Αναζήτηση στην κοινότητα

Την αύξηση των ορίων στις απευθείας αναθέσεις στις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών, υπηρεσιών και έργων φορέων του Δημόσιου Τομέα, προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που κατατέθηκε στη Βουλή. Με το νομοσχέδιο αυξάνεται το όριο των απευθείας αναθέσεων από τις 20.000 ευρώ που ισχύει σήμερα στις 30.000 ευρώ για προμήθεια αγαθών, υπηρεσιών και μελετών, και στις 60.000 ευρώ από 20.000 ευρώ που είναι σήμερα για δημόσια έργα. Την ίδια στιγμή μειώνεται στο μισό το όριο βάσει του οποίου καθίσταται υποχρεωτική η χρήση του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων. Επίσης, το νέο πλαίσιο ορίζει πως πριν την κατακύρωση – ανάθεση της σύμβασης, αυτή θα πρέπει να αναρτηθεί για χρονικό διάστημα 5 ημερών στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ), προκειμένου ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να λάβει γνώση ποιος θα την αναλάβει και με το ύψος του τιμήματος. Στην περίπτωση που κάποιος οικονομικός φορέας προσφέρει καλύτερο τίμημα ενημερώνει την αναθέτουσα αρχή, η οποία αν κρίνει ότι η προσφορά είναι καλύτερη, τότε μπορεί να τον προσκαλέσει να υποβάλλει προσφορά και να του αναθέσει τη σύμβαση. Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές: 1. Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης για να είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης πρέπει να είναι ίση ή κατώτερη από το όριο των 30.000 ευρώ αντί των 20.000 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ, που ισχύει σήμερα. 2. Η διαδικασία συμβάσεων ενεργειών τεχνικής βοήθειας, επιτρέπεται η σύναψη σύμβασης προμήθειας αγαθών ή παροχής υπηρεσιών εκτιμώμενης αξίας: έως 60.000 ευρώ κατόπιν αποστολής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από 3 τουλάχιστον οικονομικούς φορείς και άνω των 60.000 ευρώ έως και 100.000 ευρώ κατόπιν πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς όλους τους οικονομικούς φορείς. 3. Μειώνεται σε 30.000 ευρώ από 60.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, η εκτιμώμενη αξία δημοσίων συµβάσεων, για τις οποίες καθίσταται υποχρεωτική, από τις αναθέτουσες αρχές, η χρήση του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.), µε τις οριζόμενες εξαιρέσεις. 4. Αυξάνεται σε άνω των 2.500 ευρώ, από 1.000 ευρώ που ισχύει σήμερα, το ύψος της εκτιμώμενης αξίας συµβάσεων για τις οποίες συλλέγονται, γίνεται επεξεργασία και δημοσιοποιούνται στοιχεία από το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συµβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.). 5. Συμπληρώνονται οι διατάξεις για: τις τεχνικές προδιαγραφές, ειδικά για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών γενικών υπηρεσιών. Την ενημέρωση των υποψηφίων και προσφερόντων από τις αναθέτουσες αρχές και ειδικότερα για έργα με εκτιμώμενη αξία σύμβασης μεγαλύτερη του 1 εκατ. ευρώ. 6. Επανακαθορίζεται το ποσοστό επί της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης ή του τμήµατος της σύµβασης, βάσει του οποίου παρέχεται "εγγύηση καλής εκτέλεσης" από τον ανάδοχο και ορίζεται σε 4% για τις προμήθειες και τις υπηρεσίες και σε 5% για τα έργα και τις μελέτες, αντί του ενιαίου ποσοστού 5% επί της αξίας της σύμβασης που ισχύει σήμερα. Ανάλογα ποσοστά εφαρμόζονται και σε περίπτωση τροποποίησης της σύμβασης που συνεπάγεται αύξηση της συμβατικής αξίας. 7. Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να μην απαιτούν "εγγύηση καλής εκτέλεσης", για συμβάσεις εκτιμώμενης αξίας ίσης ή κατώτερης από το ποσό των 30.000 ευρώ, από 20.000 ευρώ που ισχύει σήμερα. 8. Το ύψος για την παροχή της "εγγύησης καλής λειτουργίας", δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. 9. Αυξάνεται σε 20 μέρες, από 10 μέρες που ισχύει σήμερα, από την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής, η προθεσμία εντός της οποίας οι οικονομικοί φορείς καλούνται να εξηγήσουν την τιμή ή το κόστος προσφορών τους που φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές σε σχέση με τα έργα, αγαθά ή υπηρεσίες. 10. Για δημόσιες συμβάσεις έργων, όταν η παροχή πρόσθετου χρόνου εγγύησης συνιστά κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να ζητούν, πριν από την υπογραφή της, εγγύηση προσθέτου χρόνου εγγύησης. Το ύψος της ανωτέρω εγγύησης, ανέρχεται σε ποσοστό επί της αξίας της σύμβασης, που είναι ανάλογο με τον προσφερόμενο πρόσθετο χρόνο "ε" (σε έτη πέραν των ελαχίστων οριζόμενων στη διακήρυξη) σύμφωνα με τον μαθηματικό τύπο: Εγγ = ε*1,50%*αξία σύμβασης. 11. Όταν οι προσφορές φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές σε σχέση με τα έργα, τα αγαθά ή τις υπηρεσίες, οι αναθέτουσες αρχές απαιτούν από τους οικονομικούς φορείς να εξηγήσουν την τιμή ή το κόστος που προτείνουν στην προσφορά τους, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 20 ημερών από την κοινοποίηση της πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής. 12. Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των 10 ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. 13. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών μπορεί για τις συμβάσεις έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών να καθορίζεται όριο ποσοστού έκπτωσης, πάνω από το οποίο ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να προσκομίζει, επιπλέον της εγγύησης καλής εκτέλεσης των προηγούμενων παραγράφων, πρόσθετη εγγύηση, κλιμακωτά αυξανόμενη βάσει του ποσοστού έκπτωσης.

Περίπου 1,9 εκατομμύρια κτίρια με διαφόρων ειδών αυθαιρεσίες έχουν αποκαλυφθεί κατά τις διάφορες "τακτοποιήσεις” των τελευταίων ετών, σύμφωνα με μια απόπειρα αριθμητικής αποτύπωσης αλλά και χαρτογράφησης των κτισμάτων με αυθαιρεσίες. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΝ και του ΤΕΕ έως σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 1,9 εκατομμύρια αυθαίρετα εκ των οποίων περίπου το 1,7 εκατ. έχουν ενταχθεί σε όλους τους νόμους ή μπορούν να ενταχθούν στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου 4495/2017. Τα έσοδα του Δημοσίου από την ολοκλήρωση της τακτοποίησης των αυθαιρέτων αναμένεται να φτάσουν τα 4,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, στα εννέα χρόνια ισχύος των σχετικών νόμων τα έως τώρα έσοδα από παράβολα και πρόστιμα ανέρχονται σε 2,5 δισεκατομμύρια, ενώ μέχρι το τέλος των αποπληρωμών συνολικά στα ταμεία του Δημοσίου εκτιμάται ότι θα εισρεύσουν ακόμα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Σημειώνεται ότι τα έσοδα από τα παράβολα της τακτοποίησης πηγαίνουν στον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ τα έσοδα από τα πρόστιμα αξιοποιούνται από το Πράσινο Ταμείο για έργα περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Χωρίς οικοδομική άδεια το 1 στα 4 αυθαίρετα Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΤΕΕ το 25% των αυθαιρέτων που έχουν δηλωθεί δεν είχαν καθόλου οικοδομική άδεια. Στα εν λόγω κτίρια αντιστοιχεί το 28% των προστίμων και το υπόλοιπο 72% από κτίρια με αυθαιρεσίες που είχαν οικοδομική άδεια. Περίπου το 1 στα 3 αυθαίρετα (33,7%) είναι της κατηγορίας 4. Από το σύνολο των στοιχείων προκύπτει επίσης ότι 3 στις 10 δηλώσεις αφορούν ακίνητα εκτός σχεδίου και 7 στις 10 δηλώσεις ακίνητα εντός σχεδίου. Λόγω της πρόβλεψης του νόμου τα πρόστιμα σε εκτός σχεδίου είναι σημαντικά υψηλότερα οπότε στην κατανομή των προστίμων περίπου το μισό του συνολικού ύψους αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου και το άλλο μισό των προστίμων αφορά ακίνητα εντός σχεδίου. Οι αιτήσεις του Σεπτεμβρίου Ραγδαία αύξηση καταγράφηκε στις αιτήσεις του Σεπτεμβρίου, ο οποίος ήταν και ο τελευταίος μήνας για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, της Κατηγορίας 5 (κτίρια με πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες, χωρίς οικοδομική άδεια κ.ά.). Ειδικότερα τον προηγούμενο μήνα υποβλήθηκαν περισσότερες από 200.000 δηλώσεις, περιλαμβανομένων και των αντίστοιχων βεβαιώσεων. Μάλιστα, το πληροφοριακό σύστημα δηλώσεων αυθαιρέτων κατέγραψε τις τελευταίες ημέρες του Σεπτεμβρίου 2020 ιστορικό ρεκόρ νέων δηλώσεων, σταθερά πέριξ των 10.000 κάθε ημέρα, με κορύφωση την Παρασκευή 25/9/2020 με 12.500 δηλώσεις. Η διαδικασία τακτοποίησης για τα αυθαίρετα των Κατηγοριών 1-4 συνεχίζεται μέχρι την 31 Μαρτίου 2026, με προσαυξημένα ποσά τακτοποίησης. Μάλιστα, όπως ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συζητά την πρόταση του ΤΕΕ, ώστε κάποιες περιπτώσεις πραγματικά μικρών αυθαιρεσιών που έχουν υπαχθεί στην Κατηγορία 5 να μεταφερθούν στην Κατηγορία 4. [email protected]

Στην τροποποίηση κρίσιμων διατάξεων του Νόμου 4412/16 προχωράει το υπουργείο Υποδομών με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στη δημοπράτηση των έργων και την μείωση των καθυστερήσεων. Όπως αναφέρουν από το υπουργείο Υποδομών, ο αρμόδιος υπουργός Κ. Καραμανλής έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτή η κυβέρνηση δεν κάνει καμία έκπτωση ούτε στη διαφάνεια, ούτε στην αποτελεσματικότητα. Με τον εξορθολογισμό της νομοθεσίας για τις δημόσιες συμβάσεις, διασφαλίζονται και τα δύο. Ο εξορθολογισμός ήταν δε αναγκαίος, καθώς ο Νόμος 4412 σχεδιάστηκε με μεγάλη προχειρότητα το 2016  και  στη συνέχεια η ίδια η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τον τροποποίησε 385 φορές. Γεγονός που αποδεικνύει την ανάγκη αλλαγών. Προς την κατεύθυνση αυτή, επέρχονται οι εξής αλλαγές στο Ν.4412/16: 1. Ενίσχυση του συστήματος μελέτη – κατασκευή, ώστε να μπορεί να εκκινεί η διαδικασία δημοπράτησης των έργων αμεσότερα απ’ ό,τι ισχύει σήμερα, παράλληλα με την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την ανακήρυξη αναδόχου, υπό τον όρο οι εγκριθέντες περιβαλλοντικοί όροι να μην μεταβάλλουν ουσιωδώς το αντικείμενο του έργου. Βασική αρχή του συγκεκριμένου τρόπου ανάθεσης αποτελεί η μετατόπιση της ευθύνης των μελετών στον Ανάδοχο. 2. Η δημοπράτηση έργων ειδικής σημασίας για την οικονομία της χώρας, έργων δηλαδή που είναι ενταγμένα στο άρθρο 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων, θα μπορεί να ξεκινήσει γρηγορότερα από ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα. Στα μεγάλα έργα προβλέπεται επίσης η εφαρμογή των διατάξεων, που αφορούν στις ιδιωτικές επενδύσεις, για την ταχύτερη δημοπράτηση τους. 3. Αντιμετώπιση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στα έργα, που είχαν σαν αποτέλεσμα τη δυσκολία ολοκλήρωσής τους. Το γεγονός αυτό μάλιστα είχε επισημανθεί και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο εξής θα πρέπει να αιτιολογείται όποια προσφορά έχει απόκλιση μεγαλύτερη του δέκα τοις εκατό (10%) από τον μέσο όρο της έκπτωσης του συνόλου των προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αιτιολόγηση θα αποτελεί δεσμευτική συμφωνία και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης, που δεν μπορεί να μεταβληθεί καθ’ όλη την διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης. Ταυτόχρονα η εγγύηση καλής εκτέλεσης υπολογίζεται πλέον επί του προϋπολογισμού δημοπράτησης του έργου και όχι επί της τελικής αξίας της σύμβασης. 4. Θεσμοθετείται η δυνατότητα να μπορεί να ασκηθεί η επίβλεψη εκτός από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και από πιστοποιημένο ιδιωτικό φορέα (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων), ο οποίος θα διαθέτει τις αναγκαίες εξειδικευμένες γνώσεις. 5. Το σύστημα μετατρέπεται σε δηλωτικό, από ελεγκτικό όπως ισχύει σήμερα. Σκοπός είναι να διευκολύνονται οι επιμετρήσεις και οι λογαριασμοί του έργου. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία απαλλάσσεται από υποχρεώσεις, στις οποίες δεν μπορούσε να ανταποκριθεί με αποτέλεσμα να προκύπτουν δυσμενή αποτελέσματα για το Δημόσιο, λόγω αυτοδίκαιων εγκρίσεων. Η υποβολή των επιμετρήσεων από τον ανάδοχο γίνεται πλέον κανόνας και συνοδεύεται με αυξημένη ευθύνη ως προς την αλήθεια αυτών, με στόχο να επιταχυνθεί η πληρωμή των λογαριασμών. 6. Θεσμοθετείται για έργα προϋπολογισμού άνω των δέκα εκατομμυρίων ευρώ (10.000.000 €), η δυνατότητα διαιτητικής επίλυσης κάθε διαφοράς που προκύπτει σχετικά με την εφαρμογή, την ερμηνεία ή το κύρος της Σύμβασης. Για έργα κατώτερου προϋπολογισμού, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου. 7. Προωθείται ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση διαδικασιών. Ειδικότερα, καθιερώνεται η υποχρεωτική τήρηση από τον ανάδοχο ηλεκτρονικού ημερολογίου του έργου, σε ελεύθερο λογισμικό ευρείας χρήσης. Το ηλεκτρονικό ημερολόγιο αποστέλλεται ηλεκτρονικά στον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας και στον επιβλέποντα του έργου, με στόχο την επιτάχυνση ενημέρωσης όλων των εμπλεκομένων στο έργο και την επίλυση οιωνδήποτε διαφωνιών χωρίς χρονικές καθυστερήσεις. 8. Επιπλέον προχωρά η κατάργηση των κληρώσεων για την ανάδειξη των επιτροπών, που επέφερε υπερβολικές καθυστερήσεις στην διεξαγωγή των διαγωνισμών. Την ίδια στιγμή, καθίσταται υποχρεωτική η ανάρτηση της μελέτης του έργου πριν την προκήρυξή του, ώστε οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό να μπορούν να διαμορφώνουν πληρέστερη εικόνα του έργου. Παράλληλα, προωθείται η πλήρης αναμόρφωση των διατάξεων για τις μελέτες: Εισάγονται νέοι θεσμοί, όπως ο συμβατικός χρόνος υλοποίησης της μελέτης, η ιδιωτική επίβλεψη τόσο στο στάδιο της εκπόνησης όσο κυρίως στο στάδιο της παραλαβής (checkers). Οι νέοι αυτοί θεσμοί έχουν στόχο να ενισχύσουν την ποιότητα των μελετών και συνακόλουθα την ποιότητα των παραγόμενων έργων.

Ηδη το Υπερταμείο βρίσκεται σε διαδικασία πιλοτικών δοκιμών για τη δημιουργία ενός portal που θα τροφοδοτηθεί από τα γεωχωρικά δεδομένα δημόσιων επιχειρήσεων, που διαθέτουν πλούσιο χαρτοφυλάκιο real estate. Σχέδιο για την καταγραφή και ενιαία αξιοποίηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας όλων των θυγατρικών της, πέραν της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), προωθεί η διοίκηση του Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ). Ηδη, σύμφωνα με την έκθεση για το πρώτο τρίμηνο του 2020, που δημοσιοποιήθηκε προ ημερών, «εξετάζεται το ενδεχόμενο δημιουργίας ομάδας εργασίας στο επίπεδο της μητρικής εταιρείας, επιφορτισμένης με τον σχεδιασμό μιας ολιστικής επενδυτικής στρατηγικής και αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας, η οποία θα αποφέρει πολλαπλά οφέλη στον όμιλο και στις εταιρείες του». Στο Υπερταμείο δεν ανήκει μόνο η ΕΤΑΔ, με τα περίπου 80.000 κρατικά ακίνητα, αλλά και κρατικές επιχειρήσεις με εξίσου πλούσιο χαρτοφυλάκιο real estate όπως η ΓΑΙΑΟΣΕ. Σημαντικά αναξιοποίητα ακίνητα έχουν επίσης και άλλες ΔΕΚΟ που ελέγχει η ΕΕΣΥΠ όπως ο όμιλος του ΟΑΣΑ, η εταιρεία διαχείρισης της διώρυγας της Κορίνθου, κ.α. Ηδη βρίσκεται σε διαδικασία πιλοτικών δοκιμών για τη δημιουργία ενός portal που θα τροφοδοτηθεί από τα γεωχωρικά δεδομένα εταιρειών του χαρτοφυλακίου της ΕΕΣΥΠ. «Η ολοκλήρωση ενός τέτοιου εγχειρήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο εφαρμογής μιας ενιαίας στρατηγικής διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων των δημόσιων επιχειρήσεων». Την ανάπτυξη του portal με την καταγραφή των ακινήτων όλων των θυγατρικών του Υπερταμείου έχουν αναλάβει η ΓΑΙΑΟΣΕ και η ΕΤΑΔ, που διαθέτουν σχετική τεχνογνωσία. Η διοίκηση της ΕΕΣΥΠ υποστηρίζει στην τελευταία τριμηνιαία έκθεση πως το σχέδιο, «παρόλο το μέγεθος και τις απαιτήσεις πρόσβασης σε ακριβή στοιχεία, θα οδηγήσει στην καλύτερη και οικονομικότερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων, καθώς το πληροφοριακό σύστημα θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο εφαρμογής μίας ενιαίας στρατηγικής διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων των δημόσιων επιχειρήσεων». Προς το παρόν, πάντως, η προσπάθεια αξιοποίησης των ακινήτων της ΕΤΑΔ και της ΓΑΙΑΟΣΕ δεν έχει καρποφορήσει, ενώ έχουν ανακύψει σοβαρότατα προβλήματα. Αποκορύφωμα αποτελεί η γνωστή διαμάχη μεταξύ της ΕΤΑΔ και του ξενοδοχειακού ομίλου Παντ. Μαντωνανάκη, με τον τελευταίο να έχει κερδίσει διαιτητικές αποφάσεις μέσω των οποίων η κρατική εταιρεία καλείται να του καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Στο γόνατο φαίνεται πως σχεδιάστηκε και ο πρώτος διαγωνισμός ανάπτυξης εμπορευματικού κέντρου από τη ΓΑΙΑΟΣΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μπλοκάρει τη σύμβαση παραχώρησης για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο, ενώ στις ελληνικές καλένδες έχει παραπεμφθεί αντίστοιχο σχέδιο για εμπορευματικό κέντρο σε ακίνητο της ΓΑΙΑΟΣΕ στη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία χρόνια έχει ανακοινωθεί πλήθος σχεδίων αξιοποίησης τμήματος του χαρτοφυλακίου ακινήτων της ΕΤΑΔ, όπως για τα Ξενία ανά την Ελλάδα, τις ιαματικές πηγές κ.α., που παραμένουν στα χαρτιά. Επί χρόνια προωθούνται, επίσης, σχέδια καταγραφής της πραγματικής κατάστασης των χιλιάδων ακινήτων που διαθέτει η εταιρεία, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί.

Το κράτος διεκδικεί εκτάσεις σε όλη την Ελλάδα που ακόμη και πριν από 100 χρόνια ήταν χαρακτηρισμένες ως δασικές, τις οποίες δηλώνει ως ιδιοκτησία του, χωρίς κανέναν τίτλο. Πρόκειται για περιοχές που εντάχθηκαν κανονικά στο σχέδιο πόλης, χτίστηκαν νόμιμα, αλλά έχασαν μόνο το δασικό και το δημόσιο χαρακτήρα τους. Σύμφωνα με την εφημερίδα "Τα Νέα", χαρακτηριστική περίπτωση είναι εκείνη των 165 κατοίκων του Λάγιου Λακωνίας που θα πρέπει σε έξι μήνες να παραδώσουν τα κλειδιά της περιουσίας τους στο Δημόσιο. Σύμφωνα με τον δικηγόρο Απόστολο Γεροντίδη, που μιλά στην εφημερίδα, αιτία του... κακού είναι ο συνδυασμός της δημιουργίας Κτηματολογίου και τεκμηρίου κυριότητας υπέρ του Δημοσίου... Κι αυτό είχε ως συνέπεια τα κτήματα των κατοίκων να καταχωριστούν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου σε ποσοστό 52%. Την ίδια ώρα το υπόλοιπο 48% καταχωρίστηκε σε 42 άλλους συνιδιοκτήτες "εντελώς άσχετους", όπως υποστηρίζει ο ίδιος, με το χωριό, οι οποίοι με τις μέχρι σήμερα κληρονομικές διαδοχές, έχουν φτάσει τους 55. Το Λάγιο δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση των Βριλησσίων όπου το 2018 κοινοποιήθηκαν σε ιδιοκτήτες διαμερισμάτων αγωγές από το υπουργείο Οικονομικών. Σήμερα δύο χρόνια μετά, όπως λέει στα "ΝΕΑ", ο δήμαρχος, Ξενοφώντας Μανιατογιάννης, το πρόβλημα δεν έχει λυθεί και 1.000 κάτοικοι εξακολουθούν να βρίσκονται σε ομηρεία. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτο Παραδιά, αυτή τη στιγμή έχουν συσσωρευθεί πάνω από 200.000 ενστάσεις κατά των κτηματολογικών αναρτήσεων και περίπου 100.000 εκκρεμείς δίκες στα πολιτικά δικαστήρια. Για τον λόγο αυτόν από την ΠΟΜΙΔΑ ζητούν άμεση νομοθετική επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων.

Στο 57% των φετινών διαγωνισμών οι εκπτώσεις που προσφέρθηκαν ξεπέρασαν το 50%, ενώ οι ίδιες οι ενώσεις των εργοληπτών ζητούν παρέμβαση του υπουργείου για να σταματήσει το φαινόμενο. Το πρώτο εξάμηνο του 2020 κλείνει με ελάχιστους διαγωνισμούς δημοσίων έργων αν και υποτίθεται πως κορυφώνεται το ΕΣΠΑ. Τα στοιχεία από τους 87 διαγωνισμούς στους οποίους κατατέθηκαν προσφορές από την αρχή του έτους δείχνουν πως η κατάσταση με τις εκπτώσεις που προσφέρουν οι τεχνικές εταιρείες έχει ξεφύγει και πως είναι άμεση η ανάγκη παρέμβασης. Τα ποσοστά θυμίζουν έντονα τα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν και χρεοκόπησε πλήθος ισχυρών εταιρειών εξαιτίας των παράλογα υψηλών εκπτώσεων που τίναξαν στον αέρα πλήθος έργων. Γι’ αυτό το λόγο στο υπουργείο Υποδομών ετοιμάζουν νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα ενταχθεί στις αλλαγές του πολυνομοσχεδίου για τις κρατικές προμήθειες. Όμως, παρά τις πολυετείς εξαγγελίες, οι απίστευτα υψηλές εκπτώσεις στα έργα συνεχίζονται φαινόμενο που δείχνει είτε πως τα τιμολόγια με τα οποία καθορίζονται οι προϋπολογισμοί είναι απαρχαιωμένα και τυχαία, είτε πως υπάρχει συναλλαγή μεταξύ εργολάβων και υπηρεσίας. Δηλαδή, οι εργολάβοι καταθέτουν απίστευτες εκπτώσεις γιατί θεωρούν πως «θα τα βρουν» στη συνέχεια με την κρατική υπηρεσία και ο προϋπολογισμός του έργου θα αλλάξει. Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός πως στο 57% των έργων στα οποία υπήρξαν φέτος προσφορές (50 στα 87), όπως καταγράφονται στη βάση δεδομένων του εργοληπτικού συνδέσμου ΣΑΤΕ, οι εκπτώσεις είναι άνω του 50%, δηλαδή οι εργολάβοι δηλώνουν πως θα κατασκευάσουν την εργολαβία με τα μισά λεφτά. Στα 15 διαγωνισμούς μάλιστα ο μειοδότης προσέφερε έκπτωση άνω του 60%! Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα παραδείγματα: Στο διαγωνισμό για την επέκταση δημοτικού φωτισμού στη Γλυφάδα, προϋπολογισμού τριών εκατ. ευρώ, ο μειοδότης (ΦΡΑΤΕΚ ΑΕ) προσέφερε έκπτωση 68,91% και η υπηρεσία τον επιβράβευσε καθώς τον επέλεξε ως ανάδοχο. Στο διαγωνισμό για βελτιώσεις κτιρίων και σχολείων του δήμου Αθηναίων, στη 2η και 3η δημοτική κοινότητα, ο προϋπολογισμός ήταν 7,5 εκατ. ευρώ και ο μειοδότης (Latern Construction) προσέφερε έκπτωση 68,11%! Η ίδια εταιρεία προσέφερε έκπτωση 65,16% για αντίστοιχα έργα στην 6η και 7η δημοτική κοινότητα του δήμου Αθηναίων. Σε διαγωνισμό της περιφέρειας Πελοποννήσου για ασφαλτόστρωση επαρχιακής οδού, με προϋπολογισμό 1,16 εκατ. ευρώ, ο μειοδότης (Γενική Ασφαλτικών) προσέφερε έκπτωση 68,11%. Προβληματισμό προκάλεσαν στο υπουργείο και οι τεράστιες εκπτώσεις στους διαγωνισμούς, ύψους κοντά στα 150 εκατ. ευρώ, για την ελαφριά συντήρηση της Εγνατίας Οδού για τα επόμενα χρόνια. Μειοδότης στους δύο διαγωνισμούς – για το ανατολικό και το δυτικό τμήμα – ήταν η ΑΚΤΩΡ με εκπτώσεις άνω του 65%. Σε άλλο διαγωνισμό της Εγνατία Οδός ΑΕ για τη «Βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας στον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης - Πολυγύρου, Τμήμα Θέρμη -Γαλάτιστα», προϋπολογισμού 29 εκατ. ευρώ, μειοδότης ήταν η Intrakat με έκπτωση 51,64%. Η βροχή υψηλών εκπτώσεων συνεχίζεται την ίδια ώρα που οι εργοληπτικές οργανώσεις, στις οποίες συμμετέχουν οι εταιρείες που καταθέτουν τις παράλογα χαμηλές προσφορές, ζητούν την παρέμβαση του υπουργείου...

Οι τρεις δράσεις της ψηφιακής καθημερινότητας και διακυβέρνησης που εγκαινιάζονται με την κωδική ονομασία ψηφιακός γκισές. Πως θα γίνονται οι συναλλαγές του κράτους με τον πολίτη, αρχής γενομένης από τα ΚΕΠ, τις ΔΟΥ και τον ΕΦΚΑ. Τρεις μείζονος σημασίας για τον πολίτη δράσης για τον πολίτη και τις συναλλαγές του με το κράτος εγκαινιάζονται στο πλαίσιο της ψηφιακής καθημερινότητας και διακυβέρνησης με την κωδική ονομασία ψηφιακός γκισές. Νέα διαδικασία επικοινωνίας πολίτη και Δημοσίου Τις σχετικές ανακοινώσεις έκανε πριν από λίγο ο Στέλιος Πέτσας κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. Πρώτον: Εγκαινιάζουμε νέα διαδικασία επικοινωνίας του πολίτη με το Δημόσιο, το «ψηφιακό γκισέ». Ο πολίτης θα μπαίνει στο gov.gr, θα κλείνει ραντεβού με την υπηρεσία που θέλει και θα κάνει διάσκεψη με τον υπάλληλο σε ώρα που θα συμφωνείται. Εφόσον ζητά κάποιο πιστοποιητικό, ο υπάλληλος θα το εκδίδει ψηφιακά και θα το στέλνει με email. Σε πρώτη φάση, οι υπηρεσίες που θα διαθέτουν «ψηφιακό γκισέ» είναι τα ΚΕΠ, οι ΔΟΥ και ο e-ΕΦΚΑ. Δεύτερον: Ξεκινά -μέσω του gov.gr- η ψηφιακή κατάθεση αιτήσεων στα ΚΕΠ, τα οποία θα εκδίδουν τα έγγραφα που ζητούνται και θα τα αποστέλλουν στο e-mail του πολίτη. Τρίτον: Ξεκινά η διαδικασία έκδοσης ληξιαρχικών πιστοποιητικών μέσω του gov.gr. Άλμα στην ψηφιακή διακυβέρνηση «Γίνεται ήδη αντιληπτό σε όλους τους πολίτες -και αναγνωρίζεται σε διεθνές επίπεδο- ότι συντελείται σήμερα στη χώρα μας ένα σημαντικό άλμα ψηφιακής διακυβέρνησης. Αυτό το άλμα, υπηρετεί τον αγώνα ενάντια στον κοροναϊό, συμβάλλει στη λειτουργική αναβάθμιση του Κράτους, βελτιώνει την καθημερινότητα των πολιτών και αποτελεί παρακαταθήκη για την επόμενη μέρα. Χτίζουμε με πράξεις και χειροπιαστά αποτελέσματα μια νέα σχέση εμπιστοσύνης, μεταξύ πολίτη και Κράτους, πολίτη και πολιτικής. Και η σχέση αυτή δίνει νέα ώθηση στη Δημοκρατία μας» ανέφερε ο Στέλιος Πέτσας. Κάρτες ανεργίας, ΑΜΚΑ και eΕΦΚΑ Επιπλέον ο κ. Πέτσας ανέφερε σε ότι αφορά την διευκόλυνση του πολίτη και την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Κράτους και τις νέες ψηφιακές εφαρμογές ότι ανάμεσα σε άλλα – Η ανανέωση των δελτίων ανεργίας θα γίνεται αυτόματα και οι εγγεγραμμένοι άνεργοι δεν χρειάζεται να προχωρήσουν σε καμία ενέργεια ανανέωσης. – Η ενημέρωση του ΑΜΚΑ κάθε πολίτη θα γίνεται πλέον ηλεκτρονικά από τα ληξιαρχεία και οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να προσκομίζουν ληξιαρχικές πράξεις γέννησης, γάμου, ή θανάτου συγγενικού τους προσώπου. – Μια σειρά από υπηρεσίες του μεγαλύτερου ασφαλιστικού οργανισμού, του e- ΕΦΚΑ, όπως η έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας, θα παρέχονται ηλεκτρονικά σε 1,5 εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες, απασχολούμενους και αγρότες.

Χωρίς ξεκάθαρη εικόνα για το αν μπορούν και κατά πόσο επιτρέπεται να λειτουργούν παραμένουν οι κατασκευαστικές εταιρείες και οι μηχανικοί, ενώ σύγχυση επικρατεί ειδικά για τα δημόσια έργα και τους διαγωνισμούς που "τρέχουν”. Μέχρι στιγμής δεν έχει υιοθετηθεί μια ενιαία στάση και σε ότι αφορά τουλάχιστον τα δημόσια έργα οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν από τον κάθε φορέα υλοποίησης ή κύριο του έργου ξεχωριστά. Ενδεικτική της κατάστασης είναι η σύγχυση που επικράτησε την προηγούμενη εβδομάδα όπου δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή η οποία "παγώνει” μέχρι τέλος Απριλίου όλους τους διαγωνισμούς για νέα δημόσια έργα και αναστέλλει για το ίδιο διάστημα τις προθεσμίες και τα χρονοδιαγράμματα των διαγωνισμών και των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένων και των Συμβάσεων Παραχώρησης. Η αρχική αίσθηση ήταν ότι παγώνουν οι διαγωνισμοί και αναστέλλονται οι σχετικές προθεσμίες για το σύνολο των δημοσίων έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ωστόσο, όπως διευκρινίστηκε από νομικούς οι ρυθμίσεις της σχετικής απόφασης ισχύουν μόνο στους διαγωνισμούς και τις συμβάσεις έργων των οποίων αναθέτουσα αρχή ή κύριος του έργου είναι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ για τα έργα που υλοποιούν άλλοι φορείς -όπως για παράδειγμα ΟΤΑ, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κλπ- τυχόν αναβολή διαγωνισμών αλλά και αναστολή εργασιών πρέπει να γίνει με δικές τους ξεχωριστές αποφάσεις. Ανοιχτά εργοτάξια αλλά με προβλήματα Μέχρι τώρα πρόθεση της κυβέρνησης είναι τα εργοτάξια να παραμείνουν ανοιχτά. Αυτό φάνηκε και από τις δηλώσεις του υπουργού Υποδομών την Παρασκευή. "Τα εργοτάξια ακόμη λειτουργούν, διότι δεν μπορούν να παγώσουν όλες οι οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα", σημείωσε ο κ. Καραμανλής στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ. Τη δυνατότητα αυτή δίνει και η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) με τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, βάσει της οποίας οι τεχνικές εταιρείες μπορούν να διατηρήσουν ανοιχτά τα εργοτάξια τους, αρκεί να λάβουν πρόσθετα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων. Όμως όπως σημειώνουν οι ενώσεις κατασκευαστών και εργοληπτών, στην πράξη η συνέχιση των έργων είναι πολύ δύσκολή και τα εργοτάξια στην καλύτερη περίπτωση υπολειτουργούν. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) με επιστολή που έστειλε την Παρασκευή στον υπουργό Υποδομών αναφέρει πολλά προβλήματα στη λειτουργιά των εργοταξίων. Μεταξύ αυτών: Οι δυσκολίες έως πλήρη αδυναμία προμήθειας πρώτων υλών και επιπλέον ειδών υγιεινής και ασφάλειας αλλά και οι ειδικές δυσκολίες τήρησης αποστάσεων ασφαλείας ή τήρησης του μέγιστου αριθμού εργαζομένων ανά χώρο. Για αυτό τον λόγο ο ΣΑΤΕ ζητά την ένταξη των ΚΑΔ των εργοληπτικών – κατασκευαστικών επιχειρήσεων στον πίνακα των πληττομένων επιχειρήσεων από την κρίση του κορονοϊού. Αντίστοιχη θέση εκφράζει και το Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας Υποδομών και Κατασκευών (ΕΣΒΥΚ). "H λειτουργία των εργοταξίων καθώς και η διοίκηση και επίβλεψη των έργων είναι προβληματική… στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται να αναγνωριστεί η de fato υπολειτουργία ή/και μερική/ολική αναστολή της λειτουργίας των εργοταξίων”, αναφέρει το ΕΣΒΥΚ σε επιστολή του προς τον υπουργό. Απαντήσεις ζητά και το ΤΕΕ Να αποφασίσει αν πρέπει και είναι ασφαλές να εργάζεται ο τεχνικός κόσμος της χώρας καλεί την κυβέρνηση το ΤΕΕ αναφέροντας ότι "σήμερα, που τα εργοτάξια σε έργα και οικοδομές, αλλά και τα γραφεία μελετών και μηχανικών, οι βιομηχανίες και τα εργαστήρια, εργάζονται κανονικά, όσο είναι εφικτό και με πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας, βλέπουμε τα όργανα επιτήρησης των μέτρων να επιβάλλουν πρόστιμα σε αυταπασχολούμενους και μισθωτούς – κατά παράβαση των ανακοινωθέντων". Σύμφωνα με το ΤΕΕ, υπάρχουν επαναλαμβανόμενα κρούσματα επιβολής προστίμων, τόσο στην Αττική όσο και στην Περιφέρεια, όπου σε επιβλέποντες έργων μηχανικούς, στο δρόμο προς εργοτάξια ή οικοδομές, τα οποία επιβλέπουν (και δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τη δική τους ευθύνη και για λόγους ασφαλείας), επιβάλλονται πρόστιμα κατά την κίνησή τους, ενώ διαθέτουν τόσο τη φόρμα μετακίνησης εργαζόμενου, όπως προβλέπεται (σφραγισμένη κλπ) όσο ακόμη και αποδεικτικά των έργων στα οποία κατευθύνονται. Επίσης σημειώνεται ότι συνεργεία έργων και οικοδομών, με ποικίλες ειδικότητες μηχανικών και άλλων επαγγελματιών, δυσκολεύονται στις μετακινήσεις τους από Περιφέρεια σε Περιφέρεια και ειδικά στη μετακίνηση από και προς τη νησιωτική χώρα. [email protected]

Αλλαγές στο νόμο 4412 που διέπει τα δημόσια έργα εξετάζει η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπιστούν σοβαρές παθογένειες που αποτελούν τροχοπέδη για την υλοποίηση επενδύσεων, όπως οι υψηλές εκπτώσεις, ο μεγάλος αριθμός προσφυγών και τα χαμηλά ποσοστά απορροφητικότητας πόρων του ΕΣΠΑ, κυρίως από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία αναμένεται να είναι έτοιμη έως το τέλος Φεβρουαρίου, θα ανοίξει το δρόμο και για την πιο ενεργή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, με την επίβλεψη έργων και μελετών σε επενδύσεις που χρηματοδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους (ΕΣΠΑ&ΠΔΕ). Οι αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο θα γίνουν με βασικό γνώμονα την εμπειρία που έχει συσσωρεύσει η αγορά τα τελευταία τρία έτη, από τότε δηλαδή που ξεκίνησε να εφαρμόζεται ο νόμος 4412. Η ταχύτερη ολοκλήρωση επενδύσεων αποτελεί το βασικό ζητούμενο, δεδομένου ότι για την υλοποίηση ενός μεγάλου έργου στην Ελλάδα απαιτούνται κατά μέσο όρο 90 μήνες, όταν η αντίστοιχη διάρκεια στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κυμαίνεται περίπου στο μισό. Μόνο για την έγκριση των απαραίτητων μελετών χρειάζονται περίπου δύο χρόνια. Οι μεγάλες εκπτώσεις Μία από τις βασικές προτεραιότητες είναι η ψήφιση διατάξεων για να περιοριστεί το φαινόμενο των υψηλών εκπτώσεων, οι οποίες συχνά οδηγούν τα δημόσια έργα σε τέλμα. Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, ένας τρόπος επίτευξης του στόχου αυτού είναι η εισαγωγή αυστηρότερων προδιαγραφών στους διαγωνισμούς δημοσίων έργων, όπως η εκτέλεση παρόμοιων έργων στο παρελθόν. Κατά τις ίδιες πηγές ένα ακόμα κριτήριο που θα μπορούσε να ζητηθεί από υποψήφιους αναδόχους είναι να μην έχουν ιστορικό κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών. Οι τελικές διατάξεις οι οποίες θα ενταχθούν στη νομοθετική ρύθμιση θα συνάδουν με προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από τεχνικούς φορείς όπως ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), ο Σύνδεσμος Ελληνικών Εταιρειών Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ) και ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ). Οι τρεις σύνδεσμοι μάλιστα εδώ και αρκετούς μήνες έχουν αναλάβει την εκπόνηση σχεδίου δράσεων και πρωτοβουλιών για την ανάκαμψη και την εξυγίανση του τεχνικού κλάδου. Επίβλεψη έργων και μελετών από ιδιώτες Η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών θεωρεί ότι η πιο ενεργή συμμετοχή ιδιωτικών φορέων στην επίβλεψη έργων και μελετών, θα οδηγήσει στην ταχύτερη ολοκλήρωση επενδύσεων υποδομών και θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος των υψηλών εκπτώσεων. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η δυνατότητα επίβλεψης έργων από ελεύθερους επαγγελματίες, κυρίως σε ό,τι αφορά επενδύσεις σε υποδομές δήμων οι οποίοι δεν διαθέτουν μηχανικούς. Η διαδικασία αναμένεται να λειτουργήσει με παρόμοιο τρόπο με εκείνο που έχει καθιερωθεί για τους ελεγκτές δόμησης, όταν με απαίτηση των θεσμών ο έλεγχος των εργασιών δόμησης αφαιρέθηκε από τις πολεοδομίες. Μεταξύ των υπό εξέταση προτάσεων είναι και η αλλαγή της κλήρωσης που προβλέπεται τώρα στο μητρώο μελετητών δημοσίων έργων. Με τη μέθοδο της κλήρωσης συχνά ανατίθεται η κατάρτιση μελετών σε επαγγελματίες οι οποίοι δεν έχουν γνώση των ιδιαιτεροτήτων που επικρατούν στην περιοχή που πρόκειται να γίνει το έργο. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο αναθεώρησης των ορίων που αφορούν σε απευθείας αναθέσεις, προκειμένου να επιταχυνθεί η υλοποίηση μικρότερων έργων σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Πρότυπες προτάσεις (unsolicited proposals) Με τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, θα καθοριστεί το θεσμικό πλαίσιο και για τις λεγόμενες πρότυπες προτάσεις (unsolicited proposals) για την επιτάχυνση έργων. Οι πρότυπες προτάσεις δίνουν τη δυνατότητα σε ιδιώτες να προτείνουν έργα για τα οποία δεν υπάρχουν διαδικασίες δημοπράτησης σε εξέλιξη. Θα περιλαμβάνουν όλες τις απαραίτητες τεχνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές μελέτες για την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων. Οι μελέτες θα υποβάλλονται σε ειδική δημόσια υπηρεσία που θα είναι επιφορτισμένη με την αξιολόγηση των προτάσεων. Εφόσον αξιολογηθούν θετικά, η αρμόδια υπηρεσία θα ζητάει από τον ιδιωτικό φορέα να καταθέσει οριστικές μελέτες προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία δημοπράτησης του προτεινόμενου έργου. Το έργο θα υλοποιείται είτε με σύμβαση παραχώρησης είτε με τη σύμπραξη δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), ενώ ο ιδιώτης που θα έχει προτείνει την επένδυση θα πριμοδοτείται στη διαγωνιστική διαδικασία, δεδομένου ότι θα έχει ολοκληρώσει με δικά του έξοδα όλα τα απαραίτητα βήματα για τη δημοπράτηση του έργου. Ο ιδιώτης ο οποίος έχει υποβάλει την πρότυπη πρόταση θα αποζημιώνεται σε περίπτωση που δεν κηρυχθεί μειοδότης του έργου για το κόστος της προπαρασκευής, ενώ θα έχει και το δικαίωμα να ισοφαρίσει τη χαμηλότερη προσφορά.

Η απόφαση αναφέρει: 1. Η επικαιροποίηση, των Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών (ΕΤΕΠ ), σειράς ΕΛΟΤ ΤΠ 1501 ΧΧΧΧ :2009, αποτελεί άμεση προτεραιότητα, λόγω της εν τω μεταξύ εξέλιξης της τεχνολογίας και της επιστήμης στον τομέα κυρίως των υλικών και των ευρωπαϊκών προτύπων. 2. Η χώρα μας υποχρεούται να συμμορφωθεί με τις συστάσεις της 1ης εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ – TOOLKIT I (OECD Competition Assessment Reviews, Greece/Sector: Building Materials, σελ. 328, No 12-15). 3. Τα κείμενα των εν λόγω Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών συνιστούν σημαντική ποιοτική αναβάθμιση των υπαρχουσών Τεχνικών Προδιαγραφών και Τεχνικών ή Ειδικών Συγγραφών Υποχρεώσεων, οι οποίες χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα στις δημόσιες συμβάσεις κατασκευής έργων. 4. Με τα εν λόγω κείμενα εξασφαλίζεται η εναρμόνιση των Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών με τα Διεθνή και Ευρωπαϊκά Πρότυπα, τα οποία είναι κάθε φορά σε ισχύ, και διευκολύνεται η επίτευξη του στόχου της ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς και στον τομέα των Δομικών Έργων. 5. Ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) ολοκλήρωσε το έργο της επεξεργασίας των 70 Τεχνικών Προδιαγραφών, της Δημόσιας και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο κρίσης των κειμένων αυτών και, μετά από γνωμοδότηση της αρμόδιας Τεχνικής Επιτροπής του ΕΛΟΤ ΤΕ99, προώθησε την έκδοση των κειμένων αυτών, ως Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών. 6. Σύμφωνα με το άρθρο 4.3 της από 29-11-2016 υπογραφείσας σύμβασης (ΑΔΑ: ΩΖΑΠ4653ΟΞ-8ΡΙ), ο ΕΛΟΤ παραχωρεί στο Υπ.Υ.ΜΕ. το δικαίωμα της ελεύθερης χρήσης των κειμένων των Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών για την εφαρμογή τους στην κατασκευή των τεχνικών έργων στη χώρα, αποφασίζουμε: 1. Εγκρίνουμε, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8, του άρθρου 54, του ν. 4412/2016, τις εβδομήντα (70) Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ) του παραρτήματος Α, με υποχρεωτική εφαρμογή σε όλα τα Δημόσια Έργα και Μελέτες. Οι τίτλοι των Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών περιέχονται στο παράρτημα Α, και τα πλήρη κείμενα τους στο Παράρτημα Β, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας απόφασης. Απόφαση-Υπ.-Υποδομών-και-Μεταφορών-Δ22419322.11.2019-ΦΕΚ-4607-13.12.2019-τεύχος-B’.pdf

Θα περιλαμβάνεται στο πακέτο θεσμικών μέτρων που ετοιμάζουν στο υπουργείο Υποδομών. Στόχος να περιοριστούν οι παράλογες εκπτώσεις και να παραδίδονται ποιοτικά έργα. Η επίβλεψη δημόσιων έργων και μελετών και από πιστοποιημένες ιδιωτικές εταιρείες που θα επιλέγονται με συγκεκριμένα κριτήρια, μέσω ηλεκτρονικού διαγωνισμού, τη γενική εποπτεία και ευθύνη του οποίου θα έχει το υπουργείο Υποδομών, περιλαμβάνεται στο πακέτο των θεσμικών αλλαγών που θα καταθέσει στις αρχές του νέου έτους το υπουργείο Υποδομών. Το πακέτο θα περιλαμβάνει θεσμικές αλλαγές, ώστε να σταματήσει ο φαύλος κύκλος των υψηλών εκπτώσεων στα δημόσια έργα, που ενίοτε φτάνουν το 70%-80% του προϋπολογισμού. Εξαιτίας των παράλογων εκπτώσεων έχει δημιουργηθεί ένα σπιράλ καταστροφής στον κατασκευαστικό κλάδο αφού οι υγιείς επιχειρήσεις βλέπουν θρασείς ανταγωνιστές τους να παίρνουν τα λιγοστά δημόσια έργα με παράλογα υψηλές εκπτώσεις. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας τις τρύπες του θεσμικού πλαισίου και τις αδυναμίες των κρατικών υπηρεσιών, διεκδικούν αυξήσεις του κόστους. Ετσι ένα έργο που δημοπρατήθηκε με προϋπολογισμό ένα εκατ. ευρώ, ανατίθεται με έκπτωση 60% (δηλαδή με κόστος 400.000 ευρώ) και τελικά μπορεί να κοστίσει 1,2 ή 1,5 εκατ. ευρώ! Η ιδιωτική επίβλεψη σε έργα και μελέτες, υπό αυστηρό θεσμικό πλαίσιο παρακολούθησης, αποτελεί μία από τις προεκλογικές εξαγγελίες της ΝΔ και του τότε τομεάρχη Υποδομών (και σήμερα υπουργού) Κώστα Καραμανλή. Θα λειτουργήσει συμπληρωματικά σε άλλες πρωτοβουλίες όπως η επικαιροποίηση των τιμολογίων και των προδιαγραφών κ.ά. Η είσοδος ιδιωτών στην επίβλεψη των έργων (για να μην παραδίδονται στην κατάσταση που βλέπουν σήμερα οι δημότες σε πολλά έργα των ΟΤΑ) και των μελετών (ώστε το κόστος και οι προδιαγραφές να βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα...) θεωρείται πως θα αντιμετωπίσει και ένα άλλο πρόβλημα. Την αδυναμία των τεχνικών υπηρεσιών τόσο των ΟΤΑ όσο και διάφορων οργανισμών του δημοσίου, να προετοιμάσουν (με τις απαραίτητες μελέτες) και στη συνέχεια να επιβλέψουν την κατασκευή ενός δημόσιου έργου. Μέσω της συνεργασίας με ιδιώτες θα αναβαθμιστούν οι τεχνικές υπηρεσίες του δημοσίου, εκτιμούν όσοι προτείνουν το συγκεκριμένο μέτρο. Σήμερα, παρά το βουνό νομοθετημάτων ώστε να παράγονται ποιοτικά έργα, η κατάσταση είναι δυσάρεστη σε όλα τα επίπεδα. Από το τελικό κόστος ενός έργου μέχρι το χρονοδιάγραμμα και την ποιότητα. Στελέχη όπως ο πρώην γενικός γραμματέας Υποδομών Γ. Οικονομίδης υποστηρίζουν εδώ και χρόνια πως απαιτείται «νέα στρατηγική για τις Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες», οι οποίες πρέπει «να καθορίζουν τους κανόνες και τις προδιαγραφές, να τηρούν τις βάσεις δεδομένων και τα Μητρώα, να διενεργούν ελέγχους και να εποπτεύουν την τήρηση των κανόνων». Στη νέα στρατηγική, οι Δημόσιες Τεχνικές Επιτελικές Υπηρεσίες θα πρέπει, πρώτον, να «προβαίνουν στον στρατηγικό σχεδιασμό και διαχείριση των έργων με τη βοήθεια τεχνικών συμβούλων». Δεύτερον, «να προκηρύσσουν μελέτες και να δημοπρατούν έργα υποστηριζόμενες από "τρίτους" όπως ελεγκτές μελετών, τεχνικούς συμβούλους που παρέχουν τεχνική υποστήριξη και διενεργούν εποπτεία κατασκευών (Construction managers), διαπιστευμένους φορείς Επιθεώρησης/ Πιστοποίησης και Διαπιστευμένα Eργαστήρια Δοκιμών» και τρίτον, «να εποπτεύουν, ως project managers, την τήρηση των κανόνων και των προδιαγραφών». Ετσι θα υπάρχει «σοβαρή διευθύνουσα υπηρεσία με υποστήριξη συμβούλων, σοβαρή εποπτεία κατασκευής με την υποστήριξη construction managers και διαρκή παρουσία και συμμετοχή του μελετητή στην εξέλιξη και πορεία της κατασκευής, ικανή μελετητική ωριμότητα με σοβαρό έλεγχο της παραδιδόμενης μελέτης και διενέργεια σοβαρών ελέγχων». Επιπλέον, «καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης της μελέτης καθώς και κατά την παραλαβή της από τις αναθέτουσες αρχές θα διενεργείται έλεγχος σε όλα τα στάδια της μελέτης από ελεγκτή μελέτης». Φώτης Κόλλιας

Δημοσιεύθηκε σήμερα το ΦΕΚ με την απόφαση για το "Πρόγραμμα χρηματοδότησης για την Ενεργειακή Αναβάθμιση Δημοσίων Κτιρίων «ΗΛΕΚΤΡΑ»" Βασικός στόχος του Προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» είναι η συμβολή του στην επίτευξη του εθνικού ενδεικτικού στόχου ενεργειακής απόδοσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 του ν. 4342/2015 (Α’ 143), με το οποίο ενσωματώθηκε το άρθρο 3 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ (όπως τροποποιήθηκε με το Παράρτημα της Οδηγίας 2013/12/ ΕΕ, και το άρθρο 24 παρ. 1 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) και παράλληλα η εκπλήρωση των απαιτήσεων του άρθρου 7 του ίδιου νόμου για την ικανοποίηση του στόχου της ετήσιας ενεργειακής ανακαίνισης του συνολικού εμβαδού της θερμικής ζώνης των κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης, που αποτελεί το 3% του συνολικού εμβαδού και την προώθηση του υποδειγματικού ρόλου του δημοσίου. Σκοπός του Προγράμματος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος που ανήκει στην ιδιοκτησία των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης με παρεμβάσεις που αφορούν ενδεικτικά στο κέλυφος του κτιρίου, στα διάφορα συστήματα Ηλεκτρο-Μηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων και γενικότερα σε παρεμβάσεις που αποδεδειγμένα συμβάλουν στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, συμπεριλαμβανομένης της στατικής ενίσχυσης, όπου απαιτείται. Η συνολική διάρκεια εφαρμογής του Προγράμματος είναι η περίοδος 2019-2025, με δυνατότητα παράτασης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος για όλη τη διάρκεια εφαρμογής του ανέρχεται σε πεντακόσια εκατομμύρια (500.000.000) ευρώ με δυνατότητα τροποποίησης. Κατεβάστε το ΦΕΚ με όλες τις λεπτομέρειες, από τη σελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου, εδώ