Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1447 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Η COP26 ενέκρινε σήμερα τη «συμφωνία της Γλασκώβης» με σκοπό να επιταχυνθεί η μάχη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης, χωρίς όμως να διασφαλίζεται ότι θα περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου ούτε να υπάρχει απάντηση στα αιτήματα βοήθειας φτωχών χωρών.
      Η οριστική υιοθέτηση του κειμένου επιτεύχθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες επίπονων διαπραγματεύσεων, με ένα χτύπημα του σφυριού του Βρετανού προέδρου της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα και έπειτα από αλλαγές της τελευταίας στιγμής που επέφεραν η Κίνα και η Ινδία στο θέμα της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. «Ο στόχος για τον 1,5 βαθμό είναι σε μικρή απόσταση, αλλά ο σφυγμός είναι αδύναμος», προειδοποίησε ο Άλοκ Σάρμα, κλείνοντας την Ολομέλεια.
      Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο ανώτατος απεσταλμένος της Κίνας για το κλίμα δήλωσε πως έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP26 που διεξάγεται στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο Σίε Ζένουα είπε σε δημοσιογράφο του Reuters: «Έχουμε συμφωνία» και έκανε σήμα σηκώνοντας τον αντίχειρα.
      Νωρίτερα, εκπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν συνάντηση με τους ομολόγους τους της Κίνας και της Ινδίας προκειμένου να συζητήσουν τις λεπτομέρειες μιας συμφωνημένης σταδιακής κατάργησης του άνθρακα.
      Η συνάντηση ήταν δηλωτική των σκληρών διαπραγματεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή ανάμεσα σε κρίσιμους παίκτες στις συνομιλίες της COP26 στη Γλασκώβη, καθώς ο Βρετανοί οικοδεσπότες της διάσκεψης πιέζουν για μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να κρατήσει εν ζωή τον στόχο της διεθνούς κοινότητας, να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
      Αμέσως πριν από τη συνάντηση, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Τζον Κέρι ακούστηκε από το Reuters να λέει στον Κινέζο ομόλογό του Σίε Ζένουα: «Υποτίθεται ότι θα καταργήσετε τον άνθρακα τα επόμενα 20 χρόνια, μόλις υπογράψατε συμφωνία μαζί μας».
      Οι δύο άνδρες είχαν ανακοινώσει νωρίτερα στη διάρκεια της εβδομάδας μια κοινή διακήρυξη-έκπληξη, στην οποία το Πεκίνο συμφώνησε να επιταχύνει την κατάργηση του άνθρακα αυτή την δεκαετία. Το προσχέδιο συμφωνίας από τη διάσκεψη της Γλασκώβης, το οποίο δεν έχει ακόμη εγκριθεί με ψηφοφορία, καλεί επίσης τις χώρες να καταργήσουν σταδιακά τον άνθρακα.
      Η διατύπωση που προκάλεσε κόντρα
      Νωρίτερα, και αποτιμώντας το τελικό, υπό έγκριση, κείμενο της συμφωνίας, το ΒΒC μετέδιδε ότι προς έκπληξη πολλών εκ των συμμετεχόντων, στο κατά τα φαινόμενα τελικό σχέδιο που καλούνται να εγκρίνουν οι χώρες της διάσκεψης, η φράση για σταδιακή εγκατάλειψη του άνθρακα και των κυβερνητικών επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα παρέμεινε.
      Διαβάστε - COP26: Νέο προσχέδιο συμφωνίας, αλλά με ασθενέστερες αναφορές σε άνθρακα και ορυκτά
      Ωστόσο, προσετέθη η φράση για «δίκαιη μετάβαση». Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χώρες μπορούν να αρνηθούν να ακολουθήσουν τις νέες προβλέψεις εάν νιώθουν ότι τέτοιες ενέργειες καθιστούν τους πολίτες τους φτωχότερους.
      Για κάποιους αυτό συνιστά περαιτέρω υποχώρηση από τις αρχικές δεσμεύσεις, άλλοι όμως μιλούν για μία δίκαιη εξέλιξη και για έναν τρόπο να διασφαλιστεί ότι η άνευ προηγουμένου διατύπωση (περί σταδιακής κατάργησης του άνθρακα) θα παραμείνει, τελικώς, στο σχέδιο της οριστικής συμφωνίας.
      Λύση επίσης φαίνεται να βρίσκεται και για τα δύο αγκάθια της συμφωνίας σχετικά με τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών από τις πλουσιότερες.
      Οι φτωχότερες χώρες ζητούν περισσότερη ρευστότητα ώστε να βοηθηθούν στην προσαρμογή των προβλέψεων κατά της κλιματικής αλλαγής. Ένα από τα κείμενα ζητεί τον διπλασιασμό του ποσού των χρημάτων που θα διατεθούν προς τον σκοπό αυτό. Άλλο κείμενο ωστόσο αναφέρει ότι ο διπλασιασμός αυτός «θα εξεταστεί».
      Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να ελπίζουν σε περισσότερα χρήματα, αλλά οι δωρήτριες δεν θα υποχρεούνται να τα παράσχουν…
      Συνολικά, το νέο σχέδιο της συμφωνίας ζητεί από τις χώρες που συμμετείχαν στη διάσκεψη το κλίμα να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας.
      Οι ειδικοί έχουν εκφράσει την ανησυχία τους καθώς παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Στόχος είναι τα επόμενα 8 χρόνια να μειωθούν στο μισό οι ρύποι του φαινόμενου του θερμοκηπίου και επιπλέον έως το 2050 να έχουν μηδενιστεί οι ρύποι έως το 2050. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφευχθούν τα χειρότερα από αυτά που επιφυλάσσει η κλιματική κρίση, σημειώνουν οι επιστήμονες.
      Η συμφωνία είναι ατελής, δηλώνει ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος
      Ο Άλοκ Σάρμα, υπουργός περιβάλλοντος της Βρετανίας και πρόεδρος τη COP26, δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian ότι η συμφωνία είναι «ατελής», αλλά δείχνει «συναίνεση και υποστήριξη». Ο ίδιος υποστήριξε: «Ελπίζω ότι μπορούμε να φύγουμε από αυτή τη διάσκεψη ενωμένοι έχοντας επιτύχει κάτι σημαντικό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη μαζί ως ένα σύνολο».
      Ενδεικτικό της αμηχανίας είναι το γεγονός πως ο Σάρμα πνίγηκα ενώ έκανε τις πρώτες ανακοινώσεις, δηλώνοντας την «ειλικρινή του συγγνώμη» για τον τρόπο που εξελίχθηκε η διαδικασία. «Αντιλαμβάνομαι τη βαθιά απογοήτευση. Είναι όμως επίσης ζωητικής σημασίας να προστατεύσουμε αυτή τη συμφωνία» είπε.
      Απογοητευμένη η ΕΕ
      Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει πως «ήθελε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο» στις κινήσεις για τη σταδιακή κατάργηση της ενέργειας από άνθρακα στο σχέδιο κειμένου, λέει ο διαπραγματευτής του οργανισμού Φρανς Τίμερμανς.
      Χαρακτηρίζει την πρόταση της Ινδίας να αλλάξει τη διατύπωση στη συμφωνία και να ζητήσει τη «σταδιακή μείωση» αντί για τη «σταδιακή κατάργηση» της βρόμικης ενέργειας από ορυκτά καύσιμα ως «περαιτέρω απογοήτευση».
      «Επειδή γνωρίζουμε ότι όσο περισσότερο χρόνο παίρνει να απαλλαγούμε από τον άνθρακα, τόσο περισσότερο επιβαρύνουμε το φυσικό περιβάλλον, αλλά και την οικονομία μας. Επειδή ο άνθρακας απλώς δεν είναι ούτε μια έξυπνη οικονομική πρόταση, γι' αυτό θέλουμε να επιταχύνουμε την έξοδο» είπε ο Τίμερμανς σύμφωνα με το BBC.
      Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε ότι η αλλαγή της διατύπωσης δεν πρέπει να εμποδίσει τον κόσμο να συμφωνήσει σε μια συμφωνία στη Γλασκώβη, η οποία ωστόσο θα αποτελούσε μια «ιστορική απόφαση».
      Δείτε ολόκληρη την καταληκτική ολομέλεια της Συνόδου:
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι φετινοί παρατεταμένοι καύσωνες, οι καταστροφικές πυρκαγιές, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και η πιο συχνή εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων έδειξαν πως η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα σενάριο του μέλλοντος, αλλά μια πραγματικότητα που υποχρεώνει σε επιλογές εδώ και τώρα. Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα αύριο στη Γλασκώβη, COP26, δεν ξεκινάει με τις πιο ευοίωνες προοπτικές. Εξι χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού οι δεσμεύσεις σχεδόν όλων των κρατών αποδεικνύονται ανεπαρκείς.
      Η Ελλάδα πέρασε δύο φάσεις όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι το 2007 παρουσιάστηκε μια σημαντική αύξηση των ΑτΘ, ενώ από τότε καταγράφεται σταθερή μείωση. Από τους 101.181,55 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 το 1990, οι εκπομπές κορυφώνονται το 2007 στους 133.685,61 εκατ. τόνους, για να ξεκινήσει μετά μια έντονα καθοδική πορεία. Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές της σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η μείωση των εκπομπών για πολλά χρόνια ακολούθησε τον ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ λόγω οικονομικής κρίσης, δηλαδή τη συρρίκνωση της παραγωγής αλλά και την οδυνηρή περικοπή κοινωνικών δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα τον περιορισμό της θέρμανσης (ενεργειακή φτώχεια), των μετακινήσεων κ.λπ. Οπως σημειώνει έκθεση του ΣΕΒ, την περίοδο 2008-2018 οι εκπομπές ΑτΘ μειώθηκαν στην Ελλάδα κατά 25,4%, με τη μείωση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο να είναι 24,6%.
      Αυτό αποτυπώνεται εξάλλου και σε έναν άλλο δείκτη, που αφορά την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα ανά ευρώ Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat για το 2019, η Ελλάδα είναι στην 6η χειρότερη θέση της Ε.Ε., πίσω από Βουλγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Τσεχία, Σλοβακία, καθώς για κάθε ευρώ στην Ελλάδα εκπέμπονται περίπου 340 γραμμάρια CO2, έναντι 270 που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. Η βασική αιτία γι’ αυτό βρίσκεται στην παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ορυκτά καύσιμα (κυρίως φυσικό αέριο και λιγότερο λιγνίτη).
      Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ε.Ε. «Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα φάση, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε ακόμα πιο φιλόδοξο στόχο για το 2030, δηλαδή να μειώσει τις εκπομπές κατά 55% σε σχέση με το 1990, έναντι 40% προηγουμένως. Αυτό θα φέρει ένα κύμα αναθεώρησης όλων των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), μαζί και του ελληνικού. Ταυτόχρονα παραμένει ο στόχος για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050», λέει στην «Κ» ο Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο και στην εμβληματική δράση για το κλίμα Climpact.
      «Το ζητούμενο είναι να υπάρχει ένα σχέδιο που να “πιάνει” τους στόχους του 2030, διαμορφώνοντας τους όρους επίτευξης των ακόμα πιο δύσκολων του 2050», σχολιάζει ο κ. Μοιρασγεντής. Σύμφωνα με τον ερευνητή του Αστεροσκοπείου, οι στόχοι που ήδη θέτει το ελληνικό ΕΣΕΚ για το 2030 είναι φιλόδοξοι, υπάρχουν όμως ερωτήματα για τον συνδυασμό με τους πολύ πιο απαιτητικούς στόχους του 2050. «Υπάρχουν πολύ υψηλοί στόχοι για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κάτι που είναι προφανώς αναγκαίο, παραμένουν όμως ανοικτά ζητήματα για τις δυνατότητες του δικτύου, ελλείψεις όσον αφορά την αποθήκευση της ενέργειας κ.λπ. Μια πιο ομαλή πορεία απολιγνιτοποίησης θα έδινε πιο σταθερό βηματισμό. Σήμερα δημιουργούνται κενά που καλύπτονται από ιδιωτικές επενδύσεις για νέες μονάδες φυσικού αερίου. Θα κλείσουν αυτές όταν πρέπει να περάσουμε στην πλήρη απανθρακοποίηση;», σημειώνει ο κ. Μοιρασγεντής.  Οσον αφορά τις ΑΠΕ, ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου υπογραμμίζει την ανάγκη να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών μέσω δημοτικών επιχειρήσεων, ενεργειακών κοινοτήτων και την ανάπτυξη ουσιαστικού διαλόγου.
      Οι κατοικίες
      Κρίσιμος τομέας είναι αυτός της κατοικίας. «Οταν το 2050 πρέπει να πάμε σε μηδενικές εκπομπές, αυτό σημαίνει πως οι κατοικίες πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική ενεργειακή κατανάλωση, δηλαδή με βάση τις κατηγορίες των ενεργειακών πιστοποιητικών να είναι από την κατηγορία Β+ και πάνω», εξηγεί ο κ. Μοιρασγεντής. Σήμερα όμως για να μπει ένα ακίνητο στο Εξοικονομώ πρέπει να ανέβει τρεις κατηγορίες στην ενεργειακή κλίμακα. Εάν είναι όμως στις χαμηλές κατηγορίες Ζ+Η, που είναι το 45% των κατοικιών, θα φτάσει στο επίπεδο Γ+Δ αντίστοιχα, κάτι που δεν είναι αρκετό για το 2050.
      Οπως δηλώνει ο ίδιος, «σήμερα είναι αναγκαίο να ξεκινήσουν ριζικές ενεργειακές ανακαινίσεις. Αυτό απαιτεί την εκπόνηση ενός δημόσιου προγράμματος μαζικής παρέμβασης, βιομηχανικού τύπου, σε ολόκληρα τετράγωνα, που με τα ίδια χρήματα μπορούμε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Υπάρχουν στη Γαλλία αντίστοιχες επιτυχημένες πρακτικές. Επίσης πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των κατοικιών που αναβαθμίζονται κάθε έτος. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να υπάρχει για τα φτωχά νοικοκυριά, που δεν μπορούν να δώσουν τη συνεισφορά τους, παρότι είναι αυτά που διαμένουν σε σπίτια με επιτακτική ανάγκη ενεργειακής θωράκισης».
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Επιτροπή προτείνει έναν νόμο για την παρακολούθηση των δασών, ο οποίος θα καλύψει τα υφιστάμενα κενά στις πληροφορίες σχετικά με τα ευρωπαϊκά δάση και θα δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη βάση γνώσεων για τα δάση, ώστε να μπορέσουν τα κράτη μέλη, οι ιδιοκτήτες δασών και οι διαχειριστές δασών να βελτιώσουν την ανταπόκρισή τους στις αυξανόμενες πιέσεις που ασκούνται στα δάση και να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των δασών.
      Τα δάση αποτελούν ουσιαστικό σύμμαχο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας και είναι ζωτικής σημασίας για την άνθηση των αγροτικών περιοχών και της βιοοικονομίας. Δυστυχώς, τα δάση της Ευρώπης υφίστανται πολλές και διαφορετικές πιέσεις, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής και της μη βιώσιμης ανθρώπινης δραστηριότητας. 
      Η καλύτερη παρακολούθηση θα καταστήσει δυνατή τη δράση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δασών στις διασυνοριακές απειλές των επιβλαβών οργανισμών, των ξηρασιών και των δασικών πυρκαγιών που επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή, θα καταστήσει δυνατά νέα επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η ανθρακοδεσμευτική γεωργία, και θα στηρίξει τη συμμόρφωση με τη συμφωνηθείσα νομοθεσία της ΕΕ. Τέλος, θα συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας των δασών να εκπληρώνουν τις πολλαπλές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές λειτουργίες τους, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου τους ως φυσικών καταβοθρών άνθρακα.
      Καλύτερα δεδομένα, βελτιωμένη ανθεκτικότητα, νέες οικονομικές ευκαιρίες
      Το πλαίσιο παρακολούθησης θα καταστήσει δυνατή τη συλλογή και την ανταλλαγή έγκαιρων και συγκρίσιμων δασικών δεδομένων που λαμβάνονται μέσω συνδυασμού τεχνολογίας γεωσκόπησης και μετρήσεων εδάφους. Με βάση τις υφιστάμενες εθνικές προσπάθειες, το πλαίσιο θα προσφέρει δεδομένα   και γνώσεις για τη λήψη αποφάσεων και την εφαρμογή της πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων πιο επικαιροποιημένων πληροφοριών σχετικά με τις φυσικές διαταραχές και τις δασικές καταστροφές σε όλα τα κράτη μέλη.
      Επί του παρόντος, οι διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση των δασών και τη χρήση των δασικών πόρων και υπηρεσιών είναι διάσπαρτες και ελλιπείς, τα δεδομένα για τα δάση της ΕΕ είναι συχνά παρωχημένα και παράγονται με τη χρήση διαφορετικών ορισμών, με αποτέλεσμα σημαντικά κενά γνώσης. Οι ανακολουθίες αυτές θα αντιμετωπιστούν με ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης.
      Το πλαίσιο θα συμβάλει στη δημιουργία ολοκληρωμένης διακυβέρνησης των δασών, εξασφαλίζοντας τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και ενθαρρύνοντάς τα να καταρτίσουν μακροπρόθεσμα δασικά σχέδια, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές διαστάσεις πολιτικής και την πολυλειτουργικότητα των δασών. Η πρόταση δεν εισάγει νέες άμεσες διοικητικές απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις, τους ιδιοκτήτες δασών και τους δασοκόμους.
      Το πλαίσιο θα αποφέρει οικονομικά οφέλη, καθώς θα στηρίξει τους διαχειριστές δασών στην εμπορία των οικοσυστημικών υπηρεσιών τους, όπως οι απορροφήσεις άνθρακα, βάσει του πλαισίου πιστοποίησης της αφαίρεσης άνθρακα της Ε.Ε. . Με βάση πιο αξιόπιστα και προσβάσιμα δεδομένα, οι διαχειριστές δασών και οι ιδιοκτήτες δασών θα είναι σε θέση να αναπτύξουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες που θα παρέχουν πρόσθετο εισόδημα, κλιμακώνοντας παράλληλα την ανθρακοδεσμευτική γεωργία και συμβάλλοντας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν. Ο νέος νόμος θα στηρίξει επίσης μια νέα αγορά για τους παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένου μεγάλου αριθμού ΜΜΕ και καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων.
      Τέλος, η πρόταση θα στηρίξει την εφαρμογή άλλων βασικών νομοθετικών πράξεων, όπως ο κανονισμός LULUCF, οι οδηγίες για τους οικότοπους και τα πτηνά,  ο κανονισμός για την αποψίλωση των δασών καθώς και η πιστοποίηση της απομάκρυνσης του άνθρακα, και ο νόμος για την αποκατάσταση της φύσης μόλις εγκριθεί από τους συννομοθέτες. 
      Στο πλαίσιο των ευρύτερων εργασιών της στο πλαίσιο της δασικής στρατηγικής της Ε.Ε., η Επιτροπή ενέκρινε επίσης σήμερα πρόταση για επικαιροποιημένη δασική διακυβέρνηση της ΕΕ, η οποία αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ανανεωμένης, χωρίς αποκλεισμούς και διεπιστημονικής ομάδας εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, αρμόδιας για όλα τα δασικά και δασικά θέματα, η οποία θα αντικατοπτρίζει όλους τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς στόχους της δασικής στρατηγικής της ΕΕ.
      Επόμενα βήματα
      Η πρόταση θα εξεταστεί τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία.
      Οι σημερινές πρωτοβουλίες και οι στόχοι τους βασίζονται σε λύσεις που παρέχονται από τη φύση ως ο καλύτερος σύμμαχός μας στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Θα βοηθήσουν την ΕΕ να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα αυξάνοντας τον όγκο του άνθρακα που αφαιρείται από φυσικές καταβόθρες. Αυτό θα συμβάλει επίσης στην τήρηση των διεθνών δεσμεύσεων της ΕΕ στο πλαίσιο τόσο της συμφωνίας του Παρισιού όσο και του πλαισίου του Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ για τη βιοποικιλότητα.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      H Κομισιόν με σημερινή της (28/11) ανακοίνωση προτείνει την παράταση των μέτρων έκτακτης ανάγκης στην αγορά ενέργειας για 12 μήνες. Ενώ κατάσταση στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας είναι πιο ασφαλής από ό,τι πριν από 12 μήνες, η Επιτροπή προτείνει αυτήν την επέκταση για την περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της αγοράς.
      Τα τρία μέτρα που προτείνονται για επέκταση σήμερα περιλαμβάνουν τα λεγόμενα μέτρα αλληλεγγύης για το φυσικό αέριο, τον Μηχανισμό Διόρθωσης Αγοράς (MCM) και τους κανόνες που σχετίζονται με τη χορήγηση αδειών για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
      Η συνέχιση της εφαρμογής τους πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Συμβούλιο, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 122.
      Περί ΑΠΕ
      Τα έκτακτα μέτρα για την αδειοδότηση αποσκοπούν στη συντόμευση και την επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης αδειών για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και για έργα δικτύου και υποδομών που απαιτούνται για την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα.
      Με τις συνεχείς ανησυχίες για τις προμήθειες φυσικού αερίου για το χειμώνα και την πιθανή αστάθεια της αγοράς, η παράταση αυτών των επιταχυνόμενων κανόνων αδειοδότησης για 12 μήνες, πέρα από την προγραμματισμένη λήξη τους στις 30 Ιουνίου 2024, θα διευκολύνει τη συνεχιζόμενη ταχεία διάθεση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

      Οι κανόνες επιβάλλουν την υποχρέωση η χορήγηση αδειών να μην διαρκεί περισσότερο από 3 μήνες για εξοπλισμό ηλιακής ενέργειας, 6 μήνες για την ανανέωση σταθμών παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, 1 μήνα για εγκαταστάσεις αντλιών θερμότητας κάτω των 50 MW και 3 μήνες για αντλίες θερμότητας εδάφους. Καθώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν αποδειχθεί ότι είναι οι φθηνότερες από όλες τις πηγές ενέργειας κατά τη διάρκεια της κρίσης, η επέκταση αυτών των κανόνων θα υποστηρίξει την ασφάλεια, την οικονομική προσιτότητα και τη βιωσιμότητα του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ.
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Η παραγωγή πλαστικού και τα πλαστικά απορρίμματα θα αυξηθούν κατά πολύ ως το 2060, παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ).
      Αν δεν γίνει κάτι, η παραγωγή πλαστικού σχεδόν θα τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2019, περνώντας από τους 460 εκατομμύρια τόνους στους 1.231 εκατομμύρια τόνους, ενώ αντίστοιχη θα είναι η αύξηση και του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων, από τους 353 εκ. τόνους σε 1.014 εκ. τόνους, σύμφωνα με την έκθεση για τις «παγκόσμιες προοπτικές των πλαστικών: σενάρια δράσης με ορίζοντα το 2060».
      Ο ΟΗΕ ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συμφωνία κατά της μόλυνσης από το πλαστικό, μια μάστιγα που απειλεί το περιβάλλον και πλήττει τη βιοποικιλότητα. Όμως το σχετικό κείμενο δεν αναμένεται πριν το 2024.
      Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικών που παράγονται κάθε χρόνο και οι οποίοι διασπώνται σε μικροπλαστικά εντοπίζονται στους ωκεανούς, στους πάγους, στον ανθρώπινο οργανισμό, στα ζώα ακόμη και σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από τις κορυφές βουνών.
      Ο ΟΟΣΑ εξέτασε δύο σενάρια με ενισχυμένα μέτρα για όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών (παραγωγή, χρήση, ανακύκλωση ή εξάλειψη).
      Το πρώτο σενάριο «περιφερειακής δράσης» προβλέπει διαφορετικές χώρες να αναλαμβάνουν διαφορετικές δεσμεύσεις, με τις πιο πλούσιες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ να υιοθετούν πιο φιλόδοξα μέτρα. Το δεύτερο σενάριο, «της παγκόσμιας φιλοδοξίας», προβλέπει «ένα σύνολο πολύ αυστηρών μέτρων για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων παγκοσμίως με στόχο σχεδόν τον εκμηδενισμό τους ως το 2060».
      Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα σενάρια, η χρήση πλαστικών και η παραγωγή απορριμμάτων θα αυξηθούν σημαντικά. Μείωση θα σημειώσουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ο όγκος των απορριμμάτων η επεξεργασία των οποίων δεν είναι σωστή και αυτός των απορριμμάτων που καταλήγουν αυτούσια στη φύση.
      Ωστόσο αν δεν γίνει τίποτα, ο όγκος των πλαστικών που συγκεντρώνεται στους υδάτινους πόρους θα τριπλασιαστεί στους ποταμούς και τις λίμνες και σχεδόν θα πενταπλασιαστεί στους ωκεανούς.
      Εξάλλου ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι και τα δύο σενάρια μείωσης του πλαστικού μπορούν να εφαρμοστούν «με ένα σχετικά μικρό κόστος σε σχέση με το ΑΕΠ» των χωρών.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι προκλήσεις και οι εφαρμογές της ηλεκτροκίνησης, της σωστής διαχείρισης των αποβλήτων και της ενδεδειγμένης εκμετάλλευσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από τα νησιά μας παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του Olympia Forum που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο.
      Στην Αστυπάλαια, η ηλεκτροκίνηση έχει εξελιχθεί θεαματικά, σύμφωνα με τον δήμαρχο του νησιού-πρότυπου, Νικόλαο Κομινέα, ο οποίος έκανε λόγο για γενικευμένη ηλεκτροκίνηση στο νησί, επιδοτούμενη από το ελληνικό κράτος και την εταιρεία Volkswagen.
      Ταυτόχρονα, ο δήμος έχει προβλέψει για δίκτυο φορτιστών για τα οχήματα, ενώ ο επισκέπτης δεν χρειάζεται να πάρει αυτοκίνητο πηγαίνοντας στην Αστυπάλαια, δεδομένου ότι στο νησί υπάρχουν ηλεκτρικά βαν για συγκοινωνία on demand από μία εφαρμογή που μπορεί εύκολα να “κατεβάσει” στο κινητό του τηλέφωνο, στοχεύοντας σε ιδανικότερες συνθήκες κυκλοφορίας.
      Ο κ. Κομινέας επισήμανε ως ιδιαίτερα σημαντικό το “πώς” θα παραχθεί ρεύμα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αυτάρκεια και καλύτερη υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, κάνοντας λόγο για δημιουργία υβριδικού σταθμού και ανεμογεννήτριας στο νησί. Ετσι θα υπάρξει μια ολιστική αντίληψη για το ενεργειακό, κάνοντας τη ζωή των κατοίκων ευκολότερη. Στόχος, είναι το 2026 να υπάρξει η αυτόνομη οδήγηση, σημείωσε ο κ. Κομινέας.
      «Η Τήλος, τα τελευταία 40 χρόνια, έχει ακολουθήσει μια φιλοπεριβαλλοντική πολιτική», υπογράμμισε η δήμαρχος του νησιού, Μαρία Καμμά – Αλιφέρη. Εκεί υπάρχει ο πρώτος υβριδικός σταθμός ενέργειας στην Ευρώπη. Έχει χαρακτηριστεί το πρώτο “πράσινο νησί” στη Μεσόγειο από την ΕΕ και έχει λάβει 4 ευρωπαϊκά βραβεία. Διαθέτει 100% αυτονομία σε ενεργειακό επίπεδο και μόνο 2 μήνες το χρόνο χρειάζεται κάποια μικρή ενίσχυση.
      Η Τήλος διαθέτει ένα υποδειγματικό πρόγραμμα διαχείρισης των αποβλήτων. Από αυτά το 86,1% είναι οργανικά και ανακυκλώσιμα και μόνο το 13,9% χαρακτηρίζονται ως μη ανακυκλώσιμα.
      Αναφορικά με το θέμα του φωτισμού στο νησί, έχει προβλεφθεί αντικατάσταση του φωτισμού με αυτόνομα ηλιακά φωτιστικά, επισήμανε η κ. Καμμά-Αλιφέρη, τονίζοντας την ανάγκη η τοπική κοινωνία της Τήλου, να απολαμβάνει τα οφέλη που δικαιούται. «Πιστεύουμε ότι η Τήλος είναι απτό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης», κατέληξε η δήμαρχος του νησιού.
      Από την ΕΕ, ο επικεφαλής του αρμόδιου τμήματος για Ελλάδα και Κύπρο, Carsten Rasmussen, σημείωσε ότι θα υπάρξουν διάφοροι πόροι χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η ιδέα είναι να συνεχιστεί αυτό που ήδη έχει δημιουργηθεί στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης και να υπάρξει σημαντική ενεργειακή μετατροπή.
      Ένα από τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί, τόνισε ο κ Rasmussen είναι ότι είναι απολύτως εφικτό να φτάσουμε σε μεγάλο βαθμό αυτονομίας. Αυτό συμβαίνει στη Χάλκη όπου παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει και συνδέεται με την Ρόδο.
      «Στόχος είναι να θέσουμε όχι ανέφικτους στόχους, αλλά στόχους που μπορούμε να πετύχουμε», σημείωσε ο κ. Rasmussen, αναφερόμενος στην πράσινη μετάβαση και πρόσθεσε ότι κάθε μικρό νησί είναι ένα ζωντανό εργαστήριο, σημειώνοντας, ότι αυτό που χρειάζεται είναι ευρεία συναίνεση της κοινωνίας των νησιών και ευρεία συνεργασία με τους τοπικούς φορείς.
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Μετά από μία παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας, που πλήττει τις δύο τελευταίες δεκαετίες τις Δυτικές πολιτείες της Αμερκής, οι επιστήμονες πλεον κάνουν λόγο για την πιο «ακραία υπερξηρασία» των τελευταίων τουλάχιστον 1.200 ετών.
      Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, οι ερευνητές σημειώνουν ότι όσο ο άνθρωπος συνεχίζει να συμπεριφέρεται «εχθρικά» στο περιβάλλον, η κλιμαική αλλαγή θα ευθύνεται για ακόμη πιο ζοφερές προγνώσεις, με ακόμη πιο ξηρές δεκαετίες στο μέλλον.
      «Οποιοσδήποτε μπορεί να διακρίνει ότι η Δύση ήταν ξηρή τις περισσότερες από τις τελευταίες δύο δεκαετίες», λέει η Park Williams, κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια , στο Λος Άντζελες και επικεφαλής της μελέτης. «Γνωρίζουμε τώρα από αυτές τις μελέτες ότι είναι ξηρό όχι μόνο από το πλαίσιο της πρόσφατης μνήμης αλλά και στο πλαίσιο της τελευταίας χιλιετίας».
      Άλλες μελέτες δείχνουν πώς η κλιματική κρίση «θα ενισχύει ολοένα και περισσότερο τις πιθανότητες για μακροχρόνιες, εκτεταμένες και επικίνδυνα μεγάλες ξηρασίες», γράφουν οι ερευνητές. Σημειώνοντας ότι καθώς η δυτική Αμερική βρίσκεται τώρα στη μέση της πιο ξηρής περιόδου των τελεταίων 22 ετών στην ιστορία, «αυτό, το χειρότερο σενάριο φαίνεται ήδη να επαληθεύεται».
      Οι δραματικές συνθήκες ξηρασίας
      Η έρευνα βασίζεται σε συμπεράσματα από μια προηγούμενη μελέτη, με επικεφαλής επίσης τον κλιματολόγο Williams, η οποία κατέταξε την περίοδο μεταξύ 2000 και 2018 ως τη δεύτερη πιο ξηρή σε 12 αιώνες.
      Τα δύο τελευταία χρόνια σημαδεύτηκαν από ρεκόρ καύσωνα, υποχώρησης των υδάτινων δεξαμενών και αύξησης των επικίνδυνων πυρκαγιών που έκαιγαν ανεξέλεγκτα τις πολιτείες.
      Εξετάζοντας τα επίπεδα υγρασίας στα εδάφη, η ομάδα επιστημόνων του κλίματος από το UCLA, τη Nasa και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια εστίασε σε περιοχές από τη Μοντάνα στο βόρειο Μεξικό από βορρά προς νότο και από τον Ειρηνικό Ωκεανό έως τα Βραχώδη Όρη.
      Ο Williams και οι συνάδελφοί του συνέκριναν την τρέχουσα ξηρασία με άλλες επτά μεγάλες ξηρασίες μεταξύ του 800 και του 1500 που διήρκεσαν από 23 έως 30 έτη. Χρησιμοποίησαν αρχεία για αυτές τις ξηρασίες που καταγράφηκαν στους δακτυλίους ανάπτυξης των δέντρων.

      Πυρήνες ξύλου που εξήχθησαν από χιλιάδες δέντρα επέτρεψαν στους επιστήμονες να ανασυνθέσουν την υγρασία του εδάφους πριν από αιώνες. Χρησιμοποίησαν δεδομένα από δέντρα σε περίπου 1.600 τοποθεσίες σε όλη την περιοχή, από τη Μοντάνα μέχρι την Καλιφόρνια έως το βόρειο Μεξικό.
      Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Climate Change, έρχεται να προστεθεί σε έναν αυξημένο όγκο ερευνών που δείχνει ότι η αμερικανική Δύση αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις καθώς η καύση ορυκτών καυσίμων συνεχίζει να αυξάνει τις θερμοκρασίες, εντείνοντας τις ξηρασίες.
      Η μέση θερμοκρασία στη νοτιοδυτική Βόρεια Αμερική το 2000 ήταν 1,6 βαθμούς Φαρενάιτ θερμότερη από τη μέση θερμοκρασία τα προηγούμενα 50 χρόνια. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες έχουν επιδεινώσει την ξηρασία, στεγνώνοντας τα εδάφη και αφήνοντας λιγότερο νερό να ρέει στα ρυάκια και τα ποτάμια.
      Οι προβλεπόμενες βροχές δεν λύνουν το πρόβλημα
      «Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα υδάτινα αποθέματα της Δύσης αλλάζουν γρήγορα κάτω από τα πόδια μας», είπε ο Williams. «Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για ένα πολύ πιο ξηρό μέλλον και να μην βασιζόμαστε τόσο πολύ στις επερχόμενες βροχοπτώσεις και την πεποίθηση ότι τότε θα μπορούμε να επιστρέψουμε στη διαχείριση του νερού όπως γνωρίζαμε».
      Τα ζεστά κα ξηρά χρόνια που πέρασαν, έχουν επηρεάσει σημαντικά τα αποθέματα νερού και τα τοπία σε όλη την Καλιφόρνια και τη Δύση. Οι δεξαμενές της Καλιφόρνια έχουν πέσει τα τελευταία δύο χρόνια. Στη Γιούτα, το Great Salt Lake έχει υποχωρήσει σε επίπεδα ρεκόρ. Η υπερβολική ζέστη έχει συμβάλει στις εκτεταμένες καταστροφικές πυρκαγιές.
      Και στην έρημο Μοχάβε, οι επιστήμονες αποδίδουν μεγάλες μειώσεις στους πληθυσμούς των πτηνών λόγω των θερμών και ξηρών συνθηκών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.
      Η ξηρασία στα τέλη του 1500 έληξε απότομα μετά από 23 χρόνια, όταν οι υγρές συνθήκες σάρωσαν την περιοχή. Όμως η τρέχουσα ξηρασία δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Σύμφωνα με τον ιστότοπο U.S. Dought Monitor, το 96% των Δυτικών Η.Π.Α. είναι τώρα αφύσικα ξηρό ενώ το 88% της περιοχής βρίσκεται σε ξηρασία.
      Τα συμπεράσματα  της έρευνας
      Οι επιστήμονες προέβλεψαν ότι είναι πολύ πιθανό η ξηρασία να συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το τρέχον έτος.
      Εξέτασαν ένα υποθετικό μελλοντικό σενάριο βασισμένο στην υγρασία του εδάφους όπως αυτή διαμορφώθηκε από τα συνολικά 40 χρόνια ξηρασίας που προηγήθηκαν, κατά τα τελευταία 1.200 χρόνια. Διαπίστωσαν ότι στο 94% των προσομοιώσεών τους, η ξηρασία συνεχίζεται για τουλάχιστον ένα έτος, το 23ο κατά σειρά. Και στο 75% των προσομοιώσεων, η ξηρασία φαίνεται να διαρκεί 30 χρόνια.
      Ο Williams είπε ότι η έρευνα θα πρέπει να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση ότι η ξηρασία θα μπορούσε να χειροτερέψει πολύ τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες. «Οι μεγάλες ξηρασίες που σημειώθηκαν την περασμένη χιλιετία συνέβησαν απούσας της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Williams.
      Όταν επιστρέψουν τέτοιες μεγα-ξηρασίες, θα συμβαίνουν σε έναν κόσμο που ήδη θα «βράζει» λόγω της κλιματικής αλλαγής, αφήνοντας ένα εξαιρετικά πιο καταστροφικό αποτύπωμα.
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Ειδοποίηση που προηγείται 24 ώρες ενός συμβάντος που πλησιάζει, μπορεί να μειώσει τις απώλειες κατά 30%.
      Τη δημιουργία ενός συστήματος έως το 2027 που μπορεί να παρέχει έγκαιρες προειδοποιήσεις στα κράτη, δρομολογεί ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών.
      Η πρωτοβουλία «Early Warnings for All» που είχε ανακοινωθεί από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, António Guterres, ήδη από το Μάρτιο του 2022, βασίζεται σε μια συνεργασία μεταξύ διαφόρων Οργανισμών του συστήματος του ΟΗΕ, αλλά και ΜΚΟ, και στοχεύει να παρέχει στα συμμετέχοντα κράτη ένα σύστημα προστασίας από επικίνδυνα καιρικά, υδάτινα ή κλιματικά φαινόμενα, βασισμένη σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: 
      α) την παροχή γνώσης και διαχείρισης του κινδύνου που σχετίζεται με καταστροφές στις χώρες, 
      β) τη βελτιστοποίηση της ανίχνευσης, παρατήρησης, παρακολούθησης, ανάλυσης και πρόβλεψης των σχετικών φαινομένων, 
      γ) την εξασφάλιση της διάδοσης και επικοινωνίας προειδοποιήσεων προς τους ανθρώπους στις πληγείσες περιοχές και 
      δ) την παροχή δυνατοτήτων ετοιμότητας και αντίδρασης από τις τοπικές κυβερνήσεις, τις κοινότητες και τους ανθρώπους.
      Σύμφωνα με την Παγκόσμια Επιτροπή για την Προσαρμογή, μια ειδοποίηση που προηγείται 24 ώρες ενός συμβάντος που πλησιάζει μπορεί να μειώσει τις απώλειες κατά 30%. Η επένδυση ενός ποσού $ 800 εκατ. σε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, θα μπορούσε να αποτρέψει απώλειες από $ 3 έως $ 16 δισ. ετησίως, μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και, όπως γνωρίζουμε, οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι οι μόνες που επηρεάζονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ισχυροί τυφώνες έχουν πλήξει τις ΗΠΑ περισσότερες από μία φορές, οι καύσωνες απειλούν την Ευρώπη -ακόμη και το βόρειο τμήμα- με αυξανόμενη συχνότητα, ενώ οι πλημμύρες θέτουν σε κίνδυνο πόλεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.
      Πρόσφατα, ένας σεισμός 7,6 Ρίχτερ έπληξε την ιαπωνική πόλη Ishikawa, αφήνοντας πάνω από εκατό νεκρούς στο πέρασμά του. Αλλά ο αριθμός των θυμάτων θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερος, αν οι άνθρωποι δεν προειδοποιούνταν εγκαίρως να εκκενώσουν τα παράλια, λόγω του επερχόμενου τσουνάμι. Δυστυχώς, δεν μπορούν όλες οι χώρες να επικαλεστούν παρόμοιο επίπεδο ετοιμότητας και ανταπόκρισης.
      Και, παρόλο που τα φαινόμενα έρχονται και παρέρχονται, οι πόλεις παραμένουν για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις. Μόλις το περασμένο έτος, η Νέα Υόρκη αντιμετώπισε τον απόηχο των ισχυρών βροχοπτώσεων του Σεπτεμβρίου, ενώ στην Ελλάδα, ο πληθυσμός της Θεσσαλίας δεν έχει ανακάμψει ακόμη από τις σφοδρές πλημμύρες της ίδιας περιόδου. Μια 24ωρη προειδοποίηση μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στη διάσωση ανθρώπινων ζωών, αλλά δύσκολα μπορεί να προστατεύσει τις υποδομές, τις κατοικίες ή τους χώρους εργασίας. Και εδώ είναι που η οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις αστικές περιοχές γίνεται επιτακτική.
      Η ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανθεκτικότητα και η κινητοποίηση των μη κυβερνητικών ενδιαφερόμενων μερών είναι ένα από τα πρώτα βήματα που πρέπει να ληφθούν, ακολουθούμενα από προσπάθειες για τη βελτίωση της δυνατότητας διάγνωσης μελλοντικών φαινομένων και τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ τοπικών και κεντρικών κυβερνήσεων. Στην πραγματικότητα, η βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος είναι μόνο μέρος αυτής της εξίσωσης, ακόμη και αν είναι πολύ σημαντική. Σε αυτή τη διαδικασία, η αύξηση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και ο στόχος της δημιουργίας ανθεκτικών υποδομών είναι το ελάχιστο προαπαιτούμενο. Η ενσωμάτωση λύσεων που βασίζονται στη φύση και η εφαρμογή πολιτικών για τη μείωση της έκθεσης σε κινδύνους θα πρέπει να είναι ο απώτερος σκοπός όλων.
      Η οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις πόλεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ευημερίας των κατοίκων, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των κινδύνων και της αβεβαιότητας. Οι ανθεκτικές πόλεις είναι σε καλύτερη θέση να προσαρμοστούν, να ανακάμψουν και να ευδοκιμήσουν ενόψει των συνεχιζόμενων αλλαγών του κλίματος και η διεθνής συνεργασία μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου.
       
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής παρουσίασε την 20ή ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, για το 2019. Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού που θεωρήθηκε το χειρότερο της πρόσφατης ιστορίας όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές ανά τον κόσμο, κάηκαν πάνω από 400.000 εκτάρια των φυσικών εκτάσεων της Ευρώπης, ενώ ένας πρωτοφανής αριθμός περιοχών προστασίας της φύσης επλήγησαν από δασικές πυρκαγιές. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έκθεσης, η κλιματική αλλαγή εξακολούθησε να επηρεάζει τη διάρκεια και την ένταση του κινδύνου πυρκαγιών στην Ευρώπη. Έως τον Μάρτιο, δηλαδή πριν από την έναρξη της «περιόδου των πυρκαγιών» στις περισσότερες χώρες, η συνολική καμένη έκταση της ΕΕ αντιστοιχούσε ήδη σε πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο των τελευταίων 12 ετών. Ωστόσο, χάρη στην καλύτερη ετοιμότητα και την αποτελεσματικότερη αντίδραση, η περίοδος 2019 ήταν μία από τις καλύτερες που έχουν καταγραφεί όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών.
      Κύρια πορίσματα της έκθεσης
      Οι εθνικές εκθέσεις χωρών έδειξαν ότι η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Πολωνία κατέγραψαν τον υψηλότερο αριθμό πυρκαγιών στις χώρες της ΕΕ το 2019· Η Ρουμανία (73.444 εκτάρια καμένης έκτασης) ήταν η χώρα όπου προκλήθηκαν οι μεγαλύτερες ζημίες στις προστατευόμενες περιοχές της το 2019, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS)· Οι δασικές πυρκαγιές έπληξαν σοβαρά τις προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» της Ευρώπης. Με 159.585 εκτάρια που έχουν καεί το 2019, σχεδόν το ήμισυ της συνολικής καμένης έκτασης στην ΕΕ βρίσκεται σε αυτές τις κύριες ζώνες βιοποικιλότητας· Η περίοδος πυρκαγιών του 2019 ήταν, ωστόσο, μία από τις καλύτερες όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών: σημειώθηκαν μόνο τρία ατυχήματα λόγω δασικών πυρκαγιών στις χώρες που περιλαμβάνονται στην έκθεση του 2019. Η ταχεία χαρτογράφηση της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης Copernicus ενεργοποιήθηκε 35 φορές για να βοηθήσει στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών το 2019, δηλαδή περισσότερες φορές από οποιοδήποτε έτος μέχρι σήμερα.
      Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ ενεργοποιήθηκε πέντε φορές για δασικές πυρκαγιές και αναβαθμίστηκε με το rescEU το 2019, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκε ένα νέο ευρωπαϊκό απόθεμα που περιλαμβάνει πυροσβεστικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.
      Η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα που προτάθηκε τον Μάιο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας προβλέπει δράσεις για τη βελτίωση της υγείας των ευρωπαϊκών δασών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς μας στις δασικές πυρκαγιές, και περιλαμβάνει τον στόχο φύτευσης τουλάχιστον 3 δισεκατομμυρίων δέντρων έως το 2030.
      Η κ. Mariya Gabriel, Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, η οποία είναι αρμόδια για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δήλωσε σχετικά: «Εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια, το Κοινό Κέντρο Ερευνών συνεργάζεται με χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη για να παράσχει τις πλέον επικαιροποιημένες τάσεις όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, συμβάλλοντας στις προσπάθειες πρόληψης και μειώνοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις τους όταν συμβαίνουν πυρκαγιές. Οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Η γνώση και τα επιστημονικά στοιχεία έχουν καίρια σημασία για τη λήψη των πλέον αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψη των πυρκαγιών αυτών, τη διαφύλαξη των δασών μας, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία της ζωής».
      Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Virginijus Sinkevičius, δήλωσε: «Οι Ευρωπαίοι είδαν φρικτές εικόνες δασικών πυρκαγιών στις δυτικές ακτές των ΗΠΑ, στη Σιβηρία, στην Αυστραλία και στην περιοχή του Αμαζονίου. Αλλά και στην Ευρώπη τα δάση έχουν επίσης πληγεί σοβαρά από πυρκαγιές. Μέρος της αντίδρασης για να εξασφαλιστεί ότι αυτό δεν θα συμβεί σε τόσο καταστροφική κλίμακα συνίσταται στην προστασία και τη διαχείριση των δασών μας με τρόπο που να μειώνει την τρωτότητά τους στις πυρκαγιές, επιτρέποντας παράλληλα στη φύση να αυτοπροστατεύεται».
      Ο Αρμόδιος Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων, Janez Lenarčič, δήλωσε τα εξής: «Τα δεδομένα και οι πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους δασικών πυρκαγιών και τις επιδημικές εκρήξεις είναι ουσιαστικής σημασίας. Μας βοηθούν στην πρόληψη και την ετοιμότητα, αλλά και στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση σε περίπτωση καταστροφικών δασικών πυρκαγιών. Με το rescEU και τον ενισχυμένο μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε, σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν αυτής».
      Ιστορικό
      Το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου καταστροφών από δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη και παγκοσμίως, μέσω της ανάπτυξης και λειτουργίας του EFFIS και του παγκόσμιου πληροφοριακού συστήματος δασικών πυρκαγιών (GWIS).
      Οι εκθέσεις για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική αποτελούν μοναδική πηγή πληροφοριών για τους υπεύθυνους διαχείρισης πυρκαγιών και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε ευρωπαϊκές και γειτονικές χώρες. Παρέχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών, τα οποία υποβάλλονται ετησίως από τις πυροσβεστικές αρχές στις εν λόγω χώρες.
      Για περισσότερες πληροφορίες
      Έκθεση για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2019 
      Δασικές πυρκαγιές
      Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές
    10. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Η αναθεωρημένη οδηγία είναι ένα από τα βασικά παραδοτέα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση. Η σημερινή συμφωνία με το Κοινοβούλιο μας βάζει σε σωστή πορεία για την επίτευξη του στόχου μας για μηδενική ρύπανση για την Ευρώπη. Ανοίγει τον δρόμο ώστε να καθοριστούν υψηλότατα πρότυπα για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και την παρακολούθησή τους, με σκοπό να μην απελευθερώνονται στο περιβάλλον επιβλαβείς ουσίες, όπως μικροπλαστικά ή PFAS.
      Η ισχύουσα οδηγία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική όσον αφορά τη μείωση της ρύπανσης των υδάτων και τη βελτίωση της επεξεργασίας των απορριφθέντων λυμάτων κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες· η δε προτεινόμενη αναθεώρηση αποσκοπεί στην επικαιροποίηση της οδηγίας επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής της και ευθυγραμμίζοντάς την με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
      Αναγνωρίζοντας τη δυνατότητα του τομέα επεξεργασίας λυμάτων να συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ, οι νέοι κανόνες θεσπίζουν προθεσμία για την επίτευξη ενεργειακής ουδετερότητας στον τομέα, καθώς και ένα σύστημα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που εξασφαλίζει τη δίκαιη συμβολή των πλέον ρυπογόνων τομέων στην επεξεργασία λυμάτων για μικρορύπους.
      Η συμφωνία έχει προσωρινό χαρακτήρα καθώς εκκρεμεί η τυπική έγκρισή της από τα δύο θεσμικά όργανα.
      Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας
      Για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικρούς οικισμούς, οι συννομοθέτες επέκτειναν το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ώστε να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι οικισμοί με ισοδύναμο πληθυσμού 1.000 (ι.π.) και άνω, σε αντίθεση με το αντίστοιχο όριο 2.000 ι.π. της ισχύουσας οδηγίας. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, το ισοδύναμο πληθυσμού είναι μια παράμετρος που χρησιμοποιείται για να καθοριστούν οι ποσότητες λυμάτων ως προς το δυνητικό φορτίο ρύπανσης των υδάτων από ένα άτομο ημερησίως, ενώ ως «ένα ισοδύναμο πληθυσμού» νοείται το αποικοδομήσιμο οργανικό ημερήσιο φορτίο που έχει βιοχημικές ανάγκες σε οξυγόνο πέντε ημερών (BOD 5) ίσες προς 60 g/ημέρα.
      Δίκτυα αποχέτευσης και σχέδια διαχείρισης των λυμάτων
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι η υποχρέωση δημιουργίας δικτύων αποχέτευσης αστικών λυμάτων θα πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω. Εξάλλου, ανέβαλαν την προθεσμία για συμμόρφωση με την υποχρέωση αυτή από το 2030 στο 2035, ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις. Θέσπισαν ορισμένες παρεκκλίσεις, μεταξύ άλλων για μικρότερους οικισμούς που απορρίπτουν τα λύματά τους σε παράκτια ύδατα, για απορρίψεις σε λιγότερο ευαίσθητες περιοχές, καθώς και για τα κράτη μέλη που προσχώρησαν πιο πρόσφατα στην ΕΕ, όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Κροατία.
      Εάν η δημιουργία δικτύου αποχέτευσης δεν δικαιολογείται, δεν είναι εφικτή ή οικονομικά αποδοτική, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν μεμονωμένα συστήματα για τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
      Το κείμενο ορίζει προθεσμίες εντός των οποίων τα κράτη μέλη καλούνται να καταρτίσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των αστικών λυμάτων που θα καλύπτει οικισμούς με ι.π. άνω των 100.000 έως το 2033 και οικισμούς σε κίνδυνο με ι.π. μεταξύ 10.000 και 100.000 έως το 2039. Τα ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης θα επανεξετάζονται τουλάχιστον κάθε έξι έτη, σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα.
      Επεξεργασία λυμάτων
      Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο επέκτειναν την υποχρέωση εφαρμογής δευτεροβάθμιας επεξεργασίας (δηλαδή της απομάκρυνσης της αποικοδομήσιμης οργανικής ύλης) στα αστικά λύματα πριν από την απόρριψή τους στο περιβάλλον σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω έως το 2035. Οι παρεκκλίσεις ισχύουν για μικρότερους οικισμούς και κράτη μέλη που προσχώρησαν πρόσφατα στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, πραγματοποίησαν πρόσφατα σημαντικές επενδύσεις για την εφαρμογή της ισχύουσας οδηγίας (δηλαδή Ρουμανία, Βουλγαρία και Κροατία).
      Οι συννομοθέτες ευθυγράμμισαν επίσης τα κατώτατα όρια και τα χρονοδιαγράμματα για την τριτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση του αζώτου και του φωσφόρου) και την τεταρτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση μεγάλου φάσματος μικρορύπων). Έως το 2039 και το 2045 αντίστοιχα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν την εφαρμογή τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας σε μεγαλύτερους σταθμούς επεξεργασίας με ι.π. 150.000 και άνω, με ενδιάμεσους στόχους το 2033 και το 2036 για την τριτοβάθμια επεξεργασία και το 2033 και το 2039 για την τεταρτοβάθμια επεξεργασία. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να επεκτείνουν τις υποχρεώσεις τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας έως το 2045 για μικρότερους οικισμούς με ι.π. 10.000 και άνω οι οποίοι απορρίπτουν τα λύματά τους σε περιοχές που πληρούν ορισμένα κριτήρια βάσει κινδύνου. Θέσπισαν παρέκκλιση από την απαίτηση τριτοβάθμιας επεξεργασίας, όταν τα επεξεργασμένα αστικά λύματα επαναχρησιμοποιούνται για γεωργική άρδευση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται περιβαλλοντικοί και υγειονομικοί κίνδυνοι.
      Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού
      Για να καλυφθεί το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η τεταρτοβάθμια επεξεργασία και σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», οι παραγωγοί φαρμακευτικών και καλλυντικών προϊόντων που ρυπαίνουν τα αστικά λύματα με μικρορύπους θα πρέπει να συνεισφέρουν κατ’ ελάχιστον 80 % του κόστους αυτής της πρόσθετης επεξεργασίας, μέσω ενός συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού.
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αφήσουν στα κράτη μέλη κάποια ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο κατανομής του υπόλοιπου κόστους. Το κόστος συλλογής και επαλήθευσης των δεδομένων σχετικά με τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά θα πρέπει επίσης να βαρύνει τους παραγωγούς. Οι συννομοθέτες ανέθεσαν στην Επιτροπή να εκτιμήσει τον δυνητικό αντίκτυπο της εν λόγω διάταξης στην προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των φαρμάκων.
      Ενεργειακή ουδετερότητα και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας
      Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι ο τομέας της επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο για τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της για κλιματική ουδετερότητα. Θέσπισαν στόχο ενεργειακής ουδετερότητας, που σημαίνει ότι οι σταθμοί επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα πρέπει, έως το 2045, να παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, βάσει τακτικών ενεργειακών ελέγχων, με σταδιακούς ενδιάμεσους στόχους. Η παραγωγή της ενέργειας αυτής μπορεί να γίνεται εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων των σταθμών επεξεργασίας, ενώ μπορεί να αγοράζεται από εξωτερικές πηγές έως και το 35 % της ενέργειας από μη ορυκτές πηγές. Το ποσοστό αυτό ισχύει μόνο για τον τελικό στόχο.
      Επόμενα βήματα
      Η προσωρινή συμφωνία θα υποβληθεί τώρα στους αντιπροσώπους των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου (ΕΜΑ) και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου προς έγκριση. Εάν εγκριθεί, το κείμενο θα πρέπει στη συνέχεια να εκδοθεί τυπικά από αμφότερα τα θεσμικά όργανα, μετά την οριστική του διατύπωση από τους γλωσσομαθείς νομικούς, προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τεθεί σε ισχύ.
    11. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα 171 νέα έργα σε ολόκληρη την Ευρώπη στο πλαίσιο του προγράμματος LIFEια το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, αξίας άνω των 396 εκατ. ευρώ. Χάρη στις ανάγκες συγχρηματοδότησης του προγράμματος, θα κινητοποιήσει συνολικές επενδύσεις άνω των 722 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 28,5 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Έργα από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ θα λάβουν στήριξη από την ΕΕ στο πλαίσιο των ακόλουθων υποπρογραμμάτων: φύση και βιοποικιλότητα· κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής· μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν· και μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.
      Τα έργα LIFE συμβάλλουν στην επίτευξη του ευρέος φάσματος στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για το κλίμα, την ενέργεια και το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Στηρίζουν τη βιοποικιλότητα και την αποκατάσταση της φύσης, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων μέσω της μείωσης των ρύπων και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αυξάνουν την κυκλικότητα στην οικονομία και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και επιταχύνουν τη μετάβαση σε καθαρή ενέργεια σε ολόκληρη την Ευρώπη. 
      Παραδείγματα έργων που ανατέθηκαν
      Ένα από τα μεγαλύτερα έργα για τη φύση και τη βιοποικιλότητα αφορά 13 κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες για την αντιμετώπιση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων στα ύδατα του Βόρειου Ατλαντικού, της Βαλτικής και της Μεσογείου. Υπό την καθοδήγηση των Κάτω Χωρών, το έργο αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση — και, όπου είναι δυνατόν, στην εξάλειψη των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων στις εμπλεκόμενες περιοχές σύμφωνα με τη στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030.
      Για την προώθηση μιας πιο κυκλικής οικονομίας και ποιότητας ζωής, ένα έργο στη Βουλγαρία θα προωθήσει τη βιώσιμη κατανάλωση, την πρόληψη και τη χωριστή συλλογή αποβλήτων, με τη συμμετοχή των τοπικών αρχών, των επιχειρήσεων και των πολιτών. Στόχος του έργου είναι να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο η παραδοσιακή απόρριψη αποβλήτων στη Βουλγαρία μπορεί να αντικατασταθεί από νέα συστήματα συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων από πόρτα σε πόρτα.
      Στηρίζοντας τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ένα γαλλικό έργο έχει ως στόχο να καταδείξει την τεχνική και οικονομική σκοπιμότητα ενός καινοτόμου και οικονομικά αποδοτικού φωτοβολταϊκού συστήματος πριν από τη διάθεσή του στην αγορά. Η τεχνολογία αποτελείται από διμερείς ηλιακούς συλλέκτες που αναρτώνται πάνω από ανεκμετάλλευτους χώρους, όπως κανάλια, λεκάνες και ταμιευτήρες. Η τεχνολογία αυτή θα συμβάλει στην παραγωγή περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στη μείωση του ανταγωνισμού για τη χρήση γης.
      Ένα νέο πολυκρατικό έργο θα στηρίξει επίσης τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας στην αξιακή αλυσίδα HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, εστίαση) σε επτά χώρες της ΕΕ. Στόχος του έργου είναι η κατάρτιση περισσότερων από 500 εργαζομένων και η συμμετοχή περίπου 10 000 ενδιαφερόμενων μερών στον κλάδο των υπηρεσιών στέγασης και εστίασης για την εξοικονόμηση ισοδύναμης ενέργειας 390 εκατομμυρίων λαμπτήρων ετησίως.
      Τα νέα έργα στο πλαίσιο της ενωσιακής χρηματοδότησης των 396 εκατ. ευρώ
      Φύση και βιοποικιλότητα
      29 έργα για τη φύση και τη βιοποικιλότητα, με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 211 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 140 εκατ. ευρώ) θα αποκαταστήσουν τα οικοσυστήματα γλυκών υδάτων, τα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα και τους οικοτόπους· βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των πτηνών, των εντόμων, των ερπετών, των αμφιβίων και των θηλαστικών· ενίσχυση της διακυβέρνησης· και στήριξη της εφαρμογής και της συμμόρφωσης με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ, όπως οι οδηγίες για τα πτηνά και τους οικότοπους και η στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030. Με τον τρόπο αυτό, θα συμβάλουν εξίσου στην εφαρμογή από την ΕΕ της παγκόσμιας συμφωνίας Κουνμίνγκ/Μόντρεαλ για τη βιοποικιλότητα.
      Κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής
      Τα έργα LIFE θα κινητοποιήσουν πάνω από 298 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η ΕΕ θα διαθέσει πάνω από 94 εκατ. ευρώ για να συμβάλει στην κυκλική οικονομία και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής. 
      Συνολικά 36 έργα θα επικεντρωθούν στη χρήση των υδάτων, στα ηλεκτρικά απόβλητα, στις χημικές ουσίες, στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην ηχορύπανση, ώστε να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της ΕΕ και στην ανάπτυξη τεχνολογιών για τη στήριξη του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία. 
      Επιπλέον, πέντε έργα θα ενισχύσουν την περιβαλλοντική διακυβέρνηση και πληροφόρηση, παρέχοντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να ζουν χωρίς τοξικές ουσίες και κάνοντας βιώσιμες διατροφικές επιλογές, καθώς και στηρίζοντας τους δήμους να υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές στη διαχείριση των αποβλήτων και να εφαρμόσουν το σύμφωνο οικολογικών πόλεων. Η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 6 εκατ. ευρώ για συνολικό προϋπολογισμό έργων ύψους σχεδόν 10 εκατ. ευρώ. 
      Μετριασμός και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
      Συνολικά, 34 έργα αξίας περίπου 110 εκατ. ευρώ (στα οποία η ΕΕ θα διαθέσει περίπου 65 εκατ. ευρώ) θα συμβάλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στη διακυβέρνηση του κλίματος, καθώς και στην ενημέρωση σχετικά με τις επιπτώσεις της. Θα ενισχύσουν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα και της στρατηγικής της Ε.Ε. για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή διευκολύνοντας τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη, βιώσιμη και ανθεκτική ευρωπαϊκή οικονομία.
      Τα έργα αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· απορροφήσεις άνθρακα σε γεωργικές και δασικές εκτάσεις· βιώσιμα συστήματα τροφίμων· τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης· φιλικές προς το κλίμα εναλλακτικές λύσεις αντί των φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου· προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στις αστικές και αγροτικές περιοχές, καθώς και μεγαλύτερη ετοιμότητα για ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καύσωνες και πλημμύρες. 
      Μετάβαση σε καθαρή ενέργεια
      67 έργα με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 102 εκατ. EUR (εκ των οποίων η ΕΕ παρέχει περίπου 97 εκατ. EUR) θα βελτιώσουν τις συνθήκες της αγοράς και τις κανονιστικές συνθήκες στην ΕΕ για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, ιδίως με την προώθηση και την ανάπτυξη λύσεων ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής κλίμακας. 
      Τα έργα αυτά στηρίζουν την εφαρμογή των πολιτικών για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που ορίζονται στο σχέδιο REPowerEU και στη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55%, καθώς και των πρωταρχικών στόχων της Ενεργειακής Ένωσης. 
      Ιστορικό
      Κατά τη διάρκεια των 31 ετών ύπαρξής του, το πρόγραμμα LIFE έχει συγχρηματοδοτήσει περισσότερα από 6 000 έργα δράσης για το περιβάλλον και το κλίμα σε ολόκληρη την ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες. Τα 171 έργα που ανακοινώθηκαν σήμερα επιλέχθηκαν από περισσότερες από 751 αιτήσεις, οι οποίες υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του LIFE 2022, η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2022.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αύξησε τη χρηματοδότηση για το πρόγραμμα LIFE κατά σχεδόν 60 % για την περίοδο 2021-2027, ανεβάζοντας το ποσό αυτό σε 5.43 δισ. ευρώ. Οι επιχορηγήσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE τελούν υπό τη διαχείριση του CINEA — Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Από τον βυθό της θάλασσας, μέχρι τα σύννεφα και από το εμφιαλωμένο νερό και την μπίρα, μέχρι τα φρούτα και τα λαχανικά, δεν υπάρχει αμφισβήτηση πως τα μικροπλαστικά επιβιώνουν και μεταφέρονται τόσο στο περιβάλλον όσο και στον οργανισμό μας. 
      Διαθέτοντας πλέον όλο και περισσότερα εργαλεία ακρίβειας για την παρατήρηση των μικροπλαστικών, επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο καταγράφουν την εξάπλωσή τους, αλλά και τις επιπτώσεις που ενδεχομένως να έχουν στον άνθρωπο. 
      Εκτός από το πλήθος ερευνών που αποδεικνύουν πως τα μικροπλαστικά καταλήγουν στο πιάτο μας μέσω των ψαριών, δύο πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πως το ταξίδι τους είναι πολύ πιο πολύπλοκο απ’ όσο πιστεύαμε. 
      Ειδικότερα σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Chemistry Lette, Ιάπωνες επιστήμονες ανέβηκαν στο όρος Φούτζι και στο όρος Ογιάμα και διαπίστωσαν πως κάθε λίτρο νερού από σύννεφο που ελέγχθηκε, περιείχε από 6,7 έως 13,9 κομμάτια πλαστικού. Μία άλλη αμερικάνικη έρευνα διαπίστωσε πρόσφατα πως το εμφιαλωμένο νερό περιέχει «εκατοντάδες χιλιάδες αόρατα νανοπλαστικά» που μπορούν να περάσουν από τα έντερα και τους πνεύμονες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Στη συνέχεια μπορούν να καταλήξουν σε όργανα, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, ή και μέσω του πλακούντα ακόμα και στα σώματα των εμβρύων.
      Τη στιγμή λοιπόν που οι έρευνες αποδεικνύουν την «κυριαρχία» των μικροπλαστικών, είναι εφικτό να μειώσουμε την έκθεσή μας σε αυτά; O Γιάννης Κατσογιάννης, καθηγητής στο τμήμα Χημεία του ΑΠΘ στον τομέα της περιβαλλοντικής τεχνολογίας, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών εξηγεί στην «Κ» τα πάντα για τα μικροπλαστικά αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε για να τα αποφύγουμε. 
      Τι είναι τα μικροπλαστικά; 
      Ο όρος «μικροπλαστικά» αναφέρεται σε οποιοδήποτε πλαστικό σωματίδιο που είναι μικρότερο από 5 χιλιοστόμετρα και προφανώς δεν είναι ορατό με γυμνό οφθαλμό. Τα μικροπλαστικά χωρίζονται σε πρωτογενή και δευτερογενή. Τα πρωτογενή είναι τα μικρά κομμάτια πλαστικών που χρησιμοποιούνται σε μεγάλες κατηγορίες βιομηχανιών, όπως των καλλυντικών. Αυτή η κατηγορία αποτελούν το 30% των μικροπλαστικών που βρίσκουμε στο περιβάλλον.
      Τα δευτερογενή μικροπλαστικά, το υπόλοιπο 70%, προέρχονται από μεγαλύτερα αντικείμενα, όπως πλαστικές σακούλες, συσκευασίες, καλαμάκια, μπουκάλια. Προέρχονται από βιομηχανικά λύματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, συνθετικά ελαστικά αυτοκινήτων, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και άλλες πηγές.
      Πώς καταλήγουν στον οργανισμό μας;
      Τα μικροπλαστικά καταλήγουν στον οργανισμό μας με τρεις τρόπους. Τρώγοντας, πίνοντας και εισπνέοντας. Τα δευτερογενή μικροπλαστικά –τα οποία δεν ανακυκλώνονται– καταλήγουν σε ποταμούς και θάλασσες και είτε εξαιτίας των καιρικών συνθηκών ή άλλων παραγόντων σπάνε σε μικρότερα κομμάτια. Υστερα μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα μέσω των ψαριών και καταλήγουν στο πιάτο μας. Μικροπλαστικά υπάρχουν βάσει ερευνών και στο πόσιμο νερό, τα οποία δεν «μπλοκάρουν» τα συνήθη φίλτρα, αλλά και στο εμφιαλωμένο καθώς εκεί δημιουργούνται μικροπλαστικά στην επαφή του μπουκαλιού με το νερό. 
      Μπορούμε να απαλλαγούμε από τα μικροπλαστικά; 
      Κατά τη γνώμη μου δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τα μικροπλαστικά σε αυτή τη φάση γιατί είναι πραγματικά παντού. Μπορούμε όμως και πρέπει να μειώσουμε τη χρήση πλαστικών ατομικά και συλλογικά, ενώ θα πρέπει να αυξηθεί και η ανακύκλωση. Επίσης οι συσκευασίες παίζουν μεγάλο ρόλο καθώς μπορεί να περιέχουν μικροπλαστικά και να το αποβάλλουν στο περιεχόμενό τους.
      Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε; 
      Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι –όπου μπορούμε– να αγοράζουμε χύμα προϊόντα και να αποφεύγουμε τα συσκευασμένα. Εννοείται χρειάζεται πάρα πολύ καλό πλύσιμο σε ό,τι τρώμε.
      Επίσης τα ρούχα από πολυεστέρα και όσα δεν είναι 100% βαμβάκι ή μαλλί απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια της πλύσης τους. Επομένως καλό θα ήταν, έστω τα εσώρουχα αλλά και όπου αλλού μπορούμε, να τα αποφεύγουμε.
      Τι επιπτώσεις έχουν στην υγεία μας τα μικροπλαστικά; 
      Υπάρχουν πολλές έρευνες που επισημαίνουν τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία μας κυρίως μέσω της συσσώρευσής τους στους πνεύμονες. Σύμφωνα με έρευνα σε περίπου 100 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών σε ποσοστό πάνω από 75% στους ιστούς των πνευμόνων τους. Εδώ να συμπληρώσουμε βέβαια πως υπάρχουν μικροπλαστικά και στα φίλτρα των τσιγάρων. Πάντως μέχρι στιγμής οι έρευνες δεν αποδεικνύουν άμεση σύνδεση των μικροπλαστικών με μία νόσο, αλλά για ενδείξεις συσχέτισης.
      Η Ε.Ε. έχει προχωρήσει στη λήψη μέτρων ή σε συστάσεις; 
      Η μεγάλη εικόνα είναι πως υπάρχει μία έλλειψη συντονισμού από την Ε.Ε. για τα μικροπλαστικά. Στο κομμάτι του τρόπου μέτρησης των μικροπλαστικών, η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε ένα πρωτόκολλο που θα είναι καθολικά αποδεκτό και θα το εφαρμόζουν όλοι. Η έλλειψη πρωτοκόλλου μέτρησης, σε συνδυασμό με την έλλειψη αποδείξεων άμεσης συσχέτισης των μικροπλαστικών με ασθένειες, έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ακόμη θεσμοθετημένοι κανόνες από την Ε.Ε. Αυτήν τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχουν θεσμοθετημένοι κανόνες ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης και προτροπή στη χρήση πλαστικών. Να σημειωθεί πως το 2020 είχε γίνει απαγόρευση για την προσθήκη μικροπλαστικών σε καλλυντικά και απορρυπαντικά.
    13. Περιβάλλον

      GTnews

      Διασχίζοντας ένα μονοπάτι μέσα σε καλλιέργειες τριφυλλιού και καλαμποκιού που συνεχίζει σε μια παραποτάμια διαδρομή, στεφανωμένη με δέντρα και οργιώδη φύση, δίπλα στο Νέστο, ολοκληρώθηκε στο Παρανέστι Δράμας, ημερίδα με θέμα την ανάδειξη της αξίας της βιοποικιλότητας και της διασυνοριακής συνεργασίας στην οροσειρά της Ροδόπης. Μιας ημερίδας που σύμφωνα με τους διοργανωτές της, είχε ως στόχο τη σημασία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης, όπως ονομάζεται πλέον το πρώην «Σιδηρούν Παραπέτασμα» το οποίο χώριζε την Ευρώπη σε Ανατολή και Δύση για σχεδόν 40 χρόνια. Εκεί, αναπτύχθηκε μια ξεχωριστή «πράσινη» ζώνη, ένας οικολογικός διάδρομος που διασχίζει 24 χώρες και, ως αυστηρά επιτηρούμενη στρατιωτική περιοχή, υπήρξε καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη. Έτσι, οι περιοχές που περιλαμβάνονται στη νοητή γραμμή μεταξύ της Θάλασσας Μπάρεντς στη Ρώσο – Νορβηγική μεθόριο μέχρι και τη Μαύρη Θάλασσα και τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας στα Βαλκάνια μετονομάστηκαν σε Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, ενώ το ομώνυμο δίκτυο συγκροτήθηκε το 2003.
      Το νοτιότερο σκέλος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης είναι η Βαλκανική Πράσινη Ζώνη που κατά κύριο λόγο περιλαμβάνει τις οροσειρές, καθώς και λίμνες και ποτάμια της Βαλκανικής.
      “Όλο το εθνικό πάρκο της οροσειράς Ροδόπης, έτσι και το μονοπάτι που ενώνει το Ξάγναντο με το Παρανέστι, θεωρούνται κομμάτι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης. Πρόκειται για μια προσπάθεια, εκεί που υπήρχε παλαιότερα το “Σιδηρούν παραπέτασμα” και ήταν ένα σύνορο που χώριζε τις χώρες, τώρα να είναι μια πράσινη γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους αλλά και τον άνθρωπο με τη φύση” εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Θεοδωρίδης από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ”.
      Το Μονοπάτι της Συνύπαρξης, όπως ονομάστηκε, υπάρχει εδώ και χρόνια και ξεκινάει δίπλα από χωράφια αγροτών οι οποίοι καλλιεργούν καλαμπόκι και τριφύλλι για ζωοτροφές. Μέσα από το έργο LIFE ARCPROM, μέλη της περιβαλλοντικής οργάνωσης, έχουν δημιουργήσει και προτείνουν δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ώστε να μπορούν σχολεία και οικογένειες, να επισκέπτονται το μονοπάτι και να ενημερώνονται για το περιβάλλον, την περιοχή, τους κατοίκους της και πώς συνυπάρχει ο άνθρωπος με την άγρια ζωή, και πιο συγκεκριμένα με την αρκούδα.
      “Η διαδρομή, μήκους 2,2 χιλιομέτρων, ξεκινά από το Ξάγναντο, κοντά στο Παρανέστι. Λίγο πιο κάτω από το κέντρο του χωριού, ακολουθούμε μικρό αγροτικό δρόμο, που μας κατεβάζει ομαλά προς το ποτάμι. Μετά από 800 μέτρα, φτάνουμε στο παραποτάμιο μονοπάτι. Για το υπόλοιπο της διαδρομής, ακολουθούμε τη ροή του ποταμού, περπατώντας μέσα στο παραποτάμιο δάσος, ώσπου να φτάσουμε στη σιδηροδρομική γραμμή και σε χώρο αναψυχής, έξω από το Παρανέστι” εξηγεί η Εφη Γελαστοπούλου από την “Καλλιστώ”.
      Από το “Σιδηρούν Παραπέτασμα” στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη
      Όπως διευκρίνισε, μιλώντας στην ημερίδα, η Λουκία Αργυριάδου από την “Καλλιστώ”, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συμβολίζει την παγκόσμια προσπάθεια για κοινές διασυνοριακές δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Καθήκον της Ένωσης για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη που αποτελείται από μη κυβερνητικές οργανώσεις, κρατικούς φορείς και ομάδες εμπειρογνωμόνων, είναι η διατήρηση και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξής της με διασυνοριακή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
      “Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, η κοινή φυσική μας κληρονομιά κατά μήκος της γραμμής του πρώην “σιδερένιου παραπετάσματος”, πρέπει να διατηρηθεί και να αποκατασταθεί ως ένα οικολογικό δίκτυο που συνδέει υψηλής αξίας φυσικό και πολιτιστικό τοπίο, με σεβασμό των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών των τοπικών κοινοτήτων” εξήγησε.
      Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συνδέει 16 χώρες της ΕΕ, πέντε υποψήφιες χώρες (Αλβανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Τουρκία), το Κόσοβο και δύο χώρες εκτός ΕΕ (Ρωσία και Νορβηγία).
      Πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού πάρκου Ροδόπης
      Στη πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού Περιφερειακού Πάρκου εντός της Βαλκανικής Πράσινης Ζώνης, στην οροσειρά της Ροδόπης, που έχουν καταθέσει προς συζήτηση περιβαλλοντικές οργανώσεις, αναφέρθηκαν οι Συμεών Αρανγκέλωφ (Simeon Arangelov) και Ινα Λαζάροβα (Ina Lazarova) από την ΄Ενωση Εθνικών Πάρκων Βουλγαρίας.
      Όπως είπαν, μιλώντας στην ημερίδα, πρόκειται για ένα οικοσύστημα με σπάνια ενδημικά και απειλούμενα είδη και μεγάλη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, στη Βουλγαρία, υπάρχει κατακερματισμός των προστατευόμενων οικοτόπων και διαφορετική πολιτική προστασίας σε σχέση με την Ελλάδα. “Γι΄αυτό το λόγο”, διευκρίνησαν, “πρέπει να δημιουργηθεί ένα διασυνοριακό περιφερειακό πάρκο που θα περιλαμβάνει όλη τη Ροδόπη με το ίδιο status προστασίας”.
      Στα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη κοινής διασυνοριακής πολιτικής σε θέματα προστασίας της φύσης αναφέρθηκε και η Ελπίδα Γρηγοριάδου από τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου- Βιστωνίδας και Ροδόπης υπογραμμίζοντας ότι απαιτείται η υπογραφή κοινού πρωτοκόλλου παρακολούθησης για όλα τα διασυνοριακά είδη πανίδας και χλωρίδας. Σημαντικά προβλήματα, σύμφωνα με την κ.Γρηγοριάδου, αποτελούν επίσης η ρύπανση και τα εισαγόμενα σκουπίδια στο Νέστο, η ύπαρξη εμποδίων και ο κατακερματισμός πληθυσμών ιχθυοπανίδας από τα φράγματα, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και το διασυνοριακό έγκλημα της λαθροθηρίας, επικαλούμενη 7 περιστατικά λαθροθηρίας που σημειώθηκαν το διάστημα 2015-2020, στην περιοχή του Φρακτού
      Η ημερίδα διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ” σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας – Ισμαρίδας και Ροδόπης του ΟΦΥΠΕΚΑ, την Ένωση Πάρκων Βουλγαρίας, το Ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης (European Green Belt), και το έργο LIFE ARCPROM.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Η αποτελεσματική ενίσχυση της δέσμευσης και των δράσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά στην περιοχή της Μεσογείου, με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, τέθηκε στο επίκεντρο του Συμφώνου Συνεργασίας που υπέγραψαν το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και ο Κύκλος των Μελών Κοινοβουλίων της Μεσογείου για την Αειφόρο Ανάπτυξη (COMPSUD) στην Αθήνα.
      Όπως ανακοινώθηκε, το Σύμφωνο Συνεργασίας έχει ως στόχο να παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα και επιτεύγματα του έργου που αφορούν ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, του σχεδιασμού και της υλοποίησης μέτρων για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης που οφείλεται σε αυτά.
      Τα δύο μέρη υπέγραψαν το Σύμφωνο σε μία υψηλού επιπέδου ειδική Συνεδρία του Διεθνούς Συνεδρίου του έργου “Interreg Med Plastic Busters MPAs” με τίτλο “Plastic Busters MPAs consolidates efforts to slash marine plastic pollution in Mediterranean Marine Protected Areas”, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο.
      Το παρόν εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας έδωσε η Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλευτής, Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής, που αποτελεί ενεργό μέλος του COMPSUD.
      Ενώ, τη Συνεδρία άνοιξαν, ο πρόεδρος του COMPSUD, Καθ. Moh Rejdali ο οποίος και υπέγραψε το Σύμφωνο Συνεργασίας, με την κα Tatjana Hema, Συντονίστρια του Σχεδίου Δράσης για την Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών.
      Όπως δήλωσε η κα Hema: «Το πρόγραμμα συμβάλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων για τον περιορισμό της μόλυνσης στις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές». Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να η Μεσόγειος να καταστεί μία περιοχή με στιβαρή δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος».
      «Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι: «Δε θα κερδίσουμε αυτή την μάχη εάν δεν συνεργαστούμε».
      Μάλιστα, η κα Hema τόνισε την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους μέσω του COMPSUD, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμβολή θα είναι σημαντική στο πλαίσιο των διεθνών δράσεων και προγραμμάτων.
      «Ο απώτερος στόχος είναι να μειώσουμε δραστικά την πλαστική μόλυνση μέχρι το 2030», με την προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και τις πρακτικές της επανάκτησης, επανάχρησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο κ. Rejdali: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, ωστόσο υπάρχει η ισχυρή βούληση να εργαστούμε για την επίτευξη των στόχων μας», τόνισε.
      «Αν και η περιοχή μας, η Μεσόγειος, είναι μία από τις πλέον ταραγμένες, ταυτόχρονα είναι και μία από τις πλέον πρωτοπόρες σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας», δήλωσε ο καθηγητής Μιχαήλ Σκούλλος, πρόεδρος MIO-ECSDE και γενικός γραμματέας COMPSUD, ο οποίος συντόνισε το πρόγραμμα και τη Συμφωνία.
      «Είμαστε εδώ για να στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα καθώς το Σύμφωνο που υπογράφηκε σήμερα στην Αθήνα, υποστηρίζει έμπρακτα όσα προβλέπει Η Σύμβαση για την Προστασία της Μεσογείου από τη Ρύπανση και τα Πρωτόκολλά της», ανέφερε ο καθηγητής.
      Ενώ, όπως τόνισε: «Χρειάζεται να ενισχύσουμε τους δεσμούς όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον του πλανήτη και όλων όσων χαράσσουν πολιτική, και αυτοί δεν είναι άλλοι από τους εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων». επισημαίνοντας την ανάγκη προώθησης της εκπαίδευσης στα εν λόγω ζητήματα.
      Σημειώνεται, ότι το Διεθνές Συνέδριο συνδιοργανώνεται από το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE) και το Πανεπιστήμιο της Σιένα.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Αδυναμίες και παραλείψεις, ως προς τη διαχείριση περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου «Natura 2000» και μη συμμόρφωση με σχετικές Οδηγίες, καθώς και διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε ειδική έκθεση της για το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
      Συγκεκριμένα αναφέρεται σε αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές, παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίων χρήσης παραλίας, εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση και παράλειψη ετοιμασίας των προβλεπόμενων περιβαλλοντικών αξιολογήσεων.
      Επίσης, όπως αναφέρεται στα γενικά συμπεράσματα της έκθεσης, λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις της Δημοκρατίας, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή. 
      Παράλληλα, υπάρχει αναφορά για ελλιπή συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων, Κανονισμών και Εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου που διέπουν τη διενέργεια πληρωμών και την είσπραξη εσόδων.
      Σημαντικότερα ευρήματα οικονομικού ελέγχου
      α. Λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή.
      β. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία διεκπεραίωσης των πληρωμών, όπως η μη κατάλληλη σύσταση και εξουσιοδότηση των πληρωμών, μη σφράγιση των συνημμένων στα δελτία πληρωμής εγγράφων με την ένδειξη «ΠΛΗΡΩΘΗΚΕ» και μη σφράγιση των τιμολογίων/παραστατικών με την ημερομηνία παραλαβής τους, είτε από το Αρχείο είτε από άλλον υπεύθυνο Λειτουργό του Τμήματος.
      γ. Μη έγκαιρη εξόφληση οφειλών.
      δ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την ενημέρωση του Μητρώου Συμβολαίου.
      ε. Μη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης κρατικών χορηγιών, αφού δεν πληρούνταν, σε όλες τις περιπτώσεις, οι προβλεπόμενες υποχρεώσεις από τους λήπτες.
      στ. Αδυναμίες και ελλείψεις σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης, επιβολής και παρακολούθησης των διοικητικών προστίμων στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ).
      ζ. Μη τήρηση της συμφωνίας παροχής εκπαιδευτικής άδειας από Κτηνιατρικό Λειτουργό, χωρίς οι ΚΥ να απαιτήσουν από αυτόν, αλλά ούτε από τον εγγυητή του, την καταβολή στην Κυβέρνηση της προνοούμενης αποζημίωσης.
      η. Μη επίλυση της διαφωνίας μεταξύ του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) και των Αναδόχων των Μονάδων Αφαλάτωσης Νερού Λεμεσού και Λάρνακας, ως προς τον υπολογισμό της τιμής μονάδας.
      θ. Σημαντικές οικονομικές διαφορές μεταξύ του ΤΑΥ και των Συμβουλίων Αποχετεύσεων, που αφορούν στην κυβερνητική συνεισφορά, μεταξύ άλλων, στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας.
      ι. Ανομοιόμορφος χειρισμός ως προς την πολιτική χρέωσης διοικητικών εξόδων των Συμβουλίων Αποχετεύσεων προς το ΤΑΥ, σε σχέση με τη λειτουργία και συντήρηση των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας και έλλειψη κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου.
      ια. Σε σχέση με την καταβολή Κυβερνητικής Συνεισφοράς ύψους €6,1 εκ. προς το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού – Αμαθούντας (ΣΑΛΑ), για την κάλυψη των δαπανών τριτοβάθμιας επεξεργασίας, το ΤΑΥ δεν τεκμηρίωσε το ποσοστό επιμερισμού ύψους 40%, που χρησιμοποίησε επί του συνόλου των δαπανών για την κατασκευή του σταθμού επεξεργασίας.
      ιβ. Το ΤΑΥ διενήργησε πληρωμή ύψους €5,5 εκ., εκ μέρους του Κράτους, ως εγγυητής, προς Κοινοπραξία, για την εξόφληση δεδουλευμένων υπηρεσιών που όφειλε το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων Επαρχιών ΛάρνακαςΑμμοχώστου, που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες, χωρίς να επιβεβαιώσει την ορθότητα του ποσού, με τη αιτιολογία ότι αυτό ελέγχεται από το υπό αναφορά Συμβούλιο.
      ιγ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία είσπραξης εσόδων, όπως η μη έγκαιρη κατάθεση των εισπράξεων, η μη διενέργεια αιφνιδιαστικών ελέγχων στους Ταμίες από τους Προϊστάμενους των Τμημάτων, ελλιπής συμπλήρωση των καταστάσεων εισπράξεων, μη κατάλληλη επιθεώρηση των βιβλίων είσπραξης και μητρώων εμβασμάτων και μη κατάλληλη/ασφαλής φύλαξη των μετρητών.
      ιδ. Μη ύπαρξη ασφαλιστικών δικλίδων στο μηχανογραφημένο Σύστημα Τιμολόγησης Νερού (ΣΤΝ) του ΤΑΥ, οι οποίες να αποτρέπουν ή/και να εντοπίζουν έγκαιρα περιπτώσεις λαθών.
      ιε. Μη πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή των περί της Ενιαίας Διαχείρισης Υδάτων (Δικαιώματα, Τέλη ή άλλα Χρηματικά Ανταλλάγματα) Κανονισμών (ΚΔΠ 48/2017).
      ιστ. Μη διασφάλιση της ικανοποίησης των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων, κατά τη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης από το Τμήμα Δασών (ΤΔ).
      ιζ. Μη τήρηση ικανοποιητικών υποστηρικτικών στοιχείων από το Τμήμα Μετεωρολογίας (ΤΜ) για τεκμηρίωση της ορθότητας της αξίας σημαντικού εσόδου.
      ιη. Μη εφαρμογή, από την Υπηρεσία Μεταλλείων (ΥΜ), συστήματος εσωτερικού ελέγχου για επαλήθευση της ορθότητας, πληρότητας και έγκαιρης είσπραξης των δικαιωμάτων από τη χρήση λατομικών υλικών
      Σημαντικότερα ευρήματα ελέγχου συμμόρφωσης
      α. Τμήμα Γεωργίας (ΤΓ).
      (i) Κλάδος Αμπελουργίας και Οινολογίας. Μη έγκαιρη κοινοποίηση των προγραμμάτων εργασίας, μη κατάλληλη φύλαξη όλων των αποδεικτικών στοιχείων/εντύπων, σχετικά με ελέγχους που διενεργούνται, καθώς και μη κατάλληλη φύλαξη και παρακολούθηση του αποθέματος οίνου που τηρείται.
      (ii) Κλάδος Προϊόντων Ποιότητας. Μη εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, μη διενέργεια ικανοποιητικού αριθμού ελέγχων στον τομέα της βιολογικής γεωργίας και αδυναμίες στην εποπτεία των Οργανισμών Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ).
      (iii) Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας. Μη εκσυγχρονισμός της περί Μελισσοκομίας νομοθεσίας, καθώς και παραλείψεις σχετικά με τον έλεγχο και την οικονομική ενίσχυση των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών.
      (iv) Κλάδος Ζωικής Παραγωγής και Διατροφής Ζώων (ΚΖΠΔΖ). Αδυναμίες σε σχέση με την κατάρτιση και εφαρμογή του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών, καθώς και αδυναμίες κατά την ετήσια επισκόπηση της αιγοπροβατοτροφίας.
      (v) Κλάδος Φυτοϋγείας και Εμπορικών Προδιαγραφών και Κλάδος Ελέγχου Νομοθεσιών. Μη καθορισμός κλιμάκων διοικητικών προστίμων και αδυναμίες σε σχέση με την παρακολούθηση της επιβολής τους, καθώς και μη ομοιόμορφος χειρισμός των παρατυπιών/παρανομιών από όλα τα Επαρχιακά Γεωργικά Γραφεία (ΕΓΓ). Επίσης, μη κατάλληλη φύλαξη και μη προσυπογραφή των εντύπων ελέγχου, καθώς και αδυναμίες σχετικά με τη διενέργεια και παρακολούθηση ελέγχων σε δείγμα σημείων λιανικού εμπορίου. Πρόσθετα, αδυναμίες σε σχέση με το νομικό πλαίσιο και τη διαδικασία διενέργειας επίσημων ελέγχων για την ταξινόμηση των σφάγιων βοοειδών και χοίρων και την αναφορά των σχετικών τιμών.
      (vi) Πρόγραμμα Γεωργικών Εφαρμογών. Ελλείψεις σε σχέση με την κατάρτιση, υλοποίηση και παρακολούθηση του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών.
      (vii) Tομέας Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών. Καθυστέρηση στη μηχανογράφηση της διαδικασίας παραγωγής, πώλησης και αποθήκευσης φυτών και παροχής φυτικών υπηρεσιών.
      (viii) Σποροπαραγωγικό Κέντρο (ΣΚ). Δεν εκπονήθηκε και κατ΄ επέκταση δεν εφαρμόστηκε, κανένα σχετικό πλάνο εξορθολογισμού, του ΣΚ, με σκοπό τη βελτίωσή του, στη βάση των ευρημάτων σχετικής μελέτης που εκπονήθηκε το 2019. Επίσης, παραλείψεις σε σχέση με την τήρηση των καθολικών αποθήκης και την παρακολούθηση του αποθέματος.
      (ix) Άλλα θέματα.
      Αδυναμίες και παραλείψεις κατά την παρακολούθηση και διερεύνηση καταγγελιών εναντίον Λειτουργών του Τμήματος. Αδυναμίες και παραλείψεις σχετικά με τη διαχείριση του στόλου των οχημάτων, αποκλίσεις μεταξύ στοιχείων του Βιβλίου Κίνησης Οχήματος (ΒΚΟ) και της αναφοράς του Συστήματος Διαχείρισης Στόλου (ΣΔΣ), παραβιάσεις ορίου ταχύτητας πέραν των 120 χιλιομέτρων και μη τήρηση των σχετικών προνοιών στους Κανονισμούς Κυβερνητικών Αποθηκών. β. Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ).
      Παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εντός του Δικτύου «Natura 2000». Κατόπιν διερεύνησης καταγγελίας από μεγάλο αριθμό φορέων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ημερ. 8.8.2016, η οποία κοινοποιήθηκε και στην Υπηρεσία μας, προβήκαμε στην εξέταση του υπό αναφορά θέματος και εκδώσαμε τη σχετική Ειδική Έκθεση με αρ. ΠΕ/01/2020, ημερ. 3.3.2020. Σχετικά με το πιο πάνω παρατηρήσαμε ότι:
      Φαίνεται να προκύπτουν παραβιάσεις διατάξεων αριθμού νομοθεσιών των ΚΥ. Προκύπτουν ερωτηματικά ως προς την υγειονομική παρακολούθηση της μονάδας καθώς και τον τρόπο διάθεσης των, αναμενόμενα, μεγάλων ποσοτήτων του γάλακτος ή και κρέατος που παράγεται από την κτηνοτροφική μονάδα με όλους τους συνεπακόλουθους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Τα παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εξακολουθούν να υφίστανται και να λειτουργούν, χρόνια μετά τις επισημάνσεις των αρμοδίων Αρχών του Κράτους. Όλα τα θέματα που προέκυψαν, τέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2020 ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα, ώστε να αξιολογήσει εάν η ολιγωρία από τα αρμόδια Τμήματα, σε σχέση με την εφαρμογή των νομοθεσιών που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους, δικαιολογεί την αναζήτηση ποινικών ή πειθαρχικών ευθυνών και εάν υπάρχουν άλλα μέτρα που θα πρέπει παράλληλα να ληφθούν, για άμεση αποκατάσταση της νομιμότητας και διασφάλιση της δημόσιας υγείας.
      γ. Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης (ΤΓΕ).
      (i) Νομοθετική ρύθμιση αρμοδιοτήτων του Τμήματος. Η ετοιμασία και έγκριση σχετικών Κανονισμών, για καθορισμό των τελών της αίτησης και της άδειας εκπόνησης γεωλογικής επισκόπησης, καθώς και άδειας χρήσης κυβερνητικής γεώτρησης, βρίσκονται σε εκκρεμότητα και τα τέλη εισπράττονταν στη βάση μεταβατικών διατάξεων της σχετικής νομοθεσίας.
      (ii) Κίνηση Οχημάτων. Αδυναμίες και παραλείψεις, σε σχέση με τη χρήση των οχημάτων.
      δ. Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (ΤΑΘΕ).
      Ελλιμενισμός σκαφών στο αλιευτικό καταφύγιο Παραλιμνίου
      Το ΤΑΘΕ εξέδωσε μεγάλο αριθμό εξώδικων προστίμων προς συγκεκριμένη εταιρεία, χωρίς αυτά να τακτοποιηθούν και χωρίς το Τμήμα να προβεί σε ποινική δίωξή της. Επίσης, παρόλο που συγκεκριμένο σκάφος ελλιμενιζόταν χωρίς άδεια και το μεγάλο μέγεθός του επηρέαζε τη λειτουργία και ασφάλεια του αλιευτικού καταφυγίου, το ΤΑΘΕ δεν εφάρμοσε τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, ενώ ο ελλιμενισμός άλλου σκάφους, χωρίς να διαθέτει άδεια ελλιμενισμού, κατέδειξε ελλιπή εποπτεία του υπό αναφορά αλιευτικού καταφυγίου. Διαφάνηκε επίσης προσπάθεια παρέμβασης, από τον τότε Υπουργό ΓΑΑΠ, για έκδοση άδειας ελλιμενισμού σε σκάφος, χωρίς να έχει τέτοια εξουσία και χωρίς να δικαιολογήσει τους λόγους για τους οποίους θεώρησε ότι θα έπρεπε ή μπορούσε να παρέμβει στις εξουσίες της Διευθύντριας ΤΑΘΕ, δίνοντας οδηγίες για τον υπό αναφορά ελλιμενισμό, κατά παράβαση των διατάξεων του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(Ι)1999). Πρόσθετα εγέρθηκαν ερωτηματικά ως προς τη νομιμότητα της όλης διαδικασίας έκδοσης άδειας ετήσιου ελλιμενισμού σε μη αλιευτικά σκάφη, προς αντικατάσταση αλιευτικών σκαφών.
      ε. Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ).
      Θέματα που άπτονται της προστασίας περιοχών του Δικτύου «Natura 2000».
      Αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές στο παραλιακό μέτωπο των Κοινοτήτων Αργάκας και Γιαλιάς στην Επαρχία Πάφου, εντός της περιοχής του Δικτύου «Natura 2000» Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)/Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Περιοχή Πόλις – Γιαλιά. Αδυναμίες και παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίου χρήσης της παραλίας Ασπρόκρεμμος στην Κοινότητα Νέου Χωρίου της Επαρχίας Πάφου και υπό εξέλιξη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης στο Κρατικό Δάσος Χάλαβρον και στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα, εντός περιοχών του Δικτύου «Natura 2000». Εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση. Πρόκληση περιβαλλοντικής ρύπανσης από τη λειτουργία παράνομου βιολογικού σταθμού στον Καλοπαναγιώτη.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Η 22α Απριλίου εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια έχει θεσμοθετηθεί από την κοινωνία των πολιτών ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γης.
      Χρόνο με το χρόνο, η μέρα αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς η κλιματική και η περιβαλλοντική κρίση καθιστούν επιτακτική την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας, αλλά κυρίως την άμεση λήψη μέτρων, καθώς η ανθρωπογενής δραστηριότητα φαίνεται ότι δεν έχει αφήσει σχεδόν τίποτα ανεπηρέαστο στον πλανήτη.
      Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει πρόσφατη επιστημονική έρευνα του πανεπιστημίου Cambridge, σύμφωνα με την οποία το 2,8% των εκτάσεων του πλανήτη παραμένει ανέπαφο οικολογικά, με υγιείς πληθυσμούς όλων των ενδημικών ζώων και φυτών και με ανεπηρέαστους οικοτόπους.
      Σύμφωνα με του επιστήμονες, αυτά τα μικρά κομμάτια της άγριας ζωής που δεν έχουν υποστεί ζημιές από ανθρώπινες δραστηριότητες βρίσκονται κυρίως σε τμήματα των τροπικών δασών του Αμαζονίου και του Κονγκό, στα δάση και στην τούνδρα της Ανατολικής Σιβηρίας και του Βόρειου Καναδά, καθώς επίσης και στη Σαχάρα.
      Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Forests and Global Change, χωροκατακτητικά ξενικά είδη, συμπεριλαμβανομένων των γατών, των αλεπούδων, των κουνελιών, των αιγών και των καμηλών, είχαν σημαντικό αντίκτυπο στα εγγενή είδη στην Αυστραλία, με τους επιστήμονες να μην βρίσκουν άθικτες περιοχές στην εν λόγω ήπειρο.

      Οι ερευνητές, μάλιστα, προτείνουν την εισαγωγή μικρού αριθμού σημαντικών ενδημικών ειδών σε ορισμένες κατεστραμμένες περιοχές, όπως ελέφαντες ή λύκοι – μια κίνηση που θα μπορούσε να αποκαταστήσει έως και το 20% των εκτάσεων του πλανήτη καθιστώντας τες και πάλι οικολογικά ακέραιες, όπως εκτιμούν.
      Προηγούμενες αναλύσεις, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε δορυφορικές εικόνες, εκτιμούν ότι το 20-40% της επιφάνειας της Γης έχει επηρεαστεί ελάχιστα από τους ανθρώπους.
      Ωστόσο, οι επιστήμονες της νέας αυτής μελέτης υποστηρίζουν ότι τα δάση, η σαβάνα και η τούνδρα μπορεί να φαίνονται ανέπαφα από ψηλά, αλλά, στο έδαφος, λείπουν ζωτικά είδη.
      Οι ελέφαντες, για παράδειγμα, διασπείρουν τους σπόρους και με μεγάλες ωφέλειες για τα δάση, ενώ οι λύκοι μπορούν να ελέγχουν τους πληθυσμούς των ελαφιών και αλκών.
      Η νέα αξιολόγηση συνδυάζει χάρτες που υποδεικνύουν την ανθρώπινη βλάβη σε βιότοπους με χάρτες που δείχνουν την εξαφάνιση των ζώων από τις αρχικές τους περιοχές ή την ελαχιστοποίηση των πληθυσμών τους, με συνέπεια την αδυναμία διατήρησης υγιών οικοσυστημάτων.
      Επιστήμονες μάλιστα δήλωσαν ότι η νέα ανάλυση υποτιμά τις άθικτες περιοχές, επειδή πολλά είδη ζώων χαμένα στους αιώνες είναι ελάχιστα ή καθόλου γνωστά, ενώ οι νέοι χάρτες δεν λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, η οποία αλλάζει το εύρος των ειδών.
      Είναι γεγονός ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με μία σοβαρή κρίση της βιοποικιλότητας, με πολλούς πληθυσμούς άγριων ζώων – από λιοντάρια έως έντομα – να βρίσκονται στο φάσμα της εξαφάνισης, κυρίως λόγω της καταστροφής των οικοτόπων για καλλιέργεια και οικοδόμηση.

      Μερικοί επιστήμονες μάλιστα, πιστεύουν ότι έχει ήδη ξεκινήσει μια έκτη μαζική εξαφάνιση της ζωής στη Γη, με σοβαρές συνέπειες για τα τρόφιμα, το καθαρό νερό και τον αέρα, από τα οποία εξαρτάται η ανθρωπότητα.
      «Σε πολλούς από τους βιότοπους που θεωρούμε άθικτους λείπουν είδη που έχουν κυνηγηθεί [και μάλιστα λαθραία] από ανθρώπους ή έχουν χαθεί εξαιτίας ξενικών ειδών ή ασθενειών», δήλωσε στην «Guardian» ο δρ Andrew Plumptre, επικεφαλής της μελέτης, από το Key Biodiversity Areas Secretariat του Cambridge.
      «Είναι αρκετά τρομακτικό, γιατί δείχνει πόσο λίγα είναι τα μοναδικά μέρη, τα οποία έχουν πραγματικά λειτουργικά και πλήρως ανέπαφα οικοσυστήματα», αναφέρει.
      «Βρισκόμαστε στη δεκαετία που ο ΟΗΕ έχει θέσει ως στόχο την αποκατάσταση του οικοσυστήματος και επικεντρώνεται στους υποβαθμισμένους βιότοπους», είπε ο δρ Plumptre. Και πρόσθεσε ότι: «Πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά την αποκατάσταση των ειδών, ώστε να μπορούμε να αναπλάσουμε και να αναδημιουργήσουμε περιοχές με οικολογικά ανέπαφα οικοσυστήματα».
      Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Forests and Global Change, χρησιμοποίησε χάρτες με βάση τον Κόκκινο Κατάλογο του IUCN. Τα περισσότερα από τα δεδομένα αφορούσαν θηλαστικά, αλλά περιελάμβαναν επίσης ορισμένα πουλιά, ψάρια, φυτά, ερπετά και αμφίβια.
      Πολλές από τις ανέπαφες περιοχές που εντοπίστηκαν ήταν σε περιοχές που διαχειρίζονται αυτόχθονες κοινότητες. Η ανάλυση δεν περιελάμβανε την Ανταρκτική.
      Η Γη ως Google Doodle
      Με ένα ιδιαίτερο Google Doodle τιμάται σήμερα η Ημέρα της Γης 2021, με την εταιρεία να δείχνει το δρόμο σε ένα φωτεινότερο μέλλον.
      Σε σχετική ανακοίνωση, η Google επισημαίνει πως το βίντεο που συνοδεύει το Doodle, «δείχνει μια ποικιλία δέντρων που φυτεύονται σε φυσικούς βιότοπους, και είναι ένας από τους πολλούς τρόπους που μπορούμε να διατηρήσουμε τη Γη μας υγιή για τις μελλοντικές γενιές».
       
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Μέσω του ερευνητικού προγράμματος "Coasts Untangled'', o βιολόγος διατήρησης Dr. Sol Milne και o Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της ομάδας Ghost Diving Greece, επικεντρώνονται στην ανάπτυξη εναέριων μεθόδων έρευνας, με στόχο τη μέγιστη δυνατή οπτική επαφή με τον πυθμένα, ειδικά σε περιοχές πολύπλοκης γεωμορφολογίας. Έτσι, σε συνδυασμό με υποβρύχιες διατομές, εντοπίζεται χαμένος αλιευτικός εξοπλισμός με στόχο να διευκολυνθεί τελικά η ανάσυρσή του. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Small Grants Program της Ocean Conservancy – Global Ghost Gear Initiative.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/1-600-x-450.jpg
      Τον Οκτώβριο του 2022 ανασύρθηκε το πρώτο δίχτυ-φάντασμα με τη χρήση αυτής της μεθοδολογίας, ένα δίχτυ απλάδι μήκους 10 μέτρων, από τη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη νήσο Πάτροκλος. Πρόκειται το πρώτο στο είδος του επίτευγμα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, για το Global Ghost Gear Initiative καθώς και για τη Ghost Diving, τον κύριο συνεργάτη του προγράμματος "Coasts Untangled". Τα συγκεκριμένα δίχτυα είναι σχεδιασμένα να κρέμονται στο νερό, με βάρη στο κάτω μέρος και μικρούς πλωτήρες στην κορυφή. Όταν χάνονται στη θάλασσα, πιάνουν αδιακρίτως όλα τα είδη της θαλάσσιας ζωής, καταδικάζοντάς τα σε ένα αργό και οδυνηρό θάνατο.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/2-270-x-600.jpg
      "Είναι υπέροχο να βλέπεις ένα σχέδιο να ολοκληρώνει τον κύκλο του. Βρήκαμε αυτό το δίχτυ κατά τη διάρκεια έρευνας με drone. Είχε χαθεί ή εγκαταλειφθεί από ψαράδες και είχε μπλεχτεί σε ύφαλο, όπου θα μπορούσε να παγιδεύσει θαλάσσια ζωή. Χρησιμοποιώντας τις συντεταγμένες από την εικόνα του drone, το εντοπίσαμε και το ανασύραμε", αναφέρει ο Dr. Milne.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/3-600-x-600.jpg
      Τα χαμένα αλιευτικά εργαλεία πολύ δύσκολα ποσοτικοποιούνται και έχουν ευρείες επιπτώσεις. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μόνο και μόνο στα υποτροπικά «σκουπιδονήσια» κινούνται ελεύθερα αυτή τη στιγμή 200.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων, απειλώντας τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα όπου συγκεντρώνονται. Τα δίχτυα ψαρέματος, καθώς συνήθως κατασκευάζονται από πλαστικό το οποίο δεν βιοδιασπάται, παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια. Την ίδια στιγμή διασπώνται σε μικρότερα τμήματα, τα λεγόμενα μικροπλαστικά, τα οποία καταλήγουν στα στομάχια των ψαριών και κατά συνέπεια στην τροφική μας αλυσίδα.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/4-600-x-400.jpg
      Στην πρώτη φάση του έργου, η ομάδα εξέτασε μια περιοχή ακτογραμμής 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων  σε 17 τοποθεσίες, συλλέγοντας 25.790 εικόνες, οι οποίες αναλύθηκαν για τυχόν ύπαρξη διχτυών και άλλων πλαστικών απορριμμάτων.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/5-600-x-400.jpg
      «Μετά την συλλογή εναέριων εικόνων, πραγματοποιήσαμε υποβρύχιες διατομές, καλύπτοντας έως και 2 χιλιόμετρα κατά μήκος των περιοχών που είχαν ερευνηθεί με drone, καταγράφοντας στοιχεία σε όλη τη διαδρομή σε αναζήτηση χαμένου αλιευτικού εξοπλισμού. Είναι χαρά μας να συμβάλλουμε σε αυτή την καινοτόμα προσπάθεια που έχει στόχο να διευκολύνει το έργο μας για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος,» είπε ο Νίκος Βαρδάκας, συντονιστής της Ghost Diving Greece.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/6-600-x-400.jpg
      Με την εισαγωγή περισσότερων δεδομένων, η μεθοδολογία, η οποία παραδόξως έχει τις ρίζες της στην έρευνα για τους ουρακοτάγκους, αναπτύσσεται συνεχώς. Η ερευνητική ομάδα ελπίζει να διευρύνει την προσπάθεια και σε νέες περιοχές, ερευνώντας πώς ο εναέριος έλεγχος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης παγκοσμίως, τα επόμενα χρόνια.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/7-600-x-338.jpg
      Μόλις το δίχτυ επέστρεψε στην ξηρά, τα βαρίδια και οι πλωτήρες αφαιρέθηκαν ώστε το πλαστικό υλικό να ανακυκλωθεί. Η οργάνωση Healthy Seas διασφαλίζει ότι τα δίχτυα που ανακτώνται από τις ομάδες Ghost Diving σε όλο τον κόσμο μετατρέπονται σε νέους πόρους. Τα νάιλον δίχτυα ανακυκλώνονται μαζί με άλλα νάιλον απορρίμματα για την παραγωγή νήματος ECONYL, τη βάση για νέα προϊόντα όπως κάλτσες, μαγιό, αξεσουάρ, χαλιά και πολλά άλλα.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/8-600-x-450.jpg
      ___________________________________________________________________________________
      H Ghost Diving είναι διεθνής μη κερδοσκοπική οργάνωση εθελοντών τεχνικών δυτών με έδρα την Ολλανδία, που αναλαμβάνει, υποστηρίζει και προωθεί πρωτοβουλίες ανάσυρσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Από το 2012 έχει διεξάγει καταδύσεις έρευνας και απομάκρυνσης εγκαταλελειμμένων διχτυών στη Βόρεια Θάλασσα, Αδριατική, Αιγαίο, Μεσόγειο και στον Ειρηνικό Ωκεανό σε συνεργασία με πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις και με την υποστήριξη μιας συνεχόμενα αυξανόμενης ομάδας εθελοντών τεχνικών δυτών. Aυτή τη στιγμή λειτουργούν 16 ομάδες σε όλον τον κόσμο.
      Περισσότερες πληροφορίες: https://ghostdiving.org/ 
    18. Περιβάλλον

      GTnews

      «Κλειδί» για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας αποτελεί η γεωλογική αποθήκευση CO2 τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2021 οι εγκατεστημένες μονάδες Δέσμευσης και Αποθήκευσης CO2 (Carbon Capture and Storage – CCS) δεσμεύουν μόλις 40 εκατομμύρια τόνους ετησίως, ενώ για την επίτευξη του στόχου για περιορισμό της αύξησης θερμοκρασίας σε κάτω από 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2050 δέσμευση πρέπει να φτάσει στους 5.600.
      Όπως τονίστηκε από ειδικούς και επιστήμονες σε σχετική ημερίδα που διοργάνωσε το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας το πεδίο είναι ευρύτατο και η ανάγκη για την εφαρμογή της εν λόγω τεχνολογίας είναι επιτακτική, ενώ ήδη σε εξαντλημένα κοιτάσματα στον Πρίνο σχεδιάζονται τα πρώτα έργα στη χώρα.
      «Για την επίτευξη των στόχων της μετάβασης σε μία κοινωνία μηδενικών εκπομπών ρύπων απαιτείται αύξηση της γεωλογικής αποθήκευσης CO2 κατά 140 φορές». Αυτό ανέφερε ο δρ Σπυρίδων Οικονόμου, πρόεδρος του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
      Στην Ελλάδα, μάλιστα, έχει ήδη ανακοινωθεί, για πρώτη φορά, η εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας σε εξαντλημένα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στον Πρίνο και μάλιστα έχουν δεσμευτεί σημαντικοί πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανταγωνιστικότητας.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τον δρ Οικονόμου και με βάση τα στοιχεία του Global CCS Institute, από 27 εγκαταστάσεις CCS παγκοσμίως θα πρέπει να εγκατασταθούν μέχρι το 2050, 2.705 νέες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε στο σύνολό τους να φθάσουν τις 2.732.
      Όπως είπε, σε παγκόσμιο επίπεδο οι τεχνολογίες CCS έχουν εγκατασταθεί σε μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΗΕ), διυλιστήρια, σε υπεράκτιες μονάδες παραγωγής ΦΑ (φυσικού αερίου) ή LNG, στη βαριά βιομηχανία .
      Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο δρ Οικονόμου, υπάρχει η εμπειρία, η τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό στη χώρα για να ανοίξει η αλυσίδα, καθώς πρόκειται για μία νέα τεχνολογία, που οι εξελίξεις θα τη φέρνουν στο προσκήνιο πολύ πιο συχνά.
      Σύμφωνα πάντα με τον πρόεδρο του ΚΑΠΕ, απαιτούνται μέτρα από την ελληνική πολιτεία για την υλοποίηση έργων και την προώθηση των εν λόγω τεχνολογιών.
      Στη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ και Καναδά) έχουν θεσμοθετηθεί μέτρα χρηματοδότησης επενδυτικών προγραμμάτων, φοροαπαλλαγών αλλά και ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα στοχευμένα σε τεχνολογίες CCS. Στο Ηνωμένο Βασίλειο επιδοτούνται έργα CCS από το πρόγραμμα CCS Infrastructure Fund. Στη Βόρεια Ευρώπη έργα CCS χρηματοδοτούνται μέσω του Innovation Fund αλλά ωφελούνται και από τον μηχανισμό εμπορίας αερίων ρύπων (EU Emission Trading Scheme, ETS), επεσήμανε.
      «Η αλυσίδα αξίας διαμορφώνεται από την ανάπτυξη και χρήση τεχνολογιών δέσμευσης (capture), τις υπηρεσίες χρηματοδότησης και διαχείρισης έργου, και τέλος τεχνολογίες και υπηρεσίες μεταφοράς (transportation), αποθήκευσης (storage) και χρήσης (utilisation) διοξειδίου του άνθρακα», ανέφερε ο δρ Οικονόμου, ενώ εξέφρασε την αισιοδοξία ότι «τεχνολογίες δέσμευσης και αξιοποίησης του διοξειδίου του άνθρακα θα αναπτυχθούν επιτυχώς».
      Από την πλευρά του ο πρόεδρος ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, αναφέρθηκε στο ζήτημα της κοινωνικής αποδοχής των λύσεων που επιλέγονται. «Ο διάλογος και η διάχυση της επιστημονικής γνώσης με απλό τρόπο στην κοινωνία είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας των σύνθετων λύσεων και προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας», τόνισε.
      Επιπλέον, συμπλήρωσε ότι: «Αυτό αφορά στην πραγματικότητα και την τεχνοκρατική προσέγγιση τέτοιων επενδύσεων, όχι μόνο στον σχεδιασμό και την κατασκευή, αλλά και μέσα από τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και τη διαβούλευση που αυτή προβλέπει», ενώ επεσήμανε τη συμβολή του ΤΕΕ προς αυτή την κατεύθυνση, με τη σύνταξη Μελέτης Κοινωνικών και Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
      Ο Ιωάννης Γιαρέντης πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ΑΕ δήλωσε ότι «το νέο πεδίο της Δέσμευσης, Μεταφοράς, Γεωλογικής Αποθήκευσης και Χρήσης CO2 μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος που θα προωθήσει την τόνωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας, την επέκταση και μεγέθυνση της αγοράς, την περαιτέρω ανακούφιση της ελληνικής κοινωνίας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την αποτελεσματική συμβολή στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής και κλιματικής κρίσης, που είναι και το κυρίαρχο ζητούμενο».
      Σύμφωνα με τον κ. Γιαρέντη: «Η νέα αυτή επαναστατική τεχνολογία μπορεί και πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα στον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας».
      Στη Β. Θάλασσα υπάρχει τέτοιου είδους -μικρής κλίμακας- υποδομή από το 1996, ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δρ Λάμπρος Πυργιώτης, γενικός διευθυντής του ΚΑΠΕ. Μάλιστα, αυτή την περίοδο κατασκευάζεται στη Νορβηγία υποδομή για γεωλογική αποθήκευση άνθρακα από την τσιμεντοβιομηχανία, η οποία θα λειτουργήσει το 2025.
      Στην Ελλάδα το ΙΓΜΕ έχει ήδη από το 2011 πραγματοποιήσει μελέτες για τη δυνατότητα εφαρμογής τέτοιου είδους τεχνολογιών. Το 2022 η ΕΔΕΥΕΠ ορίζεται υπεύθυνη εταιρεία για την αδειοδότηση. Στην αναμενόμενη λευκή βίβλο που ετοιμάζει η ΕΔΕΥΕΠ, αποδεικνύεται ότι είναι οικονομικά συμφέρουσα στην αλυσίδα του CO2 ενώ ανέλυσε τις υψηλές δυνατότητες στην ανάπτυξη της αγοράς και των χρηματοδοτήσεων της εν λόγω τεχνολογίας.
      Ήδη στο επίκεντρο βρίσκεται το κοίτασμα στον Πρίνο όπου πρόκειται να εφαρμοστεί αυτή η τεχνολογία, ενώ μελέτες έχουν γίνει και σε άλλες περιοχές της χώρας.
      Ο κ. Πυργιώτης επεσήμανε την ανάγκη για έγκαιρη χαρτογράφηση των κινδύνων και την εφαρμογή ενός πρότυπου τρόπου Μελέτης Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων, καθώς όπως είπε, πρόκειται για τον πιο κρίσιμο κρίκο στην αλυσίδα του CCS.
      Τη νέα στρατηγική της ΕΔΕΥΕΠ, στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, ανέλυσε ο δρ Αριστοφάνης Στεφάτος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, η οποία είναι υπεύθυνη για την υπόγεια αποθήκευση CO2 στη χώρα.
      Όπως ανέφερε: «Θέλουμε να έχουμε ενεργή συμμετοχή στην εφαρμογή του ΕΣΕΚ, την εθνική ανεξαρτησία, την ενεργειακή ασφάλεια στην τροφοδοσία και την σταθεροποίηση της μετάβασης. Στόχοι είναι η εγχώρια παραγωγή αερίου, ΑΠΕ, CCS (Γεωλογική αποθήκευση), και έμφαση στη διείσδυση H2. Για να μπορέσουμε να κατέβουμε στα επίπεδα των εκπομπών που θέλουμε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε οπωσδήποτε CCS. Δέσμευση στην πηγή, δέσμευση σε εξαντλημένους ταμιευτήρες, σε υφάλμυρο υδροφόρο, σε κοιλότητες αλατούχων κοιλοτήτων. Υπάρχει δυνατότητα, μεταξύ άλλων, φυσικής, οδικής, υδροδυναμικής και χημικής παγίδευσης, Στόχος μας είναι να μετατρέψουμε τον Πρίνο στον πρώτο ταμιευτήρα CO2».
      Όσον αφορά τις προκλήσεις, ο κ. Στεφάτος επεσήμανε ότι «πρέπει να βρούμε τις κατάλληλες λύσεις όσον αφορά τις τεχνικές, τις πολιτικές, τη νομοθεσία και τους κανονισμούς, το οικονομικό μοντέλο, τις χρηματοροές, καθώς και την κοινωνική αποδοχή».
      Κλείνοντας, εξέφρασε την ελπίδα, ότι «η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί από ενεργειακός κόμβος διαμετακόμισης να καταστεί χώρα παραγωγός και εξαγωγός».
      Ως αναγκαία τεχνολογία για την επίτευξη του στόχου που θέτει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα χαρακτήρισε τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα στη βιομηχανία ο Αριστείδης Τσικούρας, διευθυντής Στρατηγικής Απανθρακοποίησης, ΤΙΤΑΝ, καθώς όπως είπε δεν υπάρχει άλλος τρόπος προκειμένου η βιομηχανία να επιτύχει μηδενικές εκπομπές ρύπων. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας και επεσήμανε τις προοπτικές που διαμορφώνονται από τα μελλοντικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Όπως έκανε γνωστό, ο ΤΙΤΑΝ ήδη εργάζεται για την αποθήκευση 1,9 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως και τόνισε τους φιλόδοξους στόχους της εταιρείας για παραγωγή τσιμέντου μηδενικών εκπομπών ρύπων.
      Το παρόν και το μέλλον της γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Ελλάδα ανέλυσε ο δρ Νικόλαος Κούκουζας, Διευθυντής Ερευνών, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης και εθνικός εκπρόσωπος στην ΕΕ για το CCS. Μάλιστα, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «αυτή τη στιγμή η Πτολεμαΐδα 5 είναι έτοιμη για CCS», ενώ ανέλυσε τις υψηλές δυνατότητες αποθήκευσης στη χώρα σε όλη την αλυσίδα.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.
      Τα φαινόμενα πλημμυρών, αλλά και ανομβρίας σε πολλές περιοχές, πυρκαγιών, αυξομειώσεων στη θερμοκρασία, που καταγράφονται ήδη σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και δη της νοτίου, απότοκα της κλιματικής αλλαγής προβληματίζουν τον ESM, που σε μελέτη που βασίζεται στα ευρήματα της Έκθεσης του European Environment Agency για το 2024, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ειδικά σε κράτη μέλη με μεγάλο χρέος. 
      “Οι φυσικοί κλιματικοί κίνδυνοι είναι εντονότεροι για τις χώρες του Νότου της ζώνης του Ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται αρκετές που έλαβαν στήριξη από τον ESM κατά τη διάρκεια προηγούμενων κρίσεων. Όταν οι χώρες αντιμετωπίζουν τόσο την κλιματική αλλαγή όσο και οικονομικά τρωτά σημεία, όπως ο υψηλός λόγος Χρέους προς ΑΕΠ, η ενσωμάτωση της αξιολόγησης των κλιματικών κινδύνων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον ESM”, επισημαίνει η ανάλυση, που προχωρά σε μέτρηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων.  
      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.  
      Υπό εξέταση είναι, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις βλάπτουν τα δημόσια οικονομικά, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων δημοσιονομικών επιπτώσεων που προκαλούνται από ad-hoc αντιδράσεις πολιτικής που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αποκαλυπτικές είναι οι εκτιμήσεις για το πώς μια ασυνήθιστα σκληρή ξηρασία θα μεταφραζόταν σε πρόσθετες δημόσιες δαπάνες.  
      Σύμφωνα με την ανάλυση του ESM, οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι οφείλονται κυρίως στην αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές επιλογές και στη γενική δυσκολία ακριβούς ποσοτικοποίησης των κλιματικών κινδύνων. Το Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών (NGFS) προβλέπει μακροοικονομικά αποτελέσματα τόσο για μια ομαλή όσο και για μια άτακτη μετάβαση από την εξάρτηση από τον άνθρακα, καθώς και για σενάρια με ανεπαρκή ή μηδενική δράση πολιτικής. Στις περισσότερες χώρες της ζώνης του Ευρώ, η κλιματική αλλαγή θα επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα ακόμη και με ένα σχέδιο ομαλής μετάβασης για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε καθαρό μηδενισμό  έως το 2050, αλλά οι απώλειες θα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πολύ μεγαλύτερες εάν οι φορείς χάραξης πολιτικής παραμείνουν αδρανείς. 
      Στην περίπτωση της Ελλάδας, ένα τέτοιο, διόλου απίθανο, συμβάν “μεταφράζεται” σε αύξηση των δαπανών κατά 0,62% του ΑΕΠ και είναι η 4η μεγαλύτερη αύξηση κάτι που προφανώς επηρεάζει και το σενάριο βιωσιμότητας του χρέους.
      Υπενθυμίζεται ότι άνοδος της θερμοκρασίας 1,2 έως 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα μέσα του αιώνα και κατά 2 έως 5 βαθμούς Κελσίου μετά το 2060, σε σύγκριση με το 1971-2000, αύξηση των ημερών καύσωνα κατά 10 έως 15 μέρες έως το 2050 και κατά 30-50 μέρες έως το 2100, αν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κίνδυνος ερημοποίησης περίπου του 40% της Ελλάδας ιδίως στα ανατολικά και νότια τμήματα, είναι μερικές από τις ζοφερές προβλέψεις που προκύπτουν από την επικαιροποίηση της έκθεσης «Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», που παρουσιάστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στην Τράπεζα της Ελλάδος.
      Σε οικονομικούς όρους, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα έως το τέλος του αιώνα υπολογίζεται σε 2,2 δισ. ευρώ τον χρόνο ή 1% του ΑΕΠ περίπου, σε σημερινές αξίες. Τα δάση που καίγονται, οι καλλιέργειες που καταστρέφονται, ο τουρισμός που θα μειώνεται όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία αντικατοπτρίζονται σε αυτό το κόστος.
      Όπως παρατηρεί ο ESM, πολλές κυβερνήσεις και υπερεθνικοί φορείς αναπτύσσουν πολιτικές για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, δίνοντας κίνητρα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία απεξάρτησης από τον άνθρακα δημιουργεί μεταβατικούς κινδύνους, καθώς οι μη συντονισμένες και ξαφνικές αλλαγές πολιτικής μπορούν να εγκλωβίσουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία και να διαταράξουν τα δίκτυα παραγωγής, με αποτέλεσμα να υπάρξει κύμα απωλειών θέσεων εργασίας και να απειληθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. 
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παραπέμπεται η Ελλάδα για μη εφαρμογή των κανόνων της οδηγίας (2011/7/ΕΕ) για τις καθυστερήσεις πληρωμών.
      Οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις. Μία στις τέσσερις πτωχεύσεις οφείλεται στη μη έγκαιρη εξόφληση των τιμολογίων. Μία από τις βασικές αιτίες των καθυστερήσεων πληρωμών είναι οι ασυμμετρίες στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ ενός μεγάλου ή πιο ισχυρού πελάτη (οφειλέτη) και ενός μικρότερου προμηθευτή (πιστωτή). Ως αποτέλεσμα, συχνά ο προμηθευτής υποχρεώνεται να αποδεχτεί καταχρηστικές προθεσμίες και όρους πληρωμής.
      Η ισχύουσα οδηγία προβλέπει προθεσμία πληρωμής 30 ημερών για συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων. Ωστόσο, αυτή η προθεσμία μπορεί να παραταθεί σε 60 ή περισσότερες ημέρες «εφόσον η παράταση αυτή δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική για τον πιστωτή». Στην πράξη, η απουσία πραγματικής μέγιστης προθεσμίας πληρωμής και η ασάφεια του όρου «κατάφωρα καταχρηστική» που χρησιμοποιείται στην οδηγία έχουν οδηγήσει σε μια κατάσταση στην οποία επιβάλλονται συχνά προθεσμίες πληρωμής 120 ημερών και μεγαλύτερες στους μικρότερους πιστωτές.
      Συγκεκριμένα, η Κομισιόν παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο λόγω των πρακτικών πληρωμών από τα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία προς τους προμηθευτές τους, που παραβιάζουν την οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών.
      Τα νοσοκομεία αυτά δεν τηρούν την υποχρέωση παροχής άμεσης πληρωμής των οφειλών τους όταν οι προμηθευτές συμφωνούν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους για τόκους, σε αντίθεση με την πάγια νομολογία.
      Η Επιτροπή παρέπεμψε ήδη την Ελλάδα στο δικαστήριο τον Νοέμβριο του 2023 σε άλλη υπόθεση καθυστερημένων πληρωμών, με στόχο τις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα [INFR (2019)2298].
      Οι καθυστερημένες πληρωμές από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που εργάζονται στον τομέα της υγείας, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αυτές οι επιχειρήσεις διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στην ταχεία προμήθεια νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν λειτουργικά.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί όμως ότι το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με επικίνδυνα υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων ΡΜ2,5
      Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν βελτιωθεί στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal).
      Παρά την πρόοδο, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επισημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού εξακολουθεί να ζει σε περιοχές με υψηλή ρύπανση, κυρίως από μικροσωματίδια και διοξείδιο του αζώτου.
      Συγκεκριμένα, το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με βλαβερά για την υγεία επίπεδα μικροσωματιδίων που είναι γνωστά ως PM2,5. Το 80% ζει σε περιοχές με υπερβολικά πολλά μεγαλύτερα σωματίδια, γνωστά ως PM10, ενώ το 86% ζει σε περιοχές που πνίγονται στο διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
      Τα πανταχού παρόντα (ακόμη) στην Ευρώπη σωματίδια ΡΜ2,5 και PM10 είναι τα πλέον επικίνδυνα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχοντας διάμετρο μικρότερη από 2,5 και 10 μικρόμετρα (mμ) αντίστοιχα, όπου κάθε μικρόμετρο ισούται με ένα χιλιοστό του χιλιοστού του μέτρου, εισχωρούν κατά την εισπνοή βαθιά στους πνεύμονες και μένουν εκεί καθώς δεν αποβάλλονται με την εκπνοή, προκαλώντας καρκίνους, καρδιοπάθειες, σοβαρές αναπνευστικές ασθένειες, ακόμα και ανωμαλίες στην κύηση με πρόωρους τοκετούς.
      «Απαιτείται να γίνουν στοχευμένες ενέργειες εκ μέρους των εθνικών κυβερνήσεων υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των επιπέδων PM2,5, του όζοντος και άλλων ρύπων. Οι ενέργειες αυτές πρέπει να ενταχθούν στο πλαίσιο της κοινής αντιμετώπισης των ταχέως αυξανόμενων απειλών από την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο ερευνητής του ISGlobal και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ζάο-Γιούε Τσεν.
      Καλό, αλλά δεν φτάνει
      Η μελέτη του ISGlobal εξέτασε τα επίπεδα ρύπανσης σε περισσότερες από 1.400 περιοχές σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, όπου κατοικούν περί τα 543 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications είναι ενθαρρυντικά, καθώς φαίνεται πως έπειτα από δεκαετίες ολόκληρες ανακόπτεται μια πορεία υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα που αναπνέουν οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, δεν χωρεί αμφιβολία ότι έχουν ακόμα πολλά να γίνουν.
      Η έρευνα έδειξε ότι τα συνολικά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM2,5 και PM10) και διοξειδίου του αζώτου (NO2) έχουν μειωθεί στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Συνολικά τα μικροσωματίδια PM10 είχαν ετήσια μείωση 2,72%, τα PM2,5 είχαν ετήσια πτώση 2,45%, ενώ το διοξείδιο του αζώτου μειώθηκε κατά 1,72%.
      Τα μικροσωματίδια ΡΜ2,5 και ΡΜ10 εκτιμάται ότι προκαλούν περισσότερους από 400.000 θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι περισσότεροι από 200.000 θάνατοι από ασθένειες που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν δεν ξεπερνιούνταν τα όρια που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τις εκπομπές μικροσωματιδίων.
      Η ρύπανση από μικροσωματίδια προέρχεται από την καύση στερεών και υγρών καυσίμων κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για τις μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες) και επίσης στις κεντρικές θερμάνσεις.
      «Οι εκτιμήσεις μας για την έκθεση του πληθυσμού σε συνθήκες σύνθετης ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρέχει μια σταθερή βάση για τη μελλοντική έρευνα και την ανάπτυξη μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διαχείρισης της ποιότητας του αέρα και διασφάλισης της δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε ο Κάρλος Πέρες Γκαρσία-Πάντο, που συμμετείχε στη συγγραφή της μελέτης.
      «Οι οδηγίες της ΕΕ για τις βιομηχανικές εκπομπές ρύπων έχουν περιορίσει τη ρύπανση από τις επιχειρήσεις. Επίσης πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν εφαρμόσει ζώνες χαμηλών εκπομπών ρύπων περιορίζοντας κυρίως την κυκλοφορία των οχημάτων και έχουν καταφέρει να μειώσουν τη ρύπανση από τις εκπομπές μικροσωματιδίων. Επίσης ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από σόμπες με καύση άνθρακα», αναφέρει η έκθεση του ISGlobal.
      Όπου φτωχός κι η μοίρα του
      Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η χρήση καυσόξυλων για τη θέρμανση οικιών και καταστημάτων, όσο γραφική κι αν είναι, απαγορεύεται σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις της Δυτικής Ευρώπης, εξαιρουμένων των ελληνικών. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η συσσώρευση μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 και ΡΜ10 είναι δραματική στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στη βιομηχανικά υπερανεπτυγμένη Βόρεια Ιταλία.
      Στη Βόρεια Ιταλία καταγράφονται και τα υψηλότερα επίπεδα διοξειδίων του αζώτου, σε ό,τι αφορά τη Δυτική Ευρώπη. Υψηλή ρύπανση με NO2, που συνδέεται με την ανάπτυξη άσθματος και με αναπνευστικές φλεγμονές, καταγράφεται επίσης στη Βρετανία, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία.
      Παρατηρώντας κανείς το χάρτη ρύπανσης της Ευρώπης με μικροσωματίδια, που δημοσίευσε ο βρετανικός «Guardian», διαπιστώνει τεράστια συσσώρευση στην Ανατολική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, κυρίως στη Σερβία και στη Βουλγαρία.
      Εντυπωσιακά «καθαρές» είναι η Γαλλία και η Ιβηρική Χερσόνησος. Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον όρο της Δυτικής Ευρώπης εκτός από την Αττική που πνίγεται στους ρύπους, ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από τους βόρειους γείτονες προφανώς, αλλά και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, πιθανώς επίσης λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από την Τουρκία, την οποία όμως δεν καλύπτει η έρευνα του Ινστιτούτου της Βαρκελώνης.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.