Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    406 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      ε νησιωτικούς δήμους εκδόθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νέων οικοδομικών αδειών το 2023. Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται δύο νησιά του Ιονίου (Λευκάδα και Ζάκυνθος), δύο των Κυκλάδων (Πάρος και Νάξος) και ένα των Δωδεκανήσων (Ρόδος). Διαφορετική είναι η εικόνα ως προς τα τετραγωνικά στα οποία οι νέες οικοδομικές άδειες αντιστοιχούν: πρώτος στη χώρα έρχεται ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και ακολουθούν η Γλυφάδα, η Ζάκυνθος, η Αθήνα και η Λευκάδα. «Εκπληξη» ο Δήμος Παγγαίου Καβάλας, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα όσον αφορά τόσο τον αριθμό νέων αδειών όσο και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν.
      Χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δημοσίευσε τα συνολικά στατιστικά στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα την προηγούμενη χρονιά. Συνολικά το 2023 εκδόθηκαν 11.079 οικοδομικές άδειες σε όλη τη χώρα, οι οποίες αντιστοιχούν σε 4.631.730 τετραγωνικά μέτρα κτιρίων. Σε επίπεδο περιφερειών, η Αττική διατηρεί τα πρωτεία (με μεγάλη διαφορά) τόσο ως προς τον αριθμό των νέων αδειών (2.209) όσο και των τετραγωνικών στα οποία αντιστοιχούν (1.584.062). Ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 1.378 άδειες (411.357 τ.μ.) και Κεντρικής Μακεδονίας με 1.367 άδειες (αλλά πολύ περισσότερα τετραγωνικά, 614.851 τ.μ.). Περίπου στα ίδια επίπεδα βρίσκονται η Περιφέρεια Κρήτης (1.320 άδειες, 416.814 τ.μ.) και Ιονίων νήσων (1.093 άδειες, 285.820 τ.μ.). Στη χαμηλότερη θέση της λίστας βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην οποία εκδόθηκαν μόλις 92 οικοδομικές άδειες (44.754 τ.μ.).

      Τα στοιχεία αυτά, ωστόσο, δίνουν μια πολύ γενική εικόνα. Το τοπίο ξεκαθαρίζει κατά τη θεώρηση των στοιχείων του 2023 ανά δήμο. Πιο συγκεκριμένα:
      • Τις πρώτες δύο θέσεις σε αριθμό νέων οικοδομικών αδειών καταλαμβάνουν δύο νησιά του Ιονίου: η Λευκάδα με 316 άδειες (84.231 τ.μ.) και η Ζάκυνθος με 253 άδειες (86.344 τ.μ.). Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα μεγάλα νησιά του Ιονίου: στην Κέρκυρα (αν αθροιστούν οι τρεις δήμοι της) εκδόθηκαν 257 άδειες για 62.317 τετραγωνικά. Και στην Κεφαλονιά (επίσης τρεις δήμοι), 225 άδειες για 43.622 τετραγωνικά.
      • Ακολουθούν δύο δήμοι των Κυκλάδων: η Πάρος με 242 οικοδομικές άδειες (66.603 τ.μ.) και ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων με 194 νέες άδειες (54.175 τ.μ.).
      • Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Ρόδος με 182 νέες άδειες (50.707 τ.μ.).
      • Στην Αττική, τα «πρωτεία» κρατούν τα νότια προάστια. Ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης βρίσκεται στην πρώτη θέση στην Ελλάδα όσον αφορά τα τετραγωνικά μέτρα (92.947) στα οποία αντιστοιχούν οι οικοδομικές άδειες του 2023 (119). Σε επίπεδο νέων τετραγωνικών μέτρων κτιρίων, τη δεύτερη θέση στην Ελλάδα έχει η Γλυφάδα με 86.576 τ.μ. (αντιστοιχούν σε 94 οικοδομικές άδειες). Ακολουθούν στην τέταρτη θέση ο Δήμος Αθηναίων με 84.231 τ.μ. (96 οικοδομικές άδειες) και στην έκτη ο Δήμος Κηφισιάς με 78.440 τ.μ. (από 116 οικοδομικές άδειες). Ψηλά βρίσκονται και η Παλλήνη με 44.059 τ.μ. και 111 νέες άδειες, το Χαλάνδρι (80 άδειες, 22.948 τ.μ.) και οι Αχαρνές (67 άδειες, 24.387 τ.μ.).
      • Στην Κεντρική Μακεδονία ξεχωρίζουν οι βασικοί δήμοι της Χαλκιδικής: Κασσάνδρας με 180 νέες άδειες το 2023 (61.126 τ.μ.), Νέας Προποντίδας με 135 άδειες (40.386 τ.μ.) και Σιθωνίας με 114 άδειες (39.907 τ.μ.). Στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνεται η ξέφρενη οικοδόμηση της Θέρμης (97 νέες άδειες για 59.384 τ.μ.), ενώ ακολουθεί ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη (71 άδειες, 28.822 τ.μ.). Στον Δήμο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν πέρυσι 51 νέες άδειες για 35.427 τ.μ.
      • Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Κρήτη. Σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας το «σκήπτρο» κρατάει το Ηράκλειο με 522 νέες άδειες για 142.979 τ.μ. κτιρίων. Ακολουθούν τα Χανιά με 367 άδειες για 138.831 τ.μ. Σε τοπικό επίπεδο τις περισσότερες άδειες έχουν οι δήμοι Χανίων (173), Ρεθύμνης (157), Ηρακλείου (126), Χερσονήσου (122), Φαιστού (113), Αποκορώνου (85), Αγίου Βασιλείου (78), Μαλεβιζίου (73), Αγίου Νικολάου (72).
      • Η δόμηση στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι γενικώς χαμηλή, αλλά ένας παραλιακός δήμος της Καβάλας κάνει την έκπληξη: πρόκειται για τον Δήμο Παγγαίου, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα τόσο σε αριθμό νέων αδειών (160, 9ος στη χώρα) όσο και νέων τετραγωνικών κτιρίων (64.475, 10η θέση στη χώρα).
      Σταθερότητα
      Πολλοί είναι οι δήμοι της χώρας –τρεις νησιωτικοί και τρεις στην ηπειρωτική Ελλάδα– στους οποίους το 2023 δεν εκδόθηκε ούτε μία νέα οικοδομική άδεια. Πρόκειται για τους δήμους Υδρας, Πρεσπών, Κόνιτσας, Γεωργίου Καραϊσκάκη Αρτας, Οινουσσών και Χάλκης. Μία οικοδομική άδεια το 2023 εκδόθηκε στους δήμους Ηράκλειας Σερρών, Παλαμά Καρδίτσας, Βοΐου Κοζάνης, Ψαρών, Αγαθονησίου, Μεγίστης, Γαύδου, αλλά και Αγίας Βαρβάρας Αττικής. Ακολουθούν οι δήμοι Νέας Ζίχνης Σερρών, Μετσόβου, Φιλιατών Ηγουμενίτσας, Αλοννήσου, Μακρακώμης Φθιώτιδας, Φούρνων Κορσεών, Ανάφης, Κάσου και Τήλου. Τέλος, τρεις οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν το 2023 στους δήμους Σερβίων Κοζάνης, Δωδώνης Ιωαννίνων, Κεντρικών Τζουμέρκων Αρτας, Ορχομενού Φθιώτιδας και Αγράφων Ευρυτανίας.
      Σε σχέση με το 2022 ο αριθμός των νέων οικοδομών έχει αυξηθεί κατά 13,1% (από 9.793 σε 11.079) και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν κατά 13,8% (από 4 εκατ. τ.μ. σε 4,6 εκατ. τ.μ.).
      Οσον αφορά τους πρωταθλητές του 2023:
      • Στη Λευκάδα και στη Ζάκυνθο το 2023 η δόμηση εκτοξεύτηκε, καθώς εκδόθηκαν αντιστοίχως 72% και 80% περισσότερες άδειες από το 2022.
      • Στην Πάρο ο αριθμός των αδειών για νέες οικοδομές αυξήθηκε κατά 57% σε σχέση με το 2022 και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κατά 43%.
      • Στον δήμο «3Β» ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε κατά 9% το 2023 και στον Δήμο Αθηναίων κατά 12,9%.
      Μειώθηκε αισθητά η δραστηριότητα στις δύο «ναυαρχίδες» του τουρισμού
      Μια άνευ προηγουμένου οικοδομική δραστηριότητα βίωσαν πέρυσι η Πάρος και η Νάξος. Η Πάρος παραμένει στην πρώτη θέση στις Κυκλάδες σε αριθμό οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ ξεπέρασε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη όσον αφορά τα τετραγωνικά των κτιρίων στα οποία αυτές οι άδειες αντιστοιχούν.
      Σημαντική παραμένει η οικοδομική δραστηριότητα και σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος και η Φολέγανδρος.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2023, που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή, στην Πάρο εκδόθηκαν πέρυσι 242 άδειες για νέες οικοδομές, που αντιστοιχούν σε 66.603 τ.μ. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν ακόμη 49 οικοδομικές άδειες για προσθήκες, που αντιστοιχούν σε επιπλέον 8.229 τετραγωνικά (συνολικά 74.832 τ.μ.).
      Αν προστεθούν και τα 281.094 τ.μ. που έχουν χτιστεί από το 2018 έως και το 2022, αυτό συνεπάγεται ότι στην Πάρο από το 2018 έχουν χτιστεί περίπου 356.000 τ.μ.
      Σημαντική είναι η οικοδομική δραστηριότητα και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Το 2023 εκδόθηκαν 194 άδειες (έναντι 151 το 2022) που αντιστοιχούν σε 54.715 τ.μ. νέων οικοδομών. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν και ακόμη 48 άδειες για προσθήκες (7.264 τ.μ.). Ολα δείχνουν ότι η Νάξος, παρότι τα προηγούμενα χρόνια παρέμενε εκτός της τουριστικής φρενίτιδας, υφίσταται πλέον σημαντική οικιστική πίεση.
      Στις «ναυαρχίδες» του τουρισμού (και τα τελευταία χρόνια υπερτουρισμού) στις Κυκλάδες, Σαντορίνη και Μύκονο, η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε αισθητά το 2023 σε σχέση με το 2022, παραμένοντας βέβαια σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα υπόλοιπα νησιά. Στη Σαντορίνη πέρυσι εκδόθηκαν 134 άδειες, έναντι 187 το 2022 (μείωση 28%), για 44.515 τ.μ. νέων οικοδομών. Ενώ στη Μύκονο εκδόθηκαν 82 νέες άδειες (έναντι 98 το 2022, μείωση 16%) για επιπλέον 30.690 τ.μ. Για τη Μύκονο, πάντως, είναι η πρώτη χρονιά από το 2018 που η έκδοση αδειών για νέες οικοδομές πέφτει κάτω από τις 100 ετησίως. Σε κάθε περίπτωση, από το 2018 το κτιριακό απόθεμα της Σαντορίνης έχει αυξηθεί κατά 500.000 τ.μ. και της Μυκόνου κατά 350.000 τ.μ., επιτείνοντας τη σταδιακή «αστικοποίησή» τους.
      Αύξηση στην οικοδομική δραστηριότητα πέρυσι είχαν: η Σύρος, όπου εκδόθηκαν 53 άδειες (έναντι 32 το 2022, αύξηση 65%) για 12.246 τ.μ. νέων οικοδομών. Η Φολέγανδρος, όπου εκδόθηκαν 18 άδειες (έναντι 6 το 2022, αύξηση 200%) για 5.727 τ.μ. (αριθμός σημαντικός για το μέγεθος του νησιού). Η Μήλος, όπου εκδόθηκαν 38 άδειες (έναντι 30 το 2022, αύξηση 26%) για 13.919 τ.μ. και η γειτονική της Κίμωλος, όπου εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι μιας το 2022) για 3.178 τ.μ. Και η Τήνος, όπου εκδόθηκαν 28 νέες άδειες (έναντι 19 το 2022, αύξηση 47%) για 8.444 τμ.
      Στα υπόλοιπα νησιά οι ρυθμοί ήταν σε γενικές γραμμές οι ίδιοι: η Αντίπαρος παρέμεινε σταθερά σε υψηλά επίπεδα, καθώς εκδόθηκαν 49 νέες άδειες (έναντι 51 το 2022) για 12.783 τ.μ. Στη Σίφνο παρατηρήθηκε μικρή μείωση, με 27 νέες άδειες (έναντι 21 το 2022) για 4.381 τ.μ. Στην Ανδρο εκδόθηκαν 20 οικοδομικές άδειες (έναντι 21 το 2022) για 5.144 τ.μ. κτιρίων. Στην Κύθνο εκδόθηκαν 14 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 3.625 τ.μ. Στην Ιο εκδόθηκαν 13 άδειες (έναντι 20 το 2022) για 2.176 τ.μ. Στην Κέα εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι 13 το 2022) για 8.319 τ.μ. Στη Σέριφο εκδόθηκαν 10 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 4.893 τ.μ. Στην Αμοργό εκδόθηκαν 8 νέες άδειες (έναντι 10 το 2022) για 1.763 τ.μ. Τέλος, στην Ανάφη εκδόθηκαν 2 άδειες (έναντι 3 το 2022) για 61 τ.μ.
      Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για όλα τα κυκλαδονήσια. Τα πρώτα που ανατέθηκαν είναι εκείνα της Σαντορίνης και της Μυκόνου (τον Αύγουστο του 2022) και σύμφωνα με τις συμβάσεις τους έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2023, ωστόσο λαμβάνουν διαδοχικές παρατάσεις.
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Από το Φεβρουάριο, δηλαδή από την τρέχουσα εβδομάδα, η ημέρα και η ώρα που θα παρέχεται η υπηρεσία φοροτεχνικής υποστήριξης προς τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ αλλάζουν. Αντί για Παρασκευή, από αυτήν την εβδομάδα και κάθε εβδομάδα η φοροτεχνική υποστήριξη θα παρέχεται κάθε Τετάρτη 10-13 μμ. (με πρώτη ημέρα την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016) στο ίδιο γραφείο (στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ – Νίκης 4, Αθήνα). Υπενθυμίζεται ότι η υπηρεσία αυτή του ΤΕΕ προς τους μηχανικούς μέλη του παρέχεται προκειμένου να αντιμετωπίζονται θέματα λογιστικής και φοροτεχνικής φύσης, τα οποία ενδέχεται να κωλύουν την αποτελεσματική άσκηση του επαγγέλματος.
       
      Υπενθυμίζεται ότι ήδη τους τελευταίους μήνες παρέχεται από το ΤΕΕ στους μηχανικούς μέλη του αντίστοιχη υπηρεσία νομικής υποστήριξης, για παροχή νομικών οδηγιών/συμβουλών, κάθε Τρίτη & Τετάρτη και ώρες 11.00 – 14.00 στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Επίσης το ΤΕΕ παρέχει υπηρεσία υποστήριξης για θέματα ιδιωτικών έργων και μελετών προς τους μηχανικούς μέλη του η οποία λειτουργεί κάθε Τρίτη και Τετάρτη και ώρες 10.00 – 15.00 στον 5o όροφο, γραφείο Νο 513 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Πηγή: http://web.tee.gr/nea-imera-kai-ora-h-ypiresia-forotexnikis-ypostiriksis/
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε πλήρη εφαρμογή τίθεται από την 1η Aπριλίου του 2022 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου, η οποία θα αποτελέσει ουσιαστικά το Μητρώο όλου του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Με αυτήν την ψηφιακή καταγραφή των ακινήτων, το κράτος δημιουργεί ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των κατασκευών, αλλά και των μεταβολών σε υφιστάμενα κτίρια καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, με σκοπό να τεθεί ένα τέλος στις νέες αυθαιρεσίες και να θωρακισθεί η ιδιοκτησία των πολιτών. Επιπλέον, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα διασυνδεθεί με άλλες πληροφοριακές υποδομές που βρίσκονται σε φάση ψηφιακής δημιουργίας όπως είναι: το Κτηματολόγιο, η ηλεκτρονική έκδοση Οικοδομικών Αδειών (e-adeies) και ο ψηφιακός χάρτης. 
      Σε ποιες πράξεις θα ζητείται υποχρεωτικά η Ταυτότητα Κτιρίου;
      Στα συμβόλαια αγοραπωλησίας, γονικής παροχής, δωρεάς κ.λπ. Οικοδομικές Άδειες εργασιών ανακαίνισης, προσθήκης, αλλαγής χρήσης κ.λπ. Επιδοτούμενα προγράμματα (Εξοικονομώ, ΕΣΠΑ κ.λπ.) Άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων Δανειακές συμβάσεις με τράπεζες Συνδέσεις με δίκτυα κοινής ωφέλειας κ.λπ. Θα υπάρξει διασταύρωση των στοιχείων;
      Ναι. Ολα τα στοιχεία του φακέλου θα μπαίνουν σε μία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που θα συνδέεται με τα αρχεία του ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ, της ΔΕΗ, του Δήμου και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών (Ε9) και στη συνέχεια με το Περιουσιολόγιο. Σε περίπτωση που, από τους σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων, προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι σωστές διαδικασίες, θα ενημερώνεται άμεσα η αρμόδια ΥΔΟΜ για τον έλεγχο και την καταγραφή τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών. Πέραν της διαπίστωσης αυθαιρέτων κατασκευών για την έλλειψη συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου επιβάλλεται πρόστιμο από το ΥΠΕΝ.
      Πότε αρχίζει η Ηλεκτρονική Ταυτότητα των Αυθαιρέτων;
      Οσον αφορά στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που το προηγούμενο διάστημα μπήκαν στη ρύθμιση τακτοποίησης με οποιοδήποτε νόμο, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη, μόνο όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του. Δηλαδή, η μη έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Για αυτό οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε αρμόδιο μηχανικό για την σύνταξη της ταυτότητας του κτιρίου τους.
      Οσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων δεν τα τακτοποίησαν, θα βρεθούν αντιμέτωποι και σε περιορισμούς και απαγορεύσεις για την αξιοποίηση της περιουσίας τους.
      Σημειώνεται ότι, όσοι τακτοποίησαν τα αυθαίρετά τους μελλοντικά με τη διασταύρωση των στοιχείων θα ελέγχουν για οποιεσδήποτε μελλοντικές παραβάσεις, αφού πλέον είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική ταυτότητα σε κάθε μεταβίβαση.
      Τι γίνεται με τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα και τα ακίνητα με μεγάλες αυθαιρεσίες, που δεν πρόλαβαν να «τακτοποιηθούν»;
      Κατ’ αρχάς θα πρέπει να θυμίσουμε ότι οι διαδικασίες νομιμοποίησής των κτιρίων με μεγάλες αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 5 σταμάτησαν τον Οκτώβριο του 2020. Ωστόσο, λίγους μήνες αργότερα, με νέες νομοθετικές ρυθμίσεις κτίρια της «Κατηγορίας 5» μετακινήθηκαν στην «Κατηγορία 4» προκειμένου να μπορούν να δηλωθούν και να αξιοποιηθούν ενώ προωθήθηκαν και άλλες ρυθμίσεις για τακτοποίηση κτιρίων της Κατηγορίας 5, τα οποία διαχειρίζονται οι τράπεζες μετά από πλειστηριασμούς, εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, μεταβιβάζονται στην ΕΤΑΔ, κληρονομούνται ή βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν το 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
      Για τα υπόλοιπα μεγάλα αυθαίρετα, που περιλαμβάνονταν κτίρια δίχως οικοδομική άδεια, ή εκείνα που έχουν υπερβάσεις άνω του 40% των πολεοδομικών μεγεθών κάλυψης και δόμησης και άνω του 20% του επιτρεπόμενου ύψους και δεν πρόλαβαν να τακτοποιηθούν, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει νέα νομοθετική ρύθμιση.
      Η λύση στην οποία φαίνεται να καταλήγει το Υπουργείο συνίσταται σε τέσσερις βασικούς άξονες:
      Ολα τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 θα δηλωθούν κανονικά στην πλατφόρμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Τα πρόστιμα στην περίπτωση αυτής της κατηγορίας θα είναι προσαυξημένα, ενώ τα χρήματα από τα πρόστιμα τακτοποίησης αποκλειστικά των συγκεκριμένων αυθαιρέτων, τα οποία είναι άλλωστε και τα μεγαλύτερα σε επίπεδο εσόδων, θα κατευθύνονται σε έναν ξεχωριστό κωδικό του Πράσινου Ταμείου, με στόχο να χρησιμοποιηθούν για την αποζημίωση δεσμευμένων οικοπέδων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά τα χρήματα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες τηρώντας το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Θα υπάρχει αυστηρός έλεγχος όλων των δηλώσεων στο σύνολο τους. Η τακτοποίησή τους θα συνοδεύεται από πόρισμα ελεγκτή δόμησης. Πώς αποκτά ηλεκτρονική ταυτότητα ένα κτίριο με πρόσφατα αυθαίρετα;
      Σε κάθε περίπτωση διατηρείται η κόκκινη γραμμή – την οποία έχει αποδεχθεί και το Συμβούλιο της Επικρατείας – που βάζει φρένο στην τακτοποίηση όσων παράνομων κτισμάτων έχουν κτιστεί μετά την 27η Ιουλίου του 2011.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;
      Κάθε ιδιοκτήτης θα πρέπει να απευθυνθεί σε ιδιώτη μηχανικό ο οποίος θα τον υποστηρίξει στην συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων που βρίσκονται σε διάφορες υπηρεσίες όπως: πολεοδομία, υποθηκοφυλακείο, κτηματολόγιο κλπ. Με τη συγκέντρωση όλων των σχετικών εγγράφων δημιουργείται οι φάκελος του ακινήτου, ο οποίος θα τηρείται και θα ενημερώνεται από τον αρμόδιο μηχανικό σε περίπτωση αλλαγών και θα φυλάσσεται από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.
      Ποια είναι η εργασία του μηχανικού;
      Ο μηχανικός αφού κάνει την αποτύπωση του κτιρίου ελέγχει το ακίνητο σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια της πολεοδομίας (εφόσον υπάρχουν).
      Ο έλεγχος αφορά στα εξής:
      τη νομιμότητα του χώρου την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου την στατική του επάρκεια τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό Ποια έγγραφα και στοιχεία περιλαμβάνει ο φάκελος της Ταυτότητας Κτιρίου;
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της,
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια,
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού,
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί,
      ε) οι δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων,
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική του κατάσταση όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περιπτώσεων α’, β’ και ε’,
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας και η μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται,
      η) ο πίνακας χιλιοστών και η μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον απαιτούνται,
      θ) το Πιστοποιητικό Πληρότητας για Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
      Γιατί να κάνω ταυτότητα κτιρίου, ενώ το έχω χτίσει με νόμιμη οικοδομική άδεια;
      Σκοπός της ηλεκτρονικής ταυτότητας εκτός της καταγραφής του ακινήτου είναι και ο έλεγχος του τρόπου κατασκευής του κτιρίου καθώς και η παρακολούθησή του μετά την ολοκλήρωσή του σε όλη τη διάρκεια του χρόνου ζωής του, με σκοπό τον έλεγχο της ασφάλειάς του, τη συντήρηση του, καθώς και την αποτροπή εκτέλεσης πολεοδομικών αυθαιρεσιών στην πορεία. Επίσης με την ταυτότητα του κτιρίου μπορεί να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος (αγοραστής ή ενοικιαστής ή επιχειρηματίας κλπ) σε τι κατάσταση βρίσκεται το κτίριο και να αποφύγει μελλοντικά προβλήματα με την Πολεοδομία και την Εφορία.
      Κάθε φορά που θα μεταβιβάζεται το ίδιο ακίνητο θα χρειάζεται Ταυτότητα Κτιρίου;
      Η σύνταξη Ταυτότητας Κτιρίου είναι απαραίτητη από την 1η Ιανουαρίου 2021 για τις μεταβιβάσεις των ακινήτων, γεγονός που σημαίνει ότι για κάθε δικαιοπραξία, η οποία θα αλλάζει το καθεστώς ιδιοκτησίας ενός ακινήτου θα πρέπει να έχει προηγηθεί καθώς η προσάρτηση της σχετικής δήλωσης στο συμβόλαιο μεταβίβασης κυριότητας είναι απαραίτητη.
      Στις επόμενες μεταβιβάσεις ο μηχανικός που θα ορίζει εκάστοτε ο ιδιοκτήτης, θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Πληρότητας, από το οποίο θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν αυθαίρετες αλλαγές στην ιδιοκτησία αυτή, ή ότι έχει ενημερωθεί η Ταυτότητα Κτιρίου αν έχει μεσολαβήσει έκδοση οικοδομικής αδείας ή εργασιών μικρής κλίμακας για την εκτέλεση εργασιών στην ιδιοκτησία αυτή. Στις νέες οικοδομές η Ταυτότητα Κτιρίου θα εκδίδεται μαζί με την οικοδομική τους άδεια.
      Τι ισχύει για τα διαμερίσματα και γενικά για μεταβίβαση οριζόντιας ιδιοκτησίας;
      Ειδικά για τη διηρημένη ιδιοκτησία η Ηλεκτρονική Ταυτότητα περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:
      το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου βρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της, τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας, το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί, δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση πλην των κοινοχρήστων χώρων, το δελτίο δομικής τρωτότητας, τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφ’ όσον απαιτούνται, το Πιστοποιητικό Πληρότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας της Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σημαντικές καθυστερήσεις καταγράφονται στο πρόγραμμα αντικατάστασης λέβητα του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς ενώ έχουν κατατεθεί περίπου 10.000 αιτήσεις δεν έχουν απελευθερωθεί τα 15 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για τη χρηματοδότησή του.
       
      Σύμφωνα με Τα Νέα χιλιάδες καταναλωτές περιμένουν εδώ και μήνες στο ακουστικό τους, προσδοκώντας ότι με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης τον περασμένο Σεπτέμβριο θα επιδοτηθούν για να μετατρέψουν τις κεντρικές τους θερμάνσεις πετρελαίου σε φυσικού αερίου.
       
      Ωστόσο, για αυτούς η χειμερινή περίοδος χάθηκε καθώς ακόμη και σήμερα να αποδεσμευθούν οι πιστώσεις, από την έγκριση μιας αίτησης μέχρι τη σύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου της ΕΠΑ χρειάζονται δυο μήνες.
       
      Πηγή: http://news.in.gr/economy/article/?aid=1231376879
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Επανέρχεται με νέα νομοθετική ρύθμιση το φθινόπωρο η δυνατότητα τακτοποίησης των κτισμάτων με μεγάλες αυθαιρεσίες. Η επαναφορά της υπαγωγής της κατηγορίας 5 θεωρείται άμεσης προτεραιότητας για την κυβέρνηση, διότι εδώ και τρία χρόνια έχουν παγώσει μεταβιβάσεις χιλιάδων ακινήτων, ενώ δεν μπορούν να ενταχθούν και στον αναπτυξιακό νόμο προς χρηματοδότηση εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες λόγω των αυθαιρεσιών τους.
      Υπενθυμίζεται ότι, η προθεσμία για την τακτοποίηση των «μεγάλων» αυθαιρέτων ( κατηγορία 5) έληξε στις 30/09/2020 και δόθηκε η δυνατότητα να συνεχιστεί η διαδικασία δηλώσεων για αυτήν την κατηγορία ΜΟΝΟ κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως: ακίνητα που αποκτήθηκαν από πλειστηριασμό, από κληρονομιά , που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.α..
      Ποια είναι η νέα νομοθετική ρύθμιση ;
      Οι προϋποθέσεις που θα ισχύουν για την επαναφορά της τακτοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 είναι:
      Η δυνατότητα νομιμοποίησης θα ισχύει για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τις 28 Ιουλίου του 2011. Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης(ιδιώτη μηχανικό και όχι την Πολεοδομία) για να διαπιστωθεί ότι το ακίνητο πληροί τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στον νόμο. Μετά τον επιτυχή πρώτο έλεγχο η δήλωση θα περνά στο επόμενο στάδιο της οριστικής υπαγωγής με την καταβολή των αναγκαίων προστίμων. Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων. Το πρόστιμο θα είναι κατά αναλογία των προηγούμενων ρυθμίσεων και θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον χρόνο υπαγωγής. Το πρόστιμο θα μπορεί να εξοφληθεί σε πολλές μηνιαίες δόσεις, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης, όπως ισχύει και στα υπόλοιπα αυθαίρετα. Δηλαδή 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούντος προστίμου. Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη. Τα αυθαίρετα μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση με την εξαγορά ίσου με την υπέρβαση συντελεστή δόμησης (Σ.Δ.) από την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων,«Τράπεζα Γης», η οποία έχει θεσμοθετηθεί, αλλά δεν έχει λειτουργήσει ακόμη. Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983). Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και ειδικής εκπαίδευσης κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών. Τι είναι το συμπληρωματικό πρόστιμο που θα πληρώσουν μετά την τακτοποίηση τους «εξαγορά» τα μεγάλα αυθαίρετα;
      Είναι ένα περιβαλλοντικό τέλος το οποίο καταβάλλεται στην Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων (Τράπεζα Γης) , με την αγορά Συντελεστή Δόμησης για την εκπλήρωση και την ταχεία πρόοδο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς και για την ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού.
      Τι είναι η Τράπεζα Γης ;
      Η Ψηφιακή Τράπεζας Γης διαμορφώνει έναν απλό και αποτελεσματικό μηχανισμό, προκειμένου να καταστεί δυνατή η μεταφορά συντελεστή δόμησης από ακίνητα προσφοράς σε ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης.
      Ποιοι εισφέρουν συντελεστή δόμησης στην ψηφιακή τράπεζα; Οι ιδιοκτήτες διατηρητέων με τίτλους συντελεστή (άχρηστους σήμερα, λόγω απόφασης του ΣτΕ). Ο διαθέσιμος συντελεστής υπολογίζεται σε 3.000.000 τετραγωνικά μέτρα. Οι ιδιοκτήτες των άλλων διατηρητέων που δεν διαθέτουν τίτλους. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι σήμερα μόλις ένας στους δέκα ιδιοκτήτες έχει τίτλο συντελεστή. Οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων κοινόχρηστων χώρων (βλέπε απαλλοτριώσεις) που πρέπει να αποζημιωθούν αλλά δεν υπάρχουν στον κρατικό μηχανισμό οι απαιτούμενοι πόροι. Πρώην στρατόπεδα, παλαιά κτίρια του Δημοσίου που είναι προς απόσυρση, δημόσιες εκτάσεις και παλαιέςυποδομές που μένουν αχρησιμοποίητες για λόγους ανάσχεσης της δομής. Ακίνητα οικοδομικών συνεταιρισμών σε δασικές εκτάσεις που χρήζουν αποζημίωσης από το κράτος. Ποια είναι η διαδικασία που θα ακολουθείται για την εξαγορά;
      Η διαδικασία είναι η εξής:
      Για κάθε δικαιούμενο ακίνητο, εκδίδεται ηλεκτρονικά τίτλος μεταφοράς (υπερβάλλοντος) συντελεστή δόμησης από το αρμόδιο υπουργείο. Ο τίτλος κατοχυρώνεται στην Ψηφιακή Τράπεζα Γης και αποκτά αξία βάσει της τιμής ζώνης που αντιστοιχεί στα τετραγωνικά που έχει. Στη συνέχεια, ο αγοραστής καταχωρεί τον ζητούμενο συντελεστή δόμησης, για ακίνητο που βρίσκεται σε Ζώνη Υποδοχής Συντελεστή και το σύστημα υπολογίζει την αντίστοιχη αξία.
      Η αξία που χρηματοδοτεί τη λειτουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης δημιουργείται από τη διαφορά μεταξύ προσφερόμενης και ζητούμενης ποσότητας αλλά και της διαφοράς μεταξύ αξιών στις τιμές ζώνης. Ο ιδιοκτήτης που διατηρητέου αρχικά θα λαμβάνει το 30% της αποζημίωσης, με τον όρο της αποκατάστασης της πρόσοψης του διατηρητέου που έχει. Και το υπόλοιπο 70% θα το παίρνει με την ολοκλήρωση – και πιστοποίηση – των εργασιών. Οι συναλλαγές με την Ψηφιακή Τράπεζα Γης επιβαρύνονται με ποσοστό 5% επί της αξίας της συναλλαγής. Τα χρήματα αυτά θα καταλήγουν στο Πράσινο Ταμείο για περιβαλλοντικές δράσεις.
      Πως θα αγοράζεται ο Συντελεστής Δόμησης από τους ιδιοκτήτες «μεγάλων» αυθαιρέτων;
      Για να καταλάβουμε τη διαδικασία δίνουμε το παρακάτω παράδειγμα . Έχουμε ένα αυθαίρετο χωρίς άδεια που τακτοποιήθηκε και βρίσκεται εντός σχεδίου πόλης στο Βόλο, 100 τετραγωνικών μέτρων με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ. Η αγορά συντελεστή δόμησης υπολογίζεται σε 120.000 ευρώ. Από αυτά το 5% θα πάει στο Πράσινο Ταμείο (6.000 ευρώ) για δράσεις αποκατάστασης του περιβάλλοντος. Ακολουθεί ο μειωτικός συντελεστής ή συμψηφισμός με ειδικό πρόστιμο (ΖΥΣ) και ο πολεοδομικός σχεδιασμός. Ύστερα από όλα αυτά, εκδίδεται η οριστική εξαίρεση από κατεδάφιση. Αντίστοιχα από αυτά τα χρήματα, αποζημιώνεται ένας ιδιοκτήτης για παράδειγμα, διατηρητέου για τα 100 τετραγωνικά μέτρα συντελεστή δόμησης που είχε εισφέρει στην Ψηφιακή Τράπεζα Γης, με το ποσό που αντιστοιχεί στη δική του τιμή ζώνης.
      Ποια θεωρούνται «μεγάλα» αυθαίρετα;
      Α) Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα
      Β) Αυθαίρετες κατασκευές που παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και τα 1.000 τ.μ. κτιρίου συνολικά και τα 1.000 τ.μ. για τις λοιπές χρήσεις.
      Οι κατασκευές αυτές μπορεί να εξαιρεθούν οριστικά της κατεδάφισης με την αγορά Συντελεστή Δόμησης όταν δημοσιευθεί η σχετική Υπουργική Απόφαση.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Ν. 4759/2020 επέφερε σειρά αλλαγών σε καίρια νομοθετήματα του πολεοδομικού δικαίου, αφού τροποποίησε τον Ν. 4067/2012, τον Ν. 4447/2016 και τον Ν. 4495/2017.
      Μία από τις νέες διατάξεις που προσέθεσε στον Ν. 4495/2017 είναι αυτή του άρθρου 41 Α (Αλλαγή χρήσης εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων-Εξουσιοδοτική διάταξη).
      Ο νόμος, όμως, αυτός μεριμνά και σε άλλα σημεία για τα λεγόμενα «ρυμοτομούμενα» ακίνητα, τα οποία αποτελούν πραγματικά ευρέως διαδεδομένη κατηγορία ακινήτων.
      Τι είναι ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου;
      Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου), που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες. Ο ορισμός αυτός αποτελεί και τη βάση των παρακάτω.
      Αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα με την πάροδο 10ετίας
                  Σύμφωνα με την παρ. 1 της διάταξης, εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης, κατά τις κείμενες διατάξεις επί ρυμοτομούμενων ακινήτων της παρ. 77 του άρθρου 2 του Ν. 4067/2012 (ΝΟΚ).
      Ως προϋπόθεση προβλέπεται η πάροδος 10 ετών από την κήρυξη, αλλά μη πραγματοποίηση της απαλλοτρίωσης. Συνεπώς, η νέα διάταξη «ξεμπλοκάρει» τυχόν αλλαγές που ήθελαν να πραγματοποιήσουν οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων ακινήτων, πλην, όμως, δεν μπορούσαν μέχρι πρότινος.
      Η αλλαγή χρήσης επιτρέπεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες στην περιοχή του ακινήτου χρήσεις γης, με εξαίρεση τα ρυμοτομούμενα κτίσματα εντός των κηρυγμένων χώρων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, πάρκων και αλσών επί των οποίων υφίστανται νομίμως κτίσματα, στα οποία επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης μόνο για κατοικία. Άρα, η διάταξη διαφοροποιεί την περίπτωση ύπαρξης κοινόχρηστου χώρου πρασίνου ή αλσών ή πάρκων από τις λοιπές περιπτώσεις ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Περαιτέρω, ορίζεται ότι ανεξαρτήτως του κριτηρίου της παρέλευσης δεκαετίας, σε ρυμοτομούμενα κτίρια επιτρέπονται οι αναγκαίες επισκευές για λόγους χρήσης και υγιεινής, όπως εργασίες επισκευής, αποκατάστασης, αλλαγής φέροντος οργανισμού ή πλήρης αντικατάσταση αυτού, διαρρύθμισης, ριζικής ανακαίνισης (που δεν φθάνει όμως μέχρι βαθμού ολοσχερούς κατεδάφισης και ανοικοδόμησής του), αντικατάσταση στέγης, καθώς και κοπής δέντρων σε ρυμοτομούμενα ακίνητα για λόγους επικινδυνότητας.
      Είναι σαφές ότι οι εργασίες αυτές δεν φτάνουν μέχρι του σημείου να επεμβαίνουν δραστικά στο ρυμοτομούμενο, ενώ αντιθέτως παρίστανται ως απολύτως αναγκαίες για τη διατήρηση αυτού σε μία ικανοποιητική κατάσταση.
      Οικοδομική άδεια για τις αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Η οικοδομική άδεια για την αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα ακίνητα, κάθε άλλη μεταγενέστερη ειδική αδειοδότηση, όπως π.χ. άδεια λειτουργίας, καθώς και η εκτέλεση των απαιτουμένων για την αλλαγή χρήσης εργασιών ή των εργασιών της παρ. 2, δεν επηρεάζουν το κύρος και τη διαδικασία της απαλλοτρίωσης.
      Πάντως, ορίζεται και μία εξαίρεση: Σε κάθε περίπτωση, τα αυθαίρετα ρυμοτομούμενα κτίσματα, καθώς και οι εργασίες που πραγματοποιούνται δυνάμει του παρόντος σε ρυμοτομούμενο τμήμα του ακινήτου (οικοπέδου κτιρίου) δεν αποζημιώνονται.
      Κατηγορία 1 τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών
      Ως γνωστόν, ο τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγοριοποιείται, ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, τη χρήση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί, ως εξής:

      1) Κατηγορία 1: περ. ι) περιφράξεις γηπέδων με πρόσωπο σε διεθνή, εθνική ή επαρχιακή οδό ή σε ρυμοτομούμενα οικόπεδα. Συνεπώς, σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα ρυμοτομούμενα.
      Κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας και απώτατο όριο το ρυμοτομούμενο
                Επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα, καθώς και σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων τα οποία έχουν εξαιρεθεί της κατεδάφισης ή έχουν υπαχθεί σε οποιονδήποτε νόμο εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή τακτοποίησης ή ρύθμισης αυθαίρετων κατασκευών εφόσον:
      α) δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις,
      β) τα οικόπεδα, τα γήπεδα ή τα κτίσματα, στα όποια εκτελούνται, δεν βρίσκονται σε δάσος, ρέμα, αιγιαλό ή παραλία, σε καθορισμένο αρχαιολογικό χώρο όπου απαγορεύεται η δόμηση, σε περιοχή απολύτου προστασίας, σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή του οικισμού, σε κτίρια που είναι στατικά επικίνδυνα, πριν αρθεί η επικινδυνότητα, σε τμήμα κτιρίου που έχει κατασκευαστεί μετά τη θεσμοθέτηση παρόδιας στοάς και εμπίπτει σε αυτήν, καθώς και σε ρυμοτομούμενα κτίρια, παρά το όριο διεθνών, εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης πλάτους πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας.
      Τα Ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης στη διαδικασία Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ)
      Τα ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης είναι μεταξύ άλλων και ακίνητα επί των οποίων έχει επιβληθεί απαλλοτρίωση είτε μέσω του ρυμοτομικού σχεδίου ή με πράξη κήρυξης απαλλοτρίωσης, με σκοπό τη δημιουργία κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων που προβλέπονται στο αντίστοιχο ρυμοτομικό σχέδιο, ακόμη και όταν περιέχουν κτίρια των περ. β΄ και γ΄ (ήτοι ακίνητα, στα οποία έχουν επιβληθεί όροι ή περιορισμοί δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4067/2012 ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις και  ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού, τα οποία χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 6, 10 και 13 του Ν. 3028/2002 ή άλλες διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και γενικώς της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαιολογικοί χώροι ή ιστορικοί τόποι και για τα οποία έχουν τεθεί περιορισμοί στην εξάντληση του συντελεστή δόμησης ή στα οποία απαγορεύεται τελείως η δόμηση).
      Οπότε, μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης είναι δυνατή και η αξιοποίηση των ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, εξάλλου, πραγματοποιείται από ακίνητο προσφοράς συντελεστή σε ακίνητο υποδοχής, που βρίσκεται εντός Ζώνης Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ).
       
      Παναγιώτης Γαλάνης,
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού-Πολεοδομικού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας, Υπ. Δρ. Νομικής ΕΚΠΑ
      [email protected], www.pgalanislaw.gr
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενα εκπληκτικό video που προκαλεί ποικίλα συναισθήματα στους αιρετούς και στους σχεδιαστές των πόλεων αναρτήθηκε στο youtube και στην διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=DPLme2kG70s&feature=share
      Μπορεί οι αιρετοί, οι πολεοδόμοι, και οι συγκοινωνιολόγοι να σχεδιάζουν το μέλλον των πόλεων και των δήμων, η τεχνολογία όμως και η αγορά έρχεται να επιβάλει μέσω της κοινής γνώμης και των καταναλωτικών αναγκών τις δικές κατευθύνσεις.
      Ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής & διευθύνων σύμβουλος της Amazon σχεδιάζει τώρα να κατασκευάσει τη δική του πόλη! Όπως θα δείτε στο video σήμερα κατασκευάζονται η προετοιμάζονται τεχνικά, τόσα πολλά διαφορετικά προϊόντα και υπηρεσίες από την Amazon για τους πελάτες της, που αυτά τελικά αλληλοσυνδέονται σε κάθε πτυχή της ζωής στην πόλη! Ακόμα και τα πεζοδρόμια θα πρέπει σε λίγο να διαθέτουν Bluetooth!
      Πως θα σας φαινόταν αν ξαφνικά αντί για θέσεις πάρκινκγ οι κάτοικοι του δήμου σας να άρχιζαν επιμόνως να ζητάνε χώρους προσεδάφισης drone ή ελεύθερες διαδρομές για drone οχήματα με ειδικό λείο στρώμα δικτύων;
      Πριν από μόλις 25 χρόνια, ο Τζεφ Μπέζος πακετάριζε βιβλία στο πάτωμα του γκαράζ του στο Σιάτλ. Σήμερα, λειτουργεί ένα παγκόσμιο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας αξίας άνω των 1,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Για το αύριο, το Amazon είναι ήδη έτοιμο να αποτελεί το πλαίσιο ολόκληρου του πολιτισμού μας – στην πραγματικότητα, είμαστε ήδη στα μισά του δρόμου.
      Από την Alexa έως τα αεροσκάφη, τα κολοσσιαία κέντρα ικανοποίησης αναγκών και τη δική του αεροπορική εταιρεία, η συλλογή καινοτομίας υψηλής τεχνολογίας της Amazon συνεχίζει να αυξάνεται. Όμως, καθώς όλο και περισσότερα χρήματα του παγκόσμιου εμπορίου συγκεντρώνεται στην εταιρεία, και καθώς χιλιάδες περισσότεροι πολίτες κάθε μέρα εξαρτώνται από τις υπηρεσίες της Amazon, προτού το καταλάβουμε, θα ζούμε σε πόλεις που διευθύνονται πλήρως από την Amazon.
      Δεν πρόκειται για πολιτικά κινήματα. Πρόκειται για καταναλωτές που θα απαιτούν να αγοράσουν φτηνότερα. Και πρόκειται για ένα όραμα που μπορεί να το δούμε στα πολιτικά προγράμματα των παρατάξεων ακόμη και στις επόμενες εκλογές.
      Δείτε το video:
       
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Για πολύ καιρό στην κοινή γνώμη κυριαρχούσε η εντύπωση ότι η ψηφιακή βιομηχανία είναι καθαρή επειδή είναι «άυλη». Μπροστά στους γίγαντες του πετρελαίου και της αυτοκινητοβιομηχανίας, η Σίλικον Βάλεϊ έμοιαζε να είναι η φυσική σύμμαχος κάθε πολιτικής κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτή η ψευδαίσθηση σιγά-σιγά διαλύεται. Μια έρευνα που διεξήχθη σε διαφορετικές ηπείρους αποκαλύπτει το υπέρογκο περιβαλλοντικό κόστος της υψηλής τεχνολογίας.
      Προγραμματιστές της Σίλικον Βάλεϊ και κατασκευαστές ημιρυμουλκούμενων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών ΜακΚίνσεϊ, ο Τζο Μπάιντεν και ο Σι Τζινπίνγκ, οι Βρετανοί Φιλελεύθεροι και οι Γερμανοί Πράσινοι: απέναντι στην κλιματική επείγουσα ανάγκη σχηματίστηκε μια παγκόσμια ιερή συμμαχία γύρω από μια πίστη. Την πίστη σε μια μεγάλη στροφή προς τον διαδικτυακό κόσμο για το καλό του πλανήτη. «Σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρούμε όλο και περισσότερο πως δεν θα μπορέσουμε να θέσουμε υπό έλεγχο την κλιματική αλλαγή χωρίς μια μαζική καταφυγή στην ψηφιακότητα», τονίζει η οργάνωση The Shift Project που δεν συμμερίζεται αυτή την άποψη1. Ένα καινούργιο ευαγγέλιο υπόσχεται τη σωτηρία μέσω των «έξυπνων» πόλεων, γεμάτες από αισθητήρες και αυτόνομα ηλεκτρικά οχήματα. Η ιερή αυτή πεποίθηση μπορεί να υπολογίζει στη συνδρομή μερικών πολύ αποτελεσματικών αποστόλων για τη διάδοσή της. Όπως το Global eSustainability Initiative (GeSI), ένα εργοδοτικό λόμπι με έδρα τις Βρυξέλλες για το οποίο «οι εκπομπές που αποφεύγονται με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών είναι σχεδόν δέκα φορές πιο σημαντικές από εκείνες που προξενεί η εγκατάστασή τους»2. Όμως, ανεξάρτητοι ερευνητές αμφισβητούν τόσο τη γνησιότητα αυτών των μετρήσεων που αναπαράγονται παντού όσο και την αμεροληψία των δημιουργών τους.
      Πέρα από τις προσπάθειες του «πράσινου μάρκετινγκ» που έχουν αναπτύξει οι επιχειρηματίες και τα φερέφωνά τους, ποιος είναι ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των ψηφιακών εργαλείων; Είναι αυτά τα νέα δίκτυα επικοινωνίας συμβατά με την «οικολογική μετάβαση»; Έχοντας ολοκληρώσει μια έρευνα που μας οδήγησε σε δεκάδες χώρες, ιδού η πραγματικότητα: η ψηφιακή ρύπανση είναι κολοσσιαία –και μάλιστα είναι εκείνη που αυξάνεται με τους ταχύτερους ρυθμούς.
      «Από τη στιγμή που ανακάλυψα τα μεγέθη αυτής της ρύπανσης, είπα στον εαυτό μου: “Πώς είναι δυνατόν;”», θυμάται η Φρανσουάζ Μπερτού, ερευνήτρια σε θέματα πληροφορικής. Οι βλάβες στο περιβάλλον προέρχονται κατ’ αρχάς από δισεκατομμύρια μέσα διασύνδεσης (τάμπλετ, υπολογιστές, έξυπνα τηλέφωνα) που μας ανοίγουν την πόρτα του διαδικτύου. Προέρχονται εξίσου από τα δεδομένα που παράγουμε ανά πάσα στιγμή: καθώς μεταφέρονται, αποθηκεύονται, επεξεργάζονται μέσα σε τεράστιες εγκαταστάσεις που καταναλώνουν πόρους και ενέργεια, οι πληροφορίες αυτές θα επιτρέψουν τη δημιουργία νέου ψηφιακού περιεχομένου, για το οποίο θα απαιτούνται… διαρκώς περισσότερα μέσα διασύνδεσης!
      Προκειμένου να πραγματοποιήσουμε ενέργειες τόσο ανεπαίσθητες όπως η αποστολή ενός μέιλ στο Gmail, ενός μηνύματος στο WhatsApp, ενός ιμότζι στο Facebook, ενός βίντεο στο TikTok ή μιας σειράς φωτογραφιών με γατάκια στο Snapchat, έχουμε δημιουργήσει, σύμφωνα με την Greenpeace, μια υποδομή που πολύ σύντομα «πιθανώς να καταστεί η μεγαλύτερη κατασκευή του ανθρώπινου είδους»3.
      Οι αριθμοί είναι διαφωτιστικοί: η παγκόσμια ψηφιακή βιομηχανία καταναλώνει τόσο νερό, πρώτες ύλες και ενέργεια ώστε το αποτύπωμά της είναι τριπλάσιο εκείνου μιας χώρας όπως η Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ψηφιακές τεχνολογίες χρησιμοποιούν σήμερα το 10% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και αποβάλλουν σχεδόν το 4% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δηλαδή λίγο λιγότερο από το διπλάσιο των εκπομπών της πολιτικής αεροπορίας σε ολόκληρο τον κόσμο4. «Εάν οι ψηφιακές εταιρείες αποδειχθούν πιο ισχυρές από τις αρχές που τις επιθεωρούν, υπάρχει ο κίνδυνος να μην είμαστε πλέον σε θέση να ελέγξουμε τον οικολογικό αντίκτυπό τους», προειδοποιεί ο Γιαν Ταλίν, ιδρυτής του Skype και του ινστιτούτου Future of Life, που ασχολείται με τη δεοντολογία των τεχνολογιών5.
      Ακόμα και σήμερα, ο Γενς Τόιμπλερ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Βούπερταλ, θυμάται την έντονη έκπληξή του. Πριν από μερικά χρόνια, ο Γερμανός επιστήμονας συμμετείχε σε ένα συνέδριο που διεξήχθη στο ερευνητικό κέντρο με έδρα την ομώνυμη πόλη, στη Βεστφαλία της δυτικής Γερμανίας. Τότε, θυμάται, έμεινε «άναυδος μπροστά στην εικόνα ενός άνδρα που φορούσε μια βέρα και κουβαλούσε ένα τεράστιο σακίδιο στην πλάτη, το οποίο ανταποκρινόταν στο πραγματικό υλικό αποτύπωμα του μικρού χρυσού κρίκου του. Αυτή η εικόνα με σημάδεψε». Με αυτή την αναπαράσταση, το ινστιτούτο παρουσίαζε μια πρωτότυπη μέθοδο υπολογισμού της υλικής επίπτωσης του τρόπου με τον οποίο καταναλώνουμε, που αναπτύχθηκε από τους ερευνητές του κατά τη δεκαετία του 1990: το material input per service unit (MIPS), δηλαδή την ποσότητα των υλικών πόρων που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας6.
      Προκειμένου να υπολογιστεί ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος, η βιομηχανία ενδιαφέρεται κυρίως για τις εκπομπές της σε διοξείδιο του άνθρακα. Αυτή όμως η μέθοδος υπολογισμού συχνά επισκιάζει άλλες μορφές ρύπανσης όπως η επίπτωση της αποβολής χημικών προϊόντων στην ποιότητα των υδάτων. Από τη δεκαετία του 1990, το MIPS εστίαζε περισσότερο στην περιβαλλοντική υποβάθμιση που έχει να κάνει με την παραγωγή εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Ιδού μια πλήρης αντιστροφή της προοπτικής: να παρατηρούμε τι εισάγεται στη διαδικασία παραγωγής ενός αντικειμένου παρά τι εξάγεται από αυτήν.
      Πιο συγκεκριμένα, το MIPS υπολογίζει το σύνολο των πόρων που κινητοποιήθηκαν και μετακινήθηκαν κατά την παραγωγή, τη χρήση και την ανακύκλωση ενός ρούχου, ενός μπουκαλιού πορτοκαλάδας, ενός χαλιού, ενός smartphone… Υπολογίζονται τα πάντα: οι ανανεώσιμοι (φυτικοί) ή μη ανανεώσιμοι (ορυκτοί) πόροι, οι μεταβολές του εδάφους που προκαλούν οι γεωργικές εργασίες, το νερό και οι χημικές ουσίες που καταναλώνονται κ.ο.κ. Ας πάρουμε ένα μπλουζάκι: η παραγωγή του σε μια ινδική βιοτεχνία απαίτησε ηλεκτρισμό, ο οποίος με τη σειρά του παρήχθη από κάρβουνο, για την εξαγωγή του οποίου αποψιλώθηκε ένα πευκόδασος…
          Οικολογικό σακίδιο
      Αυτή η προσέγγιση μεταφράζεται σε έναν αριθμό, το «οικολογικό σακίδιο», δηλαδή τον συντελεστή πολλαπλασιασμού της κάθε καταναλωτικής ενέργειάς μας. Η μέθοδος δεν είναι τέλεια: «Η πλειοψηφία των δεδομένων που έχουν χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του MIPS προκύπτουν από γνώμες και εκτιμήσεις ειδικών» όπου η ανακρίβεια είναι συχνά ο κανόνας, διευκρινίζει ο Γενς Τόιμπλερ. Όπως και να έχει, δεν μπορούμε παρά να πέσουμε από τα σύννεφα μπροστά στην τρομακτική αλήθεια του: ένα δαχτυλίδι που εμπεριέχει μερικά γραμμάρια χρυσού έχει ένα MIPS… 3 τόνων! Μπορούμε επίσης να υπολογίσουμε το MIPS μιας υπηρεσίας ή μιας καταναλωτικής ενέργειας: ένα χιλιόμετρο στο αυτοκίνητο και μία ώρα τηλεόρασης χρησιμοποιούν αντιστοίχως 1 και 2 κιλά πόρων. Ένα λεπτό στο τηλέφωνο «κοστίζει» 200 γραμμάρια. Όσον αφορά ένα SMS, «ζυγίζει» 632 γραμμάρια. Για αρκετά προϊόντα, το MIPS μπορεί να παρουσιάσει μια αρκετά χαμηλή αναλογία: έτσι η κατασκευή μιας ατσάλινης ράβδου έχει ανάγκη «μονάχα» τους δεκαπλάσιους πόρους του τελικού βάρους της. Όμως, «από τη στιγμή που εμπλέκεται η τεχνολογία, το MIPS είναι υψηλότερο», εξηγεί ο Γένς Τόιμπλερ. Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι μια καλή απόδειξη, εάν λάβουμε υπόψη τον μεγάλο αριθμό μετάλλων που χρησιμοποιούν, ειδικά «ορισμένα σπάνια μέταλλα που εξορύσσονται δύσκολα από το υπέδαφος», συνεχίζει ο ερευνητής. Έτσι, ένας υπολογιστής 2 κιλών κινητοποιεί, ανάμεσα σε άλλα, 22 κιλά χημικών προϊόντων, 240 κιλά καυσίμων και 1,5 τόνο καθαρού νερού7. Το MIPS μιας τηλεόρασης ποικίλλει ανάμεσα στα 200 και 1000 προς 1, ενώ ενός smartphone είναι 1.200 προς 1 (183 κιλά πρώτης ύλης για 150 γραμμάρια τελικού προϊόντος). Όλα τα ρεκόρ όμως καταρρίπτει το MIPS ενός μικροτσίπ: 32 κιλά πρώτων υλών για ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα 2 γραμμαρίων, δηλαδή μια αναλογία 16.000 προς 1.
      «Οι άνθρωποι συχνά εκπλήσσονται από την απόκλιση ανάμεσα στην επίπτωση που νομίζουν ότι έχει η απόφασή τους να αγοράσουν ένα καταναλωτικό αγαθό και τον πραγματικό αντίκτυπό της», διαβεβαιώνει ο Γενς Τόιμπλερ. Και όχι άδικα: η γεωγραφική ζώνη που βρίσκεται στην πιο απομακρυσμένη θέση της παραγωγικής αλυσίδας είναι εκείνη που θα πληρώσει τον πιο βαρύ υλικό φόρο, πολύ μακριά από το μαγαζί πώλησης. Έτσι, η ψηφιακότητα έκανε –ανεπαίσθητα– το «υλικό αποτύπωμά» μας να εκτιναχτεί. Με δισεκατομμύρια διακομιστές (servers), κεραίες, ρούτερ και σημεία διαδικτυακής πρόσβασης να βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε λειτουργία, οι «άυλες» τεχνολογίες δεν καταναλώνουν μόνο πρώτες ύλες: θα αποτελέσουν ένα από τα μεγαλύτερα εγχειρήματα υλικής παραγωγής που έχουν ποτέ αναληφθεί.
      Ανάμεσα σε αυτές τις πολύ πραγματικές υποδομές, τα κέντρα δεδομένων (data centers) κατέχουν μια ξεχωριστή θέση. Αυτές οι τερατώδεις κατασκευές από μπετόν και ατσάλι, παστωμένες με διακομιστές, πολλαπλασιάζονται με τον ρυθμό του χειμάρρου των πληροφοριών που δημιουργούνται από το ψηφιακό μας σύμπαν: πέντε δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων ψηφιολέξεων (bytes) την ημέρα, δηλαδή ίσα με το σύνολο όλων των δεδομένων που παράχθηκαν από το ξεκίνημα της πληροφορικής μέχρι το 2003. Με αυτά μπορούν να γεμίσουν δέκα εκατομμύρια δίσκοι Blue Ray που, αν στοιβάζονταν ο ένας πάνω στον άλλον, θα έφταναν τέσσερις φορές το ύψος του Πύργου του Άιφελ. Κι όμως, όλα αυτά έχουν το μέγεθος ενός σπίρτου, αν συγκριθούν με όσα δεδομένα θα παράγουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια αντικείμενα με σύνδεση 5G που θα ξεχυθούν σύντομα στον κόσμο. Για να αντιληφθούμε τα γιγαντιαία αυτά μεγέθη, αρκεί να παρατηρήσουμε ένα απλό ηλεκτρικό πατίνι, από εκείνα που ενοικιάζονται μέσω μιας εφαρμογής.
      Πολύ λίγοι χρήστες αυτών των πατινιών γνωρίζουν πως οι εταιρείες που τα ενοικιάζουν «συλλέγουν έναν τεράστιο όγκο δεδομένων, που δημιουργούνται από τις συνήθειες μετακίνησης των χρηστών», εξηγεί ο Μοχάμεντ Τάζσαρ, δικηγόρος στην Αμερικανική Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες (ACLU). Την στιγμή που δημιουργείτε έναν λογαριασμό σε μια συγκεκριμένη εφαρμογή, μοιράζεστε το επώνυμο, το όνομα, την ηλεκτρονική διεύθυνση, τον ταχυδρομικό κώδικα, τον αριθμό τηλεφώνου, τις τραπεζικές λεπτομέρειες, το ιστορικό των πληρωμών σας κ.ο.κ. Μετά, η εταιρεία εντοπισμού θα μπορεί να συλλέξει όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με τις διαδρομές σας χάρη στους ανιχνευτές που βρίσκονται στα πατίνια και στα δεδομένα που μεταδίδει το κινητό τηλέφωνό σας. Ο όμιλος Bird έχει την άδεια ακόμη και να εμπλουτίσει το προφίλ σας με πληροφορίες συλλεγμένες από διαφορετικές εταιρείες που ήδη κατέχουν δικά σας δεδομένα και να διερευνήσει τη φερεγγυότητά σας στους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας! Καβαλώντας αυτό το δίτροχο, δίνετε επίσης τη συγκατάθεσή σας στον πάροχο να μοιραστεί κάποια από τα δεδομένα σας «με τρίτους για λόγους έρευνας, μάρκετινγκ και για άλλους σκοπούς» δηλώνει για παράδειγμα ο όμιλος Lime, χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις. Οι προδιαγραφές αυτές «είναι γραμμένες με ακαθόριστους και ασαφείς όρους, διότι πρέπει να παραμένουν ακατανόητες», σημειώνει ο Τάζσαρ. Αυτό το κύμα πληροφοριών, το οποίο εμπλουτίζει τα προσωπικά προφίλ που πωλούνται σε διάφορες εταιρείες σε τιμές χρυσού, αναπόφευκτα κατευθύνεται σε ένα κέντρο δεδομένων – στο cloud, το ψηφιακό «νέφος».
      Η συστηματική και σε παγκόσμια κλίμακα συλλογή κάθε είδους δεδομένων «δεκαπλασιάζει τις ανάγκες για κέντρα δεδομένων», αναλύει ένας επαγγελματίας της Bolt. Οι cloud cities («πόλεις-νέφη»), ειδικευμένες στην αποθήκευση δεδομένων, συνωστίζονται στην Κίνα. Εξάλλου, το μεγαλύτερο κέντρο δεδομένων του πλανήτη, στην πόλη Λανγκ Φανγκ, μία ώρα με το αυτοκίνητο νότια του Πεκίνου, εκτείνεται σε σχεδόν 600.000 τετραγωνικά μέτρα, δηλαδή σε επιφάνεια… 110 γηπέδων ποδοσφαίρου! Η κατανάλωση των κέντρων δεδομένων σε νερό και ηλεκτρισμό, απαραίτητων για την ψύξη των μηχανημάτων, αυξάνεται ακόμη περισσότερο όσο οι πάροχοι υπηρεσιών κάνουν τα πάντα για να αποφύγουν εκείνο που στον κλάδο τους ονομάζουν «απόλυτο σκοτάδι»: τη γενικευμένη βλάβη εξαιτίας μιας διακοπής της ηλεκτρικής τροφοδότησης, μια διαρροής νερού στο σύστημα κλιματισμού, ενός προγραμματιστικού σφάλματος… Το 2017, για παράδειγμα, μια γιγαντιαία βλάβη σε ένα κέντρο δεδομένων της εταιρείας British Airways οδήγησε στην ματαίωση 400 πτήσεων και εγκλώβισε 75.000 επιβάτες στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου. Μια παρατεταμένη μηχανική βλάβη στους διακομιστές της Amazon θα δημιουργούσε σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στη Δύση.
      Σε ένα αδιάκοπα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον, πολλές εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων δεσμεύονται ώστε οι υποδομές τους να λειτουργούν το 99,995% του χρόνου, δηλαδή οι υπηρεσίες τους δεν είναι διαθέσιμες για μόλις 26 λεπτά ετησίως. «Όσον αφορά εκείνους που παθαίνουν συχνά μπλακ-άουτ, απλώς αφήνουν το επάγγελμα», λέει ωμά ο Φιλίπ Λους, πρόεδρος του Institut Datacenter. Για να φτάσουν στην απόλυτη διαθεσιμότητα, οι εταιρείες διακομιστών πολλαπλασιάζουν τις προφυλάξεις. Κατ’ αρχάς φροντίζουν για τον «πλεονασμό» των δικτύων διανομής ενέργειας. «Βρίσκεσαι με δύο παροχές ηλεκτρισμού, δύο γεννήτριες και δύο τεράστιες αίθουσες, μεγέθους δημόσιας βιβλιοθήκης, γεμάτες με μπαταρίες μόλυβδου, για να διασφαλίσεις τη συνέχεια της λειτουργίας μεταξύ της βλάβης και της στιγμής όπου οι γεννήτριες θα αναλάβουν την τροφοδοσία», εξηγεί ο Πολ Μπενουά της Qarnot Computing. Αυτό τo σχέδιο δράσης συνοδεύεται από μια, συχνά γιγαντιαία, αλυσίδα υλικοτεχνικής υποστήριξης.
      Έτσι, οι στέγες πολλών κέντρων δεδομένων, στην ίδια την καρδιά της Νέας Υόρκης, «είναι ιλιγγιώδεις αποφύσεις» που περιέχουν «πύργους ψύξης του νερού για τον κλιματισμό (…), δεξαμενές νερού για την περίπτωση διακοπής, γερανούς για να ανεβάσουν τις γεννήτριες ντίζελ από τον δρόμο… Τα υπόγειά τους είναι επενδυμένα με καλώδια, εξοπλισμένα με δεξαμενές μαζούτ αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων λίτρων για να τροφοδοτούν τις γεννήτριες», απαριθμούν η Σεσίλ Ντιγκέ και η Φανί Λοπέζ, δύο ερευνήτριες που διεξήγαγαν μια παγκόσμια έρευνα πάνω στα κέντρα δεδομένων8. Ξεκάθαρα, καταλήγει ο Φιλίπ Λους, «δεν υπάρχει κτίριο όπου το τετραγωνικό μέτρο να κοστίζει περισσότερο απ’ ό,τι σε ένα υψηλού επιπέδου κέντρο δεδομένων».
        «Διακομιστές ζόμπι»
      Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, επιπροσθέτως οι εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων πολλαπλασιάζουν κι αυτές τα κέντρα δεδομένων, όχι όμως χωρίς προηγουμένως να έχουν διασφαλίσει πως τα αντίγραφα των δικτυακών τόπων (οι «ιστότοποι-καθρέφτες») έχουν δημιουργηθεί σε διαφορετική τεκτονική πλάκα! Έτσι, ένας σεισμός δεν θα μπορούσε να μας εμποδίσει να ποστάρουμε το περιεχόμενο του πιάτου μας στο Instagram ή να καθυστερήσει ένα ραντεβού στο Tinder. Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου που είχε γίνει γύρω στο 2010, μηχανικοί της Google είχαν εξηγήσει πως η υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Gmail αντιγραφόταν έξι φορές, ενώ ο γενικός κανόνας θέλει ένα βίντεο με γατάκια να αποθηκεύεται σε τουλάχιστον επτά κέντρα δεδομένων ανά τον κόσμο. Έτσι, ο κλάδος στοιχειώνεται από «διακομιστές ζόμπι», εξίσου λαίμαργους με τους υπόλοιπους.
      Τέλος, οι εταιρείες φιλοξενίας ιστότοπων υπερμεγεθύνουν τις υποδομές προκειμένου να ανταποκριθούν σε ενδεχόμενες αιχμές της κίνησης. Αποτέλεσμα: «εάν ένας δρομολογητής λειτουργεί στο 60% της ικανότητάς του, είναι το ανώτερο που μπορεί να φτάσει», εκτιμά η ερευνήτρια πληροφορικής Αν-Σεσίλ Οργκερί. Το απότοκο αυτής της υπερβολής είναι μια απίστευτη κακοδιαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας. Μια παλιά έρευνα των «New York Times» (22 Σεπτεμβρίου 2012) αποκάλυπτε πως ορισμένα κέντρα δεδομένων που χρησιμοποιούνταν ελάχιστα ενδεχομένως σπαταλούσαν ακόμα και το 90% του ηλεκτρισμού που κατανάλωναν. Κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου που είχε διεξαχθεί στο Παρίσι στα τέλη του 2019, στο πλαίσιο της έκθεσης Data Centre World (μίας από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των επαγγελματιών του cloud), ένα στέλεχος έκανε την εξής απίστευτη δήλωση: «Συνειδητοποιήσαμε πως τα κέντρα δεδομένων θα δεσμεύσουν το ένα τρίτο του ηλεκτρισμού της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Παρισίων»9.
      Όσο για το Amazon Web Services, που έχει εγκατασταθεί από το 2017 στην περιφέρεια Ιλ ντε Φρανς, «φέρεται να έχει υπογράψει στη Γαλλία ένα συμβόλαιο παροχής 155 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες μιας πόλης πολλών εκατομμυρίων κατοίκων», αποκαλύπτει ένας ειδικός που προτιμάει να παραμείνει ανώνυμος. Ο κλάδος εκτιμάται ότι σήμερα αντιπροσωπεύει ένα ποσοστό μεταξύ 1% και 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, ένας αριθμός που, λαμβάνοντας υπόψη τον ρυθμό ανάπτυξης του cloud, θα μπορούσε να τετραπλασιαστεί ή να πενταπλασιαστεί μέχρι το 203010. Με άλλα λόγια, καταλήγουν η Σεσίλ Ντιγκέ και η Φανί Λοπέζ, τα κέντρα δεδομένων θα εμφανίζονται «ανάμεσα στους κορυφαίους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας του 21ου αιώνα»11. Και η κύρια πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ρεύματος δεν είναι άλλη από το κάρβουνο12.
      Το Διαδίκτυο διαμορφώνει ένα κόσμο όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα με την αυστηρή έννοια δεν είναι πια η μόνη που δίνει ζωή στο ψηφιακό σύμπαν. «Οι υπολογιστές και τα διασυνδεδεμένα αντικείμενα επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Η παραγωγή δεδομένων δεν περιορίζεται πλέον από κάποια εκ μέρους μας ενέργεια», διαβεβαιώνει ο Μάικ Χάζας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ13. Το φαινόμενο αυτό δημιουργεί βεβαίως έναν περιβαλλοντικό αντίκτυπο… δίχως να είμαστε ικανοί να τον υπολογίσουμε, πόσο μάλλον να τον ελέγξουμε. Εδώ τίθεται ένα ανησυχητικό ερώτημα: σε σχέση με την ψηφιακή δραστηριότητα, μπορεί κάποτε τα ρομπότ να αφήσουν ένα οικολογικό αποτύπωμα ακόμα πιο βαθύ από εκείνο των ανθρώπων; Περισσότερο από το 40% της διαδικτυακής δραστηριότητας ήδη προέρχεται από ρομποτικά προγράμματα ή από άτομα που πληρώνονται για να προκαλέσουν επίπλαστη προσοχή. «Τρολ», «μπότνετ», και «σπάμποτ» στέλνουν ανεπιθύμητα μέιλ, μεγεθύνουν τη διάδοση φημών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή μεγαλοποιούν τη δημοτικότητα ορισμένων βίντεο. Το Διαδίκτυο των Πραγμάτων επιταχύνει βέβαια αυτή τη μη ανθρώπινη δραστηριότητα: το 2023, οι συνδέσεις μεταξύ μηχανημάτων (ονομάζεται και Μ2Μ, από το «machine to machine»), ιδίως εκείνες από τα διασυνδεδεμένα σπίτια και τα «έξυπνα» αυτοκίνητα, υπολογίζεται ότι θα αποτελούν το ήμισυ των συνδέσεων στον Παγκόσμιο Ιστό14. Όσον αφορά τα δεδομένα, το μη-ανθρώπινο στοιχείο έχει ήδη αρχίσει να παράγει περισσότερα από το ανθρώπινο –και συμβαίνει ήδη από το 2012.
      Είναι μόνο η αρχή, αφού στα ρομπότ από εδώ και πέρα απαντούν… άλλα ρομπότ. Από το 2014, τα «παραγωγικά ανταγωνιστικά δίκτυα» λόγου χάρη επιτρέπουν σε λογισμικά να παράγουν πλαστά βίντεο που αντικαθιστούν ένα πρόσωπο ή τροποποιούν τα λόγια μιας προσωπικότητας (τα επονομαζόμενα deepfakes). Και σε αυτά τα δίκτυα αντιτίθενται αλγόριθμοι επιφορτισμένοι με την καταστροφή τους. «Κανένας άνθρωπος δεν έγραψε τους κώδικες για τη δημιουργία τέτοιου περιεχομένου και είναι μηχανήματα που επιστρατεύονται για να ξεσκεπάσουν τα deepfakes. Είναι ένας πόλεμος μεταξύ μηχανών», συνοψίζει ο Λίαμ Νιούκομπ, Βρετανός μηχανικός, ειδικός του διαδικτύου. Άλλο παράδειγμα: προκειμένου να αντικρούσουν τους σπάμερ (που συχνά είναι επίσης ρομπότ), μια νεοζηλανδική εταιρεία δημιούργησε το Re:scam, ένα λογισμικό που ξεκινά μια ατελείωτη συνομιλία με τους αυτοματοποιημένους απατεώνες, ώστε να τους κάνει να χάσουν πολύτιμο χρόνο15. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η αυτοματοποιημένη κερδοσκοπία αντιπροσωπεύει το 70% των παγκόσμιων συναλλαγών και έως το 40% της αξίας των διαπραγματευόμενων τίτλων. Περάσαμε από ένα δίκτυο που χρησιμοποιείται από και για τους ανθρώπους σε ένα Ίντερνετ το οποίο εκμεταλλεύονται οι μηχανές –ακόμα και για λογαριασμό τους.
      Το σύμπαν των επενδυτικών κεφαλαίων κατοικείται όλο και λιγότερο από χρηματιστές που αντιμάχονται προκειμένου να πραγματοποιήσουν τα μεγαλύτερα κέρδη. Σε αυτό τον κόσμο, υποστηρίζει ο καθηγητής Χουάν Πάμπλο Παρντό-Γκουέρρα, συγγραφέας ενός σχετικού βιβλίου, «τα άτομα παίζουν, στην καλύτερη περίπτωση, έναν περιορισμένο ρόλο»16… Ένας παλαιός αναλυτής θεωρεί πως «η απόλυτη φαντασίωση των ποσοτικών επενδυτικών κεφαλαίων είναι να μην έχουν σχεδόν καθόλου εργαζόμενους, οι οποίοι ούτως ή άλλως θα πατούν μερικά κουμπιά κάθε τόσο έτσι ώστε να λειτουργούν τα πάντα». Μαντεύουμε τη συνέχεια… «Μόλις όλη αυτή η υποδομή λειτουργήσει, δεν θέλει και πολλή φαντασία για να πεις: “Ίσως ο υπολογιστής θα μπορούσε να πάρει μόνος του την επενδυτική απόφαση”», προβλέπει ο Μάικλ Κερνς, καθηγητής της θεωρίας της πληροφορικής.
      Δίπλα στα επενδυτικά κεφάλαια που αποκαλούμε «ενεργητικά», όπου οι αγοραπωλησίες ακόμα διεξάγονται σε μεγάλο βαθμό από ανθρώπους, πολλαπλασιάζονται και τα «παθητικά» κεφάλαια, όπου οι χρηματιστηριακές πράξεις μπαίνουν σταδιακά στον αυτόματο πιλότο. Συχνά έχει να κάνει με διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (index funds), τα οποία ακολουθούν χρηματιστηριακούς δείκτες (για παράδειγμα το S&P 500, βασισμένο στις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις των αμερικανικών χρηματιστηρίων) και επενδύουν μακροπρόθεσμα στις εταιρείες που συμμετέχουν σε αυτούς. Εδώ συναντάμε την BlackRock, τη Vanguard, τη Renaissance Technologies ή ακόμα την Two Sigma. Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται από παθητικά κεφάλαια ξεπερνούν σήμερα στις ΗΠΑ εκείνες της ενεργητικής διαχείρισης 17. Με αυτόν τον τρόπο, το σύνολο της οικονομίας γίνεται, όλο και περισσότερο, ένα ζήτημα γραμμών κώδικα, αλγορίθμων και υπολογιστών.
        Ένα ρομπότ στο διοικητικό συμβούλιο
      Τα επενδυτικά κεφάλαια που κατευθύνονται από μηχανές προκαλούν πλέον μεγαλύτερες καταστροφές στο περιβάλλον από εκείνα που επιβλέπονται από ανθρώπους. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει ο Τόμας Ο’Νιλ, ένας ερευνητής που διεξήγαγε από το 2018 μια έρευνα για λογαριασμό της βρετανικής οργάνωσης InfluenceMap18. Μελετώντας ιδίως τα παθητικά επενδυτικά κεφάλαια που διαχειρίζεται η BlackRock, παρατηρεί πως το 2018 είχαν καταγράψει «μια “ένταση άνθρακα” άνω των 650 τόνων ανά εκατομμύριο δολάρια, τη στιγμή που τα ενεργητικά κεφάλαια (…) παρουσιάζουν μια πολύ κατώτερη ένταση, της τάξης των 300 τόνων ανά εκατομμύριο δολάρια». Σύμφωνα με την εκτίμηση του ερευνητή, το σύνολο των παθητικών κεφαλαίων παγκοσμίως έχει υπερεκτεθεί στα ορυκτά καύσιμα, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τα ενεργητικά κεφάλαια. Προγραμματισμένα να παράγουν κέρδος και όχι να προλαμβάνουν το λιώσιμο των πάγων, τα αλγοριθμικά επενδυτικά κεφάλαια επιταχύνουν την κλιματική κρίση.
      Βεβαίως, με διαφορετικές ρυθμίσεις θα μπορούσαν να ευνοούν τη μείωση των εκπομπών άνθρακα – σε μια τέτοια λύση όμως, οι επικεφαλής αυτών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αντιπαραθέτουν τις δεσμεύσεις που έχουν απέναντι στους πελάτες τους, τους οποίους βαρύνει, όπως ισχυρίζονται, η ευθύνη των επενδύσεών τους. Σύντομα η ερώτηση ίσως να μην τίθεται καν. Το 2017, ένα επενδυτικό κεφάλαιο με βάση το Χονγκ Κονγκ, το Deep Knowledge Ventures, ανακοίνωσε τον διορισμό ενός ρομπότ ονόματι Vital στο διοικητικό συμβούλιό του19, μέχρι του σημείου καμία απόφαση να μην οριστικοποιείται χωρίς προηγουμένως να έχει ληφθεί υπόψη η ανάλυσή του. Όσο για την αμερικανική εταιρεία EquBot, θα βασίζεται από εδώ και πέρα στις υπηρεσίες μιας «τεχνητής νοημοσύνης» ξεπερνώντας «τις ψυχολογικές και συναισθηματικές αδυναμίες που παρεμποδίζουν την ανθρώπινη λογική»20, όπως δηλώνει ο ιδρυτής της εταιρείας.
      Ποιος θα είναι ο οικολογικός αντίκτυπος ενός κόσμου στον οποίο σμήνη από αυτόνομα αυτοκίνητα θα διασχίζουν άδεια τις κοιμισμένες πόλεις και αρμάδες λογισμικών θα συγκρούονται μεταξύ τους στο διαδίκτυο, εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, ενόσω εμείς θα ασχολούμαστε με τα χόμπι μας; Θα είναι κολοσσιαίος –πιθανότατα μεγαλύτερος από το σύνολο της ψηφιακής ρύπανσης με ανθρώπινη προέλευση. Μια ένδειξη για αυτό: πρόσφατα, ερευνητές υπολόγισαν πως η τροφοδότηση μιας τεχνητής νοημοσύνης με σημαντικούς όγκους δεδομένων μπορεί να προκαλέσει τόσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα όσες πέντε αυτοκίνητα κατά τη διάρκεια ολόκληρου του κύκλου ζωής τους21. Πέρα από όλα αυτά, η επικέντρωση στις σημερινές επιπτώσεις της ψηφιακής συμπεριφοράς μας κινδυνεύει να αποδειχθεί μάταιη και απατηλή, καθώς ο ερχομός του 5G αλλάζει ριζικά τα δεδομένα.
      Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι ο καθρέφτης των σύγχρονων ανησυχιών μας, της καινούργιας οικολογικής αγωνίας μας. Κουβαλούν ωστόσο απίστευτες ελπίδες για την πρόοδο της ανθρωπότητας. Με τη χρήση τους, θα επιμηκύνουμε το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων, θα εξερευνήσουμε την αρχή του σύμπαντος, θα γενικεύσουμε την πρόσβαση στην εκπαίδευση και θα κατασκευάσουμε τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης των επόμενων πανδημιών. Θα προκαλέσουν ακόμα και εξαιρετικές οικολογικές πρωτοβουλίες.
      Για πρώτη φορά στην ιστορία, μια γενιά κινητοποιείται για να «σώσει» τον πλανήτη, να φέρει τα κράτη ενώπιον της δικαιοσύνης για την απραξία τους μπροστά στην κλιματική κρίση και να ξαναφυτέψει δέντρα. Γονείς αναστενάζουν λέγοντας πως έχουν «τρεις Γκρέτα Τούνμπεργκ στο σπίτι», που σηκώνουν το ανάστημά τους ενάντια στην κατανάλωση κρέατος, στο πλαστικό και στα αεροπορικά ταξίδια. Ταυτόχρονα, αυτή η γενιά προσφεύγει πολύ περισσότερο από τις άλλες στο διαδικτυακό εμπόριο, στην εικονική πραγματικότητα και στα βιντεοπαιχνίδια. Ξετρελαίνεται για διαδικτυακά βίντεο και δεν γνωρίζει άλλον κόσμο πέρα από εκείνον της υψηλής τεχνολογίας.
      Πρέπει να εγκαταλείψουμε κάθε αφέλεια τη στιγμή που εμπλεκόμαστε στη μεγάλη μάχη του καινούργιου αιώνα: η ψηφιακότητα, όπως ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας, στη συντριπτική πλειοψηφία της δεν τίθεται στην υπηρεσία του πλανήτη και του κλίματος. Καθώς όμως αποτελεί έναν παράγοντα σε μεταβατική φάση, είναι παραδόξως αυτή που, περισσότερο από όλους τους άλλους, θα μας εκσφενδονίσει πέρα από τα φυσικά και βιολογικά όρια του κοινού σπιτιού μας.
          «Lean ICT: pour une sobriété numérique», έκθεση της ομάδας υπό την διεύθυνση του Hugues Ferreboeuf για λογαριασμό του οργανισμού The Shift Project, Παρίσι, Οκτώβριος 2018. «#SMARTer2030 opportunity: ICT solutions for 21st century challenges», GeSI και Accenture Strategy, Βρυξέλλες, 2015. «Clicking clean: Who is winning the race to build a green Internet?», Greenpeace International, Άμστερνταμ, 2017. «Lean ICT: pour une sobriété numérique», ό.π. Εκτός αν ορίζεται διαφορετικά, οι δηλώσεις προέρχονται από συνεντεύξεις με τον συγγραφέα. Michael Ritthoff, Holger Rohn και Christa Liedtke, «Calculating MIPS: Resource productivity of products and services», Wuppertal Spezial 27e, Ινστιτούτο Wuppertal για το Κλίμα, το Περιβάλλον και την Ενέργεια, Ιανουάριος 2002. Frédéric Bordage, Aurélie Pontal, Ornella Trudu, «Quelle démarche Green IT pour les grandes entreprises françaises?», μελέτη του WeGreen IT σε συνεργασία με το WWF Γαλλίας, Οκτώβριος 2018. Cécile Diguet και Fanny Lopez, «L’impact spatial et énergétique des data centers sur les territoires», έκθεση της l’Agence de l’environnement et de la maîtrise de l’énergie (Ademe), Ανζέρ, Φεβρουάριος 2019. Παρέμβαση του José Guignard, στελέχους του Gaz réseau distribution France (GRDF), Data Centre World, Νοέμβριος 2019. Ben Tarnoff, «To decarbonize we must decomputerize: Why we need a Luddite revolution», «The Guardian», Λονδίνο, 18 Σεπτεμβρίου 2019. Cécile Diguet και Fanny Lopez, ό.π. Βλ. Sébastien Broca, «Τεχνολογίες του αύριο, ενέργεια του χθες: Ο ψηφιακός κόσμος δουλεύει με κάρβουνο», «Le Monde diplomatique – ελληνική έκδοση», 5 Απριλίου 2020, monde-diplomatique.gr. Mike Hazas, παρέμβαση στο συνέδριο «Drowning in data – digital pollution, green IT, and sustainable access», EuroDIG, Ταλίν (Εσθονία), 7 Ιουνίου 2017. «Cisco Annual Internet Report (2018-2023) White Paper», Σαν Χοσέ (ΗΠΑ), ενημερώθηκε στις 9 Μαρτίου 2020. James Vincent, «Send scam emails to this chatbot and it’ll waste their time for you», The Verge, Ουάσιγκτον, 10 Νοεμβρίου 2017. Juan Pablo Pardo-Guerra, «Automating Finance: Infrastructures, Engineers, and the Making of Electronic Markets», Cambridge University Press, 2019. «The passives problem and Paris goals: How index investing trends threaten climate action», έκθεση του Sunrise Project, Σάρι Χιλς (Αυστραλία), 2020. «Who owns the world of fossil fuels? A forensic look at the operators and shareholders of the listed fossil fuel reserves», InfluenceMap, Λονδίνο, Δεκέμβριος 2018 (ενημερώθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019). Nicky Burridge, «Artificial intelligence gets a seat in the boardroom», «Nikkei Asia», Tόκιο, 10 Μαΐου 2017. Conrad De Aenlle, «A.I. has arrived in investing. Humans are still dominating», «The New York Times», 12 Ιανουαρίου 2018. Karen Hao, «Training a single AI model can emit as much carbon as five cars in their lifetimes», MIT Technology Review, Στάνφορντ, ΗΠΑ, 6 Ιουνίου 2019.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ολες οι σημαντικές πόλεις από την αρχαιότητα, τον μεσαίωνα και μέχρι τον τελευταίο αιώνα χτίζονταν πάνω σε ποτάμια και συνδέονταν με ποτάμια. Εκτός από την Αθήνα, στην οποία τα ποτάμι της μπαζώθηκαν και έγιναν άσχημοι αυτοκινητόδρομοι.
      Γνωστές πόλεις όπως το Λονδίνο, η Πράγα, η Κολονία, η Μόσχα, το Παρίσι, η Αγία Πετρούπολη, η Βουδαπέστη, η Βιέννη, κλπ, αλλά και τόσες πανέμορφες άγνωστες πόλεις όπως το Κόμπλενζ, το Μέλκ, το Ουγκλιτς, το Κίζι, το Ρουντεσχάιμ και άλλες έχουν χτιστεί γύρω από τα ποτάμια τους και αποτελούν μαγνήτη για τους ντόπιους κατοίκους και τους τουρίστες.
      Οι γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά....

      Ο Κηφισός, το τελευταίο χαμένο ποτάμι του Λεκανοπεδίου
      Η κοίτη του απλώνεται σε έκταση 12.000 στρεμμάτων και η αρχή του εντοπίζεται στην Πάρνηθα, ενώ διέρχεται μέσα από τουλάχιστον δέκα περιοχές της Αττικής, μεταξύ των οποίων η Νέα Ερυθραία, η Κηφισιά, η Λυκόβρυση, η Μεταμόρφωση και η Νέα Φιλαδέλφεια και εκβάλλει στο Φαληρικό όρμο του Σαρωνικού.
      Οι πρώτες αναφορές στον Κηφισό γίνονται από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, περισσότερα από 2000 χρόνια πριν. Ιερός ήταν για τους αρχαίους ο ποταμός Κηφισός, πηγή ζωής για τη μεγάλη, εύφορη πεδιάδα. Δυστυχώς, η υποβάθμιση του Κηφισού και των παραχειμάρρων του τα τελευταία χρόνια, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ανοικτά περιβαλλοντικά μέτωπα του Λεκανοπεδίου.
      Το όνειρο του Φορέα για τον Κηφισό:

      Απόλυτη αδιαφορία
      Το 1994 η κατάσταση του Κηφισού ήταν τόσο άσχημη ώστε εκδόθηκε προεδρικό διάταγμα για τη διαφύλαξή του. Όμως, 13 χρόνια μετά το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 632/27-6-1994) για τον καθορισμό των ζωνών προστασίας του, ο Κηφισός παραμένει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κακοποίησης του φυσικού περιβάλλοντος στην πολύπαθη Αττική και ειδικά στους γειτονικούς του Δήμους, ανάμεσα στους οποίους είναι και η Νέα Φιλαδέλφεια.
      Ταυτόχρονα, ο Φορέας Διαχείρισης και Ανάπλασης του Κηφισού που συστάθηκε με Π.Δ. (ΦΕΚ 346/2002), δεν έχει καταφέρει να ασκήσει αποτελεσματικά τις εκτεταμένες αρμοδιότητές του, καθώς δε στελεχώθηκε και δεν του έχουν καταβληθεί οι προβλεπόμενες από το νόμο χρηματοδοτήσεις και κατά συνέπεια δεν λειτούργησε ποτέ.
      Ας σημειωθεί ότι νέα ίχνη από τμήμα του Αδριάνειου υδραγωγείου εντοπίστηκαν από τα μέλη της οικολογικής εξόρμησης Αττικής στην κοίτη του Κηφισού, στο ύψος του αμαξοστασίου των ΗΛΠΑΠ, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Στο συγκεκριμένο σημείο, διακρίνονται τρία φρεάτια και λιθοδομές σε μήκος περίπου 50 μέτρων. Το αρχαιολογικό εύρημα υφίσταται φθορές από τα μπάζα και τα σκουπίδια που πετούν ασυνείδητοι από τα γειτονικά κτίρια, ενώ επιβαρύνεται και από τα νερά που εκτρέπονται από την τσιμεντένια πλατφόρμα των ΗΛΠΑΠ, καθώς πρόσφατα προστέθηκαν και επιχωματώσεις και άχρηστα υλικά στον χώρο λόγω ανέγερσης παρακείμενης οικοδομής.

      Αναμνήσεις από τον Κηφισό
      «Η πλημμύρα του 1961 είχε ξεχαστεί και εμείς τα παιδιά παίζαμε στην όχθη του, που πλέον είχε κτισθεί και υψωθεί, κάπου εκεί απέναντι από το εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Μοσχάτο. Ακόμα θυμάμαι τους παππούδες που πέρναγαν τον καιρό τους ψαρεύοντας, τις βάρκες που ελλιμενίζονταν μέσα στο ποτάμι για να προφυλαχθούν από τον άγριο νοτιά, που κατά καιρούς φύσαγε στον Φαληρικό Όρμο και την πιτσιρικαρία που έκανε ποδήλατο ή έπαιζε κάτω από τους ευκαλύπτους, που είχαν φυτευτεί στις όχθες του Κηφισού.
      Βέβαια από τότε τα προβλήματα στο ποτάμι ήταν εμφανή. Η άναρχη ανοικοδόμηση του λεκανοπεδίου, η εγκατάσταση βιομηχανιών και βιοτεχνιών γύρω από το ποτάμι, χωρίς σχεδιασμό και υποδομές επιβάρυναν το περιβάλλον της περιοχής και το ποτάμι ακόμα περισσότερο. Κατά καιρούς λύματα και χημικά απόβλητα έφταναν και φτάνουν μέχρι κάτω στις εκβολές του ποταμού προκαλώντας δυσοσμία στην περιοχή ή βάφοντας τα νερά του ποταμού και του Φαληρικού Όρμου με διάφορα περίεργα χρώματα. Μεγαλώνοντας παρακολουθούσαμε σιγά – σιγά την καταστροφή του ποταμού Κηφισού.

      Οι βάρκες σάπισαν, οι ψαράδες χάθηκαν. Οι ευκάλυπτοι κόπηκαν, γιατί οι ρίζες τους ήταν επικίνδυνες για τις πολυκατοικίες, που με την αντιπαροχή κτίζονταν δεξιά και αριστερά του ποταμού. Οι όχθες από χώρος παιχνιδιού έγιναν χώρος στάθμευσης για οχήματα. Η ιδεολογία του τσιμέντου κυριάρχησε κι εδώ. Τα αυτοκίνητα αυξήθηκαν και η αναζήτηση νέων δρόμων για να κινηθούν έγινε το μεγάλο θέμα όλων των σχεδίων ανάπτυξης. Ο Κηφισός από δρόμος του νερού προς την θάλασσα και δίοδος του αέρα από την θάλασσα προς το χτισμένο ασφυκτικά λεκανοπέδιο, εύκολα έπεσε θύμα της πολιτικής «ανάπτυξη με αυτοκινητόδρομους» γράφει ο Μπάμπης Μπιλίνης στη 2η Επιστημονική Διημερίδα για τον Κηφισό που έγινε τον Δεκέμβριο του 2009.
      Οι αντιδράσεις των κατοίκων
      Το 1999 τα σχέδια για δρόμο πάνω από το ποτάμι είχαν οριστικοποιηθεί και επιτροπή κατοίκων είχε πάει στο υπουργείο για να μεταφέρει την αντίδρασή της. Συναντήθηκαν με κάποιο αρμόδιο διευθυντή, που για να τους πείσει για την αναγκαιότητα του έργου, άνοιξε πάνω σε ένα τραπέζι μια μεγάλη αεροφωτογραφία. Τους έδειξε ότι όλα ήταν χτισμένα –τσιμέντο παντού- και η μόνη ελεύθερη λωρίδα ήταν ο Κηφισός.
      «Από που θέλετε να περάσει ο δρόμος, είπε. Δεν υπάρχει άλλος χώρος».
      Με αυτές λοιπόν τις πολιτικές πορευτήκαμε την τελευταία δεκαετία. Ήρθε και η «μεγάλη ιδέα» των Ολυμπιακών Αγώνων και ο Αυτοκινητόδρομος ταχείας κυκλοφορίας πάνω από τον Κηφισό έγινε μέρος του μεγάλου ολυμπιακού δακτυλίου.
      Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να διαπιστώσει ότι το έργο είναι ασύμβατο με την περιοχή και τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στους κατοίκους πολλά. Αρκεί μια μικρή βόλτα για να τα δει κάποιος.
      Επειδή έπρεπε να συνδεθεί με την υπερυψωμένη παραλιακή λεωφόρο, ο δρόμος υψώθηκε πάνω από το ποτάμι περνώντας κυριολεκτικά πάνω από διώροφες οικοδομές.


      Άλλαξε το μικροκλίμα της περιοχής
      Ο όγκος του τσιμέντου είναι τόσος πολύς που το μικροκλίμα της περιοχής άλλαξε. Η αύρα της θάλασσας πια δεν περνά και το καλοκαίρι η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη. Ο όγκος του δρόμου σκοτείνιασε την περιοχή και ο ήλιος δεν βλέπει αρκετά τις παρακηφίσιες κατοικίες.
      Ακόμα και το οδικό έργο μέσα σε πέντε χρόνια έφτασε στα όριά του.
      Τα μποτιλιαρίσματα στον δρόμο ταχείας κυκλοφορίας σχεδόν καθημερινά, κάνοντας ακόμα μεγαλύτερο το πρόβλημα του θορύβου και το καυσαέριο στα πνευμόνια των κατοίκων περισσότερο. Ο θόρυβος, τα ανήλιαγα νερά κάτω από τον δρόμο, τα κουνούπια από τα στάσιμα σκοτεινά νερά, η δυσοσμία κάνουν την ζωή των κατοίκων δύσκολη και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής εμφανή.
      Ποιοί μπάζωσαν τον Ιλισσό
      Αθήνα, 1937, κάλυψη Ιλισού. Ο Διοικητής Πρωτευούσης (επί δικτατορίας Μεταξά) Κωνσταντίνος Κοτζιάς επισκέπτεται τα έργα της κάλυψης Ιλισού. Στις αρχές του 20ου αιώνα ολόκληρη η περιοχή μεταξύ Ιλισού και Υμηττού είχε κηρυχθεί αναδασωτέα και είχε φυτευτεί.
      Στη δεκαετία του ’50, επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, ολοκληρώθηκε η κάλυψη της κοίτης του ποταμού και τη θέση του ποταμού πήραν οι οδοί Μιχαλακοπούλου, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Καλλιρόης. Το έργο είχε ξεκινήσει το 1939 και το θεμελίωσε ο Μεταξάς με τη χαρακτηριστική φράση : «Θάπτομεν τον Ιλισόν».

      Ο ποταμός Ηριδανός, στον Κεραμεικό:

      Οι «καταρράκτες του Ιλισσού»:

      Πώς θα ήταν η ΑΘήνα -Οπως και οι άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες:


       
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οπως γνωρίζουμε τα πέντε τελευταία χρόνια «τρέχει» η σύνταξη κτηματολογίου. Ηδη έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και οι περισσότερες μελέτες έχουν προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, αυτό της ανάρτησης των πρώτων στοιχείων των δικαιωμάτων. Κατά τη διαδικασία της ανάρτησης οι ιδιοκτήτες ελέγχουν τα στοιχεία του ακινήτου τους (π.χ. συμβόλαιο, μεταγραφή, εμβαδό κλπ). Ομως για τα ακίνητα τα οποία δεν διαθέτουν σύγχρονο τοπογραφικό σε ΕΓΣΑ 87, δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν όσον αφορά τις συντεταγμένες του κτηματολογίου, που καθορίζουν τα τελικά όρια της ιδιοκτησίας ή τη θέση τους σε σχέση με την πραγματικότητα. Δηλαδή τα γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου. Αυτό δυστυχώς στις περισσότερες γίνεται αντιληπτό αργότερα κατά την διαδικασία της πράξης μεταβίβασης ή της έκδοσης οικοδομικής άδειας. Εκείνη τη στιγμή ο ιδιοκτήτης αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της λανθασμένης δήλωσης ή μη, καθώς και της λανθασμένης εγγραφής των εμπραγμάτων δικαιωμάτων στο κτηματολόγιο και αναζητά τον τρόπο διόρθωσης τους.
      Πού οφείλονται τα λάθη στη θέση, στην έκταση και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου;
      Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.  
      Μπορούν να διορθωθούν τα στοιχεία του κτηματολογίου;
      Σύμφωνα με το νόμο οι πρώτες εγγραφές καθίστανται οριστικές και παράγουν αμάχητο τεκμήριο υπέρ των φερόμενων ως δικαιούχων σύμφωνα με τις πρώτες εγγραφές. Σε περίπτωση, όμως, που διαπιστωθούν λάθη στις πρώτες εγγραφές δύναται να διορθωθούν.
      Ποιος ο ρόλος του τοπογράφου μηχανικού στη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων ακινήτων;
      Η συμμετοχή του Μηχανικού στην ενημέρωση της κτηματολογικής βάσης είναι σημαντική, γιατί δεν περιορίζεται στη σύνταξη του τοπογραφικούδιαγράμματος, το οποίο συνοδεύει την εγγραπτέα πράξη, αλλά στις περιπτώσεις όπου η εγγραπτέα πράξη προκαλεί μεταβολή στην γεωμετρίατων γεωτεμαχίων, ο ίδιος οφείλει να έχει προβεί σε σχετική αποτύπωση επί του κτηματογραφικού διαγράμματος που εκδίδεται προηγουμένως απότο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο και θα αποτελέσει υπόβαθρο για τηναποτύπωση των γεωμετρικών μεταβολών που επέρχονται στο γεωτεμάχιο.
      Έτσι, εισάγεται ο όρος «Διάγραμμα Γεωμετρικών Μεταβολών» (ΔΓΜ), στο οποίο απεικονίζονται οιγεωμετρικές μεταβολές που επέρχονται στα γεωτεμάχια, αποδίδοντας τις κορυφές τους με συντεταγμένες στο σύστημα ΕΓΣΑ,87. Με τον τρόποαυτό εξασφαλίζεται η τήρηση και η ενημέρωση των κτηματολογικώνδιαγραμμάτων. Ανάλογη εργασία εκτελείται από το Μηχανικό και κατά την υποβολήαιτημάτων για τη διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ΚτηματολογικώνΔιαγραμμάτων.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών;
      Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών;
      α) Αίτηση Διόρθωσης.
      β) Αντίγραφο του συμβολαίου.
      γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο.
      δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Τι συμβαίνει, αν δεν διορθωθούν τα λάθη;
      Με την πάροδο του χρόνου οριστικοποιούνται οι πρώτες εγγραφές. Αυτό σημαίνει ότι:
      Στο πρόσωπο που αναγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο ως δικαιούχος του εμπραγμάτου δικαιώματος παρέχονται όλα τα δικαιώματα του δικαιούχου ακόμη και αν δεν είναι πραγματικός δικαιούχος και δημιουργείται αμάχητο τεκμήριο υπέρ του αναγραφόμενου δικαιούχου. Ο αληθής δικαιούχος έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο και –υπό προϋποθέσεις– δικαίωμα επαναμεταβίβασης του ακινήτου. Αν στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου αναγράφεται άγνωστος ιδιοκτήτης τότε το ακίνητο περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο. Ανακριβείς εγγραφές που αφορούν προσωπικά ή ληξιαρχικά στοιχεία του δικαιούχου (ημερομηνία γέννησης-ΑΦΜ- αριθμός ταυτότητας κλπ) μπορούν να διορθωθούν οποτεδήποτε Η διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου μπορεί να γίνει οποτεδήποτε. Εμπράγματο δικαίωμα (π.χ. επικαρπία, υποθήκη, κατάσχεση κλπ) το οποίο δεν καταχωρήθηκε στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου χάνεται. Πώς γίνονται οι διορθώσεις στο κτηματολόγιο;
      Οι διόρθωση των πρώτων εγγραφών διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
      Με δικαστικές ενέργειες, όπου απαιτείται η μεσολάβηση του αρμοδίου δικαστηρίου για τη διόρθωση και Με εξωδικαστική διαδικασία, όπου μπορεί η διόρθωση να γίνει οίκοθεν ή με αίτηση του ενδιαφερομένου στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και η διόρθωση θα γίνει με απόφαση του προϊσταμένου του κτηματολογικού γραφείου ή με αίτηση του Οργανισμού Κτηματολογίου κατά περίπτωση. Τι είναι η Κτηματολογική Διαμεσολάβηση;
      Από 1η Απριλίου 2022 είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση της αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) και στις κτηματολογικές διαφορές.
      Ο ενάγων οφείλει να καλέσει τον εναγόμενο σε ΥΑΣ είτε με το δικόγραφο της αγωγής, είτε με ξεχωριστό δικόγραφο επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης.
      Η ΥΑΣ διεξάγεται από «κτηματολογικό διαμεσολαβητή», ο οποίος διαθέτει ειδικές γνώσεις επί του αντικειμένου, που έχει αποκτήσει από ειδικά σεμινάρια επιμόρφωσης. Ο κτηματολογικός διαμεσολαβητής επιλέγεται από ειδικό μητρώο.
      Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχούς διαμεσολάβησης, ενώ το πρακτικό αυτό καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή. Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      Ποιες διορθώσεις μπορούν να γίνουν με την εξωδικαστική διαδικασία;
      1) Διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων (λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων του δικαιούχου, λάθη στα στοιχεία του συμβολαίου, στο εμβαδό του κτίσματος κλπ).
      2) Διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου (το εμβαδό, τα όρια, οι συντεταγμένες).
      3) Διόρθωση για αλλαγή του δικαιώματος λόγω νέου συμβολαίου, υποθήκης, διοικητικής πράξης, δικαστικής απόφασης ή άλλης διαδικαστικής πράξης,που καταχωρίσθηκε στα βιβλία του υποθηκοφυλακείου πριν από την ημερομηνία καταχώρησης των πρώτων εγγραφών.
      4) Διόρθωση χαρακτηρισμού ακινήτου ως δασικού, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη.
      Ποιες διορθώσεις απαιτείται να γίνουν δικαστικώς;
      Οταν πρόκειται για προσβολή εμπράγματου ή άλλου εγγραπτέου δικαιώματος, τότε με την κατάθεση δικογράφου αγωγής, μπορεί να προστατευτεί ο δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος από την ανακριβή πρώτη εγγραφή, με την οποία αμφισβητείται ολικά ή μερικά το δικαίωμα που έχει επί του κτηματογραφημένου ακινήτου.
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλος αριθμός ιδιοκτησιών στην Ελλάδα βρίσκεται υπό το καθεστώς ομηρίας εξαιτίας της εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίας. Το πρόβλημα είναι συνήθως σ΄ αυτούς που αποκτούν το ακίνητο από κληρονομιά και αρχίζουν οι συγκρούσεις.
      Άλλοι συνιδιοκτήτες δεν νοιάζονται, ορισμένοι βρίσκονται στο εξωτερικό και αδιαφορούν για το μικρό μερίδιο που τους αναλογεί, ενώ οι περισσότεροι συγκύριοι διαφωνούν σχετικά με το μέλλον του εξ αδιαιρέτου ακινήτου τους.
      Συγκεκριμένα, κάποιος συγκύριος μπορεί να θέλει να πουλήσει το μερίδιό του ώστε να ρευστοποιήσει το περιουσιακό του δικαίωμα, ενώ οι άλλοι να μην θέλουν την πώληση, ούτε όμως να είναι και διατεθειμένοι να αγοράσουν το μερίδιο εκείνου που θέλει την ρευστοποίηση. Η λύση για εκείνον που επιθυμεί την ρευστοποίηση του περιουσιακού στοιχείου του έναντι του άλλου που δεν θέλει αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του κοινού ακινήτου, είναι η διανομή του ακινήτου.
      Εκτός της κληρονομιάς, υπάρχουν και περιπτώσεις που έγινε αγορά εξ αδιαιρέτου ενός ακινήτου από δύο ή περισσότερους συγκύριους και στην πορεία εκδήλωσαν την επιθυμία να το χωρίσουν. Αυτή η περίπτωση αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου όπου απαγορεύεται η σύσταση καθέτου ιδιοκτησίας και αναγκαστικά αποκτήθηκαν εξ αδιαιρέτου.
      Τι κάνουμε όταν υπάρχει διαφωνία για την εκμετάλλευση του ακινήτου;
       Σε περίπτωση διαφωνίας, εκείνος από τους συγκυρίους που ενδιαφέρεται περισσότερο από τους άλλους, για την εκμετάλλευση του μεριδίου του, είτε επειδή έχει ανάγκη τα χρήματα, είτε επειδή επιθυμεί την άμεση αξιοποίηση του ακινήτου, έχει την δυνατότητα να ζητήσει την εκούσια διανομή ή να ασκήσει αγωγή διανομής στο δικαστήριο, με την οποία θα ζητεί τον χωρισμό των μεριδίων, ώστε ο καθένας από τους συγκυρίους να λάβει το μερίδιό του και να το διαθέσει όπως θέλει.
      Ποια είναι η εκούσια διανομή;
       Εάν το κοινό ακίνητο μπορεί να χωρισθεί σε τμήματα αντίστοιχα των ποσοστών εκάστου συγκυρίου, τότε μπορεί να υπάρξει εκούσια διανομή, είτε άτυπα, με προφορική δηλαδή συμφωνία, είτε εγγράφως, με συμβολαιογραφικό τύπο, ο οποίος είναι ασφαλώς και περισσότερο ενδεδειγμένος και ασφαλής τρόπος, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες, αμφισβητήσεις και δικαστικοί αγώνες.
      Πώς γίνεται η δικαστική διανομή;
      Σε περίπτωση διαφωνίας για την εκμετάλλευση του ακινήτου, εκείνος από τους συνιδιοκτήτες που ενδιαφέρεται περισσότερο από τους άλλους να εκμεταλλευτεί το μερίδιό του, είτε επειδή έχει ανάγκη τα χρήματα, είτε επειδή θέλει άμεσα να το αξιοποιήσει (εκμίσθωση, ανακαίνιση, πώληση), έχει τη δυνατότητα από το νόμο να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει τη δικαστική διανομή του ακινήτου. Με αυτήν θα ζητάει χωρισμό των μεριδίων, ώστε ο καθένας από τους συνιδιοκτήτες να πάρει το μερίδιό του και να το διαθέσει όπως θέλει. Να σημειωθεί εδώ ότι το δικαίωμα για διανομή ακινήτου δεν παραγράφεται, οπότε μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε.
      Η δικαστική τώρα διανομή, μπορεί να γίνει με πρωτοβουλία, ακόμα και ενός, από τους περισσότερους συνιδιοκτήτες, με αγωγή, η οποία στρέφεται εναντίον όλων των υπολοίπων και στην οποία, οφείλει να προτείνει ο ίδιος τον ενδεδειγμένο τρόπο διανομής
       Διότι, η δικαστική διανομή, μπορεί να γίνει επίσης, με περισσότερους, από έναν τρόπους π.χ. αυτούσια διανομή, πλειστηριασμός.
      Τι είναι η αυτούσια διανομή;
      Η αυτούσια διανομή ενός αγροτεμαχίου, οικοπέδου ή κατοικίας μπορεί να γίνει, εφόσον είναι δυνατή η διαίρεση του ακινήτου σε μέρη, ανάλογα προς τις μερίδες των κοινωνών, δίχως να μειώνεται η αξία του. Ο τρόπος αυτός, αποκλείεται, εάν η αυτούσια διανομή είναι ανέφικτη εκ των πραγμάτων (π.χ. το ακίνητο να είναι ένα διαμέρισμα) ή οδηγεί σε μείωση της αξίας του (π.χ. αν πρόκειται για οικόπεδο 1.500 τμ, σε περιοχή, όπου το όριο αρτιότητας για την οικοδόμηση είναι 800 τμ, δεν μπορεί να διαιρεθεί σε 2 οικόπεδα των 750 τμ).
      -Σε περίπτωση ακάλυπτου οικοπέδου, μπορεί επίσης να συσταθεί οριζόντια ή και κάθετη ιδιοκτησία και να λάβει ο καθένας, μετά την ανοικοδόμηση, από ένα διαμέρισμα ή μεζονέτα κλπ. Αν μετά τη σύσταση, προκύπτει ότι ένας εκ των συνιδιοκτητών πήρε ένα τμήμα του ακινήτου με μεγαλύτερη χρηματική αξία σε σχέση με κάποιον άλλον από τους συνιδιοκτήτες, τότε μπορεί να υποχρεωθεί αυτός να καλύψει τη διαφορά καταβάλλοντας ένα χρηματικό ποσό.
      -Αν υπάρχει ήδη κτίριο, μπορεί επίσης να γίνει διανομή των επιμέρους οριζόντιων ή κάθετων ιδιοκτησιών.
      Γίνεται αυτούσια διανομή όταν υπάρχουν διαφορετικά μερίδια συνιδιοκτητών;
      Ναι. Αυτούσια διανομή σημαίνει ότι το ακίνητο χωρίζεται σε τμήματα αναλόγως των μεριδίων των συνιδιοκτητών. Για παράδειγμα ένα οικόπεδο εντός σχεδίου, επιφανείας 1.000 τ.μ. χωρίζεται σε δύο τμήματα, το ένα 750 τ.μ., το οποίο λαμβάνει ο συγκύριος που έχει το 75% του οικοπέδου και σε ένα δεύτερο τμήμα, των 250 τ.μ., που λαμβάνει ο συγκύριος που έχει το 25% εξ αδιαιρέτου, υπό την προϋπόθεση ότι η ελάχιστη αρτιότητα οικοπέδου στην περιοχή είναι 250 τ.μ. και έτσι δημιουργούνται δύο άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα.
      Πότε γίνεται πλειστηριασμός;
      Εάν στο οικόπεδο/αγροτεμάχιο δεν μπορεί να γίνει αυτούσια διανομή, γιατί δεν μπορούν να προκύψουν άρτια και οικοδομήσιμα τμήματα του ακινήτου, τότε η μόνη επιτρεπτή διανομή είναι η πώληση διά πλειστηριασμού όλου του ακινήτου. Έτσι ο κάθε συγκύριος λαμβάνει το ποσό των χρημάτων που του αναλογεί.
      Τι γίνεται όταν ένας εκ τον συνιδιοκτητών ζητά από το δικαστήριο πλειστηριασμό και άλλος αυτούσια διανομή;
      Πράγματι υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο ένας συνιδιοκτήτης ασκεί αγωγή διανομής κατά των υπολοίπων, με την οποία ζητάει τη διανομή με πλειστηριασμό, όμως κάποιος από τους άλλους συνιδιοκτήτες ζητά από το δικαστήριο την αυτούσια διανομή, εφόσον αυτή είναι δυνατή. Σε αυτή την περίπτωση, το δικαστήριο είναι ελεύθερο να δεχθεί είτε το αίτημα για πλειστηριασμό είτε το αίτημα για αυτούσια διανομή. Το δικαστήριο θα κρίνει πώς θα εξασφαλιστεί καλύτερα το συμφέρον των κοινωνών και η καλύτερη οικονομική εκμετάλλευση του ακινήτου από τους συνιδιοκτήτες του. Το κυριότερο στοιχείο που θα επηρεάσει τη δικαστική απόφαση είναι η εξυπηρέτηση του συμφέροντος των συνιδιοκτητών (κοινωνών).
      Μπορεί να γίνει αυτούσια διανομή με σύσταση καθέτου ή οριζόντιας ιδιοκτησίας;
      Ναι μπορεί το δικαστήριο να διατάξει την αυτούσια διανομή κοινού οικοπέδου στο οποίο υπάρχει οικοδομή ή το οποίο είναι αδόμητο αλλά άρτιο και οικοδομήσιμο, πρέπει όμως να είναι δυνατή η διαίρεση του σε μέρη ανάλογα με τις μερίδες των συγκύριων. Μπορεί να γίνει σύσταση χωριστής ιδιοκτησίας κατ` ορόφους ή μέρη ορόφων (οριζόντια ιδιοκτησία), εφόσον πρόκειται για οικόπεδο που υπάρχει οικοδομή. Όταν το οικόπεδο είναι αδόμητο μπορεί να γίνει σύσταση χωριστής ιδιοκτησίας σε διακεκριμένα μέρη του ενιαίου οικοπέδου στα οποία θα είναι δυνατή η ανέγερση χωριστών οικοδομημάτων σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις
      Έχω το 50% σε οικόπεδο από κληρονομία της μητέρας. Εγώ έκανα αποδοχή, όχι όμως η αδελφή μου. Τι κάνω;
      Στην περίπτωση, που ο ένας από τους συγκύριος αμελεί ή για λόγους οικονομικούς δεν προχώρησε σε αποδοχή κληρονομίας, τότε ο συγκύριος που επιθυμεί την διανομή μπορεί να προβεί αυτός, για λογαριασμό του άλλου συγκληρονόμου σε ενέργειες που οδηγούν στην αναγκαστική αποδοχή και του μεριδίου του άλλου. Αυτό γίνεται π.χ. με την έκδοση από την γραμματεία του δικαστηρίου πιστοποιητικού περί μη αποποιήσεως της κληρονομίας από τον άλλο συγκληρονόμο. Το πιστοποιητικό μεταγράφεται στο υποθηκοφυλακείο στο όνομα του συγκληρονόμου και μ΄ αυτόν τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος για την αγωγή διανομής, ώστε αυτή να γίνει δεκτή από το δικαστήριο και να χωρισθεί το ακίνητο είτε αυτουσίως, είτε με πλειστηριασμό.
      Γιατί να μην μπορώ να χωρίσω και να περιφράξω το μισό χωράφι που κληρονόμησα από τον πατέρα μου μαζί με τον αδελφό μου και να το χτίσω;
      Στις εκτός σχεδίου περιοχές απαγορεύεται η σύσταση κάθετης συνιδιοκτησίας, για να μην υπάρχει κατάτμηση της γης που οδηγεί στην αυθαίρετη δόμηση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
      Μπορεί να γίνει εκούσια διανομή σε εξ αδιαιρέτου γεωτεμάχια εκτός σχεδίου με αυθαίρετα κτίσματα;
      Επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων και η σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών επί των γηπέδων αυτών, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμών και ανήκουν σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες, επί των οποίων έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 28.7.2011 οικοδομήματα νομίμως ανεγερθέντα ή αυθαίρετα, τα οποία τακτοποιούνται. Η σύσταση της καθέτου ιδιοκτησίας γίνεται με τη συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών και δίνεται το δικαίωμα να έχει ο κάθε συμβαλλόμενος το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης στο αυτοτελές οικοδόμημα του. Σε περίπτωση όμως, που δεν συναινούν όλοι οι συνιδιοκτήτες στη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης, τότε μπορούν οι συνιδιοκτήτες τουλάχιστον κατά 65% του γεωτεμαχίου επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυτοτελή οικοδομήματα, να ζητήσουν με αγωγή τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών καταθέτοντας για τη σύνταξη σχετικής πράξης τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (τοπογραφικό διάγραμμα του γηπέδου, κατόψεις, σχέδιο σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών και κανονισμού, σχέδιο διανομής των διηρημένων ιδιοκτησιών, έκθεση σχετικά με την αξία κάθε ιδιοκτησίας, πιστοποιητικό ιδιοκτησίας και βαρών του ακινήτου).
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν καλύτερα. Αυτό αφορά συνήθως σε αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι γραφείων μετατρέπονται σε μικρές γκαρσονιέρες για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb).
      Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που συνεπάγεται. Με πρόσφατη όμως εγκύκλιο του υφυπουργού Περιβάλλοντος (Μάιος 2020), μπορεί να γίνουν εσωτερικές διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο ή σε τμήμα αυτού, με την έκδοση άδειας εργασιών μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια). Η νέα αυτή διάταξη έχει ήδη δώσει ανάσα σε πολλές περιπτώσεις σε πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και...μήνες!
      Ποια είναι η νέα διάταξη, που αφορά σε ανακαινίσεις;
      Δύναται να γίνει η έκδοση Εγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για εργασίες που αφορούν σε εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.).
      Πώς μπορώ να ξέρω αν αλλάζει κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας το ακίνητο με τη νέα χρήση του;
      Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που αναλύονται στη συνέχεια. Ο καταμερισμός των χρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες γίνεται ανάλογα με τη σπουδαιότητα, που έχει να κάνει με τα φορτία τα οποία θα δέχεται το κτίριο.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2 Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, μπόουλινγκ, μπιλιάρδου, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εστιατόρια, μπαρ κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, ανεμογεννήτριες, γραφεία δημοσίων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία Σ4 κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως αίθουσες αεροδρομίων, χώροι συνεδρίων, κτίρια που στεγάζουν υπολογιστικά κέντρα, ειδικές βιομηχανίες, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, ναοί, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, θέατρα, κινηματογράφοι, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες αναμονής επιβατών, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, αναμορφωτήρια, φυλακές, εγκαταστάσεις καθαρισμού νερού και αποβλήτων κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως τηλεπικοινωνίας, παραγωγής ενέργειας, νοσοκομεία, κλινικές, αγροτικά ιατρεία, υγειονομικοί σταθμοί, κέντρα υγείας, διυλιστήρια, σταθμοί παραγωγής ενέργειας, πυροσβεστικοί και αστυνομικοί σταθμοί, κτίρια δημόσιων επιτελικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από σεισμό.
      Κτίρια που στεγάζουν έργα μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας, όπως μουσεία, αποθήκες μουσείων κλπ.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε κτίριο;
      Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον εάν η νέα χρήση επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει αλλαγή χρήσης; Για την αλλαγή χρήσης απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:
      ✓ Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο.
      ✓ Να επιτρέπεται η νέα χρήση στην περιοχή.
      ✓ Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομία.
      ✓ Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση.
      ✓ Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μη θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης;
      α) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος.
      β) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
      γ) Σχέδιο κάτοψης σε κλίμακα 1:100 ή 1:50.
      δ) Συμβολαιογραφική δήλωση του ν. 1221/81 και μεταγραφή της, για την εξασφάλιση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
      Προσοχή! Σε περίπτωση που από τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις ή την αλλαγή χρήσης τροποποιούνται μελέτες του κτιρίου (π.χ. παθητική/ενεργητική πυροπροστασία, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), κατατίθενται και οι κατά περίπτωση τροποποιημένες μελέτες.
      Πότε γίνεται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας;
      Γίνεται ενημέρωση του φακέλου της άδειας και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Οι νέες μελέτες (αρχιτεκτονικά) δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης.
      ✓ Η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      ✓ Οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις επί μέρους μελέτες του υφιστάμενου κτιρίου.
      ✓ Οταν δεν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης.
      Πότε απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης;
      Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραμμα δόμησης ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση κλπ.
      ✓ Οταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη. Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης.
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια;
      Κάθε οικοδομική άδεια αφορά σε συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Οπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο είναι κτίριο σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και για αυτό απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης.
      Τι προσέχουμε στην αλλαγή χρήσης σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Επιτρέπεται και στις εκτός σχεδίου περιοχές να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο, εφόσον δεν παραβιάζονται οι γενικές ή ειδικές διατάξεις πολεοδομικές που ισχύουν στην περιοχή και υπάρχει στο ακίνητο υπόλοιπο δόμησης για τη συγκεκριμένη χρήση.
      Για παράδειγμα, στις εκτός σχεδίου περιοχές η επιτρεπόμενη δόμηση εξαρτάται από τη χρήση που θέλουμε να εγκαταστήσουμε. Το σύνηθες είναι π.χ. ότι η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι 200 τμ, ενώ για καταστήματα 600 τμ (κατ αναλογία ισχύουν ειδικοί περιορισμοί και για τις υπόλοιπες χρήσεις). Οπότε αν κάποιος έχει ένα κτίριο γραφείων 600 τμ δεν μπορεί να κάνει αλλαγή χρήσης σε κατοικία διότι δεν επιτρέπεται κατοικία 600τμ.
      Εχω ένα κατάστημα και θέλω να το νοικιάσω ως ξυλουργείο. Απαιτείται η αλλαγή χρήσης;
      Οχι, δεν χρειάζεται να αλλάξετε χρήση στο κατάστημα, γιατί η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης. Σε περίπτωση όμως που γίνονται αλλαγές στη διαρρύθμιση και αλλάζουν μελέτες του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια μικρής κλίμακας.
      Θέλω να μετατρέψω το διαμέρισμα σε γραφεία. Χρειάζεται άδεια;
      Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας μικρής κλίμακας είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο. Για παράδειγμα για χρήση κατοικίας απαιτείται μια θέση στάθμευσης ανά 100 τ.μ. ενώ για χρήση γραφείων μια θέση στάθμευσης ανά 50 τ.μ. Επομένως από τη συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης προκύπτει η υποχρέωση ακόμα μιας θέσης στάθμευσης η οποία θα πρέπει να εξασφαλιστεί στο οικόπεδο ή να γίνει εξαγορά με συμβολαιογραφική δήλωση και να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας.
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι εκτεταμένες πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού επανέφεραν στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα της δασοπροστασίας, της ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού και του έγκαιρου προληπτικού σχεδιασμού, ενώ πολύς λόγος έγινε σχετικά με το βαθμό στον οποίο για ανάλογα φαινόμενα ευθύνεται η επιταχυνόμενη κλιματική αλλαγή.
      Το ΕΝΑ, με αφορμή και τη λήξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, απευθύνθηκε στον Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλο [1], δασολόγο με ειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές, για μια νηφάλια αποτίμηση των πιο κοινών αστοχιών κατά τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, αλλά και μια αξιολόγηση των οφειλόμενων ενεργειών για την αποτροπή ή την αποκατάσταση των καταστροφών.
      Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Ξανθόπουλος εξάρει τη σημασία της πρόληψης και της κατάλληλης εκπαίδευσης των εμπλεκόμενων μερών και επισημαίνει την αναγκαιότητα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, με τη βοήθεια ενός κατάλληλα στελεχωμένου δημόσιου οργανισμού που θα αξιοποιεί τη συσσωρευμένη γνώση των επιστημόνων και του τοπικού πληθυσμού, ώστε να περιοριστεί το κόστος και να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα της κατασταλτικής παρέμβασης του μηχανισμού. Παράλληλα, αναδεικνύει την κρισιμότητα μιας συνολικότερης πολιτικής για τη διαχείριση του δημόσιου χώρου, με την ενεργό συμμετοχή του πληθυσμού της υπαίθρου και φορέων των τοπικών κοινωνιών, με στόχο τη δημιουργία «ανθεκτικών τοπίων», ικανών να συμβάλλουν στην αναχαίτιση των πυρκαγιών, αλλά και στην ταχύτερη αναγέννηση των καμένων περιοχών.
      → Τη συνέντευξη πήραν οι: Κώστας Κάβουρας, Υπ. Διδάκτωρ στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, και Αγγελική Μητροπούλου, Υπ. Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
      Είναι μύθος ή αλήθεια ότι οι εκτάσεις γης που κάηκαν φέτος στη χώρα μας είναι περισσότερες από ποτέ;
      Μια πρωταρχική και κρίσιμη παρατήρηση είναι ότι, κατά μέσο όρο, δεν έχουμε αύξηση των καμένων εκτάσεων στην Ελλάδα. Θα εξηγήσω τι εννοώ: Αν κοιτάξει κανείς τα στατιστικά δεδομένα των τελευταίων 45 περίπου ετών (1977-2021), θα διαπιστώσει ότι ο μέσος όρος της ετησίως καμένης έκτασης στη χώρα μας κυμαίνεται γύρω στις 450.000 στρέμματα. Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος από την περίοδο των προηγούμενων 22 ετών (1955-1976), όταν ο μέσος όρος ήταν περί τις 127.000 στρέμματα, σε μια εποχή μάλιστα που οι δασοπυροσβεστικές δυνάμεις της χώρας ήταν πάρα πολύ αδύναμες, τουλάχιστον όσον αφορά τα μέσα που διέθεταν.
      Αυτό οφείλεται σε μια σειρά λόγων που αφορούν τη δομή και τη λειτουργία του αγροδασικού χώρου και των κατοίκων του, οι οποίοι καλλιεργούσαν, πρόσεχαν και προστάτευαν την περιοχή τους, συνεργαζόμενοι στις παραδασόβιες περιοχές με τη Δασική Υπηρεσία, που είχε τότε την ευθύνη της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές. Αυτό άλλαξε με την αστυφιλία και τη μετανάστευση, οπότε, από τη δεκαετία του 1970, σταδιακά η κατάσταση χειροτέρευσε και οι καμένες εκτάσεις αυξήθηκαν.
      Το 1998 η ευθύνη της δασοπυρόσβεσης μεταφέρθηκε από τη Δασική Υπηρεσία στο Πυροσβεστικό Σώμα, με την ελπίδα ότι ένα καλά οργανωμένο σώμα, με στρατιωτικού τύπου δομή, θα ήταν πιο αποτελεσματικό. Δυστυχώς, αυτό δεν επαληθεύτηκε. Ο μέσος όρος της περιόδου 1998-2021 είναι ουσιαστικά ο ίδιος με εκείνον της περιόδου 1977-1997, περί τις 450.000 στρέμματα, παρότι οι δαπάνες τα τελευταία χρόνια είναι πολλαπλάσιες.
      Έχει, επίσης αλλάξει η κατανομή της καμένης έκτασης ανά έτος. Την περίοδο 1977-1997 η καμένη έκταση δεν υπερέβαινε συχνά τον παραπάνω μέσο όρο, έχοντας φθάσει περίπου το 1.000.000 στρέμματα σε τρεις πολύ δύσκολες, από πλευράς συνθηκών, χρονιές στη δεκαετία του 1980. Οι δυνάμεις της Δασικής Υπηρεσίας εκείνη την περίοδο ήταν πολύ μικρότερες από εκείνες που απέκτησε το Πυροσβεστικό Σώμα μετά το 1998. Ωστόσο, από το 1998 και μετά, οι εξάρσεις έχουν γίνει πολύ συχνότερες. Ο μεγάλος αριθμός εναέριων μέσων και η χωρίς φειδώ χρησιμοποίησή τους επιτυγχάνει πολύ καλά αποτελέσματα στις «εύκολες» χρονιές. Όταν όμως οι καιρικές συνθήκες είναι δύσκολες, καίγονται πολύ μεγαλύτερες εκτάσεις και –το κυριότερο– προκαλούνται φοβερές καταστροφές, όπως έγινε το 1998, το 2000, το 2007 και το 2021.
      Η αντιπυρική περίοδος του 2021 μπορεί να χαρακτηριστεί ως η απόλυτη αποτυχία, καθώς είχαμε πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις από κάθε άλλη χρονιά και, παρ’ όλα αυτά, είχαμε τη μεγαλύτερη στην ιστορία καμένη έκταση γης (περισσότερα από 500.000 στρέμματα) σε μία και μόνο πυρκαγιά, αυτή της Βόρειας Εύβοιας. Ένα συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, παρά το γεγονός ότι ο μέσος όρος της καμένης έκτασης παραμένει μακροπρόθεσμα ο ίδιος, το κόστος των μέσων και του εξοπλισμού, αλλά και το μέγεθος της καταστροφής, μεταβάλλονται, χειροτερεύοντας πρακτικά την κατάσταση. Για να το πω πιο απλά: και πληρώνουμε περισσότερα για την καταστολή και έχουμε τρομερές καταστροφές και αυξημένους θανάτους.
      Ωστόσο, ο περιορισμός των σφοδρών καταστροφών μήπως είναι τελικά και θέμα πρόληψης;
      Πράγματι, για να μειώσουμε τις καταστροφές, πάνω απ’ όλα χρειάζεται πρόληψη και σωστή αντιμετώπιση, η οποία θα στηρίζεται σε έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που αντιμετωπίζει τα προβλήματα, διασφαλίζοντας ότι θα γίνονται άμεσα ουσιαστικές κινήσεις διόρθωσης εκεί όπου διαπιστώνεται ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ή προβλήματα. Αυτό όμως προϋποθέτει πραγματική αυτογνωσία και αυτοκριτική. Αυτά τα δύο στοιχεία λείπουν όχι μόνο από το Πυροσβεστικό Σώμα αλλά και από τον ευρύτερο μηχανισμό, όπως αυτός είναι δομημένος σήμερα. Διαχρονικά εντοπίζεται ένα πρόβλημα το οποίο έγκειται σε μια γραμμή «προστασίας» του μηχανισμού, παρά τα όποια σοβαρά λάθη και προβλήματα τα οποία θα έπρεπε να έχουν οδηγήσει στην αυτοκριτική, στην επαναξιολόγηση και τελικά στον επανασχεδιασμό του. Λόγω αυτής της οπτικής αναφορικά με το μηχανισμό, της έλλειψης τεχνικής εμπειρίας και της έλλειψης σωστής προετοιμασίας, οδηγούμαστε σε καταστάσεις που καταλήγουν να είναι χειρότερες από τις προηγούμενες, παρά το γεγονός ότι ο μέσος όρος καμένων εκτάσεων μπορεί να παραμένει περίπου σταθερός. Οι αριθμοί αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα της ύπαρξης αδυναμιών και λαθών, όμως επιλέγουμε να τους αγνοούμε.
      Ποιες άλλες αλλαγές έχουν καταγραφεί που επιτείνουν την αναποτελεσματική διαχείριση των πυρκαγιών;
      Σημαντικός παράγοντας είναι ότι ο κόσμος τις τελευταίες δεκαετίες έχει εγκαταλείψει τη ζωή στην ύπαιθρο. Όσοι έχουν μείνει πίσω ανήκουν σε έναν πληθυσμό ο οποίος είναι γερασμένος. Έχει αλλάξει γενικά η κατάσταση, αλλά και η νοοτροπία, που θέλει πια την ευθύνη να μετακυλίεται στους επαγγελματίες («οι πυροσβέστες να σβήσουν τη φωτιά, διότι αυτή είναι η δουλειά τους»). Υπάρχει βλάστηση που φτάνει μέχρι τα χωριά. Εκεί όπου παλιά υπήρχαν περιβόλια, σήμερα φτάνουν τα πεύκα μέχρι το χωριό. Επίσης, υπάρχει γενικότερη συσσώρευση νεκρής καύσιμης ύλης. Στα δάση, αλλά και σε μεγάλο μέρος του αγροδασικού χώρου, παρατηρείται έλλειψη διαχείρισης. Το προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας είναι γερασμένο και αριθμητικά λίγο και έχει να ασχοληθεί με ένα αυξημένο φορτίο γραφειοκρατικών διεργασιών, όπως οι δασικοί χάρτες. Έτσι, η διαχείριση των δασών περνάει σε δεύτερη μοίρα, ενώ υποφέρει και η πρόληψη, καθώς οι διατιθέμενες πιστώσεις είναι ισχνότατες.
      Αν συνδυάσει κανείς αυτές τις διαπιστώσεις με άλλη μια διαχρονική τάση, αυτή της κακής διαχείρισης της υπαίθρου, για διάφορους λόγους, τότε αναδεικνύεται η μεγάλη δυσκολία που προκύπτει σε σχέση με το ίδιο το τοπίο (landscape): λείπει ο κόσμος από την ύπαιθρο, οι νέοι δεν έχουν κίνητρα να μείνουν και να δουλέψουν στην επαρχία, δεν στηρίζεται το αγροτικό εισόδημα όπως θα έπρεπε. Όλα αυτά τελικά οδηγούν σε απαξίωση της υπαίθρου, η οποία συνδέεται και με την ευρύτερη χειροτέρευση της κατάστασης, που περιγράψαμε νωρίτερα.
      Χρειαζόμαστε ανθεκτικά τοπία (resilient landscapes), που θα μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των προβλημάτων από τις πυρκαγιές, ώστε π.χ. με ένα μωσαϊκό βλάστησης, με διάσπαση της συνέχειας με ζώνες δάσους με μειωμένη καύσιμη ύλη, με αγροτικές εκτάσεις, ελαιώνες, οπωρώνες, περιοχές βοσκής κ.λπ., να μην έχουμε τεράστιες ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, όπως εκείνη της Β. Εύβοιας.
      Αν προσθέσουμε σε αυτό και το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα, που είναι η δημιουργία ζωνών μίξης δασών και οικισμών (έχουμε το spillover της Αθήνας σε όλη την Αττική και όχι μόνο), ο κίνδυνος αυξάνεται, ενώ παράλληλα η αντιμετώπιση των πυρκαγιών γίνεται δυσκολότερη. Μάλιστα, τα πράγματα φέτος έγιναν χειρότερα, εξαιτίας της έμφασης που δόθηκε στη συλλήβδην εκκένωση κοινοτήτων, χωρίς κριτήρια και χωρίς προηγούμενο σχεδιασμό. Προφανώς δεν είμαι ενάντια στο μέτρο της εκκένωσης, ωστόσο πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να μην οδηγεί σε καταστάσεις των οποίων γίναμε όλοι μάρτυρες. Φυσικά, διαχρονικά επιδρούν και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά δεν πρέπει να χαθεί η μεγάλη εικόνα, η οποία δεν είναι άλλη από την αναποτελεσματική πρόληψη και καταστολή.
      Το θέμα είναι πολυπαραγοντικό. Ωστόσο, ποια θα λέγατε ότι είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη πρόκληση για την πολιτική προστασία, όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές και γενικότερα περιβαλλοντικά θέματα;
      Παρά το γεγονός ότι η πολιτική προστασία είναι «στα πάνω της» παγκοσμίως, ουσιαστικά δεν «κοιτάει» το προληπτικό μέρος, ενώ στηρίζεται διαρκώς στη «βολική δικαιολογία» της κλιματικής αλλαγής, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί αυτό τον άξονα για να μοχλεύει πόρους για καταστολή και όχι για πρόληψη και αποκατάσταση. Ένας φαύλος κύκλος έχει δημιουργηθεί: δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν ευθύνεται η αλλαγή του κλίματος, αλλά ούτε μπορεί κανείς με ασφάλεια να προσδιορίσει σε τι ποσοστό ευθύνονται η αλλαγή του κλίματος, η έλλειψη αποτελεσματικής διαχείρισης, ο απροετοίμαστος πληθυσμός κ.λπ. Αυτό είναι ίσως μια μεγάλη πρόκληση.
      Η πρόληψη δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια νομοθετική πρωτοβουλία η οποία θα καταλήξει να μείνει «στα χαρτιά». Το 2013-2014 είχα στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ) την ευθύνη ενός έργου που αποσκοπούσε στην ενίσχυση της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών με τη συνεργασία όλων, δοκιμάζοντας στην πράξη, σε πολλά μέρη της χώρας, μια μεθοδολογία (INCA) που στον πυρήνα της είχε την αλληλεπίδραση φορέων και πολιτών. Ενημερώναμε για την πρόληψη, λαμβάναμε ανατροφοδότηση (feedback) από τους ίδιους τους ενδιαφερομένους, ανταλλάσσαμε απόψεις για το ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα κάθε περιοχής και μέσα από αυτή τη διαδικασία δημιουργήσαμε εθελοντικές ομάδες, που λειτούργησαν με στόχο να διορθώσουν αυτά τα προβλήματα.
      Έχοντας συμμετάσχει σε συναντήσεις εργασίας σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, από τη Λέσβο και τη Χίο ως τη Ρόδο και την Κρήτη και από τον Πύργο και τη Λαμία ως την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, μπορώ να πω πλέον ότι είναι διαφορετικά τα προβλήματα κάθε περιοχής, όπως τα διαπιστώνουν οι πολίτες ενός τόπου, πέρα από όσα αναδεικνύουν οι στατιστικές. Γι’ αυτό και απαιτούν διαφορετικό και στοχευμένο τρόπο προσέγγισης. Αλλού το πρόβλημα μπορεί να δημιουργείται από την τουριστική κίνηση, ενώ σε άλλες περιοχές από τη βοσκή, από τις γραμμές μεταφοράς ρεύματος που φεύγουν από ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού ή από τις διαφορετικές χρήσεις γης. Ωστόσο, συχνά οι φορείς και οι πολιτικοί δεν εστιάζουν στις αιτίες, ώστε να δώσουν έμφαση στην πρόληψη. Για να το πούμε πιο απλά: η προμήθεια αεροσκαφών (Canadair κ.λπ.) είναι πιο ορατή, πιο εύκολη και πιο γρήγορη τελικά, γι’ αυτό και επιλέγεται αυτή η λύση έναντι της ανάλυσης των αιτίων, της συζήτησης και συνεργασίας με τους πολίτες και της οργανωμένης και μακροχρόνιας, επιστημονικά καθοδηγούμενης, προσπάθειας πρόληψης.
      Επισημαίνω, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι χρειάζονται τόσο η πρόληψη όσο και η καταστολή. Χωρίς σωστά υλοποιημένη πρόληψη όμως, η καταστολή είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Το ζητούμενο λοιπόν είναι η σωστή κατανομή πιστώσεων μεταξύ των δύο και, βέβαια, η ορθή αξιοποίηση αυτών.
      Από τη συζήτησή μας αναδεικνύεται η σημασία της διαχείρισης του χώρου σε θέματα πρόληψης. Μιλήστε μας λίγο περισσότερο γι’ αυτό.
      Πράγματι, στην πρόληψη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο το πώς διαχειριζόμαστε το χώρο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότερες πολιτικές σήμερα είναι αστικοκεντρικές (urban-centric). Οι άνθρωποι της πόλης, που έχουν γίνει περισσότεροι, επιβάλλουν πολιτικές, κυρίως όσον αφορά τον τρόπο σκέψης. Ένα παράδειγμα είναι οι περιορισμοί που επιβάλλονται σε κάθε είδους καύσεις στην ύπαιθρο, ακόμη και εκτός της αντιπυρικής περιόδου, αντί να δίνεται έμφαση στην εκπαίδευση των αγροτών για την ασφαλή χρήση της φωτιάς, όπου απαιτείται.
      Μόλις πρόσφατα, μετά την καταστροφική αντιπυρική περίοδο του 2021, άρχισε να υπάρχει ενδιαφέρον για τη δοκιμή, με ορθολογικό και οργανωμένο τρόπο, του προδιαγεγραμμένου πυρός στην Ελλάδα. Άρχισε, επίσης, να συζητείται η νομοθετική πρόβλεψη για τη χρήση του αντιπυρός. Για να αποφευχθούν παρανοήσεις, επισημαίνω ότι το «αντιπύρ» και το «προδιαγεγραμμένο πυρ» είναι δύο διαφορετικά πράγματα: το αντιπύρ είναι μια μέθοδος κατάσβεσης με έμμεση προσβολή της πυρκαγιάς, ενώ το προδιαγεγραμμένο πυρ είναι μια τεχνική κατά την οποία οι διαχειριστές μια περιοχής οργανώνουν μια, κατά κανόνα, ήπια καύση με αυστηρές προδιαγραφές (θέση, χρόνος, μετεωρολογικές συνθήκες, ένταση φωτιάς κ.λπ.) για την επίτευξη συγκεκριμένων διαχειριστικών στόχων, όπως η μείωση της νεκρής βιομάζας, για να μειωθεί ο μελλοντικός κίνδυνος πυρκαγιάς. Το προδιαγεγραμμένο πυρ εφαρμόζεται ευρύτατα σε πάρα πολλές χώρες παγκοσμίως, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αυστραλίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Η WWF Ελλάς και το ΙΜΔΟ, σε ένα ερευνητικό έργο που έχει μόλις ξεκινήσει, πρόκειται να επιδείξουν και να μελετήσουν το προδιαγεγραμμένο πυρ για πρώτη φορά στη χώρα μας στον 21ο αιώνα, με στόχο να ανοίξει ο δρόμος για την επίσημη και ορθολογικά οριοθετημένη χρήση του.
      Γενικότερα, η διαχείριση του χώρου είναι περίπλοκο ζήτημα, γι’ αυτό και η Επιτροπή Γκολντάμερ, που συγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018 «για την ανάλυση των υποκείμενων αιτιών και τη διερεύνηση των προοπτικών διαχείρισης των μελλοντικών πυρκαγιών δασών και υπαίθρου στην Ελλάδα» και της οποίας ήμουν μέλος, πρότεινε να δημιουργηθεί ένας οργανισμός (ΟΔΙΠΥ) ο οποίος θα είναι το «μάτι» που θα παρακολουθεί, θα δίνει κατεύθυνση, θα αποτιμά και θα διορθώνει, όσον αφορά τόσο την πρόληψη όσο και την καταστολή, με έμφαση στη συνεργασία όλων των φορέων. Το σύνθετο του έργου απαιτεί στελέχωση του ΟΔΙΠΥ με κορυφαίους εξειδικευμένους επιστήμονες και με επιλεγμένους εκπροσώπους φορέων.
      Εκπαίδευση του πληθυσμού, τόσο για την κατάσβεση της πυρκαγιάς όσο και για την εκκένωση, αντιλαμβανόμαστε ότι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, δεν υπάρχει. Υπήρχε στο παρελθόν ανάλογη μέριμνα από τη Δασική Υπηρεσία για τους τοπικούς πληθυσμούς;
      Υπήρχε σε κάποιο βαθμό, όχι μεγαλύτερο από ό,τι τώρα. Αλλά είχαμε λιγότερες ζώνες μίξης δασών – οικισμών, τα χωριά δεν ήταν τόσο ερημωμένα, είχαν ακόμα αρκετό πληθυσμό, που ήταν ενεργός και είχε γνώσεις, κατανοούσε τον τόπο. Τις φωτιές τις έσβηναν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Πριν από το 1970 δεν υπήρχαν καθόλου πυροσβεστικά οχήματα στη Δασική Υπηρεσία. Αυτοί που –κυριολεκτικά– έτρεχαν να τη σβήσουν ήταν ο δασάρχης, ο δασολόγος ή ο δασοφύλακας της περιοχής. Και καμιά φορά ούτε καν αυτοί, που είχαν και τη σχετική αρμοδιότητα. Έτρεχαν ο αστυνόμος, ο παππάς ή ο δάσκαλος, χτυπούσαν την καμπάνα και έτρεχαν οι πολίτες και προσπαθούσαν με τα αγροτικά τους εργαλεία, τα τρακτέρ τους, τους ψεκαστήρες κ.λπ. να σβήσουν τις φωτιές. Είχαν γνώσεις σχετικά με το ποιες περιοχές και σημεία ήταν καμένα από προηγούμενη μικρο-φωτιά, ήξεραν ποιος ήταν καθαρισμένος αμπελώνας/ελαιώνας. Επειδή δεν είχαν δυνάμεις να πολεμήσουν τη φωτιά στο μέτωπο, εργάζονταν έξυπνα για να σβήσουν τις εστίες, έκαναν έναν ιδιότυπο «ανταρτοπόλεμο». Εκμεταλλεύονταν το χώρο, τη γνώση που είχαν γι’ αυτόν και το χρόνο (δουλεύοντας τις ώρες που η εξάπλωση της πυρκαγιάς σχεδόν παύει) και συχνά χρησιμοποιούσαν τη φωτιά για να σταματήσουν τη φωτιά (αντιπύρ).
      Σήμερα ο μηχανισμός καταστολής έχει την τάση να δίνει μετωπική μάχη. Αυτή η τακτική δεν αποδίδει όταν η φωτιά έχει λάβει διαστάσεις και έχει πολύ μεγάλη ένταση. Πρέπει να έχεις απόλυτη υπεροπλία στον αέρα και στο έδαφος για να έχεις ελπίδες επιτυχίας. Και αυτό δεν μπορείς να το κάνεις όταν ξεσπούν πολλές πυρκαγιές ταυτόχρονα.
      Καταλαβαίνουμε ότι κινούμαστε προς τη λάθος κατεύθυνση, και αυτό δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικό. Η σωστή κατεύθυνση ποια είναι και με ποιους τρόπους θα γίνει καλύτερα αντιληπτή από τους πολίτες;
      Η σωστή κατεύθυνση πρώτα και κύρια πρέπει να περιλαμβάνει έναν οργανισμό που έχει σοβαρούς επιστήμονες, στο πλαίσιο του οποίου θα εργάζονται άνθρωποι που έχουν όντως διάθεση να συνεργαστούν και που έχουν πραγματική γνώση. Ο οργανισμός που περιέγραφε η Επιτροπή Γκόλνταμερ θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλή λύση, εφόσον είναι διακομματικά αποφασισμένος, γιατί δεν είναι κάτι που θα το κάνεις και σε δύο χρόνια θα έχεις αποτέλεσμα. Άρα λοιπόν, πρέπει να έχει μια προοπτική για να κάνει δουλειά, να δει το αποτέλεσμα και να το βελτιώσει. Για να γίνει αυτό, εκτός από προγράμματα πρόληψης, εκτός από πιστώσεις για την πρόληψη και προτάσεις για το πώς αυτές θα διατεθούν, κρίσιμες είναι και άλλες παράμετροι, όπως η δημοσιότητα, το brainstorming για καινούργιες ιδέες και πάνω από όλα η υποστήριξη προτάσεων νομοθετικής διόρθωσης. Χρειάζεται, επίσης, συνεργασία των επιστημόνων με τους επιχειρησιακούς παράγοντες και καλύτερη εκπαίδευση.
      Ένα ακόμη σημαντικό θέμα είναι η ουσιαστική συνεργασία όλων. Συχνά λέω ότι «στη διαχείριση  των δασικών πυρκαγιών δεν περισσεύει κανείς». Είναι μεγάλο λάθος να θέλει να τα κάνει όλα το Πυροσβεστικό Σώμα, με ένα συνεχώς αυξανόμενο κόστος. Αυτό οδηγεί σε μείωση της αποδοτικότητας (efficiency) και τελικά της αποτελεσματικότητας, γιατί, όταν ξεπεραστούν τα όρια του Σώματος, το σύστημα καταρρέει. Το φετινό καλοκαίρι απαιτήθηκε σημαντική βοήθεια από το εξωτερικό. Και όμως, κάτω από ένα σωστό σύστημα θα μπορούσαν όλοι να προσφέρουν χρήσιμο έργο, αξιοποιώντας μάλιστα τις ειδικές γνώσεις και δυνατότητές τους, εάν είχε προβλεφθεί σωστά πώς θα «κουμπώσουν». Υπάρχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Δασική Υπηρεσία, η Αστυνομία, οι εθελοντές, κατάλληλοι ιδιώτες κ.λπ. Και βέβαια υπάρχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις, οι οποίες έχουν τεράστια δύναμη, πρέπει όμως να προβλεφθεί σωστά ο ρόλος τους και ο τρόπος παρέμβασής τους, για να είναι αποτελεσματικές. Πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα το οποίο να τους βάζει να δουλέψουν συνδεόμενοι/συνδυαζόμενοι σωστά, ώστε να μπορούν όλοι να προσφέρουν, ιδίως τις κρίσιμες ώρες.
      Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η «επόμενη μέρα» για περιοχές όπως η Βαρυμπόμπη και η Εύβοια, για τις οποίες προβλέπονται ειδικοί πόροι και ειδικό σχέδιο;
      Η ελληνική φύση, η μεσογειακή φύση, είναι προσαρμοσμένη στο να μπορεί μόνη της (υπό όρους) να αναγεννηθεί. Μέσα σε μερικά χρόνια η περιοχή θα είναι πράσινη και στη Βαρυμπόμπη και στη Β. Εύβοια. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέπει να αποφευχθούν –όσο αυτό είναι δυνατόν– δευτερογενείς καταστροφές από πλημμύρες, να περιοριστεί η διάβρωση, για να μπορέσει να γίνει συγκράτηση του εδάφους, με χρονικό ορίζοντα κυρίως τον επόμενο χρόνο. Το χρονικό αυτό διάστημα είναι κρίσιμο, γιατί μέσα σε αυτό είναι εφικτό να φυτρώσει αρκετό χόρτο, θάμνοι, φρύγανα κ.λπ., διασφαλίζοντας τη συγκράτηση του εδάφους. Έτσι η μεγάλης έκτασης ζημιά θα περιοριστεί μόνο στην τρέχουσα χρονιά, ενδεχομένως να διαρκέσει και μέχρι την άνοιξη του 2022. Ως εκ τούτου, τα σχετικά έργα δεν έχει νόημα να συνεχιστούν μετά από την πάροδο και του επόμενου φθινοπώρου.
      Αυτό που πραγματικά χρειάζεται είναι μια εμπεριστατωμένη μελέτη στην οποία θα περιλαμβάνονται αυστηρά όσες ενέργειες είναι απαραίτητο να γίνουν ώστε οι πολίτες να μη γίνουν μάρτυρες σκηνών όπου μπουλντόζες θα μπαίνουν και θα κόβουν χωρίς κανένα σχέδιο ό,τι καμένο υπάρχει. Ένα αποτελεσματικό σχέδιο που έχει γίνει σε σωστές βάσεις περιλαμβάνει συνδυασμό αντιπυρικών ζωνών, αλλά και επιλεγμένες περιοχές όπου μπορεί (και έχει νόημα) να γίνει αναδάσωση. Ας χρησιμοποιήσουμε πάλι το πρόσφατο παράδειγμα της Β. Εύβοιας. Εκεί υπάρχουν πεύκα, τα οποία, θεωρητικά, αν πέσουν κάτω και δεθούν με τις κατάλληλες μεθόδους, δημιουργώντας τα λεγόμενα κορμοδέματα, μπορούν πράγματι να συμβάλουν στη μείωση της διάβρωσης. Ωστόσο, σε περιοχές όπου παρατηρείται κλίση εδάφους κάτω από 25% αυτή η μέθοδος δεν ενδείκνυται. Οι έρευνές μας, οι οποίες μάλιστα έγιναν στη Β. Εύβοια, έδειξαν ότι σε τόσο μικρές κλίσεις η ζημιά που γίνεται από το ποδοπάτημα και τη μετακίνηση κορμών είναι περισσότερη από την προστασία που θα προσφέρουν τα κορμοδέματα. Σε κλίσεις μεγαλύτερες του 25% και έως κάποιο όριο, η προστασία του εδάφους που επιτυγχάνεται είναι πολύ σημαντική.
      Αυτό που έχει σημασία αναφορικά με την «επόμενη μέρα» μιας περιοχής που έχει πληγεί από πυρκαγιά είναι να υπάρχουν σχέδιο και προτάσεις από εξειδικευμένους επιστήμονες και βέβαια αυτές να εφαρμοστούν έγκαιρα και με τον σωστό τρόπο. Από όσο γνωρίζω, ειδικά στη Βόρεια Εύβοια, ο σχεδιασμός και τα έργα που γίνονται είναι σε αυτή την κατεύθυνση.
      Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στην εμπλοκή ιδιωτικών φορέων-χορηγών στην προσπάθεια αποκατάστασης της Β. Εύβοιας, τόσο όσον αφορά το δασικό περιβάλλον όσο και την τοπική κοινωνία. Δεν είμαι δογματικά αντίθετος στην ιδέα. Όπως δεν είμαι καθόλου αρνητικά διακείμενος απέναντι στους εθελοντές και την εμπλοκή τους στη δασοπροστασία. Όμως και στις δύο περιπτώσεις όλα εξαρτώνται από τον τρόπο εφαρμογής. Στη Β. Εύβοια θα κριθούν προθέσεις, επιλογές κατευθύνσεων και προσώπων, αποτελεσματικότητα, οικονομικότητα κ.λπ., που θα αποτυπωθούν στο τελικό αποτέλεσμα. Θα περιμένω, για να κρίνω εκ του αποτελέσματος, και, αν μου ζητηθεί, θα συμβάλω. Τονίζω όμως ότι ένα τέτοιο σχήμα, που, λόγω του μεγέθους της καταστροφής, κινητοποίησε πλήθος χορηγών, δεν είναι δυνατόν να επαναλαμβάνεται παντού. Το κράτος οφείλει να έχει τον πρώτο λόγο στη δασοπροστασία και την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων. Για τον λόγο αυτό, οφείλει να αναβαθμίσει τη Δασική Υπηρεσία με νέο προσωπικό και μέσα, καθώς αυτή, ιστορικά, έχει αξιοποιήσει στο μέγιστο τις περιορισμένες πιστώσεις που της διατίθεντο για να εκτελέσει το σημαντικό αυτό έργο.

      [1] Ο Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος είναι δασολόγος με ειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές και είναι διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του Ε.Λ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ». Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι (α) η πρόληψη δασικών πυρκαγιών, (β) ο αντιπυρικός σχεδιασμός, (γ) η εκτίμηση και πρόβλεψη κινδύνου πυρκαγιάς, (δ) η πρόβλεψη συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών, (ε) η δασοπυρόσβεση (στρατηγική, τεχνικές, μοντελοποίηση, θέματα ασφάλειας), (στ) η μέτρηση, μοντελοποίηση και διαχείριση της δασικής καύσιμης ύλης και (ζ) η μεταπυρική αποκατάσταση. Έχει διατελέσει επιστημονικός σύμβουλος σε διάφορες θέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμα ερευνητικά προγράμματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συμβάλλοντας στη μεταφορά τεχνογνωσίας και ερευνητικών πορισμάτων από τη διεθνή σκηνή στην ελληνική πράξη.
      * Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», θέλοντας να συμβάλει στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, δημιούργησε  δύο βίντεο ενημέρωσης των πολιτών για την ασφάλεια των ιδίων και των κατοικιών τους. Τα βίντεο δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου με τίτλο «Καινοτόμα δράση για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών στα Κύθηρα με την κινητοποίηση και συνεργασία του πληθυσμού, πιλοτικά σε 3 οικισμούς», που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο, και είναι διαθέσιμα εδώ:
      Δασικές Πυρκαγιές – Ασφάλεια Κατοικίας Δασικές Πυρκαγιές – Τι πρέπει να γνωρίζουμε
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Την αναγκαιότητα να χορηγηθεί παράταση στην έκδοση οικοδομικών αδειών στα κατά παρέκκλιση μικρά οικόπεδα, που βρίσκονται εκτός σχεδίου για έναν χρόνο ακόμα, εξετάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Θυμίζουμε ότι, με τον νόμο 4759/2020, τροποποιήθηκαν οι όροι δόμησης για την εκτός σχεδίου δόμηση και καθορίστηκαν μεταβατικές διατάξεις έως την κατάργηση της δυνατότητας οικοδόμησης σε συγκεκριμένα γήπεδα και ιδιοκτησίες με εμβαδό μικρότερο των 4 στρεμμάτων.
      Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα, για τα μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε εθνικό, επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο, μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια μέχρι 9 Δεκεμβρίου 2022.
      Ωστόσο, αν και βρισκόμαστε επτά μήνες πριν τη λήξη της προθεσμίας, η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών που διαθέτουν τέτοιου είδους οικόπεδα, δεν μπορεί να προβεί στην έκδοση της επιθυμητής αδείας δόμησης, γιατί υπάρχουν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια. Σημειωτέον ότι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τη στιγμή της ψήφισης του νόμου στις 9 Δεκεμβρίου του 2020 και μέχρι σήμερα, οι συνθήκες δεν ήταν και οι πιο ευνοϊκές για επενδύσεις στον τομέα της κατασκευής. Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, οι τελευταίες εξελίξεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και η εκτόξευση του κατασκευαστικού κόστους, κάνουν πλέον απαγορευτικές τις όποιες σκέψεις σήμερα για τον σχεδιασμό και την κατασκευή κτισμάτων.
      Ποια είναι τα προβλήματα για την έκδοση της οικοδομικής άδειας;
      Δεν έχουν αναγνωριστεί ως κοινόχρηστοι πολλοί δρόμοι που έχουν κατασκευαστεί από τους δήμους, είναι ασφαλτοστρωμένοι και έχουν και δίκτυα κοινής ωφέλειας. Οι δρόμοι αυτοί σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (848/2018) θεωρούνται ιδιωτικοί και απαγορεύεται η οικοδόμηση των γηπέδων που έχουν πρόσωπο σε αυτές και έχουν εμβαδό μικρότερο των 4000 τ.μ. Δεν ολοκληρώθηκε η κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, διότι δόθηκε παράταση στις Αντιρρήσεις μέχρι 31 Μαΐου 2022 και πολλά γήπεδα δεν έχουν αποχαρακτηρισθεί και φαίνονται ως δασικά. Καθυστερεί η εξέταση των Αντιρρήσεων, που είχαν υποβάλει ιδιοκτήτες ακινήτων κατά των δασικών χαρτών από το έτος 2017, με αποτέλεσμα να έχει παγώσει εδώ και πέντε χρόνια κάθε δυνατότητα αδειοδότησης. Καθυστέρησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος να εκδώσει νομοθετικές ρυθμίσεις με τις οποίες διευκρίνιζε διατάξεις που παρερμηνεύονταν από τις Πολεοδομίες και είχαν ως αποτέλεσμα να «μπλοκάρουν» πολλές οικοδομικές άδειες σε οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των 4 στρεμμάτων. Καθυστερεί μέχρι και έξι μήνες ο έλεγχος των οικοδομικών αδειών από τα πολεοδομικά γραφεία. Η προθεσμία της μεταβατικής διετίας για την απαγόρευση της εκτός σχεδίου δόμησης στα μικρά γεωτεμάχια συνέπεσε με την περίοδο της πανδημίας, όπου το δημόσιο υπολειτουργεί, η προσέλευση των μηχανικών στις αρμόδιες πολεοδομικές, δημοτικές, αρχαιολογικές, δασικές κλπ, είναι ουσιαστικά αδύνατη και πολλοί πολίτες ασθενούν. Υπάρχει καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, που θα καθορίσουν τις προς πολεοδόμηση περιοχές και τις χρήσεις γης. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να κτιστούν μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε δρόμο;
      α. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-11-62 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: δέκα (10) μ., Ελάχιστο βάθος: δέκα πέντε (15) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: επτακόσια πενήντα (750) τμ.
      β. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-9-64 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι (20) μ., Ελάχιστο βάθος: τριάντα πέντε (35) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: χίλια διακόσια (1200) τμ.
      γ. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 17-10-78, και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι πέντε (25) μ., Ελάχιστο βάθος: σαράντα (40) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2000) τμ.
      δ. Τα γήπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών και οικισμών και είχαν κατά την 24-04-77: Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ.
      ε. Είναι άρτια και οικοδομήσιμα και απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.
      στ. Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή άρτιων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.
      ζ. Εχουν ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όταν επ’ αυτών ανεγείρονται τουριστικές εγκαταστάσεις.
      Πώς γίνεται ο υπολογισμός μέγιστης δόμησης σε κατά παρέκκλιση οικόπεδα;
      α) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., η μέγιστη επιτρεπομένη επιφάνεια του κτιρίου κατοικίας, όπως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τα εκατόν ογδόντα έξι (186) τ.μ.,
      β) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. και μέχρι δύο χιλιάδων (2000) τ.μ., το αναφερόμενο μέγεθος εκατόν πενήντα (150) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων, απομειούται σε εκατόν τριάντα έξι (136) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση: Επιφάνεια Οικοδομής = 136+ (Επιφάνεια γηπέδου -1200)/16 ) τετραγωνικά μέτρα.
      γ) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον επτακοσίων πενήντα (750) τ.μ. και μέχρι χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. το αναφερόμενο μέγεθος εκατό (100) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων απομειούται σε ογδόντα έξι(86) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση:
      Επιφάνεια Οικοδομής = 86+ (Επιφάνεια γηπέδου -750) /9 ) τετραγωνικά μέτρα.
      Παραδείγματα:
      ΕΜΒΑΔΟ ΓΗΠΕΔΟΥ ( τ.μ.
      ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ( τ.μ.)
      750
      86
      800
      91
      850
      97
      900
      103
      1000
      114
      1100
      125
      1200
      136
      1300
      142
      1400
      148
      1500
      155
      1600
      161
      1700
      167
      1800
      174
      1900
      180
      2000-4000
      186
      Ποιες οικοδομικές άδειες εκδίδονται ή αναθεωρούνται με τις παλιές διατάξεις;
      Οικοδομικές άδειες εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ίσχυαν πριν από την έναρξη του νέου νόμου στις παρακάτω περιπτώσεις:
      α) εάν έχει χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας ή έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα,
      β) εάν έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης ή άδεια ίδρυσης ή λειτουργίας ή παράταση ή τροποποίηση αυτής με ή χωρίς παρεκκλίσεις με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις,
      γ) εάν έχει χορηγηθεί από το αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. έγκριση παρέκκλισης από τους ισχύοντες όρους δόμησης,
      δ) εάν έχει υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία ή στο αρμόδιο όργανο (Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α. κ.λπ.) αίτηση με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας,
      ε) εάν έχει υποβληθεί αίτηση για χορήγηση άδειας εκσκαφής στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς,
      στ) εάν έχει υποβληθεί φάκελος παρέκκλισης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη,
      ζ) εάν έχει υποβληθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία έργου ή δραστηριότητας ή έχει χορηγηθεί Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.),
      η) εάν έχει εγκριθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για εργασίες που πρόκειται να αδειοδοτηθούν.
      - Οι αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών και προεγκρίσεων, που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις, συνεχίζουν να εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ισχύουν πριν από την έναρξη του νέου νόμου.
      - Στις περιπτώσεις που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου, έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, αλλά δεν έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης, δεν εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις με τους όρους δόμησης.
      Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;
      Οσοι είναι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων μικρότερων των 4.000 τ.μ., που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Νόμου θεωρούνταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, θα πρέπει να προβούν σε έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι και τις 09/12/2022, με σκοπό να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ανέγερσης κατοικίας εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας.
      Στην περίπτωση που έως την ημερομηνία αυτή, οι ιδιοκτήτες δεν προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, καταργούνται όλες οι παρεκκλίσεις αρτιότητας και κατ’ επέκταση το δικαίωμα ανέγερσης, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση της αξίας της περιουσίας τους.
      Τι θα ισχύει από το 2023 για τα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Από το 2023 οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν οικόπεδα των 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων δεν θα μπορούν να εκδώσουν οικοδομική άδεια μετά την παρέλευση της μεταβατικής διετίας.
      Όσοι ιδιοκτήτες δεν εκδώσουν οικοδομική άδεια έως 9 Δεκεμβρίου 2022, θα περιμένουν την εκπόνηση του Τοπικού ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Δημοτικής Ενότητας στην οποία ανήκουν, προκειμένου να καθορισθούν οι όροι δόμησης και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού [email protected]
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε τις προβλέψεις του νόμου για τα αυθαίρετα (πριν/μετά το 2011), τα οποία ΔΕΝ έχουν υπαχθεί σε κάποιο νόμο.
      Η έκθεση αυτοψίας και τα πρόστιμα αυθαιρέτων
      Με την έκθεση αυτοψίας διαπιστώνεται η αυθαίρετη κατασκευή/αλλαγή χρήσης. Στην έκθεση αυτοψίας αναφέρεται η θέση του αυθαιρέτου με συντεταγμένες σε σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ '87, συνοπτική περιγραφή με σκαρίφημα, οι διαστάσεις του και οι πολεοδομικές διατάξεις που έχουν παραβιαστεί. Η ίδια έκθεση περιλαμβάνει υπολογισμό προστίμων διατήρησης και ανέγερσης. 
      Οι αυθαίρετες κατασκευές που πραγματοποιούνται μετά την 28η.7.2011 κατεδαφίζονται υποχρεωτικά και επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, υπό την επιφύλαξη της διάκρισης του άρθρου 81 (πολεοδομικές παραβάσεις).  Κατεδαφίζονται, επίσης, και επιβάλλονται κατά τις διατάξεις του παρόντος πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις οι αυθαίρετες κατασκευές που έχουν πραγματοποιηθεί πριν από την ανωτέρω ημερομηνία, αλλά δεν έχουν υπαχθεί, για οποιονδήποτε λόγο, σε διατάξεις νόμων περί αναστολής επιβολής κυρώσεων. Βεβαίωση και καταβολή προστίμου γενικώς
      Τα πρόστιμα βεβαιώνονται με απόφαση του Προϊσταμένου της ΥΔΟΜ εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής ή από την απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής, και αποστέλλονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε τριάντα (30) ισόποσες μηνιαίες δόσεις και τα πρόστιμα διατήρησης σε δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Προσφυγή κατά έκθεσης αυτοψίας
      Η έκθεση αυτοψίας αυθαίρετου προσβάλλεται με άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίησή της. Αυτή κατατίθεται στο αρμόδιο κατά τόπον Τοπικό Παρατηρητήριο και αυτό τη διαβιβάζει, εντός 30 ημερών, στην Επιτροπή Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων της Περιφερειακής Ενότητας. Η τελευταία σε προθεσμία 20 ημερών την εξετάζει και αποφαίνεται, αποδεχομένη ή απορρίπτουσα αυτήν. 
      Όμως, αν δεν ασκηθεί η ενδικοφανής προσφυγή, η έκθεση αυτοψίας καθίσταται οριστική. Μπορεί να περιλαμβάνει και αίτημα υπαγωγής στους οικείους νόμους περί αυθαιρέτων. Μπορεί, επίσης, να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση αποδοχής της έκθεσης αυτοψίας.
      Δικαστική προστασία επί απόρριψης της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας
      Μετά την τυχόν απόρριψη της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας, χωρεί δικαστική διαδικασία και ειδικότερα αίτηση ακύρωσης της απορριπτικής απόφασης στο διοικητικό Εφετείο.
      Μπορείτε να δείτε και το εξής άρθρο, για την προσφυγή κατά της έκθεσης αυτοψίας αυθαιρέτου
      https://www.pgalanislaw.gr/l/prosfygi-kata-ekthesis-aytopsias-aythairetoy-mia-nomiki-anagkaiotita/
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Την ανάγκη να εξελιχθεί και να αξιοποιηθεί και σε άλλα πεδία η τεχνολογία και η γνώση που προήλθε από το «πρότυπο πληροφορικό σύστημα και μεθοδολογία για την ολιστική διαχείριση, ανάλυση και διάχυση των ψηφιακών δεδομένων της πολιτιστικής κληρονομιάς με υπόδειγμα εφαρμογής το έργο αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου» με το ακρωνύμιο RESPECT, επισήμαναν οι εξέχοντες ομιλητές της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο ΤΕΕ.
      Σε μήνυμά του στην εκδήλωση, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός εξέφρασε την ένθερμη στήριξη του Επιμελητηρίου στην αξιοποίηση από τον τεχνικό κόσμο της τεχνολογίας που φέρει η πρότυπη πλατφόρμα προκειμένου «να αποτελέσει μία βάση που θα εμπλουτιστεί με εφαρμογές στο σύνολο των μελετών και των έργων τόσο στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και στην αειφόρο διατήρηση των υποδομών».
      Από την πλευρά του ο Καθ. Ευάγγελος Σαπουντζάκης, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ τόνισε ότι «η διάχυση της τεχνογνωσίας μας επιτρέπει να πούμε ότι σήμερα υπάρχει ένα ψηφιακό υπόβαθρο για να εφαρμοστεί γενικότερα στα μνημεία. Το ΕΜΠ έχει επενδύσει και θα συνεχίσει να επενδύει στην καινοτομία και στην προώθηση των σύγχρονων τεχνολογικών τάσεων».
      Ο Καθ. Εμμανουήλ Βαρβαρίγος, Αντιπρύτανης ΕΜΠ Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης έκανε λόγο για μία σημαντική προσπάθεια «γιατί ασχολήθηκε με θέματα οικουμενικά, πολιτιστικής κληρονομιάς και έληξε επιτυχώς με τη δημιουργία πλατφόρμας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παρόμοια έργα στο μέλλον» και τόνισε ότι το ΕΜΠ θα συνεχίσει να συμβάλει στην πορεία αυτή.
      Επιστημονική πρωτοπορία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
      Στη συνέχεια η Ομότ. Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Επιστ. Υπεύθυνη RESPECT, παρουσίασε εκτενώς το έργο που συντελέστηκε, εστιάζοντας στον πρωτοποριακό του χαρακτήρα και τις δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης.
      Αναφερόμενη στις βασικές προτεραιότητες του έργου σημείωσε ότι «μας δόθηκε η δυνατότητα να κάνουμε διαχείριση πολυδιάστατων δεδομένων, αναζήτηση και επιλογή δεδομένων και μεταδεδομένων, τρισδιάστατη πλοήγηση» και πρόσθεσε ότι η προοπτική είναι να υπάρξει και οπτικοποίηση με τρισδιάστατη αποτύπωση δεδομένων και αποτελεσμάτων ανάλυσης για την αποτίμηση κίνδυνου και των επεμβάσεων.
      Μάλιστα, η κ. Μοροπούλου μετέφερε τη διαβεβαίωση του Υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Κυρανάκη ο οποίος για λόγους κοινοβουλευτικού έργου δεν μπόρεσε να παραβρεθεί, ότι το Υπουργείο έχει την πρόθεση να προσφέρει στήριξη σε αυτή την προσπάθεια.
      Περαιτέρω, η κ. Μοροπούλου σημείωσε ότι η «η αξιοποίηση της πλατφόρμας αποτελεί θέμα συζήτησης και προοπτικής» και πρόσθεσε ότι «το ζήτημα που απασχολεί πλέον είναι πώς μπορούμε να επεκτείνουμε αυτή την εμπειρία σε άλλα, συναφή έργα».
      Σύμφωνα με την ίδια «στις Βρυξέλλες συνομολογήθηκε η δημιουργία του Κέντρου Ικανοτήτων για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με την οποία μπορούμε, ως Εθνικό Δίκτυο, να συνδεθούμε και να εισφέρουμε και στην Ευρώπη, καθώς μέχρι σήμερα η συζήτηση δεν έχει όλα αυτά τα διεπιστημονικά περιεχόμενα που διαθέτει η πλατφόρμα του προγράμματος RESPECT». «Συνεπώς ανοίγουμε ένα θέμα και θα διεκδικήσουμε έναν πρωτοποριακό ρόλο» πρόσθεσε.
      Εθνική και Ευρωπαϊκή Συνεργασία για μεγάλα δεδομένα, μοντελοποίηση πληροφοριών, γεωπληροφορία
      Ο Επ. Καθηγητής Ανδρέας Μενύχτας, εκπροσωπώντας και τον Καθ. Δημοσθένη Κυριαζή, Αντιπρύτανη Έρευνας και Δια Βίου Μάθησης ΠαΠει, Εταίρο RESPECT, παρουσίασε την τεχνική υλοποίηση του έργου αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «στις βασικές λειτουργίες της πλατφόρμας είναι: δεδομένα έργων σε όλες τις φάσεις της ζωής του, τρισδιάστατη πλοήγηση, γεωαναφερόμενη αποθήκευση και ανάκτηση δεδομένων, μοντελοποίηση πολυδιάστατων δεδομένων». Στα οφέλη συγκαταλέγονται η αυτοματοποίηση και η ενίσχυση των αποφάσεων, η επιστημονική συνεργασία και διεπιστημονική γνώση.
      Στη συνέχεια η Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Γενική Διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων Υπουργείου Πολιτισμού υπογράμμισε την πρωτοπορία της πλατφόρμας RESPECT και τη δυνατότητα αξιοποίησης και από άλλους φορείς. Αναφέρθηκε στο αρχείο αναστήλωσης που «έχει δημοσιοποιηθεί και χρησιμοποιείται αλλά είναι σχεδόν κενό καθώς λείπει μία πλατφόρμα όπως του RESPECT». Ζήτησε μάλιστα να συζητηθεί σύμφωνο συνεργασίας για τον εμπλουτισμό της με τα δεδομένα των αναστηλώσεων ώστε τα στοιχεία που υπάρχουν να αξιοποιούνται. Επιπλέον, όπως τόνισε «η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις αναστηλώσεις που έχουν γίνει δεν μπορεί να αποτιμηθεί».
      Η κ. Ανδρουλιδάκη ανέφερε επίσης ότι συμμετέχει στην ομάδα των έξι εμπειρογνωμόνων της Ευρώπης που προτείνουν τους κανόνες και τις προδιαγραφές για τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην πολιτιστική κληρονομιά και στο πλαίσιο αυτό τέθηκε η παράμετρος να υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση σε κάθε στάδιο. Κλείνοντας την τοποθέτησή της, επισήμανε την έννοια του μνημείου ως κάτι που ανακαλεί η μνήμη μας, προσθέτοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να το κάνει αυτό.
      Ο κ. Αντώνης Κοτσώνης, Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, δεν παραβρέθηκε στην εκδήλωση, μετεφέρθηκε ωστόσο από την Προεδρεύουσα μήνυμα του, ότι έχει την πεποίθηση πως αυτό το Εθνικό Δίκτυο θα πρέπει να επεκταθεί και στην αειφόρο διατήρηση των Υποδομών.
      Η Ελένη Τσανάκα (MSc), Προϊσταμένη Β2, ΕΥΔΕ-ΕΚ της ΓΓΕΚ, που ασχολείται με την παρακολούθηση υλοποίησης έργων ΤΠΕ – ΤΠΔ ανέφερε ότι στο πλαίσιο του «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ» έχουν ενταχθεί 1.123 συνεταιρικά έργα με προϋπολογισμό 602,5 εκατ. ευρώ. Χαρακτήρισε το έργο RESPECT επιτυχημένο έργο που «θα προτείνει πρότυπο λογισμικό πλαίσιο και αυτό θα διευκολύνει την αξιοποίηση των δεδομένων και θα βοηθήσει τους διαχειριστές πολιτιστικής κληρονομιάς στη λήψη αποφάσεων».
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι τοποθετήσεις των προσκεκλημένων από άλλες χώρες. Ο Καθηγητής Roberto Di Giulio – Scientific Coordinator του INCEPTION μέλος του Προεδρείου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH, επιβεβαίωσε ότι θα παρέχει κάθε στήριξη σε τέτοιες πρωτοβουλίες και υπογράμμισε τη σημασία της πλατφόρμας του προγράμματος RESPECT στη λειτουργία του Εθνικού Δικτύου της Ελλάδας και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων για την Πολιτιστική Κληρονομιά 4CH,
      Στη συνέχεια εκπροσωπώντας την Rehana Schwinninger – Ladak – Head of Unit «Interactive Technologies, Digital for Culture and Education» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κ. Κατερίνα Μουντογιάννη μίλησε για τα επόμενα βήματα του Ευρωπαϊκού Κέντρου και εξέφρασε την ελπίδα να γίνει το Εθνικό Δίκτυο στην Ελλάδα που θα συνδράμει στην συνεργασία περισσότερων φορέων στην χώρα. Υπογράμμισε μάλιστα ότι το πρότυπο έργο του Παναγίου Τάφου και σήμερα πλέον και η πλατφόρμα Respect, αποτελούν από την πρώτη στιγμή έμπνευση στην ευρωπαϊκή προσπάθεια.
      Ακολούθως τοποθετήθηκαν οι Κοσμήτορες του ΕΜΠ, με τον Καθ. Πάρι Παντουβάκη, Κοσμήτορα Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, να κάνει λόγο για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, προσφέρει πάρα πολλά σε μία ευαίσθητη περιοχή την πολιτιστική κληρονομιά και τον Καθ. Παναγιώτη Τσανάκα, Κοσμήτορα Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ να τονίζει ότι «η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα στην πολιτιστική κληρονομιά και πρέπει να το πολλαπλασιάσουμε χρησιμοποιώντας τέτοιες τεχνολογίες».
      Αντίστοιχα, ο Καθ. Γιώργος Πανταζής, εκ μέρους του Κοσμήτορα Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Καθ. Χαράλαμπου Ιωαννίδη, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην συμμετοχή των επόμενων γενιών συναδέλφων είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, επισημαίνοντας την ανάγκη περαιτέρω αξιοποίησης του προγράμματος.
      Η Αν. Καθ. Έλενα Κωνσταντινίδου, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Ειρήνης Κλαμπατσέα, σημείωσε ότι είναι κρίσιμη η ανάγκη της διατήρησης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και σε αυτό οι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν σημαντικό ρόλο, ενώ ο Επ. Καθ. Κυριάκος Λαμπρόπουλος, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Καθ. Γ. Κακάλη, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι με το RESPECT «έσπασαν τα στεγανά καθώς υπήρξε αγαστή συνεργασία ανάμεσα στους επιστημονικούς κλάδους». Ο Καθ. Σταύρος Κουρκουλής, τ. Κοσμήτορας Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Μέλος Συμβουλίου Διοίκησης ΕΜΠ, σημείωσε ότι «όταν τελειώσει η διαδικασία αναστήλωσης χρειάζεται παρακολούθηση» και υπογράμμισε την ανάγκη προτυποποίησης του ελέγχου με μη – καταστροφικές μεθόδους, ενώ ανέγνωσε και το μήνυμα του κοσμήτορα της ΣΕΜΦΕ Καθ. Ιωάννη Ράπτη.
      Διεπιστημονική προσέγγιση, δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησης
      Στις τοποθετήσεις τους οι εκπρόσωποι Επιστημονικών Συλλόγων ήταν ιδιαίτερα επαινετικοί για την αξία της πλατφόρμας με τον κ. Γιώργο Μαδεμοχωρίτη, Αντιπρόεδρο Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων να κάνει λόγο για «επίτευγμα διεπιστημονικής συνεργασίας» και τον Αντιπρόεδρο του ΣΠΜΕ κ. Πάρι Χαρλαύτη να το χαρακτηρίζει «εξαιρετικό εργαλείο για τους συναδέλφους», ενώ η κ. Άννα Γιαννιού, εκπρόσωπος Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπογράμμισε ότι πρόκειται για μία «ολοκληρωμένη πλατφόρμα, ένα εργαλείο που θα μπορούσε να αποτελέσει σύμμαχο και στη λήψη αποφάσεων και στα χωροταξικά» καθώς όπως εξήγησε αποτελεί χρήσιμη γνώση για την σύνταξη πολεοδομικών σχεδίων η πρόσβαση σε δεδομένα πολιτιστικής κληρονομιάς.
      Από την πλευρά του ο κ. Αθανάσιος Κατσούρας, Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, αναφέρθηκε και στο Παρατηρητήριο Βιοασφάλειας καθώς όπως είπε η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει πολλά έργα που είναι και καινούρια και παλαιότερα. Ο κ. Βασίλειος Σπυράκης, Μέλος ΔΣ Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών τόνισε τη σημασία του RESPECT και πρότεινε τη δημιουργία φορέα με συμμετοχή όλων των επιστημονικών συλλόγων, ενώ ο κ. Ευάγγελος Κασσελάς, Εκπρόσωπος Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, σημείωσε ότι «η εφαρμογή νέων τεχνολογιών ανοίγει νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλει στην πληρέστερη ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς». Ο κ. Ανδρέας Γερακάκης, Πρόεδρος Πανελληνίου Συνδέσμου Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών, απουσίαζε από την εκδήλωση, ωστόσο, ο Σύνδεσμος έχει στο παρελθόν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το εγχείρημα.
      Ακολούθως, τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι Επιμελητών Επιστημονικών Επιτροπών Ειδικότητας ΤΕΕ. Ο κ. Χρήστος Γούναρης, Μέλος ΔΕ ΤΕΕ, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, υπογράμμισε ότι το RESPECT αποτελεί «ένα εξελιγμένο εργαλείο project management που θεωρώ ότι στην πορεία μπορεί να βοηθήσει και άλλους τομείς των τεχνικών έργων» και πρόσθεσε ότι «ως ΤΕΕ πρέπει να βοηθήσουμε το έργο και να εξελίξουμε την πλατφόρμα και για άλλου είδους έργα».
      Στη συνέχεια, η κ. Βασιλική Αναγνωστοπούλου, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Πολιτικών Μηχανικών αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη της διεπιστημονικής συνεργασίας και ανταλλαγής της πληροφορίας για την άριστη γνώση της παθολογίας του μνημείου, ενώ η Καθ. Ειρήνη Κορωνάκη, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών έκανε λόγο για ένα από τα πιο σημαντικά και εμβληματικά έργα παγκοσμίως και υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας των Μηχανολόγων. Σημειώνεται ότι η κ. Ευτυχία Αντωνίου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Ανάπτυξης παρακολούθησε δια ζώσης, ο κ. Αντώνης Σαμιωτάκης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Περιβάλλοντος παρακολούθησε με τηλεδιάσκεψη τη διαδικασία και υποστηρίζουν το εγχείρημα αλλά δεν πρόλαβαν να τοποθετηθούν.
      Η Ομότ. Καθ. Μαρία Λοϊζίδου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Χημικών Μηχανικών υπογράμμισε την σημασία του έργου ειδικά στην παρακολούθηση των έργων και των μνημείων. Ο Καθ. Άνθιμος Ξενίδης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών χαρακτήρισε το έργο εμβληματικό καθώς «αποκτήθηκε γνώση, δημιουργήθηκε μεθοδολογία και πρωτόκολλα». Ο Καθ. Χρήστος Μανόπουλος, Μέλος Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της διεπιστημονικότητας.
      Ο κ. Πάνος Κωνσταντόπουλος, υπεύθυνος του τμήματος στη Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας (ΜΟΨΕ) του Ερευνητικού Κέντρου “Αθηνά” υπογράμμισε το γεγονός ότι το έργο έγινε από ελληνική ομάδα και η κ. Βάσω Δρίτσου του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» τόνισε τη σημασία διάχυσης της γνώσης. Υπογράμμισαν μάλιστα και οι δύο την ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου.
      Στο έργο RESPECT συμμετείχε και η ΩΜΕGA TECHNOLOGY με τον εκπρόσωπο της εταιρείας κ. Φάνη Αλεξανδρίδης να αναγνωρίζει ότι «τα αποτελέσματα του έργου ήταν εξαιρετικά, η τεχνογνωσία συμβάλλει καθοριστικά και στα άλλα προϊόντα που παράγουμε στον χώρο του πολιτισμού».
      Κλείνοντας η κ. Μοροπούλου συνεκτιμώντας την δήλωση του κ. Στασινού ότι το ΤΕΕ ενισχύει, ενθαρρύνει και φιλοξενεί αυτό το Εθνικό Δίκτυο, σημείωσε ότι θα υπάρχουν επόμενα βήματα, όπως η επερχόμενη σύγκλησή του την άνοιξη, θα συμπεριληφθούν επιπλέον εργαλεία και θα διευρυνθεί αυτό που παρήχθη με το έργο του RESPECT. Και κάλεσε το Εθνικό Δϊκτυο να συνδράμει την επιστημονική και οργανωτική επιτροπή του 4ου συνεδρίου TMM-CH για τη Διεπιστημονική Πολυφασματική Μοντελοποίηση και Συνεργασία για τη Διατήρηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς που θα πραγματοποιηθεί 7-9 Απριλίου 2025.
      Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκδήλωση του προγράμματος RESPECT στο youtube:
      https://www.youtube.com/watch?v=AjYwzlchj_g
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ανακοινώθηκε η έναρξη της πρόσκλησης υποβολής υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier, το θέμα του οποίου για το 2024 είναι “Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική”.
      Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχιτεκτονικής Philippe Rotthier 2024 επιβραβεύει αρχιτεκτονικά έργα, αστικές και αγροτικές αναπτύξεις που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια και προωθούν την αρχιτεκτονική σε αρμονία με τη φύση, που εκτιμούν την τοπική ταυτότητα, την ιστορία και τη χειροτεχνία μέσω της συνετής χρήσης αρχών κοινής λογικής, φυσικών υλικών και τεχνικών κατασκευής μακράς διάρκειας και απευθύνεται σε αρχιτέκτονες, πολεοδόμους, τεχνίτες και κατασκευαστές κάθε είδους.
      Σημαντικές πληροφορίες:
      Προθεσμία παραλαβής συμμετοχών: 30 Απριλίου 2024
      Συνεδρίαση της κριτικής επιτροπής στις Βρυξέλλες: 28 & 29 Ιουνίου 2024
      Τελετή απονομής βραβείων & έναρξη έκθεσης στις Βρυξέλλες :26 Οκτωβρίου 2024
      Για περισσότερες πληροφορίες και για υποβολή αίτησης για συμμετοχή στον διαγωνισμό δείτε ΕΔΩ
    18. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος φυσικών και νομικών προσώπων για την ένταξη στο Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Οι αξιολογητές ΜΠΕ ασκούν το έργο τους μετά από πιστοποίηση των προσόντων τους, χορήγηση άδειας και εγγραφή στο Μητρώο, βάσει των διατάξεων του ΠΔ 50/2021 (A΄126).
      Δικαίωμα ένταξης στο Μητρώο έχουν όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατέχουν τα απαραίτητα επιστημονικά και επαγγελματικά προσόντα που απαιτούνται από τα κριτήρια των άρθρων 3 και 4 του ΠΔ 50/2021.
      Μετά την πιστοποίησή τους, οι αξιολογητές ΜΠΕ λαμβάνουν τη σχετική άδεια και εγγράφονται στο Μητρώο, μέσω του οποίου θα επιλέγονται (κατά τυχαίο κάθε φορά τρόπο) προς ανάθεση εντολής εκτέλεσης των εργασιών τους, οι οποίες σχετίζονται με την υποστήριξη του έργου των δημόσιων αρχών που ασκούν αρμοδιότητες περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση του έργου των Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων διενεργείται από ειδική Επιτροπή, κατά τις διατάξεις των άρθρων 8 και 9 του Π.Δ. 50/2021, ενώ η αμοιβή του έργου τους ρυθμίζεται από τις διατάξεις της ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/70104/4791/2022 (Β΄ 3524).
      Το Μητρώο λειτουργεί με την υποστήριξη του ΤΕΕ στον ιστότοπο http://mpampe.tee.gr/
    19. Αρθρογραφία

      Didonis

      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων που έχει εκδώσει η Πολεοδομία Αθηνών καταγράφονται δεκάδες κατοικίες και κτίρια του ελληνικού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού που έγιναν μπάζα οικοδομικών υλικών την τελευταία τριετία ή θα γίνουν το προσεχές διάστημα. Πίσω από τη ραγδαία αύξηση των κατεδαφίσεων βρίσκονται παλιές και νέες παθογένειες που ταλαιπωρούν τα ιστορικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
      Στον κατάλογο με τις άδειες κατεδαφίσεων του δήμου Αθηναίων που έχει στα χέρια της η LiFO αποτυπώνονται οι πιο πρόσφατες απώλειες του ελληνικού μοντερνισμού και όχι μόνο. Κτίρια της δεκαετίας του 1920 και του 1930 με νεοκλασικίζοντα και εκλεκτικιστικά στοιχεία και κατοικίες του μοντέρνου κινήματος, που αποτελούν και τα τελευταία ίχνη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξαφανίζονται από τους δρόμους της Αθήνας.
      Η πόλη φαίνεται να χάνει σημαντικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της λόγω της μεγάλης αύξησης αυτών των κατεδαφίσεων και της παράλληλης ραγδαίας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία είναι κυρίως προσανατολισμένη στην ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, τα οποία, ως επί το πλείστον, προορίζονται για τουριστική εκμετάλλευση.
      Οι ιδιοκτήτες, με δέλεαρ τους υψηλούς συντελεστές δόμησης και το κέρδος που θα έχουν από τα πανύψηλα κτίρια που μπορούν να χτιστούν στις μικρές διώροφες ή τριώροφες κατοικίες τους, λόγω του bonus δόμησης σε ύψος ορόφων που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός, προχωρούν σε αθρόες κατεδαφίσεις, μας λένε πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες που ασχολούνται εντατικά με το ζήτημα.
      Η Αθήνα, υπό την πίεση των απαιτήσεων της αγοράς ακινήτων, αποκτά νέα, θηριώδη κτίρια. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δική του ερμηνεία στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπουν ρητά ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με περιορισμούς για τα ύψη των κτιρίων, αυτά υπερισχύουν των οικοδομικών κανονισμών και των bonus δόμησης. Τέτοια ειδικά διατάγματα ισχύουν, όπως μας λένε αρχιτέκτονες, ακόμα και για την περιοχή των Αμπελοκήπων ή τα Πατήσια. «Ωστόσο, το υπουργείο, με μια σειρά ασαφών υπουργικών αποφάσεών του τον τελευταίο χρόνο, προσπαθεί να παρακάμψει τις αποφάσεις του ΣτΕ, πετώντας στην ουσία το μπαλάκι της ευθύνης στους δήμους. Οι δήμοι καλούνται να βγάζουν άδειες επιλέγοντας αν θα εφαρμόσουν την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή τις δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου», λένε.  
      Ο μόνος δήμος που κατάφερε εξαίρεση από τα «ευεργετήματα» των bonus δόμησης για επιπλέον τετραγωνικά και ύψος είναι ο δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού με σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε πριν από μερικούς μήνες σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών. Προηγήθηκε η ομόφωνη απόφαση του δήμου που είχε εναντιωθεί σφοδρά στις διατάξεις του κανονισμού, ο οποίος προβλέπει αυτά τα bonuς. Στην ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καταγράφεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων αυτών στην περιοχή δεν προστατεύουν «το περιβάλλον, τον οικιστικό ιστό και τη φέρουσα ικανότητα της πόλης».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Πρόκλου 18 κατεδαφίστηκε πριν από μερικούς μήνες.
       
      Οι κατεδαφίσεις στις γειτονιές της Αθήνας
      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων της πολεοδομίας Αθηνών η LiFO εντόπισε μικρά διάσπαρτα κτίρια και κατοικίες της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στον Νέο Κόσμο, στο Παγκράτι, στα Πατήσια, στην Κυψέλη. Αναζητώντας την ταυτότητα των κτιρίων αυτών, βρήκε ότι κάποια από αυτά έχουν καταγραφεί στην έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (EΛΛET) που φέρει τον τίτλο «Αθηναϊκές κατοικίες του Μοντέρνου Κινήματος». Έχουν επίσης καταγραφεί και ταυτοποιηθεί από τη MONUMENTA, την οργάνωση που ασχολείται με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Η MONUMENTA εντόπισε και κατέγραψε 11.500 κτίρια της περιόδου 1830-1940 που βρίσκονται στα επτά δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας.

      Ειρήνη Γρατσία
      Η αύξηση των κατεδαφίσεων φαίνεται να ανεβάζει στροφές την τελευταία τριετία, δηλαδή την περίοδο που στην πόλη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα επενδυτικό ράλι κυρίως τουριστικών επιχειρήσεων. Η Ειρήνη Γρατσία, αρχαιολόγος και συντονίστρια της MONUMENTA, εξηγεί στη LiFO ότι «τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κατεδαφίσεων των κτιρίων που χτίστηκαν πριν και μετά τον πόλεμο, ειδικά τις δεκαετίες 1920 και 1930. Πρόκειται κυρίως για ισόγειες και διώροφες κατοικίες, εκλεκτικιστικές και του Μοντέρνου Κινήματος, που αντικαθίστανται από πολυώροφες πολυκατοικίες. Αμπελόκηποι, Κουκάκι, Παγκράτι, Κυπριάδη, Νέος Κόσμος, χάνουν πολλά από τα κτίριά τους, αλλά και η Κηφισιά, το Ψυχικό, η Νέα Σμύρνη, ο Πειραιάς και βέβαια η Θεσσαλονίκη», λέει.

      Ελένη Μαΐστρου
      «Η κληρονομιά του μοντέρνου προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη, μάλιστα στη Γαλλία υπάρχει νομοθετική διάταξη που χαρακτηρίζει διατηρητέα και κτίρια που μόλις έχουν χτιστεί, εφόσον είναι αξιόλογα», λέει η Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι μπορεί στην Ελλάδα και τα δύο αρμόδια υπουργεία, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, να κηρύσσουν διατηρητέα αξιόλογα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος, ωστόσο θέτει το εξής ερώτημα: «Υπάρχει στα μέλη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής η απαιτούμενη ευαισθησία να μη δίνουν εύκολα άδεια κατεδάφισης στα σημαντικά αυτά κτίρια που αποτελούν σημαντικό τμήμα της ιστορίας μας;».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 63 δεν υπάρχει πια.
       
      Ναι μεν, αλλά…

      Δημήτρης Ξυνομηλάκης
      Για να δοθεί άδεια κατεδάφισης σε κτίρια που είναι προ του 1955, προηγείται έλεγχος από τα αρχιτεκτονικά συμβούλια, τα οποία είναι γνωμοδοτικά όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος και λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα, εξηγεί στη LiFO ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ/ΠΕΑ). Μας εξηγεί ότι τα συμβούλια αυτά «είναι ανεξάρτητα όργανα και τα μέλη τους απαρτίζονται από αρχιτέκτονες που κατά τεκμήριο έχουν την επιστημονική γνώση και την παιδεία να κρίνουν τι απόφαση θα πάρουν», λέει.
      Ο κ. Ξυνομηλάκης υποστηρίζει ότι οι άδειες κατεδάφισης δεν προχωράνε ακόμη και αν ένα μόνο μέλος αυτού του συμβουλίου διαφωνήσει. Το ζήτημα, όπως λέει, παραπέμπεται στο Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο για να ληφθεί η τελική απόφαση. Ωστόσο, θέτει ένα θέμα ως προς το κατά πόσο όλα τα κτίρια του Μεσοπολέμου πρέπει και μπορούν να διατηρηθούν, βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις: «Προφανώς, για κτίρια του Μεσοπολέμου με αξιόλογα στοιχεία και χαρακτηριστικά η άποψη είναι πως, ναι, πρέπει να τα διατηρούμε. Όμως ένα κτίριο του Μεσοπολέμου χωρίς ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία, που είναι εγκλωβισμένο ανάμεσα σε οκταώροφες πολυκατοικίες, από τη στιγμή, μάλιστα, που δεν είναι κραυγαλέο ή σπάνιο δείγμα της εποχής εκείνης, δεν δημιουργεί ένα σύνολο ούτε παραπέμπει σε κάτι, είναι ξεκομμένο σε μια περιοχή που έχει αποστειρωθεί, ενδέχεται να μην επιτελεί τον σκοπό της διατήρησής του, επομένως δεν θα έπρεπε να υποστηρίζεται η διατήρησή του», λέει.
      Οι κατεδαφίσεις ως «ιστορικό χαρακτηριστικό» της Αθήνας 

      Κωνσταντίνος Τσιαμπάος
      Μιλώντας με τον Κωνσταντίνο Τσιαμπάο, αναπληρωτή καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, για τον αν θα πρέπει να διατηρηθούν τα πάντα ή όχι από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, μας λέει ότι «έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο, λόγω της ανάπτυξης και του μεγάλου κέρδους που αποφέρουν οι επενδύσεις σε ακίνητα και νέες κατασκευές να μη μένει τίποτα όρθιο». Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Σαφώς αλλάζει η φυσιογνωμία της πόλης, με την έννοια ότι χάνεται η ιστορία της, χάνεται η μνήμη της όλο και περισσότερο, όλο και πιο έντονα. Θα φτάσουμε να έχουμε μια πόλη η οποία θα έχει ένα ιστορικό βάθος εξήντα ετών, γιατί δεν έχει θα μείνει τίποτε άλλο».
      Ο Κωνσταντίνος Τσιαμπάος υποστηρίζει ότι ένα διαχρονικό πρόβλημα της Αθήνας είναι «πως γενικά είναι μια πόλη που δημιουργήθηκε μέσα από κατεδαφίσεις. Τα πρώτα κτίρια που έγιναν στη θέση των νεοκλασικών του 19ου αιώνα ήταν αυτές οι κατασκευές της δεκαετίας του ’30. Άρα, τώρα έρχεται η σειρά των κτιρίων που κατά κάποιον τρόπο αντικατέστησαν τα νεοκλασικά να αντικατασταθούν από νέες κατασκευές. Και ενώ μιλάμε για τη νεοκλασική Αθήνα που χάσαμε, σήμερα ερχόμαστε και συνεχίζουμε την ίδια τακτική, αντί να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος».
      Ο Μεσοπόλεμος, όπως εξηγεί ο κ. Τσιαμπάος, έχει να επιδείξει «σημαντικά κτίρια γνωστών αρχιτεκτόνων με πολύ υψηλή ποιότητα κατασκευής, υλικών και τεχνικών». Υποστηρίζει ότι «διεθνώς η αρχιτεκτονική έχει στραφεί προς την αποκατάσταση και την επιδιόρθωση, σε αυτό που λέμε αδόκιμα ανακαίνιση, και όχι στις νέες κατασκευές». Η διάσωση της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας λέει ότι είναι «επιβεβλημένη όχι μόνο για λόγους ιστορικούς ή αισθητικούς αλλά και για λόγους που συνδέονται με την επιβίωση της πόλης. Για λόγους βιωσιμότητας, για λόγους οικονομίας, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει. «Με τις συνθήκες που επικρατούν στις πόλεις διεθνώς και σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση επικρατεί ορθώς η τάση να αποκαθιστούμε, να επιδιορθώνουμε και να κρατάμε αυτές τις κατασκευές που ήδη έχουμε». Είναι μια τάση που υιοθετεί και η Ελλάδα, όπως λέει, ενώ θεωρεί ενθαρρυντικό το γεγονός ότι «η συλλογική αντίληψη της κοινωνίας έχει καλύτερη γνώση της ανάγκης προστασίας των κτιρίων αυτών». 
       
        Facebook Twitter Κατοικία στην οδό Δαμάρεως 135 που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      Διπλή καταστροφή
      Το κύμα κατεδαφίσεων έχει συμπαρασύρει και κτίρια του 1950 της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, κατά την οποία είχαμε έργα σπουδαίων αρχιτεκτόνων, περισσότερο ή λιγότερο γνωστών. Η Ειρήνη Φρεζάδου, αρχιτέκτων-πολεοδόμος και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΛΕΤ, υποστηρίζει ότι οι κατεδαφίσεις αυτές δημιουργούν διπλή καταστροφή. Από τη μια «σβήνεται η πολύτιμη μνήμη της πόλης καθώς, εξαφανίζονται τα αρχιτεκτονικά δείγματα μιας ολόκληρης εποχής» και από την άλλη δημιουργούνται στην Αθήνα θηριώδεις κατασκευές που θέτουν σε δοκιμασία τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ήδη δύσκολης καθημερινότητάς μας: «Την τυπολογία των κτιρίων αυτών, από τα πιο εμβληματικά έως τα πιο ταπεινά, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που διαμόρφωναν τις όψεις των δρόμων, το πτυχωτό πρόσωπο της πόλης, τα erker για φωτισμό και ηλιασμό, τις στρογγυλές γωνίες όπου διαθλάται μαλακά το φως, τα τεκμήρια της παλιάς μαστοριάς και τόσα άλλα που αποτελούν τη μοναδική ιδιοπροσωπία μιας πόλης που φαίνεται να χάνεται οριστικά», λέει με πικρία. 

      Ειρήνη Φρεζάδου
      Το δίπολο της καταστροφής αυτής για την αρχιτέκτονα συμπληρώνεται «από τις θηριώδεις οκταώροφες και δεκαώροφες κατασκευές που θα αντικαταστήσουν τα μονώροφα, διώροφα, τριώροφα κτίρια. Βασικό εργαλείο για τις νέες αυτές κατασκευές», όπως ισχυρίζεται, είναι «οι υψηλοί συντελεστές δόμησης στην Αθήνα και λόγω του ισχύοντος οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), ειδικά του περιβαλλοντοκτόνου άρθρου 10 που προβλέπει τα bonus σε συντελεστές δόμησης και ύψη».
      Η κ. Φρεζάδου υποστηρίζει ότι θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη πολεοδομική επιβάρυνση στην πόλη, η οποία θα φέρει «ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας ζωής με τη δραματική μείωση του ηλιασμού και αερισμού –ιδιαίτερα των χαμηλότερων ορόφων των κτιρίων–, με την κυκλοφοριακή ασφυξία, την υπερβάλλουσα ρύπανση και την επιβάρυνση των δικτύων κοινής ωφελείας». Το γεγονός ότι οι λιγοστοί «θύλακες χαμηλής δόμησης εξαφανίζονται ραγδαία», μαζί με το πολύτιμο λιγοστό πράσινο στην πόλη, θα επιτείνει το φαινόμενο της αστικής θερμονησίδας, το οποίο «σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή θα μετατραπεί από αβάσταχτο, που είναι σήμερα, σε φονικό!».
       
        Κτίριο στην οδό Ουμπλιανής που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      «Έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων»
      Η κ. Γρατσία ισχυρίζεται ότι ήδη «έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων» και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος, χρειάζεται άμεση αντίδραση: «Θεωρούμε ότι ο αρχιτεκτονικός πλούτος του Μεσοπολέμου είναι σε μεγάλο κίνδυνο και η πολιτεία θα πρέπει να θεσπίσει κίνητρα για τους ιδιοκτήτες, να επεκτείνει τα χρονικά όρια της προστασίας των νεότερων κτιρίων, να εξετάσει το θέμα των συντελεστών δόμησης, να ενημερώσει για την αξία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς».
      Η επέκταση των χρονικών ορίων προστασίας των νεότερων μνημείων που προτείνει η κ. Γρατσία κρίνεται αναγκαία, ούτως ώστε να προστατευτούν ως νεότερα τα μνημεία και τα κτίρια του Μεσοπολέμου, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει με αρκετά από αυτά γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της ηλικίας. Τα κτίρια που εξετάζονται σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού με στόχευση την κήρυξη τους ως νεότερων μνημείων και εν συνεχεία τη διατήρησή τους είναι αυτά που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 100 ετών. Παράλληλα, όμως, πολλοί ιδιοκτήτες, θέλοντας να αποφύγουν τον βραχνά της προστασίας, καθώς δεν δίνονται κίνητρα για να αποκατασταθούν αυτά τα κτίρια, θέλουν να προλάβουν να γκρεμίσουν τις ιδιοκτησίες τους, για να μην ενταχθούν τα ακίνητά τους σε καθεστώς προστασίας. Πολλές από τις κατοικίες και τα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος πλησιάζουν το όριο αυτό, γι’ αυτό αυξάνονται ραγδαία οι κατεδαφίσεις: «Οι υψηλοί συντελεστές δόμησης που ισχύουν, με βάση τους οποίους οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών μπορούν να χτίσουν παραπάνω από αυτό που έχουν, και η έλλειψη οικονομικής στήριξης από την πλευρά του κράτους είναι δύο από τις βασικές αιτίες των κατεδαφίσεων», λέει η κ. Μαΐστρου. Αναφέρει ότι «η ευθύνη της πολιτείας είναι πολύ μεγάλη γιατί εκκρεμεί τόσα χρόνια το πρόγραμμα “Διατηρώ” και εκκρεμεί επίσης η μεταφορά του συντελεστή δόμησης, η οποία ίσχυσε για λίγο ‒ τη χρησιμοποίησαν λάθος και τώρα καταργήθηκε. Τώρα έχουν μεταφέρει την επίλυση του ζητήματος στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια», λέει.
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 65 έχει πάρει άδεια για κατεδάφιση.
       
      Μια πονεμένη ιστορία
      Η μεταφορά του συντελεστή δόμησης είναι μια πονεμένη ιστορία και συζητείται επί δεκαετίες. Αφορά ακίνητα στα οποία ο ιδιοκτήτης δεν επιτρέπεται να αξιοποιήσει ολόκληρο τον συντελεστή που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητό του. Με τον τελευταίο νόμο ο ιδιοκτήτης ενός διατηρητέου θα μπορεί να εκδώσει τίτλο μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Με αυτόν τον τίτλο θα έχει το δικαίωμα να μεταφέρει τον υπόλοιπο συντελεστή του ακινήτου του. Ωστόσο, το ζήτημα παραμένει βαλτωμένο και μετατέθηκε για αργότερα, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πολεοδομικής μεταρρύθμισης και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, μέσω των οποίων θα δημιουργηθούν ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης. Επειδή η ελληνική πολιτεία πειραματίζεται με το θέμα από τη δεκαετία του ’80, πολλοί ιδιοκτήτες έμειναν ξεκρέμαστοι, καθώς δεν μπόρεσαν ποτέ να μετατρέψουν αυτούς τους τίτλους μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα, όταν το μέτρο είχε εφαρμοστεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολεοδόμων που γνωρίζουν το ζήτημα, έχουν εκδοθεί κατά το παρελθόν τίτλοι που αντιστοιχούν σε περίπου 480.000 τ.µ., με την αξία τους να ανέρχεται κατά προσέγγιση στα 190 εκατ. ευρώ.
      Φρένο στα ύψη
      «Για να σταματήσει η ανεύθυνη, συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης που αποτελεί τον βασικό λόγο των αθρόων κατεδαφίσεων», όπως λέει η κ. Φρεζάδου, πρέπει να δοθεί λύση από το υπουργείο Περιβάλλοντος: «Θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση του ΝΟΚ προς το ηπιότερο». Η αρχιτέκτονας υποστηρίζει ότι πρέπει «να καταργηθεί επίσης άμεσα το περιβαλλοντοκτόνο άρθρο 10 του ΝΟΚ που αφορά bonus στα ύψη». Αλλά και από πλευράς του δήμου Αθηναίων, όπως λέει, «θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι χρήσεις γης και οι συντελεστές δόμησης προς το ηπιότερο και να αξιοποιηθεί το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα για χρήση κοινωνικής κατοικίας». Για την αρχιτέκτονα η συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης είναι αναντίστοιχη τόσο προς την υφιστάμενη γεωμετρία της πόλης (πλάτος δρόμων προς ύψος κτιρίων) όσο και προς τη φέρουσα ικανότητα εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας από το υπάρχον οδικό δίκτυο».
       
        Facebook Twitter Για το κτίριο στην οδό Κορδάτου 24 έχει βγει άδεια κατεδάφισης αλλά δεν έχει γκρεμιστεί ακόμα.
       
      Μια ανοιχτή συζήτηση
      Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει η LiFO, στο υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ανοίξει η συζήτηση για τα ύψη και τα bonus δόμησης του Οικοδομικού Κανονισμού, η εφαρμογή των οποίων σε κάποιες περιοχές έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών που έβαλε πάγο πριν από μερικούς μήνες στην κατασκευή πολυώροφης πολυκατοικίας στους Αμπελόκηπους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα ο υφυπουργός Νίκος Ταγαράς, με τις υπουργικές αποφάσεις που υπέγραψε, όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, έχει ταχθεί υπέρ των διατάξεων του ΝΟΚ. Οι διατάξεις αυτές ευνοούν τον τεχνικό κόσμο, ο οποίος θεωρεί ότι οποιαδήποτε αλλαγή προφανώς θα επηρεάσει την κατασκευαστική δραστηριότητα. Παρά τις όποιες ερμηνείες επιχείρησε το ΥΠΕΝ, το ζήτημα σήμερα παραμένει ανοιχτό. Επειδή υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που ανά πάσα στιγμή μπορούν να μπλοκάρουν οικοδομικές άδειες κτιρίων τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι συζήτηση για τα ύψη στο ΥΠΕΝ και με συμμετοχή φορέων η οποία θα επικεντρωθεί στα επίμαχα άρθρα του ΝΟΚ έχει μόλις ξεκινήσει.
      Οι κατεδαφίσεις κτιρίων που μπορεί να έχουν ιστορική αξία για την πόλη είναι ένα κεφάλαιο ανοιχτό και αποτελούν κομμάτι ενός σύνθετου και ευρύτερου ζητήματος που αφορά τα πολεοδομικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της πόλης, τα οποία επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και νοηματοδοτούν τη μνήμη και την ταυτότητά της. 
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Ηρώνδα 6 στο Παγκράτι πριν την κατεδάφιση...
       
       
         

      πηγή lifo.gr
    20. Αρθρογραφία

      tetris

      Η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας, η Thames Water, που διαχειρίζεται το νερό του Τάμεση, βρίσκεται σε συνομιλίες με τις ρυθμιστικές αρχές αναζητώντας λύση στο πρόβλημα υπερχρέωσής της. Ανάμεσα στα σενάρια που εξετάζονται συμπεριλαμβάνεται και το ενδεχόμενο εθνικοποίησης της εταιρείας, που είναι υπερχρεωμένη με 16,5 δισ. δολ.
      Η εξυπηρέτηση του χρέους της δυσχεραίνεται, άλλωστε, τους τελευταίους μήνες εξαιτίας των αυξήσεων των επιτοκίων. Ως εκ τούτου, η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τη ρυθμιστική αρχή υδάτων Ofwat, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Γεωργίας, αλλά και με το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών.
      Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην εταιρεία, οι συνομιλίες αφορούν κατά κύριο λόγο την ένταξή της σε καθεστώς ειδικής διοίκησης. Οι ίδιες πηγές εξέφρασαν πάντως την ελπίδα πως δεν θα χρειαστεί η εθνικοποίηση της Thames Water, ενώ το θέμα αρχίζει να αποτελεί αντικείμενο δημοσίου διαλόγου. Μιλώντας στο BBC, ο Ντάρεν Τζόουνς, βουλευτής των Εργατικών που προεδρεύει της επιτροπής επιχειρήσεων και εμπορίου της Βουλής, τόνισε πως η κυβέρνηση δεν πρέπει να προχωρήσει σε εθνικοποίηση του συνόλου των εταιρειών ύδρευσης. Επισήμανε, πάντως, πως «αν η χώρα φθάσει να διαπιστώσει πως οι ιδιοκτήτες των εταιρειών ύδρευσης τα έχουν κάνει θάλασσα, τότε δεν θα έχει άλλη επιλογή η κυβέρνηση από την εθνικοποίησή τους και τη διαχείρισή τους».
      Η εταιρεία ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι συνομιλεί με τους μετόχους της, εξετάζοντας τη δυνατότητα να αντλήσει περισσότερα κεφάλαια και προσέθεσε ότι διαθέτει άφθονη ρευστότητα. Στην αγορά ομολόγων, πάντως, ένα από τα ομόλογά της σημείωσε χθες απότομη πτώση, ενώ μία ημέρα νωρίτερα είχε παραιτηθεί η διευθύνουσα σύμβουλος της Thames Water, Σάρα Μπέντλεϊ, εν μέσω αμφιβολιών για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας. Ολα αυτά συμβαίνουν στην εταιρεία που υδροδοτεί τα νοικοκυριά 15 εκατ. ανθρώπων στο Λονδίνο και το Σάου Ιστ. Οσες εταιρείες ύδρευσης της Βρετανίας έχουν ιδιωτικοποιηθεί βασίζονται στις αγορές χρέους για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους. Εχουν, όμως, προσελκύσει επανειλημμένως τα βέλη των περιβαλλοντικών οργανώσεων, που τις κατηγορούν ότι υπερχρεώνονται για να μπορούν να προσφέρουν μεγάλα μερίσματα στους μετόχους και μπόνους στα υψηλόβαθμα στελέχη τους, αντί να επενδύουν πολύ πιο ουσιαστικά στην αναβάθμιση των απαρχαιωμένων υποδομών του συστήματος ύδρευσης. Και βέβαια οι αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας επιδεινώνουν διαρκώς την κατάσταση για τις υπερχρεωμένες εταιρείες.  
      Ως κλάδος, οι εταιρείες ύδρευσης βρίσκονται παράλληλα στο στόχαστρο της κοινής γνώμης έπειτα από κάποια επεισόδια διαρροής λυμάτων σε ποταμούς και στο μήκος ακτογραμμών, ενώ την ίδια στιγμή προσπαθούν να περιφρουρήσουν το πολύτιμο αγαθό των υδάτων και να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες των όλο και πιο καυτών καλοκαιριών. Το περασμένο έτος η Βρετανία επλήγη από μια παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας και οι εταιρείες κοινής ωφελείας επέβαλαν περιορισμούς στην κατανάλωση νερού, μολονότι έχουν προηγηθεί πολλές διαρροές στους απαρχαιωμένους αγωγούς της Βρετανίας. Στο μεταξύ οι λογαριασμοί του νερού αναμένεται να αυξηθούν, καθώς οι εταιρείες ύδρευσης παρουσιάζουν τώρα τα σχέδιά τους στην Ofwat με στόχο την αποκατάσταση των υποδομών ύδρευσης της χώρας, αρχής γενομένης από το 2025. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Βρετανίας δήλωσε σε δημοσιογράφους διά στόματoς του εκπροσώπου της, πως το Λονδίνο προετοιμάζει σειρά σεναρίων. Προσέθεσε, πάντως, πως ο τομέας των εταιρειών ύδρευσης είναι στο σύνολό του οικονομικά ισχυρός.
      Σύμφωνα δε με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, οι πιστωτές της εταιρείας έχουν μειωμένη κάλυψη από τον Μάιο. Τότε η Ofwat άλλαξε τους κανόνες που διέπουν τη χορήγηση μερισμάτων, εξαρτώντας τα ευθέως από την απόδοση της εταιρείας και την ποιότητα υπηρεσιών που παρέχει στους πελάτες και το περιβάλλον.
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι περιβαλλοντικοί στόχοι και η προσέλκυση ταλέντων ωθούν τις εταιρείες σε οικονομικά αποδοτικές βελτιώσεις.
      Με τις περικοπές προϋπολογισμού να διαφαίνονται στον ορίζοντα, οι εταιρείες που προσπαθούν να επαναφέρουν τους υπαλλήλους τους στο γραφείο προσπαθούν να βρούν μια ισορροπία ανάμεσα στις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν για να αναβαθμιστούν οι χώροι εργασίας και στην ανάγκη εξοικονόμησης χρημάτων.
      Το γεγονός ανέδειξε πρόσφατη έρευνα της JLL, η οποία, αν και επικεντρώνεται στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού, αντικατοπτρίζει μια κοινή πραγματικότητα για τις περισσότερες αγορές εργασίας.
      Οι υπερβολές του παρελθόντος, όπως οι πολυτελείς καρέκλες γραφείου κόστους $20.000 δεν είναι πλέον προτεραιότητα για τις εταιρείες. Αλλά σε άλλους τομείς που μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμη αξία, παρατηρούνται αυξανόμενες επενδύσεις. Πρόσφατη έρευνα της JLL στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, ανέδειξε πως οι εταιρείες σχεδιάζουν να αυξήσουν τις δαπάνες τους για να βελτιώσουν τα γραφεία τους, προκειμένου να τα κάνουν πιο "πράσινα" και πιο φιλικά προς τους εργαζομένους τους.
      Οι νέες προτεραιότητες σηματοδοτούν μια απόκλιση από την περσινή παγκόσμια έρευνα της διεθνούς εταιρείας συμβούλων, όπου οι εταιρείες δήλωσαν ότι θα αυξήσουν τις δαπάνες για τεχνολογικές λύσεις που επιτρέπουν καλύτερες εμπειρίες για το υβριδικό εργατικό δυναμικό.
      Μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων
      Παρά τις περικοπές στον προϋπολογισμό, οι εταιρείες εξακολουθούν να επενδύουν σε βιώσιμα υλικά που μειώνουν το αποτύπωμα άνθρακα των γραφειακών χώρων, σύμφωνα με την έρευνα της JLL.
      Πλέον, ο τύπος των υλικών που επιλέγεται σε ένα σχέδιο γραφείου εκτείνεται πέρα από την αισθητική και συνδέεται με τη βιωσιμότητα. Η υιοθέτηση κυκλικών μοντέλων ελαχιστοποιούν τα υλικά, δίνουν προτεραιότητα στην επαναχρησιμοποίηση και την ανακαίνιση, με τα νέα προϊόντα να χρησιμοποιούνται μόνο όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.
      Αλλά δεν είναι όλες οι εταιρείες στην ίδια σελίδα, όσον αφορά τις βελτιώσεις του γραφείου τους, οι περισσότερες από τις οποίες πιθανότατα θα εφαρμοστούν σε μικρότερη κλίμακα κατά το τρέχον έτος, καθώς οι εταιρείες εξακολουθούν να προσπαθούν να προσδιορίσουν τον καλύτερο τρόπο για την επίτευξη των περιβαλλοντικών τους στόχων.
      Βελτίωση των ανέσεων γραφείου
      Εκτός από την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, οι εταιρείες προσπαθούν επίσης να μετατρέψουν το γραφείο σε έναν συναρπαστικό προορισμό για τους εργαζόμενους, σύμφωνα με τη JLL.
      Για τις εταιρείες, αυτό μπορεί να σημαίνει επένδυση σε νέες ανέσεις ή μετασκευή και αναδιαμόρφωση του γραφείου – ξεκινώντας με τον επανασχεδιασμό των κοινόχρηστων χώρων που σε πολλές περιπτώσεις, περιορίζονταν σε μια καφετέρια.
      Η πλειοψηφία των εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων αναγνωρίζει ήδη ότι ο σχεδιασμός του χώρου εργασίας είναι καθοριστικός για την ενίσχυση της αφοσίωσης και της ευημερίας των εργαζομένων, σύμφωνα με την έρευνα Future of Work της JLL.
      Παρόλα αυτά, η έκταση των δαπανών για βελτιώσεις στην προσαρμογή του γραφείου θα εξαρτηθεί από το πόσο βαθιά θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται οι αγορές από δημοσιονομικούς περιορισμούς. Με τον πληθωρισμό και την ανεργία να πιέζουν τις αγορές, πολλές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν σοβαρά διλλήματα, όσον αφορά την προτεραιότητα των ενεργειακών αναβαθμίσεων, έναντι των ανακαινίσεων του εσωτερικού των γραφειακών τους χώρων.  
      Πράσινες πιστοποιήσεις
      Η επίτευξη αξιολογήσεων βιωσιμότητας έχει επίσης αναδειχθεί σε προτεραιότητα με τις εταιρείες να επιδιώκουν να πιστοποιήσουν τα γραφεία τους κατά LEED και BREEAM ως πράσινα κτίρια και κατά WELL, ως κτίρια που προωθούν την υγεία και την ευεξία για τους ενοίκους τους. Ενδεικτικά, περισσότερα από 9.200 projects γραφείων κατέχουν επί της παρούσης πιστοποίηση LEED σε όλο τον κόσμο.
      Την ίδια στιγμή, αν και στην Ευρώπη ολοένα και περισσότερες εταιρείες επιλέγουν να πιστοποιήσουν τα κτίρια του χαρτοφυλακίου τους, ως μέρος της στρατηγικής τους για την επίτευξη net zero, η Γηραιά Ήπειρος κατέχει την τρίτη θέση σε αριθμό πιστοποιημένων κτιρίων LEED, η οποία αντιστοιχεί μόλις στο 6% του συνολικού αριθμού πιστοποιημένων κτιρίων παγκοσμίως.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.