Ο υψηλός κίνδυνος διακοπών στην ηλεκτροδότηση κινητοποιούν διαχειριστές και ΥΠΕΝ

To σύνηθες είναι να έχουμε διακοπές στην ηλεκτροδότηση όταν παρατηρείται έξαρση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους βαρυχειμωνιάς, ή καύσωνα, δηλαδή, η ζήτηση ρεύματος  δημιουργεί χάσμα ανεπάρκειας σε φυσικό αέριο, ΑΠΕ, εισαγωγές, πέραν των βλαβών που εκδηλώνονται σε σταθμούς της ΔΕΗ. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, στις 20:00 το βράδυ της Δευτέρας, 9 Ιανουαρίου 2017, εν μέσω της κακοκαιρίας «Αριάδνη», η αιχμή της ζήτησης έφθασε στις 9.296 MWh, όταν οι ανάγκες σε φυσικό αέριο ξεπέρασαν 

την ίδια μέρα, τις 290.000 ΜWh! Tην επόμενη ημέρα, Τρίτη, 10 Ιανουαρίου 2017, η πρόβλεψη φορτίου ρεύματος κυμαινόταν μεταξύ 8.800- 9.250 ΜWh όταν για το φυσικό αέριο η εκτίμηση ήταν 270.000 ΜWh!  

Πλέον, η πρόκληση έγκειται σε μια έκφανση της ηλεκτροπαραγωγής, καθώς η αγορά, οι φορείς και το ΥΠΕΝ πρέπει να διαχειριστούν το πρόβλημα της αύξησης της παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ και τις χωρητικότητα των δικτύων. Καθώς δε αυτήν την περίοδο που περιλαμβάνει την επέτειο της 25ης Μαρτίου και αμέσως μετά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας και το Πάσχα, προκύπτει ο συνδυασμός μείωσης της ζήτησης και υπερπροσφοράς ΑΠΕ, οι πιθανότητες διακοπών στην ηλεκτροδότηση είναι ορατές και κινητοποιούν τις αρμόδιες υπηρεσίες για να τις αποτρέψουν, όπως συνέβη και πέρυσι.  

Η απουσία υποδομών αποθήκευσης συντείνει σε αυτή την απειλή για την ευστάθεια του συστήματος. Όπως επισημαίνει ο ΑΔΜΗΕ, η υψηλή παραγωγή των ΑΠΕ που παρατηρείται σε ορισμένες χρονικές περιόδους, ιδίως όμως την άνοιξη και το φθινόπωρο, αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο για μπλακ άουτ.  

Ήδη η ΡΑΑΕΥ σπεύδει να συστήσει ειδική ομάδα διαχείρισης κρίσης και αναμένεται να συγκαλέσει σύσκεψη για το ζήτημα με όλους τους εμπλεκομένους φορείς, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει κίνδυνος μπλακ άουτ κατά την επέτειο της 25ης Μαρτίου και την περίοδο του Πάσχα.

https://www.energia.gr/media/inlinepics/adam34.jpg

(Διάγραμμα ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και φορτίο συστήματος, 11/3-17/3 2024 Πηγή ΙΕΝΕ)

https://www.energia.gr/media/inlinepics/adam35.jpg

(Διάγραμμα ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και φορτίο συστήματος για τον μήνα Φεβρουάριο- Πηγή: ΙΕΝΕ)

Το πρόβλημα είναι ορατό μόνο παρατηρώντας κανείς τη συνολική ζήτηση για σήμερα Παρασκευή 22 Μαρτίου, που διαμορφώθηκε στις 302,29 GWh, με τα μερίδια καυσίμου στο ενεργειακό μείγμα να είναι για το μεν φυσικό αέριο στο 42,4%, των ΑΠΕ στο 34,5% και των εισαγωγών στο 13,8% του λιγνίτη στο 0,2% και των υδροηλεκτρικών στο 5,1%. 

Όπως αναφέρει αι το ΙΕΝΕ στην τεωευταία ρτου ανάλυση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η εγχώρια εβδομαδιαία ζήτηση ηλεκτρισμού διαμορφώθηκε στις 897 GWh, με πτώση 3,5%, ενώ αντίστοιχα το ωριαίο φορτίο μειώθηκε κατά 191 MW. Επίσης, η συνολική εβδομαδιαία ζήτηση στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας διαμορφώθηκε στις 1,040 GWh, λαμβάνοντας υπόψη και τις εξαγωγικές ροές του ελληνικού συστήματος (143 GWh). 

Ήδη, τις τελευταίες εβδομάδες, και αφότου εισήλθαμε στην εαρινή περίοδο, η ζήτηση είναι μειωμένη και η συμμετοχή των ΑΠΕ εμφανίζει κορυφώσεις που φθάνουν και στο +50% του μείγματος, Με αυτά τα δεδομένα υπόψη, ο κίνδυνος διακοπών στην ηλεκτροδότηση αυξάνεται, όπως ακριβώς και οι περικοπές ενέργειας που παράγεται από μονάδες ΑΠΕ. 

Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας με τη ζήτηση στα μεγάλα αστικά κέντρα να υοχωρεί κάθετα, χρειάστηκε να γίνουν περικοπές μονάδων ΑΠΕ για διάστημα τριών ωρών το Σάββατο και την Κυριακή, ενώ την Καθαρά Δευτέρα καθαυτή, δεν προέκυψε ανάγκη περικοπών αφού η παραγωγή των αιολικών ήταν υποτονική.

Ανάλογη κατάσταση αναμένεται και για το τριήμερο της 25ης Μαρτίου, ενώ πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι το πρόβλημα θα συνεχιστεί και θα ενταθεί τις ημέρες του Πάσχα λόγω των αργιών αλλά και των καλών καιρικών συνθηκών. Η ζήτηση ηλεκτρισμού αναμένεται μειωμένη ενώ ταυτόχρονα αναμένεται να είναι υψηλή η παραγωγή των ΑΠΕ, κυρίως των φωτοβολταϊκών και ανάλογα με τις συνθήκες, των αιολικών.  

Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος για ένα μπλάκ άουτ τόσο για την περίοδο αυτή όσο και για το επερχόμενο καλοκαίρο,  πραγματοποιήθηκε ειδική σύσκεψη στο ΥΠΕΝ στο οποίο συμμετείχαν  στελέχη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου και εκπρόσωποι του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ. 

Για την πρόληψη του κινδύνου αυτού καταβάλεται προσπάθεια να συμφωνηθούν νέα, πιο ελαστικά  όρια ενεργοποίησης των συστημάτων προστασίας στους σταθμούς παραγωγής, ιδίως όμως στις μικρές μονάδες ΑΠΕ, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος μαζικών αποκοπών –κυρίως φωτοβολταϊκών πάρκων- σε περιπτώσεις εκδήλωσης πυρκαγιών.

Η ευελιξία των συστημάτων αποκοπής που διαθέτουν οι μικροί σταθμοί ΑΠΕ θεωρείται καίριος παράγοντας καθώς σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να θέσει, αιφνίδια, εκτός συστήματος σημαντικές ποσότητες ενέργειας, και να προκαλέσει ανισορροπία στο σύστημα και τελικώς, σε διακοπές στην ηλεκτροδότηση. 

Από πέρυσι η υπερπροσφορά παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ εξώθησε τους Διαχειριστές, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ να προβούν σε υποχρεωτική αποκοπή ηλιακών και αιολικών μονάδων από το σύστημα.  

Εκτός αυτού προέκυψε και το φαινόμενον ωρών με σχεδόν μηδενικές τιμές ηλεκτρισμού στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, ιδίως κατά την εαρινή και φθινοπωρινή περίοδο. Σημειώνουμε ότι ανάλογη είναι η εικόνα και σε πολλές ευρωπαϊκές αγορές, με αρνητικές τιμές και προβλήματα ευστάθειας στα ηλεκτρικά συστήματα όπως έγραψε χθες, Πέμπτη 21 Μαρτίου το energia.gr εδώ.