Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    406 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Βρυξέλλες, Βέλγιο, 19 Απριλίου 2021 – Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τους νικητές των βραβείων EUROPEANMOBILITYWEEK 2020, το 9ο βραβείο για τον σχεδιασμό της βιώσιμης αστικής κινητικότητας (βραβείο SUMP) και το βραβείο EU Urban Road Safety.
      Το Mönchengladbach (Γερμανία) αναδείχθηκε νικητής του Βραβείου EUROPEANMOBILITYWEEK 2020 στην κατηγορία των μεγαλύτερων δήμων, ενώ ο Lilienthal (Γερμανία) πήρε τον τίτλο για τους μικρότερους δήμους. Το 9ο βραβείο SUMP κέρδισε η Αρχή Κινητικότητας Περιοχής της Γκρενόμπλ (SMMAG) για το Grenoble-Alpes SUMP (Γαλλία), ενώ το βραβείο αστικής οδικής ασφάλειας της ΕΕ απονεμήθηκε στο Μπιλμπάο (Ισπανία). Τα βραβεία απονεμήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας διαδικτυακής τελετής που φιλοξένησε η Ευρωπαία Επίτροπος Μεταφορών, Adina Vălean, και ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών και Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Matthew Baldwin.
      Μιλώντας για τους φιναλίστ, η Επίτροπος Μεταφορών, Adina Vălean είπε: «Θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου σε όλους τους φιναλίστ και τους νικητές. Τα εμπνευσμένα επιτεύγματά τους δείχνουν πραγματικά πώς οι πόλεις σε ολόκληρη την Ευρώπη μπορούν να βελτιώσουν την ευημερία των ανθρώπων κάνοντας τη στροφή προς πιο καθαρές, πιο πράσινες και πιο βιώσιμες επιλογές μετακίνησης για όλους. Καλώ άλλους να ακολουθήσουν αυτό το μονοπάτι και να ενώσουν τις δυνάμεις τους στην οικοδόμηση ενός συστήματος κινητικότητας για τις μελλοντικές γενιές που θα είναι πιο έξυπνο, πιο ανθεκτικό και θα αποτυπώνει το μερίδιό του στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μας για τη μείωση των καυσαερίων. Ανυπομονώ να γιορτάσω μαζί σας το 20ο Έτος της EUROPEANMOBILITYWEEK με το μήνυμα της πρόσκλησής για δράση. «Μείνε υγιείς».
      Mönchengladbach, Γερμανία – νικητής του Βραβείου EUROPEANMOBILITYWEEK 2020 στην κατηγορία των μεγάλων δήμων.
      Η γερμανική πόλη Mönchengladbach εντυπωσίασε την κριτική επιτροπή με το ευρύ πρόγραμμα δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων για άτομα όλων των ηλικιών και ικανοτήτων. Κατά τη διάρκεια του EUROPEANMOBILITYWEEK 2020, η πόλη οργάνωσε μια σειρά από πρωτοβουλίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τη βιώσιμη κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένων συναντήσεων δημόσιας συμμετοχής, όπου οι κάτοικοι της περιοχής μπορούσαν να κάνουν ερωτήσεις και να εκφράσουν τις απόψεις τους. Η πόλη υιοθέτησε επίσης μια δημιουργική προσέγγιση για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, διοργανώνοντας διαγωνισμούς χρωματισμού για παιδιά, ρεσιτάλ ποίησης στο χώρο στάθμευσης αστικών αυτοκινήτων, μετατρέποντας 50 θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων σε περιοχές όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να διαβάζουν, να παίζουν μίνι γκολφ ή να σταθμεύουν τα ποδήλατά τους. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε επίσης από την έντονη συμμετοχή των πολιτών και τον αριθμό των συνεργασιών που στήριξαν τις δραστηριότητες.
      Οι φιναλίστ Γρανάδα (Ισπανία) και η Σόφια (Βουλγαρία).
      Lilienthal, Γερμανία – νικητής του βραβείου EUROPEANMOBILITYWEEK 2020 για μικρότερους δήμους
      Κατά τη διάρκεια του EUROPEANMOBILITYWEEK 2020, το Lilienthal οργάνωσε ένα ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών με θέμα «Κινητικότητα μηδενικών εκπομπών για όλους». Οι δραστηριότητες περιελάμβαναν μετακινήσεις με τα πόδια ή τα ποδήλατα, ενημερωτικές συνεδρίες με ηλικιωμένους, εκδήλωση συλλογής σκουπιδιών και έκθεση για την ιστορία των αστικών μεταφορών. Συνολικά περισσότεροι από 2.000 κάτοικοι συμμετείχαν σε σχετικές δραστηριότητες. Επιπλέον, ο Lilienthal συνεργάστηκε με την Πόλη της Βρέμης (Γερμανία) για να οργανώσει μια Ημέρα Σχολείων Χωρίς Αυτοκίνητα με τη συμμετοχή 55 σχολείων και περισσότερων από 60.000 μαθητών. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα με την ισχυρή υποστήριξη που επέδειξε η τοπική αυτοδιοίκηση, με τους τοπικούς αιτρετούς να επιλέγουν να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους στο σπίτι και να μετακινηθούν στη δουλειά τους με τις δημόσιες συγκοινωνίες.
      Οι άλλοι φιναλίστ Bruck an der Leitha (Αυστρία) και τα Νέα Μουδανιά (Ελλάδα).
      Greater Grenoble Area Mobility Authority (SMMAG) για το Grenoble-Alpes SUMP (Γαλλία) – νικητής του 9ου βραβείου για τον σχεδιασμό βιώσιμης αστικής κινητικότητας (SUMP).
      Το Σχέδιο Αειφόρου Αστικής Κινητικότητας (SUMP) της SMMAG θέτει σαφείς και φιλόδοξους στόχους για την περιοχή Γκρενόμπλ-Άλπεις, οι οποίοι επιδιώκουν να κάνουν τη βιώσιμη κινητικότητα προσιτή σε όλους, να δώσουν προτεραιότητα σε ενεργές και κοινές επιλογές μετακινήσεων και να κάνουν τις μετακινήσεις της πόλης πιο διασυνδεδεμένες. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από την ολοκληρωμένη και δομημένη προσέγγιση της SMMAG, η οποία στοχεύει στην κάλυψη των αναγκών κινητικότητας όλων των χρηστών δημόσιων μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.
      Οι άλλοι φιναλίστ είναι το Βελιγράδι (Σερβία) και το Μπιλμπάο (Ισπανία).
      Το Μπιλμπάο, Ισπανία – νικητής του βραβείου αστικής οδικής ασφάλειας της ΕΕ
      Το Μπιλμπάο προσπάθησε να βελτιώσει την οδική ασφάλεια στην πόλη μειώνοντας το όριο ταχύτητας στα 30km / h. Τα όρια ταχύτητας μειώθηκαν για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2018 στο 87% όλων των δρόμων της πόλης. Τον Σεπτέμβριο του 2020, το Μπιλμπάο επέκτεινε το όριο ταχύτητας 30km / h για να καλύψει ολόκληρη την πόλη. Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε επίσης από τις δραστηριότητες επικοινωνίας και ευαισθητοποίησης του Μπιλμπάο για την προώθηση της οδικής ασφάλειας, καθώς και από τα βήματά της για να συμπεριλάβει τους κατοίκους της σε συζητήσεις και λήψη αποφάσεων.
      Οι άλλοι φιναλίστ είναι το Ηράκλειο (Ελλάδα) και το Quart de Poblet (Ισπανία).
      Ιστορικό
      Η εκστρατεία EUROPEANMOBILITYWEEK διαρκεί από τις 16 έως τις 22 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, παρέχοντας στις πόλεις και τις πόλεις την ευκαιρία να δοκιμάσουν βιώσιμες εναλλακτικές μεταφορές. Πέρυσι, πάνω από 2.900 κωμοπόλεις κατέγραψαν τη συμμετοχή τους στην εκστρατεία, σηματοδοτώντας το 2020 ως το δεύτερο πιο επιτυχημένο έτος μέχρι σήμερα.
      Βγήκε και το καινούργιο μήνυμα για την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας “Μετακινήσου αειφόρα. Μείνε υγιής”.

    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενα εκπληκτικό video που προκαλεί ποικίλα συναισθήματα στους αιρετούς και στους σχεδιαστές των πόλεων αναρτήθηκε στο youtube και στην διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=DPLme2kG70s&feature=share
      Μπορεί οι αιρετοί, οι πολεοδόμοι, και οι συγκοινωνιολόγοι να σχεδιάζουν το μέλλον των πόλεων και των δήμων, η τεχνολογία όμως και η αγορά έρχεται να επιβάλει μέσω της κοινής γνώμης και των καταναλωτικών αναγκών τις δικές κατευθύνσεις.
      Ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής & διευθύνων σύμβουλος της Amazon σχεδιάζει τώρα να κατασκευάσει τη δική του πόλη! Όπως θα δείτε στο video σήμερα κατασκευάζονται η προετοιμάζονται τεχνικά, τόσα πολλά διαφορετικά προϊόντα και υπηρεσίες από την Amazon για τους πελάτες της, που αυτά τελικά αλληλοσυνδέονται σε κάθε πτυχή της ζωής στην πόλη! Ακόμα και τα πεζοδρόμια θα πρέπει σε λίγο να διαθέτουν Bluetooth!
      Πως θα σας φαινόταν αν ξαφνικά αντί για θέσεις πάρκινκγ οι κάτοικοι του δήμου σας να άρχιζαν επιμόνως να ζητάνε χώρους προσεδάφισης drone ή ελεύθερες διαδρομές για drone οχήματα με ειδικό λείο στρώμα δικτύων;
      Πριν από μόλις 25 χρόνια, ο Τζεφ Μπέζος πακετάριζε βιβλία στο πάτωμα του γκαράζ του στο Σιάτλ. Σήμερα, λειτουργεί ένα παγκόσμιο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας αξίας άνω των 1,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Για το αύριο, το Amazon είναι ήδη έτοιμο να αποτελεί το πλαίσιο ολόκληρου του πολιτισμού μας – στην πραγματικότητα, είμαστε ήδη στα μισά του δρόμου.
      Από την Alexa έως τα αεροσκάφη, τα κολοσσιαία κέντρα ικανοποίησης αναγκών και τη δική του αεροπορική εταιρεία, η συλλογή καινοτομίας υψηλής τεχνολογίας της Amazon συνεχίζει να αυξάνεται. Όμως, καθώς όλο και περισσότερα χρήματα του παγκόσμιου εμπορίου συγκεντρώνεται στην εταιρεία, και καθώς χιλιάδες περισσότεροι πολίτες κάθε μέρα εξαρτώνται από τις υπηρεσίες της Amazon, προτού το καταλάβουμε, θα ζούμε σε πόλεις που διευθύνονται πλήρως από την Amazon.
      Δεν πρόκειται για πολιτικά κινήματα. Πρόκειται για καταναλωτές που θα απαιτούν να αγοράσουν φτηνότερα. Και πρόκειται για ένα όραμα που μπορεί να το δούμε στα πολιτικά προγράμματα των παρατάξεων ακόμη και στις επόμενες εκλογές.
      Δείτε το video:
       
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε μια προηγούμενη δημοσίευση μου, The Coronavirus and the Future of Main Street, υποστήριξα την αναγέννηση των τοπικών μας γειτονιών, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να βγουν από το γραφείο. Αναφέρθηκα στο άρθρο του Eric Reguly From the Globe and Mail:
      “Εάν περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να εργαστούν από το σπίτι, οι γειτονιές θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν. Φανταστείτε την επανέναρξη της αστικής ιδέας της Jane Jacobs, όπου οι γειτονιές θα αποκτούσαν ένα ευρύ φάσμα εργασιακών και οικογενειακών λειτουργιών”.

      Και ο Sharon Wood της Public Square αναφέρει:
      “Φανταστείτε τα pop-up offices, ομάδες συσκέψεων και τεχνολογικά κέντρα που συνδέονται με πλατείες της πόλης …. Οι συμπληρωματικές υπηρεσίες να συγκεντρωθούν σε κοντινή απόσταση και με τα πόδια, όπως κέντρα αντιγραφής και εκτύπωσης, καταστήματα προμηθειών γραφείων, υπηρεσίες αποστολής, εταιρείες πληρεξούσιων / τίτλων, τραπεζικές συναλλαγές, κέντρα, γυμναστήρια, εστιατόρια και καφετέριες”.
      Αυτή η αποκέντρωση των υπηρεσιών έχει γίνει γνωστή ως η “πόλη των 15 λεπτών”, όπου μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας, να πάτε στο σχολείο, να δείτε το γιατρό σας και να διασκεδάσετε και όλα να βρίσκονται σε μια ακτίνα 15 λεπτών από το σημείο όπου ζείτε. Εφαρμόστηκε στο Παρίσι από την δήμαρχο Hidalgo και η ιδέα αναπτύχθηκε (πριν από τον κοροναϊό) από τον καθηγητή Carlos Moreno της Σορβόνης.
      Σύμφωνα με την Natalie Whittle στους Financial Times:
      .. η έννοια του “la ville du quart dheheure” είναι μια ιδέα στην οποία οι καθημερινές αστικές ανάγκες είναι προσβάσιμες σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο. Εργασία, σπίτι, καταστήματα, ψυχαγωγία, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη – σύμφωνα με το όραμα του Moreno, όλα αυτά θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τστον ίδιο χρόνο που ένας πολίτης θα περίμενε κάποτε σε μια σιδηροδρομική πλατφόρμα.
      Τώρα η ιδέα ξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Υιοθετήθηκε και από τους Δημάρχους της C40 ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης “Green and Just”.
      Εφαρμόζουμε πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την προώθηση της «πόλης 15 λεπτών» (ή «πλήρεις γειτονιές») ως πλάνο ανάκαμψης, όπου όλοι οι κάτοικοι της πόλης μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες ανάγκες τους σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από το σπίτι. Η παρουσία κοντινών ανέσεων, όπως η υγειονομική περίθαλψη, τα σχολεία, τα πάρκα, τα καταστήματα τροφίμων και τα εστιατόρια, τα απαραίτητα καταστήματα και τα γραφεία, καθώς και η ψηφιοποίηση ορισμένων υπηρεσιών, θα επιτρέψει αυτήν τη μετάβαση. Προκειμένου να το επιτύχουμε στις πόλεις μας, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να ενθαρρύνει τη συνολική χωροθέτηση, την ανάπτυξη μικτής χρήσης, με ευέλικτα κτίρια και χώρους.
      Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα για το 2015 έχει στόχο τον Πλήρη Γειτονιά, όπου το 90% των κατοίκων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις καθημερινές ανάγκες εργασίας τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. “Ως μέρος αυτής της εργασίας, το Πόρτλαντ έχει μετατρέψει περισσότερα από 90 μίλια πολυσύχναστων δρόμων σε δρόμους γειτονιάς – όπου τα δέντρα του δρόμου σκιάζουν τα πεζοδρόμια και οι πράσινες λημνούλες παρέχουν βιώσιμη αποστράγγιση και ηρεμία κυκλοφορίας, και όπου υπάρχουν νέα διαμερίσματα και επιχειρήσεις σε επίπεδο δρόμου.”
      Μια παλιά ιδέα με ένα πιασάρικο νέο όνομα
      Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν την ιδέα. Το κίνημα των New Urbanists μιλούσε πάντα για αυτό , όπως και οι ακτιβιστές που προσπαθούσαν να προωθήσουν την αναζωογόνηση των κεντρικών δρόμων. Έχω γράψει ότι “πριν από την Walmart και τα big box stores, σχεδόν όλοι αγόραζαν τοπικά. Τώρα, με τα μεγάλα ψυγεία και τα μίνι βανς μας, οι άνθρωποι κατευθύνονται προς το κέντρο για τα είδη πρώτης ανάγκης και δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση από ανθρώπους σε κοντινή απόσταση με τα πόδια για να διατηρηθούν μαγαζιά στην γειτονιά.” Πρόβαλα την αναζωογόνηση της γειτονιάς ως έναν τρόπο να βγάλω τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητά τους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση.
      Αλλά ο κοροναϊός άλλαξε την εικόνα και πρόσθεσε νέα επείγοντα δεδομένα. Όπως γράφει η Patrick Sisson στο Citylab, το rebranding και η «υιοθέτηση της πόλης του 15-λεπτου μπορεί να είναι ο πιο συνοπτικός και πιασάρικος τρόπος για να επανασυσκευάσουμε την ιδέα ως εργαλείο οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης της πανδημίας». Ο Sisson αναφέρει τον δήμαρχο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, μια πόλη με αμερικανικό στιλ:
      “Οι τοπικοί ηγέτες αλλάζουν τώρα την πολιτική μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης 40 χιλιομέτρων νέων λωρίδων ποδηλάτων, επιταχύνοντας τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων «γειτονιών 20 λεπτών» και ενισχύοντας τη μαζική μετακίνηση. «Κάθε πόλη μιλάει για το πώς να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να επανατοποθετηθεί και να επικεντρωθεί σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει. “Αν δεν αξιοποιήσουμε αυτές τις στιγμές για να κάνουμε υλική αλλαγή, είμαστε τρελοί.”
      Δεν είναι η μόνη που σκέφτεται ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία. Εχω γράψει ότι “Οι managers δεν θα θέλουν να βάλουν όλα τα αυγά των υπαλλήλων τους σε ένα καλάθι και δεν θα θέλουν να νοικιάσουν πολύ περισσότερο χώρο για να τους φιλοξενήσουν όλους με χαμηλότερες πυκνότητες. Έμαθαν επίσης ότι μπορούν να τους επιβλέπουν και να τους διαχειρίζονται ακόμη και όταν δεν τους έχουν πρόσωπό με πρόσωπο. Έτσι είναι πιθανό ότι ένα σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού θα συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι.
      Αυτή, νομίζω, ήταν η ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τις κοινότητές μας, ακόμη και τις οικονομικές μας δομές. Όπως σημείωσε και η δήμαρχος του Μόντρεαλ στα εγκαίνια μια ακόμη λωρίδας ποδηλάτων: «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αγοράσουν τοπικά και να ξεχάσουν το Amazon».
      Η μήπως δεν είναι έτσι;
      Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν είναι τόσο σίγουροι για την ιδέα. Στους Financial Times, η Natalie Whittle απαντάει στον αναλυτή των Κέντρων Πόλεων, Anthony Breach ο οποίος πιστεύει ότι η πόλη των 15 λεπτών «θα ήταν αντίθετη με αυτό που γνωρίζουμε για τη ζωή της πόλης». Πιστεύει ότι οι μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο θα είναι πάντα ελκυστικές.
      “Υπάρχει μια ιδιαίτερη ποιότητα στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο, τις οποίες οι βιντεοκλήσεις δεν μπορούν να αναπαραγάγουν. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτή τη ζήτηση στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να ζήσουν και να εργαστούν στο Λονδίνο … Ιστορικά, με την εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του διαδικτύου. . . κάθε φορά που υπάρχει τεχνολογική πρόοδος, οι άνθρωποι προβλέπουν ότι θα είμαστε όλοι σε θέση να εργαστούμε στην ύπαιθρο. Αλλά η ελκυστικότητα των κέντρων της πόλης αυξάνεται μόνο. Οι πληροφορίες που μπορούν να ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο γίνονται πιο πολύτιμες”.
      Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό
      Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι ο Breach έχει δίκιο αυτή τη φορά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά είναι επίσης και βιολογική. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι έχει δίκιο για την ιστορία. Ο τηλεγράφος και το τηλέφωνο ήταν μέρος της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης μεταξύ 1870 και 1914 που δημιούργησε πραγματικά το γραφείο, μας έδωσε έναν λόγο να πάμε εκεί και την τεχνολογία μεταφορών για να φτάσουμε εκεί. Ο Ryan Avent το περιέγραψε στο βιβλίο του The Wealth of Human:
      “Αυτή ήταν η εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις υγιεινής και εσωτερικών υδραυλικών εγκαταστάσεων, και στις οποίες οι πόλεις αυξήθηκαν σε πραγματικά μοντέρνο μέγεθος, σε κλίμακα και πληθυσμό. Ήταν η περίοδος που μας έδωσε σήμερα τις πιο προηγμένες τεχνολογίες προσωπικής κινητικότητας: το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο. Ήταν αυτή η περίοδος που έκανε τον σύγχρονο κόσμο αυτό που είναι”.
      Βρισκόμαστε τώρα σε κάποιο σημείο στη μέση της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ψηφιακής επανάστασης, και θα μπορούσαμε κάλλιστα να περάσουμε σε μια ακόμη τεράστια αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε, ζούμε και οργανώνουμε την κοινωνία μας. Απλώς συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα, χάρη σε ένα μεγάλο λάκτισμα από τον κοραναϊό.
      https://www.treehugger.com/the-15-minute-city-is-having-a-moment-5071739
      Αρθρο του Lloyd Alter στο Treehugger
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην αγορά ακινήτων έχει κατευθυνθεί φέτος τουλάχιστον το 40% των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, όταν το μερίδιο του real estate δεν ξεπερνούσε το 20%-25% του συνόλου των ξένων επενδύσεων. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος έγκειται στην πολύ σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα από ξένους, κυρίως λόγω των αλλαγών που άρχισαν να ισχύουν από τις αρχές Αυγούστου στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Ο δεύτερος λόγος είναι η σημαντική πτώση των άμεσων ξένων επενδύσεων κατά το τρέχον έτος.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά το φετινό εννεάμηνο το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων διαμορφώθηκε σε 3,85 δισ. ευρώ, μέγεθος που ήταν 39,2% χαμηλότερο από τα 6,34 δισ. ευρώ που είχαν εισρεύσει στην ελληνική οικονομία κατά την ίδια περίοδο του 2022. Το ίδιο διάστημα, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» υπολογίζεται ότι εισέρρευσε στη χώρα 1,55 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό προκύπτει με βάση την υποβολή 6.199 αιτημάτων χορήγησης αρχικής άδειας μόνιμου επενδυτή στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής. Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή ενός τέτοιου αιτήματος προϋποθέτει την υλοποίηση ελάχιστης επένδυσης 250.000 ευρώ για την απόκτηση ακινήτου.
      Κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (9μηνο) είχαν υποβληθεί μόλις 1.834 αιτήματα χορήγησης «χρυσής βίζας», κάτι που μεταφράζεται σε εισροές της τάξεως των 458 εκατ. ευρώ.
      Ασφαλώς οι επενδύσεις των ξένων στην αγορά ακινήτων δεν αφορούν μόνο την εξασφάλιση άδειας παραμονής, αλλά και άλλες κινήσεις, όπως π.χ. απόκτηση εξοχικής κατοικίας, ενώ σημαντική είναι φέτος και η πραγματοποίηση αγορών από επενδυτές που προέρχονται από χώρες της Ε.Ε. Ετσι, εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα το συνολικό μερίδιο των επενδύσεων σε ακίνητα, ως ποσοστό επί του συνόλου των φετινών άμεσων ξένων επενδύσεων, είναι αρκετά υψηλότερο του 40%, ίσως ακόμη και πάνω από το 50%.
      Για παράδειγμα, σε επίπεδο 10μήνου, με την προσθήκη δηλαδή και του Οκτωβρίου, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» το συνολικό ποσό των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,72 δισ. ευρώ, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων για έκδοση άδειας παραμονής ανέρχεται σε 6.890, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενη επίδοση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σύνολο του 2022 είχαν υποβληθεί 4.363 αιτήσεις που αντιστοιχούσαν σε 1,09 δισ. ευρώ, ή περίπου το 50% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ οι εισροές ξένων κεφαλαίων για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα πέρυσι είχαν ανέλθει σε 2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 68% έναντι του 2021. Κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο έχει ήδη εισρεύσει επιπλέον 1,1 δισ. ευρώ με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ, ποσό που είναι 40% υψηλότερο του αντίστοιχου του 2022, όταν οι ξένες επενδύσεις είχαν διαμορφωθεί σε 788 εκατ. ευρώ.
      Σημαντικό ρόλο στη φετινή αύξηση διαδραμάτισε η προθεσμία που είχαν οι επενδυτές του προγράμματος «χρυσή βίζα» προκειμένου να εξασφαλίσουν άδεια παραμονής με το καθεστώς των 250.000 ευρώ. Από τις αρχές Αυγούστου το ελάχιστο όριο επένδυσης στις πιο δημοφιλείς περιοχές για τους ξένους διπλασιάστηκε σε 500.000 ευρώ. Η αλλαγή αφορά το κέντρο της Αθήνας, τα νότια και τα βόρεια προάστια, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Ετσι, από τις αρχές του 2023 και μέχρι την 1η Αυγούστου επικράτησε μια επενδυτική «φρενίτιδα» από τους ενδιαφερομένους, ώστε να εξασφαλίσουν ακίνητο στις περιοχές υψηλής ζήτησης χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ.
      Ταυτόχρονα, φέτος παρατηρήθηκε και υψηλή ζήτηση από αγοραστές από χώρες της Ε.Ε. για την απόκτηση εξοχικής κατοικίας τόσο στα δημοφιλή νησιά όσο και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Έτσι, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι το 2023 θα σηματοδοτήσει νέο ιστορικό υψηλό αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων, που ενδέχεται να προσεγγίσουν ακόμη και τα 3 δισ. ευρώ.
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τι είναι η Γνωστοποίηση : 
      Είναι ο τρόπος με τον οποίο οι αρμόδιες εποπτικές αρχές ενημερώνονται από τον φορέα μιας οικονομικής δραστηριότητας για την έναρξη εγκατάστασης ή/και λειτουργίας της δραστηριότητάς του και για οποιαδήποτε μεταβολή σχετικά με αυτήν. Πραγματοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ή τον νόμιμο εκπρόσωπο του νομικού προσώπου που πρόκειται να εγκαταστήσει ή να λειτουργήσει τη δραστηριότητα σε συγκεκριμένη θέση και αποτελεί προϋπόθεση εγκατάστασης ή λειτουργίας αυτής αντίστοιχα. Από την υποβολή της γνωστοποίησης ξεκινά άμεσα η εγκατάσταση ή η λειτουργία της δραστηριότητας, χωρίς να απαιτείται αντίστοιχη άδεια. Αυτό ισχύει μόνο για τις δραστηριότητες ή τις ενέργειες, για τις οποίες ισχύει το καθεστώς της γνωστοποίησης Προϋποθέτει ότι ο χώρος άσκησης της οικονομικής δραστηριότητας πληροί όλες τις χωροταξικές ή τεχνικές απαιτήσεις και ότι έχουν ληφθεί οι απαιτούμενες εγκρίσεις. Στον χώρο άσκησης της δραστηριότητας τηρείται υποχρεωτικά φάκελος με όλα τα απαιτούμενα από τις σχετικές διατάξεις έγγραφα (π.χ. διοικητικές άδειες, εγκρίσεις, βεβαιώσεις, πιστοποιητικά κ.λπ.) Με βάση την υπουργική Απόφαση 16228/2017 (ΦΕΚ Β 1723/18-5-2017), η γνωστοποίηση λειτουργίας επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος αφορά τα παρακάτω είδη επιχειρήσεων:
      Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης πλήρους & πρόχειρου γεύματος (εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ κλπ). Επιχειρήσεις διάθεσης τροφίμων & ποτών (παντοπωλεία, πρατήρια άρτου, ζαχαροπλαστεία κλπ). Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος (κομμωτήρια, περιποίηση χεριών κλπ). Μεταποιητικές επιχειρήσεις τροφίμων & ποτών. Καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που λειτουργούν εντός τουριστικών καταλυμάτων. Τουριστικά καταλύματα & κολυμβητικές δεξαμενές εντός αυτών. Κέντρα αποθήκευσης & διανομής Θέατρα & Κινηματογράφοι Ο επιχειρηματίας γνωστοποιεί (δεν υπάρχει, πλέον ο όρος Άδεια Λειτουργίας), την δραστηριότητα του στον Δήμο μέσα από την ιστοσελίδα www.notifybusiness.gov.gr «…αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την νόμιμη άσκηση της δραστηριότητας» (άρθρο 6, παρ.3 του Ν.4442/2016). Επίσης, έχει την υποχρέωση να πληροί όλους τους όρους της κείμενης πολεοδομικής, υγειονομικής και πυροσβεστικής νομοθεσίας, ενώ ελέγχεται εκ των υστέρων για το αν όντως τους πληροί. Αν δεν τους πληροί επιβάλλονται πρόστιμα. Ο φορέας που επιθυμεί να υποβάλει γνωστοποίηση εγγράφεται στο σύστημα μέσω των κωδικών που χρησιμοποιεί για την εισαγωγή στο σύστημα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (taxisNet).
      Στη γνωστοποίηση έναρξης λειτουργίας της επιχείρησης, δηλώνεται το είδος του καταστήματος, ήτοι η κατηγορία στην οποία εντάσσεται, υποκατηγορία, αν υπάρχει, και εντός παρενθέσεως η δραστηριότητα της επιχείρησης (άρθρο 2 Αριθμ. Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/ 23 Ιουνίου 2017 Φ.Ε.Κ.2161/2017 τ. β’).
      Πριν την υποβολή της γνωστοποίησης από τον ενδιαφερόμενο είναι απαραίτητη η βεβαίωση της παρ.2 του  άρθρου 28 του Ν.4442/2016 με την οποία θα εξασφαλίζεται ότι το κατάστημα μπορεί να ιδρυθεί στη συγκεκριμένη θέση. Για τον σκοπό αυτό κατατίθενται η αίτηση και τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στο άρθρο 2 της ΚΥΑ 16228/2017(ΦΕΚ 1723/18.5.17, τ. Β)
       
      ΝΕΑ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
       Α. ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
       1. Άρθρο 80 & 285 του Ν.3463/06 (ΦΕΚ 114/Τ.Α/2006) « Κώδικα ∆ήµων & Κοινοτήτων»
       2. Ν 4442/2016 (ΦΕΚ 230/Τ.Α/2016) 
      3. ΚΥΑ 16228/2017 ΦΕΚ 1723/Τ.Β/2017)
       4. Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/ 23 Ιουνίου 2017 Φ.Ε.Κ.2161/2017 τ. Β’)
       5. Αριθμ. Οικ. 61167/07 (ΦΕΚ 2438 Β/28-12-2007) Καθορισμός ύψους παραβόλου έκδοσης και αντικατάστασης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. 
      6. Εγκύκλιος µε αρ. πρ. Φ15/οικ.62588/754/02-06-2017.
      Βήμα 1ο) Βεβαίωση εγκατάστασης επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος από τον Δήμο
      Η αίτηση για την χορήγηση βεβαίωσης για την εγκατάσταση της επιχείρησης σε συγκεκριμένη τοποθεσία από τον Δήμο στον οποίο θα εδρεύσει η επιχείρηση απαιτεί τα κάτωθι:
      Συμπλήρωση σχετικής αιτήσεως (παράρτημα Α, της προαναφερθείσας υπουργικής απόφασης) Σε περίπτωση που το ακίνητο, εγκατάσταση, έδρας της επιχείρησης, βρίσκεται εντός σχεδίου πόλεως, απαιτείται, διάγραμμα της περιοχής (Απόσπασμα χάρτη ή σκαρίφημα από το οποίο να προκύπτει η ακριβής θέση της εγκατάστασης όπως οικισμός, οδός αριθμός ή οικοδομικό τετράγωνο). Αρκούν οι συντεταγμένες από GOOGLE MAPS για ένα σημείο εντός της εγκατάστασης. Σε περίπτωση που το ακίνητο, εγκατάσταση, έδρας της επιχείρησης, βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως, απαιτείται, τοπογραφικό διάγραμμα με προσανατολισμό και συντεταγμένες, σε κλίμακα 1:5.000 από διπλωματούχο μηχανικό. Σε περίπτωση που η εγκατάσταση, ακίνητο έδρας της επιχείρησης είναι συστατικό οριζόντιας ιδιοκτησίας (π.χ. Πολυκατοικίας) τότε: Αν υπάρχει κανονισμός οριζοντίου ιδιοκτησίας με βάση τον οποίον δεν απαγορεύονται οι χρήσεις, δραστηριότητες της επιχείρησης, απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του επιχειρηματία, νομίμου εκπρόσωπου της επιχείρησης που να το επιβεβαιώνει. Αν δεν υπάρχει κανονισμός οριζοντίου ιδιοκτησίας απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη του ακινήτου όπου θα επιβεβαιώνεται πως δεν υφίσταται κανονισμός. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου κοινοποιεί προς τις λοιπές αρμόδιες αρχές προκειμένου να διερευνηθεί το κατά πόσο πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης βεβαίωσης εγκατάστασης (έλεγχος χρήσεων γης κλπ).
      Παράβολο και δημοτκή ενημερότητα
      Ο ενδιαφερόμενος ετοιμάζει το κατάστημα και πριν τη γνωστοποίηση, θα πρέπει να έχει εκδώσει: 
      α. Το παράβολο όπως προβλέπεται Αριθμ. Οικ. 61167/07 (ΦΕΚ 2438 Β/28-12-2007) . Αιτιολογία «Παράβολο για Εγκατάσταση, ΑΦΜ/Επωνυμία Υπόχρεου και τη Διεύθυνση που αυτό αφορά». 
      β. Τη βεβαίωση περί μη οφειλής στο Δήμο (δημοτική ενημερότητα) από την Ταμειακή Υπηρεσία
      Βήμα 2ο) Γνωστοποίηση λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος
      Από τις 6/6/2017, η αδειοδότηση των επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος και συναφών δραστηριοτήτων αδειοδοτούνται πλέον μέσω της γνωστοποίησης, η οποία υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας https://notifybusiness.gov.gr, ενώ από την υποβολή της ξεκινά άμεσα η λειτουργία της δραστηριότητας, χωρίς άλλη διαδικασία έγκρισης ή άδειας λειτουργίας. Μετά την ολοκλήρωση της υποβολής της γνωστοποίησης η γνωστοποίηση λαμβάνει αύξοντα μοναδικό αριθμό και χορηγείται στον ενδιαφερόμενο αποδεικτικό υποβολής.
      Προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της γνωστοποίησης είναι η μη ύπαρξη, εις βάρους του ενδιαφερομένου, βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δήμο, με εξαίρεση τις περιπτώσεις εκκρεμοδικίας και του διακανονισμού καταβολής αυτών σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Ο ενδιαφερόμενος δεν μπορεί να ξεκινήσει νομίμως τη λειτουργία του εάν δεν έχει πληρώσει το σχετικό παράβολο, έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δήμο.
      Η γνωστοποίηση εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών κοινοποιείται, στην οικεία υπηρεσία δόμησης, την υγειονομική υπηρεσία της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία, την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Ελληνική Αστυνομία. Από το σύνολο των γνωστοποιήσεων που αποστέλλονται στις ως άνω αρμόδιες υπηρεσίες, ο Δήμος οφείλει να εξασφαλίζει ότι ελέγχθηκε τουλάχιστον το 30% ανά εξάμηνο των δραστηριοτήτων που υποβάλλουν γνωστοποίηση ή μεταβολή της, εντός της χωρικής του αρμοδιότητας.
      Χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων
      Καταργείται πλέον η έκδοση ξεχωριστής άδειας χρήσης μουσικών οργάνων. Ο ενδιαφερόμενος γνωστοποιεί σε ειδικό πεδίο της γνωστοποίησης τη χρήση μουσικής, με προσδιορισμό της μέγιστης Α – ηχοστάθμης, του χώρου κ.τ.λ. Εάν η γνωστοποίηση ή η μεταβολή αφορά μόνο στη μουσική, ο Δήμος κοινοποιεί τη γνωστοποίηση μόνο στην αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας και στην Ελληνική Αστυνομία. Εφόσον η χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων γίνεται σε υπαίθριο χώρο, στο χώρο της εγκατάστασης θα βρίσκεται στη διάθεση των ελεγκτικών αρχών τεχνική έκθεση μηχανικού με ειδίκευση σε θέματα ηχομόνωσης και ακουστικής ή άλλου επιστήμονα σχετικής ειδικότητας, η οποία θα συντάσσεται σύμφωνα με τις υγειονομικές διατάξεις.
      Για τη χορήγηση της άδειας παράτασης ωραρίου ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει σχετική αίτηση στο Δήμο με μόνη την προσκόμιση του αποδεικτικού υποβολής της γνωστοποίησης, χωρίς κανένα άλλο δικαιολογητικό. Υποχρεώσεις ή άδειες σχετιζόμενες με τη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας δεν θίγονται. Οι υποχρεώσεις ή άδειες του προηγούμενου εδαφίου δεν αποτελούν απαιτούμενο δικαιολογητικό ή περιεχόμενο της γνωστοποίησης της χρήσης μουσικής ούτε της άδειας της προηγούμενης παραγράφου.
      Τήρηση αρχείου εγκατάστασης του καταστήματος (σύμφωνα με το άρθρο 4 – ΚΥΑ 16228 – ΦΕΚ 1723/18.05.2017) 
      Κατά την διάρκεια λειτουργίας της δραστηριότητας του καταστήματος, θα πρέπει να τηρούνται στον φάκελο που θα βρίσκεται στην εγκατάσταση του καταστήματος τα ακόλουθα έγγραφα, τον οποίο οφείλει να επιδεικνύει σε όλες τις αρμόδιες αρχές κατά τη διάρκεια του ελέγχου: 
      Στοιχεία φακέλου 
      Α) Το αποδεικτικό υποβολής της γνωστοποίησης με συνημμένο απλό αντίγραφο του σώματος της γνωστοποίησης 
      Β) Σχεδιάγραμμα του καταστήματος σε κλίμακα με βεβαίωση μηχανικού ότι πληρούνται οι κτιριολογικές προϋποθέσεις και υποχρεώσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Η κάτοψη θα συνοδεύεται από αντίγραφα των στοιχείων νομιμότητας του χώρου 
      Γ) Βεβαίωση της αρμόδιας για την οδό υπηρεσίας, ότι οι εργασίες κυκλοφοριακής σύνδεσης εκτελέσθηκαν πλήρως
       Δ) Πιστοποιητικό (ενεργητικής) πυροπροστασίας 
      Ε) Υπεύθυνη δήλωση σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος Δ του υγειονομικώς υπευθύνου του καταστήματος, με την οποία αποδέχεται τον διορισμό του (στην περίπτωση που ο γνωστοποιών είναι διαφορετικό πρόσωπο από τον υπεύθυνο του καταστήματος). 
      ΣΤ) Το προβλεπόμενο παράβολο ή φωτοαντίγραφο του αποδεικτικού κατάθεσης Ζ) Την άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου, εφόσον υπάρχει Η) Την άδεια παράτασης ωραρίου μουσικής, εφόσον υπάρχει 
      Θ) Τη βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του ΥΠΠΟΑ και το ΦΕΚ κήρυξης μνημείου, εφόσον απαιτείται 
      I) Την άδεια χρήσης φυσικού αερίου, εφόσον υπάρχει 
      *Κ) Εφόσον το κατάστημα είναι επιχείρηση τροφίμων ή ποτών κατά την έννοια της Υγειονομικής Νομοθεσίας θα πρέπει να πληροί επιπροσθέτως τους όρους της εκάστοτε υγειονομικής διάταξης
       *Λ) Εφόσον το κατάστημα είναι κατάστημα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος (π.χ. κομμωτήριο – κουρείο, κατάστημα περιποίησης χεριών - ποδιών, γραφείο τελετών, εργαστήριο δερματοστιξίας, κ.λπ.) θα πρέπει, να πληροί επιπροσθέτως τους όρους της εκάστοτε υγειονομικής διάταξης και να τηρεί τα προβλεπόμενα αρχεία με τα στοιχεία του προσωπικού, τα πιστοποιητικά υγείας τους και τις βεβαιώσεις συνδρομής νόμιμων προϋποθέσεων για την άσκηση του 
      ΠΡΟΣΟΧΗ
      Ο επιχειρηματίας, σε συνεργασία με τον μηχανικό του, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στην τήρηση των όρων λειτουργίας της επιχείρησης, γιατί σε περίπτωση μη τήρησης αυτών, ή έλλειψη των εγγράφων που πρέπει να φυλάσσονται στο φάκελο του καταστήματος θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμο ή να αλλάξει το κατάστημα.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Ν. 4759/2020 επέφερε σειρά αλλαγών σε καίρια νομοθετήματα του πολεοδομικού δικαίου, αφού τροποποίησε τον Ν. 4067/2012, τον Ν. 4447/2016 και τον Ν. 4495/2017.
      Μία από τις νέες διατάξεις που προσέθεσε στον Ν. 4495/2017 είναι αυτή του άρθρου 41 Α (Αλλαγή χρήσης εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων-Εξουσιοδοτική διάταξη).
      Ο νόμος, όμως, αυτός μεριμνά και σε άλλα σημεία για τα λεγόμενα «ρυμοτομούμενα» ακίνητα, τα οποία αποτελούν πραγματικά ευρέως διαδεδομένη κατηγορία ακινήτων.
      Τι είναι ρυμοτομούμενο τμήμα ακινήτου;
      Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου), που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες. Ο ορισμός αυτός αποτελεί και τη βάση των παρακάτω.
      Αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα με την πάροδο 10ετίας
                  Σύμφωνα με την παρ. 1 της διάταξης, εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης, κατά τις κείμενες διατάξεις επί ρυμοτομούμενων ακινήτων της παρ. 77 του άρθρου 2 του Ν. 4067/2012 (ΝΟΚ).
      Ως προϋπόθεση προβλέπεται η πάροδος 10 ετών από την κήρυξη, αλλά μη πραγματοποίηση της απαλλοτρίωσης. Συνεπώς, η νέα διάταξη «ξεμπλοκάρει» τυχόν αλλαγές που ήθελαν να πραγματοποιήσουν οι ιδιοκτήτες δεσμευμένων ακινήτων, πλην, όμως, δεν μπορούσαν μέχρι πρότινος.
      Η αλλαγή χρήσης επιτρέπεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες στην περιοχή του ακινήτου χρήσεις γης, με εξαίρεση τα ρυμοτομούμενα κτίσματα εντός των κηρυγμένων χώρων για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, πάρκων και αλσών επί των οποίων υφίστανται νομίμως κτίσματα, στα οποία επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης μόνο για κατοικία. Άρα, η διάταξη διαφοροποιεί την περίπτωση ύπαρξης κοινόχρηστου χώρου πρασίνου ή αλσών ή πάρκων από τις λοιπές περιπτώσεις ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Περαιτέρω, ορίζεται ότι ανεξαρτήτως του κριτηρίου της παρέλευσης δεκαετίας, σε ρυμοτομούμενα κτίρια επιτρέπονται οι αναγκαίες επισκευές για λόγους χρήσης και υγιεινής, όπως εργασίες επισκευής, αποκατάστασης, αλλαγής φέροντος οργανισμού ή πλήρης αντικατάσταση αυτού, διαρρύθμισης, ριζικής ανακαίνισης (που δεν φθάνει όμως μέχρι βαθμού ολοσχερούς κατεδάφισης και ανοικοδόμησής του), αντικατάσταση στέγης, καθώς και κοπής δέντρων σε ρυμοτομούμενα ακίνητα για λόγους επικινδυνότητας.
      Είναι σαφές ότι οι εργασίες αυτές δεν φτάνουν μέχρι του σημείου να επεμβαίνουν δραστικά στο ρυμοτομούμενο, ενώ αντιθέτως παρίστανται ως απολύτως αναγκαίες για τη διατήρηση αυτού σε μία ικανοποιητική κατάσταση.
      Οικοδομική άδεια για τις αναγκαίες εργασίες σε ρυμοτομούμενα
      Η οικοδομική άδεια για την αλλαγή χρήσης σε ρυμοτομούμενα ακίνητα, κάθε άλλη μεταγενέστερη ειδική αδειοδότηση, όπως π.χ. άδεια λειτουργίας, καθώς και η εκτέλεση των απαιτουμένων για την αλλαγή χρήσης εργασιών ή των εργασιών της παρ. 2, δεν επηρεάζουν το κύρος και τη διαδικασία της απαλλοτρίωσης.
      Πάντως, ορίζεται και μία εξαίρεση: Σε κάθε περίπτωση, τα αυθαίρετα ρυμοτομούμενα κτίσματα, καθώς και οι εργασίες που πραγματοποιούνται δυνάμει του παρόντος σε ρυμοτομούμενο τμήμα του ακινήτου (οικοπέδου κτιρίου) δεν αποζημιώνονται.
      Κατηγορία 1 τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών
      Ως γνωστόν, ο τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγοριοποιείται, ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, τη χρήση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί, ως εξής:

      1) Κατηγορία 1: περ. ι) περιφράξεις γηπέδων με πρόσωπο σε διεθνή, εθνική ή επαρχιακή οδό ή σε ρυμοτομούμενα οικόπεδα. Συνεπώς, σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα ρυμοτομούμενα.
      Κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας και απώτατο όριο το ρυμοτομούμενο
                Επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα, καθώς και σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων τα οποία έχουν εξαιρεθεί της κατεδάφισης ή έχουν υπαχθεί σε οποιονδήποτε νόμο εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή τακτοποίησης ή ρύθμισης αυθαίρετων κατασκευών εφόσον:
      α) δεν παραβιάζονται οι πολεοδομικές διατάξεις,
      β) τα οικόπεδα, τα γήπεδα ή τα κτίσματα, στα όποια εκτελούνται, δεν βρίσκονται σε δάσος, ρέμα, αιγιαλό ή παραλία, σε καθορισμένο αρχαιολογικό χώρο όπου απαγορεύεται η δόμηση, σε περιοχή απολύτου προστασίας, σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή του οικισμού, σε κτίρια που είναι στατικά επικίνδυνα, πριν αρθεί η επικινδυνότητα, σε τμήμα κτιρίου που έχει κατασκευαστεί μετά τη θεσμοθέτηση παρόδιας στοάς και εμπίπτει σε αυτήν, καθώς και σε ρυμοτομούμενα κτίρια, παρά το όριο διεθνών, εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης πλάτους πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας.
      Τα Ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης στη διαδικασία Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ)
      Τα ακίνητα προσφοράς συντελεστή δόμησης είναι μεταξύ άλλων και ακίνητα επί των οποίων έχει επιβληθεί απαλλοτρίωση είτε μέσω του ρυμοτομικού σχεδίου ή με πράξη κήρυξης απαλλοτρίωσης, με σκοπό τη δημιουργία κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων που προβλέπονται στο αντίστοιχο ρυμοτομικό σχέδιο, ακόμη και όταν περιέχουν κτίρια των περ. β΄ και γ΄ (ήτοι ακίνητα, στα οποία έχουν επιβληθεί όροι ή περιορισμοί δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4067/2012 ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις και  ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή εντός ορίων οικισμού, τα οποία χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 6, 10 και 13 του Ν. 3028/2002 ή άλλες διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και γενικώς της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαιολογικοί χώροι ή ιστορικοί τόποι και για τα οποία έχουν τεθεί περιορισμοί στην εξάντληση του συντελεστή δόμησης ή στα οποία απαγορεύεται τελείως η δόμηση).
      Οπότε, μέσω του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης είναι δυνατή και η αξιοποίηση των ρυμοτομούμενων ακινήτων.
      Η Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, εξάλλου, πραγματοποιείται από ακίνητο προσφοράς συντελεστή σε ακίνητο υποδοχής, που βρίσκεται εντός Ζώνης Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ).
       
      Παναγιώτης Γαλάνης,
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού-Πολεοδομικού Δικαίου και Δικαίου της Ενέργειας, Υπ. Δρ. Νομικής ΕΚΠΑ
      [email protected], www.pgalanislaw.gr
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η οχύρωση των Βορείων Συνόρων μας 1936-1940
      Ελληνικά χέρια, Ελληνικά λεφτά κι Ελληνική τεχνογνωσία κατασκεύασαν ένα μέγιστο τεχνικό έργο
      «Ενημερωτικό Δελτίο» Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Τεύχος 2189, 4 Μαρτίου 2002
      Θ. Π. ΤΑΣΙΟΣ
      Ο κ. Θεοδόσης Π. Τάσιος είναι ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.
      Τώρα που προωθούνται (ή συνωθούνται) τα Μεγάλα Τεχνικά Έργα. Τώρα που τα έργα Πολιτικού Μηχανικού (μαζί με τα οικοδομικά) αναγνωρίσθηκαν ως η μεγαλύτερη Βιομηχανία της Χώρας. Τώρα που ο εθνικός κομφουζιονισμός αμβλύνεται και επιτρέπει την υπέρβαση της φαρισαϊκής εξίσωσης «εργολάβος ίσον απατεών». Τώρα είναι (επιτέλους) καιρός ν’ αναμνησθούμε ότι Ελληνικά χέρια, Ελληνικά λεφτά, Ελληνική διευθυντική οργάνωση κι Ελληνική τεχνογνωσία, κατασκεύασαν (πριν από 65 χρόνια) ένα μέγιστο τεχνικό έργο: Την οχύρωση των Βορείων Συνόρων της Χώρας, κατασκευασμένη απ’ τον Ελληνικό Στρατό κι απ’ τους Έλληνες Μηχανικούς. Στη συνοριακή γραμμή Ελλάδας – Βουλγαρίας, κατασκευάσθηκαν 21 Οχυρά (μεταξύ των οποίων η Παπαδοπούλα, το Ιστίμπεη, το Αρπαλούκι, το Ρούπελ, το Περιθώρι, το Πυραμιδοειδές κ.ά.). Το καθένα-τους ήταν ένα περίκλειστο έργο ικανό να αμυνθεί προς κάθε κατεύθυνση, με επιφανειακά έργα βολής (πυροβόλων, όλμων, βομβιδοβόλων, πολυβόλων κλπ.) και με ποικίλα άλλα υπόγεια έργα εγκαταστάσεων υποστήριξης (διοικητήριο, θάλαμοι, διαβιβάσεις, μαγειρεία, αποθήκες κάθε είδους, δεξαμενές, νοσοκομείο, συστήματα αερισμού και φωτισμού, αποχετεύσεις κλπ.). Ανάμεσα σε κάθε Οχυρό προς τα γειτονικά-του και προς τη μεθόριο, είχαν κατασκευασθεί έργα εκστρατείας και θέσεις μάχης για την επιβράδυνση του εχθρού, μαζί με ισχυρά αντιαρματικά κωλύματα, οδικό δίκτυο κλπ. Ιδού πρώτα μια συνοπτική παρουσίαση του Έργου:
      * Περίοδος 1937-1940
      * Δαπάνη 1,5 δισεκατομμύριο τοτινές δραχμές (η σημερινή ισοδυναμία των οποίων μπορεί να κυμαίνεται από 2 έως 20 τρισεκατομμύρια δραχμές, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίον θα βρεθεί η αντιστοιχία).
      * Σύνολο ημερομισθίων 3.000.000
      * Μήκος υπογείων στοών 24.000 μ.
      * Μήκος υπογείων καταφυγίων 13.000 μ.
      * Υπόγειες και επιφανειακές εκσκαφές 900.000 κυβ. μ.
      * Τσιμέντο (ειδικό 500 χγ/εκ2, και κοινό) 66.000 τόνοι
      * Σκυροδέματα (οπλισμένα και άοπλα) 180.000 κυβ. μ.
      * Σιδηροπλισμός 12.000 τόνοι
      * Σωλήνες αερισμού 17.000 μ.
      * Σωλήνες ύδρευσης 75.000 μ.
      * Σωλήνες αποχέτευσης 24.000 μ.
      Κάθε σύγκριση με τον υπόγειο σιδηρόδρομο των Αθηνών ή μ’ οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο τεχνικό έργο, κάνει τον θαυμασμό-μας να μεγαλώνει για το επίτευγμα εκείνο – ιδίως αν ληφθεί υπόψη η διασπορά του έργου σε δυσπροσπέλαστα βουνά, οι δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες (και το κράτος δυσάρεστων πολιτικών συνθηκών). Κι όμως, το δημόσιο αυτό Έργο πραγματοποιήθηκε φτηνά, σωστά και γρήγορα!
      Τι είχαν παραπάνω εκείνοι οι πατεράδες κι οι παππούδες-μας, που δεν το ‘χουμε εμείς; Άντε, ντε… Μερικοί κακεντρεχείς, λένε ότι είχαν λίγο μεγαλύτερη δόση από κείνη την ιδιότητα η οποία (λόγω εντόπιας ανεπάρκειας;) βαφτίζεται με τον αρβανίτικο όρο «μπέσα». Κι είχαν βέβαια κι έναν μάνατζερ που λεγόταν Ελληνικός Στρατός – μια αναγνώριση η οποία δεν ακούγεται όσο συχνά οφείλεται.
      Όσο για την στρατηγική αποδοτικότητα του Έργου, φαντασθήτε την προοπτική πλαισίωσής-του με τον κύριο όγκο του Στρατού Εκστρατείας, για την αντιμετώπιση του βαλκανικού αντιπάλου, κατά του οποίου προοριζόταν το Έργο. Αντ’ αυτού, η οχύρωση των Βορείων Συνόρων πλαισιώθηκε μόνον με τα ανεπαρκέστατα υπόλοιπα του Ελληνοϊταλικού μετώπου. Παρά ταύτα, αν εξαιρέσετε τα δύο άκρα της Γραμμής των οχυρών (το μεθοριακό Μπέλες και τον Εχίνο/Νυμφαία μετά την εκκένωση της Δυτικής Θράκης), οι Γερμανοί δεν παρεβίασαν πουθενά το φράγμα της οχυρωμένης Γραμμής Μπέλες-Νέστος.Ούτε οι βομβαρδισμοί του πολυάριθμου γερμανικού πυροβολικού, ούτε οι βολές με όπλα ευθυτενούς τροχιάς κατάφεραν τίποτα το ουσιώδες. Κι οι φρουρές των οχυρών αυτών μπόρεσαν κατ’ επανάληψη να βγουν στην επιφάνεια, και να εκκαθαρίσουν τα Γερμανικά τμήματα που είχαν «επικαθήσει» στον χώρο τους. Όταν μετά την συνθηκολόγηση, ο υποστράτηγος Schneider (επικεφαλής Γερμανικής Επιτροπής μελέτης της οχύρωσης) θα περπατήσει επί έναν μήνα τη Γραμμή, θα γράψει ότι τα οχυρά αυτά είχαν επιτύχει το βέλτιστο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη ανάλογη οχυρωματική Γραμμή στην Ευρώπη. Και θα ζητήσει απ’ τον καθηγητή της Γεωλογίας Μητσόπουλον, ερμηνεία της μεγάλης αντοχής του σκυροδέματος των έργων…
      Το Έργο μελετήθηκε εξ ολοκλήρου από το Μηχανικό του Ελληνικού Στρατού, αφού βεβαίως ο γενικός σχεδιασμός από τακτική άποψη είχε γίνει απ’ το Πεζικό και το Πυροβολικό. Δεν είναι μέσα στους σκοπούς αυτού του Σημειώματος να περιγράψει τις άλλες εκείνες «μάχες», τις διανοητικές, οι οποίες δόθηκαν για τη σύλληψη, την τεκμηρίωση, τον υπολογισμό, τη σχεδίαση και την προδιαγραφή του όλου εγχειρήματος. (Ας θυμηθούμε και το ανάλογο του Αρχιμήδους με τους γερανούς-του, στην άμυνα των Συρακουσών). Αλλά είναι ευχάριστο καθήκον να σημειώσουμε εδώ και τον ρόλο του Εθν. Μ.Πολυτεχνείου σ’αυτήν την προσπάθεια, ιδίως όσον αφορά την όπλιση, τη σύνθεση και τον έλεγχο Ποιότητας του σκυροδέματος του Έργου. Ο πρώτος Καθηγητής του Ωπλισμένου Σκυροδέματος στο Πολυτεχνείο, ο αείμνηστος Περικλής Παρασκευόπουλος, ήταν ένας από τους κυριότερους συνεργάτες αυτής της προσπάθειας. Η επίπονη και δυσχερέστατη κατασκευή του όλου Έργου έγινε υπό την έμπνευση, οργάνωση και συστηματική επίβλεψη του Στρατού. Ο κάθε «Αξιωματικός Έργου» επιλεγόταν με μεγάλη φροντίδα – και ήταν μια προσωπικότητα εκείνη την εποχή: Οι τεχνικές του γνώσεις, οι διευ­θυντικές και οικονομολογικές του ικανότητες, (αλλά κυρίως μια δυ­σεύρετη εμμονή στο καθήκον), ήσαν απ’ τα ουσιώδη εκείνα χαρακτη­ριστικά τα οποία όποιος Μηχανικός τα διαθέτει σήμερα γίνεται ζά­πλουτος.
      Ευτύχησα να έχω συνεργασθεί πολύ αργότερα, ή να έχω υπηρετήσει σε μονάδες Μηχανικού με μερικούς απ’ αυτούς (Στ. Ψαραδέλλης, Αχ. Παυλίδης, Κωνστ. Καλευράς) και ξέρω κι από πρώτο χέρι σε τι πολύτι­μα στελέχη αναφέρομαι. Αλλά, βλέπετε η Ιστορία δεν επαινεί τις προ­σωπικότητες του Στρατού – απλώς διασώζει τα ονόματα μόνον των κνώδαλων που γίνονται κινηματίες.
      Το Έργο ήταν ένα περίπλοκο άθροισμα ποικίλων έργων: Οδοποιία, Σήραγγες (οχυρά, διάδρομοι, υπνωτήρια, διαβιβάσεις, νοσοκομεία, αποθήκες, δεξαμενές), Ύδρευση/Αποχέτευση, Αερισμός, Φωτι­σμός, Τάφροι και χαρακώματα. Ο Στρατός (το «Φρούριο Θεσσαλονί­κης», όπως ονομάστηκε η ειδική Μονάδα) μελέτησε τις ανάγκες σε ειδικευμένο προσωπικό για το όλο εγχείρημα, προώθησε τα κατάλ­ληλα στελέχη αξιωματικών του Μηχανικού (εν ενεργεία ή αποστρά­των) και ιδιωτών Πολιτικών Μηχανικών και ανεζήτησε τους κατάλ­ληλους Εργολάβους για την Κατασκευή. (Σπανιότατα ακολούθησε το σύστημα δι’ αυτεπιστασίας, παρ’ όλο που είχε τη δυνατότητα αυ­τή). Οι διαγωνισμοί άρχισαν απ’ το 1936 και συνεχίζονταν σταδιακά και μετά το 1939 – μέχρι και μετά την κήρυξη του πολέμου. Όπως ή­ταν φυσικό, η έλλειψη πείρας στην αρχή δημιούργησε προβλήματα: Ποιο τιμολόγιο και ποιες προδιαγραφές θα μπορούσαν να περιγρά­ψουν τις απίστευτες και δυσπρόβλεπτες συνθήκες τέτοιων έργων… Και βρέθηκαν θερμόαιμοι υπηρεσιακοί παράγοντες (1936), οι οποίοι πρότειναν την έκπτωση των «δυστροπούντων» εργολάβων. Το σοφό «Φρούριο Θεσσαλονίκης» όμως, είχε άλλη γνώμη, και έδωσε ε­ντολή «να βελτιωθούν κατά το δυνατόν τα κονδύλια εκείνα τα οποία εζημίωναν ίσως τους εργολάβους, λόγω των συνθηκών πραγματο­ποιήσεως των κατασκευών». Ας παίρνομε μαθήματα εμείς οι νεότε­ροι: Άλλο προστασία του δημοσίου συμφέροντος, κι άλλο ευθυνο-λαγνεία… Οι φοβεροί εκείνοι Εργολάβοι δε, όταν στέρεψε το δημό­σιο χρήμα (1938-39), δέχθηκαν (άκουσον-άκουσον) να εργάζονται επί πιστώσει – να πληρωθούν δηλαδή την επόμενη χρονιά! Τέτοια ή­ταν η «μπέσα» της γενιάς εκείνης. Η έρευνα για την εξακρίβωση των ονομάτων των ωραίων εκείνων Ελλήνων Τεχνικών, θα ολοκληρωθεί σύντομα. Ο Στρατός προμήθευε στους εργολάβους όλα τα βασικά υλικά (τσιμέ­ντο, σίδερο, ελάσματα, πασσάλους, παραπήγματα, μηχανήματα για ε­γκατάσταση – αλλά και ειδικό εξοπλισμό για την κατασκευή, όπως δονητές σκυροδέματος). Ήταν δε ευρύτερη η ευφυΐα εκείνου του εργοδότη-μάνατζερ που ήταν ο Στρατός:
      Τα τιμολόγια ήσαν κρυστάλλινα (για παράδειγμα, επιμετρούσαν και
      τις πάπιες/έδρανα των σιδηροπλισμών). Η κοινωνική αντίληψη για τους εργαζόμενους ήταν μπροστά απ’ την
      εποχή (π.χ. σε περιπτώσεις κακοκαιρίας, ο Στρατός πλήρωνε μέχρι 12
      μισά μεροκάματα κατά μήνα, κατευθείαν στο προσωπικό των εργολάβων). Ο διοικητής της φρουράς του Οχυρού δεν είχε την παραμικρή δικαιοδοσία πάνω στο εργαζόμενο προσωπικό (ιδιώτες ή στρατιωτικούς).  
      Ας έρθομε τώρα σε μερικά ειδικότερα τεχνικά ζητήματα. Και πρώτα η
      τεχνολογία του σκυροδέματος: Η ελληνική τσιμεντοβιομηχανία παρήγαγε τότε ένα ειδικό για την περίσταση τσιμέντο υψηλής αντοχής
      (500-625 χγ/εκ2, με τους τότε κανονισμούς), το οποίο χρησιμοποιούνταν σε αναλογία 400 χγ/μ3– αλλ’ έφθανε και μέχρι διπλασιασμού
      στην πάνω στρώση της πλάκας οροφής των οχυρών. Η σοφή τεχνική
      προδιαγραφή τόνιζε μεν τη σημασία του χαμηλού λόγου «νερό: τσιμέντο» (απαιτούσε, όπου ήταν δυνατόν, ω=0,45!), αλλ’ απαγόρευε τα
      στεγνά σκυροδέματα, δίνοντας τιμέςslump ίσες με 6 cm για το σώμα
      και 3 cm για την επιφάνεια των έργων. Η χρήση των αναμικτήρων σκυροδέματος έγινε υποχρεωτική απ’ το 1937, μετά δε και από σχετικά μεγάλης κλίμακας πειράματα με τη συ­νεργασία του ΕΜΠ, η Υπηρεσία προέκρινε και προμήθευσε δονητές μάζας σκυροδέματος – αεροκίνητους, παρακαλώ, (εκλογή ορθότατη δια το υψίσυχνο του φάσματος των). Δεν ξέρει κανείς τι να πρωτο­θαυμάσει σ’ αυτά τα εργοτάξια, τον καιρό που οι άλλες (εκτός Οχύρω­σης) κατασκευές στην Ελλάδα δεν ήσαν ακόμη τόσο αναπτυγμένες. λ.χ., η Υπηρεσία προέβλεπε ότι πολλοί οπλισμοί θα έπρεπε να τοπο­θετούνται κατά περιοχές, μετά τη σκυροδέτηση ορισμένου πάχους του στοιχείου. Ή, τα αποτελέσματα αντοχής διασταυρώνονταν και με δοκίμια που στέλνονταν στο ΕΜΠ. Ή, η συντήρηση του σκυροδέματος κρατούσε 15 ημέρες – φάρμακο άριστο υπέρ της ανθεκτικότητας σε διάρκεια.
      Όλα τούτα, συνεχίζουν να είναι μαθήματα για μερικούς από μας, μέχρι σήμερα. Το ίδιο κι η ρητή υποχρέωση του Αξιωματικού του Έργου: την προτεραία της σκυροδέτησης, να βεβαιώνει ότι έχει οργανωθεί πλή­ρως η εργασία κ.λπ. κ.λπ., ελέγχοντας λεπτομερώς έξι συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για να δοθεί η άδεια να προχωρήσει ο Εργολάβος. Κι ο Κανονισμός έλεγε ότι ο Αξιωματικός Έργων «τυγχάνει προσωπικώς υπεύθυνος» – και το εννοούσε!
      Πως να μην πετύχουν αντοχές 300 και 400 χγ/εκ2, όταν η υπόλοιπη πιάτσα αγκομαχούσε για το Β120. Μια άλλη σπουδαία απόφαση (από­τοκος μακράς Eλληνικής εμπειρίας) ήταν η προσθήκη 50 χγ/μ3 λεπτής θηραϊκής γης στα 250 χγ/μ3 κοινού τσιμέντου (στον αναμικτήρα – όχι στο εργοστάσιο) σε όλες τις επενδύσεις των τόξων των σηράγγων. Τέσσερις χιλιάδες τόνοι θηραϊκής γης θα μπούνε έτσι στην Οχύρωση. Είκοσι χρόνια αργότερα, ένας νεαρός Μηχανικός (ο Στέλιος Ναουμίδης του ΓΕΝ), θα κάνει το ίδιο στις σήραγγες/δεξαμενές του Ναυτικού, με λαμπρά αποτελέσματα αντλησιμότητας και στεγανότητας σκυροδέματος. Τέλος, η συμπεριφορά οπλισμένου σκυροδέματος υποκείμενου σε ε­κρήξεις, αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα απ’ τα πιο αμφιλεγόμενα α­ντικείμενα της Δυναμικής. Πριν από 62 χρόνια, Επιτροπή του ΕΜΠ (υπό τον Πρύτανη Ν. Κιτσίκη, με τους Π. Παρασκευόπουλο και Α. Ρουσόπουλον) αναλύει το πρόβλημα κατά εντυπωσιακά ορθολογικό τρόπο και, αφού περιγράψει τον τριμερή μηχανισμό αυτής της συμπεριφο­ράς, καταλήγει στον βέλτιστο τρόπο όπλισης της μάζας του σκυροδέ­ματος (πάχη 1,00 έως 2,00 μέτρα ενίοτε), που είναι και ο οικονομικό­τερος.
      Η σύνταξη αυτού εδώ του Σημειώματος έγινε εφικτή χάρις στην παραχώρηση μερικών διαβαθμισμένων ιστορικών στοιχείων απ’ τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (Στρατηγός κ. Ι.Δ. Κακουδάκης) μετά από σχετική έγκριση του ΓΕΣ και τη φιλική συνεργασία με τον Στρατηγό κ. Μπάκα και τον Ταξίαρχο κ. Κρασανάκη, του Μηχανικού. Μαζί με τις θερμές ευχαριστίες μου για την παραχώρηση αυτού του υλικού, ήθελα να προσθέσω και τις οφειλόμενες προς το ΓΕΣ ευχαριστίες για τις μελλοντικές
      διευκολύνσεις προς τους Έλληνες Μηχανικούς να επισκεφθούν τμήματα του Έργου, στο πλαίσιο αρμοδίως οργανουμένων τεχνικών εκ­
      δηλώσεων. Ήταν ίσως καιρός να αναιρέσωμε την ενδημούσα αμνησία μας…
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε προσυμβατικό στάδιο και συνήθως σε διακηρύξεις έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή, κατά την αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ανακύπτει το ζήτημα ορθού ή επαρκούς υπολογισμού της μεταφορικής δαπάνης. Αυτή αφορά κυρίως στη μεταφορά αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών, στο πλαίσιο υπολογισμού του άμεσου κόστους του έργου.
      Κατά την εκτέλεση δημοσίων έργων οδοποιίας, αντίστοιχα, είναι σύνηθες το αίτημα για πρόσθετες δαπάνες μεταφοράς αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών και αφορά ουσιαστικά σε πρόσθετη αποζημίωση προς τον ανάδοχο και όχι σε συμπληρωματικές εργασίες απαραίτητες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης που προέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του έργου.
      Επιπλέον, οι μέχρι πρότινος ιδιαίτερα μεγάλες προσφερόμενες εκπτώσεις σε έργα οδοποιίας και η σύγχρονη ενεργειακή κρίση ανέδειξαν τη συμβολή της μεταφορικής δαπάνης στο άμεσο κόστος εκτέλεσης των έργων αυτών.
      Διακρίνεται, επομένως, η σημασία της ακρίβειας στον υπολογισμό της μεταφορικής δαπάνης σε έργα οδοποιίας.
      Στο Ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» παρ.5α, ορίζεται οτι «Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης.»
      To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων οδοποιίας, αναφορικά με το μεταφορικό έργο, περιλαμβάνει:
      – τον Κανονισμό Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ 466/2017, ΦΕΚ 1746/Β/2017),
      – την Εγκύκλιο Ε7/2013 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/5/8/12-02-2013 και ΑΔΑ: ΒΕΥΣ1-ΞΘΕ) και
      – την Εγκύκλιο Ε18/2014 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/6/7/24-09-2014 και ΑΔΑ: Ω8ΘΛ1-ΤΘΥ).
      Εκεί, εν συντομία, προβλέπεται ότι το κόστος μεταφοράς αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών προϋπολογίζεται πριν την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ενσωματωθεί στην ενιαία τιμή του τιμολογίου ανεξαρτήτως της απόστασης μεταφοράς που εν τέλει ο ανάδοχος θα κληθεί να καλύψει, πλην των περιπτώσεων που στα οικεία άρθρα αναφέρεται ρητά ότι η μεταφορά πληρώνεται ιδιαίτερα (άρθρα που επισημαίνονται με αστερίσκο [*]). Επισημαίνεται ότι, τα ενιαία τιμολόγια δεν είναι δυνατόν να προβλέψουν και να κοστολογήσουν ειδικές συνθήκες μεταφοράς υλικών, όπως θαλάσσιες μεταφορές και μεταφορές σε δύσβατα σημεία. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι ειδικές αυτές συνθήκες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποζημιώνονται ιδιαίτερα, με την σύνταξη επί πλέον άρθρου πρόσθετης αποζημίωσης οφειλόμενης στις κατά τόπους ειδικές συνθήκες και προσθήκη αυτού στα τιμολόγια Δημοπράτησης.
      Το όλο ζήτημα τελικά ανάγεται στην πληρότητα και ορθότητα των συμβατικών τευχών (Τεχνική Περιγραφή, Τιμολόγιο μελέτης, Προϋπολογισμός μελέτης, Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) το οποίο είναι ουσιώδες για την επιτυχή υλοποίηση ενός έργου. Από εκεί και πέρα, μεταβολή του κόστους μεταφοράς ανάγεται και στον επιχειρηματικό κίνδυνο του αναδόχου, ο οποίος προχωρά στην υποβολή οικονομικής προσφοράς με βάση τις συνθήκες του κάθε έργου. Εξάλλου, η επιλογή των προς προμήθεια υλικών που ενσωματώνονται στο έργο, συμπεριλαμβανομένων και των λατομικών προϊόντων, υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, εναπόκειται στις επιχειρηματικές επιλογές που ο ίδιος αναλαμβάνει, εκτός ειδικών περιπτώσεων που προσδιορίζονται ρητά στα συμβατικά τεύχη, πχ παροχή από την αναθέτουσα αρχή.
      Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα Χαμηλή Προσφορές και Μεταφορικό Κόστος
      Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η λίμνη Κάρλα, ή λίμνη Βοιβηίδα (παλαιότερα) και κατά την αρχαιότητα Βοιβηΐς, ή Βοιβιάς, ή Βοίβη, ή λίμνη της Πελασγιώτιδος, είναι λίμνη η οποία αποξηράνθηκε το 1962, επειδή την εποχή εκείνη προκαλούσε πλημμύρες στις πέριξ γεωργικές καλλιέργειες, ενώ ορισμένες βαλτώδεις εκτάσεις γύρω της προκαλούσαν την έντονη παρουσία εντόμων. Βρισκόταν νοτιοανατολικά της Λάρισας, κοντά στις βόρειες πλαγιές του Πηλίου, στα όρια των Νομών Λαρίσης και Μαγνησίας.

      Η αποξήρανση της λίμνης Κάρλας άρχισε στο τέλος Αυγούστου του 1962 με τα εγκαίνια της σήραγγας μήκους 10.150 μέτρων και ήταν από τα σημαντικότερα έργα για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας. Αποδόθηκαν 80.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης στους αγρότες της Θεσσαλίας, σε μία εποχή που η ελληνική γεωργία πραγματοποιούσε τα πρώτα βήματά της προς την εκβιομηχάνιση αλλά και την αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού

      Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα της περιοχής ήταν μεγαλύτερες από το όφελος που προσέφερε η αποξήρανσή της. Έτσι, σήμερα γίνεται προσπάθεια για αναδημιουργία της λίμνης, που θα έχει μέγεθος 38.000 στρέμματα.[3] Η αρχική λίμνη είχε μέγεθος 180- 195 χιλιάδες στρέμματα και το βάθος της έφτανε τα 4-6 μ. Το Δεκέμβριο του 2010 άρχισε η άντληση νερού από τον ποταμό Πηνειό, ενώ όταν τεθούν σε πλήρη λειτουργία τα πέντε αντλιοστάσια του Πηνειού θα τροφοδοτούν τη λίμνη με 14 κυβικά μέτρα νερού το δευτερόλεπτο.[3]Το έργο αναμένεται να συμβάλλει μεταξύ άλλων στην αντιπλημμυρική προστασία, την αποκατάσταση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα, την άρδευση 100.000 στρεμμάτων, την ενίσχυση της ύδρευσης της πόλης του Βόλου με 15 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως – το 50% των αναγκών της πόλης.

      Κατά τη διάρκεια των εργασιών για την ανασύσταση της λίμνης ήρθαν στο φως σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα (ενδεικτικά: κοσμήματα, αγγεία, νομίσματα, κλίβανοι, υπολείμματα κτιρίων, αγωγοί, τάφοι).[1] Το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε μάλιστα τη διατήρηση και μετατροπή σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, ενός τμήματος προϊστορικού οικισμού, έκτασης 3,5 στρεμμάτων, του τέλους της Νεολιθικής Εποχής.[1]Μετά την επιτυχή άρδευση η Λίμνη «εγκαινιάσθηκε» τον Οκτώβριο του 2018.[4]Με το όνομα Βοιβηίς φέρονταν παλαιότερα πετρελαιοφόρο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. 
      Μετά από το καιρικό σύστημα Ντάνιελ τον Σεπτέμβριο του 2023, η περιοχή δέχθηκε ποσότητες ομβρίων υδάτων που αντιστοιχούν σε ποσότητα μεγαλύτερη της τριετίας. Αυτό, είχε ως αποτέλεσμα η λίμνη να ανακτήσει την αρχική της έκταση προ του 1962 και ακόμη μεγαλύτερη, 190 χλμ, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδος, μετά από την Τριχωνίδα.
      Η Λίμνη Κάρλα, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας!
         
      Ένας από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της Ελλάδας έχει χαρακτηριστεί η λίμνη Κάρλα, στα ανατολικά της Θεσσαλίας, αλλά για τους περισσότερους είναι μία περιοχή άγνωστη μεν, πολλά υποσχόμενη δε για το μέλλον του τόπου.Τα τελευταία χρόνια εξελίχθηκε σε ένα αληθινό τόπο συνάντησης και συνύπαρξης εκατοντάδων πτηνών, που πολλά από αυτά κινδυνεύουν με αφανισμό,εξαιτίας της αλόγιστης δραστηριότητας των ανθρώπων και των λάθος επιλογών τους.  
      Η Λίμνη Κάρλα αποτελεί έναν τουριστικό πόλο αφού  ενδείκνυται ακόμα και για ναυταθλήματα, αλλά και για όσους αγαπούν και παρατηρούν την Φύση, αφού στο οικοσύστημα της περιοχής ζουν πλέον περισσότερα από 186 είδη πτηνών, μερικά από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια και κινδύνευαν από αφανισμό».
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με αφορμή τις χιονοπτώσεις που προκάλεσε η κακοκαιρία «Ελπίς», στον παρακάτω Πίνακα παρουσιάζονται τα σημαντικότερα επεισόδια χιονόπτωσης στην Αθήνα τα τελευταία 111 χρόνια και οι απόλυτες ελάχιστες θερμοκρασίες που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια των επεισοδίων αυτών.
      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της σχετικής μελέτης, το σημαντικότερο επεισόδιο σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 1911. Από το 2000 και μετά το μεγαλύτερο ύψος χιονιού στην Αθήνα σημειώθηκε το 2008 (25 cm) και η «Ελπίς» κατατάσσεται αμέσως μετά με ~20 cm ύψος χιονιού μαζί με τη «Μήδεια» 11 μήνες πριν, τον Φεβρουάριο του 2021. Λίγο μικρότερα και περίπου στα 15 cm ήταν τα ύψη χιονιού που σημειώθηκαν το 2002 και το 2004.
      Από την άλλη, αξίζει να αναφερθεί ότι η εκδήλωση χιονοκαταιγίδων κατά την κακοκαιρία «Ελπίς» ήταν πρωτοφανής ως προς το μέγεθος και την έκταση της ηλεκτρικής δραστηριότητας, ενώ μικρότερης έντασης χιονοκαταιγίδες καταγράφηκαν το 2004 κατά την πρώτη φάση της χιονόπτωσης καθώς και στη «Μήδεια».

      Πίνακας. Τα σημαντικότερα επεισόδια χιονόπτωσης στην Αθήνα τα τελευταία 111 χρόνια, καθώς επίσης και οι απόλυτες ελάχιστες θερμοκρασίες, όπως μετρήθηκαν από τον μετεωρολογικό σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο. (*Τα ύψη χιονιού δίνονται κατ΄ εκτίμηση, αφού δεν διατίθεται τράπεζα δεδομένων χιονομέτρησης)
      Ποιοτική ανάλυση αναφορών από τις παρελθούσες κακοκαιρίες με χιονοπτώσεις στην Αττική συνοψίζονται ως εξής:
      Στη Βόρεια Αττική η σημαντικότερη χιονόστρωση με διαφορά σημειώθηκε το 2002, έπεται το 2004 και ακολουθούν με εφάμιλλα ύψη η «Μήδεια» και η «Ελπίς». Στα Βόρεια Προάστια και πάλι σημαντικότερη χιονόστρωση με διαφορά σημειώθηκε το 2002, έπονται το 2004 και η «Μήδεια», στη συνέχεια τοποθετείται η «Ελπίς» και τέλος το 2008. Στην Ανατολική Αττική η κατάταξη των υψών χιονόστρωσης είναι κατά σειρά το 2004, «Ελπίς», «Mήδεια» και το 2002 μαζί με το 2008. Τελειώνοντας, επειδή έγινε δημόσια συζήτηση για την εγκυρότητα των προγνώσεων κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας, να τονίσουμε ότι η προγνωσιμότητα της συγκεκριμένης κακοκαιρίας ήταν υψηλή. Τα προγνωστικά εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr επέτρεψαν να δοθεί μια συνεχής και εμπεριστατωμένη ενημέρωση πριν και κατά τη διάρκεια εξέλιξης του φαινομένου. Αυτά τα εργαλεία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από την Πολιτεία για την καλύτερη προετοιμασία απέναντι στα έντονα καιρικά φαινόμενα. Μεταξύ 20 και 24 Ιανουαρίου δημοσιεύτηκαν 12 ανακοινώσεις σχετικά με τη σοβαρότητα της κακοκαιρίας «Ελπίς» και των καταιγίδων χιονιού που θα πλήξουν την Αττική, και την Κυριακή 23/01 δημοσιεύτηκαν προγνωστικοί χάρτες χιονοκάλυψης που επιβεβαιώθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό.
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/articles_all.cfm
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η πιο «κλισέ» φράση όσων ασχολούνται με τις συνδυασμένες και εμπορευματικές μεταφορές είναι η ακόλουθη: Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί εμπορευματικός κόμβος της ΝΑ Ευρώπης.
      Μπορεί να αποτελεί ουτοπία, μπορεί και όχι. Από την άλλη πλευρά, τα βήματα προόδου είναι εμφανή, κυρίως στον τομέα των υποδομών και όχι μόνο.
      Η χώρα έχει ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης διεθνών φορτίων, όπως ανέφερε πρόσφατα στην ημερίδα «Συνδυασμένες Μεταφορές και ο Ρόλος της Ελλάδας», που διεξήχθη στο Θριάσιο Ε/Κ, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ανάπτυξης Εφοδιαστικής Ιωάννης Μίνης.
      Για παράδειγμα, ο Πειραιάς είναι ο πλησιέστερος στο Σουέζ σημαντικός ευρωπαϊκός λιμένας, η θέση της χώρας είναι ευνοϊκή σε σχέση με την Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη και η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΘ αύξησε τα διεθνή φορτία, εάν και μόνο το 10% – 15% εξ αυτών διακινούνται μέσω της ενδοχώρας.
      Επιπροσθέτως, οι σιδηροδρομικές μεταφορές δύνανται να αποτελέσουν κρίσιμο παράγοντα προσέλκυσης διεθνών φορτίων.
      Oι διάδρομοι των εμπορευματικών ροών στους οποίους μπορεί να πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα
      Για παράδειγμα, η σιδηροδρομική μεταφορά διεθνούς φορτίου από τον ΣΕΠ, ύψους 30.000 TEU ανά έτος, θα μπορούσε να ανέλθει στα επίπεδα των 100.000 TEU, με την ολοκλήρωση του βασικού σιδηροδρομικού άξονα.
      Στα ανωτέρω χαρακτηριστικά γνωρίσματα είναι σημαντικό:
      -Να προσδιορισθούν οι διεθνείς εμπορευματικές ροές και να κατηγοριοποιηθούν.
      -Για τις εν δυνάμει ροές, να προσδιοριστούν ανά κατηγορία, όπως η προστιθέμενη αξία για τη χώρα και πρωτοβουλίες αύξησης της ζήτησης – ενίσχυσης της προσφοράς.
      Σε θεσμικό επίπεδο προτείνεται τα υπουργεία Οικονομίας και Εξωτερικών να αναλάβουν συστηματικές πρωτοβουλίες για εξευρωπαϊσμό προϊόντων, μέσω προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα (σύμφωνα πάντα με τις επιταγές των κανονισμών της ΕΕ).
      Επίσης, κρίνεται σκόπιμο να δοθούν κίνητρα για κατάλληλες επενδύσεις σε συναρμολόγηση, επισκευή/rework, «τελειοποίηση», μεταποίηση διεθνών φορτίων, αλλά και να γίνει ενδελεχές benchmarking σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες προσφέρονται παρόμοιες υπηρεσίες (Ιρλανδία, Τσεχία, κλπ)
      Αντίστοιχα, για διεθνή φορτία (εκτός ΕΕ), να μελετηθούν κίνητρα και προϋποθέσεις, ώστε τα φορτία να τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ελλάδα –  25% του ποσού εκτελωνισμού παραμένει στην Ελλάδα.
      Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστούν ταχείες διαδικασίες εκτελωνισμού, πρότυποι δασμοί ανά κατηγορία αγαθών (και σχετική υποστήριξη του προσωπικού του τελωνείου, περιορίζοντας την ανάγκη για προσδιορισμό δασμών ανά περίπτωση) και ηλεκτρονικοποίηση του συνόλου των διαδικασιών, ώστε να συμπεριλάβει και άλλες υπηρεσίες ή φορείς που εμπλέκονται στην εισαγωγή και εξαγωγή εμπορευμάτων.
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το Τορόντο είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Οντάριο στον Καναδά. Έχει πληθυσμό περίπου 2.700.000 κατοίκων εκ των οποίων ένα σημαντικό ποσοστό ανήκει στην ελληνική κοινότητα. Η πόλη αυτή δεν αποτελεί μόνο μεγάλο αστικό κέντρο αλλά και οικονομική υπερδύναμη στην Βόρεια Αμερική. Όλοι έχουμε δει τις εικόνες με τα επιβλητικά κτίρια που μαρτυρούν πλούτο και πρόοδο.

      Σίγουρα λίγες μέρες διακοπών εκεί δεν είναι αρκετές για να τα θαυμάσει κανείς όλα, πάμε λοιπόν να δούμε ορισμένα αρχιτεκτονικά αξιοθέατα που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λείπουν από τη λίστα κανενός επισκέπτη.
      Πηγή εικόνας: Google images Canadian National Tower (CN Tower)
      Ο CN Tower είναι ίσως το πρώτο πράγμα που προσέχει κανείς κοιτώντας την πόλη του Τορόντο. Ο εντυπωσιακός αυτός πύργος ήταν το ψηλότερο κτίριο του κόσμου για 34 χρόνια πριν το Burj Khalifa στο Ντουμπάι. Κατασκευάστηκε το 1976 και έχει ύψος 553 μέτρα, γεγονός που τον κάνει ορατό από κάθε σημείο του Τορόντο. Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια τουρίστες τον επισκέπτονται κάθε χρόνο και η αμερικανική κοινότητα πολιτικών μηχανικών το συμπεριέλαβε στα 7 θαύματα του σύγχρονου κόσμου.
      Πηγή εικόνας: Google images Royal Ontario Museum
      Το Royal Ontario Museum χτίστηκε πριν έναν αιώνα και είναι το μεγαλύτερο μουσείο του Καναδά. Προσελκύει 1 εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως μιας και συγκαταλέγεται στα κορυφαία μουσεία πολιτισμού και φυσικής ιστορίας παγκοσμίως. Εντός του κτιρίου θα βρει κανείς πάνω από 40 γκαλερί και 6 εκατομμύρια αντικείμενα. Συνεπώς μια μέση επίσκεψη διαρκεί τουλάχιστον 4 ώρες. Το 2007 άνοιξε και η επέκταση του μουσείου, σχεδιασμένη από τον Daniel Libeskind. Κόστισε εκατομμύρια δολαρίων και αποτελείται κυρίως από γυαλί και αλουμίνιο. Σήμερα μπορεί κανείς να το θαυμάσει ως μίγμα αρχιτεκτονικών δύο διαφορετικών αιώνων.
      Πηγή εικόνας: Google images Aga Khan Museum
      Το Aga Khan Museum είναι ένα μουσείο στο Τορόντο σχεδιασμένο από τους Fumihiko Maki, Vladimir Djurovic, και Charles Correa. Παρουσιάζει περισσότερα από 1.000 αντικείμενα με θέμα την μουσουλμανική κουλτούρα, την Ιρανική και την ισλαμική τέχνη. Αρχιτεκτονικά το κτίριο είναι πραγματικά συναρπαστικό. Οι επιφάνειες του λευκού βραζιλιάνικου γρανίτη κάνουν παιχνίδια με το φως του ηλίου και δημιουργείται μια εντυπωσιακή ατμόσφαιρα εξωτερικά. Μέσα ο επισκέπτης θα βρει τάξεις, γκαλερί, εκθεσιακούς χώρους, εστιατόριο και βιβλιοθήκη.
      Πηγή εικόνα: Google images The Opera House
      Το Opera House ήταν ένα από τα πρώτα αρχιτεκτονήματα με σκοπό την ψυχαγωγία στο Τορόντο. Όταν άνοιξε, το 1909, λεγόταν La Plaza Theatre. Παρόλο που μετράει πάνω από έναν αιώνα ζωής εξακολουθεί να είναι σημαντικό κέντρο της πόλης. Εκεί φιλοξενούνται παραστάσεις κωμωδίας, ταινίες, τηλεοπτικές και εμπορικές παραγωγές αλλά και φιλανθρωπικές πράξεις. Τα τελευταία χρόνια στο συγκεκριμένο χώρο έχουν πραγματοποιηθεί συναυλίες πασίγνωστων καλλιτεχνών όπως η Rihanna και ο Eminem.
      Πηγή εικόνας: Google images Rogers Centre
      Το Rodgers Centre, ή όπως λεγόταν μέχρι το 2005 SkyDome, είναι ένα γιγαντιαίο αθλητικό στάδιο στην πόλη του Τορόντο. Εκεί λαμβάνουν χώρα αγώνες μπέιζμπολ, μπάσκετ, ποδοσφαίρου κ.α. Το μέγεθος του το κάνει κατάλληλο και για άλλες δραστηριότητες όπως συναυλίες, καρναβάλια και άλλα shows. Το στάδιο αυτό είναι το πρώτο στον κόσμο που έχει πλήρως λειτουργική ανασυρόμενη στέγη. Αποτελεί έδρα των Toronto Blue Jays από το 1989 και περιλαμβάνει ξενοδοχείο με 70 δωμάτια που κοιτούν τον αγωνιστικό χώρο.
      Σίγουρα ένα υπερατλαντικό ταξίδι δεν είναι εύκολη υπόθεση, όμως ένας τέτοιος προορισμός πάντα ανταμείβει τον ταξιδιώτη. Η τεχνολογική και οικονομική πρόοδος έχει ανοίξει το δρόμο στον πειραματισμό πάνω στην αρχιτεκτονική και τα αποτελέσματα στο Τορόντο είναι προφανή.
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ακούγοντας τη λέξη χαγιάτι, εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι πρόκειται για ξένη λέξη οθωμανικής προέλευσης. Πράγματι, hayat είναι η περσική και τουρκική ορολογία που χρησιμοποιείται στη λαϊκή αρχιτεκτονική παράδοση για να προσδιορίσει τα σκεπαστά μπαλκόνια που εμφανίζονται ως προεκτάσεις του εσωτερικού χώρου και βοηθούν στον τετραγωνισμό της κάτοψης.
      Πηγή εικόνας: http://5a.arch.ntua.gr/ Τα μπαλκόνια τύπου χαγιάτι ή αλλιώς σαχνισιά όταν έχουν τη μορφή κλειστού εξώστη, χαρακτηρίζουν πολλά παραδοσιακά σπίτια Βαλκανικής και Μικρασιατικής αρχιτεκτονικής. Στην Ευρώπη είναι γνωστά ως erker, -γερμανικός όρος-  στις σύγχρονες κατοικίες των Η.Π.Α αναφέρονται ως bay windows, μιας και συνήθως έχουν την τυπολογία κλειστών εξώστων με τζαμαρίες.
      Erker, Πηγή εικόνας: https://mancode.gr/ Το χαγιάτι έιναι μια ξύλινη προεξοχή περίπου ενός μέτρου πλάτους στους ορόφους των κατοικιών, μπροστά στις προσόψεις τους, που συνήθως στηριζόταν σε ξύλινα δοκάρια τύπου αντηρίδες, και χρησίμευε κυρίως για τον έλεγχο του σπιτιού και του δρόμου. Αυτού του είδους το μπαλκόνι, εξυπηρετούσε επίσης και την καλύτερη λειτουργικότητα των κατοικιών εφόσον  βοηθούσε στον αερισμό-δροσισμό και στο φωτισμό, για αυτό και πολλές φορές αναφέρεται και ως ηλιακός.
      Πηγή εικόνας: http://5a.arch.ntua.gr/ Στην Ελλάδα, το χαγιάτι εμφανίστηκε κυρίως τη δεκαετία του 1920-1930, τα πλείστα εκ των οποίων βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα, μάλλον γιατί Νότια είναι καλύτερες οι κλιματολογικές συνθήκες οπότε προσφέρονταν οι υπαίθριες αυλές και δε χρειαζόταν η κατασκευή των ημιυπαίθριων σκεπαστών αυτών μπαλκονιών. Όσον αφορά την τυπολογία τους, οι πολυκατοικίες με προεξοχές μέχρι και 140εκ. από το επίπεδο της όψης, λέγεται ότι προορίζονταν για τους εύπορους, την αστική τάξη, αφού ήταν πιο άνετες και πιο ευήλιες. Ωστόσο, επί δικτατορίας Ιωάννη Μεταξά, υπήρξε νομοθεσία που περιόρισε τις προεξοχές των μπαλκονιών στα 40εκατοστά, πράγμα που τις καθιστούσε δυσδιάκριτες και δυσλειτουργικές. Αυτή η νομοθετική αλλαγή του 1937, φανέρωνε τότε την επίδραση από τον ιταλικό ρασιοναλισμό – μοντερνισμό, ενώ αργότερα το 1973 ο γενικός οικοδομικός κανονισμός καταργούσε τις προεξοχές πέραν της οικοδομικής γραμμής.
      Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/ Στην Ευρώπη, μια από τις καλύτερες μαρτυρίες λαϊκής αρχιτεκτονικής παραδοσιακών μπαλκονιών τύπου χαγιάτι / σαχνισί είναι η Μάλτα, το νησί των ξύλινων erker. Σύμφωνα με ιστορικές εικονογραφήσεις, αυτό το αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της Μάλτας, οι πολύχρωμες gallarijas, χρονολογούνται το 1679, με τα δύο πρώτα μπαλκόνια που καλύφτηκαν με ξύλο και τζάμι να βρίσκονται στο Grand Master Palace, τη σημερινή έδρα του προέδρου της χώρας. Αν και η καταγωγή τους δεν είναι σαφής, υποστηρίζεται ότι είναι αραβική, άλλοτε τούρκικη κι άλλοτε ισπανική, είναι αδιαμφισβήτητα κατ’εξοχήν στοιχείο της μαλτέζικης παράδοσης, γι’ αυτό και τα αρχιτεκτονήματα της πρωτεύουσας κρίθηκαν υπό την προστασία της Unesco.
      Erker, Πηγή εικόνας : https://mancode.gr/ Η σχέση της αρχιτεκτονικής με το περιβάλλον είναι πάντα μια σχέση διαλεκτική. Το αρχιτεκτονικό έργο εντάσσεται κάθε φορά μέσα σε ένα ήδη δομημένο περιβάλλον. Επομένως η μελέτη της ιστορίας ενός τόπου, της λαϊκής αρχιτεκτονικής του, των ηθών και εθίμων είναι σημαντική προϋπόθεση ώστε κάθε αρχιτεκτόνημα να συνδιαλέγεται με ό,τι υπάρχει γύρω του, πριν από αυτό και με ό,τι θα υπάρξει πλάι του στο μέλλον. Όπως έλεγε συχνά και ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης, η αλήθεια της αρχιτεκτονικής είναι μία και εκφράζεται διαφορετικά σε κάθε εποχή.
      Αυτή λοιπόν η αναφορά στην παράδοση, είχε στόχο την κατανόηση της αρχιτεκτονικής ως  μιας δημιουργικής όσμωσης  παλιού και νέου και στην αναγκαιότητα του σεβασμού της ιστορικότητας κάθε τόπου, της διατήρησης της ταυτότητας του.
    14. Αρθρογραφία

      dimitris GM

      Στη λίστα με τις πιο παράξενες εκκλησίες του κόσμου, δίπλα στην Santuario della Madonna delle Lacrime στις Συρακούσες και στην La Sagrada Familia του Γκαουντί στη Βαρκελώνη μπορείς άνετα να τοποθετήσεις την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στον κάμπο της Αρχαίας Μαντίνειας, -είναι τόσο εντυπωσιακή που ακόμα και αν δεν την έχεις ακουστά, περνώντας τυχαία από την περιοχή είναι αδύνατο να μην σταματήσεις να την θαυμάσεις. Το κακό είναι ότι δύσκολα περνάς τυχαία από εκεί.
      Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής δεν βρίσκεται πάνω σε κεντρικό δρόμο, βρίσκεται χτισμένη απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μαντίνειας, μέσα στον κάμπο, 13 χιλιόμετρα βόρεια της Τρίπολης, οπότε για να την δεις πρέπει να κάνεις τον κόπο να πας μέχρι εκεί.
      Για τους ειδικούς, σαν τον Ισπανό αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Αλφόνσο Τορίμπιο, «η Αγία Φωτεινή δίνει την εντύπωση ζώντος κτιρίου. Κινείται προσπαθώντας να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της. Δεν υπάρχει ορθή γωνία στο κτίσμα. Αναπνέει τον αρκαδικό αέρα και τα ακροκέραμα παίρνουν τη φορά του ανέμου που φυσά απ" την Ανατολή».

      Κατεβαίνοντας από Αθήνα την εθνική οδό Αθηνών-Τριπόλεως, μετά διόδια της Νεστάνης στρίβεις δεξιά προς Λεβίδι, Βυτίνα, Αρχαία Ολυμπία και σε τρία χιλιόμετρα πάλι δεξιά, προς Αρχαία Μαντίνεια [πρόσεχε να μην προσπεράσεις την ταμπέλα]. Σε τρία χιλιόμετρα συναντάς στο αριστερό σου χέρι την Αγία Φωτεινή.
      Η Αγία Φωτεινή είναι ένα κτίριο που διχάζει και ο καθένας το βλέπει με τον δικό του τρόπο. Και ανάλογα με τα γούστα του, μπορεί να το χαρακτηρίσει από εντυπωσιακό και αριστούργημα μέχρι κακόγουστο και έκτρωμα [εμείς είμαστε με τους πρώτους].
      Η αλήθεια είναι ότι όμοιό του δεν συναντάς πουθενά στην Ελλάδα, δεν μπορείς να το κατατάξεις σε κάποια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική και με έναν παράξενο τρόπο συνδυάζει στοιχεία της αρχαίας Ελλάδας με το χριστιανικό πνεύμα, όπως τα εμπνεύστηκε και τα υλοποίησε ο δημιουργός του, ο μέγας Κώστας Παπαθεοδώρου, αρχιτέκτονας, ζωγράφος και αγιογράφος που σίγουρα δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα όσο του αξίζει.

      Το χρονικό της δημιουργία της εκκλησίας που ξεκίνησε λίγο πριν το 1970 και ολοκληρώθηκε –εξωτερικά- το 1973 έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Η παραγγελία έγινε από τον Μαντινειακό Σύνδεσμο που έψαχναν κάποιον αρχιτέκτονα να τους χτίσει έναν ναό μεγαλοπρεπή και ξεχωριστό και, ακόμα και σήμερα, η επιλογή του Παπαθεοδώρου δεν φαίνεται απλά επαναστατική αλλά εξωφρενική. Κανείς δεν ξέρει πώς τα μέλη ενός τόσο συντηρητικού διοικητικού συμβουλίου τον επέλεξαν και του εμπιστεύτηκαν ένα τόσο τολμηρό σχέδιο σε μια περιοχή ιστορικής σημασίας όπως η Αρχαία Μαντίνεια και μάλιστα μέσα στην χούντα.
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.
      «Για μένα αυτό ήταν όνειρο ζωής» λέει ο ίδιος. «Όταν είδα την περιοχή με τα αυτοσχέδια καλυβάκια, τις αχυρένιες στέγες, το πράσινο, είπα ότι πρόκειται για το ιδανικό σημείο. Σε έναν χώρο που περιβάλλεται από το Μαίναλο, το Αρτεμίσιο, το όρος όπου ο Ηρακλής καθάρισε την κόπρο του Αυγεία, μια περιοχή με απλότητα, φτωχικότητα και αφέλεια που επεδίωκα μέσα από το έργο μου. Αυτό το ταπεινό και το απλοϊκό είμαστε ή τουλάχιστον ήμασταν εμείς οι Έλληνες. Και, εξάλλου, ο τόπος λατρείας του Θεού δεν χρειάζεται να είναι πολύπλοκος».
      Όσοι έζησαν από κοντά την ανέγερση του ναού αναφέρουν ότι ο αρχιτέκτονας «άλλοτε τριγύριζε ανάμεσα στα χώματα της Μαντινείας και άλλοτε περιπλανιόταν μοναχός στα στενά της Τρίπολης. Ξεδιάλεγε από τις μάντρες παλαιά υλικά, τα έπαιρνε μαζί του κι έπειτα τα σμίλευε με τα χέρια για να βρουν τη θέση τους στο οικοδόμημα που έμελλε να σημαδέψει την πορεία του. Ήταν ένας παράξενος άνθρωπος. Για έξι μήνες ζούσε σε ένα αντίσκηνο δίπλα στο κτίσμα του, ώστε να μη χάνει πολύτιμο χρόνο, αφού εργαζόταν εκεί ολόκληρη την ημέρα, παρέα με λίγους ανειδίκευτους εργάτες από τα γύρω χωριά».
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.

      Ο Κώστας Παπαθεοδώρου δημιούργησε ένα αριστουργηματικό έργο ζωής που δεν μοιάζει με τίποτα άλλο.
      Όλο το άρθρο: https://www.lifo.gr/now/greece/i-apithani-istoria-mias-ekklisias-ergoy-tehnis-stin-arhaia-mantineia
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σύγχυση επικρατεί σχετικά με το θέμα της κατάτμησης αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων σε περιοχές που είναι εκτός σχεδίου , εντός ΖΟΕ ή εντός ζώνης. Για να μη υπάρχουν παρεξηγήσεις θα πρέπει να διευκρινίσουμε τα ακόλουθα:
      Αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης, εκτός ζώνης πόλεως και εκτός ΖΟΕ, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΟΑΠ, μπορούσαν πάντοτε και μπορούν και σήμερα να κατατμηθούν και να μεταβιβαστούν σε τρίτους με οποιοδήποτε εμβαδόν καθώς δεν υπάρχει κάποια αντίθετη ή περιοριστική διάταξη, εφόσον βέβαια δεν προορίζονται για οικοδόμηση. Δεν υπάρχει αυτοδίκαιη ακυρότητα, όταν η κατάτμηση δεν γίνεται μέσα σε ζώνη οικιστικού ελέγχου (ΖΟΕ) ή ζώνη πόλεως, αλλά γίνεται στην καθαρά εκτός σχεδίου περιοχή σε οποιοδήποτε μέγεθος με τον περιορισμό όμως ότι το νέο αγροτεμάχιο δεν θα είναι οικοδομήσιμο. Το αγροτεμάχιο αυτό για να είναι οικοδομήσιμο θα πρέπει να έχει την κατά κανόνα αρτιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ 6/17-10-78 (ΦΕΚ 538/Δ/1978), Π.Δ24/31-05-85 (ΦΕΚ 270/Δ/1985), και τις διατάξεις του Ν. 3212/2003 (ΦΕΚ308/Α/ 2003). Κληροτεμάχια που έχουν παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο – με τον Α.Ν 431/1968 (ΦΕΚ 115/Α/1968) απαγορευόταν η κατάτμησή τους μέχρι το έτος 2012. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούσαν ανέκαθεν α) οι οικοπεδικοί κλήροι β) κλήροι με σκοπό ανέγερσης τουριστικών εγκαταστάσεων ( με άδεια του ΕΟΤ) γ) κλήροι εντός ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμών δ) εφημεριακοί ή σχολικοί κλήροι για την ανέγερση εκκλησιών ή σχολείων Από τη δημοσίευση του Ν. 4061/2012, (ΦΕΚ Α΄66/22-3-2012) με το άρθρο 37 παρ. 1β καταργήθηκε ο Ν. 431/1968 και συνεπώς από την 22-3-2012 και μετέπειτα επιτρέπεται νόμιμα η κατάτμηση των κληροτεμαχίων και η προσμέτρηση πράξεων νομής για τη συμπλήρωση της κτητικής παραγραφής επί του τμήματος του κλήρου. Επιτρέπεται η χρησικτησία επί ολόκληρων κληροτεμαχίων , ως και επί τμημάτων κληροτεμαχίων που οι κατατμήσεις αυτών έγιναν δεκτές με επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών από την ημερομηνία της επικύρωσης και μετέπειτα ως και κατατμήσεις που γίνονται από 22-3-2012 και μετέπειτα Η επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών επιτρέπεται μέχρι 22-3-2024 για κατατμήσεις με ιδιωτικά συμφωνητικά που έγιναν πριν από την 22-3-2012 Το θέμα της οικοδομησιμότητας των αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Στην περίπτωση που υπάρχει η βούληση να κατατμηθεί ένα κληροτεμάχιο και αυτό να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο για να δομηθεί, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ώστε το πρόσωπο και το εμβαδόν να καλύπτει τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τα Δ/γματα για την εκτός σχεδίου δόμηση. Με την Εγκύκλιο 7/92 του ΥΠΕΧΩΔΕ επιλύονται θέματα που είχαν προκόψει σχετικά με το χρόνο δημιουργίας των ακινήτων, των παραστατικών απόδειξης αυτού και για θέματα σχετικά με την εφαρμογή της κατά παρέκκλιση αρτιότητας Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω αφού ο Ν.4061/2012 ακυρώνει τον Α.Ν 431/1968 στο σύνολό του, τα κληροτεμάχια συμπεριφέρονται πλέον σαν όλα τα αγροτεμάχια, τα οποία μπορούν να κατατμηθούν σε οποιοδήποτε μέγεθος και σχήμα χωρίς την απαίτηση της αρτιότητας (ελάχιστο πρόσωπο και εμβαδόν) εκτός αν το γεωτεμάχιο εμπίπτει σε κάποια Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου, ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ όπου υπάρχει όριο κατάτμησης.
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η έννοια του διατηρητέου κτηρίου απασχολεί έντονα τους ιδιοκτήτες ακινήτων, όπως και τους νομικούς για πληθώρα λόγων.
      Για όσους έρχονται σε μια στενή επαφή με τα "διατηρητέα", πρέπει να υπογραμμιστούν οι εξής χρηστικές νομικές πληροφορίες:
      Η προστασία τους απορρέει από το άρθρο 24 παρ. 1, 6 του Συντάγματος. Η έννοια του διατηρητέου απορρέει από την πολεοδομική νομοθεσία, ενώ του μνημείου από την αρχαιολογική Η προστασία των διατηρητέων είναι ipso iure και a priori και διαγράφεται σχεδόν απόλυτη Βασικό νομικό κείμενο που ρυθμίζει τα διατηρητέα είναι ο Ν. 3028/2002. Επίσης, σε διεθνές επίπεδο εντοπίζεται η Διεθνής Σύμβαση της Γρανάδας  το 1985 κυρώθηκε με τον Ν. 2039/1992. Με τη Σύμβαση της Γρανάδας προστατεύονται από την εξαφάνιση τα διατηρητέα και προσαρμόζονται σε σύγχρονες χρήσεις.  Επεμβάσεις στα διατηρητέα: γενικοί κανόνες
      Ως γενικός κανόνας στα διατηρητέα τίθεται η απαίτηση πρότερης άδειας της αρμόδιας υπηρεσίας που εξευρίσκεται κατά περίπτωση. Οι επεμβάσεις πάσης φύσεως και κατ’ εξαίρεση χρήσεις σε διατηρητέα επιτρέπονται μόνο με την προϋπόθεση ότι εναρμονίζονται με το χαρακτήρα του οικοδομήματος, την αρχιτεκτονική διάρθρωση και δομή του, τις κτιριολογικές και κατασκευαστικές δυνατότητές του, αποβλέπουν στην απόδειξη και διατήρηση του αισθητικού και αρχιτεκτονικού του χαρακτήρα και δεν συνεπάγονται ουσιώδη αλλοίωση της μορφής του και δεν παραβλέπουν το διατηρητέο κτίριο και τον περιβάλλοντα χώρο του. Οι σχετικές αποφάσεις της διοικήσεως πρέπει να αιτιολογούνται ειδικά (ΣτΕ 3114/1998), άλλως είναι ακυρωτέες.
      Ο χαρακτηρισμός κτηρίου ως διατηρητέου σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία, δεν εξαρτάται από τη στατική του επάρκεια ούτε κωλύεται από τυχόν χαρακτηρισμό του ως επικινδύνως ετοιμόρροπου κατά το ΠΔ της 13-22.4.1929. Όπως γίνεται δεκτό, οι δύο αυτές διαδικασίες είναι αυτοτελείς και αποβλέπουν σε διαφορετικό σκοπό, η μεν πρώτη στην προστασία στο διηνεκές στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς που κρίνονται διατηρητέα, η δε δεύτερη στην προστασία του κοινού από στατικώς επικίνδυνα κτήρια. Από την κρίση επί του πρώτου ζητήματος εξαρτάται το είδος και η έκταση των επιτρεπομένων ή επιβαλλομένων επεμβάσεων στο κτήριο, συμπεριλαμβανομένης της μερικής ή ολικής κατεδαφίσεώς του, της αποκαταστάσεως ορισμένων στοιχείων του ή και της εξ ολοκλήρου ανακατασκευής του. Με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν 1577/1985 οριζόταν, εξάλλου ως ουσιώδης τύπος της διαδικασίας κηρύξεως κτηρίων ως διατηρητέων, η ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών, είτε με κοινοποίηση σε αυτούς της αιτιολογικής εκθέσεως, είτε με ανάρτησή της στο οικείο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα και σχετική δημοσίευση, με επιμέλεια του Δήμου ή της Κοινότητας, σε τοπική εφημερίδα ή εφημερίδα της Πρωτεύουσας του νομού (βλ. σχετικώς ΣτΕ 4221/2005).
      Η κρίση της Διοίκησης πάντοτε πρέπει να φέρει ειδική αιτιολογία ως προς το αναγκαίο οποιασδήποτε επέμβασης σε διατηρητέο. Η αιτιολογία μπορεί να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου. Ήδη κατά τον ΓΟΚ του 1985, η ΥΑ χαρακτηρισμού κτηρίου/μνημείου ως διατηρητέου και επιβολής ειδικών όρων προστασίας/περιορισμών δόμησης δέον όπως είναι αιτιολογημένη. Το ίδιο ισχύει και υπό το κράτος του ΝΟΚ του 2012. 
      Τέλος, γίνεται δεκτό ότι οι πρόσθετοι όροι και περιορισμοί δομήσεως για διατηρητέα κτίρια τίθενται αποκαταστατικά για την διατήρηση του κρινομένου ως προστατευομένου κτιρίου και δεν έχουν αποζημιωτικό χαρακτήρα ούτε μπορεί να άγουν ποτέ σε υπέρβαση των γενικών για την περιοχή ισχυόντων όρων δομήσεως και χρήσεως (ΣτΕ 2987/1998).
      Δικηγορικό Γραφείο Παναγιώτη Γαλάνη
      PhD, LLM Δημοσίου Δικαίου
      Νομικός
       
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η παρατηρούμενη έντονη κινητικότητα προώθησης πολλών νέων μονάδων ενέργειας  στην περιοχή μας  από άλλες πηγές (αέριο, αιολικά, φωτοβολταϊκά κλπ.), αλλά και η γενικότερη κατάσταση που διαμορφώνεται με τις σχετικές επιπτώσεις, τοπικά και γενικότερα, σχολιάζεται εκτενώς στα εθνικά ΜΜΕ, ενώ ταυτόχρονα ο ρόλος της υδροηλεκτρικής ενέργειας στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας αποσιωπάται συστηματικά.
      Η συστηματική και ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ υποστήριξη των τελευταίων κυβερνήσεων του φυσικού αερίου (ΦΑ) και των «ευνοούμενων» ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά), είχε ως αποτέλεσμα να θυσιάζονται, βασικά για τη χώρα,  ζητήματα (ενεργειακή και οικονομική εξάρτηση, ανάγκη εισαγωγών τεχνολογικού εξοπλισμού και κατ’ επέκταση πολύ χαμηλή εγχώρια  προστιθέμενη αξία, περί το 20% μόνο, αυξημένες τιμές καταναλωτή, περιβάλλον, βιοποικιλότητα κοκ).

      Ας μην μας εκπλήσσει επίσης γιατί η Υδροηλεκτρική Ενέργεια (ΥΗΕ), η οποία ιστορικά και αντικειμενικά «ανήκει» στην ΔΕΗ, έχει σχεδόν τεθεί υπό διωγμό από ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, δεν εντάσσονται νέα (ΥΗ) έργα και την «παραμερίζουν», παρά τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα της (χαμηλό κόστος παραγωγής, απόλυτα οικολογική, μεγάλη εγχώρια  προστιθέμενη αξία από τα έργα αυτά –πάνω από 80%, κάλυψη  αναγκών αιχμής που σταθεροποιεί το σύστημα, «αντίδοτο» στην φυσική μεταβλητότητα των άλλων ΑΠΕ, μοναδική δυνατότητα  αποθήκευσης ενέργειας με το σύστημα άντλησης – ταμίευσης, πολλαπλή συμπληρωματική αξιοποίηση των υδάτων των (ΥΗ) ταμιευτήρων για αντιπλημμυρικούς σκοπούς – υδρεύσεις – αρδεύσεις – αποθέματα για την ξηρασία κλπ.).
      Και, όπως εύκολα αποδεικνύεται από την παράθεση αυτών των πλεονεκτημάτων, η συνδυαστική αξιοποίηση των υδάτων κατά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσφέρει ένα απόλυτα  θετικό   «κοινωνικό» αποτύπωμα.
      Το γεγονός  αυτό από μόνο του δίνει απάντηση σε ορισμένους που αντιμετωπίζουν τις διεκδικήσεις μας για ΥΗ έργα σαν κάποιο …..φετίχ η κάποια τεχνοκρατική εμμονή !
      Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα, με την έξαρση ενεργειακών έργων και ιδιαίτερα των πολυδιαφημισμένων ΑΠΕ (ΦΒ και αιολικών), τα οποία, με την αμέριστη πολιτική συνδρομή των κομμάτων εξουσίας, εγκαθίστανται σταδιακά σε όλες τις περιοχές της χώρας, αλλά και την βελτιωμένη  πλέον πληροφόρηση που υπάρχει, οι πολίτες συνειδητοποιούν   πως, παρά την γνωστή προπαγάνδα της «πράσινης» ενέργειας, τελικά όλες οι μορφές που περιέχονται στο ενεργειακό μείγμα (και όχι μόνο ο λιγνίτης ….) έχουν, στον ένα η τον άλλο βαθμό, περιβαλλοντικές επιπτώσεις (που φυσικά ποικίλλουν) και είναι φυσιολογικό να καταγράφονται αντιδράσεις όταν διαπιστώνονται κίνδυνοι για το περιβάλλον, την οικονομία αλλά και την φυσιογνωμία  σε μια περιοχή.
      Έτσι πέφτει στο κενό και η φτηνή προπαγάνδα για τις «μεγάλες» οικολογικές επιπτώσεις (και μάλιστα συλλήβδην) από τα …. «φαραωνικά» ΥΗ έργα  και  ξεφτίζει η ψεύτικη εικόνα που καλλιεργήθηκε συστηματικά και επίμονα πως δήθεν ΦΒ και αιολικά θα έδιναν λύση στην συγκράτηση των τιμών στους καταναλωτές.
      [Σημείωση : Τελευταία, εμφανίζεται «δειλά» ένα ενδιαφέρον από κάποιες ιδιωτικές ενεργειακές εταιρείες για παραγωγή ΥΗΕ και κατασκευή αντίστοιχων έργων.
      Πρόκειται όμως για επιλεγμένα έργα που ανταποκρίνονται σε  δυο τουλάχιστον συγκεκριμένες προϋποθέσεις :
      α) Σε αυτά δεν τίθεται θέμα συν διαχείρισης  με άλλους χρήστες, πχ αρδεύσεις, υδρεύσεις, όπως συμβαίνει με το έργο Ν. Πλαστήρα, που συνδυάζει ενέργεια με «κοινωνικούς» σκοπούς.
      Αντίθετα, για τους ιδιώτες είναι «επιλέξιμα»  έργα αποκλειστικής εκμετάλλευσης, όπως πχ αυτά της ΤΕΡΝΑ στην Δαφνοζωνάρα (λειτουργεί εδώ και μερικά χρόνια)  επί του Αχελώου και το υπό αδειοδότηση έργο στο Αυλάκι (επίσης επί του Αχελώου)
      β) Να διασφαλίζεται πρόσθετη (όχι μόνο από δικά τους κεφάλαια) προνομιακή χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς η δημόσιους πόρους, όπως πχ. συνέβη και πάλι με την ΤΕΡΝΑ στο έργο άντλησης – ταμίευσης της Αμφιλοχίας, που εξασφάλισε επιχορήγηση 250 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους ].
      Μια άλλη βασική παράμετρος σε ένα βιώσιμο σύστημα παραγωγής ενέργειας  είναι η «αποκέντρωση» της παραγωγής.
      Δυστυχώς, στην Θεσσαλία, παρά τις μεγάλες δυνατότητες αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας, η παράμετρος αυτή αγνοείται  συστηματικά [σημ. : δεν υπολογίζεται η μονάδα «γίγαντας» του ΦΑ (δες Α μέρος), η οποία, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων και της αναγκαίας στροφής στις χώρες της ΕΕ, ίσως δεν πραγματοποιηθεί].
      Και ας σημειωθεί ότι οι ειδικοί στον ενεργειακό και περιβαλλοντικό τομέα θεωρούν ως «κλειδί» στο ενεργειακό ζήτημα την «ενίσχυση της αποκέντρωσης» και την «διασπορά της παραγόμενης ενέργειας στις περιφέρειες της χώρας μέσω ισχυρών αντισταθμισμάτων στις τοπικές κοινωνίες»  (δες ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,10/4/22, καθηγητής  Νικ. Φαραντούρης, σύμβουλος του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ κ. Τσίπρα).
      Παρόλα αυτά, όταν οι αρχές αυτές πρόκειται να εφαρμοστούν στη Θεσσαλία  μέσω της ΥΗΕ και της ολοκλήρωσης των ημιτελών έργων Άνω Αχελώου, τότε η επιστήμη, οι απόψεις των ειδικών, ακόμη και των συμβούλων της πολιτικής ηγεσίας (!), παρακάμπτονται και οι ηγεσίες αυτές, μικροπολιτικά σκεπτόμενες, υποτάσσονται στις οικοδογματικές εμμονές των κ.κ. Τσίπρα και Μητσοτάκη, στην ανάγκη δημιουργίας του «φιλοπεριβαλλοντικού» τους προφίλ,  στην «υποχώρηση» (λόγω πιθανού πολιτικού κόστους) απέναντι στους κραυγάζοντες τοπικιστές της γείτονος Αιτωλοακαρνανίας κοκ.
      Και προφανώς η συνεχιζόμενη πολιτική στασιμότητας των έργων Αχελώου και της τεράστιας οικονομικής επένδυσης που έχει γίνει σε αυτά, δεν έχει άλλη διέξοδο παρά μόνο την κατεδάφιση των έργων που πλέον, όπως βρίσκονται εγκαταλειμμένα για πάνω από δέκα χρόνια, μόνο καταστροφή στο περιβάλλον προκαλούν και μόνο κινδύνους από μεγάλες πλημμύρες αναμένεται να επιφέρουν.
      Κανείς όμως από τους πολιτικούς μας ηγέτες, για ευνόητους λόγους, δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε μια τέτοια επώδυνη  (και προφανώς χωρίς διέξοδο) συζήτηση.
      Γι’ αυτό και οι κατά τα άλλα δημοκράτες ηγέτες (και τα  ….λαλίστατα στελέχη) των δυο αυτών κομμάτων, στα  σχεδόν οκτώ χρόνια άσκησης διακυβέρνησης απέφυγαν συστηματικά (σαν ο διάολος το λιβάνι…) να πραγματοποιήσουν μια ολοκληρωμένη συζήτηση στη Βουλή, ώστε να επικυρώσουν η (εάν έτσι κρίνουν…) να ακυρώσουν τις παλαιότερες δημοκρατικά ειλημμένες αποφάσεις για την υλοποίηση των έργων Άνω Αχελώου, την ΥΗ παραγωγή, την μεταφορά μέρους των υδάτων από την δυτική (ορεινή) στην κεντροανατολική  Θεσσαλία και επιτέλους να θέσουν τα έργα αυτά (εάν κρίνουν ότι παρέλκει η κατασκευή και λειτουργία τους) εκτός του κρατικού προϋπολογισμού.
      [Σημ. : και για να είμαστε απόλυτα δίκαιοι, ούτε τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης ανέλαβαν κάποια σοβαρή πρωτοβουλία στην κατεύθυνση αυτή, ανεξάρτητα από τις θέσεις που το καθένα διακηρύσσει].
      Αντί λοιπόν για τέτοιου είδους σοβαρές και επιβεβλημένες συζητήσεις,  βλέπουμε τους «μονομάχους» να  είναι ικανοί για ασήμαντα θέματα, για ψύλλου πήδημα όπως λέμε, να προκαλέσουν  στη Βουλή  οξύτατες προσωπικές αντιπαραθέσεις, που συνήθως  δεν οδηγούν ούτε σε ουσιαστικές αποφάσεις, ούτε φυσικά προάγουν την βιώσιμη ανάπτυξη για το καλό των ανθρώπων της δουλειάς και του τόπου.
      Και σε ένα τέτοιο πολιτικό περιβάλλον, οι «φίλοι» τους στην περιοχή μας (αυτοδιοικητικοί, κομματικά στελέχη κλπ.), συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι, ανέχονται την κατάστασή αυτή, συγκαλύπτουν ουσιαστικά τους «ηγέτες», ενώ ο κόσμος παρακολουθεί απογοητευμένος (έτσι τον προτιμούν οι «σωτήρες» του….), αμήχανος, βυθισμένος στην σύγχυση και την απορία για την στασιμότητα και  οι κυβερνητικές  τετραετίες «φεύγουν» σαν το νερό στο ποτάμι….
      *Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ,
      Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. Δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ
    18. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στον τόπο της καταστροφής δύο μήνες μετά τους φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία βρέθηκε ξανά η ομάδα Γεωλογίας του ΕΚΠΑ με επικεφαλής τον Ευθύμιο Λέκκα. Στόχος είναι να διερευνηθούν οι παράγοντες που οδήγησαν στην τόσο εκτεταμένη καταστροφή των κτιριακών υποδομών, αλλά και να μελετηθεί σε βάθος η ταυτότητα των ρηγμάτων που προκάλεσαν αυτές τις πρωτοφανείς εικόνες με κτίρια που παραμένουν ακόμα και σήμερα σε κλίση.
      Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μαζί με τους Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή παρακολουθούν πολύ στενά όλες τις εξελίξεις και στο ανθρωπιστικό/επιχειρησιακό κομμάτι αλλά και στο επιστημονικό. 

      «Είναι μια πολύ ωραία αποστολή, στην οποία έχουμε πολύ μεγαλύτερη άνεση χρόνου σε σχέση με την προηγουμένη, όπου ακόμα τα γεγονότα ήταν πιεστικά και πυκνά. Τώρα, με πιο ψύχραιμο μάτι έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τι συνέβη σε όλα τα επίπεδα», περιγράφει στην «Κ» από την Τουρκία όπου βρίσκεται ο κ. Λέκκας και συνεχίζει: «Αυτή τη φορά, είδαμε από κοντά πολλά καινούργια πράγματα και σε σχέση με τις καταστροφές στα κτίρια αλλά και στο κομμάτι της γεωλογίας».

      Το ένα από τα δύο ρήγματα οπου ανακάλυψε η ομάδα του Ευθύμη Λέκκα

      Ο ίδιος σημειώνει πως τα ολοκαίνουργια στοιχεία αφορούν καταρχάς στο ρήγμα που για πρώτη φορά εντοπίστηκε σε δυσπρόσιτη περιοχή στο Ελμπιστάν. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η ρηξιγενής επιφάνεια που αποκαλύφθηκε έχει μετατόπιση πάνω από 5 μέτρα και αντί να βρίσκεται σε τεκτονικές τάφρους ή και βυθίσματα, εντοπίστηκε στην κορυφογραμμή μίας οροσειράς. Έτερο σημείο, που επίσης καταγράφηκε για πρώτη φορά είναι και αυτό στα νότια της Μαλάτιας. Εκεί, η απόληξη του μεγάλου ρήγματος των 300 χλμ., προκάλεσε έντονη παραμόρφωση στην επιφάνεια του εδάφους, αλλά και καταβύθιση ενός μεγάλου τμήματος της πόλης.
      «Η πρώτη λοιπόν βασική διαπίστωση μας είναι πως ενώ συνήθως βλέπουμε τα ρήγματα μέσα σε τάφρους, σε όρια πεδιάδων κ.τ.λ, εδώ τα είδαμε να “ακολουθούν” την κορυφογραμμή. Είναι δύο διαφορετικά ρήγματα σε μη αναμενόμενες πλάκες, κάτι το οποίο μόλις ανακαλύψαμε, πρώτη φορά παγκοσμίως.
      Αυτά τα δύο νέα ρήγματα άλλαξαν επί της ουσίας και την τυπολογία των βλαβών. Στην ουσία, οι τεράστιες ζημιές που προκλήθηκαν, οφείλονται στη συνύπαρξη πάρα πολλών παραμέτρων κι έχουν να κάνουν με τη διέλευση αυτών των νέων ρηγμάτων, τις ρευστοποιήσεις στο έδαφος αλλά και τις έντονες παραμορφώσεις στην επιφάνειά του. Όλα αυτά, δημιούργησαν ένα πολύ αρνητικό πλαίσιο για τις κατασκευές».
      Όπως μάλιστα σημειώνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής: «Σε πολλά σημεία είδαμε πως πολυκατοικίες έχουν γείρει. Το έδαφος στο οποίο θεμελιώθηκαν ήταν ρευστό, σχεδόν υγρό. Είναι σαν τα κτίρια να “επέπλεαν” και για αυτό έγειραν είτε από τη μια πλευρά, είτε από την άλλη». Σε αυτό το σημείο, ο κ. Λέκκας, ξεκαθαρίζει πως όντως κάποια από τα κτίρια ήταν πολύ κακά από άποψη ποιότητας και κατασκευής, κάποια άλλα όμως, ήταν πολύ καλά κατασκευασμένα κι όμως, έπαθαν σημαντικές βλάβες. Αυτά τα κτίρια, ενδιαφέρουν περισσότερο και την ομάδα των Ελλήνων ερευνητών που βρίσκονται στην Τουρκία.

      Νέα ρήγματα καταγράφει η αποστολή του τμήματος Γεωλογίας ΕΚΠΑ στην αποστολή της σε Τουρκία και Συρία

      Όπως περιγράφει ο κ. Λέκκας: «Στην τεράστια αυτή περιοχή υπάρχουν πολυκατοικίες πολύ παλιές, από το 1950 ακόμα, αλλά κατά βάση καινούργιες 20ετίας κι 10ετίας. Σε ακόμα περισσότερες περιπτώσεις, είναι εντελώς καινούργιες. Βλέπουμε δηλαδή πολυκατοικίες με μόλις ένα ή δύο χρόνια στην “πλάτη” τους και πολλές άλλες που έμειναν στα μπετά. Και αυτό, γιατί σε περιοχές όπως τα Άδανα ή το Καχραμανμαράς, η ανάπτυξη ήταν τα τελευταία χρόνια καταιγιστική- από τους 200.000 κατοίκους οι πόλεις έφτασαν τους 700.000, μέσα σε λίγα χρόνια».

      O Ευθύμης Λέκκας μαζί με τους καθηγητές Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή

      Η έρευνα σε στοχευμένα σημεία και οι δορυφορικές εικόνες
      Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ υπογραμμίζει σε αυτό το σημείο πως η ομάδα δεν άρχισε να «χτενίζει» τυχαία την αχανή σεισμόπληκτη περιοχή. «Υπήρχε πληροφόρηση και γνώση από παλαιότερες εργασίες», λέει ο κ. Λέκκας και τονίζει πως οι ερευνητές πήγαν «συστημένοι» σε συγκεκριμένες περιοχές.
      Ο Εμμανουήλ Βασιλάκης, αναπληρωτής καθηγητής Γεωλογίας στο τμήμα του ΕΚΠΑ και μέλος της αποστολής- εξειδικευμένος στην παρατήρηση του εδάφους μέσα από σύγχρονες τεχνολογίες, λέει με τη σειρά του στην «Κ», πως από τη στιγμή που επέστρεψαν τα μέλη της ομάδας από την πρώτη αποστολή τους πριν από δύο μήνες στην Τουρκία, άρχισαν αμέσως να μελετούν δορυφορικές εικόνες υψηλής ανάλυσης από την τεράστια έκταση όπου χτύπησαν οι δύο διαδοχικοί σεισμοί.  «Αυτή τη στιγμή είμαστε εδώ για να κάνουμε το validation, την επιτόπια δηλαδή αναγνώριση των αποτελεσμάτων που βρήκαμε στο εργαστήριο», λέει ο ίδιος.


      Στην προκειμένη, σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη, συνέβη το εξής: μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες που διαθέτουν δορυφόρους παρέδωσαν στους επιστήμονες πάρα πολλά δεδομένα και πάρα πολλές δορυφορικές εικόνες, πολύτιμες για τις παρατηρήσεις στο εργαστήριο. «Αυτές οι υψηλής ανάλυσης δορυφορικές εικόνες μάς βοήθησαν να δούμε άμεσα περιοχές, τις οποίες δεν μπορούσαμε να επισκεφτούμε λόγω μη προσβασιμότητας, το πρώτο διάστημα μετά τους σεισμούς», εξηγεί ο κ. Βασιλάκης, προσθέτοντας πως η ανακάλυψη των δύο νέων ρηγμάτων, αλλάζει τα δεδομένα στον χώρο της εφαρμοσμένης τεκτονικής γεωλογίας.
      «Η δορυφορική παρατήρηση, η οποία ακολουθείται από την έρευνα στο πεδίο είναι κάτι που ήδη κάνουμε στην Ελλάδα, όμως, κάθε νέα εμπειρία, είτε από τoν ελληνικό, είτε από τον διεθνή χώρο, ενισχύει τις γνώσεις μας ενώ και όσα ξέρουμε σε θεωρητικό επίπεδο επιβεβαιώνονται μετά, στο πεδίο. Στην προκειμένη, τα γεωλογικά φαινόμενα αποκαλύπτονται σε όλο τους το εύρος», λέει ο καθηγητής που αναφέρει τέλος, πως όσον αφορά στη ζωή των κατοίκων, η μετακίνηση από το ένα σημείο στο άλλο είναι πια αρκετά εύκολη, η καθημερινότητα όμως στους καταυλισμούς είναι αντιθέτως, πολύ δύσκολη.
    19. Αρθρογραφία

      GTnews

      Μια μέχρι πρότινος άγνωστη περιοχή των Μάγια, έκτασης 1.683 τετραγωνικών χιλιομέτρων που αποκαλύπτει εκπληκτικές νέες πληροφορίες για τον πολιτισμό των αρχαίων Μεσοαμερικανών, ανακάλυψαν ερευνητές με την τεχνολογία λέιζερ. 
      Με την πυκνή βλάστηση των δασών της βόρειας Γουατεμάλας να κρύβει ερείπια χιλιετιών, ήταν ανέφικτο για τους επιστήμονες να αντιληφθούν στην πλήρη ολότητά του τον πρώιμο τρόπο ζωής του αρχαίου πολιτισμού. 
      Μέσω LiDAR (light detection and ranging, μιας τεχνολογίας που επιτρέπει με χρήση τεχνικών σάρωσης με δέσμη λέιζερ τη συλλογή υψομετρικών δεδομένων μεγάλης πυκνότητας και ακρίβειας), οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν μια τεράστια έκταση στο λεκανοπέδιο Mirador-Calakmul Karst στη βόρεια Γουατεμάλα. 
      Ο χάρτης που προέκυψε, ανέδειξε μια περιοχή αποτελούμενη από 964 οικισμούς σκορπισμένους σε 417 πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά των Μάγια.

      Οι δρόμοι αυτοί κατασκευάστηκαν ανυψωμένοι πάνω από τα κατά τόπους και εποχικά έλη και την πυκνή δασική βλάστηση, με ένα μείγμα λάσπης, πέτρας και τσιμέντου από ασβεστόλιθο – Πηγή: Cambridge University
      Ένα δίκτυο υπερυψωμένων μονοπατιών ή δρόμων 177 χιλιομέτρων που συνέδεε τις κοινότητες μεταξύ τους, αποκαλύπτει πως ο πρώιμος πολιτισμός των Μάγια φιλοξενούσε μια ακόμη πιο περίπλοκη κοινωνία απ’ό,τι πιστευόταν έως σήμερα, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Ancient Mesoamerica.
      Ανακάλυψαν «υπερ-αυτοκινητοδρόμους» των Μάγια σε δάση της Γουατεμάλας-1
      Αίγυπτος: Ανακαλύφθηκε σαρκοφάγος από την εποχή του Ραμσή Β’
      «Πρόκειται για το πρώτο σύστημα υπερ-αυτοκινητοδρόμων στον κόσμο» αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας, Ρίτσαρντ Χάνσεν, καθηγητής ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο του Άινταχο. «Το εντυπωσιακό με τους δρόμους αυτούς ήταν πως ένωναν όλες αυτές τις πόλεις σαν ιστό αράχνης… που αποτελούν μία από τις πρώτες και πιο πρώιμες δημόσιες κοινωνίες στο δυτικό ημισφαίριο».

      Μέσω τεχνολογίας σάρωσης LiDAR, οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν μια τεράστια έκταση στο λεκανοπέδιο Mirador-Calakmul Karst στη βόρεια Γουατεμάλα – Πηγή: Cambridge University

      Οι δρόμοι, που ήταν υπερυψωμένοι πάνω από τα εποχικά έλη και την πυκνή δασική βλάστηση, σχημάτιζαν «ένα δίκτυο κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών επαφών» που υπονοούσαν «στρατηγικές διακυβέρνησης» λόγω της δυσκολίας οικοδόμησης του εγχειρήματος αυτού, σημειώνεται στη μελέτη. 
      Οι δρόμοι αυτοί ήταν κατασκευασμένοι από ένα μείγμα λάσπης και πέτρας και πολλών στρωμάτων τσιμέντου από ασβεστόλιθο. Οι Μάγια πιθανότατα κατασκεύασαν τους υπερυψωμένους αυτούς διαδρόμους μεταξύ κοινοτήτων με μια αντίστοιχη μέθοδο εκείνης που χρησιμοποίησαν για τις πυραμίδες τους, σύμφωνα με τον Χάνσεν. Κάποιοι από αυτούς τους δρόμους είχαν πλάτος έως και 40 μέτρα, σχεδόν το ήμισυ του μήκους ενός γηπέδου αμερικανικού ποδοσφαίρου. 

      Οι δρόμοι αυτοί «ήταν αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που αφορούσε πολλούς ανθρώπους, πολλή εργασία και συντονισμό» – Πηγή: Cambridge University

      Στη γλώσσα τους οι Μάγια αναφέρονταν στη λέξη «Sacebe» που μεταφράζεται σε «λευκός δρόμος». Όχι χωρίς λόγο, φυσικά. Πάνω στις υπερυψωμένες αυτές οδούς έστρωναν ένα παχύ στρώμα λευκού γύψου, που συνέβαλε στην καλύτερη ορατότητα τη νύχτα, καθώς ο γύψος αντανακλούσε το φως του φεγγαριού, εξηγεί ο Χάνσεν. 
      «Δεν είχαν ζώα στην περιοχή τους… και δε θεωρούμε πως είχαν τροχήλατα οχήματα σε αυτούς τους δρόμους όπως στους ρωμαϊκούς, σαν άρματα ή κάτι ανάλογο, αλλά τους έφτιαξαν σίγουρα για να αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι, να επικοινωνούν και πιθανότατα να ταξιδεύουν μεταξύ των περιοχών» σημειώνει από την πλευρά του ο Μαρσέλο Κανούτο, καθηγητής ανθρωπολογίας, ο οποίος δε συμμετείχε στη συγκεκριμένη έρευνα, αλλά ηγείτο μιας περασμένης μέσω της οποίας, και πάλι με την τεχνολογία LiDAR, αποκαλύφθηκαν το 2018 πάνω από 60.000 αρχαίες δομές των Μάγια. 
      Οι δρόμοι αυτοί «ήταν αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που αφορούσε πολλούς ανθρώπους, πολλή ερεγασία και συντονισμό. Πρόκειται για περίπλοκα έργα που απαιτούσαν συνεργασία και κάποιου είδους ιεραρχία» προσθέτει ο Κανούτο.
    20. Αρθρογραφία

      GTnews

      Επαναπαυόμαστε, γιατί θεωρούμε ότι έχουμε καλύτερες κατασκευές από την Τουρκία. Όσο κι αν αυτό αντικειμενικά ισχύει, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε μια «γειτονιά» με υψηλή σεισμικότητα. Οι καταστροφές στην Τουρκία και στη Συρία πρέπει να αποτελέσουν το έναυσμα για μια «επανεκκίνηση» της αντισεισμικής πολιτικής στη χώρα μας, η οποία έχει με τα χρόνια ατονήσει. Αυτά σημειώνει ο ακαδημαϊκός, πολιτικός μηχανικός, αρθρογράφος και συγγραφέας Θεοδόσης Τάσιος στην «Κ», δηλώνοντας συντετριμμένος από τις εικόνες της καταστροφής.
      Κανένας αντισεισμικός κανονισμός δεν θα μπορούσε να αντέξει το θηριώδες μέγεθος αυτού του σεισμού, επισημαίνει και ζητεί να αυξηθεί άμεσα η βοήθεια από την Ελλάδα προς την Τουρκία. «Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό», αναφέρει.

      – Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις που σας έρχονται στο μυαλό από τις εικόνες της καταστροφής;
      – Παρόλο που ασχολούμαι με το πρόβλημα σε διεθνή κλίμακα επί 50 χρόνια ως μηχανικός και ως εμπειρογνώμων της UNESCO –και ως εκ τούτου θα έπρεπε να είμαι πιο αποστασιοποιημένος– νιώθω συντετριμμένος. Αυτά τα μεγέθη σεισμών σε πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι πάρα πολύ σπάνια, όμως ο αριθμός των θυμάτων και η έκταση των οικονομικών συνεπειών είναι τεράστια.
      – Τι έφταιξε, εκτός από το μέγεθος του σεισμού;
      – Συχνά λέμε ότι ο δομικός πολιτισμός στην Τουρκία είναι χαμηλότερης στάθμης από ό,τι ο δικός μας. Αυτό γενικά ισχύει, παρότι έχει βελτιωθεί, γιατί οι κοινωνικές συνθήκες στην Τουρκία είναι πολύ διαφορετικές. Κάποτε, τη δεκαετία του ’80, το ποσοστό της αυθαίρετης δόμησης έφθανε το 50% – και δεν μιλάμε για δύο καμαρούλες αλλά για πολυώροφα κτίρια. Υπήρχε μάλιστα τεχνικός όρος στην Τουρκία, τα έλεγαν «τα χτισίματα της νύχτας». Ομως είναι εύκολο να αποδίδουμε την καταστροφή μόνο σε αυτό. Ηταν τόσο θηριώδες το μέγεθος του σεισμού, που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ούτε με τις καλύτερες κατασκευές ή τον καλύτερο κανονισμό. Η μεγαλύτερη ιδιοτυπία του ήταν η μακρότατη διάρκεια των ισχυρών ταλαντώσεων (γύρω στα 60 δευτερόλεπτα). Τούτο συνεπάγεται ένα πολύ μεγάλο πλήθος ανακυκλίσεων φόρτισης, πάνω σε δομικά στοιχεία ήδη τραυματισμένα από την πρώτη ισχυρή δόνηση. Με συνέπεια την ταχύτατη μείωση της απομένουσας αντοχής των κτιρίων, ενώ, κατά το πνεύμα των κανονισμών, η απαιτούμενη αντοχή νοείται μετά από τρεις μόνον πλήρεις ανακυκλίσεις.
      – Και πόσο μάλλον στη Συρία, που βγαίνει από έναν πόλεμο.
      Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό. Οι πλουσιότεροι μένουν σε περισσότερο φροντισμένα κτίρια, σε καλύτερες κατασκευές. Οι φτωχοί σε κτίρια με χαμηλής ποιότητας μελέτη και κατασκευή, τα οποία δεν συντηρούνται.
      – Εκεί είναι δυσκολότερα τα πράγματα γιατί δεν διαθέτουν ούτε την οργάνωση ούτε την οικονομική δύναμη που έχουν οι Τούρκοι. Ούτε βέβαια τη σημαντική επιστημονική γνώση και οργάνωση που έχουν για την αντιμετώπιση των σεισμικών φαινομένων.
      – Ποιες βλάβες σε ένα κτίριο οδηγούν στην κατάρρευσή του;
      – Αυτά που είδα στην τηλεόραση από την Τουρκία ήταν αυτά που ονομάζουμε «τυπικά»: καταστρέφεται το ισόγειο και στη συνέχεια όλο το υπόλοιπο κτίριο γέρνει και πέφτει ατόφιο. Το ίδιο έγινε και στα Σκόπια προ ετών, καταστράφηκαν από τα ισόγειά τους. Σαν να έχεις ένα κουτί επάνω σε ξύλινα ποδαράκια.
      – Έχει ο σεισμός ταξικά χαρακτηριστικά;
      – Ο σεισμός χτυπάει τον φτωχό. Οι πλουσιότεροι μένουν σε περισσότερο φροντισμένα κτίρια, σε καλύτερες κατασκευές. Οι φτωχοί σε κτίρια με χαμηλής ποιότητας μελέτη και κατασκευή, τα οποία δεν συντηρούνται. Αυτό ισχύει παντού. Και στην Αθήνα, πάρα πολλές πολυκατοικίες σε κεντρικές περιοχές έχουν μεγάλη διάβρωση των οπλισμών στα υπόγεια, λόγω της υγρασίας. Οι φθορές αυτές μειώνουν κι άλλο την αντισεισμική τους ικανότητα, η οποία δεν ελέγχεται από πουθενά, ούτε από την Πολιτεία αλλά ούτε και από τους πολίτες. Είναι σαν να αγοράζαμε ένα αυτοκίνητο και να το χρησιμοποιούσαμε για 30 χρόνια χωρίς να το πηγαίνουμε στο συνεργείο. Η αντίληψή μας για τα κτίρια ως τεχνικό αγαθό είναι προκλητική.

      – Πολλοί συνάδελφοί σας πάντως θεωρούν ότι αν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός κοντά σε ένα σημαντικό αστικό κέντρο της Τουρκίας, οι συνέπειες θα είναι αδιανόητες, γιατί υπάρχουν ολόκληρες γειτονιές που έχουν χτιστεί αυθαίρετα.
      – Για την Κωνσταντινούπολη έχω αντίληψη γιατί είμαι επίτιμο μέλος του τουρκικού ICOMOS, συνεργαζόμουν παλαιότερα με τουρκικά πανεπιστήμια. Εχω συμμετάσχει πριν από αρκετά χρόνια σε μια συνεδρίαση που έγινε με την UNESCO για τα σενάρια ενεργοποίησης του βόρειου ρήγματος της Ανατολίας κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Μιλούσαν για μισό εκατομμύριο θύματα. Είναι τραγικό αυτό που θα μπορούσε να συμβεί με τα τεχνικά δεδομένα της παλιάς εποχής – θέλω να ελπίζω ότι στο μεταξύ οι «κατασκευές της νύχτας» θα έχουν κατεδαφιστεί.
      Τρέμει το φυλλοκάρδι μου βλέποντας τόση αδιαφορία 

      – Είναι ο αντισεισμικός μας κανονισμός επαρκής;
      – Θα μου επιτρέψετε ένα προσωπικό σχόλιο… Αίμα έφτυσα κι εγώ και οι συνεργάτες μου και οι καθηγητές των Πολυτεχνείων για να πείσουμε για τις βαθμιαίες αλλαγές στον αντισεισμικό κανονισμό. Οι αντιδράσεις ήταν μεγάλες, ακόμα και από διακεκριμένους συναδέλφους μας. Γι’ αυτό και μια περίοδο σκεφτήκαμε να στραφούμε στην Ευρώπη, να συμβάλουμε στη διαμόρφωση ενός κοινού κανονισμού τον οποίο στη συνέχεια η Ελλάδα υποχρεωτικά θα εφάρμοζε. Για τον λόγο αυτό, Ελληνες επιστήμονες έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των αντισεισμικών κανονισμών της Ευρώπης, σημαντικότερο από ό,τι οι Ιταλοί. Εχουμε λοιπόν σπουδαίους κανονισμούς, αλλά δεν έχουμε συντήρηση. Φτιάχνουμε κτίρια και τα εγκαταλείπουμε. Αν σκουριάσουν, αν στην πορεία αφαιρεθούν κομμάτια, αν έρθουν ηλεκτρολόγοι και μηχανικοί και σκαλίσουν τα υποστυλώματα, αν αλλάξει χρήση το ισόγειο, όλα αυτά δεν ελέγχονται από κανέναν. Ομως όλα αυτά συμβάλλουν στην τρωτότητα του κτιρίου και τη διακινδύνευση. 
      – Έχουμε εικόνα των τρωτών σημείων των ελληνικών πόλεων;
      – Στην απογραφή του 2000 είχαμε συμμετάσχει με την ομάδα του Εθνικού Προγράμματος Αντισεισμικής Ενίσχυσης Υφιστάμενων Κατασκευών (ΕΠΑΝΤΥΚ) του ΤΕΕ. Προετοιμάσαμε τους καταλόγους των ερωτημάτων και εκμεταλλευτήκαμε πλήρως τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε με τη συνεργασία των συναδέλφων της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και εκδώσαμε ένα βιβλίο, που έχει σχεδόν για κάθε πόλη όλα τα αποτελέσματα που ενδιαφέρουν στη χάραξη αντισεισμικής πολιτικής. Από τι κατασκευαζόταν ο φέρων οργανισμός σε κάθε περιοχή, αν τα κτίρια είναι από μπετό, τούβλα ή πέτρα, αν έχουν πιλοτή ή όχι, πότε χτίστηκαν. Στη συνέχεια, όλο μας το υλικό παραδόθηκε στον ΟΑΣΠ. Δημιουργήθηκε ο κανονισμός επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), πρόσφατα προστέθηκε και ο κανονισμός για τα κτίρια με τοιχοποιία (ΚΑΔΕΤ). Η πληρότητα των ελληνικών κανονισμών αναγνωρίζεται στην Ευρώπη. 
       
      – Μήπως όμως επαναπαυόμαστε λόγω της ύπαρξης ενός προωθημένου αντισεισμικού πλαισίου;
      – Είναι σαν τον πυρετό. Μόλις μας περάσει, νομίζουμε ότι γίναμε καλά. Eτσι και με τον σεισμό. Μόλις απομακρυνθεί το διάστημα από έναν πρόσφατο σεισμό, ξεχνάμε. Oμως οι ισχυροί σεισμοί δεν θα πάψουν στη χώρα μας, είτε σε 5 μήνες είτε σε 15 χρόνια θα ξανασυμβούν. Γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να σταματά η αντισεισμική πολιτική για τις γέφυρες, για τα νοσοκομεία, για τα σχολικά κτίρια, τα δημόσια κτίρια, τις εκκλησίες, γενικά τους χώρους συνάθροισης κοινού. Αναμφισβήτητα για όλα αυτά έχουν γίνει στο παρελθόν ενέργειες. Eχω όμως την οιονεί βεβαιότητα ότι δεν είναι επαρκείς. 
       – Πού είναι πιο ευάλωτη η Ελλάδα στην περίπτωση ενός ισχυρού σεισμού;
      – Στα δίκτυα και στις γέφυρες. Δεν γνωρίζω τι γίνεται με τα ξενοδοχεία, ο κλάδος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του. Εκεί που έχουν γίνει σοβαρά βήματα είναι στην ενίσχυση των σχολικών κτιρίων. Στα ιδιωτικά κτίρια υπάρχει ένα σημαντικό κενό, πρέπει το κοινωνικό κράτος να έλθει και να ενισχύσει τον έλεγχο και τις επισκευές μέσα από ένα εθνικό πρόγραμμα, να αξιοποιήσει την εμπειρία του ΟΑΣΠ. Τρέμει το φυλλοκάρδι μου βλέποντας τόση αδιαφορία για έναν πραγματικό κίνδυνο. 
      Πρέπει οπωσδήποτε να αυξήσουμε άμεσα τη βοήθεια που θα στείλουμε αυτή τη στιγμή στην Τουρκία. Eχουμε περιθώριο από το υστέρημά μας. Δεν πρέπει να αφήσουμε να υποφέρει ένας λαός δίπλα μας. Και να θυμηθούμε ότι σε βάθος χρόνου διατρέχουμε ανάλογο κίνδυνο – ίσως όχι τον ίδιο γιατί δεν έχουμε το ίδιο μεγάλα ρήγματα. Ελπίζω ότι θα δοθεί η αφορμή να ληφθεί μια επιτελική απόφαση, με τη συναίνεση όλων των κομμάτων, ώστε να αρχίσουμε ξανά να ασχολούμαστε με την αντισεισμική προστασία των κτιρίων μας. 
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      ε νησιωτικούς δήμους εκδόθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νέων οικοδομικών αδειών το 2023. Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται δύο νησιά του Ιονίου (Λευκάδα και Ζάκυνθος), δύο των Κυκλάδων (Πάρος και Νάξος) και ένα των Δωδεκανήσων (Ρόδος). Διαφορετική είναι η εικόνα ως προς τα τετραγωνικά στα οποία οι νέες οικοδομικές άδειες αντιστοιχούν: πρώτος στη χώρα έρχεται ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και ακολουθούν η Γλυφάδα, η Ζάκυνθος, η Αθήνα και η Λευκάδα. «Εκπληξη» ο Δήμος Παγγαίου Καβάλας, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα όσον αφορά τόσο τον αριθμό νέων αδειών όσο και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν.
      Χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δημοσίευσε τα συνολικά στατιστικά στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα την προηγούμενη χρονιά. Συνολικά το 2023 εκδόθηκαν 11.079 οικοδομικές άδειες σε όλη τη χώρα, οι οποίες αντιστοιχούν σε 4.631.730 τετραγωνικά μέτρα κτιρίων. Σε επίπεδο περιφερειών, η Αττική διατηρεί τα πρωτεία (με μεγάλη διαφορά) τόσο ως προς τον αριθμό των νέων αδειών (2.209) όσο και των τετραγωνικών στα οποία αντιστοιχούν (1.584.062). Ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 1.378 άδειες (411.357 τ.μ.) και Κεντρικής Μακεδονίας με 1.367 άδειες (αλλά πολύ περισσότερα τετραγωνικά, 614.851 τ.μ.). Περίπου στα ίδια επίπεδα βρίσκονται η Περιφέρεια Κρήτης (1.320 άδειες, 416.814 τ.μ.) και Ιονίων νήσων (1.093 άδειες, 285.820 τ.μ.). Στη χαμηλότερη θέση της λίστας βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στην οποία εκδόθηκαν μόλις 92 οικοδομικές άδειες (44.754 τ.μ.).

      Τα στοιχεία αυτά, ωστόσο, δίνουν μια πολύ γενική εικόνα. Το τοπίο ξεκαθαρίζει κατά τη θεώρηση των στοιχείων του 2023 ανά δήμο. Πιο συγκεκριμένα:
      • Τις πρώτες δύο θέσεις σε αριθμό νέων οικοδομικών αδειών καταλαμβάνουν δύο νησιά του Ιονίου: η Λευκάδα με 316 άδειες (84.231 τ.μ.) και η Ζάκυνθος με 253 άδειες (86.344 τ.μ.). Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα μεγάλα νησιά του Ιονίου: στην Κέρκυρα (αν αθροιστούν οι τρεις δήμοι της) εκδόθηκαν 257 άδειες για 62.317 τετραγωνικά. Και στην Κεφαλονιά (επίσης τρεις δήμοι), 225 άδειες για 43.622 τετραγωνικά.
      • Ακολουθούν δύο δήμοι των Κυκλάδων: η Πάρος με 242 οικοδομικές άδειες (66.603 τ.μ.) και ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων με 194 νέες άδειες (54.175 τ.μ.).
      • Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Ρόδος με 182 νέες άδειες (50.707 τ.μ.).
      • Στην Αττική, τα «πρωτεία» κρατούν τα νότια προάστια. Ο Δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης βρίσκεται στην πρώτη θέση στην Ελλάδα όσον αφορά τα τετραγωνικά μέτρα (92.947) στα οποία αντιστοιχούν οι οικοδομικές άδειες του 2023 (119). Σε επίπεδο νέων τετραγωνικών μέτρων κτιρίων, τη δεύτερη θέση στην Ελλάδα έχει η Γλυφάδα με 86.576 τ.μ. (αντιστοιχούν σε 94 οικοδομικές άδειες). Ακολουθούν στην τέταρτη θέση ο Δήμος Αθηναίων με 84.231 τ.μ. (96 οικοδομικές άδειες) και στην έκτη ο Δήμος Κηφισιάς με 78.440 τ.μ. (από 116 οικοδομικές άδειες). Ψηλά βρίσκονται και η Παλλήνη με 44.059 τ.μ. και 111 νέες άδειες, το Χαλάνδρι (80 άδειες, 22.948 τ.μ.) και οι Αχαρνές (67 άδειες, 24.387 τ.μ.).
      • Στην Κεντρική Μακεδονία ξεχωρίζουν οι βασικοί δήμοι της Χαλκιδικής: Κασσάνδρας με 180 νέες άδειες το 2023 (61.126 τ.μ.), Νέας Προποντίδας με 135 άδειες (40.386 τ.μ.) και Σιθωνίας με 114 άδειες (39.907 τ.μ.). Στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνεται η ξέφρενη οικοδόμηση της Θέρμης (97 νέες άδειες για 59.384 τ.μ.), ενώ ακολουθεί ο Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη (71 άδειες, 28.822 τ.μ.). Στον Δήμο Θεσσαλονίκης εκδόθηκαν πέρυσι 51 νέες άδειες για 35.427 τ.μ.
      • Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Κρήτη. Σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας το «σκήπτρο» κρατάει το Ηράκλειο με 522 νέες άδειες για 142.979 τ.μ. κτιρίων. Ακολουθούν τα Χανιά με 367 άδειες για 138.831 τ.μ. Σε τοπικό επίπεδο τις περισσότερες άδειες έχουν οι δήμοι Χανίων (173), Ρεθύμνης (157), Ηρακλείου (126), Χερσονήσου (122), Φαιστού (113), Αποκορώνου (85), Αγίου Βασιλείου (78), Μαλεβιζίου (73), Αγίου Νικολάου (72).
      • Η δόμηση στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι γενικώς χαμηλή, αλλά ένας παραλιακός δήμος της Καβάλας κάνει την έκπληξη: πρόκειται για τον Δήμο Παγγαίου, που βρίσκεται μέσα στην πρώτη δεκάδα τόσο σε αριθμό νέων αδειών (160, 9ος στη χώρα) όσο και νέων τετραγωνικών κτιρίων (64.475, 10η θέση στη χώρα).
      Σταθερότητα
      Πολλοί είναι οι δήμοι της χώρας –τρεις νησιωτικοί και τρεις στην ηπειρωτική Ελλάδα– στους οποίους το 2023 δεν εκδόθηκε ούτε μία νέα οικοδομική άδεια. Πρόκειται για τους δήμους Υδρας, Πρεσπών, Κόνιτσας, Γεωργίου Καραϊσκάκη Αρτας, Οινουσσών και Χάλκης. Μία οικοδομική άδεια το 2023 εκδόθηκε στους δήμους Ηράκλειας Σερρών, Παλαμά Καρδίτσας, Βοΐου Κοζάνης, Ψαρών, Αγαθονησίου, Μεγίστης, Γαύδου, αλλά και Αγίας Βαρβάρας Αττικής. Ακολουθούν οι δήμοι Νέας Ζίχνης Σερρών, Μετσόβου, Φιλιατών Ηγουμενίτσας, Αλοννήσου, Μακρακώμης Φθιώτιδας, Φούρνων Κορσεών, Ανάφης, Κάσου και Τήλου. Τέλος, τρεις οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν το 2023 στους δήμους Σερβίων Κοζάνης, Δωδώνης Ιωαννίνων, Κεντρικών Τζουμέρκων Αρτας, Ορχομενού Φθιώτιδας και Αγράφων Ευρυτανίας.
      Σε σχέση με το 2022 ο αριθμός των νέων οικοδομών έχει αυξηθεί κατά 13,1% (από 9.793 σε 11.079) και τα τετραγωνικά στα οποία αυτές αντιστοιχούν κατά 13,8% (από 4 εκατ. τ.μ. σε 4,6 εκατ. τ.μ.).
      Οσον αφορά τους πρωταθλητές του 2023:
      • Στη Λευκάδα και στη Ζάκυνθο το 2023 η δόμηση εκτοξεύτηκε, καθώς εκδόθηκαν αντιστοίχως 72% και 80% περισσότερες άδειες από το 2022.
      • Στην Πάρο ο αριθμός των αδειών για νέες οικοδομές αυξήθηκε κατά 57% σε σχέση με το 2022 και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κατά 43%.
      • Στον δήμο «3Β» ο αριθμός των αδειών αυξήθηκε κατά 9% το 2023 και στον Δήμο Αθηναίων κατά 12,9%.
      Μειώθηκε αισθητά η δραστηριότητα στις δύο «ναυαρχίδες» του τουρισμού
      Μια άνευ προηγουμένου οικοδομική δραστηριότητα βίωσαν πέρυσι η Πάρος και η Νάξος. Η Πάρος παραμένει στην πρώτη θέση στις Κυκλάδες σε αριθμό οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια για έκτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ ξεπέρασε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη όσον αφορά τα τετραγωνικά των κτιρίων στα οποία αυτές οι άδειες αντιστοιχούν.
      Σημαντική παραμένει η οικοδομική δραστηριότητα και σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος και η Φολέγανδρος.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2023, που δημοσιοποίησε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή, στην Πάρο εκδόθηκαν πέρυσι 242 άδειες για νέες οικοδομές, που αντιστοιχούν σε 66.603 τ.μ. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν ακόμη 49 οικοδομικές άδειες για προσθήκες, που αντιστοιχούν σε επιπλέον 8.229 τετραγωνικά (συνολικά 74.832 τ.μ.).
      Αν προστεθούν και τα 281.094 τ.μ. που έχουν χτιστεί από το 2018 έως και το 2022, αυτό συνεπάγεται ότι στην Πάρο από το 2018 έχουν χτιστεί περίπου 356.000 τ.μ.
      Σημαντική είναι η οικοδομική δραστηριότητα και στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Το 2023 εκδόθηκαν 194 άδειες (έναντι 151 το 2022) που αντιστοιχούν σε 54.715 τ.μ. νέων οικοδομών. Σ’ αυτές πρέπει να προστεθούν και ακόμη 48 άδειες για προσθήκες (7.264 τ.μ.). Ολα δείχνουν ότι η Νάξος, παρότι τα προηγούμενα χρόνια παρέμενε εκτός της τουριστικής φρενίτιδας, υφίσταται πλέον σημαντική οικιστική πίεση.
      Στις «ναυαρχίδες» του τουρισμού (και τα τελευταία χρόνια υπερτουρισμού) στις Κυκλάδες, Σαντορίνη και Μύκονο, η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε αισθητά το 2023 σε σχέση με το 2022, παραμένοντας βέβαια σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα υπόλοιπα νησιά. Στη Σαντορίνη πέρυσι εκδόθηκαν 134 άδειες, έναντι 187 το 2022 (μείωση 28%), για 44.515 τ.μ. νέων οικοδομών. Ενώ στη Μύκονο εκδόθηκαν 82 νέες άδειες (έναντι 98 το 2022, μείωση 16%) για επιπλέον 30.690 τ.μ. Για τη Μύκονο, πάντως, είναι η πρώτη χρονιά από το 2018 που η έκδοση αδειών για νέες οικοδομές πέφτει κάτω από τις 100 ετησίως. Σε κάθε περίπτωση, από το 2018 το κτιριακό απόθεμα της Σαντορίνης έχει αυξηθεί κατά 500.000 τ.μ. και της Μυκόνου κατά 350.000 τ.μ., επιτείνοντας τη σταδιακή «αστικοποίησή» τους.
      Αύξηση στην οικοδομική δραστηριότητα πέρυσι είχαν: η Σύρος, όπου εκδόθηκαν 53 άδειες (έναντι 32 το 2022, αύξηση 65%) για 12.246 τ.μ. νέων οικοδομών. Η Φολέγανδρος, όπου εκδόθηκαν 18 άδειες (έναντι 6 το 2022, αύξηση 200%) για 5.727 τ.μ. (αριθμός σημαντικός για το μέγεθος του νησιού). Η Μήλος, όπου εκδόθηκαν 38 άδειες (έναντι 30 το 2022, αύξηση 26%) για 13.919 τ.μ. και η γειτονική της Κίμωλος, όπου εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι μιας το 2022) για 3.178 τ.μ. Και η Τήνος, όπου εκδόθηκαν 28 νέες άδειες (έναντι 19 το 2022, αύξηση 47%) για 8.444 τμ.
      Στα υπόλοιπα νησιά οι ρυθμοί ήταν σε γενικές γραμμές οι ίδιοι: η Αντίπαρος παρέμεινε σταθερά σε υψηλά επίπεδα, καθώς εκδόθηκαν 49 νέες άδειες (έναντι 51 το 2022) για 12.783 τ.μ. Στη Σίφνο παρατηρήθηκε μικρή μείωση, με 27 νέες άδειες (έναντι 21 το 2022) για 4.381 τ.μ. Στην Ανδρο εκδόθηκαν 20 οικοδομικές άδειες (έναντι 21 το 2022) για 5.144 τ.μ. κτιρίων. Στην Κύθνο εκδόθηκαν 14 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 3.625 τ.μ. Στην Ιο εκδόθηκαν 13 άδειες (έναντι 20 το 2022) για 2.176 τ.μ. Στην Κέα εκδόθηκαν 10 νέες άδειες (έναντι 13 το 2022) για 8.319 τ.μ. Στη Σέριφο εκδόθηκαν 10 άδειες (έναντι 13 το 2022) για 4.893 τ.μ. Στην Αμοργό εκδόθηκαν 8 νέες άδειες (έναντι 10 το 2022) για 1.763 τ.μ. Τέλος, στην Ανάφη εκδόθηκαν 2 άδειες (έναντι 3 το 2022) για 61 τ.μ.
      Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για όλα τα κυκλαδονήσια. Τα πρώτα που ανατέθηκαν είναι εκείνα της Σαντορίνης και της Μυκόνου (τον Αύγουστο του 2022) και σύμφωνα με τις συμβάσεις τους έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2023, ωστόσο λαμβάνουν διαδοχικές παρατάσεις.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.