Μετάβαση στο περιεχόμενο
Newsletter: Ημερήσια τεχνική ενημέρωση από το Michanikos.gr ×
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    401 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στην άμεση υλοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού προχωρά το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ενεργοποιώντας τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.).
      Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων αφορά 768 Δημοτικές Ενότητες όλων των Δήμων της χώρας και ξεκίνησαν να γίνονται σταδιακά, με προτεραιότητα στις νησιωτικές και άλλες περιοχές που δέχονται αναπτυξιακές πιέσεις και έχουν περιβαλλοντικά προβλήματα.
      Στόχος είναι με τα Τ.Π.Σ. να ξεκαθαρίσει και το τοπίο της δόμησης, περιορίζοντας την άναρχη δόμηση έκτος σχεδίου η οποία οδηγεί και σε πολλές αυθαιρεσίες κυρίως στις ευαίσθητες παράκτιες περιοχές και άλλες νησιωτικές περιοχές καθώς επίσης να θεσμοθετήσει τις απαιτούμενες χρήσεις γης προκειμένου να γνωρίζει ο καθένας τι επιτρέπεται να κτίσει σε κάθε περιοχή. Επιπλέον, τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια περιλαμβάνουν και άλλες ρυθμίσεις, όπως η χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων και η οριοθέτηση οικισμών χωρίς όρια.
      Γιατί τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) μπορούν να επιλύσουν χρονίζοντα πολεοδομικά ζητήματα;
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.) όπως ισχύουν με το νόμο 4759/2020 είναι αναβαθμισμένα πολεοδομικά εργαλεία σε σχέση με τα παλιά Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια. Αποτελούν δε, σύνολα κειμένων, χαρτών και διαγραμμάτων, με τα οποία καθορίζονται το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη, όρια πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών, οι χρήσεις γης, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (Ζ.Υ.Σ.), ζώνες ειδικών πολεοδομικών κινήτρων, το οδικό δίκτυο, τα λοιπά μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές, μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρος ή περιορισμός που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
      Τι ακριβώς καθορίζουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.) αποτελούν σύνολα κειμένων, χαρτών και διαγραμμάτων, με τα οποία καθορίζονται:
      – το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη,
      – τα όρια των πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών,
      – οι χρήσεις γης,
      – οι όροι και περιορισμοί δόμησης,
      – οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις,
      – τα μεταφορικά (για την μηχανοκίνητη και τις ήπιες μορφές κινητικότητας), τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές,
      – η ιεράρχηση του οδικού δικτύου,
      -ο σχεδιασμός πρόληψης και αντιμετώπισης έκτακτων συνθηκών και κινδύνων,
      – η προσωρινή οριοθέτηση υδατορεμάτων εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών,
      – η γεωλογική καταλληλότητα για δόμηση στην περιοχή μελέτης.
      Ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες, επιπλέον καθορίζουν:
      – Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ),
      – Ζώνες Ειδικών Πολεοδομικών Κινήτρων,
      – περιοχές και ζώνες ήπιας κυκλοφορίας και οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων,
      – μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή,
      – μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών,
      – καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρο ή περιορισμό που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά γίνονται στα όρια του κάθε Δήμου;
      Τα Τ.Π.Σ. καλύπτουν την έκταση μιας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων ενός δήμου. Μπορεί επίσης να καλύπτουν και την έκταση δημοτικών ενοτήτων που βρίσκονται σε όμορους δήμους, μετά από σχετικές αποφάσεις των οικείων δημοτικών συμβουλίων.
      Τα Τ.Π.Σ. εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των Περιφερειακών και των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων και περιλαμβάνουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις για την επίτευξη των σκοπών τους.
      Ποιες περιοχές περιλαμβάνουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
      α) Οικιστικές Περιοχές
      Αυτές περιλαμβάνουν:
      όλες τις πολεοδομημένες, εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, περιοχές, τους οικισμούς προ του 1923 ή με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, καθώς και τις προς πολεοδόμηση περιοχές. τις Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης (Π.Ε.Ρ.ΠΟ.) με χρήση πρώτης ή δεύτερης κατοικίας, τις Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης (Π.Π.Α.Ι.Π.), τις Ειδικές Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης (Ε.Π.Π.Α.Ι.Π.), και τα Ειδικά Σχέδια Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ανάπτυξης (Ε.Σ.ΠΕΡ.Α.Α.) β) Περιοχές παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (Π.Ε.Δ.):
      Οι περιοχές αυτές είναι δυνατόν να πολεοδομούνται ανάλογα με το ιδιαίτερο καθεστώς που τις διέπει.
      Στις περιοχές αυτές με το Τ.Π.Σ. καθορίζονται οι επιτρεπόμενες εντός αυτών κατηγορίες χρήσεων γης, ο συντελεστής δόμησης, καθώς και οι λοιποί όροι και περιορισμοί δόμησης που απαιτούνται για την ανάπτυξή τους.
      Στις περιοχές της κατηγορίας αυτής εντάσσονται, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις που τις διέπουν, και εγκεκριμένα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (Ε.Σ.Χ.Α.Δ.Α.), Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε.), Επιχειρηματικά Πάρκα, άλλοι οργανωμένοι υποδοχείς δραστηριοτήτων, Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα και Μικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας.
      γ) Περιοχές Προστασίας (Π.Ε.Π.) και Περιοχές με ειδικό νομικό καθεστώς (Π.Ε.Κ.):
      Ως ΠΕ.Π. μπορεί να καθορίζονται οι περιοχές, οι οποίες διαθέτουν ιδιαιτέρως αξιόλογα φυσικά ή πολιτιστικά στοιχεία που χρήζουν προστασίας, προβολής και ανάδειξης.
      Στις περιοχές αυτές εντάσσονται και εκτάσεις που υπάγονται σε ειδικά νομικά καθεστώτα προστασίας (Π.Ε.Κ.), όπως χώροι αρχαιολογικού ή ιστορικού ενδιαφέροντος, δάση και δασικές εκτάσεις, αιγιαλός και παραλία, ποταμοί, λίμνες, ρέματα, καθώς και προστατευόμενες περιοχές
      δ) Περιοχές ελέγχου χρήσεων γης (Π.Ε.Χ.):
      Ως Π.Ε.Χ. νοούνται οι μη πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση, εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, περιοχές, πέριξ των οικιστικών περιοχών ή των περιοχών παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, που δεν εμπίπτουν στις προηγούμενες κατηγορίες.
      Για τις περιοχές αυτές καθορίζονται ειδικοί περιορισμοί στις χρήσεις γης και στους όρους δόμησης, ώστε να αποφεύγονται πιθανές μεταξύ τους συγκρούσεις και ανεξέλεγκτη κατανάλωση φυσικών πόρων.
      Τι ισχύει με τις Χρήσεις Γης;
      Μετά από την έγκριση των Τ.Π.Σ., κάθε οικιστική, παραγωγική ή άλλη ανάπτυξη επιτρέπεται, μόνον εφόσον είναι συμβατή με τις χρήσεις γης και τους λοιπούς όρους και περιορισμούς που καθορίζονται με αυτά.
      Σε περιοχές που έχουν ήδη πολεοδομηθεί, οι χρήσεις γης που καθορίζονται με τα Τ.Π.Σ., κατισχύουν αυτών που είχαν καθορισθεί με το ρυμοτομικό σχέδιο.
      Το Τ.Π.Σ. δύναται επίσης να τροποποιεί και να αναδιαμορφώνει τους ισχύοντες όρους δόμησης.
      Γιατί τα ΤΠΣ είναι ισχυρά εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού;
      Γιατί η έγκριση τους γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων και τον έλεγχο από το ΣτΕ.
      Επίσης με τα ΤΠΣ:
      Οριοθετούνται προσωρινά οι οριογραμμές των υφιστάμενων, εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών, υδατορεμάτων. Εγκρίνεται η προκαταρκτική μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας στις περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει γεωλογική μελέτη. Τροποποιούνται τα Όρια και οι ρυθμίσεις εγκεκριμένων Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου. Ποιες περιοχές θα πολεοδομούνται;
      Οι μελέτες των ΤΠΣ καθορίζουν τις προς πολεοδόμηση περιοχές, τα όρια πολεοδομικών ενοτήτων και τη γενική πρόταση πολεοδομικής οργάνωσής τους, ήτοι οι επιτρεπόμενες εντός αυτών κατηγορίες χρήσεων γης, γενικών, και, κατά περίπτωση, ειδικών, η πυκνότητα, ο συντελεστής δόμησης, μέσος σε επίπεδο πολεοδομικής ενότητας, και δυνητικά και τελικός για συγκεκριμένα τμήματα της πολεοδομικής ενότητας, και οι λοιποί όροι και περιορισμοί δόμησης, καθώς και η γενική εκτίμηση των αναγκών κάθε πολεοδομικής ενότητας σε κοινόχρηστους χώρους, κοινωφελείς εξυπηρετήσεις και εν γένει δημόσιες υποδομές και δίκτυα.
      Τι γίνεται με τα όρια των οικισμών που «κατέπεσαν» με απόφαση του ΣτΕ;
      Οι οικισμοί προ του 1923 ή με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων μπορούν να οριοθετούνται όταν δεν είναι οριοθετημένοι και μπορούν να καθορίζονται ως περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    2. Αρθρογραφία

      GTnews

      Σε κλίμα εορταστικό και με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η επίσημη έναρξη της λειτουργίας του γραφείου EIT Digital στην Αθήνα, στο πλαίσιο της εκδήλωσης ‘EIT Digital: Taking Greece’s Digital Transformation to the next level’ που διοργάνωσε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε συνεργασία με τη διοίκηση του EIT Digital στις Βρυξέλες, στις 17 Ιανουαρίου. Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση που μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η εκδήλωση σηματοδότησε την εκκίνηση μιας σημαντικής πρωτοβουλίας για την Αθήνα, και ευρύτερα για τη χώρα μας, καθώς το EIT Digital του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Έρευνα και την Τεχνολογία (ΕΙΤ)- το μεγαλύτερο οικοσύστημα καινοτομίας στην Ευρώπη που συνδέει εταιρείες, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και start-ups προκειμένου να προωθήσει την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και προϊόντων στον ψηφιακό τομέα- επεκτείνεται για να αποκτήσει ένα ισχυρό ελληνικό σκέλος. Tο έργο της ανοικοδόμησης της κοινότητας αυτής στον ελληνικό χώρο έχει αναλάβει το ΕΠΙΣΕΥ του ΕΜΠ με το όραμα να συμβάλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας προωθώντας την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και συνεργατικές δράσεις που προσφέρει η καθοδήγηση και ο διάλογος με ένα δυνατό ευρωπαϊκό φορέα.
      Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο οποίος υπογράμμισε τη σημασία της λειτουργίας του γραφείου της EIT Digital στην Αθήνα, καθώς θα δώσει την ευκαιρία να δημιουργηθούν νέες γέφυρες συνεργασίας μεταξύ της ερευνητικής- ακαδημαϊκής κοινότητας, του επιχειρηματικού κόσμου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ώστε να ανθίσουν νέες καινοτόμες ιδέες και να αναπτυχθούν νέα ψηφιακά εργαλεία. «Τα τελευταία χρόνια, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους έχει συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη ενός συστήματος καινοτομίας στη χώρα μας. Ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης συνεχίζουμε δυναμικά την προσπάθεια αυτή, ενδυναμώνοντας το ψηφιακό άλμα της Ελλάδας στο μέλλον», τόνισε ο κ. Παπαστεργίου χαρακτηριστικά.
      To κοινό καλωσόρισαν ο Διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ, Δρ Άγγελος Αμδίτης μαζί με τον Federico Menna, CEO της ΕIT Digital, φορέα που από το 2010 που δημιουργήθηκε, επενδύει σε στρατηγικούς τομείς για την επιτάχυνση της αγοράς και την κλιμάκωση των τεχνολογιών ψηφιακής έρευνας (deep tech), επικεντρώνοντας στις κύριες κοινωνικές προκλήσεις της Ευρώπης: Ψηφιακή Τεχνολογία, Ψηφιακές Πόλεις, Ψηφιακή Βιομηχανία, Ψηφιακή Ευημερία και Ψηφιακή Χρηματοοικονομική με όλες τις εφαρμογές τους μεταξύ άλλων στου τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, της διακυβέρνησης. Χαιρετισμό απεύθυναν επίσης ο πρύτανης του ΕΜΠ, καθ. Ι. Χατζηγεωργίου, και ο πρόεδρος του ΕΠΙΣΕΥ, καθ Ιωάννης Ψαρράς. Ο πρύτανης του ΕΜΠ τόνισε ότι υπάρχει ένα τεράστιο δυναμικό από υψηλής ποιότητας έρευνα και τεχνογνωσία στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, και είναι επείγουσα η ανάγκη να μετατραπεί αυτή η γνώση σε χειροπιαστά οφέλη για την τοπική αγορά, την οικονομία και την κοινωνία. Σημείωσε ότι στον ακαδημαϊκό χώρο σήμερα έχει ξεκινήσει η μετάβαση προς μια κουλτούρα καινοτομίας και συνεργασίας καθώς το ΕΜΠ και το ΕΠΙΣΕΥ αναζητούν νέους τρόπους σύνδεσης με την επιχειρηματική πραγματικότητα, δημιουργούν spin offs και ενθαρρύνουν την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων, στοιχεία που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο μιας κοινωνίας η οποία ετοιμάζεται να καινοτομήσει ψηφιακά.
      Εστιάζοντας στο πλούσιο έργο του ΕΠΙΣΕΥ, ερευνητικού βραχίονα του ΕΜΠ, ο καθηγητής Ιωάννης Ψαρράς, Διευθυντής του Ινστιτούτου, επικεντρώθηκε στα οφέλη που απορρέουν για την ελληνική κοινότητα της ψηφιακής καινοτομίας, από την ανταλλαγή συσσωρευμένης τεχνογνωσίας στον τομέα των ψηφιακών τεχνολογιών.
      Από τη θέση του Διευθυντή Έρευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ, ο εμπνευστής του εγχειρήματος αυτού, και υπεύθυνος υλοποίησης και παρακολούθησης του, ο Δρ Άγγελος Αμδίτης εστίασε στην αναγκαιότητα για ενδυνάμωση της κουλτούρας συνεργασίας στον ελληνικό χώρο και διασύνδεσης του με ευρωπαϊκές δομές. «Στο ΕΠΙΣΕΥ παράγουμε καθημερινά διεθνή αριστεία και υποστηρίζουμε την ψηφιακή καινοτομία μέσα από πρωτοποριακά ερευνητικά αποτελέσματα που μπορούν να έχουν εφαρμογή σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Από τον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών μέχρι τον τομέα της υγείας, του περιβάλλοντος και της κλιματικής κρίσης, η ψηφιακή καινοτομία κρατάει απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας». Τόνισε τη σημασία της ψηφιακής καινοτομίας ως βασικό πυλώνα της πορείας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και απέδειξε πώς στη σύγχρονη πραγματικότητα η ψηφιακή καινοτομία περνάει μόνο μέσα από τη συνεργασία.
      Η ομιλία της Elena Contioso-Fleming, Interim Regional Director South στο EIT Digital παρουσίασε χειροπιαστά στοιχεία για το έργο και τις δράσεις του EIT Digital, φορέα που από το 2010 που δημιουργήθηκε, επενδύει σε στρατηγικούς τομείς για την επιτάχυνση της αγοράς και την κλιμάκωση των τεχνολογιών ψηφιακής έρευνας (deep tech), επικεντρώνοντας στις κύριες κοινωνικές προκλήσεις της Ευρώπης: Ψηφιακή Τεχνολογία, Ψηφιακές Πόλεις, Ψηφιακή Βιομηχανία, Ψηφιακή Ευημερία και Ψηφιακή Χρηματοοικονομική με όλες τις εφαρμογές τους μεταξύ άλλων στου τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, της διακυβέρνησης. Οι δράσεις του EIT Digital περιλαμβάνουν προγράμματα εκπαίδευσης, επιχειρηματικής επιτάχυνσης για start-ups, έρευνα και καινοτομία, καθώς και στήριξη για την ανάπτυξη ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι το EIT Digital έχει υποστηρίξει περισσότερα από 780 start-ups και scale-ups για διεθνή ανάπτυξη, περισσότερες από 250 επιχειρηματικές προσπάθειες και έχει εκκινήσει περισσότερα από 540 προϊόντα και υπηρεσίες εμπορικά.
      Ελληνικές επιχειρήσεις και φορείς που είναι μέλη του οικοσυστήματος έδωσαν το παρόν στην εκδήλωση και ηγήθηκαν της συζήτησης που ακολούθησε στο πάνελ με τίτλο «Mobilizing a Dynamic Greek innovation Ecosystem, Open and Connected». Στο πάνελ συμμετείχαν οι Μ.Πουρνάρη, COO of EDIH Health Hub & Intl Growth Mgr στο JOIST Innovation, ο Π.Παπαγεωργίου, Innovation Division Director at Hellenic Development Bank (HDB), ο Χ.Μυγδάλης, Group Chief Digital Officer στη Eurobank, ο Φ.Ζακόπουλος Managing Partner στο Found.ation και ο Γ.Μιχαλίτσης, New Ventures, Cyber and Data Intelligence Director στη Netcompany-Intrasoft. Το πάνελ συντόνισε ο Ο.Τρασανίδης, Managing Director - EIT Hub Silicon Valley, θέτοντας κάποια καίρια ερωτήματα για την ελληνική πραγματικότητα. Ποιές είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην πορεία τους πρός τον τεχνολογικό και ψηφιακό μετασχηματισμό; Ποιός ο ρόλος των χρηματοδοτικών μηχανισμών;
      Η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αναδύεται ως κλειδί που μπορεί να επιταχύνει την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών. Σε αυτή την πορεία, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν καινοτόμα σχήματα χρηματοδότησης που ανταποκρίνονται στις συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες του τοπίου και να αντιμετωπιστούν ζητήματα διαλειτουργικότητας συστημάτων και δεδομένων που προκύπτουν και που είναι ζωτικά για την αποδοτικότητα των ψηφιακών υπηρεσιών και τη βιωσιμότητα των ψηφιακών υποδομών. Χρηματοπιστωτικοί φορείς όπως η HDB μπορούν να προάγουν την καινοτομία μέσω δημιουργικών οικονομικών μέσων και εργαλείων αξιολόγησης επιχειρηματικών ευκαιριών, μειώνοντας τους κινδύνους και τα επιχειρηματικά ρίσκα. Κορυφαίοι παροχείς ψηφιακών υπηρεσιών όπως η Eurobank μπορούν να στηρίξουν τις ελληνικές ΜΜΕ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της ψηφιακής ενσωμάτωσης μέσω στρατηγικών πρωτοβουλιών, εκπαίδευσης και συνεργασιών.
      Τα ζητήματα εμπιστοσύνης που εμποδίζουν τις ελληνικές startups καλούν για συνεργατικά μέτρα ενίσχυσης της αξιοπιστίας τους. Τέλος φορείς και συνεργατικοί σχηματισμοί όπως το iED/ Joist park & Found.ation αναμένεται να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στην πορεία προς την ενσωμάτωση της ψηφιακής καινοτομίας, προσφέροντας το κατάλληλο περιβάλλον για να αξιοποιηθούν τα πλούσια ερευνητικά αποτελέσματα που παρέχουν τα ερευνητικά ιδρύματα και τα πανεπιστήμια της χώρας. Στην κατάμεστη αίθουσα του InnovAthens παρευρέθηκαν εξέχοντες εκπρόσωποι της πολιτικής, ακαδημαϊκής, ερευνητικής και επιχειρηματικής κοινότητας που ενημερώθηκαν για τους στόχους της πρωτοβουλίας. «Η καλλιέργεια και η ενδυνάμωση μιας συνεργατικής κουλτούρας στο ελληνικό γίγνεσθαι εμφανίζεται σήμερα ώς προϋπόθεση για την ανάδυση της ψηφιακής καινοτομίας και επιτάχυνση της τεχνολογικής μετάβασης στο νέο μοντέλο της βιομηχανίας 4.0» δήλωσε ο Δρ Αμδίτης προσκαλώντας την ελληνική κοινότητα, επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα, πανεπιστήμια, εταιρείες, clusters, δημόσιους οργανισμούς κ.α να αγκαλιάσουν το εγχείρημα αυτό, συμμετέχοντας ως μέλη στην κοινότητα της ΕΙΤ Digital. Η εκδήλωση έκλεισε με το εορταστικό τελετουργικό της κοπής κορδέλας.
      Το γραφείο της ΕΙΤ Digital στην Αθήνα, θα λειτουργήσει στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      H ρύθμιση των όρων και των προϋποθέσεων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης καθορίζεται από τις διατάξεις της ΚΥΑ 46526/2020 (ΦΕΚ 3049/Β’/22.07.2020).
      Χώροι στους οποίους απαγορεύεται η προβολή υπαίθριας διαφήμισης Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης απαγορεύεται στους εξής χώρους:
      α) Σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και στις ζώνες προστασίας γύρω από αυτούς, σε παραδοσιακούς οικισμούς, στον περιβάλλοντα χώρο τους, καθώς και σε τόπους που χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      β) Σε μνημεία, στον περιβάλλοντα χώρο τους ή και στις ζώνες προστασίας τους και παραδοσιακά κτίρια, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      γ) Σε κτίρια στα οποία στεγάζονται δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες των ΟΤΑ και άλλων Ν.Π.Δ.Δ.
      δ) Σε κοιμητήρια, κτίρια ιερών ναών κάθε θρησκείας και δόγματος καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο τους.
      ε) Σε επιφάνειες τεχνικών έργων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 2190/1994, όπως τοίχοι αντιστήριξης, γέφυρες, σήραγγες, το κατάστρωμα δρόμων και πεζοδρομίων καθώς και στύλοι και υποσταθμοί εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας.
      στ) Σε στοές κτιρίων.
      ζ) Σε πινακίδες δημόσιας πληροφόρησης, σε πινακίδες οδικής σήμανσης και στους φωτεινούς σηματοδότες οδικής κυκλοφορίας.
      η) Σε χώρους που απαγορεύεται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν. 2696/1999 (Α΄ 57), όπως ισχύει.
      θ) Σε εκτάσεις που προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 3 του Ν. 998/1979 (Α΄289), όπως ισχύει, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που ορίζουν ειδικώς οι οικείες διατάξεις.
      Χώροι στους οποίους επιτρέπεται η υπαίθρια διαφήμιση Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης επιτρέπεται να διενεργείται μόνο μέσα σε ειδικά διαμορφωμένα πλαίσια (διαφημιστικά πλαίσια), τα οποία τοποθετούνται στους χώρους που έχουν καθοριστεί για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 4 του άρθρου 3 και των διατάξεων του άρθρου 5 του Ν. 2946/2001.
      Η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων και οι προδιαγραφές κατασκευής τους διέπονται από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον ν. 2946/2001, καθώς και από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με τα επόμενα άρθρο της παρούσας απόφασης.
      Έτσι οι χώροι στους οποίους επιτρέπονται οι υπαίθριες διαφημίσεις είναι:
      Πλατείες και πεζόδρομοι Στέγαστρα στάσεων συγκοινωνιών Χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών Στάδια Περίπτερα (εκτός από κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους) Περιφράξεις οικοπέδων Γήπεδα εκτός σχεδίου  
      Καθορισμός των προδιαγραφών κατασκευής των διαφημιστικών πλαισίων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης και γενικοί όροι τοποθέτησής τους 1. Τα διαφημιστικά πλαίσια αποτελούνται από ωφέλιμη επιφάνεια και σκελετό (κορνίζα) που συγκρατεί την επιφάνεια αυτή. Η ωφέλιμη επιφάνεια επιτρέπεται να έχει διαστάσεις πολλαπλάσιες του παραλληλόγραμμου 0,70 m x 1,05 m (μονάδα) και μέχρι 32 μονάδες συνολικά, ανάλογα με τη θέση που τοποθετείται το διαφημιστικό πλαί­σιο κατά τα οριζόμενα κατωτέρω. Όταν τοποθετούνται οι μονάδες σε σειρές, ο αριθμός των μονάδων κάθε σειράς πρέπει να είναι ίσος. Το κάτω μέρος του διαφημιστικού πλαισίου, με εξαίρεση τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» και «ΡΑΚΕΤΑ» πρέπει να απέχει από το έδαφος το πολύ 0,20m. Ο σκελετός του διαφημιστικού πλαισίου (κορνίζα) πρέπει να έχει μέγιστο πλάτος μέχρι 0,20m.
      2. Τα διαφημιστικά πλαίσια επιτρέπεται να είναι κατασκευασμένα είτε από γαλβανισμένα χαλυβδοελάσματα, είτε από προφίλ αλουμινίου ή από άλλο ανθεκτικό υλικό, καθώς επίσης και από συνδυασμό των προαναφερομένων υλικών. Εσωτερικά πρέπει να φέρουν ενίσχυση έτσι ώστε να εξασφαλίζεται τόσο η απόλυτη σταθερότητα σε πλευρικές ανεμοπιέσεις όσο και το αμετάθετο της κατασκευής.
      3. Η βαφή τους πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η διάρκεια και η σταθερότητά της.
      4. Η στήριξη των σταθερών διαφημιστικών πλαισίων στο έδαφος επιτυγχάνεται με εγκιβωτισμό των κατακόρυφων στοιχείων σε βάση από σκυρόδεμα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται η σταθερή πάκτωσή τους. Η στήριξη των κινητών διαφημιστικών πλαισίων επιτρέπεται να γίνεται με την τοποθέτηση νεκρών φορτίων στη βάση τους, αντί για την πάκτωσή τους στο έδαφος. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η τοποθέτηση αντηρίδων.
      5. Για κάθε διαφημιστικό πλαίσιο, υποβάλλεται στον οικείο Δήμο υπεύθυνη δήλωση, υπογεγραμμένη από πολιτικό μηχανικό, με την οποία πιστοποιείται η στατική επάρκεια του διαφημιστικού πλαισίου.
      6. Προκειμένου για φωτεινά ή φωτιζόμενα διαφημιστικά πλαίσια, η ηλεκτρολογική εγκατάσταση, πρέπει να φέρει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την ασφαλή λειτουργία της (ασφάλειες, αντιηλεκτροπληξιακοί αυτόματοι διακόπτες, γειώσεις κ.λπ.).
      7. Στα φωτιζόμενα ή φωτεινά διαφημιστικά πλαίσια, η προβολή των διαφημιστικών μηνυμάτων πραγματοποιείται είτε μέσω αφισών είτε μέσω συστημάτων προβολής σύγχρονης τεχνολογίας οπισθίου φωτισμού (digital) ή με δίοδο εκπομπή φωτός (LED) ή μέσω βίντεο ή με συχνότητα εναλλαγής μηνυμάτων όχι μικρότερη των είκοσι (20) δευτερολέπτων ανά μήνυμα. Στα πλαίσια αυτά, η ένταση του φωτισμού δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει κατά περισσότερο από 250 κηρία την ανώτατη ένταση φωτός που υπάρχει στο δημόσιο χώρο στον οποίο βρίσκονται, ώστε να μην προκαλούν θάμβωση στους χρήστες της οδού. Για την ηλεκτροδότηση των διαφημιστικών πλαισίων που επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα, υποβάλλονται προς τον αρμόδιο φορέα/ πάροχο υπεύθυνες δηλώσεις αδειούχου εγκαταστάτη, υπογεγραμμένες από διπλωματούχο ηλεκτρολόγο ή μηχανολόγο μηχανικό.
      8. Στα διαφημιστικά πλαίσια που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 30m από δασικές εκτάσεις ή εκτάσεις με πλούσια βλάστηση, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν υλικά με πυραντοχή μικρότερη των 240 λεπτών (RF-240).
      9. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες επιφάνειες, τοποθετημένες σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέλιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση 3,00m και μέγιστη οριζόντια 4,00m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας της ωφέλιμης επιφάνειας πρέπει να είναι τουλάχιστον 2,5m, ενώ το ανώτατο ύψος αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,50m από το γύρω φυσικό έδαφος.
      10. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΡΑΚΕΤΑΣ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες ωφέλιμες επιφάνειες, τοποθετημένες αντικριστά σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέ­λιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση έως 2,00m και μέγιστη οριζόντια έως 1,30m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας των ωφέλιμων επιφανειών πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,70m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      11. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΥΡΓΟΣ» είναι κυλινδρικά ή τριγωνικά, επιτρέπεται να φέρουν έως τρεις ωφέλιμες επιφάνειες με μέγιστη διατομή 1,50m2 και μέγιστο ύψος 4,20m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      12. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στο οδόστρωμα των οδών, στις διαχωριστικές νησίδες, στις νησίδες ασφαλείας και στο οδόστρωμα των οδών παρόδιας εξυπηρέτησης, στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, στον οδηγό τυφλών και στα κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες και σκάφες), ακόμη και όταν αυτά δεν έχουν διαμορφωθεί.
      13. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων μπροστά από καταστήματα, εμπορικές επιχειρήσεις και κατοικίες, όταν επηρεάζεται ο φωτισμός τους, η θέα τους ή η πρόσβαση σε αυτά.
      14. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων ή κατασκευών που προκαλούν ενόχληση στους χρήστες των κοινοχρήστων χώρων και τους ενοίκους των παρακείμενων κτιρίων, με δονήσεις, θορύβους ή φωτισμό ανώτερο από τα επιτρεπόμενα όρια της παρ. 7.
      15. Τα διαφημιστικά πλαίσια στα γήπεδα εκτός σχεδίου, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε ακτίνα τουλάχιστον 1.000m από άλλο διαφημιστικό πλαίσιο.
      16. Η διαφήμιση επικολλάται ή απεικονίζεται στην επιφάνεια των πλαισίων - στοιχείων. Διαφημίσεις που εξέχουν από την επιφάνεια αυτή καθ΄ οποιονδήποτε τρόπο ή είναι ανάγλυφες, απαγορεύονται.
      17. Οι διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) καθώς και τυχόν άλλες ειδικές διατάξεις που επιβάλλουν επιπλέον προϋποθέσεις, περιοριστικούς όρους και προδιαγραφές τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων, συνεχίζουν να ισχύουν.
      Επιτρεπόμενοι τύποι και μεγέθη διαφημιστικών πλαισίων ανάλογα με τη θέση τοποθέτησής τους Ανάλογα με το χώρο που έχει καθοριστεί σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του ν. 2946/2001 για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, ο τύπος του διαφημιστικού πλαισίου, το μέγεθος και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις τοποθέτησης τους, καθορίζονται ως εξής:
      ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Πλατείες - Πεζόδρομοι
      Στις πλατείες και στους πεζόδρομους επιτρέπεται η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων των προβλεπομένων στο προηγούμενο άρθρο με τους ακόλουθους σωρρευτικούς όρους και προϋποθέσεις:
      α) Κάθε τμήμα του πλαισίου πρέπει να απέχει τουλάχιστον 2,00 μέτρα από το άκρο του ασφαλτοτάπητα κάθε μη πεζοδρομημένης οδού που εφάπτεται στον πεζόδρομο.
      β) Η κορνίζα της ωφέλιμης επιφάνειάς τους πρέπει να απέχει από τη ρυμοτομική γραμμή τουλάχιστον 2,50m.
      γ) Το πλαίσιο τοποθετείται σε θέση και κατά τρόπο που δεν παρεμποδίζει την κυκλοφορία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία, την κυκλοφορία των οχημάτων που εισέρχονται ή εξέρχονται στον πεζόδρομο καθώς και την πρόσβαση στα κτίρια που έχουν πρόσοψη σε αυτόν.
      δ) Δεν παρεμποδίζεται η ορατότητα των πινακίδων σήμανσης και των φωτεινών σηματοδοτών.
      ε) Τα διαφημιστικά της παρούσας πρέπει, για λόγους ασφαλείας των πολιτών και δημοσίου συμφέροντος, να έχουν:
      εα) Εγκαταστημένο φωτιστικό σύστημα τέτοιο ώστε να εξασφαλίζεται η φωτεινότητα του περιβάλλοντος χώρου σε ακτίνα τουλάχιστον 1,5 μ περιμετρικά της κατασκευής και
      εβ) Υποδομές για πλήκτρο επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης δυνάμενο να συνδεθεί με αρμόδια υπηρεσία, καθώς και κέντρο διαμοιρασμού ασύρματου δικτύου (Hot Spot WiFi).
      Τα διαφημιστικά πλαίσια που τοποθετούνται στις πλατείες επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα μηνύματα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ. 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 3, εκτός αν άλλως έχει προβλεφθεί για τη συγκεκριμένη θέση με την απόφαση καθορισμού χώρων για υπαίθρια διαφήμισης της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2946/2001.
      Β. Λοιποί κοινόχρηστοι χώροι.
      Σε πάρκα, άλση, στον αιγιαλό και την παραλία και γενικά σε κάθε άλλο κοινόχρηστο χώρο, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων, τόσο μέσα στους κοινόχρηστους αυτούς χώρους, όσο και κατά μήκος του ορίου τους. Προκειμένου για κατοικημένες περιοχές, η απαγόρευση τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων κατά μήκος του ορίου, καταλαμβάνει σε κάθε περίπτωση όλη την έκταση του πλησιέστερου προς το όριο αυτό πεζοδρομίου της οδού.
      Γ. Στέγαστρα στάσεων.
      Η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στα στέγαστρα στάσεων αναμονής των αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών που βρίσκονται σε οδούς ταχείας κυκλοφορίας, στα εκτός κατοικημένης περιοχής τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών, καθώς και στα, εντός κατοικημένης περιοχής, τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών που το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας για τα επιβατηγά οχήματα είναι ανώτερο των 70 χλμ/ώρα, επιτρέπεται μόνο στην παράλληλη, προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι η πλευρά αυτή ή τμήμα της προβλέπεται να είναι κλειστό.
      Η διαφήμιση επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών, εφόσον δεν είναι κάθετες προς τον άξονα οποιασδήποτε άλλης οδού. Στις λοιπές περιπτώσεις επιτρέπεται η τοποθέτηση πλαισίων στην αντίθετη, προς την κατεύθυνση της κυκλοφορίας, πλευρά των στεγάστρων, μεγίστων διαστάσεων 1,40 m (οριζόντια διάσταση) επί 2,00 m (κατακόρυφη διάσταση), καθώς και στην, παράλληλη προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι οι πλευρές αυτές ή τμήμα αυτών προβλέπεται να είναι κλειστά.
      Όταν τοποθετούνται πλαίσια σε δύο πλευρές των στεγάστρων πρέπει στην πλάτη αυτών να εξασφαλίζεται ελεύθερη δίοδος μήκους τουλάχιστον ενός (1) μέτρου καθ΄ όλο το ύψος αυτής. Η προβολή της διαφήμισης επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών. Τα ανωτέρω διαφημιστικά πλαίσια, επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα διαφημιστικά μηνύματα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις παρ. 5, 6, 7, 8 του άρθρου 3 του παρόντος.
      2. ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Περιφράξεις οικοπέδων
      α) Οι διαστάσεις της ωφέλιμης επιφάνειας των διαφημιστικών πλαισίων που τοποθετούνται επί των περιφράξεων των οικοπέδων, είναι ακέραια πολλαπλάσια της μονάδας 0,70 Χ 1,05m, με μέγιστο όριο τις 32 μονάδες συνολικά, μέγιστο μήκος τα 11,20m (16 Χ 0,70m) και μέγιστο ύψος 2,10m (2 Χ 1,05m).
      β) Τα διαφημιστικά αυτά πλαίσια, τοποθετούνται υποχρεωτικά κατά μήκος της οικοδομικής γραμμής (με τήρηση των υποχρεωτικών στοών και πρασιών), παράλληλα και ευθύγραμμα με αυτή και όχι σε τεθλασμένες γραμμές.
      γ) Τα διαφημιστικά πλαίσια στις περιφράξεις οικοπέδων, δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Β. Γήπεδα εκτός σχεδίου
      α) Σε γήπεδα εκτός σχεδίου επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων τύπου «ΠΙΖΑ» ύστερα από άδεια που χορηγείται σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2946/2001 και υπό την προϋπόθεση τήρησης των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 2696/1999.
      β) Δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Γ. Ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις κτιρίων.
      Στις ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις των κτιρίων, επιτρέπονται μόνον εικαστικές παρεμβάσεις μη εμπορικού χαρακτήρα, χρηματοδοτούμενες από χορηγίες. Ο χορηγός επιτρέπεται να εμφανίζει σε αυτές την επωνυμία ή το λογότυπό του, σε επιφάνεια όχι μεγαλύτερη από το 2,5% της συνολικής επιφάνειας της εικαστικής παρέμβασης. Η πράξη αυτή αποτελεί διαφήμιση και υπόκειται σε τέλος κατά τις ισχύουσες διατάξεις.
      Διαφημιστικά πλαίσια σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών και σε στάδια και περίπτερα   1. Οι διαφημίσεις σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών καθώς και σε στάδια, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε πλαίσια και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 της παρούσας, καθώς και οι διατάξεις της περ. (α) της παρ. 2 Α του προηγούμενου άρθρου. Οι ειδικότερες προδιαγραφές των πλαισίων, οι λοιποί όροι και οι προϋποθέσεις, καθορίζονται από τον φορέα στον οποίο ανήκει η εκμετάλλευση των ανωτέρω χώρων. 2. Στα περίπτερα επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημίσεων φωτεινών ή μη, σε πλαίσιο ύψους 0,40m από τη βάση της στέγης του περιπτέρου. Το πλαίσιο αυτό δεν δύναται να προεξέχει πέραν των επιτρεπόμενων διαστάσεων της βάσης του περιπτέρου. Επί των κινητών προστεγασμάτων (τεντών), χρώματος μπεζ ή λευκού, επιτρέπεται η εκτύπωση διαφημιστικού μηνύματος, μέγιστης νοητής διάστασης 0,75m (κατακόρυφη διάσταση) επί 1,8 m (οριζόντια διάσταση), το οποίο πρέπει να είναι ιδίου περιεχομένου ή σε απόλυτη συνάφεια με αυτό που προβάλλεται στο πλαίσιο του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Η διαφήμιση επί του προστεγάσματος επιτρέπεται να είναι φωτιζόμενη και να προβάλλεται επί των τεσσάρων πλευρών αυτού.
      Η ως άνω ρύθμιση δεν εφαρμόζεται σε περίπτερα που βρίσκονται σε κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους.
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ανακοινώθηκε η έναρξη της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, το θέμα του οποίου για το 2024 είναι “Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική”.
      Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier 2024 επιβραβεύει αρχιτεκτονικά έργα, αστικές και αγροτικές αναπτύξεις που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια και προωθούν την αρχιτεκτονική σε αρμονία με τη φύση, που εκτιμούν την τοπική ταυτότητα, την ιστορία και τη χειροτεχνία μέσω της συνετής χρήσης αρχών κοινής λογικής, φυσικών υλικών και τεχνικών κατασκευής μακράς διάρκειας και απευθύνεται σε αρχιτέκτονες, πολεοδόμους, τεχνίτες και κατασκευαστές κάθε είδους.
      Σημαντικές πληροφορίες:
      Προθεσμία παραλαβής συμμετοχών: 30 Απριλίου 2024
      Συνεδρίαση της κριτικής επιτροπής στις Βρυξέλλες: 28 & 29 Ιουνίου 2024
      Τελετή απονομής βραβείων & έναρξη έκθεσης στις Βρυξέλλες :26 Οκτωβρίου 2024
      Για περισσότερες πληροφορίες και για υποβολή αίτησης για συμμετοχή στον διαγωνισμό δείτε ΕΔΩ
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με Βεβαίωση Μηχανικού γίνονται πλέον οι εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται Οικοδομική Άδεια ή Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας, σύμφωνα με την τροποποίηση του άρθρου 30 του Ν.4495/17 με το Ν. 4759/20 (ΦΕΚ 245/Α/9.12.2020).
      Όμως σε πολλές περιοχές όπως είναι οι Κυκλάδες, το Πήλιο, τα νησιά και άλλες προστατευόμενες περιοχές, παραδοσιακοί οικισμοί και ιστορικοί τόποι ισχύουν ειδικά πολεοδομικά διατάγματα και για αυτό απαιτείται η έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες πριν την εκτέλεση των εργασιών. Γι’ αυτό το λόγο, οι πολίτες στην περίπτωση που θέλουν να κάνουν μια μικροεπισκευή ή ανακαίνιση, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και να απευθύνονται στον αρμόδιο μηχανικό για να είναι σίγουροι ότι οι εργασίες που θα προβούν είναι καθόλα νόμιμες.
      Ποιες είναι οι εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας και πρέπει να εκδοθεί βεβαίωση μηχανικού;
      α) εργασίες εσωτερικών χρωματισμών, μικρών επισκευών θυρών και παραθύρων ή μεμονωμένων επισκευών για λόγους χρήσης και υγιεινής
      β) μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου, καθώς και κατασκευές που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων
      γ) εξωτερικοί χρωματισμοί ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      δ) συντήρηση, επισκευή, διασκευή ή και τμηματική αντικατάσταση εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων
      ε) αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων και υαλοπινάκων στο ίδιο άνοιγμα
      στ) συντήρηση και επισκευή στεγών ή δωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      ζ) μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μ. από το φυσικό έδαφος
      η) τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λεβήτων αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε υφιστάμενα κτίρια, εγκατάσταση συστοιχίας επιτοίχιων λεβήτων αερίου για θέρμανση
      θ) τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων
      ι) εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, χωρίς χρήση ικριωμάτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», καθώς και εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      ια) τοποθέτηση ή εγκατάσταση εξοπλισμού σε κτίρια, όπως ντουλάπες, αγάλματα, σιντριβάνια, εικονοστάσια, πάγκοι και τραπέζια, ή πρόχειρα καταλύματα ζώων επιφάνειας έως τρία (3) τ.μ. σε ακαλύπτους χώρους οικοπέδων και γηπέδων
      ιβ) κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε ακάλυπτους χώρους οικοπέδων ή γηπέδων
      ιγ) κατασκευή πέργκολας με ή χωρίς προσωρινά σκίαστρα επιφανείας έως πενήντα (50) τ.μ., εφόσον δεν απαγορεύεται από ειδικές διατάξεις που ισχύουν στην περιοχή
      ιδ) κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), αντηρίδες και πεζούλια σε ακαλύπτους χώρους οικοπέδων και γηπέδων
      ιε) τοποθέτηση προσωρινών σκιάστρων, περσίδων, προστεγασμάτων και τεντών
      ιστ) διάστρωση δαπέδου ακάλυπτου χώρου με την προϋπόθεση, ότι αυτή δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) του ακάλυπτου χώρου
      ιζ) διαμόρφωση εδάφους έως 0,80 μ. από το φυσικό έδαφος
      ιη) κατασκευές εντός οικοπέδου-γηπέδου για τη δημιουργία χώρων εισόδου στα οικόπεδα και γήπεδα, ύψους έως δυόμισι (2,50) μ., πλάτους έως δυόμισι (2,50) μ. βάθους έως ένα (1.00) μ.
      ιθ) κατασκευές για την τοποθέτηση μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος
      κ) φωτοβολταϊκά συστήματα πάνω σε κτίρια και για ισχύ συστημάτων έως και 100kW.
      κα) κατασκευές υπόγειων βάσεων από οπλισμένο σκυρόδεμα για την έδραση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού
      κβ) κατασκευές για την εγκατάσταση υποδομής και τοποθέτηση συσκευών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, χωρίς να απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση.
      Τι ακριβώς αφορά αυτή η ηλεκτρονική βεβαίωση;
      Πριν την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών, συντάσσεται υποχρεωτικά ηλεκτρονική βεβαίωση αρμόδιου μηχανικού, που εκδίδεται από πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), ότι στην περιοχή του ακινήτου για τις παραπάνω εργασίες δεν απαιτείται έγκριση από κάποιον φορέα.
      Τι γίνεται όταν απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς;
      Σε περίπτωση που απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα (Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, Εφορεία Αρχαιοτήτων, Δασαρχείο κ.λπ.) γίνεται ενημέρωση φακέλου με τις παραπάνω εγκρίσεις. Τη διεκπεραίωση της διαδικασίας λήψης των εν λόγω εγκρίσεων καθώς και τυχόν μελέτες που απαιτείται να συνταχθούν αναλαμβάνει ο μηχανικός.
      Ποιοι είναι δηλαδή οι φορείς που πρέπει να γνωμοδοτήσουν πριν από κάθε εργασία;
      Οι φορείς που πρέπει να γνωμοδοτήσουν κατά περίπτωση είναι: το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, η Αρχαιολογία, το Δασαρχείο και άλλοι.
      Όμως το θέμα αφορά κυρίως τη γνωμοδότηση του Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου για τις εξής περιπτώσεις:
      Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια, οικόπεδα ή γήπεδα, που βρίσκονται σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους, αρχαιολογικούς χώρους, σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή χώρους των οποίων έχει ήδη κινηθεί ή ολοκληρωθεί η διαδικασία κήρυξής τους ως διατηρητέων με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, καθώς και σε όμορα με αυτά ή έναντι αυτών κτίρια ή γήπεδα. Για εργασίες που διαφοροποιούν το κτίριο από τα μορφολογικά στοιχεία και την τυπολογία που επιβάλλεται με ειδικές διατάξεις που έχουν θεσπιστεί ανά περιοχή, προστατευόμενη ή μη. Για κάθε οικοδομική εργασία σε απόσταση μικρότερη των εκατό μέτρων από τη γραμμή παραλίας ή με πρόσωπο σε βασικούς κυκλοφοριακούς άξονες (Βασικό-Δευτερεύον-Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο και Πρωτεύον Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο). Για όλες τις νησιωτικές περιοχές αρμοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, πέραν των ανωτέρω περιπτώσεων, είναι αρμόδια για την έγκριση των αρχιτεκτονικών μελετών για κάθε οικοδομική εργασία σε ακίνητα, κείμενα εκτός ορίων οικισμού ή σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων. Τι πρέπει να προσέξουμε για να μην είναι αυθαίρετες οι κατασκευές; α) όλες οι εργασίες που γίνονται θα πρέπει να μην θίγουν τον σκελετό του κτιρίου και να μην δημιουργούν προβλήματα στη στατικότητα του.
      β) Απαιτείται η έκδοση Άδειας Μικρής Κλίμακας για τις παρακάτω περιπτώσεις:
      Όταν κάνουμε εσωτερική ανακαίνιση ή εσωτερικές επισκευές ή διασκευές Για τους εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων, που κάνουμε με χρήση ικριωμάτων. Όταν κάνουμε αντικατάσταση εξωτερικών κουφωμάτων και υαλοπινάκων σε διαφορετικά ανοίγματα Για τη συντήρηση και επισκευή στεγών ή δωμάτων με χρήση ικριωμάτων. Για τις διαμορφώσεις του εδάφους πάνω από το ένα μέτρο από το φυσικό έδαφος απαιτείται άδεια. Για την τοποθέτηση θερμομόνωσης, τοποθέτηση παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, με τη χρήση ικριωμάτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», καθώς και για εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων με χρήση ικριωμάτων. Για την κατασκευή πέργκολας επιφανείας πάνω από πενήντα (50) τ.μ., σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια και βεράντες ισογείων, καθώς και σε δώματα και εξώστες ανεξαρτήτως εμβαδού. Τι γίνεται με τις ασφαλιστικές εισφορές (ένσημα ΙΚΑ) και την διαχείριση μπαζών;
      Για όλες τις οικοδομικές εργασίες, είτε πρόκειται για εργασίες για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας ή άδειας μικρής κλίμακας είτε όχι, θα πρέπει να γίνεται απογραφή των οικοδομικών εργασιών στον ΕΦΚΑ με την προσκόμιση σχετικού πίνακα, με την απογραφή όλων των εργασιών που πρόκειται να γίνουν για την πληρωμή των ανάλογων εισφορών.
      Επιπλέον σε περίπτωση ύπαρξης οικοδομικών αποβλήτων, συνάπτεται σύμβαση μεταξύ του κυρίου του έργου και εταιρείας εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων, με βάση το Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων που συντάσσεται από τον μηχανικό. Με το πέρας των εργασιών ο ιδιοκτήτης λαμβάνει από την εταιρεία την Βεβαίωση Παραλαβής η οποία πιστοποιεί την ορθή διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ευχαριστούμε Αθήνα. Ευχαριστούμε Ελλάδα. Με τα σπαστά ελληνικά του ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ και αείμνηστος πια, Ζακ Ρογκ, σηματοδοτούσε το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
      Το ημερολόγιο έδειχνε τότε 29 Αυγούστου. Μεσολαβούν δηλαδή άλλοι επτά μήνες μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι ετών ακριβώς από το βράδυ που η χώρα μας παρέδιδε τη σκυτάλη στην Κίνα για το ραντεβού του 2008.
      Ήδη όμως η ηγεσία της χώρας γιορτάζει την επέτειο. Προ ημερών, στη διάρκεια της κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας στο Υπουργείο Αθλητισμού παρόντος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όπως και της προέδρου της οργανωτικής επιτροπής Γιάννας Αγγελοπούλου, έγινε γνωστό πως η Τράπεζα της Ελλάδας, ύστερα από αίτημα του Γιάννη Βρούτση, θα προχωρήσει στην έκδοση συλλεκτικού νομίσματος. «Για να συμβάλει στη συλλογική μνήμη», όπως υποστήριξε ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Σουρνάρας.
      Τι ακριβώς χωρά αυτή η «συλλογική μνήμη» είναι ένα δισυπόστατο ζήτημα. Σήμερα, δύο δεκαετίες αργότερα, εκτός των πανηγυρικών λόγων για το τι είχε καταφέρει η μικρή (σε έκταση) Ελλάδα συνεχίζεται η αναζήτηση των κατάλληλων τρόπων εκμετάλλευσης των (μόνιμων) αθλητικών εγκαταστάσεων που της έμειναν αμανάτι.
      Ένα περίπλοκο πρόβλημα για δυνατούς λύτες που με την πάροδο των χρόνων διογκώθηκε, καθώς το κόστος συντήρησης στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης γιγαντώθηκε. Ορισμένες από τις εγκαταστάσεις δεν έπαψαν να λειτουργούν, σε άλλες δόθηκε λύση μέσα από την παραχώρησή τους, είτε σε ιδιώτες είτε σε συλλόγους, ενώ υπάρχουν κι αυτές που κατέληξαν να σαπίζουν.
      Η λογικότερη των εξηγήσεων; Η προαπαιτούμενη πρόβλεψη για την επαναχρησιμοποίηση όλων των εγκαταστάσεων, ειδικά δε εκείνων που χτίστηκαν από την αρχή, ήταν επιεικώς ανύπαρκτη.
      Το λανθασμένο μοντέλο και το παράδειγμα προς αποφυγή
      Τα βήματα έπρεπε να είναι συγκεκριμένα. Αφότου ακούστηκε το ιστορικό «…is Athens» δια στόματος Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, η Ελλάδα «ανέλαβε την τιμή και την ευθύνη» για το χτίσιμο νέων αθλητικών εγκαταστάσεων. Αυτό άλλωστε προέβλεπε και ο φάκελος υποψηφιότητας που είχε κατατεθεί από την επιτροπή διεκδίκησης των Αγώνων.
      Είχε έτσι την ευκαιρία η χώρα ν’ αποκτήσει σύγχρονα κι αναγκαία στάδια, παντός τύπου, ακολουθώντας το παράδειγμα κυρίως της Αυστραλίας. Αυτό το σχέδιο θα είχε γερή βάση, εάν υπήρχε τουλάχιστον η εκτίμηση για την επόμενη μέρα.
      Δεν θα έπρεπε να είχε προσπεραστεί το γεγονός πως ισχυρότερες οικονομίες παγκοσμίως όπως οι ΗΠΑ είχαν επιλέξει άλλες οδούς. Προκάτ κατασκευές και χρησιμοποίηση ακόμα και χώρων στάθμευσης είχαν προσφέρει λύσεις στην Ατλάντα.
      Ο φουσκωμένος λογαριασμός παραμένει άγνωστος
      Από την ημέρα που ολοκληρώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας και μέχρι σήμερα ουδείς είναι βέβαιος επί του ακριβούς ποσού που δαπανήθηκε για την κατασκευή των εγκαταστάσεων – όπως και των υπόλοιπων έργων. Η συζήτηση επικεντρώνονται μόνο στα στάδια και ξεχνάμε άλλα ποσά όπως αυτά που δόθηκαν για την αναβάθμιση κλινών στα νοσοκομεία, έργα υποδομών και πολλά ακόμα.
      Το κόστος των Αγώνων εξακολουθεί ν’ αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ ΝΔ και ΠαΣοΚ, ωστόσο ο πραγματικά χαμένος της διαδικασίας αποδείχθηκε πως ήταν ο ελληνικός που πλήρωσε εκ των υστέρων τον φουσκωμένο λογαριασμό.
      Το προφανές είναι ότι η Πολιτεία δεν φρόντισε να επωφεληθεί της παρακαταθήκης που άφησε η διοργάνωση κι ας πήρε πίσω ένα μέρος αυτών των χρημάτων με τις παραχωρήσεις ακινήτων σε ιδιωτικά κεφάλαια.
      Τα χρόνια της μαργαρίτας
      Μετά την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων και σε συνδυασμό με την αλλαγή της Κυβέρνησης που είχε προηγηθεί γεννήθηκε το ιδανικό περιβάλλον για πολιτική αντιπαράθεση.
      Επί σειρά ετών ΝΔ και ΠαΣοΚ αντάλλασσαν πυρά για το συνολικό λογαριασμό των Αγώνων με την «αντιπαλότητα» να φτάνει στη Βουλή. Τα μαθηματικά για το κόστος άλλαξαν πολλές φορές μέσα σε έναν χορό δισεκατομμυρίων ευρώ.
      Εν συνεχεία το πεδίο της πολιτικής κόντρας μεταφέρθηκε στην εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων. Το μπαλάκι των ευθυνών πηγαινοερχόταν, με τους πολίτες να νιώθουν σαν να παρακολουθούν αγώνα τένις χωρίς αποτέλεσμα.
      Ωστόσο, το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις ήταν ακριβώς το ίδιο. Μηδέν εις το πηλίκο. Η πλειονότητα των εγκαταστάσεων βρέθηκε στα αζήτητα και ακόμη δεν έχει γίνει η αποτίμηση.
      Εγκαταλελειμμένα, λεηλατημένα και στα αζήτητα
      Τα χρόνια πέρασαν, η οικονομική κρίση θέριεψε και μπήκε η ταφόπλακα. Η ένταξη των εγκαταστάσεων στο ΤΑΙΠΕΔ και οι προσπάθειες για εκμετάλλευσή τους κατέληξαν σε μια μεγάλη μαύρη τρύπα. Δεν είναι τυχαίο πως σε αρκετές περιπτώσεις οι διαγωνισμοί που έγιναν δεν κέντρισαν το ενδιαφέρον.
      Οι λόγοι που συνέβη αυτό;
      Από το 2004 και έπειτα τα έργα συντήρησης που έπρεπε να γίνουν στην πλειονότητα τους μπήκαν στο αρχείο. Το κόστος των εργασιών που χρειάζονταν για να γίνουν ξανά λειτουργικές οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις σε πολλές περιπτώσεις ήταν τεράστιο. Πολλές από αυτές έπεσαν θύμα λεηλασιών, με τις ηλεκτρονικές συσκευές και τα καλώδια να γίνονται λεία ελαφροχέρηδων.  
      Προσπάθεια να σωθεί ό,τι σώζεται
      Λογικό ήταν το χαλί κάτω από το οποίο θάβονταν τα προβλήματα να χάσει την επαφή του με το έδαφος και ν’ αποκαλυφθούν όσα δεν έγιναν τα προηγούμενα χρόνια.
      Το πρόβλημα στατικότητας στο περίφημο στέγαστρο Καλατράβα είναι ένα από τα αμέτρητα θέματα που έχουν οι εγκαταστάσεις και χρήζουν άμεσης παρέμβασης.
      ΟΑΚΑ: Τα μερεμέτια και το «μεγάλο αγκάθι»
      Αρχίζουμε από το ΟΑΚΑ. Την καρδιά των Αγώνων, το στάδιο των τελετών έναρξης και λήξης, εκεί που έκαιγε η φλόγα για δύο σερί εβδομάδες.
      Το κεντρικό στάδιο φιλοξένησε τους αγώνες του στίβου, όπως και τελικό ποδοσφαίρου. Σπανίως χρησιμοποιήθηκαν τα κουλουάρ του έκτοτε. Αντίθετα αποτέλεσε έδρα κυρίως του Παναθηναϊκού ή της ΑΕΚ και παραχωρήθηκε για αρκετές συναυλίες.
      Σήμερα το στέγαστρο Καλατράβα αποτελεί τον μεγάλο βραχνά, ο οποίος πρέπει να λυθεί. Την ίδια ώρα όμως υπάρχει ένα ογκωδέστερο πρόβλημα για το οποίο η συζήτηση δεν έχει αρχίσει. Κι αν έγιναν τα «μερεμέτια» και το κεντρικό στάδιο ανοίξει εκ νέου τις πύλες του, με δεδομένο ότι τόσο η ΑΕΚ όσο και ο Παναθηναϊκός έλυσαν ή θα λύσουν το γηπεδικό τους πρόβλημα ποιος θα το συντηρήσει; Θα φτάνουν τα έσοδα από αγώνες στίβου και συναυλίες;
      Η ετοιμόρροπη εξέδρα, το κλειστό που έμπαζε και οι σωστές κινήσεις
      Δυστυχώς, το κεντρικό στάδιο είναι μόνο ένα σκέλος του ΟΑΚΑ. Παράλληλα για τους Ολυμπιακούς χρησιμοποιήθηκαν το κλειστό, το ποδηλατοδρόμιο, τα κολυμβητήρια, οι εγκαταστάσεις του τένις και τα προπονητήρια του στίβου.
      Με εξαίρεση το κλειστό του μπάσκετ, σ’ όλες τις άλλες εγκαταστάσεις τα προβλήματα ήταν γιγαντιαία.
      Για παράδειγμα η πτυσσόμενη εξέδρα που είχε τοποθετηθεί στο ανοικτό κολυμβητήριο αποτελούσε δημόσιο κίνδυνο, ενώ στο διάζωμά της υπήρχαν δύο κοντέινερ στα οποία είχαν βρει στέγη άνθρωποι.
      Στο ποδηλατοδρόμιο το νερό της βροχής εισχωρούσε στο εσωτερικό με συνέπεια να φθείρεται μια από τις καλύτερες πίστες στον κόσμο. Μάλιστα αποδείχθηκε εκ των υστέρων πως το πρόβλημα άρχιζε από την οροφή η οποία δεν είχε συντηρηθεί.
      Προβλήματα είχαν διαπιστωθεί επίσης στο εξωτερικό καταδυτήριο και στην πισίνα της συγχρονισμένης κολύμβησης. Ακόμη στο προπονητήριο του στίβου δεν υπήρχε θέρμανση και τα βρόχινα νερά δημιουργούσαν λίμνες. Πρόκειται για τον χώρο που ασκούνται αθλητές και αθλήτριες όπως ο Τεντόγλου, η Στεφανίδη, ο Καραλής.
       
      Σε ό,τι έχει να κάνει με τις εγκαταστάσεις του τένις, την ώρα που η Ελλάδα διαθέτει τη Μαρία Σάκκαρη και τον Στέφανο Τσιτσιπά στην ελίτ της Παγκόσμιας κατάταξης, κορτ να φιλοξενήσει τουρνουά δεν υπάρχει διαθέσιμο.
      Η αιτία; Οι εγκαταστάσεις – κόσμημα που είχαν δημιουργηθεί για τους Ολυμπιακούς στο συγκρότημα του ΟΑΚΑ έπρεπε να περάσουν σε χέρια ιδιώτη για να σωθούν από την εγκατάλειψη.
      Τουλάχιστον η νυν διοίκηση του ΟΑΚΑ, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση, έχει επιχειρήσει να διορθώσει αρκετά από αυτά τα προβλήματα. Μόλις ολοκληρωθούν οι βελτιώσεις, η εικόνα των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ θα είναι δεδομένα καλύτερη.
      Το φιάσκο του Ελληνικού σώθηκε μόνο από τη μαρίνα
      Στα νότια προάστια δέσποζαν κάποτε οι εγκαταστάσεις του Ελληνικού. Είχαν ανεγερθεί γήπεδα για το σοφτμπολ, το μπέιζμπολ, την ξιφασκία και το μπάσκετ, ενώ στις εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά υπήρχαν προπονητήρια και μια μαρίνα – στολίδι.
      Το κλειστό μπάσκετ χρησιμοποιήθηκε ενίοτε προτού καταλήξει στα αζήτητα. Το γήπεδο μπέιζμπολ μετατράπηκε σε ποδοσφαιρικό, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκε.
      Οι εγκαταστάσεις δεν δικαιολόγησαν στο ελάχιστο τις τεράστιες δαπάνες και σε συνέχεια της μεταμόρφωσης της περιοχής κατέληξαν στους κάδους με τα μπάζα.
      Μοναδική εξαίρεση η εγκατάσταση της ξιφασκίας, η οποία μεταφέρθηκε στα Γιάννινα με στόχο τη δημιουργία ενός πολυχώρου.
      Η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη στην απέναντι πλευρά της Ποσειδώνος, όπου έδερευαν τα προπονητήρια της ενόργανης γυμναστικής, του στίβου, της συγχρονισμένης κολύμβησης και της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου.
      Με εξαίρεση την τελευταία εγκατάσταση οι υπόλοιπες μαράζωσαν. Αρκούν κουβέντες με τους αθλητές, που έμεναν και προετοιμάζονταν εκεί, για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της εγκατάλειψης.
      Οροφές που έσταζαν και ηλεκτρολογικά συστήματα που δεν λειτουργούσαν συνέθεταν επί χρόνια ένα θλιβερό σκηνικό, μέσα στο οποίο μεγαλούργησαν αθλητές όπως ο Λευτέρης Πετρούνιας, η Νικόλ Κυριακοπούλου και τόσοι άλλοι. Πρόκειται για εγκαταστάσεις που θα «εξαφανιστούν» δεδομένης της μετατροπής της παραθαλάσσιας περιοχής. Συνεπώς όσα εκατομμύρια κι αν ξοδεύτηκαν έπεσαν στον κάλαθο των αχρήστων.
      Το μοναδικό έργο που διέσωσε τις εντυπώσεις ήταν η μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Όχι ότι κι εκεί δεν υπήρξαν πολλά λειτουργικά προβλήματα στη διάρκεια αυτών των 20 χρόνων. Παρόλα αυτά η εικόνα της βελτιώθηκε επί της προηγούμενης Κυβέρνησης και οι εντυπώσεις αντιστράφηκαν.
      Οι δύο όψεις του Φαλήρου
      Ο τρίτος μεγάλος πόλος των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ο φαληρικός όρμος, στον οποίο το ίδιο νόμισμα είχε δύο όψεις.
      Κόντρα στον αρχικό σχεδιασμό, εκεί ήταν που χτίστηκαν το κλειστό του τάε κβον ντο και το γήπεδο του μπιτς βόλεϊ. Επίσης ανακατασκευάστηκαν το «Γ. Καραϊσκάκης» κι ανακαινίστηκε το ΣΕΦ, το οποίο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ.
      Είναι πρόδηλο πως το ΣΕΦ και το «Γ. Καραϊσκάκης» σώθηκαν χάρη στην εμπλοκή του Ολυμπιακού. Από την άλλη το κλειστό του τάε κβον ντο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ και χάντμπολ προτού καταλήξει χώρος εκδηλώσεων.
      Αντίθετα, το στολίδι του μπιτς βόλεϊ μαραζώνει. Μια εγκατάσταση με τεράστιες δυνατότητες έχει αφεθεί στη μοίρα της, η κορυφαία άμμος έχει πετρώσει και όλος ο σκελετός έχει παραδοθεί στην σκουριά.
      Το κωπηλατοδρόμιο χρειάζεται άμεσα επέμβαση
      Μια ιδιαίτερη περίπτωση εγκατάστασης είναι αυτή του κωπηλατοδρομίου στον Σχοινιά, όπου έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ.
      Η περιοχή αν μη τι άλλο εντυπωσιακή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών ομάδων. Βέβαια τα πράγματα μόνο ρόδινα είναι. Λόγω της οικονομικής κρίσης οι «πληγές» στο κορμί των κτηρίων είναι ολοφάνερες.
      Οι ξύλινες επιφάνειες έχουν φαγωθεί από την υψηλή υγρασία και απαιτούνται αλλαγές. Επίσης θα πρέπει να δοθεί λύση σε λειτουργικά ζητήματα όπως η θέρμανση.
      Τα «σπίτια» των ξεριζωμένων, τα ερωτηματικά και οι λοιπές εγκαταστάσεις
      Μια σειρά εγκαταστάσεων δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν συγκεκριμένα αθλήματα. Υπήρξαν το «Σπίτι της Άρσης Βαρών» και το «Σπίτι της Πάλης». Εκ του αποτελέσματος άστεγοι έμειναν εν τέλει οι αθλητές.
      Στην ουσία εγκαταστάσεις όπως αυτές που οικοδομήθηκαν στο Περιστέρι, στα Άνω Λιόσια, στο Γαλάτσι και στο Γουδή είτε πέρασαν σε χέρια ιδιωτών, άλλαξαν χαρακτήρα και σώθηκαν, με τρανό παράδειγμα το κλειστό του Μπάντμιντον, είτε μαράζωσαν.
       
      Το κλειστό των Άνω Λιοσίων πέρασε στα χέρια της ΚΑΕ ΑΕΚ και τουλάχιστον έγινε ξανά λειτουργικό. Στο κλειστό του Γαλατσίου φιλοξενούνται από τηλεοπτικά θεάματα μέχρι κοινωνικές εκδηλώσεις, ενώ αυτό στο Περιστέρι ψάχνει ακόμα να βρει το «δρόμο» του.
      Ιδιαίτερες περιπτώσεις αποτελούν οι εγκαταστάσεις του Μαρκόπουλου. Το ιππικό κέντρο και το σκοπευτήριο. Αμφότερες κόστισαν αρκετά εκατομμύρια. Για την πρώτη, εκτάσεως 26 στρεμμάτων, πάγωσε η επένδυση που ήταν να πραγματοποιηθεί μετά από σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και παραμένει στην Ομοσπονδία, ενώ το δεύτερο έχει περάσει στα χέρια της ΕΛ.ΑΣ.
      Τα τέσσερα μεγάλα στάδια εκτός Αττικής
      Εκτός Αττικής υπήρξαν τέσσερα μεγάλα πρότζεκτ. Το Καυτανζόγλειο ήταν το μοναδικό που δεν χτίστηκε εξ αρχής. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, ωστόσο και αυτή αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει να λυθούν.
      Το Παγκρήτιο Στάδιο, το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα. Λειτουργεί ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
      Στο Βόλο έχουμε το Πανθεσσαλικό το οποίο και αυτό οικοδομήθηκε για να το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του ποδοσφαιρικού Βόλου.
      Τέλος, το Παμπελοποννησιακό ανήκε και αυτό στις εγκαταστάσεις που φτιάχτηκαν για το ποδόσφαιρο. Προϋπήρχε ως Εθνικό Στάδιο Πατρών, αλλά ανακατασκευάστηκε. Αρχικά φιλοξένησε κάποιους αγώνες, όπως και την Παναχαϊκή, πριν καταστεί ένα γήπεδο – φάντασμα. Όλα αυτά άλλαξαν τα τελευταία χρόνια. Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού κατάφερε να του δώσει ζωή και σήμερα λειτουργεί ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης.
      Όλες οι εγκαταστάσεις
      OAKA
      Ολυμπιακό στάδιο στίβου: Κατασκευάστηκε το Αποτέλεσε το σπίτι των Ολυμπιακών Αγώνων. Φιλοξένησε τις τελετές έναρξης και λήξης, τους αγώνες του στίβου, αλλά και τον τελικό του τουρνουά ποδοσφαίρου. Μετά τους Αγώνες της Αθήνας ήταν κατά περιόδους έδρα της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού στο ποδόσφαιρο, φιλοξένησε κάποιους αγώνες στίβου, ενώ διεξήχθησαν σε αυτό και αρκετές συναυλίες. Όλα αυτά μέχρι πριν από μερικούς μήνες όταν προέκυψε το πρόβλημα στατικότητας της στέγης Καλατράβα. Το μέλλον του όταν ανοίξει ξανά τις πύλες του παραμένει αβέβαιο.
      Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ήταν ήδη κλειστό γήπεδο μπάσκετ, από το 1995 που κατασκευάστηκε, ανακαινίστηκε και συνέχισε να είναι τέτοιο. Στους Ολυμπιακούς φιλοξένησε αγώνες ενόργανης γυμναστικής, τραμπολίνο, αλλά και την τελική φάση του τουρνουά μπάσκετ. Εκτός από μεμονωμένους αγώνες και διεθνείς διοργανώσεις έχει φιλοξενήσει επίσης συναυλιακά events. Σήμερα ανήκει στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός μετά την προ μηνών οριστική έγκριση της αποκλειστικής χρήσης του για 49 χρόνια υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος, των ερασιτεχνικών αθλημάτων και της εύρυθμης λειτουργίας του.
      Ολυμπιακό Κέντρο αντισφαίρισης: Το μακρινό 2004 φάνταζε ιδανικό να αναλάβει τη διεξαγωγή ακόμη και μεγάλα τουρνουά. Είκοσι χρόνια αργότερα δεν έχει εκσυγχρονιστεί στο ελάχιστο. Ναι μεν έχουν εγκριθεί έργα ανακαίνισης τόσο από το 2020 όσο και από το 2021, αλλά μέχρι το 2023 που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε νέα επένδυση αναβάθμισης ύψους 1.9 εκατ. ευρώ (οι 500.000 για το κέλυφος) ουσιαστικές παρεμβάσεις δεν είχαν γίνει.
      Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο: Προϋπήρχε από το 1991, ως έργο για τους Μεσογειακούς Αγώνες, αλλά πήρε την τελική μορφή του το 2004 με τροποποιήσεις που αφορούσαν κυρίως το στέγαστρο Καλατράβα και τον εξαερισμό. Η πρόσφατη επιθεώρηση από τα αρμόδια κλιμάκια φανέρωσε πρόβλημα ευστάθειας του στεγάστρου, άρα και ασφαλείας. Γι’ αυτό κι έκλεισε αρχικά και έπειτα άνοιξε ξανά μερικώς.
      Ελληνικό – Άγιος Κοσμάς
      Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ανεγέρθη για τους Ολυμπιακούς, φιλοξένησε αγώνες μπάσκετ και τους τελικούς του χάντμπολ. Μετά το τέλος των Αγώνων αποτέλεσε έδρα ομάδων όπως η ΑΕΚ και ο Πανιώνιος, φιλοξένησε και μεμονωμένα παιχνίδια όπως τελικούς. Κι αυτό όμως το κατάπιε η κρίση. Σιγά σιγά άρχισε να τίθεται σε απραξία και τελικά κατεδαφίστηκε το 2022 στο πλαίσιο των έργων του Ελληνικού.
      Αίθουσα ξιφασκίας: Ανήκε στο ολυμπιακό κέντρο του Ελληνικού και ήταν χωρητικότητας 5.000 θέσεων. Εν αχρηστία για χρόνια, ο σκελετός του μεταφέρθηκε στα Ιωάννινα και μέχρι τώρα παραμένει άγνωστο τι θα γίνει.
      Ολυμπιακό Κέντρο Κανόε/Καγιάκ Σλάλομ: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην περιοχή του Ελληνικού, χρησιμοποιήθηκε για το σλάλομ. Μετά τους Αγώνες υπήρχε σκέψη να μετατραπεί σ’ ένα υδάτινο πάρκο προς επίσκεψη, αλλά η ιδέα παραπέμφθηκε στις καλένδες. Πλέον δεν υπάρχει ούτε στάλα…
      Ολυμπιακό κέντρο σόφτμπολ – μπέιζμπολ: Τρία τα γήπεδα που αποτελούσαν την συγκεκριμένη εγκατάσταση στο Ελληνικό, μαζί με άλλα δύο μικρότερα που είχαν χρήση ως βοηθητικών χώρων – προπονητηρίων. Το μεγαλύτερο μετατράπηκε τρία χρόνια αργότερα (2007) σε ποδοσφαιρικό γήπεδο με ταυτόχρονη αύξηση της χωρητικότητας. Το χρησιμοποίησε ο Εθνικός, η Γλυφάδα και παρ’ ολίγον η ΑΕΚ μετά τον υποβιβασμό της. Αποτέλεσμα; Να καταλήξουν όλες οι εγκαταστάσεις μια άμορφη μάζα σιδερικών, ένα χωράφι που χρειαζόταν όργωμα.
      Ολυμπιακό κέντρο χόκεϊ επί χόρτου: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και μας αποχαιρέτησε μαζί με αυτούς. Δίχως μέριμνα για το πώς δύναται να εξελιχθεί σε μια ωφέλιμη εγκατάσταση, ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε για το οτιδήποτε μετά το 2004. Έμεινε εκεί, καθηλωμένη να «σαπίζει».
      Μαρίνα Αγίου Κοσμά: Η μοναδική εγκατάσταση της περιοχής που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Πέρασε και εκείνη κάποιες δύσκολες περιόδους, ωστόσο άντεξε κυρίως λόγω των μεγάλων σκαφών που την επισκέπτονταν.
      Φάληρο
      «Γεώργιος Καραϊσκάκης»: Ήταν το τελευταίο γήπεδο που εντάχθηκε στον φάκελο των Αγώνων. Αφού γκρεμίστηκε το παλιό κτίσμα, η ανέγερσή του με ιδιωτικά κεφάλαια και αλλαγή φοράς προχώρησε με γοργούς ρυθμούς. Γι’ αυτό και ήταν έτοιμο να υποδεχθεί παιχνίδια του τουρνουά ποδοσφαίρου ως τα ημιτελικά. Είναι, φυσικά, η παραδοσιακή έδρα του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και αναμφίβολα ο λόγος που γλίτωσε από την άσχημη μοίρα των υπόλοιπων ποδοσφαιρικών γηπέδων. Οι «ερυθρόλευκοι» φρόντισαν ανά διαστήματα να βελτιώσουν την εικόνα του, με αποτέλεσμα πέρυσι να φιλοξενήσει ευρωπαϊκό τελικό (Super Cup) και να λάβει τα εύσημα από την UEFA.
      ΣΕΦ: Το ιστορικό Παλέ του Φαλήρου, το γήπεδο που συνδέθηκε με το εθνικό έπος του ’87, ήταν από τις αρχές των 90s και παραμένει η έδρα του μπασκετικού Ολυμπιακού. Η συμφωνία ανάμεσα στην ερυθρόλευκη ΚΑΕ και το κράτος για την παραχώρησή του για τα επόμενα πενήντα χρόνια δεν έχει πάρει την τελική μορφή της, όμως ήδη οι ερυθρόλευκοι έχουν προχωρήσει σε βελτιώσεις σε όλους τους τομείς. Προβλέπεται αύξηση χωρητικότητας που θα αγγίξει τις 15.000 για να εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες αγώνων.
      Κλειστό Τάε Κβον Ντο: Το «μικρό ΣΕΦ» με την κυρτή οροφή έχει φιλοξενήσει κατά βάση μουσικά κι άλλα πολιτιστικά events, όπως συναυλίες και εκθέσεις. Ειδάλλως θα ‘χε πάει επίσης στράφι η επένδυση των 38 εκατ. ευρώ. Όχι πως δεν έχει υποστεί φθορές, κυρίως σε σιδερένιες κατασκευές που απαιτούν επισκευή. Απλώς είναι σε καλύτερη κατάσταση από άλλα. Πριν από τρεις μήνες εντάχθηκε σε προκήρυξη διαγωνισμού προς μίσθωση 40ετίας με στόχο την αξιοποίηση της Ζώνης ΙΙΙ και τη μετατροπή της σε συνεδριακό κέντρο. Το ετήσιο μίσθωμα έχει οριστεί όχι χαμηλότερο των 2.4 εκατ. ευρώ με ταυτόχρονη καταβολής εφάπαξ ποσού 2 εκατ. ευρώ κατά τη διαδικασία μεταβίβασης.
      Ολυμπιακό Κέντρο Μπιτς Βόλεϊ: Από τα «στολίδια» που έδωσαν πνοή στο Φάληρο έως ότου εγκαταληφθεί και μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι. Είχε κοστίσει 9 εκατομμύρια ευρώ, αλλά όπως έχει καταλήξει πια η αξία του είναι μηδαμινή. Θυμίζει περισσότερο έναν σκουπιδότοπο, μια τεράστια εστία μόλυνσης. Η προ ετών απόπειρα να παραχωρηθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης και να φιλοξενήσει νέες κτηριακές εγκαταστάσεις απέτυχε και το κέντρο ρημάζει στο έλεος των καιρικών φαινομένων και της φύσης.
      Κλειστά γήπεδα Αττικής
      Γήπεδο Μπάντμιντον:  Το όνομά του προδίδει τον σκοπό για τον οποίο ανεγέρθη. Αμέσως μετά το πέρας των Ολυμπιακών Αγώνων παραχωρήθηκε για 20 χρόνια μέσω διαγωνισμού στην εταιρία στην εταιρία «Athens Badminton Cultural Development Α.Ε.» και μετατράπηκε σε πολυχώρο θεάματος. Αποκαλείται πλέον θέατρο και στους χώρους του έχουν ανέβει πολλές παραγωγές του διεθνούς και του εγχώριου καλλιτεχνικού στερεώματος.
      Κλειστό Πυγμαχίας: Ήταν το τελευταίο ολυμπιακό ακίνητο που χωροθετήθηκε. Αρχικά ήταν να κατασκευαστεί στο Φάληρο, αλλά μεταφέρθηκε στο Περιστέρι. Λεηλατήθηκε, προτού αποφασιστεί η ανακατασκευή του με αφαίρεση μέρους των κερκίδων. Το Περιστέρι έχει δώσει κάποιους αγώνες μπάσκετ, όταν ήταν ακόμη σε χαμηλές κατηγορίες, κυρίως έχει στεγάσει εκδηλώσεις.
      Σπίτι της Άρσης Βαρών: Υποτίθεται πως στη Νίκαια θα στεγαζόταν το «εθνικό άθλημα» της χώρας. Από το 2007 αποτελεί «παράρτημα» του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αρχικά κάλυψε τις ανάγκες για διαλέξεις και συνέδρια. Από το 2020 άρχισε να διαμορφώνεται με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να φιλοξενούνται τα μεταπτυχιακά προγράμματα του ιδρύματος, χάρη στη δημιουργία 20 αιθουσών διδασκαλίας και 4 εξοπλισμένων εργαστηρίων.
      Σπίτι της Πάλης: Ο χώρος στα Άνω Λιόσια που εντάχθηκε στον φάκελο των ολυμπιακών εγκαταστάσεων για να λειτουργήσει ως η γερή βάση ανάπτυξης του σπορ. Με χωρητικότητα μεγαλύτερης των 8.000 θέσεων, παραμελήθηκε και αφέθηκε για χρόνια στην τύχη του, με αποτέλεσμα να προκληθούν αναπόφευκτες φθορές κυρίως στην οροφή. Νοικιάστηκε για τηλεοπτικές παραγωγές που απαιτούσαν χώρο και κατέληξε τουλάχιστον να γίνει η μπασκετική έδρα της ΑΕΚ μετά τη σύμβαση 20ετίας που υπογράφηκε το 2020. Πάλης τελείωμα δηλαδή…
      Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου: Από αίθουσα αντισφαίρισης και γυμναστικής έγινε αρχικά γήπεδο μπάσκετ για τις ανάγκες της ΑΕΚ. Από το 2013 ανήκει στον τοπικό Δήμο με σύμβαση χρήσης τουλάχιστον ως το 2025. Πλέον αξιοποιείται εναλλάξ για αθλητικές συναντήσεις, πολιτιστικές ή ψυχαγωγικές υπηρεσίες. Στις εγκαταστάσεις έχουν μεταφερθεί και κάποιες δημοτικές υπηρεσίες προς εξοικονόμηση δαπανών. Είχε λειτουργήσει παροδικά κι ως κέντρο υποδοχής προσφύγων.
      Ανοικτά γήπεδα Αττικής
      Κέντρο ιππασίας: Φιλοξένησε τους αγώνες ιππασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πέρασε στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ το οποίο έκανε δύο διαγωνισμούς. Στον πρώτο δεν υπήρξε ενδιαφέρον, ενώ η δεύτερη περίπτωση ναυάγησε με τις εγκαταστάσεις να παραμένουν στην Ομοσπονδία.
      Κέντρο σκοποβολής: Κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει όλες τις κατηγορίες του αθλήματος κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια της αστυνομίας για την εκπαίδευση των ένστολων παρά τη διαμάχη με την Ομοσπονδία.
      Κωπηλατοδρόμιο Σχοινιά: Εκεί έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ (σπριντ) σε μια εντυπωσιακή περιοχή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι και σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών μας ομάδων, ωστόσο χρειάζεται επισκευές.
      Στην υπόλοιπη επικράτεια
      Καυτανζόγλειο: Πρόκειται για την παλαιότερη εγκατάσταση που χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια των Ολυμπιακών, καθώς τα εγκαίνιά του έγιναν τον Οκτώβριο του 1960. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, φιλοξενεί στιβικά αγωνίσματα και γραφεία, ωστόσο αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει οπωσδήποτε να λυθούν για να παραμείνει ωφέλιμη.
      Παγκρήτιο: Το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα κατά διαστήματα. Λειτουργεί πια ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
      Kornilios Sarantioglou
      Πανθεσσαλικό: Μια από τις εγκαταστάσεις στην ελληνική περιφέρεια που χρησιμοποιήθηκαν για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ (στην Ευρώπη) και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του Βόλου ΝΠΣ που φροντίζει για τη διατήρησή του σε σχετικά υποφερτή κατάσταση.
      Παμπελοποννησιακό: Αν ο Δήμος Πατρέων, δια του Κώστα Πελετίδη, δεν είχε αναλάβει τη διαχείρισή του, θα ήταν ένα στάδιο – φάντασμα. Εγκαταλελειμμένο, λεηλατημένο, άνευ άδεια λειτουργίας και χρέη που διογκώνονταν. Με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού λειτουργεί σήμερα ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης. Είναι σίγουρα ένα από τα πιο κατάλληλα παραδείγματα αξιοποίησης.
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      I. Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή […]
      Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή και σε σύγκριση πάντοτε με ανάλογα νομοθετήματα των κεντρικών ευρωπαϊκών χωρών. Επέτρεψε μόνο κατ’ εξαίρεση την εκτός σχεδίου δόμηση και υπό καθεστώς περιορισμών, ώστε να μην οδηγεί σε δημιουργία οικισμών: «Η εκτός των ζωνών δόμησις υπόκειται εις περιορισμούς, κανονιζομένους διά Δ/τος… αποβλέποντος εις την μη ίδρυσιν συνοικισμών άνευ προηγουμένης εγκρίσεως των σχεδίων αυτών» (άρθρ.17). Ως εξαίρεση την εξειδίκευσε και το εκτελεστικό δ/γμα της 23.10.1928 (ΦΕΚ Α΄ 231), επίσης έργο της κυβερνήσεως Βενιζέλου.
      II. Ως εξαίρεση την προσέλαβε και το Συµβούλιο της Επικρατείας και την περιόρισε µε τη βοήθεια του νέου Συντάγµατος (1975). Η νοµολογία διατύπωσε µία θεµελιώδη αρχή διακρίσεως µεταξύ αστικού και υπαίθριου χώρου (Υ.Χ.), µε συνέπειες και στη δέσµη «εξουσιών» που εµπεριέχονται στο ατοµικό δικαίωµα της ιδιοκτησίας: «…από το συνδυασµό των άρθρων 24 παρ. 1 και 2 και 17 του Συντάγματος συνάγεται θεμελιώδης, από πλευράς δυνατότητας δομήσεως, διαφοροποίηση μεταξύ των περιοχών των αναπτυσσομένων με βάση οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο, οι οποίες προορίζονται για δόμηση, και των εκτός σχεδίου περιοχών, οι οποίες δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά την γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού και, συνεπώς, η οικιστική εκμετάλλευση, όταν κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, τελεί υπό αυστηρούς όρους… Στην πρώτη κατηγορία περιοχών, που προορίζονται προς δόμηση, αυτή επιτρέπεται με μόνη προϋπόθεση την τήρηση των ορισμών του σχεδίου πόλεως και των όρων και περιορισμών δομήσεως που το συνοδεύουν. Στη δεύτερη κατηγορία περιοχών… η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυναμένη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής» (ΣτΕ 2690/1994, 3135/2002, 3396-97/2010, 2035/2011, 665/2018, 176, 992/2023 κ.ά).
      III. Ο νοµοθέτης, δηλ. τα διαδοχικά κυβερνητικά κόµµατα, χάραξε αντίθετη γραμμή. Διεύρυνε την ΕΣΔ σταδιακά και σπασμωδικά, με αυξανόμενη δε ένταση σε περίοδο που ήδη είχαν φανεί τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα. Αμέσως μετά το Σύνταγμα ήρθε το Διάταγμα του 1978, το οποίο μπορεί να χαρακτηρισθεί σε έναν βαθμό συντηρητικό, υπό την έννοια ότι συστηματοποίησε κάποιους κανόνες και κάποιους ευδιάκριτους περιορισμούς για τον Υ.Χ. Συγχρόνως, όμως, διατήρησε σωρεία παρεκκλίσεων από τους κανόνες. Το επόμενο βήμα έγινε με το Δ/γμα του 1985, σαφώς χαλαρότερο και σαφώς ενθαρρυντικό για την ΕΣΔ. Τα δύο «καταστατικά» νομοθετήματα έθεταν όρους και περιορισμούς δομήσεως (εμβαδό γηπέδων, συντελεστές δομήσεως, ύψη κτιρίων κ.λπ.) θεωρητικώς αυστηρότερους του «έσω χώρου», τους οποίους εν συνεχεία πρόδιδαν, με παρεκκλίσεις υπέρ ορισμένων χρήσεων και βασικώς υπέρ των χρήσεων της κατοικίας και των τουριστικών εγκαταστάσεων. Είχε δοθεί το σύνθημα του κατακερματισμού του Υ.Χ. και δη του πιο ελκυστικού, πολύτιμου και ευαίσθητου: ακτές και δάση. Ο τουρισμός ανεδεικνύετο σε «βαριά βιομηχανία» της χώρας. Αυθαίρετες ονομασίες και προπαγανδιστικοί τίτλοι των αμέσως επόμενων νομοθετημάτων προετοίμασαν την κατασκευή οικισμών, καταργώντας στην πράξη τη βασική παραδοχή του Δικαστηρίου. Η κατ’ εξαίρεσιν δόμηση αναιρείται πρώτα στην πράξη και μετατρέπεται σε κατά κανόνα δόμηση, με πρωτοπορία των χρήσεων της κατοικίας και των «τουριστικών εγκαταστάσεων», ακολουθεί δε, ή και κάποτε προηγείται, η νομοθεσία. Με αλλεπάλληλα νομοθετήματα της τελευταίας 20ετίας επιταχύνεται η οικοπεδοποίηση του Υ.Χ., προς εξυπηρέτηση ενός ακόρεστου πελατειακού συστήματος, στο κέντρο του οποίου τοποθετούνται οι τουριστικές εγκαταστάσεις, που έχουν απενταχθεί από αυτό που ονομάζουμε «βιώσιμη ανάπτυξη» (βλ. ιδίως ν. 3212/2003, άρθρ.10, ν. 4276/2014 άρθρ. 1 επ. και ν. 4759/2020 άρθρ. 31 επ.). Ο νομοθέτης επιδίδεται στην εφεύρεση νέων ειδών τουριστικών καταλυμάτων (επιπλωμένες κατοικίες, επιπλωμένες επαύλεις κ.ά. – άρθρ. 36 ν. 4759 σε συνδ. με άρθρ.1 ν. 4276), καθιερώνοντας και τη δυνατότητα πωλήσεώς τους! Ουσιαστικώς δηλαδή παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας οικισμών με ιδρυτές τους επιχειρηματίες του τουρισμού. Προστίθενται στον Υ.Χ. και οι διάφορες μορφές «ιδιωτικής πολεοδομήσεως» (ν. 2508/1997 άρθρ.24, ν. 4280/2014 άρθρ.1 επ.): δημιουργία «οικισμών» σε εκτάσεις, στην αρχή 100 στρεμμάτων και κατόπιν 50 στρεμμάτων! Ελεύθερος υπαίθριος χώρος, τετέλεσται!
      Του συρμού είναι η δημόσια έκφραση οδύνης για την επαπειλούμενη (;) καταστροφή ορισμένων «διάσημων» νησιών, ήδη κατεστραμμένων, ενώ τον ίδιο δρόμο ενθαρρύνονται να ακολουθήσουν και τα επόμενα. Τους δίνεται το νομοθετικό πλαίσιο και τους εξασφαλίζεται και ο μη έλεγχος, με τη συντήρηση καθεστώτος ανύπαρκτης πολεοδομικής διοικήσεως.
      Το ΣτΕ έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο απέναντι σε έναν νομοθέτη, ο οποίος ελίσσεται συνεχώς και επιδιώκει σαφώς την οικοπεδοποίηση χάριν των πελατειακών αναγκών.
      IV. Το ΣτΕ, ρυµουλκούµενο από το κριτήριο των νόμων («όροι και περιορισμοί δομήσεως»), έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο, απέναντι σε έναν νομοθέτη ο οποίος ελίσσεται συνεχώς (αυξήσεις – μειώσεις περιορισμών, παρεκκλίσεις, μεταβατικές διατάξεις κ.λπ.) και ο οποίος επιδιώκει σαφώς να οικοπεδοποιήσει τον Υ.Χ., χάριν των πελατειακών αναγκών των κομμάτων. Το μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενο κριτήριο κάποιων αυστηρότερων περιορισμών στη δόμηση είναι ένα ποσοτικό κριτήριο ασύμβατο με τη διαφύλαξη του προορισμού του Υ.Χ.
      Η μόνη λύση, η οποία αποσιωπάται, είναι ο περιορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων, με απαρίθμηση εκείνων που υπηρετούν τον κατά φύση προορισμό του. Το πρότυπο υπάρχει και λειτουργεί με αποτελεσματικότητα στις προηγμένες χώρες. Θεσμοθετείται με καθαρότητα στον γερμανικό Πολεοδομικό Κώδικα από το 1960 (άρθρ. 35), χωρίς οπισθοχωρήσεις. Επιτρέπονται: κτίρια που υπηρετούν α) επιχειρήσεις γεωργοκτηνοτροφικές ή δασικής οικονομίας β) τις τηλεπικοινωνίες, τον δημόσιο εφοδιασμό με ηλεκτρισμό, θέρμανση, φυσικό αέριο, νερό και τη διαχείριση υγρών αποβλήτων. Ή κτίρια που γ) λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων στο περιβάλλον τους ή των δυσμενών επιπτώσεων σε αυτό ή της ιδιαίτερης αποστολής τους μπορούν να ανεγείρονται μόνο στον υπαίθριο χώρο. Προστέθηκαν επιβεβλημένες, λόγω σπουδαίας μεταβολής των συνθηκών, χρήσεις σχετικές: α) με την αιολική ενέργεια και την υδάτινη ενέργεια, β) με τη παραγωγή ενέργειας από βιομάζα – μόνο στο πλαίσιο των επιτρεπομένων χρήσεων (ανωτ.), γ) με την έρευνα και ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, καθώς και τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, δ) με την ηλιακή ενέργεια, υπό προϋποθέσεις.
      Σ’ αυτό το πρόβλημα, εθνικών διαστάσεων, απειλητικό για τη ζωή των επομένων γενεών, λύση μόνο από το Συμβούλιο της Επικρατείας μπορεί να επιχειρηθεί, με την ενεργοποίηση της βασικής του προτάσεως που έχει συναγάγει από το Σύνταγμα (Υ.Χ.: εκμετάλλευση γεωργοκτηνοτροφική, δασοπονία, αναψυχή των ανθρώπων) και τη μετάβαση της νομολογίας στο κριτήριο των χρήσεων των υπηρετικών του προορισμού του Υ.Χ. Η ιδέα υπάρχει ήδη εν σπέρματι σε ορισμένες αποφάσεις (βλ. λ.χ. ΣτΕ 1822/2002 7μ., 3858/2004). Τη μετάβαση αυτή επιτάσσει ο βασικός λόγος που ενυπάρχει στην κυρίαρχη ερμηνευτική σκέψη του ΣτΕ, η σωτηρία του εκτός των άστεων χώρου, όπου και μόνο ευδοκιμεί το πάσης αποχρώσεως φυσικό περιβάλλον (χλωρίδα – πανίδα). Συντρέχει, όμως, και άλλο ένα ζωτικό επιχείρημα: η δραματική υποχώρηση της αναπτυσσόμενης εντός του φυσικού χώρου παραγωγικότητας (γεωργική – κτηνοτροφική εκμετάλλευση, δασική οικονομία) και η ανάγκη αποκαταστάσεως των προνομίων της έναντι της «ξένης», της εχθρικής και χωροκατακτητικής οικοδομικής δραστηριότητας.
      Οι δικαστές γνωρίζουν πως οι μεγάλες αποφάσεις όλων των σπουδαίων δικαστηρίων, κατά κανόνα, δεν είναι εκείνες που συμπορεύθηκαν με την πολιτική, αλλά εκείνες που ήγειραν εμπόδια στην πολιτική.
      *Ο κ. Σωτήρης Ρίζος είναι πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      **Ακολουθώ τον όρο αυτό σύμφωνα με την έννοιά του στους αρχαίους συγγραφείς: «εν υπαίθρω, έξω υπό τον ουρανόν, ουχί υπό στέγην» βλ. Liddell – Scott – Κωνσταντινίδου, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης (έκδ. Ιωάννη Σιδέρη).
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι παράκτιες περιοχές αποτελούν ζώνες ειδικής σημασίας για τη χώρα, καθώς εντοπίζονται στο μεγαλύτερο μέρος αυτής . Σε αυτές λαμβάνουν χώρα ζητήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και σύγκρουσης των χρήσεων γης. Η τάση αύξησης των περιβαλλοντικών προβλημάτων στις παράκτιες περιοχές, έχει προβληματίσει την διεθνή κοινότητα και η καταγραφή και παρακολούθηση των παράκτιων περιοχών και αιγιαλών είναι μια από τις πρώτες προτεραιότητες της ΕΕ, η οποία στο πλαίσιο του προγράμματος “Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιων Περιοχών”, έχει εισάγει μια σειρά από συστάσεις, οδηγίες και πλαίσια μέσω των οποίων παροτρύνει τα κράτη μέλη για μια ενιαία και ορθολογική διαχείριση των παράκτιων περιοχών.
      Χρήσιμοι Ορισμοί 
      Αιγιαλός: είναι η ζώνη της ξηράς, που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της.
      Παραλία: Η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό, καθορίζεται δε σε πλάτος μέχρι 50μ. από την οριογραμμή του αιγιαλού, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα.
      Παλαιός αιγιαλός είναι η ζώνη ξηράς η οποία προκύπτει από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα, οφείλεται σε φυσικές προσχώσεις ή νόμιμα τεχνικά έργα και προσδιορίζεται από τη νέα γραμμή αιγιαλού και το όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού. Ο παλαιός αιγιαλός ανήκει στη δημόσια κτήση, είναι ανεπίδεκτα κτήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και καταγράφεται ως πράγμα κοινόχρηστο, που ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται. Σε περιπτώσεις καθορισμού ή επανακαθορισμού του παλαιού αιγιαλού, οι ιδιοκτησίες ιδιωτών που αποκτήθηκαν προ του έτους 1884 προστατεύονται και βρίσκονται εκτός των ορίων του αιγιαλού. Συνεπώς, δεν καθίστανται δημόσιο κτήμα.
      Οι λειτουργιές που χωροθετούνται στις περιοχές αυτές, κυρίως τουριστικές, σε συνδυασμό με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως διάβρωση των ακτών και μόλυνσης των υδάτων, αποτελούν τα βασικά στοιχειά που επιδεικνύουν την ανάγκη ανάπτυξης αυστηρού νομικού καθεστώτος και σύγχρονου μέσου παρακολούθησης των ακτών.
      Κυριότητα, Δόμηση και Προορισμός Αιγιαλού
      Ο αιγιαλός, η παραλία, η όχθη και η παρόχθια ζώνη είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του Ν.2971/2001. Ο προορισμός των ζωνών παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης και του αιγιαλού είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση προς αυτές τις ζώνες όλων των πολιτών.
      Επιπροσθέτως σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.2971/2001 στον αιγιαλό δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευών, παρά μόνο για την επιδίωξη των προβλεπόμενων σκοπών. Η παραχώρηση από την οικεία διοικητική αρχή ιδιαίτερων δικαιωμάτων επί κοινοχρήστων πραγμάτων, σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα είναι νόμιμη μόνον εάν εξακολουθεί και μετά από αυτήν να εξυπηρετείται ή τουλάχιστον δεν αναιρείται ο σκοπός του πράγματος, που είναι η κοινή χρήση αυτού.
      Κοινή χρήση είναι η χρήση που προϋποθέτει τη χωρίς εμπόδια πρόσβαση κάθε ατόμου στον αιγιαλό. Δηλαδή δεν αρκεί η κήρυξη του αιγιαλού ως κοινόχρηστου αντικειμένου, αν επιτρέπουμε συνεχής περιφράξεις από παραθαλάσσια ακίνητα, οι οποίες δεν αφήνουν ελεύθερη την παραλία, αλλά εμποδίζουν την πρόσβαση σε αυτή. Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του Ν.2971/2001, η οριογραμμή του αιγιαλού χαράσσεται ως πολυγωνική γραμμή πλησιέστερη στην πραγματική φυσική γραμμή και απεικονίζεται στο σχετικό διάγραμμα με ερυθρό χρώμα. Οι οριογραμμές της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού απεικονίζονται με κίτρινο και κυανό χρώμα αντίστοιχα. Οι κορυφές των πολυγωνικών γραμμών έχουν ορθογώνιες συντεταγμένες εξαρτημένες από το τριγωνομετρικό δίκτυο της χώρας (ΕΓΣΑ 87).
      Η χάραξη πραγματοποιείται σε κτηματογραφικό υψομετρικό διάγραμμα, με κλίμακα τουλάχιστον 1: 1000 στο οποίο αποτυπώνονται και τα όρια των περιλαμβανόμενων επί μέρους ιδιοκτησιών και οι εικαζόμενοι κύριοι αυτών. (Παράγραφος 2, άρθρο 4 του Ν.2971/2001).Για να μεταβιβαστεί μια ζώνη παραλίας Θα πρέπει να μην έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση, να μην έχει παραχωρηθεί σε Κοινή Χρήση με την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο και να περιγράφεται στο τοπογραφικό που θα συνοδεύει το συμβόλαιο ως τμήμα ρυμοτομούμενο για το οποίο δεν έχει συνταχθεί πράξη αναλογισμού από τον αρμόδιο δήμο. Το εμβαδό της ζώνης παραλίας αφαιρείται από την τελική ιδιοκτησία και δεν προσμετράται για την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα αυτής.
      Οταν  σπίτια ,καταστήματα ή αλλά κτίρια βρίσκονται κοντά σε αιγιαλό τότε σε αυτήν την περίπτωση η οριογραμμή της παραλίας λαμβάνει υπόψη της την υφιστάμενη γραμμή δόμησης και ανάλογα καθορίζεται και η γραμμή παραλίας π.χ. αν υπάρχει σχέδιο πόλης στην περιοχή ή είναι εντός οικισμού τα κτίρια ή διατηρητέα κλπ.
      Οριοθέτηση Αιγιαλού
      Oλες οι οριοθετήσεις, μαζί με τις παλαιότερες (που ψηφιοποιούνται) καθώς και την νέες που προκύπτουν από επαναχάραξη «ανεβαίνουν» σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη στη ηλεκτρονική διεύθυνση https://www1.gsis.gr/gspp/dhpe/publicgis/faces/homeShore, του Υπουργείου Οικονομικών και κάθε ενδιαφέρομενος μπορεί να δει πού είναι ο αιγιαλός σε μια συγκεκριμένη περιοχή.
      Για τον καθορισμό του αιγιαλού και της παραλίας σύμφωνα με το άρθρο 9 η Επιτροπή για τη χάραξη λαμβάνει υπόψη της ύστερα από αυτοψία τις φυσικές και λοιπές ενδείξεις, που επηρεάζουν το πλάτος του αιγιαλού και της παραλίας όπως :
      τη γεωμορφολογία του εδάφους, αναφορικά με κατηγορίες υψηλών και χαμηλών ακτών, τη σύστασή του, καθώς και το φυσικό όριο βλάστησης, την ύπαρξη, τα όρια και το είδος των παράκτιων φυσικών πόρων, γ) τα πορίσματα από την εκτίμηση των μετεωρολογικών στοιχείων της περιοχής, δ) τη μορφολογία του πυθμένα, τον τομέα ανάπτυξης κυματισμού σε σχέση με το μέτωπο της ακτής, στ) την ύπαρξη τεχνικών έργων στην περιοχή, που νομίμως υφίστανται, ζ) τις τυχόν εγκεκριμένες χωροταξικές κατευθύνσεις και χρήσεις γης που επηρεάζουν την παράκτια ζώνη, την ύπαρξη δημόσιων κτημάτων κάθε κατηγορίας που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με την παράκτια ζώνη, τυχόν υφιστάμενο Κτηματολόγιο και την ύπαρξη ευπαθών οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών. Κριτήρια για την χάραξη της προκαταρκτικής οριογραμμής αιγιαλού αποτέλεσαν οι φυσικές ενδείξεις εδάφους και λοιποί παράγοντες, ήτοι το όριο βλάστησης, το ίχνος ανάβασης των κυμάτων, η στέψη του πρανούς, η στέψη του κρηπιδώματος τεχνικού έργου, η γραμμή δόμησης και η διαμορφωμένη κατάσταση σε αραιοδομημένη περιοχή.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στα άρθρα 52-63 του Ν.4495/2017 (όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4643/2019 και το Ν.4759/2020) ορίζεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας και την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας που τη συνοδεύει.
      Σημειώνεται ότι ενώ μέχρι το 2017 η νομοθεσία για την Ηλ. Ταυτότητα προέβλεπε τακτική περιοδική επιθεώρηση και ταυτότητα όλων των κτιρίων της χώρας, με τον αγώνα της ΠΟΜΙΔΑ αυτό περιορίστηκε να γίνεται εφάπαξ κατά τη μεταβίβαση του κάθε ακινήτου, εκτός από τις περιπτώσεις κτιρίων δημοσίου ενδιαφέροντος στις οποίες η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας από την 1/2/2021, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026. Η ΠΟΜΙΔΑ κατάφερε δηλαδή όχι μόνον να απαλλάξει όλους τους ιδιοκτήτες της χώρας από τις συνεχείς και άνευ λόγου περιοδικές επιθεωρήσεις των ακινήτων τους, αλλά και να απαλλάξει τους ιδιοκτήτες όλων των κατοικιών της χώρας και των περισσοτέρων επαγγελματικών κτιρίων και γραφείων από την υποχρέωση άμεσης έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας. 
      Οι περιπτωσεις στις οποίες  η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026, περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 55 του Ν.4495/2017 και είναι οι παρακάτω:
      α. Τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους Ο.Τ.Α. και στα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και αυτά που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των Ν.Π.Δ.Δ. και στεγάζουν υπηρεσίες αυτού.
      β. Κτίρια συνάθροισης κοινού: θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες συγκέντρωσης για κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, συνεδριακά κέντρα και κτίρια εκθέσεων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: πολιτιστικές εγκαταστάσεις (βιβλιοθήκες, μουσεία, αίθουσες εκθέσεων), αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστά γυμναστήρια, γήπεδα με κερκίδες και κλειστούς βοηθητικούς χώρους, γήπεδα ΠΑΕ, Ολυμπιακές αθλητικές εγκαταστάσεις), σταθμοί μετεπιβίβασης μέσων μαζικής μεταφοράς.
      γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων, καθώς και κάθε είδους συνεργεία αυτοκινήτων.
      δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των τριακοσίων (300) τ.μ..
      ε. Εκπαίδευση: δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
      στ. Υγεία και κοινωνική πρόνοια: κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, αγροτικά και περιφερειακά ιατρεία, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας). Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: βρεφοκομεία, παιδικοί – βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, άσυλα.
      ζζ. Σωφρονισμός: καταστήματα κράτησης, ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.
      Τα δικαιολογητικά για τη σύνταξη Ηλεκτρονικής Ταυτότητας 
      Τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας είναι τα εξής:
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου ευρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της.
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζομένων ατόμων, εφόσον απαιτείται.
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας.
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί.
      ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α΄, β΄ και ε΄, πλην των κοινοχρήστων χώρων
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή τον παρόντα ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99.
      η) τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν.
      Σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι’ αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
      Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι επειδή η έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί πολλά δικαιολογητικά, που εκδίδονται από αρκετούς φορείς (πολεοδομίες, Συμ/φούς, Μηχανικούς κτλ) και συχνά με μεγάλη καθυστέρηση, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να ξεκινήσουν εγκαίρως την διαδικασία συλλογής τους αλλά και της αυτοψίας από τον Μηχανικό έτσι ώστε να έχει εκδοθεί η Ταυτότητα εντός της καταληκτικής ημερομηνίας της 31.1.2026.
      *Ο Κων. Καράμπαμπας είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Τεχνικός σύμβουλος του Γραφείου Ενημέρωσης Μελών της ΠΟΜΙΔΑ.
    10. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην αγορά ακινήτων έχει κατευθυνθεί φέτος τουλάχιστον το 40% των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, όταν το μερίδιο του real estate δεν ξεπερνούσε το 20%-25% του συνόλου των ξένων επενδύσεων. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος έγκειται στην πολύ σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα από ξένους, κυρίως λόγω των αλλαγών που άρχισαν να ισχύουν από τις αρχές Αυγούστου στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Ο δεύτερος λόγος είναι η σημαντική πτώση των άμεσων ξένων επενδύσεων κατά το τρέχον έτος.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά το φετινό εννεάμηνο το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων διαμορφώθηκε σε 3,85 δισ. ευρώ, μέγεθος που ήταν 39,2% χαμηλότερο από τα 6,34 δισ. ευρώ που είχαν εισρεύσει στην ελληνική οικονομία κατά την ίδια περίοδο του 2022. Το ίδιο διάστημα, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» υπολογίζεται ότι εισέρρευσε στη χώρα 1,55 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό προκύπτει με βάση την υποβολή 6.199 αιτημάτων χορήγησης αρχικής άδειας μόνιμου επενδυτή στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής. Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή ενός τέτοιου αιτήματος προϋποθέτει την υλοποίηση ελάχιστης επένδυσης 250.000 ευρώ για την απόκτηση ακινήτου.
      Κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (9μηνο) είχαν υποβληθεί μόλις 1.834 αιτήματα χορήγησης «χρυσής βίζας», κάτι που μεταφράζεται σε εισροές της τάξεως των 458 εκατ. ευρώ.
      Ασφαλώς οι επενδύσεις των ξένων στην αγορά ακινήτων δεν αφορούν μόνο την εξασφάλιση άδειας παραμονής, αλλά και άλλες κινήσεις, όπως π.χ. απόκτηση εξοχικής κατοικίας, ενώ σημαντική είναι φέτος και η πραγματοποίηση αγορών από επενδυτές που προέρχονται από χώρες της Ε.Ε. Ετσι, εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα το συνολικό μερίδιο των επενδύσεων σε ακίνητα, ως ποσοστό επί του συνόλου των φετινών άμεσων ξένων επενδύσεων, είναι αρκετά υψηλότερο του 40%, ίσως ακόμη και πάνω από το 50%.
      Για παράδειγμα, σε επίπεδο 10μήνου, με την προσθήκη δηλαδή και του Οκτωβρίου, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» το συνολικό ποσό των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,72 δισ. ευρώ, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων για έκδοση άδειας παραμονής ανέρχεται σε 6.890, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενη επίδοση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σύνολο του 2022 είχαν υποβληθεί 4.363 αιτήσεις που αντιστοιχούσαν σε 1,09 δισ. ευρώ, ή περίπου το 50% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ οι εισροές ξένων κεφαλαίων για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα πέρυσι είχαν ανέλθει σε 2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 68% έναντι του 2021. Κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο έχει ήδη εισρεύσει επιπλέον 1,1 δισ. ευρώ με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ, ποσό που είναι 40% υψηλότερο του αντίστοιχου του 2022, όταν οι ξένες επενδύσεις είχαν διαμορφωθεί σε 788 εκατ. ευρώ.
      Σημαντικό ρόλο στη φετινή αύξηση διαδραμάτισε η προθεσμία που είχαν οι επενδυτές του προγράμματος «χρυσή βίζα» προκειμένου να εξασφαλίσουν άδεια παραμονής με το καθεστώς των 250.000 ευρώ. Από τις αρχές Αυγούστου το ελάχιστο όριο επένδυσης στις πιο δημοφιλείς περιοχές για τους ξένους διπλασιάστηκε σε 500.000 ευρώ. Η αλλαγή αφορά το κέντρο της Αθήνας, τα νότια και τα βόρεια προάστια, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Ετσι, από τις αρχές του 2023 και μέχρι την 1η Αυγούστου επικράτησε μια επενδυτική «φρενίτιδα» από τους ενδιαφερομένους, ώστε να εξασφαλίσουν ακίνητο στις περιοχές υψηλής ζήτησης χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ.
      Ταυτόχρονα, φέτος παρατηρήθηκε και υψηλή ζήτηση από αγοραστές από χώρες της Ε.Ε. για την απόκτηση εξοχικής κατοικίας τόσο στα δημοφιλή νησιά όσο και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Έτσι, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι το 2023 θα σηματοδοτήσει νέο ιστορικό υψηλό αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων, που ενδέχεται να προσεγγίσουν ακόμη και τα 3 δισ. ευρώ.
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η Ελλάδα ήδη συγκαταλέγεται στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου, με 27,6 εκατ. επισκέπτες το 2022 και με πρόβλεψη για άνω των 30 εκατ. για το 2023 . Τα σκήπτρα βέβαια για τον Μεσογειακό χώρο τον κατέχει η Ισπανία με 71,8 εκατ. επισκέπτες το 2022 και με πρόβλεψη για άνω των 82 εκατ. για το 2023. Στο ίδιο επίπεδο βρίσκεται και η Γαλλία, και ακολουθούν η Ιταλία, και η Τουρκία. Ωστόσο τα έσοδα από τον τουρισμό των 87 δις. ευρώ  του ΄22 για την Ισπανία, είναι ανόμοια με τα 17,1 δις.ευρώ που δηλώθηκαν στην Ελλάδα αναλογικά με το πλήθος των  επισκεπτών. Για μεν την Ισπανία αναλογούσε δαπάνη 1,217 ευρώ ανά επισκέπτη, ενώ για την χώρα μας μόλις 620 ευρώ. Δηλαδή οι επισκέπτες στην Ισπανία ξοδεύουν διπλάσια ποσά από ότι οι επισκέπτες στην Ελλάδα. Αυτό, με μια πρώτη ματιά, ερμηνεύεται με το ότι στην Ισπανία, οι επισκέπτες είναι ανώτερης οικονομικής στάθμης και δύνανται να ξοδεύουν περισσότερα. Όμως οι διαφορές αυτές μπορεί και να οφείλονται, είτε στην αδυναμία του Ελληνικού κράτους να πιστοποιεί τα ακριβή οικονομικά στοιχεία των τουριστικών επιχειρήσεων, είτε και στη διαφορετική μεθοδολογία υπολογισμού των φορολογικών εσόδων στις δύο χώρες.
      Ο κίνδυνος του “υπερτουρισμού”
      Θα επιχειρήσουμε να συγκρίνουμε ορισμένα μεγέθη και χαρακτηριστικά της χώρας μας με της Ισπανίας στον τουριστικό τομέα, καθότι εκτιμούμε ότι παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες. Για τις δύο χώρες, δύο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους ως τουριστικοί προορισμοί. Το ένα είναι ότι και στις δύο η τουριστική περίοδος είναι κυρίως τους ανοιξιάτικους και τους  θερινούς μήνες, και το δεύτερο, το  ότι οι μεγαλύτεροι τουριστικοί τους προορισμοί, είναι τα νησιά τους και οι λοιπές τους παραλιακές περιοχές. Για την Ισπανία η περιοχή της Καταλονίας που βρέχεται από τη Μεσόγειο όσο και τα Κανάρια νησιά στον Ατλαντικό και τα νησιά Βαλεαρίδες στη Μεσόγειο, συγκέντρωσαν 38,5 εκατ. επισκέπτες ( στοιχεία για το 2022) δηλαδή το 54% του συνόλου. Όμοια για την Ελλάδα, η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, οι Κυκλάδες, και τα Ιόνια νησιά συγκέντρωσαν 13,2 εκατ. επισκέπτες ( στοιχεία του 2022) δηλαδή το 48% του συνόλου. Βλέπουμε λοιπόν μια υπερσυγκέντρωση επισκεπτών σε μικρή σχετικά γεωγραφική έκταση. Το φαινόμενο αυτό έχει ονομασθεί με την ορολογία ‘’υπερτουρισμός’’. Στην χώρα μας η εμφάνισή του δεν έχει πάρει ακόμη μεγάλες διαστάσεις  όπως σε αρκετές περιοχές της Ισπανίας. Εξ άλλου από τα αριθμητικά στοιχεία παρατηρούμε ότι οι αριθμοί για την Ισπανία είναι τριπλάσιοι από εκείνους της χώρας μας (38,5 εκατ. με 13,2 εκατ.).
      Το αντιπαράδειγμα των Βαλεαρίδων και των Κανάριων νησιών                     
      Τα Κανάρια νησιά είναι ένα σύμπλεγμα 7 νησιών της Ισπανίας στον Ατλαντικό, όπου τα πιο γνωστά είναι η Τενερίφη και η Λας Πάλμας. Οι Bαλεαρίδες είναι επίσης ένα άλλο νησιωτικό σύμπλεγμα 4 νησιών της Ισπανίας, στην Μεσόγειο, όπου  τα πιο γνωστά είναι η Ίμπιζα και η Μαγιόρκα. Η συνολική έκταση των Κανάριων νησιών είναι  λιγότερο από της Κρήτης κατά 850 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ των Βαλεαρίδων η έκτασή τους  συνολικά, είναι το μισό του συνόλου των Δωδεκανήσων. Βέβαια  και τα δύο αυτά νησιωτικά συμπλέγματα είναι ήδη αρκετά πυκνοκατοικημένα  από μόνιμους κατοίκους. Όμως εξ αιτίας της υπερβολικής τουριστικής ανάπτυξης  που συντελέστηκε στην επικράτειά τους τις τελευταίες δεκαετίες, τα νησιά αυτά σήμερα πια, υποφέρουν από το φαινόμενο του ‘’υπερτουρισμού’’. Όμοια από το φαινόμενο αυτό υποφέρουν και κάποιες συνοικίες και γειτονιές και της Βαρκελώνης όπως και άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις όπως η Βενετία και το Άμστερνταμ, αλλά και περιοχές της Νοτιοανατολικής Ασίας όπως το Πουκέτ, το Μπαλί, ο κόλπος της Μάγια και άλλες.

      Τα αρνητικά επακόλουθα του “υπερτουρισμού”                                                  
      Το φαινόμενο του ‘’υπερτουρισμού’’, πολύ γρήγορα επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στις περιοχές που έχει ενσκύψει, τόσο σε περιβαλλοντικό, όσο αι σε κοινωνικό επίπεδο.  Αντλώντας στοιχεία από τις δημοσιεύσεις τόσο για τις περιοχές της Ισπανίας όσο και για άλλες που υποφέρουν από αυτόν, αναφέρουμε κάποιες από τις επιπτώσεις.
      1.Στα Κανάρια νησιά επιβλήθηκε το μέτρο του τουριστικού φόρου τα έσοδα από τον οποίο θα επενδύονται για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος των νησιών.
      2.Όμως αυτό που ανέβασε πρόσφατα τον «πήχη» στην υπόθεση του ‘’υπερτουρισμού’’ είναι το Λανθαρότε, τέταρτο μεγαλύτερο από τα Κανάρια Νησιά. Ως απάντηση σε αυτόν αλλά και στη «μαύρη» οικονομία που συνήθως τον συνοδεύει, στην έλλειψη στέγης, στο χάος στους δρόμους και στην απώλεια ποιότητας ζωής για τους κατοίκους, η σοσιαλίστρια επικεφαλής της τοπικής διοίκησης, Μαρία Ντολόρες Κορούχο κήρυξε το νησί «τουριστικά κορεσμένο».
      3.Εκατομμύρια τουρίστες κατακλύζουν κάθε χρόνο την Ίμπιζα: τρίτο μεγαλύτερο νησί στο σύμπλεγμα των Βαλεαρίδων. Όμως έχει πλέον μετατραπεί σε επίγεια κόλαση για τους περίπου 150.000 κατοίκους του και τους χιλιάδες εργαζόμενους που απασχολούνται την καλοκαιρινή σεζόν στην ακμάζουσα τουριστική βιομηχανία.
      4.Στα νησιά των Βαλεαρίδων οι επιπτώσεις εκτείνονται από την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και των φυσικών τοπίων, έως περαιτέρω κρίση ακρίβειας και σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής για τους ντόπιους πληθυσμούς.
      5.Στη Βενετία  έχει μπει «κόφτης» στον αριθμό των επισκεπτών σε πολλές τοποθεσίες. Επίσης απαγορεύτηκαν τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια, ενώ παραμένει στο «τραπέζι» το ενδεχόμενο επιβολής τέλους εισόδου σε ημερήσιους τουρίστες, που θα κυμαίνεται από 3 έως 10 ευρώ, ανάλογα με την εποχή.
      6.Μια άλλη διάσημη πόλη για τα γραφικά κανάλια της, το  Άμστερνταμ, έχει αλλάξει τακτική απέναντι στους τουρίστες, υιοθετώντας μια νέα στρατηγική για την προσέλκυση πιο ποιοτικού τουρισμού. Επιβάλει νέους φόρους σε επισκέπτες, και απαγόρευσε την ανέγερση νέων ξενοδοχείων στο κέντρο της.
      7.Η παραδεισένια παραλία στο νησί Κο Φι Φι, στον Κόλπο Μάγια της Ταϊλάνδης παραμένει κλειστή κατά τακτά χρονικά διαστήματα, για να αποτραπεί η σοβαρή περιβαλλοντική υποβάθμισή της.
      Πώς έφτασαν στον ‘’υπερτουρισμό’’                                                  
      Είναι ποικίλοι οι  λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν μια πόλη ή μια περιοχή στον ‘’υπερτουρισμό’’. Η Βενετία ας πούμε, το Άμστερνταμ αλλά και η Βαρκελώνη, έφτασαν σε αυτή τη θέση λόγω της πολύ μεγάλης φήμης τους, και το ότι δεν κατάφεραν να το προβλέψουν έγκαιρα και να πάρουν τα ανάλογα προστατευτικά μέτρα. Όμως,  οι νησιωτικές  περιοχές της Ισπανίας βρέθηκαν στην ανάλογη θέση, λόγω υπερπροσφοράς πολύ χαμηλών πακέτων διακοπών ,τα οποία φυσικά απευθύνονταν σε  πολύ χαμηλής ποιότητας τουριστικά καταλύματα .
      Υπάρχουν στη χώρα μας βεβαρημένες περιοχές;                                           
      Στην Ελλάδα ευτυχώς, το φαινόμενο του  “υπερτουρισμού’’, μόλις που έχει εμφανιστεί σε κάποιες λίγες περιοχές, χωρίς να έχει επιφέρει έως σήμερα σοβαρές περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιβαρύνσεις. Ωστόσο στις περιοχές αυτές, διαφαίνονται τάσεις μεγέθυνσης του φαινομένου χρόνο με το χρόνο. Σαν μια ασφαλής κίνηση λοιπόν για να μην βρεθούμε και εμείς στην θέση των κατοίκων των Κανάριων νησιών, των Βαλεαρίδων, της Βαρκελώνης ή και της Βενετίας , θα ήταν να μελετηθεί η μεγέθυνση του φαινομένου. Θα πρέπει να τεκμηριωθούν και να εκτιμηθούν τα πληθυσμιακά και τα υπόλοιπα στοιχεία που μπορούν να επιφέρουν τον τουριστικό κορεσμό, και να ληφθούν ανάλογα μέτρα, τόσο από το κεντρικό κράτος  όσο και από την τοπική αυτοδιοίκηση. Τέτοιοι επίφοβοι τουριστικοί προορισμοί στη χώρα μας εκτιμάται ότι είναι, η Σαντορίνη, η Μύκονος, περιοχές της Βόρειας Κρήτης, όπως και περιοχές της Ρόδου και της Κέρκυρας.

      Στον αντίποδα του ‘’υπερτουρισμού’’, ο ποιοτικός τουρισμός                     
      Σίγουρα, το πως καθορίζεται ο ποιοτικός τουρισμός είναι μια υπόθεση που μπορεί να περιλαμβάνει διάφορες παραμέτρους. Αυτές μπορεί να είναι πολιτιστικοί, οικονομικοί, ή και κοινωνικοί. Όμως για να πληρούνται αυτές οι παράμετροι, θα πρέπει κατά πρώτο λόγο οι τουριστικοί επισκέπτες να δείχνουν ιδιαίτερο σεβασμό στα περιβαλλοντικά και στα πολιτιστικά δεδομένα της περιοχής όπου κάνουν διακοπές. Κατά τον δεύτερο λόγο, θα πρέπει να εξετάζεται το κατά πόσο οι οποιεσδήποτε υποδομές, όπως των συγκοινωνιών, της υγείας, των ελεύθερων δημοσίων χώρων, θα  μπορούν  “να αυτοχρηματοδοτούνται”. Το ίδιο ισχύει και για τις  περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις που προκαλούνται από την χρήση των υποδομών αυτών εκ μέρους των επισκεπτών.
      Η “αυτοχρηματοδότησή’’ τους αυτή, θα έχει την έννοια  ότι θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να εισπράττονται από το κεντρικό κράτος ή και από την τοπική αυτοδιοίκηση, ετησίως σημαντικά ποσά, τα οποία θα μπορούν να υπερκαλύπτουν τα έξοδα λειτουργίας, συντήρησης, αλλά και αναβάθμισης των παρεχόμενων δημοσίων υπηρεσιών και υποδομών. Το πώς θα επιτυγχάνεται αυτό θα ρυθμίζεται από συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα και τις ανάλογες κανονιστικές διατάξεις που θα πρέπει να ληφθούν. Αυτό σίγουρα για ότι αφορά τους επισκέπτες  θα μεταφράζεται σε αυξημένο κόστος της καθημερινής τους διαβίωσης. Μια πρώτη οδηγία που θα μπορούσε να φέρει ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ήταν,να αυξηθούν κατά πολύ οι προδιαγραφές τόσο των τουριστικών καταλυμάτων, ξενοδοχείων και ενοικιαζόμενων δωματίων όσο και των χώρων εστίασης και αναψυχής. Αυτό με τη σειρά του, θα έδινε τη δυνατότητα υψηλότερης τιμολόγησης υπηρεσιών,πράγμα που θα οδηγούσε και σε μεγαλύτερες εισφορές εκ μέρους των επιχειρήσεων αυτών προς τα κρατικά ταμεία. Θα φτάναμε δηλαδή στο μοντέλο, όπου οι τουριστικές μονάδες θα εξυπηρετούν λιγότερους σε αριθμό πελάτες, αλλά με ποιοτικότερες αλλά και  και  σαφώς ακριβότερες υπηρεσίες. Δηλαδή με άλλα λόγια, θα ευνοείται η δημιουργία μονάδων για λιγότερα εξυπηρετούμενα άτομα αλλά με ακριβότερες υπηρεσίες ή αλλιώς μονάδες πολλών ‘’αστεριών’’. Με τα παραπάνω λοιπόν επιχειρήθηκε μια προσέγγιση της έννοιας του ‘’ποιοτικού τουρισμού’’.
      Η μεθοδολογία και τα κίνητρα.      
       Δεν υπάρχει αμφιβολία πως για να κατοχυρωθεί ο ποιοτικός τουρισμός σε μια περιοχή, πέραν της υποχρέωσης της πολιτείας για την κατασκευή υποδομών υψηλών προδιαγραφών, της ρύθμισης της πολεοδομικής νομοθεσίας  για τους συντελεστές δόμησης καθώς και της διευθέτησης πολλών άλλων θεμάτων, θα πρέπει να υπάρξουν και ειδικά κίνητρα προς τους τουριστικούς επιχειρηματίες και επενδυτές. Τα κίνητρα αυτά σίγουρα θα πρέπει να έχουν και σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο για να είναι ελκυστικά, όπως για παράδειγμα την υπαγωγή τους σε ειδικό αναπτυξιακό νόμο και την επιδότηση κατασκευής τους, για να προσελκύσουν αξιόλογους επενδυτές. Καταλήγοντας λοιπόν, εκτιμούμε ότι ο ποιοτικός τουρισμός θα πρέπει να αναγορευτεί σε στρατηγική επιλογή της χώρας μας.
      Πηγές :
      1. ΙΝΣΕΤΕ,(Ινστιτούτο Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων )                       
      2. INE,(Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής  της Ισπανίας) 
      Του Γιώργου Ουρανού
      [email protected]       
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το “στοίχημα” για αύξηση του τουρισμού αποτελούσε πάγια και συνεχής προσπάθεια για τις περισσότερες χώρες, το ΑΕΠ των οποίων στηρίζονταν στη βαριά αυτή βιομηχανία · Ένας καινούριος όρος, όπως είναι ο υπερτουρισμός έρχεται να προκαλέσει τώρα σε πολλές πόλεις του κόσμου “πονοκέφαλο”, αλλάζοντας πλέον κριτήρια και στόχους, από εκείνους που παραδοσιακά έθεταν!
      Η συνεχής προσπάθεια για αύξηση του τουρισμού, απ΄όπου υπολογίζεται ότι απέφερε περίπου 9,5 τρισ. δολάρια το 2023 σε παγκόσμια κλίμακα φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα για κάποιας πόλεις, που θεωρούνται δημοφιλή τουριστικά hot spots σε όλο τον κόσμο. Και αυτό γιατί ο υπερτουρισμός και οι επιπτώσεις του, βαραίνουν περισσότερο από τα αρχικά του οφέλη!
      Πολλά από αυτά τα δημοφιλή τουριστικά μέρη, σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council σημείωσαν ρεκόρ επισκεπτών τον περασμένο χρόνο. Παρά τα έσοδα για την τοπική κοινωνία ωστόσο υπήρξαν και πρωτοβουλίες για να καταπολεμηθεί ο υπερτουρισμός, όπως είναι οι νέοι ή αυξημένοι τουριστικοί φόροι, σε ορισμένες περιπτώσεις.
      Από τη θετική πλευρά, περισσότεροι ταξιδιώτες φαίνεται να γνωρίζουν τους κινδύνους του υπερτουρισμού – και πώς μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του προβλήματος. Σύμφωνα με άρθρο του CNN, σε μια έρευνα του 2022 από τον ιστότοπο ταξιδιωτικών κρατήσεων Booking.com, το 64% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα ήταν έτοιμος να μείνει μακριά από πολυσύχναστες τουριστικές τοποθεσίες για να αποφύγει τη συμφόρηση ενώ το 31% δήλωσε ότι θα ήταν ακόμη πρόθυμο να επιλέξει μια άλλη εναλλακτική για να αποφύγει τον συνωστισμό. Υπερτουρισμός: Ποιες πόλεις “υποφέρουν” 
      Άμστερνταμ: Οι Ολλανδοί είναι παραδοσιακά γνωστοί για την αμεσότητά τους και το 2023, οι ιθύνοντες του τουρισμού στο Άμστερνταμ δεν δίσταξαν να βάλουν στο στόχαστρο μία συγκεκριμένη δημογραφική ομάδα: τους νεαρούς Βρετανούς, που χαρακτήρισαν «ενοχλητικούς τουρίστες», οι οποίοι δεν είναι ευπρόσδεκτοι στην ολλανδική πρωτεύουσα.
      Η πρωτοβουλία, που ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του 2023, στόχευε συγκεκριμένα νεαρούς άντρες Βρετανούς, λέγοντάς τους να «μείνουν μακριά» εάν είχαν σχέδια να «τρελάνουν» το Άμστερνταμ. Το 2021, εφαρμόστηκε ένα διάταγμα που ονομάζεται «Τουρισμός του Άμστερνταμ σε ισορροπία», το οποίο ορίζει ότι όταν ο αριθμός των επισκεπτών που διανυκτερεύουν φθάνει τα 18 εκατομμύρια, το δημοτικό συμβούλιο είναι «υποχρεωμένο να παρέμβει». 
      Όλοι οι επισκέπτες στο Άμστερνταμ το 2024 θα πρέπει να ξέρουν ότι θα πληρώσουν τους υψηλότερους τουριστικούς φόρους στην Ευρώπη. Τον Σεπτέμβριο, η πόλη ανακοίνωσε ότι η ημερήσια χρέωση για τους επισκέπτες από κρουαζιερόπλοια θα κυμαίνεται από 8 σε 11 ευρώ, ενώ η χρέωση ανά διανυκτέρευση ενσωματωμένη στις τιμές των δωματίων των ξενοδοχείων θα εκτιναχθεί στο 12,5% της τιμής του δωματίου. Ωστόσο, ακόμη και με τέτοιες πρωτοβουλίες, το Άμστερνταμ αναμένεται να φιλοξενήσει έως και 23 εκατομμύρια ετήσιους επισκέπτες έως το 2025, χωρίς να υπολογίζονται άλλα 24 εκατομμύρια έως 25 εκατομμύρια που θα κάνουν ημερήσιες επισκέψεις.

      Αθήνα – Ακρόπολη: Στην πραγματικότητα, η Ακρόπολη, ο πιο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος της Ελλάδας, ήταν τόσο γεμάτος που τον Σεπτέμβριο αποφασίστηκε ο περιορισμός στον αριθμό των επισκεπτών σε 20.000 την ημέρα. Από τον Απρίλιο του 2024, το νέο σύστημα κρατήσεων θα ισχύει και για περισσότερους από 25 άλλους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία σε όλη τη χώρα, ενώ αναμένονται και αυξήσεις στα εισιτήρια των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων.
      Πλήθος κόσμου κατέκλυσε και στα πιο δημοφιλή νησιά της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της Σαντορίνης και της Μυκόνου, μια τάση που είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί καθώς η αιώνια ελκυστικότητα της Ελλάδας μεταξύ των ταξιδιωτών δεν δείχνει σημάδια εξασθένισης, σχολιάζει το cnn.

      Μπαλί
      Μετά τη επιτυχία της ταινίας, «Eat Pray Love», η δημοτικότητα του Μπαλί εκτοξεύτηκε. Αλλά οι ταξιδιώτες που αναζητούν την πνευματικότητα είναι μόνο ένα μέρος του κύματος του τουρισμού που έχει πνίξει την επαρχία της Ινδονησίας την τελευταία δεκαετία. Τον τελευταίο καιρό, οι εκτός ελέγχου επισκέπτες έχουν γίνει ιδιαίτερα ενοχλητικοί, τόσο πολύ που την άνοιξη του 2023 ο κυβερνήτης της επαρχίας Wayan Koster ζήτησε να επισυναφθεί μια λίστα με τα πρέπει και τα μη στα τουριστικά διαβατήρια. Μεταξύ των κανόνων: όχι βρισιές, άγγιγμα ιερών δέντρων ή αναρρίχηση σε κατασκευές.
      Οι τουρίστες με προορισμό το Μπαλί που επισκέπτονται από τις 14 Φεβρουαρίου 2024, θα πρέπει επίσης να πληρώσουν νέο φόρο 150.000 ρουπίων Ινδονησίας, που ισοδυναμεί με περίπου 10 δολάρια.

      Βαρκελώνη :Η Βαρκελώνη ήταν από τις πρώτες ευρωπαϊκές πόλεις που απαγόρευσε τα νέα ξενοδοχεία στο κέντρο της πόλης και περιόρισε τα airbnb. Όμως, στις τοπικές και περιφερειακές εκλογές του Μαΐου, ο υπερτουρισμός εξελίχθηκε σε πολιτικό ζήτημα και η πόλη έχει εντείνει τα μέτρα για να περιορίσει το πρόβλημα.
      Τον Οκτώβριο, η Βαρκελώνη έκλεισε τον τερματικό σταθμό του βόρειου λιμανιού για την κίνηση κρουαζιερόπλοιων μετά από συμφωνία με τις τοπικές αρχές να μετατοπίσουν τα πλοία μακρύτερα από την πόλη, μια κίνηση που θα επηρεάσει περίπου 340 ετήσιες ελλιμενισμούς κρουαζιέρας, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν από τις λιμενικές αρχές. Από την 1η Απριλίου 2024, οι τουρίστες (συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτών της κρουαζιέρας) θα πρέπει να πληρώσουν υψηλότερη «επιβάρυνση πόλης» 3,25 ευρώ, έναντι 2,75 ευρώ το 2023.
      Μαϊάμι: Τον Μάιο του 2023, το Greater Miami Convention & Visitors Bureau, ο επίσημος οργανισμός μάρκετινγκ προορισμών της κομητείας Miami-Dade, δημοσίευσε στοιχεία για τον τουρισμό του 2022. Μεταξύ των ρεκόρ που σημειώθηκαν είναι και τα εξής: 26,5 εκατομμύρια επισκέπτες και εκτιμώμενες δαπάνες 20,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αύξηση 8% σε σχέση με το 2021.
      Ωστόσο, ορισμένοι ντόπιοι αποδοκιμάζουν τον αντίκτυπο του αχαλίνωτου, ανεξέλεγκτου πλήθους. Σε ένα άρθρο του 2021 στην εφημερίδα The Miami Herald, υπήρχαν προειδοποιήσεις των αξιωματούχων της πόλης για τις αρνητικές επιπτώσεις του είδους τουρισμού όπου οι άνθρωποι ταξιδεύουν σε μια περιοχή για να κάνουν πάρτι και να μεθύσουν. Επικαλούμενοι προβλήματα υπερτουρισμού που μαστίζουν πόλεις όπως το Άμστερνταμ, η Βενετία και η Ρώμη, η Φλόριντα προέτρεψε τους αξιωματούχους του Μαϊάμι να εφαρμόσουν παρόμοιες πρωτοβουλίες με αυτούς τους προορισμούς, συμπεριλαμβανομένων περιορισμών στην κατανάλωση αλκοόλ και περιορισμού του θορύβου.

      Παρίσι: Το Παρίσι έχει προσελκύσει ένα νέο κύμα επισκεπτών τον τελευταίο καιρό εν μέρει χάρη στην τεράστια δημοτικότητα της επιτυχίας του Netflix «Emily in Paris» και του ρόλου της πόλης ως οικοδέσποινα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2024. Κορυφαία αξιοθέατα όπως ο Πύργος του Άιφελ ξεχειλίζουν από τουρίστες, ειδικά τις περιόδους αιχμής της άνοιξης και του καλοκαιριού. Τον Ιούνιο του 2022, το μουσείο του Λούβρου ανακοίνωσε ότι θα περιόριζε τους καθημερινούς επισκέπτες σε 30.000.
      Τέτοιες κινήσεις αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που ανακοίνωσε η Γαλλίδα υπουργός Τουρισμού Olivia Grégoire τον Ιούνιο του 2023 για την καταπολέμηση του υπερτουρισμού σε ολόκληρη τη χώρα.

      Πουκέτ: Σύμφωνα με μια μελέτη του MoneyTransfers.com, το Πουκέτ κέρδισε την πρώτη θέση ως ο προορισμός με τους περισσότερους τουρίστες στον κόσμο το 2023, με 118 τουρίστες για κάθε κάτοικο της περιοχής. Η ίδια μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η Pattaya και το Krabi, επίσης στην Ταϊλάνδη, ακολούθησαν στη δεύτερη και τρίτη θέση, με 98,7 και 72,2 ταξιδιώτες ανά κάτοικο, αντίστοιχα.
      Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί επισκέπτες περιγράφουν το Πουκέτ ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά γεωγραφικά μέρη που έχουν δει ποτέ ωστόσο σημειώνουν επίσης ότι είναι γεμάτο και «μολυσμένο» από τον μαζικό τουρισμό, αναδεικνύοντας  το πρόβλημα που θέλει ο υπερτουρισμός να φέρνει αντίθετα αποτελέσματα. 

      Βενετία: Ενώ η Βενετία φαινόταν να αντιμετωπίζει από καιρό τον έλεγχο του πλήθους, ο υπερτουρισμός έγινε πρωτοσέλιδο αρκετές φορές το 2023. Πριν από αρκετά χρόνια, αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ένα σχέδιο για τουριστικό φόρο που χρεώνεται στους ημερήσιους ταξιδιώτες, αλλά μετά από διάφορες ενστάσεις και αποτυχίες, μόλις πρόσφατα κατάφεραν να κυκλοφορήσουν το πρόγραμμα τελών, το οποίο δεν θα τεθεί σε ισχύ ωστόσο, πριν τον Απρίλιο του 2024.
      Το σχέδιο προβλέπει μια χρέωση 5 ευρώ για ημερήσιους ταξιδιώτες που είναι 15 ετών και άνω. Θα ισχύει για τους τουρίστες που δεν διανυκτερεύουν και τα τέλη θα χρεώνονται μόνο για 29 ημέρες το 2024, τις περισσότερες από τις οποίες είναι Σαββατοκύριακα κατά τη διάρκεια της υψηλής τουριστικής περιόδου από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο. Το τέλος θα ισχύει μεταξύ 8:30 π.μ. και 4 μ.μ. , που θεωρείται το πιο πολυσύχναστο διάστημα της ημέρας για τη Βενετία. Όσοι επισκέπτονται τη Βενετία για μικρό χρονικό διάστημα εκτός αυτών των ωρών εξαιρούνται από το τέλος.
    13. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το κανάλι Erie, μήκους 363 μιλίων (584 χλμ.), ήταν το πρώτο κανάλι στις Ηνωμένες Πολιτείες που συνδέει δυτικές πλωτές οδούς με τον Αντλαντικό Ωκεανό. Η κατασκευή ξεκίνησε το 1817 και ολοκληρώθηκε το 1825. Η επιτυχία της μετέτρεψε τη Νέα Υόρκη σε ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο και ενθάρρυνε την κατασκευή καναλιών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, η κατασκευή του καναλιού χρησίμευσε ως εκπαιδευτικός χώρος για πολλούς από τους μηχανικούς που έχτισαν άλλα αμερικανικά κανάλια και σιδηροδρόμους τις επόμενες δεκαετίες.
      Ιστορικά στοιχεία
      Στα τέλη του 1700, το νέο αμερικανικό έθνος αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα. Τα αρχικά 13 κράτη ήταν διατεταγμένα κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού και υπήρχε φόβος ότι άλλα έθνη, όπως η Βρετανία ή η Γαλλία, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μεγάλο μέρος του εσωτερικού της Βόρειας Αμερικής. Ο Τζόρτζ Ουάσιγκτον πρότεινε ένα κανάλι που θα παρέχει αξιόπιστη μεταφορά στην ήπειρο, συμβάλλοντας έτσι στην ένωση της μεθοριακής Αμερικής με τα εδραιωμένα κράτη. Κατά τη δεκαετία του 1780, ο Ουάσιγκτον οργάνωσε μια εταιρεία, την Patowmack Canal Company, που προσπάθησε να χτίσει ένα κανάλι μετά τον ποταμό Potomac. Το κανάλι χτίστηκε, ωστόσο ήταν περιορισμένο στη λειτουργία του.
       

      Τα στατιστικά στοιχεία της διώρυγας Erie ήταν εντυπωσιακά:
      363 μίλια μήκος, από το Albany στον ποταμό Hudson μέχρι το Buffalo στη λίμνη Erie Πλάτος 40 πόδια και βάθος 4 μέτρα Η λίμνη Erie είναι 571 πόδια υψηλότερη από το επίπεδο του ποταμού Hudson. κατασκευάστηκαν κλειδαριές για να ξεπεραστεί αυτή η διαφορά. Το κανάλι κοστίζει περίπου 7 εκατομμύρια δολάρια, αλλά η είσπραξη διοδίων σήμαινε ότι πληρώθηκε για τον εαυτό του μέσα σε μια δεκαετία. Οι βάρκες στο κανάλι τραβήχτηκαν από άλογα σε ρυμούλκηση, παρόλο που τα ατμοκίνητα σκάφη τελικά έγιναν πρότυπα. Το κανάλι δεν ενσωμάτωσε φυσικές λίμνες ή ποτάμια στο σχεδιασμό του, επομένως είναι εντελώς περιορισμένο.
      Με τυπικό σχήμα πρίσματος στο κανάλι - πλάτος 12 μέτρα (40 πόδια) στην κορυφή, πλάτος 8,5 μέτρα (28 πόδια) και βάθος 1,2 μέτρα (4 πόδια) - οι μηχανικοί σχεδίασαν το κανάλι Erie μετά το κανάλι Middlesex στη Μασαχουσέτη . Ο Erie απαιτούσε 83 κλειδαριές, καθεμία από πέτρα, για να μετακινήσει τα σκάφη πάνω και κάτω από τα φυσικά υψόμετρα. Οι κλειδαριές σχεδιάστηκαν έτσι ώστε κάθε ένας να χρειάζεται μόνο ένα άτομο για τη λειτουργία του. Το κανάλι απαιτούσε επίσης την κατασκευή 18 υδραγωγεία να μεταφέρει το κανάλι πάνω από υδάτινα σώματα. Με τη φύση να παρουσιάζει περισσότερα αποθαρρυντικό εμπόδια τόσο στα δυτικά όσο και στα ανατολικά τμήματα, η κατασκευή ξεκίνησε στο μεσαίο τμήμα στις 4 Ιουλίου 1817, με την Κλίντον να διοργανώνει την πρωτοποριακή στη Ρώμη της Νέας Υόρκης.
      Στη δυτική πλευρά, η πρόκληση ήταν το Niagara Escarpment, μια κορυφογραμμή 23 μέτρων (75 πόδια). Ο μηχανικός καναλιών Nathan B. Roberts σχεδίασε μια σειρά από 10 κλειδαριές, πέντε επίπεδα με 2 κλειδαριές δίπλα-δίπλα, για να μεταφέρει σκάφη πάνω από αυτό το φράγμα. Οι κλειδαριές της σκάλας ακολουθήθηκαν από ένα βαθύ κόψιμο μήκους 5 χιλιομέτρων (3 μιλίων) (9-μετρ.) (30 πόδια) εκτοξευμένο στο βραχώδες οροπέδιο. Η πόλη που μεγάλωσε σε αυτόν τον ιστότοπο ονομάστηκε κατάλληλα Lockport. Στο ανατολικό τμήμα, η χαμηλότερη κοιλάδα Mohawk απαιτούσε την κατασκευή 27 κλειδαριών σε απόσταση μόλις 50 km (30 μίλια) για να ξεπεράσει μια σειρά από φυσικά ορμητικά σημεία ποταμού, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρέθηκαν στο Cohoes και στο Little Falls.
      Σήμερα το κανάλι χρησιμοποιείται γενικά ως ποταμός αναψυχής και το κράτος της Νέας Υόρκης ασχολείται ενεργά με την προώθηση του καναλιού της Erie ως τουριστικού προορισμού.
      Πηγή: https://el.eferrit.com/κατασκευή-του-καναλιού-της-erie/, https://el.gov-civ-guarda.pt/sierra-leone
       

    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η αξιοσημείωτη αβεβαιότητα, οι σημαντικές προκλήσεις αλλά και οι συνεχόμενες μεγάλες κρίσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και χρηματοδοτούνται οι επιχειρήσεις. Η ανάδειξη των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance – Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά, Διακυβέρνηση) σε βασικό παράγοντα λήψης επενδυτικών αποφάσεων και, επομένως, άντλησης χρηματοδότησης είναι ενδεικτική συνέπεια αυτού του κλίματος. Οι επενδυτές, σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό, αναγνωρίζουν ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες, καθώς και να είναι ωφέλιμες για την κοινωνία, να μην επιβαρύνουν υπάρχοντα προβλήματα όπως οι ανισότητες. Αντίστοιχα, αναγνωρίζουν ότι η διακυβέρνησή τους πρέπει να χαρακτηρίζεται από κανόνες -άλλωστε, πρόσφατες κρίσεις, όπως αυτή του 2008, οφείλονταν και σε καταχρηστικές πρακτικές στη διακυβέρνηση επιχειρήσεων.
      Πώς, όμως, μετράει κανείς αυτές τις, εν πολλοίς, άυλες παραμέτρους; Πώς λειτουργούν μέχρι στιγμής στην πράξη τα κριτήρια ESG; Εκπληρώνουν τελικά τον σκοπό τους και ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εφαρμογή τους; Συμβαδίζουν τελικά με την ενεργειακή μετάβαση και με προκλήσεις από έκτακτα γεγονότα όπως οι πόλεμοι; Το νέο κείμενο πολιτικής της διαΝΕΟσις επιχειρεί να δώσει μια τεκμηριωμένη εικόνα για τα παραπάνω ερωτήματα και αποτελεί μια συνοπτική και ουσιαστική καταγραφή της σημερινής κατάστασης. Υπογράφεται από ομάδα ακαδημαϊκών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου -συγκεκριμένα από τον καθηγητή Χάρη Δούκα (μεταξύ της παράδοσης της μελέτης και της δημοσίευσής της ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του και εξελέγη δήμαρχος Αθηναίων), την ερευνήτρια Ελένη Κανέλλου και τον επίκουρο καθηγητή Βαγγέλη Μαρινάκη.
      Το κείμενο χαρτογραφεί αναλυτικά τις πραγματικές και μεγάλες ανάγκες που οδήγησαν τους επενδυτές να χρησιμοποιούν μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες, και ειδικά τα κριτήρια ESG, για τις αποφάσεις τους τα τελευταία χρόνια. Αναφέρεται εκτενώς στις εκθέσεις βιωσιμότητας, στη σημασία τους και στα πρότυπα που χρησιμοποιούνται καθώς και στα πρότυπα για την αξιολόγηση με βάση τα κριτήρια ESG. Όμως, υπογραμμίζει επίσης τα εμπόδια και τις προκλήσεις στην υιοθέτηση των πρακτικών ESG, που αμφισβητούν συνολικά την αξιοπιστία των κριτηρίων αυτών. Κάποια από αυτά είναι η ακρίβεια των δεδομένων που χρησιμοποιούνται, η ανομοιογένεια των δεικτών απόδοσης ESG λόγω διαφορετικών κανονισμών, η μη ύπαρξη μιας κοινά αποδεκτής μεθοδολογίας αξιολόγησης καθώς και η έλλειψη διαφάνειας στις μεθόδους που συνδέουν τις κατατάξεις ESG με τις στρατηγικές για χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
      Τι είναι τα ESG και πώς αναδείχθηκαν
      Η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων δεν είναι, φυσικά, μια νέα ιδέα. Η έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης -δηλαδή το ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να υπερβαίνουν τον σκοπό του κέρδους και να "επιστρέφουν" αξία στο κοινωνικό σύνολο πέρα από αυτή των προϊόντων τους- υπάρχει από τα μέσα του 20ού αιώνα.
      Ταυτόχρονα, καθώς οι ανησυχίες για το περιβάλλον αυξάνονταν στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, αναπτύχθηκαν πλαίσια που επιτρέπουν στις εταιρείες να μετρούν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις. Κατά τη δεκαετία του 1990, η συζήτηση εστίασε περισσότερο σε κοινωνικές πτυχές της λειτουργίας των επιχειρήσεων, όπως οι εργασιακές σχέσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, η συμπερίληψη όλων των κοινωνικών ομάδων και η συνεισφορά στις τοπικές κοινότητες. Η πτυχή της διακυβέρνησης ήρθε στο προσκήνιο μετά από σκάνδαλα και εταιρικές καταρρεύσεις στη δεκαετία του 2000 και τελικά με την κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας το 2008.
      Ο όρος ESG εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2004 για να αποτυπώσει την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία των διαστάσεων αυτών στην επιχειρηματικότητα. Όμως έμεινε για πολλά χρόνια αδρανής. Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την πανδημία, αναφέρεται ολοένα και πιο συχνά ως κρίσιμος παράγοντας για τη βιώσιμη ανάκαμψη των εταιρειών. Οι εταιρείες καλούνται να υιοθετήσουν τα κριτήρια ESG, να ενσωματώσουν σχετικές πρακτικές και να δημοσιεύουν τις επιδόσεις τους σε εκθέσεις βιωσιμότητας, όχι μόνο επειδή αυτό είναι καλό, αναγκαίο και ηθικό. Σε πολλές περιπτώσεις τα κριτήρια ESG αποτελούν πλέον και προϋπόθεση άντλησης χρηματοδότησης -άρα, από τη σκοπιά των επιχειρήσεων, επέκτασης της δραστηριότητάς τους και, τελικά, ανάπτυξης.
      Με αυτό τον τρόπο, οι βιώσιμες επενδύσεις -δηλαδή εκείνες που πληρούν κριτήρια ESG- έχουν εξελιχθεί σε ραγδαία αναπτυσσόμενο κλάδο. Παράλληλα, για να καλυφθεί αυτή η ζήτηση έχει δημιουργηθεί μια αγορά γύρω από τα κριτήρια ESG που περιλαμβάνει οργανισμούς έκδοσης προτύπων, εταιρείες αξιολόγησης και επενδυτικά funds με βάση το ESG. Το κείμενο πολιτικής εξετάζει όλες τις πτυχές του θέματος, μεταξύ αυτών και το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί γύρω τους σήμερα.
      Διαβάστε Ολόκληρο Το Κείμενο Πολιτικής (PDF)
      Συνοπτική Παρουσίαση Kειμένου Πολιτικής (PDF)
      Όλη η μελέτη: https://www.dianeosis.org/2023/12/ta-esg-kritiria-stin-ellada-kai-ston-kosmo/
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Τζιμ Πάκετ περπατάει αργά στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας κρατώντας μια σακούλα με σκουπίδια. Πλησιάζει έναν μπλε κάδο και ρίχνει μέσα ένα πλαστικό μπουκάλι. Το μπουκάλι που πέταξε ο 60αρης Αμερικανός κρύβει ένα «μυστικό»: έχει ενσωματωμένο έναν πανάκριβο ανιχνευτή GPS. Τους επόμενους μήνες, θα καταγράφει λεπτό προς λεπτό την πορεία του πλαστικού απορρίμματος.
      Πρόκειται για έναν από τους τράκερς που τοποθετήθηκαν σε ανακυκλώσιμα σε διάφορα σημεία της χώρας, στο πλαίσιο πολύμηνης έρευνας του ανεξάρτητου δημοσιογραφικού ιστοτόπου wearesolomon.com για τις άγνωστες διαδρομές των πλαστικών απορριμμάτων σε συνεργασία με το Basel Action Network (ΒΑΝ) και το ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
      Το μπουκάλι που πέταξε στον μπλε κάδο στο κέντρο της Αθήνας ο Πάκετ, επικεφαλής του ΒΑΝ, ήταν ο πρώτος από αυτούς. Οι περισσότεροι καταστράφηκαν στην πορεία. Όσοι επέζησαν όμως έδειξαν πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται ποτέ, αλλά καταλήγουν σε χωματερές ή σε μονάδες ανακύκλωσης εκτός χώρας.
      Ο Πάκετ, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στον έλεγχο του εμπορίου αποβλήτων και στην αποκάλυψη των συμφερόντων που το τροφοδοτούν, περιγράφει ένα σταθερό μοτίβο: πλουσιότερες χώρες στέλνουν τα απόβλητά τους σε φτωχότερες. «Είναι ανήθικο και μη βιώσιμο», υπογραμμίζει.
      Η πλαστική ρύπανση είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο δυσεπίλυτα περιβαλλοντικά προβλήματα παγκοσμίως. Επηρεάζει πρωτίστως τις φτωχότερες χώρες και τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς, όχι μόνο σε χώρες όπως η Ινδονησία, αλλά και εντός Ευρώπης, όπου φτωχότερα μέλη της ΕΕ μετατρέπονται σε αποθετήρια πλαστικών αποβλήτων πιο ανεπτυγμένων εταίρων τους, ειδικά μετά την απαγόρευση εισαγωγής στερεών αποβλήτων που επέβαλε η Κίνα το 2018.
      Ανακύκλωση: μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε
      Για τον Πάκετ, οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης είναι μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε  ποτέ. «Ό,τι πετάς στον μπλε κάδο, ανακυκλώνεται. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, ελάχιστα πλαστικά ανακυκλώνονται».
      Πράγματι, όπως ανέδειξε η έρευνα του Solomon, από τους 41 εκατ. τόνους πλαστικών αποβλήτων των οποίων η διαχείριση γίνεται εντός της ΕΕ ανα έτος, μόνο το 29% ανακυκλώνεται. Τα υπόλοιπα οδηγούνται για ενεργειακή αξιοποίηση μέσω καύσης ή καταλήγουν στη χωματερή.
      Η περίπτωση της Ελλάδας είναι χαρακτηριστική. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στο Solomon η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, η οποία διαχειρίζεται το περιεχόμενο των γνωστών μπλε κάδων, μόλις το 50% του περιεχομένου τους οδηγείται στην ανακύκλωση.
      Στα ίχνη του ελληνικού πλαστικού σκουπιδιού
      Η έρευνα διήρκησε πέντε μήνες. Η ερευνητική ομάδα συνομίλησε με ειδικούς στον τομέα της ανακύκλωσης πλαστικού, συναντήθηκε με Έλληνες και ξένους επιχειρηματίες του κλάδου, πήρε τις γνώμες ειδικών επιστημόνων και ακτιβιστών, συγκέντρωσε και ανέλυσε επίσημα και αδημοσίευτα στοιχεία, και επισκέφθηκε μονάδες όπου καταλήγουν ελληνικά πλαστικά σκουπίδια στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
      Επί χρόνια, η πολυπόθητη μετάβαση στην «κυκλική οικονομία» βασίζεται στο μάντρα «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση». Γνωστή και ως «ιεραρχία αποβλήτων», η αρχή αυτή διαφημίζεται ως λύση στο τεράστιο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης που απειλεί οικοσύστημα και ανθρώπους.
      Όμως το βάρος πέφτει κυρίως στην ανακύκλωση –  μια υποτίθεται ενάρετη διαδικασία χωρίς καμία παρενέργεια. Σε έρευνα της Greenpeace, σχεδόν το 90% των Ελλήνων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι η ανακύκλωση πλαστικού «μπορεί να βοηθήσει δραστικά το περιβάλλον».
      Στην πόλη της Ξάνθης, όπου η ομάδα απέρριψε ένα από τα πλαστικά σκουπίδια με ανιχνευτή GPS, συναντήθηκε με την καθηγήτρια Αγγλικών Μαρία Αντωνιάδου δίπλα σε έναν μπλε κάδο. Η κ. Αντωνιάδου ανακυκλώνει με θρησκευτική ευλάβεια. «Συμβάλλω κι εγώ έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα υλικά θα ξαναχρησιμοποιηθούν για να γίνουν κάτι άλλο».
      Αυτή είναι όμως η μισή αλήθεια –αν όχι ένας βολικός μύθος. 
      «Ζούμε σε μια χώρα και σε ένα πλανήτη όπου στις καλύτερες περιπτώσεις περίπου ένα στα δέκα πλαστικά μπουκάλια καταλήγει στην ανακύκλωση. Τα υπόλοιπα πάνε στη χωματερή, στις θάλασσες. Και να διπλασιάσουμε την ανακύκλωση το πρόβλημα δεν λύνεται. Παρ’ όλα αυτά, το κυρίαρχο αφήγημα είναι ότι θα αυξήσουμε την ανακύκλωση και όλα θα είναι καλά», λέει ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, τον οποίο η ερευνητική ομάδα συνάντησε στα κεντρικά της οργάνωσης στο Μεταξουργείο.
      Όπως περιγράφει, την ανακύκλωση προβάλλει μια καλολαδωμένη και καλά χρηματοδοτούμενη μηχανή. «Έχει περσόνες, έχει κουτιά, έχει σπιτάκια που λένε “τι ωραίο πράγμα που είναι”. Εμείς ερχόμαστε να πούμε ότι η ανακύκλωση είναι παράλογη, και θα πρέπει να είναι η εξαίρεση και όχι η λύση ή ο κανόνας».
      Η κ. Αντωνιάδου, που διαχωρίζει με προσοχή τα σκουπίδια της, μάλλον θα απογοητευόταν αν μάθαινε πως το «παγιδευμένο» σκουπίδι που απορρίψαμε σε μπλε κάδο στο κέντρο της πόλης της κατέληξε στη χωματερή της Καβάλας. Την ίδια τύχη είχε και ένα ακόμα ανακυκλώσιμο που απέρριψε η ομάδα στην πρωτεύουσα της Σύρου, το οποίο κατέληξε στον ΧΥΤΑ του νησιού.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και κάτι άλλο: ακόμα και από τα πλαστικά ανακυκλώσιμα που φτάνουν στο στάδιο της διαλογής, πολλά καταλήγουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε φορτία που καταρχάς επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με επιπλέον εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
      Εξάγοντας το πλαστικό σκουπίδι, εξάγεται όμως και το κόστος της διαχείρισής του για το περιβάλλον και την υγεία. Επιστήμονες, οικολόγοι και ακτιβιστές έχουν τεκμηριώσει ότι η ανακύκλωση όχι μόνο δεν είναι πανάκεια, αλλά μπορεί να αποτελεί μέρος του προβλήματος: καθησυχάζει τους πολίτες -στην Ευρώπη παράγονται 35 κιλά πλαστικών αποβλήτων συσκευασίας κατά κεφαλήν- με αποτέλεσμα να μειώνεται το κίνητρο για μείωση της χρήσης.
      Με αυτά τα δεδομένα, εύλογα η ετήσια παραγωγή πλαστικών παγκοσμίως όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά αυξάνεται αλματωδώς. Εκτοξεύτηκε από τους 234 εκ. τόνους το 2000 σε 460 το 2019. Κατά την ίδια περίοδο, τα πλαστικά απόβλητα υπερδιπλασιάστηκαν. Η δε ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται εκθετικά. Σύμφωνα με τον Οικονομικό Οργανισμό Συνεργασίας και Ανάπτυξης, μέχρι το 2060 η κατανάλωση πλαστικού θα έχει τριπλασιαστεί.
      Η επένδυση σε ακόμα περισσότερες μονάδες ανακύκλωσης δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Αντίθετα, δημιουργεί το γνωστό στα οικονομικά ως “lock-in effect”: οι τεράστιες επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και υποδομές ανακύκλωσης κάνουν τις κοινωνίες «αιχμάλωτες» της ανακύκλωσης, ακόμα κι αν δεν αποτελεί την ιδανική λύση διαχείρισης αποβλήτων.
      Και ιδανική λύση δεν είναι σίγουρα. Όχι μόνο γιατί το ανακυκλωμένο πλαστικό είναι κατώτερης ποιότητας και χρειάζεται παρθένο για να δημιουργηθεί νέο προϊόν. Αλλά και γιατί η ίδια η διαδικασία δεν είναι ποτέ όσο «πράσινη» διαφημίζεται.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-katanalosi-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      Η μη-πράσινη διαδικασία της ανακύκλωσης
      Σε μία έρευνα-σταθμό που δημοσιεύτηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό τον Μάιο του 2023, διεθνής ομάδα επιστημόνων προχώρησε σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: η ανακύκλωση πλαστικού μπορεί να απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών στο νερό και να μολύνει τον αέρα. Εύρημα ακόμα πιο ανησυχητικό, δεδομένου ότι έγινε σε εργοστάσιο ανακύκλωσης τελευταίας τεχνολογίας, σε μια πλούσια δυτική χώρα, τη Βρετανία.
      Στα δείγματα βρέθηκαν μικροπλαστικά που απελευθερώθηκαν και ισοδυναμούσαν με το 13% του πλαστικού που είχε ανακυκλωθεί. Τα μικροπλαστικά, δηλαδή σωματίδια πλαστικού με μέγεθος μικρότερο από 5 χιλιοστά, μολύνουν τον πλανήτη –έχουν βρεθεί ακόμα και σε φρέσκο χιόνι στην Ανταρκτική–, ενώ έχουν εντοπιστεί στο ανθρώπινο αίμα και μπορεί να είναι τοξικά για τα φυτά, τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο.
      Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη διαθέσιμη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, το 94% των Ελλήνων ανησυχεί για τις επιπτώσεις τους.
      Το πρώτο βήμα μετά τον μπλε κάδο
      Τα ανακυκλώσιμα υλικά που φτάνουν στον μπλε κάδο διαχωρίζονται σε πρώτη φάση στα Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ) που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο και ένα από τα πιο σύγχρονα βρίσκεται στο Κορωπί, όπου απορριμματοφόρα ξεφορτώνουν καθημερινά 400-500 τόνους ανακυκλώσιμων από 30 δήμους στην Αθήνα.
      Εκεί η ερευνητική ομάδα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Βεργανελάκη, μηχανολόγο-μηχανικό και υπεύθυνο λειτουργίας του εργοστασίου της εταιρείας WATT AE. Ο κ. Βεργανελάκης  επιβεβαιώνει ότι μόνο το μισό περιεχόμενο του κάθε κάδου μπορεί να οδεύσει τελικά προς ανακύκλωση. Το δε 50% του υλικού αυτού συνήθως εξάγεται.
      «Είναι χρηματιστηριακή η αξία και είναι καθαρά θέμα ζήτησης και προσφοράς. Εμείς εξάγουμε και Ευρώπη και Ασία, ανάλογα με τη φύση του υλικού. Συνήθως τα εύκαμπτα υλικά, όπως η σακούλα, πηγαίνουν σε βαλκανικές χώρες», σημειώνει.
      Το «νεκρό» ποτάμι της Βουλγαρίας
      Ένα από τα φορτηγά που φορτώνουν υλικά από την αυλή του ΚΔΑΥ έχει προορισμό τη Βουλγαρία. Η χώρα, που απορροφά μέρος του ελληνικού πλαστικού, αντιμετωπίζει ήδη συνέπειες από την επεξεργασία του υλικού.
      Ήταν Σάββατο πρωί στις 25 Ιανουαρίου του 2020, όταν ο ψαράς Βάλεντιν Νταναϊλοβ έλαβε μήνυμα από έναν άλλο ψαρά κοντά στο Πάζαρτζικ, μια μικρή πόλη 70.000 κατοίκων στη Νότια Βουλγαρία, χτισμένη στις όχθες του Έβρου ή Μαρίτσα όπως ονομάζεται ο ποταμός στη γειτονική χώρα.
      Το μήνυμα συνοδευόταν από φωτογραφίες που έδειχναν τεράστιες ποσότητες από νεκρά ψάρια, ξεβρασμένα στις όχθες του. Για τον 46χρονο Νταναϊλοβ, που έμαθε να ψαρεύει δίπλα στον πατέρα του όταν ήταν ακόμα 4-5 χρονών, το θέαμα ήταν εξοργιστικό. «Νεκρά ψάρια κάθε λογής ξεβρασμένα στο ποτάμι. Τρομακτικό θέαμα. Ψάρια δηλητηριασμένα στο φυσικό τους περιβάλλον. Μια γενοκτονία».
      Οι βουλγαρικές αρχές ανακάλυψαν τεράστιες ποσότητες μολυσμένου νερού στον ποταμό, προκαλώντας τον άμεσο θάνατο των ψαριών. Το επεισόδιο χαρακτηρίστηκε ως το χειρότερο κρούσμα τοξικής μόλυνσης στην ιστορία του Έβρου, επηρεάζοντας 26 χιλιόμετρα της ροής του.
      Πλαστικά υπολείμματα, τα οποία ανεξάρτητη επιτροπή ειδικών επιστημόνων χαρακτήρισε κατάλοιπα της διαδικασίας ανακύκλωσης, έχρισαν μια τοπική εταιρεία ανακύκλωσης, την Ecoinvest, ως ύποπτο. Ο τοπικός εισαγγελέας απήγγειλε δύο κατηγορίες κατά της διεύθυνσης της εταιρείας, για μόλυνση του περιβάλλοντος και ανεξέλεγκτη διαχείριση αποβλήτων.
      Η εταιρεία διέκοψε προσωρινά την παραγωγή της, και στις 26 Ιανουαρίου τα δείγματα νερού από το ποτάμι βγήκαν καθαρά. Οι αρχές δεν ολοκλήρωσαν ακόμα την έρευνά τους, οι κατηγορίες δεν κατέληξαν σε καταδίκες, και η εταιρεία επιμένει ότι έχει αναβαθμίσει το σύστημα διαχείρισης, και ότι το νερό που χρησιμοποιεί είναι σε κλειστό κύκλο και δεν μολύνει τον ποταμό.
      Σήμερα δεν έχει απομείνει κανένα ορατό σημάδι στο σημείο όπου καταγράφηκε το χειρότερο περιστατικό μόλυνσης στην ιστορία του ποταμού Έβρου, μεταξύ Πάζαρτζικ και Φιλιππούπολης. Κάτω από μια μικρή γέφυρα, τα ήρεμα νερά του διασχίζουν μια καταπράσινη έκταση στο σούρουπο. Μοναδικό σημείο ζωής, ένας μοναχικός ψαράς. Λίγη ώρα αργότερα, θα μαζέψει τα καλάμια και τα δολώματά του και θα φύγει. Με άδεια χέρια. Το ποτάμι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι πλέον κατά τμήματα «εντελώς νεκρό».
      Τρεισήμισι χρόνια μετά από εκείνο το περιστατικό, ένα λευκό φορτηγό περνάει τις πύλες των εγκαταστάσεων της Ecoinvest λίγο μετά τις 11 το πρωί. Ένας εργαζόμενος με κίτρινο γιλέκο ανοίγει τη συρόμενη πλαϊνή πόρτα. Στην καρότσα του φορτηγού, τόνοι από πλαστικά σκουπίδια σε δεμάτια, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Σε ένα από αυτά, ξεπροβάλλει μια συσκευασία με ελληνικά γράμματα, μια ετικέτα της Γενικής Ταχυδρομικής.
      «Μόλις ήρθε από την Ελλάδα», λέει το στέλεχος της Ecoinvest που υποδέχεται το φορτηγό. Το ελληνικό πλαστικό σκουπίδι τοποθετείται δίπλα στους 1.500-1.800 τόνους από άλλα πλαστικά απόβλητα, τα οποία κατακλύζουν τα 20.000 τετραγωνικά μέτρα της εγκατάστασης.
       «Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι»
      Η Ecoinvest είναι μία από τις ηγέτιδες εταιρείες στον κλάδο της ανάκτησης της χώρας με μερίδιο 10% στην εγχώρια αγορά αποβλήτων συσκευασίας. Και μία από τις 177 που έχουν λάβει άδεια εισαγωγής σκουπιδιών από το εξωτερικό με σκοπό την ανάκτηση, πολλές από τις οποίες ιδρύθηκαν ή επέκτειναν τις δραστηριότητες μετά τις κινεζικές απαγορεύσεις.
      Η Ελλάδα είναι βασικός προμηθευτής πλαστικού σκουπιδιού τόσο της εταιρείας, όσο και της Βουλγαρίας γενικότερα – και γίνεται όλο και σημαντικότερος. Οι εισαγωγές  από τη χώρα μας αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια: 48.000 τόνοι το 2022, ποσότητα υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2020.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-eisagwges-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      «Για τους περισσότερους, αυτά είναι απλώς σκουπίδια. Για εμάς, είναι η αρχή της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας. Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι», λέει ο Τιμοχίρ Λαζάροβ, ένας ήπιων τόνων τεχνοκράτης.
      Η Ecoinvest είναι κερδοφόρα, στηρίζεται από τα περιφερειακά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μόλις επένδυσε σε μια νέα, υπερσύγχρονη γραμμή παραγωγής. «Είναι η Ρολς Ρόις της ανακύκλωσης πλαστικού» μας λέει με υπερηφάνεια ο Λαζάροβ, δείχνοντας το φανταχτερό μηχάνημα, γεμάτο φωτάκια και ενδείξεις. Το μόνο παράπονό του είναι ότι δεν υπάρχει αρκετό πλαστικό σκουπίδι για να λειτουργήσει στο 100% των δυνατοτήτων της η νέα υπερσύγχρονη γραμμή. «Χρειαζόμαστε κι άλλο πλαστικό».
      Η εταιρεία στη συνέχεια πουλάει το 80% του ανακτημένου πλαστικού, κυρίως στο εξωτερικό, αλλά και στην Ασία, όπου θα χρησιμοποιηθεί σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η γεωργία. Βασικός πελάτης και των τελικών προϊόντων της: η Ελλάδα.
      Η Βουλγαρία επένδυσε στον τομέα και πλέον η εισαγωγή σκουπιδιών είναι καλοδεχούμενη – τουλάχιστον από τους πολιτικούς. «Η εισαγωγή αποβλήτων για ανάκτηση και ανακύκλωση στη Βουλγαρία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη βουλγαρική οικονομία και ιδίως για τη μεταποίηση», δήλωσε στο Solomon το βουλγαρικό υπουργείο Περιβάλλοντος. Το «lock-in effect» στην πράξη.
      «Πριν την Κίνα, οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες»
      270 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Πάζαρτζικ, στην πόλη Βέλικο Τάρνοβο. Εκεί κατοικοεδρεύει ένας άλλος κολοσσός του βουλγαρικού κλάδου ανακύκλωσης με ελληνική πελατεία, η εταιρεία Megaport.
      Κάθε μήνα φτάνουν εδώ από την Ελλάδα 200 τόνοι πλαστικό σκουπίδι τύπου LDPE, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 10% της πρώτης ύλης της. Η Megaport αγοράζει από ελληνικά ΚΔΑΥ και ιδιωτικές εταιρείες, πληρώνοντας ανάλογα με την ποιότητα από 5 έως 350 ευρώ τον τόνο. Μετά την ανακύκλωσή του, συχνά πωλείται πίσω στην Ελλάδα με τη μορφή είτε πέλετ είτε μαύρης σακούλας σκουπιδιών. Ένα 8% όμως δεν μπορεί να ανακυκλωθεί και είτε μετατρέπεται σε RDF για να καεί στα τσιμεντάδικα της Βουλγαρίας είτε καταλήγει στη χωματερή.
      Η κινεζική απαγόρευση εισαγωγής σκουπιδιών, αλλά και οι αυστηροί όροι εξαγωγής σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ που επέβαλε η Ε.Ε., ήταν μάννα εξ ουρανού για εταιρείες όπως η Megaport. «Πριν την απαγόρευση, πήγαινες στην Αθήνα και οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες. Μας έλεγαν, ‘αυτή είναι η τιμή, αν δεν σας αρέσει, υπάρχει πάντα η Κίνα’».
      Ένα καλλωπισμένο πράσινο ξέπλυμα
      Για την 33χρονη Ντανίτα Ζαχαρινόβα, η ανακύκλωση πλαστικού δεν είναι παρά μια καλλωπισμένη επιχείρηση greenwashing – ενός «πράσινου ξεπλύματος», που εξυπηρετεί μόνο τις βιομηχανίες και δίνει στους καταναλωτές την ψευδαίσθηση ότι κάνουν το καθήκον τους.
      «Η ανακύκλωση του πλαστικού όχι μόνο δεν είναι λύση, αλλά προκαλεί και σειρά από προβλήματα, από τη χρήση νερού και τη ρύπανση του περιβάλλοντος, μέχρι την άγνωστη σύσταση των πλαστικών αποβλήτων. Η ανακύκλωση είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μάρκετινγκ και διαφήμιση, και όχι μαγική λύση στο πρόβλημα του πλαστικού», λέει η Ζαχαρινόβα, από την περιβαλλοντική οργάνωση Za Zemiata (Για τη Γη) που μελετά εδώ και χρόνια το θέμα και πέτυχε φέτος, έπειτα από σχεδόν δεκαετή δικαστικό αγώνα, την ακύρωση της κατασκευής μιας κολοσσιαίας μονάδας καύσης απορριμμάτων στη Σόφια.
      Η ομάδα συνάντησε τη Ζαχαρινόβα στην περιοχή Λόζενετς, μια εύπορη γειτονιά στο κέντρο της Σόφιας, δίπλα σε μια γωνιά για χωριστή συλλογή απορριμμάτων. Ακόμα κι εδώ, σε αυτή την «καλή περιοχή» με τους καλοντυμένους κατοίκους και τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, οι κάδοι είναι ξέχειλοι και τα απορρίμματα μπερδεμένα. Η Ζαχαρινόβα περιγράφει ένα χαοτικό κι αναποτελεσματικό σύστημα ανακύκλωσης στη χώρα, το οποίο συνδυάζεται με την έκρηξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα της ανακύκλωσης, δημιουργώντας την τόσο μεγάλη ζήτηση για εισαγόμενο πλαστικό σκουπίδι από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
      Η λύση κατά την ίδια είναι μία: «να μην χρησιμοποιούμε προϊόντα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν και να σκεφτόμαστε πολύ περισσότερο την επαναχρησιμοποίηση και κυρίως την πρόληψη».
      Ελλάδα: Εξαγωγός και παράλληλα εισαγωγέας απορριμμάτων
      Και η ίδια η Ελλάδα είναι μέρος του λεγόμενου «εμπορίου σκουπιδιών». Απλώς με διαφορετική μορφή. Αυτή της εισαγωγής RDF για καύση από την τσιμεντοβιομηχανία.
      Η ομάδα ταξίδεψε στην πόλη του Βόλου. Στα περίχωρα της πόλης, το εντυπωσιακό τοπίο που φιλοτεχνούν τα γαλάζια νερά του Παγασητικού και το καταπράσινο δάσος του Πηλίου διακόπτεται από ένα κολοσσιαίο εργοστάσιο τσιμέντου. Η εταιρεία στην οποία ανήκει το εργοστάσιο, η AΓΕΤ/Lafarge, το 2022 εισήγαγε 70.000 τόνους RDF από την Ιταλία και σχεδιάζει να τριπλασιάσει την ποσότητα αυτή στο εγγύς μέλλον. Το RDF είναι ένα καύσιμο που παράγεται από απορρίμματα, συμπεριλαμβανομένου του πλαστικού. Η Ελλάδα, παρά την αφθονία των απορριμμάτων της, δεν παράγει αρκετό RDF, το οποίο θεωρείται πιο «πράσινο» από το πετ-κοκ.
      Για την παραλαβή του RDF, η εταιρεία έχει δικές της λιμενικές εγκαταστάσεις. Κάθε καράβι μεταφέρει 3.000 τόνους. Πολλοί ντόπιοι φοβούνται ότι η καύση αποβλήτων στις τσιμεντοκάμινους συμβάλλει ώστε τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης να φτάνουν στα ύψη στο Βόλο τις μισές ημέρες κάθε έτους. Τα ποσοστά εγκεφαλικών επεισοδίων και καρκίνου του ήπατος είναι εδώ αρκετές φορές υψηλότερα από τον εθνικό μέσο όρο.
      Φυσικά, το οικονομικό κίνητρο είναι σημαντικό. Το RDF είναι πιο φτηνό από το φυσικό αέριο, με την εταιρεία να εισπράττει από τους Ιταλούς τέλος εισόδου (gate fee) και να αποφεύγει πρόστιμα από τους ρύπους – οι εκπομπές από την καύση RDF δεν προσμετρώνται στο σύστημα. Οι εκπομπές ρύπων φυσικά δεν εξαφανίζονται. «Εάν η κοινωνία θέλει τσιμέντο, δυστυχώς μοιραία θα έχουμε διοξείδιο του άνθρακα», λέει ο Μιχάλης Βλάχος, γενικός διευθυντής του εργοστασίου στον Βόλο.
      Η καύση αποβλήτων τόσο κοντά στην πόλη και τα σχέδια για εντατικοποίηση της πρακτικής αυτής κρούουν εδώ και χρόνια τον κώδωνα του κινδύνου. Μια ηγετική φυσιογνωμία του τοπικού κινήματος αντίστασης κατά της καύσης αποβλήτων στο εργοστάσιο τσιμέντου είναι ο συνταξιούχος μηχανικός Στέλιος Λημνιός.
      Ο Λημνιός μετρά τρεις δεκαετίες στο οικολογικό κίνημα. Εδώ και χρόνια μάχεται κατά της καύσης σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ, με κάθε μέσο: με κινητοποιήσεις, εκδηλώσεις, πορείες, και μία καταδίκη σε τρίμηνη ποινή φυλάκισης. Τον Σεπτέμβριο του 2019, ως μέλος της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών κατά της καύσης σκουπιδιών, ο Λημνιός μπήκε στις φυλασσόμενες εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ για να αποτρέψει ένα φορτίο με σκουπίδια προς καύση από την Ιταλία.
      Οι δικαστικές περιπέτειες δεν πτοούν τον Λημνιό, ο οποίος τον περασμένο Οκτώβριο αθωώθηκε, όπως και οι δύο συγκατηγορούμενοί του, για την ενέργεια εκείνη. Συνεχίζει τον αγώνα. Κατά τον ίδιο, το εργοστάσιο πρέπει να μεταφερθεί μακριά από τον αστικό ιστό και να γίνονται συστηματικές, αδιάβλητες μετρήσεις για τους ρύπους και τις άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λειτουργίας του στον Βόλο.
      «Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη», λέει κοντά στο δικαστήριο της πόλης, όπου βρέθηκε για ακόμα μία φορά κατηγορούμενος. «Στον Βόλο το σχέδιο είναι να γίνει μονάδα RDF που θα παίρνει τα υπολείμματα και της Λάρισας, και των Τρικάλων, ίσως και της Λαμίας. Αυτό το αντιμάχεται η τοπική κοινωνία. Δεν κάνουν ανακύκλωση, προάγουν την καύση».
      Η εταιρεία αρνείται κατηγορηματικά ότι έχει οποιαδήποτε συμμετοχή στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος – μιλά για συνεχείς ελέγχους, τόσο του εισαγόμενου RDF όσο και των ρύπων, αλλά και του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Προβάλλει δε τη μεγιστοποίηση της υποκατάστασης ως πολιτική φιλική προς το περιβάλλον. «Χρονιά τη χρονιά κάνουμε επενδύσεις και προσπαθούμε να μεγιστοποιούμε το ποσοστό της ενέργειας από εναλλακτικά καύσιμα» λέει. Στόχος της είναι το ποσοστό των εναλλακτικών καυσίμων να φράσει κοντά στο 90%. Το 2022 επένδυσε 7 εκατ. ευρώ για εναλλακτικά καύσιμα, και θα επενδύσει άλλα 20-30 εκατομμύρια μέχρι το 2026.
      Το Συμβούλιο της Επικρατείας ίσως βάλει φρένο σε αυτά τα σχέδια. Στα μέσα Οκτωβρίου απαγόρευσε την εισαγωγή RDF προς καύση μέσω θαλάσσης, με το τοπικό περιβαλλοντικό κίνημα να μιλά για «μεγάλη νίκη των Βολιωτών».
      Η ερευνητική ομάδα ρώτησε την εταιρεία πώς ερμηνεύει την απόφαση αυτή και πώς θα την επηρεάσει. «Το ΣτΕ με την απόφασή του έκρινε ότι αναφορικά με δύο όρους της ΑΕΠΟ δεν τηρήθηκε η δέουσα διαδικασία και ως εκ τούτου ακύρωσε δύο όρους για τυπικούς και όχι για ουσιαστικούς λόγους», σημείωσε, καταλήγοντας πως δεν επηρεάζεται η δραστηριότητα και η λειτουργία του εργοστασιου.
      Ακολουθώντας ένα πλαστικό μπουκάλι
      Η πορεία του GPS που είχε τοποθετηθεί σε ένα πλαστικό μπουκάλι νερού και απορρίφθηκε στο κέντρο της Αθήνας οδήγησε στη δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία μαζί με τη Βουλγαρία, η Ελλάδα εξάγει τους τόνους πλαστικού σκουπιδιού της. Ακολουθώντας τη διαδρομή που έκανε το μπουκάλι η ομάδα έφτασε στη Ρουμανία στην εταιρεία ανακύκλωσης Professional Recycling, στο Τούργκου Μούρες, μια πόλη στα βόρεια της χώρας.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking2-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Όπως και η Βουλγαρία, ειδικά μετά την κινεζική απαγόρευση εισαγωγής πλαστικών αποβλήτων, η Ρουμανία έγινε χώρα εισαγωγής νόμιμων αλλά και σε πολλές περιπτώσεις παράνομων και επικίνδυνων εισαγωγών πλαστικών απορριμμάτων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
      Ακτιβιστές άρχισαν να καταγγέλλουν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, που τροφοδοτούνταν από δίκτυα διαφθοράς στη χώρα. Το 2021 η χώρα υποχρεώθηκε υπό την πίεση αυτή να μειώσει τα συνοριακά περάσματα από όπου μπορούσαν να εισαχθούν απόβλητα και υιοθέτησε ένα σύστημα παρακολούθησης των αποβλήτων. «Η Ρουμανία δεν θα γίνει η χωματερή της Ευρώπης», είχε πει ο υπουργός Περιβάλλοντος.
      Το πλαστικό μπουκάλι πέρασε ένα από τα περάσματα αυτά και έφτασε στην αυλή της εταιρείας. Εκεί, ένας υπάλληλος μετακινεί βαριεστημένα με κλαρκ τις πολύχρωμες μπάλες με πλαστικά μπουκάλια από την αυλή στο εργοστάσιο, όπου θα μπουν στη γραμμή «παραγωγής»για να μετατραπούν σε νιφάδες πλαστικού.
      Ανάμεσα τους, διακρίνονται ελληνικές ετικέτες: μπουκάλια από νερό, αναψυκτικά και ελληνικό γάλα περιμένουν να ανακυκλωθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εκεί που πετάχθηκαν. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2010 και θεωρείται πρότυπο σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης πλαστικού.
      Υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης, σε μια χώρα χωρίς ανακύκλωση
      «Στη Ρουμανία υπάρχουν δύο κατηγορίες ανακυκλωτών: έχουμε τέσσερα-πέντε υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης και εκατοντάδες άλλους ψευδοανακυκλωτές», παραδέχεται ο Ραούλ Ποπ, ειδικός στη διαχείριση απορριμμάτων και υπεύθυνος προγραμμάτων στην οργάνωση Ecoteca.
      Η εικόνα της Professional Recycling μοιάζει να ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Οι μεγάλες εγκαταστάσεις, όπου τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, έρχoνται σε πλήρη αντίθεση με τις μάντρες των ντόπιων ανακυκλωτών πλαστικού, αλλά και με τη συνολική εικόνα της διαχείρισης των αποβλήτων στη χώρα, όπου ακόμα και στην πρωτεύουσα της, το Βουκουρέστι, εντοπίσαμε ελάχιστους κάδους ανακύκλωσης.
      Η εικόνα αυτή αντανακλάται στους αριθμούς. Η Ρουμανία καταγράφει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης σε όλη την ΕΕ, ωστόσο εισάγει κάθε χρόνο χιλιάδες τόνους πλαστικού από άλλες χώρες, τις περισσότερες φορές με πολύ καλύτερες επιδόσεις στην ανακύκλωση από την ίδια.
      Το κινέζικο εργοστάσιο ανακύκλωσης σακούλας
      Πολύ διαφορετική εικόνα παρουσιάζει ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης που επισκεπτόμαστε στο Βουκουρέστι. Μέσα από τα αρχεία της ρουμανικής περιβαλλοντικής επιθεώρησης αλλά και τις δηλώσεις Ελλήνων εμπόρων πλαστικού, εντοπίσαμε μια εταιρεία, κινεζικών συμφερόντων, που εισάγει πλαστικές σακούλες από την Ελλάδα.
      Επισκεπτόμενοι τη μονάδα, η οποία στεγάζεται σε μια αποθήκη, η ερευνητική ομάδα αντίκρισε αμέτρητες μπάλες πλαστικών σακουλών στον εξωτερικό χώρο να λιώνουν κάτω από τον δυνατό ήλιο ανάμεσα σε σκουριασμένα μηχανήματα. Μέσα στην αποθήκη, εργαζόμενοι χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας μετατρέπουν σε φρενήρεις ρυθμούς τις σακούλες σε λωρίδες.
      Εκπρόσωποι της εταιρείας αρνήθηκαν να τους συναντήσουν ή να προχωρήσουν σε κάποιο σχόλιο. Το ερώτημα που εύλογα γεννάται από τις συνθήκες που είδαν οι ερευνητές είναι το κατά πόσο η εταιρεία αυτή δεν μολύνει το περιβάλλον. «Δεν γίνονται αρκετοί έλεγχοι για την τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων», σημειώνει ο Ραούλ Ποπ, προσθέτοντας πως οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν εκδώσει μέχρι σήμερα άδεια λειτουργίας σε περίπου 3.500 εταιρείες ανακύκλωσης. «Περίπου 200 από αυτές ανακυκλώνουν πραγματικά».
      «Έχω δει παντού παράνομα φορτία, σε λιμάνια, σε φορτηγά, εμπορικά τρένα. Πίσω από πανάκριβα έπιπλα κρύβονται παράνομα απόβλητα. Όταν ζητάει ο επιθεωρητής να βγουν, οι μεταφορείς ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να μετακινήσουν τα έπιπλα», περιγράφει ο Οκτάβιαν Μπερτσενάου, πρώην επικεφαλής του σώματος περιβαλλοντικής επιθεώρησης και ακτιβιστής για χρόνια στον τομέα της εισαγωγής αποβλήτων.
      Όπως αναφέρει, το καλό πλαστικό, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο δεν ξεπερνάει το 15% του συνόλου των εισαγωγών, έχει αξία κι έτσι καταλήγει στα εργοστάσια ανάκτησης, ώστε να αποκτήσει μια δεύτερη ζωή. Το κακής ποιότητας πλαστικό, από το οποίο οι χώρες θέλουν να απαλλαχθούν, καταλήγει αντιθέτως σε χωράφια, σε νόμιμες ή «αόρατες» παράνομες χωματερές.
      Κυκλώματα διαφθοράς, χαμηλό κόστος ταφής
      Ένας λόγος που αυτό συμβαίνει στη Ρουμανία είναι οι ελλιπείς έλεγχοι, τα δίκτυα διαφθοράς αλλά και το χαμηλό κόστος (νόμιμης ή παράνομης) ταφής των απορριμμάτων.
      Η Ρουμανία έχει ένα από τα χαμηλότερα κόστη ταφής στην ΕΕ: 100 ευρώ/τόνο για τις νόμιμες χωματερές ενώ το κόστος παράνομης ταφής, σύμφωνα με τον κ. Μπερτσενάου, δεν ξεπερνάει τα 20 ευρώ/τόνο.
      Ο ίδιος ωστόσο, όπως και ο Ραούλ Ποπ, υποστηρίζουν πως ενώ στις νόμιμες χωματερές απαγορεύεται να θάβονται απορρίμματα από άλλες περιοχές -πόσω μάλλον από άλλες χώρες- ο κανόνας καταστρατηγείται. Μιλώντας με δήμαρχο προαστίου του Βουκουρεστίου, μας είπε -υπό τον όρο ανωνυμίας- πως παρά τις φήμες για την ταφή τοξικών αποβλήτων σε χωματερή δίπλα ακριβώς στην περιοχή του και τα πολλά παράπονα κατοίκων για αναπνευστικά προβλήματα, η εταιρεία που είχε αναλάβει τη διαχείριση της χωματερής δεν του επέτρεψε ποτέ την είσοδο, μέχρι τη στιγμή που έκλεισε.
      Άνθρακας ο θησαυρός
      Ο «χρυσός», όπως χαρακτήρισε ο Βούλγαρος μάνατζερ Τιμοχίρ Λαζάροβ τα ανακυκλώσιμα πλαστικά, αποδεικνύεται λοιπόν άνθρακας, και το περίφημο «πράσινο βελάκι» στις συσκευασίες δεν ολοκληρώνει στην πραγματικότητα ποτέ τον κύκλο του, μετατρέποντας την κυκλική οικονομία σε απατηλή υπόσχεση. Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, από το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, ελπίζει πως όλο και περισσότεροι πολίτες θα αντιληφθούν τη ζοφερή αυτή πραγματικότητα.
      «Οι συσκευασίες μιας χρήσης είναι το πρόβλημα. Τελεία και παύλα. Το ζητούμενο είναι να αναδείξουμε αυτόν τον παραλογισμό, να δούμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το παράλογο των πλαστικών που κάνουν τον γύρο της Ελλάδας ή του κόσμου στο όνομα της ανακύκλωσης, για να καταλήξουμε σε μια αγορά που πουλάει και σε μια κοινωνία που χρησιμοποιεί πολύ λιγότερα αντικείμενα μιας χρήσης».
      H έρευνα υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD.
      Πηγή: wearesolomon.com
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Τέσσερις βασικές αλλαγές για την ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα προτείνονται στο νέο ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό.
      Πρώτη, η ενίσχυση των μεγάλων οργανωμένων (πολεοδομικά) τουριστικών εγκαταστάσεων, που θα επιτρέπονται σχεδόν παντού. Δεύτερη, ο συνυπολογισμός του Airbnb στις ρυθμιζόμενες τουριστικές δραστηριότητες και μάλιστα με συγκεκριμένους χρονικούς και ποσοτικούς περιορισμούς στις πιο ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές. Τρίτον, η δημιουργία οργανωμένων τουριστικών μονάδων σε ακατοίκητα νησιά. Και τέταρτον, η απαγόρευση δόμησης κοντά στις ακτές και ειδικά σε όσες είναι ευάλωτες στην άνοδο της στάθμης θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
      Το τελικό κείμενο του νέου ειδικού χωροταξικού για τον τουρισμό βρίσκεται πλέον στα χέρια του υπουργείου Περιβάλλοντος. Πρόκειται για την πρόταση που κατάρτισε ομάδα μελετητών για λογαριασμό του υπουργείου. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο θα τεθεί το επόμενο διάστημα σε δημόσια διαβούλευση, μετά τις αλλαγές που θα αποφασίσει να κάνει η πολιτική του ηγεσία.
      Ας δούμε τα βασικά σημεία της πρότασης των μελετητών, όπως αυτή κατατέθηκε στο υπουργείο.
      1. Οι πέντε ζώνες
      Το νέο πλαίσιο χωρίζει τον ελλαδικό χώρο σε πέντε κατηγορίες, ανάλογα με το πόσο ανεπτυγμένες τουριστικά είναι: από τις περιοχές ελέγχου (δηλαδή, τις κορεσμένες τουριστικά), τις ανεπτυγμένες και τις αναπτυσσόμενες έως τις περιοχές ενίσχυσης και τις περιοχές επιλεκτικής υψηλής ενίσχυσης. Ο χαρακτηρισμός των περιοχών γίνεται για πρώτη φορά σε επίπεδο δημοτικής ενότητας (και όχι δήμου) με βάση τον αριθμό των υφιστάμενων κλινών τουριστικών καταλυμάτων με διαφορετικές συνέπειες:
      • Στις κορεσμένες περιοχές (που ονομάζονται «περιοχές ελέγχου»), όπως λ.χ. η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Σκιάθος και η Χαλκιδική, προτείνεται να δοθούν κίνητρα για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση υφιστάμενων καταλυμάτων, χωρίς αύξηση του αριθμού των κλινών (ακόμη και η κατεδάφιση εγκαταλελειμμένων κτιρίων που προσβάλλουν το τοπίο). Επίσης, για τη μετατροπή υφιστάμενων μονάδων σε «οργανωμένους υποδοχείς» (λ.χ. ξενοδοχείο με τουριστικές κατοικίες). Στις περιοχές αυτές, προτείνονται η εκπόνηση μελετών εκτίμησης της φέρουσας ικανότητας και ο καθορισμός «οροφής» στον αριθμό των «χώρων τουρισμού διαμοιρασμού» (βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Αirbnb) και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ως ποσοστό των κλινών των ξενοδοχείων. Μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, στις περιοχές αυτές προτείνεται η αύξηση της ελάχιστης αρτιότητας στα 16 στρέμματα και η κατασκευή μόνο καταλυμάτων 4 και 5 αστέρων. Δεν προτείνεται κάποια άλλη απαγόρευση στην ανέγερση νέων τουριστικών μονάδων.
      • Στις ανεπτυγμένες περιοχές, προτείνονται όλα τα προαναφερθέντα και, ειδικά για την Αττική και τη μητροπολιτική Θεσσαλονίκη, η παροχή κινήτρων για τη μετατροπή παλαιών βιομηχανικών μονάδων σε τουριστικές. Μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, στις περιοχές αυτές προτείνονται η αύξηση της ελάχιστης αρτιότητας στα 12 στρέμματα και η κατασκευή μόνο καταλυμάτων 4 και 5 αστέρων.
      • Στις αναπτυσσόμενες περιοχές, προτείνονται όλα τα προαναφερθέντα εκτός από τον ποσοστιαίο περιορισμό των Αirbnb και των ενοικιαζόμενων δωματίων. Επιπλέον, να εξεταστεί η αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων οικισμών και να παρασχεθούν κίνητρα για τη μετατροπή παραδοσιακών ή διατηρητέων κτιρίων σε ξενοδοχεία. Μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού, στις περιοχές αυτές προτείνεται η κατασκευή μόνο καταλυμάτων 3, 4 και 5 αστέρων.
      • Στις περιοχές ενίσχυσης, προτείνεται η παροχή κινήτρων τόσο για εκσυγχρονισμό υφιστάμενων τουριστικών καταλυμάτων με αναβάθμιση σε υψηλότερη κατηγορία, όσο και για την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού και για τη μετατροπή αξιόλογων κτιρίων σε ξενοδοχεία και για την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων οικισμών.
      • Τέλος, στις περιοχές με επιλεκτική ειδική ενίσχυση προτείνεται να δίνονται κίνητρα από τον πολεοδομικό σχεδιασμό, όπως μειωμένη αρτιότητα, αυξημένος συντελεστής δόμησης κ.λπ., ώστε να δημιουργούνται επιλεγμένα νέες μονάδες.
      Οπως και τα προηγούμενα, έτσι και αυτό το πλαίσιο διαφοροποιεί τον νησιωτικό χώρο (πλην Κρήτης και Εύβοιας), χωρίς ωστόσο να προβλέπει μεγάλους περιορισμούς για τον έλεγχο της τουριστικής δραστηριότητας (όπως είχαν τα προηγούμενα πλαίσια). Στο πλαίσιο αυτό, τα νησιά χωρίζονται σε τρεις μεγάλες ομάδες. Η πρώτη περιλαμβάνει σχεδόν όλα (46) τα μεσαία και μεγάλα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Η δεύτερη περιλαμβάνει τα μικρότερα κατοικημένα νησιά (λ.χ. Μικρές Κυκλάδες, Διαπόντια) και η τρίτη τα ακατοίκητα και τις βραχονησίδες.
      Στα κατοικημένα νησιά (με την εξαίρεση Ρόδου και Κέρκυρας) ο μόνος περιορισμός που προβλέπεται είναι ότι οι μεγάλες, οργανωμένες τουριστικές επενδύσεις θα πρέπει να έχουν τον μισό συντελεστή δόμησης (δηλαδή, να χτίσουν το μισό) απ’ ό,τι θα προβλεπόταν κανονικά. Δεν τίθενται άλλοι περιορισμοί για την ανάσχεση της διασποράς της τουριστικής δραστηριότητας (με οργανωμένη ή μη μορφή) σε αυτά. Στα μικρότερα κατοικημένα νησιά (της δεύτερης κατηγορίας του πλαισίου) τίθεται περιορισμός δυναμικότητας (100 κλίνες) στις νέες εγκαταστάσεις.
      2. Ακατοίκητα νησιά
      Για πρώτη φορά προτείνεται να επιτραπούν μεγάλες τουριστικές εγκαταστάσεις (πάλι με τον μισό συντελεστή από το επιτρεπόμενο) σε ακατοίκητα νησιά. Από τη δυνατότητα αυτή εξαιρούνται οι βραχονησίδες, τα νησιά κάτω των 300 στρεμμάτων, όσα βρίσκονται λιγότερο από 10 ναυτικά μίλια από τα θαλάσσια σύνορα και όσα βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 10 ναυτικών μιλίων από την ηπειρωτική Ελλάδα. Ετσι, ουσιαστικά «φωτογραφίζει» ακατοίκητες νησίδες που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από την ξηρά.
      3. Αλλαγές στην ακτογραμμή
      Το πλαίσιο περιέχει για πρώτη φορά μια ουσιαστική πρόβλεψη για την προστασία της ακτογραμμής από την κλιματική αλλαγή. Για την παράκτια ζώνη στην ηπειρωτική Ελλάδα, στην Εύβοια και στην Κρήτη, προτείνει την κύρωση του έβδομου πρωτοκόλλου της σύμβασης της Βαρκελώνης, το οποίο προβλέπει αύξηση της ελάχιστης απόστασης της δόμησης από τον αιγιαλό στα 150 μέτρα. Παράλληλα, προτείνει να απαγορεύεται η δόμηση μόνιμων κατασκευών σε υψόμετρο μικρότερο των 60 εκατοστών πάνω από τη γραμμή αιγιαλού, για να προστατευθούν οι πιο επίπεδες περιοχές (για τις οποίες ήδη υπάρχουν προβολές μέσω επιστημονικών μοντέλων ότι θα αντιμετωπίσουν έντονα φαινόμενα διάβρωσης τις επόμενες δεκαετίες). Σήμερα, η ελάχιστη απόσταση της δόμησης από τον αιγιαλό είναι τα 30 μέτρα για κατοικίες (τουριστικές ή μη) και 50 μέτρα για τα ξενοδοχεία, ενώ για τις βοηθητικές τουριστικές εγκαταστάσεις μόλις τα 10 μέτρα από τη γραμμή αιγιαλού. Θα ήταν, ωστόσο, πιο αποτελεσματικό αν η αύξηση της ελάχιστης απόστασης της δόμησης ετίθετο απευθείας και όχι εμμέσως (μέσω της κύρωσης πρωτοκόλλου), κάτι που μπορεί να καθυστερήσει.
      4. Όριο στο Airbnb
      Το πλαίσιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τον έλεγχο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τις οποίες σε κάποιο βαθμό εξισώνει με την «κοινή» τουριστική δραστηριότητα. Προβλέπει κατ’ αρχάς ότι όλες οι μορφές παροχής διανυκτέρευσης πρέπει να εγγράφονται σε ειδικό μητρώο και να διαθέτουν σήμα του υπουργείου Τουρισμού. Περαιτέρω, προτείνει να μην επιτρέπονται άνω των 30 ημερών/έτος στις περιοχές ελέγχου (τις κορεσμένες) και τις 60 περιοχές στις ανεπτυγμένες περιοχές και σε όλα τα νησιά πλην Εύβοιας και Κρήτης. Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, στις κορεσμένες και στις ανεπτυγμένες περιοχές προτείνεται και έλεγχος στον αριθμό των αδειών βραχυχρόνιων μισθώσεων, ως ποσοστό των κλινών που υπάρχουν ήδη στα ξενοδοχεία κάθε δημοτικής ενότητας.
      Τέλος, στο νέο πλαίσιο προτείνεται ξεκάθαρα «η ενίσχυση της ελκυστικότητας των οργανωμένων μορφών χωροθέτησης έναντι της κοινής εκτός σχεδίου δόμησης» (εννοώντας όλα τα πολεοδομικά μοντέλα που πριμοδοτούν τις μεγάλες τουριστικές μονάδες, τα τουριστικά χωριά κ.λπ.). Ετσι ορίζει ότι επιτρέπεται κατ’ αρχήν η δημιουργία τέτοιων οργανωμένων μονάδων σε όλη την επικράτεια (πλην κάποιων λίγων εξαιρέσεων). Και παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας συνδετηρίων οδών με αυτές, οι οποίες όμως δεν θα παρέχουν δικαίωμα δόμησης στα οικόπεδα που θα έχουν πρόσωπο σε αυτές.
      Το σχέδιο στοχεύει στην κάλυψη του κανονιστικού κενού, καθώς η τουριστική ανάπτυξη στην Ελλάδα πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια χωρίς κατευθυντήριες γραμμές. Το πρώτο ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό εγκρίθηκε το 2009 και προσεβλήθη ενώπιον του ΣτΕ από έξι περιβαλλοντικές οργανώσεις. Πριν εκδοθεί η απόφαση, το 2013 το υπουργείο Περιβάλλοντος θέσπισε νέο χωροταξικό. Ομως και αυτό αμφισβητήθηκε δικαστικά και ακυρώθηκε το 2015 – με αποτέλεσμα να επανέλθει το παλαιό σε ισχύ. Μέχρι το 2017, οπότε ακυρώθηκε και αυτό ύστερα από προσφυγές, ως πλέον παρωχημένο. Να σημειωθεί ότι η ανάθεση της μελέτης του νέου χωροταξικού έγινε το 2018 και έχει ολοκληρωθεί εδώ και δύο έτη, αλλά το υπουργείο καθυστερεί για άγνωστη αιτία να το θέσει σε διαβούλευση και να το εγκρίνει. Το ίδιο έχει συμβεί και με το περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο για το Νότιο Αιγαίο – το μόνο που δεν έχει κυρωθεί, παρότι έχει ολοκληρωθεί εδώ και μία διετία.
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Την ανάγκη να εξελιχθεί και να αξιοποιηθεί και σε άλλα πεδία η τεχνολογία και η γνώση που προήλθε από το «πρότυπο πληροφορικό σύστημα και μεθοδολογία για την ολιστική διαχείριση, ανάλυση και διάχυση των ψηφιακών δεδομένων της πολιτιστικής κληρονομιάς με υπόδειγμα εφαρμογής το έργο αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου» με το ακρωνύμιο RESPECT, επισήμαναν οι εξέχοντες ομιλητές της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο ΤΕΕ.
      Σε μήνυμά του στην εκδήλωση, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός εξέφρασε την ένθερμη στήριξη του Επιμελητηρίου στην αξιοποίηση από τον τεχνικό κόσμο της τεχνολογίας που φέρει η πρότυπη πλατφόρμα προκειμένου «να αποτελέσει μία βάση που θα εμπλουτιστεί με εφαρμογές στο σύνολο των μελετών και των έργων τόσο στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και στην αειφόρο διατήρηση των υποδομών».
      Από την πλευρά του ο Καθ. Ευάγγελος Σαπουντζάκης, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ τόνισε ότι «η διάχυση της τεχνογνωσίας μας επιτρέπει να πούμε ότι σήμερα υπάρχει ένα ψηφιακό υπόβαθρο για να εφαρμοστεί γενικότερα στα μνημεία. Το ΕΜΠ έχει επενδύσει και θα συνεχίσει να επενδύει στην καινοτομία και στην προώθηση των σύγχρονων τεχνολογικών τάσεων».
      Ο Καθ. Εμμανουήλ Βαρβαρίγος, Αντιπρύτανης ΕΜΠ Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης έκανε λόγο για μία σημαντική προσπάθεια «γιατί ασχολήθηκε με θέματα οικουμενικά, πολιτιστικής κληρονομιάς και έληξε επιτυχώς με τη δημιουργία πλατφόρμας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παρόμοια έργα στο μέλλον» και τόνισε ότι το ΕΜΠ θα συνεχίσει να συμβάλει στην πορεία αυτή.
      Επιστημονική πρωτοπορία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
      Στη συνέχεια η Ομότ. Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Επιστ. Υπεύθυνη RESPECT, παρουσίασε εκτενώς το έργο που συντελέστηκε, εστιάζοντας στον πρωτοποριακό του χαρακτήρα και τις δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης.
      Αναφερόμενη στις βασικές προτεραιότητες του έργου σημείωσε ότι «μας δόθηκε η δυνατότητα να κάνουμε διαχείριση πολυδιάστατων δεδομένων, αναζήτηση και επιλογή δεδομένων και μεταδεδομένων, τρισδιάστατη πλοήγηση» και πρόσθεσε ότι η προοπτική είναι να υπάρξει και οπτικοποίηση με τρισδιάστατη αποτύπωση δεδομένων και αποτελεσμάτων ανάλυσης για την αποτίμηση κίνδυνου και των επεμβάσεων.
      Μάλιστα, η κ. Μοροπούλου μετέφερε τη διαβεβαίωση του Υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Κυρανάκη ο οποίος για λόγους κοινοβουλευτικού έργου δεν μπόρεσε να παραβρεθεί, ότι το Υπουργείο έχει την πρόθεση να προσφέρει στήριξη σε αυτή την προσπάθεια.
      Περαιτέρω, η κ. Μοροπούλου σημείωσε ότι η «η αξιοποίηση της πλατφόρμας αποτελεί θέμα συζήτησης και προοπτικής» και πρόσθεσε ότι «το ζήτημα που απασχολεί πλέον είναι πώς μπορούμε να επεκτείνουμε αυτή την εμπειρία σε άλλα, συναφή έργα».
      Σύμφωνα με την ίδια «στις Βρυξέλλες συνομολογήθηκε η δημιουργία του Κέντρου Ικανοτήτων για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με την οποία μπορούμε, ως Εθνικό Δίκτυο, να συνδεθούμε και να εισφέρουμε και στην Ευρώπη, καθώς μέχρι σήμερα η συζήτηση δεν έχει όλα αυτά τα διεπιστημονικά περιεχόμενα που διαθέτει η πλατφόρμα του προγράμματος RESPECT». «Συνεπώς ανοίγουμε ένα θέμα και θα διεκδικήσουμε έναν πρωτοποριακό ρόλο» πρόσθεσε.
      Εθνική και Ευρωπαϊκή Συνεργασία για μεγάλα δεδομένα, μοντελοποίηση πληροφοριών, γεωπληροφορία
      Ο Επ. Καθηγητής Ανδρέας Μενύχτας, εκπροσωπώντας και τον Καθ. Δημοσθένη Κυριαζή, Αντιπρύτανη Έρευνας και Δια Βίου Μάθησης ΠαΠει, Εταίρο RESPECT, παρουσίασε την τεχνική υλοποίηση του έργου αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «στις βασικές λειτουργίες της πλατφόρμας είναι: δεδομένα έργων σε όλες τις φάσεις της ζωής του, τρισδιάστατη πλοήγηση, γεωαναφερόμενη αποθήκευση και ανάκτηση δεδομένων, μοντελοποίηση πολυδιάστατων δεδομένων». Στα οφέλη συγκαταλέγονται η αυτοματοποίηση και η ενίσχυση των αποφάσεων, η επιστημονική συνεργασία και διεπιστημονική γνώση.
      Στη συνέχεια η Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Γενική Διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων Υπουργείου Πολιτισμού υπογράμμισε την πρωτοπορία της πλατφόρμας RESPECT και τη δυνατότητα αξιοποίησης και από άλλους φορείς. Αναφέρθηκε στο αρχείο αναστήλωσης που «έχει δημοσιοποιηθεί και χρησιμοποιείται αλλά είναι σχεδόν κενό καθώς λείπει μία πλατφόρμα όπως του RESPECT». Ζήτησε μάλιστα να συζητηθεί σύμφωνο συνεργασίας για τον εμπλουτισμό της με τα δεδομένα των αναστηλώσεων ώστε τα στοιχεία που υπάρχουν να αξιοποιούνται. Επιπλέον, όπως τόνισε «η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις αναστηλώσεις που έχουν γίνει δεν μπορεί να αποτιμηθεί».
      Η κ. Ανδρουλιδάκη ανέφερε επίσης ότι συμμετέχει στην ομάδα των έξι εμπειρογνωμόνων της Ευρώπης που προτείνουν τους κανόνες και τις προδιαγραφές για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πολιτιστική κληρονομιά και στο πλαίσιο αυτό τέθηκε η παράμετρος να υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση σε κάθε στάδιο. Κλείνοντας την τοποθέτησή της, επισήμανε την έννοια του μνημείου ως κάτι που ανακαλεί η μνήμη μας, προσθέτοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να το κάνει αυτό.
      Ο κ. Αντώνης Κοτσώνης, Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, δεν παραβρέθηκε στην εκδήλωση, μετεφέρθηκε ωστόσο από την Προεδρεύουσα μήνυμα του, ότι έχει την πεποίθηση πως αυτό το Εθνικό Δίκτυο θα πρέπει να επεκταθεί και στην αειφόρο διατήρηση των Υποδομών.
      Η Ελένη Τσανάκα (MSc), Προϊσταμένη Β2, ΕΥΔΕ-ΕΚ της ΓΓΕΚ, που ασχολείται με την παρακολούθηση υλοποίησης έργων ΤΠΕ – ΤΠΔ ανέφερε ότι στο πλαίσιο του «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ» έχουν ενταχθεί 1.123 συνεταιρικά έργα με προϋπολογισμό 602,5 εκατ. ευρώ. Χαρακτήρισε το έργο RESPECT επιτυχημένο έργο που «θα προτείνει πρότυπο λογισμικό πλαίσιο και αυτό θα διευκολύνει την αξιοποίηση των δεδομένων και θα βοηθήσει τους διαχειριστές πολιτιστικής κληρονομιάς στη λήψη αποφάσεων».
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι τοποθετήσεις των προσκεκλημένων από άλλες χώρες. Ο Καθηγητής Roberto Di Giulio – Scientific Coordinator του INCEPTION μέλος του Προεδρείου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH, επιβεβαίωσε ότι θα παρέχει κάθε στήριξη σε τέτοιες πρωτοβουλίες και υπογράμμισε τη σημασία της πλατφόρμας του προγράμματος RESPECT στη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου της Ελλάδας και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH,
      Στη συνέχεια εκπροσωπώντας την Rehana Schwinninger – Ladak – Head of Unit «Interactive Technologies, Digital for Culture and Education» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κ. Κατερίνα Μουντογιάννη μίλησε για τα επόμενα βήματα του Ευρωπαϊκού Κέντρου και εξέφρασε την ελπίδα να γίνει το Εθνικό Δίκτυο στην Ελλάδα που θα συνδράμει στην συνεργασία περισσότερων φορέων στην χώρα. Υπογράμμισε μάλιστα ότι το πρότυπο έργο του Παναγίου Τάφου και σήμερα πλέον και η πλατφόρμα Respect, αποτελούν από την πρώτη στιγμή έμπνευση στην ευρωπαϊκή προσπάθεια.
      Ακολούθως τοποθετήθηκαν οι Κοσμήτορες του ΕΜΠ, με τον Καθ. Πάρι Παντουβάκη, Κοσμήτορα Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, να κάνει λόγο για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, προσφέρει πάρα πολλά σε μία ευαίσθητη περιοχή την πολιτιστική κληρονομιά και τον Καθ. Παναγιώτη Τσανάκα, Κοσμήτορα Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ να τονίζει ότι «η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα στην πολιτιστική κληρονομιά και πρέπει να το πολλαπλασιάσουμε χρησιμοποιώντας τέτοιες τεχνολογίες».
      Αντίστοιχα, ο Καθ. Γιώργος Πανταζής, εκ μέρους του Κοσμήτορα Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Καθ. Χαράλαμπου Ιωαννίδη, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην συμμετοχή των επόμενων γενιών συναδέλφων είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, επισημαίνοντας την ανάγκη περαιτέρω αξιοποίησης του προγράμματος.
      Η Αν. Καθ. Έλενα Κωνσταντινίδου, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Ειρήνης Κλαμπατσέα, σημείωσε ότι είναι κρίσιμη η ανάγκη της διατήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και σε αυτό οι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν σημαντικό ρόλο, ενώ ο Επ. Καθ. Κυριάκος Λαμπρόπουλος, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Γ. Κακάλη, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι με το RESPECT «έσπασαν τα στεγανά καθώς υπήρξε αγαστή συνεργασία ανάμεσα στους επιστημονικούς κλάδους». Ο Καθ. Σταύρος Κουρκουλής, τ. Κοσμήτορας Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ, σημείωσε ότι «όταν τελειώσει η διαδικασία αναστήλωσης χρειάζεται παρακολούθηση» και υπογράμμισε την ανάγκη προτυποποίησης του ελέγχου με μη – καταστροφικές μεθόδους, ενώ ανέγνωσε και το μήνυμα του κοσμήτορα της ΣΕΜΦΕ Καθ. Ιωάννη Ράπτη.
      Διεπιστημονική προσέγγιση, δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης
      Στις τοποθετήσεις τους οι εκπρόσωποι Επιστημονικών Συλλόγων ήταν ιδιαίτερα επαινετικοί για την αξία της πλατφόρμας με τον κ. Γιώργο Μαδεμοχωρίτη, Αντιπρόεδρο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων να κάνει λόγο για «επίτευγμα διεπιστημονικής συνεργασίας» και τον Αντιπρόεδρο του ΣΠΜΕ κ. Πάρι Χαρλαύτη να το χαρακτηρίζει «εξαιρετικό εργαλείο για τους συναδέλφους», ενώ η κ. Άννα Γιαννιού, εκπρόσωπος Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπογράμμισε ότι πρόκειται για μία «ολοκληρωμένη πλατφόρμα, ένα εργαλείο που θα μπορούσε να αποτελέσει σύμμαχο και στη λήψη αποφάσεων και στα χωροταξικά» καθώς όπως εξήγησε αποτελεί χρήσιμη γνώση για την σύνταξη πολεοδομικών σχεδίων η πρόσβαση σε δεδομένα πολιτιστικής κληρονομιάς.
      Από την πλευρά του ο κ. Αθανάσιος Κατσούρας, Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, αναφέρθηκε και στο Παρατηρητήριο Βιοασφάλειας καθώς όπως είπε η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει πολλά έργα που είναι και καινούρια και παλαιότερα. Ο κ. Βασίλειος Σπυράκης, Μέλος ΔΣ Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών τόνισε τη σημασία του RESPECT και πρότεινε τη δημιουργία φορέα με συμμετοχή όλων των επιστημονικών συλλόγων, ενώ ο κ. Ευάγγελος Κασσελάς, Εκπρόσωπος Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, σημείωσε ότι «η εφαρμογή νέων τεχνολογιών ανοίγει νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλει στην πληρέστερη ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς». Ο κ. Ανδρέας Γερακάκης, Πρόεδρος Πανελληνίου Συνδέσμου Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών, απουσίαζε από την εκδήλωση, ωστόσο, ο Σύνδεσμος έχει στο παρελθόν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το εγχείρημα.
      Ακολούθως, τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι Επιμελητών Επιστημονικών Επιτροπών Ειδικότητας ΤΕΕ. Ο κ. Χρήστος Γούναρης, Μέλος ΔΕ ΤΕΕ, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, υπογράμμισε ότι το RESPECT αποτελεί «ένα εξελιγμένο εργαλείο project management που θεωρώ ότι στην πορεία μπορεί να βοηθήσει και άλλους τομείς των τεχνικών έργων» και πρόσθεσε ότι «ως ΤΕΕ πρέπει να βοηθήσουμε το έργο και να εξελίξουμε την πλατφόρμα και για άλλου είδους έργα».
      Στη συνέχεια, η κ. Βασιλική Αναγνωστοπούλου, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Πολιτικών Μηχανικών αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη της διεπιστημονικής συνεργασίας και ανταλλαγής της πληροφορίας για την άριστη γνώση της παθολογίας του μνημείου, ενώ η Καθ. Ειρήνη Κορωνάκη, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών έκανε λόγο για ένα από τα πιο σημαντικά και εμβληματικά έργα παγκοσμίως και υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας των Μηχανολόγων. Σημειώνεται ότι η κ. Ευτυχία Αντωνίου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Ανάπτυξης παρακολούθησε δια ζώσης, ο κ. Αντώνης Σαμιωτάκης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Περιβάλλοντος παρακολούθησε με τηλεδιάσκεψη τη διαδικασία και υποστηρίζουν το εγχείρημα αλλά δεν πρόλαβαν να τοποθετηθούν.
      Η Ομότ. Καθ. Μαρία Λοϊζίδου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Χημικών Μηχανικών υπογράμμισε την σημασία του έργου ειδικά στην παρακολούθηση των έργων και των μνημείων. Ο Καθ. Άνθιμος Ξενίδης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών χαρακτήρισε το έργο εμβληματικό καθώς «αποκτήθηκε γνώση, δημιουργήθηκε μεθοδολογία και πρωτόκολλα». Ο Καθ. Χρήστος Μανόπουλος, Μέλος Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της διεπιστημονικότητας.
      Ο κ. Πάνος Κωνσταντόπουλος, υπεύθυνος του τμήματος στη Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας (ΜΟΨΕ) του Ερευνητικού Κέντρου “Αθηνά” υπογράμμισε το γεγονός ότι το έργο έγινε από ελληνική ομάδα και η κ. Βάσω Δρίτσου του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» τόνισε τη σημασία διάχυσης της γνώσης. Υπογράμμισαν μάλιστα και οι δύο την ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου.
      Στο έργο RESPECT συμμετείχε και η ΩΜΕGA TECHNOLOGY με τον εκπρόσωπο της εταιρείας κ. Φάνη Αλεξανδρίδης να αναγνωρίζει ότι «τα αποτελέσματα του έργου ήταν εξαιρετικά, η τεχνογνωσία συμβάλλει καθοριστικά και στα άλλα προϊόντα που παράγουμε στον χώρο του πολιτισμού».
      Κλείνοντας η κ. Μοροπούλου συνεκτιμώντας την δήλωση του κ. Στασινού ότι το ΤΕΕ ενισχύει, ενθαρρύνει και φιλοξενεί αυτό το Εθνικό Δίκτυο, σημείωσε ότι θα υπάρχουν επόμενα βήματα, όπως η επερχόμενη σύγκλησή του την άνοιξη, θα συμπεριληφθούν επιπλέον εργαλεία και θα διευρυνθεί αυτό που παρήχθη με το έργο του RESPECT. Και κάλεσε το Εθνικό Δϊκτυο να συνδράμει την επιστημονική και οργανωτική επιτροπή του 4ου συνεδρίου TMM-CH για τη Διεπιστημονική Πολυφασματική Μοντελοποίηση και Συνεργασία για τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς που θα πραγματοποιηθεί 7-9 Απριλίου 2025.
      Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκδήλωση του προγράμματος RESPECT στο youtube:
      https://www.youtube.com/watch?v=AjYwzlchj_g
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο του Υπουργείου Τουρισμού, θα πρέπει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2023 οι επιχειρηματίες που διαθέτουν Ενοικιαζόμενα Δωμάτια και Διαμερίσματα, να προσέλθουν στον ΕΟΤ και να ζητήσουν την πιστοποίηση κατηγοριοποίησης των ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων που διαθέτουν.
       
      Δηλαδή, όσα από τα καταλύματα της κατηγορίας αυτής δεν έχουν κατηγοριοποιηθεί και λειτουργούν με βάση τα παλιά «ειδικά σήματα λειτουργίας ΕΟΤ», η λήξη τους παρατείνεται μέχρι 31-12-2023.
      Εάν το πιστοποιητικό κατάταξης εκδόθηκε έως και 31-12-2022 η διάρκειά του θα είναι 5ετής. Εάν εκδοθεί από 1/1/2023 έως 31/12/2023 η διάρκειά του θα είναι 3 χρόνια. Τα καταλύματα που κατά τη διάρκεια της δημοσίευσης του νόμου έχουν ήδη καταταγεί, θα λάβουν «μπόνους» άλλα 3 χρόνια.
      Για αυτό οι ιδιοκτήτες καταλυμάτων θα πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε διαπιστευμένο μηχανικό, ο οποίος θα ετοιμάσει τον σχετικό φάκελο με τα απαιτούμενα σχέδια και την τεχνική έκθεση και σε ορισμένες περιπτώσεις τους περιβαλλοντικούς όρους, ώστε η επιχείρηση να λάβει την απαιτούμενη πιστοποίησή της και να λειτουργεί νόμιμα.
      Ποιος ο ρόλος του μηχανικού στη πιστοποίηση των τουριστικών καταλυμάτων;
      Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο του Υπουργείου Τουρισμού, η πιστοποίηση της κατάταξής των Eνοικιαζόμενων Επιπλωμένων Δωματίων & Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) σε κλειδιά γίνεται από τις Περιφερειακές Υπηρεσίες Τουρισμού (Π.Υ.Τ), μέσω μηχανικών. Επίσης, με το ΦΕΚ 3119/31-7-2018 καθορίστηκαν οι νέες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές ενοικιαζόμενων επιπλωμένων δωματίων και διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ) και η κατάταξή τους σε πέντε κατηγορίες κλειδιών.
      Γι΄ αυτό το λόγο έχει συσταθεί στο Υπουργείο Τουρισμού κατάλογος με τους διαπιστευμένους μηχανικούς. Η σωστή γνώση και εφαρμογή της νομοθεσίας είναι πολύ σημαντική δουλειά του μηχανικού, διότι εάν κατά τον έλεγχο της τουριστικής μονάδας προκύψουν ανακρίβειες, ψευδή στοιχεία και λάθη και δεν τηρούνται οι απαιτούμενες τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές, τότε θα υπάρξουν συνέπειες στον επιχειρηματία, που μπορούν να οδηγήσουν μέχρι και στο κλείσιμο της επιχείρησής του.
      Η επιλογή των τοπικών μηχανικών ως φυσικών προσώπων συνιστά την πιο συμφέρουσα για τις επιχειρήσεις επιλογή, δεδομένου ότι μηχανικοί δραστηριοποιούνται τόσο σε ορεινές περιοχές, όσο και στο πιο απομακρυσμένο, ακριτικό νησί, όπου λειτουργούν τουριστικά καταλύματα, μειώνοντας κατά πολύ το κόστος πιστοποίησης, σε σχέση με τις πιστοποιημένες εταιρίες.
      Τι θεωρείται ως Επιχείρηση Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Δωματίων – Διαμερισμάτων (ΕΕΔΔ)
      Ως ΕΕΔΔ, ορίζονται οι εγκαταστάσεις διαμονής που διαθέτουν χώρους διανυκτέρευσης σε δωμάτια ή και σε διαμερίσματα ενός ή περισσοτέρων χώρων με λουτρό και αποτελούν μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα. Αναπτύσσονται σε συγκροτήματα μέχρι 30 δωματίων, λαμβανομένων υπόψη στον υπολογισμό των υπνοδωματίων και των καθιστικών, εφόσον σε αυτά εκμισθώνονται κλίνες. Επίσης μπορούν να αναπτύσσονται και σε κτήρια αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (παραδοσιακοί ξενώνες) .
      Πως καθορίζεται η δυναμικότητα του κάθε καταλύματος ;
      Η δυναμικότητα σε κλίνες των δωματίων υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του χώρου, σύμφωνα με τον θεσμοθετημένο πίνακα κατάταξης του υπουργείου Τουρισμού και δεν μπορεί να ξεπερνά τις τέσσερις (4) κλίνες ανά δωμάτιο. Στα διαμερίσματα είναι δυνατή η εκμίσθωση έως δύο (2) το πολύ κλινών στο χώρο του καθιστικού, εφόσον δηλώνεται σχετικώς από τον επιχειρηματία και εφόσον καλύπτονται τα απαιτούμενα τετραγωνικά μέτρα .
      Πως γίνεται η κατάταξη ;
      Οι επιχειρήσεις κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες κλειδιών, με ανώτατη την κατηγορία των πέντε (5) κλειδιών και κατώτατη την κατηγορία του ενός (1) κλειδιού, βάσει υποχρεωτικών τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών τις οποίες πρέπει να πληροί η επιχείρηση καθώς και βαθμολογούμενων κριτηρίων, από την εφαρμογή των οποίων η επιχείρηση υποχρεούται να συγκεντρώσει τουλάχιστον τον αριθμό μορίων που αποτελεί τη «βάση» της κατηγορίας, στην οποία πρόκειται να καταταγεί .
      Ποια είναι τα κριτήρια για την κατάταξη σε κλειδιά ;
      Τα κριτήρια με τα οποία γίνεται η κατάταξη σε κλειδιά , είναι τα εξης στοιχεία:
      Α) Οι ελάχιστες επιφάνειες του κάθε χώρου ( δωμάτια, καθιστικό, λουτρό, κοινόχρηστος χώρος )
      Β) Τα χαρακτηριστικά του κτιρίου/ Επιχείρησης, όπως, εάν είναι παραδοσιακός ξενώνας ή εάν διαθέτει χώρο εστιατορίου, στάθμευση, συναγερμό, γυμναστήριο / sauna, Jacuzzi, ασανσέρ, παιδότοπο, πρόσβαση σε ΑμεΑ κ.αλ.
      Γ) Τα χαρακτηριστικά του δωματίου , π.χ. εάν διαθέτει: παράθυρο / μπαλκονόπορτα, σίτες, θέρμανση, air condition, τζάκι, κήπο, βεράντα κ.αλ.
      Δ) Ο εξοπλισμός δωματίου/ διαμερίσματος , π.χ. εάν διαθέτει: Επαρκή εξοπλισμό επίπλωσης, κρεμάστρες, φώτα ασφαλείας, στρώματα, τηλέφωνα πρώτης ανάγκης, ειδικούς καταλόγους σε σύστημα Braille, Internet, δορυφορική τηλεόραση, χρηματοκιβώτιο, σίδερο, πλυντήριο ρούχων κ.αλ.
      Ε) Οι υπηρεσίες και οι παροχές της επιχείρησης, όπως εάν διαθέτει: Ζεστό νερό, συχνό καθαρισμό και αλλαγή σε σεντόνια και πετσέτες, μεταφορά αποσκευών, website, room service, online booking, κ.αλ.
      ΣΤ) Ο εξοπλισμός του μπάνιου (πιστολάκι, ντουζιέρα/μπανιέρα, υδρομασάζ, κ.αλ.)
      Ζ) Ο εξοπλισμός κουζίνας διαμερίσματος / studio (κουζίνα, απορροφητήρα, ψυγείο, βραστήρα, τοστιέρα, φούρνο μικροκυμάτων, καφετιέρα).
      Η) Αναψυχή (Πισίνα, παιδική πισίνα, γυμναστήριο) .
      Θ) Διάφορα (διαδικασία απεντόμωσης, στολές προσωπικού, γνώση αγγλικής, ηλιακό, Φ/Β, κ.αλ.)
      Ι) Ειδικές Πιστοποιήσεις (ISO 9001, Καλάθι πρωινού με τοπικά προϊόντα, κ.αλ. πρότυπα ).
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να εκδοθεί Οικοδομική Άδεια και να λειτουργήσει Επιχείρηση για Επιπλωμένα Διαμερίσματα/ Δωμάτια ;
      Τα Επιπλωμένα Διαμερίσματα/ Δωμάτια ανεγείρονται με όρους δόμησης κατοικίας, σύμφωνα με τις επιτρεπόμενες χρήσεις, τις ισχύουσες για την περιοχή γενικές και ειδικές πολεοδομικές και κτηριοδομικές διατάξεις, σε οικόπεδα/γήπεδα, στα οποία εξασφαλίζεται πρόσβαση των επισκεπτών και τροφοδοσία και αποκομιδή των απορριμμάτων του καταλύματος. Η επιχείρηση θα πρέπει να εξασφαλίζει τη σύνδεση του κτηρίου με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και κυρίως με το αντίστοιχο δίκτυο αποχέτευσης ή σε περίπτωση μη ύπαρξης δικτύου αποχέτευσης , θα πρέπει να διασφαλίζεται η καλή λειτουργία του υπάρχοντος αποχετευτικού συστήματος. Σε περίπτωση, που η προσπέλαση στο γήπεδο γίνεται μόνο από τη θάλασσα, πρέπει να κατασκευαστεί το απαραίτητο λιμενικό έργο για τη θαλάσσια προσπέλαση, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
      Μπορώ να κάνω στο οικόπεδο δύο ξεχωριστές επιχειρήσεις καταλυμάτων;
      Ναι, εφόσον το επιτρέπουν οι ειδικοί όροι δόμησης της περιοχής. Επίσης, είναι δυνατή και η δημιουργία διαφορετικών επιχειρήσεων Ενοικιαζόμενων Διαμερισμάτων εντός του ίδιου κτηρίου, εφόσον διασφαλίζεται η λειτουργική τους αυτονομία και η δυνατότητα ανεξάρτητης, εξωτερικής πρόσβασης/ εισόδου.
      Μπορώ να έχω στο κτίριο και επιπλωμένα καταλύματα και την κατοικία που θα διαμένω;
      Το κτίριο στο οποίο αναπτύσσεται το κατάλυμα πρέπει να έχει αμιγή χρήση, αποκλειστικά για επιπλωμένα δωμάτια/διαμερίσματα. Επιτρέπεται όμως η ύπαρξη μίας (1) κατοικίας που θα χρησιμοποιείται από τον ιδιοκτήτη ή πρόσωπο που θα εκμεταλλεύεται την επιχείρηση.
      Επιτρέπεται στο ισόγειο του κτιρίου να λειτουργήσω και μια καφετέρια / εστιατόριο ;
      Ναι, επιτρέπεται η λειτουργία εμπορικών καταστημάτων και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, εφόσον εξασφαλίζεται για κάθε μια εκ των επιχειρήσεων, ανεξάρτητη, εξωτερική πρόσβαση/είσοδος.
      Έχω ένα τριώροφο κτίριο που το χτίζω κατά φάσεις. Μπορώ να φτιάξω τα δωμάτια στον ένα όροφο που έχει ολοκληρωθεί;
      Ναι, εφόσον ο όροφος έχει ανεξάρτητη πρόσβαση. Προσοχή όμως γιατί, απαγορεύεται η λειτουργία καταλυμάτων σε κτήρια, στα οποία δεν έχουν εκτελεσθεί πλήρως οι εξωτερικές οικοδομικές εργασίες (επιχρίσματα, χρωματισμοί τοίχων, κουφώματα και κιγκλιδώματα, πλακοστρώσεις κ.λπ).
      Πληροφορήθηκα ότι πρέπει ένα δωμάτιο να είναι για ΑμεΑ . Ισχύει αυτό ;
      Oχι. Μόνο οι επιχειρήσεις ΕΕΔΔ κατηγορίας 5 κλειδιών, δυναμικότητας άνω των 20 δωματίων, υποχρεούνται να διαθέτουν κατ΄ ελάχιστον ένα δωμάτιο – τουλάχιστον δύο κλινών – για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ).
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις χρηματοδοτεί δράσεις για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, όπως είναι και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ».
      Ωστόσο, επειδή είναι πολύ έντονο και το πρόβλημα της έλλειψης στέγης στις πόλεις λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πληθυσμού σε αυτές, η Ε.Ε. χρηματοδοτεί και την ανακαίνιση παλιών κτιρίων προκείμενου να προστεθούν στην αγορά νέες κατοικίες χωρίς να επιβαρυνθούν πολεοδομικά οι πόλεις. Στα πλαίσια αυτά νέα χρηματοδοτικά προγράμματα «ξεκλειδώνουν» άμεσα από το κράτος καθώς επίσης δίνονται και φοροαπαλλαγές για την ενεργειακή αναβάθμιση και την εξοικονόμηση ενέργειας, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης και την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών και την δημιουργία νέων ποιοτικών κατοικιών.
      Αναλυτικά τα προγράμματα που θα ενεργοποιηθούν άμεσα είναι τα εξής: Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»
      Μέσω του προγράμματος αυτού επιδοτείται η ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών προκειμένου να διατεθούν στη συνέχεια για μίσθωση.
      Αποσκοπεί δηλαδή στην αύξηση της προσφοράς κατοικίας με την παροχή κινήτρων προκειμένου κενά ακίνητα να χρησιμοποιηθούν ξανά, αφού επανέλθουν σε κατάσταση που να μπορούν να αξιοποιηθούν.
      Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα (1) ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, εφόσον:
      διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%), το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή, έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ, το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους. Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
      τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά, με διάρκεια μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου τριών (3) τουλάχιστον ετών. Πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή» για φθηνά νοίκια σε νέους
      Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού αναμένεται να αξιοποιηθούν ακίνητα του Δημοσίου, μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών.
      Στόχος είναι η στέγαση των δικαιούχων του προγράμματος «κοινωνική αντιπαροχή» σε ποιοτικά ακίνητα.
      Μεγάλο μέρος των ακινήτων θα παραχωρήσει η ΔΥΠΑ.
      Εντός της χρονιάς υπολογίζεται να «βγουν στην αγορά», 11 στρέμματα στη Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στη Ξάνθη και 74 στρέμματα στο Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες.
      Πώς θα λειτουργήσει λοιπόν το νέο σύστημα;
      Η ΔΥΠΑ θα παραχωρεί το αδόμητο οικόπεδο, για το οποίο θα επιλέγεται ανάδοχος μετά από διαγωνισμό, ενώ θα αναλαμβάνει να κατασκευάσει σύγχρονα κτίρια κατοικιών και εμπορικών χρήσεων, με βάση τις προδιαγραφές που προβλέπει η προκήρυξη.
      Ο δημόσιος φορέας θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων, ενώ ο ανάδοχος θα λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.
      Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη κάθε διαγωνισμού καθώς δεν μπορεί να είναι ενιαία για όλες τις περιοχές και τις αξίες της γης, ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα κυμαίνεται μεταξύ 30 και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται δημόσιο συμφέρον, αλλά και να είναι το πρόγραμμα ελκυστικό, ώστε οι ιδιώτες κατασκευαστές να χτίσουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.
      Το επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος της χρονιάς υπολογίζεται πως αφού τρέξουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες θα έχουμε και επιλογή αναδόχων βάσει των τεχνικών προδιαγραφών που θα έχουν οριστεί από τη ΔΥΠΑ.
      Εντός του 2024 αναμένεται η ανέγερση των κατοικιών από τους ιδιώτες κατασκευαστές, ενώ θα υπάρξει από τη ΔΥΠΑ η πρόσκληση και η επιλογή των δικαιούχων βάσει κριτηρίων.
      Από τις αρχές του 2025 έως και το τέλος του έτους αναμένεται η μίσθωση σταδιακά του 50% των κατοικιών για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλό ενοίκιο, σε νέους βάσει κριτηρίων ενώ θα υπάρχει ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
      «Φοροαπαλλαγή για ανακαίνιση κτιρίου»
      Τη δυνατότητα να γλιτώσουν ποσό έως 3.200 ευρώ κατ’ έτος από το φόρο που τους αναλογεί έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι θα προχωρήσουν το νέο έτος στην ανακαίνιση των ακινήτων. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαθέτουν αποδείξεις και τιμολόγια για τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν και η δαπάνη να έχει καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα (e-banking, κάρτα ή μεταφορά στον επαγγελματικό λογαριασμό). Η έκπτωση ανέρχεται στο σύνολο της δαπάνης με ανώτατο όριο (δαπάνης) τα 16.000 ευρώ. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι για εργασίες της τάξης των 16.000 ευρώ θα έχουν έκπτωση 3.200 ευρώ για πέντε έτη, καθώς η έκπτωση θα κατανεμηθεί ισόποσα σε πέντε χρόνια.
      Πως ενεργοποιείται η έκπτωση
      Οι δαπάνες που θα πραγματοποιούν από τον Ιανουάριο του 2024 οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν αμοιβές παροχής υπηρεσιών και αγοράς αγαθών, που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν στο σύνολο τους και μέχρι ποσού 16.000 ευρώ το φόρο εισοδήματος. Δηλαδή, το ποσό της δαπάνης που θα πραγματοποιήσουν θα κατανέμεται ισόποσα στα επόμενα πέντε έτη και θα μειώνει το φόρο εισοδήματος Π.χ., αν η δαπάνη πραγματοποιηθεί το 2024, θα κατανεμηθεί ισόποσα στα έτη 2025, 2026, 2027, 2028 και 2029. Ένα η δαπάνη φθάνει στα 16.000 ευρώ, ο φόρος εισοδήματος θα μειώνεται για τα επόμενα πέντε έτη κατά 3.200 ευρώ Για τον υπολογισμό της έκπτωσης θα λαμβάνονται υπόψη τόσο οι δαπάνες για τις εργασίες όσο και για την αγορά των αγαθών. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση είναι: – τα κτίρια για τα οποία πραγματοποιούνται οι δαπάνες να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων,
      – οι δαπάνες να αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά δηλαδή με αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή με τιμολόγια παροχής υπηρεσιών,
      – οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλαδή με πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες ή μέσω e-banking ή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010 ή με τη χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η μελέτη της παθητικής πυροπροστασίας αποτελεί ίσως και ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία στην κατασκευή ενός κτιρίου. Ο μελετητής θα πρέπει να λάβει υπόψη του όλες τις αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες του κτιρίου να τις συνδυάσει με τις απαιτήσεις του κανονισμού (Π.Δ. 41/2018) και να αποφασίσει τις τεχνικές κατασκευαστικές λύσεις που θα εφαρμοστούν καθώς και τα υλικά που θα τις αποτελούν. Στην περίπτωση που δεν έχουμε νέα κατασκευή αλλά ανακαίνιση μιας υπάρχουσας τότε δεν ορίζεται από τον κανονισμό απαίτηση για αναμόρφωση της μελέτης παθητικής προστασίας. Αυτό έχει ως συνέπεια να αγνοούνται σημεία που πρέπει να δοθεί εξαιρετική προσοχή ιδιαίτερα στην εξωτερική όψη ενός κτιρίου.
      Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού για κάθε δομικό στοιχείο θα πρέπει να ορίζουμε την αντίδραση και την αντίστασή του στη φωτιά. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο πρότυπο που να μπορεί να προσδιορίσει την αντίσταση ενός συστήματος εξωτερικής θερμομόνωσης στη φωτιά. Αυτό που ακολουθείται στην περίπτωση των εξωτερικών όψεων είναι οι απαιτήσεις του πίνακα 15 του κανονισμού.

      Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να παρουσιάσει μια συνολική πρόταση που να λαμβάνει υπόψη όλες τις λεπτομέρειες που πρέπει να μελετηθούν στην περίπτωση της εξωτερικής τοιχοποιίας του κτιρίου. Αναλυτικότερα εκτός από το δείκτη πυραντίστασης ή την αντίδραση στη φωτιά μιας κατασκευαστικής λύσης το νέο πρότυπο λαμβάνει υπόψη του και τις ακόλουθες παραμέτρους που μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν σημεία προσοχής στην επιλογή υλικών για τις κατασκευαστικές λύσεις που εφαρμόζονται.
      Τα 8 σημεία προσοχής λοιπόν είναι:
      Περιορισμός της φωτιάς στην επιφάνεια της εξωτερικής τοιχοποιίας τόσο σε οριζόντιο όσο και σε κατακόρυφο επίπεδο. Περιορισμός της φωτιάς στις εσωτερικές στρώσεις της εξωτερικής τοιχοποιίας. Εκτίμηση του κινδύνου και περιορισμός του στην περίπτωση πτώσης μέρους της όψης Μελέτη στο σημείο σύνδεσης της κατασκευής τόσο οριζόντια όσο και κατακόρυφα (δάπεδο μεταξύ ορόφων, κατακόρυφες κολώνες διαχωριστικές διαμερισμάτων) Προσδιορισμός και μείωση των φλεγόμενων σωματιδίων που μπορεί να προκαλέσουν μετάδοση της φωτιάς. Υπολογισμός του καπνού που εκλύεται κατά την καύση της εξωτερικής τοιχοποιίας Περιορισμός της αυτανάφλεξης με χρήση κατάλληλα ενηλίκων Περιορισμός μετάδοσης φωτιάς από τα ανοίγματα Για κάθε ένα από τα παραπάνω σημεία η μελέτη παθητικής προστασίας πρέπει να δίνει λύση με τη χρήση κατάλληλων υλικών τις εφαρμοζόμενες κατασκευαστικές λύσεις που συναντάμε στην εξωτερική τοιχοποιία. Οι συχνότερες κατασκευαστικές λύσεις είναι τα σύνθετα συστήματα εξωτερικής θερμομόνωσης (εικόνα1) και η αεριζόμενη όψη (εικόνα2).


      Ανατρέχοντας λοιπόν τα σημεία που αναφέρθηκαν παραπάνω θα πρέπει να μελετήσουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες σε κάθε κατασκευαστική λύση που θα μας εξασφαλίσουν την απαιτούμενη συμπεριφορά του δομικού μας στοιχείου στη φωτιά.
      Το πρώτο σημείο που χρήζει προσοχής είναι η ένωση της μιας ιδιοκτησίας με την άλλη είτε αυτή βρίσκεται σε διπλό είτε σε υπερκείμενο όροφο. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις θα πρέπει η φωτιά να μην μπορεί να μεταδοθεί οπότε θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι υπάρχει μια άκαυστη περιοχή που θα αποτρέψει τη μετάδοση της. Αυτό ορίζεται και στον κανονισμό προστασίας και φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

      Μια εύκολα κατασκευαστική λύση τόσο στα συστήματα εξωτερικής θερμομόνωσης όσο και στην αεριζόμενη όψη θα είναι ζώνες πυροφραγής με τη χρήση πετροβάμβακα. Ο πετροβάμβακας ως άκαυστο υλικό με την καλύτερη αντίδραση στη φωτιά θα μπορέσει να καθυστερήσει τη μετάδοση της το μεγαλύτερο δυνατό χρονικό διάστημα.
      Το επόμενο σημείο που χρήζει προσοχής και αντιμετώπισης η συμβολή των υλικών στην παραγωγή καπνού αλλά και φλεγόμενων σωματιδίων. Σύμφωνα με το σύστημα των Ευρωπαϊκών κλάσεων, τα δομικά προϊόντα κατατάσσονται σε 3 δευτερεύουσες κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό που αυτά συμβάλουν στην παραγωγή καπνού:
      S1: Μηδενική ή πολύ μικρή παραγωγή καπνού
      S2: Μέτρια παραγωγή καπνού
      S3: Σημαντική παραγωγή καπνού
      Επιπρόσθετα σύμφωνα με το 110 σύστημα των Ευρωπαϊκών κλάσεων, τα δομικά προϊόντα κατατάσσονται σε 3 δευτερεύουσες κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό που αυτά συμβάλλουν στην παραγωγή φλεγόμενων σωματιδίων ή σταγονιδίων:
      d0: Μηδενική παραγωγή φλεγόμενων σωματιδίων ή σταγονιδίων
      d1: Μικρή παραγωγή φλεγόμενων σωματιδίων ή σταγονιδίων
      d2: Σημαντική παραγωγή φλεγόμενων σωματιδίων ή σταγονιδίων
      Πίνακας Δ.1: Πιθανοί συνδυασμοί του συστήματος Ευρωπαϊκών κλάσεων (Euroclass) για την ταξινόμηση των δομικών προϊόντων ως προς την αντίδραση στη φωτιά.  
      Α1 Α2 – si, d0 A2-sl,dl A2 – si, d2 Α2 – s2, d0 A2-s2, dl A2 – s2, d2 A2 – s3, d0 A2-s3, dl A2 – s3, d2 B – si, d0 Β – si, dl B-sl, d2 B- s2, d0 B-s2, dl B – s2, d2 B – s3, d0 B-s3, dl B – s3, d2 C – si, d0 C-sl, dl C-sl, d2 C- s2, d0 C-s2, dl C – s2, d2 C – s3, d0 C-s3, dl C – s3, d2 D – si, d0 D-sl,dl D-sl,d2 D- s2, d0 D – s2, dl D – s2, d2 D – s3, d0 D – s3, dl D – s3, d2 E E-d2 F Σημείωση: Τα προϊόντα κατηγορίας Ε θεωρείται δεδομένο ότι παράγουν καπνό, επομένως δεν εξετάζονται ως προς το κριτήριο «s».   Ο προσδιορισμός των παραπάνω στοιχείων γίνεται από το πρότυπο ΕΝ 13501 και οι πιθανοί συνδυασμοί μπορεί να προκύψουν φαίνεται στον πίνακα παρακάτω.
      Συνεπώς στην εξωτερική τοιχοποιία όχι μόνο η επίδραση του καπνού αλλά και των φλεγόμενων σωματιδίων είναι εξαιρετικά σημαντική καταλληλότερα υλικά είναι αυτά της κατηγορίας Α1 s1-d0, τα οποία έχουν την καλύτερη συμπεριφορά και στον καπνό και στα φλεγόμενα σωματίδια.
      Τα πιο συνηθισμένα θερμομονωτικά υλικά που χρησιμοποιούνται στην εξωτερική θερμομόνωση κατατάσσονται σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα.

      Από τον πίνακα γίνεται φανερό πως ο πετροβάμβακας αποτελεί ίσως το μοναδικό υλικό το οποίο μπορεί να προστατεύσει καλύτερα την εξωτερική τοιχοποιία καθώς δεν συμβάλλει στη μετάδοση της φωτιάς δεν παράγει καπνό και δεν συνεισφέρει στην πτώση φλεγόμενων σωματιδίων. Ο πετροβάμβακας εξάλλου είναι το υλικό που χρησιμοποιείται στις πυροφραγές τόσο στην λύση της εξωτερικής θερμομόνωσης όσο και σε αυτής αεριζόμενη όψεις.
      Παράλληλα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως τα κτίρια μας πρέπει να συνδυάσουμε τόσο την πυροπροστασία τους αλλά και την ενεργειακή τους αναβάθμιση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι λύσεις που θα προτείνουμε να συνδυάζουν ιδιότητες όπως υψηλή ενεργειακή συμπεριφορά υψηλή αντοχή στη φωτιά αλλά και ηχομόνωση και διαπνοή του κτιρίου. Τα τελευταία χρόνια τα προγράμματα τα οποία εφαρμόζονται στη χώρα μας στοχεύουν αποκλειστικά στην ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κατοικιών παραβλέποντας το κόμματι πυροπροστασίας. Οι καταστροφικές φωτιές που έχουμε αντιμετωπίσει στη χώρα μας και αντιμετωπίζουμε μέχρι και σήμερα πρέπει να μας ευαισθητοποιήσουν ακόμα περισσότερο και να βάλουμε τη σωστή πυροπροστασία των κατασκευών μας ως μία από τις πρώτες προτεραιότητες. Ο τεχνικός κόσμος φέρει λοιπόν την ευθύνη της επιλογής κατασκευαστικών λύσεων που θα προστατεύσουν το κτίριο τόσο ενεργειακά όσο και απέναντι στη φωτιά.
      *της Δρ. Στέλλας Χαδιαράκου, Μηχανολόγου Μηχανικού
    21. Αρθρογραφία

      GTnews

      Μου έβγαλαν την περίφραξη. Τι κάνω;
      Στην περίπτωση που διαπιστώσετε ότι κάποιος καταπατά ή αμφισβητεί την κυριότητά σας σε ένα ακίνητο, θα πρέπει να κινηθείτε άμεσα. Πρώτα πρέπει να αναθέσετε σε τοπογράφο μηχανικό, να συντάξει τοπογραφικό διάγραμμα, με τον ακριβή προσδιορισμό του ακινήτου ή τμήματός του, ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία για τη θέση και ταυτότητά του, το εμβαδόν, τα όρια και τον προσανατολισμό του, αλλά και το είδος αυτού, αν δηλαδή είναι αστικό (οικόπεδο), ή αγροτεμάχιο, αν υπάρχει κτίσμα ή όχι κ.λπ.
      Αμέσως μετά θα πρέπει να πάτε στον δικηγόρο σας μέσω του οποίου θα προσφύγετε στη δικαιοσύνη για την προάσπιση των δικαιωμάτων σας. Η ταχύτητα της αντίδρασή σας, θα σας βοηθήσει ουσιαστικά στην έκβαση των ενεργειών σας.
      Τι γίνεται όταν το κτίσμα του γείτονα «μπει» από λάθος σε ξένη ιδιοκτησία;
      Η κατάληψη τμήματος γειτονικού ακινήτου μπορεί να γίνει και με την ανέγερση οικοδομής που εκ λάθους καταλαμβάνει τμήμα ομόρου οικοπέδου. Αυτή η περίπτωση είναι αρκετά δύσκολη, γιατί η κατεδάφιση ενός κτίσματος αποτελεί μεγάλη ζημιά για τον ιδιοκτήτη του.
      Για αυτό τον λόγο, ο νόμος προβλέπει ότι, κατ’ εξαίρεση, αντί να επιστραφεί το τμήμα του καταπατημένου γηπέδου στον ιδιοκτήτη του, μπορεί να επιλεγεί από το δικαστήριο η λύση να καταβληθεί αποζημίωση για το εκ λάθους καταπατημένο τμήμα του ιδιοκτήτη του ομόρου οικοπέδου, για την απώλεια της ιδιοκτησίας του.
      Υπάρχει χρηματική αποζημίωση;
      Ναι, με δυο προϋποθέσεις: α) εκείνος που οικοδομεί να είναι καλόπιστος, δηλαδή να πίστευε, από λάθος του, ότι εκεί που έχτιζε το οικόπεδο ήταν ολόκληρο δικό του και β) να μην υπήρξε έγκαιρη διαμαρτυρία και ειδοποίηση από τον γείτονα, που να υποδεικνύει ότι συντελείται παράνομη κατάληψη του γειτονικού οικοπέδου.
      Σε αυτήν την περίπτωση το δικαστήριο, πέρα από την αποζημίωση της έκτασης που κατέλαβε ο ιδιοκτήτης του κτίσματος, μπορεί να επιδικάσει και πρόσθετη αποζημίωση, λόγω ειδικών συνθηκών. Αυτό εξαρτάται από το πόσο μειώθηκε η αξία του γειτονικού ακινήτου από την αφαίρεση του τμήματος, και ειδικότερα, το ποσοστό κάλυψης και δόμησης, που έχει χαθεί.
      Τι γίνεται στην περίπτωση που η εναπομείνασα έκταση είναι μη άρτια και οικοδομήσιμη;
      Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να αποζημιωθεί στο σύνολό της, διότι έχασε τη συνολική της αξία. Για αυτό τον λόγο, η οριοθέτηση του οικοπέδου καθώς και η χάραξη της οικοδομής που θα ανεγερθεί, θα πρέπει να γίνεται από μηχανικό για να μην έχετε δυσάρεστες εμπλοκές με τον γείτονά σας.
      Με ποιο τρόπο μπορεί να διεκδικήσει ο καταπατητής ένα ακίνητο;
      Η λέξη κλειδί εδώ είναι «χρησικτησία», δηλαδή η πολυετής χρήση ενός ακινήτου με την πρόθεση της απόκτησης της κυριότητάς του. Ο καταπατητής προκειμένου να αποκτήσει δικαιώματα μέσω έκτακτης χρησικτησίας, πρέπει να ισχυριστεί και να αποδείξει ότι είναι νομέας και κάτοχος της ιδιοκτησίας, αδιάκοπα και για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 20 ετών. Επίσης μπορεί κάποιος να επιδιώξει να γίνει κύριος μέσω της «τακτικής χρησικτησίας», όταν κατέχει καλόπιστα ένα ακίνητο για περίοδο τουλάχιστον 10 ετών, δυνάμει ενός νόμιμου τίτλου ιδιοκτησίας, που έχει μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο ή το Κτηματολογικό Γραφείο.
      Δηλαδή μπορεί κάποιος και να καταπατήσει ένα ακίνητο και να δικαιωθεί;
      Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους πως γενικά, όλα τα ακίνητα υπόκεινται σε χρησικτησία. Ωστόσο, ο νόμος προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις όπως τα ακίνητα που προορίζονται για δημόσιες, δημοτικές ή θρησκευτικές ανάγκες.
      Ειδικότερα, δικαιώματα χρησικτησίας δεν μπορούν να ασκηθούν σε ακίνητα των οποίων ιδιοκτήτης είναι το ελληνικό κράτος, μοναστήρια και εκκλησίες, κοινόχρηστους χώρους και πράγματα όπως στα συστατικά της κύριας ιδιοκτησίας, πριν χωριστούν από αυτήν.
      Ακόμα, ένας συγκύριος από κληρονομιά, δωρεά κ.ά., δεν μπορεί να αξιώσει δικαιώματα χρησικτησίας, κατά των άλλων συγκυρίων, αν δεν τους έχει ειδικά ενημερώσει ως προς την πρόθεσή του να κατέχει και να νέμεται την ιδιοκτησία αποκλειστικά για λογαριασμό του.
      Πώς μπορώ να προστατευτώ απέναντι σε κάθε επίδοξο καταπατητή;
      Για να προστατεύσετε την περιουσία σας από κάθε έναν που μπορεί να αξιώσει δικαιώματα χρησικτησίας, θα πρέπει: α) να συντάξετε τοπογραφικό διάγραμμα, β) να περιφράξετε το ακίνητο, γ) να επισκέπτεστε το ακίνητο κατά τακτά χρονικά διαστήματα για να διαπιστώσετε την πραγματική του κατάσταση και δ) να προσφύγετε άμεσα στη δικαιοσύνη, σε κάθε παραβίαση των δικαιωμάτων σας.
      Πριν καταλήξουμε στα δικαστήρια μπορώ να κάνω κάτι άλλο;
      Καλό είναι στην αρχή να κάνετε μέσω του δικηγόρου σας μια εξώδικη πρόσκληση στον καταπατητή και να απαιτήσετε τη διακοπή της παράνομης κατοχής και νομής του ακινήτου κι εάν ο καταπατητής δεν αναγνωρίσει το λάθος του ή αν επιμένει ότι το ακίνητο είναι δικό του, τότε θα πρέπει να προσφύγετε στα δικαστήρια, ασκώντας τη σχετική αγωγή. Το δικαστήριο, μετά την εξέταση των απαιτούμενων εγγράφων, θα αποφασίσει ως προς τον πραγματικό νόμιμο κύριο της ιδιοκτησίας και ως προς το αν ο καταπατητής έχει εκπληρώσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την αξίωση της χρησικτησίας.
      Στο χωράφι μου ο γείτονας μετακίνησε τα όρια και καταπάτησε τμήμα της ιδιοκτησίας μου. Τι να κάνω;
      Αυτό είναι συχνό φαινόμενο στις αγροτικές περιοχές και είναι θέμα πολλών προστριβών μεταξύ όμορων ιδιοκτητών, που οδηγεί σε μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες. Η καταπάτηση και η αφαίρεση τμήματος ενός ξένου ακινήτου αποτελεί παράνομη πράξη και μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, όπως με τη μεταφορά του κοινού ορίου (π.χ. συρματόπλεγμα, μάνδρα), με την απόρριψη μπαζών, με τη στάθμευση αυτοκινήτου, με τη δενδροφύτευση, με την κατασκευή αυθαιρέτου κ.α. Ετσι τμήμα του ξένου ακινήτου, φαίνεται ότι ανήκει στον γείτονα, σύμφωνα με τα συμβόλαια, τα τοπογραφικά και άλλα αποδεικτικά μέσα. Στην περίπτωση αυτή ο θιγόμενος ιδιοκτήτης του ακινήτου, θα πρέπει να προσφύγει στα δικαστήρια με αγωγή και με άλλες νομικές ενέργειες, όπως προαναφέρθηκε.
      Ποια είναι η βασική προϋπόθεση για την άσκηση αγωγής;
      Είναι η σύνταξη τοπογραφικού, που θα αποτυπώνει με ακρίβεια τη συνολική έκταση του ακινήτου καθώς και το τμήμα αυτού που καταπατήθηκε και θεωρείται επίδικη έκταση, ώστε η αγωγή σας να είναι ορισμένη και το δικαστήριο να γνωρίσει με σαφήνεια το αντικείμενο της διαφωνίας και να εκδώσει σχετική απόφαση. Στις δίκες αυτές, το δικαστήριο ορίζει δικαστικό πραγματογνώμονα, και επομένως όσα περισσότερα στοιχεία διαθέτετε για την ακριβή έκταση του ακινήτου, τόσο πιο ευνοϊκή για εσάς θα είναι η δικαστική κρίση που θα σας δικαιώσει.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.