Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1616 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε ιστορικά επίπεδα ρεκόρ έφτασε το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, καθώς συνεχίζουν να συσσωρεύονται τα ανθρωπογενή «αέρια του θερμοκηπίου». Επιστήμονες στις ΗΠΑ κατέγραψαν το Σαββατοκύριακο στον σταθμό αναφοράς Μάουνα Λόα στη Χαβάη, ο οποίος καταγράφει το διοξείδιο από τη δεκαετία του 1950, επίπεδα 415,26 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο).
      Την τελευταία φορά που το διοξείδιο είχε φθάσει σε τέτοια επίπεδα, ήταν πριν πάνω από τρία εκατομμύρια χρόνια, όταν η στάθμη των θαλασσών ήταν αρκετά μέτρα ψηλότερα από ό,τι είναι σήμερα.
      «Η νέα μέτρηση δείχνει ότι δεν είμαστε καθόλου σε τροχιά για να προστατεύσουμε το κλίμα. Ο αριθμός (σ.σ. του διοξειδίου) συνεχώς αυξάνει και κάθε χρόνο είναι μεγαλύτερος. Αυτός ο αριθμός είναι ανάγκη να σταθεροποιηθεί», δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Λουχτ του Ινστιτούτου Ερευνών για την Κλιματική Αλλαγή στο Πότσνταμ της Γερμανίας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
      Η διεθνής συμφωνία του Παρισιού του 2015 καλεί την ανθρωπότητα να φρενάρει την άνοδο της θερμοκρασίας αρκετά κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (αν είναι δυνατό, στον ενάμιση βαθμό). Ήδη η μέση επιφανειακή θερμοκρασία της Γης έχει αυξηθεί κατά ένα βαθμό περίπου.
      Αν και υπάρχει διαφωνία για το ποια πρέπει να θεωρηθούν «ασφαλή» επίπεδα διοξειδίου στην ατμόσφαιρα, οι περισσότεροι επιστήμονες βάζουν το όριο στα 350 ppm.
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης και κυκλικής βιοοικονομίας που να υπηρετεί την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία της Ευρώπης.
      Όπως ανακοινώθηκε από τον Πρόεδρο Γιούνκερ και τον πρώτο Αντιπρόεδρο Τίμερμανς στην επιστολή προθέσεών τους που συνόδευε την ομιλία του Προέδρου Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης το 2018, η νέα στρατηγική για τη βιοοικονομία εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Επιτροπής να προωθήσει την απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στην ΕΕ. Στόχος της είναι να βελτιώσει και να ενισχύσει τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων πόρων για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων και τοπικών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η βιώσιμη ανάπτυξη.
      Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από περιορισμένους βιολογικούς πόρους και οικοσυστήματα, απαιτούνται προσπάθειες στον τομέα της καινοτομίας για να εξασφαλιστεί τροφή, καθαρό νερό και ενέργεια για τους ανθρώπους. Με τη βιοοικονομία μπορούν να μετατραπούν τα φύκια σε καύσιμα, να ανακυκλωθούν τα πλαστικά, να μετατραπούν τα απόβλητα σε νέα έπιπλα ή ρουχισμό ή να μετατραπούν τα βιομηχανικά υποπροϊόντα σε βιολιπάσματα. Η βιοοικονομία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία 1 εκατομ. νέων πράσινων θέσεων εργασίας έως το 2030.
      Ο Aντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, Γίρκι Κατάινεν δήλωσε σχετικά: «Είναι πλέον σαφές ότι πρέπει να προβούμε σε μια συστημική αλλαγή του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών, καθώς και δημιουργίας απορριμμάτων. Με την ανάπτυξη της βιοοικονομίας μας, δηλαδή του ανανεώσιμου τομέα της κυκλικής οικονομίας, μπορούμε να βρούμε νέες και καινοτόμες λύσεις για την εξασφάλιση τροφίμων, προϊόντων και ενέργειας, χωρίς να εξαντλούμε τους περιορισμένους βιολογικούς πόρους του πλανήτη μας. Επιπλέον, ο αναπροσανατολισμός της οικονομίας μας και ο εκσυγχρονισμός των μοντέλων παραγωγής δεν αφορά μόνο το περιβάλλον και το κλίμα. Προσφέρει επίσης μεγάλες δυνατότητες για νέες «πράσινες» θέσεις εργασίας, ιδίως στις αγροτικές και παράκτιες περιοχές.»
      Ο Επίτροπος Έρευνας, Καινοτομίας και Επιστήμης Κάρλος Μοέντας πρόσθεσε: «Στόχος της ΕΕ είναι να πρωτοστατήσει στη μετατροπή των αποβλήτων, των καταλοίπων και των απορριμμάτων σε προϊόντα υψηλής αξίας, οικολογικές χημικές ουσίες, ζωοτροφές και υφαντικές ίνες. Η έρευνα και η καινοτομία διαδραματίζουν καίριο ρόλο τόσο στην επιτάχυνση της μετάβασης της ευρωπαϊκής οικονομίας στην πράσινη οικονομία όσο και στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.»
      Για την υλοποίηση μιας βιώσιμης κυκλικής βιοοικονομίας απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες από τις δημόσιες αρχές και τη βιομηχανία. Η Επιτροπή για να προωθήσει αυτήν την συλλογική προσπάθεια, και βάσει των τριών πρωταρχικών στόχων, θα δρομολογήσει 14 συγκεκριμένα μέτρα το 2019, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
      Αναβάθμιση και ενίσχυση των κλάδων της βιοοικονομίας: Για να ελευθερωθεί το δυναμικό της βιοοικονομίας ώστε να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και βιομηχανίας με σκοπό την επίτευξη μακροπρόθεσμης και διατηρήσιμης ευημερίας, η Επιτροπή:
      θα δημιουργήσει Θεματική Πλατφόρμα Επενδύσεων για την Κυκλική Βιοοικονομία με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, με σκοπό να φέρει πιο κοντά στην αγορά τις καινοτομίες που βασίζονται στη βιοτεχνολογία και να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους των ιδιωτικών επενδύσεων σε βιώσιμες λύσεις· θα διευκολύνει την ανάπτυξη νέων βιώσιμων βιοδιϋλιστηρίων σε όλη την Ευρώπη·  
      Γρήγορη ανάπτυξη βιοοικονομιών σε όλη την Ευρώπη: Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες, ιδίως της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, διαθέτουν σημαντικό αναξιοποίητο δυναμικό στους τομείς της βιομάζας και των αποβλήτων. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή:
      θα αναπτύξει ένα στρατηγικό θεματολόγιο για την εισαγωγή βιώσιμων συστημάτων γεωργίας και τροφίμων, δασοκομίας και προϊόντων βιολογικής προέλευσης· θα θεσπίσει μηχανισμό της ΕΕ για τη στήριξη της πολιτικής στον τομέα της βιοοικονομίας στις χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», με σκοπό την κατάρτιση εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων βιοοικονομίας· θα δρομολογήσει πιλοτικές δράσεις για την ανάπτυξη βιοοικονομιών σε αγροτικές, παράκτιες και αστικές περιοχές, για παράδειγμα στους τομείς της διαχείρισης αποβλήτων ή της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας·  
      Προστασία του οικοσυστήματος και κατανόηση των οικολογικών περιορισμών της βιοοικονομίας Το οικοσύστημά μας βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρές απειλές και προκλήσεις, όπως η αύξηση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του εδάφους. Για να ανταποκριθεί στις ανωτέρω προκλήσεις, η Επιτροπή:
      θα θέσει σε εφαρμογή πανευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης για την καταγραφή της προόδου προς μια βιώσιμη και κυκλική βιοοικονομία· θα ενισχύσει τη βάση γνώσεων και την κατανόηση των ειδικών τομέων της βιοοικονομίας με τη συλλογή στοιχείων και την εξασφάλιση καλύτερης πρόσβασης σε αυτήν μέσω του Κέντρου Γνώσεων για τη Βιοοικονομία· θα παρέχει καθοδήγηση και θα προωθεί ορθές πρακτικές σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της βιοοικονομίας εντός ασφαλών οικολογικών ορίων. Στις 22 Οκτωβρίου, η Επιτροπή διοργανώνει διάσκεψη στις Βρυξέλλες για να συζητήσει με τους ενδιαφερόμενους φορείς το σχέδιο δράσης και να αναδείξει συγκεκριμένα προϊόντα βιολογικής προέλευσης.
      Ιστορικό
      Στην επιστολή προθέσεων προς τις προεδρίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος Γιούνκερ και ο πρώτος Αντιπρόεδρος Τίμερμανς ανήγγειλαν την παρούσα ανακοίνωση ως μέρος της προτεραιότητας της Επιτροπής για την προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην ΕΕ. Πρόκειται για επικαιροποίηση της στρατηγικής για τη βιοοικονομία του 2012.
      Η βιοοικονομία περιλαμβάνει όλους τους κλάδους και τα συστήματα που βασίζονται σε βιολογικούς πόρους. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους τομείς στην ΕΕ, περιλαμβάνει τη γεωργία, τη δασοκομία, την αλιεία, τα τρόφιμα, τη βιοενέργεια και τα προϊόντα βιολογικής προέλευσης, έχει ετήσιο κύκλο εργασιών περίπου 2 τρισ. ευρώ και προσφέρει απασχόληση σε περίπου 18 εκατομμύρια εργαζομένους. Αποτελεί επίσης βασικό μοχλό για την τόνωση της ανάπτυξης στις αγροτικές και τις παράκτιες περιοχές.
      Η ΕΕ χρηματοδοτεί ήδη έργα στον τομέα της έρευνας, της επίδειξης και της ανάπτυξης βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς λύσεων που στηρίζονται στην κυκλική βιοοικονομία, μεταξύ άλλων με 3,85 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος χρηματοδότησης «Ορίζων 2020» της ΕΕ. Για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή έχει προτείνει τη διάθεση 10 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για τρόφιμα και φυσικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένης της βιοοικονομίας.
      Περισσότερες πληροφορίες
      Τα ακόλουθα έγγραφα διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση:
      Η νέα στρατηγική για τη βιοοικονομία Ενημερωτικό δελτίο Φυλλάδιο Ενημερωτικό γράφημα Βίντεο
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Βενετία, η οποία πλήττεται από πλημμύρες εδώ και μία εβδομάδα, δέχθηκε και πάλι χθες μεγάλη πλημμυρίδα, όμως μικρότερης κλίμακας, ενώ συναγερμός έχει σημάνει για την Φλωρεντία και την Πίζα, εξαιτίας των συνεχών βροχοπτώσεων στην Ιταλία.
      Η πλημμυρίδα έφθασε χθες το 1,50 μέτρο, κάτω από το 1,87 που έπληξε την Τρίτη τη Γαληνοτάτη, η οποία παραμένει έκτοτε πλημμυρισμένη. Ωστόσο, η εμβληματική Πλατεία του Αγίου Μάρκου άνοιξε και πάλι προς το τέλος της σημερινής ημέρας.
      Οι μετεωρολογικές προβλέψεις δείχνουν πλημμυρίδες που δεν θα ξεπερνούν τα 110 εκατοστά τις επόμενες ημέρες, πράγμα που θα επιτρέψει την αποτίμηση των ζημιών, οι οποίες ανέρχονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του δημάρχου, στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
      Από την περασμένη Τρίτη, περισσότερες από 50 εκκλησίες, ανάμεσά τους και η εκκλησία του Αγίου Μάρκου, έχουν πλημμυρίσει στην Βενετία, καθώς και καταστήματα και κατοικίες. Ηδη τα ξενοδοχεία δέχονται μαζικά ακυρώσεις κρατήσεων για τις ημέρες των Χριστουγέννων.
      Συναγερμός για Φλωρεντία και Πίζα
      Νοτιότερα, στην Τοσκάνη, δύο ακόμη εμβληματικές ιταλικές πόλεις, η Φλωρεντία και η Πίζα, βρίσκονται σε συναγερμό εξαιτίας της απειλής πλημμυρών. Ο πρόεδρος της περιφέρειας της Τοσκάνης Ενρίκο Ρόσι προειδοποίησε μέσω του Twitter για τον κίνδυνο υπερχείλισης του Αρνου ποταμού και δήλωσε ότι λαμβάνονται μέτρα στις όχθες του στο ύψος της Πίζας για προληπτικούς λόγους.
      Ο στρατός λαμβάνει μέτρα και στις όχθες του Αρνου στο ύψος της Φλωρεντίας, όπου η στάθμη των υδάτων αυξήθηκε επικίνδυνα την χθεσινή νύκτα.
      Η Φλωρεντία καταστράφηκε το 1966 από φονικές πλημμύρες που προκάλεσαν τον θάνατο εκατό ανθρώπων και κατέστρεψαν ανυπολόγιστης αξίας έργα της Αναγέννησης.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Πακέτο μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη, «που φιλοξενούν το 80% της βιοποικιλότητας στην ξηρά, στηρίζουν τα μέσα διαβίωσης περίπου για το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού και είναι ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειές μας για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος», ενέκρινε η Κομισιόν και παρουσίασαν στις Βρυξέλλες οι Αντιπρόεδροι Κατάινεν και Τίμμερμανς.
      Όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ενισχυμένη προσέγγιση που ανακοινώθηκε την Τρίτη αφορά την πλευρά τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης του ζητήματος. Εισάγει μέτρα για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τα κράτη μέλη, την προώθηση της βιώσιμης χρηματοδότησης, την καλύτερη χρήση της γης και των πόρων, τη βιώσιμη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, καθώς και τη στοχευμένη έρευνα και συλλογή δεδομένων. Επίσης, δρομολογεί την αξιολόγηση πιθανών νέων ρυθμιστικών μέτρων για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών από την κατανάλωση στην ΕΕ.
      Ο πρώτος αντιπρόεδρος κ. Φρανς Τίμερμανς, αρμόδιος για τη βιώσιμη ανάπτυξη, δήλωσε: «Τα δάση είναι οι πράσινοι πνεύμονες του πλανήτη μας και πρέπει να τα φροντίζουμε όπως φροντίζουμε τους δικούς μας πνεύμονες. Δεν θα επιτύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα αν δεν προστατεύουμε τα δάση του πλανήτη. Τα σημαντικότερα πρωτογενή δάση παγκοσμίως δεν απαντώνται στο έδαφος της ΕΕ, αλλά οι ενέργειές μας ως ατόμων και οι επιλογές πολιτικής μας έχουν σημαντικό αντίκτυπο. Σήμερα στέλνουμε ένα σημαντικό μήνυμα στους πολίτες μας και στους εταίρους μας ανά τον κόσμο ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα κατά την επόμενη πενταετία, και πέραν αυτής».
      Ο αντιπρόεδρος κ. Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Η δασική κάλυψη του πλανήτη εξακολουθεί να μειώνεται με ανησυχητικό ρυθμό. Με την ανακοίνωση αυτή, εντείνουμε τη δράση της ΕΕ για την καλύτερη προστασία των υφιστάμενων δασών και τη βιώσιμη διαχείρισή τους. Όταν προστατεύουμε τα υφιστάμενα δάση και αυξάνουμε τη δασική κάλυψη κατά βιώσιμο τρόπο, διασφαλίζουμε τα μέσα βιοπορισμού και αυξάνουμε τα έσοδα των τοπικών κοινοτήτων. Τα δάση συνιστούν επίσης έναν ελπιδοφόρο τομέα της πράσινης οικονομίας, με τη δυνατότητα δημιουργίας μεταξύ 10 και 16 εκατομμυρίων αξιοπρεπών θέσεων εργασίας παγκοσμίως. Η ανακοίνωση αυτή αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση».
      Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, κ. Καρμένου Βέλα, πρόσθεσε τα εξής: «Είναι αναγκαία μια ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη ευρωπαϊκή δράση για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών, διότι η κατάσταση παραμένει εύθραυστη, παρά τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβληθεί. Η αποψίλωση έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, το κλίμα και την οικονομία».
      Ο επίτροπος Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης, κ. Νέβεν Μίμιτσα, δήλωσε: «Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με χώρες εταίρους για να προστατεύσουμε και να διαχειριστούμε τα δάση σε όλον τον πλανήτη με βιώσιμο τρόπο. Στόχος είναι η διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και της παροχής νερού, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η ανθεκτικότητα και η ειρήνη. Σκοπός είναι να οικοδομήσουμε έναν κόσμο περισσότερο βιώσιμο και συμπεριληπτικό».
      Η φιλόδοξη ευρωπαϊκή προσέγγιση που περιγράφεται σήμερα αποτελεί μια αντίδραση στη συνεχιζόμενη ευρεία καταστροφή των δασών του πλανήτη· μεταξύ 1990 και 2016 χάθηκε έκταση 1,3 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, που ισοδυναμεί με περίπου 800 γήπεδα ποδοσφαίρου κάθε ώρα. Οι κύριοι παράγοντες αυτής της αποψίλωσης είναι η ζήτηση για τρόφιμα, ζωοτροφές, βιοκαύσιμα, ξυλεία και άλλα βασικά προϊόντα.
      Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής, και γι' αυτόν τον λόγο η προστασία των δασών αποτελεί σημαντικό μέρος της ευθύνης μας να τηρήσουμε τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού. Από οικονομική και κοινωνική άποψη, τα δάση στηρίζουν τα μέσα βιοπορισμού του 25 % περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού και επίσης ενσαρκώνουν αναντικατάστατες πολιτιστικές, κοινωνικές και πνευματικές αξίες.
      Η ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα έχει διττό στόχο: την προστασία και τη βελτίωση της υγείας των υφιστάμενων δασών, ιδίως των πρωτογενών δασών, και τη σημαντική αύξηση της βιώσιμης κάλυψης των δασών με βιοποικιλότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Επιτροπή καθόρισε πέντε προτεραιότητες:
      να μειώσει το αποτύπωμα κατανάλωσης της ΕΕ στη γη και να ενθαρρύνει την κατανάλωση προϊόντων από αλυσίδες εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης στην ΕΕ· να συνεργαστεί με τις χώρες παραγωγής για τη μείωση των πιέσεων που ασκούνται στα δάση και την εξασφάλιση αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ που δεν συμβάλλει στην αποψίλωση των δασών· να ενισχύσει τη διεθνή συνεργασία για την ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και να ενθαρρύνει την αποκατάσταση των δασών· να ανακατευθύνει τη χρηματοδότηση για την υποστήριξη πιο βιώσιμων πρακτικών χρήσης της γης· να στηρίξει τη διαθεσιμότητα, την ποιότητα και την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα δάση και τις αλυσίδες εφοδιασμού βασικών προϊόντων, και να υποστηρίξει την έρευνα και την καινοτομία. Οι δράσεις για τη μείωση της κατανάλωσης στην ΕΕ και την ενθάρρυνση της χρήσης προϊόντων από αλυσίδες εφοδιασμού μηδενικής αποψίλωσης των δασών θα διερευνηθούν μέσω της δημιουργίας μιας νέας πολυσυμμετοχικής πλατφόρμας για την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, καθώς και τη δημιουργία δασών, που θα συγκεντρώσει ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης ισχυρότερα συστήματα πιστοποίησης για προϊόντα μηδενικής αποψίλωσης και θα αξιολογήσει πιθανά νομοθετικά μέτρα από την πλευρά της ζήτησης και άλλα κίνητρα.
      Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις χώρες εταίρους για να τις βοηθήσει να μειώσουν τις πιέσεις που ασκούνται στα δάση τους και θα εξασφαλίσει ότι οι πολιτικές της ΕΕ δεν συμβάλλουν στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών. Θα βοηθήσει τους εταίρους να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα εθνικά πλαίσια για τα δάση, ενισχύοντας τη βιώσιμη χρήση των δασών και αυξάνοντας τη βιωσιμότητα των αξιακών αλυσίδων που βασίζονται στη δασοκομία. Η Επιτροπή θα εργαστεί επίσης μέσω διεθνών φόρουμ, - όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ο ΟΗΕ, οι G7 και G20, ο ΠΟΕ και ο ΟΟΣΑ - για την ενίσχυση της συνεργασίας σε δράσεις και πολιτικές στον τομέα αυτό. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να διασφαλίζει ότι οι εμπορικές συμφωνίες που διαπραγματεύεται η ΕΕ συμβάλλουν στην υπεύθυνη και βιώσιμη διαχείριση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και να ενθαρρύνει το εμπόριο γεωργικών και δασικών προϊόντων που δεν προκαλούν αποψίλωση ή υποβάθμιση των δασών. Η Επιτροπή θα αναπτύξει επίσης μηχανισμούς παροχής κινήτρων για τους μικροκαλλιεργητές προκειμένου να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τις υπηρεσίες οικοσυστήματος και να ενστερνιστούν τη βιώσιμη γεωργία και διαχείριση των δασών.
      Για να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα και η ποιότητα των πληροφοριών και η πρόσβαση σε πληροφορίες για τα δάση και τις αλυσίδες εφοδιασμού, η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου της ΕΕ για την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών, για την παρακολούθηση και τη μέτρηση των αλλαγών στη δασική κάλυψη του πλανήτη και των σχετικών αιτίων/παραγόντων που τις προκαλούν. Αυτός ο πόρος θα παράσχει στους δημόσιους φορείς, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού, ενθαρρύνοντάς τους να γίνουν περισσότερο βιώσιμοι. Η Επιτροπή θα διερευνήσει επίσης τη δυνατότητα ενίσχυσης της χρήσης του δορυφορικού συστήματος παρακολούθησης των δασών του Copernicus.
      Η Επιτροπή θα εστιάσει στην ανακατεύθυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης ώστε να συμβάλει στη δημιουργία κινήτρων για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών και τη βιώσιμη διαχείριση των δασικών αξιακών αλυσίδων, καθώς και για τη διατήρηση της υφιστάμενης δασικής κάλυψης και τη βιώσιμη αποκατάσταση πρόσθετης δασικής κάλυψης. Από κοινού με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα εξετάσει τους μηχανισμούς που έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν την πράσινη χρηματοδότηση για τα δάση και να ασκήσουν περαιτέρω μόχλευση καθώς και να αυξήσουν τη χρηματοδότηση.
      Ιστορικό
      Η ΕΕ έχει δείξει ότι διαδραματίζει ηγετικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο στον εν λόγω τομέα. Από το 2003, η ΕΕ εφαρμόζει το σχέδιο δράσης για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT) για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και του συναφούς εμπορίου. Σε ανακοίνωση του 2008 για την αποψίλωση των δασών η Επιτροπή καθόρισε τα αρχικά στοιχεία ενός πλαισίου πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της ΕΕ για ανάσχεση της παγκόσμιας απώλειας δασικών εκτάσεων έως το 2030 και για τη μείωση της συνολικής αποψίλωσης των τροπικών δασών κατά 50 % έως το 2020. Παρά τις προσπάθειές της, οι στόχοι της ΕΕ που καθορίστηκαν το 2008 είναι απίθανο να επιτευχθούν. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες.
      Η σημερινή ανακοίνωση είναι το αποτέλεσμα εκτενών διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με την αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών και την πιθανή δράση της ΕΕ. Σε αυτές περιλαμβάνονταν δύο διασκέψεις το 2014 και το 2017, μια δημόσια διαβούλευση το 2019 και τρεις μελέτες. Η ανακοίνωση ανταποκρίνεται επίσης στα επανειλημμένα αιτήματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τα οποία ζητείται πιο συντονισμένη δράση, ιδίως μέσω της εξάλειψης της αποψίλωσης των δασών από τις αλυσίδες βασικών γεωργικών προϊόντων.
      Τα δάση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις μεγαλύτερες προκλήσεις βιωσιμότητας της εποχής μας, όπως η μείωση της βιοποικιλότητας, η κλιματική αλλαγή και η αύξηση του πληθυσμού. Οι διεθνείς συμφωνίες και δεσμεύσεις αναγνωρίζουν την ανάγκη φιλόδοξης δράσης για την αναστροφή της τάσης αποψίλωσης.
      Οι εκπομπές από τη χρήση γης και την αλλαγή της χρήσης γης, κυρίως εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών, είναι η δεύτερη σημαντικότερη αιτία της κλιματικής αλλαγής (μετά τα ορυκτά καύσιμα), η οποία αντιπροσωπεύει σχεδόν το 12 % όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο από ό,τι ο τομέας των μεταφορών. Τα δάση του πλανήτη αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, που προέρχεται από την ατμόσφαιρα και αποθηκεύεται στη βιομάζα και το έδαφος. Η ανάσχεση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η βιώσιμη αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασών και η δημιουργία νέων δασών μπορεί να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό συμπληρωματικό μέτρο στις προσπάθειες για την ανάσχεση της αποψίλωσης των δασών. Εάν προγραμματιστούν ορθά και υλοποιηθούν με πλήρη σεβασμό των αρχών της βιωσιμότητας, τέτοιες αναδασωμένες περιοχές μπορούν να αποφέρουν πολλαπλά οφέλη.
      Για περισσότερες πληροφορίες
      Ε&Α
      Ενημερωτικό δελτίο
      Ανακοίνωση για την εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη
      Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με τις δραστηριότητες διαβούλευσης
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Επιστήμονες από την Ελλάδα και τη Βρετανία ανέπτυξαν μία νέα μέθοδο ανίχνευσης πλαστικών που επιπλέουν στις θάλασσες. Η νέα τεχνική, που χρησιμοποιεί δεδομένα των δορυφόρων Sentinel-2 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), μπορεί να διακρίνει με ακρίβεια 86% τα κομμάτια πλαστικού μεγαλύτερα των πέντε χιλιοστών από άλλα υλικά (ξύλα, φύκια κ.ά.).
      Ο επίκουρος καθηγητής Κωνσταντίνος Τοπουζέλης, επικεφαλής της Ομάδας Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, σε συνεργασία με επιστήμονες του Θαλάσσιου Εργαστηρίου του Πλύμουθ, έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports».
      Τα επιπλέοντα πλαστικά προδίδονται από τις διακριτές «φασματικές υπογραφές» τους, δηλαδή τα μήκη κύματος του ορατού και υπέρυθρου φωτός που απορροφούν και αντανακλούν. Αυτές οι «υπογραφές» γίνονται αντιληπτές από τους δορυφόρους. Οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης (μηχανικής μάθησης) που μπορεί να ταξινομήσει τα πλαστικά των θαλασσών ανάλογα με τα υλικά τους, τα οποία αφήνουν ξεχωριστό δορυφορικό αποτύπωμα.
      Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν σε πρώτη φάση δορυφορικά δεδομένα για τα θαλάσσια πλαστικά στα ανοιχτά της Λέσβου και του νοτιοαφρικανικού λιμένα του Ντέρμπαν κατά το 2018 και το 2019. Στη συνέχεια, δοκίμασαν τη μέθοδό τους σε παράκτια ύδατα διαφόρων χωρών (Γκάνα, Καναδά, Βιετνάμ, Βρετανία).
      Modified Copernicus Sentinel data (2019)/processed by ARGANS Limited Drone image – University of Aegean Οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι η νέα τεχνική μπορεί να αξιοποιηθεί με τη βοήθεια drones και δορυφόρων υψηλής ανάλυσης, ώστε να βελτιωθεί η επιτήρηση της ρύπανσης των θαλασσών με πλαστικά.
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα τροπικά δάση μπορεί να χάσουν τον ρόλο τους ως σημαντική δεξαμενή άνθρακα εάν η ημερήσια θερμοκρασία υπερβεί τους 32 βαθμούς Κελσίου, μια κατάσταση που θα πλήξει σχεδόν τα τρία τέταρτα αυτών των δασών, εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη φτάσει τους 2 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύει το περιοδικό Science.
      «Τα τροπικά δάση αποθηκεύουν επί του παρόντος το ισοδύναμο ενός τετάρτου του αιώνα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, η υπερθέρμανση του πλανήτη κινδυνεύει να μειώσει αυτό το απόθεμα εάν η ανάπτυξη των δέντρων μειωθεί ή αν το ποσοστό θνησιμότητας των δέντρων αυξηθεί, επιταχύνοντας παράλληλα την κλιματική αλλαγή», σύμφωνα με δελτίο Τύπου του Cirad, το οποίο συμμετείχε σε αυτή τη μελέτη έχοντας κινητοποιήσει 225 ερευνητές.
      Οι ερευνητές μέτρησαν περισσότερα από μισό εκατομμύριο δέντρα σε 813 τροπικά δάση σε όλο τον κόσμο για να υπολογίσουν την αποθηκευμένη ποσότητα του άνθρακα.
      Επί του παρόντος, τα τροπικά δάση έχουν τον ρόλο τους ως δεξαμενές άνθρακα, παρά την αύξηση των θερμοκρασιών, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
      Όμως, το απόθεμα του άνθρακα που υπάρχει σε αυτά τα δάση παραμένει σταθερό έως μια ημερήσια θερμοκρασία 32 βαθμών Κελσίου. Πέρα από το όριο αυτό, το συγκεκριμένο απόθεμα μειώνεται δραστικά, σύμφωνα με τον Μπρουνό Ερό, εκ των συντακτών της μελέτης και ειδικό στα τροπικά δάση στη μονάδα Δάση και Κοινωνίες του Cirad (Κέντρο Διεθνούς Συνεργασίας στην Αγρονομική Έρευνα για την Ανάπτυξη).
      Ο υφιστάμενος στόχος που ορίστηκε από τη Συμφωνία του Παρισιού για τη διατήρηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 2°C μπορεί να υπερβεί αυτούς τους 32 βαθμούς για μεγάλο αριθμό τροπικών δασών.
      «Εάν περιορίσουμε τις παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες σε μια αύξηση 2 βαθμών Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, αυτό ωθεί σχεδόν τα τρία τέταρτα των τροπικών δασών πάνω από το όριο της θερμοκρασίας που έχουμε προσδιορίσει», προειδοποιεί ο Μάρτιν Σάλιβαν, ο κύριος συντάκτης της δημοσίευσης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το οποίο επικαλείται η ανακοίνωση.
      Ο κίνδυνος μπορεί να είναι τότε ότι τα δάση, με τη σειρά τους, να «εκπέμπουν άνθρακα».
      «Κάθε βαθμός αύξησης της θερμοκρασίας μπορεί να απελευθερώνει 51 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τροπικά δάση στην ατμόσφαιρα», επισημαίνει ο Μάρτιν Σάλιβαν.
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν σε περιοχές όπου παρατηρείται έλλειψη σε καθαρό νερό και δύο δισεκατομμύρια δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό κοντά στις περιοχές όπου κατοικούν, αναφέρει η τελευταία έκθεση της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Wateraid. Η έκθεση, η οποία τιτλοφορείται «Κάτω από την επιφάνεια: Η κατάσταση του παγκόσμιου ύδατος 2019», πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα στις 22 Μαρτίου, για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Υδατος.
      Οπως δείχνουν τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, η παγκόσμια κρίση για το νερό διαρκώς επιδεινώνεται, ενώ σήμερα χρησιμοποιούμε την εξαπλάσια ποσότητα ύδατος συγκριτικά με αυτή που χρησιμοποιούσαμε πριν από έναν αιώνα, γεγονός που οφείλεται στην κατακόρυφη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά και στις αλλαγές που σημειώνονται στην καθημερινή διατροφή, όπως, εξάλλου, και στις καταναλωτικές μας συνήθειες. Ενδεικτικά, η Ινδία βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση ύδατος της ιστορίας της με ένα δισεκατομμύριο άτομα να ζουν υπό συνθήκες λειψυδρίας για τουλάχιστον κάποιους μήνες του χρόνου. Την ίδια στιγμή, 600 εκατομμύρια άτομα ζουν σε περιοχές όπου οι πιέσεις που ασκούνται στους υδάτινους πόρους είναι από υψηλές μέχρι ακραίες και η πρόσβαση σε αυτό είναι πολύ δύσκολη.
      Οπως σημειώνεται στην έκθεση, η εξαγωγή τροφίμων, όπως εξάλλου και ενδυμάτων, παρότι αποτελούν σημαντικές πηγές εισοδήματος, επιδεινώνουν το πρόβλημα ιδιαίτερα, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσχερή την πρόσβαση σε καθαρό νερό των πιο φτωχών και περιθωριοποιημένων κοινοτήτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η βιομηχανική και γεωργική χρήση ύδατος δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος των ανθρώπων που έχουν ανάγκη πρόσβασης σε καθαρό νερό, προκειμένου να καλύψουν τις καθημερινές ανάγκες τους. Τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού επιβιώνουν σε περιοχές όπου υπάρχει έλλειψη ύδατος επί τουλάχιστον κάποιους μήνες κάθε χρόνο και όπου η ζήτηση για καθαρό νερό ξεπερνά την προμήθειά του.
      Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή», ο αριθμός των ανθρώπων που θα έχουν ανάγκη για καθαρό νερό πρόκειται να αυξηθεί στα πέντε δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Ενας στους εννέα ανθρώπους σήμερα, σε όλο τον κόσμο, δεν διαθέτει πηγή καθαρού ύδατος κοντά στο σπίτι του. Και, βέβαια, η κατάσταση δεν είναι δυσχερής μόνο σε τροπικούς και απομακρυσμένους από εμάς τόπους. Εντός των επομένων 25 ετών η Βρετανία δεν θα διαθέτει υδάτινους πόρους ικανούς να καλύψουν τη ζήτηση, προειδοποίησε ο επικεφαλής της υπηρεσίας Περιβάλλοντος. Οπως ανέφερε ο σερ Τζέιμς Μπέβαν, στη διάσκεψη Waterwise που πραγματοποιείται στο Λονδίνο, ο συνδυασμός της κλιματικής αλλαγής με την κατακόρυφη αύξηση του πληθυσμού σημαίνει ότι η χώρα αντιμετωπίζει «υπαρξιακή απειλή» και τόνισε ότι η αλόγιστη δαπάνη των υδάτινων πόρων πρέπει να γίνει εξίσου καταδικαστέα κοινωνικά όπως είναι το να φυσάς καπνό στο πρόσωπο ενός μωρού. «Οφείλουμε να μάθουμε να χρησιμοποιούμε λιγότερο νερό και να το χρησιμοποιούμε πιο αποτελεσματικά», δήλωσε τονίζοντας ότι η Αγγλία σε 20 έως 25 χρόνια θα προσεγγίσει τις «σιαγόνες του θανάτου», το σημείο όπου –εφόσον δεν δραστηριοποιηθούμε ώστε να αλλάξουμε τους τρόπους μας– δεν θα διαθέτουμε αρκετό νερό για να καλύψουμε τις ανάγκες μας.
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Σε πολύ χαμηλά, αλλά όχι πρωτόγνωρα, επίπεδα κυμαίνεται η χιονοκάλυψη στη χώρα μας τον πρώτο μήνα του 2020. Πιο συγκεκριμένα μόλις το 3% της έκτασης της Ελλάδας καλύπτεται από χιόνι ενώ η αντίστοιχη τιμή το 2013 ήταν 1.7% και το 2014 1.8%.
      Η Εικόνα 1 δείχνει την χιονοκάλυψη για 23 Ιανουαρίου από το 2005 μέχρι σήμερα και εύκολα μπορείτε να διακρίνετε ότι το 2020 συγκαταλέγεται στα έτη με την μικρότερη χιονοκάλυψη. Οι προγνώσεις για το υπόλοιπο του μήνα δεν είναι ενθαρρυντικές για αξιόλογες χιονοπτώσεις, εκτός από μερικές κορυφές της Πίνδου, επομένως ίσως την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου 2020 να φτάσουμε στο ελάχιστο χιονοκάλυψης των τελευταίων 15 τουλάχιστον ετών.

       
      Η Εικόνα 2 δείχνει την ημερήσια πορεία της χιονοκάλυψης στη χώρας μας, εκφρασμένη επί τοις 100 της συνολικής έκτασης. Εκτός από τη χρονοσειρά, βλέπετε για σύγκριση και τους χάρτες με τη μέγιστη και ελάχιστη χιονοκάλυψη το 2017 και το 2013 αντίστοιχα.

      Εικόνα 2. Η ημερήσια πορεία της χιονοκάλυψης επί τοις 100 της έκτασης της Ελλάδας τον φετινό χειμώνα (κόκκινη καμπύλη), ο μέσος όρος 15 ετών (μαύρη καμπύλη) και οι μέγιστες (πορτοκαλί καμπύλη) - ελάχιστες τιμές (μπλε καμπύλη), όπως εκτιμήθηκαν από δορυφορικές μετρήσεις την περίοδο 2005 - 2020. 
      Πηγή: meteo.gr
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ελλάδα είναι μια από τις πλουσιότερες χλωριδικά χώρες στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο, καθώς φιλοξενεί περισσότερα από 7.000 φυτικά είδη, 1.435 εκ των οποίων είναι ενδημικά - δηλαδή απαντώνται μόνο στη χώρα μας και πουθενά αλλού στον πλανήτη.
      Ο μοναδικός αυτός φυσικός πλούτος της Ελλάδας οφείλεται κύρια στην κλιματική της ετερογένεια, το έντονο τοπογραφικό της ανάγλυφο και τον γεωγραφικό της κατακερματισμό, που διαμορφώνεται από τα περισσότερα από 4.800 όρη και τα 8.000 νησιά και νησίδες της. Ένας άλλος ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας ο οποίος έχει συμβάλει στο φαινόμενο αυτό, είναι η παρουσία περιοχών με σχετικά σταθερό κλίμα κατά τη διάρκεια των τελευταίων χιλιετιών, τα ονομαζόμενα και ως «κλιματικά καταφύγια».
      Σήμερα, όμως, ο φυσικός αυτός πλούτος της Ελλάδας βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς η Μεσόγειος είναι μια από τις περιοχές που απειλείται περισσότερο από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής και τη μεταβολή των χρήσεων γης. Ο άνθρωπος αλλάζει δραστικά τον πλανήτη, μέσω της εντατικοποίησης της γεωργίας, της αστικοποίησης, της αποψίλωσης των δασών και της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, έχοντας ως συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας και της αντίστοιχης μείωσης της βροχόπτωσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση σημαντικού αριθμού φυτών και ζώων, σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα από ότι αυτό συνέβαινε στο παρελθόν.
      Προκειμένου να ανακοπεί αυτό το κύμα εξαφανίσεων, έχουν ληφθεί αρκετές πρωτοβουλίες διατήρησης, με σημαντικότερη αυτή της θεσμοθέτησης προστατευόμενων περιοχών, υψηλής αισθητικής και οικολογικής αξίας, που φιλοξενούν πολλά σπάνια και κινδυνεύοντα φυτά και ζώα και αποτελούν συνεπώς «θερμά σημεία» βιοποικιλότητας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι περισσότερες από τις περιοχές αυτές είναι ενταγμένες στο Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000.
      Παρότι η σύγχρονη βοτανική εξερεύνηση της Ελλάδας έχει τις απαρχές της στον 18ο αιώνα και πλειάδα μελετών έχουν διεξαχθεί σχετικά με την κατανομή των φυτικών ειδών σε διάφορες περιοχές (όρη και νησιά) της χώρας μας, καμία μελέτη δεν είχε διεξαχθεί έως σήμερα έχοντας ως επίκεντρο της τον εντοπισμό των θερμών σημείων φυτικής ποικιλότητας σε εθνικό επίπεδο.
      Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε μια μελέτη – η πρώτη στην Ελλάδα –  η οποία εντόπισε τα «θερμά σημεία» φυτικής ποικιλότητας σε όλη την Ελλάδα, και αξιολόγησε ως προς αυτά την αποτελεσματικότητα της οριοθέτησης των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000.
      Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, η περιοχή με τα περισσότερα ενδημικά φυτικά είδη - δηλαδή, το θερμότερο σημείο ενδημικής φυτικής ποικιλότητας - στην Ελλάδα είναι ο Ταΰγετος και στη συνέχεια τα Λευκά Όρη της Κρήτης. Τα θερμά σημεία φυτικής ποικιλότητας στην Ελλάδα εντοπίζονται κυρίως σε ορεινούς όγκους, τόσο της Βόρειας, όσο και της Νότιας Ελλάδας, ενώ οι Κυκλάδες, αλλά και άλλα νησιά του Αιγαίου, όπως η Κρήτη, η Σαμοθράκη και η Ικαρία, φιλοξενούν πάρα πολλά ενδημικά φυτικά είδη και βρίσκονται μεταξύ των σημαντικότερων χλωριδικά περιοχών της Ελλάδας.
      Σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα της οριοθέτησης των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, αυτή κρίνεται σχετικά ικανοποιητική, όμως φαίνεται να απαιτείται ο επανασχεδιασμός του, καθώς το 25% των θερμών σημείων φυτικής ποικιλότητας της Ελλάδας βρίσκεται εκτός των ορίων του.

      Εικόνα 1. Σταθμισμένη ταξινομική ποικιλότητα (CWE) για τα ενδημικά φυτικά είδη της Ελλάδας.
      *Ο Κωνσταντίνος Κουγιουμουτζής είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Επιστημονικός Υπεύθυνος του ερευνητικού έργου «Species on the brink of extinction» και ο κύριος ερευνητής του ερευνητικού έργου «Greek biodiversity under siege: safeguarding the future».
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Παρά την ελαφρά πτώση των αποτελεσμάτων, το 85 % των περιοχών κολύμβησης σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2017 πληρούσαν τα υψηλότερα και πλέον αυστηρά ενωσιακά πρότυπα «εξαιρετικής» ποιότητας για τα ύδατα,ως επί το πλείστον, απαλλαγμένα από ρύπους, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ετήσια έκθεση για την ποιότητα των ευρωπαϊκών υδάτων κολύμβησης που δημοσίευσε την Τρίτη η Κομισιόν. Τα αποτελέσματα, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρέχουν μια καλή ένδειξη των τόπων διακοπών στους οποίους οι παραθεριστές μπορούν να βρουν τα βέλτιστης ποιότητας ύδατα κολύμβησης το φετινό καλοκαίρι. Η μείωση της ρύπανσης των υδάτων είναι προς όφελος της ευημερίας των Ευρωπαίων πολιτών αλλά και των ζώων και των φυτών. Δεν μπορούμε όμως να εφησυχάζουμε. Η διατήρηση των καθαρών υδάτων κολύμβησης απαιτεί συνεχή προσοχή από τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση των περιοχών κολύμβησης παραμένει ζωτικό έργο. Το σύνολο σχεδόν των 21.801 περιοχών κολύμβησης που αποτέλεσαν αντικείμενο παρακολούθησης πέρυσι σε ολόκληρη την Ευρώπη, από τις οποίες οι 21.509 στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ (95,9 %), πληρούσαν τις ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, με βάση την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Αλβανία και η Ελβετία επίσης προέβησαν σε παρακολούθηση των υδάτων τους και υπέβαλαν έκθεση σχετικά με την ποιότητα 292 περιοχών κολύμβησης.
      Συγκεκριμένα αποτελέσματα από την παρακολούθηση κατέδειξαν μικρή μείωση του αριθμού των περιοχών της ΕΕ που πληρούν τις υψηλότερες «εξαιρετικής ποιότητας» και τις ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας που ορίζονται στην οδηγία της ΕΕ για τα ύδατα κολύμβησης. Το ποσοστό των περιοχών που πληρούν τα πρότυπα «εξαιρετικής» ποιότητας σε όλη την Ευρώπη μειώθηκε οριακά, από 85,5 % το 2016 σε 85 % το περασμένο έτος.Ομοίως, εκείνες που πληρούν τα ελάχιστα επίπεδα «επαρκούς» ποιότητας μειώθηκαν από 96,3 % σε 96,0 %. Ο λόγος για τη μικρή αυτή μείωση οφείλεται κυρίως στις επιπτώσεις των θερινών βροχοπτώσεων στα αποτελέσματα των δοκιμών, καθώς και στις αλλαγές στη μεθοδολογία δοκιμών στη Ρουμανία και τη Σουηδία.
      Το ποσοστό του συνόλου των περιοχών που βαθμολογήθηκαν ως «ανεπαρκείς» παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο από το 2016 σε όλη την ΕΕ, την Αλβανία και την Ελβετία, σημειώνοντας πτώση από 1,5 % το 2016 σε 1,4 % το 2017.
      Ο κ. Καρμένου Βέλα, επίτροπος αρμόδιος για θέματα περιβάλλοντος, θαλάσσιας πολιτικής και αλιείας, δήλωσε:  «Η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης αποτελεί πηγή υπερηφάνειας για τους Ευρωπαίους. Η ποιότητα αυτή οφείλεται στην καλή συνεργασία και τη συνεχή επαγρύπνηση. Διαδραματίζουμε όλοι κάποιο ρόλο: βιομηχανία, τοπικές αρχές και υπηρεσίες μαζί με τους πολίτες. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας αναφέρουμε ότι το ευρωπαϊκό πνεύμα συνεργασίας για τα ύδατα κολύμβησης είναι ζωντανό και εξακολουθεί να αποδίδει καρπούς για τους πολίτες μας. Αν προσθέσετε και τα πρόσφατα προταθέντα μέτρα για την απομάκρυνση των πλαστικών από τις θάλασσές μας, ήταν πράγματι μια καλή χρονιά για τις ευρωπαϊκές θάλασσες, τις παραλίες και τις λίμνες.»
      Ο κ. Hans Bruyninckx, εκτελεστικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, δήλωσε: «Η μείωση της ρύπανσης των υδάτων είναι προς όφελος της ευημερίας των Ευρωπαίων πολιτών αλλά και των ζώων και των φυτών. Δεν μπορούμε όμως να εφησυχάζουμε. Η διατήρηση των καθαρών υδάτων κολύμβησης απαιτεί συνεχή προσοχή από τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η τακτική παρακολούθηση και αξιολόγηση των περιοχών κολύμβησης παραμένει ζωτικό έργο.»
      Η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης στην Ευρώπη έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία 40 έτη, όταν και εκδόθηκε η οδηγία της ΕΕ για τα ύδατα κολύμβησης. Η αποτελεσματική παρακολούθηση και διαχείριση που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο της οδηγίας οδήγησε σε δραστική μείωση των ανεπεξέργαστων ή μερικώς επεξεργασμένων αστικών και βιομηχανικών λυμάτων που καταλήγουν στο νερό.  Ως εκ τούτου, ολοένα και περισσότερες περιοχές κολύμβησης όχι μόνο πληρούν τα ελάχιστα πρότυπα, αλλά έχουν επίσης βελτιώσει την ποιότητά τους ώστε να πληρούν τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα. Παράλληλα με την εφετινή έκθεση, ο ΕΟΠ δημοσίευσε επίσης έναν επικαιροποιημένο διαδραστικό χάρτη με τις επιδόσεις κάθε περιοχής κολύμβησης. Επικαιροποιημένες εκθέσεις ανά χώρα είναι επίσης διαθέσιμες εδώ, καθώς και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οδηγία.
      Άλλα σημαντικά ευρήματα
      Σε πέντε χώρες, τουλάχιστον το 95 % των υδάτων κολύμβησης αξιολογήθηκε ως «εξαιρετικής ποιότητας»: στο Λουξεμβούργο (και οι 12 δηλωθείσες περιοχές κολύμβησης), στην Κύπρο (97,3 % του συνόλου), στη Μάλτα (99 % του συνόλου), στην Ελλάδα (95,9% του συνόλου) και στην Αυστρία (95,1 % του συνόλου). Όλες οι δηλωθείσες περιοχές υδάτων κολύμβησης στην Αυστρία, το Βέλγιο, την Κροατία, την Κύπρο, την Ελλάδα, τη Λετονία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και την Ελβετία διέθεταν τουλάχιστον επαρκή ποιότητα το 2017 (σύμφωνα με τα ελάχιστα πρότυπα ποιότητας που ορίζει η οδηγία για τα ύδατα κολύμβησης). Οι τρεις χώρες με τους υψηλότερους αριθμούς περιοχών κολύμβησης με ύδατα «ανεπαρκούς ποιότητας» ήταν η Ιταλία (79 περιοχές κολύμβησης ή ποσοστό 1,4 %), η Γαλλία (80 περιοχές κολύμβησης ή 2,4 %) και η Ισπανία (38 περιοχές ή 1,7 %). Στα κράτη μέλη της ΕΕ, το υψηλότερο ποσοστό υδάτων κολύμβησης που έχουν χαρακτηριστεί ως «ανεπαρκούς ποιότητας» καταγράφηκε στην Εσθονία (τέσσερις περιοχές υδάτων κολύμβησης ή 7,4 %), την Ιρλανδία (επτά περιοχές υδάτων κολύμβησης ή 4,9 %) και το Ηνωμένο Βασίλειο (21περιοχές υδάτων κολύμβησης ή 3,3 %).
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα τη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Το μεθάνιο είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παράγοντας κλιματικής αλλαγής, μετά το διοξείδιο του άνθρακα. Αποτελεί επίσης ισχυρό τοπικό ατμοσφαιρικό ρύπο που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας. Επομένως, η αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου είναι ουσιώδης τόσο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων μας για το 2030 και του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, όσο και για τη συμβολή στη φιλοδοξία μηδενικής ρύπανσης της Επιτροπής.
      Η στρατηγική αυτή καθορίζει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου στην Ευρώπη και σε διεθνές επίπεδο. Παρουσιάζει νομοθετικές και μη νομοθετικές δράσεις στους τομείς της ενέργειας, της γεωργίας και των αποβλήτων, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν περίπου το 95 % των εκπομπών μεθανίου που συνδέονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τους διεθνείς εταίρους της ΕΕ και με τη βιομηχανία για να επιτευχθεί η μείωση των εκπομπών κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού.
      Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για την Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε: «Για να γίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος θα χρειαστεί να μειώσει όλες τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το μεθάνιο είναι το δεύτερο ισχυρότερο αέριο του θερμοκηπίου και αποτελεί σημαντική αιτία ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η στρατηγική μας για το μεθάνιο διασφαλίζει τη μείωση των εκπομπών σε όλους τους τομείς, ιδίως της γεωργίας, της ενέργειας και των αποβλήτων. Δημιουργεί επίσης ευκαιρίες παραγωγής βιοαερίου από απόβλητα στις αγροτικές περιοχές. Η δορυφορική τεχνολογία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μας επιτρέψει να παρακολουθούμε στενά τις εκπομπές και να συμβάλουμε στη βελτίωση των διεθνών προτύπων.»
      Η Επίτροπος Ενέργειας, κ. Κάντρι Σίμσον, δήλωσε σχετικά: «Σήμερα εγκρίναμε την πρώτη μας στρατηγική για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου από το 1996. Παρά το γεγονός ότι η συμβολή και των τριών τομέων, της ενέργειας, της γεωργίας και των αποβλήτων, είναι σημαντική, η ενέργεια είναι ο τομέας στον οποίο μπορεί να επιτευχθεί η ταχύτερη μείωση με το μικρότερο κόστος. Η Ευρώπη θα πρωτοστατήσει, αλλά δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας. Πρέπει να συνεργαστούμε με τους διεθνείς εταίρους μας για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα των εκπομπών μεθανίου από την ενέργεια που εισάγουμε.»
      Μία από τις προτεραιότητες της στρατηγικής είναι η βελτίωση της μέτρησης και της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές μεθανίου. Επί του παρόντος, το επίπεδο παρακολούθησης διαφέρει, τόσο μεταξύ των τομέων και μεταξύ των κρατών μελών όσο και σε ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα. Εκτός από τα μέτρα ενίσχυσης των προτύπων μέτρησης, επαλήθευσης και υποβολής εκθέσεων σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή θα στηρίξει τη δημιουργία ενός διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, τον Συνασπισμό για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα και τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Το δορυφορικό πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της επιτήρησης και στον εντοπισμό των παγκόσμιων «υπερεκπομπών» και των σημαντικών διαρροών μεθανίου.
      Για να μειωθούν οι εκπομπές μεθανίου στον τομέα της ενέργειας, θα προταθεί η υποχρέωση βελτίωσης του εντοπισμού και επισκευής των διαρροών στις υποδομές φυσικού αερίου, ενώ θα εξεταστεί το ενδεχόμενο νομοθεσίας για την απαγόρευση των πρακτικών συστηματικής καύσης σε πυρσό και εξαερισμού. Η Επιτροπή θα ξεκινήσει διάλογο με τους διεθνείς εταίρους της και θα διερευνήσει πιθανά πρότυπα, στόχους ή κίνητρα για τις εισαγωγές ενέργειας στην ΕΕ, καθώς και τα μέσα για την επιβολή τους.
      Η Επιτροπή θα βελτιώσει την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές από τη γεωργία μέσω καλύτερης συλλογής δεδομένων και θα προωθήσει ευκαιρίες για τη μείωση των εκπομπών με τη στήριξη της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Το κύριο σημείο εστίασης θα είναι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά καινοτόμες τεχνολογίες για τη μείωση του μεθανίου, τη διατροφή των ζώων και τη διαχείριση της αναπαραγωγής, ενώ θα συμβάλουν επίσης η στοχευμένη έρευνα για την τεχνολογία, οι λύσεις που βασίζονται στη φύση και οι διατροφικές αλλαγές. Τα μη ανακυκλώσιμα οργανικά ανθρώπινα και γεωργικά απόβλητα και οι ροές καταλοίπων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοαερίου, βιοϋλικών και βιοχημικών προϊόντων. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετες ροές εσόδων στις αγροτικές περιοχές και ταυτόχρονα να συμβάλει στην αποφυγή των εκπομπών μεθανίου. Επομένως, θα δοθούν περισσότερα κίνητρα για τη συλλογή αυτών των προϊόντων αποβλήτων.
      Στον τομέα των αποβλήτων, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσης, ώστε να βελτιωθεί η διαχείριση των αερίων υγειονομικής ταφής, με παράλληλη αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού τους και μείωση των εκπομπών, ενώ το 2024 θα επανεξετάσει τη σχετική νομοθεσία για την υγειονομική ταφή. Η ελαχιστοποίηση της διάθεσης των βιοδιασπώμενων αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής είναι ζωτικής σημασίας για να αποφευχθεί ο σχηματισμός μεθανίου. Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης το ενδεχόμενο να προτείνει συνέχιση της έρευνας για τις τεχνολογίες παραγωγής βιομεθανίου από απόβλητα.
      Η Επιτροπή θα επανεξετάσει επίσης τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών και θα εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές, ώστε να καλύπτονται τομείς που εκπέμπουν μεθάνιο και δεν περιλαμβάνονται ακόμη.
      Ιστορικό
      Σε μοριακό επίπεδο, το μεθάνιο είναι ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα. Συμβάλλει στον σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος και αποτελεί ισχυρό τοπικό ατμοσφαιρικό ρύπο που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας. Στο τέλος του κύκλου ζωής του, το μεθάνιο μετατρέπεται σε διοξείδιο του άνθρακα και σε υδρατμούς, συμβάλλοντας ακόμη περισσότερο στην κλιματική αλλαγή. Επομένως, η μείωση των εκπομπών μεθανίου συμβάλλει τόσο στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής όσο και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα.
      Η εκτίμηση επιπτώσεων για το σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, για να ενισχυθεί το επίπεδο φιλοδοξίας για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο 55 % τουλάχιστον έως το 2030, είναι αναγκαίο να επισπευσθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου. Μολονότι το 5 % των παγκόσμιων εκπομπών μεθανίου παράγονται εντός της ΕΕ, η ΕΕ θα ενθαρρύνει τη διεθνή δράση ως ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εισαγωγέας ενέργειας και ως ισχυρός παράγοντας στους τομείς της γεωργίας και των αποβλήτων.
      Περισσότερες πληροφορίες:
      Στρατηγική της ΕΕ για το μεθάνιο
      Ενημερωτικό σημείωμα σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για το μεθάνιο
      Ενημερωτικό δελτίο σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για το μεθάνιο
      Σχέδιο κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030
      Ιστοσελίδα για τις εκπομπές μεθανίου
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Με ετήσιες μειώσεις 2% του ελληνικού ΑΕΠ ως το 2050 και ποσοστιαία υποχώρηση κατά 3%-6% για την περίοδο έως και το 2100, «απειλεί» η κλιματική αλλαγή τη χώρα μας, ενώ σωρευτικά «η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στην Ελλάδα, μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες ύψους 701 δισ. ευρώ μέχρι το 2100», επισήμανε μιλώντας στο ΑΜΠΕ ο καθηγητής Οικονομικών του Περιβάλλοντος Ευτύχιος Σαρτζετάκης, διευθυντής του Εργαστηρίου Οικονομικών και Διαχείρισης της Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
      Λέγοντας ότι εν έτει 2019 ελάχιστα έχουν γίνει από αυτά που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην χώρα μας, και παρά το γεγονός ότι από το 2011 έχει εκδοθεί η μελέτη με τίτλο «Οι περιβαλλοντικές, Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», ο κ. Σαρτζετάκης υπογράμμισε την ανάγκη εκπόνησης μελετών στρατηγικής προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή σε επίπεδο περιφερειών.
      «Επιβάλλεται να επιδιώξουμε επενδύσεις προσαρμογής εν μέσω της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Ο μικρός στρατηγικός σχεδιασμός που έγινε από εμάς τους επιστήμονες εθελοντικά, δεν αρκεί σε καμία περίπτωση».
      Η προαναφερόμενη μελέτη έγινε υπό την αιγίδα της Τραπέζης της Ελλάδος, η οποία συνέστησε τη διεπιστημονική Επιτροπή για τη Μελέτη των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΜΕΚΑ).
      Στην ΕΜΕΚΑ, όπως εξήγησε ο κ. Σαρτζετάκης, οικονομολόγοι του περιβάλλοντος και της ενέργειας, σε συνεργασία με κλιματολόγους, φυσικούς, βιολόγους, μηχανικούς και κοινωνικούς επιστήμονες, εκπονούν μελέτες που αξιολογούν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία, αναλύουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, και προτείνουν τρόπους προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας προς βιώσιμα μοντέλα ανάπτυξης.
      Κατά τον κ. Σαρτζερτάκη, στην Ελλάδα πρέπει άμεσα να «επιδιώξουμε επενδύσεις προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή». Επισημαίνοντας δε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, ο ίδιος τόνισε ότι «όπως κάθε μεγάλη αλλαγή εμπεριέχει κινδύνους, προσφέρει όμως και ευκαιρίες».
      Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος επισήμανε ότι όσον αφορά τον μετριασμό, «ήδη γίνονται κάποια, όχι αρκετά, βήματα για την μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα. Τα βήματα αυτά είναι μονομερείς δράσεις σε εθνικό ή ακόμη και περιφερειακό επίπεδο. Απαιτούνται άμεσα ταχύτατες μειώσεις των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου», τόνισε.
      Όσον αφορά την προσαρμογή, κατά τον κ. Σαρτζετάκη, οι επενδύσεις σε αντιπλημμυρικά έργα, αλλαγή στις καλλιέργειες, μεταβολές σε κλάδους όπως ο τουρισμός, «προσφέρουν και οικονομικές ευκαιρίες, τα οφέλη των οποίων θα πρέπει με κατάλληλο σχεδιασμό να διευρυνθούν και να διαχυθούν στην κοινωνία».
      Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα «ώστε οι επενδύσεις στον μετριασμό και την προσαρμογή να λειτουργήσουν προς όφελος της ανάπτυξης (όχι της μεγέθυνσης μόνον), δημιουργώντας ευκαιρίες και οφέλη για το σύνολο της κοινωνίας και ιδιαίτερα των πλέον ευπαθών ομάδων».
      Για να επιτευχθούν τα προαναφερόμενα και να μειωθούν οι μειώσεις εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) με την απαιτούμενη ταχύτητα, σύμφωνα με τον κ. Σαρτζετάκη «θα πρέπει να αυξηθεί το κόστος των δραστηριοτήτων που εκπέμπουν CO2».
      Εξήγησε ότι ένα από τα βασικά θέματα των οικονομικών της κλιματικής αλλαγής «αφορά στον προσδιορισμό του πλήρους κόστους ενός τόνου άνθρακα (προφανώς μεγαλύτερο από το ιδιωτικό κόστος, όπως προσδιορίζεται από την ελεύθερη αγορά)».
      Κατά τον ίδιο, το πρόβλημα είναι πόσο είναι το επιπλέον αυτό κόστος, το οποίο θα μπορούσε να επιβληθεί μέσω πολιτικών, ώστε να «διορθώσει» τις αγορές. Το κόστος αυτό ονομάζεται κοινωνικό κόστος άνθρακα (social cost of carbon SCC) και για τον προσδιορισμό τους όπως εξήγησε, χρησιμοποιούνται εξαιρετικά περίπλοκα υποδείγματα (Integrated Assessment Models) που ενσωματώνουν κλιματικές και οικονομικές παραμέτρους.
      Μια πραγματική εκτίμηση του κόστους του άνθρακα μας προσφέρει η τιμή των αδειών εκπομπής CO2 που διαμορφώνεται στο πλαίσιο του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ –ΕΕ, EU-ETS).
      «Η τιμή των αδειών παρέμεινε γύρω στα 7 ευρώ/τόνο μέχρι το τέλος της δεύτερης φάσης, ενώ μετά το τέλος του 2017 αυξήθηκε απότομα, φτάνοντας τα 20 ευρώ/τόνο προς τα τέλη του 2018» σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι «η ταχεία αυτή αύξηση οφείλεται εν μέρει στην αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως στις προσαρμογές που γίνονται εν αναμονή της μείωσης του αριθμού των αδειών, που θα προκληθεί από το Market Stability Reserve κατά την περίοδο 2019-2023».
      Στο πλαίσιο αυτό, ο ίδιος επισήμανε ότι η «πλειοψηφία των αναλυτών εκτιμά ότι η αύξηση των τιμών θα συνεχιστεί, με σημαντικές επιπτώσεις στην τιμή της ενέργειας σε όλες τις χώρες της ΕΕ, αλλά κυρίως σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των εκπομπών CO2 της χώρας, έχει πολύ υψηλή ένταση εκπομπών (σχεδόν τριπλάσια από τη μέση της ΕΕ των 28 κρατών-μελών). Η τιμή των αδειών προβλέπεται να φτάσει τα 40-60 ευρώ /τόνο μέχρι το 2023, ενώ υπάρχουν προβλέψεις για έως και 100 ευρώ/ τόνο».
      Υπογραμμίζεται ότι ο κ. Σαρτζετάκης θα είναι ομιλητής στο 2ο αγροτικό συνέδριο που διοργανώνει αύριο στη Θεσσαλονίκη ο Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΑΣΟΕΕ) και στην τοποθέτησή του θα αναφερθεί και στην έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής για την αλλαγή κλίματος, που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο.
      Μεταξύ άλλων, στη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο ίδιος θα θέσει επί τάπητος τους «τεράστιους κινδύνους» που ενέχει η κλιματική αλλαγή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί τα τελευταία χρόνια.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Σχεδόν το 75% των Ευρωπαίων ζουν σε πόλεις και εκπέμπουν περίπου το ίδιο ποσοστό των αερίων θερμοκηπίου της ηπείρου. Ωστόσο, πάνω από το ένα τρίτο των πόλεων αυτών δεν έχει αυτή τη στιγμή κάποιο σχέδιο για τη μείωση των εκπομπών και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Τβέντε στην Ολλανδία.
      Ως μία από τις πλουσιότερες περιοχές του κόσμου, και ειδικά μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισίου για την κλιματική αλλαγή, η Ευρώπη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μείωσης των εκπομπών, σημειώνοντας όμως ανομοιογενή πρόοδο.
      Η ερευνήτρια Ντιάνα Ρέκιν και οι συνάδελφοί της συνέλεξαν στοιχεία για 885 πόλεις σε ολόκληρη την ήπειρο και διαπίστωσαν ότι μεγάλες πόλεις, με προεξάρχουσα την Αθήνα, και συμπεριλαμβανομένων πόλεων όπως το Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία και η Μαγιόρκα στην Ισπανία, δεν έχουν σχέδια προσαρμογής για το μετριασμό των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ακόμη και αν πόλεις στην ίδια χώρα διαθέτουν τέτοια σχέδια.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία από τις πόλεις της Βουλγαρίας ή της Ουγγαρίας δεν εφαρμόζει πολιτικές για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αντίθετα, σχεδόν κάθε πόλη στην Πολωνία, σε ποσοστό 97%, είχε κάποιο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Την Πολωνία, η οποία είναι η ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τον άνθρακα, ακολουθούν σε κλιματικά σχέδια η Γερμανία (81% των πόλεων), η Ιρλανδία (80%), η Φινλανδία (78%) και Σουηδία (77%).
      Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ξεκινά από την ταυτοποίηση και περικοπή των πηγών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η μέθοδος αυτή, σύμφωνα με το Naftemporiki.gr, περιλαμβάνει τη χρήση λιγότερων ορυκτών καυσίμων, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη μετάβαση στη χρήση πηγών ενέργειας μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι κερδοφόρες για τις πόλεις, καθώς για παράδειγμα λιγότερα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα στους δρόμους σημαίνει καθαρότερο αέρα και χαμηλότερους λογαριασμούς ενέργειας. Ωστόσο, η αντιμετώπιση δεν είναι πάντα τόσο απλή. Για παράδειγμα, πολλές παράκτιες πόλεις αντιμετωπίζουν την απειλή της αύξησης της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
      Οι πόλεις βρίσκονται στο προσκήνιο της εφαρμογής των κλιματικών πολιτικών κάθε χώρας, και με τις ευρωπαϊκές χώρες να έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους με ορίζοντα το 2030, το βάρος της δράσης πέφτει στα αστικά κέντρα, καταλήγει η έρευνα.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Το πρόγραμμα παρακολούθησης της Γης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Copernicus (CAMS) συνέβαλε στην έρευνα της Γερμανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (DWD) η οποία ρίχνει φως στις εξαιρετικά ασυνήθιστες χαμηλές τιμές του όζοντος του περασμένου έτους στην ελεύθερη τροπόσφαιρα στο Βόρειο Ημισφαίριο και υποδηλώνει ότι οι μειωμένες εκπομπές λόγω περιορισμών της COVID-19 έχουν προκαλέσει μειώσεις του όζοντος μεταξύ υψομέτρου 1 και 8 χιλιομέτρων από το έδαφος της Γης,  κατά 7% την άνοιξη και το καλοκαίρι του περασμένου έτους.

      Μεταξύ άλλων, συλλέχθηκαν δεδομένα σχετικά με την αλληλεπίδραση μεταξύ οξειδίου του αζώτου και όζοντος. Στην ελεύθερη τροπόσφαιρα, λιγότερο οξείδιο του αζώτου συνεπάγεται επίσης και λιγότερο όζον.  Με δεδομένο ότι η χερσαία και εναέρια κυκλοφορία είναι μια σημαντική πηγή οξειδίου του αζώτου στην ατμόσφαιρα προέκυψε ότι η μείωσή του στις χερσαίες μεταφορές ήταν περίπου 14% και στην εναέρια κυκλοφορία έφθασε έως και 40%.
      Στο βαυαρικό χωριό Χόενπάισενμπεργκ μετρήθηκε μάλιστα το καλοκαίρι του 2020 (μετά από τα lockdown) τόσο λίγο όζον στην ελεύθερη τροπόσφαιρα όσο είχε να μετρηθεί από την μέτρηση του 1976.
      Ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Ατμόσφαιρας Copernicus Richard Engelen, εξήγησε ότι «η πανδημία COVID-19 οδήγησε σε περιοριστικά μέτρα σε όλο τον κόσμο, τα οποία είχαν σημαντική επίδραση στις εκπομπές ρύπων. Για παράδειγμα, με λιγότερες μετακινήσεις και αεροπορικές μεταφορές μειώθηκε σημαντικά η χρήση καύσιμων  και  υπήρξαν λιγότερες εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα. Αυτό προκάλεσε χαμηλότερη συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου, τα οποία είναι οι κύριοι παράγοντες για φωτοχημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα. Οι χαμηλές συγκεντρώσεις οξειδίων του αζώτου στην ελεύθερη τροπόσφαιρα σήμαινε χαμηλή φωτοχημική παραγωγή, η οποία οδήγησε σε λιγότερο όζον».
      Το πρόγραμμα παρακολούθησης της Γης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Copernicus συνέβαλε στην έρευνα που έδειξε μειωμένες τιμές όζοντος στην ελεύθερη τροπόσφαιρα λόγω της κρίσης COVID-19.
      Το όζον στη στρατόσφαιρα παίζει βασικό ρόλο για την προστασία της ζωής στην επιφάνεια της Γης από επιβλαβείς και επικίνδυνες υπεριώδεις ακτινοβολίες, το όζον στην τροπόσφαιρα είναι ένας ρύπος καθώς και ένα σημαντικό αέριο του θερμοκηπίου. Στην ιδανική περίπτωση, θα πρέπει να υπάρχει πολύ όζον στη στρατόσφαιρα και λίγο στην τροπόσφαιρα.Ωστόσο, οι ανθρώπινες δραστηριότητες, έχουν οδηγήσει σε μείωση του στρατοσφαιρικού όζοντος τον τελευταίο αιώνα, και σε αυξήσεις του τροποσφαιρικού όζοντος.
      Μπορείτε να διαβάσετε τη μελέτη της Γερμανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (DWD) ΕΔΩ
      Πηγή: Copernicus Atmosphere Monitoring Service/ECMW
      Φωτογραφία: NASA
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Ολοκληρώθηκε έως τις 20 Ιουλίου το μεγαλύτερο μέρος (άνω του 80%) των υλοτομιών των προσβεβλημένων πεύκων από τα φλοιοφάγα έντομα στο δάσος του Σέιχ Σου, όπως ανακοίνωσε το συντονιστικό γραφείο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης.
      Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, μισθώθηκαν θρυμματιστικά μηχανήματα τα οποία προχώρησαν σε θρυμματισμό των υπολειμμάτων σε όλα τα τμήματα που υλοτομήθηκαν.Οι εργασίες αυτές διεκόπησαν για πέντε μέρες και θα συνεχιστούν τη Δευτέρα 19 Αυγούστου.
      Σύμφωνα με την Αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης, επειδή όπως είχε διαπιστωθεί εμπειρικά και από άλλες πληγείσες περιοχές παρά την υλοτόμηση των προσβεβλημένων ατόμων, μετά την πάροδο κάποιου χρόνου, εμφανίζονται και άλλα, η ομάδα των υλοτόμων θα επανέλθει στις συστάδες για να εντοπίσει και να υλοτομήσει τα προσβεβλημένα άτομα που δεν είχαν εκδηλώσει την προσβολή στην πρώτη φάση των υλοτομιών.
      Την ίδια στιγμή, η Διεύθυνση Αναδασώσεων Κεντρικής Μακεδονίας πραγματοποίησε αυτοψίες στις πληγείσες και υλοτομηθείσες εκτάσεις και ολοκληρώνει τη σύνταξη μελέτης για την εκτέλεση αναδάσωσης με φύτευση των κατάλληλων κατά περίπτωση φυτών.
      «Οι εργασίες υλοτομίας και απομάκρυνσης έγιναν και γίνονται με μεγάλη προσοχή, επαγγελματισμό και τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα έτσι ώστε να μην υπάρξει επιπλέον βλάβη τον οικοσυστήματος», τονίζεται στην ανακοίνωση.
      «Αρωγοί σ' αυτό το εγχείρημα ήταν όλο το επιστημονικό προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών της ΑΔΜΘ και ειδικοί επιστήμονες των Ινστιτούτων. Παρά τα όποια προβλήματα από «οικολογούντες», όψιμούς εντομολόγούς και καταστροφολόγους χάριν πρόσκαιρων μικροπολιτικών συμφερόντων, η ΑΔΜΘ προχωρά με σχέδιο και σοβαρότητα στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος παγκόσμιας εμβέλειας που εντείνεται λόγω και της κλιματικής αλλαγής», καταλήγει η ανακοίνωση.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή.
      Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) μεταξύ 1961 και 2018 σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή ΕΕ των 27 και τη Βρετανία).
      Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια». Από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 φτάσαμε σε μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015.
      «Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης Τερέζα Μπρας του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα. Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά».
      Πρώτο θύμα ξηρασίας τα σιτηρά
      Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές» πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.Τα πρώτα θύματα είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη.
      «Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%», διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας.
      Στροφή σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων
      Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν «στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος». Αυτό «απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων», σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του La Nova School στη Λισαβόνα.
      Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει «επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα», είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη.
      Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη «προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών».
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι τρόποι μέσω των οποίων η μεγέθυνση των πόλεων και η κλιματική αλλαγή αλληλεπιδρούν είναι το αντικείμενο μεγάλης έρευνας αιχμής τεσσάρων ερευνητικών ομάδων από Ελλάδα, Γερμανία και Βρετανία, που βρίσκει στη θέση τού συντονιστή Ελληνα ερευνητή. Πρόκειται για το ερευνητικό έργο «Urbisphere, σύζευξη δυναμικών πόλεων και κλίματος», το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τα επόμενα έξι χρόνια, με ποσό που υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ.
      Ως συντονιστής του προγράμματος, που ανήκει στην κατηγορία των Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας), επιλέχθηκε ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική όσο και τιμητική διάκριση, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελληνας ερευνητής αναλαμβάνει συντονιστής ερευνητικού έργου της κατηγορίας Synergy Grant. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ικανότητα του ΙΤΕ να λειτουργεί ως συλλέκτης επιλεγμένων και υψηλών ερευνητικών χρηματοδοτήσεων, έχοντας αναλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων από το ERC, με συνολικό ποσό άνω των 32 εκατ. ευρώ.
      «Πρόκειται για μια μεγάλη διάκριση για το ινστιτούτο και το ΙΤΕ και ένα μεγάλο έργο. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την πρόταση που τελικά επιλέχθηκε από το ERC. Εχουμε πραγματοποιήσει πολλές έρευνες για το αστικό οικοσύστημα και το αστικό κλίμα, ενώ επιλεχθήκαμε για τον ρόλο του συντονιστή λόγω της εμπειρίας μας σε αυτόν τον τομέα. Στα θετικά της πρότασης, η ύπαρξη πολύ καλών συνεργατών, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο δρ Χρυσουλάκης.
      Πού στοχεύει το έργο urbi-sphere; «Στόχος είναι η παραγωγή καινούργιας γνώσης, που θα καλύψει το χάσμα μεταξύ της μελέτης της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης, τις δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις στην εποχή μας. Παρότι έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος, αφενός, και το αστικό σύστημα, αφετέρου, μελετούν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα μέχρι τώρα σενάρια κλιματικής αλλαγής δεν εξετάζουν αναλυτικά και δυναμικά τις τάσεις εξέλιξης των πόλεων και το πώς θα επιδράσουν στην κλιματική διαφοροποίηση», σημειώνει ο δρ Χρυσουλάκης. Οι πόλεις παράγουν σήμερα το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα επηρεάζουν το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα δέχονται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα κύματα καύσωνα.
      «Θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς», τονίζει ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης.
      Νέα γνώση
      «Με το urbisphere θα επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της αλληλεπίδρασης μεταξύ των πόλεων και της κλιματικής αλλαγής, θα βάλουμε όλα τα στοιχεία μαζί και θα δούμε τους τρόπους αλληλοεπηρεασμού», εξηγεί ο συντονιστής του έργου. «Συγκεκριμένα, θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Αναμένεται να δημιουργήσουμε νέα γνώση σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον και να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα».
      Από πού θα ξεκινήσουν; Το urbisphere θα ξεκινήσει από το Λονδίνο, όπου υπάρχει μια υποδομή παρατηρήσεων και μάλιστα με χρονοσειρές που πάνε βαθιά στο πέρασμα του χρόνου. Στη βρετανική πρωτεύουσα υπάρχει μεγάλη υποδομή αστικής καταγραφής των εκπομπών και γι’ αυτό θα μελετηθεί η έκθεση του πληθυσμού σε ρύπους και άλλους παράγοντες, εντός και εκτός κτηρίων. Ταυτόχρονα, το έργο διαθέτει κονδύλι άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υποδομής αστικών παρατηρήσεων μέσα στο 2020, η οποία θα περιλαμβάνει εξοπλισμό παρατήρησης της αστικής δομής (UAVs και drones με υπερφασματικές κάμερες ακριβείας κλπ.), της αστικής λειτουργίας και των εκπομπών (Eddy Covariance, Wind Lidars, Scintillometers, Ceilometers, όργανα μέτρησης συγκεντρώσεων και ισοτόπων στην αστική επιφάνεια κλπ.), καθώς και εξοπλισμό παρατήρησης της έκθεσης του πληθυσμού (θερμικές κάμερες, φορητούς αισθητήρες, δίκτυα έξυπνων αισθητήρων εντός και εκτός των κτηρίων κ.λπ.).
      Η μελέτη στο Λονδίνο υπολογίζεται πως θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια· στη συνέχεια, και αφού δημιουργηθούν τα κατάλληλα εργαλεία, το ερευνητικό έργο θα επεκταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Φράιμπουργκ (Γερμανία), το Λοτζ (Πολωνία) και η Βασιλεία (Ελβετία), όπου υπάρχουν επίσης αρχεία παλαιότερων μετρήσεων. Στη φάση αυτή θα ενταχθεί και το Ηράκλειο Κρήτης, όπου το ΙΤΕ έχει αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, ενώ έχει εγκαταστήσει στο κέντρο της πόλης έναν μικρομετεωρολογικό πύργο για απευθείας μέτρηση ροών θερμότητας και CO2. Το Ηράκλειο είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα που διαθέτει τέτοιο εξοπλισμό. Στη συνέχεια, η έρευνα θα επεκταθεί σε πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη. «Ο στόχος μας είναι να κατέβει η ικανότητα ανάλυσής μας σε επίπεδο γειτονιάς και όχι πόλεως», υπογραμμίζει ο κ. Χρυσουλάκης.
      Ο ερευνητής του ΙΤΕ σημειώνει και την ευνοϊκή χρονική συγκυρία του μεγάλου προγράμματος: «Θα είμαστε σε θέση να συμβάλουμε στις μελλοντικές Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) και κυρίως στην Ειδική Εκθεση για τις Πόλεις και το Κλίμα που αναμένεται στον κύκλο της 7ης Εκθεσης του IPCC μετά το 2023, όταν το urbisphere θα έχει ώριμα αποτελέσματα». Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ σε μια τόσο συνολική και καινοτόμο πολυετή έρευνα, και μάλιστα από τη θέση του συντονιστή, θα συνεισφέρει στην παραγωγή νέας γνώσης και στη διάχυσή της και στην Ελλάδα και διεθνώς, με θετικά αποτελέσματα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Την 25η θέση καταλαμβάνει η Ελλάδα στον παγκόσμιο «Δείκτη Περιβαλλοντικής Απόδοσης 2020» (Environmental Performance Index), υποχωρώντας από την 22η θέση το 2018. Τότε η χώρα μας είχε χάσει άλλη μία θέση, από την 21η όπου βρισκόταν. Ο δείκτης, ο οποίος δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, καταρτίζεται ανά διετία από επιστήμονες των αμερικανικών πανεπιστημίων Γιέηλ και Κολούμπια και κατατάσσει 180 χώρες με βάση 32 περιβαλλοντικά κριτήρια, όπως η ρύπανση, η βιοποικιλότητα, η κλιματική αλλαγή κ.ά.
      Την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Δανία και την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν κατά σειρά το Λουξεμβούργο, η Ελβετία, η Βρετανία, η Γαλλία, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Γερμανία. Πρόκειται για καθολική επικράτηση της Ευρώπης, καθώς και οι δέκα πιο φιλικές στο περιβάλλον χώρες του κόσμου είναι ευρωπαϊκές. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην 24η θέση, η Κύπρος στην 31η και η Κίνα στην 120ή.

      Η Ελλάδα το 2020 συγκέντρωσε βαθμολογία 69,1 (με άριστα το 100) έναντι 73,6 το 2018. Όσον αφορά επιμέρους κατηγορίες, η χώρα μας κατατάχθηκε φέτος 28η τόσο σε «περιβαλλοντική υγεία» όσο και σε «ζωτικότητα οικοσυστημάτων».
      Σε επιμέρους δείκτες το 2020 η θέση της και η βαθμολογία της (σε παρένθεση) είχαν ως εξής: ποιότητα αέρα 31 (67,5), ποιότητα πόσιμου νερού 11 (98,2), βαρέα μέταλλα στο περιβάλλον 40 (69,4), διαχείριση αποβλήτων 31 (83), προστασία βιοποικιλότητας 54 (72,6), υπηρεσίες οικοσυστημάτων 52 (43,9), αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής 32 (66,5), εκπομπές ρύπων 58 (78,9), υδάτινοι πόροι 18 (81,7). 
      Δείτε αναλυτικά τα στοιχεία του Δείκτη για τη χώρα μας ΕΔΩ.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας Σκριπς κατέγραψαν την υψηλότερη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας εδώ και περισσότερο από εκατό χρόνια, κοντά σε μια προβλήτα στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ.Το Ινστιτούτο, το οποίο συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο, συλλέγει δεδομένα σχετικά με τις θερμοκρασίες της θάλασσας στη συγκεκριμένη αποβάθρα από το 1916. Το επίπεδο του 2018 ξεπέρασε το ρεκόρ του 1931 κατά 0,2 βαθμούς και άγγιξε τους 25,89 βαθμούς Κελσίου.
      Σύμφωνα με δελτίο Τύπου των ερευνητών, «η περιοχή των ωκεανών στη Νότια Καλιφόρνια παρουσιάζει ανώμαλες θερμοκρασίες εδώ και εβδομάδες, και τα άλλα δίκτυα παρατήρησης που βρίσκονται μακρύτερα από την ακτή έχουν αναφέρει επίσης θερμοκρασίες ρεκόρ ή σχεδόν ρεκόρ».
      Η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας έχει σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή και στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία μιας τοξικής άλγης, όπως αυτή που εξαπλώθηκε κατά μήκος των ακτών του βόρειου Ειρηνικού το 2014, αλλάζοντας μόνιμα την βιοποικιλότητα της περιοχής. Το περιστατικό του 2014 είχε καταστροφικές συνέπειες για τους θαλάσσιους λέοντες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά, την αλιεία, και ώθησε τις μέδουσες και τα σαλάχια προς την ακτή, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τροφικές αλυσίδες.
      Το 2015, το Ελ Νίνιο άλλαξε σημαντικά τα επίπεδα της θερμοκρασίας του νερού στις ακτές της Καλιφόρνια. Μετά από τέτοια περιβαλλοντικά φαινόμενα, οι θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού αναμένεται να επανέρχονται στους ιστορικούς μέσους όρους τους. Αυτή τη φορά, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το φαινόμενο αυτό και οι τελευταίες θερμοκρασίες ρεκόρ αποτελούν σημάδια των αυξανόμενων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Στις 15 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την τελευταία έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τα ύδατα, που μετρά την πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την επίτευξη της καλής κατάστασης όλων των ευρωπαϊκών υδατικών συστημάτων έως το 2027.
      Η έκθεση μετρά την πρόοδο των κρατών μελών ως προς την επίτευξη του στόχου αυτού, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση της ρύπανσης, της άντλησης και της αποδοτικής χρήσης των υδάτων. Ωστόσο, η έκθεση καταδεικνύει επίσης ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά κενά όσον αφορά την πλήρη συμμόρφωση με τους στόχους της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα. Υπάρχουν αρκετά εμπόδια που δεν επιτρέπουν στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν άμεσα τα σχετικά μέτρα. Μεταξύ αυτών είναι κυρίως η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, ενώ επίσης υπάρχουν καθυστερήσεις και άλλα ζητήματα διακυβέρνησης.
      Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Αλιείας και Ωκεανών κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε τα εξής: «Η ξηρασία και η καταπόνηση των υδάτινων πόρων προκαλούν ζημίες ύψους 9 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται οι ζημίες στα οικοσυστήματα και στις υπηρεσίες που προσφέρουν. Μόνο τα υγιή ποτάμια και οι υγιείς λίμνες μπορούν να μας βοηθήσουν να προστατευθούμε από τις αυξανόμενες προκλήσεις της ξηρασίας και των πλημμυρών. Ενώ τα κράτη μέλη σημειώνουν πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση, πρέπει να δράσουμε ταχύτερα και να επενδύσουμε περισσότερο στη διαχείριση των υδάτων. Με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μπορούμε να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των υδάτων μας σε όλες τις πολιτικές.»
      Η έκθεση δείχνει ότι, μέχρι τα μέσα του κύκλου διαχείρισης των υδάτων της περιόδου 2016-2021, η εφαρμογή των μέτρων βρισκόταν σε καλό δρόμο σε όλα τα κράτη μέλη, με καθυστερήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Η μείωση των κινδύνων πλημμύρας σε ολόκληρη την Ευρώπη απαιτεί συνεπή εφαρμογή της οδηγίας για τις πλημμύρες, καθώς επίσης και διασυνοριακή συνεργασία. Τα μισά κράτη μέλη έχουν βελτιώσει τη συλλογή δεδομένων ή/και τις μεθόδους για την πρώτη αξιολόγηση των κινδύνων πλημμύρας. Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών λαμβάνουν υπόψη τις συνέπειες των μελλοντικών πλημμυρών στην ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα.
      Η έκθεση συμπληρώνεται από τρεις μελέτες: την οικονομική μελέτη σχετικά με το κόστος και τις επενδύσεις στον τομέα των υδάτων, τη μελέτη για τις πλημμύρες και την κλιματική αλλαγή και τη μελέτη για τις πλημμύρες και τη γεωργία.
      Περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται στο σχετικό ειδησεογραφικό άρθρο.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Καμία υπέρβαση των ορίων για τους θεσμοθετημένους πρωτογενείς ρύπους δεν παρουσιάστηκε κατά τις μετρήσεις που διενήργησε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών για την ποιότητα της ατμόσφαιρας στο πυρόπληκτο Μάτι. Η Περιφέρεια Αττικής είχε αναθέσει τις μετρήσεις στο ΕΑΑ, σε συνεργασία με τη Δ/νση Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.
      «Επιλέχθηκαν σημεία εντός της πληγείσας από την πυρκαγιά περιοχής, με έμφαση σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και κατοικήσιμες περιοχές με στόχο τη διερεύνηση της έκθεσης του πληθυσμού στις υφιστάμενες περιβαλλοντικές συνθήκες», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Περιφέρειας και προστίθεται:
      «Καταγράφηκαν τα επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων ΑΣ10 του μαύρου άνθρακα ή αιθάλης, του μονοξειδίου του άνθρακα, των οξειδίων του αζώτου, του διοξειδίου του θείου και του όζοντος.
      » Με βάση τις τιμές που προέκυψαν από τις μετρήσεις δεν παρουσιάστηκε καμία υπέρβαση των ορίων για τους θεσμοθετημένους πρωτογενείς ρύπους».
      Δείτε αναλυτικά την ανακοίνωση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών με τα πλήρη στοιχεία, ΕΔΩ.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.