Αρθρογραφία

406 ειδήσεις in this category

Αρθρογραφία

Άρθρο 48 του νέου νόμου αυθαιρέτων: Απόδειξη ότι η υποκρισία συνεχίζεται

Αύγουστος 29 , 2013

Didonis


- Μπορείς να ανακαινίσεις εσωτερικά και εξωτερικά τα κτήρια της Ακαδημίας Αθηνών, της Εθνικής Βιβλιοθήκης, του Μουσείου και του Πανεπιστήμιου χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη,.. αρκεί μια τεχνική έκθεση κάποιου μηχανικού από τους πολλούς που έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις…
 
- Μπορείς να ντύσεις με γρανίτη ή αλουμίνιο τη Βουλή χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη,…. αρκεί μια τεχνική έκθεση κάποιου μηχανικού από τους πολλούς που έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις…
 
- Μπορείς να βάψεις όπως θέλεις ένα σπίτι στις Κυκλάδες ή να βάλεις αλουμινένιες τζαμαρίες στο Πήλιο χωρίς οικοδομική άδεια, ….αρκεί μια τεχνική έκθεση κάποιου μηχανικού από τους πολλούς που έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις….
 
- Μπορείς να γεμίσεις τσιμεντένιες πέργκολες (επικαλυμμένες) ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο όπως το Mall στο Μαρούσι, να αυξήσεις τον όγκο του και πιθανόν τους χώρους του, χωρίς οικοδομική άδεια, χωρίς αρχιτεκτονική μελέτη,… αρκεί μια τεχνική έκθεση κάποιου μηχανικού από τους πολλούς που έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις…
 
- Μπορείς να στήσεις για πάντα μια σκαλωσιά στο οικόπεδό σου και να κάνεις ότι θέλεις από κάτω, χωρίς οικοδομική άδεια, αρκεί μια τεχνική έκθεση κάποιου μηχανικού από τους πολλούς που έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις…
 
- ΝΑΙ ΜΠΟΡΕΙΣ, γιατί αυτά και άλλα αντίστοιχα, τα προβλέπει το άρθρο 48 του νέου Νόμου περί Αυθαιρέτων (N.4178/13) που μόλις ψηφίστηκε και επιτρέπει όλες αυτές τις εργασίες με «άδειες μικρής κλίμακας» στα πλαίσια μάλιστα της «συνταγματικής συμμόρφωσης» που επικαλείται για την προστασία του περιβάλλοντος και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
 
Όσοι ισχυριστούν ότι σε κάποιες περιπτώσεις θα έχουν προηγηθεί ειδικές εγκρίσεις (πχ ΣΑ, αρχαιολογία), τους επισημαίνουμε ότι αυτό δεν αναφέρεται ρητά στην νομοθεσία και οι εγκρίσεις αυτές δεν αφορούν πολεοδομικό έλεγχο, ύπαρξη επιβλέποντος μηχανικού ανεξάρτητα μεγέθους έργου και έγκριση προϋπολογισμού με αποτέλεσμα να δημιουργούνται γραφειοκρατικές εμπλοκές και βάση διαπλοκής.
 
Το Τμήμα Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, σε πρόσφατη ανακοίνωση μας με ευκαιρία το νομοσχέδιο για την αυθαίρετη δόμηση, είχαμε επισημάνει ότι το φαινόμενο της αυθαίρετης δόμησης βασίζεται στην υποκριτική, πολλές φορές παράλογη και υπερβολική αντιμετώπισή του από όλους τους κρατικούς φορείς που αρνούνται με νομικίστικα τεχνάσματα, να καθορίσουν μια υλοποιήσιμη κόκκινη γραμμή πέρα από την οποία θα γίνεται κατεδάφιση των αυθαιρέτων.
 
Προτείναμε, σαν αρχιτέκτονες που έχουμε γνώση του προβλήματος, τον εξορθολογισμό της πολεοδομικής νομοθεσίας συνολικά και απορρίπτουμε προτάσεις για οριζόντιες ρυθμίσεις.
 
Αναγνωρίζουμε ότι οι διατάξεις του πρόσφατου νόμου (Ν. 4178/13) που αφορούν ρυθμίσεις και τακτοποιήσεις αυθαιρέτων είναι σαφώς πιο επεξεργασμένες από αυτές του Ν.4014/11. Νόμοι όπως αυτός, τακτοποιούν ποινικές και αστικές ευθύνες ιδιοκτητών που κατά κανόνα κινήθηκαν καθ’ υπέρβαση των πολεοδομικών κανόνων ή τους αγνόησαν εντελώς. Ο ρόλος των αρχιτεκτόνων, στην περίπτωση αυτή, είναι απλά καταγραφικός και θα ήταν υποκρισία από μέρους μας η κάθε προσπάθεια επιστημονικής τεκμηρίωσής τους, το δε ενδιαφέρον μας ομολογούμε ότι είναι καθαρά βιοποριστικό.
 
Αναγνωρίζουμε επίσης την ανάγκη βελτίωσης των διαδικασιών και του χρόνου εγκρίσεων και αντιμετώπισης της γραφειοκρατίας γενικά, δεν μπορούμε όμως να δεχτούμε και την γενική κατάργησή τους, ανάγκη στην οποία προσχηματικά βασίστηκαν οι αλλαγές του Ν.4067/12 με το αρ.48 του νόμου αυτού.
 
Μετά την υπερψήφιση όμως του συγκεκριμένου άρθρου 48, για το οποίο δεν υπήρξαν ιδιαίτερες αντιδράσεις και από τα υπόλοιπα κόμματα στην βουλή, είναι πλέον σίγουρο ότι:
Η βούληση της πολιτείας για πάταξη της αυθαίρετης δόμησης είναι υποκριτική. Διατάξεις όπως κάποιες του αρ. 48, όπου ή πολιτεία απεμπολεί οριζόντια την υποχρέωσή της για έλεγχο των κατασκευών, θα δημιουργήσουν ένα νέο κύμα αυθαιρέτων και μια νέα γενιά ομήρων του πολιτικού συστήματος με στόχο την εκλογική πελατεία.
Το ενδιαφέρον για το περιβάλλον και την αρχιτεκτονική κληρονομιά από πλευράς της πολιτείας είναι και αυτό υποκριτικό και ελάχιστοι τελικά το υπερασπίζονται. Χάνεται η έννοια του μνημείου και του διατηρητέου. Η υπόσχεση του αναπληρωτή υπουργού προς τον εκπρόσωπο του ΣΑΔΑΣ στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, για αντιμετώπιση του προβλήματος και η μετέπειτα σιωπή του, το αποδεικνύουν.
Το ενδιαφέρον για το πολιτικό όφελος ως κέρδος από την εξυπηρέτηση συντεχνιακών απαιτήσεων αποδεικνύεται σημαντικότερο από την προστασία του περιβάλλοντος και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Η απόσυρση συγκεκριμένης τροπολογίας στην κατεύθυνση του σεβασμού των επικυρωμένων διεθνών συμβάσεων, που εισήγαγε και απέσυρε ο αναπληρωτής υπουργός, πριν καν συζητηθεί, δείχνει την αδυναμία αντίστασης σε συντεχνιακές απαιτήσεις.
Οι διατάξεις αυτές του αρ. 48 με βάση τις οποίες πλήθος εργασιών σε μεγάλες εργολαβίες και έργα (ανακαινίσεων κλπ) θα μπορούν να γίνονται χωρίς οικοδομική άδεια, συνεπάγονται έργα χωρίς ελεγμένους, με άγνωστους προϋπολογισμούς, πιθανές εικονικές συμβάσεις και απώλεια μεγάλων εσόδων του δημοσίου και των ασφαλιστικών φορέων. Αυτά γίνονται, σε μια τραγική οικονομική συγκυρία για να μπορούν «όποιοι μηχανικοί έχουν το δικαίωμα να υπογράφουν τεχνικές εκθέσεις» να δραστηριοποιούνται ελεύθερα σε αντικείμενα που το άρθρο 8 του Ν.4030/11, σε εφαρμογή της κοινής λογικής και της διεθνούς πρακτικής, δεν τους επέτρεπε.

Οι αρχιτέκτονες του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ ζητούν από την πολιτεία και συγκεκριμένα από το ΥΠΕΚΑ, το ΥΠΟΤ και το Υπουργείο Οικονομικών:
Να σταματήσει αυτή η συνεχιζόμενη υποκρισία όσον αφορά στο ενδιαφέρον για το περιβάλλον και την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Να αποτραπεί η νέα γενιά αυθαιρέτων.
Να σταματήσουν να υποκύπτουν σε εκβιαστικές παρεμβάσεις συντεχνιών που, προκειμένου να διασφαλίσουν υπερβάλλον επαγγελματικό αντικείμενο, οδηγούν το δημόσιο σε απώλεια εσόδων και τον λαό σε «ειδικές εισφορές».
Να εκτιμηθεί η απώλεια εσόδων (λόγω έλλειψης εγκεκριμένων προϋπολογισμών) και να αποσυρθούν οι σχετικές διατάξεις του άρθρου 48 του νέου νόμου περί αυθαιρέτων που αφορούν την επέκταση των περιπτώσεων αδειών μικρής κλίμακας.

Σε αντίθετη περίπτωση, οι εμπλεκόμενοι υπουργοί θα θεωρούνται «συνυπεύθυνοι» για την απώλεια εσόδων του δημοσίου και το νέο κύμα αυθαιρέτων.
 
Οι αρχιτέκτονες του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ ζητούν από τον ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ και όλους τους επιστημονικούς φορείς και συλλόγους να προσφύγουν στο ΣΤΕ για το συγκεκριμένο θέμα.
 
Οι αρχιτέκτονες του Τμήματος Αττικής του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ θα εξετάσουν την συμμετοχή τους στα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής και σε όλες τις θεσμοθετημένες επιτροπές που τυχόν συμμετέχουν.
 
Πηγή. ΣΑΔΑΣ Τμήμα Αττικής


Περισσότερα...

4191 • 35




Αρθρογραφία

Τροπολογία του νέου νόμου αυθαιρέτων σχετικά με την αφαίρεση επαγγελματικών δικαιώματων σε μη Α/Μ

Ιούλιος 29 , 2013

Greenick


Ψάχνωντας σήμερα στο site της βουλής, βρήκα την παρακάτω τροπολογία-σφήνα που τροποποιεί την παρ. 2 του αρθ. 8 του Ν.4030, το οποίο όπως ισχύει σήμερα επιτρέπει μόνο σε Α/Μ την υπογραφή αρχ. μελετών σε παραδοσιακούς οικισμούς, παραδοσιακά τμήματα πόλης κ.λ.π. Με την τροπολογία που αναφέρω,επιπροσθέτως δίνονται αποκλειστικά σε Α/Μ οι αρχιτεκτονικές μελέτες και στα ειδικά κτίρια ανά την επικράτεια, δηλαδή σύμφωνα με την παρ. 21 του αρθ.2 του ΝΟΚ, όλα τα κτίρια με χρήση άνω του 50% που δεν είναι κατοικία!!!
 
Κοντολογίς,οι μη Α/Μ θα μπορούμε να υπογράψουμε αρχιτεκτονικά μόνο σε κατοικίες ή σε κτίρια με χρήση κατοικίας πάνω από 50%. Όλα τα άλλα τα ξεχνάμε.
 
Ήδη σε περιοχές όπως στην Κέρκυρα που δραστηριοποιούμαι -με μεγάλο παραδοσιακό τμήμα πόλης και πάρα πολλούς παραδοσιακούς οικισμούς-, το αντίστοιχο άρθρο όπως ισχύει σήμερα έχει αφαιρέσει πάρα πολλά επαγγελματικά δικαιώματα σε πολλούς κλάδους μηχανικών, δίνοντάς τα αποκλειστικά σε Α/Μ.Αν ψηφιστεί και η τροπολογία,θα επηρεάσει όλη την επικράτεια, σε ένα απείρως ευρύτερο φάσμα εργασιών.
 
Η τροπολογία κατατέθηκε στις 26/7/2013, φέρει την υπογραφή του Υπουργού Σταύρου Καλαφάτη και θα συζητηθεί σήμερα στις 17:00 σύμφωνα με το πρόγραμμα των Συνεδριάσεων της Επιτροπής...
 
Να τονίσω ότι σκοπός της ανάρτησής μου φυσικά και δεν είναι να ανοίξει καμιά κόντρα με τους συναδέλφους Α/Μ -που θεωρώ ότι ευνοούνται σκανδαλωδώς από την εν λόγω τροπολογία-, αλλά απλά η ενημέρωση των λοιπών συναδέλφων, γιατί από ό,τι έχω καταλάβει κανείς δεν την έχει πάρει χαμπάρι,αφού άλλη αντίστοιχη ανάρτηση δεν βρήκα...
 
Η τροπολογία είναι η: 704/80 26.7.2013
 
Πηγή: http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/bbb19498-1ec8-431f-82e6-023bb91713a9/8154991_1.pdf


Περισσότερα...

8445 • 99




Αρθρογραφία

BIM for the Stavros Niarchos Foundation Cultural Center

Ιούνιος 8 , 2013

Ροδοπουλος


Το 2006, το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» (www.SNF.org) ανακοίνωσε τα σχέδιά του για τη χρηματοδότηση της δημιουργίας του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), έργο που περιλαμβάνει την κατασκευή και τον πλήρη εξοπλισμό νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) και την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), καθώς και τη δημιουργία του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, συνολικής έκτασης 170.000 μ².
 
Η παιδεία και ο πολιτισμός αποτελούν τη ραχοκοκαλιά κάθε προηγμένης κοινωνίας. Χρηματοδοτώντας το ΚΠΙΣΝ, το όραμα του Ιδρύματος είναι να προσφέρει στη χώρα και την πόλη νέες θεσμικές βάσεις, απαραίτητα στοιχεία για να κινηθεί προς τα εμπρός, καθώς και ένα πλαίσιο για το μέλλον. Παιδεία, πολιτισμός και βιωσιμότητα, τα τρία κύρια στοιχεία του ΚΠΙΣΝ, είναι βασικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση της δυναμικής προοπτικής της πόλης και των ανθρώπων της και για την ενσωμάτωσή τους στον εικοστό πρώτο αιώνα και σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο.
 
Το μέγεθος, τόσο του έργου, όσο και των ονείρων και των προσδοκιών του Ιδρύματος απαιτούσε την επίδραση και τη δημιουργική παρουσία ενός οραματιστή αρχιτέκτονα. Τον Φεβρουάριο του 2008, μετά από ένα κλειστό διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος επέλεξε ομόφωνα το αρχιτεκτονικό εργαστήρι (Renzo Piano Building Workshop) του Renzo Piano (www.rpbw.com). Επιλέγοντας τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Renzo Piano, το Ίδρυμα διάλεξε έναν αρχιτέκτονα στην κορυφή του επαγγέλματος, ο οποίος διαθέτει όραμα και πνευματική περιέργεια, καθώς και ιστορική και γεωγραφική αντίληψη της θέσης του έργου και της σημασίας του.
 
Η τοποθεσία του έργου βρίσκεται 4,5 χμ νότια από το κέντρο της Αθήνας, στο Δέλτα Φαλήρου, και το ΚΠΙΣΝ σχεδιάζεται ως πολυλειτουργικός χώρος παιδείας, πολιτισμού και διασκέδασης. Ο προϋπολογισμός του έργου προσεγγίζει τα 566 εκατομμύρια Ευρώ. Όταν το ΚΠΙΣΝ ολοκληρωθεί, η πλήρης διαχείριση και ο πλήρης έλεγχός του θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Το ΚΠΙΣΝ αποτελεί την πρώτη σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού τομέα αυτού του είδους στην Ελλάδα και εκ των σημαντικότερων πολιτιστικών και εκπαιδευτικών έργων που έχουν υλοποιηθεί ποτέ στη χώρα. Ως ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά έργα στην πρόσφατη ιστορία του τόπου, το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος θα ωφελήσει άμεσα την Ελληνική οικονομία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την εισροή κεφαλαίων, σε ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον.
 
Δείτε το video παρουσίασης:
 

 
Μπράβο τους.


Περισσότερα...

2358 • 9




Αρθρογραφία

Τοιχοδομές και ΕΤΕΠ

Απρίλιος 13 , 2013

AlexisPap


Καταθέτω τις ακόλουθες σκέψεις εξ αφορμής αναφοράς που έγινε σε άλλο νήμα του φόρουμ. Το θέμα βεβαίως είναι σύνθετο, κι αν ξεκινήσει κανείς να μιλάει για τις ΠΕΤΕΠ (νυν ΕΤΕΠ) μοιραία θα εμπλέξει τόσα θέματα που ο λόγος θα μακρύνει επικίνδυνα. Γι’ αυτό θα περιοριστώ στην ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-03-02-02-00:2009 «Τοίχοι από οπτόπλινθους» και, μολονότι κάποια θέματα επεκτείνονται αυτόματα σε παρεμφερείς ΕΤΕΠ, αφήνω τον κάθε ενδιαφερόμενο να προεκτείνει τον προβληματισμό σε άλλες προδιαγραφές που ενδεχομένως τον απασχολούν.
 
Οι ΕΤΕΠ έχουν υποχρεωτική εφαρμογή και σύμφωνα με την §4 της ΔΙΠΑΔ/ΟΙΚ/273 «Όσα από τα εθνικά κανονιστικά κείμενα αντίκεινται στις εγκρινόμενες με την παρούσα Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ), παύουν να ισχύουν από την ημερομηνία εφαρμογής των ΕΤΕΠ.». Οποία μεγαλόστομος επιπολαιότης, αφού το ίδιο το Υπουργείο αναγκάστηκε να ανακαλέσει επί δίμηνο την ισχύ των ΕΤΕΠ για λόγους ασυμβατότητας με υφιστάμενα πρότυπα…
 
Οι ΕΤΕΠ είναι βεβαίως τεχνικές προδιαγραφές που αποσκοπούν στον καθορισμό του αποτελέσματος μίας εργασίας, και ως τέτοιες απευθύνονται σε πρόσωπα που διαθέτουν τεχνική γνώση και εμπειρία στο είδος αυτής της εργασίας. Δεν είναι δηλαδή διδακτικά κείμενα, δεν είναι βιβλιογραφία. Έτσι, η ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-07-03-03-10 «Στρώση συνεχώς συγκολλημένων σιδηροτροχιών (Σ.Σ.Σ) και απελευθέρωση των τάσεων», απευθύνεται σε πρόσωπα που γνωρίζουν να μελετούν, να κατασκευάζουν και να επιβλέπουν σιδηροτροχιές (και όχι σε εμένα, ή σε έναν φοιτητή, ή στον μπακάλη της γειτονιάς).
 
Ερχόμενοι στην ΕΤΕΠ του θέματος παραθέτω τα βασικά σημεία στα οποία η προδιαγραφή είναι τεχνικά εσφαλμένη:
 

§4.3 Οπλισμένο Σκυρόδεμα (διαζωμάτων κλπ) Η καθοριζόμενη ως ελάχιστη κατηγορία σκυροδέματος (C20/25) είναι αναιτίως υψηλή και -προδήλως- ανεφάρμοστη στην πράξη.
Η κατηγορία που αποδέχεται ως ελαχιστη ο Ευρωκώδικας 6 είναι η C12/15.
Η προδιαγραφή εσφαλμένα δεν αναφέρει την προδιαγραφή ΣΚ-300, μολονότι τα διαζώματα στις πλινθοδομές κατασκευάζονται κατά 99,9% στο γιαπί, με την μπετονιέρα.
 

§4.7 Αποθήκευση και μεταφορές των υλικών στο εργοτάξιο Οι απαιτήσεις της παραγράφου -συγκεκριμένα η προστασία από την βροχή και φύλαξη σε στεγνό αεριζόμενο χώρο- είναι υπερβολικές και όχι αναγκαίες για το σύνολο των υλικών. Επιπλέον, υπάρχουν ήδη πρότυπα -όπως το ΕΝ 1996-2- που περιλαμβάνουν προβλέψεις για την διαχείριση των υλικών.
 

§5.7 Πάχος τοίχου – επιλογή τούβλων – ενισχυτικές ζώνες ανώφλια – ποδιές  
Ο παραλογισμός εν δράση:
 
Στον προσδιορισμό του ελάχιστου επιτρεπτού πάχους των τοίχων -εκ παραδρομής ελπίζω- έχει οριστεί το μεγαλύτερο των {h/36, l/36} ή {h/20, l/20}, αντί για το μικρότερο.
Ακόμη, η προδιαγραφή καμώνεται πως καθορίζει θέση και διάταξη διαζωμάτων, πράγμα που είναι βεβαίως θέμα κανονισμών και όχι της προδιαγραφής. Ακόμη και για τα ζητήματα σεισμικής συμπεριφοράς των μη φερουσών τοιχοπληρώσεων υπάρχουν κανονιστικά κείμενα όπως οι §4.3.6.1 και §4.3.6.4 του ΕΝ 1998-1. Αντιστοίχως, υπάρχουν κανονιστικά κείμενα για τις στατικά λειτουργικές τοιχοπληρώσεις, όπως η §6.10 του ΕΝ 1998-1 ή η §7.4 του ΚΑΝΕΠΕ. Στην σημερινή της μορφή, η υπό εξέταση Τεχνική Προδιαγραφή δεν είναι συμβατή με αυτά τα κανονιστικά κείμενα, αλλά ούτε και με το ΕΝ 1996-1.
 
Οι διατομές των διαζωμάτων και υπερθύρων, καθώς και ο τρόπος όπλισής τους είναι υπερβολικός και αδικαιολόγητος, τόσο με βάση την μέχρι σήμερα οικοδομική εμπειρία, όσο και εν σχέση με την βιβλιογραφία και τα εν ισχύ κανονιστικά κείμενα. Ενδεικτικό της υπερβολής είναι:
- Η ΕΤΕΠ ζητάει ύψος σενάζ 15cm, το ΕΝ 1996 μιλάει για ωπλισμένους αρμούς.
- Η ΕΤΕΠ ζητάει οπλισμό 4Φ12, το ΕΝ1996 ορίζει ελάχιστη διάμετρο ράβδου το Φ5.
 
 
 
Το επιχείρημα ότι η ΕΤΕΠ "βρίσκεται προς την μερειά της ασφαλείας" απλά δεν έχει λογική.
Δεν είναι δουλειά των προτύπων να υπεισέρχονται σε θέματα που ρυθμίζονται από κανονισμούς.


Περισσότερα...

2506 • 2




Αρθρογραφία

Οι ευθύνες των φορέων υλοποίησης έργου

Ιανουάριος 12 , 2013

Γιώργος Κουτίνας


Η υλοποίηση ενός τεχνικού έργου συνιστά μια πολύπλοκη, χρονοβόρα και πρωτότυπη για κάθε έργο διαδικασία “έντασης” Κεφαλαίου, Εργασίας (πνευματικής και σωματικής), Υλικών - Εξοπλισμού και Μηχανικών Μέσων. Μοιραία εμπεριέχει – συνδέεται με κινδύνους και ευθύνες.
 
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας γύρω από τα θέματα διαχείρισης κινδύνων και ευθυνών εμφανίζει κενά που στην πράξη συχνά επιβαρύνουν την ποιότητα του εκάστοτε έργου (αύξηση κόστους ή/και επιμήκυνση του χρόνου υλοποίησής του, απόκλιση από τα επιθυμητά τεχνικά - λειτουργικά χαρακτηριστικά). Συχνά, οι αστοχίες βαραίνουν τους συντελεστές του έργου και σε περιπτώσεις σοβαρών ατυχημάτων ταλαιπωρούν τους Μηχανικούς εμπλεκόμενους με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή Εργολάβου Κατασκευαστή.
 
Τα διάφορα νομοθετήματα με τα οποία προσπαθεί, κατά καιρούς, η Πολιτεία να επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής έργων, «προσπερνούν» τα θέματα ευθύνης ή καταμερισμού ευθυνών συνήθως παραπέμποντας σε μελλοντικά Προεδρικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις, που ουδέποτε ή σπάνια υλοποιούνται. Πρακτική που συνήθως λειτουργεί προς όφελος ενός “αρρωστημένου” κατεστημένου ακυρώνοντας κάθε θετική προσπάθεια να λειτουργήσει η αγορά με σύγχρονους ορθολογικούς κανόνες, χωρίς ή πέρα από Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις. Η ανάγκη για ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του συστήματος παραμένει το μεγάλο ζητούμενο.
 
Το παρακάτω κείμενο είναι η Εισήγηση του Γράφοντος στη Διημερίδα που είχε διοργανώσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο ΕΒΕΑ στις 20-21 Μαΐου 2004, με θέμα «ΓΟΚ–Πολεοδομικές Εφαρμογές».
 
Οι εκφραζόμενες απόψεις για εξορθολογισμό του συστήματος παραγωγής έργων στη χώρα μας είναι διαχρονικές. Θα πρέπει κάποτε να πάψει να συζητιέται η επίσης διαχρονική αντίληψη ότι τα περί ευθύνης των Φορέων υλοποίησης έργου, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν με νόμο από την Πολιτεία. Δεν έχουμε τίποτα να εφεύρουμε. Η διεθνής πρακτική διαθέτει τα απαραίτητα δοκιμασμένα πρότυπα. Δεν έχουμε παρά να τα αντιγράψουμε και άμεσα να τα εφαρμόσουμε!
 
Οι κίνδυνοι στα Τεχνικά Έργα
 
Οι κίνδυνοι σε κάθε είδους τεχνικό Έργο σχετίζονται με ή προέρχονται από:
 
• Διαχειριστικές αστοχίες στη διαδικασία παραγωγής του. Αναφερόμενοι στα οικοδομικά έργα, σημειώνονται αστοχίες οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες οικοδόμησης οικοπέδου («καθαρότητα» ιδιοκτησίας, αρτιότητα, απαιτήσεις πολεοδομίας), υπέρβαση του χρόνου (πχ καθυστέρηση στην πολεοδομία, άστοχο χρονοδιάγραμμα), κακή εκτίμηση του κόστους κατασκευής (πχ αδυναμία πρόβλεψης γεωτεχνικών προβλημάτων), ελλιπή αξιολόγηση δυνατοτήτων / ποιοτικών απαιτήσεων Πελάτη κλπ
• Φυσικά φαινόμενα - Θεομηνίες (σεισμός, πλημμύρες, κατολισθήσεις κλπ)
• Τυχαία ζημιογόνα γεγονότα (πυρκαγιά, τρομοκρατικές ενέργειες, βανδαλισμοί)
• Αμέλεια, λάθη ή /και παραλείψεις των Φορέων υλοποίησης έργου.
• “Κατασκευαστικές-Τεχνολογικές” αστοχίες (Λανθασμένη μελέτη, κακοτεχνία, ελαττωματικά υλικά). Οι αστοχίες αυτές είναι οι πλέον πολύπλοκες, καθώς προέρχονται από τον ατυχή συνδυασμό επιμέρους επιλογών ή υλικών. Αν και η κάθε επιμέρους επιλογή είναι εύστοχη, ενδέχεται ο συνδυασμός των επιμέρους επιλογών να είναι ασύμβατος και επικίνδυνος
 
Οι παραπάνω κίνδυνοι μπορούν να προέρχονται από οποιαδήποτε φάση κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου (προμελέτη, μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, παραλαβή) και ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμη και μετά τη λειτουργία του έργου.
 
Οι σύγχρονες απαιτήσεις
 
Οι βασικές απαιτήσεις ποιότητας ενός έργου και ιδιαίτερα των κτιρίων, είναι οι εξής:
• Ευστάθεια και αξιοπιστία
• Αντοχή στο χρόνο
• Οικονομία κατασκευής και λειτουργίας
Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνολογίας και η βελτίωση του μέσου βιοτικού επιπέδου, σε συνδυασμό με την αύξηση των αναγκών των πολιτών, είτε πρόκειται για κατοικία, για εμπορικά κτίρια ή κτήρια συνάθροισης κοινού, οδήγησαν σε σύγχρονες απαιτήσεις “ποιότητας” όπως:
 
• Ασφάλεια
• Απαιτήσεις Λειτουργικότητας (πχ επάρκεια, σωστή και οικονομική λειτουργία εγκαταστάσεων, απαιτήσεις δικτύωσης, θερμικής άνεσης, ενεργειακής εξοικονόμησης κλπ)
• Συντηρησιμότητα
• Αισθητική και αρμονική ένταξη στο Περιβάλλον
Μη ικανοποίηση των παραπάνω παραμέτρων με τα δεδομένα της σύγχρονης οικονομίας, τα εξελισσόμενα ήθη της κοινωνίας και την ευρύτερα ισχύουσα νομολογία, μπορεί κάλλιστα να τεκμηριώσει αξίωση για αποζημίωση εις βάρος του Φορέα φερόμενου ως “υπαίτιο” στο έργο.
 
Οι εμπλεκόμενοι Φορείς
 
Ο Μηχανικός, από οποιαδήποτε θέση και αν εμπλέκεται στο έργο (Δημόσιος Λειτουργός, Μελετητής, Επιβλέπων, Κατασκευαστής), έχει μερίδιο στην ευθύνη για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την επίτευξη των απαιτήσεων του Πελάτη αλλά και του Κοινωνικού Συνόλου για Ποιότητα και Ασφάλεια Κατασκευής. Ο Μηχανικός, δεν είναι ο μόνος και αποκλειστικά υπεύθυνος. Μερίδιο ευθύνης μπορεί να έχουν και άλλοι εμπλεκόμενοι στο έργο, δηλαδή:
Ο Κύριος του Έργου (σαφής προσδιορισμός αναγκών, χρηματοδότησης, επιλογή συνεργείων, ειλικρινής περιγραφή δεδομένων)
Η Δημόσια Αρχή (επάρκεια ενημέρωσης για πολύπλοκα θέματα νομοθεσίας, επαρκής έλεγχος, εξυπηρέτηση σε εύλογο χρονικό διάστημα)
Ο Συμβολαιογράφος ή και ο Δικηγόρος (πχ για την «καθαρότητα» του οικοπέδου)
Ο Αρχιτέκτων
Ο Μελετητής
Ο Επιβλέπων
Ο Σύμβουλος Ασφάλειας / Τεχνικών Ελέγχων / Ποιότητας
Ο Εργολάβος Κατασκευαστής
Οι Υπεργολάβοι
Οι Προμηθευτές (ποιότητα υλικών, προμήθεια σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα κλπ)

Οι Ευθύνες
 
Ποινική ευθύνη: “Όποιος, εκ προθέσεως, από δόλο, ή βαριά αμέλεια ζημιώνει κάποιον τιμωρείται”. Δηλαδή, διώκεται ποινικά. Δεν αρκεί να αποζημιώσει αλλά τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, με βάση τον νόμο (Ποινικός Κώδικας).
 
Αστική Ευθύνη: “Κάθε ενέργεια που ζημιώνει κάποιον, υποχρεωτικά συνεπάγεται την αποκατάσταση της βλάβης από αυτόν, από λάθος του οποίου προήλθε”,. Δηλαδή, σύμφωνα με το νόμο (Αστικός Κώδικας), “όποιος ζημιώνει κάποιον … αποζημιώνει”.
 
Συμβατική Ευθύνη: Υποχρεώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στις συμβάσεις που υπογράφουν μεταξύ τους οι φορείς των έργων. Εδώ ισχύουν τα διάφορα πρότυπα Συμβάσεων από τη εγχώρια και διεθνή πρακτική εμπειρία.
 
Κατανομή Ευθυνών
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία
Σύμφωνα με πρότυπα συμβόλαια τα οποία θα υπογράφουν οι Μηχανικοί (Μελετητές ή Κατασκευαστές) με τους Πελάτες – Εργοδότες τους, τους Υπεργολάβους και Συνεργάτες τους
Σύμφωνα με την αντικειμενική δυνατότητα ενός εκάστου εκ των Φορέων

– να προβλέπει μέτρα για αποφυγή, ελαχιστοποίηση και έλεγχο κινδύνων
– να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ή να περιορίσει τις ζημιογόνες συνέπειες του κινδύνου, όταν αυτός επέλθει. Η τελευταία παράμετρος είναι αυτή που ποικίλει ανάλογα με τις ιδιομορφίες του έργου και ενδέχεται να απαιτεί ενεργοποίηση εμπειρογνωμόνων ή εξειδικευμένων συμβούλων.
 
Επαγγελματική Ευθύνη Μελετητή–Συμβούλου Μηχανικού
 
Η Μελέτη είναι «παροχή υπηρεσιών» με εφαρμογή των κανόνων «της τέχνης και της επιστήμης» και όχι «τεχνικό έργο» ή «προϊόν» με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Στην κατηγορία της Μελέτης εντάσσεται και η Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου σε θέματα Διοίκησης Έργου, Επίβλεψης Έργου, Επιθεώρησης– Ελέγχου Ποιότητας Έργου, Ασφάλειας Έργου κλπ.
 
Η ευθύνη κατά την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητος σχετίζεται με «υποχρέωση-ευθύνη επιμέλειας», σε αντίθεση με την περίπτωση τεχνικού έργου ή προϊόντος όπου η αντίστοιχη επαγγελματική ευθύνη του Κατασκευαστή ή Προμηθευτή, σχετίζεται με «υποχρέωση αποτελέσματος», δηλαδή επίτευξη ή παροχή ποιότητας συγκεκριμένων προδιαγραφών.
 
Η Επαγγελματική Ευθύνη του Μελετητή / Συμβούλου Μηχανικού, είναι η ευθύνη του για ενδεχόμενες ζημιογόνες επιπτώσεις εξαιτίας λάθους ή παράλειψης κατά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και των σχετικών κανόνων της “Τέχνης και Επιστήμης”.
Ως Μελετητής νοείται το κάθε Πρόσωπο ή Φορέας, ο οποίος μετέχει στο Σχεδιασμό, Μελέτη, Συντονισμό – Επίβλεψη, Ποιοτικό / Τεχνικό Έλεγχο – Επιθεώρηση. (Σε Κοινοπραξίες /Συμπράξεις Μελετητών, σύμφωνα με τη διεθνή νομολογία και πρακτική, κάθε μέλος ευθύνεται “αλληλέγγυα και εις ολόκληρο”).
 
Ευθύνη “Κατασκευαστή”
 
Η έννοια του “Κατασκευαστή” είναι ευρύτερη και θα πρέπει να προσδιοριστεί ευρύτερα. Δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με αυτή του Εργολάβου, αλλά να περιλαμβάνει όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της κατασκευής και αυτόματα να καθιστά όλους συνυπεύθυνους.
 
Ο κατασκευαστής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του Κυρίου του Έργου για ζημιές στην κατασκευή ή για ζημιές /αστοχίες που εμφανίζονται μέσα σε κάποιο χρονικό διάστημα από την παράδοση του έργου και
επηρεάζουν την ευστάθεια του έργου
εκθέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά του ή ακόμη
επηρεάζουν κάποιο από τα βασικά δομικά στοιχεία του και το καθιστούν επικίνδυνο ή ακατάλληλο για τον προορισμό του.

Παραγραφή της Ευθύνης
 
Η επαγγελματική ευθύνη του Μελετητή έχει νόημα και μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά την παράδοση-παραλαβή της Μελέτης. Κατά συνέπεια, είναι εύλογο, η σχετική έμφαση να δίνεται στην περίοδο μετά την πρακτική εφαρμογή της Μελέτης και όχι στην αρχική φάση της έκδοσης της Οικοδομικής Άδειας, όταν πρόκειται για κτιριακό έργο ή της δημοπράτησης του αντίστοιχου έργου.
 
Η εξασφάλιση του εκάστοτε Εργοδότη έναντι του Μελετητή, για μεν την αρχική φάση - συμβατική περίοδο εκπόνησης της μελέτης, επιτυγχάνεται με την «Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης» για δε την μετέπειτα χρονική περίοδο από την παραλαβή της επιτυγχάνεται με κατάλληλο «Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης» (“Professional Indemnity Insurance”).
 
Σε ότι αφορά την παραγραφή της ευθύνης επισημαίνεται πως δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση με την Ποινική Ευθύνη (δόλος ή «βαριά αμέλεια»), η οποία κατά το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, πρακτικά δεν παραγράφεται.
 
Η επαγγελματική αστική ευθύνη με την έννοια της υποχρέωσης να συμπληρώσει παράληψη ή να διορθώσει κάποιο λάθος, είναι λογικό και δίκαιο να παραγράφεται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Στις μελέτες δημοσίων έργων ως χρόνος παραγραφής θεωρείται η εξαετία μετά την παραλαβή της αντίστοιχης μελέτης.
Στα ιδιωτικά έργα δεν υπάρχει σαφής συγκεκριμένη μνεία και το θέμα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο αντίστοιχης σύμβασης ή νομικής επεξεργασίας. Θα μπορούσε όμως να επικαλεσθεί κανείς τη δεκαετία μετά την παραλαβή του αποπερατωμένου έργου, που σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 693), είναι ο χρόνος παραγραφής της ευθύνης του «Κατασκευαστή». Η άποψη αυτή, στηρίζεται στο γεγονός πως, κατά τη διεθνή ασφαλιστική πρακτική, η έννοια του «Κατασκευαστή» περιλαμβάνει όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία υλοποίησης της κατασκευής. όπου συνήθως εφαρμόζεται η αρχή της συνυπευθυνότητας. Αυτό γιατί είναι πρακτικά δύσκολη η απόδοση ευθυνών.
 
Η Ελληνική Πραγματικότητα
 
Στη χώρα μας, ειδικά στο χώρο παραγωγής ιδιωτικών Έργων, ο προσδιορισμός των Ευθυνών είναι ένα σχετικά ασαφές “τοπίο”, που όταν υπάρξει «πρόβλημα» κατά κανόνα απαιτείται νομική υποστήριξη και επίπονες διαδικασίες.
 
Λαμβάνοντας υπόψη τις αντικειμενικές Συνθήκες παραγωγής ιδιωτικών Έργων, σημειώνεται πως το γενικότερο περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από:
Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις
Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών
Αδυναμία αποτελεσματικού ελέγχου
Ανοικτό πεδίο για πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, στην προσπάθειά της η Πολιτεία να καλύψει το κενό που δημιουργείται, προσθέτει συνεχώς ευθύνες στους Μηχανικούς, ενώ έχει ποινικοποιήσει πλήρως τις ευθύνες τους, ακόμη και την αμέλεια! (Ν. 2331/95, τροποποίηση άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα) Η παγκόσμια αυτή πρωτοτυπία δείχνει ανάγλυφα την ανωριμότητα της Ελληνικής Αγοράς και απαιτεί ολοκληρωμένη αντιμετώπιση από την Πολιτεία και τους Φορείς των Μηχανικών.
 
Οι ευθύνες του Κατασκευαστή προκύπτουν μάλλον από τη νομολογία και όχι από σαφείς νομοθετικές διατάξεις, αφού ο οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίζεται ως Κατασκευαστής Ιδιωτικών Έργων.
 
Οι Προμηθευτές προϊόντων ελέγχονται ελάχιστα για την τήρηση προδιαγραφών στα προϊόντα τους.
 
Αποτέλεσμα, ο Μηχανικός να αποτελεί το εξιλαστήριο θύμα, συγκεντρώνοντας τις ευθύνες όλων σχεδόν των εμπλεκομένων στα ιδιωτικά έργα.
 
Οι εξελίξεις
 
Οι όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις σε σχέση με αρμοδιότητες, υποχρεώσεις και αντίστοιχες Ευθύνες των εμπλεκόμενων Φορέων θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθούν τις ακόλουθες βασικές αρχές:
Ο Ιδιοκτήτης (εργοδότης) ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο “αιτεί” την έκδοση άδειας δόμησης, υποβάλλοντας κατάλληλα δικαιολογητικά και στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα και νομιμότητα της κατασκευής
Η Αρμόδια Υπηρεσία “ελέγχει” την πληρότητα των στοιχείων και των δηλώσεων που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη χορήγηση άδειας δόμησης
Οι Μελετητές οφείλουν να εκπονούν τις Μελέτες σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης και σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τις προδιαγραφές εκπόνησης μελετών και τους κανονισμούς που ισχύουν και να υποβάλουν σχετική δήλωση
Οι Επιβλέποντες Μηχανικοί οφείλουν να επιβλέπουν τις εργασίες δόμησης, ώστε αυτές να εκτελούνται σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος κάλυψης και της μελέτης που υποβλήθηκε και να υποβάλουν σχετική δήλωση

Οι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί, οι οποίοι ασχολούνται με τα κτιριακά έργα έχουν να αντιμετωπίσουν τις εξής ευθύνες:
Σύνταξη Μελετών και Σχεδίων
Σύνταξη Φακέλου / Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΕ – ΣΑΕ)
Χρονοδιαγράμματα Κατασκευής
Σύνταξη Προϋπολογισμού Έργου
Επίβλεψη Εφαρμογής Μελέτης και Κατασκευής
Επίβλεψη των φάσεων Κατασκευής και των Μέτρων Ασφαλείας
Παραλαβή του αποπερατωμένου Έργου

Για τις παραπάνω ευθύνες του είναι υπόλογος έναντι:
Του ιδιοκτήτη (ΚτΕ)
Των Υπηρεσιών του Δημοσίου
Του Εργατοτεχνικού Προσωπικού
Του Κατασκευαστή
Διαφόρων “Τρίτων”.

Εύκολα διαπιστώνει κανείς πως η παραπάνω κατάσταση δημιουργεί αντικειμενικά μεγάλη επαγγελματική ανασφάλεια και αβεβαιότητα, Ευθύνες τις οποίες αρκετοί Μηχανικοί έχουν βιώσει στην πράξη με ενίοτε επώδυνο τρόπο.
 
Για αυτό το λόγο, πέρα από την επιδίωξη του κάθε Μηχανικού (ατομικά ή με τα συλλογικά του Όργανα) για εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, θα πρέπει συγχρόνως να υπάρξει η κατάλληλη μέριμνα για οργάνωση στην πράξη της απαραίτητης “άμυνας”. Προς τούτο, πρέπει να αξιοποιηθεί η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης, που φαίνεται να είναι η πλέον γόνιμη και αξιόπιστη λύση στο όλο πρόβλημα των Ευθυνών. Θεσμός, που είναι δοκιμασμένος με επιτυχία στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες εδώ και αρκετά χρόνια.
 
Συμπεράσματα
 
Ο Μηχανικός ασκεί ένα σύνθετο επάγγελμα που μοιραία συνεπάγεται Κινδύνους οι οποίοι δεν μπορούν να εξαλειφθούν και Ευθύνες τις οποίες πρέπει να τις αναλάβει, στον βαθμό που του αναλογούν.
 
Η Πολιτεία θα πρέπει να «ξεκαθαρίσει” το τοπίο των ευθυνών ως βασική υποχρέωσή της απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο
 
Οι Υπηρεσίες της Πολιτείας δεν πρέπει να είναι στο απυρόβλητο, αλλά να αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν
 
Η Ποινική Ευθύνη συνδέεται με τιμωρία και δεν ασφαλίζεται. Απεναντίας, η Αστική Ευθύνη ασφαλίζεται. Πρέπει συστηματικά να εφαρμοσθεί και στη χώρα μας
 
Η Ασφάλιση είναι ένας δόκιμος τρόπος για τον περιορισμό των αβεβαιοτήτων και των κινδύνων που προέρχονται από τις ευθύνες, στο βαθμό που είναι ουσιαστική και βασίζεται σε αξιόπιστα ασφαλιστήρια συμβόλαια και σωστές υπηρεσίες, που να οδηγούν σε δίκαια αποζημίωση, χωρίς χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες.
 
Η θεσμοθέτηση της ασφαλιστικής κάλυψης της Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης του Μηχανικού (Φυσικό Πρόσωπο ή Οργανωμένη Εταιρία), παρέχοντος Υπηρεσίες Μελετητή – Επιβλέποντα – Συμβούλου και της ασφαλιστικής κάλυψης της 10ετους εγγύησης του Κατασκευαστή (στην ευρεία του έννοια), πιστεύεται πως είναι τα “εργαλεία” που θα λύσουν το πρόβλημα του βάρους της Ευθύνης και θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Έργων στη χώρα μας.
 
Οι Μηχανικοί και οι Φορείς τους θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση του θεσμού της Ασφάλισης και την ανάδειξη του ουσιαστικού ρόλου της, προς όφελος των Μηχανικών με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή του Εργολάβου - Κατασκευαστή.
 
Από τον κ. Γιώργοο Κουτίνα, Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων σε θέματα αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων.
**********************(Διεγράφη διαφημιστική παραπομπή)****************
 
 
Το Φόρουμ δεν είναι μέσο διαφήμισης και φυσικά δεν εξυπηρετεί τέτοιους σκοπούς.
Θα σας παρακαλούσα λοιπόν να σεβαστείτε του Κανόνες Συμμετοχής και ειδικότερα το Νο 7 αυτών και να μην επαναληφθεί ανάλογο προμοτάρισμά σας.
 
ilias


Περισσότερα...

2863 • 4




Αρθρογραφία

Ο Συντελεστής Θερμικής Αγωγιμότητας λ και το Πάχος Μόνωσης

Ιανουάριος 11 , 2013

Παντελής Πατενιώτης


Ο Συντελεστής Θερμικής Αγωγιμότητας λ και το Πάχος Μόνωσης
 
Η κρίση και οι αυξημένες τιμές στο πετρέλαιο θέρμανσης δημιούργησαν μια ξαφνική ευαισθητοποίηση της αγοράς σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας.
 
Το πρώτο μέλημα φυσικά είναι η καλλίτερη δυνατή θερμομόνωση της εξωτερικής επιφάνειας του κτιρίου της οποίας το 90% αποτελούν τα δομικά του στοιχεία (τοίχοι και οροφή).
 
Επειδή όμως στην χώρα μας όλα συμβαίνουν ξαφνικά και οι ενδιαφερόμενοι δεν έχουν την δυνατότητα να ενημερωθούν αντικειμενικά, οι επιτήδειοι των φορέων της αγοράς, προσπαθούν με κάθε τρόπο να εξαπατήσουν τους καταναλωτές παρερμηνεύοντας σκοπίμως ακόμη και τις πιο απλές θεωρίες της φυσικής που διδάσκεται σε μαθητές γυμνασίου.
Έτσι λοιπόν με μεγάλη μας έκπληξη πληροφορηθήκαμε από τους επιτήδειους τα εξής εξωφρενικά:
Θερμομονωτικά υλικά με συντελεστή λ μικρότερο κατά 0,005 W/(m·K) από παρεμφερή, πετυχαίνουν την ίδια μόνωση με το μισό πάχος!!!
Υπάρχουν θερμομονωτικά χρώματα!!!
Υπάρχουν θερμομονωτικοί σοβάδες πάχους 1χιλ που παρέχουν την ίδια θερμομόνωση με θερμομονωτικά υλικά (πολυστερίνης, πετροβάμβακα) πάχους 50χιλ!!!
Υπάρχουν Θερμομονωτικά υλικά με συντελεστή λ μικρότερο από 0,029 W/(m·K)!

Το πρώτο ειδικότερα έχει οδηγήσει την αγορά αλλά παραδόξως και τον τεχνικό κόσμο της χώρας σε μια απίστευτη λαμδο-λαγνεία, με αποτέλεσμα ορισμένοι παραγωγοί θερμομονωτικών υλικών να δηλώνουν στα προϊόντα τους ψευδείς τιμές συντελεστή λ.
Και επειδή στη χώρα μας είσαι ότι δηλώσεις και επιπλέον δεν υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος της αγοράς, είναι εύκολα αντιληπτό ότι οι πάσης φύσεως επιτήδειοι επωφελούνται εξαπατώντας τους πάντες.
 
Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος EPS (Διογκωμένης Πολυστερίνης) αισθάνεται την υποχρέωση να ενημερώσει το κοινό υπεύθυνα και αντικειμενικά με βάση τα διεθνή & εθνικά πρότυπα, καθώς επίσης με βάση την διεθνή πρακτική και εμπειρία για τα δεδομένα που θα πρέπει να έχει υπόψη του στην επιλογή του καταλληλότερου θερμομονωτικού υλικού.
 
Για τον υπολογισμό της θερμομόνωσης των δομικών στοιχείων του κτιρίου (ΚΕΝΑΚ) χρησιμοποιείται ο

Συντελεστής Θερμοπερατότητας (U-Value) U = 1/R1 + 1/R2 + ……


 
Για τον υπολογισμό του χρησιμοποιούμε τους συντελεστές θερμικής αντίστασης R των υλικών με τα οποία είναι κατασκευασμένο το δομικό στοιχείο π.χ. σκυρόδεμα, τούβλα, θερμομονωτικά, σοβάδες).
 
Ο συντελεστής θερμικής αντίστασης R υπολογίζεται από την διαίρεση του πάχους του υλικού με τον συντελεστή λ. Δηλαδή R=Π/λ (το πάχος σε εκατοστά του μέτρου)
 
Συνεπώς για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε αντικειμενικά την θερμομονωτική αξία ενός υλικού θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας το πάχος του υλικού, το οποίο παίζει και τον σημαντικότερο ρόλο σε μια καλή θερμομόνωση, αφού είναι ευθέως ανάλογο με αυτήν.
 
Για την πλήρη κατανόηση των ανωτέρω παίρνουμε δύο παρόμοια θερμομονωτικά υλικά Υ1 και Υ2 με διαφορετικά λ, λ1 και λ2
Έστω: λ1 = 0,031 W/(m·K) και λ2 = 0,036 W/(m·K) δηλαδή με διαφορά = 0,005 W/(m·K)
Στη συνέχεια θα υπολογίσουμε τι πάχος Π απαιτείται από κάθε υλικό για να έχουμε την ίδια ακριβώς θερμομόνωση. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε: R1 = R2 δηλαδή Π1/λ1 = Π2/λ2
 
Αν θεωρήσουμε ότι Π1 = 10 εκατοστά τότε:
10/0,031 = Π2/0,036 συνεπώς Π2 = 10 · 0,036/0,031 = 11,61 εκατοστά.
Άρα η διαφορά των δύο υλικών για να έχουμε την ίδια θερμομονωτική αξία είναι 1,6 εκατοστά.
 
Συνεπώς για μικρότερα πάχη η διαφορά είναι αντίστοιχα μικρότερη.
 
Συμπέρασμα: Η μεγαλύτερη δυνατή θερμομόνωση επιτυγχάνεται μέσω του μεγαλύτερου πάχους θερμομονωτικού υλικού με το μικρότερο δυνατό κόστος.
 
Στην ιστοσελίδα του συνδέσμου www.epshellas.com στην θέση προδιαγραφές είναι ανηρτημένες οι μέσες τιμές θερμικής αγωγιμότητας λ των διαφόρων τύπων διογκωμένης πολυστερίνης EPS.
 
Οι τιμές αυτές ελέγχονται εργαστηριακά σε όλα τα εργοστάσια του Συνδέσμου σε ετήσια βάση και οι παραγωγές τους επιθεωρούνται σε εξαμηνιαία βάση από επίσημο Κοινοποιημένο Φορέα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
 
Επειδή οι ανωτέρω προϋποθέσεις ΔΕΝ τηρούνται από όλους τους παραγωγούς που διακινούν θερμομονωτικά υλικά στην αγορά, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο EPS και να ενημερώνονται υπεύθυνα για τα πιστοποιημένα προϊόντα και συστήματα που κυκλοφορούν στην Ελληνική αγορά, καθώς επίσης για τις προσπάθειες αυτών που αποβλέπουν στην εξαπάτηση του αγοραστικού κοινού.
 
Παντελής Πατενιώτης
Γενικός Διευθυντής ΠΑΣΥΔΙΠ
CEN Technical Expert
 
Πηγή: http://www.epshellas.com


Περισσότερα...

4829 • 12




Αρθρογραφία

Σύστημα Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών - Αναδεικνύει το ρόλο του Αρχιτέκτονα / Μηχανικού αλλά και τις ευθύνες του

Δεκέμβριος 23 , 2012

Γιώργος Κουτίνας


Σύστημα Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών - Αναδεικνύει το ρόλο του Αρχιτέκτονα / Μηχανικού αλλά και τις ευθύνες του
 
Από 1 Μαρτίου 2012 άρχισε η εφαρμογή του Νόμου 4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών», με τον οποίο αλλάζει ριζικά το καθεστώς αδειοδότησης και ελέγχου των οικοδομικών έργων.
 
Είναι βέβαιο πως η νέα διαδικασία κινείται στη σωστή κατεύθυνση για την εξυγίανση του όλου συστήματος και τον περιορισμό της ασυδοσίας και των φαινομένων διαφθοράς των Πολεοδομικών Υπηρεσιών.
 
Η μέχρι τώρα κακοδαιμονία
 
Είναι γνωστό πως μέχρι και σήμερα το ισχύον σύστημα χαρακτηριζόταν από:
 
- Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις
- Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών για ουσιαστικό έλεγχο των μελετών και κατασκευών οικοδομικών έργων.
 
Αποτέλεσμα: ένα πεδίο ανοιχτό σε πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις με εμφανή σημεία οικονομικής διαφθοράς και ένα περιβάλλον μειωμένης ποιότητας κατασκευής, πάντα εις βάρος του εκάστοτε Ιδιοκτήτη.
Παράλληλα επικρατεί επαγγελματική ανασφάλεια για τους εμπλεκόμενους Αρχιτέκτονες – Μηχανικούς και πλήρης σύγχυση σε θέματα ευθύνης, στα πλαίσια κάποιας αστοχίας κατασκευής με σοβαρή οικονομική ζημιά για τον Ιδιοκτήτη ή επέλευσης κάποιου σοβαρό ατύχημα κατά την υλοποίηση του έργου. Παρόμοια συμβάντα μόνο λίγα δεν είναι καθώς είναι πολλοί οι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί που έχουν εμπλακεί σε ευρωβόρες και ψυχοφθόρες διαδικασίες αντεκδικήσεων και δικαστικών αγώνων.
 
Φυσικά, δεν μιλάμε για τις ειδικές περιπτώσεις κάποιου σημαντικού σεισμού, όπου ο Εγκέλαδος με δραματικό τρόπο ταρακουνάει όχι μόνο κτήρια αλλά και … συνειδήσεις υπαλλήλων πολεοδομικών υπηρεσιών, Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών, Μελετητών – Επιβλεπόντων – Κατασκευαστών. Ενίοτε και των ίδιων των Ιδιοκτητών, που ανέχθηκαν ή συνειδητά συνέβαλλαν σε κάποια παρανομία.
 
Αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός
 
Όλοι όσοι με κάποιο τρόπο εμπλέκονται στο κύκλωμα της κατασκευής οικοδομικών έργων γνωρίζουν πως το σύστημα πρέπει οπωσδήποτε να εκσυγχρονιστεί. Κατά καιρούς εκδηλώθηκαν σχετικές προσπάθειες, με ευρύτερα γνωστά τα αίτια της αποτυχίας των όποιων προσπαθειών μεταρρύθμισης του συστήματος για περιορισμό του ρόλου του Κράτους και για ενίσχυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας με ανάδειξη της ατομικής ευθύνης.
 
Ο κρατικός πατερναλισμός με τα πολιτικά και συντεχνιακά συμφέροντα δεν άφηναν περιθώρια να ευδοκιμήσουν τα όποια εκσυγχρονιστικά μέτρα, κατά τα πρότυπα των άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 
Οι όποιες προσπάθειες της Πολιτείας παρέμεναν πάντα μία θετική βούληση που εκφυλιζόταν σε ”άσκηση επί χάρτου” είτε κατά την αρχική φάση ανάληψης της πολιτικής ηγεσίας ή λίγο πριν τις επόμενες εκλογές.
Βέβαια, οι καιροί αλλάζουν. Η οδυνηρή περιπέτεια στην οποία έχει εμπλακεί η χώρα μας δεν αφήνει περιθώρια για ολιγωρία στην ανάγκη μεταρρύθμισης και προσαρμογής σε αυτό που διεθνώς θεωρείται “καθιερωμένη πρακτική” (established practice).
 
Το νέο καθεστώς
 
Ο νέος Νόμος για την «έκδοση αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών», πιστεύεται πως αποτελεί ένα θετικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό των οικοδομικών έργων. Παρά την τρέχουσα ύφεση, αναμένονται κάποια στιγμή να αρχίσουν να κινούνται, αυτή τη φορά όμως σε νέα ορθολογική βάση, αφού οι Υπηρεσίες Δόμησης παύουν να έχουν αρμοδιότητα για τη διεξαγωγή του ελεγκτικού έργου, το οποίο πλέον θα ανατίθεται σε ανεξάρτητους Ελεγκτές Δόμησης.
 
Επισημαίνεται πως με το νέο νόμο, οι Υπηρεσίες Δόμησης πρέπει:
 
- Να εκδίδουν εντός πέντε ημερών την έγκριση δόμησης, μόνο έπειτα από έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος δόμησης και των αποδεικτικών καταβολής εισφορών και κρατήσεων για τις υπηρεσίες μηχανικού
- Να εκδίδουν εντός δυο ημερών την άδεια δόμησης, μόνο έπειτα από έλεγχο πληρότητας του φακέλου με τις απαιτούμενες μελέτες, οι οποίες υποβάλλονται πλέον με ευθύνη του μελετητή, χωρίς να υπεισέρχονται σε οποιονδήποτε περαιτέρω έλεγχο.
 
Οι ευθύνες
 
Είναι προφανές πως οι Υπηρεσίες Δόμησης, ως θεσμικά όργανα του Κράτους, θα αναλαμβάνουν την τυπική ευθύνη επιμέλειας που τους αναλογεί. Απεναντίας, οι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί που θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά πλέον τις εκάστοτε Μελέτες, θα αναλαμβάνουν τις ουσιαστικές ευθύνες για τυχόν ζημιές ή οικονομικές απώλειες από τη μη αρτιότητα και πληρότητά τους. Κάτι, που κατά βάση υπήρχε και πριν. Ίσως σε ”λανθάνουσα κατάσταση” γιατί έτσι βόλευε το σύστημα, αφού υπήρχε η ψευδαίσθηση πως η αρμόδια υπηρεσία της πολεοδομίας που “ήλεγχε και σφράγιζε τη Μελέτη” αναλάμβανε και την ευθύνη ή τουλάχιστον μέρος αυτής.
Ο νέος νόμος προβλέπει και τους Ελεγκτές Δόμησης οι οποίοι θα αναλαμβάνουν υπεύθυνο ρόλο στη διαδικασία ελέγχου σε «κρίσιμες» φάσεις της υλοποίησης του εκάστοτε έργου. Οι Ελεγκτές Δόμησης, όπως έχει θεσπισθεί και με τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, θα είναι διαπιστευμένοι έμπειροι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν τυπικά και ουσιαστικά ευθύνες για τις υπηρεσίες που θα προσφέρουν.
 
Εν κατακλείδι, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως οι ευθύνες των Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών πάντα υπάρχουν και τους βαραίνουν. Σε όλες τις προηγμένες χώρες του εξωτερικού ισχύει και εφαρμόζεται συστηματικά ο θεσμός της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης, ως το μοναδικό και πλέον αξιόπιστο “εργαλείο” για την νομική και οικονομική προστασία τους αλλά και για την ευρύτερη διασφάλιση του συστήματος παραγωγής κατασκευαστικών έργων. Μήπως πρέπει κάποτε να αλλάξουμε και να προσαρμοστούμε στη σύγχρονη πραγματικότητα;
 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2012 στην εφημερίδα ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
 
Από Γιώργο Κουτίνα: Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων σε θέματα ασφαλίσεων αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων. Είναι Διευθύνων Σύμβουλος της «ΚΟΥΤΙΝΑΣ ΑΕ - Μεσίτες Ασφαλίσεων & Αντασφαλίσεων», Εξουσιοδοτημένος Ανταποκριτής Lloyd's ([email protected] - www.gkoutinas.gr).


Περισσότερα...

2562 • 10