Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    412 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μπροστά στις παγκόσμιες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο ελληνικός τουρισμός, τον υψηλό ανταγωνισμό των γειτονικών χωρών στα Βαλκάνια, την Μεσόγειο, την Κεντρική Ευρώπη και την Ασία, ο ΣΕΤΕ συζητά με την Κυβέρνηση και τα υπουργεία Τουρισμού, Μεταφορών και Υποδομών, καθώς και τις Περιφέρειες της χώρας θέματα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των υποδομών ανά περιφέρεια και προϊόν, υπό μορφή ΣΔΙΤ.
      Οι θέσεις του ΣΕΤΕ βασίζονται σε 4 άξονες: Στην βελτίωση και ανάπτυξη υποδομών, στην αναβάθμιση και προώθηση του τουριστικού προϊόντος, στην ψηφιακή αναβάθμιση, στην προστασία του περιβάλλοντος και την αειφορία.
      Ο ΣΕΤΕ, συμμετέχοντας στα σχέδια ανάπτυξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος προτείνει την ανάπτυξη των υποδομών στις Περιφέρειες της Ελλάδας προκρίνοντας κοινοπρακτικά σχήματα και συνέργειες μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα με στόχο η Ελλάδα να ανέβει στη διεθνή κατάταξη της λίστας με τους παγκόσμιους τουριστικούς προορισμούς. Στις πρωτοβουλίες του ΣΕΤΕ και ΙΝΣΕΤΕ με ορίζοντα το 2030 να τονιστεί ότι συμμετέχει και η Marketing Greece.
      Δεκάδες είναι τα έργα που προτείνει ο ΣΕΤΕ για την ανάπτυξη του ελληνικού, ορισμένα εκ των οποίων ενδεικτικά είναι:
      Αθήναϊκή Ριβιέρα
      Ανάπτυξη Διαχειριστικού Σχεδίου για το σύνολο του παράκτιου μετώπου από τον Πειραιά μέχρι το Σούνιο με κύριο στόχο την ενοποίηση των παραλιακών περιοχών, όπου θα διασφαλίζεται η επικοινωνία με τον αστικό ιστό, θα προωθείται η βιώσιμη αστική κινητικότητα, θα υποστηρίζεται η χρήση ποδηλάτων ώστε να μην αναγκάζονται να βγαίνουν στο οδόστρωμα ούτε να συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο με τους πεζούς.
      Αθήνα
      Ενίσχυση / αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών σε Πειραιά και Λαύριο ως προς τις ανάγκες της Κρουαζιέρας (θέσεις ελλιμενισμού, υπηρεσίες ασφαλείας, διαχείρισης επιβατών, χώροι υποδοχής, χώροι αποθήκευσης αποσκευών, γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, ανταλλακτήρια συναλλάγματος, υποδομές επιβίβασης/αποβίβασης, Wi-Fi) με στρατηγικό στόχο την αύξηση της ελκυστικότητάς τους ως λιμένες αφετηρίας (home ports), με το Λαύριο να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στις ολιγοήμερες κρουαζιέρες αλλά και λόγω της γειτνίασής του με το ΔΑΑ «Ελ. Βενιζέλος». Ανάπτυξη χώρων εμπορικών χρήσεων, ψυχαγωγίας και προώθησης τοπικών προϊόντων στους σταθμούς κρουαζιέρας.
      Αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών μέσω ανακαίνισης και επανάχρησης εγκαταλειμμένων ιστορικών κτιρίων. Μετατροπή κτιρίων σε μη τουριστικά ανεπτυγμένες συνοικίες σε πολυχώρους πολιτισμού. Αποκατάσταση, επανένταξη και αξιοποίηση κτιρίων ιστορικής, πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής αξίας στο κέντρο της πόλης. Ανακαίνιση κτιρίων με σημαντική αρχιτεκτονική ιστορία (π.χ. Οφθαλμιατρείο, Αρσάκειο) και οικιών σημαντικών προσώπων που έζησαν στην Αθήνα και ενιαία σηματοδότηση τους ώστε να αποτελέσουν πόλο έλξης για τους επισκέπτες
      Θράκη
      Αναβάθμιση του οδικού δικτύου όπως η βελτίωση των κάθετων αξόνων της Εγνατίας και της οδικής διαδρομής μέχρι τα σύνορα των Κήπων και τα σύνορα με τη Βουλγαρία Ολοκλήρωση του κάθετου οδικού άξονα Κομοτηνή – Νυμφαίο, Ξάνθη -ελληνοβουργαρικά σύνορα, Εγνατίας Οδού Αρδάνιο - Καστανιές - Ορμένιο. Κατασκευή νέας οδικήςγέφυρας στο τελωνείο των Κήπων. Προώθηση και υλοποίηση του οδικού έργου Μαρώνεια-Μουσά, στην Π.Ε. Ροδόπης (νέα χάραξη οδού μήκους 13,9 χλμ. ).Βελτίωση και αναβάθμιση του οδικού δικτύου που οδηγεί σε δημοφιλείς παραλίες, σε ορεινές περιοχές με αγροτουριστικό και οικοτουριστικό ενδιαφέρον, σε πολιτιστικά μνημεία και χώρους και σε σημεία γαστρονομικού ενδιαφέροντος.
      Θεσσαλονίκη
      Εκσυγχρονισμό της Μαρίνας Θεσσαλονίκης με έργα αναβάθμισης των υφιστάμενων λιμενικών υποδομών, εκσυγχρονισμού ή ανάπτυξης νέων κτιρίων που σχετίζονται με τη λειτουργία της μαρίνας (κτίρια διοίκησης και γραφεία, πύργος ελέγχου) και τις παρεχόμενες υπηρεσίες στα σκάφη (καταστήματα, super market, αποθηκευτικοί χώροι, χώροι υγιεινής, χώροι Η/Μ εγκαταστάσεων), αναβάθμισης της δραστηριότητας απόθεσης / συντήρησης σκαφών, ανάπτυξη υδατοδρομίου, καθώς και αναμόρφωσης της χερσαίας ζώνης της μαρίνας μέσω της δόμησης (μέγιστη επιτρεπόμενη 14.900 τ.μ.) νέων κτιριακών εγκαταστάσεων τουρισμού και αναψυχής (όπως εστιατόρια, αναψυκτήρια, εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχείο κ.α.). Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος χώρου υψηλής αισθητικής που θα περιλαμβάνει ζώνες πρασίνου και περιπάτου, χώρους υπαίθριων εκδηλώσεων κ.α. ενώ θα δίνεται η δυνατότητα ανάπτυξης κατοικιών προς μίσθωση.
      Δυτική Μακεδονία
      Νέες, σχεδιαζόμενες τουριστικές επενδύσεις στο πλαίσιο του σχεδίου δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών που αναμένεται να βελτιώσουν το τουριστικό προφίλ της Περιφέρειας όπως π.χ. οικοσύστημα οινικού τουρισμού στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας με αναβάθμιση ιδιωτικών μονάδων παραγωγής και δημιουργία καταλυμάτων σε υπάρχοντα και νέα οινοποιεία καθώς και υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης για την προσέλκυση τουρισμού και εισοδήματος από συνοδούς νοσηλευόμενων.
      Πλάνο υδρονομικής εξοικονόμησης και διαχείρισης των υδάτινων πόρων στις περιοχές που προσδίδουν σημαντική προστιθέμενη αξία στην Περιφέρεια και δέχονται σοβαρές επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή και τη μόλυνση των υπόγειων υδάτων που τους τροφοδοτούν.
      Όλυμπος, Πιερία
      Δράσεις βελτίωσης λιμενικών υποδομών και θαλάσσιας διασύνδεσης του προορισμού, όπως: Εξέταση της προοπτικής διασύνδεσης Χαλκιδικής-Πιερίας μέσω των λιμανιών Ν. Μουδανιών και Λιτοχώρου για την αύξηση των συνεργειών μεταξύ τους και την ανάπτυξη της αστικής θαλάσσιας συγκοινωνίας στον Θερμαϊκό κόλπο.
      Κρήτη
      Προώθηση υλοποίησης νέου σύγχρονου επιβατικού σταθμού στο λιμένα Σούδας συνολικής έκτασης 6.000 τ.μ., ο οποίος θα εξυπηρετεί τους επιβάτες της ακτοπλοΐας και της κρουαζιέρας, ενώ θα στεγάζει και υπηρεσίες (Λιμενική Αστυνομία, τα γραφεία του Λιμενικού Ταμείου κ.ά.). Ο προϋπολογισμός του έργου που έχει συμπεριληφθεί σε πρόγραμμα του Υπουργείου Υποδομών φθάνει τα 5 εκατ., ενώ η χρηματοδότησή του είναι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
      Πελοπόννησος
      Δράσεις ανάπτυξης κόμβων πολυτροπικών μεταφορών, όπως: δημιουργία κόμβου ΚΤΕΛ ή/και ιδιωτικών λεωφορείων στον αερολιμένα Καλαμάτας (πύλη εισόδου) για την ανάπτυξη πολυτροπικού κόμβου μεταφορών που θα ενισχύσει την συνδεσιμότητα των τουριστικών πόλων του προορισμού και θα διευκολύνουν τη διάχυση των τουριστικών ροών ενισχύοντας την τουριστική κίνηση, Ανάπλαση περιβάλλοντος χώρου και χώρων στάθμευσης οχημάτων σε πύλες εισόδου του προορισμού (κυρίως στο Αεροδρόμιο Καλαμάτας) καθώς και χωροθέτηση δραστηριοποίησης επαγγελματιών του τουρισμού και των μεταφορών.
      Δράσεις βελτίωσης, ανάδειξης και προστασίας πολιτιστικών πόρων και υποδομών του προορισμού.
      Ταξιδιωτικές εισπράξεις Ιανουάριος Νοέμβριος 2022 – Η Γερμανία μεγάλη τουριστική αγορά για την Ελλάδα
      Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος χτες για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2022, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 68,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021 και διαμορφώθηκαν στα 17.384,2 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27 κατά 47,4%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 9.889,6 εκατ. ευρώ, καθώς και των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-27 κατά 106,5%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 7.093,1 εκατ. ευρώ. Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 7.945,9 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 45,4%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 1.943,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 56,0%.
      Ειδικότερα, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 41,2% και διαμορφώθηκαν στα 3.233,3 εκατ. ευρώ, καθώς και αυτές από τη Γαλλία κατά 28,5% και διαμορφώθηκαν στα 1.261,1 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-27, άνοδο κατά 115,9% παρουσίασαν οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 3.101,4 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ επίσης αυξήθηκαν κατά 96,6%, και διαμορφώθηκαν στα 1.155,0 εκατ. ευρώ, ενώ αυτές από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 62,7% και διαμορφώθηκαν στα 40,5 εκατ. ευρώ.
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οπως γνωρίζουμε τα πέντε τελευταία χρόνια «τρέχει» η σύνταξη κτηματολογίου. Ηδη έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και οι περισσότερες μελέτες έχουν προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, αυτό της ανάρτησης των πρώτων στοιχείων των δικαιωμάτων. Κατά τη διαδικασία της ανάρτησης οι ιδιοκτήτες ελέγχουν τα στοιχεία του ακινήτου τους (π.χ. συμβόλαιο, μεταγραφή, εμβαδό κλπ). Ομως για τα ακίνητα τα οποία δεν διαθέτουν σύγχρονο τοπογραφικό σε ΕΓΣΑ 87, δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν όσον αφορά τις συντεταγμένες του κτηματολογίου, που καθορίζουν τα τελικά όρια της ιδιοκτησίας ή τη θέση τους σε σχέση με την πραγματικότητα. Δηλαδή τα γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου. Αυτό δυστυχώς στις περισσότερες γίνεται αντιληπτό αργότερα κατά την διαδικασία της πράξης μεταβίβασης ή της έκδοσης οικοδομικής άδειας. Εκείνη τη στιγμή ο ιδιοκτήτης αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της λανθασμένης δήλωσης ή μη, καθώς και της λανθασμένης εγγραφής των εμπραγμάτων δικαιωμάτων στο κτηματολόγιο και αναζητά τον τρόπο διόρθωσης τους.
      Πού οφείλονται τα λάθη στη θέση, στην έκταση και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου;
      Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.  
      Μπορούν να διορθωθούν τα στοιχεία του κτηματολογίου;
      Σύμφωνα με το νόμο οι πρώτες εγγραφές καθίστανται οριστικές και παράγουν αμάχητο τεκμήριο υπέρ των φερόμενων ως δικαιούχων σύμφωνα με τις πρώτες εγγραφές. Σε περίπτωση, όμως, που διαπιστωθούν λάθη στις πρώτες εγγραφές δύναται να διορθωθούν.
      Ποιος ο ρόλος του τοπογράφου μηχανικού στη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων ακινήτων;
      Η συμμετοχή του Μηχανικού στην ενημέρωση της κτηματολογικής βάσης είναι σημαντική, γιατί δεν περιορίζεται στη σύνταξη του τοπογραφικούδιαγράμματος, το οποίο συνοδεύει την εγγραπτέα πράξη, αλλά στις περιπτώσεις όπου η εγγραπτέα πράξη προκαλεί μεταβολή στην γεωμετρίατων γεωτεμαχίων, ο ίδιος οφείλει να έχει προβεί σε σχετική αποτύπωση επί του κτηματογραφικού διαγράμματος που εκδίδεται προηγουμένως απότο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο και θα αποτελέσει υπόβαθρο για τηναποτύπωση των γεωμετρικών μεταβολών που επέρχονται στο γεωτεμάχιο.
      Έτσι, εισάγεται ο όρος «Διάγραμμα Γεωμετρικών Μεταβολών» (ΔΓΜ), στο οποίο απεικονίζονται οιγεωμετρικές μεταβολές που επέρχονται στα γεωτεμάχια, αποδίδοντας τις κορυφές τους με συντεταγμένες στο σύστημα ΕΓΣΑ,87. Με τον τρόποαυτό εξασφαλίζεται η τήρηση και η ενημέρωση των κτηματολογικώνδιαγραμμάτων. Ανάλογη εργασία εκτελείται από το Μηχανικό και κατά την υποβολήαιτημάτων για τη διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ΚτηματολογικώνΔιαγραμμάτων.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών;
      Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών;
      α) Αίτηση Διόρθωσης.
      β) Αντίγραφο του συμβολαίου.
      γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο.
      δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Τι συμβαίνει, αν δεν διορθωθούν τα λάθη;
      Με την πάροδο του χρόνου οριστικοποιούνται οι πρώτες εγγραφές. Αυτό σημαίνει ότι:
      Στο πρόσωπο που αναγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο ως δικαιούχος του εμπραγμάτου δικαιώματος παρέχονται όλα τα δικαιώματα του δικαιούχου ακόμη και αν δεν είναι πραγματικός δικαιούχος και δημιουργείται αμάχητο τεκμήριο υπέρ του αναγραφόμενου δικαιούχου. Ο αληθής δικαιούχος έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο και –υπό προϋποθέσεις– δικαίωμα επαναμεταβίβασης του ακινήτου. Αν στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου αναγράφεται άγνωστος ιδιοκτήτης τότε το ακίνητο περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο. Ανακριβείς εγγραφές που αφορούν προσωπικά ή ληξιαρχικά στοιχεία του δικαιούχου (ημερομηνία γέννησης-ΑΦΜ- αριθμός ταυτότητας κλπ) μπορούν να διορθωθούν οποτεδήποτε Η διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου μπορεί να γίνει οποτεδήποτε. Εμπράγματο δικαίωμα (π.χ. επικαρπία, υποθήκη, κατάσχεση κλπ) το οποίο δεν καταχωρήθηκε στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου χάνεται. Πώς γίνονται οι διορθώσεις στο κτηματολόγιο;
      Οι διόρθωση των πρώτων εγγραφών διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
      Με δικαστικές ενέργειες, όπου απαιτείται η μεσολάβηση του αρμοδίου δικαστηρίου για τη διόρθωση και Με εξωδικαστική διαδικασία, όπου μπορεί η διόρθωση να γίνει οίκοθεν ή με αίτηση του ενδιαφερομένου στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και η διόρθωση θα γίνει με απόφαση του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου ή με αίτηση του Οργανισμού Κτηματολογίου κατά περίπτωση. Τι είναι η Κτηματολογική Διαμεσολάβηση;
      Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
      Ο ενάγων οφείλει να καλέσει τον εναγόμενο σε ΥΑΣ είτε με το δικόγραφο της αγωγής, είτε με ξεχωριστό δικόγραφο επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης.
      Η ΥΑΣ διεξάγεται από «κτηματολογικό διαμεσολαβητή», ο οποίος διαθέτει ειδικές γνώσεις επί του αντικειμένου, που έχει αποκτήσει από ειδικά σεμινάρια επιμόρφωσης. Ο κτηματολογικός διαμεσολαβητής επιλέγεται από ειδικό μητρώο.
      Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, ενώ το πρακτικό αυτό καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      Ποιες διορθώσεις μπορούν να γίνουν με την εξωδικαστική διαδικασία;
      1) Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων (λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων του δικαιούχου, λάθη στα στοιχεία του συμβολαίου, στο εμβαδό του κτίσματος κλπ).
      2) Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου (το εμβαδό, τα όρια, οι συντεταγμένες).
      3) Διόρθωση για αλλαγή του δικαιώματος λόγω νέου συμβολαίου, υποθήκης, διοικητικής πράξης, δικαστικής απόφασης ή άλλης διαδικαστικής πράξης,που καταχωρίσθηκε στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου πριν από την ημερομηνία καταχώρησης των πρώτων εγγραφών.
      4) Διόρθωση χαρακτηρισμού ακινήτου ως δασικού, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη.
      Ποιες διορθώσεις απαιτείται να γίνουν δικαστικώς;
      Οταν πρόκειται για προσβολή εμπράγματου ή άλλου εγγραπτέου δικαιώματος, τότε με την κατάθεση δικογράφου αγωγής, μπορεί να προστατευτεί ο δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος από την ανακριβή πρώτη εγγραφή, με την οποία αμφισβητείται ολικά ή μερικά το δικαίωμα που έχει επί του κτηματογραφημένου ακινήτου.
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Παρά την αυξημένη ζήτηση φαίνονται τα όρια στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου.
      Το 2022 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για την αμερικανική παραγωγή πετρελαίου. Παρότι ακόμη δεν έχουν βγει τα τελικά στοιχεία για το 2022, όλα δείχνουν ότι μπορεί να μην ξεπεραστεί το ρεκόρ του 2019, όταν η ετήσια αμερικανική παραγωγή κινήθηκε στον ρυθμό των 12,3 εκατομμυρίων βαρελιών το μήνα, εντούτοις το 2022 θα είναι μάλλον η δεύτερη καλύτερη χρονιά και όλοι εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει κάποιο ιστορικό απρόοπτο η αμερικανική παραγωγή πετρελαίου το 2023 θα μπορούσε να σπάσει κάθε ρεκόρ. Υπό κανονικές συνθήκες το ρεκόρ αυτό θα είχε σπάσει το 2020, όμως μεσολάβησε η πανδημία και έτσι υποχώρησε η αμερικανική παραγωγή.
      Όμως, την ίδια στιγμή η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής πετρελαίου αναμένεται να είναι περισσότερο σταδιακή παρά απότομη. Άλλωστε, έχει αλλάξει και η δομή της ίδιας της αμερικανικής παραγωγής πετρελαίου. Αυτή τη στιγμή οι ενεργές πετρελαιοπηγές στις ΗΠΑ είναι 620. Αυτό είναι μια αύξηση κατά 140 (29%) σε σχέση με το τέλος του 2021, όμως την ίδια στιγμή απέχει από τις 1600 ενεργές πετρελαιοπηγές του 2014.
      Μεγάλη ώθηση σε αυτή την αύξηση της αμερικανικής παραγωγής έδωσε η αύξηση της ζήτησης ειδικά από την Ευρώπη, που σταδιακά βρέθηκε να αποκόπτεται και από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Περίπου 500 τάνκερ με αμερικανικό πετρέλαιο έφτασαν στην Ευρώπη από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα.
      Το απόγειο της σχιστολιθικής επανάστασης
      Μαζί με αυτά τα στοιχεία καταγράφηκε ουσιαστικά και η κορύφωση της παραγωγής σχιστολιθικού φυσικού αερίου και πετρελαίου. Δηλαδή, της μεγάλης ανατροπής που έφερε στην παραγωγή ενέργειας η τεχνολογία του fracking, όπου σε μια γεώτρηση κατευθύνονται με μεγάλη πίεση νερό, άμμος και χημικά προς σχιστολιθικά στρώματα με σκοπό να απελευθερωθεί το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που βρίσκεται ανάμεσά τους και μέσα από τα ρήγματα να κατευθυνθεί προς το «πηγάδι» της πετρελαιοπηγής και τελικά προς την εκμετάλλευση.
      Για τις ΗΠΑ το σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο ήταν μια κρίσιμη αλλαγή που τις έφερε ξανά στην κορυφή της παγκόσμιας παραγωγής και τους προσέδιδε ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες να παρέμβουν στις διεθνείς αγορές πετρελαίου και αερίου εξομαλύνοντας τις όταν χρειαζόταν. Επιπλέον ουσιαστικά αύξαινε τα ίδια τα αμερικανικά αποθέματα, διευκολύνοντας τη στρατηγική χρήση τους. Και βέβαια επέτρεπε στην εσωτερική αμερικανική αγορά (άρα και στο εκλογικό ακροατήριο του εκάστοτε αμερικανού προέδρου) να είναι οχυρωμένη απέναντι σε τυχόν απότομες αυξήσεις των διεθνών αγορών.
      Όμως, υπήρχε πάντα και η άλλη πλευρά σε σχέση με το σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο. Αυτή αφορούσε τους όρους παραγωγής του. Από τη μια, το κόστος παραγωγής είναι υψηλό και αυτό σημαίνει ότι κάτω από ένα επίπεδο τιμών είναι ασύμφορο. Αυτό επιτείνεται και από το γεγονός ότι χρειάζεται εξειδικευμένο – και ακριβό – τεχνικό δυναμικό που μπορεί να βρει απασχόληση και αλλού. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή οι παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι λείπουν έως και 20.000 εργαζόμενοι στον κλάδο στις ΗΠΑ. Επιπλέον, οι εταιρείες που παράγουν σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο συχνά αντλούν κεφάλαια από τη Wall Street που πιέζει μέρος των κερδών να επιστρέφει στους επενδυτές αντί να επανεπενδύεται σε νέες εκμεταλλεύσεις. Όλα αυτά εξηγούν γιατί ακόμη τιμές στα 80 δολάρια / βαρέλι μπορούν να θεωρηθούν πειστικές. Μάλιστα, αυτά τα ιδιαίτερα οικονομοτεχνικά χαρακτηριστικά του κλάδου των σχιστολιθικών εξορύξεων καυσίμων εξηγούν γιατί είναι πολύ ευάλωτος απέναντι σε απότομες καθοδικές πορείες των τιμών. Αυτό φάνηκε τόσο στην κατάρρευση των τιμών του 2014 όσο – και κυρίως – στον τρόπο που αρκετές εταιρείες οδηγήθηκαν στη χρεοκοπία.
      Από την άλλη, το δυναμικό των περισσότερων κοιτασμάτων είναι πεπερασμένο. Ακόμη και στη μεγαλύτερη ζώνη εκμετάλλευσης, στη μεγάλη Πέρμια Λεκάνη, που εκτείνεται στο δυτικό Τέξας και στο νοτιοανατολικό Νέο Μεξικό, τα διαθέσιμα εκμεταλλεύσιμα πεδία έχουν περιοριστεί και αυτό πιέζει ιδιαίτερα τις μικρότερες εταιρείες. Άλλωστε, οι πετρελαιοπηγές για σχιστολιθικό πετρέλαιο φτάνουν στην κορύφωση της απόδοσής τους ένα χρόνο μετά την έναρξη της εξόρυξης και οι νέες πετρελαιοπηγές τείνουν να έχουν μικρότερη απόδοση σε σχέση με παλαιότερη. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να κάνουν συνεχώς νέα γεωτρήσεις, κάτι που έχει οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες γεωτρήσεις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια στις ΗΠΑ.
       
      Η εξάρτηση από τις διεθνείς διακυμάνσεις
      Ένα από τα παράδοξα της αμερικανικής παραγωγής σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου είναι ότι ενώ η αρχική υποστήριξη αυτής της τεχνολογίας είχε να κάνει σε μεγάλο βαθμό με την προσπάθεια των ΗΠΑ να μπορούν να οχυρωθούν απέναντι στις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών που έρχονταν από τις διεθνείς αγορές, εν τέλει η ανάπτυξη αυτού του κλάδου εξαρτάται από αυτούς που διαμορφώνουν τις διεθνείς τιμές.
      Και αυτό γιατί η κερδοφορία αλλά και ανάπτυξη αυτού του κλάδου, που προσφέρει σχετικά γρήγορη απόδοση (σε αντιδιαστολή με τα πιο μακροπρόθεσμα σχέδια όπως για παράδειγμα οι θαλάσσιες εξορύξεις σε μεγάλα βάθη) εξαρτάται από το να διατηρούνται οι τιμές σχετικά ψηλά.
      Στις διεθνείς αγορές πετρελαίου τη δυνατότητα σημαντικού επηρεασμού των τιμών, σε μεγάλο βαθμό την είχαν χώρες όπως η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία. Η πρώτη είναι στο στόχαστρο των ΗΠΑ και η δεύτερη δεν είναι πάντα στις καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, ειδικά για τη βιομηχανία των σχιστολιθικών εξορύξεων, τα συμφέροντα συμπίπτουν με τα σαουδαραβικά. Δηλαδή, όποτε η Σαουδική Αραβία – συχνά σε συνεννόηση και με το Ρωσία – κρατάει πιο ψηλά τις τιμές (μειώνοντας την παραγωγή ή αποφεύγοντας να την αυξήσει σε περιόδους υψηλής ζήτησης), ακόμη και εάν η αμερικανική κυβέρνηση αντιδρά, αυτό είναι συνήθως καλό για τη βιομηχανία των σχιστολιθικών εξορύξεων.
       
      Ένας κλάδος σε μετάβαση στον ορίζοντα του τέλους των ορυκτών καυσίμων
      Όλα αυτά, συμπεριλαμβανομένων και των επενδυτικών επιλογών, επικαθορίζονται και από τον ορίζοντα της σταδιακής εξάλειψης κάθε χρήση ορυκτών καυσίμων, ορίζοντας ολοένα και πιο ορατός όσο πιο έντονα αισθητά είναι και τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Αυτό εξηγεί και τη δυστοκία για μακροπρόθεσμες πολύ μεγάλες επενδύσεις.
      Όμως, την ίδια στιγμή, στον πιο βραχύ χρόνο, ο πλανήτης φαντάζει πιο διψασμένος για ορυκτά καύσιμα, για πετρέλαιο και για φυσικό αέριο, ιδίως εάν επιστρέψουν πιο έντονοι αναπτυξιακοί ρυθμοί.
      Μόνο που τέτοιες αυξήσεις της ζήτησης στο φόντο μιας τάσης απεξάρτησης σημαίνουν τελικά και έναν ενεργειακό κλάδο τελικά πιο αποσταθεροποιημένο, πιο ευάλωτο σε απότομες ανοδικές και εξίσου απότομες καθοδικές πορείες και πολύ πιο καθορισμένο από γεωπολιτικές εξελίξεις και μεταβαλλόμενες συγκυρίες που, με τη σειρά τους, ασκούν καταλυτική επίδραση και στις ενεργειακές αγορές.
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου, στη συνεδρίασή του προχώρησε στην αποσφράγιση της Βελτιωμένης Οικονομικής Προσφοράς που υπέβαλε στις 21 Δεκεμβρίου 2022 το επενδυτικό σχήμα που αποτελείται από τις εταιρείες ΓΑΛΗΝΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. και STARITEM INVESTMENTS PLC, για την αξιοποίηση με μακροχρόνια μίσθωση διάρκειας 40 ετών του ακινήτου «Λουτρόπολη Καμένων Βούρλων» και ανακήρυξε ως Πλειοδότρια την ως άνω κοινοπραξία.
      Η Βελτιωμένη Οικονομική Προσφορά που υπεβλήθη περιλαμβάνει Εφάπαξ Καταβλητέο Αντάλλαγμα ύψους 1.050.000 ευρώ και Ετήσιο Μίσθωμα 380.000 ευρώ. Το κοινοπρακτικό σχήμα θα αναλάβει μέσω της σύμβασης μίσθωσης να υλοποιήσει υποχρεωτικές επενδύσεις με σκοπό την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του ακινήτου. Ειδικότερα, η μισθώτρια εταιρεία θα κληθεί να πραγματοποιήσει τις εξής επενδύσεις:
      • Την αποκατάσταση των εγκαταλελειμμένων ξενοδοχείων «Ράδιον» και «Θρόνιον», όπως επίσης του εγκαταλελειμμένου υδροθεραπευτηρίου «Ασκληπιός», τα οποία
      είναι χαρακτηρισμένα ως νεότερα μνημεία. Η αποκατάσταση θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από το ΕΣΧΑΔΑ χρήσεις και την ισχύουσα νομοθεσία,
      με στόχο την επαναλειτουργία και αξιοποίηση των ξενοδοχείων και του υδροθεραπευτηρίου.
      • Τη βελτίωση και συντήρηση των χώρων πρασίνου (πάρκων) και πεζοδρόμων.
      • Τη διαμόρφωση υπαίθριου χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, σε αντικατάσταση του προβλεπόμενου από το ισχύον εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο του 1994 υφιστάμενου χώρου στάθμευσης, ίδιου εμβαδού.
      • Τη διαμόρφωση περιμετρικού κυκλοφοριακού δακτυλίου οδών ήπιας κυκλοφορίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας.
      • Τη διατήρηση των λειτουργικών προδιαγραφών του ξενοδοχείου «Γαλήνη» στο υφιστάμενο επίπεδο, προκειμένου να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες προδιαγραφών λειτουργίας ξενοδοχείων της κατηγορίας του, καθώς επίσης την ανακαίνιση και αξιοποίηση του υδροθεραπευτηρίου «Ιπποκράτης». Το ξενοδοχείο και
      το υδροθεραπευτήριο είναι εν λειτουργία.
      Η μισθώτρια εταιρεία υποχρεούται να ολοκληρώσει τις υποχρεωτικές επενδύσεις εντός τεσσάρων (4) ετών από την έκδοση της ΚΥΑ χωροθέτησης, ενώ η προθεσμία δύναται να παραταθεί για ένα (1) έτος κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος. Το ακίνητο έχει συνολική έκταση 474.524 τμ, περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου «Γαλήνη» και το υδροθεραπευτήριο «Ιπποκράτης», τα οποία είναι εν λειτουργία, τα χαρακτηρισμένα ως νεότερα μνημεία ξενοδοχεία «Ράδιον» και «Θρόνιον» και το επίσης χαρακτηρισμένο ως νεότερο μνημείο υδροθεραπευτήριο «Ασκληπιός», που είναι εγκαταλελειμμένα. Εντός της έκτασης βρίσκεται η ιαματική πηγή «Γεωργαλά» που έχει αναγνωρισθεί από τον Απρίλιο του 2020.
    5. Αρθρογραφία

      tetris

      Η αρχιτεκτονική στρέφει το βλέμμα της σε μια πτυχή της νέας πραγματικότητας που στο άμεσο μέλλον θα διαμορφώσει την καθημερινή ζωή του πληθυσμού στη γη: σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΗΕ, το 2050 σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού (32,5%) θα είναι ηλικίας 65 ετών και άνω. Πρακτικά σημαίνει ότι η πληθυσμιακή γήρανση θα επηρεάσει τον σχεδιασμό των πόλεων και τους τρόπους κατοίκησής τους.
      Η σύγχρονη αρχιτεκτονική έχει μελετήσει τις δημογραφικές προβλέψεις για να προσεγγίσει τις χωρικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που θα καθορίσουν τις επιλογές των ηλικιωμένων, όπως ορίζονται σε αυτό που οι σύγχρονες πολιτικές πρόβλεψης αποκαλούν «Aging in Place». Ο όρος σημαίνει ότι ένα άτομο είναι σε θέση να ζει στον τόπο της επιλογής του χωρίς να χάνει την ποιότητα ζωής του όταν φτάσει στην τρίτη ηλικία. Σύμφωνα με το archdaily.com, η κατανόηση της αρχιτεκτονικής από τη σκοπιά των «νέων ηλικιωμένων» παραπέμπει σε αλλαγή παραδείγματος. Οι αρχιτέκτονες καλούνται να σκεφτούν μια σειρά διευκολύνσεων για τις καθημερινές δραστηριότητες, ώστε να σχεδιάσουν συστήματα κατοίκησης που επιτρέπουν την προσβασιμότητα και την άνεση στις μετακινήσεις, καθώς και τις σχέσεις με τα φυσικά στοιχεία του ανέμου, του φυσικού φωτός, της βλάστησης. Πολλές μελέτες επισημαίνουν ότι η υγιής γήρανση σχετίζεται με την ιδέα να επιτραπεί στους ανθρώπους να μεγαλώνουν σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές που έχουν βιώσει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους και αυτό φαίνεται να είναι το μονοπάτι που πρέπει να ακολουθήσει η αρχιτεκτονική, είτε προσαρμόζοντας υπάρχοντα κτίρια είτε χτίζοντας νέα.
      Ενα παράδειγμα αλλαγών σε υφιστάμενα κτίρια έχουν δώσει οι πολυκατοικίες στο Ommoord, μια γειτονιά στο Ρότερνταμ. Το οικιστικό συγκρότημα 30 χρόνια μετά την κατασκευή του (1968) δεν εξυπηρετούσε τους ενοίκους. Οι κάτοικοι του Ommoord είχαν μεγαλώσει ηλικιακά και το 1999 ο ολλανδός αρχιτέκτονας Χανς βαν ντερ Χάιτζντεν ανέλαβε να βρει μια αρχιτεκτονική λύση για διαφορετικά προφίλ κατοίκων μέσα από μια διαδικασία συν-σχεδιασμού, στην οποία συμμετείχαν οι ίδιοι οι ηλικιωμένοι κάτοικοι. Ετσι το ισόγειο και τα γκαράζ έγιναν χώροι υγειονομικής περίθαλψης και προστέθηκαν άλλα διαμερίσματα με θέα στον κήπο, όπως και ένα κοινοτικό κέντρο. Επίσης τοποθετήθηκαν περισσότερες σκάλες και ανελκυστήρες για να βελτιωθεί η προσβασιμότητα των διαμερισμάτων σε άνω ορόφους και για να μειωθεί το μήκος των διαδρόμων πρόσβασης.
      To ισπανικό παράδειγμα
      Παρόμοια πρωτοβουλία ανέλαβε το 2016 στην ισπανική πόλη San Andrés del Rabanedo ο αρχιτέκτονας Οσκαρ Μιγκέλ Αρες Αλβάρες, καθοδηγώντας τις ανακαινίσεις στη γειτονιά La Pinilla έτσι ώστε οι κάτοικοί της, το 30% των οποίων είναι άνω των 75 ετών, να μπορούν να παραμείνουν στα σπίτια τους, στη γειτονιά και στο οικογενειακό τους περιβάλλον. Η ανακαίνιση μάλιστα 500 κατοικιών έχει υποστηριχθεί από την περιφερειακή κυβέρνηση για την προσαρμογή και τη φιλοξενία του ηλικιωμένου πληθυσμού. Για τον αρχιτέκτονα, το σπίτι για τους ηλικιωμένους πρέπει να είναι διαμορφωμένο σε τμήματα με πολύ φως και χώρους για την αποθήκευση αντικειμένων που αποτελούν μέρος της ιστορίας τους. Κυρίως όμως να είναι προσβάσιμο μέσω των αισθήσεων. Ο Αλβάρες εξηγεί ότι οι ηλικιωμένοι δεν έχουν μόνο κινητικές αλλά και αισθητηριακές δυσκολίες, γι’ αυτό και η αρχιτεκτονική μπορεί να τους κινητοποιεί μέσω του χρώματος, του φωτός και της υφής, βοηθώντας τους να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτονομία.
      Βραζιλία, Ιαπωνία
      Ωστόσο, εκτός από τις προσαρμογές, κατασκευάζονται νέα συγκροτήματα κατοίκησης που απευθύνονται σε χρήστες άνω των 60 ετών. Στη βραζιλιάνικη πόλη Κουριτίμπα ένα αρχιτεκτονικό πρόγραμμα ενεργού γήρανσης, το Bioos, που αναπτύχθηκε από τον αρχιτέκτονα Ρικάρδο Αμαράλ, περιλαμβάνει διαμερίσματα αποκλειστικά για ηλικιωμένους, χώρους για ιατρικές κλινικές και ένα υπόγειο με καταστήματα και υπηρεσίες που απευθύνονται σε αυτό το κοινό. Το πρόγραμμα επιτρέπει στη στέγαση να ενσωματώνει τεχνολογίες που διευκολύνουν την καθημερινή ζωή, χωρίς αυτοσχεδιασμούς ή προσαρμογές, αλλά και χωρίς να μοιάζει με κλινική. Και στην Ιαπωνία το αρχιτεκτονικό πρόγραμμα Jikka είναι η πρόταση γήρανσης μακριά από το αστικό χάος, με χώρους σχεδιασμένους να παραπέμπουν σε αρχέγονη καλύβα. Αφορά μια κατοικία για δύο γυναίκες περίπου εξήντα ετών με έναν κοινωνικό λειτουργό και έναν μάγειρα.
      © smithmicro Φαλίδα Εφη
    6. Αρθρογραφία

      tetris

      Μια αναδρομή 168 ετών στους νόμους που στόχευαν στο πολεοδομικό συμμάζεμα της χώρας, με αρχή τη ρύθμιση του 1855 για τα Αναφιώτικα – Ο ρόλος του Προσφυγικού το 1922, τα ήξεις αφήξεις με τις κατεδαφίσεις και το διαχρονικό παιχνίδι με τους ψηφοφόρους
      Το «όργιο» ασυδαοσίας με την αυθαίρετη δόμηση ανά την ελληνική επικράτεια είναι σχεδόν… συνομήλικο με το νεοελληνικό κράτος. Είναι αξιοσημείωτο ότι και η νομιμοποίηση αυθαιρέτων ξεκίνησε αντίστοιχα (έστω και με αποσπασματικό τρόπο) από τα χρόνια του Οθωνα, όταν το 1855 τακτοποιήθηκε ο οικισμός Αναφιώτικα κάτω από την Ακρόπολη και παράνομα κτίσματα στο κέντρο της Αθήνας.
      Οσον αφορά το σύνολο της επικράτειας, εδώ και έναν αιώνα οι ρυθμίσεις τακτοποίησης του χώρου διαδέχονται η μία την άλλη, επιτήδειοι ανακαλύπτουν κάθε φορά νέα κόλπα για να τις παρακάμπτουν, λίγο μετά εμφανίζονται «παράθυρα» για τη νομιμοποίηση πολεοδομικών παρανομιών, με τη διοίκηση πάντα να αποποιείται τις ευθύνες της. Οσο για τις τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης αυθαιρέτων, παραμένουν ανεκτέλεστες, με μικρές εξαιρέσεις για τα… μάτια του κόσμου, οι οποίες συνήθως αφορούν φράχτες και παραπήγματα.
      Το επόμενο διάστημα αναμένεται από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) να προωθηθεί στη Βουλή η νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την επαναφορά της δυνατότητας τακτοποίησης των μεγάλων αυθαιρέτων της λεγόμενης «Κατηγορίας 5», δηλαδή των κτιρίων με υπερβάσεις άνω του 40% των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης και δόμησης και άνω του 20% του επιτρεπόμενου ύψους ή δίχως οικοδομική άδεια.
      1923-1926
      Οι πρώτες απόπειρες
      Η ρύθμιση έρχεται μια εκατονταετία έπειτα από την πρώτη προσπάθεια «τακτοποίησης» της άναρχης ανάπτυξης του χώρου με το νομοθετικό διάταγμα «Περί σχεδίων πόλεων, κωμών και συνοικιών του κράτους και οικοδομής αυτών» (ΦΕΚ 228/Α/1923, 16.8.1923) και ύστερα από περίπου 150 ρυθμίσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων. Του διατάγματος είχε προηγηθεί η άναρχη εγκατάσταση στα αστικά κέντρα των προσφύγων μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.
      Τρία χρόνια αργότερα, το 1926, εκδίδεται το προεδρικό διάταγμα «Περί αυθαιρέτων κατασκευών και διώξεως των παραβατών κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών», με το οποίο επιδιώκεται ο διαχωρισμός του χώρου σε εντός και εκτός σχεδίου περιοχές και ο έλεγχος των οικοδομικών εργασιών με την παροχή οικοδομικής άδειας. Μάλιστα, προέβλεπε κατεδάφιση για όσες οικοδομές εκτελούνταν χωρίς άδεια ή καθ’ υπέρβασή της και δεν ανταποκρίνονταν στους όρους των σχεδίων πόλεως. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις δεν περιόρισαν το πρόβλημα, καθώς ελάχιστα εφαρμόστηκαν. Ηταν άλλωστε η φτώχεια που ωθούσε εκείνα τα χρόνια τους πολίτες στην αυθαιρεσία. Το επισημαίνει σε άρθρο του στα «Τεχνικά Χρονικά», την 1η Νοεμβρίου 1937, ο τότε επιθεωρητής δημοσίων έργων Αν. Δημητρακόπουλος: «Σήμερον, λόγω νεωτέρων συνθηκών, η κατάστασις είναι βέβαια περισσότερον έντονος. Και αυτή ακόμη η τάσις ανεγέρσεως αυθαιρέτων οικίσκων εκτός σχεδίου, η οποία και εις το παρελθόν υπήρχεν, είχε και έχει ως βαρύτεραν πρωταρχικήν αιτίαν την οικονομικήν ανεπάρκειαν μεγάλου μέρους των κατοίκων και έπειτα έρχονται όλα τα άλλα (προσπάθεια κτήσεως ιδιοκτήτου οικίας, κερδοσκοπία, αστυνομική ανεπάρκεια, κρίσις της στέγης, ταχέα μέσα συγκοινωνίας, αστάθεια του νομίσματος κ.λπ.)».
      1953-1957
      Κριτική για τις κατεδαφίσεις
      Μάλιστα, μια δεκαπενταετία αργότερα, το 1953, ο μηχανικός ο Γ. Φ. Φωτόπουλος επικρίνει σε άρθρο του στα «Τεχνικά Χρονικά» το γκρέμισμα στις φτωχογειτονιές: «Το Σχέδιον Πόλεως κατεδάφισε και άλλα φτωχόσπιτα εις το Δουργούτι ή εις την Κοκκινιά ή εις κάποιαν άλλη ακραίαν λαϊκήν συνοικίαν των Αθηνών. Είναι ζήτημα αν κανείς εσκέφθη πόσα δράματα κρύπτονται πίσω από την δημοσιογραφικήν αυτήν είδησιν. Ενα δράμα είναι ότι το Σχέδιον Πόλεων, δηλαδή οι τεχνικοί που έρχονται εις επαφήν περισσότερον με τον απλόν κόσμον, υποχρεώνονται, αντί ν’ απασχολούνται αποκλειστικώς με την ανοικοδόμησιν, ν’ απασχολούνται με την κατεδάφισιν».
      Το μέγεθος του προβλήματος αποτυπώνεται το 1956 στη «Στατιστική Επετηρίδα». Από τις 57.524 νέες κατοικίες που ανεγέρθηκαν στην Ελλάδα εκείνη τη χρονιά οι 15.558 ήταν αυθαίρετες. Εναν χρόνο αργότερα, το 1957, ο μηχανικός Γεώργιος Μάρκου, σχολιάζοντας την κατάργηση του νόμου που ίσχυε έως τότε και απαγόρευε την κατεδάφιση αυθαιρέτων των οποίων η στέγη είχε ολοκληρωθεί (γι’ αυτό χτίζονταν αυθαίρετα εν μία νυκτί), υπογραμμίζει ότι δεν έφερε αποτέλεσμα. «Ο νόμος τα κατεδαφίζει, πολλά όμως σώζονται, και όποιος εξέλθη ολίγον πέραν της περιοχής της πόλεως θα ευρεθή προ θεάματος χιλιάδων και δεκάδων χιλιάδων τοιούτων αυθαιρέτων οικοδομών. Ο νόμος δεν έφερεν αποτέλεσμα, προκάλεσε δάκρυα, δυστυχία, αγανάκτησιν, εχθρούς του καθεστώτος, αλλά δεν ωφέλησεν» σημειώνει.
      1968
      Εξαίρεση με κυρώσεις
      Κατά τη μεταπολεμική περίοδο, έως και το τέλος της χούντας, οι κυβερνήσεις υιοθέτησαν για τους αυθαιρετούχους την τακτική του… καρότου και του μαστιγίου. Οι ρυθμίσεις διαδέχονταν η μία την άλλη, αφενός δίνοντας προνόμια και παροχές για τους μικροϊδιοκτήτες και ανοίγοντας «παράθυρα» νομιμοποίησης αυθαιρέτων και αφετέρου νομοθετώντας νόμους με αυστηρές ποινές για τις πολεοδομικές αυθαιρεσίες.
      Ο αναγκαστικός νόμος 410/1968 προέβλεπε την εξαίρεση από την κατεδάφιση όλων των αυθαίρετων κατασκευών εντός σχεδίου πόλεως, με δήλωση στην Εφορία για επιβολή ειδικής εισφοράς και ποινικές κυρώσεις σε βάρος των ιδιοκτητών τους. Ακολουθούν το 1973 το νομοθετικό διάταγμα (ΝΔ) 8/73 «Περί Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ)» ορίζοντας πρόστιμο ίσο με την αξία του αυθαιρέτου και επιβάλλοντας εκ νέου πρόστιμο πενταπλάσιο του αρχικού εάν ξαναχτιζόταν κατεδαφιστέο κτίσμα. Εναν χρόνο αργότερα δημοσιεύεται το ΝΔ 349/1974 «Περί κατεδαφίσεως αυθαιρέτως ανεγειρόμενων κτισμάτων και επιβολής κυρώσεων εις τους άνευ αδείας οικοδομούντας» με ρυθμίσεις για την άμεση κατεδάφιση των κτισμάτων, την επιβολή προστίμων, ακόμη και ποινές φυλάκισης.
      Την κατάσταση περιγράφει το 1976 ο τότε γενικός γραμματέας του τοπικού τμήματος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) στην Κεντρική Μακεδονία, κ. Σωτήρης Κούβελας. «Ο,τι κακό δεν έγινε στα δύσκολα χρόνια του 1923, που πίεζαν ο χρόνος για την αποκατάσταση των προσφύγων και η φτώχεια μας, γίνεται σήμερα στην εποχή που τα οικονομικά μας είναι πολύ καλύτερα από τότε». Οπως αναφέρει σε άρθρο του στα «Τεχνικά Χρονικά», η Θεσσαλονίκη ήταν ζωσμένη από αυθαίρετα σπίτια, καθώς μόνο στο δεύτερο εξάμηνο του 1975 ξεφύτρωσαν 6.000 κτίσματα κάθε είδους, «από παράγκες μέχρι τετραώροφες οικοδομές με σκελετό μπετόν αρμέ». Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλά από αυτά «ήταν χτίσματα σε οικόπεδα του Δημοσίου ή των δήμων, που έχουν καταληφθεί επίσης αυθαίρετα», όσο για τα αυθαίρετα εκτός σχεδίου, «καλύπτουν σε έκταση όσο το 1/3 της πόλης που έχει σχέδιο».
      1977
      Δημεύσεις και μηχανημάτων
      Η κατάσταση ενισχύθηκε από τις δηλώσεις στελεχών τής τότε κυβέρνησης που υπόσχονταν ότι όλα τα αυθαίρετα θα μπουν στο σχέδιο πόλεως. Παράλληλα, δήλωναν ότι θα τακτοποιούσαν όσους ζούσαν σε αυθαίρετα στις πολυκατοικίες που θα έχτιζε το κράτος, δίνοντάς τους από ένα διαμέρισμα. Ετσι, όσοι δεν είχαν χτίσει έως τότε αυθαίρετο έσπευσαν να το κάνουν «ποντάροντας» στην επικείμενη ένταξή του στο σχέδιο ή – εάν κρινόταν κατεδαφιστέο – στην απόκτηση ενός ολοκαίνουργιου διαμερίσματος.
      Από το 1977 και μετά διαιωνίζεται η κατ’ εξακολούθηση νομοθέτηση τακτοποίησης αυθαιρέτων, συνήθως ατελέσφορη, με στόχο, πέρα από τον εισπρακτικό, να μπει ένα τέλος στην πολεοδομική παρανομία. Με τον νόμο 651/1977, μεταξύ άλλων, επιβάλλονται ποινές σε ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, εργολάβους και επιβλέποντες μηχανικούς, δημεύονται μηχανήματα και οχήματα που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή αυθαιρέτων και απαγορεύεται η ύδρευση και η ηλεκτροδότηση νέων αυθαιρέτων. Παράλληλα, εξαιρούνται από την κατεδάφιση αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά την ισχύ του ΓΟΚ του 1955 και έως την έναρξη ισχύος του ΝΔ 8/73. Τον ίδιο χρόνο, με τον νόμο 720/1977 δίνεται δυνατότητα γενικής εξαίρεσης από την κατεδάφιση, αλλά αυτή τη φορά όχι μόνο εντός σχεδίου (όπως με τον 410/1968) αλλά και εκτός σχεδίου πόλεως, με εξαίρεση αυθαίρετα σε αιγιαλό και δασικές εκτάσεις. Η ρύθμιση κρίθηκε αντισυνταγματική το 1980, καθώς παραβίαζε τη συνταγματική αρχή της ισότητας και του κράτους δικαίου και το άρθρο 24 του Συντάγματος.
      1983-1985
      Πολεοδομία σε νέες βάσεις
      Ακολουθεί η δεκαετία του 1980, οπότε η αυθαιρεσία γίνεται συνώνυμη της νομιμότητας στη δόμηση, με την ανάπτυξη της παραθεριστικής κατοικίας και την άνθηση των χωριών αυθαιρέτων, ακόμη και μέσα σε δάση, αυτά που αργότερα (κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) θα πάρουν την ονομασία «οικιστικές πυκνώσεις» και θα επιχειρηθεί η νομιμοποίησή τους, η οποία επίσης ακυρώθηκε από το ΣτΕ.
      Ακολούθησε ο νόμος 1337/1983 που έθετε σε νέες βάσεις το πολεοδομικό δίκαιο και όριζε τη νομιμοποίηση μεμονωμένων αυθαιρέτων με την εξαίρεσή τους από την κατεδάφιση και τη συλλογική νομιμοποίηση με την ένταξη ολόκληρων περιοχών αυθαιρέτων σε πολεοδομικό σχέδιο. Ο νόμος συμπληρώθηκε από τον 1512/1985 με τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων διευκολύνσεων, εξαίρεσης από την κατεδάφιση και νέων κατασκευών με μικρές παραβάσεις. Ωστόσο το ΣτΕ περιόρισε την ισχύ της ρύθμισης στα αυθαίρετα που είχαν ανεγερθεί πριν από το 1983. Το 1985 εκδόθηκε και η υπουργική απόφαση για την εξειδίκευση κοινωνικών λόγων για άδεια αποπερατώσεως αυθαίρετων κτισμάτων που είχαν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση.
      1993
      Το… ΣΑΠΟ και το ΣτΕ
      Στη δεκαετία του ’90 διάφορες τροποποιήσεις και προσθήκες στον 1337/83, οι οποίες ενσωματώθηκαν σε διάφορους άσχετους νόμους, έκαναν… λάστιχο τις διαδικασίες εξαίρεσης από την κατεδάφιση. Μεταξύ άλλων, μια προσπάθεια το 1993 μαζικής ένταξης περιοχών με αυθαίρετες παραθεριστικές κατοικίες σε σχέδια πόλης, μέσω ενός νέου «εργαλείου», του Σχεδίου Αμεσης Πολεοδομικής Οργάνωσης (ΣΑΠΟ), ανατράπηκε από το ΣτΕ.
      Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο ακύρωσε αρκετά χρόνια αργότερα και τους νόμους 3044/2002 και 3775/2009 (ο οποίος προέβλεπε νομιμοποίηση της μετατροπής ημιυπαίθριων χώρων σε κλειστούς κύριων χρήσεων έναντι χρηματικής εισφοράς), όχι όμως τον 3212/2003 και την εφαρμοστική ΚΥΑ (9732/2004) για τον καθορισμό προστίμων ανέγερσης και διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών, όταν παραβιάζεται η άδεια δόμησης. Ο τελευταίος προέβλεπε για αυθαίρετα σε ρέματα, βιοτόπους, παραλιακά δημόσια κτήματα, αρχαιολογικούς χώρους, δάση και αναδασωτέες εκτάσεις ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή έως 100.000 ευρώ.
      2010-2013
      Για το δημόσιο συμφέρον
      Ακολούθησε ο νόμος Τ. Μπιρμπίλη (3840/2010) που κρίθηκε από το ΣτΕ ως συνταγματικός, ο οποίος «τακτοποιούσε» παρανομίες εντός του νόμιμου περιγράμματος των κτιρίων (ημιυπαίθριους κ.λπ.). Ακολούθησαν ο νόμος Γ. Παπακωνσταντίνου 4014/11 που προέβλεψε ένα γενικό σύστημα εξαίρεσης από την κατεδάφιση αυθαίρετων και ακυρώθηκε από το ΣτΕ. Ακολούθησε ο νόμος Στ. Καλαφάτη 4178/13, με την Ολομέλεια του ΣτΕ που κλήθηκε να τον κρίνει το 2015 να δέχεται για πρώτη φορά ότι η αθρόα νομιμοποίηση αυθαίρετων χρήσεων και κατασκευών είναι κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή, εφόσον τεκμηριώνεται ότι επιβάλλεται από σπουδαίο δημόσιο συμφέρον και λαμβάνονται μέτρα για την αποτροπή επανάληψης της αυθαιρεσίας και τον περιορισμό της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος και των όρων διαβίωσης.
      2017-2020
      Παράταση στις προθεσμίες
      Στη συνέχεια ήρθε ο νόμος Γ. Σταθάκη 4495/2017, ενώ το 2020 ο τότε υπουργός Κωστής Χατζηδάκης έδωσε παράταση στην προθεσμία νομιμοποίησης όλων των αυθαιρέτων μέσω της «Ταυτότητας Κτιρίων» έως το 2025, με εξαίρεση τα μεγάλα αυθαίρετα της «Κατηγορίας 5». Για αυτά τα αυθαίρετα αναμένεται ρύθμιση που θα επιτρέπει και πάλι την «τακτοποίησή» τους, η οποία θα εισαχθεί ως τροπολογία είτε έως το τέλος Ιανουαρίου σε κάποιο άσχετο νομοσχέδιο είτε στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για τις αστικές αναπλάσεις, το οποίο θα προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή πριν από τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, ύστερα από έναν αιώνα συστηματικών προσπαθειών «τακτοποίησης» της αυθαίρετης δόμησης, το συμπέρασμα είναι ότι έπειτα από κάθε ρύθμιση νομιμοποίησης πολεοδομικών παρανομιών εμφανίζεται μια νέα γενιά αυθαιρέτων.
      1,9 εκατ.αυθαίρετα έχουν δηλωθεί από το 2011 – σύμφωνα με τα τελευταία επεξεργασμένα στοιχεία του ΤΕΕ (έως 31.10.2021) – και το ίδιο διάστημα έχουν εισπραχθεί 2,5 δισ. ευρώ από πρόστιμα νομιμοποίησης αυθαιρέτων, από τα περίπου 4,5 δισ. ευρώ που έχουν συνολικά βεβαιωθεί και αποπληρώνονται σε δόσεις.1,16 εκατ.αυθαίρετα δηλώθηκαν μετά τον νόμο 4495/2017, ενώ βεβαιώθηκαν πρόστιμα 2,5 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 262.000 ανήκουν στην «κατηγορία 5» των μεγάλων αυθαιρέτων και τα υπόλοιπα 900.000 στις «μικρότερες» κατηγορίες.705.307 δηλώσεις υπαγωγής σε ρύθμιση τακτοποίησης είχαν υποβληθεί μετά τους νόμους 4014/2011 και 4178/2013, για τις οποίες έχουν βεβαιωθεί πρόστιμα περίπου 2 δισ. ευρώ.
    7. Αρθρογραφία

      dimitris GM

      Στη λίστα με τις πιο παράξενες εκκλησίες του κόσμου, δίπλα στην Santuario della Madonna delle Lacrime στις Συρακούσες και στην La Sagrada Familia του Γκαουντί στη Βαρκελώνη μπορείς άνετα να τοποθετήσεις την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στον κάμπο της Αρχαίας Μαντίνειας, -είναι τόσο εντυπωσιακή που ακόμα και αν δεν την έχεις ακουστά, περνώντας τυχαία από την περιοχή είναι αδύνατο να μην σταματήσεις να την θαυμάσεις. Το κακό είναι ότι δύσκολα περνάς τυχαία από εκεί.
      Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής δεν βρίσκεται πάνω σε κεντρικό δρόμο, βρίσκεται χτισμένη απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μαντίνειας, μέσα στον κάμπο, 13 χιλιόμετρα βόρεια της Τρίπολης, οπότε για να την δεις πρέπει να κάνεις τον κόπο να πας μέχρι εκεί.
      Για τους ειδικούς, σαν τον Ισπανό αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Αλφόνσο Τορίμπιο, «η Αγία Φωτεινή δίνει την εντύπωση ζώντος κτιρίου. Κινείται προσπαθώντας να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της. Δεν υπάρχει ορθή γωνία στο κτίσμα. Αναπνέει τον αρκαδικό αέρα και τα ακροκέραμα παίρνουν τη φορά του ανέμου που φυσά απ" την Ανατολή».

      Κατεβαίνοντας από Αθήνα την εθνική οδό Αθηνών-Τριπόλεως, μετά διόδια της Νεστάνης στρίβεις δεξιά προς Λεβίδι, Βυτίνα, Αρχαία Ολυμπία και σε τρία χιλιόμετρα πάλι δεξιά, προς Αρχαία Μαντίνεια [πρόσεχε να μην προσπεράσεις την ταμπέλα]. Σε τρία χιλιόμετρα συναντάς στο αριστερό σου χέρι την Αγία Φωτεινή.
      Η Αγία Φωτεινή είναι ένα κτίριο που διχάζει και ο καθένας το βλέπει με τον δικό του τρόπο. Και ανάλογα με τα γούστα του, μπορεί να το χαρακτηρίσει από εντυπωσιακό και αριστούργημα μέχρι κακόγουστο και έκτρωμα [εμείς είμαστε με τους πρώτους].
      Η αλήθεια είναι ότι όμοιό του δεν συναντάς πουθενά στην Ελλάδα, δεν μπορείς να το κατατάξεις σε κάποια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική και με έναν παράξενο τρόπο συνδυάζει στοιχεία της αρχαίας Ελλάδας με το χριστιανικό πνεύμα, όπως τα εμπνεύστηκε και τα υλοποίησε ο δημιουργός του, ο μέγας Κώστας Παπαθεοδώρου, αρχιτέκτονας, ζωγράφος και αγιογράφος που σίγουρα δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα όσο του αξίζει.

      Το χρονικό της δημιουργία της εκκλησίας που ξεκίνησε λίγο πριν το 1970 και ολοκληρώθηκε –εξωτερικά- το 1973 έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Η παραγγελία έγινε από τον Μαντινειακό Σύνδεσμο που έψαχναν κάποιον αρχιτέκτονα να τους χτίσει έναν ναό μεγαλοπρεπή και ξεχωριστό και, ακόμα και σήμερα, η επιλογή του Παπαθεοδώρου δεν φαίνεται απλά επαναστατική αλλά εξωφρενική. Κανείς δεν ξέρει πώς τα μέλη ενός τόσο συντηρητικού διοικητικού συμβουλίου τον επέλεξαν και του εμπιστεύτηκαν ένα τόσο τολμηρό σχέδιο σε μια περιοχή ιστορικής σημασίας όπως η Αρχαία Μαντίνεια και μάλιστα μέσα στην χούντα.
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.
      «Για μένα αυτό ήταν όνειρο ζωής» λέει ο ίδιος. «Όταν είδα την περιοχή με τα αυτοσχέδια καλυβάκια, τις αχυρένιες στέγες, το πράσινο, είπα ότι πρόκειται για το ιδανικό σημείο. Σε έναν χώρο που περιβάλλεται από το Μαίναλο, το Αρτεμίσιο, το όρος όπου ο Ηρακλής καθάρισε την κόπρο του Αυγεία, μια περιοχή με απλότητα, φτωχικότητα και αφέλεια που επεδίωκα μέσα από το έργο μου. Αυτό το ταπεινό και το απλοϊκό είμαστε ή τουλάχιστον ήμασταν εμείς οι Έλληνες. Και, εξάλλου, ο τόπος λατρείας του Θεού δεν χρειάζεται να είναι πολύπλοκος».
      Όσοι έζησαν από κοντά την ανέγερση του ναού αναφέρουν ότι ο αρχιτέκτονας «άλλοτε τριγύριζε ανάμεσα στα χώματα της Μαντινείας και άλλοτε περιπλανιόταν μοναχός στα στενά της Τρίπολης. Ξεδιάλεγε από τις μάντρες παλαιά υλικά, τα έπαιρνε μαζί του κι έπειτα τα σμίλευε με τα χέρια για να βρουν τη θέση τους στο οικοδόμημα που έμελλε να σημαδέψει την πορεία του. Ήταν ένας παράξενος άνθρωπος. Για έξι μήνες ζούσε σε ένα αντίσκηνο δίπλα στο κτίσμα του, ώστε να μη χάνει πολύτιμο χρόνο, αφού εργαζόταν εκεί ολόκληρη την ημέρα, παρέα με λίγους ανειδίκευτους εργάτες από τα γύρω χωριά».
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.

      Ο Κώστας Παπαθεοδώρου δημιούργησε ένα αριστουργηματικό έργο ζωής που δεν μοιάζει με τίποτα άλλο.
      Όλο το άρθρο: https://www.lifo.gr/now/greece/i-apithani-istoria-mias-ekklisias-ergoy-tehnis-stin-arhaia-mantineia
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μια σειρά σημαντικών προκλήσεων έχει να αντιμετωπίσει πλέον η αγορά ακινήτων καθώς έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικές αβεβαιότητες, που σχετίζονται κυρίως με το συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, μια σοβαρή παράμετρος που επηρεάζει το κόστος ενέργειας, υλικών και μεταφορών, τις επενδύσεις του κλάδου ή ακόμη την δυναμική που προσφέρει ο τουρισμός στην αγορά.
      Οι επιπτώσεις από τη σταδιακή αύξηση του κόστους των υλικών και της ενέργειας, την άνοδο των επιτοκίων και τις πληθωριστικές πιέσεις αποτυπώνονται ήδη στη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας και στην υποχώρηση των προσδοκιών για την πορεία της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας στη χώρα, αλλά και διεθνώς. Άραγε θα μπορέσει (και κατά πόσο) να διατηρήσει την - ισχυρή δυναμική, που πράγματι, έχει το πρώτο 11μηνο η αγορά;
      Είναι χαρακτηριστικό πως το εννεάμηνο του 2022 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν αυξημένες κατά 10,4% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 6,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
      Ειδικότερα, την εν λόγω χρονική περίοδο η ελληνική αγορά ακινήτων προσέλκυσε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και υψηλή ζήτηση για κατοικίες και υψηλών προδιαγραφών επαγγελματικές χρήσεις, όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Ειδικότερα, σε ετήσια βάση ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων κατέγραψε επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των τιμών για το σύνολο της χώρας στα επιμέρους τρίμηνα του 2022.
      Σε τοπικό επίπεδο, οι τιμές των κατοικιών εμφανίζουν ετερογένεια ως προς τις μεταβολές τους, με σημαντικές αυξήσεις κυρίως σε περιοχές με έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και οριακές μεταβολές σε άλλες.
      Σε ρόλο καταλύτη Αθήνα και Θεσσαλονίκη
      Σύμφωνα με την έκθεση, στην αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας κατά το εννεάμηνο του 2022 συνέβαλαν σημαντικά οι υψηλοί ρυθμοί αύξησης των τιμών των δύο μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας, δηλ. της Αθήνας (12,0%) και της Θεσσαλονίκης (10,5%), καθώς στις άλλες μεγάλες πόλεις και τις λοιπές περιοχές της χώρας οι ρυθμοί που καταγράφηκαν (9,4% και 7,6% αντίστοιχα) ήταν μικρότεροι από τον αντίστοιχο μέσο όρο για το σύνολο της χώρας.
      Την ίδια περίοδο οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,4%, αρκετά ενισχυμένες έναντι των παλαιών διαμερισμάτων (9,7%)
      Τουρισμός, Airbnb, επενδύσεις έδωσαν τον τόνο
      Αν και οι θετικοί ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής στις αξίες των διαμερισμάτων είναι υψηλοί, όπως αναφέρει η ΤτΕ, μικτές τάσεις καταγράφονται στους συναφείς δείκτες της αγοράς ακινήτων.
      H θετική πορεία του τουρισμού, η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων και η αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό συνεχίζουν να τροφοδοτούν τη δυναμική της αγοράς. Οι επενδύσεις σε κατοικίες (εποχικώς διορθωμένα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ, σε σταθερές τιμές) αυξήθηκαν, σε ετήσια βάση, κατά 13,3% το εννεάμηνο του 2022 (έναντι 34,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2021), ενώ εξακολουθούν να βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,4%).
      Οι θετικές επιχειρηματικές προσδοκίες για την κατασκευή κατοικιών (στοιχεία ΙΟΒΕ) ενισχύονται περαιτέρω το ενδεκάμηνο του 2022 σε ετήσια βάση (6,5%), παρά την υποχώρηση το β’ και γ΄ τρίμηνο του 2022.
      Μειώθηκαν οι νέες οικονομικές άδειες
      Παράλληλα, το οκτάμηνο του 2022 καταγράφεται μείωση, σε ετήσια βάση, τόσο στον αριθμό όσο και στον όγκο των νέων οικοδομικών αδειών κατοικιών σε επίπεδο χώρας (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) κατά 0,6% και 3,1% αντίστοιχα, ανακόπτοντας τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατοικιών που σημειώθηκαν την τελευταία πενταετία. Σημαντική άνοδο, 8,5% σε ετήσια βάση, καταγράφηκε το εννεάμηνο του 2022 στο συνολικό κόστος κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), ενώ υψηλότερος ήταν ο ρυθμός αύξησης στο κόστος υλικών (10,8%).
      Δάνεια, επαγγελματικά ακίνητα και καταστήματα υψηλών προδιαγραφών
      Τέλος, το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων, παρότι καταγράφει άνοδο κατά το δεκάμηνο του 2022 (28,2%), παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων (γ΄ τρίμηνο 2022), παρατηρείται μείωση της ζήτησης στεγαστικών δανείων επί δεύτερο κατά σειρά τρίμηνο, μετά από δύο έτη συνεχούς καταγραφής αύξησης της ζήτησης (από το β΄ τρίμηνο του 2020).
      Στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων, με βάση τα στοιχεία που συλλέγει η Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2022 οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 0,7% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο. Στην Αθήνα ο αντίστοιχος ρυθμός αύξησης των τιμών γραφείων ανήλθε σε 2,0%, αποτυπώνοντας το συγκριτικά μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον της συγκεκριμένης αγοράς, σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη (0,4%) και κυρίως με την υπόλοιπη Ελλάδα (-0,9%).
      Αναφορικά με τα καταστήματα υψηλών προδιαγραφών, το πρώτο εξάμηνο του 2022 οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,4% στο σύνολο της χώρας, ενώ η Αθήνα, και σ' αυτή την περίπτωση, σημείωσε τον υψηλότερο ρυθμό ανόδου (3,1%) σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Οι αντίστοιχες αυξήσεις στη Θεσσαλονίκη εκτιμήθηκαν στο 1,4% και στην υπόλοιπη Ελλάδα στο 1,5%. Τέλος, τα μισθώματα των γραφείων και των καταστημάτων, για το σύνολο της χώρας, παρουσίασαν αύξηση 0,9% και 2,5% αντίστοιχα, σε σχέση με το τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2021.
      Επίσης, όπως αναγνωρίζει η ΤτΕ, η επίδραση της ανόδου του κόστους των υλικών και της ενέργειας έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται έντονα στην οικοδομική δραστηριότητα, η οποία μετά το πρώτο δίμηνο του 2022 υποχωρεί σημαντικά, μετά από ένα έτος ισχυρών και επιταχυνόμενων ρυθμών αύξησης.
      Το οκτάμηνο του 2022 η κατασκευαστική δραστηριότητα για επαγγελματικές χρήσεις (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) κατέγραψε αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής στο σύνολό της, αλλά και στις επιμέρους βασικές επαγγελματικές χρήσεις, με εξαίρεση την κατηγορία των ξενοδοχείων, η οποία διατήρησε θετικό πρόσημο.
      Εν κατακλείδι
      Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων, αν και παραμένουν θετικές για το υψηλών προδιαγραφών τμήμα της, διαφαίνεται πλέον ότι είναι περισσότερο συγκρατημένες σε σχέση με την αρχή του έτους.
      Η συμπίεση των καθαρών αποδόσεων των επενδύσεων και των προσδοκώμενων υπεραξιών από τα ακίνητα, σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων και της αβεβαιότητας, εκτιμάται ότι σταδιακά οδηγεί, εκ νέου, μέρος των επενδυτών σε στάση αναμονής.
      Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αγορά ακινήτων, μετά από την υποτονική οικοδομική δραστηριότητα και την υποβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος επί μία δεκαετία και άνω, αναμένεται να διατηρήσει το αυξημένο ενδιαφέρον για ακίνητα υψηλών προδιαγραφών.
      Εκτιμάται ότι σημαντικό μέρος των επενδυτικών κεφαλαίων θα κατευθύνεται πλέον προς νέα κτίρια –ή ανακατασκευασμένα παλαιότερα– σύγχρονων περιβαλλοντικών προδιαγραφών, συμβατά με τη διεθνή τάση για βιώσιμες λύσεις.
      Παράλληλα, οι αναπλάσεις μεγάλης εμβέλειας που πραγματοποιούνται ή προγραμματίζονται, η βελτίωση των υποδομών, η σταδιακή ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων (με τη συμβολή και του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) και οι ελκυστικές αποδόσεις των ακινήτων υψηλών προδιαγραφών αναμένεται να λειτουργήσουν αντισταθμιστικά στην τρέχουσα δυσμενή συγκυρία και να συντηρήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό τη θετική δυναμική της αγοράς.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με αφορμή την έναρξη της χειμερινής σεζόν 2022-2023, το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θερμικών Διεργασιών και λαμβάνοντας σημαντική υποστήριξη από το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ, προχώρησε πρόσφατα στη δημοσίευση μελέτης (1
      η Έκδοση) σχετικά με τα επίπεδα που αναμένεται να κυμανθεί φέτος το κόστος θέρμανσης στην Ελλάδα (με έμφαση στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές: Αττική & Θεσσαλονίκη), υπό το καθεστώς της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης που επικρατεί στην Ευρώπη και της απολύτως ευμετάβλητης κατάστασης που απορρέει από αυτήν. Πλέον, αντίστοιχα χρηματοοικονομικά στοιχεία όπως αυτά που αξιοποιήθηκαν για τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο 2022 είναι διαθέσιμα και για το μήνα Δεκέμβριο 2022 (εμπορικές χρεώσεις, λιανικές τιμές στερεών καυσίμων θέρμανσης, κρατικές επιδοτήσεις κ.α.). Συνεπώς, κρίθηκε σκόπιμη η κατάλληλη αναθεώρηση της μελέτης μέσω της δημοσίευσης μιας 2ης έκδοσης όπου τα νέα στοιχεία ενσωματώνονται στα ήδη υπάρχοντα. Ταυτόχρονα, έχουν προστεθεί κάποια επιπλέον σενάρια που σχετίζονται με τα συστήματα θέρμανσης που χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια και δη τις αντλίες θερμότητας.
      Α. Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος
      Στο Διάγραμμα 1 αποτυπώνεται το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικούσυγκροτήματος. Ειδικότερα, παρουσιάζεται τόσο το καθαρό κόστος της ωφέλιμης θερμικής ενέργειας σε €/kWhth όσο και το σύνολο των φόρων & τελών, αναλόγως με το είδος καυσίμου ή την χρησιμοποιούμενη ηλεκτρική ενέργεια. Ως εκ τούτου, η συνολική τιμή του κόστους ωφέλιμης θερμικής ενέργειας προκύπτει στο διάγραμμα ως συνδυασμός του καθαρού κόστους, της φορολόγησης και των λοιπών επιβαρύνσεων.
      Όλοι οι σχετικοί με τα μοναδιαία κόστη θέρμανσης υπολογισμοί έχουν ως κοινό σημείο αναφοράς την τετραμηνιαία κατανάλωση καυσίμου/ηλεκτρικής ενέργειας ενός μέσου νοικοκυριού με θερμικές ανάγκες που προσεγγίζουν τις 3.000 kWhth/4μηνο (Βασικό Σενάριο), ή ισοδύναμα τις 4.500 kWhth/σεζόν (όπου χειμερινή σεζόν = 6 μήνες: Οκτ.22 - Μαρ. 23).
      Σε σχέση με τον υπολογισμό του κόστους της ωφέλιμης θερμικής ενέργειας σε €/kWhth των εξεταζόμενων συστημάτων θέρμανσης με ηλεκτρική ενέργεια, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι έχουν ληφθεί υπόψη και οι 4-μηνιαίες καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος του νοικοκυριού και για άλλες χρήσεις εκτός θέρμανσης. Σε αυτό το πλαίσιο, μια τυπική τιμή για τη μηνιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μιας κατοικίας εμβαδού 120m2 θεωρείται ότι είναι οι 300 kWhel, αριθμός που αντιστοιχεί σε 1.200 kWhel ανά τετράμηνο
      (πάγιες καταναλώσεις).
      Τέλος, παρατίθεται το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας σε €/kWhth ενός συνήθους συγκροτήματος λέβητα – καυστήρα πετρελαίου όπως αυτό θα διαμορφωνόταν στην περίπτωση που ένα μέσο νοικοκυριό (οικογένεια με 2 τέκνα) είναι δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023.
      Σημειώνεται πως το βασικό ποσό του επιδόματος θέρμανσης έχει καθοριστεί για τη σεζόν 2022-2023 στα 350 ευρώ από 300 ευρώ που ήταν για την προηγούμενη σεζόν. Το επίδομα για κάθε δικαιούχο υπολογίζεται μέσω του πολλαπλασιασμού του ποσού βάσης (350 ευρώ) με ένα προκαθορισμένο συντελεστή επιδότησης ανά οικισμό στον οποίο βρίσκεται η κύρια κατοικία του. Ο ονομαζόμενος ως «συντελεστής βαθμοημέρας» μπορεί να πάρει τιμές από 0,12 μέχρι 1,62, αποτελώντας αντιπροσωπευτικό δείκτη των κλιματικών συνθηκών που επικρατούν σε κάθε περιοχή της χώρας. Έπειτα, το ποσό του επιδόματος, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά τον πολλαπλασιασμό με το συντελεστή κάθε περιοχής, θα προσαυξάνεται κατά 20% για κάθε εξαρτώμενο τέκνο του δικαιούχου.
      Για την χορήγηση του επιδόματος ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια και κριτήρια ακίνητης περιουσίας, ενώ προβλέπεται ο διπλασιασμός του ποσού βάσης του επιδόματος στις περιπτώσεις:
      • Νέων δικαιούχων του επιδόματος θέρμανσης, αυτών δηλαδή που δεν έλαβαν πέρσι επιδότηση (μπορεί να είχαν επιδοτηθεί άλλη χρονιά στο παρελθόν) και φέτος θα αιτηθούν επιδότηση για άλλο καύσιμο πλην φυσικού αερίου, καθώς πληρούν τα πιο στενά εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται για αυτήν την ειδική κατηγορία (περσινά εισοδηματικά όρια).
      • Περσινών δικαιούχων που επιδοτήθηκαν την περίοδο 2021-2022 για φυσικό αέριο και φέτος θα αιτηθούν επιδόματος για πετρέλαιο θέρμανσης ή άλλο επιδοτούμενο καύσιμο, χωρίς να υφίσταται κάποιο περαιτέρω (περιοριστικό) εισοδηματικό όριο, πλην των νέων αυξημένων εισοδηματικών κριτηρίων.
      Για τις δυο προαναφερόμενες κατηγορίες δικαιούχων το ύψος του επιδόματος (ποσό βάσης) ανέρχεται στα 700 ευρώ, έναντι 350 ευρώ που θα ισχύει για όλους τους υπόλοιπους (Κοινή Υπουργική Απόφαση Α.1156/2022 – ΦΕΚ 5646/Β/3-11-2022).

      Εκτιμώμενο κόστος θέρμανσης ανά σεζόν και έτη απόσβεσης ως συνάρτηση της απαιτούμενης ωφέλιμης θερμικής ενέργειας για τα εξεταζόμενα θερμικά συγκροτήματα
      Στον Πίνακα 5 παρουσιάζεται το εκτιμώμενο κόστος θέρμανσης για τη χειμερινή σεζόν 2022-2023 μαζί με τα έτη απόσβεσης για τα διάφορα εξεταζόμενα θερμικά συγκροτήματα, συναρτήσει της απαιτούμενης ωφέλιμης θερμικής ενέργειας. Επιπρόσθετα, παρέχονται εκτιμήσεις αναφορικά με τα κόστη επένδυσης και συντήρησης που αντιστοιχούν σε καθένα από τα εναλλακτικά συστήματα θέρμανσης, στα πλαίσια της αντικατάστασης ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου.
      Όσον αφορά την επενδυτική δαπάνη σαν μέγεθος, αυτή έχει προκύψει αθροιστικά ως συνδυασμός του κόστους αγοράς του εξοπλισμού και ενός τυπικού κόστους εργασιών εγκατάστασης συμπεριλαμβανομένου και του ΦΠΑ. Σε κάθε περίπτωση, οι εκτιμήσεις του πίνακα είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από τα κόστη που θα κληθεί να καταβάλει τελικά ο καταναλωτής καθώς δεν μπορούν να προβλεφθούν κόστη τα οποία εξαρτώνται άμεσα από τις ιδιαιτερότητες της εγκατάστασης και τυχόν επιπλέον επεμβάσεις που μπορεί να απαιτηθούν.
      Σχετικά με τα έτη απόσβεσης, επισημαίνεται ότι αυτά υπολογίστηκαν χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι μεταβολές στη χρονική αξία του χρήματος καθώς και ότι αναφέρονται στην κάλυψη του συνόλου των θερμικών αναγκών από το νέο σύστημα. Η επιλογή τοπικών συστημάτων θέρμανσης ενδέχεται να είναι οικονομική επιλογή μόνο στη περίπτωση αλλαγής των συνηθειών ή/και της θερμικής άνεσης του χρήστη.

      Mελέτη κόστους θέρμανσης ΕΜΠ - 2η έκδοση.pdf
    10. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το ΤΑΙΠΕΔ, εταιρεία μέλος του Υπερταμείου, ανακοινώνει την τιμητική διάκριση που έλαβε από τον οργανισμό Capital Finance International (CFI.co) με το βραβείο «Καλύτερη Στρατηγική Αξιοποίησης Περιουσιακών Στοιχείων – Ευρώπη 2022» - “Best Asset Development Strategy Europe 2022”. Το Ταμείο βραβεύτηκε από το CFI.co για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την προσήλωσή του σε πολιτικές βιωσιμότητας και αειφορίας. Στην ανακοίνωσή του (https://cfi.co/awards/europe/2022/hellenic-republic-assetdevelopment-fund-best-asset-development-strategy-europe-2022/) ο οργανισμός επισημαίνει ότι τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που έχει στο χαρτοφυλάκιό του το ΤΑΙΠΕΔ ανέρχονται σε 20 δισ. ευρώ, τονίζοντας ότι η συνεισφορά του Ταμείου στο ΑΕΠ υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ, ενώ έχει συμβάλλει στη δημιουργία περισσότερων από 20.000 νέων θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει το CFI.co στην τεχνογνωσία που διαθέτει το Ταμείο στην ωρίμανση έργων στρατηγικής σημασίας που χρηματοδοτούνται κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στον νέο του ρόλο ως Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων και στη δέσμευση που έχει αναλάβει να προάγει πολιτικές ESG και βιώσιμης ανάπτυξης για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Παγκόσμιων Στόχων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (SDGs).
       Διευθύνων Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, Δημήτρης Πολίτης, δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για τη διάκριση που έλαβε το Ταμείο από έναν οργανισμό με κύρος και αξιοπιστία όπως είναι το CFI.cο. H βράβευση αυτή αναγνωρίζει τις άοκνες προσπάθειες της Διοίκησης και των εργαζομένων για τη βέλτιστη αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που έχουμε στο χαρτοφυλάκιό μας. Αποτελεί, επίσης, σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης στον νέο, διευρυμένο ρόλο που διαδραματίζει το ΤΑΙΠΕΔ στη μεγάλη προσπάθεια για την ανάταξη της εθνικής οικονομίας η οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπη με απανωτές και πολυεπίπεδες προκλήσεις. Είμαι πεπεισμένος ότι το βραβείο αυτό θα μας δώσει ώθηση να συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα και να επιταχύνουμε την αποστολή μας ως φορέας αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας».
      Το CFI.co με έδρα το Λονδίνο, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκδοτικούς οργανισμούς στην Ευρώπη με εξειδίκευση στην κάλυψη και ανάλυση οικονομικών και επιχειρηματικών θεμάτων. Συνεργάζεται με σημαντικούς φορείς, όπως τον όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Ηνωμένα Έθνη, ενώ διαθέτει 180.000 συνδρομητές και αναγνώστες. Οι υποψηφιότητες για τα ετήσια βραβεία που διοργανώνει ο οργανισμός προκύπτουν έπειτα από ψηφοφορία στην οποία συμμετέχουν οι αναγνώστες του CFI.co και οι εργαζόμενοι στους φορείς με τους οποίους συνεργάζεται. 
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Άρχισε η διαδικασία των δηλώσεων αυθαιρέτων, που βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, σε δάσος και σε δασικές εκτάσεις. Με απλό τρόπο και μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που λειτουργεί από τις 5 Οκτωβρίου στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου, οι ενδιαφερόμενοι οικειοθελώς μπορούν να υποβάλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά καταβάλλοντας ταυτόχρονα και το παράβολο των 250 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, οι ιδιοκτησίες τους θα τίθενται σε ένα ειδικό καθεστώς προστασίας, το οποίο έχει θεσμοθετηθεί με τον πολεοδομικό νόμο 4685/2020 του ΥΠΕΝ (άρθρο 55) και ουσιαστικά ισχύει επ΄αόριστον, σε συνδυασμό με την κύρωση των Δασικών Χαρτών και την ολοκλήρωση του Δασολογίου και του Κτηματολογίου. Όμως, οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για την τακτοποίηση των «δασικών» αυθαιρέτων είναι σημαντικές και εκτιμάται ότι χιλιάδες αυθαίρετα που βρίσκονται κυρίως στον πυρήνα του δάσους, ή μέσα σε ρέμα και αιγιαλό, δεν θα μπορέσουν μετά τον έλεγχο των δηλώσεων, να ενταχθούν τελικά στη ρύθμιση και να «τακτοποιηθούν», με αποτέλεσμα να κριθούν κατεδαφιστέα.
      Για αυτό τον λόγο θα πρέπει να απευθυνθείτε σε μηχανικό για να εξετάσει τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, παλαιότητα, γειτνίαση με ρέμα, περιοχή NATURA κλπ) και κατά πόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, προκειμένου να εκδώσει την απαιτούμενη βεβαίωση για την τακτοποίηση του κτίσματος.
      Τι περιλαμβάνει η ηλεκτρονική αίτηση;
      Η αίτηση, εκτός της καταχώρησης των στοιχείων φυσικού/νοµικού προσώπου και την τεκμηρίωση του έννομου συμφέροντος, περιλαμβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:
      Α) Εντοπισμός:
      Tον εντοπισμό και την οριοθέτηση της έκτασης ενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου), Tον εντοπισμό και την οριοθέτηση του περιγράμματος των κτηρίων εντός της έκτασης ενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου), Tην περιγραφή των κατοικίας, την οποία αφορά το αίτημα, και των τυχόν κατασκευών που την συνοδεύουν, ως προς το είδος, την κάλυψη, τη δοµηµένη επιφάνεια, το ύψος και την χρήση, Β) Υποχρεωτικά έγγραφα:
      Υπεύθυνη δήλωση ενδιαφερόµενου ότι τα στοιχεία είναι αληθή, Αποδεικτικό υποβολής e-Παραβόλου Εγγραφο για την απόδειξη έννομου συμφέροντος Υπεύθυνη δήλωση µηχανικού υπογεγραμμένη με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδών κατασκευών, εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4685/2020, Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας/διαβατηρίου Γ) Συμπληρωματικά έγγραφα (π.χ. αποδεικτικό υποβολής αίτησης πρόδηλου σφάλματος, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.
      Ποιες κατηγορίες κτισμάτων μπορούν να δηλωθούν;
      Δηλώνονται μόνο κατοικίες και κάθε μόνιμη κατασκευή πλησίον της κατοικίας, η οποία συνδέεται λειτουργικά με αυτήν και είναι απαραίτητη για την πραγματοποίηση της χρήσης της.
      Δηλαδή, δηλώνω και την εξωτερική αποθήκη, που βρίσκεται μέσα στην έκταση;
      Ναι, γιατί είναι παράρτημα της κατοικίας, που την εξυπηρετεί λειτουργικά
      Εχω ένα σπίτι, που το νοικιάζω σε Airbnb. Μπορώ να το δηλώσω;
      Ναι, γιατί στην κατηγορία κατοικία περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για να παρέχουν στους ενοίκους τους χώρους κατάλληλους τουλάχιστον για ύπνο και σωματική υγιεινή και καθαριότητα, όπου οι ένοικοί τους διαμένουν μόνιμα ή εποχιακά.
      Το σπίτι μου εμφανίζεται στον δασικό χάρτη εντός δασικής έκτασης, έχω οικοδομική άδεια και έκανα αντίρρηση. Ομως έχει και κάποιες αυθαιρεσίες. Πρέπει να το δηλώσω στο σύστημα τώρα;
      Οχι, δεν υπάγονται σε αυτήν την κατηγορία τα κτίσματα με νόμιμη οικοδομική άδεια εντός έκτασης που φαίνεται δασική ακόμα κι αν έχουν γίνει αυθαίρετες προσθήκες εντός της ελάχιστης απαιτούμενης έκτασης. Σε αυτήν την περίπτωση οι πολίτες καταθέτουν στη Διεύθυνση Δασών τα εξής δικαιολογητικά και εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας:
      -   Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας.
      -   Βεβαίωση Πολεοδομίας ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ότι η άδεια δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.
      -   Βεβαίωση Πολεοδομίας ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας.
      -   Αποτύπωση της απαιτούμενης επιφάνειας για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής άδειας από ιδιώτη μηχανικό σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση επ’ αυτού για τα όρια αρτιότητας κατά το χρόνο έκδοσής της.
      Για ποιες περιπτώσεις ο μηχανικός δεν μπορεί να εκδώσει την απαιτούμενη βεβαίωση για την υπαγωγή κτιρίου στην ηλεκτρονική πλατφόρμα;
      Αποκλείονται της υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου, οι παρακάτω περιπτώσεις κτιρίων και κατασκευών:
      Που δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία. Που έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011. Που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών. Που βρίσκονται εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαϊάς, τα οποία έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης. Που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαϊάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα. Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει πρόσωπο σε δρόμο, να μην βρίσκεται το κτίσμα και οι λοιπές κατασκευές εντός ζώνης διάστασης ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία περί μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας απαλλοτρίωσης των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή δημοτικών ή κοινοτικών οδών. Να μην βρίσκονται μέσα σε δημόσιο κτήμα. Να είναι εκτός αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Να μην είναι εντός ζώνη παραλίας. Να μην είναι σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη, ή προστατευόμενη περιοχή, αν απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης. Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο Να μην είναι σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. .Να μην είναι σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριο, ή σε κτίριο που είναι μνημείο. Το κτίριο να μην είναι χαρακτηρισμένο ως επικινδύνως ετοιμόρροπο. Το κτίσμα να μην υπερβαίνει το ύψος της κορυφογραμμής. Να είναι το κτίσμα εντός απόστασης μικρότερης ή ίσης των είκοσι πέντε (25) μέτρων εφόσον πρόκειται για γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης. Να μην βρίσκεται το κτίσμα σε περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας, εκτός αν συνοδεύεται από σχετική έγκριση της υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Τι γίνεται όταν το ακίνητο έχει τακτοποιηθεί με άλλους νόμους περί αυθαιρέτων;
      Υποβάλλετε κανονικά την δήλωση τώρα και στη συνέχεια εφόσον περάσει τον έλεγχο και τακτοποιηθεί, θα γίνει συμψηφισμός των προστίμων που πληρώθηκαν με το ειδικό πρόστιμο που θα εκδοθεί.
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Προθεσμία 20 ημερών έχουν οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατοικιών, που βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων και δασικών εκτάσεων, για να τα δηλώσουν και με αυτόν τον τρόπο να ενταχθούν σε καθεστώς «προστασίας» της ιδιοκτησίας τους πληρώνοντας ένα παράβολο 250 ευρώ.
      Θυμίζουμε ότι η δήλωση γίνεται ηλεκτρονικά μέσα από την ιστοσελίδα του ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ που ξεκίνησε να λειτουργεί στις 5 Οκτωβρίου και λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί περίπου 500 αιτήσεις και ενώ υπάρχουν σύγχρονες δορυφορικές εικόνες και χάρτες για την καταγραφή των κτισμάτων, κανείς ούτε και το Υπουργείο Περιβάλλοντος γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των δασικών αυθαιρέτων που έχουν ανεγερθεί στην Ελλάδα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αριθμός των δασικών αυθαιρέτων αγγίζει το 1 εκατομμύριο με τα υπό «αμφισβήτηση» στρέμματα να ανέρχονται σε περίπου 300.000, εκ των οποίων τα 115.000 βρίσκονται στην Αττική.
      Το γεγονός της μικρής ανταπόκρισης των ιδιοκτητών σε αυτή τη διαδικασία, οδηγεί σε μία ενδεχόμενη παράταση από πλευράς Υπουργείου, προκειμένου να δοθεί επιπλέον χρόνος για να γίνει καλύτερη καταγραφή των αυθαιρέτων.
      Ποια είναι τα προβλήματα για την καταγραφή των δασικών αυθαιρέτων;
      Μόλις πριν λίγες μέρες, στο τέλος Νοεμβρίου, κυρώθηκαν οι δασικοί χάρτες, οι οποίοι σε ποσοστό 50% δεν έχουν αναρτηθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα του Κτηματολογίου ακόμα, ώστε για να ελέγξουν ιδιοκτήτες και μηχανικοί το χαρακτήρα των εκτάσεων. Το χρονικό διάστημα των τριών μηνών είναι μικρό για να γίνει σωστή προετοιμασία των δικαιολογητικών και κυρίως για την ακριβή αποτύπωση όλων των κατασκευών (σπίτια, στέγαστρα, αποθήκες, ΒΒQ, περιτοιχίσεις, δάπεδα κλπ) με συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ 87, δεδομένου ότι αυτά τα στοιχεία θα συνοδεύουν το ακίνητο στη συνέχεια της τακτοποίησης του. Οι μηχανικοί κάτω από την πίεση των προθεσμιών, δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στην διεκπεραίωση που αφορά δηλώσεις αυθαιρέτων, δηλώσεις κτηματολογίου, αντιρρήσεις δασικών χαρτών, ενώ το τελευταίο διάστημα εργάστηκαν για την προετοιμασία μελετών - φακέλων για τον Αναπτυξιακό Νόμο που έληξε στις 5 Δεκεμβρίου, με τις αιτήσεις για τα κατά παρέκκλιση οικόπεδα που έληξε στις 9 Δεκεμβρίου καθώς και με τις Ηλεκτρικές Ταυτότητες Ακινήτων προκείμενου να γίνουν συμβόλαια μέχρι τέλος του χρόνου. Πολλοί ιδιοκτήτες δεν έχουν λάβει γνώση της διαδικασίας, ενώ αρκετοί είναι και αυτοί που φοβούνται να δηλώσουν το αυθαίρετο τους μέσα στο δάσος, γιατί δεν εμπιστεύονται την διαδικασία και τυχόν συνέπειες που θα έχουν σε περίπτωση ακύρωσης από το ΣτΕ. Επίσης πολλοί ιδιοκτήτες βασίζονται στο γεγονός ότι έχουν κάνει αντίρρηση και ελπίζουν ότι θα δικαιωθούν και επομένως θεωρούν περιττή τη διαδικασία. Σημαντικός αριθμός κτισμάτων τακτοποιήθηκε με τους τελευταίους νόμους περί αυθαιρέτων (4178/13 και 4495/17) και οι ιδιοκτήτες τους θεωρούν ότι είναι καλυμμένοι.  
      Τι πρέπει να κάνουν όσοι ιδιοκτήτες έχουν δασικά αυθαίρετα;
      Θα πρέπει να απευθυνθούνε σε μηχανικό προκειμένου να εξετάσει τον κυρωμένο δασικό χάρτη και τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, παλαιότητα, γειτνίαση με ρέμα κλπ), και να ενημερωθούν κατά πόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις και το κτίσμα δύναται να τακτοποιηθεί.
      Στην περίπτωση που συντρέχουν οι λόγοι πρέπει να υποβάλλουν την αίτηση με την πληρωμή του παραβόλλου και το ακίνητο μπαίνει αυτομάτως σε καθεστώς ειδικής προστασίας, μέχρι να εξετασθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες ότι πληροί τις προϋποθέσεις και έτσι ο ιδιοκτήτης απαλλάσσεται από το άγχος των προστίμων και της κατεδάφισης.
      Τι περιλαμβάνει η ηλεκτρονική αίτηση;
      Η αίτηση, εκτός της καταχώρησης των στοιχείων φυσικού/νοµικού προσώπου και την τεκµηρίωση του έννοµου συµφέροντος, περιλαµβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:
      Α) Εντοπισμός:
      -Tον εντοπισµό και την οριοθέτηση της έκτασης ενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου)
      -Tον εντοπισµό και την οριοθέτηση του περιγράµµατος των κτηρίων εντός της έκτασηςενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου)
      - Tην περιγραφή των κατοικίας, την οποία αφορά το αίτηµα, και των τυχόν κατασκευών που την συνοδεύουν, ως προς το είδος, την κάλυψη, τη δοµηµένη επιφάνεια, το ύψος και την χρήση.
      Β) Υποχρεωτικά έγγραφα:
      Υπεύθυνη δήλωση ενδιαφερόµενου ότι τα στοιχεία είναι αληθή, Αποδεικτικό υποβολής e-Παραβόλου Έγγραφο για την απόδειξη έννοµου συµφέροντος Υπεύθυνη δήλωση µηχανικού υπογεγραμμένη με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών, εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4685/2020, Φωτοαντίγραφο αστυνοµικής ταυτότητας/διαβατηρίου Γ) Συµπληρωµατικά έγγραφα:
      (π.χ αποδεικτικό υποβολής αίτησης πρόδηλου σφάλµατος, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.
      Ποιοι δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση;
      Αποκλείονται της υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου, οι παρακάτω περιπτώσεις κτιρίων και κατασκευών:
      Που δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία. Που έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011. Που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών. Που βρίσκονται εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαϊάς, τα οποία έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης. Που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαϊάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα. Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει πρόσωπο σε δρόμο, να μην βρίσκεται το κτίσμα και οι λοιπές κατασκευές εντός ζώνης διάστασης ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία περί μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας απαλλοτρίωσης των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή δημοτικών ή κοινοτικών οδών. Να μην βρίσκονται μέσα σε δημόσιο κτήμα. Να είναι εκτός αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Να μην είναι εντός ζώνη παραλίας. Να μην είναι σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη, ή προστατευόμενη περιοχή, αν απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης. Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο Να μην είναι σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Να μην είναι σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριο, ή σε κτίριο που είναι μνημείο. Το κτίριο να μην είναι χαρακτηρισμένο ως επικινδύνως ετοιμόρροπο. Το κτίσμα να μην υπερβαίνει το ύψος της κορυφογραμμής. Να είναι το κτίσμα εντός απόστασης μικρότερης ή ίσης των είκοσι πέντε (25) μέτρων εφόσον πρόκειται για γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης. Να μην βρίσκεται το κτίσμα σε περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας, εκτός αν συνοδεύεται από σχετική έγκριση της υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Τι γίνεται όταν το ακίνητο έχει τακτοποιηθεί με άλλους νόμους περί αυθαιρέτων;
      Υποβάλετε κανονικά την δήλωση τώρα και στη συνέχεια εφόσον περάσει τον έλεγχο και τακτοποιηθεί, θα γίνει συμψηφισμός των προστίμων που πληρώθηκαν με το ειδικό πρόστιμο που θα εκδοθεί.
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, με την οποία έγινε η Μερική κύρωση δασικού χάρτη των Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων (ΦΕΚ 893Δ/ 28-11-2022). Σύμφωνα με τη νομοθεσία, μετά από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της απόφασης για κάθε περιοχή, ο δασικός χάρτης καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική ή δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν.
      Στο επόμενο χρονικό διάστημα, ο χάρτης θα είναι διαθέσιμος προς θέαση στον ιστότοπο της ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ και στο σύνδεσμο: https://www.ktimatologio.gr/el.
      Προκειμένου να συνεχιστούν οι μεταβιβάσεις, οι άδειες δόμησης, η σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων κ.α. Η Δ/νση Δασών Μαγνησίας παρέχει τη δυνατότητα λήψης του πολυγωνικού αρχείου του κυρωμένου δασικού χάρτη ΠΕ Μαγνησίας, σε μορφή shapefile για χρήση από επαγγελματίες, καθώς και το σχετικό ΦΕΚ.
      Οι πολίτες, που μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2022 είτε έκαναν αντιρρήσεις και πρόδηλα σφάλματα ηλεκτρονικά, είτε κατέθεσαν εκπρόθεσμες αιτήσεις προδήλου σφάλματος, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα δούνε στην παρούσα φάση τις εκτάσεις τους να αποχαρακτηρίζονται. Οι αιτήσεις θα εξετάζονται στην πορεία από τη Δ/νση Δασών και τις Επιτροπές Αντιρρήσεων ανάλογα με την περίπτωση και στη συνέχεια θα διορθώνεται ο Δασικός Χάρτης.
      Επίσης δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες και μετά την κύρωση του δασικού χάρτη να υποβάλλουν αιτήματα διόρθωσης του δασικού χάρτη λόγω ανακρίβειας και ασάφειας καταθέτοντας και τα απαιτούμενα αποδεικτικά στοιχεία.
      Ποιοι θα δούνε να «ξεπρασινίζουν» οι ιδιοκτησίες τους;
      Όσοι είχαν υποβάλει αιτήσεις διόρθωσης μέχρι το Νοέμβριο του 2020 και η Δ/νση Δασών τις έκανε δεκτές ως πρόδηλα σφάλματα και τα ενσωμάτωσε στο Δασικό Χάρτη. Επίσης όσοι είχαν κτίσμα με νόμιμη οικοδομική άδεια σε έκταση που φαίνονταν δασική, εκτάσεις που αποδόθηκαν απο το κράτος με νόμιμες πράξεις της διοίκησης για γεωργοκτηνοτροφική χρήση και απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα, όσες αποδόθηκαν σε ιδιοκτήτες με αποφάσεις δικαστηρίων, χορτολιβαδικές εκτάσεις που εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας κ.ά.
      Τι κάνουν τώρα, όσοι πολίτες διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα με την ιδιοκτησία τους;
      Μπορούν να καταθέσουν στην Δ/νση Δασών αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος καταθέτοντας τα εξής δικαιολογητικά:
      Σχετική αίτηση Συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του Το Ε9 Φωτοτυπία Ταυτότητας Συντεταγμένες της έκτασης σε ΕΓΣΑ 87 (αρχείο dxf) Έγγραφα της Διοίκησης (π.χ. παραχωρητήριο, Πράξη χαρακτηρισμού, οικοδομική άδεια, παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας και άλλα αποδεικτικά στοιχεία). Ποια είναι τα λάθη που μπορούν να διορθωθούν;
      Οι διορθώσεις του χάρτη λόγω προδήλων σφαλμάτων γίνονται, είτε αυτοδικαίως, είτε κατόπιν αίτησης του πολίτη, όταν έχουμε:
      Τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση ή εσφαλμένη τεχνική απόδοση του θεματικού περιεχομένου του χάρτη. Παράλειψη, εκ παραδρομής, της αποτύπωσης αγροτικής έκτασης ως δασικής έκτασης και το αντίστροφο. Λανθασμένη απεικόνιση αγροτικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο. Παράλειψη εγγραφών στοιχείων των πολυγώνων του χάρτη στη βάση δεδομένων. Λανθασμένη αποτύπωση θεματικής επιφάνειας που οφείλεται σε διαμορφωμένα στοιχεία εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε πεδινή και ομαλής κλίσης περιοχή που δεν θεωρείται δασική. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε αναγνωρισμένη, κατά τις κείμενες διατάξεις ιδιωτική έκταση. Απόδοση ως δασικής, έκτασης που αφορά τεχνητή δασική φυτεία. Παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης (παραχωρητήρια κλπ) πριν από την κύρωση του δασικού χάρτη. Κυρώθηκε ο Δασικός Χάρτης αλλά δεν συμφωνώ ότι το ακίνητο μου είναι δασική έκταση. Τι κάνω;
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία, κατά των πράξεων κύρωσης δασικών χαρτών επιτρέπεται η άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αίτηση ακυρώσεως κατά του κυρωθέντος δασικού χάρτη δύναται να ασκήσει και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την παράλειψη να περιληφθεί σε αυτόν ορισμένη δασική εν γένει έκταση.
      Τι προθεσμία υπάρχει για να προσφύγω στο δικαστήριο;
      Η προθεσμία για την αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχει διάρκεια 60 ημερών από την ημέρα δημοσίευσης του δασικού χάρτη στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Φ.Ε.Κ.)
      Μπορώ να πουλήσω το χωράφι μου, που φαίνεται στον χάρτη ως δασικό για το οποίο όμως έχω κάνει αντίρρηση;
      Στα συμβόλαια που συντάσσουν οι συμβολαιογράφοι και αφορούν τις δασικές εκτάσεις, που περιλαμβάνονται στους κυρωμένους δασικούς χάρτες, υποχρεούνται να επισυνάπτουν σχετικό πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, στο οποίο θα μνημονεύεται ο δασικός χαρακτήρας.
      Για τις «καθαρές περιοχές» αυτές δηλαδή που στο δασικό χάρτη φαίνονται ως αγροτικές, το συμβόλαιο συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα μηχανικού στο οποίο δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις δασικές εν γένει εκτάσεις.
      Όμως μόλις εξετασθεί η Αντίρρηση σας από την Επιτροπή και έχετε θετική απόφαση, μπορείτε με την δημοσίευση της απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ να κάνετε συμβόλαιο.
      Επειδή τα έξοδα για το δικαστήριο είναι πολλά. Μπορούμε να κάνουμε ομάδα πολιτών κοινή αίτηση στο ΣτΕ;
      Ναι μπορεί να γίνει μαζική προσφυγή στο ΣτΕ θιγομένων πολιτών, αρκεί οι λόγοι ακύρωσης να τεκμηριώνουν τις ίδιες αιτιάσεις.
      Έκανα αντίρρηση αλλά θέλω κι εγώ να προσφύγω στο ΣτΕ κατά του δασικού χάρτη. Μπορώ;
      Βεβαίως, το δικαίωμα της προσφυγής το έχουν και όσοι πολίτες έχουν καταθέσει αντίρρηση. Μάλιστα, σε περίπτωση που δικαιωθούν από το δικαστήριο μπορούν να ανακαλέσουν την αντίρρηση και θα τους επιστραφούν τα χρήματα που κατέβαλαν.
      Σε περίπτωση που γίνει δεκτή η προσφυγή του πολίτη στο ΣτΕ, ο δασικός χάρτης ακυρώνεται;
      Σε περίπτωση έκδοσης ακυρωτικής δικαστικής απόφασης, εάν η ακύρωση αφορά ενέργεια ή παράλειψη που ανάγεται στο στάδιο της διαδικασίας των αντιρρήσεων, η υπόθεση παραπέμπεται στην Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), εφόσον αυτή υφίσταται. Διαφορετικά η υπόθεση παραπέμπεται στο Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, το οποίο επιλαμβάνεται του θέματος.
      Έκανα αντίρρηση. Πότε θα εξετασθεί αυτή, για να ξέρω τελικά αν μου ανήκει το χωράφι μου;
      Οι αντιρρήσεις που υποβλήθηκαν εξετάζονται από τριμελείς Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.) λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Δ/νσης Δασών.
      Προσοχή! Κατά τη διαδικασία των αντιρρήσεων δεν εξετάζονται θέματα ιδιοκτησίας, ούτε θίγονται ιδιοκτησιακά δικαιώματα του δημοσίου ή ιδιωτών.
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ολοκληρώθηκε η διαδικασία της αναμόρφωσης των δασικών χαρτών της χώρας και ήδη δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι πρώτες περιοχές με κυρωμένο δασικό χάρτη.
      Ομως, ακόμα και μετά την κύρωση δίνεται ευκαιρία στους πολίτες να διορθώσουν τα λάθη στους δασικούς χάρτες χωρίς να πληρώσουν ούτε ένα ευρώ, εφόσον αντιλήφθηκαν έστω και καθυστερημένα ότι λανθασμένα τα αγροτεμάχιά τους εμφανίζονται σαν δασικές εκτάσεις στους κυρωμένους δασικούς χάρτες. Σε αυτήν την περίπτωση δεν γίνονται αντιρρήσεις, αλλά αιτήσεις διόρθωσης προδήλου σφάλματος. Οι αιτήσεις υποβάλλονται αυτοπροσώπως στις τοπικές Διευθύνσεις Δασών, για να μπορέσει η υπηρεσία να προβεί στη διόρθωσή τους. Ο εντοπισμός των σφαλμάτων αφορά σε πολλές περιπτώσεις ανακρίβειας και ασάφειας, οι οποίες χαρακτηρίζουν τους δασικούς χάρτες και η διόρθωση των σφαλμάτων κρίνεται αναγκαία, δεδομένου ότι μετά την κύρωση του δασικού χάρτη οι πολίτες έχουν μόνο το δικαίωμα να κινηθούν νομικά.
      Σε ποιες περιοχές κυρώθηκαν οι αναμορφωμένοι δασικοί χάρτες μέχρι σήμερα;
      ΑΡΚΑΔΙΑΣ, ΑΧΑΙΑΣ, ΓΡΕΒΕΝΩΝ, ΔΡΑΜΑΣ, ΖΑΚΥΝΘΟΥ, ΗΛΕΙΑΣ, ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, ΚΑΒΑΛΑΣ, ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ, ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ, ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, ΚΙΛΚΙΣ, ΚΟΖΑΝΗΣ, ΚΥΚΛΑΔΩΝ, ΛΑΚΩΝΙΑΣ, ΛΑΡΙΣΑΣ, ΛΕΣΒΟΥ, ΛΕΥΚΑΔΑΣ, ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ, ΞΑΝΘΗΣ, ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΕΛΛΑΣ, ΠΙΕΡΙΑΣ, ΣΑΜΟΥ, ΣΕΡΡΩΝ, ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ, ΦΛΩΡΙΝΑΣ           
      Μέχρι τέλους Νοεμβρίου θα γίνει και η κύρωση των υπολοίπων περιοχών.
      Σε ποιους αφορά η αίτηση διόρθωσης;
      Αφορά στους ιδιοκτήτες εκτάσεων γης εκτός σχεδίου πόλης στις περιοχές όπου ολοκληρώθηκε η διαδικασία ανάρτησης του δασικού χάρτη.
      Πού μπορώ να ενημερωθώ;
      Ο δασικός χάρτης είναι διαθέσιμος στις ιστοσελίδες www. Ktimatologio.gr. και στις Δ/νσεις Δασών. Επίσης αν δεν ξέρετε την ακριβή θέση του χωραφιού σας, μπορείτε να απευθυνθείτε σε τοπογράφο μηχανικό για να εντοπίσει το ακίνητό σας και να σας συμβουλέψει αν όντως εμφανίζεται το ακίνητο σαν δασικό στον δασικό χάρτη και τι πρέπει γίνει ώστε να διορθωθεί.
      Ποια δικαιολογητικά καταθέτω;
      Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να καταθέσει τα εξής:
      Σχετική αίτηση προς τη Δ/νση Δασών Συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του Το Ε9 Φωτοτυπία Ταυτότητας Συντεταγμένες της έκτασης σε ΕΓΣΑ 87 Εγγραφα της Διοίκησης (π.χ. παραχωρητήριο, πράξη χαρακτηρισμού κ.λπ.)  
      Ποια είναι τα λάθη, που διορθώνονται;
      Τα λάθη διαχωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
      Σφάλματα, που οφείλονται στα χαρτογραφικά υπόβαθρα. Ελέγχεται γενικά η ακρίβεια του χάρτη, που δημιουργήθηκε από τη σύνθεση δύο διαφορετικών εικόνων του 1945 και 2007, γιατί σ΄ αυτό το χρονικό διάστημα έγιναν μεγάλες αλλαγές στο τοπίο.
      Σφάλματα, που οφείλονται σε λάθος τοποθέτηση των θεματικών οριογραμμών. Να μην περάστηκε δηλαδή σωστά η γραμμή, που χωρίζει μια δασική έκταση από ένα κτήμα. Αυτό συμβαίνει κυρίως στις άκρες των χωραφιών, που συνορεύουν με δασική έκταση, όπου το φούντωμα της φυλλωσιάς βρίσκεται εντός ιδιωτικής αγροτικής έκτασης.
      Σφάλματα, που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος απεικόνισης θεματικών εκτάσεων (αφορούν σε μορφή ή χαρακτήρα). Για παράδειγμα, να εμφανίζεται σαν δασική έκταση μια δενδροκαλλιέργεια ή ένας παλιός ελαιώνας, που λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους κατά τη φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών ερμηνεύτηκε σαν δάσος.
      Σφάλματα, που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος εγγραφών στοιχείων (αντιστοίχισης). Π.χ. δεν γράφει μέσα στο πολύγωνο τι χαρακτήρα έχει η έκταση (ΔΔ, ΑΔ, ΔΑ, ΑΝ ΔΧ κ.λπ).
      Σφάλματα, που οφείλονται σε τροποποιημένα στοιχεία κατόπιν επεξεργασίας εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Ως διαβαθμισμένες περιοχές εννοούμε τις εκτάσεις, που για λόγους εθνικής ασφάλειας παρουσιάζονται επεξεργασμένες στον χάρτη και αυτό μπορεί να επηρέασε και τη γύρω περιοχή.
      Σφάλματα, λόγω συμπερίληψης πεδινών χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων. Ως πεδινές θεωρούνται οι εκτάσεις που βρίσκονται σε υψόμετρο μικρότερο των 100 μέτρων με μέση κλίση μικρότερη του 8% και μέγιστη κλίση μικρότερη του 12%, οι οποίες φέρουν χορτολιβαδική βλάστηση ή είναι βραχώδεις και θα πρέπει να φαίνονται ως «άλλης μορφής/κάλυψης» (ΑΑ) στον δασικό χάρτη.
      Σφάλματα, λόγω συμπερίληψης χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων αναγνωρισμένων ως ιδιωτικών. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα κληροτεμάχια, που δόθηκαν με παραχωρητήρια σε ιδιώτες.
      Σφάλματα, λόγω συμπερίληψης τεχνητών δασικών φυτειών ως δασικών εκτάσεων. Πρόκειται για φυτείες (π.χ. λευκώνες, χριστουγεννιάτικα δένδρα, δασικές φυτείες), που δημιουργούνται επί ιδιωτικών γεωργικών εκτάσεων, με σκοπό την υλοτομία, τη διακίνηση και εμπορία δασικών προϊόντων.
      Ειδικά σφάλματα, που οφείλονται σε παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης πριν την κύρωση του δασικού χάρτη. Αυτή η κατηγορία καλύπτει περιπτώσεις, όπως να μην περάστηκε σωστά η πράξη χαρακτηρισμού του δασαρχείου ή το όριο του σχεδίου πόλης, τα όρια του αναδασμού κ.λπ.
      Ποιος εξετάζει την αίτηση προδήλου σφάλματος;
      Οι αιτήσεις διόρθωσης προδήλου σφάλματος εξετάζονται από τη Δ/νση Δασών και δεν πηγαίνουν στις Επιτροπές Αμτιρρήσεων.
      Εφόσον υπάρχουν συμφωνία και αποδοχή για το πρόδηλο του σφάλματος γίνεται η σχετική διόρθωση.
      Μπορεί να διορθωθεί και ο κυρωμένος δασικός χάρτης;
      Ναι. Γίνεται κατ’ εξαίρεση αναμόρφωση του δασικού χάρτη, παρά τη μερική ή ολική κύρωσή του.
      Πότε γίνεται αναμόρφωση του δασικού χάρτη;
      Η αναμόρφωση του δασικού χάρτη μετά τη μερική ή ολική κύρωσή του επιτρέπεται μόνο είτε σε εξαιρετικές περιπτώσεις που ο δασικός χάρτης έχει σφάλματα ως προς την αποτύπωση της θέσης και των ορίων των τμημάτων του, λαμβανομένων υπόψη και των κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων είτε κατόπιν αποδοχής αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά του κυρωθέντος δασικού χάρτη.
      Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται επίσης η αναμόρφωση του κυρωμένου δασικού χάρτη, εκτός από την προαναφερόμενη περίπτωση διόρθωσης προδήλου σφάλματος, με την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που υπάγονται ή παύουν να υπάγονται σε αυτόν σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία ή με δικαστικές αποφάσεις που κρίνουν επί των πράξεων αυτών ή με δικαστικές αποφάσεις επί του ιδιοκτησιακού ζητήματος των χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων των ημιορεινών, ορεινών και ανωμάλων εδαφών ή με διοικητικές πράξεις που αφορούν σε περιοχές με εγκεκριμένα σχέδια πόλης ή σε εκτάσεις που έχουν απωλέσει το δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975 και αποτυπώθηκαν εσφαλμένα κατά την κατάρτιση του δασικού χάρτη.
      Η αναμόρφωση του δασικού χάρτη κυρώνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Δασών, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Δασών και έγκρισή της από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η συγχώνευση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) και της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) σε μια ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή, αυτή της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), αποτελεί την υλοποίηση ενός ορθολογικού σχεδιασμού με στόχο την ενιαία αντιμετώπιση όλων των σχετικών με την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων ζητημάτων.
      Η νέα Αρχή καλείται να λειτουργήσει σε μία ιδιαίτερα κομβική περίοδο για την εθνική οικονομία, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις προκλήσεις ενός εξαιρετικά αβέβαιου οικονομικού περιβάλλοντος, στενά συνυφασμένου με τους διεθνείς κλυδωνισμούς της κοινωνικής συνοχής και της ασφάλειας. Ενόψει μάλιστα της ενεργοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το ζήτημα της ταχείας και ασφαλούς ανάθεσης και εκτέλεσης των δημόσιων συμβάσεων αποκτά μείζονα σημασία για την υλοποίηση των δράσεων που θα ενταχθούν στη χρηματοδότηση, ώστε να επέλθουν τα επιδιωκόμενα οφέλη στην οικονομία.
      Ωστόσο, ειδικότερα σε ό,τι αφορά το μέρος της εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών, η έλλειψη τεχνικών αναφορών που παρατηρείται στις Αποφάσεις της Αρχής, σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό των τεχνικών ειδικοτήτων από τη σύνθεση των κλιμακίων εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών, δεδομένου ότι στις συνθέσεις των Κλιμακίων δε συμμετέχουν κριτές με τεχνική κατάρτιση (π.χ. μηχανικοί), οδηγεί σε πλείστες περιπτώσεις στην ακύρωση (εν συνόλω ή εν μέρει) των Αποφάσεων της Αρχής από τα αρμόδια δικαστήρια ή/και στην αναπομπή αυτών για νέα νόμιμη κρίση επί των (τεχνικών) θεμάτων που δεν είχαν πρωτογενώς εξεταστεί, δημιουργώντας σημαντικές καθυστερήσεις στην εξέλιξη των διαγωνιστικών διαδικασιών, διακινδυνεύοντας την υλοποίηση των υπό δημοπράτηση έργων, προμηθειών και υπηρεσιών.
      Στα παρακάτω χαρακτηριστικά αποσπάσματα των Αποφάσεων του ΣτΕ καταδεικνύεται η αναγκαιότητα συμμετοχής τεχνικά καταρτισμένων κριτών στα κλιμάκια της Αρχής, προκειμένου οι Αποφάσεις της να είναι τόσο νομικά ισχυρές όσο και πλήρως και ορθά τεκμηριωμένες, ούτως ώστε – τελικώς – να περιορίζεται στο μέτρο του εφικτού η ανάγκη προσφυγής από τους θιγόμενους στα αρμόδια δικαστήρια:
      – Απόφαση 2406/2021 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 10
      «…Ειδικότερα, η κρίση της Α.Ε.Π.Π. ότι ο αναθέτων φορέας είχε θεσπίσει ειδική ρύθμιση στα Τεύχη Δημοπράτησης 3 και 4 ως προς τους απαιτούμενους τύπους σκυροδέματος, ανεξαρτήτως των απαιτήσεων ελάχιστης κατηγορίας αντοχής σκυροδέματος που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων του ΚΤΣ 2016, στηρίζεται σε εσφαλμένη ερμηνεία των επίμαχων όρων των τευχών δημοπράτησης….Υπό τα δεδομένα αυτά, η αποδοχή του σχετικού λόγου της προδικαστικής προσφυγής από την Α.Ε.Π.Π. και η κρίση ότι η συνδρομή της περιβαλλοντικής συνθήκης XC4 δεν προκύπτει άνευ ετέρου από τη φύση των κατασκευών του έργου, δεν αιτιολογείται νομίμως, εφ’ όσον η Α.Ε.Π.Π. δεν παραθέτει συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, στις οποίες είναι εκτεθειμένες οι επίμαχες εγκαταστάσεις, τα οποία να κλονίζουν τη σχετική τεχνική κρίση της αναθέτουσας αρχής….»
      – Απόφαση 2407/2021 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 15
      «Επειδή, η ανωτέρω αιτιολογία, με την οποία η Α.Ε.Π.Π. έκρινε ότι η τεχνική προσφορά της αιτούσης δεν κάλυπτε την προαναφερθείσα απαίτηση της παραγράφου 7.2 του Τεύχους Δημοπράτησης 3, δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η Αρχή προβαίνει σε μια τεχνική κρίση σχετικά με το μέγιστο αποδεκτό όριο απόκλισης από την απαιτούμενη, …, ελάχιστη ταχύτητα ροής εντός του διαχυτήρα, χωρίς να τεκμηριώνει την κρίση της αυτή με την παράθεση στοιχείων, στηριζόμενων στα διδάγματα της επιστήμης και της τεχνικής που αφορούν την εκτέλεση έργων, …. Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την αιτούσα, μη νομίμως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. ότι συνέτρεχε περίπτωση απορρίψεως της προσφοράς της αιτούσης λόγω μη τηρήσεως της επίμαχης προδιαγραφής.»
      – Απόφαση 1606/2022 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψεις 9, 11
      «Η προσβαλλόμενη απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. … έκρινε ότι συντρέχουν πέντε αυτοτελείς λόγοι αποκλεισμού της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας ένωσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η απόκλιση από τις απαιτήσεις της παραγράφου 11.1.9.2. «Θεμελιακή Γείωση Εγκαταστάσεων» της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, … Η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. κατέληξε στην κρίση αυτήν, αφού έλαβε υπόψη της την …/…/2022 έκθεση του Ειδικού Επιστήμονα της Αρχής Γ.Α., ειδικότητας Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα: … Με βάση τα παραπάνω …, η προσβαλλόμενη απόφαση με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία δέχθηκε, κατόπιν συνεκτίμησης της ως άνω έκθεσης του Ειδικού Επιστήμονα της Αρχής, ότι η προσφερόμενη από την αιτούσα ένωση θεμελιακή γείωση στις πιο πάνω μονάδες δεν πληροί τον όρο της παραγράφου 11.1.9.2 της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων. Ενόψει των ανωτέρω, η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. νομίμως έκρινε ότι η αιτούσα ένωση εταιριών πρέπει να αποκλειστεί από τον διαγωνισμό λόγω απόκλισης της τεχνικής προσφοράς της από την πιο πάνω απαίτηση της Τεχνικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, …»
      – Απόφαση 1607/2022 του Συμβουλίου της Επικρατείας:
      Σκέψη 20
      «…Με την προσβαλλόμενη απόφαση …/2022 της ΕΑΔΗΣΥ, κατόπιν συνεκτίμησης και της …/…/2022 έκθεσης του ειδικού επιστήμονος Γ.-Β. Ε., ειδικότητας Πολιτικού Μηχανικού, κρίθηκε ότι, σύμφωνα με τους όρους της Διακήρυξης και του Παραρτήματος II, η μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της παραγράφου 9.4 της ΤΣΥ αναφορικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του γεωυφάσματος προστασίας της επάνω επιφάνειας της γεωμεμβράνης συνεπάγεται την απόρριψη της μελέτης προσφοράς και κατά συνέπεια τον αποκλεισμό του διαγωνιζόμενου από τα επόμενα στάδια του διαγωνισμού….»
      Σκέψη 24
      «…Επιπλέον, η σχετική κρίση της δεύτερης προσβαλλομένης …/2022 απόφασης διαλαμβάνει αναλυτική επιχειρηματολογία, …, χωρίς να έχει ζητηθεί συνδρομή ειδικών επιστημόνων. Με βάση την επιχειρηματολογία αυτή η προσβαλλομένη απόφαση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αληθής έννοια του όρου 9.4 της ΤΣΥ ήταν ότι «επιτρέπεται η συμμετοχή με υλικό που φέρει χαρακτηριστικό επιμήκυνσης κάτω του 10%, αλλά όχι ότι … αποκλείεται υλικό που διαθέτει τις προδιαγραφές που ορίζουν οι … προσωρινές προδιαγραφές […] …». Όμως, η ερμηνεία αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη ρητή πρόβλεψη της διακήρυξης και συγκεκριμένα με τη σαφή έννοια του προπαρατεθέντος όρου της ΤΣΥ, …. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη τις προηγηθείσες σκέψεις …, η κρίση της …/2022 απόφασης δεν αιτιολογείται νομίμως και η απόφαση αυτή πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος που έκανε δεκτό ότι δεν συντρέχει λόγος απόρριψης της τεχνικής προσφοράς της ένωσης … για το προσφερόμενο γεωύφασμα της εταιρείας …, το οποίο δεν καλύπτει την τεθείσα, επί ποινή αποκλεισμού, προδιαγραφή της ΤΣΥ περί επιμήκυνσης στο μέγιστο φορτίο μικρότερης του 10%….»
      Σύμφωνα, επομένως, με τα παραπάνω παρατιθέμενα, συνάγεται ότι η κρίση μίας προδικαστικής προσφυγής – που περιέχει και τεχνικές αιτιάσεις – από κλιμάκιο αποτελούμενο από μέλη αποκλειστικά προερχόμενων από το πεδίο της νομικής επιστήμης δεν μπορεί να υποκαταστήσει την τεχνική κρίση έτερων ειδικοτήτων, ιδιαίτερα δε αυτή των μηχανικών.
      Προς την κατεύθυνση επίλυσης του ζητήματος αυτού κινήθηκε ο νομοθέτης, αναγνωρίζοντας – μεταξύ άλλων – την αναγκαιότητα της διεπιστημονικής προσέγγισης κατά την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών και προχωρώντας σε μία καινοτόμα πρόταση τροποποίησης του Άρθρου 348 του ν.4412/2016 αναφορικά με τη σύνθεση της Αρχής.
      Συγκεκριμένα, στην Αιτιολογική Έκθεση της Ανάλυσης Συνεπειών Ρύθμισης του Σχεδίου Νόμου «Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων» προτάθηκε και τελικώς υιοθετήθηκε η επιλογή των μελών της Αρχής από «…πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και υψηλής επιστημονικής κατάρτισης στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων, προκειμένου η Αρχή να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο έργο της, που έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα….».
      Η τελική μορφή της παρ. 3 του Άρθρου 348 του ν.4412/2016, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το ν.4912/2022, έχει ως εξής:
      «3. Ως μέλη της Αρχής επιλέγονται πρόσωπα εγνωσμένου κύρους και υψηλής επιστημονικής κατάρτισης. Τα πρόσωπα αυτά πρέπει να διαθέτουν αποδεδειγμένη ακαδημαϊκή ή επαγγελματική εξειδίκευση στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων και να πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 2 του π.δ. 50/2001 (Α΄ 39).»
      Ορίστηκαν, δηλαδή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στην Αιτιολογική Έκθεση, «…τα προσόντα και η διαδικασία επιλογής και διορισμού … των μελών, τα οποία δεν θα προέρχονται αποκλειστικά από το πεδίο της νομικής επιστήμης….».
      Δίνεται, δηλαδή, πλέον η δυνατότητα σε επιστήμονες προερχόμενους από πεδία διαφορετικά της νομικής επιστήμης να στελεχώσουν την Αρχή, συμβάλλοντας στην υλοποίηση του διττού θεσμικού της ρόλου, όπως αυτός καταγράφεται στο ν.4912/2022, με την πρόβλεψη συμμετοχής τους και στα κλιμάκια εξέτασης των προδικαστικών προσφυγών που υποβάλλονται ενώπιον της Αρχής.
      Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ιδιαίτερα μάλιστα στον τομέα των δημόσιων έργων που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες στήριξης της εθνικής οικονομίας, θα υπάρχει η δυνατότητα να εντοπιστούν και να αποκατασταθούν εκ των προτέρων οι όποιες ασάφειες επί των τεχνικών θεμάτων, εξαλείφοντας τα «σκοτεινά σημεία» που πολλές φορές ανακύπτουν στο στάδιο κατασκευής, καθυστερώντας ή/και διακινδυνεύοντας την υλοποίησή τους, αλλά και επιβαρύνοντας πολλαπλάσια τον προϋπολογισμό τους.
      Η προσέγγιση αυτή θα συμβάλει στην ταχύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση των ενωσιακών κονδυλίων και χρηματοδοτικών διευκολύνσεων, ιδίως, ενόψει της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Recovery and Resilience Fund (RRF) (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) για την υποστήριξη της ανάταξης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι κρίσεων.
      Εν κατακλείδι, το πολύπλευρο και διεπιστημονικό υπόβαθρο των μελών που θα επιλεγούν για τη στελέχωση της Αρχής, σύμφωνα με τις επιταγές του ν.4912/2022, θα αποτελέσει εχέγγυο του τεκμηριωμένου έργου της, με αποκλειστικό γνώμονα την ορθή εφαρμογή της κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας, την πλήρη διαφάνεια κατά την απορρόφηση των ενωσιακών κονδυλίων και, τελικά, τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
      Άρθρο του Γεωργίου – Βασιλείου Ελευθεριάδη (Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc., Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων)
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στην παρούσα ερευνητική εργασία, παρουσιάζονται τεχνικές επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης οικοδομικών υλικών, ως εναλλακτικές διατήρησης της βιωσιμότητας. Σε πολλά αρχαία κείμενα αναλύονται τεχνικές ανακύκλωσης ή ανακύκλησης, όπως η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων ή μη υλικών που δεν είχαν πλέον τις ίδιες ιδιότητες και χρήσεις με την αρχική τους. Ιδιαίτερα διαδεδομένος ήταν ο λατινικός όρος spolia, ο οποίος παραπέμπει στα «επαναχρησιμοποιούμενα μέλη αρχιτεκτονικών κατασκευών τα οποία ανακτώνται από κατεδαφισμένα κτίρια»¹.
      Επαναχρησιμοποιημένα τμήματα του κατεστραμμένου ναού της Αθηνάς στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης 
      Παράλληλα παρατηρείται η διατήρηση των λαϊκών παραδόσεων και η δημιουργία αισθητικών προτύπων, ενσωματώνοντας τη μέθοδο της επαναχρησιμοποίησης οικοδομικών υλικών ως τεχνοτροπία από προηγούμενους χρόνους. Το έργο του Δημήτρη Πικιώνη αποτελεί μια σύγχρονη εκδοχή λαϊκής παράδοσης, καθώς αναδεικνύεται η συλλογική μνήμη του παρελθόντος σε συνομιλία με το τοπίο.
      Δημήτρης Πικιώνης: περιοχή γύρω από την Ακρόπολη και τον λόφο του Φιλοπάππου
      Διαχείριση αποβλήτων κατασκευών & κατεδαφίσεων  
      Στις σύγχρονες κοινωνίες, λαμβάνοντας υπόψη τον βαθμό με τον οποίο παρεμβαίνει ο οικοδομικός κλάδος στο φυσικό περιβάλλον, η ανάπτυξη διαδικασιών επαναχρησιμοποίησης παρουσιάζεται αναγκαία. Η εξέταση της στάσης του ανθρώπινου παράγοντα απέναντι στο περιβάλλον χρήζει επαναπροσδιορισμού. Για τον λόγο αυτόν παρουσιάζονται εναλλακτικές διαχείρισης οικοδομικών απορριμμάτων, προερχόμενων από διαδικασίες κατεδάφισης, ως μια νέα μορφή αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και κατασκευής.
      1413 House / HARQUITECTES (Φέρουσα τοιχοποιία από επαναχρησιμοποιημένους λίθους, που συλλέχθηκαν από τον παλαιότερο τοίχο) (Πηγή: archdaily.com)
      Ο κύκλος ζωής του κτιρίου ολοκληρώνεται με την κατεδάφισή του, η οποία μεταβάλλει, όσο και η νέα κατασκευή, το κλίμα της γύρω περιοχής. Τα υλικά απορρίπτονται στο φυσικό περιβάλλον και, ανάλογα με τη σύστασή τους, αφομοιώνονται με διαφορετικές ταχύτητες, με αποτέλεσμα την «περιβαλλοντική υποβάθμιση». Πιο συγκεκριμένα, η βέλτιστη διαχείριση απόβλητων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ) αποτελεί προτεραιότητα για τις σύγχρονες κοινωνίες.
      The Resource Rows Lendager (Επαναχρησιμοποίηση τούβλων) (Πηγή: Studio lendager.com)
      Μέσω της ευρωπαϊκής οδηγίας¹ (Οδηγία 2008/98/εκ, 19 Νοεμβρίου 2008) σχετικά με τη διαχείριση των οικοδομικών αποβλήτων, προτείνονται κατά σειρά η πρόληψη, η επαναχρησιμοποίηση, η ανακύκλωση, η ανάκτηση και ως τελική λύση η διάθεση (υγειονομική ταφή). Είναι θεμιτό στη διαδικασία επεξεργασίας να ακολουθείται ο κατάλληλος έλεγχος απόδοσης σε εξοπλισμένες μονάδες, ώστε το παραγόμενο νέο υλικό που προέρχεται από την επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων να έχει ίδια χαρακτηριστικά με αυτά για τα οποία κατασκευάστηκε.
      Ανακύκλωση υλικών
      Προς μια ανοικοδόμηση της ανακύκλωσης
      Η ανοικοδόμηση αποτελεί μια διαδικασία κατά την οποία η πόλη ξαναχτίστηκε, με την απουσία κάθε πρόθεσης επαναχρησιμοποίησης οικοδομικών υλικών από τα νεοκλασικά που κατεδαφίστηκαν. Τίθεται ένα σημαντικό ερώτημα σχετικά με την κατάληξη των αποβλήτων που προήλθαν από τις κατεδαφίσεις, ιδιαίτερα τις δεκαετίες ’60 & ’70 που η οικοδομή είχε ανοδική πορεία. Ωστόσο, το κάποτε σύγχρονο μοντέλο κατοίκησης στην πολυκατοικία θεωρείται πλέον αποτυχημένο, ως μια ατυχής ελληνική επινόηση με συνέπειες στον αστικό ιστό. Σήμερα, τα πολυάριθμα προβλήματα στις συνθήκες κατοίκησης επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του χρήστη.
      Πολυκατοικία Πεσματζόγλου
      Πολλοί κάτοικοι αναγνωρίζουν την πολυκατοικία ως κύριο κομμάτι της ταυτότητας του αστικού τοπίου, ακόμα και αν ο κύκλος ζωής της κατασκευής την καθιστά με τα χρόνια μη βιώσιμη². Πλέον τα χαρακτηριστικά για τη νέα κατασκευή κτιρίων εστιάζουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, που επιτυγχάνεται σε μεγάλο ποσοστό από τα ανακυκλώσιμα υλικά σε συνάρτηση με νέους τρόπους δόμησης και τεχνολογιών³. Όταν ο κύκλος ζωής των υλικών ολοκληρωθεί, οι πολυκατοικίες προτείνεται να αντικατασταθούν από ανακυκλωμένα υλικά, εφόσον με την κατάλληλη επεξεργασία κριθούν βιώσιμα. Η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης οικοδομικών υλικών των πολυκατοικιών, όπως του σκυροδέματος, των κεραμικών υλικών, του ξύλου και των μετάλλων, όταν πλέον αντικατασταθούν, αποτελεί μια διαδικασία αξιοποίησης με ιδιαίτερα περιβαλλοντικά οφέλη.
       
       
       
      Κλείνοντας, η αντικατάσταση της παλιάς τυπολογίας της πολυκατοικίας αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο έρευνας των σύγχρονων κοινωνιών, η οποία είναι θεμιτό να εφαρμοστεί κυκλικά με κατάλληλη μέριμνα των οικοδομικών απορριμμάτων, μέσω διαδικασιών επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης. Η πρόληψη μέσω του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού (σχεδιάζοντας για τα απόβλητα) αλλά και η επιλεκτική κατεδάφιση με επιτόπου διαχωρισμό των υλικών, επηρεάζουν σημαντικά το αποτέλεσμα της ανακύκλωσης. 
      Οικοδομικά Υλικά Προς Αντικατάσταση
      Εφαρμογή Ανακυκλωμένων Υλικών
      Δείτε ολόκληρη την εργασία ΕΔΩ.
       
      ¹ Beat Brenk, Spolia from Constantine to Charlemagne: Aesthetics versus Ideology, Dumbarton Oaks, 1987, σελίδα 103
      ² Η Ανώνυμη Παράδοση Της Πολυκατοικίας Ή Η Ωσμωση Της Ιδιωτικής Και Της Δημόσιας Σφαίρας Στο Σύγχρονο Αστικό Περιβάλλον-Richard Woditsch
      ³ Αιτιολογική Έκθεση στο σχέδιο νόμου ‘Νέος Οικοδομικός Κανονισμός’ 08-03-2012
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Αναδασμός είναι η γενική αναδιανομή μιας γεωργικής εκτάσεως έτσι που κάθε ιδιοκτήτης γης να συγκεντρώνει την ιδιοκτησία του σε ενιαία έκταση αντί των πολλών αγροτεμαχίων, που είχε πριν.
      Ο πολυτεμαχισμός της αγροτικής ιδιοκτησίας προκαλεί διάσπαση της αγροτικής διαχειρίσεως, απώλεια χρόνου κατά την εκμετάλλευση της αγροτικής γης και σημαντική αύξηση εξόδων και αποτρέπει την ανάπτυξη συγχρόνων καλλιεργειών, την επίτευξη οικονομιών κλίμακος και τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.Κάθε γεωργός γνωρίζει (α) ότι σπαταλά ικανό χρόνο και ενέργεια γιατί αναγκάζεται να διανύει αποστάσεις για να εκτελέσει μία γεωργική εργασία σε πολλά αγροτεμάχια,(β) ότι είναι αντικειμενικώς αδύνατος ο εκσυγχρονισμός της αγροτικής οικονομίας όσο ο ίδιος διατηρεί πλειάδα μικροκτημάτων, που απέχουν μεταξύ τους, (γ) ότι είναι δυσαναλόγως υψηλό το κόστος καλλιεργείας των μικρών και πολλών αγροτεμαχίων, (δ) ότι η κατασκευή αρδευτικών και άλλων εγγειωβελτιωτικών έργων και η μεταφορά νερού είναι απολύτως αντιοικονομική στα πολλά αγροτεμάχια, (ε) ότι κανένας αγρότης δεν μπορεί να οραματισθή ένα καλλίτερο μέλλον, όταν η καθημερινότητά του στηρίζεται σε πολυτεμαχισμένη αγροτική γη.
      Σκοπός του παρόντος σημειώματος δεν είναι να διερευνήσει τα αίτια, που οδήγησαν στον πολυκερματισμό της ελληνικής αγροτικής γης, αλλά νααναδείξει τα πλεονεκτήματα του αναδασμού της γεωργικής γης σε ολόκληρη την χώρα μέσα από ένα εθνικό πρόγραμμα αναδασμού, το οποίο θα αποτελέσει τον πυλώνα της αναπτύξεως της ελληνικής αγροτικής οικονομίας και της απασχολήσεως χιλιάδων επιστημόνων, τεχνικών και επιχειρήσεων κατάτα επόμενα χρόνια και το βασικό εργαλείο εκσυγχρονισμού της ελληνικής γεωργίας.
      Τα πλεονεκτήματα ενός εθνικού προγράμματος αναδασμού είναι:
      (α) Η δημιουργία οικονομικώς εκμεταλλεύσιμων γεωργικών μονάδων με την συγκέντρωση της πολυτεμαχισμένης και διασκορπισμένης ιδιοκτησίας. (β) Η αποκατάσταση της ελαττωματικής δομής του συστήματος διακατοχής της γης, όπως είναι η εξάλειψη της συνιδιοκτησίας, των δικαιωμάτων εμφυτεύσεως, ή απουσία τίτλων, κλπ. (γ) Η μεγέθυνση μικρών ιδιοκτησιών με την αγορά ή την προσάρτηση ομόρων ιδιοκτησιών. (δ) Η καλλίτερη οργάνωση και διαχείριση των λειτουργικών εκμεταλλεύσεων. (ε) Η κατασκευή έργων εγγείων βελτιώσεων (αποστραγγιστικών αυλάκων, αποχετευτικών έργων, αρδευτικών έργων, φραγμάτων, και άλλων έργων υποδομής). (στ) Η αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων και των σχολαζουσών γαιών. (ζ) Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και η εφαρμογή νέων καλλιεργητικών μεθόδων και προγραμμάτων. (η) Η αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητος στον γεωργικό τομέα. (θ) Η μείωση του κόστους παραγωγής και η αύξηση του αγροτικού εισοδήματος. (ι) Ο εκσυγχρονισμός των αγροτικών καλλιεργειών και του αγροτικού εξοπλισμού. (ια) Η πρόσδοση υπεραξιών στην γεωργική περιουσία. (ιβ) Η αύξηση της απασχολήσεως σε πλειάδα τομέων με την δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας κατά το στάδιο του σχεδιασμού, κατά το στάδιο της υλοποιήσεως και της εφαρμογής και κατά το στάδιο κατασκευής των εγγειοβελτιωτικών έργων. Η Κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να εκπονήσει ένα εθνικό σχέδιο αναδασμού της γεωργικής γηςεκσυγχρονίζοντας ταυτοχρόνως το θεσμικό πλαίσιο, επιταχύνοντας τις σχετικές διαδικασίες και εξασφαλίζοντας τους αναγκαίους πόρους από ευρωπαϊκά προγράμματα.
      Ένα τέτοιο εθνικό πρόγραμμα μπορεί να γίνει ο μοχλός αναπτύξεως της ελληνικής οικονομίας, το εργαλείο ουσιαστικής ενδυναμώσεως της αγροτικής παραγωγής και του πρωτογενούς τομέως γενικώτερα, το βασικό μέσο για την ενασχόληση με την γεωργία νέων ανθρώπων, το όραμα των επομένων δεκαετιών. Αυτή η χρονική συγκυρία είναι η πλέον πρόσφορη για την εκπόνηση και την υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου αναδασμού της γεωργικής γης.
      Ο Νομικός Σύμβουλος της ΠΕΣΕΔΕ, Σωτήριος Ν. Μπρέγιαννος αναλύει στο Εργοληπτικόν Βήμα τα πλεονεκτήματα του αναδασμού της γεωργικής γης σε ολόκληρη την χώρα μέσα από ένα εθνικό πρόγραμμα.
      ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ
      Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_130 της ΠΕΣΕΔΕ
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τρεις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης το 2030 σκοπεύουν να παράγουν εξ ολοκλήρου ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (Πορτογαλία, Δανία και Αυστρία, από κοντά και η Ολλανδία). Η Ελλάδα βρίσκεται στην 8η θέση (ήδη από το 2014 ήταν στην 7η θέση), με στόχο το 2030 η παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να αγγίζει το 80%, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στο 63%. Στις τελευταίες θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης (κάτω του 40%) βρίσκονται η Γαλλία, η Πολωνία, η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία.


      Η Κίνα, ο μεγαλύτερος ρυπαντής
      Η Κίνα θα αποτελεί έως το 2050 τον μεγαλύτερο ρυπαντή. ΗΠΑ και Ε.Ε. μειώνουν διαχρονικά τις εκπομπές τους, ενώ η Ινδία διαχρονικά τις αυξάνει πλησιάζοντας το ενδιάμεσο των μελλοντικών εκπομπών Ε.Ε. και ΗΠΑ. Το 2030 η Κίνα (11.840 Mt) θα εκπέμπει το 33% των παγκόσμιων ρύπων, σχεδόν υπερτριπλάσιο από τις ΗΠΑ (3.583 Mt), και πενταπλάσιο από την Ε.Ε. (2020 Mt). To 2050 η Ινδία θα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ρυπαντής (3.325 Mt) μετά την Κίνα (7.970 Mt) και σημαντικά υψηλότερα από τις ΗΠΑ (2.180Mt) και ασφαλώς την Ε.Ε. (1.229 Mt).


      Επείγει παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα
      Με αφορμή την παγκόσμια διάσκεψη για το κλίμα (COP27 – Αίγυπτος), μια οπτικοποιημένη απεικόνιση του δύσκολου καθήκοντος της ανθρωπότητας για μηδενισμό έως το 2050 των αέριων εκπομπών από ορυκτά καύσιμα. Το 2020 κορυφώνεται η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων στα 485 Exajoule. Σύμφωνα με το σενάριο μηδενικών εκπομπών (NZE – 2050) για αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω των 2° C, πρέπει να φτάσουμε στα 100 Exajoule, όταν οι σημερινές πολιτικές των κρατών οδηγούν σε υπερδιπλασιασμό (250 Exajoule). 


      Η κλιματική αλλαγή στις εκλογές ΗΠΑ
      Ο πλήρης διχασμός της αμερικανικής κοινωνίας ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου. Αμεση προτεραιότητα για τους Δημοκρατικούς η κλιματική αλλαγή και τελευταία για τους Ρεπουμπλικανούς. Ανθρώπινα δικαιώματα, αμβλώσεις, σύστημα υγείας και εκπαίδευση επίσης βρίσκονται στις προτεραιότητες των Δημοκρατικών. Αντίθετα, στις προτεραιότητες των Ρεπουμπλικανών ξεχωρίζουν το μεταναστευτικό, η φορολογία, η ακρίβεια και η εθνική ασφάλεια. Συμπίπτουν μόνο στις ατομικές ελευθερίες και στην οικονομία. 


      Το πετρέλαιο κυριαρχεί στην Ελλάδα
      Οι χώρες της Ευρώπης στην πλειονότητά τους καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακα), με εξαίρεση τη Γαλλία (πυρηνικά), τη Δανία (ΑΠΕ), και τις Νορβηγία, Σουηδία, Ισλανδία (υδροηλεκτρική ενέργεια). Η Ελλάδα έχει βασική πηγή ενέργειας το πετρέλαιο.

      Μικρότερη αύξηση στον ηλεκτρισμό
      Τον χειμώνα, τα νοικοκυριά των ΗΠΑ που θερμαίνονται με πετρέλαιο θα αντιμετωπίσουν, σε σχέση με πέρυσι, έκρηξη τιμών (από 1.200 δολ. σε 2.354 δολ.), ενώ και στο φυσικό αέριο θα αυξηθεί σημαντικά (από 550 δολ. σε 931 δολ.). Ο ηλεκτρισμός θα αυξηθεί λιγότερο· από 1.200 δολ. σε 1.359 δολ. 

      Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
      Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ι. Βούλγαρη, Α. Μανώλη, Γ. Ταρνάρη
    19. Αρθρογραφία

      GTnews

      Με μεγάλη επιτυχία και ευρεία συμμετοχή ολοκληρώθηκε το 1o Πρόγραμμα Εύρεσης και Ανάδειξης Τεχνολογικών Λύσεων για τα Δασικά Οικοσυστήματα, Smart Forest Innovation Challenge από τη Γενική Γραμματεία Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Σκοπός του διαγωνισμού ήταν η ανάδειξη τεχνολογικών προκλήσεων σε τομείς όπως η πρόληψη και η προστασία, η αποκατάσταση και η ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων για τη διαχείριση των δασών και η καταγραφή λύσεων που μπορούν να αξιοποιηθούν επιχειρηματικά στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για την διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων.
      Συνολικά κατατέθηκαν 149 προτάσεις από start up εταιρίες, ερευνητές, επιστήμονες και φοιτητές και στην τελική φάση του διαγωνισμού προκρίθηκαν 18 ομάδες, οι οποίες παρουσίασαν τις καινοτόμες ιδέες τους.
      Οι διαγωνιζόμενοι κλήθηκαν να προτείνουν λύσεις αξιοποιώντας την τεχνογνωσία τους στις παρακάτω θεματικές ενότητες:
      Πρόληψη & Προστασία Δασών Αποκατάσταση Δασών Ψηφιοποίηση Δασών Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέδειξε την αξία του διαγωνισμού για την Γενική Γραμματεία Δασών, τονίζοντας ότι «Κεντρικό όραμα της Γενικής Γραμματείας Δασών είναι το ‘έξυπνο’ αειφόρο δάσος, στο οποίο, μέσω καινοτόμων τεχνολογιών, τα στελέχη των δασικών υπηρεσιών θα μπορούν να παρακολουθούν το δάσος και να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα δασικά οικοσυστήματα, με έμφαση στην πρόληψη και στην άμεση αποκατάσταση, έπειτα από φυσικές καταστροφές».
      Οι νικητές του διαγωνισμού Smart Forest Innovation Challenge είναι οι εξής:
      1ο Βραβείο – Σύστημα Έγκαιρης Ανίχνευσης Φωτιάς και Αυτόματης Προειδοποίησης – ΑΝΑΝΙΑS – AA ALARM EEE
      Σύστημα έγκαιρης πυρανίχνευσης-πυροπροστασίας, το οποίο περιλαμβάνει ένα πλήρες αυτόνομο σύστημα θερμoγραφικών και οπτικών καμερών με ραδιομετρία (TR), με στόχο την έγκαιρη ανίχνευσης φωτιάς και την άμεση ειδοποίηση αρμόδιων φορέων όπως η Πολιτική Προστασία, η Πυροσβεστική, κλπ., αλλά και την αυτόματη ενεργοποίηση του αρδευτικού συστήματος, εφόσον υφίσταται στο χώρο.
      2ο Βραβείο – AILApaths – CAIUS EE
      Πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο κάνοντας χρήση ψηφιακών χαρτών, δορυφορικών εικόνων στο ορατό και υπέρυθρο φάσμα, γεωμορφολογικών δεδομένων, βίντεο από drones αλλά και δεδομένων χρηστών, ανιχνεύει και αξιολογεί αυτόματα τα μονοπάτια προσφέροντας έναν χάρτη με την ακριβή τοποθεσία τους.
      3ο Βραβείο – Ακουστική ανίχνευση ανθρωπογενών πιέσεων σε πραγματικό χρόνο εντός καμένων δασών – ΕΛΓΟ Δήμητρα
      Σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης με τη χρήση δικτύου ακουστικών αισθητήρων για την σε πραγματικό χρόνο ανίχνευση περιστατικών λαθροθηρίας, λαθροϋλοτομίας και παράνομης βόσκησης εντός καμένων περιοχών και άκαυτων νησίδων.
      Τιμητικές διακρίσεις απονεμήθηκαν στις ομάδες:
      Πρόληψη και Προστασία Δασών – κ. Χριστόφορος Καρανίκας, Δασολόγος Δασαρχείου Αγιάς Αποκατάσταση Δασών – DNA Sequence Ψηφιοποίηση Δασών – Δρυάδες Καλύτερη Φοιτητική Ιδέα – HIVE Καινοτόμα Ιδέα – Gerobo International Καλύτερη Ερευνητική Ιδέα – CSI Δασών Εκτός από τα χρηματικά έπαθλα, στους διακριθέντες θα δοθεί η δυνατότητα να παρουσιάσουν τις λύσεις τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και παράλληλα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα τους υποστηρίξει, ώστε να ενσωματώσουν τις προτεινόμενες καινοτομίες στην εφαρμογή της δασικής πολιτικής του Υπουργείου.
      Χορηγοί των βραβείων προς τους συμμετέχοντες: ΕΥΔΑΠ Α.Ε. , COSMOTE , ΕΥΑΘ Α.Ε.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Προχωρά η κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, με τα προβλήματα, όμως, να παραμένουν. Πάνω από 330.000 αντιρρήσεις δεν έχουν εξετασθεί, ενώ χιλιάδες είναι και οι εκπρόθεσμες ενστάσεις που «βαπτίζονται» πρόδηλα σφάλματα, για να μπορέσει νόμιμα η διοίκηση να τα εξετάσει και να δώσει λύση στα πολλά προβλήματα που ανέκυψαν.
      Το μεγαλύτερο, όμως, αγκάθι που δεν έχει μπορέσει μέχρι σήμερα να επιλύσει η κυβέρνηση, είναι οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις.
      Ποιο είναι το πρόβλημα;
      Εκτάσεις που στην αεροφωτογραφία του έτους 1945 φαίνονται δασικές χρησιμοποιούνται σήμερα για αγροτική χρήση, χωρίς να έχουν εκδοθεί νόμιμες διοικητικές πράξεις και επομένως θεωρούνται δημόσιες.
      Σε μεγάλο βαθμό αυτές οι εκτάσεις άλλαξαν χρήση από τους αγρότες, ιδίως στις δεκαετίες του ‘50 και ’60 οι οποίοι «διεύρυναν» τα κτήματά τους σε βάρος όμορων δασικών εκτάσεων.
      Στο μεγαλύτερο μέρος τους οι εκτάσεις αυτές είναι επιδοτούμενες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων) με αποτέλεσμα πάνω από 2 εκατ. σήμερα εκχερσωμένες εκτάσεις να καλλιεργούνται, λαμβάνοντας παράλληλα επιδοτήσεις που συμβάλλουν στην αγροτική οικονομία.
      Βάσει στοιχείων του ΟΠΕΚΕΠΕ οι περισσότερες παράνοµα επιδοτούµενες εκτάσεις µε βάση τους αναρτηµένους δασικούς χάρτες βρίσκονται στο νοµό Λάρισας και είναι 554.952 στρέµµατα. Ακολουθεί ο νοµός Ηλείας µε 302.556 στρέµµατα, η Αχαΐα µε 198.227 στρέµµατα, η Λακωνία µε 169.585 στρέµµατα, η Μαγνησία µε 149.695 στρέµµατα, η Μεσσηνία µε 139.683 στρέµµατα, η Χαλκιδική µε 131.580 στρέµµατα και η Κοζάνη µε 109.078 στρέµµατα.
      Γιατί δεν δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς τους από τους αγρότες;
      Πράγματι το 2017 το κράτος έδωσε τη δυνατότητα εξαγοράς των εκχερσωμένων εκτάσεων από αγρότες που τις χρησιμοποιούν. Οι αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 2020, αφορούσαν τις περιοχές που είχε γίνει ανάρτηση των δασικών χαρτών στο 50% περίπου της χώρας.Περίπου στις 80.000 αιτήσεις κατατέθηκαν για 400.000 στρέμματα.
      Ωστόσο με την απόφαση 710/2020 το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακύρωσε τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει η διαδικασία της εξαγοράς. Μάλιστα, το πρόβλημα γιγαντώθηκε στη συνέχεια με την ανάρτηση και των υπολοίπων δασικών χαρτών (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Ιόνια κλπ περιοχών) και εκτιμάται ότι το σύνολο των εκχερσωμένων εκτάσεων ξεπερνά το 2.000.000 στρέμματα!
      Τι ρυθμίσεις θα γίνουν για τις εκχερσωμένες εκτάσεις;
      Μέχρι τέλος Νοεμβρίου αναμένεται ότι θα έχει εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή η ρύθμιση για τις εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις.
      Η νέα αυτή νομοθετική πρωτοβουλία, δε πρόκειται να αλλάξει το χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων αλλά θα ευνοεί τους αγρότες που θα συνεχίσουν να καλλιεργούν εκείνες τις εκτάσεις, για τις οποίες ελάμβαναν κοινοτικές ενισχύσεις. Έτσι, στον Δασικό Χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (εκχερσωμένη δασική έκταση), ωστόσο οι αγρότες που τις χρησιμοποιούν θα μπορούν να τις «τακτοποιήσουν» για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
      Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει στα χέρια της και μια μελέτη για τις οικονομικές συνέπειες που μπορεί να έχει η αποβολή αγροτών από τις εκτάσεις που είχαν καταπατήσει στο παρελθόν για να τις καλλιεργήσουν, η οποία βασίστηκε στα δεδομένα του ΟΠΕΚΕΠΕ (του κρατικού οργανισμού πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων). Στη μελέτη αυτή, περιγράφονται αναλυτικά η συνεισφορά των εκχερσωμένων εκτάσεων στο τοπικό ΑΕΠ ανά περιφέρεια, οι θέσεις εργασίας που δημιουργούν, αλλά και το σύνολο των επιδοτήσεων που έχουν διατεθεί τα τελευταία 30 χρόνια και εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη «εργαλείο» του ΥΠΕΝ, το οποίο μπορεί να θεμελιώσει υπέρτατο δημόσιο συμφέρον για την ανάγκη «τακτοποίησης» των εκχερσωμένων.
      Σε κάθε περίπτωση όμως, η λύση που δρομολογείται είναι να δοθεί το δικαίωμα χρήσης στους αγρότες.
      Θα μπορούν να μεταβιβαστούν αυτές οι εκτάσεις;
      Οχι, για να γίνει συμβόλαιο μεταβίβασης (πώληση, γονική παροχή κλπ) σε εκτάσεις που φαίνονται στον δασικό χάρτη με χαρακτήρα ΔΑ, απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης από την οποία να προκύπτει ότι το Δημόσιο δεν έχει δικαίωμα κυριότητος επί αυτής.
      Επομένως μόνο οι κατ’ επάγγελμα αγρότες θα μπορούν να τις χρησιμοποιούν για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και χωρίς το δικαίωμα της μεταβίβασης.
      Μπορεί ένας ιδιώτης να διεκδικήσει την κυριότητα έκτασης;
      Σε περίπτωση που αγρότης θελήσει να διεκδικήσει την ιδιοκτησία της έκτασης που καλλιεργεί, υπάρχουν διάφοροι δρόμοι να μπορεί να ακολουθήσει, όπως μέσω της κτηματογράφησης ή με άσκηση προσφυγής ενώπιον των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών ή των δικαστηρίων.
      Το κτηματολόγιο θα αναγνωρίσει το δικαίωμα κυριότητας των ιδιωτών όταν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας;
      Θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 (ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960) με δασική μορφή που εκχερσώθηκαν μεταγενέστερα. Το κτηματολόγιο θα προκρίνει ως ιδιοκτήτη το Ελληνικό Δημόσιο. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να υποβληθεί ένσταση με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται το ακίνητο.
      Τι ισχύει για επιδοτήσεις των αγροτών;
      Μέχρι στιγμής οι επιδοτήσεις συνεχίζονται κανονικά, ανεξάρτητα του πως εμφανίζεται η έκταση στην ανάρτηση του δασικού χάρτη.
      Πότε επιτρέπεται η γεωργική εκμετάλλευση δασικών εκτάσεων;
      Εκχέρσωση δασών προς απόδοση σε αγροτική οποιασδήποτε φύσης καλλιέργεια απαγορεύεται. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η εκχέρσωση δασικών εκτάσεων από γεωργικούς συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών ή φυσικά πρόσωπα ή η χρήση από αυτούς ασκεπούς έκτασης ή διάκενου εντός δάσους ή δασικής έκτασης, εμβαδού έως 30 στρέμματα όταν πρόκειται για φυσικά πρόσωπα, για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια ή για φύτευση σε ανάμειξη αγρίων και οπωροφόρων ή καρποφόρων δένδρων ή για φύτευση δασικών ειδών για την απόδοση προϊόντων, ιδίως, κάστανων, καρυδιών και τρούφας, ή για δημιουργία αμπελώνων ή φυτειών αρωματικών φυτών. Επιτρέπεται, επίσης, η δια εμβολιασμού εξημέρωση άγριων οπωροφόρων ή καρποφόρων δένδρων.
      Επίσης εντός των ως άνω εκτάσεων επιτρέπονται κατασκευές που εξυπηρετούν τη γεωργική εκμετάλλευση, όπως δεξαμενές νερού, γεωτρήσεις, μετρητές Δ.Ε.Η., υπόστεγα κατ’ εφαρμογή της σχετικής περί των κατασκευών αυτών νομοθεσίας.
      Η έγκριση για τη γεωργική εκμετάλλευση χορηγείται, κατόπιν σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης.
      Οι δημόσιες εκτάσεις, ως και οι κοινόχρηστες και διαθέσιμες εποικιστικές δασικές εκτάσεις μπορούν να διατεθούν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα για δενδροκομική ή γεωργική καλλιέργεια και εκμετάλλευση κατόπιν της σχετικής μελέτης και κάτω από ειδικές προϋποθέσεις.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, Τοπογράφου – Πολεοδόμου Μηχανικού
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε προσυμβατικό στάδιο και συνήθως σε διακηρύξεις έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή, κατά την αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ανακύπτει το ζήτημα ορθού ή επαρκούς υπολογισμού της μεταφορικής δαπάνης. Αυτή αφορά κυρίως στη μεταφορά αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών, στο πλαίσιο υπολογισμού του άμεσου κόστους του έργου.
      Κατά την εκτέλεση δημοσίων έργων οδοποιίας, αντίστοιχα, είναι σύνηθες το αίτημα για πρόσθετες δαπάνες μεταφοράς αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών και αφορά ουσιαστικά σε πρόσθετη αποζημίωση προς τον ανάδοχο και όχι σε συμπληρωματικές εργασίες απαραίτητες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης που προέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του έργου.
      Επιπλέον, οι μέχρι πρότινος ιδιαίτερα μεγάλες προσφερόμενες εκπτώσεις σε έργα οδοποιίας και η σύγχρονη ενεργειακή κρίση ανέδειξαν τη συμβολή της μεταφορικής δαπάνης στο άμεσο κόστος εκτέλεσης των έργων αυτών.
      Διακρίνεται, επομένως, η σημασία της ακρίβειας στον υπολογισμό της μεταφορικής δαπάνης σε έργα οδοποιίας.
      Στο Ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» παρ.5α, ορίζεται οτι «Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης.»
      To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων οδοποιίας, αναφορικά με το μεταφορικό έργο, περιλαμβάνει:
      – τον Κανονισμό Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ 466/2017, ΦΕΚ 1746/Β/2017),
      – την Εγκύκλιο Ε7/2013 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/5/8/12-02-2013 και ΑΔΑ: ΒΕΥΣ1-ΞΘΕ) και
      – την Εγκύκλιο Ε18/2014 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/6/7/24-09-2014 και ΑΔΑ: Ω8ΘΛ1-ΤΘΥ).
      Εκεί, εν συντομία, προβλέπεται ότι το κόστος μεταφοράς αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών προϋπολογίζεται πριν την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ενσωματωθεί στην ενιαία τιμή του τιμολογίου ανεξαρτήτως της απόστασης μεταφοράς που εν τέλει ο ανάδοχος θα κληθεί να καλύψει, πλην των περιπτώσεων που στα οικεία άρθρα αναφέρεται ρητά ότι η μεταφορά πληρώνεται ιδιαίτερα (άρθρα που επισημαίνονται με αστερίσκο [*]). Επισημαίνεται ότι, τα ενιαία τιμολόγια δεν είναι δυνατόν να προβλέψουν και να κοστολογήσουν ειδικές συνθήκες μεταφοράς υλικών, όπως θαλάσσιες μεταφορές και μεταφορές σε δύσβατα σημεία. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι ειδικές αυτές συνθήκες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποζημιώνονται ιδιαίτερα, με την σύνταξη επί πλέον άρθρου πρόσθετης αποζημίωσης οφειλόμενης στις κατά τόπους ειδικές συνθήκες και προσθήκη αυτού στα τιμολόγια Δημοπράτησης.
      Το όλο ζήτημα τελικά ανάγεται στην πληρότητα και ορθότητα των συμβατικών τευχών (Τεχνική Περιγραφή, Τιμολόγιο μελέτης, Προϋπολογισμός μελέτης, Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) το οποίο είναι ουσιώδες για την επιτυχή υλοποίηση ενός έργου. Από εκεί και πέρα, μεταβολή του κόστους μεταφοράς ανάγεται και στον επιχειρηματικό κίνδυνο του αναδόχου, ο οποίος προχωρά στην υποβολή οικονομικής προσφοράς με βάση τις συνθήκες του κάθε έργου. Εξάλλου, η επιλογή των προς προμήθεια υλικών που ενσωματώνονται στο έργο, συμπεριλαμβανομένων και των λατομικών προϊόντων, υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, εναπόκειται στις επιχειρηματικές επιλογές που ο ίδιος αναλαμβάνει, εκτός ειδικών περιπτώσεων που προσδιορίζονται ρητά στα συμβατικά τεύχη, πχ παροχή από την αναθέτουσα αρχή.
      Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα Χαμηλή Προσφορές και Μεταφορικό Κόστος
      Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.