Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1446 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Το καλοκαίρι του 2021 χαρακτηρίστηκε από ακραία υψηλές τιμές θερμοκρασίας με δύο σοβαρά κύματα καύσωνα κατά τη διάρκεια των οποίων καταγράψαμε νέα θερμοκρασιακά ρεκόρ. Τα γραφήματα παρουσιάζουν τις ημερήσιες αποκλίσεις της μέγιστης θερμοκρασίας από τη μέση μηνιαία τιμή της περιόδου 2010-2019, τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες του 2021, σε 7 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr. Η περίοδος σύγκρισης (2010-2019) αποτελεί τη θερμότερη περίοδο στη σύγχρονη ιστορία των καταγραφών θερμοκρασίας, επομένως οι θετικές αποκλίσεις των τιμών έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. 
      Κιλκίς: 

      Ιωάννινα:

      Τρίκαλα: 

      Αθήνα (κέντρο): 

      Σπάρτη:

      Λίνδος: 

      Ρέθυμνο:

      Στους περισσότερους μετεωρολογικούς σταθμούς η θερμοκρασία ήταν υψηλότερη από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα περισσότερες από τις μισές ημέρες του καλοκαιριού. Στα Τρίκαλα Θεσσαλίας θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν τις 72 από τις 92 συνολικά ημέρες του καλοκαιριού, και 69 ημέρες με θετικές αποκλίσεις καταγράφηκαν στα Ιωάννινα. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει το σύνολο ημερών με θετικές αποκλίσεις θερμοκρασίας ανά μήνα και συνολικά το καλοκαίρι του 2021. 

      Μπορείτε να βλέπετε τις αποκλίσεις των τιμών της μέγιστης θερμοκρασίας ανά περιφέρεια και ανά μήνα από τη σελίδα μας πατώντας εδώ. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1909
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Με τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που επηρέασαν τη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα να βρίσκονται σε ύφεση ή και να έχουν ελεχθεί πλήρως, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu).
      Σύμφωνα με αυτά, παρότι ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών του 2021 στη χώρα μας παρουσιάζει σχετικά μικρή αύξηση (26%) σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (Εικόνα 1), η συνολική καμένη έκταση καταγράφει εξαιρετικά μεγάλη αύξηση ίση με περίπου 450% ως προς τον αντίστοιχο μέσο όρο της ίδιας περιόδου (Εικόνα 2). Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση αυτά τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των 15 εξετασθέντων χωρών της Μεσογείου, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τη δεύτερη Τουρκία και την τρίτη Κύπρο, που επίσης καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις.

      Εικόνα 1. Αριθμός χαρτογραφημένων από το EFFIS δασικών πυρκαγιών στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

      Εικόνα 2. Συνολική καμένη έκταση με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Σε απόλυτους αριθμούς, μέχρι και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021, έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 58 μεγάλες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 1), οι οποίες έκαψαν συνολική έκταση ίση με 1.161.650 στρέμματα (Εικόνα 2). Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα αυτά, προκύπτει ότι η μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 20.000 στρέμματα για το 2021 (έως και 13.08.2021), γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας πρώτη στη Μεσόγειο, με πολύ σημαντική διαφορά ακόμα και από τη δεύτερη Τουρκία (Εικόνα 3).

      Εικόνα 3. Μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1883&fbclid=IwAR2D-e4IPixNzS8TGIhh2BIkBQ-caWU5hnPSITBr7AbSFJj0uy8509HSuAE
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - https://effis.jrc.ec.europa.eu) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου. Όπως προκύπτει από το ακόλουθο γράφημα, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021.

      Ειδικότερα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη (μετά από Τουρκία και Ιταλία) σε ό,τι αφορά το απόλυτο μέγεθος της καμένης έκτασης (933.680 στρέμματα έως 08.08.2021) και δεύτερη (μετά την Κύπρο) σε ό,τι αφορά την αύξηση (+336%) συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 - 2020. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτή την κατεύθυνση, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) μπορεί να συνεισφέρει με εργαλεία και υπηρεσίες όπως ενδεικτικά είναι (1) το εκτεταμένο και πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών στην Ελλάδα, (2) το προηγμένο προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0, και (3) οι υψηλής ανάλυσης μετεωρολογικές και πυρό-μετεωρολογικές προγνώσεις.
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1875
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Το πρωί της Πέμπτης 20/05 ένας εκ των δύο ευρωπαϊκών δορυφόρων Sentinel-2 πέρασε πάνω από τη Δυτική Αττική και την Ανατολική Κορινθία και κατέγραψε την καμένη έκταση, καθώς και τα ενεργά μέτωπα της μεγάλης πυρκαγιάς που μαίνεται στην περιοχή από το βράδυ της Τετάρτης 19/05. Σύμφωνα με την παρακάτω δορυφορική εικόνα και την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εκτάκτων Αναγκών Copernicus - EMS, περισσότερα από 25.000 στρέμματα είχαν γίνει στάχτη λίγο πριν το μεσημέρι της Πέμπτης 20/05. Η εκτίμηση έγινε πριν την απογευματινή ενίσχυση των ανέμων στην περιοχή και την ολονύχτια συνέχιση του καταστροφικού έργου της πυρκαγιάς.
      Σήμερα Παρασκευή 21/05 αναμένεται νέα εκτίμηση των καμένων εκτάσεων από δορυφορικές μετρήσεις και θα ενημερώσουμε με νέο άρθρο για ό,τι νεότερο. 

       
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Το 2020 ήταν άλλη μια χρονιά με ισχυρά καιρικά φαινόμενα. Ορισμένα από αυτά ήταν ιδιαιτέρως καταστροφικά, ενώ προκάλεσαν 14 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων οι 12 οφείλονται σε πλημμύρες που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια 2 ονοματισμένων επεισοδίων, την ‘Θάλεια’ και τον ‘Ιανό’, και οι 2 σε κεραυνούς (στη Μαγνησία και στη Λάρισα).
      Συνολικά καταγράφηκαν 25 ζημιογόνα καιρικά γεγονότα, εκ των οποίων τα 9 είχαν πολύ σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Δείτε παρακάτω τον χάρτη και την περιγραφή των 9 σοβαρότερων καιρικών γεγονότων του 2020.

      6-8 Ιανουαρίου: Η κακοκαιρία "Ηφαιστίωνας" εκδηλώνεται με θυελλώδεις ανέμους που προκαλούν σοβαρές ζημιές στο δίκτυο ηλεκτροδότησης σε περιοχές της Αττικής, στη Βοιωτία, σε νησιά των Κυκλάδων και στα Χανιά.
      4-7 Απριλίου: Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύσσονται Σκιάθος, Σκόπελος, Νότιο Πήλιο και Ζαγορά λόγω σοβαρών πλημμυρικών επεισοδίων.
      26 Μάιος: Στην Σκόπελο, κεραυνός προκαλεί το θάνατο 52-χρονης γυναίκας και τον σοβαρό τραυματισμό του συζύγου της.
      1 Ιουνίου: Στη Λέρο, ισχυρές βροχοπτώσεις προκαλούν υπερχείλιση χειμάρρων και σοβαρές ζημιές σε κτίρια και στο οδικό δίκτυο. Το νησί κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. 
      10 Ιουνίου: Στην Κρήνη του δήμου Φαρσάλων, ένας άνδρας χάνει τη ζωή του από κεραυνό.
      5-9 Αυγούστου: Η κακοκαιρία "Θάλεια" εκδηλώνεται με πλημμύρες και κατολισθήσεις, αφήνει πίσω της 8 νεκρούς, ζημιές σε 2.500 σπίτια και εκτεταμένες καταστροφές στην Εύβοια. Η Πυροσβεστική καλείται να απεγκλωβίσει πάνω από 100 άτομα. Η κακοκαιρία πλήττει επίσης τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και την Κέρκυρα.
      17-20 Σεπτεμβρίου: Ο Μεσογειακός Κυκλώνας 'Ιανός' αποδεικνύεται καταστροφικός, με εκτεταμένες πλημμύρες, μεταφορά λάσπης και φερτών και ανυπολόγιστες καταστροφές σε Ιόνιο και Θεσσαλία. 3 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Καρδίτσα και 1 στη Λάρισα. 5.000 κτήρια υφίστανται ζημιές, ενώ σοβαρά είναι τα προβλήματα σε υποδομές, ηλεκτροδότηση, και υδροδότηση. Πάνω από 2.500 οι κλήσεις στην Πυροσβεστική για παροχή βοήθειας. 
      19-22 Οκτωβρίου: Ραγδαίες βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεις προκαλούν πλημμύρες, κατολισθήσεις, ροή φερτών υλικών και προβλήματα σε υποδομές και στην ηλεκτροδότηση στα βόρεια τμήματα των νομών Ηρακλείου και Χανίων. Κινδύνεψαν άνθρωποι στον Καρτερό Ηρακλείου και στη Σούδα.
      10 Νοεμβρίου: Νέες καταστροφικές πλημμύρες με ροή μεγάλου όγκου φερτών υλικών στο δήμου Χερσονήσου του νομού Ηρακλείου και σε περιοχές του νομού Ρεθύμνου. Σοβαρές είναι οι ζημιές στο δίκτυο ύδρευσης, σε καλλιέργειες και υποδομές.

      Παράλληλα, καταγράφηκαν 96 σίφωνες ξηράς και θαλάσσης εκ των οποίων 7 ανεμοστρόβιλοι προκάλεσαν ζημιές και τραυματισμούς. Πιο συγκεκριμένα, ο ανεμοστρόβιλος που έπληξε το Νέο Ηράκλειο Αττικής στις 13 Οκτωβρίου προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές και 3 άνθρωποι τραυματίστηκαν. Επίσης στο Γιαννιτσοχώρι Ηλείας στις 24 Σεπτεμβρίου μια Αγγλίδα τουρίστρια τραυματίστηκε σοβαρά από πτώση δέντρου κατά τη διάρκεια ανεμοστρόβιλου που εκδηλώθηκε στην περιοχή όπου παραθέριζε. Υλικές ζημιές προκλήθηκαν από ανεμοστρόβιλους και στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, στον Αγιόκαμπο Λάρισας, στο Κατάκολο, στον Ρωμανό Μεσσηνίας και στον Ν. Μαρμαρά Χαλκιδικής. Μερικοί ακόμη υδροσίφωνες κινήθηκαν και στη στεριά προκαλώντας μικρές υλικές ζημιές.
      Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις περιοχές όπου καταγράφηκαν οι 96 σίφωνες το 2020, καθώς και τον αριθμό των αντίστοιχων καταγραφών τα τελευταία 4 χρόνια. 
      Ο αριθμός των συνολικών καταγραφών σιφώνων το 2020 κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2019, δηλαδή περίπου 100 ανά έτος. Η μικρή έκταση και χρονική διάρκεια των σιφώνων δυσκολεύει την παρατήρηση και καταγραφή τους, έτσι οι καταγραφές που έχουμε θεωρητικά αποτελούν ένα μέρος του συνολικού αριθμού των σιφώνων που εκδηλώνονται στην πραγματικότητα. Η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η χρήση smartphones έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την καταγραφή όλων των καιρικών φαινομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι οι χρήστες του Facebook και Twitter του Meteo Gr ανέφεραν το 49% των σιφώνων στην Ελλάδα το 2020.  
      Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1583
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Υπάρχει δυσκολία να παραμείνουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους. Μετά από 1,5 μήνα lockdown, τα πράγματα γίνονται ακόμη δυσκολότερα.
      Ο κάθε ελεύθερος χώρος στους δήμους κατακλύζεται από πεζούς για να κάνουν βόλτα. Δεν είναι λίγες οι περιγραφές που ακούει καθημερινά ο καθένας μας, για πεζούς που μέχρι σήμερα δεν συνήθιζαν να κάνουν βόλτα, τώρα να την επιζητούν και να περπατούν, στον δρόμο, με τα λιγοστά ή συχνά ανεπαρκή πεζοδρόμια (με εμπόδια, δένδρα, στύλους, κολώνες και ό,τι κάποιος φανταστεί), ή και πάνω στην άσφαλτο με οχήματα να περνούν με μεγάλη ταχύτητα δίπλα τους….. Λιγότερα απ’ ό,τι συνήθως, αλλά με μεγαλύτερη ταχύτητα σίγουρα.
      Σε λίγες ημέρες, η απαίτηση για την αποστολή SMS, ή την συμπλήρωση της φόρμας για κατ’εξαίρεση μετακίνηση θα αρθεί. Ο κόσμος θα βγει έξω από το σπίτι. Πιο ελεύθερος. Ίσως για να βρει την ισορροπία του. Την ψυχική.
      Παράλληλα, οι υγειονομικές απαιτήσεις για την διατήρηση αποστάσεων και την αποφυγή συγχρωτισμού και συνωστισμού παραμένουν και είναι επιβεβλημμένες. Και απ’ότι φαίνεται θα παραμείνουν για κάμποσο καιρό ακόμη.

      Τι μπορούμε να κάνουμε; Για να μην πάει ο κόσμος στην παραλία του Φλοίσβου ή της Γλυφάδας ή να περπατήσει στην Φωκίωνος Νέγρη, θα πρέπει κοντά του να δημιουργηθεί χώρος για να περπατήσει.
      Η πρόταση είναι να ληφθεί μέριμνα για την προσωρινή δημιουργία ελεύθερων χώρων για περπάτημα, ποδήλατο, για να ξεσκάσει ο κόσμος δηλαδή. Και αυτό τηρώντας την απόσταση των 2μ που απαιτείται για την αποφυγή συγχρωτισμού.
      Που θα βρεθεί ο χώρος; Θα πρέπει να δώσουμε οδούς, προσεκτικά επιλεγμένες σε κάθε δήμο, όπου θα αποδοθούν στους πεζούς και την κυκλοφορία των παρόδιων. Αυτές πρέπει να είναι αμιγώς τοπικές οδοί, όπου μπορεί να γίνει αυτό, ικανού μήκους, χωρίς μεγάλες κλίσεις.
      Έτσι οι πολίτες θα χρησιμοποιούν αυτές που είναι κοντά στο σπίτι τους, και δεν θα οδεύουν κατά δεκάδες στον Φλοίσβο, την παραλία της Θεσσαλονίκης και στις λοιπές προνομιακές τοποθεσίες. Έτσι θα αυξηθούν τα διαθέσιμα τετραγωνικά μέτρα για βόλτα που θα έχει ο πεζός και θα μπορεί ευκολότερα να τηρήσει την απαιτούμενη απόσταση.
      Να δούμε ποιες περιοχές έχουν έλλειψη από πάρκα και ανοικτούς χώρους: Περιοχές, όπου για να φθάσει κάποιος σε ανοικτό χώρο χρειάζεται να περπατήσει μεγάλη απόσταση. Περιοχές με μεγάλες πυκνότητες πληθυσμού, αλλά με περιορισμένους ελεύθερους χώρους.
      Οδούς με ή χωρίς εμπορικές δραστηριότητες, ειδικά τώρα που τα καταστήματα δεν έχουν ανοίξει ακόμη. Με τέτοια κριτήρια και με τον χαρακτήρα κάθε οδού, να επιλέξουμε ποιες είναι οι υποψήφιες οδοί.
       
       
      Θα πρέπει σταδιακά, ίσως από τους περισσότερο τολμηρούς ή/και πρωτοπόρους δήμους να ξεκινήσουν τέτοια μέτρα. Αρχικά για το Σαββατοκύριακο και 3 ώρες το πρωί και 3 το απόγευμα και στην συνέχεια παρακολουθούμε την αποδοχή και προχωράμε. Με την συνεργασία όλων -πολιτών, τροχαίας, πολιτικής προστασίας, Δήμου. Δεν μπορούμε όμως να κάτσουμε αμέτοχοι.
      Προκλήσεις για αυτό το εγχείρημα υπάρχουν. Είναι π.χ. η πρόσβαση οχημάτων εκτάκτου ανάγκης, η διασφάλιση πρόσβασης στους διανομείς, θέματα οδικής ασφάλειας εάν οι οδηγοί παρκάρουν και αναπτύσσουν ταχύτητα.
      Πρέπει να αντιμετωπισθούν. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Ναι μπορούμε. Ίσως να χρειάζεται και κάποια νομοθετική ρύθμιση, αλλά στις ιδιαίτερες συνθήκες που ζούμε, αυτό θα μπορούσε (ή και θα έπρεπε) να γίνει πολύ γρήγορα.
      Το έχουν κάνει αλλού; Ναι βέβαια. Σε πολλές πόλεις του κόσμου. Και συνεχίζουν να το κάνουν.
      Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε άρθρο στο nypost.com (https://nypost.com/2020/04/27/nyc-aims-to-open-100-miles-of-streets-for-pedestrians-de-blasio/) όπου στην Νέα Υόρκη (των ~8,5 εκατομμυρίων πολιτών) σχεδιάζουν να δώσουν στους πεζούς και στο ποδήλατο περί τα 160 χλμ. οδών γύρω από πάρκα και πλατείες για να μπορέσουν να διατηρήσουν το social distancing (κοινωνική αποστασιοποίηση), που ορίζουν οι έκτακτοι κανόνες δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση του COVID-19.

      Και με αυτό τον τρόπο οι δήμοι όχι μόνον δεν κάθονται αμέτοχοι και οχυρωμένοι στο «δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι επειδή δεν έχουμε μεγάλο πάρκο και ελεύθερους χώρους» ή στο «τι να κάνουμε που δεν είμαστε κοντά στην παραλία», αλλά θα πάρουν μέτρα για την μετά το lockdown εποχή, και θα μεριμνούν για την σωματική και ψυχική υγεία των πολιτών. Από την δική τους πλευρά.
      Ας ελπίσουμε μάλιστα, ίσως κρυφά, ίσως φανερά, ότι αυτό θα είναι η αρχή για διάθεση περισσότερου χώρου για τους πεζούς, που τόσα χρόνια έχουν εκδιωχθεί από το αυτοκίνητο.
      Θέληση χρειάζεται. Ο Έλληνας σε τέτοιες προσπάθειες ανταποκρίνεται. Και έτσι όπως ανταποκρίθηκε στον αυτοπεριορισμό, και έγινε παράδειγμα σε όλο τον κόσμο, έτσι θα ανταποκριθεί και πάλι. Φτάνει κάποιος να το κάνει, γιατί μόνο του δεν γίνεται…..
      Ιωάννης Μάρης,                                                                                                                 
      Τοπογράφος Μηχ/κός – Συγκοινωνιολόγος
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια δέσμη προτάσεων, μέσω των οποίων οι ενωσιακές πολιτικές για τις μεταφορές, το κλίμα, την ενέργεια, τη χρήση γης, και τη φορολογία θα προσαρμοστούν κατάλληλα ώστε να επιτευχθεί μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, ενέκρινε η Κομισιόν.
      Η επίτευξη μιας τέτοιας μείωσης εκπομπών κατά την επόμενη δεκαετία είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου, αφενός, η Ευρώπη να καταστεί η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050 και, αφετέρου, να γίνει πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (European Green Deal).
      Με τις σημερινές προτάσεις, η Κομισιόν παρουσιάζει τα νομοθετικά εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα και για τον ριζικό μετασχηματισμό της οικονομίας και της κοινωνίας μας για ένα δίκαιο, πράσινο και ευημερούν μέλλον.
      Μια ολοκληρωμένη και διασυνδεδεμένη δέσμη προτάσεων
      Οι προτάσεις συνδυάζουν: εφαρμογή της εμπορίας εκπομπών σε νέους τομείς και αυστηροποίηση του υφιστάμενου συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ· αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· υψηλότερη ενεργειακή απόδοση· ταχύτερη ανάπτυξη μέσων μεταφοράς χαμηλών εκπομπών, καθώς και των υποδομών και των καυσίμων για τη στήριξή τους· ευθυγράμμιση των φορολογικών πολιτικών με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· μέτρα για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα· και εργαλεία για τη διατήρηση και την ανάπτυξη των φυσικών καταβοθρών άνθρακα.
      Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ καθορίζει την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών και χαμηλώνει το ανώτατο όριο εκπομπών από ορισμένους οικονομικούς τομείς κάθε χρόνο. Τα τελευταία 16 χρόνια έχει μειώσει με επιτυχία τις εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες κατά 42,8 %. Σήμερα η Επιτροπή προτείνει να μειωθεί ακόμη περισσότερο το συνολικό ανώτατο όριο εκπομπών και να αυξηθεί το ετήσιο ποσοστό μείωσής του. Η Επιτροπή προτείνει επίσης τη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής για τις αεροπορικές μεταφορές και την ευθυγράμμιση με το παγκόσμιο σύστημα αντιστάθμισης και μείωσης των ανθρακούχων εκπομπών για τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές (CORSIA), καθώς και τη συμπερίληψη, για πρώτη φορά, των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία μείωσης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια, δημιουργείται ένα χωριστό νέο σύστημα εμπορίας εκπομπών για τη διανομή καυσίμων για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να αυξηθεί το μέγεθος των ταμείων καινοτομίας και εκσυγχρονισμού. Προκειμένου να συμπληρώσουν τις σημαντικές δαπάνες του ενωσιακού προϋπολογισμού για το κλίμα, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δαπανήσουν το σύνολο των εσόδων τους από την εμπορία εκπομπών σε έργα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια. Ένα ειδικό μέρος των εσόδων από το νέο σύστημα για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια θα πρέπει να καλύπτει τον πιθανό κοινωνικό αντίκτυπο στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Ο κανονισμός για τον επιμερισμό των προσπαθειών αναθέτει ενισχυμένους στόχους μείωσης των εκπομπών σε κάθε κράτος-μέλος για τα κτίρια, τις οδικές και τις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές, τη γεωργία, τα απόβλητα και τις μικρές βιομηχανίες. Οι στόχοι αυτοί αναγνωρίζουν τα διαφορετικά σημεία εκκίνησης και τις διαφορετικές ικανότητες κάθε κράτους-μέλους· βασίζονται δε στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ των κρατών-μελών, με προσαρμογές ώστε να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική αποδοτικότητα. Τα κράτη-μέλη μοιράζονται επίσης την ευθύνη για την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και για τον λόγο αυτόν ο κανονισμός για τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία θέτει έναν συνολικό ενωσιακό στόχο για τις απορροφήσεις άνθρακα από φυσικές καταβόθρες, ο οποίος ισοδυναμεί με 310 εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2 έως το 2030. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θέσουν εθνικούς στόχους για τη φροντίδα και την επέκταση των καταβοθρών άνθρακα που διαθέτουν. Έως το 2035, η ΕΕ θα πρέπει να στοχεύει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα στους τομείς της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας, συμπεριλαμβανομένων και των γεωργικών μη ανθρακούχων εκπομπών, όπως αυτές που οφείλονται στη χρήση λιπασμάτων και στην κτηνοτροφία. Η ενωσιακή δασική στρατηγική αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας, της ποσότητας και της ανθεκτικότητας των δασών της ΕΕ. Στηρίζει τους δασοκόμους και τη δασική βιοοικονομία, ενώ παράλληλα φροντίζει ώστε η χρήση βιομάζας και η συγκομιδή να παραμείνουν βιώσιμες, να προστατεύεται η βιοποικιλότητα και να καθοριστεί ένα σχέδιο για τη φύτευση τριών δισεκατομμυρίων δέντρων σε ολόκληρη την Ευρώπη έως το 2030. Η παραγωγή και η χρήση ενέργειας ευθύνονται για το 75% των εκπομπών της ΕΕ· ως εκ τούτου, η επιτάχυνση της μετάβασης σε ένα πιο οικολογικό ενεργειακό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας. Η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα θέσει αυξημένο στόχο για την παραγωγή του 40% της ενέργειάς μας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030. Όλα τα κράτη-μέλη θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου και προτείνονται ειδικοί στόχοι για τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις μεταφορές, τη θέρμανση και ψύξη, τα κτίρια και τη βιομηχανία. Προκειμένου να επιτευχθούν τόσο οι κλιματικοί όσο και οι περιβαλλοντικοί στόχοι μας, τα κριτήρια αειφορίας για τη χρήση βιοενέργειας ενισχύονται και τα κράτη-μέλη πρέπει να σχεδιάσουν τυχόν καθεστώτα στήριξης για τη βιοενέργεια κατά τρόπο που να σέβεται την αρχή της αλυσιδωτής χρήσης της ξυλώδους βιομάζας. Για τη μείωση της συνολικής χρήσης ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση θα θέσει έναν πιο φιλόδοξο δεσμευτικό ετήσιο στόχο για τη μείωση της χρήσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ. Θα κατευθύνει τον τρόπο καθορισμού των εθνικών συνεισφορών και θα διπλασιάσει σχεδόν την υποχρέωση ετήσιας εξοικονόμησης ενέργειας για τα κράτη-μέλη. Ο δημόσιος τομέας θα υποχρεωθεί να ανακαινίζει το 3% των κτιρίων του κάθε χρόνο, ώστε να δοθεί ώθηση στο κύμα ανακαίνισης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της χρήσης ενέργειας και του κόστους για τους φορολογούμενους. Η εμπορία εκπομπών θα πρέπει να συμπληρωθεί από συνδυασμό μέτρων για την αντιμετώπιση της αύξησης των εκπομπών στις οδικές μεταφορές. Η αυστηροποίηση των προτύπων εκπομπών CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά θα επιταχύνει τη μετάβαση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, απαιτώντας μείωση των μέσων εκπομπών των καινούργιων αυτοκινήτων κατά 55% από το 2030 και κατά 100% από το 2035 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021. Ως εκ τούτου, όλα τα καινούργια αυτοκίνητα που θα ταξινομηθούν από το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οδηγοί είναι σε θέση να φορτίζουν ή να τροφοδοτούν τα οχήματά τους σε ένα αξιόπιστο δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτεί από τα κράτη-μέλη να επεκτείνουν την ικανότητα φόρτισης ανάλογα με τις πωλήσεις αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών και να εγκαθιστούν σημεία φόρτισης και ανεφοδιασμού καυσίμων ανά τακτά διαστήματα σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους: κάθε 60 χλμ. για ηλεκτρική φόρτιση και κάθε 150 χλμ. για ανεφοδιασμό με υδρογόνο. Τα καύσιμα της αεροπορίας και της ναυτιλίας προκαλούν σημαντική ρύπανση και απαιτούνται και γι’ αυτά ειδικές δράσεις, συμπληρωματικές στην εμπορία εκπομπών. Σύμφωνα με τον κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τα αεροσκάφη και τα πλοία πρέπει να έχουν πρόσβαση σε παροχή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλους λιμένες και αερολιμένες. Η πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation θα υποχρεώσει τους προμηθευτές καυσίμων να αναμειγνύουν αυξανόμενα επίπεδα βιώσιμων καυσίμων αεροπορίας στα καύσιμα αεριωθουμένων με τα οποία τροφοδοτούνται τα αεροσκάφη στους αερολιμένες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, που είναι γνωστά ως ηλεκτρονικά καύσιμα. Ομοίως, η πρωτοβουλία FuelEU Maritime θα τονώσει την υιοθέτηση βιώσιμων καυσίμων ναυτιλίας και τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, με τον καθορισμό ανώτατου ορίου για την περιεκτικότητα σε αέρια θερμοκηπίου της ενέργειας που χρησιμοποιείται από πλοία που καταπλέουν σε ευρωπαϊκούς λιμένες. Το φορολογικό σύστημα για τα ενεργειακά προϊόντα πρέπει να διαφυλάσσει και να βελτιώνει την ενιαία αγορά και να στηρίζει την πράσινη μετάβαση με τον καθορισμό των κατάλληλων κινήτρων. Η αναθεώρηση της οδηγίας για τη φορολογία της ενέργειας προτείνει την ευθυγράμμιση της φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων με τις ενωσιακές πολιτικές για την ενέργεια και το κλίμα, την προώθηση καθαρών τεχνολογιών και την κατάργηση παρωχημένων εξαιρέσεων και μειωμένων συντελεστών που ενθαρρύνουν επί του παρόντος τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στη μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων του φορολογικού ανταγωνισμού για την ενέργεια, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση εσόδων για τα κράτη μέλη από τους πράσινους φόρους, οι οποίοι είναι λιγότερο επιζήμιοι για την ανάπτυξη από ό,τι οι φόροι επί της εργασίας. Τέλος, ένας νέος μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα επιβάλει τιμή ανθρακούχων εκπομπών στις εισαγωγές στοχευμένης επιλογής προϊόντων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η φιλόδοξη δράση για το κλίμα στην Ευρώπη δεν θα οδηγήσει σε «διαρροή άνθρακα». Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι οι ευρωπαϊκές μειώσεις των εκπομπών θα συμβάλουν στην παγκόσμια μείωση των εκπομπών, αντί να προωθήσουν την παραγωγή υψηλής έντασης άνθρακα εκτός Ευρώπης. Αποσκοπεί επίσης στην ενθάρρυνση τόσο της βιομηχανίας εκτός της ΕΕ όσο και των διεθνών εταίρων μας να λάβουν μέτρα προς την ίδια κατεύθυνση. Όλες αυτές οι προτάσεις αλληλοσυνδέονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Χρειαζόμαστε αυτή την ισορροπημένη δέσμη μέτρων, καθώς και τα έσοδα που αυτή δημιουργεί, για να εξασφαλίσουμε μια μετάβαση που θα καταστήσει την Ευρώπη δίκαιη, πράσινη και ανταγωνιστική, με ομοιόμορφο επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των διαφόρων τομέων και κρατών-μελών και την παροχή πρόσθετης στήριξης, κατά περίπτωση.
      Μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση
      Ενώ μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τα οφέλη των ενωσιακών πολιτικών για το κλίμα υπερτερούν σαφώς του κόστους αυτής της μετάβασης, οι πολιτικές για το κλίμα κινδυνεύουν να ασκήσουν βραχυπρόθεσμα πρόσθετη πίεση στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών.
      Γι’ αυτό και ο σχεδιασμός των πολιτικών στη σημερινή δέσμη μέτρων κατανέμει δίκαια το κόστος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σ’ αυτήν.
      Επιπλέον, τα μέσα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών αυξάνουν τα έσοδα που μπορούν να επανεπενδυθούν για την τόνωση της καινοτομίας, της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες.
      Προτείνεται ένα νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα, που θα παρέχει ειδική χρηματοδότηση στα κράτη-μέλη για να βοηθήσει τους πολίτες να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση, νέα συστήματα θέρμανσης και ψύξης και καθαρότερες μετακινήσεις.
      Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, χρησιμοποιώντας ποσό ισοδύναμο με το 25% των αναμενόμενων εσόδων από την εμπορία εκπομπών από τα κτίρια και τα καύσιμα οδικών μεταφορών.
      Θα παράσχει χρηματοδότηση ύψους 72,2 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη για την περίοδο 2025-2032, βάσει στοχευμένης τροποποίησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
      Με πρόταση άντλησης πόρων από την αντίστοιχη χρηματοδότηση των κρατών μελών, το Ταμείο θα κινητοποιήσει 144,4 δισ. ευρώ για μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση.
      Τα οφέλη της άμεσης δράσης για την προστασία των ανθρώπων και του πλανήτη είναι σαφή: καθαρότερος αέρας, πιο δροσερές και πράσινες πόλεις, υγιέστεροι πολίτες, χαμηλότερη χρήση ενέργειας και λογαριασμοί, ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας, τεχνολογίες και βιομηχανικές ευκαιρίες, περισσότερος χώρος για τη φύση και υγιέστερος πλανήτης για τις μελλοντικές γενιές.
      Η πρόκληση που βρίσκεται στο επίκεντρο της πράσινης μετάβασης της Ευρώπης είναι να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη και οι ευκαιρίες που προκύπτουν απ’ αυτήν θα είναι διαθέσιμα σε όλους, όσο το δυνατόν ταχύτερα και δικαιότερα.
      Χρησιμοποιώντας τα διάφορα εργαλεία πολιτικής που είναι διαθέσιμα σε επίπεδο ΕΕ, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι ο ρυθμός των αλλαγών είναι επαρκής, αλλά δεν προκαλεί υπερβολικούς κλυδωνισμούς.
      Ιστορικό
      Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την οποία παρουσίασε η Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2019, θέτει ως στόχο να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050.
      Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, ο οποίος τίθεται σε ισχύ τον τρέχοντα μήνα, κατοχυρώνει σε δεσμευτική νομοθεσία τη δέσμευση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα και τον ενδιάμεσο στόχο της μείωσης των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
      Η δέσμευση της ΕΕ να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 κοινοποιήθηκε στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή τον Δεκέμβριο του 2020 ως η συμβολή της ΕΕ στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού.
      Ως αποτέλεσμα της υφιστάμενης ενωσιακής νομοθεσίας για το κλίμα και την ενέργεια, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ έχουν ήδη μειωθεί κατά 24% σε σύγκριση με το 1990, ενώ η ενωσιακή οικονομία έχει αναπτυχθεί κατά περίπου 60% την ίδια περίοδο, αποσυνδέοντας την ανάπτυξη από τις εκπομπές.
      Αυτό το δοκιμασμένο και επιτυχημένο νομοθετικό πλαίσιο αποτελεί τη βάση της παρούσας δέσμης νομοθετικών μέτρων.
      Πριν από την υποβολή των προτάσεων αυτών, η Επιτροπή διενήργησε εκτενείς εκτιμήσεις επιπτώσεων για τη μέτρηση των ευκαιριών και του κόστους της πράσινης μετάβασης.
      Τον Σεπτέμβριο του 2020 μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων στήριξε την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση του στόχου της ΕΕ ως προς τη μείωση των καθαρών εκπομπών το 2030 σε τουλάχιστον 55%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η εν λόγω εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε ότι ο στόχος αυτός είναι εφικτός και επωφελής.
      Οι σημερινές νομοθετικές προτάσεις υποστηρίζονται από λεπτομερείς εκτιμήσεις επιπτώσεων, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τη διασύνδεση με άλλα μέρη της δέσμης.
      Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ για την επόμενη επταετία θα παράσχει στήριξη στην πράσινη μετάβαση.
      Το 30% των προγραμμάτων στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, ύψους 2 τρισ. ευρώ, και του NextGenerationEU προορίζονται για τη στήριξη της δράσης για το κλίμα· το 37% του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), ο οποίος θα χρηματοδοτήσει τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης των κρατών μελών στο πλαίσιο του NextGenerationEU, διατίθεται για τη δράση για το κλίμα.
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας έχει οριστεί από τον ΟΗΕ η 17η Ιουνίου κάθε χρόνο.
      Η ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης που προκαλείται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες και κλιματικές αλλαγές. Η ερημοποίηση δεν αναφέρεται στην επέκταση υπαρκτών ερήμων. Συμβαίνει διότι ξηρά οικοσυστήματα, τα οποία καλύπτουν το ένα τρίτο της στεριάς της Γης, που είναι ευάλωτα στην υπερεκμετάλλευση και την ακατάλληλη χρήση γης.
      Η φτώχεια, η πολιτική αστάθεια, η καταστροφή των δασών, η υπερβόσκηση και οι κακές πρακτικές άρδευσης, όλα αυτά μπορούν να υποβαθμίσουν την παραγωγικότητα της γης. Σκοπός της Ημέρας για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
      Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, πλήττει σοβαρά πάνω 100 χώρες στον κόσμο. Προκαλεί εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού, διάβρωση και κατολίσθηση των εδαφών, καθώς και πλημμύρες.
      Στη χώρα μας, το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης.

    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Πληροφορίες για τις μέδουσες ή το πλαγκτόν που τυχόν παρατηρούνται σε θαλάσσιες περιοχές θα παρέχονται, μέσω εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, που θα αναπτυχθεί στο ερευνητικό πρόγραμμα EcoScope.
      Σύμφωνα με τον συντονιστή του έργου EcoScope, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιο Τσικλήρα, στα εργαλεία που θα αναπτυχθούν περιλαμβάνονται και μία διαλειτουργική πλατφόρμα (EcoScopePlatform), μία εργαλειοθήκη λήψης αποφάσεων (EcoScopeToolbox) και διαδικτυακά μαθήματα (EcoScopeAcademy) που θα απευθύνονται σε φοιτητές αλλά και σε απλούς πολίτες.
      «Το EcoScope εφαρμόζει νέες μεθόδους αξιολόγησης για την αλιεία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα για τα οποία δεν έχουμε επαρκή δεδομένα και εξελιγμένα οικοσυστημικά μοντέλα που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη και εξέταση διαχειριστικών σεναρίων αλιευτικής πίεσης και θαλάσσιων πολιτικών, καθώς και προσομοιώσεις που θα χρησιμοποιηθούν στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Αυτό θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της κατάστασης όλων των παραμέτρων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στις ευρωπαϊκές θάλασσες και θα δοκιμάσει νέες τεχνολογίες για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών, ανθρωπογενών και κλιματικών επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και την αλιεία» αναφέρει ο συντονιστής του έργου EcoScope, Αν. Καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιος Τσικλήρας.
      Στόχος του EcoScope είναι η αντιμετώπιση της υποβάθμισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των αρνητικών επιπτώσεων της υπερεκμετάλλευσης στα αποθέματα των ευρωπαϊκών θαλασσών, η αποκατάσταση της βιωσιμότητας της αλιείας, καθώς και η διασφάλιση της υγιούς ισορροπίας των θαλασσών. Το έργο θα αντιμετωπίσει την υποβάθμιση του οικοσυστήματος και τις ανθρωπογενείς πιέσεις που προκαλούν τη μη βιώσιμη εκμετάλλευση της αλιείας στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
      Η ομάδα έργου, η οποία έλαβε χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 8 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω του προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ Horizon 2020, αποτελείται από 24 εταίρους, από χώρες όπως η Γερμανία, ο Καναδάς, το Ισραήλ, οι Φιλιππίνες, η Ισπανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Νορβηγία, η Ελβετία,η Κύπρος κ.ά. Στους εταίρους του έργου περιλαμβάνονται πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, ΜΚΟ, εταιρείες τεχνολογίας και επιχειρήσεις. Από την Ελλάδα, εκτός από το ΑΠΘ, συμμετέχουν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΑΕΝΑΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ. Το έργο θα έχει συνολική διάρκεια τέσσερα έτη.
      Η εναρκτήρια συνάντηση του ερευνητικού προγράμματος θα πραγματοποιηθεί από αύριο έως και την Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Ζημιές ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ προκάλεσαν τα δέκα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τον πλανήτη φέτος.
      Αυτό αναφέρει η ετήσια έκθεση της βρετανικής ΜΚΟ Christian Aid. 
      Το κόστος των καταστροφών εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων ξεπέρασε τον αντίστοιχο περυσινό απολογισμό, αντανακλώντας τον αυξανόμενο αντίκτυπο της Κλιματικής Αλλαγής.
      Τα δέκα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα του 2021 είχαν επίσης ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 1.075 άνθρωποι και να εκτοπιστούν πάνω από 1,3 εκατομμύρια.
      Το 2020 οι ζημιές των 10 μεγαλύτερων φυσικών καταστροφών υπολογίστηκαν σε σχεδόν 132,5 δισεκατομμύρια ευρώ από την Christian Aid, η οποία επισημαίνει ότι οι περισσότερες εκτιμήσεις «βασίζονται αποκλειστικά σε ζημιές που καλύπτονταν ασφαλιστικά, υποδηλώνοντας ακόμη υψηλότερο πραγματικό κόστος». 
      H πλειονότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων που περιλαμβάνονται στη λίστα συνέβη σε ανεπτυγμένες χώρες. 
      Ορισμένα από τα πιο καταστροφικά ακραία καιρικά φαινόμενα του 2021 συνέβησαν και σε φτωχές χώρες, οι οποίες - όπως αναφέρεται «ελάχιστα συνέβαλαν στις αιτίες της κλιματικής αλλαγής» και όπου το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών δεν καλύπτονταν ασφαλιστικά. 
      Στο Νότιο Σουδάν, για παράδειγμα, οι πλημμύρες των οποίων το οικονομικό κόστος δεν ήταν δυνατό να εκτιμηθεί, επηρέασαν περίπου 800.000 ανθρώπους, σύμφωνα με την Christian Aid.
      Η μεγαλύτερη καταστροφή σε ό,τι αφορά το ύψος των ζημιών ήταν η καταιγίδα Άιντα, η οποία προκάλεσε πλημμύρες στη Νέα Υόρκη στα τέλη Αυγούστου, με το κόστος των καταστροφών να εκτιμάται στα 57,5 δισεκατομμύρια ευρώ. 
      Περίπου 95 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λόγω της καταγίδας. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται οι πλημμύρες του Ιουλίου στη Γερμανία, το Βέλγιο και άλλες γειτονικές χώρες, που προκάλεσαν ζημιές ύψους 38 δισεκατομμυρίων ευρώ. 
      Η χειμερινή καταιγίδα Uri προκάλεσε ζημιές 20,3 δισ. ευρώ, ενώ οι πλημμύρες στην επαρχία Χενάν της Κίνας τον Ιούλιο κόστισαν 15,5 δισ. ευρώ. Ακολουθούν οι πλημμύρες στη Βρετανική Κολομβία του Καναδά (7,5 δισ. δολάρια), το κύμα ψύχους στα τέλη Απριλίου στη Γαλλία που κατέστρεψε ξακουστούς αμπελώνες της περιοχής (5,6 δισ. δολάρια), ο κυκλώνας Yaas στην Ινδία και το Μπαγκλαντές (3 δισ. δολάρια), οι πλημμύρες στην Αυστραλία (2,1 δισ. δολάρια), ο τυφώνας In-Fa στην Κίνα (2 δισ. δολάρια) και ο κυκλώνας Tuktae στην Ινδία και τη Σρι Λάνκα (1,5 δισ. δολάρια).
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι πόλεις στην Πολωνία και την Ιταλία είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη για την ποιότητα του αέρα, ενώ οι πόλεις στη Σκανδιναβία και τη Βαλτική βρίσκονται στην καλύτερη θέση, σύμφωνα με νέα δεδομένα.
      Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) κυκλοφόρησε την τελευταία λίστα του για την ποιότητα του αέρα στα αστικά κέντρα, επαναλαμβάνοντας ότι σε ορισμένες πόλεις η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία.
      Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 417.000 πολίτες από 41 ευρωπαϊκές χώρες έχασαν πρόωρα τη ζωή τους το 2018 λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, δηλαδή 60.000 λιγότεροι από μια δεκαετία νωρίτερα.
      Ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει τη μέγιστη ανεκτή συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων στον αέρα ως 25 μg / m3 για το έτος, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει μια πολύ πιο αυστηρή κατευθυντήρια γραμμή στα 10 μg / m3.
      Τα λεπτά σωματίδια είναι ο ατμοσφαιρικός ρύπος με τον υψηλότερο αντίκτυπο στην υγεία, σε επίπεδα νόσησης και πρόωρου θανάτου.
      Η ευρωπαϊκή πόλη με την καλύτερη ποιότητα αέρα τα δύο προηγούμενα χρόνια αναδείχθηκε η Umea στη Σουηδία, όπου η συγκέντρωση σωματιδίων είναι κατά μέσο όρο 3,7 μg / m3. Ακολούθησε το Τάμπερε στη Φινλανδία (3,8 µg / m3) και το Funchal της Πορτογαλίας (3,8 µg / m3).
      Στην πρώτη δεκάδα βρίσκονται επίσης η Ουψάλα και η Στοκχόλμη, στη Σουηδία, το Ταλίν, η Νάρβα και το Τατού της Εσθονίας, το Μπέργκεν και το Τρόντχαϊμ στη Νορβηγία και η ισπανική πόλη της Σαλαμάνκα.
      Στον αντίποδα, η πόλη με τη χειρότερη ποιότητα αέρα βρέθηκε να είναι η Nowy Sacz στην Πολωνία, με τη μέση συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων να φτάνει τα 27,3 μg / m3. Ακολουθεί η Κρεμόνα στην Ιταλία με 25,9 µg / m3 και η Slavonski Brod της Κροατίας (25,7 µg / m3).
      Τέσσερις άλλες πόλεις της Πολωνίας, οι Zgierz, Piotrkow Trybunalsi, Zory και η Κρακοβία, τρεις ιταλικές, (Vicenza, Brescia και Pavia) και η βουλγαρική πόλη Veliko, καταλαμβάνουν τις υπόλοιπες θέσεις με τις χειρότερες 10 πόλεις.
      Η Αθήνα καταγράφει μία μέση τιμή με 13,23 μg/m3.
      Ο ΕΟΠ χρησιμοποίησε την ημερήσια συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων 300 πόλεων για τον υπολογισμό της μέσης ετήσιας συγκέντρωσης. 
      Σημειώνεται δε, ότι οι Βρυξέλλες παραπέμπουν τα κράτη μέλη στο δικαστήριο για θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τον Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ιταλία εμφανίζει συστηματικά παρατυπίες και παραβιάζει επίμονα την οδηγία της ΕΕ που καθορίζει τα ημερήσια και ετήσια όρια για την ποσότητα επιβλαβών λεπτών σωματιδίων.
      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε επίσης την Πολωνία και τη Γαλλία.

      Πράσινο 0-10/ Κίτρινο 10-15 /Μπλε 15-25 /Κόκκινο 25-35
      Με πληροφορίες του EEA/Euronews   Δείτε τον χάρτη εδώ: https://public.tableau.com/app/profile/european.environment.agency/viz/City_AQ_Viewer/Dashboard1
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα πλαστικά φράζουν τη γη και το νερό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στη Χιλή, η οποία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πλαστικών απορριμμάτων στη Λατινική Αμερική, σύμφωνα με την Greenpeace.
      Τα στοιχεία του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Fundación Chile, αναφέρουν ότι 990.000 τόνοι πλαστικών καταναλώνονται κάθε χρόνο και τα οικοσυστήματα της χώρας τώρα επηρεάζονται αισθητά από τη ρύπανση.
      Ο οργανισμός προστασίας του περιβάλλοντος Greenpeace απεικονίζει τη καταστροφική ζημιά του πλαστικού με το «The Nature of Plastic», μια σειρά φωτογραφιών που απεικονίζει πραγματικούς χώρους της φύσης στη Χιλή.
      Αντί όμως, για πεδινά τοπία και καθαρά νερά, οι εικόνες κατασκευάζονται με κομμάτια πλαστικού.
      Η εικόνα έχει στόχο να δείξει πώς το πλαστικό διεισδύει και κυριαρχεί στα χιλιανά τοπία, ακόμη και σε προστατευμένα περιβάλλοντα.
      Η εκπληκτική καμπάνια δημιουργήθηκε από το πρακτορείο μάρκετινγκ Cheil Worldwide Chile.
      Οι εικόνες τοποθετήθηκαν γύρω από την πόλη με έναν συνοδευτικό κωδικό QR, τον οποίο οι ταξιδιώτες μπορούν να σαρώσουν με τα κινητά τους για να μάθουν πώς μπορούν να σταματήσουν την εξάπλωση της καταστροφικής πορείας του πλαστικού στη φύση.




       
       
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Οπλανήτης έχασε το 69% της άγριας πανίδας τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, αποκαλύπτει έκθεση της WWF που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα. 
      Από το 1970 έως το 2018 καταγράφηκε κατακόρυφη μείωση κατά μέσο όρο 69% στους πληθυσμούς άγριας ζωής για τους οποίους υπάρχουν δεδομένα παρακολούθησης- θηλαστικά, πτηνά, αμφίβια, ερπετά, ψάρια- σύμφωνα με την έκθεση «Ζωντανός πλανήτης», που εκδίδει η WWF κάθε δύο χρόνια. 
      Οι πληθυσμοί των ειδών που συναντώνται σε οικοσυστήματα γλυκού νερού- λίμνες και ποτάμια- έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση, της τάξεως του 83%, από όλα τα είδη συνολικά. Παράλληλα, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ιδιαίτερα για τις τροπικές περιοχές, όπου είναι ακόμη γρηγορότερη και πιο ανησυχητική η μείωση των πληθυσμών των σπονδυλωτών ειδών. 
      Ενδεικτικά, από το 1970 έως το 2018 οι πληθυσμοί άγριας ζωής στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική μειώθηκαν κατά μέσο όρο 94%, γεγονός που έχει τεράστιες επιπτώσεις στη διατήρηση της ισορροπίας στα φυσικά οικοσυστήματα παγκοσμίως. 
      Ορισμένα από τα είδη των οποίων οι πληθυσμοί σημείωσαν μεγάλη μείωση είναι το ροζ δελφίνι του Αμαζονίου (65% μείωση την περίοδο 1994-2016), ο ανατολικός πεδινός γορίλας (80% μείωση στο Εθνικό Πάρκο Kahuzi-Biega, στη Δημοκρατία του Κονγκό το διάστημα 1994-2019), καθώς και ο αυστραλιανός θαλάσσιος λέοντας (64% την περίοδο 1977-2019).
      Οι βασικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη μείωση των πληθυσμών άγριας ζωής παγκοσμίως είναι, σύμφωνα με την έκθεση της WWF, η υποβάθμιση και η απώλεια οικοσυστημάτων, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η εξάπλωση των ξενικών ειδών, η ρύπανση, αλλά και η κλιματική κρίση. 
      Μέσω της δημοσιοποίησης αυτών των στοιχείων, στόχος της έκθεσης είναι να τονίσει την κρίσιμη κατάσταση, στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης μας, καθώς και να καλέσει κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αλλά και πολίτες να αναλάβουν άμεσα δράση, προκειμένου να αντιστραφεί η ανησυχητική αυτή πορεία της βιοποικιλότητας.
      «Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δύο ανθρωπογενείς προκλήσεις που συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και απειλούν ευθέως τόσο την παρούσα, όσο και τις μελλοντικές γενιές: την κλιματική κρίση και την απώλεια βιοποικιλότητας», επεσήμανε ο γενικός διευθυντής της WWF, Μάρκο Λαμπερτίνι. 
      Τα δεδομένα αυτά δείχνουν μια καταστροφική μείωση των πληθυσμών της άγριας ζωής, υπογράμμισε. «Στην επικείμενη COP15, οι ηγέτες έχουν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη σχέση μας με το περιβάλλον και να δημιουργήσουν το κατάλληλο εκείνο πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί ένα πιο υγιές και βιώσιμο μέλλον για όλους με μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για τη βιοποικιλότητα», συμπλήρωσε. 
      Τρομακτικοί αριθμοί 
      Οι αριθμοί είναι «αληθινά τρομακτικοί» στη Λατινική Αμερική, δήλωσε ο Μαρκ Ράιτ, επιστημονικός διευθυντής του WWF, αναφερόμενος στην απώλεια του 94% των πληθυσμών της άγριας ζωής στην περιοχή, η οποία είναι «πασίγνωστη για τη βιοποικιλότητά της» και έχει «αποφασιστική σημασία για τη ρύθμιση του κλίματος».
      Η Ευρώπη είδε τον πληθυσμό των άγριων ζώων της να μειώνεται κατά 18% κατά μέσο όρο, όμως «αυτό κρύβει τις πολύ μεγάλες απώλειες βιοποικιλότητας ιστορικά», πριν από την περίοδο που καλύπτεται στην ανάλυση, επισήμανε ο Άντριου Τέρι, διευθυντής προστασίας στη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, που συνεργάστηκε με το WWF για τη σύνταξη της έκθεσης. 
      Στην Αφρική, η μείωση έφθασε το 66%. «Φρικιαστικό παράδειγμα είναι αυτό του εθνικού πάρκου Καχούζι Μπιέγκα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου οι γορίλες των ανατολικών πεδιάδων υπέστησαν μείωση πληθυσμού κατά το 80%, κυρίως εξαιτίας του κυνηγιού», επεσήμανε η Άλις Ρουχουέζα, διευθύντρια του WWF για την Αφρική.
      Δερματοχελώνες, λύγκες, δελφίνια, κοράλια και βάτραχοι είναι ανάμεσα στα «σύμβολα της βιοποικιλότητας» που απειλούνται περισσότερο, σύμφωνα με την έκθεση.
      Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ Reuters, AFP
       
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Η καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Θέκλα Τσιτσώνη αριθμεί τις ενέργειες που πρέπει να περιλαμβάνει ένα αποτελεσματικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και των συνεπειών τους.
      — Όσον αφορά την Αττική, πόσο πράσινο έχουμε; Kαι πόσο χρειαζόμαστε;
      Η Αττική διαθέτει αρκετά δάση, τα οποία όμως χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας, γιατί στο μεγαλύτερο κομμάτι τους είναι μεσογειακά, με κύριο είδος τη χαλέπιο πεύκη και, όπως είναι γνωστό, τα δάση αυτά, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της μεγάλης ξηρής περιόδου που επικρατούν στις περιοχές αυτές, κινδυνεύουν από τις πυρκαγιές.
      Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επιβίωσης, σπόρους που είναι ώριμοι το καλοκαίρι και κώνους που παραμένουν κλειστοί κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς, οι οποίοι ανοίγουν όταν κρυώσουν και αφήνουν τους σπόρους να πέσουν στο έδαφος, όπου και παραμένουν, περιμένοντας τις βροχές του φθινοπώρου για να φυτρώσουν.
      — Από τις πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε κάθε χρόνο γνωρίζουμε πόσα δάση ξαναγίνονται;
      Όλα τα δάση που καίγονται μπαίνουν σε διαδικασία είτε φυσικής αναγέννησης είτε τεχνητής αναδάσωσης. Μέσα σε τριάντα μέρες από την πυρκαγιά οι καμένες εκτάσεις κηρύσσονται αναδασωτέες, σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος. Ακολουθεί η άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, πράγμα που προστατεύει τις καμένες δασικές εκτάσεις από την καταπάτηση.
      Στη μεσογειακή ζώνη τα οικοσυστήματα της χαλεπίου πεύκης, των αείφυλλων πλατύφυλλων αλλά και των θερμόβιων πλατύφυλλων (δρυοδασών) είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και αναγεννώνται εύκολα μετά από αυτές.
      Συνεπώς, στη ζώνη αυτή δεν έχουμε κανένα πρόβλημα φυσικής αναγέννησης, αρκεί οι εκτάσεις να προστατευτούν από τη βόσκηση τουλάχιστον για πέντε χρόνια, να υπάρχουν δέντρα ηλικίας άνω των είκοσι ετών με ώριμα σπέρματα και οι καμένες επιφάνειες να μην έχουν ισχυρές κλίσεις (>50%). Στο μεγαλύτερο μέρος τα καμένα δάση χαλεπίου πεύκης αναμένεται να αποκατασταθούν φυσικά, τα μεν πεύκα με σπόρους, τα δε πλατύφυλλα είδη (φυλλοβόλα και αείφυλλα) με παραβλάστηση.
      Παρά τη φυσική αναγέννηση, η αναδάσωση είναι αναπόφευκτη, καθώς, εκτός από τις παραπάνω περιπτώσεις, προβλήματα αποκατάστασης υπάρχουν σε κάποια δασικά οικοσυστήματα, π.χ. της ελάτης, όπως συνέβη στην πυρκαγιά της Πάρνηθας το 2007, τα οποία δεν είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές, λόγω της ζώνης εξάπλωσής τους.
      Τα δασικά οικοσυστήματα της ελάτης, η οποία είναι σκιόφιλο είδος, παρουσιάζουν πρόβλημα στη φυσική αναγέννηση, διότι οι σπόροι της δεν φυτρώνουν σε απευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, επομένως, είναι απαραίτητη η αναδάσωση με υλικό που προέρχεται από σπόρους της ίδιας ή γειτονικής περιοχής.
      — Η Αθήνα θα υποφέρει από την υπερθέρμανση του πλανήτη; Είναι αλήθεια ότι είναι η πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης;
      Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και η καταστροφή μεγάλων δασικών εκτάσεων από τις πυρκαγιές θα επηρεάσει την οικολογική ισορροπία της χώρας μας, κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Δημιουργείται, έτσι, με τις πυρκαγιές ένας φαύλος κύκλος, καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και, όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα, συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή. Από την πυρκαγιά του 2007 στην Πάρνηθα κάηκαν 25.000 στρέμματα δάσους και πολλά ζώα που ανήκαν σε προστατευόμενα είδη.
      Η καταστροφή αυτής της τόσο μεγάλης δασικής έκτασης κοντά στην Αθήνα σημαίνει θερμότερα καλοκαίρια, παρατεταμένους καύσωνες και πλημμύρες τον χειμώνα. Η Πάρνηθα είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα. Η Αθήνα εξελίσσεται στην πιο ζεστή μητρόπολη της Ευρώπης και λόγω του ότι είναι η νοτιότερη μεγαλούπολη της ηπείρου αλλά και λόγω των μεγάλων καμένων εκτάσεων που θα επηρεάσουν την οικολογική της ισορροπία.
      — Οι μεικτές ζώνες, όπου συνυπάρχει άναρχα δάσος με αστικό ιστό, είναι πλέον πραγματικότητα. Τι μέτρα χρειάζεται να παρθούν προκειμένου να μη συμβαίνουν τραγωδίες όπως αυτή στην ανατολική Αττική;
      Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμοι αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις αλλά και η σύγχρονη τεχνολογία (drones). Επίσης, δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα, και δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλαδή συγκέντρωση σε συγκεκριμένους χώρους –πλατείες και παραλίες– ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς).
      Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας αποκλειστικά για κάθε δήμο και έγκαιρη κοινοποίησή του στους πολίτες για άμεση ενημέρωσή τους σε περίπτωση πυρκαγιάς, ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας, και συστηματική καλλιέργεια του παρακείμενου δάσους. Τέλος, κίνητρα για τη διατήρηση του μωσαϊκού των αγροδασικών συστημάτων και των παραδοσιακών χρήσεων γης (ρητινοκαλλιέργειες, μελισσοκομία κ.λπ.).
      — Οι φωτιές στην Αττική αλλά και γενικά στη χώρα μας έχουν επιφέρει μια τεράστια περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή. Τι απαιτείται να γίνει από δω και πέρα;  
      Πρώτα απ’ όλα, σύνταξη μελέτης για την αποτροπή διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων. Χρόνος εκπόνησης; Έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Πρέπει, επίσης, να υλοτομηθούν τα καμένα δέντρα, να αξιοποιηθεί το ξύλο και να διευθετηθούν κατάλληλα τα υπολείμματα υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Τα δέντρα που πρέπει να κοπούν άμεσα είναι προς τα ανάντη, σε βάθος όσο το ύψος των υψηλοτέρων δέντρων, και προς τα κατάντη, μια σειρά δέντρων.
      Ακόμα, πρέπει να υλοποιηθούν τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, μια δράση που θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: α) δημιουργία κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25%, β) κατασκευή κορμοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρεύματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών, και γ) έλεγχο των κοιτών των μεγάλων ρεμάτων που διέρχονται από οικισμούς και λήψη των απαραίτητων μέτρων για πρόληψη δυσάρεστων καταστάσεων. Ο χρόνος υλοποίησης όλων αυτών πρέπει να είναι η περίοδος Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Μια άλλη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών, με χρόνο εκπόνησης έως τα τέλη Οκτωβρίου 2021. Η μελέτη αναδάσωσης θα έχει οριζόντια δομή και θα αφορά την καμένη έκταση στο σύνολό της. Θα εφαρμοστεί όμως μόνο στις εκτάσεις που χρήζουν αναδάσωσης (αποτυχία ή αδυναμία φυσικής αναγέννησης) καθώς και σε εκτάσεις στις οποίες για λόγους προστατευτικούς και αισθητικούς απαιτείται μια διαφορετική προσέγγιση (πέριξ οικισμών και λοιπών εκτάσεων με τουριστικό ή αναψυχικό ενδιαφέρον).
      Επιπλέον, καθώς η αναγέννηση της βλάστησης είναι ένα δυναμικό φαινόμενο που μπορεί να εμφανιστεί το δεύτερο και τρίτο έτος μετά την πυρκαγιά, η μελέτη θα είναι σπονδυλωτή και θα εκτελεστεί σε στάδια ή φάσεις που θα υλοποιούνται με χρονική αλληλουχία. Η επιλογή θα γίνεται με βάση την προτεραιότητα που θα τεθεί και θα σχετίζεται, πέραν της φυσικής αναγέννησης, με την ανάγκη προστασίας και αισθητικής αναβάθμισης, την ύπαρξη των αναγκαίων υδατικών πόρων για την εφαρμογή συντήρησης μετά τη φύτευση κ.ά. Χρόνος έναρξης της υλοποίησης της αναδάσωσης πρέπει να είναι η φυτευτική περίοδος Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
      Λόγω της τεράστιας έκτασης των καταστροφών, θα χρειαστούν κι άλλες φυτευτικές περίοδοι για να ολοκληρωθεί το έργο της αναδάσωσης. Επειδή έχουμε δύο φυτευτικές περιόδους κατ’ έτος, με πενήντα ημέρες η καθεμία, θα απαιτηθούν περίπου δύο χρόνια για την κάλυψη του συνόλου της προς αναδάσωση έκτασης, αν καλύπτει το 25% της καμένης έκτασης.
      Η έρευνα για την επιτυχή αναδάσωση έδειξε ότι τα σπουδαιότερα προβλήματα που πρέπει να επιλύσει η δασική πράξη είναι αρχικά η επιλογή κατάλληλων φυτικών ειδών, δηλαδή αυτόχθονων ειδών, διότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης λόγω της μακρόχρονης διαδικασίας προσαρμογής τους. Επίσης, διατηρούνται ο οικολογικός χαρακτήρας και η οικολογική ισορροπία της περιοχής, δεν αλλοιώνεται η φυσιογνωμία της και διατηρείται η βιοποικιλότητα.
      Ακόμη, κρίνεται αναγκαίο να διασφαλιστεί η ποιότητα του φυτευτικού υλικού που θα χρειαστεί, καθώς πρέπει να παραχθεί από σπόρους της χώρας, τοπικής ή κοντινής προέλευσης. Συνεπώς, είναι σημαντικό από πού θα γίνει η προμήθεια αυτών των φυτωρίων, καθώς η εισαγωγή τους από το εξωτερικό είναι οικολογικά απαράδεκτη και θα έχει ως αποτέλεσμα την επιμόλυνση των γενετικών πόρων της χώρας. Είναι απαραίτητη η αναδημιουργία των δασικών φυτωρίων.
      Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τη χρήση στις αναδασώσεις, αντί των πεύκων, άλλων πλατύφυλλων ειδών, δέντρων και θάμνων όπως βελανιδιές, κουτσουπιές, χαρουπιές, τα οποία δεν μεταδίδουν τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση, όπως συμβαίνει με τα κουκουνάρια των πεύκων. Κι αυτά όμως καίγονται.
      Δεν φταίνε τα πεύκα για τις πυρκαγιές, φταίει ο τρόπος αντιμετώπισής τους. Η πρόληψη μόνο μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή. Δεν υπάρχουν είδη που δεν καίγονται και όσον αφορά τα πλατύφυλλα έχουν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και νερό για να επιβιώσουν. Τα πεύκα, και δη η χαλέπιος πεύκη, είναι ολιγαρκή, ανθεκτικά στην ξηρασία και συνυφασμένα με το ελληνικό μεσογειακό τοπίο.
      Θα πρέπει, επίσης, να δούμε και την κοινωνική διάσταση των αναδασώσεων και να εξεταστεί σοβαρά το μέτρο της συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού σε όλο το φάσμα εργασιών που σχετίζονται με την αναδάσωση. Είναι ένα κοινωνικό μέτρο δημιουργίας εισοδήματος που θα ανακουφίσει όσους επλήγησαν άμεσα ή έμμεσα από τις πυρκαγιές.
      Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα, να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες στη διάβρωση περιοχές (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοδέματα και κορμοφράγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος.
      Επείγει, επίσης, να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές. Ακόμα, άμεσος πρέπει να είναι και ο προσδιορισμός των εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και σε έργα αναδάσωσης.
      Γιάννης Πανταζόπουλος Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO και στο lifo.gr
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Σίδνει σκοπεύει να απαγορεύσει τις σκουρόχρωμες στέγες και να απαιτήσει από όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων να φυτέψουν τουλάχιστον ένα δέντρο σε κάθε κήπο, καθώς οι αρχές θέλουν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες των αυξανόμενων θερινών θερμοκρασιών που μπορούν να ξεπεράσουν τους 50 βαθμούς Κελσίου. 
      Οι κανόνες θα ισχύουν αρχικά για τα προάστια στα νοτιοδυτικά της πόλης, όπου τετράγωνα με σκουρόχρωμα σπίτια, χωρίς δέντρα. «Οι στέγες όχι μόνο διατηρούν τη θερμότητα και αυξάνουν την θερμοκρασία, αλλά οδηγούν επίσης σε υψηλούς λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της ανάγκης ψύξης των σπιτιών», δήλωσε ο Rob Stokes, υπουργός σχεδιασμού για τη Νέα Νότια Ουαλία.
      «Η ανάγκη προσαρμογής και άμβλυνσης της αστικής θερμότητας δεν είναι μελλοντική πρόκληση. Είναι ήδη εδώ», πρόσθεσε.
      Αντίθετα, υποχρεωτικές θα είναι οι ανοιχτόχρωμες στέγες στα καινούρια σπίτια ενώ τα νέα οικόπεδα θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλα ώστε να έχουν ένα δέντρο στην πίσω αυλή. 
      Η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα, ανέφερε ότι η αστικοποίηση έχει επιδεινώσει τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στις πόλεις. Στις χερσαίες περιοχές της Αυστραλίας η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά περίπου 1,4 βαθμούς Κελσίου από το 1910.
      Η έκθεση έδειξε ότι μπορεί να υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον εάν η κυβέρνηση δεν ενεργήσει άμεσα. «Χρειαζόμαστε αυλές που να είναι αρκετά μεγάλες για να φυτέψουμε ένα δέντρο ή να έχουμε έναν κήπο. Επίσης, πρέπει να πούμε αντίο στην τάση να έχουμε σκουρόχρωμες στέγες» όπως είπε χαρακτηριστικά.
      Μελέτες έχουν δείξει ότι τμήματα στα δυτικά του Σίδνεϊ είναι από τα λιγότερο φυλλώδη στην αστική Αυστραλία. Σε ορισμένα μέρη η φυσική σκιά, μετά βίας καλύπτει το 1% της επιφάνειας ενώ, αντίθετα, στη βόρεια ακτή του Σίδνεϊ η κάλυψη με δέντρα φτάνει ως και το 60%.
      Ο Mattheos Santamouris, καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας σημειώνει ότι οι «δροσερές στέγες» θα μπορούσαν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας από μη μονωμένα κτίρια στο δυτικό Σίδνεϊ έως και 50%.
      Μιλώντας στη The Sydney Morning Herald εξήγησε ότι τα δυτικά προάστια της πόλης ήταν σταθερά πολύ πιο ζεστά από τα ανατολικά και επηρεάζονται από τους καυτούς ανέμους της ερήμου.
      Ωστόσο, ο Stephen McMahon, πρόεδρος του τμήματος της Νέας Νότιας Ουαλίας του Ινστιτούτου Αστικής Ανάπτυξης της Αυστραλίας, επέκρινε τους νέους νόμους ως «κακώς σχεδιασμένους και μη λειτουργικούς».
      Ο ίδιος αντιτίθεται στους κανόνες που απαιτούν «κάθε στέγη να βάφεται λευκή» ενώ εκτίμησε ότι μία τέτοια απόφαση θα οδηγήσει σε επιβαλλόμενη γραφειοκρατική νωχελικότητα στις νέες κοινότητες, προσφέροντας αμελητέα βελτίωση στη θερμική απόδοση».
      Με πληροφορίες των The Times
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο πάγος στον κρατήρα Batagaika της Σιβηρίας, την «Πύλη της Κολάσεως», συνεχίζει να λιώνει, σημαίνοντας εδώ και χρόνια συναγερμό στους επιστήμονες.
      Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το λιωμένο στρώμα του μόνιμου παγετού της Σιβηρίας θα μπορούσε να αποτελεί μια μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή. Τα βράχια γύρω από τον κρατήρα, μερικά ύψους έως και 100 μέτρων, θρυμματίζονται λόγω του παγετού που λιώνει, ενώ νερά τρέχουν. Η κλιματική αλλαγή κάνει και εδώ φανερή την παρουσία της.
      Η περιοχή είναι γνωστή, στους ντόπιους ως η πόρτα του κάτω κόσμου, και δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν πλησιάζουν, ειδικά αφότου άκουσαν τρομακτικούς κρότους. Το πιθανότερο να πρόκειται για θορύβους που προκάλεσαν τα κομμάτια παγωμένου εδάφους που κατέρρευσαν, καθώς η καθώς η τάφρος του μόνιμου παγετού ανοίγει ακόμη περισσότερο.
      Σε παλιότερο άρθρο των The Siberian Times, o Σεργκέι Φιοντόροφ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Οικολογίας Yakutsk, είχε πει: «Ένα από τα πιο σοβαρά πράγματα που πρέπει να καταλάβουμε βλέποντας αυτή την καθίζηση είναι ότι η πορεία της δεν είναι κάτι που εμείς, οι άνθρωποι, μπορούμε να σταματήσουμε».
      «Δεν μπορούμε να βάλουμε μια κουρτίνα στις ακτίνες του ήλιου για να εμποδίσουμε το λιώσιμο», σχολίασε χαρακτηριστικά.
      «Είναι καλό που συνέβη σε μια απομακρυσμένη περιοχή μακριά από έναν οικισμό όπου ζουν άνθρωποι. Φανταστείτε να υπήρχε ένα χωριό ή μια πόλη πάνω από τον κρατήρα που καταρρέει;», πρόσθεσε. «Ήρθε η ώρα ο κόσμος να ξυπνήσει και να δώσει περισσότερη προσοχή σε αυτό που συμβαίνει εδώ στη Γιακουτία», τόνισε.
      Από την πλευρά του ο διευθυντής του Ερευνητικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Οικολογίας του Βορρά, Γκρέγκορι Σαββίνοφ, είχε εξηγήσει: «Τη δεκαετία του 1960 υπήρχε ένας δρόμος μεταξύ του χωριού Batavia και ορισμένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Το δάσος κόπηκε στη μέση και αυτό οδήγησε στο σχηματισμό της χαράδρας. Τα τελευταία χρόνια, με φόντο τις κλιματικές αλλαγές, λόγω της θέρμανσης, η χαράδρα μεγάλωσε σε μέγεθος κρατήρα».
    17. Περιβάλλον

      GTnews

      Σε ιστορική συμφωνία κατέληξαν σήμερα οι εκπρόσωποι πάνω από 190 χωρών για την προστασία της βιοποικιλότητας και των πόρων της φύσης που είναι απαραίτητοι για την ανθρωπότητα.
      Έπειτα από τέσσερα χρόνια δύσκολων διαπραγματεύσεων, δέκα ημέρες και έναν ολονύχτιο διπλωματικό μαραθώνιο, περισσότερες από 190 χώρες κατέληξαν σε συμφωνία υπό την αιγίδα της Κίνας, της χώρας που προεδρεύει της COP15, παρά την αντίθεση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.
      Αυτό το «σύμφωνο ειρήνης με τη φύση», η λεγόμενη «συμφωνία του Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ» αποσκοπεί στην προστασία των χερσαίων εκτάσεων, των ωκεανών και των ειδών της φύσης από την μόλυνση, την υποβάθμιση και την κλιματική κρίση.
      Οι χώρες συμφώνησαν σε έναν οδικό χάρτη που έχει κυρίως ως στόχο την προστασία του 30% του πλανήτη ως το 2030 και στην αποδέσμευση 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιας βοήθειας για την διατήρηση της φύσης για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
      Τα κύρια σημεία της συμφωνίας περιλαμβάνουν: 
      Τη διατήρηση, την αποκατάσταση και την ενίσχυση των οικοσυστημάτων, μεταξύ αυτών την ανάσχεση της εξαφάνισης των ειδών και διατήρηση της γενετικής ποικιλομορφίας Τη «βιώσιμη χρήση της βιοποικιλότητας - ιδίως τη διασφάλιση πως τα είδη και τα οικοσυστήματά τους μπορούν να παράσχουν ό,τι μπορούν για την ανθρωπότητα κοινώς τροφή και καθαρό νερό Τη διασφάλιση πως τα οφέλη από φυσικούς πόρους, όπως φυτικά φάρμακα, διαμοιράζονται δίκαια και ισότιμα και πως τα δικαιώματα των ιθαγενών πληθυσμών προστατεύονται Τη διασφάλιση πως τα χρήματα και οι προσπάθειες προστασίας πηγαίνουν εκεί που απαιτείται  «Η συμφωνία υιοθετήθηκε», δήλωσε ο Χουάνγκ Ρούνκιου, ο Κινέζος πρόεδρος της COP15, κατά την σύνοδο της ολομέλειας που διεξαγόταν μέσα στη νύχτα, δεχόμενος χειροκροτήματα από τις εξαντλημένες αντιπροσωπείες που συμμετείχαν.
      Δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στο 30% του πλανήτη
      Η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στο 30% του πλανήτη, το πιο γνωστό από τα 20 μέτρα που υιοθετήθηκαν, είχε παρουσιαστεί ως το αντίστοιχο για τη βιοποικιλότητα του στόχου του Παρισιού για τη μείωση της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου στο πλαίσιο του αγώνα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Μέχρι σήμερα το 17% των χερσαίων εκτάσεων και το 8% των θαλασσών προστατεύονται.
      Ωστόσο το κείμενο αυτό που υιοθετήθηκε δίδει επίσης εγγυήσεις για τις κοινότητες αυτοχθόνων, που είναι οι φύλακες του 80% της εναπομείνασας βιοποικιλότητας στη Γη, προτείνει την αποκατάσταση του 30% των υποβαθμισμένων εδαφών και την μείωση κατά το ήμισυ του κινδύνου που συνδέεται με τα φυτοφάρμακα.
      Επίσης στην προσπάθεια επίλυσης του χρηματοδοτικού ζητήματος το οποίο είναι πάντα φλέγον ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο, η Κίνα προτείνει εξάλλου να φτάσει «σε τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια δολάρια» η ετήσια διεθνής βοήθεια για τη βιοποικιλότητα ως το 2025 και σε "τουλάχιστον 30 δισεκατομμύρια ως το 2030".
      Οι επιστήμονες είναι σαφείς στην διατύπωσή τους, ο χρόνος πιέζει. Το 75% των παγκόσμιων οικοσυστημάτων αλλοιώνεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, περισσότερο από ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση και η ευημερία του κόσμου διακυβεύεται: περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτάται από τη φύση και τις υπηρεσίες της.
      Επιπλέον το προηγούμενο δεκαετές σχέδιο που είχε υπογραφεί στην Ιαπωνία το 2010 δεν πέτυχε σχεδόν κανέναν από τους στόχους του, κυρίως λόγω της απουσίας ουσιαστικών μηχανισμών εφαρμογής.
      «Οι κυβερνήσεις οφείλουν να ακούσουν αυτό που λέει η επιστήμη και να αυξήσουν γρήγορα τις φιλοδοξίες τους για να προστατευθεί το μισό της Γης ως το 2030», σημείωσε ο Μπερτ Γουόντερ της ΜΚΟAvaaz.
      Η χρηματοδότηση στο επίκεντρο των συζητήσεων
      Ωστόσο οι συνομιλίες σκόνταφταν στο ζήτημα της χρηματοδότησης, το οποίο παρέμεινε ως το τέλος στο επίκεντρο των συζητήσεων, ακόμη και κατά τη διάρκεια της συνόδου της ολομέλειας για την υιοθέτηση της συμφωνίας, με ενστάσεις να διατυπώνονται από αρκετές αφρικανικές χώρες. Όπως συνέβη και στις συνομιλίες για το Κλίμα που έγιναν στην Αίγυπτο τον Νοέμβριο, το ζήτημα αυτό δημιούργησε εντάσεις ανάμεσα στις πλούσιες χώρες και στις χώρες του Νότου.
      Σε αντάλλαγμα για τις προσπάθειές τους, οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες ζητούσαν από τις πλούσιες 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Δηλαδή τουλάχιστον τη 10πλάσια σημερινή διεθνή βοήθεια για τη βιοποικιλότητα.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο ρυθμός με τον οποίο καταστρέφονται τα δάση του πλανήτη αυξήθηκε απότομα πέρυσι, καθώς τουλάχιστον 42.000 τετραγωνικά δενδροκάλυψης χάθηκαν σε σημαντικές τροπικές περιοχές.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία από το πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και την παγκόσμια πλατφόρμα Global Forest Watch, οι απώλειες ξεπέρασαν κατά πολύ τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών. Το 2020 ήταν η τρίτη χειρότερη χρονιά σε ό,τι αφορά στην καταστροφή δασών από το 2002, όταν ξεκίνησε η συγκρίσιμη καταγραφή.
      Οι απώλειες ήταν ιδιαίτερα βαριές σε τροπικά παρθένα δάση, όπως στον Αμαζόνιο, το Κονγκό και τη νοτιοανατολική Ασία. Αυτά τα δάση είναι ζωτικής σημασίας τόσο στην απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα για τη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος, όσο και για τα αναντικατάστατα οικοσυστήματά τους.
      Μόνο οι απώλειες σε αυτού του τύπου τα δάση ανέρχονται σε 4,2 εκατομμύρια εκτάρια, κάτι που αντιστοιχεί στις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από 575 εκατομμύρια αυτοκίνητα, σύμφωνα με το World Resources Institute που συνέταξε την έκθεση.

      Συνολικά χάθηκαν 12,2 εκατομμύρια εκτάρια δενδροκάλυψης σε τροπικές περιοχές το 2020, μια αύξηση 12% σε σύγκριση με το 2019. Η χειρότερη κατάσταση καταγράφηκε στη Βραζιλία, εκεί όπου καταστράφηκαν 1,7 εκατομμύρια εκτάρια δασικών εκτάσεων, μια αύξηση περίπου 25% σε σύγκριση με το 2019.

      Αν και ο Αμαζόνιος είναι στο επίκεντρο, οι επιστήμονες ανησυχούν ολοένα περισσότερο για το Παντανάλ στη Βραζιλία, τον μεγαλύτερο τροπικό υγρότοπο στον κόσμο. Περίπου το ένα τρίτο του εκτιμάται ότι επλήγη από φωτιές πέρυσι, με καταστροφικές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα. Η πανδημία δεν φαίνεται να είχε ξεκάθαρο αντίκτυπο στο μοτίβο της καταστροφής των δασών. Όμως, ο Ρομπ Τέιλορ- διευθυντής προγραμμάτων για τα δάση στο WRI- προειδοποίησε ότι μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερος αντίκτυπος στο μέλλον, καθώς φαίνεται ότι άνθρωποι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν σε αγροτικές περιοχές, λόγω των lockdown αλλά και του γεγονότος ότι επιδεινώθηκαν οι οικονομικές συνθήκες στις πόλεις.
      Από την πλευρά της η Φράνσις Σέιμουρ, ερευνήτρια του WRI, εξέφρασε φόβο ότι οι χώρες που είναι αντιμέτωπες με υψηλότερο χρέος λόγω της πανδημίας, μπορεί να μπουν στον πειρασμό να ενδώσουν σε συμφέροντα που θέλουν να εκμεταλλευτούν τα δάση με μη βιώσιμο τρόπο ή μπορεί να αναγκαστούν να μειώσουν τους πόρους για την προστασία των δασών.
      Στον αντίποδα, υπάρχουν και θετικές εξελίξεις, σε χώρες που έλαβαν μέτρα τα τελευταία χρόνια. Η αποψίλωση των δασών μειώθηκε στην Ινδονησία, η οποία για πρώτη φορά δεν είναι στις τρεις πρώτες χώρες με τις μεγαλύτερες απώλειες σε παρθένα δάση.
      Το 2020, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, καταγράφηκε υποχώρηση της αποψίλωσης των δασών στην Ινδονησία που το 2016, έπειτα από καταστροφικές φωτιές, αναγκάστηκε να αναστείλει τις κοπές δέντρων σε παρθένα δάση, ενώ περιόρισε τις άδειες που δίνονται σε φυτείες.
      Αλλά και στη Μαλαισία, που έχει χάσει περίπου το ένα τρίτο των παρθένων δασών της από το ‘70, μειώθηκε η αποψίλωση των δασών, χάρη στους αυστηρούς νόμους που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της παράνομης υλοτομίας.
      Από την άλλοι, οι πλουσιότερες χώρες δεν είναι «άτρωτες» απέναντι σε αυτή την απειλή. Για παράδειγμα, στη Γερμανία τριπλασιάστηκαν οι απώλειες δασικών εκτάσεων το 2020, σε σύγκριση με το 2018, ενώ η Αυστραλία έχει καταγράψει εννιαπλάσιες απώλειες τα τελευταία δύο χρόνια.
      Με πληροφορίες από Guardian
    19. Περιβάλλον

      GTnews

      Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα η αποψίλωση του δάσους του Αμαζονίου μειώθηκε κατά 68% τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα πέρσι.
      Τέσσερις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία ο κεντροαριστερός πρόεδρος Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, που έχει υποσχεθεί ότι θα τερματιστεί ως το 2030 η αποψίλωση του μεγαλύτερου τροπικού δάσους στον κόσμο, καταστράφηκε έκταση 382 τετραγωνικών χιλιομέτρων δάσους, σύμφωνα με τα δορυφορικά δεδομένα του βραζιλιάνικου Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας (INPE).
      Πρόκειται για δραστική μείωση (–68%) σε σύγκριση με τα 1.026 τετραγωνικά χιλιόμετρα που είχαν αποψιλωθεί τον Απρίλιο του 2022, της τελευταίας χρονιάς της προεδρίας του προκατόχου του Ζαΐχ Μπολσονάρου. Είναι η μεγαλύτερη μείωση το 2023, έπειτα από αυτή κατά 61% που καταγράφηκε τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Ωστόσο, το INPE επισήμανε πως αντίθετα, η αποψίλωση αυξήθηκε τον Φεβρουάριο (+61%) και τον Μάρτιο (+14%).
      «Υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης της κατάστασης στον Αμαζόνιο», σημείωσε με ικανοποίηση μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ντανιέλ Σίλβα, ειδικός στην περιβαλλοντική προστασία στο παράρτημα της μη κυβερνητικής οργάνωσης WWF στη Βραζιλία. «Τους τέσσερις τελευταίους μήνες, καταγράφεται μείωση κατά 40% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο της περασμένης χρονιάς (...) Αυτό είναι θετικό, αλλά για να πούμε με σιγουριά πως υπάρχει καθαρή τάση μείωσης, πρέπει να περιμένουμε τα αποτελέσματα της περιόδου της κορύφωσης της αποψίλωσης», πρόσθεσε πάντως, αναφερόμενος στον Αύγουστο.
      Ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα δηλώνει εξάλλου ιδιαίτερα ανήσυχος για την κατάσταση στη Σεχάντου, περιοχή καλυπτόμενη από σαβάνα, με πλούσια βιοποικιλότητα, νότια του Αμαζονίου, όπου αυξήθηκε κατά 60% η αποψίλωση τους τέσσερις πρώτους μήνες της χρονιάς. «Επείγει η κυβέρνηση να καταρτίσει στέρεο σχέδιο για τον αγώνα εναντίον της αποψίλωσης σε αυτόν τον βιότοπο», που έχει ήδη χάσει «τη μισή από την αρχική του βλάστηση».
      Σύμφωνα με ειδικούς, η καταστροφή των αρχέγονων δασμών της πελώριας Βραζιλίας οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των γεωργικών και των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Για να βοηθήσουν τη Βραζιλία, αρκετές χώρες έχουν υποσχεθεί να συνεισφέρουν στο Ταμείο για τον Αμαζόνιο, που είχε δημιουργηθεί κατά το πρώτο πέρασμα του Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα από την προεδρία, για να προστατευτεί το αχανές τροπικό δάσος, που θεωρείται απόλυτα απαραίτητο για την ισορροπία του κλίματος και της βιοποικιλότητας σε παγκόσμια κλίμακα.
      Στα τέλη Απριλίου, ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα ανακοίνωσε την αναγνώριση έξι νέων προστατευόμενων περιοχών φυλών ιθαγενών, των πρώτων που νομιμοποιήθηκαν σε πέντε χρόνια. Οι προστατευόμενες περιοχές χαρακτηρίζονται κυματοθραύστες της αποψίλωσης του δάσους, καθώς διατίθενται εκτάσεις σε αυτόχθονες φυλές που θέλουν να προστατεύσουν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους. Επί προεδρίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, η αποψίλωση του δάσους του Αμαζονίου κατά μέσο όρο και σε ετήσια βάση αυξήθηκε κατά 75% σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Μπροστά σε μια έκπληξη βρέθηκαν εθελοντές της Δράσης για την Άγρια Ζωή όταν διαπίστωσαν ότι στη Λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα στη Χαλκιδική, υπήρχαν μωρά φλαμίνγκο, αναπαραγωγή που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.   Ωστόσο, αν και πρόκειται για μοναδικό γεγονός, η όχληση από ιδιώτη με drone για τη λήψη βίντεο και φωτογραφιών, είναι πιθανό να έχει καταστρέψει φωλιές.  
      Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, στη Λιμνοθάλασσα καταγράφηκαν στις αρχές Μαΐου, 180 φωλιές φοινικόπτερων από εθελοντές της Δράσης, οι οποίοι κράτησαν κρυφή την πληροφορία προκειμένου να μη συρρεύσουν επισκέπτες και ενοχλήσουν τα πουλιά, προκαλώντας ενδεχομένως εγκατάλειψη των φωλιών και αποτυχία της αναπαραγωγής.

      Ωστόσο και παρά το γεγονός ότι οι πτήσεις drone απαγορεύονται στις περιοχές Natura 2000, «κυκλοφόρησε βίντεο αυτές τις ημέρες στα κοινωνικά δίκτυα, στο οποίο εμφανώς τα πουλιά της αποικίας πετούν σε πανικό και είναι πιθανόν να έχουν καταστραφεί φωλιές».   «Όσο και αν θέλουμε να τα δούμε από κοντά, είναι σημαντικό να κρατάμε τις αποστάσεις μας.
      Είναι κρίμα να αποτύχει αυτή η πρώτη προσπάθεια αναπαραγωγής του είδους στη χώρα μας από τη δική μας απερισκεψία και περιέργεια», τονίζει στην ανακοίνωση η βιολόγος του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, Εύα Κατράνα.


      Τα φοινικόπτερα, με την επιστημονική ονομασία Phoenicopterus roseus, έκαναν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια και έκτοτε η παρουσία τους έχει επεκταθεί σε πολλούς υγροτόπους, όπου συναντώνται σε μεγαλύτερους αριθμούς το χειμώνα. Την άνοιξη, τα ενήλικα άτομα πηγαίνουν για την αναπαραγωγή σε αποικίες της Μεσογείου (στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία την Τουρκία και τη Βόρεια Αφρική).  
      Στην Ελλάδα είχαν γίνει προσπάθειες αναπαραγωγής σε υγροτόπους όπως η Λιμνοθάλασσα Αλυκής Κίτρους, η Κορώνεια και το έλος Πτελέας, δίχως όμως επιτυχία.


      «Η αναπαραγωγή των φοινικοπτέρων στον Άγιο Μάμα είναι σπουδαίο γεγονός, καθώς και στο παρελθόν προσπάθησαν να αναπαραχθούν και σε άλλους υγροτόπους της χώρας μας», αναφέρει η Πηνελόπη Καραγιάννη, ορνιθολόγος και εθελόντρια της Δράσης για την Άγρια Ζωή, που παρακολουθεί τα τελευταία χρόνια την περιοχή.  
      «Είναι μάλιστα πολύ σημαντικό το μέρος που επέλεξαν για αναπαραγωγή, τον μικρό αλλά πολύτιμο για τη βιοποικιλότητα υγρότοπο του Αγίου Μάμα, ο οποίος αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα από την ανθρωπογενή δραστηριότητα μέσα στην προστατευόμενη περιοχή».  
      Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΝΙΚΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ 
    21. Περιβάλλον

      GTnews

      Το πρώτο μεγάλης κλίμακας «πείραμα» για αστική χρήση του υδρογόνου μπαίνει σύντομα σε εφαρμογή στη Δυτική Μακεδονία.
      Ένα χωριό ή μια κωμόπολη που θα επιλέγει από την Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΑ) θα μετατραπεί σε «χωριό υδρογόνου» προκειμένου να μελετηθούν σε πραγματικές συνθήκες τα δεδομένα της παραγωγής, μεταφοράς και χρήσης του υδρογόνου για αστική κατανάλωση και ηλεκτροπαραγωγή.
      Δεν παράγει ρύπους, μόνο υδρατμούς- Πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα
      Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΔΑ Μάριος Τσάκας, το σχέδιο συμβολίζει την αρχή της νέας εποχής του υδρογόνου το οποίο τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να διεισδύσει περαιτέρω στην ηλεκτροπαραγωγή και τις μεταφορές, αντικαθιστώντας το φυσικό αέριο και τα συμβατικά υγρά καύσιμα. Το βασικό πλεονέκτημα του υδρογόνου είναι ότι η χρήση του δεν παράγει ρύπους παρά μόνο υδρατμούς, ενώ το μειονέκτημα επί του παρόντος είναι το υψηλό κόστος και οι δυσχέρειες στην παραγωγή και την μεταφορά.
      Πώς θα λειτουργεί
      Στην περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας το υδρογόνο θα παράγεται από φυσικό αέριο, πρόκειται δηλαδή για το λεγόμενο «μπλε υδρογόνο» σε αντιδιαστολή με το «πράσινο υδρογόνο» που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό το φυσικό αέριο θα μεταφέρεται σε συμπιεσμένη μορφή (CNG) στο σημείο κατανάλωσης και θα αξιοποιείται με δύο τρόπους:
      - θα διανέμεται μέσω δικτύου απευθείας στα σπίτια και χρήση σε λέβητες θέρμανσης (η ΔΕΔΑ έχει ξεκινήσει επαφές με ευρωπαικούς οίκους που έχουν την τεχνογνωσία για λέβητες υδρογόνου)
      - θα μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων σε ρεύμα.
      Σχέδιο για παραγωγή υδρογόνου με πρώτη ύλη το βιαέριο
      Το ύψος της επένδυσης για την υλοποίηση του πιλοτικού έργου εκτιμάται σε 1,5 - 2,5 εκατ. ευρώ. Σε επόμενη φάση το υδρογόνο θα παράγεται με πρώτη ύλη το βιοαέριο αντί για φυσικό αέριο και το έργο θα συνδυαστεί με το πρόγραμμα της ΔΕΔΑ για εκμετάλλευση του εγχωρίως παραγόμενου βιοαερίου το οποίο - σύμφωνα με τις προκαταρκτικές μελέτες - μπορεί να καλύψει ζήτηση που αντιστοιχεί σε περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο. Το βιοαέριο παράγεται από τα απόβλητα και τα παραπροϊόντα της κτηνοτροφίας και της αγροτικής παραγωγής, που σημαίνει ότι η πρώτη ύλη είναι διάσπαρτη ανά την Ελλάδα. Οι μελέτες της ΔΕΔΑ υποδεικνύουν την κατασκευή μικρών μονάδων παραγωγής βιοαερίου, της τάξης των 3 μεγαβάτ που θα εκμεταλλεύονται τοπικά την πρώτη ύλη και την διοχέτευση του βιοαερίου στα δίκτυα της εταιρείας.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.