσιμα, συγκρίσιμα μεγέθη (π.χ. ετήσιες kWh/m², συγκέντρωση CO2, θερμοκρασία και σχετική υγρασία). Η τελική απόδοση ελέγχεται με πραγματικές μετρήσεις: εγκαθίστανται συστήματα απομακρυσμένης παρακολούθησης, καταγράφονται καταναλώσεις, συνθήκες αέρα, θερμοκρασίες, κτλ. Υπάρχει υποχρέωση επισήμανσης και διόρθωσης των αποκλίσεων: η διαδικασία παρακολούθησης είναι ενσωματωμένη. Στην ελληνική πραγματικότητα, ήδη υλοποιούνται παραδείγματα όπου με τη χρήση μετρήσεων και καταγραφών επιτυγχάνεται απόλυτη ταύτιση της πραγματικής ενεργειακής συμπεριφοράς με ό,τι προβλέφθηκε στη φάση της μελέτης.
       Έργα Ενδιαφέροντος
      1. Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
      Το νέο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, καταλαμβάνοντας 12.000 τ.μ., αναγνωρίζεται όχι μόνο για την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών υγείας αλλά και για την εξαιρετική ενεργειακή του απόδοση, καθώς αποτελεί το δεύτερο νοσοκομειακό κτίριο παγκοσμίως πιστοποιημένο κατά το πρότυπο Passivhaus.
      Στο πλαίσιο της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πιστοποίησης, πραγματοποιήθηκαν αναλυτικές CFD (Computational Fluid Dynamics) μελέτες για τους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος. Αυτές οι μελέτες επέτρεψαν τον βέλτιστο σχεδιασμό της κυκλοφορίας αέρα και τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας αερισμού, εξασφαλίζοντας τόσο θερμική άνεση όσο και τη μείωση των κινδύνων μόλυνσης.
      Σημαντικό στοιχείο της κατασκευής ήταν η ευρεία συνεργασία με την εταιρεία ΤΕΡΝΑ, που ανέλαβε την υλοποίηση και προχώρησε σε καινοτόμες κατασκευαστικές λύσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποφυγή θερμογεφυρών, με τεχνικές που σχετίζονται με την ορθομαρμάρωση του κτιρίου, ώστε να μην επιβαρύνεται η ενεργειακή απόδοση ούτε να δημιουργούνται σημεία υγρασίας και αλλοιώσεων στο κέλυφος.
      Η χρήση ευφυών συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, συνεχούς παρακολούθησης και αυτοματοποίησης λειτουργιών σε πραγματικό χρόνο, συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη της απόδοσης και την ελαχιστοποίηση του φαινομένου “performance gap” ανάμεσα σε μελέτη και κατασκευή.
      Η επιτυχής εφαρμογή αυτών των τεχνικών, σε συνδυασμό με τη χρήση υψηλής ποιότητας μονωτικών υλικών, αεροστεγανών ανοίγματων και συστημάτων μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας, καθιστούν το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης υποδειγματικό έργο ενεργειακής αναβάθμισης και πρότυπο νοσοκομειακού κτιρίου παγκόσμια.
      2. Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών: Το πρώτο διατηρητέο μουσείο Passivhaus στον κόσμο
      Το Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών  στα Τρίκαλα, στεγασμένο στο ιστορικό αρχοντικό Κυρνάσιου (περίπου 1896), είναι το πρώτο διατηρητέο μουσείο διεθνώς που έχει πιστοποιηθεί ως παθητικό κτίριο (Passivhaus). Μετασκευάστηκε πλήρως ώστε να διατηρήσει όχι μόνο την αρχιτεκτονική απαιτητική του κελύφους, αλλά και να υιοθετεί τις σύγχρονες απαιτήσεις άνεσης και ενεργειακής αποδοτικότητας.
      Ιδιαίτερα στοιχεία του έργου:
      Διατήρηση της ιστορικής παραδοσιακής όψης και των χαρακτηριστικών κατασκευών της συνοικίας Βαρούσι. Εφαρμογή τεχνολογικά άρτιων συστημάτων θερμομόνωσης, στεγανότητας και αερισμού χωρίς να αλλοιώνονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά. Χρησιμοποίηση δοκιμασμένων τεχνικών, ώστε να συνδυαστεί η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς με τα υψηλά πρότυπα υγείας και ενέργειας. Προοδευτική ψηφιακή έκθεση, που ενισχύει τη διάδραση των επισκεπτών με το μουσικό και πολιτιστικό υπόβαθρο της περιοχής. Το Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών αποτελεί πρωτοπορία για τον συνδυασμό διατήρησης και βιωσιμότητας και δείχνει πώς τα διατηρητέα μπορούν να γίνουν ολοκληρωμένα παραδείγματα νέας εποχής στην ανακαίνιση και τη βιώσιμη χρήση ιστορικών κτιρίων.
      3. Το έργο Passivistas: The Tavros project
      Αποτελεί μια πρωτοποριακή πολυκατοικία στην Αθήνα, που ξεχωρίζει για τον συνδυασμό ενεργειακής απόδοσης, κοινωνικής σπουδαιότητας και συνεργασίας πολλών φορέων.
      Passivistas: Το έργο στον Ταύρο
      Πρόκειται για την πρώτη πολυκατοικία στην Ευρώπη που, μετά από ριζική ανακαίνιση με το πρότυπο Passivhaus, προβλέπεται να παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει. Στο έργο συμμετείχαν περίπου 35 εταιρείες ως χορηγοί και συνεργάτες, από τον κατασκευαστικό κλάδο και τον τομέα της ενέργειας, που συνέβαλαν στην υλοποίηση των απαιτητικών τεχνικών και ενεργειακών προδιαγραφών. Η πολυκατοικία στέγαζε αρχικά 8 οικογένειες που ζούσαν κάτω από το όριο της ενεργειακής φτώχειας, κάνοντας το έργο σημαντικό και κοινωνικά υπεύθυνο. Ο σχεδιασμός και η ανακαίνιση εστιάζουν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης με παθητικές τεχνικές, θερμομόνωση, αεροστεγανότητα, υψηλής ποιότητας κουφώματα, μηχανικό αερισμό με ανάκτηση θερμότητας και εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το έργο επιδεικνύει πώς η εφαρμογή σύγχρονων βιώσιμων πρακτικών μπορεί να συνδυαστεί με κοινωνικό όφελος, βελτιώνοντας τόσο τις συνθήκες διαβίωσης όσο και την ενεργειακή απόδοση, χωρίς να απαιτείται υψηλό κόστος λειτουργίας. Αυτό το παράδειγμα δείχνει τη δυναμική που έχουν οι συλλογικές προσπάθειες και η τεχνογνωσία σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης με κοινωνική διάσταση, προσφέροντας πρότυπο για μελλοντικές παρεμβάσεις στην Ελλάδα και ευρύτερα.
      Συμπέρασμα: Η αξία του παθητικού κτιρίου στην Ελλάδα
      Η υιοθέτηση των αρχών του παθητικού κτιρίου και των βιοκλιματικών στρατηγικών αποτελεί όχι μόνο λύση για τη βιώσιμη αναβάθμιση του ελληνικού κτιριακού αποθέματος αλλά και μονόδρομο για ουσιαστική ενεργειακή αυτονομία, μείωση κόστους, ποιότητα διαβίωσης και επαγγελματική αναβάθμιση μηχανικών/εργοληπτών. Η νέα εποχή απαιτεί πραγματική, μετρήσιμη πρόοδο – όχι άλλα «πράσινα» συνθήματα χωρίς περιεχόμενο.
      Η πρόοδος απαιτεί συνέργειες, εκπαίδευση, χρηματοδοτήσεις και τεχνική τεκμηρίωση. Με το Passivhaus και την πρακτική επιβεβαίωση μέσω μετρήσεων, ανοίγει ο δρόμος για κτίρια που πραγματικά εξοικονομούν ενέργεια – και δημιουργούν ένα νέο πρότυπο ποιότητας για τη χώρα και την κατασκευαστική αγορά παρέχοντας το τέλειο εσωτερικό περιβάλλον στους χρήστες τους.
      ∗ Δημήτρης Παλλαντζάς, Φυσικός Κτιρίων Υπ. Εκπαίδευσης Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου – Ερευνητής Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

        0

    14. Αρθρογραφία

      Τα δέκα (10) υψηλότερα κτίρια στην Ελλάδα

      Engineer

      Η Ελλάδα, αν και γνωστή για την αρχιτεκτονική της κληρονομιά και όχι για τους ουρανοξύστες της, διαθέτει μερικά εντυπωσιακά κτίρια που καθόρισαν τη σύγχρονη αστική της εικόνα. Από τον εμβληματικό Πύργο Αθηνών μέχρι το ανανεωμένο κτίριο του Πειραιά, τα ψηλότερα κτίρια της χώρας αφηγούνται μια ιστορία ανάπτυξης, αρχιτεκτονικής και αισθητικής. Ας γνωρίσουμε τα δέκα υψηλότερα κτίρια στην Ελλάδα σήμερα.
      1. Πύργος Αθηνών (Athens Tower 1) – 103 μ.
      Το υψηλότερο κτίριο της Ελλάδας δεσπόζει στους Αμπελόκηπους από το 1971. Με ύψος 103 μέτρα και 28 ορόφους, ο Πύργος Αθηνών αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του, καθώς ήταν το πρώτο ελληνικό κτίριο με μεταλλικό σκελετό. Παραμένει σύμβολο της επιχειρηματικής Αθήνας, φιλοξενώντας γραφεία μεγάλων εταιρειών.
      2. Πύργος Πειραιά (Piraeus Tower) – 84 μ.
      Ο «κοιμώμενος γίγαντας» του Πειραιά ολοκληρώθηκε το 1975 αλλά παρέμεινε για δεκαετίες αναξιοποίητος. Η πρόσφατη ανακαίνιση του 2023 τον μετέτρεψε σε ένα σύγχρονο κτίριο γραφείων με βιώσιμη αρχιτεκτονική και εντυπωσιακή πρόσοψη. Με ύψος 84 μέτρα, είναι πλέον το δεύτερο ψηλότερο κτίριο της χώρας.
      3. Atrina Center Tower – 80 μ.
      Το Atrina Center, στο Μαρούσι, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους επιχειρηματικούς πύργους της Αθήνας. Με ύψος περίπου 80 μέτρα, προσφέρει γραφεία, καταστήματα και εστιατόρια, όντας σημείο αναφοράς στη βόρεια επιχειρηματική ζώνη της πρωτεύουσας.
      4. Apollo Tower – 80 μ.
      Ο πύργος αυτός, στην Πανόρμου, είναι το ψηλότερο οικιστικό κτίριο της Ελλάδας. Χτίστηκε το 1973, έχει 25 ορόφους και φιλοξενεί διαμερίσματα με μοναδική θέα στην Ακρόπολη. Η καθαρή μοντερνιστική γραμμή του το καθιστά εμβληματικό για την εποχή της αντιπαροχής.
      5. Πύργος ΟΤΕ Θεσσαλονίκης – 76,4 μ.
      Ο Πύργος του ΟΤΕ στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της πόλης. Ολοκληρώθηκε το 1970, έχει ύψος 76,4 μέτρα και λειτουργεί σήμερα ως κέντρο τηλεπικοινωνιών, εκθέσεων και εστίασης, με περιστρεφόμενο καφέ στην κορυφή.
      6. Κεντρικά Γραφεία ΟΤΕ – 72 μ.
      Στην Κηφισίας, το κτίριο των Κεντρικών Γραφείων του ΟΤΕ δεσπόζει με ύψος 72 μέτρα και μοντέρνα γραμμική αρχιτεκτονική. Στεγάζει τα κεντρικά τμήματα του οργανισμού και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιχειρηματικά σημεία της Αθήνας.
      7. Ξενοδοχείο President – 68 μ.
      Το γνωστό President Hotel στη Λεωφόρο Κηφισίας, ολοκληρωμένο το 1978, είναι το μεγαλύτερο ξενοδοχείο της χώρας σε αριθμό δωματίων. Με ύψος 68 μέτρα και χαρακτηριστική κυψελωτή πρόσοψη, παραμένει σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη ξενοδοχειακή αρχιτεκτονική της Αθήνας.
      8. Athens Tower 2 – 65 μ.
      Ο δεύτερος πύργος του συγκροτήματος Athens Towers φτάνει τα 65 μέτρα. Ολοκληρώθηκε μαζί με τον κεντρικό Πύργο Αθηνών και φιλοξενεί επίσης γραφεία και επιχειρήσεις, διατηρώντας την ίδια αισθητική και αρχιτεκτονική γραμμή.
      9. Ξενοδοχείο Hilton Athens – 65 μ.
      Ένα από τα πιο εμβληματικά ξενοδοχεία της Αθήνας, το Hilton άνοιξε το 1963 και έχει ύψος 65 μέτρα. Το κτίριο είναι γνωστό για την αυστηρή γεωμετρία του και τη χαρακτηριστική μαρμάρινη πρόσοψη που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Ιωάννης Βικέλας.
      10. Υπουργείο Δημόσιας Τάξης (Κατεχάκη) – 65 μ.
      Γνωστό και ως «Λαίδη Κατεχάκη», το κτίριο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης υψώνεται στα 65 μέτρα. Κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1970 και χαρακτηρίζεται από τη στιβαρή, λειτουργική του αρχιτεκτονική.

      Το μέλλον: Ο «Riviera Tower» στο Ελληνικό
      Αν και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, ο Riviera Tower στο Ελληνικό αναμένεται να φτάσει τα 200 μέτρα, καθιστώντας τον μακράν τον ψηλότερο ουρανοξύστη στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Η ολοκλήρωσή του θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την ελληνική αρχιτεκτονική και την αστική ανάπτυξη.
      Περισσότερα...

        3

    15. Αρθρογραφία

      Οι αλλαγές στις μεταβιβάσεις ακινήτων που επέφεραν Δασικοί Χάρτες και Κτηματολόγιο

      Engineer

      Μεγάλες ανατροπές στα ακίνητα έφεραν τα τελευταία πέντε χρόνια η κύρωση των δασικών χαρτών και η ολοκλήρωση του κτηματολογίου. Το μεγαλύτερο ζήτημα που ανέκυψε από την εφαρμογή τους, αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τη δυνατότητα αξιοποίησης εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως δασικές. Αυτό συμβαίνει γιατί τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, εφόσον αυτά δεν είναι ιδιωτικά τότε κατά τεκμήριο θεωρούνται ότι ανήκουν κατά κυριότητα στο ελληνικό Δημόσιο.
      Έτσι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός σχεδίου, που είτε τα εκμεταλλεύονται, είτε τα οικοδόμησαν, είτε τα έχουν εγκαταλείψει και είναι ακαλλιέργητοι αγροί, πέφτουν από τα σύννεφα όταν διαπιστώνουν ότι η έκταση τους είναι δασική. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο, όταν οι κάτοχοι τους έχουν παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας, παίρνουν επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τα δηλώνουν στο Ε9 και φορολογούνται από το ελληνικό κράτος, ωστόσο μετά την κύρωση του δασικού χάρτη δεν μπορούν να τα μεταβιβάσουν και γενικότερα υπάρχει πρόβλημα στην εκμετάλλευση των ακινήτων τους.
      Γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε εκτός σχεδίου περιοχές, να ενημερωθούν αν η έκτασή τους έχει χαρακτηριστεί ως δασική ή αναδασωτέα και να ελέγξουν τα στοιχεία των ακινήτων τους στις αρχικές εγγραφές του κτηματολογίου. Επίσης, όσοι ιδιοκτήτες έχουν προετοιμαστεί για αγοραπωλησίες, θα πρέπει να μεριμνήσουν για νέα τοπογραφικά διαγράμματα, τα οποία θα έχουν αναφορά στους νέους μερικώς κυρωμένους δασικούς χάρτες. Στα πλαίσια αυτά, το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει πάρει νομοθετικά μέτρα για την επίλυση ορισμένων ζητημάτων που έχουν ανακύψει από τους δασικούς χάρτες ενώ έχουν δοθεί και σχετικές οδηγίες με την εγκύκλιο 34066/1025/29-3-2023 του ΓΓ Δασών του ΥΠΕΝ προς τις Διευθύνσεις Δασών για την αντιμετώπιση των ζητημάτων που ανακύπτουν μετά την κύρωση των δασικών χαρτών σύμφωνα με την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία.
      Ποια ακίνητα μπορούν να μεταβιβαστούν (πώληση, γονική παροχή, δωρεά κ.ά.);
      Μπορούν να μεταβιβαστούν τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές εντός οικισμού ή εντός σχεδίου πόλης καθώς και όλα τα αγροτεμάχια που βρίσκονται εκτός σχεδίου και φαίνονται στους μερικά κυρωμένους Δασικούς Χάρτες ως (ΑΑ), δηλαδή Άλλης μορφής έκταση στον ιστορικό χάρτη έτους 1945 και Άλλης μορφής έκταση στον ορθοφωτοχάρτη του Κτηματολογίου έτους 2007 -2009. Αυτές μόνο οι οι περιοχές δεν υπόκεινται στη δασική νομοθεσία.
      Τι γίνεται με τις κληρονομιές;
      Επιτρέπονται οι αποδοχές κληρονομιάς όλων των ακινήτων, διότι δεν απαιτείται τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση μηχανικού ότι δεν υπόκεινται στη δασική νομοθεσία το ακίνητο.
      Με ποιον τρόπο αποδεικνύεται ο χαρακτήρας έκτασης -για οποιαδήποτε νόμιμη χρήση/συναλλαγή με το δημόσιο/συμβολαιογραφική πράξη- μετά την κύρωση των δασικών χαρτών;
      Μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως δάση, δασικές ή χορτολιβαδικές, πρέπει να συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4).
      Αν η έκταση δεν εμπίπτει στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (δεν αποτελεί δασική εν γένει έκταση) αρκεί υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75) επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που συνοδεύει τη σχετική πράξη του συμβολαιογράφου ή, αν δεν υφίσταται υποχρέωση εκπόνησης τοπογραφικού διαγράμματος, επί αποσπάσματος του δασικού χάρτη όπου απεικονίζεται το ακίνητο στο οποίο αφορά η συμβολαιογραφική πράξη και όπου εμφαίνονται οι συντεταγμένες των κορυφών του ακινήτου, με την οποία δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 5).
      Τι ισχύει με τις μεταβιβάσεις – αγοραπωλησίες σε έκταση χαρακτηρισμένη ως δασική στον αναρτημένο δασικό χάρτη, που όμως η Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) έκανε αποδεκτή αντίρρηση και άλλαξε το χαρακτηρισμό της σε μη δασική;
      Για εκτάσεις για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων με απόφαση ΕΠΕΑ, και έως να κυρωθεί το επίμαχο τμήμα του δασικού χάρτη, στο σχετικό συμβόλαιο προσαρτάται αντίγραφο της απόφασης αυτής με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.) από τη «Διαύγεια» και με επισυναπτόμενο τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένων συντεταγμένων Ε.Γ.Σ.Α., επί του οποίου ο συντάκτης βεβαιώνει ότι το ακίνητο είναι αυτό, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές οι υποβληθείσες αντιρρήσεις (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4).
      Σε έκταση που λανθασμένα επιβαρύνεται με δασικό χαρακτήρα, για να γίνει η μεταβίβαση πρέπει πρώτα να περατωθεί η διαδικασία των αντιρρήσεων.
      Τι ισχύει για τις δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν;
      Δάση, δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν για γεωργική εκμετάλλευση, χωρίς άδεια της οικείας δασικής αρχής, οι οποίες εμφαίνονται στους μερικώς κυρωμένους δασικούς χάρτες με τον πρωτεύοντα χαρακτηρισμό «ΔΑ» ή «ΧΑ», εφόσον συνεχίζουν τη χρήση αυτή μέχρι σήμερα ή τελούν σε καθεστώς αγρανάπαυσης και είναι ενταγμένες στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων (Ο.Σ.Δ.Ε.), διατηρούν τη γεωργική χρήση για όσο χρόνο λαμβάνουν ενιαία ενίσχυση. Οι εκτάσεις αυτές εξακολουθούν να φέρουν τον χαρακτηρισμό «ΔΑ» ή «ΧΑ» στο δασικό χάρτη, ο οποίος δεν μεταβάλλεται.
      Σε περίπτωση που αγρότης θελήσει να διεκδικήσει την ιδιοκτησία της έκτασης που καλλιεργεί, υπάρχουν διάφοροι δρόμοι που μπορεί να ακολουθήσει, όπως, μέσω της κτηματογράφησης ή με άσκηση προσφυγής ενώπιον των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών ή των δικαστηρίων.
      Τι ισχύει με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των δασωμένων αγρών;
      Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των δασωμένων αγρών έχει αλλάξει σημαντικά. Το Δημόσιο πλέον δεν προβάλει δικαιώματα κυριότητας σε αυτές τις εκτάσεις, παρά μόνο αν αυτά θεμελιώνονται βάσει τίτλων. Ωστόσο, η διαδικασία εξαρτάται από τη μορφή που έχει πλέον η έκταση (δάσος ή δασική έκταση), η οποία θα πρέπει να χαρακτηριστεί επίσημα μέσω του δασαρχείου προκειμένου να γίνει μία μεταβίβαση.
      Τι γίνεται για τα κτίσματα που έχουν οικοδομική άδεια;
      Η Πολεοδομία χορηγεί βεβαίωση που αναφέρει ότι η οικοδομική άδεια είναι σε ισχύ, δεν έχει ανακληθεί και εξεδόθη καλύπτοντας την αναγκαία επιφάνεια και τα όρια αρτιότητας σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει την άδεια.
      Πως μεταβιβάζεται ένα ακίνητο που φαίνεται δασικό και δεν πρόλαβε ο πολίτης να καταθέσει εμπρόθεσμη αντίρρηση;
      Σε αυτήν την περίπτωση οι ιδιοκτήτες δεν πρέπει να τρομοκρατούνται, γιατί έχουν ακόμα μία ευκαιρία να διορθώσουν τα λάθη στους δασικούς χάρτες.
      Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν δεν είναι αυτή της αντίρρησης, αλλά της αίτησης διόρθωσης του δασικού χάρτη.
      Οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται με την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που θα υπαχθούν ή θα πάψουν να υπάγονται στον δασικό νόμο, που έπρεπε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη και δεν απεικονίζονται σε αυτόν ή εσφαλμένα αποτυπώθηκαν κατά την κύρωση.
      Η αναμόρφωση του δασικού χάρτη κυρώνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών, που εκδίδεται ιεραρχικά μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Δασών και έγκρισή της από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Μετά την δημοσίευση στο ΦΕΚ της αναμόρφωσης του χάρτη, το ακίνητο μπορεί να μεταβιβαστεί.
      Πως αναγνωρίζει το κτηματολόγιο ως ιδιωτικές τις εκτάσεις που κρίθηκαν ότι δεν είναι δασικές;
      Με νομοθετική ρύθμιση δόθηκε η δυνατότητα της εξωδικαστικής λύσης για ακίνητα που αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικά από τις Επιτροπές Αντιρρήσεων. Η νέα διαδικασία περιλαμβάνει την απευθείας προσφυγή του πολίτη στο κτηματολογικό γραφείο εντός δύο μηνών από την έκδοση της απόφασης της Επιτροπής Αντιρρήσεων.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

        0

    16. Αρθρογραφία

      Τα δέκα (10) μεγαλύτερα φράγματα της Ελλάδας

      Engineer

      Η Ελλάδα, αν και δεν φημίζεται για τα μεγάλα της ποτάμια, διαθέτει ένα εντυπωσιακό δίκτυο φραγμάτων που εξυπηρετούν την ύδρευση, την άρδευση, την αντιπλημμυρική προστασία και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Από τη Δυτική Μακεδονία έως την Κρήτη, τα φράγματα αποτελούν σπουδαία έργα μηχανικής και καθοριστικούς πυλώνες ανάπτυξης.
      Παρακάτω παρουσιάζονται τα δέκα μεγαλύτερα φράγματα της χώρας — σύμφωνα με το ύψος, τη χωρητικότητα και τη σημασία τους.
      1. Φράγμα Πολυφύτου (Κοζάνη)
      Ποταμός: Αλιάκμονας
      Ύψος: 112 μ.
      Χωρητικότητα ταμιευτήρα: ~1,25 δισ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1975
      Σημασία: Ένα από τα σημαντικότερα υδροηλεκτρικά έργα της ΔΕΗ. Δημιούργησε τη λίμνη Πολυφύτου, που αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς για την περιοχή.
      2. Φράγμα Κρεμαστών (Αιτωλοακαρνανία)
      Ποταμός: Αχελώος
      Ύψος: 165 μ. (το μεγαλύτερο στην Ελλάδα)
      Χωρητικότητα: ~4,7 δισ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1966
      Σημασία: Το μεγαλύτερο φράγμα της χώρας και ένα από τα μεγαλύτερα στα Βαλκάνια. Η τεχνητή λίμνη Κρεμαστών είναι η μεγαλύτερη της Ελλάδας.
      3. Φράγμα Πουρναρίου (Άρτα)
      Ποταμός: Άραχθος
      Ύψος: 107 μ.
      Χωρητικότητα: ~350 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1981
      Σημασία: Παρέχει ενέργεια, ύδρευση και άρδευση στην Άρτα και προστατεύει την πεδιάδα από πλημμύρες.
      4. Φράγμα Θησαυρού (Δράμα – Ξάνθη)
      Ποταμός: Νέστος
      Ύψος: 172 μ.
      Χωρητικότητα: ~565 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1997
      Σημασία: Το υψηλότερο φράγμα της Ελλάδας σε ενεργειακή απόδοση. Μαζί με το φράγμα Πλατανόβρυσης σχηματίζει το υδροηλεκτρικό σύμπλεγμα Νέστου.
      5. Φράγμα Μόρνου (Φωκίδα)
      Ποταμός: Μόρνος
      Ύψος: 126 μ.
      Χωρητικότητα: ~780 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1981
      Σημασία: Κύρια πηγή ύδρευσης της Αθήνας. Η λίμνη Μόρνου είναι από τις πιο εμβληματικές της χώρας.
      6. Φράγμα Πλατανόβρυσης (Δράμα)
      Ποταμός: Νέστος
      Ύψος: 95 μ.
      Χωρητικότητα: ~300 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1999
      Σημασία: Συμπληρώνει το έργο του φράγματος Θησαυρού, αυξάνοντας την ενεργειακή απόδοση του συστήματος Νέστου.
      7. Φράγμα Ταυρωπού (Ν. Πλαστήρα, Καρδίτσα)
      Ποταμός: Μέγδοβας
      Ύψος: 83 μ.
      Χωρητικότητα: ~400 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1959
      Σημασία: Δημιούργησε τη λίμνη Πλαστήρα, ένα από τα ομορφότερα φυσικά τοπία της Ελλάδας και πρότυπο οικοτουρισμού.
      8. Φράγμα Ευήνου (Αιτωλοακαρνανία)
      Ποταμός: Εύηνος
      Ύψος: 124 μ.
      Χωρητικότητα: ~140 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 2001
      Σημασία: Συνδέεται υδραυλικά με τη λίμνη Μόρνου και ενισχύει την υδροδότηση της Αθήνας.
      9. Φράγμα Ασωμάτων (Βέροια – Ημαθία)
      Ποταμός: Αλιάκμονας
      Ύψος: 70 μ.
      Χωρητικότητα: ~90 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 1971
      Σημασία: Ρυθμίζει τη ροή του Αλιάκμονα και υποστηρίζει την άρδευση της Κεντρικής Μακεδονίας.
      10. Φράγμα Αποσελέμη (Ηράκλειο – Κρήτη)
      Ποταμός: Αποσελέμης
      Ύψος: 73 μ.
      Χωρητικότητα: ~27 εκατ. κυβ. μέτρα
      Έτος λειτουργίας: 2012
      Σημασία: Το μεγαλύτερο φράγμα της Κρήτης και κύρια πηγή ύδρευσης για το Ηράκλειο και τα Χανιά.
      Η Σημασία των Φραγμάτων στην Ελλάδα
      Τα φράγματα δεν είναι μόνο τεχνικά έργα, αλλά πολλαπλασιαστές ανάπτυξης:
      Παρέχουν ενέργεια μέσω υδροηλεκτρικών σταθμών.
      Εξασφαλίζουν ύδρευση και άρδευση σε μεγάλες εκτάσεις.
      Προσφέρουν αντιπλημμυρική προστασία και σταθερότητα στα υδατικά αποθέματα.
      Δημιουργούν τεχνητές λίμνες που συμβάλλουν στην τουριστική και οικολογική αναβάθμιση περιοχών.
      Η Ελλάδα, με την έντονη γεωμορφολογία και τα ποικίλα υδάτινα συστήματα, έχει αξιοποιήσει στο έπακρο τα φράγματά της. Από τα ιστορικά έργα των δεκαετιών του ’60 και ’70 έως τα σύγχρονα ενεργειακά συγκροτήματα, τα φράγματα συνεχίζουν να αποτελούν θεμέλιο λίθο της βιώσιμης ανάπτυξης και της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.
      Περισσότερα...

        0

    17. Αρθρογραφία

      Οι μεγαλύτερες οδικές σήραγγες στην Ελλάδα

      Engineer

      Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στις πρώτες πέντε θέσεις στην Ευρώπη σε αριθμό σηράγγων που ξεπερνούν τα 500 μ. με τα πλέον σύγχρονα συστήματα ασφάλειας. Πρόκειται για οδικά έργα με μοναδικά χαρακτηριστικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε αυτό το άρθρο θα δείτε τις μεγαλύτερες σήραγγες που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα στη χώρα.
      Με ένα δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που ξεπερνά τα 2.500 χιλιόμετρα, η Ελλάδα έχει αλλάξει ριζικά τον χάρτη των οδικών μεταφορών.
      Στο επίκεντρο αυτής της μεγάλης μεταμόρφωσης βρίσκονται οι οδικές σήραγγες, οι οποίες σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από ελληνικά χέρια, αποτελώντας τεχνικά επιτεύγματα και πολύτιμη εμπειρία για τον κλάδο. Παρά τις δυσκολίες και τις καθυστερήσεις που συχνά συνοδεύουν τέτοιου είδους έργα, η χώρα διαθέτει σήμερα δεκάδες σήραγγες που δεσπόζουν στους βασικούς οδικούς άξονες, διευκολύνοντας τη σύνδεση περιοχών και ενισχύοντας την οδική ασφάλεια.
      Η πρώτη σήραγγα που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα είναι η «στοιχειωμένη» οδική σήραγγα της Κατάρας ή Μετσόβου ή Ανηλίου, (ανάλογα με ποιων κατοίκων της περιοχής την άποψη είστε…), η οποία, ενώ ήταν έτοιμη χρόνια (επίσημα από το 1995, αλλά είχε εγκαινιαστεί και το 1993 από τον τότε πρωθυπουργό κ. Κωνσταντίνο Μητσοτάκη), δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, καθώς δεν υπήρχαν για πάνω από δέκα χρόνια δρόμοι πρόσβασης προς τις εισόδους της!
      Ήταν η πρώτη μεγάλη σήραγγα στην Ελλάδα με κατασκευή από τη αυστριακή εταιρεία Mayreder και επίβλεψη από την Υπηρεσία μου στο ΥΠΕΧΩΔΕ την ΕΥΔΕ ΟΣΥΕ/ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΣΗΡΑΓΓΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΕΡΓΩΝ. Ο διευθυντής Μενέλαος Κωνσταντάκος έλεγε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι «ευτυχώς που τελειώσαμε τη σήραγγα για να γίνει επιτέλους η χάραξη της Εγνατίας Οδού».
      Χαρακτηριστικά αναφέρω τι χρειάστηκε για τη νέα χάραξη της δυτικής πρόσβασης προς τη σήραγγα.
      Ξεκινά βόρεια του Μετσοβίτικου ποταμού με τη σήραγγα Ανθοχωρίου μήκους 690 μέτρων.  Συνεχίζει με τη γέφυρα του Βοτονοσίου (μήκους 540 μέτρων),  τη σήραγγα Βοτονοσίου (μήκους 510 μέτρων),  τη γέφυρα του Μεγαλορέματος (μήκους 480 μέτρων),  τη σήραγγα Δύο Κορυφών (μήκους 740 μέτρων),  τη σήραγγα Κρημνού (μήκους 1.080 μέτρων), τη σήραγγα Καλαμιών (μήκους 800 μέτρων), τη σήραγγα Αγίου Νικολάου (μήκους 365 μέτρων), την κρεμαστή γέφυρα του Μετσοβίτικου ποταμού (μήκους 510 μέτρων) και καταλήγει με τη σήραγγα Ανηλίου μήκους 2.120 μέτρων και φθάνει στην είσοδο της σήραγγας της Κατάρας.
      Στα έργα αυτά πρέπει να προστεθεί και ο ανισόπεδος κόμβος του Μετσόβου που χρησιμοποιεί το υπάρχον οδικό δίκτυο και περιλαμβάνει και μία σήραγγα μήκους 370 μέτρων χάρις στην οποία η σύνδεση γίνεται χωρίς να θιγεί καθόλου το περιβάλλον.
      Τρίτη σήραγγα πάλι από την ΕΥΔΕ ΟΣΥΕ ήταν χρονολογικά η σήραγγα Τυμφρηστού που συνδέει τη Φθιώτιδα με το Καρπενήσι μήκους ~1,4 χλμ.
      Μελλοντικά προβλέπεται νέο έργο – διπλή σήραγγα (~4,29 χλμ) στα πλαίσια του οδικού άξονα Λαμία – Καρπενήσι.
      Θα ήθελα να αναφέρω την τεράστια συμβολή του Δημήτρη Νικολάου διευθυντή, ΓΔ Συγκοινωνιακών Υποδομών και πρόεδρο του ΣΔΕ Τμήμα Κατασκευών, του Βασίλη Μερεντίτη προϊστάμενου Μηχανογικων Υποδομών, του Χαράλαμπου Τσουλούπα προϊσταμένου Διευθύνουσας Υπηρεσίας, του Γιώργου Γεωργαλά προϊσταμένου Διευθύνουσας Υπηρεσίας, των συγχωρεμένων Λάζαρου Κόκκαλη και Κύπρου Κυπριανού, του Κώστα Λακαφώση προϊστάμενου Μελετών, Θεόδωρου Τσουκαλά Διευθυντή και άλλους που θα αναφέρω σε άλλο λεπτομερές σημείωμα.

      Οι 10 μεγαλύτερες σήραγγες της χώρας
      Σήραγγα Τεμπών – 6 χλμ (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) Το μεγαλύτερο τούνελ βρίσκεται στα Τέμπη. Πρόκειται για τη σήραγγα Τ2 η οποία έχει μήκος σχεδόν 6 χιλιομέτρων και αποτελεί τμήμα του αυτοκινητόδρομου Αιγαίου. Είναι η μεγαλύτερη στη χώρα μας αλλά και στη Νότιο-Ανατολική Ευρώπη. Γνωστή και ως σήραγγα Μαρίνου Αντύπα-Ρήγα Φεραίου, περιλαμβάνει δύο λωρίδες κυκλοφορίας πλάτους 3,75 μ. ανά κατεύθυνση και μία Λωρίδα Έκτακτης ανάγκης. Σήραγγα Δρίσκου – 4,6 χλμ (Εγνατία Οδός) Σήραγγα Παναγοπούλας – 4 χλμ (Ολυμπία Οδός) Σήραγγα Μετσόβου – 3,5 χλμ (Εγνατία Οδός) Σήραγγα Δωδώνης – 3,36 χλμ (Εγνατία Οδός) Σήραγγα Κλόκοβας – 3 χλμ (Ιόνια Οδός) Σήραγγα Πλαταμώνα – 3 χλμ (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) Σήραγγα Όθρυος – 3 χλμ (Κεντρική Οδός Ε65) Σήραγγα Παναγιάς – 2,66 χλμ (Εγνατία Οδός) Σήραγγα Αγίου Κωνσταντίνου – 2,5 χλμ (Νέα Οδός) Τεχνικά Στοιχεία
      Το συνολικό μήκος των δέκα μεγαλύτερων σηράγγων φτάνει τα 31 χιλιόμετρα, μεγαλύτερο από τη Γραμμή 1 του Μετρό της Αθήνας (24 χλμ), όσο περίπου η Περιφερειακή Θεσσαλονίκης (31,4 χλμ) και σχεδόν το μισό της Αττικής Οδού (65 χλμ).
      Η Σήραγγα Τεμπών, που λειτούργησε το 2017, κατήργησε την επικίνδυνη διέλευση από την κοιλάδα, ένα από τα πιο αιματοβαμμένα σημεία του εθνικού οδικού δικτύου.
      Η Σήραγγα Δρίσκου στην Ήπειρο υπήρξε για χρόνια η μεγαλύτερη της χώρας,
      Η Σήραγγα Κλόκοβας των ρεκόρ στην Ιόνια Οδό, καθώς διανοίχθηκε σε μόλις 13 μήνες.
      Σημαντική είναι και η πιο πρόσφατη Σήραγγα Όθρυος στον Ε65, που παρακάμπτει τις επικίνδυνες στροφές μετά τη Λαμία.

      Οι επόμενες μεγαλύτερες σήραγγες
      Στον σχεδιασμό για τα προσεχή χρόνια περιλαμβάνονται:
      Η σήραγγα Ξηροκαμάρων (3 χλμ, στον άξονα Καστελίου–ΒΟΑΚ), Η σήραγγα Ηλιουπόλεως (περίπου 3,5 χλμ) και Η πολύπαθη σήραγγα Λεωφόρου Κύμης που θα συνδέει την Αττική Οδό με την Εθνική οδό Αθηνών Θεσσαλονίκης. Τα έργα αυτά, είτε ολοκληρωμένα είτε υπό σχεδιασμό, αποτελούν κομβικό κομμάτι της οδικής υποδομής της χώρας, αποδεικνύοντας ό,τι οι μεγάλες σήραγγες δεν είναι μόνο τεχνικά θαύματα, αλλά και μοχλοί ανάπτυξης και ασφάλειας.
      Γράφει ο πρώην Γ. Γ. Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών στο ΥπΑΑΤ, πρώην πρόεδρος ΣΠΜΕ ∗Δημήτριος Οδ. Παπαγιαννίδης
      Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

        1

    18. Αρθρογραφία

      21ος αιώνας Μηχανολογία – Οικοδομή και Δημόσια Έργα

      Engineer

      Η Μηχανολογία, ως κλάδος της επιστήμης και της τεχνολογίας, έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου.
      Αναμφισβήτητα η Αρχιτεκτονική είναι η πρώτη τεχνική επιστήμη μέσω της οποίας ο άνθρωπος κατάφερε να αναπτυχθεί και σε προσωπικό επίπεδο ως είδος και σε επιστημονικό επίπεδο ως νοήμων οργανισμός και σε διαφοροποίηση από τους υπόλοιπους νοήμονες επίσης οργανισμούς. Ακόμα όμως και στα πιο πρώιμα στάδιά του με δημόσια έργα του ο άνθρωπος, όπως η Ακρόπολις, ξεκίνησε να χρησιμοποιεί υγρό μέταλλο για την σταθερή σύνδεση των μαρμάρων πάνω από του κίονες του μνημείου.
      Αυτή του η σύλληψη για ενσωμάτωση του μετάλλου στην τέλεια γεωμετρικά και αισθητικά κατασκευή του Παρθενώνα αποδεδειγμένα από μελέτες σχετικών επιστημόνων δηλώνει και προετοιμάζει το μέλλον για το τι θα επακολουθήσει. Πρόκειται για μία μικρή επανάσταση, αφού στο μέλλον το μέταλλο ως πρώτη ύλη θα πάρει τη θέση που του αξίζει. Με κτίρια, τα οποία θα κατασκευάζονται αποκλειστικά από μέταλλο και μηχανές, οι οποίες θα γεννήσουν με τη σειρά τους την 1η 2η 3η και 4η βιομηχανική επανάσταση από το 1750 περίπου και μετά. Καθώς και άλλα δημόσια έργα ειδικού χαρακτήρα όπως η εμβληματική γέφυρα Ρίου Αντιρρίου η οποία είναι από τις μεγαλύτερες καλωδιωτές γέφυρες πολλαπλών ανοιγμάτων στον κόσμο και από το θαύμα της σύγχρονης στατικής επιστήμης στον 21 αιώνα και για τα ελληνικά δεδομένα και παγκοσμίως.
      Σε σχέση με το μνημείο του Παρθενώνα ειδικά για την διατήρηση των λίθων στη θέση τους σε περίπτωση σεισμού εξασφαλιζόταν όχι μόνον με την πλοκή αλλά και με τους συνδέσμους οι οποίοι ήταν συνήθως σιδερένιοι. Για τις οριζόντιες συνδέσεις χρησιμοποιούσαν συνδέσμους διαφόρων τύπων, ιδίως εκείνους που έχουν σχήμα διπλού ταφ και για τις κατακόρυφες συνδέσεις μικρούς ορθογώνιους συνδέσμους, τους γόμφους.
      Σε όλες τις περιπτώσεις λάξευαν στους λίθους που επρόκειτο να συνδεθούν εγκοπές, τις “εντορμίες”. Oι εντορμίες είχαν το σχήμα του αντίστοιχου συνδέσμου αλλά σημαντικά μεγαλύτερες τις διαστάσεις ώστε γύρω από τον σύνδεσμο να απομένει χώρος, για τη χύτευση λειωμένου μολύβδου-διαδικασία που λεγόταν μολυβδοχόηση. O μόλυβδος εξασφάλιζε πλήρη μηχανική συνέχεια μεταξύ συνδέσμου και λίθου, απορροφούσε ως μαλακότερο και παραμορφώσιμο υλικό μέρος των κραδασμών και της ενέργειας ενός σεισμού και επίσης προστάτευε το σίδερο από την οξείδωση, απομονώνοντας τον από το περιβάλλον.
      Οι κίονες των ναών αποτελούνταν από σπονδύλους ασύνδετους μεταξύ τους. Το βάρος τους και η επιφάνεια επαφής τους αρκούσαν για να εξασφαλιστεί η στερεότητα του κίονα. Για την κέντρωση των σπονδύλων κατά την τοποθέτηση και ίσως ακόμη και την περιστροφή τους για την επίτευξη καλύτερης επαφής έφτιαχναν τετράγωνες εγκοπές στο κέντρο του σπονδύλου όπου τοποθετούσαν ξύλινα τετράπλευρα πρίσματα, τα εμπόλια, μέσα στα οποία περνούσε ένας κυλινδρικός άξονας από σκληρότερο ξύλο, ο πόλος. O κατώτερος σπόνδυλος απλώς πατούσε επάνω στον στυλοβάτη, χωρίς πόλο και εμπόλιο. Σε αρχαϊκά ή σε μικρά κτήρια οι κορμοί των κιόνων ήταν μονολιθικοί, όπως στον ναό του Aπόλλωνα στην Kόρινθο και της Aθηνάς Nίκης στην αθηναϊκή Aκρόπολη αντίστοιχα.
      Μηχανολογία 21ος αιώνας
      Ακολουθεί τρίτη στην σειρά μετά την Αρχιτεκτονική και την Στατική Επιστήμη, η Μηχανολογία η οποία άλλαξε τον κόσμο δημιουργώντας πάρα πολλούς ξεχωριστούς διαφορετικούς τομείς και λύνοντας τεχνικά προβλήματα, τα οποία από μόνα τους τα κτίρια παρά τον τέλειο παθητικό σχεδιασμό τους δεν ήταν σε θέση να τα λύσουν, όπως φωτισμός – κλιματισμός – θέρμανση – εξαερισμός – ενεργητική πυροπροστασία – δίκτυα ίντερνετ – δίκτυα ηλεκτρολογικά – δίκτυα υδραυλικά. Μιλάμε προφανώς για την επανάσταση της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα όσο αφορά την οικοδομή και τα δημόσια έργα χωρίς να έχουμε συμπεριλάβει μέσα τομείς όπως τεχνολογία άμυνας κρατών – διαστημική τεχνολογία – ιατρική μηχανολογία – βιολογία & μηχανολογία – γενετική & μηχανολογία – βιομηχανία μεταφορών – βιομηχανία τροφίμων – βιομηχανία προϊόντων – βιομηχανία μουσικής – εν συντομία 1η 2η 3η & 4η βιομηχανική επανάσταση.
      Και κλείνουμε την συνεισφορά της Μηχανολογίας στον τομέα της επιστήμης με την δημιουργία σύγχρονων τηλεσκοπίων όπως humbble, webb telescope και event horizon telescope τα οποία κατάφεραν σε συνεργασία με άλλα τηλεσκόπια και με παγκόσμια πανεπιστημιακά κέντρα γνώσης και τεχνολογίας  να αποκωδικοποιήσουν τα μυστικά του σύμπαντος και φτάσαμε μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 2020. Η απονομή Nobel prize για την εύρεση τεκμηριωμένα της μελανής οπής του γαλαξία μας και την νέα αντίληψη της περιστροφής των αστέρων γύρω από αυτές. Επισυνάπτουμε σχετικά τμήματα από το Nobel prize ανώτερης φυσικής – κοσμολογίας.
      Μιλάμε δηλαδή για το θρίαμβο της επιστήμης χωρίς να γνωρίζουμε τι άλλο θα επακολουθήσει με τρόπο τεκμηριωμένο και απόλυτα επιστημονικό σε συλλογικό και οργανωμένο επίπεδο με πιστοποιημένους φορείς, όπως γνωρίζει να το κάνει καλά μόνο ο άνθρωπος. Συνεπώς βλέπουμε ότι υπάρχει ένας συσχετισμός μεταξύ των βασικών τεχνικών επιστημών όπως αρχιτεκτονική επιστήμη – επιστήμη του πολιτικού μηχανικού – μηχανολογική επιστήμη με την κοσμολογία η οποία με την σειρά της μας δίνει πρόσβαση σε πάρα πολύ σημαντικά συμπαντικά δεδομένα τα οποία διευρύνουν το πνεύμα και τις γνώσεις μας ως ανθρώπινο γένος και μας φέρνουν όλο και πιο κοντά στην συμπαντική αλήθεια και στο Θεό.
      (Γενική θεωρία σχετικότητας Albert Einstein NOV 1915). Το παρόν κείμενο το αφιερώνω στον παγκόσμιο Νίκο Καζαντζάκη από το νησί της Κρήτης και στην οικογένειά μου Λενακάκη Ελευθέριο – Αριστείδη και Αριστέα καθώς και στην μελετητική και κατασκευαστική εταιρεία μας www.arcconsultants.gr – Αrcconsultants company 2002.
      Πηγή: O διαδικτυακός τόπος “Μάθε Περισσότερα” που είναι συμπληρωματικός του “Ένας Αρχαίος Ναός” και απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, γονείς και νέους που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μια πιο συστηματική γνώση για την αρχιτεκτονική των αρχαίων ελληνικών ναών  https://learnmore.ancienttemple.ysma.gr/construction καθώς και στην γνωστή και μη εξαιρετέα σελίδα https://www.nobelprize.org.
      Το παρόν κείμενο το αφιερώνω στον παγκόσμιο Νίκο Καζαντζάκη από το νησί της Κρήτης και στην οικογένειά μου Λενακάκη Ελευθέριο – Αριστείδη και Αριστέα καθώς και στην μελετητική και κατασκευαστική εταιρεία μας www.arcconsultants.gr – Αrcconsultants company 2002.
      ∗ Κωνσταντίνος Λενακάκης, Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μελετητής δημοσίων  και  ιδιωτικών  Η-Μ  Έργων κατ. 9,27 –  κατασκευαστής  Η-Μ  Έργων.
      Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

        0

    19. Αρθρογραφία

      Κατάργηση συσταθείσας πραγματικής δουλείας διόδου σε όμορα οικόπεδα

      Engineer

      Η κατάργηση της δουλείας διόδου αφορά εκείνα τα οικόπεδα που προέρχονται από κατάτμηση μεγαλύτερων οικοπέδων προ του 1985 και δεν έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο και το αποκτούν έπειτα από παραχώρηση της απαιτούμενης γης, σε κοινή χρήση, με συμβολαιογραφική πράξη.
      Η δουλεία διόδου είναι δικαίωμα και αναγράφεται στους τίτλους ιδιοκτησίας στη μερίδα του δικαιούχου. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 ν.δ. 17-7-1923, δεν επιτρέπεται η δημιουργία κοινόχρηστων χώρων (ιδιωτικών δρόμων, πλατειών κ.λπ.) με ιδιωτική βούληση, εκτός εάν αυτοί έχουν σχηματισθεί ήδη πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, οπότε αναγνωρίζονται ως υφιστάμενοι, παράλληλα με τους προβλεπόμενους από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο κοινόχρηστους χώρους.
      Επομένως, οι ιδιωτικοί δρόμοι που δημιουργήθηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών αναγκών υπό το κράτος ισχύος του νομοθετικού διατάγματος του 1923, δεν ήταν κοινής χρήσης, εκτός εάν ο κύριος του εδάφους τους παραχώρησε σε κοινή χρήση και ακολούθησε με πράξη Αρχής, η καθιέρωσή τους ως κοινοχρήστων χώρων. Πράξη Aρχής = Προεδρικό Διάταγμα.
      Με τη νεότερη διάταξη του άρθρου 28 ν. 1337/1983, οι χώροι κοινής χρήσης (ιδιωτικοί δρόμοι, πλατείες κ.λπ.) που έχουν σχηματιστεί με οποιοδήποτε τρόπο (άρα και με ιδιωτική πρωτοβουλία, χωρίς οποιαδήποτε Πράξη της Αρχής), εφόσον βρίσκονται και καταγράφονται μέσα σε εγκεκριμένα σχέδια πόλεως, θεωρούνται κοινόχρηστοι χώροι που ανήκουν στον οικείο δήμο ή κοινότητα.
      Συνεπώς πρέπει να συντρέχουν οι ανωτέρω ρητές προϋποθέσεις του νόμου, διαφορετικά πρόκειται για ιδιωτικό δρόμο η δημιουργία του οποίου δεν επιτρέπεται με ιδιωτική βούληση.
      Επί πλέον όσο υφίσταται ως ιδιοκτησιακό αντικείμενο το δεσπόζον ακίνητο, εξακολουθεί να υφίσταται και η δουλεία, αφού αποτελεί ένα διαρκές βάρος του δουλεύντος ακινήτου, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του δουλειούχου και ανεξάρτητα από τη φυσική διαδοχή του κυρίου του δουλεύοντος.
      Πέραν τούτου εάν έχει συσταθεί πραγματική δουλεία διόδου, καταργείται μόνο με κάποιον από του παρακάτω νόμιμους τρόπους:
      1.Με μονομερή δήλωση παραίτησης του δικαιούχου (είτε με διάταξη τελευταίας βούλησης, είτε με συμβολαιογραφικό έγγραφο που υποβάλλεται σε μεταγραφή).
      2.Σε περίπτωση ολικής καταστροφής του δεσπόζοντος ή του δουλεύοντος ακινήτου.
      3.Αποσβένονται επίσης εφόσον για λόγους πραγματικούς ή νομικούς, η άσκησή της γίνεται αδύνατη.
      4.Εάν η κυριότητα του δεσπόζοντος και δουλεύντος ακινήτου, περιέλθει στο ίδιο πρόσωπο.
      5.Μετά από εικοσαετή αχρησία.
      Παράδειγμα
      Ένα αγροτεμάχιο που προήλθε εν μέρει από αγροτική αποκατάσταση, εν μέρει εξ’ αγοράς και κατόπιν εκούσιας διανομής μεταξύ των συγκυρίων με συμβόλαιο του 1972, περιήλθε στην αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή στον Α ιδιοκτήτη συνολικής επιφανείας 1.800τ.μ. σε εκτός σχεδίου πόλεως περιοχή.
      Δεύτερο αγροτεμάχιο που προήλθε εν μέρει εξ’ αγροτικής αποκαταστάσεως και εν μέρει εξ’ αγοράς, περιήλθε με συμβόλαιο του 1972 εις την αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή στον Β ιδιοκτήτη επιφανείας 1.518τ.μ.  στην ίδια περιοχή και όμορο του προηγούμενου.
      Με συμβόλαιο της στις 10/08/1972 ο ιδιοκτήτης Α συνιστά δουλείαν διόδου εις βάρος της ιδιοκτησίας του (Α) και υπέρ της ιδιοκτησίας Β , άνευ ανταλλάγματος τινός. Οίκοθεν νοείται ότι η ως άνω συσταθείσα δουλεία διόδου, ουδόλως παρακωλύει τον ως άνω κύριο του δουλεύοντος ακινήτου, από του δικαιώματος προς ιδίαν αυτού χρήση αυτής παρ’ ουδενός των συμβαλλομένων και των καθολικών ή ειδικών αυτών διαδόχων.
      Η συσταθείσα εις βάρος της ιδιοκτησία Α πραγματική δουλεία διόδου, έγινε αποδεκτή από τον ιδιοκτήτη Β. 
      Αργότερα στις 19/2/1981 ο ιδιοκτήτης Α, με δωρεά εν ζωή, δωρείται δια δωρεάς εν ζωή προς τα τέκνα της Β1, Β2 και Β3 ξεχωριστά τεμάχια επιφανείας 380τ.μ. κατά πλήρη κυριότητα.
      Από τα παραπάνω εκτεθέντα συνάγεται ότι πρόκειται για ιδιωτικό δρόμο, η δημιουργία του οποίου δεν επιτρέπεται με ιδιωτική βούληση, παρά μόνο υπό τις ρητές προϋποθέσεις του νόμου, οι οποίες δεν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση. Επιπλέον όσο υφίσταται ως ιδιοκτησιακό αντικείμενο το δεσπόζον ακίνητο Α, εξακολουθεί να υφίσταται η δουλεία διόδου, αφού αποτελεί ένα διαρκές βάρος του δουλεύοντος Β ακινήτου ανεξάρτητα από το πρόσωπο του δικαιούχου και ανεξάρτητα από τη φυσική διαδοχή του κυρίου του δουλεύοντος Β.
      Πέραν τούτου η συσταθείσα πραγματική δουλεία διόδου, καταργείται με κάποιον από τους ανωτέρω πέντε αναφερόμενους νόμιμους τρόπους.
      Στην προκειμένη περίπτωση η συσταθείσα δουλεία διόδου που συστάθηκε ως ανωτέρω το έτος 1972 σε συνδυασμό με την δωρεά εν ζωή το έτος 1981 σε λωρίδες γης δημιούργησε ιδιοκτησιακό καθεστώς και δεν καταργήθηκε, η δε ύπαρξη δρόμου υπό την έννοια του δημοτικού ή κοινοτικού δρόμου που έχει τεθεί σε κοινή χρήση για τις ανάγκες του δήμου ή της κοινότητας και αποτελεί κοινής χρήσεως και εκτός συναλλαγής πράγμα.
      Αντίθετα η αναγκαιότητα ύπαρξης δουλείας διόδου για εξυπηρέτηση των δεσποζόντων ακινήτων προκύπτει τόσο από την πραγματική όσο και από τη νομική κατάσταση των ακινήτων.
      Συνεπώς δημιουργείται νέο ξεχωριστό γεωτεμάχιο που περιλαμβάνει την εδαφική λωρίδα η οποία αποτελεί την δουλεία διόδου και έχει σαν φερόμενο ιδιοκτήτη τον αρχικό οικοπεδούχο Α.
      Ας πάμε λίγο παραπέρα
      Έστω ότι σε οικόπεδο δημιουργήσαμε δουλεία διόδου για να δώσουμε πρόσβαση σε άλλο τυφλό οικόπεδο με συμβόλαιο και με πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου με το οποίο αναγνωρίζει τη δίοδο ως δημοτική οδό. Ένας μηχανικός καλόπιστα συντάσσει τοπογραφικό διάγραμμα με ΚΗΔ  και εκδίδει και ταυτότητα. Συμβολαιογράφος, στηριζόμενος στα στοιχεία που υπάρχουν (Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, Τοπογραφικό, ΚΗΔ και Ταυτότητα) συμβάλει στη μεταβίβαση. Η μεταβίβαση καταγράφεται με απόφαση προϊσταμένου Κτηματολογικού Γραφείου. Εκδίδεται έγκριση δόμησης και άδεια δόμησης. Ο εργολάβος κτίζει και πουλάει.                                                                                                                                  
      Αργότερα, γίνεται γνωστό ότι η διαδικασία που τηρήθηκε πάσχει. Η οικοδομή είναι ανεπανόρθωτα παράνομη. Σώζεται; Όχι εάν δεν υπάρχει συναίνεση όλων ανεξαιρέτως των ιδιοκτητών (από τη στιγμή της δημιουργίας της δουλείας διόδου και μετά). Χρειάζεται πολύς χρόνος και χρήμα για την επαναφορά στη νομιμότητα. Ένα είναι σίγουρο. Ο εργολάβος καταστράφηκε, διότι υπήρξε ιδιωτική πολεοδόμηση.
      Σημείωση: Το «δεσπόζον ακίνητο» είναι το ωφελούμενο ακίνητο σε μία «πραγματική δουλεία», δηλαδή ένα ακίνητο που αποκτά το δικαίωμα χρήσης ή διέλευσης σε άλλο ακίνητο (το «δουλεύον ακίνητο») για την εξυπηρέτησή του. Για παράδειγμα, ένα περίκλειστο ακίνητο που δεν έχει πρόσβαση σε δρόμο, μπορεί να αποκτήσει ένα «δεσπόζον» δικαίωμα διόδου, επιτρέποντάς του να περνά μέσα από ένα γειτονικό ακίνητο. Στο παράδειγμα, δεν πρέπει να συγχέουμε την προσβασιμότητα με το επιτρεπτό της οικοδομησιμότητα.
      Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
      Γράφει ο ∗ Σωτήριος Γεωρ. Μούρκας: Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός ΤΕΕ 41279 – Πραγματογνώμων    – Δικαστικός & Τεχνικού Επιμελητηρίου – Ελεγκτής δόμησης Γ ΥΠΕΚΑ (ΕΥΕΔ 1036) – Ενεργειακός Επιθεωρητής Β κτιρίων, Λεβήτων  & Εγκ/στάσεων Θέρμανσης & Κλιματισμού  ΥΠΕΚΑ   (ΕΥΕΠΕΝ 2953)
      Περισσότερα...

        0

    20. Αρθρογραφία

      ΕΛΣΤΑΤ: Η δημογραφία των ελληνικών επιχειρήσεων για το έτος 2023

      Engineer

      Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει στοιχεία για τη δημογραφία των επιχειρήσεων στο σύνολο της χώρας και
      ειδικότερα για τις ενεργές επιχειρήσεις, για τις γεννήσεις επιχειρήσεων, για τους θανάτους επιχειρήσεων, για τις επιχειρήσεις
      υψηλής ανάπτυξης και για τις νεαρές επιχειρήσεις υψηλής ανάπτυξης (γαζέλες), για το έτος 2023.
      Το πλήθος των ενεργών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών
      του εμπορίου και των υπηρεσιών2 ανήλθε σε 932.549 το έτος 2023, με τον αριθμό των γεννήσεων και των θανάτων επιχειρήσεων να διαμορφώνεται σε 78.754 και 31.628 αντίστοιχα (Γράφημα 1, Πίνακας 1).
      Ο αριθμός των απασχολουμένων ατόμων στον πληθυσμό των ενεργών επιχειρήσεων ανήλθε σε 3.488.231 άτομα, και στον
      πληθυσμό των γεννήσεων και των θανάτων επιχειρήσεων σε 158.849 και 46.050 αντίστοιχα (Πίνακας 2).
      Γράφημα 1: Πλήθος των ενεργών επιχειρήσεων, των γεννήσεων και των θανάτων επιχειρήσεων, για τα έτη 2021, 2022 και
      2023

      Στοιχεία των Ενεργών επιχειρήσεων, των Γεννήσεων επιχειρήσεων και των Θανάτων επιχειρήσεων, 2023
      (Πίνακες 1, 3)
      Από το σύνολο των 932.549 ενεργών επιχειρήσεων οι 697.484 επιχειρήσεις ήταν ατομικές, ενώ 574.264 δεν απασχολούσαν μισθωτούς.
      Οι τομείς με το μεγαλύτερο πλήθος ενεργών επιχειρήσεων ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 222.793 επιχειρήσεις, οι
      οποίες αποτελούν το 23,9% του συνόλου των ανωτέρω επιχειρήσεων, οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές
      δραστηριότητες με 161.222 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 17,3% και ακολουθούν οι δραστηριότητες υπηρεσιών
      παροχής καταλύματος και εστίασης με 108.413 επιχειρήσεις που αντιστοιχούν σε ποσοστό 11,6%.
      Από το σύνολο των 78.754 γεννήσεων επιχειρήσεων, οι 54.193 επιχειρήσεις ήταν ατομικές, ενώ 61.169 δεν απασχολούσαν
      μισθωτούς.
      Οι τομείς με το μεγαλύτερο πλήθος γεννήσεων επιχειρήσεων ήταν οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές
      δραστηριότητες με 14.693 επιχειρήσεις (18,7%), το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 13.001 επιχειρήσεις (16,5%) και
      ακολουθούν οι δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης με 9.616 επιχειρήσεις (12,2%).
      Από το σύνολο των 31.628 θανάτων επιχειρήσεων, οι 28.998 ήταν ατομικές επιχειρήσεις και οι 25.047 δεν απασχολούσαν
      μισθωτούς.
      Οι τομείς με το μεγαλύτερο πλήθος θανάτων επιχειρήσεων ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 8.492 επιχειρήσεις
      (26,8%), οι δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης με 5.371 επιχειρήσεις (17,0%) και οι
      επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες με 5.240 επιχειρήσεις (16,6%).
      1. ΕΝΕΡΓΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
      1.1. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών της επιχείρησης (Πίνακας 1)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος ενεργών επιχειρήσεων κατά
      Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών είναι:
      ▪ Χωρίς Μισθωτό: Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες, με 129.440 ενεργές επιχειρήσεις.
      ▪ 1-4 Μισθωτοί: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 83.439 ενεργές επιχειρήσεις.
      ▪ 5-9 Μισθωτοί: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 13.821 ενεργές επιχειρήσεις.
      ▪ 10 Μισθωτοί και περισσότεροι: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 16.246 ενεργές επιχειρήσεις.
      1.2. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά κατηγορία Νομικής Μορφής της επιχείρησης (Πίνακες 3, 4)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος ενεργών επιχειρήσεων κατά
      κατηγορία Νομικής Μορφής είναι:
      ▪ Ατομικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 160.298 ενεργές επιχειρήσεις και 285.744 απασχολούμενους.
      ▪ Κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 22.071 ενεργές επιχειρήσεις και 344.753 απασχολούμενους.
      ▪ Προσωπικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 40.424 ενεργές επιχειρήσεις και 208.385 απασχολούμενους.
      2. ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
      2.1. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών της επιχείρησης (Πίνακας 1)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος γεννήσεων επιχειρήσεων
      κατά Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών είναι:
      ▪ Χωρίς Μισθωτό: Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες, με 13.767 γεννήσεις επιχειρήσεων.
      ▪ 1-4 Μισθωτοί: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 3.591 γεννήσεις επιχειρήσεων.
      ▪ 5-9 Μισθωτοί: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 1.130 γεννήσεις επιχειρήσεων.
      ▪ 10 Μισθωτοί και περισσότεροι: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 1.002 γεννήσεις επιχειρήσεων.
      2.2. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά κατηγορία Νομικής Μορφής της επιχείρησης (Πίνακες 3, 4)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος γεννήσεων επιχειρήσεων
      κατά κατηγορία Νομικής Μορφής είναι:
      ▪ Ατομικές επιχειρήσεις: Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες, με 11.849 γεννήσεις επιχειρήσεων και 11.023 απασχολούμενους.
      ▪ Κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 1.856 γεννήσεις επιχειρήσεων και 7.328 απασχολούμενους.
      ▪ Προσωπικές επιχειρήσεις: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 2.787
      γεννήσεις επιχειρήσεων και 21.845 απασχολούμενους.
      3. ΘΑΝΑΤΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
      3.1. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών της επιχείρησης (Πίνακας 1)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος θανάτων επιχειρήσεων κατά
      Τάξη Μεγέθους του Αριθμού των Μισθωτών είναι:
      ▪ Χωρίς Μισθωτό: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 6.599 θανάτους επιχειρήσεων.
      ▪ 1-4 Μισθωτοί: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 1.792 θανάτους επιχειρήσεων.
      ▪ 5-9 Μισθωτοί: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 319 θανάτους επιχειρήσεων.
      ▪ 10 Μισθωτοί και περισσότεροι: Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 179 θανάτους επιχειρήσεων.
      3.2. Τομείς Οικονομικής Δραστηριότητας κατά κατηγορία Νομικής Μορφής της επιχείρησης (Πίνακες 3, 4)
      Οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας στους οποίους καταγράφηκε το μεγαλύτερο πλήθος θανάτων επιχειρήσεων κατά κατηγορία Νομικής Μορφής είναι:
      ▪ Ατομικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 7.606 θανάτους επιχειρήσεων και 8.775 απασχολούμενους.
      ▪ Κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 119 θανάτους επιχειρήσεων και 413 απασχολούμενους.
      ▪ Προσωπικές επιχειρήσεις: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 767 θανάτους επιχειρήσεων και 1.871 απασχολούμενους.

      4. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΝΕΑΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΓΑΖΕΛΕΣ) (Πίνακας 5)
      Ως επιχειρήσεις υψηλής ανάπτυξης για το έτος 2023 προσδιορίζονται αυτές που απασχολούσαν 10 μισθωτούς κατά το
      έτος 2020 και είχαν μέση ετήσια αύξηση του αριθμού των μισθωτών άνω του 10% ετησίως, για την περίοδο 2020 - 2023.
      Ο αριθμός των επιχειρήσεων υψηλής ανάπτυξης, το 2023 ανήλθε σε 7.995 επιχειρήσεις με 520.334 μισθωτούς.
      Το μεγαλύτερο πλήθος των επιχειρήσεων με υψηλό ρυθμό ανάπτυξης καταγράφηκε στον τομέα Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 3.009 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 37,6% του συνόλου των ανωτέρω επιχειρήσεων και 162.322 μισθωτούς, με τους τομείς του Χονδρικού και Λιανικού Εμπορίου, Επισκευής Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 1.516 επιχειρήσεις (19,0%) και 83.012 μισθωτούς και της Μεταποίησης με 984 επιχειρήσεις (12,3%) και 64.132 μισθωτούς, να ακολουθούν.
      Ως νεαρές επιχειρήσεις υψηλής ανάπτυξης (γαζέλες) για το έτος 2023 προσδιορίζονται οι επιχειρήσεις που είχαν συσταθεί εντός του 2018 ή 2019, απασχολούσαν 10 μισθωτούς κατά το έτος 2020 και είχαν μέση ετήσια αύξηση του αριθμού των μισθωτών άνω του 10% ετησίως, για την περίοδο 2020 - 2023.
      Ο αριθμός των νεαρών επιχειρήσεων υψηλής ανάπτυξης, το 2023 ανήλθε σε 875 επιχειρήσεις με 40.226 μισθωτούς.
      Το μεγαλύτερο πλήθος των νεαρών επιχειρήσεων με υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (γαζέλες) καταγράφηκε στον τομέα
      Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης, με 428 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν
      το 48,9% του συνόλου των ανωτέρω επιχειρήσεων και 15.337 μισθωτούς, με τον τομέα Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο,
      Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, με 100 επιχειρήσεις (11,4%) και 4.309 μισθωτούς και τον τομέα
      Διοικητικές και Υποστηρικτικές Δραστηριότητες με 50 επιχειρήσεις (5,7%) και 5.467 μισθωτούς, να ακολουθούν.
      5. ΕΝΕΡΓΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Πίνακας 6)
      Οι Περιφέρειες στις οποίες καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό ενεργών επιχειρήσεων είναι:
      • Περιφέρεια Αττικής, 39,02%.
      • Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, 16,01%.
      Οι Περιφέρειες στις οποίες καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό γεννήσεων επιχειρήσεων προς το πλήθος των ενεργών επιχειρήσεων της ίδιας Περιφέρειας είναι:
      • Περιφέρεια Αττικής, 9,44%.
      • Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, 8,60%.
      Οι Περιφέρειες στις οποίες καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων επιχειρήσεων προς το πλήθος των ενεργών
      επιχειρήσεων της ίδιας Περιφέρειας είναι:
      • Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, 4,70%.
      • Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, 4,42%.
      Οι Περιφέρειες στις οποίες καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό επιχειρήσεων υψηλής ανάπτυξης προς το πλήθος των
      ενεργών επιχειρήσεων της ίδιας Περιφέρειας είναι:
      • Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, 1,42%.
      • Περιφέρεια Κρήτης, 1,27%.


      Δείτε αναλυτικά την έκθεση εδώ: https://www.statistics.gr/documents/20181/170b0618-f05c-4ab0-9056-31e217b92a7b
      Περισσότερα...

        0

    21. Αρθρογραφία

      Καταστήματα-έργα τέχνης στην Ελλάδα που κυριαρχεί το design

      GTnews

      Στους δρόμους της Ελλάδας, μαγαζιά γίνονται σκηνικά τέχνης, όπου η αρχιτεκτονική, τα χρώματα και οι υφές μεταμορφώνουν καθημερινές στιγμές σε αξέχαστες εμπειρίες.
      Η Ελλάδα και η Αθήνα δεν είναι πια αυτό που ήταν. Κάτι φαίνεται να έχει αλλάξει δομικά και αυτό δεν είναι καθόλου δυσάρεστο. Τι είνα; Η αισθητική. Παντού στην χώρα ξεπροβάλλουν νέα μαγαζιά και καταστήματα τα οποία δεν αρκούνται μόνο στο να επιδίδονται σε εμπορικές συνδιαλλαγές. Δημιουργούν χώρους, οι οποίοι ξεφεύγουν από το παραδοσιακό μοτίβο του εμπορικού καταστήματος, εγκαινιάζοντας μια πρωτότυπη αισθητική, η οποία δεν συνδυάζει απλώς το παλιό και το μοντέρνο, αλλά αντιπροσωπεύει τον Έλληνα millenial και zoomer. Συζητάμε για μαγαζιά με ταυτότητα, με ένα κράμα street culture και προσιτής πολυτέλειας που δίνουν ψυχή στις πόλεις μας. Τις ανακατασκευάζουν, δεν εναντιώνονται στα μελανά τους σημεία, αλλά σχολιάζουν και αντλούν έμπνευση από αυτά, αποτελώντας χώρο ύπαρξης του ανθρώπου εκείνου που είναι σε μια αέναη κίνηση και παρατηρεί τα πάντα.
      Red Jane, to εγκαταλελειμμένο κτίριο του ’30 στα Χανιά έγινε ένας φούρνος-επιτομή του design. Αυτοί οι χώροι δεν είναι όμως απλώς όμορφοι, είναι έξυπνοι. Συχνά συνδυάζουν την ιστορική αρχιτεκτονική με σύγχρονες λεπτομέρειες, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένταση και αρμονία. Δεν είναι ασυνήθιστο να βρεις μια κομψή, μοντέρνα μηχανή εσπρέσο κάτω από μια ερειπωμένη πέτρινη καμάρα ή ένα μινιμαλιστικό μπαρ πλαισιωμένο από τα εκτεθειμένα ξύλινα δοκάρια ενός κτιρίου του περασμένου αιώνα. Οι Έλληνες σχεδιαστές και ιδιοκτήτες καταστημάτων φαίνεται να έχουν κατακτήσει την τέχνη της στρωματοποίησης σεβόμενοι το παρελθόν και ταυτόχρονα επαναπροσδιορίζοντάς το με ευαισθησία. Αντί δηλαδή να καλύπτουν την ιστορία -κάτι που είδαμε να συμβαίνει έντονα τις δεκαετίες μέχρι το 2010-, την αφήνουν να αναπνέει μέσα από τους τοίχους, τα πατώματα και τα έπιπλα. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το πώς αυτά τα σχέδια προσκαλούν τους ανθρώπους να παραμείνουν. Ένα προσεκτικά σχεδιασμένο καφέ δεν πουλάει απλώς καφέ, αλλά προσφέρει ένα μέρος για να καθίσεις για ώρες, περιτριγυρισμένος από αντικείμενα και υφές που σε κάνουν να νιώθεις μέρος μιας κουλτούρας. Ένα καλά σχεδιασμένο σούπερ μάρκετ δεν είναι απλώς ένα μέρος για να αγοράσεις φέτα ή ελιές, αλλά σε βυθίζει στο φως, το άρωμα, τις γεύσεις που αναδεικνύουν τα προϊόντα και τον πολιτισμό από τον οποίο προέρχονται. Ένα μπαρ δεν σερβίρει απλώς κοκτέιλ, αλλά δημιουργεί στιγμές. Σε μια χώρα όπου η κοινωνική ζωή είναι πάντα επικεντρωμένη στη συνάθροιση γύρω από το φαγητό, το ποτό και τις αγορές, αυτές οι σχεδιαστικές αποφάσεις έχουν βαθιά απήχηση.
            @oneburgerworldwide/Ιnstagram   -Οne Burger, Αγάθωνος 7, Αθήνα
      Το One Burger είναι ένας ξεχωριστός προορισμός για τους λάτρεις των burger και του design. Βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας και συνδυάζει αρμονικά την γαστρονομική τελειότητα με την αρχιτεκτονική τέχνη. Πέρα από το πολύ γευστικό φαγητό, η ατμόσφαιρα στο One Burger είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Σχεδιασμένο από το διάσημο αρχιτεκτονικό γραφείο Snarkitecture, ο χώρος είναι μια απόδειξη της μινιμαλιστικής κομψότητας. Το εσωτερικό διαθέτει οργανικές, γλυπτικές φόρμες με κρεμώδη περιγράμματα, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα που θυμίζει φαράγγι, η οποία είναι ταυτόχρονα μοντέρνα και φιλόξενη. Tα φυσικά στοιχεία ενσωματώνονται αρμονικά στο σχεδιασμό, με εκτεθειμένους πέτρινους τοίχους και μια ανασυρόμενη οροφή που επιτρέπει την εμπειρία φαγητού έξω, όταν ο καιρός είναι καλός. Η χρήση γήινων αποχρώσεων και καινοτόμου φωτισμού ενισχύει περαιτέρω την αισθητική γοητεία, καθιστώντας το ένα ιδανικό μέρος τόσο για casual dining όσο και για ειδικές περιστάσεις.
      www.10amapotheke.com   -10AM Apotheke, Κωνσταντινουπόλεως 82, Αθήνα
      “Οι αναμνήσεις μας είναι όσα αισθανθήκαμε. Μυρωδιές, ήχοι, τοπία, ανάγλυφα, λέξεις, βιώματα, στο σύνολό τους συνθέτουν την προσωπική μας αποθήκη. Αυτό ακριβώς μετουσιώνει η 10AM apotheke”, εξηγεί η Εύα Παπαδάκη ιδρύτρια του μαγαζιού. Όντως το 10AM Apotheke δεν αποτελεί απλώς άλλο ένα concept store στην Αθήνα, αλλά μια εμπειρία. Κρυμμένο στη ζωντανή γειτονιά του Γκάζι στην Αθήνα, το 10AM Apotheke αποτελεί μνημείο μινιμαλιστικής κομψότητας και αισθητηριακής υπεροχής. Είναι απλούστερα, μια επιμελημένη εμπειρία που συνδυάζει το σχεδιασμό, τα αρώματα και την ουσία της ελληνικής κληρονομιάς. Στεγασμένο στο υπόγειο του βιομηχανικού 10AM Lofts, ενός πρώην αποθηκευτικού χώρου τροφίμων, το Apotheke διατηρεί τον ακατέργαστο χαρακτήρα του κτιρίου, ενώ εισάγει σύγχρονα στοιχεία σχεδιασμού. Ο χώρος χαρακτηρίζεται από ψηλά ταβάνια, εκτεθειμένους τοίχους από μπετόν και εκτεταμένες γυάλινες προσόψεις που λούζουν το εσωτερικό με φυσικό φως. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η σκουριασμένη σπειροειδής σκάλα που συνδέει το υπόγειο με το ισόγειο, λειτουργώντας τόσο ως λειτουργικό στοιχείο όσο και ως γλυπτικό κεντρικό στοιχείο. Το 10AM Apotheke είναι ένα καταφύγιο για όσους αναζητούν αυθεντικά, χειροποίητα προϊόντα που θυμίζουν την ουσία της Ελλάδας. Το κατάστημα προσφέρει μια προσεκτικά επιλεγμένη συλλογή προϊόντων, όπως: ψωμί, μέλι με θυμάρι, ελαιόλαδο, τσάι, βότανα και αλάτι, κεριά, θυμίαμα, θυμιατήρια σαπούνια, τσάντες, αφίσες και άλλα. Κάθε προϊόν έχει επιλεγεί για να ξυπνάει αναμνήσεις και να διεγείρει τις αισθήσεις, αντανακλώντας τη φιλοσοφία του καταστήματος που είναι να συνδέεται με την ουσία των ελληνικών τελετουργιών.
        @shed._co/Ιnstagram   – shed Specialty Coffee Shop, Πατριάρχου Διονυσίου 11, Θεσσαλονίκη
      Αν θέλετε να δείτε πως πίνουν τον καφέ τους και κυρίως τις ξεχωριστές ποικιλίες του, οι Ιάπωνες, επισκεφτείτε το Το Shed 小屋 Specialty Coffee Shop. Πρόκειται για ένα μινιμαλιστικό καταφύγιο στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, που συνδυάζει επιρροές από το ιαπωνικό και το σκανδιναβικό design για να δημιουργήσει μια γαλήνια εμπειρία καφέ. Είναι σαν να φέρνει ένα μικρό κομματάκι της Ιαπωνίας στην Ελλάδα -θυμίζει πολύ το διάσημο ιαπωνικό μαγαζί Kurasu. Βρίσκεται σε έναν χώρο 9,5 τετραγωνικών μέτρων και προσφέρει μια επιλεγμένη ποικιλία από ειδικούς καφέδες, όπως εσπρέσο, κρύος καφές και μοναδικούς λάτε, όπως μάτσα. Το καφέ αυτό δίνει έμφαση στην ποιότητα, σερβίροντας κόκκους καφέ από τον αθηναϊκό καβουρδιστή KUDU, και προσφέρει ένα μοντέλο αυτοεξυπηρέτησης, όπου οι πελάτες παραγγέλνουν στο ταμείο και απολαμβάνουν τα ροφήματά τους σε ένα ήσυχο περιβάλλον. Με έμφαση στην απλότητα και τα φυσικά υλικά, το Shed 小屋 έχει γίνει ένα από τα αγαπημένα μέρη των λάτρεις του καφέ που αναζητούν τόσο γεύση όσο και μια γήινη ατμόσφαιρα.
      @dr.8___/Instagram   -DR.8, Δραγατσανίου 8, Αθήνα
      Τα μπαρ στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη έχουν γίνει πλέον ζωντανά παραδείγματα ενός πολύ ξεχωριστού στυλ που δημιουργούν οι Έλληνες designers. Το Dr.8 είναι στην κορυφή αυτής της αισθητικής. Είναι το καινούργιο απόκτημα της Αθήνας, με βερολινέζικη και νεοϋορκέζικη επιρροή και προσφέρει καλή πίτσα και εκπληκτικά κοκτέιλ. Θα συμφωνήσουμε μαζί σας, υπάρχουν όντως πολλά μπαρ που προσφέρουν αυτά τα δυο. Ωστόσο στο Dr.8 κανείς μπορεί να βρει κάτι διαφορετικό: την πεμπτουσία της pop και μοντέρνας αισθητικής. Το μπαρ είναι κάτι ανάμεσα σε σε sci-fi ταινία -τύπου Blade Runner 2049– και πίνακα του Yves Klein, μιας και διαθέτει ένα ολόκληρο δωμάτιο χρωματισμένο με το International Klein Blue (IKB) -το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα που δημιούργησε ο ζωγράφος. Μυσταγωγικός χαρακτήρας, νέον φώτα και καλή μουσική, κάνουν το Dr.8 το νέο talk of the town.
          @redjaneproject/Instagram   -Red Jane, Χανιά, Κρήτη
      Το Red Jane Bakery στα Χανιά της Κρήτης είναι μια αξιοσημείωτη σύνθεση βιομηχανικής κληρονομιάς και μινιμαλιστικού σχεδιασμού. Στεγασμένο σε ένα χυτήριο της δεκαετίας του 1930, αυτό το αρτοποιείο χειροποίητων προϊόντων μεταμορφώθηκε από τον διάσημο σχεδιαστή Μιχάλη Αναστασιάδη, σε συνεργασία με τον ξενοδόχο Νίκο Τσεπέτη. Το όραμά τους ήταν να δημιουργήσουν έναν χώρο όπου η τέχνη της αρτοποιίας συνυπάρχει με τον εκλεπτυσμένο σχεδιασμό, με αποτέλεσμα ένα μοναδικό περιβάλλον που τιμά τόσο τη χειροτεχνία όσο και την αισθητική. Το εξωτερικό του κτιρίου διατηρεί την αρχική του γοητεία, με τοίχους καλυμμένους με γκράφιτι και κόκκινα ατσάλινα παράθυρα. Στο εσωτερικό, ο χώρος είναι επενδυμένος με πλούσιο κόκκινο μάρμαρο από τα λατομεία του Διονύσου και της Ριτσώνας, που συμπληρώνεται από ειδικά σχεδιασμένα κεραμικά πλακίδια που σχεδίασε ο Αναστασιάδης σε συνεργασία με τη Mutina. Η χρήση εκτεθειμένων τούβλων στην οροφή και ένα ψηλό γυάλινο παράθυρο που χωρίζει τον χώρο παραγωγής από τον χώρο πώλησης δημιουργούν ένα αρμονικό μείγμα ακατέργαστων βιομηχανικών στοιχείων και εκλεπτυσμένου σχεδιασμού.
      Eξωτερική φωτογραφία: Red Jane, Χανιά
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.