Μετάβαση στο περιεχόμενο
Newsletter: Ημερήσια τεχνική ενημέρωση από το Michanikos.gr ×
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1441 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε μία εξαιρετικά χαρμόσυνη ανακοίνωση προχώρησε η Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος (NASA), η οποία με την βοήθεια των δεκάδων δορυφόρων που έχει στην διάθεσή της, υποστηρίζει πως ο πλανήτης μας είναι αρκετά πιο «πράσινος» σε σχέση με το ξεκίνημα του 21ου αιώνα.
      Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές της NASA αφού εξέτασαν ενδελεχώς και συνέκριναν τις δορυφορικές απεικονίσεις της Γης τις τελευταίες δύο δεκαετίες ανακοίνωσαν με περηφάνια ότι ο πλανήτης φιλοξενεί σήμερα συντριπτικά μεγαλύτερους αριθμούς δέντρων και φυτών σε σχέση με το 2000, ενώ κύριοι υπαίτιοι για αυτή την τεράστια αλλαγή είναι οι δύο χώρες που εκπέμπουν τον μεγαλύτερο αριθμό ρύπων παγκοσμίως.
      Ινδία και Κίνα, που επίσης αποτελούν και τις δύο πολυπληθέστερες χώρες της υφηλίου, ξεκίνησαν πριν από αρκετά χρόνια ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο για την αναδάσωση τεράστιων εκτάσεων στα εδάφη τους, πρακτική που όπως φαίνεται έχει ήδη ξεκινήσει να αποδίδει, σκορπώντας κύματα αισιοδοξίας, καθώς οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχουν αρχίσει να λαμβάνουν πολύ ανησυχητικές διαστάσεις.


      Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η NASA η συνολική έκταση που δενδροφυτεύτηκε τα τελευταία 20 χρόνια αντιστοιχεί σε περίπου 2 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλα ή μία έκταση όσο σχεδόν ολόκληρο το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, που είναι και το μεγαλύτερο στον πλανήτη.
      Πάντως, όση αισιοδοξία και να προκαλεί η είδηση τα πράγματα είναι ακόμα πολύ δύσκολα κι η αναγκαιότητα πύκνωσης και πολλαπλασιασμού αντίστοιχων πρωτοβουλιών, καθώς η συνολική έκταση του πλανήτη που καλύπτεται από βλάστηση και δάση ανέρχεται μόλις στο 9& της συνολικής του χερσαίας έκτασης.
      Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως η ετήσια αύξηση του πράσινου στον πλανήτη βρίσκεται στο 5% σε σχέση με κάθε προηγούμενη χρονιά, ποσοστό που θεωρείται πολύ μικρό σε σχέση με την δουλειά που απαιτείται ώστε να αναστραφεί η κλιματική αλλαγή και να διασφαλιστεί -όσο γίνεται- το μέλλον της ανθρωπότητας.

      Πληροφορίες: dailymail.co.uk.
      Δείτε αναλυτικά την έρευνα εδώ: https://www.nature.com/articles/s41893-019-0220-7.epdf?referrer_access_token=VCaXhKypCEU67ckCgxxMFNRgN0jAjWel9jnR3ZoTv0PWRtkOfOQVoFXMhNwHq5j0kH2zfWJNpHqX2tgfqikYTGHbfkm6NKbZSPLXWTbvADodCsYvgfgnBnY35scoMJdcpZZmKI1d-tNUzSE8DzLBesVM_b3285AUXLVA6-PEr820sadpHLHMXuHsjMk6DL8oIEkV1t3j0TwkaaEO28FTtunY5gUeUqDNYo8CczB1r0jubpVulmwRaz5uKfsh6fSfoKrd5pFxpIkLLLNGH9wX_CeFDYQEdjce5Ti20GuqB5BoRDIvvPBv41YDcLbZiSE1&tracking_referrer=www.dailymail.co.uk
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε μία πρωτότυπη έκδοση Εγχειριδίου Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων προχώρησε η Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete: “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” (LIFE13 INF/GR/000188).
      Στο έργο, το οποίο χρηματοδοτείται σε ποσοστό 50% από το χρηματοδοτικό εργαλείο LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, και συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και από το Πράσινο Ταμείο, συνεργάζονται η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ) και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ).
      Το έργο LIFE Natura 2000 Value Crete με θέμα “Οι οικολογικές υπηρεσίες, τα κοινωνικά οφέλη και η οικονομική αξία των υπηρεσιών των οικοσυστημάτων στις περιοχές Natura 2000 στην Κρήτη” υλοποιήθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μ.Φ.Ι.Κ. και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κατά την τετραετία 2014-2018 και ουσιαστικά, επιχειρεί να αφυπνίσει, με επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους διάδοσης της πληροφορίας, όλες τις κοινωνικές ομάδες που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ή διαμένουν στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 σχετικά με την προστιθέμενη αξία και τις δυνατότητες ανάπτυξης που προσδίδει η περιβαλλοντική προστασία και διατήρηση σε όλους τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας.
      Οι Δασικές Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης έχουν να επιδείξουν ένα σημαντικό έργο με την πολυετή συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά προγράμματα LIFE (Περιβάλλον & Κλιματική Αλλαγή, Φύση & Βιοποικιλότητα, Πληροφόρηση & Επικοινωνία). Η γνώση και η εμπειρία που έχουν κατακτηθεί μέσω των έργων LIFE αποτελούν εχέγγυο για τη σύγχρονη και επιστημονικά άρτια παροχή υπηρεσιών των Διευθύνσεων Δασών της Α.Δ.Κ., με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση του κρητικού τοπίου και την εξυπηρέτηση του πολίτη.
      Το "Εγχειρίδιο Αντιμετώπισης Δασικών Παραβάσεων" είναι ένας πρακτικός οδηγός για την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας προς αυτή την κατεύθυνση της αποτελεσματικής προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της άγριας πανίδας. Αποτελεί το πόνημα ενός έμπειρου και δραστήριου συναδέλφου, του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Δασών Ηρακλείου κ. Γιώργου Παπαδόπουλου, ο οποίος καταπιάστηκε με αυτό το εγχείρημα εξειδικευμένης ενημέρωσης γνωρίζοντας, από πρώτο χέρι, την επιτακτική ανάγκη για την αποτελεσματική πάταξη της εγκληματικότητας εναντίον του περιβάλλοντος, των δασών και της άγριας ζωής.
      Η έκδοση του δασικού εγχειριδίου αποτελεί έργο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης με σκοπό την πληροφόρηση και ενημέρωση ομάδων στόχων για τα αποτελέσματα της έρευνας και των δράσεων του προγράμματος LIFE Natura 2000 Value Crete. Η επιμόρφωση των δασικών υπαλλήλων της Γενικής Διεύθυνσης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πάνω σε θέματα εφαρμογής των διατάξεων της νομοθεσίας για την ανάσχεση των δασικών ανομημάτων, είναι μια δράση που υλοποιεί τα αποτελέσματα του έργου LIFE δια της άσκησης των καθηκόντων των κρατικών δασικών και περιβαλλοντικών Υπηρεσιών μετά τη λήξη του συγχρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού προγράμματος.
      Δείτε το εγχειρίδιο των 165 σελίδων, ΕΔΩ. - https://www.apdkritis.gov.gr/sites/default/files/eggrafa/egheiridio_dasikon_paravaseon_.pdf
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Δύο χιλιάδες βραδυφλεγή φυτά θα φυτευτούν το επόμενο χρονικό διάστημα στο δάσος του Σέιχ Σου, σε μια προσπάθεια να θωρακιστεί η περιοχή από το ενδεχόμενο καταστροφικής πυρκαγιάς.
      Όπως ανέφερε στο ΑΜΠΕ η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, η σχετική πρωτοβουλία ελήφθη σε συνεργασία με την Πυροσβεστική, μετά την άσκηση που έγινε την περασμένη χρονιά στο Σέιχ Σου και την απομάκρυνση πέντε χιλιάδων τόνων ογκωδών αντικειμένων που εγκυμονούσαν κινδύνους για την εκδήλωση αστικής, χορτολιβαδικής και δασικής πυρκαγιάς.
      "Ξεκινήσαμε την προσπάθεια για τις φυτεύσεις των βραδυφλεγών φυτών από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ωστόσο δεν ευνόησαν το εγχείρημα οι καιρικές συνθήκες. Τώρα που ο καιρός έχει μαλακώσει, προγραμματίζουμε να ξεκινήσουμε τις φυτεύσεις στις 17 Μαρτίου" είπε χαρακτηριστικά η κ. Πατουλίδου. Η ίδια διευκρίνισε ότι μετά από συνεννόηση με την πυροσβεστική υπηρεσία και το δασαρχείο, αποφασίστηκε να φυτευτούν ακακίες, δενδρολίβανο και δάφνες σε τρία συγκεκριμένα σημεία. Ένας από αυτά είναι και η περιοχή κοντά στο παιδικό χωριό στο Φίλυρο.
      Στην όλη προσπάθεια θα συμμετέχουν 200 εθελοντές, ενώ οι φυτεύσεις θα γίνουν ημέρα Κυριακή ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός αυτοκινήτων στην περιοχή και πάντα σε συνεννόηση με την Τροχαία.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Η εξόρυξη και ανάκτηση πετρελαίου είναι μια κοστοβόρα και υψηλής τεχνικής δυσκολίας διαδικασία. Με την άντληση πετρελαίου, ένα μίγμα με αναλογία έως και 10:1 νερού προς πετρέλαιο έρχεται στην επιφάνεια, από το οποίο το πετρέλαιο διαχωρίζεται με μια σειρά φυσικοχημικών διεργασιών. Όπως γίνεται αντιληπτό, κατά τη διαδικασία αυτή παράγονται σε ημερήσια βάση πολύ μεγάλοι όγκοι υγρού αποβλήτου, του επονομαζόμενου νερού παραγωγής (ΝΠ). Το ΝΠ είναι ένα απόβλητο ρυπασμένο με πετρελαϊκούς υδρογονάνθρακες, για το οποίο απαιτείται κατάλληλη επεξεργασία πριν τη διάθεσή του σε έναν τελικό αποδέκτη, κάτι που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες τεχνικές προκλήσεις λόγω των τοξικών και ανόργανων ρύπων σε αυτό. Στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, το ΝΠ αντιπροσωπεύει ένα πολύ σημαντικό κόστος στην όλη εκμετάλλευση των αποθεμάτων πετρελαίου, η διαχείριση του οποίου επηρεάζει και το εκάστοτε κόστος παραγωγής πετρελαίου.
      Η παραδοσιακή και ευρέως εφαρμοζόμενη μέθοδος διαχείρισης του ΝΠ είναι η επανέγχυσή του μέσω βαθιών πηγαδιών στους υπόγειους ταμιευτήρες πετρελαίου για διάφορους λόγους (πχ για τη διατήρηση της πίεσης). Η διάθεση αυτή σε βάθη που μπορεί να ξεπερνούν και τα 2 χλμ απαιτεί τεράστια ποσά ενέργειας, ενώ ενέχει και τον κίνδυνο ρύπανσης του υδροφόρου ορίζοντα. Διάφορες χημικές/μηχανικές μέθοδοι έχουν εφαρμοστεί για την επεξεργασία του ΝΠ, οι οποίες όμως χαρακτηρίζονται από υψηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης και συχνές βλάβες. Συνεπώς, στη βιομηχανία παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου υπάρχει η ανάγκη για νέες αξιόπιστες, οικονομικές αλλά και περιβαλλοντικές τεχνολογίες ώστε να αντικαταστήσουν τη μηχανική επεξεργασία και την επανέγχυση μέσω βαθιών πηγαδιών.
      Τα τελευταία χρόνια, η πράσινη τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων (ΤΥ) εφαρμόζεται όλο και πιο συχνά για την επεξεργασία βιομηχανικών υγρών αποβλήτων, ως συνέχεια της αποδεδειγμένα υψηλής τους ικανότητας επεξεργασίας οικιακών και αστικών υγρών αποβλήτων. Η βιομηχανία πετρελαίου είναι ένας τομέας όπου η τεχνολογία των ΤΥ αναπτύσσεται σταδιακά, καθώς μπορεί να προσφέρει μια αποτελεσματική, οικονομική και οικολογική λύση στο πρόβλημα διαχείρισης του ΝΠ.
      Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα εφαρμογής των ΤΥ σε μεγάλη κλίμακα παγκοσμίως βρίσκεται στα νότια της αραβικής χερσονήσου στην περιοχή των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της ερήμου του Ομάν, όπου κατασκευάστηκε και λειτουργεί από τη γερμανική εταιρεία Bauer μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις ΤΥ στον κόσμο για την επεξεργασία ΝΠ. Η θερμοκρασία στην περιοχή αυτή της ερήμου μπορεί να ξεπεράσει το καλοκαίρι τους 50˚C κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ τον χειμώνα μπορεί να πέσει και στους 5-6˚C τις νυχτερινές ώρες. Η πρώτη φάση αυτού του συστήματος ξεκίνησε το 2010 με την επεξεργασία 45.000 m³/ημέρα. Το 2015 η χωρητικότητα αυξήθηκε στα 115.000 m³/ημέρα (ή περίπου 700.000 βαρέλια/ημέρα), ενώ εντός του 2019 ολοκληρωνεται πλέον και η τρίτη φάση, που θα αυξήσει την χωρητικότητα στα 175.000 m³/ημέρα. Το τωρινό σύστημα ΤΥ καταλαμβάνει 3,6 εκατ. στρέμματα, έκταση ισοδύναμη με 640 γήπεδα ποδοσφαίρου, ενώ επιπλέον 1,2 εκατ. θα προστεθούν μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Ο ΤΥ είναι φυτεμένος με 5 ενδημικά είδη καλαμιών, ενώ πάνω από 3 εκατ. ρίζες φυτεύθηκαν αρχικά. Το ΝΠ έχει συγκέντρωση υδρογονανθράκων που μπορεί να φθάσει και τα 1000 ppm. Το πρώτο στάδιο επεξεργασίας είναι ο διαχωρισμός και η ανάκτηση του περιεχομένου πετρελαίου με μονάδες υδροκυκλώνων, χωρίς χρήση ενέργειας ή χημικών. Μετά την ανάκτηση, το ΝΠ με υπολειπόμενη συγκέντρωση υδρογονανθράκων έως και 100 ppm οδηγείται βαρυτικά στις κλίνες του ΤΥ μέσω ενός μακριού καναλιού διανομής. Η τελική επεξεργασμένη εκροή του ΤΥ έχει σχεδόν μηδενική συγκέντρωση πετρελαίου (<0.5 mg/L) και διοχετεύεται πάλι βαρυτικά σε μια σειρά από λίμνες εξάτμισης με σκοπό τη συλλογή αλατιού, λόγω της υψηλής της αλατότητας του νερού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες άλλες βιομηχανικές διεργασίες πχ ως καταλύτης.

      Το σύστημα αυτό έχει μειώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποσότητα του ρυπασμένου ΝΠ που επανεισάγεται στους υπόγειους ταμιευτήρες. Ολόκληρη η εγκατάσταση λειτουργεί με βαρυτική ροή, δηλαδή χωρίς χρήση αντλιών εκμεταλλευόμενη την υπάρχουσα πίεση στον αγωγό εισροής, με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας για τις διεργασίες επεξεργασίας και ελάχιστη κατανάλωση ορυκτών πόρων για τη λειτουργία της. Αυτό μεταφράζεται σε τεράστια εξοικονόμηση πόρων και κόστους, καθώς και σε εξίσου σημαντικά μειωμένες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (>99%) σε σύγκριση με την προηγούμενη πρακτική της επανέγχυσης μέσω βαθιών πηγαδιών. Το αποτέλεσμα αυτού του έργου είναι η σημαντική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος ολόκληρου του πεδίου εξόρυξης πετρελαίου. Η εγκατάσταση αυτή εκτιμήθηκε ότι συμβάλλει από μόνη της κατά 4.3% στην Εθνικά Καθορισμένη Πρόθεση Συνεισφοράς του Ομάν για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 2%.
      Οι τεχνητοί υγροβιότοποι με τα διαφορετικά είδη καλαμιών είναι πλέον μια πολυκαλλιέργεια που ενισχύει την ανθεκτικότητα και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Το σύστημα των υγροβιότοπων και των λιμνών δημιούργησε έναν νέο πολύτιμο βιότοπο στη μέση της ερήμου, που πλέον έχει ενσωματωθεί και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του τοπικού περιβάλλοντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι την εγκατάσταση χρησιμοποιούν χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά για ανάπαυση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους μεταξύ Ασίας και Αφρικής,ενώ πάνω από 120 διαφορετικά είδη πουλιών έχουν ήδη ταυτοποιηθεί. Μελέτες δε που έγιναν επιτόπου έδειξαν ότι η παρουσία του όλου συστήματος τεχνητών υγροβιότοπων μειώνει τη θερμοκρασία μέχρι και 10˚C σε μια απόσταση μέχρι και 500 μέτρα περιμετρικά της εγκατάστασης, αποδεικνύοντας ότι τα φυσικά συστήματα επεξεργασίας έχουν θετική επίδραση και στο μικροκλίμα της περιοχής όπου κατασκευάζονται.
      Στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάδειξης της εγκατάστασης αυτής ως ένα πρότυπο κυκλικής οικονομίας, εφαρμόζεται επίσης και επαναχρησιμοποίηση της επεξεργασμένης εκροής τοπικά για άρδευση καλλιεργειών. Η συνολικά αρδευόμενη έκταση ανέρχεται σε πρώτη φάση στα 220.000 στρέμματα, με πάνω από 40.000 φυτά, με απώτερο σκοπό όλη η εκροή να χρησιμοποιηθεί για άρδευση σταδιακά αντί των λιμνών εξάτμισης. Διαφορετικά είδη φυτών ανθεκτικών σε αλατότητα εξετάζονται ως προς την ικανότητα ανάπτυξης υπό τις δεδομένες συνθήκες (κλίμα της ερήμου, νερό με σχετικά υψηλή αλατότητα). Βασικό κριτήριο είναι είναι η δυνατότητα εμπορικής αξιοποίησης του τελικού προϊόντος από τα φυτά, πχ. για την παραγωγή ξύλου και κεριού μελιού, για χρήση ως ανεμοφράχτες, παραγωγή φαρμάκων (ακακίες, καζουαρίνα, ευκάλυπτοι), παραγωγή χόρτων κτηνοτροφίας, βαμβάκι (κλωστοϋφαντουργία) καθώς και παραγωγή βιοκαυσίμων, όπως κόμμι γκουάρ, καστορέλαιο (ελαιοκράμβη, καστορόδεντρα, αρμυρίθρες). Την ίδια στιγμή, η βιομάζα που παράγεται από τα καλάμια χρησιμοποιείται ήδη για την παραγωγή κομπόστ, που αξιοποιείται στο αρδευτικό πεδίο, κλείνοντας έτσι τον κύκλο παραγωγής και διάθεσης αποβλήτων κάθε είδους σε όλη την εγκατάσταση.
      Η συνολική επίδοση του συστήματος αυτού επιβεβαιώνει εμφατικά τον βιώσιμο χαρακτήρα αυτής της πράσινης τεχνολογίας. Η οικολογική αυτή μέθοδος επεξεργασίας αποτελεί πρότυπο βιομηχανικής οικολογίας και κυκλικής οικονομίας, ενός μοντέλου ανάπτυξης όπου ελαχιστοποιείται η παραγωγή αποβλήτων και μεγιστοποιείται η προστιθέμενη αξία από την αξιοποίηση όλων των παραπροϊόντων. Η τεχνική και περιβαλλοντική επίδοση της εγκατάστασης αυτής την έχει καταστήσει σημείο αναφοράς για τον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου και την παγκόσμια περιβαλλοντική κοινότητα. Μεταξύ των βραβείων που έχουν απονεμηθεί στο έργο είναι και το Global Water Award το 2011 από τον πρώην ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν.
      Το υψηλής ενεργειακής αποδοτικότητας και εξαιρετικά αξιόπιστο σύστημα ΤΥ στο Ομάν παρέχει μια καθαρή τελική εκροή, ενώ μετέτρεψε την προηγούμενη ξηρή και άνυδρη έρημο σε ένα νέο οικοσύστημα. Η εγκατάσταση αυτή αποδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι τα φυσικά συστήματα επεξεργασίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για τις πιο απαιτητικές βιομηχανικές εκροές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τεχνολογία των Τεχνητών Υγροβιότοπων μπορεί κάλλιστα να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, όπου το κλίμα είναι επίσης ιδιαίτερα ευνοϊκό, δίνοντας μια οικονομική και οικολογική λύση στο πρόβλημα της επεξεργασίας και διαχείρισης αστικών αποβλήτων και όχι μόνο σε μικρομεσαίους, απομακρυσμένους, ορεινούς, νησιωτικούς και άλλους οικισμούς.
      *Δρ Αλέξανδρος Στεφανάκης 
      Μηχανικός Περιβάλλοντος, M.Sc. Ph.D.
      Bauer Nimr LLC, Muscat, Oman
      Bauer Resources GmbH, Schrobenhausen, Germany
      German University of Technology, Muscat, Oman
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Εκτη στην Ευρώπη ως προς την ανακύκλωση ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών κατατάσσεται για το 2018 η Ελλάδα, όπως γνωστοποίησε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό "Πρακτορείο 104,9 FM" ο Χάρης Αγγελακόπουλος, υπεύθυνος του έργου ReWeee για την ανάπτυξη και επίδειξη μοντέλων πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ). «Πρέπει να ευλογήσουμε και λίγο τα γένια μας για την Ελλάδα, που κατατάσσεται έκτη στην Ευρώπη στον τομέα της ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών», ανάφερε ερωτηθείς για της επιδόσεις της χώρας μας στον τομέα των ανακυκλωθέντων ηλεκτρονικών συσκευών και gadgets, που τόσο ισχυρή παρουσία έχουν στην καθημερινότητά μας.
      Σύμφωνα με τον κ. Αγγελακόπουλο, το 2018 η Ελλάδα πέτυχε να έχει σε διαδικασίες ανακύκλωσης το 47% του τονάζ των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών σε ό,τι αφορά την αναλογία τους με εκείνες που διατέθηκαν στην αγορά. Αυτό σημαίνει πως για κάθε 100 τόνους «μαύρων» καταναλωτικών ηλεκτρονικών (σ.σ. consumer electronics) αλλά και συσκευών IT (σ.σ. πληροφορικής και επικοινωνιών) που πουλήθηκαν στην ελληνική αγορά, 47 τόνοι ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών ανακυκλώθηκαν.
      «Φτάσαμε τις 56.000 τόνους την περασμένη χρονιά», εξήγησε ο κ. Αγγελακόπουλος, που περιγράφοντας το σύστημα που χρησιμοποιείται για να φτάσουν οι αριθμοί σε αυτό το επίπεδο, τόνισε πως αυτό γίνεται μέσα από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης και σε συνεργασία με τα καταστήματα και τους επαγγελματίες του είδους.
      «Τα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά απόβλητα είναι ένα ειδικό ρεύμα αποβλήτων και η Ελλάδα, μέσω του συστήματος ανακύκλωσης ηλεκτρονικών ειδών υπό την εποπτεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, είναι από τις χώρες που πρωτεύουν σε σύγκριση με άλλες στη συλλογή ΑΗΗΕ, σε σχέση με το σύνολο των παραγόμενων προϊόντων», ανέλυσε ειδικότερα ο κ. Αγγελακόπουλος, κάτι που, όπως τόνισε, συμβαίνει διότι η χώρα μας «συλλέγει και επεξεργάζεται ορθά τα απόβλητα ηλεκτρικού, ηλεκτρονικού εξοπλισμού, με υποδομές που υπάρχουν στην Ελλάδα».
      Το σύστημα και οι στόχοι
      Για τις επιτυχημένες επιδόσεις της Ελλάδας, σύμφωνα με τον κ. Αγγελακόπουλο, σημείο αναφοράς μπορεί να θεωρηθεί η συντονισμένη προσπάθεια των πυλώνων του συστήματος της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε που δουλεύει υπό την εποπτεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης επί 12 χρόνια. «Οι παραγωγοί που εισάγουν και βάζουν στην αγορά τις ηλεκτρικές μας συσκευές οφείλουν να δημιουργούν τέτοια συστήματα, έτσι ώστε να διαχειρίζονται τα απόβλητα, όταν ο πολίτης αποφασίζει ότι θα απορρίψει τις συσκευές του», εξήγησε ο κ. Αγγελακόπουλος.
      «Σίγουρα ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο», σημείωσε, αναφερόμενος ειδικότερα στις συνεργασίες των εταιρειών διαχείρισης αποβλήτων με δήμους, περιφέρειες όπως και στην ανάπτυξη σήμερα «περίπου 10.000 σημείων συλλογής στην επικράτεια», με περισσότερο ορατά στον πολίτη σήμερα τα μικρά σημεία συλλογής, όπως και εκείνα «που είναι σε μεγάλα καταστήματα ηλεκτρονικού εξοπλισμού».
      Εκείνο στο οποίο στοχεύει πλέον η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε είναι η περαιτέρω ανάπτυξη των σημείων συλλογής. Σχολιάζοντας το δίκτυο των γυρολόγων «συλλεκτών», όπως τους χαρακτήρισε, που συχνά μαζεύουν στα αστικά κέντρα συσκευές, εξήγησε ότι η στάση των καταναλωτών είναι που επιτρέπει τη δράση τους.
      «Δυστυχώς επειδή δεν λειτουργούν απολύτως ορθά οι πολίτες, όχι δηλαδή μόνο επειδή δεν λειτουργούν δομές των δήμων, αλλά κι επειδή η ίδια η κουλτούρα του Έλληνα πολίτη δεν είναι να πάει από μόνος του να αποθέσει σε ένα Κέντρο Διαλογής Ταξινόμησης ή στον δήμο τη συσκευή, υπάρχουν πολλοί γυρολόγοι οι οποίοι προσπαθούν να βγάλουν ένα χαρτζιλίκι από αυτή τη δραστηριότητα. Όλες οι συσκευές (σ.σ. που μαζεύουν οι γυρολόγοι) οδηγούνται σε μάντρες μετάλλων σκραπ», εξήγησε ο κ. Αγγελακόπουλος, που τόνισε πως στη συνέχεια είναι τα κοινά μέταλλα -κυρίως σίδηρος- που συλλέγονται και καταλήγουν στη χαλυβουργία.
      Στόχος της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης, είναι αυτές οι συσκευές να συλλέγονται σε μάντρες μετάλλων, «έτσι ώστε να φτάνουν τελικώς στο ενδεδειγμένο επίπεδο επεξεργασίας, στις επτά μονάδες επεξεργασίας που αυτή τη στιγμή λειτουργούν ανά την επικράτεια». Μέσα από αυτό το σύστημα, όλα τα υλικά που είναι ανακτώμενα και εμπορεύσιμα όπως σίδηρος, χαλκός κ.ο.κ., «είτε δίδονται στην τοπική βιομηχανία είτε αποστέλλονται σε άλλες χώρες της ΕΕ», εξήγησε ο κ. Αγγελακόπουλος ερωτηθείς για τη μετέπειτα πορεία μέχρι την επανάχρηση των ανακτηθέντων υλικών.
      Πολύτιμα υλικά, μετάλλια, Ολυμπιακοί του Τόκιο 2020 και η Ελλάδα
      Ερωτηθείς, τέλος, για το ενδεχόμενο να «συντονιστεί» και η Ελλάδα με την προσπάθεια της Ιαπωνίας να κατασκευαστούν από ανακυκλωμένα πολύτιμα μέταλλα τα μετάλλια των Ολυμπιακών του 2020, αλλά ενδεχομένως και η πρώτη δάδα που θα μεταφέρει το φως από την Αρχαία Ολυμπία, ο κ. Αγγελακόπουλος σημείωσε πως αν η Ελλάδα επιθυμεί κάποιο ρόλο στην προσφορά της πρώτης ύλης, για να γίνει αυτό εφικτό θα απαιτηθεί η συλλογή και ανακύκλωση αποσυρθέντων ηλεκτρονικών αποβλήτων «και από άλλες χώρες των Βαλκανίων», ώστε να ανακτηθούν οι απαραίτητες ποσότητες. Κι αυτό διότι οι σημερινές ποσότητες των συγκεκριμένων αποβλήτων, προσώρας τουλάχιστον, δεν επαρκούν.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Η παράκτια ρύπανση αυξάνεται κατά 117% τους μήνες της υψηλής τουριστικής περιόδου και αποτελείται κατά 84% από τεχνητά πολυμερή (πλαστικά). Αυτό τονίστηκε, μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια ημερίδας που έγινε στο Ηράκλειο για την παρουσίαση του έργου «Βlueislands»-Interreg Med που διερευνά το φαινόμενο της εποχιακής διακύμανσης στην παραγωγή αποβλήτων, σε νησιά της Μεσογείου.
      Το έργο -που έχει σκοπό να αντιμετωπίσει και να μειώσει τις επιπτώσεις από τα απόβλητα με τη δημιουργία ενός μοντέλου που στοχεύει στη βιωσιμότητα του τουρισμού -περιλαμβάνει καταγραφή, έρευνα, εφαρμογή καλών πρακτικών, προτάσεις πολιτικής στρατηγικής και ενημέρωση – ευαισθητοποίηση.
      Την ημερίδα χαιρέτισε ο εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος στον τομέα των Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων Γιώργος Αλεξάκης και ο αντιδήμαρχος Ηρακλείου υπεύθυνος για την καθαριότητα και την ανακύκλωσης, Χάρης Μαμουλάκης.
      Την ημερίδα συντόνισε η προϊσταμένη της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού και υπεύθυνη για τα ευρωπαϊκά προγράμματα στην Περιφέρεια Κρήτης, Ελένη Χατζηγιάννη, η οποία έκανε και μία συνολική παρουσίαση για τις δράσεις της Περιφέρειας στα ευρωπαϊκά έργα.
      Η συντονίστρια του blueislands, Καργάκη Ελένη παρουσίασε το έργο και τα μέλη της ομάδας έργου και στελέχη της Περιφέρειας Μαρία Κανδηλογιαννάκη και Δήμητρα Δαφνομήλη παρουσίασαν τα αποτελέσματα των ερευνών και μελετών του έργου που διεξάγονται δύο χρόνια τώρα σε τρεις επιλεγμένες παραλίες του νησιού (Ρέθυμνο Αρίνα και Κρασσάς – Τσούτσουρας).
      Οι έρευνες αυτές αφορούν την καταγραφή και ανάλυση της ρύπανσης που προκαλείται από τους επισκέπτες στις επιλεγμένες παραλίες, στη διερεύνηση των χαρακτηριστικών των αποβλήτων που παράγονται από την τουριστική βιομηχανία πέριξ αυτών των παραλιών, στη διερεύνηση της σύστασης των αποβλήτων που παράγονται εντός των ξενοδοχείων όλων των κατηγοριών (αντιπροσωπευτικά 160 ξενοδοχεία -10% του συνόλου της Κρήτης) και συλλογή στοιχείων για τα 5 τελευταία χρόνια για την παραγωγή αποβλήτων γενικότερα και τον τουρισμό.
      Κάποια βασικά σημεία που προβλήθηκαν ήταν ότι η παράκτια ρύπανση που αυξάνεται κατά 117% τους μήνες της υψηλής τουριστικής περιόδου, αποτελείται κατά 84% από τεχνητά πολυμερή (πλαστικά) στο σύνολο των συλλεχθέντων απορριμμάτων, ενώ η ανάλυση από τις δειγματοληψίες άμμου έδειξε ότι όλες οι παραλίες έχουν ρύπους από μικροπλαστικά, με μέση συγκέντρωση 213 μικροπλαστικά ανά κιλό άμμου.
      Αυτά τα αποτελέσματα αποδεικνύουν πόσο εκτεθειμένο είναι το θαλάσσιο οικοσύστημα από την ανθρώπινη ρύπανση καθώς οι παραλίες αποτελούν τη μεγάλη πύλη για την εισροή των πλαστικών στη θάλασσα.
      Επίσης, από τη μελέτη για την παραγωγή αποβλήτων στις τουριστικές επιχειρήσεις, φάνηκε ότι δεν υπάρχει διαχωρισμός των παραγόμενων σε τεράστιες ποσότητες πλαστικών μίας χρήσης από τις επιχειρήσεις, και παράλληλα ότι οι τουρίστες, παρότι είναι ευαισθητοποιημένοι στο θέμα της ανακύκλωσης μπερδεύονται με τον μη ευδιάκριτο διαχωρισμό των κάδων, με αποτέλεσμα να απορρίπτουν τα απόβλητα χωρίς διαλογή.
      Τα αποτελέσματα ήταν πιο ενθαρρυντικά από την πλευρά των ξενοδοχείων, όπου καταγράφηκε συνολικά σχεδόν η διαλογή στην πηγή των ειδικών ρευμάτων (τηγανέλαια, μπαταρίες, λαμπτήρες κ.λπ.), ενώ διαφαίνεται μια πρόθεση και προσπάθεια για διαλογή στην πηγή των ανακυκλώσιμων υλικών στα μεγάλα ξενοδοχεία.
      Επισημάνθηκε βέβαια από την κ. Καργάκη ότι το υφιστάμενο σύστημα υποδομών διαχείρισης αποβλήτων και οι δράσεις και τα προγράμματα για τη διαλογή στην πηγή που προβλέπει ο ΠΕΣΔΑ Κρήτης δεν έχουν ακόμα εφαρμοστεί και αυτό παίζει μεγάλο ρόλο στα ανησυχητικά αποτελέσματα του έργου.
      Επίσης, σύμφωνα με το In.gr, τονίστηκε στη συζήτηση με τους εμπειρογνώμονες που συμμετείχαν στην ημερίδα η αναγκαιότητα να επιβληθεί νομοθετικά η υποχρέωση στα ξενοδοχεία (π.χ. στην άδεια λειτουργίας) να υλοποιούν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για τη διαλογή στην πηγή όλων των ρευμάτων των αστικών αποβλήτων που παράγονται εντός.
      Τα ίδια όμως προβλήματα φαίνεται να ισχύουν και για τα υπόλοιπα νησιά της Μεσογείου που συμμετέχουν στο έργο. Η έντονη εποχικότητα του τουρισμού που αυξάνει τις απαιτήσεις την καλοκαιρινή περίοδο σε συνδυασμό με τα προβλήματα που δημιουργεί η νησιωτικότητα για την ανάπτυξη και ορθή λειτουργία ολοκληρωμένων υποδομών, οδηγούν πάνω κάτω στα ίδια αποτελέσματα για την παράκτια ρύπανση και στην κοινή αναζήτηση λύσεων για ένα πιο βιώσιμο σύστημα τουρισμού.
      Το έργο άλλωστε προβλέπει αυτή την αδυναμία και στον προγραμματισμό του, εκτός από τη συσχέτιση των αποβλήτων με τον τουρισμό, περιλαμβάνει και την αξιολόγηση του υφιστάμενου συστήματος υποδομών διαχείρισης αποβλήτων κάθε νησιού για να μπορεί να καταλήξει σε πιο αποτελεσματικά σχέδια δράσης.
      Από τα αποτελέσματα της δουλειάς όλων των εταίρων ο επικεφαλής εταίρος (Κύπρος) έχει δημιουργήσει ένα πολυδιάστατο και δυναμικό ηλεκτρονικό εργαλείο το οποίο προτείνει τα κατάλληλα σχέδια δράσης για κάθε νησί ξεχωριστά. Αυτό επιτυγχάνεται διότι έχει προβλεφθεί η ιδιαιτερότητα κάθε νησιού με τη δυνατότητα να ενταχθούν παράμετροι τοπικών χαρακτηριστικών στο δυναμικό αυτό εργαλείο.
      Έχουν προταθεί αρκετά σχέδια δράσης για τις περιοχές της Κρήτης και το επόμενο στάδιο του έργου προβλέπει την πιλοτική εφαρμογή αυτών στις περιοχές μελέτης. Θα ακολουθήσει η αξιολόγηση των νέων αποτελεσμάτων μετά τα σχέδια δράσης μέσα στο 2019 και παράλληλα θα πραγματοποιηθεί τουριστική καμπάνια για την πρόληψη των αποβλήτων την οποία έχει αναλάβει η Κρήτη μαζί με τη Μαγιόρκα να σχεδιάσουν για όλους τους εταίρους.
      Το τελικό στάδιο του έργου προβλέπει την υποβολή νομοθετικών προτάσεων για την εποχιακή απόκλιση των αποβλήτων στο Πρωτόκολλο Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης της Μεσογείου (ICZM).
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι υπόγειοι υδροφορείς στον Θεσσαλικό Κάµπο στεγνώνουν και ορισµένες περιοχές βρίσκονται ήδη σε φάση ερηµοποίησης, καθώς 35.000 γεωτρήσεις έχουν αντλήσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες πάνω από 3 δισ. κ.µ. νερού από µη ανανεώσιµα υπόγεια αποθέµατα, ποσότητα που ισοδυναµεί µε το πόσιµο νερό που καταναλώνει ολόκληρη η Αττική σε διάρκεια 8 ετών!
      Οι γεωτρήσεις κόστισαν 1 δισ. ευρώ σε σηµερινές τιµές, ενώ καταναλώνουν ενέργεια 700 GWh - όση παράγεται όλο τον χρόνο από δύο µεγάλα υδροηλεκτρικά έργα της ∆ΕΗ, προκειµένου να αντλήσουν το νερό όλο και πιο βαθιά από το υπέδαφος.
      Οι επιστήµονες εκπέµπουν σήµα κινδύνου για την οριακή κατάσταση του Θεσσαλικού Κάµπου σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των υδάτων και ζητούν τη λήψη άµεσων µέτρων, καθώς η ερηµοποίηση έχει αρχίσει ήδη να χτυπάει την πόρτα των εύφορων εδαφών του. «∆υστυχώς το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εδρεύει στην Ιταλία έχει συµπεριλάβει τη Θεσσαλία στις περιοχές µε κίνδυνο ερηµοποίησης.
      Ηδη η Χάλκη και άλλες περιοχές γύρω από τη Λάρισα έχουν στερέψει και αν δεν υπάρχουν παρεµβάσεις δεν θα αργήσει η ώρα που η περιοχή θα τεθεί σε κίνδυνο διατήρησης της ζωής» επισήµανε στο «Εθνος της Κυριακής» ο Θεοφάνης Γέµπτος, οµότιµος καθηγητής του Τµήµατος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας. «Βρισκόµαστε σε φάση ερηµοποίησης. Υπάρχουν ήδη γεωτρήσεις που έχουν βγει εκτός λειτουργίας, είτε γιατί έχουν στερέψει από νερό είτε γιατί η στάθµη του υδροφορέα έχει φτάσει τόσο χαµηλά που είναι απαγορευτικό το κόστος άντλησης. Αγρότες εγκαταλείπουν καλλιέργειες και φεύγουν από τον τόπο τους» τόνισε από την πλευρά του ο πολιτικός µηχανικός και µέλος του ∆Σ της Εταιρείας Θεσσαλικών Μελετών, Τάσος Μπαρµπούτης.
      Σε κοινή τους εισήγηση, στη διάρκεια ηµερίδας που διοργάνωσε την περασµένη εβδοµάδα στην Αθήνα η Εταιρεία Θεσσαλικών Μελετών, οι δύο επιστήµονες περιέγραψαν µε µελανά χρώµατα τη σηµερινή κατάσταση, ενώ κατέθεσαν προτάσεις για παρεµβάσεις που θα δώσουν διέξοδο στην οικολογική ισορροπία της περιοχής και θα οδηγήσουν σε τροχιά ανάπτυξης τον πρωτογενή τοµέα της οικονοµίας.
      Υπόγεια νερά
      Σήµερα καλλιεργούνται στον Θεσσαλικό Κάµπο περίπου 5 εκατ. στρέµµατα, εκ των οποίων σχεδόν τα µισά (2,5 εκατ. στρ.) αρδεύονται και τα υπόλοιπα φιλοξενούν ξηρικές καλλιέργειες. Σχεδόν το 80% της άρδευσης γίνεται µε υπόγεια νερά, µέσω γεωτρήσεων, που αντλούν περίπου 945 εκατοµµύρια κ.µ. νερού κατ’ έτος. Η ποσότητα των επιφανειακών υδάτων (από ποτάµια και λίµνες) που χρησιµοποιείται για άρδευση δεν ξεπερνά τα 380 εκατοµµύρια κ.µ. νερού τον χρόνο. Από υπόγεια νερά γίνεται και το 70% της υδροδότησης των σπιτιών της Θεσσαλίας.

      Σύµφωνα µε την υπουργική απόφαση έγκρισης του Σχεδίου ∆ιαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, η ποσότητα των 3 δισ. κ.µ. νερού που αντλήθηκε τα τελευταία 30 χρόνια πρέπει να «επιστραφεί» σταδιακά στους υπόγειους υδροφορείς. Αυτό προβλέπεται να γίνει συνδυαστικά, µέσω εξοικονόµησης και µείωσης των αντλούµενων υδάτων, παράλληλα µε έργα εµπλουτισµού των υπόγειων αποθεµάτων, σε µια περίοδο 60 ετών. Σύµφωνα µε τον κ. Μπαρµπούτη, δεν έχει νόηµα σήµερα το δίληµµα αν είναι κάποιος υπέρ ή κατά της εκτροπής του Αχελώου, εφόσον µπορούν να αξιοποιηθούν επιµέρους έργα που είναι έτοιµα ή ηµιτελή, ως αυτόνοµα ενεργειακά και περιβαλλοντικά έργα. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί το φράγµα της Μεσοχώρας, το οποίο έχει ήδη προωθηθεί ως αυτόνοµο υδροηλεκτρικό έργο, ανεξάρτητο από τα έργα της εκτροπής, ενώ το ίδιο προτείνεται να συµβεί και µε το φράγµα της Συκιάς.
      Σύµφωνα µε το σχέδιο, 3 δισ. κ.µ. νερού, που αντλήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες, πρέπει να «επιστραφούν» σταδιακά στους υπόγειους υδροφορείς
      Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στην οµιλία του στο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας, τον Οκτώβριο του 2017, ανέφερε πως θα διερευνηθεί η συγκεκριµένη δυνατότητα. Σύµφωνα µε τους εισηγητές, η ταµίευση νερού στη Συκιά θα παράσχει «καθαρή» ανανεώσιµη ενέργεια και επιφανειακό νερό, που µελλοντικά µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την άρδευση καλλιεργειών στον Κάµπο, ενώ θα αποτελέσει την ασφαλιστική δικλίδα σε περιπτώσεις κρίσεων ξηρασίας στη Θεσσαλία. Εκτός αυτού, θα µπορεί να εξυπηρετήσει και τις ανάγκες «επιστροφής» των 3 δισ. κ.µ. που έχει «δανειστεί» ο Κάµπος από τα υπόγεια ύδατα, µέσω τεχνικών εµπλουτισµού των υδροφορέων.
      Το κόστος άρδευσης
      Η µέση απόδοση των καλλιεργειών στον Θεσσαλικό Κάµπο περιορίζεται σε µόλις 300 ευρώ ανά στρέµµα, όταν στο Ισραήλ φτάνει τα 1.200 ευρώ/στρέµµα και στην Ολλανδία τα 1.800/στρέµµα, σύµφωνα µε στοιχεία που κατέθεσε στο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλίας ο τότε αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιάννης Τσιρώνης. Η µεγάλη διαφορά αποδίδεται στο δυσβάστακτο κόστος άρδευσης, στο είδος των καλλιεργειών και στη µικρή ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. «Θεωρώ πως αυτά θα έπρεπε να είναι τα βασικά αιτήµατα των αγροτών που βρίσκονται αυτές τις µέρες στους δρόµους. ∆εν βάζουν ως αίτηµα το κόστος άρδευσης, γιατί δεν το θεωρούν εφικτό να αλλάξει» ανέφερε ο κ. Μπαρµπούτης.
      Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, η εξεύρεση βιώσιµης λύσης για το νερό µπορεί να φέρει αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, που θα αυξήσει την απόδοση της γεωργίας στον Kάµπο και θα «απογειώσει» την αναπτυξιακή δυναµική της Θεσσαλίας και όχι µόνο. «Αν αυξήσουµε κατά 1.000 ευρώ τον κύκλο εργασιών ανά στρέµµα, αυτό σηµαίνει αυτοµάτως 5 δισεκατοµµύρια ευρώ κατ’ έτος, δηλαδή 2,5% του ΑΕΠ της χώρας», επισήµανε ο κ. Γέµπτος
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα τέσσερα τελευταία χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν ποτέ καταγραφεί, ανέφερε σήμερα ο ΟΗΕ, στοιχεία, που σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, επιβεβαιώνουν το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, την οποία προκαλούν οι συγκεντρώσεις ρεκόρ των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.
      Σε ένα δελτίο τύπου, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) παρατηρεί ότι η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη το 2018 υπερέβη κατά περίπου 1 βαθμό κελσίου εκείνη που επικρατούσε στην προβιομηχανική περίοδο (1850-1900).
      «Η χρονιά αυτή (2018) κατατάσσεται στην τέταρτη θέση των θερμότερων ετών, που έχουν διαπιστωθεί» εξηγεί η ειδική αυτή υπηρεσία του ΟΗΕ.
      «Με 1,2 βαθμό κελσίου περισσότερο σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο, το έτος 2016, το οποίο σηματοδοτήθηκε από το ισχυρό φαινόμενο Ελ Νίνιο, παραμένει η θερμότερη χρονιά. Το 2015 και 2017, η διαφορά μεταξύ της μέσης θερμοκρασίας σε σύγκριση με τις μετρήσεις της προβιομηχανικής περιόδου ήταν 1,1 βαθμός κελσίου».
      Ο ΟΗΕ έχει ως αναφορά τη χρονιά 1850, ημερομηνία κατά την οποία ξεκίνησαν οι συστηματικές καταγραφές της θερμοκρασίας.
      Όμως, «είναι πολύ σημαντικότερο να εξετάσουμε την μακροπρόθεσμη εξέλιξη της θερμοκρασίας (…) από το να κάνουμε μια κατάταξη μεταξύ διαφορετικών ετών» υπογραμμίζει ο γενικός γραμματέας του WMO Πέτερι Τάλας, υπενθυμίζοντας ότι στα τελευταία 22 έτη, καταγράφηκαν οι 20 θερμότερες χρονιές.
      «Ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα… έπληξαν πολλές χώρες και εκατομμύρια ανθρώπους την περασμένη χρονιά» εξήγησε ο Τάλας.
      Μεταξύ αυτών, το 2018, η Καλιφόρνια ήλθε αντιμέτωπη με καταστροφικές πυρκαγιές, η Νότια Αφρική με ξηρασία και η Ινδία με σαρωτικές πλημμύρες.
      «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στη μείωση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και στη λήψη μέτρων προσαρμογής στο κλίμα» σημείωσε.
      Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός προειδοποιεί, επίσης, ότι το 2019 δεν έχει ξεκινήσει με τους καλύτερους οιωνούς.
      Η Αυστραλία, για παράδειγμα, γνώρισε τον θερμότερο ποτέ Ιανουάριο, την ώρα που ένα κύμα πρωτόγνωρου ψύχους σάρωσε ένα μέρος της Βόρειας Αμερικής.
      «Το κύμα ψύχους στις ανατολικές ΗΠΑ δεν αντικρούει βέβαια την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής» επισήμανε ο Τάλας.
      «Η Αρκτική θερμαίνεται σε διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο (…) Τα όσα συμβαίνουν στους Πόλους δεν παραμένουν περιορισμένα στους Πόλους, αλλά επηρεάζουν τις μετεωρολογικές και κλιματικές συνθήκες σε άλλες περιοχές, όπου ζουν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι».
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο κάθετος κήπος στην οδό Κλεάνθους 18 είναι ένα πρωτοποριακό έργο που έγινε σε δημόσιο κτίριο της Ελλάδας με τεχνολογία αιχμής προερχόμενης από την Αυστραλία με αποσπώμενα γλαστράκια, αυτόματο πότισμα και αποστράγγισης.
      Βασίζεται στη λογική της ολοκληρωμένης  διαχείρισης υδατικών πόρων στις πόλεις.
      Τα 804 φυτά αποτελούμενα από 4 είδη φυτών τοποθετήθηκαν στο πλαίσιο μιας μεταλλικής κατασκευής στην πρόσοψη του κτιρίου της Διεύθυνσης Διαχείρισης Αστικού Περιβάλλοντος του δήμου Θεσσαλονίκης, σε μια επιφάνεια περίπου 50 τετραγωνικών.
      Τα είδη των φυτών που επιλέχθηκαν είναι: Αγγελική, Δενδρολίβανο, Ταφλάνη και Ναντίνα.
      Το καινοτόμο αυτό έργο συμβάλει στη βελτίωση  του μικροκλίματος ενώ ελαττώνει την ενεργειακή κατανάλωση του κτηρίου.
      «Με το συγκεκριμένο έργο προχωρήσαμε τις απαραίτητες διαδικασίες για τη δημιουργία του κάθετου. Αντίστοιχες δράσεις θα γίνουν πλέον και στην Αθήνα» επεσήμανε η Κωνσταντίνα Τόλη, Υπεύθυνη Προγράμματος του διεθνή μη κερδοσκοπικού οργανισμού Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med), κατά την παρουσίαση του κάθετου κήπου σε εκδήλωση  που έγινε στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου.
      Το πιλοτικό αυτό έργο είναι το μοναδικό στη χώρα που υλοποιήθηκε από δήμο και συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της περιβαλλοντικής αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος.
      Ακόμη, το έργο αποσκοπεί στην υλοποίηση έργων και δράσεων επίδειξης για την ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτων στον αστικό χώρο, με βάση τις πρακτικές αειφορίας, αφού θα ποτίζεται με βρόχινο νερό.Το νερό αυτό συλλέγεται από την οροφή του κτηρίου και του δώματος που αυτό διαθέτει μέσα από τις υφιστάμενες υδρορροές. Η αποθήκευση γίνεται σε υπόγεια δεξαμενή, από την οποία ακολούθως αντλείται για να καλυφθούν οι ανάγκες άρδευσης του κάθετου κήπου.
      Η κ. Τόλη  έκανε λόγο για μια κουλτούρα νερού που εκπαιδεύει τη νέα γενιά  ενώ αναφέρθηκε σε μια σειρά από 74 έργα που έχει υλοποιήσει μέχρι σήμερα ο διεθνής οργανισμός Global Water Partnership- Mediterranean (GWP-Med).
      Ο  Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Περιβάλλοντος Θανάσης Παππάς τόνισε ότι «το έργο αυτό νοηματοδοτεί τη λογική της βιώσιμης και της διαχείρισης των όμβριων υδάτων αστικής ανάπτυξης και το αποτέλεσμα είναι αρκετά ικανοποιητικό».
      Το έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος συλλογής όμβριων υδάτων με τη συνεργασία του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Οργανισμού Global Water Partnership, της Coca-Cola στην Ελλάδα (Coca-Cola Τρία Έψιλον & The Coca-Cola Company). Με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος της Coca-Cola.
      Δημοτικό Κολυμβητήριο Τούμπας
      Στην εκδήλωση έγινε αναλυτική παρουσίαση και στις  παρεμβάσεις για την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας στο Δημοτικό Κολυμβητήριο Τούμπας με την εγκατάσταση 53 νέων συστημάτων εξοικονόμησης νερού. Η αναμενόμενη μείωση της κατανάλωσης νερού και  ενέργειας κυμαίνεται από 20% με 30%.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Την έκθεση για την κατάσταση όλων των τύπων δασών σε ολόκληρο τον πλανήτη (The State of the World’s Forests – SOFO 2018) δημοσιοποίησε πρόσφατα ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).
      Η έκθεση, εκτός από τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνει, δίνει έμφαση στον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα δάση και οι άνθρωποι που ασχολούνται με τη διαχείρισή τους για ένα καλύτερο μέλλον.
       
      Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση SOFO 2018 επιχειρεί να αναδείξει τον ρόλο των δασών στην επίτευξη πολλών από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs) της Agenda 2030, δίδοντας την ευκαιρία στους υπεύθυνους χάραξης των σχετικών πολιτικών να σχεδιάσουν δράσεις, επενδύσεις και συνεργασίες που στοχεύουν ιδιαίτερα στην επισιτιστική ασφάλεια, στην ανακούφιση της φτώχειας, και ανοίγουν τελικά τον δρόμο για την αειφόρο ανάπτυξη.
      Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από την έκθεση του FAO, η αποψίλωση δασών είναι η δεύτερη μεγαλύτερη υπαίτια για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, μετά την καύση ορυκτών καυσίμων, και είναι υπόλογη για το 20% περίπου όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου - ένα ποσοστό υψηλότερο ακόμη και από ολόκληρο τον τομέα μεταφορών του πλανήτη!

      Στις θετικές ενδείξεις, ο τουρισμός υπαίθρου αναπτύσσεται τρεις φορές ταχύτερα από τον βιομηχανικό τουρισμό ως σύνολο και τώρα αντιστοιχεί σχεδόν στο 20% της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς.
      Σύμφωνα, δε, με την Έκθεση της Παγκόσμιας Εκτίμησης Δασικών Αποθεμάτων (FRA), που συντονίζει ο FAO, οι δασικές εκτάσεις στην πλανήτη, το διάστημα 1990-2015, μειώθηκαν από 31,6% σε 30,6%, όμως ο ρυθμός απώλειας επιβραδύνεται τα τελευταία χρόνια.
      Πώς «δουλεύουν» τα δασών για την προστασία και την εξυπηρέτηση της ανθρωπότητα, σύμφωνα με την έκθεση SOFO 2018:
      Εκτιμάται ότι το 50% των φρούτων που καταναλώνουμε προέρχονται από τα δένδρα Ο βιοπορισμός και η διατροφική ασφάλεια περίπου 250 εκατομμυρίων φτωχών αγροτών εξαρτάται από τη ζωντάνια των δασών και των δένδρων Τα δάση μας είναι η πηγή του νερού μας. Παρέχουν πόσιμο νερό για περισσότερο από το 1/3 των κατοίκων των μεγαλύτερων πόλεων του κόσμου Σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, ή αλλιώς 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, αξιοποιούν το ξύλο για βασικές ενεργειακές υπηρεσίες, όπως το μαγείρεμα, το βράσιμο νερού και, φυσικά, η θέρμανση. Από την αναχαίτιση της φτώχειας και της πείνας έως στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και τη συντήρηση της βιοποικιλότητας, οι θετικές επιπτώσεις από τα δάση και τα δένδρα είναι θεμελιώδη για την ύπαρξή μας Ενεργώντας σαν «σιφόνια» άνθρακα, τα δάση απορροφούν ποσότητα ίση με περίπου 2 δισ. τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο Τα παιδιά, γενικώς, είναι περισσότερα ενεργά όταν έχουν πρόσβαση σε χώρους πρασίνου. Ο δείκτης παχυσαρκίας των παιδιών που ζουν σε περιοχές με καλή πρόσβαση σε τέτοιους χώρους είναι 11-19% χαμηλότερος από όσο ο αντίστοιχος δείκτης για τα παιδιά που έχουν περιορισμένη ή και καθόλου. Δείτε ολόκληρη την έκθεση (στην αγγλική γλώσσα), ΕΔΩ.
      Greenagenda newsroom
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Το 2018 η μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) κατέγραψε στη χώρα μας 107 σίφωνες, συγκεκριμένα οκτώ ανεμοστρόβιλους και 99 υδροσίφωνες, τρεις από τους οποίους προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές στην Χαλκιδική και στην Κρήτη.
      Το 2017 είχαν καταγραφεί 145 σίφωνες στην Ελλάδα, ενώ το 2016 μόνο 84. Σε όλη την Ευρώπη πέρυσι καταγράφηκαν συνολικά 628 σίφωνες. Η πλειονότητα των σιφώνων του 2018 στην χώρα μας (οι 99) ήταν υδροσίφωνες, οι οποίοι δημιουργήθηκαν και παρέμειναν πάνω από θαλάσσιες περιοχές, χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα, ενώ υπήρξαν και οκτώ ανεμοστρόβιλοι (σίφωνες ξηράς). Τόσο ο συνολικός αριθμός των σιφώνων το 2018 στην Ελλάδα, όσο και ο αριθμός των ισχυρών ανεμοστρόβιλων που προκάλεσαν ζημιές, κυμάνθηκαν στο μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας.
      Όπως επισημαίνει το ΕΑΑ-meteo, η μικρή έκταση και χρονική διάρκεια των σιφώνων δυσκολεύει την παρατήρηση και την καταγραφή τους, συνεπώς οι καταγραφές αποτελούν μάλλον ένα μόνο μέρος του συνολικού αριθμού ανεμοστροβίλων και υδροσιφώνων που εκδηλώνονται στην πραγματικότητα. Οι αναφορές των πολιτών και η λειτουργία καμερών παρακολούθησης των καιρικών συνθηκών αποτελούν σχεδόν τα μοναδικά μέσα για την καταγραφή αυτού του εντυπωσιακού φαινομένου.
      https://www.ypaithros.gr/wp-content/uploads/2019/01/sifones.jpg
      Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η χρήση «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων έχουν βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό στην καταγραφή όλων των καιρικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένων των σιφώνων. Έτσι, οι χρήστες του Facebook και Twitter του Meteo.gr ανέφεραν το 63% των σιφώνων στην Ελλάδα το 2017 και το 52% το 2018.
      Σε σπάνιες περιπτώσεις και κάτω από ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες, δημιουργούνται πολλοί υδροσίφωνες σε μικρό χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα στις 21 Ιανουάριου 2018 στην Κέρκυρα, όταν παρατηρήθηκαν 32 σίφωνες σε διάστημα περίπου δύο ωρών.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη επιρροή στο παγκόσμιο τοπίο από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη από τη ΜΚΟ Nature Conservancy με έδρα τις ΗΠΑ.
      Η έρευνα αναμένεται να αποτελέσει οδηγό για τη στρατηγική προστασίας του πλανήτη κατά τα προσεχή έτη.
      Η νέα μελέτη υπολογίζει ότι μόνο το 5% της γήινης επιφάνειας είναι επί του παρόντος ανεπηρέαστη από τους ανθρώπους, πολύ χαμηλότερο ποσοστό από την προηγούμενη εκτίμηση της τάξης του 19%.
      Το 95% της επιφάνειας της γης έχει κάποια ένδειξη ανθρώπινης τροποποίησης, ενώ το 84% έχει πολλαπλές ανθρώπινες επιπτώσεις, σύμφωνα με τη μελέτη.
      Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διαθέσιμα στο κοινό δεδομένα υψηλής ανάλυσης από δορυφορικές και εναέριες εικόνες, καθώς και επιτόπιες έρευνες, για τη χρήση γης σε κομμάτια ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου, ώστε να πραγματοποιήσουν μια χωρική αξιολόγηση του αντίκτυπου 13 ανθρωπίνων παραγόντων σε χερσαία εδάφη και οικοσυστήματα. 
      Στους ανθρώπινους παράγοντες περιλαμβάνονται η γεωργία, η φυσική επέκταση των ανθρωπίνων οικισμών, οι μεταφορές όπως οι σιδηρόδρομοι και οι περιφερειακοί οδοί, η εξόρυξη, η παραγωγή ενέργειας και η ηλεκτρική υποδομή, όπως οι γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι λιγότερο τροποποιημένες εκτάσεις τείνουν να βρίσκονται σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη όπως σε τούνδρες, βόρεια δάση, τάιγκα και εύκρατα κωνοφόρα δάση. Από την άλλη πλευρά, οι πιο τροποποιημένες εκτάσεις περιλαμβάνουν πιο τροπικά τοπία, όπως εύκρατα πλατύφυλλα και μεικτά δάση.
      «Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις συμφωνούν ότι τα μεγάλα άθικτα τοπία που απομένουν στον πλανήτη έχουν προτεραιότητα. Αλλά τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι λιγότερες από αυτές τις περιοχές του κόσμου παραμένουν πραγματικά αμετάβλητες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και οι περισσότερες βρίσκονται μάλιστα σε μία κατάσταση ενδιάμεσης τροποποίησης και στο κατώφλι κρίσιμων σημείων ανατροπής», δήλωσε ο Τζο Κίζεκερ, συνεπικεφαλής της μελέτης.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Προκειμένου να εφαρμοστεί το νομοθετικό πλαίσιο για την ανακύκλωση στη χώρα μας, σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων που παράγουν ή εμπορεύονται προϊόντα έχουν υποχρέωση εγγραφής στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (ΕΜΠΑ), δηλώσεων ποσοτήτων και συνεργασίας με Συλλογικά ΣΕΔ.
      Σημειώνεται ότι το πιστοποιητικό εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ. είναι αναγκαίο προαπαιτούμενο προκειμένου να διατεθεί ένα προϊόν στην ελληνική αγορά ή να διακινηθεί μέσω των αλυσίδων εφοδιασμού και να τοποθετηθεί από αυτές στην αγορά.
      Επίσης σημειώνεται ότι η εγγραφή στο ΕΜΠΑ είναι υποχρέωση και για τη συμμετοχή μιας επιχείρισης σε διαγωνισμούς του δημοσίου, δηλαδή για να είναι προμηθευτής του δημοσίου.
      Η υποχρέωση εγγραφής στο ΕΜΠΑ
      Ποιες επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση εγγραφής στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.);
      Οι υπόχρεοι ορίζονται στο πλαίσιο του ν. 4496/2017, που συμπληρώνει και τροποποιεί το ν. 2939/2001 και αναλυτικότερα, για το ΕΜΠΑ σύμφωνα με τις παρ. 1, άρ. 4Β ν. 4496/17&παρ. 1, αρ. 2 και την ΥΑ 181504/16 (ΦΕΚ 2454 Β/9-8-16).
      Στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών (Ε.Μ.ΠΑ.) εγγράφονται υποχρεωτικά:
      Οι παραγωγοί συσκευασιών, δηλαδή εκείνοι οι "παραγωγοί συσκευασίας" (κατά την έννοια της παραγράφου 16 του άρθρου 2 του ν.2939/2001, ως ισχύει), οι οποίοι:
      συσκευάζουν προϊόντα ή αναθέτουν σε τρίτο τη συσκευασία προϊόντων, με σκοπό να τα διαθέσουν στην ελληνική αγορά, εισάγουν συσκευασμένα προϊόντα με σκοπό τη διάθεσή τους στην ελληνική αγορά, και οι παραγωγοί πλαστικών σακουλών μεταφοράς (σ.σ. σακούλες μεταφοράς, με ή χωρίς λαβή, από πλαστικό υλικό, οι οποίες διατίθενται στους καταναλωτές στο σημείο πώλησης εμπορευμάτων ή προϊόντων) (παρ. 2, άρθρο 4Β, Ν.2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4496/2017 και ισχύει) Οι παραγωγοί ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, δηλαδή κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, διαθέτει, για πρώτη φορά και κατ’ επάγγελμα στην αγορά, ηλεκτρικές στήλες ή συσσωρευτές, συμπεριλαμβανομένων αυτών που είναι ενσωματωμένες σε συσκευές ή οχήματα, ανεξαρτήτως της χρησιμοποιούμενης τεχνικής πώλησης, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως επικοινωνίας, όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις σχετικά με την προστασία των καταναλωτών κατά τις εξ αποστάσεως συμβάσεις (πωλήσεις). (παρ. 12, άρθρο 2, ΚΥΑ με αρ. 41624/2057/Ε103/10 (ΦΕΚ 1625 Β/11-10- 2010))
      Οι παραγωγοί ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΗΗΕ), δηλαδή οιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο:
      1. είναι εγκατεστημένο στη χώρα και κατασκευάζει ΗΗΕ με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του ή αναθέτει τον σχεδιασμό ή την κατασκευή ΗΗΕ, τον οποίο διαθέτει στην αγορά με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εντός της ελληνικής επικράτειας,
      2. είναι εγκατεστημένο στη χώρα και μεταπωλεί εντός της ελληνικής επικράτειας με την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του εξοπλισμό παραγόμενο από άλλους προμηθευτές, όπου ο μεταπωλητής δεν θεωρείται «παραγωγός» εφόσον η μάρκα του παραγωγού αναγράφεται στον εξοπλισμό σύμφωνα με το σημείο (i),
      3. είναι εγκατεστημένο στη χώρα και διαθέτει στην αγορά κατ’ επάγγελμα ΗΗΕ από τρίτη χώρα ή από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή
      4. πωλεί ΗΗΕ στη χώρα μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας απευθείας σε ιδιωτικά νοικοκυριά ή σε χρήστες πλην των ιδιωτικών νοικοκυριών και είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος ή σε τρίτη χώρα, ανεξάρτητα από το ποια τεχνική πωλήσεων χρησιμοποιεί, συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως επικοινωνίας. (παρ. 1 (στ), άρθρο 3, ΚΥΑ ΗΠ 23615/651/Ε.103/2014)
      Οι παραγωγοί οχημάτων, δηλαδή, ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγέας του οχήματος, αλλά και των ανταλλακτικών των οχημάτων και του καταλυτικού του μετατροπέα (παρ. 7 του αρ. 2 του ΠΔ 116/2004, όπως ισχύει)
      Οι παραγωγοί ελαστικών, δηλαδή, ο κατασκευαστής ή ο εισαγωγέας του ελαστικού, είτε αυτό εισάγεται / κατασκευάζεται ως αυτοτελές προϊόν είτε αποτελεί μέρος του οχήματος, συμπεριλαμβανομένων και των εισαγωγέων μεταχειρισμένων ελαστικών (παρ. 6, αρ. 2, του ΠΔ 109/2004)
      Οι παραγωγοί λιπαντικών ελαίων, δηλαδή, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παράγει λιπαντικά έλαια ή αυτός του οποίου η επωνυμία αναγράφεται στο τελικό προϊόν (παρ. 8, αρ. 2 του ΠΔ 82/2004), αλλά και αυτός που εισάγει λιπαντικά έλαια, αφού στη Διαχείριση Λιπαντικών Ελαίων περιλαμβάνεται τόσο η παραγωγή λιπαντικών ελαίων, αλλά και η διάθεση στην αγορά (εμπορία), συμπεριλαμβανομένης και της εισαγωγής λιπαντικών ελαίων προκειμένου να καταλήξουν στο χρήστη ή στο τελικό καταναλωτή. (παρ. 7, αρ. 2 του ΠΔ 82/2004)
      Εκτός από τους παραπάνω, στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών μπορεί να εγγράφονται μεταγενέστερα και οι παραγωγοί άλλων προϊόντων, εφόσον υπάρξει σχετική νομοθετική πρόβλεψη. (παρ. 4, αρ. 1, ΥΑ 181504/16 (ΦΕΚ 2454 Β/9-8-16).
      Η συνεργασία με τα ΣΣΕΔ - Παραδείγματα
      Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις ενδέχεται να πρέπει να συμβληθούν με περισσότερα του ενός Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ).
      Παράδειγμα: 
      μια εταιρεία που εισάγει ηλεκτροτεχνικές συσκευές, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ διαχείρισης ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, αλλά και ένα ΣΣΕΔ διαχείρισης συσκευασιών (π.χ. πιεσόμετρα).
      Πρακτικά, σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις που εισάγουν ή παράγουν οποιοδήποτε είδος προϊόντος οφείλουν να συμβληθούν με ΣΣΕΔ Συσκευασιών, καθώς όλα τα προϊόντα ακόμη και αυτά που δεν διατίθενται στον τελικό καταναλωτή συσκευασμένα, διακινούνται σε δευτερογενή (π.χ. χαρτόκουτες) ή/και τριτογενή συσκευασία.
      Ενδεικτικά παραδείγματα, για επιχειρήσεις που οφείλουν να εγγραφούν στο Ε.Μ.ΠΑ. και να συμβληθούν με Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ):
      Μια επιχείρηση που εισάγει μπαταρίες αυτοκινήτων, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ ηλεκτρικών συσσωρευτών (μπαταρίες) και ΣΣΕΔ συσκευασιών Μια επιχείρηση που ή κατασκευάζει ή εισάγει ή συσκευάζει λιπαντικά, θα πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ απόβλητων λιπαντικών ελαίων και ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών λιπαντικών Μια επιχείρηση που εισάγει λάστιχα αυτοκινήτων οφείλει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ ελαστικών αυτοκινήτων και ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών Μια επιχείρηση που εισάγει καινούργια ή μεταχειρισμένα αυτοκίνητα από το εξωτερικό (ανεξάρτητα με το εάν πρόκειται για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης), οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ Οχημάτων και ΣΣΕΔ ελαστικών αυτοκινήτων Μια επιχείρηση που εισάγει ενδύματα από τρίτη χώρα, σε χάρτινα κιβώτια, οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών, εφόσον τα προϊόντα που εισάγει περιέχονται π.χ. σε κούτες συσκευασίας Ένα συσκευαστήριο φρούτων που διαθέτει στην αγορά (χονδρική ή λιανική πώληση) φρούτα π.χ. σε πλαστικό κουτάκι με μεμβράνη, σε χάρτινη κούτα, σε πλαστικό διχτάκι, κλπ. οφείλει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών Ένα τυπογραφείο, χρησιμοποιεί συσκευασίες (π.χ. χαρτόκουτα, πλαστικά τσέρκια) για να διακινήσει τα προϊόντα του (βιβλία, εκτυπωμένα φυλλάδια, κλπ), θα πρέπει να συμβληθεί με ΣΣΕΔ συσκευασιών Ένας αγροτοτουριστικός συνεταιρισμός ο οποίος διαθέτει στην τοπική αγορά συσκευασμένα προϊόντα π.χ. μαρμελάδες, γλυκά, κλπ σε γυάλινες συσκευασίες και ζυμαρικά σε χάρτινες ή πλαστικές συσκευασίες, πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών Ένας παραγωγός που κατασκευάζει ή εισάγει πλαστικές σακούλες πρέπει να συμβληθεί με ένα ΣΣΕΔ συσκευασιών Οι μεταπωλητές
      Έχει υποχρέωση εγγραφής στο Ε.Μ.ΠΑ. μια επιχείρηση που απλώς μεταπωλεί προϊόντα;
      Στην περίπτωση αυτή, πρόκειται για επιχείρηση που είναι απλώς διακινητής προϊόντων, και δεν έχει υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο. Όμως, ο διακινητής συσκευασίας και άλλων προϊόντων, οφείλει να «μη διακινεί προϊόντα, οι παραγωγοί των οποίων δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις των παραγράφων 2 και 11 του άρθρου 4Β». (παρ. 1, αρ. 12 & παρ. 1, αρ. 16, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει) Δηλαδή, θα πρέπει να ελέγχει τους προμηθευτές του και να επιβεβαιώνει ότι όλοι οι προμηθευτές του που θεωρούνται με το νόμο υπόχρεοι παραγωγοί, είναι εγγεγραμμένοι στο Ε.Μ.ΠΑ. όπως ορίζει ο νόμος και αναγράφουν το μοναδικό αριθμό μητρώου της επιχείρησής τους πάνω στα παραστατικά που του αποστέλλουν.
      Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει μια επιχείρηση που απλώς μεταπωλεί προϊόντα, σε σχέση με το ν. 4496/2017;
      Εάν σε έλεγχο προκύψει ότι έχει γίνει παραλαβή προϊόντων με παραστατικά που δεν αναγράφουν τον Αριθμό Μητρώου Παραγωγού και δεν υπάρχει το πιστοποιητικό ότι ο προμηθευτής συμμορφώνεται με τη νομοθεσία, υπάρχουν οι σχετικές επιπτώσεις του νόμου. Η παράβαση της συγκεκριμένης υποχρέωσης (διακίνηση προϊόντων από μη εγγεγραμμένους στο Ε.Μ.ΠΑ. παραγωγούς) επιφέρει διοικητικό πρόστιμο ύψους από 500 έως 50.000€. (παρ. 3, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει) Επίσης, διοικητικές κυρώσεις προβλέπονται και για τον έμπορο που διακινεί πλαστική σακούλα, αφού όπως σαφώς αναφέρεται στο νόμο, η μη αναγραφή των στοιχείων που πρέπει πάνω στην πλαστική σακούλα που χρησιμοποιεί ένας έμπορος (τόπος, ημερομηνία παραγωγής και αριθμός του παραγωγού) επιφέρει διοικητικό πρόστιμο ύψους από 200 έως 5.000€. (παρ. 12, αρ. 20Α, ν. 2939 όπως τροποποιήθηκε με ν. 4496/2017, και ισχύει)
      Αναλυτικές πληροφορίες και πλήρη κατάλογο της νομοθεσίας, μπορείτε να βρείτε και στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης [www.eoan.gr/el/content/17/mitroo]
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι δήμοι Φυλής, Μοσχάτου – Ταύρου, Τρικκαίων και Λαρισαίων φαίνεται ότι ανταπορκίθηκαν ήδη στο κάλεσμα της Greenpeace μέσω των δημοτών τους για την αξιποίηση της ηλικαής ενέργειας από τα δημοτικά κτήεια και την διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος σε νοικοκυριά που δεν μπορούν να καλύψουν οικονομικά τις ανάγκες τους.
      “Με τη δύναμη του ήλιου” όπως αναφέρει στην σχετική ιστοσελίδα η Greenpeace μέσω της οποίας καλεί τους δημότες να ζητήσουν από τους δήμους τους να αξιοποιήσουνε την ηλικακή ενέργεια. 
      Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ιστοσελίδα, “ο λογαριασμός του ρεύματος είναι πονοκέφαλος για όλους! Το κόστος ενέργειας, που παράγεται στο μεγαλύτερό της μέρος από ορυκτά καύσιμα (λιγνίτη, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) συνεχώς αυξάνεται, δημιουργώντας ενεργειακή φτώχεια και κοινωνική ανισότητα. Αν και ήδη 700.000 νοικοκυριά υπάγονται στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο της ΔΕΗ, τα μισά από αυτά αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος (στοιχεία ΔΕΗ). Μέχρι τις δημοτικές εκλογές το 2019, έχουμε την δυνατότητα να πιέσουμε μαζί τους δήμους να ακούσουν τους δημότες τους, να επενδύσουν στην τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις οροφές δημοτικών κτιρίων και να βοηθήσουν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
      Το όραμά μας
      Η γρήγορη και κοινωνικά δίκαιη ενεργειακή μετάβαση της ελληνικής οικονομίας σε 100% καθαρή ενέργεια. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μετάβαση αυτή είναι ο εκδημοκρατισμός του ενεργειακού τομέα, με τους πολίτες στο επίκεντρο της παραγωγής ενέργειας. Δήμοι, επιχειρήσεις αλλά και νοικοκυριά, όλοι έχουμε το δικαίωμα να γίνουμε μικροπαραγωγοί της δικής μας καθαρής ενέργειας ώστε να απεξαρτηθούμε από τα ορυκτά καύσιμα, καταπολεμώντας την ανισότητα και προστατεύοντας το κλίμα του πλανήτη.
      Η ενεργειακή δημοκρατία μπορεί να γίνει πραγματικότητα
      Στη χώρα μας υπάρχει πια το θεσμικό πλαίσιο που μπορεί να εξασφαλίσει μία δίκαιη στροφή προς την καθαρή ενέργεια. Ιδιαίτερα η δυνατότητα αυτοπαραγωγής (και εικονικής αυτοπαραγωγής) ηλιακής ενέργειας, αλλά και η δυνατότητα σύστασης και λειτουργίας ενεργειακών κοινοτήτων από τις τοπικές κοινωνίες, επιτρέπει σε όλους μας να παράγουμε τη δική μας ηλιακή ενέργεια προκειμένου να μειώσουμε τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ακόμα και αν δεν έχουμε χώρο στο κτίριό μας για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών.
      Ηλιακή ενέργεια για όλους
      Ιδιαίτερα οι δήμοι μπορούν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο: να αξιοποιήσουν τις δομές τους (στέγες σχολείων, δημοτικά κτίρια, οικόπεδα) για να παράξουν ηλεκτρικό ρεύμα που θα καταναλώνεται από άλλα δημοτικά κτίρια, μειώνοντας τους λογαριασμούς ενέργειας. Επιπλέον, με τη σύσταση ενεργειακής κοινότητας, οι δήμοι μπορούν να ασκήσουν ηλιακή κοινωνική πολιτική, δηλαδή να βοηθήσουν ευάλωτα νοικοκυριά να γίνουν τα ίδια μικροπαραγωγοί της δικής τους ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, δεν αξιοποιούμε απλώς την ανεξάντλητη ενέργεια του ήλιου προκειμένου να καταπολεμήσουμε την ενεργειακή φτώχεια. Εξίσου σημαντικά, διασφαλίζουμε ότι η ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας θα γίνει με κοινωνικά δίκαιο τρόπο και με την ενεργό συμμετοχή όλων.
      Η ηλιακή επανάσταση ξεκινάει από εσένα και τον δήμο σου!
      Μέσω της ιστοσελίδας “Ήλιε μου, ήλιε σου”, όλοι μαζί μπορούμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα να στραφεί στον ήλιο. Στέλνοντας επιστολή στον δήμαρχό σου ή ακόμα και διοργανώνοντας τη δική σου τοπική δράση, μπορείς και εσύ να πιέσεις τον δήμο σου να αξιοποιήσει διαθέσιμους δημοτικούς χώρους και να παράξει ηλιακή ενέργεια για τις ανάγκες του, αλλά και για την ανακούφιση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
      Μπορείς ανά πάσα στιγμή να έχεις μία πλήρη εικόνα για τη στάση του δήμου σου απέναντι στο αίτημά σου και να ενημερωθείς για τα βήματα που έχει πάρει για να ασκήσει ηλιακή κοινωνική πολιτική στη γειτονιά σου.
      Η πλατφόρμα της Greenpeace μετράει δύο παραμέτρους
      1) Το Ηλιακό αποτύπωμα
      H πρόοδος του δήμου στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για να παράγει ο ίδιος σημαντικό μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται.
      2) Το Κοινωνικό αποτύπωμα
      H πρόοδος του δήμου στη δωρεάν παροχή της παραγόμενης ηλιακής ενέργειας σε επιλεγμένα ευάλωτα νοικοκυριά, στο πλαίσιο της άσκησης κοινωνικής πολιτικής.
      Οι πρωτοπόροι δήμοι
      Όλο και περισσότεροι δήμοι στρέφονται στον ήλιο για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ηλεκτρική ενέργεια και βάζουν τους πολίτες στην καρδιά αυτής της προσπάθειας. Αυτό ονομάζεται ενεργειακή δικαιοσύνη και υπάρχουν ήδη κάποιοι δήμοι που αναλαμβάνουν δράση προς αυτή την κατεύθυνση.
      Στον πίνακα της Greenpeace φαίνεται πως αντοπκρίθηκαν ήδη οι δήμοι Φυλής, Μοσχάτου – Ταύρου, Τρικκαίων και Λαρισαίων.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Μέχρι το 2030 το Όσλο έχει θέσει ως στόχο να μειώσει τις εκπομπές ρύπων κατά 95%. Ένα φιλόδοξο σχέδιο που ταιριάζει ωστόσο απόλυτα στην Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2019.
      Όποιος επισκέπτεται σήμερα το Όσλο θα συναντήσει πολλά ηλεκτροκίνητα οχήματα αλλά και μια υποβρύχια σήραγγα που αποσυμφορίζει το κυκλοφοριακό στη νορβηγική πρωτεύουσα. Η πόλη αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό. Το 2020 θα εγκαινιαστεί το νέο μουσείο τέχνης και μια βιβλιοθήκη. Κοινό χαρακτηριστικό των νέων πρότζεκτ είναι οι οικολογικές τους ιδιότητες, όπως εξηγεί η Ανίτα Λίνταλ Τρόσνταλ, project manager στην πόλη του Όσλο ως οικολογικής πρωτεύουσας της Ευρώπης.
      Τα πράσινα πρότζεκτ βοήθησαν το Όσλο ώστε να επιλεγεί μεταξύ 13 πόλεων ως Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2019. Ο εν λόγω διαγωνισμός δημιουργήθηκε το 2008 από την Κομισιόν με στόχο να γίνονται προτάσεις για βιώσιμες λύσεις, που θα μπορούν να υιοθετηθούν και από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις ή έστω να αποτελέσουν έμπνευση γι' αυτές.
      Προϋπολογισμός για το κλίμα

      Το 50% περίπου των νέων οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους του Όσλο είναι ηλεκτροκίνητα. Τραμ, τρόλεϊ και φέρι-μποτ κινούνται με υδροηλεκτρική ενέργεια. Το χειμώνα πολλά σπίτια θερμαίνονται από τις εγκαταστάσεις καύσης απορριμμάτων.
      Μέχρι το τέλος του χρόνου το Όσλο θέλει να μειώσει τις εκπομπές του κατά 36% σε σχέση με το 1990 και μέχρι το 2030 κατά 95%. Γι' αυτό το λόγο η πόλη δημιούργησε έναν προϋπολογισμό για το κλίμα – πιθανώς τον πρώτο παγκοσμίως.
      Το σημαντικότερο για το Όσλο είναι ο περιορισμός του κυκλοφοριακού, που αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών ρύπων. Ήδη η επιβολή διοδίων οδήγησε σε σημαντική μείωση. Ωστόσο αναλυτές εκτιμούν ότι μετά την αύξηση από 3,20 στα 5,60 ευρώ την ημέρα για ένα Ι.Χ., δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια στα διόδια.
      Μέτρα που ευνοούν τους ευκατάστατους πολίτες

      Την ίδια ώρα τα ηλεκτροκίνητα οχήματα απαλλάσσονται από τα διόδια, γεγονός που οδήγησε στην αύξηση των πωλήσεων οχημάτων τέτοιου τύπου. Ωστόσο αυτό το μέτρο ευνοεί περισσότερο τους ευκατάστατους πολίτες, διότι πολλοί δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αλλάξουν το βενζινοκίνητο ή πετρελαιοκίνητο αμάξι τους με ένα ηλεκτροκίνητο και αισθάνονται ότι τιμωρούνται από αυτό το μέτρο.
      Παρ' όλα αυτά οι περισσότεροι πολίτες στηρίζουν τους κλιματικούς στόχους της πόλης τους. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση το 75% πιστεύει ότι είναι σημαντικό να γίνει ό,τι χρειάζεται προκειμένου να μειωθούν μέχρι το 2030 οι εκπομπές κατά 95%. Πάνω από το 50% των κατοίκων υποστηρίζει την προσπάθεια του δήμου να απαγορεύσει τα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης και το 63% εκτιμά ότι τα μέτρα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων θα κάνουν το Όσλο καλύτερη πόλη.
      Λαρς Μπεβάνγκερ
      Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Κοσμά
       
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Δύο νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ, που τροποποιούν την τιμολογιακή πολιτική των δήμων και τα δημοτικά τέλη και ενισχύουν την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία, τέθηκαν χθες σε διαβούλευση. Σύμφωνα με ενημέρωση του υπουργείου οι προτεινόμενες ρυθμίσεις ολοκληρώνουν την τιμολογιακή πολιτική απορριμμάτων με βάση το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, στηρίζονται στην αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει και δημιουργούν οικονομικά κίνητρα για ΟΤΑ, πολίτες και επιχειρήσεις, με στόχο την κυκλική οικονομία και την οικονομία μηδενικών αποβλήτων.
       
      Οι ρυθμίσεις που τέθηκαν σε διαβούλευση στον ιστότοπο του ΥΠΕΝ, και οι οποίες θα αναρτηθούν επίσης στο open.gov.gr την επόμενη εβδομάδα, στάλθηκαν σε ενδιαφερόμενους φορείς προς διάλογο και επεξεργασία (ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, δίκτυο ΦΟΔΣΑ, ΕΔΣΝΑ, ΕΕΔΣΑ) και θα παραμείνουν σε διαβούλευση έως τις 21 Ιανουαρίου 2019.
       
      Οι προτεινόμενες αλλαγές στην τιμολογιακή πολιτική των απορριμμάτων, που αποφασίστηκαν σε συνεργασία με τη ΓΓ Συντονισμού και Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΣ, συνδέονται με τον νέο νόμο για την ανακύκλωση (ν. 4496/2017), τις διατάξεις για τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ν. 4555/2018), το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων. Υλοποιούν προβλεπόμενα κίνητρα για την ενθάρρυνση μιας σύγχρονης διαχείρισης των απορριμμάτων των δήμων με περιορισμό της ταφής και συνολικά μειώνουν το κόστος διαχείρισης προς όφελος των δημοτών και της περιβαλλοντικής προστασίας.
       
      Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι:
       
      α) Η ΚΥΑ για τον Κανονισμό Τιμολόγησης ΦΟΔΣΑ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του ν. 4496/2017, και
      β) η Νομοθετική ρύθμιση για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας μέσω της αποτροπής της ταφής, με ταυτόχρονη κατάργηση της διάταξης του αρθ. 43 του ν.4042/2012 περί εφαρμογής του ειδικού τέλους ταφής.
      Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία και το νέο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης αποβλήτων της χώρας μας ορίζουν ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, με στόχο τη βιώσιμη διαχείριση υλικών και τη σταδιακή μείωση της υγειονομικής ταφής. Στη νέα νομοθεσία προβλέπεται η δημιουργία κινήτρων για τη μείωση των αποβλήτων και την ενδυνάμωση της ανακύκλωσης, σε συνάρτηση με την απόδοση της διαλογής στην πηγή, την εκτροπή οργανικών αποβλήτων από την ταφή, τη συλλογή αποβλήτων συσκευασιών ανά κάτοικο και την πραγματοποιηθείσα ανακύκλωση.  
      Τι περιλαμβάνουν οι ρυθμίσεις 
      Αναλυτικότερα τα χαρακτηριστικά των προτεινόμενων ρυθμίσεων είναι τα εξής:
      Α) Με τη νέα ΚΥΑ για τον Κανονισμό Τιμολόγησης των ΦΟΔΣΑ καθορίζονται  διαφορετικά τιμολόγια για τη διαχείριση των αποβλήτων και συγκεκριμένα:
      Η ταφή των αποβλήτων ή υπολειμμάτων θα έχει την υψηλότερη χρέωση, ακόμη και τριπλάσια από τη διαλογή στην πηγή. Η επεξεργασία των αποβλήτων σε μονάδες μηχανικής, βιολογικής επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) θα έχει χαμηλότερη χρέωση από την ταφή/διάθεση, αλλά υψηλότερη από την ανάκτηση αποβλήτων που έχουν χωριστεί στην πηγή. Η ανάκτηση χωριστά συλλεγέντων αποβλήτων (βιοαπόβλητα, ανακυκλώσιμα υλικά) θα έχει τη χαμηλότερη χρέωση.  Προβλέπονται, επίσης, ειδικά προνομιακά τιμολόγια είτε για λόγους επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος είτε σε περιπτώσεις ιδιαιτεροτήτων νησιωτικών ή ορεινών ΟΤΑ.
       
      Επιπλέον, η επίδοση κάθε ΟΤΑ στην ανακύκλωση και τη χωριστή συλλογή συσκευασιών και βιοαποβλήτων (υπολείμματα τροφών και πράσινα απόβλητα) οδηγεί σε μείωση της εισφοράς του στον ΦΟΔΣΑ. Το συνολικό ποσό εισφοράς κάθε ΟΤΑ προς τους ΦΟΔΣΑ απομειώνεται έτσι από 5% έως 25%, ανάλογα με τις επιδόσεις κάθε ΟΤΑ στην ανακύκλωση και στη διαλογή στην πηγή ή στον «καφέ» κάδο.
       
      Β) Με τη νομοθετική ρύθμιση για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, δημιουργείται ένα σύγχρονο εργαλείο αποτροπής της ταφής με βάση την ευρωπαϊκή πρακτική. Με τη ρύθμιση αυτή καταργείται το ειδικό τέλος ταφής, (άρθρο 43 του ν. 4042/2012) και δίνεται οικονομικό κίνητρο στους ΟΤΑ και τους ΦΟΔΣΑ να προχωρήσουν τις δράσεις ορθολογικής και ολοκληρωμένης διαχείρισης.
       
      Η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας θα επιτυγχάνεται με την εισαγωγή περιβαλλοντικής εισφοράς στους ΦΟΔΣΑ που καθυστερούν την ολοκληρωμένη διαχείριση των δημοτικών απορριμμάτων, η οποία θα αξιοποιείται μόνο για δράσεις κυκλικής οικονομίας και ανακύκλωσης. Το εργαλείο που προτείνεται για τη χρηματοδότηση δράσεων κυκλικής οικονομίας μέσω της αποτροπής της ταφής έχει εύλογο αναλογικά ύψος, ενθαρρύνει τη συμμόρφωση χωρίς να περιορίζεται σε μια ρύθμιση κυρωτικού χαρακτήρα, διατυπώνει ευκρινή οδικό χάρτη για τους ΦΟΔΣΑ και προβλέπει τα ακόλουθα: 
      Η περιβαλλοντική εισφορά είναι 10 ευρώ (αντί των 35 ευρώ του φόρου ταφής) ανά τόνο μη επεξεργασμένων διατιθέμενων αποβλήτων, εφαρμόζεται από 1.7.2019 και αυξάνεται κάθε έτος κατά 5 ευρώ, αρχίζοντας από την 1.1.2021, έως τα 35 ευρώ ανά τόνο (αντί των 60 ευρώ του φόρου ταφής). Θα διατίθεται αποκλειστικά και πλήρως για τη χρηματοδότηση έργων και δράσεων κυκλικής οικονομίας μεταξύ των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή των ΦΟΔΣΑ. Η εισφορά θα μειώνεται ανάλογα με την πρόοδο των προβλεπόμενων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων (αδειοδότηση και έναρξη κατασκευής).  Οι αρμόδιοι Υπουργοί καλούν όλους τους πολίτες, τους φορείς της Αυτοδιοίκησης και την επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα να συμμετέχουν στη διαβούλευση επί των προτεινόμενων ρυθμίσεων. Οι παρατηρήσεις, οι σχολιασμοί και οι απόψεις όλων θα συμβάλουν στην αναβάθμιση της ανακύκλωσης, στον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων και στην υλοποίηση της μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία στην υπηρεσία του περιβάλλοντος και της δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης.
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης θα εφαρμοστεί πιλοτικά η δράση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας «Κανένα Χριστουγεννιάτικο Δέντρο σε ΧΥΤΑ».
      Συγκεκριμένα, μετά την εορταστική περίοδο, ο ΦΟΔΣΑ δεν θα δεχτεί φέτος κανένα φυσικό Χριστουγεννιάτικο Δέντρο στον ΧΥΤΑ της Μαυροράχης.
      Μηχανήματα θρυμματιστές-κλαδοτεμαχιστές ξύλου θα θρυμματίζουν τα δέντρα, τα οποία στη συνέχεια θα διασπείρονται ως εδαφοβελτιωτικό υλικό.
      Επιδίωξη του υπουργείου και του ΦΟΔΣΑ είναι η δράση να εφαρμοστεί σε επόμενη φάση σε όλη την Κεντρική Μακεδονία, αλλά και σε όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας.
      Πηγή: ΑΜΠΕ
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ισπανία, η Ιταλία και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης, αλλά και η Τουρκία, θα αντιμετωπίσουν αυξημένες ελλείψεις νερού.
      Σε αυτή την έρευνα, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους της Ευρώπης, εστιάζοντας στις επιπτώσεις της θέρμανσης των 2 ° C. Οι προβολές του κλίματος από το 1981 έως το 2002 διεξήχθησαν μέσω ενός κατανεμημένου υδρολογικού μοντέλου, υποθέτοντας τη συνεχή χρήση της γης και τη ζήτηση νερού.
      Η έρευνα εκτιμά ότι ενώ από τη μία θα υπάρχουν αυξημένες πλημμύρες, από την άλλη θα επιδεινώνεται η λειψυδρία, ιδίως τα καλοκαίρια. Οι συνέπειες αποδίδονται κατά κύριο λόγο στην κλιματική αλλαγή (σε ποσοστό 80% ως 90%) και δευτερευόντως σε άλλους παράγοντες, όπως η χρήση της γης και του νερού (10% ως 20%).

      Οι ερευνητές προβλέπουν σημαντικές μειώσεις στην αναπλήρωση του υδροφόρου ορίζοντα. Ιδίως για την Ελλάδα, προβλέπεται μια ετήσια απώλεια της τάξης των 810 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, την Ισπανία και την Πορτογαλία, κάτι που σημαίνει μειωμένη διαθεσιμότητα νερού για άρδευση γεωργικών καλλιεργειών, άρα και μειωμένη διαθεσιμότητα τροφίμων.
      Η αυξανόμενη ξηρασία στον Ευρωπαϊκό Νότο θα οδηγήσει σε ολοένα μεγαλύτερη έλλειψη νερού και σε μειωμένα υδάτινα αποθέματα για τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια σε μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια, εκτός από τη γεωργία και τα τρόφιμα, να επηρεασθούν αρνητικάεπίσης οι τομείς της παραγωγής ενέργειας και των μεταφορών.
      Για την Ελλάδα -σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- αναμένεται μια ετήσια μείωση της τάξης του 2% στην εισροή υδάτων στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ενώ αντίθετα για τη βόρεια Ευρώπη προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 13%. Αν όμως η άνοδος της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη, έως το τέλος του αιώνα η μείωση στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια μπορεί να φθάσει το 10%.
      Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι οι δύο χώρες που -με μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- προβλέπεται να έχουν την μεγαλύτερη πίεση στη διαθεσιμότητα του νερού, καθώς προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 100% στην αναλογία ζήτησης νερού προς διαθεσιμότητά του (water demand-availability ratio-WEI), δηλαδή θα έχουν την μεγαλύτερη ανισορροπία ζήτησης-προσφοράς νερού στην Ευρώπη.
      Οι επιστήμονες έκαναν εκτιμήσεις σε βάθος 30 ετών με βάση αφενός ένα αισιόδοξο σενάριο, (να επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας των Παρισίων το 2015 για άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου) και αφετέρου ένα απαισιόδοξο σενάριο, (η άνοδος της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους δύο βαθμούς και μπορεί να φθάσει ακόμη και τους τέσσερις). Αν και στην πρώτη πιο αισιόδοξη περίπτωσηοι συνέπειες αναμένονται λιγότερο σοβαρές, παρόλα αυτά, πάλι προβλέπονται περισσότερες πλημμύρες και μεγαλύτερη λειψυδρία.
      Συνολικά στις μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο αριθμός των ανθρώπων που προβλέπεται να επηρεασθούν από την έλλειψη νερού έως το τέλος του αιώνα μας, αν ισχύσει το αισιόδοξο σενάριο, θα αυξηθεί από 85 εκατομμύρια σήμερα, σε 104 εκατομμύρια.
      Οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης θα έχουν στο μέλλον μεγαλύτερα αποθέματα νερού κάθε χρόνο, αλλά και περισσότερες πλημμύρες σε σχέση με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η μελέτη προτείνει να ληφθούν περισσότερα προληπτικά μέτρα, ιδίως στη Νότια Ευρώπη, όπως καλύτερη διαχείριση του νερού για άρδευση, φύτεμα περισσότερων καλλιεργειών ανθεκτικών στην ξηρασία, αύξηση του τιμολογίου για αγροτική και βιομηχανική χρήση του νερού, ανάπτυξη νέων τεχνολογιών ψύξης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (ώστε να καταναλώνουν λιγότερο νερό) κ.α.

      Η μελέτη προειδοποιεί ότι «αν η ζήτηση νερού παραμείνει στα σημερινά επίπεδα και χωρίς σημαντικές προσπάθειες για εξοικονόμηση νερού, η άνοδος της θερμοκρασίαςκαι η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο θα προκαλέσει ακραίες αυξήσεις στη λειψυδρία. Οι άνθρωποι που ήδη έχουν επηρεασθεί υπό τις παρούσες κλιματικές συνθήκες, στο μέλλον θα έλθουν αντιμέτωποι με πολύ πιο σοβαρή έλλειψη νερού από ό,τι τώρα».
      Και δεύτερη μελέτη επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα
      Μια δεύτερη διεθνής έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ασίς Σάρμα του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά (Nature Geoscience, Geophysical Research Letters, Scientific Reports, Water Resources Research), επιβεβαιώνει το παράδοξο: τα αποθέματα νερού συρρικνώνονται, ενώ η κλιματική αλλαγή προκαλεί πιο έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Η αιτία είναι ότι η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε μεγαλύτερη ξηρασία του εδάφους, ιδίως σε περιοχές ήδη ξηρές.
      Η μελέτη – η πιο εκτεταμένη διεθνής ανάλυση για τις βροχές και τις ροές των ποταμών μέχρι σήμερα– έλαβε υπόψη της στοιχεία από χιλιάδες σταθμούς παρατήρησης σε 160 χώρες. «Αυτό που δεν περιμέναμε, είναι ότι, παρά τις έξτρα βροχές παντού στον κόσμο, τα μεγάλα ποτάμια σταδιακά στερεύουν. Λιγότερο νερό στα ποτάμια μας σημαίνει λιγότερο νερό στις πόλεις και στα αγροκτήματα. Και πιο ξηρό έδαφος σημαίνει πως οι αγρότες θα χρειάζονται περισσότερο νερό για να μεγαλώσουν τις ίδιες καλλιέργειες. Είναι τρομερά ανησυχητικό ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει παντού στον κόσμο».
      Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι για κάθε 100 σταγόνες βροχής που πέφτουν στη γη, μόνο οι 36 μετατρέπονται σε «μπλε νερό», δηλαδή εισέρχονται στις λίμνες, στα ποτάμια και στον υδροφόρο ορίζοντα, συνεπώς μπορούν να αξιοποιηθούν για τις ανθρώπινες ανάγκες. Τα υπόλοιπα δύο τρίτα της βροχής γίνονται «πράσινο νερό», δηλαδή κατακρατούνται ως υγρασία από το έδαφος.
      Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία του πλανήτη, τόσο περισσότερο νερό εξατμίζεται από το έδαφος, το οποίο έτσι απορροφά μεγαλύτερη ποσότητα της βροχής, με αποτέλεσμα να απομένει όλο και λιγότερο «μπλε νερό» για ανθρώπινη χρήση.
      «Το πρόβλημα είναι διπλό», τόνισε ο Σάρμα. «Από τη μία ολοένα λιγότερο νερό καταλήγει εκεί όπου μπορούμε να το αποθηκεύσουμε για κατοπινή χρήση. Από την άλλη, οι βροχές γίνονται πιο έντονες, κατακλύζοντας τα συστήματα απορροής στις πόλεις και οδηγώντας σε συχνότερες και πιο έντονες πλημμύρες σε αστικές περιοχές».
      Οι ερευνητές προτείνουν νέες πολιτικές για το νερό, όπως λιγότερο εντατική χρήση του στη γεωργία, αλλά και υποδομές για την αποθήκευση του νερού των αστικών πλημμυρών, ώστε να μη πηγαίνει χαμένο. Το Τόκιο, που κάποτε πλημμύριζε κάθε χρόνο, πρωτοπορεί σε αυτό τον τομέα, καθώς έχει δημιουργήσει μια μεγάλη υπόγεια δεξαμενή, όπου συσσωρεύονται τα νερά των πλημμυρών και αργότερα αξιοποιούνται. Σήμερα πια η ιαπωνική πρωτεύουσα δεν πλήττεται από πλημμυρικά φαινόμενα, ενώ παράλληλα έχει περισσότερο διαθέσιμο νερό.
      Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/impact-changing-climate-land-use-and-water-usage-europe-s-water-resources-model-simulation-study
      Σχετικά Άρθρα:
      ΟΗΕ: Η Ελλάδα στις 18 πιο τρωτές περιοχές του πλανήτη Θαλάσσιος οργανισμός δίνει τη λύση για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας λειψυδρίας Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ec.europa.eu
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένας χρόνος κλείνει χωρίς δωρεάν πλαστικές σακούλες στα καταστήματα της Ελλάδας.
      Όποιος πελάτης θέλει μία σακούλα, πληρώνει πλέον τουλάχιστον 0,04 ευρώ.    
      Από την 1η Ιανουαρίου που τέθηκε το μέτρο σε ισχύ, μόνο στα σούπερ μάρκετ η χρήση της πλαστικής σακούλας μειώθηκε κατά 80%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).    
      Το πράσινο τέλος, είχε ως αποτέλεσμα μία δραματική μείωση στην Ελλάδα, καθώς χρησιμοποιήθηκαν 1,5 δισεκατομμύριο λιγότερες σακούλες, σε σχέση με το 2017. 
      Για δεκαετίες, οι πλαστικές σακούλες δίνονταν δωρεάν σε όλα τα σούπερ μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα.
      Μετά την εφαρμογή του μέτρου όμως, οι τιμές τους ξεκινούσαν από τα 4 σεντ και κόστιζαν έως και 40 σεντ (για τις μεγαλύτερες και πιο χοντρές σακούλες).    
      Αν και τα υπόλοιπα καταστήματα λιανικής δεν συμμετείχαν στην έρευνα, το ΙΕΛΚΑ εκτιμά πως, συνολικά, το «πράσινο τέλος» μείωσε πανελλαδικά τη χρήση πλαστικής σακούλας κατά 65%. Αυτό σημαίνει πως, κατά μέσο όρο, κάθε καταναλωτής στην Ελλάδα χρησιμοποίησε φέτος 130 με 135 σακούλες.    
      Η μείωση αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη μέσα στο επόμενο έτος, καθώς οι χρεώσεις θα ξεκινούν από 9 σεντ για τις λεπτές πλαστικές σακούλες, από 1η Ιανουαρίου του 2019.    
      Ο στόχος που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2019, κανένας Ευρωπαίος να μην χρησιμοποιεί περισσότερες από 90 λεπτές πλαστικές σακούλες τον χρόνο.    
      Με πληροφορίες από Greek Reporter Πηγή: www.lifo.gr
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε συμφωνία κατέληξαν σήμερα οι Βρυξέλλες όσον αφορά σχέδιο της ΕΕ για την απαγόρευση των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, όπως τα καλαμάκια και τα πλαστικά πιάτα.
      Η Ελίζαμπετ Κέστινγκερ, υπουργός Βιωσιμότητας και Τουρισμού της Αυστρίας, ανακοίνωσε με μήνυμά της στο Twitter ότι επετεύχθη συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για «ένα ορόσημο στις προσπάθειές μας να μειωθούν τα πλαστικά σκουπίδια». Η Αυστρία ασκεί την τρέχουσα περίοδο την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ.
      Η προσωρινή αυτή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επισήμως από τα κράτη μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σε δύο χρόνια.
      Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την απαγόρευση μιας σειράς από πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης για τα οποία υπάρχουν ήδη διαθέσιμα εναλλακτικά προϊόντα που δεν είναι πλαστικά, παράλληλα με τη μείωση της χρήσης ειδών, όπως τα πλαστικά δοχεία για φαγητό.
      Περισσότερο από το 80% των απορριμμάτων που μολύνουν τις θάλασσες είναι πλαστικά, ήταν το επιχείρημα που διατύπωσε κατά την παρουσίαση της πρότασής της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Τα πλαστικά απορρίμματα αποτελούν ιδιαίτερο πρόβλημα για τους ωκεανούς, επειδή λόγω του αργού ρυθμού αποσύνθεσής τους ίχνη τους εντοπίζονται συχνά στα θαλάσσια είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φάλαινες και τα θαλάσσια πουλιά, όπως και στα ψάρια και τα θαλασσινά που καταλήγουν στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου.
      Εν τω μεταξύ, η γερμανική Die Welt γράφει σήμερα στο κύριο άρθρο της ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε οριστικά ότι τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης αποσύρονται από την αγορά. Όπως δε ανακοίνωσε η αυστριακή Προεδρία της ΕΕ οι διαπραγματευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη- μέλη συμφώνησαν στις Βρυξέλλες για την εφαρμογή του μέτρου. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή μόλις μέσα σε δύο χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δικαιολογεί την απόφασή της κυρίως με την προστασία των ωκεανών, καθώς περισσότερο από το 80% των σκουπιδιών στους ωκεανούς είναι πλαστικά.
      Η στρατηγική κατά των πλαστικών απορριμμάτων θα επιφέρει αισθητές αλλαγές σχεδόν στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Το πακέτο αφορά κυρίως τη βιομηχανία πλαστικών, η οποία σύμφωνα με τις αρχές του 2015 είχε έναν κύκλο εργασιών 340 δισ. ευρώ και απασχολούσε 1,5 εκατομμύρια άτομα.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει ότι το σχέδιο θα έχει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη. Τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 3,4 εκατομμύρια τόνους. Μέχρι το 2030, θα μπορούσαν να αποφευχθούν περιβαλλοντικές ζημίες αξίας 22 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 6,5 δισ. ευρώ.
    21. Περιβάλλον

      tetris

      Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να καταστήσει όλα τα νέα κτίρια μη ενεργοβόρα έως το 2020, αλλά στη Νορβηγία αυτό δεν είναι αρκετό. Μια κοινοπραξία στο Όσλο που αποτελείται από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, περιβαλλοντολόγους και σχεδιαστές δημιουργεί ενεργειακά κτίρια σε μια χώρα με τους πιο ψυχρούς και σκοτεινούς χειμώνες στη Γη. «Εάν μπορεί να γίνει στη Νορβηγία, μπορεί να γίνει οπουδήποτε», λέει ο Peter Bernhard, ένα από τα μέλη της κοινοπραξίας Powerhouse.
      Όπως σημειώνει στο «The Atlantic» το Powerhouse ξεκίνησε το 2010 για να δώσει απάντηση σε μια ερώτηση: Είναι δυνατόν να εξαλειφθεί το αποτύπωμα άνθρακα των κτιρίων, αλλά και να χρησιμοποιηθούν αυτά ως λύση στην κλιματική κρίση; Ήταν ένας υψηλός στόχος, καθώς σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κτίρια αντιπροσωπεύουν το 40% της κατανάλωσης ενέργειας και το 36% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ. Έχοντας αναλάβει να αναδιαμορφώσει ενεργειακά ένα νέο σχολείο, μερικά σπίτια αλλά και αρκετά γραφεία, η Powerhouse βρήκε την απάντηση στο ερώτημα που έθεσε το 2010  και η απάντηση ήταν ένα εμφατικό «ναι»! Το 2019, η ομάδα ετοιμάζεται να κάνει τα εγκαίνια του μεγαλύτερου έργου της. Πρόκειται για το Powerhouse Brattørkaia, που βρίσκεται στην κεντρική νορβηγική πόλη Trondheim. Το Brattørkaia είναι ένα οκταώροφο κτίριο γραφείων που όχι μόνο δεν θα καταναλώνει ενέργεια, αλλά θα παράγει 485.000 κιλοβατώρες (kWh) ετησίως. Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι ένα μέσο νοικοκυριό στη Νορβηγία καταναλώνει περίπου 20.000 kWh ενέργειας ετησίως. Την ίδια στιγμή, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ετήσιος μέσος όρος των νοικοκυριών είναι 10.399 kWh. Έτσι το Brattørkaia, στην πραγματικότητα, θα γίνει ένας μίνι σταθμός ηλεκτροπαραγωγής που θα μπορεί να τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια το δημόσιο δίκτυο της Νορβηγίας.
      Στο Trondheim, ο σχεδιασμός του εντυπωσιακού Brattørkaia έγινε σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Η οροφή έχει μεγάλη κλίση για να μεγιστοποιηθεί η ηλιακή συγκομιδή. Ένα κυλινδρικό αίθριο στο κέντρο του κτιρίου επιτρέπει τη διάχυση του φυσικού φωτός. Η καμπυλωτή πρόσοψη, με το διπλό τζάμι, συλλαμβάνει τους σκανδιναβικούς ανέμους και τους επανακατευθύνει για τον φυσικό αερισμότου οικοδομήματος. Τα περιβαλλοντικά στοιχεία της περιοχής οδήγησαν και τον σχεδιασμό του κτιρίου, λέει η ομάδα.
      Η πλεονάζουσα ενέργεια θα αντισταθμίσει μάλιστα αυτή που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή των δομικών υλικών του κτιρίου. «Αυτό», λέει ο αρχιτέκτονας Jette Hopp, «είναι μοναδικό, καθώς οι υπάρχουσες πρακτικές για τα ενεργειακά θετικά κτίρια δεν περιλαμβάνουν αυτή την παράμετρο».
      Όπως σημειώνει ο ίδιος, η ενεργειακή αυτή εξίσωση καθιστά την αναπτυξιακή διαδικασία πιο περίπλοκη. Η ομάδα δίνει έμφαση στα ανακυκλωμένα υλικά, τις νέες περιβαλλοντικές καινοτομίες και το σχεδιαστικό κομμάτι λειτουργεί σαν συγκοινωνούν δοχείο με το μηχανικό. Τα μέλη της πράσινης αυτής κοινοπραξίας συνεργάζονται για να διασφαλίσουν ότι κάθε επιλογή σχεδιασμού έχει διπλό σκοπό. «Τίποτα δεν είναι σύμπτωση», λέει ο Hopp. «Προσπαθούμε να δώσουμε στα πράγματα πολλαπλές λειτουργίες και αυτό οδηγεί άμεσα σε εξοικονόμηση ενέργειας», εξηγεί.
      Αυτή η τεχνική είναι εμφανής στο Kjørbo. Πρόκειται το πρώτο έργο της Powerhouse  που αποτελείται από τέσσερα μπλοκ κτιρίων γραφείων σε  ένα επιχειρηματικό πάρκο έξω από το Όσλο. Σε αυτό το υπερσύγχρονο και φιλικό προς το περιβάλλον κτίριο οι ενσωματωμένοι αισθητήρες κίνησης ανιχνεύουν τους ανθρώπους που κινούνται μέσα στο χώρο και ανάβουν τα φώτα αναλόγως, μια εσωτερική σκάλα λειτουργεί κι ως άξονας εξαερισμού, ενώ τα φωτοβολταϊκά στην οροφή συλλέγουν ενέργεια τις φωτεινές μέρες, με τη γεωθερμική ενέργεια να αντισταθμίζει τις ανάγκες των ψυχρότερων και γκρίζων ημερών. Το τσιμέντο που χρησιμοποιήθηκε για τον σκελετό του κτιρίου είναι ανακυκλωμένο και τα παλιά εξωτερικά παράθυρα από γυαλί επαναχρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν εσωτερικά χωρίσματα, τα οποία μάλιστα συμβάλλουν στη μεγιστοποίηση του φωτός της ημέρας. Πρόσθετα πάνελ μόνωσης κατασκευάστηκαν από παλιά πλαστικά μπουκάλια και αντί η πρόσοψη του κτίσματος να επενδυθεί με μέταλλο, μια ιαπωνική τεχνική καύσης ξύλου που ονομάζεται «shou sug ban», χρησιμοποιήθηκε για να μαυρίσει η νέα πρόσοψη του Kjørbo. Πριν από την ανακαίνιση, το κτίριο κατανάλωνε κατά μέσο όρο 250 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά αυτό έχει μειωθεί σήμερα κατά 85%. Η πλεονάζουσα ενέργεια του Kjørbo χρησιμοποιείται για τη θέρμανση ενός άλλου κτιρίου και για την τροφοδοσία ενός κοντινού σταθμού ανεφοδιασμού υδρογόνου.
      Επόμενος στόχος για την Powerhouse να καταστούν ενεργειακά θετικές ολόκληρες γειτονιές.
      Η Νορβηγία σε επίσημο επίπεδο έχει κάνει τεράστια βήματα στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κι έχει θέσει ως στόχο την αποανθρακοποίηση των μεταφορών συνολικά. Για αυτές τις προσπάθειες, το Όσλο εκλέχτηκε ως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα του 2019.
      «Πιστεύουμε ότι η αρχιτεκτονική είναι μια από τις σημαντικότερες πολιτιστικές εκφράσεις της εποχής μας και ότι έχει επίσης κοινωνικό αντίκτυπο», λένε οι εμπνευστές των ενεργειακών κτιρίων της Νορβηγίας.
      «Όταν έχετε ένα γενναιόδωρο κτίριο που είναι επίσης ικανό να συμπεριλάβει στη δομή του την κοινωνία, αυτό αλλάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε τις πόλεις και περιβάλλον. Εμείς ως μονάδες αλλά και το γενικό σύνολο. Κι αυτό μπορεί να κάνει την διαφορά», καταλήγουν.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.