Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1571 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Τα «πράσινα» νησιά του Αιγαίου: Επιτεύγματα και μελλοντικές ενεργειακές προκλήσεις

      Engineer

      Οι προκλήσεις και οι εφαρμογές της ηλεκτροκίνησης, της σωστής διαχείρισης των αποβλήτων και της ενδεδειγμένης εκμετάλλευσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από τα νησιά μας παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του Olympia Forum που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο.
      Στην Αστυπάλαια, η ηλεκτροκίνηση έχει εξελιχθεί θεαματικά, σύμφωνα με τον δήμαρχο του νησιού-πρότυπου, Νικόλαο Κομινέα, ο οποίος έκανε λόγο για γενικευμένη ηλεκτροκίνηση στο νησί, επιδοτούμενη από το ελληνικό κράτος και την εταιρεία Volkswagen.
      Ταυτόχρονα, ο δήμος έχει προβλέψει για δίκτυο φορτιστών για τα οχήματα, ενώ ο επισκέπτης δεν χρειάζεται να πάρει αυτοκίνητο πηγαίνοντας στην Αστυπάλαια, δεδομένου ότι στο νησί υπάρχουν ηλεκτρικά βαν για συγκοινωνία on demand από μία εφαρμογή που μπορεί εύκολα να “κατεβάσει” στο κινητό του τηλέφωνο, στοχεύοντας σε ιδανικότερες συνθήκες κυκλοφορίας.
      Ο κ. Κομινέας επισήμανε ως ιδιαίτερα σημαντικό το “πώς” θα παραχθεί ρεύμα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αυτάρκεια και καλύτερη υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, κάνοντας λόγο για δημιουργία υβριδικού σταθμού και ανεμογεννήτριας στο νησί. Ετσι θα υπάρξει μια ολιστική αντίληψη για το ενεργειακό, κάνοντας τη ζωή των κατοίκων ευκολότερη. Στόχος, είναι το 2026 να υπάρξει η αυτόνομη οδήγηση, σημείωσε ο κ. Κομινέας.
      «Η Τήλος, τα τελευταία 40 χρόνια, έχει ακολουθήσει μια φιλοπεριβαλλοντική πολιτική», υπογράμμισε η δήμαρχος του νησιού, Μαρία Καμμά – Αλιφέρη. Εκεί υπάρχει ο πρώτος υβριδικός σταθμός ενέργειας στην Ευρώπη. Έχει χαρακτηριστεί το πρώτο “πράσινο νησί” στη Μεσόγειο από την ΕΕ και έχει λάβει 4 ευρωπαϊκά βραβεία. Διαθέτει 100% αυτονομία σε ενεργειακό επίπεδο και μόνο 2 μήνες το χρόνο χρειάζεται κάποια μικρή ενίσχυση.
      Η Τήλος διαθέτει ένα υποδειγματικό πρόγραμμα διαχείρισης των αποβλήτων. Από αυτά το 86,1% είναι οργανικά και ανακυκλώσιμα και μόνο το 13,9% χαρακτηρίζονται ως μη ανακυκλώσιμα.
      Αναφορικά με το θέμα του φωτισμού στο νησί, έχει προβλεφθεί αντικατάσταση του φωτισμού με αυτόνομα ηλιακά φωτιστικά, επισήμανε η κ. Καμμά-Αλιφέρη, τονίζοντας την ανάγκη η τοπική κοινωνία της Τήλου, να απολαμβάνει τα οφέλη που δικαιούται. «Πιστεύουμε ότι η Τήλος είναι απτό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης», κατέληξε η δήμαρχος του νησιού.
      Από την ΕΕ, ο επικεφαλής του αρμόδιου τμήματος για Ελλάδα και Κύπρο, Carsten Rasmussen, σημείωσε ότι θα υπάρξουν διάφοροι πόροι χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η ιδέα είναι να συνεχιστεί αυτό που ήδη έχει δημιουργηθεί στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης και να υπάρξει σημαντική ενεργειακή μετατροπή.
      Ένα από τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί, τόνισε ο κ Rasmussen είναι ότι είναι απολύτως εφικτό να φτάσουμε σε μεγάλο βαθμό αυτονομίας. Αυτό συμβαίνει στη Χάλκη όπου παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει και συνδέεται με την Ρόδο.
      «Στόχος είναι να θέσουμε όχι ανέφικτους στόχους, αλλά στόχους που μπορούμε να πετύχουμε», σημείωσε ο κ. Rasmussen, αναφερόμενος στην πράσινη μετάβαση και πρόσθεσε ότι κάθε μικρό νησί είναι ένα ζωντανό εργαστήριο, σημειώνοντας, ότι αυτό που χρειάζεται είναι ευρεία συναίνεση της κοινωνίας των νησιών και ευρεία συνεργασία με τους τοπικούς φορείς.
      Περισσότερα...

        1

    2. Περιβάλλον

      Δημιουργία Γεωπάρκου στο Απολιθωμένο Δάσος Φυλακτού στο Σουφλί

      GTnews

      Το απολιθωμένο δάσος της ευρύτερης περιοχής Φυλακτού στο Δήμο Σουφλίου του νομού Έβρου στη Θράκη, οφείλεται στην έντονη ηφαιστειακή δράση που επικρατούσε πριν 25.000.000 χρόνια και δημιουργήθηκε εξαιτίας των ευνοϊκών συνθηκών απολίθωσης στην περιοχή . Το απολιθωμένο δάσος στο Φυλακτό είναι κατά τι αρχαιότερο από το δάσος της Λέσβου και χρονολογείται από 25 έως 40 εκατομμύρια χρόνια πριν.

      Οι εκρήξεις των ηφαιστείων δημιούργησαν θερμά διαλύματα πλούσια σε διοξείδιο του πυριτίου που εισέδυσαν και διαπότισαν τα πετρώματα στα οποία βρίσκονταν ήδη οι κορμοί των δέντρων και έτσι άρχισε η διαδικασία της απολίθωσης, δηλαδή η αντικατάσταση μόριο προς μόριο, της οργανικής φυτικής ύλης από ανόργανα υλικά του περιβάλλοντος.
      Στην περίπτωση του απολιθωμένου δάσους της ευρύτερης περιοχής Φυλακτού, η απολίθωση είναι τέλεια. Διατηρούνται σε άριστη κατάσταση τα εξωτερικά μορφολογικά γνωρίσματα των κορμών των δέντρων, όπως οι αυξητικοί δακτύλιοι, ο φλοιός καθώς επίσης και η εσωτερική δομή του ξύλου από την μικροσκοπική μελέτη της οποίας προσδιορίζεται το γένος και το είδος του απολιθωμένου δέντρου. Τα φυσικά γεωλογικά μνημεία της περιοχής μπορούν να θεωρηθούν από εξαιρετικά έως μοναδικά σε παγκόσμια κλίμακα. Οι ενδείξεις για ευρήματα χλωρίδας και πανίδας που χρονολογούνται από 25 έως 40 εκατομμύρια χρόνια πριν, καθιστούν το όλο εγχείρημα μοναδικό, ενώ η πιστοποίηση, η συντήρηση και η αξιοποίησή είναι επιβεβλημένη.
      Σύμφωνα με τον καθηγητή Παλαιοβοτανικής – Παλαιοντολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελο Βελιτζέλο, το δάσος στο Φυλακτό είναι κατά τι αρχαιότερο από το περίφημο απολιθωμένο δάσος της Λέσβου και είναι καθαρά τροπικό.
      Πλέον, με εγκεκριμένη χρηματοδότηση ύψους 1.942.240 ευρώ από το πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου «Φυσικό Περιβάλλον και Κλιματική Ουδετερότητα 2024», ο Δήμος Σουφλίου προχωρά στην προστασία, διαχείριση και ανάδειξη της σημαντικής γεωλογικής κληρονομιάς που διαθέτει με τη δημιουργία Γεωπάρκου στο Απολιθωμένο Δάσος Φυλακτού.

      Όπως σημειώνει σε σχετική ανακοίνωσή της η δημοτική Αρχή, έχοντας ως στόχο την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής κατέθεσε στοιχειοθετημένη πρόταση αξιοποίησης του Απολιθωμένου Δάσους του Φυλακτού, η οποία συμπεριλήφθηκε και στο masterplan της Ειδικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης του νομού Έβρου.
      Η ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους Φυλακτού και η δημιουργία του Γεωπάρκου θέτει τις βάσεις για περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, αφού σε συνδυασμό με τα ευρήματα των απολιθωμάτων στην Λευκίμη, το Εθνικό Πάρκο της Δαδιάς, τη μακρόχρονη παράδοση και δραστηριότητα της παραγωγής μεταξιού στο νομό Έβρου, την αρχιτεκτονική και τα μεγαλιθικά μνημεία στις γύρω ορεινές περιοχές, αλλά και την πληθώρα των μοναδικών αγροτικών προϊόντων που παράγονται στη θρακική γη δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες προκειμένου αυτή η ακριτική γωνιά της Ελλάδας να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Δήμος Σουφλίου.
      Περισσότερα...

        0

    3. Περιβάλλον

      WWF: Απογοητευτική η εφαρμογή του νόμου για τα πλαστικά μιας χρήσης

      Engineer

      Αποτυχία της χώρας μας να εφαρμόσει τις προβλέψεις του νόμου για τα πλαστικά μιας χρήσης προκύπτει μέσα από την πρώτη έκθεση για την πορεία εφαρμογής του νόμου, την οποία δίνει σήμερα στη δημοσιότητα το WWF Ελλάς. Σχεδόν 21 μήνες μετά τη ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας, η οποία κινούνταν σε θετική κατεύθυνση, φαίνεται πως η κυβέρνηση αδυνατεί να εφαρμόσει ορθά το νόμο που η ίδια ψήφισε για τον περιορισμό της κατανάλωσης πλαστικών μιας χρήσης και άρα τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης.
      Η πλαστική ρύπανση αποτελεί μια μεγάλη παγκόσμια απειλή για το θαλάσσιο και το χερσαίο περιβάλλον. Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο διαρρέουν στους ωκεανούς 8 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι μόνο στις ελληνικές θάλασσες καταλήγουν ετησίως 11.500 τόνοι πλαστικών. Η κατανάλωση των πλαστικών μιας χρήσης αυξάνεται όλο και περισσότερο, πράγμα που οδήγησε την ΕΕ να εκδώσει το 2019 οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων από την πλαστική ρύπανση (ΕΕ 2019/904). Με νόμο που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2020 (ν. 4736/2020), η Ελλάδα έγινε μια από τις πρώτες χώρες της ΕΕ που ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την εν λόγω οδηγία, εκπλήσσοντας θετικά. Ο νόμος, έχοντας ως βασικό στόχο τη σταδιακή μείωση της πλαστικής ρύπανσης, προβλέπει μια σειρά από ρυθμίσεις για την κατάργηση ορισμένων προβληματικών πλαστικών μιας χρήσης, τον περιορισμό σειράς άλλων πλαστικών προϊόντων και την ορθολογική διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων που προκύπτουν.
      (AP Photo/Darko Vojinovic) Ωστόσο, μέχρι σήμερα, οι επιδόσεις της χώρας μας στην εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου βρίσκονται επιεικώς κάτω από τη βάση, όπως επισημαίνειτο WWF Ελλάς. Σε μια προσπάθεια να ενημερώσει τους πολίτες αλλά και να ενθαρρύνει την κυβέρνηση να κάνει πράξη τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, παρουσιάζει την πρώτη έκθεση αξιολόγησης της πορείας εφαρμογής του νόμου 4736/2020 για τον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά είδη μιας χρήσης. Η περιβαλλοντική οργάνωση κατέγραψε την υφιστάμενη κατάσταση σε σχέση με τις προβλέψεις του νόμου και καταλήγει στο συμπέρασμα πως η πολιτική της κυβέρνησης για τα πλαστικά μιας χρήσης μπορεί να συνοψιστεί στη φράση «δεσμεύσεις χωρίς εφαρμογή».
      Το μόνο θετικό σημείο που καταγράφει η έκθεση είναι η εφαρμογή κάποιων ρυθμίσεων του νόμου για τα πλαστικά μπουκάλια. Πολλές επιχειρήσεις έχουν κινητοποιηθεί και ήδη διαθέτουν στην αγορά πλαστικές φιάλες από PET που περιέχουν ανακυκλωμένο πλαστικό πάνω από 25%, αλλά και μπουκάλια με προσαρτημένα καπάκια, παρότι δίνεται περιθώριο εφαρμογής των μέτρων αυτών μέχρι τον Ιανουάριο του 2025 και τον Ιούλιο του 2024, αντίστοιχα.

      Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα πλέον προβληματικά σημεία στην εφαρμογή του νόμου:
      Α. Τα πλαστικά καλαμάκια εξακολουθούν να κατακλύζουν την αγορά. Βάσει του νόμου, 9 πλαστικά είδη μιας χρήσης (μπατονέτες, μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών, στηρίγματα μπαλονιών, περιέκτες τροφίμων και ποτών από φελιζόλ) θα έπρεπε να τεθούν εκτός αγοράς από 3/7/2021 και το αργότερο έως 3/5/2022. Στην πράξη όμως εξακολουθούμε να παρατηρούμε υπερβολική κατανάλωση σε πλαστικά καλαμάκια, μιας και όπως φαίνεται, ελλείψει ελέγχων, έχει δημιουργηθεί ένα παρακύκλωμα παράνομης διάθεσης αυτών των ειδών.
      Β. Κακή εφαρμογή των ρυθμίσεων για πλαστικά κύπελλα και φαγητοδοχεία. Ο νόμος επιβάλλει από 1/1/2022 εισφορά 5 λεπτών για κάθε κύπελλο ή φαγητοδοχείο μιας χρήσης και 5 λεπτά για το καπάκι τους. Προβλέπει επίσης να ενημερώνονται οι πολίτες για τη δυνατότητα να ψωνίζουν με δικό τους σκεύος τρόφιμα και ποτά από λιανεμπόριο και καταστήματα εστίασης και να κερδίζουν έκπτωση. Στην πράξη όμως, τα καταστήματα στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν ενημερώνουν τους πολίτες για τη δυνατότητα αγορών με δικά τους σκεύη, ενώ καταγγελίες από φορείς της αγοράς αναφέρουν πως σε αρκετές περιπτώσεις η εισφορά έχει ενσωματωθεί στην τελική τιμή πώλησης των προϊόντων και δεν αποδίδεται το περιβαλλοντικό τέλος στην Πολιτεία, πράγμα που οδηγεί σε απώλεια εσόδων για το κράτος της τάξης των πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
      Γ. Δημόσιες βρύσες μόνο στα χαρτιά. Ο νόμος περιλαμβάνει διάταξη βάσει της οποίας οι δήμοι υποχρεώνονται από 1/7/2021 να διαθέτουν κοινόχρηστες βρύσες προς δωρεάν διάθεση πόσιμου νερού σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδικές χαρές, καθώς και να επεκτείνουν το δίκτυο με κοινόχρηστες βρύσες σε χώρους συνάθροισης κοινού εντός των ορίων της αρμοδιότητάς τους. Στην πράξη, οι δημόσιες βρύσες εξακολουθούν να αποτελούν είδος προς εξαφάνιση σχεδόν στο σύνολο των μεγάλων αστικών κέντρων και δεν έχει προχωρήσει επαρκώς η επέκτασή τους.
      Δ. Άκρως προβληματικές μεθοδεύσεις στη δημιουργία συστήματος επιστροφής εγγύησης για πλαστικά μπουκάλια. Με τον νόμο προβλεπόταν να λειτουργεί από τις 5/1/2023 -δηλαδή σε λιγότερο από 5 μήνες από σήμερα- ένα πανελλαδικό σύστημα επιστροφής εγγύησης για τα πλαστικά μπουκάλια (αλλά και για μπουκάλια γυαλιού και αλουμινίου). Βάσει αυτού, ο καταναλωτής κατά την αγορά ενός προϊόντος σε πλαστικό μπουκάλι καταβάλλει ένα έξτρα τίμημα, το οποίο θα λαμβάνει πίσω όταν επιστρέφει το άδειο μπουκάλι σε σημεία επιστροφής. Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως αυτό το σύστημα είναι το πλέον κατάλληλο για να καταφέρει η χώρα να συλλέγει και να οδηγεί στην ανακύκλωση σχεδόν το σύνολο των 2-2,5 δισεκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών που καταναλώνονται στην Ελλάδα σε ετήσια βάση. Όμως, στην πράξη παρατηρούμε δυσοίωνες εξελίξεις γύρω από την εφαρμογή του. Ο νόμος 4736/2020 προέβλεπε την ύπαρξη ενός ενιαίου πανελλαδικού συστήματος, όμως με νόμο του Ιουλίου 2021 (ν. 4819/2021) καταργήθηκε αυτή η πρόβλεψη και δίνεται το πράσινο φως για δημιουργία πολλών συστημάτων επιστροφής εγγύησης. Αυτό είναι κάτι που πολλοί φορείς της αγοράς, αλλά και το WWF Ελλάς, θεωρούν καταστροφικό, μιας και είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθούν παλινωδίες και φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των συστημάτων. Επιπρόσθετα, ενώ ο νόμος του 2020 (ν. 4736/2020) όριζε την 5η Ιανουαρίου 2023 ως ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του συστήματος επιστροφής εγγύησης, με πρόσφατο νόμο που εκδόθηκε πριν λίγες μέρες (ν. 4964/2022), η έναρξη λειτουργίας μετατίθεται για τις 3 Ιουλίου 2023. Παράλληλα, ο νόμος του 2020 προέβλεπε πως έως τις 3/7/2021 θα έπρεπε να είχε εκδοθεί κοινή υπουργική απόφαση σχετικά με το πεδίο και πλαίσιο εφαρμογής του συστήματος επιστροφής εγγύησης. Όμως τελικά αυτή η απόφαση εκδόθηκε με ένα χρόνο καθυστέρηση (στις 21/7/2022) και τα περιεχόμενά της περισσότερο συσκοτίζουν παρά δίνουν ένα σαφές στίγμα για την εφαρμογή του συστήματος. Η υπουργική απόφαση μάλιστα ορίζει με σχεδόν αυθαίρετο τρόπο ένα εγγυοδοτικό αντίτιμο της τάξης των 0,10-0,15€ για κάθε φιάλη, τιμή πολύ χαμηλή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εμπειρία στην εφαρμογή συστήματος εγγυοδοσίας (πχ. Γερμανία και Ολλανδία 0,25€).
      Βάσει της εμπειρίας από άλλες χώρες της ΕΕ, για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ένα σύστημα επιστροφής εγγύησης θα πρέπει όλες οι λεπτομέρειες λειτουργίας του να έχουν οριστεί τουλάχιστον 12-18 μήνες πριν την έναρξη λειτουργίας και να έχει λάβει χώρα εκτενής διάλογος και κατάρτιση όλων των εμπλεκομένων. Παρά την παράταση που δόθηκε για την έναρξη λειτουργίας της εγγυοδοσίας, είναι πολύ πιθανό να προκύψουν νέες καθυστερήσεις ή η εφαρμογή να ξεκινήσει με κακό τρόπο.
      Οδηγός αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών
      Παράλληλα με την παραπάνω έκθεση, το WWF Ελλάς δίνει σήμερα στη δημοσιότητα και τη νέα ανανεωμένη έκδοση του «Οδηγού αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών». Μέσω του Οδηγού, οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για την ανακυκλωσιμότητα ή μη των πλαστικών μιας χρήσης που κατακλύζουν την αγορά, καθώς και να μάθουν περισσότερα για την αντικατάσταση αυτών των ειδών με άλλες εναλλακτικές λύσεις ή προϊόντα.

      «Οι νόμοι από μόνοι τους δεν επαρκούν για να περιοριστεί η πλαστική ρύπανση. Εάν δεν συνοδευτούν από καλή εφαρμογή και ουσιαστικούς και συστημικούς ελέγχους, οι νόμοι αποτελούν κενό γράμμα. Αν η κυβέρνηση εξακολουθεί να θεωρεί πως η πλαστική ρύπανση είναι πρόβλημα, τότε ήρθε η ώρα να εφαρμόσει σωστά τον νόμο που η ίδια θέσπισε και να κάνει σαφές πως δεν θα υπάρξουν άλλες εκπτώσεις», δηλώνει ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος προγραμμάτων μείωσης αποτυπώματος του WWF Ελλάς. «Η πλαστική ρύπανση δεν είναι ένα αόριστο ζήτημα, αλλά μια υπαρκτή απειλή που καταστρέφει το περιβάλλον, θέτει σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα και τον άνθρωπο και υποβαθμίζει το τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Η μείωση της πλαστικής ρύπανσης απαιτεί τη συνδρομή όλων: Πολιτείας, επιχειρήσεων και πολιτών. Τη στιγμή που δεν γίνεται καμία ουσιαστική ενημέρωση από τη μεριά της Πολιτείας προς τους πολίτες για τις ενέργειες που μπορούν να κάνουν, ώστε να περιοριστεί η υπερκατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης, είναι υποχρέωσή μας να καλύψουμε αυτό το κενό και να προσφέρουμε πρακτική πληροφόρηση σε όλους».
      Δείτε την έκθεση εδώ: https://wwfeu.awsassets.panda.org/downloads/ekthesi_axiologisis_nomos_plastika_mias_xrisis.pdf
      Περισσότερα...

        1

    4. Περιβάλλον

      Έρευνα: Η άσφαλτος των δρόμων εκπέμπει ρύπους και επιβαρύνει την ατμόσφαιρα

      Engineer

      Η πανταχού παρούσα άσφαλτος, που βρίσκεται κυρίως στους δρόμους και στις στέγες των σπιτιών ως μόνωση, εκπέμπει χημικές ουσίες που επιβαρύνουν τη ρύπανση του αέρα, σύμφωνα με Αμερικανούς επιστήμονες. 
      Μια νέα έρευνα τους δείχνει ότι η άσφαλτος αποτελεί σημαντική πηγή ρυπαντών της ατμόσφαιρας, ιδίως κατά τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες.
      Οι ερευνητές του Τμήματος Χημικών και Περιβαλλοντικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Γιέηλ, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Ντρου Γκέντνερ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science Advances", διαπίστωσαν ότι η άσφαλτος στους δρόμους και στις στέγες παράγει πολύπλοκα μίγματα οργανικών ουσιών (με βάση τον άνθρακα), μεταξύ των οποίων επικίνδυνους ρύπους.
      Τα δευτερογενή οργανικά αερολύματα, όπως αυτά που παράγει η άσφαλτος, τείνουν να γίνουν ολοένα σημαντικότερος παράγων παγκοσμίως στη δημιουργία μικροσωματιδίων (ΡΜ2,5) με διάμετρο μικρότερη των δυόμισι εκατομμυριοστών του μέτρου, τα οποία μπορούν να εισχωρήσουν στο σώμα και να επηρεάσουν δυσμενώς τη δημόσια υγεία.
      Οι εκπομπές της ασφάλτου διπλασιάζονται, όταν η θερμοκρασία τους αυξάνει από τους 40 στους 60 βαθμούς Κελσίου, κάτι που συχνά συμβαίνει το καλοκαίρι. Τα πειράματα των ερευνητών, οι οποίοι θέρμαναν την άσφαλτο σε διάφορες θερμοκρασίες, έδειξαν ότι όταν αυτή εκτίθεται ακόμη και σε μέτρια ηλιακή ακτινοβολία, όπως αυτή που παρατηρείται το καλοκαίρι με τη λιακάδα, οι εκπομπές των οργανικών ουσιών αυξάνονται έως κατά 300%.
      Αυτό, κατά τους επιστήμονες, επιβαρύνει την ποιότητα του αέρα στις περιοχές με εκτεταμένη ασφαλτόστρωση, όπως στις πόλεις, ιδίως στη διάρκεια των ζεστών ημερών με ηλιοφάνεια. Η σταδιακή εξάπλωση των ηλεκτρικών οχημάτων, που οδηγεί σε αντικατάσταση των κινούμενων με βενζίνη και πετρέλαιο, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ρύπανσης από τα οχήματα, όμως, από την άλλη, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί η επιβάρυνση του ατμόσφαιρας -και της κλιματικής αλλαγής- από την άσφαλτο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

        1

    5. Περιβάλλον

      Τριπλάσιο το κόστος της κλιματικής αλλαγής για τους Έλληνες

      Engineer

      Τις μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες που σχετίζονται με το κλίμα που αντιστοιχούν σε 91 ευρώ ανά κάτοικο κατέγραψε η Ελλάδα για το 2020 σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, που αναδημοσίευσε η Eurostat. Οι απώλειες για τους Έλληνες ήταν σχεδόν τρεις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ (€27/κάτοικο). Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που σχετίζονται με το κλίμα, όπως τα κύματα καύσωνα, οι πλημμύρες και οι καταιγίδες, έχουν προκαλέσει οικονομικές απώλειες άνω των 145 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ την τελευταία δεκαετία.

      Στην τριάδα με τις χώρες που πλήρωσαν βαρύ τίμημα από την κλιματική αλλαγή η Γαλλία (δεύτερη θέση) με απώλειες ύψους €62 ανά κάτοικο και η Ιρλανδία (τρίτη θέση) με €42/ κάτοικο.
      Οι χαμηλότερες απώλειες ανά κάτοικο καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (€0,7 ανά κάτοικο), τη Σλοβενία και τη Σλοβακία (€4 και στις δύο χώρες).
      Δυσοίωνες οι προβλέπεις 
      Σταθερά ανοδικά, κινείται ο μέσος όρος 30 ετών των οικονομικών απωλειών που σχετίζονται με το κλίμα, αυξάνοντας σχεδόν 2% ετησίως την τελευταία δεκαετία. 
      Μόνο το 2020, οι συνολικές οικονομικές απώλειες ανήλθαν σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ. 
      Η μεγαλύτερη συνολική απώλεια καταγράφηκε το 2017 (27,9 δισεκατομμύρια ευρώ), υπερδιπλάσια από αυτή του 2020, ως αποτέλεσμα των καύσωνα που καταγράφηκε στην Ευρώπη που στέγνωσε τη γη και προκάλεσαν μεγάλες πυρκαγιές. Η χαμηλότερη συνολική απώλεια παρατηρήθηκε το 2012 (3,7 δισ. ευρώ).
      Περισσότερα...

        0

    6. Περιβάλλον

      Πρόβλημα για τις πόλεις η φωτορύπανση και το υπερβολικό τεχνητό φως

      Engineer

      Από τις κολώνες φωτισμού στους δρόμους και τις διαφημιστικές πινακίδες νέον, μέχρι τη νυχτερινή λάμψη των αστικών κτιρίων, το υπερβολικό τεχνητό φως αντιμετωπίζεται ολοένα και περισσότερο ως πρόβλημα για τις πόλεις. Ως αποτέλεσμα, οι αρχές παίρνουν πρωτοβουλίες για τη μείωση της φωτορύπανσης, η οποία εκτός των άλλων μπορεί να διαταράξει και την ανθρώπινη υγεία.
      Στην Ευρώπη, η Κροατία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Σλοβενία συγκαταλέγονται στις χώρες με εθνικούς νόμους για την φωτορύπανση, οι οποίοι αποσκοπούν στον περιορισμό του χρώματος και της έντασης του νυχτερινού φωτισμού. Η Ελλάδα δε βρίσκεται μεταξύ των χωρών που διαθέτουν σχετική νομοθεσία, ενώ ούτε η ΕΕ δεν έχει προχωρήσει μέχρι στιγμής σε σχετικές πρωτοβουλίες.
      Η Jennifer Fortenberry, Global Product Manager, Energy & Sustainability στην JLL επισημαίνει ότι η φωτορύπανση αντιπροσωπεύει σημαντικές ποσότητες σπατάλης ενέργειας. «Η μείωση της φωτορύπανσης σημαίνει βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των συστημάτων φωτισμού, μειώνοντας τελικά και τις εκπομπές άνθρακα» τονίζει η ίδια.
      Ο φωτισμός θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργειακή σπατάλη ενός κτιρίου -μετά την ρύθμιση θερμοκρασίας. Ως αποτέλεσμα, καθώς πολλές εταιρείες στοχεύουν πλέον στο να κάνουν την ακίνητη περιουσία τους πιο βιώσιμη, τα φώτα είναι ένας από τους πρώτους τομείς που έρχονται στο προσκήνιο στα σχέδια ενεργειακής απόδοσης. Χαρακτηριστικά, στις ΗΠΑ ο ηλεκτρικός φωτισμός αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της κατανάλωσης ενέργειας σε εμπορικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας που καταναλώνει ο εξαερισμός για την απομάκρυνση της θερμότητας που παράγεται από αναποτελεσματικούς λαμπτήρες.
      Η αναβάθμιση σε λάμπες νεότερης τεχνολογίας είναι ένα απλό βήμα, δεδομένου ότι τα LED καταναλώνουν έως και 90% λιγότερη ενέργεια από τα φώτα αλογόνου ή τα φώτα φθορισμού, τα οποία παράλληλα απελευθερώνουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους με τη μορφή θερμότητας. Φυσικά, τα προηγμένα συστήματα ελέγχου φωτισμού, μέσω, για παράδειγμα, της χρήση χρονοδιακόπτη, αισθητήρων κίνησης και μηχανισμών ρύθμισης έντασης, μπορούν να έχουν έναν ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο στο αποτέλεσμα.
      Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τέτοιου είδους συστήματα μπορούν να μειώσουν τις ενεργειακές απαιτήσεις για φωτισμό ενός κτιρίου ως και κατά το ήμισυ. Οι κατασκευαστές φωτιστικών έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά στο να συμπιέσουν την ενεργειακή κατανάλωση, αλλά ακόμα και τα πιο ενεργειακά φώτα είναι πιο ενεργοβόρα από τα σβησμένα φώτα. Ένας συνδυασμός λαμπτήρων LED και αποδοτικών συστημάτων ελέγχου μπορεί να έχει πραγματικά εντυπωσιακό αντίκτυπο στην κατανάλωση. Και, φυσικά, ο σωστός προγραμματισμός απαιτεί και τη συλλογή σχετικών δεδομένων. Οι τακτικές αξιολογήσεις και οι έλεγχοι της νυχτερινής χρήσης των κτιρίων παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτές τις διαδικασίες.
      Όμως η βελτιστοποίηση του φυσικού φωτός και η μείωση των τεχνητών πηγών είναι πλέον εξίσου σημαντικά και για την ανάπτυξη υγιών κτιρίων, τα οποία εκτιμώνται όλο και περισσότερο τόσο από τους ενοικιαστές όσο και από τους επενδυτές.
      «Πέρα από την οικονομική απόδοση, τα άυλα οφέλη της καλύτερης ποιότητας φωτός περιλαμβάνουν τη βελτιωμένη παραγωγικότητα, την καλή διάθεση και την αυξημένη απόδοση», σύμφωνα με την κα Fortenberry. «Τελικά, αυτό επηρεάζει θετικά τους εργαζόμενους, τη δυνατότητα ενοικίασης των ίδιων των χώρων και την ελκυστικότητα αυτών των περιουσιακών στοιχείων στην αγορά».
      Καθώς οι νέοι κανονισμοί βιωσιμότητας τίθενται σε ισχύ σε όλο τον κόσμο, τα κτίρια που υπολείπονται αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της απαξίωσης από τους ενοικιαστές και τους επενδυτές, σε σύγκριση με τα πράσινα κτίρια. Και ο ενεργειακά αποδοτικός φωτισμός, αν και αποτελεί ένα μικρό βήμα, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο αστικό περιβάλλον.
      Περισσότερα...

        0

    7. Περιβάλλον

      Οι επιχειρήσεις αναθεωρούν τους κλιματικούς τους στόχους

      Engineer

      Σύμφωνα με τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην πρόσφατη παγκόσμια έρευνα της EY, Sustainable Value Study, η πρόοδος για τη βιώσιμη ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί, με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) να έχει περιοριστεί, κατά μέσο όρο, στο 20%, σε σύγκριση με 30% το 2022.
      Παράλληλα, πολλές επιχειρήσεις παρατείνουν τις προθεσμίες που έχουν θέσει για την επίτευξη των στόχων τους, με τα χρονικά ορόσημα να μετατοπίζονται, κατά μέσο όρο, από το 2036 στο 2050, καθώς απαιτούνται επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, σχεδιασμός και συνεργασία μεταξύ των κλάδων της οικονομίας.
      Η έρευνα κατέγραψε τις απόψεις περισσότερων από 500 Chief Sustainability Officers (CSOs) και επαγγελματιών βιώσιμης ανάπτυξης, από εταιρείες με έσοδα άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, από ολόκληρο τον κόσμο.
      Ο αυξανόμενος πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές αναταράξεις, ακόμη, επηρεάζουν την ικανότητα των επιχειρήσεων να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, μόνο το 34% των ερωτηθέντων σχεδιάζουν να αυξήσουν τις επενδύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, από 61% το 2022. Επιπλέον, ο αριθμός των δράσεων που αναλαμβάνουν οι οργανισμοί σχετικά με το κλίμα, έχει, επίσης, μειωθεί, από 10 ενέργειες κατά μέσο όρο το 2022, σε μόλις τέσσερις, από τα συνολικά 32 σημεία αναφοράς που παρακολουθεί η έρευνα.
      Παρά τις προκλήσεις, η έρευνα εξακολουθεί να αναδεικνύει τα σημαντικά χρηματοοικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την υλοποίηση πρωτοβουλιών βιώσιμης ανάπτυξης, με το 52% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι έχουν αποκομίσει από σχετικές δράσεις, χρηματοοικονομική αξία που υπερβαίνει τις προσδοκίες τους. Επιπλέον, το 63% των ερωτηθέντων παρατήρησαν καλύτερες από τις αναμενόμενες βελτιώσεις στην αξία του προϊόντος και του brand του. Αντίστοιχα, στη χώρα μας, σύμφωνα με την έρευνα Sustainability Value Study Ελλάδα 2023, που παρουσίασε η EY Ελλάδος τον Ιούλιο του 2023, το 45% των ελληνικών επιχειρήσεων του δείγματος αποκόμισαν υψηλότερη χρηματοοικονομική αξία από τις πρωτοβουλίες τους για το κλίμα, σε σχέση με τις προσδοκίες τους.
      Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ «πρωτοπόρων» και «παρατηρητών», καθώς λιγότεροι οργανισμοί αναλαμβάνουν δημόσιες δεσμεύσεις για το κλίμα
      Καθώς η πρόοδος επιβραδύνεται, μειώνεται και ο αριθμός των οργανισμών που ηγούνται της δράσης για το κλίμα. Μόνο το 7% των ερωτηθέντων πληρούν, πλέον, τα κριτήρια των «πρωτοπόρων» – δηλαδή των οργανισμών που αναλαμβάνουν τις περισσότερες δράσεις για την κλιματική αλλαγή – σε σύγκριση με 32% το 2022. Υπενθυμίζεται ότι, βάσει των στοιχείων της αντίστοιχης έρευνας της EY Ελλάδος το 2023, το ποσοστό των «πρωτοπόρων» οργανισμών στη χώρα μας, κυμαίνεται στο 9%.
      Το χάσμα μεταξύ των «πρωτοπόρων» και των «παρατηρητών», εκείνων δηλαδή που λαμβάνουν τα λιγότερα μέτρα για την κλιματική αλλαγή, συνεχίζει να διευρύνεται. Το 95% των «πρωτοπόρων» οργανισμών εξακολουθούν να αναλαμβάνουν δημόσιες δεσμεύσεις για το κλίμα, ωστόσο μεταξύ των «παρατηρητών» το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 67%. Συνολικά, ο αριθμός των οργανισμών που αναφέρουν ότι δεν προχωρούν σε δημόσιες δεσμεύσεις, έχει τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2022.
      Ωστόσο, η εξωτερική πίεση από την αγορά για δράση για το κλίμα, παραμένει. Περισσότεροι από τους μισούς CSOs που ερωτήθηκαν, ανέφεραν ότι οι επενδυτές (58%) και οι πελάτες (51%) λειτουργούν ως «επιταχυντές» της αλλαγής, παρακινώντας τις επιχειρήσεις να υλοποιήσουν τα προγράμματά τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιπλέον, όσοι παραμένουν προσηλωμένοι στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, εντοπίζουν οφέλη από τις δράσεις τους, με οκτώ στους 10 «πρωτοπόρους» οργανισμούς του δείγματος, να αποκομίζουν υψηλότερη από την αναμενόμενη οικονομική αξία, σε σύγκριση με μόλις 45% των «παρατηρητών».
      Ο ρόλος του «μετασχηματιστικού» Chief Sustainability Officer
      Η μελέτη υπογραμμίζει, επίσης, την ανάγκη οι επικεφαλής βιώσιμης ανάπτυξης (CSOs), να γίνουν καταλύτες του μετασχηματισμού. Σύμφωνα με τα δεδομένα, οι οργανισμοί σημειώνουν μεγαλύτερη επιτυχία στα προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης, όταν οι CSOs έχουν τη δύναμη να δρουν μετασχηματιστικά, λαμβάνοντας σαφή εντολή από τη διοίκηση και έχοντας σημαντική επιρροή στον οργανισμό, ενεργό ρόλο στη χάραξη της εταιρικής στρατηγικής, καθώς και την αρμοδιότητα να αξιολογούν τις επιδόσεις των υπολοίπων στελεχών ως προς τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης.
      Οι «μετασχηματιστικοί» Chief Sustainability Officers (οι οποίοι, επί του παρόντος, δεν ξεπερνούν τον έναν στους πέντε από το δείγμα της έρευνας) επιτυγχάνουν υψηλότερες από τον μέσο όρο μειώσεις των εκπομπών (21,2%) και αναλαμβάνουν περισσότερες δράσεις για την κλιματική αλλαγή – κατά μέσο όρο, στους 27 από τους 32 τομείς δράσης που εξετάζει η έρευνα. Κατορθώνουν, επίσης, να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη συνεργασία σε επίπεδο διοικητικής ομάδας (C-suite), ένα ζήτημα στο οποίο οι συμμετέχοντες εξακολουθούν να εντοπίζουν περιθώρια για βελτίωση. 
      Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, η κυρία Κιάρα Κόντη, Εταίρος και Επικεφαλής Υπηρεσιών Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης της ΕΥ Ελλάδος, δήλωσε: «Ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων παγκοσμίως, αλλά και στην ελληνική αγορά, έχουν ανακοινώσει φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η επίτευξη αυτών των στόχων, δε θα πρέπει να καθυστερήσει υπό την πίεση της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης και των γεωπολιτικών εντάσεων. Οι επιχειρήσεις καλούνται σήμερα να λάβουν θαρραλέες αποφάσεις και να προχωρήσουν σε σημαντικές επενδύσεις, εξουσιοδοτώντας τους επικεφαλής βιώσιμης ανάπτυξης να επιμείνουν στην εφαρμογή των πολιτικών για το κλίμα, οι οποίες πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής του οργανισμού. Όπως μας δείχνουν οι επιχειρήσεις που πρωτοπορούν στις δράσεις βιωσιμότητας, εντός και εκτός συνόρων, μία ολοκληρωμένη και φιλόδοξη πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, δε συμβάλει απλώς στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά μπορεί να οδηγήσει, συγχρόνως και στη δημιουργία πρόσθετης οικονομικής αξίας για τον οργανισμό». 
      Περισσότερα...

        0

    8. Περιβάλλον

      Η κρίση στο νερό τρώει το 8% του παγκόσμιου ΑΕΠ έως το 2050

      Engineer

      Εάν η ανθρωπότητα δεν μεριμνήσει εγκαίρως, η παγκόσμια κρίση του νερού θα προκαλέσει καταστροφές στις οικονομίες, καθώς θα τεθεί σε κίνδυνο περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής, προειδοποιεί η Παγκόσμια Επιτροπή για τα Οικονομικά του Νερού, μια διεθνής ομάδα ηγετών και εμπειρογνωμόνων.
      Οι αδύναμες οικονομίες, η καταστροφική χρήση γης και η επίμονη κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων έχουν συνδυαστεί με την επιδεινούμενη κλιματική κρίση και έχουν θέσει τον παγκόσμιο κύκλο του νερού υπό πρωτοφανή πίεση, όπως αναφέρει η Επιτροπή. Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι και πάνω από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων βρίσκονται σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ξηρασία ή αστάθεια στη συνολική διαθεσιμότητα νερού.
      Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση, υπολογίζεται ότι η απώλεια στο ΑΕΠ θα είναι 8% παγκοσμίως ως το 2050 και θα φτάσει έως και 15% στις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα.
      «Σήμερα, ο μισός πληθυσμός του πλανήτη αντιμετωπίζει λειψυδρία. Καθώς αυτός ο ζωτικός πόρος γίνεται όλο και πιο σπάνιος, η επισιτιστική ασφάλεια και η ανθρώπινη ανάπτυξη κινδυνεύουν και εμείς επιτρέπουμε να συμβεί αυτό», σημειώνει ο Γιόχαν Ρόκστρομ, διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας για τις Κλιματικές Επιπτώσεις του Πότσνταμ και ένας από τους τέσσερις συμπροέδρους της Επιτροπής.
      Η έκθεση ζητά μια θεμελιώδη αναπροσαρμογή της θέσης του νερού στις οικονομίες, με αλλαγή παραδείγματος, στην οποία θα συμμετέχουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, από το τοπικό ως το παγκόσμιο επίπεδο, και την ενθάρρυνση των καινοτομιών και των επενδύσεων με βάση όχι το βραχυπρόθεσμο κόστος και όφελος, αλλά με γνώμονα τα μακροπρόθεσμα οφέλη που μπορούν να επιφέρουν σε ολόκληρη την οικονομία.
      Μεταξύ άλλων προτείνονται μετασχηματισμός της γεωργίας με κλιμάκωση της μικροάρδευσης, μείωση της εξάρτησης από λιπάσματα με βάση το άζωτο, διάδοση της αναγεννητικής γεωργίας και σταδιακή στροφή από τη διατροφή με βάση τα ζώα στη διατροφή με βάση τα φυτά. Επίσης, προστασία και αποκατάσταση των περιοχών που μπορούν να συμβάλουν καλύτερα σε έναν σταθερό κύκλο του νερού, κατά προτεραιότητα, αλλά και διατήρηση του 30% των δασών και αποκατάσταση του 30% των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων ως το 2030.
      Η Επιτροπή προτρέπει, εξάλλου, για την πλήρη αξιοποίηση κάθε σταγόνας νερού με την επεξεργασία και επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων, μείωση της αναποτελεσματικότητας της διανομής και ανάκτηση πολύτιμων πόρων. Μία από τις δράσεις που προτείνει είναι και η μετάβαση σε μια εποχή καθαρής ενέργειας και η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την κατά πολύ χαμηλότερη ένταση νερού.
      Τέλος, είναι σημαντικό να τεθεί ως στόχος ότι ως το 2030 κανένα παιδί δεν θα πεθάνει από μη ασφαλές νερό. Σήμερα, υπολογίζεται ότι πάνω από 1.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από μη ασφαλές νερό.
      Περισσότερα...

        3

    9. Περιβάλλον

      H κλιματική αλλαγή μεταμορφώνει τον κλάδο ασφάλισης ακινήτων

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά ακινήτων και την ασφαλιστική βιομηχανία στην Ευρώπη. Οι αυξανόμενες φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες, πυρκαγιές και καύσωνες, οδηγούν σε σημαντικές οικονομικές απώλειες, επηρεάζοντας άμεσα το κόστος και τη διαθεσιμότητα των ασφαλιστικών καλύψεων.
      Σύμφωνα με την Petra Hielkema, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA), «οι κυβερνήσεις και οι τράπεζες της Ευρώπης δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στα αυξανόμενα κόστη των φυσικών καταστροφών, όπως οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές». Τα τελευταία τρία χρόνια, το μέσο ετήσιο κόστος των φυσικών καταστροφών στην ΕΕ ανήλθε σε € 44,5 δισεκατομμύρια, υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο των € 17,8 δισεκατομμυρίων της προηγούμενης δεκαετίας. Από τις απώλειες ύψους € 900 δισεκατομμυρίων που προκλήθηκαν από αυτές τις καταστροφές τα τελευταία 42 χρόνια, μόνο το ένα τέταρτο ήταν ασφαλισμένο, και αυτή η κάλυψη μειώνεται συνεχώς. 
      Η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων οδηγεί σε αυξημένα ασφάλιστρα για την κάλυψη των σχετικών κινδύνων. Σύμφωνα με τον Ernst Rauch, Επικεφαλής γεωλόγου και κλιματικού επιστήμονα στη Munich Re, «το ύψος των ασφαλισμένων ζημιών από φυσικές καταστροφές σε παγκόσμιο επίπεδο φτάνει γύρω στα $ 100 δισεκατομμύρια ετησίως, με το 80-90% αυτών των ζημιών να σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες». 
      Η κατάσταση αυτή δημιουργεί προκλήσεις για την ασφαλιστική αγορά, καθώς οι εταιρείες αναγκάζονται να αυξήσουν τα ασφάλιστρα ή να περιορίσουν τις καλύψεις σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Η μείωση της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας της ασφάλισης που παρέχεται από τον ιδιωτικό τομέα είναι μια ανησυχητική τάση. 
      Με αυτά τα δεδομένα, ορισμένες λύσεις προτείνονται για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, όπως οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και η «ασφαλιστική ανάληψη με αντίκτυπο» (impact underwriting), με στόχο τη μείωση του κόστους και την αύξηση της διαθεσιμότητας της ασφάλισης. Επιπλέον, η EIOPA αύξησε κατά 10% το κεφάλαιο που πρέπει να διατηρούν οι ασφαλιστές της ΕΕ για τους κινδύνους φυσικών καταστροφών, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα του κλάδου. 
      Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρόκληση της προσαρμογής στις νέες κλιματικές συνθήκες, διασφαλίζοντας παράλληλα την οικονομική βιωσιμότητα της ασφαλιστικής αγοράς και την προστασία των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών της. Η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, ασφαλιστικών εταιρειών και ιδιωτών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμων λύσεων που θα ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες και θα διασφαλίζουν την ανθεκτικότητα απέναντι στους κλιματικούς κινδύνους.
      Περισσότερα...

        0

    10. Περιβάλλον

      COP29: κομβικός ο ρόλος των πόλεων στην κυκλική οικονομία

      Engineer

      Στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP29) στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, οι Multilateral Development Banks (MDBs) παρουσίασαν την πρώτη κοινή τους έκθεση για την κυκλική οικονομία: «Η κυκλική οικονομία σε κίνηση».
      Η κυκλικότητα είναι σημαντική για την προώθηση μιας ατζέντας βιώσιμης και δίκαιης ανάπτυξης. Η διασφάλιση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης χωρίς υπέρβαση των πλανητικών μας ορίων είναι η πρόκληση του 21ου αιώνα. Σήμερα, ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών και χωρών του ιδιωτικού τομέα — συμπεριλαμβανομένων των οικονομιών υψηλού, μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος — ενσωματώνουν ολοένα και περισσότερο τις εκτιμήσεις της κυκλικής οικονομίας στις αναπτυξιακές τους στρατηγικές. 
      Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έκθεσης, οι επενδύσεις στην κυκλική οικονομία δεν περιορίζονται σε χώρες υψηλού εισοδήματος, αλλά κερδίζουν έδαφος παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των χωρών μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος. Ενώ υπήρξε άνιση πρόοδος μεταξύ των περιφερειών, παρατηρείται ότι ομάδες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε όλο τον κόσμο αναλαμβάνουν δράση για να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η κυκλική οικονομία. 
      Την ίδια ώρα ο ιδιωτικός τομέας εμπλέκεται ενεργά στην κυκλικότητα, αλλά χρειάζεται ένα πιο ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών της κυκλικής οικονομίας. Ο ιδιωτικός τομέας οδηγεί την καινοτομία, εντοπίζει τρόπους για να είναι πιο αποδοτικός από πλευράς πόρων και να απομακρύνει τον κίνδυνο από τις αλυσίδες εφοδιασμού και συνεχίζει να διαφοροποιεί και να αναπτύσσει κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα. 
      Κομβικής σημασίας η συμβολή των πόλεων στην κυκλική οικονομία
      Οι πόλεις μπορούν να επωάσουν την καινοτομία και να προωθήσουν τη δράση. Οι πόλεις είναι μεγάλα οικονομικά κέντρα που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα φυσικών πόρων και δημιουργούν σημαντικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και απόβλητα. 
      Οι πόλεις έχουν τα δικά τους ρυθμιστικά εργαλεία για να υποστηρίξουν την κυκλικότητα, η οποία μπορεί να μειώσει το κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων καθώς και να προωθήσει την καινοτομία και τις επενδύσεις σε εθνικό επίπεδο. Σε μια πόλη, όλα τα κόμματα που εργάζονται στην κυκλική οικονομία μπορούν να συγκληθούν ευκολότερα, διευκολύνοντας τη λήψη αποφάσεων και τη δράση χωρίς αποκλεισμούς.
      Χρηματοδότηση κυκλικών επιχειρήσεων
      Ο χρηματοπιστωτικός τομέας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση των κυκλικών επιχειρήσεων. Οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην ενίσχυση της αγοράς για κυκλικές δραστηριότητες, αλλά χρειάζονται καθοδήγηση για το πώς να εκμεταλλευτούν αυτήν την ευκαιρία. 
      Οι MDBs παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη και δημιουργούν συνεργασίες με τράπεζες και άλλους χρηματοπιστωτικούς μεσάζοντες παρέχοντας κεφάλαια μέσω ενδιάμεσων δανείων και βοηθώντας τα ιδρύματα να αναπτύξουν ικανότητες και δεξιότητες εργαζομένων.
      Η στροφή προς μια κυκλική οικονομία συνεπάγεται αλλαγές σε ορισμένους κλάδους και δραστηριότητες, οι οποίες δεν θα επηρεάσουν όλους δίκαια. Οι MDBs διαδραματίζουν ρόλο στη διασφάλιση ότι οι ευάλωτες κοινότητες επωφελούνται από την κυκλική μετάβαση και στην προώθηση προσεγγίσεων που βοηθούν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. 
      Σημειώνεται ότι τα μέλη της Ομάδας Εργασίας MDB είναι: η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB), η Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης (AfDB), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης και IDB Invest και τον Όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας (Παγκόσμια Τράπεζα και IFC). 
      Περισσότερα...

        0

    11. Περιβάλλον

      Τι προβλέπει ο νέος κλιματικός νόμος για τα κτίρια

      Engineer

      Το θεσμικό πλαίσιο του νέου κλιματικού νόμου που θα αποτελέσει τον οδικό χάρτη για την πράσινη μετάβαση της χώρας για τα προσεχή χρόνια παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σε Συνέντευξη Τύπου. Στο νέο θεσμικό πλαίσιο καθορίζονται  ποσοτικοί στόχοι, με ιδιαίτερη έμφαση στη δυναμική διείσδυση των ΑΠΕ, που είναι οι εξής:
      Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
      Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
      Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 80% έως το 2040 σε σχέση με το 1990.
      Κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
      Ειδικότερα, με τον νέο κλιματικό νόμο προβλέπονται επίσης τα εξής:
      Διακοπή λειτουργίας όλων των λιγνιτικών μονάδων το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028 με ρήτρα επανεξέτασης το 2023 -με σκοπό την επίσπευση- υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης της επάρκειας ισχύος και της ασφάλειας εφοδιασμού.
      Από το 2023, οι δήμοι αναλαμβάνουν την εκπόνηση Δημοτικών Σχεδίων Μείωσης Εκπομπών Διοξειδίου του 'Ανθρακα (ΔηΣΜΕΔΑ), με στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 10% για το έτος 2025 και 30% για το έτος 2030, σε σύγκριση με το έτος βάσης 2019. Τα ΔηΣΜΕΔΑ περιλαμβάνουν αναλυτική απογραφή των ενεργειακών καταναλώσεων και εκπομπών CO2 για τα δημοτικά κτίρια, στάδια κλπ, το δημοτικό φωτισμό, τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, τα δημοτικά οχήματα κλπ.
      Μέτρα για τα κτίρια
      Από το 2023 προβλέπεται η απαγόρευση καυστήρων πετρελαίου όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου σε νέες οικοδομές. Από το 2025 απαγόρευση εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Από το 2030 απαγόρευση χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Όπως τόνισε ο κ. Σκρέκας στα ήδη υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το «Εξοικονομώ», η πλατφόρμα του οποίου αναμένεται να ανοίξει σύντομα, το ΥΠΕΝ ήδη σχεδιάζει και νέα, προκειμένου να ενισχύσει τα νοικοκυριά στην ενεργειακή μετάβαση, για την αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών θέρμανσης.
      Στα ειδικά κτίρια -βιομηχανίες, αποθήκες, εμπορικά κτίρια κλπ- με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τμ για τα οποία οι οικοδομικές άδειες υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2023, εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης.
      Προβλέπεται επίσης δυνατότητα εξαιρέσεων σε μεμονωμένα κτίρια για λόγους μορφολογικούς ή αισθητικούς ή σε περιοχές με θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας, όπως παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα κτίρια.
      Μέτρα για ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης
      Από το 2023, το 1/4 των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που ταξινομούνται πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ή υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα εξωτερικής φόρτισης ρύπων έως 50γρ CO2/χλμ.
      Από το 2030, τα νέα οχήματα που θα ταξινομούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών.
      Από το 2025 υποχρεωτικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη όλα τα νέα ταξί καθώς και το 1/3 των νέων ενοικιαζόμενων οχημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα είναι ηλεκτροκίνητα. Στόχος είναι μέχρι το 2023 να κυκλοφορούν στους δρόμους περί τα 2.000 ηλεκτροκίνητα ταξί. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 τα μέτρα θα εξεταστούν εκ νέου, με σκοπό την επίσπευση και την επέκταση σε επιπλέον περιοχές, ανάλογα με την επαρκή διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης, ενώ όπως τόνισε ο κ. Σκρέκας, επισπεύδεται η διαδικασία τοποθέτησης φορτιστών στις πόλεις.
      Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από επιχειρήσεις
      Από το 2023, συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με το ανθρακικό τους αποτύπωμα για το προηγούμενο έτος. Η υποβολή της έκθεσης θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους.
      Το μέτρο αφορά στις εξής επιχειρήσεις: 
      Επιχειρήσεις εισηγμένες στο χρηματιστήριο,  πιστωτικά ιδρύματα,  ασφαλιστικές επιχειρήσεις,   επιχειρήσεις επενδύσεων, ε πιχειρήσεις σταθερής και κινητής τηλεφωνίας,  εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης,  εταιρείες ταχυμεταφορών,   επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου,  αλυσίδες λιανεμπορίου που απασχολούν πάνω από 500 εργαζόμενους,  επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας Μείωση των εκπομπών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά
      Στόχος μείωσης εκπομπών κατά 80% σε σχέση με 2019. Από το 2030 απαγορεύεται η χρήση μαζούτ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.
      Υποχρεωτική ασφάλιση κινδύνου
      Υποχρεωτική ασφάλιση κινδύνου (προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου) από το 2025 για νέα κτίρια σε ζώνες υψηλής τρωτότητας δηλ. που είναι σε ευάλωτες περιοχές μετά από σχέδια που θα ετοιμάσουν οι περιφέρειες.
      Όπως έγινε γνωστό, η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς που προβλέπει ο κλιματικός νόμος γίνεται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, μεταφορές, βιομηχανία, κτίρια, γεωργία και κτηνοτροφία, απόβλητα και χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία.
      Για κάθε έναν από τους παραπάνω κλάδους θα εκπονούνται τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα, αρχής γενομένης από το 2023 για την περίοδο 2026-2030. Η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε πέντε έτη για την επόμενη πενταετή περίοδο.
      Ο κλιματικός νόμος προβλέπει επίσης την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στις τομεακές πολιτικές. Θεσμοθετούνται: Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ) και επαναξιολόγηση ανά δεκαετία, η οποία θα εκπονηθεί από το νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ). Εθνικό Παρατηρητήριο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αποτελεί ανοιχτό δίκτυο ανταλλαγής πληροφοριών και ενημέρωσης.
      Προβλέπεται, επίσης, η ανάληψη δράσεων για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Ελλάδα σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Διεθνή Οργανισμό Μετεωρολογίας.
      Τέλος, όπως έγινε γνωστό, καταρτίζεται Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία θα λειτουργεί ως τεχνικός και επιστημονικός σύμβουλος της Πολιτείας.
      Περισσότερα...

        0

    12. Περιβάλλον

      Εγκρίθηκαν οι πρώτες αιτήσεις για τον «Πράσινο Αγροτουρισμό»

      GTnews

      Την έγκριση των πρώτων αιτήσεων που αφορούν στο πρόγραμμα «Πράσινος Αγροτουρισμός» ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο επισημαίνει ότι ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου Υποέργου αυξήθηκε από τα 49 εκατ. στα 74 εκατ. ευρώ κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βρίσκονται εντός και οι 87 υποβληθείσες αιτήσεις.
      Στη σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι συνεχίζεται η αξιολόγηση των αιτήσεων ενίσχυσης στα Υποέργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του ΥΠΑΑΤ, όπου, μετά την ολοκλήρωση των Υποέργων «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων» και «Αναδιάρθρωση των Καλλιεργειών», προχωρούν οι πρώτες αποφάσεις έγκρισης στο Υποέργο «Πράσινος Αγροτουρισμός».
      Υπενθυμίζεται ότι, ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχονταν σε 49 εκατ. €, με ενέργειες του Υπουργείου σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (Υπουργείο Οικονομικών – ΕΥΣΤΑ), το ποσό αυξήθηκε σε 74 εκατ. €, με αποτέλεσμα να βρίσκονται εντός προϋπολογισμού και οι 87 υποβληθείσες αιτήσεις.
      Το Υποέργο προσέλκυσε επενδυτές όλων των κατηγοριών από όλες τις περιφέρειες της χώρας, επιβεβαιώνοντας την σημασία του ΕΣΑΑ και τον ρόλο του για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών για επενδύσεις στον κλάδο. Μέσα από την ταχεία απορρόφηση του προϋπολογισμού του έργου, με χρήση των διαθέσιμων εργαλείων, θα επιτευχθεί η βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροτικού τομέα καθώς και η διασύνδεση του Πρωτογενούς και Δευτερογενούς με τον Τριτογενή Τομέα, σε μία συγκυρία κατά την οποία αναδεικνύεται η σημασία της ποιοτικής διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος της χώρας.
      Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δήλωσε: «Το ΥΠΑΑΤ ανταποκρινόμενο στις ανάγκες της κοινωνίας και της σύγχρονης αγροτικής παραγωγής, συνδέει τον τουρισμό με την φιλική προς το περιβάλλον αγροτική παραγωγή στηρίζοντας τον «Πράσινο Αγροτουρισμό». Είμαστε αποφασισμένοι να πάρουμε κάθε πρωτοβουλία που θα στηρίζει την ανάπτυξη ενός νέου προτύπου αγροτικής επιχειρηματικότητας το οποίο επιδιώκουμε να αποτελεί δομικό πυλώνα του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της Ελλάδας. Ο πρωτογενής τομέας, σε όλες του τις μορφές, αποτελεί τη βάση της ανάπτυξης και συνδέεται άμεσα με τη μεταποίηση και την παροχή υπηρεσιών σε τομείς καθοριστικούς για την πορεία της οικονομίας μας, όπως ο τουρισμός. Η ανάπτυξη και η στήριξη δράσεων πιο φιλικών στο περιβάλλον συνάδει με τις επιταγές της εποχής μας και δίνει νέα ώθηση στα μοναδικής ποιότητας ελληνικά προϊόντα, καθιστώντας τα πιο ανταγωνιστικά».
      Ο αρμόδιος Υφυπουργός ΑΑΤ έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων για τον Αγροτουρισμό προχωρά η υλοποίηση μιας σημαντικής δράσης, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχει ως στόχο να συμβάλλει στη βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μέσα από τη σύνδεσή τους με τον τουρισμό αλλά και να ενσωματώσει νέες διαδικασίες, φιλικές προς το περιβάλλον, που βοηθούν στον περιορισμό του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Τα στοιχεία μαρτυρούν ότι υπήρξε σημαντικό ενδιαφέρον από την πλευρά των επενδυτών και αυτό είναι κάτι που μας προκαλεί ικανοποίηση. Συνεχίζουμε με όραμα, σχέδιο και πολλή δουλειά για την υλοποίηση του κεντρικού μας στόχου που είναι η συνολική αναδιοργάνωση του πρωτογενούς τομέα και η ανάδειξη του ως κεντρικού πυλώνα της ελληνικής οικονομίας».
      Περισσότερα...

        0

    13. Περιβάλλον

      Βουλγαρία και Ελλάδα έχουν τους περισσότερους περιβαλλοντικούς φόρους στην ΕΕ

      Engineer

      Έκθεση της Eurostat που δημοσιεύθηκε την Τρίτη 12 Ιανουαρίου, παρέχει μια επισκόπηση των περιβαλλοντικών φόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Τα ευρωπαϊκά στατιστικά διακρίνουν τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες περιβαλλοντικών φόρων που σχετίζονται με την ενέργεια, τις μεταφορές, τη ρύπανση και τους πόρους.
      Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 691/2011 για τους ευρωπαϊκούς περιβαλλοντικούς οικονομικούς λογαριασμούς, ένας περιβαλλοντικός φόρος είναι ένας φόρος της οποίας η φορολογική βάση είναι μια φυσική μονάδα (ή πληρεξούσιος του) για κάτι που έχει αποδεδειγμένη, συγκεκριμένη αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και το οποίο ορίζεται στο ευρωπαϊκό σύστημα λογαριασμών (ESA 2010) ως φόρος. Το 2019, τα περιβαλλοντικά φορολογικά έσοδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ανήλθαν σε 330,6 δισεκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχούν στο 2,4% του ΑΕΠ. Οι περιβαλλοντικοί φόροι της ΕΕ αντιπροσώπευαν το 5,9% των εσόδων από φόρους και κοινωνικές εισφορές το 2019.   Τα μεγαλύτερα μερίδια στην ΕΕ έχουν η Βουλγαρία (10,3%), η Ελλάδα (9,8%), η Εσθονία και η Λετονία (9,6% και οι δύο) και η Κροατία (9,2%) κατέγραψαν τα μεγαλύτερα μερίδια στην ΕΕ. Αυτά τα μερίδια διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Τα ποσοστά αυτά είναι υπερδιπλάσια από της Γερμανίας και του Λουξεμβούργου (και τα 4,4%), τα οποία είναι και τα μικρότερα μερίδια σε όλη την ΕΕ.     Οι φόροι επί της ενέργειας στην ΕΕ αντιπροσώπευαν περισσότερα από τα τρία τέταρτα των συνολικών εσόδων από περιβαλλοντικούς φόρους (77,9% του συνόλου) το 2019, πολύ πριν από τους φόρους στις μεταφορές (18,9%) και τη ρύπανση και τους πόρους (3,2%).
      Περισσότερα...

        0

    14. Περιβάλλον

      Τσερνόμπιλ: 37 χρόνια μετά ραδιενεργά ίχνη σε 23 πάρκα της Αττικής έδειξαν οι μετρήσεις

      Engineer

      Ραδιανεργά ίχνη που συνδέονται με το Τσερνόμπιλ εντοπίζονται ακόμα στην Αττική, 37 χρόνια μετά το πυρηνικό ατύχημα που συγκλόνισε τον κόσμο. Όπως αποκαλύπτει έρευνα του Εργαστηρίου Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος του ΕΚΠΑ, σε 23 πάρκα του Λεκανοπεδίου διαπιστώθηκε η παρουσία καισίου 137 που αποτελεί ένα από τα συνηθέστερα προϊόντα σχάσης του ουρανίου.
      Το 1986, λίγες ημέρες ύστερα από το πυρηνικό ατύχημα, επιστήμονες του ΕΜΠ και του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», είχαν καταγράψει στη χώρα μας υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων ραδιοϊσοτόπων, όπως ραδιοκαισίου αλλά και ιωδίου και τελλουρίου. Μετρήσεις που έγιναν δέκα χρόνια μετά έδειξαν ότι η Ελλάδα είχε σχεδόν απαλλαγεί από όλα, με εξαίρεση του καίσιο 137.
      Οι επιστήμονες διευκρινίζουν, σύμφωνα με την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», πως τα επίπεδα που εντόπισαν στην πρόσφατη έρευνά τους είναι πολύ κάτω από το όριο κινδύνου, όμως, είναι ενδεικτικά της επίμονης παρουσίας του καισίου, το οποίο χρειάζεται 30 χρόνια για να υποδιπλασιαστεί.
      Τα δείγματα που έλαβαν οι ερευνητές συγκρίθηκαν με αντίστοιχες μετρήσεις στην Βαρκελώνη, όπου καταγράφηκαν χαμηλότερα επίπεδα, και από το Βουκουρέστι, όπου βρέθηκαν υψηλότερες ποσότητες. Στόχος των επιστημόνων είναι να επεκτείνουν την έρευνά τους και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως τα Γρεβενά ή η Καρδίτσα, που θεωρείται ότι επηρεάστηκαν περισσότερο από το πυρηνικό ατύχημα του 1986.
      «Αυτό που κάναμε ήταν μια εκτενής προσπάθεια καταγραφής των επιπέδων φυσικής ραδιενέργειας, που σχετίζονται άμεσα με τη γεωλογική σύσταση των εδαφών που μελετήθηκαν, βρέθηκαν ίχνη ραδιοκαισίου που αποδίδεται στη διασπορά από το Τσερνόμπιλ. Επιλέξαμε τοποθεσίες όσο το δυνατόν αδιατάρακτες από την ανθρωπογενή δραστηριότητα, ώστε να γίνει πιο αντικειμενική εκτίμηση των στοιχείων που εναποτέθηκαν τότε» είπε ο αναπληρωτής καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής στο ΕΚΠΑ, Θεόδωρος Μερτζιμέκης.
      Οι ποσότητες που ανιχνεύτηκαν είναι πολύ χαμηλότερες από τα επιτρεπτά όρια με τη μέγιστη τιμή να εντοπίζεται σε πάρκο κοντά στην Πανεπιστημιούπολη και να είναι ίση με περίπου 86 Bq/kg. Σχεδόν αμελητέες ποσότητες εντοπίστηκαν σε πάρκα της Καλλιθέας, του Ταύρου και του Βύρωνα.
      Περισσότερα...

        0

    15. Περιβάλλον

      Αποθέματα νερού: Ποιες περιοχές βρίσκονται στο «κόκκινο»

      GTnews

      Σήμα κινδύνου για το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης νερού εκπέμπουν, ο ένας μετά τον άλλο, δήμοι της χώρας, ενώ κηρύσσονται σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Από τα νησιά του νοτίου Αιγαίου και την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο και τη Θεσσαλία, το «φάντασμα» της λειψυδρίας, μετά από δύο ήπιους χειμώνες και εν μέσω κορύφωσης της τουριστικής περιόδου, επανέρχεται, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων που εδώ και χρόνια προειδοποιούσαν ότι η χώρα μας θα γίνεται θερμότερη και ξηρότερη, λόγω της κλιματικής κρίσης. Ο Χρίστος Καραβίτης, κοσμήτορας της Σχολής Περιβάλλοντος και Γεωργικής Μηχανικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και καθηγητής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, εξηγεί ότι βρισκόμαστε σε μια δυσμενή υδρολογική συγκυρία, η οποία δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν.
      «Κάποια πράγματα ήταν γνωστά από χρόνια. Ξέρουμε ότι από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο βρέχει ελάχιστα ή δεν βρέχει καθόλου στη χώρα μας. Αυτό είναι αναπόσπαστο μέρος του κλίματος του μεσογειακού χώρου και, σύμφωνα με όλες τις επιστημονικές μελέτες, το κλίμα αυτό επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο. Άρα, δεν μπορούμε να μιλάμε για λειψυδρία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού», λέει στη Realnews. Αναφερόμενος, μάλιστα στα νησιά του νοτίου Αιγαίου και στην Κρήτη, που βρίσκονται στο «κόκκινο», σημειώνει ότι στις περιοχές αυτές έβρεξε λιγότερο τον χειμώνα, ενώ ταυτόχρονα τα μέτρα ταμίευσης νερού δεν επαρκούν. «Είναι δεδομένο ότι τον χειμώνα θα πρέπει να ταμιεύσουμε το λίγο νερό που πέφτει. Αυτό όχι μόνο δεν γίνεται, αλλά τα νησιά αυτά έχουν αυξημένες υδροβόρες δραστηριότητες λόγω του τουρισμού. Και, δυστυχώς, εκ των υστέρων βλέπουμε ότι δεν μπορούμε να τις υποστηρίξουμε».
      Συνεπώς, σύμφωνα με τον καθηγητή Διαχείρισης Υδατικών Πόρων, απαιτείται η λήψη κατάλληλων μέτρων. Ποια είναι αυτά; Ο έλεγχος της προσφοράς και της ζήτησης σε νερό. «Αυτό σημαίνει να έχουμε από την αρχή μηχανισμούς που να ελέγχουν τη σπατάλη, συστήματα επεξεργασίας αποβλήτων, ενώ στα νησιά χρειάζονται έργα ταμίευσης και έργα ενίσχυσης του υδατικού δυναμικού. Δηλαδή, έργα αφαλάτωσης, όπου είναι εφικτό, με τη χρήση των εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Είναι κάτι για το οποίο ήδη θα έπρεπε να είχαμε μεριμνήσει».
      «Ούτε σταγόνα βροχής»
      Τη δραματική κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές στην Κρήτη περιγράφει ο δήμαρχος Βιάννου, Παύλος Μπαριτάκης: «Δύο χρόνια έχει να βρέξει. Οι βροχοπτώσεις έχουν περιοριστεί πάνω από το 70% με 80% απ’ ό,τι χρειαζόμαστε κάθε χρόνο για να πούμε ότι πάμε ομαλά. Αποτέλεσμα είναι να στερεύουν τα πηγαία νερά. Οι οικισμοί που είναι στον ορεινό όγκο του δήμου μας και υδροδοτούνται από πηγές αντιμετωπίζουν σημαντικό πρόβλημα.
      Σύμφωνα με τον Π. Μπαριτάκη, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει μειωθεί κατά 10 με 11 μέτρα από πέρυσι. «Υπάρχει ένα όριο βάθους στις γεωτρήσεις. Δεν μπορεί μια γεώτρηση που είναι 350 μέτρα να την πάμε στα 400 μέτρα. Γιατί θα βρούμε θάλασσα από κάτω». Το δεδομένο αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθυσμού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από 6.000 μόνιμους κατοίκους σε 20.000, δημιουργεί μια ασφυκτική κατάσταση. Η δημοτική Αρχή, όπως τονίζει ο Π. Μπαριτάκης, έχει λάβει κάποια μέτρα από τον Μάρτιο, κυρίως σε ό,τι αφορά την άρδευση. «Απαγορεύσαμε τις δεύτερες καλλιέργειες που φυτεύονται το καλοκαίρι και περιορίσαμε τα κυβικά που δικαιούται κάθε αγρότης. Από τα 7-8 κυβικά κατεβήκαμε στα 5. Αν δεν τα τηρήσουμε, θα το βρούμε μπροστά μας», αναφέρει ο δήμαρχος Βιάννου.
      Η λειψυδρία έχει «χτυπήσει» και τη Σίφνο, που αυτή την περίοδο υποδέχεται πλήθος τουριστών. «Ζητήσαμε να κηρυχθεί το νησί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, στέλνοντας ένα μήνυμα ευαισθητοποίησης σε όλους, γιατί διαπιστώνουμε αλόγιστη χρήση. Τον Ιούνιο είδαμε ότι οι ενδείξεις ήταν ανησυχητικές σε σχέση με την κατανάλωση, ενώ είδαμε ότι η εκτίμηση κατανάλωσης για την περίοδο Ιουλίου-Οκτωβρίου 2024 είναι μεγαλύτερη από την παραγωγή μας. Και αυτό σήμανε συναγερμό», αναφέρει η δήμαρχος Σίφνου, Μαρία Ναδάλη.
      Στερεύει η Θεσσαλία
      Μια από τις περιοχές που αναμένεται να αντιμετωπίσουν οξύ πρόβλημα λειψυδρίας, αν δεν ληφθούν μέτρα, είναι η Θεσσαλία. Μάλιστα, η κατάσταση θα ήταν σήμερα δραματική αν δεν είχαν προηγηθεί οι καταστροφικές πλημμύρες, σύμφωνα με τα όσα λέει στην «R» o Θεοφάνης Γέμτος, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
      «Οι πλημμύρες γέμισαν με νερό τη λίμνη Πλαστήρα. Και αυτό είναι που εξασφαλίζει νερό για τους ΤΟΕΒ (Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων) Ταυρωπού και Πηνειού. Στον ταμιευτήρα του Σμωκόβου, όμως, δεν έπεσε αυτό το νερό, με αποτέλεσμα να έχουν ήδη μπει περιορισμοί στο πότισμα», επισημαίνει ο Θ. Γέμτος.
      Στη Θεσσαλία υπάρχουν 33.000 γεωτρήσεις. Πολλές από αυτές έχουν φτάσει ήδη στα 400 μέτρα βάθος για να βρεθεί νερό, με κίνδυνο να αρχίσει η ροή θαλασσινού νερού, το οποίο κινδυνεύει να διαλύσει τους ταμιευτήρες. «Το νερό δεν θα εξαντληθεί απλώς, αλλά θα γίνει υφάλμυρο και δεν θα μπορούμε να ποτίσουμε. Η δε μελέτη των Ολλανδών προβλέπει ότι η περιοχή της ανατολικής Θεσσαλίας, από τη Λάρισα προς τον Βόλο, στα επόμενα 15 χρόνια θα ερημοποιηθεί. Επομένως, συζητάμε για τεράστιο πρόβλημα, το οποίο διαρκώς επιδεινώνεται. Αν είχαμε τα φράγματα του Μουζακίου, του Ενιπέα, της Πύλης και του Νεοχωρίτη, θα γίνονταν λιγότερες ζημιές, αλλά θα ποτιζόταν και ο κάμπος. Αυτό λένε και τα σχέδια διαχείρισης υδάτων και η μελέτη της HVA, ότι χρειαζόμαστε άμεσα τα φράγματα αυτά», λέει ο ομότιμος καθηγητής.
      Εκτός, όμως, από τους ταμιευτήρες που θα αποθηκεύουν νερό, χρειάζεται, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, να γίνει μελέτη για τα δίκτυα μεταφοράς και να εκσυγχρονιστούν, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες και εν συνεχεία οι αγρότες να χρησιμοποιούν «έξυπνα» συστήματα για μικρότερη κατανάλωση νερού, όπως αισθητήρες που καταγράφουν την υγρασία του εδάφους.
      Κλιματική κρίση
      Με μελανά χρώματα περιγράφει το κοντινό μέλλον ο Φώτης Μάρης, πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, ο οποίος έχει ασχοληθεί με τη διευθέτηση ορεινών υδάτων.
      «Αν συνεχιστεί η ανομβρία των δύο-τριών τελευταίων ετών, θα οδηγήσει πιθανότατα σε προβλήματα λειψυδρίας. Η σημαντική μείωση της εδαφικής υγρασίας ήδη επηρεάζει την πρωτογενή παραγωγή. Η μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου στη Μεσόγειο είναι η πρώτη απόδειξη. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει ανάγκη σοβαρής, πλήρους και τεκμηριωμένης ενημέρωσης των πολιτών από το κράτος με την ίδρυση κλιματικών γραφείων σε κάθε περιφέρεια και με τη βοήθεια των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας. Ενώ άμεση είναι και η ανάγκη μετασχηματισμού του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο ενσωματώνοντας την κλιματική κρίση», τονίζει ο Φ. Μάρης.
      Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η χώρα μας σταδιακά γίνεται θερμότερη και ξηρότερη. Με βάση τις εκτιμήσεις των ειδικών, μέχρι το 2050 οι ημέρες καύσωνα στην Ελλάδα θα αυξηθούν κατά 15-20 ετησίως και η βροχόπτωση θα μειωθεί από 10% έως 30%. «Η πίεση στη διαθεσιμότητα υδατικών πόρων θα αυξηθεί σημαντικά», καταλήγει ο πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου.
      Το σχέδιο
      Την ίδια στιγμή, τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεξεργάζονται ένα νέο σχέδιο, που θα οδηγήσει στην ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων στη χώρα μας.
      Όπως αποκαλύπτει στην «R» o γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Πέτρος Βαρελίδης, πρόκειται για μεσοπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα μέτρα, που θα εστιάζουν από τη μία στην κάλυψη των αναγκών του Λεκανοπεδίου της Αττικής, όπου καταναλώνεται το 40% του νερού της χώρας, και από την άλλη στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε περιοχές ανά την Ελλάδα που βρίσκονται στο «κόκκινο». Ανάμεσα σε αυτές τα νησιά του νοτίου Αιγαίου, περιοχές της Κρήτης, η ανατολική Πελοπόννησος κ.ά.
      Οι προτάσεις βρίσκονται ήδη το τελευταίο διάστημα στο τραπέζι των συζητήσεων. Στην τελευταία σύσκεψη που έγινε την περασμένη εβδομάδα συμμετείχε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, ενώ στις 29 Ιουλίου έχει προγραμματιστεί σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά την οποία θα γίνει αναλυτική ενημέρωση.
      Πιθανές λύσεις
      «Για το σύστημα του Μόρνου και του Ευήνου, που δεν τροφοδοτεί με νερό μόνο την Αττική αλλά και τις περιοχές από τις οποίες περνά ο αγωγός, έχουμε κάνει μια σειρά από συσκέψεις για να εξετάσουμε πιθανές εναλλακτικές λύσεις. Στην ουσία, πρόκειται για έργα κόστους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία στοχεύουν στην ενίσχυση των αποθεμάτων. Δηλαδή, στη διασφάλιση πρόσθετων πηγών νερού», εξηγεί ο Π. Βαρελίδης.
      Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι έχουν πέσει τρεις πιθανές λύσεις. Πρώτον, η κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης του νερού, δεύτερον η λήψη νερού από άλλα υδατικά συστήματα και πιο συγκεκριμένα από τον ποταμό Αχελώο και, τρίτον, η επεξεργασία λυμάτων που διαχωρίζει τις επικίνδυνες ουσίες από το νερό.
      «Οι αφαλατώσεις έχουν μεν μεγαλύτερο ενεργειακό και οικονομικό κόστος, ωστόσο παρέχουν πρόσβαση σε μια ατελείωτη πηγή νερού, τη θάλασσα. Η άλλη λύση, που έχουμε συζητήσει, είναι η τροφοδοσία με νερό από άλλα υδατικά συστήματα και πιο συγκεκριμένα από την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, που είναι η τελευταία λίμνη του Αχελώου. Με την κατασκευή μιας σήραγγας 30 χλμ. μπορούμε να μεταφέρουμε νερό στον Εύηνο. Ως τρίτη λύση εξετάζεται η χρήση του νερού που θα προκύπτει από τα επεξεργασμένα λύματα. Πάνω σε αυτές τις προτάσεις αναμένονται οικονομικοτεχνικές αναλύσεις ώστε να καταλήξουμε στην προσφορότερη. Πρόκειται για έργα που απαιτούν πέντε με έξι χρόνια για την υλοποίησή τους», σημειώνει ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων. Σχολιάζοντας, παράλληλα, ότι «αυτή τη στιγμή τα αποθέματα στην Αττική, λαμβάνοντας το ακραίο σενάριο να μη βρέξει καθόλου, επαρκούν για τα επόμενα δυόμισι χρόνια». Όσο αφορά τις υπόλοιπες περιοχές ανά την Ελλάδα που εμφανίζουν ήδη ή βρίσκονται στα πρόθυρα λειψυδρίας, μεταξύ αυτών η Κάρπαθος, η Λέρος, η Νάξος, η Σίφνος, η Κορινθία, η Τροιζηνία, περιοχές της Κρήτης κ.ά. που κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου τονίζει ότι «εκτός από την κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης και λοιπών έργων, εξετάζονται μέτρα που θα στοχεύουν σε έναν συνδυασμό πραγμάτων όπως οι επισκευές δικτύων ύδρευσης, η ενίσχυση της διαχειριστικής και τεχνικής επάρκειας των πιο αδύναμων παρόχων ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν με πληρότητα τις υποχρεώσεις τους, ο περιορισμό της γραφειοκρατίας, η εξέταση των όρων πληρωμής κ.ά.».
      Νέα τιμολόγηση
      Σύμφωνα με τον αρμόδιο παράγοντα του υπουργείου, θα εξεταστούν και τα ζητήματα τιμολόγησης. «Είναι σωστό και δίκαιο να πληρώνει το ίδιο ένα ξενοδοχείο που έχει πισίνα σε κάθε δωμάτιο και το ίδιο ο κάτοικος της περιοχής; Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης. Αναγκαστικά θα πάμε σε έναν ανασχεδιασμό για να δώσουμε μια λύση που θα σταθεί στον χρόνο και με κάποιο τρόπο να ενισχύσουμε τους παρόχους ώστε να γίνουν βιώσιμοι. Να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους από μόνοι τους. Γιατί το κράτος δεν μπορεί να έρχεται πάντα ως από μηχανής θεός». Τέλος, ο Π. Βαρελίδης χαρακτήρισε τα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της κατανάλωσης ως «ασπιρίνες που δεν προσφέρουν μια μόνιμη και αποτελεσματική λύση».
      Περισσότερα...

        0

    16. Περιβάλλον

      Κλιματική αλλαγή: Έως και 872 δισ. ευρώ το κόστος για τις οικονομίες της Ε.Ε. – Τι δείχνουν τα στοιχεία για την Ελλάδα

      Engineer

      Νέα μελέτη αποκαλύπτει πόσο θα κοστίσει η κλιματική αλλαγή τόσο στις  οικονομίες  της ΕΕ όσο και στην Ελλάδα.
      Όπως αναφέρεται σε μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Scientific Reports» του ομίλου Nature, μια ενδεχόμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να κοστίσει στις οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου έως και 872 δισεκατομμύρια ευρώ ως το 2100. Μεταξύ των χωρών που αναμένεται να επηρεαστούν πολύ από αυτό συγκαταλέγεται και η Ελλάδα.
      Ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής επιστήμονες από το ολλανδικό πανεπιστήμιο Delft, στην οποία συμμετέχει και ο Έλληνας μεταδιδακτορικός ερευνητής του Delft, Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης, μοντελοποίησε τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας για 271 ευρωπαϊκές περιοχές ως το 2100, σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών και χωρίς την εφαρμογή νέων μέτρων προστασίας των ακτών μετά το 2015.
      Όπως σημειώνει η ερευνητική ομάδα, «η αλλαγή του κλίματος απειλεί την οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως, με έντονες ανισότητες στους επιταχυνόμενους κινδύνους σε διάφορες περιοχές. Ιδιαίτερα, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας λόγω του κλίματος αποτελεί μια αυξανόμενη ανησυχία. Η καταστροφική της δυνατότητα επηρεάζει περιοχές, όπου συγκεντρώνονται το παραγωγικό κεφάλαιο και ο πληθυσμός: παράκτιες πόλεις και περιοχές». Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρουν, πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη, δηλαδή περίπου το 44% των πληθυσμών της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου ζουν εντός 50 χιλιομέτρων από την ακτογραμμή και άρα υπό τον κίνδυνο παράκτιων πλημμυρών. Επιπλέον, αυτές οι παράκτιες περιοχές συμβάλλουν σχεδόν στο 40% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Ευρώπης, ενώ το 75% του διεθνούς εμπορικού όγκου της Ευρώπης διεξάγεται μέσω θαλάσσιων διαδρομών.
      Η ομάδα συνδύασε ένα οικονομικό μοντέλο που είχε αναπτυχθεί προηγουμένως με δεδομένα σχετικά με τις προβλεπόμενες επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, τις τάσεις των επενδύσεων και την κατανομή των οικονομικών απωλειών που προκλήθηκαν από 155 πλημμυρικά φαινόμενα στην Ευρώπη την περίοδο 1995-2016. Εκτίμησε τις πιθανές οικονομικές απώλειες και κέρδη σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας και με ετήσια οικονομική ανάπτυξη 2% σε όλες τις περιοχές. Μοντελοποίησε επίσης τον αντίκτυπο των στοχευμένων επενδύσεων σε διάφορους οικονομικούς τομείς στις περιφερειακές οικονομίες μετά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
      Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλών εκπομπών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές απώλειες 872 δισεκατομμυρίων ευρώ στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο ως το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με ένα σενάριο χωρίς άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
      Ένα σημαντικό εύρημα της μελέτης είναι οι περιφερειακές διαφορές στις οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας: η πλειονότητα των οικονομικών απωλειών ως και 21% του περιφερειακού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ως το 2100 συγκεντρώνεται σε παράκτιες περιοχές, όπως το Βένετο και η Εμίλια – Ρομάνια στην Ιταλία και η επαρχία Δυτικής Πομερανίας στην Πολωνία. Στις περιοχές που αναμένεται να υποστούν σχετικά υψηλότερες οικονομικές απώλειες συγκαταλέγεται και η Ελλάδα, όπως και οι βελγικές ακτές και η δυτική Γαλλία.
      Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης, «οι οικονομικές αξιολογήσεις της κλιματικής ζημιάς σε εθνικό επίπεδο μπορούν να αποκρύψουν σημαντικές περιφερειακές διαφορές» και προσθέτει ότι «με τη χρήση νέων δεδομένων για τα κλιματικά ευαίσθητα περιουσιακά στοιχεία και την προώθηση των μακροοικονομικών εργαλείων μοντελοποίησης, είμαστε πλέον σε θέση να παρέχουμε πιο λεπτομερείς αναλύσεις». Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρει ο ίδιος, οι συνολικές ζημιές για την Ευρώπη είναι μόλις 1,26% του ΑΕΠ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στο σενάριο υψηλού επιπέδου ως το 2100. Ωστόσο, στην Ιταλία οι εθνικές απώλειες είναι 4,43%, ενώ η μείωση της παραγωγικότητας στο Βένετο κυμαίνεται περίπου στο 20,84%.
      Αντίθετα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι περιοχές στο εσωτερικό της Ευρώπης, όπως στη Γερμανία, την Αυστρία και την Ουγγαρία, θα παρουσιάσουν οικονομικά κέρδη ως και 1% του περιφερειακού ΑΕΠ ως το 2100 και αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στη μετεγκατάσταση της παραγωγής από τις πλημμυρισμένες παράκτιες στις ενδοχώρες.
      Ο κ. Χατζηβασιλειάδης, ωστόσο, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι μπορεί οι περιφερειακές επιπτώσεις να είναι πολύ μεγαλύτερες στις παράκτιες περιοχές και κάποιες ευρωπαϊκές ενδοχώρες να βλέπουν μέτρια κέρδη, αλλά η οικονομία είναι αλληλένδετη. «Το ερώτημα είναι: αυτά τα κέρδη αρκούν για να αντισταθμίσουν τις απώλειες στις παράκτιες περιοχές; Δυστυχώς, η απάντηση είναι πως όχι. Η συνολική επίδραση είναι ακόμα αρνητική, με κάποιες εξαιρέσεις, όπως η Γερμανία, όπου τα κέρδη και οι απώλειες ισορροπούν στο μηδέν», τονίζει.
      Τα δεδομένα για την Ελλάδα
      Στην έρευνα η Ελλάδα αναλύθηκε σε επίπεδο περιφερειών για τις οικονομικές επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε ένα σενάριο υψηλών εκπομπών ως το 2100. Όπως επισημαίνει ο Θεόδωρος Χατζηβασιλειάδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ελλάδα ως χώρα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο στη μείωση του ΑΕΠ, ωστόσο εμφανίζει μεγάλες μειώσεις σχεδόν σε όλες τις περιφέρειές της, καθώς είναι παράκτιες. Σε αυτό το ακραίο κλιματικό σενάριο που μελετήθηκε, τις μεγαλύτερες οικονομικές επιπτώσεις φαίνεται ότι θα έχουν η Στερεά Ελλάδα (-6,88%) και το βόρειο Αιγαίο (-6,06%). Στην Αττική, η ανάλυση δείχνει μηδενικές επιπτώσεις.
      Μόνο μία περιφέρεια, η δυτικής Μακεδονία, δεν βρέχεται από θάλασσα και εκεί οι ερευνητές αναμένουν μια αύξηση του ΑΕΠ περίπου 0,87% ως το τέλος του αιώνα, αύξηση που οφείλεται στον κατασκευαστικό τομέα της περιοχής, που θα χρησιμοποιηθεί για την ανακατασκευή του κεφαλαίου που θα έχει καταστραφεί σε όλη τη χώρα.
      Ο κατασκευαστικός τομέας σημειώνει παντού αύξηση στη χώρα, εκτός από την περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όπου υπάρχει πτώση. Η μεγαλύτερη πτώση αφορά στον αγροτικό τομέα παραγωγής και στον δημόσιο τομέα- περίπου το 6% της παραγωγής χάνεται στην Ήπειρο και στην ανατολική Μακεδονία και στους δύο αυτούς τομείς.
      Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για οικονομικές πολιτικές ανά περιφέρεια για την αντιμετώπιση των άνισων επιπτώσεων της στάθμης της θάλασσας στις διάφορες περιφέρειες και τις οικονομίες τους.

       
      Περισσότερα...

        0

    17. Περιβάλλον

      Κλιματική Αλλαγή: Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη δραματική αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών

      Engineer

      Η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας, η οποία δεν σταματά να επιδεινώνεται μήνα τον μήνα εδώ και έναν χρόνο, απειλεί τη θαλάσσια ζωή και προκαλεί μεγαλύτερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, πράγμα συνώνυμο με πιο ασταθείς καιρικές συνθήκες, όπως ισχυροί άνεμοι και καταρρακτώδεις βροχές.
      δραματική αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών ανησυχεί τους επιστήμονες, οι οποίοι ζητούν να ενισχυθεί η έρευνα για τις αλλαγές που προκαλούνται, εκφράζοντας φόβους για καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα στο σύνολό του.
      «Οι αλλαγές γίνονται τόσο γρήγορα που δεν είμαστε σε θέση να παρακολουθήσουμε τον αντίκτυπο» που έχουν, αναγνωρίζει ο Βίνταρ Χέλγκεσεν, εκτελεστικός γραμματέας της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO, ο οποίος τονίζει ότι «επείγει η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης των ωκεανών».
      «Είναι απαραίτητο να γίνουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την παρατήρηση και την έρευνα σε πραγματικό χρόνο», δήλωσε στο AFP κατά τη Διάσκεψη της Δεκαετίας των Ωκεανών στη Βαρκελώνη, στην οποία συμμετείχαν 1.500 επιστήμονες, εκπρόσωποι κρατών ή οργανώσεων, και σήμερα ολοκληρώνονται οι εργασίες της.
      Η θερμοκρασία των ωκεανών, οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης και έχουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, έφτασε σε νέο απόλυτο ρεκόρ τον Μάρτιο, με κατά μέσον όρο 21,07 βαθμούς Κελσίου να μετρώνται στην επιφάνεια της θάλασσας, με εξαίρεση τις ζώνες κοντά στους πόλους, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
      Η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας, η οποία δεν σταματά να επιδεινώνεται μήνα τον μήνα εδώ και έναν χρόνο, απειλεί τη θαλάσσια ζωή και προκαλεί μεγαλύτερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, πράγμα συνώνυμο με πιο ασταθείς καιρικές συνθήκες, όπως ισχυροί άνεμοι και καταρρακτώδεις βροχές.
      «Δεν μπορεί να απορροφά θερμότητα στο άπειρο»
      Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει από την αρχή της βιομηχανικής περιόδου το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Τα θαλάσσια περιβάλλοντα, τα οποία παράγουν σχεδόν το μισό από το οξυγόνο που αναπνέουμε επέτρεψαν κατ’αυτόν τον τρόπο στην επιφάνεια της Γης να παραμείνει κατοικήσιμη.
      «Ο ωκεανός έχει θερμοχωρητικότητα πολύ μεγαλύτερη από την ατμόσφαιρα, απορροφά πολύ περισσότερη θερμότητα, αλλά δεν μπορεί να την απορροφά στο άπειρο», προειδοποίησε η Κριστίνα Γκονθάλεθ Άρο, ερευνήτρια του Ινστιτούτου Επιστημών της Θάλασσας στη Βαρκελώνη.
      Σύμφωνα με μελέτη αναφοράς που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Ιανουάριο, οι ωκεανοί απορρόφησαν το 2023 τεράστια ποσότητα ενέργειας, τόσο μεγάλη που θα μπορούσε να βράσει το νερό από «δισεκατομμύρια πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων».
      Ένας από τους μεγάλους στόχους της Δεκαετίας των Ωκεανών (2021-2030) είναι ο κόσμος να διευρύνει τις γνώσεις του για την υπερθέρμανσή τους και να αποκρυπτογραφήσει τις πολλαπλές επιπλοκές της, με στόχο να προσπαθήσει να τις περιορίσει.
      «Αγνοούμε ακόμη πολλά πράγματα για τους ωκεανούς. Έχουμε χαρτογραφήσει μόνον περίπου το 25% του θαλάσσιου βυθού του πλανήτη και, ταυτοχρόνως, οφείλουμε να χαρτογραφήσουμε και να παρακολουθούμε απευθείας τις αλλαγές που προκαλούνται λόγω της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε ο Χέλγκεσεν.
      Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας, υπηρεσία του ΟΗΕ, πάνω από το 90% των ωκεανών του πλανήτη αντιμετώπισε κάποια στιγμή κατά το έτος 2023 κύματα θερμότητας, με άμεσο αντίκτυπο στο κλίμα και στα οικοσυστήματα στο σύνολο του πλανήτη (…) όποια απόσταση κι αν τα χώριζε από τη θάλασσα.
      «Βρισκόμαστε σε πορεία που προκαλεί πολλά ερωτήματα στους επιστήμονες και που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν υποτιμήσαμε την επερχόμενη υπερθέρμανση του πλανήτη», προειδοποίησε από τη Βαρκελώνη ο Ζαν-Πιερ Γκατουζό, ειδικός του γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας (CNRS).
      Όλα μετράνε
      Οι δυσκολίες να εφαρμοστούν οι μεγάλες διεθνείς συμφωνίες για το περιβάλλον, όπως η Συμφωνία του Παρισιού που συνήφθη το 2015 και έχει στόχο να περιοριστεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου, δεν προκαλούν ωστόσο αισιοδοξία, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
      «Είμαστε πολλοί που νιώθουμε μια κάποια απογοήτευση καθώς βλέπουμε ότι παρά τις επιστημονικές αποδείξεις για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της, η υλοποίηση της συμφωνίας του Παρισιού είναι τόσο αργή, τόσο δύσκολη, τόσο επίπονη. Αυτό δεν προμηνύει τίποτα καλό» για το μέλλον, σημείωσε ο Γκατουζό.
      Οι ερευνητές αναφέρουν ωστόσο και κάποιες θετικές ενδείξεις, όπως η υιοθέτηση το 2023 από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ --έπειτα από συνομιλίες 15 ετών-- μιας ιστορικής συμφωνίας για την προστασία της ανοιχτής θάλασσας.
      «Αν μπορούσα να στείλω ένα μήνυμα σε αυτούς στα κέντρα λήψης αποφάσεων, στους προέδρους, τους πρωθυπουργούς, ή τους επικεφαλείς επιχειρήσεων, πιστεύω ότι θα ήταν αυτό: ‘βγείτε για μια στιγμή από το φορτωμένο πρόγραμμά σας και κοιτάξτε τα παιδιά και τα εγγόνια σας στα μάτια’», απηύθυνε έκκληση ο Χέλγκεσεν.
      «Κάθε δέκατο του βαθμού μετράει, κάθε χρόνος που κερδίζουμε μετράει και ποτέ δεν είναι πολύ αργά. Είναι απόλυτη ανάγκη να μην παραιτούμαστε», απηύθυνε στο ίδιο πνεύμα έκκληση ο Ζαν-Πιερ Γκατουζό.
      Περισσότερα...

        0

    18. Περιβάλλον

      ESM: Καμπανάκι για την κλιματική κρίση - Στα 2,2 δισ. το ετήσιο κόστος για την Ελλάδα

      Engineer

      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.
      Τα φαινόμενα πλημμυρών, αλλά και ανομβρίας σε πολλές περιοχές, πυρκαγιών, αυξομειώσεων στη θερμοκρασία, που καταγράφονται ήδη σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και δη της νοτίου, απότοκα της κλιματικής αλλαγής προβληματίζουν τον ESM, που σε μελέτη που βασίζεται στα ευρήματα της Έκθεσης του European Environment Agency για το 2024, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ειδικά σε κράτη μέλη με μεγάλο χρέος. 
      “Οι φυσικοί κλιματικοί κίνδυνοι είναι εντονότεροι για τις χώρες του Νότου της ζώνης του Ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται αρκετές που έλαβαν στήριξη από τον ESM κατά τη διάρκεια προηγούμενων κρίσεων. Όταν οι χώρες αντιμετωπίζουν τόσο την κλιματική αλλαγή όσο και οικονομικά τρωτά σημεία, όπως ο υψηλός λόγος Χρέους προς ΑΕΠ, η ενσωμάτωση της αξιολόγησης των κλιματικών κινδύνων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον ESM”, επισημαίνει η ανάλυση, που προχωρά σε μέτρηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων.  
      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.  
      Υπό εξέταση είναι, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις βλάπτουν τα δημόσια οικονομικά, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων δημοσιονομικών επιπτώσεων που προκαλούνται από ad-hoc αντιδράσεις πολιτικής που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αποκαλυπτικές είναι οι εκτιμήσεις για το πώς μια ασυνήθιστα σκληρή ξηρασία θα μεταφραζόταν σε πρόσθετες δημόσιες δαπάνες.  
      Σύμφωνα με την ανάλυση του ESM, οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι οφείλονται κυρίως στην αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές επιλογές και στη γενική δυσκολία ακριβούς ποσοτικοποίησης των κλιματικών κινδύνων. Το Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών (NGFS) προβλέπει μακροοικονομικά αποτελέσματα τόσο για μια ομαλή όσο και για μια άτακτη μετάβαση από την εξάρτηση από τον άνθρακα, καθώς και για σενάρια με ανεπαρκή ή μηδενική δράση πολιτικής. Στις περισσότερες χώρες της ζώνης του Ευρώ, η κλιματική αλλαγή θα επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα ακόμη και με ένα σχέδιο ομαλής μετάβασης για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε καθαρό μηδενισμό  έως το 2050, αλλά οι απώλειες θα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πολύ μεγαλύτερες εάν οι φορείς χάραξης πολιτικής παραμείνουν αδρανείς. 
      Στην περίπτωση της Ελλάδας, ένα τέτοιο, διόλου απίθανο, συμβάν “μεταφράζεται” σε αύξηση των δαπανών κατά 0,62% του ΑΕΠ και είναι η 4η μεγαλύτερη αύξηση κάτι που προφανώς επηρεάζει και το σενάριο βιωσιμότητας του χρέους.
      Υπενθυμίζεται ότι άνοδος της θερμοκρασίας 1,2 έως 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα μέσα του αιώνα και κατά 2 έως 5 βαθμούς Κελσίου μετά το 2060, σε σύγκριση με το 1971-2000, αύξηση των ημερών καύσωνα κατά 10 έως 15 μέρες έως το 2050 και κατά 30-50 μέρες έως το 2100, αν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κίνδυνος ερημοποίησης περίπου του 40% της Ελλάδας ιδίως στα ανατολικά και νότια τμήματα, είναι μερικές από τις ζοφερές προβλέψεις που προκύπτουν από την επικαιροποίηση της έκθεσης «Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», που παρουσιάστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στην Τράπεζα της Ελλάδος.
      Σε οικονομικούς όρους, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα έως το τέλος του αιώνα υπολογίζεται σε 2,2 δισ. ευρώ τον χρόνο ή 1% του ΑΕΠ περίπου, σε σημερινές αξίες. Τα δάση που καίγονται, οι καλλιέργειες που καταστρέφονται, ο τουρισμός που θα μειώνεται όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία αντικατοπτρίζονται σε αυτό το κόστος.
      Όπως παρατηρεί ο ESM, πολλές κυβερνήσεις και υπερεθνικοί φορείς αναπτύσσουν πολιτικές για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, δίνοντας κίνητρα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία απεξάρτησης από τον άνθρακα δημιουργεί μεταβατικούς κινδύνους, καθώς οι μη συντονισμένες και ξαφνικές αλλαγές πολιτικής μπορούν να εγκλωβίσουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία και να διαταράξουν τα δίκτυα παραγωγής, με αποτέλεσμα να υπάρξει κύμα απωλειών θέσεων εργασίας και να απειληθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. 
      Περισσότερα...

        0

    19. Περιβάλλον

      ΟΗΕ: Το 2024 ενδέχεται να σπάσει το ρεκόρ των υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφηκαν το 2023

      Engineer

      Η χρονιά 2023 ήταν κατά λίγο λιγότερο από 1,48 βαθμό Κελσίου πιο ζεστή στον κόσμο σε σχέση με το κλίμα της προβιομηχανικής εποχής.
      Μέσα στο 2024 ενδέχεται να καταγραφούν θερμοκρασίες που θα ξεπεράσουν το ρεκόρ θερμότητας που σημειώθηκε το 2023, προειδοποίησε σήμερα ο ΟΗΕ, ζητώντας δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
      Υπό την ώθηση του κλιματικού φαινομένου Ελ Νίνιο, η τάση για υψηλές θερμοκρασίες - που οδηγούσε κάθε μήνα μεταξύ Ιουνίου και Δεκεμβρίου 2023 στην καταγραφή ρεκόρ θερμότητας - αναμένεται να συνεχιστεί φέτος, τόνισε ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO). Επιστήμονες της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA) έκαναν ακόμη και έναν υπολογισμό πιθανοτήτων: υπάρχει μία στις τρεις πιθανότητες το 2024 να είναι θερμότερο από το 2023 και 99% πιθανότητες το 2024 να συμπεριληφθεί μεταξύ των πέντε ετών με τις υψηλότερες θερμοκρασίες.
      Η χρονιά 2023 ήταν κατά λίγο λιγότερο από 1,48 βαθμό Κελσίου πιο ζεστή στον κόσμο σε σχέση με το κλίμα της προβιομηχανικής εποχής, ανακοίνωσε στα τέλη του περασμένου έτους η ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus, επιβεβαιώνοντας πως πρόκειται για το πιο ζεστό έτος στην ιστορία του πλανήτη.
      Οι μέσες θερμοκρασίες της επιφάνειας των ωκεανών κατά το 2023 "διατηρήθηκαν σε υψηλό και ασυνήθιστο επίπεδο, φθάνοντας εποχικά επίπεδα ρεκόρ από τον Απρίλιο ως το Δεκέμβριο", ενισχυμένα από την επιστροφή του φαινομένου Ελ Νίνιο, πρόσθεσε η Copernicus.
      Περισσότερα...

        0

    20. Περιβάλλον

      Γεωθερμική ενέργεια θα τροφοδοτεί τα data centers της Google

      Engineer

      Η Google της Alphabet Inc. συνεργάζεται με μια εταιρεία κοινής ωφέλειας της Νεβάδα και μια νεοσύστατη εταιρεία γεωθερμικής ενέργειας για τη λειτουργία κέντρων δεδομένων με ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τη θερμότητα της ίδιας της γης, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.
      Η νεοφυής εταιρεία Fervo Energy θα αναπτύξει ένα γεωθερμικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής που θα παρέχει 115 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας στην NV Energy Inc., θυγατρική της Berkshire Hathaway Energy του Warren Buffett, σύμφωνα με ανακοίνωση της Google. Στη συνέχεια, η NV Energy θα πουλήσει την ηλεκτρική ενέργεια στην Google, βάσει συμφωνίας που πρέπει ακόμη να εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές της πολιτείας.
      Σε αντίθεση με τις ηλιακές και αιολικές εγκαταστάσεις, οι γεωθερμικές μονάδες μπορούν να λειτουργούν όλο το εικοσιτετράωρο, χρησιμοποιώντας νερό που θερμαίνεται από υπόγειους βράχους για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η Fervo χρησιμοποιεί οριζόντιες γεωτρήσεις εντός των γεωθερμικών ταμιευτήρων για να αυξήσει την παραγωγή.
      Τα κέντρα δεδομένων καταναλώνουν όλο και μεγαλύτερη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργώντας πρόβλημα για τις εταιρείες τεχνολογίας που έχουν θέσει στόχους για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θερμαίνουν τον πλανήτη. Η ηλεκτρική ενέργεια που συμφώνησε να αγοράσει η Google από την NV Energy και τη Fervo θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περίπου 86.000 σπίτια.
      Περισσότερα...

        0

    21. Περιβάλλον

      ΥΠΕΝ και ΕΥΔΑΠ καλούνται να αντιμετωπίσουν τη λειψυδρία

      GTnews

      Πάνω από 10 δισ. ευρώ θα πρέπει να δαπανήσει η Ελλάδα μέχρι το 2030 με σκοπό να καταφέρει να αντιμετωπίσει το μείζον ζήτημα της λειψυδρίας, όπως παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Workshop, με τίτλο «Στρατηγικές Αντιμετώπισης της Λειψυδρίας: Πρόληψη & Προετοιμασία».
      Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, το ΥΠΕΝ και η ΕΥΔΑΠ παραμένουν εγκλωβισμένοι σε έναν διαρκή κύκλο συζητήσεων και διαβουλεύσεων, αναζητώντας το καταλληλότερο μοντέλο λύσεων για τα νησιά, αλλά και ειδικά για την Αθήνα. Άνθρωπος με γνώση του θέματος ανέφερε χαρακτηριστικά πως το τελικό μοντέλο των έργων θα είναι αναμφίβολα συνδυαστικό, ωστόσο στο εσωτερικό του διαλόγου κυριαρχούν δύο διακριτές σχολές σκέψης. Στο τραπέζι για να λυθεί το υδροδοτικό πρόβλημα της Αθήνας βρίσκεται αφενός το έργο των Κρεμαστών, το οποίο προτείνεται ως μια μακροπρόθεσμη και διαρθρωτική λύση, και αφετέρου τα έργα αφαλάτωσης, τα οποία –παρά το υψηλό λειτουργικό τους κόστος– κερδίζουν σταθερά έδαφος, προσελκύοντας το βλέμμα του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
      Ενώ κάποιοι θεωρούν πως η επέκταση του υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας μέχρι τη λίμνη των Κρεμαστών μπορεί να γίνει μέσα σε δύο χρόνια και να αντιμετωπιστεί έτσι άμεσα το πρόβλημα της λειψυδρίας, κάποιοι έχουν διαφορετική άποψη. Όπως εξηγούν, η εμπειρία από τα έργα κατασκευής των δικτύων αποχέτευσης και των βιολογικών καθαρισμών στην Ανατολική Αττική δείχνει πως τελικά μπορεί να χρειαστούμε μέχρι και οκτώ χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η επέκταση προς τη λίμνη Κρεμαστών. Στο τέλος φαίνεται πως θα επικρατήσει μια ενδιάμεση λύση με συμμετοχή και της αφαλάτωσης. Ο Χάρης Σαχίνης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο αξιοποίησης της τεχνολογίας αφαλάτωσης ως λύση ενίσχυσης της υδροδοτικής επάρκειας, τόνισε ότι η διαδικασία θα μπορούσε να προχωρήσει με απλό και διαφανή τρόπο μέσω διαγωνισμού. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «να βγουν τα σημεία και να αφήσουμε τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τις προσφορές τους». Με τον τρόπο αυτό, εκτιμά ότι η υλοποίηση θα είναι πιο γρήγορη και τα κόστη πιο ανταγωνιστικά, ενώ δεν θα απαιτηθεί η κατασκευή νέων υποδομών για τη σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο. Μεταξύ των ενδιαφερομένων περιλαμβάνονται ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι καθώς και ισραηλινές εταιρείες με σχετική εξειδίκευση. Το δεύτερο φλέγον ζήτημα που αναδεικνύεται είναι το ποιος τελικά «θα πληρώσει τον λογαριασμό γι’ αυτά τα έργα». Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν στο energygame.gr πως το ερώτημα αυτό κυριαρχεί στις συζητήσεις του ΥΠΕΝ και της ΕΥΔΑΠ, με δεδομένο το γεγονός πως στον δημόσιο προϋπολογισμό δεν υπάρχουν διαθέσιμα 10 δισεκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των σχετικών επενδύσεων. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο κρίσιμο αυτό σκέλος, χαρακτηρίζοντας την εξεύρεση των απαραίτητων κονδυλίων ως τον δεύτερο θεμελιώδη πυλώνα της εθνικής στρατηγικής απέναντι στη λειψυδρία. Η αναζήτηση και διάθεση πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την ενίσχυση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων υποδομών αποτελεί μια δύσκολη πρόκληση, την οποία όμως η χώρα δεν μπορεί πλέον να αναβάλει. «Δεν υπάρχει πια χρόνος να μην γίνουν αυτές οι επενδύσεις», τόνισε χαρακτηριστικά, θέτοντας με σαφήνεια την αναγκαιότητα άμεσης κινητοποίησης όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.
      Σύμφωνα με τον κ. Βαρελίδη είναι απολύτως αναγκαίο οι ίδιοι οι πάροχοι να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να στέκονται απλώς ως παρατηρητές, αλλά πρέπει να συνδράμουν ενεργά και να συμμετάσχουν στην υλοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αυξήσεις στην τιμολόγηση του νερού. Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας και η αναβάθμιση των υποδομών, πρόσθεσε, απαιτούν συλλογική ευθύνη και ουσιαστική εμπλοκή όλων των εμπλεκομένων. Η συνεισφορά αυτή, όπως εξηγεί, δεν είναι απαραίτητα οριζόντια, αλλά σε ορισμένες περιοχές θα μεταφραστεί αναγκαστικά σε αύξηση της τιμής του νερού. Όπου οι διαρροές φτάνουν σε εξωφρενικά επίπεδα –όπως για παράδειγμα με παρόχους που δηλώνουν 99% μη τιμολογούμενο νερό– το κόστος της απώλειας αυτής δεν μπορεί πλέον να μετακυλίεται μόνο στον κρατικό προϋπολογισμό. Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί επενδύσεις, και αυτές χρειάζονται χρήματα. Παράλληλα, τονίζει πως η ορθολογική τιμολόγηση του νερού δεν πρέπει να ιδωθεί ως τιμωρία για τους πολίτες, αλλά ως μοχλός εξορθολογισμού και εξοικονόμησης πόρων. Όπου υπάρχει διαρροή 60% και αυτή μειωθεί στο 30%, η εξοικονόμηση είναι τεράστια και ενισχύει έμπρακτα τη βιωσιμότητα του συστήματος. Άρα, η ευθύνη των παρόχων δεν εξαντλείται στη διαχείριση, αλλά επεκτείνεται και στη συμβολή τους στο χρηματοδοτικό σκέλος. «Το νερό είναι δημόσιο αγαθό αλλά δεν είναι δωρεάν – και αυτό πρέπει να ενσωματώνεται και στην τιμή του», ήταν το σαφές μήνυμα του Βαρελίδη.
      Η γεωγραφική ιδιομορφία της Ελλάδας, με τον έντονα νησιωτικό χαρακτήρα και τους ορεινούς όγκους, συνιστά μια διαρκή πρόκληση για την καθολική, ισότιμη και αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών ύδρευσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Πέτρος Βαρελίδης ανέδειξε την ανάγκη έμπρακτης στήριξης προς τους μικρούς και αδύναμους παρόχους, ώστε να αποκτήσουν τις δυνατότητες και τα μέσα που απαιτεί η σύγχρονη εποχή. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο αυξημένο ενεργειακό κόστος, το οποίο –όπως υπογράμμισε– διαφοροποιείται σημαντικά από περιοχή σε περιοχή και επιβαρύνει δυσανάλογα τη λειτουργία πολλών δικτύων. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τη νοοτροπία πως «κάποιος άλλος θα δώσει τη λύση». Το κάθε δίκτυο, όπως είπε, πρέπει να αξιολογήσει τις δυνατότητές του και να δράσει: «Το κόστος για κάθε πάροχο είναι διαφορετικό. Δεν μπορείς απλά να περιμένεις να μειωθεί το κόστος. Πρέπει να δεις τι μπορείς να κάνεις».
      Στο ολοένα και πιο ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί η κλιματική κρίση, έχουν πληθύνει τα μπρα ντε φερ μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και της ΕΥΔΑΠ απέναντι στην λειψυδρία. Η Αθήνα, η πρωτεύουσα είναι μία περιοχή που βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της σύγκρουσης. Όπως αποκάλυψε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ Χάρης Σαχίνης στο πλαίσιο του ίδιου Workshop «έχουμε νερό για ακόμα δυόμιση χρόνια, εφόσον συνεχιστεί η ίδια υδρολογική συμπεριφορά. «Έχει έρθει η ώρα να περάσουμε στις δράσεις». Το ζητούμενο, όπως αναφέρθηκε, είναι να επεκταθεί το σημερινό υδατικό απόθεμα ώστε να καλύπτει 3–4 χρόνια αντί για 2,5, δίνοντας το περιθώριο να ωριμάσουν τα απαραίτητα έργα. Παράλληλα, αναμένονται επενδύσεις για τον περιορισμό των διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης, το οποίο διακινεί περίπου 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Σημειώνεται πως η ΕΥΔΑΠ έχει προτείνει διάφορες λύσεις όπως τη μεταφορά νερού με πλοία από τον Αχελώο, την κατασκευή αφαλατώσεων, την επαναλειτουργία γεωτρήσεων, την αξιοποίηση υπόγειων υδροφορέων κ.ά. Ωστόσο, ως μόνιμη λύση που θα εξασφαλίσει την υδροδότηση της Αττικής για δεκαετίες έχει προτείνει τα έργα διασύνδεσης των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη με τον ταμιευτήρα του Ευήνου, ώστε να αξιοποιηθούν νερά από τα Κρεμαστά, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 534 εκατ. ευρώ.
      Η Ελλάδα αντλεί διδάγματα από τη διεθνή εμπειρία
      «Η λειψυδρία στο Ισραήλ είναι η κανονικότητα», τόνισε ο Giora Shaham, πρώην Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Αρχής Υδάτων του Ισραήλ, παρουσιάζοντας την εντυπωσιακή εμπειρία της χώρας του στην ολιστική διαχείριση υδάτινων πόρων. Σε μια ομιλία γεμάτη αριθμούς, παραδείγματα, αλλά και πολιτικές αιχμές, ο Shaham μετέφερε στους συμμετέχοντες του συνεδρίου στην Ελλάδα την εικόνα μιας χώρας που όχι μόνο επιβίωσε στη σκιά της ερήμου, αλλά εξελίχθηκε σε παγκόσμιο ηγέτη στη βιώσιμη διαχείριση του νερού.
      Σήμερα, πάνω από το 50% του νερού που χρησιμοποιείται στο Ισραήλ προέρχεται από επαναχρησιμοποιημένα λύματα και από υφάλμυρο ή θαλασσινό νερό που έχει υποστεί αφαλάτωση. Η αφαλάτωση καλύπτει ήδη το 57% της ζήτησης, ποσοστό που αναμένεται να ξεπεράσει το 60% μέχρι το 2050. Οι Ισραηλινοί δεν αντιμετώπισαν ποτέ το δίλημμα «επαναχρησιμοποίηση ή αφαλάτωση». «Δεν έχεις επιλογή, τα χρειάζεσαι όλα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Shaham, εξηγώντας ότι το δίκτυο ύδρευσης της χώρας βασίζεται σε πέντε τύπους νερού: φυσικό, επεξεργασμένο, υφάλμυρο, αφαλατωμένο από υφάλμυρες πηγές και αφαλατωμένο θαλασσινό.
      Με έμφαση στην ανθεκτικότητα, το Ισραήλ έχει δημιουργήσει μια ενιαία εθνική υδροδοτική υποδομή, ένα grid που συνδέει όλες τις περιοχές, μεταφέροντας νερό από πηγές πλεονασμάτων σε περιοχές με ελλείψεις. Το δίκτυο αυτό επιτρέπει την ανακατανομή των πόρων σε περιόδους ξηρασίας ή κρίσης, προσφέροντας την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα. Παράλληλα, το 85% των επεξεργασμένων λυμάτων επαναχρησιμοποιείται – το υψηλότερο ποσοστό παγκοσμίως – κυρίως στη γεωργία. Όπως υπογράμμισε ο Shaham, αυτή η στρατηγική δεν προστατεύει μόνο τους φυσικούς πόρους, αλλά παράγει περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Η προσέγγιση της χώρας στη συντήρηση του υδάτινου ισοζυγίου δεν περιορίζεται σε υποδομές. Η μείωση των απωλειών στο δημοτικό δίκτυο από 25%-30% σε μόλις 8% τα τελευταία 20 χρόνια, οφείλεται σε εκτεταμένες τεχνικές παρεμβάσεις, ελέγχους διαρροών και μηχανική ακρίβεια.
      Η τιμολογιακή πολιτική παίζει, επίσης, ρόλο: τα τιμολόγια είναι διαβαθμισμένα, αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος του νερού και αποτρέπουν τη σπατάλη. Όπως σημείωσε ο Shaham, «η διατήρηση μιας κουλτούρας εξοικονόμησης είναι αποτέλεσμα τεσσάρων στρατηγικών: μηχανικής, εκπαίδευσης, τιμολογιακής πολιτικής και συνείδησης». Στο τέλος της παρουσίασής του, ο Giora Shaham απηύθυνε έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα προς τις χώρες που τώρα αρχίζουν να σχεδιάζουν την υδατική τους στρατηγική – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. «Χρειάζονται πολλά χρόνια για να χτιστεί ένα εθνικό σύστημα. Μην βασίζεστε στις βροχές. Μην επιλέγετε μεταξύ λύσεων – χρησιμοποιήστε όλες. Και κυρίως: εμπλέξτε το κοινό. Χωρίς τους πολίτες, δεν υπάρχει ανθεκτικότητα».
      Την ώρα που και στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ο δημόσιος διάλογος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε χθες με συντριπτική πλειοψηφία τις θέσεις του για τη νέα Στρατηγική Ανθεκτικότητας στο Νερό, την οποία αναμένεται να παρουσιάσει η Κομισιόν πριν από το καλοκαίρι του 2025. Μεταξύ των βασικών αξόνων της έκθεσης περιλαμβάνεται η θέσπιση δεσμευτικών στόχων ανά τομέα και ανά λεκάνη απορροής για την αποδοτικότητα στη χρήση του νερού και τον περιορισμό της υπεράντλησης, η δραστική μείωση της ρύπανσης από χημικά και φαρμακευτικά κατάλοιπα –συμπεριλαμβανομένης της πλήρους κατάργησης των PFAS– και η ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και αντίδρασης σε ξηρασία, λειψυδρία και πλημμύρες. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές ζητούν αφιερωμένη χρηματοδότηση και επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα συστήματα εντοπισμού διαρροών σε πραγματικό χρόνο, η έξυπνη άρδευση και η ανακύκλωση νερού.
      Περισσότερα...

        0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.