Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1446 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      GTnews

      Το συντονισμό ενός νέου πανευρωπαϊκού δικτύου με αντικείμενο τη μελέτη και την πρόγνωση των ακραίων δασικών πυρκαγιών αναλαμβάνει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ). Πρόκειται για τη Δράση με τίτλο “European Network on Extreme Fire Behavior” (NERO), η οποία επιλέχθηκε πρόσφατα να χρηματοδοτηθεί από το διακυβερνητικό οργανισμό COST (European Cooperation in Science and Technology) για τα επόμενα 4 έτη (2023 – 2027). Το συντονισμό και την εποπτεία της Δράσης NERO, εκπροσωπώντας το ΕΑΑ και την Ελλάδα, θα αναλάβει ο Δρ. Θοδωρής Μ. Γιάνναρος, Εντεταλμένος Ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) και μέλος της Μονάδας ΜΕΤΕΟ με εξειδίκευση στον τομέα της Πυρομετεωρολογίας.
      Το δίκτυο της Δράσης NERO δεν στοχεύει στην παραγωγή επιστημονικής γνώσης για την γνώση. Αντίθετα, φιλοδοξεί να φέρει στο ίδιο τραπέζι την επιστημονική/ερευνητική κοινότητα και τους επιχειρησιακούς φορείς ανά την Ευρώπη, με στόχο την από κοινού εξέταση των επιχειρησιακών αναγκών και τη συμπαραγωγή των εργαλείων και υπηρεσιών που θα μπορούσαν αποτελεσματικά να συνεισφέρουν στην αποδοτικότερη και ασφαλέστερη διαχείριση/αντιμετώπιση των ακραίων δασικών πυρκαγιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται η αντιμετώπιση πέντε βασικών προκλήσεων:
      Ο συντονισμός της βασικής έρευνας για τις ακραίες δασικές πυρκαγιές σε διεθνές επίπεδο. Η μεταφορά των αποτελεσμάτων της βασικής έρευνας στο πεδίο διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών με την μορφή προγνωστικών εργαλείων/υπηρεσιών. Η εδραίωση ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ ερευνητών/επιστημόνων και επαγγελματιών (π.χ., πυροσβεστικές υπηρεσίες) για την από κοινού παραγωγή νέας γνώσης και καινοτόμων εργαλείων/υπηρεσιών. Η ενίσχυση της ικανότητας διαχείρισης των ακραίων δασικών πυρκαγιών μέσα από συντονισμένες και βελτιωμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες και δράσεις τεχνικής κατάρτισης. Η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών και του κοινού για τις ακραίες δασικές πυρκαγιές. Ο ρόλος του ΕΑΑ και της Μονάδας ΜΕΤΕΟ είναι ο συντονισμός της ερευνητικής προσπάθειας που γίνεται στην Ευρώπη επάνω στις ακραίες δασικές πυρκαγιές, με την προσπάθεια αυτή να επεκτείνεται σε πολλαπλά επίπεδα καθώς οι ακραίες δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα διεπιστημονικό πρόβλημα. Το δίκτυο της Δράσης NERO επιχειρεί να φέρει στο ίδιο τραπέζι όλους τους "παίκτες", τόσο από την επιστημονική/ερευνητική όσο και από την επιχειρησιακή κοινότητα, ώστε να μπορέσει να προωθήσει την επιστημονική γνώση. Στη Δράση NERO συμμετέχουν ήδη από τη φάση της υποβολής της πρότασης 22 ευρωπαϊκές χώρες, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ, ενώ τη Δράση υποστηρίζουν ενεργά με τη συμμετοχή τους το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού (European Centre for Medium-range Weather Forecasts – ECMWF) και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών (European Forest Institute – EFI). Το δίκτυο είναι ωστόσο ανοιχτό και αναμένεται η συμμετοχή και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
      Η μεγάλη ομοιότητα των ακραίων δασικών πυρκαγιών είναι ότι ξεπερνούν τις δυνατότητες διαχείρισης οποιουδήποτε πυροσβεστικού μηχανισμού. Ακόμη και των πλέον εξελιγμένων και σύγχρονων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, συντονίζοντας τις προσπάθειες πολλών ερευνητών από όλη την Ευρώπη, η Δράση NERO θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει ποιες είναι εκείνες οι συνθήκες που οδηγούν στην εκδήλωση αυτών των φαινομένων. Η υλοποίηση της Δράσης NERO έρχεται σε μία χρονική περίοδο όπου οι ακραίες δασικές πυρκαγιές τείνουν να μετατραπούν σε μία νέα κανονικότητα, καθώς συμβαίνουν με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση. Απέναντι σε αυτή την πρόκληση, η Μονάδα ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ αποσκοπεί μέσα από τη δράση NERO στην εδραίωση μίας νέας ευρωπαϊκής κουλτούρας που θα εκτείνεται πέρα από το διαμοιρασμό εναέριων και επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, προχωρώντας στην κατεύθυνση της αποδοτικής ανταλλαγής εμπειρογνωμοσύνης και γνώσης μεταξύ των κρατών. Συνδέοντας την επιστήμη με την πράξη, η Δράση NERO φιλοδοξεί να σπάσει στεγανά που μέχρι σήμερα κρατούν σε μεγάλο βαθμό απομονωμένες τις δύο κοινότητες, συνεισφέροντας έτσι στην ενίσχυση της απόδοσης και της ασφάλειας των επιχειρήσεων διαχείρισης και αντιμετώπισης των ακραίων δασικών πυρκαγιών.
      Η έναρξη των εργασιών της Δράσης NERO αναμένεται μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2023. Περισσότερες πληροφορίες για το πλαίσιο υλοποίησης της Δράσης NERO είναι διαθέσιμες στο σύνδεσμο: https://www.cost.eu/actions/CA22164/. 
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Η σημερινή ημέρα, Παρασκευή 23 Ιουλίου 2021, σηματοδοτεί μία «μαύρη επέτειο» καθώς συμπληρώνονται 3 έτη από την πυρκαγιά στο Μάτι, η οποία προκάλεσε το θάνατο 103 συνανθρώπων μας, αποτελώντας μέχρι και σήμερα τη δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά του 21ου αιώνα παγκοσμίως. Τα περιβαλλοντικά αίτια που συνετέλεσαν σε αυτή τη φονική πυρκαγιά έχουν αναλυθεί και χρήσιμα συμπεράσματα έχουν ήδη εξαχθεί. Η πυρκαγιά στο Μάτι εκδηλώθηκε κάτω από ακραίες πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες και παρουσίασε ακραία συμπεριφορά πυρός, καθιστώντας αναποτελεσματική την προσπάθεια που κατεβλήθη για τον περιορισμό και τον έλεγχο της.
      Περιβαλλοντικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές που καθοδήγησαν τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι δε θα πρέπει να αποκλειστούν στο εγγύς μέλλον, καθώς η κλιματική αλλαγή μας φέρνει αντιμέτωπους με μία νέα πραγματικότητα ακραίων δασικών πυρκαγιών, οι οποίες εύκολα μπορούν να ξεπεράσουν τις δυνατότητες καταστολής, ανεξάρτητα από την αφθονία και την τεχνολογία των διαθέσιμων μέσων δασοπυρόσβεσης. Μπροστά σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ (meteo.gr) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) δημοσιοποιεί σήμερα, νέα δεδομένα για τη φονική πυρκαγιά, βασισμένα σε επιστημονική γνώση αιχμής, με αποκλειστικό στόχο την ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που μπορεί και οφείλει να παίξει η επιστήμη στην καλύτερη διαχείριση των ακραίων πυρκαγιών του παρόντος και του μέλλοντος.
      Στο επόμενο βίντεο παρουσιάζεται η εξάπλωση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, όπως αυτή προσομοιώθηκε από το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0. Το IRIS 2.0 αποτελεί τη νέα, σημαντικά αναβαθμισμένη έκδοση του IRIS, ενός συστήματος για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών που ανέπτυξε και υλοποιεί επιχειρησιακά το ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ από το 2019 μέχρι και σήμερα.
      Συγκρινόμενο με τον προκάτοχο του, το IRIS 2.0 έχει αναβαθμιστεί ώστε να παρέχει λεπτομερέστερη πληροφορία (50 x 50 m) για την αναμενόμενη κίνηση των πύρινων μετώπων (με βάση την τοπογραφία, τον καιρό, και την καύσιμη ύλη), λαμβάνοντας πάντα υπόψη του τις πολύ σημαντικές αμφίδρομες αλληλεπιδράσεις μεταξύ της φωτιάς και του καιρού («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό»). Πιο σημαντικά ωστόσο, το IRIS 2.0 μπορεί σήμερα να παρέχει προγνωστική καθοδήγηση για την αναμενόμενη συμπεριφορά πυρός μιας δασικής πυρκαγιάς. Ειδικότερα για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, η προσομοίωση που πραγματοποιήθηκε με το IRIS 2.0 υπέδειξε ακραία συμπεριφορά πυρός, με την πυρκαγιά να κατατάσσεται ως κατηγορίας 7, χαρακτηριζόμενη από συνθήκες πυροθύελλας (Εικόνα 1).
      Τρία χρόνια μετά το Μάτι και μπροστά στη νέα πραγματικότητα των ακραίων δασικών πυρκαγιών, η επιστημονική γνώση μεταφράζεται σε υπηρεσίες που εάν υιοθετηθούν μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας. Το προγνωστικό σύστημα IRIS 2.0 παρέχει τη μοναδική δυνατότητα ταχείας εκτίμησης της δυσκολίας ελέγχου μιας δασικής πυρκαγιάς (Εικόνα 1), μέσα από την προσομοίωση της αναμενόμενης συμπεριφοράς του πυρός και της εξάπλωσης των πύρινων μετώπων. Έχοντας αξιολογηθεί λεπτομερώς και αποτελώντας ένα από τα ελάχιστα προγνωστικά συστήματα του είδους του, αν όχι το μοναδικό, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, το IRIS 2.0 είναι στη διάθεση της πολιτείας ως ένα σημαντικό όπλο στη μάχη ενάντια στις δασικές πυρκαγιές.

      Εικόνα 1. Κατηγοριοποίηση δασικών πυρκαγιών1 με βάση τη συμπεριφορά πυρός και τη δυσκολία ελέγχου.
      Πηγές – Αναφορές
      1 Tedim et al. (2018) Defining extreme wildfire events: Difficulties, challenges, and impacts. Fire 1, 9.
    3. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι καύσωνες αποτελούν την πιο θανατηφόρο φυσική καταστροφή, παρόλο που δεν συνοδεύονται από την ένταση και τη βία που χαρακτηρίζει άλλα φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες, θύελλες). Το γεγονός αυτό, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη αναγνώρισης και κατηγοριοποίησης των κινδύνων που εισάγουν οι καύσωνες στο ανθρώπινο περιβάλλον. 
      Σε αυτό το πλαίσιο, η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council έχει ξεκινήσει από την καλοκαιρινή περίoδο του 2022 την πιλοτική κατηγοριοποίηση των ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για την πόλη της Αθήνας. 
      Για το 2023, η κατηγοριοποίηση γίνεται πλέον επιχειρησιακά για 6 μεγάλες πόλεις της χώρας: Αθήνα,  Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Ιωάννινα, Πάτρα και Ηράκλειο, ενώ στην ομάδα εργασίας συμμετέχει και το ελληνικό γραφείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου (IFRC).
      Το σύστημα κατηγοριοποίησης βασίζεται σε έναν αλγόριθμο πρόγνωσης των επιπτώσεων επερχόμενων ημερών με υψηλές θερμοκρασίες στην υγεία των κατοίκων των έξι πόλεων*. Ο αλγόριθμος λαμβάνει υπόψη του, εκτός από την θερμοκρασία, και άλλες παραμέτρους που επηρεάζουν την ανθρώπινη θερμική αίσθηση, όπως η υγρασία και ο άνεμος.
      Η κατηγοριοποίηση περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες ταξινόμησης, όπως διακρίνεται στον παρακάτω πίνακα και σχήμα.
      Κατηγορία
      Χαρακτηρισμός θερμοκρασιών
      Επικινδυνότητα και συστάσεις
      3
      Ακραίες θερμοκρασίες.
      Σημαντικός κίνδυνος για την υγεία. Λάβετε τις μέγιστες προφυλάξεις.
      2
      Εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες.
      Κίνδυνος για την υγεία. Λάβετε προφυλάξεις. Προετοιμαστείτε να βοηθήσετε τα ευάλωτα άτομα.
      1
      Πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
      Ακολουθείστε τις οδηγίες και αποφύγετε την παρατεταμένη έκθεση στη ζέστη. Ενημερώστε τα ευάλωτα άτομα.
      0
      Υψηλές θερμοκρασίες.
      Κίνδυνοι για την υγεία ευάλωτων ατόμων.

      Η κατηγοριοποίηση ανανεώνεται καθημερινά και ο σχετικός χάρτης για τις 6 πόλεις δίνεται εδώ:
      https://meteo.gr/heatwave.cfm
      *Τα στοιχεία επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του παραπάνω συστήματος κατηγοριοποίησης, παρασχέθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Η έντονη δραστηριότητα του ηφαιστείου Cumbre Vieja (Κούμπρε Βιέχα) στη Λα Πάλμα, στο ισπανικό Αρχιπέλαγος των Καναρίων Νήσων, συνεχίζεται την Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021 με την έκλυση μεγάλης ποσότητας λάβας.
      Ο ευρωπαϊκός δορυφόρος Sentinel-2 πέρασε πάνω από τη Λα Πάλμα την Πέμπτη 30/09 και κατέγραψε τη ροή της λάβας ως τη θάλασσα, περίπου 6 km μακριά από το ηφαίστειο.

      Μόλις η λάβα έρχεται σε επαφή με τα νερά του Ατλαντικού Ωκεανού, δημιουργούνται τοξικά νέφη θερμοκρασίας άνω των 1000°C τα οποία είναι επιβλαβή για κάθε μορφή ζωής.
      Η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν ακόμη αόρατο κίνδυνο από την έκλυση διοξειδίου του θείου από το ηφαίστειο, αυτόν της όξινης βροχής που ήδη σημειώθηκε σε περιοχές της Ισπανίας και της Γαλλίας. 
      ----------------------------
      Και μερικά επιπλέον στοιχεία από την πηγή: https://www.euronews.com/2021/09/29/la-palma-volcano-how-satellite-imagery-is-helping-us-understand-the-eruption
       

      Lava and ash coming out of the Cumbre Vieja volcano on Spain's La Palma Island on September 26.Planet Labs Inc. First cloud-free images of the weekend's intense lava flowLandsat 8/USGS obtained by Annamaria Luongo A different processing of the Landsat 8 imageUSGS Landsat 8/ David Moore  
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Την Τρίτη 02 Νοεμβρίου, στην έδρα του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού στη Γενεύη, δόθηκε στη δημοσιότητα η έκθεση του κλίματος για την Ευρώπη για το 2021. Σύμφωνα με την έκθεση, οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά περισσότερο από το διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου τα τελευταία 30 χρόνια – η μεγαλύτερη αύξηση  από οποιαδήποτε άλλη ήπειρο στον κόσμο. Καθώς η τάση της θέρμανσης συνεχίζεται, οι καύσωνες , οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και άλλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσουν την κοινωνία, τις οικονομίες και τα οικοσυστήματα, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO).
      Η έκθεση για την κατάσταση του κλίματος στην Ευρώπη, που εκπονήθηκε από κοινού με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Copernicus, επικεντρώθηκε στο 2021. Παρέχει πληροφορίες για την άνοδο της θερμοκρασίας, τους καύσωνες της ξηράς και της θάλασσας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, την αλλαγή των βροχοπτώσεων και την υποχώρηση πάγου και χιονιού.
      Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί σημαντικά την περίοδο 1991-2021, με μέσο ρυθμό περίπου +0,5 °C ανά δεκαετία. Ως αποτέλεσμα, οι αλπικοί παγετώνες έχασαν 30 μέτρα σε πάχος πάγου από το 1997 έως το 2021. Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας λιώνει και συμβάλλει στην επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Το καλοκαίρι του 2021, η Γροιλανδία είδε ένα φαινόμενο τήξης και την πρώτη καταγεγραμμένη βροχόπτωση στο υψηλότερο σημείο της. Το 2021, τα έντονα καιρικά και κλιματικά φαινόμενα οδήγησαν σε εκατοντάδες θανάτους, επηρέασαν άμεσα περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και προκάλεσαν οικονομικές ζημιές που ξεπερνούν τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Περίπου το 84% των γεγονότων ήταν πλημμύρες ή καταιγίδες.
      Το Σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζει τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας στην Ευρώπη από το 1900 αλλά και την απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας στην Ευρώπη για το 2021.

      Αριστερά: Ετήσια απόκλιση της θερμοκρασίας στην Ευρώπη για την περίοδο 1900-2021 σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1981-2010 (μόνο ξηρά). Δεξιά: Ετήσια απόκλιση της  μέσης θερμοκρασίας (°C) για το 2021 σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1981-2010. Δεδομένα: Copernicus Climate Change
       
      Ευτυχώς όμως δεν είναι όλα τα νέα άσχημα. Ορισμένες χώρες στην Ευρώπη έχουν σημειώσει μεγάλη επιτυχία στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ειδικότερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μειώθηκαν κατά 31% μεταξύ 1990 και 2020, με στόχο μείωσης 55% για το 2030.
      Η έκθεση δίνεται στον σύνδεσμο: https://library.wmo.int/index.php?lvl=notice_display&id=22152#.Y2KEduRBxaS
    6. Περιβάλλον

      GTnews

      Με αφορμή το ακραίο και καταστροφικό καιρικό επεισόδιο Daniel που έπληξε τη χώρα μας, η μονάδα METEO του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ) παραθέτει το ιστορικό των καιρικών φαινομένων που έπληξαν τη Θεσσαλία την περίοδο από το 2000 έως σήμερα (Σεπτέμβριος 2023). Πηγή είναι η βάση δεδομένων που έχει αναπτύξει  η μονάδα METEO με καιρικά επεισόδια με κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις στην Ελλάδα, μία λιγότερο λεπτομερής εκδοχή της οποίας είναι διαθέσιμη online στο meteo.gr (https://meteo.gr/weather_cases.cfm).
      Στην Ελλάδα, την περίοδο 2000 - Σεπτ.2023, καταγράφηκαν συνολικά 570 καιρικά επεισόδια με αρνητικές κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις και 284 ανθρώπινες απώλειες από διάφορα φαινόμενα (κυρίως πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες).
      Θεσσαλία, 2000 – Σεπτ.2023
      Η Θεσσαλία επλήγη από 161 επεισόδια (28% επί των συνολικών επεισοδίων), εκ των οποίων τα 13 έπληξαν και τις Σποράδες. Στο Σχήμα 1, παρουσιάζονται αναλυτικά πόσα και ποια φαινόμενα έπληξαν κάθε νομό της Θεσσαλίας.

      Η κατηγοριοποίηση των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων σε τρία επίπεδα (χαμηλό, μεσαίο, υψηλό) δείχνει ότι 27 από τα 161 επεισόδια που έπληξαν τη Θεσσαλία (17%) κατατάσσονται στο υψηλό επίπεδο.
      Σε 11 από τα παραπάνω 27 επεισόδια υπήρξαν συνολικά 30 επιβεβαιωμένες ανθρώπινες απώλειες (πιθανόν να αυξηθεί ο αριθμός αυτός καθώς υπάρχουν ακόμα αγνοούμενοι από το επεισόδιο Daniel). Από το σύνολο των θυμάτων από καιρικά φαινόμενα στη χώρα μας, το 11% καταγράφηκαν στη Θεσσαλία, η οποία αντιπροσωπεύει και σχεδόν το 11% της συνολικής έκτασης της ελληνικής επικράτειας.
      Το Σχήμα 2, παρουσιάζει τις (επιβεβαιωμένες) ανθρώπινες απώλειες ανά νομό και φαινόμενο. Από τα 30 θύματα που καταγράφηκαν στη Θεσσαλία, τα 24 (80%) έχασαν τη ζωή τους σε πλημμυρικά φαινόμενα, 5 από κεραυνό και 1 λόγω ανεμοθύελλας. Οι περισσότερες απώλειες από πλημμύρα καταγράφηκαν στην Καρδίτσα (12) και στη Μαγνησία (11).

      Τα 2 πιο πολύνεκρα και καταστροφικά επεισόδια ήταν ο Ιανός τον Σεπτέμβριο του 2020 (4 νεκροί λόγω πλημμύρας σε Καρδίτσα και Λάρισα) και ο Daniel φέτος, επίσης Σεπτέμβριο (15 νεκροί λόγω πλημμύρας σε Καρδίτσα και Μαγνησία, ενώ υπάρχουν ακόμα αγνοούμενοι και 1 νεκρός στη Φθιώτιδα).
    7. Περιβάλλον

      GTnews

      Αποκαλυπτικές οι δορυφορικές απεικονίσεις από την εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της Μαγνησίας και πιο συγκεκριμένα στη Λίμνη Κάρλα 5 μήνες μετά την κακοκαιρία «Daniel», όπως καταγράφηκαν από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-2.
      Στο παρακάτω βίντεο (animation) παρουσιάζεται η εξέλιξη των πλημμυρισμένων εκτάσεων στην περιοχή της λίμνης Κάρλας, από την κακοκαιρία «Daniel» που έπληξε με ιδιαίτερη σφοδρότητα την Θεσσαλία. Οι πλημμύρες ξεκίνησαν από τις 05.09.2023 στην περιοχή καθώς αυξανόταν η στάθμη του Πηνειού (και των παραποτάμων του). 
      Η έκταση της λίμνης Κάρλας άρχισε μεγαλώνει απότομα αμέσως μετά τις ραγδαίες βροχοπτώσεις, φτάνοντας και ξεπερνώντας τα 180-190 χιλιάδες στρέμματα στο μέγιστο της έκτασής της, το οποίο παρατηρήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου 2023. Η έκταση της διατηρήθηκε καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα (περισσότερα από 120-140 χιλιάδες στρέμματα) με τάση συρρίκνωσης.
      Σύμφωνα με τα τελευταία δορυφορικά δεδομένα που ανέλυσε και επεξεργάστηκε το meteo.gr/E.A.A, η έκταση της λίμνης Κάρλας στις 12 Φεβρουαρίου 2024, ανέρχεται, προσεγγιστικά, στα 140 χιλιάδες στρέμματα.
      Η ανάλυση των δορυφορικών φωτογραφιών και η οπτικοποίηση των πλημμυρισμένων εκτάσεων πραγματοποιήθηκε από το meteo.gr/E.A.A.
    8. Περιβάλλον

      GTnews

      Πολύ χαμηλές αρνητικές θερμοκρασίες σημειώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης 26/01 στο μεγαλύτερο τμήμα της ηπειρωτικής χώρας, με τη χαμηλότερη τιμή να καταγράφεται στο Λευκοχώρι Φθιώτιδας με -18.1 °C.
      Χαρακτηριστικό είναι ότι 288 μετεωρολογικοί σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / Meteo.gr κατέγραψαν αρνητικές ελάχιστες θερμοκρασίες, εκ των οποίων 44 μετεωρολογικοί σταθμοί κατέγραψαν θερμοκρασίες < -10 °C.    
      Στον παρακάτω χάρτη, με χρωματική κλίμακα παρουσιάζονται οι ελάχιστες θερμοκρασίες τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης 26/01/2022, όπως κατεγράφησαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / Meteo.gr, καθώς και οι τιμές από οκτώ επιλεγμένες περιοχές.

      Χάρτης. Οι ελάχιστες θερμοκρασίες της Τετάρτης 26/01/2022, όπως καταγράφτηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / Meteo.gr, καθώς και οι τιμές από οκτώ επιλεγμένες περιοχές.  
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Δορυφορικά δεδομένα από το ραντάρ του ευρωπαϊκού δορυφόρου Sentinel-1 που πέρασε πάνω από τη χώρα μας το απόγευμα της Πέμπτης 7 Σεπτεμβρίου 2023, δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του κάμπου της Θεσσαλίας έχει πλημμυρίσει. Το μεγαλύτερο μέρος των Νομών Τρικάλων και Καρδίτσας έχει κατακλυστεί από τα νερά χειμάρρων και παραποτάμων του Πηνειού. Στην Ανατολική Θεσσαλία, η έκταση της Λίμνης Κάρλα είναι σχεδόν ίση με την έκταση που είχε πριν την αποξήρανσή της το 1962.  
      Ο χάρτης με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr δείχνει με γαλάζιο χρώμα τις περιοχές της Θεσσαλίας που έχουν πλημμυρίσει. Συνολικά υπολογίζονται περίπου 720.000 στρέμματα πλημμυρισμένων εκτάσεων. 

      Η απεικόνιση σε μεγαλύτερη ανάλυση
    10. Περιβάλλον

      GTnews

      Η κλιματική αλλαγή και η σχετιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως καθώς οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα, και επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία. Συγκεκριμένα, οι παρατεταμένες περίοδοι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή οι καύσωνες,  επηρεάζουν την θερμοφυσιολογία του ανθρώπου δημιουργώντας θερμικό στρες, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρόωρο θάνατο. Οι καύσωνες θεωρούνται το πιο θανατηφόρο καιρικό φαινόμενο. Για τους λόγους αυτούς, οι κλιματολογικές αναλύσεις των χαρακτηριστικών και των τάσεων των καυσώνων μπορούν να έχουν σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης καυσώνων καθώς και στην αποτελεσματική εφαρμογή σχεδίων προσαρμογής και βελτίωσης της ετοιμότητας από τις τοπικές αρχές.
      Η μονάδα ΜΕΤΕΟ/meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Climate σχετικά με την κλιματολογική μεταβολή των καυσώνων και άλλων δεικτών που σχετίζονται με τη θερμική αίσθηση του ανθρώπινου σώματος στην Ελλάδα. Η μελέτη αφορά στη χρονική περίοδο 1950-2020 και για την εκπόνησή της χρησιμοποιήθηκαν μετεωρολογικά δεδομένα υψηλής ανάλυσης (~10 km) από τη βάση δεδομένων ERA5-Land της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η τάση μεταβολής του μέσου ετήσιου αριθμού επεισοδίων καύσωνα ανά δεκαετία για την περίοδο 1950–2020.
       

       
      Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι:
      Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο 0,7 καύσωνες ετησίως από το 1950 έως το 2020. Η μέση τιμή αυτή έχει αυξηθεί σε 1,1 καύσωνα ετησίως από το 1990 έως το 2020. Η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα κυμαίνεται από 3,7 έως 7,5 ημέρες κατά μέσο όρο. Υπάρχει αυξητική τάση σε όλα τα χαρακτηριστικά των καυσώνων (π.χ. ένταση, διάρκεια, συχνότητα εμφάνισης) την περίοδο 1950 - 2020. Οι περιοχές της Ελλάδας που βιώνουν τουλάχιστον έναν καύσωνα ετησίως έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1990 και μετά. Οι περιοχές της χώρας μας στις οποίες έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των επεισοδίων καύσωνα είναι το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας καθώς και τα δυτικά τμήματα της Ηπείρου και της Πελοποννήσου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες εντοπίστηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον αριθμό των καυσώνων που σημειώθηκαν τον μήνα Ιούνιο. Περισσότερες πληροφορίες για τη μελέτη αυτή μπορείτε να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2225-1154/11/1/5

       
    11. Περιβάλλον

      GTnews

      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τιμές των αποκλίσεων της θερμοκρασίας ανά μήνα σε επτά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Οι αποκλίσεις υπολογίστηκαν ως προς τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (2010-2019, η οποία σημειώνεται ότι ήταν μια θερμή δεκαετία)) σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

      Διαπιστώνουμε ότι σε 3 από τις 7 περιοχές (Βόρεια Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος), η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη του μέσου όρου της δεκαετίας 2010-2019 στους 7 μήνες του χρόνου, στη Θεσσαλία 8 μήνες, στην Κρήτη 4 μήνες και στα Δωδεκάνησα/Νησιά Αιγαίου 5 μήνες. Ο ψυχρότερος μήνας σε όλες τις περιοχές ήταν ο Μάρτιος του 2022 και οι θερμότεροι μήνες ήταν ο Ιούνιος, ο Οκτώβριος, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος του 2022. Η καλύτερη κατάσταση από άποψη αποκλίσεων της θερμοκρασίας καταγράφηκε σε Κρήτη και Κυκλάδες. Αντιθέτως στη Θεσσαλία, Ήπειρο και Βόρεια Ελλάδα, οι αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας τους τρεις τελευταίους μήνες του 2022 ήταν πολύ μεγάλη.
      Ο Δεκέμβριος του 2022 ήταν ο θερμότερος από το 2010, ενώ ο Μάρτιος του 2022 ήταν ο ψυχρότερος από το 2010.
      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ https://meteo.gr/climatic_deviation.cfm
    12. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αλπική λίμνη του όρους Τύμφη (2.050 μέτρα υψόμετρο) - γνωστή και ως Δρακόλιμνη Τύμφης - είναι ένας από τους πιο γραφικούς και δημοφιλείς ορειβατικούς προορισμούς της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άνθρωποι από την Ελλάδα και τον κόσμο επισκέπτονται την λίμνη προκειμένου να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό τοπίο όπως αυτό σχηματίστηκε από παγετώνες χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα, καθώς οι ελληνικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί προ πολλού, οι αλπικές λίμνες έχουν μείνει πίσω να στηρίζουν τη ζωή στα βουνά. Η ύπαρξή τους είναι κρίσιμη για την ορεινή χλωρίδα και πανίδα των μεγάλων υψομέτρων, καθώς αποτελούν μία “αποθήκη” νερού που υποστηρίζει ζωή όλο το χρόνο - ειδικά κατά τη διάρκεια των ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του Μεσογειακού κλίματος.
      Καθώς όμως ασκούνται συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το σημαντικό αυτό οικοσύστημα τίθεται σε κίνδυνο. Για πολλά χρόνια, η δύσκολη πρόσβαση στη Δρακόλιμνη Τύμφης - όπως και σε πολλές άλλες αλπικές λίμνες - αποτέλεσε σημαντικό περιοριστικό παράγοντα στην διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας σε τέτοια περιβάλλοντα, περιορίζοντας τις γνώσεις που έχουμε για αυτά και επομένως και τις δυνατότητες ουσιαστικής προστασίας τους.

       
      Στις 9 Οκτωβρίου 2022,  μία ομάδα από οκτώ νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό ξεκίνησε την πρώτη ερευνητική αποστολή στη Δρακόλιμνη Τύμφης, στα πλαίσια του έργου “Λιμνάδες” (LiMnADs Project). Αυτό το έργο είναι μία εθελοντική προσπάθεια για τη μελέτη των Μεσογειακών αλπικών λιμνών με σκοπό την κατανόηση και προστασία αυτού του οικοσυστήματος. Το LiMnADs Project πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr και τον φορέα διαχείρισης του Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO Βίκου-Αώου - Αναπτυξιακή Ηπείρου Α.Ε.

      Κατά τη διάρκεια της αποστολής τους στην Τύμφη, τα μέλη της ομάδας του LiMnADs Project συνέλεξαν σημαντικά δεδομένα για την διατήρηση της Δρακόλιμνης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται δείγματα νερού για ανάλυση μικροπλαστικών, δημιουργήθηκε ένας υψηλής ανάλυσης χάρτης της λεκάνης της λίμνης, και μετρήσεις σχετικά με την κατάσταση της χλωρίδας στην περιφέρεια της λίμνης. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας με τη βοήθεια των επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr εγκατέστησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στην περιοχή για καταγραφή ατμοσφαιρικών δεδομένων. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας εγκαταστήθηκε επίσης ένας υποβρύχιος σταθμός που θα καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις συνθήκες του νερού της λίμνης. Ο σταθμός αυτός είναι μία καινοτομία που αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του LiMnADs Project, με τη συγχρηματοδότηση του Cambridge University Engineering Society και την υποστήριξη της Blue Robotics Inc. και του Trezos Marine.

      Αυτή η αποστολή σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο ως το ξεκίνημα της μονοετούς πιλοτικής έρευνας στη Δρακόλιμνη Τύμφης. Η ομάδα του LiMnADs Project ελπίζει στην επιτυχή έκβαση αυτής της μελέτης για την διεξαγωγή αντίστοιχων μελετών και σε άλλες αλπικές λίμνες της Ελλάδας μέσα στα επόμενα χρόνια, με απώτερο σκοπό φυσικά την προστασία αυτών των παρθένων και μαγικών τοπίων για τις επόμενες γενιές.
      Ακολουθήστε το έργο LiMnADs στα κοινωνικά δίκτυα: https://twitter.com/LiMnADs_Project, https://www.instagram.com/limnads_project/
      Οι φωτογραφίες είναι του Κωνσταντίνου Σοφικίτη
    13. Περιβάλλον

      GTnews

      Σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, η μέση μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία στη χώρα μας κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, όμως το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα καταγράφηκε ένα από τα πιο ψυχρά διαστήματα των τελευταίων 12 ετών για τον μήνα Σεπτέμβριο. 
      Πιο συγκεκριμένα, στη Βόρεια Ελλάδα η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας ήταν -0,9°C, στη Δυτική Ελλάδα -0,3°C, στη Θεσσαλία +0,3°C, στη Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο -0.1°C, στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη -0,2°C και 0,0°C αντίστοιχα. 

       
      Πρόκειται για τον 3ο πι ο ψυχρό Σεπτέμβριο από το 2010 για τη Βόρεια Ελλάδα, μετά το 2014 και το 2016 όταν είχαν καταγραφεί ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες. Το επόμενο γράφημα δείχνει την κατάταξη του Σεπτεμβρίου 2022 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες την περίοδο 2010-2019. Αξίζει να αναφερθεί ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν οριακά υψηλότερη από τον Σεπτέμβριο του 2021 για τη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη, παρά το ιδιαίτερα ψυχρό διάστημα στα τέλη του μήνα. 

       
      Οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις καταγράφηκαν στην Αλεξανδρούπολη, όπου η θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 8,4°C χαμηλότερα από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μεταξύ 19 και 27 Σεπτεμβρίου 2022, και συνολικά τις 24 από τις 30 ημέρες του μήνα καταγράφηκαν αρνητικές αποκλίσεις. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καταγράφηκαν παρόμοιες αρνητικές αποκλίσεις (-1,1°C), με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις στην Αθήνα, και 18 ημέρες στη Θεσσαλονίκη. 
      Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, για κάθε έναν από τους 53 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. 

       

    14. Περιβάλλον

      GTnews

      Η αξιολόγηση των θερμοκρασιακών αποκλίσεων πάνω από μια περιοχή μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους και δεδομένα, όπως για παράδειγμα παρατηρήσεις μετεωρολογικών σταθμών, ραδιοβολήσεων καθώς και δεδομένα αριθμητικών μοντέλων καιρού.
      Στο συγκεκριμένο άρθρο παρουσιάζουμε καταρχάς την ανάλυση της θερμοκρασίας στο επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια), επίπεδο το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση των θερμικών χαρακτηριστικών των αερίων μαζών που επηρεάζουν μια περιοχή.
      Ο χάρτης που ακολουθεί δίνει για το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2022 τη συνολική απόκλιση της θερμοκρασίας στη στάθμη των 1500 μέτρων πάνω από την Ευρώπη και ο οποίος δείχνει ότι η μέση θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα κυρίως στα δυτικά, κεντρικά και βορειοανατολικά τμήματα. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι οι θετικές θερμοκρασιακές αποκλίσεις σε τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελβετίας και της Ιταλίας ξεπέρασαν τους 3 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που συνδέεται με τα έντονα και μεγάλης διαρκείας επεισόδια καύσωνα που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2022. Ενδεικτικά το καλοκαίρι του 2022 αποτελεί το θερμότερο καλοκαίρι στην Ευρώπη των τελευταίων τουλάχιστον 140 ετών ξεπερνώντας κατα πολύ τα αντίστοιχα θερμά καλοκαίρια του 2010, του 2018 και του 2003. 
      Στην χώρα μας η θερμοκρασία κινήθηκε πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα στα δυτικά και βόρεια τμήματα με την θερμοκρασιακή απόκλιση να ξεπερνάει τον 1 βαθμό Κελσίου (κόκκινα χρώματα), ενώ στα υπόλοιπα τμήματα δεν σημειώθηκαν αξιόλογες θερμοκρασιακές αποκλίσεις.

      Γράφημα 1: Θερμοκρασιακές αποκλίσεις στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) κατα τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιο-Αύγουστο) του 2022 για την Ευρώπη.
      Στη συνέχεια επικεντρωνόμαστε στη χώρα μας και κατατάσσουμε τα τελευταία 72 καλοκαίρια (1950-2022) υπολογίζοντας το άθροισμα των ωρών όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω από την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρηθεί μεταξύ 1981-2010 και τις οποίες ορίζουμε ως  ακραία θερμές ώρες.
      Η ανάλυση δείχνει ότι το καλοκαίρι του 2022 ήταν το 8ο λιγότερο ακραία θερμό τα τελευταία 72 χρόνια ακολουθώντας αυτά του 2020, του 2013, του 1991, του 1976, του 1967, του 1959 και του 1953, με μόλις 6 θερμές ώρες (Γράφημα 2). Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως είναι φυσικό συσχετίζονται με την σημαντική απουσία ακραίων επεισοδίων καύσωνα κατά τη διάρκεια αυτών των καλοκαιριών. Αντιθέτως το καλοκαίρι του 2021, όπως είχαμε τονίσει και πέρυσι με αντίστοιχη ανακοίνωση, ήταν το καλοκαίρι με το μεγαλύτερο αριθμό ακραία θερμών ωρών.
        

      Γράφημα 2: Άθροισμα των ωρών ανά καλοκαίρι (Ιούνιο-Αύγουστο) κατά την περίοδο 1950-2022 όπου η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 850 hPa (~1500 μέτρα πάνω απο την επιφάνεια) υπερβαίνει το 99% των τιμών κατανομής της θερμοκρασίας στα 850 hPa με περίοδο αναφοράς το 1981-2010.
       
      Πηγή δεδομένων: Η ανάλυση βασίζεται στα δεδομένα reanalysis του ERA5 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).
    15. Περιβάλλον

      GTnews

      Κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα κυμάνθηκε η θερμοκρασία τον Ιούλιο 2022 στο μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας, με εξαίρεση τη Δυτική Ελλάδα και την Πελ/νησο. Οι μεγαλύτερες θετικές αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας καταγράφηκαν από το δίκτυο 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στην Ήπειρο, τα νησιά του Ιονίου, τη Δυτική Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο, ενώ οριακά αρνητικές αποκλίσεις καταγράφηκαν στα νησιά του Αιγαίου λόγω της πνοής ισχυρών βοριάδων το μεγαλύτερο μέρος του μήνα. 
      O Ιούλιος του 2022 ήταν ένας μήνα με μεγάλο αριθμό ημερών με ισχυρούς ετησίες (μελτέμια). Ως κριτήριο για τον χαρακτηρισμό της ημέρας τέθηκε το όριο των 50 km/h ως μέγιστη ριπή ανέμου στο σταθμό του ΕΑΑ στην Τήνο-Δημαρχείο. Τον Ιούλιο του 2022 είχαμε 25 μέρες με ισχυρά μελτέμια, η δεύτερη μεγαλύτερη τιμή μετά τις 26 ημέρες με ισχυρά μελτέμια που είχαμε τον Ιούνιο του 2020.
       
      Πιο αναλυτικά, πρόκειται για τον δεύτερο πιο θερμό Ιούλιο για τη Δυτική Ελλάδα από την αρχή των συστηματικών καταγραφών το 2010, και τον 3ο πιο θερμό μήνα για την Πελ/νησο. Οι σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες για την εποχή που σημειώθηκαν το διάστημα 8-15 Ιουλίου δεν επηρέασαν σημαντικά τα δυτικά τμήματα της χώρας, αντίθετα όμως στα βόρεια και ανατολικά τμήματα η μέγιστη θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 13 βαθμούς κάτω από τις φυσιολογικές τιμές (Φλώρινα). 
      Στην Κέρκυρα και τον Πύργο Ηλείας καταγράφηκαν οι περισσότερες ημέρες με θετικές αποκλίσεις της θερμοκρασίας, με 24 από τις 31 ημέρες του μήνα να είναι θερμότερες από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019. Αντίθετα, στην Πάρο καταγράφηκαν 24 ημέρες με αρνητικές αποκλίσεις θερμοκρασίας, και στην Τήνο 22 ημέρες υπό την επίδραση του ισχυρού μελτεμιού.  
       
      Στην Αθήνα η θερμοκρασία κυμάνθηκε κοντά στον μέσο της τελευταίας 12ετίας, με 17 από τις 31 ημέρες του μήνα να καταγράφονται θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας στον μετεωρολογικό μας σταθμό στο Γκάζι. Στη Θεσσαλονίκη, οι περισσότερες ημέρες του μήνα ήταν ελαφρώς ψυχρότερες από το κανονικό, με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις (έως και -10.7°C στις 9 Ιουλίου). 
      Μπορείτε να βλέπετε τις μηνιαίες αποκλίσεις των μεγίστων θερμοκρασιών από τη σελίδα μας πατώντας εδώ: https://www.meteo.gr/climatic_deviation.cfm
    16. Περιβάλλον

      GTnews

      Οι καύσωνες αποτελούν την πιο θανατηφόρο φυσική καταστροφή, παρόλο που δεν συνοδεύονται από την ένταση και τη βία που χαρακτηρίζει άλλα φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες, θύελλες). Το γεγονός αυτό, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, καθιστά επιτακτική την ανάγκη αναγνώρισης και κατηγοριοποίησης των κινδύνων που εισάγουν οι καύσωνες στο ανθρώπινο περιβάλλον. 
      Σε αυτό το πλαίσιο, η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council, και τον Δήμο Αθηναίων, έχει ξεκινήσει από την καλοκαιρινή περίoδο του 2022 την πιλοτική κατηγοριοποίηση των ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για την πόλη της Αθήνας. 
      Το σύστημα κατηγοριοποίησης βασίζεται σε έναν αλγόριθμο πρόγνωσης των επιπτώσεων επερχόμενων ημερών με υψηλές θερμοκρασίες στην υγεία των κατοίκων της Αθήνας. Η ανάπτυξη του αλγορίθμου πραγματοποιήθηκε ειδικά για την πόλη της Αθήνας, μέσα από τη συσχέτιση ιστορικών μετεωρολογικών δεδομένων και δεδομένων επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία. 
      Πριν την πιλοτική επιχειρησιακή εφαρμογή του αλγορίθμου κατηγοριοποίησης για την Αθήνα, προηγήθηκε ενδελεχής μελέτη ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για περίοδο δύο δεκαετιών. Η στατιστική ανάλυση οδήγησε στη διαμόρφωση τεσσάρων κατηγοριών ταξινόμησης, όπως διακρίνεται στον παρακάτω πίνακα και σχήμα:

      Για παράδειγμα, ακραίες θερμοκρασίες (κατηγορία 3) παρατηρήθηκαν στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2007 κατά τη διάρκεια του επεισοδίου καύσωνα μεταξύ 22 και 29 Ιουνίου, ενώ πολύ υψηλές θερμοκρασίες (κατηγορία 1) καταγράφηκαν στην Αθήνα από τις 26 Ιουλίου έως και τις 29 Ιουλίου του 2012. 

      Η παραπάνω προσέγγιση κατηγοριοποίησης ημερών με υψηλές θερμοκρασίας ακολουθείται σε μεγάλες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (Λος Άντζελες, Κάνσας, Μαΐάμι, Μιλγουόκι), καθώς και στην Σεβίλλη, στην Ισπανία. Η συμμετοχή της Αθήνας στις πόλεις πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος κατηγοριοποίησης αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία αποτελεί μέρος της συνεχούς παγκόσμιας προσπάθειας βελτίωσης των προειδοποιήσεων υψηλών θερμοκρασιών και σχετικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία, με απώτερο σκοπό την προστασία και βελτίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων.
      Τα στοιχεία επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του παραπάνω συστήματος κατηγοριοποίησης, παρασχέθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Αποτελέσματα και συμπεράσματα που προκύπτουν από το παρόν έργο ανήκουν αποκλειστικά στην ερευνητική ομάδα που επεξεργάστηκε τα στοιχεία.

    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Παρουσιάζονται οι σπάνιες καταγραφές μεταβολών της ατμοσφαιρικής πίεσης στη μέση στάθμη της θάλασσας από το δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr κατά τη διάρκεια περασμάτων του κρουστικού κύματος από την έκρηξη του ηφαιστείου Hunga Tonga–Hunga Haʻapai. 
      Στο βίντεο θα παρακολουθήσετε την απότομη άνοδο της ατμοσφαιρικής πίεσης κατά τη διάρκεια της πρώτης έλευσης του κύματος από τα βορειοανατολικά με κατεύθυνση νοτιοδυτικά, με τους μετεωρολογικούς σταθμούς του Αιγαίου να καταγράφουν πρώτοι ξαφνική άνοδο της πίεσης (έντονο κόκκινο χρώμα), και μέσα διάστημα 10 λεπτών η πίεση έπεσε κατά 2-5 hPa (σκούρο μπλε χρώμα) περίπου, ανάλογα την περιοχή. 
      Το κύμα καθώς ταξίδευε νοτιοδυτικά με ταχύτητα άνω των 1000 km/h, συνάντησε το αντίστοιχο κύμα προερχόμενο από τα δυτικά. Η συνάντησή τους προκάλεσε μια συμβολή στη Νότια Αλγερία, περίπου στο αντιδιαμετρικό σημείο της Γης από την Τόνγκα στην Ωκεανία. To αποτέλεσμα ήταν το δεύτερο πέρασμά του πάνω από τη χώρα μας λίγες ώρες αργότερα με κατεύθυνση βορειοανατολικά. 
      Η κίνηση του κύματος καταγράφηκε από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Meteosat, καθώς η απότομη πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης προκαλεί συμπύκνωση υδρατμών και ήταν δυνατή η καταγραφή των νεφώσεων στο υπέρυθρο φάσμα, καθώς και μεταβολές της θερμοκρασίας του αέρα. 
      Η μελέτη του φαινομένου που βρίσκεται σε εξέλιξη τη Δευτέρα 17/01 θα συνεχιστεί για την καλύτερη κατανόηση των καταγραφών. Για ακόμη μια φορά αποδεικνύεται η χρησιμότητα της ύπαρξης πυκνού δικτύου μετεωρολογικών σταθμών στη χώρα μας, εφάμιλλο μεγάλων μετεωρολογικών κέντρων του εξωτερικού.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε τα ρεκόρ βροχόπτωσης και θερμοκρασιών για το 2021, σύμφωνα με τις καταγραφές του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, καθώς και άλλα αξιοσημείωτα μετεωρολογικά στοιχεία του έτους.
      Ως προς τις βροχοπτώσεις, η Ήπειρος ανέκτησε τα πρωτεία μετά από 3 χρόνια, με το μετεωρολογικό σταθμό στα Θεοδώριανα Άρτας να καταγράφει ετήσιο ύψος βροχόπτωσης 3761 χιλιοστά, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ετήσιας βροχόπτωσης για όλους τους σταθμούς του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr στα 15 χρόνια λειτουργίας του. Αντίθετα, τα μικρότερα ετήσια ύψη βροχόπτωσης εντοπίζονται στις Κυκλάδες, στη Νότια Κρήτη και στα Δωδεκάνησα. 
      Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται τα 10 μεγαλύτερα και τα 10 μικρότερα ετήσια ύψη βροχόπτωσης για το 2021. Με αστερίσκους επισημαίνονται σταθμοί στους οποίους έχει διαπιστωθεί έλλειψη δεδομένων βροχόπτωσης και ως εκ τούτου οι καταγραφές υστερούν των πραγματικών.

      Σε επίπεδο θερμοκρασιών το 2021 αποτέλεσε ακόμα μια θερμή χρονιά, για τις περισσότερες περιοχές της χώρας, κατά τη διάρκεια των περισσότερων μηνών με αποκορύφωμα το ακραίο κύμα καύσωνα της περιόδου 26 Ιουλίου - 10 Αυγούστου. Πρόκειται για το μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνα που έχει εκδηλωθεί ποτέ στη χώρα και έναν από τους πιο ισχυρύς. Σύμφωνα με τις καταγραφές, σημειώθηκε πολύ μεγάλος αριθμός θερμοκρασιακών ρεκόρ σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ περισσότεροι από 250 σταθμοί του δικτύου μας κατέγραψαν μέγιστες θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου.
      Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες του έτους καταγράφηκαν κυρίως κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας ΜΗΔΕΙΑ το διάστημα 15-17 Φεβρουαρίου, κακοκαιρία η οποία πέραν των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών συνοδεύτηκε από ισχυρές χιονοπτώσεις στην ανατολική και βόρεια χώρα. Μάλιστα στην Αττική και στην Αθήνα σημειώθηκαν σημαντικές καταστροφές σε υποδομές και δίκτυα λόγω του βάρους του χιονιού.
      Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται 10 μέγιστες και 10 ελάχιστες θερμοκρασίες σε επιλεγμένους μετεωρολογικούς σταθμούς (πλην χιονοδρομικών κέντρων και δολινών) για το 2021.

      Πέραν των παραπάνω θερμοκρασιακών ρεκόρ, αξίζει να γίνει αναφορά και στις χαμηλότερες ελάχιστες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν το 2021 σε μετεωρολογικούς σταθμούς που βρίσκονται σε χιονοδρομικά κέντρα και δολίνες. Στις 17/01 στο χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμάκτσαλαν (υψόμετρο 2090 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -18.7 βαθμών, ενώ στις 23/12 στη δολίνη του Βαθύσταλλου Παρνασσού (υψόμετρο 1780 μέτρα) σημειώθηκε ελάχιστη θερμοκρασία -27.9 βαθμών Κελσίου.
      Κλείνοντας, θα αναφέρουμε ότι από το σύνολο των κακοκαιριών που εκδηλώθηκαν στη χώρα το 2021, δόθηκε όνομα στις ακόλουθες έξι: Λέανδρος (14-18/01/2021), Μήδεια (15-17/02/2021), Αθηνά (06-11/10/2021), Μπάλλος (14-16/10/2021), Μεσογειακός Κυκλώνας Νέαρχος (28-31/10/2021) και Κάρμελ (17-19/12/2021), ενώ 2 ανώνυμες κακοκαιρίες τις περιόδους 26-30/11/2021 και 09-11/12/2021 προκάλεσαν εκτεταμένα προβλήματα και σημαντικές καταστροφές σε πολλές περιοχές της χώρας.
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2076
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις τιμές των αποκλίσεων της θερμοκρασίας ανά μήνα σε επτά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας. Οι αποκλίσεις υπολογίστηκαν ως προς τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (2010-2019) σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

      Διαπιστώνουμε ότι σε 5 από τις 7 περιοχές, η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη του μέσου όρου της δεκαετίας 2010-2019 στους 7 μήνες του χρόνου, στην Πελοπόννησο 8 μήνες και στην Κρήτη 9 μήνες. Ο ψυχρότερος μήνας σε όλες τις περιοχές ήταν ο Οκτώβριος του 2021 και οι θερμότεροι μήνες ήταν ο Ιανουάριος και ο Αύγουστος του 2021.
      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ (https://meteo.gr/climatic_deviation.cfm)
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2071
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ανώνυμης κακοκαιρίας, σημειώθηκαν ιδιαίτερα μεγάλα ύψη βροχής στα ηπειρωτικά, καθώς επίσης και ισχυρές χιονοπτώσεις στα ορεινά. Αξιοσημείωτο είναι ότι καταρρίφθηκαν ρεκόρ 15 ετών στην ετήσια βροχόπτωση, καθώς επίσης και 17 ετών της ημερήσιας έκτασης χιονοκάλυψης στον Ελλαδικό χώρο για τις πρώτες ημέρες Δεκεμβρίου.  
      Συγκεκριμένα, στον αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό στα Θεοδώριανα Άρτας το ετήσιο ύψος βροχής έως και την Κυριακή 12/12 έφτασε τα 3425 mm, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ετήσιου ύψους βροχής 15 ετών στο δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr από το 2006 όπου λειτουργεί το δίκτυό του. Επίσης, έσπασε το ρεκόρ ετήσιου ύψους βροχής και του ίδιου σταθμού, από το 2009 όπου και ξεκίνησε η λειτουργία του. Το προηγούμενο ρεκόρ ετήσιας βροχόπτωσης είχε σημειωθεί στην περιοχή Ασκύφου Χανίων το 2019 με ύψος 3257 mm.        
      Παράλληλα, οι έντονες χιονοπτώσεις κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κακοκαιρίας κάλυψαν το μεγαλύτερο τμήμα των κεντρικών και βόρειων ορεινών, όπως καταγράφτηκε από δορυφορικά δεδομένα, τα οποία επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr και αποτυπώνεται στο Σχήμα 1.   

      Σχήμα 1. Χάρτης χιονοκάλυψης για τις 11/12/2021 όπως καταγράφτηκε από δορυφορικά δεδομένα και επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr.  
      Σύμφωνα, με το αρχείο έκτασης χιονοκάλυψης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr από την επεξεργασία των δορυφορικών δεδομένων, η ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης για το Σάββατο 11/12 έφτασε το 19%, τιμή που αποτελεί ρεκόρ ημερήσιας χιονοκάλυψης 17 ετών, όπως διακρίνεται στο Σχήμα 2. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μέση ημερήσια έκταση χιονοκάλυψης για την περίοδο 2004 - 2021 για τις αρχές Δεκεμβρίου είναι περίπου 4%.
          
      Σχήμα 2. Χρονοσειρά ημερήσιας εκτίμησης της χιονοκάλυψης στην Ελλάδα από δορυφορικά δεδομένα, όπως τα επεξεργάστηκε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, για την περίοδο 2004-2021.  
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=2045
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι ισχυρές βροχές και καταιγίδες που προκάλεσε στην χώρα η κακοκαιρία «Μπάλλος» είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία πάρα πολλών προβλημάτων. Υπερχειλίσεις χειμάρρων, πλημμυρισμένοι δρόμοι, σπίτια και επιχειρήσεις σε διάφορες περιοχές ήταν τα κυριότερα από αυτά. Στην Εύβοια ένας κτηνοτρόφος έχασε τη ζωή του ενώ στην Αττική πλημμύρησαν δρόμοι και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία στον Κηφισό την νύχτα της Πέμπτης 14/10 προς Παρασκευή 15/10.
      Το δίκτυο αυτομάτων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr κατέγραψε μεγάλα ύψη βροχής από την Πέμπτη 14/10 έως και το πρωί του Σαββάτου 16/10. Όπως προκύπτει από τις καταγραφές ο μεγαλύτερος όγκος νερού έπεσε στην Ιθάκη (460 χιλιοστά) και ακολούθησαν η Ι.Μ. Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος (297 χιλιοστά) και στο Αγγελόκαστρο Αιτωλοακαρνανίας (262 χιλιοστά). Μεγάλα ύψη βροχής καταγράφηκαν και στην Αθήνα όπου ο σταθμός των Πατησίων κατέγραψε 182 χιλιοστά βροχής.
      Στον χάρτη που ακολουθεί φαίνεται η κατανομή της βροχόπτωσης στη χώρα από την Πέμπτη 14/10 έως το μεσημέρι του Σαββάτου 16/10 και παρουσιάζονται συνοπτικά τα κυριότερα προβλήματα που καταγράφηκαν.

      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1967
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.