Αναζήτηση στην κοινότητα

Τα σχέδιο της εταιρείας Aiolou Development για το project κατοικιών που εκτείνεται επί τριών οδών στο Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας: Αιόλου, Βορέου, Καρόρη. Αθόρυβα τα τελευταία χρόνια, οπότε οι τιμές ήταν ιδιαίτερα χαμηλές στα ακίνητα προχωρούσε σε εξαγορές ακινήτων, κυρίως κτιρίων που δεν χρησιμοποιούνταν. Ο λόγος για την ισραηλινή εταιρία Aiolos Project Development & Management, που αποτελεί σταθερό επενδυτή στην Αθήνα και σχεδιάζει, μέσα στο προσεχές διάστημα, να προχωρήσει στην ανακατασκευή ενός ακόμη ακινήτου. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του Economix.gr, πρόκειται για δύο κτίρια – το ένα έξι ορόφων, που βρίσκονται στην οδό Αιόλου 39-41, στο ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας, που ήδη αλλάζει με τον αποκλεισμό αυτοκινήτων. Τα ακίνητα βρίσκονται έναντι της αρχής της οδού Κολοκοτρώνη (που κλείνει για τα αυτοκίνητα), στη διασταύρωση με την οδό Βορέου, και επί της Αιόλου (που είναι πεζόδρομος), και εκτείνονται μέχρι την οδό Καρόρη (επίσης χαρακτηρισμένο πεζόδρομο) στην καρδιά της άλλοτε εμπορικής περιοχής της Αθήνας που έχει ήδη μετεξελιχθεί στο νέο Soho της Ευρώπης, με πολλές κατοικίες AirBnB και πολλά καταστήματα εστίασης, μπαρ κλπ. Η εταιρία να σχεδιάζει την μετατροπή των ακινήτων σε ολοκληρωμένο συγκρότημα κατοικιών. Για το σκοπό αυτό θα πραγματοποιήσει όλες τις απαιτούμενες εργασίες αναδιαρρύθμισης εσωτερικών χώρων, αλλαγής όψεων, ενώ στο ισόγειο του κτιρίου θα δημιουργήσει κατάστημα αναψυχής. Όψη του κτιρίου κατοικιών της εταιρείας Aiolou Development στην οδό Αιόλου, από την οδό Κολοκοτρώνη Πηγή Εικόνας: Aiolou development Τα κτίρια επί της οδού Αιόλου 39 – 41 σήμερα Πηγή Εικόνας: Google Maps Street View Η σχεδιαζόμενη ανάπτυξη, δηλαδή το συγκρότημα κατοικιών θα περιλαμβάνει δύο κτίρια συνολικής επιφάνειας 2.050 τ.μ., ενώ το εμβαδόν που θα αντιστοιχεί σε χρήσεις κατοικίας και εμπορίου ανέρχεται σε 1.750 τ.μ. Το έργο θα δημιουργήσει η εταιρία Αιόλου 39-41, που ανήκει στην Aiolos Project development, η οποία, κυρίως πριν ανακάμψει η αγορά ακινήτων, είχε αποκτήσει σημαντικό αριθμό αναξιοποίητων κτιρίων σε όλη την Αθήνα. Η εταιρεία έχει κάνει αντίστοιχες επενδύσεις εκτός από την Ελλάδα στο Ισραήλ, την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Ρωσία και την Κίνα. Πάντως, η εταιρία έχει δημιουργήσει, ήδη, χαρτοφυλάκιο 7 έργων, κτιρίων κατοικιών, τα οποία βρίσκονται στην Αθήνα, στις περιοχές του Κέντρου (Κολωνάκι – Νεάπολη, Εξάρχεια, Κυψέλη κλπ) στις οδούς Αναργύρων 31, Μπενάκη 105, Πιπίνου 14, Μωραϊτη 5, Διδότου 53, 3ης Σεπτεμβρίου 176 και Δροσοπούλου 50. Η εταιρία επιδιώκει να πουλήσει τα ακίνητά της μέσω και του καθεστώτος της «Χρυσής Βίζας». Και αυτό είναι που διαφοροποιεί τη στρατηγική της συγκεκριμένης εταιρείας καθώς οι περισσότερες αντίστοιχες κινήσεις τα τελευταία χρόνια στόχευαν στην ανάπτυξη κατοικιών – διαμερισμάτων για βραχυχρόνια μίσθωση – airBnB. Επικεφαλής της Aiolou είναι ο lon Tzadok που έχει ρόλο και στα τεκταινόμενα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Ισραήλ και ο Udi Schiff. Το νέο κτίριο κατοικιών της οδού Αιόλου Πηγή Εικόνας: Aiolou development

Αύξηση της ζήτησης από το εξωτερικό εμφανίζεται για τον μήνα Μάιο, σύμφωνα με τον δείκτη ζήτησης SDI, ο οποίος διαμορφώνεται από τον όγκο αναζητήσεων του Spitogatos. Πιο συγκεκριμένα, οι επισκέψεις στη Νο.1 ελληνική ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων από χρήστες που διαμένουν σε χώρες του εξωτερικού ανέβηκαν τον τελευταίο μήνα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι. Για την ακρίβεια, ως επί το πλείστον, ακίνητο στην Ελλάδα ψάχνουν κάτοικοι από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α., την Κύπρο, την Αυστραλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ελβετία και τον Καναδά ενώ οι 10 πιο δημοφιλείς περιοχές για τους χρήστες από το εξωτερικό είναι η Γλυφάδα, η Πάρος, η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, η περιοχή Κασσάνδρα στη Χαλκιδική, η ευρύτερη περιοχή που συμπεριλαμβάνει το Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό, η Μύκονος, η Καβάλα και η Σιθωνία Χαλκιδικής. Μέσα από έρευνα που διεξήχθη στην ιστοσελίδα σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο στην Ελλάδα, προκύπτει ότι το 69,5% προσβλέπουν σε αγορά κατοικίας, έναντι 14,8% που προσβλέπουν σε ενοικίαση, ενώ το 8% αναζητούν οικόπεδο για αγορά, το 3,1% επαγγελματικό ακίνητο για αγορά, το 0,6% επαγγελματικό ακίνητο για ενοικίαση και ένα 4% λοιπές κατηγορίες. Η συντριπτική πλειονότητα των δυνητικών αγοραστών από το εξωτερικό συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση ακινήτου στην Ελλάδα Πιο συγκεκριμένα, μόνο το 17% των χρηστών που ερωτήθηκαν αν θα προχωρήσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια αγοράς ή ενοικίασης ακινήτου, τείνει προς το να αναβάλει την απόφασή του, ενώ το υπόλοιπο 83% που συνεχίζει ενεργά την αναζήτηση, κατανέμεται κυρίως μεταξύ εκείνων που ανησυχούν αλλά δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν την ιδέα (24%) και εκείνων που αισθάνονται πιο αισιόδοξοι και συνεχίζουν την αναζήτηση (44%). Τέλος, το 13% δηλώνει πως η κατάσταση δεν επηρεάζει καθόλου την απόφασή τους, ενώ ένα 2% είχε ήδη προχωρήσει σε ενέργειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στο 17% των χρηστών που κρίνουν σκόπιμο να αναβάλουν την αγορά ή ενοικίαση ακινήτου, οι προβληματισμοί ποικίλλουν: για το 48,3% των χρηστών αυτών κύριος λόγος αναβολής είναι η απειλή μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης που θα θέσει σε κίνδυνο το χρέος τους, το 27,1% υποθέτουν ότι μπορεί να υπάρξει μείωση τιμών λόγω της πανδημίας, το 18,6% ανησυχούν για τη σταθερότητα του εισοδήματός τους, ενώ το 5,9% όσων ενδιαφέρονται για αγορά ακινήτου δεν πιστεύουν ότι θα πάρουν στεγαστικό δάνειο. Σχετικά με την προοπτική τους για την επόμενη μέρα της οικονομίας, το 47,4% των χρηστών αυτών πιστεύουν ότι θα οδηγήσει σε οικονομική ύφεση, το 23,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική ανάπτυξη με αργά βήματα, κατά 15,1% πιστεύουν ότι θα υπάρξει οικονομική άνθηση με την επανέναρξη όλων των δραστηριοτήτων, ενώ ένα 14,4% πιστεύουν ότι θα υπάρξουν περιορισμένες οικονομικές απώλειες. *Το 83% αφορά τους χρήστες κατά τη χρονική περίοδο 30 Απριλίου έως και 25 Μαΐου που συνέχισαν να μπαίνουν στο Spitogatos και να ψάχνουν για ακίνητο «Πάντα υπήρχε ενδιαφέρον στην περιοχή από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από την Κίνα, όμως αυτή την περίοδο είναι σε ύφεση καθώς υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες και κακή ψυχολογία. Συμβόλαια που ήταν εν εξελίξει έχουν παγώσει, οι ενδιαφερόμενοι αδυνατούν να κάνουν πληρεξούσια στα προξενεία και το ενδιαφέρον είναι περισσότερο ερευνητικό παρά ουσιαστικό.», δήλωσε σχετικά ο Αντώνης Νίνος του BROKERHOUSE Real Estate, στη Γλυφάδα. Σύμφωνα με τον Μανώλη Ακάλεστο του SCOPAS REAL ESTATE, στην Πάρο «η ζήτηση από το εξωτερικό έχει επανέλθει στα ίδια επίπεδα με πριν την πανδημία και λαμβάνουμε καθημερινά αιτήματα με τα περισσότερα να προέρχονται από Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία και Βέλγιο.» «Το ενδιαφέρον από το εξωτερικό για τη Ρόδο παραμένει αμείωτο, κυρίως από Αυστραλία, Αγγλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιταλία και Σκανδιναβικές χώρες. Τα αιτήματα μειώθηκαν το προηγούμενο διάστημα χωρίς όμως να σταματήσουν και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν περαιτέρω, καθώς το νησί είχε ελάχιστα κρούσματα.» δήλωσε από την πλευρά του ο Ανδρέας Κατσουλίδης του AKTA-Bee Real Estate, στη Ρόδο. Τέλος, σύμφωνα με τον Γιώργο Τσιγαρά των Halkidiki Properties Real Estate και Greek Properties Group «παρατηρείται 15% αύξηση σε αιτήματα ενδιαφέροντος από το εξωτερικό σε σχέση με πέρυσι και 45% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, για τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Πιο συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον για Χαλκιδική είναι πιο έντονο από Σερβία, Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία, ενώ για Θεσσαλονίκη μεγάλη αύξηση εμφανίζεται από το Ισραήλ τη Βουλγαρία και τη Γερμανία». «Μετά την πρόσκαιρη μείωση τις πρώτες 2-3 εβδομάδες της πανδημίας, από το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου παρατηρήσαμε μια σταθερή αύξηση της διεθνούς επισκεψιμότητας όλων των ελληνικών ιστοσελίδων του δικτύου μας, η οποία μέχρι το Πάσχα είχε επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα. Παράλληλα, τον Μάιο πραγματοποιήθηκε ιστορικό υψηλό τόσο της εγχώριας, όσο και της διεθνούς επισκεψιμότητάς μας.» δήλωσε σχετικά ο CEO του Spitogatos, Δημήτρης Μελαχροινός και συμπλήρωσε: «Σημαντικό ποσοστό των χρηστών από το εξωτερικό, μας είπε ότι κάνει περισσότερο έρευνα αγοράς ή/και συζητά με αγγελιοδότες, καθότι για πρακτικούς λόγους δεν μπορούσε να προχωρήσει σε επίσκεψη ή συναλλαγή λόγω των περιοριστικών μέτρων. Ωστόσο, και πέραν της συγκεκριμένης έρευνας, είμαστε σε θέση να παρατηρούμε τη ζήτηση και τις τάσεις της αγοράς στο αρχικό τους στάδιο και τα τωρινά δεδομένα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την εξέλιξη της αυξημένης αυτής ζήτησης και τις νέες ισορροπίες που θα δημιουργηθούν στην αγορά. Μπορούμε, ωστόσο, να πούμε με βεβαιότητα ότι, με βάση τα δεδομένα μας, αυτή την περίοδο ο κόσμος ψάχνει περισσότερο από ποτέ.» Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020 σε 2.600 χρήστες από το εξωτερικό που αναζητούν ακίνητο τον τελευταίο μήνα μέσω του Spitogatos.gr, εκ των οποίων 68,4% άνδρες και 31,6% γυναίκες, ηλικίας 18-24 ετών (3,6%), 25-34 ετών (11,1%), 35-44 ετών (20,5%), 45-54 ετών (30,9%) και άνω των 55 ετών (34%). Πηγή: Spitogatos.gr

Χωρίς καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ και εντός τριών ημερών θα ολοκληρώνεται η δήλωση μεταβίβασης ακινήτου από τους φορολογούμενους. Αυτό προβλέπει απόφαση, που υπέγραψε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, και αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προκειμένου να απλοποιηθεί άμεσα η διαδικασία δήλωσης ακινήτου στην Εφορία. Στόχος είναι να δοθεί τέλος σε μια αναχρονιστική και χρονοβόρα πρακτική, που δημιουργούσε ουρές στις Εφορίες, τριβές και ταλαιπωρία για τους φορολογουμένους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η λύση, στην οποία έχουν καταλήξει στην ΑΑΔΕ, και η οποία θα εφαρμοστεί μέχρι την πλήρη ψηφιοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, περιλαμβάνει τα εξής: 1.Οι κάθε είδους αιτήσεις ή δηλώσεις μπορούν να αποστέλλονται μέσω ταχυδρομείου (συστημένο), courier ή e-mail, καθώς και να κατατίθενται στο πρωτόκολλο της ΔΟΥ. Για την υποβολή των αιτήσεων, είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται η φόρμα της υπεύθυνης δήλωσης του gov.gr( Οι πολίτες μπορούν να βρουν στο gov.gr όλες τις ψηφιακές υπηρεσίες των υπουργείων, φορέων, οργανισμών και ανεξάρτητων αρχών του Δημοσίου). 2.Σε περίπτωση ηλεκτρονικής αποστολής, αποστέλλεται αυτοματοποιημένο μήνυμα (auto-reply), το οποίο αποτελεί αποδεικτικό παραλαβής της δήλωσης ή αίτησης. Σε περίπτωση αποστολής μέσω ταχυδρομείου ή courier, αποδεικτικό παραλαβής αποτελεί το αντίστοιχο αποδεικτικό αποστολής από το ταχυδρομείο ή την εταιρεία courier. 3.Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, οι δηλώσεις και αιτήσεις διεκπεραιώνονται υποχρεωτικά εντός τριών εργασίμων ημερών. 4.Με την ολοκλήρωση της διεκπεραίωσης, ο πολίτης ενημερώνεται με μήνυμα στο TAXISnet, όπου αναρτάται και το επίσημο αντίγραφο της δήλωσης ή του πιστοποιητικού, που αιτείται. 5.Δεν χρειάζεται καμία επίσκεψη στη ΔΟΥ για τη διεκπεραίωση της αίτησης. 6.Εντός 60 ημερών από τη διεκπεραίωση των δηλώσεων, γίνεται επαλήθευση της ορθότητας του περιεχομένου με την κείμενη νομοθεσία. Αν διαπιστωθούν σφάλματα, αποστέλλεται πρόσκληση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης. Αν ο πολίτης δεν ανταποκριθεί εντός των προθεσμιών, εκδίδεται εντολή ελέγχου, ο οποίος και διενεργείται υποχρεωτικά. Στην ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι με αυτή τη λύση οι πολίτες και οι συμβολαιογράφοι θα εξυπηρετηθούν πιο γρήγορα και με διαφάνεια, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά στις Εφορίες, οι οποίες είναι ήδη πολύ επιβαρυμένες με τα κάθε είδους αιτήματα εξυπηρέτησης των πολιτών, που συσσωρεύτηκαν από την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού. Χαρακτηριστικά, από τα πρώτα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ φαίνεται ότι από τα μέσα Μαρτίου έως και τα τέλη Μαΐου, οι εφορίες της χώρας δέχθηκαν πάνω από 1 εκατομμύριο αιτήματα εξυπηρέτησης μέσω μέιλ και τηλεφώνου και ανταποκρίθηκαν σε 850.000. Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες πληροφορικής της ΑΑΔΕ επισπεύδουν την ηλεκτρονικοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, η οποία ανεστάλη στα τέλη του 2019, λόγω του αιτήματος των συμβολαιογράφων, που ζήτησαν χρόνο προσαρμογής και εκπαίδευσης στο νέο σύστημα δηλώσεων. Στόχος είναι μέσα στο 2020 να έχει γίνει ψηφιακή τουλάχιστον η δήλωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, που αποτελεί και το μεγαλύτερο όγκο των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου.

Κατατέθηκε στη Βουλή η διάταξη του υπουργείου Οικονομικών για τον ΕΝΦΙΑ του 2020. Όπως αναφέρει η εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος", στα επίπεδα στα οποία διαμορφώθηκαν το 2019 θα ανέλθουν και φέτος τα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να καταβάλουν οι περισσότεροι φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητη περιουσία. Αναλυτικά, με τις διατάξεις του άρθρου 35 του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή προβλέπονται τα εξής: 1) Χορηγούνται και για το έτος 2020 οι ίδιες ακριβώς μειώσεις που χορηγήθηκαν και κατά το έτος 2019 στο συνολικό ποσό του ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους, με σκοπό ο ΕΝΦΙΑ του 2020 να παραμείνει στα επίπεδα με τον ΕΝΦΙΑ του 2019. Βάσει, ειδικότερα, της διάταξης αυτής, και για το έτος 2020 θα χορηγείται μείωση (έκπτωση) 10%-30% στον ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων που προκύπτει από την εφαρμογή των προβλεπόμενων κλιμάκων και συντελεστών. Κλιμάκωση Η μείωση (έκπτωση) θα κλιμακώνεται σε ποσοστά αντιστρόφως ανάλογα με τη συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας, η οποία υπόκειται σε φόρο, ως εξής: α) μείωση 30% για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ, β) μείωση 27% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ και μέχρι εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ, γ) μείωση 25% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ και μέχρι ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ, δ) μείωση 20% για αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ και μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, ε) μείωση 10% για αξία ακίνητης περιουσίας άνω του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ. Στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας της παρούσας παραγράφου δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. 2) Επεκτείνεται και για το έτος 2020 η απαλλαγή των αγροτεμαχίων των φυσικών προσώπων από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ.

Σας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της έρευνας του Spitogatos σχετικά με την αγορά ακινήτων το α’ τρίμηνο του 2020 σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2019. Το α’ τρίμηνο περιλαμβάνει δυο μήνες (Ιανουάριο και Φεβρουάριο) όπου η αγορά κινούνταν με μεγάλη «ταχύτητα». Ο Μάρτιος είχε μια απότομη κάμψη λόγω της πανδημίας. Όσον αφορά λοιπόν την επίδραση της πανδημίας στην αγορά ακινήτων, αυτή δεν μπορεί να αποτυπωθεί με σαφήνεια. Ίσως να είναι εμφανής η επίπτωση της πανδημίας στα αποτελέσματα του β’ εξαμήνου. Μένει φυσικά να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τον Μάιο με την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων. Διαθέσιμα προς ενοικίαση διαμερίσματα Σημαντική αύξηση σημειώνεται στην προσφορά διαμερισμάτων προς ενοικίαση τις τελευταίες 30 ημέρες. Η έρευνα συνέκρινε τον αριθμό διαθέσιμων διαμερισμάτων προς ενοικίαση στα μέσα Απριλίου σε σχέση με τα μέσα Μαρτίου 2020. Οι μεγαλύτερες διαφορές παρατηρούνται σε κάποιες περιοχές της Αττικής (Πετράλωνα, Νέος Κόσμος, Ιστορικό Κέντρο Αθήνας, Πειραιάς), στη Λάρισα, το Βόλο, το Ηράκλειο και τη Θεσσαλονίκη. «Στροφή» στην μακροχρόνια μίσθωση Είναι αξιοσημείωτο ότι τα περισσότερα από τα νέα διαμερίσματα που «βγήκαν» στην αγορά προς ενοικίαση αυτές τις 30 ημέρες, είναι επιπλωμένα ή ανακαινισμένα. Αυτό σχετίζεται άμεσα με το πλήγμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης και του τουρισμού. Σύμφωνα και με σχετικό άρθρο μας στο ERGON blog, φαίνεται ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα διαθέτουν και για μακροχρόνια μίσθωση. Οι πωλήσεις κατοικιών το α’ τρίμηνο Τι συμβαίνει στην αγορά ακινήτων και ειδικότερα στις πωλήσεις κατοικιών. Κατά τη διάρκεια του α’ τριμήνου 2020, η υψηλότερη μέση τιμή πώλησης παρατηρήθηκε στα Νότια Προάστια Αττικής, με 2.593€ ανά τετραγωνικό ενώ η χαμηλότερη ήταν στη Φλώρινα με 511€ ανά τετραγωνικό. Η μεγαλύτερη αύξηση σε αυτό το τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καταγράφηκε στο Δήμο Θεσσαλονίκης με +27,9%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση στη Φλώρινα με -18,2%. Η ενοικίαση κατοικιών στο α’ τρίμηνο Όσον αφορά τις ενοικιάσεις κατοικιών, στο α’ τρίμηνο του 2020 σε σχέση με του προηγούμενου έτους παρατηρείται στην Ελλάδα μια αύξηση 9,5%, από 6,73€/τ.μ. το 2019 σε 7,37€/τ.μ. το 2020. Τα αξιοσημείωτα στην αγορά ακινήτων είναι, η πτώση της μέσης τιμής ενοικίασης στο κέντρο της Αθήνας σχεδόν 5% και η μεγάλες αυξήσεις στις γύρω περιοχές της Θεσσαλονίκης (+34%), στο Ν. Ηλείας (+31%), στις Κυκλάδες (+30%), τη Λακωνία (+28%), το Ν. Λάρισας (+26%) και το Ν. Πέλλας (+25,5 %). Η χαμηλότερη μέση τιμή ενοικίασης καταγράφεται στο Κιλκίς με 2,75€/τ.μ. και η υψηλότερη στη Χαλκιδική με 31,4€/τ.μ. Πηγή / Έρευνα: Spitogatos.gr

Τι δείχνουν τα στοιχεία σε 35 περιοχές μετά το πάγωμα των αγοραπωλησιών και την κατάρρευση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb που έφερε η κρίση της πανδημίας. Η κρίση της πανδημίας που βυθίζει την ελληνική οικονομία σε ύφεση έχει ανατρέψει πλήρως το τοπίο και στην αγορά ακινήτων. Οι αγοραπωλησίες πάγωσαν, οι πλατφόρμες τύπου Airbnb κατέρρευσαν και οι ιδιοκτήτες ακινήτων βλέποντας την τουριστική σεζόν να χάνεται και τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται επιστρέφουν στη βραχυχρόνια μίσθωση με την αγορά να γεμίζει ξανά ενοικιαστήρια. Τα σημάδια της πανδημίας στην ελληνική κτηματαγορά άρχισαν να φαίνονται στις τιμές των ενοικίων, οι οποίες έχουν αρχίσει να ξεφουσκώνουν ιδιαίτερα σε περιοχές που οι τιμές είχαν εκτιναχθεί στα ύψη. Η μείωση αυτή, όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών Ε-Real Estates, αποτελεί στιγμιαία αντίδραση των ιδιοκτητών, οι οποίοι χρειάζονται άμεσα εισόδημα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους ενώ πολλοί σπεύδουν να προλάβουν να μισθώσουν το ακίνητό τους πριν έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλες μειώσεις. Μια πρώτη έρευνα στις τιμές των ενοικίων στη μετά κορωνοϊό εποχή σε 35 περιοχές της Αττικής δείχνει μειώσεις που υπερβαίνουν ακόμη και το 15%. Στην Ανω Κυψέλη η ζητούμενη τιμή ενοικίασης μιας κατοικίας 100 τ.μ. από 8,4 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο που ήταν τον Φεβρουάριο προσγειώθηκε στα 7 ευρώ το τετραγωνικό τον Απρίλιο καταγράφοντας μείωση της τάξης του 16,6%. Στο Περιστέρι πριν ξεσπάσει η πανδημία η ζητούμενη τιμή ενοικίου έφθανε τα 8 ευρώ το τετραγωνικό. Τώρα το ενοίκιο που ζητούν κατά μέσο όρο οι ιδιοκτήτες έχει μειωθεί στα 6,8 ευρώ το τετραγωνικό σημειώνοντας πτώση 14,6%. Ιδια εικόνα παρατηρείται και στην Κάτω Ηλιούπολη με το ζητούμενο ενοίκιο να φθάνει στα 7 ευρώ το τετραγωνικό από 8 ευρώ το τετραγωνικό που ήταν η τιμή πριν από την επέλαση του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, οι περιοχές που θα καταγράψουν τις πρώτες μειώσεις ενοικίων στη μετά κορωνοϊό εποχή είναι κυρίως περιοχές του κέντρου της Αθήνας όπως, ο Αγιος Νικόλαος, η Ανω Κυψέλη, τα Ανω Πατήσια, το Πεδίον του Αρεως, η Πλατεία Αμερικής, η Πλατεία Αττικής, το Γκύζη, ο Κολωνός, η Κυψέλη, τα Σεπόλια καθώς και πολλές γειτονιές της Καλλιθέας και του Νέου Κόσμου που δεν συνορεύουν με το Κουκάκι. Πτώση των ενοικίων αναμένονται και σε: n Περιοχές που δεν αποτελούν κορυφαίους προορισμούς και μπήκαν τελευταίοι στην αγορά του Airbnb. Οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών θα επιστρέψουν άμεσα στις μακροχρόνιες – συμβατικές μισθώσεις ή/και θα προχωρήσουν σε πώληση του ακινήτου τους μετά τη μεγάλη χασούρα που έρχεται από το 2019 και κορυφώνεται το 2020. n Πολλές περιοχές της Αττικής όπου ήδη τα ενοίκια βρίσκονται στο ανώτερο επίπεδο τιμών όπως στα νότια προάστια και συγκεκριμένα Παλαιό Φάληρο, Νέα Σμύρνη, Γλυφάδα, Αλιμος και Βούλα. Οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι όσο περισσότερα ακίνητα επιστρέψουν σύντομα στις μακροχρόνιες μισθώσεις τόσο εντονότερη θα είναι η μείωση των ζητούμενων ενοικίων, ιδιαίτερα μετά την αύξηση στα φέσια από ενοίκια που παρατηρείται από το καλοκαίρι του 2019. Επίσης πολλά funds που έχουν επενδύσει σε αγορά κατοικιών ή/και αλλοδαποί επενδυτές που δεν προγραμματίζουν να επισκεφτούν τη χώρα μας κυρίως Κινέζοι (golden visa) θα διαθέσουν τα ακίνητά τους προς μίσθωση για να μπορούν να έχουν μια απόδοση στην επένδυσή τους και να μπορούν να πληρώνουν τα έξοδα ιδιοκτησίας στην Ελλάδα. Από την έκρηξη στην πτώση Την τελευταία διετία η αύξηση των ενοικίων ήταν εκρηκτική. Το 2018, το μέσο ενοίκιο στην περιοχή της Αττικής αυξήθηκε κατά 7%, ενώ το 2019 εκτιμάται ότι η αγορά έτρεξε με ετήσιο ρυθμό αύξησης της τάξης του 10%. Ειδικά στο κέντρο της Αθήνας τα ενοίκια έκαναν άλμα της τάξης του 20% – 30% κατά μέσο όρο την τελευταία διετία ενώ στις περιοχές εκτός του κέντρου το κοντέρ έδειξε αυξήσεις του 10% – 15%. Στην προ κορωνοϊού εποχή, η ενοικίαση ενός διαμερίσματος κατάλληλο για οικογένεια 90 τ.μ. – 110 τ.μ., σε περιοχές των ανατολικών, βορείων και νοτίων προαστίων, κόστιζε από 650 ευρώ έως 850 ευρώ, δηλαδή σχεδόν όσο ένας μέσος μηνιαίος μισθός. Μάλιστα, όπως μας λέει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, «δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις ιδιοκτητών ακινήτων που η μισθωτική σύμβαση με τον εκμισθωτή έληξε εντός του 2018 και παρατάθηκε σιωπηρά για 12 μήνες και για να δεχθούν την περαιτέρω ανανέωση του συμβολαίου ζήτησαν από τον εκμισθωτή να δεχθεί μια αύξηση ακόμη και 35% – 40% σε σχέση με την αρχική μίσθωση προ τριών – τεσσάρων ετών». Πριν ξεσπάσει η πανδημία οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούσαν ότι οι τιμές των ενοικίων θα παρέμεναν σε ανοδική τροχιά και το πρώτο εξάμηνο του 2020, αλλά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με τους ίδιους, «θα βλέπαμε τις πρώτες μειώσεις καθώς σε πολλές περιπτώσεις βρισκόμασταν ήδη στο ανώτερο σημείο των τιμών και αναμέναμε την ρύθμισή τους». Ομως η επέλαση του κορωνοϊού που οδήγησε σε lockdown ανέτρεψε πλήρως το τοπίο στην αγορά των ακινήτων. Στη Θεσσαλονίκη Πτωτικές τάσεις στις τιμές των ζητούμενων ενοικίων παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στη Θεσσαλονίκη και στις μεγάλες πόλεις. Τα στοιχεία της αγοράς δείχνουν μειώσεις που φθάνουν ακόμη και το 18%. Ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη στο κέντρο οι τιμές ενοικίασης διαμερισμάτων 90-100 τ.μ. κατασκευής από το 2000 και μετά είναι μειωμένες κατά 16,6% σε σχέση με τον Φεβρουάριο, πριν ξεσπάσει η πανδημία, στη Νέα Παραλία τα ζητούμενα ενοίκια καταγράφουν πτώση 18%, στον Λευκό Πύργο η μείωση φθάνει το 11,29% και στην Ανω Πόλη το 10%. Στο κέντρο της Πάτρας οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης κατοικιών εμφανίζονται μειωμένες έως και 15%, στην Καλαμάτα καταγράφεται πτώση 12%, στη Λαμία 10% και στο Ηράκλειο Κρήτης η μείωση αγγίζει το 12%.

Την απάντηση στο ερώτημα έχει η Eurostat, η οποία πραγματοποίησε και τη σχετική ανάλυση διαπιστώνοντας ότι η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια πανευρωπαϊκά αλλά με την αρνητική έννοια: Με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής την περίοδο από το 2007 έως και το τελευταίο τρίμηνο του 2019 τα ενοίκια στην Ε.Ε. των 27 αυξήθηκαν σε ποσοστό 20,3% και οι τιμές των κατοικιών κατά 18,7%. Όχι όμως για την Ελλάδα που ήταν η μοναδική χώρα με μείωση ενοικίων συγκρίνοντας την περίοδο του τελευταίου τριμήνου του 2019 με το 2007: Στη χώρα μας η μείωση των ενοικίων έναντι του 2007 τοποθετείται στο 17,5%, ενώ οι υπόλοιποι 26 σημείωσαν άνοδο με εντυπωσιακό μάλιστα το ποσοστό της Λιθουανίας με ένα +101,2%. Αντίστοιχα και τις τιμές των διαμερισμάτων: Συνολικά οι τιμές αυξήθηκαν σε 21 χώρες- μέλη με την υψηλότερη άνοδο στο τέλος του 2019 έναντι του 2007 να σημειώνεται στην Αυστρία σε ποσοστό 88,4%, στο Λουξεμβούργο με 84,8% και τη Σουηδία με 80,6%. Για την Ελλάδα, συγκρίνοντας το τελευταίο τρίμηνο του 2019 με το 2007 παρατηρείται η μεγαλύτερη πτώση πανευρωπαϊκά, κατά 35,6% όσον αφορά τις τιμές πώλησης κατοικιών, ενώ μειωμένες εμφανίζονται οι τιμές των κατοικιών σε πέντε ακόμη χώρες Ρουμανία (-26%), Ιρλανδία (-16,9%) , Ιταλία, Ισπανία και Κύπρος.

Για ποια ακίνητα του ΕΤΕΑΕΠ υπάρχουν επενδυτές, ποια μισθώθηκαν και για ποια γίνεται ουρά επενδυτών. Τα εμβληματικά ακίνητα, η διοίκηση του ΕΤΕΑΕΠ και οι ενεργές προκηρύξεις. «Γκάζι» πατάει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) ως προς την αξιοποίηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας του. Ο ασφαλιστικός οργανισμός, ως ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες ακινήτων στη χώρα με εμβληματικά και γνωστά ακίνητά στο χαρτοφυλάκιό του, έχει βάλει «ενοικιαστήρια» σε μεγάλο αριθμό κτηρίων του, τα οποία προσελκύουν ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω και της ευρύτερης ζήτησης για ακίνητα. Μάλιστα, για τα ακίνητα κυριότητας του ΕΤΕΑΕΠ που βρίσκονται στην οδό Σταδίου, είτε έχουν προκύψει πλειοδότες, είτε επικρατεί συνωστισμός ενδιαφερομένων. Σχετικά με τη δραστηριότητα του Ταμείου, το Economix.gr να έχει αναφερθεί εκτενώς στη σημαντική επενδυτική δραστηριότητα που καταγράφεται στην οδό Σταδίου. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες του Economix.gr, για το ακίνητο στη συμβολή των οδών Σταδίου 58 και Αιόλου έχει πλειοδοτήσει ΙΚΕ που ανήκει σε ομογενή επενδυτή, προσφέροντας μηνιαίο ενοίκιο 20 χιλ. ευρώ, με την μισθωτική διάρκεια να είναι 30 χρόνια. Η ΙΚΕ που πλειοδότησε φέρεται να ανήκει σε ομογενή Έλληνα από τη Γερμανία, έχει έδρα στα Τρίκαλα και μετοχικό κεφάλαιο 1 εκ. ευρώ. Στο συγκεκριμένο ακίνητο υπήρχαν παλαιότερα σχέδια να δημιουργηθεί η «Στέγη Ελληνικής Επιχειρηματικότητας», που θα αποτελούσε πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνα και της ΕΣΕΕ, σχέδιο που δεν προχώρησε. Πλέον, στο τριώροφο αυτοτελές ακίνητο, με υπόγειο, ισόγεια καταστήματα και ημιώροφο, με επιφάνεια 3.105 τ.μ., οι πληροφορίες θέλουν να κατασκευάζεται ξενοδοχείο, που ήταν και η ιστορική του χρήση (ξενοδοχείο Ο Απόλλων). Άλλωστε οι χρήσεις που επιτρέπει το ΕΤΕΑΕΠ είναι ξενοδοχείο, γραφεία, γκαλερί. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο αρχικής δόμησης το 1885 με δίδυμες όψεις στη συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου. Το ακίνητο του ΕΤΕΑΕΠ στην οδό Σταδίου 58 Για ένα ακόμη ακίνητο του ΕΤΕΑΠ, οι επενδυτές κάνουν φαίνεται να κάνουν… ουρά! Ο λόγος για το πενταώροφο αυτοτελές ακίνητο με υπόγειο, ισόγειο και δώμα στην οδό Σταδίου 41 στην Αθήνα, που έχει επιφάνεια 8.453,08 τ.μ. και στο παρελθόν μισθωνόταν στην εταιρεία ένδυσης – υπόδησης Φωκάς. Οι πληροφορίες του Economix.gr αναφέρουν ότι μέχρι στιγμής έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τουλάχιστον δέκα σχήματα, εκπρόσωποι των οποίων έχουν ήδη επισκεφθεί το ακίνητο. Μάλιστα οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τουλάχιστον δύο από τα σχήματα θα καταθέσουν και δεσμευτικές προσφορές. Αυτό θα φανεί μέχρι την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020, οπότε λήγει η ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για το ακίνητο που συνοδεύεται με ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ύψους 45 χιλ. ευρώ. Αν φυσικά δεν αλλάξει κάτι… Σε κάθε περίπτωση το ακίνητο, που θα διατεθεί για 15+5 χρόνια, βρίσκεται σε εμβληματική θέση, σε συνέχεια του ιστορικού κεντρικού καταστήματος της Εθνικής Τράπεζας, απέναντι από τη Στοά Βιβλίου – Μέγαρο Αρσάκη – Συμβούλιο της Επικρατείας και από την Πλατεία Σανταρόζα. To κτήριο της πρώην Φωκάς στην οδό Σταδίου 41 Ο ασφαλιστικός οργανισμός έχει σχεδόν κάνει το «τρία στα τρία» -αν υποτεθεί ότι το κτήριο της πρώην Φωκάς δεν θα μείνει κενό- καθώς πέτυχε να μισθώσει ένα ακόμη ακίνητό του, αυτό στην οδό Σωκράτους 65 στην Αθήνα, όπου θα μεταφερθεί η έδρα του υπουργείου Τουρισμού, όπως ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα (οι πληροφορίες του economix.gr αναφέρουν ότι οι υπογραφές έπεσαν στα μέσα του Φλεβάρη, αλλά ανακοινώθηκαν μόλις την Παρασκευή 21/2) με τη διάρκεια μίσθωσης να είναι 30 χρόνια. Πρόκειται για ένα ακίνητο συνολικής επιφάνειας 10.247,01 τ.μ., με εμβληματικό χαρακτήρα, το οποίο για δεκαετίες είχε αποτελέσει ένα από τα σημεία αναφοράς της περιοχής της Πλατείας Ομονοίας, λειτουργώντας αρχικά, από το έτος 1961 έως το 1980 ως το ξενοδοχείο «Ambassadeur» και στη συνέχεια, από το έτος 1981 έως το 2000, ως το Εφετείο Αθηνών. Το κτήριο στην οδό Σωκράτους όπου θα μεταφερθεί το υπουργείο Τουρισμού Τα νέα μισθωτήρια Με το ΕΤΕΑΕΠ να ρίχνει στην αγορά νέα «ενοικιάζεται», αυτή τη στιγμή, τρέχουν οι διαγωνισμοί για την ενοικίαση: – ολόκληρος ο πρώτος όροφος ενός από τα πιο γνωστά, πολυτελή και κεντρικά ακίνητα της Αθήνας, στο Μέγαρο που βρίσκεται επί της συμβολής της οδού Όθωνος 10 και Αμαλίας στην Αθήνα, πάνω στην Πλατεία Συντάγματος, απέναντι από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετάνια, ακριβώς απέναντι από τον κήπο του Ζαππείου, διαγωνίως απέναντι από τη Βουλή. Πρόκειται για ακίνητο 958 τμ που καταλαμβάνει ολόκληρο τον πρώτο όροφο του Μεγάρου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γραφεία (όπως και στο παρελθόν, όπου εξετάστηκε η πιθανότητα να μισθωθεί από τη Βουλή ή Υπουργεία) αλλά για άλλες χρήσεις οι επενδυτές θα πρέπει να εξετάσουν όχι μόνο τις χρήσεις γης αλλά και τον κανονισμό του Μεγάρου και τις προϋποθέσεις που θέτει το ΕΤΕΑΕΠ. Στο ισόγειο του ακινήτου στεγάζεται το κεντρικό Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών της Αθήνας (ΚΕΠ Συντάγματος). Το ελάχιστο μίσθωμα έχει οριστεί σε 20.000 ευρώ τον μήνα και μισθώνεται για 12+2 έτη. Όθωνος και Αμαλίας, Σύνταγμα, Αθήνα – εξαώροφου αυτοτελούς ακινήτου, χωρίς τα καταστήματα του ισογείου, ιδιοκτησίας του ΕΤΕΑΕΠ, επί της οδού Μενάνδρου 1 και Ευριπίδου, στην Αθήνα, με μικτή επιφάνεια 845,15 τ.μ. Το ελάχιστο προτεινόμενο μηνιαίο μίσθωμα για τη δωδεκαετή εκμίσθωσή του, ανέρχεται στις 5.500, ενώ ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών και διενέργειας του διαγωνισμού, ορίζεται η Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020. Στην περιοχή που είναι υποβαθμισμένη τα τελευταία χρόνια, έχει υπάρξει έντονη αναδιάταξη και οι χρήσεις ξενοδοχείων, ξενώνων και τουριστικών καταλυμάτων έχει αναπτυχθεί σημαντικά. Το κτήριο του ΕΤΕΑΕΠ στην οδό Μενάνδρου 1 -εξαώροφου κτιρίου κατασκευής περί το 1950, συνολικής μικτής επιφάνειας 878 τ.μ, που αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο με καταστήματα και έξι κύριους ορόφους και βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Χαλκοκονδύλη 43 και Μενάνδρου, στην περιοχή της “Πλατείας Βάθη”. Το ακίνητο απέχει 50μ από την οδό Μάρνη και την πλατεία Βάθη, 180μ από την οδό Γ’ Σεπτεμβρίου, 250μ από την πλατεία Ομονοίας, 300μ από την πλατεία Καραϊσκάκη και 400μ από την πλατεία Κάνιγγος. Πρόκειται για κτίριο, σκελετού οπλισμένου σκυροδέματος και τοίχους πλήρωσης από οπτοπλινθοδομή, κτισμένο επί γωνιακού οικοπέδου επιφάνειας 147 τμ, με πρόσωπο 15μ. στην οδό Χαλκοκονδύλη και 10μ. στην οδό Μενάνδρου. Το ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ορίζεται στο ποσό των 3.200 ευρώ, ενώ η διάρκεια μίσθωσης είναι 12+3 έτη, ενώ στις 2 Απριλίου θα κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές. Το κτήριο στην οδό Χαλκοκονδύλη 43. – πολυώροφου επαγγελματικού ακινήτου το οποίο βρίσκεται στην οδό Πλατεία Λουδοβίκου 4 στον Δήμο Πειραιά, με συνολική μικτή επιφάνεια 1.418 τ.μ. και μισθωτική διάρκεια 12+2 χρόνια. Ως ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα ορίζεται το ποσό των 9.500 ευρώ, με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών να είναι η 5η Μαρτίου. Το κτήριο του ΕΤΕΑΕΠ στην Πλατεία Λουδοβίκου 4 Αξίζει να σημειώσουμε ότι πρόσφατα ακίνητο του ταμείου επί της οδού Πανεπιστημίου 67 εκμισθώθηκε στο Γραφείο Ψυχοκοινωνικής Μέριμνας της Διεύθυνσης Ανθρωπίνων Πόρων του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος ενώ άλλο ακίνητο επί της οδού Βερανζέρου 13 Αθήνα εκμισθώθηκε στο Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας. Τα επόμενα ακίνητα που θα βγουν προς αξιοποίηση Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του economix.gr, το επόμενο διάστημα αναμένεται να τρέξει διαγωνισμός για ένα ιδιαίτερο ακίνητο, στην καρδιά του Κολωνακίου, δίπλα στην ομώνυμη Πλατεία. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο που έχει εγκαταλειφθεί εδώ και δεκαετίες στην τύχη του και χρήζει πλήρους αποκατάστασης (πιθανότατα είναι και επικίνδυνο, αφού έχει ντυθεί με σκαλωσιές για λόγους ασφαλείας), επί της οδού Νεοφύτου Δούκα 7. Είναι εμβαδού περίπου 650 τμ. και θα εκμισθωθεί για 20+5 χρόνια, φυσικά με τον μισθωτή να αναλαμβάνει την αποκατάσταση. Ο διαγωνισμός και οι όροι του αναμένονται το επόμενο διάστημα. Νεοφύτου Δούκα 7, Κολωνάκι, Αθήνα Ακόμη, το Ταμείο έχει ζητήσει να γίνει νέα εκτίμηση αξιών, προκειμένου να αποφασίσει αν θα προχωρήσει και πώς σε αξιοποίηση για ορισμένα ακόμη σημαντικά ακίνητα: Αυτοτελές 7όροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο, τον 8ο όροφο σε εσοχή και δώμα, επί της οδού Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού 51 και Βασιλείου Καβαλιώτου, στην Καβάλα, συνολικής μικτής επιφάνειας 9.071,00 τετραγωνικών μέτρων, σήμερα κενό, κτισμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργεί ως καπναποθήκη Αυτοτελές 7όροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο, ημιώροφο, τον 8ο όροφο σε εσοχή και δώμα, επί της οδού Χαλκοκονδύλη 28, στην Αθήνα, όπου στεγάζονται υπηρεσίες της Δ.Ε.Η., συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας 2.293,07 τετραγωνικών μέτρων και συνολικής μικτής επιφάνειας 3.482,18 τετραγωνικών μέτρων. Πρόκειται για το διπλανό κτίριο των γνωστών κεντρικών γραφείων της ΔΕΗ, η διοίκηση της οποίας προωθεί την μετεγκατάστασή της σε ακίνητο που μίσθωσε από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας στη Λεωφόρο Μεσογείων. Έκταση γης 69 στρεμμάτων περίπου, με χρήση παιδικής κατασκήνωση, σήμερα εκτός λειτουργίας, στη θέση «βρύση Τσιάς», σε απόσταση 4 χιλιομέτρων περίπου από τον οικισμό των Βιλίων Αττικής προς Πόρτο Γερμενό, εντός της οποίας βρίσκονται κτίσματα συνολικής επιφάνειας 1.430,00 τετραγωνικών μέτρων περίπου καθώς και αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι αθλοπαιδιών κ.λπ., Ακόμη το Ταμείο προγραμματίζει να γίνει νέα εκτίμηση των αξιών των ακινήτων του όχι μόνο για κάποια από τα παραπάνω που βγαίνουν σε διαγωνισμό αλλά και για άλλα ακίνητα που έχει στην κυριότητά του κατά 100%, όπως: Γωνιακό κατάστημα επί των οδών Όθωνος 10 και Αμαλίας, στην Αθήνα, συνολικής μικτής επιφάνειας 432,13 τετραγωνικών μέτρων (υπόγειο 137,65 τ.μ., ισόγειο 136,10 τ.μ και πατάρι 158,38 τ.μ.), όπου στεγάζεται το Κ.Ε.Π. Πλ. Συντάγματος Πέμπτος όροφος (ολόκληρος) μεγάρου επί της οδού Ερμού 2, πλ. Συντάγματος, στην Αθήνα, συνολικής επιφάνειας 525,00 τετραγωνικών μέτρων, μισθωμένο στην τουρκική τράπεζα Ziraat Bank Αυτοτελές 7ώροφο ακίνητο, με υπόγειο, ισόγειο και 7 υπέρ αυτού ορόφους, επί της οδού Ακτή Μιαούλη 17 – 19, Πειραιάς, συνολικής επιφάνειας 4.066,17 τετραγωνικών μέτρων, μικρό μέρος των οποίων τελεί υπό καθεστώς αποζημίωσης χρήσης (ιδιοκτ. 100 %), Ισόγειο κατάστημα 66,23 τ.μ., με πατάρι 25,20 τ.μ., επί των οδών Φιλελλήνων 2 και Ακτής Μιαούλη 63 στον Πειραιά, που λειτουργεί ως εστιατόριο και η μίσθωσή του λήγει την 30-04-2020 Οικόπεδο, επί της οδού Φίλωνος 71 στον Πειραιά (πλησίον του Δικαστικού Μεγάρου), συνολικής επιφάνειας 313 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο λειτουργεί ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και τελεί υπό καθεστώς αποζημίωσης χρήσης από την 30-04- 2019 (ιδιοκτ. 100 %), Σημειώνουμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που από την ίδρυση του Ταμείου έως και το Σεπτέμβριο του 2019 είχαν πραγματοποιηθεί συνολικά μόνο 15 διαγωνισμοί για ακίνητά του. Η κινητικότητα στη μίσθωση ακινήτων από το ΕΤΕΑΕΠ πιστώνεται στη νέα διοίκηση του Ταμείου που ανέλαβε μόλις πριν 4-5 μήνες. Άλλωστε είναι γνωστό ότι δεκάδες ακίνητα του Ταμείου λίμναζαν επί χρόνια ενώ για αρκετά από αυτά έγινε προσπάθεια από το Υπουργείο Εργασίας επί της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να δοθούν σε δημόσιους φορείς και ΜΚΟ, με εξαιρετικά προνομιακούς όρους, αλλά προφανώς λόγω των εκτεταμένων εργασιών που απαιτούνταν και της έλλειψης ενδιαφέροντος, αυτό δεν προχώρησε. Η διοίκηση του Ταμείου υπό τον Ευάγγελο – Απόστολο Κωνσταντίνου έθεσε ως προτεραιότητα την αξιοποίηση των ακινήτων και προχώρησε δεκάδες διαδικασίες ώστε είτε να βγούν προκηρύξεις είτε να «ξεμπλέξουν» δεκάδες ακίνητα του ΕΤΕΑΕΠ. Βέβαια, το Ταμείο με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο Βρούτση εντάσσεται στον ΕΦΚΑ – που δεν έχει και τόσο καλό ιστορικό αξιοποίησης ακινήτων – οπότε μένει να δούμε αν η ορμή αυτή θα συνεχιστεί, καθώς υπάρχουν πολλά ακίνητα στο χαρτοφυλάκιό του. Κάποια από αυτά μάλιστα επί δεκαετίες ή για πολλά χρόνια κάποια άλλα, δεν έμεναν αναξιοποίητα αλλά βρίσκονται σε καθεστώς αποζημίωσης χρήσης, δηλαδή τα χρησιμοποιούν παλαιοί ενοικιαστές χωρίς νέα σύμβαση με το ΕΤΕΑΕΠ (με πολύ παλιότερες τιμές), ενώ και κάποια άλλα ακίνητα χρησιμοποιούνται και δεν καταβάλλονται από τους ενοικαστές ενοίκια, γεγονός που έχει οδηγήσει σε οφειλές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ προς το Ταμείο. Για όλα αυτά έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες ελέγχου και οι αναγκαίες νομικές κινήσεις, ώστε να διασφαλίσει το ΕΤΕΑΕΠ (που προέκυψε από τη συγχώνευση δεκάδων επικουρικών ταμείων, το καθένα σχεδόν με δική του ξεχωριστή περιουσία κάποτε…) τα συμφέροντά του. Όπως φαίνεται όμως τελικά, οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν εν τέλει από τον νέον ΕΦΚΑ ο οποίος διαδέχεται το ΕΤΕΑΕΠ – αν ψηφισθεί όπως έχει ο νόμος, με τα πελονεκτήματα και μειονεκτήματα που προκαλεί η συγχώνευση σε έναν τεράστιο οργανισμό.

Για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ 24% των ακινήτων με άδειες που εκδόθηκαν έως το τέλος του 2019 κατασκευαστές και εργολάβοι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην Εφορία έως τις 12 Ιουνίου 2020. Τον δρόμο για την πώληση 100.000 ακινήτων που βρίσκονται για χρόνια στα αζήτητα άνοιξαν δύο υπουργικές αποφάσεις και μία διευκρινιστική εγκύκλιος με τις οποίες ενεργοποιείται η αναστολή του ΦΠΑ σε όλα τα ακίνητα μέχρι και το τέλος του 2022. Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τις αλλαγές στο φορολογικό σκηνικό των ακινήτων άρχισε να ξεδιπλώνεται, σε πρώτη φάση με το τριετές πάγωμα του ΦΠΑ 24% στα ακίνητα για να ακολουθήσουν την άνοιξη η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα και η απόφαση για τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8% μεσοσταθμικά. Η αναστολή του ΦΠΑ στα ακίνητα αναμένεται να ταράξει τα νερά της κτηματαγοράς καθώς εκτιμάται ότι θα προκαλέσει: Αύξηση αγοραπωλησιών και μείωση του κόστους για την απόκτηση νεόδμητων κατοικιών. Οπως εξηγούν οι ειδικοί της αγοράς τους επόμενους μήνες οι κατασκευαστές θα επιδιώξουν να απαλλαγούν από το στοκ των αδιάθετων ακινήτων προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα και να επενδύσουν τα κεφάλαια που θα αντλήσουν στην ανέγερση νέων ακινήτων. Εργολάβοι και κατασκευαστές για να «ξεφορτωθούν» τα σπίτια που τους έμειναν στα χέρια λόγω της κρίσης και της υψηλής φορολογίας τους θα επιλέξουν να ρίξουν τις τιμές για να πουληθούν γρηγορότερα. Μείωση των τιμών πώλησης των παλαιών ακινήτων. Από τη στιγμή που θα ξεπαγώσει η αγορά των νεόδμητων ακινήτων και οι επενδυτές θα στραφούν σε αυτά, οι ιδιοκτήτες παλαιών κατοικιών χάνουν το πλεονέκτημα της χαμηλής φορολογίας. Ετσι, για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των υποψήφιων αγοραστών θα αναγκαστούν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των ακινήτων τους προκειμένου αυτά να αλλάξουν γρηγορότερα χέρια. Επιστροφή της αντιπαροχής. Το πάγωμα του ΦΠΑ εκτιμάται ότι θα ξαναβάλει την αντιπαροχή στον χάρτη της κτηματαγοράς. Για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ 24% των ακινήτων με άδειες που εκδόθηκαν έως το τέλος του 2019 κατασκευαστές και εργολάβοι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην Εφορία έως τις 12 Ιουνίου 2020. Ειδικότερα, με εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή: 1. Το μέτρο της αναστολής του ΦΠΑ στα ακίνητα είναι προαιρετικό και χορηγείται μόνον αν υποβάλει αίτηση ο ενδιαφερόμενος. 2. Η επιβολή ΦΠΑ αναστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι 31.12.2022. 3. Για τις άδειες όπου αναστέλλεται ο ΦΠΑ στα «νεόδμητα ακίνητα», επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων με συντελεστή 3%. 4. Η αίτηση για άδειες που έχουν εκδοθεί προ του 2020 πρέπει να υποβληθεί έως και τις 12 Ιουνίου 2020. 5. Η προθεσμία αίτησης αναστολής για άδειες που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4646 και εφεξής ορίζεται σε 6 μήνες από την έκδοση της εκάστοτε άδειας. 6. Η αίτηση αναστολής καταλαμβάνει το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του ενδιαφερομένου (κατασκευαστικές επιχειρήσεις κ.λπ.) από όλες τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί έως τον χρόνο της αίτησης αναστολής. 7. Προκειμένου να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής του ΦΠΑ πρέπει ο φορολογούμενος να συνυποβάλει με την αίτησή του και μια πλήρη κατάσταση με τα «αδιάθετα» ακίνητα, δηλαδή τα ακίνητα που, έως τον χρόνο της αίτησης αναστολής, δεν έχουν πωληθεί ή χρησιμοποιηθεί (ώστε να έχει προηγηθεί αυτοπαράδοσή τους κ.λπ.). Συνεπώς η αναστολή καταλαμβάνει όλα τα αδιάθετα ακίνητα του υποκειμένου, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Εφόσον προσκομιστεί από τον υποκείμενο κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την αναστολή. 8. Αδεια που τυχόν εκδίδεται μετά την αίτηση αναστολής και μέχρι την έκδοση της απόφασης αναστολής, ή μετά την έκδοση της απόφασης αναστολής, δεν καταλαμβάνεται από την αναστολή. Σε περίπτωση που ο υποκείμενος επιθυμεί την αναστολή αυτής της άδειας, θα πρέπει να τη ζητήσει εκ νέου με άλλη αίτηση. 9. Οποιαδήποτε μεταβολή στην κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα θα γίνεται δεκτή μέχρι την παράδοση εκάστοτε ακινήτου με την υποβολή των δικαιολογητικών που τεκμηριώνουν τη μεταβολή. 10. Στην περίπτωση της αντιπαροχής, δεν υπάγεται σε ΦΠΑ όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ.

Δημοσιεύθηκαν στο Εθνικό Τυπογραφείο (ΦΕΚ Β΄ 87) οι αποφάσεις Α.1012/2020 «Διαδικασία χορήγησης αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ στα ακίνητα, σύμφωνα με την παρ. 4α του άρθρου 6 του Κώδικα ΦΠΑ.» και Α. 1013/2020 «Καθορισμός διαδικασίας διακανονισμού έκπτωσης ΦΠΑ για ακίνητα που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ.». Σύμφωνα με την απόφαση Α.1012/2020, με αίτηση του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, όπως το συνημμένο ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ Ι, που υποβάλλεται στο Τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της ΔΟΥ που είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης ΦΠΑ της φορολογικής περιόδου που αφορά η αίτηση αναστολής, χορηγείται αναστολή εφαρμογής ΦΠΑ στα ακίνητα των παρ. 1 και 2α του άρθρου 6 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000).- Σύμφωνα με την απόφαση Α.1013/2020, κατά τον χρόνο παράδοσης ακινήτου που έχει υπαχθεί στο καθεστώς αναστολής εφαρμογής ΦΠΑ, διακανονίζεται ο εκπεσθείς φόρος που αντιστοιχεί στο ακίνητο που παραδίδεται, όπως αυτός προκύπτει κατά τον χρόνο της αναστολής και σύμφωνα με την υποβληθείσα κατάσταση, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 6 παρ. 4α του Κώδικα ΦΠΑ. Ο φόρος που οφείλεται λόγω διακανονισμού καταβάλλεται εφάπαξ με την υποβολή έκτακτης δήλωσης ΦΠΑ κατά τον χρόνο παράδοσης και οπωσδήποτε πριν την υποβολή δήλωσης μεταβίβασης, γονικής παροχής ή δωρεάς. Η έκτακτη δήλωση υποβάλλεται, σε έντυπη μορφή, στο τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της ΔΟΥ, που είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, δωρεάς ή γονικής παροχής, σε τρία αντίτυπα με χρήση του εντύπου της δήλωσης ΦΠΑ Φ2 050. Το προς καταβολή ποσό αναγράφεται στον οικείο κωδικό της δήλωσης και στο πεδίο «Σημειώσεις» αυτής αναγράφεται η φράση «ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΦΟΡΟΥ ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΤΟ ΑΚΙΝΗΤΟ», με τη συμπλήρωση της φράσης με τη διεύθυνση και τα στοιχεία του ακινήτου για το οποίο υποβάλλεται η δήλωση. Δείτε τις αποφάσεις εδώ.

Το υπουργείο Οικονομικών θέλει να εντάξει νέες περιοχές στο αντικειμενικό σύστημα για να πληρώνουν σωστό ΕΝΦΙΑ και όσοι έχουν βίλες ή άλλα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές Λίγες ώρες το τέλος του 2020, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, υπέγραψε την απόφαση για την πρόσληψη ιδιωτών πραγματογνωμόνων - εκτιμητών ακινήτων, οι οποίοι θα αναλάβουν να υπολογίσουν και να προτείνουν τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων όπου θα αλλάξουν, αλλά και θα θέσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές σε περίπου 3.000 νέες περιοχές / ζώνες που εντάσσονται καθώς δεν ίσχυε ως τώρα εκεί το αντικειμενικό σύστημα τιμών της εφορίας. Σύμφωνα με τις πηγές, η πρόσκληση προς τους ιδιώτες εκτιμητές θα είναι πιο δελεαστική σε σχέση με άλλες φορές που το υπουργείο Οικονομικών ζήτησε την συνδρομή τους. Η απόφαση που θα δημοσιευθεί τις επόμενες μέρες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αναμένεται να ορίζει τιμή αποζημίωσης 80-85 ευρώ ανά ζώνη, έναντι 50 ευρώ που τους δινόταν προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, λόγω εκλογών, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αθέτησε την δέσμευσή της να εκδώσει νέα πρόσκληση από φόβο για τις αλλαγές τιμών και φόρων που θα προέκυπταν μέσα στο καλοκαίρι. Μετά τις εκλογές όμως, τα δεδομένα είναι τα εξής: - η δέσμευση για εξίσωση αντικειμενικών τιμών με τις εμπορικές είναι ανειλημμένη και αποτελεί όρο της μεταμνημονιακής αξιολόγησης - το υπουργείο Οικονομικών θέλει να εντάξει νέες περιοχές στο αντικειμενικό σύστημα για να πληρώνουν σωστό ΕΝΦΙΑ και όσοι έχουν βίλες ή άλλα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές. Η αρχή θα γίνει εφέτος από περιοχές όπως Μύκονος, Σαντορίνη κ.α. όπου τριώροφες βίλες πληρώνουν ΕΝΦΙΑ όσο ένα διαμέρισμα 100 τμ στο Περιστέρι. - από τις αλλαγές αυτές το υπουργείο Οικονομικών προσβλέπει σε αύξηση εσόδων 300-500 εκατ. ευρώ. Από την αύξηση αυτή, θέλει να χρηματοδοτήσει μειώσεις φόρων (κατά 5%-15% ή 8% μεσοσταθμικά) για όσους ως τώρα πλήρωναν «κανονικό» ΕΝΦΙΑ, κύριο και συμπληρωματικό. Demo 3 (column) Όταν οι ιδιώτες εκτιμητές παραδώσουν τις προτάσεις τους (ως τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο σύμφωνα με πληροφορίες) αυτές θα περάσουν κι από μια δεύτερη κρίση, για να συγκριθούν και με στοιχεία για τις τιμές από τις τράπεζες που δίνουν στεγαστικά δάνεια κλπ. Ωστόσο οι νέες τιμές ζώνης πρόκειται να επηρεάσουν πάρα πολλούς φόρους και επιδόματα που συνδέονται με τις αντικειμενικές ή με τον τεκμαρτό προσδιορισμό εισοδήματος, που βασίζεται και αυτός στις τιμές ζώνης της Εφορίας. Επιδόματα που εξαρτώνται από τις τιμές της εφορίας και μπορεί να τα χάσουν χιλιάδες πολίτες λόγω αντικειμενικών αξιών, είναι μεταξύ άλλων και τα εξής: επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, επιδότηση ενοικίου, κάρτα σίτισης, δωρεάν ρεύμα, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, οικογενειακό επίδομα, φοιτητικό επίδομα, απαλλαγή 50% από ΕΝΦΙΑ. Από την άλλη, αν και αναμένεται να επακολουθήσουν αλλαγές στην κλίμακα του ΕΝΦΙΑ, οι νέες τιμές ζώνης επηρεάζουν τον Φόρο Ακινήτων για κάθε ακίνητο. Και επιπλέον: -το τεκμήριο κατοικίας ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή και κατ’ επέκταση το τεκμαρτό εισόδημα, -τα τέλη Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ μέσω λογαριασμών ΔΕΗ), -τους φόρους μεταβίβασης, κληρονομιάς, δωρεάς, γονικών παροχών ακινήτων, - το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο, - πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης ή ρύθμισης αυθαιρέτων, -εισφορές σε γη και χρήμα για ένταξη στο σχέδιο πόλης και - το τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποιούμενης κατοικίας

Δημοσιεύθηκε η υπ' αριθμ. Α.1464 - ΦΕΚ B 4820 - 24.12.2019 απόφαση της ΑΑΔΕ που αφορά: Τροποποίηση-Συμπλήρωση της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ 1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β΄) περί Αποδεικτικού Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α΄). Η παράγραφος 5 του άρθρου 3 της απόφασης Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ. 1274/2013 αντικαθίσταται ως εξής: «5. Στην περίπτωση της μεταβίβασης ακινήτου ή της σύστασης εμπράγματου δικαιώματος επ΄ αυτού χωρίς τίμημα, δεν χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον η είσπραξη της οφειλής δεν είναι διασφαλισμένη. Κατ΄ εξαίρεση, στην περίπτωση που το αποδεικτικό ζητείται για διανομή ή ανταλλαγή κοινών ακινήτων, σύσταση οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας ή τροποποίηση αυτών, δεν απαιτείται διασφάλιση, εάν ο οφειλέτης αποκτήσει εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου αξίας τουλάχιστον ίσης με την αξία του εμπράγματου δικαιώματος που είχε, όπως αυτή προσδιορίζεται για την επιβολή του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Στις ως άνω περιπτώσεις θα αναγράφεται επί του αποδεικτικού η αντίστοιχη επισημείωση.

Ασθενεί η ελληνική κτηματαγορά από την πανδημία όπως αποτυπώνουν τα «παγωμένα» στοιχεία για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, αφού οι αγοραπωλησίες ακινήτων το 2020 παρουσιάζουν «ανώμαλη προσγείωση» που αγγίζει τα επίπεδα του 2017. Κύριοι ένοχοι για το «αμήχανο κλίμα» είναι η μειωμένη ζήτηση από το εξωτερικό και η βουτιά στον κλάδο του τουρισμού, ο οποίος έχει συμπαρασύρει πολλούς τομείς της οικονομίας. Στελέχη της αγοράς δείχνουν επιστροφή στα επίπεδα του 2019 από το 2022 εφόσον, φυσικά, η υγειονομική κρίση έχει φθίνουσα πορεία και ο τουρισμός αρχίσει να ανακάμπτει. Το πάγωμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης επέφερε επομένως και άμεσο πάγωμα στις αγοραπωλησίες ακινήτων αφού αποτελεί τον λόγο για την αύξηση των αγοραπωλησιών ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ιδιαίτερα το 2015 που καταγράφηκε η πρώτη αύξηση της τάξεως +46,8% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Το 2016 οι αγοραπωλησίες αυξήθηκαν κατά 27,7%, το 2017 κατά 18% και το 2018 κατά 59,6%. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Δήμος Αθηναίων, όπου φέτος οι μεταβιβάσεις είναι μόλις 2.977 σύμφωνα με τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων – Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, τα οποία επεξεργάστηκε το Πανελλαδικό Δίκτυο Ε-Real Estates, έναντι 5.303 στο σύνολο του 2019, 5.808 το 2018 και 2.969 το 2017. Πτώση 56% «Η πτώση συγκριτικά με το 2019 αγγίζει το 56%, πρόκειται για μια εικόνα η οποία δεν πρόκειται να διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα τις επόμενες οκτώ ημέρες που απομένουν έως το τέλος του τρέχοντος έτους», σχολιάζει στα «ΝΕΑ» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates και προσθέτει πως «ο κλάδος των ακινήτων είναι αλληλένδετος με την οικονομία της χώρας, με τον τουρισμό να αποτελεί τον μεγαλύτερο αρωγό επενδύσεων στο Real Estate, όπου το 2021 σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΤΕ στοχεύουν πλέον στο β’ εξάμηνο του έτους και σε έσοδα θα αγγίξουν το 50% σε σχέση με το 2019». Τα δεδομένα αλλάζουν εν μέσω πανδημίας του κορωνοϊού και υπογραμμίζει ότι η κτηματαγορά βρίσκεται αντιμέτωπη για άλλη μια φορά με μια υποκείμενη οικονομική κρίση που θα επηρεάσει πρωτίστως τα επαγγελματικά ακίνητα και δευτερευόντως τα οικιστικά, όπου ο ρυθμός και το ύψος της μείωσης των αξιών και των μισθωμάτων θα καθοριστεί από πολλούς παράγοντες. «Η ζήτηση από το εξωτερικό, η οποία συνέβαλε σημαντικά στην ανάκαμψη της αγοράς τα τελευταία έτη, είναι πλέον ανύπαρκτη, με σημαντικές συμφωνίες να έχουν παγώσει ή και ακυρωθεί», υπογραμμίζει ο Θεμιστοκλής Μπάκας και συνεχίζει: «Το εγχώριο ενδιαφέρον για συναλλαγές επί ακινήτων είχε καθηλωθεί τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και – κυρίως – από την πλευρά της ζήτησης, καθώς οι αβεβαιότητες για τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης και τις επιπτώσεις της στην πραγματική οικονομία ήταν ιδιαίτερα υψηλές». Κλειδί στην εξέλιξη και τη δυναμική της αγοράς θα αποτελέσουν οι χρηματοοικονομικοί δείκτες, τονίζουν στελέχη της αγοράς, όπως και η διαθεσιμότητα και η ευκολία δανεισμού, τα αναπτυξιακά μέτρα που θα στοχεύουν στην οικονομική ενδυνάμωση των πολιτών, το φορολογικό καθεστώς, τα μέτρα στήριξης των υφιστάμενων επενδυτών και προσέλκυσης νέων, το αίσθημα ασφάλειας των εργαζομένων για την εργασία τους και τα εισοδήματά τους, αλλά και η εν γένει εσωτερική και εξωτερική σταθερότητα της χώρας μας.

Ένα χρόνο προθεσμία για να τακτοποιήσουν τις βαριές αυθαιρεσίες (κατηγορία 5) σε ακίνητα που έχουν αποκτήσει από πλειστηριασμούς, θα έχουν οι τράπεζες με βάση το νέο Χωροταξικό. Η πρόβλεψη δίνει ανάσα στις τράπεζες για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να κατεδαφιστούν, με συνέπεια τον εκμηδενισμό της αξίας μεταπώλησής τους και τις τεράστιες επιπτώσεις στις τιτλοποιήσεις/ πωλήσεις χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων (που έχουν ακίνητα ως εξασφαλίσεις) σε επενδυτές. Στο άρθρο 128 του νέου Χωροταξικού Σχεδίου όπου γίνεται αναφορά στις ειδικές περιπτώσεις αυθαιρέτων, προβλέπεται ότι αναστέλλονται οι κυρώσεις για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης της κατηγορίας 5 του άρθρου 96 του ν. 4495/2017, εφόσον αφορούν ακίνητα που αποκτώνται μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού και εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης, και το αργότερο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Η ίδια προθεσμία προβλέπεται και για την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών σε ακίνητα που προέρχονται από κληρονομιά, καθώς όπως προβλέπει το ίδιο άρθρο, για ακίνητα που αποκτώνται κατόπιν κληρονομικής διαδοχής, οι αυθαιρεσίες μπορούν να τακτοποιηθούν εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την προθεσμία του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα, και το αργότερο μέχρι τις 31/12/2025. Τα προβλήματα στην πράξη Η ανάσα του έτους που δίνεται στις τράπεζες, πάντως, μπορεί να μην αποδειχτεί αρκετή για την απρόσκοπτη ροή των μεταβιβάσεων ακινήτων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, οι τράπεζες είχαν σχολιάσει στο νομοσχέδιο ότι ο χρόνος που προβλέπεται από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης έως την αίτηση της υπαγωγής είναι λίγος, δεδομένου ότι η διαδικασία εμπεριέχει εξ ορισμού χρονοβόρα βήματα, τα οποία δεν τελούν υπό τον έλεγχο του νέου ιδιοκτήτη, όπως: 1. Υποβολή ΦΜΑ και πληρωμή σε Δ.Ο.Υ. 2. Υποβολή αιτήματος μεταγραφής και έκδοση σχετικού πιστοποιητικού (χρόνος που σήμερα σε αρκετά υποθηκοφυλακεία της χώρας υπερβαίνει τους 6 μήνες). 3. Ανάκτηση στοιχείων φακέλου ακινήτου (άδειες, σχέδια, συστάσεις ιδιοκτησιών, παλαιοί τίτλοι και τοπογραφικά κ.λπ.) από αρμόδιες ΥΔΟΜ και συμβολαιογράφους για την αξιολόγηση του ακινήτου πριν την αίτηση υπαγωγής (σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει φάκελος ακινήτου στις ΥΔΟΜ ή η ανάκτησή του απαιτεί αρκετό χρόνο, ειδικά σε συνθήκες Covid). 4. Εξασφάλιση νομής και κατοχής (αποβολή του προηγούμενου ιδιοκτήτη), έτσι ώστε να μπορεί να γίνει η αυτοψία στο ακίνητο και η σχετική αξιολόγηση από μηχανικό. Η διαδικασία της αποβολής, από την εμπειρία των τραπεζών, μπορεί να ποικίλει αναλόγως με τη χρήση του ακινήτου από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη, για παράδειγμα: α) Αν είναι η κύρια κατοικία του (οικογένεια, παιδιά κ.λπ.) ή λειτουργούσα επιχείρησή του, β) Αν είναι κατοικία ηλικιωμένων, ανθρώπων με προβλήματα υγείας, ΑΜΕΑ κ.λπ. γ) Αν είναι μισθωμένη η ιδιοκτησία (πιθανώς και εικονικά από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη ή μέρος άμεσα συνδεδεμένο με αυτόν). Στις ανωτέρω περιπτώσεις δημιουργούνται σημαντικές καθυστερήσεις οι οποίες αθροιστικά πολλές φορές υπερβαίνουν το 1 έτος, όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο insider.gr. Αναφέρουν επίσης ότι το εν λόγω άρθρο (128) δεν λύνει προβλήματα ακινήτων που η Τράπεζα απέκτησε (και εκδόθηκε η σχετική κατακυρωτική έκθεση) 1 έτος προ της ψήφισης του νομοσχεδίου και για τα οποία δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει τη νομή και κατοχή (αποβολή προηγούμενου ιδιοκτήτη), έτσι ώστε να μπορεί να κάνει τη σχετική αυτοψία και επακολούθως την αίτηση υπαγωγής. Τι έχουν προτείνει οι τράπεζες Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες έχουν προτείνει, για τα ακίνητα που είτε έχουν αποκτηθεί στο παρελθόν και δεν έχει πραγματοποιηθεί η αποβολή είτε θα αποκτηθούν στο μέλλον από αναγκαστικό πλειστηριασμό, να ορισθεί το χρονικό περιθώριο 1 έτους όχι από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης, αλλά από την ημερομηνία αποβολής του προηγούμενου ιδιοκτήτη (εξασφάλιση νομής και κατοχής). Τότε είναι που ουσιαστικά ο νέος ιδιοκτήτης έχει φυσικά πρόσβαση στο ακίνητο για να πραγματοποιήσει αυτοψία και πολεοδομική αξιολόγηση. Για τα ακίνητα που πιθανώς έχουν ήδη αποκτηθεί και στα οποία έχει πραγματοποιηθεί η αποβολή του προηγούμενου ιδιοκτήτη προ της ψήφισης του νομοσχεδίου (backlog), οι τράπεζες έχουν προτείνει να δοθεί χρονικό περιθώριο 1 έτους από την ημερομηνία ψήφισης του νομοσχεδίου για την πολεοδομική αξιολόγηση και την αίτηση υπαγωγής.

Στα ύψη οι τιμές των των κατοικιών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, στην περιοχή της Αττικής που βρισκονται σε εξέλιξη οι μεγαλύτερες επενδύσεις στην ελληνική αγορά real estate σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Algean Property για τις τιμές των ακινήτων σε τέσσερις περιοχές των νοτίων προαστίων Ειδικότερα η εταιρεία εξετάζει την περιοχή του Ελληνικού όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη στην έκταση του πρώην αεροδρομίου, την περιοχή της Γλυφάδας στην οποία δρομολογείται η αναγέννηση και περαιτέρω ανάπτυξη των “θρυλικών Αστεριών’’ τη Βούλα στην οποία έχουν τοποθετηθεί οι Hines– Ηenderson Park για να αναπτύξουν 400 κατοικίες υψηλών προδιαγραφών και τη Βουλιαγμένη η οποία θεωρείται και η πιο πολυτελής περιοχή της Αθηναικής Ριβιέρας και στην οποία λειτουργεί ένα απο τα πιο ακριβά resort στην Ελλάδα το “Astir Palace”. Οι πιο υψηλές, ζητούμενες τιμές καταγράφονται στη Βουλιαγμένη με τις ζητούμενες τιμές να φτάνουν τα €9.000 ανά τ.μ., και ακολουθεί η περιοχή της Βούλας με €7.000 ευρώ ανά τ.μ.. η Γλυφάδα και το Ελληνικό με €6.500 /τ.μ. http://ered.gr/admin/uploads/Screen Shot 2020-10-30 at 08_19_25.png

Συνεχίζει με γοργούς ρυθμούς την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που έχει στο χαρτοφυλάκιό του το ΤΑΙΠΕΔ. Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-Auction και του ιστότοπου www.e-publicrealestate.gr βγαίνουν το επόμενο διάστημα στο... σφυρί επτά ακίνητα. Σημειώνεται ότι η προθεσμία υποβολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών και εγγράφων της Α’ Φάσης του Διαγωνισμού έχει οριστεί για τις 18 Μαρτίου 2021. Αναλυτικότερα, δυο διαγωνισμοί αφορούν σε ακίνητα στην Αθήνα και συγκεκριμένα σε ένα πολυώροφο κτίριο γραφείων (πώληση) στην οδό Ιπποκράτους και ένα οροφοδιαμέρισμα γ' ορόφου σε πολυκατοικία (πώληση) στην συμβολή των οδών Αιόλου και Ερμού. Επίσης, "τρέχει" διαγωνισμός που αφορά στην πώληση παραθαλάσσιων οικοπέδων στην Νέα Ηρακλείτσα Καβάλας και παραθαλάσσιων οικοπέδων στην περιοχή Σαμπάριζα, της Ερμιόνης (Νομός Αργολίδας). Στο ηλεκτρονικό "σφυρί" βγαίνει το πετρόκτιστο κτίριο που φιλοξενούσε το πρώην Ειρηνοδικείο στην Ανδρίτσαινα αλλά και το διώροφο κτίσμα που φιλοξενούσε το πρώην Ειρηνοδικείο στην Κλειτορία Αχαίας. Τέλος, το ΤΑΙΠΕΔ μεταβιβάζει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης για 99 χρόνια των Ιαματικών Πηγών Ξενία Κύθνου.

Εξαίρεσή τους από τα πρόστιμα για την μη τακτοποίηση αυθαιρέτων που ισχύουν από την 1η Οκτωβρίου, θα ζητήσουν επισήμως από το Υπουργείο Περιβάλλοντος οι τράπεζες. Τόσο η Ελληνική Ένωση Τραπεζών όσο και η Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις έστειλαν επιστολές στον υπουργό Περιβάλλοντος, Κωστή Χατζηδάκη, ζητώντας να υπάρξει ειδική πρόβλεψη ώστε η ισχύς του νέου καθεστώτος για την τακτοποίηση αυθαιρέτων να μην μπλοκάρει τις μεταβιβάσεις ακινήτων, πλήττοντας τους στόχους για τη μείωση των κόκκινων δανείων. Καθώς η μείωση των NPLs και η διαδικασία των τιτλοποιήσεων βασίζονται στις εμπράγματες εξασφαλίσεις που φέρουν τα δάνεια, και επομένως στη δυνατότητα μεταβίβασής τους, το ζητούμενο των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης αναμένεται να συζητηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, την ερχόμενη εβδομάδα σε συνάντηση με την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Οι τράπεζες έχουν ήδη ένα "στοκ" περίπου 25.000 ακινήτων (προφανώς δεν έχουν όλα αυθαιρεσίες), τα οποία θα πρέπει να μεταβιβάσουν σε τρίτους, καθώς αυτό αποτελεί δέσμευσή τους έναντι του SSM. Το απόθεμα αυτό θα ενισχυθεί περαιτέρω από τα ακίνητα που θα αποκτήσουν οι τράπεζες από πλειστηριασμούς. Ήδη στις τράπεζες καταλήγει το 80% - 85% των ακινήτων που βγάζουν σε πλειστηριασμό, ελλείψει τρίτων ενδιαφερόμενων. Αυτό, τη στιγμή που ο SSM έχει ζητήσει από τις τράπεζες να απεμπλακούν από τον ρόλο του διαχειριστή ακινήτων. Σημειώνεται ότι μαζί με τη στοχοθεσία που υποβάλλουν στον SSM οι τράπεζες για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, υποβάλλουν και στοχοθεσία για τη μείωση του αποθέματος ακινήτων. Ειδικότερα, οφείλουν να αναφέρουν στον SSM πόσα ακίνητα υπολογίζουν να αποκτήσουν από πλειστηριασμούς ή από εθελοντικές παραδόσεις, πόσα σκοπεύουν να πουλήσουν σε τρίτους και ποιο θα είναι το κόστος διακράτησης για τα ακίνητα που θα παραμείνουν (και για πόσο) στους ισολογισμούς τους. Η τελευταία υποβολή στοχοθεσίας στον SSM για την επόμενη τριετία έγινε στις 30 Σεπτεμβρίου και συζητείται με τις τράπεζες για να οριστικοποιηθεί στα τέλη Οκτωβρίου. Τόσο για τις τράπεζες, όσο και για τις εταιρείες διαχείρισης, τα πρόστιμα που ισχύουν από την 1η Οκτωβρίου για τα αυθαίρετα συνεπάγονται τεράστιο κόστος και μπλοκάρουν τις μεταβιβάσεις, καθιστώντας δώρον άδωρον τη διενέργεια πλειστηριασμών. Σημειώνεται ότι οι οφειλέτες που οδεύουν σε πλειστηριασμό, δεν τακτοποιούν τα ακίνητά τους, ούτε πληρώνουν ΕΝΦΙΑ και ΤΑΠ, με τα οποία επιβαρύνονται οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης που αποκτούν τα ακίνητα που συνοδεύουν τα κόκκινα δάνεια. Όπως τονίζουν οι τράπεζες, η λήξη της τελευταίας προθεσμίας για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 (δηλαδή κτίρια με πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες) στις 30 Σεπτεμβρίου θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην κτηματαγορά, οδηγώντας σε "παράλυση" τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Υπενθυμίζεται ότι τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα του ν. 4643/2019 διαμορφώνονται από 1ης Οκτωβρίου ως εξής: -10% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν Προεδρικά Διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης. -20% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2020 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2021 -25% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί από την 1η Οκτωβρίου 2021 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2022 -30% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2022 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2023 -35% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί από την 1η Οκτωβρίου 2023 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2024 -40% αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.

Προθεσμία μέχρι τις 31 Μαΐου 2021 έχουν οι ιδιοκτήτες προκειμένου να διορθώσουν λάθη και παραλείψεις στα στοιχεία των ακινήτων τους που εμφανίζονται στο έντυπο Ε9, γλιτώνοντας και το πρόστιμο των 100 ευρώ που προβλέπει η νομοθεσία. Μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία μπορούν να δηλώσουν και τις αλλαγές όσοι αγόρασαν ή πούλησαν κάποιο ακίνητο το 2020 ή μεταβλήθηκε η περιουσία τους λόγω των δηλώσεων στο κτηματολόγιο ή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα των αδήλωτων τετραγωνικών. Οι διορθώσεις μπορούν να γίνουν στα στοιχεία των ακινήτων που υπάρχουν στο Taxisnet από το 2010 μέχρι και το 2020. Η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται μέσω του Διαδικτύου και με βάση τα στοιχεία που θα συμπληρώσουν οι φορολογούμενοι θα υπολογιστεί και ο ενιαίος φόρος ακινήτων που θα επιβληθεί το 2021. Η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ είναι σε λειτουργία και οι υπόχρεοι μπορούν να υποβάλουν τη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) αλλά και να πραγματοποιήσουν αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για τα έτη από το 2010 έως το 2020. Οσοι αποφασίσουν να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση Ε9 θα πρέπει να ακολουθήσουν τα εξής βήματα: 1. Επιλογή του έτους για το οποίο ο φορολογούμενος θέλει να υποβάλει τροποποιητική δήλωση Ε9. 2. Επιλογή «Δημιουργία τροποποιητικής δήλωσης Ε9…» από τις διαθέσιμες ενέργειες της αρχικής σελίδας, προκειμένου να προβεί στις απαραίτητες τροποποιήσεις των στοιχείων της περιουσιακής του κατάστασης. 3. Αναγραφή αριθμού παροχής ρεύματος. Κατά την οριστική υποβολή των δηλώσεων Ε9 ζητείται υποχρεωτικά η αναγραφή του αριθμού παροχής ρεύματος στα κτίσματα στα οποία ο φορολογούμενος έχει πλήρη κυριότητα ή επικαρπία. 4. Αναγραφή πρόσθετων πληροφοριακών στοιχείων. Ανάλογα με την επιλογή που θα έχει κάνει ο φορολογούμενος (εισαγωγή νέου ακινήτου, μεταβολή στοιχείων δηλωθέντος ακινήτου ή διαγραφή δηλωθέντος ακινήτου) οφείλει να συμπληρώσει τα υποχρεωτικά πεδία που ζητούνται και αφορούν στοιχεία συμβολαίων (αριθμό και ημερομηνία συμβολαίου, ΑΦΜ συμβολαιογράφου), στοιχεία διαθήκης εφόσον υπάρχει (αριθμό και ημερομηνία δημοσίευσης, ημερομηνία θανάτου) κ.λπ. 5. Ελεγχος εικόνας τροποποιημένης περιουσιακής κατάστασης πριν από την οριστική υποβολή. Οταν ο φορολογούμενος ολοκληρώσει τις μεταβολές στα στοιχεία της περιουσιακής του κατάστασης, πρέπει να ελέγξει το πώς αυτή έχει διαμορφωθεί, μέσω της προεπισκόπησης περιουσιακής κατάστασης. 6. Επιλογή της οριστικής υποβολής της δήλωσης Ε9. Ο φορολογούμενος, έχοντας ολοκληρώσει όλα τα προηγούμενα βήματα, μπορεί να προχωρήσει στην οριστική υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης. 7. Μεταφορά των στοιχείων της δήλωσης στο επόμενο έτος. Εάν ο φορολογούμενος έχει υποβάλει τροποποιητική δήλωση για ένα εκ των ετών 2010-2020 πρέπει να μεταφέρει τις τροποποιήσεις έως το τελευταίο έτος που ισχύει αυτή η μεταβολή, προκειμένου να ενημερωθεί με ορθό τρόπο η περιουσιακή εικόνα στα έτη αυτά. Σε κάθε περίπτωση, όταν μεταφέρετε δήλωση, θα πρέπει στο έτος μεταφοράς να ελέγχετε την προεπισκόπηση περιουσιακής κατάστασης και εφόσον συμφωνείτε με αυτή, τότε να προχωράτε σε οριστικοποίηση της μεταφερόμενης δήλωσης. Η δήλωση μεταφέρεται στο επόμενο έτος ως «προσωρινά» υποβαλλόμενη και θα πρέπει να επιλέξετε το έτος αυτό και στη συνέχεια την καρτέλα «υποβολή δήλωσης Ε9», ώστε να μπορέσετε να την επεξεργαστείτε και να την οριστικοποιήσετε.

Την αξιοποίηση της περιουσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχεδιάζει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ. Στόχος είναι η δημιουργία Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας του ΥΠΑΑΤ, ώστε να υπάρξει, πλήρης αποτύπωση της περιουσίας που ανήκει στο συγκεκριμένο υπουργείο καθώς υπάρχουν δεκάδες αιτήματα από Περιφέρειες, δήμους αλλά και ιδιώτες που ζητούν την παραχώρηση ή την ενοικίαση περιουσίας του υπουργείου προκειμένου να αξιοποιηθεί είτε για κοινωνικούς σκοπούς είτε για επενδυτικούς. Παραχώρηση εκτάσεων στις Περιφέρειες Το υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει σε δυο παραχωρήσεις προς αξιοποίηση στην περιοχή της Πεδινής (39 στρέμματα) και της Κατσικάς (950 στρέμματα) στην Περιφέρεια Ηπείρου.Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς στη μεν Πεδινή προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα πρωτοποριακό Πάρκο Υψηλής Τεχνολογίας και Έρευνας στη δε Κατσικά ένα Πάρκο Καινοτομίας Πρωτογενούς και Δευτερογενούς Μεταποιητικού Τομέα. Προς την κατεύθυνση αυτή είναι και η παραχώρηση του κτήματος Polder στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, ώστε να υλοποιήσει το πρότζεκτ ενεργειακών κοινοτήτων που έχει σχεδιάσει. Πρόκειται για ένα τεράστιο και πρωτοποριακό έργο, το οποίο θα συμβάλλει στην ενεργειακή αυτονόμηση των οργανισμών εγγείων βελτιώσεων της περιοχής, θα ενισχύσει την προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος ενώ ταυτόχρονα θα επιτρέψει και το νοικοκύρεμα των οικονομικών των ΤΟΕΒ. Η έκταση που παραχωρήθηκε στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ανέρχεται σε 1.300 στρέμματα και υπολογίζεται ότι η επένδυση θα φτάσει τα 90 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προχωρά και σε παραχωρήσεις των ακινήτων του για σκοπούς που υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο. Γι' αυτό διέθεσε εκτάσεις προς το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στο νομό Ροδόπης (7 στρέμματα) και στο νομό Ηρακλείου (6 στρέμματα) αντίστοιχα για την ανέγερση Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας. Επιπλέον έχει παραχωρηθεί για κοινωφελή σκοπό έκταση στο δήμο Ορεστιάδας (οικόπεδο 724 τμ) για την ανέγερση κτηρίου ως χώρου πολιτισμού και πολυχώρου μνήμης Καραγατσιανών και Ανδριανουπολιτών προσφύγων.

Τα αλλεπάλληλα κύματα της πανδημίας εμποδίζουν τη τιθάσσευσή της με τα περιοριστικά μέτρα να αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ενώ υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα για τις διακοπές. Ωστόσο στην Ιταλία ένα πράγμα παραμένει σταθερό στον κόσμο του ταξιδιού: Τα σπίτια με 1 ευρώ. Αυτό το μήνα, είναι η σειρά μιας άλλης πόλης της Σικελίας, της Καστιλιόνε ντι Σισίλια, να προσφέρει σπίτια στην τιμή ενός καφέ. Στις πλαγιές του όρους Αίτνα, κοντά στην κομψή Ταορμίνα και τις παραλίες της ανατολικής ακτής της Σικελίας, η πόλη πωλεί περίπου 900 εγκαταλελειμμένα σπίτια. Ο δήμαρχος Αντονίνο Καμάρντα έχει αναλάβει ένα φιλόδοξο έργο για να φέρει νέα ζωή στο χωριό του, όπου ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί από 14.000 στις αρχές του 1900 σε μόλις 3.000 σήμερα. «Έχουμε μια τεράστια αρχιτεκτονική κληρονομιά για τη διάσωση, γεμάτη ιστορία. Με την πάροδο του χρόνου, πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν φύγει, αφήνοντας πίσω τους ένα σωρό παλιά, γραφικά σπίτια, πολλά από τα οποία χρονολογούνται ακόμη και από την Αναγέννηση», λέει ο Καμάρντα στο CNN international. Η τιμολόγηση των ακινήτων γίνεται ανάλογα με την κατάστασή τους. «Έχουμε πραγματοποιήσει μια εις βάθος μελέτη καταχδωρίζοντας κάθε ακίνητο με βάση χάρτες και δεδομένα κτηματολογίου. Σύμφωνα με τις συνθήκες τους, τα κτήρια θα πωλούνται σε διαφορετικές τιμές, αρχίζοντας από 1 ευρώ», λέει ο Καμάρντα. Εάν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ίδια ιδιοκτησία, θα πραγματοποιηθεί δημοπρασία. --------------------------------------- Δείτε το ρεπορτάζ του CNN Travel εδώ: https://edition.cnn.com/travel/article/castiglione-di-sicilia-one-euro-houses/index.html

Η νέα ρύθμιση θα προβλέπει: * Απαλλαγή από αναδρομικές χρεώσεις 5ετίας, 10ετίας ή 20ετίας * Χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών για τα επιπλέον τ.μ. που θα δηλωθούν μόνο για περιόδους από την 1η-1-2020 και μετά. * Προσαύξηση 20% επί των ποσών των δημοτικών φόρων και τελών που θα βεβαιωθούν, εφόσον οι δηλώσεις υποβληθούν εντός εξαμήνου από την έναρξη ισχύος της νέας ρύθμισης. * Επιπλέον προσαύξηση 5% για κάθε επιπλέον εξάμηνο. * Ανώτατο όριο 50% στην προσαύξηση. Εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν εντάχθηκαν στην ευνοϊκή ρύθμιση της κυβέρνησης για την δήλωση των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων τους στους Δήμους θα έχουν από τον Μάιο και μετά μια ακόμη ευκαιρία να αποκαλύψουν το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων των ιδιοκτησιών τους χωρίς υπέρογκες αναδρομικές χρεώσεις δημοτικών φόρων και τελών και χωρίς να επιβαρυνθούν με τα πολύ υψηλά ποσά προσαυξήσεων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής, που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Η κυβέρνηση και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.) αναμένεται να κάνουν δεκτές τις εισηγήσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (Π.ΟΜ.ΙΔ.Α.) για την επαναλειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία υποβάλλονταν εκπρόθεσμες δηλώσεις αδήλωτων επιφανειών ακινήτων στους Δήμους. Η πλατφόρμα θα επαναλειτουργήσει από τον Μάιο όταν θα έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία και η εκκαθάριση όλων των εκπρόθεσμων δηλώσεων επιφανειών ακινήτων που υποβλήθηκαν στους Δήμους στο πλαίσιο εφαρμογής της προηγούμενης ρύθμισης οικειοθελούς αποκάλυψης αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων στους Δήμους. Η ρύθμιση εκείνη προέβλεπε για όσους εντάχθηκαν πλήρη απαλλαγή από αναδρομικές χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών για χρονικές περιόδους - πενταετείς, δεκαετείς ή εικοσαετείς - πριν το 2020. Προέβλεπε, επίσης, διαγραφή του συνόλου των προσαυξήσεων και των προστίμων. Όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση εκείνη θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν σε μια νέα, η οποία θα είναι επίσης ευνοϊκή. Η νέα αυτή ρύθμιση θα προβλέπει ότι όσοι αποφασίσουν να υποβάλουν εκπρόθεσμες δηλώσεις για να αποκαλύψουν τον πραγματικό αριθμό των τετραγωνικών μέτρων των ακινήτων τους στους Δήμους: α) θα απαλλάσσονται κι αυτοί πλήρως από αναδρομικές χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών για την περίοδο 2015-2019 ή για την περίοδο 2010-2019 ή για την περίοδο 2000-2019 (ανάλογα με το πόσα χρόνια πίσω ανατρέχουν τα αρχεία του κάθε Δήμου) β) θα καλούνται να καταβάλουν τα ποσά των δημοτικών φόρων και των δημοτικών τελών που αναλογούν στα επιπλέον δηλωθέντα τετραγωνικά μέτρα, για την περίοδο από την 1η-1-2020 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εκπρόθεσμης δήλωσης, προσαυξημένα: - κατά 20% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει εντός εξαμήνου από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας - κατά 25% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο του πρώτου εξαμήνου από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και πριν την συμπλήρωση 12 μηνών από την έναρξη αυτή - κατά 30% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο δύο εξαμήνων (ή 12 μηνών) από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και πριν την συμπλήρωση 18 μηνών από την έναρξη αυτή - κατά 35% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο τριών εξαμήνων (ή 18 μηνών) από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και πριν την συμπλήρωση 24 μηνών από την έναρξη αυτή - κατά 40% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο τεσσάρων εξαμήνων (ή 24 μηνών) από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και πριν την συμπλήρωση 30 μηνών από την έναρξη αυτή - κατά 45% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο πέντε εξαμήνων (ή 30 μηνών) από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας και πριν την συμπλήρωση 36 μηνών από την έναρξη αυτή - κατά 50% εάν η υποβολή της δήλωσης γίνει μετά την πάροδο έξι εξαμήνων (ή 36 μηνών) από την έναρξη επαναλειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Σημειώνεται ότι με βάση την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία, τα πρόστιμα λόγω μη δήλωσης στους Δήμους επιφανειών ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων είναι υπέρογκα. Όσον αφορά στο Τ.Α.Π., η μη δήλωση επιφάνειας για μια πενταετία συνεπάγεται την επιβολή προστίμου το οποίο μπορεί να φθάσει και το 200% του αναλογούντος Τ.Α.Π., ενώ όσον αφορά τα δημοτικά τέλη, το πρόστιμο μπορεί να φθάσει στο 100% του αναλογούντος ποσού. Με τη νέα ρύθμιση που θα τεθεί σε ισχύ όπως την περιγράψαμε παραπάνω, θα επιβληθεί στα ποσά των προσαυξήσεων και των προστίμων πλαφόν 50% ώστε όσοι δηλώνουν εκπρόθεσμα τις επιφάνειες των ακινήτων τους μετά από μεγάλα χρονικά διαστήματα να μην επιβαρύνονται με τα προβλεπόμενα σήμερα εξοντωτικά ποσά. Συνεπώς, οι ιδιοκτήτες που θα υποβάλουν στους Δήμους τους δηλώσεις οικειοθελούς αποκάλυψης των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων τους θα γλιτώσουν από την πληρωμή όλων αυτών των υπέρογκων προστίμων καθώς θα αρκεί να πληρώσουν μόνο τα επιπλέον ποσά δημοτικών τελών και Τ.Α.Π που αναλογούν στα επιπλέον τ.μ., με αναδρομικές χρεώσεις μόνο για τις περιόδους από την 1η-1-2020 και μετά (όχι για την πενταετία 2015-2019 ή την δεκαετία 2010-2019 ἠ την εικοσαετία 2000-2019) και με προσαυξήσεις 20%-50% ανάλογα με το εξάμηνο στο οποίο θα επιλέξουν να υποβάλουν τις δηλώσεις. Η επαναλειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη δήλωση των "ξεχασμένων" τετραγωνικών μέτρων στους Δήμους αναμένεται, εκτός απροόπτου, τον Μάιο, όταν εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία και η εκκαθάριση των δηλώσεων αποκάλυψης αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της προηγούμενης ρύθμισης από 3,1 εκατομμύρια δημότες-ιδιοκτήτες ακινήτων. Τον ίδιο μήνα θα διαβιβαστούν στον ΔΕΔΔΗΕ τα αποτελέσματα της επεξεργασίας και εκκαθάρισης των δηλώσεων εκείνων προκειμένου να αναπροσαρμοστούν οι χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος των 3,1 εκατομμυρίων δημοτών που εντάχθηκαν στη ρύθμιση. Τα ποσά των επιπλέον δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών που αναλογούν στην περίοδο από την 1η-1-2020 έως και την 31η-3-2021 οι συγκεκριμένοι δημότες θα κληθούν να τα εξοφλήσουν, απαλλαγμένα πλήρως από προσαυξήσεις και πρόστιμα, σε 24 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Το ελάχιστο όριο κάθε μηνιαίας δόσης, πλην της τελευταίας, θα είναι τα 10 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και τα πενήντα 50 ευρώ για τα νομικά πρόσωπα.

Στις τάσεις και στις προοπτικές της ελληνικής αγοράς ακινήτων αναφέρεται έκθεση της εταιρίας παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής σε ακίνητα Cerved Property Services που ανήκει στον διεθνή Ιταλικό Ομιλο Cerved Group. Ειδικότερα για τις επιμέρους κατηγορίες ακινήτων στην ανάλυση αναφέρονται: Για τα Γραφεία: Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος οι μέσες τιμές των γραφειακών χώρων κατέγραψαν αύξηση της τάσης του 4,2 % σε σχέση με το 2018. Είναι άξιο αναφοράς, όπως σημειώνεται στην έκθεση, ότι το 74% των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία έχουν τοποθετήσεις σε γραφειακούς χώρους. Η αγορά αυτή πάντως θα χρειασθεί να επαναξιολογηθεί όταν οι επιχειρήσεις, μετά την πανδημία Covid-19, επανέλθουν σtην ομαλότερη λειτουργία. Εάν το ποσοστό της τηλεργασίας παραμείνει υψηλό θα τεθούν νέοι κανόνες στην αγορά και στον τρόπο λειτουργίας των γραφείων. Όμως στην κατηγορία των γραφειακών χώρων υψηλών προδιαγραφών θα υπάρχει σταθεροποίηση των τιμών των αποδόσεων και των μισθωμάτων, λόγω της έλλειψης σύγχρονων γραφειακών χώρων. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η πανδημία επέφερε σταδιακά διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας. Έτσι στο επίπεδο των 27 χωρών μελών της ΕΕ το ποσοστό τηλεργασίας, προ Covid-19, βρισκόταν μόλις στο 5,4% ενώ με την εξέλιξη της πανδημίας το ποσοστό αυτό αυξήθηκε εντυπωσιακά. Επίσης σημαντική επίπτωση στην αγορά γραφειακών χώρων μπορεί να επιφέρει το γεγονός ότι ποσοστό 26% των εταιρειών που εφάρμοσαν την εξ αποστάσεως εργασία θα την επεκτείνουν σε όλους τους εργαζομένους μετά την ολοκλήρωση του κύκλου αυτής της πανδημίας. Ήδη έρευνα για την αγορά γραφειακών χώρων προτάσει ότι μία εταιρεία με 250 απασχολούμενους σε τηλεργασία θα αποταμιεύσει περί τα 30.000 ευρώ μόνον απο τα μειωμένα μισθώματα που θα καταβάλει για τα γραφεία της. Νέες Μισθώσεις-Πράσινα Κτίρια Κατά το 2020 καταγράφηκαν νέες μακροχρόνιες μισθώσεις 70.000-80.000 τ.μ. Αναφορικά με τα νέα πράσινα πρότυπα λειτουργίας των κτιρίων παρατηρείται μειωμένη προσφορά χώρων με αποτέλεσμα την σημαντική αύξηση των μισθωμάτων. Όσον αφορά την εκτίμηση για το 2021 η προσθήκη νέων βιοκλιματικών γραφειακών χώρων θα προσεγγίσει τα 90.000 τ.μ. Διαθεσιμότητα γραφειακών χώρων Κατά το 2020 η ζήτηση για παλαιότερης τεχνολογίας κτίρια γραφείων ήταν ιδιαίτερα χαμηλή με αποτέλεσμα οι ελεύθεροι πρός ενοικίαση γραφειακοί χώροι, στην ευρύτερη Περιφέρεια της Αττικής, να φθάσουν στο 8,6% επι του συνόλου των διαθέσιμων χώρων για επαγγελματική χρήση. Εν τούτοις σε ζώνες με σημαντική συγκέντρωση ποιοτικών χώρων γραφείων όπως ο άξονας γύρω από την Λεωφόρο Κηφισίας έως την ευρύτερη περιοχή των Βορείων Προαστίων η διαθεσιμότητα γραφειακών χώρων προς ενοικίαση περιορίσθηκε στο 6,76%. Αντίθετα σε κτίρια με πιο σύγχρονα πρότυπα κατασκευής τους οι ελεύθεροι ,προς ενοικίαση, χώροι δεν ξεπέρασαν το 5%. Οι αποδόσεις γραφείων σύγχρονων προδιαγραφών στο κέντρο της Αθήνας και στους βασικούς άξονες συγκέντρωσης γραφείων έχουν σταθεροποιητικές τάσεις και κινήθηκαν κατά κανόνα στο 7%, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις καταγράφηκαν χαμηλότερες αποδόσεις. Καταστήματα λιανικής Στα νέα δεδομένα της αγοράς λόγω της πανδημίας αρκετές εταιρείες με καταστήματα σε προβεβλημένα σημεία λιανικής διαπραγματεύονται την προσαρμογή των μισθωμάτων που πληρώνουν σε χαμηλότερα επίπεδα. Το νέο μάλιστα μοντέλο που τείνει να επικρατήσει είναι οι μισθώτριες εταιρείες να διαπραγματεύονται τα μισθώματα ως ποσοστό του κύκλου εργασιών τους. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι σταδιακές on line αγορές έχουν διαμορφώσει μία έντονα ανοδική τάση η οποία έχει οδηγήσει σε διπλασιασμό των πωλήσεων μέσω ηλεκτρονικών δικτύων σε σχέση πριν από την εφαρμογή των lockdowns. Με τα τρέχοντα δεδομένα περί το 20% των πωλήσεών τους εν γένει εμπορικών επιχειρήσεων πραγματοποιούνται μέσω Διαδικτύου και το 80% μέσω της φυσικής παρουσίας των πελατών στα καταστήματά τους. Παρόλα αυτά μόλις το 20% επι του συνόλου των εμπορικών επιχειρήσεων έχουν αναπτύξει εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου. Βιομηχανικοί και αποθηκευτικοί χώροι Η πανδημία επέφερε σημαντική στροφή των καταναλωτικών συνηθειών προς τις αγορές μέσω διαδικτύου. Επιπρόσθετα η σταδιακή ενίσχυση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας στην Αν.Μεσόγειο προκάλεσε ισχυρή ζήτηση από μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους για την μεταφορά, αποθήκευση και διανομή των προϊόντων τους στην χώρα μας. Κατά το 2019 οι μισθωμένοι χώροι logistics έφθασαν τα 245.000 τ.μ έναντι 241.000 τ.μ κατά το 2018. Το Θριάσειο συγκεντρώνει το 68% της ζήτησης για μισθωμένους χώρους logistics με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι κατά το 2020 προστέθηκαν νέοι χώροι 100.000 τ.μ ενώ στο 2021 αναμένεται να εγκατασταθούν άλλα 100΄.000 τμ χώρων αποθήκευσης. Οσον αφορά το επενδυτικό ενδιαφέρον για τους χώρους logistics αυτό δεν προέρχεται μόνον από τους θεσμικούς επενδυτές της ευρύτερης αγοράς ακινήτων αλλά και τις μεγάλες εγχώριες και πολυεθνικές εταιρείες. Η σημαντική ενίσχυση της διεθνούς ζήτησης σε χώρους logistics και κατά την περίοδο της πανδημίας προέρχεται και από τα δεδομένα της μεγάλης μεγέθυνσης των on line αγορών. Ετσι στην Ευρώπη το ποσοστό αυτό έφθασε στο 16% έναντι 14,5 % στις ΗΠΑ και 27% στην Κίνα. ΠΗΓΗ: ΑΜΠΕ

Πόσα τετραγωνικά μέτρα θα μπορούσατε να αγοράσετε σε οποιαδήποτε πόλη του κόσμου αν είχατε στη διάθεσή σας ένα εκατομμύριο δολάρια; Στο ερώτημα αυτό απαντά η ετήσια έρευνα της εταιρείας Knight Frank, η οποία ανέλυσε στοιχεία για 20 μεγαλουπόλεις για το 2020. Οι πιο ακριβές πόλεις στην αγορά ακινήτων Το Μονακό και το Χονγκ Κονγκ παραμένουν οι πιο ακριβές πόλεις του κόσμου στην αγορά ακινήτων εδώ και μια δεκαετία. Ακολουθεί το Λονδίνο, το οποίο όμως παρουσιάζει σημαντική βελτίωση σε σχέση με πριν πέντε χρόνια. Το 2015 με 1 εκατ. δολάρια κάποιος μπορούσε να αγοράσει μόλις 22 τετραγωνικά μέτρα στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ τώρα μπορεί να αγοράσει 31 τ.μ. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 40%! Καλύτερες τιμές ακινήτων παρατηρούνται και στην τέταρτη πιο ακριβή πόλη, τη Νέα Υόρκη. Από 27 τετραγωνικά μέτρα, πλέον με 1 εκατ. δολάρια μπορεί κάποιος να αγοράσει 34 τ.μ στην αμερικανική μητρόπολη (αύξηση 25,9%). Πού αξίζει να επενδύσετε Αντίθετα, οι πιο οικονομικές τιμές καταγράφηκαν σε πόλεις χωρών που ανήκουν σε αναπτυσσόμενες οικονομίες. Στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής και το Σάο Πάολο της Βραζιλίας ένας εκατομμυριούχος μπορεί να αγοράσει 202 και 252 τετραγωνικά μέτρα αντίστοιχα, χάρη σε ένα συνδυασμό χαμηλότερων τιμών και συναλλαγματικής μετατροπής του δολαρίου. Η πιο μεγάλη αύξηση τιμών παρατηρήθηκε στο Λος Άτζελες των ΗΠΑ. Το 2015 με ένα εκατομμύριο δολάρια ήταν δυνατόν να αγοράσει κάποιος 65 τετραγωνικά μέτρα. Πλέον, τα τετραγωνικά αυτά μέτρα μειώθηκαν σχεδόν κατά ένα τρίτο, στα 44 τετραγωνικά μέτρα (μείωση 32,3%). Πάντως, αν και το Μονακό παραμένει η πιο ακριβή πόλη του κόσμου στην αγορά ακινήτων, οι τιμές αυτήν την περίοδο είναι προνομιακές καθώς οι ταξιδιώτες προς το επιχειρηματικό αυτό κέντρο έχουν μειωθεί εξαιτίας της πανδημίας του κοροναϊού. Παρόμοια, μείωση στις πωλήσεις ακινήτων παρατηρήθηκε και στο Ντουμπάι, όπου υπάρχει και πρόγραμμα «χρυσής βίζας».

Αποκτήσατε ακίνητο με γονική παροχή, δωρεά ή κληρονομιά; Τακτοποιήσατε αυθαίρετο κτίσμα; Αγοράσατε ή πουλήσατε κάποια κατοικία ή ένα οικόπεδο; Θα πρέπει άμεσα να το δηλώσετε και στο έντυπο Ε9. Η ηλεκτρονική πύλη της ΑΑΔΕ για την υποβολή Δηλώσεων Ε9 έτους 2021 δηλαδή για μεταβολές περιουσιακής κατάστασης που πραγματοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 2021 και μετά, άνοιξε χθες και οι φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλλουν τη δήλωση Ε9 διαρκούς ενημέρωσης αλλά και αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για τα έτη 2010 και μετά. Μάλιστα, όσοι σπεύσουν να διορθώσουν λάθη ή παραλείψεις στην ακίνητη περιουσία τους με εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για ένα ή περισσότερα από τα έτη της περιόδου 2010-2020 γλιτώσουν το πρόστιμο των 100 ευρώ. Δεν γλιτώνουν όμως τον έξτρα ΕΝΦΙΑ που θα προκύψει σε περίπτωση δήλωσης των «ξεχασμένων» τετραγωνικών μέτρων. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9, καθώς τυχόν λάθη ενδέχεται να τους κοστίσουν ακριβά και συγκεκριμένα να "φουσκώσουν" τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ. Τα 10 βήματα Σύμφωνα με τον οδηγό της ΑΑΔΕ, όσοι υποβάλουν δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) θα πρέπει να ακολουθήσουν τα ακόλουθα βήματα: 1.Επιλέξτε το έτος που θέλετε να υποβάλλετε Ε9 και από τις διαθέσιμες ενέργειες της αρχικής σελίδας, επιλέξτε δημιουργία δήλωσης Ε9 για να προβείτε στις απαραίτητες τροποποιήσεις της περιουσιακής σας κατάστασης. 2. Μπορείτε να εισάγετε/μεταβάλλετε/διαγράψετε ακίνητο των πινάκων 1 (κτίσματα και οικόπεδα) και 2 (γήπεδα). 3. Εάν εισάγετε ακίνητο, συμπληρώστε όλα τα υποχρεωτικά πεδία που αφορούν τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου (τετραγωνικά μέτρα, είδος εμπράγματου δικαιώματος, ποσοστό συνιδιοκτησίας κ.τ.λ.) και επίσης κάντε γεωγραφικό εντοπισμό του ακινήτου είτε μέσω επιλογής του νομού, δημοτικού διαμερίσματος και δρόμων οικοδομικού τετραγώνου είτε μέσω επιλογής ανοίγματος του χάρτη Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων. 4. Εάν μεταβάλλετε ακίνητο, τροποποιήστε μόνο τα περιγραφικά στοιχεία για τα οποία απαιτείται τροποποίηση. 5. Από το έτος 2013 και μετά, κατά την οριστική υποβολή των δηλώσεων Ε9, ζητείται υποχρεωτικά η αναγραφή του αριθμού παροχής ρεύματος στα κτίσματα στα οποία έχετε πλήρη κυριότητα ή επικαρπία. 6. Από το έτος 2014 και μετά, ανάλογα με την αιτία εισαγωγής/μεταβολής/διαγραφής ακινήτου που θα επιλέξετε, θα πρέπει να συμπληρώσετε τα υποχρεωτικά πεδία που ζητούνται και αφορούν στοιχεία συμβολαίων (αριθμός και ημερομηνία συμβολαίου, Α.Φ.Μ. συμβολαιογράφου), στοιχεία διαθήκης εφόσον υπάρχει (αριθμός και ημερομηνία δημοσίευσης, ημερομηνία θανάτου) κ.λπ. 7. Κατά την οριστική υποβολή δήλωσης Ε9, μπορεί να ζητηθεί η μεταβολή συγκεκριμένων ακινήτων λόγω ελλείψεων στα στοιχεία τους. 8. Οποιαδήποτε ενέργεια κάνετε, αποθηκεύεται προσωρινά. 9. Όταν ολοκληρώσετε τις μεταβολές της περιουσιακής σας κατάστασης, ελέγξτε το πως έχει διαμορφωθεί μέσω της προεπισκόπησης περιουσιακής κατάστασης. 10. Επιλέξτε οριστική υποβολή της δήλωσης Ε9 και εάν επιθυμείτε, μεταφορά της δήλωσης στο επόμενο έτος.

Ελλάδα υστερεί σε όλους τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς δείκτες αποκέντρωσης. Γι’ αυτό τον λόγο, το αίτημα της "αποκέντρωσης", δηλαδή της μεγαλύτερης ανεξαρτησίας των δήμων και της απεξάρτησής τους από τον προϋπολογισμό του κεντρικού κράτους είναι διαρκές εδώ και δεκαετίες. Θα μπορούσε λοιπόν η απόδοση του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους να είναι η λύση σε αυτό το σημαντικό πρόβλημα; Θα μπορούσε να δώσει στους δήμους τον χώρο που χρειάζονται για να "αναπνεύσουν"; Η ιδέα της ύπαρξης ενός φόρου ο οποίος επιβάλλεται στην ακίνητη περιουσία και ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες δεν είναι καινούργια, ούτε στην Ευρώπη αλλά ούτε και στην Ελλάδα. Μάλιστα, από το 1993 το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) πιστώνεται στους δήμους μέσω των λογαριασμών ηλεκτροδότησης. Όμως μια πιθανή αντικατάσταση του μικρότερου ΤΑΠ από ένα μέρος του ΕΝΦΙΑ θα συνιστούσε μια αλλαγή κλίμακας, μια σημαντική μεταρρύθμιση. Πώς θα μπορούσε να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση ώστε, με ρεαλιστικό τρόπο, να αξιοποιηθούν τα οφέλη και να μετριαστούν οι πιθανές ανισορροπίες; Η έρευνα: Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ Η διαΝΕΟσις ανάθεσε στον καθηγητή Δημόσιας Οικονομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Νίκο Τάτσο μια μελέτη για τα ακριβή χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης. Η έρευνα που προέκυψε χαρτογραφεί λεπτομερώς τόσο τις επιλογές και τους πόρους των δήμων σήμερα, όσο και την ακριβή λειτουργία των φόρων στην ακίνητη περιουσία και, πιο αναλυτικά, του γνωστού ΕΝΦΙΑ, που πληρώνουν οι έλληνες φορολογούμενοι από το 2013. Μετά από σημαντική ανάλυση των παραμέτρων, η έρευνα καταλήγει και σε μια συγκεκριμένη πρόταση οκτώ σημείων, η οποία δίνει τις κατευθύνσεις για μια τέτοια μεταρρύθμιση, ώστε αυτή να δίνει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στους δήμους, αλλά να μην επιβαρύνει περαιτέρω, ούτε την κεντρική κυβέρνηση, ούτε τους δήμους, αλλά ούτε και τους φορολογούμενους. 1. Οι Δήμοι Υπάρχουν πολλές παραλλαγές και μεγάλη ποικιλία στα μοντέλα οικονομικής ενίσχυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των δήμων παγκοσμίως. Άλλωστε, στις χώρες του ΟΟΣΑ υπάρχουν 132.555 δήμοι, ενώ αντίστοιχα στις 28 (προ Brexit) χώρες της Ε.Ε. υπάρχουν 87.091 δήμοι. Μόνο στην Ελλάδα οι δήμοι σήμερα είναι 3321. Ωστόσο, από κάθε σκοπιά, είναι κοινός τόπος ότι όσο περισσότερο αποκεντρωμένο είναι ένα κράτος και όσο μεγαλύτερη ανεξαρτησία διαθέτουν οι δήμοι του, τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη που απολαμβάνει. Γιατί χρειαζόμαστε την αποκέντρωση; Η διεθνής βιβλιογραφία διαθετει αρκετές πειστικές απαντήσεις στην παραπάνω ερώτηση: Τα δημόσια αγαθά και οι υπηρεσίες που παράγονται σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, ειδικά σε χωρες που αυτές οι ανάγκες διαφέρουν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή. Επιπλέον, η αυτονομία και η αποκέντρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης ευνοεί την καινοτομία και τον πειραματισμό, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία να δοκιμαστούν και να αξιολογηθούν νέες ιδέες και πρακτικές σε τοπικό επίπεδο και, εφόσον διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά τους, να βρουν ευρύτερη εφαρμογή. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί οφέλη που έχουν σχέση με τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και την αύξηση της παραγωγικότητας στον δημόσιο τομέα. Φυσικά, δεν υπάρχουν μόνο πλεονεκτήματα, αλλά και κάποια μειονεκτήματα στο αποκεντρωμένο σύστημα διοίκησης. Σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, "έχουν επισημανθεί κίνδυνοι ή προβλήματα στη λειτουργία του αναφορικά με τη διαφθορά, τον κοινωνικό κατακερματισμό, τη μακροοικονομική αστάθεια, τα χαμηλότερα επίπεδα ανάπτυξης, κ.ά." Ωστόσο, τα οφέλη παραμένουν τόσο σημαντικά που είναι αδύνατο κάποιος να τα αγνοήσει. Η Ελλάδα υστερεί κατά πολύ στους δείκτες αποκέντρωσης, τους οποίους δημοσιεύει συχνά ο ΟΟΣΑ. Η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι από τις λιγότερο αυτόνομες μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2 της μελέτης, ο οποίος παρατίθεται παρακάτω, από τη σκοπιά των δαπανών η Δανία βρίσκεται στο καλύτερο σημείο (63,55%), ενώ από τη σκοπιά των εσόδων είναι η Σουηδία (34,21%). Και στις δυο περιπτώσεις, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται στον Πίνακα. Πώς χρηματοδοτούνται οι δήμοι στην Ελλάδα; Επομένως, προτού αναφερθεί κάποιος σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης για τους δήμους στην Ελλάδα, ανάμεσά τους και η εκχώρηση του ΕΝΦΙΑ ή μέρους του, είναι σκόπιμο να παρατηρήσει τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται σήμερα. Χρηματοδοτούνται από μια σειρά πηγών, που μπορεί να είναι τακτικές ή έκτακτες. Στις τακτικές συμπεριλαμβάνονται οι θεσμοθετημένοι πόροι, τα εισοδήματα από κινητή και ακίνητη περιουσία, τα ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα, τα έσοδα από άλλα τέλη, φόροι και εισφορές καθώς και άλλα έσοδα. Στα έκτακτα έσοδα κατατάσσονται τα δάνεια, οι δωρεές, τα κληροδοτήματα και οι κληρονομίες, η εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων, οι επιχορηγήσεις για κάλυψη δαπανών και επενδύσεις, τα πρόστιμα, καθώς και άλλες πηγές. Στο Γράφημα 3 και στον Πίνακα 5 της μελέτης μπορείτε να βρείτε αναλυτικά σε τι ποσοστό επί του συνόλου αντιστοιχεί η καθεμία από τις παραπάνω πηγές για τους δήμους στην Ελλάδα. Παρατηρώντας τα στοιχεία, φαίνεται ότι περίπου το 40% των εσόδων των δήμων προέρχεται από κρατικές επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων λειτουργικών δαπανών. Παρότι σε όλες τις χώρες του κόσμου το κεντρικό κράτος επιχορηγεί την τοπική αυτοδιοίκηση, με μια ματιά στους αριθμούς γίνεται έτσι σαφές ότι οι δήμοι στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι οικονομικά από το κεντρικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται ακριβώς η ανάγκη να αποκτήσουν πιο μεγάλη ανεξαρτησία και, επομένως, να συγκλίνουν με την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών χωρών. "Ξεφλουδίζοντας" λίγο ακόμη το "κρεμμύδι" των εσόδων των δήμων, τα οποία τους επιτρέπουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους, βρίσκει κάποιος ότι ο κύριος όγκος των κρατικών επιχορηγήσεων προέρχεται από την κατηγορία του κρατικού προϋπολογισμού που έχει τίτλο "Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι" (ΚΑΠ, βλ. Πίνακα 17). Πώς όμως βρίσκει το κεντρικό κράτος τα απαραίτητα χρήματα για να πληρωθούν οι ΚΑΠ προς τους δήμους; Το μεγαλύτερο μέρος τους προέρχεται από φόρους, που πολύ συχνά απασχολούν τον δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα. Το 40% των ΚΑΠ προέρχεται από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, το 12% προέρχεται από τον ΦΠΑ και το 11,3% από τον ΕΝΦΙΑ. Τα χρήματα αυτά συγκεντρώνονται από όλους τους υπόχρεους των φόρων αυτών, που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο, και έπειτα, με κοινή απόφαση των εκάστοτε υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αποδίδονται στους δήμους. Τα κριτήρια κατανομής είναι πολλά και ποικίλα. Ενδεικτικά, έχουν σχέση με το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στον κάθε δήμο, με το μήκος του οδικού δικτύου, με την ορεινότητα ή νησιωτικότητά τους, με τις δημογραφικές τάσεις, κ.ά. 2. Φόροι Ακίνητης Περιουσίας Πιάνοντας τώρα το θέμα της μελέτης από την άλλη "άκρη" του, δηλαδή από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, συνειδητοποιεί κάποιος ότι, ούτε και από αυτή τη σκοπιά, η Ελλάδα μοιάζει με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, προτού καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα έχει πάλι νόημα μια μικρή εισαγωγή γύρω από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι, όπως όλοι οι φόροι, έχουν κι αυτοί πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Μεταξύ των πλεονεκτημάτων που ξεχωρίζει η διεθνής βιβλιογραφία είναι το ότι κάνουν πιο δικαίο το εκάστοτε φορολογικό σύστημα, αφού αντανακλούν οφέλη πέρα από το εισόδημα που έχουν οι ιδιοκτήτες (π.χ. ασφάλεια) και εστιάζουν κυρίως στις οικονομικά ανώτερες τάξεις, που συχνά έχουν τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία. Επιπλέον, αποτελούν φόρους που λειτουργούν "ελεγκτικά", συμβάλλοντας στην αύξηση των εσόδων και από άλλους φόρους: για παράδειγμα, μέσω της εξέλιξης της κατοχής ακινήτων από έναν φορολογούμενο οι αρχές μπορούν καλύτερα να εντοπίσουν έσοδα από ακίνητα (αποδόσεις, ενοίκια, κλπ.), αλλά και περιπτώσεις απότομου πλουτισμού. Με αυτόν τον τρόπο οι φόροι ακίνητης περιουσίας αποφέρουν άμεσα, αλλά και έμμεσα έσοδα. Ωστόσο, υπάρχουν και μειονεκτήματα, συχνά σημαντικά. Ένα μειονέκτημά των φόρων ακίνητης περιουσίας είναι οι ανισορροπίες που φέρνουν στη φορολόγηση όσων έχουν επενδύσει την περιουσία τους σε ακίνητα έναντι εκείνων που έχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία. Συχνά δε, είναι οι χαμηλότερες εισοδηματικά τάξεις που η περιουσία τους αποτελείται κυρίως από ακίνητα. Τέλος, όπως όλοι σχεδόν οι φόροι, έτσι και οι φόροι ακίνητης περιουσίας δεν είναι δυνατόν να λάβουν υπόψη τις συνολικές συνθήκες διαβίωσης των προσώπων στα οποία επιβάλλονται, ενώ η περιουσία κάποιου σε ακίνητα δεν αντανακλά απαραίτητα το εισόδημά του τη στιγμή που φορολογείται. Όμως, παρά τα αξιοσημείωτα μειονεκτήματα, στα οποία η μελέτη αναφέρεται εκτενώς και μπορούν σε κάποιο βαθμό να εξισορροπιστούν από άλλες παρεμβάσεις, τα πλεονεκτήματα των φόρων περιουσίας παραμένουν σημαντικά. Συνεπώς, τέτοιου είδους φόροι έχουν σχεδόν καθολική εφαρμογή στις ανεπτυγμένες χώρες. Ωστόσο, δεν φορολογούν όλες οι χώρες τα ακίνητα με τον ίδιο τρόπο. Όπως φαίνεται στους Πίνακες 6 και 7 της μελέτης , οι χώρες της Ευρώπης προωθούν διαφορετικά μείγματα φορολογικής πολιτικής γύρω από τα ακίνητα, επιδιώκοντας ασφαλώς να εκμεταλλευτούν τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσουν τις αδυναμίες που παρουσιάζουν τέτοιου είδους φόροι. Πώς φτάσαμε στον ΕΝΦΙΑ Ηπορεία των φόρων ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα και αντανακλά τις διάφορες φάσεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Η πρώτη φορά που φορολογήθηκε η περιουσία στην Ελλάδα ήταν το 1923, με τη μορφή έκτακτης εισφοράς, προκειμένου να καλυφθούν οι πληγές της Μικρασιατικής Καταστροφής και της ανταλλαγής πληθυσμών. Έπειτα και για περισσότερο από πενήντα χρόνια, η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα παρέμενε ανεπηρέαστη από τη φορολογία. Μάλιστα αυτό το γεγονός εντυπωσίασε και ξένους μελετητές όπως ο Τζορτζ Μπρέικ από το Μπέρκλεϊ και ο Ραλφ Τάρβει του LSE, οι οποίοι έκαναν μια γενικότερη μελέτη για τη φορολογία στην Ελλάδα το 1964, που τους ανάθεσε το νεαρό τότε ΚΕΠΕ. Μετά το 1923, η πρώτη φορά που επιβλήθηκε φόρος ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα ήταν το 1975, οπότε επιβλήθηκε ο λεγόμενος Φόρος Κατοχής, ο οποίος όμως δεν έμεινε για πολύ καιρό σε ισχύ. Ακόμη μια αποπειρα επιβολής φόρου περιουσίας έγινε το 1982, όταν η τότε κυβέρνηση επέβαλε τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), με φορολογικούς συντελεστές που κυμαίνονταν μεταξύ 0,5% και 2%. Ο ΦΑΠ συνοδεύτηκε κι αυτός από πολιτική αναταραχή και αναπροσαρμόστηκε ώστε να περιλαμβάνει όσους είχαν ακίνητη περιουσία πάνω από ένα υψηλό όριο. Ο ΦΑΠ καταργήθηκε εντελώς το 1992, οπότε επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά σε όσους είχαν ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και, την επόμενη χρονιά, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), ως πόρος της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο χρεωνόταν με τον λογαριασμό ηλεκτροδότησης και ισχύει μέχρι σήμερα. Το 1997 σημειώθηκε ακόμη μια απόπειρα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας με τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ), ο οποίος επιβάρυνε εκείνους η ακίνητη περιουσία των οποίων υπερέβαινε ένα όριο, το οποίο τη χαρακτήριζε ως "μεγάλη". Έντεκα χρόνια αργότερα ο ΦΜΑΠ αντικαταστάθηκε από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ), το οποίο βάρυνε όλα τα ακίνητα. Το 2009, επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά στα ακίνητα ενώ το 2010, το ΕΤΑΚ καταργήθηκε και επανήλθε ο ΦΑΠ, ο οποίος είχε αφορολόγητη αξία αρχικά τα 400.000 και έπειτα τα 200.000 ευρώ. Όμως ο χρόνος στον καιρό των μνημονίων έγινε πιο πυκνός. Το 2011 επιβλήθηκε το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ), το οποίο επιβάρυνε τις δομημένες επιφάνειες, μέσω του λογαριασμού ηλεκτροδότησης, χωρίς αφορολόγητο όριο. Το 2013, το ΕΕΤΗΔΕ αντικαταστάθηκε από το Έκτακτο Ειδικός Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ) το οποίο αντικαταστάθηκε την ίδια χρονιά από τον γνωστό Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ο οποίος, με τροποποιήσεις, ισχύει μέχρι σήμερα. Μπορεί ο ΕΝΦΙΑ να μεταφερθεί στους δήμους; Είναι όμως ο ΕΝΦΙΑ ένας "καλός φόρος" για να ενισχύσει την τοπική αυτοδιοίκηση και ειδικότερα τους δήμους; ­ Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες, την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Είναι ένας φόρος με δυο συνιστώσες: αυτή του κύριου φόρου, ο οποίος αφορά όλα τα ακίνητα και αυτή του συμπληρωματικού φόρου, που αφορά τα ακίνητα με αξία άνω των 250.000 ευρώ. ΕΝΦΙΑ καταβάλλουν περίπου 7,3 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα και 58.000 νομικά πρόσωπα, ενώ τα έσοδα που αποφέρει ο ΕΝΦΙΑ στο ελληνικό κράτος είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ. Η επιβολή του ΕΝΦΙΑ είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ιδιαίτερα απότομα και κατά πολύ μεγάλο ποσοστό η φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων ως ποσοστό του ΑΕΠ, ώστε από 0,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.: 1,2%) το 2008 να φτάσει το 2,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.:1,6%) και να γίνει το υψηλότερο, μαζί με εκείνο της Γαλλίας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίστοιχα, όπως γράφει και η μελέτη, "το 2008 τα έσοδα από τον φόρο ακινήτων αποτελούσαν στην Ελλάδα το 2,6% των συνολικών φορολογικών εσόδων και το 2016 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 7,1%, με μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 4,1%. Και το αξιοσημείωτο είναι ότι η αύξηση αυτή στη φορολόγηση της ιδιοκτησίας ακινήτων επιτεύχθηκε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και σε μια εξαιρετικά δυσμενή οικονομική συγκυρία, με συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να είναι για τους φορολογούμενους όχι μόνο δυσβάστακτος αλλά και ιδιαίτερα απεχθής". Ένα άλλο πρόβλημα του ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, είναι ότι υπολογίζεται με βάση τιμές ακινήτων οι οποίες είναι υψηλότερες των πραγματικών (τις λεγόμενες αντικειμενικές αξίες), κάτι που αποθαρρύνει επενδύσεις και προκαλεί κάποιες στρεβλώσεις στην αγορά των ακινήτων. Ακόμη, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος, ο οποίος περιέχει αντιφάσεις. Η μελέτη αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: "Ενώ για τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών εφαρμόζεται ‘συντελεστής εμπορικότητας’ των δρόμων στα οποία βρίσκονται τα επαγγελματικά ακίνητα, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ δεν χρησιμοποιείται τέτοιος συντελεστής. Αλλά και οι συντελεστές παλαιότητας κτηρίου που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ διαφέρουν από τους συντελεστές παλαιότητας που εφαρμόζονται στη μέθοδο υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών όχι μόνο όσον αφορά το ύψος τους, αλλά και ως προς τη φιλοσοφία. Συγκεκριμένα, στον ΕΝΦΙΑ, οι συντελεστές παλαιότητας κυμαίνονται μεταξύ 1 και 1,25, ενώ στην περίπτωση των αντικειμενικών αξιών μεταξύ 0,6 και 1. Οι διαφορές όμως δεν περιορίζονται μόνο σ’ αυτό. Ενώ στον ΕΝΦΙΑ ο συντελεστής παλαιότητας 1 εφαρμόζεται στα κτήρια ηλικίας 26 ετών και άνω και βαίνει αυξανόμενος όσο μειώνεται η ηλικία των κτηρίων, στη μέθοδο των αντικειμενικών αξιών, η οποία χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό άλλων φόρων περιουσίας (φόρος μεταβίβασης ακινήτων, φόρος κληρονομιών, κλπ.) εφαρμόζεται το αντίθετο". Οι παραπάνω αντιφάσεις, η συγκυρία στην οποία θεσπίστηκε και επιβλήθηκε ο ΕΝΦΙΑ, αλλά και η πολωμένη πολιτική συζήτηση που προκάλεσε στο πιο δύσκολο σημείο της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, είναι όλοι παράγοντες που καθιστούν τη μεταρρύθμιση του φόρου μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. 3. Η Πρόταση της διαΝΕΟσις Ωστόσο, ο ΕΝΦΙΑ ενσωματώνει ταυτόχρονα και αρκετά από τα χαρακτηριστικά ενός καλού τοπικού φόρου. Η επιβολή του συνδέεται άμεσα με την περιοχή (δήμο) στην οποία βρίσκεται η φορολογική του βάση (ακίνητο), η οποία δεν μπορεί να αποκρυφτεί -και άρα να υπάρξει φοροδιαφυγή- αλλά ούτε και να μεταφερθεί από τον ένα τόπο στον άλλο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ιδέα της αξιοποίησης εσόδων από φόρους στην ακίνητη περιουσία για την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα δεν είναι καινούργια. Αντίστοιχες προτάσεις έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1980), λίγα χρόνια πριν από τη θέσπιση του ΤΑΠ, μετά από πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Όμως και αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, πολλοί πολιτικοί υπογράμμισαν την ανάγκη της απεξάρτησης της τοπικής αυτοδιοίκησης από την κεντρική κυβέρνηση μέσω απευθείας εσόδων, ενώ το 2017 μελέτη της ΚΕΔΕ υπογράμμιζε τα οφέλη από μια πιθανή μεταφορά των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους αντίστοιχους δήμους. Το 2018, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση ενέταξε μια τέτοια μεταφορά πόρων στο προεκλογικό πρόγραμμά της. Είναι σαφές ότι πολλοί βλέπουν σημαντικά οφέλη σε μια τέτοια μεταρρύθμιση. Όμως πόσο εύκολα μπορεί να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση και, τελικά, να αποφέρει αυτά τα οφέλη; Η μελέτη της διαΝΕΟσις χαρτογραφεί τους τρόπους με τους οποίους ο ΕΝΦΙΑ, ο οποίος παρά τις αδυναμίες παραμένει ένας αποδοτικός φόρος, θα μπορούσε να αλλάξει και να συμβάλλει αποφασιστικά στην αποκέντρωση και στην αυτονομία των δήμων, ένα πεδίο στο οποίο, όπως είδαμε, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά. Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη παραθέτει μια συγκεκριμένη, ολοκληρωμένη πρόταση μεταφοράς των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση και, ειδικά, στους δήμους. Ωστόσο, η μελέτη θεωρεί το ενδεχόμενο ο φόρος να μεταφερθεί αυτούσιος στους δήμους, όπως ζητούν πολλοί, μετά από κατάργηση των ΚΑΠ, μια ιδέα όχι ιδιαίτερα ρεαλιστική. Όπως σημειώνει η έρευνα, αν συνέβαινε αυτό θα ήταν πιθανό κάποιοι δήμοι να βρεθούν με πολύ περισσότερα ή πολύ λιγότερα έσοδα στη διάθεσή τους, αφού η φορολογική βάση του ΕΝΦΙΑ δεν κατανέμεται ισομερώς ανα δήμο, ούτε ασφαλώς συμπίπτει με την κατανομή των ΚΑΠ. Με άλλα λόγια, η αξία των ακινήτων σε κάθε δήμο δεν αντανακλά απαραίτητα τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ίδιου δήμου. Όπως σημειώνει η μελέτη, "ιδιαίτερα όταν η μεταφορά γίνεται από μια βαθμίδα διοίκησης σε μία άλλη, όπου υπεισέρχονται και άλλοι, πολύ πιο σύνθετοι και σημαντικοί παράγοντες από αυτούς που άπτονται του καθαρά ταμειακού/λογιστικού σκέλους. Κάθε λοιπόν σκέψη για μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις". Επομένως, κάθε απόπειρα αυτούσιας μεταφοράς του φόρου στους δήμους θα δημιουργούσε πολύ σημαντικές ανισορροπίες. Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη της διαΝΕΟσις προτείνει μια μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, η οποία, όπως φαίνεται και στο Σχήμα 1, θα έχει τρία σκέλη: α) τη μεταφορά μέρους του κύριου ΕΝΦΙΑ στους δήμους, β) την ισόποση μείωση των ΚΑΠ που λαμβάνουν, αλλά και γ) ταυτόχρονη διατήρηση του υπόλοιπου κύριου ΕΝΦΙΑ, και ολόκληρου του συμπληρωματικού φόρου, στη διάθεση του κεντρικού κράτους. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, αλλά και οι φορολογούμενοι, πληρώνουν και εισπράττουν το ίδιο ποσό, αλλά αυτά τα χρήματα αξιοποιούνται με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Τα οκτώ σημεία Πιο αναλυτικά, η βασική ιδέα της πρότασης της μελέτης της διαΝΕΟσις, προκειμένου να φανούν τα οφέλη μιας μεταρρύθμισης σε αυτή την κατεύθυνση, μπορεί να αναλυθεί σε οκτώ σημεία: 1. Για λόγους που αναλύονται στη μελέτη, σε πρώτο τουλάχιστον στάδιο, ο ΕΝΦΙΑ δεν προτείνεται να εκχωρηθεί αυτούσιος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Προτείνεται η διάσπαση του κύριου φόρου, αυτού δηλαδή που επιβάλλεται σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, σε δύο όμοιους σε όλα φόρους, εκ των οποίων ο ένας θα εκχωρηθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ταυτόχρονα, όμως γίνεται και ισόποση μείωση των ΚΑΠ, του κύριου δηλαδή μέρους των τακτικών κρατικών επιχορηγήσεων προς τους δήμους. Ο υπόλοιπος κύριος φόρος καθώς και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, ο οποίος βαρύνει την ακίνητη περιουσία αξίας πάνω από 250.000 ευρώ, θα παραμένει στο κεντρικό κράτος. 2.Η μεταφορά τμήματος του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν χρειάζεται άλλες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο του φόρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό δεν έχει ανάγκη βελτιώσεων. Όμως, με αυτόν τον τρόπο η μεταφορά μπορεί να γίνει άμεσα, "χωρίς καθυστερήσεις, αλλαγές στην κατανομή των βαρών, πιθανές υπαναχωρήσεις ή ‘προσαρμογές’ στους αρχικούς στόχους, που κατά κανόνα παρατηρούνται όταν γίνονται αλλαγές σε ένα φόρο". Γενικά, δεν φαίνεται σκόπιμο να συνδεθεί χρονικά η μεταφορά του φόρου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με αλλαγές στο θεσμικό του πλαίσιο. 3.Η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους γίνεται σε αντικατάσταση ισόποσου μέρους των ΚΑΠ, οι οποίες, σε μεγάλο μέρος τους, παρέχονται σήμερα στους δήμους για συγκεκριμένες χρήσεις. Το μέρος αυτό του ΕΝΦΙΑ θα είναι το νέο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), το οποίο θα εξακολουθήσει να διατίθεται για τις συγκεκριμένες χρήσεις. Έτσι οι επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία θα παραμείνουν, όπως και σήμερα, δύο: Ο μειωμένος πλέον ΕΝΦΙΑ με τον συμπληρωματικό του φόρο που θα παραμείνουν στο Κεντρικό Κράτος, και το νέο ΤΑΠ που θα προκύψει και θα αποτελεί πόρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο στα ακίνητα θα υπάρχει, όπως και σήμερα, μία μόνο επιβάρυνση από κάθε βαθμίδα διοίκησης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν εγείρεται θέμα συνταγματικότητας, γιατί το νέο ΤΑΠ παραμένει όπως το ισχύον, ανταποδοτικό. 4.Στο σενάριο μιας τέτοιας μεταρρύθμισης, οι ΟΤΑ θα έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν ή να μειώνουν το νέο ΤΑΠ μέσα σε προκαθορισμένα όρια, π.χ. κατά 20%, με απόφαση του εκάστοτε δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να προσαρμόσουν τα έσοδά τους σύμφωνα με τις ανάγκες του δήμου. 5.Ο νέος αυτός φόρος, το νέο ΤΑΠ θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ (και όχι μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος) μαζί με τον ΕΝΦΙΑ και τον συμπληρωματικό φόρο της Κεντρικής Διοίκησης. Ο κάθε δήμος θα ενημερώνει την ΑΑΔΕ για τον συντελεστή του σημείου 4, και εκείνη θα του αποδίδει τα αντίστοιχα έσοδα αφαιρώντας ένα μικρό ποσοστό εξόδων διαχείρισης. 6.Τα έσοδα του σημερινού Τέλους Ακίνητης Περιουσίας μπορούν είτε να ενσωματωθούν στους συντελεστές του τμήματος του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους (στο νέο ΤΑΠ, δηλαδή) είτε στον συντελεστή που, σύμφωνα με το σημείο 4, αποφασίζουν τα δημοτικά συμβούλια. 7. Με τη μείωση των ΚΑΠ κατά το ποσό του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους τα έσοδα τόσο του κρατικού προϋπολογισμού όσο και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σύνολό της θα παραμείνουν αμετάβλητα. Κάποιες διαφορές που αναπόφευκτα θα υπάρξουν σε σχέση με την προγενέστερη κατάσταση στα οικονομικά των δήμων μπορούν να αντισταθμιστούν από το σύστημα κατανομής των κρατικών επιχορηγήσεων (υπόλοιποι ΚΑΠ), όπως με την έκπτωση από τους ΚΑΠ που αναλογούν σε κάθε δήμο των εσόδων του από το νέο ΤΑΠ. 8.Η πρακτική της παραπάνω έκπτωσης συμβάλλει στην αποφυγή δυο πολύ σημαντικών στρεβλώσεων: Όπως αναφέρει η μελέτη: "α) Οι ΟΤΑ που θα αποφασίσουν να αυξήσουν το ΤΑΠ γιατί θέλουν να παρέχουν αυξημένες υπηρεσίες στους δημότες τους ή να χρηματοδοτήσουν κάποια ανάγκη τους δεν ‘τιμωρούνται’ για το επιπλέον ποσό ΤΑΠ που θα εισπράξουν με μείωση κατά το ποσό αυτό των ΚΑΠ που τους αναλογούν, και β) οι ΟΤΑ που αποφασίζουν να μειώσουν το ΤΑΠ δεν αποζημιώνονται για την απώλεια των εσόδων τους με τη χορήγηση επιπλέον ΚΑΠ και συνακόλουθα δεν στερούν με την απόφασή τους ΚΑΠ από τους άλλους ΟΤΑ". Τελικά, η ιδέα της μεταφοράς του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους έχει σημαντικά προτερήματα. Όμως ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο μπορεί μια τέτοια ιδέα να πραγματοποιηθεί παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. Η μελέτη της διαΝΕΟσις καταλήγει σε μια καλά ζυγισμένη και προπάντων ρεαλιστική πρόταση ώστε η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους να μην έχει οικονομικό κόστος για κανέναν, αλλά ταυτόχρονα να συμβάλει στην ανεξαρτησία της τοπικής αυτοδιοίκησης. 1. Η μέλετη της διαΝΕΟσις βασίστηκε σε στοιχεία του 2017 που ο αριθμός των δήμων ήταν 325.