Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1775 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τα έργα που  έχουν εγκριθεί περιβαλλοντικά  πήραν το «πράσινο φως» για την κατασκευή και λειτουργία τους πλέον ως ένα μεγάλο ενιαίο έργο -Πρόκειται για ένα φωτοβολταϊκό πάρκο  συνολικής ισχύος 212,867 MW (από 236,731 MW αρχικώς) το οποίο αποτελείται από 9 φωτοβολταϊκούς σταθμούς
      Την ίδια ώρα που διάφοροι επενδυτές προσπαθούν να περάσουν κάτω από το ραντάρ του περιβαλλοντικού ελέγχου, η M Renewables του ομίλου Metlen ακολουθεί τελείως διαφορετικό δρόμο. Ειδικότερα, μόλις χθες εγκρίθηκε από την αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ)  η τροποποίηση και κωδικοποίηση των περιβαλλοντικών όρων σειράς έργων από το χαρτοφυλάκιο της Εγνατίας που είχε εξαγοραστεί παλαιότερα. 
      Έτσι, τα έργα που  έχουν εγκριθεί περιβαλλοντικά πήραν το «πράσινο φως» για την κατασκευή και λειτουργία τους πλέον ως ένα μεγάλο ενιαίο έργο. 
      Ειδικότερα, πρόκειται για ένα φωτοβολταϊκό πάρκο συνολικής ισχύος 212,867 MW (από 236,731 MW αρχικώς) το οποίο αποτελείται από 9 φωτοβολταϊκούς σταθμούς. 
      Πρόκειται για έργα 11,27 MW «Μπαλλαίικα 1», 17,82 MW «Μπαλλαίικα 6», 3,229 MW «Μπαλλαίικα 7», 39,958 MW «Μπαλλαίικα 8», 30,724 MW «Μπαλλαίικα 9», 24,054 MW «Μπαλλαίικα 13»,  39,183 MW «Μπαλλαίικα 15», 17,654 MW «Μπαλλαίικα 29» και 28,975 MW «Μπαλλαίικα 38» τα οποία βρίσκονται  στους Δήμους Χαλκηδόνος και Ωραιοκάστρου, στην περιφερειακή ενότητα  Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και ανήκουν στην εταιρεία «ΕΓΝΑΤΙΑ ΕΚ.Α. ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.».
      Στο έργο περιλαμβάνεται και ένα Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης 33/400 kV καθώς και μια  εναέρια Γραμμή Μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας 400 kV. Η  διασύνδεση του έργου με το Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) θα γίνει μέσω υπόγειων γραμμών μέσης τάσης (ΜΤ) 33KV μήκους περίπου 30 χλμ,, από το Φωτοβολταϊκό  Σταθμό  Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας  στο ΚΥΤ «Μπαλαίικα» 33/400 kV, και  μέσω εναέριας Γραμμής Μεταφοράς  400kV μήκους περίπου 7.554 χλμ., από το ΚΥΤ «Μπαλαίικα» 33/400 kV στο υφιστάμενο σύστημα «ΚΥΤ Θεσσαλονίκης – ΚΥT Λαγκαδά». 
      Υποδομές και σταθμός
      Για την πρόσβαση στη θέση του έργου θα χρησιμοποιηθεί το υφιστάμενο οδικό δίκτυο. Καμία νέα διάνοιξη δρόμου και άλλων έργων υποδομής δεν θα απαιτηθούν. Όσον αφορά στο οδικό δίκτυο περιμετρικά των γεωτεμαχίων τα οποία οριοθετούν την περιοχή επέμβασης, υφίστανται ήδη χωματόδρομοι, αγροτικές οδοί μεταβλητού πλάτους καθώς και ασφαλτοστρωμένο πρωτεύον επαρχιακό οδικό δίκτυο, το οποίο εν συνεχεία συνδέεται με το εθνικό οδικό δίκτυο. Η υπάρχουσα υποδομή θα εξυπηρετεί πλήρως το έργο και δεν απαιτούνται επιπλέον παρεμβάσεις, άρα δεν θα υπάρξει περιβαλλοντική επιβάρυνση.
      Συνοπτικά, ο φωτοβολταϊκός σταθμός θα αποτελείται από τα παρακάτω βασικά μέρη:
      345.044 φωτοβολταϊκά πλαίσια. 44 αντιστροφείς στοιχειοσειράς DC/AC (String Invertes). Βάσεις στήριξης φωτοβολταϊκών πλαισίων. 44  Μετασχηματιστές ανύψωσης τάσης ΧΤ/ΜΤ. 44 Ενιαία (compact) προπαρασκευασμένα συγκροτήματα Οικίσκων – Σταθμών Παραγωγής (συγκροτήματα Πεδίων ΧΤ / Μετασχηματιστών ΜΤ / Πεδίων ΜΤ). Γειώσεις και καλώδια DC (συνεχούς ρεύματος)  και AC (εναλλασσόμενου ρεύματος). 8 Τερματικοί Σταθμοί MT εντός ορίων γηπέδων του έργου. Κατασκευή έργων οδικής διασύνδεσης τα οποία περιλαμβάνουν την κατασκευή εσωτερικών διαδρόμων προσπέλασης της εγκατάστασης. Εγκατάσταση συστήματος γείωσης για όλους τους σκοπούς (λειτουργίας, προστασίας από σφάλματα και αντικεραυνικής προστασίας). Κατασκευή περίφραξης του έργου. Εκσκαφή ορυγμάτων για καλώδια και γειώσεις. Επανεπίχωση ορυγμάτων με υλικά λατομείου και προϊόντων εκσκαφής. Επίσης, τα έργα περιλαμβάνονται εγκαταστάσεις σύστηματος ασφαλείας και φύλαξης, συνοδά έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης του πάρκου  κ.ά. 
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά αυξήθηκαν σε 12 κράτη-μέλη της Ε.Ε., μειώθηκαν σε 13 και παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες σε 2. - Η μεγαλύτερη αύξηση ήταν στο Λουξεμβούργο (31%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση στη Σλοβενία (-13%) - Η Γερμανία είχε τις υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, στα 38,35 € ανά 100 kWh, ακολουθούμενη από το Βέλγιο (35,71 €) και τη Δανία (34,85 €). - Στην Ελλάδα η τιμή για τα νοικοκυριά διαμορφώθηκε κοντά στον μέσο όρο στα 27,85 ευρώ/100 KWH.  Την ώρα που το σχέδιο του ΣΕΒ για κρατική παρέμβαση στο ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων παραμένει σε εκκρεμότητα, τα νέα στοιχεία της Eurostat έρχονται να επιβεβαιώσουν τους φόβους της αγοράς: η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή ηλεκτρικού ρεύματος για επαγγελματικά τιμολόγια σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, το πρώτο εξάμηνο του 2025 η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τους μη οικιακούς καταναλωτές αυξήθηκε στη χώρα μας κατά 26,9%, το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Την Ελλάδα ακολούθησαν η Δανία με αύξηση 17,2% και η Πορτογαλία με 15,1%. Στον αντίποδα, Λουξεμβούργο (-13,3%), Σλοβενία (-9,9%) και Γαλλία (-9%) κατέγραψαν σημαντικές μειώσεις.
      Για τους μη οικιακούς καταναλωτές, η μέση αύξηση σε επίπεδο Ε.Ε. ήταν 0,9% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024, αλλά 2% χαμηλότερη από το δεύτερο εξάμηνο του ίδιου έτους.
      Συνολικά, αυξήσεις σημειώθηκαν σε 11 χώρες της Ε.Ε., μειώσεις σε 12, ενώ σε 4 οι τιμές παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες.


       
      Οι μη οικιακοί καταναλωτές ορίζονται ως οι μεσαίου μεγέθους καταναλωτές με ετήσια κατανάλωση μεταξύ 500 MWh (Μεγαβατώρες) και 2.000 MWh. Γι αυτούς οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 ήταν υψηλότερες στην Ιρλανδία (0,2726 € ανά KWh) και την Ιταλία (0,2336 € ανά KWh). Οι χαμηλότερες τιμές παρατηρήθηκαν στη Φινλανδία (0,0804 € ανά KWh) και τη Σουηδία (0,0964 € ανά KWh). Η μέση τιμή στην ΕΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 ήταν 0,1902 € ανά KWh. 
      Οι τιμές για τους μη οικιακούς καταναλωτές περιλαμβάνουν το κόστος παραγωγής, προμήθειας, δικτύου και όλους τους μη επιστρεφόμενους φόρους και επιβαρύνσεις, όπως ορίζει ο Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1952, που καθιστά υποχρεωτική τη συλλογή και δημοσιοποίηση στοιχείων για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε οικιακούς και επαγγελματικούς χρήστες. Μέχρι το 2016 οι μη οικιακοί καταναλωτές θεωρούνταν μόνο «βιομηχανικοί», όμως η νέα μεθοδολογία περιλαμβάνει και άλλους επαγγελματικούς κλάδους.


      Οι τιμές στα νοικοκυριά
      Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, η μέση τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά στην ΕΕ παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σταθερή στα 28,72 € ανά 100 kWh, με μείωση -0,5% από 28,87 € που ήταν  το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Αυτό συνεχίζει την περίοδο σταθερότητας των τιμών, αν και οι τιμές εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλότερες από τα επίπεδα πριν από την ενεργειακή κρίση του 2022.
      Το μερίδιο των φόρων και των εισφορών στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε από 24,7% το δεύτερο εξάμηνο του 2024 σε 27,6% το πρώτο εξάμηνο του 2025. Ως αποτέλεσμα, η μείωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας προ φόρων δεν έχει ακόμη αντικατοπτριστεί στις τελικές τιμές για τους καταναλωτές.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά αυξήθηκαν σε 12 κράτη-μέλη της Ε.Ε., μειώθηκαν σε 13 και παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες σε 2. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε στο Λουξεμβούργο (31%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση στη Σλοβενία (-13%). Οι τιμές για τους μη οικιακούς καταναλωτές αυξήθηκαν κατά 0,9% στο πρώτο εξάμηνο του 2025 σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2024, αλλά μειώθηκαν κατά 2% σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
      Η Γερμανία ανέφερε τις υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, στα 38,35 € ανά 100 kWh, ακολουθούμενη από το Βέλγιο (35,71 €) και τη Δανία (34,85 €). Στην Ελλάδα η τιμή για τα νοικοκυριά διαμορφώθηκε κοντά στον μέσο όρο στα 27,85 ευρώ/100 KWH.
      Αντίθετα, οι χαμηλότερες τιμές καταγράφηκαν στην Ουγγαρία (10,40 €), τη Μάλτα (12,44 €) και τη Βουλγαρία (13,00 €).



      Σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2024, σημειώθηκαν σημαντικές αυξήσεις τιμών στο Λουξεμβούργο (+31,3%), την Ιρλανδία (+25,9%) και την Πολωνία (+20,0%). Εν τω μεταξύ, οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφηκαν στη Σλοβενία (-13,1%), τη Φινλανδία (-9,8%) και την Κύπρο (-9,5%).
      Εκφρασμένες σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ), οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας ήταν οι υψηλότερες για τα νοικοκυριά στην Τσεχία (39,16), την Πολωνία (34,96) και την Ιταλία (34,40). Οι χαμηλότερες τιμές με βάση τα PPS παρατηρήθηκαν στη Μάλτα (13,68), την Ουγγαρία (15,01) και τη Φινλανδία (18,70).
      Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι τιμές για τα νοικοκυριά αυξήθηκαν σε 12 χώρες, μειώθηκαν σε 13 και έμειναν σχεδόν αμετάβλητες σε 2. Το Λουξεμβούργο κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση (31%), ενώ η Σλοβενία είχε τη μεγαλύτερη μείωση (-13%).
      Σταθεροποίηση μετά την ενεργειακή κρίση
      Η γενική εικόνα που προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat είναι ότι η Ευρώπη περνά πλέον σε φάση σταδιακής σταθεροποίησης μετά την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση του 2021–2022. Οι τιμές για τα νοικοκυριά δείχνουν μικρές μειώσεις, ενώ για τις επιχειρήσεις επικρατεί μια ισορροπία μεταξύ ήπιων αυξήσεων και μειώσεων, ανάλογα με την εθνική πολιτική κάθε χώρας.
      Τα στοιχεία αναδεικνύουν παράλληλα τη μεγάλη επιρροή της φορολογίας, των επιδοτήσεων και των κρατικών παρεμβάσεων στη διαμόρφωση των τελικών τιμών. Όπως σημειώνεται, η τιμή της ενέργειας εξαρτάται από ένα ευρύ φάσμα παραγόντων: τη γεωπολιτική κατάσταση, το ενεργειακό μείγμα κάθε χώρας, την εξάρτηση από εισαγωγές, το κόστος δικτύου, τις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις, ακόμη και τις καιρικές συνθήκες. 
      Η Eurostat υπενθυμίζει ότι η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς φόρους —δηλαδή το καθαρό κόστος ενέργειας, προμήθειας και δικτύου— παρέμεινε σχεδόν σταθερή την περίοδο 2016–2020. Από το 2022 όμως σημείωσε εκρηκτική άνοδο, φτάνοντας στα 0,2385 €/KWh το πρώτο εξάμηνο του 2023. Έκτοτε, ακολούθησε σταδιακή αποκλιμάκωση, με 0,2244 €/KWh στο δεύτερο εξάμηνο του 2023 και 0,2079 €/KWh το πρώτο εξάμηνο του 2025. Παρότι η τιμή υποχώρησε, παραμένει πάνω από τα προ κρίσης επίπεδα.
      Οι τιμές με φόρους για τα νοικοκυριά αυξάνονται σταθερά μετά το 2021, με εξαίρεση μια μικρή πτώση στο δεύτερο εξάμηνο του 2023. Το υψηλότερο σημείο καταγράφηκε το πρώτο εξάμηνο του 2024 στα 0,2916 €/KWh, για να ακολουθήσει μια μικρή πτώση στα 0,2872 €/KWh το πρώτο εξάμηνο του 2025.
      Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στα νοικοκυριά σημειώθηκαν στο Λουξεμβούργο (31,3%), την Ιρλανδία (25,9%) και την Πολωνία (20%), ενώ οι πιο έντονες μειώσεις σε Σλοβενία (-13,1%), Φινλανδία (-9,8%) και Κύπρο (-9,5%). Οι διακυμάνσεις αποδίδονται κυρίως στην αύξηση των δικτυακών χρεώσεων και στη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων που είχαν εφαρμοστεί για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.


      Η φορολογία ως παράγοντας διαμόρφωσης
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση για τη φορολογική επιβάρυνση. Στις Κάτω Χώρες, οι φόροι είναι αρνητικοί (-13,6%) λόγω κρατικών επιδοτήσεων, ενώ αρνητικά ποσοστά παρατηρούνται και σε Ιρλανδία, Λουξεμβούργο και Αυστρία. Αντίθετα, Δανία παραμένει η χώρα με τη βαρύτερη φορολογία, καθώς οι φόροι αποτελούν το 47,7% της τελικής τιμής ρεύματος.
      Ο μέσος όρος φόρων και επιβαρύνσεων στην Ε.Ε. φτάνει το 27,6% το πρώτο εξάμηνο του 2025, αυξημένος κατά 3,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Ο ΦΠΑ αντιστοιχεί κατά μέσο όρο στο 15% της τελικής τιμής, με εύρος από 4,7% στη Μάλτα έως 21,3% στην Ουγγαρία.
      Από το 2008 μέχρι σήμερα, η φορολογική επιβάρυνση στις τιμές ρεύματος έχει περάσει από κύματα. Από 31,2% το 2008 έφτασε στο 41% το 2019, μειώθηκε δραματικά το 2022 (14,7%) λόγω μέτρων στήριξης και στη συνέχεια άρχισε ξανά να αυξάνεται, καθώς οι κυβερνήσεις αποσύρουν σταδιακά τα μέτρα ανακούφισης. 
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει για τη ΔΕΗ και τη Δυτική Μακεδονία, καθώς η ενεργειακή καρδιά της περιοχής αλλάζει σελίδα. Η Πτολεμαΐδα 5, η νεότερη και πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της χώρας, ετοιμάζεται να «γυρίσει τον διακόπτη» και να περάσει στην εποχή του φυσικού αερίου, σηματοδοτώντας την πιο ουσιαστική φάση του σχεδίου απολιγνιτοποίησης που υλοποιεί η επιχείρηση.
      Η ΔΕΗ κατέθεσε στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) αίτημα για την τροποποίηση της άδειας παραγωγής της μονάδας, με στόχο τη λειτουργία της ως σταθμού φυσικού αερίου. Η επένδυση για τη μετατροπή της εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 300 εκατομμύρια ευρώ, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά έργα της επόμενης περιόδου.
      Το σχέδιο είχε παρουσιάσει τον περασμένο Απρίλιο, από τη Δυτική Μακεδονία, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, κ. Γιώργος Στάσσης, εντάσσοντάς το στο συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 5,8 δισ. ευρώ για την ανασυγκρότηση της περιοχής μέσα στα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.
      Όπως έχει επισημάνει ο κ. Στάσσης, η μετάβαση της Πτολεμαΐδας 5 στο φυσικό αέριο αποτελεί «μονόδρομο» τόσο για οικονομικούς όσο και για λειτουργικούς λόγους: το υψηλό κόστος των δικαιωμάτων εκπομπών καθιστά τον λιγνίτη μη βιώσιμο, ενώ οι νέες συνθήκες της ευρωπαϊκής αγοράς απαιτούν ευέλικτες μονάδες που μπορούν να λειτουργούν συμπληρωματικά προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
      Ήδη η ΔΕΗ έχει ολοκληρώσει κύκλο επαφών με διεθνείς εταιρείες προμήθειας της σχετικής τεχνολογίας και βρίσκεται στο τελικό στάδιο επιλογής αναδόχου για το έργο. Παράλληλα, οι διαδικασίες αδειοδότησης για τη μετατροπή της μονάδας βρίσκονται στην τελική φάση, με στόχο την ολοκλήρωσή τους έως το τέλος του έτους, ώστε η συμφωνία με τον ανάδοχο να υπογραφεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026.
      Το χρονοδιάγραμμα της ΔΕΗ προβλέπει την έναρξη των εργασιών κατασκευής της νέας μονάδας –η οποία θα είναι hydrogen ready– στο πρώτο εξάμηνο του 2026. Με βάση το αρχικό σχέδιο μέχρι το τέλος του 2027 θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου ισχύος 350 MW. Κατά τη διάρκεια της μετατροπής της μονάδας σε φυσικό αέριο έχει εκτιμηθεί ότι θα δημιουργηθούν 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή.
      Στη συνέχεια υπάρχει η δυνατότητα να αναβαθμιστεί σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου 500 MW, με δυνατότητα περαιτέρω επαύξησης της παραγωγικής της δυνατότητας, ώστε η συνολική εγκατεστημένη ισχύς να φτάσει τα 1.000 ΜW.
      Για την τροφοδοσία της με φυσικό αέριο θα κατασκευαστεί αγωγός μεταφοράς μήκους μικρότερου των 10 χιλιομέτρων, ο οποίος, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΔΕΣΦΑ, αναμένεται να είναι έτοιμος εντός του τρίτου τριμήνου του 2027.
      Παράταση λειτουργίας στον Άγιο Δημήτριο
      Την ίδια ώρα, με στόχο τη διασφάλιση της τηλεθέρμανσης για τον Δήμο Κοζάνης κατά τη χειμερινή περίοδο 2025–2026, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε σε παράταση λειτουργίας για ορισμένες από τις λιγνιτικές μονάδες του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού Αγίου Δημητρίου.
      Η ρύθμιση, που εντάχθηκε σε πρόσφατο νομοσχέδιο, προβλέπει ότι οι μονάδες θα παραμείνουν σε λειτουργία έως τις 15 Μαΐου 2026, καθώς η νέα μονάδα Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) της ΔΕΗ, που ανεγείρεται στον χώρο του πρώην ΑΗΣ Καρδιάς, δεν θα έχει ακόμη τεθεί σε λειτουργία.
      Για το διάστημα αυτό, οι λιγνιτικές μονάδες του Αγίου Δημητρίου θα συνεχίσουν να συμμετέχουν στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, με το πρόσθετο λειτουργικό τους κόστος να καλύπτεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ώστε να παραμείνει σταθερό το κόστος τηλεθέρμανσης για τα νοικοκυριά της περιοχής.
      Η επόμενη ημέρα
      Οι εργασίες για τη νέα μονάδα ΣΗΘΥΑ της ΔΕΗ προχωρούν με ταχείς ρυθμούς. Το έργο, ύψους 80 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει την εγκατάσταση 17 μηχανών εσωτερικής καύσης που θα λειτουργούν με φυσικό αέριο αλλά και με μίγμα υδρογόνου, επιτυγχάνοντας βαθμό απόδοσης άνω του 75% και σημαντική ενεργειακή εξοικονόμηση.
      Με την ολοκλήρωσή της εντός του 2026, η μονάδα θα εξασφαλίσει πλήρη κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης της Κοζάνης, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε ένα πιο αποδοτικό και καθαρό ενεργειακό μοντέλο.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στα 550 εκατ. ευρώ φθάνει το όφελος στο εμπορικό ισοζύγιο από τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας πριν κλείσει ακόμα η χρονιά καθώς οι εξαγωγές κινούνται σε επίπεδα - ρεκόρ, 25 φορές πάνω σε σχέση με πέρυσι.
      Η εξέλιξη εκτός από οικονομική σημασία (ελάφρυνση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών) έχει και γεωπολιτική σημασία καθώς η Ελλάδα γίνεται τροφοδότης των γειτονικών χωρών και της ευρωπαϊκής αγοράς) αλλά έχει και μια ενεργειακή διάσταση. Που είναι το γεγονός ότι το ελληνικό σύστημα για σημαντικό χρονικό διάστημα λειτουργεί πιο ανταγωνιστικά σε σχέση με τα συστήματα των γειτονικών χωρών εξαγωγής της ενέργειας, διαφορετικά δεν θα υπήρχε, προφανώς, έδαφος για εξαγωγές. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι τιμές χονδρικής στη ΝΑ Ευρώπη δεν παραμένουν σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τη Δυτική Ευρώπη, εξαιτίας δομικών αδυναμιών της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      Όπως επισημαίνει σε δήλωσή του προς το ΑΠΕ ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος: «H χώρα μας το 2024 πέτυχε να καταστεί καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας για πρώτη φορά από το 2000. Μάλιστα το 2019, μετά από τεσσερισήμισι χρόνια με τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας είχαν φτάσει να καλύπτουν το 18% των αναγκών μας γεγονός που πρώτον, επιβάρυνε το εμπορικό μας ισοζύγιο με 400 εκατ. ευρώ, δεύτερον αύξανε τις τιμές στην προσπάθεια μας να προσελκύσουμε ενέργεια και τρίτον μας εξέθετε σε διάφορους κινδύνους όπως π.χ. μια βλάβη σε καλώδιο ή εργοστάσιο σε άλλη χώρα. Αντίθετα, το 2024 οι εξαγωγές ηλεκτρικές ενέργειας είχαν σαν αποτέλεσμα να εμφανίζουμε εμπορικό πλεόνασμα 122 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη καθώς αν οι εισαγωγές μας είχαν μείνει για παράδειγμα στα επίπεδα του 2019, με τις τιμές του 2024, θα μας στοίχιζε περί το 1 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου το ότι καταφέραμε μέσα σε πέντε χρόνια από εισαγωγείς να καταστούμε εξαγωγείς ενέργειας αντανακλά το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχει αποκτήσει πλέον η χώρα μας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και αποτελεί αναμφίβολα μια θετική παρακαταθήκη για το μέλλον».
      Ο ίδιος, μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο έβδομο Renewable & Storage forum ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «εννιά στις δέκα ημέρες είμαστε εξαγωγικοί και αντί να ψάχνουμε για εισαγωγές, σήμερα ψάχνουμε να πουλήσουμε ενέργεια».
      Τι δείχνουν τα στοιχεία
      Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2019 οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έφθασαν σε αξία τα 500,6 εκατ. Ευρώ ενώ οι εξαγωγές ήταν μόλις 100,6 εκατ. Επομένως το ισοζύγιο ήταν αρνητικό κατα 400 εκατ. σε βάρος της χώρας μας. Το 2025, κατά το πρώτο 8μηνο για το οποίο υπάρχουν στοιχεία οι εισαγωγές ρεύματος πλησίασαν τα 500 εκατ. και οι εξαγωγές τα 650 εκατ. Συνεπώς το ισοζύγιο έγινε θετικό κατά 150 εκατ. Ευρώ που σημαίνει ότι το συνολικό όφελος σε σχέση με το 2019 διαμορφώνεται στα 550 εκατ. Προφανώς έως το τέλος του έτους το όφελος θα αυξηθεί.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το πρώτο εξάμηνο του 2025 το ισοζύγιο (εξαγωγές μείον εισαγωγές) διευρύνθηκε από 22 γιγαβατώρες για το σύνολο του 2024 σε 571 GWh για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου, καθώς οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας κατέγραψαν ιστορικό υψηλό. Η επίδοση αυτή έρχεται μετά το ορόσημο του 2024 οπότε η Ελλάδα, όπως σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, μετατράπηκε για πρώτη φορά σε καθαρό εξαγωγέα ηλεκτρισμού, ανατρέποντας μία παράδοση δεκαετιών με εισαγωγικό ισοζύγιο. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην προσθήκη νέου παραγωγικού δυναμικού από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η συνολική ισχύς του οποίου υπερβαίνει σήμερα τα 16 γιγαβάτ.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και τη ραχοκοκαλιά των οικονομιών του πλανήτη. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή ασφάλεια και η προσιτή τιμή της ενέργειας έγιναν κορυφαία ζητήματα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει πλέον να ενισχύσει τις διασυνδέσεις μεταξύ των κρατών-μελών, ώστε η Ευρώπη να λειτουργεί ως ενωμένο ενεργειακό μπλοκ και όχι ως ένα μωσαϊκό απομονωμένων αγορών.
      Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ενιαία δράση θα επιτρέψει στην Ένωση να ενισχύσει την ασφάλεια του ενεργειακού της εφοδιασμού και να ενσωματώσει περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις αγορές της. Τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) δείχνουν ότι οι εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών του ΟΟΣΑ έχουν αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
      Από τις 35 ευρωπαϊκές χώρες που εξετάστηκαν το 2024, 13 ήταν καθαροί εξαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ 21 καθαροί εισαγωγείς, σύμφωνα με την Eurostat. Μόνο η Κύπρος δεν ανέφερε καμία εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η εξάρτηση μιας χώρας από εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια μετριέται από το ποσοστό των καθαρών εισαγωγών επί της συνολικής κατανάλωσης.
      Αν το ποσοστό είναι θετικό, η χώρα εισάγει περισσότερο απ’ ό,τι εξάγει· αν είναι αρνητικό, σημαίνει ότι εξάγει περισσότερη ενέργεια. Το 2024, το μέσο ποσοστό καθαρών εισαγωγών στην ΕΕ ήταν -0,5%, γεγονός που δείχνει ότι συνολικά η Ευρώπη εξάγει ελαφρώς περισσότερη ενέργεια απ’ ό,τι εισάγει.
      Ηλεκτρικό ρεύμα: Ποιοι είναι οι πρωταθλητές στις εξαγωγές
      Η Σουηδία καταγράφει την ισχυρότερη θέση με -27%, ενώ ακολουθεί η Γαλλία με -22%. Σημαντικοί εξαγωγείς είναι επίσης η Σλοβενία (-19%), η Νορβηγία (-14%), η Σλοβακία (-13%), η Τσεχία (-12%) και η Αυστρία (-10%).
      Αντίθετα, μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ, η Γαλλία και η Ισπανία είναι καθαροί εξαγωγείς, ενώ η Γερμανία (6%) και η Ιταλία (18%) είναι καθαροί εισαγωγείς.
      Σύμφωνα με τον καθηγητή Jacques Percebois του Πανεπιστημίου του Μονπελιέ, οι καθαροί εξαγωγείς είναι συνήθως χώρες με μεγάλη παραγωγή από υδροηλεκτρικά φράγματα ή πυρηνικούς σταθμούς, όπως η Γαλλία και η Σουηδία. Αντίθετα, χώρες που βασίζονται σε διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές –όπως αιολικά και φωτοβολταϊκά– χρειάζεται να εισάγουν ενέργεια όταν δεν φυσάει ή δεν έχει ήλιο.
      Οι διακυμάνσεις και το ηλεκτρικό μείγμα της Ευρώπης
      Οι ετήσιες διακυμάνσεις είναι σημαντικές. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, από καθαρός εισαγωγέας το 2023 (10%) μετατράπηκε σε καθαρό εξαγωγέα το 2024 (-0,6%). Αντίθετα, η Κροατία είδε τις εισαγωγές της να αυξάνονται από 10% σε 26%.
      Ο αναλυτής John Springford του Centre for European Reform εξηγεί ότι οι χώρες που βασίζονται στο φυσικό αέριο για τον καθορισμό της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας τείνουν να είναι καθαροί εισαγωγείς. Όσο υψηλότερη είναι η τιμή του αερίου, τόσο περισσότερο συμφέρει να εισάγουν ενέργεια από χώρες με φθηνότερη παραγωγή.
      Η Γερμανία, που ήταν καθαρός εξαγωγέας για δύο δεκαετίες, έγινε καθαρός εισαγωγέας από το 2023. Η Rina Bohle Zeller από το Agora Energiewende αποδίδει την αλλαγή αυτή στην αύξηση των τιμών άνθρακα, που καθιστούν τον γερμανικό λιγνίτη μη ανταγωνιστικό, καθώς και στο κλείσιμο τριών πυρηνικών αντιδραστήρων.
      Σε όγκο, η Ιταλία είναι ο μεγαλύτερος καθαρός εισαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας με 51.000 GWh, ενώ ακολουθεί η Γερμανία με 26.269 GWh.
      Αντίθετα, η Γαλλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας, με 89.851 GWh, ακολουθούμενη από τη Σουηδία με 33.435 GWh. Η Γαλλία έγινε μάλιστα το 2024 ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο, χάρη στην ανάκαμψη της πυρηνικής παραγωγής και την αύξηση κατά 10% των ανανεώσιμων πηγών.
      Η διασυνοριακή εμπορία ενέργειας, όπως σημειώνει η Zeller, είναι κρίσιμη για τη σταθερότητα και τη μείωση του κόστους. «Όταν δύει ο ήλιος στη Γερμανία, ο άνεμος της Δανίας αρχίζει να φυσά — κι έτσι η ενέργεια ρέει απρόσκοπτα μεταξύ των συνδεδεμένων δικτύων της Ευρώπης», αναφέρει χαρακτηριστικά.
      Με πληροφορίες από Euronews
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Το «πράσινο φως» της ΡΑΑΕΥ για μια νέα μεγάλη επένδυση στο κρίσιμο πεδίο της αποθήκευσης ενέργειας έλαβε η Archirodon. Πρόκειται για έργο αντλησιοταμίευσης που θα αναπτυχθεί στην Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας.
      Ειδικότερα, με χθεσινή απόφασή της η Ρυθμιστική Αρχή προχώρησε στη χορήγηση άδειας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, μέγιστης ισχύος έγχυσης 330 ΜW και μέγιστης ισχύος απορρόφησης 330 MW στη θέση «Καταφύγιο» της Δημοτικής Ενότητας Βελβεντού του Δήμου Βελεβεντού της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης της εταιρείας Green Investments Μ.Α.Ε.
      Η σχετική αίτηση υποβλήθηκε στη ΡΑΑΕΥ τον περασμένο Μάιο, ενώ σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην απόφαση, η μονάδα αντλησιοταμίευσης προβλέπεται να έχει εγκατεστημένη και εγγυημένη (ωφέλιμη) χωρητικότητα 1944 MWh. Ακόμη, όπως διευκρινίζεται, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης για το έργο θα γίνει από την ίδια την Green Investments Μ.Α.Ε. μέσω ιδίων κεφαλαίων της απώτερης μητρικής εταιρείας Archirodon Construction (Overseas) Company Limited.
      Η διάρκεια της άδειας είναι 35 έτη (έως 21/10/2060), ενώ μετά την παρέλευση χρονικού διαστήματος μεγαλύτερου των δύο τρίτων (2/3) της χρονικής διάρκειας ισχύος και εφόσον ο σταθμός αποθήκευσης βρίσκεται σε λειτουργία, ο κάτοχος της μπορεί να υποβάλει αίτηση παράτασης της.

        Ηχηρό «παρών»
      Ο ιστορικός πολυεθνικός κατασκευαστικός όμιλος, με το ελληνικό “dna”, που εδρεύει στην Ολλανδία και την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια έχει πυκνώσει την παρουσία του στη χώρα μας.
      Μάλιστα το 2021 η κοινοπραξία Ενιπέας-Archirodon έλαβε την άδεια για mega φωτοβολταϊκό project εγκατεστημένης ισχύος 700 MW και μέγιστης ισχύος παραγωγής 630 MW στη Θεσσαλία.
      Πέραν άλλων έργων, η Archirodon το καλοκαίρι του 2023 προχώρησε σε συνεργασία με την Simply Blue Group, – διεθνή εταιρεία ανάπτυξης πλωτής υπεράκτιας αιολικής ενέργειας -, στη συγκρότηση της ArcoBlue, που στοχεύει να διερευνήσει νέες ευκαιρίες στον τομέα της πλωτής υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα.
      Όπως σημειωνόταν τότε, η Archirodon μέσω στρατηγικών συνεργασιών με μεγάλους παραγωγούς ΑΠΕ, καθιερώνει την παρουσία της στην αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα και τις χώρες ΚΑΚ (Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών), μέσω της ανάπτυξης ενός χαρτοφυλακίου ηλιακών και αιολικών πάρκων, με σημαντική ισχύ που κυμαίνεται στα 2,5 GW.
      Έχοντας μακρά εμπειρία στην κατασκευή μεγάλων ενεργειακών έργων σε πολλές χώρες κυρίως της Μ. Ανατολής, ο όμιλος Archirodon έχει προσαρμόσει την στρατηγική του ευθυγραμμίζοντας την με τις δεσμεύσεις της παγκόσμιας ατζέντας σχετικά με την περαιτέρω ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την επίτευξη ολοένα και πιο αυστηρών στόχων ως προς τον περιορισμό των εκπομπών ενέργειας.
      Έτσι, εστιάζοντας στρατηγικά στον τομέα των ΑΠΕ, έχει εξελιχθεί σε σημαντικό παράγοντα της διεθνούς αγοράς, αναλαμβάνοντας έργα EPC (Engineering, Procurement, Construction) από την αρχική τους ανάπτυξη έως και το στάδιο O&M (Operation & Maintenance).
      Όσον αφορά την εγχώρια αγορά, τονίζεται σχετικά ότι το πρώτο ορόσημο για την καθιέρωση της Archirodon είναι η ανάπτυξη ενός χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος περίπου 2,1 GW, που αποτελεί έναν από τους βασικούς εταιρικούς στρατηγικούς στόχους και ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα.
      Το περιβαλλοντικό όφελος ενός τέτοιου χαρτοφυλακίου μεταφράζεται σε μείωση των εκπομπών CO2, κατά περίπου 320 εκατομμύρια τόνους σε ετήσια βάση, τροφοδοτώντας την ελληνική αγορά με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, περιορίζοντας παράλληλα το έλλειμμα παραγωγής ενέργειας της χώρας και, κατ’ επέκταση, τις ανάγκες της σε εισαγωγές ενέργειας.
      Η Green Investments
      Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η Green Investments συστάθηκε τον Απρίλιο του 2021 με σκοπό, μεταξύ άλλων, την εκτέλεση δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων πάσης φύσεως στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μεταξύ αυτών ενεργειακών, περιβαλλοντικών, μονάδων ανακύκλωσης και επεξεργασίας απορριμμάτων, λυμάτων και αποβλήτων, οδοφωτισμού, έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αιολικών πάρκων, υδροηλεκτρικών σταθμών, ηλιακών φωτοβολταϊκών σταθμών, γεωθερμικών, βιομάζας, τηλεθέρμανσης, η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ κ.α.
      Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο ήταν 25.000 ευρώ, και με διαδοχικές αυξήσεις κεφαλαίου, -με τελευταία τον Ιούλιο του 2025-, έχει διαμορφωθεί σήμερα σε 12.799.916 ευρώ, διαιρούμενο σε 12.799.916 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας ενός ευρώ εκάστη.
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ο Όμιλος ΔΕΗ ξεκίνησε την κατασκευή νέου Σταθμού Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ενέργειας (BESS) στο Αμύνταιο, δυναμικότητας 50 MW και χωρητικότητας 200 MWh, ικανό να τροφοδοτεί το δίκτυο για τέσσερις ώρες. Η κατασκευή γίνεται από τη θυγατρική ΔΕΗ Ανανεώσιμες και θα χρησιμοποιηθούν υγρόψυκτες μπαταρίες LFP, εξασφαλίζοντας υψηλή απόδοση και ασφάλεια. Παράλληλα, σε Δυτική Μακεδονία κατασκευάζονται δύο ακόμη σταθμοί συνολικής ισχύος 98 MW. Το μήνυμα του αναπληρωτή CEO ΑΠΕ του Ομίλου ΔΕΗ, Κωνσταντίνου Μαύρου.
      Οι επενδύσεις της ΔΕΗ στο Αμύνταιο ©ΔΕΗ
      Η ανακοίνωση της ΔΕΗ
      Ο Όμιλος ΔΕΗ συνεχίζει τις επενδύσεις στον κρίσιμο τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, ξεκινώντας την κατασκευή ενός νέου Σταθμού Ηλεκτροχημικής Αποθήκευσης Ενέργειας, BESS, στο Αμύνταιο στην περιοχή του ΑΗΣ Αμυνταίου.
      Ο νέος αυτός σταθμός, που κατασκευάζεται από την 100% θυγατρική του Ομίλου ΔΕΗ, τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα αποτελείται από μπαταρίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 50 MW και χωρητικότητας 200 MWh και θα έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτεί το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας με ισχύ 50 MW για 4 ώρες.
      Για την κατασκευή του νέου σταθμού BESS θα χρησιμοποιηθούν υγρόψυκτες συστοιχίες μπαταριών, καινοτόμου τεχνολογίας LFP, μεγιστοποιώντας τόσο την αξιοποιούμενη ενέργεια όσο και την ασφάλεια κατά τη λειτουργία.
      Η κατασκευή του νέου σταθμού αποθήκευσης ξεκινά, ενώ βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η κατασκευή δύο ακόμα σταθμών ηλεκτροχημικής αποθήκευσης ενέργειας (BESS) στη Δυτική Μακεδονία, στις περιοχές του ΑΗΣ Καρδιάς και του ΑΗΣ Μελίτης, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 98 MW και χωρητικότητας 196 MWh.
      Ο ρόλος που επιτελούν οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας για το σύστημα είναι εξαιρετικά σημαντικός, καθώς αποσκοπούν στην υποστήριξη της λειτουργίας των παρακείμενων φωτοβολταϊκών σταθμών και συμβάλουν στην ευστάθεια του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, βελτιστοποιώντας τη διαχείριση της παραγωγής των σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, μεγιστοποιώντας τον βαθμό συνεισφοράς τους και αξιοποιώντας στο έπακρο το δυναμικό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.
      Στο πλαίσιο αυτό, ο Όμιλος ΔΕΗ έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα κατασκευάσει στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας έργα αποθήκευσης ενέργειας 860 MW. Συνολικά, αυτά τα έργα θα δημιουργήσουν πάνω από 1.300 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και εκατοντάδες κατά τη λειτουργία.
      Μεταξύ των έργων αποθήκευσης ενέργειας ξεχωρίζουν και τα δύο αντλησιοταμιευτικά έργα, οι «φυσικές μπαταρίες» με τη χρήση δύο λιμνών σε υψομετρική διαφορά μεταξύ τους. Πρόκειται για το έργο στο ορυχείο Καρδιάς, με δυναμικότητα παραγωγής 320 MW για 8 ώρες και το έργο στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου με δυναμικότητα παραγωγής 240 MW για 12 ώρες, για τα οποία έχουν ολοκληρωθεί οι αδειοδοτικές εργασίες.
      Πέραν των έργων αποθήκευσης που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, ήδη κατασκευάζεται μια μονάδα BESS ονομαστικής ισχύος 25 MW και χωρητικότητας 55 MWh στη Βουλγαρία.
      Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος ΑΠΕ Ομίλου ΔΕΗ, Κωνσταντίνος Μαύρος, τόνισε ότι «τα έργα αποθήκευσης ενέργειας που ήδη υλοποιούνται στη χώρα μας θα καθορίσουν το μέλλον του συστήματος ενέργειας. Οι εν λόγω επενδύσεις θα διασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή χρήση της παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και, επιπλέον, την ευστάθεια του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο. Η ΔΕΗ είναι πρωτοπόρος και σε αυτή τη διαδικασία, καθώς το επενδυτικό πλάνο του Ομίλου περιλαμβάνει σημαντικές επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας».
      Οι επενδύσεις της ΔΕΗ στο Αμύνταιο ©ΔΕΗ
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Οι ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιούμε καθημερινά θα γίνουν ενεργειακά αποδοτικότερες, λιγότερο επιβλαβείς για το περιβάλλον και πιο φιλικές για τον καταναλωτή, μετά την επικαιροποίηση από την Επιτροπή των απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού για τα εξωτερικά τροφοδοτικά που εγκρίθηκαν. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για να μεταβούμε σε έναν κοινό φορτιστή για τις ηλεκτρονικές συσκευές.
      Οι νέοι αυτοί κανόνες θα θεσπίζουν αυστηρότερα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και ευρύτερη διαλειτουργικότητα (π.χ. υποχρεωτικές θύρες USB-C σε όλους τους φορτιστές USB) για συσκευές όπως οι φορητοί υπολογιστές, τα έξυπνα τηλέφωνα, τα ασύρματα ρούτερ και οι οθόνες υπολογιστών. Οι αλλαγές αναμένεται να μειώσουν κατά περίπου 3% την ετήσια κατανάλωση ενέργειας του κύκλου ζωής των εξωτερικών τροφοδοτικών έως το 2035, αλλά και να περιορίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 9% και τις εκπομπές ρύπων κατά 13%. Για τους καταναλωτές, αυτό σημαίνει εν δυνάμει εξοικονόμηση περίπου 100 εκατ. ευρώ ετησίως.
      Επίσης, ένα νέο λογότυπο «Κοινός φορτιστής της ΕΕ» θα βοηθά τους καταναλωτές να αναγνωρίζουν τις συμβατές συσκευές και να παίρνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις. Η πρωτοβουλία αυτή βασίζεται σε προηγούμενες προσπάθειες για την τυποποίηση των θυρών φόρτισης και των τεχνολογιών για τις ηλεκτρονικές συσκευές, στο πλαίσιο της αναθεωρημένης οδηγίας για τον ραδιοεξοπλισμό. Οι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ έως το τέλος του 2028, και άρα οι κατασκευαστές θα έχουν στη διάθεσή τους τρία έτη για να προετοιμαστούν και να συμμορφωθούν με τις αλλαγές. 
      Ο Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης Νταν Γιέρενσεν δήλωσε σχετικά: «Η υιοθέτηση κοινών φορτιστών για τα έξυπνα τηλέφωνα, τους φορητούς υπολογιστές και άλλες συσκευές που χρησιμοποιούμε καθημερινά είναι μια έξυπνη κίνηση που δίνει προτεραιότητα στους καταναλωτές, μειώνοντας παράλληλα τη σπατάλη ενέργειας και τις εκπομπές αερίων. Η πρακτική αλλαγή που θεσπίζουμε σήμερα για τα εξωτερικά τροφοδοτικά θα βοηθήσει τους Ευρωπαίους να εξοικονομούν χρήματα μειώνοντας παράλληλα τις περιβαλλοντικές μας επιπτώσεις, ενώ αποδεικνύει ότι η καινοτομία μπορεί να είναι παράγοντας προόδου αλλά και υπευθυνότητας. Με την πρωτοβουλία αυτή, η ΕΕ επιδιώκει να διαμορφώσει ένα μέλλον όπου η τεχνολογία θα λειτουργεί προς όφελος όλων των ανθρώπων, αλλά και του πλανήτη.»
      Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τα φωτοβολταϊκά θα αποτελούν κεντρικό πυλώνα της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας τα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία έκθεσης που δημοσίευσε την Τρίτη ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) με τίτλο “Renewables 2025: Analysis and forecasts to 2030”, μέχρι το 2030 ευρωπαϊκές χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα, θα αντλούν τουλάχιστον το ένα τρίτο της ηλεκτρικής τους ενέργειας από φωτοβολταϊκά. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η χώρα μας θα βρίσκεται στην ένατη θέση ως προς το μερίδιο συμμετοχής των φωτοβολταϊκών στην ηλεκτροπαραγωγή, ενώ στην τέταρτη θέση αναμένεται να βρίσκεται η Κύπρος. Το υψηλότερο μερίδιο θα υπάρχει στο Λουξεμβούργο, ενώ στη δεύτερη θέση θα βρίσκεται η Χιλή. Και στις δύο χώρες το μερίδιο της συμμετοχής των φωτοβολταϊκών στην ηλεκτροπαραγωγή θα ξεπερνάει το 40% του συνόλου.
      Παράλληλα, ο IEA αναφέρει πως οι βόρειες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν τα υψηλότερα ποσοστά αιολικής ενέργειας στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής τους. Η Λιθουανία θα γίνει παγκόσμιος ηγέτης, με την αιολική ενέργεια να αντιστοιχεί σε πάνω από 60% της παραγωγής ρεύματος το 2030. Ακολουθεί στενά η Δανία, όπου η υπεράκτια αιολική ενέργεια προβλέπεται να ξεπεράσει την παραγωγή από χερσαία αιολικά πάρκα. Η Ιρλανδία θα παράγει πάνω από το ήμισυ της ηλεκτρικής της ενέργειας από τον άνεμο, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο η αιολική ενέργεια (κυρίως από υπεράκτια έργα) θα καλύψει ποσοστό πάνω από 40% έως το 2030, ξεπερνώντας το φυσικό αέριο.

      Η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα μείωσε δραματικά την εξάρτηση από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για ηλεκτροπαραγωγή
      Από το 2010 οι ΑΠΕ έχουν αναπτυχθεί με ταχύτατους ρυθμούς σε διεθνές επίπεδο. Ο IEA αποτύπωσε στο σενάριο “Low-RES” πώς θα ήταν τα μείγματα ηλεκτροπαραγωγής πολλών χωρών, αν δεν υπήρχε η ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ από το 2010 και ύστερα. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως οι χώρες που είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένες από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για την ηλεκτροπαραγωγή τους, θα αντιμετώπιζαν προβλήματα ενεργειακής ασφάλειας και ασφάλειας τιμών. Ειδικότερα, επισημαίνεται πως ελλείψει ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών, χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία, η Τουρκία, η Χιλή, η Ταϊλάνδη και η Ιαπωνία θα βασίζονταν σε μεγαλύτερο βαθμό σε ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα, αυξάνοντας την ευπάθειά τους σε διακοπές τροφοδοσίας.
      Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι περιορισμένοι εγχώριοι πόροι ορυκτών καυσίμων αποτελούν εδώ και καιρό τον βασικό παράγοντα πίσω από τα κίνητρα για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το 2023, περίπου το ένα τέταρτο της ηλεκτροπαραγωγής της ΕΕ καλύφθηκε από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Χωρίς την ανάπτυξη αιολικών, φωτοβολταϊκών και βιοενέργειας την προηγούμενη δεκαετία, αυτό το ποσοστό θα είχε φτάσει σχεδόν το 50%. Η επίπτωση είναι πιο εντυπωσιακή για τη Δανία, τις Κάτω Χώρες, τη Γερμανία και την Ελλάδα, όπου η διαφορά θα μπορούσε να φτάσει έως και 30–50 ποσοστιαίες μονάδες. Στο σενάριο Low-RES, οι προκλήσεις ενεργειακής ασφάλειας κατά την ενεργειακή κρίση του 2022 θα ήταν σημαντικά πιο σοβαρές.
      Αναφορικά με την Ελλάδα συγκεκριμένα, από το 2010 έως το 2023 η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα μας μείωσε την εξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα από ποσοστό 75% σε 40%, δηλαδή κατά 35 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 47% μείωση σε σχέση με το σενάριο χωρίς ΑΠΕ, δείχνοντας τη σημαντική συμβολή τους στην ενεργειακή ασφάλεια.

      Το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην παγκόσμια ηλεκτροπαραγωγή προβλέπεται να αυξηθεί από 32% το 2024 σε 43% έως το 2030, ενώ το μερίδιο των μεταβλητών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (VRE), δηλαδή των αιολικών και των φωτοβολταϊκών, αναμένεται σχεδόν να διπλασιαστεί, φτάνοντας στο 28%. Αν και η υδροηλεκτρική ενέργεια υπήρξε ιστορικά η κυρίαρχη τεχνολογία ανανεώσιμης ενέργειας, η ταχεία ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών και των αιολικών αλλάζει την ισορροπία. Το 2024, το μερίδιο παραγωγής από όλες τις πηγές VRE ξεπέρασε αυτό της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Για την Ευρώπη, η οποία διαθέτει σήμερα το μεγαλύτερο μερίδιο παγκόσμιας παραγωγής από VRE, η διείσδυση αιολικής και ηλιακής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να αυξηθεί από 25% το 2024 σε πάνω από 40% έως το 2030.

       
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/86389/2479/06.08.2024 ο ΔΑΠΕΕΕΠ απέδωσε στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) τα ποσά  που αναλογούν.  Ο επιμερισμός των ποσών ανά πάρκο και ανά δήμο μπορούν να αναζητηθούν στην ακόλουθη Υπουργική  Απόφαση:  ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/76972/1916/10.07.2025.
      ΠΙΝΑΚΑΣ-ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΟΥ-ΕΙΔΙΚΟΥ-ΤΕΛΟΥΣ-ΑΠΕ-ΕΤΟΥΣ-2024.pdf
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε «φουλ» ρυθμούς και εντός χρονοδιαγράμματος προχωρούν τα έργα των φωτοβολταϊκών ισχύος 2,13 GW στη Δυτική Μακεδονία από τη ΔΕΗ, η οποία έχει επικεντρωθεί στις περιοχές γύρω από τους ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, Καρδιάς, Αγίου Δημητρίου και Αμυνταίου.
      Συνολικά, με την ολοκλήρωσή τους, τα φωτοβολταϊκά clusters της περιοχής, τα μεγαλύτερα σε ολόκληρη την Ευρώπη, θα παράγουν σχεδόν 3.150 GWh ηλεκτρικής ενέργειας, ποσότητα που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 6% της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας σε ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα.
      Τα έργα ΑΠΕ της Δυτικής Μακεδονίας
      Αξιοποιώντας τις εκτάσεις των παλιών λιγνιτωρυχείων των ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, Καρδιάς και Αγίου Δημητρίου, εγκαθίστανται φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 1.190 MW, η κατασκευή του μεγαλύτερου μέρους των οποίων (περίπου το 90%) έχει ήδη ολοκληρωθεί, ενώ κάποια έργα βρίσκονται ήδη σε λειτουργία.
      Με την πλήρη αποπεράτωση της κατασκευής τους, η οποία αναμένεται κατά τους αμέσως επόμενους μήνες, η ΔΕΗ θα παράγει μόνο από τους σταθμούς αυτούς περίπου 1800 GWhe ετησίως. Η ενέργεια αυτή θα καλύπτει τις ανάγκες σχεδόν 450.000 νοικοκυριών, αποτρέποντας ταυτόχρονα την έκλυση 900.000 tn CO2 στην ατμόσφαιρα. Σε αυτούς τους σταθμούς περιλαμβάνεται και η ναυαρχίδα του αναπτυξιακού προγράμματος της εταιρείας, ισχύος 550 MW.
      Επιπλέον, σε συνεργασία με τη γερμανική εταιρεία RWE AG, προχωράει δυναμικά και η ολοκλήρωση της κατασκευής των φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος 940 MW στην περιοχή του Αμυνταίου, πλησίον του ΑΗΣ Αμυνταίου, ικανοί να παράγουν περίπου 1.350 GWh ετησίως, καλύπτοντας τις ανάγκες περισσότερων από 300.000 νοικοκυριών κι αποτρέποντας την έκλυση σχεδόν 675.000 tn CO2.
      Σημαντικές επενδύσεις σε συστήματα αποθήκευσης
      Πολύ σημαντικό κομμάτι των έργων της ΔΕΗ Ανανεώσιμες είναι η εγκατάσταση αρχικά δύο σταθμών ηλεκτροχημικής αποθήκευσης ενέργειας (BESS) σε Πτολεμαΐδα (περιοχή ΑΗΣ Καρδιάς) και Μελίτη. Η αποθήκευση ενέργειας αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για βέλτιστη χρήση των φωτοβολταϊκών σταθμών, επιτρέποντας την αποθήκευση ενέργειας κατά τις ώρες της ημέρας (όπου καταγράφεται πλεόνασμα παραγωγής) και την απόδοσή της μετά τη δύση του ήλιου (όπου παρατηρείται έλλειμμα παραγωγής), ενώ παράλληλα προσφέρουν μια πολύτιμη υπηρεσία στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, συμβάλλοντας στην ευστάθειά του.
      Οι δύο αυτοί σταθμοί, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 98 MW και χωρητικότητας 196 MWh, καθώς και τα συνοδά έργα τους, αναμένεται να ολοκληρωθούν σταδιακά και να συνδεθούν στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας το επόμενο διάστημα. Δελτίο Τύπου Η ΔΕΗ έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα επενδύσει στην περιοχή περίπου 940 εκατ. ευρώ για έργα αποθήκευσης ενέργειας 860 MW. Συνολικά, αυτά τα έργα θα δημιουργήσουν πάνω από 1.300 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και εκατοντάδες κατά τη λειτουργία.
      Στα έργα αποθήκευσης ενέργειας ξεχωρίζουν τα δύο αντλησιοταμιευτικά έργα, οι «φυσικές μπαταρίες» με τη χρήση δύο λιμνών σε υψομετρική διαφορά μεταξύ τους. Πρόκειται για το έργο στο ορυχείο Καρδιάς, με δυναμικότητα παραγωγής 320 MW για 8 ώρες και το έργο στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου με δυναμικότητα παραγωγής 240 MW για 12 ώρες.
      Πέραν της αντλησιοταμίευσης, ο Όμιλος ΔΕΗ θα κατασκευάσει μονάδες αποθήκευσης με μπαταρίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 300 MW.
      Κ. Μαύρος: Προχωράμε με αμείωτους ρυθμούς στην ολοκλήρωση των έργων για ένα καλύτερο και πιο πράσινο μέλλον
      Ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος ΑΠΕ Ομίλου ΔΕΗ, Κωνσταντίνος Μαύρος, δήλωσε: «Πριν μερικούς μήνες, παρουσιάσαμε το συνολικό αναπτυξιακό πρόγραμμα του Ομίλου ΔΕΗ για την ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας στους χώρους του ΑΗΣ Καρδιάς. Μέσα σε αυτό το διάστημα, έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην εξέλιξη της κατασκευής των έργων ΑΠΕ και αποθήκευσης με μπαταρίες του Ομίλου, η οποία ευθυγραμμίζεται απολύτως με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί. Προχωράμε με αμείωτους ρυθμούς στην ολοκλήρωση των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και αποθήκευσης για ένα καλύτερο και πιο πράσινο μέλλον. Η ανάπτυξη των έργων ΑΠΕ σηματοδοτεί την αναβάθμιση της Δυτικής Μακεδονίας σε ένα hub πράσινης ενέργειας και υψηλής τεχνολογίας».
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αυξήθηκαν σημαντικά φέτος οι ποσότητες φυσικού αερίου που καταναλώνει η χώρα μας.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία του Green Tank, τους πρώτους εννέα μήνες του 2025 καταγράφηκε η δεύτερη υψηλότερη ιστορικά κατανάλωση φυσικού αερίου (51.3 TWh) μετά το 2021. Η ζήτηση συγκεκριμένα για το σκοπό της ηλεκτροπαραγωγής σημείωσε ρεκόρ δεκαετίας, φτάνοντας τις 36.5 TWh ή το 71% της αγοράς.

      Συνολικά στο φυσικό αέριο η κατανάλωση ενισχύθηκε κατά 7,7% ετησίως, με πρωταγωνιστή τους ηλεκτροπαραγωγούς (+10%), όπως και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις (+18%). Αντιθέτως, η βιομηχανία περιόρισε κατά 18,4% τις δικές της ποσότητες.
      Πρώτο το LNG, δεύτερο το ρωσικό αέριο
      Όπως είναι φυσικό, ενισχυμένες ήταν και οι εισαγωγές αερίου κατά 1,9%. Κυρίαρχη τάση είναι η άνοδος του LNG που έχει στο εννεάμηνο ένα μερίδιο 44,1% της αγοράς, σημειώνοντας ετήσια άνοδο 81,1%.
      Αντιθέτως, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου μέσω του Σιδηρόκαστρου μειώθηκαν κατά 20,1% και υποχώρησαν στη δεύτερη θέση με μερίδιο 40,1%.
      Πάντως, το Green Tank επισημαίνει ότι Σεπτέμβριο 2025, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου στην Ελλάδα μέσω αγωγού πέρασαν στην πρώτη θέση με 2.51 TWh, καταγράφοντας αύξηση 53% σε σχέση με τον Αύγουστο. Η τελευταία φορά που οι εισαγωγές ρωσικού αερίου ξεπέρασαν αυτές από LNG ήταν το δίμηνο Απρίλιος – Μάιος 2025.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      GTnews

      Μεγάλη ανταπόκριση με σημαντική ελληνική συμμετοχή γνώρισε η πρώτη πρόσκληση του European Energy Communities Facility (EECF) για ενεργειακές κοινότητες. Σύμφωνα με όσα αναφέρει σε ανάρτησή της η Electra Energy, “η πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων ολοκληρώθηκε με 690 αιτήσεις από 31 χώρες, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία του προγράμματος!” Από την Ελλάδα υποβλήθηκαν 29 προτάσεις, με επιχειρηματικά σχέδια που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα τεχνολογιών.
      “Αυτή η εντυπωσιακή συμμετοχή αναδεικνύει τη σημασία της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για τη στήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων στα πρώτα τους βήματα και την αξία πρωτοβουλιών όπως το Facility”, υπογραμμίζεται σχετικά. Όπως σημειώνει η Electra Energy, εν συνεχεία δύο ανεξάρτητοι αξιολογητές θα εξετάσουν κάθε πρόταση, αξιολογώντας:
      • τη λειτουργία και την ετοιμότητα της κοινότητας,
      • τη φιλοδοξία του έργου,
      • τη συνοχή και αξιοπιστία της πρότασης,
      • τον αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία.
      Ο τελικός κατάλογος των δικαιούχων θα ανακοινωθεί έως τις 22 Δεκεμβρίου 2025, ενώ όλοι οι αιτούντες θα ενημερωθούν μέσω email.
      Η δεύτερη πρόσκληση θα ανοίξει μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου 2026, δίνοντας μία νέα ευκαιρία χρηματοδότησης σε ενεργειακές κοινότητες που βρίσκονται στα πρώτα τους στάδια ανάπτυξης. Οι πρωτοβουλίες που θα χρηματοδοτηθούν αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ από πολίτες, αποδεικνύοντας ότι οι επιχορηγήσεις στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των ενεργειακών κοινοτήτων είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την ενεργειακή μετάβαση στην πράξη!
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μία εξαιρετικά βαρύνουσας σημασίας απόφαση προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων (ΕΚΟΙΝ), Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών (ΕΚΠ) και των Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ), ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Σύμφωνα με την ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Αρχής την προηγούμενη εβδομάδα, η ΡΑΑΕΥ προέβη σε ερμηνεία των σχετικών προβλέψεων της νομοθεσίας προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ιδιοκτησιακής συγκέντρωσης  που έχει ανακύψει κατά το στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας των ΕΚΟΙΝ και οδηγεί σε κατάχρηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις διατάξεις της νομοθεσίας για τις Ενεργειακές Κοινότητες.
      Η εκτεταμένη και αναλυτική ανακοίνωση της ΡΑΑΕΥ δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών σχετικά με τις περιπτώσεις κατάχρησης του θεσμού των ΕΚΟΙΝ και τα κυριότερα σημεία της  μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
      Επισημαίνεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως η ιδιοκτησιακή συγκέντρωση σε ΕΚΟΙΝ, ΕΚΠ και ΚΑΕ αντίκειται στον συνεταιριστικό τους χαρακτήρα και αποκλείει στην πράξη τον μη κερδοσκοπικό τους χαρακτήρα (τον οποίο προβλέπει σαφώς η νομοθεσία γι’ αυτά τα σχήματα) και υποκρύπτει εμπορική εκμετάλλευσή τους. Καθίσταται σαφές πως η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου οδηγεί στην προσέγγιση κατά την οποία τα νομικά πρόσωπα που μετέχουν στις προαναφερόμενες ενεργειακές κοινότητες είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους, υπό την έννοια ότι δεν συνδέονται μέσω φυσικού ή νομικού προσώπου που μετέχει άμεσα ή έμμεσα στη διοίκησή τους ή κατέχει ποσοστό συμμετοχής, ανεξαρτήτως ύψους, ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου. Η ΡΑΑΕΥ καταλήγει σε κατηγορηματική διατύπωση πως η ίδια δύναται να ελέγχει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΕΚΟΙΝ, είτε με δική της πρωτοβουλία είτε κατόπιν καταγγελίας, και –σε περίπτωση μη πλήρωσης της προϋπόθεσης ανεξαρτησίας των μελών τους– να προβαίνει ακόμα και σε ανάκληση Βεβαιώσεων/Αδειών Παραγωγής. Το έρεισμα για να προβεί η ΡΑΑΕΥ σε αυτή τη σημαντική απόφαση αποτέλεσε η κοινή παρέμβαση – καταγγελία 22 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων για κατάχρηση του θεσμικού πλαισίου από τις ΕΚΟΙΝ που αποτελούν φορείς εκμετάλλευσης 15 Αιολικών Σταθμών (ΑΣΠΗΕ) στα Ακαρνανικά Όρη. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, που έφερε στο προσκήνιο η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, παρατηρείται και ιδιοκτησιακή συγκέντρωση και προφανής μη τήρηση της συνθήκης περί ανεξαρτησίας των μελών των ΕΚΟΙΝ, εφόσον σχεδόν τα μισά μέλη κάθε ΕΚΟΙΝ είναι μονοπρόσωπες εταιρείες που ελέγχονται ιδιοκτησιακά από τον ίδιο οικονομικό φορέα. Αν και η συγκεκριμένη παρέκκλιση από τη νομοθεσία είχε επανειλημμένα επισημανθεί, δεν υπήρχε μέχρι σήμερα οποιαδήποτε ενέργεια από τη Διοίκηση προκειμένου να αποσαφηνιστεί το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, κάτι που πλέον γίνεται με ξεκάθαρο τρόπο.
      Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις χαιρετίζουν την ανακοίνωση της ΡΑΑΕΥ, την οποία θεωρούν απαραίτητο και θεμελιώδες βήμα για την εξυγίανση του χώρου και την ανάδειξη των πραγματικών ΕΚΟΙΝ. Στο επόμενο στάδιο, αναμένουμε αφενός την εφαρμογή της απόφασης, αρχής γενομένης από την υπόθεση των ΕΚΟΙΝ στα Ακαρνανικά Όρη, αφετέρου σχετικές πρωτοβουλίες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως την παροχή συγκεκριμένων κατευθύνσεων προς όλες τις εμπλεκόμενες στην αδειοδότηση έργων ΑΠΕ υπηρεσίες, για την επισήμανση τέτοιων καταχρηστικών περιπτώσεων.
      Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις:
      Αλκυόνη – Σύλλογος Περίθαλψης και Προστασίας Άγριων Ζώων ΑΛΚΥΩΝ – Ομοσπονδία οικολογικών οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου ΑΝΙΜΑ – Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΡΙΩΝ – Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών ΑΡΧΕΛΩΝ Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης Εταιρία Προστασίας Πρεσπών ΚΑΛΛΙΣΤΩ Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης ΠΑΝΔΟΙΚΟ – Πανελλήνιο δίκτυο οικολογικών οργανώσεων Πίνδος Περιβαλλοντική Σύλλογος Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου Σύλλογος «Τουλίπα Γουλιμή» Φίλοι της Φύσης Ελλάδας Greenpeace iSEA MEDASSET MedINA – Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο The Green Tank WWF Ελλάς
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η υλοποίηση της επένδυσης αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2ου τριμήνου 2026. Το δε συνολικό κόστος ανέρχεται σε 170εκατ. ευρώ για το οποίο δεν προβλέπονται ενισχύσεις μέσω επιχορηγήσεων ή φορολογικών απαλλαγών.
      ΗMETLEN και ο Όμιλος Εταιρειών Καράτζη προχώρησαν σε νέα στρατηγική συνεργασία μέσω συμμετοχής τους σε κοινό επενδυτικό σχήμα με ποσοστά 49% και 51% αντίστοιχα, για την ανάπτυξη, κατασκευή, λειτουργία και εμπορική διαχείριση (energy management) Μονάδας Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (BESS) ισχύος 330MW / 790MWh στη Θεσσαλία.
      Πρόκειται για την μεγαλύτερη αυτόνομη (standalone) μονάδα αποθήκευσης που έχει δρομολογηθεί έως σήμερα στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη επένδυση έρχεται να συμπληρώσει και να διευρύνει τη συνεργασία των δύο Εταιρειών για την πώληση και απορρόφηση «πράσινης» ενέργειας, που ήδη από τον Αύγουστο του 2024 αφορά στην υλοποίηση χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 262MW στην ίδια περιοχή.
      Η υλοποίηση της επένδυσης αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2ου τριμήνου 2026. Το δε συνολικό κόστος ανέρχεται σε €170εκατ., για το οποίο δεν προβλέπονται ενισχύσεις μέσω επιχορηγήσεων ή φορολογικών απαλλαγών.
      Η METLEN επενδύοντας στη συγκεκριμένη μονάδα, αναλαμβάνει την κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση της μονάδας, μέσω της M Renewables. Σημειώνεται, πως ο Τομέας M Renewables του Κλάδου Ενέργειας της METLEN διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία στην υλοποίηση σύνθετων έργων αποθήκευσης ενέργειας (BESS), με παρουσία και έργα σε πέντε ηπείρους. Μόνο το 2024, η METLEN ολοκλήρωσε έργα αποθήκευσης συνολικής δυναμικότητας 0,7GWh, ενώ βρίσκεται σε τελικό στάδιο συμφωνιών για έργα τρίτων συνολικής δυναμικότητας 2,2GWh.
      Μέσω στρατηγικών συνεργασιών, όπως αυτή με τον Όμιλο Καράτζη με τον οποίο υπάρχει άριστη συνεργασία τα τελευταία χρόνια, η METLEN επιβεβαιώνει τον ηγετικό της ρόλο στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και της «πράσινης» μετάβασης, δημιουργώντας το Utility της επόμενης ημέρας.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με στόχο τη δημιουργία του τρίτου πόλου στην αγορά ενέργειας με δραστηριότητα τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου οι εταιρίες Ήρων και NRG ξεκίνησαν τις διαδικασίες δημιουργίας της κοινής εταιρίας που σε πρώτη φάση ονομάζεται UtilityCo και εν συνεχεία κατά πάσα πιθανότητα εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026 θα πάρει την εμπορική της επωνυμία.
      Οι δύο εταιρίες κατέθεσαν στη ΡΑΑΕΥ αιτήσεις για την τροποποίηση των αδειών προμήθειας φυσικού αερίου που κατέχουν και τη μεταβίβαση τους στη UtilityCo, τη νέα εταιρία όπου η συμμετοχή των δυο ομίλων ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Motor Oil θα είναι ισότιμη. Θα ακολουθήσουν αντίστοιχες αιτήσεις προς τη ΡΑΑΕΥ για τις άδειες προμήθειας ηλεκτρισμού όπως και για τις άδειες παραγωγής των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που θα μεταβιβαστούν στο νέο σχήμα, ενώ το κρισιμότερο σημείο της διαδικασίας θεωρείται η έγκριση της συγχώνευσης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
      Στόχος της νέας Utilily είναι η δημιουργία ενός ισχυρού, καθετοποιημένου ενεργειακού παίκτη με επιρροή στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη.
      Η πελατειακή βάση της Ήρων και της NRG αριθμεί 488.000 καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που αντιπροσωπεύει πωλήσεις 8,3 TWh και μερίδιο αγοράς 17% με βάση τα στοιχεία του 2024, όπως έχουν ανακοινώσει οι δύο εταιρίες. Στην αγορά φυσικού αερίου, το αθροιστικό μερίδιο του ανέρχεται σε 11%, που αντιστοιχεί σε περίπου 61.000 πελάτες.
      Όσον αφορά στην παραγωγή ηλεκτρισμού, στη UtilityCo εισφέρονται μονάδες καύσης φυσικού αερίου συνολικής ισχύος 1,5 GW, που αντιστοιχεί περίπου στο 12% της εγκατεστημένης ισχύος στη χώρα – χωρίς να προσμετράται η έμμεση συμμετοχή (35%) στην Korinthos Power, η οποία προσθέτει ακόμη 3,5% περίπου στο ενεργειακό ισοζύγιο.
      Tο παραγωγικό χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει:
      Τη νέα μονάδα CCGT στην Κομοτηνή (877 MW), ένα από τα μεγαλύτερα έργα φυσικού αερίου νέας γενιάς στην Ελλάδα, που αποτελεί ήδη σύμπραξη των εταιριών΄ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Motor Oil. Τη μονάδα ΗΡΩΝ II (441 MW). Τη συμμετοχή 35% της Motor Oil στην Korinthos Power (437 MW). Η παραγωγή από αυτές τις μονάδες έρχεται να καλύψει σημαντικό μέρος της αιχμής του συστήματος, σε μια περίοδο όπου η ανάγκη για ισχύ εξισορρόπησης αυξάνεται λόγω της ταχείας διείσδυσης ΑΠΕ.
      Στο νέο σχήμα, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, CEO θα είναι ο Λουκάς Δημητρίου, deputy CEO ο Αναστάσιος Λωσταράκος, ενώ ο Κωνσταντίνος Μπασλής θα κατέχει τη θέση του Γενικού Διευθυντή Energy portfolio και προμήθειας.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μεγάλη ανταπόκριση έχει βρει το μέτρο του ΥΠΕΝ, με το οποίο δίνεται η δυνατότητα για εγκατάσταση μπαταριών στο κοινό σημείο σύνδεσης φωτοβολταϊκών πάρκων. Απόδειξη το γεγονός ότι από τη θέσπισή του τον Δεκέμβριο του 2024, έχει συσσωρευθεί ένας μεγάλος όγκος αιτήσεων, ώστε πλέον να αθροίζουν ένα χαρτοφυλάκιο 2,5 Γιγαβάτ περίπου. Ωστόσο, οι επενδύσεις αυτές βρίσκονται «παγωμένες», καθώς ακόμη εκκρεμούν οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ για την έναρξη εφαρμογής της ρύθμισης που έχει το ίδιο θεσπίσει. 
      Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει την εγκατάσταση μπαταρίας που θα συνδέεται στο κοινό σημείο σύνδεσης cluster φωτοβολταϊκών στο ΕΔΔΗΕ ή στο ΕΣΜΗΕ και θα έχει εγκατεστημένη ισχύ όχι μεγαλύτερη από το άθροισμα της εγκατεστημένης ισχύος των σταθμών του κοινού αιτήματος και ωφέλιμη χωρητικότητα κατ’ ελάχιστον ίση με μία ώρα στο άθροισμα της εγκατεστημένης ισχύος του cluster. Μάλιστα, αίτημα για την εγκατάσταση μπαταρίας μπορεί να υποβληθεί και από κάτοχο άδειας αποθήκευσης, προσκομίζοντας σχετική συμφωνία με τους ιδιοκτήτες των φωτοβολταϊκών σταθμών, για σύνδεση στο κοινό σημείο. 
      Τα επιλέξιμα cluster πρέπει να απαρτίζονται είτε από ηλιακά πάρκα που τέθηκαν σε λειτουργία μετά την 4η Ιουλίου και έως την 31η Οκτωβρίου, είτε από νέους σταθμούς που έχουν λάβει Οριστική Προσφορά Σύνδεσης έως την 31η Οκτωβρίου 2024. Πρόκειται για έργα που έχουν «κλειδώσει» λειτουργική ενίσχυση ή συμμετέχουν απευθείας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. 
      Όφελος για όλο το χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών 
      Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρακτικά η μπαταρία θα απορροφά ανάλογη ποσότητα ενέργειας με την περικοπτόμενη ενέργεια των φωτοβολταϊκών σταθμών. Η διάθεση της αποθηκευμένης ενέργειας θα γίνεται με όρους αγοράς, διαθέτοντάς την στις αγορές με την εκάστοτε χονδρεμπορική τιμή. Επομένως, η δυνατότητα αξιοποίησης ηλιακής παραγωγής που θα έμενε εκτός συστήματος (είτε για λόγους αγοράς, είτε εξαιτίας των στατικών και δυναμικών περιορισμών) φαίνεται πως για πολλούς επενδυτές δημιουργεί βιώσιμους οικονομικούς όρους για την εγκατάσταση των μπαταριών. 
      Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ένα σημαντικό πλεονέκτημα των συγκεκριμένων έργων είναι πως μπορούν να υλοποιηθούν αρκετά γρήγορα. Επομένως, πέρα από την όποια θετική επίπτωση θα έχουν στα cluster φωτοβολταϊκών με τα οποία θα συνεργάζονται, θα προσφέρουν σημαντική «ανάσα» στο ηλεκτρικό σύστημα, περιορίζοντας τις αρνητικές παρενέργειες που έχει προκαλέσει η μονοκαλλιέργεια της ηλιακής τεχνολογίας – με την ενίσχυση των περικοπών και την εμφάνιση με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα μηδενικών ή αρνητικών τιμών στην DAM. 
      Αυτό σημαίνει πως θα υπάρξει ευρύτερη ωφέλεια για όλα τα εν λειτουργία φωτοβολταϊκά στο σύστημα και το δίκτυο που λειτουργούν είτε με συμβάσεις ΣΕΔΠ, είτε συμμετέχουν απευθείας στην αγορά. Επομένως, σε μία περίοδο που τα έσοδα των φωτοβολταϊκών από την αγορά περιορίζονται ραγδαία -όπως δείχνει το γεγονός ότι η Ειδική Τιμή Αγοράς τον Αύγουστο για τα ηλιακά πάρκα διαμορφώθηκε στο ιστορικό χαμηλό των 25,2 ευρώ ανά Μεγαβατώρα-  όσο πιο γρήγορα «έρθουν» οι μπαταρίες, τόσο πιο θετικοί όροι θα διαμορφωθούν για την οικονομική βιωσιμότητα των έργων της συγκεκριμένης τεχνολογίας. 
      Πιθανές καθυστερήσεις στην πρόκληση 
      Η καθυστέρηση στις αποφάσεις του ΥΠΕΝ να ενεργοποιήσει το μέτρο (αποφασίζοντας επίσης αν ενδεχομένως θα υπάρξει ή όχι κάποιο πλαφόν εκ των υστέρων στην εφαρμογή του) γίνεται ακόμη πιο προβληματική, από τη στιγμή που ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί η στάση του υπουργείου αναφορικά με το αν (και πώς) θα συνεχιστεί η χορήγηση όρων σύνδεσης σε νέες ΑΠΕ. 
      Επομένως, στην περίπτωση που εξακολουθήσουν να κατακυρώνουν ηλεκτρικό «χώρο» καινούρια φωτοβολταϊκά, όπως είναι φυσικό, θα επιδεινωθούν τα ήδη αρνητικά δεδομένα. Μάλιστα, η σχετική συζήτηση έχει πλέον γίνει πιο περίπλοκη από το γεγονός ότι off-takers υπαναχωρούν από βιομηχανικά PPAs που έχουν συνάψει, όπως έγραψε το energypress, και επομένως είναι πλέον θολό το «τοπίο» αναφορά με την τύχη των αντίστοιχων φωτοβολταϊκών πάρκων που έχουν προτεραιοποιηθεί.   
      Την ίδια στιγμή, το «φρένο» στην έναρξη εφαρμογής του μέτρου γίνεται σε μία συγκυρία όπου πληθαίνουν οι εκτιμήσεις για το ότι θα υπάρξουν καθυστερήσεις στη δρομολόγηση standalone μπαταριών, μέσω της πρόκλησης για έργα έως 4,7 Γιγαβάτ. Μία βασική αιτία αυτών των εκτιμήσεων είναι το γεγονός ότι το πλαφόν αντισυγκέντρωσης καλύπτει μόνο τα έργα που θα «περάσει» από την πρόσκληση ένας επενδυτής, και όχι τους φακέλους που θα υποβάλει. 
      Επομένως, μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλο πλήθος αιτήσεων, αυξάνοντας κατά συνέπεια και τον χρόνο που θα χρειαστεί για να καταρτιστούν οι λίστες προτεραιότητες. Παράλληλα, η υποβολή ενστάσεων στη συνέχεια, και ο χρόνος που θα χρειαστεί ώστε αυτές να εξεταστούν, πιθανόν να οδηγήσει ακόμη μακρύτερα την έναρξη υλοποίησης merchant μπαταριών μέσω της πρόσκλησης. 
      Αλλαγή του επενδυτικού «χάρτη» και κίνδυνος για «πάγο» στον κλάδο 
      Σε μία ενδεχόμενη καθυστέρηση στην εφαρμογή της πρόσκλησης, όπως είναι φυσικό, θα είναι μεγαλύτερη η αρνητική επίπτωση που έχει το «φρένο» του ΥΠΕΝ στις μπαταρίες σε κοινό σημείο σύνδεσης, στην ολοένα μεγαλύτερη συρρίκνωση των εσόδων των εν λειτουργία φωτοβολταϊκών. Συρρίκνωση που, όπως έχει γράψει το energypress, ήδη έχει δημιουργήσει τάσεις για αλλαγή του επενδυτικού «χάρτη», με μικρούς παραγωγούς με έργα με ΣΕΔΠ να προχωρούν σε πωλήσεις. 
      Επίσης, η ενίσχυση των αρνητικών τιμών αποτελεί εμπόδιο στην υλοποίηση έργων από τη «δεξαμενή» των ώριμων σταθμών ΑΠΕ με ΟΠΣ, καθώς δυσχεραίνει τη σύναψη PPAs – που αποτελούν αυτή τη στιγμή το μόνο «εργαλείο» για εγγυημένα  έσοδα σε μακροχρόνια βάση. Επομένως, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ώστε να αλλάξει χέρια ένα μέρος των ώριμων έργων, περνώντας σε καθετοποιημένους Ομίλους ή σε fund που μπορούν να διαχειριστούν τις νέες συνθήκες στις αγορές. 
      Η καθυστέρηση όμως της αποθήκευσης σημαίνει και καθυστέρηση στην περαιτέρω απανθρακοποίηση του ενεργειακού μίγματος, καθώς οι μπαταρίες μπορούν να «παραγκωνίσουν» τις μονάδες αερίου στην DAM κατά τις απογευματινές ώρες, αλλά και στην αγορά Εξισορρόπησης. Παράλληλα, όσο αργότερα ξεκινήσουν οι επενδύσεις στις μπαταρίες, τόσο αργότερα θα υπάρξει μία νέα εναλλακτική λύση για το «οικοσύστημα» των τεχνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται εδώ και χρόνια στην κατασκευή έργων ΑΠΕ, και για τις οποίες η εγκατάσταση μπαταριών θα αποτελέσει το νέο (και από τα βασικότερα πλέον) αντικείμενα δραστηριοποίησης. Επομένως, αυξάνεται ο κίνδυνος να «παγώσει» ο κλάδος. 
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      O ΔΕΣΦΑ ολοκλήρωσε τα έργα αναβάθμισης και ενίσχυσης του ελληνικού συστήματος (σταθμοί συμπίεσης στην Αμπελιά και στη Νέα Μεσημβρία στη Βόρεια Ελλάδα) που θα επιτρέψουν τον διπλασιασμό της δυναμικότητας του TAP από τα 10 bcm αερίου ετησίως στα 20 bcm. 
      Την έγκριση για την πιστοποίηση των έργων αναμένεται να δώσει σήμερα η  ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ.
      Ο σχεδιασμός αυτός ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και της Ευρώπης και σηματοδοτεί την είσοδο στην τελική ευθεία για τον οριστικό τερματισμό των ροών ρωσικού αερίου το 2027, ενώ, παράλληλα, αναδεικνύει τη χώρα μας σε διαμετακομιστικό κόμβο στην περιοχή. Ο ρόλος αυτός, που έχει ήδη εδραιωθεί με την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων LNG του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας και του FSRU Aλεξανδρούπολης, αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω με τη λειτουργία του «Κάθετου Αξονα» μέσω του οποίου το LNG από τους δύο τερματικούς σταθμούς θα φτάνει μέχρι την Ουκρανία.
      Ως γνωστόν, ο αγωγός TAP μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο κοίτασμα Shah Deniz II του αζερικού τμήματος της Κασπίας Θάλασσας προς την Ευρώπη.
      Ο μήκους περίπου 877 χλμ. αγωγός συνδέεται με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) στους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα και διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική Θάλασσα, προτού εξέλθει στην ξηρά στη Νότια Ιταλία.
      Ο TAP συνδέεται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος ξεκίνησε την εμπορική του λειτουργία τον Οκτώβριο του 2022, παρέχοντας αέριο από την Κασπία στη Βουλγαρία. Ο αγωγός λειτουργεί από το 2020 με δυναμικότητα 10 bcm αερίου ετησίως, εκ των οποίων ποσότητες 1 bcm έχουν δεσμευτεί από την Ελλάδα και 1 δισ. από τη Βουλγαρία, με τις υπόλοιπες να κατευθύνονται στην Ιταλία και από εκεί στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
      Από την έναρξη της λειτουργίας του το 2020 ο TAP, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου η κοινοπραξία, έχει μεταφέρει στην Ευρώπη 50 bcm αερίου. Περισσότερα από 41,7 bcm αερίου παρέδωσε στην Ιταλία, 4,8 bcm στην Ελλάδα και 3,2 bcm στη Βουλγαρία.
      Για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ζήτηση της Ευρώπης μετά την ενεργειακή κρίση του 2022, ο αγωγός λειτουργεί ήδη πάνω από την ονομαστική του δυναμικότητα των 10 bcm. Ο στόχος είναι να διπλασιασθεί η δυναμικότητα του αγωγού στα 20 bcm αερίου ετησίως από το 2027.
      Για να υλοποιηθεί το σχέδιο έχουν ήδη δρομολογηθεί επενδύσεις 40 δισ. δολ., ενώ προγραμματίζονται επιπλέον επενδύσεις 6,3-9,3 δισ. δολ. για αναβαθμίσεις.
      Τα έργα στην Αμπελιά και στη Νέα Μεσημβρία που ολοκλήρωσε ο ΔΕΣΦΑ κρίθηκαν αναγκαία για την αμφίδρομη ροή φυσικού αερίου από το ελληνικό σύστημα στον TAP.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ, δεκάδες επιχειρήσεις εξακολουθούν να καταβάλλουν χαμηλότερο τέλος από το προβλεπόμενο (8,75 ευρώ αντί για 17 ευρώ), με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανείσπρακτες οφειλές που αγγίζουν τα 60 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2019.
      Σε λεπτές ισορροπίες κινείται η υπόθεση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), καθώς οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται σε εξέλιξη. Το ζητούμενο είναι η οριστικοποίηση του νέου πλαισίου που θα ισχύσει για την τριετία 2023–2025, αλλά η πορεία δεν είναι χωρίς εμπόδια.
      Το «αγκάθι» των παλαιών χρεώσεων
      Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ, δεκάδες επιχειρήσεις εξακολουθούν να καταβάλλουν χαμηλότερο τέλος από το προβλεπόμενο (8,75 ευρώ αντί για 17 ευρώ), με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανείσπρακτες οφειλές που αγγίζουν τα 60 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2019. Το βάρος αυτό μεταφέρεται στον ΕΛΑΠΕ, ο οποίος χρηματοδοτεί την αποζημίωση των παραγωγών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
      Η Ελλάδα όφειλε ως τα τέλη του 2023 να παρουσιάσει στην Κομισιόν έναν επικαιροποιημένο μηχανισμό ενισχύσεων, προσαρμοσμένο στους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες (CEEAG 2022). Αυτοί περιορίζουν πλέον τις μειωμένες χρεώσεις μόνο σε συγκεκριμένους, ενεργοβόρους κλάδους, αποκλείοντας την ευρεία εφαρμογή που ακολουθούσε η χώρα μας και είχε οδηγήσει σε έλλειμμα.
      Εκκρεμότητες και συμμόρφωση
      Ο έλεγχος των χρεώσεων για τη διετία 2019–2020 αποκάλυψε ότι το μειωμένο τέλος εφαρμόστηκε όχι βάσει του τομέα δραστηριότητας – όπως επιβάλλει η Ε.Ε. – αλλά ανάλογα με την τάση του δικτύου (μέση ή υψηλή). Αυτό σήμαινε ότι επιχειρήσεις που δεν ήταν επιλέξιμες πλήρωναν λιγότερο, ενώ κάποιες βιομηχανίες με υψηλή κατανάλωση κατέβαλλαν περισσότερα.
      Οι διαφορές αυτές οδήγησαν σε μια περίπλοκη εικόνα. Αγροτικές μονάδες και μικρότερες επιχειρήσεις καλούνται να επιστρέψουν περί τα 130 εκατ. ευρώ για τη διετία 2019–2020, ποσό που μπορεί να διπλασιαστεί όταν κλείσουν οι εκκαθαρίσεις ώς το 2024. Αντίθετα, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες μέσης τάσης και οι μονάδες υψηλής τάσης δικαιούνται επιστροφές δεκάδων εκατομμυρίων.
      Οι επιστροφές του 2021
      Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδικασία ανάρτησης των οριστικών αποφάσεων υπαγωγής για το 2021. Μέσα από το πληροφοριακό σύστημα του ΔΑΠΕΕΠ, οι δικαιούχοι μπορούν πλέον να λάβουν τα σχετικά έγγραφα.
      Το συνολικό ποσό που επιστρέφεται στις επιλέξιμες βιομηχανίες ανέρχεται σε περίπου 17 εκατ. ευρώ, εξέλιξη που θεωρείται ένα μικρό αλλά σημαντικό βήμα για την εξυγίανση του συστήματος.
      Το παζλ της επόμενης μέρας
      Παρά τις επιστροφές, η μεγάλη εικόνα παραμένει θολή. Οι οφειλές που «τρέχουν» από το 2019 βαραίνουν τον ΕΛΑΠΕ, ενώ οι τελικές αποφάσεις για το ύψος του ΕΤΜΕΑΡ στην περίοδο 2023–2025 καθυστερούν. Οι συνομιλίες με την Κομισιόν είναι κρίσιμες, καθώς η χώρα καλείται να βρει ισορροπία ανάμεσα στη στήριξη των ενεργοβόρων βιομηχανιών και στη δημοσιονομική σταθερότητα, χωρίς να παραβιάσει το πλαίσιο των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.
      Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για το πώς θα διαμορφωθεί το ενεργειακό τοπίο για τις μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας, με το ΕΤΜΕΑΡ να παραμένει στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων.
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της για τη χορήγηση αδειών σε έργα ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και αποθήκευσης σε ενεργειακές κοινότητες και σε εφαρμογή των άρθρων 13 και 30 παρ. 4 του ν. 4001/2011, και προκειμένου για την αντιμετώπιση του ζητήματος ιδιοκτησιακής συγκέντρωσης που έχει ανακύψει κατά το στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας των ενεργειακών κοινοτήτων και οδηγεί σε κατάχρηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις διατάξεις των ν. 4513/2018, 3468/2006 και 4001/2011, όπως ισχύουν, για τις ενεργειακές κοινότητες, προβαίνει στην ερμηνεία και εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της περίπτωσης β) της παρ. 3 του άρθρου 47Β του ν. 4001/2011, της περίπτωσης β) της παρ. 4 του άρθρου 6Γ του ν. 3468/2006 και της περίπτωσης α) της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4513/2018 για τις Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (Ε.Κ.Π.), τις Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε.) και τις Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018:
      Σύμφωνα με τις υπό κρίση διατάξεις ο ελάχιστος αριθμός μελών της Ε.Κ.Π. είναι τριάντα (30) μέλη, εκτός από την περίπτωση που συμμετέχουν στην Ε.Κ.Π., τουλάχιστον δεκαπέντε (15) νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου (περ. β, παρ. 3, αρ. 47Β, ν. 4001/2011). Αντιστοίχως ο ελάχιστος αριθμός μελών της Κ.Α.Ε. είναι τριάντα (30) μέλη, εκτός από την περίπτωση που συμμετέχουν τουλάχιστον δεκαπέντε (15) Μ.Μ.Ε. οπότε ορίζεται σε δεκαπέντε (15) μέλη (περ. β, παρ. 4, αρ. 6Γ, ν. 3468/2006). Τέλος ο ελάχιστος αριθμός μελών της Ε.Κοιν. είναι πέντε (5), αν τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου εκτός των Ο.Τ.Α., ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα (περ. α, παρ. 2, αρ. 2, ν. 4513/2018).
      Ειδικότερα, αναφορικά με τις Ε.Κ.Π. και τις Κ.Α.Ε. σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 47Β επ. του ν. 4001/2011 και 6Β επ. του ν. 3468/2006, καθώς και τους σχετικούς ορισμούς των Ε.Κ.Π. και Κ.Α.Ε., τα εν λόγω νομικά μορφώματα οργανώνονται ως αστικοί συνεταιρισμοί με πρωταρχικό σκοπό όχι το οικονομικό κέρδος, αλλά την παροχή περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών ωφελειών στα μέλη τους και στις τοπικές κοινωνίες.
      Ο νόμος προβλέπει σαφώς ότι οι Ε.Κ.Π. και οι Κ.Α.Ε. λειτουργούν υπό μη κερδοσκοπικό καθεστώς. Εντούτοις, όταν παρατηρείται πλήρης ή μερική ταύτιση των μετόχων (ή απώτερων μετόχων), δημιουργείται αδιαμφισβήτητα ιδιοκτησιακή συγκέντρωση, η οποία αποκλείει στην πράξη τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και υποκρύπτει εμπορική εκμετάλλευση των Ε.Κ.Π. και Κ.Α.Ε.. Η ιδιοκτησιακή αυτή συγκέντρωση αντίκειται στον συνεταιριστικό χαρακτήρα των Ε.Κ.Π. και Κ.Α.Ε., όπου η δημοκρατική διακυβέρνηση και η πολυφωνία στα μέλη είναι βασικά χαρακτηριστικά και καθιστά τις ενεργειακές κοινότητες όχημα εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων, αντί του συλλογικού και κοινοτικού σκοπού για τον οποίο προορίζονται.
      Υπό τις συνθήκες αυτές, ελλοχεύει ο κίνδυνος, τα εν λόγω νομικά μορφώματα να αξιοποιούνται από τους επενδυτές καταχρηστικά προκειμένου για την πρόσβαση σε οικονομικά κίνητρα και προνομιακή μεταχείριση κατά παράβαση του πνεύματος του νόμου, οδηγώντας έτσι σε κατάχρηση των δικαιωμάτων που παρέχονται για τις Ενεργειακές Κοινότητες και δημιουργώντας έτσι ζητήματα ίσης μεταχείρισης και στρεβλώσεις στην αγορά των ΑΠΕ.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 60 του ν. 5037/2023 (νέο άρθρο 6ΙΣΤ του ν. 3468/2006), οι Κ.Α.Ε. έχουν τα ακόλουθα προνόμια:   Προτεραιότητα στην εξέταση αιτήσεων αδειοδότησης (Βεβαίωση Παραγωγού, απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικής αδειοδότησης, κλπ) Εξαιρέσεις από εγγυητικές επιστολές / καταβολή τελών/ μειωμένα ποσά εγγυήσεων για εγγραφή σε μητρώα συμμετεχόντων στην αγορά Δικαίωμα χρηματοδότησης από κρατικούς και ευρωπαϊκούς πόρους Ειδικότερους ευνοϊκούς όρους/προνομιακές χρεώσεις Από τα ανωτέρω προβλεπόμενα μέτρα στήριξης των Κ.Α.Ε. επωφελούνται αντίστοιχα και οι Ε.Κ.Π. εφόσον ασκούν επιπλέον τις δραστηριότητες των Κ.Α.Ε. και πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου ως προς την εγγύτητα των μελών (παρ. 4 του άρθρου 47Δ του ν. 4001/2011).
      Προς επίρρωση των ανωτέρω, αναφορικά με τις Κ.Α.Ε. υπογραμμίζεται ότι η Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 προάγει τις ενεργειακές κοινότητες ως σχήματα που βασίζονται σε ανοικτή και εθελοντική συμμετοχή, έχουν αυτονομία και τελούν υπό τον ουσιαστικό έλεγχο των μετόχων ή των μελών τους. Επισημαίνεται δε, στη σκέψη 71 της Οδηγίας, ότι οι κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας πρέπει να είναι ικανές να παραμένουν αυτόνομες σε σχέση με μεμονωμένα μέλη και παραδοσιακούς παράγοντες της αγοράς, προκειμένου να αποφεύγονται καταχρήσεις και να εξασφαλίζεται ευρεία συμμετοχή.
      Αντιστοίχως, αναφορικά με τις Ε.Κ.Π. σημειώνεται ότι η Οδηγία (ΕΕ) 2019/944 αναφέρει ότι «[…] οι εξουσίες λήψης αποφάσεων εντός μιας ενεργειακής κοινότητας πολιτών θα πρέπει να περιορίζονται στα μέλη ή τους μετόχους που δεν ασκούν μεγάλης κλίμακας εμπορική δραστηριότητα και για τους οποίους ο ενεργειακός τομέας δεν συνιστά πρωταρχικό τομέα οικονομικής δραστηριότητας. Οι διατάξεις για τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών θεωρούνται κατηγορία συνεργασίας πολιτών ή τοπικών παραγόντων που πρέπει να αναγνωρίζεται και να προστατεύεται δυνάμει του δικαίου της Ένωσης.»
      Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, η συγκέντρωση του ελέγχου στο ίδιο φυσικό πρόσωπο ή σε έναν περιορισμένο κύκλο φυσικών προσώπων έχει τις ακόλουθες συνέπειες:
      Παραβιάζει τον συνεταιριστικό χαρακτήρα και την πολυσυμμετοχικότητα των Ε.Κ.Π. και των Κ.Α.Ε. Δεν πληροί τις απαιτήσεις περί ανεξαρτησίας και πολυφωνίας των μελών. Αποκλίνει, επί της ουσίας, από τις τιθέμενες αριθμητικές προϋποθέσεις του νόμου. Στοχεύει καταχρηστικά στην απόκτηση προνομίων που προορίζονται για συλλογικά σχήματα με κοινωνικό όφελος. Έρχεται σε σύγκρουση με το πνεύμα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις ενεργειακές κοινότητες. Κατά συνέπεια, το ελάχιστο όριο των δεκαπέντε (15) νομικών προσώπων για τη σύσταση Ε.Κ.Π. ή Κ.Α.Ε., πρέπει να εννοηθεί ως αναφορά σε 15 ανεξάρτητους φορείς, άλλως δεν εξασφαλίζεται ότι οι Ε.Κ.Π. και οι Κ.Α.Ε. αποτελούν σχήματα που λειτουργούν προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και όχι ως εργαλείο εμπορικής εκμετάλλευσης από μεμονωμένα πρόσωπα ή επιχειρηματικές ομάδες. Η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του πλαισίου οδηγεί στην προσέγγιση κατά την οποία τα νομικά πρόσωπα που μετέχουν στις προαναφερόμενες ενεργειακές κοινότητες είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους υπό την έννοια ότι δεν συνδέονται μεταξύ τους μέσω φυσικού ή νομικού προσώπου που μετέχει άμεσα ή έμμεσα στη διοίκησή τους ή κατέχει ποσοστό συμμετοχής, ανεξαρτήτως ύψους, ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου.
      Οι ανωτέρω διαπιστώσεις και ρυθμίσεις ισχύουν αντίστοιχα και για τις Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, οι οποίες παραμένουν σε λειτουργία σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 7 του ίδιου νόμου. Κατά, συνέπεια, οι αρχές της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας των μελών εφαρμόζονται και στα σχήματα που συστάθηκαν υπό το προγενέστερο αυτό νομοθετικό πλαίσιο.
      Σε συνέχεια των ανωτέρω, κατά το στάδιο χορήγησης Βεβαίωσης/Άδειας, καθώς και για ήδη χορηγηθείσες Βεβαιώσεις/Άδειες, η ΡΑΑΕΥ δύναται να διενεργεί ελέγχους για τη μη πλήρωση της προϋπόθεσης της ανεξαρτησίας των μελών, κατόπιν καταγγελίας ή εφόσον ενημερωθεί με οποιονδήποτε άλλον τρόπο, ή και αυτεπαγγέλτως δειγματοληπτικά. Εφόσον διαπιστωθεί η μη πλήρωση της εν λόγω προϋπόθεσης, η ΡΑΑΕΥ δύναται να απορρίπτει την αίτηση ή να ανακαλεί τη Βεβαίωση/Άδεια Παραγωγής. Σε υλοποίηση απόφασης της από 24 Ιουλίου 2025 συνεδρίασης της Σύνθεσης του Κλάδου Ενέργειας ΡΑΑΕΥ.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Υποβάθμιση της Ελλάδας από το REScoop, την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ενεργειακών κοινοτήτων, σε σχέση με τη χρηματοδοτική στήριξη προς ενεργειακές κοινότητες, έφερε η απένταξη του προγράμματος «Απόλλων» από το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Σύμφωνα με ανάρτηση του REScoop στο LinkedIn, «ένα πρόγραμμα ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, αφιερωμένο στις ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα, δεν θα επωφεληθεί πλέον από ευρωπαϊκά κονδύλια λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίησή του από τις ελληνικές αρχές. Αυτό σημαίνει ότι επί του παρόντος δεν υπάρχουν διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια ειδικά για ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, και σε μια σπάνια κίνηση, υποβαθμίσαμε την αξιολόγηση του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης στο εργαλείο παρακολούθησης χρηματοδότησης (financing tracker)».
      Όπως επισημαίνει το REScoop, «το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας είχε αρχικά δεσμεύσει 100 εκατομμύρια ευρώ για νοικοκυριά που βρίσκονται σε ενεργειακή φτώχεια μέσω του προγράμματος “Απόλλων”, με στόχο την εγκατάσταση 400-500 MW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με αποθήκευση σε μπαταρίες. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα μοιραζόταν σε δήμους και ευάλωτα νοικοκυριά σε χαμηλό κόστος.
      Το πρόγραμμα “Απόλλων” δέχθηκε κριτική από την ελληνική κοινωνία των πολιτών, επειδή επιδότησε ιδιωτικά αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, αντί να ακολουθήσει μια bottom-up προσέγγιση, όπου τα έργα ανανεώσιμης ενέργειας θα δημιουργούνταν από τοπικούς δήμους και πολίτες. Ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2025, η προγραμματισμένη επένδυση αφαιρέθηκε από το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίησή της. Αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι δεν θα υπάρξουν πλέον προγραμματισμένες επενδύσεις για ενεργειακές κοινότητες στο ελληνικό σχέδιο».
      Το εργαλείο του REScoop για την παρακολούθηση της χρηματοδότησης προς ενεργειακές κοινότητες
      Το εργαλείο παρακολούθησης χρηματοδότησης (financing tracker) του REScoop αξιολογεί εάν και με ποιον τρόπο τα δημόσια κονδύλια της ΕΕ (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ταμεία Συνοχής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ταμείο Εκσυγχρονισμού) χρησιμοποιούνται από τα κράτη-μέλη για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων.
      Οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ ενθαρρύνονται να αξιοποιούν τα δημόσια κονδύλια για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων, συμβάλλοντας έτσι στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, την προώθηση της συμμετοχής των πολιτών και την ενίσχυση της αποδοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
      Αυτό το εργαλείο αποτελεί προϊόν συνεργασίας μεταξύ των οργανισμών REScoop.eu, CEE Bankwatch Network και Climate Action Network, και αξιολογεί συνολικά κατά πόσο τα δημόσια κονδύλια της ΕΕ χρησιμοποιούνται από τα κράτη-μέλη για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων. Στόχος αυτής της (σε εξέλιξη) ανάλυσης είναι να αποτελέσει εργαλείο υπεράσπισης για εθνικούς φορείς και οδικό χάρτη επικοινωνίας για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.