Αναζήτηση στην κοινότητα

Τον περασμένο χρόνο σημειώθηκαν ορισμένα ατυχή κλιματικά ορόσημα. Θα είναι η πιο καυτή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ. Καταστροφικές πλημμύρες σάρωσαν τη Λιβύη, τη Βραζιλία και την Κίνα. Η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες πυροδότησαν καταστροφικές πυρκαγιές στον Καναδά, την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Χαβάη. Και οι παγκόσμιες εκπομπές ρύπανσης από την υπερθέρμανση του κλίματος βρίσκονται σε νέο υψηλό. Ωστόσο, υπήρξαν επίσης κάποιες ελπιδοφόρες και εμπνευσμένες εξελίξεις. Από την εφαρμογή του μεγαλύτερου νομοσχεδίου για το κλίμα των ΗΠΑ στην ιστορία μέχρι τη νέα κίνηση για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, συνεχίζουμε να σημειώνουμε πρόοδο. Σύμφωνα με το RMI, 12 κορυφαίες κλιματικές εξελίξεις δίνουν ελπίδα για ένα καθαρό και ασφαλές μέλλον. 1. Οι παγκόσμιες επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια φτάνουν σε υψηλό όλων των εποχών Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και άλλες τεχνολογίες καθαρής ενέργειας βρίσκονται σε καλό δρόμο για να φτάσουν τα 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023, 500 δισ. δολάρια περισσότερα από το 2022. Η έρευνα RMI δείχνει ότι η αύξηση της χωρητικότητας ηλιακής ενέργειας, αιολικής ενέργειας και μπαταρίας έχει φέρει το παγκόσμιο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας σε ορόσημο — όπου η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα έχει καταστεί δύσκολο να αντιστραφεί, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ζήτηση ορυκτών καυσίμων έχει κορυφωθεί στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και θα είναι σε ελεύθερη πτώση μέχρι το τέλος της δεκαετίας. 2. Ο μεγαλύτερος λογαριασμός για το κλίμα στην ιστορία των ΗΠΑ κάνει ιστορικά κέρδη Ένα χρόνο μετά την ψήφιση, ο αντίκτυπος του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ έχει ήδη ξεπεράσει τις πρώτες εκτιμήσεις. Το 2023, ο IRA οδήγησε σε 372 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες ιδιωτικές επενδύσεις καθαρής ενέργειας, περισσότερες από 211.000 νέες θέσεις εργασίας καθαρής ενέργειας και σχεδόν 50.000 νέες θέσεις εργασίας στη μεταποίηση. 3. Η ηλεκτροκίνηση εκτοξεύεται στα ύψη Οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (EV) έφτασαν σε υψηλό όλων των εποχών, σχεδόν στο 18% των παγκόσμιων πωλήσεων οχημάτων το 2023. Και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα EV βρίσκονται σε καλό δρόμο να ξεπεράσουν εύκολα το 1 εκατομμύριο ετήσιες πωλήσεις για πρώτη φορά. Η ζήτηση για ηλεκτρικά ποδήλατα (e-bikes) αυξήθηκε επίσης, με παγκόσμιες πωλήσεις περίπου 40 εκατομμυρίων που ξεπερνούν αυτές των επιβατικών EV. Στην Ινδία, περισσότερα από τα μισά από όλα τα νέα τρίτροχα οχήματα που πωλήθηκαν και ταξινομήθηκαν το 2023 λειτουργούσαν με μπαταρία. Τα φορτηγά γίνονται επίσης ηλεκτρικά, με την RMI να διαπιστώνει ότι η πλειονότητα των φορτηγών μεσαίου και βαρέως τύπου είναι ηλεκτρικά σήμερα. Παγκοσμίως, τα EV εκτοπίζουν ήδη 1,5 εκατομμύρια βαρέλια κατανάλωσης πετρελαίου ημερησίως, και αναμένεται να αυξηθεί στα 1,8 εκατομμύρια βαρέλια το 2023. 4. Ταμείο απωλειών και ζημιών Την πρώτη ημέρα της ετήσιας διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, COP28, οι ηγέτες πήραν μια ιστορική απόφαση, συμφωνώντας να ξεκινήσουν και να κεφαλαιοποιήσουν ένα ταμείο απωλειών και ζημιών. Λεπτομέρειες για το ταμείο απωλειών και ζημιών, το οποίο θα παρέχει οικονομική βοήθεια σε ευάλωτες στο κλίμα χώρες, συζητούνται εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Στο COP28, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Γερμανία υποσχέθηκαν 100 εκατομμύρια δολάρια η καθεμία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υποσχέθηκαν 17,5 εκατομμύρια δολάρια. 5. Εμπορικό αεροπλάνο διασχίζει τον Ατλαντικό χωρίς ορυκτά καύσιμα Τον Νοέμβριο, ένα επιβατικό αεροσκάφος της Virgin Atlantic πέταξε από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη χρησιμοποιώντας 100% βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα, για πρώτη φορά. Το καύσιμο — που παρασκευάζεται από φυτά και απόβλητα προϊόντα — παράγει 70% λιγότερες εκπομπές άνθρακα και βοηθά στην εξάλειψη των αερομεταφορέων, που συμβάλλει ουσιαστικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη. 6. Το ατσάλι και το αλουμίνιο γίνονται πράσινα Το περασμένο έτος παρατηρήθηκε μια ώθηση για βιώσιμα μέταλλα τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς. Για την προώθηση της ζήτησης, κορυφαίες εταιρείες ενώθηκαν στην πλατφόρμα Sustainable Steel Buyers, για να ζητήσουν έως και δύο εκατομμύρια τόνους χάλυβα σχεδόν μηδενικών εκπομπών. Και η RMI, μαζί με τέσσερις κορυφαίες τράπεζες, κυκλοφόρησε το Βιώσιμο Πλαίσιο Χρηματοδότησης Αλουμινίου που θα επιτρέψει στις τράπεζες να μετρούν και να αποκαλύπτουν τις εκπομπές αλουμινίου των χαρτοφυλακίων δανείων τους. Η RMI κυκλοφόρησε επίσης την Οδηγία αναφοράς εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου χάλυβα, για να βοηθήσει τις εταιρείες χάλυβα να αναφέρουν εκπομπές για να προωθήσουν μια διαφοροποιημένη αγορά χάλυβα χαμηλών εκπομπών ρύπων. 7. Οι πράσινοι οικοδομικοί κώδικες σαρώνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες Η Καλιφόρνια πέρασε έναν πρώτο στη χώρα ενσωματωμένο κώδικα άνθρακα για εμπορικά κτίρια και σχολεία. Η Νέα Υόρκη έγινε η πρώτη πολιτεία που απαιτούσε νομοθετικά, όλα τα νέα κτίρια να είναι ηλεκτρικά. Σε 25 πολιτείες των ΗΠΑ, οι κυβερνήτες δεσμεύτηκαν να εγκαταστήσουν 20 εκατομμύρια αντλίες θερμότητας έως το 2030. Η Πολιτεία της Ουάσιγκτον ψήφισε οικοδομικούς κώδικες που θα απαιτούν τα νέα σπίτια να παρέχουν ενεργειακά αποδοτική θέρμανση και ψύξη. Και η Μασαχουσέτη πέρασε μια απόφαση, πρώτη στη χώρα που βάζει την πολιτεία σε έναν ταχύτερο δρόμο για την ηλεκτροδότηση της θέρμανσης. 8. Η μείωση των εκπομπών μεθανίου έρχεται στο προσκήνιο Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ ανακοίνωσε σημαντικούς νέους κανόνες για την απότομη μείωση των εκπομπών μεθανίου - έναν εξαιρετικά ισχυρό παράγοντα που συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη - όχι μόνο από νέες γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και από υπάρχουσες γεωτρήσεις. Ξεκίνησε επίσης μια παγκόσμια πρωτοβουλία για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου από χωματερές και άλλες οργανικές πηγές. Στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στο Ντουμπάι, 50 μεγάλες εταιρείες πετρελαίου υποσχέθηκαν να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου από τις δραστηριότητές τους σχεδόν στο μηδέν έως το 2030. Μια νέα πρωτοβουλία που υποστηρίζεται με 40 εκατομμύρια δολάρια από το Bloomberg Philanthropies θα παρέχει δεδομένα, διαφάνεια και πλαίσια λογοδοσίας για την υποστήριξη τους. Και η Παγκόσμια Τράπεζα ξεκίνησε ένα ταμείο για προγράμματα ανίχνευσης και καθαρισμού μεθανίου σε αναπτυσσόμενες χώρες που καταγράφουν μεγάλες εκπομπές μεθανίου. 9. Η αποθήκευση ενέργειας στα ύψη Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σημείωσαν αύξηση ρεκόρ παγκοσμίως το 2023 στα 42 GW. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τέθηκαν σε λειτουργία 4,5 GW τα πρώτα τρία τρίμηνα του έτους και η Κίνα εγκατέστησε 8,7 GW αποθήκευσης ενέργειας από μπαταρίες μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2023. Εν τω μεταξύ, η Ινδία επενδύει 452 εκατομμύρια δολάρια σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας από μπαταρίες και η εταιρεία διανομής BSES Rajdhani Power Limited, η οποία εξυπηρετεί περισσότερους από 2,7 εκατομμύρια πελάτες στην περιοχή της πρωτεύουσας Νέο Δελχί, ανέθεσε σύμβαση για το πρώτο της έργο συστήματος αποθήκευσης ενέργειας μπαταρίας. 10. Η έρευνα για τις σόμπες αερίου γίνεται viral Νέα έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις των εστιών αερίου και τη σύνδεσή τους με το παιδικό άσθμα οδήγησε σε σημαντική ευαισθητοποίηση του κοινού για το μαγείρεμα με αέριο, πώς μειώνει την ποιότητα του εσωτερικού αέρα και βλάπτει τη δημόσια υγεία και την επικάλυψη λύσεων για το κλίμα και την υγεία. Τα ευρήματα της έρευνας εμφανίστηκαν παντού από το NPR μέχρι τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Yale. Και σε μια κίνηση για την απομάκρυνση του φυσικού αερίου από τα κτίρια, 24 πολιτείες εισήγαγαν λογαριασμούς απαλλαγής από τον άνθρακα των κτιρίων το 2023. 11. Η Κίνα σημειώνει ορόσημο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Η Κίνα εγκατέστησε όγκο ρεκόρ νέας ηλιακής και αιολικής δυναμικότητας, έως και 230 GW το 2023 — έως και τρεις φορές περισσότερο από ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος έφερε σε απευθείας σύνδεση. Η ηλιακή δυναμικότητα της χώρας αυξήθηκε σχεδόν κατά 50% από το 2022 και τον Ιούνιο, για πρώτη φορά, η συνολική εγκατεστημένη δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας από μη ορυκτά καύσιμα της Κίνας ξεπέρασε αυτή της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. 12. Το υδρογόνο γίνεται πιο πράσινο Το πράσινο υδρογόνο — το υδρογόνο που παράγεται χωρίς ορυκτά καύσιμα — αυξάνεται με εκθετικό ρυθμό. Έχει αυξηθεί κατά 2,5 φορές από τον Μάιο του 2022. Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εισάγει 10 εκατομμύρια τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου έως το 2030 πυροδότησε μια ορμή προγραμματιστών που σχεδιάζουν εγκαταστάσεις παραγωγής πράσινων υδρογόνου σε σχεδόν κάθε ήπειρο. Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέλεξαν επτά έργα για το πρόγραμμα Regional Clean Hydrogen Hubs, το καθένα για να λάβει 1 δισεκατομμύριο δολάρια και αναμένεται να εκδώσει οδηγίες σχετικά με τη νέα πίστωση φόρου πράσινης υδρογόνου. View full είδηση

Η σχετική ανακοίνωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφέρει: Από το 2026 καταργούνται σταδιακά τα δωρεάν δικαιώματα στο σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS) Από το 2027 εντάσσονται στο νέο ETS II οι οδικές μεταφορές και τα κτίρια Νέος μηχανισμός κατά της διαρροής άνθρακα με στόχο την προστασία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και τη θέσπιση πιο φιλόδοξων παγκόσμιων κλιματικών στόχων Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα με στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και της οικονομικής αδυναμίας μετακινήσεων Οι πέντε νομοθετικές προτάσεις θα επιτρέψουν στην ΕΕ να μειώσει τις εκπομπές κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.©AdobeStock/Schankz Μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας εκπομπών (με την ένταξη των αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών) και του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, και νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα Την Τρίτη το Κοινοβούλιο ενέκρινε τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στα τέλη του 2022 μεταξύ των διαπραγματευτών του και των εκπροσώπων των χωρών ΕΕ όσον αφορά σειρά σημαντικών νομοθετικών πράξεων στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για την προσαρμογή στον στόχο του 55% για το 2030. Η δέσμη αυτή, γνωστή και ως «Fit for 55», είναι το σχέδιο με το οποίο η ΕΕ σκοπεύει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, όπως προβλέπεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία για το κλίμα. Μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας εκπομπών Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη μεταρρύθμιση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS) με 413 ψήφους υπέρ, 167 κατά και 57 αποχές. Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν υψηλότερους στόχους για το ETS, καθώς οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στους τομείς που καλύπτει θα πρέπει να μειωθούν κατά 62% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005. Επιπλέον, από το 2026 έως το 2034 θα καταργηθούν σταδιακά τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών για τις εταιρείες, ενώ θα δημιουργηθεί ένα ξεχωριστό, καινούριο ETS ΙΙ για τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Το νέο σύστημα θα ορίσει συγκεκριμένες τιμές για τις εκπομπές από τους εν λόγω τομείς το 2027, που μπορεί να τεθούν σε ισχύ από το 2028, αν το ενεργειακό κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ETS, δείτε το δελτίο Τύπου μετά τη συμφωνία με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο ψήφισε επίσης να συμπεριληφθούν στο ETS, για πρώτη φορά, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία (με 500 ψήφους υπέρ, 131 κατά και 11 αποχές), ενώ έδωσε επίσης «πράσινο φως» για την αναθεώρηση του ETS για τις αερομεταφορές (με 463 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 64 αποχές). Η αναθεώρηση αυτή θα καταργήσει σταδιακά τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών στον τομέα των αερομεταφορών έως το 2026 και θα προωθήσει τη χρήση βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων. Νέος μηχανισμός για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα Με 487 ψήφους υπέρ, 81 κατά και 75 αποχές, το Κοινοβούλιο ενέκρινε επίσης τον νέο μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα της ΕΕ (CBAM). Ο μηχανισμός αυτός παρέχει κίνητρα σε τρίτες χώρες να θέσουν υψηλότερους στόχους για το κλίμα, ενώ διασφαλίζει ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται στην ΕΕ, αλλά και παγκοσμίως, δεν θα υπονομεύονται από τη μετεγκατάσταση της παραγωγής από την ΕΕ σε χώρες με λιγότερο αυστηρούς κανόνες. Ο CBAM καλύπτει τον σίδηρο, τον χάλυβα, το τσιμέντο, το αλουμίνιο, τα λιπάσματα, την ηλεκτρική ενέργεια, το υδρογόνο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τις έμμεσες εκπομπές. Όσοι εισάγουν τέτοια αγαθά θα πρέπει να πληρώνουν τη διαφορά ανάμεσα στην τιμή άνθρακα που καταβλήθηκε στη χώρα παραγωγής και στην τιμή που θα καταβαλλόταν στο ETS, αν το αγαθό είχε παραχθεί στην ΕΕ. Ο CBAM θα αρχίσει να εφαρμόζεται σταδιακά από το 2026 έως το 2034, παράλληλα με τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον μηχανισμό CBAM, δείτε το δελτίο Τύπου μετά τη συμφωνία με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Ένα Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα κατά της ενεργειακής φτώχειας Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν με 521 ψήφους υπέρ, 75 κατά και 43 αποχές τη συμφωνία με τα κράτη μέλη για τη σύσταση ενός Κοινωνικού Ταμείου της ΕΕ για το Κλίμα (SCF) το 2026, που θα έχει ως στόχο να διασφαλιστεί ότι η κλιματική μετάβαση θα υλοποιηθεί με τρόπο δίκαιο και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς. Το νέο Ταμείο θα στηρίξει τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες μεταφορών που πλήττονται ιδιαίτερα από την ενεργειακή φτώχεια και την οικονομική αδυναμία στις μεταφορές. Όταν τεθεί σε πλήρη λειτουργία, το SCF θα χρηματοδοτείται από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων του ETS II με μέγιστο ποσό 65 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον 25% θα καλύπτεται από εθνικούς πόρους:η συνολική αξία της χρηματοδότησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 86,7 δισ. ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, δείτε το δελτίο Τύπου μετά τη συμφωνία με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Επόμενα βήματα Τα κείμενα θα πρέπει πλέον να εγκριθούν επίσημα από το Συμβούλιο. Στη συνέχεια θα δημοσιευτούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα. Μέσω της ψήφισης των νομοθετικών πράξεων αυτών, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών, οι οποίοι ζήτησαν η ΕΕ να επιτύχει και να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση - βλ. προτάσεις 3(1), 3(8), 3(9), 11(1) and 11(7), της τελικής έκθεσης της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. View full είδηση

Ψηλά στην ατζέντα του δήμου Θεσσαλονίκης είναι, σύμφωνα με τον δήμαρχο Κωνσταντίνο Ζέρβα, τα θέματα που αφορούν στην κλιματική κρίση, τον μετριασμό και την κλιματική ουδετερότητα αλλά και την προσαρμογή από τις συνεχώς αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής Μιλώντας στην εναρκτήρια δράση της αποστολής «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις», ο κ.Ζέρβας κάλεσε όλους τους αρμόδιους φορείς -ακαδημαϊκή κοινότητα, επιμελητήρια, περιφέρεια, να συστρατευθούν με τον δήμο Θεσσαλονίκης σε μια κοινή προσπάθεια με ορίζοντα το 2030. «Ξέρουμε ότι η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας είναι δύσκολο εγχείρημα, αλλά δεσμευτήκαμε και δηλώσαμε ότι επιθυμούμε να πορευθούμε, έχοντας πολύτιμη υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων, με τη βοήθεια από τους ειδικούς City Advisors και με τη γενικότερη τεχνική βοήθεια από σπουδαία δίκτυα πόλεων και οργανισμούς -όλοι συνεργάτες της Επιτροπής για την υιοθέτηση μεθοδολογιών για την εκπόνηση του Κλιματικού Συμβολαίου, του πλάνου δράσης και του επενδυτικού σχεδίου», δήλωσε ο αντιδήμαρχος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του δήμου Θεσσαλονίκης Μιχάλης Κούπκας. Σημειώνεται ότι τον Απρίλιο του 2022 ο δήμος Θεσσαλονίκης επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από διαγωνιστική διαδικασία, να συμμετέχει στην αποστολή «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις (NetZero Cities)». Στην εναρκτήρια εκδήλωση συμμετείχαν και οι εξειδικευμένοι City Advisors που έχουν οριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Θεσσαλονίκη. Στην αποστολή συμμετέχουν επίσης στελέχη του Δικτύου των Ανθεκτικών Πόλεων (Resilient Cities Network), σύμβουλοι από την πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια (Covenant of Mayors for Climate and Energy) και η Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης Α.Ε. (ΜΑΘ ΑΕ - ΑΟΤΑ). View full είδηση

Οι βασικοί άξονες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα - Επενδύσεις ύψους 200 δισ. ευρώ έως το 2030 - Στόχος το 80% του ηλεκτρικού ρεύματος να παράγεται από ΑΠΕ – Θα δημιουργηθούν 38.000 θέσεις εργασίας. Επενδύσεις περί τα 200 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, που θα δημιουργήσουν 38.000 θέσεις εργασίας, προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για το «πρασίνισμα» στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας των μεταφορών και των κτηρίων. Φωτοβολταϊκά και αποθήκευση θα αποτελέσουν τον «οδηγό» του πράσινου μετασχηματισμού στον τομέα του ηλεκτρισμού, ενώ στην πρώτη γραμμή μπαίνουν τα υπεράκτια αιολικά και από το 2030 οι νέες τεχνολογίες όπως το υδρογόνο και τα ανανεώσιμα καύσιμα, συμβάλλοντας στους στόχους της κλιματικής ουδετερότητας το 2050. Περιορισμός αερίου Ο ρυθμός ανάπτυξης των χερσαίων αιολικών υποχωρεί, καθώς αξιολογήθηκε ο περιορισμός των διαθέσιμων περιοχών που μπορούν να φιλοξενήσουν τέτοια έργα και ο κορεσμός των δικτύων. Δραστικά περιορίζεται η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας (κοντά στο 50%) παρά την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος για ηλεκτροπαραγωγή κατά 2 GW μέχρι το 2030, ενώ η συμμετοχή του λιγνίτη μηδενίζεται. Ερμηνεύοντας αυτό το παράδοξο σε σχέση με το φυσικό αέριο, κατά την παρουσίαση χθες σε συνέντευξη Τύπου του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξήγησε αφενός ότι η παραγωγή των μονάδων φυσικού αερίου θα περιορίζεται όσο αυξάνεται η ισχύς των ΑΠΕ και αφετέρου ότι οι νέες μονάδες όπως και οι υποδομές που κατασκευάζονται για την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου θα μπορούν να λειτουργήσουν μετά το 2030 και με άλλα καύσιμα (υδρογόνο κ.λπ.). Το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ εισάγει για πρώτη φορά στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας τη συμμετοχή των συνθετικών καυσίμων με στόχο ποσοστό 3,4% στον τομέα των μεταφορών το 2030. Φιλόδοξους στόχους θέτει και για την ενεργειακή αποδοτικότητα του κτηριακού αποθέματος της χώρας, μέσω προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάστασης αντλιών θερμότητας. Μόνο για την αναβάθμιση κτηρίων προβλέπονται επενδύσεις 642 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2021-2025 και 935 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2026-2030. Ηλεκτροκίνηση Αξιοσημείωτοι είναι, τέλος, οι φιλόδοξοι στόχοι για την αύξηση της ηλεκτροκίνησης στα ιδιωτικά οχήματα στο 20% το 2030 από 3% το 2025 και στο 85% το 2050. Από το 2035 το 1% των ιδιωτικών οχημάτων θα κινείται με υδρογόνο, ποσοστό που θα φτάσει στο 13% το 2050. «Το νέο προτεινόμενο ΕΣΕΚ είναι δομημένο με τρόπο που δίνει υπεραξία στην ελληνική οικονομία και εγχώρια προστιθέμενη αξία, δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης ενώ, με τον μετασχηματισμό του ενεργειακού κλάδου, θα επιτύχουμε ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας για όλους τους καταναλωτές», δήλωσε ο υπουργός Κώστας Σκρέκας κατά την παρουσίαση του σχεδίου που τέθηκε από χθες σε δημόσια διαβούλευση. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου και ερωτηθείς σχετικά απέφυγε να δώσει μια σαφή απάντηση για το μέγεθος της επιβάρυνσης που θα έχει για τους καταναλωτές η υλοποίηση του ΕΣΕΚ, δεδομένου ότι μια σειρά από τις προωθούμενες επενδύσεις στις τεχνολογίες, αποθήκευσης, υπεράκτιων αιολικών και υδρογόνου, θα προχωρήσουν με λειτουργική ενίσχυση, θα απαιτηθούν πρόσθετες επενδύσεις σε δίκτυα (1,2 δισ. σύμφωνα με τον σχεδιασμό), ενώ θα χρειαστεί να επιδοτηθούν και οι μονάδες φυσικού αερίου για να είναι βιώσιμες, λόγω της περιορισμένης προβλεπόμενης λειτουργίας τους. «Το κόστος θα ήταν πολύ μεγαλύτερο εάν δεν κάναμε τίποτα», τόνισε ο υπουργός, διαβεβαιώνοντας πάντως ότι με την επίτευξη των στόχων οι τιμές ρεύματος θα μειωθούν σημαντικά. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με το νέο ΕΣΕΚ, το 2030 το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται ότι θα παράγεται από ΑΠΕ, έναντι υφιστάμενου στόχου 61%, ενώ η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το 1990 προβλέπεται να φτάσει το 55% με την εξοικονόμηση ενέργειας να συμβάλει σε ποσοστό 6%. Η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας από το 22% το 2021 και στόχο για 35% στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ προβλέπεται να φτάσει στο 45% το 2030, υψηλότερα από τον στόχο του 40% που συμφωνήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροπαραγωγή, η εγκατεστημένη ισχύς της χώρας το 2030 θα πρέπει να φτάσει στα 36,1 GW από 21,6 GW το 2022. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκατασταθεί πρόσθετη ισχύς 14,5 GW. Από αυτά το μεγαλύτερο μέρος αντιστοιχεί σε φωτοβολταϊκά, η ισχύς των οποίων προβλέπεται να φτάσει στα 14,1 GW το 2030 και στα 34,5 GW το 2050 από 5 GW σήμερα. Τα υπεράκτια αιολικά θα προσθέσουν στο σύστημα ισχύ 2,7 GW μέχρι το 2030 και 17 GW μέχρι το 2050. Η ισχύς των χερσαίων αιολικών προβλέπεται να αυξηθεί στα 7 GW το 2030 και να φτάσει στα 10 GW το 2050 από 5 GW σήμερα και των υδροηλεκτρικών στα 4 GW το 2030 από 3,2 GW το 2022, με σημαντικότερο έργο το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας που ξεμπλόκαρε έπειτα από πολλά χρόνια και βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης. Χωρίς λιγνίτη το 2030 Η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων φυσικού αερίου από τα 5 GW σήμερα θα φτάσει τα 7 GW το 2030, για να επιστρέψει στα 5 GW το 2050. Η ισχύς των πετρελαϊκών μονάδων στα νησιά από 1,7 GW σήμερα περιορίζεται στα 0,7 GW το 2030, για να φτάσει στα 0,2 GW το 2050. Η συμμετοχή του λιγνίτη μηδενίζεται το 2030. Πυλώνας οι μπαταρίες Η αποθήκευση με τη μορφή μπαταριών, αντλησιοταμίευσης και υδρογόνου αποτελεί βασικό πυλώνα του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), και ο λόγος είναι ότι βελτιώνει την αποδοτικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αφού η ενέργεια που παράγεται όταν φυσάει και όταν έχει ήλιο μπορεί να αποθηκεύεται χωρίς να επιβαρύνει τα κορεσμένα δίκτυα. Ο στόχος που τίθεται είναι η εγκατάσταση συνολικά 8 GW αποθήκευσης, εκ των οποίων 2,5 GW από έργα αντλησιοταμίευσης, 5,6 GW από μπαταρίες και 0,2 εκατ. μετρικούς τόνους υδρογόνου, για την παραγωγή των οποίων θα απαιτηθούν 1,2 GW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο μείγμα της αποθήκευσης προστίθενται επίσης 0,2 εκατ. τόνοι συνθετικών καυσίμων. Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή» View full είδηση

Κατά την πανδημία COVID-19, κατέστη σαφές ότι ο επαρκής αερισμός είναι το βασικό τεχνικό μέτρο για τη μείωση της εξάπλωσης των αναπνευστικών ιών. Οι εμπειρογνώμονες της REHVA – Federation of European Heating, Ventilation and Air Conditioning Associations συγκέντρωσαν τώρα τα διαθέσιμα στοιχεία και ανέπτυξαν μια μέθοδο σχεδιασμού αερισμού με βάση την υγεία για τον περιορισμό του κινδύνου μόλυνσης σε εσωτερικούς χώρους με τίτλο «Health-based target ventilation rates and design method for reducing exposure to airborne respiratory infectious diseases». Ο έως σήμερα σχεδιασμός αερισμού που βασίζεται στα υφιστάμενα πρότυπα εσωτερικού κλίματος EN 16798-1:2019 και ISO 17772-1:2017 περιορίζεται στη χρήση κριτηρίων αερισμού που βασίζονται στην αντιληπτή ποιότητα του αέρα (οσμές) και παραβλέπει τη μετάδοση αναπνευστικών ασθενειών από αερομεταφορόμενους ιούς. Η μέθοδος σχεδιασμού του αερισμού με βάση τον κίνδυνο μόλυνσης, που προτείνεται στο παρόν κείμενο, παρέχει νέα ποσοστά-στόχους για τον αερισμό και προορίζεται να συμπληρώσει τις υφιστάμενες μεθόδους σχεδιασμού αερισμού σε κτίρια εκτός κατοικιών, εξαιρουμένων των κτιρίων υγειονομικής περίθαλψης και των βιομηχανικών κτιρίων. Προτείνεται η εφαρμογή νέων ρυθμών αερισμού στο σχεδιασμό νέων κτιρίων και ανακαινίσεων, υψηλότερα από τα ποσοστά αερισμού άνεσης. Για να κατεβάσετε το κείμενο με τις κατευθυντήριες γραμμές ακολουθήστε τον σύνδεσμο: https://www.rehva.eu/fileadmin/user_upload/2022/Health_based_target_ventilation_09012023.pdf View full είδηση

Οι κυκλώνες είναι οι κύριοι ρυθμιστές των καιρικών συνθηκών στην περιοχή της Μεσογείου και αποτελούν συχνά κίνδυνο, προκαλώντας ανεμοθύελλες και έντονες βροχοπτώσεις. Επιπλέον, οι κυκλώνες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη μεταβλητότητα του κλίματος ελέγχοντας την ωκεάνια κυκλοφορία και τον περιφερειακό κύκλο του νερού, και κινητοποιώντας και μεταφέροντας μεγάλες ποσότητες σκόνης από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη. Παρά τα πρόσφατα επιτεύγματα της επιστημονικής κοινότητας για την παροχή βαθύτερης γνώσης για τις ατμοσφαιρικές διεργασίες και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με τους μεσογειακούς κυκλώνες, εξακολουθούν να υπάρχουν επιστημονικές προκλήσεις που δεν έχουν αντιμετωπιστεί που απαιτούν συντονισμένη προσέγγιση. Επιπλέον, η έλλειψη άμεσης αλληλεπίδρασης μεταξύ ακαδημαϊκών ερευνητών και επιστημόνων πρόβλεψης καιρού/κλίματος που εργάζονται σε επιχειρησιακά κέντρα, εμποδίζει την αποτελεσματική εκμετάλλευση των θεμελιωδών ερευνητικών αποτελεσμάτων για τη βελτίωση των ατμοσφαιρικών μοντέλων με απτό τρόπο. Ως εκ τούτου, είναι αναμφισβήτητο ότι υπάρχουν δυνητικά μεγάλα κοινωνικά οφέλη από τη βελτίωση των προβλέψεων κυκλώνων για τα χρονοδιαγράμματα του καιρού και του κλίματος. Η αποτελεσματική δικτύωση μεταξύ των ενδιαφερομένων, των επιχειρησιακών μετεωρολόγων και των ερευνητών είναι έγκαιρη και απαραίτητη για την αντιμετώπιση τόσο των προκλήσεων του συντονισμού της έρευνας όσο και της επιχειρησιακής εφαρμογής των επιστημονικών αποτελεσμάτων στις υπηρεσίες καιρού και κλίματος. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα COST Action MedCyclones (CA19109) συντονίζει τις δραστηριότητες ερευνητών στη μετεωρολογία και την κλιματολογία, και επιστημόνων από υπηρεσίες καιρού/κλίματος με κύριο στόχο την παροχή βαθύτερης κατανόησης των μεσογειακών κυκλώνων και τη σημαντική βελτίωση της ευρωπαϊκής ικανότητας πρόβλεψης των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεών τους. Στο πρόγραμμα MedCyclones συμμετέχουν ερευνητές από 29 χώρες, μεταξύ των οποίων 15 Έλληνες επιστήμονες από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών. View full είδηση

Οι δασικές πυρκαγιές αναπτύσσονται όπου υπάρχει διαθέσιμη εύφλεκτη βλάστηση και πηγές ανάφλεξης, όπως ένας κεραυνός ή ανθρώπινες δραστηριότητες. Μόλις μια δασική πυρκαγιά αναφλεγεί, υπάρχουν πολλά στοιχεία που επηρεάζουν την ανάπτυξή της. Για παράδειγμα, το είδος και η δομή της βλάστησης και η περιεκτικότητά της σε υγρασία επηρεάζουν τη διάρκεια και την ένταση μιας πυρκαγιάς. Επιπλέον, η τοπογραφία και ο άνεμος επηρεάζουν την κατεύθυνση και την ταχύτητα εξάπλωσης. Στην περιοχή της Μεσογείου, οι πυρκαγιές προκαλούνται κυρίως από τον άνθρωπο και είναι πιο συχνές τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι υψηλές θερμοκρασίες και η χαμηλή σχετική υγρασία παρέχουν ευνοϊκές συνθήκες για την καύση της βλάστησης και της οργανικής ύλης του εδάφους. Οι πυρκαγιές αποτελούν φυσικό φαινόμενο πολλών οικοσυστημάτων. Ωστόσο, μια αύξηση στη συχνότητα και την έντασή τους μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή οικοτόπων, ζημιές σε περιουσίες και απώλεια ζωών, καθώς και σε υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα. Οι αλλαγές στο κλίμα των ευρωπαϊκών καλοκαιριών τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες οδήγησαν σε μεγαλύτερη πιθανότητα πυρκαγιών. Ταυτόχρονα, η παρατηρούμενη συχνότητα και ένταση των πυρκαγιών και οι σχετικές εκπομπές δείχνουν σχετικά υψηλό βαθμό διαχρονικής μεταβλητότητας. Η ανάλυση των διαφόρων παραγόντων, όπως οι αλλαγές στο κλίμα και τα καιρικά μοτίβα, αλλά και η χρήση γης και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, είναι επομένως σημαντικές για την καλύτερη κατανόηση της αλλαγής και της μεταβλητότητας που σχετίζονται με τις πυρκαγιές. Αυτή η ενότητα εξετάζει τις δασικές πυρκαγιές το 2021. Το δυναμικό για πυρκαγιές διερευνάται παρέχοντας μια εκτίμηση του κινδύνου πυρκαγιάς, δεδομένων των καιρικών συνθηκών. Υπάρχει επίσης μια εξέταση των συμβάντων δασικών πυρκαγιών μέσω δύο συμπληρωματικών δεικτών που βασίζονται σε δορυφορικές παρατηρήσεις: καμένες περιοχές και εκπομπές ακτινοβολίας των εστιών πυρκαγιάς, και εκπομπές θερμοκηπικών αερίων στην ατμόσφαιρα. 1. Κίνδυνος πυρκαγιάς Όπου υπάρχει διαθέσιμη καύσιμη ύλη, ο καιρός είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς της φωτιάς. Για να κατανοήσουμε πώς η ευφλεκτότητα μιας συγκεκριμένης περιοχής αλλάζει ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και για να εκτιμηθεί η πιθανή ταχύτητα και ένταση μιας πυρκαγιάς, χρησιμοποιούνται δείκτες κινδύνου πυρκαγιάς, όπως ο δείκτης καιρού πυρκαγιάς (FWI). Αυτοί οι δείκτες εκφράζουν ένα μέτρο της έντασης της πυρκαγιάς, σε περίπτωση ανάφλεξης, και υπολογίζονται από την ημερήσια θερμοκρασία, τη σχετική υγρασία, την ταχύτητα του ανέμου και τις βροχοπτώσεις. Οι δείκτες κινδύνου πυρκαγιάς λαμβάνουν επίσης υπόψη τις καιρικές συνθήκες των προηγούμενων ημερών ή και μηνών. Το 2021, ο κίνδυνος πυρκαγιάς για την Ευρώπη συνολικά ήταν ελαφρώς υψηλότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο αναφοράς 1991–2020. Ωστόσο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ορισμένες χώρες είδαν τιμές πολύ πάνω από το μέσο όρο. Η κύρια περίοδος πυρκαγιών στην περιοχή της Ευρωπαϊκής Μεσογείου ξεκινά συνήθως τον Ιούνιο και τελειώνει τον Σεπτέμβριο. Μια χωρική ανάλυση του κινδύνου πυρκαγιάς υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα και η Τουρκία παρουσίασαν εξαιρετικά υψηλές τιμές FWI τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο. Οι μεσογειακές περιοχές είναι συνήθως πολύ ξηρές το καλοκαίρι και, για παράδειγμα, μια μικρή αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, λόγω των επίμονων καυσώνων, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της έκτασης των περιοχών που είναι επιρρεπείς σε καύση. Ωστόσο, μια ελαφρά αύξηση του κινδύνου πυρκαγιάς στις περιοχές της Βόρειας Ευρώπης συχνά δεν αρκεί για να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο μεγάλων δασικών πυρκαγιών. 2. Κατανομή και έκταση των καμένων περιοχών Οι θετικές θερμοκρασιακές ανωμαλίες μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση του πιθανού κινδύνου δασικών πυρκαγιών και να συμβάλουν, μαζί με άλλους παράγοντες όπως η χαμηλή σχετική υγρασία και η περιεκτικότητα σε υγρασία της καύσιμης ύλης, στην καύση μεγάλων περιοχών σε περιοχές με πυρκαγιές. Ένας τρόπος για να εκτιμηθεί η έκταση και η ζημιά των δασικών πυρκαγιών είναι να ληφθεί υπόψη το μέγεθος της περιοχής που κάηκε. Αυτό μπορεί να προκύψει από δορυφορικές μετρήσεις. Οι «κρίσιμες» πυρκαγιές, αυτές άνω των 10.000 εκταρίων, συνδέονται συνήθως με ακραίες τιμές κινδύνου πυρκαγιάς: FWI άνω του 50. Αυτές οι κρίσιμες πυρκαγιές που μαίνονται κάτω από συνθήκες ακραίου κινδύνου πυρκαγιάς είναι δύσκολο να σβήσουν μέχρι να υποχωρήσει η θερμοκρασία του αέρα και να σημειωθούν βροχοπτώσεις. Οι επίμονες υψηλές θερμοκρασίες και οι συνθήκες ξηρασίας σε τμήματα της περιοχής της Μεσογείου, οδήγησαν σε συνθήκες ακραίου κινδύνου πυρκαγιάς στην περιοχή το καλοκαίρι του 2021. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, κρίσιμες πυρκαγιές εκδηλώθηκαν στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα , Τουρκία και Αλγερία, συμπεριλαμβανομένων των πυρκαγιών που είχαν ως αποτέλεσμα τις μεγαλύτερες καμένες εκτάσεις που έχουν καταγραφεί, άνω των 50.000 εκταρίων, στην Ελλάδα και την Τουρκία. Πυρκαγιές περίπου 7.500 εκταρίων και 6.500 εκταρίων σημειώθηκαν στην Πορτογαλία και τη Γαλλία, αντίστοιχα. Συνολικά, πάνω από 800.000 εκτάρια κάηκαν στις χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Κατά τη διάρκεια του έτους , η έκταση των καμένων περιοχών ακολούθησε ένα τυπικό εποχιακό μοτίβο, με μικρές εστίες την άνοιξη, λόγω γεωργικών πρακτικών που χρησιμοποιούν τη φωτιά ως εργαλείο για τον καθαρισμό της γης και την απομάκρυνση της βλάστησης και μια μεγαλύτερη δραστηριότητα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιος–Αύγουστος) που συμπίπτουν με τις μεγάλες πυρκαγιές στην περιοχή της Μεσογείου. Ενώ η τάση στη σωρευτική έκταση των καμένων εκτάσεων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ήταν κοντά στον μέσο όρο τον Ιανουάριο και τις αρχές Φεβρουαρίου 2021, ήταν πολύ πάνω από τον μέσο όρο από τότε έως το τέλος του έτους. 3. Εκπομπές θερμοκηπικών αερίων από δασικές πυρκαγιές Οι πυρκαγιές απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες σωματιδίων και ένα ευρύ φάσμα οργανικών ενώσεων. Η παρακολούθηση αυτών των εκπομπών είναι ένας τρόπος αξιολόγησης της δραστηριότητας των πυρκαγιών σε μια περιοχή. Οι εκπομπές πυρκαγιών υπολογίζονται με βάση τις δορυφορικές παρατηρήσεις της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας προς την ατμόσφαιρα και το διάστημα. Οι συνολικές μηνιαίες εκπομπές πυρκαγιών για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) το 2021 ήταν κάτω από τον μέσο όρο για την περίοδο 2003–2019 όλους τους μήνες, εκτός από τον Αύγουστο, όταν το σήμα, πολύ πάνω από τον μέσο όρο 2003–2019, κυριαρχούσε κυρίως από τις εκπομπές από τις νότιες χώρες της Ε.Ε. Οι καμένες περιοχές άνω του μέσου όρου παρατηρήθηκαν επίσης σε πολλές περιοχές της Νότιας Ευρώπης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του φθινοπώρου, ο αριθμός των παρατηρούμενων ενεργών πυρκαγιών ήταν χαμηλότερος από τον μέσο όρο στη Νότια Ευρώπη και οι σχετικές εκπομπές ήταν αντίστοιχα κάτω από το μέσο όρο. Ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν επίσης χαμηλότερος από τον μέσο όρο σε αυτές τις περιοχές και μήνες. Οι εκτιμώμενες συνολικές εκπομπές δασικών πυρκαγιών για τις χώρες της ΕΕ συνολικά το 2021 ήταν πάνω από το μέσο ετήσιο σύνολο των 19-ετών δεδομένων παρακολούθησης των πυρκαγιών, μετά από τρία διαδοχικά έτη κατώτερων του μέσου όρου των συνολικών εκπομπών, από το 2018 έως το 2020. Πηγή: Copernicus.eu View full είδηση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη επελέγησαν ανάμεσα σε 377 ευρωπαϊκές πόλεις για να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες», εξέλιξη που συνιστά μεγάλη εθνική επιτυχία. Οι 6 ελληνικές πόλεις, εντασσόμενες στο Πρόγραμμα, καλούνται να επιτύχουν σε λιγότερο από δέκα χρόνια τον στόχο της κλιματική ουδετερότητας, -δηλαδή 20 χρόνια νωρίτερα από όλη την υπόλοιπη Ευρώπη- αξιοποιώντας σημαντικούς κοινοτικούς πόρους με πολλά περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά, επενδυτικά, αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά οφέλη. Ειδικότερα, μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ οι πόλεις θα μπορούν να υλοποιήσουν επενδύσεις που θα επιταχύνουν τη μετάβαση τους στην κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, να προωθήσουν ολιστικές λύσεις στον πολεοδομικό τους σχεδιασμό, να εφαρμόσουν έξυπνες τεχνολογίες, και ευέλικτα συστήματα διαχείρισης ενέργειας και υιοθετήσουν φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο μετακίνησης και μεταφοράς. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα τελευταία 2 χρόνια εργάζεται εντατικά για τον στόχο αυτόν και σε συνεργασία με τo EU Mission Board προετοίμασε τις περισσότερες ελληνικές συμμετοχές από τον Απρίλιο του 2020. Σημειώνεται ότι είχαν υποβληθεί 22 αξιόλογες αιτήσεις από ελληνικούς Δήμους / Φορείς Σύμπραξης Δήμων οι περισσότεροι εκ των οποίων συνάψει τον Ιανουάριο του 2022 Μνημόνιο Συνεργασίας για την Ευρωπαϊκή Αποστολή «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις μέχρι το 2030» με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ για την επιτάχυνση της μετάβασής τους στην κλιματική ουδετερότητα και στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, ανακάμπτοντας ταυτόχρονα από την πανδημία του κορωνοϊού. Τελικός στόχος της Ευρωπαϊκής Αποστολής είναι οι 100 επιλεγμένες πόλεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και να λειτουργήσουν ως πρότυποι κόμβοι καινοτομίας για όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις, αναπτύσσοντας ένα αποθετήριο καλών πρακτικών από επιτυχημένα έργα και επενδύσεις μεγάλης κλίμακας. View full είδηση

Τα παλιά κτίρια που ανακαινίζονται ριζικά κάθε 25 χρόνια αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σύμφωνα με την Yamina Saheb, μιας εκ των συγγραφέων της τελευταίας έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για το Κλίμα (IPCC). «Ο τομέας δεν έχει εκσυγχρονιστεί καθόλου μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» είπε, στο Dezeen. «Κάθε γραμμάριο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από κτήρια σημαίνει ένα λάθος στον σχεδιασμό τους» πρόσθεσε η Saheb, πρώην αναλύτρια πολιτικών για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας (IEA). Ποσοστό έως και 61% των εκπομπών από τα κτήρια μπορεί να μειωθεί έως το 2050 χρησιμοποιώντας τεχνολογίες που είναι σήμερα διαθέσιμες, σύμφωνα με την έκθεση «Μετριασμός της Κλιματικής Αλλαγής» της IPCC. Η έκθεση, η οποία συντάχθηκε από την Saheb μαζί με περισσότερους από 270 επιστήμονες από 65 χώρες, είναι το τελευταίο μέρος στην τριμερή ανασκόπηση της IPCC για την τρέχουσα κατάσταση στην κλιματική αλλαγή. Σε συνέχεια δύο προηγούμενων εκθέσεων που κάλυπταν τα αίτια και τα αποτελέσματα, η έκθεση παρουσιάζει ένα σχέδιο για το πώς θα μπορούσε να μετριαστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι δεσμεύσεις για την απαλλαγή από τις εκπομπές του διοξειδίου του ανθρακα που δόθηκαν από τις κυβερνήσεις διεθνώς σε μια προσπάθεια να μειώσουν στο μισό τις εκπομπές έως το 2030 και να φτάσουν στο "μηδέν" έως το 2050 δεν είναι απλώς αρκετές, αφού σύμφωνα με την έκθεση, υπολείπονται έως και 23 δισεκατομμύρια τόνους CO2e. Ο ρόλος των παλαιών κτιρίων «Οι κατοικίες ανακαινίζονται, σε μεγάλη κλίμακα, μία φορά κάθε 25 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν ανακαινίσεις ένα κτήριο με πρότυπα μηδενικών εκπομπών αυτή τη δεκαετία, ούτε έως το 2050 θα ανακαινιστεί σε αυτό το επίπεδο το κτήριο. Για τα κτήρια έχει απομείνει μόνον ένας γύρος μεταξύ σήμερα και 2050, οπότε είτε θα κάνουμε το σωστό ή θα παραμείνει για πάντα το λάθος. Και στην Ευρώπη χρειάζεται να κάνουμε υποχρεωτική την ανακαίνιση με πρότυπα μηδενικών εκπομπών. Αν δεν φροντίσουμε να το απαιτεί ο νόμος, δεν θα γίνει ποτέ» τονίζει. Απαιτείται επείγουσα δράση από τον κλάδο πριν από το 2030, αναφέρει η έκθεση, καθώς η μεγάλη διάρκεια ζωής των κτιρίων και των υποδομών "κλειδώνει" τις εκπομπές Co2 και ρυπογόνες συμπεριφορές για τις επόμενες δεκαετίες. «Αν σχεδιάζεις μια νέα οικιστική ανάπτυξη με πολλές μονοκατοικίες, θα χρειαστείς περισσότερη έκταση και περισσότερα οικοδομικά υλικά καθώς και χρήση περισσότερης ενέργειας και νερού σε σύγκριση με το αν επιλεγεί η λύση ανάπτυξης κτιρίων που θα στεγάσουν πολλές οικογένειες. Αυτό δείχνει το πώς οι πολιτικές για το άστυ και τη χρήση γης θα παίξουν σημαντικό ρόλο στον μηδενισμό του ίχνους άνθρακα των κτηρίων· κάτι το οποίο δεν είχε ληφθεί υπόψη πριν» επισημαίνει. Η αποδοτικότητα δεν είναι αρκετή Η αποτυχία του κλάδου να προσαρμόσει τις στρατηγικές επάρκειας μέχρι στιγμής έχει στην πραγματικότητα εξουδετερώσει τις μειώσεις των εκπομπών που επιτυγχάνονται καθιστώντας τα κτίρια πιο ενεργειακά αποδοτικά, σύμφωνα με την έκθεση. Η προσθήκη μόνωσης, η μετάβαση σε πιο σύγχρονες συσκευές και άλλα μέτρα απόδοσης μείωσε τις εκπομπές των κτιρίων κατά 49% μεταξύ 1990 και 2019. Όμως η έλλειψη μέτρων επάρκειας οδήγησε σε ταυτόχρονη αύξηση των εκπομπών κατά 52%. "Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας αντισταθμίστηκε πλήρως από την έλλειψη μέτρων επάρκειας", είπε η Saheb. "Προηγουμένως, οι πολιτικές για το κλίμα που αφορούσαν σε κτίρια περιελάμβαναν μόνο την ενεργειακή απόδοση και τις ΑΠΕ. Σήμερα, όμως, γνωρίζουμε ότι χωρίς επάρκεια, αυτό δεν αρκεί". View full είδηση

Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως καταιγίδες, καύσωνες και πλημμύρες προκάλεσαν οικονομικές απώλειες περίπου μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ τα τελευταία 40 χρόνια και οδήγησαν σε 85.000 έως 145.000 ανθρώπινους θανάτους σε ολόκληρη την Ευρώπη. Λιγότερο από το ένα τρίτο αυτών των απωλειών ήταν ασφαλισμένο, σύμφωνα με ανάλυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) για τις οικονομικές απώλειες και τους θανάτους από καιρικά φαινόμενα και γεγονότων που σχετίζονται με το κλίμα. Περίπου το 3% όλων αυτών των γεγονότων ευθύνονται για το 60% των απωλειών σύμφωνα με την έκθεση «Οικονομικές απώλειες και θάνατοι από γεγονότα που σχετίζονται με τις καιρικές και κλιματικές συνθήκες στην Ευρώπη» του ΕΟΠ η οποία αξιολογεί δεδομένα για τις οικονομικές απώλειες από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα. Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό – και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΠ (1980-2020) – ανά τύπο κινδύνου (με βάση τα δεδομένα CATDAT) Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό – και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΧ (1980-2020) – ανά τύπο κινδύνου (με βάση τα δεδομένα NatCatSERVICE) Ο στόχος της έκθεσης είναι να παράσχει περισσότερες πληροφορίες βασισμένες σε δεδομένα σχετικά με τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων και των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, όπως οι καύσωνες, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι ξηρασίες και ο αυξημένος κίνδυνος που συνιστούν για τα περιουσιακά στοιχεία, τις υποδομές και την ανθρώπινη υγεία. Τα γεγονότα αυτά, τα οποία αναμένεται να αυξηθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής, προκαλούν ήδη σημαντικές οικονομικές απώλειες. Η παρακολούθηση των επιπτώσεων τέτοιων γεγονότων είναι σημαντική για την ενημέρωση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, ώστε να μπορούν να βελτιώσουν την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τα μέτρα μείωσης του κινδύνου καταστροφών για την ελαχιστοποίηση των ζημιών και των απωλειών ανθρώπινων ζωών. Επι τοις εκατό -μερίδιο των ασφαλισμένων ζημιών που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 – από τη βάση δεδομένων CATDAT Ενώ είναι γενικά αποδεκτό ότι οι παγκόσμιες οικονομικές απώλειες αυξήθηκαν τον τελευταίο μισό αιώνα, (σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού), τα διαθέσιμα στοιχεία δεν δείχνουν μια σαφή τάση απωλειών για την Ευρώπη τις τελευταίες 4 δεκαετίες. Παρά τις υπάρχουσες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων διεθνών οργανισμών, δεν υπάρχει επί του παρόντος κανένας μηχανισμός στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ για τη συλλογή, αξιολόγηση ή αναφορά οικονομικών απωλειών από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα με ομοιογενή τρόπο και με επαρκείς λεπτομέρειες για την υποστήριξη πολιτικών προσαρμογής. Η συλλογή συγκρίσιμων δεδομένων από ευρωπαϊκές χώρες είναι απαραίτητη για να παρουσιαστεί μια συνεκτική και έγκυρη επισκόπηση των απωλειών και των θανάτων από ακραίες καιρικές και κλιματικές συνθήκες. Η αξιολόγηση βασίζεται σε βάσεις δεδομένων ιδιωτικών πηγών (NatCatSERVICE από την Munich Re GmbH and CATDAT από την Risklayer GmbH) και καλύπτει την περίοδο 1980-2020 και 32 χώρες μέλη του ΕΟΠ (συμπεριλαμβανομένων και των 27 κρατών μελών της ΕΕ, συν τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Τουρκία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν). Σημαντικά ευρήματα Η Ευρώπη αντιμετωπίζει οικονομικές απώλειες και θανάτους από ακραίες καιρικές και κλιματικές συνθήκες κάθε χρόνο και σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης. Ο οικονομικός αντίκτυπος αυτών των γεγονότων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των χωρών, σύμφωνα με την αξιολόγηση του ΕΟΠ. Για τις χώρες μέλη του ΕΟΠ, οι συνολικές οικονομικές απώλειες από φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα ανήλθαν μεταξύ 450 και 520 δισεκατομμυρίων ευρώ (σε ευρώ του 2020), για την περίοδο 1980-2020 (7,7 -10,4 δις ευρώ για Ελλάδα και 380-390 εκατομμύρια ευρώ για Κύπρο), με βάση τα στοιχεία από δύο ξεχωριστές βάσεις δεδομένων (NatCatSERVICE and CATDAT). Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 ανά έτος- με βάση τα δεδομένα CATDAT Οικονομικές ζημίες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα σε χώρες μέλη του ΕΟΧ (1980-2020) ανα έτος- με βάση τα δεδομένα NatCatSERVICE Σε απόλυτες τιμές, οι υψηλότερες οικονομικές απώλειες την περίοδο 1980-2020 καταγράφηκαν στη Γερμανία, κατόπιν τη Γαλλία και μετά την Ιταλία. Οι υψηλότερες κατά κεφαλήν απώλειες καταγράφηκαν στην Ελβετία, τη Σλοβενία και τη Γαλλία και οι μεγαλύτερες απώλειες ανά περιοχή στην Ελβετία, τη Γερμανία και την Ιταλία. Περίπου το 23 % των συνολικών ζημιών ήταν ασφαλισμένο, αν και αυτό διέφερε επίσης σημαντικά μεταξύ των χωρών, από 1 % στη Ρουμανία και τη Λιθουανία έως 56 % στη Δανία και 55 % στην Ολλανδία . Συνολικές οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ (1980-2020) – κατά κεφαλήν, με βάσητα δεδομένα CATDAT Συνολικές οικονομικές απώλειες που προκλήθηκαν από ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα στις χώρες μέλη του ΕΟΠ για το διάστημα 1980-2020 – ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο με βάση τα δεδομένα CATDAT Ετήσια μέση απώλεια κλάσματος του ΑΕΠ της χώρας από φυσικές καταστροφές σε χώρες μέλη του ΕΟΠ (2005-2014) – σε ‰ με βάση τα δεδομένα NatCatService Η αξιολόγηση διαπίστωσε επίσης ότι το συντριπτικό ποσό των θανάτων —περισσότερο από 85% στην περίοδο των 40 ετών— οφειλόταν σε καύσωνες. Ο καύσωνας του 2003 προκάλεσε τους περισσότερους θανάτους, αντιπροσωπεύοντας μεταξύ του 50 και 75% όλων των θανάτων από καιρικά και κλιματικά φαινόμενα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με τα στοιχεία. Παρόμοιοι καύσωνες μετά το 2003 προκάλεσαν σημαντικά μικρότερο αριθμό θανάτων, καθώς λήφθηκαν μέτρα προσαρμογής σε διαφορετικές χώρες και από διαφορετικούς παράγοντες. Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος- ΕΟΠ (European Environment Agency) View full είδηση

Η COP26 ενέκρινε σήμερα τη «συμφωνία της Γλασκώβης» με σκοπό να επιταχυνθεί η μάχη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης, χωρίς όμως να διασφαλίζεται ότι θα περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου ούτε να υπάρχει απάντηση στα αιτήματα βοήθειας φτωχών χωρών. Η οριστική υιοθέτηση του κειμένου επιτεύχθηκε έπειτα από δύο εβδομάδες επίπονων διαπραγματεύσεων, με ένα χτύπημα του σφυριού του Βρετανού προέδρου της παγκόσμιας διάσκεψης για το κλίμα και έπειτα από αλλαγές της τελευταίας στιγμής που επέφεραν η Κίνα και η Ινδία στο θέμα της ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. «Ο στόχος για τον 1,5 βαθμό είναι σε μικρή απόσταση, αλλά ο σφυγμός είναι αδύναμος», προειδοποίησε ο Άλοκ Σάρμα, κλείνοντας την Ολομέλεια. Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο ανώτατος απεσταλμένος της Κίνας για το κλίμα δήλωσε πως έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP26 που διεξάγεται στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο Σίε Ζένουα είπε σε δημοσιογράφο του Reuters: «Έχουμε συμφωνία» και έκανε σήμα σηκώνοντας τον αντίχειρα. Νωρίτερα, εκπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν συνάντηση με τους ομολόγους τους της Κίνας και της Ινδίας προκειμένου να συζητήσουν τις λεπτομέρειες μιας συμφωνημένης σταδιακής κατάργησης του άνθρακα. Η συνάντηση ήταν δηλωτική των σκληρών διαπραγματεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή ανάμεσα σε κρίσιμους παίκτες στις συνομιλίες της COP26 στη Γλασκώβη, καθώς ο Βρετανοί οικοδεσπότες της διάσκεψης πιέζουν για μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να κρατήσει εν ζωή τον στόχο της διεθνούς κοινότητας, να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου. Αμέσως πριν από τη συνάντηση, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Τζον Κέρι ακούστηκε από το Reuters να λέει στον Κινέζο ομόλογό του Σίε Ζένουα: «Υποτίθεται ότι θα καταργήσετε τον άνθρακα τα επόμενα 20 χρόνια, μόλις υπογράψατε συμφωνία μαζί μας». Οι δύο άνδρες είχαν ανακοινώσει νωρίτερα στη διάρκεια της εβδομάδας μια κοινή διακήρυξη-έκπληξη, στην οποία το Πεκίνο συμφώνησε να επιταχύνει την κατάργηση του άνθρακα αυτή την δεκαετία. Το προσχέδιο συμφωνίας από τη διάσκεψη της Γλασκώβης, το οποίο δεν έχει ακόμη εγκριθεί με ψηφοφορία, καλεί επίσης τις χώρες να καταργήσουν σταδιακά τον άνθρακα. Η διατύπωση που προκάλεσε κόντρα Νωρίτερα, και αποτιμώντας το τελικό, υπό έγκριση, κείμενο της συμφωνίας, το ΒΒC μετέδιδε ότι προς έκπληξη πολλών εκ των συμμετεχόντων, στο κατά τα φαινόμενα τελικό σχέδιο που καλούνται να εγκρίνουν οι χώρες της διάσκεψης, η φράση για σταδιακή εγκατάλειψη του άνθρακα και των κυβερνητικών επιδοτήσεων για ορυκτά καύσιμα παρέμεινε. Διαβάστε - COP26: Νέο προσχέδιο συμφωνίας, αλλά με ασθενέστερες αναφορές σε άνθρακα και ορυκτά Ωστόσο, προσετέθη η φράση για «δίκαιη μετάβαση». Αυτό σημαίνει ότι κάποιες χώρες μπορούν να αρνηθούν να ακολουθήσουν τις νέες προβλέψεις εάν νιώθουν ότι τέτοιες ενέργειες καθιστούν τους πολίτες τους φτωχότερους. Για κάποιους αυτό συνιστά περαιτέρω υποχώρηση από τις αρχικές δεσμεύσεις, άλλοι όμως μιλούν για μία δίκαιη εξέλιξη και για έναν τρόπο να διασφαλιστεί ότι η άνευ προηγουμένου διατύπωση (περί σταδιακής κατάργησης του άνθρακα) θα παραμείνει, τελικώς, στο σχέδιο της οριστικής συμφωνίας. Λύση επίσης φαίνεται να βρίσκεται και για τα δύο αγκάθια της συμφωνίας σχετικά με τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών από τις πλουσιότερες. Οι φτωχότερες χώρες ζητούν περισσότερη ρευστότητα ώστε να βοηθηθούν στην προσαρμογή των προβλέψεων κατά της κλιματικής αλλαγής. Ένα από τα κείμενα ζητεί τον διπλασιασμό του ποσού των χρημάτων που θα διατεθούν προς τον σκοπό αυτό. Άλλο κείμενο ωστόσο αναφέρει ότι ο διπλασιασμός αυτός «θα εξεταστεί». Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να ελπίζουν σε περισσότερα χρήματα, αλλά οι δωρήτριες δεν θα υποχρεούνται να τα παράσχουν… Συνολικά, το νέο σχέδιο της συμφωνίας ζητεί από τις χώρες που συμμετείχαν στη διάσκεψη το κλίμα να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας. Οι ειδικοί έχουν εκφράσει την ανησυχία τους καθώς παρατηρείται τα τελευταία χρόνια αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Στόχος είναι τα επόμενα 8 χρόνια να μειωθούν στο μισό οι ρύποι του φαινόμενου του θερμοκηπίου και επιπλέον έως το 2050 να έχουν μηδενιστεί οι ρύποι έως το 2050. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφευχθούν τα χειρότερα από αυτά που επιφυλάσσει η κλιματική κρίση, σημειώνουν οι επιστήμονες. Η συμφωνία είναι ατελής, δηλώνει ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος Ο Άλοκ Σάρμα, υπουργός περιβάλλοντος της Βρετανίας και πρόεδρος τη COP26, δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian ότι η συμφωνία είναι «ατελής», αλλά δείχνει «συναίνεση και υποστήριξη». Ο ίδιος υποστήριξε: «Ελπίζω ότι μπορούμε να φύγουμε από αυτή τη διάσκεψη ενωμένοι έχοντας επιτύχει κάτι σημαντικό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη μαζί ως ένα σύνολο». Ενδεικτικό της αμηχανίας είναι το γεγονός πως ο Σάρμα πνίγηκα ενώ έκανε τις πρώτες ανακοινώσεις, δηλώνοντας την «ειλικρινή του συγγνώμη» για τον τρόπο που εξελίχθηκε η διαδικασία. «Αντιλαμβάνομαι τη βαθιά απογοήτευση. Είναι όμως επίσης ζωητικής σημασίας να προστατεύσουμε αυτή τη συμφωνία» είπε. Απογοητευμένη η ΕΕ Η Ευρωπαϊκή Ένωση δηλώνει πως «ήθελε να προχωρήσει ακόμη περισσότερο» στις κινήσεις για τη σταδιακή κατάργηση της ενέργειας από άνθρακα στο σχέδιο κειμένου, λέει ο διαπραγματευτής του οργανισμού Φρανς Τίμερμανς. Χαρακτηρίζει την πρόταση της Ινδίας να αλλάξει τη διατύπωση στη συμφωνία και να ζητήσει τη «σταδιακή μείωση» αντί για τη «σταδιακή κατάργηση» της βρόμικης ενέργειας από ορυκτά καύσιμα ως «περαιτέρω απογοήτευση». «Επειδή γνωρίζουμε ότι όσο περισσότερο χρόνο παίρνει να απαλλαγούμε από τον άνθρακα, τόσο περισσότερο επιβαρύνουμε το φυσικό περιβάλλον, αλλά και την οικονομία μας. Επειδή ο άνθρακας απλώς δεν είναι ούτε μια έξυπνη οικονομική πρόταση, γι' αυτό θέλουμε να επιταχύνουμε την έξοδο» είπε ο Τίμερμανς σύμφωνα με το BBC. Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε ότι η αλλαγή της διατύπωσης δεν πρέπει να εμποδίσει τον κόσμο να συμφωνήσει σε μια συμφωνία στη Γλασκώβη, η οποία ωστόσο θα αποτελούσε μια «ιστορική απόφαση». Δείτε ολόκληρη την καταληκτική ολομέλεια της Συνόδου: View full είδηση

Η «Καθημερινή» ξεκινάει σταθερή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Μανιάτη, αν. καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κλιματική Κρίση και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών». Μία φορά την εβδομάδα, θα ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας για βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία, τις εξελίξεις σε σύγχρονα θέματα τεχνολογιών και καινοτομιών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Στόχος μας, να πληροφορούμε τους αναγνώστες με κρίσιμα και κυρίως αξιόπιστα στοιχεία για την κατάσταση και την πορεία εξέλιξης της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η ενημέρωση θα πραγματοποιείται μέσα από επίσημα δημοσιευμένα και αξιόπιστα διαγράμματα διεθνών οργανισμών, στα οποία θα γίνεται ένας σύντομος σχολιασμός, δεδομένου ότι στόχος είναι, τα διαγράμματα από μόνα τους να είναι ερμηνεύσιμα όσο το δυνατόν πιο εύκολα. Στην ερευνητική ομάδα του καθ. Γιάννη Μανιάτη συμμετέχουν φοιτητές/τριες του μεταπτυχιακού προγράμματός του, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε θέματα πράσινης και έξυπνης ενέργειας, γεωπολιτικής, εξοικονόμησης ενέργειας, ευφυούς γεωργίας, έξυπνων πόλεων και μεταφορών / εφοδιαστικής αλυσίδας. Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Γεωργίας Πολυτάνου, Ανδρέα Συρεγγέλα «Πρωταγωνιστές» τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας (2018) ήταν της τάξεως των 14.000 δισ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (million tones oil equivalent – bp outlook). Από αυτήν, το 34% προέκυψε από κατανάλωση πετρελαίου, το 27% από άνθρακα, το 24% από φυσικό αέριο, το 4% από πυρηνική ενέργεια, το 7% από υδροηλεκτρικά και μόλις το 4% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Συνολικά, λοιπόν, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα συμμετείχαν κατά 85% στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας. Το ποσοστό αυτό δείχνει και τη μεγάλη παγκόσμια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας ως ανθρωπότητα, ώστε να καταστήσουμε κλιματικά ουδέτερο τον πλανήτη έως το 2050, δηλαδή σε μόλις 30 χρόνια. Παραγωγή ενέργειας Σήμερα στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουμε 10.000 Τwh από άνθρακα, 6.000 Τwh από φυσικό αέριο, λιγότερο από 1.000 Τwh από πετρέλαιο, 2.000 Τwh από πυρηνικά, 4.000 Τwh από υδροηλεκτρικά και περίπου 2.000 Τwh από φωτοβολταϊκά, αιολικά, βιομάζα, γεωθερμία κ.ά. Η Αφρική σε ρόλο-κλειδί για τις ενεργειακές αγορές Η Αφρική πρόκειται να αποτελέσει κορυφαίο συντελεστή των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών. Το 2040 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,1 δισ. κατοίκους, με δεύτερη την Ινδία με 1,6 δισ. κατοίκους και τρίτη την Κίνα με 1,4 δισ. κατοίκους. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μοντέλα του 2019, οι ανάγκες σε πετρέλαιο θα ξεπερνούσαν για την Ινδία τα 4,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα και για την Αφρική τα 3,1 εκατ. βαρέλια. Οι ανάγκες σε φυσικό αέριο αναμενόταν να είναι πάνω από 350 δισ. κυβ. μέτρα (bcm) για την Κίνα, πάνω από 250 για τη Μέση Ανατολή, πάνω από 150 για την Αφρική και περίπου 130 στην Ινδία. Στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές, η Κίνα το 2040 αναμένεται να είναι η πρωταθλήτρια με 3.000 Τwh, η Ινδία με πάνω από 2.000 Τwh, η Ε.Ε. με πάνω από 1.200 Τwh και η Αφρική με πάνω από 700 Τwh. Οι εργαζόμενοι Το ζήτημα της απασχόλησης στην κατασκευή μονάδων πράσινης ενέργειας αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη λήψη των αποφάσεων κάθε κυβέρνησης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία (2020), οι απασχολούμενοι της Ευρώπης στην αιολική ενέργεια είναι 1,4 εκατ. εργαζόμενοι στη Γερμανία, 0,7 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου 0,3 εκατ. στην Ισπανία και στη Δανία. Η χρήση των κρίσιμων μεταλλευμάτων Τα κρίσιμα μεταλλεύματα (critical minerals) έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση. Ετσι, για τα μεταλλεύματα αυτά, ενώ ένα συμβατικό αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 30 kgr/όχημα, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρειάζεται πάνω από 200 kgr/όχημα. Αντίστοιχα, οι ανάγκες σε κρίσιμα μεταλλεύματα ανά 1 ΜW είναι 15.000 kgr για τα θαλάσσια (offshore) αιολικά πάρκα, 10.000 kgr για τα χερσαία αιολικά και πάνω από 6.000 kgr για τα φωτοβολταϊκά. Οι εκπομπές αερίων Οι σημερινές εκπομπές αερίων ρύπων είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος στο πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν και η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός διοξειδίου του άνθρακα, είναι υπεύθυνη μόνο για το 13% των συνολικών εκπομπών από την προβιομηχανική εποχή έως τη σημερινή, ενώ οι ΗΠΑ ξεπερνούν το 25% και η Ευρώπη το 22%. View full είδηση

Η έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το κλίμα (IPCC, GIEC) καταδεικνύει «την άκρως επείγουσα ανάγκη να δράσουμε τώρα». Αυτό υπεγράμμισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμμερμανς, εκτιμώντας πως «δεν είναι πολύ αργά» για να «εμποδίσουμε μια ανεξέλεγκτη απορρύθμιση». Η διάσκεψη για το κλίμα COP26, που θα πραγματοποιηθεί σε λιγότερο από τρεις μήνες στη Γλασκώβη, «πρέπει να είναι η στιγμή που ο κόσμος θα πει 'αρκετά!'», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και προσέθεσε: «Όμως πρόκειται για μια παγκόσμια κρίση: η διατήρηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στον +1,5 βαθμό Κελσίου απαιτεί την ουδετερότητα άνθρακα σε παγκόσμια κλίμακα και μια πολύ πιο γρήγορη ανάπτυξη πολιτικών για να την επιτύχουμε». «Ο χρόνος πιέζει για να σώσουμε τον πλανήτη» από την απειλή της υπερθερμάνσεως της ατμοσφαίρας, προειδοποίησε η γερμανική κυβέρνησις, μετά την δημοσιοποίηση της εκθέσεως. «Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το Κλίμα, μας θυμίζει άλλη μια φορά πως ο χρόνος πιέζει για να σώσουμε τον πλανήτη όπως τον ξέρουμε», δήλωσε η υπουργός Περιβάλλοντος Σβένια Σούλτσε, και προσέθεσε: «Έγκειται σε εμάς να κάνουμε τα χρόνια του 2020 μια δεκαετία αφιερωμένη στην προστασία του κλίματος». Η υπουργός παραδέχθηκε πως «δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε πολλές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», καθώς η έκθεσις επισημαίνει ήδη τις μη αναστρέψιμες συνέπειες του φαινομένου. Η μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μία «τεράστια πρόκληση» που σημαίνει ότι θα βγούμε «μέσα σε μία δεκαετία από έναν πολιτισμό βασισμένο στα ορυκτά καύσιμα», τόνισε η Γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Μπαρμπαρά Πομπιλί, μετά την δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΟΗΕ. Μπροστά στην απειλή της ανόδου της θερμοκρασίας, «η γραμμή είναι ξεκάθαρη: να εφαρμόσουμε πλήρως και παντού την Συμφωνία των Παρισίων. Τόσο για να μειώσουμε τις παγκόσμιες εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, όσο και για να προσαρμοσθούμε στα όλο και πιο ακραία κλιματικά φαινόμενα», ανέφερε. Η πρόκληση είναι τεράστια, επειδή σημαίνει έξοδο μέσα σε μία δεκαετία από έναν πολιτισμό βασισμένο εδώ και αιώνες στα ορυκτά καύσιμα», προσέθεσε χαρακτηρίζοντας τις εργασίες των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ «επιστημονικό ακρογωνιαίο λίθο στον οποίο βασίζονται οι κλιματικές πολιτικές μας”. Το Ηνωμένο Βασίλειο, οικοδεσπότης της διάσκεψης COP26 για το κλίμα, ανακοίνωσε ότι η έκθεση των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ συνιστά μια «αυστηρή προειδοποίηση» για τον αντίκτυπο της ανθρώπινης δραστηριότητας στον πλανήτη και μια έκκληση για δράση, εκφράζοντας ανησυχία για τον «ανησυχητικό ρυθμό» με τον οποίο «η ανθρώπινη δραστηριότητα καταστρέφει τον πλανήτη». «Ελπίζω πως η έκθεση της Διακυβερνητικής θα αποτελέσει σήμα συναγερμού για να λάβει από τώρα μέτρα ο κόσμος, πριν συναντηθούμε τον Νοέμβριο στην Γλασκώβη για την κρίσιμη σύνοδο κορυφής της COP26», δήλωσε ο Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι ο κόσμος «δεν μπορεί πλέον να καθυστερεί την υιοθέτηση φιλοδόξων μέτρων για το κλίμα. Η στιγμή αυτή απαιτεί από τους παγκόσμιους ηγέτες, τον ιδιωτικό τομέα και τα άτομα να δράσουν κατεπειγόντως από κοινού και να κάνουν όλα όσα είναι απαραίτητα για να προστατεύσουν τον πλανήτη μας και το μέλλον μας». View full είδηση