Αναζήτηση στην κοινότητα

Οι καύσωνες αποτελούν την πιο θανατηφόρο φυσική καταστροφή, παρόλο που δεν συνοδεύονται από την ένταση και τη βία που χαρακτηρίζει άλλα φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες, θύελλες). Το γεγονός αυτό, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη αναγνώρισης και κατηγοριοποίησης των κινδύνων που εισάγουν οι καύσωνες στο ανθρώπινο περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council, και τον Δήμο Αθηναίων, έχει ξεκινήσει από την καλοκαιρινή περίoδο του 2022 την πιλοτική κατηγοριοποίηση των ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για την πόλη της Αθήνας. Το σύστημα κατηγοριοποίησης βασίζεται σε έναν αλγόριθμο πρόγνωσης των επιπτώσεων επερχόμενων ημερών με υψηλές θερμοκρασίες στην υγεία των κατοίκων της Αθήνας. Η ανάπτυξη του αλγορίθμου πραγματοποιήθηκε ειδικά για την πόλη της Αθήνας, μέσα από τη συσχέτιση ιστορικών μετεωρολογικών δεδομένων και δεδομένων επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία. Πριν την πιλοτική επιχειρησιακή εφαρμογή του αλγορίθμου κατηγοριοποίησης για την Αθήνα, προηγήθηκε ενδελεχής μελέτη ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για περίοδο δύο δεκαετιών. Η στατιστική ανάλυση οδήγησε στη διαμόρφωση τεσσάρων κατηγοριών ταξινόμησης, όπως διακρίνεται στον παρακάτω πίνακα και σχήμα: Για παράδειγμα, ακραίες θερμοκρασίες (κατηγορία 3) παρατηρήθηκαν στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2007 κατά τη διάρκεια του επεισοδίου καύσωνα μεταξύ 22 και 29 Ιουνίου, ενώ πολύ υψηλές θερμοκρασίες (κατηγορία 1) καταγράφηκαν στην Αθήνα από τις 26 Ιουλίου έως και τις 29 Ιουλίου του 2012. Η παραπάνω προσέγγιση κατηγοριοποίησης ημερών με υψηλές θερμοκρασίας ακολουθείται σε μεγάλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (Λος Άντζελες, Κάνσας, Μαΐάμι, Μιλγουόκι), καθώς και στην Σεβίλλη, στην Ισπανία. Η συμμετοχή της Αθήνας στις πόλεις πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος κατηγοριοποίησης αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία αποτελεί μέρος της συνεχούς παγκόσμιας προσπάθειας βελτίωσης των προειδοποιήσεων υψηλών θερμοκρασιών και σχετικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία, με απώτερο σκοπό την προστασία και βελτίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων. Τα στοιχεία επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του παραπάνω συστήματος κατηγοριοποίησης, παρασχέθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Αποτελέσματα και συμπεράσματα που προκύπτουν από το παρόν έργο ανήκουν αποκλειστικά στην ερευνητική ομάδα που επεξεργάστηκε τα στοιχεία. View full είδηση

Αύξηση της θερμοκρασίας στην Ελλάδα μέχρι τα μέσα του αιώνα από 2 έως και 3,4 βαθμούς Κελσίου, συχνότερα θερμά επεισόδια, καύσωνες και τροπικές νύχτες τα καλοκαίρια, ξηρασία και πίεση στην αγροτική παραγωγή, δυσφορία στους τουριστικούς προορισμούς, μεγάλη κατανάλωση ενέργειας για ψύξη. Το κοντινό μέλλον της κλιματικής αλλαγής περιγράφεται συγκεκριμένα από τη νέα έρευνα της διαΝΕΟσις, που παρουσιάζει η «Κ». Το πιο σημαντικό είναι πως δεν μένει στις αρνητικές επισημάνσεις, αλλά αναζητάει τα «πράσινα» μονοπάτια και δρόμους για να αναστραφεί και να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση. Τα έντονα και ακραία καιρικά φαινόμενα, που πυκνώνουν, τροφοδοτούν την ανησυχία και τη συζήτηση για την κλιματική αλλαγή. Μια πολύ ουσιαστική συνεισφορά στην κατανόηση των τάσεων αποτελεί η έρευνα «Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα», που διεξήχθη από επιστημονική ομάδα υπό τον συντονισμό του καθηγητή του ΕΚΠΑ Κώστα Καρτάλη. Η έρευνα μελετάει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πρωτογενή παραγωγή και στον τουρισμό, καθώς και τη ζωή στις πόλεις στις επόμενες δεκαετίες (και όχι στο απόμακρο μέλλον), σε δύο περιόδους: 2026-2045 και 2046-2065. Οι ερευνητές στην ογκώδη μελέτη τους χώρισαν την Ελλάδα σε 850 τετράγωνα με πλευρές 12,5Χ12,5 χιλιομέτρων. Με εργαλείο τρία από τα σενάρια της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (ΙPCC) εξέτασαν 21 κλιματικούς δείκτες για τις 850 περιοχές δημιουργώντας ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό της χώρας, με συγκεκριμένες προβλέψεις για κάθε τετράγωνο. Οι τρεις περιπτώσεις Τα τρία σενάρια που χρησιμοποιούνται είναι το RCP 2.6 (αισιόδοξο), που προβλέπει άνοδο της μέσης θερμοκρασίας της Γης έως 2 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, το RCP 4.5 (μεσαίο), σύμφωνα με το οποίο η αύξηση αγγίζει τους 3 βαθμούς, και το RCP 8.5 (δυσμενές), με δραματική αύξηση της θερμοκρασίας έως και 5 βαθμούς (σε κάποιες περιοχές) μέχρι το 2100. Η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας της χώρας αφήνει πολύ πιο έντονο αποτύπωμα μέσα στις ελληνικές τσιμεντουπόλεις, σε συνδυασμό με το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας. Στην Αθήνα, η μέση θερμοκρασία στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα θα ανέβει στους 17 βαθμούς Κελσίου σύμφωνα με το ευνοϊκό σενάριο ή θα αγγίξει τους 18° C με το δυσμενές, από 15,6° C που ήταν την περίοδο 1971-2000. Αυτή η άνοδος μεταφράζεται σε ακόμα πυκνότερους καύσωνες και «θερμά επεισόδια». Την περίοδο 1971-2000 στο κέντρο της Αθήνας σημειώνονταν κατά μέσον όρο 1,4 «θερμά επεισόδια» το έτος. Την ερχόμενη 25ετία, ακόμα και με το καλύτερο σενάριο, θα έχουμε κατά μέσον όρο έξι. Με το μεσαίο σενάριο θα έχουμε πάνω από εννιά! Στην Πάτρα και στην Καλαμάτα, με το πιο απαισιόδοξο σενάριο, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας τους καλοκαιρινούς μήνες θα ξεπεράσει τους 3 βαθμούς! Η μεγάλη αύξηση των ημερών με θερμοκρασίες άνω των 37° C και των «τροπικών νυχτών» (όπου το θερμόμετρο δεν πέφτει κάτω από τους 20° C) έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, καθώς συνδέεται με τάσεις ανόδου της θνησιμότητας και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Στον αγροτικό τομέα υπάρχει η εκτίμηση πως για πολλές καλλιέργειες η βλαστική περίοδος θα επιμηκυνθεί, «διαμορφώνοντας ευνοϊκότερες συνθήκες καλλιέργειας σε όλη την Ελλάδα». Θα δημιουργηθούν όροι για την ανάπτυξη κάποιων καλλιεργειών, όπως το βαμβάκι (λόγω αυξημένων θερμοκρασιών). Συνολικά, όμως, οι συνέπειες στον αγροτικό τομέα θα είναι αρνητικές. Μείωση βροχοπτώσεων και εδαφικής υγρασίας, αύξηση ημερών με πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Τα υδάτινα αποθέματα Οι περισσότερες καλλιέργειες και η κτηνοτροφία θα επηρεαστούν αρνητικά κυρίως στο Ηράκλειο, στην Ηλεία, στην Κορινθία και στη Λάρισα. Η καλλιέργεια ζωοτροφών θα έχει μειωμένη απόδοση και μεγαλύτερες απαιτήσεις για νερό. Συνολικά το ζήτημα της σωστής διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων και ειδικά του νερού αναδεικνύεται σε κρίσιμο. Και στον τουριστικό τομέα, μια πρώτη, επιπόλαιη ανάγνωση των δεδομένων μπορεί να οδηγήσει στο συμπέρασμα πως η κλιματική αλλαγή λειτουργεί θετικά, προκαλώντας επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, με καλοκαιρινές συνθήκες από Μάιο έως Σεπτέμβριο. Ομως, η ολοένα και συχνότερη εμφάνιση επεισοδίων καύσωνα θα χειροτερεύει δραστικά την τουριστική εμπειρία στην Ελλάδα. Οι ερευνητές επέλεξαν 91 τουριστικές περιοχές, χωρισμένες σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με το αν είναι πολύ ανεπτυγμένες (π.χ. Μύκονος, Σαντορίνη, Ρόδος, Χερσόνησος Ηρακλείου), απλά ανεπτυγμένες (Μονεμβασιά, Ναύπλιο, Σύρος) ή αναπτυσσόμενες (Κάρπαθος, Αιδηψός, Κύθηρα, Παξοί). Το συμπέρασμα είναι πως με το δυσμενές σενάριο, στις 52 από αυτές τις περιοχές η αύξηση της θερμοκρασίας μέχρι τα μέσα του αιώνα θα ξεπεράσει τους 2,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την περίοδο 1971-2000. Στη μελέτη υπολογίζεται πως σήμερα η μέση Ελληνίδα ή ο μέσος Ελληνας εκπέμπει επτά τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος, ποσότητα που πρέπει να μειωθεί στους τρεις τόνους μέχρι το 2030, σύμφωνα με τον στόχο της Ε.Ε. για μείωση των εκλύσεων κατά 55%. Μερικά πράγματα μπορούν να γίνουν από τους πολίτες ξεχωριστά, όπως για παράδειγμα η αποφυγή χρήσης αεροπλάνου (ειδικά για κοντινές αποστάσεις) καθώς και η σωστή χρήση του Ι.Χ. αυτοκινήτου. Υπολογίζεται πως οι μετακινήσεις με Ι.Χ. αυτοκίνητα και τα αεροπορικά ταξίδια ευθύνονται έως και για τις μισές εκλύσεις CO2 του καθενός μας. Ενας πολίτης που ταξιδεύει τέσσερις φορές τον χρόνο Αθήνα – Θεσσαλονίκη μετ’ επιστροφής με το αεροπλάνο εκλύει 1,28 τόνους ισοδύναμου CO2. Το ίδιο ταξίδι με τρένο προκαλεί μόνο 0,28 τόνους ισοδύναμου CO2 κατ’ άτομο. Τι δέον γενέσθαι Αλλά η μεγάλη, η κρίσιμη μείωση των εκπομπών δεν μπορεί να έρθει από επιλογές συνειδητοποιημένων πολιτών σε προσωπικό επίπεδο (όσο χρήσιμες κι αν είναι), αλλά από συνολικές παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτικής. Με αλλαγή του μείγματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με διαρκή ενίσχυση των ΑΠΕ, με ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και υποδομές, με βαθιές αλλαγές σε βιομηχανία, κατανάλωση, κτηνοτροφία και γεωργία. Με ανάπτυξη του πρασίνου στις πόλεις, τόσο με μεγάλες παρεμβάσεις όσο και με μικρά ή μεσαία αστικά πάρκα, οάσεις μέσα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Η έρευνα μελετάει ορισμένες συγκεκριμένες τέτοιες παρεμβάσεις και τα αποτελέσματά τους. Πολύ περισσότερο από ένα καμπανάκι κινδύνου, η έρευνα της διαΝΕΟσις είναι και ένας οδηγός απαντήσεων, μια ανίχνευση ελπιδοφόρων διαδρομών σε ένα μέλλον που εάν επικρατήσει το business as usual (ακόμα και με πράσινο περιτύλιγμα) φαίνεται πολύ γκρίζο. View full είδηση

Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη - Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου. Αντιμέτωπη με παρατεταμένα κύματα καύσωνα, η Ελλάδα σχεδιάζει να ακολουθήσει την πρακτική ονοματοδοσίας ακραίων φαινομένων ζέστης, στη λογική που το πράττει και για την κακοκαιρία. Μιλώντας στον βρετανικό Observer, ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, αφού επεσήμανε πως το κύμα ακραίου καύσωνα του φετινού καλοκαιριού, υποεκτιμήθηκε, είπε: «Αυτό το πολύ ζεστό καλοκαίρι μας έδωσε μια γεύση του μελλοντικού κλίματος σε 20 ή 30 χρόνια, όταν είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε παρατεταμένες περιόδους εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών». Τα δύο μεγάλα κύματα καύσωνα στην Ελλάδα Σε δημοσίευμα του Guardian για το θέμα σημειώνεται πως η Ελλάδα βίωσε δύο μεγάλα κύματα ακραίου καύσωνα από τον περασμένο Ιούνιο, με χαρακτηριστικό τη διάρκεια και την ένταση, αφού το δεύτερο κύμα κράτησε σχεδόν τρεις εβδομάδες. Αυτή η εικόνα του φετινού καλοκαιριού, οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα πως η κατηγοριοποίηση και η ονοματοδοσία των περιόδων καύσωνα θα βοηθήσει αρχές και πολίτες να προετοιμάζονται αποτελεσματικότερα. «Πιστεύουμε πως οι πολίτες θα είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν ένα επικείμενο καιρικό φαινόμενο, όταν αυτό έχει ένα όνομα» υποστηρίζει ο Λαγουβάρδος και συμπληρώνει: «Θα είναι πιο συνειδητοποιημένοι για πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει στις ζωές και τις περιουσίες τους. Οι καύσωνες προκαλούν πολλούς θανάτους. Δεν κάνουν θόρυβο και μπορεί να μην είναι ορατοί, αλλά είναι σιωπηλοί δολοφόνοι». Η Αθήνα κινδυνεύει από την υπερθέρμανση του πλανήτη Σύμφωνα με τον Guardian η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου. Το βρετανικό δημοσίευμα περιγράφει την πρωτοβουλία του Αστεροσκοπείου εδώ και τέσσερα χρόνια να κατηγοριοποιήσει τις χειμερινές καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, δίνοντάς τους ονόματα, κάθε φορά που τίθετο ζήτημα απειλής κατά της ζωής και της περιουσίας των πολιτών. Ο Κώστας Λαγουβάρδος, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στη Γαλλία, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, τονίζει ωστόσο πως η ονοματοδοσία των κυμάτων καύσωνα ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολη, καθώς μια τέτοια κατηγοριοποίηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πέραν της θερμοκρασίας και την πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε περιοχής. Πότε θα λαμβάνει όνομα ένας καύσωνας Σε γενικές γραμμές όμως, ένας καύσωνας είναι πιο εύκολο να προβλεφθεί, σε σύγκριση με τις καταιγίδες, τόσο αναφορικά με την έντασή του, όσο όμως και σχετικά με τη διάρκειά του. Αν οι θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας, τότε οι επιστήμονες πιστεύουν πως το φαινόμενο θα πρέπει να λαμβάνει ένα όνομα, συνήθως βγαλμένο από την ελληνική αρχαιότητα και την μυθολογία. Όπως συμβαίνει δηλαδή μέχρι σήμερα με τις κακοκαιρίες. Η πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης στην Ευρώπη Ο Guardian αναφέρεται όμως και στην πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης, την πρώτη στην Ευρώπη, η οποία έχει ήδη αναλάβει καθήκοντα στην Ελλάδα. Η Ελένη Μυρηβήλη, ακαδημαϊκός και πρώην αντιδήμαρχος Αθηνών, θεωρεί την πρωτοβουλία αυτή ως καταλύτη στη διαχείριση των υψηλών θερμοκρασιών. View full είδηση

Ο μήνας Ιούλιος, μπορεί να είναι γενικά ο ζεστότερος μήνας του έτους, όμως, ο Ιούλιος του 2021 ξεπέρασε τον εαυτό του, καθώς έγινε ο ζεστότερος Ιούλιος και ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη, όπως ανακοίνωσε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας. Ο μήνας Ιούλιος του 2021 υπήρξε ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη, ανακοίνωσε σήμερα η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ), υπογραμμίζοντας τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής σε αυτό το νέο ρεκόρ. «Σε αυτή την περίπτωση, η πρώτη θέση είναι η χειρότερη», δήλωσε σε ένα δελτίο τύπου ο επικεφαλής της ΝΟΑΑ, Ρικ Σπίνραντ. «Ο μήνας Ιούλιος είναι γενικά ο ζεστότερος μήνας του έτους, όμως, ο Ιούλιος του 2021 ξεπέρασε τον εαυτό του, καθώς έγινε ο ζεστότερος Ιούλιος και ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί», όπως είπε. «Αυτό το νέο ρεκόρ προστίθεται στην ανησυχητική – που προκαλεί αναστάτωση – πορεία, την οποία η κλιματική αλλαγή έχει ορίσει για την υφήλιο», προσέθεσε χαρακτηριστικά. Η παγκόσμια θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη ήταν υψηλότερη κατά 0,01 βαθμό Κελσίου σε σύγκριση με τον προηγούμενο πιο ζεστό μήνα Ιούλιο, το 2016. Τα στατιστικά άρχισαν να καταγράφονται πριν από 142 χρόνια, διευκρίνισε η NOAA. Η ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus για την κλιματική αλλαγή εκτίμησε, από την πλευρά της, την περασμένη εβδομάδα, ότι ο μήνας Ιούλιος του 2021 ήταν ο τρίτος θερμότερος μήνας Ιούλιος στα χρονικά. View full είδηση

Συστάσεις προς μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος να περιορίσουν ή και να μηδενίσουν τη ζήτηση κατά το διάστημα 6-10 μ.μ. σήμερα απηύθυναν το πρωί οι αρμόδιες αρχές από τη βιομηχανία, σύμφωνα με πληροφορίες. Πρόκειται για το κρίσιμο διάστημα του 24ωρου που η ζήτηση (λόγω ζέστης και χρήσης των κλιματιστικών) εξακολουθεί να είναι υψηλή αλλά δεν υπάρχει η συνεισφορά των φωτοβολταϊκών που καλύπτουν μεγάλο μέρος της μεσημβρινής αιχμής. Κατά τις ίδιες πληροφορίες η βιομηχανία θα ανταποκριθεί προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω κίνδυνοι για το σύστημα ηλεκτροδότησης. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ το μέγιστο φορτίο του συστήματος αναμένεται να φθάσει στα 9.550 μεγαβάτ στις 7-9 μ.μ. απόψε, μέγεθος που δεν περιλαμβάνει τις μονάδες που συνδέονται στο δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης. Το συνολικό φορτίο εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 11.000 μεγαβάτ. Χθες σχεδόν η μισή ενέργεια (48 %) καλύφθηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου και ακολουθούν: εισαγωγές (19 %), λιγνίτες (16 %), υδροηλεκτρικά (12 %) και ΑΠΕ (5 %). Στελέχη και τεχνικό προσωπικό στις εταιρίες παραγωγής, τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ βρίσκονται σε επιφυλακή. Νωρίτερα, το energypress έγραφε: Και νέο ρεκόρ δεκαετίας αναμένεται να κάνει σήμερα η κατανάλωση ρεύματος, ξεπερνώντας το χθεσινό των 10.700 MW. Στο stand by οι βιομηχανίες, αναμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ να «σβήσουν» με το το σύστημα να ποντάρει πλέον στα μελτέμια της Πέμπτης, δηλαδή στις ενισχύσεις από τα αιολικά πάρκα. Αν και νωρίς για απολογισμό, εντούτοις μετά τα πρώτα 24ωρα καύσωνα το σύστημα δείχνει να αντέχει. Τον τόνο για την ώρα δίνουν μικροπροβλήματα και μικρής διάρκειας διακοπές σε Αττική, Λάρισα, Αγρίνιο και αλλού, ωστόσο η ανησυχία όλων είναι τι μπορεί να συμβεί τις επόμενες ώρες. Κατά πόσο ένα πεπαλαιωμένο σύστημα, θα συνεχίσει να αντέχει επί μέρες φορτία 9.000 και 10.000 και να καταπονείται, χωρίς αστοχίες και απρόοπτες βλάβες. Η συμμετοχή του λιγνίτη καθοριστική. Τις περισσότερες ώρες της Δευτέρας συμμετείχε στη ζήτηση με 16%-18%, ενώ η επί μήνες εκτός αγοράς «Μεγαλόπολη 3» δούλεψε κανονικά στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας. Ανάλογη η εικόνα και σήμερα. Η πρόβλεψη του ΑΔΜΗΕ για σήμερα στις 3 το μεσημέρι μιλά για 8.520 MWh, αλλά μαζί τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, η αιχμή πιθανότατα θα πλησιάσει τις 11.000 MWh, κάνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ. Το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, η διάρκεια του φαινομένου. Ευτυχώς, από Πέμπτη αναμένεται να φυσήξει και να αυξηθεί η συμμετοχή των αιολικών, που εδώ και μέρες είναι μειωμένη, όπως δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία. Χθες στις 10 το βράδυ, οι ΑΠΕ, δηλαδή τα αιολικά, συμμετείχαν με μόνο 6% στην κάλυψη του φορτίου. Εδωσαν μόλις 527 MW, με το υπόλοιπο να καλύπτεται κατά 14% από λιγνίτες (1.350 MW), 43% από φυσικό αέριο (4.029 MW), 21% από υδροηλεκτρικά (1.980 MW) και 16% από εισαγωγές (1.493 MW). Συνολικά, το μέγιστο βραδινό φορτίο έφτασε τις 9.379 MW, χαμηλότερο κατά 12% από το μεσημεριανό, λόγω ακριβώς της απουσίας των φωτοβολταϊκών. Για σήμερα, η πρόβλεψη για τη μέγιστη ζήτηση που δίνει ο ΑΔΜΗΕ- πάντα χωρίς τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται μέσω ΔΕΔΔΗΕ- είναι 8.520 MW στις 3 το μεσημέρι, 8.560 MW (4 μμ), 9.320 MW (7μμ), 9.510 MW (9μμ) και 9.530 MW (10μμ). Ανά πάσα στιγμή ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να ενεργοποιήσει τη διακοψιμότητα για όποιες ώρες χρειαστεί. Εως και χθες αυτό δεν είχε απαιτηθεί. Αρκετές πάντως βιομηχανίες έχουν ήδη αναστείλει εθελοντικά τη λειτουργία τους για αυτή την εβδομάδα (μείωση φορτίου 200 MW από τις χαλυβουργίες) και οι υπόλοιπες περιμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ. Ακριβώς, όπως τον Δεκέμβριο του 2016 και τον Ιανουάριο του 2017, οπότε και υπήρξαν ακραίες καιρικές συνθήκες και μηδενική συμβολή των ΑΠΕ λόγω ολικού παγετού έτσι και τώρα ο ισχυρός καύσωνας συνοδευόμενος από άπνοια, δηλαδή απουσία στήριξης του συστήματος από τα αιολικά, δημιουργεί σοβαρό θέμα επάρκειας ισχύος με τη δύση του ηλίου. Η σημασία της διακοψιμότητας προφανής. Οπως επίσης και του μέτρου της στρατηγικής εφεδρείας. Η επιστράτευση του συνόλου του λιγνιτικού στόλου της ΔΕΗ για την διασφάλιση επάρκειας, ακόμη και της «Μεγαλόπολης 3», επί μήνες εκτός αγοράς λόγω του κορεσμένου δικτύου της Πελοποννήσου, αναδεικνύει το βάσιμο του αιτήματος που έχει υποβληθεί από την Αθήνα προς την Κομισιόν για έγκριση μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας. Εξελίξεις στο μέτωπο αυτό δεν υπάρχουν, είναι ωστόσο βέβαιο ότι το ΥΠΕΝ θα εμπλουτίσει το φάκελο και με τη συμβολή των λιγνιτικών μονάδων για τη διασφάλιση της επάρκειας κατά τον τρέχοντα καύσωνα. View full είδηση

Για την προστασία των εργαζομένων ενόψει της πολυήμερης επικράτησης υψηλών θερμοκρασιών στη χώρα μας και την αποφυγή φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα, το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων και η Γενική Γραμματεία Εργασίας καλούν τους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 16.00), όπου αυτό κριθεί, κατά περίπτωση, απαραίτητο. Παράλληλα, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας εντατικοποιεί την περίοδο αυτή τους στοχευμένους ελέγχους σε εργασιακούς χώρους, σύμφωνα με την επισυναπτόμενη υπ’ αριθμ. 56738/30.07.2021 εγκύκλιο, και σε συνέχεια της από 22 Ιουνίου 2021 σχετικής εγκυκλίου (αριθ.πρωτ. 41935), με έμφαση σε υπαίθριες εργασίες (π.χ. οικοδομές, οδικά και άλλα τεχνικά έργα), σε εργασίες σε στεγασμένους χώρους όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επί πλέον θερμική καταπόνηση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε χυτήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανίες πλαστικών, μαγειρεία κ.α.), καθώς και σε χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών). Σε κάθε περίπτωση, εφιστάται η προσοχή για εργαζόμενους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (πίνακας). Ειδικότερα συστήνονται: Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Προγραμματισμός των εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών. Μείωση της απασχόλησης ή παύση εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους όπως είναι τα μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγικές εργασίες κ.λπ. μεταξύ των ωρών 12.00-16.00. Διαμόρφωση κυλικείων, ή άλλων κατάλληλων χώρων για το χρόνο διαλείμματος. Οι χώροι αυτοί, ανάλογα με τις αντικειμενικές ανάγκες και δυνατότητες, να εξοπλίζονται με σύστημα κλιματισμού. Οι χώροι αυτοί θα επιλεγούν μετά από συνεργασία του εργοδότη και του Τεχνικού Ασφάλειας, Ιατρού Εργασίας και μελών ΕΥΑΕ και όπου δεν υπάρχουν των εκπροσώπων των εργαζομένων. Παροχή πόσιμου δροσερού νερού σε θερμοκρασία 10 -15 °C. Ειδικές προβλέψεις για υπαίθριες εργασίες Τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων περιλαμβάνουν: Χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής όπου δεν προβλέπεται χρήση κράνους προστασίας, καθώς και προστατευτικών μέσων δέρματος. Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα. Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν. Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες. Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00 Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C). Πίνακας: Παράγοντες που προδιαθέτουν σε θερμικές ασθένειες/βλάβες λόγω παρατεταμένης εργασιακής έκθεσης. Ατομικοί παράγοντες Παράγοντες περιβάλλοντος Παράγοντες υγείας Φάρμακα και ουσίες Απώλεια εγκλιματισμού Μειωμένη σωματική (φυσική) κατάσταση Υψηλός δείκτης μάζας σώματος (άνω του 30) Αφυδάτωση Ηλικία >60 έτη Εγκυμοσύνη, γαλουχία Υψηλή θερμοκρασία αέρα Υψηλή υγρασία Εντατική σωματική εργασία / άσκηση Μειωμένη ταχύτητα αέρα Βαριά / μη διαπερατά ρούχα και προστατευτικός εξοπλισμός εργασίας Καρδιαγγειακές παθήσεις, διαταραχές αρτηριακής πίεσης Χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις Σακχαρώδης διαβήτης Νεφροπάθειες Χρόνιες ηπατοπάθειες Νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος-ψυχικά νοσήματα Αιμοσφαιρινοπάθειες (δρεπανοκυτταρική αναιμία) Οξεία νόσος, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα Άνοια, αλκοολισμός Καρδιολογικά και αντιϋπερτασικά φάρμακα: (διουρητικά, νιτρώδη αγγειοδιασταλτικά και αναστολείς διαύλων ιόντων Ca+, Β-αναστολείς) Ορμόνες (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων) Αντιεπιληπτικά, αντιψυχωσικά και νευροληπτικά φάρμακα, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Αντισταμινικά Αντιχολινεργικές ουσίες Εργογονικά διεγερτικά Αλκοόλ Η εγκύκλιος: https://ypergasias.gov.gr/wp-content/uploads/2021/07/ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ-ΘΕΡΜΙΚΗ-ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗ_6ΖΠΠ46ΜΤΛΚ-333_30.07.2021-1.pdf View full είδηση

Διπλός συναγερμός έχει σημάνει στον χώρο της ενέργειας. Ο παρατεταμένος καύσωνας απειλεί να δοκιμάσει ξανά τις αντοχές τόσο του συστήματος, όσο και των προμηθευτών, μαζί φυσικά με τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις-πελάτες τους. Συνδυασμός παραγόντων, με κυριότερο τον συνεχή καλπασμό των τιμών στο φυσικό αέριο που «χτυπούν κόκκινο» κάνοντας ρεκόρ 16ετίας, εκτινάσσουν σήμερα την χονδρική στα 136 ευρώ η μεγαβατώρα. Και είμαστε ακόμη στην αρχή. Η αδιάλειπτη χρήση των κλιματιστικών αναμένεται τις επόμενες ημέρες να αυξήσει περαιτέρω τη ζήτηση - με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε τιμές- θέτοντας σε κατάσταση υψηλής επιφυλακής διαχειριστές, ΡΑΕ, ΥΠΕΝ, ΔΕΗ και ιδιώτες παραγωγούς. Σοβαρή ανησυχία προς ώρας δεν διαφαίνεται, βλάβες σε μονάδες δεν υπάρχουν και η «επιστράτευση» του λιγνίτη μαζί με τις μεγάλες ΑΠΕ δημιουργούν περιβάλλον ασφάλειας για τις δύσκολες βραδινές ώρες, από τις 7 έως τα μεσάνυχτα. Η προσφορά καλύπτει απόλυτα τη ζήτηση. Καταναλώσεις που απαιτούν ισχύ περί τα 9,5 γιγαβάτ, όπως αυτές των τελευταίων ημερών, καλύπτονται από το σύστημα μεταφοράς (8 γιγαβάτ) και από ΑΠΕ (1,5 γιγαβάτ) που δίνουν ρεύμα απευθείας στο δίκτυο διανομής στη μέση τάση. Τούτο δεν σημαίνει ότι ο πολυήμερος καύσωνας δεν μπορεί να «τεστάρει» τις δυνάμεις του συστήματος γι’ αυτό και ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε συνεννοήσεις τόσο με τους διαχειριστές γειτονικών χωρών ώστε αν χρειαστεί να αυξηθούν οι εισαγωγές, όσο και με τη βιομηχανία, ώστε αν απαιτηθεί να περιορίσει τη λειτουργία της. Το πλάνο για την επιστράτευση μονάδων, οι ενισχυμένες βάρδιες, το προσωπικό και οι εργολαβοι στις κρίσιμες υποδομές, αν χρειαστεί θα επικαιροποιηθεί, καθώς από την επόμενη εβδομάδα, εκτιμάται ότι μπορεί το σύστημα να χρειαστεί επιπλέον 0,5 γιγαβάτ. Εκτός κάποιου ακραίου απρόοπτου γεγονότος, η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη, όπως μεταφέρουν πηγές της ΡΑΕ που συμμετείχαν σε συσκέψεις με ΥΠΕΝ, διαχειριστές και ΔΕΗ. Η όποια αγωνία συνδέεται με τυχόν συνθήκες άπνοιας από εβδομάδα, και άρα μείωση της συμμετοχής των ΑΠΕ, ενώ ο ΑΔΜΗΕ έχει ζητήσει αυξημένη ετοιμότητα από τους ιδιώτες παραγωγούς και τη ΔΕΗ καλώντας τους να διασφαλίσουν συνεχή διαθεσιμότητα των μονάδων τους. Καύσωνας και στις τιμές Καύσωνας επικρατεί κάθε μέρα και περισσότερο και στις τιμές. Σήμερα η τιμή στην χονδρική θα «χτυπήσει» τα 137 ευρώ / Mwh! Χθες ήταν στα 124, προχθες στα 119, τη Δευτέρα στα 93 και την περασμένη εβδομάδα στα 75 ευρώ. Αύξηση 83% μέσα σε μια εβδομάδα! Η κλιμάκωση της ζήτησης λόγω υψηλών θερμοκρασιών και η σταθερά κολλημένη στα 54 ευρώ/ τόνο τιμή του CO2, είναι η μια αιτία. Η άλλη βρίσκεται στον συνεχιζόμενο καλπασμό των τιμών του φυσικού αερίου. Καθώς η οικονομία ανακάμπτει και η παγκόσμια ζήτηση πολλαπλασιάζεται, οι τιμές στα συμβόλαια αερίου βρίσκονται σε υψηλό 16ετίας. Ο ολλανδικός δείκτης TTF ξεπέρασε τα 41 ευρώ / Mwh (41,44 ευρώ χθες), συνεχίζοντας την τρελή κούρσα των τελευταίων εβδομάδων- μηνών και φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από το 2005. Προχθες, οι τιμές spot σε Ιαπωνία και Κορέα για τον Αύγουστο έφτασαν τα 15 δολάρια ανά MMBtu, ενώ στην Βρετανία οι τιμές αερίου ξεπέρασαν τις 100 πέννες/therm για πρώτη φορά από το 2005 εν μέσω παγκόσμιας πίεσης στην πλευρά της προσφοράς. Τι σημαίνουν αυτά στην πράξη ; Δύο πράγματα. Πρώτον, αυξήσεις στο ρεύμα. Τα τιμολόγια λιανικής για το μήνα Ιούλιο θα είναι ακόμη πιο τσιμπημένα απ' ότι του Ιουνίου. Αναμενόμενο, όταν ο μέσος όρος της τιμής εκκαθάρισης μέσα στον Ιούλιο ήταν στα 100,48 ευρώ η μεγαβατώρα. Είναι προφανές ότι η τελική μέση τιμή μήνα θα κλείσει πάνω από τα 100. Δεύτερον, τα παραπάνω προκαλούν πονοκέφαλο για τους προμηθευτές. Γιατί μπορεί στην χαμηλή τάση, να ενεργοποιείται αυτόματα η ρήτρα, αλλά στη μέση τάση, οι τιμές καθορίζονται κατόπιν διαπραγμάτευσης προμηθευτή και επιχείρησης. Αν ένα συμβόλαιο λήγει π.χ. στις 31 Αυγούστου, και ο πάροχος έχει κλείσει τιμή στα 70-75 ευρώ / μεγαβατώρα, τώρα που η χονδρική κινείται στα 130-140 ευρώ, αυτός θα πουλάει με ζημιά. Αν η μέση τιμή μήνα κλείσει π.χ. στα 120 ευρώ, τότε θα πρέπει να καλύψει τουλάχιστον 50 ευρώ / μεγαβατώρα… Είναι ο δεύτερος συνεχόμενος μήνας σε αυτό το κλίμα. Αυξήσεις είχαμε και στα τιμολόγια Ιουνίου. Συνυπολογίζοντας την μέση τιμή εκκαθάρισης (83,47 ευρώ/ μεγαβατώρα) και τα πρόσθετα κόστη στην ΧΤ (25 ευρώ), προέκυπτε ένα μέσο κόστος προμηθευτή κοντά στα 100 ευρώ. Άρα η τελική τιμή δεν θα μπορούσε παρά να είναι 120- 130 ευρώ/ μεγαβατώρα… View full είδηση

Ένας από τους πιο ιστορικούς καύσωνες στην Ιστορία της Ελλάδας βρίσκεται σε εξέλιξη και η ακραία ζέστη σε συνδυασμό με την μεγάλη χρονική διάρκεια του φαινομένου απειλεί ακόμα και ανθρώπινες ζωές. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε τον φονικό καύσωνα του 1987 ο οποίος είχε παρόμοια χαρακτηριστικά τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια με το τωρινό ακραίο φαινόμενο. Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε ότι στο βίντεο που θα παρακολουθήσετε στα πιο θερμά (βαθύ κόκκινο) σημεία που καταγράψαμε η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 55° Κελσίου ενώ για ακόμα μια φορά η θερμοκρασία που αναπτύσσονταν στις μονάδες κλιματισμού στις ταράτσες των μεγάλων κτηρίων καθώς και στην πυρακτομένη άσφαλτο άγγιζε τους 70°+ Κελσίου Ένα μνημείο 2500 χρόνων στο έλεος της κλιματικής αλλαγής. Η Ακρόπολη των Αθηνών όπως και πολλά ακόμα ιστορικά αξιοθέατα της χώρας μας δοκιμάζουν τις αντοχές τους μιας και στην ουσία βρίσκονται έρμαια της κλιματικής αλλαγής. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι παρόλο που μιλάμε για ένα από τα αρχαιότερα μνημεία του κόσμου το θερμικό αποτύπωμα του Παρθενώνα ενός μνημείου 2.500 χρόνων είναι ίσως το καλύτερο ενεργειακό αποτύπωμα σε κατασκευή σε ολόκληρο το λεκανοπέδιο. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες που συναντήσαμε επάνω στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης ήταν στα μεταλλικά σπιτάκια (isobox) που βρίσκονται σε αυτόν και που άγγιζε τους 57° Κελσίου. Η χρήση μαρμάρου σε συνδυασμό με τον αέρα που διοχετεύεται ανάμεσα στις κολώνες διατηρούν την θερμοκρασία σε αυτό σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα αναλόγως των συνθηκών. Φανταστείτε να υπήρχε και η στέγη! Το μάρμαρο άλλωστε είναι και το βασικό υλικό στα υλικά που χρησιμοποιούνται στις μέρες μας για την ενεργειακή αναβάθμιση των σύγχρονων κτηρίων με κάλυψη θερμοπρόσοψης. Μας πήρε βέβαια 2500 χρόνια να καταλάβουμε την ευεργετική χρήση του μαρμάρου στις κατασκευές αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Η ανάσα δροσιάς από το συντριβάνι στην Πλατεία Ομονοίας. Το γνωστό σε όλους συντριβάνι της Ομόνοιας έχει επιστρέψει στην θέση του τα τελευταία σχεδόν 2 χρόνια. Πέρασαν πολλές δεκαετίες με πολλές παραλλαγές της και όλες αποτυχημένες μέχρι να επιστρέψουμε και πάλι στην παλιά και αγαπημένη σε όλους μορφή της. Το συντριβάνι της Ομόνοιας όπως θα δείτε όμως στο βίντεο μας πέρα από μια όαση ομορφιάς για όσους την διασχίζουν είτε πεζοί είτε με τα αυτοκίνητα προσφέρει και μια σπουδαία ενεργειακή αναβάθμιση σε ολόκληρη την περιοχή. Όπως θα δείτε και στο βίντεο μας το συντριβάνι λειτουργεί σαν κλιματιστικό και δροσίζει ολόκληρη την πλατεία και τα κτήρια πέριξ αυτής. View full είδηση

Ο Ιούνιος ήταν ένας δύσκολος μήνας με άσχημα κλιματικά στατιστικά. Το σύστημα Κοπέρνικος ανέλυσε τα δεδομένα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Ιούνιος ήταν ο θερμότερος μήνας όλων των εποχών για Καναδά και ΗΠΑ ενώ ο παγκόσμιος οργανισμός μετεωρολογίας χαρακτήρισε τον καύσωνα της βόρειας Αμερικής ως καύσωνα της χιλιετίας. Σύμφωνα με την ΕΡΤ, η ΝΑSΑ κάνει λόγο για εκρηκτική αύξηση των πλημμυρών ενώ μετά το 2030 οι πλημμύρες θα έρχονται κατά κύματα και θα διαρκούν μέχρι έναν μήνα. Ο παρατεταμένος καύσωνας στον Καναδά με θερμοκρασίες που ακούμπησαν τους 50 βαθμούς και οι καταστροφικές πυρκαγιές που ακολούθησαν ήταν πρωτοφανή φαινόμενα για αυτή την κλιματική ζώνη του βορείου ημιασφαιρίου. Το σύστημα COPERNICUS απλώς επιβεβαίωσε πως ήταν ο θερμότερος Ιούνιος όλων των εποχών για τον Καναδά και τις ΗΠΑ αλλά και ο δεύτερος θερμότερος Ιούνιος για την Ευρώπη. Επίσης 27 κλιματικοί επιστήμονες συνεργάστηκαν για να αξιολογήσουν τα θερμοκρασιακά δεδομένα και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως ο καύσωνας στη βόρεια Αμερική και στον Καναδά χαρακτηρίζεται καύσωνας χιλιετίας και οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα. Την ίδια ώρα διακρατική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet κάνει λόγο για εκθετική αύξηση των θανάτων εξαιτίας της ζέστης. Με το υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζεται στην Ανατολική Ευρώπη. Συνολικά, πέντε εκατομμύρια θάνατοι αποδίδονται στη ζέστη και στο κρύο, κάθε χρόνο. Η NASA, εξετάζει μια άλλη πτυχή, τις πλημμύρες. εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με τον κύκλο της σελήνης, εκτιμά πώς θα σημειωθεί εκρηκτική αύξηση αιφνίδιων πλημμυρών στις πόλεις μετά το 2030 όταν η Σελήνη και η Γη ευθυγραμμίζονται με συγκεκριμένους τρόπους μεταξύ τους και τον Ήλιο, η βαρυτική έλξη που προκύπτει και η αντίστοιχη απόκριση του ωκεανού που θερμαίνεται θα προκαλούν πλημμύρες σε πόλεις με χαμηλό υψόμετρο ακόμη και κάθε 1 ή 2 ημέρες. Όπως αναφέρει ο Κάλβιν Γουίλιαμς της ΝΑSA, «η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελεί πηγή ανησυχίας για εμάς. Θέλουμε να είμαστε σίγουροι ότι έχουμε λάβει τα απαραίτητα μέτρα ώστε αυτά τα κέντρα, υποδομές εκτόξευσης, ερευνητικά κέντρα, θα συνεχίσουν την αποστολή τους στη NASA». Για να μελετηθεί σε βάθος η κλιματική αλλαγή ομάδα επιστημόνων ερευνά με τη βοήθεια υποθαλάσσιου ρομπότ τις μετακινήσεις των θαλάσσιων ειδών που ζουν σε μεγάλα βάθη. Μέσω των τροφικών συνηθειών και των απεκκρίσεών τους μελετούν τις ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που απορροφώνται από τη θάλασσα. Τι λέει η NASA Ένα πρωτοφανές κύμα καύσωνα άρχισε στις 26 Ιουνίου και έσπασε αναρίθμητα θερμοκρασιακά ρεκόρ στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό και τον δυτικό Καναδά, σύμφωνα με τη διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ, NASA. Το σύστημα AIRS της NASA αιχμαλώτισε την εξέλιξη της αργής κίνησης του θερμικού θόλου από όλη την περιοχή από τις 21 Ιουνίου έως τις 30 του ίδιου μήνα. Ένα animation από τα στοιχεία του AIRS δείχνει τις ανωμαλίες των τιμών επιφανειακής θερμοκρασίας, πάνω ή κάτω από τους ιστορικούς μέσους όρους. Η θερμοκρασία επιφανειακού αέρα είναι κάτι που οι άνθρωποι αισθάνονται απευθείας όταν βρίσκονται σε εξωτερικό χώρο. Σε πολλές περιπτώσεις, οι μέγιστες θερμοκρασίες ξεπέρασαν τα προηγούμενα ρεκόρ κατά πολλούς βαθμούς. Στις 28 Ιουνίου, στο Quillayute της Ουάσιγκτον σημειώθηκε ρεκόρ όλων των εποχών καθώς η θερμοκρασία έφτασε στους 43 βαθμούς Κελσίου, συντρίβοντας το παλαιότερο (37 βαθμοί). Πάρα πολλοί μετεωρολογικοί σταθμοί έσπασαν ρεκόρ συνεχόμενων ημερών, δείχνοντας την άνευ προηγουμένου φύση αυτού του ακραίου καύσωνα, ο οποίος, παράλληλα, θεωρείται υπαίτιος πολλών θανάτων. Στη Βρετανική Κολούμπια το χωριό του Λίτον κατέγραψε ένα ρεκόρ όλων των εποχών για τον Καναδά με 48 βαθμούς Κελσίου στις 29 Ιουνίου, μόνο για να καταρριφθεί την αμέσως επόμενη ημέρα, με 49 βαθμούς. Το εργαλείο AIRS κατέγραψε αντίστοιχες θερμοκρασιακές ανωμαλίες σε υψόμετρο 3.000 μέτρων, αποδεικνύοντας ότι το ακραίο κύμα καύσωνα επηρέασε επίσης ορεινές περιοχές. Και οι θερμοκρασιακές ανωμαλίες στα περίπου 5.500 μέτρα έδειξαν ότι ο θερμικός θόλος έφτανε ψηλά μέσα στην τροπόσφαιρα, δημιουργώντας συνθήκες για έντονη ζέστη στην επιφάνεια του πλανήτη που συνήθως εντοπίζονται πολύ νοτιότερα. View full είδηση

Πτήσεις με drone πάνω από περιοχές της Αθήνας με χρήση θερμικής κάμερας πραγματοποίησε η ομάδα UpStories σε συνεργασία με το meteo.gr την Παρασκευή 25 Ιουνίου 2021 για τη χαρτογράφηση περιοχών που συμβάλλουν στην αστική θερμική νησίδα. Στα πλάνα του βίντεο παρακολουθούμε στιγμιότυπα από τη Λεωφόρο Συγγρού και τις περιοχές μεταξύ Φιξ και Αμφιθέας. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιφάνειας που κατέγραψε η θερμική κάμερα ήταν 72°C, με τη θερμοκρασία οδοστρώματος της Λεωφόρου Συγγρού στο Φιξ να φτάνει τους 47°C και στην περιοχή της Αμφιθέας τους 44°C, όταν την ίδια ώρα η θερμοκρασία αέρα σύμφωνα με τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr ήταν 37°C κοντά στο κέντρο της Αθήνας και 31°C στα παραθαλάσσια τμήματα. Οι υψηλότερες τιμές θερμοκρασίας καταγράφηκαν σε δρόμους μικρής κυκλοφορίας και σε στέγες παλαιών κτιρίων με κλιματιστικές μονάδες. Από τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, γίνεται εύκολα αντιληπτή η μεγάλη σημασία της χρήσης ψυχρών υλικών στην κατασκευή κτιρίων και δαπέδων στην πόλη, τα οποία συνεισφέρουν στην μείωση της εκπομπής θερμότητας στον αέρα κοντά στο έδαφος, και επομένως μπορούν να περιορίσουν το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας. Πηγή: Up Stories View full είδηση

Το WWF Ελλάς καλεί πολίτες και οικονομικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη συνδιαμόρφωση πρότασης κλιματικού νόμου, που θα στηρίζεται σε στέρεη επιστημονική βάση. «Τώρα είναι η στιγμή να χτίσουμε το μέλλον μας, καθώς κάθε μέρα που χάνουμε μας οδηγεί πιο κοντά στο ξέσπασμα μιας ανεξέλεγκτης κλιματικής κρίσης», τονίζει το WWF Ελλάς. Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, τα πλέον έγκυρα και πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι ανοχύρωτη μπροστά στις επιπτώσεις ακόμα και της μέχρι τώρα συγκριτικά ήπιας κλιματικής αλλαγής. «Με ελάχιστο χρόνο να απομένει προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη», το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Vouliwatch και με την υποστήριξη επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων, αναλαμβάνει πρωτοβουλία δημόσιου διαλόγου για το κλίμα. Η πρωτοβουλία που ανακοινώνεται σήμερα στοχεύει στη συνδιαμόρφωση μιας φιλόδοξης και συνεκτικής πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου, που θα ευθυγραμμίζει την οικονομική και κοινωνική πολιτική της χώρας, καθώς και την αναπτυξιακή της στρατηγική με τον στόχο συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5°C. Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι σήμερα μόλις 1,1°C πιο υψηλή σε σχέση με τις απαρχές της βιομηχανικής επανάστασης, αλλά αν δεν ληφθούν γενναία μέτρα θα ξεπεράσει τους +3°C ως το τέλος του αιώνα. Η συγκράτηση της αύξησης στον 1,5 βαθμό είναι κρίσιμης σημασίας. Αξίζει να σημειωθεί πως για την Ελλάδα η αύξηση 1,5°C σημαίνει και αύξηση κατά 173% για τους ακραίους καύσωνες που κανονικά εμφανίζονται μία φορά στα είκοσι χρόνια, ενώ αν ανέβει η θερμοκρασία 2°C οι ακραίοι καύσωνες θα αυξηθούν κατά 478%. Όπως αναφέρει το WWF, η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία. «Η πρόκληση είναι μακροπρόθεσμη - χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει η ανάγκη για άμεσα, βραχυπρόθεσμα μέτρα. Απαιτούνται μηχανισμοί παρακολούθησης και διεύθυνσης, ένα πλαίσιο προγραμματισμού και νομικής ασφάλειας. Πάνω από όλα, πρέπει να διασφαλιστεί η κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, και η ισότητα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Οι ανάγκες αυτές υπερβαίνουν το ισχύον νομικό πλαίσιο, και επιβάλλουν μία νέα νομική παρέμβαση: έναν νέο κλιματικό νόμο», αναφέρει η οργάνωση. «Όραμά μας είναι ένας κλιματικός νόμος που θα θωρακίζει τη χώρα από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και θα έχει συνδιαμορφωθεί από χιλιάδες συγγραφείς. Η "από τα κάτω" πρωτοβουλία μας ακούει ενεργητικά την επιστήμη και μιλάει ουσιαστικά με την κοινωνία για να στείλει ένα θετικό, αλλά επείγον μήνυμα: η τολμηρή κλιματική δράση σήμερα προστατεύει τον φυσικό πλούτο, μεγιστοποιεί τις ευκαιρίες από την απανθρακοποίηση της οικονομίας και εξασφαλίζει ένα καλύτερο μέλλον για όλους τους πολίτες, ιδίως τους πιο ευάλωτους. Αυτή η ευθύνη ανήκει σε όλους μας, αλλά πρώτα από άλλα ανήκει στην πολιτική ηγεσία της χώρας», δήλωσε ο Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος του τομέα κλίματος και ενέργειας στο WWF Ελλάς. Ειδικότερα, η πρόταση κλιματικού νόμου, στην οποία αποσκοπεί η νέα πρωτοβουλία του WWF, θα στηρίζεται σε δύο στρατηγικούς πυλώνες. Ο πρώτος είναι το γεγονός ότι θα αποτελεί ένα επιστημονικά τεκμηριωμένο νομικό εργαλείο. Δηλαδή, θα στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα για την αποτροπή μίας ανεξέλεγκτης κλιματικής κρίσης, εστιάζοντας στη μετάβαση σε μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών όσο το δυνατόν νωρίτερα από το 2050. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει συσταθεί επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο που θα συμβάλει στη διαμόρφωση της πρότασης νόμου και στην επεξεργασία των συμβολών που θα κατατεθούν στο πλαίσιο της ανοιχτής συμμετοχικής διαβούλευσης. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/10/11-600-x-174.jpg Ο δεύτερος πυλώνας είναι η ευρεία κοινωνική συμμετοχή. Πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να συνδιαμορφώσουν το προσχέδιο της πρότασης κλιματικού νόμου από μηδενική βάση, μέσω της συμμετοχής τους σε σχετικό ερωτηματολόγιο που θα δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα. Στη συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις και τις απαντήσεις τους, το WWF Ελλάς θα αναρτήσει το αρχικό κείμενο προς δημόσια διαβούλευση σε ειδική ιστοσελίδα. Εκεί, πολίτες και φορείς θα έχουν την ευκαιρία να σχολιάσουν ή και να τροποποιήσουν το προσχέδιο, καθώς και να ανταλλάξουν απόψεις μεταξύ τους, συνδιαμορφώνοντας την τελική πρόταση νόμου. Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο θα αναλάβει την τελική διαμόρφωση του κειμένου, στη βάση των σχολίων και τροποποιήσεων που θα έχουν κατατεθεί. Οι πολίτες και οι φορείς των οποίων τα σχόλια και οι συμβολές θα συμπεριληφθούν στην τελική πρόταση νόμου, θα αναφέρονται από κοινού συντάκτες. «Από την εμπειρία μας στο Vouliwatch είμαστε αισιόδοξοι ότι οι πολίτες θα αγκαλιάσουν αυτή την πρωτοβουλία ανοιχτής συζήτησης και συνδιαμόρφωσης για ένα τόσο επείγον και σημαντικό θέμα όπως η κλιματική αλλαγή και ότι θα αποτελέσει ένα λαμπρό παράδειγμα συμμετοχικής δημοκρατίας με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας για την Ελλάδα και την Ευρώπη», συμπληρώνει ο Διευθυντής του Vouliwatch, Στέφανος Λουκόπουλος. Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, καθώς οι ηγέτες του πλανήτη καλούνται να συμφωνήσουν για το ύψος της κλιματικής φιλοδοξίας, ενώ ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε προχωρημένες διεργασίες για την αναθεώρηση του ευρωπαϊκού κλιματικού στόχου* και την ψήφιση ευρωπαϊκού κλιματικού νόμου έως το 2030, προειδοποιεί το WWF Ελλάς. Το WWF Ελλάς απευθύνει κάλεσμα σε πολίτες και φορείς να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία δημόσιου διαλόγου και συνδιαμόρφωσης της πρότασης εθνικού κλιματικού νόμου. Ορόσημο της πρωτοβουλίας είναι η επόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη τον Νοέμβριο του 2021. Σκοπός είναι η τελική πρόταση νόμου που θα διαμορφωθεί στο πλαίσιο ευρείας και ουσιαστικής διαβούλευσης, να αποτελέσει τη βάση για έναν πρωτοποριακό ελληνικό νόμο που θα γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ επιστήμης, δικαίου και πολιτικής για την κλιματική κρίση και την προστασία του περιβάλλοντος. Το επιστημονικό γνωμοδοτικό συμβούλιο απαρτίζεται από διακεκριμένες-ους επιστήμονες και εμπειρογνώμονες που ειδικεύονται σε γνωστικά πεδία, τα οποία οφείλει να καλύπτει μία συνεκτική πρόταση κλιματικού νόμου. Εδώ μπορείτε να δείτε τα μέλη του συμβουλίου. Στόχος του WWF Ελλάς είναι ο δημόσιος διάλογος να ξεκινήσει από όσο το δυνατόν προγενέστερο χρονικό σημείο. Ως εκ τούτου, το πλαίσιο και τα περιεχόμενα της πρότασης νόμου θα διαμορφωθούν κατόπιν επεξεργασίας των απαντήσεων σε σχετικό ερωτηματολόγιο, ενώ το τελικό κείμενο κατόπιν της διαβούλευσης. Σε κάθε περίπτωση, ο δημόσιος διάλογος και η διαδικασία συνδιαμόρφωσης του κειμένου θα πρέπει να εξελιχθούν μέσα σε ένα υφιστάμενο πλαίσιο αρχών που μπορείτε να βρείτε εδώ. *Έως το τέλος του έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να έχει καταλήξει σε νέο κλιματικό στόχο για το 2030 που θα αναβαθμίζει τον υφιστάμενο (40% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου). Στις 7 Οκτωβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε στόχο 60% ενώ νωρίτερα η Επιτροπή είχε προτείνει 55%. Πλέον το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καταλήξει στον τελικό στόχο τον Δεκέμβριο. View full είδηση

Ο υδράργυρος σπάει όλα τα κοντέρ στην Αυστραλία. Η Τρίτη ήταν η πιο θερμή ημέρα στην ιστορία της χώρας, με τη μέση θερμοκρασία να φθάνει τους 40,9 βαθμούς Κελσίου. Πρόκειται για την υψηλότερη θερμοκρασία από τότε που άρχισαν να καταγράφονται στοιχεία στην Αυστραλία, όπως ανακοίνωσε η αυστραλιανή μετεωρολογική υπηρεσία. Το προηγούμενο ρεκόρ είχε σημειωθεί τον Ιανουάριο του 2013 και ήταν 40,3° Κελσίου, υπενθύμισε η υπηρεσία. Το νέο ρεκόρ αναμένεται να σπάσει πολύ σύντομα, καθώς εξαπλώνεται κύμα καύσωνα στη χώρα που υπάρχει κίνδυνος να ευνοήσει τις δασικές πυρκαγιές οι οποίες μαίνονται στην Αυστραλία. «Τα προκαταρκτικά δεδομένα δείχνουν ότι χθες ήταν η πιο θερμή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ, με τις θερμοκρασίες να ξεπερνούν τους 45° Κελσίου στο μεγαλύτερο μέρος της ενδοχώρας, με μια πολύ εκτεταμένη μάζα θερμού αέρα», επισήμανε η μετεωρολόγος Ντιάνα Ίντι. «Αυτός ο καύσωνας θα ενταθεί σήμερα», πρόσθεσε. Νέα ρεκόρ ζέστης καταγράφηκαν αυτή την εβδομάδα στην Πολιτεία της Δυτικής Αυστραλίας, όπου πυροσβέστες αγωνίζονται εναντίον πυρκαγιών που έχουν απανθρακώσει δεκάδες χιλιάδες στρέμματα. Το κύμα καύσωνα προελαύνει προς το κεντρικό τμήμα της χώρας, προς ανατολική κατεύθυνση, όπου ήδη πυρκαγιές κατέστρεψαν δεκάδες χιλιάδες στρέμματα βλάστησης και πάνω από 700 σπίτια. Οι πυρκαγιές αυτές ώθησαν πολλούς Αυστραλούς να διαδηλώσουν εναντίον της παθητικότητας της συντηρητικής κυβέρνησης της Αυστραλίας στον αγώνα εναντίον των κλιματικών αλλαγών και της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Σήμερα οι αρχές προειδοποίησαν τους κατοίκους της ανατολικής ακτής εναντίον της «νέας απειλής», καθώς αναμένονται ισχυροί άνεμοι με ριπές 100 χιλιομέτρων την ώρα σε περιοχές όπου μαίνονται πυρκαγιές εκτός κάθε ελέγχου. «Οι πυροσβέστες, οι υπηρεσίες άμεσης βοήθειας και οι τοπικοί πληθυσμού θα βρεθούν αντιμέτωποι τις επόμενες ημέρες με μια νέα απειλή», δήλωσε ο Σέιν Φιτζσίμονς, αξιωματικός της πυροσβεστικής στη Νέα Νότια Ουαλία. Στην Πολιτεία αυτή ο υδράργυρος αναμένεται να φθάσει τους 45° αύριο Πέμπτη. Τριάντα εκατομμύρια στρέμματα γης έχουν απανθρακωθεί σε όλη τη χώρα και έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις εκατοντάδες πυρκαγιές των τελευταίων μηνών, συμπεριλαμβανομένης μιας γιγαντιαίας φωτιάς βόρεια του Σίδνεϊ. Οι αρχές κάνουν λόγο για «κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία» στη μεγαλύτερη πόλη της χώρα λόγω των τοξικών καπνών που αναπνέουν οι κάτοικοί της εδώ κι εβδομάδες. Οι φωτιές είναι συχνές στην Αυστραλία όταν έρχεται το καλοκαίρι του νοτίου ημισφαιρίου αλλά φέτος άρχισαν πάρα πολύ νωρίς και είναι εξαιρετικά εκτεταμένες. Ερευνητές εκτιμούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη δημιουργεί συνθήκες που ευνοούν τις πυρκαγιές ακόμα πιο πολύ. View full είδηση

«Πότε θα τελειώσει επιτέλους;» ρωτούσε, προ διμήνου, χρήστης στο Reddit, μια μη τυπική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με χαρακτηριστικά φόρουμ. Η συζήτηση «Καύσωνας στην Ευρώπη» είχε περισσότερα από 800 σχόλια από ανθρώπους από όλο τον κόσμο, πολλοί εξ αυτών θορυβημένοι από τον καυτό Ιούνιο και Ιούλιο του 2019 στην ήπειρο. «Μολονότι οι κατά τόπους θερμοκρασίες μπορεί να παρουσίαζαν αποκλίσεις προς τα επάνω ή προς τα κάτω από τις προβλεπόμενες, τα στοιχεία μας δείχνουν πως οι θερμοκρασίες στη νοτιοδυτική Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου ήταν ασυνήθιστα υψηλές. Παρότι ήταν μια ιδιάζουσα περίπτωση, το φαινόμενο ενδέχεται να γίνει πιο συχνό στο μέλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» είπε ο Ζαν-Νοέλ Τεπό, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου (C3S). Η αντιπαραβολή των πρόσφατων δεδομένων της C3S με παλαιότερα δείχνει ότι ο φετινός Ιούνιος ήταν κατά μέσο όρο 3°C θερμότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο 1850-1900. Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Kατανομή του Kαιρού (World Weather Attribution Initiative) λέει ότι τέτοιες ακραίες θερμοκρασίες παρατηρούνταν συνήθως κάθε 50 με 150 χρόνια. Όμως, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, σεβαστός αριθμός ισχυρών κυμάτων καύσωνα πλήττει την Ευρώπη κάθε χρόνο από το 2014 – εκτός από το 2016 – θέτοντας τις ομάδες έκτακτης ανάγκης σε επιφυλακή, τις υποδομές σε δυσλειτουργία και σηματοδοτώντας την ανάγκη γρήγορης προσαρμογής της Ευρώπης σε ακραία καιρικά φαινόμενα. Μια μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές αστικές περιοχές Με το 76% περίπου του πληθυσμού της Ε.Ε. να ζει στις πόλεις και να αναμένεται να αυξηθεί στο 82% έως τα μέσα του αιώνα, οι πόλεις είναι αυτές που καλούνται, κατά κύριο λόγο, να προσαρμοστούν. Το τελευταίο τρίμηνο, ένα πλήθος δημοσιογραφικών ρεπορτάζ έδειξε ότι η υπερβολική ζέστη έπληξε νευραλγικούς τομείς της αστικής ζωής στην Ευρώπη, από σπίτια μέχρι μέσα μαζικής μεταφοράς, και από κοινωφελείς υπηρεσίες και επιχειρήσεις μέχρι την υγεία των πιο ευπαθών ομάδων. Η επανεξέταση των υποδομών και του τρόπου λειτουργίας των πόλεων υπό καυτές θερμοκρασίες είναι τα πρώτα βήματα προς την ανθεκτικότητα, καθώς πολλές αστικές περιοχές στην ήπειρο προετοιμάζονται για ένα πιο καυτό μέλλον. Υπερθέρμανση σιδηροδρομικών γραμμών και λεωφορείων, ένα συγκοινωνιακό κομφούζιο Ήταν απόγευμα της 25ης Ιουλίου, όταν ένας Γάλλος χειριστής αμαξοστοιχίας της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων (SNCF) τουίταρε πως περισσότεροι από τους μισούς συρμούς που συνδέουν την πόλη Μετς με το Λουξεμβούργο – ένα πολυσύχναστο δρομολόγιο – παρουσίασαν βλάβη εξαιτίας της ζέστης. Την ίδια ημέρα, η σιδηροδρομική γραμμή RER A στο Παρίσι, η οποία εξυπηρετεί περί τα 50.000 άτομα την ώρα τις ώρες αιχμής, ακινητοποίησε τους συρμούς της, καθώς οι θερμοκρασίες που ξεπερνούσαν τους 40°C συνιστούσαν κίνδυνο για τις ράγες και τα υπέργεια καλώδια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρκετά περιστατικά που προκλήθηκαν από την έντονη ζέστη επέφεραν αλλαγές στις υπηρεσίες του Εθνικού Σιδηρόδρομου, ενώ σοβαρά προβλήματα παρουσίασε η λειτουργία του Προαστιακού Σιδηρόδρομου του Λονδίνου κατά τις ώρες αιχμής. Τρεις ημέρες μετά, δύο ράγες στη Σουηδία κύρτωσαν από τη ζέστη. Η βραδεία κίνηση στις πόλεις ίσως γίνει κανόνας τις πολύ ζεστές ημέρες. Εκατοντάδες παράπονα κατέκλυσαν τους λογαριασμούς των μέσων μαζικής μεταφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ώρα που οι νόμοι της φυσικής ήταν επί το έργον. «Καθώς θερμαίνονται – αγγίζοντας θερμοκρασίες κατά 20°C περίπου υψηλότερες από αυτές του αέρα – οι ράγες χάλυβα διαστέλλονται, επιμηκύνοντας τις γραμμές, κάτι που μπορεί να προξενήσει παραμόρφωσή τους, τη γνωστή κύρτωση», εξηγεί ο δρ Τζον Ίστον, ειδικός σιδηροδρομικού δικτύου στο Ίδρυμα Μηχανικής και Τεχνολογίας. Η προσαρμογή σε υψηλότερες θερμοκρασίες «σίγουρα θα αύξανε τον κίνδυνο να σπάσουν οι σιδηροδρομικές ράγες», λέει ο δρ Ίστον. «Η μόνη λύση είναι η μείωση της ταχύτητας των συρμών.» Ο χρωματισμός των ραγών με λευκό χρώμα, προκειμένου να αντανακλάται το φως, είναι επίσης μια διαδεδομένη επιλογή για τη μείωση της θερμοκρασίας τους κατά 5-10°C. Ωστόσο, η δροσιά για τους επιβάτες είναι ύψιστης προτεραιότητας στον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων λύσεων. Ο Γαλλικός Σιδηρόδρομος SNCF δοκιμάζει νέα συστήματα κλιματισμού για τρένα και λεωφορεία και χαμηλής εκπομπής συστήματα κλιματισμού, ενώ μέσω του προγράμματος Εκσυγχρονισμός των Τεσσάρων Γραμμών για τις Συγκοινωνίες για το Λονδίνο (Transport for London), 192 νέοι κλιματιζόμενοι συρμοί έχουν τεθεί στη διάθεση των Λονδρέζων. Οι καύσωνες απειλούν τη λειτουργία των σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας Με τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις πόλεις να βασίζονται ως επί το πλείστον στον ηλεκτρισμό, η αστική οικονομία και η ζωή στην πόλη θα πληγούν αν δεν προσαρμοστούν περαιτέρω. Στις 27 Ιουνίου, στο Μιλάνο, όπου η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 40°C, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώθηκε στα 1.635 μεγαβάτ. Επανειλημμένες γενικές διακοπές ρεύματος άφησαν τμήματα της οικονομικής πρωτεύουσας της Ιταλίας χωρίς ηλεκτροδότηση, σε κάποιες περιπτώσεις για το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, καθώς η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 40% από την προηγούμενη χρονιά. Το καλοκαίρι στην Aθήνα, η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό διπλασιάζεται, κάτι που οδηγεί σε τριπλασιασμό της μέγιστης κατανάλωσης ηλεκτρικού φορτίου. Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος λέει ότι η μέγιστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό θα αυξηθεί στην Ευρώπη, προβλέποντας τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Στην Ιταλία, λόγου χάρη, η κατανάλωση για τον κλιματισμό νοικοκυριών και υπηρεσιών ενδέχεται να εκτοξευθεί από το 13% της συνολικής πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας το 2010 στο 70% το 2050. Όμως, με το 66% της ενέργειας για ψύξη και θέρμανση στην Ευρώπη να παράγεται από ορυκτά καύσιμα, και τις μονάδες κλιματισμού να εκτιμώνται στις 60,5 εκατομμύρια το 2016, η περιζήτητη δροσιά ίσως εντείνει τη ζέστη ακόμα περισσότερο. Καθώς ο θερμότερος αέρας θα αυξάνει τις ανάγκες κλιματισμού, η παραγωγή ενέργειας καλείται να αντεπεξέλθει. Όμως, οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως όταν πρόκειται για ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια, μπορεί συνάμα να επιβραδύνουν την ενεργειακή απόδοση. Το πρωί της πιο ζεστής ημέρας στη Γαλλία, η Εταιρεία Ηλεκτρισμού Γαλλίας (EDF) μείωσε την ενεργειακή απόδοση σε έξι αντιδραστήρες· είχε ήδη διακόψει τη λειτουργία δύο αντιδραστήρων στα νότια της χώρας, όπου η υψηλή θερμοκρασία των υδάτων του ποταμού Γαρούνα δεν επέτρεπε την ψύξη των αντιδραστήρων . Μειωμένη απόδοση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας υπό συνθήκες υπερβολικής ζέστης, καθώς αυξάνονται οι ανάγκες κλιματισμού Οι Ευρωπαίοι αναμένεται να επιζητούν περισσότερη δροσιά στα σπίτια τους. Καθώς οι ανάγκες κλιματισμού αυξάνονται και μεγαλύτερα φορτία ενέργειας πρέπει να περνούν μέσα από τα καλώδια, όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, τα σύρματα τείνουν να διαστέλλονται και να ξεχειλώνουν, δημιουργώντας έτσι κατάλληλες συνθήκες για βλάβες στις υποδομές. Μελέτες στις ΗΠΑ έδειξαν πως για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης το καλοκαίρι, τα ηλεκτρικά καλώδια χάνουν το 1,5% περίπου της δυνατότητάς τους να μεταφέρουν ρεύμα, κάτι που προκαλεί ενεργειακή επισφάλεια όταν η ζήτηση κλιματισμού κορυφώνεται. Στο ΗΒ, οι χειριστές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ενσωματωμένα καλώδια μεγαλύτερης ανθεκτικότητας στη ζέστη, ενώ η Φινλανδία αντικαθιστά τα υπέργεια καλώδια με υπόγεια. Μολονότι το 2018 στην ΕΕ αντιστοιχούσε το 11% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη – η οποία περιλαμβάνει τα ψυγεία και τις φορητές συσκευές ψύξης, όπως οι κινητές μονάδες κλιματισμού και οι ανεμιστήρες – είναι πιθανό η ενέργεια που χρησιμοποιείται για την ψύξη κτηρίων ανά την Ευρώπη να αυξηθεί κατά 72% έως το 2030, λένε οι ειδικοί του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA). Οι πιο αποδοτικές μονάδες κλιματισμού, η δυνατότητα μεταφοράς αυξημένου φορτίου ενέργειας και η στροφή σε πηγές ενέργειας που δεν απαιτούν υδρόψυξη, όπως τα φωτοβολταϊκά, ίσως αποδειχτούν καίριες. Εναλλακτικές λύσεις, όπως η ψύξη απορρόφησης, που μετατρέπει τη θερμότητα σε ψύξη, και ο καλύτερος σχεδιασμός κτηρίων μπορούν επίσης να μειώσουν τις ανάγκες ψύξης, λέει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ). Θερμότερες αστικές θερμικές νησίδες Από τις 21 Ιουνίου έως τις 22 Αυγούστου, δύο νύχτες μόνο δεν ήταν τροπικές – με θερμοκρασίες κάτω από 20°C – το φετινό καλοκαίρι στη Νίκαια, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας, καταρρίπτοντας ένα ακόμα αστικό ρεκόρ. Η διατήρηση της θερμοκρασίας σε υψηλά επίπεδα τις νύχτες οφείλεται στο φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, καθώς κτήρια και στεγανές επιφάνειες κατακρατούν και επανεκπέμπουν περισσότερη ζέστη στην ατμόσφαιρα της πόλης τη νύχτα σε σύγκριση με τις επαρχιακές και με βλάστηση περιοχές. «Είναι υψίστης σημασίας να βοηθηθούν οι άνθρωποι που εκτίθενται περισσότερο στη ζέστη» λέει η ομάδα των ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης και Βιωσιμότητας (BCNUEJ). «Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα στεγάζονται συνήθως υπό συνθήκες χαμηλής ψυκτικής ικανότητας ή ανεπαρκούς μόνωσης, διαθέτουν λιγοστούς πόρους για την αναβάθμιση των εστιών τους και ζουν σε συνοικίες με λιγότερα δέντρα και λιγότερες ανοιχτές εκτάσεις πράσινου». «Πρέπει να φυτέψουμε δέντρα στις περιοχές όπου το φαινόμενο της θερμικής νησίδας είναι εντονότερο, εκεί όπου οι άνθρωποι υποφέρουν, ιδίως στις γκρίζες περιοχές των περιφερειών», λέει ο Πιέρο Πελιτσάρο, επικεφαλής του τομέα Ανθεκτικότητας στον Δήμο του Μιλάνου. «Αν είσαι μεσοαστός, αντεπεξέρχεσαι στον καύσωνα, αγοράζεις κλιματιστικά. Αν είσαι φτωχός, υποφέρεις περισσότερο. Η ψαλίδα μεγαλώνει, οπότε εντείνει τον λεγόμενο κλιματικό εξευγενισμό. Στο Μιλάνο, η κατάσταση επιδεινώνεται». Η δημοτική αρχή του Μιλάνου σκοπεύει να φυτέψει τρία εκατομμύρια δέντρα έως το 2030 στη μητροπολιτική περιοχή της πόλης, μέσω ενός Προγράμματος Αστικής Αναδάσωσης, εξηγεί ο Πελιτσάρο. 80.000 περίπου δέντρα φυτεύτηκαν τον πρώτο χρόνο. Οι πόλεις της Ευρώπης, εστίες προβλημάτων υγείας; Το φαινόμενο της ενίσχυσης της ζέστης στις πόλεις και οι συχνότεροι καύσωνες θα εκθέτουν τον αστικό πληθυσμό της ΕΕ σε υπερθέρμανση τους καλοκαιρινούς μήνες και έχουν ήδη επιπτώσεις στην υγεία, σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές. Οι 70.000 θάνατοι που προκάλεσε ο ευρωπαϊκός καύσωνας τον Αύγουστο του 2003 έχουν πείσει πολλές τοπικές αρχές να προετοιμαστούν. Το Σχέδιο Προσαρμογής του Παρισιού βασίζεται στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ώστε να βοηθούν τους γείτονές τους δηλώνοντας τους ευπαθείς στη ζέστη, προκειμένου να παρακολουθούνται τις ημέρες που ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο. Στρέφοντας εκ νέου την προσοχή της στις πράσινες ζώνες για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της θερμικής νησίδας, η γαλλική πρωτεύουσα έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα ΟΑΣΙΣ, στο πλαίσιο του οποίου αναδιαμορφώνει σχολικά προαύλια αντικαθιστώντας την άσφαλτο με πορώδη υλικά και δημιουργώντας πράσινους και δροσερούς χώρους. «Αυτό που καθιστά το πρόγραμμα καινοτόμο είναι ο τρόπος διαχείρισής του, καθώς προϋποθέτει τη συμβολή διάφορων τομέων της πόλης (σχολεία, υγεία, οδικό δίκτυο, εκτάσεις πράσινου και ύδρευση) με στόχο τον σχεδιασμό και την οριζόντια υλοποίηση του έργου», λέει η Λίνα Λιάκου, η διευθύνουσα σύμβουλος του Δικτύου 100 Ανθεκτικές Πόλεις. Οι υψηλές θερμοκρασίες σε αστικές περιοχές αυξάνουν επίσης το τροποσφαιρικό όζον– επιβλαβές για το αναπνευστικό και καρδιακό σύστημα των ανθρώπων και αιτία πρόωρων θανάτων – το οποίο παράγεται όταν τα οξείδια του αζώτου και οι πτητικές ενώσεις που εκπέμπονται κατά τις ανθρώπινες δραστηριότητες αντιδρούν υπό τον καυτό ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Στον καύσωνα του περασμένου Ιουνίου, σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις σημειώθηκαν επίπεδα όζοντος που κυμαίνονταν στα 180 περίπου µg/m³, το ανώτατο όριο της ΕΕ. Το 2016, περί το 98% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ παρέμεινε εκτεθειμένο σε τιμές τροποσφαιρικού όζοντος που ξεπερνούσαν τα όρια ασφάλειας που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Ο Κοπέρνικος συμβάλλει στην προσαρμογή των πόλεων Η Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), με τη μεγαλύτερη τράπεζα δεδομένων για το κλίμα, τα οποία διαθέτει μέσω της πλήρως λειτουργικής Βάσης Δεδομένων για το Κλίμα, ή με την ανάπτυξη λύσεων σε συνεργασία με εταιρείες έρευνας και τεχνολογίας και με τοπικές αρχές, αναπτύσσει εργαλεία μέτρησης του κλίματος, προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές αρχές να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τους καύσωνες. Εδώ και περισσότερους από έξι μήνες, συνεργάζεται με την εταιρεία VITO, η οποία εδρεύει στο Βέλγιο, για την παραγωγή δεδομένων υψηλής ευκρίνειας που μπορούν να χρησιμοποιούνται για τις στρατηγικές προσαρμογής στον αστικό σχεδιασμό και την πρόληψη σε θέματα υγείας. Τα υψηλής ευκρίνειας δεδομένα θα παρέχουν ένα στιγμιότυπο κατανομής της θερμοκρασίας και άλλες κλιματικές μεταβλητές για 100 περίπου πόλεις ανά την Ευρώπη, εστιάζοντας στις θερμικές νησίδες. Η πρωτοβουλία της VITO κάνει χρήση απλοποιημένων μοντέλων, συνεκτιμώντας τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικά κτήρια και διαφορετικές επιφάνειες εδάφους αντιδρούν στη ζέστη και την ακτινοβολία. Σε συνδυασμό με την αύξηση της βλάστησης και τις φυσικές λύσεις, ο σχεδιασμός των πόλεων μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις των καυσώνων, με αλλαγή χρώματος στα κτήρια ή με λευκές στέγες, στοιχεία που αντανακλούν – αντί να απορροφούν – την ακτινοβολία. Επιπλέον, η γεωμετρία των κτηρίων ενδέχεται να τροποποιηθεί, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης στα αστικά φαράγγια. «Για να αναπτυχθεί μία αποτελεσματική στρατηγική προσαρμογής, είναι απαραίτητο να ξέρουμε ποια τμήματα της πόλης θα επηρεαστούν περισσότερο και, στη συνέχεια, να δημιουργήσουμε αποτρεπτικούς παράγοντες», λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, Διευθυντής του Τομεακού Πληροφοριακού Συστήματος της C3S. Μία ακόμα πρωτοβουλία της υπηρεσίας C3S του Κοπέρνικου είναι η λειτουργία μιας επιχειρησιακής υπηρεσίας για τον ενεργειακό τομέα, που θα βοηθά να αποφεύγονται μελλοντικά σοβαρά προβλήματα στην παροχή ενέργειας. Όπως λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, «Πρέπει να προβλέψουμε με ποιον τρόπο η σύνθεση ενεργειακών πηγών θα καλύπτει τις μελλοντικές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να οδηγήσει σε τροποποίηση τόσο των μοντέλων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας όσο και αυτών της κατανάλωσης ενέργειας προκειμένου να προσαρμοστούν καταλλήλως». View full είδηση