Αναζήτηση στην κοινότητα

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία οδήγησε στα ύψη τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, οδηγώντας τις κεντρικές τράπεζες να εφαρμόσουν τον πιο επιθετικό γύρο νομισματικής σύσφιξης τα τελευταία 100 χρόνια προκαλώντας τριγμούς στα θεμέλια της αγοράς ακινήτων στην Ευρώπη. Με ορατό πλέον το κενό χρηματοδότησης, οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να μετατραπούν σε απελπισμένους πωλητές. Οι αγορές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ακίνητα εδώ και μήνες, με τον Stoxx 600 Real Estate Index να υποχωρεί πάνω από 40% φέτος και να αγγίζει αξίες που έχουν να εμφανιστούν από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Με το μεγαλύτερο μέρος των εμπορικών συναλλαγών ακινήτων να γίνονται μέσω private funds, ο πραγματικός αντίκτυπος του τέλους της εποχής του φθηνού χρήματος άργησε να εμφανιστεί, μέχρι τώρα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της CBRE Group Inc συμφωνίες ύψους περίπου 6 δισεκατομμύρια £ για αγορά γραφείων στο Λονδίνο ακυρώθηκαν την τελευταία στιγμή. Ανάμεσά τους πωλήσεις εμβληματικών κτιρίων όπως τα κεντρικά γραφεία της Bank of America στο Λονδίνο δίπλα στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Παύλου. Με τις αγορές χρέους είναι ουσιαστικά κλειστές για ορισμένους, ενδέχεται να μην υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα χρήματα για χρηματοδότηση νέων επενδύσεων η για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων δανείων. Η Vonovia SE η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία ακινήτων της Ευρώπης σχεδιάζει να πουλήσει περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια ευρώ περιουσιακών στοιχείων για να μειώσει το χρέος μετά την έκρηξη του κόστους δανεισμού και την κατάρρευση της τιμής της μετοχής της. Άλλες εταιρείες ακινήτων -- συμπεριλαμβανομένων της Aroundtown SA, Adler Group SA και της SBB - της Σουηδίας-- θέλουν επίσης να πουλήσουν προκειμένου να μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους τους. Ο Hans Vrensen, επικεφαλής έρευνας και στρατηγικής στην AEW Capital Management LP, υπολογίζει ένα πιθανό κενό αναχρηματοδότησης ύψους 24 δισεκατομμυρίων ευρώ (23,5 δισεκατομμύρια δολάρια) τα επόμενα τρία χρόνια σε δάνεια με εξασφαλίσεις σε ακίνητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Οι αγορές χρέους είναι το κλειδί για τα ακίνητα. Κατά τη διάρκεια ετών με αρνητικά επιτόκια, οι αγοραστές ήταν πρόθυμοι να δεχτούν ελάχιστες αποδόσεις για τις επενδύσεις τους. Ωστόσο, τα επιτόκια αυξάνονται και ακόμη και οι σταθερές αποδόσεις των γερμανικών 10ετών ομολόγων έχουν αυξηθεί κατά περίπου 2,3 ποσοστιαίες μονάδες φέτος. Αυτή η πίεση περνά από τις αγορές ακινήτων. Η συμφωνία της London Deutsche Bank υποδηλώνει ότι οι αποδόσεις των κορυφαίων γραφείων στο Λονδίνο έχουν μετακινηθεί σε περίπου 4,7% από 4%, σύμφωνα με την αναλύτρια του Bloomberg Intelligence, Sue Munden. Τα κεντρικά γραφεία της UBS Group AG στο Λονδίνο, 5 Broadgate, είχαν απόδοση 3,6% όταν πουλήθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο. Η κατάσταση στην ηπειρωτική Ευρώπη θα είναι πολύ χειρότερη καθώς οι αποδόσεις εκεί συνέχισαν να συμπιέζονται τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ το Brexit κράτησε τις τιμές του Λονδίνου σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο. Αυτό είναι ανησυχητικό για τις εταιρείες ακινήτων, επειδή ακόμη και μικρές αλλαγές έχουν υπερβολικό αντίκτυπο στις αποτιμήσεις όταν οι αποδόσεις είναι τόσο χαμηλές. Για παράδειγμα, ένα κτίριο με 10 εκατομμύρια δολάρια εισόδημα από ενοίκια θα άξιζε 100 εκατομμύρια δολάρια λιγότερο εάν η απόδοση αυξηθεί στο 2,5% από 2%. Οι αυξήσεις των ενοικίων θα μπορούσαν να είναι ένας τρόπος για να στηριχθούν οι αξίες, αλλά με υφέση και κόστος που εκτινάσσεται στα ύψη, επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν ήδη περιορίσει τις δαπάνες τους. Στη Γερμανία, περισσότερο από το 10% των νοικοκυριών είχαν ήδη επιβαρυνθεί υπερβολικά από τα έξοδα στέγασης πέρυσι, πριν καν ξεκινήσει η πραγματική εκτόξευση του πληθωρισμού. Τα καλά νέα Στα καλά νέα, η ζήτηση για νέους χώρους είναι ισχυρή, η διαθεσιμότητα χώρων σε σχετικά χαμηλά επίπεδα ενώ οι αυξήσεις του κόστους κατασκευής αναμένεται να αποτρέψει την κατασκευή νέων κτιρίων. Η Savills Plc εκτιμά ότι πάνω από το 40% των έργων γραφείων στο Λονδίνο που επρόκειτο να κατασκευαστούν έως το 2026 θα καθυστερήσουν -- ορισμένα περισσότερο από ένα χρόνο. Επιπλέον η προσφορά δεν αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά από ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων για εξυπηρέτηση δανείων καθώς εκτός από ορισμένες περιπτώσεις, τα επίπεδα χρέους στις εταιρείες ακινήτων είναι μέτρια σε σύγκριση με τα επίπεδα χρέους πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Πηγή: Bloomberg

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η ηλεκτρονική αποσφράγιση των «Φακέλων Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος» από την επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού, στο πλαίσιο της Α΄ Φάσης του διαγωνισμού για τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Υποβλήθηκαν έξι Φάκελοι Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος, στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Σύμφωνα με πληροφορίες για τον φορέα εκδήλωσαν ενδιαφέρον οι Davidson Kempner, Bain, Fortress, doValue, LMC Partners και Bracebridge Capital. Η επιτροπή διενέργειας του δημόσιου ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού θα συνεδριάσει ώστε να ελεγχθούν τα δικαιολογητικά των κατατεθέντων φακέλων και έπειτα θα προσκαλέσει τους Προεπιλεγέντες για να λάβουν μέρος στην Β΄ Φάση Διαλόγου του διαγωνισμού. Ο νέος Φορέας που συμπληρώνει τον πτωχευτικό νόμο της δεύτερης ευκαιρίας, ξεκινά με αξία ενεργητικού περί τα €2 δισ. Στο πλαίσιο της Σύμβασης Παραχώρησης ο φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης αναλαμβάνει την υποχρέωση απόκτησης κύριας κατοικίας «πτωχευμένου» ευάλωτου οφειλέτη, και τη επαναμίσθωσή του σε αυτόν, για δώδεκα χρόνια. Η Σύμβαση Παραχώρησης θα προβλέπει μηχανισμό, βάσει του οποίου, πριν από την εξάντληση των αρχικών οικονομικών δεσμεύσεων του Φορέα, ο τελευταίος θα έχει το δικαίωμα να επιλέξει να τις αυξήσει, σε κάθε περίπτωση παρατείνοντας και χρονικά την υποχρέωσή του για απόκτηση κύριας κατοικίας από ευάλωτους οφειλέτες. Σε διαφορετική περίπτωση, το Δημόσιο δύναται να παραχωρήσει εκ νέου τις υποχρεώσεις και αρμοδιότητες του φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης και σε άλλο νομικό πρόσωπο, δίχως να επηρεάζονται οι υφιστάμενες μισθώσεις οι οποίες έχουν συναφθεί με τον Φορέα. Πέραν της Ίδιας Συμμετοχής, ο Φορέας θα δύναται να χρηματοδοτεί τις αγορές ακινήτων και την εν γένει δραστηριότητά του με δανειακά κεφαλαία από αποδεκτές πηγές χρηματοδότησης που θα καθοριστούν στην Φάση Β’. Το Δημόσιο, κατά την απόλυτη διακριτική του ευχέρεια δύναται να επιλέξει να παρέχει εγγυήσεις προς τον Φορέα, το είδος, το ύψος, η έκταση καθώς και το αντάλλαγμα των οποίων θα προσδιοριστούν στη Φάση Β αφού ληφθούν υπόψη τα αποτελέσματα του Ανταγωνιστικού Διαλόγου. Η παροχή κάθε τέτοιας εγγύησης θα είναι υπό την επιφύλαξη των κανόνων του Ευρωπαϊκού Δικαίου περί κρατικών ενισχύσεων, συμπεριλαμβανομένης και της έγκρισής καθεστώτος ενίσχυσης από την αρμόδια Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το υπουργείο Ανάπτυξης υπολογίζει ότι σε ετήσια βάση θα αγοράζει περί τις 5.000 κατοικίες, οι συστημικές τράπεζες κάνουν λόγο για 3.000, με αποτέλεσμα να χρειάζεται τόσο κεφάλαια, αλλά και τεχνογνωσία υποστηριζόμενη από εργαλεία ικανά να αντιμετωπίσουν ακίνητα με μεγάλο εύρος ως προς την αξία, αλλά και ιδιαιτερότητες που απαιτούν την ύπαρξη δεδομένων που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν στη ρηχή και μικρή σε όγκους συναλλαγών ελληνική αγορά.

Καθώς οι κανονισμοί για τη βιωσιμότητα κερδίζουν έδαφος και η πίεση από τους καταναλωτές τους εργαζόμενους και τους επενδυτές αυξάνεται, οι ενοικιαστές αποκτούν το ρόλο του Influencer. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η JP Morgan, η οποία αποκάλυψε πρόσφατα σχέδια του νέου κτιρίου κεντρικών γραφείων της στο Μανχάταν. Όταν ολοκληρωθεί, θα είναι ο μεγαλύτερος πύργος που θα λειτουργεί πλήρως με ηλεκτρισμό στην περιοχή, αποσκοπώντας στη μείωση των λειτουργικών εκπομπών και στην επίτευξη απόδοσης net-zero, ενώ θα τροφοδοτείται εξ ολοκλήρου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσω υδροηλεκτρικού εργοστασίου της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Foster + Partners : Tα κεντρικά γραφεία της JP Morgan στο Μανχάταν Για να διασφαλιστεί ότι το κτίριο θα συνεχίσει να αποδίδει βιώσιμα, έξυπνη τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη και την προσαρμογή στις ενεργειακές ανάγκες, στις διαβαθμίσεις του ηλιακού φωτός και στο σύστημα αποθήκευσης και επαναχρησιμοποίησης νερού, ώστε να μειωθεί η χρήση κατά 40%. Παράλληλα, οι κατασκευαστές δήλωσαν ότι επαναχρησιμοποίησαν το 97% των οικοδομικών υλικών από την κατεδάφιση του προηγούμενου κτιρίου κεντρικών γραφείων της εταιρείας – υπερβαίνοντας το απαιτούμενο που τίθεται από το κορυφαίο πρότυπο πράσινων κτιρίων, το οποίο ορίζεται σε 75%. Οι πρακτικές βιώσιμου σχεδιασμού είναι μόνο ένα παράδειγμα του πώς όλοι, από μεγάλες εταιρείες έως μικρότερους ενοικιαστές κτιρίων, ασκούν πίεση για να εξασφαλίσουν ότι ο χώρος που καταλαμβάνουν θα είναι όσο το δυνατόν πιο πράσινος. Χαρακτηριστικά, οι ρήτρες πράσινης μίσθωσης έχουν αυξηθεί σε δημοτικότητα στις μεγάλες παγκόσμιες πόλεις – περισσότεροι από το ένα τρίτο των ενοίκων τις χρησιμοποιούν ήδη, σύμφωνα με την έκθεση Decarbonizing the Built Environment της JLL. Σύμφωνα με τη Monique Vutla, Sr. Director της JLL για τα Προϊόντα Στρατηγικής Αειφορίας, αυτή η κινητοποίηση είναι αναμενόμενη για έναν απλό λόγο: «Όταν μια εταιρεία προωθεί τη βιωσιμότητα ως επιχειρηματική προτεραιότητα, αλλά δεν φαίνεται να έιναι η πρώτη της επιλογή στους χώρους που χρησιμοποιεί – είτε πρόκειται για χώρους γραφείων, logistics ή καταστήματα λιανικής – στέλνει ένα αντικρουόμενο μήνυμα στους καταναλωτές και τους εργαζόμενους. Αυτοί είναι οι χώροι που συνδέονται με ένα εμπορικό σήμα και κάτι τέτοιο αποτελεί σημαντικό εταιρικό κίνδυνο». Εξαιτίας αυτού, συμπληρώνει, παρατηρείται μια σημαντική αλλαγή όπου οι ενοικιαστές δεν προτείνουν πλέον στους ιδιοκτήτες να λειτουργούν με βάση τα πρότυπα βιωσιμότητας, αλλά το απαιτούν. Η ίδια θεωρεί ότι οι ενοικιαστές προσβλέπουν στους ιδιοκτήτες για να δημιουργήσουν μεγαλύτερη προβολή και επιρροή, όσον αφορά την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα και τη μείωση των απορριμμάτων στα χαρτοφυλάκιά τους. Οι ενοικιαστές ζητούν από τους ιδιοκτήτες να στραφούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να αποκτήσουν πρόσβαση σε συγκεκριμένα ενεργειακά δεδομένα και στοιχεία που σχετίζονται με τα απόβλητα των ενοικιαστών και να επιταχύνουν τα σχέδια για ηλεκτρική λειτουργία, αυξημένη ενεργειακή απόδοση και μηδενική σπατάλη. Επί της παρούσης, η βιωσιμότητα αναμένεται να παρουσιάσει την ίδια καμπύλη ωριμότητας που παρατηρήθηκε κατά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Και αυτό γιατί είναι πλέον mainstream, cool και θεωρείται ατού. Επιπλέον, οι προσπάθειες για την εφαρμογή βιώσιμων δράσεων επηρεάζουν όλο και περισσότερο την πρόσβαση μιας εταιρείας στο κεφάλαιο και την ικανότητα προσέλκυσης ταλέντων, ασκώντας ακόμα μεγαλύτερη πίεση στις επιχειρήσεις. Και αυτό διότι τα νέα ταλέντα αναγνωρίζουν το γεγονός ότι όσες εταιρείες δεν αντιλαμβάνονται τη σημασία της βιωσιμότητας και δεν εκμεταλλεύονται τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που προσφέρει, σύντομα θα είναι παρωχημένες και οι εργαζόμενοι θα βρεθούν πάλι αντιμέτωποι με την αναζήτηση εργασίας.

Με έναν μάλλον παράδοξο τρόπο επιδιώκει η Κίνα να στηρίξει τη στάσιμη αγορά ακινήτων της χώρας, η οποία γκρεμίζει πολυκατοικίες και σταματά την κατασκευή κτιρίων που θα μπορούσαν να στεγάσουν 75 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι το Πεκίνο έχει υιοθετήσει μια στρατηγική «οικοδόμηση, παύση, κατεδάφιση, επανάληψη», καθώς οι Κινέζοι αξιωματούχοι προσπαθούν να περιορίσουν την προσφορά για να αποφύγουν τη βουτιά στις τιμές των κατοικιών και να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα μέσω περισσότερων κατασκευών. Ερευνητές της Fathom Consulting αποκάλυψαν ότι περίπου 3 δισεκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα κατοικιών έχουν τεθεί σε παύση ή κατεδαφιστεί τα τελευταία χρόνια, εμποδίζοντας τα ακίνητα να φτάνουν στην αγορά. Τα ακίνητα αυτά είναι αρκετά για να στεγάσουν 75 εκατομμύρια ανθρώπους, περισσότερους από ολόκληρο τον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Πόλεις – φαντάσματα Οι υπερχρεωμένοι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν βυθιστεί σε κρίση καθώς η πολύπαθη αγορά ακινήτων, βαραίνει πολύ τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο . Η Κίνα έχει τεράστιες μη «πόλεις-φαντάσματα», μετά την εκρηκτική ανάπτυξη, ενώ οι κατεδαφίσεις έχουν αυξηθεί καθώς οι οικοδόμοι ξεμένουν από χρήματα. Η Joanna Davies, επικεφαλής των οικονομικών της Κίνας στο Fathom, είπε ότι τα σπίτια χρειάζονται κατά μέσο όρο οκτώ χρόνια για να ολοκληρωθούν, προσθέτοντας ότι οι καθυστερήσεις στην παράδοση ενός έργου, αποτελούν ένα βασικό εργαλείο πολιτικής για τη χειραγώγηση της προσφοράς. Πρακτικές ελέγχου της ζήτησης «Αυτές οι πρακτικές δίνουν τη δυνατότητα στον όγκο των νέων κατοικιών υπό κατασκευή να συνεχίσει να αυξάνεται – κάτι που βοηθά στη βραχυπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη και περιορίζει τις κοινωνικές αναταραχές – χωρίς να πλημμυρίσει η αγορά και να μειώσει τις τιμές των ακινήτων». Η εμπιστοσύνη στην αγορά ακινήτων της Κίνας έχει καταρρεύσει μετά από μια κρίση σε ορισμένους από τους υπερχρεωμένους κατασκευαστές της, με πιο ηχηρή την περίπτωση της Evergrande . Η κ. Davies είπε στην Telegraph: «Με ένα απόθεμα πλεονάζουσας χωρητικότητας στα εκπληκτικά δέκα δισεκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα, φαίνεται ότι η Κίνα έχει καταφύγει σε κατεδαφίσεις για να μειώσει μέρος αυτής της υπέρβασης». Υπενθυμίζεται ότι το Πεκίνο μείωσε ήδη το κόστος των στεγαστικών δανείων, καθώς ενισχύει τις προσπάθειες για τη στήριξη της αγοράς ακινήτων. Η κεντρική της τράπεζα μείωσε το πενταετές επιτόκιο δανεισμού – το οποίο επηρεάζει το κόστος των στεγαστικών δανείων – κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες στο 4,3%. Η Κίνα ανακοίνωσε επίσης ειδικά δάνεια για κατασκευαστές αξίας 200 δισεκατομμυρίων κινεζικών γιουάν (25 δισεκατομμύρια λίρες) για να τους βοηθήσει να ολοκληρώσουν ημιτελή σπίτια που έχουν ήδη πουληθεί. Οι εκτιμήσεις της S&P δείχνουν ότι οι πωλήσεις ακινήτων στην Κίνα θα υποχωρήσουν κατά το ένα τρίτο φέτος, μια πτώση χειρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Η αγορά ακινήτων αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τέταρτο του κινεζικού ΑΕΠ.

Αλλάζουν οι προθεσμίες μέσα στις οποίες ο φορολογούμενος που παρουσιάζει μεταβολή στην ακίνητη περιουσία που επηρεάζει τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα πρέπει να υποβάλει δήλωση Ε9. Συγκεκριμένα όπως προβλέπει εγκύκλιος της ΑΑΔΕ οι δηλώσεις θα πρέπει πλέον να υποβάλλονται έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους αντί στις 31 Μαΐου που ίσχυε έως σήμερα. Σε περίπτωση κληρονομιάς, η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται εμπρόθεσμα μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της λήξης της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομίας - και επομένως όχι απαραίτητα μέχρι την 31η Μαρτίου. Η προθεσμία αποποίησης, ορίζεται στον Αστικό Κώδικα (άρθρο 1847), και είναι 4 μήνες από τότε που ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή και τον λόγο της ή ένα έτος αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν διέμενε στο εξωτερικό. Στην επαγωγή από διαθήκη η προθεσμία δεν αρχίζει πριν τη δημοσίευσή της. Σε περίπτωση αποποίησης της κληρονομιάς, ο συνέπεια αυτής καθιστάμενος κληρονόμος, έχει ανάλογη προθεσμία για αποποίηση. Σε κάθε περίπτωση, αν πριν την παρέλευση της ημερομηνίας αποποίησης, γίνει η αποδοχή κληρονομιάς και δεν έχει παρέλθει η 31η Μαρτίου του επόμενου έτους, τότε ο υπόχρεος υποχρεούται να δηλώσει την κληρονομιά μέχρι την 31η Μαρτίου. Ακίνητα μπήκαν για πρώτη φορά στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού. Αναφορικά με τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχή η οποία εντάσσεται για πρώτη φορά στο σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να ελέγξουν στη δήλωση ΕΝΦΙΑ - πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου του οικείου έτους την τιμή ζώνης στην οποία εντάχθηκε ή δεν εντάχθηκε αυτό (δηλαδή εάν εκκαθαρίσθηκε σαν εκτός ΑΠΑΑ, ενώ θα έπρεπε να έχει εκκαθαρισθεί ως εντός ΑΠΑΑ) και στη συνέχεια, εάν τυχόν διαπιστώσει λάθος, να προβεί σε τροποποιητική δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) χωρίς πρόστιμο μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου του οικείου έτους. Ο φόρος, σε αυτή την περίπτωση,καταβάλλεται χωρίς τόκο σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις όχι μικρότερες των €10 μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου έτους. ΕΔΩ Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Ενώ οι επιπτώσεις από την πανδημία έχουν υποχωρήσει στα περισσότερα μέρη του κόσμου, άλλες πιέσεις εμφανίστηκαν και ενισχύθηκαν κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε απότομα, εξ αιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, των περιορισμών λόγω Covid στην Κίνα και των συνεχιζόμενων διακοπών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Όλα αυτά τροφοδοτούν μια αυξημένη αβεβαιότητα. Από την άλλη μεριά, σημειώνει η νέα έρευνα της JLL “Global Real Estate, Perspective August 2022” https://www.jll.co.uk/en/trends-and-insights/research/global/gmp οι αγορές εργασίας συνεχίζουν να έχουν υψηλές επιδόσεις και η συσσωρευμένη ζήτηση από την πανδημία εξακολουθεί να στηρίζει τη δραστηριότητα. Για τους επενδυτές, το αυξανόμενο κόστος του χρέους και ο πληθωρισμός επηρεάζουν τη δυναμική τιμολογήσεων και προσφορών σε όλο τον κόσμο. Οι παγκόσμιοι όγκοι μίσθωσης γραφείων παρέμειναν σταθεροί κατά τη διάρκεια του τριμήνου, αλλά αυτό αντισταθμίζει την τάση πριν από την πανδημία, όπου το δεύτερο τρίμηνο παρουσίαζε συνήθως αύξηση σε σχέση με το πρώτο. Το παγκόσμιο ποσοστό κενών χώρων αυξήθηκε και πάλι το δεύτερο τρίμηνο στο 14,4%, με τις κενές θέσεις να αυξάνονται στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ διατηρούνται σταθερές σε Ασία-Ειρηνικό. Εντούτοις, όλες οι περιφέρειες κατέγραψαν δραστηριότητα σημαντικά πάνω από το πρώτο τρίμηνο του 2021, με τον όγκο των μισθώσεων να αυξάνεται κατά 18% στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι όγκοι εξακολουθούν να είναι κάτω από τα επίπεδα πριν την πανδημία, ενώ ο κύκλος ανάπτυξης αναμένεται να συνεχίσει ανοδικά για το υπόλοιπο του έτους, αλλά με μειωμένες αποδόσεις το 2023. Στον τομέα των logistics, η ζήτηση παρέμεινε ισχυρή και γίνεται πιο ευρεία, καθώς οι χρήστες του ηλεκτρονικού εμπορίου διαδραματίζουν λιγότερο κυρίαρχο ρόλο στην αγορά. Η δραστηριότητα χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) στον τομέα του λιανικού εμπορίου ήταν ισχυρή σε πολλές ώριμες αγορές, παρά την αποδυνάμωση των προοπτικών πωλήσεων και την αύξηση του κόστους, ενώ στην Ευρώπη το ενδιαφέρον επανέρχεται για καταστήματα λιανικής υψηλών προδιαγραφών. Ο αντίκτυπος του οικονομικού κλίματος και των αυξανόμενων επιτοκίων είναι αισθητός παγκοσμίως στα μέσα του έτους στις κεφαλαιαγορές, αντανακλάται στην επιλεκτικότητα των επενδυτών και στην επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στις αγορές άμεσων επενδύσεων. Το χάσμα προσφοράς-ζήτησης διευρύνεται στην αγορά συναλλαγών και η ένταση της προσφοράς μετριάζεται. Παρά ταύτα, οι ουραίοι άνεμοι που υποστηρίζουν την αγορά ακινήτων παραμένουν άθικτοι και δεν υπάρχει έλλειψη ρευστότητας μετοχών ή χρέους. Οι αγορές χρέους είναι ρευστοποιήσιμες, αλλά πιο προσεκτικές εν μέσω αυξημένου ελέγχου των εγγυήσεων. Όσων αφορά τις μελλοντικές προοπτικές, η JLL προβλέπει ότι οι σταδιακές αλλαγές των επιτοκίων θα εισαγάγουν επιπλέον τιμές ισορροπίας στις αγορές. Ωστόσο, το συνεχές βάθος και η ποικιλομορφία των δανειστών και των επενδυτών αναμένεται να μετριάσει τον κίνδυνο μιας σημαντικής, παρατεταμένης επίδρασης στις ροές κεφαλαίων στην ακίνητη περιουσία.

Ως ένα βαθμό λόγω της πανδημίας και ως ένα βαθμό εξαιτίας των μακρόσυρτων διαδικασιών ωρίμανσης, η αξιοποίηση ακινήτων από το ΤΑΙΠΕΔ παρουσιάζει σχετικά μικρό βαθμό προόδου. Ωστόσο, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ, μία νέα ομάδα ακινήτων επιδιώκεται να αξιοποιηθεί μέσω είτε μακροχρόνιας μίσθωσης, είτε πώλησης είτε μεθόδου (αξιοποίησης) που πρόκειται να προσδιοριστεί. Ποια είναι αυτά; – Μικρού και μεσαίου μεγέθους και αξίας ακίνητα στους Δήμους Αθηναίων, Ερμιονίδας, Παγγαίου, Ανδρίτσαινας, Καλαβρύτων και Κύθνου, τα οποία θα πωληθούν μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-auction με εκτιμώμενο ορίζοντα έναρξης της διαδικασίας το τέλος του 2020. – Ακίνητο-βρισκόταν σε αυτό παλιά ο ΕΟΜΜΕΧ- με εμβαδόν 3, στρεμ. στον Δήμο Ταύρου – Μοσχάτου επί των οδών Θράκης-Κορυζή και Τιμοθέου Ευγενικού, εντός ρυμοτομικού σχεδίου με 5 κτίσματα συνολικού εμβαδού 1526 τ.μ. Ο διαγωνισμός στον οποίο έχει αναφερθεί εκτενώς το Economix.gr, που είχε στο πρόσφατο παρελθόν πραγματοποιήσει το ΤΑΙΠΕΔ, είχε υπάρξει άγονος και τώρα επιδιώκεται η επαναπροκήρυξή του. – Εκτός Σχεδίου γηπεδική έκταση στο Δήμο Μαρκόπουλου Αττικής, επιφάνειας περίπου 1.000 στρεμμάτων (προς αξιοποίηση 590 στρέμματα) με κτιριακές αθλητικές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Ιππικού Κέντρου. Προκρίνεται η μακροχρόνια παραχώρησής της, με πιθανή έναρξη διαγωνισμού μέχρι το τέλος του 2020. – Έκταση 468.125 τ.μ. στα Καμμένα Βούρλα που περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου «Γαλήνη» και διάφορα άλλα κτίρια, στην πλειονότητά τους εγκαταλελειμμένα. Με την μέθοδο αξιοποίησής του να είναι υπό συζήτηση, αναμένεται να λάβει χώρα η τελική παρουσίαση ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ στο ΚΣΔ, μέχρι το τέλος του έτους, η διαβούλευση για την ΣΜΠΕ, ενώ επιδιώκεται να ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία το δεύτερο ή το τρίτο τρίμηνα του 2021. – Παραθαλάσσιο ακίνητο, με συνολική έκταση 1.061.955 τ.μ εκ των οποίων εκμεταλλεύσιμα είναι τα 850.160 τ.μ. Περιλαμβάνει εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις Camping του ΕΟΤ. Το μοντέλο αξιοποίησής του είναι υπό συζήτηση, ενώ επιδιώκεται η σύνταξη Μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ μέχρι τέλος του 2020. Στόχος είναι η έναρξη διαγωνισμού το τρίτο τρίμηνο του 2021 υπό την αίρεση επίλυσης του θέματος του βιολογικού καθαρισμού. – Ακίνητο στις Θερμοπύλες 785.398 τ.μ. που περιλαμβάνει υδροθεραπευτικές και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (εγκαταλελειμμένες). Η μέθοδος αξιοποίησής τους είναι υπό συζήτηση, ενώ τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν τη σύνταξη μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ. – Παραθαλάσσιο ακίνητο στον οικισμό της Αγίας Τριάδας στον Δήμο Θερμαϊκού, έκτασης 126,6 στρεμ. Η μέθοδος αξιοποίησής του είναι υπό συζήτηση, ενώ τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την έγκριση μελέτης ΕΣΧΑΔΑ και ΣΜΠΕ, τη διαβούλευση ΣΜΠΕ με στόχο την εκκίνησης της διαγωνιστικής διαδικασίας το πρώτο εξάμηνο του 2021. – Επικλινές ακίνητο στην περιοχή «Βερβερόντα» του οικισμού Πόρτο Χέλι της Αργολίδος. Το ακίνητο έχει σχήμα επιμήκους πολυγώνου με έκταση 627,4 στρεμ. Επιδιώκεται η πώλησή του, χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Με ρυθμίσεις του πολεοδομικού και χωροταξικού νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ γίνεται υποχρεωτική η μελέτη και η υλοποίηση έργων προσβασιμότητα σε νέα αλλά και υφιστάμενα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. «Γίνεται υποχρεωτική στις οικοδομικές άδειες η σύνταξη μελέτης προσβασιμότητας με ευθύνη του μηχανικού». τονίζει ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος κ. Ευθύμιος Μπακογιάννης. Ο ίδιος σημειώνει ότι «αυτό σημαίνει ότι τόσο το υφιστάμενα κτίρια, όσο και τα νέα κτίρια, τα οποία είχαν από το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό υποχρέωση προσαρμογής μέχρι το 2020 πρέπει να καταθέτουν μελέτη προσβασιμότητας και να προσαρμόζουν τα κτίρια από το ισόγειο μέχρι και το τελευταίο όροφο, σε μία κάθετη προσβασιμότητα». Προαπαιτούμενο για μεταβιβάσεις Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του ecopress, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ συνδέει την εκπόνηση μελέτης και την υλοποίηση των έργων προσβασιμότητας στα υφιστάμενα ιδιωτικά κτίρια με τη δυνατότητα αδειοδοτησης χρήσεων και δικαιοπραξιών για εμπράγματα δικαιώματα επί των ακινήτων, όπως αντίστοιχα ισχύει για την τακτοποίηση αυθαιρέτων. Άλλωστε η γενική πρόβλεψη είναι ότι ακίνητα, τα οποία δεν θα εξασφαλίζουν όρους προσβασιμότητας για ΑμEΑ θα θεωρούνται αυθαίρετα. Συγκεκριμένα ο κ Μπακογιάννης απαντά ότι: «Η μελέτη προσβασιμότητας μετά τη ψήφιση του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού νομοσχεδίου είναι υποχρεωτική για όλα τα κτίρια, είναι άμεσης εφαρμογής. Το πόσο άμεσης εφαρμογής εξαρτάται από τον κάθε ένα ιδιοκτήτη, από το τι θέλει να κάνει. Θα προκύψει με την πρώτη δυνητική πράξη που θα θελήσει να δημιουργήσει αν θέλει να μισθώσει, να μεταβιβάσει το ακίνητο του, από εκεί θα προκύψει». Κίνητρα Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου παρουσίασης του νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για τον εκσυγχρονισμό της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι: «Δίνουμε κίνητρα για ενίσχυση της προσβασιμότητας των κτιρίων για τους συνανθρώπους μας με αναπηρίες. Σε αυτό το πλαίσιο προβλέπουμε τη δυνατότητα εγκατάστασης κατασκευών, όπως ειδικές ράμπες εκτός της ρυμοτομικής γραμμής, αλλά και την προσθήκη ανελκυστήρων σε κτίρια, όπου δεν υπήρχε σχετική πρόβλεψη στην αρχική οικοδομική άδεια. Ακόμη, κατασκευές που εξυπηρετούν άτομα με ειδικές ανάγκες (πλατύσκαλα, ανελκυστήρες) δεν προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης. Αυτές οι ρυθμίσεις εντάσσονται στη γενικότερη προσπάθεια του ΥΠΕΝ να καλύψει η χώρα μας το χαμένο έδαφος σε αυτόν τον τομέα και να εξασφαλίσει ότι κανένας συμπολίτης μας δεν θα νιώθει αποκλεισμένος στην καθημερινότητά του». Κάθετη προσβασιμότητα Ο Ευθύμιος Μπακογιάννη εξειδικεύοντας τα νέα μέτρα είπε ότι «ενισχύεται η προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα με την καθιέρωση ειδικών διατάξεων για την «κάθετη» μετακίνηση δηλαδή την πρόσβαση αρχικά στο ισόγειο και εν συνεχεία στους ορόφους των κτηρίων». -«Αυτή η κάθετη προσβασιμότητα μπορεί να επιτυγχάνεται με προσθήκες ανελκυστήρων ή αναβατοριών, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών. Επίσης θα απαιτείται μία άδεια εργασιών μικρής κλίμακας» πρόσθεσε ο ίδιος. Εξαιρέσεις Σχετικά με το ενδεχόμενο να είναι τεχνικά ανέφικτο ή επισφαλές, ιδίως σε παλαιές πολυκατοικίες στο κέντρο της Αθήνας και αλλού, να υλοποιηθούν αυτές οι παρεμβάσεις προσβασιμότητας ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ είπε ότι «εάν είναι δύσκολο να υλοποιηθούν αυτές οι παρεμβάσεις, θα εξετάζονται από ειδικές επιτροπές που προβλέπεται από το νέο νομοσχέδιο να δημιουργηθούν και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια θα αποφασίζεται κατά πόσο το κτίριο πρέπει να εξαιρεθεί και να πάρει παρέκκλιση από την προσαρμογή στην προσβασιμότητα». Παράλληλα θεσμοθετούνται οι υποχρεώσεις των ΟΤΑ προκειμένου να είναι οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι προσβάσιμοι σε ΑμΕΑ όπως και τα δημόσια κτίρια. Τεχνική οδηγία Ο κ. Μπακογιάννης αναφέρθηκε στη νέα απόφαση που εξέδωσε το ΥΠΕΝ σημειώνοντας ότι «μέσα από τη νέα υπουργική απόφαση έχουν δοθεί οι κατευθύνσεις, για χαμηλού κόστους παρεμβάσεις και προσαρμογής των κτιρίων στα ζητήματα της προσβασιμότητας». «Μελέτη Προσβασιμότητας» Για την υλοποίηση των απαιτούμενων προσαρμογών, συντάσσεται «Μελέτη Προσβασιμότητας», η οποία περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα εξής: Αρχιτεκτονικά Σχέδια υφιστάμενης κατάστασης κτιρίου και περιβάλλοντος χώρου σε κλίμακα 1:00 και 1:50 (κατόψεις, τομές, όψεις) Αρχιτεκτονικά Σχέδια κτιρίου και περιβάλλοντος χώρου με τις προσαρμογές σε κλίμακα 1:100 και 1:50 (κατόψεις, τομές, όψεις) III. Στατική Μελέτη που αφορά στις προσαρμογές εφόσον απαιτείται. Στην περίπτωση που δεν απαιτείται, σχετική Βεβαίωση από Πολιτικό Μηχανικό ότι δεν θίγεται ο φέροντας οργανισμός του κτιρίου Η/Μ Μελέτη που αφορά στις προσαρμογές εφόσον απαιτείται. Τα σχέδια του περιβάλλοντος χώρου μπορούν να είναι και σε μικρότερη κλίμακα (1:200) εφόσον πρόκειται για μεγάλες εκτάσεις ή οικόπεδα Αρχιτεκτονικές Λεπτομέρειες για τις προσαρμογές σε κλίμακα 1:20 και 1:50

Ηδη το Υπερταμείο βρίσκεται σε διαδικασία πιλοτικών δοκιμών για τη δημιουργία ενός portal που θα τροφοδοτηθεί από τα γεωχωρικά δεδομένα δημόσιων επιχειρήσεων, που διαθέτουν πλούσιο χαρτοφυλάκιο real estate. Σχέδιο για την καταγραφή και ενιαία αξιοποίηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας όλων των θυγατρικών της, πέραν της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), προωθεί η διοίκηση του Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ). Ηδη, σύμφωνα με την έκθεση για το πρώτο τρίμηνο του 2020, που δημοσιοποιήθηκε προ ημερών, «εξετάζεται το ενδεχόμενο δημιουργίας ομάδας εργασίας στο επίπεδο της μητρικής εταιρείας, επιφορτισμένης με τον σχεδιασμό μιας ολιστικής επενδυτικής στρατηγικής και αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας, η οποία θα αποφέρει πολλαπλά οφέλη στον όμιλο και στις εταιρείες του». Στο Υπερταμείο δεν ανήκει μόνο η ΕΤΑΔ, με τα περίπου 80.000 κρατικά ακίνητα, αλλά και κρατικές επιχειρήσεις με εξίσου πλούσιο χαρτοφυλάκιο real estate όπως η ΓΑΙΑΟΣΕ. Σημαντικά αναξιοποίητα ακίνητα έχουν επίσης και άλλες ΔΕΚΟ που ελέγχει η ΕΕΣΥΠ όπως ο όμιλος του ΟΑΣΑ, η εταιρεία διαχείρισης της διώρυγας της Κορίνθου, κ.α. Ηδη βρίσκεται σε διαδικασία πιλοτικών δοκιμών για τη δημιουργία ενός portal που θα τροφοδοτηθεί από τα γεωχωρικά δεδομένα εταιρειών του χαρτοφυλακίου της ΕΕΣΥΠ. «Η ολοκλήρωση ενός τέτοιου εγχειρήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο εφαρμογής μιας ενιαίας στρατηγικής διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων των δημόσιων επιχειρήσεων». Την ανάπτυξη του portal με την καταγραφή των ακινήτων όλων των θυγατρικών του Υπερταμείου έχουν αναλάβει η ΓΑΙΑΟΣΕ και η ΕΤΑΔ, που διαθέτουν σχετική τεχνογνωσία. Η διοίκηση της ΕΕΣΥΠ υποστηρίζει στην τελευταία τριμηνιαία έκθεση πως το σχέδιο, «παρόλο το μέγεθος και τις απαιτήσεις πρόσβασης σε ακριβή στοιχεία, θα οδηγήσει στην καλύτερη και οικονομικότερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων, καθώς το πληροφοριακό σύστημα θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο εφαρμογής μίας ενιαίας στρατηγικής διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων των δημόσιων επιχειρήσεων». Προς το παρόν, πάντως, η προσπάθεια αξιοποίησης των ακινήτων της ΕΤΑΔ και της ΓΑΙΑΟΣΕ δεν έχει καρποφορήσει, ενώ έχουν ανακύψει σοβαρότατα προβλήματα. Αποκορύφωμα αποτελεί η γνωστή διαμάχη μεταξύ της ΕΤΑΔ και του ξενοδοχειακού ομίλου Παντ. Μαντωνανάκη, με τον τελευταίο να έχει κερδίσει διαιτητικές αποφάσεις μέσω των οποίων η κρατική εταιρεία καλείται να του καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Στο γόνατο φαίνεται πως σχεδιάστηκε και ο πρώτος διαγωνισμός ανάπτυξης εμπορευματικού κέντρου από τη ΓΑΙΑΟΣΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μπλοκάρει τη σύμβαση παραχώρησης για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο, ενώ στις ελληνικές καλένδες έχει παραπεμφθεί αντίστοιχο σχέδιο για εμπορευματικό κέντρο σε ακίνητο της ΓΑΙΑΟΣΕ στη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία χρόνια έχει ανακοινωθεί πλήθος σχεδίων αξιοποίησης τμήματος του χαρτοφυλακίου ακινήτων της ΕΤΑΔ, όπως για τα Ξενία ανά την Ελλάδα, τις ιαματικές πηγές κ.α., που παραμένουν στα χαρτιά. Επί χρόνια προωθούνται, επίσης, σχέδια καταγραφής της πραγματικής κατάστασης των χιλιάδων ακινήτων που διαθέτει η εταιρεία, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί.

Τα σχέδιο της εταιρείας Aiolou Development για το project κατοικιών που εκτείνεται επί τριών οδών στο Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας: Αιόλου, Βορέου, Καρόρη. Αθόρυβα τα τελευταία χρόνια, οπότε οι τιμές ήταν ιδιαίτερα χαμηλές στα ακίνητα προχωρούσε σε εξαγορές ακινήτων, κυρίως κτιρίων που δεν χρησιμοποιούνταν. Ο λόγος για την ισραηλινή εταιρία Aiolos Project Development & Management, που αποτελεί σταθερό επενδυτή στην Αθήνα και σχεδιάζει, μέσα στο προσεχές διάστημα, να προχωρήσει στην ανακατασκευή ενός ακόμη ακινήτου. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του Economix.gr, πρόκειται για δύο κτίρια – το ένα έξι ορόφων, που βρίσκονται στην οδό Αιόλου 39-41, στο ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας, που ήδη αλλάζει με τον αποκλεισμό αυτοκινήτων. Τα ακίνητα βρίσκονται έναντι της αρχής της οδού Κολοκοτρώνη (που κλείνει για τα αυτοκίνητα), στη διασταύρωση με την οδό Βορέου, και επί της Αιόλου (που είναι πεζόδρομος), και εκτείνονται μέχρι την οδό Καρόρη (επίσης χαρακτηρισμένο πεζόδρομο) στην καρδιά της άλλοτε εμπορικής περιοχής της Αθήνας που έχει ήδη μετεξελιχθεί στο νέο Soho της Ευρώπης, με πολλές κατοικίες AirBnB και πολλά καταστήματα εστίασης, μπαρ κλπ. Η εταιρία να σχεδιάζει την μετατροπή των ακινήτων σε ολοκληρωμένο συγκρότημα κατοικιών. Για το σκοπό αυτό θα πραγματοποιήσει όλες τις απαιτούμενες εργασίες αναδιαρρύθμισης εσωτερικών χώρων, αλλαγής όψεων, ενώ στο ισόγειο του κτιρίου θα δημιουργήσει κατάστημα αναψυχής. Όψη του κτιρίου κατοικιών της εταιρείας Aiolou Development στην οδό Αιόλου, από την οδό Κολοκοτρώνη Πηγή Εικόνας: Aiolou development Τα κτίρια επί της οδού Αιόλου 39 – 41 σήμερα Πηγή Εικόνας: Google Maps Street View Η σχεδιαζόμενη ανάπτυξη, δηλαδή το συγκρότημα κατοικιών θα περιλαμβάνει δύο κτίρια συνολικής επιφάνειας 2.050 τ.μ., ενώ το εμβαδόν που θα αντιστοιχεί σε χρήσεις κατοικίας και εμπορίου ανέρχεται σε 1.750 τ.μ. Το έργο θα δημιουργήσει η εταιρία Αιόλου 39-41, που ανήκει στην Aiolos Project development, η οποία, κυρίως πριν ανακάμψει η αγορά ακινήτων, είχε αποκτήσει σημαντικό αριθμό αναξιοποίητων κτιρίων σε όλη την Αθήνα. Η εταιρεία έχει κάνει αντίστοιχες επενδύσεις εκτός από την Ελλάδα στο Ισραήλ, την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Ρωσία και την Κίνα. Πάντως, η εταιρία έχει δημιουργήσει, ήδη, χαρτοφυλάκιο 7 έργων, κτιρίων κατοικιών, τα οποία βρίσκονται στην Αθήνα, στις περιοχές του Κέντρου (Κολωνάκι – Νεάπολη, Εξάρχεια, Κυψέλη κλπ) στις οδούς Αναργύρων 31, Μπενάκη 105, Πιπίνου 14, Μωραϊτη 5, Διδότου 53, 3ης Σεπτεμβρίου 176 και Δροσοπούλου 50. Η εταιρία επιδιώκει να πουλήσει τα ακίνητά της μέσω και του καθεστώτος της «Χρυσής Βίζας». Και αυτό είναι που διαφοροποιεί τη στρατηγική της συγκεκριμένης εταιρείας καθώς οι περισσότερες αντίστοιχες κινήσεις τα τελευταία χρόνια στόχευαν στην ανάπτυξη κατοικιών – διαμερισμάτων για βραχυχρόνια μίσθωση – airBnB. Επικεφαλής της Aiolou είναι ο lon Tzadok που έχει ρόλο και στα τεκταινόμενα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Ισραήλ και ο Udi Schiff. Το νέο κτίριο κατοικιών της οδού Αιόλου Πηγή Εικόνας: Aiolou development

Αύξηση της ζήτησης από το εξωτερικό εμφανίζεται για τον μήνα Μάιο, σύμφωνα με τον δείκτη ζήτησης SDI, ο οποίος διαμορφώνεται από τον όγκο αναζητήσεων του Spitogatos. Πιο συγκεκριμένα, οι επισκέψεις στη Νο.1 ελληνική ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων από χρήστες που διαμένουν σε χώρες του εξωτερικού ανέβηκαν τον τελευταίο μήνα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι. Για την ακρίβεια, ως επί το πλείστον, ακίνητο στην Ελλάδα ψάχνουν κάτοικοι από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α., την Κύπρο, την Αυστραλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ελβετία και τον Καναδά ενώ οι 10 πιο δημοφιλείς περιοχές για τους χρήστες από το εξωτερικό είναι η Γλυφάδα, η Πάρος, η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, η περιοχή Κασσάνδρα στη Χαλκιδική, η ευρύτερη περιοχή που συμπεριλαμβάνει το Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό, η Μύκονος, η Καβάλα και η Σιθωνία Χαλκιδικής. Μέσα από έρευνα που διεξήχθη στην ιστοσελίδα σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο στην Ελλάδα, προκύπτει ότι το 69,5% προσβλέπουν σε αγορά κατοικίας, έναντι 14,8% που προσβλέπουν σε ενοικίαση, ενώ το 8% αναζητούν οικόπεδο για αγορά, το 3,1% επαγγελματικό ακίνητο για αγορά, το 0,6% επαγγελματικό ακίνητο για ενοικίαση και ένα 4% λοιπές κατηγορίες. Η συντριπτική πλειονότητα των δυνητικών αγοραστών από το εξωτερικό συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση ακινήτου στην Ελλάδα Πιο συγκεκριμένα, μόνο το 17% των χρηστών που ερωτήθηκαν αν θα προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια αγοράς ή ενοικίασης ακινήτου, τείνει προς το να αναβάλει την απόφασή του, ενώ το υπόλοιπο 83% που συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση, κατανέμεται κυρίως μεταξύ εκείνων που ανησυχούν αλλά δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν την ιδέα (24%) και εκείνων που αισθάνονται πιο αισιόδοξοι και συνεχίζουν την αναζήτηση (44%). Τέλος, το 13% δηλώνει πως η κατάσταση δεν επηρεάζει καθόλου την απόφασή τους, ενώ ένα 2% είχε ήδη προχωρήσει σε ενέργειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στο 17% των χρηστών που κρίνουν σκόπιμο να αναβάλουν την αγορά ή ενοικίαση ακινήτου, οι προβληματισμοί ποικίλλουν: για το 48,3% των χρηστών αυτών κύριος λόγος αναβολής είναι η απειλή μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης που θα θέσει σε κίνδυνο το χρέος τους, το 27,1% υποθέτουν ότι μπορεί να υπάρξει μείωση τιμών λόγω της πανδημίας, το 18,6% ανησυχούν για τη σταθερότητα του εισοδήματός τους, ενώ το 5,9% όσων ενδιαφέρονται για αγορά ακινήτου δεν πιστεύουν ότι θα πάρουν στεγαστικό δάνειο. Σχετικά με την προοπτική τους για την επόμενη μέρα της οικονομίας, το 47,4% των χρηστών αυτών πιστεύουν ότι θα οδηγήσει σε οικονομική ύφεση, το 23,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική ανάπτυξη με αργά βήματα, κατά 15,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική άνθηση με την επανέναρξη όλων των δραστηριοτήτων, ενώ ένα 14,4% πιστεύουν ότι θα υπάρξουν περιορισμένες οικονομικές απώλειες. *Το 83% αφορά τους χρήστες κατά τη χρονική περίοδο 30 Απριλίου έως και 25 Μαΐου που συνέχισαν να μπαίνουν στο Spitogatos και να ψάχνουν για ακίνητο «Πάντα υπήρχε ενδιαφέρον στην περιοχή από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από την Κίνα, όμως αυτή την περίοδο είναι σε ύφεση καθώς υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες και κακή ψυχολογία. Συμβόλαια που ήταν εν εξελίξει έχουν παγώσει, οι ενδιαφερόμενοι αδυνατούν να κάνουν πληρεξούσια στα προξενεία και το ενδιαφέρον είναι περισσότερο ερευνητικό παρά ουσιαστικό.», δήλωσε σχετικά ο Αντώνης Νίνος του BROKERHOUSE Real Estate, στη Γλυφάδα. Σύμφωνα με τον Μανώλη Ακάλεστο του SCOPAS REAL ESTATE, στην Πάρο «η ζήτηση από το εξωτερικό έχει επανέλθει στα ίδια επίπεδα με πριν την πανδημία και λαμβάνουμε καθημερινά αιτήματα με τα περισσότερα να προέρχονται από Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία και Βέλγιο.» «Το ενδιαφέρον από το εξωτερικό για τη Ρόδο παραμένει αμείωτο, κυρίως από Αυστραλία, Αγγλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιταλία και Σκανδιναβικές χώρες. Τα αιτήματα μειώθηκαν το προηγούμενο διάστημα χωρίς όμως να σταματήσουν και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν περαιτέρω, καθώς το νησί είχε ελάχιστα κρούσματα.» δήλωσε από την πλευρά του ο Ανδρέας Κατσουλίδης του AKTA-Bee Real Estate, στη Ρόδο. Τέλος, σύμφωνα με τον Γιώργο Τσιγαρά των Halkidiki Properties Real Estate και Greek Properties Group «παρατηρείται 15% αύξηση σε αιτήματα ενδιαφέροντος από το εξωτερικό σε σχέση με πέρυσι και 45% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, για τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον για Χαλκιδική είναι πιο έντονο από Σερβία, Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία, ενώ για Θεσσαλονίκη μεγάλη αύξηση εμφανίζεται από το Ισραήλ τη Βουλγαρία και τη Γερμανία». «Μετά την πρόσκαιρη μείωση τις πρώτες 2-3 εβδομάδες της πανδημίας, από το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου παρατηρήσαμε μια σταθερή αύξηση της διεθνούς επισκεψιμότητας όλων των ελληνικών ιστοσελίδων του δικτύου μας, η οποία μέχρι το Πάσχα είχε επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα. Παράλληλα, τον Μάιο πραγματοποιήθηκε ιστορικό υψηλό τόσο της εγχώριας, όσο και της διεθνούς επισκεψιμότητάς μας.» δήλωσε σχετικά ο CEO του Spitogatos, Δημήτρης Μελαχροινός και συμπλήρωσε: «Σημαντικό ποσοστό των χρηστών από το εξωτερικό, μας είπε ότι κάνει περισσότερο έρευνα αγοράς ή/και συζητά με αγγελιοδότες, καθότι για πρακτικούς λόγους δεν μπορούσε να προχωρήσει σε επίσκεψη ή συναλλαγή λόγω των περιοριστικών μέτρων. Ωστόσο, και πέραν της συγκεκριμένης έρευνας, είμαστε σε θέση να παρατηρούμε τη ζήτηση και τις τάσεις της αγοράς στο αρχικό τους στάδιο και τα τωρινά δεδομένα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την εξέλιξη της αυξημένης αυτής ζήτησης και τις νέες ισορροπίες που θα δημιουργηθούν στην αγορά. Μπορούμε, ωστόσο, να πούμε με βεβαιότητα ότι, με βάση τα δεδομένα μας, αυτή την περίοδο ο κόσμος ψάχνει περισσότερο από ποτέ.» Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020 σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο τον τελευταίο μήνα μέσω του Spitogatos.gr, εκ των οποίων 68,4% άνδρες και 31,6% γυναίκες, ηλικίας 18-24 ετών (3,6%), 25-34 ετών (11,1%), 35-44 ετών (20,5%), 45-54 ετών (30,9%) και άνω των 55 ετών (34%). Πηγή: Spitogatos.gr

Χωρίς καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ και εντός τριών ημερών θα ολοκληρώνεται η δήλωση μεταβίβασης ακινήτου από τους φορολογούμενους. Αυτό προβλέπει απόφαση, που υπέγραψε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, και αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προκειμένου να απλοποιηθεί άμεσα η διαδικασία δήλωσης ακινήτου στην Εφορία. Στόχος είναι να δοθεί τέλος σε μια αναχρονιστική και χρονοβόρα πρακτική, που δημιουργούσε ουρές στις Εφορίες, τριβές και ταλαιπωρία για τους φορολογουμένους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η λύση, στην οποία έχουν καταλήξει στην ΑΑΔΕ, και η οποία θα εφαρμοστεί μέχρι την πλήρη ψηφιοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, περιλαμβάνει τα εξής: 1.Οι κάθε είδους αιτήσεις ή δηλώσεις μπορούν να αποστέλλονται μέσω ταχυδρομείου (συστημένο), courier ή e-mail, καθώς και να κατατίθενται στο πρωτόκολλο της ΔΟΥ. Για την υποβολή των αιτήσεων, είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται η φόρμα της υπεύθυνης δήλωσης του gov.gr( Οι πολίτες μπορούν να βρουν στο gov.gr όλες τις ψηφιακές υπηρεσίες των υπουργείων, φορέων, οργανισμών και ανεξάρτητων αρχών του Δημοσίου). 2.Σε περίπτωση ηλεκτρονικής αποστολής, αποστέλλεται αυτοματοποιημένο μήνυμα (auto-reply), το οποίο αποτελεί αποδεικτικό παραλαβής της δήλωσης ή αίτησης. Σε περίπτωση αποστολής μέσω ταχυδρομείου ή courier, αποδεικτικό παραλαβής αποτελεί το αντίστοιχο αποδεικτικό αποστολής από το ταχυδρομείο ή την εταιρεία courier. 3.Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, οι δηλώσεις και αιτήσεις διεκπεραιώνονται υποχρεωτικά εντός τριών εργασίμων ημερών. 4.Με την ολοκλήρωση της διεκπεραίωσης, ο πολίτης ενημερώνεται με μήνυμα στο TAXISnet, όπου αναρτάται και το επίσημο αντίγραφο της δήλωσης ή του πιστοποιητικού, που αιτείται. 5.Δεν χρειάζεται καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ για τη διεκπεραίωση της αίτησης. 6.Εντός 60 ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων, γίνεται επαλήθευση της ορθότητας του περιεχομένου με την κείμενη νομοθεσία. Αν διαπιστωθούν σφάλματα, αποστέλλεται πρόσκληση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης. Αν ο πολίτης δεν ανταποκριθεί εντός των προθεσμιών, εκδίδεται εντολή ελέγχου, ο οποίος και διενεργείται υποχρεωτικά. Στην ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι με αυτή τη λύση οι πολίτες και οι συμβολαιογράφοι θα εξυπηρετηθούν πιο γρήγορα και με διαφάνεια, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά στις Εφορίες, οι οποίες είναι ήδη πολύ επιβαρυμένες με τα κάθε είδους αιτήματα εξυπηρέτησης των πολιτών, που συσσωρεύτηκαν από την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού. Χαρακτηριστικά, από τα πρώτα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ φαίνεται ότι από τα μέσα Μαρτίου έως και τα τέλη Μαΐου, οι εφορίες της χώρας δέχθηκαν πάνω από 1 εκατομμύριο αιτήματα εξυπηρέτησης μέσω μέιλ και τηλεφώνου και ανταποκρίθηκαν σε 850.000. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες πληροφορικής της ΑΑΔΕ επισπεύδουν την ηλεκτρονικοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, η οποία ανεστάλη στα τέλη του 2019, λόγω του αιτήματος των συμβολαιογράφων, που ζήτησαν χρόνο προσαρμογής και εκπαίδευσης στο νέο σύστημα δηλώσεων. Στόχος είναι μέσα στο 2020 να έχει γίνει ψηφιακή τουλάχιστον η δήλωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, που αποτελεί και το μεγαλύτερο όγκο των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου.

Κατατέθηκε στη Βουλή η διάταξη του υπουργείου Οικονομικών για τον ΕΝΦΙΑ του 2020. Όπως αναφέρει η εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος", στα επίπεδα στα οποία διαμορφώθηκαν το 2019 θα ανέλθουν και φέτος τα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να καταβάλουν οι περισσότεροι φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητη περιουσία. Αναλυτικά, με τις διατάξεις του άρθρου 35 του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή προβλέπονται τα εξής: 1) Χορηγούνται και για το έτος 2020 οι ίδιες ακριβώς μειώσεις που χορηγήθηκαν και κατά το έτος 2019 στο συνολικό ποσό του ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους, με σκοπό ο ΕΝΦΙΑ του 2020 να παραμείνει στα επίπεδα με τον ΕΝΦΙΑ του 2019. Βάσει, ειδικότερα, της διάταξης αυτής, και για το έτος 2020 θα χορηγείται μείωση (έκπτωση) 10%-30% στον ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων που προκύπτει από την εφαρμογή των προβλεπόμενων κλιμάκων και συντελεστών. Κλιμάκωση Η μείωση (έκπτωση) θα κλιμακώνεται σε ποσοστά αντιστρόφως ανάλογα με τη συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας, η οποία υπόκειται σε φόρο, ως εξής: α) μείωση 30% για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ, β) μείωση 27% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ και μέχρι εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ, γ) μείωση 25% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ και μέχρι ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ, δ) μείωση 20% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ και μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, ε) μείωση 10% για αξία ακίνητης περιουσίας άνω του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ. Στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας της παρούσας παραγράφου δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. 2) Επεκτείνεται και για το έτος 2020 η απαλλαγή των αγροτεμαχίων των φυσικών προσώπων από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.

Σας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της έρευνας του Spitogatos σχετικά με την αγορά ακινήτων το α’ τρίμηνο του 2020 σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2019. Το α’ τρίμηνο περιλαμβάνει δυο μήνες (Ιανουάριο και Φεβρουάριο) όπου η αγορά κινούνταν με μεγάλη «ταχύτητα». Ο Μάρτιος είχε μια απότομη κάμψη λόγω της πανδημίας. Όσον αφορά λοιπόν την επίδραση της πανδημίας στην αγορά ακινήτων, αυτή δεν μπορεί να αποτυπωθεί με σαφήνεια. Ίσως να είναι εμφανής η επίπτωση της πανδημίας στα αποτελέσματα του β’ εξαμήνου. Μένει φυσικά να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τον Μάιο με την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων. Διαθέσιμα προς ενοικίαση διαμερίσματα Σημαντική αύξηση σημειώνεται στην προσφορά διαμερισμάτων προς ενοικίαση τις τελευταίες 30 ημέρες. Η έρευνα συνέκρινε τον αριθμό διαθέσιμων διαμερισμάτων προς ενοικίαση στα μέσα Απριλίου σε σχέση με τα μέσα Μαρτίου 2020. Οι μεγαλύτερες διαφορές παρατηρούνται σε κάποιες περιοχές της Αττικής (Πετράλωνα, Νέος Κόσμος, Ιστορικό Κέντρο Αθήνας, Πειραιάς), στη Λάρισα, το Βόλο, το Ηράκλειο και τη Θεσσαλονίκη. «Στροφή» στην μακροχρόνια μίσθωση Είναι αξιοσημείωτο ότι τα περισσότερα από τα νέα διαμερίσματα που «βγήκαν» στην αγορά προς ενοικίαση αυτές τις 30 ημέρες, είναι επιπλωμένα ή ανακαινισμένα. Αυτό σχετίζεται άμεσα με το πλήγμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης και του τουρισμού. Σύμφωνα και με σχετικό άρθρο μας στο ERGON blog, φαίνεται ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα διαθέτουν και για μακροχρόνια μίσθωση. Οι πωλήσεις κατοικιών το α’ τρίμηνο Τι συμβαίνει στην αγορά ακινήτων και ειδικότερα στις πωλήσεις κατοικιών. Κατά τη διάρκεια του α’ τριμήνου 2020, η υψηλότερη μέση τιμή πώλησης παρατηρήθηκε στα Νότια Προάστια Αττικής, με 2.593€ ανά τετραγωνικό ενώ η χαμηλότερη ήταν στη Φλώρινα με 511€ ανά τετραγωνικό. Η μεγαλύτερη αύξηση σε αυτό το τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καταγράφηκε στο Δήμο Θεσσαλονίκης με +27,9%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση στη Φλώρινα με -18,2%. Η ενοικίαση κατοικιών στο α’ τρίμηνο Όσον αφορά τις ενοικιάσεις κατοικιών, στο α’ τρίμηνο του 2020 σε σχέση με του προηγούμενου έτους παρατηρείται στην Ελλάδα μια αύξηση 9,5%, από 6,73€/τ.μ. το 2019 σε 7,37€/τ.μ. το 2020. Τα αξιοσημείωτα στην αγορά ακινήτων είναι, η πτώση της μέσης τιμής ενοικίασης στο κέντρο της Αθήνας σχεδόν 5% και η μεγάλες αυξήσεις στις γύρω περιοχές της Θεσσαλονίκης (+34%), στο Ν. Ηλείας (+31%), στις Κυκλάδες (+30%), τη Λακωνία (+28%), το Ν. Λάρισας (+26%) και το Ν. Πέλλας (+25,5 %). Η χαμηλότερη μέση τιμή ενοικίασης καταγράφεται στο Κιλκίς με 2,75€/τ.μ. και η υψηλότερη στη Χαλκιδική με 31,4€/τ.μ. Πηγή / Έρευνα: Spitogatos.gr

Τι δείχνουν τα στοιχεία σε 35 περιοχές μετά το πάγωμα των αγοραπωλησιών και την κατάρρευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb που έφερε η κρίση της πανδημίας. Η κρίση της πανδημίας που βυθίζει την ελληνική οικονομία σε ύφεση έχει ανατρέψει πλήρως το τοπίο και στην αγορά ακινήτων. Οι αγοραπωλησίες πάγωσαν, οι πλατφόρμες τύπου Airbnb κατέρρευσαν και οι ιδιοκτήτες ακινήτων βλέποντας την τουριστική σεζόν να χάνεται και τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται επιστρέφουν στη βραχυχρόνια μίσθωση με την αγορά να γεμίζει ξανά ενοικιαστήρια. Τα σημάδια της πανδημίας στην ελληνική κτηματαγορά άρχισαν να φαίνονται στις τιμές των ενοικίων, οι οποίες έχουν αρχίσει να ξεφουσκώνουν ιδιαίτερα σε περιοχές που οι τιμές είχαν εκτιναχθεί στα ύψη. Η μείωση αυτή, όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών Ε-Real Estates, αποτελεί στιγμιαία αντίδραση των ιδιοκτητών, οι οποίοι χρειάζονται άμεσα εισόδημα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους ενώ πολλοί σπεύδουν να προλάβουν να μισθώσουν το ακίνητό τους πριν έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλες μειώσεις. Μια πρώτη έρευνα στις τιμές των ενοικίων στη μετά κορωνοϊό εποχή σε 35 περιοχές της Αττικής δείχνει μειώσεις που υπερβαίνουν ακόμη και το 15%. Στην Ανω Κυψέλη η ζητούμενη τιμή ενοικίασης μιας κατοικίας 100 τ.μ. από 8,4 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο που ήταν τον Φεβρουάριο προσγειώθηκε στα 7 ευρώ το τετραγωνικό τον Απρίλιο καταγράφοντας μείωση της τάξης του 16,6%. Στο Περιστέρι πριν ξεσπάσει η πανδημία η ζητούμενη τιμή ενοικίου έφθανε τα 8 ευρώ το τετραγωνικό. Τώρα το ενοίκιο που ζητούν κατά μέσο όρο οι ιδιοκτήτες έχει μειωθεί στα 6,8 ευρώ το τετραγωνικό σημειώνοντας πτώση 14,6%. Ιδια εικόνα παρατηρείται και στην Κάτω Ηλιούπολη με το ζητούμενο ενοίκιο να φθάνει στα 7 ευρώ το τετραγωνικό από 8 ευρώ το τετραγωνικό που ήταν η τιμή πριν από την επέλαση του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, οι περιοχές που θα καταγράψουν τις πρώτες μειώσεις ενοικίων στη μετά κορωνοϊό εποχή είναι κυρίως περιοχές του κέντρου της Αθήνας όπως, ο Αγιος Νικόλαος, η Ανω Κυψέλη, τα Ανω Πατήσια, το Πεδίον του Αρεως, η Πλατεία Αμερικής, η Πλατεία Αττικής, το Γκύζη, ο Κολωνός, η Κυψέλη, τα Σεπόλια καθώς και πολλές γειτονιές της Καλλιθέας και του Νέου Κόσμου που δεν συνορεύουν με το Κουκάκι. Πτώση των ενοικίων αναμένονται και σε: n Περιοχές που δεν αποτελούν κορυφαίους προορισμούς και μπήκαν τελευταίοι στην αγορά του Airbnb. Οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών θα επιστρέψουν άμεσα στις μακροχρόνιες – συμβατικές μισθώσεις ή/και θα προχωρήσουν σε πώληση του ακινήτου τους μετά τη μεγάλη χασούρα που έρχεται από το 2019 και κορυφώνεται το 2020. n Πολλές περιοχές της Αττικής όπου ήδη τα ενοίκια βρίσκονται στο ανώτερο επίπεδο τιμών όπως στα νότια προάστια και συγκεκριμένα Παλαιό Φάληρο, Νέα Σμύρνη, Γλυφάδα, Αλιμος και Βούλα. Οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι όσο περισσότερα ακίνητα επιστρέψουν σύντομα στις μακροχρόνιες μισθώσεις τόσο εντονότερη θα είναι η μείωση των ζητούμενων ενοικίων, ιδιαίτερα μετά την αύξηση στα φέσια από ενοίκια που παρατηρείται από το καλοκαίρι του 2019. Επίσης πολλά funds που έχουν επενδύσει σε αγορά κατοικιών ή/και αλλοδαποί επενδυτές που δεν προγραμματίζουν να επισκεφτούν τη χώρα μας κυρίως Κινέζοι (golden visa) θα διαθέσουν τα ακίνητά τους προς μίσθωση για να μπορούν να έχουν μια απόδοση στην επένδυσή τους και να μπορούν να πληρώνουν τα έξοδα ιδιοκτησίας στην Ελλάδα. Από την έκρηξη στην πτώση Την τελευταία διετία η αύξηση των ενοικίων ήταν εκρηκτική. Το 2018, το μέσο ενοίκιο στην περιοχή της Αττικής αυξήθηκε κατά 7%, ενώ το 2019 εκτιμάται ότι η αγορά έτρεξε με ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 10%. Ειδικά στο κέντρο της Αθήνας τα ενοίκια έκαναν άλμα της τάξης του 20% – 30% κατά μέσο όρο την τελευταία διετία ενώ στις περιοχές εκτός του κέντρου το κοντέρ έδειξε αυξήσεις του 10% – 15%. Στην προ κορωνοϊού εποχή, η ενοικίαση ενός διαμερίσματος κατάλληλο για οικογένεια 90 τ.μ. – 110 τ.μ., σε περιοχές των ανατολικών, βορείων και νοτίων προαστίων, κόστιζε από 650 ευρώ έως 850 ευρώ, δηλαδή σχεδόν όσο ένας μέσος μηνιαίος μισθός. Μάλιστα, όπως μας λέει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, «δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις ιδιοκτητών ακινήτων που η μισθωτική σύμβαση με τον εκμισθωτή έληξε εντός του 2018 και παρατάθηκε σιωπηρά για 12 μήνες και για να δεχθούν την περαιτέρω ανανέωση του συμβολαίου ζήτησαν από τον εκμισθωτή να δεχθεί μια αύξηση ακόμη και 35% – 40% σε σχέση με την αρχική μίσθωση προ τριών – τεσσάρων ετών». Πριν ξεσπάσει η πανδημία οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούσαν ότι οι τιμές των ενοικίων θα παρέμεναν σε ανοδική τροχιά και το πρώτο εξάμηνο του 2020, αλλά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με τους ίδιους, «θα βλέπαμε τις πρώτες μειώσεις καθώς σε πολλές περιπτώσεις βρισκόμασταν ήδη στο ανώτερο σημείο των τιμών και αναμέναμε την ρύθμισή τους». Ομως η επέλαση του κορωνοϊού που οδήγησε σε lockdown ανέτρεψε πλήρως το τοπίο στην αγορά των ακινήτων. Στη Θεσσαλονίκη Πτωτικές τάσεις στις τιμές των ζητούμενων ενοικίων παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στη Θεσσαλονίκη και στις μεγάλες πόλεις. Τα στοιχεία της αγοράς δείχνουν μειώσεις που φθάνουν ακόμη και το 18%. Ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη στο κέντρο οι τιμές ενοικίασης διαμερισμάτων 90-100 τ.μ. κατασκευής από το 2000 και μετά είναι μειωμένες κατά 16,6% σε σχέση με τον Φεβρουάριο, πριν ξεσπάσει η πανδημία, στη Νέα Παραλία τα ζητούμενα ενοίκια καταγράφουν πτώση 18%, στον Λευκό Πύργο η μείωση φθάνει το 11,29% και στην Ανω Πόλη το 10%. Στο κέντρο της Πάτρας οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης κατοικιών εμφανίζονται μειωμένες έως και 15%, στην Καλαμάτα καταγράφεται πτώση 12%, στη Λαμία 10% και στο Ηράκλειο Κρήτης η μείωση αγγίζει το 12%.

Την απάντηση στο ερώτημα έχει η Eurostat, η οποία πραγματοποίησε και τη σχετική ανάλυση διαπιστώνοντας ότι η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια πανευρωπαϊκά αλλά με την αρνητική έννοια: Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής την περίοδο από το 2007 έως και το τελευταίο τρίμηνο του 2019 τα ενοίκια στην Ε.Ε. των 27 αυξήθηκαν σε ποσοστό 20,3% και οι τιμές των κατοικιών κατά 18,7%. Όχι όμως για την Ελλάδα που ήταν η μοναδική χώρα με μείωση ενοικίων συγκρίνοντας την περίοδο του τελευταίου τριμήνου του 2019 με το 2007: Στη χώρα μας η μείωση των ενοικίων έναντι του 2007 τοποθετείται στο 17,5%, ενώ οι υπόλοιποι 26 σημείωσαν άνοδο με εντυπωσιακό μάλιστα το ποσοστό της Λιθουανίας με ένα +101,2%. Αντίστοιχα και τις τιμές των διαμερισμάτων: Συνολικά οι τιμές αυξήθηκαν σε 21 χώρες- μέλη με την υψηλότερη άνοδο στο τέλος του 2019 έναντι του 2007 να σημειώνεται στην Αυστρία σε ποσοστό 88,4%, στο Λουξεμβούργο με 84,8% και τη Σουηδία με 80,6%. Για την Ελλάδα, συγκρίνοντας το τελευταίο τρίμηνο του 2019 με το 2007 παρατηρείται η μεγαλύτερη πτώση πανευρωπαϊκά, κατά 35,6% όσον αφορά τις τιμές πώλησης κατοικιών, ενώ μειωμένες εμφανίζονται οι τιμές των κατοικιών σε πέντε ακόμη χώρες Ρουμανία (-26%), Ιρλανδία (-16,9%) , Ιταλία, Ισπανία και Κύπρος.

Για ποια ακίνητα του ΕΤΕΑΕΠ υπάρχουν επενδυτές, ποια μισθώθηκαν και για ποια γίνεται ουρά επενδυτών. Τα εμβληματικά ακίνητα, η διοίκηση του ΕΤΕΑΕΠ και οι ενεργές προκηρύξεις. «Γκάζι» πατάει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) ως προς την αξιοποίηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας του. Ο ασφαλιστικός οργανισμός, ως ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες ακινήτων στη χώρα με εμβληματικά και γνωστά ακίνητά στο χαρτοφυλάκιό του, έχει βάλει «ενοικιαστήρια» σε μεγάλο αριθμό κτηρίων του, τα οποία προσελκύουν ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω και της ευρύτερης ζήτησης για ακίνητα. Μάλιστα, για τα ακίνητα κυριότητας του ΕΤΕΑΕΠ που βρίσκονται στην οδό Σταδίου, είτε έχουν προκύψει πλειοδότες, είτε επικρατεί συνωστισμός ενδιαφερομένων. Σχετικά με τη δραστηριότητα του Ταμείου, το Economix.gr να έχει αναφερθεί εκτενώς στη σημαντική επενδυτική δραστηριότητα που καταγράφεται στην οδό Σταδίου. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες του Economix.gr, για το ακίνητο στη συμβολή των οδών Σταδίου 58 και Αιόλου έχει πλειοδοτήσει ΙΚΕ που ανήκει σε ομογενή επενδυτή, προσφέροντας μηνιαίο ενοίκιο 20 χιλ. ευρώ, με την μισθωτική διάρκεια να είναι 30 χρόνια. Η ΙΚΕ που πλειοδότησε φέρεται να ανήκει σε ομογενή Έλληνα από τη Γερμανία, έχει έδρα στα Τρίκαλα και μετοχικό κεφάλαιο 1 εκ. ευρώ. Στο συγκεκριμένο ακίνητο υπήρχαν παλαιότερα σχέδια να δημιουργηθεί η «Στέγη Ελληνικής Επιχειρηματικότητας», που θα αποτελούσε πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνα και της ΕΣΕΕ, σχέδιο που δεν προχώρησε. Πλέον, στο τριώροφο αυτοτελές ακίνητο, με υπόγειο, ισόγεια καταστήματα και ημιώροφο, με επιφάνεια 3.105 τ.μ., οι πληροφορίες θέλουν να κατασκευάζεται ξενοδοχείο, που ήταν και η ιστορική του χρήση (ξενοδοχείο Ο Απόλλων). Άλλωστε οι χρήσεις που επιτρέπει το ΕΤΕΑΕΠ είναι ξενοδοχείο, γραφεία, γκαλερί. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο αρχικής δόμησης το 1885 με δίδυμες όψεις στη συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου. Το ακίνητο του ΕΤΕΑΕΠ στην οδό Σταδίου 58 Για ένα ακόμη ακίνητο του ΕΤΕΑΠ, οι επενδυτές κάνουν φαίνεται να κάνουν… ουρά! Ο λόγος για το πενταώροφο αυτοτελές ακίνητο με υπόγειο, ισόγειο και δώμα στην οδό Σταδίου 41 στην Αθήνα, που έχει επιφάνεια 8.453,08 τ.μ. και στο παρελθόν μισθωνόταν στην εταιρεία ένδυσης – υπόδησης Φωκάς. Οι πληροφορίες του Economix.gr αναφέρουν ότι μέχρι στιγμής έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τουλάχιστον δέκα σχήματα, εκπρόσωποι των οποίων έχουν ήδη επισκεφθεί το ακίνητο. Μάλιστα οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τουλάχιστον δύο από τα σχήματα θα καταθέσουν και δεσμευτικές προσφορές. Αυτό θα φανεί μέχρι την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020, οπότε λήγει η ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για το ακίνητο που συνοδεύεται με ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ύψους 45 χιλ. ευρώ. Αν φυσικά δεν αλλάξει κάτι… Σε κάθε περίπτωση το ακίνητο, που θα διατεθεί για 15+5 χρόνια, βρίσκεται σε εμβληματική θέση, σε συνέχεια του ιστορικού κεντρικού καταστήματος της Εθνικής Τράπεζας, απέναντι από τη Στοά Βιβλίου – Μέγαρο Αρσάκη – Συμβούλιο της Επικρατείας και από την Πλατεία Σανταρόζα. To κτήριο της πρώην Φωκάς στην οδό Σταδίου 41 Ο ασφαλιστικός οργανισμός έχει σχεδόν κάνει το «τρία στα τρία» -αν υποτεθεί ότι το κτήριο της πρώην Φωκάς δεν θα μείνει κενό- καθώς πέτυχε να μισθώσει ένα ακόμη ακίνητό του, αυτό στην οδό Σωκράτους 65 στην Αθήνα, όπου θα μεταφερθεί η έδρα του υπουργείου Τουρισμού, όπως ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα (οι πληροφορίες του economix.gr αναφέρουν ότι οι υπογραφές έπεσαν στα μέσα του Φλεβάρη, αλλά ανακοινώθηκαν μόλις την Παρασκευή 21/2) με τη διάρκεια μίσθωσης να είναι 30 χρόνια. Πρόκειται για ένα ακίνητο συνολικής επιφάνειας 10.247,01 τ.μ., με εμβληματικό χαρακτήρα, το οποίο για δεκαετίες είχε αποτελέσει ένα από τα σημεία αναφοράς της περιοχής της Πλατείας Ομονοίας, λειτουργώντας αρχικά, από το έτος 1961 έως το 1980 ως το ξενοδοχείο «Ambassadeur» και στη συνέχεια, από το έτος 1981 έως το 2000, ως το Εφετείο Αθηνών. Το κτήριο στην οδό Σωκράτους όπου θα μεταφερθεί το υπουργείο Τουρισμού Τα νέα μισθωτήρια Με το ΕΤΕΑΕΠ να ρίχνει στην αγορά νέα «ενοικιάζεται», αυτή τη στιγμή, τρέχουν οι διαγωνισμοί για την ενοικίαση: – ολόκληρος ο πρώτος όροφος ενός από τα πιο γνωστά, πολυτελή και κεντρικά ακίνητα της Αθήνας, στο Μέγαρο που βρίσκεται επί της συμβολής της οδού Όθωνος 10 και Αμαλίας στην Αθήνα, πάνω στην Πλατεία Συντάγματος, απέναντι από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετάνια, ακριβώς απέναντι από τον κήπο του Ζαππείου, διαγωνίως απέναντι από τη Βουλή. Πρόκειται για ακίνητο 958 τμ που καταλαμβάνει ολόκληρο τον πρώτο όροφο του Μεγάρου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γραφεία (όπως και στο παρελθόν, όπου εξετάστηκε η πιθανότητα να μισθωθεί από τη Βουλή ή Υπουργεία) αλλά για άλλες χρήσεις οι επενδυτές θα πρέπει να εξετάσουν όχι μόνο τις χρήσεις γης αλλά και τον κανονισμό του Μεγάρου και τις προϋποθέσεις που θέτει το ΕΤΕΑΕΠ. Στο ισόγειο του ακινήτου στεγάζεται το κεντρικό Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών της Αθήνας (ΚΕΠ Συντάγματος). Το ελάχιστο μίσθωμα έχει οριστεί σε 20.000 ευρώ τον μήνα και μισθώνεται για 12+2 έτη. Όθωνος και Αμαλίας, Σύνταγμα, Αθήνα – εξαώροφου αυτοτελούς ακινήτου, χωρίς τα καταστήματα του ισογείου, ιδιοκτησίας του ΕΤΕΑΕΠ, επί της οδού Μενάνδρου 1 και Ευριπίδου, στην Αθήνα, με μικτή επιφάνεια 845,15 τ.μ. Το ελάχιστο προτεινόμενο μηνιαίο μίσθωμα για τη δωδεκαετή εκμίσθωσή του, ανέρχεται στις 5.500, ενώ ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών και διενέργειας του διαγωνισμού, ορίζεται η Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020. Στην περιοχή που είναι υποβαθμισμένη τα τελευταία χρόνια, έχει υπάρξει έντονη αναδιάταξη και οι χρήσεις ξενοδοχείων, ξενώνων και τουριστικών καταλυμάτων έχει αναπτυχθεί σημαντικά. Το κτήριο του ΕΤΕΑΕΠ στην οδό Μενάνδρου 1 -εξαώροφου κτιρίου κατασκευής περί το 1950, συνολικής μικτής επιφάνειας 878 τ.μ, που αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο με καταστήματα και έξι κύριους ορόφους και βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Χαλκοκονδύλη 43 και Μενάνδρου, στην περιοχή της “Πλατείας Βάθη”. Το ακίνητο απέχει 50μ από την οδό Μάρνη και την πλατεία Βάθη, 180μ από την οδό Γ’ Σεπτεμβρίου, 250μ από την πλατεία Ομονοίας, 300μ από την πλατεία Καραϊσκάκη και 400μ από την πλατεία Κάνιγγος. Πρόκειται για κτίριο, σκελετού οπλισμένου σκυροδέματος και τοίχους πλήρωσης από οπτοπλινθοδομή, κτισμένο επί γωνιακού οικοπέδου επιφάνειας 147 τμ, με πρόσωπο 15μ. στην οδό Χαλκοκονδύλη και 10μ. στην οδό Μενάνδρου. Το ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ορίζεται στο ποσό των 3.200 ευρώ, ενώ η διάρκεια μίσθωσης είναι 12+3 έτη, ενώ στις 2 Απριλίου θα κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές. Το κτήριο στην οδό Χαλκοκονδύλη 43. – πολυώροφου επαγγελματικού ακινήτου το οποίο βρίσκεται στην οδό Πλατεία Λουδοβίκου 4 στον Δήμο Πειραιά, με συνολική μικτή επιφάνεια 1.418 τ.μ. και μισθωτική διάρκεια 12+2 χρόνια. Ως ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ορίζεται το ποσό των 9.500 ευρώ, με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών να είναι η 5η Μαρτίου. Το κτήριο του ΕΤΕΑΕΠ στην Πλατεία Λουδοβίκου 4 Αξίζει να σημειώσουμε ότι πρόσφατα ακίνητο του ταμείου επί της οδού Πανεπιστημίου 67 εκμισθώθηκε στο Γραφείο Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας της Διεύθυνσης Ανθρωπίνων Πόρων του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος ενώ άλλο ακίνητο επί της οδού Βερανζέρου 13 Αθήνα εκμισθώθηκε στο Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας. Τα επόμενα ακίνητα που θα βγουν προς αξιοποίηση Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του economix.gr, το επόμενο διάστημα αναμένεται να τρέξει διαγωνισμός για ένα ιδιαίτερο ακίνητο, στην καρδιά του Κολωνακίου, δίπλα στην ομώνυμη Πλατεία. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο που έχει εγκαταλειφθεί εδώ και δεκαετίες στην τύχη του και χρήζει πλήρους αποκατάστασης (πιθανότατα είναι και επικίνδυνο, αφού έχει ντυθεί με σκαλωσιές για λόγους ασφαλείας), επί της οδού Νεοφύτου Δούκα 7. Είναι εμβαδού περίπου 650 τμ. και θα εκμισθωθεί για 20+5 χρόνια, φυσικά με τον μισθωτή να αναλαμβάνει την αποκατάσταση. Ο διαγωνισμός και οι όροι του αναμένονται το επόμενο διάστημα. Νεοφύτου Δούκα 7, Κολωνάκι, Αθήνα Ακόμη, το Ταμείο έχει ζητήσει να γίνει νέα εκτίμηση αξιών, προκειμένου να αποφασίσει αν θα προχωρήσει και πώς σε αξιοποίηση για ορισμένα ακόμη σημαντικά ακίνητα: Αυτοτελές 7όροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο, τον 8ο όροφο σε εσοχή και δώμα, επί της οδού Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού 51 και Βασιλείου Καβαλιώτου, στην Καβάλα, συνολικής μικτής επιφάνειας 9.071,00 τετραγωνικών μέτρων, σήμερα κενό, κτισμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργεί ως καπναποθήκη Αυτοτελές 7όροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο, ημιώροφο, τον 8ο όροφο σε εσοχή και δώμα, επί της οδού Χαλκοκονδύλη 28, στην Αθήνα, όπου στεγάζονται υπηρεσίες της Δ.Ε.Η., συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας 2.293,07 τετραγωνικών μέτρων και συνολικής μικτής επιφάνειας 3.482,18 τετραγωνικών μέτρων. Πρόκειται για το διπλανό κτίριο των γνωστών κεντρικών γραφείων της ΔΕΗ, η διοίκηση της οποίας προωθεί την μετεγκατάστασή της σε ακίνητο που μίσθωσε από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας στη Λεωφόρο Μεσογείων. Έκταση γης 69 στρεμμάτων περίπου, με χρήση παιδικής κατασκήνωση, σήμερα εκτός λειτουργίας, στη θέση «βρύση Τσιάς», σε απόσταση 4 χιλιομέτρων περίπου από τον οικισμό των Βιλίων Αττικής προς Πόρτο Γερμενό, εντός της οποίας βρίσκονται κτίσματα συνολικής επιφάνειας 1.430,00 τετραγωνικών μέτρων περίπου καθώς και αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι αθλοπαιδιών κ.λπ., Ακόμη το Ταμείο προγραμματίζει να γίνει νέα εκτίμηση των αξιών των ακινήτων του όχι μόνο για κάποια από τα παραπάνω που βγαίνουν σε διαγωνισμό αλλά και για άλλα ακίνητα που έχει στην κυριότητά του κατά 100%, όπως: Γωνιακό κατάστημα επί των οδών Όθωνος 10 και Αμαλίας, στην Αθήνα, συνολικής μικτής επιφάνειας 432,13 τετραγωνικών μέτρων (υπόγειο 137,65 τ.μ., ισόγειο 136,10 τ.μ και πατάρι 158,38 τ.μ.), όπου στεγάζεται το Κ.Ε.Π. Πλ. Συντάγματος Πέμπτος όροφος (ολόκληρος) μεγάρου επί της οδού Ερμού 2, πλ. Συντάγματος, στην Αθήνα, συνολικής επιφάνειας 525,00 τετραγωνικών μέτρων, μισθωμένο στην τουρκική τράπεζα Ziraat Bank Αυτοτελές 7ώροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο και 7 υπέρ αυτού ορόφους, επί της οδού Ακτή Μιαούλη 17 – 19, Πειραιάς, συνολικής επιφάνειας 4.066,17 τετραγωνικών μέτρων, μικρό μέρος των οποίων τελεί υπό καθεστώς αποζημίωσης χρήσης (ιδιοκτ. 100 %), Ισόγειο κατάστημα 66,23 τ.μ., με πατάρι 25,20 τ.μ., επί των οδών Φιλελλήνων 2 και Ακτής Μιαούλη 63 στον Πειραιά, που λειτουργεί ως εστιατόριο και η μίσθωσή του λήγει την 30-04-2020 Οικόπεδο, επί της οδού Φίλωνος 71 στον Πειραιά (πλησίον του Δικαστικού Μεγάρου), συνολικής επιφάνειας 313 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο λειτουργεί ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και τελεί υπό καθεστώς αποζημίωσης χρήσης από την 30-04- 2019 (ιδιοκτ. 100 %), Σημειώνουμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που από την ίδρυση του Ταμείου έως και το Σεπτέμβριο του 2019 είχαν πραγματοποιηθεί συνολικά μόνο 15 διαγωνισμοί για ακίνητά του. Η κινητικότητα στη μίσθωση ακινήτων από το ΕΤΕΑΕΠ πιστώνεται στη νέα διοίκηση του Ταμείου που ανέλαβε μόλις πριν 4-5 μήνες. Άλλωστε είναι γνωστό ότι δεκάδες ακίνητα του Ταμείου λίμναζαν επί χρόνια ενώ για αρκετά από αυτά έγινε προσπάθεια από το Υπουργείο Εργασίας επί της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να δοθούν σε δημόσιους φορείς και ΜΚΟ, με εξαιρετικά προνομιακούς όρους, αλλά προφανώς λόγω των εκτεταμένων εργασιών που απαιτούνταν και της έλλειψης ενδιαφέροντος, αυτό δεν προχώρησε. Η διοίκηση του Ταμείου υπό τον Ευάγγελο – Απόστολο Κωνσταντίνου έθεσε ως προτεραιότητα την αξιοποίηση των ακινήτων και προχώρησε δεκάδες διαδικασίες ώστε είτε να βγούν προκηρύξεις είτε να «ξεμπλέξουν» δεκάδες ακίνητα του ΕΤΕΑΕΠ. Βέβαια, το Ταμείο με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο Βρούτση εντάσσεται στον ΕΦΚΑ – που δεν έχει και τόσο καλό ιστορικό αξιοποίησης ακινήτων – οπότε μένει να δούμε αν η ορμή αυτή θα συνεχιστεί, καθώς υπάρχουν πολλά ακίνητα στο χαρτοφυλάκιό του. Κάποια από αυτά μάλιστα επί δεκαετίες ή για πολλά χρόνια κάποια άλλα, δεν έμεναν αναξιοποίητα αλλά βρίσκονται σε καθεστώς αποζημίωσης χρήσης, δηλαδή τα χρησιμοποιούν παλαιοί ενοικιαστές χωρίς νέα σύμβαση με το ΕΤΕΑΕΠ (με πολύ παλιότερες τιμές), ενώ και κάποια άλλα ακίνητα χρησιμοποιούνται και δεν καταβάλλονται από τους ενοικαστές ενοίκια, γεγονός που έχει οδηγήσει σε οφειλές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ προς το Ταμείο. Για όλα αυτά έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες ελέγχου και οι αναγκαίες νομικές κινήσεις, ώστε να διασφαλίσει το ΕΤΕΑΕΠ (που προέκυψε από τη συγχώνευση δεκάδων επικουρικών ταμείων, το καθένα σχεδόν με δική του ξεχωριστή περιουσία κάποτε…) τα συμφέροντά του. Όπως φαίνεται όμως τελικά, οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν εν τέλει από τον νέον ΕΦΚΑ ο οποίος διαδέχεται το ΕΤΕΑΕΠ – αν ψηφισθεί όπως έχει ο νόμος, με τα πελονεκτήματα και μειονεκτήματα που προκαλεί η συγχώνευση σε έναν τεράστιο οργανισμό.

Για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ 24% των ακινήτων με άδειες που εκδόθηκαν έως το τέλος του 2019 κατασκευαστές και εργολάβοι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην Εφορία έως τις 12 Ιουνίου 2020. Τον δρόμο για την πώληση 100.000 ακινήτων που βρίσκονται για χρόνια στα αζήτητα άνοιξαν δύο υπουργικές αποφάσεις και μία διευκρινιστική εγκύκλιος με τις οποίες ενεργοποιείται η αναστολή του ΦΠΑ σε όλα τα ακίνητα μέχρι και το τέλος του 2022. Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τις αλλαγές στο φορολογικό σκηνικό των ακινήτων άρχισε να ξεδιπλώνεται, σε πρώτη φάση με το τριετές πάγωμα του ΦΠΑ 24% στα ακίνητα για να ακολουθήσουν την άνοιξη η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα και η απόφαση για τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά. Η αναστολή του ΦΠΑ στα ακίνητα αναμένεται να ταράξει τα νερά της κτηματαγοράς καθώς εκτιμάται ότι θα προκαλέσει: Αύξηση αγοραπωλησιών και μείωση του κόστους για την απόκτηση νεόδμητων κατοικιών. Οπως εξηγούν οι ειδικοί της αγοράς τους επόμενους μήνες οι κατασκευαστές θα επιδιώξουν να απαλλαγούν από το στοκ των αδιάθετων ακινήτων προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα και να επενδύσουν τα κεφάλαια που θα αντλήσουν στην ανέγερση νέων ακινήτων. Εργολάβοι και κατασκευαστές για να «ξεφορτωθούν» τα σπίτια που τους έμειναν στα χέρια λόγω της κρίσης και της υψηλής φορολογίας τους θα επιλέξουν να ρίξουν τις τιμές για να πουληθούν γρηγορότερα. Μείωση των τιμών πώλησης των παλαιών ακινήτων. Από τη στιγμή που θα ξεπαγώσει η αγορά των νεόδμητων ακινήτων και οι επενδυτές θα στραφούν σε αυτά, οι ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών χάνουν το πλεονέκτημα της χαμηλής φορολογίας. Ετσι, για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των υποψήφιων αγοραστών θα αναγκαστούν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των ακινήτων τους προκειμένου αυτά να αλλάξουν γρηγορότερα χέρια. Επιστροφή της αντιπαροχής. Το πάγωμα του ΦΠΑ εκτιμάται ότι θα ξαναβάλει την αντιπαροχή στον χάρτη της κτηματαγοράς. Για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ 24% των ακινήτων με άδειες που εκδόθηκαν έως το τέλος του 2019 κατασκευαστές και εργολάβοι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην Εφορία έως τις 12 Ιουνίου 2020. Ειδικότερα, με εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή: 1. Το μέτρο της αναστολής του ΦΠΑ στα ακίνητα είναι προαιρετικό και χορηγείται μόνον αν υποβάλει αίτηση ο ενδιαφερόμενος. 2. Η επιβολή ΦΠΑ αναστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι 31.12.2022. 3. Για τις άδειες όπου αναστέλλεται ο ΦΠΑ στα «νεόδμητα ακίνητα», επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων με συντελεστή 3%. 4. Η αίτηση για άδειες που έχουν εκδοθεί προ του 2020 πρέπει να υποβληθεί έως και τις 12 Ιουνίου 2020. 5. Η προθεσμία αίτησης αναστολής για άδειες που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4646 και εφεξής ορίζεται σε 6 μήνες από την έκδοση της εκάστοτε άδειας. 6. Η αίτηση αναστολής καταλαμβάνει το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του ενδιαφερομένου (κατασκευαστικές επιχειρήσεις κ.λπ.) από όλες τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί έως τον χρόνο της αίτησης αναστολής. 7. Προκειμένου να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής του ΦΠΑ πρέπει ο φορολογούμενος να συνυποβάλει με την αίτησή του και μια πλήρη κατάσταση με τα «αδιάθετα» ακίνητα, δηλαδή τα ακίνητα που, έως τον χρόνο της αίτησης αναστολής, δεν έχουν πωληθεί ή χρησιμοποιηθεί (ώστε να έχει προηγηθεί αυτοπαράδοσή τους κ.λπ.). Συνεπώς η αναστολή καταλαμβάνει όλα τα αδιάθετα ακίνητα του υποκειμένου, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Εφόσον προσκομιστεί από τον υποκείμενο κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την αναστολή. 8. Αδεια που τυχόν εκδίδεται μετά την αίτηση αναστολής και μέχρι την έκδοση της απόφασης αναστολής, ή μετά την έκδοση της απόφασης αναστολής, δεν καταλαμβάνεται από την αναστολή. Σε περίπτωση που ο υποκείμενος επιθυμεί την αναστολή αυτής της άδειας, θα πρέπει να τη ζητήσει εκ νέου με άλλη αίτηση. 9. Οποιαδήποτε μεταβολή στην κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα θα γίνεται δεκτή μέχρι την παράδοση εκάστοτε ακινήτου με την υποβολή των δικαιολογητικών που τεκμηριώνουν τη μεταβολή. 10. Στην περίπτωση της αντιπαροχής, δεν υπάγεται σε ΦΠΑ όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ.

Δημοσιεύθηκαν στο Εθνικό Τυπογραφείο (ΦΕΚ Β΄ 87) οι αποφάσεις Α.1012/2020 «Διαδικασία χορήγησης αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ στα ακίνητα, σύμφωνα με την παρ. 4α του άρθρου 6 του Κώδικα ΦΠΑ.» και Α. 1013/2020 «Καθορισμός διαδικασίας διακανονισμού έκπτωσης ΦΠΑ για ακίνητα που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ.». Σύμφωνα με την απόφαση Α.1012/2020, με αίτηση του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, όπως το συνημμένο ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Ι, που υποβάλλεται στο Τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της ΔΟΥ που είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης ΦΠΑ της φορολογικής περιόδου που αφορά η αίτηση αναστολής, χορηγείται αναστολή εφαρμογής ΦΠΑ στα ακίνητα των παρ. 1 και 2α του άρθρου 6 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000).- Σύμφωνα με την απόφαση Α.1013/2020, κατά τον χρόνο παράδοσης ακινήτου που έχει υπαχθεί στο καθεστώς αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ, διακανονίζεται ο εκπεσθείς φόρος που αντιστοιχεί στο ακίνητο που παραδίδεται, όπως αυτός προκύπτει κατά τον χρόνο της αναστολής και σύμφωνα με την υποβληθείσα κατάσταση, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 παρ. 4α του Κώδικα ΦΠΑ. Ο φόρος που οφείλεται λόγω διακανονισμού καταβάλλεται εφάπαξ με την υποβολή έκτακτης δήλωσης ΦΠΑ κατά τον χρόνο παράδοσης και οπωσδήποτε πριν την υποβολή δήλωσης μεταβίβασης, γονικής παροχής ή δωρεάς. Η έκτακτη δήλωση υποβάλλεται, σε έντυπη μορφή, στο τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της ΔΟΥ, που είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, δωρεάς ή γονικής παροχής, σε τρία αντίτυπα με χρήση του εντύπου της δήλωσης ΦΠΑ Φ2 050. Το προς καταβολή ποσό αναγράφεται στον οικείο κωδικό της δήλωσης και στο πεδίο «Σημειώσεις» αυτής αναγράφεται η φράση «ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΦΟΡΟΥ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΤΟ ΑΚΙΝΗΤΟ», με τη συμπλήρωση της φράσης με τη διεύθυνση και τα στοιχεία του ακινήτου για το οποίο υποβάλλεται η δήλωση. Δείτε τις αποφάσεις εδώ.

Το υπουργείο Οικονομικών θέλει να εντάξει νέες περιοχές στο αντικειμενικό σύστημα για να πληρώνουν σωστό ΕΝΦΙΑ και όσοι έχουν βίλες ή άλλα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές Λίγες ώρες το τέλος του 2020, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, υπέγραψε την απόφαση για την πρόσληψη ιδιωτών πραγματογνωμόνων - εκτιμητών ακινήτων, οι οποίοι θα αναλάβουν να υπολογίσουν και να προτείνουν τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων όπου θα αλλάξουν, αλλά και θα θέσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές σε περίπου 3.000 νέες περιοχές / ζώνες που εντάσσονται καθώς δεν ίσχυε ως τώρα εκεί το αντικειμενικό σύστημα τιμών της εφορίας. Σύμφωνα με τις πηγές, η πρόσκληση προς τους ιδιώτες εκτιμητές θα είναι πιο δελεαστική σε σχέση με άλλες φορές που το υπουργείο Οικονομικών ζήτησε την συνδρομή τους. Η απόφαση που θα δημοσιευθεί τις επόμενες μέρες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αναμένεται να ορίζει τιμή αποζημίωσης 80-85 ευρώ ανά ζώνη, έναντι 50 ευρώ που τους δινόταν προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, λόγω εκλογών, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αθέτησε την δέσμευσή της να εκδώσει νέα πρόσκληση από φόβο για τις αλλαγές τιμών και φόρων που θα προέκυπταν μέσα στο καλοκαίρι. Μετά τις εκλογές όμως, τα δεδομένα είναι τα εξής: - η δέσμευση για εξίσωση αντικειμενικών τιμών με τις εμπορικές είναι ανειλημμένη και αποτελεί όρο της μεταμνημονιακής αξιολόγησης - το υπουργείο Οικονομικών θέλει να εντάξει νέες περιοχές στο αντικειμενικό σύστημα για να πληρώνουν σωστό ΕΝΦΙΑ και όσοι έχουν βίλες ή άλλα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές. Η αρχή θα γίνει εφέτος από περιοχές όπως Μύκονος, Σαντορίνη κ.α. όπου τριώροφες βίλες πληρώνουν ΕΝΦΙΑ όσο ένα διαμέρισμα 100 τμ στο Περιστέρι. - από τις αλλαγές αυτές το υπουργείο Οικονομικών προσβλέπει σε αύξηση εσόδων 300-500 εκατ. ευρώ. Από την αύξηση αυτή, θέλει να χρηματοδοτήσει μειώσεις φόρων (κατά 5%-15% ή 8% μεσοσταθμικά) για όσους ως τώρα πλήρωναν «κανονικό» ΕΝΦΙΑ, κύριο και συμπληρωματικό. Demo 3 (column) Όταν οι ιδιώτες εκτιμητές παραδώσουν τις προτάσεις τους (ως τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο σύμφωνα με πληροφορίες) αυτές θα περάσουν κι από μια δεύτερη κρίση, για να συγκριθούν και με στοιχεία για τις τιμές από τις τράπεζες που δίνουν στεγαστικά δάνεια κλπ. Ωστόσο οι νέες τιμές ζώνης πρόκειται να επηρεάσουν πάρα πολλούς φόρους και επιδόματα που συνδέονται με τις αντικειμενικές ή με τον τεκμαρτό προσδιορισμό εισοδήματος, που βασίζεται και αυτός στις τιμές ζώνης της Εφορίας. Επιδόματα που εξαρτώνται από τις τιμές της εφορίας και μπορεί να τα χάσουν χιλιάδες πολίτες λόγω αντικειμενικών αξιών, είναι μεταξύ άλλων και τα εξής: επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, επιδότηση ενοικίου, κάρτα σίτισης, δωρεάν ρεύμα, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, οικογενειακό επίδομα, φοιτητικό επίδομα, απαλλαγή 50% από ΕΝΦΙΑ. Από την άλλη, αν και αναμένεται να επακολουθήσουν αλλαγές στην κλίμακα του ΕΝΦΙΑ, οι νέες τιμές ζώνης επηρεάζουν τον Φόρο Ακινήτων για κάθε ακίνητο. Και επιπλέον: -το τεκμήριο κατοικίας ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή και κατ’ επέκταση το τεκμαρτό εισόδημα, -τα τέλη Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ μέσω λογαριασμών ΔΕΗ), -τους φόρους μεταβίβασης, κληρονομιάς, δωρεάς, γονικών παροχών ακινήτων, - το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο, - πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης ή ρύθμισης αυθαιρέτων, -εισφορές σε γη και χρήμα για ένταξη στο σχέδιο πόλης και - το τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποιούμενης κατοικίας

Δημοσιεύθηκε η υπ' αριθμ. Α.1464 - ΦΕΚ B 4820 - 24.12.2019 απόφαση της ΑΑΔΕ που αφορά: Τροποποίηση-Συμπλήρωση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ 1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β΄) περί Αποδεικτικού Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α΄). Η παράγραφος 5 του άρθρου 3 της απόφασης Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ. 1274/2013 αντικαθίσταται ως εξής: «5. Στην περίπτωση της μεταβίβασης ακινήτου ή της σύστασης εμπράγματου δικαιώματος επ΄ αυτού χωρίς τίμημα, δεν χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον η είσπραξη της οφειλής δεν είναι διασφαλισμένη. Κατ΄ εξαίρεση, στην περίπτωση που το αποδεικτικό ζητείται για διανομή ή ανταλλαγή κοινών ακινήτων, σύσταση οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας ή τροποποίηση αυτών, δεν απαιτείται διασφάλιση, εάν ο οφειλέτης αποκτήσει εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου αξίας τουλάχιστον ίσης με την αξία του εμπράγματου δικαιώματος που είχε, όπως αυτή προσδιορίζεται για την επιβολή του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Στις ως άνω περιπτώσεις θα αναγράφεται επί του αποδεικτικού η αντίστοιχη επισημείωση.

Ασθενεί η ελληνική κτηματαγορά από την πανδημία όπως αποτυπώνουν τα «παγωμένα» στοιχεία για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, αφού οι αγοραπωλησίες ακινήτων το 2020 παρουσιάζουν «ανώμαλη προσγείωση» που αγγίζει τα επίπεδα του 2017. Κύριοι ένοχοι για το «αμήχανο κλίμα» είναι η μειωμένη ζήτηση από το εξωτερικό και η βουτιά στον κλάδο του τουρισμού, ο οποίος έχει συμπαρασύρει πολλούς τομείς της οικονομίας. Στελέχη της αγοράς δείχνουν επιστροφή στα επίπεδα του 2019 από το 2022 εφόσον, φυσικά, η υγειονομική κρίση έχει φθίνουσα πορεία και ο τουρισμός αρχίσει να ανακάμπτει. Το πάγωμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης επέφερε επομένως και άμεσο πάγωμα στις αγοραπωλησίες ακινήτων αφού αποτελεί τον λόγο για την αύξηση των αγοραπωλησιών ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ιδιαίτερα το 2015 που καταγράφηκε η πρώτη αύξηση της τάξεως +46,8% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Το 2016 οι αγοραπωλησίες αυξήθηκαν κατά 27,7%, το 2017 κατά 18% και το 2018 κατά 59,6%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Δήμος Αθηναίων, όπου φέτος οι μεταβιβάσεις είναι μόλις 2.977 σύμφωνα με τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων – Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, τα οποία επεξεργάστηκε το Πανελλαδικό Δίκτυο Ε-Real Estates, έναντι 5.303 στο σύνολο του 2019, 5.808 το 2018 και 2.969 το 2017. Πτώση 56% «Η πτώση συγκριτικά με το 2019 αγγίζει το 56%, πρόκειται για μια εικόνα η οποία δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα τις επόμενες οκτώ ημέρες που απομένουν έως το τέλος του τρέχοντος έτους», σχολιάζει στα «ΝΕΑ» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates και προσθέτει πως «ο κλάδος των ακινήτων είναι αλληλένδετος με την οικονομία της χώρας, με τον τουρισμό να αποτελεί τον μεγαλύτερο αρωγό επενδύσεων στο Real Estate, όπου το 2021 σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΤΕ στοχεύουν πλέον στο β’ εξάμηνο του έτους και σε έσοδα θα αγγίξουν το 50% σε σχέση με το 2019». Τα δεδομένα αλλάζουν εν μέσω πανδημίας του κορωνοϊού και υπογραμμίζει ότι η κτηματαγορά βρίσκεται αντιμέτωπη για άλλη μια φορά με μια υποκείμενη οικονομική κρίση που θα επηρεάσει πρωτίστως τα επαγγελματικά ακίνητα και δευτερευόντως τα οικιστικά, όπου ο ρυθμός και το ύψος της μείωσης των αξιών και των μισθωμάτων θα καθοριστεί από πολλούς παράγοντες. «Η ζήτηση από το εξωτερικό, η οποία συνέβαλε σημαντικά στην ανάκαμψη της αγοράς τα τελευταία έτη, είναι πλέον ανύπαρκτη, με σημαντικές συμφωνίες να έχουν παγώσει ή και ακυρωθεί», υπογραμμίζει ο Θεμιστοκλής Μπάκας και συνεχίζει: «Το εγχώριο ενδιαφέρον για συναλλαγές επί ακινήτων είχε καθηλωθεί τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και – κυρίως – από την πλευρά της ζήτησης, καθώς οι αβεβαιότητες για τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης και τις επιπτώσεις της στην πραγματική οικονομία ήταν ιδιαίτερα υψηλές». Κλειδί στην εξέλιξη και τη δυναμική της αγοράς θα αποτελέσουν οι χρηματοοικονομικοί δείκτες, τονίζουν στελέχη της αγοράς, όπως και η διαθεσιμότητα και η ευκολία δανεισμού, τα αναπτυξιακά μέτρα που θα στοχεύουν στην οικονομική ενδυνάμωση των πολιτών, το φορολογικό καθεστώς, τα μέτρα στήριξης των υφιστάμενων επενδυτών και προσέλκυσης νέων, το αίσθημα ασφάλειας των εργαζομένων για την εργασία τους και τα εισοδήματά τους, αλλά και η εν γένει εσωτερική και εξωτερική σταθερότητα της χώρας μας.

Ένα χρόνο προθεσμία για να τακτοποιήσουν τις βαριές αυθαιρεσίες (κατηγορία 5) σε ακίνητα που έχουν αποκτήσει από πλειστηριασμούς, θα έχουν οι τράπεζες με βάση το νέο Χωροταξικό. Η πρόβλεψη δίνει ανάσα στις τράπεζες για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να κατεδαφιστούν, με συνέπεια τον εκμηδενισμό της αξίας μεταπώλησής τους και τις τεράστιες επιπτώσεις στις τιτλοποιήσεις/ πωλήσεις χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων (που έχουν ακίνητα ως εξασφαλίσεις) σε επενδυτές. Στο άρθρο 128 του νέου Χωροταξικού Σχεδίου όπου γίνεται αναφορά στις ειδικές περιπτώσεις αυθαιρέτων, προβλέπεται ότι αναστέλλονται οι κυρώσεις για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης της κατηγορίας 5 του άρθρου 96 του ν. 4495/2017, εφόσον αφορούν ακίνητα που αποκτώνται μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού και εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης, και το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Η ίδια προθεσμία προβλέπεται και για την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών σε ακίνητα που προέρχονται από κληρονομιά, καθώς όπως προβλέπει το ίδιο άρθρο, για ακίνητα που αποκτώνται κατόπιν κληρονομικής διαδοχής, οι αυθαιρεσίες μπορούν να τακτοποιηθούν εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την προθεσμία του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα, και το αργότερο μέχρι τις 31/12/2025. Τα προβλήματα στην πράξη Η ανάσα του έτους που δίνεται στις τράπεζες, πάντως, μπορεί να μην αποδειχτεί αρκετή για την απρόσκοπτη ροή των μεταβιβάσεων ακινήτων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, οι τράπεζες είχαν σχολιάσει στο νομοσχέδιο ότι ο χρόνος που προβλέπεται από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης έως την αίτηση της υπαγωγής είναι λίγος, δεδομένου ότι η διαδικασία εμπεριέχει εξ ορισμού χρονοβόρα βήματα, τα οποία δεν τελούν υπό τον έλεγχο του νέου ιδιοκτήτη, όπως: 1. Υποβολή ΦΜΑ και πληρωμή σε Δ.Ο.Υ. 2. Υποβολή αιτήματος μεταγραφής και έκδοση σχετικού πιστοποιητικού (χρόνος που σήμερα σε αρκετά υποθηκοφυλακεία της χώρας υπερβαίνει τους 6 μήνες). 3. Ανάκτηση στοιχείων φακέλου ακινήτου (άδειες, σχέδια, συστάσεις ιδιοκτησιών, παλαιοί τίτλοι και τοπογραφικά κ.λπ.) από αρμόδιες ΥΔΟΜ και συμβολαιογράφους για την αξιολόγηση του ακινήτου πριν την αίτηση υπαγωγής (σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει φάκελος ακινήτου στις ΥΔΟΜ ή η ανάκτησή του απαιτεί αρκετό χρόνο, ειδικά σε συνθήκες Covid). 4. Εξασφάλιση νομής και κατοχής (αποβολή του προηγούμενου ιδιοκτήτη), έτσι ώστε να μπορεί να γίνει η αυτοψία στο ακίνητο και η σχετική αξιολόγηση από μηχανικό. Η διαδικασία της αποβολής, από την εμπειρία των τραπεζών, μπορεί να ποικίλει αναλόγως με τη χρήση του ακινήτου από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη, για παράδειγμα: α) Αν είναι η κύρια κατοικία του (οικογένεια, παιδιά κ.λπ.) ή λειτουργούσα επιχείρησή του, β) Αν είναι κατοικία ηλικιωμένων, ανθρώπων με προβλήματα υγείας, ΑΜΕΑ κ.λπ. γ) Αν είναι μισθωμένη η ιδιοκτησία (πιθανώς και εικονικά από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη ή μέρος άμεσα συνδεδεμένο με αυτόν). Στις ανωτέρω περιπτώσεις δημιουργούνται σημαντικές καθυστερήσεις οι οποίες αθροιστικά πολλές φορές υπερβαίνουν το 1 έτος, όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο insider.gr. Αναφέρουν επίσης ότι το εν λόγω άρθρο (128) δεν λύνει προβλήματα ακινήτων που η Τράπεζα απέκτησε (και εκδόθηκε η σχετική κατακυρωτική έκθεση) 1 έτος προ της ψήφισης του νομοσχεδίου και για τα οποία δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει τη νομή και κατοχή (αποβολή προηγούμενου ιδιοκτήτη), έτσι ώστε να μπορεί να κάνει τη σχετική αυτοψία και επακολούθως την αίτηση υπαγωγής. Τι έχουν προτείνει οι τράπεζες Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες έχουν προτείνει, για τα ακίνητα που είτε έχουν αποκτηθεί στο παρελθόν και δεν έχει πραγματοποιηθεί η αποβολή είτε θα αποκτηθούν στο μέλλον από αναγκαστικό πλειστηριασμό, να ορισθεί το χρονικό περιθώριο 1 έτους όχι από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης, αλλά από την ημερομηνία αποβολής του προηγούμενου ιδιοκτήτη (εξασφάλιση νομής και κατοχής). Τότε είναι που ουσιαστικά ο νέος ιδιοκτήτης έχει φυσικά πρόσβαση στο ακίνητο για να πραγματοποιήσει αυτοψία και πολεοδομική αξιολόγηση. Για τα ακίνητα που πιθανώς έχουν ήδη αποκτηθεί και στα οποία έχει πραγματοποιηθεί η αποβολή του προηγούμενου ιδιοκτήτη προ της ψήφισης του νομοσχεδίου (backlog), οι τράπεζες έχουν προτείνει να δοθεί χρονικό περιθώριο 1 έτους από την ημερομηνία ψήφισης του νομοσχεδίου για την πολεοδομική αξιολόγηση και την αίτηση υπαγωγής.

Στα ύψη οι τιμές των των κατοικιών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, στην περιοχή της Αττικής που βρισκονται σε εξέλιξη οι μεγαλύτερες επενδύσεις στην ελληνική αγορά real estate σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Algean Property για τις τιμές των ακινήτων σε τέσσερις περιοχές των νοτίων προαστίων Ειδικότερα η εταιρεία εξετάζει την περιοχή του Ελληνικού όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη στην έκταση του πρώην αεροδρομίου, την περιοχή της Γλυφάδας στην οποία δρομολογείται η αναγέννηση και περαιτέρω ανάπτυξη των “θρυλικών Αστεριών’’ τη Βούλα στην οποία έχουν τοποθετηθεί οι Hines– Ηenderson Park για να αναπτύξουν 400 κατοικίες υψηλών προδιαγραφών και τη Βουλιαγμένη η οποία θεωρείται και η πιο πολυτελής περιοχή της Αθηναικής Ριβιέρας και στην οποία λειτουργεί ένα απο τα πιο ακριβά resort στην Ελλάδα το “Astir Palace”. Οι πιο υψηλές, ζητούμενες τιμές καταγράφονται στη Βουλιαγμένη με τις ζητούμενες τιμές να φτάνουν τα €9.000 ανά τ.μ., και ακολουθεί η περιοχή της Βούλας με €7.000 ευρώ ανά τ.μ.. η Γλυφάδα και το Ελληνικό με €6.500 /τ.μ. http://ered.gr/admin/uploads/Screen Shot 2020-10-30 at 08_19_25.png

Συνεχίζει με γοργούς ρυθμούς την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που έχει στο χαρτοφυλάκιό του το ΤΑΙΠΕΔ. Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-Auction και του ιστότοπου www.e-publicrealestate.gr βγαίνουν το επόμενο διάστημα στο... σφυρί επτά ακίνητα. Σημειώνεται ότι η προθεσμία υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών και εγγράφων της Α’ Φάσης του Διαγωνισμού έχει οριστεί για τις 18 Μαρτίου 2021. Αναλυτικότερα, δυο διαγωνισμοί αφορούν σε ακίνητα στην Αθήνα και συγκεκριμένα σε ένα πολυώροφο κτίριο γραφείων (πώληση) στην οδό Ιπποκράτους και ένα οροφοδιαμέρισμα γ' ορόφου σε πολυκατοικία (πώληση) στην συμβολή των οδών Αιόλου και Ερμού. Επίσης, "τρέχει" διαγωνισμός που αφορά στην πώληση παραθαλάσσιων οικοπέδων στην Νέα Ηρακλείτσα Καβάλας και παραθαλάσσιων οικοπέδων στην περιοχή Σαμπάριζα, της Ερμιόνης (Νομός Αργολίδας). Στο ηλεκτρονικό "σφυρί" βγαίνει το πετρόκτιστο κτίριο που φιλοξενούσε το πρώην Ειρηνοδικείο στην Ανδρίτσαινα αλλά και το διώροφο κτίσμα που φιλοξενούσε το πρώην Ειρηνοδικείο στην Κλειτορία Αχαίας. Τέλος, το ΤΑΙΠΕΔ μεταβιβάζει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης για 99 χρόνια των Ιαματικών Πηγών Ξενία Κύθνου.