Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1571 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι Ευρωπαίοι έζησαν πέρυσι το θερμότερο καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ, με πυρκαγιές, πλημμύρες και έντονα κύματα καύσωνα να πλήττουν τη Γηραιά Ήπειρο, σύμφωνα με έκθεση Ευρωπαίων επιστημόνων που δημοσιεύθηκε τη Μεγάλη Παρασκευή.
      Οι θερινές θερμοκρασίες ήταν κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των τριών τελευταίων δεκαετιών, με την Ιταλία να καταγράφει ακόμα και θερμοκρασία 48,8° Κελσίου – ανεπίσημο ρεκόρ σε όλη την Ευρώπη.
      Ιδιαίτερα σφοδρό κύμα καύσωνα στη Μεσόγειο συνέβαλε να ξεσπάσουν σοβαρές πυρκαγιές στην Ελλάδα, στην Τουρκία, στην Ιταλία… Ενώ βροχοπτώσεις-ρεκόρ προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες στο Βέλγιο και τη δυτική Γερμανία και στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 200 ανθρώπους.
      Η έκθεση, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, επιτόπου μετρήσεις και υπολογιστικά μοντέλα για να σχηματιστεί επικαιροποιημένη εικόνα για το κλίμα στην Ευρώπη.
      «Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις», σημείωσε ο Μάουρο Φατσίνι, επικεφαλής της διεύθυνσης της Μονάδας Κοπέρνικος για την ΕΕ. Εξήγησε ότι οι θερμοκρασίες-ρεκόρ του 2021 και οι ακραίες καιρικές συνθήκες αποτυπώνουν την επείγουσα ανάγκη να μειώσουν οι χώρες τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη που θα προκαλούσε ακόμα πιο καταστροφικά καιρικά φαινόμενα.
      Παγκοσμίως, τα τελευταία επτά χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Η περυσινή χρονιά, ωστόσο, ήταν λίγο πιο ψυχρή συγκριτικά με τα τελευταία χρόνια καθώς οι θερμοκρασίες μετριάστηκαν από το φαινόμενο Λα Νίνια.
      Αν και όλες οι χώρες δεσμεύθηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5° Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι περισσότερες δεν έχουν καταφέρει να σημειώσουν επαρκή πρόοδο και την περασμένη χρονιά οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανέκαμψαν πολύ, μετά την προσωρινή μείωσή τους λόγω της πανδημίας.
      Οι χώρες ήδη βιώνουν τις συνέπειες της έλλειψης δράσης.
      Επιστήμονες του κλίματος κατέληξαν πέρυσι ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στη δυτική Ευρώπη το περασμένο καλοκαίρι έγιναν κατά τουλάχιστον 20% πιο πιθανές λόγω της κλιματικής αλλαγής – γεγονός που αντανακλά μια ήδη γνωστή αρχή: για κάθε ένα βαθμό που αυξάνεται η θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα, μπορεί να συγκρατηθεί 7% περισσότερη υγρασία, αυξάνοντας τις πιθανότητες σφοδρών βροχοπτώσεων.
      «Είναι μια από τις πιο εμφανείς και αισθητές αλλαγές που βλέπουμε με την υπερθέρμανση του πλανήτη», δήλωσε στο Reuters ο Βιμ Τιερί, επιστήμονας κλίματος στο Vrije Universiteit στις Βρυξέλλες.
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της κακής ποιότητας του αέρα που οφείλεται στα υψηλά επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (NO2).
      Όταν σημειώνεται υπέρβαση των οριακών τιμών που καθορίζονται από την ενωσιακή νομοθεσία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα (οδηγία 2008/50/ΕΚ), τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εγκρίνουν σχέδια για την ποιότητα του αέρα και να διασφαλίσουν τη λήψη των κατάλληλων μέτρων ώστε η περίοδος υπέρβασης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη.
      Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση δίνουν έμφαση στη σημασία που έχει η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία συγκαταλέγεται στους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς την ανθρώπινη υγεία. Η πλήρης εφαρμογή των προτύπων ποιότητας του αέρα που κατοχυρώνονται στη νομοθεσία της ΕΕ έχει καίρια σημασία για την αποτελεσματική προστασία της ανθρώπινης υγείας και τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος.
      Το διοξείδιο του αζώτου (NO2) εκπέμπεται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η οδική κυκλοφορία —ιδίως των πετρελαιοκίνητων οχημάτων— και η βιομηχανία. Η συγκεκριμένη μορφή ρύπανσης προκαλεί σοβαρές ασθένειες, όπως άσθμα και μειωμένη πνευμονική λειτουργία.
      Η Ελλάδα καταγράφει συνεχώς και σταθερά υπέρβαση της ετήσιας οριακής τιμής NO2 στην Αθήνα. Επίσης, δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος υπέρβασης να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι ελληνικές αρχές δεν ήταν ικανοποιητικές και επαρκείς και, επομένως, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
      Ιστορικό
      Βάσει της αρχής της επικουρικότητας, η νομοθεσία της ΕΕ για τον ατμοσφαιρικό αέρα αφήνει στα κράτη μέλη την ευχέρεια να επιλέξουν τα μέσα για τη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές που καθορίζονται στην ενωσιακή νομοθεσία. Παρά την υποχρέωση των κρατών μελών να εξασφαλίζουν καλή ποιότητα του αέρα για τους πολίτες τους, η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα σε πολλά μέρη, ενώ η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή στις αστικές περιοχές.
      Η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί στην ΕΕ το κυριότερο πρόβλημα υγείας που οφείλεται στο περιβάλλον. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, κάθε χρόνο περίπου 400.000 πρώιμοι θάνατοι στην ΕΕ μπορούν να αποδοθούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Η συγκεκριμένη μορφή ρύπανσης προκαλεί σοβαρές ασθένειες, όπως άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα και καρκίνο των πνευμόνων.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Περίπου 430 εκατομμύρια στρέμματα δασών, δηλαδή η έκταση μιας χώρας όπως το Ιράκ, χάθηκαν στα 24 κύρια «μέτωπα» της αποψίλωσης των δασών στον κόσμο στο διάστημα από το 2004 έως το 2017, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF) που δόθηκε  στη δημοσιότητα.
      Η εμπορική γεωργία, η οποία αποψιλώνει για τις καλλιέργειες και την εκτροφή ζώων, είναι η κύρια αιτία αυτής της καταστροφής των δασών, ιδιαίτερα στη Νότια Αμερική, σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση. Τα ορυχεία, αλλά και οι υποδομές, ιδιαίτερα οι οδικές, η δασική βιομηχανία και οι καλλιέργειες για προϊόντα διατροφής, κυρίως στην Αφρική, αναφέρονται επίσης ως σημαντικοί παράγοντες.
      Απ’ αυτά τα 24 «θερμά σημεία» της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών, τα 9 βρίσκονται στη Λατινική Αμερική, 8 στην Αφρική και 7 στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού. Σ’ αυτά συγκεντρώνεται πάνω από το μισό (52%) της παγκόσμιας καταστροφής των τροπικών δασών, σύμφωνα με τη μκο.
      Οι ζώνες που έχουν πληγεί περισσότερο είναι η βραζιλιάνικη Αμαζονία και η περιοχή της Σεράντο στην Βραζιλία, η Αμαζονία της Βολιβίας, η Παραγουάη, η Αργεντινή, η Μαδαγασκάρη και τα νησιά Σουμάτρα και Βόρνεο στην Ινδονησία και τη Μαλαισία.
      Η βραζιλιάνικη περιφέρεια της Σεράντο, για παράδειγμα, πλήττεται κυρίως από την ανάπτυξη της γεωργίας και έχει χάσει 30 εκατομμύρια στρέμματα δάσους στο διάστημα από το 2004 έως το 2017, ενώ από το έτος 2000 έχει εξαφανισθεί άνω του 30% της συνολικής δασικής επιφάνειας.
      Εξάλλου, σχεδόν το μισό (45%) των δασών, που έχουν απομείνει σ’ αυτές τις 24 ζώνες, έχουν υποστεί ζημιές ή έχουν κατατεμαχιστεί, πράγμα που τα καθιστά περισσότερο ευάλωτα, ιδιαίτερα στις πυρκαγιές, οι οποίες ενισχύονται και πολλαπλασιάζονται τις τελευταίες δεκαετίες.
      Η κατάσταση αυτή θέτει σε κίνδυνο τα ευάλωτα οικοσυστήματα που φιλοξενούν τα δάση και συνεπώς τις κατοικίες πολυάριθμων ειδών. Επίσης ευνοεί τις επαφές ανάμεσα σε άγρια είδη και ανθρώπους και κατά συνέπεια το πέρασμα στον άνθρωπο ασθενειών ζωικής προέλευσης (ζωονόσων), όπως φάνηκε με την πανδημία της Covid-19.
      Τα δάση είναι επίσης πολύ σημαντικές αποθήκες άνθρακα, καθώς επιτρέπουν να απορροφάται σημαντική ποσότητα των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
      Στην έκθεση καλούνται τα κράτη και ο οικονομικός τομέας να δώσουν μάχη κατά της αποψίλωσης των δασών, ιδιαίτερα μέσω της εγγύησης των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών. Καλούνται επίσης οι πληθυσμοί να αποφεύγουν τα προϊόντα που ευνοούν το φαινόμενο αυτό, κυρίως τροποποιώντας τη δίαιτά τους προς λιγότερες ζωικές πρωτεΐνες.
      «Η κακή διαχείριση των παγκόσμιων δασών ευνοεί τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αφανίζει τη βιοποικιλότητα, καταστρέφει ζωτικής σημασίας οικοσυστήματα και πλήττει την επιβίωση και την ευημερία τοπικών κοινοτήτων και κοινωνιών γενικότερα», προειδοποιεί ο Μάρκο Λαμπερτίνι, γενικός διευθυντής του WWF.
      Η επικεφαλής του γαλλικού κλάδου της μκο Βερονίκ Αντριέ υπογράμμισε από την πλευρά της «τη σημασία να προστατευθεί η φύση και ιδιαίτερα να διαφυλαχθουν τα δάση μας, κυρίως για να προλάβουμε τις επόμενες πανδημίες. (…) Χωρίς ζωντανά δάση, δεν θα έχουμε υγιή πλανήτη και υγιείς ανθρώπους».
      Τον περασμένο Σεπτέμβριο, έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, ο οποίος επιβλέπει τον τομέα, προειδοποιούσε ότι τα δάση είχαν χάσει «σχεδόν 1 δισεκατομμύριο στρέμματα» μέσα σε δύο δεκαετίες στον πλανήτη, πέφτοντας στο 31,2% (41 δισεκ. στρέμματα) της γήινης επιφάνειας το 2020, από 31,5% που ήταν το 2010 και 31,9% το 2000.
       
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Η μόλυνση από τα πλαστικά καταστρέφει τον πλανήτη μας από τους ωκεανούς μέχρι τα βουνά. Τι θα συνέβαινε όμως αν μετατρέπαμε τα πλαστικά απορρίμματα σε κάτι χρήσιμο και επικερδές; Αυτό ακριβώς αποφάσισαν να κάνουν τέσσερις Κενυάτες μηχανικοί.
      Πριν από τρία χρόνια η Κένυα επέβαλε την πιο αυστηρή απαγόρευση στον κόσμο στην κατασκευή, τη χρήση και την εισαγωγή πλαστικού. Όπως επισημαίνει ο Έιμος Γουεμάνια από την Greenpeace, το πλαστικό βρίσκεται παντού στη ζωή μας, ακόμη και στο φαγητό: «H Greenpeace έκανε μια μελέτη το 2018 σε όλο τον κόσμο για την παρουσία μικροπλαστικών σε εταιρίες που πωλούσαν αλάτι. Βρήκαμε ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών στο θαλασσινό αλάτι, στο αλάτι των λιμνών ακόμη και σε αυτό των βράχων. Τα μικροπλαστικά λοιπόν είναι στο φαγητό μας, στον αέρα που αναπνέουμε, στο νερό και προκαλούν προβλήματα στην υγεία μας».
      Μια εταιρία παραγωγής στο Ναϊρόμπι στοχεύει να βάλει φρένο στην ατελείωτη ροή πλαστικών απορριμμάτων, μετατρέποντάς τα σε φιλικές για το περιβάλλον πλάκες πεζοδρομίων. Η Ενζάμπι Μπατέ είναι συνιδρύτρια της Τζιτζένγκε: «Μόνο στο Ναϊρόμπι, παράγουμε περίπου 500 μετρικούς τόνους πλαστικών απορριμμάτων κάθε μέρα. Ελάχιστα από αυτά ανακυκλώνονται. Τα υπόλοιπα καταλήγουν στο περιβάλλον και στις χωματερές. Σ’ αυτό διακρίναμε μια μοναδική ευκαιρία, γιατί τα απορρίμματα είναι ένας χρήσιμος πόρος. Ξεκινήσαμε μαζεύοντας πλαστικά απορρίμματα και τα πουλάγαμε σε εταιρίες ανακύκλωσης. Αυτό ήταν το 2017. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα έξι μηνών καταλάβαμε ότι μαζεύαμε πολύ περισσότερα από όσα πουλούσαμε, από όσα αυτές οι εταιρίες μπορούν να πάρουν. Έτσι αποφασίσαμε να καλύψουμε το κενό και αντί να στέλνουμε τα πλαστικά στη χωματερή, να τα χρησιμοποιούμε. Και έτσι ξεκίνησε η συγκεκριμένη δραστηριότητα με τις πλάκες. Σκεφτήκαμε τι παραπάνω μπορούμε να κάνουμε με το πλαστικό που μας απομένει για να κάνουμε κάτι που θα έχει προστιθέμενη αξία και να είναι ένα προϊόν που μπορεί να φτάσει στην αγορά και να έχει ως βάση του τα πλαστικά απορρίμματα. Και αρχίσαμε να φτιάχνουμε τις πλάκες».
      Το πλαστικό διαλύεται σε μικρά πέλετ που ταξινομούνται ανά χρώμα. Αφού αναμιχθούν με άμμο και με την επιθυμητή χρωστική ουσία, μορφοποιούνται και μπαίνουν σε μια υδραυλική πρέσα. Η Αν Μουτόνι είναι συντονίστρια του προγράμματος ανάπτυξης των φτωχογειτονιών Μουκούρου: «Χρησιμοποιούσαμε και πριν την σκυρόστρωση, αλλά οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι παραπονούνταν ότι κατέστρεφε τα παπούτσια τους. Οι πλάκες τζιτζένγκε ήταν πολύ καλύτερες. Είναι σαν να περπατάς σε καουτσούκ, γιατί έχουν λίγο πλαστικό στη σύνθεσή τους. Είναι φιλικές προς το περιβάλλον. Είναι επίσης όμορφες, γιατί έχουν διαφορετικά χρώματα. Μπορούν να καθαριστούν εύκολα, όταν τις σκουπίζουν οι οδοκαθαριστές. Πραγματικά άλλαξαν εντελώς τον οργανισμό μας».
      Η εταιρία μπορεί να παράγει 1500 πλάκες την ημέρα. Τις πωλούν 8-10 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Έτσι κατάφερε να γίνει επικερδής και ταυτόχρονα να είναι φιλική προς το περιβάλλον.
      Γενετική μηχανική: Ο κλάδος του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων με τις απίθανες προοπτικές
      Η γενετική μηχανική και η γονιδιωματική θα είναι ο επόμενος κλάδος με τζίρο πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο τομέας της υγείας και τα εμβόλια για την Covid-19, χρησιμοποιούν αυτή την τεχνολογία. Η Τζέιν Γουίδερσπουν από το euronews συντόνισε μια συζήτηση κορυφαίων ειδικών στην Έκθεση Τεχνολογίας της Πληροφορίας στον Κόλπο, στο Ντουμπάι.
      Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews:
      Είναι η ερώτηση του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Πού θα γίνει η επόμενη μεγάλη επιστημονική καινοτομία;
      Ζέεβ Ρότσταϊν, Καθηγητής-Γενικός Διευθυντής του Ιατρικού Οργανισμού Χαντασάχ:
      Στη γονιδιωματική. Όλη η παραγωγή εμβολίων κατά της Covid-19, στηρίζεται στην γονιδιωματική τεχνική CRISPR και στην πραγματική κατανόηση του αγγελιοφόρου RNA. Σ’ αυτό στηρίζουν η Pfizer και η Moderna το εμβόλιό τους.
      Δρ. Μανάλ Ταριάμ, Διευθύνουσα Σύμβουλος στον Πρωτοβάθμιο Τομέα Υγείας στην Υπηρεσία Υγείας του Ντουμπάι:
      Τη θεωρούμε ως το μέλλον της αντιμετώπισης πολλών ασθενειών. Όχι μόνο της πανδημίας αλλά και χρόνιων νοσημάτων. Το να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τον γονιδιωματικό χάρτη του πώς μια κοινότητα ή ένας πληθυσμός πρόκειται να αντιδράσουν σε οποιοδήποτε ιό ή βακτήριο, είναι ορόσημο για την πρόγνωση του αποτελέσματος οποιασδήποτε ασθένειας ή πανδημίας. Τι κάνει λοιπόν η γονιδιωματική; Δεν θα μας προσφέρει μόνο τη βάση δεδομένων πάνω στην οποία μπορούμε να στηρίξουμε οποιοδήποτε σχέδιο διαχείρισης, αλλά θα μας δείξει και τον γρηγορότερο δρόμο προς την εξατομικευμένη ιατρική. Και τότε δεν θα έχουμε την ανάγκη να θεραπεύσουμε τη νόσο. Θα θεραπεύουμε τον ασθενή που έχει προσβληθεί από αυτήν.
      Τζέιν Γουίδερσπουν, Euronews:
      Τι απαιτείται για να φτιάξουμε ένα οικοσύστημα που μπορεί να στηρίζει τις καινοτομίες στον τομέα υγείας;
      Ασάφ Μπαρνέα, Διευθύνων Σύμβουλος Sanara Ventures:
      Ενόψει της επόμενης πανδημίας, πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Θα υπάρξουν τρόποι υιοθέτησης των καινοτομιών, με τη χρήση της ψηφιακής υγείας και της τεχνητής νοημοσύνης. Υπάρχει μια τεράστια προσπάθεια που βλέπουμε να εξελίσσεται τώρα να προχωρήσουμε στην ιατρική που βασίζεται στις επιδόσεις και στα αποτελέσματα σε αντίθεση με την αμοιβή ανά υπηρεσία. Όλες αυτές οι αλλαγές θα δημιουργήσουν τελικά ένα οικοσύστημα, που θα υποχρεώσει να υπάρξουν ρυθμίσεις, να υιοθετηθεί η νέα τεχνολογία και η ιατρική που βασίζεται στα αποτελέσματα. Αυτό θα ενισχύσει γιατρούς και νοσοκομεία όχι μόνο να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες, αλλά κι εμάς ως αγορά, ως επενδυτές και να υπάρξουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Η σημερινή κρίση είναι μια ευκαιρία για να αγκαλιάσουμε την ιατρική καινοτομία.
      Προσωπικές εμπειρίες αγορών στο Λονδίνο
      Με το 1/3 των χριστουγεννιάτικων αγορών στη Βρετανία να γίνονται από το διαδίκτυο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα καταστήματα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα για να ανταποκριθούν στην πανδημία. Για όσους αγοράζουν από κοντά, υπάρχει αυτό που αποκαλούν προσωπικές εμπειρίες αγορών.
      Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας Λιανικής Αγοράς, το 33% των συνολικών λιανικών πωλήσεων στην Βρετανία θα γίνουν διαδικτυακά στις γιορτές. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και το πιο παλιό εμπορικό πολυκατάστημα της Αγγλίας, το πολυτελές Burlington Arcade του Λονδίνου έχει ενισχύσει τις ψηφιακές του υπηρεσίες, όπως μας εξηγεί ο Μαρκ Λορντ: «Όλοι οι πωλητές μας έχουν προσαρμοστεί στην πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε. Προσφέρουμε λοιπόν υπηρεσίες click-and-collect από το διαδίκτυο, όπου βλέπετε τα προϊόντα που είναι διαθέσιμα στο κατάστημα. Ανταποκριθήκαμε πολύ σ’ αυτό τον νέο ψηφιακό περιβάλλον λιανικών πωλήσεων. Με την υπηρεσία click-and-collect, σας παραδίδουμε τα πράγματα στο ξενοδοχείο σας, στο σπίτι σας στο Λονδίνο, ή στη χώρα που βρίσκεστε. Παρόλο που έχουμε ηλικία 201 ετών, προσαρμοστήκαμε στην σύγχρονη κατάσταση».
      Η Τζόρτζια Μπέντατ είναι κάτοικος Λονδίνου: «Θα κάνω περισσότερα ψώνια από το διαδίκτυο, γιατί η χρονιά φέτος είναι πρωτόγνωρη. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν τα μαγαζιά θα είναι ανοικτά. Είναι πιο εύκολο λοιπόν και διασφαλισμένο να ψωνίσεις διαδικτυακά.
      Ο Ντέιβιντ Σίλβερ είναι διευθυντής της εταιρίας Vintage Watch: «Για lockdown, είναι απίστευτη η άνοδος των διαδικτυακών αγορών. Είχαμε πάντα μια ιστοσελίδα από την αρχή της εταιρίας μας για να είμαι ειλικρινής. Οπότε ήμασταν μπροστά, είχαμε όλη τη συλλογή μας φωτογραφημένη. Δεν χρειαζόταν να κάνουμε επιπλέον δουλειά. Η ζήτηση είναι μεγάλη. Στέλνουμε είδη μας σε όλο τον κόσμο και είμαστε τυχεροί που είμαστε σ’ αυτή τη θέση».
      Όταν όμως αρθεί το lockdown στο Λονδίνο, ένας μικρός αριθμός αγοραστών μπορούν να κάνουν κράτηση για μια προσωπική εμπειρία αγορών: «__Ο κόσμος έχει ανάγκη να χαρεί. Παρόλο που έχουμε την δυνατότητα του click-and-collect και μπορούμε να παραδώσουμε τα πάντα στην πόρτα σας, οι άνθρωποι θέλουν να έχουν προσωπική εμπειρία, κάτι που να τους μείνει αξέχαστο. Να υπάρχει κάτι πιο εξειδικευμένο για σας προσωπικά. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε στο Burlington Arcade. Θέλουμε να σας προσφέρουμε μια αξέχαστη εμπειρία από τη στιγμή που μπαίνετε στο κατάστημα και βρίσκετε εμένα ή κάποιον από τους συναδέλφους μου. Να εξαφανιστούν όλες οι έγνοιες του 2020 και να απολαύσετε πιο κανονικά Χριστούγεννα» τονίζει ο Μαρκ Λορντ, από το Burlington Arcade.
       
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.

      Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πρόωρων θανάτων κατά την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για το 2018, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι από 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.
      Η έκθεση του ΕΟΠ «Air quality in Europe -- 2020 report» (Η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη-έκθεση του 2020) εκτιμά ότι στην Ελλάδα το 2018, 11.800 πρόωροι θάνατοι θα μπορούσαν να αποδοθούν στα μικροσωματίδια (ΡΜ2,5), 3.000 στα οξείδια του αζώτου (ΝΟ2) και 650 στο όζον (Ο3) ή συνολικά 15.450. Η βελτίωση κατά την περίοδο 2009-2018 φαίνεται, σύμφωνα με την έκθεση, από το ότι το 2009 οι πρόωροι θάνατοι στη χώρα μας λόγω ρύπανσης του αέρα εκτιμώνταν αντίστοιχα σε 14.700 από μικροσωματίδια, σε 4.500 από οξείδια του αζώτου και σε 750 από όζον ή συνολικά σχεδόν 20.000.
      Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πρόωροι θάνατοι το 2018 εκτιμώνταν σε 379.000 για τα ΡΜ2,5, 54.000 για τα ΝΟ2 και 19.400 για το Ο3, δηλαδή συνολικά 443.400.
      Η έκθεση αναφέρει ότι, όσον αφορά το ποσοστό του αστικού πληθυσμού στην Ελλάδα που εκτίθετο σε ρύπους πάνω από τα ευρωπαϊκά όρια, ήταν μηδενικό όσον αφορά τα μικρότερα σωματίδια διαμέτρου έως δυόμισι εκατομμυριοστά του μέτρου ΡΜ2,5 (όριο τα 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), 3,1% όσον αφορά τα μεγαλύτερα σωματίδια ΡΜ10 (όριο τα 50 μg/m3), 3,2% για τα οξείδια του αζώτου (όριο τα 40 μg/m3) και σχεδόν 96% για το όζον (όριο τα 120 μg/m3).
      Έξι κράτη είχαν υπερβεί το 2018 τα όρια της ΕΕ για τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια (PM2,5): η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Ρουμανία. Μόνο τέσσερις χώρες στην Ευρώπη --η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Ιρλανδία-- είχαν συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 κάτω από τις αυστηρότερες κατευθυντήριες τιμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην έκθεση του ΕΟΠ επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάρχει χάσμα μεταξύ των ορίων που ισχύουν στην ΕΕ για την ποιότητα του αέρα και των κατευθυντήριων γραμμών του ΠΟΥ, ζήτημα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αντιμετωπίσει με την αναθεώρηση των προτύπων της στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση.
      Σύμφωνα με την έκθεση, οι περικοπές εκπομπών σε βασικούς τομείς έχουν βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη. Από το 2000, οι εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου (NOx), που προέρχονται από τις μεταφορές, έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι εκπομπές ρύπων από τον ενεργειακό εφοδιασμό έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά, σε αντίθεση με τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια και τη γεωργία, η οποία σημειώνει αργή πρόοδο.
      Χάρη στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, οι πρόωροι θάνατοι εξαιτίας της ρύπανσης από λεπτά αιωρούμενα σωματίδια μειώθηκαν κατά 60.000 το 2018, σε σύγκριση με το 2009. Όσον αφορά το διοξείδιο του αζώτου, η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου 54% την τελευταία δεκαετία.
      Η έκθεση του ΕΟΠ παρέχει επίσης μια γενική περιγραφή της σχέσης που συνδέει την πανδημία Covid-19 με την ποιότητα του αέρα, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αξιολογήσεις που κατέδειξαν μείωση έως και 60% ορισμένων ατμοσφαιρικών ρύπων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπου εφαρμόστηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας την άνοιξη του 2020. Ο ΕΟΠ δεν διαθέτει ακόμη εκτιμήσεις σχετικά με τις πιθανές θετικές επιπτώσεις του καθαρότερου αέρα στην υγεία για το 2020.
      Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι η μακροχρόνια έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους προκαλεί καρδιαγγειακές και αναπνευστικές νόσους, οι οποίες έχουν προσδιοριστεί αμφότερες ως παράγοντες κινδύνου θανατηφόρου έκβασης σε ασθενείς με Covid-19. Ωστόσο, τονίζεται ότι η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της σοβαρότητας των λοιμώξεων από τη νόσο δεν είναι σαφής και απαιτείται περαιτέρω επιδημιολογική έρευνα.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Καθώς τα ολοένα πιο συχνά φαινόμενα ξηρασίας στους ποταμούς θα εξαντλούν τους υδάτινους πόρους της ηπείρου, οι λαοί και οι οικονομίες οφείλουν να αναζητήσουν νέες λύσεις προσαρμογής.
      Την 1η Ιουνίου του 2018, τα αποτελέσματα έδειξαν πτώση της τάξης του 4,5%. Έναν μήνα μετά, έδειξαν 10,8%. Σχεδόν τέσσερις μήνες αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου, περίπου το 35,9% των ευρωπαϊκών ποταμών παρουσίαζαν αφύσικα χαμηλή ροή, τη χαμηλότερη από το 1991, τουλάχιστον. Οι ελάχιστες έως και απούσες θερινές βροχοπτώσεις στέρησαν από τα μεγάλα υδάτινα συστήματα τα άκρως απαραίτητα νερά, τα διαδοχικά κύματα καύσωνα επιτάχυναν την εξάτμιση και οι απώλειες νερού αυξήθηκαν. Φέτος, η ξηρασία, είτε μετρίου είτε ακραίου βαθμού, είχε κάνει την εμφάνισή της ήδη από τον Απρίλιο σε μεγάλο μέρος της Κεντρικής Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας για την Κλιματική Αλλαγή του Κοπέρνικου (C3S), ενώ η ξηρασία συνεχίστηκε σε πολλές περιοχές μέχρι και τον Ιούνιο, καθιστώντας το 2020 το τρίτο κατά σειρά έτος με αναπάντεχα ξηρές συνθήκες, όπως αναφέρει η έκθεση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτων Περιστατικών του Κοπέρνικου (EMS).
          Πηγή: μοντέλο ποτάμιων απορροών της EMS του Κοπέρνικου. Εκπόνηση μελέτης: EMS του Κοπέρνικου / ΕΚΜΜΠ. Στο μέλλον, αυτό μπορεί να αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Έως τα μέσα του αιώνα, αναμένεται πως οι ξηρασίες θα γίνουν πιο συχνές, και αυτό συνιστά απειλή για ευρύ φάσμα τομέων, από την υδροδότηση και την παροχή ενέργειας μέχρι τις ποτάμιες μεταφορές και τη γεωργία. «Στην υπο-περιοχή της Μεσογείου, όπου ήδη σημειώνεται η χειρότερη κατάσταση λειψυδρίας, προβλέπεται να εκδηλωθούν οι αρνητικότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις συνθήκες ξηρασίας», είπε στο Euronews η ομάδα που μελετά τις ξηρασίες στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC). «Καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θα εντείνεται, η εμφάνιση ελλειμάτων ροής στην περιοχή αναμένεται να αυξηθεί, να οξυνθεί και να έχει μεγαλύτερη διάρκεια», ανέφερε η ομάδα του JRC. Αν η θερμοκρασία του πλανήτη ανέλθει κατά 3 βαθμούς Κελσίου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι θα αυξηθούν κατά 11 εκατομμύρια οι άνθρωποι και κατά 45 εκατομμύρια τα στρέμματα γης που θα πλήττονται κάθε έτος από την ξηρασία, ενώ παλιότερα αυτό συνέβαινε μονάχα μία φορά ανά δέκα χρόνια σχεδόν. «Μεγάλο χάσμα δημιουργείται στην Ευρώπη, με περισσότερη ξηρασία στον Νότο και λιγότερη στον Βορρά», λέει ο δρ Νίκο Βάντερς, ερευνητής ακραίων υδρολογικών συνθηκών στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης. «Παρατηρούμε ότι οι ακραίες ξηρασίες είναι πιθανό να γίνουν πιο δριμείες. Αιτία είναι ο συνδυασμός υψηλότερων θερμοκρασιών και αυξημένης εξάτμισης που οδηγεί σε μεγαλύτερες απώλειες νερού», κατά τον δρα Βάντερς.
      ©ESRI Αρνητική παράμετρο συνιστά το γεγονός ότι οι ποταμοί δέχονται λιγότερο νερό από τους παγετώνες, σύμφωνα με ειδικούς στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμινχαμ. Η άνοδος της θερμοκρασίας στις Άλπεις κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σε συνδυασμό με τη μείωση των χιονοπτώσεων, έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση των παγετωνικών περιοχών κατά τι λιγότερο από 54% από τη δεκαετία του 1850· προβλέπεται πως μακροπρόθεσμα θα σημειωθεί περαιτέρω σημαντική μείωση.
      Στους ποταμούς που επηρεάζονται από την ξηρασία δεν παρατηρείται μόνο πτώση της στάθμης του νερού. Οι λιγότερες βροχές συνεπάγονται αναποτελεσματική αραίωση των ρύπων στα ποτάμια. Το αποτέλεσμα είναι υψηλότερες συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου, βαρέων μετάλλων αλλά και μικροπλαστικών, όπως υποστηρίζουν ειδικοί της ερευνητικής κοινοπραξίας MaRIUS. Η συσσώρευση οργανικής ύλης ευνοεί την παραγωγή άλγης, και είναι πιθανό οι άνθρωποι να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το νερό εξαιτίας αυτής της ανάπτυξης. Επιπλέον, τα θερμά ποτάμια ύδατα συγκρατούν λιγότερο οξυγόνο από τα ψυχρά, γεγονός που βλάπτει τα ψάρια και άλλα είδη της υδρόβιας πανίδας.
      Φορτηγίδα μεταφέρει εμπορευματοκιβώτια σε συνθήκες ρηχίας επί του ποταμού Ρήνου στη Γερμανία. Η μείωση της στάθμης είναι επίσης ζημιογόνος για τις επιχειρηματικές και βιοποριστικές δραστηριότητες. Η σταθερή εισροή γλυκού νερού είναι απαραίτητη για την κάλυψη της ζήτησης στην ηλεκτροδότηση και την υδροδότηση, τη γεωργία και τη βιομηχανική παραγωγή, μεταξύ άλλων. Το 2018, ο Ρήνος έγινε ακατάλληλος για την πλεύση του μεγαλύτερου μέρους του στόλου εξαιτίας της χαμηλής στάθμης του, και ειδικά για υψηλό ποσοστό μεγαλύτερων και νεότερων πλεούμενων, εμποδίζοντας την αποστολή εμπορευμάτων από μεγάλους προμηθευτές και αναγκάζοντας εταιρείες ποικίλου τύπου να προχωρήσουν σε περιστολή της παραγωγής. Μολονότι αυτή η διακύμανση είναι φυσική για τον ποταμό, αναφέρει η Κεντρική Επιτροπή Ναυσιπλοΐας του Ρήνου (CCNR), η χαμηλή ποτάμια στάθμη επιφέρει μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις σε σύγκριση με το παρελθόν, όταν η βιομηχανική δραστηριότητα και οι ναυτιλιακές μεταφορές ήταν μειωμένες. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, ο κλάδος των ναυτιλιακών μεταφορών στη Γερμανία έχασε περίπου 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
        Στην Ολλανδία, η πρωτοφανής ξηρασία του 2018 προκάλεσε πτώση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, θέτοντας σε κίνδυνο ένα εκατομμύριο σπίτια εξαιτίας της καθίζησης του εδάφους. Τον Σεπτέμβριο του 2003, έπειτα από έλλειψη βροχοπτώσεων και υψηλές καλοκαιρινές θερμοκρασίες, ο Κάτω Δούναβης έφτασε στο απόλυτο κατώτατο όριο από το 1840. Τα δρομολόγια πλοίων και φορτηγίδων διακόπηκαν από τη νότια Γερμανία έως και τη Ρουμανία, όπου έκλεισε για σχεδόν έναν μήνα ο εκεί πυρηνικός σταθμός λόγω έλλειψης νερού για την ψύξη των αντιδραστήρων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ειδικοί του MaRIUS εκτιμούν ότι δεν κατέστη δυνατή η ενεργειακή παραγωγή 4,6 τεραβατώρων κατά τα τελευταία 40 χρόνια, προκαλώντας στις εταιρείες ζημία ύψους 45 εκατομμυρίων λιρών ανά έτος.
      ©Copernicus Να πάμε με τα νερά του προβλήματος;
      Από κλιματική άποψη, το χειρότερο ενδεχόμενο είναι να αυξηθούν κατά πέντε φορές οι οικονομικές απώλειες εξαιτίας της ξηρασίας, όπως δείχνει πρόσφατη μελέτη του JRC. Αν όμως ληφθούν μέτρα άμβλυνσης, η αύξηση αυτή μπορεί να μειωθεί στο μισό, διαβάζουμε στην ίδια μελέτη. «Το παν είναι ο σχεδιασμός», λέει ο δρ Βάντερς. Η βελτίωση του υδρολογικού σχεδιασμού και ελέγχου εξαρτάται ολοένα περισσότερο από τα κλιματικά δεδομένα, τα οποία συμβάλλουν στην πρόγνωση της ξηρασίας. «Η προληπτική ποτάμια διαχείριση προαπαιτεί προβλέψεις ξηρασίας· οι καλές παρατηρήσεις πραγματικού χρόνου είναι το παν», προσθέτει ο δρ Βάντερς. Ειδικοί της C3S και του Σουηδικού Μετεωρολογικού και Υδρολογικού Ινστιτούτου (SMHI) διαμορφώνουν μια υπηρεσία που θα βοηθήσει τις αρχές και τις επιχειρήσεις να χειρίζονται καλύτερα τα ακραία φαινόμενα όπως η ξηρασία των ποταμών. Η υπηρεσία χρησιμοποιεί υδρολογικά μοντέλα και τοπικά μοντέλα κλίματος ώστε να παρέχει προβλέψεις με ορίζοντα πολλών μηνών για την απορροή υδάτων, καθώς και πληροφορίες για την πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις βροχοπτώσεις, τις θερμοκρασίες και τις στάθμες των ποταμών έως το 2100.
      Πρόγνωση μέσης απορροής ποτάμιων υδάτων για τον Μάρτιo του 2020, με σημείο εκκίνησης την 1η Φεβρουαρίου του 2020. «Νευραλγικοί τομείς που κάνουν χρήση των υδρολογικών προγνώσεων είναι αυτοί της διαχείρισης υδάτινων πόρων και αποβλήτων, της διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, της πολιτικής προστασίας, της υδροηλεκτρικής ενέργειας, των ποτάμιων μεταφορών, της γεωργίας και του τουρισμού», λέει ο δρ Σον Χάριγκαν, επιστήμονας υδρολογικών προγνώσεων στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ΕΚΜΜΠ). «Οι υδρολογικές προγνώσεις προειδοποιούν εγκαίρως αυτούς τους τομείς για ακραία φαινόμενα, όταν στα ποτάμια υπάρχει είτε περίσσεια είτε έλλειψη νερού, και έτσι αντιμετωπίζουν καλύτερα τα ακραία υδρολογικά φαινόμενα, λαμβάνοντας πιο εύστοχες αποφάσεις με θετικά κοινωνιο-οικονομικά αποτελέσματα», υποστηρίζει ο δρ Χάριγκαν.

      Οι τοπικές αρχές στην περιοχή της Μεσογείου στοχεύουν στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε ενδεχόμενο ξηρασίας. Στην ανατολική Ισπανία, οι αρχές ύδρευσης στη Λεκάνη του ποταμού Χούκαρ, που παρέχει νερό άρδευσης για σχεδόν ενάμισι εκατομμύριο στρέμματα γης, καθώς και σε πόλεις, σταθμούς υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικές μονάδες, χρησιμοποιούν κλιματικά δεδομένα από τη C3S με σκοπό την προσαρμογή της κατανομής του νερού σε σχέση με τον καιρό και τις συνθήκες απορροής, καθώς και για να θωρακίσουν την περιοχή, την οποία πλήττει ασταμάτητα η ξηρασία από το 2013. Στόχοι της δράσης αυτής είναι η σύνδεση των κλιματικών και υδρολογικών δεδομένων από όλη την Ευρώπη με τοπικά δεδομένα, αλλά και η στήριξη των τοπικών αρχών κατά τον σχεδιασμό καλύτερων στρατηγικών αντιμετώπισης της λειψυδρίας.

      Η Canal Isabel II, η εταιρεία διαχείρισης υδάτων της Κοινότητας της Μαδρίτης, παρεμβαίνει σε πολλά μέτωπα για να αντιμετωπίσει την ξηρασία στην περιοχή και να έχουν νερό οι 6 εκατομμύρια και πλέον κάτοικοι. «Υφιστάμεθα τις συνέπειες της έλλειψης νερού εδώ και καιρό. Η μέση αναπλήρωση στις υδατοδεξαμενές μας έχει πέσει σχεδόν κατά 20% τα τελευταία 30 χρόνια συγκριτικά με τις μέσες τιμές από το 1914 κι έπειτα», αναφέρουν εκπρόσωποι της εταιρείας. Πέραν των εφεδρικών πηγών νερού, η εταιρεία χρησιμοποιεί επίσης μοντέλα πρόγνωσης της διαθεσιμότητας νερού και σχεδιάζει να εξοπλίσει τις υδατοδεξαμενές της με συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για ακραίες συνθήκες. Επιπροσθέτως, η Canal Isabel II έχει επενδύσει στην αναγέννηση λυμάτων προς ικανοποίηση των αστικών και βιομηχανικών αναγκών και είναι σε θέση να μειώνει την κατανάλωση πόσιμου νερού.
      Στην Ιταλία, μια εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών προσφέρει ψηφιακά εργαλεία βελτίωσης της διαχείρισης υδάτων. «Παρέχουμε υπηρεσίες πρόγνωσης των αναγκών και της διαθεσιμότητας νερού με γνώμονα την εποχικότητα και την κλιματική αλλαγή σε ένα ευρύ φάσμα χρηστών – αρδευτικές αρχές, διαχειριστές υδάτινων πόρων και επιχειρήσεις παροχής ενέργειας», λέει ο δρ Πάολο Ματσόλι, τεχνικός διευθυντής της GECOsistema. Η υπηρεσία smartRIVER χρησιμοποιεί δεδομένα από την C3S και άλλες πηγές, καθώς και επιτόπια δεδομένα (ήτοι, από μετεωρολογικούς σταθμούς) για τη δημιουργία προγνώσεων ποτάμιων ροών και διαθεσιμότητας νερού που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες των χρηστών. «Η υπηρεσία smartRIVER έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία και δύο φορές τον μήνα παρέχει προγνώσεις του όγκου των υδάτινων εισροών για τον υδροταμιευτήρα του Ριντράκολι», δηλώνει ο δρ Ματσόλι. «Αυτό το φράγμα κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στα Απέννινα της περιφέρειας Εμίλια Ρομάνια. Έχει χωρητικότητα περίπου 30 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και παρέχει πόσιμο νερό σε άνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπους σε τέσσερις επαρχίες», λέει ο δρ Ματσόλι. «Ο διαχειριστής του υδροταμιευτήρα κάνει χρήση των προγνώσεων για να βελτιστοποιήσει την κατανάλωση και την κατανομή του νερού».
      Οι ακριβείς προβλέψεις των ποτάμιων ροών απαιτούν την προσομοίωση ολόκληρου του κύκλου του νερού, εξηγεί ο δρ Χάριγκαν. «Κατά παράδοση, αυτό συνέβαινε με γνώμονα τις λεκάνες απορροής ποταμών, όπου κάναμε αρκετά καλής ποιότητας παρατηρήσεις του καιρού και της ποτάμιας ροής. Τώρα […] οι δορυφόροι μάς επιτρέπουν να κάνουμε υδρολογικές προβλέψεις περιοχών του κόσμου για τις οποίες υπάρχουν ελάχιστες έως μηδενικές παρατηρήσεις εδάφους», λέει ο δρ Χάριγκαν. Εξακολουθούν, βεβαίως, να υπάρχουν θολά σημεία. «Μία από τις μεγαλύτερες ασάφειες αφορά την πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων που προκαλούν ακραία υδρολογικά φαινόμενα, ειδικά αν πρόκειται για διάστημα μεγαλύτερο των δύο εβδομάδων», αναφέρει ο δρ Χάριγκαν. «Μία άλλη αφορά τη δυνατότητα να προσομοιώνουμε τι συμβαίνει στη βροχή όταν διαποτίζει και διαπερνά το έδαφος. Ωστόσο, οι καινοτομίες στην τηλεανίχνευση είναι πολλά υποσχόμενες».
      Ασφαλώς, στις προγνώσεις για τη στάθμη των ποταμών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες. Σύμφωνα με τους ειδικούς του JRC, εξακολουθούν να μην υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για την ποσότητα νερού που καταναλώνεται για διάφορους σκοπούς ή για την επίδραση της άντλησης των υπόγειων υδάτων στις ποτάμιες ροές. «Η μεγαλύτερη δυσκολία κατά τη σύσταση υδρολογικών μοντέλων είναι η προσμέτρηση του ανθρώπινου συντελεστή στο ισοζύγιο νερού, ιδίως για μεγάλες γεωγραφικές εκτάσεις. Αν καταφέρουμε να μοντελοποιήσουμε αποδοτικότερα τέτοιους παράγοντες, θα ελαττωθεί σε σημαντικό βαθμό το επίπεδο αβεβαιότητας στις παρατηρήσεις και τις προβλέψεις ξηρασίας», σημειώνει η ομάδα του JRC.
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      «Πότε θα τελειώσει επιτέλους;» ρωτούσε, προ διμήνου, χρήστης στο Reddit, μια μη τυπική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με χαρακτηριστικά φόρουμ. Η συζήτηση «Καύσωνας στην Ευρώπη» είχε περισσότερα από 800 σχόλια από ανθρώπους από όλο τον κόσμο, πολλοί εξ αυτών θορυβημένοι από τον καυτό Ιούνιο και Ιούλιο του 2019 στην ήπειρο.
      «Μολονότι οι κατά τόπους θερμοκρασίες μπορεί να παρουσίαζαν αποκλίσεις προς τα επάνω ή προς τα κάτω από τις προβλεπόμενες, τα στοιχεία μας δείχνουν πως οι θερμοκρασίες στη νοτιοδυτική Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου ήταν ασυνήθιστα υψηλές. Παρότι ήταν μια ιδιάζουσα περίπτωση, το φαινόμενο ενδέχεται να γίνει πιο συχνό στο μέλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» είπε ο Ζαν-Νοέλ Τεπό, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου (C3S). Η αντιπαραβολή των πρόσφατων δεδομένων της C3S με παλαιότερα δείχνει ότι ο φετινός Ιούνιος ήταν κατά μέσο όρο 3°C θερμότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο 1850-1900.
      Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Kατανομή του Kαιρού (World Weather Attribution Initiative) λέει ότι τέτοιες ακραίες θερμοκρασίες παρατηρούνταν συνήθως κάθε 50 με 150 χρόνια. Όμως, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, σεβαστός αριθμός ισχυρών κυμάτων καύσωνα πλήττει την Ευρώπη κάθε χρόνο από το 2014 – εκτός από το 2016 – θέτοντας τις ομάδες έκτακτης ανάγκης σε επιφυλακή, τις υποδομές σε δυσλειτουργία και σηματοδοτώντας την ανάγκη γρήγορης προσαρμογής της Ευρώπης σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
      Μια μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές αστικές περιοχές
      Με το 76% περίπου του πληθυσμού της Ε.Ε. να ζει στις πόλεις και να αναμένεται να αυξηθεί στο 82% έως τα μέσα του αιώνα, οι πόλεις είναι αυτές που καλούνται, κατά κύριο λόγο, να προσαρμοστούν.
      Το τελευταίο τρίμηνο, ένα πλήθος δημοσιογραφικών ρεπορτάζ έδειξε ότι η υπερβολική ζέστη έπληξε νευραλγικούς τομείς της αστικής ζωής στην Ευρώπη, από σπίτια μέχρι μέσα μαζικής μεταφοράς, και από κοινωφελείς υπηρεσίες και επιχειρήσεις μέχρι την υγεία των πιο ευπαθών ομάδων. Η επανεξέταση των υποδομών και του τρόπου λειτουργίας των πόλεων υπό καυτές θερμοκρασίες είναι τα πρώτα βήματα προς την ανθεκτικότητα, καθώς πολλές αστικές περιοχές στην ήπειρο προετοιμάζονται για ένα πιο καυτό μέλλον.
      Υπερθέρμανση σιδηροδρομικών γραμμών και λεωφορείων, ένα συγκοινωνιακό κομφούζιο
      Ήταν απόγευμα της 25ης Ιουλίου, όταν ένας Γάλλος χειριστής αμαξοστοιχίας της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων (SNCF) τουίταρε πως περισσότεροι από τους μισούς συρμούς που συνδέουν την πόλη Μετς με το Λουξεμβούργο – ένα πολυσύχναστο δρομολόγιο – παρουσίασαν βλάβη εξαιτίας της ζέστης. Την ίδια ημέρα, η σιδηροδρομική γραμμή RER A στο Παρίσι, η οποία εξυπηρετεί περί τα 50.000 άτομα την ώρα τις ώρες αιχμής, ακινητοποίησε τους συρμούς της, καθώς οι θερμοκρασίες που ξεπερνούσαν τους 40°C συνιστούσαν κίνδυνο για τις ράγες και τα υπέργεια καλώδια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρκετά περιστατικά που προκλήθηκαν από την έντονη ζέστη επέφεραν αλλαγές στις υπηρεσίες του Εθνικού Σιδηρόδρομου, ενώ σοβαρά προβλήματα παρουσίασε η λειτουργία του Προαστιακού Σιδηρόδρομου του Λονδίνου κατά τις ώρες αιχμής. Τρεις ημέρες μετά, δύο ράγες στη Σουηδία κύρτωσαν από τη ζέστη.
      Η βραδεία κίνηση στις πόλεις ίσως γίνει κανόνας τις πολύ ζεστές ημέρες. Εκατοντάδες παράπονα κατέκλυσαν τους λογαριασμούς των μέσων μαζικής μεταφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ώρα που οι νόμοι της φυσικής ήταν επί το έργον. «Καθώς θερμαίνονται – αγγίζοντας θερμοκρασίες κατά 20°C περίπου υψηλότερες από αυτές του αέρα – οι ράγες χάλυβα διαστέλλονται, επιμηκύνοντας τις γραμμές, κάτι που μπορεί να προξενήσει παραμόρφωσή τους, τη γνωστή κύρτωση», εξηγεί ο δρ Τζον Ίστον, ειδικός σιδηροδρομικού δικτύου στο Ίδρυμα Μηχανικής και Τεχνολογίας. Η προσαρμογή σε υψηλότερες θερμοκρασίες «σίγουρα θα αύξανε τον κίνδυνο να σπάσουν οι σιδηροδρομικές ράγες», λέει ο δρ Ίστον. «Η μόνη λύση είναι η μείωση της ταχύτητας των συρμών.»
      Ο χρωματισμός των ραγών με λευκό χρώμα, προκειμένου να αντανακλάται το φως, είναι επίσης μια διαδεδομένη επιλογή για τη μείωση της θερμοκρασίας τους κατά 5-10°C. Ωστόσο, η δροσιά για τους επιβάτες είναι ύψιστης προτεραιότητας στον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων λύσεων. Ο Γαλλικός Σιδηρόδρομος SNCF δοκιμάζει νέα συστήματα κλιματισμού για τρένα και λεωφορεία και χαμηλής εκπομπής συστήματα κλιματισμού, ενώ μέσω του προγράμματος Εκσυγχρονισμός των Τεσσάρων Γραμμών για τις Συγκοινωνίες για το Λονδίνο (Transport for London), 192 νέοι κλιματιζόμενοι συρμοί έχουν τεθεί στη διάθεση των Λονδρέζων.
      Οι καύσωνες απειλούν τη λειτουργία των σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας
      Με τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις πόλεις να βασίζονται ως επί το πλείστον στον ηλεκτρισμό, η αστική οικονομία και η ζωή στην πόλη θα πληγούν αν δεν προσαρμοστούν περαιτέρω. Στις 27 Ιουνίου, στο Μιλάνο, όπου η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 40°C, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώθηκε στα 1.635 μεγαβάτ. Επανειλημμένες γενικές διακοπές ρεύματος άφησαν τμήματα της οικονομικής πρωτεύουσας της Ιταλίας χωρίς ηλεκτροδότηση, σε κάποιες περιπτώσεις για το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, καθώς η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 40% από την προηγούμενη χρονιά.
      Το καλοκαίρι στην Aθήνα, η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό διπλασιάζεται, κάτι που οδηγεί σε τριπλασιασμό της μέγιστης κατανάλωσης ηλεκτρικού φορτίου. Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος λέει ότι η μέγιστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό θα αυξηθεί στην Ευρώπη, προβλέποντας τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Στην Ιταλία, λόγου χάρη, η κατανάλωση για τον κλιματισμό νοικοκυριών και υπηρεσιών ενδέχεται να εκτοξευθεί από το 13% της συνολικής πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας το 2010 στο 70% το 2050.
      Όμως, με το 66% της ενέργειας για ψύξη και θέρμανση στην Ευρώπη να παράγεται από ορυκτά καύσιμα, και τις μονάδες κλιματισμού να εκτιμώνται στις 60,5 εκατομμύρια το 2016, η περιζήτητη δροσιά ίσως εντείνει τη ζέστη ακόμα περισσότερο.
      Καθώς ο θερμότερος αέρας θα αυξάνει τις ανάγκες κλιματισμού, η παραγωγή ενέργειας καλείται να αντεπεξέλθει. Όμως, οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως όταν πρόκειται για ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια, μπορεί συνάμα να επιβραδύνουν την ενεργειακή απόδοση. Το πρωί της πιο ζεστής ημέρας στη Γαλλία, η Εταιρεία Ηλεκτρισμού Γαλλίας (EDF) μείωσε την ενεργειακή απόδοση σε έξι αντιδραστήρες· είχε ήδη διακόψει τη λειτουργία δύο αντιδραστήρων στα νότια της χώρας, όπου η υψηλή θερμοκρασία των υδάτων του ποταμού Γαρούνα δεν επέτρεπε την ψύξη των αντιδραστήρων .
      Μειωμένη απόδοση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας υπό συνθήκες υπερβολικής ζέστης, καθώς αυξάνονται οι ανάγκες κλιματισμού
      Οι Ευρωπαίοι αναμένεται να επιζητούν περισσότερη δροσιά στα σπίτια τους. Καθώς οι ανάγκες κλιματισμού αυξάνονται και μεγαλύτερα φορτία ενέργειας πρέπει να περνούν μέσα από τα καλώδια, όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, τα σύρματα τείνουν να διαστέλλονται και να ξεχειλώνουν, δημιουργώντας έτσι κατάλληλες συνθήκες για βλάβες στις υποδομές. Μελέτες στις ΗΠΑ έδειξαν πως για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης το καλοκαίρι, τα ηλεκτρικά καλώδια χάνουν το 1,5% περίπου της δυνατότητάς τους να μεταφέρουν ρεύμα, κάτι που προκαλεί ενεργειακή επισφάλεια όταν η ζήτηση κλιματισμού κορυφώνεται. Στο ΗΒ, οι χειριστές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ενσωματωμένα καλώδια μεγαλύτερης ανθεκτικότητας στη ζέστη, ενώ η Φινλανδία αντικαθιστά τα υπέργεια καλώδια με υπόγεια.
      Μολονότι το 2018 στην ΕΕ αντιστοιχούσε το 11% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη – η οποία περιλαμβάνει τα ψυγεία και τις φορητές συσκευές ψύξης, όπως οι κινητές μονάδες κλιματισμού και οι ανεμιστήρες – είναι πιθανό η ενέργεια που χρησιμοποιείται για την ψύξη κτηρίων ανά την Ευρώπη να αυξηθεί κατά 72% έως το 2030, λένε οι ειδικοί του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).
      Οι πιο αποδοτικές μονάδες κλιματισμού, η δυνατότητα μεταφοράς αυξημένου φορτίου ενέργειας και η στροφή σε πηγές ενέργειας που δεν απαιτούν υδρόψυξη, όπως τα φωτοβολταϊκά, ίσως αποδειχτούν καίριες. Εναλλακτικές λύσεις, όπως η ψύξη απορρόφησης, που μετατρέπει τη θερμότητα σε ψύξη, και ο καλύτερος σχεδιασμός κτηρίων μπορούν επίσης να μειώσουν τις ανάγκες ψύξης, λέει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).
      Θερμότερες αστικές θερμικές νησίδες
      Από τις 21 Ιουνίου έως τις 22 Αυγούστου, δύο νύχτες μόνο δεν ήταν τροπικές – με θερμοκρασίες κάτω από 20°C – το φετινό καλοκαίρι στη Νίκαια, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας, καταρρίπτοντας ένα ακόμα αστικό ρεκόρ. Η διατήρηση της θερμοκρασίας σε υψηλά επίπεδα τις νύχτες οφείλεται στο φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, καθώς κτήρια και στεγανές επιφάνειες κατακρατούν και επανεκπέμπουν περισσότερη ζέστη στην ατμόσφαιρα της πόλης τη νύχτα σε σύγκριση με τις επαρχιακές και με βλάστηση περιοχές.
      «Είναι υψίστης σημασίας να βοηθηθούν οι άνθρωποι που εκτίθενται περισσότερο στη ζέστη» λέει η ομάδα των ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης και Βιωσιμότητας (BCNUEJ). «Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα στεγάζονται συνήθως υπό συνθήκες χαμηλής ψυκτικής ικανότητας ή ανεπαρκούς μόνωσης, διαθέτουν λιγοστούς πόρους για την αναβάθμιση των εστιών τους και ζουν σε συνοικίες με λιγότερα δέντρα και λιγότερες ανοιχτές εκτάσεις πράσινου».
      «Πρέπει να φυτέψουμε δέντρα στις περιοχές όπου το φαινόμενο της θερμικής νησίδας είναι εντονότερο, εκεί όπου οι άνθρωποι υποφέρουν, ιδίως στις γκρίζες περιοχές των περιφερειών», λέει ο Πιέρο Πελιτσάρο, επικεφαλής του τομέα Ανθεκτικότητας στον Δήμο του Μιλάνου. «Αν είσαι μεσοαστός, αντεπεξέρχεσαι στον καύσωνα, αγοράζεις κλιματιστικά. Αν είσαι φτωχός, υποφέρεις περισσότερο. Η ψαλίδα μεγαλώνει, οπότε εντείνει τον λεγόμενο κλιματικό εξευγενισμό. Στο Μιλάνο, η κατάσταση επιδεινώνεται». Η δημοτική αρχή του Μιλάνου σκοπεύει να φυτέψει τρία εκατομμύρια δέντρα έως το 2030 στη μητροπολιτική περιοχή της πόλης, μέσω ενός Προγράμματος Αστικής Αναδάσωσης, εξηγεί ο Πελιτσάρο. 80.000 περίπου δέντρα φυτεύτηκαν τον πρώτο χρόνο.
      Οι πόλεις της Ευρώπης, εστίες προβλημάτων υγείας;
      Το φαινόμενο της ενίσχυσης της ζέστης στις πόλεις και οι συχνότεροι καύσωνες θα εκθέτουν τον αστικό πληθυσμό της ΕΕ σε υπερθέρμανση τους καλοκαιρινούς μήνες και έχουν ήδη επιπτώσεις στην υγεία, σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές. Οι 70.000 θάνατοι που προκάλεσε ο ευρωπαϊκός καύσωνας τον Αύγουστο του 2003 έχουν πείσει πολλές τοπικές αρχές να προετοιμαστούν. Το Σχέδιο Προσαρμογής του Παρισιού βασίζεται στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ώστε να βοηθούν τους γείτονές τους δηλώνοντας τους ευπαθείς στη ζέστη, προκειμένου να παρακολουθούνται τις ημέρες που ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο. Στρέφοντας εκ νέου την προσοχή της στις πράσινες ζώνες για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της θερμικής νησίδας, η γαλλική πρωτεύουσα έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα ΟΑΣΙΣ, στο πλαίσιο του οποίου αναδιαμορφώνει σχολικά προαύλια αντικαθιστώντας την άσφαλτο με πορώδη υλικά και δημιουργώντας πράσινους και δροσερούς χώρους. «Αυτό που καθιστά το πρόγραμμα καινοτόμο είναι ο τρόπος διαχείρισής του, καθώς προϋποθέτει τη συμβολή διάφορων τομέων της πόλης (σχολεία, υγεία, οδικό δίκτυο, εκτάσεις πράσινου και ύδρευση) με στόχο τον σχεδιασμό και την οριζόντια υλοποίηση του έργου», λέει η Λίνα Λιάκου, η διευθύνουσα σύμβουλος του Δικτύου 100 Ανθεκτικές Πόλεις.
      Οι υψηλές θερμοκρασίες σε αστικές περιοχές αυξάνουν επίσης το τροποσφαιρικό όζον– επιβλαβές για το αναπνευστικό και καρδιακό σύστημα των ανθρώπων και αιτία πρόωρων θανάτων – το οποίο παράγεται όταν τα οξείδια του αζώτου και οι πτητικές ενώσεις που εκπέμπονται κατά τις ανθρώπινες δραστηριότητες αντιδρούν υπό τον καυτό ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Στον καύσωνα του περασμένου Ιουνίου, σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις σημειώθηκαν επίπεδα όζοντος που κυμαίνονταν στα 180 περίπου µg/m³, το ανώτατο όριο της ΕΕ. Το 2016, περί το 98% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ παρέμεινε εκτεθειμένο σε τιμές τροποσφαιρικού όζοντος που ξεπερνούσαν τα όρια ασφάλειας που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
      Ο Κοπέρνικος συμβάλλει στην προσαρμογή των πόλεων
      Η Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), με τη μεγαλύτερη τράπεζα δεδομένων για το κλίμα, τα οποία διαθέτει μέσω της πλήρως λειτουργικής Βάσης Δεδομένων για το Κλίμα, ή με την ανάπτυξη λύσεων σε συνεργασία με εταιρείες έρευνας και τεχνολογίας και με τοπικές αρχές, αναπτύσσει εργαλεία μέτρησης του κλίματος, προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές αρχές να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τους καύσωνες.
      Εδώ και περισσότερους από έξι μήνες, συνεργάζεται με την εταιρεία VITO, η οποία εδρεύει στο Βέλγιο, για την παραγωγή δεδομένων υψηλής ευκρίνειας που μπορούν να χρησιμοποιούνται για τις στρατηγικές προσαρμογής στον αστικό σχεδιασμό και την πρόληψη σε θέματα υγείας. Τα υψηλής ευκρίνειας δεδομένα θα παρέχουν ένα στιγμιότυπο κατανομής της θερμοκρασίας και άλλες κλιματικές μεταβλητές για 100 περίπου πόλεις ανά την Ευρώπη, εστιάζοντας στις θερμικές νησίδες.
      Η πρωτοβουλία της VITO κάνει χρήση απλοποιημένων μοντέλων, συνεκτιμώντας τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικά κτήρια και διαφορετικές επιφάνειες εδάφους αντιδρούν στη ζέστη και την ακτινοβολία. Σε συνδυασμό με την αύξηση της βλάστησης και τις φυσικές λύσεις, ο σχεδιασμός των πόλεων μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις των καυσώνων, με αλλαγή χρώματος στα κτήρια ή με λευκές στέγες, στοιχεία που αντανακλούν – αντί να απορροφούν – την ακτινοβολία. Επιπλέον, η γεωμετρία των κτηρίων ενδέχεται να τροποποιηθεί, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης στα αστικά φαράγγια. «Για να αναπτυχθεί μία αποτελεσματική στρατηγική προσαρμογής, είναι απαραίτητο να ξέρουμε ποια τμήματα της πόλης θα επηρεαστούν περισσότερο και, στη συνέχεια, να δημιουργήσουμε αποτρεπτικούς παράγοντες», λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, Διευθυντής του Τομεακού Πληροφοριακού Συστήματος της C3S.
      Μία ακόμα πρωτοβουλία της υπηρεσίας C3S του Κοπέρνικου είναι η λειτουργία μιας επιχειρησιακής υπηρεσίας για τον ενεργειακό τομέα, που θα βοηθά να αποφεύγονται μελλοντικά σοβαρά προβλήματα στην παροχή ενέργειας. Όπως λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, «Πρέπει να προβλέψουμε με ποιον τρόπο η σύνθεση ενεργειακών πηγών θα καλύπτει τις μελλοντικές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να οδηγήσει σε τροποποίηση τόσο των μοντέλων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας όσο και αυτών της κατανάλωσης ενέργειας προκειμένου να προσαρμοστούν καταλλήλως».
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Μπορούμε να ανακυκλώσουμε μια ολόκληρη πόλη; Αυτή είναι η ερώτηση στην οποία αναζητούμε απάντηση στην Γένοβα της Ιταλίας. Είμαστε με τον ειδικό Ουμπέρτο Μπατίστα, που δουλεύει στην τεχνική επιχείρηση STAM. Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλη την πόλη, όλη την πέτρα, το γυαλί και το μέταλλο που υπάρχει γύρω μας;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ναι. Μπορεί να μην μπορέσουμε να έχουμε 100% ανακυκλωμένα υλικά, αλλά σίγουρα μπορούμε να φτάσουμε το 90-95%. Αυτό προσπαθούμε να πετύχουμε στο ευρωπαϊκό πρότζεκτ RE4.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Εάν θέλουμε να διαλύσουμε αυτή την πόλη, να διαχωρίσουμε τα υλικά κατασκευής της. Ποια είναι τα βήματα;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ουσιαστικά όταν διαλύεις ή όταν κατεδαφίζεις ένα κτίριο ή μια περιοχή σε μια πόλη, πρώτα απομακρύνεις όλα τα βασικά μέρη ή τα εξαρτήματα όπως παράθυρα, πλαίσια ή κομμάτια που μπορούν να αποσυναρμολογηθούν. Μετά κατεδαφίζεις όλο το κτίριο.
      Αυτό που μένει είναι ένα τεράστιο σύνολο από πρώτες ύλες που είναι μπερδεμένες μεταξύ τους. Το πιο δύσκολο είναι να κάνεις στη συνέχεια τη διαλογή και την ταξινόμηση των πρώτων υλών για να μπορέσεις να προχωρήσεις στην ανακύκλωση αυτών που μπορούν να ανακυκλωθούν.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Τι συμβαίνει με τα πράγματα που βλέπουμε κάτω από τα πόδια μας και μερικές φορές σε κτίρια, όπως πέτρα και μάρμαρο. Μπορούν να ανακυκλωθούν;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Εάν πρέπει να χτίσουμε ένα νέο κτίριο με τον παραδοσιακό τρόπο μπορούμε να ανακυκλώσουμε ή να επαναχρησιμοποιήσουμε τα ίδια μέρη κομμάτια, τα ίδια υλικά. Αλλά επειδή στοχεύουμε στην κατασκευή νέων κτιρίων, χρειάζεται να κόψουμε αυτά τα μέρη, τα στοιχεία, ώστε να μπορέσουμε να τα χρησιμοποιήσουμε με κάποιο τρόπο στα νέα υλικά που θα βάλουμε στα νέα κτίρια. Για παράδειγμα να φτιάξουμε νέα πάνελ για τους τοίχους, για τους εσωτερικούς τοίχους στα κτίρια και στις στέγες. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε ξανά τα μάρμαρα ή την πέτρα, όπως βλέπετε εδώ στην πόλη.
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Αλλαγές με φιλοπεριβαλλοντικό πρόσημο αλλά και αυστηρούς ελέγχους φέρνει στον πρωτογενή τομέα, από τη νέα χρονιά, η ενεργοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027 και στη χώρα μας.
      Το ελληνικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ έλαβε πριν από λίγες ημέρες άτυπα το «πράσινο φως» για την εκκίνηση της τυπικής διαδικασίας έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την «επίσημη» έγκριση να αναμένεται περί τα τέλη του Νοεμβρίου.
      Δύο είναι οι βασικές μεταβολές που θα δουν από τη νέα καλλιεργητική χρονιά οι αγρότες καθώς οι κύριοι στόχοι της νέας ΚΑΠ είναι ο φιλοπεριβαλλοντικός / ψηφιακός μετασχηματισμός αλλά και η αυστηροποίηση των ελέγχων.
      «Η μεγάλη αλλαγή που έχουμε πλέον είναι η στροφή προς μια «φιλοπεριβαλλοντική» κατεύθυνση, με δράσεις όμως που θα πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί μας, τόσο στον Πυλώνα I, που είναι οι άμεσες ενισχύσεις, όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, που αφορά τις επενδύσεις» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γ.γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, Κώστας Μπαγινέτας.
      Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στα προγράμματα, ο K. Μπαγινέτας υπογράμμισε ότι πλέον θα γίνονται βάσει δεικτών και σε περιπτώσεις παραβίασής τους η χώρα θα δέχεται πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Τα Eco – Schemes του Πυλώνα Ι
      Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει τα ίδια κεφάλαια που είχε και στην προηγούμενη ΚΑΠ, όταν ο συνολικός Προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
      Κάθε χρόνο από τον Πυλώνα Ι διατίθεται για άμεσες ενισχύσεις το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ. Πλέον, με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στην ΚΑΠ το 25% των πόρων (περί τα 460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να οδηγείται προς το καθεστώς των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes).
      «Από τη νέα χρονιά οι αγρότες με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2023, εκτός των όσων δήλωναν τις περασμένες χρονιές θα πρέπει να επιλέξουν και μια δράση από τη λίστα των οικολογικών σχημάτων που θα είναι αναρτημένη στον ΟΠΕΚΕΠΕ,  όπως είναι η εφαρμογή αμειψισποράς, η διατήρηση βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.α.» τόνισε ο κ. Μπαγινέτας.
      Έτσι εφόσον ένας παραγωγός έχει δηλώσει φέτος και την επόμενη χρονιά τις ίδιες εκτάσεις, και στη δήλωση ΟΣΔΕ 2023 δεν περιλαμβάνεται κάποια δράση οικολογικού σχήματος, θα δει «ψαλιδισμένες» τις ενισχύσεις του κατά 25%.
      Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε Κράτος-Μέλος αλλά εθελοντική για τον παραγωγό. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Μπαγινέτα, κατά τα δυο πρώτα χρόνια, από το 2023 έως το 2025 όποιο ποσό από τα 460 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο από το 2025 στην ίδια περίπτωση τα χρήματα χάνονται για τη χώρα μας.
      Φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις στον Πυλώνα ΙΙ
      Αναφορικά με τον Πυλώνα ΙΙ με την ενσωμάτωση της «Πράσινης Συμφωνίας» προβλέπεται ότι το 35% των συνολικών πόρων θα πρέπει να κατευθυνθούν σε φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις.
      «Όταν θα προκηρυχθούν τα νέα Σχέδια Βελτίωσης, ενδεχομένως το Σεπτέμβριο του 2023, θα καταστεί υποχρεωτική η ένταξη φιλοπεριβαλλοντικών επενδύσεων, όπως η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων, η παραγωγή βιοαερίου κ.α.» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μπαγινέτας.
      Σε περίπτωση που κατά την υποβολή φακέλου για ένταξη στα Σχέδια Βελτίωσης ο ενδιαφερόμενος δεν έχει προσθέσει κάποια φιλοπεριβαλλοντική επένδυση, «κατά πάσα πιθανότητα θα κόβεται» σημείωσε.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Στα σκαριά βρίσκεται πλέον η κατασκευή του πρώτου ΧΥΤΕΑ, καθώς ανατέθηκε η εκπόνηση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ) της περιόδου 2020- 2030.
      Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ωρωπού, κος Παναγόπουλος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνει: «Ενώ έχει αναδειχθεί το χρόνιο πρόβλημα της ουσιώδους διατάραξης του οικοσυστήματος του Ασωπού ποταμού και της διακινδύνευσης της υγείας χιλιάδων κατοίκων της περιοχής, από την άτυπη συγκέντρωση της μεγαλύτερης βιομηχανικής ζώνης της Επικράτειας αυτής των Οινοφύτων – Σχηματαρίου, και η ανάγκη να ληφθούν μέτρα αποκαταστάσεως του Ποταμού, όπως αυτά καταδεικνύονται στις αποφάσεις 3943/2008 και 1543/2015 του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ήρθαν κυρίως μέσω των πολύχρονων αγώνων των κατοίκων Ωρωπού, με μπροστάρη την Ομοσπονδία Συλλόγων Ωρωπού,  έρχεται μια ακόμη πρόκληση για τους κατοίκους των δύο Δήμων Τανάγρας και Ωρωπού, η χωροθέτηση Μονάδας Επεξεργασίας και «Υγειονομικής» Ταφής επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων, (ΧΥΤΒΕΑ), της εταιρείας ΕΛΒΙΟΚ M.A.E. (θυγατρική του ομίλου ElvalHalcor), που θα συγκεντρώνει από την Επικράτεια, θα επεξεργάζεται και θα «θάβει» «αιώνια», μερικά από τα πιο τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα που έχουν παραχθεί από τις βιομηχανίες σιδήρου, χάλυβα, θερμικής μεταλλουργίας αλουμινίου, επεξεργασίες μετάλλων, ανά την χώρα.
      Η χωροθέτηση του ΧΥΤΒΕΑ υλοποιείται στην θέση Κεραμίδεζα της Δημοτικής Ενότητας Τανάγρας, που βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τους οικισμούς Τανάγρας, Σχηματαρίου, λίγα μόνο μέτρα από το αεροδρόμιο της Τανάγρας και εντός της υδρογεωλογικής λεκάνης του πολύπαθου Ασωπού.
      Να σημειωθεί εδώ ότι ο ΧΥΤΒΕΑ προβλέπεται να επεξεργαστεί τα επόμενα χρόνια περί τους 500.000 τόνους άκρως τοξικών στερεών βιομηχανικών αποβλήτων, χωρίς να αποκλείονται μελλοντικές επεκτάσεις του, ενώ από την αξιολόγηση της μελέτης προκύπτουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με τις παραμέτρους της μελέτης, τον έλεγχο κατά την κατασκευή και την λειτουργία της Μονάδας, ενώ ανακύπτουν ορατοί κίνδυνοι για πιθανή μόλυνση της ατμόσφαιρας, του εδάφους, των υδάτινων πόρων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος, της ευρύτερης περιοχής Τανάγρας και Ωρωπού.
      Για να δούμε όμως σε ποια σημεία η χωροθέτηση προσκρούει στις εκδοθείσες αποφάσεις ΣΤΕ 1543/2008 και ΣΤΕ 3943/2015 του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας για τον Ασωπό, στους πρόσφατους σχεδιασμούς κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης για την χωροθέτηση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης Οινοφύτων – Σχηματαρίου, όσο σε θεμελιώδεις αρχές της Κοινοτικής Νομοθεσίας, και συγκεκριμένα στα εξής:
      1. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ΧΥΤΒΕΑ αποτελεί μια ΝΕΑ άκρως επιβαρυντική βιομηχανική δραστηριότητα, εντός του οικοσύστηματος του Ασωπού, «προσελκύοντας» επιπλέον των παραγόμενων βιομηχανικών αποβλήτων στην περιοχή, ακόμη εκατοντάδων χιλιάδων τοξικών, επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων από κάθε γωνιά της χώρας, ίσως και από τα Βαλκάνια και άλλες χώρες, που υπάρχουν μάλιστα θυγατρικές εταιρείες των εδώ δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων, συγκεντρώνοντας, επεξεργάζοντας και «θάβοντας» εκατοντάδες χιλιάδες τόνους επικίνδυνα, άκρως τοξικά βιομηχανικά απόβλητα «αιώνια», σε θέση εντός της υδρολεκάνης του Ασωπού.
      2. Η μονάδα χωροθετείται σε χώρο εκτός του «περίφημου» «Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης» που χωροθετεί επίσημα το μεγαλύτερο μέρος της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης της περιοχής, και θεσμοθετήθηκε να αποτελέσει οργανωμένο υποδοχέα επιχειρήσεων και δραστηριότατων πού θα λειτουργούν κάτω από αυστηρό περιβαλλοντικό πλαίσιο, πλήρως εναρμονισμένο με τις αποφάσεις του ΣΤΕ, και κυρίως με την περιβαλλοντική δέσμευση τα παραγόμενα στο Πάρκο, (Ζώνη), επικίνδυνα υγρά και στερεά βιομηχανικά απόβλητα, να επεξεργάζονται πλήρως σε κατάλληλες σύγχρονες μονάδες. Έτσι σε αντιδιαστολή τόσο με τις παραπάνω περιβαλλοντικές δεσμεύσεις και σχεδιασμούς, όσο και με τις αποφάσεις του ΣΤΕ, δημιουργείται με τον νέο ΧΥΤΒΕΑ διασπορά νέων βιομηχανικών επικίνδυνων και άκρως τοξικών ρύπων, σε θέση που δεν είχε επηρεαστεί μέχρι σήμερα από ρυπογόνες βιομηχανίες, στις παρυφές της υδρολογικής λεκάνης του Ασωπού.
      3. Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την χωροθέτηση κατάλληλων μονάδων επεξεργασίας επικίνδυνων στερεών βιομηχανικών αποβλήτων δηλαδή ανάλογων μονάδων ανά την Επικράτεια, αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα της διοίκησης και των αρμόδιων αρχών του Κράτους και σε καμία περίπτωση ιδιωτών, όταν μάλιστα οι επιχειρήσεις τους έχουν ρυπάνει ανεπανόρθωτα στο παρελθόν το περιβάλλον και έχουν διακινδυνεύσει την υγεία χιλιάδων Ελλήνων πολιτών.
      4. Ο απαξιωμένος μηχανισμός κατάλληλου αξιόπιστου ελεγκτικού μηχανισμού του Κράτους, η παραχώρηση του δικαιώματος του ελέγχου από το Κράτος σε ιδιώτες που αμείβονται από τον ελεγχόμενο, δεν διασφαλίζει σε καμία περίπτωση ότι θα υπάρχει αυστηρή τήρηση ακόμη και των όποιων περιβαλλοντικών δεσμεύσεων/προβλέψεων, αφορούν την κατασκευή, συντήρηση και μακρόχρονη λειτουργία της άκρως επιβαρυντικής μονάδας ΧΥΤΒΕΑ, χωρίς τους διακριτούς ρόλους που απαιτεί ο νομοθέτης για τον «Ελεγκτή» και τον «Ελεγχόμενο».
      5. Σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», που δίνει έμφαση στην ευθύνη του παραγωγού των αποβλήτων, αλλά και στην αρχή της εγγύτητας σύμφωνα με την οποία επιδιώκεται τα απόβλητα, να οδηγούνται στις πλησιέστερες εγκεκριμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας ή/και διάθεσης, όπως προκύπτει από την Κοινοτική Οδηγία και Νομοθεσία, απαγορεύεται η μεταφορά επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων από όλη την Επικράτεια σε μια θέση, πολύ δε περισσότερο που η θέση αυτή είναι στις παρυφές της υδρολογικής λεκάνης του πολύπαθου Ασωπού, εντός της λεκάνης απορροής του, για την οποία οι αποφάσεις της Ελληνικής Δικαιοσύνης απαγορεύουν την περαιτέρω υποβάθμισή της και επιβάλλουν την άμεση περιβαλλοντική της εξυγίανσή της».
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Πεκίνο θα εξακολουθήσει να προωθεί την αύξηση της δασικής κάλυψης, τις δενδροφυτεύσεις, αλλά και την προστασία των δασικών πόρων, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της οικολογίας και του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τον Λιου Ντονγκσένγκ, αναπληρωτή διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Δασών και Βοσκοτόπων της Κίνας.
      Μέσω δεκαετιών δενδροφύτευσης, το ποσοστό δασικής κάλυψης της Κίνας έχει αυξηθεί από 12% στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σε 23,04% πρόσφατα, όπως υποστήριξε ο ίδιος αξιωματούχος σε μία πρόσφατη συνέντευξή του στο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.
      Η Κίνα είδε τη συγκέντρωση του όγκου των δασικών εκτάσεών της, να φτάνει στα 17,56 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
      Ο Λιου απέδωσε την πρόοδο αυτή, στις επίμονες προσπάθειες δενδροφύτευσης, σε εθνικό επίπεδο, προσθέτοντας ότι οι δασικές εκτάσεις, αλλά και η συγκέντρωση του δασικού όγκου της Κίνας, αυξάνονται για 30 συνεχή χρόνια.
      Δίνοντας έμφαση στα προβλήματα που απομένουν, αναφορικά με την ανισοκατανομή στις δενδροφυτεύσεις και την οικολογική ευπάθεια, ο Λιου είπε ότι η Κίνα θα προγραμματίσει για την επιστημονική δενδροφύτευση των εδαφών, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα υδροδότησης, μεταξύ διαφορετικών περιοχών.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Μπορεί ζώντας στην Ελλάδα να μας είναι δύσκολο να φανταστούμε μία εντελώς επίπεδη χώρα, χωρίς τα χιονισμένα τοπία των βουνών και τις ποικίλες δραστηριότητες που μπορεί κανείς να απολαύσει εκεί. Κι όμως, υπάρχουν εννέα χώρες οι οποίες δεν διαθέτουν ούτε ένα βουνό και το υψόμετρό τους δεν ξεπερνά τα μερικές εκατοντάδες μέτρα. Ποιες είναι αυτές;

      1. Η Γκάμπια. Η Γκάμπια είναι ένα νεοσύστατο ανεξάρτητο κράτος της Δυτική Αφρικής, πρώην βρετανική αποικία. Έχει έκταση 11.300km2 και πληθυσμό 1.455.842 κατοίκους. Η επικράτεια της αποτελείται από τμήμα της κοιλάδας του ομώνυμου ποταμού, με λίγα λοφοειδή εξάρματα που δεν ξεπερνούν το υψόμετρο των 75m.

      2. Το Κουβέιτ. Το Κουβέιτ είναι κράτος της Μέσης Ανατολής. Βρίσκεται στις βορειανατολικές ακτές της Αραβικής χερσονήσου και στο βορειοδυτικό άκρο του Περσικού κόλπου. Το έδαφος του Κουβέιτ αποτελείται από προσχωσιγενή ιζήματα, τα οποία επικάθισαν στα βορειοανατολικά κράσπεδα της αραβικής πεδιάδας. Είναι γενικά πεδινό και μόνο προς τα δυτικά βαθμιαία υψώνεται φτάνοντας σε μέγιστο ύψος 290m στο Ας Σακάγια.

      3. Η Μολδαβία. Η Μολδαβία είναι κράτος της ανατολικής Ευρώπης. Το ανάγλυφο της χώρας κατά το μεγαλύτερο μέρος αποτελείται από μια λοφώδη πεδιάδα, η οποία έχει υψόμετρο 200-300m. Στο κεντρικό τμήμα της χώρας αναπτύσσεται το οροπέδιο Κόντρα, το οποίο φτάνει σε ύψος 429m και αποτελεί το ψηλότερο σημείο της χώρας.

      4. Η Γουινέα Μπισάου. Η Γουινέα Μπισάου είναι ένα μικρό κράτος της δυτικής Αφρικής. Είναι μία πεδινή χώρα. Από άποψη μορφολογίας εδάφους διαιρείται σε τρεις περιοχές : την παράκτια περιοχή, την εσωτερική πεδιάδα και τις ανατολικές λοφοσειρές. Στην ενδοχώρα σχηματίζεται μία εκτεταμένη πεδιάδα, η οποία καταλήγει στο ανατολικό τμήμα της σε λοφοσειρές μέγιστου ύψους 300m.

      5. Η Δανία. Η Δανία είναι μία χώρα που βρίσκεται στην Σκανδιναβία στην βόρεια Ευρώπη. Το δανέζικο ανάγλυφο διαμορφώθηκε την εποχή των παγετώνων και γι’ αυτό η είναι τελείως επίπεδη. Το μεγαλύτερο ύψωμα βρίσκεται στα κεντρικά με ύψος 170m.

      6. Η Εσθονία. Η Εσθονία είναι η βορειότερη και μικρότερη χώρα της Βαλτικής. Είναι πεδινή χώρα, με ομαλή γεωμορφολογία, κυριότερος παράγοντας για την διαμόρφωση της οποίας υπήρξαν οι παγετώνες. Το μέσο ύψος είναι 50m και η ψηλότερη κορυφή της χώρας βρίσκεται στο λόφο Σούουρ Μουνομάγκι, στο νοτιοανατολικό της άκρο, που έχει μέγιστο ύψος 318m.

      7. Η Λετονία. Η Λετονία είναι ανεξάρτητο κράτος της βορειοανατολικής Ευρώπης. Από γεωλογική άποψη το έδαφος της χώρας είναι από τα παλαιότερα της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και αποτελείται από πετρώματα που έχουν υποστεί διαβρωτική επίδραση του ανέμου, του νερού και κυρίως των παγετών στην διάρκεια της Τεταρτογενούς εποχής. Ο λόφος Γκάιζκαλν, ανατολικά της πρωτεύουσας Ρίγα, φτάνει τα 311 και αποτελεί το ψηλότερο σημείο της χώρας.

      8. Η Λιθουανία. Η Λιθουανία είναι ανεξάρτητο κράτος της βορειοανατολικής Ευρώπης και η νοτιότερη από τις τρεις Βαλτικές χώρες. Το σημερινό ανάγλυφο της χώρας είναι αποτέλεσμα δράσης των παγετώνων που κάλυπταν την περιοχή κατά την Τεταρτογενή εποχή. Στο δυτικό τμήμα της χώρας υψώνεται ο λόφος Γιουζαπίνε, ο οποίος φτάνει τα 288m και αποτελεί το ψηλότερο σημείο της χώρας.

      9. Η Λευκορωσία. Η Λευκορωσία είναι ανεξάρτητο κράτος της Ανατολικής Ευρώπης. Το έδαφός της είναι από τα παλαιότερα της Ευρώπης. Η σημερινή μορφή του είναι αποτέλεσμα της διαβρωτικής επίδρασης των παγετώνων κατά την Τεταρτογενή εποχή. Βορειοανατολικά της πρωτεύουσας Μινσκ υψώνεται ο λόφος Ντερζίνσκι, που φτάνει τα 344m και αποτελεί το ψηλότερο σημείο της χώρας.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι μεγάλες επικόρυφες πυρκαγιές προκαλούν πλήρη νέκρωση μεγάλου αριθμού δέντρων και η διαχείριση του ξύλου τους αποτελεί κρίσιμη παράμετρο στον σχεδιασμό της αποκατάστασής τους. Το ξύλο των καμένων δέντρων έχει συχνά μεγάλη οικονομική αξία, αλλά ταυτόχρονα, ως υλικό είναι κρίσιμο για την άμεση προστασία του εδάφους.
      Σπύρος Κατσίποδας/Δασαρχείο Καλαμάτας Είναι επίσης απαραίτητο για την επανεγκατάσταση ειδών που θα συμβάλλουν αρχικά στην αποκατάσταση και στη συνέχεια στην αύξηση και ανάπτυξη του δάσους. Η διευθέτηση αυτών των από πρώτης άποψης ανταγωνιστικών μεταξύ τους χρήσεων είναι συχνά δυσχερής, αλλά απολύτως απαραίτητη. Σε αυτή την κατεύθυνση και με αφορμή τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2021, η Δασική Υπηρεσία και ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Αμυράς εξέδωσαν την εγκύκλιο ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/117627/3873 «Γενικές Οδηγίες – Κατευθύνσεις για τη διαχείριση και αξιοποίηση της ξυλείας των καμένων δασών».
      Η εγκύκλιος, εκτός από τα θέματα αξιοποίησης του ξύλου ως υλικού και τις οδηγίες για την αποκατάσταση του δάσους, θέτει και μία σειρά ειδικών όρων και περιορισμών για την προστασία του εδάφους, των υδατικών πόρων και της βιοποικιλότητας. Λαμβάνοντας υπόψη τις γνώσεις και την εμπειρία του προσωπικού της Δασικής Υπηρεσίας, παρέχει ειδικότερες κατευθύνσεις για τις θέσεις από όπου μπορεί να εξαχθεί ξυλεία, τις μεθόδους απόληψης, τη διαχείριση των υπολειμμάτων των υλοτομιών κ.ά. Σημαντικές είναι και οι προβλέψεις για τη μη διάνοιξη νέων οδών ή τρακτερόδρομων για την απόληψη του ξύλου και για την απόλυτη προτεραιότητα της προστασίας του εδάφους και της φυσικής αναγέννησης.

      Σε ό,τι αφορά τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, η εγκύκλιος περιλαμβάνει δύο πολύ συγκεκριμένες οδηγίες. Η πρώτη αφορά τα τμήματα της καμένης περιοχής που βρίσκονται εντός περιοχής Natura 2000, για τα οποία επισημαίνεται η υποχρέωση συνεκτίμησης, στη λήψη των όποιων αποφάσεων, των αναγκών διατήρησης και αποκατάστασης των τύπων οικοτόπων και των ειδών ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Η δεύτερη οδηγία αφορά στην υποχρέωση διατήρησης τουλάχιστον 15 ιστάμενων καμένων δέντρων ανά εκτάριο, μέτρο ιδιαίτερα σημαντικό για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ενώ γίνεται και υπενθύμιση της σχετικής με το θέμα ΚΥΑ Η.Π. 8353/276/Ε103/12 που αφορά ειδικότερα μέτρα για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας στις περιοχές Natura 2000  που είναι Ζώνες Ειδικής Προστασίας.
      Το θέμα της διαχείρισης του ξύλου σε καμένες δασικές εκτάσεις είναι μεγάλο και πολλά ερωτήματα δεν έχουν απαντηθεί, ακόμη και σε διεθνές επίπεδο, παρότι σημειώνεται σημαντική πρόοδος. Ενδεικτικές είναι οι ακόλουθες δημοσιεύσεις που περιλαμβάνουν ευρεία ανασκόπηση του θέματος, διατυπώνουν προτάσεις και παρουσιάζουν καλές πρακτικές.
      Mauri E & Pons P (2019) Handbook of good practices in post-wildfire management. 2nd edition. Anifog Project, CGL2014-54094-R, Universitat de Girona. 169 pp. ISBN 978-84-8458-564-0. https://anifog.wixsite.com/anifog/blank
      Nemens, Deborah G.; Varner, J. Morgan; Johnson, Morris C. 2019. Environmental effects of postfire logging: an updated literature review and annotated bibliography. Gen. Tech. Rep. PNW-GTR-975. Portland, OR: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Pacific Northwest Research Station. 35 p. https://doi.org/10.2737/PNW-GTR-975
      Moreira, F., M. Arianoutsou, P. Corona  and J. de Las Heras (eds) 2012. Post-Fire Management and Restoration of Southern European Forests. Springer, Dordrecht

      Φυσική αναγέννηση μαύρης πεύκης δίπλα σε πεσμένο καμένο κορμό στον Πάρνωνα.
      Φυσική και τεχνητή αναγέννηση μαύρης πεύκης μετά την απομάκρυνση των δέντρων στον Ταΰγετο.

      Προστασία εδάφους σε πλαγιά από καμένους και πεσμένους κορμούς στον Πάρνωνα.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Τι μάθαμε από 25 χρόνια πυρκαγιών στην Ελλάδα;
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά. Το αρχείο των τελευταίων 25 ετών του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει ότι ο κίνδυνος στη χώρα μας εξελίσσεται — και συχνά δεν μένει στο ημερολόγιο.
      - Λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, μεγαλύτερη ζημιά: Αν και οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, η συνολική καμένη έκταση αυξάνεται σταθερά.
      - Όλο και μεγαλύτερες μεγάλες πυρκαγιές: Οι πυρκαγιές άνω των 2.000 στρεμμάτων γίνονται συχνότερες και μεγαλύτερες.
      - Αθόρυβη έξαρση εκτός εποχής: Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες παρουσιάζουν αύξηση τόσο σε ενάρξεις πυρκαγιών όσο και σε καμένες εκτάσεις.
      - Ο χάρτης αλλάζει: Η Βόρεια Ελλάδα και άλλες περιοχές με όχι σημαντικό ιστορικό πυρκαγιών εμφανίζουν πλέον σημάδια επιδείνωσης.
      Διαβάστε παρακάτω την πλήρη ανάλυση των δεδομένων.
      Η μεγάλη εικόνα: Τι δείχνει το αρχείο του Πυροσβεστικού Σώματος (2000–2024);
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά.
      Από το 2000 έως το 2024, καταγράφεται σαφής μείωση στις ετήσιες πυρκαγιές εντός της αντιπυρικής περιόδου (Εικόνα 1). Από περίπου 4.300 ετησίως, κατά μέσο όρο, την περίοδο 2000–2012, πέφτουμε στις 3.700 την περίοδο 2013–2024.
      Εικόνα 1. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Όμως, αυτή η μείωση στις ενάρξεις δεν μεταφράζεται σε μείωση της συνολικής καμένης έκτασης. Αντίθετα, η καμένη έκταση μέσα στην αντιπυρική περίοδο παρουσιάζει αυξητική τάση, περίπου ίση με επιπλέον 6.000 στρέμματα κάθε χρόνο (Εικόνα 2).
      Εικόνα 2. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Με απλά λόγια, η ανάλυση των δεδομένων του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει πως όταν ξεφεύγει μια πυρκαγιά, ξεφεύγει πολύ. Από το 2000 έως το 2024, ο αριθμός των πυρκαγιών που ξεπερνούν τα 2.000 στρέμματα —μέγεθος που αντιστοιχεί μόλις στο 0.5% καταγεγραμμένων πυρκαγιών της περιόδου 2000–2024— παρουσιάζει αύξηση (Εικόνα 3).
      Εικόνα 3. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών άνω των 2.000 στρεμμάτων στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Παράλληλα, αν εξετάσουμε το ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους — δηλαδή εκείνων που αντιστοιχούν μόλις στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών — διαπιστώνουμε ότι αυτό αυξάνεται σταθερά από το 2000 έως το 2024 (Εικόνα 4).
      Εικόνα 4. Ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους στην Ελλάδα (πυρκαγιών που αντιστοιχούν στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών), Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Αυτό το εύρημα ίσως αντικατοπτρίζει τις επιδεινούμενες λόγω της κλιματικής κρίσης πυρομετεωρολογικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλων πυρκαγιών. Ίσως όμως να αντανακλά και μια αδυναμία του μηχανισμού να ανταποκρίνεται και να προσαρμόζεται αποτελεσματικά στις πυρκαγιές που ξεφεύγουν της πρώτης προσβολής και αποκτούν διαστάσεις. Τα δεδομένα δεν απαντούν στο “γιατί”, αλλά μας καλούν να το διερευνήσουμε.
      Την ίδια στιγμή, η εκτός αντιπυρικής περιόδου δραστηριότητα των πυρκαγιών εξελίσσεται αθόρυβα αλλά ανησυχητικά. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες εμφανίζουν αύξηση τόσο στις ενάρξεις όσο και στη συνολική καμένη έκταση. Ο μέσος ετήσιος αριθμός πυρκαγιών αυξήθηκε κατά 47% μετά το 2012 (Εικόνα 5), ενώ η μέση καμένη έκταση αυξήθηκε από περίπου 18.000 σε πάνω από 23.000 στρέμματα (Εικόνα 6).
      Εικόνα 5. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Εικόνα 6. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Έχει αλλάξει η γεωγραφία των πυρκαγιών;
      Η μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει μόνο στο χρόνο. Έχει επίσης αλλάξει και στο χώρο.
      Κατά την αντιπυρική περίοδο, οι περισσότερες περιοχές της χώρας παρουσιάζουν μείωση στις ενάρξεις (Εικόνα 7). Αυτό όμως δεν αποτυπώνει ολόκληρη την αλήθεια. Σε ορισμένες περιοχές —ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, όπου ιστορικά η παρουσία της φωτιάς ήταν περιορισμένη— οι ενάρξεις αυξάνονται. Μικροί, τοπικοί θύλακες αύξησης κάνουν την εμφάνισή τους σε μια περίοδο όπου, πανελλαδικά, οι πυρκαγιές υποχωρούν.
      Εικόνα 7. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η εικόνα εκτός αντιπυρικής περιόδου. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες δείχνουν γενικευμένη αύξηση στις ενάρξεις σχεδόν σε όλη την επικράτεια, ακόμα και σε περιοχές που δεν θεωρούνταν ποτέ ιδιαίτερα πυρόπληκτες (Εικόνα 8).
      Εικόνα 8. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Σε ό,τι αφορά την καμένη έκταση, η γενική αύξηση εντός της αντιπυρικής περιόδου δεν κατανέμεται ομοιόμορφα. Την τάση οδηγούν συγκεκριμένες περιοχές — η Αττική, η Εύβοια, ο Έβρος, η Βοιωτία και τα Δωδεκάνησα — που έχουν βιώσει πολλαπλά μεγάλα περιστατικά πυρκαγιών τα τελευταία λίγα χρόνια (Εικόνα 9). Εκτός αντιπυρικής περιόδου, η αύξηση στην καμένη έκταση είναι ευρύτερη, με πολλές περιοχές να παρουσιάζουν σαφή επιδείνωση (Εικόνα 10).
      Εικόνα 9. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Εικόνα 10. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Τι δεν δείχνουν τα δεδομένα (κι όμως έχει σημασία);
      Η ανάλυση δεδομένων είναι απαραίτητη. Αλλά από μόνη της δεν αρκεί.
      Τα επίσημα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να σχεδιάσουμε την μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Να καταγράψουμε τάσεις, να αναγνωρίσουμε υφιστάμενα και αναδυόμενα μοτίβα, να ποσοτικοποιήσουμε την επιβάρυνση. Αλλά η ανάλυση τους αδυνατεί να μας απαντήσει στο “γιατί;”. Και χωρίς το γιατί, η κατανόηση μας παραμένει περιορισμένη.
      Πρώτον, δεν γνωρίζουμε τι προκαλεί τις ενάρξεις πυρκαγιών. Τα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος δεν περιλαμβάνουν ως πληροφορία τις αιτίες έναρξης. Και αυτό είναι κρίσιμο. Αν δεν ξέρουμε τι ή ποιος προκαλεί τις φωτιές, πώς θα μπορέσουμε να τις προλάβουμε; Δεν μπορούμε να περιορίσουμε αυτό που δεν κατανοούμε.
      Δεύτερον, τα στοιχεία είναι περιγραφικά, όχι αναλυτικά. Μας λένε πόσες φωτιές ξεκίνησαν και πόσα στρέμματα κάηκαν. Αλλά δεν μας λένε πώς εξαπλώθηκαν, πόσο γρήγορα, με τι ένταση, με ποιες πυρομετεωρολογικές συνθήκες. Δεν έχουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πυρκαγιών. Και χωρίς αυτά, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι ενδεχομένως πήγε λάθος — ούτε να σχεδιάσουμε καλύτερα για το μέλλον.
      Τρίτον, τα δεδομένα είναι γεωχωρικά περιορισμένα. Η γεωγραφία τους περιορίζεται στο επίπεδο των νομών — διοικητικών ενοτήτων που πλέον δεν υφίστανται. Δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς θέσεις των ενάρξεων. Δεν έχουμε δεδομένα των τελικών ή/και ενδιάμεσων περιμέτρων. Και χωρίς αυτά τα κρίσιμα δεδομένα, δεν μπορούμε να συσχετίσουμε με λεπτομέρεια τις πυρκαγιές με το ανάγλυφο, τη βλάστηση ή τον καιρό. Χάνουμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε τους τοπικούς παράγοντες που ενισχύουν ή υποβαθμίζουν τον κίνδυνο.
      Με λίγα λόγια: δεν αμφισβητούμε τη χρησιμότητα των επίσημων δεδομένων. Αλλά αναγνωρίζουμε τα όρια τους. Αν θέλουμε να περάσουμε από την καταγραφή στην κατανόηση — και από την κατανόηση στην πρόληψη και την πρόγνωση — χρειαζόμαστε καλύτερα δεδομένα.
      Η ουσία — Όχι στον πανικό, ναι στο μοτίβο
      Η κινδυνολογία δεν αποτελεί στρατηγική. Η απάθεια, όμως, είναι εξίσου επικίνδυνη.
      Αυτό που μας δείχνουν τα δεδομένα της τελευταίας 25ετίας δεν είναι μια καταστροφή χωρίς ελπίδα. Είναι ένα μοτίβο που, αν το διαβάσουμε σωστά, μας δίνει κατευθύνσεις — όχι μόνο για το πού βρισκόμαστε, αλλά και για το πού πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα.
      🔹 Οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, αλλά γίνονται πιο καταστροφικές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα άμεσης προσβολής και η επιχειρησιακή διαχείριση των περιστατικών όταν η πρώτη προσβολή αποτύχει.
      🔹 Οι πυρκαγιές εκτός αντιπυρικής περιόδου αυξάνονται — και συχνά περνούν «κάτω από το ραντάρ». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η χρονική στόχευση της πρόληψης και της επιτήρησης. Ο κίνδυνος δεν ακολουθεί πλέον το αυστηρό ημερολόγιο του παρελθόντος.
      🔹 Ορισμένες περιοχές επαναλαμβάνονται στον χάρτη των μεγάλων πυρκαγιών. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εκπλησσόμαστε κάθε φορά. Αυτές οι περιοχές χρειάζονται εστιασμένη ετοιμότητα — όχι μόνο επιχειρησιακή, αλλά και πολιτική, τεχνική, επιστημονική.
      🔹 Τέλος, η έλλειψη λεπτομερών δεδομένων δεν πρέπει να μας παγιδεύει στην αδράνεια. Αντίθετα, είναι η καλύτερη υπενθύμιση πως η καλύτερη εικόνα προκύπτει όταν οι ανάγκες των επιχειρησιακών, θεσμικών και ερευνητικών φορέων ευθυγραμμιστούν.
      Καθώς μια ακόμη αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, η ουσία δεν είναι να προφητεύσουμε τι θα συμβεί, ούτε να επιδοθούμε σε αγώνες δηλώσεων ετοιμότητας. Είναι να είμαστε παρόντες — και προετοιμασμένοι — με τα σωστά ερωτήματα, τις σωστές προτεραιότητες και τα σωστά εργαλεία.
      Γιατί η φωτιά, όπως δείχνει το ιστορικό αρχείο, δεν περιμένει ποτέ να είμαστε έτοιμοι.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι πλημμύρες και οι καταιγίδες σε όλο τον κόσμο επιβάρυναν τους λογαριασμούς των ασφαλιστικών εταιριών το α' εξάμηνο, με τις οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από τις φυσικές καταστροφές να φθάνουν τα 72 δισ. (€70 δισ. ), σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση της Swiss Re.
      Παρόλο που το ποσό είναι κατώτερο αυτού του πρώτου εξαμήνου του 2021, κατά τη διάρκεια του οποίου οι ζημίες σε παγκόσμιο επίπεδο έφθασαν τα 91 δισεκ. δολάρια, ο ελβετικός όμιλος αντασφάλισης τόνισε το αυξανόμενο βάρος από τις λεγόμενες δευτερεύουσες καταστροφές, που έχουν ολοένα και μεγαλύτερο κόστος, μεταξύ των οποίων οι πλημμύρες στην Αυστραλία, οι χειμερινές καταιγίδες τον Φεβρουάριο στην Ευρώπη ή ακόμα και οι σφοδρές χαλαζοπτώσεις στη Γαλλία, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
      Προσθέτοντας σε αυτό τις ανθρωπογενείς καταστροφές, όπως τα βιομηχανικά δυστυχήματα, οι οικονομικές ζημίες από τις φυσικές καταστροφές και τις διεκδικήσεις έφθασαν τα 75 δισεκ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο συγκριτικά με 95 δισεκ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2021, σύμφωνα με την αντασφαλιστική εταιρία.
      Ο λογαριασμός για τις ασφαλιστικές ανήλθε σε 38 δισεκ. δολάρια συγκριτικά με 49 δισεκ. ένα χρόνο νωρίτερα. Ο λογαριασμός μόνο για τις φυσικές καταστροφές (εξαιρουμένων των ανθρωπογενών καταστροφών) φθάνει τα 35 δισεκ. δολάρια, δηλαδή 22% πάνω από τον μέσο όρο της δεκαετίας, όπως υπολογίζει η αντασφαλιστική που προειδοποιεί για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
      Η συχνότητα των λεγόμενων δευτερευουσών καταστροφών, όπως οι πλημμύρες και οι καταιγίδες, σε αντίθεση με μεγάλες καταστροφές, όπως οι σεισμοί και οι τυφώνες, αυξάνεται σε όλο τον κόσμο, ανέφερε η εταιρία.
      Οι καταιγίδες τον Φεβρουάριο στην Ευρώπη κόστισαν 3,5 δισεκ. δολάρια στις ασφαλιστικές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Swiss Re. Ο λογαριασμός για τις πλημμύρες στην Αυστραλία ύστερα από τις σφοδρές βροχοπτώσεις τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο φθάνει «έως τώρα» στα 3,5 δισεκ. δολάρια, σύμφωνα με την εταιρία.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Η έννοιες της ουδετερότητας άνθρακα και του net-zero έχουν αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο τα τελευταία χρόνια, χωρίς ωστόσο να έχουν προσλάβει έναν ξεκάθαρο εννοιολογικό προσδιορισμό. Πολλά πλαίσια έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, καθώς η περιπλοκότητα της κατάστασης προκαλεί σύγχυση σε πολλούς παράγοντες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας. Στην περίπτωση των ακινήτων, οι επενδυτές ακολουθούν διάφορες προσεγγίσεις για τον καθορισμό και την επίτευξη των στόχων, που αφορούν τόσο τις ίδιες τις εταιρείες όσο και τα περιουσιακά τους στοιχεία, με μια ποικιλία από όρια, όσον αφορά τις πηγές εκπομπών που καλύπτονται από τον εκάστοτε δείκτη.
      Η επίτευξη ουδέτερου άνθρακα (carbon neutrality) βασίζεται στη δράση μετριασμού των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω αντιστάθμισης. Αυτή η προσέγγιση εξισορροπεί τις εκπομπές που απελευθερώνονται με εκείνες που αποφεύγονται (μέσω της αγοράς συστημάτων μείωσης του άνθρακα από τρίτους) ή εκείνες που εξάγονται από την ατμόσφαιρα (μέσω συστημάτων αφαίρεσης άνθρακα). Η εν λόγω προσέγγιση δίνει τη δυνατότητα μείωσης των τρεχουσών εκπομπών χωρίς να εμπλέκει άμεσα την εταιρεία, ενώ παράλληλα μπορεί να αφαιρέσει από την ατμόσφαιρα εκπομπές που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν.
      Ωστόσο, οι αντισταθμίσεις οφείλουν να είναι "υψηλής ποιότητας" και επιπρόσθετες άλλων στρατηγικών, καθώς οι εταιρείες κινδυνεύουν  αφενός μεν να κατηγορηθούν για «greenwashing», που μπορεί να βλάψει το εμπορικό σήμα και τη φήμη τους, αφετέρου να βλάψουν πραγματικά το κλίμα.
      Επιπλέον, η εν λόγω αγορά απέχει πάρα πολύ από το να αντισταθμίσει τον όγκο των εκπομπών που πραγματοποιούνται ετησίως. Σε καθαρά εμπορική βάση, το κόστος αντιστάθμισης προβλέπεται να αυξηθεί και, χωρίς μείωση των εκπομπών, να οδηγήσει τις εταιρείες σε κόστη που θα υπερβαίνουν αισθητά τον προϋπολογισμό τους.
      Από τη μεριά του, ο καθαρός μηδενικός άνθρακας (net-zero carbon) αφορά επίσης την εξισορρόπηση των εκπομπών, με το πρόσθετο βασικό στοιχείο της ελαχιστοποίησής τους με την πάροδο του χρόνου, καθιστώντας τις αντισταθμίσεις ως έσχατη λύση. Καθώς το καθαρό μηδέν είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο προς τις (πραγματικά) μηδενικές εκπομπές άνθρακα, η αντιστάθμιση είναι απαραίτητη για εκπομπές από πηγές που δεν μπορούν ακόμη να μηδενιστούν πλήρως – στην περίπτωση των ακινήτων, τον ενσωματωμένο άνθρακα. Παρόλα αυτά, η ελαχιστοποίηση των εκπομπών στα ίδια τα χαρτοφυλάκια ξεπερνά τον ποσοτικό περιορισμό που αντιμετωπίζουν τα συστήματα αντιστάθμισης άνθρακα.
      Ωστόσο, λόγω του εύρους της, η έννοια των καθαρών μηδενικών εκπομπών είναι πολύ πιο δύσκολο να οριστεί, τόσο στην πράξη όσο και στη θεωρία, σε σχέση με τον ουδέτερο άνθρακα. Πρόκειται για ένα διαρκώς μεταβαλλόμενος στόχος: Ποιες πηγές εκπομπών θα πρέπει να στοχεύουν στη μείωση; Πόσο πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές προτού βασιστούμε στην αντιστάθμιση; Πώς θα αλλάξουν αυτές οι απαιτήσεις με την πάροδο του χρόνου; 
      Επί της παρούσης, όλο και περισσότερες εταιρείες ακινήτων στοχεύουν στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, δίνοντας προτεραιότητα στην βελτιώση της ενεργειακής απόδοσης. Ρυθμιστικές αρχές, επενδυτές και ενοικιαστές ασκούν πιέσεις, με τη σειρά τους, για λειτουργικά αποδοτικά ακίνητα με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.
      Σε αυτό το πλαίσιο το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η ποσοτικοποίηση των εκπομπών, καθώς δεν μπορούμε να διαχειριστούμε κάτι που δεν είναι μετρήσιμο. Αν και το ερώτημα του τί θα μετρηθεί είναι σχετικά απλό, η συλλογή των απαιτούμενων δεδομένων είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι μπορεί κανείς να υποθέτει, λόγω της ποικιλίας των τύπων μίσθωσης και των διαφορετικών οντοτήτων που καλούνται να πληρώσουν λογαριασμούς κοινής ωφελείας και, επομένως, να κατέχουν τα εν λόγω δεδομένα.
      Παρά το γεγονός ότι το δομημένο περιβάλλον είναι ένας από τους μεγαλύτερους "ενόχους" για τις παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα, υπάρχει σημαντική έλλειψη κοινής προσέγγισης που αφορά τόσο ως προς τον ορισμό, όσο και ως προς την στρατηγική για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών. 
      Εάν απαιτείται από τον κλάδο των ακινήτων να μεταβεί αποτελεσματικά σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα, οι ορισμοί πρέπει να ευθυγραμμιστούν για να παρέχουν στους παράγοντες της αγοράς αξιόπιστη, συνεπή καθοδήγηση. Από την πλευρά τους οι παράγοντες της αγοράς πρέπει επίσης να διατηρήσουν δυναμικές στρατηγικές, εάν επιθυμούν να συνεχίσουν να ευθυγραμμίζονται με τις βέλτιστες πρακτικές, ακολουθώντας τις εξελίξεις των επιστημονικών συστάσεων.
      Πηγή: GRESB
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Μία σημαντική συνεργασία με στόχο την αντιμετώπιση της πολυνομίας και την διαφορετική προσέγγιση σε ορισμούς και μεθοδολογίες που αφορούν στις εθνικές προσπάθειες των κρατών μελών για συμμόρφωση με την Ταξινομία της ΕΕ ανακοίνωσαν το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων (WorldGBC) και η Ευρωπαϊκή Ένωση Εισηγμένων Εταιρειών Ακινήτων (EPRA).
      Η Ταξινομία της ΕΕ αποτελεί βασικό μέρος του μεταρρυθμιστικού σχεδίου της πολιτικής της ΕΕ για τα βιώσιμα οικονομικά. Καθιερώνει ένα πλαίσιο για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων, παρέχοντας ουσιαστικά έναν κατάλογο βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων.
      Ωστόσο, καθώς η Ταξινομία είναι μια πρωτότυπη διαδικασία, η πολυπλοκότητά της οδηγεί σε σύγχυση στην αγορά. Ακόμη και στην περίπτωση της Πλατφόρμας για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση παρατηρήθηκε κακή εφαρμογή και ερμηνευτικά ζητήματα στην υποβολή εκθέσεων, καθώς και ρυθμιστικά κενά και ελλείψεις δεδομένων, αφήνοντας περιθώρια για ερμηνεία ως προς τον τρόπο συμμόρφωσης με την Ταξινομία της ΕΕ.
      Η συνεργασία της ευρωπαϊκής ένωσης εισηγμένων εταιρειών ακινήτων - EPRA- της οποίας τα μέλη αντιπροσωπεύουν περισσότερα από 790 δισεκατομμύρια ευρώ ακινήτων και του Ευρωπαϊκού Περιφερειακό Δίκτυο του WorldGBC, με περισσότερα από 20 εθνικά Συμβούλια Πράσινων Κτιρίων (GBCs), τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου 5.000 μέλη και οκτώ περιφερειακούς εταίρους, θα βοηθήσει τους κλάδους των κατασκευών και των ακινήτων να πλοηγηθούν στις επιπτώσεις της Ταξινομίας της ΕΕ, παρέχοντας ενημέρωση, σχετικά με τις εθνικές απαιτήσεις για την ικανοποίηση των βασικών κριτηρίων Ταξινομίας της ΕΕ. Η κοινή πρωτοβουλία στοχεύει στη διάδοση της γνώσης και στην αύξηση των ροών κεφαλαίων.
      Η συνεργασία των δύο οργανισμών θα αφορά τα ακόλουθα ζητήματα:
      Ορισμοί «σχεδόν μηδενικής ενέργειας κτιρίου» (NZEB):  Τι σημαίνει στην πράξη το κριτήριο Ταξινομίας της ΕΕ «NZEB -10%» και πώς αυτό μπορεί να υπολογιστεί σε διαφορετικά κράτη μέλη.
      Μεθοδολογίες Εθνικού Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (EPC):  Ρίχνει φως σε κτίρια «επιπέδου Α EPC», τα οποία έχουν ταξινομηθεί ως βιώσιμα κατά την απόκτηση ή την ιδιοκτησία κτιρίων, ωστόσο βασίζεται σε αποκλίνουσες μεθοδολογίες EPC.
      Ορισμός «μείζονος ανακαίνισης»:  Διευκρίνιση των εθνικών απαιτήσεων για «μείζονες» ή «βαθιές» ανακαινίσεις και πώς αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ την κατεδάφιση κτιρίων.
      Σύμφωνα με την κα Cristina Gamboa, CEO του WorldGBC, «Αυτή η νέα συνεργασία με την EPRA αποτελεί απόδειξη της τεχνογνωσίας των ευρωπαϊκών Συμβουλίων Πράσινων Κτιρίων. Οι πόροι και η καθοδήγηση που θα παράγουμε μαζί μπορούν να υποστηρίξουν χιλιάδες εταιρείες, οι οποίες ήδη παλεύουν με την πολυπλοκότητα αυτού του νέου πλαισίου αναφοράς».
      Με τη σειρά του, ο κος Dominique Moerenhout, CEO της EPRA, τόνισε ότι: «Η Ταξινομία αναπτύχθηκε ως εργαλείο για την ώθηση κεφαλαίων για τη μεταμόρφωση της οικονομίας της Ευρώπης και, ως εκ τούτου, μπορεί να βοηθήσει τις εισηγμένες εταιρείες ακινήτων να αποκτήσουν πρόσβαση σε πράσινη χρηματοδότηση. Η συνεργασία μας με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων καταδεικνύει πόσο βαθιά δεσμεύεται η EPRA να εξυπηρετεί τα μέλη της και να διασφαλίζει την ορθή υποστήριξη της χρήσης της Ταξινόμησης της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής».
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Ειδοποίηση που προηγείται 24 ώρες ενός συμβάντος που πλησιάζει, μπορεί να μειώσει τις απώλειες κατά 30%.
      Τη δημιουργία ενός συστήματος έως το 2027 που μπορεί να παρέχει έγκαιρες προειδοποιήσεις στα κράτη, δρομολογεί ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.
      Η πρωτοβουλία «Early Warnings for All» που είχε ανακοινωθεί από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, António Guterres, ήδη από το Μάρτιο του 2022, βασίζεται σε μια συνεργασία μεταξύ διαφόρων Οργανισμών του συστήματος του ΟΗΕ, αλλά και ΜΚΟ, και στοχεύει να παρέχει στα συμμετέχοντα κράτη ένα σύστημα προστασίας από επικίνδυνα καιρικά, υδάτινα ή κλιματικά φαινόμενα, βασισμένη σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: 
      α) την παροχή γνώσης και διαχείρισης του κινδύνου που σχετίζεται με καταστροφές στις χώρες, 
      β) τη βελτιστοποίηση της ανίχνευσης, παρατήρησης, παρακολούθησης, ανάλυσης και πρόβλεψης των σχετικών φαινομένων, 
      γ) την εξασφάλιση της διάδοσης και επικοινωνίας προειδοποιήσεων προς τους ανθρώπους στις πληγείσες περιοχές και 
      δ) την παροχή δυνατοτήτων ετοιμότητας και αντίδρασης από τις τοπικές κυβερνήσεις, τις κοινότητες και τους ανθρώπους.
      Σύμφωνα με την Παγκόσμια Επιτροπή για την Προσαρμογή, μια ειδοποίηση που προηγείται 24 ώρες ενός συμβάντος που πλησιάζει μπορεί να μειώσει τις απώλειες κατά 30%. Η επένδυση ενός ποσού $ 800 εκατ. σε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, θα μπορούσε να αποτρέψει απώλειες από $ 3 έως $ 16 δισ. ετησίως, μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και, όπως γνωρίζουμε, οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι οι μόνες που επηρεάζονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ισχυροί τυφώνες έχουν πλήξει τις ΗΠΑ περισσότερες από μία φορές, οι καύσωνες απειλούν την Ευρώπη -ακόμη και το βόρειο τμήμα- με αυξανόμενη συχνότητα, ενώ οι πλημμύρες θέτουν σε κίνδυνο πόλεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.
      Πρόσφατα, ένας σεισμός 7,6 Ρίχτερ έπληξε την ιαπωνική πόλη Ishikawa, αφήνοντας πάνω από εκατό νεκρούς στο πέρασμά του. Αλλά ο αριθμός των θυμάτων θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερος, αν οι άνθρωποι δεν προειδοποιούνταν εγκαίρως να εκκενώσουν τα παράλια, λόγω του επερχόμενου τσουνάμι. Δυστυχώς, δεν μπορούν όλες οι χώρες να επικαλεστούν παρόμοιο επίπεδο ετοιμότητας και ανταπόκρισης.
      Και, παρόλο που τα φαινόμενα έρχονται και παρέρχονται, οι πόλεις παραμένουν για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις. Μόλις το περασμένο έτος, η Νέα Υόρκη αντιμετώπισε τον απόηχο των ισχυρών βροχοπτώσεων του Σεπτεμβρίου, ενώ στην Ελλάδα, ο πληθυσμός της Θεσσαλίας δεν έχει ανακάμψει ακόμη από τις σφοδρές πλημμύρες της ίδιας περιόδου. Μια 24ωρη προειδοποίηση μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στη διάσωση ανθρώπινων ζωών, αλλά δύσκολα μπορεί να προστατεύσει τις υποδομές, τις κατοικίες ή τους χώρους εργασίας. Και εδώ είναι που η οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις αστικές περιοχές γίνεται επιτακτική.
      Η ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανθεκτικότητα και η κινητοποίηση των μη κυβερνητικών ενδιαφερόμενων μερών είναι ένα από τα πρώτα βήματα που πρέπει να ληφθούν, ακολουθούμενα από προσπάθειες για τη βελτίωση της δυνατότητας διάγνωσης μελλοντικών φαινομένων και τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ τοπικών και κεντρικών κυβερνήσεων. Στην πραγματικότητα, η βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος είναι μόνο μέρος αυτής της εξίσωσης, ακόμη και αν είναι πολύ σημαντική. Σε αυτή τη διαδικασία, η αύξηση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και ο στόχος της δημιουργίας ανθεκτικών υποδομών είναι το ελάχιστο προαπαιτούμενο. Η ενσωμάτωση λύσεων που βασίζονται στη φύση και η εφαρμογή πολιτικών για τη μείωση της έκθεσης σε κινδύνους θα πρέπει να είναι ο απώτερος σκοπός όλων.
      Η οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις πόλεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ευημερίας των κατοίκων, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των κινδύνων και της αβεβαιότητας. Οι ανθεκτικές πόλεις είναι σε καλύτερη θέση να προσαρμοστούν, να ανακάμψουν και να ευδοκιμήσουν ενόψει των συνεχιζόμενων αλλαγών του κλίματος και η διεθνής συνεργασία μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου.
       
    19. Περιβάλλον

      GTnews

      Τέσσερις ίντσες την εβδομάδα βυθίζεται η χερσόνησος Palos Verdes, σύμφωνα με τη NASA. Οι επιστήμονες της NASA έχουν χρησιμοποιήσει στοιχεία από ραντάρ και δορυφορικά δεδομένα για να παρακολουθήσουν την κίνηση της κατολίσθησης σε τρεις διαστάσεις. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, η παράκτια περιοχή στη Νότια Καλιφόρνια ολισθαίνει πιο κοντά στον Ειρηνικό Ωκεανό με ανησυχητικό ρυθμό.
      Η διάβρωση των ακτών είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει πολλές περιοχές παγκοσμίως, αλλά στην Καλιφόρνια, με τις εκτεταμένες και πυκνοκατοικημένες ακτές της, οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα αισθητές. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι ισχυρές καταιγίδες και η ανθρώπινη παρέμβαση συμβάλλουν στην επιτάχυνση της διάβρωσης, απειλώντας κατοικίες, επιχειρήσεις και υποδομές.
      Η χερσόνησος Palos Verdes, που βρίσκεται νότια του Λος Άντζελες, ήταν από καιρό γνωστή για τις κατολισθήσεις της, αλλά μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η κίνηση έχει ενταθεί, δημιουργώντας ανησυχίες για την ασφάλεια της κοινότητας.
      Η κατολίσθηση στη χερσόνησο Palos Verdes κινείται με μέσο ρυθμό περίπου τέσσερις ίντσες την εβδομάδα, με βάση τις εικόνες ραντάρ που συλλέχθηκαν μεταξύ 18 Σεπτεμβρίου και 17 Οκτωβρίου 2024, σύμφωνα με το Jet Propulsion Laboratory (JPL) της NASA.
      Η κοινότητα έχει βιώσει αργές κατολισθήσεις για χρόνια, αλλά οι πρόσφατες εικόνες δείχνουν μια αλλαγή τόσο στην ταχύτητα όσο και στο μέγεθος, με την κατολίσθηση να επεκτείνεται και να επιταχύνεται το καλοκαίρι.
      Η αυξημένη ταχύτητα και το μέγεθος της κατολίσθησης συνδέονται με τις έντονες βροχοπτώσεις που γνώρισε η Νότια Καλιφόρνια το 2023, ακολουθούμενες από περισσότερες βροχοπτώσεις στις αρχές του 2024. Η NASA αποδίδει αυτά τα ακραία καιρικά μοτίβα ως σημαντικούς συντελεστές στην κίνηση της γης. Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες εικόνες δείχνουν ότι η κατολίσθηση έχει επιβραδυνθεί ελαφρώς τις τελευταίες εβδομάδες.
      Η κατολίσθηση έχει επηρεάσει περιοχές που προηγουμένως θεωρούνταν σταθερές, συμπεριλαμβανομένων περιοχών με εκατοντάδες σπίτια και κτίρια. Παρόλο που το τμήμα της χερσονήσου που κινείται ταχύτερα είχε μικρή υποδομή, η τρέχουσα κίνηση θέτει σε σημαντικό κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή και τις υποδομές.
      Σύμφωνα με τη NASA, μέρος της χερσονήσου βρίσκεται σε ένα αρχαίο σύμπλεγμα κατολισθήσεων που κινείται εδώ και πάνω από 60 χρόνια. Η χερσόνησος, η οποία εκτείνεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, αποτελεί εδώ και καιρό μια περιοχή ανησυχίας για τους επιστήμονες λόγω της ευαισθησίας της στις κατολισθήσεις.
      Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αερομεταφερόμενες εικόνες ραντάρ που τραβήχτηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές για να παρακολουθήσουν την κίνηση της κατολίσθησης. Οι εικόνες του ραντάρ τους έδωσαν μια τρισδιάστατη άποψη της κίνησης της κατολίσθησης με την πάροδο του χρόνου.
      Λόγω της συνεχούς απειλής κατολισθήσεων σε αυτή την περιοχή, γίνεται εκτεταμένη παρακολούθηση με τη χρήση δεδομένων ραντάρ και δορυφόρου. Επιπλέον, η NASA εργάζεται σε ένα νέο έργο που ονομάζεται Landslide Climate Change Experiment, το οποίο θα μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο τα ακραία υγρά ή ξηρά καιρικά μοτίβα επηρεάζουν τις κατολισθήσεις.
      Την ίδια στιγμή, αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης (FEMA) και το Γραφείο Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης του Κυβερνήτη της Καλιφόρνια ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα εξαγοράς $ 42 εκατ. τον περασμένο Οκτώβριο για να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν πληγεί από τις κατολισθήσεις. Αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των κινδύνων σε μια περιοχή επιρρεπής σε κατολισθήσεις.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Παγκόσμιο Κέντρο Έρευνας για τον Καθαρό Αέρα δημοσίευσε έρευνα, σύμφωνα με την οποία οι βοτανικοί κήποι είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να δροσιστούν οι πόλεις και να μετριαστούν οι επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών και των φαινομένων καύσωνα.
      Στη μελέτη του, το Global Centre for Clean Air Research (GCARE) του Πανεπιστημίου του Surrey ανέλυσε πώς διαφορετικά παραδείγματα μπλε υποδομών (περιοχές και εγκαταστάσεις νερού) και πράσινων υποδομών (στοιχεία που περιλαμβάνουν φυτά και δένδρα) μπορούν να μετριάσουν την αστική θερμοκρασία.
      Το κέντρο διαπίστωσε ότι οι βοτανικοί κήποι μπορούν να μειώσουν τις θερμοκρασίες του αέρα της πόλης κατά μέσο όρο έως και πέντε βαθμούς Κελσίου. Οι υγρότοποι και οι πράσινοι τοίχοι ήταν επίσης πολύ αποτελεσματικοί στην αστική ψύξη, σε σύγκριση με τα πάρκα με γρασίδι.
      Ενώ είναι γνωστό ότι οι μπλε και πράσινες υποδομές μπορούν να μειώσουν τις θερμοκρασίες των αστικών κέντρων, η ομάδα ελπίζει ότι τα ευρήματά της δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για το γιατί συμβαίνει αυτό και θα προσφέρουν στους πολεοδόμους παραδείγματα για τον μετριασμό της θερμότητας στα σχέδιά τους.
      Ο διευθυντής του GCARE, κ. Prashant Kumar, εξήγησε ότι η ποικιλία της φύτευσης, η πυκνή κάλυψη και η προσθήκη υδάτινων στοιχείων που βρίσκονται στους βοτανικούς κήπους συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητά τους στην ψύξη του περιβάλλοντα αέρα.
      Σύμφωνα με τον κ. Kumar «Οι βοτανικοί κήποι διαθέτουν μια ποικιλία φυσικών στοιχείων, όπως διάφορα είδη βλάστησης, δέντρα, θάμνους και γρασίδι, καθώς και υδάτινα στοιχεία όπως λίμνες, ρυάκια και καταρράκτες.»
      «Αυτός ο συνδυασμός έχει ως αποτέλεσμα μοναδικούς μηχανισμούς ψύξης που δεν συναντώνται συνήθως σε πάρκα και κατά συνέπεια, οι βοτανικοί κήποι επιδεικνύουν μεγαλύτερη μέση επίδραση ψύξης σε σύγκριση με τα πάρκα» συνέχισε ο ίδιος.
      Τα ευρήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των βοτανικών κήπων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της ψύξης άλλων χώρων πρασίνου. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση των φυτικών ειδών, την εισαγωγή υδάτινων χαρακτηριστικών, τη στρατηγική τοποθέτηση φυτών για σκίαση και τη συμπερίληψη εκπαιδευτικών πτυχών για τους επισκέπτες.

      «Οι βοτανικοί κήποι προσφέρουν μαθήματα για την επιλογή ανθεκτικών στη θερμότητα ειδών φυτών, τη μεγιστοποίηση της κάλυψης του θόλου για σκιά, την προώθηση της εξατμισοδιαπνοής μέσω ποικίλης βλάστησης, το στρατηγικό σχεδιασμό διατάξεων για τον έλεγχο του μικροκλίματος, τη διεξαγωγή εκπαιδευτικής προσέγγισης για πράσινες υποδομές και την εφαρμογή αποτελεσματικών πρακτικών συντήρησης».
      «Με την εφαρμογή αυτών των αρχών, άλλοι χώροι πρασίνου μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις των αστικών θερμικών νησίδων και να δημιουργήσουν πιο άνετα υπαίθρια περιβάλλοντα για τις κοινότητες», πρόσθεσε ο κ. Kumar.
      Για την έρευνα, το GCARE μελέτησε παραδείγματα μπλε και πράσινων υποδομών από όλο τον κόσμο και τις επιπτώσεις ψύξης που είχαν σε σύγκριση με το τοπικό κλίμα και την πυκνότητα πληθυσμού.
      Ο Kumar τόνισε ότι οι λύσεις ψύξης θα πρέπει να επιλέγονται ώστε να ταιριάζουν στις συγκεκριμένες τοπικές συνθήκες για να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα.
      «Για παράδειγμα, σε εύκρατα κλίματα, οι υγρότοποι και τα πάρκα είναι πιο αποτελεσματικά λόγω των ιδιοτήτων εξατμισοδιαπνοής και σκίασής τους. Στα ηπειρωτικά κλίματα, οι πράσινοι τοίχοι και οι βοτανικοί κήποι υπερτερούν, ενώ σε ξηρά κλίματα, τα πάρκα τσέπης και οι υγρότοποι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ψύξη», συνέχισε ο κ. Kumar. 
      «Τα τροπικά κλίματα επωφελούνται από τα roof gardens λόγω των επιπτώσεών τους σε μικροκλίμακα σε πυκνοδομημένες περιοχές».
       
      Πηγή: Dezeen
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Η τελευταία έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Μετεωρολογίας (WMO) για την παγκόσμια κατάσταση του κλίματος για το 2024 δείχνει ότι η τελευταία δεκαετία ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί.
      Ο κόσμος ήδη υπερθερμαίνεται επικίνδυνα, και η κλιματική αλλαγή επιταχύνεται, αναφέρει η Παγκόσμια Μετεωρολογική Οργάνωση, καθώς η Σύνοδος Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα COP29 ξεκίνησε τη Δευτέρα στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, το Μπακού.
      Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματέα Celeste Saulo, «δεν αποτελεί έκπληξη. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι επιστήμονες το επισημαίνουν εδώ και πολλά χρόνια — πάνω από 30 χρόνια, μάλιστα — και η έκπληξη είναι η αργοπορία στην αντίδραση».
      Η έκθεση της WMO ακολουθεί τα τελευταία δεδομένα από την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus (C3S), η οποία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι το 2024 θα είναι η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί.
      Οι ειδικοί του ΟΗΕ για τον καιρό στη Σύνοδο COP29 στο Μπακού αναφέρουν ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν ήδη αυξηθεί κατά 1,3 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προ-βιομηχανικής περιόδου.
      Ο κόσμος αντιμετωπίζει πρωτοφανείς θερμοκρασίες θαλάσσιων επιφανειών, λιώσιμο των πάγων, ξηρασίες και έντονες πλημμύρες, όπως πρόσφατα παρατηρήθηκαν στην Ισπανία.
      «Νομίζω ότι οι άνθρωποι δεν είναι προετοιμασμένοι για τέτοια γεγονότα, και υπάρχει τεράστια πρόκληση στο πώς να διαμορφωθούν πρωτόκολλα που θα επιτρέπουν στον κόσμο να προετοιμάζεται και να αντιδρά κατάλληλα στην ένταση των φαινομένων που αντιμετωπίζουμε», εξήγησε η Saulo.
      Οι κλιματικοί ειδικοί και οι παρευρισκόμενοι στην πρώτη ημέρα της Συνόδου COP29 συμφώνησαν ότι η προοπτική είναι ζοφερή — οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να μειώνονται στην Ευρώπη, αλλά συνεχίζουν να αυξάνονται παγκοσμίως.
      Τον περασμένο μήνα, οι μέσες θερμοκρασίες στην Ευρώπη έφτασαν τους 10,83°C — 1,23°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991–2020, καθιστώντας τον Οκτώβριο τον πέμπτο θερμότερο μήνα που έχει καταγραφεί και τον δεύτερο θερμότερο παγκοσμίως.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.