Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1456 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) δημοσίευσε  έγγραφο αναφοράς με τίτλο «Οδηγίες για τις υπηρεσίες πρόγνωσης και προειδοποίησης επιπτώσεων λόγω πολλαπλών κινδύνων» όπου αναδεικνύεται η αναγκαιότητα μετάβασης από την πρόγνωση καιρικών φαινομένων στην πρόγνωση των επιπτώσεών τους.  
      Η συγκεκριμένη μετάβαση διευκολύνεται από τα άλματα που έχουν επιτευχθεί στην επιστήμη και την τεχνολογία. Σύμφωνα με τον WMO, καθώς αυξάνονται οι κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών συνθηκών, οι προγνώσεις όχι μόνο για το πως θα είναι ο καιρός, αλλά και για το τι θα κάνει ο καιρός, είναι ζωτικής σημασίας για να σωθούν ζωές και υποδομές. Στη συγκεκριμένη αναφορά του WMO παρέχονται πρακτικές πληροφορίες και περιπτωσιολογικές μελέτες σχετικά με τον τρόπο μετάβασης από τις τυπικές μετεωρολογικές προγνώσεις και προειδοποιήσεις στην παροχή υπηρεσιών πρόγνωσης και προειδοποίησης βάσει επιπτώσεων για πολλαπλούς κινδύνους, όπως πλημμύρες, καταιγίδες, ζημιές λόγω ανέμου και επιπτώσεις στις υποδομές, τα συστήματα μεταφορών, ενέργειας και υγείας.
      Ο Cyrille Honoré (WMO, Δ/ντης) δήλωσε σχετικά ότι: «Τα τελευταία 50 χρόνια έχει σημειωθεί πενταπλάσια αύξηση των καταγεγραμμένων κινδύνων που σχετίζονται με τον καιρό, το κλίμα και το νερό, με μακροχρόνιες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες. Ο αριθμός των θανάτων έχει μειωθεί χάρη στην αυξημένη διαθεσιμότητα ακριβών και έγκαιρων προειδοποιήσεων. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι αδικαιολόγητα υψηλός, ως αποτέλεσμα της έλλειψης κατανόησης των πιθανών επιπτώσεων»
      Η πρόγνωση με βάση τις επιπτώσεις επιτυγχάνεται μετατρέποντας σύνθετες επιστημονικές πληροφορίες σε αξιόπιστες γνώσεις οι οποίες επιτρέπουν την καλύτερη προετοιμασία  και λήψη μέτρων και δράσεων προστασίας. Η συγκεκριμένη δράση απαιτεί την όσο το δυνατόν πιο στενή συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και των φορέων που παράγουν μετεωρολογικές υπηρεσίες και προϊόντα.

    2. Περιβάλλον

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα 171 νέα έργα σε ολόκληρη την Ευρώπη στο πλαίσιο του προγράμματος LIFEια το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, αξίας άνω των 396 εκατ. ευρώ. Χάρη στις ανάγκες συγχρηματοδότησης του προγράμματος, θα κινητοποιήσει συνολικές επενδύσεις άνω των 722 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 28,5 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Έργα από όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ θα λάβουν στήριξη από την ΕΕ στο πλαίσιο των ακόλουθων υποπρογραμμάτων: φύση και βιοποικιλότητα· κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής· μετριασμός της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογή σε αυτήν· και μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.
      Τα έργα LIFE συμβάλλουν στην επίτευξη του ευρέος φάσματος στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για το κλίμα, την ενέργεια και το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένου του στόχου της ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Στηρίζουν τη βιοποικιλότητα και την αποκατάσταση της φύσης, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων μέσω της μείωσης των ρύπων και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αυξάνουν την κυκλικότητα στην οικονομία και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και επιταχύνουν τη μετάβαση σε καθαρή ενέργεια σε ολόκληρη την Ευρώπη. 
      Παραδείγματα έργων που ανατέθηκαν
      Ένα από τα μεγαλύτερα έργα για τη φύση και τη βιοποικιλότητα αφορά 13 κράτη μέλη της ΕΕ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες για την αντιμετώπιση των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων στα ύδατα του Βόρειου Ατλαντικού, της Βαλτικής και της Μεσογείου. Υπό την καθοδήγηση των Κάτω Χωρών, το έργο αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση — και, όπου είναι δυνατόν, στην εξάλειψη των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων στις εμπλεκόμενες περιοχές σύμφωνα με τη στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030.
      Για την προώθηση μιας πιο κυκλικής οικονομίας και ποιότητας ζωής, ένα έργο στη Βουλγαρία θα προωθήσει τη βιώσιμη κατανάλωση, την πρόληψη και τη χωριστή συλλογή αποβλήτων, με τη συμμετοχή των τοπικών αρχών, των επιχειρήσεων και των πολιτών. Στόχος του έργου είναι να καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο η παραδοσιακή απόρριψη αποβλήτων στη Βουλγαρία μπορεί να αντικατασταθεί από νέα συστήματα συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων από πόρτα σε πόρτα.
      Στηρίζοντας τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ένα γαλλικό έργο έχει ως στόχο να καταδείξει την τεχνική και οικονομική σκοπιμότητα ενός καινοτόμου και οικονομικά αποδοτικού φωτοβολταϊκού συστήματος πριν από τη διάθεσή του στην αγορά. Η τεχνολογία αποτελείται από διμερείς ηλιακούς συλλέκτες που αναρτώνται πάνω από ανεκμετάλλευτους χώρους, όπως κανάλια, λεκάνες και ταμιευτήρες. Η τεχνολογία αυτή θα συμβάλει στην παραγωγή περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στη μείωση του ανταγωνισμού για τη χρήση γης.
      Ένα νέο πολυκρατικό έργο θα στηρίξει επίσης τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας στην αξιακή αλυσίδα HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, εστίαση) σε επτά χώρες της ΕΕ. Στόχος του έργου είναι η κατάρτιση περισσότερων από 500 εργαζομένων και η συμμετοχή περίπου 10 000 ενδιαφερόμενων μερών στον κλάδο των υπηρεσιών στέγασης και εστίασης για την εξοικονόμηση ισοδύναμης ενέργειας 390 εκατομμυρίων λαμπτήρων ετησίως.
      Τα νέα έργα στο πλαίσιο της ενωσιακής χρηματοδότησης των 396 εκατ. ευρώ
      Φύση και βιοποικιλότητα
      29 έργα για τη φύση και τη βιοποικιλότητα, με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 211 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 140 εκατ. ευρώ) θα αποκαταστήσουν τα οικοσυστήματα γλυκών υδάτων, τα θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα και τους οικοτόπους· βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των πτηνών, των εντόμων, των ερπετών, των αμφιβίων και των θηλαστικών· ενίσχυση της διακυβέρνησης· και στήριξη της εφαρμογής και της συμμόρφωσης με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ, όπως οι οδηγίες για τα πτηνά και τους οικότοπους και η στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030. Με τον τρόπο αυτό, θα συμβάλουν εξίσου στην εφαρμογή από την ΕΕ της παγκόσμιας συμφωνίας Κουνμίνγκ/Μόντρεαλ για τη βιοποικιλότητα.
      Κυκλική οικονομία και ποιότητα ζωής
      Τα έργα LIFE θα κινητοποιήσουν πάνω από 298 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η ΕΕ θα διαθέσει πάνω από 94 εκατ. ευρώ για να συμβάλει στην κυκλική οικονομία και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής. 
      Συνολικά 36 έργα θα επικεντρωθούν στη χρήση των υδάτων, στα ηλεκτρικά απόβλητα, στις χημικές ουσίες, στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην ηχορύπανση, ώστε να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών της ΕΕ και στην ανάπτυξη τεχνολογιών για τη στήριξη του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία. 
      Επιπλέον, πέντε έργα θα ενισχύσουν την περιβαλλοντική διακυβέρνηση και πληροφόρηση, παρέχοντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα να ζουν χωρίς τοξικές ουσίες και κάνοντας βιώσιμες διατροφικές επιλογές, καθώς και στηρίζοντας τους δήμους να υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές στη διαχείριση των αποβλήτων και να εφαρμόσουν το σύμφωνο οικολογικών πόλεων. Η ΕΕ θα συνεισφέρει περίπου 6 εκατ. ευρώ για συνολικό προϋπολογισμό έργων ύψους σχεδόν 10 εκατ. ευρώ. 
      Μετριασμός και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
      Συνολικά, 34 έργα αξίας περίπου 110 εκατ. ευρώ (στα οποία η ΕΕ θα διαθέσει περίπου 65 εκατ. ευρώ) θα συμβάλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στη διακυβέρνηση του κλίματος, καθώς και στην ενημέρωση σχετικά με τις επιπτώσεις της. Θα ενισχύσουν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα και της στρατηγικής της Ε.Ε. για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή διευκολύνοντας τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη, βιώσιμη και ανθεκτική ευρωπαϊκή οικονομία.
      Τα έργα αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· απορροφήσεις άνθρακα σε γεωργικές και δασικές εκτάσεις· βιώσιμα συστήματα τροφίμων· τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης· φιλικές προς το κλίμα εναλλακτικές λύσεις αντί των φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου· προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στις αστικές και αγροτικές περιοχές, καθώς και μεγαλύτερη ετοιμότητα για ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καύσωνες και πλημμύρες. 
      Μετάβαση σε καθαρή ενέργεια
      67 έργα με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 102 εκατ. EUR (εκ των οποίων η ΕΕ παρέχει περίπου 97 εκατ. EUR) θα βελτιώσουν τις συνθήκες της αγοράς και τις κανονιστικές συνθήκες στην ΕΕ για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, ιδίως με την προώθηση και την ανάπτυξη λύσεων ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μικρής κλίμακας. 
      Τα έργα αυτά στηρίζουν την εφαρμογή των πολιτικών για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που ορίζονται στο σχέδιο REPowerEU και στη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55%, καθώς και των πρωταρχικών στόχων της Ενεργειακής Ένωσης. 
      Ιστορικό
      Κατά τη διάρκεια των 31 ετών ύπαρξής του, το πρόγραμμα LIFE έχει συγχρηματοδοτήσει περισσότερα από 6 000 έργα δράσης για το περιβάλλον και το κλίμα σε ολόκληρη την ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες. Τα 171 έργα που ανακοινώθηκαν σήμερα επιλέχθηκαν από περισσότερες από 751 αιτήσεις, οι οποίες υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του LIFE 2022, η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2022.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αύξησε τη χρηματοδότηση για το πρόγραμμα LIFE κατά σχεδόν 60 % για την περίοδο 2021-2027, ανεβάζοντας το ποσό αυτό σε 5.43 δισ. ευρώ. Οι επιχορηγήσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE τελούν υπό τη διαχείριση του CINEA — Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ΕΟΚΕ θα βραβεύσει έως και πέντε έργα για την προστασία του κλίματος που αναδεικνύουν την πολύτιμη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας
      Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) εγκαινίασε τη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021. Επιλέγοντας τη δράση για το κλίμα ως θέμα του βραβείου της, η ΕΟΚΕ θα επιβραβεύσει δημιουργικές και καινοτόμες πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην προώθηση της δίκαιης μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή.
      Αιτήσεις μπορούν να υποβάλουν όλες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δραστηριοποιούνται σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο βραβείο μπορούν επίσης να συμμετέχουν ιδιώτες που διαμένουν στην ΕΕ. Επιλέξιμες είναι οι πρωτοβουλίες και τα έργα που υλοποιούνται εντός της ΕΕ.
      Η προθεσμία για την αποστολή των υποψηφιοτήτων είναι η 30ή Ιουνίου 2021 και ώρα 10.00 (ώρα Βρυξελλών).
      Τα έργα πρέπει να έχουν ήδη υλοποιηθεί ή να υλοποιούνται. Τα έργα και οι πρωτοβουλίες που έχουν σχεδιαστεί αλλά δεν έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους έως τις 30 Ιουνίου 2021 δεν δύνανται να συμμετάσχουν.
      Θα απονεμηθούν συνολικά 50 000 ευρώ σε πέντε, κατ’ ανώτατο όριο, νικητές. Η τελετή απονομής του βραβείου αναμένεται να πραγματοποιηθεί κατά τη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ στις 8-9 Δεκεμβρίου 2021 στις Βρυξέλλες, σε συνάρτηση με την υγειονομική κατάσταση.
      ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ
      Ως το πρώτο θεσμικό όργανο της ΕΕ που προσκάλεσε την Greta Thunberg να εκφωνήσει ομιλία κατά τις πρώτες ημέρες του παγκόσμιου κινήματος «Παρασκευές για το Μέλλον», η ΕΟΚΕ υποστήριζε ανέκαθεν ένθερμα τη δράση για το κλίμα από τη βάση προς την κορυφή.
      Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ ανέκαθεν αναδείκνυε τη σημασία των οργανώσεων σε επίπεδο βάσης και των ιδιωτών για την υλοποίηση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα. Αυτοί επιτελούν καίριο ρόλο καθότι συμβάλλουν στον μετασχηματισμό των προτύπων και των συμπεριφορών, καθιστώντας τις τοπικές οικονομίες πιο οικολογικές ή προωθώντας τη μετάβαση σε κοινωνίες μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών σε τοπικό ή σε περιφερειακό επίπεδο.
      Μέσω του έργου της, η ΕΟΚΕ έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας —στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050— εξαρτάται από τη δράση και τη δέσμευση όλων των παραγόντων. Μία από τις βασικές πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας —το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα— πρέπει να εστιαστεί στην ενθάρρυνση των πολιτών  να αποτελέσουν μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αλλάξουν τα συστήματα που μας οδήγησαν στο χείλος της κλιματικής κρίσης.
      Η ΕΟΚΕ αποδίδει επίσης ιδιαίτερη σημασία στη συμμετοχή των νέων στη δράση για το κλίμα. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η ετήσια εμβληματική εκδήλωση «Η δική σου Ευρώπη, η δική σου φωνή!», στην οποία συμμετέχουν μαθητές λυκείου από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες, διοργάνωσε προσομοίωση διεθνούς διάσκεψης για την κλιματική αλλαγή (COP) και φιλοξένησε διαδικτυακά πολλούς εξέχοντες ακτιβιστές για το κλίμα.
      Αφιερώνοντας το εμβληματικό της βραβείο σε αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να τιμήσει και να αναδείξει τις μη κρατικές προσπάθειες υπέρ του κλίματος που έχουν δρομολογηθεί μέχρι σήμερα. Επιδιώκει επίσης να ενθαρρύνει τα εν εξελίξει έργα και να εμπνεύσει νέα, προβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συμβολή που μπορούν να προσφέρουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι απλοί ιδιώτες στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
      Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών 2021 θα απονεμηθεί σε εξαιρετικά έργα και αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες που καλύπτουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα θέματα:
      προώθηση της πλήρους συμμετοχής και/ή αποδοχής της κοινωνίας των πολιτών στη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη κοινωνία· προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στη συζήτηση για το κλίμα· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που εμπνέουν και προωθούν τη μετάβαση σε τρόπους ζωής φιλικούς προς το κλίμα για τα άτομα στο τοπικό περιβάλλον και τον χώρο εργασίας τους, μεταξύ άλλων από εργοδότες ή οργανώσεις εργαζομένων· προώθηση της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με το κλίμα ή ενθάρρυνση της αλλαγής των συμπεριφορών και της αλλαγής των κοινωνικών προτύπων στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης· σχεδιασμός/εφαρμογή σχεδίων που συνηγορούν υπέρ των ενεργών πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της κλιματικής δικαιοσύνης με την ευρεία έννοια, με συνυπολογισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων· ενθάρρυνση της ευαισθητοποίησης για το κλίμα ενός ευρύτερου, πιο διαφοροποιημένου και/ή μειονεκτούντος/περιθωριοποιημένου κοινού· διασφάλιση ότι καμία ομάδα της κοινωνίας δεν θα μείνει στο περιθώριο κατά τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και κοινωνία· προώθηση της εκπαίδευσης για το κλίμα στα σχολεία όλων των βαθμίδων· σχεδιασμός/εφαρμογή έργων που ευαισθητοποιούν τα παιδιά και τους νέους σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις λύσεις στο πρόβλημα αυτό· ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και προώθηση δράσεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· προώθηση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή πολιτικών για το κλίμα σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και της ενδυνάμωσής τους, μέσω της συμμετοχής σε σχέδια που προωθούν μια δίκαιη μετάβαση και δημιουργούν νέες αλληλεπιδράσεις των πολιτών που οδηγούν σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία· προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων στην υποβολή προτάσεων και την εφαρμογή λύσεων για το κλίμα, καθώς και παροχή της δυνατότητας στους νέους να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με τις πολιτικές για το κλίμα και το περιβάλλον σε τοπικό/περιφερειακό/εθνικό ή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι λογοτεχνικές ή οι επιστημονικές δημοσιεύσεις κάθε είδους και με κάθε υποστήριξη, τα οπτικοακουστικά προϊόντα και κάθε είδους έργα τέχνης δεν είναι επιλέξιμα για το βραβείο.
      Η πλήρης περιγραφή των προϋποθέσεων και το έντυπο ηλεκτρονικής αίτησης υποψηφιότητας διατίθενται στην ιστοσελίδα μας: http://www.eesc.europa.eu/civilsocietyprize/
      ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
      Το 2021, η ΕΟΚΕ θα απονείμει το 12ο Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών. Κάθε χρόνο, το βραβείο είναι αφιερωμένο σε ένα διαφορετικό θέμα ειδικού ενδιαφέροντος για την ΕΕ και επιβραβεύει και ενθαρρύνει πρωτοβουλίες και επιτεύγματα οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και/ή ιδιωτών που έχουν συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των κοινών αξιών που ενισχύουν την ευρωπαϊκή συνοχή και ολοκλήρωση.
      Το 2020, η ΕΟΚΕ αντικατέστησε το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών με ένα έκτακτο Βραβείο αλληλεγγύης πολιτών, ειδικά αφιερωμένο στην καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19. Με το βραβείο αυτό, η ΕΟΚΕ απέδωσε φόρο τιμής σε 23 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδιώτες και ιδιωτικές επιχειρήσεις από ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίες είχαν επιδείξει εξαιρετική αλληλεγγύη και αίσθημα ευθύνης του πολίτη για την καταπολέμηση της πανδημίας και την άμβλυνση των καταστροφικών επιπτώσεών της. Το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών του 2019 ήταν αφιερωμένο στην ισότητα των φύλων και στη χειραφέτηση των γυναικών.
      Σας προτρέπουμε να ενθαρρύνετε τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στη χώρα ή στο δίκτυό σας να υποβάλουν αίτηση υποψηφιότητας για το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών που θα απονεμηθεί από την ΕΟΚΕ το 2021 και να συμβάλετε έτσι στην ευρεία αναγνώριση αξιόλογων έργων.
      Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη:
      Μονάδα Τύπου της ΕΟΚΕ – Laura Lui
      + 32 (0)2 546 91 89
      [email protected]
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Παγκόσμια μέση θερμοκρασία
      Η μέση παγκόσμια επιφανειακή θερμοκρασία για τον Φεβρουάριο του 2022 ήταν η 7η υψηλότερη για μήνα Φεβρουάριο στα παγκόσμια κλιματικά αρχεία της ΝΟΑΑ που χρονολογούνται από το 1880.
      Έκταση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής
      Η έκταση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής για τον Φεβρουάριο του 2022, βρέθηκε κατά 4.5% κάτω από τον αντίστοιχο μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 και ήταν η 14η μικρότερη έκταση για μήνα Φεβρουάριο.
      Ευρώπη
      Στη Ευρώπη σημειώθηκε ο 7ος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ο Φεβρουάριος του “22 βρέθηκε μέσα στους 10 θερμότερους Φεβρουάριους που έχουν ποτέ καταγραφεί.
      Ισπανία
      Συνθήκες ξηρότερες από το μέσο όρο επικράτησαν στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας κατά τη διάρκεια του μήνα τη Ευρώπη. Ήταν ο 3ος πιο ξηρός Φεβρουάριος για τη χώρα από το 1961.
      Ασία
       Η δυτική και βόρεια Ασία είχαν συνθήκες κατά πολύ θερμότερες από τις κανονικές ενώ κεντρικές και νοτιότερες περιοχές είχαν θερμοκρασίες σχεδόν χαμηλότερες από τον μέσο όρο. Συνολικά, ήταν ο 8ος θερμότερος Φεβρουάριος για την Ασία στα χρονικά.  
      Βόρεια Αμερική
      Συνθήκες ψυχρότερες από τις κανονικές για την εποχή σημειώθηκαν σε όλη την υποήπειρο, φέρνοντας θερμοκρασίες κάτω από τον μέσο όρο. Ωστόσο ο μήνας δεν βρέθηκε μέσα στους 20 ψυχρότερους Φεβρουάριους στα κλιματικά αρχεία.
      Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
      Μια εκτεταμένη καταιγίδα απλώθηκε από το Texas εως το Maine κατά την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, φέρνοντας πυκνές χιονοπτώσεις, έντονες βροχοπτώσεις,  παγετό και ασυνήθιστες χαμηλές θερμοκρασίες.
      Πουέρτο Ρίκο
      Οι ισχυρές βροχοπτώσεις στο βόρειο Πουέρτο Ρίκο στις αρχές του μήνα προκάλεσαν επικίνδυνες πλημμύρες και κατολισθήσεις.
      Νότια Αμερική
      Θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο επικράτησαν σε μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής. Ο Φεβρουάριος του ‘22 (μαζί με του 2006)  ήταν ο 8ος θερμότερος Φεβρουάριος στα χρονικά για τη Νότια Αμερική.
      Βραζιλία
      Καταρρακτώδεις βροχές σημειώθηκαν στην πόλη Petropolis προκαλώντας φονικές αιφνίδιες πλημμύρες
      Αφρική
       Συνολικά, στην Αφρική επικράτησε ένας Φεβρουάριος θερμότερος από το κανονικό, ωστόσο ο μήνας δεν βρέθηκε στους 20 θερμότερους Φεβρουάριους για την ήπειρο στα κλιματικά αρχεία.  
      Αυστραλία
      Σε τμήματα του Κουίνσλαντ σημειώθηκαν ισχυρές βροχοπτώσεις στα τέλη του μήνα οι οποίες προκάλεσαν ακραίες πλημμύρες στην περιοχή.
      Παγκόσμια κυκλωνική δραστηριότητα
      Η παγκόσμια δραστηριότητα τροπικών κυκλώνων τον Φεβρουάριο του 2022, κυμάνθηκε σε επίπεδα άνω του μέσου όρου με συνολικά οκτώ τροπικές καταιγίδες με ονομασία. Ο νότιος Ινδικός Ωκεανός ήταν η πιο ενεργή λεκάνη με την εκδήλωση 5 τροπικών καταιγίδων με ονομασία.
      Κυκλώνας “Emnati”
      Ο “Emnati” έπληξε τη νότια Μαδαγασκάρη λίγες μέρες μετά τον κυκλώνα “Βatsirai” και την τροπική καταιγίδα “Dumako”. Ο τροπικός κυκλώνας “Emnati” έφερε σφοδρούς ανέμους και ισχυρές βροχοπτώσεις στην περιοχή. Ήταν η πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 1988 που τρείς τροπικές καταιγίδες έπληξαν τη Μαδαγασκάρη σε έναν μήνα. (Στον χάρτη σημειώνεται η πορεία που διέγραψε στον Ινδικό Ωκεανό -από ανατολικά προς τα δυτικά.)
      Έκταση θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής
      Η έκταση του πάγου της Ανταρκτικής για τον Φεβρουάριο του 2021 βρέθηκε 29,6% κάτω από τον μέσο όρο και ήταν η μικρότερη για μήνα Φεβρουάριο στο αντίστοιχο αρχείο 44 ετών, ξεπερνώντας τη δεύτερη πλέον μικρότερη έκταση Φεβρουαρίου, η οποία σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 2017.
      Πηγή: Εθνική Διεύθυνση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ -NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration).
    5. Περιβάλλον

      GTnews

      Στην ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου βάσει "πράσινων" κριτηρίων εμφανίζεται να κατευθύνεται πάση δυνάμει το Υπουργείο Ναυτιλίας. 
      Ήδη, δε, βρίσκεται σε στάδιο σχεδιασμού των κριτηρίων και των προϋποθέσεων που απαιτούνται γι αυτόν τον σκοπό. 
      Ταυτόχρονα αναμένεται να υπάρξει διεθνής διαγωνισμός, προκειμένου να οριστεί σύμβουλος για τη σύνταξη μελέτης με στόχο τη δημιουργία χρηματοδοτικού ταμείου από το οποίο, υπό προϋποθέσεις, οι πλοιοκτήτες θα μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση για την κατασκευή νέων πλοίων με μειωμένες εκπομπές αερίων ρύπων βάσει των προϋποθέσεων που έχει ορίσει η ΕΕ έως το 2030 στο πλαίσιο του "Fit for 55". 
      Κεντρική ιδέα του σχεδιασμού είναι ότι όποιος πλοιοκτήτης λάβει χρηματοδότηση από το συγκεκριμένο ταμείο θα είναι υποχρεωμένος να δρομολογήσει το πλοίο του για όλα τα χρόνια στον Ελλαδικό χώρο και να μη μπορεί να το μισθώσει η να του πουλήσει σε άλλη χώρα.
      Η μελέτη, που σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα χρηματοδοτηθεί από το ταμείο Ανάκαμψης (RRF) και θα παραδοθεί στη συνέχεια στο υπ. Ναυτιλίας, αναμένεται να κινηθεί στις εξής  κατευθύνσεις: Πρώτον να προσδιορίζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες για την ανανέωση του στόλου συνοδευόμενη από τα απαραίτητα συνοδευτικά έγγραφα που αφορούν την προτεινόμενη τεχνολογία αλλά και τα χαρακτηριστικά του υφιστάμενου στόλου. Να περιλάβει μελέτη κόστους - οφέλους για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με προσδιορισμό του χρηματοδοτικού κενού, ενώ θα πρέπει να παραδώσει  και επιχειρησιακό σχέδιο για το εργαλείο χρηματοδότησης με στόχους χρηματοοικονομικής πρόβλεψης. 
      Ο σύμβουλος αναμένεται να παρουσιάσει στο υπουργείο Ναυτιλίας υπό ποιές προϋποθέσεις μπορεί να γίνει η ανανέωση του στόλου και με ποια χαρακτηριστικά μπορεί  να υλοποιηθεί ο μηχανισμός για να μπορεί να λειτουργήσει  το ταμείο χρηματοδότησης σε συνεργασία πιθανότατα μαζί με  την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. 
      Επίσης το Ναυτικό Επιμελητήριο με το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας  ΣΕΕΝ αναμένεται να ορίσει  το πλαίσιο για την ανανέωση του στόλου καθώς όποιος πλοιοκτήτης μπαίνει και χρηματοδοτείται από το ταμείο θα πρέπει να δεσμεύεται ταυτόχρονα για τη δρομολόγηση του πλοίου μόνο στην Ελληνική ακτοπλοΐα.
      Η χρηματοδότηση θα μπορεί να προέρχεται είτε από το ταμείο που θα δημιουργηθεί είτε από άλλα ταμεία που θα επιθυμούν να επενδύσουν στη Ελληνική ακτοπλοΐα είτε από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
       
      -Αξιοποίηση χρημάτων και από τις άγονες με πολυετείς συμβάσεις-
      Το υπουργείο Ναυτιλίας αναφορικά με το θέμα της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου αναμένεται να αξιοποιήσει με αναπτυξιακό τρόπο και τις χρηματοδοτήσεις για τις άγονες γραμμές. 
      Ήδη τρεις γραμμές σε μικρές ενδονησιωτικές γραμμές εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ  με στόχο το "πρασίνισμα" των πλοίων  . 
      Επίσης μέσα  από τις πολυετείς συμβάσεις και από το πρόγραμμα ΝΕΑΡΧΟΣ που θα μπορεί να εκταμιεύσει χρηματοδότηση από  από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα δοκιμαστούν δύο γραμμές μεγάλου βεληνεκούς.
      Ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το θέμα της αξιοποίησης χρηματοδοτικών εργαλείων από την Ευρώπη επεσήμανε ότι μέσα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης ΕΣΠΑ  πρόγραμμα μεταφορές 21-27 έχει εξασφαλιστεί ήδη για πρώτη φορά χρηματοδότηση από 80 έως 370 εκατ. ευρώ για την κατασκευή νέων πράσινων πλοίων σε μικρές ενδο - νησιωτικές περιοχές με το κριτήριο της αναγκαίας μεταφοράς προϊόντων και ανθρώπων. 
      Τόνισε  ότι το υπουργείο για πρώτη φορά σε συνεργασία με τους θεσμικούς εταίρους μπαίνει σε συζήτηση και την ανάληψη πρωτοβουλιών για χρηματοδοτήσεις που αφορούν την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με "πράσινα" κριτήρια και δεν έχει να κάνει απλά διαχείριση του ακτοπλοϊκού έργου.
      -Στα 4,5 δισ. ευρώ εκτιμάται το κόστος των αλλαγών
      Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς το κόστος των αλλαγών στην ακτοπλοΐα μέσα στην επόμενη 10ετία αναμένεται να ανέλθει περίπου στα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
      Το καλοκαίρι του 2022, 100 ακτοπλοϊκά πλοία εξυπηρετούσαν καθημερινά 115 νησιά της χώρας μας είτε συνδέοντάς τα με την ενδοχώρα είτε πραγματοποιώντας συνδέσεις μεταξύ τους.
      Το 70% του στόλου αυτού ήταν άνω των 20 ετών γεγονός που βεβαιώνει ότι η ανάγκη ανανέωσης του στόλου είναι επιτακτική σε όλα τα μεγέθη των πλοίων.
      Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς στην ακτοπλοΐα αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν διαθέσιμα πλοία που να πληρούν τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς που έχει θέσει η ΕΕ έως το 2030 κρίνοντας επιτακτική την ανάγκη για το χτίσιμο νέων πλοίων. Σημειώνεται ότι το Συμβούλιο Υπουργών Θαλάσσιων Μεταφορών της ΕΕ μετά από πρωτοβουλία του υπουργείου Ναυτιλίας, προχώρησε σε παράταση εξαίρεσης για τον κλάδο της ακτοπλοΐας από την εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού "FuelEU Maritime" έως τις 31 Δεκεμβρίου 2029. 
      Η εξαίρεση αυτή περιλαμβάνει τα ακτοπλοϊκά πλοία που είναι μόνο δρομολογημένα σε λιμένες νησιών με λιγότερους από 200.000 κατοίκους.
      Το FuelEU Maritime αποτελεί μέρος της προτεινόμενης δέσμης μέτρων Fit for 55 που απευθύνεται στη ναυτιλία. 
      Με τη μείωση της έντασης των αερίων του θερμοκηπίου (GHG) της ενέργειας των πλοίων όταν ταξιδεύουν προς, από ή εντός της ΕΕ, στοχεύει στην προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα (RLF).
      Τα RLF θα πρέπει να αντιπροσωπεύουν το 86-88% του μείγματος καυσίμων των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών έως το 2050, ώστε να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ. 
      Πάντως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να  έχει ανακοινώσει τους κανονισμούς στο πλαίσιο του "Fit for 55" με στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στα πλοία έως το 2030, αλλά δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο το είδος των εναλλακτικών καυσίμων που θα καίνε τα πλοία.
       
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια νέα επιστημονική μελέτη αντικρούει τις ανησυχίες σχετικά με την προσφορά σπάνιων γαιών στον πλανήτη, ενώ οι γεωτρήσεις για την εξόρυξη τους δεν θα επιδεινώσει σημαντικά την υπερθέρμανση του πλανήτη.
      Ο πλανήτης μας διαθέτει αρκετά ορυκτά σπάνιων γαιών και άλλες κρίσιμες πρώτες ύλες για να στραφεί από τα ορυκτά καύσιμα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
      Με την ανάγκη παραγωγής περισσότερης ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακούς συλλέκτες, ανεμογεννήτριες, υδροηλεκτρικά και πυρηνικά εργοστάσια, κάποιοι ανησυχούν ότι δεν θα υπάρχουν αρκετά βασικά ορυκτά για να πραγματοποιηθεί η απεξάρτηση από τον άνθρακα.

      Σχετικά άφθονα τα ορυκτά σπάνιων γαιών
      Τα ορυκτά σπάνιων γαιών, που ονομάζονται επίσης στοιχεία σπάνιων γαιών, στην πραγματικότητα δεν είναι τόσο σπάνια. Το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ τα περιγράφει ως «σχετικά άφθονα». Είναι απολύτως αναγκαία για τους ισχυρούς μαγνήτες που είναι απαραίτητοι για τις ανεμογεννήτριες. Υπάρχουν, επίσης σε smartphone, οθόνες υπολογιστών και λαμπτήρες LED.
      Αυτή η νέα μελέτη εξετάζει όχι μόνο αυτά τα στοιχεία, αλλά και 17 διαφορετικές πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες περιλαμβάνουν ορισμένες εντελώς κοινοί πόροι, , όπως ο χάλυβας, το τσιμέντο και το γυαλί.
      Μια ομάδα επιστημόνων εξέτασε τα υλικά – πολλά από τα οποία δεν εξορύσσονταν συχνά σε μεγάλο βαθμό στο παρελθόν – και 20 διαφορετικές πηγές ενέργειας. Υπολόγισαν τα αποθέματα, καθώς και τη ρύπανση από την εξόρυξη, αν η πράσινη ενέργεια αυξηθεί κατακόρυφα για να επιτευχθούν οι παγκόσμιοι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα.
      Χρειάζονται πολύ περισσότερες εξορύξεις, αλλά υπάρχουν αρκετά ορυκτά για να διατεθούν και οι γεωτρήσεις δεν πρόκειται επιδεινώσουν σημαντικά την αύξηση της θερμοκρασίας, κατέληξε η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Joule.
      Η απανθρακοποίηση θα είναι μεγάλη και δύσκολη
      «Η απανθρακοποίηση θα είναι μεγάλη και δύσκολη, αλλά μπορούμε να την κάνουμε», δήλωσε ο εκ των συγγραφέων της μελέτης Ζικ Χάουσφαδερ, επιστήμονας για το κλίμα στην τεχνολογική εταιρεία Stripe and Berkeley Earth. «Δεν ανησυχώ ότι θα ξεμείνουμε από αυτά τα υλικά», πρόσθεσε.
      Μεγάλο μέρος της παγκόσμιας ανησυχίας σχετικά με τις πρώτες ύλες για την απεξάρτηση από τον άνθρακα, ωστόσο, έχει να κάνει με τις μπαταρίες και τις μεταφορές, ιδίως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που βασίζονται στο λίθιο για τις μπαταρίες. Η παρούσα μελέτη δεν εξετάζει αυτό το θέμα.
      Πολλά θα εξαρτηθούν από το πόσο γρήγορα ο κόσμος θα μεταβεί στην πράσινη ενέργεια. Θα υπάρξουν ελλείψεις σε προμήθειες. Για παράδειγμα, το δυσπρόσιο είναι ένα ορυκτό που χρησιμοποιείται για μαγνήτες σε ανεμογεννήτριες και μια μεγάλη ώθηση για καθαρότερη ηλεκτρική ενέργεια θα απαιτούσε τρεις φορές περισσότερο δυσπρόσιο από ό,τι παράγεται σήμερα, σύμφωνα με τη μελέτη. Αλλά υπάρχει 12πλάσιο περισσότερο δυσπρόσιο σε αποθέματα από ό,τι θα χρειαζόταν σε αυτή την προσπάθεια μετάβασης σε καθαρή ενέργεια.
      Μια άλλη δύσκολη περίπτωση είναι το τελλούριο, το οποίο χρησιμοποιείται σε βιομηχανικά ηλιακά πάρκα, όπου μπορεί να υπάρχουν οριακά περισσότεροι πόροι από αυτούς που θα απαιτούνταν σε μια μεγάλη πράσινη μετάβαση. Αλλά ο Χάουσφαδερ είπε ότι υπάρχουν διαθέσιμα υποκατάστατα σε όλες αυτές τις περιπτώσεις υλικών.
      «Υπάρχουν αρκετά υλικά σε απόθεμα. Η ανάλυση είναι στιβαρή και αυτή η μελέτη καταρρίπτει τις ανησυχίες εξάντλησης των ορυκτών», επισήμανε ο Ντανιέλ Ιμπάρα, καθηγητής περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Brown ο οποίος μελετά τις ελλείψεις λιθίου. Ωστόσο, συμπλήρωσε  ότι η παραγωγική ικανότητα πρέπει να αυξηθεί για ορισμένα «βασικά μέταλλα» και ένα θέμα είναι το πόσο γρήγορα μπορεί να γίνει αυτό.
      Πηγή: AP News
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Η καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Θέκλα Τσιτσώνη αριθμεί τις ενέργειες που πρέπει να περιλαμβάνει ένα αποτελεσματικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και των συνεπειών τους.
      — Όσον αφορά την Αττική, πόσο πράσινο έχουμε; Kαι πόσο χρειαζόμαστε;
      Η Αττική διαθέτει αρκετά δάση, τα οποία όμως χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, γιατί στο μεγαλύτερο κομμάτι τους είναι μεσογειακά, με κύριο είδος τη χαλέπιο πεύκη και, όπως είναι γνωστό, τα δάση αυτά, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της μεγάλης ξηρής περιόδου που επικρατούν στις περιοχές αυτές, κινδυνεύουν από τις πυρκαγιές.
      Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επιβίωσης, σπόρους που είναι ώριμοι το καλοκαίρι και κώνους που παραμένουν κλειστοί κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, οι οποίοι ανοίγουν όταν κρυώσουν και αφήνουν τους σπόρους να πέσουν στο έδαφος, όπου και παραμένουν, περιμένοντας τις βροχές του φθινοπώρου για να φυτρώσουν.
      — Από τις πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε κάθε χρόνο γνωρίζουμε πόσα δάση ξαναγίνονται;
      Όλα τα δάση που καίγονται μπαίνουν σε διαδικασία είτε φυσικής αναγέννησης είτε τεχνητής αναδάσωσης. Μέσα σε τριάντα μέρες από την πυρκαγιά οι καμένες εκτάσεις κηρύσσονται αναδασωτέες, σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος. Ακολουθεί η άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, πράγμα που προστατεύει τις καμένες δασικές εκτάσεις από την καταπάτηση.
      Στη μεσογειακή ζώνη τα οικοσυστήματα της χαλεπίου πεύκης, των αείφυλλων πλατύφυλλων αλλά και των θερμόβιων πλατύφυλλων (δρυοδασών) είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και αναγεννώνται εύκολα μετά από αυτές.
      Συνεπώς, στη ζώνη αυτή δεν έχουμε κανένα πρόβλημα φυσικής αναγέννησης, αρκεί οι εκτάσεις να προστατευτούν από τη βόσκηση τουλάχιστον για πέντε χρόνια, να υπάρχουν δέντρα ηλικίας άνω των είκοσι ετών με ώριμα σπέρματα και οι καμένες επιφάνειες να μην έχουν ισχυρές κλίσεις (>50%). Στο μεγαλύτερο μέρος τα καμένα δάση χαλεπίου πεύκης αναμένεται να αποκατασταθούν φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους, τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση.
      Παρά τη φυσική αναγέννηση, η αναδάσωση είναι αναπόφευκτη, καθώς, εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις, προβλήματα αποκατάστασης υπάρχουν σε κάποια δασικά οικοσυστήματα, π.χ. της ελάτης, όπως συνέβη στην πυρκαγιά της Πάρνηθας το 2007, τα οποία δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους.
      Τα δασικά οικοσυστήματα της ελάτης, η οποία είναι σκιόφιλο είδος, παρουσιάζουν πρόβλημα στη φυσική αναγέννηση, διότι οι σπόροι της δεν φυτρώνουν σε απευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, επομένως, είναι απαραίτητη η αναδάσωση με υλικό που προέρχεται από σπόρους της ίδιας ή γειτονικής περιοχής.
      — Η Αθήνα θα υποφέρει από την υπερθέρμανση του πλανήτη; Είναι αλήθεια ότι είναι η πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης;
      Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και η καταστροφή μεγάλων δασικών εκτάσεων από τις πυρκαγιές θα επηρεάσει την οικολογική ισορροπία της χώρας μας, κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Δημιουργείται, έτσι, με τις πυρκαγιές ένας φαύλος κύκλος, καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και, όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα, συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή. Από την πυρκαγιά του 2007 στην Πάρνηθα κάηκαν 25.000 στρέμματα δάσους και πολλά ζώα που ανήκαν σε προστατευόμενα είδη.
      Η καταστροφή αυτής της τόσο μεγάλης δασικής έκτασης κοντά στην Αθήνα σημαίνει θερμότερα καλοκαίρια, παρατεταμένους καύσωνες και πλημμύρες τον χειμώνα. Η Πάρνηθα είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα. Η Αθήνα εξελίσσεται στην πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης και λόγω του ότι είναι η νοτιότερη μεγαλούπολη της ηπείρου αλλά και λόγω των μεγάλων καμένων εκτάσεων που θα επηρεάσουν την οικολογική της ισορροπία.
      — Οι μεικτές ζώνες, όπου συνυπάρχει άναρχα δάσος με αστικό ιστό, είναι πλέον πραγματικότητα. Τι μέτρα χρειάζεται να παρθούν προκειμένου να μη συμβαίνουν τραγωδίες όπως αυτή στην ανατολική Αττική;
      Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμοι αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις αλλά και η σύγχρονη τεχνολογία (drones). Επίσης, δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα, και δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλαδή συγκέντρωση σε συγκεκριμένους χώρους –πλατείες και παραλίες– ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς).
      Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας αποκλειστικά για κάθε δήμο και έγκαιρη κοινοποίησή του στους πολίτες για άμεση ενημέρωσή τους σε περίπτωση πυρκαγιάς, ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας, και συστηματική καλλιέργεια του παρακείμενου δάσους. Τέλος, κίνητρα για τη διατήρηση του μωσαϊκού των αγροδασικών συστημάτων και των παραδοσιακών χρήσεων γης (ρητινοκαλλιέργειες, μελισσοκομία κ.λπ.).
      — Οι φωτιές στην Αττική αλλά και γενικά στη χώρα μας έχουν επιφέρει μια τεράστια περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή. Τι απαιτείται να γίνει από δω και πέρα;  
      Πρώτα απ’ όλα, σύνταξη μελέτης για την αποτροπή διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων. Χρόνος εκπόνησης; Έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Πρέπει, επίσης, να υλοτομηθούν τα καμένα δέντρα, να αξιοποιηθεί το ξύλο και να διευθετηθούν κατάλληλα τα υπολείμματα υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Τα δέντρα που πρέπει να κοπούν άμεσα είναι προς τα ανάντη, σε βάθος όσο το ύψος των υψηλοτέρων δέντρων, και προς τα κατάντη, μια σειρά δέντρων.
      Ακόμα, πρέπει να υλοποιηθούν τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, μια δράση που θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: α) δημιουργία κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25%, β) κατασκευή κορμοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρεύματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών, και γ) έλεγχο των κοιτών των μεγάλων ρεμάτων που διέρχονται από οικισμούς και λήψη των απαραίτητων μέτρων για πρόληψη δυσάρεστων καταστάσεων. Ο χρόνος υλοποίησης όλων αυτών πρέπει να είναι η περίοδος Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Μια άλλη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών, με χρόνο εκπόνησης έως τα τέλη Οκτωβρίου 2021. Η μελέτη αναδάσωσης θα έχει οριζόντια δομή και θα αφορά την καμένη έκταση στο σύνολό της. Θα εφαρμοστεί όμως μόνο στις εκτάσεις που χρήζουν αναδάσωσης (αποτυχία ή αδυναμία φυσικής αναγέννησης) καθώς και σε εκτάσεις στις οποίες για λόγους προστατευτικούς και αισθητικούς απαιτείται μια διαφορετική προσέγγιση (πέριξ οικισμών και λοιπών εκτάσεων με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον).
      Επιπλέον, καθώς η αναγέννηση της βλάστησης είναι ένα δυναμικό φαινόμενο που μπορεί να εμφανιστεί το δεύτερο και τρίτο έτος μετά την πυρκαγιά, η μελέτη θα είναι σπονδυλωτή και θα εκτελεστεί σε στάδια ή φάσεις που θα υλοποιούνται με χρονική αλληλουχία. Η επιλογή θα γίνεται με βάση την προτεραιότητα που θα τεθεί και θα σχετίζεται, πέραν της φυσικής αναγέννησης, με την ανάγκη προστασίας και αισθητικής αναβάθμισης, την ύπαρξη των αναγκαίων υδατικών πόρων για την εφαρμογή συντήρησης μετά τη φύτευση κ.ά. Χρόνος έναρξης της υλοποίησης της αναδάσωσης πρέπει να είναι η φυτευτική περίοδος Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Λόγω της τεράστιας έκτασης των καταστροφών, θα χρειαστούν κι άλλες φυτευτικές περίοδοι για να ολοκληρωθεί το έργο της αναδάσωσης. Επειδή έχουμε δύο φυτευτικές περιόδους κατ’ έτος, με πενήντα ημέρες η καθεμία, θα απαιτηθούν περίπου δύο χρόνια για την κάλυψη του συνόλου της προς αναδάσωση έκτασης, αν καλύπτει το 25% της καμένης έκτασης.
      Η έρευνα για την επιτυχή αναδάσωση έδειξε ότι τα σπουδαιότερα προβλήματα που πρέπει να επιλύσει η δασική πράξη είναι αρχικά η επιλογή κατάλληλων φυτικών ειδών, δηλαδή αυτόχθονων ειδών, διότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης λόγω της μακρόχρονης διαδικασίας προσαρμογής τους. Επίσης, διατηρούνται ο οικολογικός χαρακτήρας και η οικολογική ισορροπία της περιοχής, δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία της και διατηρείται η βιοποικιλότητα.
      Ακόμη, κρίνεται αναγκαίο να διασφαλιστεί η ποιότητα του φυτευτικού υλικού που θα χρειαστεί, καθώς πρέπει να παραχθεί από σπόρους της χώρας, τοπικής ή κοντινής προέλευσης. Συνεπώς, είναι σημαντικό από πού θα γίνει η προμήθεια αυτών των φυτωρίων, καθώς η εισαγωγή τους από το εξωτερικό είναι οικολογικά απαράδεκτη και θα έχει ως αποτέλεσμα την επιμόλυνση των γενετικών πόρων της χώρας. Είναι απαραίτητη η αναδημιουργία των δασικών φυτωρίων.
      Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τη χρήση στις αναδασώσεις, αντί των πεύκων, άλλων πλατύφυλλων ειδών, δέντρων και θάμνων όπως βελανιδιές, κουτσουπιές, χαρουπιές, τα οποία δεν μεταδίδουν τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση, όπως συμβαίνει με τα κουκουνάρια των πεύκων. Κι αυτά όμως καίγονται.
      Δεν φταίνε τα πεύκα για τις πυρκαγιές, φταίει ο τρόπος αντιμετώπισής τους. Η πρόληψη μόνο μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή. Δεν υπάρχουν είδη που δεν καίγονται και όσον αφορά τα πλατύφυλλα έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και νερό για να επιβιώσουν. Τα πεύκα, και δη η χαλέπιος πεύκη, είναι ολιγαρκή, ανθεκτικά στην ξηρασία και συνυφασμένα με το ελληνικό μεσογειακό τοπίο.
      Θα πρέπει, επίσης, να δούμε και την κοινωνική διάσταση των αναδασώσεων και να εξεταστεί σοβαρά το μέτρο της συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού σε όλο το φάσμα εργασιών που σχετίζονται με την αναδάσωση. Είναι ένα κοινωνικό μέτρο δημιουργίας εισοδήματος που θα ανακουφίσει όσους επλήγησαν άμεσα ή έμμεσα από τις πυρκαγιές.
      Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα, να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες στη διάβρωση περιοχές (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοδέματα και κορμοφράγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος.
      Επείγει, επίσης, να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές. Ακόμα, άμεσος πρέπει να είναι και ο προσδιορισμός των εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και σε έργα αναδάσωσης.
      Γιάννης Πανταζόπουλος Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO και στο lifo.gr
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Η COP26 ενέκρινε σήμερα τη «συμφωνία της Γλασκώβης» με σκοπό να επιταχυνθεί η μάχη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης, χωρίς όμως να διασφαλίζεται ότι θα περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου ούτε να υπάρχει απάντηση στα αιτήματα βοήθειας φτωχών χωρών.
      Η οριστική υιοθέτηση του κειμένου επιτεύχθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες επίπονων διαπραγματεύσεων, με ένα χτύπημα του σφυριού του Βρετανού προέδρου της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα και έπειτα από αλλαγές της τελευταίας στιγμής που επέφεραν η Κίνα και η Ινδία στο θέμα της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. «Ο στόχος για τον 1,5 βαθμό είναι σε μικρή απόσταση, αλλά ο σφυγμός είναι αδύναμος», προειδοποίησε ο Άλοκ Σάρμα, κλείνοντας την Ολομέλεια.
      Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο ανώτατος απεσταλμένος της Κίνας για το κλίμα δήλωσε πως έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP26 που διεξάγεται στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο Σίε Ζένουα είπε σε δημοσιογράφο του Reuters: «Έχουμε συμφωνία» και έκανε σήμα σηκώνοντας τον αντίχειρα.
      Νωρίτερα, εκπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν συνάντηση με τους ομολόγους τους της Κίνας και της Ινδίας προκειμένου να συζητήσουν τις λεπτομέρειες μιας συμφωνημένης σταδιακής κατάργησης του άνθρακα.
      Η συνάντηση ήταν δηλωτική των σκληρών διαπραγματεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή ανάμεσα σε κρίσιμους παίκτες στις συνομιλίες της COP26 στη Γλασκώβη, καθώς ο Βρετανοί οικοδεσπότες της διάσκεψης πιέζουν για μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να κρατήσει εν ζωή τον στόχο της διεθνούς κοινότητας, να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
      Αμέσως πριν από τη συνάντηση, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Τζον Κέρι ακούστηκε από το Reuters να λέει στον Κινέζο ομόλογό του Σίε Ζένουα: «Υποτίθεται ότι θα καταργήσετε τον άνθρακα τα επόμενα 20 χρόνια, μόλις υπογράψατε συμφωνία μαζί μας».
      Οι δύο άνδρες είχαν ανακοινώσει νωρίτερα στη διάρκεια της εβδομάδας μια κοινή διακήρυξη-έκπληξη, στην οποία το Πεκίνο συμφώνησε να επιταχύνει την κατάργηση του άνθρακα αυτή την δεκαετία. Το προσχέδιο συμφωνίας από τη διάσκεψη της Γλασκώβης, το οποίο δεν έχει ακόμη εγκριθεί με ψηφοφορία, καλεί επίσης τις χώρες να καταργήσουν σταδιακά τον άνθρακα.
      Η διατύπωση που προκάλεσε κόντρα
      Νωρίτερα, και αποτιμώντας το τελικό, υπό έγκριση, κείμενο της συμφωνίας, το ΒΒC μετέδιδε ότι προς έκπληξη πολλών εκ των συμμετεχόντων, στο κατά τα φαινόμενα τελικό σχέδιο που καλούνται να εγκρίνουν οι χώρες της διάσκεψης, η φράση για σταδιακή εγκατάλειψη του άνθρακα και των κυβερνητικών επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα παρέμεινε.
      Διαβάστε - COP26: Νέο προσχέδιο συμφωνίας, αλλά με ασθενέστερες αναφορές σε άνθρακα και ορυκτά
      Ωστόσο, προσετέθη η φράση για «δίκαιη μετάβαση». Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χώρες μπορούν να αρνηθούν να ακολουθήσουν τις νέες προβλέψεις εάν νιώθουν ότι τέτοιες ενέργειες καθιστούν τους πολίτες τους φτωχότερους.
      Για κάποιους αυτό συνιστά περαιτέρω υποχώρηση από τις αρχικές δεσμεύσεις, άλλοι όμως μιλούν για μία δίκαιη εξέλιξη και για έναν τρόπο να διασφαλιστεί ότι η άνευ προηγουμένου διατύπωση (περί σταδιακής κατάργησης του άνθρακα) θα παραμείνει, τελικώς, στο σχέδιο της οριστικής συμφωνίας.
      Λύση επίσης φαίνεται να βρίσκεται και για τα δύο αγκάθια της συμφωνίας σχετικά με τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών από τις πλουσιότερες.
      Οι φτωχότερες χώρες ζητούν περισσότερη ρευστότητα ώστε να βοηθηθούν στην προσαρμογή των προβλέψεων κατά της κλιματικής αλλαγής. Ένα από τα κείμενα ζητεί τον διπλασιασμό του ποσού των χρημάτων που θα διατεθούν προς τον σκοπό αυτό. Άλλο κείμενο ωστόσο αναφέρει ότι ο διπλασιασμός αυτός «θα εξεταστεί».
      Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να ελπίζουν σε περισσότερα χρήματα, αλλά οι δωρήτριες δεν θα υποχρεούνται να τα παράσχουν…
      Συνολικά, το νέο σχέδιο της συμφωνίας ζητεί από τις χώρες που συμμετείχαν στη διάσκεψη το κλίμα να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας.
      Οι ειδικοί έχουν εκφράσει την ανησυχία τους καθώς παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Στόχος είναι τα επόμενα 8 χρόνια να μειωθούν στο μισό οι ρύποι του φαινόμενου του θερμοκηπίου και επιπλέον έως το 2050 να έχουν μηδενιστεί οι ρύποι έως το 2050. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφευχθούν τα χειρότερα από αυτά που επιφυλάσσει η κλιματική κρίση, σημειώνουν οι επιστήμονες.
      Η συμφωνία είναι ατελής, δηλώνει ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος
      Ο Άλοκ Σάρμα, υπουργός περιβάλλοντος της Βρετανίας και πρόεδρος τη COP26, δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian ότι η συμφωνία είναι «ατελής», αλλά δείχνει «συναίνεση και υποστήριξη». Ο ίδιος υποστήριξε: «Ελπίζω ότι μπορούμε να φύγουμε από αυτή τη διάσκεψη ενωμένοι έχοντας επιτύχει κάτι σημαντικό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη μαζί ως ένα σύνολο».
      Ενδεικτικό της αμηχανίας είναι το γεγονός πως ο Σάρμα πνίγηκα ενώ έκανε τις πρώτες ανακοινώσεις, δηλώνοντας την «ειλικρινή του συγγνώμη» για τον τρόπο που εξελίχθηκε η διαδικασία. «Αντιλαμβάνομαι τη βαθιά απογοήτευση. Είναι όμως επίσης ζωητικής σημασίας να προστατεύσουμε αυτή τη συμφωνία» είπε.
      Απογοητευμένη η ΕΕ
      Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει πως «ήθελε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο» στις κινήσεις για τη σταδιακή κατάργηση της ενέργειας από άνθρακα στο σχέδιο κειμένου, λέει ο διαπραγματευτής του οργανισμού Φρανς Τίμερμανς.
      Χαρακτηρίζει την πρόταση της Ινδίας να αλλάξει τη διατύπωση στη συμφωνία και να ζητήσει τη «σταδιακή μείωση» αντί για τη «σταδιακή κατάργηση» της βρόμικης ενέργειας από ορυκτά καύσιμα ως «περαιτέρω απογοήτευση».
      «Επειδή γνωρίζουμε ότι όσο περισσότερο χρόνο παίρνει να απαλλαγούμε από τον άνθρακα, τόσο περισσότερο επιβαρύνουμε το φυσικό περιβάλλον, αλλά και την οικονομία μας. Επειδή ο άνθρακας απλώς δεν είναι ούτε μια έξυπνη οικονομική πρόταση, γι' αυτό θέλουμε να επιταχύνουμε την έξοδο» είπε ο Τίμερμανς σύμφωνα με το BBC.
      Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε ότι η αλλαγή της διατύπωσης δεν πρέπει να εμποδίσει τον κόσμο να συμφωνήσει σε μια συμφωνία στη Γλασκώβη, η οποία ωστόσο θα αποτελούσε μια «ιστορική απόφαση».
      Δείτε ολόκληρη την καταληκτική ολομέλεια της Συνόδου:
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι φετινοί παρατεταμένοι καύσωνες, οι καταστροφικές πυρκαγιές, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και η πιο συχνή εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων έδειξαν πως η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα σενάριο του μέλλοντος, αλλά μια πραγματικότητα που υποχρεώνει σε επιλογές εδώ και τώρα. Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα αύριο στη Γλασκώβη, COP26, δεν ξεκινάει με τις πιο ευοίωνες προοπτικές. Εξι χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού οι δεσμεύσεις σχεδόν όλων των κρατών αποδεικνύονται ανεπαρκείς.
      Η Ελλάδα πέρασε δύο φάσεις όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι το 2007 παρουσιάστηκε μια σημαντική αύξηση των ΑτΘ, ενώ από τότε καταγράφεται σταθερή μείωση. Από τους 101.181,55 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 το 1990, οι εκπομπές κορυφώνονται το 2007 στους 133.685,61 εκατ. τόνους, για να ξεκινήσει μετά μια έντονα καθοδική πορεία. Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές της σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η μείωση των εκπομπών για πολλά χρόνια ακολούθησε τον ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ λόγω οικονομικής κρίσης, δηλαδή τη συρρίκνωση της παραγωγής αλλά και την οδυνηρή περικοπή κοινωνικών δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα τον περιορισμό της θέρμανσης (ενεργειακή φτώχεια), των μετακινήσεων κ.λπ. Οπως σημειώνει έκθεση του ΣΕΒ, την περίοδο 2008-2018 οι εκπομπές ΑτΘ μειώθηκαν στην Ελλάδα κατά 25,4%, με τη μείωση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο να είναι 24,6%.
      Αυτό αποτυπώνεται εξάλλου και σε έναν άλλο δείκτη, που αφορά την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα ανά ευρώ Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat για το 2019, η Ελλάδα είναι στην 6η χειρότερη θέση της Ε.Ε., πίσω από Βουλγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Τσεχία, Σλοβακία, καθώς για κάθε ευρώ στην Ελλάδα εκπέμπονται περίπου 340 γραμμάρια CO2, έναντι 270 που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. Η βασική αιτία γι’ αυτό βρίσκεται στην παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ορυκτά καύσιμα (κυρίως φυσικό αέριο και λιγότερο λιγνίτη).
      Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ε.Ε. «Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα φάση, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε ακόμα πιο φιλόδοξο στόχο για το 2030, δηλαδή να μειώσει τις εκπομπές κατά 55% σε σχέση με το 1990, έναντι 40% προηγουμένως. Αυτό θα φέρει ένα κύμα αναθεώρησης όλων των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), μαζί και του ελληνικού. Ταυτόχρονα παραμένει ο στόχος για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050», λέει στην «Κ» ο Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο και στην εμβληματική δράση για το κλίμα Climpact.
      «Το ζητούμενο είναι να υπάρχει ένα σχέδιο που να “πιάνει” τους στόχους του 2030, διαμορφώνοντας τους όρους επίτευξης των ακόμα πιο δύσκολων του 2050», σχολιάζει ο κ. Μοιρασγεντής. Σύμφωνα με τον ερευνητή του Αστεροσκοπείου, οι στόχοι που ήδη θέτει το ελληνικό ΕΣΕΚ για το 2030 είναι φιλόδοξοι, υπάρχουν όμως ερωτήματα για τον συνδυασμό με τους πολύ πιο απαιτητικούς στόχους του 2050. «Υπάρχουν πολύ υψηλοί στόχοι για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κάτι που είναι προφανώς αναγκαίο, παραμένουν όμως ανοικτά ζητήματα για τις δυνατότητες του δικτύου, ελλείψεις όσον αφορά την αποθήκευση της ενέργειας κ.λπ. Μια πιο ομαλή πορεία απολιγνιτοποίησης θα έδινε πιο σταθερό βηματισμό. Σήμερα δημιουργούνται κενά που καλύπτονται από ιδιωτικές επενδύσεις για νέες μονάδες φυσικού αερίου. Θα κλείσουν αυτές όταν πρέπει να περάσουμε στην πλήρη απανθρακοποίηση;», σημειώνει ο κ. Μοιρασγεντής.  Οσον αφορά τις ΑΠΕ, ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου υπογραμμίζει την ανάγκη να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών μέσω δημοτικών επιχειρήσεων, ενεργειακών κοινοτήτων και την ανάπτυξη ουσιαστικού διαλόγου.
      Οι κατοικίες
      Κρίσιμος τομέας είναι αυτός της κατοικίας. «Οταν το 2050 πρέπει να πάμε σε μηδενικές εκπομπές, αυτό σημαίνει πως οι κατοικίες πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική ενεργειακή κατανάλωση, δηλαδή με βάση τις κατηγορίες των ενεργειακών πιστοποιητικών να είναι από την κατηγορία Β+ και πάνω», εξηγεί ο κ. Μοιρασγεντής. Σήμερα όμως για να μπει ένα ακίνητο στο Εξοικονομώ πρέπει να ανέβει τρεις κατηγορίες στην ενεργειακή κλίμακα. Εάν είναι όμως στις χαμηλές κατηγορίες Ζ+Η, που είναι το 45% των κατοικιών, θα φτάσει στο επίπεδο Γ+Δ αντίστοιχα, κάτι που δεν είναι αρκετό για το 2050.
      Οπως δηλώνει ο ίδιος, «σήμερα είναι αναγκαίο να ξεκινήσουν ριζικές ενεργειακές ανακαινίσεις. Αυτό απαιτεί την εκπόνηση ενός δημόσιου προγράμματος μαζικής παρέμβασης, βιομηχανικού τύπου, σε ολόκληρα τετράγωνα, που με τα ίδια χρήματα μπορούμε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Υπάρχουν στη Γαλλία αντίστοιχες επιτυχημένες πρακτικές. Επίσης πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των κατοικιών που αναβαθμίζονται κάθε έτος. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να υπάρχει για τα φτωχά νοικοκυριά, που δεν μπορούν να δώσουν τη συνεισφορά τους, παρότι είναι αυτά που διαμένουν σε σπίτια με επιτακτική ανάγκη ενεργειακής θωράκισης».
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Η παραγωγή πλαστικού και τα πλαστικά απορρίμματα θα αυξηθούν κατά πολύ ως το 2060, παρά το γεγονός ότι έχουν ληφθεί αυστηρά ρυθμιστικά μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο, προειδοποίησε σήμερα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ).
      Αν δεν γίνει κάτι, η παραγωγή πλαστικού σχεδόν θα τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2019, περνώντας από τους 460 εκατομμύρια τόνους στους 1.231 εκατομμύρια τόνους, ενώ αντίστοιχη θα είναι η αύξηση και του όγκου των πλαστικών απορριμμάτων, από τους 353 εκ. τόνους σε 1.014 εκ. τόνους, σύμφωνα με την έκθεση για τις «παγκόσμιες προοπτικές των πλαστικών: σενάρια δράσης με ορίζοντα το 2060».
      Ο ΟΗΕ ξεκίνησε στις αρχές Μαρτίου διαπραγματεύσεις για μια παγκόσμια συμφωνία κατά της μόλυνσης από το πλαστικό, μια μάστιγα που απειλεί το περιβάλλον και πλήττει τη βιοποικιλότητα. Όμως το σχετικό κείμενο δεν αναμένεται πριν το 2024.
      Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικών που παράγονται κάθε χρόνο και οι οποίοι διασπώνται σε μικροπλαστικά εντοπίζονται στους ωκεανούς, στους πάγους, στον ανθρώπινο οργανισμό, στα ζώα ακόμη και σε δείγματα αέρα που ελήφθησαν από τις κορυφές βουνών.
      Ο ΟΟΣΑ εξέτασε δύο σενάρια με ενισχυμένα μέτρα για όλο τον κύκλο ζωής των πλαστικών (παραγωγή, χρήση, ανακύκλωση ή εξάλειψη).
      Το πρώτο σενάριο «περιφερειακής δράσης» προβλέπει διαφορετικές χώρες να αναλαμβάνουν διαφορετικές δεσμεύσεις, με τις πιο πλούσιες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ να υιοθετούν πιο φιλόδοξα μέτρα. Το δεύτερο σενάριο, «της παγκόσμιας φιλοδοξίας», προβλέπει «ένα σύνολο πολύ αυστηρών μέτρων για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων παγκοσμίως με στόχο σχεδόν τον εκμηδενισμό τους ως το 2060».
      Αλλά ακόμη και με βάση αυτά τα σενάρια, η χρήση πλαστικών και η παραγωγή απορριμμάτων θα αυξηθούν σημαντικά. Μείωση θα σημειώσουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ο όγκος των απορριμμάτων η επεξεργασία των οποίων δεν είναι σωστή και αυτός των απορριμμάτων που καταλήγουν αυτούσια στη φύση.
      Ωστόσο αν δεν γίνει τίποτα, ο όγκος των πλαστικών που συγκεντρώνεται στους υδάτινους πόρους θα τριπλασιαστεί στους ποταμούς και τις λίμνες και σχεδόν θα πενταπλασιαστεί στους ωκεανούς.
      Εξάλλου ο ΟΟΣΑ εκτίμησε ότι και τα δύο σενάρια μείωσης του πλαστικού μπορούν να εφαρμοστούν «με ένα σχετικά μικρό κόστος σε σχέση με το ΑΕΠ» των χωρών.
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι προκλήσεις και οι εφαρμογές της ηλεκτροκίνησης, της σωστής διαχείρισης των αποβλήτων και της ενδεδειγμένης εκμετάλλευσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από τα νησιά μας παρουσιάστηκαν, μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο του Olympia Forum που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο.
      Στην Αστυπάλαια, η ηλεκτροκίνηση έχει εξελιχθεί θεαματικά, σύμφωνα με τον δήμαρχο του νησιού-πρότυπου, Νικόλαο Κομινέα, ο οποίος έκανε λόγο για γενικευμένη ηλεκτροκίνηση στο νησί, επιδοτούμενη από το ελληνικό κράτος και την εταιρεία Volkswagen.
      Ταυτόχρονα, ο δήμος έχει προβλέψει για δίκτυο φορτιστών για τα οχήματα, ενώ ο επισκέπτης δεν χρειάζεται να πάρει αυτοκίνητο πηγαίνοντας στην Αστυπάλαια, δεδομένου ότι στο νησί υπάρχουν ηλεκτρικά βαν για συγκοινωνία on demand από μία εφαρμογή που μπορεί εύκολα να “κατεβάσει” στο κινητό του τηλέφωνο, στοχεύοντας σε ιδανικότερες συνθήκες κυκλοφορίας.
      Ο κ. Κομινέας επισήμανε ως ιδιαίτερα σημαντικό το “πώς” θα παραχθεί ρεύμα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη αυτάρκεια και καλύτερη υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης, κάνοντας λόγο για δημιουργία υβριδικού σταθμού και ανεμογεννήτριας στο νησί. Ετσι θα υπάρξει μια ολιστική αντίληψη για το ενεργειακό, κάνοντας τη ζωή των κατοίκων ευκολότερη. Στόχος, είναι το 2026 να υπάρξει η αυτόνομη οδήγηση, σημείωσε ο κ. Κομινέας.
      «Η Τήλος, τα τελευταία 40 χρόνια, έχει ακολουθήσει μια φιλοπεριβαλλοντική πολιτική», υπογράμμισε η δήμαρχος του νησιού, Μαρία Καμμά – Αλιφέρη. Εκεί υπάρχει ο πρώτος υβριδικός σταθμός ενέργειας στην Ευρώπη. Έχει χαρακτηριστεί το πρώτο “πράσινο νησί” στη Μεσόγειο από την ΕΕ και έχει λάβει 4 ευρωπαϊκά βραβεία. Διαθέτει 100% αυτονομία σε ενεργειακό επίπεδο και μόνο 2 μήνες το χρόνο χρειάζεται κάποια μικρή ενίσχυση.
      Η Τήλος διαθέτει ένα υποδειγματικό πρόγραμμα διαχείρισης των αποβλήτων. Από αυτά το 86,1% είναι οργανικά και ανακυκλώσιμα και μόνο το 13,9% χαρακτηρίζονται ως μη ανακυκλώσιμα.
      Αναφορικά με το θέμα του φωτισμού στο νησί, έχει προβλεφθεί αντικατάσταση του φωτισμού με αυτόνομα ηλιακά φωτιστικά, επισήμανε η κ. Καμμά-Αλιφέρη, τονίζοντας την ανάγκη η τοπική κοινωνία της Τήλου, να απολαμβάνει τα οφέλη που δικαιούται. «Πιστεύουμε ότι η Τήλος είναι απτό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης», κατέληξε η δήμαρχος του νησιού.
      Από την ΕΕ, ο επικεφαλής του αρμόδιου τμήματος για Ελλάδα και Κύπρο, Carsten Rasmussen, σημείωσε ότι θα υπάρξουν διάφοροι πόροι χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η ιδέα είναι να συνεχιστεί αυτό που ήδη έχει δημιουργηθεί στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης και να υπάρξει σημαντική ενεργειακή μετατροπή.
      Ένα από τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί, τόνισε ο κ Rasmussen είναι ότι είναι απολύτως εφικτό να φτάσουμε σε μεγάλο βαθμό αυτονομίας. Αυτό συμβαίνει στη Χάλκη όπου παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει και συνδέεται με την Ρόδο.
      «Στόχος είναι να θέσουμε όχι ανέφικτους στόχους, αλλά στόχους που μπορούμε να πετύχουμε», σημείωσε ο κ. Rasmussen, αναφερόμενος στην πράσινη μετάβαση και πρόσθεσε ότι κάθε μικρό νησί είναι ένα ζωντανό εργαστήριο, σημειώνοντας, ότι αυτό που χρειάζεται είναι ευρεία συναίνεση της κοινωνίας των νησιών και ευρεία συνεργασία με τους τοπικούς φορείς.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Μετά από μία παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας, που πλήττει τις δύο τελευταίες δεκαετίες τις Δυτικές πολιτείες της Αμερκής, οι επιστήμονες πλεον κάνουν λόγο για την πιο «ακραία υπερξηρασία» των τελευταίων τουλάχιστον 1.200 ετών.
      Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, οι ερευνητές σημειώνουν ότι όσο ο άνθρωπος συνεχίζει να συμπεριφέρεται «εχθρικά» στο περιβάλλον, η κλιμαική αλλαγή θα ευθύνεται για ακόμη πιο ζοφερές προγνώσεις, με ακόμη πιο ξηρές δεκαετίες στο μέλλον.
      «Οποιοσδήποτε μπορεί να διακρίνει ότι η Δύση ήταν ξηρή τις περισσότερες από τις τελευταίες δύο δεκαετίες», λέει η Park Williams, κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια , στο Λος Άντζελες και επικεφαλής της μελέτης. «Γνωρίζουμε τώρα από αυτές τις μελέτες ότι είναι ξηρό όχι μόνο από το πλαίσιο της πρόσφατης μνήμης αλλά και στο πλαίσιο της τελευταίας χιλιετίας».
      Άλλες μελέτες δείχνουν πώς η κλιματική κρίση «θα ενισχύει ολοένα και περισσότερο τις πιθανότητες για μακροχρόνιες, εκτεταμένες και επικίνδυνα μεγάλες ξηρασίες», γράφουν οι ερευνητές. Σημειώνοντας ότι καθώς η δυτική Αμερική βρίσκεται τώρα στη μέση της πιο ξηρής περιόδου των τελεταίων 22 ετών στην ιστορία, «αυτό, το χειρότερο σενάριο φαίνεται ήδη να επαληθεύεται».
      Οι δραματικές συνθήκες ξηρασίας
      Η έρευνα βασίζεται σε συμπεράσματα από μια προηγούμενη μελέτη, με επικεφαλής επίσης τον κλιματολόγο Williams, η οποία κατέταξε την περίοδο μεταξύ 2000 και 2018 ως τη δεύτερη πιο ξηρή σε 12 αιώνες.
      Τα δύο τελευταία χρόνια σημαδεύτηκαν από ρεκόρ καύσωνα, υποχώρησης των υδάτινων δεξαμενών και αύξησης των επικίνδυνων πυρκαγιών που έκαιγαν ανεξέλεγκτα τις πολιτείες.
      Εξετάζοντας τα επίπεδα υγρασίας στα εδάφη, η ομάδα επιστημόνων του κλίματος από το UCLA, τη Nasa και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια εστίασε σε περιοχές από τη Μοντάνα στο βόρειο Μεξικό από βορρά προς νότο και από τον Ειρηνικό Ωκεανό έως τα Βραχώδη Όρη.
      Ο Williams και οι συνάδελφοί του συνέκριναν την τρέχουσα ξηρασία με άλλες επτά μεγάλες ξηρασίες μεταξύ του 800 και του 1500 που διήρκεσαν από 23 έως 30 έτη. Χρησιμοποίησαν αρχεία για αυτές τις ξηρασίες που καταγράφηκαν στους δακτυλίους ανάπτυξης των δέντρων.

      Πυρήνες ξύλου που εξήχθησαν από χιλιάδες δέντρα επέτρεψαν στους επιστήμονες να ανασυνθέσουν την υγρασία του εδάφους πριν από αιώνες. Χρησιμοποίησαν δεδομένα από δέντρα σε περίπου 1.600 τοποθεσίες σε όλη την περιοχή, από τη Μοντάνα μέχρι την Καλιφόρνια έως το βόρειο Μεξικό.
      Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Climate Change, έρχεται να προστεθεί σε έναν αυξημένο όγκο ερευνών που δείχνει ότι η αμερικανική Δύση αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις καθώς η καύση ορυκτών καυσίμων συνεχίζει να αυξάνει τις θερμοκρασίες, εντείνοντας τις ξηρασίες.
      Η μέση θερμοκρασία στη νοτιοδυτική Βόρεια Αμερική το 2000 ήταν 1,6 βαθμούς Φαρενάιτ θερμότερη από τη μέση θερμοκρασία τα προηγούμενα 50 χρόνια. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες έχουν επιδεινώσει την ξηρασία, στεγνώνοντας τα εδάφη και αφήνοντας λιγότερο νερό να ρέει στα ρυάκια και τα ποτάμια.
      Οι προβλεπόμενες βροχές δεν λύνουν το πρόβλημα
      «Πρέπει να καταλάβουμε ότι τα υδάτινα αποθέματα της Δύσης αλλάζουν γρήγορα κάτω από τα πόδια μας», είπε ο Williams. «Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για ένα πολύ πιο ξηρό μέλλον και να μην βασιζόμαστε τόσο πολύ στις επερχόμενες βροχοπτώσεις και την πεποίθηση ότι τότε θα μπορούμε να επιστρέψουμε στη διαχείριση του νερού όπως γνωρίζαμε».
      Τα ζεστά κα ξηρά χρόνια που πέρασαν, έχουν επηρεάσει σημαντικά τα αποθέματα νερού και τα τοπία σε όλη την Καλιφόρνια και τη Δύση. Οι δεξαμενές της Καλιφόρνια έχουν πέσει τα τελευταία δύο χρόνια. Στη Γιούτα, το Great Salt Lake έχει υποχωρήσει σε επίπεδα ρεκόρ. Η υπερβολική ζέστη έχει συμβάλει στις εκτεταμένες καταστροφικές πυρκαγιές.
      Και στην έρημο Μοχάβε, οι επιστήμονες αποδίδουν μεγάλες μειώσεις στους πληθυσμούς των πτηνών λόγω των θερμών και ξηρών συνθηκών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή.
      Η ξηρασία στα τέλη του 1500 έληξε απότομα μετά από 23 χρόνια, όταν οι υγρές συνθήκες σάρωσαν την περιοχή. Όμως η τρέχουσα ξηρασία δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Σύμφωνα με τον ιστότοπο U.S. Dought Monitor, το 96% των Δυτικών Η.Π.Α. είναι τώρα αφύσικα ξηρό ενώ το 88% της περιοχής βρίσκεται σε ξηρασία.
      Τα συμπεράσματα  της έρευνας
      Οι επιστήμονες προέβλεψαν ότι είναι πολύ πιθανό η ξηρασία να συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το τρέχον έτος.
      Εξέτασαν ένα υποθετικό μελλοντικό σενάριο βασισμένο στην υγρασία του εδάφους όπως αυτή διαμορφώθηκε από τα συνολικά 40 χρόνια ξηρασίας που προηγήθηκαν, κατά τα τελευταία 1.200 χρόνια. Διαπίστωσαν ότι στο 94% των προσομοιώσεών τους, η ξηρασία συνεχίζεται για τουλάχιστον ένα έτος, το 23ο κατά σειρά. Και στο 75% των προσομοιώσεων, η ξηρασία φαίνεται να διαρκεί 30 χρόνια.
      Ο Williams είπε ότι η έρευνα θα πρέπει να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση ότι η ξηρασία θα μπορούσε να χειροτερέψει πολύ τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες. «Οι μεγάλες ξηρασίες που σημειώθηκαν την περασμένη χιλιετία συνέβησαν απούσας της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Williams.
      Όταν επιστρέψουν τέτοιες μεγα-ξηρασίες, θα συμβαίνουν σε έναν κόσμο που ήδη θα «βράζει» λόγω της κλιματικής αλλαγής, αφήνοντας ένα εξαιρετικά πιο καταστροφικό αποτύπωμα.
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία καθορίζονται οι «Απάτητες παραλίες», οι οποίες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά με το νόμο 5092/2024 («Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές»), υπεγράφη από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, όπως ανακοινώθηκε.
      Πρόκειται για 198 παραλίες σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται εντός του δικτύου Natura 2000 και στις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ.
      Οι «Απάτητες παραλίες» προσδιορίστηκαν -όπως προβλέπει ο ίδιος νόμος- ύστερα από εισήγηση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), με κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται: η σημαντική παρουσία οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη, ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης.
      Σύμφωνα με την ΚΥΑ, στις «Απάτητες παραλίες» απαγορεύεται η παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη δράση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μορφολογία τους και την ακεραιότητά τους ως προς τις οικολογικές τους λειτουργίες, και ιδίως:
      α) Η παρουσία μηχανοκίνητων οχημάτων,
      β) η διοργάνωση εκδηλώσεων με συμμετοχή περισσότερων από δέκα άτομα,
      γ) η μουσική ή η παραγωγή άλλων ήχων με χρήση συσκευής ηλεκτρικής αναπαραγωγής ή ενίσχυσης, για την άσκηση δραστηριοτήτων
      δ) η τοποθέτηση κινητών στοιχείων, όπως τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών κ.ά.
      ε) η άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής,
      στ) η λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτήριου.
      Πίνακας Απάτητες Παραλίες 2024.pdf
       
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής παρουσίασε την 20ή ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, για το 2019. Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού που θεωρήθηκε το χειρότερο της πρόσφατης ιστορίας όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές ανά τον κόσμο, κάηκαν πάνω από 400.000 εκτάρια των φυσικών εκτάσεων της Ευρώπης, ενώ ένας πρωτοφανής αριθμός περιοχών προστασίας της φύσης επλήγησαν από δασικές πυρκαγιές. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έκθεσης, η κλιματική αλλαγή εξακολούθησε να επηρεάζει τη διάρκεια και την ένταση του κινδύνου πυρκαγιών στην Ευρώπη. Έως τον Μάρτιο, δηλαδή πριν από την έναρξη της «περιόδου των πυρκαγιών» στις περισσότερες χώρες, η συνολική καμένη έκταση της ΕΕ αντιστοιχούσε ήδη σε πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο των τελευταίων 12 ετών. Ωστόσο, χάρη στην καλύτερη ετοιμότητα και την αποτελεσματικότερη αντίδραση, η περίοδος 2019 ήταν μία από τις καλύτερες που έχουν καταγραφεί όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών.
      Κύρια πορίσματα της έκθεσης
      Οι εθνικές εκθέσεις χωρών έδειξαν ότι η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Πολωνία κατέγραψαν τον υψηλότερο αριθμό πυρκαγιών στις χώρες της ΕΕ το 2019· Η Ρουμανία (73.444 εκτάρια καμένης έκτασης) ήταν η χώρα όπου προκλήθηκαν οι μεγαλύτερες ζημίες στις προστατευόμενες περιοχές της το 2019, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS)· Οι δασικές πυρκαγιές έπληξαν σοβαρά τις προστατευόμενες περιοχές «Natura 2000» της Ευρώπης. Με 159.585 εκτάρια που έχουν καεί το 2019, σχεδόν το ήμισυ της συνολικής καμένης έκτασης στην ΕΕ βρίσκεται σε αυτές τις κύριες ζώνες βιοποικιλότητας· Η περίοδος πυρκαγιών του 2019 ήταν, ωστόσο, μία από τις καλύτερες όσον αφορά την πρόληψη ατυχημάτων και την απώλεια ζωών: σημειώθηκαν μόνο τρία ατυχήματα λόγω δασικών πυρκαγιών στις χώρες που περιλαμβάνονται στην έκθεση του 2019. Η ταχεία χαρτογράφηση της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης Copernicus ενεργοποιήθηκε 35 φορές για να βοηθήσει στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών το 2019, δηλαδή περισσότερες φορές από οποιοδήποτε έτος μέχρι σήμερα.
      Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ ενεργοποιήθηκε πέντε φορές για δασικές πυρκαγιές και αναβαθμίστηκε με το rescEU το 2019, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργήθηκε ένα νέο ευρωπαϊκό απόθεμα που περιλαμβάνει πυροσβεστικά αεροσκάφη και ελικόπτερα.
      Η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα που προτάθηκε τον Μάιο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας προβλέπει δράσεις για τη βελτίωση της υγείας των ευρωπαϊκών δασών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς μας στις δασικές πυρκαγιές, και περιλαμβάνει τον στόχο φύτευσης τουλάχιστον 3 δισεκατομμυρίων δέντρων έως το 2030.
      Η κ. Mariya Gabriel, Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, η οποία είναι αρμόδια για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δήλωσε σχετικά: «Εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια, το Κοινό Κέντρο Ερευνών συνεργάζεται με χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη για να παράσχει τις πλέον επικαιροποιημένες τάσεις όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές, συμβάλλοντας στις προσπάθειες πρόληψης και μειώνοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις τους όταν συμβαίνουν πυρκαγιές. Οι μεταβαλλόμενες καιρικές συνθήκες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή αυξάνουν τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Η γνώση και τα επιστημονικά στοιχεία έχουν καίρια σημασία για τη λήψη των πλέον αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψη των πυρκαγιών αυτών, τη διαφύλαξη των δασών μας, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία της ζωής».
      Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Virginijus Sinkevičius, δήλωσε: «Οι Ευρωπαίοι είδαν φρικτές εικόνες δασικών πυρκαγιών στις δυτικές ακτές των ΗΠΑ, στη Σιβηρία, στην Αυστραλία και στην περιοχή του Αμαζονίου. Αλλά και στην Ευρώπη τα δάση έχουν επίσης πληγεί σοβαρά από πυρκαγιές. Μέρος της αντίδρασης για να εξασφαλιστεί ότι αυτό δεν θα συμβεί σε τόσο καταστροφική κλίμακα συνίσταται στην προστασία και τη διαχείριση των δασών μας με τρόπο που να μειώνει την τρωτότητά τους στις πυρκαγιές, επιτρέποντας παράλληλα στη φύση να αυτοπροστατεύεται».
      Ο Αρμόδιος Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων, Janez Lenarčič, δήλωσε τα εξής: «Τα δεδομένα και οι πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους δασικών πυρκαγιών και τις επιδημικές εκρήξεις είναι ουσιαστικής σημασίας. Μας βοηθούν στην πρόληψη και την ετοιμότητα, αλλά και στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση σε περίπτωση καταστροφικών δασικών πυρκαγιών. Με το rescEU και τον ενισχυμένο μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε, σε ολόκληρη την Ευρώπη και πέραν αυτής».
      Ιστορικό
      Το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου καταστροφών από δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη και παγκοσμίως, μέσω της ανάπτυξης και λειτουργίας του EFFIS και του παγκόσμιου πληροφοριακού συστήματος δασικών πυρκαγιών (GWIS).
      Οι εκθέσεις για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική αποτελούν μοναδική πηγή πληροφοριών για τους υπεύθυνους διαχείρισης πυρκαγιών και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε ευρωπαϊκές και γειτονικές χώρες. Παρέχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών, τα οποία υποβάλλονται ετησίως από τις πυροσβεστικές αρχές στις εν λόγω χώρες.
      Για περισσότερες πληροφορίες
      Έκθεση για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2019 
      Δασικές πυρκαγιές
      Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο πλανήτης ψήνεται στον πυρετό. Το 2023 αναδείχθηκε ως το θερμότερο έτος της μεταβιομηχανικής εποχής, ενώ τα πέντε πιο θερμά έτη σημειώθηκαν την τελευταία δεκαετία. Οι προβλέψεις των επιστημόνων επιβεβαιώθηκαν, με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus να ανακοινώνει πως το 2023 η μέση θερμοκρασία της Γης ανέβηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το 1850, που υπάρχουν σχετικά στοιχεία.
      Μάλιστα, σύμφωνα με την Copernicus, η μέση θερμοκρασία ξεπέρασε κατά 1,48 βαθμούς Κελσίου (°C) τα επίπεδα του 19ου αιώνα, πλησιάζοντας απειλητικά τον στόχο που έχει θέσει η Διάσκεψη του Παρισιού: να μην ξεπεράσει η άνοδος της θερμοκρασίας τον 1,5 °C.
      Ολες οι ημέρες του 2023 ήταν τουλάχιστον έναν βαθμό Κελσίου πάνω από το επίπεδο της περιόδου 1850-1900, οι μισές μέρες του έτους ήταν 1,5 °C πιο ζεστές και δύο ημέρες η άνοδος ξεπέρασε τους 2 °C! Ενδεικτικό της ανοδικής τάσης είναι το γεγονός πως το 2023 ήταν 0,60 βαθμούς Κελσίου θερμότερο από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, όταν ήδη οι θερμοκρασίες είχαν αρχίσει να τραβούν την ανηφόρα.

      Η αμέσως προηγούμενη θερμότερη χρονιά είχε καταγραφεί το 2016 και ήταν κατά 0,17 °C πιο «δροσερή», ενώ τρίτο στη σειρά θερμό έτος για τον πλανήτη ήταν το 2020. Για την Ευρώπη το 2023 ήταν το δεύτερο θερμότερο έτος στη μεταβιομηχανική εποχή, πίσω μόνο από το 2020. Την ανάλυση και τα στοιχεία του Copernicus ήρθε να επιβεβαιώσει και η μελέτη της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Ιαπωνίας, η οποία κατέληξε σε σχεδόν ίδια αποτελέσματα, σημειώνοντας πως το 2023 έφτασε σε θερμοκρασία ρεκόρ 1,43 °C πάνω από τα επίπεδα του 19ου αιώνα.
      «Το 2023 ήταν μια εξαιρετική χρονιά, τα κλιματικά ρεκόρ έπεφταν σαν ντόμινο. Οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του 2023 είναι πιθανό να υπερβαίνουν αυτές οποιασδήποτε περιόδου τουλάχιστον των τελευταίων 100.000 ετών», δήλωσε η Σαμάνθα Μπούργκες, αναπληρώτρια διευθύντρια της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus.
      Η υπερθέρμανση του πλανήτη σχετίζεται με τη μεγάλη αύξηση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, τα οποία συγκρατούν θερμότητα και σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Το 2023 το διοξείδιο του άνθρακα (βασικό θερμοκηπικό αέριο) έφτασε σε συγκεντρώσεις των 420 ppm, από 380 ppm που ήταν το 2006. Οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα έφτασαν ξανά σε επίπεδα ρεκόρ, με το Global Carbon Project να εκτιμά (λίγο πριν κλείσει το προηγούμενο έτος) πως οι εκπομπές CO2 θα σημείωναν αύξηση 1,1% το 2023, φτάνοντας τους 40,9 γιγατόνους, ενώ υποτίθεται πως πρέπει να μειώνονται και μάλιστα δραστικά!
      Στο ρεκόρ ζέστης του 2023 συνέβαλε και το φαινόμενο Ελ Νίνιο, ένα περιοδικό φαινόμενο που οδηγεί σε αυξημένες θερμοκρασίες στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, στο ύψος του Ισημερινού, προκαλώντας (εκτός των άλλων) και κύματα θερμότητας στην ευρύτερη περιοχή. Φέτος, η κεντρική και βόρεια Αμερική σημείωσε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ενώ ιδιαίτερα θερμές ήταν οι συνθήκες στον Καναδά. Το Ελ Νίνιο εμφανίζεται περίπου ανά τέσσερα έτη, άρα δεν μπορεί να εξηγήσει την ανοδική τάση της θερμοκρασίας. Ερχεται να ενισχύσει περιοδικά την άνοδο των θερμοκρασιών, η οποία οφείλεται στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
      Η υπέρβαση των μέσων θερμοκρασιών εντός του 2023 άρχισε να γίνεται μεγαλύτερη από την άνοιξη και μετά, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος παγκόσμια ήταν ιδιαίτερα θερμοί, ενώ εξαιρετικά μεγάλη ήταν η απόκλιση τον Δεκέμβριο, που όχι μόνο ήταν ο θερμότερος που έχει καταγραφεί αλλά και η απόκλιση έφτασε τους 1,78 βαθμούς Κελσίου!
      Και στην Ελλάδα το 2023 είχε αρκετούς μήνες με θερμοκρασίες πάνω από το «κανονικό», όπως ο καυτός Ιούλιος, αλλά και το τρίμηνο Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος. Ολα δείχνουν πως η κλιματική κρίση είναι εδώ και απειλεί με ακραία καιρικά φαινόμενα – καύσωνες, πυρκαγιές και πλημμύρες. Οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων είναι σαφείς, αλλά πολλοί από τους κρίσιμους παράγοντες που λαμβάνουν τις αποφάσεις συνεχίζουν με καταστροφική λογική «business as usual».
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.
      Τα φαινόμενα πλημμυρών, αλλά και ανομβρίας σε πολλές περιοχές, πυρκαγιών, αυξομειώσεων στη θερμοκρασία, που καταγράφονται ήδη σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και δη της νοτίου, απότοκα της κλιματικής αλλαγής προβληματίζουν τον ESM, που σε μελέτη που βασίζεται στα ευρήματα της Έκθεσης του European Environment Agency για το 2024, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ειδικά σε κράτη μέλη με μεγάλο χρέος. 
      “Οι φυσικοί κλιματικοί κίνδυνοι είναι εντονότεροι για τις χώρες του Νότου της ζώνης του Ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται αρκετές που έλαβαν στήριξη από τον ESM κατά τη διάρκεια προηγούμενων κρίσεων. Όταν οι χώρες αντιμετωπίζουν τόσο την κλιματική αλλαγή όσο και οικονομικά τρωτά σημεία, όπως ο υψηλός λόγος Χρέους προς ΑΕΠ, η ενσωμάτωση της αξιολόγησης των κλιματικών κινδύνων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον ESM”, επισημαίνει η ανάλυση, που προχωρά σε μέτρηση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων.  
      Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα ή απότομες αλλαγές στους κανονισμούς και τις συνθήκες της αγοράς που επηρεάζουν βιομηχανίες έντασης άνθρακα, όπως η ενεργειακή βιομηχανία ή οι μεταφορές, με αποτέλεσμα την απώλεια περιουσιακών στοιχείων και τη διακοπή της παραγωγής.  
      Υπό εξέταση είναι, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις βλάπτουν τα δημόσια οικονομικά, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων δημοσιονομικών επιπτώσεων που προκαλούνται από ad-hoc αντιδράσεις πολιτικής που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αποκαλυπτικές είναι οι εκτιμήσεις για το πώς μια ασυνήθιστα σκληρή ξηρασία θα μεταφραζόταν σε πρόσθετες δημόσιες δαπάνες.  
      Σύμφωνα με την ανάλυση του ESM, οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι οφείλονται κυρίως στην αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές επιλογές και στη γενική δυσκολία ακριβούς ποσοτικοποίησης των κλιματικών κινδύνων. Το Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών (NGFS) προβλέπει μακροοικονομικά αποτελέσματα τόσο για μια ομαλή όσο και για μια άτακτη μετάβαση από την εξάρτηση από τον άνθρακα, καθώς και για σενάρια με ανεπαρκή ή μηδενική δράση πολιτικής. Στις περισσότερες χώρες της ζώνης του Ευρώ, η κλιματική αλλαγή θα επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα ακόμη και με ένα σχέδιο ομαλής μετάβασης για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε καθαρό μηδενισμό  έως το 2050, αλλά οι απώλειες θα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πολύ μεγαλύτερες εάν οι φορείς χάραξης πολιτικής παραμείνουν αδρανείς. 
      Στην περίπτωση της Ελλάδας, ένα τέτοιο, διόλου απίθανο, συμβάν “μεταφράζεται” σε αύξηση των δαπανών κατά 0,62% του ΑΕΠ και είναι η 4η μεγαλύτερη αύξηση κάτι που προφανώς επηρεάζει και το σενάριο βιωσιμότητας του χρέους.
      Υπενθυμίζεται ότι άνοδος της θερμοκρασίας 1,2 έως 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι τα μέσα του αιώνα και κατά 2 έως 5 βαθμούς Κελσίου μετά το 2060, σε σύγκριση με το 1971-2000, αύξηση των ημερών καύσωνα κατά 10 έως 15 μέρες έως το 2050 και κατά 30-50 μέρες έως το 2100, αν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κίνδυνος ερημοποίησης περίπου του 40% της Ελλάδας ιδίως στα ανατολικά και νότια τμήματα, είναι μερικές από τις ζοφερές προβλέψεις που προκύπτουν από την επικαιροποίηση της έκθεσης «Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», που παρουσιάστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στην Τράπεζα της Ελλάδος.
      Σε οικονομικούς όρους, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα έως το τέλος του αιώνα υπολογίζεται σε 2,2 δισ. ευρώ τον χρόνο ή 1% του ΑΕΠ περίπου, σε σημερινές αξίες. Τα δάση που καίγονται, οι καλλιέργειες που καταστρέφονται, ο τουρισμός που θα μειώνεται όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία αντικατοπτρίζονται σε αυτό το κόστος.
      Όπως παρατηρεί ο ESM, πολλές κυβερνήσεις και υπερεθνικοί φορείς αναπτύσσουν πολιτικές για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, δίνοντας κίνητρα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία απεξάρτησης από τον άνθρακα δημιουργεί μεταβατικούς κινδύνους, καθώς οι μη συντονισμένες και ξαφνικές αλλαγές πολιτικής μπορούν να εγκλωβίσουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία και να διαταράξουν τα δίκτυα παραγωγής, με αποτέλεσμα να υπάρξει κύμα απωλειών θέσεων εργασίας και να απειληθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. 
    17. Περιβάλλον

      GTnews

      Διασχίζοντας ένα μονοπάτι μέσα σε καλλιέργειες τριφυλλιού και καλαμποκιού που συνεχίζει σε μια παραποτάμια διαδρομή, στεφανωμένη με δέντρα και οργιώδη φύση, δίπλα στο Νέστο, ολοκληρώθηκε στο Παρανέστι Δράμας, ημερίδα με θέμα την ανάδειξη της αξίας της βιοποικιλότητας και της διασυνοριακής συνεργασίας στην οροσειρά της Ροδόπης. Μιας ημερίδας που σύμφωνα με τους διοργανωτές της, είχε ως στόχο τη σημασία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης, όπως ονομάζεται πλέον το πρώην «Σιδηρούν Παραπέτασμα» το οποίο χώριζε την Ευρώπη σε Ανατολή και Δύση για σχεδόν 40 χρόνια. Εκεί, αναπτύχθηκε μια ξεχωριστή «πράσινη» ζώνη, ένας οικολογικός διάδρομος που διασχίζει 24 χώρες και, ως αυστηρά επιτηρούμενη στρατιωτική περιοχή, υπήρξε καταφύγιο για πολλά απειλούμενα είδη. Έτσι, οι περιοχές που περιλαμβάνονται στη νοητή γραμμή μεταξύ της Θάλασσας Μπάρεντς στη Ρώσο – Νορβηγική μεθόριο μέχρι και τη Μαύρη Θάλασσα και τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας στα Βαλκάνια μετονομάστηκαν σε Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, ενώ το ομώνυμο δίκτυο συγκροτήθηκε το 2003.
      Το νοτιότερο σκέλος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης είναι η Βαλκανική Πράσινη Ζώνη που κατά κύριο λόγο περιλαμβάνει τις οροσειρές, καθώς και λίμνες και ποτάμια της Βαλκανικής.
      “Όλο το εθνικό πάρκο της οροσειράς Ροδόπης, έτσι και το μονοπάτι που ενώνει το Ξάγναντο με το Παρανέστι, θεωρούνται κομμάτι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης. Πρόκειται για μια προσπάθεια, εκεί που υπήρχε παλαιότερα το “Σιδηρούν παραπέτασμα” και ήταν ένα σύνορο που χώριζε τις χώρες, τώρα να είναι μια πράσινη γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους αλλά και τον άνθρωπο με τη φύση” εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Θεοδωρίδης από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ”.
      Το Μονοπάτι της Συνύπαρξης, όπως ονομάστηκε, υπάρχει εδώ και χρόνια και ξεκινάει δίπλα από χωράφια αγροτών οι οποίοι καλλιεργούν καλαμπόκι και τριφύλλι για ζωοτροφές. Μέσα από το έργο LIFE ARCPROM, μέλη της περιβαλλοντικής οργάνωσης, έχουν δημιουργήσει και προτείνουν δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ώστε να μπορούν σχολεία και οικογένειες, να επισκέπτονται το μονοπάτι και να ενημερώνονται για το περιβάλλον, την περιοχή, τους κατοίκους της και πώς συνυπάρχει ο άνθρωπος με την άγρια ζωή, και πιο συγκεκριμένα με την αρκούδα.
      “Η διαδρομή, μήκους 2,2 χιλιομέτρων, ξεκινά από το Ξάγναντο, κοντά στο Παρανέστι. Λίγο πιο κάτω από το κέντρο του χωριού, ακολουθούμε μικρό αγροτικό δρόμο, που μας κατεβάζει ομαλά προς το ποτάμι. Μετά από 800 μέτρα, φτάνουμε στο παραποτάμιο μονοπάτι. Για το υπόλοιπο της διαδρομής, ακολουθούμε τη ροή του ποταμού, περπατώντας μέσα στο παραποτάμιο δάσος, ώσπου να φτάσουμε στη σιδηροδρομική γραμμή και σε χώρο αναψυχής, έξω από το Παρανέστι” εξηγεί η Εφη Γελαστοπούλου από την “Καλλιστώ”.
      Από το “Σιδηρούν Παραπέτασμα” στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη
      Όπως διευκρίνισε, μιλώντας στην ημερίδα, η Λουκία Αργυριάδου από την “Καλλιστώ”, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συμβολίζει την παγκόσμια προσπάθεια για κοινές διασυνοριακές δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Καθήκον της Ένωσης για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη που αποτελείται από μη κυβερνητικές οργανώσεις, κρατικούς φορείς και ομάδες εμπειρογνωμόνων, είναι η διατήρηση και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξής της με διασυνοριακή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
      “Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη, η κοινή φυσική μας κληρονομιά κατά μήκος της γραμμής του πρώην “σιδερένιου παραπετάσματος”, πρέπει να διατηρηθεί και να αποκατασταθεί ως ένα οικολογικό δίκτυο που συνδέει υψηλής αξίας φυσικό και πολιτιστικό τοπίο, με σεβασμό των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών των τοπικών κοινοτήτων” εξήγησε.
      Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Ζώνη συνδέει 16 χώρες της ΕΕ, πέντε υποψήφιες χώρες (Αλβανία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Τουρκία), το Κόσοβο και δύο χώρες εκτός ΕΕ (Ρωσία και Νορβηγία).
      Πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού πάρκου Ροδόπης
      Στη πρόταση για τη δημιουργία διασυνοριακού Περιφερειακού Πάρκου εντός της Βαλκανικής Πράσινης Ζώνης, στην οροσειρά της Ροδόπης, που έχουν καταθέσει προς συζήτηση περιβαλλοντικές οργανώσεις, αναφέρθηκαν οι Συμεών Αρανγκέλωφ (Simeon Arangelov) και Ινα Λαζάροβα (Ina Lazarova) από την ΄Ενωση Εθνικών Πάρκων Βουλγαρίας.
      Όπως είπαν, μιλώντας στην ημερίδα, πρόκειται για ένα οικοσύστημα με σπάνια ενδημικά και απειλούμενα είδη και μεγάλη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, στη Βουλγαρία, υπάρχει κατακερματισμός των προστατευόμενων οικοτόπων και διαφορετική πολιτική προστασίας σε σχέση με την Ελλάδα. “Γι΄αυτό το λόγο”, διευκρίνησαν, “πρέπει να δημιουργηθεί ένα διασυνοριακό περιφερειακό πάρκο που θα περιλαμβάνει όλη τη Ροδόπη με το ίδιο status προστασίας”.
      Στα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη κοινής διασυνοριακής πολιτικής σε θέματα προστασίας της φύσης αναφέρθηκε και η Ελπίδα Γρηγοριάδου από τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου- Βιστωνίδας και Ροδόπης υπογραμμίζοντας ότι απαιτείται η υπογραφή κοινού πρωτοκόλλου παρακολούθησης για όλα τα διασυνοριακά είδη πανίδας και χλωρίδας. Σημαντικά προβλήματα, σύμφωνα με την κ.Γρηγοριάδου, αποτελούν επίσης η ρύπανση και τα εισαγόμενα σκουπίδια στο Νέστο, η ύπαρξη εμποδίων και ο κατακερματισμός πληθυσμών ιχθυοπανίδας από τα φράγματα, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και το διασυνοριακό έγκλημα της λαθροθηρίας, επικαλούμενη 7 περιστατικά λαθροθηρίας που σημειώθηκαν το διάστημα 2015-2020, στην περιοχή του Φρακτού
      Η ημερίδα διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση “Καλλιστώ” σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας – Ισμαρίδας και Ροδόπης του ΟΦΥΠΕΚΑ, την Ένωση Πάρκων Βουλγαρίας, το Ελληνικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Ζώνης (European Green Belt), και το έργο LIFE ARCPROM.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Η αποτελεσματική ενίσχυση της δέσμευσης και των δράσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά στην περιοχή της Μεσογείου, με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, τέθηκε στο επίκεντρο του Συμφώνου Συνεργασίας που υπέγραψαν το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και ο Κύκλος των Μελών Κοινοβουλίων της Μεσογείου για την Αειφόρο Ανάπτυξη (COMPSUD) στην Αθήνα.
      Όπως ανακοινώθηκε, το Σύμφωνο Συνεργασίας έχει ως στόχο να παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα και επιτεύγματα του έργου που αφορούν ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, του σχεδιασμού και της υλοποίησης μέτρων για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης που οφείλεται σε αυτά.
      Τα δύο μέρη υπέγραψαν το Σύμφωνο σε μία υψηλού επιπέδου ειδική Συνεδρία του Διεθνούς Συνεδρίου του έργου “Interreg Med Plastic Busters MPAs” με τίτλο “Plastic Busters MPAs consolidates efforts to slash marine plastic pollution in Mediterranean Marine Protected Areas”, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο.
      Το παρόν εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας έδωσε η Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλευτής, Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής, που αποτελεί ενεργό μέλος του COMPSUD.
      Ενώ, τη Συνεδρία άνοιξαν, ο πρόεδρος του COMPSUD, Καθ. Moh Rejdali ο οποίος και υπέγραψε το Σύμφωνο Συνεργασίας, με την κα Tatjana Hema, Συντονίστρια του Σχεδίου Δράσης για την Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών.
      Όπως δήλωσε η κα Hema: «Το πρόγραμμα συμβάλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων για τον περιορισμό της μόλυνσης στις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές». Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να η Μεσόγειος να καταστεί μία περιοχή με στιβαρή δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος».
      «Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι: «Δε θα κερδίσουμε αυτή την μάχη εάν δεν συνεργαστούμε».
      Μάλιστα, η κα Hema τόνισε την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους μέσω του COMPSUD, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμβολή θα είναι σημαντική στο πλαίσιο των διεθνών δράσεων και προγραμμάτων.
      «Ο απώτερος στόχος είναι να μειώσουμε δραστικά την πλαστική μόλυνση μέχρι το 2030», με την προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και τις πρακτικές της επανάκτησης, επανάχρησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο κ. Rejdali: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, ωστόσο υπάρχει η ισχυρή βούληση να εργαστούμε για την επίτευξη των στόχων μας», τόνισε.
      «Αν και η περιοχή μας, η Μεσόγειος, είναι μία από τις πλέον ταραγμένες, ταυτόχρονα είναι και μία από τις πλέον πρωτοπόρες σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας», δήλωσε ο καθηγητής Μιχαήλ Σκούλλος, πρόεδρος MIO-ECSDE και γενικός γραμματέας COMPSUD, ο οποίος συντόνισε το πρόγραμμα και τη Συμφωνία.
      «Είμαστε εδώ για να στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα καθώς το Σύμφωνο που υπογράφηκε σήμερα στην Αθήνα, υποστηρίζει έμπρακτα όσα προβλέπει Η Σύμβαση για την Προστασία της Μεσογείου από τη Ρύπανση και τα Πρωτόκολλά της», ανέφερε ο καθηγητής.
      Ενώ, όπως τόνισε: «Χρειάζεται να ενισχύσουμε τους δεσμούς όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον του πλανήτη και όλων όσων χαράσσουν πολιτική, και αυτοί δεν είναι άλλοι από τους εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων». επισημαίνοντας την ανάγκη προώθησης της εκπαίδευσης στα εν λόγω ζητήματα.
      Σημειώνεται, ότι το Διεθνές Συνέδριο συνδιοργανώνεται από το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE) και το Πανεπιστήμιο της Σιένα.
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παραπέμπεται η Ελλάδα για μη εφαρμογή των κανόνων της οδηγίας (2011/7/ΕΕ) για τις καθυστερήσεις πληρωμών.
      Οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις. Μία στις τέσσερις πτωχεύσεις οφείλεται στη μη έγκαιρη εξόφληση των τιμολογίων. Μία από τις βασικές αιτίες των καθυστερήσεων πληρωμών είναι οι ασυμμετρίες στη διαπραγματευτική ισχύ μεταξύ ενός μεγάλου ή πιο ισχυρού πελάτη (οφειλέτη) και ενός μικρότερου προμηθευτή (πιστωτή). Ως αποτέλεσμα, συχνά ο προμηθευτής υποχρεώνεται να αποδεχτεί καταχρηστικές προθεσμίες και όρους πληρωμής.
      Η ισχύουσα οδηγία προβλέπει προθεσμία πληρωμής 30 ημερών για συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων. Ωστόσο, αυτή η προθεσμία μπορεί να παραταθεί σε 60 ή περισσότερες ημέρες «εφόσον η παράταση αυτή δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική για τον πιστωτή». Στην πράξη, η απουσία πραγματικής μέγιστης προθεσμίας πληρωμής και η ασάφεια του όρου «κατάφωρα καταχρηστική» που χρησιμοποιείται στην οδηγία έχουν οδηγήσει σε μια κατάσταση στην οποία επιβάλλονται συχνά προθεσμίες πληρωμής 120 ημερών και μεγαλύτερες στους μικρότερους πιστωτές.
      Συγκεκριμένα, η Κομισιόν παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο λόγω των πρακτικών πληρωμών από τα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία προς τους προμηθευτές τους, που παραβιάζουν την οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών.
      Τα νοσοκομεία αυτά δεν τηρούν την υποχρέωση παροχής άμεσης πληρωμής των οφειλών τους όταν οι προμηθευτές συμφωνούν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους για τόκους, σε αντίθεση με την πάγια νομολογία.
      Η Επιτροπή παρέπεμψε ήδη την Ελλάδα στο δικαστήριο τον Νοέμβριο του 2023 σε άλλη υπόθεση καθυστερημένων πληρωμών, με στόχο τις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα [INFR (2019)2298].
      Οι καθυστερημένες πληρωμές από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που εργάζονται στον τομέα της υγείας, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αυτές οι επιχειρήσεις διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στην ταχεία προμήθεια νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν λειτουργικά.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί όμως ότι το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με επικίνδυνα υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων ΡΜ2,5
      Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης έχουν βελτιωθεί στην Ευρώπη τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal).
      Παρά την πρόοδο, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επισημαίνει ότι η συντριπτική πλειονότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού εξακολουθεί να ζει σε περιοχές με υψηλή ρύπανση, κυρίως από μικροσωματίδια και διοξείδιο του αζώτου.
      Συγκεκριμένα, το 98% των Ευρωπαίων ζει σε περιοχές με βλαβερά για την υγεία επίπεδα μικροσωματιδίων που είναι γνωστά ως PM2,5. Το 80% ζει σε περιοχές με υπερβολικά πολλά μεγαλύτερα σωματίδια, γνωστά ως PM10, ενώ το 86% ζει σε περιοχές που πνίγονται στο διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2).
      Τα πανταχού παρόντα (ακόμη) στην Ευρώπη σωματίδια ΡΜ2,5 και PM10 είναι τα πλέον επικίνδυνα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχοντας διάμετρο μικρότερη από 2,5 και 10 μικρόμετρα (mμ) αντίστοιχα, όπου κάθε μικρόμετρο ισούται με ένα χιλιοστό του χιλιοστού του μέτρου, εισχωρούν κατά την εισπνοή βαθιά στους πνεύμονες και μένουν εκεί καθώς δεν αποβάλλονται με την εκπνοή, προκαλώντας καρκίνους, καρδιοπάθειες, σοβαρές αναπνευστικές ασθένειες, ακόμα και ανωμαλίες στην κύηση με πρόωρους τοκετούς.
      «Απαιτείται να γίνουν στοχευμένες ενέργειες εκ μέρους των εθνικών κυβερνήσεων υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των επιπέδων PM2,5, του όζοντος και άλλων ρύπων. Οι ενέργειες αυτές πρέπει να ενταχθούν στο πλαίσιο της κοινής αντιμετώπισης των ταχέως αυξανόμενων απειλών από την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο ερευνητής του ISGlobal και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ζάο-Γιούε Τσεν.
      Καλό, αλλά δεν φτάνει
      Η μελέτη του ISGlobal εξέτασε τα επίπεδα ρύπανσης σε περισσότερες από 1.400 περιοχές σε 35 ευρωπαϊκές χώρες, όπου κατοικούν περί τα 543 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications είναι ενθαρρυντικά, καθώς φαίνεται πως έπειτα από δεκαετίες ολόκληρες ανακόπτεται μια πορεία υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα που αναπνέουν οι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, δεν χωρεί αμφιβολία ότι έχουν ακόμα πολλά να γίνουν.
      Η έρευνα έδειξε ότι τα συνολικά επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM2,5 και PM10) και διοξειδίου του αζώτου (NO2) έχουν μειωθεί στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Συνολικά τα μικροσωματίδια PM10 είχαν ετήσια μείωση 2,72%, τα PM2,5 είχαν ετήσια πτώση 2,45%, ενώ το διοξείδιο του αζώτου μειώθηκε κατά 1,72%.
      Τα μικροσωματίδια ΡΜ2,5 και ΡΜ10 εκτιμάται ότι προκαλούν περισσότερους από 400.000 θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι περισσότεροι από 200.000 θάνατοι από ασθένειες που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν δεν ξεπερνιούνταν τα όρια που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τις εκπομπές μικροσωματιδίων.
      Η ρύπανση από μικροσωματίδια προέρχεται από την καύση στερεών και υγρών καυσίμων κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για τις μεταφορές (οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες) και επίσης στις κεντρικές θερμάνσεις.
      «Οι εκτιμήσεις μας για την έκθεση του πληθυσμού σε συνθήκες σύνθετης ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρέχει μια σταθερή βάση για τη μελλοντική έρευνα και την ανάπτυξη μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων διαχείρισης της ποιότητας του αέρα και διασφάλισης της δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε ο Κάρλος Πέρες Γκαρσία-Πάντο, που συμμετείχε στη συγγραφή της μελέτης.
      «Οι οδηγίες της ΕΕ για τις βιομηχανικές εκπομπές ρύπων έχουν περιορίσει τη ρύπανση από τις επιχειρήσεις. Επίσης πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν εφαρμόσει ζώνες χαμηλών εκπομπών ρύπων περιορίζοντας κυρίως την κυκλοφορία των οχημάτων και έχουν καταφέρει να μειώσουν τη ρύπανση από τις εκπομπές μικροσωματιδίων. Επίσης ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από σόμπες με καύση άνθρακα», αναφέρει η έκθεση του ISGlobal.
      Όπου φτωχός κι η μοίρα του
      Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι η χρήση καυσόξυλων για τη θέρμανση οικιών και καταστημάτων, όσο γραφική κι αν είναι, απαγορεύεται σε όλες τις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις της Δυτικής Ευρώπης, εξαιρουμένων των ελληνικών. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η συσσώρευση μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 και ΡΜ10 είναι δραματική στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στη βιομηχανικά υπερανεπτυγμένη Βόρεια Ιταλία.
      Στη Βόρεια Ιταλία καταγράφονται και τα υψηλότερα επίπεδα διοξειδίων του αζώτου, σε ό,τι αφορά τη Δυτική Ευρώπη. Υψηλή ρύπανση με NO2, που συνδέεται με την ανάπτυξη άσθματος και με αναπνευστικές φλεγμονές, καταγράφεται επίσης στη Βρετανία, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία.
      Παρατηρώντας κανείς το χάρτη ρύπανσης της Ευρώπης με μικροσωματίδια, που δημοσίευσε ο βρετανικός «Guardian», διαπιστώνει τεράστια συσσώρευση στην Ανατολική Ευρώπη και στα Βαλκάνια, κυρίως στη Σερβία και στη Βουλγαρία.
      Εντυπωσιακά «καθαρές» είναι η Γαλλία και η Ιβηρική Χερσόνησος. Η Ελλάδα βρίσκεται στο μέσον όρο της Δυτικής Ευρώπης εκτός από την Αττική που πνίγεται στους ρύπους, ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από τους βόρειους γείτονες προφανώς, αλλά και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, πιθανώς επίσης λόγω εισαγόμενης ρύπανσης από την Τουρκία, την οποία όμως δεν καλύπτει η έρευνα του Ινστιτούτου της Βαρκελώνης.
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Αδυναμίες και παραλείψεις, ως προς τη διαχείριση περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου «Natura 2000» και μη συμμόρφωση με σχετικές Οδηγίες, καθώς και διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε ειδική έκθεση της για το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
      Συγκεκριμένα αναφέρεται σε αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές, παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίων χρήσης παραλίας, εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση και παράλειψη ετοιμασίας των προβλεπόμενων περιβαλλοντικών αξιολογήσεων.
      Επίσης, όπως αναφέρεται στα γενικά συμπεράσματα της έκθεσης, λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις της Δημοκρατίας, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή. 
      Παράλληλα, υπάρχει αναφορά για ελλιπή συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων, Κανονισμών και Εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου που διέπουν τη διενέργεια πληρωμών και την είσπραξη εσόδων.
      Σημαντικότερα ευρήματα οικονομικού ελέγχου
      α. Λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή.
      β. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία διεκπεραίωσης των πληρωμών, όπως η μη κατάλληλη σύσταση και εξουσιοδότηση των πληρωμών, μη σφράγιση των συνημμένων στα δελτία πληρωμής εγγράφων με την ένδειξη «ΠΛΗΡΩΘΗΚΕ» και μη σφράγιση των τιμολογίων/παραστατικών με την ημερομηνία παραλαβής τους, είτε από το Αρχείο είτε από άλλον υπεύθυνο Λειτουργό του Τμήματος.
      γ. Μη έγκαιρη εξόφληση οφειλών.
      δ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την ενημέρωση του Μητρώου Συμβολαίου.
      ε. Μη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης κρατικών χορηγιών, αφού δεν πληρούνταν, σε όλες τις περιπτώσεις, οι προβλεπόμενες υποχρεώσεις από τους λήπτες.
      στ. Αδυναμίες και ελλείψεις σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης, επιβολής και παρακολούθησης των διοικητικών προστίμων στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ).
      ζ. Μη τήρηση της συμφωνίας παροχής εκπαιδευτικής άδειας από Κτηνιατρικό Λειτουργό, χωρίς οι ΚΥ να απαιτήσουν από αυτόν, αλλά ούτε από τον εγγυητή του, την καταβολή στην Κυβέρνηση της προνοούμενης αποζημίωσης.
      η. Μη επίλυση της διαφωνίας μεταξύ του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) και των Αναδόχων των Μονάδων Αφαλάτωσης Νερού Λεμεσού και Λάρνακας, ως προς τον υπολογισμό της τιμής μονάδας.
      θ. Σημαντικές οικονομικές διαφορές μεταξύ του ΤΑΥ και των Συμβουλίων Αποχετεύσεων, που αφορούν στην κυβερνητική συνεισφορά, μεταξύ άλλων, στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας.
      ι. Ανομοιόμορφος χειρισμός ως προς την πολιτική χρέωσης διοικητικών εξόδων των Συμβουλίων Αποχετεύσεων προς το ΤΑΥ, σε σχέση με τη λειτουργία και συντήρηση των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας και έλλειψη κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου.
      ια. Σε σχέση με την καταβολή Κυβερνητικής Συνεισφοράς ύψους €6,1 εκ. προς το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού – Αμαθούντας (ΣΑΛΑ), για την κάλυψη των δαπανών τριτοβάθμιας επεξεργασίας, το ΤΑΥ δεν τεκμηρίωσε το ποσοστό επιμερισμού ύψους 40%, που χρησιμοποίησε επί του συνόλου των δαπανών για την κατασκευή του σταθμού επεξεργασίας.
      ιβ. Το ΤΑΥ διενήργησε πληρωμή ύψους €5,5 εκ., εκ μέρους του Κράτους, ως εγγυητής, προς Κοινοπραξία, για την εξόφληση δεδουλευμένων υπηρεσιών που όφειλε το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων Επαρχιών ΛάρνακαςΑμμοχώστου, που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες, χωρίς να επιβεβαιώσει την ορθότητα του ποσού, με τη αιτιολογία ότι αυτό ελέγχεται από το υπό αναφορά Συμβούλιο.
      ιγ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία είσπραξης εσόδων, όπως η μη έγκαιρη κατάθεση των εισπράξεων, η μη διενέργεια αιφνιδιαστικών ελέγχων στους Ταμίες από τους Προϊστάμενους των Τμημάτων, ελλιπής συμπλήρωση των καταστάσεων εισπράξεων, μη κατάλληλη επιθεώρηση των βιβλίων είσπραξης και μητρώων εμβασμάτων και μη κατάλληλη/ασφαλής φύλαξη των μετρητών.
      ιδ. Μη ύπαρξη ασφαλιστικών δικλίδων στο μηχανογραφημένο Σύστημα Τιμολόγησης Νερού (ΣΤΝ) του ΤΑΥ, οι οποίες να αποτρέπουν ή/και να εντοπίζουν έγκαιρα περιπτώσεις λαθών.
      ιε. Μη πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή των περί της Ενιαίας Διαχείρισης Υδάτων (Δικαιώματα, Τέλη ή άλλα Χρηματικά Ανταλλάγματα) Κανονισμών (ΚΔΠ 48/2017).
      ιστ. Μη διασφάλιση της ικανοποίησης των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων, κατά τη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης από το Τμήμα Δασών (ΤΔ).
      ιζ. Μη τήρηση ικανοποιητικών υποστηρικτικών στοιχείων από το Τμήμα Μετεωρολογίας (ΤΜ) για τεκμηρίωση της ορθότητας της αξίας σημαντικού εσόδου.
      ιη. Μη εφαρμογή, από την Υπηρεσία Μεταλλείων (ΥΜ), συστήματος εσωτερικού ελέγχου για επαλήθευση της ορθότητας, πληρότητας και έγκαιρης είσπραξης των δικαιωμάτων από τη χρήση λατομικών υλικών
      Σημαντικότερα ευρήματα ελέγχου συμμόρφωσης
      α. Τμήμα Γεωργίας (ΤΓ).
      (i) Κλάδος Αμπελουργίας και Οινολογίας. Μη έγκαιρη κοινοποίηση των προγραμμάτων εργασίας, μη κατάλληλη φύλαξη όλων των αποδεικτικών στοιχείων/εντύπων, σχετικά με ελέγχους που διενεργούνται, καθώς και μη κατάλληλη φύλαξη και παρακολούθηση του αποθέματος οίνου που τηρείται.
      (ii) Κλάδος Προϊόντων Ποιότητας. Μη εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, μη διενέργεια ικανοποιητικού αριθμού ελέγχων στον τομέα της βιολογικής γεωργίας και αδυναμίες στην εποπτεία των Οργανισμών Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ).
      (iii) Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας. Μη εκσυγχρονισμός της περί Μελισσοκομίας νομοθεσίας, καθώς και παραλείψεις σχετικά με τον έλεγχο και την οικονομική ενίσχυση των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών.
      (iv) Κλάδος Ζωικής Παραγωγής και Διατροφής Ζώων (ΚΖΠΔΖ). Αδυναμίες σε σχέση με την κατάρτιση και εφαρμογή του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών, καθώς και αδυναμίες κατά την ετήσια επισκόπηση της αιγοπροβατοτροφίας.
      (v) Κλάδος Φυτοϋγείας και Εμπορικών Προδιαγραφών και Κλάδος Ελέγχου Νομοθεσιών. Μη καθορισμός κλιμάκων διοικητικών προστίμων και αδυναμίες σε σχέση με την παρακολούθηση της επιβολής τους, καθώς και μη ομοιόμορφος χειρισμός των παρατυπιών/παρανομιών από όλα τα Επαρχιακά Γεωργικά Γραφεία (ΕΓΓ). Επίσης, μη κατάλληλη φύλαξη και μη προσυπογραφή των εντύπων ελέγχου, καθώς και αδυναμίες σχετικά με τη διενέργεια και παρακολούθηση ελέγχων σε δείγμα σημείων λιανικού εμπορίου. Πρόσθετα, αδυναμίες σε σχέση με το νομικό πλαίσιο και τη διαδικασία διενέργειας επίσημων ελέγχων για την ταξινόμηση των σφάγιων βοοειδών και χοίρων και την αναφορά των σχετικών τιμών.
      (vi) Πρόγραμμα Γεωργικών Εφαρμογών. Ελλείψεις σε σχέση με την κατάρτιση, υλοποίηση και παρακολούθηση του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών.
      (vii) Tομέας Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών. Καθυστέρηση στη μηχανογράφηση της διαδικασίας παραγωγής, πώλησης και αποθήκευσης φυτών και παροχής φυτικών υπηρεσιών.
      (viii) Σποροπαραγωγικό Κέντρο (ΣΚ). Δεν εκπονήθηκε και κατ΄ επέκταση δεν εφαρμόστηκε, κανένα σχετικό πλάνο εξορθολογισμού, του ΣΚ, με σκοπό τη βελτίωσή του, στη βάση των ευρημάτων σχετικής μελέτης που εκπονήθηκε το 2019. Επίσης, παραλείψεις σε σχέση με την τήρηση των καθολικών αποθήκης και την παρακολούθηση του αποθέματος.
      (ix) Άλλα θέματα.
      Αδυναμίες και παραλείψεις κατά την παρακολούθηση και διερεύνηση καταγγελιών εναντίον Λειτουργών του Τμήματος. Αδυναμίες και παραλείψεις σχετικά με τη διαχείριση του στόλου των οχημάτων, αποκλίσεις μεταξύ στοιχείων του Βιβλίου Κίνησης Οχήματος (ΒΚΟ) και της αναφοράς του Συστήματος Διαχείρισης Στόλου (ΣΔΣ), παραβιάσεις ορίου ταχύτητας πέραν των 120 χιλιομέτρων και μη τήρηση των σχετικών προνοιών στους Κανονισμούς Κυβερνητικών Αποθηκών. β. Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ).
      Παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εντός του Δικτύου «Natura 2000». Κατόπιν διερεύνησης καταγγελίας από μεγάλο αριθμό φορέων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ημερ. 8.8.2016, η οποία κοινοποιήθηκε και στην Υπηρεσία μας, προβήκαμε στην εξέταση του υπό αναφορά θέματος και εκδώσαμε τη σχετική Ειδική Έκθεση με αρ. ΠΕ/01/2020, ημερ. 3.3.2020. Σχετικά με το πιο πάνω παρατηρήσαμε ότι:
      Φαίνεται να προκύπτουν παραβιάσεις διατάξεων αριθμού νομοθεσιών των ΚΥ. Προκύπτουν ερωτηματικά ως προς την υγειονομική παρακολούθηση της μονάδας καθώς και τον τρόπο διάθεσης των, αναμενόμενα, μεγάλων ποσοτήτων του γάλακτος ή και κρέατος που παράγεται από την κτηνοτροφική μονάδα με όλους τους συνεπακόλουθους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Τα παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εξακολουθούν να υφίστανται και να λειτουργούν, χρόνια μετά τις επισημάνσεις των αρμοδίων Αρχών του Κράτους. Όλα τα θέματα που προέκυψαν, τέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2020 ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα, ώστε να αξιολογήσει εάν η ολιγωρία από τα αρμόδια Τμήματα, σε σχέση με την εφαρμογή των νομοθεσιών που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους, δικαιολογεί την αναζήτηση ποινικών ή πειθαρχικών ευθυνών και εάν υπάρχουν άλλα μέτρα που θα πρέπει παράλληλα να ληφθούν, για άμεση αποκατάσταση της νομιμότητας και διασφάλιση της δημόσιας υγείας.
      γ. Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης (ΤΓΕ).
      (i) Νομοθετική ρύθμιση αρμοδιοτήτων του Τμήματος. Η ετοιμασία και έγκριση σχετικών Κανονισμών, για καθορισμό των τελών της αίτησης και της άδειας εκπόνησης γεωλογικής επισκόπησης, καθώς και άδειας χρήσης κυβερνητικής γεώτρησης, βρίσκονται σε εκκρεμότητα και τα τέλη εισπράττονταν στη βάση μεταβατικών διατάξεων της σχετικής νομοθεσίας.
      (ii) Κίνηση Οχημάτων. Αδυναμίες και παραλείψεις, σε σχέση με τη χρήση των οχημάτων.
      δ. Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (ΤΑΘΕ).
      Ελλιμενισμός σκαφών στο αλιευτικό καταφύγιο Παραλιμνίου
      Το ΤΑΘΕ εξέδωσε μεγάλο αριθμό εξώδικων προστίμων προς συγκεκριμένη εταιρεία, χωρίς αυτά να τακτοποιηθούν και χωρίς το Τμήμα να προβεί σε ποινική δίωξή της. Επίσης, παρόλο που συγκεκριμένο σκάφος ελλιμενιζόταν χωρίς άδεια και το μεγάλο μέγεθός του επηρέαζε τη λειτουργία και ασφάλεια του αλιευτικού καταφυγίου, το ΤΑΘΕ δεν εφάρμοσε τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, ενώ ο ελλιμενισμός άλλου σκάφους, χωρίς να διαθέτει άδεια ελλιμενισμού, κατέδειξε ελλιπή εποπτεία του υπό αναφορά αλιευτικού καταφυγίου. Διαφάνηκε επίσης προσπάθεια παρέμβασης, από τον τότε Υπουργό ΓΑΑΠ, για έκδοση άδειας ελλιμενισμού σε σκάφος, χωρίς να έχει τέτοια εξουσία και χωρίς να δικαιολογήσει τους λόγους για τους οποίους θεώρησε ότι θα έπρεπε ή μπορούσε να παρέμβει στις εξουσίες της Διευθύντριας ΤΑΘΕ, δίνοντας οδηγίες για τον υπό αναφορά ελλιμενισμό, κατά παράβαση των διατάξεων του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(Ι)1999). Πρόσθετα εγέρθηκαν ερωτηματικά ως προς τη νομιμότητα της όλης διαδικασίας έκδοσης άδειας ετήσιου ελλιμενισμού σε μη αλιευτικά σκάφη, προς αντικατάσταση αλιευτικών σκαφών.
      ε. Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ).
      Θέματα που άπτονται της προστασίας περιοχών του Δικτύου «Natura 2000».
      Αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές στο παραλιακό μέτωπο των Κοινοτήτων Αργάκας και Γιαλιάς στην Επαρχία Πάφου, εντός της περιοχής του Δικτύου «Natura 2000» Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)/Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Περιοχή Πόλις – Γιαλιά. Αδυναμίες και παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίου χρήσης της παραλίας Ασπρόκρεμμος στην Κοινότητα Νέου Χωρίου της Επαρχίας Πάφου και υπό εξέλιξη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης στο Κρατικό Δάσος Χάλαβρον και στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα, εντός περιοχών του Δικτύου «Natura 2000». Εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση. Πρόκληση περιβαλλοντικής ρύπανσης από τη λειτουργία παράνομου βιολογικού σταθμού στον Καλοπαναγιώτη.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.