Αναζήτηση στην κοινότητα

Για να καταλάβεις μια περιοχή, πρέπει να την περπατήσεις. Για τους μελλοντικούς πολεοδόμους, η «άσκηση» αυτή είναι απαραίτητη, γιατί ο σχεδιασμός προϋποθέτει καλή γνώση της πραγματικότητας. Αυτό έκαναν την τελευταία τριετία 600 φοιτητές της Αρχιτεκτονικής στο κέντρο του Πειραιά, δημιουργώντας την πιο «φρέσκια» ψηφιακή βάση δεδομένων για την πολεοδομική του κατάσταση. Ποια νέα γνώση μας προσφέρει; Οτι αντίθετα με το κέντρο της Αθήνας, το κέντρο του Πειραιά εξακολουθεί να διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την κατοικία. Οτι δεν έχει προστεθεί μεγάλος χώρος πρασίνου στην πόλη από το… 1835. Οτι οι γειτονιές εξακολουθούν να διατηρούν τη ζωντάνια τους, με μια γοητευτική ανάμειξη κατοικίας, μικρο-εμπορίου και άλλων χρήσεων. Η γεωχωρική καταγραφή και αποτύπωση του κεντρικού Πειραιά, λοιπόν, ξεκίνησε το 2017 στο πλαίσιο του μαθήματος «Πολεοδομία και Χωρικός Σχεδιασμός» της σχολής των Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ. Επί τρία έτη, οι τριτοετείς φοιτητές περπάτησαν τον κεντρικό Πειραιά, από την Πειραϊκή και τη Φρεαττύδα, το Πασαλιμάνι, τον Προφήτη Ηλία, την Καστέλλα, τη Γούβα, ώς τους σιδηροδρομικούς σταθμούς και το Μικρολίμανο και κατέγραψαν πληροφορίες για τα κτίρια, τις χρήσεις γης και τους κοινόχρηστους χώρους. Οι συντελεστές Τα δεδομένα «μεταφέρθηκαν» σε βάσεις και χάρτες γεωγραφικών συστημάτων GIS με τη βοήθεια του Εργαστηρίου Χωρικού Σχεδιασμού και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (καθηγητής Νώντας Τσίγκας). Επόπτες της καταγραφής ήταν όλη η διδακτική ομάδα του τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας 2017-2020, με επτά καθηγητές (Κώστας Σερράος, Δημήτρης Μέλισσας, Νίκος Μπελαβίλας, Ελένη Χανιώτου, Ρένα Κλαμπατσέα, Μαρία Μάρκου, Σταυρούλα Λυκογιάννη), τρία μέλη του ειδικού διδακτικού προσωπικού και οκτώ νέους ερευνητές/υποψήφιους διδάκτορες. Οι τελικοί χάρτες περιλαμβάνουν το κτιριακό απόθεμα και τους δημόσιους χώρους σε μία έκταση 4,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων με περίπου 500 οικοδομικά τετράγωνα και 11.000 κτίρια. «Ο Πειραιάς δεν είναι μια οποιαδήποτε πόλη. Είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας κι ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου, ο δεύτερος σε μέγεθος μητροπολιτικός δήμος της πρωτεύουσας, μια περιοχή κρίσιμη από πολλές πλευρές», εξηγεί ο Κώστας Σερράος, καθηγητής του ΕΜΠ και συντονιστής του εγχειρήματος. «Οι χάρτες που δημιουργήθηκαν, πέρα από τον εκπαιδευτικό τους ρόλο για τους φοιτητές, περιέχουν πολύτιμη πληροφορία: μας δίνουν μια ακριβέστατη εικόνα του Πειραιά, σήμερα». «Τέτοιου τύπου καταγραφή είχε γίνει μία φορά το 1985-88 και άλλη μία φορά στο πλαίσιο της μεγάλης μελέτης ανάπτυξης του μετρό», συμπληρώνει ο καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας. «Εκτοτε η εικόνα που είχαμε ήταν αποσπασματική, περισσότερο βιωματική». Ας δούμε ορισμένα από τα βασικά στοιχεία που προέκυψαν από την καταγραφή: • Το μεγαλύτερο μέρος του κτιριακού αποθέματος του κεντρικού Πειραιά είναι γερασμένο. Το 70,1% (7.940 κτίρια) ανηγέρθη πριν από το 1985 και το υπόλοιπο 29,9% (3.390 κτίρια) μετά. Η πόλη είναι πυκνοδομημένη, καθώς το 61,3% των κτιρίων έχει τρεις ή περισσότερους ορόφους. «Είναι μια κλασική πόλη της αντιπαροχής», λέει ο κ. Μπελαβίλας. «Εχει ακόμα ορισμένα διάσπαρτα νεοκλασικά –ήταν περί τα 400 την εποχή που κηρύχθηκαν, τώρα πρέπει να έχουν απομείνει περί τα 300– λίγα βιομηχανικά κτίρια και τα υπόλοιπα είναι πολυκατοικίες. Εξαίρεση είναι η περιοχή της Καστέλλας που διέσωσε ένα σχετικά χαμηλό ανάγλυφο χάρη σε ένα νόμο της χούντας που έθεσε το 1972 περιορισμό στο ύψος των κτιρίων γύρω από τον λόφο του Προφήτη Ηλία». «Τα κτίρια που χτίστηκαν τα τελευταία 30 χρόνια τι αντικατέστησαν; Σίγουρα όχι τις πολυκατοικίες του ’50 και ’60, αλλά μικρά κτίρια και ελεύθερα οικόπεδα. Αρα τα τελευταία χρόνια η πυκνότητα της δόμησης αυξήθηκε, επιδεινώνοντας την αναλογία δομημένων προς ελεύθερους χώρους», σημειώνει ο κ. Σερράος. • Το κέντρο του Πειραιά διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την κατοικία. «Είναι ένα πολύ εντυπωσιακό στοιχείο», λέει ο ίδιος. «Το ίδιο βλέπουμε και στις γειτονιές, που διατηρούν μια ενδιαφέρουσα πολυλειτουργικότητα». Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων, στο σύνολο της περιοχής που απογράφηκε, κυρίαρχη χρήση των ισογείων (από τα οποία ορίζεται ουσιαστικά και η ζωντάνια μιας περιοχής) παραμένει η κατοικία με 36%, ακολουθεί το λιανικό εμπόριο με 13,1% και η εκπαίδευση με 2,4%. • Εκτός από το κέντρο της πόλης, που διατηρεί τον εμπορικό του χαρακτήρα, το μικρο-εμπόριο παραμένει δυνατό κατά μήκος των μεγάλων αξόνων του Πειραιά. «Βλέπουμε ότι οι εμπορικές χρήσεις παραμένουν ζωντανές στις γειτονιές του Πειραιά. Η επιβίωση των συνοικιακών κέντρων είναι ένα από τα γοητευτικά στοιχεία της πόλης», εκτιμά ο κ. Μπελαβίλας. «Επίσης ο Πειραιάς έχει μια πολύ καλή χωρική κατανομή σχολείων, ως αποτέλεσμα της στρατηγικής που ακολουθήθηκε τη δεκαετία του ’80». • Το 10,1% των ισογείων, που αντιστοιχεί σε 1.150 κτίρια, είναι κενό. «Το αποτύπωμα της οικονομικής κρίσης φαίνεται να είναι κατανεμημένο εξίσου σε όλες τις γειτονιές του Πειραιά», παρατηρεί ο κ. Σερράος. • Το 9,8% των κτιρίων βρίσκεται σε κακή κατάσταση, ενώ το 59,5% σε καλή. Το 81,7% των κτιρίων είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. • Οι περιοχές που ανοικοδομήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 έχουν πολλά κτίρια με πιλοτή. Για παράδειγμα, στην Πειραϊκή, το 18,7% των κτιρίων έχει ισόγειες θέσεις στάθμευσης, σε σχέση με 9,6% στην περιοχή της Ευαγγελίστριας και μόλις… 1% στο κέντρο. «Ωστόσο ακόμα και στις περιοχές όπως η Πειραϊκή, το κυκλοφοριακό πρόβλημα και το πρόβλημα στάθμευσης παραμένει», λέει ο κ. Μπελαβίλας. Η καταγραφή του Δήμου Πειραιά συνεχίζεται και στο ακαδημαϊκό έτος 2020-2021, με την περιοχή Αγίου Διονυσίου, Αγίου Δημητρίου, Μανιάτικων, Αγίας Σοφίας και Λεύκας. Στόχος είναι να ολοκληρωθεί το 2022 με την Παλαιά Κοκκινιά, τα Καμίνια και το Νέο Φάληρο καλύπτοντας τη συνολική έκταση του δήμου. «Τα στοιχεία αυτά δεν συλλέχθηκαν για εμπορικούς λόγους. Είναι στη διάθεση του δήμου για να τον βοηθήσουν στον πολεοδομικό σχεδιασμό», καταλήγει ο κ. Σερράος. Χωρίς πράσινο από το… 1835 Ο Πειραιάς υποφέρει από την έλλειψη χώρων πρασίνου. «Στο κέντρο της πόλης, τα μόνα πάρκα που υπάρχουν είναι εκείνα που σχεδιάστηκαν το 1835 από τους Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Στον ευρύτερο Πειραιά έχουν έκτοτε προστεθεί το δασάκι του Προφήτη Ηλία και κάποια προαύλια εκκλησιών. Μόνο αυτό», λέει ο κ. Μπελαβίλας. Σύμφωνα με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στην 1η Δημοτική Κοινότητα (Πειραϊκή, Χατζηκυριάκειο, Φρεαττύδα) υπάρχουν μόλις 24 στρέμματα αστικού πρασίνου, με αναλογία πρασίνου/κάτοικο στα 0,45 τ.μ. Στη 2η Δημοτική Κοινότητα (κέντρο, Προφήτης Ηλίας, Καστέλλα, Ευαγγελίστρια, Γούβα) οι χώροι πρασίνου ανέρχονται σε 74 στρέμματα με αναλογία 1,85 τ.μ./κάτοικο. «Την έλλειψη πρασίνου στον Πειραιά αντισταθμίζει η επαφή του με τη θάλασσα», λέει ο κ. Σερράος. «Ομως, μια καλή αναλογία είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους: ποιότητας ζωής, λειτουργικότητας, ανθεκτικότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής, πολιτικής προστασίας, λ.χ. σε περίπτωση σεισμών. Νομίζω ότι ο Δήμος Πειραιά θα έπρεπε να προβληματιστεί σοβαρά για το θέμα». Δείτε τους χάρτες του ΕΜΠ για το κέντρο του Πειραιά. Χρήσεις ισογείων Κενά ισόγεια Ηλικία κτιρίων Κτίρια ανά αριθμό ορόφων Κτίρια ανά είδος κατασκευής Ηλικία κτιρίων Κτίρια με πιλοτή View full είδηση

Με εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με αφορμή την τραγική απώλεια των δύο νέων ανθρώπων από τον σεισμό της Σάμου, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, συγκάλεσε σύσκεψη μέσω τηλεδιάσκεψης για την εφαρμογή σχεδίου επτά σημείων άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος των ετοιμόρροπων κτιρίων και για τον τρόπο χειρισμού των κτιρίων που έχουν κατασκευαστικά προβλήματα και θεωρούνται επικίνδυνα. Μάλιστα, λίγο πριν από την τηλε-διάσκεψη, στην οποία συμμετείχαν επίσης η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη και ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Οικονόμου, ο κ. Χατζηδάκης μίλησε με τον κ. Κομνηνό, τον πατέρα του ενός από τα δύο παιδιά που χάθηκαν στη Σάμο και μετέφερε την παράκλησή του -ακριβώς στη μνήμη των δυο παιδιών που χάθηκαν: «Να δούμε το ζήτημα όχι γραφειοκρατικά και "πλαδαρά", αλλά γρήγορα και αποτελεσματικά», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΝ, ετοιμάζεται άμεσα νέο νομοθετικό πλαίσιο και άμεση καταγραφή για τα ετοιμόρροπα κτίρια, καθώς κατά την τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν τόσο τα προβλήματα του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίρια, όσο και οι άμεσες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν στο επιχειρησιακό πεδίο. Ειδικότερα, όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, «η σύσκεψη αυτή για τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίρια γίνεται υπό το βάρος της τραγωδίας στη Σάμο, την απώλεια δύο νέων παιδιών». Όπως είπε, «οφείλουμε να αποτρέψουμε τέτοια φαινόμενα στο μέλλον. Πρέπει να δράσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται, να είμαστε πρακτικοί και τα αποτελέσματα να είναι απτά και ορατά». «Το βάρος είναι μεγάλο στους ώμους μας. Και δεν είναι μόνον το βάρος της Δημόσιας Διοίκησης. Είναι το βάρος αυτής της εντολής: Να κάνουμε ό,τι πρέπει για τη μνήμη των παιδιών. Με κοινωνική και ανθρώπινη διάσταση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός. Σε αυτό το πλαίσιο το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε τα εξής: 1. Προχωρούσε ήδη και βρίσκεται πλέον στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αντιμετώπιση του προβλήματος των επικίνδυνων και των εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Με τη ρύθμιση αυτή επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο για τα ετοιμόρροπα κτίρια (που ανάγεται στο 1929) και αντιμετωπίζονται διαχρονικά κενά της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά στη δυνατότητα γρήγορων επεμβάσεων για την επισκευή των εγκαταλελειμμένων κτιρίων από τους δήμους ή και άλλους φορείς, χωρίς το ιδιοκτησιακό καθεστώς να λειτουργεί απαγορευτικά. Το κόστος των επεμβάσεων θα καλύπτεται άμεσα από δημόσιους πόρους και στη συνέχεια ο φορέας της επέμβασης θα μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ακινήτου μέχρι την αποπληρωμή της δαπάνης από τους ιδιοκτήτες του κτηρίου. Η ρύθμιση θα ενταχθεί στο υπό ψήφιση σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας. 2. Με το ίδιο σχέδιο νόμου, ενεργοποιείται μετά από δεκαετίες άγονων προσπαθειών και δικαστικών ακυρώσεων, ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης (ΜΣΔ), κυρίως με τον καθορισμό Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή σε κατάλληλες περιοχές της χώρας (τηρουμένων όλων των περιβαλλοντικών όρων) και με την ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης σε συνεργασία με το ΤΕΕ. Μεταξύ άλλων, με τη μεταφορά συντελεστή δόμησης οι ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων θα μπορούν να αποζημιώνονται για την αδυναμία υλοποίησης του συνόλου του συντελεστή δόμησης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου. Αυτό θα τους δώσει τη χρηματική δυνατότητα να προβαίνουν στην συντήρηση και επισκευή του διατηρητέου κτιρίου. Για την επίτευξη αυτού του στόχου η μεταφορά του συντελεστή δόμησης θα συνδεθεί μέσω της Τράπεζας Γης με σχετικές χρηματικές καταβολές που θα δίνουν οι ιδιοκτήτες στις Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή και θα αποδίδονται στους ιδιοκτήτες των διατηρητέων. 3. Ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα η καταγραφή και η σήμανση των ετοιμόρροπων κτιρίων σε όλη την Ελλάδα. Η καταγραφή θα γίνει σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος που θα διαθέσει εθελοντές μηχανικούς σε όλη τη χώρα. Το υπουργείο Περιβάλλοντος θα συνεργασθεί με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έτσι ώστε οι μηχανικοί να «βγουν στον δρόμο» ξεκινώντας από περιοχές προτεραιότητας. 4. Μετά την καταγραφή των κτιρίων και την υιοθέτηση των νέων ρυθμίσεων, οι δήμοι θα αναλάβουν την επιχείρηση κατεδάφισης των ετοιμόρροπων κτιρίων. Για τον σκοπό αυτό θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή τους από το Δημόσιο. 5. Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) θα αναλάβει την ενημέρωση του κοινού για τα ετοιμόρροπα κτίρια σε κάθε περιοχή. 6. Θα αναζητηθούν πηγές χρηματοδότησης του όλου εγχειρήματος από το Πράσινο Ταμείο, το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλα εργαλεία του Δημοσίου. 7. Η Επιτροπή που συνεδρίασε σήμερα - διευρυμένη με εκπροσώπους του υπουργείου Εσωτερικών και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών - θα συνεδριάζει υπό την προεδρία του υφυπουργού, Δημήτρη Οικονόμου κάθε εβδομάδα για να παρακολουθεί την πρόοδο του όλου εγχειρήματος. Στην τηλεδιάσκεψη μετείχαν επίσης ο γενικός γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, ο πρόεδρος της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, Κώστας Συνολάκης, ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), καθηγητής Γεωλογίας, Ευθύμιος Λέκκας, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός και ο πρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), Δημήτρης Παπαστεργίου. View full είδηση

Αρκετές φορές έχει επισημανθεί η ανάγκη προώθησης των δράσεων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτή η ανάγκη δεν υπαγορεύεται μόνο από τις δεσμεύσεις που έχει η χώρα μας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αποφάσεων, αλλά και από την υποχρέωση να βελτιωθεί η λειτουργικότητα των γερασμένου σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως στην Αθήνα, κτιριακού αποθέματος. Σε παλιότερη έκθεσή της η εταιρεία ερευνών διαΝΕΟσις ανέφερε πως μόνο στην Αθήνα το 60% των κτιρίων είναι κατασκευασμένο πριν το 1960, ενώ το 85% χρήζουν παρεμβάσεων για να παραμείνουν λειτουργικά. Σύμφωνα δε με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ο αριθμός των κτιρίων της χώρας είναι 4.105.637 (απογραφή του 2011), με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών (79%) να αποτελεί κατοικίες. Τα τελευταία χρόνια τέθηκε επί τάπητος η ανάγκη να υλοποιείται ένα πρόγραμμα εξοικονομώ το χρόνο. Παρά τα προβλήματα στο πρόγραμμα που αφορούν τις κατοικίες έγιναν σημαντικά βήματα. Την ίδια ώρα, θετικά μπορεί να αποτιμηθεί η εξαγγελία της κυβέρνησης για έκπτωση 40% στις δαπάνες που αφορούν την ανακαίνιση ή την αναβάθμιση των κτιρίων. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την αναγγελία αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές. Ένας νέος κύκλος επενδύσεων στον κορεσμένο τομέα της οικοδομής, η διατήρηση δηλαδή του παραγωγικού υποδείγματος των τελευταίων δεκαετιών, χωρίς επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι αξιοπρόσεκτες οι παρατηρήσεις του καθηγητή οικονομικών Κώστα Μελά, ο οποίος μιλώντας στο ρ/σ στο Κόκκινο, την περασμένη βδομάδα, τόνισε πως «τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι και ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου δεν προχωράει. Το 2018 ήμασταν στο 11,07% του ΑΕΠ και θέλουμε να φτάσουμε περίπου στο 20%, τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτά τα 20 δισ. ευρώ που υπολογίζουμε ότι πρέπει να επενδυθούν κάθε έτος, είναι ένα ζητούμενο». Μάλιστα, υπογράμμισε πως χρειάζονται επενδύσεις στην ενέργεια και στα Logistics. Σε κάθε περίπτωση, η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει δείξει ότι θέλει να δώσει συνέχεια στην θετική πορεία των τελευταίων χρόνων. Η γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας στο Southeast Europe Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη σημείωσε ότι «οι δράσεις για την κλιματική αλλαγή είναι στενά συνδεδεμένες με την 4η βιομηχανική επανάσταση. Πράσινη ενέργεια, αποθήκευση, εξοικονόμηση, έξυπνα δίκτυα –έξυπνες πόλεις - έξυπνα κτίρια, τεχνητή νοημοσύνη, όλα μαζί και πολλά άλλα από τα επιτεύγματα της ανθρώπινης διανόησης των τελευταίων ετών, διαμορφώνουν ένα προκλητικό μέλλον στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε με θετικά μέτρα». Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πάντως το τοπίο είναι ξεκάθαρο. Σύμφωνα με αναλυτές απαιτούνται έργα δισ. για να υλοποιηθούν οι στόχοι. Το επιβεβαιώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, ο οποίος ανέφερε σε έκθεσή του πως για να μειωθούν κατά 76% οι εκπομπές CO2 χρειάζονται δράσεις που αφορούν την ενεργειακή απόδοση. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία πρόσφατα τόνισε ότι τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην επίτευξη των μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2050. Για να γίνει αυτό, η ενεργειακή αποδοτικότητα πρέπει πρώτα να χρησιμοποιηθεί σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο ενεργειακό σύστημα, ως ο καλύτερος τρόπος να οικοδομήσουμε εκ νέου τις οικονομίες μας. του Δημήτρη Αβαρλή View full είδηση

Στην κατεδάφιση εννέα εγκαταλελειμμένων κτιρίων, τα οποία έχουν κριθεί ετοιμόρροπα ή επικίνδυνα, προχωρούν άμεσα οι υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων, μετά τα δύο διαδοχικά περιστατικά κατάρρευσης κτιρίων στο κέντρο της πόλης (η φωτογραφία, από τη χθεσινή κατάρρευση κτίσματος στην Πνύκα). Το παρωχημένο, ανεπαρκές και άκαμπτο νομικό πλαίσιο, η αδιαφορία, αλλά και η οικονομική κρίση έχουν αφήσει έρμαιο στη φθορά του χρόνου εκατοντάδες εγκαταλελειμμένα κτίρια – υπολογίζονται σε περίπου 1.800, πολλά διατηρητέα, άλλα όχι, μόνο στην πόλη των Αθηνών. Μια σύντομη ιστορία: Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής - Πολεοδομίας ΕΜΠ Παναγιώτης Τουρνικιώτης γεννήθηκε και μεγάλωσε δίπλα στην πλατεία Κουμουνδούρου. Οπως λέει ο ίδιος, το σπίτι τους δεν ήταν κάτι τόσο ξεχωριστό, ωστόσο κηρύχθηκε διατηρητέο την εποχή των μαζικών «κηρύξεων» στην Αθήνα. Μια μέρα του ’98, έπειτα από έντονη βροχή, κατέρρευσε η στέγη του. Το κτίριο ήταν ήδη εγκαταλελειμμένο (δεν ανήκε στην οικογένεια του κ. Τουρνικιώτη, που είχαν προ πολλού μετακομίσει σε άλλη περιοχή). Πολύ σύντομα, για λόγους επικινδυνότητας, το κτίριο γκρεμίστηκε. Σήμερα στο οικόπεδο υπάρχουν μόνο δύο ψηλά δέντρα. Ο ιδιοκτήτης δεν κατάφερε ποτέ να ξαναχτίσει, καθώς ακόμη και χωρίς το διατηρητέο κτίσμα το οικόπεδο υπόκειται σε διάφορους περί διατηρητέων περιορισμούς. «Την ίδια στιγμή, το κτίριο βρίσκεται ακόμη στη λίστα των διατηρητέων κτιρίων της Αθήνας που τηρεί το υπουργείο Περιβάλλοντος. Δεν έχει κάνει κανείς τον κόπο να σημειώσει ότι είναι πλέον χώμα», λέει ο κ. Τουρνικιώτης στην «Κ». Μια μικρή ιστορία, δηλωτική της «ακαμψίας» του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα διατηρητέα κτίρια στη χώρα μας και η οποία ευθύνεται για την πολύ οικεία σε οποιονδήποτε περπατά στην Αθήνα εικόνα: όμορφα κτίρια που όμορφα καταρρέουν. Μόλις τα τελευταία λίγα εικοσιτετράωρα δύο κτίρια στην Αθήνα, ένα στο Γκάζι την Κυριακή και ένα στην Πνύκα χθες τα ξημερώματα, κατέρρευσαν, ευτυχώς χωρίς να υπάρξουν θύματα. Από τα περίπου 1.800 εγκαταλελειμμένα κτίρια της πόλης εκτιμάται ότι περίπου τα μισά είναι χαρακτηρισμένα διατηρητέα, όμως στην πράξη είναι έρμαια της φθοράς του χρόνου (ο συνολικός αριθμός των διατηρητέων της Αθήνας είναι πάνω από 1.100, άλλα με το θεσμικό πλαίσιο του ΥΠΠΟ και άλλα, πολύ περισσότερα, με εκείνο του ΥΠΕΝ). «Εμένα να σου πω την αλήθεια δεν μου κάνει εντύπωση που έπεσαν δύο. Απορώ πώς μένουν όρθια άλλα 50», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων, αρχιτέκτων Νίκος Χαρκιολάκης. «Σύμφωνα με ό,τι ισχύει σήμερα στην Ελλάδα, τα πάντα γύρω από ένα διατηρητέο κτίριο βαρύνουν τον ιδιοκτήτη. Από τα θέματα επικινδυνότητας μέχρι το γεγονός ότι μπορεί να αποτελεί εστία μόλυνσης. Οταν στο δικό μου διατηρητέο στην Πατησίων έπεσε ένας σοβάς, παρόλο το οικονομικό ζόρι, ξόδεψα 4.000 ευρώ για να φτιάξω την πρόσοψη. Οταν κάποιοι άρχισαν να πετούν τα σκουπίδια τους στην αυλή του, πήγα, καθάρισα και απολύμανα. Τι γίνεται όμως όταν δεν έχεις αυτές τις 4.000 ευρώ; Ο νόμος λέει ότι εάν δεν προχωρήσεις στις απαραίτητες εργασίες, τις αναλαμβάνει ο δήμος και σου καταλογίζει τη δαπάνη. Δηλαδή, τι θα καταλογιστεί στη γιαγιά στην Πλάκα που παίρνει 200 ευρώ σύνταξη; Ειδικά σήμερα, είμαστε σε αδιέξοδο. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά, δεν κάνει καν αποδοχή κληρονομιάς. Κανείς δεν θέλει να εμπλακεί σε αυτό το καθεστώς πολυνομίας. Αν στο Μάτι έβγαλαν 45 τις συναρμόδιες υπηρεσίες, στα διατηρητέα είναι 145!». Χθες το πρωί, στις 10.30, κατέρρευσε κτίριο στην Πνύκα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο. Τον ίδιο φόβο, ότι σε λίγα χρόνια θα υπάρξουν πολλές ακόμη καταρρεύσεις κτιρίων, εκφράζει και ο καθηγητής κ. Τουρνικιώτης. «Τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 υπήρξε ένα κύμα μαζικών κηρύξεων κτιρίων χωρίς όμως αυτό να είναι καλά τεκμηριωμένο ούτε σε ό,τι αφορά την τεχνική δυνατότητα ούτε την οικονομοτεχνική δυνατότητα. Το θεσμικό πλαίσιο δεν προσφέρει στους ιδιοκτήτες δυνατότητες και δεν δόθηκαν ποτέ ουσιαστικά κίνητρα». Οι προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο του ρυθμιστικού της Αθήνας κυρίως, για να διαμορφωθεί ένα πιο ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο, δεν προχώρησαν. «Πρόσφατα έγινε μια προσπάθεια για τα μεγάλα κτίρια που είναι ιδιοκτησίας του ευρύτερου Δημοσίου. Το πρόβλημα όμως είναι τα μικρά σπιτάκια, πολλά από τα οποία είναι χωρίς στέγες και αδρανούν μέχρι να πέσουν επιθετικά κάποια στιγμή». Οπως λέει ο κ. Τουρνικιώτης, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, απαιτείται ένα «καλά συγκερασμένο σχέδιο, το οποίο δεν θα είναι απλώς καλών προθέσεων, αλλά θα δίνει διαχειριστικά ή οικονομικά κίνητρα. Ενα θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει να ξεπερνάμε προβλήματα όπως είναι η ύπαρξη 18 συνιδιοκτητών ή όταν ένα διατηρητέο ανήκει στη Μεγαλόχαρη ή είναι ιδιοκτησία ιδρύματος». «Γοητεία της παρακμής» Το φαινόμενο, πάντως, αντανακλά την κρίση της Αθήνας. «Η οποία δεν σχετίζεται με την οικονομική κρίση, αλλά με την αποχώρηση, τη δεκαετία του ’90, των κατοίκων της για τα προάστια. Το κέντρο άλλαξε ριζικά, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σήμερα σε ένα κέντρο με πολλά εγκαταλελειμμένα κτίρια. Να δείτε τι θα γίνει σε λίγα χρόνια, εάν δεν υπάρξει παλινδρόμηση. Προς το παρόν, η παλινδρόμηση είναι τουριστική. Το βλέπουμε στο σινάφι μας. Τη γοητεία που ασκούν σε παιδιά που έρχονται από το εξωτερικό δρόμοι που έχουν στη σειρά δέκα κτίρια που θα καταρρεύσουν τα επόμενα 2-10 χρόνια. Η γοητεία της παρακμής» View full είδηση

Με Απόφαση του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ 5447/05.12.2018 τεύχος Β’) εγκρίθηκε το Εθνικό Σχέδιο αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 9 του ν. 4122/2013. Το ν Σχέδιο στοχεύει στον καθορισμό των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας και την περιγραφή των πολιτικών και δράσεων που πρέπει να υιοθετηθούν προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που τίθενται με το άρθρο 9 του ν.4122/2013 για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (Α’ 42). Σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν.4122/2013, που ενσωμάτωσε την Οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στο εθνικό δίκαιο, αναφέρεται ότι από 1.1.2021, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από 1.1.2019. View full είδηση

Στα όριά τους βρίσκονται λόγω έλλειψης συντήρησης γέφυρες και δηµόσια κτίρια σε όλη τη χώρα, µε τους ειδικούς να προειδοποιούν και να ζητούν ελέγχους και επιθεωρήσεις άµεσα. Καμπανάκι» για την κατάσταση μεγάλου τμήματος των δημόσιων υποδομών στη χώρα µας, οι οποίες παραµένουν ασυντήρητες ή συντηρούνται αποσπασµατικά παρά το γεγονός ότι φτάνουν ή έχουν ξεπεράσει το όριο ηλικίας τους, χτύπησε η κατάρρευση της γέφυρας στην Καβάλα. Η έλλειψη συντήρησης, µάλιστα, δεν αφορά µόνο στις γέφυρες αλλά και στα δηµόσια κτίρια, όπως επεσήµανε σε χθεσινές δηλώσεις του ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος Στασινός, ζητώντας τη δηµιουργία ηλεκτρονικού µητρώου έργων υποδοµής, το οποίο ήδη προετοιµάζει το υπουργείο Υποδοµών. «Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγµατικά για το θέµα της συντήρησης των υποδοµών. ∆εν υπάρχει τακτική συντήρηση. ∆εν υπάρχει προγραµµατισµός» είπε. Προσέθεσε, µάλιστα, ότι το ίδιο συµβαίνει και µε τα δηµόσια κτίρια, όπου έχει ελεγχθεί για θέµατα ασφαλείας µόνο το 30% περίπου, «και σε αυτά περιλαµβάνονται όχι µόνο γραφεία αλλά και σχολεία, νοσοκοµεία και άλλα κτίρια συνάθροισης κοινού». Περίπου το 80% των υποδοµών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του. «Οι βασικές υποδοµές όχι µόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80» εξηγεί στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου Πολιτικών Μηχανικών, Αρης Χατζηδάκης: «Η 50ετία είναι ο επίσηµος χρόνος ζωής των κατασκευών από σκυρόδεµα. Ωστόσο, υπάρχουν υποδοµές που εκτός της φυσιολογικής γήρανσης υφίστανται πλήρη αλλαγή φορτίων µε αύξηση της κυκλοφορίας και βαρύτερα οχήµατα. Είναι αναγκαίο να οργανωθούν άµεσα επιθεωρήσεις, αφού προηγηθεί µια ιεράρχηση των αναγκών, δεδοµένου ότι τα κόστη είναι σηµαντικά». Το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, ώστε να προχωρήσουν εντατικοί έλεγχοι. Να σηµειωθεί ότι η γέφυρα που κατέρρευσε στην Καβάλα είναι η πρώτη που «σπάει» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου, λίγες µόλις εβδοµάδες µετά τη δηµοσιοποίηση των σοβαρών προβληµάτων στην υπόγεια κοίτη του Ιλισού εξαιτίας της έλλειψης συντήρησης και περίπου τρεις µήνες µετά την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η κατάρρευση της οποίας παρέσυρε στον θάνατο 43 άτοµα. Ειδικά όσον αφορά στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και του επαρχιακού οδικού δικτύου, σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει η Εγνατία Οδός, εκτιµάται ότι «από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν», όπως επισηµαίνει στο «Εθνος» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας. Ο ίδιος, µάλιστα, υπογραµµίζει ότι πλέον είναι επιτακτική η ανάγκη ελέγχου της σηµερινής εναποµείνασας ασφάλειάς τους. Χαρακτηριστικό της έλλειψης σχετικών πληροφοριών είναι το γεγονός ότι «για αρκετές από τις γέφυρες αυτές δεν είναι γνωστή η ακριβής θέση τους, ο χρόνος κατασκευής τους και οι διαστάσεις τους, ενώ δεν είναι διαθέσιµες οι µελέτες και το µητρώο κατασκευής τους» σηµειώνει ο κ. Πανέτσος. Πριν από 30-50 χρόνια Και όλα αυτά την ώρα που οι περισσότερες από αυτές τις γέφυρες έχουν κατασκευαστεί πριν από 30-50 χρόνια και έχουν ήδη διανύσει ένα µεγάλο µέρος του θεωρητικού κύκλου ζωής τους, χωρίς να ελεγχθεί ποτέ η κατάστασή τους και χωρίς να εφαρµοστεί οποιαδήποτε συντήρηση. Για τις 1.100 από αυτές, µάλιστα, η Εγνατία είχε ήδη προετοιµάσει και διεξαγάγει διαγωνισµό ανάθεσης τεσσάρων µελετών οδικής ασφάλειας γεφυρών παλαιών εθνικών και επαρχιακών οδών στο µεγαλύτερο µέρος της χώρας, µε αρχικό προϋπολογισµό περίπου 1 εκατοµµυρίου ευρώ. Στο πλαίσιο του έργου προβλεπόταν ο εντοπισµός, η αποτύπωση της γεωµετρίας, ο οπτικός και ενόργανος έλεγχος, η λήψη δοκιµίων, η αξιολόγηση και η πρόταση έργων συντήρησής τους. Ωστόσο, έως και σήµερα δεν βρέθηκε κονδύλι χρηµατοδότησης ώστε να προχωρήσει η δράση. Το περασµένο καλοκαίρι η Εγνατία είχε αποστείλει στο υπουργείο Υποδοµών πρόταση για τη δηµιουργία Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, στο οποίο θα περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία για τη µελέτη, κατασκευή, τα ευρήµατα και τις βλάβες, την αξιολόγηση, τις προτεινόµενες επεµβάσεις αλλά και τα αποτελέσµατα των ελέγχων ώστε να οργανωθούν και να υλοποιηθούν προγραµµατισµένες επιθεωρήσεις στις γέφυρες. «Από κόσκινο θα περάσουν οι υποδοµές» είχε πει σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» της 4ης Νοεµβρίου ο υπουργός Υποδοµών Χρήστος Σπίρτζης. Στο πλαίσιο του Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, µάλιστα, προτείνεται η δηµιουργία ενιαίου εγχειριδίου επιθεωρήσεων, το οποίο θα ισχύει για όλες τις γέφυρες, συµπεριλαµβανοµένων αυτών στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόµους, οι οποίες ελέγχονται και συντηρούνται «αλλά ανεξάρτητα, µε διαφορετικά κριτήρια, προδιαγραφές και διαδικασίες για κάθε φορέα διαχείρισης, ιδιώτη ή δηµόσιο, ενώ καταγράφονται και τηρούνται σε ξεχωριστά µητρώα», όπως επισηµαίνεται. Από την πλευρά του, και το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει ήδη σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, το οποίο θα δώσει τα «εργαλεία» για την εκπόνηση εντατικών ελέγχων κάθε κρίσιµης υποδοµής στη χώρα. Το Μητρώο «θα περιλαµβάνει τις απαραίτητες µελέτες και προβλέψεις για την ασφάλεια, τη συντήρηση και τη λειτουργία κάθε υποδοµής. Με τη λειτουργία αυτού του συστήµατος θα µπορεί κάθε δηµόσιος φορέας να προγραµµατίσει εγκαίρως τη συντήρηση και το κόστος της, να προβλέψει το απαιτούµενο προσωπικό και τις δεξιότητές του και ταυτόχρονα οι αρµόδιοι φορείς θα έχουν το εργαλείο για τον εποπτικό έλεγχο, τη συντήρηση και την ασφάλεια των υποδοµών και των πολιτών. Θα γνωρίζουµε, µε δυο λόγια, όλοι πότε έγινε συντήρηση, πότε πρέπει να γίνει, από ποιους και ποιος έχει την ευθύνη λειτουργίας» είχε πει ο υπουργός Υποδοµών, Χρήστος Σπίρτζης, σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής». View full είδηση

Συνεχίστηκαν για δεύτερη ημέρα οι αυτοψίες που διενεργούν οι μηχανικοί του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στις πληγείσες από τις πυρκαγιές περιοχές. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των αυτοψιών που έχουν πραγματοποιηθεί, ανέρχεται σε 2.489, εκ των οποίων οι 1.740 διενεργήθηκαν την Τετάρτη και οι υπόλοιπες 749 προχθές, Τρίτη. Από τα 2.489 κτίρια που ελέχθησαν τα 1.271 (ποσοστό 51,07%) κρίθηκαν κατοικήσιμα και τα 1.218 (ποσοστό 48,93%) μη κατοικήσιμα ενώ τις αυτοψίες διενήργησαν 340 μηχανικοί του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επίσης, σε συνεργασία του Υπουργείου με την Περιφέρεια Αττικής, μεταφέρθηκαν 305 συνολικά -κατεστραμμένα από την πυρκαγιά- αυτοκίνητα, για να ελευθερωθούν οι κλεισμένοι δρόμοι στο Μάτι του Δήμου Μαραθώνα. View full είδηση

Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ τη Δευτέρα η νέα Οδηγία εξοικονόμησης ενέργειας και ήδη οδεύει προς δημοσίευση στην επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Όπως προβλέπεται, η οδηγία μπαίνει σε εφαρμογή σε όλα τα κράτη μέλη μέσα σε 20 μήνες από την επίσημη δημοσίευσή της, οπότε εκτιμάται ότι ο Ιανουάριος του 2020 θα είναι ο μήνας εφαρμογής της νέας οδηγίας σε όλη την Ευρώπη, κάτι που δημιουργεί ιδιαίτερη χρονική πίεση στην Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία μόλις στα τέλη Νοεμβρίου του 2017 κατάφερε να εφαρμόσει (με τη θέση σε ισχύ του νέου ΚΕΝΑΚ) την προηγούμενη οδηγία (που εγκρίθηκε το 2010, τροποποιήθηκε το 2012 και ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία το 2013). Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων ενέκρινε την αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, ολοκληρώνοντας έτσι το τελικό στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας. Η οδηγία βελτιώνει την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων και ενθαρρύνει την ανακαίνισή τους. Η απαλλαγή του υπάρχοντος, άκρως μη αποδοτικού κτηριακού αποθέματος της Ευρώπης από ανθρακούχες εκπομπές είναι ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους της. Συνοπτικά, η οδηγία προωθεί οικονομικά αποδοτικές ανακαινίσεις, καθιερώνει έναν δείκτη ευφυΐας για τα κτήρια, απλουστεύει τις επιθεωρήσεις των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού και προωθεί επίσης την ηλεκτροκίνηση με τη θέσπιση ενός πλαισίου για χώρους στάθμευσης των ηλεκτρικών οχημάτων. Ιστορικό και επόμενα στάδια Όπως αναφέρουν τα κοινοτικά όργανα, η επανεξέταση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τροποποιεί την οδηγία 2010/31/ΕΕ και συμπληρώνει τα μέτρα στο πλαίσιο της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, καθώς και τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των προϊόντων. Αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων για την καθαρή ενέργεια που υπέβαλε η Επιτροπή στις 30 Νοεμβρίου 2016. Το Συμβούλιο συμφώνησε επί διαπραγματευτικής θέσης σχετικά με την οδηγία τον Ιούνιο του 2017. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της εσθονικής Προεδρίας και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία στις 19 Δεκεμβρίου 2017, η οποία επικυρώθηκε από τους πρέσβεις στην ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου 2018. Μετά την τυπική έγκριση της νομοθετικής πράξης από το Συμβούλιο τη Δευτέρα, η οποία συνιστά το τελικό στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας, η οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα αρχίσει να ισχύει είκοσι ημέρες αργότερα. Η περίοδος μεταφοράς για την εν λόγω πράξη είναι 20 μήνες. Διαβάστε εδώ ολόκληρη τη νέα κοινοτική οδηγία εξοικονόμησης ενέργειας στα κτήρια (στα αγγλικά): http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2018/05/14/energy-efficient-buildings-council-adopts-revised-directive/ Οι πρακτικές επιπτώσεις και τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας Πρακτικά, τα κράτη μέλη υποχρεώνονται μέσα σε 20 μήνες από τη δημοσίευση (η οποία επίκειται τις επόμενες ημέρες, αφού ολοκληρωθεί η μετάφραση της οδηγίας σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ) της νέας οδηγίας, να την έχουν ενσωματώσει πλήρως στο εθνικό δίκαιο. Η Ελλάδα καλείται λοιπόν μόλις 6 μήνες μετά τη θέση σε ισχύ του ΚΕΝΑΚ 2017 να προετοιμαστεί εγκαίρως και να ενσωματώσει τις νομοθετικές αλλαγές που προβλέπονται στην οδηγία και ακολούθως, πάλι μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, να προσαρμόσει τον ΚΕΝΑΚ και τις Τεχνικές Οδηγίες Εφαρμογής του. Βέβαια η χώρα μας έχει βεβαρυμένο ιστορικό καθώς ποτέ δεν ενσωμάτωσε εγκαίρως οδηγία για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων. Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, καθώς ήδη στην ΕΕ έχουν συμφωνήσει σε εξουσιοδότηση της Κομισιόν να λάβει μέτρα και το χρονικό σημείο συμπίπτει με την ολοκλήρωση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ που χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους… Επομένως η χώρα μας στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν διακινδυνεύει μόνο με παραπομπή στο Ευρωδικαστήριο και πρόστιμο, αν και πάλι δεν ενσωματώσει εγακίρως την κοινοτική οδηγία, αλλά και με «πάγωμα» ή (ακόμη χειρότερα) «ανάκτηση» χρημάτων που έχουν δοθεί στη χώρα για το ΕΣΠΑ 2014-2020. Πρακτικά, όλα τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας που χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους θα πρέπει από τον Ιανουάριο του 2020 να είναι προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις της νέας οδηγίας, καθώς αποτελεί προϋπόθεση νομιμότητας της χρήσης των κοινοτικών πόρων η εναρμόνισή τους με την κοινοτική νομοθεσία. Επομένως, ενόψει των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας που επίκεινται (όπως αυτό για τη βιομηχανία, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ή για τα δημόσια και δημοτικά κτήρια) είτε η χώρα μας θα πρέπει έγκαιρα μέχρι τον Ιανουάριο του 2020 να υιοθετήσει νομοθετικά τις αλλαγές στη νομοθεσία και τα συνοδευτικά κείμενα (ΚΕΝΑΚ, ΤΟΤΕΕ, κλπ) ή με την έναρξη της νέας οδηγίας θα μπει «κόφτης» από την Κομισιόν στα χρηματοδοτικά προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας. Εκτός και αν η Κυβέρνηση επιλέξει σε όλα τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας να βάλει ρήτρα ολοκλήρωσης φυσικού και οικονομικού αντικειμένου μέχρι το 2019… Σημειώνουμε πάντως ότι με βάση το χρονοδιάγραμμα του νέου «Εξοικονομώ κατ' Οίκον», δηλαδή την πρόβλεψη ολοκλήρωσης εντός 9μηνου από την έγκριση, δεν προβλέπεται να δημιουργηθεί πρόβλημα σε όσους ενταχθούν στο «Εξοικονόμηση κατ΄’ οίκον ΙΙ» καθώς ακόμη και όσοι ενταχθούν αργότερα μέσα στο 2018 θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις εργασίες μέχρι το 2019 το αργότερο και επομένως βρίσκονται εκτός του χρονοδιαγράμματος της νέας οδηγίας. View full είδηση

Προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλώντας την να εγκρίνει επίσημα και να κοινοποιήσει την επικαιροποιημένη της μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης για τα εμπορικά κτήρια και τις κατοικίες, όπως απαιτείται στην ευρωπαϊκή οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (οδηγία 2012/27/ΕΕ). Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ η εν λόγω οδηγία θεσπίζει απαιτήσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας όσον αφορά τα κτίρια στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Στις απαιτήσεις αυτές περιλαμβάνεται η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης και η κατάρτιση εθνικών σχεδίων για την ανακαίνιση του συνολικού κτιριακού αποθέματος. Οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές ανακαίνισης δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη-μέλη σκοπεύουν να ενισχύσουν τις επενδύσεις για την ανακαίνιση κατοικιών και εμπορικών κτιρίων. Στην οδηγία ορίζεται ως προθεσμία για την κοινοποίηση της επικαιροποιημένης μακροπρόθεσμης στρατηγικής ανακαίνισης η 30ή Απριλίου 2017, στην οποία δεν ανταποκρίθηκε η Ελλάδα. Ως εκ τούτου, έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει στα επιχειρήματα της Επιτροπής. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει στο εν λόγω κράτος-μέλος αιτιολογημένη γνώμη, προχωρώντας τη διαδικασία επί παραβάσει στο επόμενο βήμα. Πηγή: tee.gr Click here to view the είδηση

Νέα δράση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, 2014-2020» καλεί τους δήμους να αξοιοποιήσουν εγκατελειμένα δημοτικά κτήρια με στόχο τη λειτουργική επανένταξή τους στον ιστό της πόλης, συμβάλλοντας άμεσα και έμμεσα στην οικονομική και κοινωνική αναζωογόνηση των αστικών περιοχών. Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης φθάνει τα 50 εκατ. ευρώ και αφορά σε βιομηχανικά κτήρια ανενεργά ΞΕΝΙΑ ανενεργά νοσοκομεία στεγασμένες αγορές αποθήκες δημοτικά λουτρά δημοτικά σφαγεία στρατιωτικές εγκαταστάσεις δικαστικά μέγαρα και κτήρια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας Η επιδότηση φθάνει το 100% εφόσον αξιοποιηθεί το 80% τουλάχιστον της επιφανείας του κτηρίου για πολιτιστικές αθλητικές ψυχαγωγικές δραστηρότητες από τον Δήμο για τους πολίτες η η αξιοποίηση του κτηρίου για μετεγκατάσταση υπηρεσιών του δημου η άλλου δημοτικού φορέα με δωρεάν παραχώρηση (πχ βρεφικούς σταθμούς ΚΑΠΗ) Τα κτήρια θα πρέπει να ειναι πάνω από 500 τμ ιδιοκτησίας του δήμου η να έχουν παραχωρηθεί σε αυτόν από άλλο δημόσιο φορέα για πάνω από 15 χρόνια και θα πρέπει μετά την επέμβαση να λειτουργούν τουλάχιστον 4 ημέρες / βδομάδα και 8 μηνες/χρόνο. Πηγή: http://www.ered.gr/e...n_palia_ktiria/ Click here to view the είδηση

Οταν ακούγονται οι λέξεις «αστυνομικό τμήμα», «πυροσβεστική», «στρατόπεδο» και «φυλακή», οι εικόνες που δημιουργούνται είναι πάνω-κάτω οι ίδιες. Στενόχωρα γραφεία, κιτς διακόσμηση, ανακατωσούρα, φωνές, βρωμιά ίσως, σκοτεινιά – άλλοτε, απελπισία. Ολα αυτά, τουλάχιστον για τους Ελληνες. Διότι, ήδη, σε πολλές χώρες του κόσμου, οι Αρχές, οι κοινωνιολόγοι, οι ψυχολόγοι και οι αρχιτέκτονες έχουν ενωθεί εις σάρκα μίαν και προσθέτουν νέες εικόνες κάθε φορά που ακούγονται οι παραπάνω λέξεις. Περίπου προ δεκαετίας, η Μαδρίτη απέκτησε ένα αστυνομικό τμήμα, που κατάφερε να δημιουργήσει ένα ακόμη τοπόσημο για την ισπανική πρωτεύουσα. Εξάλλου, η πόλη δεν φείδεται αρχιτεκτονικής και αυτό οι αρχιτέκτονες του γραφείου Voluar Arquitectura το έλαβαν σοβαρά υπ’ όψιν τους όσο σχεδίαζαν και υλοποιούσαν το πρότζεκτ του Α.Τ. Fuencarral-El Pardo. Με ελεύθερο δημόσιο χώρο και πλήρη προσβασιμότητα, οι νέες αστυνομικές εγκαταστάσεις αλλάζουν την παραδοσιακή αντίληψη του καφκικού τμήματος και συμφιλιώνουν τις Αρχές με τον πολίτη. Με πολλά διάφανα σημεία, σύμβολο της διαφάνειας, οι αρχιτέκτονες δημιούργησαν ένα μακρόθεν επιβλητικό κτίριο και εκ του σύνεγγυς «ελαφρύ». Με συνεχή θέα σε ολόκληρη της πόλη, το Α.Τ. Fuencarral-El Pardo επιδιώκει τη συνέχιση του διαλόγου με όλη τη Μαδρίτη, και τη νύχτα, καθώς παραμένει διαρκώς φωτισμένο – όλα στο φως! Ούτε, όμως, το στρατιωτικό κέντρο πολεμικής εκπαίδευσης στην Bure της Ελβετίας μοιάζει εκ πρώτης όψεως με αυτό που είναι. Στην άκρη μιας συστάδας δέντρων, στην πλαγιά μιας ευρύτερης στρατιωτικής βάσης, το κέντρο εκπαίδευσης χρησιμοποιεί περίτεχνα το οπλισμένο σκυρόδεμα, το διάτρητο μέταλλο και τους χρωματισμούς στους εσωτερικούς χώρους, όπως είναι το μεγάλο αμφιθέατρο, στο ισόγειο που προσφέρει εξωτερική θέα. Στα δύο επιπλέον επίπεδα έχουν κατασκευαστεί τα δωμάτια των εκπαιδευομένων στρατιωτών και τα γραφεία εκπαίδευσης, ενώ στο κέντρο όλων αυτών υπάρχει ένα εσωτερικό αίθριο ανοικτό στον ουρανό και στο φυσικό το φως. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι οι αρχιτέκτονες του γραφείου meier + associés architectes, σύμφωνα με τα δικά τους λεγόμενα, θέλησαν να αφήσουν μια αίσθηση του ημιτελούς στην κατασκευή τους, ώστε να δίνεται η εντύπωση στους στρατιώτες ότι χτίζουν κι εκείνοι, μέσω ασφαλώς της εκπαίδευσής τους. Σαν Lego Αν τη δεις από πάνω, η πυροσβεστική υπηρεσία της επαρχίας Guizhou, στην Κίνα, μοιάζει κατασκευασμένη από Lego. Χτισμένες σε πλαγιά, οι εγκαταστάσεις μοιάζουν να είναι κι εκείνες κεκλιμένες, καταλήγοντας σε έναν πύργο, όπου γίνονται όλες οι ασκήσεις ετοιμότητας, και στη μεγάλη, λευκή κεντρική αίθουσα. Αυτό που προκαλεί εντύπωση στη χρήση αυτής της αίθουσας είναι η ιερότητά της, καθώς λειτουργεί ως ηρώο για τις τελετές ανταμοιβής και παρασημοφόρησης των τολμηρών, ενισχύοντας έτσι το ηθικό της ομάδας, σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες του γραφείου West-Line Studio. Τα πολλά επίπεδα δημιουργούν μια αίσθηση περιπλοκότητας, ωστόσο η σύνδεσή τους επιτυγχάνεται με την παρεμβολή υπαίθριων διαδρόμων, αλλά και χώρων χαλάρωσης, αναγνωστηρίων, αθλητικού εξοπλισμού, προς επίρρωσιν της κοινωνικοποίησης. Οι εγκαταστάσεις της πυροσβεστικής υπηρεσίας της κινεζικής επαρχίας Guizhou διαθέτουν αύλειο χώρο που επιτρέπει ομαδικά αθλήματα, ενώ προσφέρει και γωνιές απομόνωσης και στοχασμού συνοδεία του υδάτινου στοιχείου. Οι αρχιτέκτονες σημειώνουν ότι, για παράδειγμα, ενώ στην πισίνα ή στην εσωτερική αθλητική παιδική χαρά υπάρχει διάχυτο φως, στο «ηρώο» το φως δημιουργεί εικονικές σκιές, επιτείνοντας προφανώς την κατάνυξη που επιβάλλει η μεγάλη λευκή αίθουσα. Πηγή: http://www.kathimeri...exnhs-me-stoles Click here to view the είδηση

Τριμερείς συνομιλίες για την αναδιατύπωση της Οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (EPBD), αναμένεται να πραγματοποιήσει σήμερα ο Επίτροπος για το Κλίμα, Miguel Arias Cañete. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι το ήμισυ της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ προέρχεται από τη θέρμανση κτιρίων – είτε σε ιδιωτικές κατοικίες, εμπορικές ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις. «Ο Επίτροπος έχει δεσμευτεί να προωθήσει και να προχωρήσει σε όλα τα θέματα ενεργειακής και κλιματικής φύσης για τα οποία είναι υπεύθυνος», δήλωσε εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής στη EURACTIV, λέγοντας ότι «παρακολούθησε όλες τις συνεδριάσεις τριμερούς διαλόγου» και θα είναι παρών στις διαβουλεύσεις της Τρίτης. Η παρουσία του κ. Cañete στις συνομιλίες αποτελεί ένδειξη της αυξανόμενης συνειδητοποίησης από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι τα κτίρια αποτελούν κεντρικό κομμάτι του παζλ, όσον αφορά την μείωση του άνθρακα στον ενεργειακό τομέα και προσφέρουν πολλαπλά οφέλη πέρα ​​από την εξοικονόμηση ενέργειας. «Αυτό είναι ανήκουστο. Δεν έχω δει ποτέ έναν Επίτροπο να συμμετέχει σε τριμερή διάσκεψη», αναφέρει βετεράνος μιας ομάδας λόμπι των Βρυξελλών. «Δεν έχουν συμβεί πολλά από τις πρώτες τριμερείς συνομιλίες που διεξήχθησαν το Νοέμβριο», λέει η Arianna Vitali Roscini, η οποία ακολουθεί την πολιτική εξοικονόμησης ενέργειας στο γραφείο της WWF της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Η εσθονική Προεδρία της ΕΕ, η οποία καθοδηγεί τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των 28 προκειμένου να επιτευχθεί συμβιβασμός με το Κοινοβούλιο, δεν έχει εντολή να προχωρήσει πέρα από τη χαρτογράφηση των διαφορετικών θέσεων που εκφράζουν τα κράτη μέλη της ΕΕ, εξηγεί η κ. Roscini. Ο πολιτικός διάλογος θα επικεντρωθεί σε βασικά στοιχεία που περιλαμβάνουν σχέδια μακροπρόθεσμης ανακαίνισης και επιθεωρήσεις συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, της e-κινητικότητας και των «απανθρακοποιημένων» αποθεμάτων κτιρίων έως το 2025. Κανένα χρονοδιάγραμμα Ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι οι χώρες της ΕΕ απλά δεν θέλουν να επιβληθούν σε οποιοδήποτε χρονοδιάγραμμα σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας που πρέπει να επιτευχθεί στον οικοδομικό τομέα, σύμφωνα με αρκετές πηγές της ΕΕ. Πρόκειται για μακροπρόθεσμες εθνικές στρατηγικές ανακαίνισης που υποτίθεται ότι θα υιοθετήσουν τα κράτη μέλη με στόχο τη σταδιακή μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο απόθεμα των κτιρίων μέχρι το 2050. «Είναι σαφές ότι [τα κράτη μέλη της ΕΕ] θέλουν μια διατύπωση που να είναι όσο το δυνατό λιγότερο περιοριστική», επιβεβαίωσε πηγή βιομηχανίας στις Βρυξέλλες. Επιπλέον, οι εθνικοί εκπρόσωποι φαίνονται απρόθυμοι να κλείσουν ένα κενό στο σχέδιο οδηγίας, το οποίο θα επέτρεπε στις κατοικίες που χρησιμοποιούν ΑΠΕ να χαρακτηρίζονται ως πιο ενεργειακά αποδοτικές από άλλες, ακόμη και όταν δεν έχουν επαρκή μόνωση και σπαταλούν τεράστια ποσά θερμότητας. Συστήματα αυτοματισμού και ελέγχου κτιρίων Το Κοινοβούλιο επιθυμεί τα δεσμευτικά μέτρα που θεσπίστηκαν για τα μεγάλα εμπορικά κτίρια από το 2023, αλλά οι χώρες της ΕΕ υποστηρίζουν ότι είναι υπερβολικά τεχνικό ζήτημα, σύμφωνα με πηγή της βιομηχανίας. «Αυτή είναι μια κόκκινη γραμμή στο Συμβούλιο», εξηγεί η πηγή, λέγοντας ότι τα κράτη μέλη θέλουν να παραμείνουν ελεύθερα να αποφασίσουν τον καλύτερο τρόπο εξοικονόμησης με τα λεγόμενα «εναλλακτικά μέτρα». Ένας πιθανός συμβιβασμός θα μπορούσε να είναι η αύξηση του κατώτατου ορίου, έτσι ώστε μόνο τα μεγάλα εμπορικά κτίρια να καλύπτονται από αυτή την υποχρέωση. «Είναι κάτι σαν το Dieselgate: στην πραγματική ζωή, οδηγείτε στα 50 ή 70 km/h, αλλά οι δοκιμές υποθέτουν ότι οδηγείτε στα 130km/h. Εάν οι δοκιμές γίνουν σε πραγματικές συνθήκες, τότε το αποτέλεσμα θα είναι αρκετά διαφορετικό», εξηγεί η πηγή. Σύμφωνα με την κ. Roscini, το Κοινοβούλιο βρίσκεται «σε καλή διαπραγματευτική θέση» και δεν κινδυνεύει να επιτύχει συμφωνία με κάθε κόστος. «Συνεπώς, εάν η εσθονική προεδρία επιθυμεί να καταλήξει σε μια συμφωνία, θα πρέπει να κάνει μια κίνηση», τόνισε. «Εάν αποτύχει, θα χρειαστεί να πραγματοποιηθεί ένας τρίτος γύρος τριμερών διαπραγματεύσεων πριν από το τέλος του έτους», κατέληξε. «Ανησυχούμε για το γεγονός ότι η Προεδρία φαίνεται να προσπαθεί να επιτύχει μια συμφωνία για την οδηγία EPBD με την επιφύλαξη ενός σωστού συμβιβασμού που θα έχει συνέπειες για την επόμενη δεκαετία», ανέφερε πηγή στον τομέα ανακαίνισης των κτιρίων. «Ο συμβιβασμός σε σημαντικά στοιχεία, όπως ένα σαφές και σταθερό μακροπρόθεσμο πλαίσιο ανανέωσης δεν θα επιτρέψει στην ΕΕ να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Παρισιού», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του EuroACE, Adrian Joyce. Πηγή: http://www.euractiv....si-ton-ktirion/ Click here to view the είδηση

Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ η έγκριση και υποχρεωτική η εφαρμογή των Τεχνικών Οδηγιών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΟΤΕΕ)για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων. Οι τέσσερις τεχνικές οδηγίες είναι οι εξής: ΤΟΤΕΕ 20701-1/2017 "Αναλυτικές εθνικές προδιαγραφές παραμέτρων για τον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης" - Α' Έκδοση, ως ενσωματώνεται στο ακόλουθο Παράρτημα 1 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης. ΤΟΤΕΕ 20701-2/2017 "Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων" - Α' Έκδοση, ως ενσωματώνεται στο ακόλουθο Παράρτημα 2 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης. ΤΟΤΕΕ 20701-4/2017 "Οδηγίες και έντυπα ενεργειακών επιθεωρήσεων κτιρίων, λεβήτων και εγκαταστάσεων θέρμανσης και εγκαταστάσεων κλιματισμού" - Α' Έκδοση, ως ενσωματώνεται στο ακόλουθο Παράρτημα 3 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης. ΤΟΤΕΕ 20701-5/2017 "Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού, Θερμότητας και Ψύξης: Εγκαταστάσεις σε κτήρια" - Α' Έκδοση, ως ενσωματώνεται στο ακόλουθο Παράρτημα 4 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης. ΕΔΩ το σχετικό ΦΕΚ. (ΠΡΟΣΟΧΗ αναστολή εφαρμογής λόγω γραφικών σφαλμάτων) Πηγή: http://www.ered.gr/e...si_ton_Ktirion/ Click here to view the είδηση