Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    406 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε σύνθετο δύσκολο πρόβλημα με πολλές παραμέτρους εξελίσσεται το θέμα των εγκαταλελειμμένων αλλά και των ετοιμόρροπων διατηρητέων κτιρίων στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Πριν από λίγο καιρό είδαμε δύο κτίρια να καταρρέουν από τις καιρικές συνθήκες ενώ πολλά άλλα είναι σε πολύ κακή κατάσταση και εγκυμονούν κινδύνους τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για την στατική τους ικανότητα.
      Αυτό θα συνεχιστεί αν δεν πάρουμε άμεσα δέσμη μέτρων να αποκαταστήσουμε την πληγωμένη εικόνα της πόλης, υποστηρίζει η Τζούλια Τσαλίκη, πρόεδρος του Τμήματος Αττικής του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανώτατης Σχολής.
      «Από την μία έχουμε μία δαιδαλώδη νομοθεσία, ένα υπερβολικό γραφειοκρατικό βάρος, αλλά ταυτόχρονα και κενά στο θεσμικό πλαίσιο: Ενώ από δεκαετίες έχει θεσμοθετηθεί η Πανευρωπαϊκή Σύμβαση της Γρανάδας στην Ελλάδα, που ρυθμίζει τα θέματα των εγκαταλελειμμένων και διατηρητέων κτιρίων, δεν αξιοποιείται» λέει χαρακτηριστικά.
      Από την άλλη, στον Αρχαιολογικό Νόμο του 2002, ορίζεται ότι πρέπει να εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο να έχει την έγκριση των Υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Υποδομών και στο οποίο ορίζονται η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την επιχορήγηση ή και την παροχή άλλων οικονομικών κινήτρων σε κυρίους ή νομείς κτιρίων που έχουν χαρακτηρισθεί ως μνημεία ή διατηρητέα.
      Αν θα μπορούσαμε να χωρίσουμε τις ιδιοκτησίες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, είναι τρεις οι κυριότερες κατηγορίες:
      α) τα παραδοσιακά και διατηρητέα ιδιωτικά κτίρια, χαρακτηρισμένα από το ΥΠΠΟ και το ΥΠΕΝ
      β) τα εγκαταλελειμμένα διατηρητέα και νεότερα δημόσια κτίρια (που περιλαμβάνει και τα κτίρια Ταμείων και Δήμων) και
      γ) άλλα εγκαταλελειμμένα και μη χαρακτηρισμένα, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Μάλιστα η κα Τσαλίκη επισημαίνει ότι το πρόβλημα επιβάρυνσης της γραφειοκρατίας θα μεγεθυνθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς σύμφωνα με τον Αρχαιολογικό νόμο «η κατεδάφιση νεότερων ακινήτων που είναι προγενέστερα των εκάστοτε εκατό τελευταίων ετών ή η εκτέλεση εργασιών για τις οποίες απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, ακόμα και αν τα ακίνητα αυτά δεν έχουν χαρακτηρισθεί μνημεία, δεν επιτρέπεται χωρίς την έγκριση της Υπηρεσίας».
      Από την πλευρά του Συλλόγου υπάρχουν μία σειρά από προτάσεις. Ο ΣΑΔΑΣ προτείνει για τα κτίρια του Δημοσίου να γίνει ομαδοποίηση και αφού γίνουν οι απαραίτητες μελετες, να αξιοποιηθούν με μακροχρόνιες μισθώσεις ή με όποιο άλλο τρόπο κριθεί βιώσιμος αλλά σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Να θυμίσουμε εδώ ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα ξεκίνησε από τον ΕΦΚΑ το 2017 αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει συγκλονιστική πρόοδος. Επίσης για τα ιδιωτικά κτίρια προτείνεται να υπάρξουν επιδοτήσεις σε όσους θελήσουν να τα αξιοποιήσουν βάσει ενός συγκεκριμένου σχεδίου (π.χ για εμπορική χρήση) και να αντιμετωπιστεί η γραφειοκρατία με απλοποίηση των διαδικασιών και υπηρεσία μιάς στάσης για όλες τις αδειοδοτήσεις..
      «Το επόμενο ΕΣΠΑ 2021-2027 δίνει μεγάλη έμφαση στις πόλεις, με δράσεις αστικού χαρακτήρα και περιλαμβάνει προγράμματα επιδοτήσεων. Είναι μία ευκαιρία να βάλουμε σε τάξη και να φροντίσουμε όλα αυτά τα κτίρια. Το πρώτο όμως που πρέπει να κάνουμε είναι να ενεργοποιήσουμε την Σύμβαση της Γρανάδας, είναι η βάση για ότι θελήσουμε να κάνουμε» τονίζει η κα Τσαλίκη.
      Η ίδια επισημαίνει πως επιπρόσθετα θα πρέπει να ληφθούν μέτρα θεσμικού χαρακτήρα. Η κα Τσαλίκη υπογραμμίζει δε πως σαν αρχιτέκτονες αυτό που επιθυμούν είναι να διατηρηθεί η πολιτιστική κληρονομιά της πόλης και οι αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες των κτιρίων αυτών. «Θέλουμε δουλειές για τους συνάδελφους αρχιτέκτονες οι οποίοι με τη σειρά τους θα τροφοδοτήσουν όλο τον τεχνικό κλάδο. Αυτό προϋποθέτει να γίνει ένας ουσιαστικός διάλογος, να υπάρξει μία σαφής απόφαση δράσης και να ξεκινήσει ένα ευρύ πρόγραμμα για την αποκατάσταση και αξιοποίηση όλων αυτών των κτιρίων».
      Ταυτόχρονα αναδεικνύει και την ανάγκη για στέγη στο κέντρο της Αθήνας, καθώς το φαινόμενο του Airbnb ανταγωνίζεται την αναγκαία προσφορά κατοικίας. «Ζήτηση υπάρχει, κτίρια υπάρχουν, ικανοί επαγγελματίες υπάρχουν. Η ύπαρξη νέων διαθέσιμων, αξιόλογων και με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον κτιρίων στην πόλη, θα την αναβαθμίσει ακόμα περισσότερο, θα ικανοποιήσει την δίψα της αγοράς ακινήτων και ταυτόχρονα θα αποσοβήσει την υπερβολική άνοδο των τιμών που ελλοχεύει από την έλλειψη κτιριακού προς εκμετάλλευση αποθέματος. Είμαστε στην πλέον κατάλληλη εποχή για να κάνουμε ένα διπλό καλό για την Αθήνα. Να διορθώσουμε την εικόνα της πόλης ξαναζωντανεύοντας κτίρια-διαμάντια και παράλληλα να αναδείξουμε την αρχιτεκτονική αξία αυτών των κτιρίων που με τη δεύτερη ζωή που θα έχουν θα συμβάλλουν στην νέα εικόνα της Αθήνας, ως Ευρωπαϊκής Μητρόπολης.
      ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΓΡΑΝΑΔΑΣ
      Η Σύμβαση της Γρανάδας, που υπογράφτηκε στις 3 Οκτωβρίου 1985 από το Συμβούλιο της Ευρώπης, αφορά στην προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Στην Ελλάδα η κύρωση και δημοσίευσή της έγινε το 1992 (ΦΕΚ 13/04/1992) όμως μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί.
      Μέσω αυτής:
      Δίνεται ο ορισμός της «αρχιτεκτονικής κληρονομιάς» για μνημεία, αρχιτεκτονικά σύνολα και τόπους Αναγνωρίζεται η ανάγκη μέριμνας για αυτή Τίθενται νομικές διαδικασίες προστασίας της στους συμβαλλόμενους, όπως είναι ο έλεγχος αδειών, σχεδίων και μελετών για την κατεδάφιση, μετατροπή και ανέγερση νέων κτιρίων, η δυνατότητα των δημοσίων υπηρεσιών να ζητούν από τον ιδιοκτήτη να αναλάβει τις εργασίες και αν ο ιδιοκτήτης δεν είναι σε θέση να τις αναλαμβάνουν εκείνες και η δυνατότητα απαλλοτρίωσης προστατευόμενων ακινήτων Προβλέπεται οικονομική υποστήριξη των δημόσιων υπηρεσιών, θέσπιση φορολογικών μέτρων και ενθάρρυνση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας Λαμβάνονται μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της φυσικής φθοράς των μνημείων, μέσω της επιστημονικής έρευνας Προβλέπονται κυρώσεις, όπως η κατεδάφιση νέων κτισμάτων παράνομων ή αποκατάσταση παλιών προστατευόμενων Καθιερώνει νέα πολιτική προστασίας με την υποχρέωση υιοθέτησης πολιτικής «ολοκληρωμένης προστασίας», την ένταξη του θέματος στο πλαίσιο χωροταξικής, πολεοδομικής και περιβαλλοντικής πολιτικής, την ενθάρρυνση χρήσης παραδοσιακών τεχνικών και υλικών, με στόχο την προσαρμογή των παλιών κτιρίων σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες, την επισκεψιμότητα και τη συνεργασία των αρμόδιων υπηρεσιών Προωθείται η συνεργασία Κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και ο θεσμός της χορηγίας Τονίζεται η σημασία της σχετικής πληροφόρησης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης Προβάλλεται η ανάγκη συντονισμού δράσεων των ευρωπαϊκών κρατών μέσω της ανταλλαγής εμπειριών και πληροφοριών πάνω σε μεθόδους καταγραφής, προστασίας, συντήρησης, έρευνας, καθώς της αμοιβαίας τεχνικής βοήθειας.
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στην κατεδάφιση εννέα εγκαταλελειμμένων κτιρίων, τα οποία έχουν κριθεί ετοιμόρροπα ή επικίνδυνα, προχωρούν άμεσα οι υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων, μετά τα δύο διαδοχικά περιστατικά κατάρρευσης κτιρίων στο κέντρο της πόλης (η φωτογραφία, από τη χθεσινή κατάρρευση κτίσματος στην Πνύκα). Το παρωχημένο, ανεπαρκές και άκαμπτο νομικό πλαίσιο, η αδιαφορία, αλλά και η οικονομική κρίση έχουν αφήσει έρμαιο στη φθορά του χρόνου εκατοντάδες εγκαταλελειμμένα κτίρια – υπολογίζονται σε περίπου 1.800, πολλά διατηρητέα, άλλα όχι, μόνο στην πόλη των Αθηνών.
      Μια σύντομη ιστορία: Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής - Πολεοδομίας ΕΜΠ Παναγιώτης Τουρνικιώτης γεννήθηκε και μεγάλωσε δίπλα στην πλατεία Κουμουνδούρου. Οπως λέει ο ίδιος, το σπίτι τους δεν ήταν κάτι τόσο ξεχωριστό, ωστόσο κηρύχθηκε διατηρητέο την εποχή των μαζικών «κηρύξεων» στην Αθήνα. Μια μέρα του ’98, έπειτα από έντονη βροχή, κατέρρευσε η στέγη του. Το κτίριο ήταν ήδη εγκαταλελειμμένο (δεν ανήκε στην οικογένεια του κ. Τουρνικιώτη, που είχαν προ πολλού μετακομίσει σε άλλη περιοχή). Πολύ σύντομα, για λόγους επικινδυνότητας, το κτίριο γκρεμίστηκε. Σήμερα στο οικόπεδο υπάρχουν μόνο δύο ψηλά δέντρα. Ο ιδιοκτήτης δεν κατάφερε ποτέ να ξαναχτίσει, καθώς ακόμη και χωρίς το διατηρητέο κτίσμα το οικόπεδο υπόκειται σε διάφορους περί διατηρητέων περιορισμούς. «Την ίδια στιγμή, το κτίριο βρίσκεται ακόμη στη λίστα των διατηρητέων κτιρίων της Αθήνας που τηρεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Δεν έχει κάνει κανείς τον κόπο να σημειώσει ότι είναι πλέον χώμα», λέει ο κ. Τουρνικιώτης στην «Κ».
      Μια μικρή ιστορία, δηλωτική της «ακαμψίας» του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα διατηρητέα κτίρια στη χώρα μας και η οποία ευθύνεται για την πολύ οικεία σε οποιονδήποτε περπατά στην Αθήνα εικόνα: όμορφα κτίρια που όμορφα καταρρέουν. Μόλις τα τελευταία λίγα εικοσιτετράωρα δύο κτίρια στην Αθήνα, ένα στο Γκάζι την Κυριακή και ένα στην Πνύκα χθες τα ξημερώματα, κατέρρευσαν, ευτυχώς χωρίς να υπάρξουν θύματα. Από τα περίπου 1.800 εγκαταλελειμμένα κτίρια της πόλης εκτιμάται ότι περίπου τα μισά είναι χαρακτηρισμένα διατηρητέα, όμως στην πράξη είναι έρμαια της φθοράς του χρόνου (ο συνολικός αριθμός των διατηρητέων της Αθήνας είναι πάνω από 1.100, άλλα με το θεσμικό πλαίσιο του ΥΠΠΟ και άλλα, πολύ περισσότερα, με εκείνο του ΥΠΕΝ). «Εμένα να σου πω την αλήθεια δεν μου κάνει εντύπωση που έπεσαν δύο. Απορώ πώς μένουν όρθια άλλα 50», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων, αρχιτέκτων Νίκος Χαρκιολάκης.

      «Σύμφωνα με ό,τι ισχύει σήμερα στην Ελλάδα, τα πάντα γύρω από ένα διατηρητέο κτίριο βαρύνουν τον ιδιοκτήτη. Από τα θέματα επικινδυνότητας μέχρι το γεγονός ότι μπορεί να αποτελεί εστία μόλυνσης. Οταν στο δικό μου διατηρητέο στην Πατησίων έπεσε ένας σοβάς, παρόλο το οικονομικό ζόρι, ξόδεψα 4.000 ευρώ για να φτιάξω την πρόσοψη. Οταν κάποιοι άρχισαν να πετούν τα σκουπίδια τους στην αυλή του, πήγα, καθάρισα και απολύμανα. Τι γίνεται όμως όταν δεν έχεις αυτές τις 4.000 ευρώ; Ο νόμος λέει ότι εάν δεν προχωρήσεις στις απαραίτητες εργασίες, τις αναλαμβάνει ο δήμος και σου καταλογίζει τη δαπάνη. Δηλαδή, τι θα καταλογιστεί στη γιαγιά στην Πλάκα που παίρνει 200 ευρώ σύνταξη; Ειδικά σήμερα, είμαστε σε αδιέξοδο. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά, δεν κάνει καν αποδοχή κληρονομιάς. Κανείς δεν θέλει να εμπλακεί σε αυτό το καθεστώς πολυνομίας. Αν στο Μάτι έβγαλαν 45 τις συναρμόδιες υπηρεσίες, στα διατηρητέα είναι 145!».
      Χθες το πρωί, στις 10.30, κατέρρευσε κτίριο στην Πνύκα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο.
      Τον ίδιο φόβο, ότι σε λίγα χρόνια θα υπάρξουν πολλές ακόμη καταρρεύσεις κτιρίων, εκφράζει και ο καθηγητής κ. Τουρνικιώτης. «Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 υπήρξε ένα κύμα μαζικών κηρύξεων κτιρίων χωρίς όμως αυτό να είναι καλά τεκμηριωμένο ούτε σε ό,τι αφορά την τεχνική δυνατότητα ούτε την οικονομοτεχνική δυνατότητα.
      Το θεσμικό πλαίσιο δεν προσφέρει στους ιδιοκτήτες δυνατότητες και δεν δόθηκαν ποτέ ουσιαστικά κίνητρα». Οι προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο του ρυθμιστικού της Αθήνας κυρίως, για να διαμορφωθεί ένα πιο ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο, δεν προχώρησαν. «Πρόσφατα έγινε μια προσπάθεια για τα μεγάλα κτίρια που είναι ιδιοκτησίας του ευρύτερου Δημοσίου. Το πρόβλημα όμως είναι τα μικρά σπιτάκια, πολλά από τα οποία είναι χωρίς στέγες και αδρανούν μέχρι να πέσουν επιθετικά κάποια στιγμή». Οπως λέει ο κ. Τουρνικιώτης, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, απαιτείται ένα «καλά συγκερασμένο σχέδιο, το οποίο δεν θα είναι απλώς καλών προθέσεων, αλλά θα δίνει διαχειριστικά ή οικονομικά κίνητρα. Ενα θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει να ξεπερνάμε προβλήματα όπως είναι η ύπαρξη 18 συνιδιοκτητών ή όταν ένα διατηρητέο ανήκει στη Μεγαλόχαρη ή είναι ιδιοκτησία ιδρύματος».
      «Γοητεία της παρακμής»
      Το φαινόμενο, πάντως, αντανακλά την κρίση της Αθήνας. «Η οποία δεν σχετίζεται με την οικονομική κρίση, αλλά με την αποχώρηση, τη δεκαετία του ’90, των κατοίκων της για τα προάστια. Το κέντρο άλλαξε ριζικά, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σήμερα σε ένα κέντρο με πολλά εγκαταλελειμμένα κτίρια. Να δείτε τι θα γίνει σε λίγα χρόνια, εάν δεν υπάρξει παλινδρόμηση. Προς το παρόν, η παλινδρόμηση είναι τουριστική. Το βλέπουμε στο σινάφι μας. Τη γοητεία που ασκούν σε παιδιά που έρχονται από το εξωτερικό δρόμοι που έχουν στη σειρά δέκα κτίρια που θα καταρρεύσουν τα επόμενα 2-10 χρόνια. Η γοητεία της παρακμής»
    3. Αρθρογραφία

      Giorgos1987

      Μελέτες με στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα μελετά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Το υπουργείο Περιβάλλοντος σχεδιάζει κατεδαφίσεις παλαιών κτιρίων -ακόμη και ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων- σε υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας. Στόχος του υπουργείου είναι να αποσυρθούν τα παλαιά και ενεργοβόρα κτίρια, προκειμένου να δοθεί «ανάσα» στα αστικά κέντρα. Αυτό υποστηρίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Δημαράς, μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα», με αφορμή την ημερίδα που διοργανώνει το υπουργείο με το Πράσινο Ταμείο στις 5 Δεκεμβρίου με θέμα «Πλαίσιο αναζωογόνησης και αναπλάσεων αστικού χώρου».
      Στο πλαίσιο αυτό, στο υπουργείο σχεδιάζουν να βγάλουν από τα συρτάρια τις μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν και έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα. «Προσπαθούμε να τις συγκεντρώσουμε για να δούμε ποιες από αυτές είναι αξιοποιήσιμες και ποιες μπορούν να ενταχθούν στη λογική του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας» τονίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Παράλληλα, ερωτηθείς για το Κτηματολόγιο, ο κ. Δημαράς επισημαίνει ότι αναμένονται διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα, όπως είναι για παράδειγμα τα ακίνητα χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας, η απροθυμία των ιδιοκτητών να τα δηλώσουν, αλλά και να περιοριστούν καταστάσεις τύπου Βριλησσίων, όπου ιδιοκτήτες ακινήτων έλαβαν αγωγές από το Δημόσιο που διεκδικεί την περιουσία τους.
      «Μεγάλα τμήματα της Αθήνας βρίσκονται σε μία διαδικασία διαρκούς υποβάθμισης-κατάρρευσης, με παλαιά κτίρια που δεν έχουν πλέον την απαιτούμενη στατική αντοχή απέναντι στο ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού, αλλά ούτε την προβλεπόμενη από τη νέα νομοθεσία ενεργειακή συμπεριφορά» επισημαίνει ο κ. Δημαράς.
      https://www.ethnos.gr/ellada/8148_giati-katedafizontai-oloklira-oikodomika-tetragona-stin-athina
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Πολλές εργασίες, κυρίως μικροεπισκευών, εκτελούνται με άδεια δόμησης μικρής κλίμακας, που είναι ποιο γρήγορη και ποιο οικονομική από τις άδεια δόμησης. Βασική προϋπόθεση όμως, για την έκδοση της άδειας μικρής κλίμακας είναι η πολεοδομική νομιμότητα του ακινήτου.
      Γι’ αυτό θα πρέπει οι πολίτες και οι μηχανικοί να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, δεδομένου ότι οι άδειες πλέον εκδίδονται ηλεκτρονικά με το πρόγραμμα e- adeies και τηρείται αρχείο. Έτσι εύκολα θα εντοπίζεται στο άμεσο μέλλον, αν εκδόθηκε άδεια μικρής κλίμακας σε ένα κτίριο και στη συνέχεια το ίδιο κτίριο υπάχθηκε σε νόμο περί τακτοποίησης αυθαιρέτων. Επομένως καλό είναι να γνωρίζουμε αν επιτρέπεται να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας στο ακίνητό μας, για να μην έχουμε το φόβο να κριθούν οι εργασίες αυθαίρετες και έρθουμε αντιμέτωποι με πρόστιμα από την Πολεοδομία.
      Πότε μπορεί να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας; Επιτρέπεται η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, εφόσον:
      α) δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις,
      β) τα οικόπεδα, τα γήπεδα ή τα κτίσματα στα όποια εκτελούνται δεν βρίσκονται:
      σε δάσος, σε ρέμα, σε αιγιαλό ή σε παραλία, σε καθορισμένο αρχαιολογικό χώρο όπου απαγορεύεται η δόμηση, σε περιοχή απολύτου προστασίας, σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή του οικισμού, σε κτίρια που είναι στατικά επικίνδυνα, πριν αρθεί η επικινδυνότητα, σε θεσμοθετημένη παρόδια στοά, εντός ορίων διεθνών, εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης πλάτους 50% των οριζομένων από τη νομοθεσία περί ασφαλείας της υπεραστικής συγκοινωνίας.  
      Τι γίνεται με τα ρυμοτομούμενα κτίσματα; Στα ρυμοτομούμενα κτίρια επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών μόνο στις παρακάτω περιπτώσεις:
      Όταν πρόκειται να στεγαστούν υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου, Για επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων, Για τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις, Για απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός (1,00) μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές και σε οικισμούς που στερούνται σχέδιο πόλης.  
      Τι νομιμότητα πρέπει να έχει ένα κτίσμα για να μπορεί να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας; να έχει ανεγερθεί με νόμιμη άδεια ή αναθεώρηση και σύμφωνα με τους όρους αυτής, να έχει γίνει η νομιμοποίηση του να έχει κτιστεί πριν από την έγκριση του σχεδίου πόλης και οποιουδήποτε κανονισμού δόμησης της περιοχής να έχει κτιστεί πριν από το 1955 ή να έχει εξαιρεθεί από κατεδάφιση με τις διατάξεις του ν. 1337/1983 (νόμος Τρίτση) και μόνο για το τμήμα που δεν αντίκειται είτε στις ισχύουσες διατάξεις είτε σε εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής του εάν αυτές είναι ευνοϊκότερες, για κτίριο που έχει χαρακτηρισθεί νεότερο μνημείο ή διατηρητέο είτε στο σύνολο, είτε σε τμήμα του, για κτίριο που έχει ανεγερθεί με οικοδομική άδεια και έχει πρόσωπο σε οικοδομική γραμμή που βρίσκεται απέναντι από οικοδομικό τετράγωνο στα ακραία σημεία του σχεδίου και με τους όρους δόμησης του απέναντι οικοδομικού τετραγώνου. για κτίριο ή τμήμα κτιρίου που έχει υπαχθεί σε οποιονδήποτε νόμο εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή τακτοποίησης ή ρύθμισης αυθαιρέτων κατασκευών. Στην περίπτωση της τακτοποίησης θα πρέπει να έχει εξοφληθεί το τριάντα τις εκατό (30%) του ενιαίου ειδικού προστίμου αυθαιρέτου. Προσοχή! Σε περιπτώσεις ρυμοτομούμενων οικοπέδων, όταν ζητούνται εργασίες στο μη ρυμοτομούμενο τμήμα τους, αυτές επιτρέπονται εφόσον αποδίδεται σε κοινή χρήση το ρυμοτομούμενο τμήμα και θα πρέπει η πράξη απόδοσης να προσκομίζεται ως ειδικό δικαιολογητικό (συμβολαιογραφική πράξη παραχώρησης του ρυμοτομούμενου τμήματος σε κοινή χρήση).
      Εγώ έχω άδεια για την κατοικία μου. Πώς θα ξέρω ότι έχει τηρηθεί η οικοδομική άδεια, για να προχωρήσω στην έκδοση άδειας μικρής κλίμακας; Θα πρέπει να απευθυνθείτε σε μηχανικό, ο οποίος θα κάνει αυτοψία στο ακίνητο και θα εξετάσει αν τηρήθηκαν τα σχέδια (διάγραμμα κάλυψης, κατόψεις, όψεις, τομές) της οικοδομής. Ο μηχανικός για την έκδοση της άδειας μικρής κλίμακας, υποβάλλει βεβαίωση – τεχνική έκθεση στην πολεοδομία, στην οποία δηλώνει ότι το κτίσμα, το γήπεδο, το οικόπεδο ή η διηρημένη ιδιοκτησία βρίσκεται σε εκτός ή εντός σχεδίου περιοχή, ότι είναι άρτιο και οικοδομήσιμο κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, ότι δεν εμπίπτει στις απαγορευτικές περιπτώσεις (δάσος, ρέμα, αιγιαλός κλπ) και ότι οι εργασίες που πρόκειται να εκτελεστούν πληρούν τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς και ότι το κτίριο είναι νόμιμο ή έχει γίνει τακτοποίηση, με ειδική αναφορά στα κατά περίπτωση νομιμοποιητικά στοιχεία (αριθμός οικοδομικής άδειας, βεβαίωση του μηχανικού ότι το κτίσμα προϋφίσταται του έτους 1955 ή την ενδεχόμενη τακτοποίηση του αυθαιρέτου).
      Έχω μία μονοκατοικία που είναι νόμιμη και στον ακάλυπτο έχτισα και μια αυθαίρετη αποθήκη. Μπορώ να βγάλω άδεια για επισκευή μόνο της νόμιμης κατοικίας; Όχι. Είναι σαφές ότι για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας, απαιτείται η πολεοδομική νομιμότητα του ακινήτου, που είναι το έδαφος με όλα τα συστατικά του μέρη, δηλαδή όλα τα οικοδομήματα.
      Γίνεται έλεγχος στην εκτέλεση των εργασιών; Η άδεια μικρής κλίμακας εκδίδεται με ευθύνη του ιδιοκτήτη και του μηχανικού και ελέγχεται από την πολεοδομία. Η εκτέλεση των εργασιών που προβλέπονται από την άδεια μικρής κλίμακας γίνεται με ευθύνη του ιδιοκτήτη και την επίβλεψη του μηχανικού, χωρίς να γίνεται έλεγχος από την πολεοδομία και από ελεγκτή δόμησης.
      Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης (Πολεοδομία) όμως, γνωστοποιεί την άδεια στο αρμόδιο τμήμα των Οικοδομικών του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ).
      Τι πρέπει να προσέχει ο ιδιοκτήτης; Σε περίπτωση που πέρα των δηλωθέντων εργασιών εκτελεσθούν και εργασίες για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης και γίνει καταγγελία στη Πολεοδομία, το κτίριο είναι αυθαίρετο και καταλογίζονται τα προβλεπόμενα πρόστιμα από την Πολεοδομία.
      Τέλος ο ιδιοκτήτης πριν ξεκινήσουν οι εργασίες πρέπει να προσέλθει στο Τμήμα Οικοδομών του ΕΦΚΑ, προκειμένου να κάνει την απογραφή του έργου και στη συνέχεια να ασφαλίσει τους οικοδόμους που θα απασχοληθούν, καταβάλλοντας τις αντίστοιχες εισφορές.
      Της Γραμματής Μπακλατσή,
      Τοπογράφου – Πολεοδόμου Μηχανικού
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Πολλές φορές αποφασίζουμε να κάνουμε την περίφραξη του ακινήτου μας. Προτού όμως προβούμε σε οποιαδήποτε ενέργεια καλό θα ήταν να γνωρίζουμε μερικά βασικά πράγματα, όπως με ποιο τρόπο και πότε μπορούμε να κάνουμε την περίφραξη, πότε απαιτείται άδεια δόμησης ή μικρής κλίμακας.
      Ποια ακίνητα περιφράζουμε; Περιφράζουμε:
      Α) Τα άρτια οικόπεδα εντός σχεδίου
      Β) Τα άρτια γήπεδα εκτός σχεδίου
      Γ) Τα μη ρυμοτομούμενα τμήματα των μη άρτιων και μη οικοδομήσιμων οικοπέδων εντός σχεδίου.
      Δ) Στα μη άρτια γήπεδα εκτός σχεδίου, επιτρέπεται να γίνει περίφραξη μόνο με πρόχειρη κατασκευή, όπως συρματόπλεγμα.
      Είναι υποχρεωτική η περίφραξη του οικοπέδου; Σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις είναι υποχρεωτική η περίφραξη οικοπέδων σε κεντρικά σημεία των πόλεων, αλλά όχι στα απομακρυσμένα.
      Επειδή ο ιδιοκτήτης του οικοπέδου είναι υπεύθυνος για την καθαριότητα του οικοπέδου, ακόμα κι αν η ζημιά προέρχεται από τρίτους, ανάλογα με το Δήμο, επιβάλλονται κάποια πρόστιμα. Εκτός από την περίφραξη ο ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος σε περιοδική αποψίλωση των χόρτων και καθαριότητα του χώρου, ανάλογα με τον κανονισμό που ισχύει και αφορά την καθαριότητα του οικείου Δήμου.
      Σε ποιο σημείο περιφράζουμε; Η περίφραξη τοποθετείται είτε κατά μήκος των ορίων του οικοπέδου ή στο πρόσωπο με δρόμο, εντός του οικοπέδου. Σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, μπορεί να κατασκευαστεί περίφραξη εκατέρωθεν του κοινού ορίου, εάν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των όμορων ιδιοκτητών.
      Με ποιο τρόπο περιτοιχίζουμε ένα ακίνητο; Η περιτοίχιση με άδεια δόμησης, επιτρέπεται καταρχήν σε άρτια γήπεδα και το ύψος του περιφράγματος, που συμπεριλαμβάνει το τοιχίο, το οποίο δεν μπορεί να είναι πάνω από 1,5 μέτρο και τα κάγκελα ή το πλέγμα ή την ξύλινη κατασκευή, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα τρία μέτρα (3) μ. συνολικά.
      Κατ’ εξαίρεση το ύψος του περιφράγματος, μπορεί να υπερβαίνει το ανωτέρω καθοριζόμενο ύψος των 3 μέτρων, μόνο για λόγους ασφαλείας (π.χ. Βιομηχανίες, Δικαστικές Φυλακές, κλπ) ή τα γήπεδα που βρίσκονται σε παραδοσιακούς οικισμούς. Οι λόγοι αυτοί πιστοποιούνται από τον αρμόδιο εκάστοτε φορέα και τη σύμφωνη γνώμη του Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου.
      Αν το φυσικό έδαφος στη ρυμοτομική γραμμή είναι υψηλότερο από τη στάθμη του πεζοδρομίου από 1,00 μ. έως 2,50 μ., το περίφραγμα μπορεί να κατασκευαστεί συμπαγές έως τη στάθμη του φυσικού εδάφους. Αν από τη στάθμη του πεζοδρομίου έως τη στάθμη του φυσικού εδάφους στη ρυμοτομική γραμμή υπάρχει υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη από 2,50 μ., το συμπαγές τμήμα του περιφράγματος μπορεί να έχει ύψος έως 2,50 μ. και το έδαφος κλιμακώνεται έτσι ώστε κάθε κλιμάκωση να έχει ύψος έως 2,50 μ. και πλάτος τουλάχιστον 1,50 μ.
      Σε ποιες περιπτώσεις βγάζουμε Άδεια Μικρής Κλίμακας; Σύμφωνα με το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, απαιτείται έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας για περιτοίχιση -περίφραξη στις εξής περιπτώσεις:
      1)  Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή, μέχρι ύψους 1,00 μ. ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό, γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές.
      2)  Περίφραξη με πρόχειρη κατασκευή (όπως συρματόπλεγμα) σε οικόπεδα μη ρυμοτομούμενα σε εντός σχεδίου περιοχές.
      3)  Επίσης επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυφών οικοπέδου ή γηπέδου.
      Τι δικαιολογητικά απαιτούνται για την έγκριση μικρής κλίμακας; Τα δικαιολογητικά που κατατίθενται είναι:
      α) Αίτηση του ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, στην οποία αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του και τα στοιχεία του ακινήτου.
      β) Εγκρίσεις των αρμόδιων υπηρεσιών και συλλογικών οργάνων (όπως Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής κ.τ.λ.) όπου αυτές απαιτούνται.
      γ) Βεβαίωση - Τεχνική Έκθεση Μηχανικού με περιγραφή όλων των εργασιών που απαιτούνται.
      δ) Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος ή πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου ή βεβαίωση για την υποβολή δήλωσης στο κτηματολόγιο.
      ε) Αντίγραφο Τοπογραφικού Διαγράμματος της οικοδομικής αδείας ή της άδειας δόμησης εφόσον υπάρχει ή το προσαρτώμενο σε δικαιοπραξία ή νέο τοπογραφικό με τις σύγχρονες προδιαγραφές.
      στ) Φωτογραφίες του ακινήτου.
      ζ ) Σχέδιο Όψης της περίφραξης, όταν πρόκειται να γίνει σε περιοχές χαρακτηρισμένες ως παραδοσιακοί οικισμοί, παραδοσιακά τμήματα πόλεων, περιοχές φυσικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι.
      η) Προϋπολογισμός εργασιών μέχρι 25.000 ευρώ
      Προσοχή! Σε περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται σε παραθαλάσσια περιοχή κατατίθεται και υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού στην οποία δηλώνει ότι το γήπεδο απέχει περισσότερο από 500 μέτρα από τη θάλασσα.
      Πότε απαιτείται Άδεια Δόμησης; 1)  Στα οικόπεδα που βρίσκονται εντός πόλης/οικισμού απαιτείται άδεια δόμησης ακόμη και στην περίπτωση συρματοπλέγματος με σενάζ από σκυρόδεμα (μπετόν) στη βάση.
      2)   Σε περίπτωση κατασκευής κτιρίου με άδεια δόμησης, εάν μέχρι τη λήξη της ισχύος της ή της αναθεώρησής της, έχουν περατωθεί ο φέροντας οργανισμός, οι όψεις του κτιρίου και η στέγη, όπου είναι υποχρεωτική, η ισχύς της άδειας δόμησης παρατείνεται σε αόριστο χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι σε οποιαδήποτε φάση μετά την ολοκλήρωση των όψεων και της στέγης, μπορεί να κατασκευαστεί και η περίφραξη εφόσον περιλαμβάνεται στην αρχική άδεια, χωρίς να χρειάζεται καινούργια διαδικασία.
      3)  Σε περίπτωση που δεν είχε περιληφθεί εξ αρχής στην οικοδομική άδεια, πρέπει να εγκριθεί άδεια δόμησης.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για Άδεια Δόμησης; Αίτηση του Ιδιοκτήτη Δηλώσεις Ανάθεσης Δηλώσεις Ανάληψης Τοπογραφικό Διάγραμμα Αρχιτεκτονική Μελέτη Τεχνική Έκθεση Φωτογραφίες Προϋπολογισμός Έργου Αμοιβές Μηχανικών – Πληρωμή Φορολογικών Διάγραμμα κάλυψης Συμβόλαιο Υψόμετρα δρόμου από Δήμο Κατά περίπτωση βεβαιώσεις φορέων (π.χ. Αρχαιολογία, Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου) Για λιθοδομή και ελαφρά περίφραξη με άδεια μικρής κλίμακας. Τι ακριβώς επιτρέπεται; α) Η λιθοδομή περιλαμβάνει το κτίσιμο με πέτρες ή τσιμεντόλιθους, ενώ επιτρέπεται και η σύνδεση με κονίαμα και επίχρισμα.
      β) Η ελαφρά περίφραξη και η πρόχειρη περίφραξη δεν περιλαμβάνουν σενάζ κατά μήκος της οριογραμμής του γηπέδου.
      Παλιά περίφραξη χωρίς άδεια είναι αυθαίρετη; Αν η περίφραξη κατασκευάστηκε πριν από τον Οικοδομικό Κανονισμό του 1985,δεν είναι αυθαίρετη. Θα πρέπει όμως να αποδείξετε το χρόνο κατασκευής της.
      Γενικά με βάση του πότε έχει γίνει η κατασκευή θα εξετάζεται και το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τότε.
      Έχω ανεξάρτητη ιδιοκτησία σε ένα οικόπεδο (κάθετη ιδιοκτησία) και δεν μπορώ να βγάλω άδεια για να χωρίσω την ιδιοκτησία μου με τοίχο. Γιατί; Απαγορεύεται ο «διαχωρισμός» των καθέτων ιδιοκτησιών με οποιαδήποτε περιτοίχιση - περίφραξη καθώς συνιστά άτυπη κατάτμηση. Το μόνο που επιτρέπεται είναι ο νοητός «διαχωρισμός» με κατάλληλη φύτευση.
      ης Γραμματής Μπακλατσή, Τοπογράφου - Πολεοδόμου Μηχανικού
      [email protected]
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η οχύρωση των Βορείων Συνόρων μας 1936-1940
      Ελληνικά χέρια, Ελληνικά λεφτά κι Ελληνική τεχνογνωσία κατασκεύασαν ένα μέγιστο τεχνικό έργο
      «Ενημερωτικό Δελτίο» Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Τεύχος 2189, 4 Μαρτίου 2002
      Θ. Π. ΤΑΣΙΟΣ
      Ο κ. Θεοδόσης Π. Τάσιος είναι ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.
      Τώρα που προωθούνται (ή συνωθούνται) τα Μεγάλα Τεχνικά Έργα. Τώρα που τα έργα Πολιτικού Μηχανικού (μαζί με τα οικοδομικά) αναγνωρίσθηκαν ως η μεγαλύτερη Βιομηχανία της Χώρας. Τώρα που ο εθνικός κομφουζιονισμός αμβλύνεται και επιτρέπει την υπέρβαση της φαρισαϊκής εξίσωσης «εργολάβος ίσον απατεών». Τώρα είναι (επιτέλους) καιρός ν’ αναμνησθούμε ότι Ελληνικά χέρια, Ελληνικά λεφτά, Ελληνική διευθυντική οργάνωση κι Ελληνική τεχνογνωσία, κατασκεύασαν (πριν από 65 χρόνια) ένα μέγιστο τεχνικό έργο: Την οχύρωση των Βορείων Συνόρων της Χώρας, κατασκευασμένη απ’ τον Ελληνικό Στρατό κι απ’ τους Έλληνες Μηχανικούς. Στη συνοριακή γραμμή Ελλάδας – Βουλγαρίας, κατασκευάσθηκαν 21 Οχυρά (μεταξύ των οποίων η Παπαδοπούλα, το Ιστίμπεη, το Αρπαλούκι, το Ρούπελ, το Περιθώρι, το Πυραμιδοειδές κ.ά.). Το καθένα-τους ήταν ένα περίκλειστο έργο ικανό να αμυνθεί προς κάθε κατεύθυνση, με επιφανειακά έργα βολής (πυροβόλων, όλμων, βομβιδοβόλων, πολυβόλων κλπ.) και με ποικίλα άλλα υπόγεια έργα εγκαταστάσεων υποστήριξης (διοικητήριο, θάλαμοι, διαβιβάσεις, μαγειρεία, αποθήκες κάθε είδους, δεξαμενές, νοσοκομείο, συστήματα αερισμού και φωτισμού, αποχετεύσεις κλπ.). Ανάμεσα σε κάθε Οχυρό προς τα γειτονικά-του και προς τη μεθόριο, είχαν κατασκευασθεί έργα εκστρατείας και θέσεις μάχης για την επιβράδυνση του εχθρού, μαζί με ισχυρά αντιαρματικά κωλύματα, οδικό δίκτυο κλπ. Ιδού πρώτα μια συνοπτική παρουσίαση του Έργου:
      * Περίοδος 1937-1940
      * Δαπάνη 1,5 δισεκατομμύριο τοτινές δραχμές (η σημερινή ισοδυναμία των οποίων μπορεί να κυμαίνεται από 2 έως 20 τρισεκατομμύρια δραχμές, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίον θα βρεθεί η αντιστοιχία).
      * Σύνολο ημερομισθίων 3.000.000
      * Μήκος υπογείων στοών 24.000 μ.
      * Μήκος υπογείων καταφυγίων 13.000 μ.
      * Υπόγειες και επιφανειακές εκσκαφές 900.000 κυβ. μ.
      * Τσιμέντο (ειδικό 500 χγ/εκ2, και κοινό) 66.000 τόνοι
      * Σκυροδέματα (οπλισμένα και άοπλα) 180.000 κυβ. μ.
      * Σιδηροπλισμός 12.000 τόνοι
      * Σωλήνες αερισμού 17.000 μ.
      * Σωλήνες ύδρευσης 75.000 μ.
      * Σωλήνες αποχέτευσης 24.000 μ.
      Κάθε σύγκριση με τον υπόγειο σιδηρόδρομο των Αθηνών ή μ’ οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο τεχνικό έργο, κάνει τον θαυμασμό-μας να μεγαλώνει για το επίτευγμα εκείνο – ιδίως αν ληφθεί υπόψη η διασπορά του έργου σε δυσπροσπέλαστα βουνά, οι δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες (και το κράτος δυσάρεστων πολιτικών συνθηκών). Κι όμως, το δημόσιο αυτό Έργο πραγματοποιήθηκε φτηνά, σωστά και γρήγορα!
      Τι είχαν παραπάνω εκείνοι οι πατεράδες κι οι παππούδες-μας, που δεν το ‘χουμε εμείς; Άντε, ντε… Μερικοί κακεντρεχείς, λένε ότι είχαν λίγο μεγαλύτερη δόση από κείνη την ιδιότητα η οποία (λόγω εντόπιας ανεπάρκειας;) βαφτίζεται με τον αρβανίτικο όρο «μπέσα». Κι είχαν βέβαια κι έναν μάνατζερ που λεγόταν Ελληνικός Στρατός – μια αναγνώριση η οποία δεν ακούγεται όσο συχνά οφείλεται.
      Όσο για την στρατηγική αποδοτικότητα του Έργου, φαντασθήτε την προοπτική πλαισίωσής-του με τον κύριο όγκο του Στρατού Εκστρατείας, για την αντιμετώπιση του βαλκανικού αντιπάλου, κατά του οποίου προοριζόταν το Έργο. Αντ’ αυτού, η οχύρωση των Βορείων Συνόρων πλαισιώθηκε μόνον με τα ανεπαρκέστατα υπόλοιπα του Ελληνοϊταλικού μετώπου. Παρά ταύτα, αν εξαιρέσετε τα δύο άκρα της Γραμμής των οχυρών (το μεθοριακό Μπέλες και τον Εχίνο/Νυμφαία μετά την εκκένωση της Δυτικής Θράκης), οι Γερμανοί δεν παρεβίασαν πουθενά το φράγμα της οχυρωμένης Γραμμής Μπέλες-Νέστος.Ούτε οι βομβαρδισμοί του πολυάριθμου γερμανικού πυροβολικού, ούτε οι βολές με όπλα ευθυτενούς τροχιάς κατάφεραν τίποτα το ουσιώδες. Κι οι φρουρές των οχυρών αυτών μπόρεσαν κατ’ επανάληψη να βγουν στην επιφάνεια, και να εκκαθαρίσουν τα Γερμανικά τμήματα που είχαν «επικαθήσει» στον χώρο τους. Όταν μετά την συνθηκολόγηση, ο υποστράτηγος Schneider (επικεφαλής Γερμανικής Επιτροπής μελέτης της οχύρωσης) θα περπατήσει επί έναν μήνα τη Γραμμή, θα γράψει ότι τα οχυρά αυτά είχαν επιτύχει το βέλτιστο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη ανάλογη οχυρωματική Γραμμή στην Ευρώπη. Και θα ζητήσει απ’ τον καθηγητή της Γεωλογίας Μητσόπουλον, ερμηνεία της μεγάλης αντοχής του σκυροδέματος των έργων…
      Το Έργο μελετήθηκε εξ ολοκλήρου από το Μηχανικό του Ελληνικού Στρατού, αφού βεβαίως ο γενικός σχεδιασμός από τακτική άποψη είχε γίνει απ’ το Πεζικό και το Πυροβολικό. Δεν είναι μέσα στους σκοπούς αυτού του Σημειώματος να περιγράψει τις άλλες εκείνες «μάχες», τις διανοητικές, οι οποίες δόθηκαν για τη σύλληψη, την τεκμηρίωση, τον υπολογισμό, τη σχεδίαση και την προδιαγραφή του όλου εγχειρήματος. (Ας θυμηθούμε και το ανάλογο του Αρχιμήδους με τους γερανούς-του, στην άμυνα των Συρακουσών). Αλλά είναι ευχάριστο καθήκον να σημειώσουμε εδώ και τον ρόλο του Εθν. Μ.Πολυτεχνείου σ’αυτήν την προσπάθεια, ιδίως όσον αφορά την όπλιση, τη σύνθεση και τον έλεγχο Ποιότητας του σκυροδέματος του Έργου. Ο πρώτος Καθηγητής του Ωπλισμένου Σκυροδέματος στο Πολυτεχνείο, ο αείμνηστος Περικλής Παρασκευόπουλος, ήταν ένας από τους κυριότερους συνεργάτες αυτής της προσπάθειας. Η επίπονη και δυσχερέστατη κατασκευή του όλου Έργου έγινε υπό την έμπνευση, οργάνωση και συστηματική επίβλεψη του Στρατού. Ο κάθε «Αξιωματικός Έργου» επιλεγόταν με μεγάλη φροντίδα – και ήταν μια προσωπικότητα εκείνη την εποχή: Οι τεχνικές του γνώσεις, οι διευ­θυντικές και οικονομολογικές του ικανότητες, (αλλά κυρίως μια δυ­σεύρετη εμμονή στο καθήκον), ήσαν απ’ τα ουσιώδη εκείνα χαρακτη­ριστικά τα οποία όποιος Μηχανικός τα διαθέτει σήμερα γίνεται ζά­πλουτος.
      Ευτύχησα να έχω συνεργασθεί πολύ αργότερα, ή να έχω υπηρετήσει σε μονάδες Μηχανικού με μερικούς απ’ αυτούς (Στ. Ψαραδέλλης, Αχ. Παυλίδης, Κωνστ. Καλευράς) και ξέρω κι από πρώτο χέρι σε τι πολύτι­μα στελέχη αναφέρομαι. Αλλά, βλέπετε η Ιστορία δεν επαινεί τις προ­σωπικότητες του Στρατού – απλώς διασώζει τα ονόματα μόνον των κνώδαλων που γίνονται κινηματίες.
      Το Έργο ήταν ένα περίπλοκο άθροισμα ποικίλων έργων: Οδοποιία, Σήραγγες (οχυρά, διάδρομοι, υπνωτήρια, διαβιβάσεις, νοσοκομεία, αποθήκες, δεξαμενές), Ύδρευση/Αποχέτευση, Αερισμός, Φωτι­σμός, Τάφροι και χαρακώματα. Ο Στρατός (το «Φρούριο Θεσσαλονί­κης», όπως ονομάστηκε η ειδική Μονάδα) μελέτησε τις ανάγκες σε ειδικευμένο προσωπικό για το όλο εγχείρημα, προώθησε τα κατάλ­ληλα στελέχη αξιωματικών του Μηχανικού (εν ενεργεία ή αποστρά­των) και ιδιωτών Πολιτικών Μηχανικών και ανεζήτησε τους κατάλ­ληλους Εργολάβους για την Κατασκευή. (Σπανιότατα ακολούθησε το σύστημα δι’ αυτεπιστασίας, παρ’ όλο που είχε τη δυνατότητα αυ­τή). Οι διαγωνισμοί άρχισαν απ’ το 1936 και συνεχίζονταν σταδιακά και μετά το 1939 – μέχρι και μετά την κήρυξη του πολέμου. Όπως ή­ταν φυσικό, η έλλειψη πείρας στην αρχή δημιούργησε προβλήματα: Ποιο τιμολόγιο και ποιες προδιαγραφές θα μπορούσαν να περιγρά­ψουν τις απίστευτες και δυσπρόβλεπτες συνθήκες τέτοιων έργων… Και βρέθηκαν θερμόαιμοι υπηρεσιακοί παράγοντες (1936), οι οποίοι πρότειναν την έκπτωση των «δυστροπούντων» εργολάβων. Το σοφό «Φρούριο Θεσσαλονίκης» όμως, είχε άλλη γνώμη, και έδωσε ε­ντολή «να βελτιωθούν κατά το δυνατόν τα κονδύλια εκείνα τα οποία εζημίωναν ίσως τους εργολάβους, λόγω των συνθηκών πραγματο­ποιήσεως των κατασκευών». Ας παίρνομε μαθήματα εμείς οι νεότε­ροι: Άλλο προστασία του δημοσίου συμφέροντος, κι άλλο ευθυνο-λαγνεία… Οι φοβεροί εκείνοι Εργολάβοι δε, όταν στέρεψε το δημό­σιο χρήμα (1938-39), δέχθηκαν (άκουσον-άκουσον) να εργάζονται επί πιστώσει – να πληρωθούν δηλαδή την επόμενη χρονιά! Τέτοια ή­ταν η «μπέσα» της γενιάς εκείνης. Η έρευνα για την εξακρίβωση των ονομάτων των ωραίων εκείνων Ελλήνων Τεχνικών, θα ολοκληρωθεί σύντομα. Ο Στρατός προμήθευε στους εργολάβους όλα τα βασικά υλικά (τσιμέ­ντο, σίδερο, ελάσματα, πασσάλους, παραπήγματα, μηχανήματα για ε­γκατάσταση – αλλά και ειδικό εξοπλισμό για την κατασκευή, όπως δονητές σκυροδέματος). Ήταν δε ευρύτερη η ευφυΐα εκείνου του εργοδότη-μάνατζερ που ήταν ο Στρατός:
      Τα τιμολόγια ήσαν κρυστάλλινα (για παράδειγμα, επιμετρούσαν και
      τις πάπιες/έδρανα των σιδηροπλισμών). Η κοινωνική αντίληψη για τους εργαζόμενους ήταν μπροστά απ’ την
      εποχή (π.χ. σε περιπτώσεις κακοκαιρίας, ο Στρατός πλήρωνε μέχρι 12
      μισά μεροκάματα κατά μήνα, κατευθείαν στο προσωπικό των εργολάβων). Ο διοικητής της φρουράς του Οχυρού δεν είχε την παραμικρή δικαιοδοσία πάνω στο εργαζόμενο προσωπικό (ιδιώτες ή στρατιωτικούς).  
      Ας έρθομε τώρα σε μερικά ειδικότερα τεχνικά ζητήματα. Και πρώτα η
      τεχνολογία του σκυροδέματος: Η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία παρήγαγε τότε ένα ειδικό για την περίσταση τσιμέντο υψηλής αντοχής
      (500-625 χγ/εκ2, με τους τότε κανονισμούς), το οποίο χρησιμοποιούνταν σε αναλογία 400 χγ/μ3– αλλ’ έφθανε και μέχρι διπλασιασμού
      στην πάνω στρώση της πλάκας οροφής των οχυρών. Η σοφή τεχνική
      προδιαγραφή τόνιζε μεν τη σημασία του χαμηλού λόγου «νερό: τσιμέντο» (απαιτούσε, όπου ήταν δυνατόν, ω=0,45!), αλλ’ απαγόρευε τα
      στεγνά σκυροδέματα, δίνοντας τιμέςslump ίσες με 6 cm για το σώμα
      και 3 cm για την επιφάνεια των έργων. Η χρήση των αναμικτήρων σκυροδέματος έγινε υποχρεωτική απ’ το 1937, μετά δε και από σχετικά μεγάλης κλίμακας πειράματα με τη συ­νεργασία του ΕΜΠ, η Υπηρεσία προέκρινε και προμήθευσε δονητές μάζας σκυροδέματος – αεροκίνητους, παρακαλώ, (εκλογή ορθότατη δια το υψίσυχνο του φάσματος των). Δεν ξέρει κανείς τι να πρωτο­θαυμάσει σ’ αυτά τα εργοτάξια, τον καιρό που οι άλλες (εκτός Οχύρω­σης) κατασκευές στην Ελλάδα δεν ήσαν ακόμη τόσο αναπτυγμένες. λ.χ., η Υπηρεσία προέβλεπε ότι πολλοί οπλισμοί θα έπρεπε να τοπο­θετούνται κατά περιοχές, μετά τη σκυροδέτηση ορισμένου πάχους του στοιχείου. Ή, τα αποτελέσματα αντοχής διασταυρώνονταν και με δοκίμια που στέλνονταν στο ΕΜΠ. Ή, η συντήρηση του σκυροδέματος κρατούσε 15 ημέρες – φάρμακο άριστο υπέρ της ανθεκτικότητας σε διάρκεια.
      Όλα τούτα, συνεχίζουν να είναι μαθήματα για μερικούς από μας, μέχρι σήμερα. Το ίδιο κι η ρητή υποχρέωση του Αξιωματικού του Έργου: την προτεραία της σκυροδέτησης, να βεβαιώνει ότι έχει οργανωθεί πλή­ρως η εργασία κ.λπ. κ.λπ., ελέγχοντας λεπτομερώς έξι συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για να δοθεί η άδεια να προχωρήσει ο Εργολάβος. Κι ο Κανονισμός έλεγε ότι ο Αξιωματικός Έργων «τυγχάνει προσωπικώς υπεύθυνος» – και το εννοούσε!
      Πως να μην πετύχουν αντοχές 300 και 400 χγ/εκ2, όταν η υπόλοιπη πιάτσα αγκομαχούσε για το Β120. Μια άλλη σπουδαία απόφαση (από­τοκος μακράς Eλληνικής εμπειρίας) ήταν η προσθήκη 50 χγ/μ3 λεπτής θηραϊκής γης στα 250 χγ/μ3 κοινού τσιμέντου (στον αναμικτήρα – όχι στο εργοστάσιο) σε όλες τις επενδύσεις των τόξων των σηράγγων. Τέσσερις χιλιάδες τόνοι θηραϊκής γης θα μπούνε έτσι στην Οχύρωση. Είκοσι χρόνια αργότερα, ένας νεαρός Μηχανικός (ο Στέλιος Ναουμίδης του ΓΕΝ), θα κάνει το ίδιο στις σήραγγες/δεξαμενές του Ναυτικού, με λαμπρά αποτελέσματα αντλησιμότητας και στεγανότητας σκυροδέματος. Τέλος, η συμπεριφορά οπλισμένου σκυροδέματος υποκείμενου σε ε­κρήξεις, αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα απ’ τα πιο αμφιλεγόμενα α­ντικείμενα της Δυναμικής. Πριν από 62 χρόνια, Επιτροπή του ΕΜΠ (υπό τον Πρύτανη Ν. Κιτσίκη, με τους Π. Παρασκευόπουλο και Α. Ρουσόπουλον) αναλύει το πρόβλημα κατά εντυπωσιακά ορθολογικό τρόπο και, αφού περιγράψει τον τριμερή μηχανισμό αυτής της συμπεριφο­ράς, καταλήγει στον βέλτιστο τρόπο όπλισης της μάζας του σκυροδέ­ματος (πάχη 1,00 έως 2,00 μέτρα ενίοτε), που είναι και ο οικονομικό­τερος.
      Η σύνταξη αυτού εδώ του Σημειώματος έγινε εφικτή χάρις στην παραχώρηση μερικών διαβαθμισμένων ιστορικών στοιχείων απ’ τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (Στρατηγός κ. Ι.Δ. Κακουδάκης) μετά από σχετική έγκριση του ΓΕΣ και τη φιλική συνεργασία με τον Στρατηγό κ. Μπάκα και τον Ταξίαρχο κ. Κρασανάκη, του Μηχανικού. Μαζί με τις θερμές ευχαριστίες μου για την παραχώρηση αυτού του υλικού, ήθελα να προσθέσω και τις οφειλόμενες προς το ΓΕΣ ευχαριστίες για τις μελλοντικές
      διευκολύνσεις προς τους Έλληνες Μηχανικούς να επισκεφθούν τμήματα του Έργου, στο πλαίσιο αρμοδίως οργανουμένων τεχνικών εκ­
      δηλώσεων. Ήταν ίσως καιρός να αναιρέσωμε την ενδημούσα αμνησία μας…
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Αν και η σήμανση αποτελεί το βασικό στοιχείο της Βιώσιμης Κινητικότητας, εντούτοις μια και μόνο ματιά στον Οδηγό που έχει εκδώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος ρίχνει φως στο πόσο στρεβλά χρησιμοποιείται η σήμανση από τους δήμους. 
      Γιορτάζοντας λοιπόν την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Βιώσιμης Κινητικότητας οι δήμοι με πολύ μικρό κόστος που θα επιφέρει μια τεράστια βελτίωση στον στόχο της Βιώσιμης Κινητικότητας δεν έχουν παρά να ρίξουν μια ματιά στον Οδηγό και να διορθώσουν ή να προσθέσουν ενδιαφέροντα σημεία που θα διευκολύνουν τη πρόσβαση, θα βελτιώσουν την ασφάλεια και θα αναπτύξουν την συνείδηση Βιώσιμη Κινητικότητας στους κατοίκους τους.
      Επίσης μια ματιά στο site της ΣΗΜΑ της μεγαλύτερης εταιρείας σήμανσης στην Ελλάδα θα δώσει πολλές ιδέες και μια συνολική εικόνα των δυνατοτήτων που υπάρχουν σήμερα για να συμβάλουν οι δήμοι στην Ανάπτυξης της Βιώσιμης Κινητικότητας.
      Σύμφωνα με τον Οδηγό του Υπ. Περιβάλλοντος, ονομάζεται σήμανση το σύνολο των συμβόλων και κειμένων που διευκολύνουν στον προσανατολισμό και στην κίνηση όλων των ατόμων στο δομημένο περιβάλλον. Ακόμη σήμανση θεωρείται και κάθε άλλο μέσο που διευκολύνει στην ασφαλή διακίνηση και πληροφόρηση, όπως φωτεινά και ηχητικά σήματα, διαφοροποιήσεις υλικών μέσω χρώματος και/ή υφής, σχέδια, προπλάσματα κλπ. 

      2. Γενικές αρχές σήμανσης 
      Κατά τη μελέτη κτιρίων που χρησιμοποιούνται από το κοινό, υπαίθριων χώρων ανοικτών στο κοινό, κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων (ΓΟΚ 85 Ν 1577/85 άρθρο 2) πρέπει να γίνεται μελέτη σήμανσης. Σε στρατηγικά σημεία των παραπάνω χώρων πρέπει να υπάρχει απλοποιημένο σχέδιο κάτοψης ή και πρόπλασμα με επισήμανση των θέσεων στάθμευσης, των εισόδων, του γραφείου πληροφοριών, των θέσεων κατακόρυφης κυκλοφορίας, των χώρων υγιεινής, των χώρων και σημείων ενδιαφέροντος κλπ. Η ύπαρξη σωστής σήμανσης είναι ιδιαίτερα σημαντική σε περιπτώσεις κινδύνου, για την εύκολη εύρεση των σημείων διαφυγής και την γρήγορη εκκένωση των χώρων. 
      Τα σύμβολα, πικτογράμματα, σχέδια, κείμενα κλπ που αποτελούν την σήμανση πρέπει να είναι τυποποιημένα, απλά, ευδιάκριτα, σε αντίθεση με το υπόβαθρό τους, τοποθετημένα σε θέσεις ανάλογα με το μέγεθός τους και τη λειτουργία τους. Όταν βρίσκονται σε θέσεις προσεγγίσιμες από άτομα με προβλήματα στην όραση, πρέπει να είναι ανάγλυφα και να συνοδεύονται από κείμενο σε γραφή Braille. Πρέπει να επαναλαμβάνονται όπου υπάρχει αλλαγή κατεύθυνσης ή όπου μπορεί να προκληθεί αμφιβολία, όσον αφορά στην επιλογή της επιθυμητής διαδρομής ή εξόδου διαφυγής. 
      Η μελέτη σήμανσης πρέπει να λαμβάνει υπ' όψιν τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες όλων των ατόμων, ιδιαίτερα δε των εμποδιζομένων ατόμων στα οποία περιλαμβάνονται και τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Από την παραπάνω κατηγορία τα άτομα που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ανεμπόδιστη, αυτόνομη και ασφαλή διακίνηση είναι αυτά που έχουν κινητικές κι αισθητήριες αναπηρίες. Αν για τους υπόλοιπους πολίτες η ύπαρξη σήμανσης και παροχής πληροφοριών συμβάλλει στον καλύτερο προσανατολισμό και ασφάλειά τους, για τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη δυνατότητα πρόσβασης, κίνησης και παραμονής τους στους δημόσιους χώρους. Όταν υπάρχει σήμανση αναφερόμενη σε προσφερόμενες εξυπηρετήσεις σε άτομα με ειδικές ανάγκες πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται από το ∆ιεθνές Σύμβολο Πρόσβασης Αναπήρων (∆ΣΠ). 1 
      Πάντως το πρόβλημα της πρόσβασης δεν είναι κάτι που σχετίζεται ιδιαίτερα με τους ανάπηρους. Η προσβασιμότητα πρέπει να θεωρείται μία βασική ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος.Η παροχή πληροφοριών μόνο με χρωματικό κώδικα πρέπει να αποφεύγεται. Άτομα με αχρωματοψία μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολία στην κατανόησή της. Σήμανση που αφορά μία συγκεκριμένη πληροφορία πρέπει να εμφανίζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο, ώστε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμη. Η πολυσήμανση, τα εκτενή κείμενα, ο συνδυασμός ή η παράθεση διαφημιστικών πινακίδων και πινακίδων σήμανσης πρέπει να αποφεύγονται γιατί προκαλούν σύγχυση. Επίσης οι επιφάνειες των πινακίδων πρέπει να είναι μη ανακλαστικές (ματ) σε έντονη χρωματική αντίθεση με τον περιβάλλοντα χώρο. 
      Προσοχή πρέπει να δίνεται στον τρόπο τοποθέτησης και στην επιλογή της θέσης των πινακίδων σήμανσης, ώστε αυτές να μην αποτελούν εμπόδιο ή κίνδυνο για ορισμένες κατηγορίες ατόμων. Πχ οι πινακίδες οδικής σήμανσης όταν βρίσκονται τοποθετημένες μέσα στην πόλη συχνά αποτελούν εμπόδιο για τα άτομα σε αμαξίδιο και κίνδυνο για τα άτομα με προβλήματα στην όραση. 
      Η σωστή αρχιτεκτονική μελέτη παίζει σπουδαίο ρόλο στον προσανατολισμό των ατόμων. Σημαντικός είναι ο απλός και καθαρός σχεδιασμός ο οποίος δίνει δυνατότητα καλής αντίληψης του περιβάλλοντος, περιλαμβάνοντας εύκολα αναγνωρίσιμα σημεία προσανατολισμού, τοποθέτηση λειτουργιών που έχουν σχέση μεταξύ τους κοντά κλπ. Ανελκυστήρες, γραφεία πληροφοριών, δημόσια τηλέφωνα ή τηλεφωνικοί θάλαμοι, κλιμακοστάσια, χώροι υγιεινής κλπ πρέπει να γίνονται εύκολα αντιληπτοί, ευρισκόμενοι σε προφανείς θέσεις, οι οποίες κατά προτίμηση πρέπει να γειτνιάζουν. Μία οργάνωση των χώρων που ακολουθεί τις παραπάνω αρχές διευκολύνει και στην καλύτερη σήμανσή τους. 
      Ο φωτισμός δεν πρέπει να είναι εκτυφλωτικός, πρέπει όμως να είναι άπλετος ιδιαίτερα σε εισόδους, ανελκυστήρες, αίθουσες διαλέξεων κλπ. Πρέπει να αποφεύγεται η απότομη μετάβαση από φωτεινούς σε σκοτεινούς χώρους. Η σήμανση πρέπει να φωτίζεται, πρέπει όμως να αποφεύγονται οι ανακλάσεις. Συνιστάται φωτισμός ο οποίος παρέχει καλή απόδοση των χρωμάτων. 
      Η επιλογή των υλικών μπορεί να διαφοροποιήσει χώρους και λειτουργίες αλλά και να βελτιώσει την ηχητική τους κατάσταση. 
      Η χρήση οπτικοακουστικής και ηλεκτρονικής σήμανσης πρέπει να ακολουθεί τις ίδιες αρχές που έχει και η υπόλοιπη σήμανση.
      Διαβάστε όλον τον Οδηγό εδώ
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ολες οι σημαντικές πόλεις από την αρχαιότητα, τον μεσαίωνα και μέχρι τον τελευταίο αιώνα χτίζονταν πάνω σε ποτάμια και συνδέονταν με ποτάμια. Εκτός από την Αθήνα, στην οποία τα ποτάμι της μπαζώθηκαν και έγιναν άσχημοι αυτοκινητόδρομοι.
      Γνωστές πόλεις όπως το Λονδίνο, η Πράγα, η Κολονία, η Μόσχα, το Παρίσι, η Αγία Πετρούπολη, η Βουδαπέστη, η Βιέννη, κλπ, αλλά και τόσες πανέμορφες άγνωστες πόλεις όπως το Κόμπλενζ, το Μέλκ, το Ουγκλιτς, το Κίζι, το Ρουντεσχάιμ και άλλες έχουν χτιστεί γύρω από τα ποτάμια τους και αποτελούν μαγνήτη για τους ντόπιους κατοίκους και τους τουρίστες.
      Οι γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά....

      Ο Κηφισός, το τελευταίο χαμένο ποτάμι του Λεκανοπεδίου
      Η κοίτη του απλώνεται σε έκταση 12.000 στρεμμάτων και η αρχή του εντοπίζεται στην Πάρνηθα, ενώ διέρχεται μέσα από τουλάχιστον δέκα περιοχές της Αττικής, μεταξύ των οποίων η Νέα Ερυθραία, η Κηφισιά, η Λυκόβρυση, η Μεταμόρφωση και η Νέα Φιλαδέλφεια και εκβάλλει στο Φαληρικό όρμο του Σαρωνικού.
      Οι πρώτες αναφορές στον Κηφισό γίνονται από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, περισσότερα από 2000 χρόνια πριν. Ιερός ήταν για τους αρχαίους ο ποταμός Κηφισός, πηγή ζωής για τη μεγάλη, εύφορη πεδιάδα. Δυστυχώς, η υποβάθμιση του Κηφισού και των παραχειμάρρων του τα τελευταία χρόνια, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ανοικτά περιβαλλοντικά μέτωπα του Λεκανοπεδίου.
      Το όνειρο του Φορέα για τον Κηφισό:

      Απόλυτη αδιαφορία
      Το 1994 η κατάσταση του Κηφισού ήταν τόσο άσχημη ώστε εκδόθηκε προεδρικό διάταγμα για τη διαφύλαξή του. Όμως, 13 χρόνια μετά το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 632/27-6-1994) για τον καθορισμό των ζωνών προστασίας του, ο Κηφισός παραμένει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κακοποίησης του φυσικού περιβάλλοντος στην πολύπαθη Αττική και ειδικά στους γειτονικούς του Δήμους, ανάμεσα στους οποίους είναι και η Νέα Φιλαδέλφεια.
      Ταυτόχρονα, ο Φορέας Διαχείρισης και Ανάπλασης του Κηφισού που συστάθηκε με Π.Δ. (ΦΕΚ 346/2002), δεν έχει καταφέρει να ασκήσει αποτελεσματικά τις εκτεταμένες αρμοδιότητές του, καθώς δε στελεχώθηκε και δεν του έχουν καταβληθεί οι προβλεπόμενες από το νόμο χρηματοδοτήσεις και κατά συνέπεια δεν λειτούργησε ποτέ.
      Ας σημειωθεί ότι νέα ίχνη από τμήμα του Αδριάνειου υδραγωγείου εντοπίστηκαν από τα μέλη της οικολογικής εξόρμησης Αττικής στην κοίτη του Κηφισού, στο ύψος του αμαξοστασίου των ΗΛΠΑΠ, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στο συγκεκριμένο σημείο, διακρίνονται τρία φρεάτια και λιθοδομές σε μήκος περίπου 50 μέτρων. Το αρχαιολογικό εύρημα υφίσταται φθορές από τα μπάζα και τα σκουπίδια που πετούν ασυνείδητοι από τα γειτονικά κτίρια, ενώ επιβαρύνεται και από τα νερά που εκτρέπονται από την τσιμεντένια πλατφόρμα των ΗΛΠΑΠ, καθώς πρόσφατα προστέθηκαν και επιχωματώσεις και άχρηστα υλικά στον χώρο λόγω ανέγερσης παρακείμενης οικοδομής.

      Αναμνήσεις από τον Κηφισό
      «Η πλημμύρα του 1961 είχε ξεχαστεί και εμείς τα παιδιά παίζαμε στην όχθη του, που πλέον είχε κτισθεί και υψωθεί, κάπου εκεί απέναντι από το εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Μοσχάτο. Ακόμα θυμάμαι τους παππούδες που πέρναγαν τον καιρό τους ψαρεύοντας, τις βάρκες που ελλιμενίζονταν μέσα στο ποτάμι για να προφυλαχθούν από τον άγριο νοτιά, που κατά καιρούς φύσαγε στον Φαληρικό Όρμο και την πιτσιρικαρία που έκανε ποδήλατο ή έπαιζε κάτω από τους ευκαλύπτους, που είχαν φυτευτεί στις όχθες του Κηφισού.
      Βέβαια από τότε τα προβλήματα στο ποτάμι ήταν εμφανή. Η άναρχη ανοικοδόμηση του λεκανοπεδίου, η εγκατάσταση βιομηχανιών και βιοτεχνιών γύρω από το ποτάμι, χωρίς σχεδιασμό και υποδομές επιβάρυναν το περιβάλλον της περιοχής και το ποτάμι ακόμα περισσότερο. Κατά καιρούς λύματα και χημικά απόβλητα έφταναν και φτάνουν μέχρι κάτω στις εκβολές του ποταμού προκαλώντας δυσοσμία στην περιοχή ή βάφοντας τα νερά του ποταμού και του Φαληρικού Όρμου με διάφορα περίεργα χρώματα. Μεγαλώνοντας παρακολουθούσαμε σιγά – σιγά την καταστροφή του ποταμού Κηφισού.

      Οι βάρκες σάπισαν, οι ψαράδες χάθηκαν. Οι ευκάλυπτοι κόπηκαν, γιατί οι ρίζες τους ήταν επικίνδυνες για τις πολυκατοικίες, που με την αντιπαροχή κτίζονταν δεξιά και αριστερά του ποταμού. Οι όχθες από χώρος παιχνιδιού έγιναν χώρος στάθμευσης για οχήματα. Η ιδεολογία του τσιμέντου κυριάρχησε κι εδώ. Τα αυτοκίνητα αυξήθηκαν και η αναζήτηση νέων δρόμων για να κινηθούν έγινε το μεγάλο θέμα όλων των σχεδίων ανάπτυξης. Ο Κηφισός από δρόμος του νερού προς την θάλασσα και δίοδος του αέρα από την θάλασσα προς το χτισμένο ασφυκτικά λεκανοπέδιο, εύκολα έπεσε θύμα της πολιτικής «ανάπτυξη με αυτοκινητόδρομους» γράφει ο Μπάμπης Μπιλίνης στη 2η Επιστημονική Διημερίδα για τον Κηφισό που έγινε τον Δεκέμβριο του 2009.
      Οι αντιδράσεις των κατοίκων
      Το 1999 τα σχέδια για δρόμο πάνω από το ποτάμι είχαν οριστικοποιηθεί και επιτροπή κατοίκων είχε πάει στο υπουργείο για να μεταφέρει την αντίδρασή της. Συναντήθηκαν με κάποιο αρμόδιο διευθυντή, που για να τους πείσει για την αναγκαιότητα του έργου, άνοιξε πάνω σε ένα τραπέζι μια μεγάλη αεροφωτογραφία. Τους έδειξε ότι όλα ήταν χτισμένα –τσιμέντο παντού- και η μόνη ελεύθερη λωρίδα ήταν ο Κηφισός.
      «Από που θέλετε να περάσει ο δρόμος, είπε. Δεν υπάρχει άλλος χώρος».
      Με αυτές λοιπόν τις πολιτικές πορευτήκαμε την τελευταία δεκαετία. Ήρθε και η «μεγάλη ιδέα» των Ολυμπιακών Αγώνων και ο Αυτοκινητόδρομος ταχείας κυκλοφορίας πάνω από τον Κηφισό έγινε μέρος του μεγάλου ολυμπιακού δακτυλίου.
      Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι το έργο είναι ασύμβατο με την περιοχή και τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στους κατοίκους πολλά. Αρκεί μια μικρή βόλτα για να τα δει κάποιος.
      Επειδή έπρεπε να συνδεθεί με την υπερυψωμένη παραλιακή λεωφόρο, ο δρόμος υψώθηκε πάνω από το ποτάμι περνώντας κυριολεκτικά πάνω από διώροφες οικοδομές.


      Άλλαξε το μικροκλίμα της περιοχής
      Ο όγκος του τσιμέντου είναι τόσος πολύς που το μικροκλίμα της περιοχής άλλαξε. Η αύρα της θάλασσας πια δεν περνά και το καλοκαίρι η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη. Ο όγκος του δρόμου σκοτείνιασε την περιοχή και ο ήλιος δεν βλέπει αρκετά τις παρακηφίσιες κατοικίες.
      Ακόμα και το οδικό έργο μέσα σε πέντε χρόνια έφτασε στα όριά του.
      Τα μποτιλιαρίσματα στον δρόμο ταχείας κυκλοφορίας σχεδόν καθημερινά, κάνοντας ακόμα μεγαλύτερο το πρόβλημα του θορύβου και το καυσαέριο στα πνευμόνια των κατοίκων περισσότερο. Ο θόρυβος, τα ανήλιαγα νερά κάτω από τον δρόμο, τα κουνούπια από τα στάσιμα σκοτεινά νερά, η δυσοσμία κάνουν την ζωή των κατοίκων δύσκολη και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής εμφανή.
      Ποιοί μπάζωσαν τον Ιλισσό
      Αθήνα, 1937, κάλυψη Ιλισού. Ο Διοικητής Πρωτευούσης (επί δικτατορίας Μεταξά) Κωνσταντίνος Κοτζιάς επισκέπτεται τα έργα της κάλυψης Ιλισού. Στις αρχές του 20ου αιώνα ολόκληρη η περιοχή μεταξύ Ιλισού και Υμηττού είχε κηρυχθεί αναδασωτέα και είχε φυτευτεί.
      Στη δεκαετία του ’50, επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, ολοκληρώθηκε η κάλυψη της κοίτης του ποταμού και τη θέση του ποταμού πήραν οι οδοί Μιχαλακοπούλου, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Καλλιρόης. Το έργο είχε ξεκινήσει το 1939 και το θεμελίωσε ο Μεταξάς με τη χαρακτηριστική φράση : «Θάπτομεν τον Ιλισόν».

      Ο ποταμός Ηριδανός, στον Κεραμεικό:

      Οι «καταρράκτες του Ιλισσού»:

      Πώς θα ήταν η ΑΘήνα -Οπως και οι άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες:


       
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Δασών -21 Μαρτίου- για να γεμίσουμε το μυαλό μας με χιλιάδες πληροφορίες για τα δάση σε μία μόνη ημέρα, γνώσεις που πιθανόν αμέσως θα χαθούν μέσα στη θάλασσα της υπερπληροφόρησης.
      Πλέον, με όλα όσα ζούμε ως άνθρωποι, παγκόσμια, είτε λόγω πυρκαγιών είτε λόγω πλημμυρών είτε λόγω τυφώνων, είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει κατανοητή η ανάγκη της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος, εν προκειμένω των δασών, αν θέλουμε οι πόλεις και τα χωριά σε όλη την επικράτεια μιας χώρας να ευημερούν πολυεπίπεδα.
      Αν ρωτήσουμε ο καθένας τους φίλους μας τι πιστεύουν ότι είναι, αλλά και τι προσφέρει ένα δάσος, είναι σαφές ότι θα υπάρξουν πολλές και διαφορετικές απαντήσεις. Γιατί το δάσος, ανάλογα από το πού ζει κανείς, έχει άλλη απήχηση στο μυαλό και διαφορετικό τρόπο ύπαρξης στην καθημερινότητα του ατόμου.
      Τώρα που το φθινόπωρο κοντοζυγώνει επί παραδείγματι, στα ορεινά χωριά της χώρας οι κάτοικοι ήδη έχουν κόψει την ξυλεία που τους αντιστοιχεί από τα δάση, ήδη έχουν «σχίσει» τα ξύλα όπως λένε, που θα λειτουργήσουν τους χειμωνιάτικους μήνες ως κύρια πηγή ενέργειας και ζεστασιάς.
      Για τον άνθρωπο της πόλης, η αναγκαία και απαιτητή διαδικασία για τη ζωή των ανθρώπων στα χωριά αντικαθίσταται από την επίσκεψη σε ένα κατάστημα καυσόξυλων, την πληρωμή και την απαραίτητη αναμονή να του σταλούν τα ξύλα στο σπίτι του, που θα τα κάψει στο τζάκι του -μέχρι πριν από την οικονομική κρίση για ομορφιά, τώρα πια για ζεστασιά.
      Για τον άνθρωπο της υπαίθρου, τα δάση είναι μια πηγή ζωής, από την οποία εξαρτάται η δική του ζωή -όχι μόνο για τα ξύλα και την τροφή-, για τον άνθρωπο της πόλης αυτή ίσως να είναι και μια πληροφορία αδιάφορη.
      Το μόνο που μπορεί να τον ενδιαφέρει είναι απλά να μπορεί να τα έχει στην αποθήκη του κι αυτό στο μυαλό του μεταφράζεται σε χρήμα και όχι σε πρωταρχική μορφή ενέργειας.
      Το δάσος, όμως, είναι ένας πολύπλοκος, ενεργός, πολυσύνθετος, ζωντανός οργανισμός. Υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι δασών (αλπικά, τροπικά, υποτροπικά κ.λπ.) ανά τον κόσμο, που στο «σώμα» τους αποτυπώνεται η διαφορετικότητα στο κλίμα, στο υψόμετρο και στον τύπο (σύσταση) του εδάφους κάθε περιοχής.
      Ο,τι και αν πιστεύει ο καθείς από εμάς για το τι είναι δάσος, σίγουρα τα δάση είναι ένας από τους μεγάλους πάροχους της φύσης -σπόνσορες της ζωής θα το λέγαμε σε επαγγελματική γλώσσα.
      Γιατί μας παρέχουν επάρκεια τροφής και νερού, γιατί μας παρέχουν από χαρτί έως φάρμακα, μας παρέχουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φυσικό δροσισμό, αφού λειτουργούν σαν air conditioning.
      Ταυτόχρονα, διατηρούν την ποιότητα αέρα που αναπνέουν οι πολίτες των μεγαλουπόλεων, αφού καθαρίζουν την ατμόσφαιρα από τους ρύπους.
      Τα δάση προστατεύουν και εμπλουτίζουν τη βιοποικιλότητα των τόπων κι αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Κι αυτές οι υπηρεσίες είναι μερικές από όσες επιτελούν.
      Ας δούμε, λοιπόν, δέκα ενδιαφέροντα γεγονότα, όπως συνοπτικά περιγράφονται από τον επίσημο φορέα των Ηνωμένων Εθνών, FAO, που αφορούν τα δάση και τα δέντρα και πιθανότατα να μη γνωρίζουμε:
      1. Τα δάση καλύπτουν το ένα τρίτο της έκτασης γης παγκόσμια και στην καρδιά τους φιλοξενούν περισσότερα από τα μισά χερσαία είδη φυτών και ζώων.
      2. Το ένα τέταρτο της ποσότητας των σύγχρονων φαρμάκων προέρχεται από φυτά των τροπικών δασών και ανάμεσα σε αυτά προσμετρώνται τα δύο τρίτα όλων των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κατά του καρκίνου. Αν κανείς θελήσει να μεταφράσει σε οικονομικά μεγέθη τη συμβολή των φαρμακευτικών αυτών φυτών στην υγεία των ανθρώπων, τότε έρχεται αντιμέτωπος με το καταπληκτικό νούμερο των εκατόν οκτώ δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο.
      3. Τα δάση προσφέρουν σε αφθονία τροφή υψηλής θρεπτικής αξίας. Καρποί, φρούτα, σπόροι ακόμη και... έντομα (θεωρούνται η πρωτεϊνούχα τροφή του μέλλοντος που θα αντικαταστήσει το κρέας) πλούσια σε πρωτεΐνη και σημαντικά μέταλλα, όπως είναι το ασβέστιο και ο σίδηρος. Αυτά τα φυσικά προϊόντα βοηθούν όχι μόνο τις κοινότητες των ανθρώπων που ζουν σε δάση ή εξαρτώνται άμεσα από αυτά, αλλά και εκατομμύρια άλλους να παραμείνουν υγιείς.
      4. Τα δέντρα στα δάση λειτουργούν ως φυσικές δεξαμενές νερού, αναδιανέμοντας το 95% του νερού, που απορροφούν, εκεί όπου είναι περισσότερο αναγκαίο. Αποτρέπουν τη διάβρωση των εδαφών, καθώς συγκρατούν το νερό είτε με το ριζικό τους σύστημα είτε με την υπέργεια βλάστηση και, μέσω φυσικών διαδικασιών, σε σύντομο χρόνο, το επαναπροωθούν πίσω στην ατμόσφαιρα, δημιουργώντας έτσι φυσικό δροσισμό στην περιοχή.
      5. Τα δέντρα λειτουργούν σαν ένας τεράστιος απορροφητήρας άνθρακα, αφού τα δάση που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο απορροφούν, βάσει εκτιμήσεων, 2,1 γιγατόνους διοξείδιο του άνθρακα τον χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι μας απαλλάσσουν από 2,1 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Για αυτή τους την ικανότητα και μόνο, αποτελούν το κυριότερο όπλο ενάντια στην κλιματική αλλαγή, αφού παίζουν τον ρόλο του ισορροπιστή στον παγκόσμιο κύκλο παραγωγής άνθρακα.
      6. Σχεδόν εννιακόσια εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ασχολούνται ή εμπλέκονται με την παραγωγή ξυλοκάρβουνου ή ξυλάνθρακα. Περίπου 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή ένας στους τρεις, χρησιμοποιούν ξύλα για να ετοιμάσουν το γεύμα τους, αναδεικνύοντας έτσι την ενέργεια που προέρχεται από ξύλα στον κυριότερο παράγοντα εξασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και διατροφής. Η παραγωγή ενέργειας που προέρχεται από προϊόντα ξυλείας, κατέχει σήμερα το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας -ποσοστό που αντιστοιχεί στο σύνολο των ποσοστών της ηλιακής, υδροηλεκτρικής και από ανεμογεννήτριες παροχή ενέργειας. Το ποσοστό αναμένεται να εμφανίσει ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, καθώς η ζήτηση για βιοενέργεια συνεχώς αυξάνεται.
      7. Ο κόσμος μας σήμερα γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της απώλειας, ετήσια, 3,3 εκατομμυρίων εκταρίων δασικής γης, απώλεια γης που αντιστοιχεί σε μέγεθος μιας χώρας όπως η Μολδαβία. Παρ' όλη την καταστροφή, περισσότερες από είκοσι αναπτυσσόμενες χώρες καλυτέρευσαν το επίπεδο της επισιτιστικής τους ασφάλειας, καθώς κατάφεραν να διατηρήσουν ανέπαφες ή ακόμα και να αυξήσουν τις δασικές τους εκτάσεις. Μέσω αυτού του γεγονότος, αυτόματα γίνεται αντιληπτό ότι δεν χρειάζεται να κόβουμε τα δέντρα, να αποψιλώνουμε τα δάση και να μετατρέπουμε τη γη από δασική σε αγροτική για να μειώσουμε την πείνα που μαστίζει εκατομμύρια ανθρώπους. Ακριβώς το αντίθετο. Χρειαζόμαστε τα δάση και η διαχείρισή τους πρέπει να γίνεται με βιώσιμο τρόπο, έτσι ώστε να παραμένουν υγιή και να μπορούν να παρέχουν την ποικιλία αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρουν. Γιατί τα υγιή δασικά οικοσυστήματα μπορούν να υποστηρίξουν ακόμη και την αγροτική, κτηνοτροφική, αλλά και την αλιευτική δραστηριότητα.
      8. Η βιώσιμη διαχείριση των δασών μάς παρέχει την πρωτογενή πρώτη ύλη για το χαρτί, το οποίο είναι ανανεώσιμο και ένα από τα περισσότερο ανακυκλωμένα υλικά στον κόσμο. Περίπου 55% ή αλλιώς 225 εκατομμύρια τόνοι όλων των ειδών ινών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή χαρτιού, στις μέρες μας, προέρχονται από ανακτημένο χαρτί, δηλαδή από χαρτί που έφτασε στην ανακύκλωση και ξαναμπήκε -μετά την επεξεργασία του- στη γραμμή παραγωγής.
      9. Το δέντρο Hevea brasiliensis, που φύεται στα τροπικά δάση του Αμαζονίου, είναι μια εξαιρετική πηγή φυσικού καουτσούκ. Κάνοντας μια τομή ακριβείας στον φλοιό του δένδρου, που ονομάζεται «tapping», μπορούμε να συγκομίσουμε το λάτεξ, χωρίς να τραυματίσουμε ανεπανόρθωτα το δέντρο.
      10. Κάθε χρόνο στις 21 του Μάρτη, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Δασών. Το θέμα που αναδείχθηκε το 2017 είχε τίτλο: «Δάση και ενέργεια». Φέτος, δόθηκε έμφαση στο θέμα «Δάση και βιώσιμες πόλεις».

       
      Διαβάζοντας κάποιος, έστω και επιγραμματικά, όλες τις υπηρεσίες και αγαθά που προσφέρουν τα δάση στον άνθρωπο, δεν μπορεί παρά να αντιληφθεί για μια ακόμη φορά τον κύκλο, την αλυσίδα της ζωής πάνω στη γη.
      Καμία ύπαρξη δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς τις άλλες υπάρξεις. Είμαστε όλοι αλληλοεξαρτώμενοι, γι’ αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται ο όρος «αλυσίδα ζωής».
      Οπως έλεγαν και οι σοφοί γηραιοί των αυτόχθονων λαών της Β. Αμερικής, με όλα τα έμβια όντα που ζουν πάνω σε αυτή τη γη, τα δίποδα, τα τετράποδα, όσα ζουν στο νερό και όσα πετούνε στον αέρα, όσα έρπουν, με όλα οφείλουμε να έχουμε αρμονική συνύπαρξη, γιατί είμαστε όλοι παιδιά της ίδιας γης, είμαστε ένα.
      Αλλά και ότι, ως φυλή των ανθρώπων, φέρουμε και την ευθύνη της ύπαρξής τους. Πόσο μάλλον για τη Μητέρα Γη που μας ανατρέφει στον κόρφο της.
      Info
      Κατάλληλο για παιδιά αλλά και για ενηλίκους: Forests for kids
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Ομότιμος Καθηγητής Πολεοδομίας κ. Αθ. Αραβαντινός στο πρόσφατο άρθρο του στον «Προμηθέα 9ο τεύχος» -έκδοση του ΕΜΠ- συμπεραίνει μετά τη σχετική σε βάθος και λεπτομερή ανάλυση σεναρίων ότι το μέλλον των πόλεων θα είναι «το αποτέλεσμα της αρμονικής συνεργασίας των τριών ομάδων συντελεστών – αιρετών, τεχνοκρατών και πληθυσμού (πολιτών)»
      kassiosΗ άποψη αυτή είναι σωστή μεν αλλά αναφορικά με το ρόλο του κάθε συντελεστή στο μέλλον των πόλεων  δεν είναι ισοβαρής.
      Θεωρώ ότι ο ρόλος των πολιτών έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και επιρροή στη διαμόρφωση της δυναμικής των δυο άλλων συντελεστών. Είναι οι πολίτες εκείνοι που εκλέγουν και επιλέγουν τους αιρετούς εκπροσώπους τους και είναι οι πολίτες εκείνοι που αποδέχονται των τεχνοκρατών τις απόψεις λαμβανομένης υπόψη της από του «κοινού» αποδοχής-έγκρισης  των προτάσεων των τεχνοκρατών.
      Για τις ελληνικές πόλεις και όχι μόνον το μέλλον είναι συνυφασμένο με την αντίληψη περί ποιότητας ζωής και περιβάλλοντος που οι πολίτες επιθυμούν. Τα αυστηρά ρυμοτομικά σχέδια του σχεδιασμού των πόλεων του παρελθόντος –προϊόντα των τεχνοκρατών –έχουν από μακρού εγκαταλειφθεί και τα διαδέχτηκαν οι δορυφορικές πόλεις με ανοιχτούς ορίζοντες και με άφθονο πράσινο.
      Η συνεχώς βελτιούμενη παιδεία των πολιτών σε αστικά και περιαστικά κέντρα δημιουργεί νέες αναζητήσεις αναφορικά με την ποιότητα ζωής τους. Οι αρχές και αναγνωρισμένες αξίες της αειφόρου διαχείρισης των πόλεων, οδηγούν στην απαίτηση από τους πολίτες σε περισσότερο πράσινο, σε καθαρότερη ατμόσφαιρα στην πόλη, σε βελτίωση της κινητικότητας –π.χ εκτεταμένη τη χρήση ποδηλάτου- .
      Οι νέες αυτές αντιλήψεις, απόψεις των πολιτών εκφράζονται σε προτιμήσεις  με την επιλογή αιρετών με ανάλογες απόψεις και που τελικά οδηγούν τους τεχνοκράτες – τρίτο συντελεστή – στην προσαρμογή στην υλοποίηση των απαιτήσεων των πολιτών.
      Nέες τεχνολογίες – δορυφορικά δεδομένα, drowns, καιρικές προβλέψεις, κλιματική αλλαγή κλπ θα έχουν να παίξουν ένα αποφασιστικό ρόλο στο σχεδιασμό και στη διαμόρφωση των νέων πόλεων και προσαρμογής των παλαιότερων στις σύγχρονες απαιτήσεις διαβίωσης των πολιτών. Μια νέα δυναμική θα αναπτυχθεί με τη δημιουργία περιαστικών ενοτήτων πρασίνου με έντονες αναδασώσεις, με μελέτη για περισσότερη ασφάλεια έναντι φυσικών κινδύνων, πυρκαγιών, πλημμυρών κ.α και την εκ νέου αποκάλυψη της παλαιότερης φυσιογραφικής μορφής της πόλης.
      Η βιοποικιλότητα και πανίδα θα γίνουν απαίτηση για την επαναφορά τους στις πόλεις, ενώ η ροή παλαιότερων επιφανειακών ρευμάτων που θα αποκαλυφθούν θα δημιουργήσει νέες συνθήκες τοπο-μικρό κλιματικής βελτίωσης.
      Το ανάγλυφο της πόλης θα διαμορφωθεί κατά τέτοιο τρόπο με τη χρήση νέων υλικών επίστρωσης (ψυχρά υλικά) που πλέον η άσκηση με περπάτημα θα αποτελεί ένα σύγχρονο τρόπο κίνησης, μετακίνησης, και σωματικής άσκησης των πολιτών.
      Είναι λοιπόν εξάρτηση των απαιτήσεων των πολιτών, το μέλλον των πόλεων που καλόν είναι έγκαιρα, αιρετοί αλλά και τεχνοκράτες να ενστερνιστούν και ανάλογα να πράξουν με τη δημιουργία ενός νέου περιβάλλοντος διαβίωσης στις πόλεις με συνεργό και σύμμαχο τη φύση που κατά τον  Bakon πρέπει να υπακούεται και όχι να χειραγωγείται.
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      To 1975, ο συνταγματικός νομοθέτης ενέταξε στο Σύνταγμα το άρθρο 24, το οποίο εισήγαγε δύο καινοτόμα για την εποχή τους στοιχεία: Πρώτον, αναγνώρισε το δικαίωμα των πολιτών να ζουν σε ένα ποιοτικό περιβάλλον, καθιστώντας έτσι την περιβαλλοντική πολιτική και επισήμως μια δημόσια πολιτική· και δεύτερον, υπήγαγε τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στην αρμοδιότητα του κράτους, αναγορεύοντας έτσι και την πολεοδομική πολιτική σε δημόσια πολιτική.
      Θα περίμενε κανείς ύστερα από τόσα χρόνια να υπάρχει ένα κώδικας περιβάλλοντος, ένα κώδικας πολεοδομίας, ένας δασικός κώδικας. Ωστόσο, όχι απλώς δεν υπάρχουν, αλλά ούτε καν έχει τεθεί από τις κατά καιρούς αρμόδιες πολιτικές και διοικητικές ηγεσίες ως προτεραιότητα, ως στόχος.
      Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο κοινός νομοθέτης με το άρθρο 3 παρ. 6 (περ. ε) του ν. 998/1979 είχε ορίσει τις περιοχές εκείνες στις οποίες λόγω του οικιστικού χαρακτήρα τους δεν εφαρμόζεται η δασική νομοθεσία – δεν χαρακτηρίζονται δηλαδή δασικές. Στην πορεία των χρόνων που ακολούθησαν ο κατάλογος των περιοχών αυτών διευρυνόταν με αποσπασματικό τρόπο, μεταξύ άλλων και λόγω του ότι η επέκταση των οικισμών ή και διάσπαρτων οικημάτων ελάμβανε χώρα σε περιοχές που είχαν δασικό χαρακτήρα. Τις περιπτώσεις αυτές σήμερα απαριθμεί αναλυτικά το ίδιο άρθρο (περ. ζ, παρ. 6).
      Χαρακτηριστικότερη όλων, πάντως, είναι η διάταξη του άρθρου 154 παρ. 1 του 4389/2016 (εντάχθηκε στο λεγόμενο τρίτο μνημόνιο), που διεύρυνε ακόμη περισσότερο τον κατάλογο εξαιρώντας από τη δασική νομοθεσία εκτάσεις που οικοδομήθηκαν με την έκδοση σχετικής οικοδομικής άδειας μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011. Η βασική λογική εν προκειμένω είναι ότι σε οικισμούς, αλλά και σε εκτάσεις για τις οποίες εκδόθηκε άδεια οικοδομής, δεν έχει λόγο εφαρμογής η δασική νομοθεσία.
      Το έτος 2010 ψηφίστηκε ο νόμος 3889, ο οποίος έθεσε τις βάσεις για τη δρομολόγηση της διαδικασίας ανάρτησης των δασικών χαρτών, με απώτερο τελικό στόχο την απόκτηση δασολογίου. Βασικό χαρακτηριστικό του νόμου αυτού ήταν ο ρυθμιστικός μαξιμαλισμός. Οπως όριζε στο άρθρο 13, ως υπαγόμενη στη δασική νομοθεσία θεωρείται μια περιοχή αρκεί να εμφανίζεται ως δασική είτε σε αεροφωτογραφία του έτους 1945 είτε σε πρόσφατη αεροφωτογραφία, πολύ πλησιέστερη χρονικά στην κατάρτιση του δασικού χάρτη.
      Αυτά συμβαίνουν στο επίπεδο της νομοθετικής πραγματικότητας. Από την άλλη πλευρά, στο επίπεδο της πραγματικότητας όπως τη βιώνουμε, οι οικισμοί εξαπλώνονται εντός περιοχών που φέρουν μεν τυπικώς τον χαρακτηρισμό του δασικού (η ακόμη και του αναδασωτέου), αλλά στην πράξη παύουν να είναι. Στο σημείο αυτό ανακύπτει το ερώτημα τι κάνουμε με αυτές τις περιοχές ή τις μεμονωμένες εκτάσεις. Στο πεδίο εφαρμογής ποιας νομοθεσίας αυτές εμπίπτουν; Με απλά λόγια, ποια νομοθεσία θα «πάρει το πάνω χέρι», η πολεοδομική ή η δασική;
      Εδώ ακριβώς είναι το σημείο που η νομοθεσία αδρανεί: Η πολιτική βούληση δεν είναι σαφής, το νομοθετικό έργο δεν προχωράει, ενώ διαχρονική αμηχανία επικρατεί ως προς την πολιτική και νομική διαχείριση του άρθρου 24 του Συντάγματος, ιδίως μάλιστα από τη χρονική στιγμή που ο ορισμός του δάσους εντάχθηκε στο Σύνταγμα.
      Η επιστήμη λειτουργεί συχνά, και πρέπει να λειτουργεί, ως έρεισμα του δικαίου, δεν ταυτίζεται όμως γενικευμένα με το δίκαιο.
      Πρέπει να υπάρξει υπέρβαση αυτή της κατάστασης στασιμότητας. Το κράτος θα πρέπει να αποφασίσει από τη μία τελεσίδικα ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίσει, και άρα δεν τίθεται θέμα τακτοποίησης-νομιμοποίησής τους, και από την άλλη ποιους οικισμούς ή εκτάσεις που έχουν δομηθεί θα αποσυνδέσει, και υπό ποιες προϋποθέσεις, από το «πέπλο προστασίας» της δασικής νομοθεσίας, από τη στιγμή που δεν επιλέγει την κατεδάφισή τους. Το «πέπλο προστασίας», άλλωστε, στη συγκεκριμένη περίπτωση εμπίπτει στη θεωρητική σφαίρα, δεν υφίσταται στην πράξη, διότι το έχει παρακάμψει η ίδια η πραγματικότητα, η οποία έχει επιβάλει τη δική της κανονιστικότητα.
      Η καταστροφή που επήλθε στο Μάτι οφείλει να αποτελέσει το έναυσμα για σαφή οριοθέτηση του δασικού με το πολεοδομικό, και συνακόλουθα για μια καθαρή νομική ματιά, χωρίς ιδεοληπτικές αγκυλώσεις, υπό το φως της «αρχής της πραγματικότητας». Ούτε η δασική νομοθεσία μπορεί να υποσκάπτει τον πολεοδομικό σχεδιασμό, εκεί όπου συνιστά αδήριτη πλέον ανάγκη, ούτε η παράνομη δόμηση, με βάση τις αρχές της ισονομίας και της δικαιοσύνης, μπορεί να γίνεται ανεκτή. Δασικοί οικισμοί, άλλωστε, δεν νοούνται, συνιστούν δυνάμει μια «εύφλεκτη» κατάσταση που εμπεριέχει, όπως αποδείχθηκε, σοβαρότατο κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή.
      * Ο κ. Μάριος Χαϊνταρλής είναι δικηγόρος και επίκουρος καθηγητής Δικαίου Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η πιο «κλισέ» φράση όσων ασχολούνται με τις συνδυασμένες και εμπορευματικές μεταφορές είναι η ακόλουθη: Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί εμπορευματικός κόμβος της ΝΑ Ευρώπης.
      Μπορεί να αποτελεί ουτοπία, μπορεί και όχι. Από την άλλη πλευρά, τα βήματα προόδου είναι εμφανή, κυρίως στον τομέα των υποδομών και όχι μόνο.
      Η χώρα έχει ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης διεθνών φορτίων, όπως ανέφερε πρόσφατα στην ημερίδα «Συνδυασμένες Μεταφορές και ο Ρόλος της Ελλάδας», που διεξήχθη στο Θριάσιο Ε/Κ, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ανάπτυξης Εφοδιαστικής Ιωάννης Μίνης.
      Για παράδειγμα, ο Πειραιάς είναι ο πλησιέστερος στο Σουέζ σημαντικός ευρωπαϊκός λιμένας, η θέση της χώρας είναι ευνοϊκή σε σχέση με την Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη και η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΘ αύξησε τα διεθνή φορτία, εάν και μόνο το 10% – 15% εξ αυτών διακινούνται μέσω της ενδοχώρας.
      Επιπροσθέτως, οι σιδηροδρομικές μεταφορές δύνανται να αποτελέσουν κρίσιμο παράγοντα προσέλκυσης διεθνών φορτίων.
      Oι διάδρομοι των εμπορευματικών ροών στους οποίους μπορεί να πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα
      Για παράδειγμα, η σιδηροδρομική μεταφορά διεθνούς φορτίου από τον ΣΕΠ, ύψους 30.000 TEU ανά έτος, θα μπορούσε να ανέλθει στα επίπεδα των 100.000 TEU, με την ολοκλήρωση του βασικού σιδηροδρομικού άξονα.
      Στα ανωτέρω χαρακτηριστικά γνωρίσματα είναι σημαντικό:
      -Να προσδιορισθούν οι διεθνείς εμπορευματικές ροές και να κατηγοριοποιηθούν.
      -Για τις εν δυνάμει ροές, να προσδιοριστούν ανά κατηγορία, όπως η προστιθέμενη αξία για τη χώρα και πρωτοβουλίες αύξησης της ζήτησης – ενίσχυσης της προσφοράς.
      Σε θεσμικό επίπεδο προτείνεται τα υπουργεία Οικονομίας και Εξωτερικών να αναλάβουν συστηματικές πρωτοβουλίες για εξευρωπαϊσμό προϊόντων, μέσω προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα (σύμφωνα πάντα με τις επιταγές των κανονισμών της ΕΕ).
      Επίσης, κρίνεται σκόπιμο να δοθούν κίνητρα για κατάλληλες επενδύσεις σε συναρμολόγηση, επισκευή/rework, «τελειοποίηση», μεταποίηση διεθνών φορτίων, αλλά και να γίνει ενδελεχές benchmarking σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες προσφέρονται παρόμοιες υπηρεσίες (Ιρλανδία, Τσεχία, κλπ)
      Αντίστοιχα, για διεθνή φορτία (εκτός ΕΕ), να μελετηθούν κίνητρα και προϋποθέσεις, ώστε τα φορτία να τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ελλάδα –  25% του ποσού εκτελωνισμού παραμένει στην Ελλάδα.
      Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστούν ταχείες διαδικασίες εκτελωνισμού, πρότυποι δασμοί ανά κατηγορία αγαθών (και σχετική υποστήριξη του προσωπικού του τελωνείου, περιορίζοντας την ανάγκη για προσδιορισμό δασμών ανά περίπτωση) και ηλεκτρονικοποίηση του συνόλου των διαδικασιών, ώστε να συμπεριλάβει και άλλες υπηρεσίες ή φορείς που εμπλέκονται στην εισαγωγή και εξαγωγή εμπορευμάτων.
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σύμφωνα με διεθνείς εκθέσεις, μέχρι το 2050, το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα βρίσκεται στα αστικά κέντρα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται ήδη κοντά στο 80%.
      Το ερώτημα λοιπόν είναι, πώς σχεδιάζει κανείς τις «πόλεις του μέλλοντος», όπου θα ζει και θα εργάζεται η μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού.
      Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η λεγόμενη «έξυπνη πόλη» (smart city) αποτελεί το μέλλον της αστικής ζωής του πλανήτη. Η έξυπνη πόλη είναι η διασυνδεδεμένη πόλη σε όλους τους τομείς της, από τις μεταφορές και τα κτίρια, έως την παραγωγή ενέργειας και τη διακυβέρνηση. Σε μία τέτοια πόλη διευκολύνεται η ζωή των πολιτών, περιορίζεται η κατανάλωση ενέργειας και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αξιοποιώντας ηλεκτρονικά δεδομένα, το διαδίκτυο, τις «έξυπνες συσκευές».
      Σε διεθνή φόρα όμως, όπως το «Future Cities Show», στο Ντουμπάι, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η συζήτηση για το μέλλον των πόλεων επικεντρώνεται αλλού. Στην ανθρωποκεντρικά δομημένη πόλη, όπου με τη βοήθεια της τεχνολογίας μπορούν οι ίδιοι οι πολίτες να σχεδιάζουν τη ζωή τους.
      Στην πόλη που δίνει τη δυνατότητα στους κατοίκους της να αντέχουν και να προσαρμόζονται, απέναντι σε οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές πιέσεις (όπως οι διακυμάνσεις στις τιμές των καυσίμων, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, η ανεργία, ο κοινωνικός αποκλεισμός και οι προσφυγικές ροές), καθώς και σε απρόσμενες κρίσεις και καταστροφές (όπως για παράδειγμα στη χώρα μας η πρόσφατη στη Μάνδρα και στη Νέα Πέραμο). Και κυρίως, στην πόλη που εξασφαλίζει το «ευ ζην» των πολιτών της.
      Μάλιστα, με την κρίση των τιμών του πετρελαίου στην κορύφωσή της, στις αρχές του 2016, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θέσπισαν Υπουργό Ευτυχίας και Υπουργό Ανεκτικότητας, σε μία προσπάθεια ενίσχυσης της προσαρμογής των πολιτών στις επερχόμενες αλλαγές. Ο στόχος είναι η βελτίωση της διάθεσής τους και η προώθηση μίας νοοτροπίας αυτοσυγκράτησης, κατανόησης και εγκράτειας.
      Μπορεί αυτά να φαντάζουν πολύ μακρινά για την Ελλάδα, αλλά δεν είναι και τόσο.
      Οι πόλεις στην Ελλάδα συμμετέχουν τα τελευταία χρόνια σε διεθνείς πρωτοβουλίες και δίκτυα ανταλλαγής καλών πρακτικών και εμπειριών για θέματα βιώσιμων και ανθεκτικών πόλεων (sustainable and resilient cities).
      Σχεδόν οι μισοί Δήμοι της χώρας συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια. Οι περισσότεροι έχουν αναπτύξει σχέδια δράσης για τη βιώσιμη ενέργεια, και αρκετοί, σχέδια για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στα καταστρεπτικά καιρικά φαινόμενα. Επιπλέον, στο παγκόσμιο Δίκτυο των 100 Ανθεκτικών Πόλεων, συμμετέχουν η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, ενώ έχουν ξεκινήσει και άλλες σημαντικές προσπάθειες σε πόλεις ανά την ελληνική επικράτεια.
      Η υπέρβαση της κρίσης στην Ελλάδα μας ωθεί να προχωρήσουμε τις προσπάθειες αυτές ένα βήμα παραπέρα. Από τη διάγνωση, τη δικτύωση και το σχεδιασμό, στην υλοποίηση δράσεων, με το ρόλο του πολίτη κεντρικό.
      Οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στην πληροφορική και στις τηλεπικοινωνίες μας διευκολύνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Το μείζον θέμα είναι πώς θα αξιοποιήσουμε τα τεχνολογικά επιτεύγματα, ώστε να ξεφύγουμε από την μιζέρια και την ηττοπάθεια (lock-in effect), προς την υλοποίηση ενός συλλογικού, βιώσιμου και συνεκτικού (inclusive) οράματος.
      Πώς θα συνδέσουμε δηλαδή τα φιλόδοξα σχέδια με τη ζωή των κατοίκων των πόλεων και με τις αξίες τους. Με το χώρο και το χρόνο της ιστορίας τους και τελικά με το μέλλον τους.
      Το εγχείρημα δεν είναι καθόλου εύκολο. Αξίζει όμως να το προσπαθήσουμε.
      Ο Χάρης Δούκας είναι Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε νέο κύκλο τουλάχιστον πέντε σκληρών ανατροπών µπαίνουν 670.000 ελεύθεροι επαγγελµατίες από τις αρχές κιόλας του 2018.
       
      Συµψηφισµοί εισφορών του 2017, εξόφληση χρεών του 2016, νέα τρέχοντα και αναδροµικά "χαράτσια", αλλά και δύο διαδοχικές αυξήσεις στη βάση υπολογισµού τους συνθέτουν το "µαύρο" τοπίο στο οποίο είναι υποχρεωµένοι να βαδίσουν οι αυτοαπασχολούµενοι την περίοδο 2018-2020.
       
      Τα νέα βάρη των επαγγελµατιών ξεκινούν από τον πρώτο κιόλας µήνα του επερχόµενου έτους, µε την καταβολή των εισφορών τους µε βάση το καθαρό εισόδηµα που δήλωσαν για το 2016, και κορυφώνονται το 2020, µε την καταβολή των εισφορών µε βάση το ακαθάριστο εισόδηµα που δήλωσαν το 2019.
       
      Οι παρεµβάσεις
       
      Αναλυτικότερα, τα στάδια του νέου κύκλου των περιπετειών των αυτοαπασχολουµένων διαµορφώνονται, µε βάση τις τελευταίες πληροφορίες, αλλά και όσα προβλέπει η σχετική νοµοθεσία, ως εξής:
       
      1. Η 1η µηνιαία δόση των εισφορών για κύρια ασφάλιση και υγεία µε βάση το καθαρό εισόδηµα που δήλωσαν στην Εφορία για το 2016 οι επαγγελµατίες θα πρέπει –όπως προβλέπει πλέον το πιθανότερο σενάριο– να καταβληθεί έως 31/1/2018 (και όχι τέλη Νοεµβρίου ή έστω Δεκεµβρίου, όπως αρχικά εξέταζε το υπ. Εργασίας).
       
      Μαζί µε τις νέες τρέχουσες εισφορές θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31/1/2018 –σύµφωνα µε το κυρίαρχο πλέον σενάριο– από όσους επαγγελµατίες δήλωσαν υψηλότερο εισόδηµα το 2016 σε σχέση µε το 2015 και η διαφορά µεταξύ των εισφορών που καταβλήθηκαν µε βάση το εισόδηµα του 2015 καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017 και των εισφορών που έπρεπε να καταβληθούν µε βάση το εισόδηµα του 2016.
       
      Η διαφορά αυτή θα καταβληθεί πιθανότατα εφάπαξ, δηλαδή όλη µαζί µε την 1η δόση των εισφορών τον Ιανουάριο του 2018, ειδικά αν αυτή είναι σχετικά µικρή, ενώ δεν αποκλείεται και η τµηµατική καταβολή αν η διαφορά είναι µεγάλη.
       
      Όσοι δήλωσαν χαµηλότερο εισόδηµα θα λάβουν ως αναδροµική επιστροφή τη διαφορά αυτή, εφόσον, όµως δεν έχουν καµία ληξιπρόθεσµη οφειλή, ρυθµισµένη ή µη, προς τα Ταµεία.
       
      2. Από τον πρώτο µήνα του 2018, σύµφωνα µε το βασικό πλέον σενάριο, θα πρέπει 200.000 επαγγελµατίες (π.χ., νοµικοί, γιατροί) να καταβάλουν διπλές εισφορές για το επικουρικό (7%) και το εφάπαξ τους (4%).
       
      Δηλαδή θα πρέπει να καταβάλλουν µηνιαίως τις τρέχουσες εισφορές τους για το 2018 υπέρ επικουρικού-εφάπαξ (αθροιστικά 11% x 1/12 x καθαρού δηλωτέου εισοδήµατος του 2016) και ταυτόχρονα µία αναδροµική δόση για τις εισφορές υπέρ επικουρικού-εφάπαξ τις οποίες δεν κατέβαλαν το 2017.
       
      3. Οι ασφαλισµένοι του τέως Ενιαίου Ταµείου Ανεξάρτητα Απασχολουµένων (δικηγόροι - συµβολαιογράφοι, γιατροί, µηχανικοί) θα πρέπει να εξοφλήσουν τις ασφαλιστικές εισφορές του 2016, όπως αυτές έχουν προκύψει µε βάση το προϊσχύον σύστηµα των ασφαλιστικών κλάσεων, µέχρι τις 31 Ιανουαρίου του 2018.
       
      4. Οι εισφορές που θα πρέπει να καταβληθούν από τις αρχές του 2019 (µε βάση το εισόδηµα του 2017) θα υπολογιστούν µε βάση το 85% του ακαθάριστου εισοδήµατος που θα δηλώσουν για φέτος.
       
      Δηλαδή, στο εισόδηµα µε βάση το οποίο θα υπολογιστούν οι εισφορές του 2018 (οι οποίες κατά βάση θα καταβληθούν το 2019) θα συµπεριληφθούν –κατά 85%– οι εισφορές που καταβλήθηκαν το 2017.
       
      5. Από τις αρχές του 2019 αλλάζει πάλι η βάση υπολογισµού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελµατιών. Θα υπολογίζονται επί του 100% του ακαθάριστου εισοδήµατος, δηλαδή επί ολόκληρου του καθαρού εισοδήµατος συν τις ασφαλιστικές εισφορές.
       
      Παράδειγµα καταβολής εισφορών
       
      2018
       
      Επαγγελµατίας ασφαλισµένος στον τέως ΟΑΕΕ δήλωσε το 2015 καθαρό εισόδηµα 10.000 ευρώ. Κατέβαλλε εισφορές µηνιαίως το 2017 για κύρια ασφάλιση (20%), υγεία (6,9%) και κρατήσεις ΟΑΕΔ ύψους 234 ευρώ (26,9% x 1/12 x 10.000 ευρώ + 10 ευρώ κράτηση ΟΑΕΔ). Για το 2016 δήλωσε καθαρό εισόδηµα 12.000 ευρώ. Από τον Ιανουάριο του 2018 θα πρέπει να καταβάλλει κάθε µήνα 279 ευρώ (26,9% x 1/12 x 12.000 ευρώ + 10 ευρώ κράτηση ΟΑΕΔ). Επειδή, όµως, οι εισφορές του 2017 έπρεπε να είχαν υπολογιστεί βάσει εισοδήµατος 2016, θα πρέπει να καταβάλει αναδροµικά τη διαφορά µεταξύ των εισφορών που κατέβαλε βάσει εισοδήµατος 2015 και των εισφορών που έπρεπε να καταβάλει βάσει εισοδήµατος 2016. Η διαφορά ανέρχεται σε 45 ευρώ/µήνα ή 540 ευρώ ετησίως.
       
      2019
       
      Εστω ότι ο ίδιος επαγγελµατίας δηλώσει το 2017 το ίδιο καθαρό εισόδηµα, δηλαδή 12.000 ευρώ. Μαζί µε τις εισφορές που κατέβαλε το 2017 (3.348 ευρώ ή 12 x 279 ευρώ/µήνα), το συνολικό ακαθάριστο εισόδηµά του θα ανέλθει στα 15.348 ευρώ (12.000 καθαρό εισόδηµα και 3.348 ευρώ εισφορές). Οι εισφορές που θα καταβάλει από τις αρχές του 2019 θα προκύψουν µε βάση το 85% του ακαθάριστου δηλωτέου εισοδήµατός του (δηλαδή επί των 13.045 ευρώ, έναντι 15.348 ευρώ που είναι το σύνολο του ακαθάριστου εισοδήµατος) για το 2017. Έτσι, από τον Ιανουάριο του 2019 ο επαγγελµατίας του παραδείγµατός µας θα καταβάλλει κάθε µήνα 360 ευρώ (26,9% x 1/12 x 85 % x 15.348 ευρώ + 10 ευρώ κράτηση ΟΑΕΔ) ή 4.320 ευρώ ετησίως. Δηλαδή θα αυξηθούν οι εισφορές του κατά 10% σε σχέση µε το 2018.
       
      2020
       
      Ο επαγγελµατίας του παραδείγµατος θα δηλώσει το 2019 και πάλι 12.000 ευρώ. Κατέβαλε, όµως, ασφαλιστικές εισφορές 4.320 ευρώ το ίδιο έτος. Έτσι, το ακαθάριστο εισόδηµά του θα ανέλθει στα 16.320 ευρώ (12.000 καθαρό εισόδηµα + 4.320 ευρώ εισφορές).
       
      Από 1η Ιανουαρίου 2019 οι εισφορές θα υπολογίζονται µε βάση το 100% του ακαθάριστου εισοδήµατος του προηγούµενου έτους.
       
      Έτσι, οι ασφαλιστικές εισφορές του εν λόγω επαγγελµατία θα ανέλθουν σε 375 ευρώ/µήνα (26,9% x 1/12 x 16.320 ευρώ + 10 ευρώ κράτηση υπέρ ΟΑΕΔ) ή σε 4.500 ευρώ σε ετήσια βάση. Με άλλα λόγια, θα αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές του κατά15 ευρώ/µήνα ή 4% σε σχέση με το 2019.
       
      Πηγή: http://www.capital.gr/oikonomia/3259224/erxontai-5-anatropes-gia-670-000-epaggelmaties
    15. Αρθρογραφία

      basgoud

      «Δεν ξέρω πως είναι η ζωή χωρίς iPads ή iPhones. Νομίζω ότι σε εμένα και τους φίλους μου αρέσουν περισσότερο τα τηλέφωνά μας απ’ ότι μας αρέσουν οι πραγματικοί άνθρωποι». Η φράση αυτή που ανήκει σε μια 13χρονη, ακούγεται τρομακτική για έναν άνθρωπο που σήμερα είναι 40 ή και 35 ετών.
       
      Φυσικά και ο ίδιος έχει iPad και Smartphone χωρίς να αποφεύγει απολύτως τις επιδράσεις τους. Ωστόσο, θυμάται ότι στα 13 του χρόνια, αν δεν έχυνε κιλά ιδρώτα με τους φίλους του παίζοντας σε κάποιον εξωτερικό χώρο, μάλλον θα έκανε κάτι αντίστοιχο σε κάποιο σπίτι ή στη χειρότερη περίπτωση που ήταν μόνος στο δωμάτιό του θα είχε κρεμασμένο ένα ακουστικό στο αυτί του, κουτσομπολεύοντας με κάποιο φίλο ή φίλη.
       
      Η παραπάνω 13χρονη, ωστόσο, συνήθως χρησιμοποιεί το Snapchat για να ανταλλάζει φωτό και βίντεο με τους φίλους της και αποθηκεύει στο κινητό της αμήχανες φωτογραφίες των φίλων της γιατί «είναι καλός εκβιασμός». Λέει επίσης ότι πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού στο δωμάτιό της με το κινητό της κι ότι αυτός είναι ο τρόπος της γενιάς της.
       
      Είναι πράγματι;
       
      Η καθηγήτρια ψυχολογίας Τζιν Μ. Τουέντζ ερευνά εδώ και 25 χρόνια τις διαφορές ανάμεσα στις διαφορετικές γενιές. Όπως εξηγεί στο «The Antlantic» τα χαρακτηριστικά που ορίζουν μια γενιά εμφανίζονται σταδιακά και εμφανίζουν μια συνέχεια. Οι Millennials, για παράδειγμα, χαρακτηρίζονται ως μια ιδιαίτερα ατομικιστική γενιά, αλλά ο ατομικισμός είναι ένα χαρακτηριστικό που άρχισε να αυξάνεται από τότε που εμφανίστηκαν οι Baby Boomers και εξαπλώθηκε όσο αυτή η γενιά εγκατέλειπε. Αν αυτό αποτυπωθεί σε ένα γράφημα, τότε θα υπάρχει μια αρμονία όσο οι καμπύλες αυξάνονται ή μειώνονται.
       
      Ωστόσο, παρατηρεί η Τουέντζ, γύρω στο 2012 αυτό άλλαξε. Υπήρξαν τόσο απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά και τις συναισθηματικές καταστάσεις που βίωναν οι έφηβοι που ολόκληρα χαρακτηριστικά της γενιάς των Millennials άρχισαν να εξαφανίζονται. Η ίδια εξηγεί, στο «The Antlantic» ότι στα τόσα χρόνια αναλύσεων δεν έχει ξαναδεί ποτέ κάτι τέτοιο.
       
      Οι τάσεις συνεχίστηκαν και καταγράφονταν για χρόνια σε μια σειρά ερευνών και δεν αφορούσαν πια το βαθμό ενός χαρακτηριστικού αλλά το είδος. Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των Millennials και των προκατόχων τους ήταν στο πως έβλεπαν τον κόσμο. Οι έφηβοι σήμερα διαφέρουν από τους Millennials όχι μόνο στις απόψεις αλλά και στο πως ξοδεύουν τον χρόνο τους. Οι εμπειρίες που έχουν είναι ριζικά διαφορετικές από εκείνες της γενιάς που ενηλικιώθηκε μόλις λίγα χρόνια πριν.
       
      Τι συνέβη όμως το 2012 που προκάλεσε τόσο δραματικές αλλαγές στη συμπεριφορά των εφήβων; Ήταν ακριβώς μετά τη μεγάλη κρίση που επισήμως διήρκεσε από το 2007 έως το 2009 και είχε μεγάλες επιπτώσεις κυρίως στην γενιά των Millennials που τότε προσπαθούσαν να βρουν μια θέση εργασίας. Ήταν όμως και ακριβώς η στιγμή που το ποσοστό των εφήβων που είχε στην κατοχή του smartphone ξεπέρασε το 50%. Εν τέλη η Τουέντζ καταλήγει ότι πρόκειται για μια γενιά, η ίδια την ονομάζει iGen, της οποίας τα χαρακτηριστικά διαμορφώνονται κυρίως από τα smartphones και από την συνακόλουθη άνοδο των social media.
       
      Η iGen γενιά
       
      Γεννημένα μεταξύ του 1995 και του 2012, τα μέλη αυτής της γενιάς μεγαλώνουν με smartphones κι έχουν λογαριασμό στο Instagram πριν ξεκινήσουν το γυμνάσιο, ενώ δεν θυμούνται πως ήταν ο κόσμος πριν από το διαδίκτυο. Οι Millenials μεγάλωσαν και με το διαδίκτυο αλλά αυτό δεν ήταν πάντα μέρος της ζωής τους κι επιπλέον δεν είχαν τον τρόπο να το «κρατούν» μέρα - νύχτα στο χέρι τους. Τα μεγαλύτερα μέλη της iGen ήταν ουσιαστικά οι πρώτοι έφηβοι που ήρθαν σε επαφή με τα smartphones, όταν το iPhone έκανε την εμφάνισή του το 2007. Ήταν μαθητές γυμνασίου όταν ήρθε το iPad στο προσκήνιο. Μια έρευνα που έγινε το 2017 με τη συμμετοχή περισσότερων από 5.000 εφήβων διαπίστωσε ότι τρεις στους τέσσερις έχουν iPhone.
       
      Ζωή μέσα από το smartphone
       
      Η εμφάνιση του smartphone και η έλευση του «αδελφού» τάμπλετ έφερε τις πρώτες έρευνες για τις επιβλαβείς συνέπειες του χρόνου που παίρνουν οι έφηβοι μπροστά στην οθόνη. Όμως η επίδραση αυτών των συσκευών δεν έχει εκτιμηθεί πλήρως μέχρι σήμερα και υπερβαίνει κατά πολύ τις συνηθισμένες ανησυχίες περί διάσπασης της προσοχής. Τα smartphones άλλαξαν ριζικά κάθε πτυχή της ζωής των εφήβων, επηρεάζοντας από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις τους μέχρι την ψυχική τους υγεία. Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν όλους τους νέους, σε χώρες όπως οι ΗΠΑ. Οι τάσεις εμφανίζονται τόσο μεταξύ των φτωχών εφήβων, όσο και μεταξύ των πλουσίων. Επίσης σε εφήβους κάθε εθνικής προέλευσης, σε πόλεις, προάστια και μικρές πόλεις. Παντού υπάρχουν έφηβοι που ζουν τη ζωή τους μέσα από το smartphone τους.
       
      Όπως όλες οι αλλαγές έτσι και αυτές που παρατηρούνται στη γενιά iGen έχουν θετικά και αρνητικά. Οι έφηβοι της γενιάς αυτής για παράδειγμα είναι λιγότερο επιρρεπείς στο ποτό. Σωματικά θεωρούνται πιο ασφαλείς, ωστόσο, αυτό προκύπτει από τη μείωση των δραστηριοτήτων τους, κάτι που πολύ αμφιλεγόμενα μπορεί να καταταχθεί στη λίστα με τα θετικά.
       
      Ψυχικές επιπτώσεις
       
      Ψυχολογικά πάντως θεωρούνται πολύ πιο ευάλωτοι από τους Millenials. Τα ποσοστά κατάθλιψης και αυτοκτονιών στην εφηβική ηλικία έχουν αυξηθεί δραματικά από το 2011. Σύμφωνα με την Τουέντζ δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η iGen βρίσκεται στο χείλος της χειρότερης κρίσης ψυχικής υγείας που έχει σημειωθεί εδώ και δεκαετίες. Μεγάλο μέρος αυτής της κρίσης δε εντοπίζεται στα τηλέφωνά τους.
       
      Ένα πολύ ισχυρό γεγονός - ένας πόλεμος, ένα τεχνολογικό άλμα, ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός - σίγουρα μπορεί να παίξει ένα ρόλο στη διαμόρφωση μιας ομάδας νέων ανθρώπων, ωστόσο, κανένας παράγοντας δεν καθορίζει ποτέ μια ολόκληρη γενιά. Επίσης το στιλ διαπαιδαγώγησης των γονέων είναι κάτι που αλλάζει από γενιά σε γενιά, όπως τα προγράμματα σπουδών και τα πολιτιστικά προϊόντα κι αυτά είναι επίσης πράγματα που επηρεάζουν. Αλλά η διπλή εμφάνιση των smartphones και των social media έχει προκαλέσει τέτοιο σεισμό που δεν έχει καταγραφεί ποτέ στο παρελθόν. Η Τουέντζ τονίζει ότι υπάρχουν αναμφισβήτητα αποδείξεις ότι οι συσκευές που έχουμε τοποθετήσει στα χέρια των νέων έχουν βαθιές επιπτώσεις στη ζωή τους και τους κάνουν δυστυχισμένους.
       
      Μείωση της ανεξαρτησίας
       
      Η γοητεία της ανεξαρτησίας, έστω και της επίπλαστης έως έναν βαθμό, ήταν ιδιαίτερα ισχυρή στις προηγούμενες γενιές, παρότι εκφράστηκε με διαφορετικούς τρόπους κι όχι πάντα με την ευλογία των γονιών. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό που έχει μειωθεί πολύ στους σημερινούς εφήβους, οι οποίοι είναι λιγότερο πιθανό να φύγουν από το σπίτι τους χωρίς τους γονείς τους. Η στροφή είναι εντυπωσιακή: Οι 17χρονοι το 2015 έβγαιναν έξω λιγότερο συχνά από ότι οι 13χρονοι το 2009.
       
      Ραντεβού; Τι είναι αυτό;
       
      Οι έφηβοι σήμερα είναι πολύ λιγότερο πιθανό να βγουν ραντεβού. Το αρχικό στάδιο όπου ένας έφηβος δείχνει σε έναν άλλο ότι του αρέσει έχει αντικατασταθεί από το λεγόμενο texting, δηλαδή την ανταλλαγή μηνυμάτων. Πρόκειται για μια γενιά που προτιμά τα μηνύματα από την πραγματική συνομιλία. Δυο έφηβοι αφού περάσουν το στάδιο που «μιλάνε», πάντα μέσω μηνυμάτων, ίσως βγουν ραντεβού. Ωστόσο, μόνο το 56% των τελειόφοιτων του γυμνασίου στις ΗΠΑ (17 έως 18 ετών) βγήκαν ραντεβού. Για τους Baby Boomers και τους Gen Xers, τις δυο προηγούμενες γενιές των Millenials, ο αριθμός ήταν περίπου 85%.
       
      Λιγότερο σεξ
       
      Η μείωση των ραντεβού συνοδεύεται και από μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας. Η πτώση είναι πιο απότομη στην ηλικία των 15, καθώς ο αριθμός των σεξουαλικά ενεργών εφήβων έχει μειωθεί κατά 40% από το 1991. Επίσης ο μέσος έφηβος έχει για πρώτη φορά σεξουαλική επαφή περίπου στα 17, δηλαδή έναν ολόκληρο χρόνο αργότερα σε σχέση με το μέσο έφηβο της Gen X. Στα θετικά αυτής της τάσης πάντως στις ΗΠΑ, αρκετοί βλέπουν το γεγονός ότι μειώθηκαν οι γεννήσεις από έφηβες κοπέλες σε ιστορικό χαμηλό το 2016. Πρόκειται για μείωση 67% σε σχέση με το 1991, όταν και καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό τα τελευταία χρόνια.
       
      Η επέκταση της παιδικής ηλικίας
       
      Η Gen X ήταν μια γενιά που άλλαξε τα όρια της εφηβείας. Τα μέλη της άρχισαν να συμπεριφέρονται ως ενήλικοι πολύ νωρίτερα. Με τους Millennials που ακολούθησαν και τώρα με τους iGen, η εφηβεία επανακάμπτει αλλά μόνο και μόνο επειδή η εμφάνισή της καθυστερεί. Σε μια σειρά από συμπεριφορές - ποτό, ραντεβού, δραστηριότητες χωρίς επίβλεψη - οι 18χρονοι σήμερα συμπεριφέρονται περισσότερο όπως έκαναν οι 15χρονοι της Gen X και οι 15χρονοι, όπως έκαναν οι 13χρονοι. Η παιδική ηλικία επεκτείνεται κατά πολύ μέσα στα γυμνασιακά χρόνια. Στην Gen X για παράδειγμα πάρα πολλοί νέοι ήδη έκαναν κάποια δουλειά ενώ πήγαιναν ακόμη σχολείο, ώστε να έχουν μια σχετική οικονομική ανεξαρτησία ενώ ήδη από την τελευταία τάξη του σχολείου τους οδηγούσαν. Στις γενιές που ακολούθησαν και οι δυο αυτές δραστηριότητες έφθιναν αισθητά.
       
      Γιατί όμως οι σημερινοί έφηβοι περιμένουν τόσο πολύ για να αναλάβουν τόσο τις ευθύνες, όσο και τις απολαύσεις της ενηλικίωσης; Οι μεταβολές στην οικονομία και η γονική διαπαιδαγώγηση παίζουν καθοριστικό ρόλο. Οι γονείς προτιμούν τα παιδιά τους να μένουν σπίτι και να διαβάζουν από το να δουλεύουν με μερική απασχόληση, ενώ οι έφηβοι δεν δείχνουν δυσαρεστημένοι, όχι τόσο επειδή είναι μελετηροί αλλά επειδή η κοινωνική τους ζωή βρίσκεται στο τηλέφωνό τους. Δεν χρειάζεται να φύγουν από το σπίτι για να περάσουν χρόνο με τους φίλους τους.
       
      Στα δεδομένα πάντως δεν καταγράφεται ότι οι σημερινοί έφηβοι είναι ιδιαιτέρως μελετηροί. Οι μαθητές γυμνασίου του 2010 στην πραγματικότητα μελετούσαν λιγότερο από τους έφηβους της Gen X στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Παράλληλα ο χρόνος σε εξωσχολικές δραστηριότητες, έχει αλλάξει ελάχιστα τα τελευταία χρόνια. Σε συνδυασμό με τη μείωση της εργασίας, αυτό σημαίνει ότι οι έφηβοι της γενιάς iGen έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο από ό, τι οι έφηβοι της Gen X, κι όχι λιγότερο.
       
      Τι κάνουν λοιπόν με αυτόν τον χρόνο; Τον περνούν στα δωμάτιά τους με το τηλέφωνο στο χέρι, μόνοι τους και συχνά θλιμμένοι.
       
      Smartphones, social media και φίλοι
       
      Ενώ περνούν πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι τους, δεν περνούν ποιοτικό χρόνο με τις οικογένειές τους. Παράλληλα ο αριθμός των εφήβων που βλέπουν τους φίλους τους σχεδόν κάθε μέρα έχει μειωθεί κατά 40% από το 2000 ως το 2015. Η μείωση ήταν ακόμη πιο απότομη πρόσφατα. Δεν αφορά τα πάρτι αλλά και τις απλές εξόδους που συνήθιζαν να κάνουν οι έφηβοι. Το παγοδρόμιο, το γήπεδο του μπάσκετ, η πισίνα της πόλης, όλα έχουν αντικατασταθεί από εικονικούς χώρους στους οποίους οι έφηβοι έχουν πρόσβαση μέσω των εφαρμογών και του διαδικτύου.
       
      Μπορεί κάποιος να πιστεύει ότι οι έφηβοι περνούν χρόνο σε κάτι τέτοιο επειδή αυτό τους ευχαριστεί και τους κάνει ευτυχισμένος. Όμως η πραγματικότητα δεν είναι αυτή. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι έφηβοι που περνούν περισσότερο χρόνο από το μέσο όρο σε δραστηριότητες μπροστά στην οθόνη είναι πιο πιθανό να είναι δυστυχισμένοι και το αντίστροφο. Και δεν υπάρχει καμία εξαίρεση. Όλες αυτές οι δραστηριότητες συνδέονται με λιγότερη ευτυχία. Οι 14χρονοι που περνούν 10 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα στα social media έχουν 56% περισσότερες πιθανότητες να δηλώσουν δυσαρεστημένοι σε σχέση με αυτούς που αφιερώνουν λιγότερο χρόνο.
       
      Δέκα ώρες την εβδομάδα είναι πολλές, όμως και όσοι περνούν έξι έως εννέα ώρες την εβδομάδα στα social media εξακολουθούν να έχουν 47% περισσότερες πιθανότητες να δηλώσουν δυσαρεστημένοι σε σχέση με αυτούς που τα χρησιμοποιούν λιγότερο. Αντίθετα όσοι περνούν χρόνο, περισσότερο από το μέσο όρο με τους φίλους τους, είναι λιγότερο πιθανό να δηλώσουν δυσαρεστημένοι από αυτούς που περνούν λιγότερο χρόνο.
       
      Φυσικά, αυτές οι έρευνες δεν αποδεικνύουν απερίφραστα ότι ο χρόνος μπροστά στην οθόνη προκαλεί δυστυχία, είναι επίσης πιθανό οι δυστυχισμένοι έφηβοι να περνούν περισσότερο χρόνο online. Ωστόσο, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι ο χρόνος μπροστά στην οθόνη, και ιδίως η χρήση των κοινωνικών μέσων, προκαλεί δυστυχία. Σε μια από αυτές, φοιτητές απαντούσαν επί δυο εβδομάδες, πέντε φορές την ημέρα, μέσω Facebook, πόσο ευχαριστημένοι ή δυσαρεστημένοι ήταν και για πόσο χρόνο χρησιμοποίησαν το Facebook. Όσο περισσότερο χρησιμοποιούσαν το Facebook τόσο πιο δυστυχισμένοι ένιωθαν. Αυτή η δυστυχία, ωστόσο, δεν τους έκανε απαραίτητα να χρησιμοποιούν περισσότερο το Facebook.
       
      Μια μοναχική γενιά
       
      Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook υπόσχονται να μας φέρνουν σε επαφή με τους φίλους μας. Αλλά οι έφηβοι της iGen γενιάς, σύμφωνα με τα δεδομένα, είναι μια μοναχική και απομονωμένη γενιά. Οι έφηβοι που επισκέπτονται συχνά τα social media αλλά βλέπουν λιγότερο συχνά τους φίλους τους δηλώνουν πολύ συχνά ότι αισθάνονται μοναξιά ή ότι θα ήθελαν να έχουν περισσότερους φίλους. Τα αισθήματα μοναξιάς στους εφήβους αυξήθηκε το 2013 και έκτοτε παρέμειναν υψηλά.
       
      Αυτό δεν σημαίνει πάντοτε ότι, σε ατομικό επίπεδο, τα παιδιά που περνούν περισσότερο χρόνο online είναι πιο απομονωμένα από τα παιδιά που περνούν λιγότερο χρόνο online. Οι έφηβοι που ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στα social media, περνούν κατά μέσο όρο, περισσότερο χρόνο με τους φίλους τους και συνήθως οι κοινωνικοί έφηβοι είναι πιο ανοιχτοί και στα social media και στους φυσικούς χώρους. Αλλά σε επίπεδο γενιάς, όταν οι έφηβοι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο στα Smartphones και λιγότερο χρόνο σε προσωπικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, η μοναξιά είναι πιο συνηθισμένη.
       
      Κατάθλιψη και τάσεις αυτοκτονίας
       
      Το ίδιο είναι και η κατάθλιψη. Για άλλη μια φορά, το αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων μπροστά στην οθόνη είναι αδιαμφισβήτητο: Όσο περισσότερο χρόνο καταναλώνουν σε αυτές οι έφηβοι, τόσο πιο πιθανό είναι να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης. Οι 14χρονοι που χρησιμοποιούν πάρα πολύ τα social media, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης κατά 27%, ενώ όσοι ασχολούνται με αθλήματα και άλλες δραστηριότητες αντιμετωπίζουν μειωμένο κίνδυνο.
       
      Οι έφηβοι που περνούν τρεις ώρες την ημέρα ή και περισσότερο μπροστά στην οθόνη είναι κατά 35% πιθανότερο να εμφανίσουν τάσεις αυτοκτονίας, να σχεδιάσουν για παράδειγμα την αυτοκτονία τους. Η απομόνωση των παιδιών βαίνει αυξανόμενη. Από το 2007 το ποσοστό αυτοκτονίας στους εφήβους έχει μειωθεί, όμως ο ρυθμός έχει αυξηθεί. Σύμφωνα με τις έρευνες, δεδομένου ότι οι έφηβοι έχουν αρχίσει να περνούν λιγότερο χρόνο μαζί, είναι λιγότερο πιθανό να σκοτώσουν ο ένας τον άλλο και περισσότερο πιθανό να αυτοκτονήσουν.
       
      Το 2011 για πρώτη φορά σε 24 χρόνια, στην Αμερική, το ποσοστό των αυτοκτονιών στους εφήβους ήταν υψηλότερο από το ποσοστό ανθρωποκτονιών. Φυσικά η υπερβολική χρήση της τεχνολογίας δεν είναι η μόνη αιτία για την κατάθλιψη και τις αυτοκτονίες. Το ποσοστό αυτοκτονίας των εφήβων ήταν ακόμη υψηλότερο στη δεκαετία του 1990, πολύ πριν υπάρξουν Smartphones. Ωστόσο, σήμερα περίπου τέσσερις φορές περισσότεροι Αμερικανοί παίρνουν αντικαταθλιπτικά τα οποία συχνά είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία σοβαρής κατάθλιψης, στον τύπο δηλαδή που συνδέεται στενότερα με την αυτοκτονία.
       
      Έλλειψη ύπνου
       
      Ένας άλλος παράγοντας εδώ είναι η έλλειψη ύπνου. Σχεδόν όλοι έφηβοι δηλώνουν ότι κοιμούνται με το τηλέφωνο κάτω από το μαξιλάρι τους ή δίπλα τους, πάνω στο στρώμα. Είναι το τελευταίο πράγμα που κοιτούν πριν πάνε για ύπνο και το πρώτο όταν ξυπνούν. Αν ξυπνήσουν τη νύχτα είναι πολύ πιθανό να κοιτάξουν το τηλέφωνο. Παρουσιάζουν μια τάση εμμονής και εθισμού την οποία παραδέχονται: «Ξέρω ότι δεν πρέπει αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς» ή «Το να έχω το τηλέφωνο κοντά μου όταν κοιμάμαι μου δημιουργεί μια παρηγοριά».
       
      Όμως τελικά το smartphone κόβει τον ύπνο των εφήβων. Πολλοί έφηβοι πλέον κοιμούνται λιγότερες από επτά ώρες τις περισσότερες νύχτες, ενώ οι ειδικοί λένε ότι πρέπει να κοιμούνται τουλάχιστον εννέα. Περίπου 57% περισσότεροι έφηβοι στερήθηκαν από τον ύπνο τους το 2015 σε σχέση με το 1991. Από το 2012 έως το 2015 τουλάχιστον 22% περισσότεροι έφηβοι δεν κοιμόντουσαν για πάνω από επτά ώρες. Δυο έρευνες έδειξαν επίσης ότι οι έφηβοι που περνούν τρεις ή περισσότερες ώρες την ημέρα online είναι 28% πιο πιθανό να κοιμηθούν για λιγότερο από επτά ώρες και οι έφηβοι που επισκέπτονται καθημερινά τα social media είναι 19% πιο πιθανό να στερηθούν ύπνο. Επίσης τα παιδιά που χρησιμοποιούν μια ηλεκτρονική συσκευή πριν κοιμηθούν είναι πιο πιθανό να κοιμηθούν λιγότερο από ότι θα έπρεπε, να κάνουν κακό ύπνο και να νιώσουν δυο φορές και πλέον περισσότερη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα παιδιά που διαβάζουν ένα βιβλίο ή περιοδικό είναι λιγότερο πιθανό να στερηθούν ύπνο ενώ ακόμη και η παρακολούθηση τηλεόρασης αρκετές ώρες την ημέρα συνδέεται λιγότερο με την έλλειψη ύπνου σε σχέση με τα Smartphones.
       
      Η έλλειψη ύπνου συνδέεται με πολλά ζητήματα, όπως τη συλλογιστική, την ευαισθησία σε ασθένειες, την αύξηση σωματικού βάρους και την υψηλή πίεση. Επίσης επηρεάζει τη διάθεση: Οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται αρκετά είναι επιρρεπείς σε κατάθλιψη και άγχος. Είναι δύσκολο πάντως να βρεθεί η αιτιακή σχέση. Τα Smartphones θα μπορούσαν να προκαλέσουν έλλειψη ύπνου, που οδηγεί σε κατάθλιψη, ή θα μπορούσαν να προκαλέσουν κατάθλιψη που οδηγεί σε έλλειψη ύπνου.
       
      Ο ψυχικός φόρος των social media
       
      Ποια είναι η σύνδεση μεταξύ των Smartphones και των ψυχολογικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει αυτή η γενιά; Τα social media εκτός από το να βοηθούν τους εφήβους να επικοινωνούν, αυξάνουν και την ανησυχία τους ότι μένουν εκτός παρέας. Τα παιδιά όταν συναντιούνται το τεκμηριώνουν ασταμάτητα με αναρτήσεις και φωτογραφίες στο Snapchat, το Instagram, το Facebook. Τα παιδιά που δεν προσκλήθηκαν στην παρέα το μαθαίνουν άμεσα. Κατά συνέπεια αυξάνεται ο αριθμός των εφήβων που αισθάνονται ότι έχουν μείνει εκτός κι αυτό συμβαίνει σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Όπως και η αύξηση της μοναξιάς, η αύξηση της αίσθησης απομάκρυνσης είναι τάχιστη και σημαντική.
       
      Η αίσθηση αυτή είναι πολύ πιο αυξημένη στα κορίτσια, τα οποία χρησιμοποιούν πολύ συχνότερα τα social media. Ωστόσο, έχει αυξηθεί και στα αγόρια σε σχέση με το παρελθόν. Επίσης τα social media επιβάλλουν έναν ψυχικό φόρο στους εφήβους που περιμένουν μέσω αυτών να επιβεβαιώσουν την συμπάθεια και την αποδοχή από τους άλλους. «Αισθάνομαι νευρική για το τι σκέφτονται και τι θα πουν οι άλλοι. Με ενοχλεί όταν ανεβάζω κάποια φωτογραφία και δεν παίρνω ένα συγκεκριμένο ποσοστό από likes», λέει μια 13χρονη έφηβη.
       
      Τα κορίτσια έχουν επίσης αυξημένα συμπτώματα κατάθλιψης. Στα αγόρια τα συμπτώματα αυτά αυξήθηκαν κατά 21% από το 2012 έως το 2015, ενώ στα κορίτσια αυξήθηκαν κατά 50%. Η αύξηση στις αυτοκτονίες ήταν επίσης μεγαλύτερη στα κορίτσια. Ο ρυθμός αυξήθηκε και στα δυο φύλα. Τρεις φορές περισσότερα κορίτσια ηλικίας 12 έως 14 ετών αυτοκτόνησαν το 2015 σε σχέση με το 2007, ενώ δυο φορές περισσότερα αγόρια. Πάντως ο ρυθμός αυτοκτονιών στα αγόρια είναι και πάλι υψηλότερος επειδή εν μέρη χρησιμοποιούν πιο θανατηφόρες μεθόδους. Ωστόσο, πλέον η ψαλίδα κλείνει σε σχέση με τα κορίτσια.
       
      Cyberbullying
       
      Οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα κορίτσια θα μπορούσαν να έχουν τις ρίζες τους στο γεγονός ότι είναι πιο πιθανό να βιώσουν διαδικτυακό εκφοβισμό. Στα αγόρια το bullying έχει περισσότερο σωματικές διαστάσεις. Τα κορίτσια συνήθως το κάνουν υπονομεύοντας τη φήμη ή τις κοινωνικές σχέσεις κάποιου άλλου. Τα social media προσφέρονται για τα δυο αυτά ήδη bullying καθώς ευνοούν τον αποκλεισμό.
       
      Οι εταιρείες social media γνωρίζουν αυτά τα προβλήματα και σε κάποιο βαθμό προσπάθησαν να αποτρέψουν το διαδικτυακό bullying. Αλλά τα διάφορα κίνητρα που έχουν είναι πολύπλοκα. Ένα πρόσφατο έγγραφο του Facebook που είδε το φως της δημοσιότητας έδειχνε ότι η εταιρεία διατεινόταν στους διαφημιστές ότι έχει την ικανότητα να καθορίζει τη συναισθηματική κατάσταση των εφήβων με βάση την συμπεριφορά τους στην πλατφόρμα και ακόμη και να εντοπίζει «τις στιγμές που οι νέοι χρειάζονται ‘ενέσεις’ αυτοπεποίθησης». Το Facebook παραδέχτηκε ότι το έγγραφο ήταν πραγματικό αλλά αρνήθηκε ότι προσφέρει «εργαλεία για να στοχεύονται οι άνθρωποι με βάση τη συναισθηματική τους κατάσταση».
       
      Οι κίνδυνοι για την ενηλικίωση
       
      Οι συσχετισμοί μεταξύ της κατάθλιψης και της χρήσης των Smartphones είναι αρκετά ισχυροί ώστε να υποδηλώνουν ότι οι γονείς θα πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά τους να το χρησιμοποιούν σε σύνεση και υπευθυνότητα. Όπως έχει πει ο συγγραφέας τεχνολογίας, Νικ Μπίλτον, είναι μια πολιτική που ακολουθούν τα στελέχη της Silicon Valley. Ακόμα και ο Στιβ Τζομπς περιόριζε στα παιδιά του τη χρήση των συσκευών που εκείνος εφηύρε.
       
      Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο το πώς τα παιδιά βιώνουν την εφηβεία. Η συνεχής παρουσία των smartphones είναι πιθανό να τα επηρεάσει και στην ενηλικίωση. Μεταξύ των ανθρώπων που υποφέρουν από ένα επεισόδιο κατάθλιψης, τουλάχιστον οι μισοί εμφανίζουν κι άλλο επεισόδιο αργότερα στη ζωή τους.
       
      Η εφηβεία είναι μια περίοδος κλειδί για την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων. Καθώς οι έφηβοι δαπανούν όλο και λιγότερο χρόνο με τους φίλους τους πρόσωπο με πρόσωπο έχουν λιγότερες ευκαιρίες να τις εξασκήσουν. Την επόμενη δεκαετία, μπορεί να δούμε ενήλικες που θα γνωρίζουν το σωστό emoji για μια κατάσταση, αλλά όχι τη σωστή έκφραση του ανθρώπινου προσώπου, καταλήγει η Τζιν Μ. Τουέντζ.
       
      Πηγή tvxs.gr
    16. Αρθρογραφία

      Giorgos1987

      Μια ιστοσελίδα με τίτλο "Μηχανικοί, εκβιομηχάνιση, εκσυγχρονισμός 1830-1940", έχει ανοίξει και βρίσκεται υπο λειτουργία στον ιστό.
       
      Όπως αναφέρεται, η σελίδα λειτουργεί στα πλαίσια του ερευνητικού έργου "Ελληνική Ιστορία της Καινοτομίας. Οι κοινωνικές προϋποθέσεις της καινοτομίας - Όψεις της Ελληνικής Εμπειρίας".
       
      Η επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος είναι η κ. Λήδα Παπαστεφανάκη, επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Η έρευνα διεξήχθη την περίοδο 2013-2015.
       
      Περισσότερες πληροφορίες: http://engineers.ims.forth.gr
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα πείραμα για την προώθηση της ποδηλατοκίνησης στις γειτονιές της Τούμπας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος URBACT III - «Resilient Europe». Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 τα μέλη της «Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης» (που απαρτίζεται από ΣΑΣΘ, ΟΑΣΘ, ΑΠΘ, ΙΜΕΤ, Υπηρεσίες του Δ. Θεσσαλονίκης, συλλογικότητες και συλλόγους ποδηλατιστών Velos, Cycle Safari, ΠΑΣΘ κ.α., κατοίκους και επιχειρηματίες της γειτονιάς) θα εμπνευστούν και θα πειραματιστούν σε δράσεις, η αποτελεσματικότητα των οποίων θα αξιολογηθεί, ώστε να προκύψει το «Τελικό Σχέδιο Δράσης» που θα μπορεί να επαναληφθεί σε κάθε γειτονιά.
       
      Η πρόταση για την συμμετοχή του δήμου στο πρόγραμμα με θέμα την προώθηση της ποδηλατοκίνησης έγινε από τον Γ. Δημαρέλο (τότε Εντεταλμένο Σύμβουλο του Δημάρχου σε θέματα Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού, νυν Αντιδημάρχου Παιδείας και Αθλητισμού). Την υλοποίηση του προγράμματος έχει αναλάβει η Διεύθυνση Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων του Δήμου Θεσσαλονίκης.
       
      «Η ενεργή συμμετοχή των κατοίκων αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράμματος που έχει απώτερο στόχο την "εκπαίδευση" όλων μας στον συμμετοχικό σχεδιασμό "Ολοκληρωμένων Σχεδίων Δράσεων" με στόχο την αστική ανθεκτικότητα», επισήμανε στη Greenagenda.gr η Ολυμπία Καραγιάννη, υπεύθυνη για την τεχνική υποστήριξη του προγράμματος. Επίσης, ενεργή στο συγκεκριμένο πείραμα είναι η συμμετοχή του προϊσταμένου του τμήματος Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού Μ. Βέλλιου και της προϊσταμένης της ΔΒΚΔ Μ. Ζουρνά.
       
      Στη πρόσφατη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης, οι συμμετέχοντες εντόπισαν και σχεδίασαν τις καθημερινές τους μετακινήσεις με ποδήλατο ή περπάτημα σε χάρτη της περιοχής. Σκοπός ήταν να εντοπιστούν οι «διάδρομοι» που εξυπηρετούν μετακινήσεις από/προς βασικά σημεία ενδιαφέροντος και επιλέγονται ως οι πλέον αποτελεσματικοί και ασφαλείς από τους ίδιους τους μετακινούμενους.
       
      Στον παρακάτω χάρτη οι οδοί χρωματίζονται ανάλογα με την συχνότητα των καθημερινών διαδρομών. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η επιλογή από τον Δήμο Θεσσαλονίκης για την επέκταση του δικτύου ποδηλατόδρομων μέσω των οδών Κλεάνθους και Παπάφη συνάδει με τις υφιστάμενες επιλογές των συμμετεχόντων, ενώ αναδεικνύονται και άλλοι διάδρομοι όπως η οδός Λαμπράκη, ως διαμπερής διάδρομος και παρά τον υψηλό μηχανοκίνητο φόρτο που εξυπηρετεί, το αδιάνοικτο τμήμα της Αγ. Δημητρίου, που είναι το μόνο στην περιοχή μελέτης που διαθέτει ποδηλατόδρομο, αλλά και οι οδοί Διογένους και Μαραθώνος εναλλακτικά της οδού Παπάφη και οι οδοί Ευαγόρα και Αν. Θράκης παράλληλα με τμήματα της οδού Λαμπράκη.
       

       
       
      Στη συνέχεια η συζήτηση βασίστηκε στους παρακάτω 3 άξονες: «Με το ποδήλατο 1) στο σχολείο 2) αγορά και 3) στην αναψυχή».
       
      Τα βασικά ερωτήματα που τέθηκαν ήταν:
       
      α) γίνεται σήμερα χρήση του ποδηλάτου και αν όχι γιατί;
       
      β) είναι επιθυμητό να γίνεται χρήση του ποδηλάτου και αν ναι ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά της γειτονιάς της Τούμπας που πρέπει να εκμεταλλευτούμε για να γίνει αυτό και ποιες είναι οι πιθανές δράσεις και υποδομές μικρής κλίμακας που πρέπει να γίνουν;
       
      Για κάθε έναν από τους παραπάνω άξονες ειπώθηκαν εξαιρετικές πρώτες ιδέες όπως ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω:
       
      - Πρόγραμμα ποδηλατικής αγωγής ενταγμένο κανονικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, δίκτυο ποδηλατικών σταντ σε σχολεία, πάρκα, παιδικές χαρές
       
      - Διανομές αγαθών σε καταστήματα και κατ΄οίκον με ποδήλατα
       
      - Τακτικές δράσεις προώθησης όπως ποδηλατικός γύρος της Τούμπας και ποδηλατικές εκδρομές σε πάρκα και χώρους πρασίνου με οδηγό-ποδηλάτη.
       
      Με θέμα την κατάρτιση του «Τοπικού Σχεδίου Δράσης» για την προώθηση της ποδηλατοκίνησης οι εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι στα εμπορικά καταστήματα αλλά και γονείς της Τούμπας καλούνται σε μια ακόμη συνάντηση η οποία προγραμματίζεται να γίνει στις 31 Μαρτίου στη 4η Δημοτική Κοινότητα της Θεσσαλονίκης.
       
      Στην συνάντηση αυτή θα συμμετέχουν:
       
      α) η Νίκη Φραντζεσκάκη, ειδική επιστήμονας πάνω στον τρόπο που συνεργάζονται οι Τοπικές Ομάδες Στήριξης για να συνθέσουν ένα επιτυχημένο Τοπικό Σχέδιο Δράσης
       
      β) ο Chris Roorda, ειδικός στα θέματα βιώσιμης κινητικότητας, με πλούσια εμπειρία σε θέματα προώθησης της ποδηλατοκίνησης στις πόλεις Rotterdam και Rosario (Αργεντινή).
       
      Σε αυτήν την συνάντηση θα δοθεί η ευκαιρία στον καθένα να παρουσιάσει:
       
      α) «καλά» παραδείγματα ενίσχυσης της ποδηλατοκίνησης (από οποιαδήποτε πόλη του κόσμου), β) ιδιαίτερα στοιχεία της περιοχής της Τούμπας που πρέπει να ληφθούν περαιτέρω υπόψη, στον σχεδιασμό του Τοπικού Σχεδίου Δράσης.
       
      «Βασικός στόχος της συνάντησης αυτής θα είναι να αποφασιστούν οι κοινές δράσεις υλοποίησης του Σχεδίου ώστε να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα για τη σύνταξη του τελικού Σχεδίου Δράσης» υπογράμμισε η κ. Καραγιάννη.
       
      Πηγή: http://greenagenda.gr/project-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BC%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CF%84/
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Συγκεντρωτικά στοιχεία για τις μετρήσεις που διενεργήθηκαν το 2016 σε σταθμούς κεραιών έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Οι 5 περιοχές με μετρήσεις εκτός ορίων.
       
       
      Έλεγχοι και επί τόπου μετρήσεις σε 2.331 σταθμούς κεραιών σε όλη τη χώρα πραγματοποίησε η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΑ) και εξωτερικά συνεργεία το 2016, προκειμένου να διαπιστωθεί αν η εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία κυμαίνεται εντός των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού.
       
      Σχεδόν το 97% αυτών των ελέγχων ήταν αυτεπάγγελτοι, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αφορούσε σε ελέγχους που έγιναν κατόπιν αιτημάτων πολιτών ή φορέων. Περίπου το 80% των ελέγχων αφορούσαν σταθμούς κεραιών κινητής τηλεφωνίας με το υπόλοιπο να κατανέμεται σε σταθμούς κεραιών ραδιοφωνίας και τηλεόρασης και σταθμούς κεραιών σταθερής τηλεφωνίας.
       

       

       

      Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση συγκεντρωτικών στοιχείων για το 2016 που δημοσιοποίησε η ΕΕΑΑ, κατά τους επιτόπιους ελέγχους διαπιστώθηκαν πέντε περιπτώσεις υπερβάσεων των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, που αφορούν σε θέσεις εκτός αστικού ιστού, σε περιοχές που συνιστούν πρακτικά "πάρκα κεραιών", ενώ δεν δεν διαπιστώθηκαν εντός αστικού ιστού, σε καμία περιοχή της χώρας, υπερβάσεις των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, όπως αυτά ορίζονται στην ισχύουσα νομοθεσία.
       
      Εθνικό Παρατηρητήριο Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων
       
      Αποστολή της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής για τον έλεγχο, τη ρύθμιση και την εποπτεία του τομέα πυρηνικής ενέργειας, πυρηνικής τεχνολογίας, ραδιολογικής, πυρηνικής ασφάλειας και ακτινοπροστασίας είναι η προστασία πληθυσμού, εργαζομένων και περιβάλλοντος από τις ιοντίζουσες και τεχνητά παραγόμενες μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες.
       
      Στο παραπάνω πλαίσιο, η ΕΕΑΑ λειτουργεί το Εθνικό Παρατηρητήριο Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων (ΕΠΗΠ), ένα πανελλαδικό τηλεμετρικό δίκτυο 500 σταθερών και κινητών σταθμών συνεχούς μέτρησης της υψίσυχνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, τα αποτελέσματα των οποίων προβάλλονται on-line στη διαδικτυακή πύλη paratiritirioemf.eeae.gr. Με τον τρόπο αυτό ελέγχεται η συνολική έκθεση του κοινού στα υψίσυχνα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εκπέμπονται από όλα τα είδη σταθμών κεραιών, μέσα από ένα αποκεντρωμένο σύστημα διαρκών μετρήσεων, το οποίο είναι ενταγμένο στην πραγματικότητα και στην καθημερινότητα των πολιτών σε όλη τη χώρα.
       
      Όπως προκύπτει από την ανάλυση των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων του 2016, οι τιμές που έχουν καταγραφεί από όλους τους σταθμούς μέτρησης είναι πολύ χαμηλότερες των θεσπισμένων ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού.
       

       

       
      Στην ιστοσελίδα της ΕΕΑΕ προβάλλονται τα αποτελέσματα πλέον των 11.000 ελέγχων και επί τόπου μετρήσεων υψίσυχνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που έχουν πραγματοποιηθεί στο χρονικό διάστημα από την 01/07/2008 μέχρι και την 31/12/2016. Οι μετρήσεις αυτές έχουν γίνει στο περιβάλλον 8.300 περίπου σταθμών κεραιών συνολικά. Σε αρκετούς από αυτούς τούς σταθμούς έχουν πραγματοποιηθεί μετρήσεις περισσότερες από μία φορές (δηλαδή σε διαφορετικές ημερομηνίες), τα αποτελέσματα των οποίων παρουσιάζονται ξεχωριστά με την επιλογή εμφάνισης των διαφορετικών ημερομηνιών μέτρηση.
       
      Δείτε τα αποτελέσματα για κάθε περιοχή της Ελλάδα όπως εμφανίζονται στον παρακάτω χάρτη.
       
       
      95 υπερβάσεις ορίων σε 16 χρόνια
       
      Την περίοδο 2000-2016 κλιμάκια της ΕΕΑΕ και εξουσιοδοτημένων από αυτή φορέων διενήργησαν περισσότερες από 13.800 αυτοψίες και επί τόπου μετρήσεις στο περιβάλλον σταθμών κεραιών όλων των ειδών που παρέχουν πάσης φύσεως τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα. Όλη αυτή την περίοδο, υπερβάσεις των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε υψίσυχνη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε θέσεις στις οποίες είναι ελεύθερη και δυνατή η πρόσβαση του γενικού πληθυσμού διαπιστώθηκαν σε 95 περιπτώσεις.
       
      Οι περισσότερες (79) αφορούσαν μετρήσεις σε χώρους που πρακτικά συνιστούν πάρκα κεραιών εκτός οικιστικού ιστού, ενώ οι υπόλοιπες (16) αφορούσαν μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο περιβάλλον σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας. Για καθεμία από αυτές τις περιπτώσεις η ΕΕΑΕ ενήργησε τάχιστα και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, προκειμένου να αρθεί η αιτία της δυσλειτουργίας και να ληφθούν τα αναγκαία κατά περίπτωση μέτρα προφύλαξης του κοινού – κάτι το οποίο επιβεβαιώνεται με επανέλεγχο και επί τόπου μετρήσεις από συνεργεία της υπηρεσίας.
       

       
      Πηγή: http://news247.gr/eidiseis/koinonia/o-xarths-ths-hlektromagnhtikhs-aktinovolias-sthn-ellada.4556528.html
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Χωμένα στην καρδιά της νότιας Πίνδου, μέσα στην κοίτη του ποταμού Αχελώου, βρίσκονται ένα μεγάλο φράγμα και ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Στέκουν έτοιμα, ολοκληρωμένα, με τον εξοπλισμό τους και τα μηχανήματά τους, από το 2001. Αλλά δεν έχουν λειτουργήσει ούτε μία ημέρα. Δεν έχει γεμίσει καν ο ταμιευτήρας (η τεχνητή λίμνη, δηλαδή) με νερό -τα νερά του Αχελώου σήμερα εκτρέπονται από μια άλλη σήραγγα σκαμμένη δίπλα από το φράγμα, παρακάτω στη φυσική του κοίτη. Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, ολόκληρο το έργο έχει κοστίσει περίπου 500 εκατ. ευρώ σε σημερινά χρήματα, ενώ για κάθε χρόνο που το φράγμα δε λειτουργεί η εταιρεία εκτιμά ότι χάνει περί τα 20-30 εκατ. ευρώ από δυνητικά έσοδα.
       
      Γιατί συμβαίνει αυτό;
       
      Επειδή η ΔΕΗ άρχισε να κατασκευάζει ένα γιγάντιο έργο υποδομής με ελλιπή σχεδιασμό, χωρίς να έχει εξασφαλίσει ότι δεν θα ακυρωθεί στα δικαστήρια. Επειδή μερικοί κάτοικοι ενός μικρού χωριού της Πίνδου και περιβαλλοντικές οργανώσεις αντιδρούν. Επειδή το κεντρικό κράτος κωλυσιεργεί ή αδιαφορεί.
       
      Στη διαΝΕΟσις αναζητούμε λύσεις και πολιτικές που θα βοηθήσουν τη χώρα να αναπτυχθεί οικονομικά, διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική της συνοχή. Στην ιστορία του φράγματος της Μεσοχώρας βρήκαμε συγκεντρωμένες μια σειρά από παθογένειες που ταλαιπωρούν γενικότερα την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις, και μαζί ένα τρανταχτό, σχεδόν κραυγαλέο παράδειγμα πολιτικής απόφασης που σχετικά εύκολα και σχετικά γρήγορα θα μπορούσε να έχει θετικό αποτέλεσμα για το δημόσιο συμφέρον.
       
      Οι δημοσιογράφοι της διαΝΕΟσις ταξίδεψαν στο φράγμα στα βουνά της Πίνδου, μίλησαν με τους υπευθύνους της ΔΕΗ, με πολίτες που ζουν σήμερα στη Μεσοχώρα, με τους ανθρώπους και τις οργανώσεις που αντιδρούν στη λειτουργία του και με επιστήμονες που γνωρίζουν καλά το θέμα. Σε αυτήν την έρευνα θα καταγράψουμε τους λόγους για τους οποίους το έργο κατασκευάστηκε, τις αιτίες που το κρατούν ανενεργό, τις συνέπειες αυτής της καθυστέρησης, και τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν για να λειτουργήσει.
       
      Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από την αρχή.
       

       
       
      Το ιστορικό του φράγματος
       
      Ένας από τους λόγους για τους οποίους το φράγμα της Μεσοχώρας είναι ακόμη ανενεργό -ίσως ο κυριότερος- είναι το ότι αποτέλεσε μέρος της πολυθρύλητης εκτροπής του Αχελώου, ενός γιγάντιου δημόσιου έργου που υπήρχε ως ιδέα ήδη από τη δεκαετία του 1920.
       
      Ο σκοπός του έργου ήταν η μεταφορά νερού από τον Αχελώο ποταμό στη λεκάνη του Πηνειού για να καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες του θεσσαλικού κάμπου. Η κατασκευή των επιμέρους έργων της εκτροπής ξεκίνησε το 1986, είχε προϋπολογισμό γύρω στα 1,5 δισ. ευρώ (σε σημερινές τιμές) και περιελάμβανε την κατασκευή τεσσάρων φραγμάτων και μιας γιγάντιας σήραγγας, μεταξύ πολλών άλλων.
       
      Στον αρχικό σχεδιασμό, το ύψους 150 μέτρων φράγμα της Μεσοχώρας και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της Γλύστρας που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά ήταν “έργα κεφαλής” της εκτροπής. Το φράγμα θα δημιουργούσε έναν ταμιευτήρα (μία λίμνη δηλαδή) μεγέθους 7,8 τετραγωνικών χιλιομέτρων, της οποίας το νερό θα διοχετευόταν πρώτα προς το εργοστάσιο της Γλύστρας για την παραγωγή καθαρής υδροηλεκτρικής ενέργειας μέσα από μια σήραγγα μήκους 7,4 χιλιομέτρων, και στη συνέχεια θα συνέχιζε την πορεία του προς το επόμενο φράγμα, αυτό της Συκιάς.
       
      Εκεί θα σχηματιζόταν ένας δεύτερος, μεγαλύτερος ταμιευτήρας, από όπου ένα μέρος των νερών θα διοχετευόταν μέσω μιας άλλης, γιγάντιας σήραγγας μήκους 17,4 χιλιομέτρων στην άλλη πλευρά της Πίνδου, στον θεσσαλικό κάμπο. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε πως η λεκάνη του Αχελώου θα μετέφερε στη λεκάνη του Πηνειού περίπου 1,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού το χρόνο.
       
      Πηγή και πλήρες άρθρο: http://www.dianeosis.org/2017/02/mesochora/
    20. Αρθρογραφία

      Ροδοπουλος

      Σε προηγούμενο τεύχος του περιοδικού (#3, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2013), αναφέρθηκα στην άναρχη εικόνα που επικρατεί στη σήμανση των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων.
       
      Συγκεκριμένα, έγραφα για μία διαδρομή τριακοσίων περίπου χιλιομέτρων από την Κυλλήνη προς την Αθήνα, όπου παρατηρεί κανείς τέσσερις διαφορετικές γραμματοσειρές να έχουν χρησιμοποιηθεί στις πινακίδες.
       
      Όπως φαίνεται, τα παράπονά μου είχαν αποτέλεσμα, αφού πρόσφατα μου ζητήθηκε αν θα ήθελα να συμβάλω ώστε να ενοποιηθούν, να εξορθολογιστούν και να βελτιωθούν οι γραμματοσειρές που χρησιμοποιούνται, τόσο στους αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας όσο και στη σήμανση των επαρχιακών οδών.
       
      Το χρονικό που ακολουθεί, φανερώνει για μία ακόμη φορά την ανεπάρκεια της ελληνικής πολιτείας να θέτει κανόνες και προδιαγραφές σε στοιχειώδεις εφαρμογές της εικόνας και της επικοινωνίας της γενικότερα.
       
      Η γνωστή σε όλους μας χαρακτηριστική μπλε σήμανση των επαρχιακών οδών της Ελλάδας έχει προκύψει από την προσαρμογή του βρετανικού προτύπου που σχεδιάστηκε από τον Jock Kinneir και τη συνεργάτιδά του Margaret Calvert στη δεκαετία του ‘60. Στην Ελλάδα υιοθετήθηκε το 1974, όταν δημοσιεύθηκαν οι σχετικές προδιαγραφές σε τεύχος του υπουργείου Δημοσίων Έργων. Στις προδιαγραφές αυτές παρουσιάζονται οι λατινικοί και ελληνικοί χαρακτήρες, οι αριθμοί και κάποια βασικά σημεία στίξης. Περιγράφεται επίσης ο ακριβής τρόπος τοποθέτησης, που προϋποθέτει συγκεκριμένο ύψος χαρακτήρων με αντίστοιχες αποστάσεις για όλα τα ζεύγη γραμμάτων. Πρακτικά, ο κατασκευαστής της πινακίδας τοποθετούσε τους χαρακτήρες πάντοτε σε συγκεκριμένη διάσταση με προκαθορισμένες αποστάσεις για κάθε ζεύγος χαρακτήρων, όπως αναγράφονται σε σχετικούς πίνακες. Σωστή περιγραφή για τα δεδομένα της εποχής, αλλά εμφανώς ξεπερασμένος τρόπος χρήσης σήμερα. Όμως, αντίστοιχες προδιαγραφές συντάχθηκαν και αρκετά χρόνια αργότερα, το 2003, όταν ακολουθήθηκε το γερμανικό πρότυπο DIN για τη σήμανση των νέων αυτοκινητοδρόμων ταχείας κυκλοφορίας της χώρας (πράσινες πινακίδες). Σε αυτήν την περίπτωση προσαρμόστηκαν οι γραμματοσειρές DΙΝ 1451 (Mittelschrift και Engschrift) για την κανονική και στενή γραφή αντίστοιχα, από τον σχεδιαστή Έκτορα Χαραλάμπους. Δημιουργείται βέβαια η απορία, πώς, ενώ βρισκόμαστε ήδη στην ψηφιακή εποχή, οι προδιαγραφές προσαρμόστηκαν στα προ εικοσιπενταετίας πρότυπα και όχι στις σύγχρονες απαιτήσεις, όπως θα ήταν λογικό.
      Η συμβολή μου στο έργο θα αφορούσε την ομογενοποίηση των σχεδίων, τη μεταφορά των περιγραμμάτων σε αρχεία γραμματοσειρών με τέτοιο τρόπο ώστε να ακολουθούνται οι προδιαγραφές ενδιάμεσων αποστάσεων (διαστοιχείωση), οι οποίες θα έπρεπε να ταυτίζονται απόλυτα με τους πίνακες προδιαγραφών για το δεδομένο ύψος χαρακτήρων. Έτσι, για παράδειγμα, γράφοντας το όνομα μιας πόλης με τη νέα γραμματοσειρά, στο ύψος των 112 χιλιοστών, το πλάτος των χαρακτήρων και οι ενδιάμεσες αποστάσεις θα πρέπει να ταυτίζονται σε χιλιοστά με τον προβλεπόμενο από τους πίνακες αριθμό. Η μεταφορά αυτή θα εκμηδένιζε τον χρόνο σχεδιασμού μιας πινακίδας σήμανσης σε αντίθεση με την προηγούμενη κατάσταση, όπου τα γράμματα έπρεπε να στοιχειοθετηθούν ένα προς ένα και να ρυθμιστούν οι αποστάσεις μεταξύ τους με σχετική μέτρηση.
       
      Η διαδικασία σχεδιασμού
       
      Για τη γραμματοσειρά των μπλε πινακίδων, της λεγόμενης επαρχιακής σήμανσης, οι χαρακτήρες που σχεδιάστηκαν στο χαρτί το 1973-74 είχαν ήδη ψηφιοποιηθεί έστω και σε απλά ανυσματικά αρχεία από τις εταιρείες που ασχολούνται με την οδοσήμανση και στοιχειοθετούνταν ένα – ένα. Το σχέδιο των λατινικών, όπως ανέφερα παραπάνω, προέρχεται από τη μελέτη των Βρετανών Kinnear-Calvert, με εμφανή όμως σχεδιαστικά λάθη κατά την αντιγραφή. Τα ελληνικά, τα οποία –σωστά ή λάθος– συνηθίσαμε με τον καιρό, σχεδιάστηκαν –άγνωστο για μένα από ποιον– με μεγάλα λάθη και φανερά περιορισμένη σχεδιαστική ικανότητα.
       
      Λογικό, όμως, σε μια εποχή που Έλληνες σχεδιαστές δεν είχαν ακόμη ασχοληθεί συστηματικά με το αντικείμενο. Τα λάθη είναι ολοφάνερα, όπως διαπιστώνουμε στη σχετική εικόνα. Για παράδειγμα, το χι είναι πολύ μεγαλύτερο από όσο πρέπει, καταλαμβάνοντας χώρο τόσο στα ανωφερή όσο και στα κατωφερή τμήματα. Το ταυ είναι τοποθετημένο ανεστραμμένο, με το αριστερό άκρο δεξιά και αντίστροφα. Το ω είναι τεράστιο συγκριτικά με τα άλλα πεζά γράμματα. Το φι καταλαμβάνει το ίδιο πλάτος με το όμικρον, ενώ δεν θα έπρεπε γιατί αποτελείται από τρία κατακόρυφα στελέχη και όχι δύο, με αποτέλεσμα να μικραίνει η αντιφόρμα και να «μπουκώνει» το γράμμα.
       
      Στις γραμματοσειρές DIN των πράσινων πινακίδων των αυτοκινητοδρόμων, παρατήρησα ότι η κανονική γραφή ήταν σε ικανοποιητικό σχεδιαστικό επίπεδο, ενώ αντίθετα η στενή γραφή παρουσίαζε σοβαρά σχεδιαστικά λάθη. Αμφιβάλλω, λοιπόν, αν τα δεύτερα σχεδιάστηκαν από τον Έκτορα Χαραλάμπους και πιστεύω πως έγιναν από κάποιον χωρίς γνώσεις τυπογραφίας. Συγκεκριμένα, πολλοί χαρακτήρες είχαν λάθος διαστάσεις, άλλοι λάθος πάχος, ενώ υπήρχαν ελληνικοί χαρακτήρες αντιγραμμένοι (copy-paste) από άλλες γραμματοσειρές χωρίς σχέση με τη φιλοσοφία της DIN (π.χ. το έψιλον, το ωμέγα και το τελικό σίγμα ανήκουν στην Helvetica Condensed!).
       
      Στη διάρκεια αυτού του έργου, πήρα την πρωτοβουλία να εξορθολογίσω τον σχεδιασμό, να βελτιώσω δηλαδή τα περιγράμματα και να αποβάλω ξένα στοιχεία που ενοχλούν οπτικά και αποτελούν «τυπογραφικά οξύμωρα». Το θεώρησα σαν μια ευκαιρία να βελτιωθεί η σημερινή εικόνα των πινακίδων που διοχετεύει λάθη στην τυπογραφική συνείδηση του κοινού. Κυρίως όμως από επαγγελματική διαστροφή, καθώς το μάτι μου πέφτει διαρκώς στα λάθη, τα οποία με ενοχλούν και βασανίζουν –όπως και τόσα άλλα– την τυπογραφική μου καθημερινότητα.
       
      Όλα αυτά δεν έγιναν βέβαια στο πλαίσιο μιας πλήρους και συνολικής μελέτης επανασχεδιασμού της οδοσήμανσης –πράγμα αδύνατο στη σημερινή κατάσταση της χώρας– αλλά μιας μικρής προσπάθειας να κρατηθεί το υπάρχον ύφος των γραμματοσειρών, κάνοντας ταυτόχρονα τις απαραίτητες βελτιώσεις, που ωστόσο δεν θα γίνονταν αντιληπτές από κάποιον μη ειδικό. Όταν μετά από πολλές ημέρες εντατικής εργασίας και δοκιμών θεώρησα ότι είχε επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα, άκουσα στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής την υπεύθυνη δημιουργικού του πελάτη να εκφράζει έντονη δυσαρέσκεια, λέγοντας ότι αλλοίωσα τις γραμματοσειρές και τις μετέβαλα προς το χειρότερο.
       
      Απόρησα φυσικά και αντιλήφθηκα πως τα κριτήριά μας ήταν τελείως διαφορετικά. Από πλευράς μου το θέμα ήταν ουσιαστικό, ενώ για έναν εργολάβο που συναλλάσσεται με το Δημόσιο ήταν τυπικό, αφού έπρεπε να τηρεί απαρέγκλιτα τις προδιαγραφές –όσο λάθος και να ήταν– προκειμένου να μη σκαλώσει στις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που θα μπορούσαν ακόμη και να ακυρώσουν τη συμμετοχή του στο έργο. Βέβαια, έχουμε δει και γραμματοσειρά Arial Light σε τμήμα της Εθνικής Οδού, αλλά δεν ξέρω αν αυτή η αυθαιρεσία είχε επιπτώσεις στον εργολάβο.
       
      Το αποτέλεσμα της εργασίας ήταν, μεταξύ άλλων, και η γραμματοσειρά της επαρχιακής σήμανσης, που απορρίφθηκε από τον πελάτη. Η γραμματοσειρά που ονομάστηκε CF Dromon και παρατίθεται με συγκριτικό δείγμα στις εικόνες, εμπλουτίστηκε με πλήρες λατινικό σύνολο χαρακτήρων, εναλλακτικούς τύπους αρίθμησης και πλήρη σημεία στίξης. Διατίθεται δωρεάν από το site μας www.fonts.gr καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης gr design – Διαδρομές, που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς από τις 17 Απριλίου έως τις 17 Μαΐου 2015, με την ευκαιρία του εορτασμού των 20 χρόνων από την ίδρυση της Ελληνικής Ψηφιακής Τυποθήκης – Fonts.gr και την έντονη συμμετοχή μας στα τυπογραφικά δρώμενα της χώρας μας. Όσο και αν όλα αυτά φαντάζουν «ψιλά γράμματα», ο σχεδιασμός ενός συστήματος οδοσήμανσης με σύγχρονα σχεδιαστικά πρότυπα θα επέτρεπε την ευκολότερη και αμεσότερη ενημέρωση των οδηγών, συμβάλλοντας εν μέρει στην οδική ασφάλεια και προβάλλοντας ταυτόχρονα μια ενοποιημένη και μοναδική εικόνα, όπως αυτή που ακολουθείται και χαρακτηρίζει τις προηγμένες χώρες του κόσμου.
       
      Γράφει ο Παναγιώτης Χαρατζόπουλος
      τυπογραφικός σχεδιαστής
      Πηγή: https://grdmagazine.gr/2015/06/03/grammatosires-tou-dromou/
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ επικαιροποίησε τους τεχνο-οικονομικούς υπολογισμούς σχετικά με το κόστος θέρμανσης κατοικιών ανά τύπο καυσίμου και τεχνολογία καύσης, για την πλειοψηφία των συστημάτων θέρμανσης που διατίθενται στην Ελληνική αγορά.
       
      Συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων των τεχνο-οικονομικών υπολογισμών δίδονται στα ακόλουθα σχήματα.
       
      Σημαντικό: Τα αποτελέσματα τα οποία παρουσιάζονται σε αυτή τη μελέτη ισχύουν μόνο για τις παραδοχές που έχουν χρησιμοποιηθεί και οι οποίες παρατίθενται στο πλήρες κειμένο της μελέτης.
       

       
       
      Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος
       

       
      Διασύγκριση του συνολικού κόστους της θερμικής ενέργειας διαφόρων ειδών θερμικών συγκροτημάτων με ένα συνήθη λέβητα πετρελαίου. Για τη σύγκριση αυτή έχει θεωρηθεί τιμή πετρελαίου στον καταναλωτή ίση με 0.906 €/L
       

       
       
      Έτη απόσβεσης ανά είδος θερμικού συγκροτήματος για εγκατεστημένη ωφέλιμη θερμική ισχύ 20 kW, σε υφιστάμενη εγκατάσταση
       
      Μπορείτε να δείτε το πλήρες κείμενο των δύο αυτών μελετών σε μορφή PDF.
      Σύγκριση κόστους θέρμανσης από διάφορες τεχνολογίες Νοέμβριος 2016
      Δείκτες εκπομπών ανά τύπο καυσίμου & τεχνολογία θέρμανσης

       
      Ερευνητική ομάδα
      Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς†,‡
      Δρ. Σωτήριος Καρέλλας†
      Δρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης†
      Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης‡
      Πλάτων Πάλλης†
      Εμμανουήλ Καραμπίνης‡
      † Εργαστήριο Ατμοκινητήρων & Λεβήτων, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
      ‡ Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης
       
      Πηγή: http://www.b2green.gr/el/post/41658/
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.