Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1543 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Φράγμα Μόρνου: Επάρκεια νερού για 2,5 χρόνια - Σοκάρουν οι δορυφορικές φωτογραφίες από τον Μόρνο

      Engineer

      Το θέμα της λειψυδρίας είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας. Είναι θέμα τέτοιας μορφής που χρειάζεται μια συμμαχία της πολιτείας, της κοινωνίας, των οργανισμών, μια υδάτινη συμμαχία. Είναι θέμα που απαιτεί στρατηγική, σχεδιασμό και χρήματα. Είναι ένα δύσκολο θέμα για το οποίο πρέπει να βρούμε μια λύση τώρα. Πρέπει να βρούμε τρόπο να εξοικονομήσουμε το νερό και για αυτό πρέπει να γίνει μια μεγάλη καμπάνια ευαισθητοποίησης». Τα παραπάνω ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, στο πρώτο workshop της σειράς «Υδάτινες Συμμαχίες / Γνώση-Λύση-Δράση για το μέλλον του Νερού», που διοργάνωσαν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), η ΕΥΔΑΠ, το Ινστιτούτο ΤΕΕ-ΤΜΕΔΕ και το Ινστιτούτο «We are Greece».
      Το workshop επικεντρώθηκε στην ανάγκη πρόληψης και προετοιμασίας απέναντι στις προκλήσεις της λειψυδρίας, μέσα από παραδείγματα καλών πρακτικών και στρατηγικών διαχείρισης των υδάτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
      Στην ίδια εκδήλωση, ο Χάρης Σαχίνης, διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, μίλησε για τις εναλλακτικές λύσεις και παρεμβάσεις που επεξεργάζεται η ΕΥΔΑΠ για τη λειψυδρία εν μέσω κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας πως «η ταχεία μείωση των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες είναι ξεκάθαρη. Ολοι κάναμε φέτος την προσευχή μας να βρέξει και να χιονίσει, αλλά αυτό δεν έγινε, ενώ είχαμε παράλληλα πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Εχουμε λοιπόν μια κατάσταση ανομβρίας που αν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό για άλλες δύο υδατικές χρονιές, καταλαβαίνουμε πως έχουμε νερό για 2,5 χρόνια ακόμα. Σε δύο χρόνια και νωρίτερα πρέπει να έχουμε βρει παραπάνω νερό».
      Η υδάτινη επιφάνεια του Μόρνου μειώνεται
      Η εικόνα στην τεχνητή λίμνη του Μόρνου είναι ενδεικτική του δυστοπικού τοπίου που έχει διαμορφωθεί.
      Τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για λογαριασμό της «Κ» αποτυπώνουν τη μείωση της έκτασης και του όγκου του νερού. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Λαγουβάρδο, διευθυντή ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και επικεφαλής της μονάδας meteo, «η επιφάνεια της λίμνης τα τρία τελευταία χρόνια κρούει τον κώδωνα του κινδύνου».
      Η επιφάνεια της λίμνης τον Απρίλιο, τα 3 τελευταία χρόνια
      Επεξεργασία εικόνων: Γιώργος Κύρος, επιστημονικός συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών To 2023 To 2024 To 2025
      «Τον Απρίλιο του 2023 η επιφάνεια της λίμνης η οποία ήταν καλυμμένη με νερό έφτανε τα 17 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Εναν χρόνο αργότερα, μια χρονιά με λίγες χιονοπτώσεις είχαμε πέσει στα 13, 9 τετραγωνικά χιλιόμετρα κάτι που φαίνεται πιο έντονα στον βορειοανατολικό τομέα της λίμνης και στα μέσα Απριλίου της φετινής χρονιάς η επιφάνεια είναι ακόμα πιο περιορισμένη στα 11, 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η μείωση και της έκτασης αλλά και του όγκου του νερού είναι μεγάλη. Οσον αφορά την επιφάνεια της λίμνης, από το 2023 στο 2024 η μείωση φτάνει στο 18% και από το 2024 στο 2025 το 15%».
      Τα στοιχεία για τον όγκο του ταμιευτήρα είναι εξίσου ανησυχητικά.
      Σύμφωνα με το δελτίο αποθεμάτων της ΕΥΔΑΠ στις 18 Απριλίου 2025, ο Μόρνος καλυπτόταν από 331 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ενώ στις 18 Απριλίου 2024 τα κυβικά νερού έφταναν τα 476 εκατομμύρια.
      Τι δείχνουν τα ύψη βροχόπτωσης και χιονόπτωσης
      Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγει ο σταθμός του meteo στον Μόρνο, η εικόνα των βροχοπτώσεων είναι η εξής:
      10/2022-04/2023    =          636.4 mm
      10/2023-04/2024    =          627.4 mm
      10/2024-04/2025    =          682.0 mm
      Το ποσοστό χιονοκάλυψης στους ορεινούς όγκους γύρω από τον Μόρνο, οι οποίοι τροφοδοτούν τη λίμνη με νερό, μετά το λιώσιμο των πάγων αποτυπώνεται στο διάγραμμα της ομάδας meteo για λογαριασμό της «K».
      Επεξεργασία δεδομένων: Γιάννης Μασλουμίδης, επιστημονικός συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
      Οπως εξηγεί ο κ. Λαγουβάρδος, «η μαύρη γραμμή αποτυπώνει το ποσοστό χιονοπτώσεων και χιονοκάλυψης των βουνών της περιοχής, ανά ημέρα, την περίοδο 2005- 2025. Την περίοδο 2023 -2024 (μπλε γραμμή) καθώς είχαμε έναν πολύ ζεστό χειμώνα, τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά, κάτω από 20%. Η φετινή χρονιά (κόκκινη γραμμή) είναι καλύτερη από την περσινή όσον αφορά την έκταση της χιονοκάλυψης, αλλά είναι και πάλι κάτω από τον μέσο όρο. Η μόνη περίοδος κοντά στον μέσο όρο φέτος ήταν στα μέσα Ιανουαρίου, όπου είχαμε καλές χιονοπτώσεις στην περιοχή. Το συμπέρασμα είναι πως έχουμε δύο συνεχόμενες κακές χρονιές όσον αφορά στη χιονοκάλυψη των ορεινών όγκων γύρω από τον Μόρνο».
      Ο κ. Λαγουβάρδος σημειώνει πως «τα τελευταία 30 χρόνια οι βροχές στη χώρα μας δεν παρουσιάζουν σημαντική μεταβολή. Είναι περίπου σταθερές, με εναλλαγή ανάμεσα σε καλές και κακές χρονιές. Παράλληλα, οι χιονοπτώσεις μειώνονται ενώ η θερμοκρασία αυξάνεται. Το αποτέλεσμα είναι να μειώνονται τα αποθέματα νερού. Και ας μην ξεχνάμε πως οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν το φαινόμενο της εξάτμισης του νερού στην επιφάνεια της λίμνης. Το 2024 ήταν το πιο θερμό καταγεγραμμένα έτος, με το 2025 να ακολουθεί μια παρόμοια πορεία».
      Παρατηρώντας τη στάθμη της λίμνης να πέφτει
      «Κάθε χρόνο και χειρότερα. Πρόπερσι η εικόνα ήταν πολύ διαφορετική από φέτος» λέει στην «Κ» ο Κωνσταντίνος Κουτσούμπας, αντιδήμαρχος πολιτικής προστασίας στον Δήμο Δωρίδας-Δημοτική Ενότητα Λιδωρικίου, περιγράφοντας αυτό που αντικρίζουν καθημερινά οι κάτοικοι οι οποίοι ζουν στην περιοχή του Μόρνου.
      Οπως συνεχίζει να περιγράφει, «στο κανάλι που φεύγει για την Αθήνα και καταλήγει στον Μαραθώνα, μέσα από υπόγεια διαδρομή, το νερό τείνει να περιορίζεται. Το χιόνι που έπεσε φέτος ήταν πολύ λίγο. Και μπορεί οι βροχοπτώσεις στην περιοχή να ήταν ήταν καλύτερες από το 2023- 2024, όμως και πάλι, δεν ήταν αξιόλογες, με αποτέλεσμα η στάθμη του νερού στον Μόρνο να έχει κατέβει σημαντικά».
      Η τεχνητή λίμνη του Μόρνου
      Στην κοίτη του ποταμού Μόρνου, 7 χλμ. δυτικά του Λιδορικίου στον νομό Φωκίδος, δημιουργήθηκε με την κατασκευή χωμάτινου φράγματος ο ταμιευτήρας του Μόρνου. Το έργο άρχισε τον Μάιο του 1969 και ολοκληρώθηκε το 1979, αλλά άρχισε να λειτουργεί κανονικά το 1981. Το φράγμα του Μόρνου, ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης, αποτελείται από αδιαπερατό αργιλικό πυρήνα.
      Η ΕΥΔΑΠ προμηθεύεται ακατέργαστο νερό κυρίως από επιφανειακούς υδατικούς πόρους (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος, Εύηνος). Από τους ταμιευτήρες αυτούς, μόνο αυτός της Υλίκης είναι φυσικός, ενώ οι υπόλοιποι έχουν δημιουργηθεί με την κατασκευή φραγμάτων στην κοίτη των ποταμών Ευήνου, Μόρνου και Χαράδρου (φράγμα Μαραθώνα). Στις πηγές υδροληψίας που χρησιμοποιεί η ΕΥΔΑΠ περιλαμβάνονται και υπόγειοι υδατικοί πόροι που αξιοποιούνται με τη λειτουργία 100 γεωτρήσεων συνολικής ετήσιας αντλητικής ικανότητας 70-125 εκατ. κ.μ. νερού περίπου ανά έτος.
      Με βάση τις σημερινές συνθήκες λειτουργίας, οι πηγές υδροληψίας της ΕΥΔΑΠ μπορούν να διαχωριστούν σε:
      κύριους υδροδότες (Μόρνος, Εύηνος) βοηθητικούς υδροδότες (Υλίκη, Μαραθώνας) εφεδρικούς υδροδότες (υπόγειοι υδατικοί πόροι). Η τεχνητή λίμνη έχει χωρητικότητα 780 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αντίστοιχα, το υδραγωγείο του Μόρνου, μήκους 192 χλμ., είναι το μεγαλύτερο. 
      Κεντρική φωτογραφία: ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ |Το καλοκαίρι του 2024 εξαιτίας της ανομβρίας και των εκτεταμένων καυσώνων «εμφανίστηκαν» τα ερείπια του χωριού Κάλλιο, στην τεχνητή λίμνη Μόρνου.
      Περισσότερα...

        0

    2. Περιβάλλον

      25 χρόνια πυρκαγιών στην Ελλάδα: Τι δείχνουν τα δεδομένα

      Engineer

      Τι μάθαμε από 25 χρόνια πυρκαγιών στην Ελλάδα;
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά. Το αρχείο των τελευταίων 25 ετών του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει ότι ο κίνδυνος στη χώρα μας εξελίσσεται — και συχνά δεν μένει στο ημερολόγιο.
      - Λιγότερες ενάρξεις πυρκαγιών, μεγαλύτερη ζημιά: Αν και οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, η συνολική καμένη έκταση αυξάνεται σταθερά.
      - Όλο και μεγαλύτερες μεγάλες πυρκαγιές: Οι πυρκαγιές άνω των 2.000 στρεμμάτων γίνονται συχνότερες και μεγαλύτερες.
      - Αθόρυβη έξαρση εκτός εποχής: Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες παρουσιάζουν αύξηση τόσο σε ενάρξεις πυρκαγιών όσο και σε καμένες εκτάσεις.
      - Ο χάρτης αλλάζει: Η Βόρεια Ελλάδα και άλλες περιοχές με όχι σημαντικό ιστορικό πυρκαγιών εμφανίζουν πλέον σημάδια επιδείνωσης.
      Διαβάστε παρακάτω την πλήρη ανάλυση των δεδομένων.
      Η μεγάλη εικόνα: Τι δείχνει το αρχείο του Πυροσβεστικού Σώματος (2000–2024);
      Τα δεδομένα δεν μιλούν από μόνα τους. Όταν όμως τα εξετάζεις προσεκτικά, λένε πολλά.
      Από το 2000 έως το 2024, καταγράφεται σαφής μείωση στις ετήσιες πυρκαγιές εντός της αντιπυρικής περιόδου (Εικόνα 1). Από περίπου 4.300 ετησίως, κατά μέσο όρο, την περίοδο 2000–2012, πέφτουμε στις 3.700 την περίοδο 2013–2024.
      Εικόνα 1. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Όμως, αυτή η μείωση στις ενάρξεις δεν μεταφράζεται σε μείωση της συνολικής καμένης έκτασης. Αντίθετα, η καμένη έκταση μέσα στην αντιπυρική περίοδο παρουσιάζει αυξητική τάση, περίπου ίση με επιπλέον 6.000 στρέμματα κάθε χρόνο (Εικόνα 2).
      Εικόνα 2. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Με απλά λόγια, η ανάλυση των δεδομένων του Πυροσβεστικού Σώματος δείχνει πως όταν ξεφεύγει μια πυρκαγιά, ξεφεύγει πολύ. Από το 2000 έως το 2024, ο αριθμός των πυρκαγιών που ξεπερνούν τα 2.000 στρέμματα —μέγεθος που αντιστοιχεί μόλις στο 0.5% καταγεγραμμένων πυρκαγιών της περιόδου 2000–2024— παρουσιάζει αύξηση (Εικόνα 3).
      Εικόνα 3. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών άνω των 2.000 στρεμμάτων στην Ελλάδα, Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Παράλληλα, αν εξετάσουμε το ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους — δηλαδή εκείνων που αντιστοιχούν μόλις στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών — διαπιστώνουμε ότι αυτό αυξάνεται σταθερά από το 2000 έως το 2024 (Εικόνα 4).
      Εικόνα 4. Ελάχιστο μέγεθος των μεγαλύτερων πυρκαγιών κάθε έτους στην Ελλάδα (πυρκαγιών που αντιστοιχούν στο 0.5% των ετήσιων καταγεγραμμένων περιστατικών), Μάιος – Οκτώβριος (2000–2024). Αυτό το εύρημα ίσως αντικατοπτρίζει τις επιδεινούμενες λόγω της κλιματικής κρίσης πυρομετεωρολογικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλων πυρκαγιών. Ίσως όμως να αντανακλά και μια αδυναμία του μηχανισμού να ανταποκρίνεται και να προσαρμόζεται αποτελεσματικά στις πυρκαγιές που ξεφεύγουν της πρώτης προσβολής και αποκτούν διαστάσεις. Τα δεδομένα δεν απαντούν στο “γιατί”, αλλά μας καλούν να το διερευνήσουμε.
      Την ίδια στιγμή, η εκτός αντιπυρικής περιόδου δραστηριότητα των πυρκαγιών εξελίσσεται αθόρυβα αλλά ανησυχητικά. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες εμφανίζουν αύξηση τόσο στις ενάρξεις όσο και στη συνολική καμένη έκταση. Ο μέσος ετήσιος αριθμός πυρκαγιών αυξήθηκε κατά 47% μετά το 2012 (Εικόνα 5), ενώ η μέση καμένη έκταση αυξήθηκε από περίπου 18.000 σε πάνω από 23.000 στρέμματα (Εικόνα 6).
      Εικόνα 5. Ετήσιος αριθμός πυρκαγιών στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Εικόνα 6. Ετήσια καμένα στρέμματα στην Ελλάδα, Νοέμβριος – Απρίλιος (2000–2024). Έχει αλλάξει η γεωγραφία των πυρκαγιών;
      Η μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει μόνο στο χρόνο. Έχει επίσης αλλάξει και στο χώρο.
      Κατά την αντιπυρική περίοδο, οι περισσότερες περιοχές της χώρας παρουσιάζουν μείωση στις ενάρξεις (Εικόνα 7). Αυτό όμως δεν αποτυπώνει ολόκληρη την αλήθεια. Σε ορισμένες περιοχές —ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, όπου ιστορικά η παρουσία της φωτιάς ήταν περιορισμένη— οι ενάρξεις αυξάνονται. Μικροί, τοπικοί θύλακες αύξησης κάνουν την εμφάνισή τους σε μια περίοδο όπου, πανελλαδικά, οι πυρκαγιές υποχωρούν.
      Εικόνα 7. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Ακόμα πιο ανησυχητική είναι η εικόνα εκτός αντιπυρικής περιόδου. Οι χειμερινοί και ανοιξιάτικοι μήνες δείχνουν γενικευμένη αύξηση στις ενάρξεις σχεδόν σε όλη την επικράτεια, ακόμα και σε περιοχές που δεν θεωρούνταν ποτέ ιδιαίτερα πυρόπληκτες (Εικόνα 8).
      Εικόνα 8. Μεταβολή μέσου ετήσιου αριθμού πυρκαγιών από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Σε ό,τι αφορά την καμένη έκταση, η γενική αύξηση εντός της αντιπυρικής περιόδου δεν κατανέμεται ομοιόμορφα. Την τάση οδηγούν συγκεκριμένες περιοχές — η Αττική, η Εύβοια, ο Έβρος, η Βοιωτία και τα Δωδεκάνησα — που έχουν βιώσει πολλαπλά μεγάλα περιστατικά πυρκαγιών τα τελευταία λίγα χρόνια (Εικόνα 9). Εκτός αντιπυρικής περιόδου, η αύξηση στην καμένη έκταση είναι ευρύτερη, με πολλές περιοχές να παρουσιάζουν σαφή επιδείνωση (Εικόνα 10).
      Εικόνα 9. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Μάιος – Οκτώβριος. Εικόνα 10. Μεταβολή της μέσης ετήσιας καμένης έκτασης από το 2000–2012 στο 2013-2024, Νοέμβριος – Απρίλιος. Τι δεν δείχνουν τα δεδομένα (κι όμως έχει σημασία);
      Η ανάλυση δεδομένων είναι απαραίτητη. Αλλά από μόνη της δεν αρκεί.
      Τα επίσημα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να σχεδιάσουμε την μεγάλη εικόνα των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Να καταγράψουμε τάσεις, να αναγνωρίσουμε υφιστάμενα και αναδυόμενα μοτίβα, να ποσοτικοποιήσουμε την επιβάρυνση. Αλλά η ανάλυση τους αδυνατεί να μας απαντήσει στο “γιατί;”. Και χωρίς το γιατί, η κατανόηση μας παραμένει περιορισμένη.
      Πρώτον, δεν γνωρίζουμε τι προκαλεί τις ενάρξεις πυρκαγιών. Τα δεδομένα του Πυροσβεστικού Σώματος δεν περιλαμβάνουν ως πληροφορία τις αιτίες έναρξης. Και αυτό είναι κρίσιμο. Αν δεν ξέρουμε τι ή ποιος προκαλεί τις φωτιές, πώς θα μπορέσουμε να τις προλάβουμε; Δεν μπορούμε να περιορίσουμε αυτό που δεν κατανοούμε.
      Δεύτερον, τα στοιχεία είναι περιγραφικά, όχι αναλυτικά. Μας λένε πόσες φωτιές ξεκίνησαν και πόσα στρέμματα κάηκαν. Αλλά δεν μας λένε πώς εξαπλώθηκαν, πόσο γρήγορα, με τι ένταση, με ποιες πυρομετεωρολογικές συνθήκες. Δεν έχουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πυρκαγιών. Και χωρίς αυτά, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι ενδεχομένως πήγε λάθος — ούτε να σχεδιάσουμε καλύτερα για το μέλλον.
      Τρίτον, τα δεδομένα είναι γεωχωρικά περιορισμένα. Η γεωγραφία τους περιορίζεται στο επίπεδο των νομών — διοικητικών ενοτήτων που πλέον δεν υφίστανται. Δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς θέσεις των ενάρξεων. Δεν έχουμε δεδομένα των τελικών ή/και ενδιάμεσων περιμέτρων. Και χωρίς αυτά τα κρίσιμα δεδομένα, δεν μπορούμε να συσχετίσουμε με λεπτομέρεια τις πυρκαγιές με το ανάγλυφο, τη βλάστηση ή τον καιρό. Χάνουμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε τους τοπικούς παράγοντες που ενισχύουν ή υποβαθμίζουν τον κίνδυνο.
      Με λίγα λόγια: δεν αμφισβητούμε τη χρησιμότητα των επίσημων δεδομένων. Αλλά αναγνωρίζουμε τα όρια τους. Αν θέλουμε να περάσουμε από την καταγραφή στην κατανόηση — και από την κατανόηση στην πρόληψη και την πρόγνωση — χρειαζόμαστε καλύτερα δεδομένα.
      Η ουσία — Όχι στον πανικό, ναι στο μοτίβο
      Η κινδυνολογία δεν αποτελεί στρατηγική. Η απάθεια, όμως, είναι εξίσου επικίνδυνη.
      Αυτό που μας δείχνουν τα δεδομένα της τελευταίας 25ετίας δεν είναι μια καταστροφή χωρίς ελπίδα. Είναι ένα μοτίβο που, αν το διαβάσουμε σωστά, μας δίνει κατευθύνσεις — όχι μόνο για το πού βρισκόμαστε, αλλά και για το πού πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα.
      🔹 Οι πυρκαγιές εντός αντιπυρικής περιόδου μειώνονται, αλλά γίνονται πιο καταστροφικές. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα άμεσης προσβολής και η επιχειρησιακή διαχείριση των περιστατικών όταν η πρώτη προσβολή αποτύχει.
      🔹 Οι πυρκαγιές εκτός αντιπυρικής περιόδου αυξάνονται — και συχνά περνούν «κάτω από το ραντάρ». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η χρονική στόχευση της πρόληψης και της επιτήρησης. Ο κίνδυνος δεν ακολουθεί πλέον το αυστηρό ημερολόγιο του παρελθόντος.
      🔹 Ορισμένες περιοχές επαναλαμβάνονται στον χάρτη των μεγάλων πυρκαγιών. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εκπλησσόμαστε κάθε φορά. Αυτές οι περιοχές χρειάζονται εστιασμένη ετοιμότητα — όχι μόνο επιχειρησιακή, αλλά και πολιτική, τεχνική, επιστημονική.
      🔹 Τέλος, η έλλειψη λεπτομερών δεδομένων δεν πρέπει να μας παγιδεύει στην αδράνεια. Αντίθετα, είναι η καλύτερη υπενθύμιση πως η καλύτερη εικόνα προκύπτει όταν οι ανάγκες των επιχειρησιακών, θεσμικών και ερευνητικών φορέων ευθυγραμμιστούν.
      Καθώς μια ακόμη αντιπυρική περίοδος έχει ξεκινήσει, η ουσία δεν είναι να προφητεύσουμε τι θα συμβεί, ούτε να επιδοθούμε σε αγώνες δηλώσεων ετοιμότητας. Είναι να είμαστε παρόντες — και προετοιμασμένοι — με τα σωστά ερωτήματα, τις σωστές προτεραιότητες και τα σωστά εργαλεία.
      Γιατί η φωτιά, όπως δείχνει το ιστορικό αρχείο, δεν περιμένει ποτέ να είμαστε έτοιμοι.
      Περισσότερα...

        0

    3. Περιβάλλον

      Earthitect 2: Ένας νέος μεσογειακός τρόπος κατοίκησης

      Engineer

      Το συγκρότημα Earthitect 2 στην Κρήτη μεταφέρει μία ενδιαφέρουσα άποψη για το πώς θα μπορούσε να είναι η κατοίκηση του μέλλοντος στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο. Με την υπογραφή των Deplot Architects «παντρεύει» τις ποιότητες της μονοκατοικίας και της πολυκατοικίας, ενώ επιτρέπει στη φύση να εισχωρήσει στον αστικό ιστό.
      Για ποιον χτίζουμε; Ποιοι θα είναι ευτυχείς να ζήσουν εδώ; Πώς αναβαθμίζουμε τον τρόπο ζωής τους και πώς συνδέουμε τη σύγχρονη καθημερινότητα με έναν οικείο, αυθεντικό τρόπο διαβίωσης;
      Η αρχιτέκτονας Ουρανία Πικραμένου και οι Deplot Architects απαντούν σε αυτά τα ερωτήματα σχεδιάζοντας το Earthitect 2. Πρόκειται για ένα οικιστικό συγκρότημα στην Κρήτη, που συνδυάζει την ιδιωτικότητα της μονοκατοικίας με τη λογική της σύγχρονης micro-community. Με 12 πολυτελείς κατοικίες ενταγμένες σε ένα αρμονικό σύνολο, το Earthitect 2 προσφέρει έναν νέο τρόπο ζωής, βασισμένο στην οικειότητα, τη φύση και τον βιώσιμο σχεδιασμό.

      Η εξέλιξη της κατοίκησης από την πολυκατοικία στη νέα αυτονομία
      «Μετά τη δεκαετία του ’60, η αντιπαροχή άλλαξε ριζικά την ελληνική πόλη, καθιερώνοντας την πολυκατοικία ως το βασικό μοντέλο κατοίκησης. Οι νέες συνθήκες, όμως, μας οδηγούν να ξανασκεφτούμε το πώς ζούμε. Το Earthitect 2 είναι ένα βήμα προς το μέλλον. Ένα συγκρότημα που διατηρεί την αυτονομία της μονοκατοικίας, αλλά παράλληλα εισάγει κοινόχρηστους χώρους που ενισχύουν την αίσθηση κοινότητας», διευκρινίζει η Ουρανία Πικραμένου, επικεφαλής αρχιτέκτονας των Deplot Architects.

       
      Όπως εξηγεί, στο Earthitect 2 δεν υπάρχει η έννοια της μεσοτοιχίας που χαρακτηρίζει την τυπική ελληνική πολυκατοικία. Αντί για στενούς διαδρόμους και μικρά διαμερίσματα, εδώ οι κατοικίες περιβάλλονται από αίθρια, φυτεμένα δώματα και ιδιωτικές αυλές, διαμορφώνοντας έναν ανοιχτό τρόπο ζωής που φέρνει τη φύση μέσα στον αστικό ιστό. Μάλιστα, το κύριο δώμα του συγκροτήματος φιλοξενεί έναν υπαίθριο κινηματογράφο, έναν χώρο χαλάρωσης και συνάντησης.
      Αρχιτεκτονική που γεφυρώνει τη φύση με την πόλη
      «Η αρχιτεκτονική μας αντιλαμβάνεται ότι γύρω της προϋπάρχει μία γειτονιά, όπως επίσης ότι γειτνιάζει με την παρθένα φύση στις παρυφές της πόλης. Δημιουργεί λοιπόν μία γέφυρα, μία νησίδα που εισάγει αυτή τη φύση στον αστικό ιστό», συνεχίζει η Ουρανία Πικραμένου.
      Η πρόσβαση στο συγκρότημα είναι σχεδιασμένη έτσι, ώστε να ενισχύει αυτή την αίσθηση ένταξης. Το Earthitect 2 ανοίγεται προς όλες τις πλευρές, επιτρέποντας μια φυσική ροή προς το εσωτερικό του. Το σύνολο των κατοικιών είναι προσανατολισμένο προς το Κρητικό Πέλαγος, προσφέροντας ανεμπόδιστη θέα στη θάλασσα, ενώ η είσοδος σχεδιάστηκε έτσι, ώστε ο επισκέπτης να διασχίζει ένα φυσικό τοπίο με δέντρα και βλάστηση πριν φτάσει στο εσωτερικό.


      Οι Deplot Architects αξιοποίησαν τη βιώσιμη αρχιτεκτονική σε μεγαλύτερη κλίμακα από αυτήν μιας μονοκατοικίας. Οι φυσικές επικλινείς επιφάνειες των κήπων λειτουργούν ως φυσική περίφραξη, αλλά και ως ένα βιωματικό τοπίο περιήγησης. Οι προσβάσιμες φυτεμένες ταράτσες δεν είναι μόνο ένας τρόπος να επεκταθεί ο λειτουργικός χώρος του συγκροτήματος, αλλά δημιουργούν μικροκλίμα και φυσική θερμομόνωση.

      Το συγκρότημα διαθέτει ενεργειακή κλάση Α++, μειώνοντας το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα στο ελάχιστο. Το κτίριο δεν παράγει κανένα ενεργειακό αποτύπωμα, ενσωματώνοντας έξυπνες τεχνολογίες που το καθιστούν ανθεκτικό και βιώσιμο στον χρόνο.
      Τι σημαίνει «αίσθηση μονοκατοικίας» όταν ζούμε σε συγκρότημα;
      Η ιδιωτικότητα είναι κεντρικό στοιχείο του σχεδιασμού. Κάθε κατοικία διαθέτει ιδιωτική πισίνα, ευρύχωρο κήπο, καθιστικό, BBQ ή τραπεζαρία, προσφέροντας μια εμπειρία διαμονής που ξεπερνά την τυπική αστική κατοικία. Ταυτόχρονα, η κοινωνικότητα αποτελεί μια εξίσου σημαντική πτυχή.



      «Η αρχιτεκτονική μας βασίζεται στην προσαρμοστικότητα. Θέλουμε να δημιουργούμε κτίρια που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σήμερα, αλλά ταυτόχρονα να παραμένουν επίκαιρα και λειτουργικά για τις μελλοντικές γενιές. Για αυτόν τον λόγο, σχεδιάσαμε διακριτικούς κοινόχρηστους χώρους, που δίνουν τη δυνατότητα στον κάτοικο να επιλέξει πότε και πώς θέλει να συνδεθεί με την κοινότητά του», εξηγεί η αρχιτέκτονας. Χαρακτηριστική είναι η ύπαρξη κινηματογράφου σε μία από τις κοινόχρηστες ταράτσες.


      Συνολικά η αρχιτεκτονική προτείνει μια σύγχρονη, smooth luxury προσέγγιση στη ζωή, όπως αρμόζει στο πνεύμα της Μεσογείου. «Το Earthitect 2 φιλοδοξεί να προσφέρει ένα νέο αφήγημα για το πώς θα μπορούσε να είναι η κατοίκηση του μέλλοντος στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο».



      Περισσότερα...

        0

    4. Περιβάλλον

      ΡΑΑΕΥ: Τρεις νέες πιστοποιήσεις Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων

      Engineer

      Στην πιστοποίηση ακόμη τριών Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (Φο.Δ.Σ.Α.) προχώρησε ο Κλάδος Αποβλήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την εποπτεία και την ενίσχυση της διαχειριστικής επάρκειας τους.
      Όπως έγινε γνωστό με σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για τους Φο.Δ.Σ.Α. της Πελοποννήσου, των Ιονίων Νήσων και τη ΔΙΑΜΑΑΘ (Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης), οι οποίοι πιστοποιήθηκαν το πρώτο τετράμηνο του 2025.
      Ταυτόχρονα, σε προχωρημένο στάδιο πιστοποίησης βρίσκονται ο Φο.Δ.Σ.Α. Ηπείρου και ο Ε.Σ.Δ.Α.Κ. (Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης) οι οποίοι έχουν εκκρεμότητες που περιορίζονται σε τυπικά ζητήματα.
      Σημειώνεται ότι δεν πιστοποιήθηκαν ο ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) και ο ΣΥ.ΔΙ.Σ.Α. (Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) Ν. Αχαΐας.
      Υπενθυμίζεται πως o Κλάδος Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ είχε πιστοποιήσει ήδη από το 2024 επτά Φο.Δ.Σ.Α. δίνοντας στους υπόλοιπους επτά Μη πιστοποιημένους Φορείς, τρίμηνη παράταση από τις 28 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 30 Μαρτίου 2025 για την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων.
      Συνολικά έως σήμερα έχουν πιστοποιηθεί 10 από τους 14 Φο.Δ.Σ.Α. της χώρας.
      Για τη διαπίστωση της διαχειριστικής ικανότητας κάθε Φο.Δ.Σ.Α. ελήφθησαν υπόψη η διοικητική, διαχειριστική, επιχειρησιακή και τεχνική επάρκεια του κάθε Φορέα, καθώς και η χρηματοοικονομική βιωσιμότητα.
      Σημειώνεται πως τεχνικά κλιμάκια της ΡΑΑΕΥ με επικεφαλής τον Αντιπρόεδρο του Κλάδου Αποβλήτων, κ. Κωνσταντίνο Αραβώση έχουν πραγματοποιήσει ήδη επισκέψεις στους περισσότερους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της χώρας, προκειμένου να επιλύσουν επιτόπου τεχνικά και οργανωτικά ζητήματα σχετικά με την πιστοποίηση. Οι επισκέψεις συνεχίζονται και αναμένεται να ολοκληρωθούν το προσεχές διάστημα.
      Όλες οι αποφάσεις σχετικά με την πιστοποίηση των Φο.Δ.Σ.Α. βρίσκονται στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.raaey.gr/apovlita/apofaseis/
      Περισσότερα...

        0

    5. Περιβάλλον

      Ξήρανση δέντρων στο Δάσος του Υμηττού

      GTnews

      Από το 2023 έχουν γίνει οι πρώτες αναφορές σχετικά με τα δέντρα στον Υμηττό που ξεραίνονται, με την Φιλοδασική Ένωση Αθηνών, να έχει φιλοξενήσει στην σελίδα της σχετικά άρθρα. Τι συμβαίνει λοιπόν στον Υμηττό και που οφείλεται το φαινόμενο;
      Μπορεί η Πάρνηθα και η Πεντέλη να είναι τα βουνά που έχουν υποστεί τις περισσότερες καταστροφές από πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια, ωστόσο και ο Υμηττός, έχει ένα βεβαρημένο παρελθόν. Σε αντίθεση με την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα, ήταν για πολλά χρόνια, ένα αποψιλωμένο βουνό.
      Η γειτνίαση του με την ανάπτυξη του αστικού ιστού της παλιάς Αθήνας, σήμαινε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της ξυλείας για τις ανάγκες των κατοίκων προερχόταν από εκεί, την εποχή που δεν υπήρχε καν σαν έννοια η αειφορική διαχείριση των δασών. Παράλληλα η υπερβόσκηση καθιστούσε αδύνατη την όποια προσπάθεια του δάσους να αναγεννηθεί.
      Μετά τη λήξη του ΒΠΠ και δεδομένου ότι στην κατοχή υλοτομήθηκε σχεδόν όλο το βουνό, έγινε μια μεγάλη –και επιτυχημένη- προσπάθεια αναδάσωσης. Η Φιλοδασική Ένωση Αθηνών ανέλαβε αυτό το έργο και μεθοδικά, κατάφερε να αναγεννήσει το βουνό. Το μεγαλύτερο ποσοστό πρασίνου του Υμηττού λοιπόν, προέρχεται από διαδικασία αναδάσωσης.

       

       
       

       
      Γιατί ξεραίνονται τα δέντρα;
      Τα είδη δέντρων που επιλέχθηκαν για την αναδάσωση του Υμηττού, ήταν ανθεκτικά στη ξηρασία και στο «φτωχό» έδαφος του βουνού. Οι επεμβάσεις στο σύνολο του αισθητικού δάσους από τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών, είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός μωσαϊκού βλάστησης όπου κυριαρχεί η τραχεία πεύκη σε αμιγείς συστάδες ή σε ανάμειξη με κυπαρίσσια και με πλατύφυλλα είδη όπως η κουτσουπιά, η χαρουπιά και η χνοώδης δρυς.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Αυτό που δεν μπορούσαν φυσικά να γνωρίζουν οι δασολόγοι όταν ξεκίνησαν το έργο, ήταν το μείζων ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, το οποίο αποτελεί την βασική αιτία εκδήλωσης του φαινομένου, με τρόπο έμμεσο αλλά απόλυτα συνδεδεμένο με αυτή.
      Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως η «Μήδεια»(2021) και η «Ελπίς» (2022), όπου και υπήρξε ασυνήθιστη χιονόπτωση στην Αττική, είχαν ως αποτέλεσμα τη θραύση πολλών μεγάλων κλαδιών ή και ολόκληρων δέντρων από το βάρος. Η κόμη των δέντρων αραίωσε με αποτέλεσμα το έδαφος να εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία, αφαιρώντας την πολύτιμη για την ανάπτυξη και συντήρηση του δάσους, υγρασία.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Προσθετικά σε αυτό, οι παρατεταμένοι καύσωνες που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, αλλά και οι απότομες μεταβολές του καιρού, καταπόνησαν ακόμη περισσότερο το δάσος. Τα δέντρα, προσβάλλονται πιο εύκολα από φλοιοφάγα έντομα και κάμπιες, με εξάρσεις που έχουν κατά τόπους επιδημιολογικές διαστάσεις, οδηγώντας τελικά στη αποξήρανση και νέκρωση τους.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών
      Βλέπουμε λοιπόν ότι το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό σε ότι αφορά στις στοιχεία που το προκαλούν, ωστόσο η γενεσιουργός αιτία που το πυροδοτεί είναι μια, η κλιματική αλλαγή, δημιουργώντας μια «αλυσίδα» επιπτώσεων.
      Πέραν του προφανούς προβλήματος, τα νεκρά / αποξηραμένα δέντρα προσθέτουν μεγάλο όγκο και μάζα στην εύφλεκτη ύλη του δάσους, δημιουργώντας μια «πυριτιδαποθήκη» σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς.
      Τι προσπάθειες γίνονται για να σωθεί ο Υμηττός
      Η Φιλοδασική Ένωση Αθηνών είναι αυτή που και πάλι πρωτοστατεί σε ενέργειες για την προστασία του δάσους του Υμηττου. Στο άρθρο «Ξήρανση δέντρων στο Αισθητικό Δάσος του Υμηττού: Αντιμετωπίζοντας την πρόκληση με θετική ματιά» που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Ένωσης και υπογράφεται από τον Δρ. Νίκο Πάγκα (Δασοτεχνικός Υπεύθυνος Διαχείρισης του Αισθητικού Δάσους), διαβάζουμε τα εξής:
      «Ωστόσο ήδη έχουν ξεκινήσει εξυγιαντικές επεμβάσεις σε ορισμένα σημεία, δηλαδή κοπή και απομάκρυνση ξερών δέντρων, ώστε να μειωθεί ο πληθυσμός των φλοιοφάγων εντόμων και να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωσή τους. Παράλληλα προγραμματίστηκαν οι επόμενες ενέργειες/προετοιμασίες για την απομάκρυνση των νεκρών ατόμων και από άλλες περιοχές.

      Ειδικά για την περιοχή που περιβάλλει τη Μονή Καισαριανής και εκτείνεται μέχρι τον λόφο των Ταξιαρχών (που διακρίθηκε το 1993 ως ένας Ιστορικός Κήπος της Ευρώπης), η Φιλοδασική δεν περιορίστηκε στην κοπή και απομάκρυνση των ξερών δέντρων αλλά προχώρησε και σε φύτευση νέων δέντρων, δίνοντας έμφαση στη διατήρηση του ιστορικού τοπίου.
      Το Αισθητικό Δάσος του Υμηττού είναι ένα τεχνητά δημιουργημένο δάσος που είναι αποτέλεσμα επιτυχημένων αναδασώσεων σε διάφορες περιόδους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίες έχουν δημιουργήσει ένα μωσαϊκό ετερογενών ενοτήτων. Συνεπώς, οι επεμβάσεις στη βλάστηση δεν είναι δυνατόν να ακολουθήσουν τους δόκιμους δασοκομικούς κανόνες και απαιτείται μια κατά περίπτωση εξειδίκευση στις διάφορες δασοσυστάδες που συναπαρτίζουν το δάσος.
      Φιλοδασική Ένωση Αθηνών Φιλοδασική Ένωση Αθηνών  
      Ενόψει λοιπόν της ανάγκης για μείωση κατ’ αρχάς της ενδεχόμενης εξάπλωσης των φλοιοφάγων εντόμων, διενεργούνται οι εξυγιαντικές επεμβάσεις σε επιλεγμένα σημεία του δάσους. Ταυτόχρονα, παρακολουθείται η αντίδραση των καταπονημένων δέντρων στις τρέχουσες καιρικές συνθήκες και προγραμματίζονται τα επόμενα βήματα. Σύμμαχος στην προσπάθεια αυτή είναι τα 373,2 χιλ. βροχής που κατέγραψε ο μετεωρολογικός σταθμός της Φιλοδασικής στο δάσος, για την περίοδο 16/11/2024 – 24/2/2025.»
      Πληροφορίες, στοιχεία και φωτογραφίες αντλήθηκαν από τις ιστοσελίδα της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών και της ΕΔΝΥ (Εθελοντική Δασοπροστασία Νοτίου Υμηττού).
      Περισσότερα...

        0

    6. Περιβάλλον

      Τα φύκια στην υπηρεσία του ευ ζην: Πώς ο έλεγχος των επιπέδων αμύλου μειώνει τα αέρια του θερμοκηπίου

      Engineer

      Τα φύκια με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο είναι σημαντικά για την παραγωγή βιοκαυσίμων, ως «συμπλήρωμα διατροφής» στη γεωργία και ως αποτελεσματικός τρόπος δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα.
      Οι ερευνητές βρήκαν τώρα μια νέα μέθοδο ελέγχου της αποθήκευσης αμύλου στα φύκια – ένα εύρημα με πιθανές εφαρμογές σε τομείς όπως η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.

      “Η τροποποίηση ενός μονοπατιού σηματοδότησης που ενεργοποιείται από το μπλε φως καθιστά δυνατή τη ρύθμιση της αποθήκευσης. Αυτό προσφέρει σημαντικά υψηλότερη απόδοση από τις παραδοσιακές μεθόδους που βασίζονται στη στέρηση θρεπτικών συστατικών”, λέει ο Δημήτρης Πετρούτσος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Communications.
      Το φως είναι απαραίτητο για φωτοσυνθετικούς οργανισμούς όπως τα φυτά και τα φύκια.  Στα πράσινα φύκια, όπως το Chlamydomonas reinhardtii, η ενέργεια από το ηλιακό φως χρησιμοποιείται για τη μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε υδατάνθρακες, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανάπτυξη ή να αποθηκευτούν ως ενέργεια με τη μορφή αμύλου.
      Ειδικό εφέ μπλε φωτός
      Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές δείχνουν ότι το μπλε φως έχει μια ιδιαίτερη επίδραση. Επηρεάζει την αποθήκευση αμύλου στα φύκια μέσω μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται φωτοτροπίνη. Όταν η φωτοτροπίνη ανιχνεύει το μπλε φως, ενεργοποιεί μια οδό σηματοδότησης που μειώνει τη συσσώρευση αμύλου ελέγχοντας βασικά μεταβολικά γονίδια. Αυτή η ρύθμιση της αποθήκευσης άνθρακα που βασίζεται στο φως επιτρέπει στα φύκια να ρυθμίζουν την κατανομή της ενέργειας μεταξύ της άμεσης ανάπτυξης (χαμηλό άμυλο) και της μακροχρόνιας αποθήκευσης (υψηλό άμυλο).
      Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα γενετικά τροποποιημένα φύκια χωρίς φωτοτροπίνη αύξησαν την περιεκτικότητα σε άμυλο από 5 έως 25 τοις εκατό του ξηρού βάρους των φυκών – χωρίς να διακυβεύεται η ανάπτυξη ή η φωτοσύνθεση.
      Οι τομείς που επωφελούνται

      Τρεις τομείς που θα μπορούσαν να ωφεληθούν περισσότερο από τη μεγαλύτερη ρύθμιση της αποθήκευσης αμύλου είναι:
      Βιοκαύσιμα: Τα πλούσια σε άμυλο φύκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοαιθανόλης και άλλων βιοκαυσίμων. Ο χειρισμός της σηματοδότησης της φωτοτροπίνης καθιστά δυνατή την αύξηση της παραγωγής αμύλου με ελεγχόμενο τρόπο.
      Βιώσιμη γεωργία: Τα μικροφύκη χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα ζωοτροφών στη γεωργία. Ο έλεγχος της αποθήκευσης αμύλου θα καταστήσει δυνατή τη βελτίωση της θρεπτικής αξίας των συμπληρωμάτων και θα τα καταστήσει πιο αποτελεσματικά ως ζωοτροφές και ως ενισχυτικά του εδάφους.
      Σύλληψη άνθρακα: Ελέγχοντας τη συσσώρευση αμύλου, μπορούμε να επηρεάσουμε τον τρόπο με τον οποίο τα φύκια αποθηκεύουν άνθρακα, ο οποίος θα μπορούσε να βοηθήσει στη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα και στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
      «Προηγούμενες μελέτες επικεντρώθηκαν κυρίως στο πώς η ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών επηρεάζει το σχηματισμό αμύλου, αλλά σε αυτή τη μελέτη καταφέραμε να δείξουμε ότι το μπλοκάρισμα της οδού φωτοτροπίνης καθιστά δυνατή την αύξηση της αποθήκευσης αμύλου χωρίς να επηρεάζεται η ανάπτυξη», λέει ο Πετρούτσος.
      Περισσότερα...

        0

    7. Περιβάλλον

      Οι δέκα (10) περιοχές της Ελλάδας που κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το νερό μέχρι το 2050

      Engineer

      Με τη στάθμη της θάλασσας να σημειώνει άνοδο ρεκόρ λόγω κλιματικής κρίσης, ορισμένες περιοχές της Ελλάδας αναμένεται να χαθούν κάτω από το νερό μέχρι το 2050.
      Ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται οι περιοχές που είναι περιμετρικά του Αμβρακικού Κόλπου, περιοχές του Μεσολογγίου και της Λαμίας.

      Υπενθυμίζεται, δε, πως σύμφωνα με την 6η έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος του ΟΗΕ (IPCC), η παγκόσμια μέση άνοδος της στάθμης της θάλασσας μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της υπερθέρμανσης.
      Όσον αφορά την Ελλάδα, στην περίπτωση που το 2100 έχουμε μια υπερθέρμανση 3 βαθμών Κελσίου, εκτιμάται ότι η άνοδος της στάθμης θα κυμανθεί στα 0,5-0,7 μέτρα. Οι ακτές της όμως ενδέχεται να δουν τιμές πέραν αυτού του εύρους λόγω κάθετων μετατοπίσεων της στεριάς και άλλων παραγόντων.
      Περισσότερα...

        0

    8. Περιβάλλον

      Τοξικά βαρέα μέταλλα μολύνουν το 1/6 της παγκόσμιας γεωργικής γης

      GTnews

      Επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αόρατη απειλή από τα βαρέα μέταλλα που καταλήγει στο πιάτο μας. Η ανάλυση, που αξιοποίησε δεδομένα από πάνω από 1.000 τοπικές μελέτες και τεχνητή νοημοσύνη, αποκαλύπτει μια σοβαρή, αλλά συχνά αόρατη, περιβαλλοντική απειλή που αφορά έως και 1,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
      Η μόλυνση ξεκινά από το έδαφος και φτάνει στο τραπέζι μας
      Η μόλυνση του εδάφους με βαρέα μέταλλα οφείλεται τόσο σε φυσικά αίτια όσο και σε ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η εξόρυξη, η βιομηχανική ρύπανση και η χρήση φυτοφαρμάκων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι:
      Η βιοσυσσώρευση τοξικών μετάλλων περνά στην τροφική αλυσίδα μέσω των καλλιεργειών και των ζώων. Προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας: βλάβες στο δέρμα, το νευρικό σύστημα και τα όργανα, αλλά και καρκινογενέσεις. Μειώνει την γεωργική απόδοση και υποβαθμίζει την ποιότητα του νερού. Η Dr Liz Rylott, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ, που δεν συμμετείχε στη μελέτη, τονίζει: «Αυτά τα φυσικά δηλητήρια έχουν διεισδύσει στο έδαφος, το φαγητό και το νερό μας, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία και το περιβάλλον μας»
      Η "πράσινη μετάβαση" επιδεινώνει το πρόβλημα
      Η αυξανόμενη ζήτηση για μέταλλα όπως το κοβάλτιο και το νικέλιο, απαραίτητα για την κατασκευή ανεμογεννητριών, μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων και φωτοβολταϊκών, ενδέχεται να επιδεινώσει τη ρύπανση.
      «Η προσπάθειά μας να στραφούμε σε "πράσινες" τεχνολογίες, χωρίς σωστή διαχείριση, μπορεί να εντείνει την τοξικότητα στο έδαφος», προειδοποιεί η Rylott.
      Περιοχές υψηλού κινδύνου
      Η μελέτη διαπιστώνει ότι η ευρύτερη παρουσία καδμίου εντοπίζεται σε:
      Νότια και Ανατολική Ασία Τμήματα της Μέσης Ανατολής Περιοχές της Αφρικής Περίπου 900 εκατομμύρια έως 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης.
      «Η ρύπανση με βαρέα μέταλλα δεν γνωρίζει σύνορα. Για την αντιμετώπισή της, απαιτείται διεθνής συνεργασία», σημειώνει η Rylott.
      «Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα σοβαρή σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, όπου οι επιπτώσεις στην υγεία και τη γεωργία επιτείνουν τη φτώχεια».
      Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιμολυσμένες καλλιέργειες μπαίνουν σε παγκόσμιες αλυσίδες τροφίμων, κάτι που αυξάνει την έκθεση και σε χώρες όπου η μόλυνση του εδάφους δεν είναι τόσο διαδεδομένη.
      Περισσότερα...

        0

    9. Περιβάλλον

      Eξασφάλιση υγιέστερων εδαφών επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την προσωρινή πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για οδηγία για την παρακολούθηση και την ανθεκτικότητα του εδάφους.
      Ο νόμος για την παρακολούθηση του εδάφους θα θέσει την ΕΕ σε πορεία προς υγιή εδάφη προς όφελος των πολιτών, των γεωργών, των διαχειριστών γης και του περιβάλλοντος.
      Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της η Επιτροπή, πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των πιεστικών προκλήσεων για την υγεία του εδάφους που επηρεάζουν κάθε ευρωπαϊκή χώρα, την ανθεκτικότητα της τροφικής αλυσίδας μας και την ευρύτερη οικονομία. Ο νέος νόμος θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των εδαφών σε φυσικές καταστροφές, καύσωνες και ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και σε άλλες κρίσιμες περιβαλλοντικές προκλήσεις, όπως η διάβρωση, η μόλυνση και η απώλεια βιοποικιλότητας. Πρωταρχικός στόχος της νέας οδηγίας είναι η θέσπιση ενός πλαισίου για την παρακολούθηση της υγείας του εδάφους σε ολόκληρη την ΕΕ, το οποίο θα είναι ρεαλιστικό και ευέλικτο και θα βασίζεται σε εθνικά συστήματα παρακολούθησης του εδάφους. Δεδομένης της πολυπλοκότητας του εδάφους, η οδηγία αφήνει μεγάλη ευελιξία στα κράτη μέλη να προσαρμόσουν την προσέγγισή τους στις τοπικές εδαφικές συνθήκες.
      Σύμφωνα με το θεματολόγιο απλούστευσης, η σταδιακή και ρεαλιστική προσέγγιση της οδηγίας θα διατηρήσει χαμηλό το βάρος για τα κράτη μέλη. Η συμφωνία παρέτεινε επίσης τις περισσότερες προθεσμίες για τη σταδιακή εφαρμογή της οδηγίας που πρότεινε η Επιτροπή. Επιπλέον, τα κράτη μέλη που έχουν ανάγκη θα είναι σε θέση να λάβουν τη βοήθεια της Επιτροπής για τη διενέργεια δειγματοληψίας, δοκιμών και αρχειοθέτησης του εδάφους. Η οδηγία δεν θα επιβάλλει επίσης υποχρεώσεις για την παρακολούθηση ή τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους στους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές γης, συμπεριλαμβανομένων των γεωργών.
      Ειδικά μέτρα για την εξασφάλιση υγιέστερων εδαφών
      Η συμφωνία που επιτεύχθηκε προβλέπει τη λήψη των ακόλουθων βασικών μέτρων από τα κράτη μέλη
      • Θέσπιση ενός ολοκληρωμένου και εναρμονισμένου, αλλά ευέλικτου, πλαισίου παρακολούθησης της υγείας του εδάφους με κριτήρια για υγιές έδαφος·
      • Παροχή στήριξης στους διαχειριστές του εδάφους για τη βελτίωση της υγείας και της ανθεκτικότητας του εδάφους·
      • Να μετριάσουν τις επιπτώσεις της δέσμευσης γης, όπως τα κτίρια και οι υποδομές, στην ικανότητα του εδάφους να παρέχει άλλες οικοσυστημικές υπηρεσίες, χωρίς να εμποδίζει την αδειοδότηση τέτοιων δραστηριοτήτων·
      • Εντοπισμός δυνητικά μολυσμένων περιοχών και διαχείριση αυτών για την εξάλειψη των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, τηρώντας παράλληλα την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
      Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει τώρα επίσημα να εγκρίνουν τη νέα οδηγία πριν τεθεί σε ισχύ. Στη συνέχεια, θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, μετά την οποία τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή το εθνικό πλαίσιο εντός 3 ετών για τη λειτουργία της οδηγίας.
      60 έως 70% των εδαφών στην ΕΕ βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση
      Η υποβάθμιση και η μόλυνση του εδάφους ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για την επισιτιστική ασφάλεια και ασφάλεια, τη βιοποικιλότητα, την ανθεκτικότητα στο κλίμα και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Επί του παρόντος, το 60 έως 70 % των εδαφών στην ΕΕ βρίσκονται σε ανθυγιεινή κατάσταση. Για παράδειγμα, ένα δισεκατομμύριο τόνοι εδάφους ξεπλένονται κάθε χρόνο λόγω της διάβρωσης, με αποτέλεσμα εκτιμώμενη ετήσια απώλεια γεωργικής παραγωγικότητας ύψους 1,25 δισ. ευρώ. Το κόστος που συνδέεται με την υποβάθμιση του εδάφους εκτιμάται σε πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
      Η διάθεση των δεδομένων για το έδαφος θα στηρίξει την καινοτομία, τις τεχνολογικές και οργανωτικές λύσεις, ιδίως στις γεωργικές πρακτικές. Θα βοηθήσει τους αγρότες και άλλους ιδιοκτήτες γης να εφαρμόσουν τις πλέον κατάλληλες μεθόδους επεξεργασίας και να τους βοηθήσει να αυξήσουν τη γονιμότητα του εδάφους και τις αποδόσεις, ελαχιστοποιώντας παράλληλα την κατανάλωση νερού και θρεπτικών ουσιών. Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά θα βελτιώσουν την κατανόησή μας σχετικά με τις τάσεις όσον αφορά την ξηρασία, τη συγκράτηση και τη διάβρωση των υδάτων, ενισχύοντας την πρόληψη και τη διαχείριση καταστροφών. Τα υγιή εδάφη και τα καλύτερα δεδομένα παρέχουν πρόσθετες ευκαιρίες εισοδήματος για τους γεωργούς και τους διαχειριστές γης, οι οποίοι μπορούν να ανταμειφθούν για την ανθρακοδεσμευτική γεωργία, να λάβουν ενισχύσεις για οικοσυστημικές υπηρεσίες ή για την αύξηση της αξίας των υγιών εδαφών και των τροφίμων που παράγονται σε αυτά.
      Η Jessika Roswall, επίτροπος Περιβάλλοντος, Ανθεκτικότητας των Υδάτων και Ανταγωνιστικής Κυκλικής Οικονομίας, υπογράμμισε: «Η συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των κινδύνων που αντιμετωπίζει η ΕΕ λόγω της υποβάθμισης του εδάφους για την επισιτιστική μας ασφάλεια, τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της κοινωνικοοικονομικής ευημερίας σε όλες τις περιφέρειες και τις πόλεις μας. Ο νόμος θα ωφελήσει ιδιαίτερα τους αγρότες και τους διαχειριστές εδάφους, παρέχοντάς τους υποστήριξη και καλύτερη γνώση των εδαφικών συνθηκών, χωρίς να τους επιβάλλει υποχρεώσεις. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τα κράτη μέλη, τους γεωργούς, τους δασοκόμους και άλλους διαχειριστές εδάφους για την κινητοποίηση της αναγκαίας στήριξης και δέσμευσης για τη διαφύλαξη αυτού του θεμελιώδους πόρου για τις μελλοντικές γενιές».
      Περισσότερα...

        0

    10. Περιβάλλον

      Πως ένα νέο δάσος θα δώσει «ανάσα» στην ανατολική Θεσσαλονίκη

      GTnews

      Ένα νέο δάσος «γεννιέται» στην ανατολική Θεσσαλονίκη και πιο συγκεκριμένα σε ιδιόκτητη έκταση περίπου 4.700 στρεμμάτων του δήμου Θέρμης στην περιοχή Βούζαρη, στα Βασιλικά, εκεί όπου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη εργασίες αναδάσωσης. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για έργο προϋπολογισμού 8,1 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτείται με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - NextGenerationEU. Σκοπός του είναι η αποκατάσταση της βλάστησης, κυρίως για λόγους προστασίας, αλλά και η αισθητική αναβάθμιση του υποβαθμισμένου δασικού οικοσυστήματος μέσα στα διοικητικά όρια του δήμου Θέρμης.
      Η οριοθέτηση της περιοχής αναδάσωσης προέκυψε έπειτα από συνεννόηση με τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας και μετά τη σύμφωνη γνώμη των υπεύθυνων αρχαιολογικών υπηρεσιών, καθώς στην περιοχή υπάρχουν σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
      Η συγκεκριμένη έκταση είναι χαρακτηρισμένη ως «Δασική» και η σημερινή βλάστησή της αποτελείται από αείφυλλα πλατύφυλλα (πουρνάρι, παλιούρι, ρείκι, άρκευθος, σπάρτο, αγριελιά, γκορτσιά κ.λπ.) και αναδασώσεις κωνοφόρων (κυρίως τραχεία πεύκη, κυπαρίσσι και αριζόνα εκατέρωθεν της κορυφογραμμής, ακακία σε πρανή δρόμων, πικροδάφνη κατά θέσεις κ.λπ.). Στην κορυφή του λόφου υπάρχει και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, ενώ η κορυφή χρησιμοποιείται ενίοτε ως θέση απογείωσης αιωροπτερισμού. Στη χαρτογράφηση που προηγήθηκε αποτυπώθηκαν οι γυμνές εκτάσεις, οι παλαιότερες αναδασώσεις κωνοφόρων και οι θαμνώνες, καθώς και το υφιστάμενο οδικό δίκτυο (δασικό και τρακτερόδρομοι), ενώ σχεδιάστηκαν ζώνες διέλευσης για τη διευκόλυνση στις αναδασωτικές και καλλιεργητικές εργασίες.
      Ήδη έχουν γίνει οι προπαρασκευαστικές εργασίες καθαρισμού της δασικής βλάστησης (καθαρισμοί, αραιώσεις και κλαδεύσεις κωνοφόρων, λεπτών κορμών, θρυμματισμός προϊόντων καθαρισμού και σκόρπισμα πριονιδίων) σε συνολική έκταση 4.000 στρεμμάτων, ενώ οι φυτεύσεις ολοκληρώθηκαν σε ποσοστό περίπου 30%. Ο συνολικός αριθμός των φυταρίων που θα τοποθετηθούν στην περιοχή αναδάσωσης θα ανέλθει σε 210.605 φυτά. Για την επιλογή των δασοπονικών ειδών τα οποία φυτεύονται ήδη λήφθηκαν υπόψη οι οικολογικές συνθήκες ώστε η φύτευση και η συντήρησή τους να είναι σχετικά εύκολη και χωρίς ιδιαίτερα υψηλές δαπάνες, ενώ επιλέχθηκαν αρκετά ανθοφόρα φυτά με σκοπό την ενίσχυση της μελισσοκομίας στην περιοχή.
      Στόχος είναι η δημιουργία ενός μικτού δάσους γι’ αυτό τα κωνοφόρα είδη τα οποία θα φυτευτούν, θα καλύπτουν περίπου το 70% των εκτάσεων και τα πλατύφυλλα το υπόλοιπο 30%. Συγκεκριμένα, τα δασικά είδη που προτείνονται να φυτευτούν είναι: χαλέπιος πεύκη, ροδιά, σπάρτο, κράταιγος, χρυσόξυλο, μουριά, συκιά, πυκροδάφνη, κελτίδα, κουτσουπιά, αγριοκερασιά, φράξος, χνοώδης δρυς και αγριά.
      Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το έργο θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025, ενώ τα επόμενα δύο χρόνια θα ακολουθήσουν από την ανάδοχο εταιρεία και με την επίβλεψη της Διεύθυνσης Αναδασώσεων οι εργασίες συντήρησης και άρδευσης όλων των φυτεύσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του νέου αυτού μικτού δάσους. «Οι εργασίες, καθαρισμοί και φυτεύσεις προχωρούν και γίνεται πολύ καλή δουλειά», δήλωσε ο δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, που πραγματοποίησε αυτοψία στην περιοχή τονίζοντας πως «το έργο αυτό θα προσφέρει πολλά οφέλη, περιβαλλοντικά, βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, αναβάθμιση των δυνατοτήτων υπαίθριας δασικής αναψυχής, εναλλακτικών μορφών άθλησης και περιήγησης, ενίσχυση της βιοποικιλότητας, καθώς και αύξηση της επισκεψιμότητας».
      Περισσότερα...

        0

    11. Περιβάλλον

      Το 2024 ήταν η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη

      GTnews

      Το 2024, η Ευρώπη ήταν η ήπειρος που θερμάνθηκε ταχύτερα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή έκθεση για την κατάσταση του κλίματος. Η Ευρώπη γνώρισε τη θερμότερη χρονιά στην ιστορία της, που προκάλεσε τουλάχιστον 335 θανάτους και επηρέασε περίπου 413.000 ανθρώπους.
      Η υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την κλιματική αλλαγή Copernicus δημοσίευσε την ετήσια έκθεση για την κατάσταση του κλίματος στην Ευρώπη το 2024, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) των Ηνωμένων Εθνών. Με βάση επιστημονικά δεδομένα και αναλύσεις, η έκθεση επιβεβαιώνει τη διαρκή τάση αύξησης των θερμοκρασιών και της κλιματικής αλλαγής σε ολόκληρη την Ευρώπη.
      Τα στοιχεία του περασμένου έτους δείχνουν ρεκόρ ετήσιων θερμοκρασιών σχεδόν στη μισή Ευρώπη, καθώς και επαναλαμβανόμενα καιρικά φαινόμενα, όπως σοβαρές καταιγίδες και εκτεταμένες πλημμύρες. Επιπλέον, το 2024 οι Ευρωπαίοι βίωσαν ένα ξεκάθαρο κλιματικό χάσμα: η Ανατολή αντιμετώπισε ακραία ζέστη και ξηρασία, ενώ η Δύση ζέστη και εξαιρετική υγρασία, με τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες από το 2013. Η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας έφτασε επίσης σε επίπεδα ρεκόρ, 0,7°C πάνω από τον μέσο όρο.
      Η ευρωπαϊκή έκθεση για το κλίμα καταδεικνύει για άλλη μια φορά την ανάγκη η Ευρώπη να καταστεί κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική, και να επιταχυνθεί η μετάβασή μας στην καθαρή ενέργεια και η λήψη μέτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση.
      Όπως επισημάνθηκε και πέρυσι στην ευρωπαϊκή εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων, η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος, καθώς οι θερμοκρασίες της αυξάνονται σχεδόν με τη διπλάσια ταχύτητα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
      Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και έχει εγκρίνει στόχους και νομοθεσία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030. Τον Απρίλιο του 2024 η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση για το πώς η ΕΕ μπορεί να προετοιμαστεί αποτελεσματικά για τους κλιματικούς κινδύνους και να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της στην κλιματική αλλαγή. Θα παρουσιάσει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή το 2026.
      Περισσότερα...

        0

    12. Περιβάλλον

      Κάθε μήνας και σοβαρές πλημμύρες το 2024 στην Ευρώπη

      Engineer

      Πάνω από 410.000 άτομα επηρεάστηκαν από πλημμυρικά φαινόμενα στην Ευρώπη το 2024, σύμφωνα με έκθεση του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Κοπέρνικος σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.
      Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνουν οι δύο οργανισμοί σε κοινή τους ανακοίνωση, η Ευρώπη αντιμετώπισε το 2024 τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες που έχουν καταγραφεί στην περιοχή από το 2013, με το 30% των ποταμών της ηπείρου να ξεχειλίζουν, αν και την ίδια στιγμή καταγράφηκαν υψηλές θερμοκρασίες ρεκόρ.
      Πρόκειται «για τις πιο εκτεταμένες πλημμύρες» που έχει γνωρίσει η Ευρώπη «από το 2013», υπογράμμισε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η Σαμάνθα Μπέρτζες του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τις Μεσοπρόθεσμες Μετεωρολογικές Προβλέψεις (ECMWF).
      Από τις πλημμύρες έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 335 άνθρωποι στην Ευρώπη το 2024, ενώ επηρεάστηκαν περισσότεροι από 410.000, επεσήμαναν οι δύο οργανισμοί σε κοινή τους ανακοίνωση.
      «Πληγωμένη» η δυτική Ευρώπη
      Η δυτική Ευρώπη επλήγη περισσότερο, με το 2024 να είναι η δέκατη πιο υγρή χρονιά που έχει γνωρίσει η περιοχή από το 1950, όταν ξεκίνησαν να διατηρούνται αρχεία. Οι καταιγίδες και οι πλημμύρες προκάλεσαν εξάλλου υλικές ζημιές ύψους 18 δισ. δολαρίων.
      Οι καταστροφές αυτές σημειώθηκαν στη διάρκεια της πιο ζεστής χρονιάς που έχει γνωρίσει ο κόσμος από τότε που διατηρούνται αρχεία, και η πιο ζεστή για την Ευρώπη, και καταδεικνύουν ότι ένας πιο ζεστός πλανήτης που απορροφά περισσότερο νερό από την ατμόσφαιρα οδηγεί σε πιο βίαιες βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
      «Κάθε επιπλέον δέκατο του βαθμού που αυξάνει η θερμοκρασία έχει σημασία διότι εντείνει τους κινδύνους για τις ζωές μας, τις οικονομίες μας και για τον πλανήτη μας», υπογράμμισε η Σελέστ Σάουλο του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.
      Τον Σεπτέμβριο λόγω της καταιγίδας Μπόρις έπεσε μέσα σε πέντε ημέρες ποσότητα βροχής που συνήθως καταγράφεται σε διάστημα τριών μηνών, με αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρές πλημμύρες και υλικές ζημιές σε οκτώ χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.
      Έναν μήνα αργότερα ισχυρές καταιγίδες, που ενισχύθηκαν από τους ζεστούς και υγρούς ανέμους από τη Μεσόγειο, προκάλεσαν καταρρακτώδεις βροχές στην Ισπανία, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα να σημειωθούν μεγάλες καταστροφές στη Βαλένθια και να χάσουν τη ζωή τους 232 άνθρωποι.
      Σχεδόν κάθε μήνα του 2024 καταγράφονταν σοβαρές πλημμύρες στην Ευρώπη: τον Ιανουάριο στη Βρετανία, τον Φεβρουάριο στη βόρεια Ισπανία, τον Μάρτιο και τον Μάιο στη βόρεια Γαλλία, τον Ιούνιο στη Γερμανία και την Ελβετία.
      Αντίθετα συστήματα πίεσης
      Την ίδια ώρα η νοτιοανατολική Ευρώπη γνώρισε το μεγαλύτερης διάρκειας κύμα καύσωνα που έχει καταγραφεί ποτέ, συνολικά 13 ημέρες, οι παγετώνες της Σουηδίας μειώθηκαν με τους γρηγορότερους ρυθμούς που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής, ενώ αυξήθηκε και το θερμικό στρες στους κατοίκους της ηπείρου.
      Σύμφωνα με τη Μπέρτζες, «αυτή η αντίθεση» δεν συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, αλλά περισσότερο με τα αντίθετα συστήματα πίεσης που επηρεάζουν τα σύννεφα και τη μεταφορά υγρασίας.
      Πιο βίαιες οι καταιγίδες το 2024
      Όμως οι καταιγίδες το 2024 «μάλλον ήταν πιο βίαιες εξαιτίας της πιο ζεστής και πιο υγρής ατμόσφαιρας», εξήγησε. «Με την κλιματική αλλαγή παρατηρούμε πιο συχνά και πιο ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα», πρόσθεσε.
      Αυτό επιβεβαιώνει και τις προβλέψεις των ειδικών για το κλίμα της IPCC (Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή ), σύμφωνα με τους οποίους η Ευρώπη είναι μία από τις περιοχές του κόσμου όπου θα αυξηθεί περισσότερο ο κίνδυνος πλημμυρών λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
      Από τα χρόνια του 1980 η θερμοκρασία στην Ευρώπη αυξάνεται δύο φορές πιο γρήγορα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Πρόκειται «για την ήπειρο που θερμαίνεται περισσότερο» και έχει αναχθεί σε ένα από τα «καυτά σημεία» την κλιματικής αλλαγής, τόνισε η Φλοράνς Ραμπιέ διευθύντρια του ECMWF.
      «Είναι επείγον να δράσουμε διότι η σοβαρότητα του κινδύνου αναμένεται να φτάσει σε κρίσιμα ή καταστροφικά επίπεδα ως τα μέσα ή το τέλος του αιώνα», υπενθύμισε ο Άντριου Φερόν επιστημονικός συντονιστής της ΕΕ στη Σύμβαση- πλαίσιο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC).
      Μόνο οι μισές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν καταρτίσει σχέδια προσαρμογής για να αντιμετωπίσουν τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες και οι πλημμύρες. «Πρόκειται για ενθαρρυντική πρόοδο σε σχέση με το 2018», όταν μόνο το 18% των ευρωπαϊκών πόλεων ήταν προετοιμασμένες, επισημαίνεται στην έκθεση.
      Περισσότερα...

        0

    13. Περιβάλλον

      ΕΕΔΣΑ: Δέκα (10) προτάσεις για ένα Βιώσιμο Σχέδιο Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ)

      Engineer

      Όπως γνωρίζετε, η ΕΕΔΣΑ αποτελείτον επιστημονικό φορέα που επιθυμεί να συμβάλει στη διαμόρφωση βιώσιμων λύσεων για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
      Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών (ΑΕΠΥ), η ΕΕΔΣΑ καταθέτει τις ακόλουθες βασικές 10 προτάσεις στους παρακάτω 4 άξονες, με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας, της περιβαλλοντικής συμβατότητας και της οικονομικής αποδοτικότητας του όλου σχεδιασμού
      1. Διαχειριζόμενες Ποσότητες ΑΕΠΥ προς ενεργοβόρο βιομηχανία ( ΕΒ) και νέες επενδύσεις ενεργειακής αξιοποίησης ( WtE)
      Α. Οι ποσότητες των ΑΕΠΥ ( tn/έτος) θα πρέπει να περιορίζονται αυστηρά ώστε να είναι συμβατές με:
      • Την εφαρμογή δράσεων και στόχων πρόληψης (π.χ. μείωση σπατάλης τροφίμων),
      • Εύλογη εξέλιξη του πληθυσμού (μόνιμου και εποχικού),
      • Πλήρη επίτευξη των στόχων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.
      Β. Οι ποσότητες πρέπει να είναι τυποποιημένες ποιοτικά, σε δύο κλάσεις:
      α) SRF Κλάσης 3 ( σχετικής ΚΥΑ) ποιότητας και θερμογόνου δύναμης
      β) Ενεργειακές α ύλες, κατώτερης ποιότητας και θερμογόνου δύναμης
      Γ. Η κατανομή των ποσοτήτων ΑΕΠΥ γίνεται ορθολογικά μεταξύ:
      • Νέων επενδύσεων WtE (ανά γεωγραφική ενότητα) , που δέχονται ΑΕΠΥ ανεξαρτήτως κλάσης ποιότητας
      • Υφιστάμενων ενεργοβόρων βιομηχανιών (ΕΒ), που δέχονται ανώτερη κλάση ποιότητας (SRF 3) με βάση:
      α) την αρχή της εγγύτητας (για μείωση του μεταφορικού κόστους),
      β) τη διασφάλιση πλήρους απορρόφησης σε μακροχρόνιο ορίζοντα,
      γ)τη βελτιστοποίηση του συνολικού κόστους διαχείρισης (GF, μεταφορικά, λειτουργική ενίσχυση τμήματος ΑΠΕ)
      2. Τεχνολογίες WtE
      Προτείνεται η προώθηση επενδύσεων , ανοικτών τεχνολογιών WtE :
      Α. που θα επιτυγχάνουν ενεργειακή αποδοτικότητα R1 > 65%
      Β. που να έχουν κίνητρα για:
      α) Συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής/ψυκτικής ενέργειας
      β) Ανάκτηση υλικών (π.χ. μέταλλα)
      γ) Χρήση υπολειμμάτων σε χρήσιμες εφαρμογές, με προσαρμογή της νομοθεσίας ώστε να προωθείται η χρήση και εντός της Ελλάδας
      3. Χρηματοδότηση
      Α. Για το κύριο τμήμα Διαχείρισης αποβλήτου του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ , η ανάκτηση του κόστους (Gate Fee και μεταφορικά euro/tn) θα πρέπει να γίνεται από τους πολίτες, όπως γίνεται σήμερα για τις ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας και διαχείρισης αποβλήτων.
      Β. Για το δευτερεύον τμήμα ΑΠΕ του Σχεδίου Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΑΕΠΥ, προτείνεται να προβλεφθεί αύξηση της λειτουργικής ενίσχυσης, ( euro/ΜWh), του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των ΑΕΠΥ (παράλληλα με την πώληση ενέργειας του μη βιαποδομήσιμου με τιμές αγοράς) , ώστε να διασφαλίζεται εύλογη επενδυτική απόδοση και affordable συνολικό κόστος για τους πολίτες με χαμηλή % επιβάρυνση σε ανταποδοτικά τέλη, συγκριτικά με τα οφέλη που θα προκύπτουν από τον μηδενισμό της ταφής.
      4. Δημιουργία νέας Αγοράς Ενέργειας από ΑΕΠΥ
      Α. Απαιτείται εκτεταμένη διαβούλευση σε όλα τα στάδια και ειδικότερα:
      • Περιβαλλοντική και αξιολόγηση μέσω Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
      • Θεσμική μέσω της πρότασης νέου Ειδικού Νόμου Πλαισίου

      Β. Ο Νόμος Πλαίσιο θα πρέπει να ορίζει με σαφήνεια τους ρόλους και τις υποχρεώσεις των βασικών εμπλεκόμενων φορέων:
      1. ΥΠΕΝ: Διαχειριστής της αγοράς ΑΕΠΥ, αρμόδιος για αδειοδοτήσεις και εκκαθαρίσεις για το μεταφορικό έργο
      2. ΡΑΑΕΥ: Ρυθμιστής, επιβλέπων φορέας, καθορισμός τιμολόγησης και μεθοδολογίας αυτής
      3. ΔΑΠΕΕΠ: Εκκαθαριστής στην ενέργεια (ΑΠΕ & ΤΕΑ), και για το GF επεξεργασίας των ΑΕΠΥ
      4. Αποδέκτες ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς επενδυτές σε WtE / ΕΒ
      5. Μεταφορείς ΑΕΠΥ: Ιδιωτικοί φορείς μεταφοράς προς WtE/ΕΒ
      6. Λοιποί Φορείς κατά περίπτωση όπως ΑΔΜΗΕ , σε ειδικά θέματα μεταφοράς ενέργειας
      7. Φορείς Παραγωγής ΑΕΠΥ: ΦοΔΣΑ, ιδιωτικοί φορείς επεξεργασίας (π.χ. ΚΔΑΥ)
      Γ. Είναι κρίσιμο να διαμορφωθούν μηχανισμοί για:
      • Παρακολούθηση και πιστοποίηση ποσότητας και ποιότητας ΑΕΠΥ
      • Πρότυπη μεθοδολογία της ΡΑΑΕΥ για τον περιοδικό καθορισμό του % βιοαποδομήσιμου κλάσματος, βασισμένη σε ευρωπαϊκή/διεθνή εμπειρία, με μηχανισμό two-way (Δημοσίου / Επενδυτών) αντιστάθμισης, σε περίπτωση μεταβολής του αρχικού % βιοαποδομήσιμου κλάσματος
      • Πιστοποίηση περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητας των WtE / ΕΒ
      • Υπολογισμό των carbon credits, με βάση τις αναμενόμενες ευρωπαϊκές προδιαγραφές
      Με τις παραπάνω προτάσεις, η ΕΕΔΣΑ επιδιώκει τη διαμόρφωση μιας ισορροπημένης και μακροπρόθεσμα βιώσιμης πολιτικής για την ενεργειακή αξιοποίηση των ΑΕΠΥ, η οποία θα συνδυάζει περιβαλλοντική υπευθυνότητα, τεχνική αρτιότητα , οικονομική βιωσιμότητα και κοινωνική αποδοχή.
      Περισσότερα...

        0

    14. Περιβάλλον

      Ολοένα και πιο τρωτά στην κλιματική κρίση τα κυρίαρχα είδη δένδρων στην Ελλάδα

      Engineer

      Εμφανή είναι τα σημάδια των ξηράνσεων στα κυρίαρχα δενδρώδη είδη της χώρας, όπως τα πεύκα, τα έλατα, οι οξιές και οι φυλλοβόλες δρύες, τόσο στα χαμηλότερα όσο και υψηλότερα υψόμετρα των δασών. Αυτό τονίστηκε στην ημερίδα με τίτλο: «Πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας. Ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εκτίμησης της τρωτότητας των δασών και διερεύνησης εναλλακτικών προσαρμογής», στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου (Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα: «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Δράσεις 2023», Άξονας Προτεραιότητας 3: «Έρευνα και Εφαρμογή»).
      Στην ημερίδα που έλαβε χώρα στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου ενώ συζητήθηκαν μέτρα και πρακτικές για την προσαρμογή των δασών της Ελλάδας στην κλιματική αλλαγή.
      Η ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιου Αιγαίου Αναστασία Χριστοπούλου ανέφερε ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μαζικές ξηράνσεις στα ελληνικά δάση που καλύπτουν σχεδόν ολόκληρη την επικράτεια. Παλιότερα παρατηρούνταν στα έλατα ή τη δασική πεύκη, πλέον την τελευταία δεκαετία αυτές παρατηρούνται λόγω της κλιματικής κρίσης. Εξαιτίας των εκτεταμένων ξηρασιών, δηλαδή την έλλειψη νερού σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, προκαλούνται ξηράνσεις αλλά και η προσβολή των δένδρων από διάφορα έντομα ή παθογόνα με αποτέλεσμα να έχουμε τη νέκρωση των δένδρων. Στη Νότια Ελλάδα παρατηρούμε τα είδη να ζορίζονται περισσότερο και αυτό είναι αναμενόμενο, διότι έχουμε λιγότερες βροχοπτώσεις, κατά τη διάρκεια των περιόδων της άνοιξης και του θέρους».

      Ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ Νικόλαος Φύλλας αναφέρθηκε στον στόχο του έργου και της ημερίδας, κατά την εναρκτήρια ομιλία του. Μιλώντας για τις προβλέψεις αλλαγών των κλιματικά κατάλληλων ενδιαιτημάτων κυρίαρχων δασικών, τόνισε ότι «εξετάσαμε την τρωτότητα των δασών σε ολόκληρη την Ελλάδα, αναλύοντας κάθε περιοχή σε ακτίνα 9 χιλιομέτρων για να έχουμε τον καθένα δείκτη τρωτότητας που περιλαμβάνει τη θνησιμότητα, την ξηρασία, την παραγωγικότητα, τις συνθήκες για την αναγέννηση του δάσους αλλά και την τρωτότητα απέναντι στην πυρκαγιά για δέκα βασικά είδη, μεταξύ των οποίων τη χαλέπιο πεύκη, την τραχεία πεύκη, την κεφαλληνιακή ελάτη, την ερυθρελάτη, την οξιά, την πλατύφυλλη δρυ, τη χνοώδη δρυ και τη δασική πεύκη». Κάποια είδη έχουν μεγαλύτερη τρωτότητα, κάποια είναι σε καλύτερη κατάσταση. Ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο, έντονα είναι τα φαινόμενα της ξηρασίας τα τελευταία 2 -3 χρόνια από την Κόρινθο και νοτιότερα όπου παρατηρούνται έντονες ξηρασίες».
      Η Καλλιόπη Ραδόγλου, καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, διεξάγει έρευνες για τις επιδράσεις της κλιματικής κρίσης στα δασικά οικοσυστήματα καθώς και τον ευεργετικό ρόλο τους στην υγεία των οικοσυστημάτων. «Χωρίς τα δασικά οικοσυστήματα θα είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση. Εκτός από τα προϊόντα τους θα χάσουμε όλα τα πλεονεκτήματά τους, καθώς, εκτός των άλλων, προσφέρουν ρύθμιση του κύκλου του νερού και της τροφοδοσίας του υπόγειων νερών αλλά και τη βελτίωση του μικροκλίματος κοντά σε έντονα οικιστικές περιοχές. Αναγκαίες συνθήκες είναι λοιπόν η επίτευξη των διαχειριστών στόχων για την προστασία των δασών, η λήψη μέτρων για την αντοχή τους από την κλιματική κρίση καθώς και η παρακολούθηση (monitoring)», ανέφερε η κ. Ραδόγλου.
      Περισσότερα...

        0

    15. Περιβάλλον

      Λειψυδρία: Καμπανάκι ειδικών για τις μειωμένες βροχές

      Engineer

      Παραμένει το πρόβλημα με τη λειψυδρία, με τις βροχές να μη θεωρούνται αρκετές ούτε φέτος - Στον Πηνειό ξεκινάμε ήδη κάτω από το όριο ασφαλείας των 84 μ., λέει ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης από το ΙΓΜΕ.
      Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για τα αποθέματα νερού καθώς οι βροχοπτώσεις ούτε φέτος ήταν αρκετές για να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία που πλήττει πολλές περιοχές της χώρας, με τις προβλέψεις για το μέλλον να είναι δυσοίωνες λόγω της κλιματικής κρίσης.
      Σύμφωνα με τον διευθυντή Υδάτινων Πόρων και Γεωθερμίας του ΙΓΜΕ, Παναγιώτη Σαμπατανάκη, αν και φέτος από άποψη βροχοπτώσεων τα πράγματα ήταν καλύτερα από την περασμένη χρονιά, δεν ήταν τόσο καλά όσα θα θέλαμε για να αναπληρωθεί το έλλειμμα του προηγούμενου έτους.
      Στο φράγμα του Πηνειού η κατάσταση είναι οριακή, όπως εξηγεί ο ίδιος στο ΕΡΤNews, και φέτος αξιολογείται μάλιστα ακόμη πιο οριακή από την περσινή χρονιά διότι το φράγμα γεμίζει στα 94 μέτρα, το όριο ασφαλείας είναι 84 και αυτή τη στιγμή είμαστε στα 83.
      «Ξεκινάμε δηλαδή κάτω και από το όριο ασφαλείας και από εδώ και πέρα μέχρι τον Οκτώβρη πολύ δύσκολα θα ξαναβρέξει» τονίζει ο ίδιος. Επίσης από τον Πηνειό αρδεύεται όλος ο Κάμπος και η περσινή χρονιά συνοδεύτηκε από τριβές και εντάσεις μεταξύ των καλλιεργητών και της γενικής διοίκησης του οργανισμού που διαχειρίζεται το φράγμα, διότι η εκ περιτροπής άρδευση και η παροχή λιγότερου νερού προκαλεί διαφωνίες.
      Οι καύσωνες οξύνουν το πρόβλημα
      Η μεγαλύτερη ξηρασία που έχει υποστεί η χώρα μας – και η χειρότερη που έχει καταγραφεί με επιστημονικό τρόπο – ήταν την περίοδο 1989 – 1990. Όμως οι ανάγκες μας σε ύδρευση ήταν διαφορετικές, εξηγεί ο κ. Σαμπατανάκης, επειδή η Αθήνα τότε είχε ανάγκη 650.000 κυβικά ημερησίως ενώ σήμερα απαιτούνται 1,2 εκατ. κυβικά περίπου ημερησίως.
      Η βραχονησίδα που εμφανίστηκε στη λίμνη του Μαραθώνα
      «Πέρυσι είχαμε και δύο δεκαήμερα κύματα καύσωνα τον Ιούλιο. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι αν επαναληφθούν και αυτή την χρονιά τόσο μεγάλες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών, με το νερό από τώρα να βρίσκεται στα χαμηλότερα από το όριο ασφαλείας επίπεδα, κανένας δεν μπορεί να ξέρει πώς θα εξελιχθεί η χρονιά σε ό, τι αφορά την αγροτική παραγωγή» προσθέτει.
      Στον αγροτικό τομέα, είμαστε στο 83% των συνολικών υδατικών πόρων που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας, έχοντας το υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με όλες τις μεσογειακές κυρίως χώρες, καθώς οι αγροτικές ανάγκες ύδρευσης έχουν πολλαπλασιαστεί.
      Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση και, όπως υπογραμμίζει, κανείς δεν μπορεί να κάνει μετεωρολογικές προβλέψεις σε καμία χώρα για το ποσοστό των βροχοπτώσεων το επόμενο έτος ή ακόμα και το επόμενο εξάμηνο.
      Οι υδάτινοι πόροι
      Αναφερόμενος στη διαχείριση των υδάτινων πόρων ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης τόνισε ότι είναι σημαντικό οι αγρότες να μην ποτίζουν τις μεσημεριανές ώρες καθώς το νερό ουσιαστικά δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί από το χώμα.
      Ταυτόχρονα οι κάτοικοι περιοχών της Αττικής που διαθέτουν γεωτρήσεις θα ήταν σωστό να μην τις χρησιμοποιούν για να γεμίζουν πισίνες ή να ποτίζουν γκαζόν. Είναι σημαντικό – όπως είπε – να κατανοήσουμε ότι η σωστή διαχείριση και οπωσδήποτε η μεγαλύτερη σύνεση σε ό,τι αφορά την κατανάλωση του νερού είναι κάτι πολύ σημαντικό για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
      Το θέμα του προβλήματος της λειψυδρίας σε πάρα πολλές περιοχές οφείλεται σε θέματα διαχείρισης βελτίωσης των δικτύων, σύμφωνα με τον ίδιο, ο οποίος αναφέρθηκε και στη λίμνη του Μαραθώνα όπου για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έχουν εμφανιστεί διάφορα νησάκια καθώς φαίνεται πως πέφτει ολοένα και περισσότερο η στάθμη.
      Καταληκτικά, ο ειδικός σημείωσε ότι με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα, είμαστε στο υψηλότερο επίπεδο ημερήσιας κατανάλωσης νερού μαζί με την Ιταλία, περίπου στα 170 λίτρα, με 180 ημερησίως κατά μέσον όρο.
      Οι μεγαλύτερες απώλειες νερού
      Στην εκκίνησή του φετινού υδρολογικού έτους (ξεκινά πάντα την 1η Οκτωβρίου) οι βροχές ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κυρίως τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, σύμφωνα με όσα ανέφερε προ ημερών στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο διευθυντής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Θοδωρής Κολυδάς.
      Παρότι ο χειμώνας που ακολούθησε είχε, σε γενικές γραμμές, φυσιολογικές βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, εντούτοις «το νερό δεν κατάφερε, όπως φαίνεται, να αναπληρώσει στη λεκάνη απορροής του Εύηνου και του Μόρνου, τα χαμένα αποθέματα».
      Οι μεγαλύτερες απώλειες υδάτων καταγράφονται στον Μόρνο. Ειδικότερα, ανά ταμιευτήρα, τα απολήψιμα αποθέματα την 17η Μαρτίου 2025 και την 17η Μαρτίου 2024 ήταν:
      στον Μόρνο 350 εκατ. κυβικά νερού από 500 εκατ. κυβικά πέρυσι την ίδια ημέρα στον Εύηνο 25 εκατ. κυβικά υδάτων ενώ πέρυσι ήταν στα 54 εκατ. κυβικά στον Μαραθώνα 20 εκατ. κυβικά από 22,7 εκατ. πέρυσι, και στην Υλίκη 262 εκατ. κυβικά από 355,5 εκατ. κυβικά αντίστοιχα πέρυσι Υπενθυμίζεται ότι για την εξασφάλιση της υδροδότησης της Αττικής υπό τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται λόγω της κλιματικής κρίσης και της επαναλαμβανόμενης παρατεταμένης ανομβρίας, η κυβέρνηση – σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ η οποία διαθέτει την τεχνογνωσία και έμπειρο προσωπικό – έχει καταστρώσει από πέρυσι ένα φιλόδοξο αλλά αναγκαίο σχέδιο για τη διασφάλιση της επάρκειας υδάτων για την περιοχή της πρωτεύουσας.
      Το εν λόγω σχέδιο περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις και μακροχρόνιες λύσεις για την ενίσχυση των υδατικών αποθεμάτων, τη χρήση εναλλακτικών πηγών και την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών.
      Περισσότερα...

        0

    16. Περιβάλλον

      Unesco: Με τους πιο γοργούς ρυθμούς από ποτέ λιώνουν πλέον οι παγετώνες

      Engineer

      Με τους πιο γοργούς ρυθμούς που έχουν καταγραφεί ποτέ λιώνουν παγετώνες σε όλο τον κόσμο, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρήθηκαν απώλειες ρεκόρ, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Unesco που δημοσιεύθηκε σήμερα.
      «Η διατήρηση των παγετώνων δεν είναι απλώς ζήτημα περιβαλλοντικής, οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης. Είναι ζήτημα επιβίωσης», υπογράμμισε η γενική γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) Αντρέα Σελέστε Σάουλο με την ευκαιρία της σημερινής, πρώτης Παγκόσμιας Ημέρας Παγετώνων.
      Οι 9.000 γιγατόνοι πάγου που έχουν χαθεί από τους παγετώνες από το 1975 αντιστοιχούν περίπου «σε ένα κομμάτι πάγου στο μέγεθος της Γερμανίας με πάχος 25 μέτρα», είπε ο Μίχαελ Ζεμπ διευθυντής της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Παρακολούθησης Παγετώνων με έδρα την Ελβετία παρουσιάζοντας  στην οποία παρουσιάστηκε η έκθεση της Unesco.
      Η δραματική απώλεια πάγου, από την Αρκτική ως τις Άλπεις και από τη Λατινική Αμερική ως το Θιβέτ, αναμένεται να επιταχυνθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τα ορυκτά καύσιμα και η οποία αυξάνει τη θερμοκρασία της Γης. Αυτό είναι πιθανό να επιτείνει τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα σε όλον τον κόσμο καθώς αυξάνεται η στάθμη των θαλασσών και μειώνεται ο όγκος των παγετώνων, μιας βασικής πηγής νερού.
      Σύμφωνα με τον Ζεμπ, τα πέντε από τα έξι τελευταία χρόνια παρατηρήθηκαν οι μεγαλύτερες απώλειες στον όγκο των παγετώνων, ενώ μόνο το 2024 έχασαν 450 γιγατόνους μάζας.
      Με τους τρέχοντες ρυθμούς πολλοί παγετώνες στον δυτικό Καναδά και στις ΗΠΑ, στη Σκανδιναβία, στην Kεντρική Ευρώπη, στον Καύκασο, στη Νέα Ζηλανδία και στους τροπικούς δεν θα συνείσουν τα υπάρχουν μετά τον 21ο αιώνα, τόνισε ο WMO.
      Η επιτάχυνση του ρυθμού με τον οποίο λιώνουν οι παγετώνες είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στην άνοδο της στάθμης των θαλασσών, θέτοντας χιλιάδες ανθρώπους σε κίνδυνο για πλημμύρες και καταστρέφοντας υδάτινους δρόμους από τους οποίους εξαρτώνται δισεκατομμύρια άνθρωποι για υδροηλεκτρική ενέργεια και τη γεωργία.
      Ο Στέφαν Ούλεμπρουκ, διευθυντής Υδάτων και Κρυόσφαιρας στον WMO, δήλωσε ότι σε όλο τον κόσμο απομένουν περίπου 275.000 παγετώνες οι οποίοι αποτελούν περίπου το 70% του φρέσκου νερού της Γης.
      Οι κίνδυνοι
      Περίπου 1,1 δισεκ. άνθρωποι ζουν σε ορεινές κοινότητες οι οποίες πλήττονται περισσότερο από τις άμεσες επιπτώσεις της απώλειας των παγετώνων λόγω του αυξημένου κινδύνου φυσικών καταστροφών και των μη αξιόπιστων πηγών νερού.
      Η άνοδος της θερμοκρασίας της Γης αναμένεται να επιδεινώσει τις ξηρασίες σε περιοχές που εξαρτώνται από το χιόνι για να έχουν νερό, ενώ θα αυξήσει τόσο την ένταση  όσο και τη συχνότητα φυσικών καταστροφών όπως οι κατολισθήσεις, οι χιονοστιβάδες, οι ξαφνικές πλημμύρες και οι υπερχειλίσεις λιμνών που σχηματίζονται από παγετώνες.
      Σύμφωνα με την έκθεση της Unesco, το λιώσιμο των παγετώνων στην ανατολική Αφρική έχει οδηγήσει σε αύξηση των συγκρούσεων με αφορμή την πρόσβαση στο νερό.
      Εξάλλου από το 2000 ως το 2023 λόγω της μείωσης του όγκου των παγετώνων η στάθμη των θαλασσών παγκοσμίως έχει αυξηθεί κατά 18 χιλιοστά, σχεδόν ένα χιλιοστό ετησίως. Κάθε επιπλέον χιλιοστό εκθέτει περίπου άλλους 30.000 ανθρώπους σε πλημμύρες, επεσήμανε η Παγκόσμια Υπηρεσία Παρακολούθησης Παγετώνων.
      Μονόδρομος η λύση
      Για τον ΟΗΕ η μόνη απάντηση στο πρόβλημα είναι η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με τον περιορισμό των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
      «Μπορούμε να διαπραγματευθούμε για πολλά πράγματα στον ΟΗΕ, αλλά δεν μπορούμε να διαπραγματευθούμε τους νόμους της φυσικής που αφορούν το λιώσιμο των πάγων», υπογράμμισε ο Ούλενμπρουκ.
      Περισσότερα...

        0

    17. Περιβάλλον

      Ατμοσφαιρική ρύπανση - Έκθεση IQAir: Η λίστα με τις δέκα (10) καθαρότερες και πιο μολυσμένες πόλεις της Ελλάδας

      Engineer

      Τη λίστα με τις 10 καθαρότερες, αλλά και τις 10 πιο μολυσμένες πόλεις της Ελλάδας αναδεικνύει νέα έκθεση της IQAir  · Ευχάριστη έκπληξη πόλεις όπως η Νίκαια και το Χαϊδάρι, που καταλαμβάνουν θέσεις μεταξύ των περιοχών με την καθαρότερη ατμόσφαιρα ενώ η Αθήνα παραμένει στις πιο μολυσμένες πόλεις της χώρας, με την ατμοσφαιρική ρύπανση να κινείται σε υψηλά επίπεδα. 
      Η νέα έρευνα καταγράφει μεγέθη γύρω από την ατμοσφαιρική ρύπανση που υπάρχει σε αρκετές πόλεις της χώρας μας, εξετάζοντας έναν από τους μικρότερους αλλά και πιο επικίνδυνους ρύπους στην ατμόσφαιρα κα αναδεικνύοντας τις δέκα πιο μολυσμένες περιοχές της Ελλάδας (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής), καθώς και τις δέκα πιο καθαρές. Η έκθεση της IQAir, μίας ελβετικής εταιρείας που παρακολουθεί την ποιότητα της ατμόσφαιρας στον πλανήτη, εξέτασε, συγκεκριμένα, τα λεπτά σωματίδια, ή PM2.5, έναν από τους μικρότερους αλλά πιο επικίνδυνους ρύπους αποτυπώνοντας τα μεγέθη γύρω από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
      Νέα έρευνα εξέτασε έναν από τους μικρότερους αλλά και πιο επικίνδυνους ρύπους στην ατμόσφαιρα, καταγράφοντας τις δέκα πιο μολυσμένες περιοχές της Ελλάδας (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής), καθώς και τις δέκα πιο καθαρές. Η έκθεση της IQAir, μίας ελβετικής εταιρείας που παρακολουθεί την ποιότητα της ατμόσφαιρας στον πλανήτη, εξέτασε, συγκεκριμένα, τα λεπτά σωματίδια, ή PM2.5, έναν από τους μικρότερους αλλά πιο επικίνδυνους ρύπους.
      Τα PM2,5 προέρχονται από πηγές όπως είναι η καύση ορυκτών καυσίμων, οι καταιγίδες σκόνης και οι πυρκαγιές. Είναι τόσο μικροσκοπικό σωματίδιο – το 1/20 του πλάτους μίας ανθρώπινης τρίχας – που μπορεί να εισχωρήσει στους πνεύμονες, ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματος.
      Τα σωματίδια προκαλούν ερεθισμό και φλεγμονή και έχουν συνδεθεί με αναπνευστικά προβλήματα και χρόνια νεφρική νόσο. Η έκθεση στα σωματίδια αυτά μπορεί να προκαλέσει καρκίνο, εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο και έχει συσχετιστεί με υψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους.
      Το Χαϊδάρι περιλαμβάνεται στη δεκάδα με τις πιο καθαρές πόλεις στην Ελλάδα (9η θέση) και στις πιο καθαρές στην Αττική (3η θέση).
      Η κατάταξη αυτή στην έρευνα της IQAir μπορεί να σχετίζεται με το γεγονός ότι είναι μία περιοχή που έχει πολύ πράσινο, καθώς περιβάλλεται από τα περιαστικά δάση του Ποικίλου και του όρους Αιγάλεω.
      Οι 10 πιο μολυσμένες περιοχές στην Ελλάδα, για το 2024, είναι:
      -Ιωάννινα (πόλη της Ηπείρου)
      -Πλαγιάρι (κωμόπολη του Δήμου Θέρμης)
      -Ελλήσποντος (δήμος του νομού Κοζάνης)
      -Αλίαρτος (κωμόπολη του Δήμου Αλιάρτου – Θεσπιέων του νομού Βοιωτίας)
      -Ελευσίνα (πόλη της Αττικής)
      -Βασιλικά (κωμόπολη στον νομό Θεσσαλονίκης)
      -Τρίλοφος (κωμόπολη της Κεντρικής Μακεδονίας)
      -Ορεστιάδα (πόλη στο βορειοανατολικό τμήμα του νομού Έβρου)
      -Θεσσαλονίκη (μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό πόλη της Μακεδονίας)
      -Λυκόβρυση (δήμος στον Βόρειο Τομέα Αττικής)
      Όσο για το ποιες είναι οι πιο καθαρές, από πλευράς αέρα, περιοχές στην Ελλάδα, ακολουθεί η λίστα:
      -Νέα Ραιδεστός (κωμόπολη του δήμου Θέρμης στον νομό Θεσσαλονίκης)
      -Δύο Χωριά (κοινότητα στην Τήνο)
      -Βουλιαγμένη (προάστιο στα νότια της Αθήνας)
      -Ρίο (παραθαλάσσιος οικισμός του δήμου Πατρέων Αχαΐας)
      -Άγιος Νικόλαος (Κρήτη)
      -Σητεία (παραλιακή πόλη της ανατολικής Κρήτης)
      - Άγιος Παύλος (περιοχή του δήμου Νεάπολης – Συκεών Θεσσαλονίκης)
      -Ηλιούπολη (νότιο προάστιο της Αθήνας)
      -Χαϊδάρι (κοντά στο όρος Αιγάλεω, βόρεια του Πειραιά)
      -Hράκλειο (Κρήτη)
      Σχετικά με την Αττική, οι 10 πιο μολυσμένες περιοχές είναι:
      -Ελευσίνα
      -Λυκόβρυση
      -Αχαρνές
      -Χαλάνδρι
      -Πετρούπολη
      -Πεύκη
      -Θρακομακεδόνες
      -Αθήνα
      -Άνω Λιόσια
      -Πειραιάς
      Απεναντίας, οι 10 πιο καθαρές περιοχές στην Αττική είναι:
      -Βουλιαγμένη
      -Ηλιούπολη
      -Χαϊδάρι
      -Παπάγου
      -Βύρωνας
      -Βριλήσσια
      -Νίκαια
      -Γλυφάδα
      -Χολαργός
      Περισσότερα...

        0

    18. Περιβάλλον

      ΕΕ: Περίοδος χάριτος 3 ετών στις αυτοκινητοβιομηχανίες για να συμμορφωθούν με τους στόχους εκπομπών ρύπων

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει την αναθεώρηση των προγραμματισμένων προστίμων για τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, όταν τα οχήματα και τα φορτηγά που κατασκευάζουν δεν τηρούν τις προδιαγραφές των στόχων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.
      Έτσι, θα επιτραπεί στις αυτοκινητοβιομηχανίες να επιτύχουν τους στόχους εκπομπής μέσα σε μία τριετία.
      Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε σήμερα στη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου ότι οι στόχοι εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα που έχουν καθοριστεί παραμένουν σε ισχύ, αλλά η συμμόρφωση των αυτοκινητοβιομηχανιών θα μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε μία τριετία και όχι σε ένα έτος.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να εκδώσει το σχέδιο δράσης της για την αυτοκινητοβιομηχανία την Τετάρτη, προκειμένου να βοηθήσει την προσπάθεια των Ευρωπαίων κατασκευαστών οχημάτων στην ηλεκτροκίνηση των μοντέλων τους, αλλά και στην ανταγωνιστικότητά τους απέναντι στους Κινέζους και Αμερικανούς ανταγωνιστές τους.
      Περισσότερα...

        0

    19. Περιβάλλον

      Περιοχή της Καλιφόρνια βυθίζεται στον Ειρηνικό με ταχύτατους ρυθμούς

      GTnews

      Τέσσερις ίντσες την εβδομάδα βυθίζεται η χερσόνησος Palos Verdes, σύμφωνα με τη NASA. Οι επιστήμονες της NASA έχουν χρησιμοποιήσει στοιχεία από ραντάρ και δορυφορικά δεδομένα για να παρακολουθήσουν την κίνηση της κατολίσθησης σε τρεις διαστάσεις. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, η παράκτια περιοχή στη Νότια Καλιφόρνια ολισθαίνει πιο κοντά στον Ειρηνικό Ωκεανό με ανησυχητικό ρυθμό.
      Η διάβρωση των ακτών είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει πολλές περιοχές παγκοσμίως, αλλά στην Καλιφόρνια, με τις εκτεταμένες και πυκνοκατοικημένες ακτές της, οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα αισθητές. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι ισχυρές καταιγίδες και η ανθρώπινη παρέμβαση συμβάλλουν στην επιτάχυνση της διάβρωσης, απειλώντας κατοικίες, επιχειρήσεις και υποδομές.
      Η χερσόνησος Palos Verdes, που βρίσκεται νότια του Λος Άντζελες, ήταν από καιρό γνωστή για τις κατολισθήσεις της, αλλά μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η κίνηση έχει ενταθεί, δημιουργώντας ανησυχίες για την ασφάλεια της κοινότητας.
      Η κατολίσθηση στη χερσόνησο Palos Verdes κινείται με μέσο ρυθμό περίπου τέσσερις ίντσες την εβδομάδα, με βάση τις εικόνες ραντάρ που συλλέχθηκαν μεταξύ 18 Σεπτεμβρίου και 17 Οκτωβρίου 2024, σύμφωνα με το Jet Propulsion Laboratory (JPL) της NASA.
      Η κοινότητα έχει βιώσει αργές κατολισθήσεις για χρόνια, αλλά οι πρόσφατες εικόνες δείχνουν μια αλλαγή τόσο στην ταχύτητα όσο και στο μέγεθος, με την κατολίσθηση να επεκτείνεται και να επιταχύνεται το καλοκαίρι.
      Η αυξημένη ταχύτητα και το μέγεθος της κατολίσθησης συνδέονται με τις έντονες βροχοπτώσεις που γνώρισε η Νότια Καλιφόρνια το 2023, ακολουθούμενες από περισσότερες βροχοπτώσεις στις αρχές του 2024. Η NASA αποδίδει αυτά τα ακραία καιρικά μοτίβα ως σημαντικούς συντελεστές στην κίνηση της γης. Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες εικόνες δείχνουν ότι η κατολίσθηση έχει επιβραδυνθεί ελαφρώς τις τελευταίες εβδομάδες.
      Η κατολίσθηση έχει επηρεάσει περιοχές που προηγουμένως θεωρούνταν σταθερές, συμπεριλαμβανομένων περιοχών με εκατοντάδες σπίτια και κτίρια. Παρόλο που το τμήμα της χερσονήσου που κινείται ταχύτερα είχε μικρή υποδομή, η τρέχουσα κίνηση θέτει σε σημαντικό κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή και τις υποδομές.
      Σύμφωνα με τη NASA, μέρος της χερσονήσου βρίσκεται σε ένα αρχαίο σύμπλεγμα κατολισθήσεων που κινείται εδώ και πάνω από 60 χρόνια. Η χερσόνησος, η οποία εκτείνεται στον Ειρηνικό Ωκεανό, αποτελεί εδώ και καιρό μια περιοχή ανησυχίας για τους επιστήμονες λόγω της ευαισθησίας της στις κατολισθήσεις.
      Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αερομεταφερόμενες εικόνες ραντάρ που τραβήχτηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές για να παρακολουθήσουν την κίνηση της κατολίσθησης. Οι εικόνες του ραντάρ τους έδωσαν μια τρισδιάστατη άποψη της κίνησης της κατολίσθησης με την πάροδο του χρόνου.
      Λόγω της συνεχούς απειλής κατολισθήσεων σε αυτή την περιοχή, γίνεται εκτεταμένη παρακολούθηση με τη χρήση δεδομένων ραντάρ και δορυφόρου. Επιπλέον, η NASA εργάζεται σε ένα νέο έργο που ονομάζεται Landslide Climate Change Experiment, το οποίο θα μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο τα ακραία υγρά ή ξηρά καιρικά μοτίβα επηρεάζουν τις κατολισθήσεις.
      Την ίδια στιγμή, αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης (FEMA) και το Γραφείο Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης του Κυβερνήτη της Καλιφόρνια ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα εξαγοράς $ 42 εκατ. τον περασμένο Οκτώβριο για να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν πληγεί από τις κατολισθήσεις. Αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των κινδύνων σε μια περιοχή επιρρεπής σε κατολισθήσεις.
      Περισσότερα...

        0

    20. Περιβάλλον

      Μήπως ο στόχος της συμφωνίας του Παρισιού είναι ήδη νεκρός; Τι δείχνουν δύο νέες μελέτες

      Engineer

      Δύο νέες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα μήνυμα ότι ο πλανήτης είναι πιθανό να υπερβεί τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, δηλαδή τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
      Οι μελέτες, οι οποίες δημοσιεύονται και οι δύο τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Climate Change, αποτελούν την τελευταία απόδειξη ότι ο κόσμος αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση, και έρχονται μόλις λίγες εβδομάδες μετά από μια ακόμη πιο αυστηρή προειδοποίηση από τον διάσημο κλιματολόγο James Hansen, ο οποίος δήλωσε ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε πορεία να ξεπεράσει τους 2 βαθμούς υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες.
      Η διεθνής δράση για το κλίμα παραπαίει;
      Ενώ πολλοί επιστήμονες έχουν πει ότι αυτά τα επίπεδα θέρμανσης μπορούν να αποφευχθούν με άμεσες, ταχείες περικοπές των εκπομπών, οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο φαίνονται όλο και πιο λίγες καθώς η διεθνής δράση για το κλίμα παραπαίει. Μία από τις πρώτες ενέργειες του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ήταν να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και τώρα άλλες χώρες, όπως η Αργεντινή και η Ινδονησία, φέρονται να εξετάζουν το ενδεχόμενο αποχώρησης.
      Η συμφωνία του Παρισιού είναι εξαιρετικά συμβολική. Το 2015, σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου συμφώνησαν να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε επίπεδα πολύ κάτω των 2 βαθμών σε σχέση με την περίοδο προτού ο άνθρωπος αρχίσει να καίει μεγάλες ποσότητες ορυκτών καυσίμων, με τη φιλοδοξία να περιορίσουν την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό.
      Πάνω από τον 1,5 βαθμό, οι επιστήμονες λένε ότι η αυξανόμενη ακραία ζέστη, η ξηρασία, οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές θα είναι δύσκολο να προσαρμοστούν οι άνθρωποι και τα οικοσυστήματα. Στους 2 βαθμούς, θα κινδυνεύσουν εκατομμύρια ζωές και ο κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά να προκληθούν σημεία καμπής, όπως το λιώσιμο των παγετώνων και ο θάνατος των κοραλλιογενών υφάλων του πλανήτη.
      Από το 2015, ο 1,5 βαθμός έχει γίνει συνώνυμο της αποτροπής μιας πιο καταστροφικής κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται. Πέρυσι ήταν το πρώτο ημερολογιακό έτος που ξεπέρασε τον 1,5 βαθμό. Καθώς οι στόχοι του Παρισιού αναφέρονται σε μέσους όρους για περίπου δύο δεκαετίες και όχι σε μεμονωμένους μήνες ή χρόνια, αυτό σημαίνει ότι η παραβίαση της συμφωνίας μπορεί να επιβεβαιωθεί με βεβαιότητα μόνο εκ των υστέρων, όταν είναι πια πολύ αργά.
      Τι έδειξαν μελέτες
      Έτσι, οι επιστήμονες πίσω από αυτές τις δύο νέες μελέτες προσπάθησαν να προσδιορίσουν αν ο κόσμος βρίσκεται ήδη στην πρώτη μακροπρόθεσμη περίοδο θέρμανσης 1,5 βαθμού. Τα νέα δεν είναι καλά.
      Η μελέτη του Alex Cannon, ερευνητή στο Τμήμα Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής του Καναδά, διαπίστωσε ότι υπάρχει 60% έως 80% πιθανότητα να έχει ήδη ξεπεραστεί το όριο του Παρισιού, δεδομένου ότι 12 συνεχόμενοι μήνες έχουν ήδη τουλάχιστον 1,5 βαθμό.
      Εάν ο κόσμος βιώνει 18 συνεχόμενους μήνες με θερμοκρασία που βρίσκεται στο όριο του 1,5 βαθμού ή πάνω από αυτό, θα είναι «σχεδόν βέβαιο» ότι η συμφωνία του Παρισιού έχει παραβιαστεί, σύμφωνα με την έκθεση.
      Η άλλη μελέτη, με επικεφαλής τον Emanuele Bevacqua, κλιματολόγο του Κέντρου Helmholtz στη Γερμανία, χρησιμοποίησε κλιματικά δεδομένα του πραγματικού κόσμου και κλιματικά μοντέλα. Εξετάζοντας τις ιστορικές τάσεις θέρμανσης, διαπίστωσε ότι το πρώτο μεμονωμένο έτος που παραβίασε ένα όριο θερμοκρασίας έπεσε επίσης μέσα στην πρώτη 20ετή περίοδο κατά την οποία οι μέσες θερμοκρασίες έφτασαν στο ίδιο όριο.
      Εάν συνεχιστούν αυτές οι τάσεις, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το 2024 θα εμπίπτει στην πρώτη 20ετή περίοδο θέρμανσης 1,5 βαθμού, κατέληξε η έκθεση.
      Και τα δύο έγγραφα τονίζουν ότι η ταχεία και ισχυρή δράση για το κλίμα μπορεί ακόμη να μειώσει την πιθανότητα παραβίασης των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού κατά τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες. «Από κάθε άποψη, η παραβίαση του ορίου του 1,5 βαθμού είναι δεδομένη», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Άλεν, καθηγητής κλιματικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, ο οποίος δεν συμμετείχε στις μελέτες. «Πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποφύγουμε το ακόμη πιο επικίνδυνο όριο των 2 βαθμών Κελσίου, μειώνοντας ταχέως και μαζικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου».
      Για άλλους, ωστόσο, αυτό το «πλοίο» έχει ήδη σαλπάρει. Ο κλιματολόγος Τζέιμς Χάνσεν, ο οποίος ήταν από τους πρώτους που προειδοποίησαν δημοσίως τον κόσμο για την κλιματική αλλαγή, δήλωσε πέρυσι ότι ο στόχος του 1,5 ήταν «πιο νεκρός και από νεκρό». Αυτόν τον μήνα συνυπογράφει μια μελέτη που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους κανονισμούς για τη μείωση της ρύπανσης από τη ναυτιλία. Ενώ η ρύπανση αυτή αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, έχει επίσης ως αποτέλεσμα την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός μακριά από τη Γη.
      Ως αποτέλεσμα, είπε, η παγκόσμια θέρμανση είναι πιθανό να ξεπεράσει τους 2 βαθμούς τις επόμενες δεκαετίες με καταστροφικές συνέπειες, όπως το λιώσιμο των παγετώνων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας.
      Πηγή: CNN
      Περισσότερα...

        0

    21. Περιβάλλον

      H κλιματική αλλαγή μεταμορφώνει τον κλάδο ασφάλισης ακινήτων

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά ακινήτων και την ασφαλιστική βιομηχανία στην Ευρώπη. Οι αυξανόμενες φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες, πυρκαγιές και καύσωνες, οδηγούν σε σημαντικές οικονομικές απώλειες, επηρεάζοντας άμεσα το κόστος και τη διαθεσιμότητα των ασφαλιστικών καλύψεων.
      Σύμφωνα με την Petra Hielkema, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA), «οι κυβερνήσεις και οι τράπεζες της Ευρώπης δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στα αυξανόμενα κόστη των φυσικών καταστροφών, όπως οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές». Τα τελευταία τρία χρόνια, το μέσο ετήσιο κόστος των φυσικών καταστροφών στην ΕΕ ανήλθε σε € 44,5 δισεκατομμύρια, υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο των € 17,8 δισεκατομμυρίων της προηγούμενης δεκαετίας. Από τις απώλειες ύψους € 900 δισεκατομμυρίων που προκλήθηκαν από αυτές τις καταστροφές τα τελευταία 42 χρόνια, μόνο το ένα τέταρτο ήταν ασφαλισμένο, και αυτή η κάλυψη μειώνεται συνεχώς. 
      Η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων οδηγεί σε αυξημένα ασφάλιστρα για την κάλυψη των σχετικών κινδύνων. Σύμφωνα με τον Ernst Rauch, Επικεφαλής γεωλόγου και κλιματικού επιστήμονα στη Munich Re, «το ύψος των ασφαλισμένων ζημιών από φυσικές καταστροφές σε παγκόσμιο επίπεδο φτάνει γύρω στα $ 100 δισεκατομμύρια ετησίως, με το 80-90% αυτών των ζημιών να σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες». 
      Η κατάσταση αυτή δημιουργεί προκλήσεις για την ασφαλιστική αγορά, καθώς οι εταιρείες αναγκάζονται να αυξήσουν τα ασφάλιστρα ή να περιορίσουν τις καλύψεις σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Η μείωση της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας της ασφάλισης που παρέχεται από τον ιδιωτικό τομέα είναι μια ανησυχητική τάση. 
      Με αυτά τα δεδομένα, ορισμένες λύσεις προτείνονται για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, όπως οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και η «ασφαλιστική ανάληψη με αντίκτυπο» (impact underwriting), με στόχο τη μείωση του κόστους και την αύξηση της διαθεσιμότητας της ασφάλισης. Επιπλέον, η EIOPA αύξησε κατά 10% το κεφάλαιο που πρέπει να διατηρούν οι ασφαλιστές της ΕΕ για τους κινδύνους φυσικών καταστροφών, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα του κλάδου. 
      Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση της προσαρμογής στις νέες κλιματικές συνθήκες, διασφαλίζοντας παράλληλα την οικονομική βιωσιμότητα της ασφαλιστικής αγοράς και την προστασία των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών της. Η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, ασφαλιστικών εταιρειών και ιδιωτών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμων λύσεων που θα ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες και θα διασφαλίζουν την ανθεκτικότητα απέναντι στους κλιματικούς κινδύνους.
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.