Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Επικαιρότητα

    Επικαιρότητα

    4889 ειδήσεις in this category

    1. Επικαιρότητα

      GTnews

      Σειρά νομικών μέτρων κατά κρατών-μελών και της Ελλάδας για αποτυχία μεταφοράς των ευρωπαϊκών οδηγιών στην εθνική νομοθεσία τους στους τομείς της ενέργειας και της οικονομικής σταθερότητας λαμβάνει η Κομισιόν.
      Συγκεκριμένα, αποστέλλει προειδοποιητικές επιστολές στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με προθεσμία δύο μηνών και ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας, της ευθυγράμμισης δηλαδή, της εθνικής νομοθεσίας με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  
      Για τους νέους κανόνες σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας
      Σε 26 κράτη-μέλη –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– η Κομισιόν ανοίγει διαδικασία επί παραβάσει, καθώς δεν ενσωματώθηκαν πλήρως στο εθνικό τους δίκαιο οι διατάξεις της τροποποιητικής οδηγίας Ε.Ε/2024/1711 σχετικά με τους νέους κανόνες σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που εγκρίθηκαν πέρυσι.
      Τα κράτη-μέλη έπρεπε να κοινοποιήσουν τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 17 Ιανουαρίου 2025, εκτός από τις διατάξεις σχετικά με την ελεύθερη επιλογή προμηθευτή και την κατανομή της ενέργειας, για τις οποίες έχουν προθεσμία έως τις 17 Ιουλίου 2026.
      Οι νέοι κανόνες, που σχεδιάστηκαν μετά την αύξηση των τιμών της ενέργειας και συμφωνήθηκαν από τα κράτη-μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέρυσι, έχουν στόχο να καταστήσουν τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές πιο σταθερές και λιγότερο εξαρτημένες από την τιμή των ορυκτών καυσίμων.
      Η εφαρμογή της νομοθεσίας είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι Ευρωπαίοι καταναλωτές (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) αντιμετωπίζουν ενεργειακό κόστος, που αντικατοπτρίζει περισσότερο το φθηνότερο κόστος παραγωγής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την προβλεψιμότητα των τιμών ενέργειας, αναφέρει η Κομισιόν.
      Η οδηγία για την μεταρρύθμιση του σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας επιτρέπει –κατά την Κομισιόν– καλύτερη προστασία των καταναλωτών, τόσο από την άποψη της ευρύτερης επιλογής σχετικά με την υπογραφή των συμβάσεων όσο και σε περίπτωση αποσύνδεσης. 
      Μόνο η Δανία κατάφερε να ενσωματώσει στα προκαθορισμένα χρονικά περιθώρια την εν λόγω οδηγία στην εθνική της νομοθεσία.
      Τα υπόλοιπα 26 κράτη-μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να προχωρήσουν στις ενδεδειγμένες διαδικασίες ενημερώνοντας σχετικά την Κομισιόν. Εάν αποτύχουν, η Κομισιόν ενδεχομένως να αποφασίσει την έκδοση δικαιολογημένης γνώμης.
      Κατάργηση κινήτρων για λέβητες που κινούνται με ορυκτά καύσιμα
      Διαδικασία επί παραβάσει εκκινεί η Κομισιόν σε εννέα συνολικά κράτη-μέλη –ανάμεσά τους και η Ελλάδα– και για την αποτυχία ενσωμάτωσης στην εθνική τους νομοθεσία του άρθρου 17 παράγραφος 15 της αναθεωρημένης οδηγίας (ΕΕ) 2024/1275 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (EPBD).
      Η αναθεωρημένη οδηγία τέθηκε σε ισχύ στις 28 Μαΐου 2024, με προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο έως τις 29 Μαΐου 2026, ενώ η σταδιακή κατάργηση των οικονομικών κινήτρων για λέβητες που κινούνται με ορυκτά καύσιμα, όπως ορίζεται στο άρθρο 17 παράγραφος 15, έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο την 1η Ιανουαρίου 2025.
      Η EPBD καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η Ε.Ε. μπορεί να επιτύχει ένα πλήρως απαλλαγμένο από ανθρακούχες εκπομπές κτιριακό απόθεμα έως το 2050 και, ως εκ τούτου, να μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας για τους Ευρωπαίους πολίτες ενισχύοντας διαρθρωτικά την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
      Στο πλαίσιο αυτό, από την 1η Ιανουαρίου 2025 το αργότερο, τα κράτη-μέλη δεν πρέπει να παρέχουν οικονομικά κίνητρα για εγκατάσταση νέων αυτόνομων λεβήτων, που κινούνται με ορυκτά καύσιμα.
      Μέχρι σήμερα, εννέα κράτη-μέλη δεν έχουν δηλώσει την πλήρη μεταφορά του άρθρου 17 παράγραφος 15 εντός της νόμιμης προθεσμίας.
      Ως εκ τούτου, η Επιτροπή τους αποστέλλει προειδοποιητικές επιστολές με προθεσμία για σχετική απάντηση εντός δύο μηνών και ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο.
      Ελλείψει ικανοποιητικής απάντησης, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη.
      Για την ψηφιακή λειτουργική ανθεκτικότητα χρηματοπιστωτικών οντοτήτων
      Μια ακόμα διαδικασία επί παραβάσει κινεί η Κομισιόν σε δεκατρία κράτη-μέλη και στην Ελλάδα για αποτυχία μεταφοράς της οδηγίας DORA 2022/2556 που έχει στόχο τη θέσπιση σαφών και συνεκτικών κανόνων ψηφιακής λειτουργικής ανθεκτικότητας για τις τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και επιχειρήσεις επενδύσεων, διασφαλίζοντας έτσι την ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς.
      Η πλήρης εφαρμογή της νομοθεσίας είναι καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της ψηφιακής επιχειρησιακής ανθεκτικότητας των χρηματοπιστωτικών οντοτήτων σε ολόκληρη την Ε.Ε., μέσω της αντιμετώπισης των κινδύνων που συνδέονται με την αυξανόμενη ψηφιοποίηση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
      Ως εκ τούτου, η Κομισιόν αποστέλλει προειδοποιητικές επιστολές στα 13 ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη, τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους δύο μήνες για να απαντήσουν και να ολοκληρώσουν τη μεταφορά τους στο εθνικό τους δίκαιο και να κοινοποιήσουν τα μέτρα τους. Ελλείψει ικανοποιητικής απάντησης, η Κομισιόν μπορεί να αποφασίσει να εκδώσει αιτιολογημένη γνώμη.
    2. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τον δρόμο για τον αποχαρακτηρισμό και την αλλαγή χρήσης μεγάλου μέρους των 6,9 εκατ. στρεμμάτων γης που ήταν κάποτε αγροτικές και στην πορεία δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης ανοίγει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Σε πρώτο επίπεδο το Δημόσιο «αποσύρεται» από τη διεκδίκηση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων αυτών επιτρέποντας την κατοχύρωσή τους με χρησικτησία, ενώ σε δεύτερο δίνει το δικαίωμα στον ιδιώτη να τις αποψιλώσει και να τις χρησιμοποιήσει είτε για καλλιέργεια είτε για μια σειρά χρήσεων, που περιλαμβάνουν τουριστικές υποδομές, βιομηχανικές εγκαταστάσεις για διαφόρων ειδών έργα – αλλά όχι τη δόμηση κατοικιών.
      Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή.
      Όπως προβλέπει:
      Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαίωμα κυριότητας σε δασωμένους αγρούς εφόσον δεν διαθέτει τίτλο ιδιοκτησίας. Μέχρι σήμερα το Δημόσιο δεν διεκδικούσε την κυριότητα των εκτάσεων αυτών μόνο εφόσον ιδιώτης προσκόμιζε τίτλο παλαιότερο του 1946. Η ρύθμιση αυτή αφορά ουσιαστικά όλες τις περιοχές όπου ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου (εκεί δηλαδή που η δασική έκταση θεωρείται δημόσια, εκτός αν ένας ιδιώτης μπορεί να αποδείξει το αντίθετο). Από τις εκτάσεις αυτές, κομμάτι έως 30 στρέμματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, αλλά και για πλήθος δραστηριοτήτων που η νομοθεσία ορίζει ως «επιτρεπτές επεμβάσεις σε δασικές εκτάσεις». Ανάμεσα σε αυτές είναι η κατασκευή κοινωφελών υποδομών (λ.χ. δρόμοι), τουριστικών εγκαταστάσεων, διαφόρων βιοτεχνικών – βιομηχανικών εγκαταστάσεων, μεταλλείων ή λατομείων, εγκαταστάσεων εκπαίδευσης, αθλητισμού κ.ά. Μέχρι σήμερα η νομοθεσία περιόριζε τη δυνατότητα χρήσης έως 30 στρεμμάτων μόνο για αγροτική εκμετάλλευση. Για να επιτραπεί η χρήση έως 30 στρεμμάτων πρέπει κατ’ αρχήν να αποδειχθεί ιδιοκτησία ιδιώτη. Ωστόσο, οι διατυπώσεις που αφορούν αυτό το σημείο είναι μάλλον προβληματικές: αντί να αναφέρει απλώς «δυνάμει τίτλου ιδιοκτησίας» (η παλαιά ρύθμιση προέβλεπε ότι ο τίτλος αυτός έπρεπε να ανάγεται τουλάχιστον στο 2004), η νέα ρύθμιση αφορά «όσους αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων» (αξιώνουν και όχι αποδεικνύουν, χωρίς χρονικό περιορισμό), ενώ η αποψίλωση της έκτασης επιτρέπεται σε όποιον αποδεικνύει έννομο συμφέρον όχι μόνο με τίτλο αλλά ακόμα και… «με ένορκες βεβαιώσεις ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός με το ακίνητο». Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Με το Δημόσιο να έχει αποσυρθεί από τη διεκδίκηση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων αυτών, επιτρέπονται τίτλοι βασισμένοι στη χρησικτησία ανεξαρτήτως του πότε συντάχθηκαν, ενώ η αποψίλωση μπορεί να επιτραπεί ακόμα και χωρίς τίτλο ιδιοκτησίας. Εκτός από την ιδιοκτησία, προϋπόθεση θα είναι η κατάθεση στο δασαρχείο οικονομοτεχνικής μελέτης που να συνηγορεί στην αλλαγή χρήσης. Ως απόδειξη του αγροτικού χαρακτήρα στο παρελθόν παραμένει η ιστορική αεροφωτογραφία (του 1945 ή του 1960). Το υπουργείο επεξεργάστηκε διάφορες ιδέες επ’ αυτού, αλλά μάλλον απορρίφθηκαν ως επισφαλείς συνταγματικά. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι εκτάσεις αυτές καταλαμβάνουν 6.889.985 στρέμματα, ήτοι το 5,54% των αναρτημένων δασικών χαρτών. Σε ορισμένες περιοχές (όπως η Πελοπόννησος, οι Κυκλάδες, η Λευκάδα και άλλες) το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο.
      Μικροί οικισμοί
      Με άλλες ρυθμίσεις στο ίδιο σχέδιο νόμου, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δυνατότητα να επεκτείνονται μικροί οικισμοί που βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας για αρχιτεκτονικούς, περιβαλλοντικούς ή ιστορικούς λόγους, ανοίγοντας τον δρόμο για το «ξεχείλωμά» τους. Μάλιστα δίνεται η δυνατότητα να επεκταθούν και ήδη οριοθετημένοι οικισμοί, αν αποδειχθεί ότι κατά την αρχική οριοθέτηση είχε γίνει λάθος. Για την πολεοδόμηση και επέκταση των μη οριοθετημένων οικισμών αρκεί να εκπονηθεί τοπικό ή ειδικό χωρικό σχέδιο που να το προβλέψει. Μέχρι τότε επιτρέπεται να επεκτείνονται μόνο όσοι οικισμοί έχουν παλαιότερο πολεοδομικό σχέδιο που προβλέπει την επέκτασή τους. Και σε αυτό όμως δίνεται εξαίρεση: να εγκριθεί μια ανεξάρτητη πολεοδομική μελέτη «που μπορεί να περιορίζεται σε τμηματική πολεοδομική ρύθμιση κατά μήκος κύριων οδικών αξόνων ή σε άλλα πολεοδομικώς ενδιαφέροντα σημεία». Με άλλα λόγια, μπορεί μέσα σε έναν μικρό οικισμό να γίνει μια πολεοδομική μελέτη που να προβλέπει κάτι άλλο από αυτό που έχει εγκριθεί.
    3. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 8,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ καταγράφηκε στην Αλάσκα, σύμφωνα την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία (USGS).
      Εκδόθηκε και προειδοποίηση για ενδεχόμενο τσουνάμι στη χερσόνησο της Αλάσκα, με το επίκεντρο να τοποθετείται στη θάλασσα στα νότια της αμερικανικής πολιτείας. Η δόνηση σημειώθηκε στις 9.15 το πρωί της Πέμπτης ώρα Ελλάδος, 10.15 το βράδυ την Τετάρτη τοπική ώρα.
      Πηγή: USGS Αρχικά είχε υπολογιστεί η δόνηση στα 7,2-7,3 Ρίχτερ, αλλά η USGS αναθεώρησε την εκτίμησή της λίγο αργότερα κατά έναν ολόκληρο βαθμό, στο 8,2, συγκαταλέγοντας τον σεισμό μεταξύ των ισχυρότερων της δεκαετίας παγκοσμίως. Πρόκειται μάλιστα για τον ισχυρότερο σεισμό στην Αλάσκα από το 1965.
      Η δόνηση φέρεται ότι είχε εστιακό βάθος 35-40 χιλιομέτρων σύμφωνα με την USGS, ενώ το επίκεντρό της εντοπίζεται 91 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πόλης Πέριβιλ. Το Ευρωμεσογειακό Κέντρο πάντως κάνει λόγο για εστιακό βάθος μόνο 10 χιλιομέτρων
      Δεν υπάρχουν αναφορές ακόμη για ζημιές ή τραυματίες, αλλά ο σεισμός έγινε αισθητός τουλάχιστον 1000 χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρό του. Αναφορές από το Άνκορατζ, τη μεγαλύτερη πόλη της Αλάσκα περίπου 780 χιλιόμετρα από το επίκεντρο τόνιζαν τη μακρά διάρκεια της δόνησης.
      Εντός των πρώτων 20 λεπτών σημειώθηκαν επίσης δύο αξιόλογοι μετασεισμοί, μεγέθους 6,3 Ρίχτερ και 5,8 Ρίχτερ, με το επίκεντρο να σημειώνει μετατόπιση προς τα νοτιοανατολικά.
      Η προειδοποίηση για τσουνάμι αφορά όχι μόνο την Αλάσκα και τον Καναδά, αλλά και τη Χαβάη και τη νήσο Γκουάμ στον Ειρηνικό. Επίσης οι αρχές σε Ιαπωνία και Νέα Ζηλανδία ανέφεραν ότι παρακολουθούν τις εξελίξεις για να εκδώσουν κι εκείνες σχετική προειδοποίση αν χρειαστεί.
      Με πληροφορίες από Reuters, AFP
    4. Επικαιρότητα

      Engineer

      Στον «αέρα» βρίσκονται τα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσης των πολεοδομικών σχεδίων σε όλη τη χώρα. Οι συνεχείς νομοθετικές αλλαγές, που γίνονται ενώ το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, η προσθήκη νέων απαιτήσεων στο αντικείμενο των πολεοδομικών σχεδίων και διάφορα άλλα –νομικά ή τεχνικά– εμπόδια οδηγούν σε σοβαρή καθυστέρηση μεγάλο αριθμό μελετών. Ηδη περίπου 40% των μελετών απεντάχθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς δεν θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του 2026. Το υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι τα πολεοδομικά σχέδια θα ολοκληρωθούν, έστω και με καθυστέρηση.
      Το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» χωρίστηκε σε τέσσερις κύκλους και περιελάμβανε την εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για 700 δημοτικές ενότητες. Στο ίδιο πρόγραμμα εντάχθηκε και η εκπόνηση 13 μελετών Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ), που αντιστοιχούν σε 75 δημοτικές ενότητες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 342,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 212,4 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

      Εξαρχής αποφασίστηκε ένα κομμάτι του αντικειμένου των πολεοδομικών σχεδίων να γίνει με χωριστές μελέτες, που επίσης εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης:
      • Η εκπόνηση μελετών για τον χαρακτηρισμό δημοτικών οδών.
      Το έργο αφορά την καταγραφή του οδικού δικτύου, με σκοπό να αποφασιστεί ποιο τμήμα αυτού θα «αναγνωριστεί» επισήμως – κάτι το οποίο επηρεάζει την εκτός σχεδίου δόμηση (καθώς για να χτίσει κάποιος, απαιτείται εκτός από την αρτιότητα και «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένο δρόμο). Ηδη η πρώτη από τις μελέτες, που αφορά νησιωτικές περιοχές, έχει ολοκληρωθεί. Αντιθέτως, το πακέτο των μελετών που αφορούν την υπόλοιπη Ελλάδα δεν έχει καν ανατεθεί. Το πρόγραμμα έχει τον πολύ υψηλό προϋπολογισμό των 196,9 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 152,8 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
      • Η εκπόνηση μελετών για την οριοθέτηση οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων.
      Αφορά περίπου 50 δημοτικές ενότητες, που επελέγησαν λόγω της ύπαρξης νομικών προβλημάτων ή άλλων ειδικών λόγων – οι οριοθετήσεις που είχαν γίνει με απόφαση νομάρχη έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το έργο έχει προϋπολογισμό 7,6 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το Ταμείο Ανάκαμψης θα καλύψει τα 5 εκατ. ευρώ.
      • Η εκπόνηση μελετών για τον καθορισμό ζωνών υποδοχής συντελεστή.
      Σύμφωνα με την απόφαση ένταξης στο Ταμείο Ανάκαμψης (που χρηματοδοτεί τα 5 εκατ. ευρώ από τα 8 εκατ. ευρώ του έργου), ο λόγος που ο καθορισμός των περιοχών δεν γίνεται μέσα από τα πολεοδομικά σχέδια είναι «σε περιπτώσεις που συντρέχουν ειδικοί λόγοι ή διαπιστώνονται προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με ταχείες διαδικασίες, όπως η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ακινήτων προσφοράς συντελεστή δόμησης σε προστατευόμενες περιοχές».
      • Τέλος, στο Ταμείο Ανάκαμψης εντάχθηκαν ως αυτοτελή έργα η καταβολή 300.000 ευρώ στο ΥΠΕΝ για «υποστηρικτικές δράσεις» και 3,9 εκατ. ευρώ (συν 1 εκατ. ευρώ ακόμη από το ΥΠΕΝ) για τα διαχειριστικά έξοδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το οποίο ανέλαβε αντί του υπουργείου Περιβάλλοντος να προκηρύξει τους διαγωνισμούς και να αναθέσει τις μελέτες.
      Τεράστιες εκπτώσεις
      Τα προβλήματα φάνηκαν πολύ γρήγορα. Στο πρώτο «πακέτο» μελετών που προκηρύχθηκαν το καλοκαίρι του 2021 οι προσφορές είχαν τεράστιες εκπτώσεις (από 55% έως 70%), με αποτέλεσμα ο διαγωνισμός να ακυρωθεί και να επαναπροκηρυχθεί. Στην πορεία προστέθηκαν και άλλα προβλήματα, λόγω κακού σχεδιασμού από πλευράς της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού: Για παράδειγμα, ο τρόπος οριοθέτησης οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων «ανακαλύφθηκε» μόλις το 2024 (ενώ το πρόγραμμα ήδη «έτρεχε» από το 2021).
      Στη συνέχεια υπήρξε η γνωστή εμπλοκή με το ΣτΕ, το προεδρικό διάταγμα ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 2025, ενώ προ μηνός το ΥΠΕΝ νομοθέτησε… για να παρακάμψει το προεδρικό διάταγμα. Ετερο παράδειγμα είναι η προσθήκη, από το 2023, της υποχρέωσης εκπόνησης «έκθεσης φέρουσας ικανότητας» στο πλαίσιο του πολεοδομικού σχεδίου. Πρόκειται για κάτι που δεν περιλαμβανόταν στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο.
      Περαιτέρω, τα προβλήματα στην πράξη αποδεικνύονται πολύ πιο σημαντικά από ό,τι αρχικά –και μάλλον επιπόλαια– εκτιμήθηκε. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα πολεοδομικά σχέδια της Μυκόνου και της Σαντορίνης, τα οποία αποφασίστηκε να γίνουν μέσω της (πιο σύντομης χρονικά) διαδικασίας του ΕΠΣ. Οι συμβάσεις ανατέθηκαν το καλοκαίρι το 2022 και έπρεπε να τελειώσουν στο τέλος του 2023, ενάμιση έτος αργότερα. Δύο χρόνια μετά, η υπόθεση παραμένει σε εκκρεμότητα.
      Oπως είναι επόμενο, η πορεία ολοκλήρωσης των πολεοδομικών σχεδίων εκτροχιάστηκε. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης ήταν η ανάθεση του 30% των συμβάσεων (για όλες τις παρεμβάσεις) να γίνει έως το τέλος του 2022 («ορόσημο 27»), η ανάθεση του συνόλου των συμβάσεων έως το τέλος του 2023 («ορόσημο 28»). Η τελική προθεσμία («ορόσημο 29») αφορά την έκδοση πιστοποιητικού από το υπουργείο Περιβάλλοντος έως το τέλος του 2025 ότι το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε.
      Πριν από μερικές ημέρες, το ΠΑΣΟΚ δημοσιοποίησε την απένταξη ή τροποποίηση 108 έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ανάμεσα σε αυτά, και ένα μέρος του προγράμματος πολεοδομικών σχεδίων. Η «Κ» απευθύνθηκε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ζητώντας περισσότερες πληροφορίες. Σύμφωνα με την απάντηση της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης (η οποία έχει και την έγκριση του ΥΠΕΝ), «η τρέχουσα αναθεώρηση αφορά την τροποποίηση του οροσήμου 29 λόγω της ανάγκης πρόσθετων μελετών που απορρέουν από τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας τα οποία συνιστούν και τα απρόβλεπτα νομικά ζητήματα που ετέθησαν στην Επιτροπή».
      Οπως εξηγεί η υπηρεσία, το 42% των μελετών απεντάχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς δεν μπορεί να ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα. «Η αύξηση του φυσικού αντικειμένου των συμβάσεων λόγω των ανωτέρω πρόσθετων μελετών έχει ως αποτέλεσμα η ολοκλήρωση των σχεδίων, σε κάποιες δημοτικές ενότητες (295 από τις αρχικά 700), να απαιτεί μεγαλύτερο χρόνο υλοποίησης, ο οποίος υπερβαίνει τα χρονικά όρια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και επομένως η χρηματοδότησή τους μεταφέρεται σε άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι οι πόροι του Ταμείου για τη δράση δεν μειώθηκαν, καθώς εγκρίθηκε αύξηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων από 5 σε 11 και αύξηση των δημοτικών ενοτήτων από 120 σε 149 για τις μελέτες χαρακτηρισμού δημοτικών οδών (που αποτελούν έργο στο πλαίσιο της ίδιας δράσης). Επομένως, οι πόροι της δράσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παραμένουν οι ίδιοι και το έργο στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης συνεχίζεται με στόχο όσα προβλέπονται στο ορόσημο», αναφέρει. «Ολα τα σχετικά στοιχεία, στο τελικό κείμενο του αναθεωρημένου σχεδίου μόλις εγκριθεί από το ECOFIN θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του Ελλάδα 2.0».
      Οι λόγοι της καθυστέρησης
      «Η πορεία του έργου εξελίσσεται ικανοποιητικά», σχολιάζει στην «Κ» ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός. «Υπάρχουν αλλαγές, γιατί προκύπτουν ζητήματα όπως η αλλαγή των κανόνων για την οριοθέτηση των οικισμών, η ανάγκη οριοθέτησης ρεμάτων και άλλα έκτακτα ζητήματα όπως η ανάγκη για επιπρόσθετες γεωλογικές μελέτες σε κάποιες περιοχές π.χ. στη Σαντορίνη. Αυτό φέρνει κάποια καθυστέρηση. Η εκτίμησή μας είναι ότι έως τα τέλη Μαΐου του 2026 θα έχει ολοκληρωθεί το 65% των πολεοδομικών σχεδίων. Δεν θα σταματήσουν, όμως, τα υπόλοιπα πολεοδομικά σχέδια· θα συνεχιστούν και θα ολοκληρωθούν. Απλά θα πληρωθούν από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία». Ερωτώμενος ποια είναι τα πολεοδομικά σχέδια που απεντάσσονται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Στασινός υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. «Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει καθώς τα χρονοδιαγράμματα αλλάζουν συνέχεια».
      «Ηταν επόμενο να συμβεί αυτό. Υπήρξε εξαρχής κακός σχεδιασμός και προχειρότητα. Σαν να σχεδιάστηκε το πρόγραμμα από κάποιους που δεν κατανοούν πόσο σύνθετο είναι το αντικείμενο», εκτιμά ο Λουκάς Τριάντης, επίκ. καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και πρόεδρος του Συλλόγου Πολεοδόμων-Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ).
      «Το πρόγραμμα έχει υπερφορτωθεί, καθώς σταδιακά το αντικείμενο των μελετητών διευρύνθηκε με πολλά αντικείμενα, κάποια από τα οποία γίνονταν για πρώτη φορά, όπως λ.χ. η εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας. Επίσης είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί ούτε μία από τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, που υποτίθεται ότι προκηρύχθηκαν νωρίτερα για να ενταχθούν όπως είναι στα πολεοδομικά σχέδια. Πλέον, υπάρχει ο κίνδυνος οι μελέτες να μην ολοκληρωθούν σωστά και να προκαλέσουν αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, περνώντας λάθος μήνυμα για την αναγκαιότητα πολεοδομικού σχεδιασμού».
      Να σημειωθεί ότι η «Κ» ζήτησε περαιτέρω πληροφόρηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος για την πορεία των πολεοδομικών σχεδίων, ωστόσο το υπουργείο δεν είχε ανταποκριθεί.
    5. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σε σωρεία ελέγχων σε εκατοντάδες παραλίες όλης της χώρας πραγματοποίησαν το φετινό καλοκαίρι τα αρμόδια κλιμάκια των Κτηματικών Υπηρεσιών, με τη συνδρομή των κατά τόπους δήμων και της ΕΛ.ΑΣ., κατόπιν καταγγελιών που υποβλήθηκαν μέσω της εφαρμογής MyCoast, την οποία έχουν «κατεβάσει» στα κινητά τους τηλέφωνα 110.000 πολίτες.  
      Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στην «Κ» το υπουργείο Οικονομικών, οι περισσότερες από 600 παραβάσεις που διαπιστώθηκαν, οδήγησαν σε πρόστιμα συνολικού ύψους άνω των 9 εκατομμυρίων ευρώ και στην έκδοση 55 διαταγών σφράγισης.
      Ειδικότερα από τις αρχές Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 25.000 έλεγχοι καταγγελιών από δεκάδες κλιμάκια των Κτηματικών Υπηρεσιών, είτε με αυτοψίες είτε μέσω της χρήσης δορυφορικών εικόνων ή με πτήσεις drones. Σύμφωνα με το υπουργείο, απομένει ένας μικρός αριθμός έγκυρων καταγγελιών (σ.σ. οι οποίες όντως αφορούν παραλίες με παραχωρήσεις) που δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί και αυτό αναμένεται να συμβεί το προσεχές χρονικό διάστημα.
      Οι πρωταθλητές των προστίμων
      Εως τα τέλη του φετινού Αυγούστου, από τις 20.500 αυτοψίες που πραγματοποιήθηκαν σε 630 παραλίες, διαπιστώθηκαν 682 παραβάσεις, εκδόθηκαν 55 διαταγές σφράγισης, και επιβλήθηκαν πρόστιμα άνω των 9 εκατομμυρίων ευρώ. Οι περιοχές όπου επιβλήθηκαν τα υψηλότερα πρόστιμα, ήταν η Κεφαλονιά, τα Δωδεκάνησα και το Ηράκλειο. 
      Μάλιστα, ειδικά σε ό,τι αφορά αποκλειστικά τον Αύγουστο, οι έλεγχοι καταγγελιών και επιχειρήσεων ανήλθαν περί το 50% επί του συνόλου των αυτοψιών του έτους. Εγιναν συνολικά 11.000 έλεγχοι σε 350 παραλίες και σε περισσότερες από 1.200 επιχειρήσεις. Διαπιστώθηκαν 330 παραβάσεις και επιβλήθηκαν 170 διοικητικά μέτρα. 
      Καταγγελίες για… βουνά και πεδιάδες
      Δεν ευσταθούσαν όμως όλες οι καταγγελίες καθώς 7.500 περιπτώσεις ήταν άνευ αντικειμένου και κρίθηκαν απορριπτέες, καθώς δεν διαπιστώθηκε κάποια παράβαση. Υπήρξαν για παράδειγμα καταγγελίες για μη παραθαλάσσιες περιοχές, βουνά, πεδιάδες, χωριά, πόλεις και… πλατείες. Υπήρξαν επίσης και καταγγελίες για παραλίες όπου δεν υπήρχε ενεργή παραχώρηση, όπως και για επιχειρήσεις που πράγματι είχαν ενεργή παραχώρηση, όμως δεν διαπιστώθηκε κάποια παράβαση. 
      Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διευκρίνισαν στην «Κ» πως από τις καταγγελίες που υποβλήθηκαν, «ένα ποσοστό άνω του 60% αφορά πολλαπλή αναφορά συγκεκριμένων πιθανών παραβάσεων. Εχει επίσης εντοπιστεί ότι κυρίως στις ανώνυμες καταγγελίες η πολλαπλότητα αυτών αφορά επαναλαμβανόμενη χρονικά καταγγελία, άρα πιθανότατα αντιστοιχεί στην ίδια παράβαση».
      Σημειώνεται πως στο μεγαλύτερο ποσοστό, οι καταγγελίες που υποβλήθηκαν ήταν ανώνυμες. Είναι ενδεικτικό ότι μόλις το 11,8% των καταγγελιών που έχουν ελεγχθεί ήταν επώνυμες.
      Ο χάρτης των καταγγελιών 
      Ως προς τις περιοχές με τις περισσότερες καταγγελίες «πρωταθλήτρια» αναδείχθηκε η Χαλκιδική. Μάλιστα, από τις συνολικά 4.700 καταγγελίες που εξετάστηκαν, οι 630 ήταν επώνυμες. Πραγματοποιήθηκαν αυτοψίες και στις 32 παραλίες για τις οποίες έγιναν καταγγελίες. 
      Ακολουθεί η Ανατολική Αττική όπου εξετάστηκαν περισσότερες από 2.000 χιλιάδες καταγγελίες, οι 305 εκ των οποίων ήταν επώνυμες. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν αυτοψίες σε 32 παραλίες, ενώ εξετάστηκε το 85% των παραλιών για τις οποίες υποβλήθηκαν οι καταγγελίες. Μάλιστα, πραγματοποιήθηκε έλεγχος και με χρήση drones στην περιοχή του Λαγονησίου στις 14 Αυγούστου. 
      Σε ό,τι αφορά τις περισσότερες από 1.000 καταγγελίες που εξετάστηκαν στις Κυκλάδες, πραγματοποιήθηκαν αυτοψίες σε Μύκονο, Πάρο, Θήρα, Νάξο, Τήνο και Ανδρο σε συνεργασία με τους αντίστοιχους δήμους. 
      Περίπου αντίστοιχος είναι ο αριθμός των καταγγελιών που επίσης εξετάστηκαν σε Πρέβεζα και Δωδεκάνησα. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα Δωδεκάνησα, μόνο στη Ρόδο επιβλήθηκαν πρόστιμα που ξεπερνούν το ποσό του 1,25 εκατομμυρίου ευρώ. 
      Στη Μεσσηνία διενεργήθηκαν αυτοψίες σε συνολικά 14 παραλίες για τις οποίες έγιναν 700 καταγγελίες, ενώ εκδόθηκαν και 2 εντολές σφράγισης. Αντίστοιχα, στην Κέρκυρα, διενεργήθηκαν αυτοψίες σε 10 παραλίες για τις οποίες έγιναν 170 καταγγελίες. 
        Τη λίστα με τις δέκα περιοχές όπου πραγματοποιήθηκαν οι περισσότερες καταγγελίες, συμπληρώνει η Καβάλα, όπου διενεργήθηκαν αυτοψίες σε 8 παραλίες (3 εκ των οποίων στη Θάσο), για τις οποίες έγιναν 500 καταγγελίες, αλλά και τα Χανιά όπου πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι σε 11 παραλίες για τις οποίες υποβλήθηκαν 375 καταγγελίες. 
      Σε ό,τι αφορά τον Πειραιά, τη Δυτική Αττική και τις Νήσους Αργοσαρωνικού, διενεργήθηκαν αυτοψίες σε 9 παραλίες για τις οποίες έγιναν 240 καταγγελίες. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις αυτοψίες που πραγματοποιήθηκαν στην Υδρα, η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης πραγματοποιήθηκε με τη χρήση drones. 
      MyCoast, δορυφόροι και drones επιτάχυναν τους ελέγχους
      Σύμφωνα με όσα σχολίασαν στην «Κ» στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, «η εικόνα στις παραλίες φέτος ήταν πολύ βελτιωμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σε αυτό συνέβαλε το νέο νομικό πλαίσιο που καθιέρωσε τις ηλεκτρονικές δημοπρασίες και αυστηροποίησε τα πρόστιμα και τις ποινές για τους παραβάτες. Οφείλεται επίσης στην εφαρμογή MyCoast και στα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία (χρήση δορυφορικών εικόνων και drones) που επιτάχυναν τους ελέγχους και μας βοήθησαν στο να εντοπίζουμε ευκολότερα τις εστίες παραβατικότητας. Είχαμε πει ότι θα μπει τάξη στις παραλίες και το κάναμε πράξη με συμμάχους μας τους πολίτες και την πλειονότητα των επιχειρηματιών που κάνουν καλά τη δουλειά τους».
      Θαλάσσια κρεβάτια… τέλος 
      Οι ίδιοι άνθρωποι ανέφεραν ως ενδεικτική της χρησιμότητας της εφαρμογής MyCoast την περίπτωση της σφράγισης της επιχείρησης στο Θυμάρι. «Πήγαμε εκεί κατόπιν δεκάδων καταγγελιών που δεχθήκαμε. Στην περιοχή αυτή έλαβε χώρα επανασφράγιση επιχείρησης και απομακρύνθηκαν τόσο όλα τα κινητά στοιχεία, όσο και η ξύλινη κατασκευή στον αιγιαλό». Υπενθυμίζεται πως έπειτα από έλεγχο που πραγματοποίησε το αρμόδιο κλιμάκιο στη συγκεκριμένη παραλία, διαπιστώθηκε πως το beach bar που βρίσκεται εκεί, λειτουργούσε με άδεια καντίνας. Οι ελεγκτές είδαν επίσης πως πάνω από μισό στρέμμα ελεύθερης παραλίας είχε καταληφθεί από περίπου 77 σετ με ξαπλώστρες χωρίς καμία άδεια. Στην επιχείρηση επιβλήθηκε πρόστιμο 220.000 ευρώ. 
      Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στον Μύρτο Κεφαλλονιάς. «Είχαμε 30 καταγγελίες και εκεί επιβλήθηκε το μεγαλύτερο πρόστιμο». Σημειώνεται ότι σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της αντιπολίτευσης του Δήμου Σάμης, στην επιχείρηση στη συγκεκριμένη παραλία, επιβλήθηκε πρόστιμο 1.565.672 ευρώ από την Κτηματική Υπηρεσία Κεφαλληνίας και πρόστιμο και σφράγιση από την ΑΑΔΕ των υπηρεσιών (καντίνα – ξαπλώστρες) για τη μη έκδοση τουλάχιστον 144 αποδείξεων παροχής υπηρεσιών για ενοικίαση ομπρελών. 
      Ενδεικτική είναι επίσης η περίπτωση του beach bar στην Αγία Μαρίνα της Ρόδου, το οποίο έγινε γνωστό για τα παράνομα θαλάσσια κρεβάτια του. Στην επιχείρηση μπήκε λουκέτο τον περασμένο Ιούνιο, καθώς δεν υποβλήθηκαν εγκαίρως τα έγγραφα που θα αποδείκνυαν ότι η λειτουργία του καταστήματος είναι νόμιμη. Η υπόθεση είχε καταγγελθεί από πολίτες στο MyCoast και την Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου. 
      Εβαλε πλάτη το κίνημα της πετσέτας 
      Αντίστοιχα, οι άνθρωποι του υπουργείου Οικονομικών κρίνουν πως και «στην Πάρο, από όπου ξεκίνησε το κίνημα της πετσέτας, η συνολική εικόνα φέτος είναι εντυπωσιακά πιο καλή σε σχέση με πέρυσι. Ο ίδιος ο δήμαρχος μαζί με το κίνημα έβαλε πλάτη και συνέβαλε στη διαφύλαξη των παραλιών».
      Γραφήματα: Loukia Kattis / Kathimerini
    6. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σε 701.823 ανήλθαν οι δηλώσεις που υποβλήθηκαν για τους καθαρισμούς των οικοπέδων, η προθεσμία των οποίων ολοκληρώθηκε χθες, Κυριακή 15 Ιουνίου 2025.
      Σύμφωνα με στοιχεία από την Πολιτική Προστασία την περασμένη εβδομάδα παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση ενώ χθες υποβλήθηκαν στην ψηφιακή πλατφόρμα https://akatharista.apps.gov.gr σχεδόν 90.000 δηλώσεις.
      Παράλληλα, οι δήμοι που έχουν εγγραφεί στην ψηφιακή πλατφόρμα αγγίζουν το 100% καθώς από τους 334 έχουν συνδεθεί μέχρι σήμερα οι 329, την ίδια ώρα που πέρσι το ποσοστό ανερχόταν στο 55% (185 δήμοι).
      Σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας ο αριθμός των δηλώσεων αποτιμάται θετικά δεδομένου ότι η φετινή προθεσμία ήταν πολύ πιο σύντομη σε σχέση με πέρσι όταν είχε δοθεί παράταση μέχρι τις 15 Ιουλίου. 
      σχεδόν-702-000-δηλώσεις-για-τους-καθαρισμού-563664727
      Ακαθάριστα οικόπεδα: Εληξε η προθεσμία των δηλώσεων, ξεκινούν οι έλεγχοι – Τα πρόστιμα που ισχύουν
      Αξίζει να σημειωθεί ότι αναμένονται συστηματικοί έλεγχοι τόσο από την Πυροσβεστική όσο και από τους δήμους, με την επιβολή διοικητικών κυρώσεων όπου διαπιστώνεται αμέλεια, ενώ σε περιπτώσεις ψευδούς δήλωσης προβλέπονται και ποινικές συνέπειες.
      Μάλιστα, σύμφωνα με ΚΥΑ που έχει δημοσιευθεί, το Πυροσβεστικό Σώμα έχει πλέον την αρμοδιότητα για τη διενέργεια των ελέγχων και την επιβολή προστίμων επί καταγγελιών πολιτών, που έχουν υποβληθεί στην πλατφόρμα και αφορούν σε ιδιοκτησίες με ακαθάριστα οικόπεδα.
      Παράλληλα η διαδικασία διενέργειας ελέγχων από τους δήμους προβλέπει ότι κάθε δήμος πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους που αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 5% επί του συνολικού αριθμού των δηλώσεων εντός των διοικητικών τους ορίων.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
    7. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μια πολύ σημαντική απόφαση, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη διάσωση πολλών αξιόλογων κτιρίων, εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας.
      Όπως όρισε, ο χαρακτηρισμός ενός κτιρίου ως διατηρητέου δεν πρέπει να εξαρτάται από την κατάστασή του –αν, για παράδειγμα, έχουν καταστραφεί κάποια από τα αξιόλογα αρχιτεκτονικά ή μορφολογικά στοιχεία του–, εφόσον μπορεί η σημασία του να τεκμηριωθεί επιστημονικά και το κτίριο να αποκατασταθεί.
      Περαιτέρω όρισε ότι διατηρητέο μπορεί να κηρυχθεί και ένα μεμονωμένο κτίριο, δηλαδή όχι απαραίτητα ένα σύνολο κτιρίων, καθώς και ένα κτίριο το οποίο αποτελεί συνδυασμό αρχιτεκτονικών στυλ, διευρύνοντας την έως σήμερα αυστηρή θεώρηση της πολιτείας. Με την απόφαση γλίτωσε από κατεδάφιση ένα κτίριο του Μεσοπολέμου στην πλατεία Κολιάτσου.
      Η περίπτωση αφορά το κτίριο που βρίσκεται στην οδό Καλλινίκου 3, στο κέντρο της Αθήνας. Τόσο η οργάνωση Monumenta όσο και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) είχαν τα τελευταία δύο χρόνια αγωνιστεί ώστε να κηρυχθεί το κτίριο διατηρητέο, από κοινού με το γειτονικό του στην οδό Καλλινίκου 1. Ο ιδιοκτήτης του κτιρίου είχε ζητήσει να το κατεδαφίσει και, λόγω της ηλικίας του κτίσματος, η υπόθεση είχε οδηγηθεί στο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής. Το ΚΕΣΑ γνωμοδότησε δύο φορές υπέρ του χαρακτηρισμού του κτιρίου ως διατηρητέου. Όμως την τρίτη φορά που η υπόθεση αναπέμφθηκε αποφάσισε να επιτρέψει την κατεδάφιση, παρά την περί του αντιθέτου εισήγηση της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων (ΔΑΟΚΑ) του ΥΠΕΝ.
      Η Monumenta και η ΕΛΛΕΤ προσέφυγαν στο ΣτΕ κατά της απόφασης και χθες το ΣτΕ δημοσιοποίησε την απόφαση 320/2025, με την οποία η προσφυγή γίνεται δεκτή. Όπως όρισε το ΣτΕ, αν ένα κτίριο εξακολουθεί να υπάρχει ως «υλική μαρτυρία» και η σημασία του μπορεί να τεκμηριωθεί επιστημονικά (με σκοπό να προστατευθεί), τότε το κτίσμα μπορεί να χαρακτηριστεί διατηρητέο ακόμη κι αν έχει καταστραφεί ολοσχερώς, ή έχουν φθαρεί ή καταστραφεί τα αξιόλογα αρχιτεκτονικά ή μορφολογικά στοιχεία του, υπό την προϋπόθεση ότι τα στοιχεία αυτά μπορούν να αποκατασταθούν. Αν μάλιστα κάποιος –ιδιώτης ή η αρμόδια υπηρεσία– έχει τεκμηριώσει επιστημονικά τη σημασία ενός κτιρίου, η απόρριψη του αιτήματος χαρακτηρισμού του ως διατηρητέου θα πρέπει να έχει ειδική αιτιολογία. Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς είναι κοινός τόπος ότι εάν ένας ιδιοκτήτης τέτοιου κτιρίου επιθυμεί να το «ξεφορτωθεί», τότε σταδιακά αρχίζει να ξηλώνει κάθε αρχιτεκτονικό ή μορφολογικό στοιχείο που το καθιστούσε ιδιαίτερο, ώστε να απομείνει στο τέλος ένα «κουτί».
      Περαιτέρω, η κακή στατική κατάσταση ενός κτιρίου δεν αποτελεί από μόνη της αιτία να μη χαρακτηριστεί ένα κτίριο διατηρητέο, επισημαίνει το ΣτΕ, πάντα βέβαια υπό την προϋπόθεση ότι το κτίριο μπορεί να αποκατασταθεί.
      Η απόφαση του ΣτΕ «απογυμνώνει» τη στάση που κράτησε το ΚΕΣΑ (τη δεύτερη φορά που το θέμα επανήλθε), χαρακτηρίζοντάς την «ελλιπή και αντιφατική». «Η όλως γενική εκτίμηση του ΚΕΣΑ ότι “δεν προκύπτουν κατά τρόπο ειδικό και συγκεκριμένο ποια είναι εκείνα τα αξιόλογα μορφολογικά και τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά που δηλώνουν το ύφος μιας εποχής και η διατήρηση των οποίων θα συνέβαλλε στην αναγνώριση της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας της περιοχής” δεν αρκεί για να αντικρούσει την ειδική τεκμηρίωση της ΔΑΟΚΑ, η οποία στα έγγραφά της (εισήγηση και αιτιολογική έκθεση) περιγράφει αναλυτικά τα μορφολογικά στοιχεία και ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του εν λόγω κτιρίου», αναφέρει η απόφαση. Σημειώνει, δε, ότι «επιλεκτική υιοθέτηση μορφολογικών χαρακτηριστικών ποικίλων αρχιτεκτονικών ρευμάτων και στυλ» δεν αποκλείει τον χαρακτηρισμό κτιρίου ως διατηρητέου, δοθέντος ότι δεν τίθεται από τον νόμο ως προϋπόθεση η ύπαρξη ενός μόνο αρχιτεκτονικού στυλ, ούτε αποκλείεται ο συνδυασμός, στο ίδιο κτίριο, περισσότερων στοιχείων διαφορετικών ρευμάτων, εφόσον αυτά είναι αξιόλογα και πρέπει να διατηρηθούν.
      «Λειτουργούν διδακτικά» Η Monumenta και η ΕΛΛΕΤ χαιρέτισαν την απόφαση του ΣτΕ. «Κτίρια εκλεκτικιστικά, μοντέρνα της περιόδου του Μεσοπολέμου, αλλά και απλά λαϊκά, συγκροτούν ένα μεγάλο τμήμα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και την πολεοδομική φυσιογνωμία της πόλης, αναδεικνύουν την ιστορική συνέχειά της και εικονογραφούν την εξέλιξη της τυπολογίας της κατοικίας και τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής τους», αναφέρουν σε κοινή τους ανακοίνωση. «Πρόκειται για κτίρια που διατηρούν με τα χαμηλά τους ύψη, τις αυλές και τους κήπους τους μια ανθρώπινη κλίμακα και με την παρουσία τους στις γειτονιές της Αθήνας συμβάλλουν στην ποιότητα του δημόσιου χώρου και παράλληλα λειτουργούν διδακτικά, καθώς εικονογραφούν τις αρχιτεκτονικές απόψεις της εποχής τους».
      Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με έρευνα της «Κ» («Ο διαρκής θάνατος της μονοκατοικίας», 26.1.2025), μόνο την περασμένη χρονιά κατεδαφίστηκαν στην Αττική 1.266 μονοκατοικίες, ενώ από το 2019 έως και το 2024 εκδόθηκαν στην Αττική 5.582 άδειες ολικής κατεδάφισης κτιρίων. Ενα σημαντικό μέρος αυτών των κτιρίων (περισσότερο από το ένα τρίτο) είναι των πρώτων δεκαετιών του προηγούμενου αιώνα.
      _____________________________________________________________________
      Κεντρική φωτό: Κτίριο του Μεσοπολέμου στην οδό Καλλινίκου 3 στο κέντρο της Αθήνας γλίτωσε από την κατεδάφιση με την απόφαση που δημοσιοποίησε χθες το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η οργάνωση Monumenta και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού είχαν τα τελευταία δύο χρόνια αγωνιστεί ώστε να κηρυχθεί το κτίσμα διατηρητέο, όταν ο ιδιοκτήτης του κτιρίου είχε ζητήσει να το κατεδαφίσει.
       
    8. Επικαιρότητα

      Engineer

      Νέα απόφαση του Ε΄ τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) κρίνει αντισυνταγματικές, όχι μόνο τις προσαυξήσεις ύψους με βάση τα μπόνους του νέου οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), αλλά και την εξαίρεση από τον προσμετρούμενο συντελεστή δόμησης διαφόρων χώρων, όπως πατάρια και έρκερ («κρυφός» συντελεστής) καθώς οδηγούν σε μεγαλύτερα κτίρια, άρα σε επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος. Οπως και οι προηγούμενες, ωστόσο, η υπόθεση παραπέμφθηκε για τελική κρίση στην Ολομέλεια (η εκδίκαση έχει οριστεί για τις 10 Οκτωβρίου).
      Η απόφαση (αρ. 662/2024, εισηγητής Δημήτριος Πυργάκης, προεδρεύων Θόδωρος Αραβάνης) προήλθε έπειτα από προσφυγή της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής Αλίμου κατά οικοδομικής άδειας. Με την άδεια επρόκειτο να κατασκευαστεί επταώροφο κτίριο 21,6 μέτρων, αντί ανώτατου ύψους 14 μέτρων στην περιοχή. Περαιτέρω το κτίριο θα έφθανε τελικά τα 916,90 τ.μ. (εκ των οποίων 231,56 τ.μ. αντιστοιχούν σε χώρο παταριού, έρκερ και σοφίτας, που βάσει του ΝΟΚ δεν προσμετρώνται στον συντελεστή), δηλαδή 491,59 τ.μ. περισσότερο, κάτι που ισοδυναμεί με υπερδιπλασιασμό της νομίμως δομήσιμης επιφάνειας (αντιστοιχεί σε συντελεστή δόμησης 1,72 αντί 0,8).
      Η απόφαση του Ε΄ τμήματος κάνει μια αναδρομή στη νομολογία των τελευταίων ετών και ιδίως στην απόφαση 705/2020 της ολομελείας, με την οποία κρίθηκε ότι ο υπολογισμός του μέγιστου ύψους των κτιρίων σε συνάρτηση με τον σ.δ., δεν εφαρμόζεται σε οικισμούς στους οποίους με ειδικά διατάγματα είχαν ορισθεί πριν από τον ΝΟΚ συγκεκριμένοι όροι δόμησης, όπως ανώτατα ύψη κτιρίων.
      Αντισυνταγματικές οι προσαυξήσεις ύψους με βάση τα μπόνους του νέου οικοδομικού κανονισμού.
      Οπως και οι προηγούμενες αποφάσεις του τελευταίου έτους για τον Αλιμο και τον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, το ΣτΕ κρίνει ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρέπει να είναι αποτέλεσμα επιστημονικής μελέτης και ανοιχτής διαδικασίας με τη συμμετοχή του κοινού και την εκτίμηση των επιπτώσεων και όχι να τροποποιείται «οριζόντια» με νόμο ή με υπουργικές αποφάσεις. «Αντίθετη ερμηνεία, κατά την οποία, μετά την έναρξη ισχύος του ΝΟΚ 2012 αυξήθηκε “αυτομάτως” το ανώτατο ύψος των οικοδομών σε όλες τις περιοχές της χώρας σε συνάρτηση με τον ισχύοντα σ.δ., αδιαφόρως των προβλέψεων των ειδικών πολεοδομικών διατάξεων που ίσχυαν σε κάθε περιοχή, παραβιάζει το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος», αναφέρει.
      Η απόφαση επαναλαμβάνει το λεπτομερές σκεπτικό της απόφασης 293/2024 (εκδόθηκε τον Απρίλιο επίσης για τον Αλιμο), αναφέροντας πως η αύξηση του ύψους των οικοδομών προκαλεί καθ’ εαυτήν δυσμενείς συνέπειες στους περιοίκους και το οικιστικό περιβάλλον, «τόσο λόγω της μείωσης του φωτισμού, ηλιασμού, αερισμού και της θέας των περιοίκων, όσο και λόγω του αντιαισθητικού συμφυρμού χαμηλών και υψηλών κτιρίων, ιδίως σε περιοχές όπου υφίσταται χαμηλή δόμηση ή σώζονται κτίρια παλαιότερων εποχών, για τα οποία μάλιστα δεν υφίσταται νομικό πλαίσιο αποτελεσματικής προστασίας, όπως επιβάλλει το Σύνταγμα». Περαιτέρω, σημειώνει, «αποτέλεσμα τούτου είναι το οικοδομικό χάος που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες ελληνικές πόλεις και ιδίως το πολεοδομικό συγκρότημα των Αθηνών».
      Εκτός από τα μπόνους για την προσαύξηση του ανώτατου ύψους, η νέα απόφαση στοχεύει και τον «κρυφό» συντελεστή, δηλαδή τους χώρους του κτιρίου που με τον ΝΟΚ επετράπη να μην προσμετρώνται στην οικοδομήσιμη επιφάνεια (με αποτέλεσμα το πραγματικό μέγεθος ενός κτιρίου να είναι πολύ μεγαλύτερο εκείνου για το οποίο έχει εκδοθεί άδεια). Συγκεκριμένα, το Ε΄ τμήμα υποδεικνύει ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις των άρθρων 10 παρ. 1 περιπτ. α΄ και β΄ (αύξηση του σ.δ. λόγω μείωσης της κάλυψης ή και «απόσυρσης»), 11 παρ. 6 περ. ιδ΄ (πατάρια), ιε΄ (σοφίτες) και ιστ΄ («έρκερ»), 15 παρ. 8 περ. δ΄ (προσαύξηση ύψους λόγω μείωσης κάλυψης), 17 παρ. 6 (επέκταση υπογείων μέχρι τα όρια του οικοπέδου), 19 παρ. 2 περ. α΄ ii (προσθήκη χώρου κύριας χρήσης στο δώμα λόγω φύτευσης) και 25 παρ. 1 (αύξηση σ.δ. λόγω ενεργειακής απόδοσης κτιρίου). Οπως σημειώνει το ΣτΕ, όλες αυτές οι διατάξεις οδηγούν σε σημαντική πολεοδομική επιβάρυνση, από την οποία επωφελείται μόνο ο ιδιοκτήτης του κτιρίου και ο εργολάβος: «Δεν νοείται η παροχή στον ιδιώτη κατασκευαστή αντισταθμισμάτων που συνεπάγονται επιβάρυνση των περιοίκων και γενικά των κατοίκων του οικισμού, όπως η προσαύξηση της δόμησης (…). Τα επίμαχα πολεοδομικά “κίνητρα” δεν είναι πρόσφορα για την επίτευξη των σκοπών που φέρεται ότι επιδιώκουν. Αντιθέτως αποβλέπουν κυρίως στην ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας και της κτηματαγοράς μέσω της αύξησης της δόμησης και της εντατικής εκμετάλλευσης των οικοπέδων».
    9. Επικαιρότητα

      GTnews

      Tην παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε η Κομισιόν, καθώς δεν ολοκλήρωσε την αναθεώρηση των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών, όπως απαιτείται βάσει της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα (οδηγία 2000/60/ΕΚ) και των σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας, όπως απαιτείται από την οδηγία για τις πλημμύρες(οδηγία 2007/60/ΕΚ).
      Η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα επικεντρώνεται στη διασφάλιση, από ποιοτική και ποσοτική πλευρά, της καλής κατάστασης των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων, όπως των ποταμών και των λιμνών, αναφέρει η Κομισιόν.
      Αποσκοπεί στη μείωση και την εξάλειψη της ρύπανσης, καθώς και στη διασφάλιση της ύπαρξης επάρκειας υδάτων για την ταυτόχρονη υποστήριξη των ανθρώπινων αναγκών και της άγριας ζωής. Αποτελεί ουσιώδες μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων της για το κλίμα, τη φύση και τη μείωση της ρύπανσης.
      Σύμφωνα με την οδηγία, κάθε έξι χρόνια τα κράτη-μέλη πρέπει να επικαιροποιούν τα οικεία σχέδια διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού και να υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις.
      Η συμμόρφωση με την οδηγία για τις πλημμύρες είναι ζωτικής σημασίας για την ετοιμότητα και τη διαχείριση των πλημμυρών.
      Σύμφωνα με την οδηγία για τις πλημμύρες, κάθε έξι χρόνια τα κράτη-μέλη πρέπει να επικαιροποιούν τα οικεία σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας και να υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις. Τα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμού και των κινδύνων πλημμύρας έχουν καίρια σημασία για την επίτευξη των στόχων και των δύο οδηγιών.
      Η Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν έχει επανεξετάσει, δεν έχει εγκρίνει και δεν έχει υποβάλει κανένα από τα οικεία σχέδια διαχείρισης.
      Η Κομισιόν έστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 2023. Ακολούθησε η αποστολή αιτιολογημένης γνώμης τον Νοέμβριο του 2023.
      Ωστόσο τα σχετικά σχέδια δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Η Κομισιόν θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτόν, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 
    10. Επικαιρότητα

      Engineer

      Σοβαρές ζηµιές στην υπόγεια κοίτη του Κηφισού εντόπισε ομάδα σπηλαιολόγων. Πραγματοποιώντας υπόγεια εξερεύνηση, η ομάδα έφτασε περίπου μέχρι το ύψος των ΚΤΕΛ, όπου συνάντησε έναν λόφο από μπάζα και σκουπίδια, αλλά και μια λίμνη που είχε σχηματιστεί, πιθανόν λόγω καταστροφής του πυθμένα. Τα ευρήματα υποδεικνύουν την ανάγκη ελέγχου στατικότητας, αλλά και καθαρισμού της υπόγειας κοίτης, καθώς κανείς δεν θέλει να διανοηθεί τι θα συμβεί αν για κάποιον λόγο ο Κηφισός «φράξει» σε μια μεγάλη νεροποντή.
      Την εξερεύνηση πραγματοποίησαν την προηγούμενη Κυριακή πέντε άτομα από την ομάδα «Γεωμυθική» (Γιώργος Καφαντάρης, Σταύρος Μαρούλης, Θεοδώρα Αλικάκου, Kerry Currie, Δημήτρης Θεοδοσόπουλος), μια παρέα σπηλαιολόγων που πραγματοποιεί «αστικές εξερευνήσεις». Η ομάδα ξεκίνησε την εξερεύνηση από το σημείο στο οποίο ο Κηφισός «υπογειοποιείται», στα σύνορα της Νέας Χαλκηδόνας με τον Δήμο Αθηναίων, με σκοπό να διασχίσουν τα 7 χλμ. της υπόγειας διαδρομής (μέχρι το ύψος του κόμβου Νίκαιας – Ρέντη). Τελικά όμως κατάφερε να φθάσει μόνον στα μισά.
      «Στο ύψος των ΚΤΕΛ πέσαμε πάνω σε ανυπέρβλητα εμπόδια και έτσι αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε πάλι πίσω στο σημείο εισόδου μας, ύστερα από 5 ώρες υπόγειας διαμονής», λέει στην «Κ» ο κ. Θεοδοσόπουλος. «Τι βρήκαμε; Τα ανυπέρβλητα εμπόδια που αναφέρουμε και που έχουμε εντοπίσει, τόσο στο ύψος των ΚΤΕΛ όσο και κάτω από τη λεωφόρο, μετά ακριβώς τη συμβολή του Κηφισού με τον Ποδονίφτη, είναι λίμνες που πιθανότατα έχουν δημιουργηθεί από αστοχία του πυθμένα. Στα σημεία αυτά κατακρατείται νερό με μεγάλο βάθος, αφού το χώμα που υπάρχει από κάτω συνεχώς μειώνεται, εφόσον το νερό το απομακρύνει. Αυτό που μας ανησύχησε είναι μήπως σταδιακά, καθώς “φαγώνεται” ο πυθμένας, αρχίζει και αναπτύσσεται πρόβλημα στατικότητας των πλευρικών τοιχίων και κατ’ επέκταση του οδοστρώματος από πάνω σε βάθος χρόνου».
      Σε πολλά σημεία η ομάδα διαπίστωσε ότι ο οπλισμός της σήραγγας είχε εμφανείς ζημιές. «Σε διάφορα σημεία ο οπλισμός της κοίτης έχει αποκαλυφθεί και κατακρατεί σκουπίδια, φερτά, μπάζα και άλλα υλικά. Ως αποτέλεσμα, συσσωρεύονται σε συγκεκριμένα σημεία πολλές ποσότητες μπάζων, οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν άλλες μικρές λιμνούλες». Τέλος, η ομάδα εντόπισε και σημεία υπόγειας ρύπανσης των υδάτων. «Παρότι η γενική κατάσταση του νερού ήταν καλή (συναντήσαμε ψάρια και χέλια), εντοπίσαμε συγκεκριμένες πηγές μεγάλων ποσοτήτων ρύπανσης –μάλλον λύματα αποχέτευσης– που έρχονται από τα ρέματα του Περιστερίου (συμβολή στο ύψος της Λεωφόρου Αθηνών). Ιχνη διαχρονικής ρύπανσης υπάρχουν σε πολλά τμήματα του υπογείου και κυρίως στις λίμνες, όπου η ρύπανση κατακάθεται στο χώμα του πυθμένα».
      Η ομάδα αποκόμισε την εντύπωση ότι η υπόγεια κοίτη του Κηφισού δεν έχει συντηρηθεί ή καθαριστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Αισθανθήκαμε δέος για το μέγεθος του έργου, τις δια-στάσεις του υπόγειου αγωγού, αλλά και πίκρα για την πλήρη υποβάθμιση των ομβρίων υδάτων και τη γενική παραμέληση του έργου από την κατασκευή του (καμιά συντήρηση, καμιά πρόβλεψη για φρεάτια επίσκεψης ή ράμπες πρόσβασης στο υπό εξερεύνηση τμήμα). Το κυριότερο όμως είναι ότι μας ανησυχεί η στατική κατάσταση της σήραγγας. Δεν θέλει κανείς μας να σκεφθεί τι θα γίνει αν καταρρεύσει ένα τμήμα και “φρακάρει” το νερό σε μια πλημμύρα ή τι επίδραση μπορεί να έχει αυτό στη λεωφόρο Κηφισού».
      Από τον Αννα στον Καϊάφα
      Η «Κ» απευθύνθηκε στο υπουργείο Υποδομών, στην Περιφέρεια Αττικής και στην ΕΥΔΑΠ. Η τελευταία σημείωσε ότι δεν έχει καμιά αρμοδιότητα. Στέλεχος της Περιφέρειας χαρακτήρισε «γκρίζα ζώνη» την αρμοδιότητα για την υπόγεια κοίτη: η Περιφέρεια έχει την ευθύνη των ρεμάτων (γενικώς) αλλά και της λεωφόρου Κηφισού (τεχνικά έργα, οδόστρωμα, κυκλοφορία), όμως –όπως υποστηρίζουν– ο Κηφισός είναι «χαρακτηρισμένος» ποταμός και τα ποτάμια –άρα και η συγκεκριμένη υπόγεια σήραγγα– είναι υπό την αρμοδιότητα του υπουργείου Υποδομών. Τέλος, το υπουργείο Υποδομών δεν ανταποκρίθηκε.
    11. Επικαιρότητα

      Engineer

      Την προσωρινή αναστολή των οικοδομικών εργασιών για την κατασκευή δύο νέων ξενοδοχείων στην οδό Πατησίων, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Κατά των οικοδομικών αδειών τους έχουν προσφύγει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και 23 πολίτες, υποστηρίζοντας ότι τόσο οι σημειακές τροποποιήσεις του σχεδίου πόλης όσο και το ανώτατο ύψος που επετράπη (32 έναντι 24 μέτρων) και ο συντελεστής δόμησης θα οδηγήσουν σε υπέρμετρη πολεοδομική επιβάρυνση της περιοχής.
      Η υπόθεση αφορά τα κτίρια δύο ξενοδοχείων: μία δεκαώροφη μονάδα τριών αστέρων στη συμβολή των οδών Πατησίων και Μάρνη (εκεί όπου βρισκόταν το θέατρο Αθήναιον, το οποίο έχει κατεδαφιστεί) και μία εννεαώροφη μονάδα τεσσάρων αστέρων, στη συμβολή των οδών Ηπείρου και 3ης Σεπτεμβρίου. Τα δύο κτίρια βρίσκονται στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Το 2019, η τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος (Γιώργος Σταθάκης) είχε εγκρίνει τη σημειακή τροποποίηση του σχεδίου πόλης του Δήμου Αθηναίων, μετατρέποντας τις χρήσεις γης από γενική κατοικία σε πολεοδομικό κέντρο. Με τον τρόπο αυτό παρακάμφθηκε ο περιορισμός του ανώτατου αριθμού των (150) κλινών που ίσχυε στην περιοχή, δίνοντας την ευκαιρία να ανεγερθούν δύο μεγάλα ξενοδοχεία.
      Μετά τη «φωτογραφική» αυτή ρύθμιση, οι εξελίξεις «έτρεξαν» με γρήγορους ρυθμούς. Τον Μάρτιο του 2020 το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων εξέτασε την αρχιτεκτονική μελέτη της δεκαώροφης μονάδας και γνωμοδότησε θετικά, ενώ ακολούθησε τον Ιανουάριο του 2021 η έγκρισή της με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη. Ακολούθησε η θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κεντρικού Τομέα Αθηνών τον Ιούλιο και τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε η οικοδομική άδεια από την υπηρεσία δόμησης του Δήμου Αθηναίων.
      Παράλληλα, τον Μάιο του 2021 ξεκίνησε η διαδικασία αναθεώρησης της οικοδομικής άδειας, η οποία είχε εκδοθεί το 2017 για όμορο οικόπεδο, στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο. Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής γνωμοδότησε θετικά και ακολούθησε η αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (για την ανέγερση εννεαώφορου ξενοδοχείου) τον Νοέμβριο του 2021. Αξίζει να σημειωθεί ότι και τα δύο κτίρια θα ανήκουν στη γαλλική αλυσίδα ξενοδοχείων Boissée Finances, η οποία σκοπεύει να δημιουργήσει «οικονομικά» ξενοδοχεία (budget hotels) σε συνεργασία με την Accor και τα σήματά της Ibis Budget και Ibis Styles (βλ. «Κ» 28.1.22).
      «Φωτογραφική» ρύθμιση
      Οι αντιρρήσεις, που είχαν εκφραστεί και την περίοδο της «φωτογραφικής» ρύθμισης του ΥΠΕΝ, δεν άργησαν να καταλήξουν στη δικαστική οδό. Στις αρχές Ιουλίου προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας η ΕΛΛΕΤ και 23 πολίτες, ζητώντας να ακυρωθούν οι δύο οικοδομικές άδειες. Προχθές το Ε΄ τμήμα του ΣτΕ εξέδωσε προσωρινή διαταγή, με την οποία αναστέλλει τις οικοδομικές εργασίες για την κατασκευή των δύο κτιρίων μέχρι να εξεταστεί το αίτημα «παγώματος» των εργασιών από την Επιτροπή Αναστολών του ανωτάτου δικαστηρίου. Γιατί ζήτησαν οι προσφεύγοντες να ακυρωθούν οι οικοδομικές άδειες των δύο ξενοδοχείων; Σύμφωνα με την προσφυγή τους, τα δύο κτίρια θα έχουν ύψος 32 και 31,55 μέτρα αντιστοίχως, όταν το ανώτατο ύψος στην περιοχή βάσει διατάγματος του 1955 είναι τα 24 μέτρα, ο συντελεστής δόμησής τους είναι 4,8 και 4,2 αντιστοίχως, έναντι 3,7 (μέσος συντελεστής του Δήμου Αθηναίων), και οι κλίνες τους 637 και 258, έναντι 150 (που ήταν το ανώτατο όριο πριν τροποποιηθούν οι χρήσεις γης στο συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο).
      Οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι οι δύο οικοδομικές άδειες παραβιάζουν το πολεοδομικό κεκτημένο για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων, αλλοιώνοντας τον χαρακτήρα της περιοχής ως ζώνης γενικής κατοικίας. Παράλληλα, σημαντική θέση στην προσφυγή έχει η υπέρβαση του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους, ζήτημα που έφερε η ΕΛΛΕΤ στο ΣτΕ και με την υπόθεση του ξενοδοχείου Coco-Μat και οδήγησε στην έκδοση ειδικού προεδρικού διατάγματος για την περιοχή Κουκακίου – Μακρυγιάννη (να σημειωθεί ότι το ΣτΕ είχε κρίνει ότι το διάταγμα του 1955 βρίσκεται ακόμη σε ισχύ και υπερισχύει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού – ΝΟΚ). Περαιτέρω, φέρνει στο ανώτατο δικαστήριο ακόμη μία «προβληματική» πτυχή του ΝΟΚ, που δεν έχει κριθεί έως τώρα: τη μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των υπόγειων και κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου, μια ρύθμιση-δώρο στους εργολάβους, αφού οδήγησε σταδιακά στο «ψήλωμα» υφιστάμενων και νέων κτιρίων σε όλη την Αθήνα.
    12. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το 2014, μέσα σε ένα οικόπεδο όπου προϋπήρχε ένα κτίσμα, εντοπίστηκε μια ομάδα τροχόσπιτων. Το 2018 ξεκίνησε η αντικατάσταση των τροχόσπιτων με προκάτ κατοικίες. Τις ημέρες αυτές, οι εργασίες ολοκληρώνονται, με τη διαμόρφωση του ανάγλυφου γύρω από τα 13 κτίρια. Μόνο που το εν λόγω οικόπεδο (αν και αδιαμφισβήτητα ιδιωτικό) είναι δασική έκταση και μάλιστα στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου Σχινιά. Οι δε «διαμορφώσεις» ισοδυναμούν με την ισοπέδωση των αμμοθινών, οικοτόπου προτεραιότητας στην κοινοτική νομοθεσία. Τις διαπιστώσεις αυτές έχει κάνει ήδη από το 2014 ο φορέας διαχείρισης της περιοχής (σήμερα ΟΦΥΠΕΚΑ), ενώ η υπόθεση εστάλη προχθες και στον εισαγγελέα, καθώς προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα για την ολιγωρία της αρμόδιας πολεοδομίας (μέχρι πριν από ένα έτος, η Πολεοδομία Παλλήνης) και του Δασαρχείου Καπανδριτίου.
      Η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται μέσα στα όρια του εθνικού πάρκου, στη ζώνη Α3 (περιοχή προστασίας της φύσης). Αποτελούσε κάποτε τμήμα του αγροκτήματος Μπενάκη και σήμερα σε αυτό υπάρχουν αρκετές εκτάσεις που έχουν αναγνωριστεί ως ιδιωτικές. Μόνο που η περιοχή αυτή είναι ταυτόχρονα και δασική και ως εκ τούτου η οικοδόμηση νέων κτιρίων απαγορεύεται.
      Τον Αύγουστο του 2014 ο φορέας διαχείρισης του εθνικού πάρκου διαπιστώνει για πρώτη φορά μέσα σε ένα περιφραγμένο οικόπεδο τη συγκέντρωση μεγάλου αριθμού τροχόσπιτων (στο οικόπεδο υπήρχε τουλάχιστον από το 2014, ενδεχομένως και νωρίτερα, ένα κτίσμα). Ο φορέας ειδοποιεί την αστυνομία, καθώς η δημιουργία κάμπινγκ στη συγκεκριμένη περιοχή απαγορεύεται, όμως δεν γίνεται τίποτα. Ο φορέας επανέρχεται τον Δεκέμβριο του 2018, ειδοποιώντας την Πολεοδομία Παλλήνης (όπου τότε υπαγόταν η περιοχή) και το Δασαρχείο Καπανδριτίου για οικοδομικές εργασίες σε εξέλιξη, για τις οποίες ο φορέας δεν έχει ενημερωθεί (όπως έπρεπε, βάσει της νομοθεσίας). Οι εργασίες συνεχίζονται και το 2019, που πλέον ο φορέας διαπιστώνει την κατασκευή προκάτ κατοικιών και ενημερώνει εκ νέου δασαρχείο και υπηρεσία δόμησης. Το δασαρχείο αντιδρά και διατάσσει έλεγχο, ο οποίος όμως δεν ολοκληρώθηκε. Η πολεοδομία δεν αντιδρά.
      Στις αρχές του 2022, ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου υποβάλλει αίτημα για ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Ομως δύο μήνες αργότερα, η τοπική μονάδα διαχείρισης του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ, «διάδοχος» των παλαιών φορέων διαχείρισης) σε αναφορά της καταγράφει εργασίες κατασκευής λυόμενων, προς αντικατάσταση των τροχόσπιτων, και καλεί (πάλι) το δασαρχείο και την πολεοδομία, που δεν αντιδρούν.
      Στην περιοχή η οικοδόμηση νέων κτιρίων απαγορεύεται – Το χρονικό από το 2014 μέχρι σήμερα και τα ερωτήματα.
      Οι εργασίες ολοκληρώνονται και από τις αρχές του 2023 ξεκινούν εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου των 13 κτισμάτων. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ παρεμβαίνει εκ νέου, διαπιστώνοντας «εργασίες διαμόρφωσης ανάγλυφου, επιχωμάτωσης με πλήρη εξάλειψη του υπορόφου και μεσορόφου της βλάστησης αλλά και των αμμοθινών, επίστρωσης χαλικιού, κοπής κλάδων (κουκουναριάς και άλλων), αντικατάστασης της περίφραξης και διάνοιξης θυρών και διαμόρφωσης μονοπατιού προς τη θάλασσα». Αυτοψία πραγματοποίησε και το Δασαρχείο Καπανδριτίου.
      Νομιμοποίηση αυθαιρέτων
      Προχθες ο ΟΦΥΠΕΚΑ απέστειλε νέο έγγραφο προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, την Πολεοδομία Μαραθώνα (που ιδρύθηκε μόλις πριν από ένα έτος) και το δασαρχείο. Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την υπόθεση αυτή είναι πολλά. Κατ’ αρχάς, πόσα κτίρια προϋπήρχαν στο οικόπεδο (σύμφωνα με το έγγραφο του ΟΦΥΠΕΚΑ, ένα) και πώς επί σχεδόν μια δεκαετία το οικόπεδο χτίζεται μέσα στο εθνικό πάρκο χωρίς η πολεοδομία και το δασαρχείο να έχουν σταματήσει την παράνομη δραστηριότητα. Επίσης, ο ιδιοκτήτης της έκτασης εμφάνισε πράξη νομιμοποίησης αυθαιρέτων, η οποία θα πρέπει κανονικά να ακυρωθεί, εφόσον δεν επιτρέπεται η «τακτοποίηση» αυθαιρέτων σε δασικές εκτάσεις.
      Υπενθυμίζεται πάντως ότι πριν από μερικά χρόνια μια άλλη περίπτωση αυθαιρέτων στο Εθνικό Πάρκο Σχινιά παραλίγο να οδηγήσει τη χώρα στο εδώλιο του Ευρωδικαστηρίου. Πρόκειται για τις οκτώ παράνομες ταβέρνες οι οποίες είχαν κριθεί κατεδαφιστέες από το 1999 αλλά λειτουργούσαν… επί 20 χρόνια (και μάλιστα το 2014 με τη νομοθετική κάλυψη του υπουργείου Περιβάλλοντος) και τελικά κατεδαφίστηκαν το 2015-16.
    13. Επικαιρότητα

      Engineer

      Ημέρες δόξας –ή ελλιπούς ενημέρωσης– φαίνεται ότι ζει ο μελετητικός κλάδος στη χώρα μας. Αυτό φανερώνει η απροθυμία των δεκάδων μελετητικών γραφείων που ασχολούνται με πολεοδομικές μελέτες να διεκδικήσουν έργο προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 30 εκατ. ευρώ, στον οποίο προσήλθε… μόλις ένας ενδιαφερόμενος. Το έργο αφορά την καταγραφή του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας σε εκτός σχεδίου περιοχές, με στόχο την ιεράρχησή του – κάτι από το οποίο θα εξαρτηθεί μελλοντικά το δικαίωμα εκτός σχεδίου δόμησης.
      Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε τον Νοέμβριο του 2022 από το Τεχνικό Επιμελητήριο, το οποίο υποκαθιστά το υπουργείο Περιβάλλοντος στον ρόλο της αναθέτουσας αρχής για όλες τις μελέτες πολεοδομικού σχεδιασμού. Το έργο είχε αρχικό προϋπολογισμό 36,5 εκατ. ευρώ (η χρηματοδότηση προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης) και σύμφωνα με την προκήρυξή του αφορά την καταγραφή του υπάρχοντος οδικού δικτύου (ανά δημοτική ενότητα στο σύνολο της χώρας) στις εκτός σχεδίου περιοχές. Στόχος του έργου είναι «η ολοκλήρωση του χαρακτηρισμού, η ιεράρχησή του, η κύρωση του κοινόχρηστου δημοτικού οδικού δικτύου και η ένταξή του στον συνολικό πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό της χώρας». Ωστόσο, παρά τον υψηλό (για μελετητικό έργο) προϋπολογισμό και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που αυτό παρουσιάζει, προσφορά κατέθεσε τελικά μόλις ένας ενδιαφερόμενος. Πρόκειται για την ένωση εταιρειών «Ερατοσθένης Α.Ε., Γεωανάλυση Α.Ε., Σαμαράς & Συνεργάτες Α.Ε., ΝΑΜΑ Α.Ε.», η οποία προσέφερε έκπτωση 3,1%. Ως αποτέλεσμα, στις 13 Απριλίου ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός εισηγήθηκε την κατακύρωση του έργου στον μοναδικό ενδιαφερόμενο (η σύμβαση δεν έχει ακόμη υπογραφεί).
      Η έλλειψη ενδιαφέροντος, πάντως, δείχνει μάλλον ανεξήγητη, με δεδομένο ότι κάθε πολεοδομική μελέτη που έχει προκηρύξει τους τελευταίους μήνες το ΤΕΕ (πάντα για λογαριασμό του υπ. Περιβάλλοντος) συγκεντρώνει συνήθως 2-3 ενδιαφερομένους. Στο ίδιο «πακέτο» ωστόσο δεν έλειψαν και οι μελέτες τις οποίες διεκδίκησε μόλις ένας υποψήφιος ή δύο, με παραπλήσιες, πολύ χαμηλές εκπτώσεις. Για παράδειγμα, έναν μόνο διεκδικητή, ο οποίος προσέφερε έκπτωση κάτω του 5%, είχαν οι μελέτες Κεφαλονιάς, Νότιας Κέρκυρας, Βόρειας Κέρκυρας, Κορυδαλλού, Νίκαιας – Ρέντη, Μοσχάτου – Ταύρου.
      Παράδοξα
      Οι πρόσφατες προκηρύξεις πολεοδομικών μελετών από το Τεχνικό Επιμελητήριο έκρυβαν και άλλα παράδοξα, χαρακτηριστικά της αντίληψης του υπουργείου Περιβάλλοντος για τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Για παράδειγμα, αποφασίστηκε να επανασχεδιαστούν με ειδικό πολεοδομικό σχέδιο (δηλαδή με πιο σύντομη διαδικασία) τα παραλιακά μέτωπα σε τρεις περιοχές: στην Ηπειρο, στη Χαλκιδική και στην Πιερία. Το υπουργείο δεν έχει ποτέ δημοσιοποιήσει τα κριτήρια και τις επιστημονικές μελέτες στις οποίες βασίζει τις επιλογές αυτές. Στέλεχος του υπουργείου, πάντως, είχε αναφέρει προ διετίας σε εκδήλωση του ΤΕΕ ότι οι παραλιακές περιοχές που θα μελετηθούν με ειδικά πολεοδομικά σχέδια είναι περιοχές είτε ιδιαίτερα επιβαρυμένες ή με αναπτυξιακή προοπτική. Με τον ίδιο τρόπο (με ειδικό πολεοδομικό σχέδιο) θα εκπονηθεί κοινή μελέτη για τον Δήμο Ερμιονίδας και τον Πόρο.
      Να σημειωθεί ότι παρά την προκήρυξη, έως τώρα, πλήθους πολεοδομικών μελετών, οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί είναι ελάχιστες.
    14. Επικαιρότητα

      Engineer

      Το αυτοκίνητο θα χρησιμοποιεί το 30%-40% των 14.000 εργαζομένων στο Δημόσιο που θα μετακινηθούν σε λίγα χρόνια στο κυβερνητικό πάρκο στον χώρο της ΠΥΡΚΑΛ. Ως απάντηση για τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν, η κυκλοφοριακή μελέτη προτείνει… να γίνει δύσκολη η ζωή των νεοεισερχόμενων οδηγών, με απαγόρευση της ελεύθερης στάθμευσης στην περιοχή, μείωση των βασικών οδών σε μια λωρίδα κυκλοφορίας κ.ά. ώστε να υποχρεωθούν να μετακινηθούν με τις συγκοινωνίες ή με ποδήλατο. Εντυπωσιακή είναι η απουσία οποιασδήποτε πρόβλεψης ή μέτρου για την επίπτωση που θα έχει η αποχώρηση εννέα υπουργείων από το κέντρο της Αθήνας.
      Τις επόμενες ημέρες πρόκειται να συζητηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής το σχέδιο δημιουργίας ενός «κυβερνητικού πάρκου» στην περιοχή του Δήμου Δάφνης-Υμηττού, με τη μετεγκατάσταση δημοσίων υπηρεσιών από το ευρύτερο κέντρο της Αθήνας. Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε και μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων, από την οποία προκύπτουν πολλά και ενδιαφέροντα:
      • Πού κατοικούν οι δημόσιοι υπάλληλοι; Από τους 14.013 απασχολουμένους στις υπηρεσίες του Δημοσίου που προτείνεται να μετεγκατασταθούν, οι 3.145 κατοικούν στον Δήμο Αθηναίων. Ακόμα 460 κατοικούν στο Χαλάνδρι, 446 στην Ηλιούπολη, 422 στην Αγία Παρασκευή, 422 στη Νέα Σμύρνη, 383 στο Μαρούσι, 373 στο Περιστέρι, 366 στη Γλυφάδα, 339 στον Βύρωνα, 339 στην Καλλιθέα. Μόλις 95 κατοικούν στον Υμηττό, όπου βρίσκεται η ΠΥΡΚΑΛ. Να σημειωθεί ότι η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), μέρος της οποίας είναι η κυκλοφοριακή μελέτη, δεν έχει καμία πρόβλεψη για την επίπτωση που θα έχει η μετακίνηση του χώρου εργασίας 14.000 ανθρώπων στην αγορά κατοικίας του Δήμου Δάφνης-Υμηττού.
      • Οι συναλλασσόμενοι (με φυσική παρουσία) στις δημόσιες υπηρεσίες που πρόκειται να μετακινηθούν υπολογίζονται στους 1.000 ημερησίως, εκ των οποίων το 48% χρησιμοποιεί ιδιωτικό αυτοκίνητο και 22% συγκοινωνία. Ωστόσο εκτιμάται ότι ο αριθμός τους θα μειωθεί όσο προχωράει η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών.
      • Σύμφωνα με ερωτηματολόγιο που συμπλήρωσαν οι απασχολούμενοι, εκτιμάται ότι ποσοστό από 28% των εργαζομένων (για όσους μένουν κοντά στην ΠΥΡΚΑΛ) έως 40% (για όσους μένουν εκτός της περιμέτρου του έργου) θα μετακινείται με αυτοκίνητο και 50%-56% με συγκοινωνία. «Αναμένεται επιβάρυνση στην ώρα αιχμής του οδικού δικτύου πρόσβασης στην ευρύτερη περίμετρο με επιπλέον φόρτους από 650 μέχρι 1.550 ιδιωτικά αυτοκίνητα και του δικτύου δημόσιας συγκοινωνίας κατά 3.400 (η γραμμή 2 του μετρό κατά 1.900-2.600) επιβάτες αντίστοιχα».
      • Ως κύριο τρόπο αποτροπής της δημιουργίας κυκλοφοριακού χάους στην περιοχή του Υμηττού, η μελέτη προβλέπει «την αλλαγή του προτύπου των μετακινήσεων, με έμφαση σε μέσα βιώσιμης κινητικότητας». Ετσι προτείνει την «εξάντληση των περιθωρίων βελτίωσης της χωρητικότητας του βασικού οδικού δικτύου (Λ. Βουλιαγμένης, Λ. Ηλιουπόλεως) για τις υπερτοπικές μετακινήσεις» και την ανακατασκευή των «συλλεκτηρίων» οδών, που συνδέουν τις βασικές αρτηρίες με την περιοχή της ΠΥΡΚΑΛ διατηρώντας μόνο μια λωρίδα κυκλοφορίας. Επίσης προτείνεται η (ήδη θεσμοθετημένη) πεζοδρόμηση τμήματος της λεωφόρου Ηλιουπόλεως και η υπογειοποίηση τμήματος της λεωφόρου Βουλιαγμένης.
      • Ριζοσπαστική είναι η προτεινόμενη λύση και για τη στάθμευση. «Επιδιώκεται ο έλεγχος και η αποθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων, με διαχείριση των θέσεων παρόδιας στάθμευσης με σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης, το οποίο θα εξασφαλίζει κατά απόλυτη προτεραιότητα τη στάθμευση των περιοίκων». Να σημειωθεί ότι στο κυβερνητικό πάρκο προβλέπονται περίπου 2.000 θέσεις στάθμευσης, στην περιοχή υπάρχουν περί τις 900 παρόδιες θέσεις, ενώ η εκτιμώμενη ζήτηση θα είναι της τάξης των 4.770 θέσεων.
      • Οσον αφορά τις συγκοινωνίες, προτείνεται η αναδιάταξη των λεωφορειακών γραμμών, ώστε να βελτιωθεί η σύνδεση με τους γειτονικούς δήμους. Και η κατασκευή μιας υπόγειας διάβασης για την απευθείας σύνδεση με τον σταθμό του μετρό της Δάφνης.
      • Τέλος, προτείνεται η δημιουργία εκτενούς δικτύου ποδηλατοδρόμων.
      Σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη, τα 4.770 Ι.Χ. που αναμένεται να επιβαρύνουν κυκλοφοριακά την περιοχή, αν επιβληθεί ελεγχόμενη στάθμευση και με ενίσχυση των συγκοινωνιών θα μειωθούν στα 1.893.

      Οσον αφορά τη ΣΜΠΕ του έργου, με τη μεταστέγαση υπουργείων και υπηρεσιών του Δημοσίου από 127 κτίρια σε μια ενιαία έκταση θεωρείται ότι «προκύπτει άμεσα και η καλύτερη οργάνωση και αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, δημιουργώντας ένα υπερτοπικό cluster». Η αντίθεση του σχεδίου στον υφιστάμενο σχεδιασμό (στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας, που ζητεί ρητώς τη διατήρηση στο κέντρο των επιτελικών λειτουργιών της διοίκησης) «ξεπερνιέται» με μια… ακροβασία, θεωρώντας την περιοχή του Δήμου Δάφνης-Υμηττού κομμάτι της «ευρύτερης κεντρικής μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας» (το ΥΠΕΝ πάντως έχει προκηρύξει την αναθεώρηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας).
      Τρικ στη δόμηση
      Τέλος, προκειμένου η δόμηση στο ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ να εμφανιστεί ως χαμηλή, χρησιμοποιήθηκε από τη μελέτη ένα «τρικ»: σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ο μέσος συντελεστής δόμησης υπολογίστηκε επί του συνόλου του ακινήτου και όχι επί της οικοδομήσιμης έκτασης που απομένει μετά την αφαίρεση της εισφοράς γης. Αποτέλεσμα, στην πραγματικότητα ο συντελεστής να φθάνει το 3,6 (αντί 1,8, όπως αναφέρεται).
      Ομως το κυριότερο πρόβλημα του εν λόγω εγχειρήματος παραμένει το ίδιο: η απομάκρυνση σημαντικών λειτουργιών του κράτους (και 14.000 εργαζομένων) από το κέντρο της Αθήνας. Η ΣΜΠΕ περιορίζεται στην επίδραση που θα έχει το εγχείρημα στην περιοχή του Υμηττού. Αντίθετα δεν εξετάζεται πώς θα επηρεαστεί ο επιδιωκόμενος πολυ-λειτουργικός χαρακτήρας του κέντρου (και αν θα ενισχυθεί η τουριστικοποίησή του), η οικονομία των περιοχών που επηρεάζονται από τη διοίκηση κ.ο.κ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι με τη μετακίνηση των δημοσίων υπηρεσιών εκτός κέντρου, θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό απόθεμα ιδιωτικών κτιρίων προς αξιοποίηση.
      Με γνώμονα την καλύτερη οικονομική διαχείριση ακινήτων, η κυβέρνηση αναζήτησε τη βέλτιστη λύση και προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. [INTIME NEWS] «Αποσυμφόρηση και νέα πνοή στο κέντρο»
      Τη φιλοσοφία πίσω από τη δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στην περιοχή του Υμηττού και τις εκτιμήσεις του για τα πλεονεκτήματα και τις επιπτώσεις του σχεδίου δίνει ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος.
      Οπως ανέφερε στην «Κ» (βλ. 15.8.2022), «το ελληνικό Δημόσιο έως το 2019 δεν γνώριζε κεντρικά ποια είναι η ακίνητη περιουσία του, ούτε και τα μισθώματα που καταβάλλει. Αυτή η παραδοξότητα μας κινητοποίησε από την πρώτη στιγμή και αμέσως μετά τις εκλογές ξεκίνησε συστηματική καταγραφή. Διαπιστώσαμε, λοιπόν, ότι το ελληνικό Δημόσιο στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες των 19 υπουργείων του συνολικά σε 191 κτίρια στο λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141. Τα μισθώματα που καταβάλλει μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Κάθε άλλο παρά υπόδειγμα καλής οικονομικής διαχείρισης. Αναζητήσαμε τη βέλτιστη λύση και έτσι προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. Στα οφέλη, ασφαλώς, πρέπει να προσθέσουμε τη δημιουργία συνεργειών στη λειτουργία, στον συντονισμό και στην παραγωγικότητα της κυβέρνησης, τη σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση από τη δημιουργία νέων βιοκλιματικών κτιρίων, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη και τη θεαματική αναβάθμιση της περιοχής γύρω από το κυβερνητικό πάρκο».
      Οσον αφορά την αντίθεση του εγχειρήματος με τον θεσμοθετημένο σχεδιασμό, ο κ. Σκέρτσος εκτιμά πως «η μετακίνηση δεν είναι αντίθετη με τους στόχους του Ρυθμιστικού, δεδομένου ότι η χωρική υποενότητα κεντρικής Αθήνας στην οποία ανήκει ο Δήμος Δάφνης – Υμηττού αποτελεί το επιτελικό κέντρο της μητροπολιτικής περιοχής και της χώρας. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη πως έχει παρέλθει η πενταετία από τη θεσμοθέτηση του Ρυθμιστικού, προετοιμάζεται ήδη η διαδικασία αναθεώρησής του με στόχο να συμβάλει σε μια σύγχρονη αστική πολιτική για τον χώρο. Με τη δημιουργία του κυβερνητικού κέντρου, δεν αποδυναμώνεται το κέντρο, αλλά αποσυμφορείται. Η απελευθέρωση 127 κτιρίων αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε την αναζωογόνηση του κέντρου με την αξιοποίηση και την αλλαγή χρήσης τόσο των κτιρίων που θα μείνουν κενά, όπως η χάραξη πολιτικών για την παροχή προσιτής στέγης που θα δώσει κίνητρα επιστροφής στο κέντρο σε νεότερους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, μας δίνεται η δυνατότητα να συζητήσουμε με νηφαλιότητα την ενδεχόμενη κατεδάφιση κάποιων από τα κτίρια αυτά, ώστε να αποδοθεί περισσότερος δημόσιος χώρος. Σε αυτόν τον ζωντανό διάλογο που τώρα ανοίγει, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν ήδη οι δημοτικές αρχές, επιστημονικοί φορείς, η κοινωνία των πολιτών, αλλά και εκπρόσωποι της αγοράς. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα φιλόδοξο και δύσκολο εγχείρημα, που συνομιλεί με το μέλλον και απαιτεί σοβαρό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό».
    15. Επικαιρότητα

      Engineer

      Τη ρύθμιση με την οποία παρατείνεται εκ των υστέρων η δυνατότητα δόμησης σε εκτός σχεδίου οικόπεδα μικρότερα των 4 στρεμμάτων κατέθεσε χθες στη Βουλή η κυβέρνηση. Μαζί έδωσε παράταση σε πλήθος ρυθμίσεων για νομιμοποίηση παρατυπιών, όπως στη δήλωση αυθαιρέτων σε δάση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του κτηματολογίου, στην προθεσμία νομιμοποίησης παράνομων κτηνοτροφικών μονάδων, ακόμα και στην προθεσμία διατήρησης των αυθαιρέτων στο Δέλτα του Εβρου.
      Οι σχετικές, με έντονο προεκλογικό άρωμα, ρυθμίσεις κατατέθηκαν χθες αργά το βράδυ στη Βουλή, σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας. Πιο συγκεκριμένα:
      Ποιους όρους θέτει ρύθμιση που περιέχεται σε πολυ- νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή.
      • Ορίζεται, όπως είχε ανακοινωθεί, η δυνατότητα κράτησης του δικαιώματος δόμησης σε εκτός σχεδίου οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων, εφόσον έως τις 9 Δεκεμβρίου είχε είτε υποβληθεί αίτηση για έκδοση προέγκρισης οικοδομικής άδειας, είτε αίτηση για έκδοση βεβαίωσης όρων δόμησης, συνοδευόμενη από τα αναγκαία δικαιολογητικά. Ωστόσο ειδικώς για αυτές τις περιπτώσεις, χρήση της βεβαίωσης όρων δόμησης που θα εκδοθεί, θα μπορεί να γίνει μόνο μέχρι και την 30ή Σεπτεμβρίου 2023, καθώς έως και την ημερομηνία αυτή θα πρέπει να υποβληθεί αίτημα για έκδοση οικοδομικής αδείας ή προέγκρισή της, αναφέρεται.
      • Παρατείνεται κατά τρεις μήνες (δηλαδή έως τέλος Μαρτίου) η δυνατότητα δήλωσης αυθαιρέτων σε δάση (οικιστικές πυκνώσεις) προς νομιμοποίηση. Επίσης παρατείνεται κατά ένα έτος (έως το τέλος του 2023) τόσο η προθεσμία νομιμοποίησης παράνομων κτηνοτροφικών μονάδων, όσο και η ασυλία που δόθηκε σε αυθαίρετα μέσα στο Δέλτα του Εβρου, μέχρι να ολοκληρωθεί το πλαίσιο προστασίας της περιοχής. Τέλος παρατάθηκε έως το τέλος του 2024 η ολοκλήρωση της μεταφοράς δηλώσεων αυθαιρέτων από τον ν. 4178 στον ν. 4495, η μετεγκατάσταση πρατηρίων καυσίμων και άλλες διορίες πολεοδομικού ενδιαφέροντος.
    16. Επικαιρότητα

      Engineer

      Εναν ψηφιακό χάρτη με όλα τα ρήγματα της Ελλάδας και τα χαρακτηριστικά τους, μεταξύ των οποίων και το πόσο μεγάλο σεισμό εκτιμάται ότι μπορεί να «δώσει» το καθένα από αυτά, ετοιμάζει την περίοδο αυτή η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ). Η βάση δεδομένων θα εμπλουτιστεί με όλα τα στοιχεία των επιστημονικών φορέων που ασχολούνται με τη σεισμοτεκτονική στη χώρα μας και θα είναι διαθέσιμη όχι μόνο στους επιστήμονες, αλλά και στο ευρύ κοινό.
      Το 1991 η ΕΑΓΜΕ (τότε ΙΓΜΕ) είχε καταρτίσει έναν ενιαίο σεισμοτεκτονικό χάρτη για όλη την Ελλάδα, που αποτελούσε όλα αυτά τα χρόνια σημείο αναφοράς σε πολλές αποφάσεις κρατικών φορέων. «Είναι αυτονόητο ότι ο χάρτης αυτός έπρεπε να επικαιροποιηθεί, καθώς μεσολάβησαν τριάντα χρόνια, στα οποία η επιστημονική γνώση προχώρησε», εξηγεί ο Διονύσης Γκούτης, γενικός διευθυντής της ΕΑΓΜΕ. «Ετσι ξεκινήσαμε να συζητούμε με τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), ο οποίος έπρεπε να τεθεί επικεφαλής του εγχειρήματος για να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των ερευνητικών φορέων της χώρας: του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, των πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πάτρας, του ΕΛΚΕΘΕ. Η ψηφιακή βάση έχει πλέον δημιουργηθεί και μέσα στο επόμενο εξάμηνο θα περαστούν τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστημονικοί φορείς».

      Αναλυτικά στοιχεία
      Στον χάρτη θα παρουσιάζονται όλα τα καταγεγραμμένα ρήγματα. Επιλέγοντας κάποιο από αυτά, ο χρήστης θα μπορεί να βρει μια σειρά από πληροφορίες, ανάμεσα στις οποίες και κάποιες που αφορούν το ευρύ κοινό. «Κάθε ρήγμα θα λάβει έναν μοναδικό αριθμό. Για καθένα από αυτά θα αναρτώνται τα γεωμετρικά στοιχεία του, δηλαδή η γεωγραφική του θέση, η κλίση, το μήκος, το βάθος και τα “κινητικά” του χαρακτηριστικά», λέει ο Δημήτρης Γαλανάκης, προϊστάμενος του Τμήματος Διαχείρισης Τεχνολογικών Καταστροφών της ΕΑΓΜΕ. «Δηλαδή, αν πρόκειται για ένα ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης (λ.χ. το ρήγμα στο Βόρειο Αιγαίο), όπου το ένα τεμάχιο της πλάκας κινείται παράλληλα στο άλλο. Αν πρόκειται για “κανονικό” ρήγμα (λ.χ. τα ρήγματα του Κορινθιακού), όπου το ένα τμήμα της πλάκας κινείται προς τα νότια και το άλλο είναι σταθερό. Ή για ανάστροφο ρήγμα (λ.χ. στο Μαργαρίτι Ηπείρου ή το ρήγμα στο Ιόνιο), όπου το ένα ρήγμα κινείται προς τα βόρεια και συναντά ένα άλλο που είναι σταθερό».
      Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πληροφορίες του ψηφιακού χάρτη θα είναι η εκτίμηση της δυναμικότητας κάθε ρήγματος. «Στις περιπτώσεις ρηγμάτων που έχουν μελετηθεί περισσότερο, μπορούμε με κάποιες παραμετρικές αναλύσεις να εκτιμήσουμε τον μέγιστο αναμενόμενο σεισμό που μπορεί αυτό να “δώσει” με βάση τα χαρακτηριστικά του. Επίσης, η βάση δεδομένων θα παρέχει βιβλιογραφική πληροφορία, δηλαδή το ιστορικό και δημοσιεύσεις γύρω από τα ρήγματα αυτά, ακόμη και ένα κείμενο με αντικρουόμενες επιστημονικές απόψεις, εφόσον υπάρχουν».
      Ο ψηφιακός χάρτης των ρηγμάτων θα ανανεώνεται ανά τακτά διαστήματα. «Οταν οι ερευνητές εντοπίζουν μια ρηξιγενή ζώνη που δεν έχει χαρτογραφηθεί, τότε θα μπορούν να καταθέσουν τα στοιχεία τους στη βάση δεδομένων. Κατόπιν ελέγχου από μια επιστημονική επιτροπή, τα δεδομένα αυτά θα εντάσσονται στον χάρτη. Η φιλοδοξία μας είναι σε επόμενη φάση ο ψηφιακός χάρτης να συνδεθεί με τον χάρτη του Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων και όταν γίνει μια δόνηση να προβάλει το ρήγμα που είναι πιθανότερο να έχει ενεργοποιηθεί».
      Βάση δεδομένων
      Ποια θα είναι η χρησιμότητα του ψηφιακού χάρτη ρηγμάτων; «Δεν πρόκειται για έναν κλασικό αλλά για έναν διαδραστικό χάρτη, μια δυναμική βάση δεδομένων που θα ανανεώνεται συνεχώς με τα νεότερα για τη σεισμικότητα στην Ελλάδα», λέει ο κ. Γκούτης. «Η πληροφορία θα μπορεί κατ’ αρχήν να αξιοποιηθεί από τις επιτροπές του ΟΑΣΠ, από ερευνητικούς φορείς, από την πολιτεία, τους δήμους, αλλά και το κοινό, καθώς στα θέματα των σεισμών υπάρχει συχνά παραπληροφόρηση. Και βεβαίως θα βοηθήσει τους μελετητές που πρέπει να εκπονήσουν μελέτες γεωλογικής καταλληλότητας ή να χωροθετήσουν κάποιο έργο, ώστε να αποφύγουν τις περιοχές που είναι πιο επικίνδυνες».
    17. Επικαιρότητα

      Engineer

      Πρεμιέρα κάνει σήμερα η Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας, εγχείρημα που πρόκειται να αποτελέσει την δεξαμενή του εθελοντισμού στη χώρα και να δώσει το έναυσμα για ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας των εθελοντικών οργανώσεων.
      Πρεμιέρα για την Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας – Τα προγράμματα που θα περιλαμβάνει© Παρέχεται από: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Η νέα Ακαδημία, τα εγκαίνια της οποίας θα πραγματοποιηθούν σήμερα στις εγκαταστάσεις της στα Βίλια Αττικής από τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστο Στυλιανίδη, θα είναι μία σχολή ανοιχτή στην κοινωνία και πρόκειται να εκπαιδεύσει εθελοντές που είναι μέλη εθελοντικών οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας, στελέχη ΟΤΑ, δημοσίων φορέων, ένστολους όλων των κατηγοριών και πολίτες, σε θέματα πολιτικής προστασίας και διαχείρισης κρίσεων.
      Αποστολή της η παροχή πιστοποιημένης, θεωρητικής και πρακτικής, εκπαίδευσης και επιμόρφωσης σε θέματα πολιτικής προστασίας και διαχείρισης κρίσεων. Πρώτοι εκπαιδευόμενοι της Ακαδημίας θα είναι μέλη εθελοντικών οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας στην Αττική, με το ενδιαφέρον για συμμετοχή και παρακολούθηση των προγραμμάτων, σύμφωνα με πληροφορίες, να είναι ιδιαίτερα αυξημένο.
      Η νέα Ακαδημία, πρόκειται να είναι φυτώριο του εθελοντισμού, καθώς μεταξύ των προϋποθέσεων που απαιτούνται για να λάβει κάποιο μέλος εθελοντικής οργάνωσης πολιτικής προστασίας, την ιδιότητα του εθελοντή πολιτικής προστασίας, περιλαμβάνεται και η λήψη της απαιτούμενης πιστοποιημένης εκπαίδευσης από τη Σχολή Εθελοντών και Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας της Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας. Παράλληλα, επιδιώκεται με αυτό τον τρόπο η επικαιροποίηση του μητρώου εθελοντικών οργανώσεων της Πολιτικής Προστασίας, καθώς για να υπαχθεί μία εθελοντική οργάνωση Πολιτικής Προστασίας στο μητρώο, ανάμεσα στα κριτήρια που θα πρέπει να πληροί, θα χρειάζεται ταυτόχρονα, τουλάχιστον 12 μέλη της, να έχουν εκπαιδευτεί ανά δράση, ανάλογα με τις δράσεις που θέλουν να ενταχθούν και να επανενταχθούν.
      Η Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας περιλαμβάνει τη Σχολή Εθελοντών και Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας, τη Σχολή Προσωπικού και Στελεχών Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού, τη Σχολή Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης και τη Σχολή Πολιτών, ενώ τα προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης της Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας, που θα παρέχονται δωρεάν, έχουν σχεδιαστεί για θέματα όπως: α. την πρόληψη και Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών (π.χ. Νομοθεσία, Γενικά σχέδια αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και άμεσης/βραχείας διαχείρισης συνεπειών), β. Δασικές Πυρκαγιές (π.χ. Εκπαίδευση ομάδων δασοπροστασίας, Πρόληψη δασικών πυρκαγιών, Βασικές γνώσεις αυτοπροστασίας), γ. Αστικές Πυρκαγιές(π.χ. Εκπαίδευση στις βασικές αρχές κατάσβεσης αστικών πυρκαγιών, Συμπεριφορά πυρκαγιάς σε οικοδομικό περιβάλλον), δ. Έρευνα και Διάσωση (π.χ. Απεγκλωβισμοί σε καταρρεύσεις κτιρίων, Ορεινές διασώσεις και σπήλαιο διασώσεις, Διάσωση σε υγρό στοιχείο), ε. Πρώτες Βοήθειες (π.χ. Βασικές αρχές υποστήριξης της ζωής σε ενήλικες και παιδιά, Ειδικά θέματα: Τραυματισμοί, εγκαύματα, δηλητηριάσεις), στ. Δράσεις Μέριμνας (Π.χ. Παροχή προσωρινής στέγασης και σίτισης πληθυσμού, ψυχολογική στήριξη πληγέντων, συγγενών θυμάτων και πρώτων ανταποκριτών), ζ. Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων (Π.χ. Βασικές αρχές διαχείρισης της πληροφορίας, Διοργάνωση συνεντεύξεων τύπου, Διαχείριση της διασποράς πανικού), η. Κλιματική Αλλαγή, Περιβάλλον, Πολιτισμός και Τεχνολογία (π.χ. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ποιότητα ζωής, Βιώσιμη κινητικότητα, Προστασία μνημείων πολιτισμού από την κλιματική αλλαγή, Τεχνολογίες για την κλιματική αλλαγή).
      Σημειώνεται ότι το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας από την ημέρα σύστασής του, έδινε ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο που μπορούν να έχουν οι εθελοντές πολιτικής προστασίας στην αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση κρίσεων, επισημαίνοντας, ότι οι εθελοντικές οργανώσεις αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Η Ακαδημία, με το σύστημα εκπαιδεύσεων και πιστοποιήσεων που παρέχει, θα επιτρέπει στους εθελοντές να συνεισφέρουν στο πεδίο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
    18. Επικαιρότητα

      Engineer

      Είναι ίσως το πιο μεγαλεπήβολο και γι’ αυτό αμφιλεγόμενο πολεοδομικό εγχείρημα των τελευταίων ετών, μετά το Ελληνικό. Κι όμως, στη δημόσια συζήτηση έχει κερδίσει ελάχιστο χώρο, παρότι πρόκειται για ένα έργο που θα επηρεάσει ευρύτερα το κέντρο της Αθήνας την επόμενη δεκαετία. Πρόκειται για τη μεταστέγαση των υπηρεσιών εννέα υπουργείων από 127 κτίρια σε ένα «κυβερνητικό πάρκο» που θα δημιουργηθεί κοντά στους πρόποδες του Υμηττού, στον χώρο της παλιάς ΠΥΡΚΑΛ. Η μελέτη που αφορά το έργο δόθηκε πριν από λίγες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση, προσφέροντας για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη ματιά σε διαφορετικές διαστάσεις του.
      Προ ημερών, το υπουργείο Οικονομικών (που ορίστηκε ως «Αρχή σχεδιασμού» του έργου) έδωσε σε διαβούλευση τη μελέτη του ειδικού πολεοδομικού σχεδίου (ΕΠΣ) που αφορά τον χώρο της ΕΑΣ ΑΒΕΕ (ΠΥΡΚΑΛ) στον Δήμο Δάφνης – Υμηττού. Τη μελέτη εκπόνησε για λογαριασμό του υπουργείου το μελετητικό γραφείο «ΑΣΠΑ» του Σπύρου Τσαγκαράτου, το οποίο έχει υπογράψει γνωστά έργα, όπως τα εμπορικά κέντρα The Mall και Golden Hall, το σχέδιο ανάπτυξης του Ελληνικού και τη νέα μελέτη για το Τατόι.
      Ας δούμε τα βασικά χαρακτηριστικά του κυβερνητικού πάρκου, όπως προκύπτουν από τη μελέτη:
      • Με τη μεταφορά των εννέα υπουργείων στην ΠΥΡΚΑΛ προτείνεται να δημιουργηθεί «ένα υπερτοπικό διοικητικό “cluster” με σημαντικά δημοσιονομικά οφέλη αλλά και βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών». Το δημοσιονομικό όφελος είναι σημαντική παράμετρος: Οπως αναφέρεται, τα υπουργεία στεγάζονται σήμερα σε 127 κτίρια, εκ των οποίων ιδιόκτητα είναι μόλις τα 20. Το ετήσιο κόστος (μισθωμάτων και λειτουργικό) υπολογίζεται στα 33,1 εκατ. ευρώ.
      • Η περιοχή που καταλαμβάνει σήμερα η ΕΑΣ, έκτασης 154,8 στρεμμάτων, θα χωριστεί σε δύο χωρικές ενότητες. Η πρώτη θα περιλαμβάνει τα κτίρια (διατηρητέα ή νέα) και η δεύτερη τον νέο κοινόχρηστο χώρο (50% της έκτασης). Από τα 77 στρέμματα που θα πολεοδομηθούν, θα οικοδομηθούν τα 46,5, ενώ τα υπόλοιπα θα είναι οι κοινόχρηστοι χώροι των κτιρίων (εισφορά σε γη).
      • Σήμερα ο χώρος της ΠΥΡΚΑΛ καταλαμβάνεται από 93 εγκαταστάσεις, με συνολική δόμηση 88.670 τ.μ. Με τη νέα πρόταση ο αριθμός των κτιρίων θα ανέρχεται σε 30, εκ των οποίων πέντε θα είναι τα νέα κτίρια και 25 υφιστάμενα. Η συνολική δόμηση θα ανέρχεται σε 148.704 τ.μ., εκ των οποίων τα 98.000 τ.μ. από τα νέα κτίρια, 47.704 τ.μ. από διατηρούμενα κτίρια και 3.000 τ.μ. από προσθήκες. Η αυξημένη δόμηση (πιο πολλά τετραγωνικά σε ύψος) με μικρότερη κάλυψη (χώρος που καταλαμβάνουν τα κτίρια στο έδαφος) επελέγη για να αυξηθούν οι κοινόχρηστοι χώροι. «Με τον τρόπο αυτό, και παρά τις ανάγκες για αυξημένη νέα δόμηση, εξασφαλίζεται ένα σύγχρονο και αναβαθμισμένο αστικό περιβάλλον που αποδίδει σημαντικούς ελεύθερους αδόμητους χώρους αστικού πρασίνου και κοινωφελείς χώρους, που αναδεικνύουν μια ιδιαίτερη μεγέθυνση κοινωνικού εξοπλισμού σε τοπικό, υπερτοπικό και μητροπολιτικό επίπεδο», αναφέρει η μελέτη.
      • Τα κτίρια τοποθετούνται σε δύο ενότητες εκατέρωθεν του πάρκου. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει το υφιστάμενο ψηλό κτίριο γραφείων της ΠΥΡΚΑΛ και ένα νέο «δίδυμο» οκταώροφο κτίριο δίπλα του. Και η δεύτερη, στο ανατολικό τμήμα του ακινήτου, υφιστάμενα βιομηχανικά και νέα κτίρια (5-7 ορόφων). Διατηρείται ελεύθερη ζώνη 20 μέτρων από το όριο του ακινήτου.
      • Η μελέτη εκτιμά ότι λόγω της μικρής απόστασης από τον σταθμό μετρό Δάφνης και της πυκνής κυκλοφοριακής σύνδεσης της περιοχής, «δεν αναμένεται αξιόλογη αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου και των πιέσεων των υφιστάμενων χώρων στάθμευσης στην περιοχή».
      • Οσον αφορά τη στάθμευση, περιμετρικά οι προσφερόμενες θέσεις θα αποδοθούν σε ταξί, λεωφορεία μεταφοράς προσωπικού, οχήματα τροφοδοσίας, στάσεις λεωφορείων. Εσωτερικά θα δημιουργηθεί πάρκινγκ 2.000 θέσεων για τους εργαζομένους, το οποίο προτείνεται «με το κατάλληλο σχήμα διαχείρισης να εξυπηρετεί τους επισκέπτες των χώρων αναψυχής κατά τα Σαββατοκύριακα, οπότε οι υπηρεσίες δεν θα λειτουργούν και η χρήση της αναψυχής θα εμφανίζεται αυξημένη». Προτείνεται η θεσμοθέτηση ζώνης ελεγχόμενης στάθμευσης σε ακτίνα 400-500 μέτρων από το ακίνητο.
      Υπάρχουν, όμως, ορισμένα σημεία στη μελέτη τα οποία αξίζουν προσοχής.
      • Η μελέτη αναφέρεται αποκλειστικά στην περιοχή της ΠΥΡΚΑΛ (αφού πρόκειται για το νέο πολεοδομικό της σχέδιο) και όχι στην περιοχή από όπου θα απομακρυνθούν τα υπουργεία, δηλαδή το κέντρο της Αθήνας. Ετσι προκύπτει ένα σημαντικό κενό στη μελέτη των επιπτώσεων (κοινωνικές, οικονομικές κ.ά.) του εγχειρήματος. Υπάρχει μόνο μία αναφορά στη μελέτη: «Η αποδέσμευση μεγάλου κτιριακού δυναμικού στο κέντρο της Αθήνας με την αξιοποίηση ειδικών κινήτρων και μέτρων μπορεί να οδηγήσει στην επιστροφή της κατοικίας σε αυτό, όπως προβλέπει και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας».
      • Το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (2014) αναφέρει στους βασικούς στόχους του τη διατήρηση του ρόλου των κέντρων Αθήνας και Πειραιά ως κέντρα επιτελικών και διοικητικών υπηρεσιών. Η μελέτη δείχνει να ξεπερνά το θέμα ασυμβατότητας με τον υπερκείμενο σχεδιασμό αναφέροντας ότι η περιοχή Δάφνης – Υμηττού εντάσσεται στη χωρική υποενότητα της Κεντρικής Αθήνας, στην «ευρύτερη κεντρική μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας», και επομένως η μετακίνηση των υπουργείων στον Δήμο Δάφνης – Υμηττού δεν θεωρείται απομάκρυνση εκτός του κέντρου της πρωτεύουσας.
      • Το έργο θα γίνει με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Παρότι στη μελέτη υπάρχει σαφής αναφορά στο δημοσιονομικό όφελος από την εξοικονόμηση μισθωμάτων, απουσιάζουν οι αναφορές στο κόστος ανέγερσης και λειτουργίας του νέου συγκροτήματος κτιρίων.
      Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο αφορά τη μετακίνηση των υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, Υγείας, Περιβάλλοντος, Πολιτισμού, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τουρισμού, καθώς και τριών εταιρειών του Δημοσίου (υπερταμείο, ΕΤΑΔ, ΤΑΙΠΕΔ).
      Η εξοικονόμηση και οι φόβοι αποδυνάμωσης του κέντρου
      Η «απομάκρυνση» σχεδόν του συνόλου της διοίκησης από το κέντρο της Αθήνας δεν είναι μια κίνηση χωρίς επιπτώσεις. Γι’ αυτό και το προηγούμενο διάστημα συνάντησε ισχυρή κριτική από επιστημονικούς συλλόγους πολεοδόμων και χωροτακτών. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση προτάσσει το σημαντικό δημοσιονομικό όφελος του εγχειρήματος και τη βελτίωση της λειτουργίας του Δημοσίου, εκτιμώντας ότι το κέντρο δεν αποδυναμώνεται αλλά αποσυμφορείται.
      «Το ελληνικό Δημόσιο έως το 2019 δεν γνώριζε κεντρικά ποια είναι η ακίνητη περιουσία του, ούτε και τα μισθώματα που καταβάλλει. Αυτή η παραδοξότητα μας κινητοποίησε από την πρώτη στιγμή και αμέσως μετά τις εκλογές ξεκίνησε συστηματική καταγραφή», λέει ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος ερωτώμενος για την ιδέα πίσω από το κυβερνητικό πάρκο. «Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι το ελληνικό Δημόσιο στεγάζει τις κεντρικές υπηρεσίες των 19 υπουργείων του συνολικά σε 191 κτίρια στο λεκανοπέδιο. Ιδιόκτητα είναι μόλις τα 50 και μισθωμένα τα 141. Τα μισθώματα που καταβάλλει μαζί με τις λειτουργικές και κοινόχρηστες δαπάνες υπερβαίνουν τα 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Κάθε άλλο παρά υπόδειγμα καλής οικονομικής διαχείρισης. Αναζητήσαμε τη βέλτιστη λύση και έτσι προέκυψε η δημιουργία του κυβερνητικού πάρκου στον χώρο της πρώην ΠΥΡΚΑΛ. Στα οφέλη, ασφαλώς, πρέπει να προσθέσουμε τη δημιουργία συνεργειών στη λειτουργία, στον συντονισμό και στην παραγωγικότητα της κυβέρνησης, τη σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση από τη δημιουργία νέων βιοκλιματικών κτιρίων, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη και τη θεαματική αναβάθμιση της περιοχής γύρω από το κυβερνητικό πάρκο».
      Σύμφωνα με τον κ. Σκέρτσο, τα εννέα υπουργεία που επελέγησαν ήταν τα πιο πολυδιασπασμένα κτιριακώς. «Τα υπουργεία που δεν μεταστεγάζονται έχουν συγκεντρωμένες τις κεντρικές υπηρεσίες τους σε ένα κτίριο, το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ιδιοκτησίας του Δημοσίου», αναφέρει.
      «Προφανώς και υπάρχει ζήτημα πολυδιάσπασης κάποιων υπουργείων και στέγασης σε συχνά ακατάλληλα κτίρια. Ο δημόσιος τομέας χρειάζεται μια σοβαρή τομεακή μελέτη για τα κτιριακά του ζητήματα», εκτιμά η Σοφία Αυγερινού-Κολώνια, ομότιμη καθηγήτρια του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ). «Εν προκειμένω, όμως, το διακύβευμα είναι ευρύτερο. Η πρόβλεψη του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας περί διατήρησης της διοίκησης του κράτους στο κέντρο της Αθήνας και η αναφορά του Σχεδίου Οργανωμένης Χωρικής Ανάπτυξης (ΣΟΑΠ) της Αθήνας σε ανάγκη αντιστροφής της τάσης απομάκρυνσης επιτελικών δημόσιων φορέων από το κέντρο δεν είναι τυχαίες. Εχουν προκύψει μέσα από τη μελέτη των επιπτώσεων».
      «Η μετακίνηση δεν είναι αντίθετη με τους στόχους του Ρυθμιστικού», εκτιμά ο κ. Σκέρτσος, «δεδομένου ότι η χωρική υποενότητα Κεντρικής Αθήνας στην οποία ανήκει ο Δήμος Δάφνης – Υμηττού αποτελεί το επιτελικό κέντρο της μητροπολιτικής περιοχής και της χώρας. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη πως έχει παρέλθει η πενταετία από τη θεσμοθέτηση του Ρυθμιστικού, προετοιμάζεται ήδη η διαδικασία αναθεώρησής του με στόχο να συμβάλει σε μια σύγχρονη αστική πολιτική για τον χώρο».
      Τελικά, γιατί οι επιστημονικοί φορείς υποστηρίζουν ότι η απομάκρυνση των υπουργείων θα βλάψει το κέντρο; «Το κέντρο της Αθήνας έχει έναν ιστορικό χαρακτήρα και συμβολισμούς που συνδέονται με την πολιτιστική κληρονομιά και την παραγωγική ζωή του, αυτά που του δίνουν τη φυσιογνωμία που έχει», εκτιμά η κ. Αυγερινού-Κολώνια. «Η διοίκηση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του. Προσφέρει μέσω της κεντρικότητας την άμεση πρόσβαση στον πολίτη, ενώ ταυτόχρονα ως λειτουργία συνδέεται με τα παραγωγικά δίκτυα του κέντρου. Εκτός από την αποδυνάμωση των εξυπηρετήσεων και των τοπικών δικτύων, ένα μεγάλο ζήτημα είναι τι θα έρθει στη θέση των υπηρεσιών που θα απομακρυνθούν. Το σημείο αυτό δεν έχει μελετηθεί επιστημονικά από το κράτος, μόνο η υποδοχή των υπηρεσιών στην ΠΥΡΚΑΛ. Με δεδομένο ότι όλο το κέντρο παραδίδεται στο airbnb και στις μονάδες φιλοξενίας χωρίς σχεδιασμό και έλεγχο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να μην ενισχυθεί αυτή η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού».
      «Με τις ρυθμίσεις αυτές δεν αποδυναμώνεται το κέντρο, αλλά αποσυμφορείται», εκτιμά ο κ. Σκέρτσος. «Η απελευθέρωση 127 κτιρίων αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε την αναζωογόνηση του κέντρου με την αξιοποίηση και την αλλαγή χρήσης τόσο των κτιρίων που θα μείνουν κενά, όπως τη χάραξη πολιτικών για την παροχή προσιτής στέγης που θα δώσει κίνητρα επιστροφής στο κέντρο σε νεότερους ανθρώπους. Ταυτόχρονα μας δίνεται η δυνατότητα να συζητήσουμε με νηφαλιότητα την ενδεχόμενη κατεδάφιση κάποιων από τα κτίρια αυτά, ώστε να αποδοθεί περισσότερος δημόσιος χώρος. Σε αυτόν τον ζωντανό διάλογο που τώρα ανοίγει, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν ήδη οι δημοτικές αρχές, επιστημονικοί φορείς, η κοινωνία των πολιτών αλλά και εκπρόσωποι της αγοράς. Είναι χωρίς αμφιβολία ένα φιλόδοξο και δύσκολο εγχείρημα που συνομιλεί με το μέλλον και απαιτεί σοβαρό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό».
    19. Επικαιρότητα

      Engineer

      Μονίμως «υπό κατηγορία» για όλες τις ανεπάρκειες της Πολιτείας είναι εδώ και δεκαετίες οι πολεοδομίες. Και η αλήθεια είναι ότι ορισμένες από αυτές εξακολουθούν σήμερα να έχουν πολύ περιορισμένες επιδόσεις στην ταχύτητα έκδοσης οικονομικών αδειών ή ελέγχου των απαραίτητων δικαιολογητικών. Από την άλλη πλευρά, η μεταφορά των υπηρεσιών δόμησης στους δήμους δείχνει να έχει αποτύχει, καθώς η Πολιτεία ουδέποτε μερίμνησε για την επαρκή στελέχωσή τους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε με νέα ρύθμιση να καταργήσει τον αδειοδοτικό ρόλο των πολεοδομιών σε μια λογική «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι». Το πραγματικό πρόβλημα όμως παραμένει και ενισχύεται: η δαιδαλώδης, διάτρητη, περιπτωσιακή πολεοδομική νομοθεσία.
      Προ δεκαημέρου το υπουργείο Περιβάλλοντος κατέθεσε ρύθμιση στη Βουλή («χαμένη» μέσα σε ένα τεράστιο σχέδιο νόμου για τις ΑΠΕ) με την οποία προτείνει την «αυτόματη» έκδοση των οικοδομικών αδειών, χωρίς έλεγχο από την υπηρεσία δόμησης (παρά μόνο για το τοπογραφικό που συνοδεύει την άδεια). Πρόκειται για ακόμα ένα λιθαράκι στην απαξίωση των πολεοδομιών, οι οποίες δείχνουν πλέον να μην έχουν λόγο ύπαρξης. Βασική αιτιολογία είναι η επιτάχυνση του χρόνου έκδοσης των αδειών, καθώς για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, οικοδομή ίσον ανάπτυξη.
      Η αλήθεια είναι ότι οι αιτιάσεις του υπουργείου έχουν μια βάση. Σύμφωνα με στοιχεία από τη βάση δεδομένων του Τεχνικού Επιμελητηρίου (για το διάστημα Ιουνίου – Οκτωβρίου 2021), σε αρκετές πολεοδομίες χρειάζονται μήνες για τη διεκπεραίωση ενός φακέλου. «Πρωταθλητές» στις καθυστερήσεις είναι οι υπηρεσίες δόμησης Αμαρουσίου (έως 136 ημέρες για την έκδοση μιας άδειας) και Αργοστολίου (133), ενώ ακολουθούν οι πολεοδομίες Αθήνας (132), Σύρου και Σερρών (131), Λευκάδας (130), Ηρακλείου και Νίκαιας Ρέντη (129), Ρεθύμνου (126) και Παγγαίου (125). Για την έγκριση ενός τοπογραφικού διαγράμματος τις χειρότερες επιδόσεις είχαν οι υπηρεσίες δόμησης Αργοστολίου, Χανίων, Σύρου (έως 132 ημέρες), Αμαρουσίου (131) και Καλλιθέας (124), ενώ τους καλύτερους χρόνους πέτυχαν οι πολεοδομίες Καρύστου, Ναυπακτίας, Κατερίνης, Σιντικής Σερρών και Σιθωνίας.
       

        Αρκετές είναι και οι πολεοδομίες στις οποίες ο ρυθμός έγκρισης αδειών είναι χαμηλός. Για παράδειγμα, το προαναφερθέν διάστημα η πολεοδομία Κηφισιάς είχε εκδώσει 6 άδειες με προέγκριση σε 42 αιτήσεις, η Καβάλα 8 άδειες σε 74 αιτήσεις, η Θεσσαλονίκη 4 στις 23, το Ρέθυμνο 12 στις 105, στα Χανιά μόλις 5 άδειες στις 186 αιτήσεις.
      Πού οφείλεται αυτό; Ο Θεόδωρος Μινέσχος είναι υπεύθυνος στο τμήμα έκδοσης αδειών της υπηρεσίας δόμησης Κηφισιάς. «Πριν από κάποια χρόνια, η Πολιτεία αποφάσισε ότι οι πολεοδομίες ήταν διεφθαρμένες και έτσι έκανε υποχρεωτική την ηλεκτρονική υποβολή των φακέλων για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Η διαδικασία μπορεί να έγινε ψηφιακή, δεν έχει όμως απλοποιηθεί. Η πολεοδομική νομοθεσία είναι πολύ περίπλοκη και για τον λόγο αυτό ο υπάλληλος πρέπει να είναι πολύ ακριβής στον τρόπο που εκφράζεται. Οι μηχανικοί συχνά χρειάζονται και αυτοί βοήθεια. Προσωπικά έχω κάνει 60 παρατηρήσεις σε φάκελο οικοδομικής άδειας από πολύ έμπειρο γραφείο. Μόνο για να τις γράψω, θα χρειαστώ 1-2 ημέρες. Επιπλέον, οι υπηρεσίες είναι δραματικά υποστελεχωμένες. Αυτή τη στιγμή στην υπηρεσία δόμησης Κηφισιάς δύο άνθρωποι πρέπει να ελέγξουμε 60 διαγράμματα κάλυψης. Ενδιάμεσα πρέπει να απαντήσεις στα δικαστήρια που επέβαλαν διακοπή εργασιών σε κάποια υπόθεση, στα άπειρα τηλέφωνα του κόσμου κ.ο.κ. Αν δεν απλοποιηθεί η νομοθεσία, τα υπόλοιπα δεν έχουν νόημα».
      Για πολλούς, η μεταφορά των πολεοδομιών από τις (τότε) νομαρχίες στους δήμους έχει αποτύχει. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα η πανελλήνια ομοσπονδία μηχανικών του Δημοσίου (ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ), από τους 332 δήμους της χώρας, οι 168 μόλις δήμοι (51%) διαθέτουν Υπηρεσία Δόμησης. Από αυτές, οι 98 λειτουργούν με ελλιπέστατο προσωπικό. «Δώδεκα έτη μετά τον “Καλλικράτη”, η μεταφορά των υπηρεσιών δόμησης στους δήμους απέτυχε», σημειώνει η ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ. Ταυτόχρονα όμως στρέφεται κατά της κατάργησης των ελέγχων των οικοδομικών αδειών από τους δήμους, προειδοποιώντας ότι θα οδηγήσει σε μια νέα γενιά αυθαιρέτων.
      Ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών βλέπει την κατάργηση των ελέγχων ως θετική, για την επιτάχυνση της έκδοσης αδειών. «Τα συναισθήματά μας είναι ανάμεικτα. Από τη μια πλευρά η ευθύνη του μηχανικού δεν είναι ξεκάθαρη, από την άλλη πλευρά υπάρχει ανάγκη για ανάπτυξη και οικοδομική άνθηση», εκτιμά ο πρόεδρός του, Βασίλης Μπαρδάκης. «Κατά τη γνώμη μας, θα ήταν καλό να συνεχιστεί ο έλεγχος των αδειών από τις πολεοδομίες μέχρι την έκδοση του ψηφιακού χάρτη».
      Οι αρχιτέκτονες
      Ο Νέστορας Κανέλλος είναι «μάχιμος» αρχιτέκτονας. «Οντως υπάρχει υποστελέχωση στις πολεοδομίες, το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι η πολεοδομική νομοθεσία. Η νομοθεσία είναι ένα… μπάχαλο, γεμάτη κενά και παραθυράκια, ενώ τροποποιείται συνεχώς. Ως αποτέλεσμα, υπάλληλοι στις πολεοδομίες και ιδιώτες μηχανικοί πασχίζουμε να μην κάνουμε λάθος. Ενα σημαντικό μέρος της καθυστέρησης αφορά άλλα όργανα του κράτους, όπως το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και τις υπηρεσίες του υπ. Πολιτισμού. Αυτό που βλέπω να κάνει το υπ. Περιβάλλοντος με τις ρυθμίσεις είναι ότι, αφού οι πολεοδομίες δεν τα βγάζουν πέρα με λίγους υπαλλήλους και πολύπλοκη νομοθεσία, πετάει το μπαλάκι στους μηχανικούς, οι οποίοι κινδυνεύουν να βρίσκονται κάθε τόσο στα δικαστήρια».
    20. Επικαιρότητα

      Engineer

      Οι συμβολαιογράφοι δεν αντιμετωπίζουν κανένα τεχνικό πρόβλημα στις συναλλαγές τους με το Κτηματολόγιο, ενώ οι συναλλαγές είναι απολύτως ασφαλείς. Παρ’ όλα αυτά η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Αυτό απαντάει το Ελληνικό Κτηματολόγιο στην 20ήμερη αποχή που κήρυξαν για τον Ιούνιο οι συμβολαιογράφοι, διαμαρτυρόμενοι για την έναρξη της υποχρεωτικής υποβολής των εγγράφων τους με ηλεκτρονικό τρόπο. Η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης περνάει μέσα από την αυτοματοποίηση με ηλεκτρονικές υπηρεσίες, υποστηρίζει το Κτηματολόγιο.
      Η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων (λ.χ. συμβολαίων) από τους συμβολαιογράφους στο Κτηματολόγιο ξεκίνησε πιλοτικά το 2020, ουσιαστικά από το 2021. Να σημειωθεί ότι αφορά μόνο τα οριστικά κτηματολογικά γραφεία, δηλαδή εκείνα στα οποία το υποθηκοφυλακείο έχει καταργηθεί. «Οι συμβολαιογράφοι μπορούσαν από πέρυσι να διαλέξουν φυσικό ή ηλεκτρονικό τρόπο υποβολής πράξεων. Ομως μόνο το 5% υπεβλήθη ηλεκτρονικά», εξηγεί ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Δημήτρης Σταθάκης. «Το 2022 έχουν κατατεθεί 67.806 πράξεις, εκ των οποίων μόνον οι 3.856 ηλεκτρονικά, και το 2021 κατατέθηκαν 100.598 πράξεις, εκ των οποίων μόνον οι 4.541 ηλεκτρονικά».
      Ως απάντηση, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αποφάσισε η υποβολή εγγράφων από τους συμβολαιογράφους να γίνεται εις το εξής μόνο ψηφιακά και όχι από τα γραφεία κτηματογράφησης. Η κίνηση αυτή προκάλεσε την αντίδραση του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών – Πειραιώς και Νήσων, που προανήγγειλε αποχή το διάστημα 1-20 Ιουνίου. Οπως υποστηρίζουν, πέραν των τεχνικών προβλημάτων που δεν έχουν επιλυθεί, υπάρχουν και θέματα ασφάλειας των συναλλαγών (βλ. «Κ», 11.5.2022).
      Το Ελληνικό Κτηματολόγιο υποστηρίζει ότι η διαδικασία είναι απλή και ασφαλής.
      «Κανένα τεχνικό πρόβλημα δεν υπάρχει στην εφαρμογή που έχει αναπτύξει το Κτηματολόγιο», υποστηρίζει ο κ. Σταθάκης. «Εκπαίδευση προς τους συμβολαιογράφους παρέχεται εδώ και ένα χρόνο (συνεχίζεται ακόμα), ενώ λειτουργεί Help Desk ειδικά για τους συμβολαιογράφους. Ούτε ζήτημα ασφάλειας των συναλλαγών. Οι ψηφιακές υπηρεσίες δεν θίγουν στο παραμικρό τη χρονική προτεραιότητα κατάθεσης των πράξεων στο Κτηματολόγιο».
      Αν ισχύει αυτό, γιατί οι συμβολαιογράφοι αντιτίθενται στην υποχρεωτική ψηφιακή υποβολή; «Δεν μπορώ να μιλήσω εξ ονόματός τους, προφανώς», λέει ο κ. Σταθάκης. «Νομίζω ότι είναι πρακτικό το ζήτημα. Προτιμούν να έρχονται στο γραφείο, ακόμα κι αν περιμένουν σε μεγάλες ουρές, γιατί κατά την υποβολή του συμβολαίου θα συζητήσουν με τον υπάλληλο, θα εξασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει κάποιο λάθος. Αυτό όμως είναι επιβαρυντικό για το δικό μας σύστημα. Η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης που όλοι θέλουμε, περνάει μέσα από την αυτοματοποίηση με ηλεκτρονικές υπηρεσίες».
      Πάντως, οι ρυθμοί καταχώρισης των πράξεων στο Κτηματολόγιο χρήζουν βελτίωσης. «Αυτή τη στιγμή, κατά μέσον όρο το 50% των πράξεων καταχωρίζεται μέσα σε δύο μήνες, το 75% μέσα σε τρεις μήνες, με διαφορές από γραφείο σε γραφείο. Το υπόλοιπο 25% είναι συνήθως ειδικές υποθέσεις, με εκκρεμότητες από το παρελθόν».
      Σήμερα έχουν ιδρυθεί τα 10 από τα 17 κτηματολογικά γραφεία και τα 45 από τα 75 υποκαταστήματα του Κτηματολογίου, με στόχο του Ελληνικού Κτηματολογίου να φθάσει το 90% έως το τέλος του έτους.
    21. Επικαιρότητα

      Engineer

      Πρόστιμο θα επιβάλλει το Δημόσιο σε όσους αρνούνται να συνδέσουν το σπίτι τους με το αποχετευτικό δίκτυο, έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση αυτού. Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι η ιδιωτική δαπάνη για τη σύνδεση μπορεί να επιδοτείται από όποιον είναι αρμόδιος για το αποχετευτικό δίκτυο. Η σχετική ρύθμιση συμπεριελήφθη σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, που δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση.
      Πιο συγκεκριμένα, η ρύθμιση προβλέπει πως όταν ολοκληρώνεται η κατασκευή αποχετευτικού δικτύου σε μια περιοχή, οι ιδιοκτήτες έχουν υποχρέωση εντός έξι μηνών από την έγγραφη ειδοποίηση της αρμόδιας για την ύδρευση και αποχέτευση εταιρείας ή του δήμου να συνδέσουν τα ακίνητά τους με το δίκτυο. Μετά την πάροδο έξι μηνών θα επιβάλλεται πρόστιμο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το ύψος και ο τρόπος είσπραξης του οποίου θα καθοριστούν στη συνέχεια.
      Ταυτόχρονα όμως προβλέπεται ότι «δύναται να προκηρύσσονται δράσεις για την παροχή οικονομικών κινήτρων σχετικά με τη σύνδεση του εσωτερικού συστήματος αποχέτευσης με το αποχετευτικό δίκτυο», με τις δράσεις να αφορούν την επιδότηση της ιδιωτικής δαπάνης.
      Υπενθυμίζεται ότι στις περιπτώσεις κατασκευής αποχετευτικού δικτύου, ο δήμος ή η αρμόδια εταιρεία καλύπτουν τη διακλάδωση μέχρι το όριο του κάθε οικοπέδου. Η κατασκευή του υπολοίπου, μέχρι το κάθε κτίριο, επιβαρύνει τον κάθε ιδιοκτήτη. Το κόστος αυτό όμως είναι σημαντικό και ως αποτέλεσμα πολλοί προτιμούν να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ιδιωτικούς βόθρους.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.