Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1609 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Ανασκόπηση αντιπυρικής περιόδου 2025 από το WWF Ελλάς και την ομάδα FLAME του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

      Engineer

      Για δεύτερη συνεχή χρονιά το WWF Ελλάς και η Πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δίνουν από κοινού στη δημοσιότητα μια ολοκληρωμένη κι επιστημονικά τεκμηριωμένη ανασκόπηση της αντιπυρικής περιόδου του 2025. Η ανασκόπηση εστιάζει στις σημαντικότερες πυρκαγιές του 2025, στις περιβαλλοντικές συνθήκες πριν και κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, καθώς και στο συνολικό αποτύπωμα που άφησαν οι δασικές πυρκαγιές. Επιπλέον, καταλήγει σε συμπεράσματα και διατυπώνονται συγκεκριμένες προτάσεις για το άμεσο μέλλον.  
      Σύμφωνα με την ανασκόπηση, η αντιπυρική περίοδος του 2025 συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε χειρότερων περιόδων των τελευταίων είκοσι ετών (2006-2025), τόσο λόγω των καμένων εκτάσεων, όσο και του συνολικού αριθμού των πυρκαγιών. Ειδικότερα, η έκταση των καμένων εκτάσεων κατά την αντιπυρική περίοδο 2025 ανήλθε σε 478.280 στρέμματα, ενώ τα περιστατικά χαρτογραφημένων πυρκαγιών από το EFFIS σημείωσαν αύξηση κατά 39% σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2024. Συνυπολογίζοντας μάλιστα, μικρότερα περιστατικά που δεν περιλαμβάνονται στα δεδομένα του EFFIS, η πραγματική έκταση ξεπερνά τα 500.000 στρέμματα. 
      Παρόλο που το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας συνεχίζει τη λανθασμένη πρακτική υπολογισμού των δασικών καμένων εκτάσεων μόνο για τα ψηλά ώριμα δάση, η πραγματική εικόνα είναι ότι κάηκαν και επηρεάστηκαν σημαντικά περισσότερα από 290.000 στρέμματα δασικής βλάστησης, ενώ πάνω από 130.000 στρέμματα αφορούν διπλοκαμένες περιοχές και 116.770 στρέμματα αφορούν καμένες εκτάσεις μέσα σε Προστατευόμενες Περιοχές. Επιπλέον,  η φετινή αντιπυρική περίοδος χαρακτηρίστηκε από τα εξής: 
      18 πυρκαγιές ευθύνονται για το 87% των συνολικών καμένων εκτάσεων, στοιχείο που αναδεικνύει τη δυσκολία διαχείρισης μεγάλων και παράλληλων περιστατικών.  Περισσότερα από 130.000 στρέμματα κάηκαν ξανά μέσα σε διάστημα μικρότερο των 20 ετών, κυρίως σε Χίο, Ανατολική Αττική, Κύθηρα και Ζάκυνθο, περιοχές όπου η δυνατότητα φυσικής αναγέννησης έχει πλέον περιοριστεί δραματικά.  Σε περιφερειακό επίπεδο, ρεκόρ καμένων εκτάσεων σημειώθηκε στην Ήπειρο (68.860 στρ.), ενώ το Βόρειο Αιγαίο (143.580 στρ.) και η Δυτική Ελλάδα (59.540 στρ.) κατέγραψαν τη δεύτερη και τρίτη χειρότερη επίδοση αντίστοιχα, από το 2006 και μετά.  16 προστατευόμενες περιοχές επηρεάστηκαν, εκ των οποίων οι 8 ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000, συνολικής έκτασης 116.770 στρεμμάτων.  Η πυρκαγιά στον Φενεό (Κορινθία) ήταν η πιο κρίσιμη από οικολογικής σκοπιάς το 2025 καθώς καταγράφηκε σημαντική απώλεια σε δάση ελάτης, είδος χωρίς μηχανισμούς φυσικής αναγέννησης.  Οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες του 2025 αν και κανονικές στο μεγαλύτερο διάστημα του έτους παρουσίασαν περιόδους έντονων εξάρσεων, ιδιαίτερα στην Ήπειρο, τη Δυτική Ελλάδα, την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και τα Ιόνια Νησιά, όπου οι ημέρες με ασυνήθιστα υψηλή επικινδυνότητα ήταν διπλάσιες των αναμενόμενων.  Οι εκπομπές άνθρακα από τις πυρκαγιές του 2025 ήταν οι έβδομες υψηλότερες από το 2003.  Οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν δυστυχώς μία (1) ανθρώπινη απώλεια, περισσότερους από 60 τραυματισμούς, καταστροφή σε πολλές οικίες και κρίσιμες υποδομές, με το κόστος αποκατάστασης των δικτύων κοινής ωφέλειας να υπερβαίνει τα 165 εκατ. ευρώ.  Οι επιπτώσεις στην άγρια πανίδα υπήρξαν για άλλη μια χρονιά εκτεταμένες, με χιλιάδες ζώα κυρίως από ομάδες που δεν έχουν ανεπτυγμένους μηχανισμούς διαφυγής (όπως ερπετά και ασπόνδυλα) να επηρεάζονται άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα.   6 στις 10 μεγάλες πυρκαγιές –οι οποίες ευθύνονται για το 55 % των καμένων εκτάσεων– οφείλονται στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.   Θετικά σημεία και βελτιωτικές προτάσεις για την επόμενη ημέρα 
      Η αντιπυρική περίοδος του 2025 επιβεβαιώνει την ανάγκη για επανεκτίμηση του τρόπου διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα, με έμφαση στην πρόληψη, τη μείωση των ενάρξεων, τη διαφάνεια αναφορικά με τα αίτια, και την επιστημονική τεκμηρίωση των αποφάσεων.  
      Ωστόσο, κατά τη διάρκεια αυτής της αντιπυρικής περιόδου υπήρξαν και ορισμένες θετικές εξελίξεις. Οι σημαντικότερες από αυτές αφορούν την αισθητή βελτίωση στον τρόπο διερεύνησης των αιτίων σημαντικών πυρκαγιών, με την υψηλότερη αναλογία συλλήψεων προς περιστατικά της τελευταίας δεκαετίας, καθώς και τη σημαντική πρόοδο στη χρήση δορυφορικών δεδομένων. Επιπλέον, αναγνωρίζεται η αποτελεσματική αρχική απόκριση του δασοπυροσβεστικού μηχανισμού στην πλειονότητα των περιστατικών και η αποδοτική δράση των επίγειων δυνάμεων κατά τη διάρκεια της νύχτας, με αξιοποίηση πεζοπόρων τμημάτων. Θετική εξέλιξη αποτέλεσε επίσης, και η επίσημη κινητοποίηση των εθελοντικών ομάδων δασοπυρόσβεσης, καθώς και η ανάδειξη του ζητήματος των ενάρξεων από το δίκτυο ηλεκτρισμού που αποτελεί μιαεξαιρετικά σημαντική εξέλιξη, καθώς οι πυρκαγιές που προκαλούνται από το δίκτυο είναι συνήθως  εκτεταμένες και καταστροφικές, με δυσανάλογες περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.  
      Παρά τις σημαντικές αυτές βελτιώσεις, υπάρχουν ακόμα πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν, προκειμένου να μετράμε όλο και λιγότερες καμένες εκτάσεις στη χώρα. Πιο συγκεκριμένα χρειάζεται:  
      Ολιστική στρατηγική πρόληψης και ετοιμότητας, με έμφαση στη μείωση των ανθρωπογενών αιτίων (αμέλεια, πρόθεση) και άλλων γνωστών αιτίων, όπως το δίκτυο διανομής ηλεκτρισμού, στην κατανόηση των τοπικών κοινωνικο-οικονομικών παραγόντων, την τακτική ορθή ενημέρωση των πολιτών ειδικά στις ζώνες μίξης οικισμών-δασών, καθώς και στον επαναπροσδιορισμό της αντιπυρικής περιόδου βάσει πραγματικών πυρομετεωρολογικών, οικολογικών συνθηκών και της κατάστασης της καύσιμης ύλης.  Ενεργή, βιώσιμη και ιεραρχημένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, με στοχευμένα έργα πρόληψης, εκπόνηση τοπικών σχεδίων πρόληψης (ΟΤΑ Α΄ βαθμού) και προτεραιοποίηση των πιο ευάλωτων και οικολογικά σημαντικών περιοχών.  Επιστημονική τεκμηρίωση και διαφάνεια, μέσω συστηματικής καταγραφής και δημόσιας διάθεσης δεδομένων για τα αίτια των πυρκαγιών, καθώς και μέσω αξιοποίησης επιστημονικών δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για την επιχειρησιακή ανάλυση και πρόγνωση της συμπεριφοράς των πυρκαγιών.  Αποτελεσματική και υπόλογη διακυβέρνηση, με θεσμοθέτηση διαδικασιών αξιολόγησης κόστους–οφέλους για όλες τις δράσεις πρόληψης, καταστολής και αποκατάστασης, αλλά και εφαρμογή δημόσιας διαδικασίας αποτίμησης και αποκόμισης διδαγμάτων σημαντικών περιστατικών πυρκαγιών μετά από κάθε αντιπυρική περίοδο.  Φέτος είναι η δεύτερη χρονιά που το WWF Ελλάς και η Πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ενώνουν δυνάμεις για τη σύνταξη αυτής της επιστημονικά ολοκληρωμένης ανασκόπησης της αντιπυρικής περιόδου. Μέσω αυτής, οι δύο φορείς επιδιώκουν την ενίσχυση της λογοδοσίας και την εδραίωση μιας συγκεκριμένης διαδικασίας που θα ενεργοποιείται με το τέλος κάθε αντιπυρικής περιόδου, με στόχο την επίτευξη μιας πιο αποτελεσματικής διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών στη χώρα. 
      Η πλήρης ανασκόπηση είναι διαθέσιμη ΕΔΩ. 
      Περισσότερα...

        0

    2. Περιβάλλον

      Κλιματική κρίση: Ένας νεκρός κάθε λεπτό από την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας

      Engineer

      Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας ευθύνεται για τον θάνατο ενός ανθρώπου ανά λεπτό σε όλο τον κόσμο, αποκαλύπτει μεγάλη έρευνα για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην ανθρώπινη υγεία.
      Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα, η εξάρτηση της ανθρωπότητας στα ορυκτά καύσιμα προκαλεί τοξική ατμοσφαιρική ρύπανση, φωτιές και την εξάπλωση ασθενειών όπως ο δάγκειος πυρετός.
      Η έκθεση, η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα, αναφέρει ότι ο επιβλαβής αντίκτυπος της ανθρωπογενούς κλιματικής κρίσης στην υγεία των ανθρώπων θα επιδεινωθεί με ηγέτες όπως ο Ντόναλντ Τραμπ να καταργούν τις πολιτικές για το κλίμα και τις πετρελαϊκές εταιρείες να συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται νέα αποθέματα.
      Σύμφωνα με τα ευρήματα των ειδικών, οι κυβερνήσεις χορήγησαν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα σε άμεσες επιδοτήσεις σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων το 2023, ενώ οι άνθρωποι έχασαν περίπου το ίδιο ποσό λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που τους εμπόδιζαν να εργαστούν σε αγροκτήματα και εργοτάξια.
      Στη μείωση της καύσης άνθρακα αποδίδεται η σωτηρία περίπου 400 ζωών ημερησίως την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με την έκθεση, ενώ η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας αυξάνεται ραγδαία. Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν πως ένα υγιές μέλλον είναι ανέφικτο, εάν τα ορυκτά καύσιμα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται με τους σημερινούς ρυθμούς.
      Η έκθεση αναφέρει ότι ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με την υπερθέρμανση έχει αυξηθεί κατά 23% από τη δεκαετία του 1990, ακόμη και μετά τη συνυπολογισμό της αύξησης του πληθυσμού, φτάνοντας σε μέσο όρο τις 546.000 περιπτώσεις ετησίως μεταξύ 2012 και 2021.
      «Αυτό σημαίνει περίπου έναν θάνατο που σχετίζεται με τη ζέστη κάθε λεπτό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους», δήλωσε ο καθηγητής Ολι Τζέι, του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ της Αυστραλίας, ο οποίος συμμετείχε στην ομάδα ανάλυσης. «Είναι ένας πραγματικά συγκλονιστικός αριθμός και οι αριθμοί αυξάνονται».
      «Αυτή η [έκθεση] αποτυπώνει μια ζοφερή και αναμφισβήτητη εικόνα των καταστροφικών επιπτώσεων στην υγεία που αγγίζουν όλες τις γωνιές του κόσμου. Η καταστροφή ζωών και μέσων διαβίωσης θα συνεχίσει να κλιμακώνεται έως ότου τερματίσουμε την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα», σημειώνει η δρ. Μαρίνα Ρομανέλο του University College London (UCL), επικεφαλής της έκθεσης.
      «Κάθε χρόνο παρατηρούμε εκατομμύρια θανάτους που θα μπορούσαν να αποφευχθούν, λόγω της καθυστέρησης μας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή μας στις κλιματικές αλλαγές που δεν μπορούν να αποφευχθούν. Βλέπουμε σημαντικούς ηγέτες, κυβερνήσεις και εταιρείες να υποχωρούν από τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα και να θέτουν τους ανθρώπους σε όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο», προσθέτει.
      Πηγή: Kathimerini.gr, Guardian
      Περισσότερα...

        0

    3. Περιβάλλον

      Κλιματική Αλλαγή: 42,7 δισ. χρηματοδότηση από την ΕΕ για τις αναπτυσσόμενες χώρες το 2024

      Engineer

      Η ΕΕ ενισχύει την παγκόσμια μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής με 42,7 δισ. ευρώ χρηματοδότηση για τις αναπτυσσόμενες χώρες το 2024 από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για την προσαρμογή και τη μείωση των εκπομπών στις αναπτυσσόμενες χώρες.
      Συγκεκριμένα, η ΕΕ και τα 27 κράτη μέλη της συνεισέφεραν το 2024 συνολικά 31,7 δισ. ευρώ από δημόσιες πηγές για δράσεις κατά της κλιματικής αλλαγής και κινητοποίησαν επιπλέον 11,0 δισ. ευρώ ιδιωτικών κεφαλαίων, ενισχύοντας την ικανότητα των αναπτυσσόμενων χωρών να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η δημοσιοποίηση των στοιχείων έγινε ενόψει της COP30 και CMA7, που θα διεξαχθούν από 10 έως 21 Νοεμβρίου στο Μπελέμ της Βραζιλίας.
      Τα στοιχεία, που συντάχθηκαν με βάση τους κανόνες αναφοράς της ΕΕ για τη χρηματοδότηση του κλίματος, αποκαλύπτουν ότι περίπου το μισό της δημόσιας χρηματοδότησης προορίζεται για δράσεις προσαρμογής ή για συνδυασμένα προγράμματα μετριασμού και προσαρμογής. Επιπλέον, σχεδόν το 50% της δημόσιας συνεισφοράς πραγματοποιείται μέσω επιχορηγήσεων, ενισχύοντας τη σταθερότητα και τη διαφάνεια της χρηματοδότησης.
      Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να επενδύει στη διεύρυνση των χρηματοδοτικών εργαλείων και στην κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, αξιοποιώντας μηχανισμούς όπως εγγυήσεις, συμμετοχικά δάνεια, άμεσες επενδύσεις σε εταιρείες και πιστωτικές γραμμές. Στόχος είναι να πολλαπλασιαστεί ο αντίκτυπος της διεθνούς χρηματοδότησης και να υποστηριχθεί η εφαρμογή των δεσμεύσεων που προβλέπει ο Νέος Συλλογικός Ποσοτικοποιημένος Στόχος, που υιοθετήθηκε το 2024 στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού.
      Η κατανομή της δημόσιας χρηματοδότησης περιλαμβάνει:
      -4,6 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης,
      -2,4 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,
      ενώ το συνολικό ποσό των 31,7 δισ. ευρώ αντιστοιχεί σε δεσμεύσεις και εκταμιεύσεις για αμφίδρομες και πολυμερείς δράσεις κατά το 2024.
      Τα 11,0 δισ. ευρώ ιδιωτικής χρηματοδότησης αφορούν κεφάλαια που κινητοποιήθηκαν μέσω δημόσιων παρεμβάσεων, χωρίς να περιλαμβάνονται τα ίδια κεφάλαια της δημόσιας χρηματοδότησης που χρησιμοποιήθηκαν για την κινητοποίηση των ιδιωτικών πόρων.
      Η δημοσιοποίηση των στοιχείων επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕΕ και των κρατών μελών της να ανταποκριθούν στους διεθνείς στόχους χρηματοδότησης, ιδιαίτερα στον συλλογικό στόχο των αναπτυγμένων χωρών για 100 δισ. δολάρια ετησίως, που παραμένει σε ισχύ έως το 2025.
      Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η στρατηγική της ΕΕ στοχεύει όχι μόνο στην αύξηση των πόρων αλλά και στην αποτελεσματική κατεύθυνσή τους, ώστε οι δράσεις να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στην προστασία του κλίματος και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πιο ευάλωτων χωρών του κόσμου.
      Περισσότερα...

        0

    4. Περιβάλλον

      ΕΕΑΕ: Ο χάρτης παρακολούθησης ραδιενεργών ουσιών στο πόσιμο νερό

      Engineer

      Τα αποτελέσματα των μετρήσεων που έγιναν την περίοδο 2017-2024 για την παρακολούθηση των ραδιενεργών ουσιών στο νερό που καταναλώνουν οι πολίτες περιλαμβάνει η συγκεντρωτική έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. 
      Τα αποτελέσματα κρίνονται θετικά από την ΕΕΑΕ, καθώς στη συντριπτική πλειονότητα των 12.571 δειγμάτων από όλη την Ελλάδα που ελέγχθηκαν από την επιτροπή και εξουσιοδοτημένα εργαστήρια διαπιστώθηκε ότι οι συγκεντρώσεις ραδιενέργειας ήταν εντός του θεσμοθετημένου πλαισίου καταλληλότητας. 
      Ωστόσο, εντοπίστηκαν και περιπτώσεις με αυξημένες συγκεντρώσεις φυσικών ραδιονουκλιδίων κυρίως σε υπόγεια νερά περιοχών της Βόρειας Ελλάδας, όπου η ΕΕΑΕ προχώρησε σε εισηγήσεις προς το υπουργείο Υγείας για τη λήψη περιοριστικών μέτρων και την εφαρμογή διορθωτικών ενεργειών. 
      Διορθωτικά μέτρα
      Σύμφωνα με τα ευρήματα της καταγραφής αυξημένες είναι οι συγκεντρώσεις ραδονίου στο πόσιμο νερό που καταναλώνουν οι κάτοικοι των οικισμών Αυγή, Οσσα και Λοφίσκος του Δήμου Λαγκαδά και ήδη γίνονται οι διορθωτικές ενέργειες για να πέσει η τιμή του συγκεκριμένου ραδιενεργού αερίου. Σημειώνεται ωστόσο ότι το νερό σε αυτούς τους τρεις οικισμούς παραμένει πόσιμο.
      Στην Αυγή, στην Οσσα και στον Λοφίσκο, με συνολικό πληθυσμό 1.000 κατοίκων, όπου εντοπίστηκαν συγκεντρώσεις ραδονίου πάνω από τα επιθυμητά επίπεδα των 100 μπεκερέλ ανά λίτρο, εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες δράσεις. Αυτές περιλαμβάνουν επιβεβαιωτικές μετρήσεις, ραδιολογική αξιολόγηση που λαμβάνει υπόψη τη συγκέντρωση ραδονίου στον εσωτερικό αέρα των χώρων όπου γίνεται κατανάλωση νερού και επαναληπτικές μετρήσεις με ορίζοντα πενταετίας. 
      Σε άλλους τρεις οικισμούς, στην Αρναία, στη Νυμφόπετρα και στον Ασκό, όπου οι συγκεντρώσεις ραδονίου μετρήθηκαν πάνω από τα 100 μπεκερέλ ανά λίτρο, έχουν ολοκληρωθεί οι διορθωτικές ενέργειες και η τιμή της ραδιενεργής ουσίας έχει σταθεροποιηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.
      Στην Αρναία, μάλιστα, εγκαταστάθηκε με τη συνδρομή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σύστημα αερισμού της υδροδότησης, το οποίο μείωσε σημαντικά τις συγκεντρώσεις ραδονίου.
      Χρονική εξέλιξη των συγκεντρώσεων ραδονίου
      Κατά τη διάρκεια των ετών που γίνονταν οι μετρήσεις κρίθηκαν ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση τα νερά πέντε οικισμών στους Δήμους Βόλβης και Λαγκαδά λόγω αυξημένων συγκεντρώσεων ουρανίου. Πρόκειται για τους οικισμούς Νυμφόπετρα, Μικροκώμη, Απολλωνία, Ασκός και Κρυονέρι.
      Τα μέτρα που ελήφθησαν μετά από εισήγηση της ΕΕΑΕ στο υπουργείο Υγείας αποδείχτηκαν αποτελεσματικά. Οπως λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της επιτροπής, Χρήστος Χουσιάδας, «άλλαξαν οι πηγές υδροδότησης, αντικαταστάθηκαν γεωτρήσεις, χρησιμοποιήθηκαν φίλτρα και σε κάποιες περιπτώσεις απαγορεύτηκε η κατανάλωση νερού από τη βρύση. Για ένα διάστημα οι πολίτες έπιναν εμφιαλωμένο νερό. Αυτά τα μέτρα βελτίωσαν τη ραδιολογική ποιότητα του νερού για περίπου 4.700 κατοίκους». 
      Απεικόνιση των συγκεντρώσεων του υποσυνόλου των 3.525 δειγμάτων που ελέγχθηκαν ως προς την περιεκτικότητα σε ουράνιο-238. [Πηγή: ΕΕΑΑ] Οι συγκεντρώσεις ουρανίου είναι γενικά αυξημένες στα υπόγεια νερά των γεωτρήσεων λόγω των γρανιτικών και ιζηματογενών πετρωμάτων. Τα πλουσιότερα σε ουράνιο νερά εντοπίζονται κυρίως σε Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη, και λιγότερο στη Δυτική Μακεδονία και τη Θεσσαλία. Σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός από τους πέντε προαναφερθέντες οικισμούς, τα δείγματα του νερού που εξετάστηκαν ήταν κατάλληλα.   
      Απεικόνιση των συγκεντρώσεων του συνόλου των 12.571 δειγμάτων  
      ως προς την ολική β-ακτινοβολία. [Πηγή: ΕΕΑΑ] Απεικόνιση των συγκεντρώσεων του συνόλου των 12.571 δειγμάτων  
      ως προς την ολική β-ακτινοβολία. [Πηγή: ΕΕΑΑ] Ο κ. Χουσιάδας επισημαίνει ότι οι μετρήσεις οι οποίες έγιναν όλα αυτά τα χρόνια ήταν αποτέλεσμα της εφαρμογής στη χώρα μας της ευρωπαϊκής οδηγίας ΕΥΡΑΤΟΜ για την προστασία της υγείας των πολιτών από τις ραδιενεργές ουσίες στο πόσιμο νερό.
      «Τα συμπεράσματα της έκθεσης υπογραμμίζουν τη χειροπιαστή βελτίωση που έχει φέρει η ευρωπαϊκή και η ελληνική νομοθεσία στην προστασία της υγείας των πολιτών από τη μακροχρόνια έκθεση στους ραδιολογικούς παράγοντες που μπορεί να εντοπιστούν στο πόσιμο νερό. Επίσης, αναδεικνύουν τον ουσιαστικό ρόλο της συνεργασίας των αρμόδιων φορέων για την εφαρμογή της νομοθεσίας», τονίζει. 
      ekthesi_posima_nera_2025.pdf
      Περισσότερα...

        0

    5. Περιβάλλον

      Πρωτοφανής επιτάχυνση στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας – Ρεκόρ 4.000 ετών τρομάζει τους επιστήμονες

      Engineer

      Η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται σήμερα με ρυθμό ταχύτερο από οποιοδήποτε άλλο διάστημα των τελευταίων 4.000 ετών, σύμφωνα με νέα διεθνή έρευνα που αναδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για δράση σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο.
      Η μελέτη προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή και οι ανθρώπινες δραστηριότητες βρίσκονται πίσω από αυτήν την επιτάχυνση, η οποία απειλεί με πλημμύρες μεγάλες παράκτιες πόλεις σε όλο τον κόσμο. Ειδικά η Κίνα αντιμετωπίζει “διπλή απειλή”, καθώς πολλές από τις μεγαλύτερες και οικονομικά σημαντικότερες πόλεις της βυθίζονται, καθιστώντας τες ακόμη πιο ευάλωτες.
      Πόσο γρήγορα ανεβαίνουν οι θάλασσες;
      Οι επιστήμονες του Rutgers University εξέτασαν χιλιάδες γεωλογικά αρχεία -από κοραλλιογενείς υφάλους έως μαγκρόβια δάση– τα οποία λειτουργούν ως “φυσικά αρχεία” των ιστορικών επιπέδων της θάλασσας.
      Τα μαγκρόβια δάση ένα είδος δάσους των υποτροπικών και τροπικών θαλάσσιων ακτών που κυριαρχείται από ανεκτικά στο αλάτι ξυλώδη φυτά, όπως τα Rizophora και Avicennia. Βρίσκεται στη μεταβατική περιοχή μεταξύ της ξηράς και της θάλασσας και είναι επίσης πολύ συνηθισμένο σε δέλτα ποταμών και σε περιοχές με υφάλμυρα ύδατα. Συναντάται μόνο σε περιοχές στις οποίες παρατηρείται το φαινόμενο της παλίρροιας.
      Ανασυνθέτοντας τις μεταβολές των τελευταίων 12.000 ετών, από την αρχή της Ολοκαίνου (Holocene), οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι από το 1900 και μετά η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται κατά μέσο όρο 1,5 χιλιοστό τον χρόνο. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας Yucheng Lin, αυτός ο ρυθμός είναι ο υψηλότερος των τελευταίων χιλιετιών.
      Γιατί ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας;
      Η μελέτη εντοπίζει δύο βασικούς παράγοντες πίσω από το φαινόμενο:
      1. Θερμική διαστολή των ωκεανών.
      2. Λιώσιμο των παγετώνων.
      Καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία του πλανήτη, οι ωκεανοί απορροφούν περισσότερη θερμότητα και διαστέλλονται. Ταυτόχρονα, οι παγετώνες και οι πάγοι των πόλων λιώνουν με πρωτοφανείς ρυθμούς, προσθέτοντας τεράστιες ποσότητες νερού.
      Η παγοκάλυψη της Γροιλανδίας έχασε 80 δισεκατομμύρια τόνους πάγου μέσα σε μόλις 12 μήνες (Σεπτέμβριος 2023 – Αύγουστος 2024) — για 28η συνεχόμενη χρονιά με αρνητικό ισοζύγιο πάγου.
      Αν έλιωνε πλήρως, θα αύξανε τη στάθμη της θάλασσας κατά 7,4 μέτρα παγκοσμίως.
      Κάθε επιπλέον εκατοστό ανόδου σημαίνει πως έξι εκατομμύρια άνθρωποι εκτίθενται σε παράκτιες πλημμύρες.
      “Παράκτια κρίση” σε εξέλιξη
      Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι οι παράκτιες πεδιάδες και τα δέλτα ποταμών — εύφορες περιοχές που φιλοξενούν γεωργία, μεταφορές και βιομηχανία — θα είναι οι πρώτες που θα πληγούν.
      Η υποβάθμισή τους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές αλυσιδωτές επιπτώσεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
      Αν και η έρευνα επικεντρώνεται στην Κίνα, ο Lin προειδοποιεί ότι οι ίδιες απειλές ισχύουν και για πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, η Τζακάρτα και η Μανίλα, οι οποίες είναι χτισμένες πάνω σε χαμηλά παράκτια εδάφη.
      Περισσότερα...

        0

    6. Περιβάλλον

      ΡΑΑΕΥ: Οι θέσεις της για την Ενεργειακή Αξιοποίηση Αποβλήτων

      Engineer

      Στη δημοσιοποίηση των θέσεων του αναφορικά με το ζήτημα της αξιοποίησης των αστικών στερεών αποβλήτων μέσω της ενεργειακής αξιοποίησης τους (Waste to Energy – WtE) προχωρά ο Κλάδος Αποβλήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ).
      Βάσει των θέσεων του, ο Κλάδος Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ είναι επί της αρχής θετικός στη δυνατότητα της ενεργειακής αξιοποίησης των αποβλήτων στη χώρα μας.
      Σημειώνεται πως στην Ελλάδα το 79% των αποβλήτων εξακολουθεί να οδηγείται προς ταφή έναντι του στόχου κάτω του 10% που απαιτείται από την ΕΕ έως το 2035.
      Συνεπώς, η ανάπτυξη μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (WtE) μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην εκτροπή από την ταφή και, ταυτόχρονα, να αποτελέσει συμπληρωματικό εργαλείο για την ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται αυστηρά οι αρχές της ιεράρχησης των αποβλήτων, η προστασία του περιβάλλοντος, η κοινωνική συναίνεση και η ανεξάρτητη εποπτεία.
      Ο Κλάδος Αποβλήτων της ΡΑΑΕΥ στο κείμενο των θέσεων του επισημαίνει, επίσης, ότι η ενσωμάτωση τέτοιων υποδομών στο εθνικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων απαιτεί διαφανή σχεδιασμό, τεκμηριωμένες μελέτες σκοπιμότητας, δίκαιη κοστολόγηση και πλήρη ενημέρωση των πολιτών.
      Παράλληλα, στις θέσεις της ΡΑΑΕΥ υπογραμμίζεται η ανάγκη για σαφή καθορισμό του ρόλου των φορέων και διασφάλιση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (BAT), ώστε η ενεργειακή αξιοποίηση να συμβάλλει ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην επίτευξη των εθνικών περιβαλλοντικών στόχων.
      Η ΡΑΑΕΥ, μέσα από τον εποπτικό και ρυθμιστικό της ρόλο, παραμένει προσηλωμένη στη διασφάλιση ενός ολοκληρωμένου, διαφανούς και κοινωνικά δίκαιου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων, στηρίζοντας τη μετάβαση της χώρας προς την Κυκλική Οικονομία και την κλιματική ουδετερότητα.
      Επισυνάπτεται το κείμενο των θέσεων της ΡΑΑΕΥ.
      Περισσότερα...

        0

    7. Περιβάλλον

      Η Αθήνα ζει με τον θόρυβο: Το κόστος ζωής από την ηχορύπανση στην πόλη

      Engineer

      Η Αθήνα δεν κοιμάται ποτέ. Όμως, η ηχορύπανση είναι ένας αόρατος, αλλά διαρκής στρεσογόνος παράγοντας που επηρεάζει το σώμα, το μυαλό και -τελικά- την ποιότητα της ζωής μας.
      Από την Κηφισίας μέχρι τη Βουλιαγμένης και από τον Κηφισό μέχρι τη Μεσογείων, ο ήχος των μηχανών, των λεωφορείων, των σειρήνων και των κορναρισμάτων έχει γίνει το soundrack της ζωής του Αθηναίου. Πέρα από τα αυτοκίνητα και τη φασαρία του δρόμου, ο θόρυβος της πρωτεύουσας έχει γίνει πολυεπίπεδος. Οι οικοδομικές εργασίες έχουν επιστρέψει δυναμικά στις γειτονιές, ενώ μπουλντόζες, κομπρεσέρ και συνεργεία περνούν οπτικές ίνες ή σκάβουν για έργα της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ. Κι εκεί που κάποιος ελπίζει πως το Σαββατοκύριακο θα ξυπνήσει ήσυχα, ένας συναγερμός αυτοκινήτου ή ενός σπιτιού μπορεί να ταράξει την ησυχία ολόκληρου του τετραγώνου.
      Η φασαρία δεν σταματά ποτέ, ούτε τη νύχτα. Μια συνεχής βοή, σαν ηχητικό φόντο, συνοδεύει τον Αθηναίο όπου κι αν πάει. Στο σπίτι, στη δουλειά, στο δρόμο. Και αυτό έχει γίνει τόσο δεδομένο, που πολλοί δεν το συνειδητοποιούν πια. Απλώς το σώμα κουράζεται λίγο παραπάνω, η συγκέντρωση χάνεται λίγο πιο εύκολα, η αντοχή μειώνεται.
      Η άμυνα απέναντι στον θόρυβο Για να αντιμετωπίσουν αυτή τη συνεχή ακουστική πίεση, οι κάτοικοι της πόλης έχουν αναπτύξει τις δικές τους «άμυνες». Οι νεότεροι κυκλοφορούν με ακουστικά -όχι μόνο για να ακούσουν μουσική, αλλά για να απομονωθούν από τον θόρυβο γύρω τους. Ακόμη και στα γραφεία εργαζόμενοι φορούν noise-cancelling ακουστικά και ωτοασπίδες για να συγκεντρωθούν. Μέσα στα σπίτια, κάποιοι προσπαθούν να δημιουργήσουν μικρές «νησίδες ησυχίας» με διπλά τζάμια, βαριές κουρτίνες και ηχομονωτικά κουφώματα.
      Οι ανακαινίσεις στα διαμερίσματα δεν γίνονται πια μόνο για λόγους αισθητικής ή εξοικονόμησης ενέργειας. Η ηχομόνωση έχει γίνει νέο ζητούμενο. Από τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Focus Bari για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, προκύπτει ότι τα τελευταία 5 χρόνια οι πιο συχνές παρεμβάσεις αφορούν την ανακαίνιση μπάνιου και την αντικατάσταση κουφωμάτων ή μονώσεων (ολική 11%, κουζίνα 14%, μπάνιο 18%, κουφώματα/μονώσεις 17%, ηλεκτρολογικά/υδραυλικά 10%, Ενεργειακή Αναβάθμιση 7%). Κι αυτά, καθώς όπως λένε όλο και περισσότεροι, η συνεχής βοή είναι κουραστική, όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχολογικά.
      Οι κίνδυνοι από την ηχορύπανση
      Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο θόρυβος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους περιβαλλοντικούς κινδύνους για τη σωματική και ψυχική υγεία. Δεν πρόκειται απλώς για ενόχληση, αλλά για επιβαρυντικό παράγοντα που μπορεί να συμβάλει σε καρδιαγγειακά νοσήματα, μεταβολικές διαταραχές, αϋπνία, εμβοές, ακόμη και σε αυξημένο στρες ή κατάθλιψη. Οι κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ του 2018 έδειξαν ότι η μακροχρόνια έκθεση σε θόρυβο έχει επιπτώσεις συγκρίσιμες με αυτές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
      Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος, 66.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως, 50.000 νέες περιπτώσεις καρδιαγγειακών παθήσεων, 22.000 νέες περιπτώσεις διαβήτη τύπου-2 συνδέονται με την ηχορύπανση, ενώ περισσότερα από 500.000 παιδιά βιώνουν δυσκολίες στην ανάγνωση εξαιτίας του θορύβου και σχεδόν 60.000 έχουν προβλήματα συμπεριφοράς. Συνολικά, πάνω από 20% των Ευρωπαίων εκτίθενται σε επιβλαβή επίπεδα θορύβου από μεταφορές, όταν συγκριθούν με τα όρια της Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Αν χρησιμοποιηθούν πιο αυστηρές συστάσεις του ΠΟΥ, το ποσοστό φτάνει πάνω από 30%.
      Χαρτογραφώντας τον θόρυβο
      Και στην Αθήνα, η πραγματικότητα δεν απέχει καθόλου από τις ανησυχητικές ευρωπαϊκές τάσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το κέντρο της Αθήνας καταγράφει επίπεδα 65 έως 75 dB κατά τις ώρες αιχμής. Τα όρια της Ε.Ε. είναι 70 dB για τον δείκτη Lden (24ωρος) και 60 dB για τον νυχτερινό δείκτη Lnight -αλλά στην Αθήνα, αυτά τα όρια παραβιάζονται καθημερινά. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις χαρτογραφούν τον αστικό θόρυβο με «στρατηγικούς χάρτες» που δείχνουν ποιοι ζουν κοντά σε επικίνδυνα επίπεδα. Αυτοί οι χάρτες είναι η βάση για σχέδια δράσης που μειώνουν την ηχορύπανση μέσα από παρεμβάσεις στον αστικό σχεδιασμό.
      Στην Αθήνα, ωστόσο, η κατάσταση παραμένει στάσιμη. Παρότι καταγράφονται υπερβάσεις των ευρωπαϊκών ορίων επί σειρά ετών, η Ελλάδα δεν έχει εγκρίνει ακόμα τα απαραίτητα Σχέδια Πρόληψης και Αντιμετώπισης (ΣΠΑ). Το προσχέδιο του 2022 παραμένει ανενεργό, ενώ η Κομισιόν έχει παραπέμψει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν επίσημοι, ενημερωμένοι χάρτες θορύβου για την Αθήνα -ούτε στρατηγικές για το πώς θα περιοριστεί το πρόβλημα. Οι πολίτες δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται τα πιο επιβαρυμένα σημεία, ούτε τι μέτρα λαμβάνονται για να βελτιωθεί η ακουστική ποιότητα της ζωής τους.
      Στο Παρίσι, περίπου 9,7 εκατομμύρια άνθρωποι (80 % της ευρύτερης περιοχής) ζουν σε επίπεδα θορύβου που ξεπερνούν τις συστάσεις του ΠΟΥ. Στο Βερολίνο, χάρτες θορύβου του 2022 δείχνουν ότι πάνω από 369.000 κατοικίες εκτίθενται σε 65-69 dB(A), ενώ 92.000 ξεπερνούν τα 70 dB(A).
      Το κόστος του θορύβου
      Η ηχορύπανση έχει και οικονομικό αποτύπωμα. Οι διαταραχές ύπνου και η κόπωση μειώνουν την παραγωγικότητα, αυξάνουν το στρες και οδηγούν σε περισσότερες ημέρες απουσίας από την εργασία. Οι επιχειρήσεις χάνουν εργατοώρες, οι πολίτες δαπανούν περισσότερα για υγειονομική φροντίδα, ενώ η αξία των ακινήτων σε περιοχές με έντονο θόρυβο πέφτει. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ε.Ε., η ετήσια οικονομική επιβάρυνση από θόρυβο μεταφορών, εκτιμάται σε τουλάχιστον 95,6 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη, που αντιστοιχεί περίπου στο 0,6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
      Περισσότερα...

        0

    8. Περιβάλλον

      Απόφαση ΣτΕ για την εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εντός ΖΕΠ σε περιοχές Natura 2000

      Engineer

      Η οδηγία επιβάλλει στα κράτη-μέλη την υποχρέωση να καθορίζουν, μεμονωμένα για κάθε Ζώνη Ειδικής Προστασίας άγριων πτηνών (ΖΕΠ), στόχους και μέτρα διατήρησης που να αφορούν όλα ανεξαιρέτως τα προστατευόμενα είδη άγριας ορνιθοπανίδας, καθώς και τον οικότοπό τους. Με απόφαση του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (1533/2025), η οποία εκδόθηκε μετά την αποστολή προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την από 12/9/2024 απόφασή του, κρίθηκε ότι η οδηγία «περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών» (2009/147/ΕΚ) έχει μεταφερθεί πλημμελώς στην ελληνική νομοθεσία.
      Η οδηγία αυτή επιβάλλει στα κράτη-μέλη την υποχρέωση να καθορίζουν, μεμονωμένα για κάθε Ζώνη Ειδικής Προστασίας άγριων πτηνών (ΖΕΠ), στόχους και μέτρα διατήρησης που να αφορούν όλα ανεξαιρέτως τα προστατευόμενα είδη άγριας ορνιθοπανίδας, καθώς και τον οικότοπό τους.
      Ωστόσο, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) που εκδόθηκε το 2012, λήφθηκαν μέτρα διατήρησης μόνο για τα είδη χαρακτηρισμού μιας ΖΕΠ (δηλαδή μόνο για τα είδη της ορνιθοπανίδας για τα οποία έλαβε χώρα ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως ΖΕΠ), χωρίς να προστατεύεται, και μάλιστα για κάθε ΖΕΠ ξεχωριστά, το σύνολο των ειδών που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι της οδηγίας και τα αποδημητικά πουλιά με τακτική παρουσία εντός εκάστης ΖΕΠ, όπως απαιτεί η οδηγία.
      Βάσει της διαπίστωσης, η συγκεκριμένη ΚΥΑ διατηρείται, όμως ακυρώνεται η παράλειψη των συναρμόδιων υπουργών να θεσπίσουν μέτρα διατήρησης που να αφορούν, όχι μόνο τα είδη χαρακτηρισμού, αλλά όλα τα προστατευόμενα είδη της άγριας ορνιθοπανίδας και των οικοτόπων/ενδιαιτημάτων της, σε συνάρτηση με τους στόχους προστασίας που έχουν τεθεί για κάθε ΖΕΠ ξεχωριστά. Ετσι, η υπόθεση αναπέμπεται κατά το μέρος αυτό στους συναρμόδιους υπουργούς, ώστε να καθορίσουν τις σχετικές προτεραιότητες ως προς την προστασία των άγριων πτηνών.
      Νομολογία
      Κατά τα λοιπά, επιβεβαιώθηκε η πάγια νομολογία ότι επιτρέπεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις η εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εντός ΖΕΠ, ενώ τα μέτρα για την προστασία της άγριας ορνιθοπανίδας (π.χ. χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παύσης των ανεμογεννητριών και ενεργοποίησης μέσων αποτροπής συγκρούσεων των πτηνών, απαίτηση εξειδικευμένων ορνιθολογικών στοιχείων στις μελέτες Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης κ.α.) κρίθηκαν εύλογα και όχι προδήλως απρόσφορα για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας και σύμφωνα με τις διατάξεις του δικαίου της Ενωσης. Με την απόφαση του ΣτΕ ολοκληρώνεται μια μαραθώνια δικαστική υπόθεση, για την ΚΥΑ που εκδόθηκε το 2012 και προέβλεπε ότι κατά την εκπόνηση Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και Ειδικών Οικολογικών Αξιολογήσεων (ΕΟΑ) των αιολικών σταθμών απαιτείται να εξετάζονται μόνο οι επιπτώσεις στα λεγόμενα «είδη χαρακτηρισμού», εξαιρώντας αυθαίρετα με αυτόν τον τρόπο μεγάλο αριθμό άλλων ειδών πτηνών στα οποία οι ανεμογεννήτριες έχουν καταστροφικές επιπτώσεις.
      Εξαιτίας αυτής της ΚΥΑ στάθηκε δυνατό να κατασκευαστούν αιολικοί σταθμοί ακόμα και σε εμβληματικές περιοχές Natura για την προστασία της άγριας ορνιθοπανίδας, όπως η Μέσα Μάνη, το όρος Οχη της Εύβοιας κ.ά. – με τη βούλα ακόμα και του ΣτΕ. Το περιβαλλοντικό κίνημα τότε είχε δείξει γρήγορα αντανακλαστικά και είχε προσβάλει την ΚΥΑ στο ΣτΕ με δύο προσφυγές, μία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και μία του Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου και άλλων φορέων και πολιτών. Ωστόσο, το ΣτΕ κωλυσιεργούσε για χρόνια να εκδικάσει την υπόθεση με αλλεπάλληλες αναβολές, μέχρι που τελικά την παρέπεμψε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο στις 12/9/2024 (έπειτα από 12 ολόκληρα χρόνια) αποδέχτηκε τα περισσότερα επιχειρήματα των προσφευγόντων κατά της ελληνικής διοίκησης.
      Επιπτώσεις
      Κατόπιν αυτής της απόφασης, όλες οι ΜΠΕ αιολικών σταθμών που θα εκπονούνται, καθώς και οι ΕΟΑ, θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι δεν προκύπτουν σοβαρές επιπτώσεις σε όλα τα προστατευόμενα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας. Οσον αφορά τα υφιστάμενα έργα, θα πρέπει να συμμορφωθούν με το νέο νομικό πλαίσιο, που σημαίνει ότι εάν διαπιστωθεί ότι επηρεάζεται αρνητικά κάποιο είδος προστατευόμενου άγριου πτηνού για το οποίο δεν εξετάστηκαν οι επιπτώσεις κατά την περιβαλλοντική του αδειοδότηση, θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα ή ακόμα και να εκπονηθεί νέα ΜΠΕ/ΕΟΑ.
      Οπως επισημαίνει η Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων, «επαφίεται πλέον στη διοίκηση, δηλαδή το ΥΠΕΝ, να προχωρήσει στα απαραίτητα μέτρα για την τροποποίηση της ΚΥΑ του 2012 ώστε να συμμορφώνεται με την απόφαση του ΣτΕ. Τότε θα λάβουν εφαρμογή όλα τα παραπάνω. Φυσικά μέχρι να ανταποκριθεί το ΥΠΕΝ όπως οφείλει, μπορεί να περάσει ακόμα ένα... σεβαστό χρονικό διάστημα».
      Εξάλλου, η Κίνηση τονίζει ότι «Η απόφαση αυτή του ΣτΕ είναι ήδη εφαρμοστέα, δηλαδή νομικά αξιοποιήσιμη σε όλες τις υποθέσεις που αφορούν περιπτώσεις αιολικών έργων και βάζει ένα ισχυρό φρένο στην άναρχη αδειοδότηση αιολικών πάρκων σε περιοχές Natura, ενισχύοντας τα νομικά εργαλεία των τοπικών κοινωνιών και περιβαλλοντικών οργανώσεων που μάχονται για να αποτρέψουν καταστροφικές παρεμβάσεις».
      Περισσότερα...

        0

    9. Περιβάλλον

      Νέο ιστορικό χαμηλό στη λίμνη Μόρνου – Μείωση 44% σε σχέση με τον μέσο όρο της δεκαετίας

      Engineer

      Σημαντική υποχώρηση καταγράφεται στη στάθμη της λίμνης του Μόρνου, καθώς τα τελευταία στοιχεία δείχνουν νέο ιστορικό χαμηλό ρεκόρ δεκαετίας ως προς το ύψος των βροχοπτώσεων και την επιφάνεια του ταμιευτήρα.
      Σύμφωνα με τα δεδομένα του παρατηρητηρίου του meteo.gr, η έκταση της λίμνης συνεχίζει να μειώνεται, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία για την επάρκεια υδάτων τους επόμενους μήνες.
      Σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ο μετεωρολόγος Κώστας Λαγουβάρδος επισημαίνει ότι «η νεότερη δορυφορική φωτογραφία υψηλής ανάλυσης του Μόρνου (στις 10/10/2025) καταγράφει μικρή υποχώρηση της επιφάνειας της λίμνης (8,3 τετρ. χλμ.) σε σχέση με την προηγούμενη που είχαμε αναλύσει και δημοσιεύσει στις 24/09/2025 (8,4 τετρ. χλμ.)».
       όπως αναφέρει το airetos.gr 
      Όπως προσθέτει, «η επιφάνεια της λίμνης παρουσιάζει μείωση κατά 44% σε σχέση με τον μέσο όρο της έκτασής της για τον Οκτώβριο, με βάση την περίοδο 2016–2024».
      Η μείωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην παρατεταμένη ανομβρία που πλήττει τη Στερεά Ελλάδα τους τελευταίους μήνες, με τις βροχοπτώσεις να κυμαίνονται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα για την εποχή. Η κατάσταση προκαλεί ανησυχία τόσο στους ειδικούς όσο και στους φορείς διαχείρισης υδάτων, καθώς η λίμνη Μόρνου αποτελεί βασικό ταμιευτήρα για την υδροδότηση της Αττικής.
      Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων διαχείρισης και εξοικονόμησης νερού, καθώς οι κλιματικές συνθήκες προμηνύουν συνέχιση της ξηρασίας και τους επόμενους μήνες.

      https://www.facebook.com/lagouvardos.kostas/posts/10238918659120666
       
      Περισσότερα...

        0

    10. Περιβάλλον

      Πρόστιμο 5,5 εκατ. ευρώ επιβλήθηκε στην Ελλάδα για τον ΧΥΤΑ Ζακύνθου

      Engineer

      Στην καταβολή προστίμου για την αδιανόητη κατάσταση του ΧΥΤΑ Ζακύνθου υποχρεώνεται η Ελλάδα από το Ευρωδικαστήριο. 
      Η χώρα θα καταβάλει άμεσα 5,5 εκατ. ευρώ και επιπλέον 12.500 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης από σήμερα, έως την πλήρη εφαρμογή της προηγούμενης καταδικαστικής απόφασης του Ευρωδικαστηρίου, η οποία εκδόθηκε πριν από 11 χρόνια. 
      Μάλιστα στην αυστηρότητα της απόφασης έπαιξε ρόλο το κακό παρελθόν της Ελλάδας στη διαχείριση των απορριμμάτων, όπως ρητά αναφέρεται στην απόφαση.
      Ο ΧΥΤΑ κατασκευάστηκε το 1996, μέσα στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου Ζακύνθου. Κατά τη διάρκεια ζωής του επεκτάθηκε τέσσερις (!) φορές νόμιμα και αρκετές φορές παράνομα, φτάνοντας τα 92.000 τ.μ. και στην ουσία λειτουργούσε ως χωματερή στην οποία πετάγονταν χύδην τα πάντα. Βάσει υπολογισμών, έως τον Δεκέμβριο του 2017 που ο ΧΥΤΑ έκλεισε οριστικά, είχε δεχθεί περίπου 528.600 τόνους σκουπιδιών, 25.000-27.000 τόνους τον χρόνο.
      Οι καταγγελίες των περιβαλλοντικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο νησί οδήγησαν την υπόθεση στην Ε.Ε. και το 2014 η Ελλάδα καταδικάστηκε για πρώτη φορά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Όπως θύμισε χθες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με ανακοίνωσή του, η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2014 επειδή «δεν είχε θέσει τέρμα στη λειτουργία χώρου υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ) ευρισκόμενου στο θαλάσσιο εθνικό πάρκο της Ζακύνθου, φυσικό οικότοπο της θαλάσσιας χελώνας «Caretta -Caretta», ενώ ο χώρος αυτός ήταν κορεσμένος και δυσλειτουργικός, με αποτέλεσμα να θέτει σε κίνδυνο την υγεία και το περιβάλλον».
      Μετά την ψυχρολουσία, οι αρχές διέταξαν τη διακοπή λειτουργίας του ΧΥΤΑ, ο οποίος όμως εξακολούθησε να λειτουργεί έως το 2017 (σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, τουλάχιστον έως το 2020), ελλείψει εναλλακτικής. Ετσι η Ελλάδα παραπέμφθηκε εκ νέου το 2023 στο Ευρωδικαστήριο.
      Όπως αναφέρει η χθεσινή ανακοίνωση, «το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο που ορίζεται στην προειδοποιητική επιστολή, δηλαδή στις 28 Ιουνίου 2017, η Ελλάδα ούτε είχε προβλέψει σχέδιο διευθέτησης ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία του ΧΥΤΑ Ζακύνθου σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, ούτε είχε παύσει τη λειτουργία του ΧΥΤΑ. Επιπλέον, ο ΧΥΤΑ Ζακύνθου συνέχισε να δέχεται απόβλητα μέχρι τα τέλη του 2017. 
      Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο υποχρεώνει την Ελλάδα σε καταβολή χρηματικής ποινής ύψους 12.500 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης από τη δημοσίευση της σημερινής απόφασης έως την ημερομηνία εκτέλεσης της απόφασης του 2014, καθώς και σε καταβολή κατ’ αποκοπήν ποσού ύψους 5.500.000 ευρώ στην Επιτροπή. Τα ποσά των κυρώσεων δικαιολογούνται από τη σοβαρότητα της παράβασης. Η παράβαση ενέχει σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία».
      Μάλιστα έπαιξε ρόλο και το… κακό παρελθόν της χώρας στη διαχείριση απορριμμάτων. «Επιπλέον, το Δικαστήριο συνεκτίμησε τον μεγάλο αριθμό αποφάσεων με τις οποίες διαπιστώθηκε κατά το παρελθόν ότι η Ελλάδα είχε παραβεί τις υποχρεώσεις της σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το συγκεκριμένο κράτος μέλος είχε παραλείψει να εκτελέσει αποφάσεις του Δικαστηρίου στον τομέα αυτόν, το γεγονός ότι η παράβαση συνεχίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη δημοσίευση της απόφασης του 2014, καθώς και την ικανότητα πληρωμής του κράτους μέλους».
      Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έδωσε σε δημόσια διαβούλευση τον Φεβρουάριο μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την αποκατάσταση του ΧΥΤΑ. Λόγω της τραγικής κατάστασης του ΧΥΤΑ και της μεγάλης έκτασης που αυτός καταλαμβάνει, οι μελετητές προτείνουν να κατασκευαστεί ένας τεράστιος τοίχος που θα στηρίξει τον ΧΥΤΑ και περιμετρικοί αναβαθμοί (πεζούλες), ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χώρος για να «απλωθούν» τα σκουπίδια «προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ανάγλυφο ήπιων κλίσεων». Το κόστος της αποκατάστασης του ΧΥΤΑ εκτιμήθηκε σε 5,2 εκατ. ευρώ.
      Περισσότερα...

        0

    11. Περιβάλλον

      Ember: Οι ΑΠΕ ξεπέρασαν τον άνθρακα στην παγκόσμια ηλεκτροπαραγωγή

      Engineer

      Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), με την ισχυρή ώθηση της ηλιακής ενέργειας, ξεπέρασαν για πρώτη φορά την παραγωγή από άνθρακα και το μερίδιο που κατέχει στην ηλεκτροπαραγωγή παγκοσμίως. Όπως δείχνει νέα έκθεση του Ember, η παραγωγή από ΑΠΕ αυξήθηκε κατά 363 TWh (+7,7%), φτάνοντας τις 5.072 TWh, ενώ η παραγωγή από άνθρακα μειώθηκε κατά 31 TWh, στις 4.896 TWh. Ως αποτέλεσμα, το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών στην παγκόσμια ηλεκτροπαραγωγή αυξήθηκε σε 34,3% (από 32,7%), ενώ το μερίδιο του άνθρακα μειώθηκε σε 33,1% (από 34,2%).
      Παράλληλα, το Ember αναφέρει πως η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα ξεπέρασε την παγκόσμια αύξηση της ζήτησης για ρεύμα, ενώ μόνη της, η ηλιακή ενέργεια κάλυψε το 83% αυτής της αύξησης, με πολλές χώρες να καταγράφουν νέα ρεκόρ.
      Η ηλιακή ενέργεια αυξήθηκε κατά 306 TWh (+31%) στο πρώτο εξάμηνο του 2025, ανεβάζοντας το μερίδιό της στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα από 6,9% σε 8,8%. Η Κίνα αντιπροσώπευσε το 55% της παγκόσμιας αύξησης της παραγωγής από φωτοβολταϊκά, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ (14%), την ΕΕ (12%), την Ινδία (5,6%) και τη Βραζιλία (3,2%), ενώ το υπόλοιπο του κόσμου συνέβαλε μόλις κατά 9%. Τέσσερις χώρες παρήγαγαν πάνω από το 25% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από τον ήλιο, και τουλάχιστον 29 χώρες ξεπέρασαν το όριο του 10%, από 22 την ίδια περίοδο πέρυσι και μόλις 11 το πρώτο εξάμηνο του 2021.
      Τα φωτοβολταϊκά παρήγαγαν πάνω από το 26% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα το α’ εξάμηνο του 2025
      Αρκετές οικονομίες κατέγραψαν νέα ρεκόρ ως προς τα φωτοβολταϊκά. Ανάμεσα στις 20 χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ηλιακής ενέργειας σε απόλυτα μεγέθη, επτά χώρες —η Ουγγαρία, η Ελλάδα, η Ολλανδία, το Πακιστάν, η Ισπανία, η Αυστραλία και η Γερμανία— παρήγαγαν τουλάχιστον το 20% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από τον ήλιο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025. Το ποσοστό της Ελλάδας συγκεκριμένα ξεπέρασε το 26%. 
      Ειδικότερα, το Ember σημειώνει πως «η Ουγγαρία ηγήθηκε με μερίδιο σχεδόν 30%, ακολουθούμενη από την Ελλάδα και την Ολλανδία, οι οποίες ξεπέρασαν και οι δύο το 25%, από λίγο πάνω από 10% μόλις τέσσερα χρόνια πριν (στο πρώτο εξάμηνο του 2021)». Παράλληλα, το Πακιστάν σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση στο μερίδιο της ηλιακής ενέργειας — από 4,4% το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε 21,9% το πρώτο εξάμηνο του 2025. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην ταχεία υιοθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων στις στέγες κατοικιών και επιχειρήσεων, ως απάντηση στις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.

      Η παγκόσμια ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα μειώθηκε ελαφρώς κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, κατά 27 TWh σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Η ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα μειώθηκε στην Κίνα και την Ινδία, όπου η καθαρή ενέργεια αυξήθηκε ταχύτερα από τη ζήτηση. Αντίθετα, στις ΗΠΑ, οι καθαρές πηγές δεν κάλυψαν την αυξημένη ζήτηση, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα. Στην ΕΕ, τόσο ο άνθρακας όσο και το φυσικό αέριο σημείωσαν μικρή άνοδο, αντισταθμίζοντας τη χαμηλότερη παραγωγή από άνεμο, υδροηλεκτρικά και βιοενέργεια.
      Παρά την άνοδο της παγκόσμιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 2,6%, οι εκπομπές CO₂ μειώθηκαν ελαφρώς κατά 12 εκατομμύρια τόνους (MtCO₂) το πρώτο εξάμηνο του 2025. Οι μειώσεις στην Κίνα (-46 MtCO₂) και την Ινδία (-24 MtCO₂) οφείλονται στο γεγονός ότι η καθαρή παραγωγή αυξήθηκε ταχύτερα από τη ζήτηση. Αντίθετα, οι εκπομπές αυξήθηκαν στην ΕΕ (+13 MtCO₂) και στις Ηνωμένες Πολιτείες (+33 MtCO₂) σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
      Περισσότερα...

        0

    12. Περιβάλλον

      Περιβάλλον: Επτά από τα εννέα “όρια του πλανήτη” έχουν ξεπεραστεί, προειδοποιούν οι επιστήμονες

      Engineer

      Το επίπεδο οξίνισης των ωκεανών ξεπέρασε το όριο που είναι συμβατό με σταθερά και βιώσιμα οικοσυστήματα, ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, ίδρυμα ερευνών, συμπεραίνοντας ότι 7 από τα 9 «όρια του πλανήτη» έχουν πλέον ξεπεραστεί.
      Η έννοια αυτή των «ορίων του πλανήτη» είχε οριστεί το 2009 από γύρω στους τριάντα ερευνητές. Τότε, αυτοί αποτιμούσαν ότι η ανθρωπότητα είχε «ξεπεράσει τουλάχιστον τρία όρια του πλανήτη».
      Έκτοτε οι ετήσιοι απολογισμοί του Ινστιτούτου Ερευνών για το Κλίμα του Πότσνταμ (PIK) δείχνουν συνεχή υποβάθμιση.
      Ο απολογισμός του 2025 δείχνει ότι το όριο της «οξίνισης των ωκεανών» μόλις ξεπεράστηκε. «Ο ωκεανός υφίσταται οξίνιση, η οποία απειλεί τη θαλάσσια ζωή και μας οδηγεί σε επικίνδυνες συνθήκες», ενώ παρουσιάζει «τάση περισσότερης επιδείνωσης», σημείωσαν οι ερευνητές αυτοί.
      Η βασική αιτία της οξίνισης των ωκεανών είναι η απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που εκπέμπεται με την καύση ορυκτών καυσίμων. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει περίπου το 30% του πλεονάζοντος CO2 που έχει απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα από την καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα.
      Η αύξηση της οξίνισης σε σχέση με τα αριθμητικά στοιχεία που είχαν δημοσιευτεί πέρυσι οφείλεται επίσης εν μέρει σε βελτίωση των δεδομένων και σε αναθεώρηση των υπολογισμών.
      Τα άλλα έξι πλανητικά όρια που έχουν ήδη ξεπεραστεί αφορούν την κλιματική αλλαγή (CO2 στην ατμόσφαιρα), την ακεραιότητα της βιόσφαιρας (εξαφάνιση ειδών και ιδιοποίηση των πόρων από την ανθρωπότητα), αλλά και τη χρήση γης (αποψίλωση), τον κύκλο του γλυκού νερού (ζώνες που έχουν πληγεί από την ξηρασία ή τις πλημμύρες), τους βιογεωχημικούς κύκλους (προσθήκη λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων) και την εισαγωγή νέων οντοτήτων στη βιόσφαιρα (πλαστικά κι άλλα βιομηχανικά χημικά προϊόντα).
      Τα 2 «όρια του πλανήτη» που δεν έχουν ξεπεραστεί είναι τα αερολύματα στην ατμόσφαιρα (ατμοσφαιρική ρύπανση) και το επίπεδο του όζοντος στη στρατόσφαιρα.
      -«Χρειαζόμαστε οι κυβερνήσεις να ακούσουν την επιστήμη»-
      Καθώς η οξύτητα μετράται με τη βοήθεια του pH, η αναφορά γι’αυτό το όριο είναι η συγκέντρωση αραγωνίτη, ενός μετάλλου απαραίτητου για τη ζωή των κοραλλιών και των οστρακόδερμων. Όσο πιο όξινος είναι ο ωκεανός τόσο περισσότερο διαλύεται ο αραγωνίτης.
      Το όριο είχε οριστεί στο 80% της συγκέντρωσης την προβιομηχανική εποχή, και οι ωκεανοί έχουν πέσει κάτω από αυτό το επίπεδο.
      «Το pH στην επιφάνεια του ωκεανού έχει ήδη πέσει κατά περίπου 0,1 από την αρχή της βιομηχανικής εποχής. Αυτό είναι ισοδύναμο με αύξηση 30 ως 40% της οξύτητας», επισήμαναν οι επιστήμονες.
      «Αυτή η αλλαγή απειλεί τους οργανισμούς που σχηματίζουν κελύφη ή σκελετούς από ανθρακικό ασβέστιο, όπως τα κοράλλια, τα μαλάκια ή είδη που είναι κρίσιμης σημασίας για το πλαγκτόν. Η σταδιακή εξαφάνιση των οργανισμών αυτών μπορεί να διαταράξει τη διατροφική αλυσίδα», προειδοποίησαν.
      Ο απολογισμός για το 2025 παρουσιάστηκε σε τηλεδιάσκεψη από τη Νέα Υόρκη όπου διεξάγεται η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
      Σε ερώτηση σχετικά με την άρνηση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν ότι η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής επείγει, ο διευθυντής του PIK, ο Γιόχαν Ρόκστρεμ, απάντησε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει κανέναν αξιόπιστο επιστήμονα στο πλευρό του.
      «Δεν έχει υποστήριξη, ακόμη και μεταξύ των σκεπτικιστών για το κλίμα φίλων του», σημείωσε.
      «Χρειαζόμαστε οι κυβερνήσεις να ακούσουν την επιστήμη», υποστήριξε παράλληλα ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο οποίος μετείχε στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε.
      «Φανταστείτε κάθε εθνικός προϋπολογισμός, κάθε σχέδιο ασφαλείας, κάθε εμπορική συμφωνία να άρχιζε με την ερώτηση: αυτό μας διατηρεί εντός των ορίων του πλανήτη; Αυτήν την αλλαγή είναι που χρειαζόμαστε», συμπλήρωσε η πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας Μέρι Ρόμπινσον.
      Οι ωκεανοί, οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας του πλανήτη, συγκεντρώνουν το 97% του νερού στη Γη.
      Περισσότερα...

        0

    13. Περιβάλλον

      ΕΕ: Υποχρεωτικά τα ηλιακά συστήματα σε όλα τα νέα κτίρια από το 2026

      Engineer

      Ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και λειτουργούν τα κτίρια, δρομολογούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέτοντας στο επίκεντρο την ηλιακή ενέργεια. Με την αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EPBD), που επικαιροποιήθηκε το 2025, όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια χωρίς να απαιτούνται μελλοντικά δαπανηρές παρεμβάσεις.
      Τι αλλάζει με τη νέα οδηγία
      Η αναθεωρημένη οδηγία επιταχύνει την υιοθέτηση φωτοβολταϊκών και ηλιακών θερμικών συστημάτων σε οικιστικά, εμπορικά και δημόσια κτίρια, ενισχύοντας παράλληλα την αυτοκατανάλωση και την ενεργειακή ανταλλαγή.
      Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε κτίρια με άδεια δόμησης μετά τις 29 Μαΐου 2026. Ο σχεδιασμός θα πρέπει να υποστηρίζει την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων χωρίς δομικές δυσκολίες. Παράγοντες όπως ο προσανατολισμός, η στατική επάρκεια, οι στέγες και οι όψεις αποκτούν κρίσιμο ρόλο. Οι χρήσεις και τα οφέλη της ηλιακής ενέργειας
      Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να καλύψει φωτισμό, συσκευές, αντλίες θερμότητας και φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων. Σε περίπτωση πλεονάσματος:
      αποθηκεύεται σε μπαταρίες ή θερμικά συστήματα, μοιράζεται με γειτονικά κτίρια, ή διοχετεύεται στο δίκτυο για πώληση. Αντίστοιχα, η θερμότητα από ηλιακά θερμικά πάνελ αξιοποιείται για ζεστό νερό και θέρμανση, ενισχύοντας την αποδοτικότητα όταν συνδυάζεται με αντλίες θερμότητας.
      Πού θα τοποθετούνται οι ηλιακές εγκαταστάσεις
      Οι εγκαταστάσεις μπορούν να τοποθετηθούν σε:
      Στέγες, προσόψεις, μπαλκόνια, βεράντες. Κοντινές κατασκευές, όπως στεγασμένα πάρκινγκ. Σε δομικά στοιχεία (κεραμίδια, όψεις, σκίαστρα). Ο νότιος προσανατολισμός εξασφαλίζει μέγιστη απόδοση, ενώ οι ανατολικές και δυτικές όψεις διασφαλίζουν παραγωγή σε ώρες εκτός αιχμής.
      Η οδηγία αφήνει στα κράτη-μέλη την τελική εξειδίκευση, με εθνικά κριτήρια που θα λαμβάνουν υπόψη το τεχνικό δυναμικό, το οικονομικό κόστος και τη στατική ικανότητα κάθε κτιρίου.
      Χρονοδιάγραμμα υποχρεώσεων
      Νέα οικιστικά κτίρια: Από 1η Ιανουαρίου 2030 απαιτείται εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων, εφόσον είναι εφικτό. Νέα εμπορικά κτίρια: Υποχρεωτική εγκατάσταση από 1η Ιανουαρίου 2027. Ανακαινίσεις εμπορικών κτιρίων >500 m²: Υποχρεωτική εγκατάσταση από 1η Ιανουαρίου 2028. Δημόσια κτίρια: Σταδιακή εφαρμογή – από το 2028 για κτίρια άνω των 2000 m², το 2029 για κτίρια άνω των 750 m² και από το 2031 για κτίρια άνω των 250 m². Με την οδηγία αυτή, η ΕΕ δημιουργεί το πλαίσιο για κτίρια ενεργειακά αυτόνομα και περιβαλλοντικά φιλικά, που θα ενισχύσουν την πράσινη μετάβαση και θα μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.
      Περισσότερα...

        0

    14. Περιβάλλον

      Μικροπλαστικά: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε τον κανονισμό σχετικά με την πρόληψη των απωλειών κόκκων πλαστικού

      GTnews

      Το Συμβούλιο εξέδωσε τον κανονισμό σχετικά με την πρόληψη των απωλειών κόκκων πλαστικού στο περιβάλλον, κατόπιν προσωρινής συμφωνίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
      Σκοπός του νέου κανονισμού είναι να μειωθεί η ρύπανση από μικροπλαστικά μέσω της ενίσχυσης των ελέγχων και της διαχείρισης των κόκκων πλαστικού, μιας σημαντικής βιομηχανικής πρώτης ύλης, σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού.
      Κύρια στοιχεία του κανονισμού
      Οι νέοι κανόνες εστιάζονται στην πρόληψη των απωλειών κόκκων πλαστικού και υποχρεώνουν τις εταιρείες να εφαρμόζουν σχέδια διαχείρισης κινδύνου που περιλαμβάνουν μέτρα για τη συσκευασία, τον χειρισμό, το προσωπικό, την κατάρτιση και τον εξοπλισμό. Με τον κανονισμό θεσπίζονται επίσης σαφείς υποχρεώσεις για τις διαδικασίες καθαρισμού σε περίπτωση ατυχημάτων που προκαλούν απώλειες.
      Για να διασφαλιστεί η δικαιοσύνη και η λογοδοσία, οι μη ενωσιακοί μεταφορείς θα πρέπει να ορίζουν εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο εντός της ΕΕ και οι φορείς εκμετάλλευσης που χειρίζονται πάνω από 1.500 τόνους κόκκων πλαστικού ετησίως θα υποχρεούνται να λαμβάνουν πιστοποίηση από ανεξάρτητο τρίτο φορέα. Οι μικρότερες εταιρείες θα επωφεληθούν από απλουστευμένα μέτρα συμμόρφωσης, όπως οι υπεύθυνες δηλώσεις συμμόρφωσης για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.
      Επιπλέον, ο κανονισμός θεσπίζει ειδικές απαιτήσεις για τις θαλάσσιες μεταφορές κόκκων πλαστικού, οι οποίες αφορούν τη συσκευασία, τη μεταφορά και τις πληροφορίες φορτίου, με σκοπό την πρόληψη των απωλειών κόκκων πλαστικού στη θάλασσα.
      Επόμενα βήματα
      Με το στάδιο αυτό ολοκληρώνεται η διαδικασία έκδοσης στο πλαίσιο του Συμβουλίου. Η τελική ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναμένεται τον Οκτώβριο του 2025. Στη συνέχεια, οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Εκτός από ειδικές παρεκκλίσεις και εξαιρέσεις, οι περισσότερες διατάξεις του κανονισμού θα αρχίσουν να εφαρμόζονται 2 έτη μετά την έναρξη ισχύος.
      Γενικές πληροφορίες
      Οι κόκκοι πλαστικού είναι μικροσκοπικά σωματίδια που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή πλαστικών υλικών. Όταν διαφεύγουν στο περιβάλλον κατά τις εργασίες κατασκευής ή τη μεταφορά τους, τα σωματίδια αυτά δεν βιοαποδομούνται, αλλά συσσωρεύονται στο περιβάλλον και σε ζώα, όπως τα ψάρια και τα οστρακοειδή, και μπορούν, κατά συνέπεια, να απορροφηθούν από τον άνθρωπο. Συμβάλλουν επίσης στη ρύπανση των θαλασσών, των γλυκών υδάτων και του εδάφους. Επί του παρόντος, εκτιμάται ότι 52 έως 184 χιλιάδες τόνοι κόκκων διαφεύγουν στο περιβάλλον ετησίως λόγω κακού χειρισμού σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Οι κόκκοι πλαστικού κατατάσσονται στην τρίτη θέση μεταξύ των μεγαλύτερων πηγών ακούσιας έκλυσης μικροπλαστικών, μετά τις βαφές και τα ελαστικά αυτοκινήτων.
      Κανονισμός σχετικά με την πρόληψη των απωλειών κόκκων πλαστικού με σκοπό τη μείωση της ρύπανσης από μικροπλαστικά: https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9047-2025-INIT/el/pdf
      Περισσότερα...

        0

    15. Περιβάλλον

      ΣτΕ : Οχι στη νομιμοποιηση σε κοινοχρηστα οικοδομων

      dimitris GM

      Η υπόθεση που έφτασε στο ΣτΕ αφορούσε σε αυθαίρετες κατασκευές που είχαν γίνει στους ελεύθερους ανοικτούς κοινόχρηστους  χώρους  ισόγειου πολυκατοικίας (πιλοτή και τμήμα του οικοπέδου) στην περιοχή του Δήμου Παπάγου-Χολαργού.
      Μία σημαντική απόφαση που αφορά το ζήτημα της τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών εξέδωσε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      Οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι η τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών σε κοινοχρήστους χώρους πολυκατοικιών (πιλοτή, κ.λπ.)  σύμφωνα με τις προβλέψεις  του  νόμου  4178/2013  δεν μπορεί να γίνει σε περίπτωση έλλειψης κανονισμού οροφοκτησίας, εφόσον διατυπωθούν αντιρρήσεις από οποιονδήποτε συνιδιοκτήτη.
      Η υπόθεση που έφτασε στο ΣτΕ αφορούσε σε αυθαίρετες κατασκευές που είχαν γίνει στους ελεύθερους ανοικτούς κοινόχρηστους  χώρους  ισόγειου πολυκατοικίας (πιλοτή και τμήμα του οικοπέδου) στην περιοχή του Δήμου Παπάγου-Χολαργού.
      Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ, με πρόεδρο την Ευαγγελία Νίκα και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Δημήτρη Βασιλειάδη, έκρινε (απόφαση 1616/2025) ότι «σε περίπτωση έλλειψης κανονισμού οροφοκτησίας, η διάταξη (άρθρο 11 παρ. 1 περ. δ΄ του ν. 4178/2013) που προβλέπει την υποβολή αίτησης από συνιδιοκτήτη με βάση την πλειοψηφία των ποσοστών συνιδιοκτησίας για την τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων σε κοινόχρηστα μέρη της οικοδομής, αποσκοπεί μόνο στη διευκόλυνση των ενδιαφερομένων και την πλήρη καταγραφή και αντιμετώπιση των αυθαιρέτων, χωρίς πάντως να θίγεται το δικαίωμα ιδιοκτησίας των λοιπών συνιδιοκτητών».
      Επομένως,  προσθέτουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, η τακτοποίηση αυθαιρέτων επί κοινοχρήστων χώρων ακινήτου σύμφωνα με το ν. 4178/2013 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, δεν μπορεί να γίνει, εφόσον διατυπωθούν αντιρρήσεις από οποιονδήποτε συνιδιοκτήτη.
      Ακόμη, επισημαίνεται στην απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, ότι «η διάταξη του άρθρου 11, παράγραφος 1 του νόμου 4178/2013 κατά το μέρος που επιτρέπει την υποβολή αίτησης από συνιδιοκτήτη που κατέχει ή συγκεντρώνει την πλειοψηφία των ποσοστών συνιδιοκτησίας  για την υπαγωγή  τις διατάξεις του εν λόγω νόμου, αυθαιρέτων κατασκευών επί κοινόχρηστων χώρων ακινήτων, στα οποία έχει συσταθεί οριζόντιος ή κάθετος ιδιοκτησία, προσκρούει στα άρθρα 17 και 24 παράγραφος 2 του Συντάγματος και είναι ανεφάρμοστη».
      Περισσότερα...

        0

    16. Περιβάλλον

      Στην επιφάνεια ξανά ο βυθισμένος οικισμός Κάλλιο από την πτώση της στάθμης της τεχνητής λίμνης του Μόρνου

      Engineer

      Η ανάδυση του άλλοτε βυθισμένου χωριού Κάλλιο από τα νερά της τεχνητής λίμνης του Μόρνου είναι ακόμη μία δραματική υπενθύμιση της ανησυχητικής ανομβρίας που πλήττει τη μεγαλύτερη πηγή νερού του Λεκανοπεδίου.
      Ο φωτογραφικός φακός απαθανάτισε τα ερείπια του χωριού που μέχρι πρότινος κάλυπτε το νερό του ταμιευτήρα.



      Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την υδροδότηση της Αττικής, καθώς ο ταμιευτήρας του Μόρνου βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό 15ετίας.



      Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στην πιο πρόσφατη δορυφορική φωτογραφία του Μόρνου, στις 9 Σεπτεμβρίου 2025, παρατηρήθηκε η μικρότερη έκταση της λίμνης από το 2014, αφότου υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα από τον δορυφόρο Sentinel-2.


      «Είναι πολύ ανησυχητική η κατάσταση, καθώς η έκταση της λίμνης του Μόρνου, από τις βασικές υδροδοτικές πηγές της Αθήνας, υπολογίστηκε στις 9 Σεπτεμβρίου φέτος σε περίπου 8,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ενα χρόνο πριν, τον Σεπτέμβριο του 2024, η έκτασή της ήταν 11,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το 2023 ήταν 15,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που είναι και η μέση τιμή των τελευταίων δέκα ετών το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου», είπε στην «Κ» ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών στο Αστεροσκοπείο και επιστημονικά υπεύθυνος του meteo.gr. Δηλαδή, η έκταση νερού που έχει φέτος τον Σεπτέμβριο ο ταμιευτήρας του Μόρνου είναι στο 58% του μέσου όρου της δεκαετίας!
      Περισσότερα...

        0

    17. Περιβάλλον

      Λίμνη Μόρνου: Στο ελάχιστο τα αποθέματα νερού και η έκτασή της

      GTnews

      Το πρόβλημα της μείωσης της έκτασης αλλά και των αποθεμάτων της λίμνης του Μόρνου, οδήγησε τη μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, να ενεργοποιήσει μια νέα υπηρεσία ενημέρωσης των πολιτών, το Παρατηρητήριο της Τεχνητής Λίμνης Μόρνου (www.meteo.gr/mornos).
      Βασικό στοιχείο του Παρατηρητηρίου αποτελούν οι δορυφορικές εικόνες της λίμνης, οι οποίες θα ανανεώνονται ανά δεκαπενθήμερο και θα συγκρίνονται με παλαιότερες. Η πιο πρόσφατη δορυφορική φωτογραφία του Μόρνου παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Στις 9 Σεπτεμβρίου 2025 παρατηρείται η μικρότερη έκταση της λίμνης του Μόρνου από το 2014 όπου έχουμε διαθέσιμα δεδομένα από τον δορυφόρο Sentinel-2. Η τωρινή έκταση είναι περίπου 8.9 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τον Σεπτέμβριο του 2024, η έκταση της λίμνης του Μόρνου ήταν 11.4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το 2023, 15.3 τετραγωνικά χιλιόμετρα-αυτή είναι και η μέση τιμή των τελευταία περίπου 10 ετών.

      Εικόνα 1. Έκταση της περιφέρειας της λίμνης του Μόρνου τον Σεπτέμβριο 2025 και 2024 από τον δορυφόρο Sentinel-2.
      Όσον αφορά τα αποθέματα του ταμιευτήρα της λίμνης του Μόρνου, η μείωση σε αυτά συμπίπτει με τη συρρίκνωση της επιφάνειας: -42%. Τον Σεπτέμβριο του 2024 , σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, η λίμνη είχε 328 εκατομμύρια κυβικά νερού. Τον Σεπτέμβριο του 2025, 193 εκατομμύρια κυβικά νερού. 
      Όσον αφορά στις βροχοπτώσεις, αυτές αποτυπώνονται στο Παρατηρητήριο Τεχνητής λίμνης Μόρνου μέσα από τις μετρήσεις από δύο μετεωρολογικούς σταθμούς του ΜΕΤΕΟ, ο ένας στην κοινότητα Κoνιάκου, η οποία βρίσκεται βόρεια της λεκάνης του Μόρνου και ο άλλος στο φράγμα του Μόρνου. Τα συγκεκριμένα δεδομένα θα ανανεώνονται καθημερινά.

      Εικόνα 2. Συνολική αθροιστική βροχόπτωση από την αρχή του 2025, όπως καταγράφεται από τον μετεωρολογικό σταθμό του Ε.Α.Α./meteo.gr στο Φράγμα Μόρνου.
      Τέλος, το Παρατηρητήριο παρουσιάζει την πορεία της χιονοκάλυψης στην ευρύτερη περιοχή του Μόρνου και τη σύγκριση με το μέσο όρο της περιόδου 2005-2024. Η έκταση της χιονοκάλυψης στα βουνά της περιοχής  τον χειμώνα του 2025 ήταν κατά 20% μειωμένη σε σχέση με τον μέσο όρο 2005-2024. Περίπου το 65% των ημερών του χειμώνα που μας πέρασε σημειωνόταν μικρότερη έκταση χιονοκάλυψης σε σχέση με την περίοδο 2005-2024.

      Εικόνα 3. Ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης στη λεκάνη του Μόρνου κατά τον χειμώνα 2024–2025, σε σύγκριση με τη μέση τιμή της περιόδου 2005–2024.
       
      Περισσότερα...

        1

    18. Περιβάλλον

      Η μεταβολή του κλίματος στα Βαλκάνια, μέσα από δεδομένα υψηλής ακρίβειας

      Engineer

      Η πρόσφατη μελέτη με τίτλο “Climate Evolution of Agricultural and Natural Areas of Southeastern Europe According to Pinna, Johansson and Kerner Climate Indices” που έγινε από τους Δρ. Ιωάννη Χαραλαμπόπουλο και Δρ. Φ. Δρούλια του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ανάλυσε την εξέλιξη του κλίματος μεταξύ δύο περιόδων, 1964-1993 και 1994-2023 στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
      Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα ERA5-Land τα οποία προέρχονται από διαδικασία επανάλυσης (reanalysis) που συνδυάζει αριθμητικά μετεωρολογικά μοντέλα με πληθώρα παρατηρήσεων, προσφέροντας συνεκτικές και χωρικά λεπτομερείς εκτιμήσεις κλιματικών παραμέτρων. Πρόκειται, επομένως, για αναλύσεις παρελθόντων συνθηκών και όχι για μελλοντικές προβολές.
      Από τα δεδομένα δημιουργήθηκαν χάρτες που δείχνουν την κατανομή των κλιματικών και βιοκλιματικών δεικτών PINNA και Johansson (η πλήρης μελέτη περιλαμβάνει και τον δείκτη Kerner) για τις χώρες Σλοβενία, Βοσνία – Ερζεγοβίνη, Κροατία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ελλάδα.
      Ο δείκτης PINNA (Εικόνα 1) που συνδυάζει θερμοκρασία αέρα και βροχόπτωση, δείχνει πως το νότιο τμήμα των Βαλκάνιων γίνεται ξηρότερο με την πάροδο των ετών. Η μεγαλύτερη όμως ξήρανση καταγράφηκε στα βορειοανατολικά σύνορα της Σερβίας με την Ρουμανία. Υπάρχουν και περιοχές που έγιναν πιο υγρές, οι οποίες εντοπίζονται στο νότιο τμήμα της Ρουμανίας και στο βόρειο τμήμα της Βουλγαρίας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι περιοχές αυτές γίνονται σταδιακά θερμότερες με αποτέλεσμα τη θέση των χιονοπτώσεων να καταλαμβάνουν οι βροχοπτώσεις.

      Εικόνα 1 . Η μεταβολή του κλίματος βάσει του δείκτη PINNA μεταξύ περιόδου P2 (1994- 2023) και P1 (1964-1993).
      Η Εικόνα 2 δείχνει τη μεταβολή του κλίματος όπως την καταγράφει ο δείκτης Johansson (JCI), ο οποίος μετρά τις ακραίες μηνιαίες τιμές θερμοκρασίας αέρα (μέγιστη και ελάχιστη) σε σχέση με το γεωγραφικό πλάτος. Φαίνεται μια διάχυτη τάση για αύξηση της διαφοράς θερμοκρασίας χειμώνα και καλοκαιριού σε μεγάλο τμήμα της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Στη Ρουμανία όμως καταγράφεται και το μοναδικό τμήμα όπου η μεταβολή ήταν αντίστροφη δηλαδή μειώθηκε η διαφορά των ακραίων θερμοκρασιών σε ετήσια βάση.

      Εικόνα 2 . Η μεταβολή του κλίματος βάσει του δείκτη Johansson μεταξύ περιόδου P2 (1994- 2023) και P1 (1964-1993).
      Η μελέτη διαχώρισε επίσης τις αγροτικές και φυσικές περιοχές (βάσει των δεδομένων CORINE LAND COVER 2018) και από την ανάλυση φαίνεται πως τόσο πάνω από τις αγροτικές όσο και πάνω από τις φυσικές περιοχές η τάση είναι για πιο ακραίες τιμές θερμοκρασίας και για αύξηση της ξηροθερμικότητας.
      Το πλήρες άρθρο βρίσκεται εδώ https://doi.org/10.3390/cli13060121
      Περισσότερα...

        0

    19. Περιβάλλον

      Δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα στις αρχές Σεπτεμβρίου 2025

      Engineer

      Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζεται ο δείκτης ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Σεπτεμβρίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ. Όπως προκύπτει, με εξαίρεση αρκετές περιοχές της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας. Μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Λέσβου πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5). Σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3) βρίσκονται πολλές περιοχές της Αττικής, της Εύβοιας, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς και πολλά νησιά της χώρας. Συνολικά, η γεωγραφική κατανομή της υγρασίας εδάφους στη χώρα δεν διαφέρει πολύ σε σχέση με τις αρχές Αυγούστου, αλλά οι χαμηλές για την εποχή βροχοπτώσεις κατά τον προηγούμενο μήνα οδήγησαν σε αύξηση της έντασης της ξηρασίας σε περιοχές που ήδη πλήττονταν από αυτήν.

      Εικόνα 1. Επίπεδα ξηρασίας στην Ελλάδα κατά την 1η Σεπτεμβρίου 2025. Οι περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση σχετικής ξηρασίας είναι χρωματισμένες σύμφωνα με την 5-βάθμια κλίμακα στο άνω δεξιά άκρο του χάρτη. Περιοχές όπου η εδαφική υγρασία είναι σημαντικά πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα απεικονίζονται με πράσινο, ενώ περιοχές με εδαφική υγρασία κοντά στην μέση τιμή απεικονίζονται με άσπρο
      Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια. Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες.
      Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία. Οι καταστάσεις αυτές έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και ακραία ξηρασία χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος. Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές για την εποχή συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες.
      Περισσότερα...

        0

    20. Περιβάλλον

      Το ΣτΕ απέρριψε τα επιχειρήματα για τη διάνοιξη των πέντε παράνομων δρόμων κοντά στην παραλία Αγιαννάκη Μεσσηνίας

      Engineer

      Κλείνει οριστικά το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) το θέμα των πέντε παράνομων οδών κοντά στην παραλία Αγιαννάκη Μεσσηνίας. Το ανώτατο δικαστήριο απέρριψε προσφυγή κατά της απόφασης του υπουργείου Περιβάλλοντος να τοποθετηθούν φυσικά εμπόδια για να εμποδιστεί η χρήση του δρόμου. Οπως υπενθυμίζει το δικαστήριο, η Ελλάδα έχει ήδη καταδικαστεί το 2016 από το Ευρωδικαστήριο για την πλημμελή προστασία του Κυπαρισσιακού Κόλπου και η υπόθεση έχει ανοίξει εκ νέου, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διερευνά τον βαθμό εφαρμογής της απόφασης από τη χώρα. Μαζί με τους δρόμους κλείνει και το ενδεχόμενο οικοδόμησης της περιοχής, κάτι στο οποίο είχε κάνει ρητή αναφορά το Ευρωδικαστήριο.
      Η πρόσφατη απόφαση του Ε΄ τμήματος του ΣτΕ (αρ. 1030/2025) είναι το τελευταίο επεισόδιο σε μια υπόθεση που κρατάει περισσότερο από μία δεκαετία. Η περιοχή την οποία η υπόθεση αφορά έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura ήδη από το 2006, λόγω των πολύτιμων αμμοθινικών οικοσυστημάτων της. Το 2009-2011 η εταιρεία στην οποία ανήκει η έκταση (περίπου 250 στρέμματα) την κατάτμησε σε οικόπεδα 4-10 στρεμμάτων και ζήτησε από την πολεοδομία την έκδοση 47 οικοδομικών αδειών για την ανέγερση κατοικιών.
      Από τη δόμηση αυτή θα προέκυπτε ένας οικισμός περίπου 500 κατοίκων με συνεχές μέτωπο 2,5 χλμ. και πλάτος 100-150 μέτρων κατά μήκος της ακτογραμμής, από τον οικισμό Ελαίας έως τον Αγιαννάκη, όπου και ο πυρήνας ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας. Η πολεοδομία δεν έδωσε οικοδομική άδεια, ωστόσο η εταιρεία προχώρησε στη διάνοιξη πέντε κάθετων οδών. Η υπόθεση καταγγέλθηκε, ενεπλάκησαν οι Αρχές και επιβλήθηκε στην εταιρεία πρόστιμο. Ηδη από το 2012 οι Αρχές ζήτησαν από την εταιρεία το κλείσιμο και την αποκατάσταση των οδών, κάτι που δεν έγινε.
      Το 2016 ήρθε η καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την πλημμελή προστασία του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Στην καταδίκη γίνεται ρητή αναφορά στην περιοχή του Αγιαννάκη και στο πώς η ελληνική πολιτεία ανέχθηκε την οικοδόμηση μέρους αυτής και τη διάνοιξη οδών. Να σημειωθεί ότι παρότι η Ελλάδα «έβλεπε» την καταδίκη να έρχεται, το 2012-2014 η πρώτη προσπάθεια για τη δημιουργία προστατευτικού πλαισίου αποσκοπούσε περισσότερο στο να εξυπηρετήσει τοπικά (μικροπολιτικά και οικονομικά) συμφέροντα, παρά να εξασφαλίσει την ουσιαστική προστασία της περιοχής. Τελικά το 2018 το ΥΠΕΝ αναγκάστηκε να θεσπίσει ένα σοβαρό πλαίσιο για την προστασία όλου του Κυπαρισσιακού Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης και της επίμαχης περιοχής.
      Το 2020 οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος επανήλθαν στην υπόθεση έπειτα από καταγγελίες, για να διαπιστώσουν ότι οι πέντε δρόμοι όχι μόνο δεν είχαν κλειστεί, αλλά χρησιμοποιούνταν κανονικά. Ετσι την υπόθεση ανέλαβε το Συντονιστικό Γραφείο Αποκατάστασης Περιβαλλοντικών Ζημιών (ΣΥΓΑΠΕΖ) του ΥΠΕΝ, το οποίο αποφάσισε το κλείσιμο των δρόμων με μόνιμα εμπόδια. Κατά της απόφασης αυτής προσέφυγε η εταιρεία, στην οποία εν τω μεταξύ επιβλήθηκε νέο πρόστιμο γιατί δεν είχε συμμορφωθεί.
      Το ΣτΕ απέρριψε όλα τα επιχειρήματα που έθεσε η εταιρεία. Για παράδειγμα, ότι η κατάσταση της καρέτα καρέτα έχει βελτιωθεί και δεν χρειάζονται μέτρα προστασίας της (είναι ένα επιχείρημα που προβάλλεται πολύ και από τους τοπικούς πολιτευτές, σε μια προσπάθεια να «χαλαρώσει» το πλαίσιο προστασίας της περιοχής). Οτι οι δρόμοι υπήρχαν σε παλαιότερα σχέδια, ότι πρέπει να αποζημιωθεί γιατί η κατάργηση των δρόμων οδηγεί σε απαξίωση της περιουσίας της.
      «Οχι μόνο δεν έχει εκλείψει ο περιβαλλοντικός κίνδυνος, αλλά, αντιθέτως, παραμένει επιτακτική η προστασία της περιοχής», κατέληξε το ΣτΕ. Σημείωσε ότι λόγω της σημασίας της «η περιοχή δεν προορίζεται κατ’ αρχάς για οικιστική ανάπτυξη», αλλά εξακολουθεί να χρήζει προστασίας. Ανέφερε, τέλος, τα πορίσματα των υπηρεσιών, σύμφωνα με τα οποία οι δρόμοι δεν ήταν αυτοί που είχαν προβλεφθεί σε παλαιά σχέδια.
      Το πιο ενδιαφέρον, πάντως, είναι ότι σύμφωνα με την πληροφόρηση που παρείχε το ΥΠΕΝ στο ανώτατο δικαστήριο, η υπόθεση έχει ανοίξει και πάλι, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διερευνά τον βαθμό προσαρμογής της χώρας στην απόφαση του Ευρωδικαστηρίου.
      «Ηδη έχει ξεκινήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαδικασία διερεύνησης της συμμόρφωσης της Ελληνικής Δημοκρατίας προς την απόφαση του ΔΕΕ του 2016 (C-504/14), η οποία αφορά, μεταξύ άλλων, τη διάνοιξη των εν λόγω πέντε οδών και την πρόσβαση μέσω αυτών προς την παραλία, οι δε ελληνικές αρχές έχουν ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα μέτρα που λαμβάνονται στην κατεύθυνση της συμμόρφωσης προς την ανωτέρω απόφαση», αναφέρεται.
      Περισσότερα...

        0

    21. Περιβάλλον

      Οι δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2025 - Η 5η χειρότερη χρονιά από το 2006

      Engineer

      Το καλοκαίρι του 2025 ολοκληρώθηκε αφήνοντας πίσω του σημαντικές απώλειες σε δασικές και αγροτικές εκτάσεις της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) που ανέλυσε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, από την αρχή του έτους έως και τα τέλη Αυγούστου κάηκαν συνολικά 473.930 στρέμματα, γεγονός που κατατάσσει το 2025 στην πέμπτη θέση ανάμεσα στις πιο καταστροφικές αντιπυρικές περιόδους των τελευταίων 20 ετών μέχρι στιγμής.
      Οι οκτώ μεγαλύτερες πυρκαγιές του 2025
      Στον παρακάτω χάρτη σημειώνονται οι οκτώ μεγαλύτερες δασικές πυρκαγιές, οι οποίες σημάδεψαν το φετινό καλοκαίρι. Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν:
      Άρτα Αχαΐα Ζάκυνθος Κύθηρα Φενεός - Κορινθία Κερατέα - Αττική Χίος (με δύο ξεχωριστά μεγάλα περιστατικά)   Στις παραπάνω περιοχές, η συνολικά καμένη γη ανήλθε περίπου σε 260.000 στρέμματα, δηλαδή περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής καμένης έκτασης του έτους. Ενδεικτικό της σοβαρότητας των πυρκαγιών είναι η καμένη έκταση στο νησί της Χίου που αντιστοιχεί περίπου στο 15% της συνολικής έκτασης του νησιού, αλλά και η εκτεταμένη καταστροφή σε τμήματα παρθένου δάσους στον Φενεό Κορινθίας.     Εικόνα 1. Καμένες εκτάσεις στην Ελλάδα από την αρχή του 2025 μέχρι και τα τέλη Αυγούστου. Σημειωμένες οι 8 μεγαλύτερες δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού.  
      Περισσότερα...

        4

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.