Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1484 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Η μέση θερμοκρασία στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,5 ° C τα τελευταία 30 χρόνια και η αύξηση αυτή είναι μεγαλύτερη κυρίως στη βόρεια Ελλάδα, σε περιοχές απομακρυσμένες από τη θάλασσα.
      Τα παραπάνω προκύπτουν από μελέτη των τάσεων βασικών κλιματικών παραμέτρων στην Ελλάδα την περίοδο 1991-202, την οποία έκαναν επιστήμονες της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό «Atmosphere», αφορούσε στις τάσεις μεταβολής της θερμοκρασίας, της βροχόπτωσης και της θερμοκρασίας της θάλασσας, με δεδομένα που προέρχονται από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
      Κατά μέσο όρο για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας η τάση αύξησης είναι περίπου 0,05 ° C ανά έτος και 1,5 ° C για το σύνολο της 30ετίας. Ωστόσο, η αύξηση αυτή παρουσιάζει γεωγραφικές διαφοροποιήσεις. Σε πολλές περιοχές κυρίως της βόρειας Ελλάδας, οι οποίες είναι απομακρυσμένες από τη θάλασσα, η τάση αύξησης φτάνει περίπου τους 0,07 ° C ανά έτος και αυτό σύμφωνα με τους επιστήμονες σημαίνει ότι η μέση θερμοκρασία στις περιοχές αυτές έχει αυξηθεί πάνω από 2 ° C μέσα στα τελευταία 30 έτη. Αντιθέτως, σε περιοχές της νότιας Ελλάδας και κυρίως στην Κρήτη, η τάση αύξησης είναι αρκετά μικρότερη.
      Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, δρ. Κώστας Λαγουβάρδος, χαρακτηρίζει «μια μικρή έκπληξη» τα ευρήματα της έρευνας για τον ρυθμό αύξησης της θερμοκρασίας στη βόρεια Ελλάδα. «Βέβαια, το είχαμε υποπτευθεί από μετρήσεις που κάναμε τα τελευταία χρόνια με το πολύ πυκνό δίκτυο σταθμών μας και μας είχε κάνει εντύπωση ότι τα δεδομένα έβγαιναν πολύ πάνω από τα κανονικά για τη βόρεια Ελλάδα», εξηγεί και σπεύδει να διευκρινίσει: «Δεν είναι πιο ζεστή η βόρεια Ελλάδα από τη νότια Ελλάδα. Όμως, έχει γρηγορότερο ρυθμό αύξησης της θερμοκρασίας σε αυτή την 30ετία».
      Την ίδια χρονική περίοδο 1991-2020, η μέση θερμοκρασία έχει αυξηθεί λιγότερο στον πλανήτη, αλλά και στην Ευρώπη: κατά περίπου 0,6-0,8 ° C παγκοσμίως, ενώ στην Ευρώπη κατά 1,2 ° C.
      «Όλη η Ευρώπη θερμαίνεται, αλλά με διαφορετικό ρυθμό. Η περιοχή των Βαλκανίων και της νοτιοανατολικής Ευρώπης θερμαίνονται περισσότερο», παρατηρεί ο κ. Λαγουβάρδος. Όπως προσθέτει, τα δεδομένα της έρευνας «δείχνουν ότι η χώρα μας μαζί με άλλες χώρες των Βαλκανίων και της νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι hotspot της κλιματικής αλλαγής».
      Κατά την έρευνα διαπιστώθηκε, επιπλέον, αρκετά σημαντική μείωση του αριθμού των ημερών παγετού σε ολόκληρη τη χώρα, με μεγαλύτερη μείωση των ημερών παγετού στη βορειοδυτική ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας κατά 1,5 ° C , με μέγιστη αυξητική τάση στο βόρειο Αιγαίο, στο Ιόνιο και γύρω από την Κρήτη. Σχετικά με το ετήσιο ύψος βροχής, εντοπίστηκε σταθεροποίηση των βροχοπτώσεων κατά την τελευταία 30ετία, όπως και σταθεροποίηση των περιόδων ξηρασίας. Ωστόσο, παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού των ημερών με έντονη βροχόπτωση, που υπολογίζεται σε 9-10 ημέρες στην περίοδο των 30 ετών και όπως σημειώνουν οι συγγραφείς της μελέτης «η αυξητική τάση σχετίζεται με συχνότερα πλημμυρικά γεγονότα». Πάντως, σε περιορισμένες περιοχές υπήρξε τάση μείωσης των βροχοπτώσεων και των ημερών με έντονες βροχοπτώσεις, κυρίως στην κεντρική Θεσσαλία, την ανατολική Πελοπόννησο και σε περιοχές της Κρήτης.
      Μπορεί η περίοδος μελέτης να αφορά την 30ετία μέχρι το 2020, ωστόσο φαίνεται ότι οι υψηλές θερμοκρασίες και ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης των θερμοκρασιών στη βόρεια Ελλάδα συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. «Με μία πρώτη ανάγνωση των στοιχείων των τελευταίων τεσσάρων ετών, αυτό το μοτίβο συνεχίζεται. Η θερμοκρασία έχει ανέβει ακόμα περισσότερο και πάλι οι περιοχές της βόρειας Ελλάδας έχουν σημαντικές αποκλίσεις από τις κανονικές τιμές τους σε σχέση με τη νότια Ελλάδα», παρατηρεί ο κ. Λαγουβάρδος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
      Μ.Κουζινοπούλου
    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Πρόκειται για τον οικισμό Φάγκο του χωριού Κάτω Καλεντίνη. Στην εθνική οδό Άρτας-Τρικάλων, τον δρόμο που διασχίζει τα κεντρικά Τζουμέρκα, μετά το χωριό Μελάτες, αποκαλύπτεται ο τόπος, που «κατάπιαν» τα νερά του φράγματος Πουρναρίου πριν από 43 χρόνια. Είναι ο οικισμός Φάγκος του χωριού Κάτω Καλεντίνη.
      Το τοπίο καθηλώνει τον επισκέπτη. Με το μάτι γίνεται αντιληπτό, πως η στάθμη των υδάτων, έχει υποχωρήσει κατά πολλά μέτρα. Απόλυτη ησυχία. Ερείπια πέτρινων σπιτιών και του σχολείου βουτηγμένα στη λάσπη. Κορμοί και ρίζες δένδρων που άντεξαν στο χρόνο και το νερό, μοιάζουν με απολιθώματα. Ο βυθός σε πολλά σημεία, έχει τελείως στεγνώσει.


       Η στάθμη της τεχνητής λίμνης Πουρναρίου, λόγω της ανομβρίας, έχει πέσει τουλάχιστον 10 μέτρα, αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάτοικοι στο καφενείο της περιοχής. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό το φαινόμενο, λένε και επισημαίνουν πως έχει να βρέξει πολλούς μήνες, από τον περασμένα Απρίλιο.
      Μάλιστα ο κ. Θωμάς μας εξηγεί, πως τα νερά κάλυπταν το διθέσιο σχολείο, το οποίο τώρα, εμφανίστηκε και πάλι, για να τους θυμίζει νοσταλγικά τα παιδικά χρόνια, τότε που τις αίθουσες του πλημμύριζαν 120 μαθητές. Οι μεγαλύτεροι αγναντεύουν τα γκρεμισμένα σπίτια τους μέσα στα λασπόνερα και οι αναμνήσεις ζωντανεύουν. Όπως αναφέρουν στον οικισμό λειτουργούσαν επτά μαγαζιά, υπήρχε ζωή, ζούσαν πολλές οικογένειες. Τα νερά του φράγματος αφάνισαν τότε, τον τόπο τους.

      Η λίμνη Πουρναρίου, καλύπτει μια επιφάνεια 18,3 τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι αποτέλεσμα της κατασκευής του ομώνυμου υδροηλεκτρικού φράγματος στον Άραχθο ποταμό, κοντά στο Πέτα.
      Η λίμνη δημιούργησε ένα υπέροχο τεχνητό οικοσύστημα στην περιοχή, με σπουδαία ιχθυοπανίδα και ορνιθοπανίδα. Στα νερά της λίμνης συναντάμε μεταξύ άλλων, κυπρίνους, στρωσίδια, άγριες πέστροφες, χέλια. Η περιοχή είναι καταφύγιο για πλήθος πτηνών, όπως νυχτοκόρακες, πρασινοκέφαλες πάπιες, αλκυόνες, φαλαρίδες, καστανοκέφαλοι γλάροι και ποταμοσφυριχτές .Η περιήγηση στην περιοχή εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, όλες τις εποχές. Η Κάτω Καλεντίνη, είναι ένα γραφικό παραλίμνιο χωριό βυθισμένο στο πράσινο της φύσης, μέσα σε πλατάνια και κουτσουπιές.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Επενδυτικό κενό που μπορεί να φτάνει και τα 5 δισ. προκύπτει στον τομέα του εκσυγχρονισμού των δικτύων ύδρευσης, ιδιαίτερα αν συνεχιστεί η ανομβρία στη χώρα μας, ως συνέπεια της κλιματικής κρίσης.
      Βάσει στοιχείων που παρουσίασε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος Θόδωρος Σκυλακάκης και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, σε ειδική περί του προβλήματος της λειψυδρίας συνέντευξη Τύπου, οι προτεινόμενες από τους παρόχους νερού όλης της χώρας επενδύσεις (Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για το Πόσιμο Νερό Φεβρουάριος 2022) εξασφάλισης της επάρκειας, μείωσης των διαρροών και αυτοματοποίησης, ανέρχονται σε 5,9 δις. ευρώ (2 δις. για 681 νέα έργα και 3,9 δις. για 1.446 έργα αναβάθμισης – αντικατάστασης).
      Σύμφωνα επίσης με το υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) τα έργα και οι χρηματοδοτήσεις που έχουν εξασφαλιστεί σήμερα είναι οι εξής:
      Με χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ έργα ύδρευσης, λυμάτων και αφαλάτωσης, ύψους 200 εκατ. (περίπου 150 εκατ., σε Κορινθία, Σαρωνικό, Αλεξανδρούπολη, Κασσάνδρα και Ρέθυμνο για ολιστικά έργα ύδρευσης και λυμάτων και 50 εκατ. κυρίως για έργα αφαλάτωσης σε άνυδρα νησιά).
      Έκτακτα έργα κατά της λειψυδρίας ύψους 80 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του ΥΠΕΝ. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας & Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής συνεργάζονται για την προτεραιοποίηση περιοχών που αντιμετωπίζουν αμεσότερο πρόβλημα (π.χ. νησιά Ν. Αιγαίου). Στις περιοχές αυτές, γίνεται ιεράρχηση των απαιτούμενων έργων μετά από λεπτομερή ανάλυση των πραγματικών δεδομένων (π.χ. επιδιόρθωση δικτύων, διαχωρισμός δικτύων άρδευσης και ύδρευσης, νέες γεωτρήσεις, αφαλατώσεις με προτεραιότητα στα υφάλμυρα νερά, φράγματα, τηλεμετρία και ψηφιακοί υδρομετρητές, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων για άρδευση).
      Έργα αφαλατώσεων, ταμιευτήρων πολλαπλού σκοπού, συνδυαζόμενα με έργα ΑΠΕ, κ.ά. στο Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, με ελάχιστη δημόσια ενίσχυση 166 εκατ. ευρώ, και με δυνατότητα τα έργα αυτά να φθάσουν έως 450 εκατ. ευρώ ανάλογα με την τιμή του CO2.
      Επιπρόσθετα θα επιχειρηθεί ευνοϊκός διακανονισμός του 75% των χρεών των ΔΕΥΑ (Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης) για δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος με τη διάθεση 250 εκατ. από τα υπερκέρδη των εταιριών ενέργειας. Η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στο να αποκτήσουν τη δυνατότητα τραπεζικού δανεισμού οι ΔΕΥΑ για να εκτελέσουν έργα.
      Τα παραπάνω στοιχεία που καταλήγουν στο επενδυτικό κενό των 5 δις. είναι επί της ουσίας ενδεικτικά καθώς η καταγραφή των αναγκών για επενδύσεις 5,9 δις. δεν έχει κλειδώσει ενώ οι απαιτήσεις για έργα είναι δυναμική.
      Σημειώνεται ότι η εικόνα στα δίκτυα ύδρευσης, όπως παρουσιάστηκε από το ΥΠΕΝ είναι άκρως απογοητευτική. Από το μόλις 42% των φορέων που υποβάλει συστηματικά στοιχεία στο σχετικό πληροφοριακό σύστημα συνάγεται ότι το συνολικό ποσοστό απωλειών (διαρροών νερού) κυμαίνεται κατά μέσο όρο στο 35,6%, αν και το πιθανότερο είναι, σύμφωνα και με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, το ποσοστό αυτό να είναι μεγαλύτερο.
      Μεταξύ των μέτρων που προτείνονται από το ΥΠΕΝ και θα λάβουν τη μορφή νομοσχεδίου περιλαμβάνεται η μεταρρύθμιση των ΔΕΥΑ με τη δημιουργία ισχυρότερων παρόχων με μείωση αριθμού τους στο 1/4 και η ενεργοποίηση της ΕΥΔΑΠ Νήσων για υποστήριξη των νησιών και της Κρήτης για εκτέλεση μεγαλύτερων έργων, όπου είναι αδύναμος ο πάροχος και ανεπαρκής η εισπραξιμότητα.
      Αναφορικά με την Αθήνα υφίσταται οξεία μείωση των αποθεμάτων νερού – από 1.100 εκατ. m3 (στοιχεία – Οκτώβριος 2022) σε κάτω από των 700 εκατ. m3 (εκτίμηση για Οκτώβριο 2024). Σε περίπτωση συνέχισης της ανομβρίας, τα υφιστάμενα αποθέματα νερού αρκούν για περίπου 4 έτη.
      Μεταξύ άλλων δρομολογείται έργο μεταφοράς νερού από ποταμούς που τροφοδοτούν τη λίμνη των Κρεμαστών (μεσοπρόθεσμα) και την ίδια τη λίμνη η οποία βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας (μακροπρόθεσμα). Πρόκειται για έργα συνολικού προϋπολογισμού 750 εκατ. που ωστόσο ακόμα είναι σε στάδιο αρχικής μελέτης και ως εκ τούτου δεν αποκλείεται να «κολλήσουν» κατά τη διαγωνιστική διαδικασία.
      Ως στρατηγική εφεδρεία ή και ως μέτρο άμεσης υλοποίησης για την Αθήνα το ΥΠΕΝ ανέφερε χθες και την επιλογή της αφαλάτωσης, ενώ μεταξύ των άλλων εξεταζόμενων μέτρων είναι η επαναχρησιμοποίηση ύδατος προερχόμενου από την Ψυττάλεια για βιομηχανική χρήση και άρδευση, καθώς και για εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.
      Τι θα γίνει με τα τιμολόγια ύδρευσης
      Αλλάζει σύντομα στο μεταξύ ο τρόπος που θα αποφασίζονται τα τιμολόγια του νερού. Στην παρούσα φάση δεν είναι γνωστό που θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις στα τιμολόγια (αυξήσεις ή μειώσεις) καθώς αναμένεται η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) με την οποία καθιερώνεται η πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.
      Η ανάγκη στο μεταξύ για περισσότερες επενδύσεις, λόγω της λειψυδρίας, οδηγεί στην εκτίμηση ότι τα τιμολόγια θα αυξηθούν, χωρίς σε αυτή τη φάση να μπορεί να γνωρίζει κανείς πόσο και πότε.
      Βάσει της ΚΥΑ πάντως τα τιμολόγια θα καθορίζονται από τον πάροχο και θα ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων), δεν θα μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Όσοι έχουμε βρεθεί σε νυχτερινή πτήση έχουμε απολαύσει το θέαμα που προσφέρει η επιφάνεια της Γης, όταν τα νυχτερινά φώτα αναδεικνύουν μοτίβα που παραπέμπουν σε έργα τέχνης. Εκτός όμως από το εντυπωσιακό θέαμα, τα νυχτερινά φώτα αποτελούν μια πολύτιμη πηγή πληροφορίας για τις δραστηριότητες του ανθρώπου και την αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον.
      Στο πλαίσιο της εξερεύνησης αυτού του πεδίου, η NASA καταγράφει συστηματικά τον νυχτερινό φωτισμό του πλανήτη μας. Τα τελευταία 10 χρόνια πολύ βελτιωμένες καταγραφές παρέχονται από τον αισθητήρα VIIRS της αποστολής SUOMI.
      «Στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο σκεφτήκαμε να ερευνήσουμε τι έχουν να μας πουν τα νυχτερινά φώτα για την πατρίδα μας» λέει στην «Κ» η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, η οποία ηγήθηκε μιας ενδιαφέρουσας έρευνας στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Αντιρρυπαντικής Τεχνολογίας Ατμοσφαιρικών Ρύπων.
      «Τοπικό Εγχώριο Προϊόν»
      «Κάθε χρονική και χωρική μεταβολή στον φωτισμό μιας περιοχής μας λέει και μια διαφορετική ιστορία» σημειώνει και προσθέτει ότι πρόσφατες δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά δείχνουν ξεκάθαρη σύνδεση του νυχτερινού φωτισμού με το «Τοπικό Εγχώριο Προϊόν» (Regional Domestic Product).
      Στην ουσία, οι καταγραφές των νυχτερινών φώτων είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο αφού μπορούν να αναδείξουν περιοχές όπου η ανάπτυξη επιφέρει επιπτώσεις σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, να οριοθετήσουν πόλεις και οικισμούς και να χαρτογραφήσουν τις ανθρωπογενείς εκπομπές CO2. Επιπλέον, οι καταγραφές μπορούν να εκτιμήσουν τις μεταβολές στους απομακρυσμένους πληθυσμούς, να εντοπίσουν περιοχές υπό συνθήκες φτώχειας, να εκτιμήσουν την αστάθεια του ηλεκτρικού δικτύου αλλά και να καθορίσουν τις επιπτώσεις διαφόρων παγκόσμιων κρίσεων (όπως η πανδημία COVID). O υπερ-φωτισμός μιας περιοχής συνδέεται με δραστηριότητες που διαταράσσουν τις λειτουργίες των οικοσυστημάτων.
      Η ερευνητική ομάδα του Δημοκρίτειου επεξεργάστηκε τις δορυφορικές καταγραφές Visible Infrared Imaging Radiometer Suite (VIIRS), τα πλέον αξιόπιστα δεδομένα για νυχτερινό φωτισμό, για κάθε δήμο της Ελλάδας. Η εργασία κατέληξε σε μια χρονοσειρά για τα τελευταία 10 χρόνια, για κάθε περιοχή της χώρας μας.
      Αφού από τα δεδομένα αφαιρέθηκαν ακραίες τιμές που συνδέονται με φωτιές (π.χ. περιοχή Εβρου τον Αύγουστο του 2023), για κάθε χρονοσειρά η ομάδα υπολόγισε τη διάμεσο τιμή (ως δείκτη του μέσου φωτισμού του κάθε δήμου) και ανέλυσε την τάση (αν αυξάνεται ή μειώνεται ο φωτισμός και κατά πόσο) αλλά και την εποχικότητα (αν έχουμε μεγάλες διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων του έτους).
      Το μοτίβο της Μυκόνου
      Στους χάρτες που παραχώρησε η ομάδα στην «Κ» μπορεί κάποιος να εντοπίσει τις περιοχές όπου η ένταση, η εποχικότητα ή η χρονική τάση έχουν συγκεκριμένα μοτίβα.
      Τα αστικά κέντρα της χώρας μας, όπου ο νυχτερινός φωτισμός έχει πολύ μεγαλύτερη ένταση σε σχέση με την ύπαιθρο, διακρίνονται εύκολα. Ξεχωρίζουν όπως είναι αναμενόμενο η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Λάρισα, η Πάτρα, το Ηράκλειο, τα Γιάννενα.
      Σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, στην Ελλάδα μπορούμε να διακρίνουμε κάποια χαρακτηριστικά μοτίβα νυχτερινού φωτισμού, όπως αυτό των περιοχών με έντονη τουριστική δραστηριότητα.

      H Μύκονος εξαπλασίασε τον νυχτερινό της φωτισμό μέσα σε μία δεκαετία | Shutterstock Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρονική εξέλιξη του νυχτερινού φωτισμού της Μυκόνου την τελευταία δεκαετία. Στην ουσία η Μύκονος μέσα σε μια δεκαετία εξαπλασίασε τον νυχτερινό φωτισμό της. Ομως εκτός από την αύξηση της φωτεινότητας στη συγκεκριμένη περιοχή παρατηρείται και μια διαρκώς αυξανόμενη εποχικότητα, δηλαδή αύξηση των κορυφών του γραφήματος τους καλοκαιρινούς μήνες (με μια μικρή εξαίρεση το καλοκαίρι του 2020 που συνδέεται με την περίοδο COVID). «Αυτή η παρατήρηση, σε συνδυασμό με την έντονη εποχικότητα για μια μικρή περιοχή όπως ένα νησί στο μέγεθος της Μυκόνου, δημιουργεί μια πρώτη εντύπωση μη βιώσιμης ανάπτυξης η οποία θα πρέπει να επανεξεταστεί» σημειώνει η κ. Γκεμιτζή.
      Σ’ ένα άλλο διάγραμμα αποτυπώνεται η χρονοσειρά του μέσου νυχτερινού φωτισμού όλης της Ελλάδας. Σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, η χώρα μας ακολουθεί μια αυξητική πορεία του μέσου νυχτερινού φωτισμού της, η οποία είναι ιδιαίτερα εμφανής μετά το 2017. Σε μια δεκαετία ο νυχτερινός φωτισμός στη χώρα μας αυξήθηκε κατά περίπου 60%. «Από το 2014 μέχρι το 2017 παρατηρούμε μια ήπια πορεία με κάποιες αναμενόμενες εξάρσεις τις Πρωτοχρονιές. Από το 2017 και μετά αρχίζει μια σταδιακή, έντονη άνοδος» σημειώνει η καθηγήτρια. 
      Η ίδια τονίζει πως η αύξηση αυτή δεν συνδέεται με αντίστοιχη αύξηση του πληθυσμού, δεδομένου ότι η απογραφή του 2021 έδειξε ότι ο πληθυσμός της χώρας μας μειώθηκε κατά 3,1% το διάστημα 2011 – 2021. Η αύξηση αυτή πιθανώς συνδέεται με την ανάπτυξη που εμφανίζει η χώρα μας από το 2017 και μετά, μια περίοδο που ακολουθεί την παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης. 

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στη Μύκονο κατά την περίοδο 2014 – 2024.

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στη χώρα μας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Γιατί αυξάνεται ο νυχτερινός φωτισμός στις περιοχές Natura;
      Μια άλλη παράμετρος που χρήζει διερεύνησης, σύμφωνα με τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, είναι κατά πόσον τηρείται η εφαρμογή της περιβαλλοντικής προστασίας των περιοχών που ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000. 

      Μέσος νυχτερινός φωτισμός των περιοχών Natura 2000 στη χώρα μας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Από τη σύγκριση των παραπάνω γραφημάτων προκύπτουν τα εξής:
      1) Ο μέσος νυχτερινός φωτισμός των περιοχών Natura 2000 είναι μικρότερος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ελλάδας.
      2) Ο ρυθμός, ωστόσο, της αύξησης του νυχτερινού φωτισμού σε αυτές τις περιοχές είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον μέσο όρο της Ελλάδας, κάτι που είναι ανησυχητικό, ως προς την ένταση των δραστηριοτήτων του ανθρώπου στις συγκεκριμένες περιοχές.
      «Αναρωτιόμαστε λοιπόν: υπάρχει αύξηση υποδομών εκεί; Πρόκειται για φωτισμένα μονοπάτια με στόχο να αυξηθεί η επισκεψιμότητα; Ή πρόκειται για ανεξέλεγκτη δόμηση και καταπάτηση; Πρέπει οι αρμόδιοι να διερευνήσουν το θέμα» υπογραμμίζει η κ. Γκεμιτζή.

      Οι δήμοι με τον πιο έντονο νυχτερινό φωτισμό
      Για να μπορέσει να επισημάνει όλες τις περιοχές με αυξημένη ένταση ή/και χρονική τάση ή/και εποχικότητα η ομάδα ανέλυσε τις χρονοσειρές όλων των δήμων της Ελλάδας.
      Στην παρακάτω εικόνα αποτυπώνονται οι δήμοι με τη μεγαλύτερη ένταση νυχτερινού φωτισμού, που όπως αναμένεται είναι αυτοί που φιλοξενούν τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.
      Μέσος νυχτερινός φωτισμός στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Το εντυπωσιακό, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, είναι πως αρκετά ακόμα νησιά εκτός από τη Μύκονο, όπως η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Λευκάδα, η Ζάκυνθος αλλά και αρκετοί δήμοι στη Βόρεια Κρήτη, έχουν υψηλότερο μέσο νυχτερινό φωτισμό από τον μέσο όρο της χώρας μας, κάτι που παραπέμπει στη συγκέντρωση πολλών υποδομών που αφορούν κυρίως στον τουρισμό, όπως και στην πιθανή αύξηση της δόμησης.
      Αντίστοιχα, η μεγάλη εποχικότητα που εμφανίζουν οι Δήμοι Ζαγορίου, η Φλώρινα, αλλά και περιοχές πλησίον της Λίμνης Πλαστήρα, συνδέεται με τον χειμερινό τουρισμό.
      Μέσος νυχτερινός φωτισμός ανά δήμο στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Εποχικότητα νυχτερινού φωτισμού στους δήμους της Ελλάδας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Ετήσια μεταβολή νυχτερινού φωτισμού στους δήμους της Ελλάδας κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Τέλος, η ομάδα προσπάθησε να ομογενοποιήσει (να φέρει σε συγκρίσιμη κλίμακα) τους τρεις δείκτες για να υπολογίσει έναν συνολικό δείκτη ως μέσο όρο των τριών προαναφερθέντων. Ο συνολικός δείκτης αναδεικνύει τις περιοχές της χώρας μας όπου το μοτίβο του νυχτερινού φωτισμού παρέχει ενδείξεις εντατικοποίησης των δραστηριοτήτων του ανθρώπου. 
      Συνδυασμένος δείκτης της έντασης, εποχικότητας και της χρονικής τάσης του νυχτερινού φωτισμού στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2014 – 2024.
      Το σύνολο σχεδόν των Κυκλάδων, η Ρόδος και η Κως, τα Ιόνια Νησιά, η Κασσάνδρα και η Σιθωνία στη Χαλκιδική, η Θάσος (η οποία μεταμορφώνεται τα τελευταία χρόνια σε hot spot βαλκανικού τουρισμού) αλλά και η περιοχή της Αλεξανδρούπολης (που αναπτύσσεται αλματωδώς τόσο από τουριστικής όσο και από οικονομικής άποψης), εμφανίζουν σημαντικά αυξημένους δείκτες νυχτερινού φωτισμού.
      «Κάτι τέτοιο θα πρέπει να τύχει της ιδιαίτερης προσοχής, ιδιαίτερα των υπευθύνων για τη χάραξη των χωροταξικών πολιτικών της χώρας μας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη δεν υλοποιείται σε βάρος των ευαίσθητων οικοσυστημάτων και του πολύτιμου πολιτισμικού κεφαλαίου της χώρας μας» καταλήγει η κ. Γκεμιτζή τονίζοντας όμως παράλληλα, ακόμα και με αυτή την αύξηση, οι υπερ-φωτισμένες περιοχές της Ελλάδας δεν δίνουν την εικόνα του Λονδίνου ή της Ιταλίας. Παρά τη διαρκή αύξηση που στέλνει προειδοποιητικά σήματα για διάφορες περιοχές της Ελλάδας, η χώρα μας παραμένει μια μη εντατικά φωτισμένη περιοχή.
      Ο μέσος νυχτερινός φωτισμός στην Ευρώπη (2014-2024) |Η διαφορά της Ελλάδας με τη Βόρεια Ιταλία είναι εμφανής | The Earth observation Group (EOG), Payne Institute for Public Policy, Colorado School of Mines *Οι φοιτητές στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης και το συνεργαζόμενο προσωπικό του εργαστηρίου που υπογράφουν την έρευνα είναι οι: Μιχάλης Κοϊμτζίδης, Γεώργιος Φαλαλάκης, Σταύρος Σταθόπουλος, Οδυσσέας Κοψιδάς, Κωνσταντίνος Κουρτίδης.
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Έως 85% μπορεί να φτάσει η κοινοτική ενίσχυση για την υλοποίηση Μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης στη χώρα μας, από το ΕΣΠΑ 2021-2027, εφόσον επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι για τη διαχείριση των αποβλήτων.
      Η παραπάνω συμφωνία της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοινώθηκε στην εκδήλωση της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που πραγματοποιήθηκε (6/9), στο πλαίσιο της 88ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
      Σημειώνεται πως αντίστοιχο ποσοστό ίσχυε και στην προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-2020.
      Συνολικά οι διαθέσιμοι πόροι για την κατασκευή μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης που θα διατεθούν από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021 – 2027: «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» (ΠΕΚΑ), ανέρχονται σε 600 εκατ. ευρώ.
      Η συμφωνία για το σκοπό αυτό, είναι αποτέλεσμα συντονισμένης συνεργασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά μετεωρολογικά δεδομένα τα οποία ανέλυσε η επιστημονική ομάδα του meteo.gr / Ε.Α.Α, το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα. 
      Το καλοκαίρι 2024 στην Ελλάδα, χαρακτηρίστηκε από μεγάλα διαστήματα με υψηλές τιμές θερμοκρασίας για πολλές ημέρες, ξεπερνώντας κατα πολύ τις κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες σε όλη την χώρα. Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος του 2024 καταγράφηκαν ως οι θερμότεροι στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα, ενώ ο Αύγουστος ως ο 2ος θερμότερος πίσω από τον Αύγουστο του 2021.
      Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η μέση θερμοκρασία για το διάστημα του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) από το 1960 μέχρι το 2024, στο σύνολο της Ελλάδας. Το καλοκαίρι του 2024 καταγράφεται ως το θερμότερο στα χρονικά για την Ελλάδα, ξεπερνώντας κατά +2.9°C την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 (μαύρη διακεκομμένη γραμμή) και κατά +1°C το μέχρι πρότινος θερμότερο καλοκαίρι του 2012. 

      Εικόνα 1. Μέση θερμοκρασία για την περίοδο του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024.
      Όσον αφορά την τάση της μέσης θερμοκρασίας στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024 για την περίοδο του καλοκαιριού αυτή παρουσιάζει άνοδο κατά +2.3°C.
      Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα για το καλοκαίρι του 2024. Σε περιοχές της Δυτικής και Βόρειας Ελλάδας η μέση θερμοκρασία για το καλοκαίρι του 2024 κυμάνθηκε κατά 2-3 °C (μέχρι και +4°C σε κάποιες περιοχές) πάνω από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020, στην υπόλοιπη χώρα κατά 1-2 °C, ενώ σε κανένα σημείο της Ελλάδας η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας δεν έπεσε κάτω από τους +1.4 °C. Οι χαμηλότερες θετικές αποκλίσεις σημειώθηκαν στην περιοχή του Αιγαίου λόγω της επίδρασης του μελτεμιού.

      Εικόνα 2. Απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας για καλοκαίρι 2024 από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα.
      Πηγή δεδομένων: Copernicus/C3S.
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Μια σειρά από πιθανές καταστροφές της κλιματικής αλλαγής ανησυχεί τους επιστήμονες, αλλά ορισμένα σενάρια είναι τόσο τρομακτικά που οι ειδικοί παρακολουθούν συνεχώς πόσο κοντά είμαστε στην καταστροφή.
      Αυτή η εβδομάδα έφερε μερικές καλές ειδήσεις για το κλίμα για ένα από αυτά τα σενάρια στην Ανταρκτική: Ο λεγόμενος «παγετώνας της Αποκάλυψης» μπορεί να είναι πιο σταθερός από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε.
      Ο παγετώνας Thwaites στο απέραντο στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής αποκαλείται κοινώς «Παγετώνας της Αποκάλυψης» λόγω της δυνατότητάς του να ανεβάσει σημαντικά τη στάθμη της θάλασσας, πλημμυρίζοντας παράκτιες κοινότητες χαμηλού υψόμετρου και εκτοπίζοντας εκατομμύρια ανθρώπους.
      Εν τω μεταξύ, οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρακολουθούν αρκετούς άλλους πιθανούς μεγάλης κλίμακας που προκαλούν κλιματικές ταραχές.
      Σενάρια που περιλαμβάνουν την Ατλαντική Μεσημβρινή Κυκλοφορία Ανατροπή (AMOC) και το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν ριζικά τη ζωή στη Γη τα επόμενα χρόνια, δεκαετίες ή αιώνες.
      Το χειρότερο σενάριο είναι απίθανο, προς το παρόν
      Ο παγετώνας Thwaites έχει μελετηθεί εδώ και χρόνια ως δείκτης της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο.
      Σε ένα εφιαλτικό σενάριο, το τήγμα του παγετώνα τροφοδοτεί μια άνοδο 50 ποδιών στη στάθμη της θάλασσας. Η χερσόνησος της Φλόριντα θα βυθιζόταν, εκτός από μια λωρίδα εσωτερικού ψηλού εδάφους που εκτείνεται από το Gainesville μέχρι βόρεια της λίμνης Okeechobee, με τις παράκτιες πόλεις της πολιτείας να βρίσκονται κάτω από το νερό.
      Αυτό το σενάριο φαίνεται πλέον απίθανο – προς το παρόν, λέει η νέα μελέτη.
      «Γνωρίζουμε ότι αυτή η ακραία προβολή είναι απίθανη κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Mathieu Morlighem, καθηγητής επιστημών της γης στο Πανεπιστήμιο Dartmouth, σε μια δήλωση.
      «Δυστυχώς, ο παγετώνας Thwaites πρόκειται να υποχωρήσει ακόμα και μαζί του και το μεγαλύτερο μέρος του πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής, αλλά όχι τόσο γρήγορα όσο υποδεικνύεται ένα σενάριο», είπε ο Morlighem στο USA TODAY.
      Η στάθμη της θάλασσας πιθανότατα θα αυξηθεί κατά περίπου 2-3 πόδια μέχρι το τέλος του αιώνα και θα συνεχίσει να ανεβαίνει και μετά, καθώς τα στρώματα πάγου συνεχίζουν να λιώνουν, είπε στο USA TODAY.
      Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας
      Υπάρχουν ανάμεικτα νέα για ένα παρόμοιο ανησυχητικό στρώμα πάγου στη Γροιλανδία.
      Συνολικά, το στρώμα πάγου καλύπτει περισσότερα από 656.000 τετραγωνικά μίλια και αν λιώσει πλήρως, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας θα ανέβαινε περίπου 20 πόδια.
      Η Γροιλανδία χάνει περίπου 270 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως, σημαίνοντας την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ανέφερε η NASA. Μια μελέτη νωρίτερα φέτος διαπίστωσε ότι το στρώμα πάγου στη Γροιλανδία λιώνει πιο γρήγορα από ό,τι πίστευαν οι ερευνητές .
      Αλλά μια μελέτη πέρυσι διαπίστωσε ότι το στρώμα πάγου μπορεί να είναι πιο ανθεκτικό στην κλιματική αλλαγή από ό,τι πιστεύαμε κάποτε.
      Βασικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι «το χειρότερο σενάριο κατάρρευσης στρώματος πάγου και επακόλουθης αύξησης της στάθμης της θάλασσας μπορεί να αποφευχθεί – και ακόμη και εν μέρει να αντιστραφεί – εάν καταφέρουμε να μειώσουμε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες που προβλέπονται για μετά το 2100», είχε δηλώσει προηγουμένως ο Bryn Hubbard, παγετωνολόγος στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth στην Ουαλία.
      Κατάρρευση AMOC
      Το Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC) – ένα μεγάλο σύστημα ωκεάνιων ρευμάτων που μεταφέρουν ζεστό νερό από τους τροπικούς στον Βόρειο Ατλαντικό – θα μπορούσε να καταρρεύσει μέχρι τα μέσα του αιώνα, ή πιθανώς οποιαδήποτε στιγμή από το 2025 και μετά.
      Μια κατάρρευση του AMOC στην πραγματική ζωή θα μπορούσε να προκαλέσει γρήγορες καιρικές και κλιματικές αλλαγές στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και αλλού. Αν συνέβαινε, θα μπορούσε να προκαλέσει μια εποχή παγετώνων στην Ευρώπη και άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε πόλεις όπως η Βοστώνη και η Νέα Υόρκη, καθώς και πιο ισχυρές καταιγίδες και τυφώνες κατά μήκος της Ανατολικής Ακτής.
      Μια άλλη μελέτη δείχνει ότι η κατάρρευση θα μπορούσε να συμβεί μέχρι το 2050, αλλά η έρευνα είναι ακόμα σε προκαταρκτικό στάδιο. Νωρίτερα φέτος, μια δημοσιευμένη μελέτη διαπίστωσε ότι κάποια στιγμή ερχόταν μια κατάρρευση του, αλλά δεν έδωσε ενδείξεις για το πότε θα μπορούσε να συμβεί.
    8. Περιβάλλον

      tetris

      Η κατασκευή ενός giga-εργοστασίου της Tesla κοντά στο Βερολίνο είχε ως αποτέλεσμα την εκρίζωση περίπου μισού εκατομμυρίου δέντρων, σύμφωνα με στοιχεία δορυφορικής ανάλυσης. 
      Ειδικότερα, σύμφωνα με περιβαλλοντική εταιρεία πληροφοριών Kayrros, δορυφορικές εικόνες κατέγραψαν την αποψίλωση 329 εκταρίων δασικής γης, την περίοδο από τον Μάρτιο 2020 έως και τον Μάιο 2023, έκταση που αντιστοιχεί σε περίπου 500.000 δέντρα. 
      Η κατασκευή του γερμανικού εργοστασίου παραμένει εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, έχοντας προκαλέσει πλήθος διαμαρτυριών και αναζωπυρώνοντας τη δημόσια συζήτηση για τα πραγματικά οφέλη της λεγόμενης πράσινης ανάπτυξης. 
      Τον Μάρτιο, μια ομάδα ακτιβιστών έβαλε φωτιά σε πυλώνα ηλεκτροδότησης και σταμάτησε την παραγωγή του εργοστασίου για λίγες ημέρες. Εδώ και μήνες, ακτιβιστές για το κλίμα πραγματοποιούν διαδηλώσεις κατά της σχεδιαζόμενης επέκτασης του μέγα-εργοστασίου, καταλαμβάνοντας δεντρόσπιτα σε κοντινή κατασκήνωση και επιχειρώντας να εισβάλουν στην περιοχή. 
      Δεντρόσπιτα που έστησαν προ μηνών ακτιβιστές κοντά στο giga-factory της Tesla για ηλεκτρικά αυτοκίνητα στο Gruenheide κοντά στο Βερολίνο – Φωτ.: AP Photo/Ebrahim Noroozi
      Σημειώνεται πως τον Ιούλιο, το υπουργείο Περιβάλλοντος του κρατιδίου του Βραδεμβούργου ενέκρινε σχέδιο επέκτασης των εγκαταστάσεων για τον διπλασιασμό της παραγωγής σε ένα εκατομμύριο οχήματα ετησίως. 
      Δεκάδες περιβαλλοντικά συμβάντα –μεταξύ αυτών διαρροές καυσίμων, βαφών και αλουμινίου– έχουν καταγραφεί στο σημείο, με την Tesla να απορρίπτει την πιθανότητα περιβαλλοντικής ζημιάς και να γνωστοποιεί πως, όπου κρίνεται απαραίτητο, εφαρμόζονται διορθωτικά μέτρα. 
      Από την πλευρά του ο Ελον Μασκ, ο ιδιοκτήτης της Tesla, επέκρινε την τοπική αστυνομία για το ότι δεν μπορεί να ελέγξει τους «αριστερούς διαδηλωτές». 
      «Το εργοστάσιο της Tesla στη Γερμανία έχει οδηγήσει στην εκρίζωση αρκετών δέντρων. Βέβαια, αυτό πρέπει να τεθεί σε μια προοπτική σε σχέση με το όφελος από την αντικατάσταση των αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης με ηλεκτρικά οχήματα» τονίζει ο Αντουάν Χαλφ, επικεφαλής αναλυτής της Kayrros.  Το βορειοανατολικό τμήμα του εργοταξίου κατασκευής του νέου εργοστασίου τον Νοέμβριο του 2021 – Φωτ.: AP Photo/Michael Sohn
      Σύμφωνα με τον ίδιο, τα κομμένα δέντρα αντιστοιχούν σε περίπου 13.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, τις ετήσιες εκπομπές δηλαδή 2.800 αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης στις ΗΠΑ. «Οπότε, αυτό είναι ένα τμήμα του αριθμού των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που παράγει και πωλεί η Tesla κάθε τρίμηνο», είπε. «Πάντα υπάρχει αντιστάθμισμα, οπότε πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι όροι του». 
      Σημειώνεται πως η εταιρεία Kayrros καταγράφει την αποψίλωση των δασών χρησιμοποιώντας εικόνες από τον δορυφόρο Sentinel-2, οι οποίες έχουν ανάλυση 10 μέτρων και είναι διαθέσιμες στο κοινό. Τα δεδομένα αυτά ελέγχονται ως προς την ποιότητα από ειδικούς σε θέματα τηλεπισκόπησης.
      Πηγή: Guardian 
    9. Περιβάλλον

      GTnews

      Πολύ υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες σε επίπεδα ρεκόρ καταγράφονται στη Μεσόγειο θάλασσα στα μέσα Αυγούστου 2024.
      Στις 10 Αυγούστου 2024 σημειώθηκε νέο ρεκόρ θερμοκρασίας της θάλασσας για τη Μεσόγειο με τη μέση θερμοκρασία της θάλασσας να φτάνει τους 28.15°C. Από τις 10/08 μέχρι και τις 16/08 το ρεκόρ θερμοκρασίας της θάλασσας για τη Μεσόγειο καταρρίφθηκε άλλες 4 φορές, με το νέο ρεκόρ να σημειώνεται στις 15 Αυγούστου 2024 με μέση τιμή της θερμοκρασίας της θάλασσας στους 28.52°C. Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας για τη Μεσόγειο στις 16 Αυγούστου 2024 κυμαίνεται κατά 2.5°C πάνω από τη μέση τιμή της περιόδου 1991-2020.
      Εικόνα 1. Μέση ημερήσια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στη Μεσόγειο από το 1982 μέχρι και το 2024 ανά δεκαετία. Πηγή δεδομένων: Marine/Copernicus. Επεξεργασία & Οπτικοποίηση δεδομένων: climatebook.gr.
      Οι υψηλότερες τιμές εντοπίζονται στις κεντρικές και ανατολικές περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου. Η επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας σε αυτές τις περιοχές κυμαίνεται από 29°C – 31°C, ενώ οι αποκλίσεις από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα ξεπερνούν τοπικά τους 5°C στην Αδριατική θάλασσα και τους 2-4°C στα νοτιοανατολικά. Επιπλέον, υψηλές τιμές της θερμοκρασίας της θάλασσας παρατηρούνται και στο Ιόνιο πέλαγος με την θερμοκρασία να φτάνει τοπικά και τους 29°C.
      Οι μόνες περιοχές που καταγράφουν θερμοκρασίες κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα είναι το Αιγαίο, όπου η ευεργετική επίδραση του μελτεμιού διατηρεί τις θερμοκρασίες γύρω τους 25 °C, και το δυτικό κομμάτι της Μεσογείου (πχ. κόλπος του Λέοντα, Βαλεαρίδες νήσοι), επίσης λόγω της επίδρασης των τοπικών ισχυρών βόρειων ανέμων.
      Εικόνα 2. Θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην περιοχή της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας από δορυφορικές μετρήσεις στις 16/08/2024. Πηγή δεδομένων: Marine/Copernicus. Επεξεργασία & Οπτικοποίηση δεδομένων: climatebook.gr.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένα νέο ερευνητικό έργο ξεκίνησε στο Εργαστήριο Τεχνολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, στο πλαίσιο της συνεχούς διερεύνησης εναλλακτικών βιώσιμων τεχνολογιών για την αφαλάτωση και επεξεργασία υγρών υψηλής αλατότητας και την παραγωγή καθαρού νερού από εναλλακτικές πηγές.
      Το έργο χρηματοδοτείται από τη Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, ΔΕΔΙΣΑ Α.Ε. (ΟΤΑ).
      Αντικείμενο του έργου είναι η εγκατάσταση οχτώ πρότυπων συστημάτων ηλιακής αφαλάτωσης στη Σχολή Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης για την επεξεργασία της άλμης, υποπροϊόν που προκύπτει από τη λειτουργία της αντίστροφης ώσμωσης, που διαθέτει η Μονάδα Επεξεργασίας Στραγγισμάτων του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) - Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) της ΔΕΔΙΣΑ Α.Ε. (ΟΤΑ).
      Ο Κώστας Πατεράκης, γενικός διευθυντής της διαδημοτικής επιχείρησης διαχείρισης στέρεων αποβλήτων μίλησε στην εκπομπή Περίμετρο της ΕΡΤ3 για αυτό το καινοτόμο σύστημα.
      «Η ιδέα προέκυψε από την επεξεργασία υγρών αποβλήτων των στραγγισμάτων που έχουμε στη μονάδα και στους χώρους υγειονομικής ταφής, όπου εκεί έχουμε βιολογικό καθαρισμό και λειτουργεί με καινοτόμο προηγμένο σύστημα αντίστροφης ώσμωσης, το οποίο καταναλώνει συμβατική ενέργεια. Στο μυαλό μας είχαμε πως θα αξιοποιήσουμε την ηλιακή ενέργεια. Καταφέραμε να σχεδιάσουμε αυτό το καινοτόμο πρόγραμμα που περιλαμβάνει οκτώ μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, αλλά και νερού και έχουν ξεκινήσει την πιλοτική τους λειτουργία», όπως ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ.Πατεράκης, αναλύοντας πως θα λειτουργήσει το σύστημα, αλλά και τα πολλαπλά οφέλη του.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Η λειψυδρία έχει κάνει την εμφάνισή της τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας, με πολλές περιοχές ήδη να αντιμετωπίζουν προβλήματα, εξαιτίας και του ήπιου χειμώνα, αλλά και του «ράλι» υψηλών θερμοκρασιών.
      Με το φαινόμενο της λειψυδρίας να αποτελεί πλέον παγκόσμιο και υπαρκτό πρόβλημα, κυβερνήσεις λαμβάνουν μέτρα ώστε να αντιμετωπιστούν δυσάρεστες εξελίξεις και οι εφιαλτικές συνέπειες.
      Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα Real News, η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζει σχέδιο νόμου, που αναμένεται να κατατεθεί τον Οκτώβριο, σύμφωνα με το οποίο θα προβλέπεται η συνένωση των εταιρειών ύδρευσης σε κάθε περιφερειακή ενότητα, ενώ εξετάζεται η υποχρεωτική ανακύκλωση νερού σε μεγάλα ξενοδοχεία και επιχειρήσεις.
      Η νομοθετική παρέμβαση κρίθηκε επιτακτική λόγω της περιορισμένης δυνατότητας της φυσικής ανανέωσης των αποθεμάτων νερών, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών.
      Στόχος του νομοσχεδίου, θα είναι η υδάτινη αυτάρκεια περιοχών στην ηπειρωτική αλλά και στη νησιωτική Ελλάδα, με παράλληλο περιορισμό της σπατάλης τόσο του πόσιμου νερού, όσο και του αρδευτικού.
      Ο σχεδιασμός
      Σύμφωνα με το δημοσίευμα έχει «κλειδώσει» η ρύθμιση για συνένωση των κατά τόπους δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης. Ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία μιας ΕΥΑ ανά περιφερεική ενότητα με ελάχιστες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ αναμένεται να απορροφήσουν όλες τις υπόλοιπες δημοτικές επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός των διοικητικών ορίων Αττικής και Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, εξαίρεση θα αποτελούν τα νησιά και κάποιες περιοχές της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας.
      Τα «γκρίζα νερά»
      Όσον αφορά στον υπο επεξεργασία κτιριοδομικό κανονισμό φαίνεται πως το κυβερνητικό επιτελείο έχει καταλήξει στα μέτρα εγκατάστασης δεξαμενών και ανακύκλωσης νερού. Να θεσμοθετηθεί δηλαδή τη δημιουργία δεξαμενών ομρίων υδάτων, δηλαδή τις στέρνες που υπήρχαν κάποτε...
      Επιπλέον, αναμένεται να επιβληθεί η αξιοποίηση του λεγόμενου «γκρίζου νερού» δηλαδή του νερού της κουζίνας και του μπάνιου σε μεγάλες εγκατασάσεις, όπως ξενοδοχεία και επιχειρήσεις. Θα υπόκεινται σε επεξεργασία, προκειμένου να επιστρέφουν στο μπάνιο και την κουζίνα.
      Σε πρώτη φάση ωστόσο, θα διατεθούν στους δήμους έκτακτα κονδύλια ύψους άνω των 21 εκατομμυρίων ευρώ για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας εν μέσω τουριστικής περιόδου, όπως προανήγγειλε, ο υφυπουργός Εσωτερικών
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένα σερί 13 μηνών με ρεκόρ παγκόσμιας θερμοκρασίας έλαβε τέλος τον προηγούμενο μήνα, αναφέρει το Associated Press. Ο ευρωπαϊκός οργανισμός για το κλίμα Copernicus δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Ιούλιος του 2024 δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον Ιούλιο του περασμένου έτους.
      Ενώ ο ελαφρώς πιο δροσερός μήνας είναι μια καλή είδηση και θα μπορούσε να προσφέρει μια μικρή ανακούφιση στους ανθρώπους που εκτίθενται σε ακραία ζέστη, οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι η βασική αιτία της αύξησης των θερμοκρασιών, η κλιματική αλλαγή, παραμένει η ίδια.
      Τα 5 συμπεράσματα από το 13μηνο σερί
      Οι ακραίες θερμοκρασίες θα συνεχιστούν. Ένας παράγοντας για την ελαφρά μείωση της θερμοκρασίας είναι η ύφεση του Ελ Νίνιο, ένα φυσικό μοτίβο θέρμανσης σε μέρος του Ειρηνικού που μετατοπίζει τα καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο. Αλλά ακόμη και αν αυτό βοηθήσει να μην καταρριφθούν σύντομα περισσότερα ρεκόρ, η ανοδική τάση των θερμοκρασιών δεν θα σταματήσει. Αυτό συμβαίνει επειδή η κινητήρια δύναμη της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου από την καύση καυσίμων όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και ο άνθρακας, συνεχίζεται σχεδόν αμείωτη. Το συμπέρασμα: ακραία καιρικά φαινόμενα όπως έντονες καταιγίδες, καύσωνες και παρατεταμένες ξηρασίες θα συνεχιστούν.
      Θερμοί ωκεανοί. Μερικές φορές χάνεται σε όλη την εστίαση στη ζέστη γύρω μας το πόσο ζεστοί είναι οι ωκεανοί. Οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει τεράστιες ποσότητες CO2, καθιστώντας τους βασικούς ρυθμιστές του κλίματος. Πέρα από αυτό, οι θερμοί ωκεανοί έχουν καταστροφικές συνέπειες, από τον αφανισμό ψαριών και άλλων θαλάσσιων ζώων μέχρι τη δημιουργία ιδανικών συνθηκών για ισχυρούς τυφώνες. Οι θερμοκρασίες των ωκεανών έχουν αυξηθεί τόσο πολύ που πριν από λίγους μήνες οι επιστήμονες δήλωσαν ότι ο κόσμος βρισκόταν στα πρόθυρα της χειρότερης λεύκανσης κοραλλιών στην ιστορία. Αυτή την εβδομάδα, μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι οι θερμοκρασίες στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο, στα ανοικτά της Αυστραλίας, ήταν οι θερμότερες που είχαν σημειωθεί τα τελευταία 400 χρόνια.
      1,5 δεν είναι πιθανό να είναι «ζωντανό». Επιστρέφοντας στη συμφωνία του Παρισιού του 2015, ο κόσμος έθεσε ως στόχο τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμό Κελσίου (2,7 Φαρενάιτ) από τη δεκαετία του 1850. Τα τελευταία χρόνια, περιβαλλοντολόγοι έως πολιτικοί έχουν χρησιμοποιήσει το σύνθημα «κρατήστε τον 1,5 ζωντανό» με την ελπίδα να συσπειρώσουν τις κυβερνήσεις να θεσπίσουν αλλαγές πολιτικής που θα μειώσουν δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ ο στόχος θα συνεχίσει αναμφίβολα να συζητείται, όπως κατά τη διάρκεια της ετήσιας διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα στο Αζερμπαϊτζάν αργότερα φέτος, οι τελευταίοι 13 μήνες έχουν δείξει ότι η διατήρηση της θερμοκρασίας κάτω από αυτό το όριο είναι πολύ απίθανη. Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι περίπου 1,2 βαθμοί Κελσίου (2,2 βαθμοί Φαρενάιτ) σε παγκόσμιο επίπεδο και τμήματα του κόσμου έχουν ήδη ξεπεράσει τον 1,5 βαθμό αύξησης.
      Οι κυβερνήσεις προσπαθούν. Η ζέστη των τελευταίων 13 μηνών αποκάλυψε πόσο πολύ αγωνίζονται οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσουν τους πολίτες να προσαρμοστούν στην αύξηση της θερμοκρασίας. Η πρόκληση είναι πιο έντονη στις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν διαθέτουν τις υποδομές ή τους πόρους για να αποτρέψουν την έκθεση των πολιτών στην ακραία ζέστη, η οποία προσβάλλει τα όργανα και μπορεί τελικά να προκαλέσει το θάνατο. Αλλά και τα ανεπτυγμένα έθνη αγωνίζονται. Οι περισσότεροι θάνατοι συμβαίνουν σε εσωτερικούς χώρους- η ύπαρξη κλιματισμού δεν έχει σημασία αν οι άνθρωποι δεν τον ενεργοποιούν λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, για παράδειγμα.
      Λύσεις στο επίκεντρο. Οι επιστήμονες λένε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες υπογράμμισαν την επείγουσα ανάγκη να μειωθεί η έκλυση αερίων του θερμοκηπίου από όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής, από τις μεταφορές μέχρι τη θέρμανση και την ψύξη. Οι τεχνολογίες για να γίνει αυτό είναι καθιερωμένες: η ηλιακή, η αιολική, η υδροηλεκτρική και η γεωθερμική ενέργεια, μεταξύ άλλων. Το 2023, ο κόσμος έφτασε σε ένα ορόσημο: 30% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Στις περσινές συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα στο Ντουμπάι, η διεθνής κοινότητα συμφώνησε επίσης να “μεταβεί” από τα ορυκτά καύσιμα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενώ γίνονται σημαντικά βήματα, παραμένουν τεράστια εμπόδια για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, από τη συνέχιση των επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα όπως το φυσικό αέριο μέχρι την ανάγκη για τρισεκατομμύρια δολάρια που απαιτούνται σε επενδύσεις.
      Πηγή: AP
    13. Περιβάλλον

      GTnews

      Στο πρώτο ξενοδοχείο μηδενικών αποβλήτων στην Πιερία εξελίσσεται το δημοφιλές Mediterranean Village Hotel & Spa στην Παραλία της Κατερίνης. Ως στόχος από τη Διοίκηση έχει τεθεί να αποτελέσει πρότυπο παράδειγμα, σε πανελλαδικό επίπεδο, σε πρακτικές αειφορίας, καθιστώντας το πρωτοπόρο στον κλάδο της φιλοξενίας, προστατεύοντας το περιβάλλον και ταυτόχρονα ενισχύοντας την τουριστική εμπειρία του επισκέπτη. Επιπλέον, μεσοπρόθεσμο στόχο αποτελεί η ενεργειακή αυτονομία του ξενοδοχείου, καθιστώντας το ως την πρώτη «zero waste & zero energy» μονάδα στην περιοχή, ενώ παράλληλα υιοθετούνται και εφαρμόζονται ειδικές πρωτοβουλίες για την διαχείριση των υδάτινων πόρων.
      Με παρουσία ήδη από το 2009 στην Πιερία/Ακτές Ολύμπου , προσφέροντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, η πρώτη συστηματική περιβαλλοντική στρατηγική του ξενοδοχείου συντάχθηκε το 2012, καθιστώντας το πρωτοπόρο στον εν λόγω τομέα, ενώ άμεσα ξεκίνησαν και οι σχετικές δράσεις, σε συνεργασία με σημαντικούς επιστημονικούς φορείς. Η επικεφαλής και εμπνευστής της προσπάθειας, κυρία Παναγιώτα Λάμπρου, Sustainability Manager, η οποία συντονίζει, επιβλέπει και ενισχύει τις πρωτοβουλίες τονίζει ότι: «Η κλιματική κρίση και η υποχρέωση για την ουσιαστική προστασία του τόπου μας, καθιστά επιτακτική την ανάγκη για τους ξενοδόχους να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι αποτελεσματικές δράσεις και καλά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι η βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να αποτελέσει μία πραγματικότητα προς όφελος της φύσης, της κοινωνίας αλλά και της υγιούς ανάπτυξης του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας και όχι απλώς μία καλή ιδέα.  Στόχος μας είναι να αποτελέσουμε πρότυπο αειφορίας και βιωσιμότητας σε πανελλαδικό επίπεδο, καθώς ήδη βρισκόμαστε στην αιχμή των εξελίξεων».
      Εφαρμόζοντας μία ολιστική προσέγγιση σε ζητήματα κυκλικής οικονομίας, από τον Αύγουστο του 2022, μέχρι τον Αύγουστο του 2023 επετεύχθη μία εντυπωσιακή μείωση της τάξης του 50% των τροφικών αποβλήτων που παράγονται από τους επισκέπτες. Η συνολική μείωση των στερεών αποβλήτων έφτασε στο 13%, ενώ το ποσοστό ανακύκλωσης αυξήθηκε κατά 9%.
      Με καινοτόμες πρακτικές επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης σε ξεχωριστά ρεύματα αποβλήτων (γυαλί, πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, τροφικά, λάδια, μπαταρίες) και αξιοποίησης, με ζύγιση στην πηγή, ακόμα και στα τροφικά απόβλητα, η Πιερία αποκτά το πρώτο «κυκλικό» ξενοδοχείο, καθώς σχεδόν το σύνολο των αποβλήτων του καθίσταται διαχειρίσιμο με όρους κυκλικής οικονομίας.
      Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Χρήστος Μητσοκάπας, Quality and Supplies Manager, από ειδικά, από την επιχείρηση, διαμορφωμένο χώρο, ύστερα από λεπτομερή διαλογή, οι υπηρεσίες του δήμου, παραλαμβάνουν πλέον και τα τροφικά υπολείμματα, με σκοπό την εναπόθεσή τους σε κατάλληλους χώρους μεταφόρτωσης σε μονάδες παραγωγής κομπόστ ή/και ζωοτροφών.
      Μάλιστα, σε συνεργασία με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο σχεδιάζονται καινοτόμα προγράμματα για την επέκταση των δράσεων διαχείρισης των αποβλήτων. Σημαντικές πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί επίσης σε επίπεδο πρόληψης, αλλά και εκπαίδευσης τόσο του προσωπικού όσο και των επισκεπτών. Στο ξενοδοχείο λαμβάνουν χώρα δράσεις σε σχέση με την οργάνωση των παραγγελιών, την προέλευση των πελατών, τις συνήθειες τους και την ευαισθητοποίησή τους, μέσω πολυθεματικής ψηφιακής εφαρμογής που στέλνει notifications, προωθητικά μηνύματα και ερωτηματολόγια. Ταυτόχρονα, ενισχύθηκε ο έλεγχος των παραγγελιών, αλλά και η οργάνωση για τη μείωση της παραγωγής αποβλήτων κατά την παρασκευή των γευμάτων, χωρίς να μειώνεται η ποσότητα ή η ποιότητα για τους επισκέπτες.
      Επιπλέον, εφαρμόζονται πρακτικές καλύτερης μεριδοποίησης, ενώ έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην αντικατάσταση του εξοπλισμού με μικρότερα και περισσότερο κατάλληλα σκεύη. Όπως ξεκαθαρίζουν οι επικεφαλής: «Δε μειώνουμε σε καμία περίπτωση το εύρος των επιλογών, την ποιότητα, ούτε την ευχαρίστηση του πελάτη, ειδικά όσον αφορά την γαστρονομική εμπειρία, ωστόσο με τον σωστό σχεδιασμό μειώνουμε σημαντικά τις ποσότητες των απορριμμάτων που επιβαρύνουν το περιβάλλον στο 1/5».
      «Zero Energy» - Διαχείριση υδάτων
      Σύμφωνα με την κα Παναγιώτα Λάμπρου, μεσοπρόθεσμος στόχος για το ξενοδοχείο είναι να καταστεί «zero energy», με μηδενισμό και του ενεργειακού του αποτυπώματος, καθώς εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα έχουν ξεκινήσει δράσεις που αφορούν την προμήθεια νέων ηλιακών συλλεκτών για υποβοήθηση του συστήματος παραγωγής Ζεστού Νερού Χρήσης, λιγότερο ενεργοβόρων κλιματιστικών και ηλεκτρικών συσκευών και αντικατάστασης του στόλου των οχημάτων με ηλεκτρικά. Παράλληλα, στη μονάδα μετρήθηκαν όλα τα σημεία όπου παρατηρούνται ενεργειακές απώλειες, ενώ υιοθετήθηκε σύστημα ελέγχου και διαχείρισης της ενέργειας για το 50% των εγκαταστάσεων, το οποίο θα έχει ολοκληρωθεί πλήρως εντός του 2025. Παράλληλα έχουν ήδη τοποθετηθεί 35 νέοι μετρητές ενέργειας για την ξεχωριστή μέτρηση ανά τμήμα. Αν και στόχος ήταν η κατά 5% μείωση ενέργειας ανά ατομοδιανυκτέρευση, έχει ήδη επιτευχθεί μείωση της τάξης του 7,5%. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Μητσοκάπα, το ξενοδοχείο συμμετέχει ως μέλος σε ενεργειακή κοινότητα, η οποία έχει ήδη συσταθεί και αναμένεται άδεια από τον ΔΕΔΔΗΕ, έτσι ώστε να καλυφθεί το 100% αναγκών του από ΑΠΕ.
      Στο Mediterranean Village Hotel & Spa εδώ και χρόνια διατηρούνται αρχεία για τη διαχείριση του νερού, ενώ σε συνεργασία με το ΕΚΕΤΑ, προωθούνται προγράμματα για την ποιοτική διαχείριση των υδάτινων πόρων για την αντιμετώπιση σύνθετων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ξενοδοχειακές μονάδες με ελέγχους στη χλωρίωση του Νερού χρήσης, στο PH και σε 35 σημεία με ηλεκτρονικούς μετρητές νερού.
      Σύμφωνα με την Πρόεδρο και Διευθύνουσα Σύμβουλο της «ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.», κυρία Ευαγγελία Ξυπτερά: «Ο Όμιλος δίνει ιδιαίτερη βάση σε ζητήματα αειφορίας ενώ όλες οι σχετικές πρωτοβουλίες λαμβάνονται με αποφάσεις του Δ.Σ., μέλος του οποίου αποτελεί και η Sustainability Manager των Mediterranean Hotels η κυρία Παναγιώτα Λάμπρου, γεγονός που σημαίνει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στη λήψη αποφάσεων. Το όραμα που έχει η διοίκηση, οι στόχοι που θέτει και οι τρόποι να το επιτύχουμε, δεν είναι εκθέσεις ιδεών.». Η κυρία Παναγιώτα Λάμπρου δηλώνει «Τρέχουμε τις δράσεις μας μέσα από σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ συνεργαζόμαστε με σημαντικούς επιστημονικούς φορείς.
      Όσον αφορά τον ρόλο της πολιτείας, δεν αρκεί απλά η σύνταξη της νομοθεσίας αλλά και θεσμικές πρωτοβουλίες για την προώθηση των πρωτοβουλιών. Οι επιχειρηματίες θέλουν και μπορούν να αναλάβουν δράση, αλλά χρειάζονται θεσμική στήριξη, χρηματοδοτικά εργαλεία, και συνεργασία με τους εκπροσώπους της πολιτείας. Ευτυχώς δραστηριοποιούμαστε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μία περιφέρεια που χαρακτηρίζεται από σημαντική κατανομή και απορρόφηση Ευρωπαϊκών Κονδυλίων. Πρέπει πάντοτε όμως να στοχεύουμε στην καινοτομία και την εξέλιξη.». Κλείνοντας τονίζει: «Στο Mediterranean Village Hotel & Spa, έχουμε δημιουργήσει ένα πρόγραμμα - πρότυπο για όλη την Ελλάδα. Βελτιώνοντας συνεχώς τις υπηρεσίας και την εμπειρία του επισκέπτη, ενισχύουμε την δική μας συμβολή στις προσπάθειες για περιβαλλοντικές αναβαθμίσεις, μειώνουμε τα λειτουργικά μας κόστη, και ταυτόχρονα δημιουργούμε νέες, μακροχρόνιες θέσεις εργασίας».
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με το δίκτυο των 53 μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ε.Α.Α) που λειτουργούν ανελλιπώς από το 2010 μέχρι σήμερα, τον φετινό Ιούλιο η μέση τιμή των μεγίστων ημερήσιων θερμοκρασιών κυμάνθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα στο σύνολο της χώρας, σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019.
      Ο φετινός Ιούλιος χαρακτηρίστηκε από πολλές και συνεχόμενες ημέρες με μεγάλες θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας και ήταν o πιο θερμός Ιούλιος από το 2010 στη Βόρεια & Δυτική Ελλάδα και στο Ιόνιο, με τις μέσες μηνιαίες τιμές να κυμαίνονται έως και +3.4 °C πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Στα υπόλοιπα γεωγραφικά διαμερίσματα (με εξαίρεση την Κρήτη, όπου καταγράφηκε ως 3ος θερμότερος) καταγράφηκε ως ο 2ος θερμότερος από το 2010 (παραμένει ως θερμότερος ο Ιούλιος του 2023). 
      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας τον Ιούλιο 2024 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα.

      Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει την κατάταξη του μήνα Ιουλίου ανά έτος, ανάλογα με τη μέση μηνιαία τιμή της μέγιστης θερμοκρασίας. Ο Ιούλιος του 2024 ήταν ένας πολύ θερμός μήνας σε συνέχεια του ακραία θερμού Ιουνίου 2024, με τις μέσες τιμές του μήνα να είναι σχεδόν 1-2°C πάνω από τον δεύτερο θερμότερο (Ιούλιος 2023) σε Βόρεια & Δυτική Ελλάδα. Μεγάλες και συνεχόμενες θετικές αποκλίσεις σημειώθηκαν σε όλη την χώρα από τις 7 Ιουλίου έως το τέλος του μήνα, κυρίως σε Βόρεια Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα, Ιόνιο και Πελοπόννησο της τάξης των 6-8°C πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα (43.1°C στη Σκάλα Μεσσηνίας στις 18 Ιουλίου 2024). Μικρές αρνητικές αποκλίσεις σημειώθηκαν μόνο στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη με την παράλληλη επικράτηση του μελτεμιού. Σημειώνεται, πως στον αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στη Γαβαλού Αιτωλοακαρνανίας, καταγράφηκε για τον Ιούλιο 2024 μέση μέγιστη θερμοκρασία στους 38.7°C, ενώ για 14 συνεχόμενες ημέρες η μέγιστη θερμοκρασία ήταν ίση ή μεγαλύτερη των 40°C.

      Εκτός, των πολλών και συνεχόμενων ημερών με θετικές αποκλίσεις, καταρρίφθηκαν και σημαντικά απόλυτα ρεκόρ μέγιστης θερμοκρασίας σε αρκετούς σταθμούς του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται μερικά από αυτά τα απόλυτα ρεκόρ μέγιστης θερμοκρασίας που καταγράφηκαν τον Ιούλιο 2024.

      Στην Αθήνα, η μέση μηνιαία τιμή απόκλισης της μέγιστης θερμοκρασίας ήταν +2,0 °C, με 27 από τις 31 ημέρες του μήνα να είναι θερμότερες από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Στη Θεσσαλονίκη, 26 ημέρες του μήνα ήταν θερμότερες από τη μέση τιμή της περιόδου 2010-2019, όπου η μέση μέγιστη θερμοκρασία του μήνα κυμάνθηκε +2,5 ºC πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Στο 90% των 49 σταθμών οι 26 ημέρες (τουλάχιστον) από τις 31 του μήνα ήταν θερμότερες από τα κανονικά.
      Στο τελευταίο γράφημα εμφανίζονται οι τιμές των αποκλίσεων και για τους 49 μετεωρολογικούς σταθμούς.

       
    15. Περιβάλλον

      GTnews

      Λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας που αντιμετωπίζουν πολλά νησιά με τη χρήση αφαλάτωσης σε συνδυασμό με παραγωγή πράσινης ενέργειας προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Σύμφωνα με τον υπουργό το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο περιλαμβάνει την κατασκευή υβριδικών μονάδων παραγωγής ρεύματος με αιολικά, φωτοβολταϊκά, αντλησιοταμίευση και μονάδες αφαλάτωσης που θα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρεύματος και γλυκού νερού για ύδρευση και άρδευση.
      Η αντλησιοταμίευση θα χρησιμοποιείται τόσο για παραγωγή ενέργειας με υδροηλεκτρικούς στροβίλους όσο και ως αποθήκη ενέργειας καθώς τις ώρες που η ζήτηση ενέργειας θα είναι χαμηλή και η παραγωγή από αιολικά και φωτοβολταϊκά υπερβαίνει την κατανάλωση, η περίσσεια ενέργειας θα χρησιμοποιείται για την επιστροφή του νερού στον ανάντη ταμιευτήρα προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ρεύματος.
      Η προκήρυξη των έργων αναμένεται το φθινόπωρο ενώ έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. Ευρώ από τα Ταμείο Απανθρακοποίησης καθώς το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού των έργων θα κατανέμεται στην κατασκευή των «πράσινων» μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, δικαιολογώντας έτσι την ένταξη των έργων στο εν λόγω ταμείο. Μέσω της προκήρυξης θα καλούνται οι ενδιαφερόμενοι νησιωτικοί Δήμοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας να υποβάλουν τις προτάσεις τους.
    16. Περιβάλλον

      tetris

      Ενα πραγματικό αλαλούμ από αντικρουόμενες δικαστικές αποφάσεις και μια απόφαση επιβολής προστίμου που ξεκίνησε από τις 200.000 ευρώ, μειώθηκε στις 10.000 ευρώ και κατέληξε να μηδενιστεί συνθέτουν μια εικόνα παραλογισμού, για μια υπόθεση πρόκλησης περιβαλλοντικής ζημιάς. Πόσο μάλλον όταν η –αμετάκλητα αποδεδειγμένη– ζημιά έχει προκληθεί μέσα σε εθνικό πάρκο, εν προκειμένω της Ζακύνθου. Η περίπτωση αυτή παρουσιάζει ευρύτερο ενδιαφέρον, καθώς είναι χαρακτηριστική της δυσχέρειας επιβολής του νόμου σε αντίστοιχες περιπτώσεις.
      Η υπόθεση ξεκινά σχεδόν πριν από μια δεκαετία: το 2015, οι φύλακες τού (τότε) φορέα διαχείρισης του εθνικού πάρκου διαπίστωσαν εκτεταμένες παρεμβάσεις σε απότομη πλαγιά ανάμεσα στις παραλίες Δάφνης και Γέρακα. Η περιοχή βρίσκεται εντός του Εθνικού Πάρκου Ζακύνθου (ζώνη προστασίας τοπίου) και εντός περιοχής Natura. Ο φορέας προχώρησε σε καταγγελία, ενώ το ίδιο έπραξαν και τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο νησί: WWF, ΑΡΧΕΛΩΝ, Medasset και MOm. Ακολούθησε το 2016 αυτοψία από κλιμάκιο ελέγχου ποιότητας περιβάλλοντος της περιφερειακής ενότητας Ζακύνθου, που επιβεβαίωσε ότι είχαν γίνει εκτεταμένες παρεμβάσεις, καταγράφοντας πλήθος παρανομιών, ανάμεσα στις οποίες η διάνοιξη δρόμου ενός χιλιομέτρου από την κορυφογραμμή έως την ακτή (βλ. «”Μάχη” στο Εθνικό Πάρκο Ζακύνθου», «Κ» 16.10.2022). Ολες οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν χωρίς την έγκριση του φορέα του εθνικού πάρκου, όπως επιβάλλει το προεδρικό διάταγμα προστασίας της περιοχής.
      Η έκθεση αυτοψίας οδήγησε το 2018 στην επιβολή προστίμου 200.000 ευρώ στον ιδιοκτήτη της έκτασης. Το 2018 ο φορέας κατήγγειλε τη συνέχιση των εργασιών και στην ουσία την «εδραίωση» της τεράστιας αυτής παρέμβασης στο τοπίο. Η περιφέρεια πραγματοποίησε νέα αυτοψία το 2021, αλλά κατέληξε ότι οι παρεμβάσεις που διαπίστωσε «δεν επιφέρουν ως έχουν περιβαλλοντική υποβάθμιση» και «δεν συνεπάγονται περιβαλλοντικές παραβάσεις ώστε να επιβληθούν διοικητικές κυρώσεις».
      Κατόπιν, τον Μάιο του 2022 η περιφέρεια εξέδωσε νέα απόφαση, μειώνοντας το επιβληθέν πρόστιμο από 200.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ. Ουσιαστικά αναγνωρίζει τα επιχειρήματα του ιδιοκτήτη της έκτασης: ότι τμήματα της έκτασης είναι αγροτικά (εξαιρέθηκαν των αναδασωτέων εκτάσεων με απόφαση που εξέδωσε το 2018 η Διεύθυνση Δασών Ζακύνθου, αφού ξεκίνησε η υπόθεση), καθώς και ότι ο δρόμος δεν διανοίχθηκε, αλλά ήταν παλαιός και «βελτιώθηκε» για την εξυπηρέτηση των καλλιεργειών, μια και όλες οι εργασίες ήταν αγροτικής φύσεως. Η υπόθεση οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη τόσο σε διοικητικό όσο και σε ποινικό επίπεδο. Τα ποινικά δικαστήρια αναγνώρισαν την πρόκληση σοβαρής περιβαλλοντικής ζημιάς και την παράνομη «παράκαμψη» του φορέα διαχείρισης του εθνικού πάρκου (νυν μονάδα διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ). Ο ιδιοκτήτης της έκτασης καταδικάστηκε το 2023 από το Εφετείο Πατρών και η απόφαση επικυρώθηκε το 2024 από τον Αρειο Πάγο (αρ. απόφασης 1288/23) σε ποινή φυλάκισης 10 μηνών με αναστολή. Το ανώτατο δικαστήριο αναγνώρισε την πρόκληση περιβαλλοντικής ζημιάς το 2015-16 και ταυτόχρονα απέρριψε τα επιχειρήματα ότι υπήρχαν ασάφειες στην πρώτη αυτοψία και ότι δεν απαιτείται άδεια από τον φορέα του Εθνικού Πάρκου Ζακύνθου για διάνοιξη δρόμου εντός ιδιωτικού οικοπέδου (επιχειρήματα στα οποία βασίστηκε η μείωση του προστίμου από την περιφέρεια).
      Ομως το 2024 (λίγο πριν δημοσιευθεί η απόφαση του Αρείου Πάγου) έρχεται το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πύργου εξετάζοντας προσφυγή του ιδιοκτήτη κατά της απόφασης μείωσης του προστίμου (από 200.000 ευρώ σε 10.000 ευρώ) και τον δικαιώνει υιοθετώντας κατά λέξη τα επιχειρήματα της περιφέρειας. Ετσι, το πρόστιμο μηδενίζεται. Ωστόσο ακολουθεί πρόσφατη απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ζακύνθου η οποία τον καταδικάζει, για τις επιπλέον επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2018, σε ποινή φυλάκισης 14 μηνών με αναστολή (ο ιδιοκτήτης άσκησε έφεση η οποία αναμένεται να εκδικαστεί στο Εφετείο Πατρών).
      Τον Σεπτέμβριο επίσης συζητείται η προσφυγή (τριτανακοπή) των οργανώσεων WWF και MEDASSET κατά της απόφασης «εξαφάνισης» του προστίμου, καθώς η περιφέρεια δεν άσκησε κανένα ένδικο μέσο, δηλαδή απομακρύνθηκε διακριτικά από την υπόθεση.
      Ατιμωρησία
      «Η υπόθεση της σοβαρής περιβαλλοντικής ζημιάς σε ένα από τα εμβληματικά θαλάσσια πάρκα δείχνει τη χαοτική και μακρά πορεία που πρέπει να διανύσει ένας πολίτης ή περιβαλλοντική οργάνωση ώστε να διασφαλιστεί η απόδοση περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και να αποκατασταθεί η ζημιά», σχολιάζει η Θεοδότα Νάντσου, υπεύθυνη πολιτικής στο WWF Ελλάς. «Οι υπηρεσίες για τη βεβαίωση του περιβαλλοντικού εγκλήματος έκαναν τη δουλειά τους, όμως η απόδοση δικαιοσύνης παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα. Το γεγονός ότι δικαστήρια διαφορετικής δικαιοδοσίας δίκασαν την ίδια υπόθεση δίχως να γνωρίζουν το ένα για τις αποφάσεις που εξέδωσε το άλλο, αλλά και οι δυσκολίες των υπηρεσιών να συνομιλήσουν μεταξύ τους, είναι προβλήματα που συνθέτουν τη μεγάλη εικόνα μιας περιβαλλοντικής ατιμωρησίας».
    17. Περιβάλλον

      GTnews

      Σήμα κινδύνου για το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης νερού εκπέμπουν, ο ένας μετά τον άλλο, δήμοι της χώρας, ενώ κηρύσσονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Από τα νησιά του νοτίου Αιγαίου και την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο και τη Θεσσαλία, το «φάντασμα» της λειψυδρίας, μετά από δύο ήπιους χειμώνες και εν μέσω κορύφωσης της τουριστικής περιόδου, επανέρχεται, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων που εδώ και χρόνια προειδοποιούσαν ότι η χώρα μας θα γίνεται θερμότερη και ξηρότερη, λόγω της κλιματικής κρίσης. Ο Χρίστος Καραβίτης, κοσμήτορας της Σχολής Περιβάλλοντος και Γεωργικής Μηχανικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και καθηγητής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, εξηγεί ότι βρισκόμαστε σε μια δυσμενή υδρολογική συγκυρία, η οποία δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν.
      «Κάποια πράγματα ήταν γνωστά από χρόνια. Ξέρουμε ότι από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο βρέχει ελάχιστα ή δεν βρέχει καθόλου στη χώρα μας. Αυτό είναι αναπόσπαστο μέρος του κλίματος του μεσογειακού χώρου και, σύμφωνα με όλες τις επιστημονικές μελέτες, το κλίμα αυτό επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Άρα, δεν μπορούμε να μιλάμε για λειψυδρία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού», λέει στη Realnews. Αναφερόμενος, μάλιστα στα νησιά του νοτίου Αιγαίου και στην Κρήτη, που βρίσκονται στο «κόκκινο», σημειώνει ότι στις περιοχές αυτές έβρεξε λιγότερο τον χειμώνα, ενώ ταυτόχρονα τα μέτρα ταμίευσης νερού δεν επαρκούν. «Είναι δεδομένο ότι τον χειμώνα θα πρέπει να ταμιεύσουμε το λίγο νερό που πέφτει. Αυτό όχι μόνο δεν γίνεται, αλλά τα νησιά αυτά έχουν αυξημένες υδροβόρες δραστηριότητες λόγω του τουρισμού. Και, δυστυχώς, εκ των υστέρων βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να τις υποστηρίξουμε».
      Συνεπώς, σύμφωνα με τον καθηγητή Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, απαιτείται η λήψη κατάλληλων μέτρων. Ποια είναι αυτά; Ο έλεγχος της προσφοράς και της ζήτησης σε νερό. «Αυτό σημαίνει να έχουμε από την αρχή μηχανισμούς που να ελέγχουν τη σπατάλη, συστήματα επεξεργασίας αποβλήτων, ενώ στα νησιά χρειάζονται έργα ταμίευσης και έργα ενίσχυσης του υδατικού δυναμικού. Δηλαδή, έργα αφαλάτωσης, όπου είναι εφικτό, με τη χρήση των εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Είναι κάτι για το οποίο ήδη θα έπρεπε να είχαμε μεριμνήσει».
      «Ούτε σταγόνα βροχής»
      Τη δραματική κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές στην Κρήτη περιγράφει ο δήμαρχος Βιάννου, Παύλος Μπαριτάκης: «Δύο χρόνια έχει να βρέξει. Οι βροχοπτώσεις έχουν περιοριστεί πάνω από το 70% με 80% απ’ ό,τι χρειαζόμαστε κάθε χρόνο για να πούμε ότι πάμε ομαλά. Αποτέλεσμα είναι να στερεύουν τα πηγαία νερά. Οι οικισμοί που είναι στον ορεινό όγκο του δήμου μας και υδροδοτούνται από πηγές αντιμετωπίζουν σημαντικό πρόβλημα.
      Σύμφωνα με τον Π. Μπαριτάκη, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει μειωθεί κατά 10 με 11 μέτρα από πέρυσι. «Υπάρχει ένα όριο βάθους στις γεωτρήσεις. Δεν μπορεί μια γεώτρηση που είναι 350 μέτρα να την πάμε στα 400 μέτρα. Γιατί θα βρούμε θάλασσα από κάτω». Το δεδομένο αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθυσμού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από 6.000 μόνιμους κατοίκους σε 20.000, δημιουργεί μια ασφυκτική κατάσταση. Η δημοτική Αρχή, όπως τονίζει ο Π. Μπαριτάκης, έχει λάβει κάποια μέτρα από τον Μάρτιο, κυρίως σε ό,τι αφορά την άρδευση. «Απαγορεύσαμε τις δεύτερες καλλιέργειες που φυτεύονται το καλοκαίρι και περιορίσαμε τα κυβικά που δικαιούται κάθε αγρότης. Από τα 7-8 κυβικά κατεβήκαμε στα 5. Αν δεν τα τηρήσουμε, θα το βρούμε μπροστά μας», αναφέρει ο δήμαρχος Βιάννου.
      Η λειψυδρία έχει «χτυπήσει» και τη Σίφνο, που αυτή την περίοδο υποδέχεται πλήθος τουριστών. «Ζητήσαμε να κηρυχθεί το νησί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, στέλνοντας ένα μήνυμα ευαισθητοποίησης σε όλους, γιατί διαπιστώνουμε αλόγιστη χρήση. Τον Ιούνιο είδαμε ότι οι ενδείξεις ήταν ανησυχητικές σε σχέση με την κατανάλωση, ενώ είδαμε ότι η εκτίμηση κατανάλωσης για την περίοδο Ιουλίου-Οκτωβρίου 2024 είναι μεγαλύτερη από την παραγωγή μας. Και αυτό σήμανε συναγερμό», αναφέρει η δήμαρχος Σίφνου, Μαρία Ναδάλη.
      Στερεύει η Θεσσαλία
      Μια από τις περιοχές που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οξύ πρόβλημα λειψυδρίας, αν δεν ληφθούν μέτρα, είναι η Θεσσαλία. Μάλιστα, η κατάσταση θα ήταν σήμερα δραματική αν δεν είχαν προηγηθεί οι καταστροφικές πλημμύρες, σύμφωνα με τα όσα λέει στην «R» o Θεοφάνης Γέμτος, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
      «Οι πλημμύρες γέμισαν με νερό τη λίμνη Πλαστήρα. Και αυτό είναι που εξασφαλίζει νερό για τους ΤΟΕΒ (Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων) Ταυρωπού και Πηνειού. Στον ταμιευτήρα του Σμωκόβου, όμως, δεν έπεσε αυτό το νερό, με αποτέλεσμα να έχουν ήδη μπει περιορισμοί στο πότισμα», επισημαίνει ο Θ. Γέμτος.
      Στη Θεσσαλία υπάρχουν 33.000 γεωτρήσεις. Πολλές από αυτές έχουν φτάσει ήδη στα 400 μέτρα βάθος για να βρεθεί νερό, με κίνδυνο να αρχίσει η ροή θαλασσινού νερού, το οποίο κινδυνεύει να διαλύσει τους ταμιευτήρες. «Το νερό δεν θα εξαντληθεί απλώς, αλλά θα γίνει υφάλμυρο και δεν θα μπορούμε να ποτίσουμε. Η δε μελέτη των Ολλανδών προβλέπει ότι η περιοχή της ανατολικής Θεσσαλίας, από τη Λάρισα προς τον Βόλο, στα επόμενα 15 χρόνια θα ερημοποιηθεί. Επομένως, συζητάμε για τεράστιο πρόβλημα, το οποίο διαρκώς επιδεινώνεται. Αν είχαμε τα φράγματα του Μουζακίου, του Ενιπέα, της Πύλης και του Νεοχωρίτη, θα γίνονταν λιγότερες ζημιές, αλλά θα ποτιζόταν και ο κάμπος. Αυτό λένε και τα σχέδια διαχείρισης υδάτων και η μελέτη της HVA, ότι χρειαζόμαστε άμεσα τα φράγματα αυτά», λέει ο ομότιμος καθηγητής.
      Εκτός, όμως, από τους ταμιευτήρες που θα αποθηκεύουν νερό, χρειάζεται, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, να γίνει μελέτη για τα δίκτυα μεταφοράς και να εκσυγχρονιστούν, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες και εν συνεχεία οι αγρότες να χρησιμοποιούν «έξυπνα» συστήματα για μικρότερη κατανάλωση νερού, όπως αισθητήρες που καταγράφουν την υγρασία του εδάφους.
      Κλιματική κρίση
      Με μελανά χρώματα περιγράφει το κοντινό μέλλον ο Φώτης Μάρης, πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, ο οποίος έχει ασχοληθεί με τη διευθέτηση ορεινών υδάτων.
      «Αν συνεχιστεί η ανομβρία των δύο-τριών τελευταίων ετών, θα οδηγήσει πιθανότατα σε προβλήματα λειψυδρίας. Η σημαντική μείωση της εδαφικής υγρασίας ήδη επηρεάζει την πρωτογενή παραγωγή. Η μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου στη Μεσόγειο είναι η πρώτη απόδειξη. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει ανάγκη σοβαρής, πλήρους και τεκμηριωμένης ενημέρωσης των πολιτών από το κράτος με την ίδρυση κλιματικών γραφείων σε κάθε περιφέρεια και με τη βοήθεια των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας. Ενώ άμεση είναι και η ανάγκη μετασχηματισμού του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο ενσωματώνοντας την κλιματική κρίση», τονίζει ο Φ. Μάρης.
      Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η χώρα μας σταδιακά γίνεται θερμότερη και ξηρότερη. Με βάση τις εκτιμήσεις των ειδικών, μέχρι το 2050 οι ημέρες καύσωνα στην Ελλάδα θα αυξηθούν κατά 15-20 ετησίως και η βροχόπτωση θα μειωθεί από 10% έως 30%. «Η πίεση στη διαθεσιμότητα υδατικών πόρων θα αυξηθεί σημαντικά», καταλήγει ο πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου.
      Το σχέδιο
      Την ίδια στιγμή, τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεξεργάζονται ένα νέο σχέδιο, που θα οδηγήσει στην ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων στη χώρα μας.
      Όπως αποκαλύπτει στην «R» o γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Πέτρος Βαρελίδης, πρόκειται για μεσοπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα μέτρα, που θα εστιάζουν από τη μία στην κάλυψη των αναγκών του Λεκανοπεδίου της Αττικής, όπου καταναλώνεται το 40% του νερού της χώρας, και από την άλλη στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε περιοχές ανά την Ελλάδα που βρίσκονται στο «κόκκινο». Ανάμεσα σε αυτές τα νησιά του νοτίου Αιγαίου, περιοχές της Κρήτης, η ανατολική Πελοπόννησος κ.ά.
      Οι προτάσεις βρίσκονται ήδη το τελευταίο διάστημα στο τραπέζι των συζητήσεων. Στην τελευταία σύσκεψη που έγινε την περασμένη εβδομάδα συμμετείχε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, ενώ στις 29 Ιουλίου έχει προγραμματιστεί σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά την οποία θα γίνει αναλυτική ενημέρωση.
      Πιθανές λύσεις
      «Για το σύστημα του Μόρνου και του Ευήνου, που δεν τροφοδοτεί με νερό μόνο την Αττική αλλά και τις περιοχές από τις οποίες περνά ο αγωγός, έχουμε κάνει μια σειρά από συσκέψεις για να εξετάσουμε πιθανές εναλλακτικές λύσεις. Στην ουσία, πρόκειται για έργα κόστους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία στοχεύουν στην ενίσχυση των αποθεμάτων. Δηλαδή, στη διασφάλιση πρόσθετων πηγών νερού», εξηγεί ο Π. Βαρελίδης.
      Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι έχουν πέσει τρεις πιθανές λύσεις. Πρώτον, η κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης του νερού, δεύτερον η λήψη νερού από άλλα υδατικά συστήματα και πιο συγκεκριμένα από τον ποταμό Αχελώο και, τρίτον, η επεξεργασία λυμάτων που διαχωρίζει τις επικίνδυνες ουσίες από το νερό.
      «Οι αφαλατώσεις έχουν μεν μεγαλύτερο ενεργειακό και οικονομικό κόστος, ωστόσο παρέχουν πρόσβαση σε μια ατελείωτη πηγή νερού, τη θάλασσα. Η άλλη λύση, που έχουμε συζητήσει, είναι η τροφοδοσία με νερό από άλλα υδατικά συστήματα και πιο συγκεκριμένα από την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, που είναι η τελευταία λίμνη του Αχελώου. Με την κατασκευή μιας σήραγγας 30 χλμ. μπορούμε να μεταφέρουμε νερό στον Εύηνο. Ως τρίτη λύση εξετάζεται η χρήση του νερού που θα προκύπτει από τα επεξεργασμένα λύματα. Πάνω σε αυτές τις προτάσεις αναμένονται οικονομικοτεχνικές αναλύσεις ώστε να καταλήξουμε στην προσφορότερη. Πρόκειται για έργα που απαιτούν πέντε με έξι χρόνια για την υλοποίησή τους», σημειώνει ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων. Σχολιάζοντας, παράλληλα, ότι «αυτή τη στιγμή τα αποθέματα στην Αττική, λαμβάνοντας το ακραίο σενάριο να μη βρέξει καθόλου, επαρκούν για τα επόμενα δυόμισι χρόνια». Όσο αφορά τις υπόλοιπες περιοχές ανά την Ελλάδα που εμφανίζουν ήδη ή βρίσκονται στα πρόθυρα λειψυδρίας, μεταξύ αυτών η Κάρπαθος, η Λέρος, η Νάξος, η Σίφνος, η Κορινθία, η Τροιζηνία, περιοχές της Κρήτης κ.ά. που κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου τονίζει ότι «εκτός από την κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης και λοιπών έργων, εξετάζονται μέτρα που θα στοχεύουν σε έναν συνδυασμό πραγμάτων όπως οι επισκευές δικτύων ύδρευσης, η ενίσχυση της διαχειριστικής και τεχνικής επάρκειας των πιο αδύναμων παρόχων ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν με πληρότητα τις υποχρεώσεις τους, ο περιορισμό της γραφειοκρατίας, η εξέταση των όρων πληρωμής κ.ά.».
      Νέα τιμολόγηση
      Σύμφωνα με τον αρμόδιο παράγοντα του υπουργείου, θα εξεταστούν και τα ζητήματα τιμολόγησης. «Είναι σωστό και δίκαιο να πληρώνει το ίδιο ένα ξενοδοχείο που έχει πισίνα σε κάθε δωμάτιο και το ίδιο ο κάτοικος της περιοχής; Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης. Αναγκαστικά θα πάμε σε έναν ανασχεδιασμό για να δώσουμε μια λύση που θα σταθεί στον χρόνο και με κάποιο τρόπο να ενισχύσουμε τους παρόχους ώστε να γίνουν βιώσιμοι. Να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους από μόνοι τους. Γιατί το κράτος δεν μπορεί να έρχεται πάντα ως από μηχανής θεός». Τέλος, ο Π. Βαρελίδης χαρακτήρισε τα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της κατανάλωσης ως «ασπιρίνες που δεν προσφέρουν μια μόνιμη και αποτελεσματική λύση».
    18. Περιβάλλον

      GTnews

      Το καλοκαίρι του 2024 στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης, χαρακτηρίζεται από παρατεταμένους καύσωνες που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την παραγωγικότητα των ανθρώπων, με τις συνέπειες να είναι ιδιαίτερα αισθητές στις ευάλωτες ομάδες και στους εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους.
      Καύσωνες: Τι είναι οι διάδρομοι ψυχρού αέρα που προτείνονται ως λύση
      Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ Ανδρέας Φλουρής, καθηγητής Φυσιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, «η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως υπερθερμία, θερμική εξάντληση, θερμοπληξία και αφυδάτωση. Η ζέστη που βιώνουμε τους τελευταίους δύο μήνες αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες δράσεις προστασίας της υγείας. Οι συνέπειες των υψηλών θερμοκρασιών είναι σοβαρές και απαιτούν συντονισμένη προσπάθεια από την πολιτεία αλλά και πολλούς φορείς.»
      Ευάλωτες οι έγκυες
      Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής εξηγεί ότι «ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι έγκυες γυναίκες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ζέστη μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την υγεία των εγκύων και των εμβρύων. Η έκθεση της μητέρας στη ζέστη αυξάνει τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης, όπως συγγενείς ανωμαλίες, θνησιγένεια, πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης, προεκλαμψία και πρόωρη ρήξη εμβρυικών υμένων.
      Ωστόσο, παραμένει άγνωστο πώς η έκθεση στη ζέστη προκαλεί αυτές τις ανεπιθύμητες συνέπειες. Αυτή την περίοδο πραγματοποιούμε μελέτες για να μελετήσουμε τους μηχανισμούς με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία της εγκύου και του εμβρύου. Αν κατανοήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς, μπορούμε να βρούμε λύσεις για να μειώσουμε τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης.»
      Οι μελέτες του Δρ Ανδρέα Φλουρή και των συνεργατών του αναδεικνύουν τη σημασία της προστασίας των εγκύων από τις ακραίες θερμοκρασίες, επισημαίνοντας την ανάγκη για κατάλληλα μέτρα πρόληψης και παρέμβασης. Η κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών για την προστασία αυτών των ευάλωτων ομάδων.
      Κάθε καλοκαίρι, η Ελλάδα αντιμετωπίζει περιστατικά θανάτων τουριστών λόγω θερμοπληξίας, συνήθως κατά τη διάρκεια πεζοπορίας. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «φέτος, αυτά τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τραγικός θάνατος του δημοσιογράφου του BBC, Μάικλ Μόσλει, ο οποίος πέθανε από θερμοπληξία κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορίας στη Σύμη. Ο Μόσλει βρέθηκε κοντά σε ένα beach bar, και αν κάποιος τον είχε δει και τον είχε μεταφέρει σε δροσερό μέρος και του είχε δώσει νερό, ίσως να είχε σωθεί. Τέτοια περιστατικά υπογραμμίζουν τη σημασία της λήψης σωστών αποφάσεων όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες καύσωνα. Είναι κρίσιμο να γνωρίζουμε καλά τους κινδύνους της σωματικής δραστηριότητας σε υψηλές θερμοκρασίες και να αποφεύγουμε να είμαστε μόνοι. Τα μέτρα αυτοπροστασίας περιλαμβάνουν την αποφυγή έκθεσης στη ζέστη και τον ήλιο, την επαρκή ενυδάτωση, τη χρήση κατάλληλων ανοιχτόχρωμων και φαρδιών ρούχων, καθώς και την κατανάλωση ελαφριάς διατροφής που περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά.»
      Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η πολιτεία, οι τοπικές αρχές και οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες ενημέρωσης και προστασίας των τουριστών από την ακραία ζέστη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με καμπάνιες ευαισθητοποίησης, παροχή πρώτων βοηθειών και διαθεσιμότητα νερού σε τουριστικές περιοχές, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των περιστατικών θερμοπληξίας και στην ασφάλεια όσων επισκέπτονται τη χώρα μας.»
      Παραγωγικότητα
      Οι επιπτώσεις του καύσωνα στην παραγωγικότητα είναι εξίσου σημαντικές. Οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, όπως οι διανομείς, αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους. Ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η ζέστη μπορεί να προκαλέσει ζάλη, υπερθερμία, ακόμη και θερμοπληξία, ενώ επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά των εργαζομένων να εκτελούν αποτελεσματικά την εργασία τους. Οι διανομείς ντελίβερι, για παράδειγμα, συχνά αναφέρουν ότι νιώθουν σαν να τους φυσάει καυτός αέρας συνεχώς, με αποτέλεσμα να έχουν μειωμένα αντανακλαστικά και να κινδυνεύουν από ατυχήματα.»
      Η οικονομική ζημία από την απώλεια παραγωγικότητας λόγω της ζέστης είναι επίσης, σημαντική. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «παλαιότερα θεωρούσαμε ότι οι επιπτώσεις αυτές εμφανίζονται σε αρκετά υψηλή ζέστη, δηλαδή μόνο όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος ξεπεράσει τους 27 βαθμούς Κελσίου. Επομένως, είχε παγιωθεί η ιδέα ότι τα προβλήματα αφορούν τους εργαζόμενους λίγων χωρών ή μόνο σε κάποιες βιομηχανίες όπως η γεωργία και οι κατασκευές. Τα δεδομένα των μελετών μας την τελευταία δεκαετία έχουν δείξει ότι τα προβλήματα στην υγεία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων ξεκινούν να εμφανίζονται από τους 15 βαθμούς Κελσίου.
      Για παράδειγμα, βρήκαμε ότι για κάθε βαθμό Κελσίου που η θερμοκρασία αυξάνεται πάνω από τους 15 βαθμούς, η παραγωγικότητα ενός εργαζόμενου μειώνεται κατά 2% περίπου. Αυτό το εύρημα έχει παίξει σημαντικό ρόλο για να αλλάξει η αντίληψη που έχουν οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Σημαίνει ότι τα προβλήματα είναι πολύ πιο διαδεδομένα από ό,τι πιστεύαμε και ότι οι χώρες αυτές που παλαιότερα θεωρούσαν ότι δεν επηρεάζονται πολύ από την κλιματική αλλαγή, στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουν έντονες μειώσεις στην παραγωγικότητα των εργαζομένων τους.
      Σύμφωνα με μελέτες μας, η Ελλάδα χάνει ετησίως 2.2 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω της μείωσης στην παραγωγικότητα που προκαλείται από την έκθεση των εργαζομένων ζέστη. Η εφαρμογή προληπτικών μέτρων μπορεί να μειώσει τις οικονομικές απώλειες και να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας, προσφέροντας μακροπρόθεσμα οφέλη τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για την οικονομία.»
    19. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί  τα τελευταία πέντε χρόνια στη διαχείριση των αποβλήτων, καθώς και οι βασικοί άξονες του νέου νομοσχεδίου για την ανακύκλωση, παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικότερα, η εκδήλωση, με θέμα: «Διαχείριση Αποβλήτων: Απολογισμός 2019 – 2024, μεταρρύθμιση στην ανακύκλωση, οδικός χάρτης μέχρι το 2030» πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Θεοχαράκη και διοργανώθηκε από την Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, με την υποστήριξη του Πράσινου Ταμείου και του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης.
      Από τα στοιχεία που παρουσίασε η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκύπτει πως η χώρα έχει πλέον ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο, αποκτά με γοργούς ρυθμούς σύγχρονες υποδομές για τη διαχείριση αποβλήτων, ενώ υπάρχει και ο οδικός χάρτης για την ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων, ώστε τελικά η Ελλάδα να οδηγηθεί σε ποσοστό ταφής κάτω από 10% το 2030.
      Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι εξής:
      -Η εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας για πλαστικές και μεταλλικές φιάλες που θα λειτουργεί στο τέλος του 2025, με ένα ενιαίο σύστημα πανελλαδικό. Το νέο σύστημα δεν θα περιλαμβάνει τις φιάλες γυαλιού, ενώ η εγγυοδοσία που δεν εισπράττεται από τους καταναλωτές, παραμένει στο σύστημα για επενδύσεις. Στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής για διευκόλυνση του καταναλωτή.
      -Η παροχή υπηρεσίας χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, σε μικρούς και ορεινούς Δήμους κάτω των 10.000 κατοίκων και παροχή εξοπλισμού στους υπόλοιπους.
      -Η ρύθμιση ζητημάτων στην εναλλακτική διαχείριση, με στόχο να κατατεθεί από τους υπόχρεους παραγωγούς νέο επιχειρησιακό σχέδιο, με τριπλάσιους πόρους για την ανακύκλωση που θα περιλαμβάνει και τη συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών.
      -Η δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης για τα βιοαπόβλητα, με πόρους των υπόχρεων παραγωγών, με στόχο να αναλάβει τη συλλογή από τους μεγάλους παραγωγούς και τα HORECA.
      -Η δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την πρόληψη ή αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων στη διαχείριση των αποβλήτων, για την αποτροπή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και προστασίας της δημόσιας υγείας, καθώς και σε περιπτώσεις προστίμων από την ΕΕ
      Ο απολογισμός του έργου σε αριθμούς
      Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση:
      Το 2019, λειτουργούσαν μόλις 3 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων και κατασκευάζονταν άλλες 5. Σήμερα λειτουργούν 12 και κατασκευάζονται άλλες 19. Εντός του 2024 αναμένεται να υπογραφεί η σύμβαση για τουλάχιστον 5 νέες μονάδες, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2025, θα έχει υπογραφεί η σύμβαση κατασκευής για επιπλέον 6. Με τη δημοπράτηση των υποδομών σε Κω – Κάλυμνο, Νότιο Αιγαίο και Βόρειο Αιγαίο, καθώς και των υποδομών στη Στερεά Ελλάδα, η χώρα ολοκληρώνει το δίκτυο των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων.
      Από το 2019 το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υλοποιεί δράσεις για όλη την πυραμίδα διαχείρισης των αποβλήτων και συγκεκριμένα:
      την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση των μαθητών. Τα προγράμματα του Υπουργείου σκοπεύουν «Τα δημοτικά σχολεία να γίνουν πρωταθλητές στην ανακύκλωση». την πρόληψη αποβλήτων, με βασικό στόχο την εφαρμογή του «πληρώνω όσο πετάω», με κίνητρο στους πολίτες να διαχωρίζουν τα απόβλητά τους στην πηγή. την επαναχρησιμοποίηση, με τη δημιουργία κέντρων επαναχρησιμοποίησης υλικών σε όλη τη χώρα την ανακύκλωση, με δημιουργία νέων συστημάτων συλλογής και επεξεργασίας για νέα ρεύματα, όπως έπιπλα, στρώματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, απόβλητα στην πρωτογενή παραγωγή, κ.λπ. την ενεργειακή αξιοποίηση, όπου έχει ολοκληρωθεί η σχετική μελέτη για το σύνολο της χώρας και από το 2025 θα υπάρξει η θεσμική προετοιμασία για την εφαρμογή της. Όλα τα παραπάνω, οδηγούν σε μείωση της ταφής με στόχο να έχει διαμορφωθεί κάτω από 10% το 2030. Έως το 2026 ο Έλληνας φορολογούμενος θα σταματήσει να πληρώνει πρόστιμα για τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων. Ήδη από τις 65 περιπτώσεις προστίμων που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χώρα μας για παράνομες χωματερές που παραλάβαμε το 2019, σήμερα έχουμε μόλις 20. Στόχος μας είναι να μηδενίσουμε τα πρόστιμα μέχρι το 2026.
      Το 2020 που η Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων ανέλαβε τη διαχείριση λυμάτων, από τους 482 οικισμούς της χώρας άνω των 2.000 κατοίκων μόλις οι 187 είχαν εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και δίκτυα μεταφοράς για την κάλυψη του συνόλου των κατοικιών.
      Σήμερα:
      Ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σε 253. Για τους υπόλοιπους 229 οικισμούς υλοποιούνται πάνω από 130 έργα στη χώρα. Ακόμα 60 είτε βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία, είτε έχουν εγκεκριμένη χρηματοδότηση. Πάνω από 70 έργα διαχείρισης αστικών λυμάτων στη χώρα μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συντάσσεται εθνικό σχέδιο κάλυψης αναγκών σε νησιωτικές, ορεινές και ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές, για οικισμούς κάτω των 1.000 κατοίκων, καθώς και για αναβάθμιση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, ώστε να μπορεί να εξοικονομηθεί νερό για αρδευτικές ανάγκες.
    20. Περιβάλλον

      GTnews

      Επιπλέον 40 παραλίες εντάσσονται στη λίστα των «Απάτητων Παραλιών», οι οποίες ανέρχονται πλέον σε 238. Η διεύρυνση αυτής της λίστας πραγματοποιήθηκε αφού εξετάστηκαν αιτήματα πολιτών, Δήμων καθώς και του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) που αφορούσαν τόσο σε εξαίρεση όσο και σε προσθήκη «απάτητων παραλιών».
      Ακόμη, έγιναν κάποιες διορθώσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν συμπεριλαμβάνονται υφιστάμενα δικαιώματα πολιτών (π.χ. όμορων επιχειρήσεων) στον κατάλογο αυτό.
      Υπενθυμίζεται πως οι «απάτητες παραλίες» θεσπίστηκαν για πρώτη φορά με το νόμο 5092/2024 («Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές»). Στο πλαίσιο αυτού, τίθενται αυστηροί περιορισμοί ως προς την χρήση του αιγιαλού και της παραλίας και απαγορεύεται κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα σε αυτές, με στόχο την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Παρά ταύτα, συμβάσεις ενεργές πολιτών δεν θίγονται μέχρι τη λήξη της διάρκειάς τους.
      Συνεπώς, με την τροποποίηση της Κοινής Υπουργική Απόφασης (ΚΥΑ), που υπεγράφη από τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών καθορίζονται οι «Απάτητες παραλίες», σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται εντός του δικτύου Natura 2000 και στις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών, κ.λπ.
      Οι «Απάτητες παραλίες» προσδιορίστηκαν με κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται: η σημαντική παρουσία οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη, ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας, η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης.
      Σύμφωνα με την ΚΥΑ, στις «Απάτητες παραλίες» απαγορεύεται η παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως:
      α) η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων,
      β) η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα άτομα,
      γ) η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων
      δ) η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών, κ.ά.
      ε) η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
      στ) η λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου.
       
      Αναλυτικά η λίστα με τις απάτητες παραλίες:  Απάτητες παραλίες
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα τελευταία περίπου 30 χρόνια στην Ελλάδα έχουμε χάσει από τις παραλίες μας περίπου 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα από τη διάβρωση, γεγονός που ισοδυναμεί με ένα τεράστιο κόστος, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο ακαδημαϊκός Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης, σε συνέντευξη που έδωσε στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας», επικαλούμενος τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης!
      «Είναι μια τεράστια έκταση, την οποία έχουμε χάσει, και αυτό συνεχίζεται, γιατί οι παραλίες μας από τη στιγμή που έχουν συρρικνωθεί πάρα πολύ, μετά η διάβρωση επιταχύνεται», σημείωσε ο κ. Συνολάκης.
      «Κάναμε μερικούς υπολογισμούς στο ερευνητικό κέντρο της Ακαδημίας και σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας το κόστος φτάνει περίπου τα 2,6 δισ. τον χρόνο. (…) Άμα έχεις χάσει 250 τετραγωνικά μέτρα παραλίας και κάθε τετραγωνικό μέτρο υπάρχουν υπολογισμοί ότι αφήνει περίπου από 10 έως 15 ευρώ στην τοπική οικονομία […], αυτά τα έχουμε ήδη χάσει, αλλά τα έχουμε χάσει σε ετήσια βάση, γιατί κάθε χρόνο προστίθεται η διάβρωση. Όταν, λοιπόν, έχουμε χάσει 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα, αυτό είναι μια έκταση την οποία αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να την αξιοποιήσουμε. Άρα το κόστος, το οποίο μας στοιχίζει, είναι αυτό, είναι περίπου 2,9 δισ., στα οποία προστίθενται περίπου 81 εκατ. ευρώ το χρόνο, το οποίο είναι το κόστος από τη διάβρωση, η οποία γίνεται τώρα, η οποία συνεχίζεται», επισήμανε ο κ. Συνολάκης.
      Μάλιστα, σημείωσε πως αυτό είναι μόνο και μόνο το οικονομικό κόστος από την απώλεια του εισοδήματος, ενώ το επόμενο κομμάτι είναι ότι θα υπάρχουν σημεία στην Ελλάδα με κατασκευές κοντά στον αιγιαλό, σε παραλίες, σε νησιά, στην Πελοπόννησο, σε όλη την Ελλάδα, που θα κινδυνεύσουν από τη διάβρωση!

      Σε νησί θα μετατραπεί η Βουλιαγμένη 
      «Φανταστείτε ότι ακόμα και μέχρι το 2050, που υπολογίζεται ότι η άνοδος της στάθμης της θάλασσας μπορεί να φτάσει 20 με 30 εκατοστά, σε μερικές παραλίες θα προχωρήσει η ακτογραμμή μέσα, ίσως και μέχρι 30 μέτρα. Εξαρτάται από την κλίση της παραλίας. (…) Καταρχάς, αυτό που θα χαθεί, ίσως και πιο άμεσα, η Βουλιαγμένη, θα γίνει κάποια στιγμή νησί. Αντίστοιχα, μικρά νησάκια, τα οποία είναι πολύ κοντά στη στάθμη της θάλασσας, δεν θα υπάρχουν», προσέθεσε ο κ. Συνολάκης.
      Σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό, στην Κρήτη υπήρχε μια παραλία που λεγόταν Καλύβια, η οποία ήταν λίγο έξω από τα Χανιά και εξαφανίστηκε τελείως, γιατί έγιναν τεράστιες αμμοληψίες τη δεκαετία του ’50, για να χτιστεί το αεροδρόμιο της Σούδας, ενώ άλλες παραλίες που έχουν τεράστιο πρόβλημα είναι στον Πλατανιά στην Κρήτη, που υπάρχει μεγάλο πρόβλημα διάβρωσης.
      «Μάλιστα, στη Βουλή διάφοροι δήμοι έκαναν δηλώσεις ότι άνθρωποι πληρώνουν ΕΝΦΙΑ για γη, η οποία τώρα πλέον είναι υποθαλάσσια. Δεν υπάρχει πλέον, αλλά υπήρχε στα συμβόλαιά τους. Έχουν εξαφανιστεί πάρα πολύ μεγάλες εκτάσεις στα νησιά. Η παραλία, ας πούμε στον Πλατύ Γιαλό, στη Σίφνο, κινδυνεύει. Κάποια στιγμή μπορεί να εξαφανιστεί», συμπλήρωσε.
      Είμαστε στην «κόκκινη ζώνη», τόνισε καταλήγοντας, γιατί αργήσαμε πάρα πολύ και αργούμε να πάρουμε μέτρα, για να σταθεροποιήσουμε τις παραλίες μας.
      «Η πιο επιεικής εξήγηση που θα δώσω είναι ότι επειδή στην Ελλάδα δεν είχαμε τεχνογνωσία όσον αφορά την προστασία των παραλιών, αυτό γινόταν από λιμενολόγους, οι οποίοι το μόνο πράγμα που ξέρανε να κάνουν είναι αυτό που λέμε “σκληρά έργα”, δηλαδή έργα με μπετόν, με πέτρες. Αυτά τα έργα έχει αποδειχθεί ότι τις περισσότερες φορές αυξάνουν τη διάβρωση. Δεν τη μειώνουν. Και αυτό, λοιπόν, το πράγμα μάς πήρε πάρα πολλά χρόνια στην Ελλάδα να αρχίσει να γίνεται κατανοητό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Συνολάκης.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.