Αναζήτηση στην κοινότητα

Ενώ η ανανεώσιμη ενέργεια επεκτείνεται με ολοένα και ταχύτερο ρυθμό, τα ορυκτά καύσιμα συνεχίζουν να διατηρούν κολοσσιαίο μερίδιο 82% στη συνολική κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, με τη ζήτηση φυσικού αερίου και άνθρακα να παραμένει σχεδόν σταθερή και το πετρέλαιο να ανακάμπτει και να πλησιάζει στα στα προ πανδημίας επίπεδα. Σε ανάλυση που δημοσιεύει το oilprice.com, αναφέρεται πως πριν από ένα χρόνο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα παρουσίασαν τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης της τελευταίας 50ετίας και πως οι συνολικές εκπομπές ήταν μόλις κατά 0,8% χαμηλότερες από το ιστορικό υψηλό, το 2018 και κινδυνεύαμε με ένα νέο υψηλό ρεκόρ πέρυσι, εκτός και εάν προέκυπτε μια μεγάλη ύφεση που θα περιόριζε την παγκόσμια ζήτηση ενέργειας- όπως και συνέβη. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τον τομέα της ενέργειας αυξήθηκαν κατά 0,9% το 2022 και ανήλθαν στο νέο υψηλό των 34,4 δισεκατομμυρίων μετρικών τόνων, υποδηλώνοντας έλλειψη προόδου στον περιορισμό της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα. Αποτέλεσμα όλων τούτων, είναι οι εκπομπές CO2 να απέχουν ακ[ομη περισσότερο από το προσεγγίζουν τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα. Παρά την περαιτέρω ισχυρή ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας στον τομέα της ενέργειας, συνεχίζει η ανάλυση του oilprice.com, οι συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την ενέργεια αυξήθηκαν ξανά σε παγκόσμια κλίμακα. Η ανάλυση βασίζεται στα ευρήματα της ετήσιας Στατιστικής Ανασκόπησης της Παγκόσμιας Ενέργειας που καταρτίζει τα τελευταία 70 χρόνια, η BP. Έχοντας αποτελέσει έναν αξιόπιστο εργαλείο για την κατανόηση των τάσεων στον ευρύτερο ενεργειακό τομέα, η Στατιστική Ανασκόπηση συνέβαλε καθοριστικά στην παροχή ολοκληρωμένων δεδομένων για την παγκόσμια παραγωγή και κατανάλωση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της εταιρείας, η BP αποφάσισε να μεταφέρει τη δημοσίευση της έκθεσης στο Energy Institute (EI) προκειμένου να επιτρέψει στην ομάδα του Chief Economist, Spencer Dale, να δώσει προτεραιότητα στις πρωτοβουλίες του διευθύνοντος συμβούλου Bernard Looney για τη μετάβασή της προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την παραγωγή ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Στο τέλος Ιουνίου, το EI δημοσίευσε την εναρκτήρια έκδοση της έκθεσης. Η ανασκόπηση του 2023 δείχνει ότι ο κόσμος παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενος από τα ορυκτά καύσιμα για τις ενεργειακές ανάγκες του, ακόμη και όταν οι ΑΠΕ συνεχίζουν να αναπτύσσονται με ταχύ ρυθμό. Και εδώ προκύπτει το ερώτημα: Με το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου να φαίνεται δεσμευμένο στη κατεύθυνση της μείωσης των εκπομπών CO2, γιατί αυτές αυξάνονται διαρκώς; Η απάντηση μπορεί να έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχει τεράστιο χάσμα εκπομπών μεταξύ των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών. Οι χώρες -μέλη του ΟΟΣΑ έχουν μειωμένη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα εδώ και 15 χρόνια με τις εκπομπές τους να είναι εγγύς των επιπέδων τους πριν από 35 χρόνια. (Παγκόσμιες εκπομπές CO2 1965-2022 Πηγή:oilprice.com) Την ίδια ώρα, οι αναπτυσσόμενες χώρες συνεχίζουν να αυξάνουν ραγδαία τη χρήση ορυκτών καυσίμων και συνακόλουθα τη ρύπανση από διοξείδιο του άνθρακα καθώς οι οικονομίες τους αναπτύσσονται. Ιδίως η περιοχή Ασίας -Ειρηνικού, παρουσιάζει εκρηκτική αύξηση στις εκπομπές άνθρακα τα τελευταία πάνω από 50 χρόνια, για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, διανύουν μια φάση ανάπτυξης που εξαρτάται από τον άνθρακα, κατά το πρότυπο των χωρών του ΟΟΣΑ, πριν υπάρξει το ρεύμα ευαισθητοποίησης για τις κλιματικές επιπτώσεις και δεύτερον, δισεκατομμύρια άνθρωποι στις πολυπληθείς αναπτυσσόμενες χώρες, αυξάνουν το βιοτικό τους επίπεδο και μαζί, την κατανάλωση ενέργειας. Έτσι, ενώ η κατά κεφαλήν χρήση ορυκτών καυσίμων καθυστερεί στα ανεπτυγμένα έθνη, ο αντίκτυπος των συνολικών εκπομπών δισεκατομμυρίων ανθρώπων που αυξάνει αργά την κατανάλωση οδηγεί το μεγαλύτερο μέρος της αυξανόμενης παγκόσμιας παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα. Η Κίνα, για παράδειγμα, τώρα εκπέμπει περισσότερο από το διπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα από τις ΗΠΑ, παρόλο που οι κατά κεφαλήν εκπομπές είναι οι μισές από αυτές των ΗΠΑ. Αυτό αποτελεί μια μνημειώδη πρόκληση για τον έλεγχο των εκπομπών όταν το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί σε ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες Ασίας-Ειρηνικού. Ο περιορισμός της παγκόσμιας ρύπανσης από άνθρακα θα απαιτήσει από τις αναπτυσσόμενες χώρες να ξεπεράσουν την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα που μάστιζε την ανάπτυξη του ΟΟΣΑ. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει. Όταν οι άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα δεν θα μειωθούν παρά τις κλιματικές προειδοποιήσεις, τα δεδομένα αποκαλύπτουν μια απογοητευτική πραγματικότητα. Η έκρηξη των εκπομπών στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας επισκιάζει τις προσπάθειες αλλού. Δεν είναι μόνο οι τεράστιοι ρυπαντές, όπως η Κίνα και η Ινδία. Πολλές χώρες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού αυξάνουν τις εκπομπές τους καθώς επιδιώκουν την ταχύτερη οικονομική ανάπτυξή τους. Και παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ κατέχουν τα πρωτεία στις σωρευτικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η Κίνα αναμένεται να την υποσκελίσουν στα επόμενα δέκα χρόνια. Ως εκ τούτου, κάθε μεμονωμένη απόπειρα των Αμερικανών να περιορίσουν τις εκπομπές CO2, δεν μπορούν να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα χωρίς τη συνεργασία της Ασίας. Πρόκειται για μια τεράστια τεχνολογική και διπλωματική πρόκληση. View full είδηση

Η σημαντική αύξηση που καταγράφηκε στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας φαίνεται ότι έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην αποσόβηση μίας ακόμα ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, εν μέσω των ιστορικά υψηλών θερμοκρασιών. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο παρατεταμένος καύσωνα πυροδότησε πρωτοφανή ζήτηση για κλιματισμό. Και από ό,τι διεφάνη τις προηγούμενες εβδομάδες η ηλιακή ενέργεια αναδεικνύεται ως κατάλληλη πηγή για την αντιμετώπιση της καλοκαιρινής ζέστης, καθώς η ακτινοβολία του ήλιου είναι ισχυρότερη κατά το πιο ζεστό μέρος της ημέρας, όταν η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για ψύξη είναι επίσης στο υψηλότερο επίπεδο. «Η πολύ σημαντική αύξηση της ηλιακής ενέργειας ουσιαστικά αντισταθμίζει τις κορυφές [στη ζήτηση] για κλιματισμό», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Κρίστιαν Ρούμπι, γενικός γραμματέας του ομίλου βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας Eurelectric, αναφερόμενος κυρίως στην κατάσταση στην Ισπανία. Κι όπως υπογραμμίζει το Reuters, η Ισπανία και η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών εκείνων που πρωταγωνιστούν στο ράλι εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις τιμές ρεκόρ της ενέργειας το περασμένο έτος και πετύχουν αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια μετά και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όπως αναφέρει η ισπανική εταιρεία ηλεκτρικού δικτύου Red Electrica, η χώρα πρόσθεσε ένα ρεκόρ 4,5 γιγαβάτ ηλιακής φωτοβολταϊκής χωρητικότητας πέρυσι, με αποτέλεσμα η παραγωγή ηλιακής ενέργειας τον Ιούλιο να ανέλθει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Στοιχεία της Ember κατέδειξαν ότι η ηλιακή ενέργεια παρείχε σχεδόν το 24% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ισπανίας τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, από 16% τον Ιούλιο του 2022. Η Refinitiv υπογραμμίζει επίσης ότι στην Ιταλία όταν οι υψηλές θερμοκρασίες και η ζήτηση για ψύξη οδήγησαν σε κορύφωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στη Σικελία στις 24 Ιουλίου, σχεδόν το ήμισυ της υπερβάλλουσας ζήτησης -που ανερχόταν σε 1,3 GW- καλύφθηκε από ηλιακή ενέργεια. Η ηλιακή παραγωγή της Σικελίας τον περασμένο μήνα ήταν υπερδιπλάσια από αυτή του Ιουλίου 2022. Η συγκυρία με τις φωτιές και η Ελλάδα Το πρακτορείο Reuters κάνει ιδιαίτερη αναφορά και στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι ο φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας ΑΔΜΗΕ υπογράμμισε ότι οι πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα προκάλεσαν ζημιές σε τμήματα του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η υψηλότερη ηλιακή παραγωγή συνέβαλε στην ικανοποίηση της ζήτησης. Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ κατά τη διάρκεια της αιχμής ζήτησης ισχύος της Ελλάδας φέτος, επίσης στις 24 Ιουλίου, τα ηλιακά φωτοβολταϊκά κάλυψαν τα 3,5 GW από τη συνολική ζήτηση 10,35 GW. Αλλά ακόμη και σε πιο δροσερές και λιγότερο ηλιόλουστες δυτικές χώρες όπως το Βέλγιο, η ηλιακή ενέργεια έχει καλύψει περισσότερο από το 100% της επιπλέον ενέργειας που απαιτείται κατά τη διάρκεια της μεσημεριανής αύξησης της ζήτησης ενέργειας. Μικρό μερίδιο - Μεγάλη συνεισφορά Παρά τη γρήγορη ανάπτυξή της και τον κομβικό ρόλο που έπαιξε αυτό το καλοκαίρι, η ηλιακή ενέργεια εξακολουθεί να είναι κατέχει ένα σχετικά μικρό μερίδιο του μείγματος ενέργειας στις περισσότερες χώρες, όπου πηγές όπως η αιολική ενέργεια, το φυσικό αέριο, ο άνθρακας και η πυρηνική ενέργεια καλύπτουν συνήθως το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης κατά τη διάρκεια του έτους. Ο άλλος καταλύτης Εκτός όμως από τον ήλιο υπάρχει κι ένας ακόμα παράγοντας που συνέβαλε στη διατήρηση της λειτουργίας των ενεργειακών συστημάτων της Ευρώπης αυτό το καλοκαίρι: αναλυτές αναφέρουν ότι παρά τις αυξημένες ανάγκες για ψύξη (που κινήθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ) συνολικά, η ζήτηση ενέργειας παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα. Αυτό συνέβη από την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης πέρυσι, όταν η Ρωσία διέκοψε τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη εξακολουθούν να είναι υψηλές σε σύγκριση με τα ιστορικά επίπεδα - και οι καταναλωτές και οι βιομηχανίες ανταποκρίθηκαν χρησιμοποιώντας λιγότερη ενέργεια. Αλλαγή σκηνικού Η υπερβολική ζέστη αυτό το καλοκαίρι έχει σπάσει αυτή την τάση κατά καιρούς. Ωστόσο, συνολικά, η ζήτηση ήταν κάτω από το κανονικό. Για παράδειγμα, η μέση ωριαία κατανάλωση ενέργειας στην Ιταλία τον Ιούλιο ήταν 4,4% χαμηλότερη από τον Ιούλιο του 2022, ενώ της Ισπανίας μειώθηκε κατά 3,6%. Τα χειρότερα είναι μπροστά Παρά το γεγονός ότι μέχρι στιγμής η Ευρώπη φαίνεται να τα καταφέρνει, ξεπερνώντας με επιτυχία τις προκλήσεις τόσο του περασμένου χειμώνα όσο και το τρέχοντος καλοκαιριού, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: προειδοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή θα κάνει τα κύματα καύσωνα όπως αυτά που υπέστη η νότια Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι πιο συχνά και ακόμη πιο σοβαρά τα επόμενα χρόνια - επιβαρύνοντας την ενεργειακή υποδομή της Ευρώπης. «Τα ενεργειακά μας συστήματα δεν είναι όντως σχεδιασμένα για να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις», υπογράμμισε ο Σιμόνε Ταλιαπιέτρα, ανώτερος συνεργάτης στο think tank Bruegel. Ακόμη και πριν από τις φετινές πυρκαγιές και τις θερμοκρασίες ρεκόρ, η ζέστη και η ξηρασία πέρυσι μείωσαν την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, παρεμπόδισαν τη μεταφορά καυσίμων μέσω των ποταμίσιων οδών και ανάγκασαν ορισμένους πυρηνικούς σταθμούς να περιορίσουν την παραγωγή τους όταν η ψύξη των σταθμών περιοριζόταν από τις υψηλές θερμοκρασίες των ποταμών. Σε επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα, βιομηχανικοί όμιλοι, συμπεριλαμβανομένης της SolarPower Europe, προέτρεψαν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επιταχύνουν τις επενδύσεις σε ενεργειακά δίκτυα και να προωθήσουν έργα που συνδυάζουν την ηλιακή ενέργεια με την αποθήκευση ενέργειας, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ηλιακή ενέργεια επεκτείνεται αρκετά γρήγορα για να επιτύχει τους στόχους της κλιματικής αλλαγής. View full είδηση

Η σκέψη για την δημιουργία ενός Ενεργειακού Τειρεσία, μηχανισμού αντίστοιχου με εκείνου των τραπεζών, όπου θα καταγράφονται οι κακοπληρωτές και συνολικά οι οφειλέτες των παρόχων, προκειμένου να γνωρίζουν οι πάντες, ποιοί δεν πληρώνουν συστηματικά τους λογαριασμούς τους, συζητείται εδώ και χρόνια στην αγορά. Τώρα επανέρχεται από τον υπ. Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη, ο οποίος εκτιμά ότι τον Σεπτέμβριο θα έχει στα χέρια του ένα προσχέδιο της νέας φόρμουλας. Ο ίδιος έχει αναφερθεί σε αυτό δύο φορές τις τελευταίες εβδομάδες, λέγοντας μάλιστα προ ημερών στον ΑΝΤ1 ότι οι εταιρείες προμήθειας φαίνονται πλέον πιο ώριμες να συνεργαστούν για την εφαρμογή του. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει αναθέσει στις υπηρεσίες να εξετάσουν όλες τις παραμέτρους, προκειμένου τον Σεπτέμβριο να είναι έτοιμος ένας βασικός κορμός του νέου μηχανισμού. Η ακριβής έναρξη εφαρμογής του, κατά πόσο αυτό θα συμβεί εντός του 2023 ή από το 2024, δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί, αν και το πιθανότερο είναι από το νέο έτος, καθώς τα πάντα βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Ούτε έχει ακόμη αξιολογηθεί το πως ακριβώς θα λειτουργεί ή ακόμη και πως θα ονομαστεί. Όλα αυτά τελούν υπό επεξεργασία. Ένα είναι βέβαιο, ο Κώδικας Προμήθειας θα αλλάξει. Σε αυτόν σήμερα δεν υπάρχει ο παραμικρός περιορισμός στις αλλαγές παρόχου, ακόμη και όταν ο καταναλωτής έχει χρέη στον υφιστάμενο προμηθευτή. Έτσι, η μόνη δυνατότητα των εταιρειών είναι να στρέφονται νομικά κατά των οφειλετών, διαδικασία χρονοβόρα, όσο και κοστοβόρα. Κι όλα αυτά, όταν το νέο μοντέλο λιανικής που ισχύει από τον Αύγουστο του 2022 έχει επιδεινώσει την κατάσταση και τον ενεργειακό «τουρισμό», καθώς έχει καταργηθεί το πέναλτι που προβλέπονταν σε περίπτωση αλλαγής παρόχου. Το έδαφος για διόγκωση του ενεργειακού «τουρισμού» διευρύνθηκε. Βάσει υπολογισμών της αγοράς, τα φέσια του ενεργειακού «τουρισμού» και εκείνων που βρίσκονται σε διακανονισμό των χρεών με την εταιρεία τους εκτιμώνται σήμερα σε τουλάχιστον 1 δισ ευρώ. Και αποτελούν μια «ωρολογιακή βόμβα», όχι μόνο γιατί το θέμα δεν έχει αντιμετωπιστεί στο παραμικρό μέχρι σήμερα, αλλά και γιατί στα υφιστάμενα χρέη θα έρθουν να προστεθούν νέα, εφόσον κάποια στιγμή προκύψει μια νέα, έστω μικρότερη του 2022, κρίση. Όπως, πάντως, ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης, η ιδέα της δημιουργίας ενός Ενεργειακού Τειρεσία έχει ωριμάσει, ενώ σχετική πρόταση έχει καταθέσει εδώ και μήνες ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ). Η διαφορά είναι ότι το σχέδιο του ΕΣΠΕΝ ήταν μια πρωτοβουλία της αγοράς, με εθελοντική αρχικά συμμετοχή των παρόχων, ενώ ο υπουργός ΠΕΝ εξετάζει κάτι με πιο θεσμικό και με υποχρεωτικό χαρακτήρα. Βάσει του σχεδίου που είχε συζητηθεί στους κόλπους του ΕΣΠΕΝ, και για το οποίο έχει ενημερωθεί ο κ. Σκυλακάκης, με βάση τα δεδομένα του Τειρεσία, ο κάθε πάροχος θα μπορεί να ελέγχει αν ο υποψήφιος νέος πελάτης του θέλει να αλλάξει προμηθευτή απλά και μόνο για να μην εξοφλήσει τον υφιστάμενο πάροχό του, λαμβάνοντας σε μία τέτοια περίπτωση τα κατάλληλα αντίμετρα. Τέτοια θα μπορούσε να είναι η αναπροσαρμογή προς τα πάνω της εγγύησης που θα κληθεί να καταβάλει ένας τέτοιος πελάτης. Επίσης, μία εταιρεία θα έχει τη δυνατότητα να εντάξει στο πελατολόγιό της έναν καταναλωτή με ληξιπρόθεσμα χρέη, υπό την προϋπόθεση της εξόφλησης των λογαριασμών του μέσω πάγιας εντολής. Σύμφωνα πάντα με εκείνο το σχέδιο, η συμμετοχή στην πρωτοβουλία θα γίνονταν σε εθελοντική βάση, με τις εκτιμήσεις πάντως να θέλουν σταδιακά να δίνουν το «παρών» όλες οι εταιρείες της εγχώριας λιανικής, αφού θα αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την ανάσχεση του ενεργειακού «τουρισμού», ο οποίος άρχισε να παίρνει διαστάσεις μετά το 2020. Τότε που το ΣτΕ ακύρωσε την απόφαση Σκουρλέτη, η οποία έθετε ως προϋπόθεση αλλαγής προμηθευτή την εξόφληση των οφειλών στον προηγούμενο, πρόβλημα που εντάθηκε με το νέο μοντέλο λιανικής (Αύγουστος 2022) και την κατάργηση του πέναλτι σε περίπτωση αλλαγής παρόχου. Όσο για τις μετακινήσεις από πάροχο σε πάροχο, αυτές υπολογίζονται σε 400.000 καταναλωτές, από τους οποίους μία σημαντική μερίδα αποτελούν στρατηγικούς κακοπληρωτές. Ακόμη κι αν οι ενεργειακοί «τουρίστες» καταλαμβάνουν μεγάλο ποσοστό σε αυτούς τους 400.000 καταναλωτές, ο αριθμός τους είναι σχετικά μικρός σε σχέση με τα 7,5 εκατ. νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις που ηλεκτροδοτούνται στη χαμηλή τάση. Αλλά επειδή η πρακτική που ακολουθούν οι «μπαταχτσήδες» είναι να αλλάζουν αρκετούς παρόχους, πριν καταλήξουν τελικά στην Καθολική Υπηρεσία, ακόμη κι ένα μικρό χρέος να αφήνουν σε κάθε εταιρεία, δημιουργείται μεγάλο οφειλή για το σύνολο της αγοράς. View full είδηση

Στο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα ελληνικά πανεπιστήμια της χώρας στην ενεργειακή μετάβαση αναφέρθηκε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην 103η Σύνοδο Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Καστοριά. Παράλληλα, επισήμανε ότι η συνεισφορά των πανεπιστημίων στην ενεργειακή μετάβαση δε σταματά στην ενεργειακή εξοικονόμηση, αλλά μπορεί και πρέπει να επεκταθεί στην ανάπτυξη και ωρίμανση των νέων τεχνολογιών, που αποτελούν προαπαιτούμενο για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα, με κεντρικό πυλώνα τις πηγές ενέργειας μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Αναλυτικά, η παρέμβαση της Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Τα πανεπιστήμια μπορούν να λειτουργήσουν, καταλυτικά, με δυο τρόπους: Πρώτον, δίνοντας το καλό παράδειγμα για δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας που αποτελεί κεντρικό πυλώνα της ενεργειακής μετάβασης, σε συνδυασμό με την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μας μείγματος και την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με καθαρές πηγές ενέργειας (ηλιακή, αιολική, κυματική, γεωθερμία κ.ά.). Δεύτερον, μέσα από τη συμμετοχή τους σε δράσεις και προγράμματα, που προωθούν τις καινοτόμες τεχνολογίες, που συνδέονται με την πράσινη μετάβαση. Ας ξεκινήσουμε από το πρώτο σκέλος. Ένα από τα αγαπημένα μου ρητά είναι: «Η φθηνότερη κιλοβατώρα είναι αυτή που δεν καταναλώθηκε ποτέ». Δείχνει την αξία της εξοικονόμησης ενέργειας, στην οποία αποδίδει ιδιαίτερη σημασία η κυβέρνησή μας και «περνά» σε μεγάλο βαθμό από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος της χώρας μας με ευρωπαϊκούς πόρους και τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν τα πανεπιστήμια. Αναφέρω, ενδεικτικά, το Πρόγραμμα «Ενεργειακή Αναβάθμιση Δημοσίων Κτιρίων σε ΑΕΙ, Φοιτητικές Εστίες, και εγκαταστάσεις Τεχνολογικών Φορέων» του ΕΣΠΑ 2014-2020, που βρίσκεται σε φάση υλοποίησης, έχοντας συγκεντρώσει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, έχουν υποβληθεί και εγκριθεί προς χρηματοδότηση 29 προτάσεις -που βρίσκονται σε διαφορετικό στάδιο υλοποίησης κατά περίπτωση- με τον συνολικό προϋπολογισμό των έργων να υπερβαίνει τα 81 εκατ. ευρώ. Στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί -μεταξύ άλλων- το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας -ο οικοδεσπότης της φετινής Συνόδου, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Πανεπιστήμιο Πάτρας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Είναι βέβαιο ότι η ολοκλήρωση των έργων που υλοποιούνται, θα αλλάξει το «πρόσωπο» των πανεπιστημίων μας. Η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων λειτουργεί ως ισχυρό παράδειγμα και συμβολίζει την αποφασιστικότητά μας να πάμε σε ένα νέο, βιώσιμο, ενεργειακό τοπίο. Ασφαλώς υπάρχουν πόροι προς αξιοποίηση για τα πανεπιστήμια προς την κατεύθυνση αυτή και στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Όπως για παράδειγμα τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων, που περιλαμβάνονται στα κατά τόπους Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Άλλο ένα σημαντικό εργαλείο, που βρίσκεται στη διάθεση των Πανεπιστημίων μας, είναι το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ», συνολικού προϋπολογισμού 640 εκατ. ευρώ (χρηματοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας). Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων, που μπορεί να αναδείξει τον υποδειγματικό ρόλο του Δημοσίου στην εξοικονόμηση ενέργειας. Στόχος είναι η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος κτιρίων επιτυγχάνοντας, κατ’ ελάχιστον, την κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β, μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, την εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30%. Τα δημόσια κτίρια για εκπαιδευτική χρήση είναι επιλέξιμα προς ένταξη στο «ΗΛΕΚΤΡΑ» και οι αιτήσεις είναι ανοικτέ Τα προγράμματα αυτά μπορούν να σημάνουν την απαρχή για ενεργειακά αυτόνομα ΑΕΙ. Προς αυτήν την κατεύθυνση, που αποτελεί και σύγχρονη διεθνή τάση αποτελούν έξι πεδία, στα οποία μπορούν να κινηθούν τα ελληνικά Πανεπιστήμια για έρευνα και υλοποίηση σχετικών δράσεων: Ενεργειακή Αναβάθμιση στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό και στα παθητικά στοιχεία των κτιρίων για μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Ανάπτυξη «έξυπνων» εφαρμογών επιτήρησης και ελέγχου των ενεργειακών καταναλώσεων. Αξιοποίηση των εφαρμογών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, είτε από ώριμες τεχνολογίες, όπως τα φωτοβολταϊκά, είτε από καινοτόμες εφαρμογές, όπως τα υβριδικά συστήματα. Δημιουργία υβριδικών συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, που θα μπορούν να αποδίδουν την ενέργεια στο σύστημα on demand. Προώθηση της ηλεκτροκίνησης από τις υποδομές φόρτισης ως τις καινοτόμες μετατροπές και άλλα πρωτοποριακά συστήματα. Ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων, υπηρεσιών και εφαρμογών που προωθούν την αειφόρο ανάπτυξη. Τα πανεπιστήμιά μας, υλοποιώντας πρωτοβουλίες και δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης, όχι μόνο θα εξοικονομήσουν οικονομικούς πόρους, αλλά θα ενισχύσουν, περαιτέρω, το ρόλο τους ως κέντρα έρευνας, βιωματικής μάθησης, καινοτομίας, πρωτοπορίας. Και θα υπηρετήσουν, ακόμη καλύτερα, τη βασική αποστολή τους, που είναι αφενός η μετάδοση της υφιστάμενης γνώσης, αφετέρου η δημιουργία καινούριας γνώσης και το άνοιγμα νέων δρόμων στην επιστημονική έρευνα και στην απασχόληση. Είναι προφανές ότι η συνεισφορά των πανεπιστημίων στην ενεργειακή μετάβαση δε σταματά στην ενεργειακή εξοικονόμηση. Μπορεί και πρέπει να επεκταθεί στην ανάπτυξη και ωρίμανση των νέων τεχνολογιών, που αποτελούν προαπαιτούμενο για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα με κεντρικό πυλώνα τις πηγές ενέργειας μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), -που βρίσκεται σε διαδικασία αναθεώρησης προς το πιο φιλόδοξο- «προδιαγράφει» συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, σε ποσοστό που αγγίζει το 80% έως το τέλος της δεκαετίας και ποσοστό πάνω από 40% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, δεν αρκεί η περαιτέρω διείσδυση των εδραιωμένων τεχνολογιών, όπως είναι τα φωτοβολταϊκά και τα χερσαία αιολικά. Χρειάζονται νέα «εργαλεία» όπως είναι: η αποθήκευση ενέργειας, το υδρογόνο, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση των ηλεκτρικών δικτύων. Και εδώ υπάρχει «πεδίο δόξης λαμπρόν» για τα πανεπιστήμια που μπορούν, αφενός να μεταδώσουν τη θεωρητική γνώση γύρω από αυτές τις νέες τεχνολογίες -κάτι που πράττουν, ήδη, μέσω των σχετικών μαθημάτων που έχουν ενσωματώσει στα διδακτικά τους προγράμματα- αφετέρου να συνδράμουν καίρια στις πρακτικές εφαρμογές των νέων τεχνολογιών, μέσα από τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένα projects, σε σύμπραξη με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, που εδρεύει στη μεγαλύτερη από τις περιοχές της Δίκαιης Μετάβασης, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα αυτό, τον οποίο θα σας περιγράψει στη συνέχεια ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, κ. Πελοπίδας Καλλίρης, που θα παρουσιάσει το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης. Υπάρχουν όμως και άλλες χρήσιμες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή. Ενδεικτικά: -Το Ενεργειακό Κέντρο Ικανοτήτων, που ιδρύθηκε με την πρωτοβουλία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και τη συμμετοχή ιδιωτικών ενεργειακών ομίλων, με στόχο τη μόχλευση καινοτόμων ιδεών και τεχνολογικών μέσων από τα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας και την εκπαίδευση των επιχειρηματικών φορέων. -Το Κέντρο Ενεργειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, που έχει ως αντικείμενο τη μελέτη θεμάτων που σχετίζονται με την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή και πολύ σημαντική συνεισφορά στα 25 χρόνια λειτουργίας του. -Την έντονη κινητικότητα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της Κρήτης στις τεχνολογίες υδρογόνου, που συνδέεται με το γεγονός ότι η Περιφέρεια Κρήτης είναι μια από τις εννέα Περιφέρειες της Ευρώπης που έχει επιλεγεί για τη δημιουργία καθαρής κοιλάδας υδρογόνου (clean hydrogen valley). Το Πανεπιστήμιο Κρήτης διαθέτει δική του ομάδα, που μελετά τρόπους αποθήκευσης του νέου καυσίμου, ενώ στο Πολυτεχνείο Κρήτης ερευνούν τις χρήσεις υδρογόνου στα αυτοκίνητα. -Τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Πατρών με τον ΑΔΜΗΕ, στο πλαίσιο προγράμματος smart 5g για την υποστήριξη ψηφιοποίησης του Συστήματος Μεταφοράς, Ηλεκτρικής Ενέργειας και της παρακολούθησης, σε πραγματικό χρόνο, κρίσιμων μεταβλητών του συστήματος και των διασυνδέσεων. Το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει επίσης αναλάβει το ρόλο συντονιστή στο ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο PHOENI2X, στο οποίο συμμετέχει και η ΔΕΗ και έχει ως αντικείμενο το σχεδιασμό και την ανάπτυξη ενός ευέλικτού πλαισίου ασφαλείας, για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε τομείς όπως: η ενέργεια, οι μεταφορές και η υγεία, μέσω της Τεχνικής Νοημοσύνης, του αυτοματισμού και ανταλλαγής πληροφοριών. -Tη συμμετοχή του ΕΜΠ, σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ, στο ευρωπαϊκό έργο -που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon 2020- X-FLEX, με αντικείμενο την ανάπτυξη ολοκληρωμένων ενεργειακών λύσεων και νέων μηχανισμών αγοράς, με στόχο την εκτεταμένη ευελιξία του Ευρωπαϊκού δικτύου διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. – Το μνημόνιο συνεργασίας, που έχει υπογράψει το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με τη ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων, για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, την προώθηση των ανανεώσιμων καυσίμων και την εφαρμογή τους στις υφιστάμενες ή σχεδιαζόμενες ενεργειακές υποδομές. Και αυτά, αποτελούν μόνο την «κορυφή του παγόβουνου», καθώς υπάρχουν ακόμα πληθώρα προγραμμάτων και projects με συμμετοχή των Πανεπιστημίων μας, τα οποία συμμετέχουν και σε διεθνείς κοινοπραξίες.» View full είδηση

Δισεκατομμύρια «ξεκλειδώνουν» στην ενέργεια, χαρτοφυλάκια εκατοντάδων πράσινων μεγαβάτ αλλάζουν χέρια, ο χάρτης αναδιατάσσεται, εγχώριοι και ξένοι όμιλοι επενδύουν ένα πακτωλό για να ενδυναμώσουν την παρουσία τους, και μια μοναδική ευκαιρία απλώνεται μπροστά μας. Στο ερώτημα αν είμαστε σε θέση να την εκμεταλλευτούμε η απάντηση είναι «ναι», αφού και η πολιτική βούληση υπάρχει και η κοινωνία κατάλαβε μετά την κρίση τη σημασία του φθηνού ρεύματος και αποδοκιμάζει τους «κατ' επάγγελμα» οικολόγους που με κομματική στήριξη χτίζουν καριέρες δίνοντας μάχες χαρακωμάτων κατά των ανανεώσιμων. Καμία πολυτέλεια αδράνειας δεν νοείται, όπως είπε χθες και ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης που μίλησε για την κλιματική κρίση που καλπάζει και περιέγραψε επιγραμματικά τους στόχους της επόμενης 4ετίας: Καταπολέμηση ενεργειακής φτώχειας, ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κατοικιών, προγράμματα «Εξοικονομώ» και «Φωτοβολταικά στις Στέγες», 80% της ηλεκτροπαραγωγής να προέρχεται από ανανεώσιμες, 20% των ιδιωτικών οχημάτων να είναι μηδενικής ρύπανσης έως το 2027. Και φυσικά έρευνα για κοιτάσματα φυσικού αερίου τα οποία θα πρέπει πρώτα φυσικά να βρούμε, κατασκευή νέων σταθμών LNG και ολοκλήρωση 45 μονάδων διαχείρισης αποβλήτων ως το 2025. Οι πέντε τομείς Έχουμε εικόνα για πόσες επενδύσεις μιλάμε; Πέντε μόνο τομείς μπορούν να φέρουν πάνω από 30 δισ. ευρώ. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της ευκαιρίας, μόνο η αναβάθμιση 600.000 κατοικιών μπορεί να αποφέρει 12 δισ., εκ των οποίων τα 7 δισ. επιδοτήσεις. Κι αυτό καθώς η μέση επένδυση ανά κατοικία ανέρχεται σε 20.000 ευρώ και η μέση ενίσχυση, πάντα ανά κατοικία είναι 60% (12.000 ευρώ). Και στις ανανεώσιμες; Στον δεύτερο αυτό τομέα, η αγορά προβλέπει σε ορίζοντα τετραετίας 3,5 επιπλέον GW αιολικών και 4 ακόμη GW φωτοβολταϊκών. Με μια μέση τιμή 1,1 εκατ. ευρώ το μεγαβάτ στο αιολικό και 600.000 ευρώ στο φωτοβολταϊκό, αναμένουμε επενδύσεις πάνω από 6 δισ. ευρώ. Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν τρεις ακόμη τομείς. Δίκτυα με επενδύσεις 4,1 δισ. ευρω (πρόγραμμα ΑΔΜΗΕ, 2023-2027) από διασυνδέσεις νησιών, έργα αναβάθμισης, υποσταθμούς μέχρι άλλες βελτιώσεις του συστήματος, μπαταρίες (500 εκατ) συνολικής ισχύος 1000 MW που θα συμβάλλουν στον κορεσμό του δικτύου με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025, και τα έργα αναβαθμισης στο δίκτυο αερίου του ΔΕΣΦΑ (1,7 δισ). Συν μια σειρά big projects υπό κατασκευή, όπως η μονάδα αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία, ύψους 700 εκατ (Τερνα Ενεργειακή) και το πλωτό τερματικό επαναεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη, ύψους 400 εκατ (όμιλος Κοπελούζου). Δεν έχουμε συνυπολογίσει τις επενδύσεις στο υδρογόνο που τελούν υπό διαμόρφωση και τις έρευνες κοιτασμάτων όπου οι επενδυτικές αποφάσεις θα ληφθούν μέσα στο 2024, ούτε τα προγράμματα των μεγάλων ελληνικών επιχειρηματικών ομίλων που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη (9 δισ μόνο της ΔΕΗ και 5,5 δισ της Τερνα Ενεργειακής). Τον τόνο δίνει και το μπαράζ εξαγορών που πρόκειται να δούμε το προσεχές διάστημα στις ανανεώσιμες, όπως στην Τερνα και την Enel Green Power. Αθροίζουν όλα αυτά πάνω από 30 ίσως και 40 δισ. στο πολύ καλό σενάριο. Ένα επιπλέον 20% του ΑΕΠ. Ιστορική ευκαιρία Τα προηγούμενα χρόνια, πριν την εμφάνιση της μεγαλύτερης ενεργειακής κρίσης των τελευταίων 50 ετών στον πλανήτη, η Ελλάδα νόμιζε ότι είχε την πολυτέλεια να ανέχεται τα γραφικά κινήματα κατά των ανανεώσιμων και τους κάθε λογής οπαδούς της στρεβλής αντίληψης για την προστασία του περιβάλλοντος. Τα όσα ζήσαμε ωστόσο το 2022 αποκάλυψαν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τι σημαίνει ενεργειακή εξάρτηση από τρίτες χώρες και πόσο καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει η ενέργεια σε γεωπολιτικό επίπεδο. Κι όμως, παρ' ότι κατέχουμε την 7η θέση στον κόσμο στην παραγωγή πράσινης και φθηνής ενέργειας, ακόμη ανησυχούμε για την ευστάθεια του συστήματος επειδή έχουν καθυστερήσει οι επενδύσεις σε μπαταρίες. Και κόβουμε την επιπλέον πράσινη ενέργεια για να μην καταρρεύσει το σύστημα όταν η ζήτηση είναι χαμηλή. Έχουμε χάσει πολλές ευκαιρίες στο παρελθόν, όπως όταν το 2014 που είχαμε κάνει παγκόσμιο ρεκόρ εγκατάστασης φωτοβολταϊκών κατέχοντας την 3η καλύτερη θέση ανά κάτοικο, για να υποχωρήσουμε μετά απότομα όταν ήρθε το 3ο μνημόνιο. Και όπως αυτό που συμβαίνει εδώ και τρεις δεκαετίες με τα αιολικά, όπου οι ανανεώσιμες παραμένουν από τους πλέον συκοφαντημένους τομείς στην Ελλάδα επειδή ανεχόμαστε τους κατ’ επάγγελμα «οικολόγους» που θέλουν να απελευθερώσουν τα βουνά και τις πεδιάδες από τις «περιβαλλοντοκτόνες» επενδύσεις. Επίσης, χρόνια τώρα συνδέουμε τις ενεργειακές αναβαθμίσεις των κατοικιών αποκλειστικά με τις επιδοτήσεις που εξ ορισμού φέρνουν εθισμό και γραφειοκρατία, όταν στις ΗΠΑ που έκαναν άλματα στο συγκεκριμένο τομέα, βασικό κίνητρο είναι οι φοροαπαλλαγές. Έχουμε μπροστά μας την ιστορική ευκαιρία να αξιοποιήσουμε σε όλους αυτούς τους τομείς, όλα όσα άφησαν ανεκμετάλλευτα τα λάθη, οι ιδεοληψίες, οι εμμονές και η προσκόλληση σε ένα παρελθόν που είναι τόσο μακρινό με τις σημερινές προκλήσεις. View full είδηση

Αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά τα επόμενα χρόνια με ρυθμό υψηλότερο σε σχέση με το διασυνδεδεμένο σύστημα, λόγω ανάπτυξης του τουρισμού και της οικονομίας, προβλέπει ο Διαχειριστής του Δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) σύμφωνα με το πρόγραμμα ανάπτυξης του δικτύου στα μη διασυνδεδεμένα νησιά για την περίοδο 2023-2029. Η αυξημένη ζήτηση θα καλύπτεται σύμφωνα με τον προγραμματισμό βραχυπρόθεσμα με γεννήτριες και σε μόνιμη βάση με την σταδιακή διασύνδεση των νησιών, η οποία εκτός των άλλων επιτρέπει την περαιτέρω ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νησιά. Συνεχόμενη αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια προβλέπει ο ΔΕΔΔΗΕ Οι προβλέψεις του ΔΕΔΔΗΕ αναφέρουν ότι η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά θα συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια με ρυθμό υψηλότερο σε σχέση με το διασυνδεδεμένο σύστημα ενώ ακόμα μεγαλύτερη είναι η αύξηση της αιχμής, δηλαδή της μέγιστης ζήτησης που εμφανίζεται το καλοκαίρι λόγω τουρισμού. Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία την υψηλότερη αύξηση ζήτησης στη δεκαετία 2018-2028 αναμένεται να εμφανίσουν η Μεγίστη (+54 %), η Γαύδος (+40,5 %) και τα Αντικύθηρα (+40,1 %) ενώ με υψηλά ποσοστά ακολουθούν και μεγαλύτερα νησιά (ενδεικτικά: Κύθνος +39 %, Ικαρία +24 %, Αμοργός +16,6 %, Χίος 14,5 %). Η αντίστοιχη μελέτη του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο σύστημα εκτιμά για την ίδια περίοδο (2018-2028) αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος κατά 15 %, αν και τα μεγέθη δεν είναι απολύτως συγκρίσιμα δεδομένου ότι στη ζήτηση του συστήματος προστίθενται σταδιακά οι καταναλώσεις των νησιών που διασυνδέονται με αυτό. ΑΔΜΗΕ: Διασύνδεση όλων των νησιών μέχρι το τέλος της δεκαετίας Το δεκαετές πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ προβλέπει την διασύνδεση του συνόλου των νησιών ως το τέλος της δεκαετίας με εξαίρεση ορισμένων πολύ μικρών που θα παραμείνουν αυτόνομα. Ήδη έχει ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό η διασύνδεση των Κυκλάδων ('Ανδρος, Σύρος, Πάρος, Αντίπαρος, Μύκονος, Δήλος, Νάξος, Ίος, Σίκινος και Φολέγανδρος, Σχοινούσα, Ηρακλειά και Κουφονήσι). Ως το 2025 θα διασυνδεθούν οι δυτικές Κυκλάδες (Μήλος, Σέριφος, Κύθνος) και η Σαντορίνη και ως το 2029 τα νησιά του Β.Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. Επίσης έχει ολοκληρωθεί από το 2021 η μικρή διασύνδεση της Κρήτης μέσω Πελοποννήσου ενώ η μεγάλη (Ηράκλειο - Αττική) αναμένεται το 2024. Πως θα καλυφθεί η ζήτηση το φετινό καλοκαίρι Σε ό,τι αφορά το καλοκαίρι του 2023 ο προγραμματισμός του ΔΕΔΔΗΕ προβλέπει την κάλυψη των αναγκών ηλεκτροδότησης και της απαιτούμενης εφεδρείας ενώ στα νησιά που δεν επαρκεί το τοπικό δυναμικό παραγωγής προστίθενται γεννήτριες (ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη). Ο γενικός κανόνας είναι η εξασφάλιση της απαιτούμενης ισχύος που επιτρέπει την συνέχιση της ηλεκτροδότησης σε περίπτωση που τεθεί εκτός λειτουργίας η μεγαλύτερη από τις μονάδες παραγωγής του κάθε νησιού. Επιπλέον, στα νησιά με μεγάλη ζήτηση και τουριστική κίνηση, όπου κατά το προηγούμενο διάστημα παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα βλάβες σε περισσότερες από μία μονάδες, με αποτέλεσμα την κατά περιπτώσεις οριακή εξασφάλιση της ηλεκτροδότησης, εξετάστηκε η δυνατότητα κάλυψης της αναμενόμενης αιχμής ζήτησης και της εφεδρείας των δύο μεγαλύτερων μονάδων, από το υφιστάμενο παραγωγικό δυναμικό. Πρόκειται για τα Ηλεκτρικά Συστήματα Ρόδου, Λέσβου, Κω-Καλύμνου, Χίου, Θήρας και Σάμου. View full είδηση

Σύμφωνα με την προκήρυξη που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη ΡΑΑΕΥ το απόγευμα της Παρασκευής (16/6) η καταληκτική ημερομηνία σε ότι αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τους συμμετέχοντες είναι η 10η Ιουλίου Με ταχείες διαδικασίες ώστε έως τις 10 Αυγούστου να έχει εκδοθεί η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με τον οριστικό κατάλογο των πρώτων μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που θα λάβουν λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση για να κατασκευαστούν και να ενταχθούν στο ελληνικό σύστημα ενέργειας προκηρύχθηκε ο πρώτος διαγωνισμός του έτους. Σύμφωνα με την προκήρυξη που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη ΡΑΑΕΥ το απόγευμα της Παρασκευής (16/6) η καταληκτική ημερομηνία σε ότι αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τους συμμετέχοντες είναι η 10η Ιουλίου, ενώ έως τις 12 Ιουλίου θα πρέπει να έχουν προσκομίσει την εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Έως τις 2 Αυγούστου η ΡΑΑΕΥ θα έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των αιτήσεων και στις 3 Αυγούστου θα εκδοθεί ο προσωρινός κατάλογος επιλεγέντων και αποκλεισθέντων. Θα ακολουθήσει σύντομη περίοδος ενστάσεων και αξιολόγησης τους και στις 10 Αυγούστου θα εκδοθούν τα τελικά αποτελέσματα της διαδικασίας. Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός που είναι ο πρώτος του έτους και θα ακολουθήσουν δυο ακόμη, προβλέπει ανώτατη τιμή προσφοράς ως προς τη λειτουργική ενίσχυση τα 115.000 ευρώ/MW/έτος και συνολικά θα ενταχθούν σε αυτόν έργα αποθήκευσης ενέργειας ως 400 MW. Εντός του 2023 προγραμματίζεται να προκηρυχθούν δύο ακόμα ανάλογες διαδικασίες, των 300 MW η κάθε μία, δηλαδή 1.000 MW συνολικά για τη φετινή χρονιά. Τι αναφέρει η προκήρυξη Σύμφωνα με την προκήρυξη, η λειτουργική ενίσχυση θα καταβάλλεται για 10 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας, ενώ τα έργα θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί και να λειτουργούν ως το τέλος του 2025. Η επενδυτική ενίσχυση για τους κατόχους ενισχυόμενων μονάδων αποθήκευσης ανέρχεται σε 200.000 ευρώ/MW μέγιστης ισχύος έγχυσης. Στο διαγωνισμό εκτιμάται ότι θα συμμετάσχουν όλοι οι μεγάλοι Έλληνες παίκτες του τομέα της ενέργειας, ενώ προβλέπεται ότι μπορούν να λάβουν μέρος και μονάδες αποθήκευσης με μπαταρία που διαθέτουν ήδη άδεια στη Βουλγαρία. Σύμφωνα με την προκήρυξη: ⦁ Το Ελάχιστο Ποσοστό Ανταγωνισμού της Ανταγωνιστικής Διαδικασίας καθορίζεται σε εκατό τοις εκατό (100%). Σε περίπτωση που η συνολική ισχύς των Σ.Α.Η.Ε. που συμμετέχουν στην Ανταγωνιστική Διαδικασία υπολείπεται του παραπάνω Ελάχιστου Ποσοστού Ανταγωνισμού, τότε η προς κατακύρωση ισχύς μειώνεται ώστε να ικανοποιείται το Ελάχιστο Ποσοστό Ανταγωνισμού. ⦁ Στην Ανταγωνιστική Διαδικασία εφαρμόζεται όριο ελάχιστου αριθμού τεσσάρων Συμμετεχόντων, οι οποίοι δεν αποτελούν Συνδεδεμένες ή Συνεργαζόμενες μεταξύ τους επιχειρήσεις. Σε περίπτωση που είναι λιγότεροι οι συμμετέχοντες, τότε η Ανταγωνιστική Διαδικασία αναβάλλεται για νέα ημερομηνία, άλλως κηρύσσεται άγονη και η προς δημοπράτηση ισχύς προστίθεται στην προς δημοπράτηση ισχύ της Δεύτερης (Β’) Ανταγωνιστικής Διαδικασίας. ⦁ Το ανώτατο όριο στην ισχύ συμμετοχής κάθε συμμετέχοντα ορίζεται στα 100 MW ⦁ Το μέγιστο όριο Ισχύος Συμμετοχής ανά Συμμετέχοντα, ορίζεται στο 25% της δημοπρατούμενης ισχύος της Ανταγωνιστικής Διαδικασίας. ⦁ Το μέγιστο όριο κατακύρωσης ισχύος ανά Συμμετέχοντα, σωρευτικά για την πρώτη και τη δεύτερη ανταγωνιστική διαδικασία, ορίζεται σε 100 MW. ⦁ Κατά τον έλεγχο των ορίων ισχύος συμμετοχής ανά Συμμετέχοντα και ελάχιστου αριθμού συμμετεχόντων, λαμβάνονται υπόψη οι συνδεδεμένες και οι συνεργαζόμενες με τον Συμμετέχοντα επιχειρήσεις κατά την έννοια της Σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕL 124 της 20ής Μαΐου 2003, σ. 36). Η χωρητικότητα Πέρα από την κατοχή άδειας αποθήκευσης, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να διαθέτουν εγγυημένη (ωφέλιμη) χωρητικότητα που αντιστοιχεί σε διάρκεια τουλάχιστον δύο (2) ωρών (οριζόμενη ως το πηλίκο της εγγυημένης χωρητικότητας του Σ.Α.Η.Ε., σε MWh, προς τη μέγιστη ισχύ έγχυσης αυτού, σε MW). Επίσης, ⦁ Η μέγιστη ισχύ έγχυσης πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι ίση με 1 MW, βάσει της Άδειας Αποθήκευσής τους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 132Ε του ν. 4001/2011, ή αντίστοιχης άδειας για τους σταθμούς, που εγκαθίστανται στην Βουλγαρία. ⦁ Να συνδέονται στο Ε.Σ.Μ.Η.Ε., απ’ ευθείας ή μέσω έργων διασύνδεσης Μέσης Τάσης που δεν εντάσσονται στο Ε.Δ.Δ.Η.Ε., ή στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Βουλγαρίας. Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή στην ανταγωνιστική διαδικασία περισσότερων του ενός Σ.Α.Η.Ε. που προέρχονται από κατάτμηση Άδειας Αποθήκευσης, η οποία συντελείται μετά από τη θέση σε ισχύ της Υπουργικής Απόφασης. Επίσης δεν θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για την κατασκευή των σταθμών αποθήκευσης πριν την υποβολή της αίτησης συμμετοχής. Υπενθυμίζεται ότι η εγγυητική επιστολή συμμετοχής ανέρχεται σε 35.000 ευρώ/MW μέγιστης εγχεόμενης ισχύος. View full είδηση

Ποτέ άλλοτε δεν είχαν κατασκευαστεί σε όλον τον κόσμο τόσες πολλές μονάδες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, όσο το 2022: ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) στην έκθεσή του που παρουσιάστηκε σήμερα στο Παρίσι, ανέφερε ότι την περασμένη χρονιά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ έφτασε σχεδόν τα 340 γιγαβάτ. Για το 2023, ο ΙΕΑ αναμένει αύξηση άνω των 440 γιγαβάτ από ΑΠΕ και για το 2024, πάνω από 550 γιγαβάτ. Η αύξηση ρεκόρ το 2022 οφείλεται κυρίως στα φωτοβολταϊκά, τα οποία από μόνα τους παρήγαγαν πρόσθετη ενέργεια, ισχύος 220 γιγαβάτ παγκοσμίως. Στον τομέα των φωτοβολταϊκών, ο IEA αναμένει ότι το 2024 η παραγόμενη ενέργεια θα αυξηθεί κατά 310 γιγαβάτ. Η μεγαλύτερη απόλυτη αύξηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όλων των εποχών, αναμένεται το 2023. Η ανάπτυξη θα συνεχιστεί το επόμενο έτος, όταν η συνολική παγκόσμια δυναμικότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα αυξηθεί στα 4.500 γιγαβάτ, που ισοδυναμεί με τη συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών μαζί. «Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ταχείας επέκτασης της νέας παγκόσμιας ενεργειακής οικονομίας», δήλωσε ο διευθυντής του IEA Φατίχ Μπιρόλ. «Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση έδειξε ότι οι ΑΠΕ είναι ζωτικής σημασίας για να γίνει ο ενεργειακός εφοδιασμός όχι μόνο καθαρότερος, αλλά και ασφαλέστερος και πιο προσιτός», τόνισε ο Μπιρόλ, καλώντας τις κυβερνήσεις να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για να επιταχύνουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ Αύξηση κατά ένα τρίτο Σύμφωνα με την έκθεση του IEA, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την υπέρβαση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ και στην Ινδία, επίσης, τα νέα μέτρα που υιοθετούνται , θα συμβάλουν σε σημαντική αύξηση τα επόμενα δύο χρόνια. Η Κίνα, επίσης, εδραιώνει την ηγετική της θέση και θα αντιπροσωπεύει σχεδόν το 55% της παγκόσμιας επέκτασης της ικανότητας ΑΠΕ τόσο το 2023 όσο και το 2024. Μετά από χρόνια υποτονικής επέκτασης των ανεμογεννητριών, ο IEA αναμένει επίσης ανάπτυξη 70% για το 2023. Η ταχεία ανάπτυξη οφείλεται κυρίως στην ολοκλήρωση έργων στην Κίνα που προηγουμένως επιβραδύνθηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού , αλλά και στα έργα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη που καθυστερούσαν λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα. Το αν θα συνεχιστεί η ανάπτυξη το 2024 θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των κυβερνήσεων να πιέσουν τις εγκρίσεις των έργων ΑΠΕ. Ο ΙΕΑ επισημαίνει μάλιστα ότι σε αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά, οι αλυσίδες εφοδιασμού για ανεμογεννήτριες δεν αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα ώστε να συμβαδίζουν με την αυξανόμενη ζήτηση μεσοπρόθεσμα. «Λόγω της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, ο ΙEA αναμένει ότι η παγκόσμια επέκταση των δυνατοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές θα αυξηθεί εφέτος, κατά ένα τρίτο», αναφέρει η έκθεση. «Οι υψηλότερες τιμές των ορυκτών καυσίμων και οι ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια οδηγούν σε μεγαλύτερη ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας». Σε σύγκριση μάλιστα με την περίοδο πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η πρόβλεψη για την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω κατά 40%. Ο ΙΕΑ επισημαίνει ωστόσο, ότι τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να επεκταθούν , για να διασφαλιστεί ότι το τεράστιο δυναμικό της ηλιακής και αιολικής ενέργειας θα αξιοποιηθεί πλήρως. View full είδηση

Σταθερά αμετάβλητη είναι η διαφορά του λιγνίτη από την τιμή του φυσικού αερίου. Οι αλλαγές ως προς το κόστος των μονάδων ανα τεχνολογία ξεκίνησαν τον περασμένο Μάρτιο, με τις μονάδες λιγνίτη να έχουν μεγαλύτερο κόστος σε σχέση με τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου. Μάλιστα η τιμή του φυσικού αερίου κατέγραψε από τον περασμένο Μάρτιο πτώση 13%. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας η Ρυθμιζόμενη Τιμή Εσόδων Παραγωγών για τον λιγνίτη ήταν 221,07 ευρώ ανα μεγαβατώρα, ενώ για το φυσικό αέριο(μονάδες συνδυασμένου κύκλου) ήταν 149,74 ευρώ ανα μεγαβατώρα. Ακόμα πιο χαμηλά είναι η ρυθμισμένη τιμή εσόδων για τις ΑΠΕ, η οποία διαμορφώθηκε στα 85 ευρώ. Να σημειωθεί πως η Ειδική Τιμή Αγοράς (Ε.Τ.Α.) ανά τεχνολογία ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ για το μήνα Μάρτιο 2023 σύμφωνα με τον ΔΑΠΕΕΠ διαμορφώνεται ως εξής: Οι ΑΠΕ αποτελούν και το μεγαλύτερο «αιμοδότη» του ταμείου άντλησης υπερεσόδων. Μέχρι στιγμής από την αρχή εφαρμογής του μέτρου έχουν εισρεύσει 3,270,475,975.85 και βέβαια έχει σημασία το γεγονός πως το υπουργείο Ενέργειας έχει πρόθεση να συνεχίσει να επιδοτεί τους λογαριασμούς ρεύματος και τους επόμενους μήνες. Από την άλλη πλευρά, η λιγνιτική παραγωγή παρότι παραμένει μια χρυσή εφεδρεία ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως φαίνεται από τα στοιχεία της ΡΑΕ παραμένει τους τελευταίους μήνες ένα ακριβό καύσιμο. Όμως σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το μήνα Απρίλιο η λιγντική παραγωγή τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκε κατά 56%. Ανήλθε τον προηγούμενο μήνα στις 275,156 GW. Οι περισσότερες μονάδες δεν λειτουργούσαν με «φουλ» τις μηχανές, με εξαίρεση τον ΑΗΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ V που λειτουργούσε στο 65%. View full είδηση

Η μαζική διείσδυση των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής σε συνδυασμό με την έλλειψη επαρκούς διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο έχει καταστήσει επιτακτική την ανάγκη άμεσης προώθησης των έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να δοθεί λύση στο πρόβλημα της στοχαστικότητας των ΑΠΕ και να διατηρηθεί η ευστάθεια του συστήματος, ιδίως στις περιόδους που υφίσταται υψηλή παραγωγή και παράλληλα χαμηλή ζήτηση. Ο νομοθέτης εισήγαγε το πρώτον με τον ν. 4951/2022 (άρθρα 59-89) ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των σταθμών αποθήκευσης, καθιερώνοντας δύο κατηγορίες αδειών έργων. Η μεν πρώτη αφορά σταθμούς αμιγούς αποθήκευσης (μπαταρίες) που μπορούν να εγκατασταθούν σε οποιοδήποτε σημείο και να συνδεθούν με το δίκτυο με απλή αδειοδοτική διαδικασία, και η δε δεύτερη σταθμούς αποθήκευσης που συνδυάζονται με έργα ΑΠΕ. Η δεύτερη αυτή κατηγορία χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες: α) Σταθμούς που δεν απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο και β) σταθμούς αποθήκευσης που μπορούν και να δίνουν ενέργεια στο δίκτυο και να απορροφούν από αυτό. I. Οι σταθμοί αμιγούς αποθήκευσης με μπαταρίες I.1 Το αδειοδοτικό πλαίσιο Σύμφωνα με το άρθρο 69 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Ε στον Ν. 4001/2011, για την άσκηση της δραστηριότητας της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας απαιτείται η έκδοση άδειας αποθήκευσης από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τον Κανονισμό Αδειών Αποθήκευσης, ο οποίος θα εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 135Α του ν. 4951/2022. Από την ανωτέρω υποχρέωση εξαιρούνται οι σταθμοί αποθήκευσης, η ισχύς των οποίων δεν υπερβαίνει το 1 MW. Η άδεια αποθήκευσης χορηγείται από την ΡΑΑΕΥ με διάρκεια έως και είκοσι πέντε έτη (25) έτη και δύναται να παραταθεί για ίσο χρονικό διάστημα. Όσον αφορά, ειδικά στους σταθμούς αντλησιοταμίευσης, η άδεια αποθήκευσης χορηγείται για χρονικό διάστημα έως και τριάντα πέντε (35) ετών. Ειδικότερα, δυνάμει του άρθρου 71 παρ. 1 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Ζ στον Ν. 4001/2011, ο κάτοχος άδειας αποθήκευσης έχει το δικαίωμα, με την παρέλευση διαστήματος μεγαλύτερου των δύο τρίτων (2/3), ήτοι διαστήματος μεγαλύτερου των δεκαέξι (16) και είκοσι τριών (23) ετών αντίστοιχα, και εφόσον ο σταθμός αποθήκευσης βρίσκεται σε λειτουργία, να υποβάλει αίτηση παράτασης της διάρκειας ισχύος της. Μετά την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση άδειας αποθήκευσης, περίληψη της οποίας πρέπει να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ εντός είκοσι (20) ημερών, εκκινεί, δυνάμει του άρθρου 70 παρ. 3 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132ΣΤ στον Ν. 4001/2011, δεκαπενθήμερη προθεσμία για την υποβολή αντιρρήσεων από οποιονδήποτε αποδεικνύει και τεκμηριώνει το έννομο συμφέρον του. Στο σημείο αυτό δέον να επισημανθεί ότι ο Κανονισμός Αδειών Αποθήκευσης, στον οποίον θα εξειδικευόταν το νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των σταθμών αποθήκευσης, δεν έχει εκδοθεί μέχρι και σήμερα, με συνέπεια, δυνάμει των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 77 παρ. 2 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Η στον Ν. 4001/2011, να εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις της υπό στοιχεία Δ5/Φ1/οικ.17951/8.12.2000 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, με θέμα «Κανονισμός αδειών παραγωγής και Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ. Β΄ 1498/08.12.2000), για τα ζητήματα που δεν ρυθμίζονται διαφορετικά με τα άρθρα 132Ε έως 132Ζ. II.2 Η αποζημίωση των σταθμών αμιγούς αποθήκευσης Η Ελληνική κυβέρνηση στις 10 Ιουνίου 2022 κοινοποίησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθεστώς ενισχύσεων με εκτιμώμενο προϋπολογισμό ύψους 341 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της κατασκευής και της λειτουργίας εγκαταστάσεων αποθήκευσης στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής δυναμικότητας έως 900 MW, συνδεδεμένων με το δίκτυο υψηλής τάσης, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ). Η Επιτροπή αξιολόγησε το καθεστώς σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, και συγκεκριμένα το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ και τις Κατευθυντήριες Γραμμές του 2022 για τις Κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του Κλίματος, της Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Ενέργειας και το ενέκρινε ως συμβατό με την ενιαία αγορά. Η επιλογή των έργων θα πραγματοποιηθεί μέσω διαφανούς και αμερόληπτης διαδικασίας υποβολής προσφορών. Η ανάθεση των συμβάσεων στα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του 2023, οι δε εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025. Η ενίσχυση θα χορηγηθεί, σωρευτικά, υπό μορφή: i) επενδυτικής επιχορήγησης, η οποία θα καταβληθεί κατά τη φάση κατασκευής όλων των υποστηριζόμενων έργων· και ii) ετήσιας στήριξης που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας των έργων, για περίοδο 10 ετών. Το συνολικό ποσό της ετήσιας στήριξης ανά δικαιούχο θα καθορισθεί σε διαγωνισμό και θα προσαρμοσθεί μέσω μηχανισμού ανάκτησης σε περίπτωση που το έργο έχει πλεονάζοντα έσοδα από τη συμμετοχή του στην αγορά κατά τη φάση λειτουργίας. Στο πλαίσιο των ανωτέρω, στις 25.04.2023 η Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης περί των ανταγωνιστικών διαδικασιών για τη χορήγηση επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με την υποπαρ. 2Α τους παρ. 2 του άρθρου 143ΣΤ του ν.4001/2011 (Α’ 179). Μεταξύ άλλων, στο σχετικό σχέδιο της ΥΑ προσδιορίζεται ότι εντός του 2023 θα διεξαχθούν τρεις ανταγωνιστικές διαδικασίες. Η πρώτη εκτιμάται ότι θα λάβει χώρα προς τα τέλη Ιουνίου για έργα ισχύος έως 450 MW, η δεύτερη αναμένεται το γ’ τρίμηνο του έτους για έργα 300 MW και η τρίτη το δ’ τρίμηνο για άλλα 300 MW, χωροθετημένα όμως αποκλειστικά στις υπό απολιγνιτοποίηση περιοχές της Κοζάνης, της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης. Συνολικά προβλέπεται η στήριξη ενός χαρτοφυλακίου έργων συνολικής ισχύος 1 GW. Το ΥΠΕΝ προωθεί ως ανώτατο όριο ισχύος τα 100 MW για τα έργα που θα συμμετάσχουν στις δημοπρασίες και κατώτατο όριο το 1 MW, ενώ προβλέπεται και ανώτατο όριο για τη συμμετοχή κάθε επενδυτή στο 25% της δημοπρατούμενης ισχύος. Μάλιστα με την παρ. 12 του άρθρου του 132 ΣΤ του ν. 4001/2011, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 112 του ν. 5043/2023, δόθηκε το δικαίωμα κατάτμησης των μεγάλων έργων αποθήκευσης ενέργειας στους επενδυτές, ώστε όσοι ωριμάζουν μεγάλα έργα αποθήκευσης να έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ. Επίσης, για τους ίδιους λόγους δόθηκε και δικαίωμα συνένωσης μικρότερων έργων. Παράλληλα, στο σχέδιο ΥΑ, για να διασφαλιστεί ικανοποιητικός βαθμός διασποράς των έργων, προτείνεται περιορισμός στα 300 MW ανά περιφέρεια. Τα έργα που θα προκριθούν, θα λάβουν οριζόντια επενδυτική ενίσχυση 200.000 ευρώ ανά MW, ενώ η λειτουργική ενίσχυση που θα εξασφαλίσουν θα ισχύει για μια δεκαετία. Ωστόσο, τα εν λόγω έργα δεν θα μπορούν να συνάψουν διμερείς συμβάσεις αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για όλη την περίοδο ενίσχυσης, ενώ δεν θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στην προθεσμιακή αγορά. Επίσης, η εξειδίκευση του πλαισίου ενίσχυσης μέσω της Υπουργικής Απόφασης περιορίζει τους επενδυτές που δεν θέλουν τα έργα τους να συμμετάσχουν στην αγορά ως ανεξάρτητες οντότητες. Έτσι, χαρτοφυλάκια μπορούν να δημιουργηθούν αποκλειστικά είτε μεταξύ έργων που θα προκριθούν από τους δύο πρώτους διαγωνισμούς (και εγκατάσταση οπουδήποτε στην επικράτεια), είτε μεταξύ μονάδων οι οποίες θα ενισχυθούν από την τρίτη δημοπρασία (και θα εγκατασταθούν στις πρώην λιγνιτικές περιοχές). Και στις δύο περιπτώσεις, ένα τέτοιο portfolio δεν θα μπορεί να ξεπερνά τα 50 MW. Να σημειωθεί ότι στις 20.05.2023 εκδόθηκε η σχετική Υπουργική Απόφαση, με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/55948/1087 (ΦΕΚ Β΄/3416.20.05.2023), για την οποία επιφυλασσόμεθα να συντάξουμε νεότερο ενημερωτικό σημείωμα κατόπιν προσεκτικής αποτίμησης του περιεχομένου αυτής. II. Σταθμοί ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση Οι σταθμοί ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση εντάσσονται στην κατηγορία των Ειδικών Έργων και, όπως ήδη αναφέρθηκε, διακρίνονται σε δύο υποκατηγορίες, αναλόγως με τη δυνατότητά τους ή μη να απορροφούν ηλεκτρική ενέργειας από το δίκτυο, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις παρ. 11Α και 11Β άρθρα του άρθρου 10 του ν. 4685/2020, όπως αυτές προστέθηκαν με το άρθρο 79 του ν. 4951/2022. Πιο συγκεκριμένα, οι σταθμοί της παρ. 11Α, ήτοι οι σταθμοί που δεν απορροφούν ενέργεια από το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, παρά μόνο για την εξυπηρέτηση των βοηθητικών τους καταναλώσεων, θα λαμβάνουν Βεβαίωση Παραγωγού, όπως τα συνήθη έργα ΑΠΕ, και οι κάτοχοι των σχετικών Βεβαιώσεων, δυνάμει του άρθρου 11Β του ν. 4685/2020, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 81 του Ν. 4951/2022, θα δύναται είτε να συνάπτουν Συμβάσεις Λειτουργικής Ενίσχυσης είτε να συμμετέχουν στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ως προς τους σταθμούς της παρ. 11Β, ήτοι αυτούς που επιτρέπεται να απορροφούν ενέργεια από το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για σκοπούς αποθήκευσής της, θα λαμβάνουν Βεβαίωση Παραγωγού Ειδικών Έργων ΑΠΕ, χωρίς όμως να υπάρχει η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης. Αντιθέτως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 19Α παρ. 1 στ. γ’ του ν. 4685/2020, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4951/2022, θα συμμετάσχουν στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι οι εν λόγω σταθμοί δεν δύνανται να υπερβαίνουν τη συνολική Μέγιστη Ισχύ Έγχυσης του σταθμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με διατάξεις αποθήκευσης, κατά την έννοια της περ. (λιγ) της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179), που αναγράφεται στη Βεβαίωση Ειδικών Έργων, ήτοι επιτρέπεται υπέρβαση της μέγιστης ισχύος έγχυσης μέχρι ποσοστού πέντε τοις εκατό (5%), εφόσον η υπέρβαση αυτή εμφανίζεται σε μικρή συχνότητα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Βεβαιώσεων. Να σημειωθεί ότι κατ’ εξαίρεση από τη γενική απαγόρευση της τροποποίησης της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων ή Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας έργου που εμπίπτει στην κατηγορία του Ειδικού Έργου ώστε να μην υπάγεται πλέον στην εν λόγω κατηγορία, επιτρέπεται, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 4685/2020, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 85 του ν. 4951/2022, για τους σταθμούς παραγωγής ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α. ή τους σταθμούς της παρ. 11Α του άρθρου 10 να υποβληθεί αίτηση για την τροποποίηση της Βεβαίωσης σε Βεβαίωση Ειδικών Έργων, για την υπαγωγή στην παρ. 11Β του άρθρου 10, εντός του κύκλου υποβολής αιτήσεων. Περαιτέρω, πρέπει να τονισθεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 15 εδ. β του ν. 4685/2020, δεν επιτρέπεται η κατάτμηση για τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ενσωματωμένη αποθήκευση και των δύο υποκατηγοριών. Επιμέλεια: Δικηγορική Εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες» (www.metaxaslaw.gr) View full είδηση

Τα πάνω κάτω προκαλούν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ο συνδυασμός ΑΠΕ και μειωμένης ζήτηση. Την τρίτη εβδομάδα του Μαΐου, ιδιαίτερα το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, καταγράφηκαν λόγω της αυξημένης παραγωγής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αρνητικές ή μηδενικές ωριαίες τιμές στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Στην αγορά Nord Pool, η αξία των -€5,67/MWh που καταγράφηκε σε μια ώρα της Κυριακής 21 Μαίου είναι η χαμηλότερη στην ιστορία. Για το σύνολο της εβδομάδας, οι τιμές μειώθηκαν σε κάθε αγορά, λόγω της μείωσης της ζήτησης και των τιμών του φυσικού αερίου, καθώς και της υψηλότερης παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας από αυτή της προηγούμενης εβδομάδας σε αρκετές αγορές. Αιολικά και φωτοβολταικά Την εβδομάδα της 15ης Μαΐου, την εικοστή εβδομάδα του έτους, η παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας έφτασε σε ύψη ρεκόρ στην Ιβηρική Χερσόνησο, με συνολική παραγωγή 862 GWh στην Ισπανία και 81 GWh στην Πορτογαλία, αν συγκριθεί με την εικοστή εβδομάδα των τελευταίων πέντε ετών. Ωστόσο, σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, όταν καταγράφηκαν ιστορικά ρεκόρ σε αυτές τις δύο αγορές, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής θερμοηλεκτρικής ενέργειας στην περίπτωση της Ισπανίας, μειώθηκε κατά 13% και 16% αντίστοιχα. Η ίδια τάση παρατηρήθηκε και στην Ιταλία, με μείωση 11% σε σχέση με την εβδομάδα της 8ης Μαΐου. Στις υπόλοιπες αγορές που αναλύθηκαν στο AleaSoft Energy Forecasting, αυξήσεις στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας κατά 12% και 17% καταγράφηκαν στη Γαλλία και της Γερμανίας, αντίστοιχα. Για την εβδομάδα της 22ης Μαΐου, η πρόβλεψη παραγωγής ηλιακής ενέργειας της AleaSoft Energy Forecasting δείχνει ότι η παραγωγή θα αυξηθεί στη Γερμανία και την Ιταλία, αλλά ότι μπορεί να μειωθεί στην Ισπανία Την τρίτη εβδομάδα του Μαΐου, όπως και η παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας, η παραγωγή αιολικής ενέργειας σημείωσε ρεκόρ στην Ιβηρική Χερσόνησο, με συνολική αξία 1830 GWh στην Ισπανία και 326 GWh στην Πορτογαλία, αν συγκριθεί με την εικοστή εβδομάδα. των τελευταίων πέντε ετών. Σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, καταγράφηκε αύξηση σε όλες σχεδόν τις αγορές που αναλύθηκαν, μεταξύ 31% στη Γερμανία και 51% στη Γαλλία. Στην ισπανική και την ιταλική αγορά αυξήθηκε και η παραγωγή με αυτή την τεχνολογία, 37% στην Ισπανία και 39% στην Ιταλία. Ωστόσο, στην Πορτογαλία σημειώθηκε πτώση 6,9%. Σε Ολλανδία, Ιταλία και Ισπανία Με πτώση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές ολοκληρώθηκε η τρίτη εβδομάδα του Μαΐου σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Αυτή η συμπεριφορά σχετίζεται με τον εορτασμό της Ημέρας της Ανάληψης στις 18 Μαΐου σε αρκετές από τις κύριες ευρωπαϊκές αγορές. Η μεγαλύτερη πτώση, 18%, παρατηρήθηκε στην Ολλανδία. Από την άλλη πλευρά, οι μικρότερες μειώσεις σημειώθηκαν στην Ιταλία, 1,4% και στην Ισπανία, με πτώση 1,7%. Σε αυτές τις δύο αγορές, η μέρα της 18ης Μαΐου δεν ήταν αργία. Όσον αφορά τις μέσες θερμοκρασίες, μειώσεις καταγράφηκαν σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα σε όλες σχεδόν τις αγορές που αναλύθηκαν εκτός από τη Μεγάλη Βρετανία και την Ιταλία, όπου παρέμειναν αρκετά παρόμοιες με την προηγούμενη εβδομάδα. Για την εβδομάδα της 22ης Μαΐου, σύμφωνα με την πρόβλεψη ζήτησης της AleaSoft Energy Forecasting, η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί σε όλες τις κύριες ευρωπαϊκές αγορές εκτός από την Ισπανία και τη Μεγάλη Βρετανία. Την εβδομάδα της 15ης Μαΐου, οι τιμές σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας που αναλύθηκαν στο AleaSoft Energy Forecasting μειώθηκαν σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Η μεγαλύτερη πτώση, 56%, σημειώθηκε στην αγορά Nord Pool των σκανδιναβικών χωρών. Από την άλλη πλευρά, η μικρότερη μείωση τιμής, 9,9%, ήταν αυτή της αγοράς N2EX του Ηνωμένου Βασιλείου. Στις υπόλοιπες αγορές, οι μειώσεις ήταν μεταξύ 14% της αγοράς IPEX της Ιταλίας και 35% της αγοράς MIBEL της Ισπανίας. Τη δεύτερη εβδομάδα του Μαΐου, η υψηλότερη μέση τιμή, 103,21 €/MWh, ήταν αυτή της ιταλικής αγοράς, ακολουθούμενη από τη μέση τιμή της αγοράς N2EX του Ηνωμένου Βασιλείου, 91,46 €/MWh. Από την άλλη, η χαμηλότερη εβδομαδιαία μέση τιμή ήταν αυτή της σκανδιναβικής αγοράς, 21,23 €/MWh. Στις υπόλοιπες αγορές που αναλύθηκαν, οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ των 48,07 €/MWh της ισπανικής αγοράς και των 74,43 €/MWh της αγοράς EPEX SPOT της Γερμανίας. View full είδηση

Στη λήψη έκτακτων μέτρων για την αποφυγή το καλοκαίρι πιθανών μπλακ άουτ στην ηλεκτροδότηση των νησιών της χώρας που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού προχωρούν οι αρμόδιες αρχές. Πρόκειται για τα νησιά Σάμος, Χίος, Σαντορίνη, Ρόδος, Λέσβος και Καστελόριζο. Ο τουρισμός Η τουριστική κίνηση τη φετινή θερινή περίοδο αναμένεται να χτυπήσει νέα ρεκόρ, όπως προβλέπουν φορείς της αγοράς. Οι υποδομές όμως για την κάλυψη των αυξημένων φορτίων κατανάλωσης ρεύματος είναι παρωχημένες. Μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και δίκτυα έχουν σχεδιαστεί και αναπτυχθεί με βάση τις ανάγκες προηγούμενων δεκαετιών. Οι επενδύσεις Η κυβέρνηση και ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) δρομολογούν επενδυτικά σχέδια για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, όπως για παράδειγμα εκείνων για την Κρήτη και της Σαντορίνης, τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη. Ολοκληρωμένα είναι εκείνα των Κυκλάδων, ενώ σχεδιασμός γίνεται για την ενεργειακή ανασφάλεια των Δωδεκάνησων και των νησιών του Βορείου Αιγαίου. Ωστόσο τα τελευταία προαναφερόμενα έργα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί το 2030 και μέχρι τότε συγκεκριμένες νησιωτικές περιοχές θα έχουν την ανάγκη πρόσθετων ενεργειακών υποδομών προκειμένου να αντιμετωπίζουν τη μεγάλη ζήτηση από τους καταναλωτές και τους τουρίστες. Γεννήτριες Τέτοια μέτρα δεν είναι άλλα από τη μίσθωση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών (γεννήτριες) που έρχονται να δώσουν πρόσθετη ηλεκτρική ενέργεια στις περιοχές. Και συγκεκριμένα για την περίοδο του Ιουλίου και του Αυγούστου. Ο συναγερμός σήμανε και για φέτος στη Ρυθμιστικής Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, στον ΔΕΔΔΗΕ και τη ΔΕΗ. Η τελευταία έχει υπό την ιδιοκτησία και ευθύνη την ηλεκτροπαραγωγή στα νησιά με ντιζελοκίνητες μονάδες. Έτσι η ΡΑΕ αποφάσισε να εγκρίνει στη ΔΕΗ τη μίσθωση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών σε Σάμο, Χίο, Θήρα, Ρόδο, Λέσβο και Μεγίστη (Καστελόριζο). Το σκεπτικό Στο σκεπτικό των αποφάσεων της ΡΑΕ αναφέρεται: «Η ασφάλεια εφοδιασμού των μη διασυνδεδεμένων νησιών αποτελεί εθνική προτεραιότητα και κατά τούτο επιβάλλεται η λήψη κατάλληλων μέτρων για την αποφυγή κινδύνων που ανάγονται στην τροφοδοσία τους με ηλεκτρική ενέργεια. H εξεύρεση λύσεων σχετικά με την επάρκεια του δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής των ηλεκτρικών συστημάτων των ΜΔΝ, για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών (π.χ. σε περίπτωση βλαβών των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής), αντιμετωπίζεται μέσω εξαιρετικών διατάξεων του νομοθετικού πλαισίου και θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας στην Επικράτεια, δεδομένου ότι το κόστος του δυναμικού παραγωγής για έκτακτες ανάγκες προστίθεται στο συνολικό κόστος παραγωγής των ΜΔΝ και μετακυλίεται μέσω των επιβαρύνσεων ΥΚΩ στους καταναλωτές». Ιούλιος και Αύγουστος Αναλυτικά ανά νησί αποφασίστηκε για από την 1η Ιουλίου μέχρι και τις 31 Αυγούστου η μίσθωση από τη ΔΕΗ ηλεκτροπαραγωγών ζευγών: 1. Στη Σάμο το έλλειμμα ισχύος υπολογίζεται στα 11,4 Μεγαβάτ και θα μισθωθούν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 12 Μεγαβάτ. 2. Στη Χίο το έλλειμμα ισχύος θα είναι στα 24,5 Μεγαβάτ. Θα αποσταλούν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη 25 Μεγαβάτ 3. Στο νησί της Θήρας (Σαντορίνη) το έλλειμμα θα καλυφθεί με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 20 Μεγαβάτ 4. Στη Ρόδο οι ανάγκες θα καλυφθούν με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 18 Μεγαβάτ. 5. Στη Λέσβο το έλλειμμα υπολογίζεται σε 13,7 Μεγαβάτ και θα μισθωθουν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 14 Μεγαβάτ. 6. Στο νησί της Μεγίστης (Καστελόριζο) το έλλειμμα θα καλυφθεί με ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη ισχύος 0,15 MW View full είδηση