Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1454 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Τότεναμ - Τσέλσι, το πρώτο «πράσινο» ντέρμπι με μηδενικές εκπομπές ρύπων

      Engineer

      Σπουδαία πρωτοβουλία από την Τότεναμ, η οποία βάζει στόχο στο ερχόμενο ντέρμπι με την Τσέλσι (19/9, 18:30) να διοργανώσει το πρώτο παιχνίδι στον κόσμο που θα απαιτεί μηδενικές εκπομπές ρύπων για τη μετακίνηση και εναλλακτικές «eco-friendly» παροχές προς τους φιλάθλους.
      Πρόσω ολοταχώς για το πρώτο «πράσινο» ντέρμπι βαδίζει η Τότεναμ, η οποία καλεί τους φιλάθλους της να αφήσουν τα αυτοκίνητα στο σπίτι και να μεταβούν με ποδήλατα ή μέσα μαζικής μεταφοράς στο γήπεδο για το ματς κόντρα στην Τσέλσι.
      Οι Σπερς βάζουν πλώρη για να πετύχουν το «net zero carbon», την ελάχιστη ως μηδαμινή, δηλαδή, εκπομπή ρύπων για μια ποδοσφαιρική αναμέτρηση, χρησιμοποιώντας «eco-friendly» λύσεις για κάθε βασικό κομμάτι της διεξαγωγής της.
      Στο πλαίσιο αυτό, οι φίλοι της ομάδας παροτρύνονται να μεταβούν στο γήπεδο χωρίς τα οχήματά τους, τα κιόσκια του γηπέδου θα παρέχουν vegan φαγητό, βασισμένο σε φυτικά προϊόντα ως μια πιο βιώσιμη επιλογή, ενώ οι ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων θα μεταβούν στο γήπεδο με πούλμαν που κινούνται με βιοκαύσιμα και τα μπουκάλια νερού θα αντικατασταθούν εξ ολοκλήρου από ειδικές χάρτινες συσκευασίες!
      Παράλληλα, η Τότεναμ, το κατεξοχήν «πράσινο» club της Premier League σύμφωνα με έρευνα του 2021, έχει έρθει σε συνεννόηση με το δίκτυο Sky Sports για να μειώσει τις εκπομπές ρύπων από τις δικές του καθιερωμένες δραστηριότητες για τη μετάδοση του αγώνα.
       
      Περισσότερα...

      698 • 0

    2. Περιβάλλον

      Το πρώτο θερμοκήπιο με ενεργειακή αυτονομία από ΑΠΕ

      Engineer

      Η πρωτοποριακή αυτή πατέντα που βασίζεται στη νανοτεχνολογία ήδη δοκιμάζεται σε έκταση 200 τ.μ. όπου καλλιεργείται πιλοτικά υδροπονική ντομάτα.
      Το πρώτο 100% πράσινο θερμοκήπιο παγκοσμίως έχουν δημιουργήσει σε αγρόκτημα της Θέρμης τρεις ελληνικές εταιρείες με έδρα τη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με το ΑΠΘ. Το θερμοκήπιο, που έχει πλήρη ενεργειακή αυτονομία αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην 85η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
      Η πρωτοποριακή αυτή πατέντα που βασίζεται στη νανοτεχνολογία ήδη δοκιμάζεται σε έκταση 200 τ.μ. όπου καλλιεργείται πιλοτικά υδροπονική ντομάτα. Η πρωτοτυπία του συστήματος είναι ότι τροφοδοτείται με εύκαμπτα φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς, που επίσης παράγονται στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με ανεμογεννήτριες, αλλά και τηγανόλαδα, κάτι που τίθεται σε εφαρμογή για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο. Η δε παραγόμενη ενέργεια αυξάνει τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα της παραγωγής.
      Τα φωτοβολταϊκά βρίσκονται εγκαταστημένα στην οροφή του θερμοκηπίου για την παραγωγή ενέργειας, την σκίαση κατά την περίοδο της έντονης ακτινοβολίας, αλλά και για την αποτροπή της βλαβερής για τα φυτά και το περιβάλλον του θερμοκηπίου UV ακτινοβολίας.
      «Είναι θερμοκήπιο υδροπονικής καλλιέργειας που παράγει την ενέργεια που χρειάζεται, η οποία αποτελεί και το 40% του κόστους της επένδυσης. Η ενέργεια προέρχεται από τα ημιδιάφανα οργανικά και εκτυπωμένα φωτοβολταϊκά που μπαίνουν πάνω στη σκεπή, αποθηκεύουν την ενέργεια σε μπαταρίες που επίσης παράγουν ελληνικές εταιρείες. Εάν δεν φτάνει αυτή η ενέργεια υπάρχει ανεμογεννήτρια που τη συμπληρώνει. Εάν πάλι είμαστε σε περιοχές, όπως το Νευροκόπι, όπου πέφτει πολύ χαμηλά η θερμοκρασία, το θερμοκήπιο έχει και μία τρίτη πηγή συμπληρωματικής ενέργειας που είναι το τηγανόλαδο. Το φωτοβολταϊκό τρίτης γενιάς δίνει την ενέργεια, σκιάζει, κόβει τη UV ακτινοβολία, αυξάνει την παραγωγή της ντομάτας κατά 15% έως 20% και δίνει την ενεργειακή αυτή λύση. Είναι μία παγκόσμια καινοτομία που θα ταξιδέψει από τη Θεσσαλονίκη σε όλη την υδρόγειο, για να καλύψει ψυχρά και θερμά κλίματα», εξήγησε στη Voria.gr ο ομότιμος καθηγητής Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, Στέργιος Λογοθετίδης.
      Το totally green θερμοκήπιο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος AgroRes με τη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών με έδρα την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, την ΟΕΤ, τη ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ και τη SHELTER. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη πρόταση αυτόνομης ενεργειακά λειτουργικής μονάδας με οικίσκο κατάλληλη για μεγάλο φάσμα εφαρμογών, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε είδους αυτόνομη εγκατάσταση, όπως κατοικίες, χώρους στέγασης προσφύγων, στρατιωτικές αποστολές, απομακρυσμένους από αστικά κέντρα οικισμούς ή σε νησιά για παραγωγή ενέργειας.
      Ενεργειακά πάρκινγκ
      Η ίδια τεχνολογία έχει αναπτυχθεί για την δημιουργία ενεργειακών πάρκιγνκ, μέσω των οποίων παράγεται ενέργεια για τη φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Με την ίδια ενέργεια που παράγεται από το φως φωτίζεται και τις βραδινές ώρες. To πάρκινγκ αυτόνομης παραγωγής ενέργειας και φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων (OPV Solar Parking and Charging EV), διαθέτει συστήματα ασφαλείας με κάμερες, και φωτισμό και πέρα από χώρους στάθμευσης σε εθνικές οδούς ή σούπερ μάρκετ μπορεί ως σύστημα να τοποθετηθεί και σε στάσεις λεωφορείων.


      «Τα πάρκινγκ από φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς, παράγουν ενέργεια από τον ήλιο, η οποία μπορεί να αποθηκευτεί και να δοθεί απευθείας σε μία γεννήτρια που να μπορεί να φορτίσει ηλεκτρικά αυτοκίνητα», ανέφερε ο κ. Λογοθετίδης και πρόσθεσε: «Βλέπουμε, δηλαδή μία πλήρη καινοτόμο λύση που μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη για πάρκινγκ σε εθνικές οδούς, σε σούπερ μάρκετ, ακόμα και στις πολυκατοικίες. Είναι μία πράσινη και πλήρως ανακυκλώσιμη λύση και όχι μόνο τεχνολογία και παράγεται από μία εταιρεία της Θεσσαλονίκης με τεχνολογία που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και με τη βοήθεια του Συνδέσμου Οργανικών και Εκτυπωμένων Υλικών που εδράζεται στη Θεσσαλονίκη κι έχει 40 μέλη από τέτοιες καινούργιες εταιρείες».
      Πηγή: https://www.voria.gr/article/made-in-thessaloniki-to-proto-thermokipio-me-energiaki-aftonomia-apo-ape
      Περισσότερα...

      1248 • 0

    3. Περιβάλλον

      Θέκλα Τσιτσώνη: Οι ενέργειες ενός αποτελεσματικού σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και των συνεπειών τους

      Engineer

      Η καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Θέκλα Τσιτσώνη αριθμεί τις ενέργειες που πρέπει να περιλαμβάνει ένα αποτελεσματικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και των συνεπειών τους.
      — Όσον αφορά την Αττική, πόσο πράσινο έχουμε; Kαι πόσο χρειαζόμαστε;
      Η Αττική διαθέτει αρκετά δάση, τα οποία όμως χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, γιατί στο μεγαλύτερο κομμάτι τους είναι μεσογειακά, με κύριο είδος τη χαλέπιο πεύκη και, όπως είναι γνωστό, τα δάση αυτά, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της μεγάλης ξηρής περιόδου που επικρατούν στις περιοχές αυτές, κινδυνεύουν από τις πυρκαγιές.
      Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επιβίωσης, σπόρους που είναι ώριμοι το καλοκαίρι και κώνους που παραμένουν κλειστοί κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, οι οποίοι ανοίγουν όταν κρυώσουν και αφήνουν τους σπόρους να πέσουν στο έδαφος, όπου και παραμένουν, περιμένοντας τις βροχές του φθινοπώρου για να φυτρώσουν.
      — Από τις πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε κάθε χρόνο γνωρίζουμε πόσα δάση ξαναγίνονται;
      Όλα τα δάση που καίγονται μπαίνουν σε διαδικασία είτε φυσικής αναγέννησης είτε τεχνητής αναδάσωσης. Μέσα σε τριάντα μέρες από την πυρκαγιά οι καμένες εκτάσεις κηρύσσονται αναδασωτέες, σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος. Ακολουθεί η άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, πράγμα που προστατεύει τις καμένες δασικές εκτάσεις από την καταπάτηση.
      Στη μεσογειακή ζώνη τα οικοσυστήματα της χαλεπίου πεύκης, των αείφυλλων πλατύφυλλων αλλά και των θερμόβιων πλατύφυλλων (δρυοδασών) είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και αναγεννώνται εύκολα μετά από αυτές.
      Συνεπώς, στη ζώνη αυτή δεν έχουμε κανένα πρόβλημα φυσικής αναγέννησης, αρκεί οι εκτάσεις να προστατευτούν από τη βόσκηση τουλάχιστον για πέντε χρόνια, να υπάρχουν δέντρα ηλικίας άνω των είκοσι ετών με ώριμα σπέρματα και οι καμένες επιφάνειες να μην έχουν ισχυρές κλίσεις (>50%). Στο μεγαλύτερο μέρος τα καμένα δάση χαλεπίου πεύκης αναμένεται να αποκατασταθούν φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους, τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση.
      Παρά τη φυσική αναγέννηση, η αναδάσωση είναι αναπόφευκτη, καθώς, εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις, προβλήματα αποκατάστασης υπάρχουν σε κάποια δασικά οικοσυστήματα, π.χ. της ελάτης, όπως συνέβη στην πυρκαγιά της Πάρνηθας το 2007, τα οποία δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους.
      Τα δασικά οικοσυστήματα της ελάτης, η οποία είναι σκιόφιλο είδος, παρουσιάζουν πρόβλημα στη φυσική αναγέννηση, διότι οι σπόροι της δεν φυτρώνουν σε απευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, επομένως, είναι απαραίτητη η αναδάσωση με υλικό που προέρχεται από σπόρους της ίδιας ή γειτονικής περιοχής.
      — Η Αθήνα θα υποφέρει από την υπερθέρμανση του πλανήτη; Είναι αλήθεια ότι είναι η πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης;
      Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και η καταστροφή μεγάλων δασικών εκτάσεων από τις πυρκαγιές θα επηρεάσει την οικολογική ισορροπία της χώρας μας, κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Δημιουργείται, έτσι, με τις πυρκαγιές ένας φαύλος κύκλος, καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και, όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα, συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή. Από την πυρκαγιά του 2007 στην Πάρνηθα κάηκαν 25.000 στρέμματα δάσους και πολλά ζώα που ανήκαν σε προστατευόμενα είδη.
      Η καταστροφή αυτής της τόσο μεγάλης δασικής έκτασης κοντά στην Αθήνα σημαίνει θερμότερα καλοκαίρια, παρατεταμένους καύσωνες και πλημμύρες τον χειμώνα. Η Πάρνηθα είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα. Η Αθήνα εξελίσσεται στην πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης και λόγω του ότι είναι η νοτιότερη μεγαλούπολη της ηπείρου αλλά και λόγω των μεγάλων καμένων εκτάσεων που θα επηρεάσουν την οικολογική της ισορροπία.
      — Οι μεικτές ζώνες, όπου συνυπάρχει άναρχα δάσος με αστικό ιστό, είναι πλέον πραγματικότητα. Τι μέτρα χρειάζεται να παρθούν προκειμένου να μη συμβαίνουν τραγωδίες όπως αυτή στην ανατολική Αττική;
      Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμοι αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις αλλά και η σύγχρονη τεχνολογία (drones). Επίσης, δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα, και δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλαδή συγκέντρωση σε συγκεκριμένους χώρους –πλατείες και παραλίες– ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς).
      Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας αποκλειστικά για κάθε δήμο και έγκαιρη κοινοποίησή του στους πολίτες για άμεση ενημέρωσή τους σε περίπτωση πυρκαγιάς, ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας, και συστηματική καλλιέργεια του παρακείμενου δάσους. Τέλος, κίνητρα για τη διατήρηση του μωσαϊκού των αγροδασικών συστημάτων και των παραδοσιακών χρήσεων γης (ρητινοκαλλιέργειες, μελισσοκομία κ.λπ.).
      — Οι φωτιές στην Αττική αλλά και γενικά στη χώρα μας έχουν επιφέρει μια τεράστια περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή. Τι απαιτείται να γίνει από δω και πέρα;  
      Πρώτα απ’ όλα, σύνταξη μελέτης για την αποτροπή διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων. Χρόνος εκπόνησης; Έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Πρέπει, επίσης, να υλοτομηθούν τα καμένα δέντρα, να αξιοποιηθεί το ξύλο και να διευθετηθούν κατάλληλα τα υπολείμματα υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Τα δέντρα που πρέπει να κοπούν άμεσα είναι προς τα ανάντη, σε βάθος όσο το ύψος των υψηλοτέρων δέντρων, και προς τα κατάντη, μια σειρά δέντρων.
      Ακόμα, πρέπει να υλοποιηθούν τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, μια δράση που θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: α) δημιουργία κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25%, β) κατασκευή κορμοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρεύματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών, και γ) έλεγχο των κοιτών των μεγάλων ρεμάτων που διέρχονται από οικισμούς και λήψη των απαραίτητων μέτρων για πρόληψη δυσάρεστων καταστάσεων. Ο χρόνος υλοποίησης όλων αυτών πρέπει να είναι η περίοδος Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Μια άλλη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών, με χρόνο εκπόνησης έως τα τέλη Οκτωβρίου 2021. Η μελέτη αναδάσωσης θα έχει οριζόντια δομή και θα αφορά την καμένη έκταση στο σύνολό της. Θα εφαρμοστεί όμως μόνο στις εκτάσεις που χρήζουν αναδάσωσης (αποτυχία ή αδυναμία φυσικής αναγέννησης) καθώς και σε εκτάσεις στις οποίες για λόγους προστατευτικούς και αισθητικούς απαιτείται μια διαφορετική προσέγγιση (πέριξ οικισμών και λοιπών εκτάσεων με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον).
      Επιπλέον, καθώς η αναγέννηση της βλάστησης είναι ένα δυναμικό φαινόμενο που μπορεί να εμφανιστεί το δεύτερο και τρίτο έτος μετά την πυρκαγιά, η μελέτη θα είναι σπονδυλωτή και θα εκτελεστεί σε στάδια ή φάσεις που θα υλοποιούνται με χρονική αλληλουχία. Η επιλογή θα γίνεται με βάση την προτεραιότητα που θα τεθεί και θα σχετίζεται, πέραν της φυσικής αναγέννησης, με την ανάγκη προστασίας και αισθητικής αναβάθμισης, την ύπαρξη των αναγκαίων υδατικών πόρων για την εφαρμογή συντήρησης μετά τη φύτευση κ.ά. Χρόνος έναρξης της υλοποίησης της αναδάσωσης πρέπει να είναι η φυτευτική περίοδος Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Λόγω της τεράστιας έκτασης των καταστροφών, θα χρειαστούν κι άλλες φυτευτικές περίοδοι για να ολοκληρωθεί το έργο της αναδάσωσης. Επειδή έχουμε δύο φυτευτικές περιόδους κατ’ έτος, με πενήντα ημέρες η καθεμία, θα απαιτηθούν περίπου δύο χρόνια για την κάλυψη του συνόλου της προς αναδάσωση έκτασης, αν καλύπτει το 25% της καμένης έκτασης.
      Η έρευνα για την επιτυχή αναδάσωση έδειξε ότι τα σπουδαιότερα προβλήματα που πρέπει να επιλύσει η δασική πράξη είναι αρχικά η επιλογή κατάλληλων φυτικών ειδών, δηλαδή αυτόχθονων ειδών, διότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης λόγω της μακρόχρονης διαδικασίας προσαρμογής τους. Επίσης, διατηρούνται ο οικολογικός χαρακτήρας και η οικολογική ισορροπία της περιοχής, δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία της και διατηρείται η βιοποικιλότητα.
      Ακόμη, κρίνεται αναγκαίο να διασφαλιστεί η ποιότητα του φυτευτικού υλικού που θα χρειαστεί, καθώς πρέπει να παραχθεί από σπόρους της χώρας, τοπικής ή κοντινής προέλευσης. Συνεπώς, είναι σημαντικό από πού θα γίνει η προμήθεια αυτών των φυτωρίων, καθώς η εισαγωγή τους από το εξωτερικό είναι οικολογικά απαράδεκτη και θα έχει ως αποτέλεσμα την επιμόλυνση των γενετικών πόρων της χώρας. Είναι απαραίτητη η αναδημιουργία των δασικών φυτωρίων.
      Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τη χρήση στις αναδασώσεις, αντί των πεύκων, άλλων πλατύφυλλων ειδών, δέντρων και θάμνων όπως βελανιδιές, κουτσουπιές, χαρουπιές, τα οποία δεν μεταδίδουν τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση, όπως συμβαίνει με τα κουκουνάρια των πεύκων. Κι αυτά όμως καίγονται.
      Δεν φταίνε τα πεύκα για τις πυρκαγιές, φταίει ο τρόπος αντιμετώπισής τους. Η πρόληψη μόνο μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή. Δεν υπάρχουν είδη που δεν καίγονται και όσον αφορά τα πλατύφυλλα έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και νερό για να επιβιώσουν. Τα πεύκα, και δη η χαλέπιος πεύκη, είναι ολιγαρκή, ανθεκτικά στην ξηρασία και συνυφασμένα με το ελληνικό μεσογειακό τοπίο.
      Θα πρέπει, επίσης, να δούμε και την κοινωνική διάσταση των αναδασώσεων και να εξεταστεί σοβαρά το μέτρο της συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού σε όλο το φάσμα εργασιών που σχετίζονται με την αναδάσωση. Είναι ένα κοινωνικό μέτρο δημιουργίας εισοδήματος που θα ανακουφίσει όσους επλήγησαν άμεσα ή έμμεσα από τις πυρκαγιές.
      Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα, να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες στη διάβρωση περιοχές (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοδέματα και κορμοφράγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος.
      Επείγει, επίσης, να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές. Ακόμα, άμεσος πρέπει να είναι και ο προσδιορισμός των εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και σε έργα αναδάσωσης.
      Γιάννης Πανταζόπουλος Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO και στο lifo.gr
      Περισσότερα...

      386 • 0

    4. Περιβάλλον

      Έρευνα MIIR: Ο ρόλος της διαφάνειας στη δασοπυροπροστασία

      Engineer

      Έρευνα για την καταγραφή των πόρων που δαπανά η χώρα για την πρόληψη αλλά και την καταστολή δασικών πυρκαγιών, υλοποιεί το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) με το WWF Greece στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund των EEA Grants στην οποίο παρουσιάζονται συγκριτικά  πρακτικές διαχείρισης των οικονομικών των πυρκαγιών 11 χωρών που φέρουν ομοιότητες με την Ελλάδα και αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα καθώς όπως επισημαίνεται, απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των στρατηγικών αντιμετώπισης των πυρκαγιών είναι η διαφάνεια.
      Όπως αναφέρεται στην έρευνα, στην Ελλάδα, μπορεί μεν η νομοθεσία να προβλέπει τη δημοσίευση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τις δημόσιες πολιτικές, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις το είδος της πληροφορίας που παρέχεται δεν επαρκεί για την κατανόηση της ενδεχόμενης κακής διαχείρισης των πόρων που δαπανώνται για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Αλλά και τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις δημόσια διαθέσιμα και η απόκτηση τους είναι από δύσκολη ως και αδύνατη, όπως στην περίπτωση των δαπανών για τα εναέρια μέσα δασοπυρόσβεσης.
      Ο ρόλος της διαφάνειας στη δασοπυροπροστασία
      Οι καταστροφικές πυρκαγιές που ξέσπασαν στην ελληνική επικράτεια το καλοκαίρι του 2021 θα καταλογογραφηθούν στο τέλος του έτους στο αρχείο συμβάντων για τις δασικές πυρκαγιές που τηρεί το Πυροσβεστικό Σώμα με την υποχρέωση του ν. 4305/2014. Το «ήπιο» 2020 καταγράφηκαν 11.799 συμβάντα δασικών πυρκαγιών σε όλη την επικράτεια, αφήνοντας πίσω τους 167.000 στρέμματα καμένων δασών και δασικών εκτάσεων. Μόνο μέσα σε μία εβδομάδα του φετινού Αυγούστου κάηκαν περισσότερα από 1.200.000 στρέμματα σε όλη τη χώρα…
      «Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια». Πόσο όμως το καταφέρνουμε αυτό στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες χώρες όσον αφορά το κόστος πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών;
      Tο Mεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) προσπαθεί να απαντήσει το παραπάνω ερώτημα ερευνώντας την καταγραφή των πόρων που δαπανά η χώρα για την πρόληψη αλλά και την καταστολή δασικών πυρκαγιών, και η οποία υλοποιείται με το WWF Ελλάς στο πλαίσιο του προγράμματος Active Citizens Fund των EEA Grants.
      Θα περίμενε κανείς ότι μετά από μεγάλες καταστροφές όπως το 2007 και το 2018 αλλά και τις φετινές, θα άλλαζε συνολικά ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τις δασικές πυρκαγιές και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο δίνουμε σαφή εικόνα για τις αποφάσεις και τον τρόπο λήψης τους. Και τα οικονομικά στοιχεία παίζουν τεράστιο ρόλο σε αυτό. Η αποτελεσματική κατανομή και η διαθεσιμότητα των πόρων θα πρέπει επίσης να συμβαδίζει με το ολοένα αυξανόμενο πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών, και ειδικά λόγω των προκλήσεων που προσθέτει η κλιματική αλλαγή. Καθώς οι κυβερνήσεις δεν έχουν απεριόριστους πόρους για τις δασικές πυρκαγιές θα πρέπει να εφαρμόσουν ένα σύστημα που θα πετύχει το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με το μικρότερο δυνατό κόστος. H ισορροπία μεταξύ κόστους και οφέλους αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα των δράσεων της διοίκησης και δημιουργεί ένα αίσθημα στους πολίτες ότι τα χρήματα τους δεν πάνε σε ένα βαρέλι δίχως πάτο.
      Η υποχρέωση τήρησης αρχείου συμβάντων  πυρκαγιών και των εκτάσεων τους από το Πυροσβεστικό Σώμα βάσει του ν.4305/2014  είναι μόνο ένα ελάχιστο προαπαιτούμενο για τη διαμόρφωση και τη χρηματοδότηση των πολιτικών που εστιάζουν στην πρόληψη και την καταστολή τους, καθώς γίνεται ορατό το εύρος και η περιοδικότητα του φαινομένου. Η απλή παρουσίαση αποτελεσμάτων περιστατικών και καμένων εκτάσεων από μόνη της δεν αρκεί για να μετρήσουμε την αποτελεσματικότητα ενός συστήματος.
      Παγκοσμίως, παρατηρείται μία ανησυχητική τάση αύξησης της έντασης των περιστατικών δασικών πυρκαγιών, οφειλόμενη στις υψηλές θερμοκρασίες που επιφέρει η κλιματική αλλαγή και στην περίσσεια της καύσιμης ύλης που προκύπτει, μεταξύ άλλων, από τις σύγχρονες αγροτικές πρακτικές και τις αλλαγές χρήσεων γης. Έτσι στις Ηνωμένες Πολιτείες το κόστος της δασοπυροπροστασίας (πρόληψη και καταστολή) τη δεκαετία του 1990 ήταν μικρότερο του 1 δισ. δολαρίων ετησίως, για να ανέλθει από το 2002 και εξής σε περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια. Η αύξηση του προϋπολογισμού, αν και επιβεβλημένη, δεν είναι από μόνη της επαρκής λύση για τον περιορισμό των καταστροφικών πυρκαγιών. Η πολιτεία της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ βρίσκεται εδώ και χρόνια αντιμέτωπη με μερικές από τις πιο φονικές και περιβαλλοντικά επιζήμιες δασικές πυρκαγιές στον πλανήτη. Η πύρινη κόλαση που κατέστρεψε την πόλη Paradise το 2018, αφήνοντας πίσω της 85 θύματα, αλλά και η φωτιά που κατέκαψε περισσότερο από 1 εκατομμύριο εκτάρια γης το 2020, καθώς και η φετινή πυρκαγιά “Caldor”, αποτελούν ενδεικτικά παραδείγματα των επικίνδυνων και επιζήμιων δασικών πυρκαγιών που καλούνται οι αρχές να καταστείλουν. Οι αποφάσεις για την πυροπροστασία επηρεάζονται από την κεντρική πολιτική των ΗΠΑ, που ορίζει ότι οι δράσεις πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών χρηματοδοτούνται από την Ομοσπονδιακή Δασική Υπηρεσία με βάση το μέσο οικονομικό κόστος της προηγούμενης δεκαετίας. Βάσει αυτού συντάσσεται ο προϋπολογισμός από το Τμήμα Εσωτερικών και το Γραφείο Δασικών Πυρκαγιών της Πολιτείας της Καλιφόρνια. Η κυβέρνηση της Καλιφόρνια εκδίδει ετήσια αναφορά με τα στατιστικά των δασικών πυρκαγιών χωρίς να περιλαμβάνει οικονομική ανάλυση, αφού στην πολιτεία δεν υπάρχει σχετικό νομικά δεσμευτικό πλαίσιο διαφάνειας και λογοδοσίας. Τα αποτελέσματα της πολιτικής αυτής γίνονται ορατά, αφού η πολιτεία μοιάζει ανήμπορη να αντιμετωπίσει προς το παρόν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Για την περίπτωση των ΗΠΑ υπάρχει και Ομοσπονδιακή νομοθεσία αποκλειστικά για τα θέματα χρηματοδότησης δασικών πυρκαγιών (Wildfire Disaster Funding Act). Θεσπίστηκε προκειμένου να μην απομυζώνται πόροι από άλλες πηγές εις βάρος άλλων δράσεων δασικής και περιβαλλοντικής προστασίας.
      Πολλά μοντέλα υπολογισμού του μελλοντικού κόστους πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών, όπως και το ελληνικό, βασίζονται κατά κύριο λόγο στα ιστορικά δεδομένα των πυρκαγιών και του κόστους την τελευταία δεκαετία ή την τελευταία χρονιά και δεν συμβαδίζουν με μελλοντικά σενάρια σχετικά με την επίδραση της κλιματικής αλλαγής και της αλλαγής συμπεριφοράς των δασικών πυρκαγιών.
      Στην Ελλάδα σήμερα, το συνολικό κόστος καταστολής (από όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία και φορείς) για το 2020 υπολογίζεται στα 169.000.000 ευρώ,  ενώ της πρόληψης μόνο στα 72.000.000 ευρώ, τα οποία κατά κύριο λόγο αφορούν το κόστος της εμπλοκής του Πυροσβεστικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων. Το αυξημένο κόστος της καταστολής σε σχέση με την πρόληψη, αποτελεί ένα πρώτο προβληματικό σημείο της οικονομικής διαχείρισης της δασοπυροπροστασίας. Όπως έχουμε ξαναγράψει, στρεβλά κριτήρια χρηματοδότησης έχουν ως αποτέλεσμα να δίνονται μεγαλύτερες οικονομικές ενισχύσεις  για τη δασοπυροπροστασία σε δήμους που δεν έχουν στην επικράτειά τους μεγάλες δασικές εκτάσεις, εις βάρος άλλων που αντιμετωπίζουν αυξημένη επικινδυνότητα για καταστροφικές πυρκαγιές.
      Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των υπαρχουσών στρατηγικών αντιμετώπισης των πυρκαγιών είναι η διαφάνεια.
      Έτσι επιχειρήσαμε να συγκρίνουμε πρακτικές διαχείρισης των οικονομικών των πυρκαγιών, χωρών που φέρουν ομοιότητες με την Ελλάδα και αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.
      Οι τομείς σύγκρισης μεταξύ έντεκα κρατών (Αυστραλία, Βολιβία, Βουλγαρία, Πολιτεία της Καλιφόρνια/ΗΠΑ, Κύπρος, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Τουρκία) αφορούσαν σε πρακτικές που σχετίζονται με τη δημοσίευση εθνικών αναφορών που αφορούν την ανάλυση των οικονομικών της δασοπυροπροστασίας ως προς την πρόληψη και την καταστολή, αλλά και την κουλτούρα διαφάνειας και λογοδοσίας που υπάρχει στις υπό εξέταση χώρες. Η Ισπανία φαίνεται πως είναι η χώρα που συγκεντρώνει τις περισσότερες βέλτιστες πρακτικές στον τομέα, καθώς δημοσιεύει στον ιστότοπο του Υπουργείου Οικολογικής Μετάβασης την αναλυτική ετήσια αναφορά για τα οικονομικά των δασικών πυρκαγιών που περιλαμβάνει νομικές, επιχειρησιακές και οικονομικές παραμέτρους, ενώ είναι δημόσια και εύκολα προσβάσιμη στο κοινό. Περιλαμβάνει επίσης στατιστικές αναλύσεις και επικαιροποιημένες εκθέσεις τοπικών φορέων.  Η αναφορά αυτή πληροί τα κριτήρια της έρευνας: 1. να εκδίδεται σε ετήσια βάση, 2. να είναι δημόσια και εύκολα προσβάσιμη στο κοινό και 3. να περιλαμβάνει συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία και αναλύσεις για τα οικονομικά της πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών. Στη σωστή κατεύθυνση και η Τουρκία που -παρά το συνολικότερο έλλειμμα διαφάνειας- φαίνεται πως δημοσιεύει στοιχεία για εσωτερική, διοικητική χρήση των εμπλεκόμενων φορέων στη δασοπυροπροστασία καθώς δεσμεύεται για αυτό από την εσωτερική της νομοθεσία. Η γενική αυτή υποχρέωση περιλαμβάνει και απολογισμό για τον προϋπολογισμό και τον σχεδιασμό για την πρόληψη και καταστολή δασικών πυρκαγιών.
      Στην Ελλάδα, η νομοθεσία (ειδικά μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/37) ενθαρρύνει τη διαφάνεια προβλέποντας τη δημοσίευση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τις δημόσιες πολιτικές. Δεν διευκρινίζεται ωστόσο το είδος των πληροφοριών που είναι κάθε φορά κρίσιμες για έναν τομέα. Έτσι, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι φορείς συμμορφώνονται τυπικά με τις κείμενες διατάξεις, το είδος της πληροφορίας που παρέχεται δεν επαρκεί για την κατανόηση της ενδεχόμενης κακής διαχείρισης των πόρων που δαπανώνται για την πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις δημόσια διαθέσιμα και η απόκτηση τους είναι από δύσκολη ως και αδύνατη ακόμα και με συγκεκριμένα αιτήματα πληροφοριών. Την απουσία αυτών των δεδομένων διαπιστώνει άλλωστε και η Έκθεση Goldhammer (που ολοκληρώθηκε μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι το 2018) όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Δεν έχει υπάρξει μια ολοκληρωμένη μελέτη -με βάση το υπάρχον σύστημα- που να καθορίζει το ελάχιστο, το ιδανικό και το μέγιστο επίπεδο προϋπολογισμού, που αξιοποιούμενος κατάλληλα θα μπορεί να επιτύχει ένα καθορισμένο επίπεδο αποτελέσματος (π.χ. ετήσια μέση καιγόμενη έκταση). Σε συνέχεια της ανωτέρω έλλειψης, οι διατιθέμενες πιστώσεις για τη διαχείριση των πυρκαγιών δασών και υπαίθρου ορίζονται ως προς το συνολικό ύψος και κατανέμονται χωρίς σαφή αντικειμενικά κριτήρια, με βάση υποκειμενικές προσεγγίσεις/αντιλήψεις πολιτικών στελεχών, συγκυρίες όπως πολιτικές πιέσεις για προσλήψεις με κοινωνικά κριτήρια, πίεση προερχόμενη από καταστροφές, συσχετισμοί δυνάμεων και επιρροής φορέων, οικονομική δυσπραγία του κράτους, κ.λπ.»
      Από τις χώρες του δείγματος προκύπτει ότι η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα με έλλειψη στοχευμένης πληροφόρησης του κοινού. Εθνική αναφορά σχετικά με τα οικονομικά της δασοπυροπροστασίας και δασοπυρόσβεσης δημοσιεύουν μόνο η Ισπανία και η Τουρκία, ενώ στατιστικά των πυρκαγιών και κάποια γενικά οικονομικά στοιχεία είναι διαθέσιμα για ορισμένες χώρες μέσω του Ευρωπαϊκού Πληροφοριακού συστήματος για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS). Μόνο η Τουρκία και σε περιορισμένο βαθμό η Γαλλία προχωρούν και σε περαιτέρω ανάλυση της σχέσης κόστους-οφέλους σχετικά με τον τρόπο που δαπανώνται οι διατιθέμενοι πόροι, ενώ η Βουλγαρία, η Ισπανία και η Κύπρος έχουν νομική υποχρέωση να το πράττουν, άρα προφανώς παραβαίνουν την ίδια τη νομοθεσία τους.
      Αν και για τις περισσότερες χώρες ο γλωσσικός περιορισμός δεν επιτρέπει την ανάλυση στοιχείων που είναι δημόσια διαθέσιμα, η περίπτωση της Κύπρου προσφέρεται για σύντομη ανασκόπηση: σε αυτό το μικρό ευρωπαϊκό κράτος σημειώθηκαν τη διετία 2018-2019 συνολικά 230 δασικές πυρκαγιές, ενώ τόσο πέρυσι όσο και φέτος μεγάλες φωτιές έχουν καταφέρει να πληγώσουν τους δασικούς πνεύμονες του νησιού. Η Κυπριακή κυβέρνηση λαμβάνει σοβαρά υπόψη της την απειλή των πυρκαγιών και μέσω του Τμήματος Δασών του Υπουργείου Γεωργίας, Ανάπτυξης Υπαίθρου και Περιβάλλοντος χαράσσει τον στρατηγικό σχεδιασμό πρόληψης, που ρίχνει σημαντικό βάρος στις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των κατοίκων της χώρας. Η σύνταξη ετήσιου προϋπολογισμού πρόληψης και καταστολής και η διαμόρφωση ετήσιας οικονομικής αναφοράς πραγματοποιείται βάσει αυτού του σχεδιασμού από το Τμήμα Δασών, αλλά και συγκεκριμένων λογιστικών οδηγιών από το Κυπριακό Λογιστήριο του Κράτους, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνει κάποια ανάλυση κόστους-οφέλους που να βοηθά στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των πόρων, ενώ απουσιάζουν και νομικά δεσμευτικοί κανόνες διαφάνειας και λογοδοσίας. Παρόλα αυτά, τα κριτήρια που διαμορφώνουν την κατανομή των πόρων προκύπτουν μέσα από μία διαδικασία που συμπεριλαμβάνει την εθνική ηγεσία της χώρας, αφού απαιτείται η έγκριση του ετήσιου οικονομικού σχεδιασμού από το Υπουργικό Συμβούλιο και η ψήφιση από το Κυπριακό Κοινοβούλιο. Για τον σχεδιασμό του Τμήματος Δασών προετοιμάζεται κάθε χρόνο μία μελέτη σκοπιμότητας που περιλαμβάνει τους στόχους για τη διαχείριση των πυρκαγιών. Οι προκαθορισμένοι στόχοι μπορεί να μην καθιστούν εύκολη την προσαρμογή σε πιθανές έκτακτες καταστάσεις, ωστόσο η εκπόνηση της μελέτης σκοπιμότητας μοιάζει να συμβάλει στην ορθή διαχείριση της πρόληψης και της καταστολής, καθώς και την αποτελεσματική σύνδεση του σχεδιασμού με την πράξη στο πεδίο, που πολλές φορές είναι το κρίσιμο ζητούμενο.
      Από την έρευνα προκύπτει επίσης ότι τα υπό εξέταση κράτη έχουν διαφορετικές νομοθετικές προσεγγίσεις όσον αφορά την υποχρέωση σε διαφάνεια και λογοδοσία σχετικά με τα ζητήματα των δασικών πυρκαγιών. Γενικό συμπέρασμα είναι πως η (κακή) πρακτική προκύπτει από το νομοθετικό κενό. Για τις περισσότερες υπό εξέταση χώρες, το νομικό κενό για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία αποτελεί τη βάση για τη μη εδραίωση καλών πρακτικών.
      Η σημασία της πρόληψης
      Η ανάγκη για καλές πρακτικές διαφάνειας και λογοδοσίας δεν υπογραμμίζεται μόνο για να ικανοποιηθεί το αίτημα των πολιτών να γνωρίζουν πού πηγαίνουν τα χρήματά τους -για να το πούμε με απλά λόγια. Η δημοσίευση στοιχείων που αφορούν κυρίως τις στρατηγικές πρόληψης και καταστολής και τη χρηματοδότηση των σχετιζόμενων ενεργειών είναι το πρώτο βήμα για να καταλάβουμε τι πηγαίνει προοδευτικά λάθος με τις πυρκαγιές.
      Το ΜΙΙR αναζήτησε πληροφορίες για τις μεθόδους πρόληψης και καταστολής σε χώρες που έχουν κοινά στοιχεία με την Ελλάδα, παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες ή αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς για άλλους λόγους. Χώρες όπως η Κροατία, το Ισραήλ, η Χιλή και η Νότιος Αφρική έρχονται ολοένα και περισσότερο αντιμέτωπες με καταστροφικές πυρκαγιές για τα οικοσυστήματά τους αλλά για και την ανθρώπινη διαβίωση και δραστηριότητα στις ζώνες μίξης δασών και οικισμών (Wildland Urban Interface).
      Στα δημόσια διαθέσιμα στοιχεία για τις χώρες αυτές γίνεται φανερή η έλλειψη επάρκειας δεδομένων για τη χάραξη αποτελεσματικότερων στρατηγικών πρόληψης (Ισραήλ), ο συνεπακόλουθος μικρός βαθμός ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών (Χιλή) και η ανάγκη για μελέτη και εδραίωση πρόσθετων πρακτικών πρόληψης, όπως η χρήση προδιαγεγραμμένου πυρός (Νότιος Αφρική).
      Γίνεται ευρέως αποδεκτό από το σύνολο των στοιχείων που μελετήσαμε για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, πως το στοίχημα είναι η ανάπτυξη δράσεων πρόληψης. Η καταστολή αποτελεί το τελευταίο χαρτί στη μάχη με τη φωτιά και μπορεί συχνά να γίνει το προκάλυμμα για την εξυπηρέτηση άλλων οικονομικών συμφερόντων (π.χ. δημόσιες συμβάσεις για εξοπλισμό). Οι αιτίες πρόκλησης πυρκαγιών (η διαθέσιμη καύσιμη ύλη, το κλίμα) έχουν καταγραφεί από όλες τις χώρες, μαζί με τους ανθρώπινους παράγοντες (την ακούσια, την εκούσια και την πρόκληση πυρκαγιάς λόγω αμέλειας) και οι λύσεις που έχουν διατυπωθεί συμπεριλαμβάνουν την ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών με καλύτερη πληροφόρηση και ανάληψη δράσης, αλλά και ένα σύνολο ενεργειών από την Πολιτεία, όπως η δασική διαχείριση, η χρήση δορυφορικών συστημάτων και τεχνολογίας για έγκαιρη προειδοποίηση, η συστηματική παρουσία εκπαιδευμένου προσωπικού (εθελοντών και μη) σε δασικές περιοχές κ.α. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι: κατά πόσο αυτά ήδη εφαρμόζονται; Πόσα χρήματα θα εξοικονομούνταν εάν αυτά ήταν παγιωμένες πρακτικές που ενθαρρύνει η Πολιτεία; Δεν θα ήταν ορθότερο να επενδύσουμε στην πρόληψη δημιουργώντας παράλληλα και νέες οικονομικές δραστηριότητας παρά να δίνουμε το βάρος στην καταστολή και εν τέλει να πληρώνουμε τεράστια ποσά στην αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος και περιουσιών;
      Η συχνότητα και η σφοδρότητα των πυρκαγιών πλέον, δεν δημιουργούν περιθώρια για περισυλλογή και ανασύνταξη, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη να μπορούμε όλοι να έχουμε πρόσβαση σε μία αναλυτική εθνική αναφορά για τα οικονομικά των δασικών πυρκαγιών. H συνολική οικονομοτεχνική ανάλυση των αναγκών πρόληψης και καταστολής, η τεκμηρίωση τους και η αιτιολόγηση τους σε βάθος χρόνου είναι ο μόνος δρόμος για την ορθολογική κατανομή των πόρων και βασικός πυλώνας για την βελτίωση τους συστήματος δασοπυροπροστασίας.
      Το έργο με τίτλο «Ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας στη χρηματοδότηση της πρόληψης και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών με τη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το WWF Ελλάς και εταίρο το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR).
      To Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR)
      To Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2019 με στόχο να ενισχύσει τη δημοσιογραφική έρευνα που έχει ως αντικείμενο τον έλεγχο της εξουσίας και την προάσπιση του κοινωνικού συμφέροντος.
      Η ομάδα του φιλοδοξεί μέσα σε ένα περιβάλλον κρίσης και απαξίωσης της δημοσιογραφίας, να συμβάλλει στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος ερευνητών στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
      Στον πυρήνα της φιλοσοφίας του βρίσκονται οι αρχές της ανεξάρτητης, μαχητικής δημοσιογραφίας, η διαφάνεια, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση, η διαρκής εκπαίδευση δημοσιογράφων και κοινού. Το δημοσιογραφικό περιεχόμενο του MIIR παρέχεται δωρεάν στους αναγνώστες, ενώ ο οργανισμός δεν δέχεται οποιουδήποτε είδους διαφήμιση και δημοσιεύει τις πηγές των οικονομικών του πόρων.
      Περισσότερα...

      485 • 0

    5. Περιβάλλον

      Επιδείνωση των ακραίων ξηρασιών τα καλοκαίρια σε Μεσόγειο και Ευρώπη

      Engineer

      Η Ευρώπη και ακόμη περισσότερο η Μεσόγειος οδεύουν προς ένα μέλλον με αυξανόμενες σοβαρές έως ακραίες ξηρασίες τα καλοκαίρια. Ολοένα περισσότερες ξηρασίες τα καλοκαίρια θα χαρακτηρίζονται ακραίες και, παράλληλα, ολοένα συχνότερα αυτές θα ακολουθούνται από πιο υγρούς χειμώνες με λιγότερη ξηρασία.
      Αυτό είναι το μάλλον δυσοίωνο συμπέρασμα μιας νέας διεθνούς επιστημονικής έρευνας, σύμφωνα με την οποία, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής που τείνει να λάβει πια χαρακτηριστικά κρίσης, θα γίνονται όλο και συχνότερες οι περίοδοι ανομβρίας, ξηρασίας και άλλων ακραίων φαινομένων έως το τέλος του 21ου αιώνα.
      Οι ερευνητές από τη Γερμανία και τον Καναδά, με επικεφαλής τη Μαγκνταλένα Μιτελμάγιερ του Πανεπιστημίου Λούντβιχ-Μαξιμίλιανς του Μονάχου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα περιβάλλοντος «Frontiers in Water», βρήκαν μια «σαφή τάση για ολοένα και περισσότερες, μεγαλύτερης διάρκειας και πιο έντονες θερινές ξηρασίες, αυξάνοντας το έλλειμμα βροχοπτώσεων έως το τέλος του αιώνα».
      Σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς, οι ξηρασίες αποτελούν τον πιο σοβαρό κίνδυνο για τη γεωργία και την κτηνοτροφία σε όλο τον κόσμο, επηρεάζοντας κάθε χρόνο περίπου 55 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι επιπτώσεις των ξηρασιών είναι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές.
      Η μελέτη εκτιμά ότι μακροπρόθεσμα (μετά το 2080) η Ευρώπη - και αυτό δεν αφορά μόνο τη Νότια -θα δει μια αύξηση στη συχνότητα και στην ένταση των ξηρασιών, με αντίστοιχη μείωση στις ξηρασίες του χειμώνα. Όσο περνάνε τα χρόνια, θα μεγαλώνει η «ψαλίδα» ανάμεσα στις θερινές και στις χειμερινές ξηρασίες, με τις πρώτες να αυξάνουν και τις δεύτερες να μειώνονται.
      Περιοχές που θα γνωρίσουν μεγαλύτερες ξηρασίες, ιδίως τα καλοκαίρια (με ό,τι αυτό συνεπάγεται, π.χ. για τον κίνδυνο δασικών πυρκαγιών), θα είναι η Μεσογειακή Ευρώπη, αλλά επίσης και άλλα μέρη όπως η Ιβηρική Χερσόνησος, οι Άλπεις και η Ανατολική Ευρώπη. Ειδικότερα στη Νότια Ευρώπη και στη Μεσόγειο εκτιμάται ότι έως το τέλος του τρέχοντος αιώνα οι καλοκαιρινοί μήνες με ακραία ξηρασία μπορεί να φθάσουν το 80%, με αύξηση πάνω από 50% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα ξηρασίας, ενώ στην Ιβηρική Χερσόνησο ίσως και το 96%.
      Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση εδώ 
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

      519 • 0

    6. Περιβάλλον

      Καμένο το 1/6 των δασών της Αττικής από τις πρόσφατες πυρκαγιές

      Engineer

      Το 16% των δασών της ηπειρωτικής Αττικής -δηλαδή περίπου το ένα έκτο του συνόλου- εκτιμάται ότι κάηκαν κατά τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Σχίνο, Βαρυμπόμπη, Κερατέα και Βίλια, σύμφωνα με ανάλυση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.
      Αξιοποιώντας τη βάση δεδομένων CORINE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με πρόσφατες λεπτομερείς δορυφορικές καταγραφές, οι πυρκαγιές υπολογίστηκε ότι έκαψαν περίπου 240.000 στρέμματα, εκ των οποίων τα 186.000 στρέμματα είναι δασικές εκτάσεις, ποσοστό που αναλογεί στο 16%, περίπου, των συνολικών δασικών εκτάσεων του νομού.

      Περισσότερα...

      460 • 1

    7. Περιβάλλον

      Οι αποκλίσεις θερμοκρασίας το καλοκαίρι του 2021

      Engineer

      Το καλοκαίρι του 2021 χαρακτηρίστηκε από ακραία υψηλές τιμές θερμοκρασίας με δύο σοβαρά κύματα καύσωνα κατά τη διάρκεια των οποίων καταγράψαμε νέα θερμοκρασιακά ρεκόρ. Τα γραφήματα παρουσιάζουν τις ημερήσιες αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας από τη μέση μηνιαία τιμή της περιόδου 2010-2019, τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες του 2021, σε 7 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. Η περίοδος σύγκρισης (2010-2019) αποτελεί τη θερμότερη περίοδο στη σύγχρονη ιστορία των καταγραφών θερμοκρασίας, επομένως οι θετικές αποκλίσεις των τιμών έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. 
      Κιλκίς: 

      Ιωάννινα:

      Τρίκαλα: 

      Αθήνα (κέντρο): 

      Σπάρτη:

      Λίνδος: 

      Ρέθυμνο:

      Στους περισσότερους μετεωρολογικούς σταθμούς η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα περισσότερες από τις μισές ημέρες του καλοκαιριού. Στα Τρίκαλα Θεσσαλίας θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν τις 72 από τις 92 συνολικά ημέρες του καλοκαιριού, και 69 ημέρες με θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν στα Ιωάννινα. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει το σύνολο ημερών με θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας ανά μήνα και συνολικά το καλοκαίρι του 2021. 

      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1909
      Περισσότερα...

      549 • 0

    8. Περιβάλλον

      Η ακτινογραφία των πυρκαγιών: Τα οκτώ βασικά συμπεράσματα και οι μεγάλοι μεταπυρικοί κίνδυνοι

      Engineer

      Τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα ακτινογραφούν σε τεύχος 260 και πλέον σελίδων ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Ευθύμης Λέκκας και ομάδα 46 επιστημόνων, συγκεντρώνοντας στοιχεία από επιτόπια έρευνα και σύγχρονα μέσα τηλεπισκόπησης.
      Από την ακτινογραφία των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
      Οι δασικές πυρκαγιές του Αυγούστου 2021 ήταν μέρος μιας από τις πιο σοβαρές αντιπυρικές περιόδους των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, και εκδηλώθηκαν με τη μορφή μεγα-πυρκαγιών και πολλαπλών ταυτόχρονων πυρκαγιών σε διάστημα περίπου 25 ημερών. Μεταξύ των σημαντικότερων επιπτώσεων των πυρκαγιών ήταν οι καταστροφές σε πολλαπλά δασικά οικοσυστήματα και σε εκατοντάδες ιδιοκτησίες, επηρεάζοντας τις κοινωνικοοικονομικές δραστηριότητες. Μεταξύ των πολλών παραγόντων, που δυσχέραναν τη μάχη για την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών, ήταν η πολύπλοκη γεωμορφολογία και η έλλειψη προσβασιμότητας σε τμήματα των περιοχών. Οι πυρκαγιές αναμένεται να επηρεάσουν σε διαφορετικό βαθμό (ανάλογα με την τοποθεσία και τη σοβαρότητα) τις υδρογεωμορφολογικές διεργασίες των καμένων περιοχών. Τα αυξημένα ποσοστά διάβρωσης και απορροής αναμένεται να οδηγήσουν σε αυξημένη συχνότητα μεταπυρικών πλημμυρών, λασπορροών και κατολισθήσεων για χρονική περίοδο, που δεν μπορεί να εκτιμηθεί, αλλά μπορεί να κυμαίνεται από 2 έως 15 χρόνια με βάση την τρέχουσα βιβλιογραφία. Λόγω των μεταπυρικών αυτών φαινομένων, μέρος του οδικού δικτύου και των πλημμυρικών πεδίων των πυρόπληκτων περιοχών αναμένεται να παρουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό πρόσθετους κινδύνους κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ειδικά, κατολισθήσεις, λασπορροές και πλημμύρες σε δρόμους, ιρλανδικές διαβάσεις και παράκτιες οδούς. Μέρη των καμένων περιοχών έχουν υψηλό δυναμικό πλημμύρας, με πλούσιο ιστορικό πλημμυρών (ειδικά στη Βόρεια Εύβοια). Το πρόβλημα σε αυτές τις περιοχές αναμένεται να ενταθεί. Πρέπει να δοθεί προσοχή σε ροές πλούσιες σε φερτά, που θα μπορούσαν να βλάψουν τις υποδομές και να μπλοκάρουν κρίσιμες διατομές του υδρογραφικού δικτύου (όπως συνέβη στις πλημμύρες της Κινέτας και της Μάνδρας). Τα παραπάνω πρέπει να ληφθούν υπόψιν στον σχεδιασμό ή επανασχεδιασμό των υποδομών. Είναι σημαντική η διεξαγωγή λεπτομερών μελετών μετριασμού των μεταπυρικών κινδύνων σε όλες τις πυρόπληκτες περιοχές με ταχεία αξιολόγηση τους και ο προγραμματισμός έξυπνων δομικών και μη δομικών μέτρων για τη μείωση κινδύνου από πλημμύρες, κατολισθήσεις κ.ά. φαινόμενα. Πρόκειται για το 25ο τεύχος της έκδοσης Newsletter of Environmental, Disaster, and Crises Management Strategies, το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ, η ψηφιακή αποτύπωση (Ηub) του οποίου είναι προσβάσιμη εδώ.
       
      Περισσότερα...

      516 • 0

    9. Περιβάλλον

      Στέρεψε ο Πηνειός σε μήκος 25 χιλιομέτρων - Σε ερημοποίηση η Θεσσαλία

      Engineer

      Ο Πηνειός ποταμός έχει στερέψει εντελώς σε μήκος 25 χιλιομέτρων, με τον περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό να εκπέμπει μήνυμα SOS, σε επιτόπια αυτοψία.
      Από τις πηγές του ποταμού μέχρι το Διαλεκτό «δεν έχει σταγόνα νερό» όπως λέει χαρακτηριστικά σε βίντεο που γυρίστηκε στις 23 Αυγούστου. «Η φύση μας προειδοποιεί, καλεί σε ορθολογική διαχείριση του νερού, να μπει ξανά μπροστά το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο για τον Αχελώο. Χρειάζεται συνετή διαχείριση του νερού. Το νερό δεν είναι ιδιοκτησία κανενός, λευτεριά στο νερό».
      Ο κ. Αγοραστός, πραγματοποίησε μαζί με τον Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Τρικάλων Χρήστο Μιχαλάκη, κατά μήκος του Πηνειού, από την Καλαμπάκα έως την πόλη των Τρικάλων. «Εκατοντάδες στρέμματα στην κοίτη του ποταμού θυμίζουν έρημο καθώς το ποτάμι έχει στερέψει από νερό» μεταδίδει το τοπικό trikalaenimerosi.gr.
      Εκατοντάδες στρέμματα στην κοίτη του ποταμού θυμίζουν έρημο καθώς το ποτάμι έχει στερέψει από νερό.
      «Το νερό δεν έχει ιδιοκτησία. Ανήκει σε όσους το έχουν ανάγκη. Η Θεσσαλία ερημοποιείται, αργοπεθαίνει. Σε μήκος 25 χιλιομέτρων από τις πηγές έως τη γέφυρα του Διαλεχτού στα Τρίκαλα δεν υπάρχει σταγόνα νερού στον Πηνειό. Η φύση μας προειδοποιεί, η φύση μας καλεί, η φύση μας λέει ενεργήστε τώρα.
      Είναι η ώρα για ορθολογική διαχείριση του νερού. Είναι η ώρα για να μπει μπροστά το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο στην Ελλάδα ο Αχελώος» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Περιφερειάρχης, μετά την αυτοψία που πραγματοποίησε.
      «Το νερό δεν ανήκει πουθενά. Ανήκει στον κόσμο. Δεν έχει ιδιοκτησία. Ανήκει σε όσους το έχουν ανάγκη. Και ανάγκη έχει ο κόσμος της Θεσσαλίας για να πιει, να ζήσει, να συνεχίσει να παράγει. Όχι κατασπατάληση του νερού αλλά ορθολογική χρήση. Ταυτόχρονα, όμως, χρειάζεται να λειτουργήσουν και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια για να έχουμε παραγωγή ενέργειας φιλική προς το περιβάλλον και με σύμμαχο τη φύση.
      Χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν πιο θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον, γιατί το περιβάλλον είναι το κοινό μας σπίτι. Έγκαιρα προειδοποιήσαμε και προειδοποιούμε. Ενώστε δυνάμεις για να κερδίσουμε το μέλλον της Θεσσαλίας και της χώρας για τους ανθρώπους που ζουν, που παράγουν και δημιουργούν» πρόσθεσε ο κ. Αγοραστός.

       
      Περισσότερα...

      1049 • 0

    10. Περιβάλλον

      Προκήρυξη δημόσιου ηλεκτρονικού πλειοδοτικού διαγωνισμού εκμίσθωσης του 6όροφου κτηρίου στην Ακαδημίας 31

      Engineer

      Προκήρυξη δημόσιου ηλεκτρονικού πλειοδοτικού διαγωνισμού εκμίσθωσης του 6όροφου κτηρίου επί της οδού ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 31, στην Αθήνα την 05/11/2021, 10:00-12:00 π.μ. (ΑΔΑ:9ΦΩΝ6-4ΜΚ).

      Διαθέσιμα Αρχεία Ακινήτου
      ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ-ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ-ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ-31-ΑΔΑ-9ΦΩΝ6-4ΜΚ.pdf
      ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ_ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΕΠΙ_ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ_ΓΙΑ_ΤΟΝ_ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ_ΕΚΜΙΣΘΩΣΕΩΣ_ΤΟΥ_ΑΚΙΝΗΤΟΥ_ΣΤΗΝ_ΟΔΟ_ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ_31.pdf
      ΣΥΝΤΟΜΗ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ-ΑΚΙΝΗΤΟΥ-ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ-31.pdf
      Περισσότερα...

      746 • 0

    11. Περιβάλλον

      Οι νεροποντές στη Δυτική Ευρώπη είναι 3% έως 19% σφοδρότερες λόγω της υπερθέρμανσης

      Engineer

      Η κλιματική αλλαγή επηρέασε και επιδείνωσε τις καταστροφικές πλημμύρες του Ιουλίου στην Ευρώπη, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται σήμερα (24/8), αλλά ήταν μόνο ένας παράγοντας της καταστροφής.
      Δύο ημέρες με ρεκόρ βροχής και επακόλουθες πλημμύρες ποταμών έφεραν καταστροφές σε μέρη του Βελγίου και της Γερμανίας, κοστίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 220 ανθρώπους. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη κατέστησε εννέα φορές πιθανότερη την εμφάνιση τέτοιων ακραίων καιρικών φαινομένων στη Δυτική Ευρώπη.
      Οι νεροποντές στην περιοχή είναι 3-19% σφοδρότερες εξαιτίας της υπερθέρμανσης που προκάλεσε ο ανθρώπινος παράγοντας, γεγονός που σημαίνει ότι μια ημέρα βροχόπτωσης μπορεί να είναι έως και κατά 19% εντονότερη στη συγκεκριμένη περιοχή σε σχέση με το τι θα ήταν αν δεν είχε αυξηθεί κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας παγκοσμίως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της υπηρεσίας World Weather Attribution (WWA).
      «Σε ένα θερμαινόμενο κλίμα σαφώς και θα έχουμε περισσότερα τέτοια (φαινόμενα)», είπε η κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Φριντερίκε Οτο, η οποία είναι μια από τις επικεφαλής της υπηρεσίας. «Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι φονικά», συμπλήρωσε η ίδια, ανακαλώντας στη μνήμη της ότι είχε καλέσει επειγόντως μέλη της οικογένειάς της που ζουν στις πληγείσες εκείνες περιοχές για να διασφαλίσει ότι ήταν ασφαλείς όταν πλημμύρισαν οι περιοχές αυτές. «Για μένα ήταν πολύ κοντά στο σπίτι μου», τόνισε.
      Με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να κυριαρχούν στους τίτλους των ειδήσεων τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες δέχονται αυξανόμενες πιέσεις για να διευκρινίσουν σε ποιόν βαθμό ευθύνεται γι αυτά η κλιματική αλλαγή.
      Μόνο κατά τον περασμένο χρόνο οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η ξηρασία στις ΗΠΑ, ο φονικός καύσωνας στον Καναδά και οι δασικές πυρκαγιές στην Αρκτική Σιβηρία επιδεινώθηκαν από την υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας.
      «Το γεγονός ότι χάνουν τη ζωή τους άνθρωποι σε μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο είναι αληθινά σοκαριστικό», επισήμανε ο κλιματολόγος Ραλφ Τούμι του Ινστιτούτου Γκρέινθαμ, στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου Imperial College, αναφερόμενος στην πρόσφατη φυσική καταστροφή στη Γερμανία. «Κανένα μέρος δεν είναι ασφαλές», επισήμανε στη συνέχεια, αν και δεν συμμετείχε στην έρευνα.
      Παρότι η καταστροφή ήταν χωρίς προηγούμενο, οι 39 επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα διαπίστωσαν ότι οι κατά τόπους τάσεις βροχοπτώσεων διαφέρουν κατά πολύ.
      Για τον λόγο αυτό διενήργησαν μια ανάλυση σε μια ευρύτερη περιοχή που κάλυπτε τμήματα της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας, του Λουξεμβούργου και της Ελβετίας. Χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις σε υπολογιστή και τοπικά αρχεία για τα καιρικά φαινόμενα για να συγκρίνουν τις πλημμύρες του Ιουλίου με αυτό που θα συνέβαινε σε έναν κόσμο ανεπηρέαστο από την κλιματική αλλαγή.
      Επειδή ο θερμότερος αέρας συγκρατεί περισσότερη υγρασία, οι καλοκαιρινές βροχές στη συγκεκριμένη περιοχή είναι σήμερα κατά 3-19% σφοδρότερες σε σχέση με το τι θα ήταν χωρίς την υπερθέρμανση του πλανήτη, καταλήγουν οι επιστήμονες.
      Περισσότερα...

      765 • 13

    12. Περιβάλλον

      Το Σίδνεΐ επιβάλλει λευκές στέγες και ένα δέντρο σε κάθε κήπο για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή

      Engineer

      Το Σίδνει σκοπεύει να απαγορεύσει τις σκουρόχρωμες στέγες και να απαιτήσει από όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων να φυτέψουν τουλάχιστον ένα δέντρο σε κάθε κήπο, καθώς οι αρχές θέλουν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες των αυξανόμενων θερινών θερμοκρασιών που μπορούν να ξεπεράσουν τους 50 βαθμούς Κελσίου. 
      Οι κανόνες θα ισχύουν αρχικά για τα προάστια στα νοτιοδυτικά της πόλης, όπου τετράγωνα με σκουρόχρωμα σπίτια, χωρίς δέντρα. «Οι στέγες όχι μόνο διατηρούν τη θερμότητα και αυξάνουν την θερμοκρασία, αλλά οδηγούν επίσης σε υψηλούς λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της ανάγκης ψύξης των σπιτιών», δήλωσε ο Rob Stokes, υπουργός σχεδιασμού για τη Νέα Νότια Ουαλία.
      «Η ανάγκη προσαρμογής και άμβλυνσης της αστικής θερμότητας δεν είναι μελλοντική πρόκληση. Είναι ήδη εδώ», πρόσθεσε.
      Αντίθετα, υποχρεωτικές θα είναι οι ανοιχτόχρωμες στέγες στα καινούρια σπίτια ενώ τα νέα οικόπεδα θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλα ώστε να έχουν ένα δέντρο στην πίσω αυλή. 
      Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα, ανέφερε ότι η αστικοποίηση έχει επιδεινώσει τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στις πόλεις. Στις χερσαίες περιοχές της Αυστραλίας η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,4 βαθμούς Κελσίου από το 1910.
      Η έκθεση έδειξε ότι μπορεί να υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον εάν η κυβέρνηση δεν ενεργήσει άμεσα. «Χρειαζόμαστε αυλές που να είναι αρκετά μεγάλες για να φυτέψουμε ένα δέντρο ή να έχουμε έναν κήπο. Επίσης, πρέπει να πούμε αντίο στην τάση να έχουμε σκουρόχρωμες στέγες» όπως είπε χαρακτηριστικά.
      Μελέτες έχουν δείξει ότι τμήματα στα δυτικά του Σίδνεϊ είναι από τα λιγότερο φυλλώδη στην αστική Αυστραλία. Σε ορισμένα μέρη η φυσική σκιά, μετά βίας καλύπτει το 1% της επιφάνειας ενώ, αντίθετα, στη βόρεια ακτή του Σίδνεϊ η κάλυψη με δέντρα φτάνει ως και το 60%.
      Ο Mattheos Santamouris, καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας σημειώνει ότι οι «δροσερές στέγες» θα μπορούσαν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας από μη μονωμένα κτίρια στο δυτικό Σίδνεϊ έως και 50%.
      Μιλώντας στη The Sydney Morning Herald εξήγησε ότι τα δυτικά προάστια της πόλης ήταν σταθερά πολύ πιο ζεστά από τα ανατολικά και επηρεάζονται από τους καυτούς ανέμους της ερήμου.
      Ωστόσο, ο Stephen McMahon, πρόεδρος του τμήματος της Νέας Νότιας Ουαλίας του Ινστιτούτου Αστικής Ανάπτυξης της Αυστραλίας, επέκρινε τους νέους νόμους ως «κακώς σχεδιασμένους και μη λειτουργικούς».
      Ο ίδιος αντιτίθεται στους κανόνες που απαιτούν «κάθε στέγη να βάφεται λευκή» ενώ εκτίμησε ότι μία τέτοια απόφαση θα οδηγήσει σε επιβαλλόμενη γραφειοκρατική νωχελικότητα στις νέες κοινότητες, προσφέροντας αμελητέα βελτίωση στη θερμική απόδοση».
      Με πληροφορίες των The Times
      Περισσότερα...

      3119 • 10

    13. Περιβάλλον

      Guardian: Η Αττική στο επίκεντρο της κλιματικής αλλαγής με μεγάλους καύσωνες τα επόμενα χρόνια

      Engineer

      Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη - Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου.
      Αντιμέτωπη με παρατεταμένα κύματα καύσωνα, η Ελλάδα σχεδιάζει να ακολουθήσει την πρακτική ονοματοδοσίας ακραίων φαινομένων ζέστης, στη λογική που το πράττει και για την κακοκαιρία.
      Μιλώντας στον βρετανικό Observer, ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, αφού επεσήμανε πως το κύμα ακραίου καύσωνα του φετινού καλοκαιριού, υποεκτιμήθηκε, είπε: «Αυτό το πολύ ζεστό καλοκαίρι μας έδωσε μια γεύση του μελλοντικού κλίματος σε 20 ή 30 χρόνια, όταν είναι πολύ πιθανό να βιώνουμε παρατεταμένες περιόδους εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών».
      Τα δύο μεγάλα κύματα καύσωνα στην Ελλάδα
      Σε δημοσίευμα του Guardian για το θέμα σημειώνεται πως η Ελλάδα βίωσε δύο μεγάλα κύματα ακραίου καύσωνα από τον περασμένο Ιούνιο, με χαρακτηριστικό τη διάρκεια και την ένταση, αφού το δεύτερο κύμα κράτησε σχεδόν τρεις εβδομάδες.
      Αυτή η εικόνα του φετινού καλοκαιριού, οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα πως η κατηγοριοποίηση και η ονοματοδοσία των περιόδων καύσωνα θα βοηθήσει αρχές και πολίτες να προετοιμάζονται αποτελεσματικότερα.
      «Πιστεύουμε πως οι πολίτες θα είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν ένα επικείμενο καιρικό φαινόμενο, όταν αυτό έχει ένα όνομα» υποστηρίζει ο Λαγουβάρδος και συμπληρώνει: «Θα είναι πιο συνειδητοποιημένοι για πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει στις ζωές και τις περιουσίες τους. Οι καύσωνες προκαλούν πολλούς θανάτους. Δεν κάνουν θόρυβο και μπορεί να μην είναι ορατοί, αλλά είναι σιωπηλοί δολοφόνοι».
      Η Αθήνα κινδυνεύει από την υπερθέρμανση του πλανήτη
      Σύμφωνα με τον Guardian η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που θεωρείται πιο πιθανό να χτυπηθεί πιο σφοδρά από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η Ελλάδα κατέγραψε μέσα στον Αύγουστο θερμοκρασία ρεκόρ, 47,1 βαθμούς Κελσίου.
      Το βρετανικό δημοσίευμα περιγράφει την πρωτοβουλία του Αστεροσκοπείου εδώ και τέσσερα χρόνια να κατηγοριοποιήσει τις χειμερινές καταιγίδες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, δίνοντάς τους ονόματα, κάθε φορά που τίθετο ζήτημα απειλής κατά της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
      Ο Κώστας Λαγουβάρδος, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στη Γαλλία, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, τονίζει ωστόσο πως η ονοματοδοσία των κυμάτων καύσωνα ίσως αποδειχθεί πιο δύσκολη, καθώς μια τέτοια κατηγοριοποίηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πέραν της θερμοκρασίας και την πληθυσμιακή πυκνότητα κάθε περιοχής.
      Πότε θα λαμβάνει όνομα ένας καύσωνας
      Σε γενικές γραμμές όμως, ένας καύσωνας είναι πιο εύκολο να προβλεφθεί, σε σύγκριση με τις καταιγίδες, τόσο αναφορικά με την έντασή του, όσο όμως και σχετικά με τη διάρκειά του.
      Αν οι θερμοκρασίες πάνω από 40 βαθμούς επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας, τότε οι επιστήμονες πιστεύουν πως το φαινόμενο θα πρέπει να λαμβάνει ένα όνομα, συνήθως βγαλμένο από την ελληνική αρχαιότητα και την μυθολογία. Όπως συμβαίνει δηλαδή μέχρι σήμερα με τις κακοκαιρίες.
      Η πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης στην Ευρώπη
      Ο Guardian αναφέρεται όμως και στην πρώτη Επικεφαλής Αντιμετώπισης Αστικής Υπερθέρμανσης, την πρώτη στην Ευρώπη, η οποία έχει ήδη αναλάβει καθήκοντα στην Ελλάδα. Η Ελένη Μυρηβήλη, ακαδημαϊκός και πρώην αντιδήμαρχος Αθηνών, θεωρεί την πρωτοβουλία αυτή ως καταλύτη στη διαχείριση των υψηλών θερμοκρασιών.
      Περισσότερα...

      792 • 0

    14. Περιβάλλον

      Έκθεση των Ηνωμένων Εθνών: Ένα δισ. παιδιά κινδυνεύουν από την κλιματική αλλαγή

      Engineer

      Ένα στα τρία παιδιά ζουν σε χώρες, που θα εκτεθούν μελλοντικά σε ακραίες περιβαλλοντικές προκλήσεις - Τρομάζουν τα νούμερα - Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη έκθεση από Unicef και ΟΗΕ - Δραστική πρέπει να είναι η παρέμβαση για την αποτροπή τους.
      Νέα έκθεση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έρχεται να προκαλέσει ταραχή, αφού μετά τις περιβαλλοντικές καταστροφές, θέτει στο επίκεντρο τα παιδιά.
      Αναφέρεται, συγκεκριμένα, ότι οι νέοι που ζουν σε χώρες της Αφρικανικής Δημοκρατίας, όπως το Τσαντ, τη Νιγηρία, τη Γουινέα και τη Γουινέα Μπισάου είναι πιο πιθανό να επηρεαστούν από έναν «θανατηφόρο» συνδυασμό έκθεσης σε κλιματικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, εκτός από την ανεπαρκή υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση.
      Η Υποσαχάρια Αφρική αφορά στις 24 από τις συνολικά 33 χώρες, όπου τα παιδιά ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο από τις κλιματικές αλλαγές, μεταξύ των οποίων κυκλώνες και καύσωνες, την στιγμή που στερούνται της πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, όπως εκείνες της ύδρευσης και της στέγασης.
      Ο «Παιδικός Δείκτης Κινδύνου» για το κλίμα από τον ΟΗΕ και την Unicef είναι η πρώτη ολοκληρωμένη ανάλυση του σχετικά με τον κλιματικό κίνδυνο. Διαπιστώθηκε ότι σχεδόν τα μισά από τα 2,2 δισεκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως ζουν σε χώρες που μπαίνουν στη λίστα «εξαιρετικά υψηλού κινδύνου».
      Greta and eight young activists reveal how the climate crisis is shaping their lives | UNICEF
      «Για πρώτη φορά έχουμε πλήρη εικόνα για το πού και το πώς τα παιδιά καθίστανται ευάλωτα στις περιβαλλοντικές μεταβολές και τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά», δήλωσε η Ενριέττα Φορ, εκτελεστική διευθύντρια της UNICEF.

      Αυτό που αποκαλύπτει επίσης η έκθεση είναι ότι οι χώρες που θα αντιμετωπίσουν τις χειρότερες συνέπειες από την κλιματική αλλαγή είναι αυτές που κατέγραψαν τα χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Συνολικά τα 33 έθνη που ανήκουν στην ζώνη «εξαιρετικά υψηλού κινδύνου» εκπέμπουν το 9% των παγκόσμιων εκπομπών CO2.



      Στο στόχαστρο μπαίνει και η Βρετανία, η οποία αναμένεται να απειληθεί μελλοντικά από καύσωνες, πλημμύρες και ρύπανση τους εδάφους και των υδάτων. Περισσότερα από 850 εκατομμύρια παιδιά σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή το 1 στα 3, ζουν σε περιοχές που θα κληθούν να ανταπεξέλθουν σε αντίστοιχες προκλήσεις, επισημαίνεται στην έκθεση.
       


      Η Φορ συνέχισε: «Η κλιματική αλλαγή είναι βαθιά άνιση. Ενώ κανένα παιδί δεν είναι υπεύθυνο για την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας, αυτά θα αναγκαστούν να πληρώσουν το τίμημα της καταστροφής που άφησαν πίσω τους οι προγενέστεροι. Τα παιδιά από τις χώρες που έχουν και το μικρότερο μερίδιο ευθύνης, θα υποφέρουν περισσότερο από τα υπόλοιπα. Αλλά υπάρχει ακόμα χρόνος για δράση. 
      Η βελτίωση της πρόσβασης των παιδιών σε βασικές υπηρεσίες, όπως το νερό, η υγεία και η εκπαίδευση, μπορεί να αυξήσει σημαντικά την ικανότητά τους να επιβιώσουν από αυτούς τους κλιματικούς κινδύνους. Η UNICEF παροτρύνει τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να ακούσουν τα παιδιά και να δώσουν προτεραιότητα σε δράσεις που θα τα προστατεύσουν από αυτές τις επιπτώσεις, επιταχύνοντας τις εργασίες για τη μείωση των εκπομπών αερίων που τροφοδοτούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου».
       
       
      Περισσότερα...

      462 • 0

    15. Περιβάλλον

      Οι 10 προτάσεις της WWF Ελλάς για την επόμενη ημέρα των πυρκαγιών

      Engineer

      Με τη φετινή αντιπυρική περίοδο να έχει εξελιχθεί εφιαλτικά και να μετράμε ήδη περισσότερα από 1 εκατομμύριο καμένα στρέμματα δασικών και αγροτικών εκτάσεων στη χώρα, είναι τώρα πιο σημαντικό από ποτέ να δούμε ψύχραιμα την επόμενη μέρα και τις αναγκαίες κινήσεις», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η WWF Ελλάς, η οποία διαμόρφωσε μια σειρά προτάσεων που κατά την εκτίμησή της οφείλουν να αποτελέσουν «την πυξίδα κράτους, επιχειρήσεων, φορέων και πολιτών».
      Ειδικότερα, οι δέκα προτάσεις της WWF Ελλάς είναι οι ακόλουθες:
      «1.Άμεση κήρυξη ως αναδασωτέων όλων των καμένων εκτάσεων με δασική βλάστηση, ανεξαρτήτως αν είναι δημόσιες, ιδιωτικές ή αμφισβητούμενες, όπως προβλέπεται στη νομοθεσία, χωρίς εξαιρέσεις και "παραθυράκια".
      2. Έκδοση των σχετικών δασικών αστυνομικών διατάξεων για απαγόρευση βόσκησης και κυνηγιού στις καμένες εκτάσεις.
      3. Μελέτες αντιδιαβρωτικών έργων και δημιουργία κορμοφραγμάτων. Η έγκριση και χρηματοδότηση των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων πρέπει να γίνει τάχιστα, ώστε να προχωρήσουν οι απαραίτητες εργασίες πριν τη φθινοπωρινή περίοδο. Η εμπειρία έχει δείξει δυστυχώς ότι υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας.
      4. Δημοσίευση βασικών αρχών αναδασώσεων και αποκαταστάσεων σε συμφωνία για τις βασικές αρχές της αναδάσωσης και σύμφωνα πάντα με όσα επιτάσσει η επιστήμη. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει και πρέπει να έχει καθοριστικό ρόλο στο πολύπλοκο αυτό ζήτημα των αναδασώσεων.
      5. Μελέτες αναδασωτέων περιοχών και εφαρμογή τους αν χρειάζεται, όπου χρειάζεται και όταν χρειάζεται, σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης. Πρέπει να αφορά τις περιοχές που ενδεικτικά: 1. Περιλαμβάνουν είδη που δεν μπορούν να αναγεννηθούν με φυσικό τρόπο, 2. Έχουν καεί πάνω από δύο φορές τα τελευταία 20 χρόνια και 3) χαρακτηρίζονται από μίξη κατοικίας – δάσους και άρα παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για ειδικά μέτρα διαχείρισης. Στις περιοχές που προβλέπεται φυσική αναγέννηση, πρέπει να αφήσουμε τη φύση να κάνει τη δουλειά της.
      6. Ενίσχυση σε μέσα και προσωπικό των κρατικών φυτωρίων ώστε να είναι έτοιμα να διαθέσουν το απαραίτητο φυτευτικό υλικό, όπου και αν χρειαστεί. Συνδρομή εθελοντικών σωματείων σε δράσης υποστήριξης π.χ. συλλογή σπόρων.
      7. Περιφρούρηση των αναδασωτέων εκτάσεων για περιπτώσεις καταπατήσεων, παράνομης βόσκησης και άλλων ενεργειών που έχουν σκοπό την αλλαγή χρήσεων γης ή πρόκειται να εμποδίσουν την αποκατάσταση.
      8. Αναστολή όλων των οικοδομικών αδειών για νέες κατασκευές εντός των καμένων περιοχών, ακόμα και αν δεν το προβλέπει η νομοθεσία για τις αναδασωτέες εκτάσεις, μέχρι να εκτιμηθεί η συνολική οικολογική ζημιά και να καθοριστούν οι ανάγκες αποκατάστασης. Από την απαγόρευση, θα πρέπει να εξαιρεθούν οι άδειες επισκευής και ανακατασκευής πυρόπληκτων κτιρίων.
      9. Ολοκλήρωση των δασικών χαρτών ως μέτρο μελλοντικής πρόληψης δασικών πυρκαγιών.
      10.Ολοκληρωμένη και διάφανης ανάλυση των κοινωνικών, οικονομικών ή τεχνικών αιτιών των πυρκαγιών με στόχο τη λήψη αντίστοιχων στοχευμένων μέτρων σε κάθε περιοχή».
      Περισσότερα...

      555 • 0

    16. Περιβάλλον

      26% αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών και 450% αύξηση της καμένης έκτασης

      Engineer

      Με τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που επηρέασαν τη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα να βρίσκονται σε ύφεση ή και να έχουν ελεχθεί πλήρως, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu).
      Σύμφωνα με αυτά, παρότι ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών του 2021 στη χώρα μας παρουσιάζει σχετικά μικρή αύξηση (26%) σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (Εικόνα 1), η συνολική καμένη έκταση καταγράφει εξαιρετικά μεγάλη αύξηση ίση με περίπου 450% ως προς τον αντίστοιχο μέσο όρο της ίδιας περιόδου (Εικόνα 2). Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση αυτά τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των 15 εξετασθέντων χωρών της Μεσογείου, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τη δεύτερη Τουρκία και την τρίτη Κύπρο, που επίσης καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις.

      Εικόνα 1. Αριθμός χαρτογραφημένων από το EFFIS δασικών πυρκαγιών στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

      Εικόνα 2. Συνολική καμένη έκταση με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Σε απόλυτους αριθμούς, μέχρι και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021, έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 58 μεγάλες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 1), οι οποίες έκαψαν συνολική έκταση ίση με 1.161.650 στρέμματα (Εικόνα 2). Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα αυτά, προκύπτει ότι η μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 20.000 στρέμματα για το 2021 (έως και 13.08.2021), γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας πρώτη στη Μεσόγειο, με πολύ σημαντική διαφορά ακόμα και από τη δεύτερη Τουρκία (Εικόνα 3).

      Εικόνα 3. Μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1883&fbclid=IwAR2D-e4IPixNzS8TGIhh2BIkBQ-caWU5hnPSITBr7AbSFJj0uy8509HSuAE
      Περισσότερα...

      322 • 0

    17. Περιβάλλον

      ΥΠΕΝ: Πόροι 260 εκ. ευρώ για την Ενέργεια και το Περιβάλλον από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 2021-2025

      Engineer

      Σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Αυγούστου έθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης προϋπολογισμού 260 εκ. ευρώ.
      Πρόκειται για μέρος από τους συνολικούς δημόσιους πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ύψους 10 δις. ευρώ κατά την περίοδο 2021 – 2025.
       Η χρηματοδότηση της «πράσινης» ανάπτυξης είναι ο κεντρικός στόχος της διάθεσης των δημόσιων πόρων του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης, οι οποίοι κατανέμονται σε 150 εκ. ευρώ για την ενέργεια και σε 110 εκ. ευρώ για το περιβάλλον.
      Στην ενέργεια πρόκειται να χρηματοδοτηθούν δράσεις για την ενεργειακή απόδοση, τη στήριξη των ΑΠΕ και της συμπαραγωγής, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, την ανάπτυξη και συντήρηση υποδομών καθώς και την ψηφιακή διασύνδεση μονάδων δημόσιας διοίκησης.
      Στον τομέα του περιβάλλοντος μεγάλο κομμάτι της χρηματοδότησης θα κατευθυνθεί για την κυκλική οικονομία και συγκεκριμένα για την ανάπτυξη υποδομών προστασίας, τις πράσινες πόλεις, την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων, τη διαχείριση υδάτων και στερεών και υγρών απόβλητων.
      Αναλυτικά για την Ενέργεια το ΤΠΑ του ΥΠΕΝ προβλέπει:
      1.    Δημόσια Διοίκηση και ψηφιοποίηση 4 εκ. ευρώ
      ·      Δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και έλεγχο των πληροφοριών/στοιχείων που αφορούν στον τομέα ενέργειας και εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών
      ·       Αναβάθμιση και ανάπτυξη βάσεων δεδομένων ενεργειακών προϊόντων, ενεργειακών στοιχείων και γεωχωρικών πληροφοριών
      ·      Αναβάθμιση και ανάπτυξη Πληροφοριακών Συστημάτων για την απλοποίηση των υπηρεσιών και λειτουργιών του Τομέα Ενέργειας του ΥΠΕΝ
      2.    Ψηφιακή Διασύνδεση Μονάδων Δημόσιας Διοίκησης 2,5 εκ. ευρώ
      ·      Δράσεις διαλειτουργικότητας μεταξύ δημοσίων φορέων για την ανάπτυξη ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών
      3.    Ενεργειακή Απόδοση 58,25 εκ. ευρώ
      ·      Προώθηση Ενεργειακών Αναβαθμίσεων στα κτίρια Οικιακού τομέα
      ·      Προώθηση Ενεργειακών Αναβαθμίσεων στα κτίρια Τριτογενούς τομέα
      ·      Προώθηση Ενεργειακών Αναβαθμίσεων στα κτίρια Δημόσιας Χρήσης
      4.    Στήριξη ΑΠΕ – Συμπαραγωγή 12,5 εκ. ευρώ
      ·      Νομοθετική ολοκλήρωση της απλοποίησης αδειοδότησης έργων ΑΠΕ
      ·      Ομαδοποίηση μικρών έργων ΑΠΕ για σύνδεση στο Σύστημα
      ·      Διασφάλιση βιωσιμότητας Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ
      ·      Ολοκλήρωση θεσμικού πλαισίου χωροθέτησης εγκαταστάσεων ΑΠΕ για τη διευκόλυνση διείσδυσης τους στην αγορά ηλεκτρισμού
      ·      Προώθηση συστημάτων αυτοπαραγωγής από ΑΠΕ και αποθήκευσης
      ·      Εκπόνηση πιλοτικών υποστηρικτικών μελετών, οι οποίες θα βοηθήσουν στην περαιτέρω ενίσχυση των ΑΠΕ καθώς και στην ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων (ιδιαίτερα στις οδικές μεταφορές)
      ·      Ανάπτυξη τεχνολογιών και υλοποίηση έργων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας
      5.    Απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα – ενεργειακή μετάβαση 22 εκ. ευρώ
      ·      Αναβάθμιση και επέκταση δικτύων τηλεθέρμανσης
      ·      Επιδοτήσεις για την αντικατάσταση εξοπλισμού παραγωγής θερμότητας με άλλον μεγαλύτερης απόδοσης / εναλλακτικού καυσίμου
      ·      Επιδοτήσεις ανανέωσης στόλου οχημάτων με ηλεκτρικά – Κινούμαι Ηλεκτρικά
      ·      Οικονομικά κίνητρα συνδεδεμένα με τις εκπομπές CO2 για μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση  Χρήση ΑΠΕ για την ηλεκτροδότηση των σταθμών φόρτισης
      6.    Ανάπτυξη, βελτίωση, συντήρηση και εκσυγχρονισμός ενεργειακών δικτύων και υποδομών 50 εκ. ευρώ
      ·      Ανάπτυξη έξυπνων δικτύων
      ·      Έργα και υποδομές διανομής φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού (μέσης και χαμηλής πίεσης / τάσης αντίστοιχα)
      Για το «Περιβάλλον» οι δράσεις στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης είναι:
      1.    Δημόσια Διοίκηση και ψηφιοποίηση  9,9 εκ. ευρώ
      2.    Πρόληψη & διαχείριση κινδύνων 18 εκ. ευρώ
      ·      Προώθηση μέτρων προσαρμογής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους. Ενδεικτικά αναφέρονται παρεμβάσεις που στοχεύουν στην προστασία της βιοποικιλότητας, την αποτελεσματική χρήση των υδάτινων πόρων, τη διαχείριση των δασών, την προστασία παράκτιων πόλεων από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας κα
      ·      Προώθηση της ενσωμάτωσης της διάστασης της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή σε άλλες πολιτικές
      ·      Προώθηση δράσεων πρόληψης και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών
      ·      Προώθηση δράσεων πρόληψης, αντιμετώπισης και διαχείρισης πλημμυρικών φαινομένων  Προώθηση δράσεων μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
      ·      Καλλιέργεια δημόσιων δασικών φυτωρίων, σποροσυλλογή, διαχείριση σποραγωγών κήπων και συστάδων
      ·      Προώθηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης
      3.    Παροχή πόσιμου νερού & διαχείριση υδάτων 15 εκ. ευρώ
      ·      Ανάπτυξη νέων και αναβάθμιση υφιστάμενων υποδομών συλλογής, μεταφοράς, αποθήκευσης, επεξεργασίας και διανομής πόσιμου νερού Ανάπτυξη και εφαρμογή δράσεων/έργων που στοχεύουν στην εξοικονόμηση ύδατος σε κάθε κατηγορία χρήσης
      ·      Δράσεις προστασίας, παρακολούθησης και διαχείρισης υδατικών σωμάτων
      ·      Εφαρμογή συστημάτων αφαλάτωσης για την ικανοποίηση των αναγκών σε νησιά με ειδικές τοπικές και κλιματικές συνθήκες και σε παράκτιες τουριστικές περιοχές
      4.    Διαχείριση Στερεών και Υγρών αποβλήτων 12,5 εκ. ευρώ
      ·      Ολοκλήρωση υποδομών Αποχέτευσης και Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων  Ολοκλήρωση υποδομών αποκατάστασης ΧΑΔΑ
      ·      Ολοκλήρωση υποδομών εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων
      ·      Πρόβλεψη κάλυψης περιοχών που δεν έχουν ΧΥΤ από νέους ΧΥΤ ή εξυπηρέτησής τους από ΧΥΤ άλλων περιοχών
      ·      Προώθηση της εφαρμογής της χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων
      ·      Προώθηση της ενίσχυσης του δικτύου συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών Προώθηση ανάπτυξης του δικτύου Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ) και Κέντρων Ανακύκλωσης και Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ)
      ·      Ολοκλήρωση υποδομών μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων ή/και των δευτερογενών καυσίμων
      ·      Προώθηση της αντιμετώπισης της πλαστικής ρύπανσης
      ·      Προώθηση ανακύκλωσης νερού σε βιομηχανικές μονάδες
      ·      Προώθηση επαναχρησιμοποίησης νερού και ιλύος από μονάδες βιολογικής επεξεργασίας λυμάτων
      5.    Πράσινες Πόλεις 20 εκ. ευρώ
      ·      Ποδηλατοδρόμοι – αύξηση χρήσης ποδηλάτου
      ·      Ανάπτυξη του περπατήματος – προσβασιμότητα πεζοδρομίων
      ·      Συντήρηση-αναβάθμιση ή γκρέμισμα εγκαταλελειμμένων κτιρίων
      ·      Ανάπτυξη χώρων αστικού πρασίνου-Ενίσχυση επιπέδων βλάστησης του αστικού πρασίνου και του υγρού στοιχείου
      ·      Πολεοδομικές ρυθμίσεις/αναπλάσεις/παρεμβάσειςΑνάπλαση υποβαθμισμένων περιοχών Προδιαγραφές για Τοπικά Χωρικά Σχέδια
      ·      Βελτιστοποίηση του χωροταξικού πλαισίου
      ·      Μελέτες βιώσιμης αστικής κινητικότητας Υπηρεσίες / Εξοπλισμός ελέγχου ατμοσφαιρικής ρύπανσης και θορύβου
      ·      Εφαρμογή προγράμματος παρακολούθησης και εκτίμησης της ποιότητας της ατμόσφαιράς μέσω του δικτύου παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του εθνικού εργαστηρίου ποιότητας αναφοράς
      6.    Ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση της φυσικής κληρονομιάς 15 εκ. ευρώ
      ·      Ανάδειξη και ήπια αξιοποίηση περιοχών που χαρακτηρίζονται για την μοναδικότητά τους ως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και γενικά ως στοιχεία της φυσικής κληρονομιάς, περιλαμβανομένου του αγροτικού τοπίου
      ·      Ανάδειξη φυσικών μνημείων (δάση, σπήλαια κ.λπ.)
      ·      Δημιουργία υποδομών παρατήρησης και ερμηνείας της φύσης Δημιουργία υποδομών οικοτουρισμού και δράσεις προώθησης του οικοτουρισμού, όπως καταφύγια, δίκτυα πεζοπορικών διαδρομών και ποδηλάτων κ.λπ.
      ·      Διαχειριστικές μελέτες δασών/δασικές μελέτες
      ·      Έρευνα και ανάπτυξη στο τομέα των δασών
      ·      Διατήρηση και διαχείριση της βιοποικιλότητας και των οικοτόπων εντός και εκτός των περιοχών του δικτύου Natura 2020 και βελτίωση της γνώσης
      7.    Ανάπτυξη Υποδομών προστασίας 19 εκ. ευρώ
      ·      Ανάπτυξη αντιπλημμυρικών έργων
      ·      Έργα Αντιπυρικής προστασίας δασών
      ·      Έργα αποκατάστασης υποδομών σε πληγείσες περιοχές
      Περισσότερα...

      245 • 0

    18. Περιβάλλον

      Πώς τα δάση μπορούν να αναγεννηθούν μόνα τους μετά τη φωτιά – Πόσα χρόνια χρειάζονται

      Engineer

      Τρίτη 3 Αυγούστου 2021. Οι φλόγες περικυκλώνουν τη Βαρυμπόμπη. Οι κάτοικοι αρχίσουν έντρομοι να βάζουν όπως όπως λιγοστά πράγματα σε μια τσάντα. Φεύγουν με δάκρυα στα μάτια και ξέροντας πως όταν γυρίσουν τίποτα δεν θα είναι ίδιο.
      Ακολούθησαν και άλλες εκκενώσεις περιοχών και αρκετά 24ωρα με εκατοντάδες πυρκαγιές να ξεσπούν σε πολλά σημεία της χώρας όπως στη βόρεια Εύβοια που πάλεψε επί ημέρες με τις φλόγες. Ένα εκατομμύριο στρέμματα της Ελλάδας παραδόθηκαν στην πύρινη λαίλαπα. Δάση καταστράφηκαν, δέντρα έγιναν αποκαΐδια, ζώα άφησαν την τελευταία τους πνοή.
      Θα μπορέσουν άραγε οι απέραντες εκτάσεις των δασών που καταστράφηκαν από τη φωτιά να γίνουν ξανά όπως πριν; Θα αποκτήσουν και πάλι ζωή; Αυτή η μαύρη και αποκρουστική εικόνα θα αλλάζει χρώμα και θα γεμίσει με ζώα; /image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_6.jpg
      «Η φύση ξέρει τη δουλειά της και θα κάνει το έργο της… μόνη της, αρκεί να την αφήσουμε στην ησυχία της» επισημαίνει μιλώντας στο Newsbeast ο δασολόγος, πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Γιώργος Καρέτσος.
      Μπορούν τα δάση να αναγεννηθούν μετά από μία τέτοια καταστροφή;
      Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, Γιώργος Καρέτσος. «τα δάση που παραδόθηκαν στις φωτιές ήταν ώριμα και είχαν ικανή ποσότητα σπέρματος. Οπότε μπορεί το υλικό αυτό να αποτελέσει το πρώτο έναυσμα για την αναγέννησή τους».
      «Δεν ήταν δάση τα οποία είχαν διπλοκαεί ή να είχαν συχνότητα μικρότερη των δέκα χρόνων από πυρκαγιά σε πυρκαγιά, οπότε υπάρχει διαθεσιμότητα σπερμάτων» διευκρινίζει.
      Σύμφωνα με τον Γιώργο Καρέτσο η φύση μας λέει ότι σε πέντε χρόνια από τη φωτιά έχουμε την πλήρη σύνθεση της χλωρίδας που προϋπήρχε.
      «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό, αρκεί να την αφήσουμε στην ησυχία της. Να μην επέμβουμε δηλαδή με βοσκή, με δεύτερη φωτιά ή με άλλες δραστηριότητες στην περιοχή» σημειώνει. /image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_5.jpg
      Ο διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ αναφέρει όμως πως «θα πρέπει να περάσουν δύο χρόνια από τώρα για να εκτιμήσουμε αρχικά ποια ήταν η δυνατότητα της φύσης να καλύψει τις αναγεννητικές μας ανάγκες». «Μόλις περάσουν δύο χρόνια θα προβούμε σε λεπτομερή έλεγχο της περιοχής και θα έχουμε πλήρη εικόνα» λέει.
      Μπορεί η καταστροφή του 2021 να συγκριθεί με αυτή του 2007;
      Οι απώλειες και στις δύο περιπτώσεις ήταν μεγάλες υπογραμμίζει ο Γιώργος Καρέτσος.
      «Θα μπορούσε η καταστροφή του 2021 να συγκριθεί με αυτή του 2007 αλλά τότε είχαμε περισσότερη καμένη έκταση. Οι απώλειες φέτος από τις πρόσφατες πυρκαγιές προσεγγίζουν το 1 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα. Τα 100.000 στρέμματα βρίσκονται στην Αττική.
      Περίπου 70.000 στρέμματα από αυτά αντιστοιχούσαν στην εποπτεία του φορέα μας. Τα 42.000 στρέμματα αφορούν έκταση των πρώην βασιλικών κτημάτων και τα υπόλοιπα εκτάσεις δημόσιες και κοινοτικές» επισημαίνει εξηγώντας πως το 2007 καταστράφηκαν περίπου 1,5 εκατ. στρέμματα.

      Φωτιά στη Βαρυμπόμπη: Γιατί παραδόθηκε στις φλόγες τόσο μεγάλη έκταση
      «Όταν το κύριο μέτωπο της φωτιάς είχε τεθεί υπό έλεγχο δημιουργήθηκε αναζωπύρωση πίσω, στα μετόπισθεν δηλαδή της γραμμής άμυνας που είχαν κάνει οι πυροσβεστικές δυνάμεις» τονίζει ο Γιώργος Καρέτσος και συμπληρώνει «αυτό ήταν το στοιχείο το οποίο δεν πρόλαβαν εκείνη την ώρα και έλαβε αυτές τις διαστάσεις καίγοντας πολύ μεγαλύτερη έκταση από αυτή που περιμέναμε».
      Τι πρέπει να κάνουμε ώστε να μην δούμε ανάλογες καταστροφές;
      Απαντώντας στη σχετική ερώτηση του Newsbeast αναφορικά με το πώς είναι εφικτό να αποφευχθούν τέτοιες καταστροφές στον φυσικό πλούτο της χώρας ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ αναφέρθηκε στην αποκαλούμενη επιτροπή Golddammer που στήθηκε μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι και στα συμπεράσματα τα οποία αυτή είχε καταλήξει.
      «Επικεφαλής της ήταν κ. Golddammer και σε αυτή συμμετείχαν επιφανείς επιστήμονες που ασχολούνται με τις πυρκαγιές. Μετά από έρευνες η επιτροπή κατέληξε σε κάποια συμπεράσματα. Μην νομίζετε όμως πως ήταν πολύ διαφορετικά από αυτά που είχαμε πει και στο παρελθόν και από το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής του 1993. Σύμφωνα τα συμπεράσματα της επιτροπής υπάρχουν τρεις διαστάσεις της δασοπυρόσβεσης: η πρόσληψη, η καταστολή και η αποκατάσταση» λέει ο Γιώργος Καρέτσος.
      «Η πρόληψη είναι ευθύνη της δασικής υπηρεσίας. Η δασική υπηρεσία όμως είναι αποδυναμωμένη και συστηματικά έχει υποστελεχωθεί εδώ και 30 χρόνια περίπου. Η δύναμή της έχει περιοριστεί στο ελάχιστο. Οι πόροι της έχουν εκμηδενιστεί και δεν μπορεί να επιτελέσει το έργο της. Λογικό είναι όλα αυτά τα οικοσυστήματα να έχουν αφεθεί στην τύχη τους, να έχει αναπτυχθεί η βλάστηση σε τόσο έντονο βαθμό, σε ποσότητα και σε δομή που να επιτρέπει πολύ εύκολα την έξαρση τέτοιων φαινομένων πυρκαγιάς» αναφέρει./image/s320x/file/files/1/2021/08/kamena_4.jpg
      «Οι γραμμές άμυνας θα πρέπει να είναι μέσα στο δάσος»
      «Σε σχέση με την καταστολή που αποτελεί το δεύτερο συμπέρασμα της επιτροπής αυτή μεταφέρθηκε από το 1998 στην Πυροσβεστική Υπηρεσία. Υπάρχει όμως μια γραμμή η οποία κατά τη γνώμη μου είναι λαθεμένη. Όταν θεωρείς ότι τη φωτιά πρέπει να την περιμένεις επάνω στα όρια του αστικού ιστού έρχεται με την πλήρη της έξαρση και δύναμη με αποτέλεσμα να μην μπορέσεις να περιφρουρήσεις ούτε και τους οικισμούς. Οι γραμμές άμυνας θα πρέπει να είναι μέσα στο δάσος και στη συνέχεια να φτάσουν οριακά στους οικισμούς» εξηγεί ο Γιώργος Καρέτσος.
      «Ξεκινήσαμε με την προοπτική να μην χαθούν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες, το καταλαβαίνω αλλά είναι μία μάχη και πάντα στη μάχη έχουμε και απώλειες και νίκες και ήττες. Αυτό πρέπει να το ξέρουμε κάθε φορά. Για να φτάσουμε όμως να αμυνθούμε αποτελεσματικά πρέπει να κάνουμε όλη τη σχετική προετοιμασία της διαχείρισης. Την πρόληψη δηλαδή για μην θρηνούμε και να μην υποφέρουμε με τόση οδύνη τις καταστροφικές συνέπειες της φωτιάς» σημειώνει ο δασολόγος.
      «Το τρίτο σκέλος που είναι η αποκατάσταση είναι και πάλι δουλειά της δασικής υπηρεσίας αλλά εμπλέκονται και άλλες υπηρεσίες γιατί πρόκειται για συνολική ανασυγκρότηση. Δεν είναι μόνο τα καμένα δάση. Έχουμε και καμένες γεωργικές εκτάσεις, καμένες κυψέλες, ποίμνια και πάει λέγοντας.
      Όλες οι υπηρεσίες, η τοπική αυτοδιοίκηση, η περιφέρεια, δασικές υπηρεσίες και άλλες τεχνικές υπηρεσίες όπως και η κυβέρνηση θα πρέπει να καθίσουν κάτω και να σχεδιάσουν το κομμάτι της αποκατάστασης» συμπληρώνει ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας.
      Τι πρέπει να γίνει και μάλιστα άμεσα στις κατεστραμμένες εκτάσεις των δασών
      «Η δασική υπηρεσία οφείλει σε πρώτη φάση να απομακρύνει όλο τον ξυλώδη όγκο. Θα πρέπει να γίνουν άμεσες υλοτομίες. Το ξύλο το οποίο είναι χρήσιμο να πάει στις ξυλοβιομηχανίες για να αξιοποιηθεί» δηλώνει ο διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
      «Μια μεγάλη ποσότητα να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες των κατοίκων και μία άλλη ποσότητα για την κατασκευή των κορμοσειρών για τη σταθεροποίηση του εδάφους. Προφανώς θα περισσέψει πολύ μεγάλη βιομάζα σε κλαδιά. Θα χρειαστούν μεγάλοι θρυμματιστές για να θρυμματιστούν και να διασκορπιστεί η ποσότητά της θρυμματισμένης ύλης στην ευρύτερη καμένη έκταση καθώς με την αποσύνθεσή της θα αποτελέσει και θρεπτικό υλικό για τα ίδια τα φυτά που θα αναπτυχθούν στις περιοχές» εξηγεί.
      Ποιες είναι οι αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας
      Κλείνοντας ο Γιώργος Καρέτσος αναφέρεται στον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας τονίζοντας πως το προσωπικό του είναι 23 άτομα.
      «Διοικείται από άμισθο διοικητικό συμβούλιο και συντονίζει τις δραστηριότητες όλων των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διαχείριση και εποπτεία του ορεινού όγκου» σημειώνει.
      Περισσότερα...

      850 • 0

    19. Περιβάλλον

      Ο Ιούλιος του 2021, ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη

      Engineer

      Ο μήνας Ιούλιος, μπορεί να είναι γενικά ο ζεστότερος μήνας του έτους, όμως, ο Ιούλιος του 2021 ξεπέρασε τον εαυτό του, καθώς έγινε ο ζεστότερος Ιούλιος και ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη, όπως ανακοίνωσε η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας.
      Ο μήνας Ιούλιος του 2021 υπήρξε ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί στη Γη, ανακοίνωσε σήμερα η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ), υπογραμμίζοντας τον ρόλο της κλιματικής αλλαγής σε αυτό το νέο ρεκόρ.
      «Σε αυτή την περίπτωση, η πρώτη θέση είναι η χειρότερη», δήλωσε σε ένα δελτίο τύπου ο επικεφαλής της ΝΟΑΑ, Ρικ Σπίνραντ.
      «Ο μήνας Ιούλιος είναι γενικά ο ζεστότερος μήνας του έτους, όμως, ο Ιούλιος του 2021 ξεπέρασε τον εαυτό του, καθώς έγινε ο ζεστότερος Ιούλιος και ο θερμότερος μήνας που έχει ποτέ καταγραφεί», όπως είπε.
      «Αυτό το νέο ρεκόρ προστίθεται στην ανησυχητική – που προκαλεί αναστάτωση – πορεία, την οποία η κλιματική αλλαγή έχει ορίσει για την υφήλιο», προσέθεσε χαρακτηριστικά.
      Η παγκόσμια θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη ήταν υψηλότερη κατά 0,01 βαθμό Κελσίου σε σύγκριση με τον προηγούμενο πιο ζεστό μήνα Ιούλιο, το 2016.
      Τα στατιστικά άρχισαν να καταγράφονται πριν από 142 χρόνια, διευκρίνισε η NOAA.
      Η ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus για την κλιματική αλλαγή εκτίμησε, από την πλευρά της, την περασμένη εβδομάδα, ότι ο μήνας Ιούλιος του 2021 ήταν ο τρίτος θερμότερος μήνας Ιούλιος στα χρονικά.
      Περισσότερα...

      543 • 0

    20. Περιβάλλον

      Χαρτογράφηση των δασικών πυρκαγιών σε Εύβοια και Βαρυμπόμπη

      Engineer

      Ο χάρτης του Ευρωπαϊκού Επιχειρησιακού Συντονιστικού Κέντρου Έκτακτης Ανταπόκρισης (ERCC) EU Civil Protection & Humanitarian Aid - ECHO για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή κινητοποίηση πυροσβεστικών πόρων, προς στήριξη των ελληνικών δυνάμεων πυρόσβεσης.

      Χάρτης
      Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει:
      The last 24 hours 81 forest fires broke out in various regions in Greece. At the moment there are 40 forest fires active in entire country. The six of them are the more serious. Those are, in Rhodes Island, in Kos Island, in Evia Island, in Messinia (Peloponnese), in Eastern Mani (Peloponnese) and in Varympompi (in the region of Attica). In all of these forest fires, organized evacuations took place.
      Δείτε αναλυτικά εδώ: https://erccportal.jrc.ec.europa.eu/ECHO-Products/Maps#/maps/3792
      Περισσότερα...

      1091 • 0

    21. Περιβάλλον

      Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ: Οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν μετά τις πυρκαγιές

      Engineer

      Τα άμεσα μέτρα και παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν μετά τις πυρκαγιές, μέσα στον Σεπτέμβριο και τους προσεχείς μήνες, συνιστά το τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Σε άρθρο-παρέμβαση, η πρόεδρος του τμήματος, καθηγήτρια του ΑΠΘ, Θέκλα Τσιτσώνη, ιεραρχεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις επείγουσες ενέργειες που πρέπει να ξεκινήσουν τις ερχόμενες ημέρες και τα έργα αποκατάστασης των καμένων δασών που προτείνει το τμήμα Δασολογίας και Φ.Π. του ΑΠΘ.
      Τις τελευταίες μέρες βιβλική καταστροφή πλήττει τη χώρα μας, δημιουργώντας σε όλους και όλες  ιδιαίτερη οδύνη.  Πολλές και σε διαφορετικές περιοχές εκδηλώθηκαν πυρκαγιές ιδιαίτερα καταστροφικές, ανεξέλεγκτες, μεγάλης διάρκειας και έντασης και σε περιόδους καύσωνα. Η χώρα μας βρίσκεται σε πύρινο κλοιό, εκατοντάδες κάτοικοι χρειάστηκε να μετακινηθούν σε ασφαλές μέρος και ευτυχώς μέχρι σήμερα δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες. Η καταστροφή όμως χιλιάδων στρεμμάτων δασών και δασικών εκτάσεων δημιουργεί τεράστιες απώλειες στη βιοποικιλότητα. Ζώα, πουλιά, έντομα, ερπετά καίγονται ζωντανά διότι δεν έχουν περιθώριο μετακίνησης και κανείς δεν οργανώνει εκκένωση για αυτά ώστε να σωθούν. Επιπλέον, κάποια που ενδεχομένως θα σωθούν θα αντιμετωπίσουν σύντομα το φάσμα της πείνας και της έλλειψης καταφυγίων.  Η τροφική τους αλυσίδα έχει καταστραφεί και θα πάρει πολλά χρόνια για να επανέλθει.
      Φυτά σπάνια ή και πιο κοινά που απαιτούν συγκεκριμένο περιβάλλον  για να αυξηθούν δεν μπορούν πια να επιβιώσουν και εξαφανίζονται. Η Ελλάδα, χώρα της βιοποικιλότητας, έχει χάσει, και ίσως οριστικά, κάτι ακόμη. Αυτό το γεγονός αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα όταν καίγονται προστατευόμενες περιοχές, ανεκτίμητης οικολογικής και περιβαλλοντικής αξίας και ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς.
      Η Ελλάδα ως μεσογειακή χώρα πλήττεται από αρχαιοτάτων χρόνων από πυρκαγιές, οι οποίες αποτελούν μέρος των φυσικών διεργασιών των οικοσυστημάτων της.  Η συχνότητα όμως και η έκταση των πυρκαγιών, που συνεχώς αυξάνονται, δημιουργούν τεράστια προβλήματα που θα επηρεάσουν την οικολογική ισορροπία της χώρας μας κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Τα κύματα καύσωνα και οι περίοδοι ξηρασίας που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τις αλλαγές στη χρήση γης, την εγκατάλειψη της υπαίθρου και την έλλειψη διαχείρισης των δασικών εκτάσεων, έχουν καταστήσει τα δάση πιο εύφλεκτα, οδηγώντας σε όλο και μεγαλύτερες και πιο ανεξέλεγκτες πυρκαγιές που φτάνουν και καταστρέφουν παρακείμενους οικισμούς και χωριά.
      Δημιουργείται έτσι με τις πυρκαγιές ένας "φαύλος κύκλος" καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα. Με τις πυρκαγιές προβλέπεται πως η ατμοσφαιρική ρύπανση θα αυξηθεί κατά 15 έως 20 % με ρύπους που θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ανθρώπινη υγεία. Οι ρύποι όπως το διοξείδιο του άνθρακα, δεν θα απορροφώνται, ούτε θα «φιλτράρονται» και έτσι οι συνθήκες θα αλλάξουν, η θερμοκρασία θα αυξηθεί και το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα γίνει πιο έντονο. Το δάσος της Πάρνηθας είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα, όπως και το περιαστικό δάσος του Σέιχ-Σου για τη Θεσσαλονίκη. Οι εκτεταμένες καταστροφές ορεινών δασικών οικοσυστημάτων έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο κλίμα της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό και με τις παγκόσμιες κλιματικές αλλαγές, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ακραίων  καιρικών φαινομένων. Τα εδάφη των πυρόπληκτων περιοχών εγκαταλείπονται στη διαβρωτική δράση των βροχών. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία χειμάρρων και η εμφάνιση πλημμυρικών φαινομένων. Επίσης μειώνεται η δυνατότητα των εδαφών να συγκρατήσουν τα νερά των βροχών, που εμπλουτίζουν τους υδροφόρους ορίζοντες, με επακόλουθο τη λειψυδρία και τη μειωμένη ποιότητα νερού.
      Υπάρχει τρόπος να σταματήσουν οι Πυρκαγιές; Όχι, αλλά θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να περιοριστεί το φαινόμενο με την εμπλοκή ολόκληρης της κοινωνίας.  Εάν  η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι  το ένα ζητούμενο το άλλο είναι η αλλαγή στρατηγικής από την πολιτεία. Η πρόληψη επιτέλους πρέπει να γίνει πράξη.
      Η ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών είναι ουσιαστικό προαπαιτούμενο  για την πρόληψη των πυρκαγιών και την αειφορική διαχείριση των δασών. Τμήμα των κονδυλίων που διατίθενται στην καταστολή των πυρκαγιών και στην αποκατάσταση των ζημιών μπορούν να στελεχώσουν πλήρως τις δασικές υπηρεσίες και να συμβάλλουν σημαντικά στην πρόληψη.
      Η πυρκαγιά όταν σβήνει συχνά ξεχνιέται αλλά τα προβλήματα της μένουν πίσω για πολλά χρόνια. Μετά την πυρκαγιά πρέπει να οργανωθούν μέτρα αποκατάστασης. Συχνά εκείνα που οργανώνονται αφορούν μόνο στην αντιπλημμυρική δράση. Σπανίως υπάρχουν μέτρα στήριξης της βιοποικιλότητας και της σταδιακής επαναφοράς της. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ειδικά για τα σπάνια φυτά δεν υπάρχουν βοτανικοί κήποι  που να τα προστατεύουν, ex situ, ούτε στις προστατευόμενες περιοχές, ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν και να χρησιμοποιηθούν στην αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Ο δασικός πλούτος της χώρας που ήταν ήδη σε απειλούμενη κατάσταση λόγω των καταπατήσεων, έχει μειωθεί κατά μεγάλο ποσοστό και  από τις πυρκαγιές. Πρέπει άμεσα να οργανωθεί  μακροπρόθεσμο σχέδιο αντιπυρικής προστασίας αλλά και προστασίας της βιοποικιλότητας.
      Η δασική Εκπαίδευση και Έρευνα θα σταθεί αρωγός στην Πολιτεία όποτε και όπου χρειαστεί. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ήδη ανταποκρινόμενο στην πρόσκληση  του Δήμου Μεγαρέων για την αξιολόγηση της κατάστασης μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της 20ής Μαΐου 2021,  πρότεινε μέτρα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων καθώς και πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών, τα οποία αφορούν όλη τη χώρα. Η πυρκαγιά αυτή ήταν μία προειδοποίηση  για εντατικοποίηση των μέτρων πρόληψης, αφού τα τελευταία χρόνια, οι ακραίες καιρικές συνθήκες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυξάνουν την περίοδο αντιπυρικής προστασίας. Εκεί που παλαιότερα μιλούσαμε για δύο επικίνδυνους μήνες, τώρα μιλάμε για τέσσερις.
      Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος προτείνει σειρά μέτρων, ιεραρχημένα χρονικά, πιστεύοντας ότι αυτά μπορούν:
      Να συμβάλουν αποτελεσματικά στην έγκαιρη αποκατάσταση των καμένων δασών, και στην αποτροπή καταστροφικών διαβρωτικών φαινομένων και επικίνδυνων πλημμυρικών φαινομένων.
      Να δράσουν προληπτικά κατά των δασικών πυρκαγιών και υπέρ της πυροπροστασίας ζωών και περιουσιών:
      Άμεσα μέτρα αποκατάστασης των καμένων δασικών εκτάσεων
      Άμεση κήρυξη των καμένων δασικών εκτάσεων ως αναδασωτέες (σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος), και απαγόρευση της βοσκής για 5 έτη.
      Άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, η οποία για τις δασικές εκτάσεις θα πρέπει να περιλαμβάνει:
      Καταγραφή των ορίων των καμένων εκτάσεων και κατοχύρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος (ενεργή αποτροπή καταπατήσεων) Προσδιορισμό, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων οικοσυστημάτων. Χαρτογράφηση των κλίσεων γης Προσδιορισμό εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα (πχ. στα ανάντι των οικισμών) Χαρτογράφηση των εκτάσεων με κλίση >50% Χαρτογράφηση καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση, προκειμένου να γίνει τεχνητή αναδάσωση Ακολούθως:
      Σύνταξη μελέτης αποτροπής διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών. Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Οκτωβρίου 2021
      Ακολούθως:
      Υλοτομία των καμένων δένδρων και αξιοποίηση του ξύλου και κατάλληλη διευθέτηση των υπολειμμάτων υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, η οποία θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: Δημιουργία αντιδιαβρωτικών κλαδοπλεγμάτων και κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25%  και υπάρχουν φυσικά χειμαρρικά ή συνεχούς ροής ρέματα. Κατασκευή ξυλοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρέματα  για τη συγκράτηση των φερτών υλικών. Χρόνος υλοποίησης: Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2021. Υλοποίηση των έργων αναδασώσεων και αποκατάστασης, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει: Αναδάσωση των εκτάσεων με κλίση >50%, ή καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών, στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση. Φυτεύσεις για τον εμπλουτισμό των περιοχών πέριξ των οικισμών με «πυράντοχα» πλατύφυλλα είδη για τη βελτίωση της μελλοντικής τους πυροπροστασίας. Χρόνος υλοποίησης: Νοέμβριος 2021 - Μάρτιος 2022.
      Παρατηρήσεις
      Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα.
      Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες περιοχές στη διάβρωση (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοπλέγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος,
      Επείγει επίσης να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές.
      Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι εκτάσεις με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και έργων αναδάσωσης.
      Άμεσα μέτρα πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών
      Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμη αρωγή μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις και ακόμη, η σύγχρονη τεχνολογία (drones).
      Δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα.
      Δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλ. συγκέντρωσης σε συγκεκριμένους χώρους - πλατείες και παραλίες, ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς)
      Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας, αποκλειστικά για κάθε Δήμο, και έγκαιρη κοινοποίηση του στους πολίτες για άμεση ενημέρωση τους σε περίπτωση πυρκαγιάς.
      Ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας.
      Καθ’όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου
      Απομάκρυνση της ξηρής κατακείμενης καύσιμης ύλης, με προτεραιότητα τις περιοχές μίξης δασικής βλάστησης με τον αστικό ιστό ή πέριξ εξοχικών οικισμών.
      Συντήρηση και καθαρισμός των αντιπυρικών ζωνών και επιλεκτικές κλαδεύσεις σε πρανή οδών και σε περιοχές ύπαρξης δάσους μετά υπορόφου βλάστησης, για κατακερματισμό και διακοπή της οριζόντιας και κατακόρυφης συνέχειας της δασικής καύσιμης ύλης και ευκολότερη καταστολή των πυρκαγιών.
      Συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και των σημείων υδροληψίας (υδατοδεξαμενές, ανοιχτοί φυσικοί αγωγοί, κλπ) εντός του δάσους.
      Κατανομή επί 24ώρου, των πυροσβεστικών δυνάμεων σε καίρια σημεία δασικών περιοχών αυξημένης επικινδυνότητας.
      Ενεργή απαγόρευση πάσης φύσεως εστιών ανάφλεξης (καύση υπολειμμάτων αγροτικών εργασιών, υπαίθρια αναψυχή, κλπ).
      Επικαιροποίηση των τηλεφώνων και υπεύθυνων επικοινωνίας όλων των συνεργαζόμενων φορέων (Πυροσβεστικό Σώμα, Δασική Υπηρεσία, ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας, Εθελοντικές Οργανώσεις, κλπ) στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών.
      Επισκόπηση και τροποποίηση του διαχειριστικού σχεδίου αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών των Δήμων.
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

      691 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.