Η υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αθηναίων, συγκάλεσε την Επιτροπή Επικινδύνως Ετοιμόρροπων του άρθρου 7 του ΠΔ περί επικινδύνων οικοδομών και μετά από αυτοψία, έκρινε το κτίριο επικίνδυνο και αποφάσισε τη λήψη άμεσων μέτρων αποκλεισμού του περιβάλλοντος χώρου. Στο σημείο τοποθετήθηκε προσωρινή περίφραξη με ενισχυμένη αντιστήριξη ενώ αποφασίστηκε ότι θα υπάρξει φύλαξη του χώρου επί εικοσιτετράωρου βάσεως. Παράλληλα, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία πραγματοποιούνται όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστεί άμεσα η κατάσταση που δημιουργήθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με γνώμονα πρώτα και πάνω απ όλα την ασφάλεια των πολιτών.
-
-
1616 ειδήσεις in this category
-
Περιβάλλον
Τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης κατέρρευσε τμήμα εγκαταλειμμένου κτιρίου ιδιοκτησίας του Ιδρύματος Χατζηκώνστα, στη συμβολή της οδού Αιόλου και της πλατείας Αγίας Ειρήνης. Το συγκεκριμένο κτίριο έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και ιστορικό οικοδόμημα από το υπουργείο Πολιτισμού. Στο σημείο έσπευσαν άμεσα οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων. Η Ελληνική Αστυνομία και η Δημοτική Αστυνομία απέκλεισαν για λόγους ασφαλείας την πρόσβαση προς το χώρο ενώ ζητήθηκε, για τους ίδιους λόγους, να κλείσουν τα παρακείμενα καταστήματα. Στην περιοχή τοποθετήθηκε προσωρινή σήμανση και αποκλείστηκε η διέλευση των πεζών. Με τη συνδρομή ειδικής ομάδας της ΕΜΑΚ ελέγχθηκε ο χώρος ενώ δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί από την κατάρρευση.
Η υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αθηναίων, συγκάλεσε την Επιτροπή Επικινδύνως Ετοιμόρροπων του άρθρου 7 του ΠΔ περί επικινδύνων οικοδομών και μετά από αυτοψία, έκρινε το κτίριο επικίνδυνο και αποφάσισε τη λήψη άμεσων μέτρων αποκλεισμού του περιβάλλοντος χώρου. Στο σημείο τοποθετήθηκε προσωρινή περίφραξη με ενισχυμένη αντιστήριξη ενώ αποφασίστηκε ότι θα υπάρξει φύλαξη του χώρου επί εικοσιτετράωρου βάσεως. Παράλληλα, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία πραγματοποιούνται όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστεί άμεσα η κατάσταση που δημιουργήθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με γνώμονα πρώτα και πάνω απ όλα την ασφάλεια των πολιτών.
-
Περιβάλλον
Μελέτη που δημοσιεύτηκε δείχνει ότι πάνω από το ένα τρίτο του δάσους του Αμαζονίου μπορεί να έχει υποβαθμιστεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα και την ξηρασία. Έρχονται έτσι στο προσκήνιο αιτήματα για τη θέσπιση νομοθεσίας που θα προστατεύει το ζωτικής σημασίας οικοσύστημα που βρίσκεται σε κίνδυνο.
Οι φθορές που έχουν προκληθεί στο δάσος αυτό, το οποίο εκτείνεται σε 9 χώρες, είναι σημαντικά πιο μεγάλες από αυτές που παρατηρούνταν μέχρι τώρα, σημειώνουν οι ερευνητές, κυρίως του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Καμπίνας (Universidade Estadual de Campinas). Στην έρευνά τους, αυτοί αναλύουν τις συνέπειες των πυρκαγιών, της δασικής εκμετάλλευσης, της ξηρασίας και των αλλαγών που επηρεάζουν τους οικότοπους στις παρυφές του δάσους.
Εκτός από την ξηρασία, τα φαινόμενα αυτά υποβάθμισαν τουλάχιστον το 5,5% των υπολοίπων δασών που συγκροτούν το οικοσύστημα του Αμαζονίου, δηλαδή 364.748 τετραγωνικά χιλιόμετρα μεταξύ του 2001 και του 2018, σύμφωνα με την έρευνα. Αν περιληφθούν οι συνέπειες της ξηρασίας, η ζώνη που έχει υποβαθμιστεί αντιπροσωπεύει 2,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή το 38% των υπολοίπων δασών που συνθέτουν το οικοσύστημα του Αμαζονίου.
Ξηρασία και πυρκαγιές
«Η ακραία ξηρασία γίνεται ολοένα και πιο συχνή στην Αμαζονία λόγω της αλλαγής των μεθόδων εκμετάλλευσης της γης και της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τους ανθρώπους, που επηρεάζει την θνησιμότητα των δέντρων, τον αριθμό των πυρκαγιών και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα», σημειώνουν οι επιστήμονες. «Οι δασικές πυρκαγιές εντάθηκαν τα χρόνια της ξηρασίας» προσθέτουν, προειδοποιώντας για τους κινδύνους που αντιπροσωπεύουν οι «μεγάλης έκτασης πυρκαγιές» στο μέλλον αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι επιστήμονες του πανεπιστημίου Λαφαγιέτ στην Λουιζιάνα, την πολιτεία των ΗΠΑ, κι άλλα ιδρύματα καλούν σε δράση σε ξεχωριστή μελέτη τους για τις συνέπειες της ανθρώπινης δραστηριότητας στο οικοσύστημα του Αμαζονίου, η οποία δημοσιεύεται επίσης στην επιθεώρηση Science.
«Οι αλλαγές έγιναν υπερβολικά γρήγορα για να μπορέσουν να προσαρμοστούν τα είδη της Αμαζονίας, οι πληθυσμοί και τα οικοσυστήματα. Οι νόμοι για να αποφευχθούν οι χειρότερες συνέπειες είναι γνωστοί και πρέπει να θεσπιστούν αμέσως. Απώλεια της Αμαζονίας είναι απώλεια της βιόσφαιρας και, αν δεν δράσουμε, κινδυνεύουμε», υποστηρίζουν.
-
Περιβάλλον
Η δραματική αλλαγή στις κλιματολογικές συνθήκες που καταγράφεται τους τελευταίους δύο αιώνες και ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες, με κύριο υπαίτιο τον άνθρωπο απειλεί πλέον άμεσα και τα μνημεία παγκόσμιου πολιτισμού. Μελέτη Ελλήνων επιστημόνων από το «Κέντρο Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας» της Ακαδημίας Αθηνών αναφέρει πως αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουν σημαντικό κίνδυνο λόγω της κλιματικής αλλαγής, 244 πολιτιστικά και φυσικά μνημεία της UNESCO σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της χώρας μας.
Όπως επισημαίνει ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και εκπρόσωπος της Ελλάδας για την Κλιματική Αλλαγή κ. Χρήστος Ζερεφός «υπάρχουν 244 μνημεία που απειλούνται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, εκ των οποίων τα 35 εμπίπτουν στην κατηγορία του υψηλού κινδύνου και τα 14 στην κατηγορία του ακραίου κινδύνου».
Από τι ακριβώς κινδυνεύουν
Ο κατάλογος των κινδύνων περιλαμβάνει τα αλλεπάλληλα κύματα καύσωνα, τις δασικές πυρκαγιές (οι μνήμες από τη μεγάλη φωτιά στην Αρχαία Ολυμπία είναι ακόμη νωπές), τις έντονες βροχοπτώσεις (αρχαιολογικοί χώροι όπως η Αρχαία Μεσσήνη και το Δίον έχουν αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα εξαιτίας πλημμυρικών φαινομένων), την ξηρασία τις αλλαγές στη μέση στάθμη της θάλασσας και την συνέργειά τους με τον σεισμικό κίνδυνο.
Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας, υπάρχουν πέντε μνημεία ή ευρύτερες τοποθεσίες πολιτισμού που τις επόμενες δεκαετίες εάν δεν ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα, θα βρεθούν ενώπιον ακραίων κινδύνων που θα απειλήσει την υπόστασή τους.
Βάσει της μελέτης, αυτά είναι τα εξής:
1. Τα παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η Θεσσαλονίκη υπήρξε σημαντικό οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής της Βαλκανικής χερσονήσου, κάτι που αντανακλάται στα πλείστα μνημεία που διασώζονται έως και σήμερα. Εδώ και τριάντα τέσσερα χρόνια έχουν ενταχθεί στον κατάλογο της UNESCO ως μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς, δεκαπέντε αρχιτεκτονικά αριστουργήματα της συμπρωτεύουσας, που χρονολογούνται από τα Παλαιοχριστιανικά χρόνια (4ος αι. μ.Χ.) έως και την Υστεροβυζαντινή περίοδο (13ος – 14ος αι.).
Αυτά είναι:
Τα βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης (4ος – 5ος αι.) Η Ροτόντα του Αγίου Γεωργίου (4ος αι.) Η βασιλική της Παναγίας Αχειροποίητου (5ος αι.) Ο ναός του Οσίου Δαυίδ (Μονή Λατόμου) (6ος αι.) Η βασιλική του Αγίου Δημητρίου (7ος αι.) Ο ναός της Αγίας Σοφίας (8ος αι.) Ο ναός της Παναγίας των Χαλκέων (11ος αι.) Ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα (14ος αι.) Ο ναός των Αγίων Αποστόλων (14ος αι.) Ο ναός του Αγίου Νικολάου του Ορφανού (14ος αι.) Ο ναός της Αγίας Αικατερίνης (13ος αι.) Ο ναός του Σωτήρος (14ος αι.) Η Μονή Βλατάδων (14ος αι.) Ο ναός του Προφήτη Ηλία (14ος αι.) Τα βυζαντινά λουτρά (14ος αι.) Όλα τα παραπάνω, κινδυνεύουν περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ακολουθούμενη από τον σεισμικό κίνδυνο, τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες, τις δασικές πυρκαγιές, τις ακραίες βροχοπτώσεις και την ερημοποίηση.
2. Το Πυθαγόρειο και το Ηραίο της Σάμου
Το Πυθαγόρειο είναι ο αρχαιολογικός χώρος, που βρίσκεται στην αρχαία πόλη της Σάμου. Περιλαμβάνει διάφορα μνημεία της αρχαίας ελληνικής και της ρωμαϊκής εποχής. Στο χώρο του Πυθαγορείου θα δει για παράδειγμα ο επισκέπτης τη σήραγγα του Ευπαλίνου, ένα κατασκευαστικό θαύμα της μηχανικής του 6ου αιώνα π.Χ. Στο Ηραίο από την άλλη πλευρά, βρίσκονται και τα ερείπια του ομώνυμου ναού της αρχαιότητας, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στη θεά Ήρα. Αμφότεροι οι δύο αυτοί χώροι σημαντικών εκθεμάτων. Κινδυνεύουν σύμφωνα με τους επιστήμονες κυρίως από τις σεισμικές δονήσεις. Ακολούθως μεγάλος είναι η κίνδυνος από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, τις δασικές πυρκαγιές και τις ακραίες βροχοπτώσεις.
3. Μυκήνες και Τίρυνθα
Στους αρχαιολογικούς χώρους των Μυκηνών και της Τίρυνθας, στην Αργολίδα, συρρέουν χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο για να θαυμάσουν μεταξύ άλλων τα εντυπωσιακά μυκηναϊκά ανάκτορα που άρχισαν να οικοδομούνται περί το 1.350 π.Χ. (στην Υστεροελλαδική περίοδο) και την Πύλη των Λεόντων που αναπαριστά δύο λιοντάρια ως φύλακες της Ακρόπολης. Οι συγκεκριμένες αρχαιότητες όμως αυτή στιγμή κινδυνεύουν πρωτίστως από την ερημοποίηση και τους σεισμούς και στη συνέχεια από τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες, τις δασικές πυρκαγιές και τις ακραίες βροχοπτώσεις.
4. Η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου
Ολόκληρη η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, αποτελεί ένα τεράστιο μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η μεσαιωνική αισθητική είναι εμφανής στην αρχιτεκτονική των κτιρίων, των μνημείων και των ερειπίων, τα οποία συνδέονται με έναν λαβύρινθο από πλακόστρωτα δρομάκια. Η Παλαιά Πόλη είναι γνωστή ως το τελευταίο καταφύγιο των Ιωαννιτών Ιπποτών και χωρίζεται σε τρία μέρη: το βόρειο τμήμα που ονομάζεται Κολλάκιο και στο οποίο βρίσκεται ο πολύ γνωστός δρόμος των Ιπποτών, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, το Νοσοκομείο που έχει μετατραπεί σε μουσείο και οι ναοί του Τάγματος και στο νότιο τμήμα που βρίσκεται η Χώρα με το τουρκικό παζάρι γύρω από το τζαμί του Σουλεϊμάν, η παλιά αγορά και άλλα κτίρια περιηγητικού ενδιαφέροντος. Όλα αυτά κινδυνεύουν περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τον σεισμικό κίνδυνο και σε μικρότερο βαθμό από την ερημοποίηση, τις ακραίες βροχοπτώσεις και τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες.
5. Δήλος
Σήμα κινδύνου όμως εκπέμπει και η Δήλος, το μικρό νησί των Κυκλάδων που είναι από μόνο του ένας μεγάλος αρχαιολογικός χώρος. Στην αρχαιότητα θεωρούνταν γενέτειρα της θεάς Αρτέμιδος και του θεού Απόλλωνος, εξ ου και η επωνυμία του Δήλιος και εκ τούτου σπουδαίο θρησκευτικό κέντρο που εξελίχθηκε ομοίως και σε εμπορικό. Κανένα άλλο νησί δεν φιλοξενεί τόσα πολλά και μνημειώδη κειμήλια αρχαϊκών, κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, δηλαδή των αιώνων της μεγάλης ελληνικής τέχνης. Στις μέρες μας κινδυνεύει περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις ακραίες βροχοπτώσεις και σε μικρότερο βαθμό από την ερημοποίηση, τους σεισμούς και τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες. Μάλιστα η Δήλος αναμένεται να είναι μεταξύ των εννέα πρώτων μνημείων από αντίστοιχες χώρες της Μεσογείου, όπου θα πραγματοποιηθούν εξειδικευμένες μελέτες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Έρευνα σε 23 χώρες της Μεσογείου
Η μελέτη του Κέντρου Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας (στην οποία συνέδραμαν οι Ι. Καψωμενάκης, Χ. Ντουβής, Α. Πούπκου, Σ. Ζερεφός, Σ. Σολωμός, Θ. Σταύρακα, Ν.Σ. Μελής, Ε. Κυριακίδης, Γ. Κρεμλής και βέβαια ο Χρ. Ζερεφός) πραγματοποιήθηκε συνολικά σε 23 χώρες της Μεσογείου. Στην Αλβανία, στην Αλγερία, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, στην Κροατία, στην Κύπρο, στην Αίγυπτο, στη Γαλλία, στην Ελλάδα, στο Ισραήλ, στην Ιταλία, στην Ιορδανία, στον Λίβανος, στη Λιβύη, στη Μάλτα, στο Μαυροβούνιο, στο Μαρόκο, στην Παλαιστίνη, στην Πορτογαλία, στη Σλοβενία, στην Ισπανία, στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας, στην Τυνησία και στην Τουρκία.
Από τις υπόλοιπες χώρες, πέραν την Ελλάδας, τόποι ιστορίας και φυσικού κάλλους που κινδυνεύουν λόγω του συνδυασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της σεισμικότητας είναι μεταξύ άλλων.
Το εθνικό πάρκο της Ντονιάνα, στην Ανδαλουσία της νότιας Ισπανίας. Συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους υγροτόπους της Ευρώπης και απειλείται από την εντατική καλλιέργεια της γης. Οι ποσότητες νερού στο πάρκο έχουν μειωθεί δραματικά εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και από την υπερβολική άντληση νερού από γειτονικές φάρμες, όπου καλλιεργούνται φράουλες, συχνά με παράνομα πηγάδια.
Το Βουθρωτό της Αλβανίας. Πρόκειται για έναν αρχαιολογικό χώρος και αρχαία ελληνική πόλη, περίπου 20 χιλιόμετρα νότια των αγίων Σαράντα, σε ένα λόφο με θέα το κανάλι Βιβάρι. Κατοικημένo από τα προϊστορικά χρόνια, το Βουθρωτό υπήρξε έδρα ελληνικής πόλης και αργότερα χριστιανικής επισκοπής. Μετά από μια περίοδο υπό βυζαντινή διοίκηση και σύντομη κατοχή από τους Βενετούς, η πόλη εγκαταλείφθηκε στα τέλη του Μεσαίωνα λόγω χαμηλού και υγρού εδάφους. Ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Η παλιά πόλη του Ντουμπρόβνικ της Κροατίας. Επί αιώνες ήταντο σημαντικότερο λιμάνι των Βενετών στην Αδριατική και σήμερα ένα δημοφιλές τουριστικό κέντρο.
Οι Τσίνκουε Τέρρε της Ιταλίας. Πρόκειται για ένα ακανόνιστο τμήμα της ακτής της ανατολικής Ριβιέρας που αποτελείται από πέντε χωριά. Από το 1997, η περιοχή αποτελεί μέρος της παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco με κριτίρια ότι «η ανατολική Ριβιέρα της Λιγουρίας μεταξύ των Cinque Terre είναι ένα εξαιρετικής ομορφιάς πολιτιστικό τοπίο , που αντιπροσωπεύει την αρμονική αλληλεπίδραση ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση και παράγει ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς και ποιότητας που απεικονίζει τον παραδοσιακό τρόπο ζωής χιλιάδων χρόνων και που συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό κοινωνικοοικονομικό ρόλο στη ζωή της κοινωνίας». Χάρη στα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής, οι Cinque Terre θεωρούνται ένα από τα πιο όμορφα παράκτια ιταλικά αξιοθέατα για το μοναδικό φυσικό τους σκληρό και τραχύ περιβάλλον, το οποίο μαλακώνει από την κατασκευή των αναβαθμίδων και των ζωνών καλλιέργειας, οι οποίες κατεβαίνουν προς τη θάλασσα με απότομες πλαγιές.
-
Περιβάλλον
Τρίτη 3 Αυγούστου 2021. Οι φλόγες περικυκλώνουν τη Βαρυμπόμπη. Οι κάτοικοι αρχίσουν έντρομοι να βάζουν όπως όπως λιγοστά πράγματα σε μια τσάντα. Φεύγουν με δάκρυα στα μάτια και ξέροντας πως όταν γυρίσουν τίποτα δεν θα είναι ίδιο.
Ακολούθησαν και άλλες εκκενώσεις περιοχών και αρκετά 24ωρα με εκατοντάδες πυρκαγιές να ξεσπούν σε πολλά σημεία της χώρας όπως στη βόρεια Εύβοια που πάλεψε επί ημέρες με τις φλόγες. Ένα εκατομμύριο στρέμματα της Ελλάδας παραδόθηκαν στην πύρινη λαίλαπα. Δάση καταστράφηκαν, δέντρα έγιναν αποκαΐδια, ζώα άφησαν την τελευταία τους πνοή.
Θα μπορέσουν άραγε οι απέραντες εκτάσεις των δασών που καταστράφηκαν από τη φωτιά να γίνουν ξανά όπως πριν; Θα αποκτήσουν και πάλι ζωή; Αυτή η μαύρη και αποκρουστική εικόνα θα αλλάζει χρώμα και θα γεμίσει με ζώα; /image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_6.jpg
«Η φύση ξέρει τη δουλειά της και θα κάνει το έργο της… μόνη της, αρκεί να την αφήσουμε στην ησυχία της» επισημαίνει μιλώντας στο Newsbeast ο δασολόγος, πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Γιώργος Καρέτσος.
Μπορούν τα δάση να αναγεννηθούν μετά από μία τέτοια καταστροφή;
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, Γιώργος Καρέτσος. «τα δάση που παραδόθηκαν στις φωτιές ήταν ώριμα και είχαν ικανή ποσότητα σπέρματος. Οπότε μπορεί το υλικό αυτό να αποτελέσει το πρώτο έναυσμα για την αναγέννησή τους».
«Δεν ήταν δάση τα οποία είχαν διπλοκαεί ή να είχαν συχνότητα μικρότερη των δέκα χρόνων από πυρκαγιά σε πυρκαγιά, οπότε υπάρχει διαθεσιμότητα σπερμάτων» διευκρινίζει.
Σύμφωνα με τον Γιώργο Καρέτσο η φύση μας λέει ότι σε πέντε χρόνια από τη φωτιά έχουμε την πλήρη σύνθεση της χλωρίδας που προϋπήρχε.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό, αρκεί να την αφήσουμε στην ησυχία της. Να μην επέμβουμε δηλαδή με βοσκή, με δεύτερη φωτιά ή με άλλες δραστηριότητες στην περιοχή» σημειώνει. /image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_5.jpg
Ο διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ αναφέρει όμως πως «θα πρέπει να περάσουν δύο χρόνια από τώρα για να εκτιμήσουμε αρχικά ποια ήταν η δυνατότητα της φύσης να καλύψει τις αναγεννητικές μας ανάγκες». «Μόλις περάσουν δύο χρόνια θα προβούμε σε λεπτομερή έλεγχο της περιοχής και θα έχουμε πλήρη εικόνα» λέει.
Μπορεί η καταστροφή του 2021 να συγκριθεί με αυτή του 2007;
Οι απώλειες και στις δύο περιπτώσεις ήταν μεγάλες υπογραμμίζει ο Γιώργος Καρέτσος.
«Θα μπορούσε η καταστροφή του 2021 να συγκριθεί με αυτή του 2007 αλλά τότε είχαμε περισσότερη καμένη έκταση. Οι απώλειες φέτος από τις πρόσφατες πυρκαγιές προσεγγίζουν το 1 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα. Τα 100.000 στρέμματα βρίσκονται στην Αττική.
Περίπου 70.000 στρέμματα από αυτά αντιστοιχούσαν στην εποπτεία του φορέα μας. Τα 42.000 στρέμματα αφορούν έκταση των πρώην βασιλικών κτημάτων και τα υπόλοιπα εκτάσεις δημόσιες και κοινοτικές» επισημαίνει εξηγώντας πως το 2007 καταστράφηκαν περίπου 1,5 εκατ. στρέμματα.
Φωτιά στη Βαρυμπόμπη: Γιατί παραδόθηκε στις φλόγες τόσο μεγάλη έκταση
«Όταν το κύριο μέτωπο της φωτιάς είχε τεθεί υπό έλεγχο δημιουργήθηκε αναζωπύρωση πίσω, στα μετόπισθεν δηλαδή της γραμμής άμυνας που είχαν κάνει οι πυροσβεστικές δυνάμεις» τονίζει ο Γιώργος Καρέτσος και συμπληρώνει «αυτό ήταν το στοιχείο το οποίο δεν πρόλαβαν εκείνη την ώρα και έλαβε αυτές τις διαστάσεις καίγοντας πολύ μεγαλύτερη έκταση από αυτή που περιμέναμε».
Τι πρέπει να κάνουμε ώστε να μην δούμε ανάλογες καταστροφές;
Απαντώντας στη σχετική ερώτηση του Newsbeast αναφορικά με το πώς είναι εφικτό να αποφευχθούν τέτοιες καταστροφές στον φυσικό πλούτο της χώρας ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ αναφέρθηκε στην αποκαλούμενη επιτροπή Golddammer που στήθηκε μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι και στα συμπεράσματα τα οποία αυτή είχε καταλήξει.
«Επικεφαλής της ήταν κ. Golddammer και σε αυτή συμμετείχαν επιφανείς επιστήμονες που ασχολούνται με τις πυρκαγιές. Μετά από έρευνες η επιτροπή κατέληξε σε κάποια συμπεράσματα. Μην νομίζετε όμως πως ήταν πολύ διαφορετικά από αυτά που είχαμε πει και στο παρελθόν και από το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής του 1993. Σύμφωνα τα συμπεράσματα της επιτροπής υπάρχουν τρεις διαστάσεις της δασοπυρόσβεσης: η πρόσληψη, η καταστολή και η αποκατάσταση» λέει ο Γιώργος Καρέτσος.
«Η πρόληψη είναι ευθύνη της δασικής υπηρεσίας. Η δασική υπηρεσία όμως είναι αποδυναμωμένη και συστηματικά έχει υποστελεχωθεί εδώ και 30 χρόνια περίπου. Η δύναμή της έχει περιοριστεί στο ελάχιστο. Οι πόροι της έχουν εκμηδενιστεί και δεν μπορεί να επιτελέσει το έργο της. Λογικό είναι όλα αυτά τα οικοσυστήματα να έχουν αφεθεί στην τύχη τους, να έχει αναπτυχθεί η βλάστηση σε τόσο έντονο βαθμό, σε ποσότητα και σε δομή που να επιτρέπει πολύ εύκολα την έξαρση τέτοιων φαινομένων πυρκαγιάς» αναφέρει./image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_4.jpg
«Οι γραμμές άμυνας θα πρέπει να είναι μέσα στο δάσος»
«Σε σχέση με την καταστολή που αποτελεί το δεύτερο συμπέρασμα της επιτροπής αυτή μεταφέρθηκε από το 1998 στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Υπάρχει όμως μια γραμμή η οποία κατά τη γνώμη μου είναι λαθεμένη. Όταν θεωρείς ότι τη φωτιά πρέπει να την περιμένεις επάνω στα όρια του αστικού ιστού έρχεται με την πλήρη της έξαρση και δύναμη με αποτέλεσμα να μην μπορέσεις να περιφρουρήσεις ούτε και τους οικισμούς. Οι γραμμές άμυνας θα πρέπει να είναι μέσα στο δάσος και στη συνέχεια να φτάσουν οριακά στους οικισμούς» εξηγεί ο Γιώργος Καρέτσος.
«Ξεκινήσαμε με την προοπτική να μην χαθούν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες, το καταλαβαίνω αλλά είναι μία μάχη και πάντα στη μάχη έχουμε και απώλειες και νίκες και ήττες. Αυτό πρέπει να το ξέρουμε κάθε φορά. Για να φτάσουμε όμως να αμυνθούμε αποτελεσματικά πρέπει να κάνουμε όλη τη σχετική προετοιμασία της διαχείρισης. Την πρόληψη δηλαδή για μην θρηνούμε και να μην υποφέρουμε με τόση οδύνη τις καταστροφικές συνέπειες της φωτιάς» σημειώνει ο δασολόγος.
«Το τρίτο σκέλος που είναι η αποκατάσταση είναι και πάλι δουλειά της δασικής υπηρεσίας αλλά εμπλέκονται και άλλες υπηρεσίες γιατί πρόκειται για συνολική ανασυγκρότηση. Δεν είναι μόνο τα καμένα δάση. Έχουμε και καμένες γεωργικές εκτάσεις, καμένες κυψέλες, ποίμνια και πάει λέγοντας.
Όλες οι υπηρεσίες, η τοπική αυτοδιοίκηση, η περιφέρεια, δασικές υπηρεσίες και άλλες τεχνικές υπηρεσίες όπως και η κυβέρνηση θα πρέπει να καθίσουν κάτω και να σχεδιάσουν το κομμάτι της αποκατάστασης» συμπληρώνει ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.
Τι πρέπει να γίνει και μάλιστα άμεσα στις κατεστραμμένες εκτάσεις των δασών
«Η δασική υπηρεσία οφείλει σε πρώτη φάση να απομακρύνει όλο τον ξυλώδη όγκο. Θα πρέπει να γίνουν άμεσες υλοτομίες. Το ξύλο το οποίο είναι χρήσιμο να πάει στις ξυλοβιομηχανίες για να αξιοποιηθεί» δηλώνει ο διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
«Μια μεγάλη ποσότητα να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες των κατοίκων και μία άλλη ποσότητα για την κατασκευή των κορμοσειρών για τη σταθεροποίηση του εδάφους. Προφανώς θα περισσέψει πολύ μεγάλη βιομάζα σε κλαδιά. Θα χρειαστούν μεγάλοι θρυμματιστές για να θρυμματιστούν και να διασκορπιστεί η ποσότητά της θρυμματισμένης ύλης στην ευρύτερη καμένη έκταση καθώς με την αποσύνθεσή της θα αποτελέσει και θρεπτικό υλικό για τα ίδια τα φυτά που θα αναπτυχθούν στις περιοχές» εξηγεί.
Ποιες είναι οι αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας
Κλείνοντας ο Γιώργος Καρέτσος αναφέρεται στον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας τονίζοντας πως το προσωπικό του είναι 23 άτομα.
«Διοικείται από άμισθο διοικητικό συμβούλιο και συντονίζει τις δραστηριότητες όλων των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διαχείριση και εποπτεία του ορεινού όγκου» σημειώνει.
-
Περιβάλλον
Η νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, επισημαίνει πως οι επιπτώσεις στο περιβάλλον από τις ανθρώπινες δραστηριότητες θα αναιρεθούν μόνο με ραγδαία αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και μάλιστα για πολλά χρόνια.
Για να ακυρωθεί η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την ανθρώπινη δραστηριότητα, οι πωλήσεις καινούργιων ηλεκτρικών αυτοκινήτων πρέπει να είναι 60% του συνόλου έως το 2030.
Ακόμα κι αν επιτευχθεί ένα τέτοιο ποσοστό, ο αντικειμενικός σκοπός για τον «καθαρισμό» του περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων θα επέλθει ως αποτέλεσμα το 2050. Αυτό είναι το συμπέρασμα της νέας έκθεσης που δημοσίευσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), κάνοντας την προβολή στο χρόνο της ανάπτυξης των δικτύων για την υποστήριξη των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων σε συνάρτηση με τη διαθεσιμότητά τους στις αγορές και τις παγκόσμιες πωλήσεις τους. Επισημαίνεται από την έκθεση πως οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, προφανώς και δεν θα εξαλειφθούν τελείως μια και θα εκπέμπονται από άλλες δραστηριότητες αλλά με κάποια άλλα μέτρα σε άλλους τομείς, θα μπορούσαν να ακυρωθούν κι εκείνες.
Βάσει της έκθεσης, αν επιτευχθεί ο στόχος του 60% έως το 2030, να είναι δηλαδή ηλεκτρικά τα καινούργια αυτοκίνητα που πωλούνται σε ποσοστό 60%, τότε η διαδρομή μέχρι το 2050 που προβλέπεται πως θα είναι όλα ηλεκτρικά θα μας φέρει μπροστά στο καλύτερο σενάριο αναφορικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος. Η έκθεση προβλέπει επίσης μια σημαντική αύξηση της παραγωγικής ικανότητας σε ότι αφορά στις απαιτούμενες μπαταρίες για όλα αυτά τα οχήματα. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε πως σύμφωνα με την έκθεση, η παγκόσμια ικανότητα παραγωγής μπαταριών ιόντων λιθίου το 2020 ήταν περίπου 300 GWh ετησίως, ενώ η πραγματική παραγωγή ήταν 160 GWh. Η αντίστοιχη αύξηση της παραγωγής αυτής, αναμένεται να φτάσει από 1,6 έως 3,2 teraWh την ίδια περίοδο. Όπως και να έχει, ένα τέτοιο σενάριο πάντως, για να υιοθετηθεί από τα κράτη και να τεθούν οι παραπάνω στόχοι, απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις και πολύ υψηλά κονδύλια για την ενσωμάτωση της ηλεκτροκίνησης σε μεγάλη κλίμακα παγκοσμίως- κάτι που δεν αφήνει και πολλά περιθώρια για αισιοδοξία.
-
Περιβάλλον
Περίπου το 24% των ειδών που ζουν στο γλυκό νερό απειλείται με εξαφάνιση, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.
Υπολογίζεται ότι τα γλυκά νερά φιλοξενούν πάνω από το 10% όλων των γνωστών ειδών της πανίδας και αυτή η ποικιλομορφία προσφέρει πολλαπλά οφέλη. Ωστόσο, τα οικοσυστήματα επηρεάζονται από τη ρύπανση, τα φράγματα, τη γεωργία και τα χωροκατακτητικά είδη.
Στη μελέτη αναλύθηκαν περισσότερα από 23.000 είδη που ζουν σε γλυκό νερό. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 24% αυτών των ειδών διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης.
Τα δεκάποδα καρκινοειδή (όπως καβούρια, καραβίδες και γαρίδες) έχουν το υψηλότερο ποσοστό απειλούμενων ειδών (30%), έναντι 26% για τα ψάρια του γλυκού νερού και 16% για τα οδοντόγναθα έντομα. Το 71% των απειλούμενων ειδών ζει σε ποτάμια.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το 54% των απειλούμενων ειδών θεωρείται ότι επηρεάζεται από τη ρύπανση, το 39% από τα φράγματα και την εξόρυξη νερού, το 37% από την αλλαγή της χρήσης γης και τις συναφείς επιπτώσεις από τη γεωργία και το 28% από τα χωροκατακτητικά είδη και τις ασθένειες.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης των απειλών για την αποτροπή περαιτέρω απωλειών στην πανίδα.
-
Περιβάλλον
Στην Ευρώπη, οι εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων έχουν μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών ρύπων παραμένουν σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο και τα προβλήματα ποιότητας του αέρα εξακολουθούν να υπάρχουν.
Σημαντικό ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού κατοικεί σε περιοχές, ιδιαίτερα σε πόλεις, όπου παρουσιάζονται υπερβάσεις στα πρότυπα ποιότητας του αέρα, όπως παρατηρεί ο ευρωπαϊκός οργανισμός περιβάλλοντος.
Τα αιωρούμενα σωματίδια, το διοξείδιο του αζώτου και το τροποσφαιρικό όζοναναγνωρίζονται πλέον κατά κανόνα ως οι τρεις σημαντικότεροι ρύποι από την άποψη των επιπτώσεων για την υγεία. Βάσει των τριών αυτών στοιχείων μετριέται και η ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε.
Η μακροχρόνια και οξεία έκθεση σε αυτούς τους ρύπους ενδέχεται να προκαλέσει επιπτώσεις κυμαινόμενης βαρύτητας για την υγεία, από προσβολή του αναπνευστικού συστήματος έως πρόωρο θάνατο.
Περίπου 90% του ευρωπαϊκού αστικού πληθυσμού εκτίθεται σε συγκεντρώσεις ρύπων που υπερβαίνουν τα όρια ποιότητας του αέρα τα οποία κρίνονται επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία. Παραδείγματος χάριν, τα λεπτόκοκκα αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ2.5) στον αέρα έχει υπολογισθεί ότι μειώνουν το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ κατά περισσότερο από οχτώ μήνες.
Το βενζο-a-πυρένιο είναι καρκινογόνος ρύπος που προκαλεί ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία και, σε ορισμένες αστικές περιοχές, ιδιαίτερα της και κεντρικής και νότιας Ευρώπης, βρίσκεται σε συγκεντρώσεις πάνω από το όριο που έχει τεθεί για την προστασία της ανθρώπινης υγείας.
Η χειρότερη ποιότητα αέρα καταγράφεται στη Βοσνία, τη Βόρεια Μακεδονία και το Κόσοβο. Ακολουθούν, η Βουλγαρία, η Σερβία και η Πολωνία. Ο πιο καθαρός αέρας είναι στην Ισλανδία και στις Σκανδιναβικές χώρες.
Στη χώρα μας
Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μεγαλύτερες αναλογικά συνέπειες στη θνησιμότητα. Στις συγκεντρώσεις ΡΜ2,5 αποδίδονται 12.000 πρόωροι θάνατοι στην Ελλάδα το 2015, στο ΝΟ2 2.300 και στο όζον 610. Για τα ΡΜ2,5 στην Ελλάδα είναι 1.112, με μέσο όρο στην Ε.Ε. 820. Για το ΝΟ2 είναι 213 με ευρωπαϊκό μ.ό. 157, ενώ για το όζον είναι 59 έναντι 36.
Τα Ευρωπαϊκά πρότυπα αναφέρουν πως οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 40 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Η Αθήνα με 70 mcg/m3 έχει ξεπεράσει κατά πολύ το όριο συγκέντρωσης σε NO2.
Σύμφωνα με τον χάρτη της Ευρωπαϊκής Περιβαλλοντικής Υπηρεσίας η Αθήνα ξεπερνά τα όρια και στο όζον, με περισσότερα από 140 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό όριο όζοντος έχει οριστεί στα 119 mcg/m3.
Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, στην ατμοσφαιρική ρύπανση οφείλονται πάνω από 13.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως στη χώρα μας. Με περίοδο αναφοράς το 2012, στην Ελλάδα πέθαναν πρόωρα 11.100 άνθρωποι λόγω των υψηλών συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων, 780 εξαιτίας του όζοντος και 1.300 λόγω του διοξειδίου του αζώτου.
Χειρότερη εικόνα παρουσιάζουν ευρωπαϊκές πόλεις, με το Λονδίνο να καταλαμβάνει την θλιβερή πρωτιά στο διοξείδιο του αζώτου με 89 mcg/m3, ενώ ακολουθούν Παρίσι (83), Στουτγάρδη (82), Μόναχο και Μασσαλία με 80 και 79 mcg/m3, αντίστοιχα. Η Λυών βρίσκεται στα ίδια περίπου επίπεδα με την Αθήνα αφού ετησίως συγκεντρώνει 71 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση καταστρέφει επίσης το περιβάλλον μας.
Η οξίνιση μειώθηκε σημαντικά την περίοδο 1990-2010 σε περιοχές της Ευρώπης με ευαίσθητα οικοσυστήματα που έχουν υποστεί όξινες εναποθέσεις πλεονάζοντος θείου και αζωτούχων ενώσεων. Ο ευτροφισμός, ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα που οφείλεται στην απόρριψη πλεοναζόντων θρεπτικών στοιχείων στα οικοσυστήματα, σημείωσε μικρότερη πρόοδο. Η έκταση των ευαίσθητων οικοσυστημάτων που προσβάλλονταν από το πλεονάζον ατμοσφαιρικό άζωτο μειώθηκε ελάχιστα μεταξύ του 1990 και του 2010. Οι ζημιές σε καλλιέργειες προκαλούνται από έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις όζοντος. Οι περισσότερες γεωργικές καλλιέργειες εκτίθενται σε επίπεδα όζοντος που υπερβαίνουν τον μακροπρόθεσμο στόχο της ΕΕ για την προστασία της βλάστησης. Περιλαμβάνεται κυρίως σημαντικό τμήμα των γεωργικών περιοχών, ιδιαίτερα στη νότια, κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Η ποιότητα του αέρα της Ευρώπης δεν βελτιώνεται πάντα με βάση τη γενική μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων. Οι λόγοι για το εν λόγω φαινόμενο είναι πολύπλοκοι:
δεν υπάρχει πάντα σαφής γραμμική σχέση ανάμεσα στις μειούμενες εκπομπές και τις συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών ρύπων στον αέρα, το πρόβλημα της μεταφοράς ατμοσφαιρικών ρύπων σε μεγάλη απόσταση από άλλες χώρες του βόρειου ημισφαιρίου στην Ευρώπη οξύνεται διαρκώς. Ως εκ τούτου, εξακολουθούν να απαιτούνται στοχοθετημένες προσπάθειες μείωσης των εκπομπών για περαιτέρω προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος στην Ευρώπη.
Πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Υπάρχουν διάφορες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ανθρωπογενούς και φυσικής προέλευσης:
καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι μεταφορές, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά, βιομηχανικές διεργασίες και χρήση διαλυτών, για παράδειγμα σε βιομηχανίες χημικών και ορυκτών, γεωργία, διαχείριση αποβλήτων, και ηφαιστειογενείς εκρήξεις, κονιορτός, εκνέφωση θαλάσσιου άλατος και εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων από εργοστάσια είναι παραδείγματα φυσικών πηγών εκπομπών. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την ατμοσφαιρική ρύπανση
-
Περιβάλλον
Τα «μπόνους» δόμησης στα ύψη των κτηρίων που καθορίζει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός 2012, καταργεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για Παλαιό Ψυχικό, Φιλοθέη και Εκάλη.
Η αλλαγή πλεύσης ως προς το ύψος των κτηρίων στις τρεις περιοχές, προβλέπεται σε τροπολογία που ψηφίστηκε χθες (Μ. Τρίτη 11 Απριλίου) στη Bουλή και θεωρείται προάγγελος για αντίστοιχο «ψαλίδισμα» και σε άλλους δήμους και περιοχές της χώρας που οι όροι δόμησης ορίζονται με ειδικά διατάγματα (Αθήνα, Πειραιάς κ.α).
Με βάση την αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, η κατάργηση των «μπόνους» δόμησης του ΝΟΚ στις επίμαχες περιοχές απαγορεύει την υπέρβαση του ύψους και του συντελεστή δόμησης, εισάγοντας τροποποιήσεις του κανονισμού για την ορθολογική προστασία συγκεκριμένων περιοχών, προς ενίσχυση των σχετικών τοπικών κοινωνιών αλλά και των ιδιαίτερων ιστορικών και πολεοδομικών χαρακτηριστικών τους.
Πίσω από τη ρύθμιση υπάρχει ένα έντονο παρασκήνιο, καθώς για την επίμαχη τροπολογία υπήρχαν εδώ και εβδομάδες πιέσεις προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προχωρήσει στην ψήφισή της αλλά με τις ενστάσεις του ΥΠΕΝ. Τελικά οι όποιες αντιρρήσεις υπήρξαν κάμφθηκαν, προσπερνώντας και τη δυσαρέσκεια του τεχνικού κόσμου που εκτιμά ότι η ρύθμιση θα επηρεάσει την οικοδομική δραστηριότητα. Είναι άλλωστε, χαρακτηριστικό ότι στις αρχές του έτους, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Ταγαράς είχε ταχθεί υπέρ των διατάξεων του ΝΟΚ για τα ύψη των κτιρίων, προβλέποντας ότι υπερισχύουν αυτού μόνο τα Προεδρικά Διατάγματα με διατάξεις για προστασία ιστορικών τόπων και κτιρίων όπως το βασιλικό διάταγμα του ’55 για τους όρους δόμησης της Αθήνας.
Απόφαση όμως που συνάντησε τοίχος από κομματικούς, περιβαλλοντικούς και αυτοδιοικητικούς παράγοντες των τριών περιοχών (Παλαιού Ψυχικού, της Φιλοθέης, Εκάλης), αλλά και άλλων δήμων όπως ο Δήμος Αλίμου. Ο τελευταίος έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την κατάργηση των «μπόνους» δόμησης του ΝΟΚ με στόχο να εξαφανίσει τα ψηλά κτίρια από το παράκτιο μέτωπο της Αττικής. Έρχεται ο μπαμπούλας προστίμων και κατεδαφίσεων στη Μύκονο
Στην ίδια τροπολογία που ψηφίστηκε χθες στη Bουλή, το ΥΠΕΝ προχώρησε σε σειρά ρυθμίσεων για να αντιμετωπιστεί η αυθαίρετη δόμηση στη Μύκονο. Στο πλαίσιο αυτό, εξειδικεύει τη διαδικασία σύστασης, συγκρότησης και λειτουργίας μικτών κλιμακίων ελέγχου πολεοδομικών παρανομιών, που είχε θεσπίσει πριν από λίγες ημέρες.
Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν ότι όταν ένα πρόστιμο κατακυρωθεί, το αυθαίρετο θα πρέπει να κατεδαφιστεί εντός 1,5 μήνα. Ειδικότερα, αν αφορά επιχείρηση θα αναστέλλεται και η άδεια λειτουργίας. Εφόσον ο ιδιοκτήτης προχωρήσει εντός δεκαημέρου από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας σε ακίνητο, σε νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών, θα επιβάλλεται μόλις το 20% του προστίμου ανέγερσης και πρόστιμο διατήρησης.
Στην περίπτωση που κάποιος προχωρήσει οικειοθελώς σε κατεδάφιση και αποκατάσταση της αυθαιρεσίας εντός 10 ημερών, από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας θα επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ και μετά τη διαπίστωση της κατεδάφισης θα εφαρμόζεται διαδικασία διαγραφής ανείσπρακτων προστίμων και αναστολής των αναγκαστικών μέτρων εκτέλεσης και των ποινικών διώξεων.
Η άρνηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων να εκτελέσουν τις συμβάσεις κατεδάφισης παραμένει σε ισχύ και προβλέπει την επιβολή προστίμου ύψους από 6.000 έως 10.000 ευρώ, ανάλογα με το βάρος της παράβασης.
Τέλος, για όσες περιπτώσεις έχει πραγματοποιηθεί αυτοψία μικτού κλιμακίου ελέγχου κατά την ώρα που κατασκευάζονταν τα αυθαίρετα (δηλαδή επ’ αυτοφώρω), αλλά έως σήμερα δεν έχει συνταχθεί πρωτόκολλο κατεδάφισης από τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του ΥΠΕΝ, αυτό θα συντάσσεται εντός τριών ημερών από την ημέρα δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, δηλαδή το αμέσως επόμενο διάστημα.
-
Περιβάλλον
Όλο και πιο αλμυρό γίνεται το νερό της Γης λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Reviews Earth & Environment». Η ανθρωπότητα διαταράσσει τον «κύκλο του άλατος» της Γης, με δυνητικά επικίνδυνες συνέπειες για τα αποθέματα πόσιμου νερού, τις καλλιέργειες και τα οικοσυστήματα. Παρόλο που η ρύπανση από το αλάτι δεν αποτελεί καταστροφή, παραμένει ένα σοβαρό πρόβλημα, σύμφωνα με τον Σουτζέι Κοσάλ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Όταν αναφερόμαστε στο αλάτι, το μυαλό μας συχνά πάει στο επιτραπέζιο που βάζουμε στο φαγητό μας ή στο αλάτι των ωκεανών, γνωστό ως χλωριούχο νάτριο (NaCl). Αυτό το αλάτι μπορεί επίσης να βρεθεί στα απορρυπαντικά και στα προϊόντα οικιακής χρήσης, μεταξύ άλλων. Υπάρχουν όμως και πολλά διαφορετικά άλατα, συμπεριλαμβανομένων του ασβεστίου, του μαγνησίου και άλλων ιόντων, που χρησιμοποιούνται σε πρόσθετα προϊόντα και τα οποία εμφανίζονται σε μέρη όπου κανονικά δεν θα έπρεπε.
Τα τελευταία 50 χρόνια, τα ιόντα αλάτων έχουν αυξηθεί σε ρέματα και ποτάμια, καθώς οι άνθρωποι άρχισαν να χρησιμοποιούν και να παράγουν περισσότερα άλατα, σύμφωνα με τη μελέτη. Σε ολόκληρο τον κόσμο, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι περίπου 2,5 δισεκατομμύρια στρέμματα σε όλο τον κόσμο – μια έκταση περίπου στο μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών – έχουν επίσης γίνει πιο αλμυρά.
«Χρησιμοποιούμε το νερό για τα πάντα: στις καλλιέργειες, στις βιομηχανικές διεργασίες, στη θέρμανση, στην ψύξη», δήλωσε ο Κοσάλ, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ. «Αλλά όταν έχουμε αλάτι στο νερό, επηρεάζει όλα αυτά τα πράγματα … και αυτό αυξάνεται», πρόσθεσε.
Οι αυξημένες συγκεντρώσεις αλατιού θα μπορούσαν να αποτελέσουν «υπαρξιακή απειλή» για τα αποθέματα πόσιμου νερού, προειδοποιούν οι συγγραφείς της μελέτης, σύμφωνα με την Washington Post.
Το αλάτι είναι ένα φυσικό και απαραίτητο συστατικό της Γης. Η ένωση αυτή ανεβαίνει στην επιφάνεια αργά σε μεγάλες γεωλογικές χρονικές κλίμακες, μέσω φυσικών διεργασιών όπως η αποσάθρωση των ιζηματογενών πετρωμάτων. Μέρος του αλατιού απορροφάται από τους υδρόβιους οργανισμούς και τα φυτά. Η περίσσεια αλατιού ταξιδεύει με τα μόρια του νερού, διεισδύει στα υπόγεια ύδατα, στο έδαφος και στους ωκεανούς.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν αλλάξει αυτόν τον φυσιολογικό κύκλο του αλατιού τις τελευταίες δεκαετίες, διαπίστωσε η επιστημονική ομάδα. Η γεωργία, η εξόρυξη, οι κατασκευές, η επεξεργασία νερού και δρόμων και άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες αυξάνουν την ποσότητα αλατιού στο έδαφος, στα συστήματα πόσιμου νερού και στον αέρα.
Ορισμένες πηγές προέρχονται από την άρδευση αλμυρών λιμνών, που παρατηρείται συχνά στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο η μεγαλύτερη πηγή αλατιού στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι το αλάτι αποχιονισμού. Από το 2013 έως το 2017, αποτελούσε το 44% της συνολικής κατανάλωσης αλατιού στη χώρα.
Το αλάτι αποχιονισμού μπορεί να μολύνει τα ρεύματα γλυκού νερού και να εισέλθει σε σωλήνες πόσιμου νερού. Πολλοί από αυτούς τους σωλήνες είναι κατασκευασμένοι από μέταλλο, όπως ο μόλυβδος ή ο χαλκός, στοιχεία που μπορεί να είναι επιβλαβή για το περιβάλλον ή τους ανθρώπους. Όταν μεγάλες ποσότητες αλατιού δρόμου διεισδύουν σε κακώς προστατευμένους σωλήνες, μπορεί να σπρώξουν αυτά τα μέταλλα στο νερό, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Ορισμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσιγκτον, έχουν αντικαταστήσει τα τελευταία χρόνια το αλάτι αποχιονισμού με χυμό τεύτλων. Μια άλμη από χυμό τεύτλων, η οποία περιέχει λιγότερο αλάτι, βοηθά στη μείωση του σημείου πήξης του πάγου, κολλάει καλύτερα στους δρόμους και είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον.
Πριν από αυτή τη μελέτη, οι επιστήμονες δεν γνώριζαν τον βαθμό στον οποίον ο άνθρωπος μεταβάλλει τις συγκεντρώσεις αλατιού σε όλο τον κόσμο.
«Το μέγεθος στο οποίο έχουμε αλλάξει έναν από τους φυσικούς κύκλους της γης είναι ανησυχητικό», δήλωσε ο Μπιλ Χίντς, καθηγητής οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τολέδο, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα.
«Αλατίζουμε τη γη εκεί που δεν θα έπρεπε να αλατίζεται», δήλωσε. «Αναδιανέμουμε το αλάτι σε μέρη που δεν θα έπρεπε να είναι – όπως πολλές από τις λίμνες, τα ρέματα, τα ποτάμια και τους υγροτόπους που μας παρέχουν πόσιμο νερό, αναψυχή και αλιεία», τόνισε.
Αυτές οι αλλαγές στον κύκλο του αλατιού αποτελούν υπαρξιακή απειλή για τα αποθέματα γλυκού νερού. Μόνο το 3% περίπου του νερού της Γης είναι γλυκό, και το αλάτι μικραίνει όλο και περισσότερο το απόθεμα. Ο Χιντζ δήλωσε ότι χρειαζόμαστε προληπτική περιβαλλοντική πολιτική για την αντιμετώπιση αυτών των αλλαγών που προκαλούνται από τον άνθρωπο.
«Θα πρέπει όλοι να αναρωτηθούμε τι θα συνέβαινε αν δεν είχαμε πρόσβαση σε πόσιμο νερό;» είπε. «Αυτή η – ίσως ρητορική – ερώτηση θα πρέπει να είναι αρκετή για να κατανοήσουμε τη σοβαρότητα του προβλήματος».
-
Περιβάλλον
Η Αθήνα δεν κοιμάται ποτέ. Όμως, η ηχορύπανση είναι ένας αόρατος, αλλά διαρκής στρεσογόνος παράγοντας που επηρεάζει το σώμα, το μυαλό και -τελικά- την ποιότητα της ζωής μας.
Από την Κηφισίας μέχρι τη Βουλιαγμένης και από τον Κηφισό μέχρι τη Μεσογείων, ο ήχος των μηχανών, των λεωφορείων, των σειρήνων και των κορναρισμάτων έχει γίνει το soundrack της ζωής του Αθηναίου. Πέρα από τα αυτοκίνητα και τη φασαρία του δρόμου, ο θόρυβος της πρωτεύουσας έχει γίνει πολυεπίπεδος. Οι οικοδομικές εργασίες έχουν επιστρέψει δυναμικά στις γειτονιές, ενώ μπουλντόζες, κομπρεσέρ και συνεργεία περνούν οπτικές ίνες ή σκάβουν για έργα της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ. Κι εκεί που κάποιος ελπίζει πως το Σαββατοκύριακο θα ξυπνήσει ήσυχα, ένας συναγερμός αυτοκινήτου ή ενός σπιτιού μπορεί να ταράξει την ησυχία ολόκληρου του τετραγώνου.
Η φασαρία δεν σταματά ποτέ, ούτε τη νύχτα. Μια συνεχής βοή, σαν ηχητικό φόντο, συνοδεύει τον Αθηναίο όπου κι αν πάει. Στο σπίτι, στη δουλειά, στο δρόμο. Και αυτό έχει γίνει τόσο δεδομένο, που πολλοί δεν το συνειδητοποιούν πια. Απλώς το σώμα κουράζεται λίγο παραπάνω, η συγκέντρωση χάνεται λίγο πιο εύκολα, η αντοχή μειώνεται.
Η άμυνα απέναντι στον θόρυβο Για να αντιμετωπίσουν αυτή τη συνεχή ακουστική πίεση, οι κάτοικοι της πόλης έχουν αναπτύξει τις δικές τους «άμυνες». Οι νεότεροι κυκλοφορούν με ακουστικά -όχι μόνο για να ακούσουν μουσική, αλλά για να απομονωθούν από τον θόρυβο γύρω τους. Ακόμη και στα γραφεία εργαζόμενοι φορούν noise-cancelling ακουστικά και ωτοασπίδες για να συγκεντρωθούν. Μέσα στα σπίτια, κάποιοι προσπαθούν να δημιουργήσουν μικρές «νησίδες ησυχίας» με διπλά τζάμια, βαριές κουρτίνες και ηχομονωτικά κουφώματα.
Οι ανακαινίσεις στα διαμερίσματα δεν γίνονται πια μόνο για λόγους αισθητικής ή εξοικονόμησης ενέργειας. Η ηχομόνωση έχει γίνει νέο ζητούμενο. Από τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Focus Bari για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, προκύπτει ότι τα τελευταία 5 χρόνια οι πιο συχνές παρεμβάσεις αφορούν την ανακαίνιση μπάνιου και την αντικατάσταση κουφωμάτων ή μονώσεων (ολική 11%, κουζίνα 14%, μπάνιο 18%, κουφώματα/μονώσεις 17%, ηλεκτρολογικά/υδραυλικά 10%, Ενεργειακή Αναβάθμιση 7%). Κι αυτά, καθώς όπως λένε όλο και περισσότεροι, η συνεχής βοή είναι κουραστική, όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχολογικά.
Οι κίνδυνοι από την ηχορύπανση
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο θόρυβος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους περιβαλλοντικούς κινδύνους για τη σωματική και ψυχική υγεία. Δεν πρόκειται απλώς για ενόχληση, αλλά για επιβαρυντικό παράγοντα που μπορεί να συμβάλει σε καρδιαγγειακά νοσήματα, μεταβολικές διαταραχές, αϋπνία, εμβοές, ακόμη και σε αυξημένο στρες ή κατάθλιψη. Οι κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ του 2018 έδειξαν ότι η μακροχρόνια έκθεση σε θόρυβο έχει επιπτώσεις συγκρίσιμες με αυτές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, 66.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως, 50.000 νέες περιπτώσεις καρδιαγγειακών παθήσεων, 22.000 νέες περιπτώσεις διαβήτη τύπου-2 συνδέονται με την ηχορύπανση, ενώ περισσότερα από 500.000 παιδιά βιώνουν δυσκολίες στην ανάγνωση εξαιτίας του θορύβου και σχεδόν 60.000 έχουν προβλήματα συμπεριφοράς. Συνολικά, πάνω από 20% των Ευρωπαίων εκτίθενται σε επιβλαβή επίπεδα θορύβου από μεταφορές, όταν συγκριθούν με τα όρια της Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Αν χρησιμοποιηθούν πιο αυστηρές συστάσεις του ΠΟΥ, το ποσοστό φτάνει πάνω από 30%.
Χαρτογραφώντας τον θόρυβο
Και στην Αθήνα, η πραγματικότητα δεν απέχει καθόλου από τις ανησυχητικές ευρωπαϊκές τάσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το κέντρο της Αθήνας καταγράφει επίπεδα 65 έως 75 dB κατά τις ώρες αιχμής. Τα όρια της Ε.Ε. είναι 70 dB για τον δείκτη Lden (24ωρος) και 60 dB για τον νυχτερινό δείκτη Lnight -αλλά στην Αθήνα, αυτά τα όρια παραβιάζονται καθημερινά. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις χαρτογραφούν τον αστικό θόρυβο με «στρατηγικούς χάρτες» που δείχνουν ποιοι ζουν κοντά σε επικίνδυνα επίπεδα. Αυτοί οι χάρτες είναι η βάση για σχέδια δράσης που μειώνουν την ηχορύπανση μέσα από παρεμβάσεις στον αστικό σχεδιασμό.
Στην Αθήνα, ωστόσο, η κατάσταση παραμένει στάσιμη. Παρότι καταγράφονται υπερβάσεις των ευρωπαϊκών ορίων επί σειρά ετών, η Ελλάδα δεν έχει εγκρίνει ακόμα τα απαραίτητα Σχέδια Πρόληψης και Αντιμετώπισης (ΣΠΑ). Το προσχέδιο του 2022 παραμένει ανενεργό, ενώ η Κομισιόν έχει παραπέμψει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν επίσημοι, ενημερωμένοι χάρτες θορύβου για την Αθήνα -ούτε στρατηγικές για το πώς θα περιοριστεί το πρόβλημα. Οι πολίτες δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται τα πιο επιβαρυμένα σημεία, ούτε τι μέτρα λαμβάνονται για να βελτιωθεί η ακουστική ποιότητα της ζωής τους.
Στο Παρίσι, περίπου 9,7 εκατομμύρια άνθρωποι (80 % της ευρύτερης περιοχής) ζουν σε επίπεδα θορύβου που ξεπερνούν τις συστάσεις του ΠΟΥ. Στο Βερολίνο, χάρτες θορύβου του 2022 δείχνουν ότι πάνω από 369.000 κατοικίες εκτίθενται σε 65-69 dB(A), ενώ 92.000 ξεπερνούν τα 70 dB(A).
Το κόστος του θορύβου
Η ηχορύπανση έχει και οικονομικό αποτύπωμα. Οι διαταραχές ύπνου και η κόπωση μειώνουν την παραγωγικότητα, αυξάνουν το στρες και οδηγούν σε περισσότερες ημέρες απουσίας από την εργασία. Οι επιχειρήσεις χάνουν εργατοώρες, οι πολίτες δαπανούν περισσότερα για υγειονομική φροντίδα, ενώ η αξία των ακινήτων σε περιοχές με έντονο θόρυβο πέφτει. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ε.Ε., η ετήσια οικονομική επιβάρυνση από θόρυβο μεταφορών, εκτιμάται σε τουλάχιστον 95,6 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη, που αντιστοιχεί περίπου στο 0,6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
-
Περιβάλλον
Ο Ρήνος, ο σημαντικότερος ποταμός για το εμπόριο και ευρύτερα την οικονομία της Ευρώπης, στερεύει. Η στάθμη των υδάτων στον Δούναβη και τον Πάδο έχει μειωθεί επικίνδυνα. Ο Τάμεσης εκπέμπει SOS. Τα ποτάμια της ηπείρου υποφέρουν από μία ξηρασία, που οι επιστήμονες προειδοποιούν πως ίσως αποδειχθεί η χειρότερη των τελευταίων 500 ετών. Και ο «θάνατος» των ποταμών, σε μία περίοδο ενεργειακής κρίσης και πολλαπλών προκλήσεων, ίσως να οδηγήσει και τις οικονομίες στην εντατική.
Λευκή σκόνη και χιλιάδες νεκρά ψάρια καλύπτουν είναι το σκηνικό που αντικρύζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι σε περιοχές από τις οποίες άλλοτε έτρεχαν τα νερά ποταμών. Η άνευ προηγουμένου ξηρασία καίει αγροτικές σοδειές, επιβάλλει περιορισμούς στο νερό, προκαλεί πυρκαγιές και απειλεί τα υδρόβια είδη.
VIA REUTERS/GREENPEACE Εδώ και σχεδόν δύο μήνες δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές βροχοπτώσεις στη Δυτική, Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Και η ξηρή περίοδος αναμένεται να έχει συνέχεια. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις συνθήκες καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιταχύνουν την εξάτμιση των υδάτων, τα διψασμένα φυτά προσλαμβάνουν περισσότερη υγρασία και η μειωμένη χιονόπτωση τον χειμώνα περιορίζει τα αποθέματα γλυκού νερού που είναι διαθέσιμο για άρδευση το καλοκαίρι.
Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη που βιώνει μία τέτοια κλιματική κρίση. Συνθήκες έντονης ξηρασίας αναφέρθηκαν επίσης στην Ανατολική Αφρική, τις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και το βόρειο Μεξικό.
Το Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι οι συνθήκες ξηρασίας θα επιδεινωθούν και δυνητικά θα επηρεάσουν το 47% της ηπείρου. Ο Αντρέα Τορέτι, ερευνητής στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας, σε δηλώσεις του στο Associated Press τόνισε: «Η ξηρασία το 2018 ήταν τόσο ακραία που δεν υπήρξαν παρόμοια γεγονότα τα τελευταία 500 χρόνια, αλλά φέτος, νομίζω, είναι πολύ χειρότερη».
Για τους επόμενους τρεις μήνες, «βλέπουμε πολύ υψηλό κίνδυνο ξηρών συνθηκών στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη, καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο», προειδοποίησε.
Η τρέχουσα κατάσταση είναι αποτέλεσμα μακρών περιόδων ξηρών καιρικών συνθηκών που προκαλούνται από αλλαγές στα παγκόσμια καιρικά συστήματα, όπως εξηγεί ο μετεωρολόγος Πίτερ Χόφμαν του Ινστιτούτου Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων στο Βερολίνο. «Απλώς το καλοκαίρι το νιώθουμε περισσότερο», είπε. «Αλλά στην πραγματικότητα η ξηρασία συσσωρεύεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους».
Σύμφωνα με τον Χόφμαν οι παρατηρήσεις τα τελευταία χρόνια ήταν όλες στο ανώτερο άκρο αυτού που προέβλεπαν τα υπάρχοντα κλιματικά μοντέλα.
Οι επιπτώσεις
Η ξηρασία έχει οδηγήσει ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να επιβάλουν περιορισμούς στη χρήση του νερού και η ναυτιλία βρίσκεται σε κίνδυνο στον Ρήνο και στον Δούναβη. Ο Ρήνος θα μπορούσε να φτάσει σε κρίσιμα χαμηλά επίπεδα τις επόμενες ημέρες, καθιστώντας τη μεταφορά εμπορευμάτων - συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα και του πετρελαίου - όλο και πιο δύσκολη. Στον Δούναβη, οι αρχές στη Σερβία άρχισαν να εκτρέφουν άμμο για να εμβαθύνουν την πλωτή οδό και να διατηρήσουν την ομαλή κίνηση των πλοίων.
Μία πλήρης διακοπή της κυκλοφορίας στον Ρήνο θα έπληττε σκληρά τη γερμανική –και την ευρωπαϊκή– οικονομία: οι ειδικοί υπολόγισαν ότι μια εξάμηνη αναστολή το 2018 κόστισε περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ, Τα χαμηλά επίπεδα νερού να αναμένεται να αφαιρέσουν φέτος τουλάχιστον 0,2 μονάδες από την ανάπτυξη του γερμανικού ΑΕΠ.
Ενώ η ΕΕ έχει πει ότι η ενίσχυση των θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών κατά 25% είναι μία από τις προτεραιότητες της πράσινης μετάβασης του μπλοκ, η Γερμανία εργάζεται τώρα για να τις εκτρέψει σε σιδηροδρομικές και οδικές - αν και χρειάζονται μεταξύ 40 και 100 φορτηγά για να αντικαταστήσουν ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Τα ποτάμια της Γαλλίας μπορεί να μην είναι τόσο βασικές εμπορευματικές αρτηρίες, αλλά χρησιμεύουν για την ψύξη των πυρηνικών σταθμών που παράγουν το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Καθώς οι τιμές έφτασαν στα υψηλά όλων των εποχών, ο γίγαντας ηλεκτρικής ενέργειας EDF αναγκάστηκε να μειώσει την παραγωγή λόγω της ξηρασίας.
Οι εμπορευματικές μεταφορές στα 2.850 χιλιόμετρα του Δούναβη έχουν επίσης διαταραχθεί σοβαρά, ωθώντας τις αρχές στη Σερβία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία να αρχίσουν να ανοίγουν βαθύτερα κανάλια, προκειμένου πλοία που μεταφέρουν κυρίως καύσιμα για τις γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας να καταφέρουν να προχωρήσουν.
Ακόμη και η Νορβηγία, η οποία βασίζεται στην υδροηλεκτρική ενέργεια για περίπου το 90% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έχει πει ότι τα ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα των δεξαμενών της μπορεί τελικά να την υποχρεώσουν να περιορίσει τις εξαγωγές ενέργειας.
Στην Ουγγαρία, μεγάλα τμήματα της δημοφιλούς λίμνης Velence κοντά στη Βουδαπέστη, έχουν μετατραπεί σε κομμάτια αποξηραμένης λάσπης. Έχει εγκατασταθεί εξοπλισμός αερισμού και κυκλοφορίας νερού για την προστασία της άγριας ζωής, αλλά η ποιότητα του νερού έχει επιδεινωθεί σε σημείο που επιβλήθηκε απαγόρευση κολύμβησης.
Οι εκτάσεις του Πάδου, του μακρύτερου ποταμού της Ιταλίας, είναι τόσο χαμηλές που βάρκες, οι οποίες είχαν βυθιστεί που βυθίστηκαν πριν από δεκαετίες ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια.
Η ξηρασία έχει επίσης επηρεάσει τη νότια Αγγλία, η οποία έλαβε μόνο το 10% της μέσης βροχόπτωσης τον Ιούλιο. Οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με έναν άνευ προηγουμένου αριθμό πυρκαγιών και στους ανθρώπους σε αρκετές περιοχές έχει απαγορευτεί να ποτίζουν το γκαζόν τους.
-
Περιβάλλον
Σε διαδικασία φυσικής αναγέννησης βρίσκεται το περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη, 25 χρόνια μετά την καταστροφική φωτιά του 1997, που έχει αποτυπωθεί ανεξίτηλα στη μνήμη των κατοίκων της πόλης. Το δάσος φαίνεται ότι έχει ήδη αναγεννηθεί κυριολεκτικά από τις στάχτες του, ενώ με τη βοήθεια της φύσης και μετά τις εκτεταμένες νεκρώσεις δέντρων λόγω του φλοιοφάγου εντόμου, υπάρχουν πια οι συνθήκες για να δημιουργηθεί ένα μεικτό δάσος σε λίγα χρόνια από τώρα.
Η δασάρχης Θεσσαλονίκης Τατιάνα Καλαϊτζή εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι από την παλιά συστάδα του τεχνητού δάσους πεύκης προέκυψαν μεγάλες εκτάσεις με φυσική αναγέννησή της και αναφέρει ότι «ακόμη και στα μεγάλα διάκενα, από όπου απομακρύνθηκε η πεύκη που υλοτομήθηκε λόγω της προσβολής της από το φλοιοφάγο έντομο, υπάρχει πολύ μεγάλος υποόροφος με πλατύφυλλα από κουτσουπιές, φράξους, δρύες και πουρνάρια που αυτή τη στιγμή βρήκαν χώρο, φως και αναπτύσσονται και προχωράνε». Η ίδια, μάλιστα, εκτιμά ότι «έχουμε ήδη ένα εξαιρετικά μεικτό δάσος, στην αρχή του βέβαια, αλλά αν δεν ανακοπεί η εξέλιξη της βλάστησης και της ροής του δάσους από μια πυρκαγιά, τα επόμενα 8 με 10 χρόνια θα δούμε ένα πολύ ωραίο μεικτό δάσος».
Η πεύκη έχει δαιμονοποιηθεί
Σύμφωνα με την κ. Καλαϊτζή, η πεύκη έχει δαιμονοποιηθεί καθώς είναι, προφανώς, πιο εύφλεκτη σαν είδος στην πυρκαγιά. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι το συγκεκριμένο είδος εγκαθίσταται σε δύσκολα περιβάλλοντα, εκεί όπου δεν φύεται κάτι άλλο, σε άνυδρες, ξερές και βραχώδεις περιοχές και έτσι μπορεί να δημιουργηθεί ένα δασογενές περιβάλλον, στο οποίο θα αναπτυχθεί αργότερα η κατάλληλη βλάστηση. Αυτό συνέβη και στο περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης, που αναγεννήθηκε από την πυρκαγιά του 1997.
Από την άλλη πλευρά επισημαίνει ότι «τον Απρίλιο του 2019 παρατηρήθηκαν εκτεταμένες νεκρώσεις της πεύκης στο περιαστικό δάσος στο πλαίσιο μιας έξαρσης, μιας μεγάλης επιδημίας που αντιμετωπίστηκε έγκαιρα. Τότε όλοι φοβηθήκαμε ότι θα απομακρυνθεί πολλή ξυλεία, αλλά δεν ήταν κάτι που δεν έπρεπε να γίνει», σχολιάζει και προσθέτει: «ήρθε η φύση από μόνη της, προέκυψε αυτή η επιδημία, έφυγε αρκετό λύμα -είναι η αλήθεια - αλλά όχι ότι δεν αντικαταστάθηκε. Αυτή τη στιγμή, αν κάνετε μια βόλτα μέσα στο περιαστικό θα δείτε μεγάλες εκτάσεις με φυσική αναγέννηση της πεύκης».
Σε φάση δημοπράτησης το έργο εμπλουτισμού του δάσους
Η δασάρχης Θεσσαλονίκης γνωστοποιεί ότι το έργο του εμπλουτισμού του δάσους, που θα γίνει από τη Διεύθυνση Αναδασώσεων, βρίσκεται σε φάση δημοπράτησης, ενώ έχει εγκριθεί η μελέτη και έχουν βρεθεί πιστώσεις. Εκτιμά, ωστόσο, ότι δεν θα χρειαστούν όλα όσα έχουν προβλεφθεί καθώς η φυσική αναγέννηση εξελίσσεται πολύ ικανοποιητικά.
Τον ερχόμενο Οκτώβριο, επίσης, θα ξεκινήσουν και πάλι οι απομακρύνσεις των προσβεβλημένων από το φλοιοφάγο δέντρων, αφού ολοκληρωθεί η αντιπυρική περίοδος, επειδή υπάρχουν ακόμη κάποια σημεία στα οποία τα δέντρα έχουν προσβληθεί.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ζώνη πυρασφάλειας μεταξύ δάσους και οικισμών
Στο μεταξύ, για πρώτη φορά στην Ελλάδα υλοποιείται έργο δημιουργίας ζώνης πυρασφάλειας, πλάτους εξήντα μέτρων, στα σημεία όπου το δάσος του Σέιχ Σου γειτνιάζει με το πολεοδομικό συγκρότημα, δηλαδή βρίσκεται κοντά σε σπίτια, σχολεία και επιχειρήσεις. «Αυτό γίνεται για πρώτη φορά», σχολιάζει η κ. Καλαϊτζή και επισημαίνει ότι είναι η μοναδική μελέτη που έχει εγκριθεί σε όλη την Ελλάδα, με ειδική μεθοδολογία που αναπτύχθηκε για τη συγκεκριμένη περιοχή του περιαστικού δάσους της Θεσσαλονίκης, με τη συμφωνία της επιστημονικής κοινότητας.
«Η μελέτη προέκυψε από ανάγκη, μετά τη φωτιά στο Μάτι. Μπήκαμε σε μια διαδικασία να σκεφτόμαστε ότι -καλώς ή κακώς- η πόλη επεκτάθηκε προς το δάσος, το δάσος δεν έφυγε από τα όριά του, ενώ λόγω και της κλιματικής αλλαγής προέκυψαν κάποιες ιδιαίτερες συνθήκες εκεί που γειτνιάζει το δάσος με τον οικιστικό ιστό. Έτσι, στα δέκα πρώτα μέτρα γίνονται αποψιλωτικά έργα και στα επόμενα 50 μέτρα απομακρύνεται ο υποόροφος και γίνεται κλάδευση στο ένα τρίτο. Δημιουργούμε, δηλαδή, μια άτυπη αντιπυρική ζώνη περιμετρικά του πολεοδομικού. Είναι ένα μέτρο πιο πολύ και ουσίας αλλά και καθησυχασμού του κόσμου», προσθέτει και σημειώνει ότι γίνονται προσπάθειες να ξεπεραστούν οι όποιες δυσκολίες παρουσιάζονται λόγω ιδιοκτησιών, απουσίας παρόμοιων έργων στο παρελθόν, υποστελέχωσης και ελλείψεων σε εξοπλισμό.
Τα έργα, που αναμένεται να ολοκληρωθούν στα τέλη Ιουλίου, γίνονται σε όλη την περιοχή γύρω από το Σέιχ Σου, στα όρια του πολεοδομικού συγκροτήματος, από το μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Πανόραμα ως και την Νεάπολη, συν την περιοχή του Ελαιορέματος.
Συνεχίζονται τα έργα αντιπυρικής προστασίας
Παράλληλα, συνεχίζονται τα έργα αντιπυρικής προστασίας, συνολικού προϋπολογισμού 1,51 εκατ. Ευρώ, που αποτελούν μέρος του εθνικού προγράμματος Anti-nero και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συγκεκριμένα πρόκειται για εργασίες συντήρησης για την αποκατάσταση της βατότητας όλων των δασικών δρόμων και των αντιπυρικών λωρίδων σε όλη την περιοχή ευθύνης. «Είναι κάτι που γίνεται μετά από πάρα πολύ καιρό. Οι πιστώσεις μέχρι τώρα ήταν της τάξης των 25 με 30 χιλιάδων ευρώ ετησίως, οπότε κάναμε ένα πολύ μικρό τμήμα του οδικού δικτύου. Φέτος είμαστε χαρούμενοι που θα καλύψουμε όλη τη συντήρηση όλου του δασικού οδικού δικτύου», αναφέρει η δασάρχης Θεσσαλονίκης.
Μικρά τεχνικά έργα θα γίνουν και σε επιλεγμένα σημεία, όπως επίσης και εργασίες ασφαλούς διαχείρισης των υπολειμμάτων υλοτομίας στις τεχνητές αναδασώσεις πεύκης, που έγιναν λόγω της προσβολής από το φλοιοφάγο έντομο, όχι μόνο στο περιαστικό δάσος αλλά και στο Φίλυρο, τη Λητή, το Μελισσοχώρι και τη δυτική Θεσσαλονίκη.
-
Περιβάλλον
Η Ευρώπη και ακόμη περισσότερο η Μεσόγειος οδεύουν προς ένα μέλλον με αυξανόμενες σοβαρές έως ακραίες ξηρασίες τα καλοκαίρια. Ολοένα περισσότερες ξηρασίες τα καλοκαίρια θα χαρακτηρίζονται ακραίες και, παράλληλα, ολοένα συχνότερα αυτές θα ακολουθούνται από πιο υγρούς χειμώνες με λιγότερη ξηρασία.
Αυτό είναι το μάλλον δυσοίωνο συμπέρασμα μιας νέας διεθνούς επιστημονικής έρευνας, σύμφωνα με την οποία, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής που τείνει να λάβει πια χαρακτηριστικά κρίσης, θα γίνονται όλο και συχνότερες οι περίοδοι ανομβρίας, ξηρασίας και άλλων ακραίων φαινομένων έως το τέλος του 21ου αιώνα.
Οι ερευνητές από τη Γερμανία και τον Καναδά, με επικεφαλής τη Μαγκνταλένα Μιτελμάγιερ του Πανεπιστημίου Λούντβιχ-Μαξιμίλιανς του Μονάχου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα περιβάλλοντος «Frontiers in Water», βρήκαν μια «σαφή τάση για ολοένα και περισσότερες, μεγαλύτερης διάρκειας και πιο έντονες θερινές ξηρασίες, αυξάνοντας το έλλειμμα βροχοπτώσεων έως το τέλος του αιώνα».
Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς, οι ξηρασίες αποτελούν τον πιο σοβαρό κίνδυνο για τη γεωργία και την κτηνοτροφία σε όλο τον κόσμο, επηρεάζοντας κάθε χρόνο περίπου 55 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι επιπτώσεις των ξηρασιών είναι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές.
Η μελέτη εκτιμά ότι μακροπρόθεσμα (μετά το 2080) η Ευρώπη - και αυτό δεν αφορά μόνο τη Νότια -θα δει μια αύξηση στη συχνότητα και στην ένταση των ξηρασιών, με αντίστοιχη μείωση στις ξηρασίες του χειμώνα. Όσο περνάνε τα χρόνια, θα μεγαλώνει η «ψαλίδα» ανάμεσα στις θερινές και στις χειμερινές ξηρασίες, με τις πρώτες να αυξάνουν και τις δεύτερες να μειώνονται.
Περιοχές που θα γνωρίσουν μεγαλύτερες ξηρασίες, ιδίως τα καλοκαίρια (με ό,τι αυτό συνεπάγεται, π.χ. για τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών), θα είναι η Μεσογειακή Ευρώπη, αλλά επίσης και άλλα μέρη όπως η Ιβηρική Χερσόνησος, οι Άλπεις και η Ανατολική Ευρώπη. Ειδικότερα στη Νότια Ευρώπη και στη Μεσόγειο εκτιμάται ότι έως το τέλος του τρέχοντος αιώνα οι καλοκαιρινοί μήνες με ακραία ξηρασία μπορεί να φθάσουν το 80%, με αύξηση πάνω από 50% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα ξηρασίας, ενώ στην Ιβηρική Χερσόνησο ίσως και το 96%.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση εδώ
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
-
Περιβάλλον
Το 16% των δασών της ηπειρωτικής Αττικής -δηλαδή περίπου το ένα έκτο του συνόλου- εκτιμάται ότι κάηκαν κατά τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Σχίνο, Βαρυμπόμπη, Κερατέα και Βίλια, σύμφωνα με ανάλυση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.
Αξιοποιώντας τη βάση δεδομένων CORINE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με πρόσφατες λεπτομερείς δορυφορικές καταγραφές, οι πυρκαγιές υπολογίστηκε ότι έκαψαν περίπου 240.000 στρέμματα, εκ των οποίων τα 186.000 στρέμματα είναι δασικές εκτάσεις, ποσοστό που αναλογεί στο 16%, περίπου, των συνολικών δασικών εκτάσεων του νομού.
-
Περιβάλλον
Τα κύματα καύσωνα που πλήττουν το σύνολο του πλανήτη τις τελευταίες εβδομάδες με θερμοκρασίες ρεκόρ από τις αρκτικές περιοχές μέχρι την Ανταρκτική έχουν διαφόρων ειδών καταστροφικές συνέπειες. Πιθανότατα η πιο σημαντική σε έκταση οικολογική καταστροφή που προκάλεσε μέχρι στιγμής αυτό το παρατεταμένο παγκόσμιο κύμα καύσωνα είναι αυτή που αποκαλύπτεται τώρα ότι συνέβη στην ακτογραμμή των βορειοδυτικών ΗΠΑ και του νοτιοδυτικού Καναδά.
Εκεί το κύμα καύσωνα προκάλεσε την εμφάνιση του φαινομένου που είναι γνωστό ως «θόλος ζέστης» στο οποίο υψηλές πιέσεις παγιδεύουν θερμό αέρα σε μια περιοχή η οποία κυριολεκτικά φτάνει σε σημείο… βρασμού. Για περίπου μια εβδομάδα οι βορειοδυτικές περιοχές των ΗΠΑ και του νοτιοδυτικού Καναδά βρέθηκαν μέσα σε αυτόν τον κολασμένο θόλο. Στις παραλίες αυτών των περιοχών άρχισαν να κάνουν μαζικά την εμφάνιση τους νεκρά μαλάκια, οστρακοειδή, αστερίες και άλλα θαλάσσια είδη πολλά εκ των οποίων διαπιστώθηκε ότι πέθαναν πλήρως αφυδατωμένα.
Οι ειδικοί όπως θαλάσσιοι βιολόγοι που έσπευσαν στις περιοχές για να διαπιστώσουν τι συμβαίνει αναφέρουν το επίμαχο χρονικό διάστημα που έκανε την εμφάνιση του ο θόλος ζέστης υπήρχε χαμηλή παλίρροια γεγονός που πολλαπλασίασε το μέγεθος του προβλήματος για τους θαλάσσιους οργανισμούς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών ο θόλος ζέστης εξόντωσε περίπου ένα δισ. θαλάσσιους οργανισμούς στην συγκεκριμένη περιοχή.
Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή τότε το πλήγμα θα είναι τεράστιο και οι επιπτώσεις του θα συνεχίσουν να είναι ορατές και στο μέλλον. Οι συγκεκριμένοι θαλάσσιοι οργανισμοί που εξοντώθηκαν λειτουργούν ανάμεσα στα άλλα ως φίλτρα καθαρισμού του ωκεανού ώστε να μπορεί το ηλιακό φως να φτάνει στην χλωρίδα που βρίσκεται στον πυθμένα. Αν αυτό δεν συμβεί τότε θα δημιουργηθούν νέα προβλήματα στα τοπικά οικοσυστήματα.
Δεδομένης της κατάστασης και της κλιματικής αλλαγής αναμένεται το φαινόμενο αυτό που σπάνια κάνει την εμφάνιση του ειδικά σε αυτές τις περιοχές να κάνει ολοένα και πιο συχνά την εμφάνιση του. Όπως λένε οι ειδικοί αν ο θόλος ζέστης εμφανιστεί ξανά στην ίδια περιοχή κάποια στιγμή μέσα στην δεκαετία τα τοπικά θαλάσσια οικοσυστήματα δεν θα έχουν προλάβει να ανακάμψουν από το τωρινό χτύπημα του καύσωνα και ένα ακόμη μπορεί να τους δώσει την χαριστική βολή.
-
Περιβάλλον
Μια από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι ως αντίμετρο στην κλιματική αλλαγή είναι η μαζική φύτευση νέων δέντρων. Την λύση αυτή χρησιμοποιούν πολλές μεγάλες εταιρείες που ρυπαίνουν το περιβάλλον ως ένα είδος αντιστάθμισης της ζημίας που προκαλούν αλλά μέχρι στιγμής αυτά τα προγράμματα δενδροφύτευσης έχουν αποτύχει για διαφόρους λόγους. Επιπλέον η μαζική δεντροφύτευση με στόχο να απορροφούν τα δέντρα τις μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες μια προβληματική λύση επειδή θα πρέπει να σταματήσουμε να εκπέμπουμε βλάβερά αέρια και όχι να τα ΄παράγουμε και μετά να ψάχνουμε τρόπους απορρόφησης τους. Επιπλέον εγείρονται και ζητήματα παράπλευρων οικολογικών επιπτώσεων από την μαζική δενδροφύτευση.
Όμως μελέτη επιστημόνων του φημισμένου Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Ζυρίχης (ETH) στηρίζει την πρόταση μαζικής δενδροφύτευσης. Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» αναφέρει ότι η μαζική δενδροφύτευση ειδικά στην ευρωπαϊκή ήπειρο θα προκαλέσει την αύξηση των βροχοπτώσεων οι οποίες θα βοηθήσουν στον περιορισμό των επιπέδων ξηρότητας που αναμένεται να κάνουν την εμφάνιση τους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Η νέα μελέτη ερευνά τις επιπτώσεις που θα έχει η μετατροπή περιοχών αγροτικής καλλιέργειας σε μόνιμες δασικές εκτάσεις.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι αν υπάρξει 20% αύξηση των δασικών εκτάσεων στην Ευρώπη με ομοιόμορφο τρόπο τότε θα υπάρξει αύξηση των βροχοπτώσεων τόσο τον χειμώνα αλλά και το καλοκαίρι με τις καλοκαιρινές βροχές να πέφτουν στις παράκτιες και νοτιότερες περιοχές της ευρωπαϊκής ηπείρου. Αυτό σημαίνει ότι θα «ανακουφίζονται» από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οι μεσογειακές περιοχές που είναι και αυτές που θεωρητικά θα δεχτούν την μεγαλύτερη πίεση της αύξησης της θερμοκρασίας και των ξηρών συνθηκών σε σχέση με άλλες περιοχές της Ευρώπης.
-
Περιβάλλον
Η στρατηγική τους θέση δίπλα στη θάλασσα τις ανέδειξε σε εμπορικά και πολιτιστικά κέντρα, όμως οι παράκτιες πόλεις πλέον απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Από το Μουμπάι ως το Μαϊάμι, τη Ντάκα και τη Βενετία, αυτές οι πόλεις με τους εκατομμύρια κατοίκους τους βρίσκονται «στην πρώτη γραμμή» της κλιματικής κρίσης, η οποία απειλεί να αλλάξει τον παγκόσμιο χάρτη, προειδοποιεί έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC).
«Το επίπεδο της θάλασσας εξακολουθεί να ανεβαίνει, οι πλημμύρες είναι ολοένα και συχνότερες και πιο έντονες, η υπερθέρμανση αυξάνει την οξύτητα των ωκεανών και κάνει τους καύσωνες πιο έντονους», σημειώνουν οι επιστήμονες σε αυτή την έκθεση των 4.000 σελίδων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Κατά συνέπεια «πρέπει να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις».
Λόγω της θερμικής διαστολής των ωκεανών και του λιώσιμου των πάγων εξαιτίας της υπερθέρμανσης της Γης, η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας απειλεί να μολύνει με θαλασσινό νερό τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και να καταστρέψει στρατηγικής σημασίας υποδομές, όπως λιμάνια και αεροδρόμια.
«Ένας κίνδυνος για τις κοινωνίες και την παγκόσμια οικονομία εν γένει», προειδοποιεί η IPCC, καθώς περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού και των υποδομών βρίσκονται λιγότερα από 10 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.
Και σε κάποιες μεγαλουπόλεις, μικρά νησιά και αρκτικές κοινότητες οι επιπτώσεις ενδέχεται να καταστούν εμφανείς πολύ γρήγορα, στη διάρκεια της ζωής του υφιστάμενου πληθυσμού.
Εκτοπισμοί
Η μετανάστευση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει στο Μπανγκλαντές, όπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ενδέχεται να εκτοπιστούν ως το 2050 λόγω της ανόδου του επιπέδου της θάλασσας.
Οι κλιματικοί μετανάστες ίσως επιλέξουν τη Ντάκα, όμως και η πρωτεύουσα του Μπανγκλαντές απειλείται.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σε έναν κόσμο όπου η θερμοκρασία θα έχει αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή (ο ελάχιστος στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα), κάτι που σημαίνει ότι το επίπεδο των ωκεανών μπορεί να αυξηθεί κατά 60 εκατοστά ως το τέλος του αιώνα.
Η τύχη πολλών παράκτιων πόλεων θα είναι τραγική, αν δεν μειωθεί δραστικά η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, τονίζει η IPCC.
Ανεξαρτήτως του ρυθμού εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα «η άνοδος του επιπέδου των ωκεανών επιταχύνεται και θα συνεχίσει να επιταχύνεται επί χιλιετίες», προσθέτει.
«Οι περισσότερες παράκτιες πόλεις κινδυνεύουν να πεθάνουν. Πολλές άλλες θα εξαφανιστούν λόγω των πλημμυρών. Ως το 2050 θα έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα», εξηγεί ο Μπεν Στράους του οργανισμού Climate Central.
Παρά τις πολλές δυσοίωνες προβλέψεις, οι παράκτιες πόλεις εξακολουθούν να μεγαλώνουν, αυξάνοντας τον αριθμό των πιθανών θυμάτων, κυρίως στην Ασία και την Αφρική.
«Μπανιέρα»
Πώς μπορούν να προστατευθούν οι μεγαλουπόλεις;
Με τη δημιουργία φραγμάτων, την κατασκευή τειχών, την αποκατάσταση παράκτιων οικοσυστημάτων που παρέχουν φυσική προστασία. Δεν υπάρχουν θαυματουργές λύσεις και οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι πολλές και ολοένα και πιο περίπλοκες.
«Πρέπει να δράσουμε και να δράσουμε τώρα, διότι ήδη έχουμε καθυστερήσει», σχολιάζει ο Γιόχαν Φερλίντε, υπεύθυνος του προγράμματος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στο Ρότερνταμ.
Με το 85% του εδάφους της κάτω από το επίπεδο της θάλασσας η ολλανδική πόλη είναι «σαν μπανιέρα», εξηγεί. «Πρέπει να αντλούμε κάθε σταγόνα νερού που πέφτει. Πρέπει πραγματικά να καινοτομήσουμε για να διατηρήσουμε στεγνά τα πόδια μας».
Όμως δεν μπορούν όλες οι χώρες να υιοθετούν καινοτόμους τρόπους προστασίας. Και η IPCC προειδοποιεί ότι όλα τα χρήματα του κόσμου δεν αποτελούν σίγουρη εγγύηση κατά της μετανάστευσης των κατοίκων των παράκτιων πόλεων.
Η Ινδονησία ήδη σκοπεύει να μετακινήσει την πρωτεύουσά της από τη Τζακάρτα στο Βόρνεο. Όμως κάποια κτίσματα είναι αναντικατάστατα, όπως στη Βενετία, όπου το 90% των οικημάτων απειλείται από το νερό. Στη διάρκεια του φαινομένου της πλημμυρίδας, το νερό φτάνει ως την πλατεία του Αγίου Μάρκου.
Όμως αν το επίπεδο της θάλασσας ανέβει κατά 30 εκατοστά, το νερό που θα πλημμυρίζει την πόλη θα παραμένει στάσιμο επί εβδομάδες.
«Οι προσπάθειές μας να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή έχουν στόχο να προστατεύσουν τις ζωές μας σήμερα, όμως καθορίζουν και τις ιστορίες που θα λένε οι απόγονοί μας για εμάς», σχολιάζει ο Μπεν Στράους.
«Και πιστεύω ότι οι ιστορίες που θα διηγούνται όλα όσα χάσαμε, όλα όσα δεν καταφέραμε να προστατεύσουμε θα είναι πολλές», προσθέτει.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
-
Περιβάλλον
Η Μεσόγειος είδε μέσα σε 30 χρόνια μια "κατάρρευση" της βιοποικιλότητάς της, μιας από τις πιο σημαντικές στον κόσμο, η οποία αντιμετωπίζει σήμερα σοβαρή απειλή, προειδοποιούν Γάλλοι επιστήμονες σε έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα.
Η έκθεση "Méditerranée vivante" στηρίζεται σε εμπεριστατωμένες έρευνες για μελέτες που δημοσιοποιήθηκαν τα 30 τελευταία χρόνια, συγκεντρώνοντας την παρακολούθηση της αφθονίας περισσότερων από 80.000 ζωικών πληθυσμών σε αυτή την περιοχή του κόσμου όπου "η κλιματική αλλαγή είναι πιο γρήγορη και η επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων πιο ισχυρή από άλλοτε".
Είναι αποτέλεσμα των εργασιών του Tour du Valat, του Ινστιτούτου Έρευνας για τη Διαφύλαξη των Μεσογειακών Υγροτόπων, που εδρεύει στη νότια Γαλλία. Σε παγκόσμια κλίμακα, η στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί περίπου κατά 15 εκ. τον 20ό αι. και η αύξηση επιταχύνεται, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Ομάδα Ειδικών για την Εξέλιξη του Κλίματος (Giec). Διαπίστωση της ομάδας των ερευνητών: οι πληθυσμοί των σπονδυλωτών στη μεσογειακή λεκάνη μειώθηκαν 20% ανάμεσα στο 1993 και το 2016, ακόμη και 52% στα θαλάσσια οικοσυστήματα (του πελάγους και των ακτών) και 28% στα οικοσυστήματα γλυκού νερού (υγρότοποι και ποταμοί).
Μεταξύ όλων των ειδών που καταγράφηκαν στη μελέτη, πιο πολύ έχουν επηρεαστεί τα ψάρια, θύματα της υπεραλιείας. Έτσι, ο κόκκινος τόνος είδε τον ενήλικο πληθυσμό του να μειώνεται κατά 90%. "Η πλειονότητα των ειδών υφίστανται απευθείας τα αποτελέσματα της ανθρώπινης δραστηριότητας και της κλιματικής αλλαγής, το εύρος των οποίων αναμένεται να αυξηθεί στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών", δηλώνει ο Τομά Γκαλεβσκί, συντονιστής της μελέτης.
"Επιπλέον, μια σημαντική αναλογία ειδών είναι ενδημικά στη μεσογειακή λεκάνη και αναπτύσσονται σε περιορισμένες περιοχές εξάπλωσης, που τα καθιστά ακόμη πιο ευάλωτα", διευκρινίζει.
Η Μεσόγειος, μια από τις περιοχές που περιλαμβάνουν τον μεγαλύτερο αριθμό ενδημικών ειδών, είναι η μοναδική θάλασσα στον κόσμο που περιβάλλεται από τρεις ηπείρους. Λίκνο πολλών πολιτισμών, περιλαμβάνει πολύ αστικοποιημένες περιοχές, που συγκεντρώνουν τουλάχιστον 500 εκατ. κατοίκους, και 360 εκατ. τουρίστες τον χρόνο (27% του παγκόσμιου τουρισμού).
Οι επιστήμονες σημειώνουν ωστόσο την "ενθαρρυντική" επίδραση πολλών δράσεων διατήρησης της φύσης όπως η πλαισίωση του κυνηγιού και της αλιείας, η προστασία των οικοτόπων των πιο σπάνιων ειδών ή ο έλεγχος των πηγών μόλυνσης. Ορισμένα είδη όπως ο αλπικός αίγαγρος, ο μαυρόγυπας, ο αργυροπελεκάνος και η χελώνα καρέτα καρέτα διασώθηκαν χάρη στα μέτρα αυτά.
Όμως οι επιστήμονες επισημαίνουν πως υπάρχουν περιθώρια προόδου στις προσπάθειες διατήρησης της φύσης και απαιτούν κυρίως καλύτερη συνεργασία όλων των χωρών, εκφράζοντας λύπη για μια "έλλειψη δεδομένων" για ορισμένα είδη, "λόγω του ότι το μεγάλο μέρος των πληροφοριών που καταγράφονται προέρχονται από χώρες του Βορρά της Μεσογείου".
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
-
Περιβάλλον
Οι εισαγωγές της ΕΕ ευθύνονταν το 2017 για το 16% της αποψίλωσης δασών που συνδέεται με το διεθνές εμπόριο στον κόσμο, γεγονός που την καθιστά την δεύτερη υπεύθυνη παγκοσμίως μετά την Κίνα για την "εισαγόμενη αποψίλωση δασών", καταγγέλλει το Διεθνές Ταμείο για τη Φύση (WWF) σε έκθεσή του.
Μέσω των εισαγωγών σόγιας, φοινικέλαιου, βοδινού, αλλά και προϊόντων ξυλείας, κακάο και καφέ, η ΕΕ συνέβαλε έμμεσα το 2017 στην εξαφάνιση συνολικά περισσότερων από 2 εκατομμύρια στρεμμάτων τροπικών δασών, τα οποία μετατράπηκαν σε γεωργικές εκτάσεις, σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση.
Αυτό αντιστοιχεί σε 116 εκατομμύρια τόνους CO2, ήτοι το σύνολο των εκπομπών από το Βέλγιο την ίδια χρονιά αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, διευκρινίζεται στην έκθεση, η οποία στηρίχθηκε στην ανάλυση δορυφορικών εικόνων και αγροτικών και εμπορικών στατιστικών στοιχείων.
Τα αγροτικά προϊόντα
Συνολικά το διεθνές εμπόριο αγροτικών προϊόντων προκάλεσε το 2017 την εξάλειψη 13 εκατομμυρίων στρεμμάτων τροπικών δασών και την εκπομπή 740 εκατομμυρίων τόνων CO2, ήτοι το ισοδύναμο του ενός πέμπτου των εκπομπών της ΕΕ τη χρονιά αυτή.
Οι εισαγωγές από την Κίνα αντιπροσωπεύουν το 24% αυτής της αποψίλωσης δασών. Στον αντίποδα, ο αντίκτυπος ήταν πολύ μικρότερος από τις εισαγωγές της Ινδίας (9%), των ΗΠΑ (7%) και της Ιαπωνίας (5%).
Μεταξύ του 2005 και του 2017, οι οκτώ κύριες οικονομίες της ΕΕ (Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία -δεν είχε ακόμη αποχωρήσει από την ΕΕ-, Ολλανδία, Γαλλία, Βέλγιο και Πολωνία) ευθύνονταν για το 80% της "εισαγόμενης αποψίλωσης δασών", επισημαίνεται στην έκθεση, με τη Γαλλία να ευθύνεται μόνη της μέσω των εισαγωγών της για την εξαφάνιση 263.000 στρεμμάτων ετησίως κατά μέσον όρο.
"Η αποψίλωση των τροπικών δασών και η μετατροπή οικοσυστημάτων που συνδέεται με τις εισαγωγές αποτελούν μια ποσοτικώς προσδιορίσιμη μέτρηση και δεν μπορούν πλέον να αγνοηθούν", υπογραμμίζει ο Μάικλ Λατιγιέρ, υπεύθυνος της ομάδας "χαρτογράφησης της αλυσίδας τροφοδοσίας" στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Στοκχόλμης.
Τα στοιχεία του, τα οποία τροφοδότησαν την έκθεση του WWF, εδραιώνουν "σαφείς δεσμούς ανάμεσα στην κατανάλωση της ΕΕ, κυρίως σόγιας και βοδινού, και την εξαφάνιση όχι μόνο δασών, αλλά και υγροβιότοπων και λιβαδιών στην νότια Αμερική", σημειώνει.
Απειλούμενες περιοχές
Πράγματι το 2018 περίπου το 23% των ευρωπαϊκών εισαγωγών σόγιας --που προορίζονταν κατά κύριο λόγο για ζωοτροφές-- προέρχονταν από την σαβάνα του Σεράδο (Βραζιλία/Παραγουάη/Βολιβία), μια από τις περισσότερο απειλούμενες περιοχές της ηπείρου, σύμφωνα με το WWF.
"Προς το παρόν, η ΕΕ αποτελεί μέρος του προβλήματος, αλλά με την κατάλληλη νομοθεσία, μπορούμε να αποτελέσουμε μέρος της λύσης", υποστηρίζει η Άνκε Σουλμάιστερ-Όλντενχοβε, υπεύθυνη της μη κυβερνητικής οργάνωσης για τα δάση.
Οι Ευρωβουλευτές ψήφισαν τον Οκτώβριο έκθεση με την οποία ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υιοθετήσει η ΕΕ αυστηρότερη πολιτική κατά της αποψίλωσης των δασών, ενισχύοντας την ιχνηλάτηση των προϊόντων που μπορεί να συμβάλλουν σ'αυτή και αξιώνοντας οι Βρυξέλλες να την λαμβάνουν υπόψη στις εμπορικές συμφωνίες.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP
-
Περιβάλλον
Τα αστικά διόδια και οι ζώνες χαμηλών εκπομπών στις πόλεις μπορούν να σώσουν ζωές, καθώς περιορίζουν σημαντικά την κίνηση των αυτοκινήτων στο κέντρο των πόλεων και μειώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα προγράμματα εφαρμόζονται εδώ και χρόνια σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, με πολύ καλά αποτελέσματα, αν και αρχικά είχαν σηκώσει θύελλα αντιδράσεων.
Στο Όσλο και το Ελσίνκι
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα αστικά διόδια στο Όσλο και στο Ελσίνκι όπου κατάφεραν αφενός να μειώσουν τους ρύπους και τον θόρυβο στο κέντρο των πόλεων και αφετέρου να περιορίσουν τα τροχαία ατυχήματα εντός πόλεων.
Τα αστικά διόδια που υπάρχουν στην είσοδο μιας αστικής περιοχής γίνονται συνήθως για τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, ενώ παράλληλα βελτιώνουν και άλλα θέματα, όπως την ποιότητα του αέρα και τον θόρυβο από τα αυτοκίνητα. Στις περισσότερες πόλεις τα χρήματα που συγκεντρώνονται δαπανώνται για τη βελτίωση των μεταφορών μέσα και γύρω από την πόλη.
Σε Λονδίνο και Στοκχόλμη
Επίσης παρόμοια προγράμματα εντοπίζονται στο Λονδίνο και στη Στοκχόλμη, ενώ ζώνες χαμηλών εκπομπών υπάρχουν στις περιοχές Umweltzonen (Γερμανία), Milieuzones (Ολλανδία), ZCR, Zone à Circulation Restreinte (Γαλλία), Lage-emissiezone (Βέλγιο), Miljøzone (Δανία) και ZTL ambiente (Ιταλία). Στις ζώνες χαμηλών εκπομπών ελέγχονται τα πιο ρυπογόνα οχήματα τα οποία πρέπει να πληρώσουν για να εισέλθουν σε αυτήν.
Τρεις ατμοσφαιρικοί ρύποι
Αυτές οι ζώνες είναι συχνά το πιο αποτελεσματικό μέτρο που μπορούν να πάρουν οι πόλεις για τη βελτίωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μειώνουν τις εκπομπές λεπτών σωματιδίων, διοξειδίου του αζώτου και (έμμεσα) του όζοντος. Αυτοί είναι οι τρεις κύριοι ατμοσφαιρικοί ρύποι που προκαλούν ανησυχία στην Ευρώπη και έχει ενεργοποιήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πάρει σημαντικές αποφάσεις για τις εκπομπές ρύπων και τα όρια που έχει θέσει στις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Επίσης, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η συμφόρηση στις πόλεις έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία και κοστίζει σχεδόν 100 δισεκατομμύρια ευρώ ή 1% του ΑΕΠ της ΕΕ ετησίως.
Τα αστικά οδικά διόδια είναι ένας από τους τρόπους για τη μείωση της κυκλοφορίας και της αποσυμφόρησης της πόλης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι εκείνοι που πρέπει να κινηθούν με όχημα μέσα στις συγκεκριμένες ζώνες δεν θα έχουν μποτιλιάρισμα, άρα και αυξημένες εκπομπές ρύπων.
Από την άλλη οι πεζοί και οι ποδηλάτες που κυκλοφορούν στις πόλεις με αστικά διόδια όπως στο Όσλο και το Ελσίνκι, είναι πιο ασφαλείς από οπουδήποτε αλλού. Όποιες διαφωνίες και αντιπαραθέσεις υπήρξαν παλιότερα το σίγουρο είναι ότι σε αυτές τις πόλεις έχουν μηδενιστεί τα θύματα μεταξύ πεζών και ποδηλατών. Πέρσι στο Όσλο δεν υπήρξε κανένα θύμα, πλην ενός που έχασε την ζωή του όταν έπεσε σε φράκτη, ενώ μηδενικά ήταν τα αποτελέσματα και στο Ελσίνκι.
Στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύ μεγάλη προσπάθεια και οι Έλληνες αποκτούν ολοένα και περισσότερη οδική παιδεία. Τα θύματα στην χώρα μας σε σχέση με το 2010 είναι μειωμένα κατά 45%, όμως ο αριθμός των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα παραμένει υψηλός και είναι πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης που είναι 65 θάνατοι ανά 1 εκατομμύριο κατοίκους. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2019 οι χώρες της ΕΕ με τα καλύτερα αρχεία οδικής ασφάλειας ήταν η Σουηδία και η Ιρλανδία, ενώ οι πιο αδύναμες ήταν η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Πολωνία.
Πηγή: ΑΜΠΕ
-
Περιβάλλον
Πώς βλέπει ένα πουλί τους ωκεανούς και τα δάση της Γης; Απάντηση είναι οι αεροφωτογραφίες του φωτογράφου Tobias Hägg –που έχει έδρα τη Στοκχόλμη.
Με εντυπωσιακά χρώματα και λεπτομέρειες, αναδεικνύει την ποικιλία της επιφάνειας του πλανήτη, όπως καθαρά γαλάζια νερά με πλούσια βλάστηση να τα διακόπτει. Οι φωτογραφίες του είναι απλές, «βρίσκει χαρά στις πιο απλές σκηνές» και με τη φωτογραφική οπτική του θέλει να μας θυμίσει το μεγαλείο που ενυπάρχει ακόμη και στις πιο απλές στιγμές.
Αν και έχει επισκεφθεί με τον φακό του διάφορες τοποθεσίες του πλανήτη, τώρα εστιάζει περισσότερο στην πατρίδα του. «Τελευταία, έχω επικεντρωθεί ιδιαίτερα στη σουηδική Λαπωνία, μια περιοχή της πατρίδας μου που εδώ και καιρό ήθελα να δω, διακαώς, με τα ίδια μου τα μάτια» δήλωσε στο My Modern Met.
«Έχω αρχίσει να σκαλίζω την επιφάνεια αυτής της εκπληκτικής περιοχής του κόσμου μας, προσπαθώντας να φτάσω και στα πιο απρόσιτα σημεία είτε κάνοντας trekking είτε με ελικόπτερο. Για την ώρα, την έχω επισκεφθεί τρεις φορές και κάθε φορά χάνω το μυαλό μου με την άγρια φύση της Σουηδίας».
-
-
-
ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
-
- 80 comments
- 1.765 views
-
- Added by Engineer
-
- 0 comments
- 1.392 views
-
- Added by Engineer
-
- 1 comment
- 1.235 views
-
- Updated by Engineer
-
- 0 comments
- 1.143 views
-
- Added by Engineer
-
- 0 comments
- 740 views
-
- Added by Engineer
-
- 2 comments
- 690 views
-
- Added by Engineer
-
- 0 comments
- 583 views
-
- Added by Engineer
-
- 0 comments
- 579 views
-
- Added by Engineer
-
-
-


mob.png)







