Αναζήτηση στην κοινότητα

Τα ακίνητα ήταν μέχρι πρότινος στο απυρόβλητο, όσον αφορά τη συμβολή τους στην περιβαλλοντική υποβάθμιση, ενώ ακόμα και σήμερα δεν αντιμετωπίζονται ως η πρώτη επιλογή για την απαλλαγή των χαρτοφυλακίων μεγάλων εταιρειών από τις εκπομπές άνθρακα, παρά το γεγονός ότι € 4,1 τρισ. επενδύσεων είχαν κατευθυνθεί στον κλάδο στα τέλη του 2021. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι τα ακίνητα αποτελούν την κατηγορία περιουσιακών στοιχείων όπου η χρήση ενέργειας – και, επομένως, οι εκπομπές - μπορούν να μειωθούν πιο άμεσα και γρήγορα, με τη μετασκευή των κτιρίων, σύμφωνα με τον Günther Thallinger, πρόεδρο του συμβουλίου βιωσιμότητας της γερμανικής ασφαλιστικής εταιρείας Allianz. Ωστόσο, τα στοιχεία που απαιτούνται για τη χαρτογράφηση και τη βελτίωση της κατάστασης δεν είναι πάντα διαθέσιμα. To πιο δύσκολο μέρος της εξίσωσης είναι η διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας των ενοικιαστών που καταλαμβάνουν αυτά τα κτίρια, συμπλήρωσε ο ίδιος, μιλώντας στο Capital Monitor, κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού σεμιναρίου «Making Sense of Net Zero». «Αυτός είναι ο τομέας όπου ίσως μπορεί κανείς να κάνει τα λιγότερα [για τη μείωση των εκπομπών]», τουλάχιστον εν μέρει επειδή απαιτεί τη λήψη δεδομένων από τους ενοικιαστές σχετικά με τη χρήση ενέργειας, κάτι που δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι εκπομπές που παράγονται από τους ενοίκους αποτελούν μέρος των εκπομπών που δημιουργούνται από τις δραστηριότητες μιας εταιρείας αλλά επί των οποίων η ίδια δεν έχει άμεση ιδιοκτησία ή έλεγχο. Αυτές θα περιλαμβάνουν επίσης στο μέλλον την αναφορά των εκπομπών που παράγονται από οικοδομικά υλικά που χρησιμοποιούνται για ένα κτίριο ή των εργαζομένων που μετακινούνται στην εργασία τους, σύμφωνα με το UK Green Building Council (UKGBC). Συνήθως αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 85% του συνολικού αποτυπώματος εκπομπών μιας εταιρείας εμπορικών ακινήτων. Η μείωση όλων των τύπων ρύπανσης που εκπέμπεται από ένα κτίριο καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής του είναι πλέον καίριας σημασίας. Δηλαδή, τόσο ο «ενσωματωμένος άνθρακας» (εκπομπές GHG που προκύπτουν από την κατασκευή, μεταφορά, εγκατάσταση, συντήρηση και διάθεση δομικών υλικών) όσο και ο «λειτουργικός άνθρακας» (εκπομπές GHG από την κατανάλωση ενέργειας ενός κτιρίου). Αυτή είναι μια πρόκληση που γίνεται δυσκολότερο να αγνοήσουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων, εν μέσω αυξανόμενης ρυθμιστικής πίεσης για αναφορά και διαχείριση των εκπομπών των χαρτοφυλακίων τους. Ταυτόχρονα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ υποστηρίζουν τη διαδικασία, αυστηροποιώντας τις απαιτήσεις για την εταιρική γνωστοποίηση της χρήσης ενέργειας. Την ίδια στιγμή, τα πρότυπα μετρήσεων, όπως το GRESB, κερδίζουν διαρκώς έδαφος, με την Ευρώπη να πρωτοστατεί στον αριθμό εταιρειών που επιλέγουν να τα ακολουθήσουν – από 109 εταιρείες το 2010 σε 784 το 2021. Παράλληλα, η GRESB προβλέπει ότι ο αριθμός των εταιρειών που υποβάλλουν έκθεση παγκοσμίως θα αυξηθεί φέτος κατά 15-20%. Αριθμός εταιρειών που αναφέρουν στο GRESB ανά περιοχή. Πηγή: Capital Monitor. Αλλά δεν είναι όλοι οι ένοικοι πρόθυμοι να μοιραστούν τα σχετικά στοιχεία, ενώ το πολιτικό περιβάλλον δεν ανταποκρίνεται ακόμα στις ανάγκες των θεσμικών επενδυτών, όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων βιωσιμότητας. Σύμφωνα με τον Ying Ye, επικεφαλής επενδύσεων για την ασφαλιστική επιχείρηση της Allianz στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχουν παραδείγματα όπου οι ενοικιαστές κέρδισαν νομικές υποθέσεις κατά των ιδιοκτητών, με τις οποίες τα Βρετανικά δικαστήρια υποστήριξαν στην άρνησή τους να παράσχουν σχετικά δεδομένα. Πάντως, το ρυθμιστικό και πολιτικό περιβάλλον φαίνεται να εξελίσσεται. Για παράδειγμα, η Γαλλία εφάρμοσε το Décret Tertiaire, τον Ιούλιο του 2010, το οποίο ισχύει για εμπορικά ακίνητα όπως γραφεία, ξενοδοχεία ή αποθήκες. Απαιτεί από τους ιδιοκτήτες κτιρίων να καταγράψουν τη χρήση ενέργειας σε μια πλατφόρμα που υποστηρίζεται εθνικά και να μειώσουν την τελική τους κατανάλωση ενέργειας κατά 40% έως το 2030, 50% έως το 2040 και 60% έως το 2050 σε σύγκριση με ένα έτος αναφοράς το αργότερο μέχρι το 2010. Ο νόμος προϋποθέτει την κατάθεση της πρώτης έκθεσης μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους.

Σειρά κινήτρων και αντικινήτρων στο Δημόσιο για την επίτευξη του στόχου για μείωση 10% του ενεργειακού κόστους ανακοίνωσε νωρίτερα, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου όπου παρουσιάστηκαν τα μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης. Ο υπουργός ανέφερε ότι «το Δημόσιο πλήρωσε 700 εκατ. ευρώ για ηλεκτρική ενέργεια στη ΔΕΗ, το 2021. Το ποσό αυτό θα είναι σημαντικά μεγαλύτερο το 2022. Συνεπώς, η εξοικονόμηση ηλεκτρικού ρεύματος και στο Δημόσιο είναι απόλυτα αναγκαία για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η ενεργειακή κρίση. Η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από φυσικό αέριο, κατά 30%-40%, του οποίου η τιμή έχει εκτοξευτεί. Είναι 10 με 15 φορές πιο ακριβό, συγκριτικά με την προ ενεργειακής κρίσεως χρονική περίοδο. Θα πρέπει, λοιπόν, να μειώσουμε την εισαγωγή πανάκριβου φυσικού αερίου, που επιβαρύνει στην περίπτωση του Δημοσίου, ευθέως, τον φορολογούμενο. Επίσης, είναι αναγκαία αυτή η πρωτοβουλία, έτσι ώστε σε περίπτωση διακοπής της ροής του ρώσικου φυσικού αερίου να υπάρχει περισσότερη διαθέσιμη ενέργεια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις». Η ΚΥΑ για την εξοικονόμηση Παράλληλα, σημείωσε ότι «σε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ - ΦΕΚ Β3424/2-7-2022) έχουμε εξειδικεύσει τα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια και εγκαταστάσεις φορέων του δημοσίου τομέα. Ο στόχος αναφορικά με τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ορίστηκε στο 10% τουλάχιστον, σε σχέση με τις καταναλώσεις της ίδιας χρονικής περιόδου του 2019, για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής των μέτρων. Για τα επόμενα έτη ο στόχος θα επαναπροσδιοριστεί». Στα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας περιλαμβάνονται πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα: Συντήρηση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, συμπεριλαμβανομένων των κλιματιστικών μονάδων, τουλάχιστον μία φορά κατ' έτος. Καθορισμός εσωτερικής θερμοκρασίας κτιρίων (μέγιστης/ελάχιστης). Η εσωτερική θερμοκρασία των κτιρίων γραφείων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημοσίου τομέα, κατά τη θερινή περίοδο τηρείται στους 27ο C και κατά τη χειμερινή στους 19ο C. Απενεργοποίηση ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Απενεργοποίηση εξοπλισμού γραφείου και φωτισμού σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Χρήση του νυχτερινού αερισμού το καλοκαίρι και κατάλληλη σκίαση των κτιρίων, ανάλογα με την εποχή και μέτρα εξοικονόμησης σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό και στην χρήση ηλεκτροφόρου εξοπλισμού. Πλατφόρμα εφαρμογής Η παρακολούθηση υλοποίησης των δράσεων και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας για την επίτευξη του στόχου μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, τουλάχιστον κατά 10%, γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας publicenergysavings.gov.gr, η οποία έχει τεθεί σε λειτουργία. Για την εφαρμογή των μέτρων στα κτίρια, τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές του δημοσίου τομέα ακολουθείται η εξής διαδικασία: Η σύνδεση, κατά την αρχική πιστοποίηση εισόδου στην εφαρμογή, γίνεται από τον υπεύθυνο ενεργειακών υποδομών/εγκαταστάσεων του φορέα. Για τον σκοπό αυτόν, αξιοποιεί τους μοναδικούς κωδικούς - διαπιστευτήρια (taxisnet) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που αφορούν στον Α.Φ.Μ. κάθε φορέα. Μετά την αρχική πιστοποίηση, η είσοδος κάθε φορέα στην εφαρμογή πραγματοποιείται από τους διοικητικούς υπευθύνους (για το σύνολο των εγκαταστάσεων κάθε φορέα ορίζονται ένας ή περισσότεροι). Σε αυτή την περίπτωση, η σύνδεση γίνεται με τη χρήση των «Κωδικών Δημόσιας Διοίκησης» της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η ηλεκτρονική διασταύρωση των απαραίτητων στοιχείων για την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο και της πορείας των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας πραγματοποιείται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης. Στόχος μας είναι η αλλαγή συμπεριφοράς, σε σχέση με την επιμέλεια διαχείρισης της ενέργειας. Για παράδειγμα, όταν υπάρχει αρκετό ηλιακό φως δεν χρειάζεται να έχουμε ανοιχτά τα φώτα στο κτίριο. Τα φώτα στους διαδρόμους δεν θα έπρεπε να είναι αναμμένα, εάν δεν υπάρχει κάποιος εργαζόμενος. Όταν δουλεύει η κεντρική θέρμανση και επιτυγχάνεται ικανοποιητική θέρμανση στο κτίριο, δεν υπάρχει λόγος να λειτουργούν, παράλληλα, τα air condition. Στις αθλητικές εγκαταστάσεις, οι θερμαινόμενες πισίνες εάν σκεπάζονται καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια. Ένας χώρος, όπου δεν υπάρχει επισκεψιμότητα δεν χρειάζεται να θερμαίνεται ή να φωτίζεται τις ώρες που παραμένει κλειστός, κ.ά. ΥΠΟΙΚ: Κίνητρα και αντικίνητρα Για όσο καιρό ένας φορέας δεν εφαρμόζει, διοικητικά, την παραπάνω ΚΥΑ περί εξοικονόμησης ενέργειας, δεν θα αξιολογούνται αιτήματα για ενισχύσεις από το τακτικό και ειδικό αποθεματικό και για πρόσθετη χρήση ταμειακών διαθεσίμων, τόσο για κάλυψη του πρόσθετου ενεργειακού κόστους όσο και για άλλες έκτακτες δαπάνες, μη αναγκαστικού χαρακτήρα. Πρακτικά αυτό θα συμβαίνει, για παράδειγμα, σε περιπτώσεις παράληψης διορισμού διοικητικών και ενεργειακών υπευθύνων, αλλά και μη εκτέλεσης των καθηκόντων από τους διορισθέντες. Για τους Δήμους η εξοικονόμηση ενέργειας, κατά 10%, αποτελεί δεσμευτικό στόχο ειδικά σε ό,τι αφορά στον οδοφωτισμό. Όπου ο στόχος δεν επιτυγχάνεται, το Κράτος δεν θα ενισχύσει οικονομικά τους Δήμους για τους λογαριασμούς ενέργειας στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όπως έκανε στο πρώτο. Δεν μπορεί ο Έλληνας φορολογούμενος να επιβαρύνεται για τις δαπάνες οδοφωτισμού που αφορούν στον Δημότη και είναι ανταποδοτικές -ειδικά με τις σημερινές, ακραίες τιμές ενέργειας- αν δεν υφίσταται μια επαρκής προσπάθεια εξοικονόμησης από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Για όσες υπηρεσίες του Δημοσίου προβλέπεται μπόνους, θα προστεθεί ο στόχος να πετύχουν και εξοικονόμηση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος κατά 10% το τελευταίο τρίμηνο του έτους (συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό χρονικό διάστημα). Βασική προϋπόθεση σε σχέση με την στοχοθεσία θα είναι να μην υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες του φορέα, π.χ. λόγω διαφορετικών καιρικών συνθηκών κ.λπ. Όσες Υπηρεσίες πετύχουν 15% εξοικονόμηση στην κατανάλωση ενέργειας, δηλαδή 5% παραπάνω του στόχου, θα το δουν αυτό το επιπλέον 5% στον προϋπολογισμό τους, του επόμενου έτους. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο συστηματοποίησης της προσπάθειας εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο θα αναπτύξουμε επιπρόσθετες δράσεις, που θα βοηθήσουν στην άμεση επίτευξη των στόχων μείωσης της κατανάλωσης. Βασικό εργαλείο θα είναι ομάδες (task force), με ειδικούς ενεργειακούς αναλυτές. Οι ομάδες αυτές θα αναλαμβάνουν δράσεις όπως: - Ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση τόσο των ενεργειακών υπευθύνων ανά κτίριο όσο και των εργαζομένων - Ενεργειακός έλεγχος ανά κτίριο και εφαρμογή ειδικής μεθοδολογίας για τη βέλτιστη διαχείριση ενέργειας - Διαμόρφωση και εφαρμογή, πιλοτικά αρχικά, εξειδικευμένων ανά κτίριο διαδικασιών λειτουργίας - Έλεγχος κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο και υποστήριξη των ενεργειακών υπευθύνων στη διερεύνηση δυνατοτήτων μείωσης κόστους - Έλεγχος εφαρμογής των δράσεων μείωσης κόστους και συνεχής βελτίωση/προσαρμογή Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μερικές απλές συμβουλές για το πως οι καταναλωτές να επιλέξουν πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας παρέχει το ΙΝΚΑ, καθώς όλο και πληθαίνουν οι καταγγελίες για παραπλανητικές διαφημίσεις και υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος. Ειδικότερα: Οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το να έχει μία εταιρεία τη χαμηλότερη χρέωση σε κυμαινόμενο τιμολόγιο για τον συγκεκριμένο μήνα, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι και τον επόμενο θα έχει και πάλι την χαμηλότερη στην αγορά. Μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες για παράδειγμα τον Αύγουστο είχε προσφέρει τη χαμηλότερη χρέωση στην αγορά, τον Σεπτέμβριο όμως ανακοίνωσε αύξηση πάνω από 62% στην τιμή της κιλοβατώρας. Η αλλαγή προμηθευτή θα πρέπει να γίνεται μετά από προσεκτική έρευνα και σύγκριση προσφορών στο τέλος του μήνα. Οι εταιρείες έως τις 20 κάθε μήνα ανακοινώνουν τις χρεώσεις που θα ισχύουν για τον επόμενο μήνα. Λίγες ημέρες αργότερα ανακοινώνεται το ύψος της κρατικής επιδότησης και στη συνέχεια έως τις 27 κάθε μήνα η ΡΑΕ Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αναρτά στην ιστοσελίδα της συνολικά και συνοπτικά τις χρεώσεις όλων των εταιρειών. Η σύγκριση μέσα από αυτή την ιστοσελίδα γίνεται εύκολα, διαφορετικά ο καταναλωτής θα πρέπει να αναζητά στην ιστοσελίδα κάθε εταιρείας τις τιμές που προσφέρει. Να ζητούν αντίγραφο της σύμβασης και να διαβάζουν τα ψιλά γράμματα στα συμβόλαια πριν υπογράψουν. Να μην αρκούνται στις προφορικές διαβεβαιώσεις των εκπροσώπων των εταιριών ή στις τηλεφωνικές προσφορές. Στα ψιλά γράμματα κρύβονται μερικές φορές παγίδες και κρυφές χρεώσεις. Να γνωρίζουν ότι απαγορεύεται ρητά η χορήγηση εκπτώσεων που συνδέονται με την κρατική επιδότηση και την χονδρεμπορική αγορά. Τον Αύγουστο κυρίως ορισμένοι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας προχώρησαν σε παραπλανητικές διαφημίσεις. Πιο συγκεκριμένα, βάφτισαν την κρατική επιδότηση που δίνεται στους λογαριασμούς ρεύματος μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης ως χορηγούμενη εμπορική έκπτωση. Με τον τρόπο αυτό επιχείρησαν να «προσελκύσουν» πελάτες οι οποίοι θα θεωρούσαν την κρατική επιδότηση ως έκπτωση του παρόχου. Το αποτέλεσμα θα ήταν οι καταναλωτές να πιστεύουν πως θα έβγαιναν διπλά κερδισμένοι τόσο με τη δήθεν έκπτωση όσο και με την κρατική ενίσχυση. Η πρακτική αυτή είναι παράνομη και προκάλεσε την παρέμβαση του Ρυθμιστή. Εάν δεν έχουν την δυνατότητα ή τον χρόνο να μελετήσουν την κάθε μία προσφορά να ζητούν πληροφορίες (οι εταιρίες είναι υποχρεωμένες σε ορθή και πλήρη ενημέρωση των καταναλωτών σύμφωνα με τον ν. 2251/1994 προστασίας καταναλωτών) για τα ακόλουθα: ποιο είναι το ύψος του παγίου που επιβάλλεται κάθε μήνα και εάν θα είναι σταθερό καθ΄ όλη την διάρκεια της σύμβασης. Πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν ως «κράχτη» τη χαμηλή ανταγωνιστική χρέωση του ρεύματος, θεωρώντας πως σημαντικός αριθμός καταναλωτών δεν προσέχουν την τιμή του μηνιαίου παγίου. Άλλες διαφημίζουν εξαιρετικά φθηνά πάγια στους λογαριασμούς ρεύματος της τάξης του 1 και 1,5 ευρώ τον μήνα, αλλά μόνο για τους πρώτους μήνες, ενώ στην συνέχεια η πάγια χρέωση ανεβαίνει στο ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 5 ευρώ. Εάν η προσφορά έχει διαφορετικές τιμές κιλοβατώρας ανά κλίμακα κατανάλωσης. Κάποιοι πάροχοι διαφημίζουν χαμηλότερη ανταγωνιστική χρέωση για τις πρώτες π.χ. 500 κιλοβατώρες και υψηλότερη για τις μεγαλύτερες ποσότητες κατανάλωσης. Η συγκεκριμένη τιμολογιακή πολιτική δεν είναι αθέμιτη ή παράνομη, ωστόσο αν δεν το προσέξει ο πελάτης ενός προμηθευτή θα βρεθεί π.χ. για τη μία κιλοβατώρα που κατανάλωσε παραπάνω από το όριο να χρεώνεται για όλες με την υψηλότερη χρέωση. Εάν η προσφορά για το χαμηλότερο τιμολόγιο συνδέεται με την συνεπή πληρωμή. Μία ακόμη εμπορική πολιτική που εφάρμοσαν πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας είναι να προτείνουν για το ίδιο πρόγραμμα δύο ανταγωνιστικές χρεώσεις. Η μία είναι χαμηλότερη από την άλλη κατόπιν της παροχής έκπτωσης στην περίπτωση που ο καταναλωτής πληρώσει εμπρόθεσμα τον λογαριασμό ρεύματος. Στην προκειμένη περίπτωση, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι σίγουροι πως θα παραμείνουν συνεπείς στις πληρωμές καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος προκειμένου να απολαμβάνουν τη χαμηλότερη χρέωση. Δείτε και το σχετικό βίντεο ενημέρωσης εδώ: https://www.aftodioikisi.gr/oikonomia/inka-pos-na-epilexete-to-fthinotero-parocho-energeias/

Η ανάθεση των συμβάσεων στα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του 2023, οι δε εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ενίσχυση, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό ύψους 341 εκατ. ευρώ, για τη στήριξη της κατασκευής και της λειτουργίας εγκαταστάσεων αποθήκευσης στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας. Το μέτρο θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), μετά τη θετική αξιολόγηση του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας από την Επιτροπή και την έγκρισή του από το Συμβούλιο. Στόχος του μέτρου είναι να καταστεί δυνατή η ομαλή ενσωμάτωση στο ελληνικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας ενός αυξανόμενου μεριδίου ανανεώσιμης ενέργειας που προέρχεται από αιολικές και ηλιακές πηγές. Το πρόγραμμα θα συμβάλει επίσης στους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ που σχετίζονται με την «Πράσινη» Συμφωνία της ΕΕ. Εγκαταστάσεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής δυναμικότητας ως 900 MW Το καθεστώς που κοινοποίησε η Ελλάδα θα προωθήσει τη δημιουργία διαφόρων εγκαταστάσεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής δυναμικότητας έως 900 MW, συνδεδεμένων με το δίκτυο υψηλής τάσης. Τα έργα θα επιλεγούν μέσω διαφανούς και αμερόληπτης διαδικασίας υποβολής προσφορών. Η ανάθεση των συμβάσεων στα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του 2023, οι δε εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025. Η ενίσχυση θα χορηγηθεί, σωρευτικά, υπό μορφή: i) επενδυτικής επιχορήγησης, η οποία θα καταβληθεί κατά τη φάση κατασκευής όλων των υποστηριζόμενων έργων· και ii) ετήσιας στήριξης που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας των έργων, για περίοδο 10 ετών. Το συνολικό ποσό της ετήσιας στήριξης ανά δικαιούχο θα καθοριστεί σε διαγωνισμό και θα προσαρμοστεί μέσω μηχανισμού ανάκτησης σε περίπτωση που το έργο έχει πλεονάζοντα έσοδα από τη συμμετοχή του στην αγορά κατά τη φάση λειτουργίας. Η Επιτροπή έκρινε ότι η ενίσχυση είναι αναγκαία και έχει χαρακτήρα κινήτρου, δεδομένου ότι τα έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα εκτελεστούν χωρίς τη δημόσια στήριξη. Επιπλέον, το μέτρο είναι αναλογικό, δεδομένου ότι το επίπεδο της ενίσχυσης αντιστοιχεί στις πραγματικές χρηματοδοτικές ανάγκες. Η εκτελεστική αντιπρόεδρος, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Η αύξηση της διαθέσιμης δυναμικότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα είναι καίριας σημασίας ώστε να καταστούν τα δίκτυα πιο ευέλικτα και καλύτερα προετοιμασμένα για ένα μέλλον στο οποίο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του απανθρακοποιημένου μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας. Το ελληνικό μέτρο ενίσχυσης που εγκρίναμε σήμερα, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, θα συμβάλει στην ανάπτυξη ανταγωνιστικών αγορών για υπηρεσίες συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας, βοηθώντας παράλληλα την Ελλάδα να επιτύχει τους στόχους της για μείωση των εκπομπών». Η μη εμπιστευτική εκδοχή της απόφασης θα δημοσιευθεί με αριθμό υπόθεσης SA.64736 στο Μητρώο Κρατικών Ενισχύσεων του ιστοτόπου της Επιτροπής για τον ανταγωνισμό, αφ’ ης στιγμής διευθετηθούν τυχόν ζητήματα απορρήτου.

Με την Ευρώπη να βρίσκεται στο μάτι του ενεργεαικού κυκλώνα, χιλιάδες νοικοκυριά στο Βέλγιο στρέφονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες για να μειώσουν δραστικά τα τιμολόγια του ρεύματος. Η τροφοδοσία της αρτ ντεκό έπαυλης της Βελγίδας συνταξιούχου Μπερναντέτ Βαν ντερ Κάμεν στη βόρεια πόλη Eeklo είναι μια πρόκληση καθώς οι παραδοσιακοί πάροχοι στη χώρα έχουν αυξήσει δραστικά τα τιμολόγια με πολλούς Βέλγους να αδυνατούν να τα πληρώσουν. Ωστόσο, η 67χρονη πληρώνει μόνο τα μισά από αυτά που θα πλήρωνε σε έναν κλασσικό πάροχο, εξαιτίας του οτι λαμβάνει ρεύμα από τοπικούς ενεργειακούς συνεταιρισμούς του Βελγίου, πρωτοβουλίες πολιτών που επενδύουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενεργειακή απόδοση. Σύμφωνα με το Reuters, τέτοιοι συνεταιρισμοί, οι οποίοι βασίζονται στη δική τους παραγωγή ρεύματος αντί να αγοράζουν από ασταθείς αγορές, έχουν δει μια τεράστια άνοδο στη ζήτηση καθώς η ενεργειακή κρίση έχει πλήξει τους καταναλωτές. Ο συνεταιρισμός στο βόρειο Βέλγιο, που ονομάζεται Ecopower, προμηθεύει τα νοικοκυριά με ρεύμα στο κόστος παραγωγής η αξία του οποίου είναι προκαθορισμένη και με τα τέλη δικτύου, τους φόρους και το κόστος λειτουργίας. Η Ecopower, τους τελευταίους μήνες έχει δει τη ζήτηση της να αυξάνεται τόσο απότομα που αναγκάστηκε να σταματήσει να δέχεται νέους πελάτες, καθώς δεν έχει τη δυνατότητα περαιτέρω παραγωγής και θα έπρεπε να αγοράσει την ενέργεια στην αγορά. «Η υπόσχεσή μας δεν είναι ότι θα είμαστε πάντα οι φθηνότεροι», δήλωσε η εκπρόσωπος της Ecopower Μάργκοτ Βινγερ Χόεντετ. «Παρέχουμε μια απάντηση στις μεγάλες κρίσεις της κλιματικής αλλαγής, της γεωπολιτικής εξάρτησης, στον πληθωρισμό των τιμών και στην ενεργειακή φτώχεια». «Οι υψηλές τιμές επιδεινώνουν την κατάσταση και οι παραδοσιακές εταιρείες ενέργειας δεν ασχολούνται με αυτό επειδή η κύρια εστίασή τους είναι το κέρδος» αναφέρει η εκπρόσωπος της εταιρείας. Το Βέλγιο έχει τον υψηλότερο ενεργειακό πληθωρισμό Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το Βέλγιο είχε τον υψηλότερο ενεργειακό πληθωρισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγκάστηκε να μειώσει τον ΦΠΑ για την ηλεκτρική ενέργεια για να συγκρατήσει τους λογαριασμούς. Στο Βέλγιο, ένα νοικοκυριό που χρησιμοποιεί 2.000 kWh ετησίως καλείται να πληρώσει έναν λογαριασμό 570 ευρώ ετησίως στην Ecopower, το οποίο είναι κατά 505 λιγότερο από τον πιο φτηνό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Η Ecopower, που ιδρύθηκε το 1991, είναι σήμερα ο μεγαλύτερος ενεργειακός συνεταιρισμός του Βελγίου, με ανεμογεννήτριες και ηλιακούς συλλέκτες που παρήγαν 80 εκατομμύρια kWh πέρυσι και παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια σε περίπου 55.000 νοικοκυριά. Τα μέλη μπορούν να αγοράσουν το πολύ 20 μετοχές της εταιρείας προς 250 ευρώ η καθεμία, να λάβουν μερίσματα με ανώτατο όριο 6% από τις πλεονασματικές πωλήσεις και να συναποφασίσουν πού θα επενδύσουν στη συνέχεια. «Είναι πολύ σημαντικό να κρατάς τα πάντα στα χέρια σου και να μην εξαρτάσαι από την παγκόσμια γεωπολιτική κατάσταση», είπε η Βάντερκαμέν . Μοναδική επένδυση 450 εκατ. ευρώ Η διασφάλιση σταθερού εφοδιασμού από ανανεώσιμες πηγές και το υψηλό κόστος αποθήκευσης είναι μεταξύ των εμποδίων για τη σημαντική επέκταση του μοντέλου αυτού και σε άλλες χώρες, σύμφωνα με ειδικοί στον τομέα της ενέργειας. Όμως το Βέλγιο φαίνεται ότι πρωτοστατεί σε τέτοιους συνεταιρισμούς καθώς εκτός από την υπάρχει και η μικρότερη Energent η οποία ανακοίνωσε οτι θα εγκαταστήσει ηλιακούς συλλέκτες σε 694 νοικοκυριά, βλέποντας τον αριθμό των νέων συνδρομητών της μόνο τον Ιανουάριο-Μάρτιο να ξεπερνά τα ετήσια νούμερα της διετίας 2020- 2021. Υπάρχουν περίπου 40 ενεργειακοί συνεταιρισμοί που παρέχουν ρεύμα στο 2% περίπου των νοικοκυριών του Βελγίου, αλλά για να αναπτυχθεί αυτό χρειάζονται περισσότεροι υποστηρικτικοί νόμοι, δήλωσε ο Όσκαρ Γκουέλ της διεθνούς ομοσπονδίας τέτοιων συλλογικοτήτων REScoop. Οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί του Βελγίου ενώνουν τώρα τις δυνάμεις τους για να συμμετάσχουν σε υπεράκτιο διαγωνισμό το επόμενο έτος, που θα είναι η πρώτη τέτοια περίπτωση στην Ευρώπη, δήλωσε ο μηχανικός της Ecopower Ζαν ντε Πο, εκτιμώντας την επένδυση στα 450 εκατομμύρια ευρώ. ″Θέλουμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητοι από τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τις αγορές ενέργειας. Γι′ αυτό οι τιμές στους συνεταιρισμούς είναι πολύ σταθερές ακόμη και σήμερα σε αυτήν την περίοδο κρίσης, επειδή έχουμε την παραγωγή στα χέρια μας”, δήλωσε ο ντε Πο.

Μια κολοσσιαία ποσότητα καθαρής ενέργειας, εκείνη από τους θαλάσσιους κυματισμούς, μένει παντελώς ανεκμετάλλευτη. Είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το σύνολο της καθαρής ενέργειας που έχει καταστεί δυνατό να παράγεται σήμερα. Συγκεκριμένα, αν αυτή τη στιγμή, από ανανεώσιμες πηγές, παράγονται 7.310 τεραβατώρες τον χρόνο, το 26% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας, τα κύματα θα μπορούσαν να δώσουν σε ολόκληρο τον πλανήτη 29.500 τεραβατώρες (Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Ενέργεια)· το 14% αναλογεί στην Ευρώπη, 2.800 τεραβατώρες/έτος στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη και 1.300 στη Μεσόγειο. Τα θεμέλια ενός σχεδίου για τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του άφθονου καθαρού αυτού ενεργειακού πόρου έχει θέσει ομάδα Ελλήνων επιστημόνων από πανεπιστημιακά ιδρύματα εντός κι εκτός της χώρας: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft (Ολλανδία). Η επιστημονική ομάδα διενεργεί έρευνες προς δύο κατευθύνσεις. Τον καθορισμό στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο των περιοχών κοντά στις ακτές και σε σχετικά μικρά βάθη όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συστήματα εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας, και τον σχεδιασμό της «μηχανής» μετατροπής της κυματικής ενέργειας σε μηχανική. «Σχεδιάζουμε μια διάταξη σημειακών μετατροπέων μπροστά από κατακόρυφο μέτωπο, ώστε η ανάκλαση των κυματισμών να δημιουργεί μεγαλύτερα ύψη, ενώ ερευνούμε τη βέλτιστη θέση τους, αλλά και τη γεωμετρία των μετατροπέων, τα σχήματα και τις διατάξεις τους ώστε να έχουν τη μεγαλύτερη απόδοση», εξηγεί στην «Κ» ο Ιωάννης Χατζηγεωργίου, αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ και καθηγητής στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών. «Με βάση εξελιγμένα αριθμητικά μοντέλα έχουμε υπολογίσει τη διαθέσιμη ενέργεια από τους κυματισμούς, ανά μέτρο ύψους κορυφής κύματος, στις 208 μεγαβατώρες (MWh) ανά έτος, για βάθη νερού έως 100 μέτρα και απόσταση από την ακτή έως 2 χιλιόμετρα. Οι αντίστοιχες τιμές για 6 ή 10 χιλιόμετρα από την ακτή είναι 952 και 4.638 MWh». Σημειωτέον ότι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς στη χώρα ανέρχεται σε 21.400 MWh, ενώ η συνολική κατανάλωση σε 6.300 MWh. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «πριν αρχίσουμε να συζητούμε για παραγωγή και εκμετάλλευση των ανεξερεύνητων έως τώρα κυματικών πόρων θα πρέπει να γίνουν μερικά πολύ σημαντικά βήματα, όπως η ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας. Ακολουθούν η στήριξη και η χρηματοδότηση ανάλογων πρωτοβουλιών». Πάντως, μέχρι στιγμής, «οι τεχνολογικές λύσεις, όσον αφορά τη μετατροπή της κυματικής ενέργειας σε μηχανική, είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο, λόγω του εξαιρετικά διαβρωτικού περιβάλλοντος, της τυχαίας φύσης των κυματισμών και των μεγεθών των φορτίων που ασκούνται. Απουσιάζει μια ομοιογενής τεχνολογία. Εχουν προταθεί διάφορες ιδέες, όπως ταλαντευόμενα πτερύγια, σημειακοί απορροφητές, εξασθενητές κ.ά., ωστόσο το κόστος τους είναι μεγάλο και δεν έχει επιτευχθεί ακόμη μία οικονομικά βιώσιμη λύση. Εως τώρα, μόνο ένας μικρός αριθμός πρωτότυπων μετατροπέων κυματικής ενέργειας έχει τεθεί σε λειτουργία, με παραγωγή που δεν υπερβαίνει τα 0,5 γιγαβάτ (GW) για εμπορική χρήση, ενώ υπό κατασκευήν βρίσκονται συστήματα συνολικής παραγωγής 1,7 GW, εκ των οποίων το 99% αφορά την εκμετάλλευση παλιρροϊκών κυμάτων. Εντούτοις, υπάρχει σε διεθνές επίπεδο μεγάλη κινητικότητα στον συγκεκριμένο τομέα». Οπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «αρκετά υποσχόμενη είναι η αρχή της ταλαντευόμενης στήλης ύδατος, η οποία βασίζεται στην άνω-κάτω κίνηση της ελεύθερης επιφάνειας της θάλασσας μέσα σε έναν κλειστό θάλαμο, η οποία ακολούθως προκαλεί συμπίεση του αέρα με αποτέλεσμα τη δυνατότητα περιστροφής μιας φτερωτής». Αιολικό πάρκο στην Ολλανδία, με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας. Φωτ. SHUTTERSTOCK Η λύση των θαλάσσιων αιολικών πάρκων Η γαλάζια ενέργεια, που παράγεται όχι μόνο από τα κύματα, αλλά και από τον άνεμο, «μπορεί να γίνει μοχλός προόδου, να συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας. Βέβαια, ναυαρχίδα της είναι η ενέργεια που παρέχεται στη θάλασσα από τον άνεμο, μολονότι οι προσπάθειες για την εκμετάλλευση του ανέμου στη θάλασσα έπονται κατά πολύ εκείνων των κυμάτων. Η τεχνολογία για την αξιοποίηση του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού είναι όχι μόνο ώριμη, αλλά και εμπορικά εκμεταλλεύσιμη. Θαλάσσια αιολικά πάρκα με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας υπάρχουν σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη. Για παράδειγμα, αιολικό πάρκο με 175 ανεμογεννήτριες που είναι εγκατεστημένες στα 20 χλμ. ανατολικά του Κεντ του Ηνωμένου Βασιλείου, σε βάθος έως 25 μέτρων, ηλεκτροδοτεί 500.000 βρετανικά νοικοκυριά», περιγράφει ο κ. Χατζηγεωργίου. «Το επόμενο βήμα που γίνεται είναι η δημιουργία πλωτών αιολικών πάρκων. Οι ανεμογεννήτριες αγκυρώνονται στον πυθμένα σε μεγαλύτερα βάθη νερού όπου το αιολικό δυναμικό είναι μεγαλύτερο και καθαρότερο και σε απόσταση από τις ακτές ώστε να αποφεύγεται η οπτική όχληση. Στη Σκωτία ένα αιολικό πάρκο πλωτών ανεμογεννητριών ήδη λειτουργεί σε απόσταση 25 χλμ. από την ακτή, ενώ έχει κατασκευαστεί και είναι έτοιμο να λειτουργήσει ένα ακόμη. Την οικονομική βιωσιμότητα του πάρκου εξασφαλίζουν οι πολύ μεγάλης ισχύος ανεμογεννήτριες· η απόδοση της κάθε μιας αγγίζει τα 10 μεγαβάτ». Στην Ελλάδα, παρατηρεί ο κ. Χατζηγεωργίου, «δεν υπάρχει ούτε μία ανεμογεννήτρια στη θάλασσα, εγκατεστημένη ή πλωτή, για διάφορους λόγους. Βασική παράμετρος είναι η ανάγκη ολοκλήρωσης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, όμως προβλήματα δημιουργεί και η ανομοιομορφία των πυθμένων της Μεσογείου, με τα μεγάλα απότομα βάθη. Στη Βόρεια Θάλασσα σε βάθη έως 40 μέτρα, ο πυθμένας είναι σχεδόν επίπεδος σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές. Πάντως, τεχνολογικές λύσεις υπάρχουν, από εκεί και έπειτα είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Σε κάθε περίπτωση, περισσότερο από ποτέ κρίσιμη για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι η γαλάζια ανάπτυξη, η εκμετάλλευση των θαλάσσιων ενεργειακών πόρων, που αποτελεί και ευρωπαϊκή στρατηγική», σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου.

Μόλις εννέα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθούν να παράγουν λιγνίτη, με την Γερμανία να είναι ο κορυφαίος παραγωγός και την Τσεχία να παρουσιάζει την μεγαλύτερη εξάρτηση από το ορυκτό καύσιμο. Αρκετά υψηλή εξάρτηση εμφανίζει και η Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, που αφορούν το 2018. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα από την στατιστική υπηρεσία, η Γερμανία καλύπτει το 45% της παραγωγής λιγνίτη στην Ε.Ε., ενώ ακολουθούν η Πολωνία (16%), η Τσεχία (11%), η Ελλάδα (10%), η Βουλγαρία (8%) και η Ρουμανία (6%). Οι έξι αυτές χώρες καλύπτουν το 96% του συνόλου της παραγωγής στην Ε.Ε. Το υψηλότερο ποσοστό εξάρτησης από τον λιγνίτη παρουσίαζε το 2018 η Τσεχία (43%), ενώ ακολουθούσαν η Βουλγαρία (38%) και η Ελλάδα (32%). Συνολικά στην Ε.Ε. στον λιγνίτη στηρίζεται το 9% της συνολικής ακαθάριστης παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος της Ε.Ε. Το ποσοστό είναι ανάλογο με εκείνο που καλύπτεται από άλλου είδους άνθρακα και υπερδιπλάσιο από εκείνο που καλύπτουν τα φωτοβολταϊκά.

Διπλό ρεκόρ, εθνικό και ευρωπαϊκό, σημείωσαν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας την περασμένη εβδομάδα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, τη Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου οι ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά) κάλυψαν το 51 % της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ποσοστό που ανεβαίνει στο 57% αν συνυπολογιστούν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά. Την ίδια ημέρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της WindEurope που εκπροσωπεί περισσότερες από 400 επιχειρήσεις και οργανισμούς της αιολικής βιομηχανίας, ο άνεμος στη χώρα μας κάλυψε πάνω από το 40% της ζήτησης, ποσοστό που ήταν το υψηλότερο στην Ευρώπη. Η αλματώδης αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο τα τελευταία χρόνια προεξοφλείται πως θα έχει συνέχεια δεδομένου ότι: -Είναι υπό εκπόνηση, όπως ανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης νέο νομοσχέδιο για την περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης των ΑΠΕ. Μετά την κατάργηση της άδειας παραγωγού για τις ΑΠΕ, οι νέες ρυθμίσεις θα αφορούν την απλοποίηση των επόμενων φάσεων έως και την άδεια λειτουργίας καθώς και το πλαίσιο για τη δημιουργία υβριδικών μονάδων (που θα συνδυάζουν ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας), «κλασικών» μονάδων αποθήκευσης και υπεράκτιων αιολικών πάρκων. -Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η γενική γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος Αλεξάνδρα Σδούκου εκκρεμούν 11.000 αιτήσεις για κατασκευή μονάδων ΑΠΕ, συνολικής ισχύος 76 γιγαβάτ, μέγεθος που είναι σχεδόν δεκαπλάσιο από την ισχύ που απαιτείται προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 2030. Όμως η ανάπτυξη της «πράσινης» ενέργειας σε συνδυασμό με την πτώση της χονδρικής τιμής του ρεύματος δημιουργούν ελλείμματα στο λογαριασμό χρηματοδότησης των ανανεώσιμων πηγών (ΕΛΑΠΕ) τα οποία σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) θα φθάσουν στο τέλος του 2020 στα 154,4 εκατ. ευρώ (ή 224,4 εκατ. αν συνυπολογιστεί το περιθώριο ασφαλείας ύψους 70 εκατ. ευρώ που προβλέπεται για τη διασφάλιση ρευστότητας της αγοράς). Κύρια αιτία της εμφάνισης του ελλείμματος είναι η πτώση (λόγω πανδημίας) της Οριακής Τιμής του ρεύματος, δηλαδή της τιμής χονδρικής για την ηλεκτρική ενέργεια. Ενδεικτικά τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ στο πεντάμηνο από την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ) περιορίστηκαν εφέτος στα 177 εκατ. ευρώ έναντι 275 εκατ. πέρυσι. Αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΝ ανέφεραν στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι το ενδεχόμενο επιβάρυνσης των καταναλωτών για την κάλυψη του ελλείμματος, μέσω αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ, αποκλείεται και πρόσθεταν ότι το έλλειμμα θα καλυφθεί με εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν και στο παρελθόν σε ανάλογες συγκυρίες. Όπως ανέφερε η κα Σδούκου, το ΥΠΕΝ εξετάζει διαρθρωτικές αλλαγές στον σχεδιασμό του ΕΛΑΠΕ για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του. Παράδειγμα τέτοιας αλλαγής που εξετάζεται είναι η προώθηση μιας Ειδικής Αγοράς Εγγυήσεων Προέλευσης για εμπορία πράσινων πιστοποιητικών. «Τόσο οι Εγγυήσεις Προέλευσης όσο και άλλα διαρθρωτικά μέσα για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ΕΛΑΠΕ είναι αντικείμενο παράλληλης διερεύνησης. H Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και ο Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), ως διαχειριστής του ΕΛΑΠΕ, έχουν αναθέσει δύο ανεξάρτητες μελέτες. Οι προτάσεις που θα κατατεθούν θα αποτελέσουν τη βάση για την αναδιάρθρωση του ΕΛΑΠΕ. Σχετικές πρωτοβουλίες θα λάβουμε μέσα στους επόμενους μήνες», ανέφερε η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ. Σημειώνεται ότι το ειδικό πλαίσιο τιμολόγησης της «πράσινης» ενέργειας με τις εγγυημένες τιμές που προκύπτουν από διαγωνισμούς (τιμές οι οποίες έχουν μειωθεί σημαντικά, κατά 20% στα αιολικά και 22% στα μεγάλα φωτοβολταϊκά στους τελευταίους διαγωνισμούς) βαίνει προς το τέλος του, μετά από μια μεταβατική περίοδο που θα ζητήσει η χώρα μας από την Κομισιόν. Αυτό σημαίνει ότι οι ΑΠΕ θα συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας όπως οι λοιποί ηλεκτροπαραγωγοί. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το ΥΠΕΝ προσκαλεί τους οικονομικούς φορείς στην ανοικτή Δημόσια Διαβούλευση των προδιαγραφών της δράσης «Καθορισμός των βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων & κατάρτιση εθνικού σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας». Όπως αναφέρει στην πρόσκληση ο Υπουργός ΥΠΕΝ: Προσκαλούμε σε ανοικτή Δημόσια Διαβούλευση, μη δεσμευτικής συμμετοχής οικονομικών φορέων, με σκοπό τη συλλογή εποικοδομητικών παρατηρήσεων και σχολίων επί των προδιαγραφών της δράσης «Καθορισμός των βέλτιστων από πλευράς κόστους, επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων & κατάρτιση εθνικού σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας» προϋπολογισμού διακοσίων εβδομήντα χιλιάδων ευρώ (270.00,00) συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% (προϋπολογισμός χωρίς ΦΠΑ: 217.741,94 €, ΦΠΑ: 52.258,06 €). Περιλαμβάνεται το τεύχος προδιαγραφών της δράσης και τίθεται σε Δημόσια Διαβούλευση. Η Διαβούλευση θα διαρκέσει για χρονικό διάστημα είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία ανάρτησης. Η παρούσα ανακοίνωση θα αναρτηθεί στον ιστότοπο του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) (www.eprocurement.gov.gr) στο σύνδεσμο "Διαβουλεύσεις" καθώς και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (www.ypeka.gr) στο πεδίο «Προκηρύξεις Διαγωνισμών». Τα σχόλια για τη διαβούλευση μπορούν να υποβληθούν για το σύνολο της διαβούλευσης άμεσα και αυτόματα, μέσω της πλατφόρμας Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. με την επιλογή «Καταχώρηση σχολίου» και εισαγωγή κειμένου με πληκτρολόγηση ή με αντιγραφή για κάθε παράγραφο ή άρθρο ή για το σύνολο της τεχνικής προδιαγραφής. Με την επιλογή αυτή και γενικότερα στην πλατφόρμα διαβουλεύσεων του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. δεν γίνεται επισύναψη αρχείων. Αρχεία μπορούν να αποσταλούν στο e-mail: [email protected] μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις στοιχείων που δεν μπορούν να ενσωματωθούν ως κείμενο στην «Καταχώρηση σχολίου» και είναι σημαντικά για τη διαβούλευση. Κάθε αποστολή στο e-mail: [email protected] θα αξιολογείται. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η καταχώρηση των σχολίων μπορεί να γίνει με εισαγωγή κειμένου στο πεδίο «Καταχώρηση σχολίου», τότε δε θα γίνεται ανάρτηση των εν λόγω σχολίων από τον διαχειριστή των διαβουλεύσεων, αλλά θα ενημερώνεται ο αποστολέας για τη χρησιμοποίηση της επιλογής αυτής, εφόσον επιθυμεί την ανάρτηση των σχολίων του. Σε κάθε περίπτωση τα σχόλια που έρχονται στο e-mail: [email protected] , αποστέλλονται στην αναθέτουσα αρχή που επιθυμεί τη διαβούλευση. Μετά το πέρας της προθεσμίας για τη διενέργεια της Δημόσιας Διαβούλευσης, θα αναρτηθεί σχετική ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (www.ypeka.gr) με τα στοιχεία των οικονομικών φορέων που συμμετείχαν στη διαδικασία και θα αναρτώνται οι παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν. Επισημαίνεται ότι τα καταχωρημένα σχόλια των οικονομικών φορέων, αναρτώνται αυτούσια στην ηλεκτρονική φόρμα του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ, ως σχόλια της ανακοίνωσης διενέργειας της Δημόσιας Διαβούλευσης. Παρακαλείσθε για την ανταπόκριση και συμμετοχή σας στη διαδικασία της Δημόσιας Διαβούλευσης. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ Μπορείτε να δείτε το αρχείο με το υπό διαβούλευση κείμενο, εδώ

Με νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες επιδιώκει να διευρύνει η ΕΥΔΑΠ το αντικείμενό της μετά την αλλαγή του κατασταστικού της που ενέκρινε την περασμένο Παρασκευή η γενική συνέλευση της ΕΥΔΑΠ με επικεφαλής τον Χάρη Σαχίνη. Οι νέες αυτές δραστηριότητες εκτιμάται ότι θα φέρουν νέα έσοδα και ίσως κέρδη, όταν κι εφόσον η διοίκηση της εισηγμένης εταιρίας αποφασίσει να τις «ενεργοποιήσει». Ποιες όμως, είναι αυτές; Οι νέες δραστηριότητες Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν: -Την παροχή υπηρεσιών συντήρησης υδρομέτρων, επιθεώρησης δικτύων αποχέτευσης τρίτων με κάμερα, ανάληψης προγραμμάτων ποιοτικών ελέγχων νερού δικτύου τρίτων στα χημεία της ΕΥΔΑΠ, ανάληψη μέτρησης ύστερα από την αλλαγή του καταστατικού (on-line) και καταγραφής ποιοτικών παραμέτρων υδάτινων σωμάτων με αντίστοιχη παροχή υπηρεσιών, -Την παράλληλη λήψη ενδείξεων μετρητών άλλων οργανισμών κοινής ωφέλειας, -Την παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης, κατάρτισης και δια βίου μάθησης και την ίδρυση και λειτουργία σχολών τεχνικής κατάρτισης, -Την ενίσχυση υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης, με την ταυτόχρονη ίδρυση διατομεακού, ερευνητικού κέντρου ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων για τις δραστηριότητες της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., -Την εκτέλεση περιβαλλοντικών – πολιτιστικών έργων, η διαχείριση και λειτουργία περιβαλλοντικών πάρκων και η παραγωγή δράσεων και υπηρεσιών αξιοποίησης του πολιτιστικού κεφαλαίου της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε., -Την εκτέλεση εργασιών αφαίρεσης ή/και διαχείρισης αμιάντου ή υλικών που περιέχουν αμίαντο κατά την εκτέλεση εργασιών συντήρησης ή αποκατάστασης των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, -Την εμπορία παραπροϊόντων επεξεργασίας λυμάτων και ύδατος, -Την εμφιάλωση και εμπορική διάθεση πόσιμου νερού, -Την εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια ή εμπορική χρήση, -Την παραγωγή και εκμετάλλευση ευρεσιτεχνιών, -Την παροχή υπηρεσιών συμβούλου σε θέματα αστικής ανθεκτικότητας και βιώσιμης λειτουργίας που -άπτονται του αντικειμένου της. -Την παραγωγή ύδατος από την επεξεργασία λυμάτων (ανακτημένο νερό) προς επαναχρησιμοποίηση και η εκμετάλλευση του ανακτημένου και του μη πόσιμου νερού ιδίως για σκοπούς άρδευσης, για τον εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων, για βιομηχανική και δημοτική χρήση. Σύμφωνα με αναλυτές, η αλλαγή του καταστατικού περιλαμβάνει ορισμένες «hot» δραστηριότητες, όπως η εμφιάλωση και εμπορική διάθεση πόσιμου νερού, η εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια ή εμπορική χρήση και η εμπορία παραπροϊόντων επεξεργασίας λυμάτων και ύδατος. Μένει βέβαια, να φανεί πότε κι εάν αυτές θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται, ενώ αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι η εταιρία θα πρέπει να κλείσει ορισμένα «φλέγοντα» θέματα, όπως ο διαγωνισμός για τον βιολογικό καθαρισμό της Ψυττάλειας και η σύμβαση για το αδιύλιστο νερό που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς. Οι επενδύσεις Σε παράλληλο χρόνο, η ΕΥΔΑΠ προγραμματίζει κυρίως στην Ανατολική Αττική επενδύσεις στον τομέα της συνολικού προϋπολογισμού 650 εκατ. ευρώ, των οποίων το μεγαλύτερο τμήμα χρηματοδοτείται ευρωπαϊκούς πόρους. Σημειωτέον ότι το Economix.gr έχει περιγράψει αναλυτικά τον χάρτη των νέων έργων σε προηγούμενο ρεπορτάζ του. Η εταιρεία διαβλέπει προοπτικές λόγω του νέου ΕΣΠΑ που δίνει προτεραιότητα σε έργα περιβάλλοντος και ψηφιακής ανάπτυξης, ενώ την χρονική περίοδο α’εξαμήνου 2019 έως β’εξαμήνου 2020, εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ τα δύο Κέντρα Επεξεργασία Λυμάτων (ΚΕΛ) σε Ραφήνα – Πικέρμι, Σπάτα-Αρτέμιδα και στον Μαραθώνα, εγκρίθηκαν τα τεύχη δημοπράτησης και κατασκευής δικτύων ακαθάρτων και αγωγών μεταφορών σε Σπάτα-Αρτέμιδα, Πικέρμι, Ντράφι, Αγ. Σπυρίδωνα, Διώνη και Ραφήνα-Πικέρμι, ενώ η εταιρία ολοκλήρωσε την μελέτη για τη συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, διάθεση και επαναχρησιμοποίηση των αστικών λυμάτων των Δήμου Σαρωνικού και Αγίας Μαρίνας του Δήμου Κρωπίας.

Σχεδόν το μισό από το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώθηκε το 2019 στη Δανία προήλθε από την αιολική ενέργεια. Πρόκειται για ένα νέο ρεκόρ για τη χώρα και ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη ενός από τους πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους που έχουν τεθεί παγκοσμίως. Η αιολική ενέργεια παρήγαγε το 47% του ηλεκτρικού που χρησιμοποιήθηκε πέρυσι, καταγράφοντας αύξηση από το 41% που η Δανία είχε επιτύχει το 2018 και σπάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ του 43% που είχε επιτευχθεί το 2017, ανακοίνωσε η Energinet, η υπηρεσία ηλεκτρισμού της χώρας. Μετά τη Δανία ακολουθεί η Ιρλανδία σε αιολική ενέργεια Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, από την αιολική ενέργεια καλύφθηκε πέρυσι το 14% της συνολικής κατανάλωσης, σύμφωνα με τα δεδομένα του ομίλου WindEurope. Δεύτερη στην αιολική ενέργεια στην ΕΕ έρχεται, σε απόσταση από την Δανία, η Ιρλανδία, που το 2018 είχε παραγάγει από την εν λόγω πηγή ενέργειας το 28% του ηλεκτρικού που κατανάλωσε.

Στη σκιά των συζητήσεων που αφορούν στο κατατεθέν σχέδιο νόμου "Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας" και χωρίς καμία επίσημη ανακοίνωση στον επίσημο ιστότοπο του ΥΠΕΝ, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 «σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση». Συγκεκριμένα, το υπό δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου αφορά στην ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 «σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση» (ΕΕ L 328/21.12.2018) και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις του Κανονισμού 2018/1999/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 «για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα...» (ΕΕ L 328.21.12.2018) και στις διατάξεις του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού 2019/826/ΕΕ της Επιτροπής, της 4ης Μαρτίου 2019, «για την τροποποίηση των Παραρτημάτων VIII και IX της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το περιεχόμενο των περιεκτικών αξιολογήσεων του δυναμικού αποδοτικής θέρμανσης και ψύξης». Αναλυτικά, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει τα ακόλουθα: Κεφάλαιο A': ΣΚΟΠΟΣ – ΟΡΙΣΜΟΙ – ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ Άρθρο 1 Σκοπός και αντικείμενο – Τροποποίηση άρθρου 2 του ν. 4342/2015 (άρθρο 1 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 2 Ορισμοί – Τροποποίηση άρθρου 3 του ν. 4342/2015 (άρθρο 2 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 3 Στόχος ενεργειακής απόδοσης – Τροποποίηση άρθρου 4 του ν. 4342/2015 (άρθρο 3 και άρθρο 24 παρ. 1 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 4 Υποδειγματικός ρόλος κτιρίων που ανήκουν σε δημόσιους φορείς – Τροποποίηση άρθρου 7 του ν. 4342/2015 (άρθρο 5 και άρθρο 20 παρ. 5 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 5 Ενεργειακή απόδοση στις αγορές από δημόσιους φορείς – Τροποποίηση άρθρου 8 του ν. 4342/2015 (άρθρο 6 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 6 Υποχρέωση εξοικονόμησης ενέργειας, καθεστώτα επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και εναλλακτικά μέτρα πολιτικής – Αντικατάσταση άρθρου 9 του ν. 4342/2015 (άρθρο 7, 7α και 7β της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Κεφάλαιο Β' : ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ – ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ – ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ – ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ – ΚΥΡΩΣΕΙΣ Άρθρο 7 Ενεργειακοί έλεγχοι και συστήματα ενεργειακής διαχείρισης – Τροποποίηση του άρθρου 10 ν. 4342/2015 (άρθρο 8 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 8 Μέτρηση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας – Μέτρηση και επιμερισμός του κόστους για θέρμανση, ψύξη και ζεστό νερό οικιακής χρήσης Τροποποίηση του άρθρου 11 ν. 4342/2015 (άρθρα 9, 9α, 9β και 9γ της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 9 Πληροφορίες τιμολόγησης και κόστος πρόσβασης στα στοιχεία που αφορούν στη μέτρηση και την τιμολόγηση για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια – Τροποποίηση άρθρου 12 του ν. 4342/2015 (άρθρα 10 και 11 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 10 Πληροφορίες τιμολόγησης και κατανάλωσης και κόστος πρόσβασης στα στοιχεία για τη θέρμανση, την ψύξη και το ζεστό νερό οικιακής χρήσης – Προσθήκη άρθρου 12Α στον ν. 4342/2015 (άρθρα 10α και 11α της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 11 Ενημέρωση των καταναλωτών και πρόγραμμα ενθάρρυνσης – Αντικατάσταση άρθρου 13 του ν. 4342/2015 (άρθρο 12 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 12 Κυρώσεις – Τροποποίηση άρθρου 14 του ν. 4342/2015 (άρθρο 13 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Κεφάλαιο Γ': ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟ Άρθρο 13 Προώθηση της απόδοσης στη θέρμανση και ψύξη – Τροποποίηση άρθρου 15 του ν. 4342/2015 (άρθρο 14 και άρθρο 24 παρ. 6 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 14 Μετατροπή, μεταφορά και διανομή ενέργειας – Τροποποίηση άρθρου 16 του ν. 4342/2015 – (άρθρο 15 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 15 Συστήματα αναγνώρισης προσόντων και πιστοποίησης – Τροποποίηση άρθρου 17 του ν. 4342/2015 (άρθρο 16 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 16 Πληροφόρηση και κατάρτιση – Τροποποίηση άρθρου 18 του ν. 4342/2015 (άρθρο 17 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 17 Ενεργειακές υπηρεσίες – Τροποποίηση άρθρου του 19 ν. 4342/2015 (άρθρο 18 της Οδηγίας 2012/27/ΕΕ) Άρθρο 18 Διενέργεια ανταγωνιστικών διαδικασιών βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης – Προσθήκη άρθρου 20Α στο ν. 4342/2015 Κεφάλαιο Δ': Σχέδιο Δράσης για Ενεργειακή Πενία Άρθρο 19 Σχέδιο Δράσης Αντιμετώπισης της Ενεργειακής Πενίας – Τροποποίηση άρθρου 25 του ν. 4342/2015 Άρθρο 20 Ρύθμιση τρόπου κατανομής δαπανών κεντρικής θέρμανσης – Τροποποίηση άρθρου 6 ν. 1512/1985 Άρθρο 21 Εξουσιοδοτικές διατάξεις Άρθρο 22 Καταργούμενες διατάξεις Άρθρο 23 Ενεργειακό Περιεχόμενο των Επιλεγμένων Καυσίμων για Τελική Χρήση Αντικατάσταση Παραρτήματος IV του ν. 4342/2015 Άρθρο 24 Κοινές μέθοδοι και αρχές για τον υπολογισμό των επιπτώσεων των καθεστώτων επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης ή άλλων μέτρων πολιτικής – Αντικατάσταση Παραρτήματος V του ν. 4342/2015 Άρθρο 25 Τροποποίηση του τίτλου του Παραρτήματος VII του ν. 4342/2015 Άρθρο 26 Ελάχιστες απαιτήσεις για την πληροφόρηση τιμολόγησης και κατανάλωσης για θέρμανση, ψύξη και ζεστό νερό οικιακής χρήσης – Προσθήκη Παραρτήματος VIIα στο ν. 4342/2015 Άρθρο 27 Δυναμικό απόδοσης στη θέρμανση και την ψύξη – Αντικατάσταση του Παραρτήματος VIII του ν. 4342/2015 Άρθρο 28 Αρμοδιότητες διαχειριστών συστήματος μεταφοράς και διαχειριστών δικτύων διανομής – Τροποποίηση του Παραρτήματος ΧΙ του ν. 4342/2015 Άρθρο 29 Έναρξη ισχύος Εδώ το σχέδιο νόμου σε διαβούλευση: http://www.opengov.gr/minenv/wp-content/uploads/downloads/2020/11/27.11.2020_ΕΝΕΡΓ_ΑΠΟΔ_ΣΧΕΔΙΟ_ΝΟΜΟΥ.pdf

Εκτιμήσεις για υψηλές τιμές στις αγορές Επόμενης Ημέρας και Εξισορρόπησης, με συνέπεια αυξημένο κόστος για τους προμηθευτές και τους μεγάλους καταναλωτές. Η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει η ακριβότερη της Ευρώπης, παρά τη λειτουργία της με βάση τους κανόνες του Target Model και τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν ότι ο ανταγωνισμός θα μειώσει τις τιμές. Βεβαίως δεν είναι λίγοι εκείνοι που σχολιάζουν ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να φανούν τα θετικά αποτελέσματα της λειτουργίας του Target Model στις τιμές χονδρικής, ωστόσο υπάρχουν και φωνές που υποδεικνύουν τη διαμόρφωση υψηλών τιμών όχι μόνο στην αγορά της Επόμενης Ημέρας αλλά και στην Αγορά Εξισορρόπησης, γεγονός που αυξάνει το κόστος τόσο των προμηθευτών ηλεκτρισμού όσο και των μεγάλων καταναλωτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη Δευτέρα 23 Νοεμβρίου η μέση τιμή που διαμορφώθηκε στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας (Day Ahead) έφθασε στα 68.4 €/MWh και ήταν για μια ακόμη φορά η υψηλότερη χονδρική τιμή ηλεκτρισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δεύτερη υψηλότερη ήταν η χονδρική τιμή της Ουγγαρίας στα 61,59 €/MWh και ακολουθούσαν η Ρουμανία με 60,7 €/MWh, η Σερβία με 59,63 €/MWh και Βουλγαρία με 56,16. Φθηνότερη αγορά η γερμανική Πάνω από τα 50 ευρώ διαμορφώθηκε η χονδρική τιμή τη Δευτέρα 23/11 και στην Κροατία 55,58€/MWh, στην Σλοβενία 55,07 €/MWh, στην Ιταλία 54,33€/MWh και στην Ισπανία με 50,51€/MWh. Η φθηνότερη χονδρεμπορική αγορά όλης της Ευρώπης ήταν και πάλι η γερμανική με 43,63€/MWh. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη χθεσινή ημέρα η συνολική εκκαθαρισμένη ενέργεια στην ελληνική αγορά της Επόμενης Ημέρας ανήλθε 148 GWh με 7.4 GW Peak. Οι μονάδες φυσικού αερίου παρείχαν το 41% της εκκαθαρισμένης ενέργειας, οι λιγνιτικές το 15%, οι εισαγωγές το 14%, οι ΑΠΕ το 24% και τα υδροηλεκτρικά το 6% της εκκαθαρισμένης ενέργειας. Για σήμερα Τρίτη 23/11 η μέση τιμή στην αγορά της Επόμενης Ημέρας μειώθηκε στα 52,87€/MWh. Επιπλέον κόστη από τους λογαριασμούς προσαυξήσεων Να σημειωθεί εδώ ότι στην τιμή αυτή θα πρέπει να συνυπολογιστούν και τα επιπλέον κόστη των τριών λογαριασμών προσαυξήσεων που διαχειρίζεται ο ΑΔΜΗΕ. Πρόκειται για: • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Απωλειών ΕΣΜΗΕ που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό του κόστους των Απωλειών σε προμηθευτές ανάλογα με την ενέργεια που καταναλώνουν • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Ισχύος Εξισορρόπησης που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό του κόστους παροχής Ισχύος Εξισορρόπησης • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Οικονομικής Ουδετερότητας που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό στα Συμβαλλόμενα Μέρη με Ευθύνη Εξισορρόπησης τυχόν υπολοίπου που παραμένει μετά τον υπολογισμό των χρεώσεων και πιστώσεων που υπολογίζει ο ΑΔΜΗΕ Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να σημειωθεί ότι για την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας της νέας αγοράς η μέση τιμή του ΛΠ1 ήταν 1,34 €/MWh, του ΛΠ2 1,94€/MWh και του ΛΠ3 5,09 €/MWh. Τη δεύτερη εβδομάδα λειτουργίας της αγοράς η μέση τιμή του ΛΠ1 αυξήθηκε σε 1,71 €/MWh, του ΛΠ2 μειώθηκε σε 1,60 €/MWh, ενώ του ΛΠ3 εκτινάχθηκε στα 12,37 €/MWh.

Πάνω από ένα δισεκατομμύριο εκτοπισμένοι άνθρωποι. Είκοσι ημέρες θανατηφόρας ζέστης κάθε χρόνο σε πολλές περιοχές του κόσμου. Κατάρρευση οικοσυστημάτων και σοβαρή έλλειψη τροφίμων. Όχι, δεν πρόκειται για τις συνέπειες τυχόν περιορισμένης χρήσης πυρηνικών όπλων. Είναι το δυστοπικό σκηνικό που θα επικρατεί το 2050 στον πλανήτη μας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με έκθεση από το Breakthrough National Centre for Climate Restoration της Αυστραλίας Ένα σκηνικό που αν επιβεβαιωθεί θα οδηγήσει στη διάρρηξη κάθε εδραιωμένης κοινωνικής συνθήκης και θα φέρει τον ανθρώπινο πολιτισμό στο χείλος της κατάρρευσης. Με τα υφιστάμενα στοιχεία ο ενεργειακός τομέας και η οικοδομική βιομηχανία ευθύνονται συνδυαστικά για περίπου το 40% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός και η σοβαρότητα της κλιματικής κρίσης συνεχίζουν να αυξάνονται, προκαλώντας παγκόσμιες διαταραχές, οι αρχιτέκτονες καλούνται να βρουν λύσεις ώστε να μετατρέψουν τα κτίρια από καταβόθρες ενέργειας σε αυτόνομες ενεργειακές οντότητες. Αυτό προσπαθεί να κάνει η νορβηγική Snøhetta που πρόσφατα ολοκλήρωσε ένα ενεργειακά αυτόνομο κτίριο γραφείων. Το Powerhouse Telemark έχει ενσωματώσει έξυπνες λύσεις και υπολογίζεται ότι θα παράγει περισσότερη ενέργεια από ό, τι θα χρειαστεί σε όλη τη διάρκεια ζωής του. Συμπεριλαμβανομένης, μάλιστα, της ενέργειας που θα απαιτήθηκε για την κατασκευή του, ακόμη και αυτής που θα δαπανηθεί τις επόμενες δεκαετίες, σε τυχόν εργασίες ανακαίνισης. Το κτίριο αποτελείται από 11 ορόφους και η Snøhetta υιοθέτησε την αρχή της τυποποίησης, προκειμένου να εξοικονομήσει πόρους κατά τη διάρκεια της ανέγερσης. Τα πάντα, από το δάπεδο έως τα διαχωριστικά γραφείων και τα μπάνια, είναι πανομοιότυπα. Η εσωτερική διαρρύθμιση είναι «ευέλικτη» για να προσαρμόζεται στις μελλοντικές ανάγκες. Το εξωτερικό του κτιρίου διαθέτει ασυνήθιστο λοξό σχεδιασμό μια κλίση 45 μοιρών στην ανατολική πρόσοψη, όπου και φιλοξενεί έναν φωτοβολταϊκό θόλο. Σε συνδυασμό με τον φωτοβολταϊκό μανδύα που καλύπτει τη νότια πρόσοψη του κτιρίου, υπολογίζεται ότι το κτίριο θα παράγει συνολικά 256.000 kWh τον χρόνο, περίπου 20 φορές την ετήσια χρήση ηλεκτρικής ενέργειας ενός μέσου νορβηγικού νοικοκυριού. Το πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας θα πωλείται στο ενεργειακό δίκτυο της χώρας. Αν και διαθέτει ενεργειακά αποδοτικά συστήματα φωτισμού, τα τζάμια του Powerhouse Telemark είναι προσεκτικά τοποθετημένα για να ελαχιστοποιούν τις απαιτήσεις τεχνητού φωτισμού. Είναι, επίσης, εξαιρετικά καλά μονωμένο και έχει υψηλό επίπεδο στεγανότητας, παράγοντες που βοηθούν στη διατήρηση σταθερής εσωτερικής θερμοκρασίας. Επιπλέον, το σύστημα θέρμανσης τροφοδοτείται από γεωθερμικά φρεάτια βάθους 350 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Το αποτέλεσμα είναι ένα κτίριο – γεννήτρια που θα παράγει περισσότερη ενέργεια από ό,τι θα καταναλώσει σε ολόκληρη τη διάρκεια της ζωής του.

Πιστοποιημένες λύσεις προς το συμφέρον του καταναλωτή θέτει σε εφαρμογή η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για την αναζήτηση παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας. Οι βάσεις του εγχειρήματος τέθηκαν πριν από δύο χρόνια από τον απερχόμενο πρόεδρο Νικόλαο Μπουλαξή, όταν εκείνος άναψε το «πράσινος φως» για την υλοποίηση πλατφόρμας που αναδεικνύει τη φθηνότερη επιλογή παρόχου για τον καταναλωτή. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική εφαρμογή, η οποία θα λύνει τα χέρια των καταναλωτών, όταν φτάνουν στο στάδιο αναζήτησης του φθηνότερου παρόχου ενέργειας . Πρόκειται για εφαρμογή σταθμός της ΡΑΕ που, να σημειωθεί, θα φέρει σε δύσκολη θέση εκείνους τους παρόχους που παίζουν με τα ψιλά γράμματα των συμβολαίων. Τη στιγμή που προσφέρουν πακέτα με χαμηλό κόστος ανά kwh, αλλά δεν λένε τίποτα για το κόστος των παγίων και τις ρήτρες προσαρμογής όταν ανέβει η Οριακή Τιμή Συστήματος και πόσο επηρεάζει την τελική τιμή του προσφερόμενου πακέτου. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πλατφόρμα αναμένεται να βγει στον… αέρα από τις αρχές του 2021, αλλάζοντας τα δεδομένα στην αγορά και αναμένεται οι εταιρείες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Η πλατφόρμα της ΡΑΕ έχει κάνει βήματα προόδου αφού δεν θα πρόκειται για την προβολή των προϊόντων, αλλά θα φέρνει στο «φως» την ακριβή αξία του προσφερόμενου πακέτου. Δηλαδή, θα έχει υπολογίσει το μηνιαίο πάγιο που χρεώνουν οι εταιρείες, αλλά και τη ρήτρα προσαρμογής όταν αλλάζει η Οριακή Τιμή Συστήματος. Οι επιπλέον χρεώσεις θα προστίθεται στην αρχική τιμή της Kwh έτσι ώστε ο καταναλωτής να έχει μία σαφή εικόνα για το πραγματικό κόστος. Η βάση σύγκρισης των προγραμμάτων θα γίνει με την κατανάλωση που κάνει ο ενδιαφερόμενος ανά τετράμηνο. Η αναζήτηση θα τον οδηγηθεί στο φθηνότερο πρόγραμμα της αγοράς και έτσι θα λαμβάνεται μία απόφαση από τον καταναλωτή για τη εταιρεία που θέλει να ενταχθεί . Η κινητικότητα των καταναλωτών τη χρονιά που πέρασε κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ ανήλθαν σε 576.436 καταναλωτές άλλαξαν πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας. Οι ιδιωτικές εταιρείες χάρη στις μικρότερες χρεώσεις ανά kwh έχουν αποσπάσει από τον βασικό πάροχο τη ΔΕΗ 1.088488 καταναλωτές. Να αναφερθεί ότι σε αντιστοιχία ρολογιών οι ιδιώτες πάροχοι ελέγχουν το 16,05% της αγοράς ενέργειας.

έχρι το 2050 η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να έχει σταματήσει να εκλύει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -ή, έστω, να δεσμεύει από την ατμόσφαιρα ισοδύναμη ποσότητα όσων εκλύει. Θα πρέπει να γίνει "κλιματικά ουδέτερη". Το 2050, όμως, θα θέλουμε να έχουμε μια ακμάζουσα και αναπτυσσόμενη οικονομία, φτηνό ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη στα σπίτια, να κινούμαστε με αυτοκίνητα και μέσα μαζικής μεταφοράς, να παράγουμε βιομηχανικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε, γενικά, τους καρπούς του ανθρώπινου πολιτισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να παράγουμε και να καταναλώνουμε ενέργεια. Στην εποχή μας, τρεις δεκαετίες πριν από το 2050, ο τομέας της ενέργειας προκαλεί το 40% των εκλύσεων που στέλνουμε στην ατμόσφαιρα. Από τους 96,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 που εκλύονταν από την Ελλάδα το 2018, οι 38,3 εκατ. προέρχονταν από εκεί."96 εκατομμύρια τόνοι" (ή, "μεγατόνοι") ακούγεται πολύ, και είναι, πράγματι, περισσότερο από ό,τι εκλύουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιου μεγέθους, όπως η Πορτογαλία ή η Ουγγαρία. Αλλά είναι κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. και το χαμηλότερο νούμερο τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1990 η χώρα μας έστελνε 105,8 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 στην ατμόσφαιρα. Το 2005, τη χειρότερη χρονιά, έστειλε 139,1. To 2050 θα πρέπει να φτάσει στο μηδέν. Πώς θα το κατορθώσουμε; Και, επιπλέον, πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση λύνοντας ταυτόχρονα τα πολλά και μεγάλα προβλήματα του ενεργειακού τομέα που έχουμε σήμερα, αναβαθμίζοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας έναν από τους κρισιμότερους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις μια πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Στην πολυσέλιδή έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο πολιτικής (PDF) που προετοίμασε η ερευνητική ομάδα για το ίδιο θέμα με κεντρικό άξονα τον ρόλο του τομέα της ενέργειας στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βασικά σημεία της έρευνας συνοπτικά. 1. Ενέργεια & ελληνική οικονομία Ηπαραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή κάθε χώρας. Σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό μοντέλο της, τη βιομηχανία, τη φτώχεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Ο ενεργειακός τομέας επηρεάζει κάθε οικονομία με δύο τρόπους: αφενός συνεισφέρει απευθείας στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας με όλες τις δραστηριότητες της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας και των κλάδων που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, και αφετέρου με την ευρύτερη επίδραση στην οικονομία, μέσω των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, που επηρεάζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα (σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον ρόλο που παίζει ο κλάδος αυτός στην ελληνική οικονομία. ­ Διαβάστε Το Κείμενο Πολιτικής Για Την Ενέργεια (PDF) Η άμεση συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ελληνική οικονομία εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ (2017), ενώ ο τομέας δίνει δουλειά σε περίπου 50.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται στο (χονδρικό και λιανικό) εμπόριο καυσίμων. Αν συνυπολογίσουμε και τους κλάδους που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό, εκτιμάται ότι η ευρύτερη συνεισφορά του (ειδικότερα στην απασχόληση) είναι πολλαπλάσια. Σχεδόν το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων είναι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για προϊόντα πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια. Η χώρα μας όμως εισάγει και πολλά προϊόντα ενέργειας -το 27% των ελληνικών εισαγωγών συνολικά, με τη συντριπτική πλειοψηφία να είναι αργό πετρέλαιο που εισάγουμε κυρίως από το Ιράκ, το Καζακστάν, τη Ρωσία και άλλες χώρες, και το περισσότερο από το οποίο επανεξάγεται μετά την επεξεργασία του στα ελληνικά διυλιστήρια. Γενικά, η αξία των ενεργειακών προϊόντων που εισάγουμε είναι μεγαλύτερη από αυτών που εξάγουμε (15 δισ. ευρώ έναντι 10,7 δισ. το 2019). Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει πολύ μεγάλη σημασία και για τα δημόσια έσοδα. Το 64% της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης είναι δασμοί ή φόροι, για παράδειγμα. Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στην ενέργεια έφταναν το 3% του ΑΕΠ το 2019, έναντι 1,8% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αυτό, μάλιστα είναι κάτι που άλλαξε από το 2010 και την αρχή της κρίσης και μετά. Με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει μεγάλη σημασία για την οικονομία της χώρας. Τι περιλαμβάνει, όμως, "ο κλάδος της ενέργειας"; Η απάντηση είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές πολύ σημαντικές και διαφορετικές μεταξύ τους δραστηριότητες, κάποιες εκ των οποίων σχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. "Κάθε ενεργειακό σύστημα, με την έννοια του συνόλου των διευθετήσεων με τις οποίες αξιοποιούνται φυσικοί πόροι για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής", γράφει ο Βάτσλαβ Σμιλ, "έχει τρεις θεμελιώδεις συνιστώσες: τους φυσικούς (ανανεώσιμους ή μη ανανεώσιμους) ενεργειακούς πόρους, την τεχνολογία μετατροπής τους σε διαθέσιμη ενέργεια και μια ποικιλία ειδικών χρήσεων των διαθέσιμων ροών ενέργειας". Η έρευνα αναλύει κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες όπως λειτουργούν στη χώρα μας σε αναλυτικά κεφάλαια -εδώ θα καταγράψουμε μόνο ενδεικτικά μερικές από αυτές, μαζί με τα βασικά τους στοιχεία. Πριν ξεκινήσουμε την καταγραφή, όμως, αξίζει να σημειώσουμε τρία βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας και φτάνουν μέχρι τους ιλιγγιώδεις ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ (περίπου 2,7 δισ. ευρώ το 2019). Αλλά ας τα δούμε ένα ένα. 2. Η ηλεκτρική ενέργεια Πολλοί ταυτίζουν τον κλάδο της ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι, όμως, μόνο ένα τμήμα της ενεργειακής παραγωγής και κατανάλωσης μιας χώρας. Βεβαίως, είναι ίσως το πιο σημαντικό -και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα σημαντικότερο. Η ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, κυρίως από τον εξηλεκτρισμό τομέων τελικής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος στο κοντινό μέλλον θα χρησιμοποιεί ενέργεια από το δίκτυο ηλεκτρισμού για δραστηριότητες για τις οποίες έως τώρα έκαιγε ορυκτά καύσιμα. Η δε ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται ολοένα και περισσότερο από νέες, διαφορετικές πηγές. Αυτή η μετάβαση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα. Η ισχύς ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα μειώνεται και παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον το 1/3 της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΑΠΕ. Σκεφτείτε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στη χώρα πενταπλασιάστηκε μόνο μέσα σε δύο χρόνια, από το 2011 ως το 2013. Βεβαίως, διαχρονικά η χώρα μας βασίζεται σε κάποιο βαθμό στην καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάποια νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας καίγονται ντίζελ και μαζούτ για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα ενώ, ως γνωστόν, στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καίμε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα εργοστάσια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται κοντά στις περιοχές όπου εξορύσσεται ο λιγνίτης, ένας γαιάνθρακας που περιέχει σχετικά χαμηλό ποσοστό άνθρακα. Το 2018, το 32,3% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από καύση λιγνίτη. Αυτή, ωστόσο, είναι μια πρακτική που -όπως φαίνεται και από το διάγραμμα-, σταδιακά μειώνεται και σύντομα θα σταματήσει τελείως. Εδώ και πολλά χρόνια, η καύση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι οικονομικά ασύμφορη. Καθώς εκλύει μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία τέτοιων μονάδων κοστίζει πολλά σε δικαιώματα εκπομπών άνθρακα, η τιμή των οποίων ρυθμίζεται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της EE. To 2013 η μέση τιμή που αναγκάζονταν να πληρώνουν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανίες ήταν 4,4 ευρώ ανά τόνο CO2, αλλά το 2019 η τιμή είχε εκτοξευθεί στα 24,8 ευρώ ανά τόνο CO2, πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, πλέον όλες οι λιγνιτοπαραγωγές μονάδες της ΔΕΗ είναι ζημιογόνες. Το ελληνικό κράτος έχει ήδη προγραμματίσει το κλείσιμό τους. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι τα 3,35 GW που παράγουν αυτές οι μονάδες θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλες πηγές από το 2023 και μετά και, βεβαίως, ότι οι περιοχές που στηρίζονταν οικονομικά από αυτά τα εργοστάσια θα πρέπει να στηριχθούν κατά τη μετάβασή τους σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Στη χώρα μας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται την καταναλώνουν κυρίως οι υπηρεσίες (καταστήματα, γραφεία κλπ. -34,6% το 2019), τα σπίτια (33,6%) και η βιομηχανία (23,8% το 2019 -από 40,8% το 1990). Η ηλεκτρική ενέργεια, δε, κοστίζει ακριβά. Το 2019 η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είχε τις ακριβότερες τιμές χονδρικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό όμως δεν μεταφράζεται σε πολύ υψηλές τιμές (σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα) για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, λόγω ευνοϊκότερης φορολογίας. Ωστόσο, καθότι οι δαπάνες για ενέργεια παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα βάρη τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις -με προφανείς επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, οι ερευνητές υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια μείωση στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Πώς όμως φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα από την παραγωγή στην κατανάλωση; Στο πρώτο στάδιο στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα (ΕΔΣ) με 12 χιλιάδες χιλιόμετρα καλώδια και 356 υποσταθμούς, το οποίο διαχειρίζεται η ανώνυμη εταιρεία ΑΔΜΗΕ και το οποίο συνδέεται με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Σύστημα (μέσω Ιταλίας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας). Υπάρχουν επίσης και 29 αυτόνομα δίκτυα στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά (όπου, όπως είπαμε, κυρίως παράγεται ενέργεια με καύση μαζούτ και ντίζελ, και πλέον και από ΑΠΕ). Αξίζει να αναφέρουμε, εξάλλου, πως παρόλο που η παραγωγή ενέργειας στα νησιά αυτά έχει πολύ υψηλότερο κόστος, οι πολίτες εκεί πληρώνουν τα ίδια για ηλεκτρικό ρεύμα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Η διαφορά καλύπτεται από τις χρεώσεις για "ΥΚΩ" στους λογαριασμούς όλων των νοικοκυριών της χώρας. Αυτό προγραμματίζεται να αλλάξει, βεβαίως, με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών με το ΕΔΣ τα επόμενα χρόνια. Από εκεί και πέρα, από τους υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει στα σπίτια με ένα δίκτυο διανομής που έχει καλώδια μήκους 240 χιλιάδων χιλιομέτρων και εξυπηρετεί 7,6 εκατομμύρια πελάτες. Αυτό το δίκτυο το διαχειρίζεται ένας άλλος οργανισμός, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, γνωστός ως ΔΕΔΔΗΕ. Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια είναι η μετατροπή αυτού του δικτύου σε "έξυπνο δίκτυο" με 13 συγκεκριμένα έργα ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των υποδομών, όπως η αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών με ηλεκτρονικούς, "έξυπνους" μετρητές. Αυτές οι δομές και όλα αυτά τα αρκτικόλεξα δεν υπήρχαν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ ιδρύθηκε το 2011, ο ΔΕΔΔΗΕ το 2012. Αν και δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό από την κοινωνία, ολόκληρη η δομή και η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας έχει αλλάξει ριζικά στη χώρα μας μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Πριν από μόλις λίγα χρόνια η ΔΕΗ είχε το απόλυτο μονοπώλιο στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτό έχει αλλάξει. Βεβαίως, η ΔΕΗ ακόμα ελέγχει περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής και το 67,7% της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά το σύστημα μεταφοράς και τα δίκτυα διανομής πλέον έχουν διαχωριστεί ιδιοκτησιακά, και δεκάδες ιδιωτικές εταιρείες ανταγωνίζονται πλέον στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Μια άλλη εξαιρετικά σημαντική αλλαγή είναι το ότι τους τελευταίους μήνες -και πολύ καθυστερημένα-, η Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει το υπόδειγμα στόχος (target-model), ενώ εντάχθηκε και στις ενιαίες αγορές των ευρωπαϊκών δικτύων που ρυθμίζουν τις τιμές συντονισμένα από τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Το άνοιγμα αυτών των νέων αγορών, που θα ρυθμίζουν καλύτερα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, την προσφορά και τη ζήτηση έγινε πολύ καθυστερημένα, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασύνδεση της απομονωμένης ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 3. Τα ορυκτά καύσιμα Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε προϊόντα πετρελαίου κυρίως για θέρμανση και για κίνηση οχημάτων. Περίπου η μισή τελική κατανάλωση ενέργειας προέρχεται από τα προϊόντα πετρελαίου (53%). Είναι ένα υψηλό ποσοστό -το 5ο υψηλότερο στην ΕΕ- αλλά στο παρελθόν ήταν ακόμα μεγαλύτερο: δέκα χρόνια πριν ήταν στο 63%. Είναι αξιοσημείωτο το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα χρήματα για καύσιμα κίνησης (το 4,4% των δαπανών του μέσου νοικοκυριού) από ότι για ηλεκτρικό ρεύμα (3,1%) -κάτι το οποίο πιθανότατα σχετίζεται και με το ότι έχουμε την 3η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη στην ΕΕ. Όπως αναφέραμε, ο πολύ σημαντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική οικονομία αποτυπώνεται και από το μέγεθος των εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου (το 28% των εξαγωγών της χώρας - από 7% το 2000). Αυτός ο τομέας, όμως, θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις στο μέλλον, καθώς η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα κληθεί -όπως όλες οι χώρες του κόσμου- να μειώσει ραγδαία τις εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν όντως ληφθούν σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης διεθνώς, η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί μέσα στη δεκαετία του 2020 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί κατά περισσότερο από 50% μέχρι το 2040 στις ανεπτυγμένες οικονομίες (και κατά 10% στις αναπτυσσόμενες). Η χώρα μας εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, καθότι τα κοιτάσματα στην επικράτειά της παράγουν ελάχιστες ποσότητες (το κεφάλαιο 4 αναφέρει αναλυτικά την ιστορία αναζήτησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας). Βεβαίως, το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μπορεί να υπάρχουν στο Αιγαίο επανέρχεται πολύ συχνά στον δημόσιο διάλογο. Η έρευνα υποστηρίζει ότι υπό προϋποθέσεις η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων "δεν αντιτίθεται μεσοπρόθεσμα στη διακηρυγμένη πολιτική απο-ανθρακοποίησης" και ότι "δύναται να αποτελέσει μια δραστηριότητα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας". Τονίζει, δε, και τη γεωπολιτική σημασία μιας αναβάθμισης του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην περιοχή. Ωστόσο, υπογραμμίζει και τις προοπτικές που διαμορφώνονται από την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα στο μέλλον θα είναι, όπως είπαμε, αναπόφευκτα μικρότερη. Κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει πιθανές μελλοντικές επενδύσεις που θα έχουν ορίζοντα δεκαετιών. Εκτός από το πετρέλαιο, όμως, υπάρχει και το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο εκλύει λιγότερο CO2 και προσφέρεται για μια γρήγορη μείωση των εκπομπών, όταν αντικαθιστά τη χρήση άλλων ορυκτών καυσίμων. Στη χώρα μας μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ενεργειακό μείγμα (μόλις το 1996) και πλέον καλύπτει περίπου το 17,3% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης, ένα ποσοστό που αναμένεται να μείνει σταθερό μέχρι το 2030. Σημαντικά έργα υποδομής (αγωγοί, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης) είναι επίσης υπό κατασκευή. Στη συνέχεια και η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να μειωθεί, βεβαίως -το φυσικό αέριο θεωρείται μόνο μεταβατικό καύσιμο. Μολονότι όντως συνεισφέρει λιγότερο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από την καύση προϊόντων πετρελαίου, η διαφορά δεν είναι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν πολλοί. Η τιμή αναφοράς του συντελεστή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το φυσικό αέριο είναι 44,6% μικρότερη από το λιγνίτη, 27,5% λιγότερη από το μαζούτ και 24,3% λιγότερη από το ντίζελ. Προς το παρόν η κατανάλωσή του παγκοσμίως αυξάνεται -με την εξαίρεση του 2020, λόγω πανδημίας-, αλλά σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το 2040 (ή ακόμα και μέχρι το 2030, αν ληφθούν πιο ριζοσπαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από όσα είναι ήδη προγραμματισμένα) και στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται ραγδαία. Στην Ευρώπη αυτή η υποχώρηση αναμένεται να αρχίσει νωρίτερα, από την τρέχουσα δεκαετία. 4. Η ενεργειακή αποδοτικότητα Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα εν γένει όσο και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι το θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι ένα κρίσιμο, σοβαρό πρόβλημα το οποίο συχνά περνά απαρατήρητο από τον δημόσιο διάλογο, στο οποίο όμως υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για παρεμβάσεις και επενδύσεις, που όχι μόνο θα βελτίωναν τις προοπτικές επίτευξης των στόχων για το 2030 και το 2050, αλλά θα προσέφεραν και μια γερή τόνωση στην ελληνική οικονομία. "Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας", γράφουν οι ερευνητές, "η οποία υποστηρίζεται και προωθείται από την ενεργειακή πολιτική, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Παράλληλα, οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ενέργεια, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αντίστοιχα. Τα οφέλη είναι σημαντικά και για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων, τα οποία θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τη ζήτηση πιο εύκολα. Επιπλέον, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας". Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις "Α" και "Β". Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα προγράμματα "Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον" που χρηματοδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών στη Ελλάδα (κουφώματα, θερμομόνωση και άλλες τέτοιες παρεμβάσεις) οδήγησαν στην ανακαίνιση σχεδόν 100.000 κατοικιών. Το νέο πρόγραμμα "Εξοικονομώ-Αυτονομώ" (που έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) πρόκειται να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση πάνω από 180.000 κατοικιών. Για να φτάσουμε στο 2050 και τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ωστόσο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για το οποίο θα μιλήσουμε και παρακάτω, προβλέπει την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. 5. Οι ενεργειακές πολιτικές που υπάρχουν ΗΕυρωπαϊκή Ένωση πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από την προηγούμενη δεκαετία κιόλας έχει θέσει για λογαριασμό των κρατών-μελών συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, συνεισφέροντας στον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη όχι περισσότερο από 2οC μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με τη μέση θερμοκρασία στην προ-βιομηχανική εποχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει αναπτύξει μια εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα ως προς την παραγωγή στρατηγικών, κειμένων πολιτικής, οδηγιών και κανονισμών που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτά τα κείμενα περιέχουν και πολλούς ρυθμιστικούς κανόνες που αφορούν στην ενέργεια. Οι αρχικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την Ενέργεια και το Κλίμα (γνωστοί και ως στόχοι "20-20-20"), οι οποίοι νομοθετήθηκαν το 2009, είχαν χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020 και περιελάμβαναν: τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ μέχρι το 2020 τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20%. Η ΕΕ συνολικά τα πήγε καλά ως προς αυτούς τους στόχους. Το ίδιο και η δική μας χώρα. Στο διάστημα που μεσολάβησε όπως είδαμε και παραπάνω έγινε μεγάλη πρόοδος στην ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας. Μεγάλο ρόλο στην επίτευξη των στόχων, ωστόσο, έπαιξε και το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε η χώρα υπέστη μια γιγάντια οικονομική κρίση, με μια συνακόλουθη συρρίκνωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Πλέον η φαρέτρα των ρυθμιστικών κανόνων της ΕΕ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας πληθώρας στρατηγικών σχεδίων και στη χώρα μας, από το "ΕΣΔΕΑ" για την ενεργειακή απόδοση και το "ΕΣΕΚ" που αναφέρθηκε και παραπάνω, μέχρι το "ΣΔΑΜ" για τις λιγνιτικές περιοχές. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενσωματώνει τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής της ΕΕ και αποτελεί το βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής της χώρας για την επίτευξη ποιοτικών και ποσοτικών στόχων την περίοδο 2021-2030. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το δυναμικό, τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος στους τομείς της παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι που προβλέπει περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 42% σε σύγκριση με το επίπεδο των εκπομπών το 1990 (και 56% έναντι του 2005). Αυτός ο στόχος, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις αναμένεται να αναθεωρηθεί, βεβαίως, από 42% σε τουλάχιστον 55%. Πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να εκλύει περίπου 50 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον σε 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030 και μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 61%-64% έως το 2030. Βελτίωση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΕΑ) κατά τουλάχιστον 38% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με προβλέψεις που έγιναν το 2007. Μηδενικό μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2028. Αλλά και αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι αργά ή γρήγορα θα επανεκτιμηθούν προς το ακόμα πιο φιλόδοξο. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές για την αγορά ενέργειας, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή ασφάλεια, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αλλά και για την ενεργειακή μετάβαση σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας (στο κεφάλαιο 10.4 της μελέτης μπορείτε να βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση των πολιτικών). Μέρος των προτάσεων αυτών, δε, είναι επενδύσεις ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, αν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις 'πράσινης" ανάπτυξης. Στο κεφάλαιο 10.7 οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την "πράσινη" ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Αλλά, βεβαίως, η προσπάθεια δεν τελειώνει στο 2030. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να προετοιμάσουν και πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για το 2050 και τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας -δηλαδή για την περίπτωση της Ελλάδας το "96,1 μεγατόνοι" του 2018, που το 2030 πρέπει να έχει πάει στο "50 μεγατόνοι", θα πρέπει μέχρι το 2050 να πάει στο μηδέν. Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και στόχους που επεκτείνουν τα μέτρα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και στην επόμενη εικοσαετία αλλά, καθότι αυτά δεν είναι σε καμία περίπτωση επαρκή για μια τόσο μεγάλης κλίμακας ενεργειακή μετάβαση, πλαισιώνονται και από άλλες, πιο "εξωτικές" πολιτικές που βασίζονται εν μέρει και σε νέες τεχνολογίες οι οποίες ακόμη είναι ανώριμες ή ασύμφορες, όπως η δέσμευση και αποθήκευση εκλυόμενου άνθρακα, μέθοδοι χημικής αποθήκευσης ενέργειας, ή η εκτεταμένη χρήση υδρογόνου σε εφαρμογές στη βιομηχανία, τις μεταφορές και αλλού. 6. Οι προτάσεις της έρευνας Μετά από όλα αυτά, η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις πολιτικής που συμπληρώνουν όσα προβλέπονται από τα προαναφερθέντα σχέδια και θέτουν και μια βασική προτεραιοποίηση για όσα πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι τέσσερις άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο επόμενο διάστημα και μαζί να γίνουν και σημαντικές επενδύσεις είναι: Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ. Αναβάθμιση και ενίσχυση υποδομών στα δίκτυα ενέργειας για διευκόλυνση των ΑΠΕ και σταδιακή σύζευξη τομέων τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Δίκαιη μετάβαση των περιοχών που εξαρτώνται από το λιγνίτη. Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις πολιτικής ανά τομέα: Για την εξοικονόμηση ενέργειας: Παροχή αποτελεσματικών κινήτρων (εκπτώσεις φόρων, επιδοτήσεις κλπ.), ώστε να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια για επενδύσεις σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων (διάρθρωση κτηριακού αποθέματος, ελλιπής πληροφόρηση, αποτυχίες της αγοράς, έλλειψη τεχνικής εμπειρίας, ρυθμιστικά εμπόδια κ.ά.), Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτηρίων. Προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για κάλυψη θερμικών και ψυκτικών αναγκών. Προώθηση συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών. Βελτιώσεις στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ, κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας) με καθορισμό σύγχρονων προδιαγραφών και αποτελεσματικό έλεγχο συμμόρφωσης. Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Διατήρηση υφιστάμενων και εφαρμογή νέων μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους βιομηχανικών επιχειρήσεων. Διασφάλιση βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target-model. Προστασία των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Διασφάλιση ικανοποιητικού ρυθμού είσπραξης των λογαριασμών ηλεκτρισμού. Λειτουργία αγοράς ή μηχανισμού αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος, με συμμετοχή και της ζήτησης. Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλαιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ (repowering). Ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα. Για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας: Ψηφιοποίηση και αναβάθμιση. Οριστικοποίηση μοντέλου διενέργειας επένδυσης σε "έξυπνους" μετρητές και "ευφυή" δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πηγών χρηματοδότησης. Εισαγωγή μηχανισμών οικονομικών κινήτρων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των δικτύων. Στενή συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων. Καθορισμός ενιαίου πλαισίου ασφάλειας του κυβερνοχώρου στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων προληπτικών, διορθωτικών και αμυντικών σχεδίων για το ενεργειακό σύστημα. Για τις ενεργειακές υποδομές: Αναβάθμιση και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνδέσεων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες. Υποστήριξη των ΑΠΕ που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες (π.χ. υδρογόνο, βιοοικονομία κ.λπ.) και των "πράσινων" μεταφορών. Ανάπτυξη εθνικού σχεδίου για σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης με δεσμεύσεις σχετικά με την ταχύτητα αύξησης φορτίου και την επενδυτική προσέγγιση. Προετοιμασία του δικτύου και άλλων εγκαταστάσεων για λύσεις γρήγορης φόρτισης. Ανάπτυξη σταθμών γρήγορης φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Κανονισμούς για την κατασκευή σταθμών φόρτισης σε κατοικίες και εμπορικά κτήρια. Διευκόλυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ανάπτυξη δικτύου σταθμών φόρτισης με σταθερό και ελκυστικό για επενδύσεις επιχειρηματικό πλαίσιο για τη λειτουργία σε περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αστικές και αγροτικές περιοχές. Και ακόμα: Αναπτυξιακός σχεδιασμός με στρατηγικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Διαμόρφωση στρατηγικού μακροπρόθεσμου πλαισίου για την Έρευνα και Ανάπτυξη στον τομέα Ενέργειας με εστίαση: α) στο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό δυναμικό της έρευνας στον ενεργειακό τομέα και β) σε συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους στον τομέα της καινοτομίας. Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, έξυπνων δικτύων, τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας κ.ά. Ενεργή συμμετοχή των κεντρικών και τοπικών αρχών της χώρας για τη διευκόλυνση των σχεδιαζόμενων ή σε εξέλιξη έργων (διασύνδεση νησιών, ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επενδύσεις σε ΑΠΕ κ.ά.).

Με ενέργεια κατά 85% από ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά, ο Άγιος Ευστράτιος θα γίνει ένα από τα λίγα ενεργειακά αυτόνομα νησιά της Μεσογείου. Το project υλοποιεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ενδιαφέρον από Tesla. Μπορεί να έχασε από την Τήλο το στοίχημα να γίνει το πρώτο ενεργειακά πράσινο νησί, όμως ο μικρός Άη Στράτης των περίπου 200 κατοίκων θα γίνει ένα από τα λίγα ενεργειακά αυτόνομα νησιά της Μεσογείου, με τροφοδοσία από ανανεώσιμες πηγές. Το πρωτοποριακό σχέδιο που υλοποιείται φιλοδοξεί να κάνει ενεργειακά αυτόνομο το νησί με διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα σε ποσοστό μεγαλύτερο από 85% και παράλληλα μεγιστοποίηση της κάλυψης από ΑΠΕ των αναγκών του οικισμού σε θέρμανση και σε θερμό νερό χρήσης. Το project αρχικά εμφανίστηκε το καλοκαίρι του 2011, όταν το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και ο δήμος Αγίου Ευστρατίου είχαν υπογράψει συμφωνία για την πράσινη στροφή του Άη Στράτη. Ακολούθησαν πολλά και η γραφειοκρατία άφησε το έργο στο συρτάρι μέχρι φέτος το καλοκαίρι που προκηρύχθηκε ο σχετικός διεθνής διαγωνισμός, με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή να κερδίζει το έργο. Ήδη οι πιθανές συνέργειες τραβούν τα βλέμματα, καθώς η Tesla έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τους συσσωρευτές αποθήκευσης ενέργειας. Tο έργο «Υβριδικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από ΑΠΕ στο νησί του Αγ. Ευστρατίου» έχει προϋπολογισμό για εργασίες κατασκευής του υβριδικού συστήματος και υπηρεσίες λειτουργίας και συντήρησης για 12 έτη που ανέρχεται στο ποσό των 7.712.800 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η διάρκεια κατασκευής του έργου είναι 25 μήνες, ενώ ο ανάδοχος θα αναλάβει, επίσης, τη λειτουργία και συντήρηση του έργου για δώδεκα χρόνια. Ο ανάδοχος θα πρέπει να προχωρήσει στη μελέτη, προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός Υβριδικού Σταθμού (ΥΒΣ) ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στο νησί του Αγ. Ευστρατίου, που θα αποτελείται από μία ανεμογεννήτρια (Α/Γ), έναν φωτοβολταϊκό σταθμό (Φ/Β), συσσωρευτές αποθήκευσης και Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης και Ελέγχου. Επίσης, θα αναλάβει τη λειτουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος τηλεθέρμανσης για τον οικισμό του Αη Στράτη, συμπεριλαμβανομένων των κτηριακών εγκαταστάσεων. Το σύστημα τηλεθέρμανσης θα περιλαμβάνει κεντρικές μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης θερμότητας (δεξαμενές θερμού νερού), καθώς και το δίκτυο διανομής της θερμικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές. Η θερμική ενέργεια που θα παράγεται, θα καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης και θερμού νερού χρήσης στα κτήρια ολόκληρου του οικισμού του Αγ. Ευστράτιου. Όπως σημειώνεται στη μελέτη του έργου, ο καινοτόμος χαρακτήρας του δεν αφορά αυτές καθαυτές τις τεχνολογίες των επιμέρους συνιστωσών, αλλά το σύστημα στην ολοκληρωμένη του μορφή και την ενσωμάτωσή στο υφιστάμενο σύστημα του νησιού, ηλεκτρικό και θερμικό. Σημειώνεται ότι το έργο δεν επιδιώκει εμπορικούς σκοπούς. Τα προϊόντα που θα παράγει ωστόσο (ηλεκτρική και θερμική ενέργεια), απευθύνονται σε πραγματικούς καταναλωτές και διέπονται από τις ισχύουσες εμπορικές προδιαγραφές. Σε κανονική λειτουργία, το έργο θα παράγει έσοδα από την πώληση της ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, αναγκαία προϋπόθεση για τη μελλοντική του βιωσιμότητα. Τα έσοδα αυτά θα ισοσκελίζουν τα λειτουργικά έξοδα, χωρίς να δημιουργούν καθαρό κέρδος. Πώς θα λειτουργεί το νέο πράσινο νησί Έως σήμερα, οι ανάγκες του νησιού σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται από τον Τοπικό Σταθμό Παραγωγής της ΔΕΗ, στον οποίο καταναλώνεται πετρέλαιο diesel σε Μηχανές Εσωτερικής Καύσης. Οι ανάγκες για θέρμανση και ζεστό νερό χρήσης καλύπτονται αφενός με κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (κλιματιστικά, ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες) και αφετέρου με κατανάλωση πετρελαίου σε εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης και σε σόμπες, ή με την καύση καυσόξυλων σε ξυλόσομπες και τζάκια. Μέχρι τώρα, δεν υπάρχουν καθόλου εγκατεστημένοι σταθμοί ΑΠΕ στο νησί. Πλέον, το ενεργειακό σύστημα του νησιού θα περιλαμβάνει έναν Υβριδικό Σταθμό Ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και ένα ολοκληρωμένο σύστημα τηλεθέρμανσης για τους περίπου 200 κατοίκους του. Σύμφωνα με την μελέτη του έργου, σε μια έκταση 40-45 στρεμμάτων εκτός οικισμού θα εγκατασταθεί ένας σταθμός ΑΠΕ με μία ανεμογεννήτρια (800-900 kW), έναν φωτοβολταϊκό σταθμό (150 kW), έναν μετεωρολογικό ιστό ύψους 40 μέτρων και μία εναέρια γραμμή μεταφοράς ρεύματος τριών χιλιομέτρων. Ο σταθμός τηλεθέρμανσης και ο υβριδικός σταθμός προβλέπεται να κατασκευαστούν σε μία έκταση 4,02 στρ. εκτός οικισμού. Εκεί θα υπάρχουν ηλεκτρικοί λέβητες θερμού νερού με ισχύ 1000 kW, εφεδρικός λέβητας πετρελαίου ισχύος 800 kW, αντλιοστάσιο 2-3 μονάδων συνολικής ισχύος 10-15 kW κλπ. Προβλέπεται ακόμη η εγκατάσταση συστοιχίας συσσωρευτών (2,5 MWh), μεμονωμένων δεξαμενών αποθήκευσης ζεστού νερού, χωρητικότητας 150 κυβικών εκάστη, δεξαμενή πετρελαίου κλπ. Οι μονάδες ΑΠΕ και οι συσσωρευτές θα αποτελέσουν τις βασικές ηλεκτροπαραγωγικές συνιστώσες του νέου συστήματος, περιορίζοντας τη λειτουργία των συμβατικών μονάδων μόνο σε περιπτώσεις έλλειψης επάρκειας ισχύος και ενέργειας. Βασικό ζητούμενο είναι η δυνατότητα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο της λειτουργίας του υβριδικού συστήματος, ώστε να καλύπτεται η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας του νησιού, οι μονάδες αποθήκευσης να παρακολουθούν τις μεταβολές της αιολικής και Φ/Β παραγωγής και της ζήτησης, να ελέγχεται αποτελεσματικά το φορτίο των συστημάτων τηλεθέρμανσης για μέγιστη αξιοποίηση της πλεονάζουσας παραγωγής ΑΠΕ και τέλος να εκδίδονται οι απαιτούμενες εντολές περιορισμού (setpoints) της ισχύος εξόδου των μονάδων ΑΠΕ. Όσον αφορά την τηλεθέρμανση, οι εν δυνάμει καταναλωτές είναι κατ’ αρχάς τα κτίρια που ήδη διαθέτουν σύστημα κεντρικής θέρμανσης (καλοριφέρ) και αντίστοιχη εσωτερική υποδομή. Κατά το σχεδιασμό του έργου, ελήφθη μέριμνα ώστε οι όποιες παρεμβάσεις στο υφιστάμενο δίκτυο (συμπεριλαμβανομένου του ΤΣΠ), καθώς και στις κεντρικές θερμάνσεις των καταναλωτών, τόσο σε επίπεδο εξοπλισμού όσο και ελέγχου, να μπορούν να είναι πλήρως αναστρέψιμες. Αυτό σημαίνει ότι κατά την υλοποίηση του έργου αλλά και κατά τη λειτουργία του, το ηλεκτρικό σύστημα του νησιού και τα επιμέρους συστήματα των θερμικών καταναλωτών, θα πρέπει να είναι σε θέση να επανέλθουν στη σημερινή τους κατάσταση ανά πάσα στιγμή και με απλές εντολές και χειρισμούς. Ένα τόσο υψηλό ποσοστό διείσδυσης ΑΠΕ (>85%) σε αυτόνομο ηλεκτρικό σύστημα από μόνο του, οδηγεί αναγκαστικά μεγάλο μέρος αυτής της παραγωγής να παραμένει ανεκμετάλλευτο και να απορρίπτεται. Με την ένταξη της τηλεθέρμανσης (Τ/Θ) στην προκειμένη περίπτωση, μειώνεται δραστικά το ποσοστό της ανεκμετάλλευτης παραγωγής των ΑΠΕ, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζεται και μια άλλη βασική ενεργειακή ανάγκη του νησιού, όπως αυτή της θέρμανσης των κτιρίων και της παραγωγής θερμού νερού χρήσης. Στο έργο περιλαμβάνεται επίσης και η εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης στο Δημοτικό Καφενείο του οικισμού του Αγ. Ευστρατίου με συνολικό εμβαδόν περίπου 150 m2, καθώς και της Δημοτικής Αγοράς. Η Δημοτική Αγορά είναι συγκρότημα από δύο ανεξάρτητα ισόγεια κτίρια, τα οποία ενώνονται με έναν ημιυπαίθριο χώρο. Το ένα κτίριο έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 145 m2 και επτά (7) καταστήματα και το άλλο κτίριο έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 245 m2 και έντεκα (11) καταστήματα. Σε καθένα από τα δύο ως άνω κτίρια της Δημοτικής Αγοράς θα μελετηθεί και θα κατασκευασθεί εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης αντίστοιχη με αυτή του Δημοτικού Καφενείου.

Η ενεργειακή αναβάθμιση του 15% των ελληνικών κατοικιών, εντός της δεκαετίας 2021-2030, καθώς και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού αποθέματος μέσω παρεμβάσεων στο κτιριακό κέλυφος, αναμένεται να οδηγήσουν σε περίπου 8 δισ. ευρώ αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας και να διατηρήσουν 22.000 νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε ετήσια βάση. Αυτό επισημαίνει μεταξύ άλλων η Έκθεση μακροπρόθεσμης στρατηγικής ανακαίνισης του δημόσιου και ιδιωτικού κτιριακού αποθέματος που ενέκρινε το ΥΠΕΝ και περιλαμβάνει τον οδικό χάρτη για τα κλιματικά ουδέτερα κτίρια υψηλής ενεργειακής απόδοσης έως το έτος 2050. Σκοπός των μέτρων και των πολιτικών είναι η δραστική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2050 και η επεξεργασία δύο στρατηγικών. Μίας που στοχεύει σε μείωση των εκπομπών, με βάση τον κλιματικό στόχο για περιορισμό της θερμοκρασίας κατά 2oC και μίας για την κλιματική ουδετερότητα που στοχεύει σε μείωση των εκπομπών και την επιδίωξη για περιορισμό της θερμοκρασίας κατά 1,5oC. Κτιριακός τομέας Η εξοικονόμηση ενέργειας σε όλους τους τομείς της τελικής κατανάλωσης ενέργειας έχει θεμελιώδη σημασία για την ενεργειακή μετάβαση και την οικονομική αποδοτικότητα. Για τον κτιριακό τομέα συγκεκριμένα, οι στόχοι βασίζονται στην επιδίωξη το κτιριακό απόθεμα να πλησιάσει το 2050, προδιαγραφές σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, δηλαδή να αποτελείται από κτίρια με πολύ υψηλή ενεργειακή απόδοση. Τα σενάρια προς την κλιματική ουδετερότητα προβλέπουν σχεδόν πλήρη αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος μέχρι το 2050 και εφαρμογή αυστηρών ενεργειακών προδιαγραφών για τα νέα κτίρια. Η πορεία με βάση τα σενάρια της έκθεσης, περιλαμβάνει ιδιαίτερα φιλόδοξους στόχους και πολιτικές για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στον κτιριακό τομέα. Το σύνολο του κτιριακού τομέα το 2030, θα επιτύχει μείωση 8% σε σχέση με τα επίπεδα του 2015, ενώ η μείωση το 2050 θα είναι ίση με 20%. Συγκεκριμένα στο σενάριο όπου η προσπάθεια είναι συνεπής με τον κλιματικό στόχο του 1.5°C, ο βαθμός μείωσης διπλασιάζεται, υπερβαίνοντας το 40% σε σχέση με τα επίπεδα του 2015. Τι αλλάζει στον οικιακό τομέα Στον οικιακό τομέα, ταυτόχρονα με την μείωση της συνολικής ζήτησης, παρατηρείται μια ραγδαία μεταβολή του ενεργειακού μείγματος σε σχέση με το 2015 σε όλα τα σενάρια. Ήδη από το 2030, στο Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια, η χρήση πετρελαίου μειώνεται κατά 90% και υποκαθίσταται από το φυσικό αέριο, τις ΑΠΕ και τον ηλεκτρισμό. Ο εξηλεκτρισμός είναι το κύριο χαρακτηριστικό της αλλαγής του ενεργειακού συστήματος, παράλληλα πάντα με την απανθρακοποίηση της παραγωγής. Η μετάβαση αυτή στον κτιριακό τομέα οφείλεται στη μεγαλύτερη διείσδυση ηλεκτρικών οικιακών συσκευών στα νοικοκυριά (λευκές συσκευές, Η/Υ κ.α.) αλλά και στη μεγάλη χρήση αντλιών θερμότητας. Η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας το 2030 θα αυξηθεί κατά 20% σε σχέση με το 2015, παρά τη μείωση της συνολικής ζήτησης, καλύπτοντας το 47% του συνόλου, ενώ το 2050 αντίστοιχα η διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας θα φτάσει μέχρι και 81% καθώς αυξάνεται σημαντικά η χρήση των αντλιών θερμότητας λόγω του μεγάλου βαθμού απόδοσής τους για την κάλυψη αναγκών θέρμανσης και ψύξης, αλλά και της ανακαίνισης του κελύφους που επιτρέπει τη βέλτιστη χρήση του συστήματος αντλίας. Ανακαίνιση κελύφους κτιρίων Οι παρεμβάσεις στο κέλυφος του κτιρίου αποτελούν πρωταρχικό μέτρο ενεργειακής αναβάθμισης. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός ενεργειακής αναβάθμισης κελύφους θα παραμείνει μεγαλύτερος στα οικιακά κτίρια σε σχέση με τα υπόλοιπα κτίρια σε όλη την περίοδο 2015-2050 και θα παρουσιάσει μεγάλη αύξηση σε σχέση με τα επίπεδα του 2015 ήδη μέχρι το 2030. Ιδιαίτερα στο σενάριο, όπου δίνεται έμφαση στην εξοικονόμηση ενέργειας, ο μέσος ετήσιος ρυθμός θα διπλασιαστεί από τον αντίστοιχο του 2015 και φτάνει το 1,6% ετησίως το 2050, με αποτέλεσμα την κατά 46% μέση μείωση της ζήτησης ωφέλιμης ενέργειας. Η μεγαλύτερη αύξηση του ρυθμού ανακαίνισης κελύφους παρατηρείται στα κτίρια των Υπηρεσιών Υγείας και Εκπαίδευσης όπου διαπιστώνεται ιδιαίτερα μεγάλο ανεκμετάλλευτο δυναμικό για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Ωστόσο, ο αριθμός των κτιρίων του τομέα των υπηρεσιών είναι κατά πολύ μικρότερος από εκείνον του οικιακού τομέα. Τεχνικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η αναβάθμιση μόνο του κτιριακού κελύφους μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στη συνολική εξοικονόμηση ενέργειας του κτιρίου, σε ποσοστά που μπορούν να κυμαίνονται από 25% μέχρι και 75% της συνολικής εξοικονομούμενης ενέργειας από μερική ή ριζική ανακαίνιση του κτιρίου, ανάλογα με την κλιματική ζώνη και τη χρήση του. Ο σταθερά αυξανόμενος ρυθμός ενεργειακής αναβάθμισης του κελύφους των οικιακών κτιρίων την περίοδο 2030-2050 οδηγεί σε σταδιακή αύξηση του ποσοστού των ανακαινισμένων κτιρίων στο σύνολο του αποθέματος. Οι πολιτικές και τα κίνητρα εξοικονόμησης ενέργειας θα επιτύχουν μια διείσδυση επεμβάσεων από 4% το 2015 στο 23% του αποθέματος το 2030 και σε σχεδόν διπλασιασμό αυτού του ποσοστού το 2050. Οι μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις ανακαίνισης στον οικιακό τομέα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθούν οι στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας δεδομένου ότι το ποσοστό νεόδμητων κτιρίων είναι μικρό και σχεδόν σταθερό σε όλη την περίοδο 2015-2050. Αντίθετα, στον τομέα των υπηρεσιών το ποσοστό των νέων κτιριακών κατασκευών ξεπερνάει το 50% μετά το 2035, περιορίζοντας το δυναμικό για ανακαινίσεις στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος. Το 2015 το σύνολο των νοικοκυριών προχώρησε σχεδόν αποκλειστικά σε ελαφριές ανακαινίσεις (κουφώματα), ενώ στα σενάρια κλιματικής ουδετερότητας αναμένεται ήδη από το 2030 αύξηση του ρυθμού αναβάθμισης μέτριου (κουφώματα, μόνωση κελύφους, στέγη) και ριζικού χαρακτήρα. Οι ανακαινίσεις με βάση εισοδηματικά κριτήρια Σε όλες τις εισοδηματικές τάξεις ο μεγαλύτερος ρυθμός ανακαινίσεων θα είναι ελαφρού τύπου, αλλά στα μεσαία και υψηλά εισοδήματα οι παρεμβάσεις θα είναι μεγαλύτερης έντασης. Στα χαμηλά εισοδήματα, ο αντίστοιχος ρυθμός μέτριας και ριζικής ανακαίνισης θα παραμείνει ιδιαίτερα χαμηλός, δεδομένου ότι απαιτούνται υψηλές δαπάνες σε εξοπλισμό, οι οποίες καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος και συνεπώς καθιστούν τις παρεμβάσεις αυτές μη προσιτές, χωρίς την παροχή οικονομικών κινήτρων και ελαφρύνσεων. Αντίθετα, τα υψηλά και μεσαία εισοδήματα αναμένεται να έχουν πρόσβαση σε χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού και συνεπώς θα εκτιμηθούν ως περισσότερο συμφέρουσες οι επεμβάσεις μεγαλύτερης έντασης. Η παροχή επιδοτήσεων με εισοδηματικά κριτήρια για τη χρηματοδότηση ανακαινίσεων μπορεί να αποτελέσει εργαλείο για την υλοποίηση περισσότερων ριζικών παρεμβάσεων στις κατοικίες νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, που κατά κύριο λόγο είναι χαμηλής ενεργειακής τάξης. Ο ρόλος των συστημάτων θέρμανσης-ψύξης Σε συνδυασμό με την ανακαίνιση του κελύφους των κτιρίων, η ανακαίνιση των ενεργειακών συστημάτων για θέρμανση χώρου και νερού, και σε μικρότερο βαθμό για ψύξη και μαγείρεμα, είναι σημαντικός παράγοντας επίτευξης των στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης. Ενώ η αναβάθμιση του κτιριακού κελύφους εξασφαλίζει τη μείωση των ενεργειακών αναγκών για θέρμανση και ψύξη, η αναβάθμιση των ενεργειακών συστημάτων συντελεί στην περαιτέρω μείωση της ζήτησης ενέργειας λόγω της αύξησης της αποδοτικότητας του συστήματος, αλλά και στην εξασφάλιση σχεδόν μηδενικών εκπομπών μέσω της χρήσης μορφών ενέργειας μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Με τον συνδυασμό των δύο μορφών παρέμβασης, ο τομέας των κτιρίων μπορεί να συμβάλει στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα. Συγκεκριμένα, η μετατροπή των ενεργειακών συστημάτων θέρμανσης αποτελεί προτεραιότητα στον οικιακό τομέα αφού το 2015 τα συστήματα θέρμανσης κατέλαβαν μερίδιο ίσο με το 61% της τελικής κατανάλωσης. Με τη χρήση περισσότερο αποδοτικών συστημάτων το μερίδιο αυτό θα μειωθεί το 2030 σε 51% σύμφωνα με το ΕΣΕΚ-2030. Για το 2050, το μερίδιο της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση θα περιοριστεί φτάνοντας κοντά στο 30% ενώ το απόλυτο μέγεθος των ενεργειακών αναγκών θα μειωθεί πάνω από 60% σε σχέση με τα επίπεδα του 2015. Ομοίως θα παρατηρηθεί μεγάλη μείωση στην ενεργειακή κατανάλωση για ζεστό νερό χρήσης, δεδομένων των πιο αποδοτικών συστημάτων που θα χρησιμοποιούνται. Αυξημένες ενεργειακές ανάγκες σε επίπεδο οικίας Ταυτόχρονα, η αύξηση του βιοτικού επιπέδου και η αλλαγή των κλιματικών συνθηκών θα οδηγήσουν σε αύξηση των ενεργειακών αναγκών σε ψύξη σε σχέση με το 2015, παρά τις ενέργειες για αναβάθμιση στο κέλυφος των κτιρίων. Από το 2030 και ύστερα υπάρχουν ριζικές αλλαγές και στα συστήματα θέρμανσης, με σταδιακή κατάργηση των καυστήρων πετρελαίου δεδομένης της μεγάλης ανθρακικής τους έντασης και της χαμηλής απόδοσής τους. Προς το 2050, η χρήση πετρελαίου θέρμανσης σε καυστήρες και σόμπες θα αντικατασταθεί από πηγές ενέργειας πολύ χαμηλότερης ανθρακικής έντασης όπως το κλιματικά ουδέτερο συνθετικό αέριο αλλά και τον ηλεκτρισμό που σε όλα τα σενάρια είναι πρακτικά μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050. Ο ηλεκτρισμός χρησιμοποιείται σε συστήματα αυξημένης αποδοτικότητας όπως οι αντλίες θερμότητας και όχι πλέον σε μεμονωμένα ηλεκτρικά σώματα χαμηλής απόδοσης. Μετά το 2030, οι αντλίες θερμότητας θα εξυπηρετούν και τις ανάγκες ψύξης των χώρων σε συνδυασμό με τις χαμηλότερης απόδοσης μονάδες κλιματισμού. Ομοίως, οι ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης δεν θα καλύπτονται από ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες λόγω της χαμηλής τους απόδοσης, αλλά από σταδιακά αυξανόμενη χρήση ΑΠΕ μέσω ηλιακών θερμοσίφωνων.

Για να βοηθηθούν οι καταναλωτές της ΕΕ να μειώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και το ανθρακικό τους αποτύπωμα, από τη Δευτέρα 1η Μαρτίου 2021, σε όλα τα καταστήματα και τους διαδικτυακούς εμπόρους λιανικής, θα ισχύει μια νέα έκδοση της ευρέως αναγνωρισμένης ενεργειακής ετικέτας της ΕΕ. Οι νέες ετικέτες θα ισχύουν αρχικά για τέσσερις κατηγορίες προϊόντων — ψυγεία και καταψύκτες, πλυντήρια πιάτων, πλυντήρια ρούχων και τηλεοράσεις (και άλλες εξωτερικές διατάξεις απεικόνισης). Την 1η Σεπτεμβρίου θα ακολουθήσουν νέες ετικέτες για λαμπτήρες και λάμπες με σταθερές φωτεινές πηγές, ενώ άλλα προϊόντα θα ακολουθήσουν τα επόμενα έτη. Καθώς με βάση την τρέχουσα κλίμακα όλο και περισσότερα προϊόντα επιτυγχάνουν βαθμολογίες A+, A++ ή A+++, η σημαντικότερη αλλαγή είναι η επιστροφή σε μια απλούστερη κλίμακα, από το A έως το G. Η κλίμακα αυτή είναι αυστηρότερη και σχεδιασμένη έτσι ώστε λίγα μόνο προϊόντα να μπορούν αρχικά να συγκεντρώσουν βαθμολογία «Α»· έτσι μένει χώρος ώστε να συμπεριληφθούν πιο αποδοτικά προϊόντα στο μέλλον. Τα ενεργειακώς αποδοτικότερα προϊόντα που διατίθενται σήμερα στην αγορά θα φέρουν πλέον την ένδειξη «B», «C» ή «D». Στις ετικέτες θα συμπεριληφθούν ορισμένα νέα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου ενός συνδέσμου QR προς μια πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων, η οποία θα επιτρέπει στους καταναλωτές να βρίσκουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το προϊόν. Από την 1 Μαρτίου θα τεθούν επίσης σε ισχύ ορισμένοι κανόνες «οικολογικού σχεδιασμού» — ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα επισκευής και την υποχρέωση των κατασκευαστών να διατηρούν τα ανταλλακτικά διαθέσιμα επί μια σειρά ετών μετά την τελευταία διάθεση ενός προϊόντος στην αγορά. Η Κάντρι Σίμσον, επίτροπος Ενέργειας, δήλωσε σχετικά: «Η αρχική ενεργειακή ετικέτα υπήρξε εξαιρετικά πετυχημένη, και βοήθησε τα νοικοκυριά στην Ευρώπη να εξοικονομήσουν, κατά μέσο όρο, αρκετές εκατοντάδες ευρώ κάθε έτος, ενώ ώθησε τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην έρευνα και την καινοτομία. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, πάνω από το 90 % των προϊόντων εντασσόταν στις κατηγορίες A+, A++ ή A+++. Το νέο σύστημα θα είναι πιο σαφές για τους καταναλωτές και τις καταναλώτριες και θα εγγυάται τη συνεχή καινοτομία εκ μέρους των επιχειρήσεων και τη δημιουργία ακόμα πιο αποδοτικών προϊόντων. Αυτό μας θα μας βοηθήσει επίσης να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.» Εκτός από την αναπροσαρμογή της τάξης ενεργειακής απόδοσης των προϊόντων, διαφορετική είναι και η διάταξη της νέας ετικέτας, με σαφέστερα και πιο σύγχρονα εικονίδια. Όπως οι προηγούμενες ετικέτες, οι αναπροσαρμοσμένες ετικέτες δεν δείχνουν μόνο την τάξη ενεργειακής απόδοσης. Για ένα πλυντήριο ρούχων, για παράδειγμα, δείχνουν με μια ματιά τον αριθμό των λίτρων νερού ανά κύκλο πλυσίματος, τη διάρκεια του κύκλου και την κατανάλωση ενέργειας, όπως μετράται για ένα τυποποιημένο πρόγραμμα. Μια ακόμα σημαντική αλλαγή είναι η εισαγωγή ενός κωδικού QR στο άνω δεξί μέρος των νέων ετικετών. Με τη σάρωση του κωδικού QR, οι καταναλωτές και οι καταναλώτριες μπορούν να βρουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το μοντέλο του προϊόντος, όπως δεδομένα σχετικά με τις διαστάσεις, τα ειδικά χαρακτηριστικά ή τα αποτελέσματα δοκιμών, ανάλογα με τη συσκευή. Όλες οι συσκευές που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ πρέπει να καταχωρίζονται σε μια νέα πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων — το Ευρωπαϊκό μητρώο προϊόντων για τις ενεργειακές ετικέτες (EPREL). Αυτό θα διευκολύνει περαιτέρω τη σύγκριση παρόμοιων προϊόντων στο μέλλον. Εκτός από τους νέους κανόνες για την ενεργειακή επισήμανση, την 1η Μαρτίου 2021 πρόκειται να τεθούν σε ισχύ οι αντίστοιχοι νέοι κανονισμοί για τον οικολογικό σχεδιασμό. Οι κανονισμοί αυτοί αφορούν κυρίως τις επικαιροποιημένες ελάχιστες απαιτήσεις απόδοσης και ενισχύουν το δικαίωμα των καταναλωτών και των καταναλωτριών να επισκευάζουν τα προϊόντα, ενώ επίσης στηρίζουν την κυκλική οικονομία. Οι κατασκευαστές ή οι εισαγωγείς θα υποχρεούνται πλέον να διαθέτουν στους επαγγελματίες επισκευαστές μια σειρά βασικών εξαρτημάτων (κινητήρες και ψήκτρες κινητήρων, αντλίες, αποσβεστήρες κραδασμών και ελατήρια, τύμπανα πλυσίματος κ.λπ.) για τουλάχιστον 7-10 έτη μετά τη διάθεση στην αγορά της ΕΕ του τελευταίου τεμαχίου ενός μοντέλου. Και για τους τελικούς χρήστες (δηλαδή τους καταναλωτές και τις καταναλώτριες που δεν είναι επαγγελματίες επισκευαστές ή επισκευάστριες, αλλά επιθυμούν να πραγματοποιούν μόνοι ή μόνες τους τις επισκευές), οι κατασκευαστές πρέπει να διαθέτουν ορισμένα ανταλλακτικά επί αρκετά χρόνια μετά την απόσυρση ενός προϊόντος από την αγορά — προϊόντα όπως θύρες ή μεντεσέδες και στεγανοποιητικά χωρίσματα, που προσφέρονται για ιδιοεπισκευές. Ο μέγιστος χρόνος παράδοσης όλων αυτών των εξαρτημάτων είναι 15 εργάσιμες ημέρες μετά την παραγγελία. Ιστορικό Η ενεργειακή ετικέτα της ΕΕ αποτελεί ευρέως αναγνωρισμένο χαρακτηριστικό των οικιακών προϊόντων, όπως οι λαμπτήρες φωτισμού, οι τηλεοράσεις ή τα πλυντήρια ρούχων, και έχει βοηθήσει τους καταναλωτές και τις καταναλώτριες να κάνουν τεκμηριωμένες επιλογές εδώ και περισσότερα από 25 χρόνια. Σε πανευρωπαϊκή έρευνα (Ευρωβαρόμετρο) που διεξήχθη το 2019, το 93 % των καταναλωτών και των καταναλωτριών επιβεβαίωσαν ότι αναγνώριζαν την ετικέτα ενώ το 79 % επιβεβαίωσαν ότι είχε επηρεάσει την απόφασή τους σχετικά με το προϊόν που θα αγοράσουν. Μαζί με τις εναρμονισμένες ελάχιστες απαιτήσεις επιδόσεων (που είναι γνωστές ως «οικολογικός σχεδιασμός»), οι κανόνες της ΕΕ για την ενεργειακή επισήμανση εκτιμάται ότι μειώνουν τις καταναλωτικές δαπάνες κατά δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, δημιουργώντας πολλαπλά άλλα οφέλη για το περιβάλλον και για τους κατασκευαστές και τους εμπόρους λιανικής πώλησης. Οι νέες κατηγορίες της αναπροσαρμοσμένης ετικέτας συμφωνήθηκαν μετά από συστηματική και πλήρως διαφανή διαδικασία διαβούλευσης, με τη στενή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και των κρατών μελών σε όλα τα στάδια, έλεγχο από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο — και επαρκή συμμετοχή και έγκαιρη ενημέρωση των κατασκευαστών. Όπως απαιτείται από τον κανονισμό-πλαίσιο, κατά τα προσεχή έτη θα αναπροσαρμοστεί η κλίμακα και άλλων ομάδων προϊόντων — συμπεριλαμβανομένων των στεγνωτηρίων ρούχων, των τοπικών θερμαντήρων χώρου, των κλιματιστικών, των συσκευών μαγειρέματος, των μονάδων εξαερισμού, των επαγγελματικών ερμαρίων ψύξης, των θερμαντήρων χώρου και νερού και των λεβήτων στερεού καυσίμου. Η μετάβαση στις αναπροσαρμοσμένες ετικέτες συμπίπτει με την έναρξη ισχύος δύο οριζόντιων («omnibus») κανονισμών που εγκρίθηκαν πρόσφατα για να διορθώσουν ή να αποσαφηνίσουν μια σειρά ζητημάτων που εντοπίστηκαν στους σχετικούς κανονισμούς για την ενεργειακή επισήμανση και τον οικολογικό σχεδιασμό, όπως εκδόθηκαν αρχικά το 2019. Περισσότερες πληροφορίες Ερωτήσεις και απαντήσεις (σύντομα διαθέσιμες στα ελληνικά) Ιστοσελίδα για την ενεργειακή ετικέτα και τον οικολογικό σχεδιασμό Οριζόντιος κανονισμός για την ενεργειακή επισήμανση Οριζόντιος κανονισμός για τον οικολογικό σχεδιασμό

Με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κινδυνεύει η Ελλάδα εξαιτίας της μεγάλης σπατάλης ενέργειας από τα κτίρια. Με παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κινδυνεύει η Ελλάδα εξαιτίας της μεγάλης σπατάλης ενέργειας από τα κτίρια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Ιταλία και την Πορτογαλία να λάβουν εθνικά μέτρα σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Ειδικότερα, η Επιτροπή απέστειλε αιτιολογημένες γνώμες στις χώρες διότι έως σήμερα δεν έχουν ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία για την εξοικονόμηση ενέργειας. Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας 2010/31/ΕΕ στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών έληξε στις 9 Ιουλίου 2012. Σύμφωνα με την οδηγία αυτή, τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίσουν και να εφαρμόσουν ελάχιστες απαιτήσεις όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση για τα νέα και τα υφιστάμενα κτίρια, να διασφαλίσουν την πιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και να απαιτήσουν την τακτική επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού. Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι, έως το 2021, όλα τα νέα κτίρια θα είναι «κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας». Αν τα τέσσερα κράτη μέλη δεν συμμορφωθούν με τις νομικές τους υποχρεώσεις εντός δύο μηνών, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να τα παραπέμψει στο Δικαστήριο. Πηγή: http://www.skai.gr/news/environment/article/222380/sto-europaiko-dikastirio-i-ellada-gia-ti-spatali-energeias-sta-ktiria/#ixzz3yMcyuZDP

Εκπρόσωποι 36 χωρών ανακοίνωσαν τη Δευτέρα (7/12/15) την επίσημη έναρξη μιας πρωτοβουλίας για την προώθηση της γεωθερμικής ενέργειας στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, ως μία καθαρότερη εναλλακτική για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα. Η Παγκόσμια Γεωθερμική Συμμαχία, η ίδρυση της οποίας ανακοινώθηκε στο περιθώριο των συνομιλιών του ΟΗΕ για το κλίμα στο Παρίσι, έχει ως στόχο τον εξαπλασιασμό της γεωθερμικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τον τριπλασιασμό της θέρμανσης από γεωθερμικές πηγές έως το 2030. Το μερίδιο της γεωθερμικής ενέργειας αυξάνεται σήμερα με ρυθμό τρία έως τέσσερα τοις εκατό ανά έτος, παρέχοντας 12 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο αριθμός αυτός μπορεί να φτάσει τα 100 γιγαβάτ. Εξάλλου, μόνο 24 από τις 90 χώρες με γεωθερμικό δυναμικό αξιοποιούν πραγματικά τον πόρο. Γεωθερμική ενέργεια είναι η φυσική θερμική ενέργεια της Γης που διαρρέει από το εσωτερικό προς την επιφάνεια, και η οποία αξιοποιείται πραγματοποιώντας γεώτρηση σε θερμά πετρώματα και χρησιμοποιώντας στη συνέχεια το θερμό νερό για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή την παροχή θέρμανσης. Εκτός από βιώσιμη, η γεωθερμική ενέργεια θεωρείται εξαιρετικά καθαρή, καθώς η διαδικασία απαιτεί πολύ χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα. Τα μειονεκτήματα της μεθόδου είναι το υψηλό κόστος των γεωτρήσεων και οι κίνδυνοι που συνδέονται με την φάση της εξερεύνησης. Στόχος της συμμαχίας, η ίδρυση της οποίας δρομολογήθηκε για πρώτη φορά το Σεπτέμβριο του 2014 σε διάσκεψη του ΟΗΕ, είναι να ξεπεραστεί η «πολιτική αβεβαιότητα» σχετικά με τη γεωθερμική ενέργεια. Τα μέλη της συμμαχίας περιλαμβάνουν χώρες από τις περιοχές με το μεγαλύτερο γεωθερμικό δυναμικό στην Αφρική, τη Νοτιοανατολική Ασία και τη Λατινική Αμερική, όπως η Κένυα, η Τανζανία, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες και η Γουατεμάλα. Πηγή: http://polytexnikanea.gr/WP3/?p=43358

Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, έπειτα από τις συνομιλίες που είχε με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι στην Μόσχα, δήλωσε σήμερα πως σχεδιάζεται από τη Ρωσία η κατασκευή τουλάχιστον 6 μονάδων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στην Ινδία μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Ο Ρώσος πρόεδρος υπογράμμισε πως η Μόσχα και το Νέο Δελχί συνεργάζονται με επιτυχία στην κατασκευή πυραύλων τύπου Brahmos και σχεδιάζουν να προχωρήσουν στην παραγωγή ενός νέου τύπου πολεμικών αεροσκαφών και επιβατικού αεροσκάφους. Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν που δόθηκε στη δημοσιότητα σε συνέχεια των συνομιλιών, οι δύο χώρες επαναδιαβεβαίωσαν την κοινή τους αφοσίωση σε περαιτέρω συνεργασία στην εξερεύνηση του διαστήματος, στην κατασκευή πυραύλων και στην κατασκευή μηχανών. Πηγή: http://www.altsantiri.gr/kosmos/sinergasia-rosias-indias-stin-kataskevi-monadon-pirinikis-energias/

Ο Υπουργός ΥΠΕΝ υπέγραψε την ανάθεση έργου για την ανάπτυξη θεματικού διαδικτυακού τόπου παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων οικιακού, τριτογενούς τομέα και δημοσίων κτιρίων για τις ανάγκες του τμήματος Ενέργειας της Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος, στην Λ. Κηφισίας 1-3, Αθήνα» του Σώματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων της Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδας και συγκεκριμένα του Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας, στην εταιρεία '"e-Schema". Χαρακτηριστικά του έργου: Σκοπός Η προμήθεια για την ανάπτυξη θεματικού διαδικτυακού τόπου παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων οικιακού, τριτογενούς τομέα και δημοσίων κτιρίων πραγματοποιείται για την καταχώρηση στατιστικών αποτελεσμάτων για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων οικιακού, τριτογενούς τομέα και δημοσίων κτιρίων. Περιγραφή φυσικού αντικειμένου Στα πλαίσια ικανοποίησης υπηρεσιακών αναγκών, όπως και της ευρύτερης ενημέρωσης του κοινού (πολιτών, μηχανικών, ερευνητικών ιδρυμάτων, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κοκ) κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη θεματικού διαδικτυακού τόπου παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων οικιακού, τριτογενούς τομέα και δημοσίων κτιρίων. Την διαχείριση και εποπτεία λειτουργίας του θα έχει η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου, τον δε συντονισμό και την ευθύνη εισαγωγής και διαχείρισης του περιεχομένου έχει η αρμόδια Διεύθυνση Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος του ΣΕΠΔΕΜ. Η καταχώρηση και η δημοσίευση των στοιχείων θα γίνεται από πιστοποιημένους υπαλλήλους του Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας Νοτίου Ελλάδος. Επισημαίνεται ότι ο διαδικτυακός τόπος θα εναρμονίζεται με τα πρότυπα που υποδεικνύει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση (egovernment) και η εικαστική παρουσία του διαδικτυακού τόπου θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις διαδικτυακής παρουσίας ενός δημόσιου οργανισμού και εναρμονισμένη με το ύφος του λειτουργούντος επίσημου διαδικτυακού τόπου του Υπουργείου. Η ανάπτυξη θα γίνει σε γλώσσα προγραμματισμού php ή ASP (τρέχουσα σταθερή έκδοση) και η εγκατάσταση σε εικονικό διακομιστή με λειτουργικό LINUX. Ο συνολικός χρόνος υλοποίησης των εργασιών είναι ένας μήνας από την υπογραφή της Σύμβασης . Πηγή: http://www.b2green.gr/el/post/30146/

Ο ενεργειακός χάρτης πορείας για το 2050 της Ευρωπαϊκής Ενωσης κάνει λόγο για τον ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσει η ασφαλής, βιώσιμη και οικονομικά προσιτή ενέργεια στην ευημερία των ανθρώπων, τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και τη συνολική λειτουργία της κοινωνίας. «Το ενεργειακό τοπίο αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς και το παραδοσιακό σύστημα ηλεκτρικής παραγωγής, μεταφοράς και διανομής βρίσκεται αντιμέτωπο με δυσκολίες στην υποστήριξη των νέων δεδομένων - δυσκολίες που προέρχονται από τις πολιτικές για την ενέργεια, οι οποίες θα πρέπει να προβλέπουν μείωση της επίδρασής της στο περιβάλλον», εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Δημήτρης Μήτσαινας, σύμβουλος σε θέματα Τηλεπικοινωνιών και Εξυπνων Δικτύων. Ευρωπαϊκοί στόχοι για την ενέργεια «Οι νέες ευρωπαϊκές πολιτικές αφορούν τρεις κυρίαρχους στόχους: τη μείωση των θερμοκηπικών αερίων με σκοπό να μην αυξηθεί η μέση θερμοκρασία άνω των 2 βαθμών Κελσίου από την προβιομηχανική εποχή, τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) φιλικότερων στο περιβάλλον και την αποτελεσματικότερη χρήση της ενέργειας. Ο τριπλός ευρωπαϊκός ενεργειακός στόχος 20%-20%-20% για την Ευρώπη του 2020 είναι: 20% μείωση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, 20% αύξηση του ποσοστού ενέργειας από ΑΠΕ και 20% περισσότερη αποτελεσματικότητα στη χρήση ενέργειας. Για το 2030 οι στόχοι αναπροσαρμόστηκαν στο 40%, 27% και 30% αντίστοιχα. Ο στόχος της μείωσης εκπομπών θερμοκηπικών αερίων (CO2) έχει ήδη επιτευχθεί, ξεπερνώντας η μείωση το 23%, ενώ αναμένεται μέχρι το 2020 να ξεπεράσει το 25%, στο οποίο φυσικά βοήθησε η ύφεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ομως οι υπόλοιποι στόχοι υπολείπονται. Στον τομέα των ΑΠΕ αναμένεται να υπολείπεται κατά 10% από τον στόχο. Παρά τη σημαντικότατη συμβολή των φωτοβολταϊκών, που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τους στόχους του 2020 στην παραγωγή ηλεκτρισμού, η τεχνολογία υπεράκτιας αιολικής παραγωγής υπολείπεται σε σημαντικότατο βαθμό και συνολικά δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται ο στόχος. Επίσης, στον τομέα θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ, παρ' όλη τη θετική συμβολή των τεχνολογιών βιομάζας και αντλιών θερμότητας, οι υπόλοιπες τεχνολογίες βιοαερίου, γεωθερμίας και ηλιακής θέρμανσης υπολείπονται και επίσης ο στόχος για χρήση 10% ΑΠΕ στις μεταφορές φαίνεται να μην είναι επιτεύξιμος εξαιτίας της μη επαρκούς χρήσης βιοκαυσίμων στις μεταφορές. Τέλος, η αποτελεσματικότητα (Energy Efficiency) θα βρίσκεται 1%-2% λιγότερο από τους στόχους, εκτός κι αν οι χώρες της Ε.Ε. εντείνουν τις προσπάθειές τους κυρίως στην αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών, με συσκευές καλύτερης ενεργειακής απόδοσης αλλά και με την αντικατάσταση των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας με έξυπνους μετρητές που θα βοηθήσουν τον καταναλωτή να έχει ενεργό ρόλο στη μείωση της κατανάλωσης, στη βελτιστοποίηση της χρήσης, στην επιλογή συσκευών μειωμένης ενεργειακής κατανάλωσης και τη δυνατότητα ενεργοποίησης συσκευών σε χρονικές στιγμές εκτός αιχμής χαμηλότερου κόστους ή όταν είναι διαθέσιμα πλεονάσματα αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Τεχνολογίες παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας Η εισαγωγή της αυτοπαραγωγής καταναλωτών και επιχειρήσεων με τεχνολογίες φωτοβολταϊκών στέγης, γεωθερμικών αντλιών θερμότητας και αιολικών γεννητριών αλλάζει τη μέχρι σήμερα κεντρικοποιημένη ηλεκτροπαραγωγή, όπου πλέον ο καταναλωτής γίνεται και παραγωγός. Σε αυτές προστίθεται πλέον και η αποθήκευση ενέργειας με τις νέου τύπου μπαταρίες ιόντων λιθίου. Κατασκευάζονται νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, όπως συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, προσφέροντας και ζεστό νερό ή συνδυασμένου κύκλου, όπου ο θερμός αέρας από την παραγωγή χρησιμοποιείται σε αεριοστρόβιλους και αυξάνουν σε σημαντικότατο βαθμό την απόδοση από τα επίπεδα των 25%-40% σε 60%. Η αντικατάσταση του λιγνίτη και του πετρελαίου από το φυσικό αέριο ως καύσιμο για τα εργοστάσια παραγωγής, που πλέον ακόμα και με τις σχετικά χαμηλές τιμές δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα οι τιμές παραγωγής των εργοστασίων φυσικού αερίου είναι φτηνότερες από αρκετά εργοστάσια λιγνίτη, ενώ σε επικείμενη αύξηση των τιμών δικαιωμάτων η παραγωγή από αέριο θα είναι συμφερότερη για τις περισσότερες χώρες. Ηδη στη χώρα μας, πέραν των μονάδων της ΔΕΗ στο Κερατσίνι, Λαύριο και Κομοτηνή με ηλεκτροπαραγωγά εργοστάσια που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως καύσιμο συνολικής ισχύος 1.966 MW, τρία ιδιωτικά σχήματα έχουν εγκαταστήσει 7 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 2.614,78 MW με φυσικό αέριο, εκ των οποίων τα 6 είναι συνδυασμένου κύκλου και το ένα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας. Πέρα από την παραγωγή στη χώρα μας σημαντικό όφελος θα έχουμε από τη διασύνδεση της Κρήτης και των νησιών μας με το Συνδεδεμένο Δίκτυο επιφέροντας σημαντική εξοικονόμηση στο άμεσο μέλλον. Αλλες νέες τεχνολογίες είναι η δέσμευση και η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture and Storage) σε γεωλογικούς σχηματισμούς, όπως π.χ. σε εξαντλημένα κοιτάσματα πετρελαίου ή φυσικού αερίου αρκετά χιλιόμετρα κάτω από το έδαφος, ώστε να επιμηκυνθεί η χρήση της παραγωγής με λιγνίτη. Η αποθήκευση ενέργειας με πεπιεσμένο αέρα (Compressed Air Energy Storage) είναι μια τεχνολογία εφάμιλλη της υδροηλεκτρικής που έχει επίσης εμφανιστεί, καθώς και η ηλεκτροπαραγωγή με χρήση βιοκαυσίμων που θα χρησιμοποιηθούν και στις μεταφορές. Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι αναμφίβολα η μεγαλύτερη εξέλιξη για τους καταναλωτές, όπου με τη μείωση του κόστους της τεχνολογίας θα είναι εφικτή η αγορά και η χρήση του. Εξυπνο Δίκτυο Σημαντικότατη εξέλιξη, όμως, θα έχουμε και στις τεχνολογίες Μεταφοράς και Διανομής, όπου πλέον το Ηλεκτρικό Δίκτυο μετασχηματίζεται σε Εξυπνο Δίκτυο. Η αντικατάσταση των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας από έξυπνους μετρητές, οι οποίοι θα μετρούν πολύ συχνά την κατανάλωση, θα επιφέρει την εισαγωγή κλιμακωτών τιμολογίων και με την ενεργή συμμετοχή του καταναλωτή στη μείωση της κατανάλωσης σε ώρες αιχμής, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους παραγωγής. Η αλλαγή των συνηθειών με σκοπό την αποδοτικότερη χρήση είναι στόχος που θα επιτευχθεί με την ενημέρωση του καταναλωτή με τεχνολογίες μέσω του διαδικτύου, όπου θα έχει πρόσβαση από παντού, ενώ το «Εξυπνο Σπίτι» με συσκευές που θα ανταποκρίνονται είτε αυτόματα στις αλλαγές τιμολογιακής ζώνης ή σε καταστάσεις αιχμής που θα ενημερώνει ο Διαχειριστής της Ηλεκτρικής Ενέργειας ή με απομακρυσμένο έλεγχο από τον καταναλωτή θα επιφέρει σημαντικές μειώσεις στην κατανάλωση. Διάφορες μελέτες συγκλίνουν ότι η μείωση της κατανάλωσης είναι τουλάχιστον 5% και μπορεί να φτάσει και πέραν του 20%. Το μεγαλύτερο όφελος, όμως, θα είναι από τη δραστική μείωση της ρευματοκλοπής και της άμεσης διακοπής ηλεκτροδότησης των οφειλετών. Στη χώρα μας έχει ήδη γίνει η εγκατάσταση συστημάτων Τηλεμέτρησης και έξυπνων μετρητών στους καταναλωτές μέσης τάσης από κοινοπραξίες όπως αυτή των PROTASIS και ITF-EDV Fröschl και στους μεγάλους καταναλωτές χαμηλής τάσης από την ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Αναμένεται να ξεκινήσει και το πιλοτικό έργο για τους οικιακούς καταναλωτές στις περιοχές της Ξάνθης, της Λέσβου και της Λευκάδας, όπου στον πρόσφατο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνον τρία σχήματα και δεν προσέλκυσε το ενδιαφέρον παραδοσιακών κατασκευαστών μετρητών. Πέραν της εισαγωγής μετρητών, νέες τεχνολογίες έχουν ήδη εισαχθεί για τον έλεγχο της μεταφοράς όπως συστήματα SCADA και συστήματα διαχείρισης ενέργειας (EMS), συστήματα διαχείρισης διανομής (DMS) και συστήματα διαχείρισης βλαβών, τα οποία θα πρέπει να ολοκληρωθούν με τα νέα συστήματα τηλεμέτρησης των έξυπνων μετρητών σε ενιαία πληροφοριακά περιβάλλοντα. Πηγή: http://www.efsyn.gr:10080/arthro/allages-sto-energeiako-topio

Το εργοστάσιο-γίγας που κατασκευάζει η Tesla στην έρημο Νεβάδα αποτελεί τον βασικό πυλώνα της στρατηγικής της στον κλάδο της ηλεκτροκίνησης. Χωρίς το «Gigafactory» η εταιρεία του Ήλον Μασκ δεν θα μπορεί να διασφαλίσει την προμήθεια μπαταριών για τα εκατοντάδες χιλιάδες οικονομικά προσιτά ηλεκτρικά αυτοκίνητα που σκοπεύει να παράξει στο προσεχές μέλλον, αρχής γενομένης με το φθηνό «Model 3″ από τον Μάρτιο του 2016. Χάρη στις οικονομίες κλίμακας και τη χρήση της υψηλής τεχνολογίας, οι μπαταρίες του Gigafactory θα είναι κατά 30% φθηνότερες από τις υπόλοιπες συμπιέζοντας προς τα κάτω το συνολικό κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla. Άλλωστε η μπαταρία αντιστοιχεί στο 25%-50% του κόστους ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος. Μάλιστα, σύμφωνα με τον αναλυτή της επενδυτικής τράπεζας Jefferies, Νταν Ντόλεβ, η Tesla θα μειώσει το κόστος των μπαταριών κατά 70%, στα 38 δολάρια ανά Κιλοβατώρα όταν το εργοστάσιο Gigafactory φτάσει στο αποκορύφωμα της παραγωγικής του ικανότητας, βελτιωθεί η τεχνολογία των μπαταριών, βελτιστοποιηθεί η εφοδιαστική αλυσίδα και συντρέξουν και ορισμένοι ακόμα, δευτερεύοντες, παράγοντες. Τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα των νέων μπαταριών Tesla περιλαμβάνουν μια αποδοτική κάθοδο νικελίου-κοβαλτίου-αλουμινίου και τη χρήση μιας ανόδου συνθετικού πυριτίου-γραφενίου με διπλάσια έως εξαπλάσια αποθηκευτική ικανότητα σε σύγκριση με τις συμβατικές ανόδους γραφίτη που χρησιμοποιούνται σήμερα. Το Gigafactory θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα κτίσματα στον πλανήτη. Η θέση του στην τελική κατάταξη εξαρτάται από την τελική επέκταση του αρχικού σχεδίου και σε πλήρη λειτουργία θα παραγάγει μόνο του περισσότερες μπαταρίες από την παγκόσμια παραγωγή του 2013. —Μηδενική ενεργειακή κατανάλωση και εκπομπές ρύπων Ωστόσο, λίγα έχουν γραφτεί για τις ενεργειακές αρετές του εργοστασίου: θα έχει μηδενικό ενεργειακό ισοζύγιο και θα είναι κλιματικά ουδέτερο. Καταρχάς, η οροφή του έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να είναι καλυμμένη σχεδόν στο σύνολο της επιφάνειάς της από φωτοβολταϊκά πάνελ. Φωτοβολταϊκά πάνελ θα εγκατασταθούν και στις πλαγιές που περιβάλλουν τη μονάδα. Όσον αφορά στις εκπομπές ρύπων του θερμοκηπίου, τα φωτοβολταϊκά μπορεί να απομακρύνουν έναν μεγάλο όγκο, αλλά στόχος ήταν ο εκμηδενισμός τους, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα αυτοκίνητα που παράγει η Tesla. Έτσι, στο Gigafactory δεν φτάνει ούτε καν ένας σωλήνας φυσικού αερίου για «ρεζέρβα». Οι μηχανικοί που σχεδιάζουν το πρωτοποριακό εργοστάσιο αναγκάστηκαν να αξιοποιήσουν προϋπάρχουσες τεχνολογικές λύσεις σε διαφορετική κατεύθυνση και κλίμακα. Για παράδειγμα, μια αντλία θερμότητας αποδεικνύεται αποδοτικότερη από την καύση φυσικού αερίου για την κίνηση ατμογεννητριών. Οι μόνες εκπομπές ρύπων που παράγονται στον χώρο της μονάδας είναι αυτές που εκλύουν οι εξατμίσεις των μη ηλεκτρικών οχημάτων εργαζομένων και επισκεπτών. Γιατί τότε τα εργοστάσια δεν χρησιμοποιούν την τεχνολογία των αποδοτικότερων αντλιών θερμότητας και προτιμούν το φυσικό αέριο; Πιθανότατα διότι δίκτυο φυσικού αερίου διασχίζει εκ των προτέρων τα βιομηχανικά πάρκα και έτσι δεν αναζητούνται εναλλακτικές. Ορισμένες φορές, οι φιλόδοξοι (και περιοριστικοί) στόχοι για ουδέτερο κλιματικό αποτύπωμα και μηδενική κατανάλωση ενέργειας προάγουν τη δημιουργική σκέψη και την καινοτομία. Στο video που ακολουθεί μπορείτε να δείτε το Gigafactory από τα «μάτια» ενός drone. https://www.youtube.com/watch?v=WuDfFmUcJso Πηγή: http://www.econews.gr/2015/11/17/tesla-gigafactory-energeia-126832/