Αναζήτηση στην κοινότητα

Το επίπεδο οξίνισης των ωκεανών ξεπέρασε το όριο που είναι συμβατό με σταθερά και βιώσιμα οικοσυστήματα, ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, ίδρυμα ερευνών, συμπεραίνοντας ότι 7 από τα 9 «όρια του πλανήτη» έχουν πλέον ξεπεραστεί. Η έννοια αυτή των «ορίων του πλανήτη» είχε οριστεί το 2009 από γύρω στους τριάντα ερευνητές. Τότε, αυτοί αποτιμούσαν ότι η ανθρωπότητα είχε «ξεπεράσει τουλάχιστον τρία όρια του πλανήτη». Έκτοτε οι ετήσιοι απολογισμοί του Ινστιτούτου Ερευνών για το Κλίμα του Πότσνταμ (PIK) δείχνουν συνεχή υποβάθμιση. Ο απολογισμός του 2025 δείχνει ότι το όριο της «οξίνισης των ωκεανών» μόλις ξεπεράστηκε. «Ο ωκεανός υφίσταται οξίνιση, η οποία απειλεί τη θαλάσσια ζωή και μας οδηγεί σε επικίνδυνες συνθήκες», ενώ παρουσιάζει «τάση περισσότερης επιδείνωσης», σημείωσαν οι ερευνητές αυτοί. Η βασική αιτία της οξίνισης των ωκεανών είναι η απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που εκπέμπεται με την καύση ορυκτών καυσίμων. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει περίπου το 30% του πλεονάζοντος CO2 που έχει απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα από την καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Η αύξηση της οξίνισης σε σχέση με τα αριθμητικά στοιχεία που είχαν δημοσιευτεί πέρυσι οφείλεται επίσης εν μέρει σε βελτίωση των δεδομένων και σε αναθεώρηση των υπολογισμών. Τα άλλα έξι πλανητικά όρια που έχουν ήδη ξεπεραστεί αφορούν την κλιματική αλλαγή (CO2 στην ατμόσφαιρα), την ακεραιότητα της βιόσφαιρας (εξαφάνιση ειδών και ιδιοποίηση των πόρων από την ανθρωπότητα), αλλά και τη χρήση γης (αποψίλωση), τον κύκλο του γλυκού νερού (ζώνες που έχουν πληγεί από την ξηρασία ή τις πλημμύρες), τους βιογεωχημικούς κύκλους (προσθήκη λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων) και την εισαγωγή νέων οντοτήτων στη βιόσφαιρα (πλαστικά κι άλλα βιομηχανικά χημικά προϊόντα). Τα 2 «όρια του πλανήτη» που δεν έχουν ξεπεραστεί είναι τα αερολύματα στην ατμόσφαιρα (ατμοσφαιρική ρύπανση) και το επίπεδο του όζοντος στη στρατόσφαιρα. -«Χρειαζόμαστε οι κυβερνήσεις να ακούσουν την επιστήμη»- Καθώς η οξύτητα μετράται με τη βοήθεια του pH, η αναφορά γι’αυτό το όριο είναι η συγκέντρωση αραγωνίτη, ενός μετάλλου απαραίτητου για τη ζωή των κοραλλιών και των οστρακόδερμων. Όσο πιο όξινος είναι ο ωκεανός τόσο περισσότερο διαλύεται ο αραγωνίτης. Το όριο είχε οριστεί στο 80% της συγκέντρωσης την προβιομηχανική εποχή, και οι ωκεανοί έχουν πέσει κάτω από αυτό το επίπεδο. «Το pH στην επιφάνεια του ωκεανού έχει ήδη πέσει κατά περίπου 0,1 από την αρχή της βιομηχανικής εποχής. Αυτό είναι ισοδύναμο με αύξηση 30 ως 40% της οξύτητας», επισήμαναν οι επιστήμονες. «Αυτή η αλλαγή απειλεί τους οργανισμούς που σχηματίζουν κελύφη ή σκελετούς από ανθρακικό ασβέστιο, όπως τα κοράλλια, τα μαλάκια ή είδη που είναι κρίσιμης σημασίας για το πλαγκτόν. Η σταδιακή εξαφάνιση των οργανισμών αυτών μπορεί να διαταράξει τη διατροφική αλυσίδα», προειδοποίησαν. Ο απολογισμός για το 2025 παρουσιάστηκε σε τηλεδιάσκεψη από τη Νέα Υόρκη όπου διεξάγεται η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Σε ερώτηση σχετικά με την άρνηση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν ότι η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής επείγει, ο διευθυντής του PIK, ο Γιόχαν Ρόκστρεμ, απάντησε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει κανέναν αξιόπιστο επιστήμονα στο πλευρό του. «Δεν έχει υποστήριξη, ακόμη και μεταξύ των σκεπτικιστών για το κλίμα φίλων του», σημείωσε. «Χρειαζόμαστε οι κυβερνήσεις να ακούσουν την επιστήμη», υποστήριξε παράλληλα ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο οποίος μετείχε στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε. «Φανταστείτε κάθε εθνικός προϋπολογισμός, κάθε σχέδιο ασφαλείας, κάθε εμπορική συμφωνία να άρχιζε με την ερώτηση: αυτό μας διατηρεί εντός των ορίων του πλανήτη; Αυτήν την αλλαγή είναι που χρειαζόμαστε», συμπλήρωσε η πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας Μέρι Ρόμπινσον. Οι ωκεανοί, οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας του πλανήτη, συγκεντρώνουν το 97% του νερού στη Γη. View full είδηση

Τεχνητή νοημοσύνη σημαίνει data centers, δηλαδή αξιοσημείωτα αποθέματα ηλεκτρικής ενέργειας, που έχουν ήδη αντίκτυπο στην παγκόσμια ζήτηση – την παράμετρο η οποία διαμορφώνει τις τιμές αλλά και το αποτύπωμα στο περιβάλλον. Μέσα από τα μοντέλα διεθνών οργανισμών, τα οποία έχουν μετρήσει τις ανάγκες της ΑΙ μέχρι το 2030, προκύπτουν ορισμένα χρήσιμα ευρήματα. Σύμφωνα με τον ΟΠΕΚ, τα data centers κατανάλωσαν παγκοσμίως έως και 500 τεραβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας το 2023. Πρόκειται για όγκο υπερδιπλάσιο της ετήσιας κατανάλωσης την περίοδο 2015-19, ο οποίος εκτιμάται πως θα τριπλασιαστεί σε 1.500 τεραβατώρες μέσα στην επόμενη 5ετία. Η συνολική κατανάλωση ενέργειας των data centers αντιπροσωπεύει σήμερα την αντίστοιχη της Γερμανίας ή της Γαλλίας. Το 2030 θα είναι πλέον συγκρίσιμη με το ενεργειακό προφίλ της Ινδίας, της χώρας που αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Αυτομάτως, θα έχει υπερβεί την προβλεπόμενη παγκόσμια κατανάλωση των ηλεκτρικών οχημάτων, αφού θα απαιτεί 1,5 φορές περισσότερη ενέργεια. Η ταχύτερη αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας των data centers καταγράφεται στις ΗΠΑ, η οποία άλλωστε συγκεντρώνει τον υψηλότερο αριθμό κέντρων δεδομένων στον κόσμο. Σύμφωνα με το μετριοπαθές σενάριο της McKinsey, η ενέργεια που θα απαιτήσουν τα αμερικανικά data centers θα υπερτριπλασιαστεί, ξεπερνώντας τις 600 τεραβατώρες έως το 2030. Οι τιμές Στο καλό σενάριο, η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της καλπάζουσας τεχνητής νοημοσύνης, μαζί με τη ζήτηση θα αυξήσει και την προσφορά, οδηγώντας έτσι σε μικρή μόνον αύξηση των τιμών ενέργειας. Διαφορετικά, μια κατώτερη των προσδοκιών ενίσχυση της προσφοράς θα προκαλέσει απότομες αυξήσεις ενεργειακού κόστους, οι οποίες αφενός θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, αφετέρου θα βάλουν φρένο στην ανάπτυξη της ίδιας της ΑΙ. Στις ΗΠΑ, έχει υπολογιστεί ότι η επέκταση της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας έως και 9%, αφού θα έχει ασκήσει πιέσεις στις τιμές που αφορούν και τις υπόλοιπες πηγές ενέργειας. Στην Ευρώπη, οι περιοχές με στενά περιθώρια ενεργειακού εφοδιασμού (βλ. Ιρλανδία) είναι οι πιο εκτεθειμένες, αφού τα clusters της ΑΙ θα αυξάνουν την πίεση στα τοπικά δίκτυα ωθώντας τις τιμές ανοδικά. Αντιθέτως, στις οικονομίες που έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στο ενεργειακό τους μείγμα (βλ. Γαλλία με πυρηνική ενέργεια ή σκανδιναβικές χώρες με υδροηλεκτρική ενέργεια) ο αντίκτυπος στις τιμές θα είναι μικρότερος. Ως προς τον ρόλο των ανανεώσιμων, παράγοντας-κλειδί θα είναι η ταχύτητα με την οποία θα υλοποιηθούν οι επενδύσεις στις αντίστοιχες υποδομές, ώστε να είναι σε θέση να συνδράμουν αποτελεσματικά στην κάλυψη της ζήτησης από την τεχνητή νοημοσύνη. Ήδη, εταιρείες ΑΙ υπογράφουν συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με κατασκευαστές μονάδων τόσο ανανεώσιμης όσο και πυρηνικής ενέργειας, «κλειδώνοντας» φθηνότερες τιμές για το κοντινό μέλλον. Το βέβαιο είναι ότι, στον βαθμό που οι επιχειρήσεις του κλάδου θα δεσμεύουν ενέργεια για τη λειτουργία των data centers, θα περιορίζουν την προσφορά ενέργειας για άλλες χρήσεις ασκώντας πίεση στις τιμές. Η προσφορά Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Ενέργειας – ΙΕΑ, με μερίδιο άνω του 40%, το φυσικό αέριο αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας για τα data centers στις ΗΠΑ. Ακολουθούν με 24% τα ανανεώσιμα, με 20% η πυρηνική ενέργεια και με 15% ο άνθρακας. Η πυρηνική ενέργεια πρόκειται να διαδραματίσει αυξανόμενο ρόλο στην κάλυψη της ζήτησης των data centers στις ΗΠΑ, ιδίως μετά το 2030, οπότε και αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία οι πρώτοι Μικροί Αρθρωτοί Αντιδραστήρες – SMR. Τα data centers στην Κίνα, για την ώρα, εξυπηρετούνται κατά 70% από ορυκτά καύσιμα, κατά 20% από ανανεώσιμα και κατά 10% από πυρηνική ενέργεια, διαμορφώνοντας μια σχέση η οποία αναμένεται να αντιστραφεί εις βάρος του άνθρακα μέχρι το 2035. Στην Ευρώπη, η ανανεώσιμη και η πυρηνική ενέργεια αναμένεται να προμηθεύσουν το μεγαλύτερο μέρος της πρόσθετης απαιτούμενης ηλεκτρικής ενέργειας, με μερίδιο 85% έως το 2030. Το περιβάλλον Η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας που οδηγείται από την τεχνητή νοημοσύνη εκτιμάται ότι θα προσθέσει 1,7 γιγατόνους στις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από το 2025 έως το 2030, διαμορφώνοντας μέγεθος που αντιστοιχεί στις εκπομπές της Ιταλίας σε μία πενταετία. Μέχρι στιγμής, τα data centers αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μερίδιο των εκπομπών, το οποίο ανέρχεται στο 0,5%. Ωστόσο, οι έμμεσες εκπομπές από τα κέντρα δεδομένων αυξάνονται κατά τουλάχιστον 80% σε ορίζοντα δεκαετίας και είναι σε θέση να ανέλθουν ακόμη και στο 1,5% των εκπομπών – αντιπροσωπεύουν τον κλάδο με την υψηλότερη αύξηση εκπομπών σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλο τομέα. Η εκπαίδευση και η λειτουργία σύνθετων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί υπολογιστική υψηλής απόδοσης και μεγάλα συγκροτήματα διακομιστών. Τα data centers καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας τόσο για συστήματα υπολογισμού όσο και για συστήματα ψύξης. Οι δυνατότητες της ΑΙ όμως σε μια σειρά από τομείς και οι ευεργετικές επιπτώσεις της για τους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι πολλά υποσχόμενες, δείχνοντας πραγματικά ανεξάντλητες. Συμπερασματικά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής καλούνται να αξιοποιήσουν το μομέντουμ γύρω από την ΑΙ και την τεχνολογία αυτή καθ΄αυτήν, συντονίζοντας όμως τις βέλτιστες λύσεις σε διεθνές επίπεδο για να μετριάσουν το κοινωνικό κόστος από το ενεργειακό και περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, το οποίο στο τέλος της ημέρας αποτελεί πρόκληση για την ίδια την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. View full είδηση

Οι υποδομές, από τους δρόμους έως τα ενεργειακά δίκτυα και τα συστήματα ύδρευσης, αποτελούν ένα είδος κληρονομιάς. Δεν πρόκειται για βραχυπρόθεσμες επενδύσεις αλλά για θεμέλια που διαμορφώνουν το μέλλον, επομένως, οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα για τον τρόπο και τον τόπο κατασκευής των έργων καθορίζουν την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και την ευημερία των επόμενων γενιών. Όμως, η ταχεία εμφάνιση της κλιματικής αλλαγής θα υπονομεύσει τα οφέλη των υποδομών για τις επόμενες γενιές. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Έρης Δρίβα στο economix.gr, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο ρυθμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει αυξηθεί σε ρεκόρ 0,26 °C ανά δεκαετία, ενώ η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προβλέπει ότι ο ρυθμός της υπερθέρμανσης από σήμερα έως το 2050 θα είναι περίπου 26% ταχύτερος από τον ρυθμό που καταγράφηκε από το 1970 έως σήμερα. Αυτό καθιστά την κλιματική προστασία των υποδομών όχι μόνο τεχνική ή οικονομική αναγκαιότητα, αλλά και ηθική υποχρέωση, όπως επισημαίνει σε άρθρο του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Καθώς το κλίμα αλλάζει πιο γρήγορα και πιο σοβαρά από ό,τι έχει καταγραφεί στην ιστορία, δεν μπορούμε πλέον να σχεδιάζουμε υποδομές με βάση το παρελθόν. Ωστόσο, αυτό ακριβώς συνεχίζει να συμβαίνει: δρόμοι, σιδηρόδρομοι, κτίρια και αποχετευτικά συστήματα κατασκευάζονται σήμερα με βάση κλιματικές παραμέτρους που δεν θα ισχύουν πλέον στο μέλλον. Αυτό δεν είναι απλώς κακός σχεδιασμός, είναι άδικο για τις γενιές που θα κληρονομήσουν τις συνέπειες. Παρά την ηθική αυτή επιταγή, πολλά από τα εργαλεία πολιτικής που χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση των φυσικών απειλών για τις υποδομές και τη διατήρηση της ακεραιότητας των υποδομών βασίζονται σε προηγούμενες υποθέσεις που γίνονται γρήγορα ξεπερασμένες. Για παράδειγμα, η ανάλυση κόστους-οφέλους (CBA) των υποδομών βασίζεται συχνά σε υπολογισμούς αναμενόμενης αξίας με βάση ιστορικά δεδομένα, υποθέτοντας ότι η κλιματική και μετεωρολογική μεταβλητότητα θα παραμείνει εντός των προτύπων του παρελθόντος. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή εισάγει μη γραμμικότητες, σημεία καμπής και βαθιά αβεβαιότητα, όπως ο ρυθμός της παγκόσμιας θέρμανσης, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Υπό το πρίσμα αυτό, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η CBA πρέπει να γίνει πιο ολιστική και να λαμβάνει υπόψη περισσότερες παραμέτρους και «άξονες ευπάθειας» στην κλιματική αλλαγή, όπως η ανθρώπινη υγεία και οι κοινωνικοοικονομικοί καθοριστικοί παράγοντες της ανθεκτικότητας. Μόνο τότε μπορεί να γίνει βαθιά κατανοητή μια μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της ακεραιότητας και της αποτελεσματικότητας των υποδομών σε επίπεδο συστημάτων. Επιπλέον, τα προεξοφλητικά επιτόκια – βασικός παράγοντας για την αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των υποδομών – καθίστανται επίσης ένας ξεπερασμένος μηχανισμός στην εποχή της κλιματικής αλλαγής. Τα προεξοφλητικά επιτόκια είναι το επιτόκιο με το οποίο εκτιμάται ότι οι υποδομές χάνουν τη λειτουργική δημόσια αξία τους με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι τα προεξοφλητικά επιτόκια πρέπει να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η παγκόσμια ανάγκη για διαγενεακή ανθεκτικότητα έναντι αβεβαιότητας. Ομοίως, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι υπάρχει ηθική επιταγή να επανεξεταστούν τα προεξοφλητικά επιτόκια, προκειμένου να ληφθεί μέριμνα για την ευημερία και την ανθεκτικότητα των μελλοντικών γενεών. Αλλαγή της σκέψης βάσει τεκμηρίων Ενώ πολλές χώρες υστερούν στην ενημέρωση της βάσης τεκμηρίων για την προστασία των μελλοντικών γενεών, ορισμένες κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο εισάγουν μια μακροπρόθεσμη προοπτική στις αξιολογήσεις των υποδομών. Για παράδειγμα, έργα όπως το μετρό του Σίδνεϊ έχουν ενσωματώσει την ανθεκτικότητα στο κλίμα σε κάθε στάδιο του σχεδιασμού. Τα συστήματά του έχουν κατασκευαστεί ώστε να λειτουργούν σύμφωνα με τις προβλέψεις για τη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις για το έτος 2070. Αυτός ο προληπτικός σχεδιασμός διασφαλίζει ότι η υποδομή θα παραμείνει λειτουργική για δεκαετίες, μειώνοντας την πιθανότητα οι μελλοντικοί χρήστες να επιβαρυνθούν με το κόστος έκτακτων αναβαθμίσεων, διακοπών ή βλαβών. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το Worcester της Μασαχουσέτης, όπου οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε πράσινες υποδομές μέσω του Green Worcester Plan αναπτύσσουν υποδομές, ιδίως για την αποστράγγιση των ομβρίων υδάτων, όχι για το παρόν αλλά για το μέλλον. Σε πόλεις όπως το Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, η εφαρμογή του εργαλείου InVEST επέτρεψε την ανάλυση της μακροπρόθεσμης ολοκληρωμένης χρήσης του νερού σε τέσσερα διαφορετικά σενάρια κλιματικής αλλαγής σε επίπεδο κτιρίου, γειτονιάς και πόλης. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους σχεδιαστές να λαμβάνουν τεκμηριωμένες μακροπρόθεσμες αποφάσεις με βάση μια πληθώρα κλιματικών σεναρίων για το μέλλον, και όχι μόνο ένα μοναδικό κλιματικό σενάριο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λύσεις βασισμένες στη φύση με μακροπρόθεσμη κοινωνικο-οικολογική προοπτική έναντι μελλοντικών πλημμυρικών φαινομένων. Ένα άλλο παράδειγμα προέρχεται από τη Μοζαμβίκη, όπου η κλιματική προστασία στην παράκτια πόλη Beira έχει συμβάλει στη μείωση του κινδύνου πλημμύρας για το 40% του πληθυσμού της. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την αποκατάσταση των μαγγρόβων, την ανακαίνιση του αποχετευτικού συστήματος, σταθμούς ελέγχου πλημμυρών και δεξαμενές συγκράτησης νερού σε συνδυασμό με ένα αστικό πράσινο πάρκο. Κυβερνητικές υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο αλλάζουν τον τρόπο υπολογισμού των προεξοφλητικών επιτοκίων, ώστε να καταστεί δυνατή η μακροπρόθεσμη προοπτική των έργων υποδομής. Συγκεκριμένα, αυτό συχνά συνεπάγεται τη μείωση του προεξοφλητικού επιτοκίου με την πάροδο του χρόνου, προκειμένου να τονιστεί η μακροπρόθεσμη αξία των υποδομών. Μια νέα ηθική για τις υποδομές Η προστασία των υποδομών από τις κλιματικές αλλαγές δεν είναι πλέον προαιρετική, αλλά αποτελεί βασικό στοιχείο της οικονομικής βιωσιμότητας, της δημόσιας ασφάλειας και της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστροφών. Αλλά αντιπροσωπεύει και κάτι βαθύτερο: μια νέα ηθική σχεδιασμού που εστιάζει στη δικαιοσύνη σε βάθος χρόνου. Όταν διαθέτουμε υποδομές ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, δεν προσαρμοζόμαστε απλώς στους φυσικούς κινδύνους, αλλά αναγνωρίζουμε το καθήκον μας απέναντι σε όσους θα έρθουν μετά από εμάς. Επιλέγουμε να μεταβιβάσουμε συστήματα που είναι λειτουργικά, οικονομικά προσιτά και ανθεκτικά, και όχι εύθραυστα και ανεπαρκή. Αυτή είναι η σαφέστερη έκφραση της διαγενεακής δικαιοσύνης στο δομημένο περιβάλλον. Αυτή η αλλαγή στις πρακτικές τεκμηρίωσης έχει ήδη ξεκινήσει, αν και με άνισο ρυθμό. Για να καταστήσουμε την κλιματική ανθεκτικότητα κανόνα και όχι καινοτομία, πρέπει να ενσωματώσουμε τις διαγενεακές αρχές στα πρότυπα υποδομών, στους κανονισμούς σχεδιασμού και στο πλαίσιο δημόσιων επενδύσεων. Διότι οι υποδομές δεν αφορούν μόνο το σήμερα, αλλά πάντα το αύριο. View full είδηση

Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (0.88 εκατ. τόνοι), έπεσαν σε χαμηλό τριετίας, χάρη στη μεγάλη μείωση του αερίου αυτόν τον μήνα. Ωστόσο, συνολικά για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025 εκπέμφθηκαν 5.38 εκατ. τόνοι, για το 52% των οποίων υπεύθυνο ήταν το αέριο. Ως αποτέλεσμα έχει ήδη εκπεμφθεί το 53% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα του τομέα (10.2 εκατ. τόνοι), ο οποίος βρίσκεται εκτός τροχιάς επίτευξης του σχετικού στόχου που αποτυπώνεται στο ΕΣΕΚ. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα ηλεκτροπαραγωγής (Απρίλιος 2025 για το διασυνδεμένο δίκτυο και Μάρτιο 2025 για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά) και αυτά των ετήσιων εκπομπών CO2 από το ΣΕΔΕ (2023), εκτιμώνται οι μηνιαίες εκπομπές από κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας, ακολουθώντας τη μεθοδολογία και τις παραδοχές που παρουσιάζονται εδώ. Τον Απρίλιο 2025 η ένταση άνθρακα[1] ήταν 226 γρ. CO2/kWh, αυξημένη κατά 3.3% σε σχέση με τον Μάρτιο 2025, αλλά και πάλι μικρότερη του μέσου ετήσιου συντελεστή έντασης του 2024 (263 γρ. CO2/kWh) και του μέσου όρου των δύο πρώτων μηνών του 2025 (332 γρ. CO2/kWh για Ιανουάριο-Φεβρουάριο). Η αύξηση αυτή στην ένταση άνθρακα οφείλεται κατά βάση στη μείωση της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής (-16% σε σχέση με τον Μάρτιο) που υπερκέρασε τη μείωση των συνολικών εκπομπών αυτόν τον μήνα (-13% σε σχέση με τον Μάρτιο). Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές άνθρακα από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα ήταν 0.88 εκατ. τόνοι, και οι χαμηλότερες των τελευταίων 36 μηνών. Οι επόμενες χαμηλότερες ήταν τον Απρίλιο 2022 με εκατ. τόνους. Η επίδοση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η ηλεκτροπαραγωγή από αέριο που αποτελεί πλέον τη βασική πηγή εκπομπών του τομέα, έπεσε σε χαμηλό 17 μηνών αυτό το μήνα. Παρά τις μειωμένες εκπομπές τον Απρίλιο, οι εκπομπές του πρώτου τετράμηνου του 2025 έφτασαν αθροιστικά τους 5.38 εκατ. τόνους και ήταν οι υψηλότερες των τελευταίων τριών ετών για το ίδιο διάστημα. Ο λόγος είναι η τεράστια αύξηση της χρήσης ορυκτού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή τους πρώτους τρεις μήνες του 2025, που έχουν οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών εκπομπών κατά 16% σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2024. Οι εκπομπές από τις μονάδες ορυκτού αερίου ήταν 2.78 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και οι υψηλότερες της τελευταίας δεκαετίας τουλάχιστον. Ευθύνονται για το 52% του συνόλου των εκπομπών της ηλεκτροπαραγωγής και παρουσίασαν άνοδο 35% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024. Οι εκπομπές από τις μονάδες λιγνίτη ήταν 1.75 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και κοντά στις εκπομπές του 2024 για το ίδιο διάστημα (1.77 εκατ. τόνοι), αντιπροσωπεύοντας το 32% των συνολικών εκπομπών. Οι εκπομπές από τις μονάδες πετρελαίου στα μη διασυνδεδεμένα νησιά εκτιμάται ότι ήταν 0.72 εκατ. τόνοι για το πρώτο τετράμηνο και κοντά στο μέσο όρο των τελευταίων τριών ετών (0.7 εκατ. τόνοι). Σύντομα αναμένουμε να δούμε μείωση χάρη στην καινούρια διασύνδεση της Κρήτης που ξεκίνησε δοκιμαστικά τον Μάιο[2]. Όσον αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών ανά σταθμό ηλεκτροπαραγωγής, ο λιγνιτικός ατμοηλεκτρικός σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Δημητρίου παρέμεινε στην πρώτη θέση με εκπομπές 1.29 εκατ. τόνους για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025. Το διάστημα αυτό ο ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου εξέπεμψε 75% των εκπομπών από λιγνίτη και 25% των συνολικών εκπομπών ηλεκτροπαραγωγής. Επίσης, ήταν ο μοναδικός λιγνιτικός σταθμός σε λειτουργία τον Απρίλιο. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Μεγαλόπολη V με 0.44 εκατ. τόνους. Στην τρίτη θέση έπεσε η Την πρώτη πεντάδα των μεγαλύτερων ρυπαντών για το πρώτο τετράμηνο του 2025 συμπλήρωσαν δύο σταθμοί ορυκτού αερίου, ο Άγιος Νικόλαος ΙΙ με 0.42 εκατ. τόνους και το Λαύριο IV-V με 0.36 εκατ. τόνους. Για το σταθμό Λαυρίου IV-V αυτό αποτελεί αύξηση εκπομπών 62% σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του 2024. Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, οι τρεις μεγαλύτεροι ρυπαντές παραμένουν οι τρεις πετρελαϊκοί σταθμοί της Κρήτης Αθερινόλακκος, Λινοπεράματα και ο σταθμός των Χανίων με εκπομπές 0.17, 0.13 και 0.063 εκατ. τόνους αντίστοιχα για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025. Οι τρεις αυτοί σταθμοί αθροιστικά ήταν υπεύθυνοι για 51% των εκπομπών από μονάδες πετρελαίου. Ακολούθησαν ο σταθμός της Ρόδου με εκπομπές 0.06 εκατ. τόνους και ο σταθμός της Λέσβου με εκπομπές 0.05 εκατ. τόνους. Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που υποβλήθηκε τον Ιανουάριο 2025 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι εκπομπές στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής αναμένεται να μειωθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Συγκεκριμένα στόχος είναι το 2030 οι εκπομπές και από τα τρία καύσιμα να μην ξεπερνούν τους 4 εκατ. τόνους. Αυτό συνιστά μια σημαντική μείωση (-91%) σε σχέση με το 2013, έτος κατά το οποίο οι θερμικές μονάδες άρχισαν να επιβαρύνονται με το κόστος του άνθρακα τον οποίο εξέπεμπαν στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ). Στο τελικό ΕΣΕΚ η εκτίμηση για τις εκπομπές του τομέα το 2025 είναι 10.2 εκατ. τόνοι, 5.05 εκατ. τόνοι δηλαδή λιγότεροι από το 2024 (15.25 εκατ. τόνοι [3]). Το πρώτο τετράμηνο του 2025 εκτιμάται ότι εκπέμφθηκαν εκατ. τόνοι από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής. Αυτό αποτελεί 52.8% του διαθέσιμου προϋπολογισμού άνθρακα για όλο το έτος. Ο εναπομένων προϋπολογισμός άνθρακα είναι μόλις 4.82 εκατ. τόνοι για τους υπόλοιπους 8 μήνες του 2025, γεγονός που δείχνει ότι είναι εκτός τροχιάς επίτευξης του στόχου. Μπορείτε να δείτε την εξέλιξη των εκπομπών του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από το 2013 ως σήμερα και να διαβάσετε τις αναλύσεις προηγούμενων μηνών εδώ. [1] Η ένταση άνθρακα ορίζεται ως ο λόγος των εκπομπών από τα τρία καύσιμα (λιγνίτης, αέριο και πετρέλαιο, συμπεριλαμβανομένων και των ΣΗΘΥΑ) ως προς τη συνολική ηλεκτροπαραγωγή της χώρας από το διασυνδεδεμένο δίκτυο και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά. [2] https://www.ariadne-interconnection.gr/i-etaireia/anakoinoseis/xekina-i-dokimastiki-leitoyrgia-tis-ilektrikis-diasyndesis-kritis-attikis [3] Οι εκπομπές του 2024 είναι οι εκτιμώμενες με βάση τις παραδοχές που αναφέρονται εδώ. View full είδηση

Έκθεση της Eurostat που δημοσιεύθηκε την Τρίτη 12 Ιανουαρίου, παρέχει μια επισκόπηση των περιβαλλοντικών φόρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Τα ευρωπαϊκά στατιστικά διακρίνουν τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες περιβαλλοντικών φόρων που σχετίζονται με την ενέργεια, τις μεταφορές, τη ρύπανση και τους πόρους. Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 691/2011 για τους ευρωπαϊκούς περιβαλλοντικούς οικονομικούς λογαριασμούς, ένας περιβαλλοντικός φόρος είναι ένας φόρος της οποίας η φορολογική βάση είναι μια φυσική μονάδα (ή πληρεξούσιος του) για κάτι που έχει αποδεδειγμένη, συγκεκριμένη αρνητική επίπτωση στο περιβάλλον και το οποίο ορίζεται στο ευρωπαϊκό σύστημα λογαριασμών (ESA 2010) ως φόρος. Το 2019, τα περιβαλλοντικά φορολογικά έσοδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ανήλθαν σε 330,6 δισεκατομμύρια ευρώ, που αντιστοιχούν στο 2,4% του ΑΕΠ. Οι περιβαλλοντικοί φόροι της ΕΕ αντιπροσώπευαν το 5,9% των εσόδων από φόρους και κοινωνικές εισφορές το 2019. Τα μεγαλύτερα μερίδια στην ΕΕ έχουν η Βουλγαρία (10,3%), η Ελλάδα (9,8%), η Εσθονία και η Λετονία (9,6% και οι δύο) και η Κροατία (9,2%) κατέγραψαν τα μεγαλύτερα μερίδια στην ΕΕ. Αυτά τα μερίδια διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Τα ποσοστά αυτά είναι υπερδιπλάσια από της Γερμανίας και του Λουξεμβούργου (και τα 4,4%), τα οποία είναι και τα μικρότερα μερίδια σε όλη την ΕΕ. Οι φόροι επί της ενέργειας στην ΕΕ αντιπροσώπευαν περισσότερα από τα τρία τέταρτα των συνολικών εσόδων από περιβαλλοντικούς φόρους (77,9% του συνόλου) το 2019, πολύ πριν από τους φόρους στις μεταφορές (18,9%) και τη ρύπανση και τους πόρους (3,2%). View full είδηση

Δύο εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα κινδυνεύουν να βγουν σε αχρηστία στο Λονδίνο, εξαιτίας των διατάξεων του νέου περιβαλλοντικού νόμου για την ενεργειακή απόδοση. Περίπου το 10% των γραφείων του Λονδίνου θα μπορούσε σύντομα να καταστεί «ακατάλληλο», όταν εφαρμοστούν οι νέοι κανόνες για την ενεργειακή απόδοση, σύμφωνα με ανάλυση κορυφαίας εταιρείας ακινήτων, που δημοσιεύει το CNBC. Σύμφωνα με τα νέα πρότυπα, που θα εισαχθούν το 2023, κτίρια στην Αγγλία και την Ουαλία με βαθμολογία ενεργειακής απόδοσης χαμηλότερη από το «E» δεν θα μπορούν να κλείσουν νέα μισθώματα. Τα επερχόμενα μέτρα έρχονται ως μέρος των ευρύτερων κυβερνητικών προσπαθειών προς την ουδετερότητα του άνθρακα. Η χαμηλότερη βαθμολογία ενεργειακής απόδοσης ορίζεται σε «G» και η υψηλότερη σε «A». Σε αυτό το πλαίσιο, μια ανάλυση που δημοσιεύτηκε από την Colliers έδειξε ότι περίπου δύο εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα χώρου εργασίας στο Λονδίνου, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 10% του συνολικού αποθέματος, δεν συμμορφώνονται με αυτούς τους κανόνες. Η μελέτη, μάλιστα, θέτει ερωτήματα σχετικά με το μέλλον αυτών των γραφείων, ιδιαίτερα σε μια εποχή που πολλοί εργαζόμενοι πιέζουν να εργαστούν εν μέρει από το σπίτι εν μέσω της συνεχιζόμενης πανδημίας. «Είναι σαν διπλό χτύπημα για αυτά τα κτίρια», δήλωσε στο CNBC ο Andrew Burrell, επικεφαλής οικονομολόγος ιδιοκτησίας στην Capital Economics, αναφερόμενος στους επερχόμενους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και τον αντίκτυπο της κρίσης Covid-19. Τα γραφεία που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες ενεργειακής απόδοσης κινδυνεύουν να τεθούν σε αχρηστία, πρόσθεσε. Επιπλέον, η ίδια μελέτη διαπίστωσε ότι μόνο το 20% των κεντρικών γραφείων του Λονδίνου έχουν ενεργειακή κλάση A και B, με το 57% των χώρων εργασίας στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου να υπάγονται στο D και στο G. Κατόπιν αυτού, οι ιδιοκτήτες πρέπει να αποφασίσουν αν θα αναβαθμίσουν τα κτίριά τους για να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες. View full είδηση

Μια εντυπωσιακή αλλαγή νοοτροπίας συντελείται τα τελευταία χρόνια στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις. Η προστασία των περιοχών Natura και της βιοποικιλότητας, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι πλέον προτεραιότητες – όχι θεωρητικές, αλλά προτεραιότητες που «μεταφράζονται» σε συγκεκριμένους κανονισμούς λειτουργίας και δράσεις. Ορισμένες από αυτές είναι πρωτοποριακές και έχουν την προοπτική να συμβάλουν στην επιστημονική έρευνα, όπως η καταγραφή των ήχων των κητωδών στις ελληνικές θάλασσες από τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού. Ενώ άλλες έχουν εφαρμογή και εκτός της δραστηριότητας των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως η αποτύπωση στους ναυτικούς χάρτες των προστατευόμενων περιοχών και των ναυαγίων. Πέρασαν 14 χρόνια από τότε που το υπουργείο Εθνικής Αμυνας εξέδωσε το πρώτο κείμενο περιβαλλοντικής πολιτικής. Η πολιτική αυτή αναθεωρήθηκε το 2014 και εκ νέου το 2020, ανεβάζοντας υψηλότερα από ποτέ τον πήχη για τις Ενοπλες Δυνάμεις. Natura 2000 «Γνωρίζουμε πλέον ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και επιχειρούν οι Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Αυτή η νέα περιβαλλοντική πραγματικότητα αναμένεται να αναμορφώσει τη γεωπολιτική κατάσταση, με άμεσες συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, στο εμπόριο και στην ασφάλεια», εξηγεί στην «Κ» ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Τριπόντικας, επιτελής του Τμήματος Υποδομής και Προστασίας Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνολογικής Υποστήριξης του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. «Τα καθήκοντα που καλούμαστε να εκτελέσουμε, τα έργα που αναλαμβάνουμε, ο τρόπος που εκπαιδευόμαστε ήδη αλλάζουν, καθώς θα πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα. Αντίστοιχα, στην περιβαλλοντική πολιτική του ΥΠΕΘΑ τονίζεται ότι το σύνολο της φύσης και βιοποικιλότητας προστατεύεται μέσα από τη λειτουργία του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Η διαφύλαξη των ενδιαιτημάτων και της χλωρίδας – πανίδας που αυτά φιλοξενούν αποτελεί καθολική υποχρέωση και των Ενόπλων Δυνάμεων». Η προστασία της βιοποικιλότητας γίνεται σταδιακά μέρος του τρόπου λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Οι πολιτικές αυτές ενσωματώνονται στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων με πολλούς τρόπους, από την αλλαγή του τρόπου πραγματοποίησης των ασκήσεων και γενικά των επιχειρήσεων έως τις καθημερινές δραστηριότητες και την ενεργειακή διαχείριση. «Για παράδειγμα, το Πολεμικό Ναυτικό έχει εκδώσει μια σειρά τυποποιημένων διαδικασιών που αφορούν στην προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών και απειλούμενων ειδών από υποβρύχιες εκρήξεις, τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων και άλλες στρατιωτικές δραστηριότητες. Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές Σε αυτές τις οδηγίες περιγράφονται το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών και οι διαδικασίες για την ελαχιστοποίηση επιπτώσεων από τις στρατιωτικές δραστηριότητες. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά από τα πολλά που ήδη λαμβάνουν χώρα. Οταν τα πολεμικά πλοία και υποβρύχια κινούνται εντός θαλασσίων προστατευόμενων περιοχών ελέγχουν πάντα τις δραστηριότητές τους, οι οποίες θα μπορούσαν να απειλήσουν το περιβάλλον. Γενικότερα αποφεύγεται η διεξαγωγή ασκήσεων στις εν λόγω περιοχές. Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές ή και σε απόσταση μέχρι και 1.000 γιάρδες από τα όριά της κυρίως για την προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας. Οταν στην περιοχή που επιχειρούν ταχύπλοα σκάφη θεαθούν απειλούμενα είδη (πτηνά, θαλάσσια θηλαστικά κ.τ.λ.), οι χειριστές ελαττώνουν ταχύτητα και πλέουν με τέτοιες πορείες ώστε να αποκλείσουν τον κίνδυνο άσκοπης όχλησης των ειδών αυτών». Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσει και τις πτήσεις των αεροσκαφών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Επίσης, ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα απορρίμματα και τη θαλάσσια ζωή. «Η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των απορριμμάτων, ώστε να μην καταλήγουν στη θάλασσα και στις ακτές, είναι απολύτως απαραίτητη για την προστασία της παράκτιας ζώνης. Η γνώση, δε, της σύστασης των απορριμμάτων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ορθή διαχείρισή τους. Γι’ αυτόν τον λόγο από το 2018 τα πολεμικά πλοία καλούνται να μειώσουν τα παραγόμενα απόβλητα, να τα καταμετρούν με την υιοθέτηση “Βιβλίου Απορριμμάτων” και να μεριμνήσουν για τον άμεσο περιορισμό, μέχρι κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσεως», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Οπως αντιλαμβάνεστε είμαστε οι οικοδεσπότες στις θάλασσές μας και οφείλουμε εμείς οι ίδιοι πρώτα να προστατεύσουμε το σπίτι μας από όλες τις απειλές». Ενα πρόβλημα που συχνά αντιμετωπίζουν οι φορείς διαχείρισης που έχουν στην ευθύνη τους και θαλάσσιες περιοχές είναι ότι όσοι κινούνται με σκάφη σε αυτές ισχυρίζονται ότι δεν γνώριζαν τα όριά τους. Αυτό τώρα πρόκειται να αλλάξει, καθώς η Υδρογραφική Υπηρεσία θα ενσωματώσει στους ναυτικούς χάρτες και τις προστατευόμενες περιοχές και τα λιβάδια Ποσειδωνίας (όσα βέβαια έχουν καταγραφεί επιστημονικά), αλλά και τα ναυάγια. Μέλη των ΟΥΚ απομακρύνουν φωλιά χελώνας στην Κεφαλονιά για την εξουδετέρωση πυρομαχικών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Πρωτοβουλίες από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας «Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας αυτήν τη στιγμή έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες μέσω των Γενικών Επιτελείων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, η πιο σημαντική εκ των οποίων αφορά στην αποτύπωση του συνόλου των προστατευόμενων περιοχών σε όλα τα προϊόντα της Υδρογραφικής Υπηρεσίας και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Αναφέρομαι και στις σημαντικές περιοχές για τη φύση και τη βιοποικιλότητα, αλλά και για την υποβρύχια πολιτιστική κληρονομιά», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Ηδη από το 2018 η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού έχει ξεκινήσει να αποτυπώνει τους χώρους ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ αναμένεται σε λίγες ημέρες να εκδοθεί και ο πρώτος ναυτικός χάρτης που θα αποτυπώνονται τόσο το δίκτυο Natura 2000 ως “Marine Environmental Sensitive Area” όσο και τα λιβάδια Ποσειδωνίας, όπου βέβαια είναι εφικτό, κυρίως λόγω της κλίμακας». Εκτός από περιβαλλοντικές πληροφορίες, οι νέοι ναυτικοί χάρτες θα συμπεριλάβουν και τα ναυάγια αλλά και τους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού. «Η πολιτιστική κληρονομιά είναι πολύτιμη και αναντικατάστατη. Τα ιστορικά ναυάγια και ειδικά αυτά που η κυριότητά τους ανήκει στο ΥΠΕΘΑ, και πιο συγκεκριμένα στο Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού (σ.σ. όσα έχουν χαρακτηριστεί “πολεμικά”), αποτελούν την υποβρύχια κληρονομιά των Ενόπλων Δυνάμεων», λέει ο κ. Τριπόντικας. Αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων «Κορυφαία προτεραιότητα αποτελεί η αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων σε προϊόντα τόσο της Υδρογραφικής Υπηρεσίας όσο και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Προτεραιότητα αποτελεί επιπλέον η δημιουργία του πολιτιστικού αποθετηρίου των Ενόπλων Δυνάμεων. Εναν από τους βασικούς στόχους αποτελούν οι δημιουργίες των προτύπων και των οδηγιών για την επιστημονική καταγραφή και τεκμηρίωση των ναυαγίων». Με τις περιβαλλοντικές πληροφορίες και τις θέσεις των ναυαγίων, οι χάρτες θα αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο εφαρμογής της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής νομοθεσίας. «Οι νέοι ενημερωμένοι χάρτες αποτελούν το μέσο εφαρμογής της νομοθεσίας, αποτρέποντας την εκτέλεση έκνομων δραστηριοτήτων (π.χ. παράνομη ανάκτηση αντικειμένων από εγχώρια ή διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας) και ταυτόχρονα αποτρέπουν την ακούσια ή εκούσια καταστροφή του θαλασσίου περιβάλλοντος, διευκολύνοντας παράλληλα το έργο της Ελληνικής Ακτοφυλακής». Για τις ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων πλέον αποφεύγονται οι προστατευόμενες περιοχές. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Τα υποβρύχια καταγράφουν τους ήχους των κητωδών Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία των Ενόπλων Δυνάμεων, που έχει την προοπτική να συνεισφέρει ουσιαστικά στην επιστημονική έρευνα, είναι η καταγραφή των ήχων των θαλάσσιων θηλαστικών από τα υποβρύχια. «Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού συλλέγει όλες τις πληροφορίες που αφορούν σε θεάσεις θαλάσσιων θηλαστικών από τις μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτές τις θεάσεις τις υποβάλλει και στο ΝΑΤΟ», εξηγεί ο κ. Τριπόντικας. «Σε ό,τι αφορά τις καταγραφές ήχων θαλάσσιων θηλαστικών, αυτές ξεκίνησαν από τα υποβρύχιά μας το έτος 2018 με σκοπό την αξιοποίησή τους στην πλήρη κατανόηση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος της δράσης τους. H εν λόγω κίνηση οδήγησε τα πληρώματα σε μία συνεχή προσπάθεια γνωριμίας και κατανόησης του τρόπου ζωής και των συνηθειών των θαλάσσιων θηλαστικών. Η οποία με τη σειρά της βοήθησε στην ευαισθητοποίηση των πληρωμάτων σε γενικότερα θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αφού υποβρύχια και θαλάσσια θηλαστικά μοιράζονται τον ίδιο θαλάσσιο χώρο. Μέσω της καταγραφής αυτών των ήχων, έχει δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων η οποία βοηθάει τα πληρώματα να αναγνωρίζουν τα είδη τα θηλαστικών που κινούνται κοντά στα υποβρύχια. Αυτές οι καταγραφές μπορούν να τεθούν στη διάθεση της επιστημονικής κοινότητας, υπό προϋποθέσεις πάντα και αφού υπάρχει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας. Κατά τη γνώμη μου, θα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα στρατιωτικής συμβολής στην επιστήμη». Πάντως, η αλλαγή νοοτροπίας στις Ενοπλες Δυνάμεις δεν αρκεί να έρχεται μέσω της αλλαγής του τρόπου λειτουργίας τους, δηλαδή μέσω «διαταγών». Το ζητούμενο είναι πλέον και η περιβαλλοντική εκπαίδευση του προσωπικού τους (και, γιατί όχι, των στρατευσίμων), όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές νατοϊκές χώρες. Πώς αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα η προοπτική αυτή; «Η βελτίωση των γνώσεων, η ανάπτυξη δεξιοτήτων, οι πνευματικές και ηθικές ικανότητες που αναπτύσσουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων καλλιεργούνται μέσα από την εκπαίδευση που λαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εξέλιξής τους», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Για να είναι επιτυχής η εκπαίδευση θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει το ενδιαφέρον από τον εκπαιδευόμενο, άρα θα πρέπει να υπάρχει το κίνητρο. Ολοι γνωρίζουμε ότι η αποξένωση από τη φύση αποδιοργανώνει ηθικά και ψυχικά τον άνθρωπο. Τα στελέχη μας όμως επιχειρούν, δρουν και λειτουργούν μέσα στη φύση. Επιπλέον, διοργανώνονται επιμορφωτικά συνέδρια και ημερίδες, συμμετέχουμε με προγράμματα εκπαίδευσης στο ΙΝΕΠ, ενώ διά βίου η εκπαίδευση που λαμβάνουμε είναι ίσως η πιο σημαντική, ακριβώς γιατί εκεί εμπνεόμαστε διά του παραδείγματος». Το Πολεμικό Ναυτικό έχει ορίσει τυποποιημένες διαδικασίες για τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών υποβρυχίων και πλοίων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Στο πλαίσιο αυτό, το ΓΕΕΘΑ καθιέρωσε από το 2017 τον θεσμό «Φίλος του Περιβάλλοντος», όπου σε ετήσια βάση πραγματοποιείται εκδήλωση επιβράβευσης τόσο της μονάδας που διακρίθηκε για τις περιβαλλοντικές δράσεις της όσο και του προσωπικού σε ατομικό επίπεδο για τον ίδιο λόγο. Επίσης, τον Απρίλιο υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας με τη μη κυβερνητική οργάνωση Ecocity, με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικής και δράσεων για θέματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλληλα, την περίοδο αυτή έχει συσταθεί ομάδα στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, προκειμένου να καταρτιστεί ο «οδικός χάρτης» για την προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων στην κλιματική αλλαγή. Ο «χάρτης» θα εξασφαλίζει ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις θα προσαρμόσουν το σύνολο των δραστηριοτήτων, τον εξοπλισμό και τις υποδομές τους ώστε να γίνουν ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και παράλληλα θα είναι πλήρως ικανές για την αποστολή τους. View full είδηση

Το «πράσινο φως» έδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας στο Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για τη «Σύσταση και Τήρηση Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων». Με τους Πιστοποιημένους Αξιολογητές Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) -θεσμός που ενεργοποιήθηκε με τον νόμο 4685/2020- δίνεται η απαραίτητη επιτάχυνση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση μεγάλων έργων, αποφορτίζοντας δραστικά τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Διευθύνσεις Περιβάλλοντος των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων). Οι αρμόδιες υπηρεσίες διατηρούν πλέον τον τελικό έλεγχο και έγκριση των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης, διασφαλίζοντας έτσι την προστασία του Περιβάλλοντος και το δημόσιο συμφέρον. Με την έναρξη λειτουργίας του Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών, θα μπορεί να ανατίθεται σε Πιστοποιημένους Αξιολογητές ΜΠΕ η διεκπεραίωση του κύριου μέρους της διαδικασίας της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Η επιλογή των Πιστοποιημένων Αξιολογητών ανά έργο/έργα προβλέπεται να γίνεται μόνον με κλήρωση, ενώ στο Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος ορίζονται και όλες οι ασυμβίβαστες ιδιότητες για τους Αξιολογητές, ώστε να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα, η αμεροληψία και η αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων, καθώς και οι λόγοι για τους οποίους μπορούν να υποστούν κυρώσεις. Ως ασυμβίβαστες ιδιότητες ενός Πιστοποιημένου Αξιολογητή ΜΠΕ για την αξιολόγηση της ΜΠΕ ενός συγκεκριμένου έργου ή δραστηριότητας ορίζονται οι ακόλουθες περιπτώσεις: α) Ο Πιστοποιημένος Αξιολογητής ΜΠΕ εκπόνησε ή συμμετείχε στην ομάδα εκπόνησης της προς αξιολόγηση ΜΠΕ του συγκεκριμένου έργου ή συνοδού ή επι μέρους έργου και δραστηριότητας. β) Ο Πιστοποιημένος Αξιολογητής ΜΠΕ έχει εκπονήσει ΜΠΕ ή συμμετείχε στην ομάδα εκπόνησης ΜΠΕ για το συγκεκριμένο έργο ή συνοδό ή επι μέρους έργο και δραστηριότητα κατά τα δέκα τελευταία έτη. γ) Ο Πιστοποιημένος Αξιολογητής ΜΠΕ συνδέεται με σύμβαση εργασίας ή σύμβαση έργου ή σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών με το Νομικό Πρόσωπο που εκπόνησε την αξιολογούμενη Μελέτη για το συγκεκριμένο έργο ή συνοδό ή επι μέρους έργο και δραστηριότητα. δ) Για ιδιωτικά έργα, ο Πιστοποιημένος Αξιολογητής ΜΠΕ έχει δικαίωμα κυριότητας, νομής ή κατοχής ή αντλεί άλλο οικονομικό ή προσωπικό όφελος διότι συμμετέχει στον φορέα του συγκεκριμένου έργου ή δραστηριότητας είτε ο ίδιος είτε συγγενής του έως β΄ βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, είτε νομικό πρόσωπο του οποίου ο ίδιος είναι μέλος ΔΣ, μέτοχος, εταίρος ή υπάλληλος. Ο υποψήφιος Πιστοποιημένος Αξιολογητής ΜΠΕ πρέπει να διαθέτει τα παρακάτω προσόντα: α) να έχει πτυχίο Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής και ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής αναγνωρισμένων σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, και β) να διαθέτει την απαιτούμενη εργασιακή ή επιστημονική εμπειρία Η καταλληλότητα και επάρκεια των προσόντων ενός υποψήφιου Αξιολογητή ΜΠΕ είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις του προτύπου ISO 17024 καθώς και των επικαιροποιήσεων αυτού. Διενεργείται από Φορείς Πιστοποίησης διαπιστευμένους κατά το πρότυπο ISO 17021 για το πρότυπο ISO 14001 και κατά τον Κανονισμό 1221/2009 για EMAS. Οι ως άνω Φορείς Πιστοποίησης πρέπει να διαπιστευτούν από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) για το σχήμα πιστοποίησης των Αξιολογητών ΜΠΕ σύμφωνα με το πρότυπο ISO 17024. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διατηρεί κατάλογο με τους Φορείς Πιστοποίησης των Αξιολογητών ΜΠΕ που πληρούν τα κριτήρια ο οποίος θα βρίσκεται αναρτημένος στον διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου. View full είδηση

Η ρύπανση των μικροσωματιδίων προκάλεσε κάπου 307.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019, αριθμό που παραμένει τρομακτικός αλλά υποχώρησε κατά 10% και πλέον σ’ έναν χρόνο, αποκαλύπτει έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ). Σύμφωνα με τη μελέτη, πάνω από τις μισές ζωές που χάθηκαν θα μπορούσαν να είχαν σωθεί εάν οι 27 χώρες μέλη εφάρμοζαν τους νέους στόχους για την ποιότητα του αέρα που ορίστηκαν πρόσφατα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Το 2018, ο αριθμός των θανάτων που οφείλονταν σε μικροσωματίδια με σχετική μοριακή μάζα 2,5 (μικροσωματίδια που αποτελούν αερολύματα κι έχουν διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων) εκτιμάται πως έφθασε τους 346.000. Η καθαρή πτώση του 2019 εξηγείται εν μέρει από τις ευνοϊκές μετεωρολογικές συνθήκες, όμως πρωτίστως από την επιδίωξη της προοδευτικής βελτίωσης της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τα μικροσωματίδια, που διεισδύουν βαθιά στους πνεύμονες, προκαλούσαν σχεδόν ένα εκατομμύριο πρόωρους θανάτους τον χρόνο στην Ε.Ε., σύμφωνα με τα δεδομένα του Οργανισμού. Ο αριθμός των θανάτων υποχώρησε σε περίπου 450.000 το 2005. Μεταξύ των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών, η ρύπανση με μικροσωματίδια ενοχοποιήθηκε το 2019 για 53.800 πρόωρους θανάτους στη Γερμανία, 49.900 στην Ιταλία, 29.800 στη Γαλλία και 23.300 στην Ισπανία, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Με 39.300 θανάτους, η Πολωνία είναι η χώρα που πλήττεται περισσότερο σε όλη την Ευρώπη κατ’ αναλογία προς τον πληθυσμό της. Ο οργανισμός, που έχει έδρα την Κοπεγχάγη, καταγράφει επίσης τους θανάτους που αποδίδονται σε άλλους ρύπους στον αέρα που χαρακτηρίζονται επικίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία, αλλά δεν τους προσθέτει στον απολογισμό για να αποφύγει διπλές καταμετρήσεις. Σε ό,τι αφορά τα μικροσωματίδια όζοντος (O3), η τάση το 2019 ήταν επίσης πτωτική, με 16.800 πρόωρους θανάτους, αριθμό μειωμένο κατά 13% σε έναν χρόνο. Σε ό,τι αφορά το διοξείδιο του αζώτου (NO2), αέριο που εκλύεται κυρίως από τα οχήματα και τους θερμικούς ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς, οι πρόωροι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου ένα τέταρτο μεταξύ του 2018 και του 2019, πέφτοντας στους 40.400. Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Κατά υπολογισμούς του ΠΟΥ, προκαλεί επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους σε παγκόσμια κλίμακα, απολογισμό θυμάτων ο οποίος είναι συγκρίσιμος με τα επίπεδα αυτών που οφείλονται στο κάπνισμα ή στην κακή διατροφή. Αυτός ο βαρύς απολογισμός οδήγησε στα τέλη Σεπτεμβρίου να επιβληθούν ακόμη πιο δεσμευτικά όρια για τις βασικές πηγές ρύπανσης του αέρα, για πρώτη φορά από το 2005. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση

Όλοι μας πλέον βιώνουμε σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην καθημερινότητά μας, ενώ μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει ήδη από τις συνέπειες των ακραίων και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων. Η παραγωγή ενέργειας, η υπερκατανάλωση και η ανεύθυνη ή παράνομη διαχείριση αποβλήτων συμβάλλουν άμεσα στην κλιματική αλλαγή. Ειδικά όσον αφορά στα απόβλητα που δημιουργεί το ανθρώπινο είδος, η απερίσκεπτη στάση των μεμονωμένων ανθρώπων συνδυαστικά με το οργανωμένο περιβαλλοντικό έγκλημα, που αποσκοπεί σε εξαιρετικά υψηλά παράνομα κέρδη από τη μη σύννομη διαχείριση αποβλήτων, καταστρέφουν με ταχύτατους ρυθμούς το ίδιο μας το σπίτι. Η μη κατάλληλη διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ρύπανση του περιβάλλοντος, με εξαιρετικά επιβλαβείς συνέπειες για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων, καθώς και για το κλίμα του πλανήτη μας. Η Έκθεση Αξιολόγησης GENVAL για την Ελλάδα αναγνωρίζει το Περιβαλλοντικό Έγκλημα Αποβλήτων ως μια μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα, καθώς η χώρα χρησιμοποιείται ως περιοχή διέλευσης (τράνζιτ) των παράνομων μεταφορών αποβλήτων. Συγκεκριμένα οι τάσεις στην Ελλάδα σχετικά με την παράνομη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν: · Ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος από εταιρείες που ασχολούνται με το εμπόριο, τη συλλογή, την αποθήκευση και την επεξεργασία μεταλλικών αποβλήτων (scrap). · Χρήση παράνομων χωματερών, για επικίνδυνα απόβλητα (π.χ. μπογιά, φίλτρα αερίου, τόνερ εκτυπωτών, μελάνια, μπαταρίες, άλλα χημικά) ή/και για μη επικίνδυνα απόβλητα. · Επιχειρηματικές δραστηριότητες χωρίς την απαραίτητη περιβαλλοντική έγκριση από τις αρμόδιες αρχές. · Παράνομοι χώροι ταφής απορριμμάτων. · Παράνομα απόβλητα σε επιφανειακά ύδατα (π.χ. από βιομηχανίες επεξεργασίας δέρματος). Τι έρχεται για να κάνει το έργο LIFE PROWhIBIT Ως εκ τούτου, η αντιμετώπιση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων αποτελεί πλέον προτεραιότητα για την Ελλάδα και είναι επιτακτική η ανάγκη της συμμόρφωσης με τους ισχύοντες νόμους. Στο πλαίσιο αυτό, από τις αρχές του 2021 υλοποιείται στην Ελλάδα το συγχρηματοδοτούμενο έργο LIFE PROWhIBIT που έχει ως στόχο την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αποτροπή του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων στην Ελλάδα με τη χρήση «έξυπνων» επιθεωρήσεων. Το έργο LIFE PROWhIBIT συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα LIFE που είναι το σημαντικότερο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον & το Κλίμα (διαθέτοντας 5,4 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027) και υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (συντονιστής του έργου), το Πράσινο Ταμείο και το IMPEL (European Union Network for the Implementation and Enforcement of Environmental Law). Τα κύρια αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου LIFE PROWhIBIT είναι τα εξής: Α) Ανάπτυξη και εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής για την καταπολέμηση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων στην Ελλάδα Β) Ανάπτυξη ολοκληρωμένης Ψηφιακής Πλατφόρμας για τη διαχείριση των υποθέσεων Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων. Η πλατφόρμα θα είναι προσβάσιμη μέσω ιστοσελίδας και εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, και θα επιτρέπει την άμεση αναφορά μιας πιθανής υπόθεσης Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων, καθώς και την αυτοματοποιημένη και βελτιστοποιημένη διαδικασία χειρισμού της εκάστοτε υπόθεσης από τις αρμόδιες αρχές. Πώς θα λειτουργεί η πλατφόρμα αυτή: · Μέσω της ιστοσελίδας ή της εφαρμογής για κινητά οι πολίτες θα μπορούν να αναφέρουν μια πιθανή υπόθεση παράνομης διαχείρισης αποβλήτων συμπληρώνοντας μια ηλεκτρονική φόρμα. Πλέον της ηλεκτρονικής φόρμας το σύστημα θα επιτρέπει να υποβάλλονται και τυχόν αποδεικτικά στοιχεία, όπως έγγραφα, φωτογραφίες ή βίντεο. · Μετά την αναφορά ενός περιστατικού, το σύστημα θα δημιουργεί αυτόματα μια νέα Περιβαλλοντική Υπόθεση Αποβλήτων προς διερεύνηση. · Στη συνέχεια, το σύστημα θα διερευνά στοιχεία από εξωτερικές πηγές (άλλες πλατφόρμες, μητρώα και βάσεις δεδομένων) για ιστορικά δεδομένα που πιθανόν να σχετίζονται με την αναφερόμενη Υπόθεση προς διερεύνηση και θα πραγματοποιεί μια αρχική εκτίμηση του κινδύνου βάσει περιβαλλοντικών και άλλου είδους κριτηρίων. · Η ομάδα επιθεώρησης, που ορίζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (MEE), θα ελέγχει και θα επικυρώνει την ιεράρχηση της Περιβαλλοντική Υπόθεση Αποβλήτων προς διερεύνηση. · Στη συνέχεια, η υπόθεση θα διαβιβάζεται στην αρμόδια αρχή ή τις αρμόδιες αρχές που πρέπει να αναλάβουν δράση. Η πλατφόρμα απλοποιεί και επιταχύνει τη διαδικασία αναφοράς και χειρισμού των υποθέσεων που εντοπίζονται, επιτρέποντας ταυτόχρονα την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων αρμόδιων φορέων, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα εξαγωγής των κατάλληλων εκθέσεων αναφοράς και επιτρέπει τη διατήρηση ιστορικών δεδομένων. Γ) Διεξαγωγή "έξυπνων" επιθεωρήσεων αποβλήτων με τη χρήση προηγμένων μεθόδων επιθεώρησης όπως drones & εικόνες από δορυφόρους. Στο πλαίσιο του έργου LIFE PROWhIBIT πρόκειται να πραγματοποιηθούν Ημερίδες σε όλες τις Περιφέρειες της Ελλάδας προκειμένου για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση τόσο των εμπλεκόμενων φορέων όσο και του κοινού, σε σχέση με το Περιβαλλοντικό Έγκλημα Αποβλήτων, καθώς και για την ενεργοποίηση της συμμετοχής τους στην επίτευξη των στόχων του έργου. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί η Εναρκτήρια Ημερίδα του έργου και μια Περιφερειακή Ημερίδα με επίκεντρο την Κρήτη. Στις ημερίδες συμμετέχουν τόσο το ευρύ κοινό όσο και φορείς που εμπλέκονται στην καταπολέμηση του Περιβαλλοντικού Εγκλήματος Αποβλήτων όπως: Επιθεωρητές Περιβάλλοντος| Ελεγκτές | Φορείς Αδειοδότησης | Τελωνεία | Αστυνομία | Λιμενικό | Δικαστές | Εισαγγελείς | ΣΔΟΕ. Η παράνομη απόρριψη, διαχείριση και μεταφορά αποβλήτων είναι ένα έγκλημα με θύματα τον πλανήτη μας και εμάς τους ίδιους. Η σωστή και νόμιμη διαχείριση των αποβλήτων είναι ένα εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα που μας αφορά όλους! Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://stopwastecrime.gr/ για περισσότερες πληροφορίες. View full είδηση

Γεια σας, γνωρίζει κανείς αν αρκεί μια ηλεκτρονική έγκριση για άμεσα μέτρα αποκατάστασης ζημιών (αρ 29, παρ 4 Ν 4495/2017) από πλημμύρα (σε παραθαλάσσιο σπίτι λίγα μέτρα από τη ζώνη του αιγιαλού), ώστε να γεμίσει ένας κρατήρας (με ογκολιθους και χωμα) που σχηματίστηκε από το πλημμύρα κάτω από το σπίτι και έτσι ώστε να γίνει περαιτέρω εκσκαφή και γεμισμα σε βάθος περίπου 1,50 m και σε μεγαλύτερη διάμετρο που φτάνει μέχρι την ζωνη της παραλιας και αιγιαλου (η αποσταση μεταξυ των δυο ειναι λιγοτερο απο 5 μετρα), ώστε να σχηματιστεί ένα φυσικό προστατευτικό φράγμα; αν όχι, τι είδους άδεια χρειάζεται; Επίσης να αναφέρω ότι στο άλλο πίσω άκρο του οικοπέδου υπάρχει ένα μη οριοθετημένο ρέμα από όπου τα πλημμυρισμένα νερά, μετά από σπάσιμο τοιχιου, μπήκαν στο οικόπεδο και προκάλεσαν αυτή τη ζημιά. Αναρωτιεμαι αν θα χρειαστει οριοθετηση του ρεματος η οχι. Ευχαριστώ

Τη δημιουργία ενός σύγχρονου Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης στον Υμηττό ανακοίνωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς κατά την επίσκεψή του στο αισθητικό Δάσος της Καισαριανής, συνοδευόμενος από τον Δήμαρχο Καισαριανής Χρήστο Βοσκόπουλο και την Πρόεδρο του Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ Μαρία Παπαδοπούλου. Για την υλοποίηση του Κέντρου θα αξιοποιηθούν δύο υφιστάμενα πέτρινα κτίρια, τα οποία παραχωρήθηκαν από το Δασαρχείο Πεντέλης και τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών στο Δήμο Καισαριανής, με χρηματοδότηση από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α, ύψους 123.000 ευρώ, με συνδιαχειριστές τον Οργανισμό και τον Δήμο Καισαριανή. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης, θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης περιβαλλοντικής συνείδησης κυρίως στη νέα γενιά, μέσα από επισκέψεις σχολείων και ενημέρωση μαθητών, αλλά και των πολιτών που απολαμβάνουν ένα περίπατο στο δάσος. Ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.ΚΑ προέβη σε δημόσιο διαγωνισμό τον Σεπτέμβρη του 2022 για την επιλογή αναδόχου του έργου που περιλαμβάνει την μουσειολογική μελέτη και την εγκατάσταση των εκθεμάτων. Η επιλογή του αναδόχου έχει ολοκληρωθεί, ενώ εντός της εβδομάδας αναμένεται να υπογραφεί η σύμβαση του έργου. Οι εργασίες αναμένεται να διαρκέσουν 10 μήνες και το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τον Οκτώβρη του 2023. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης , εκτός από σημαντικά φυσικά και σύνθετα εκθέματα, θα χρησιμοποιεί δυναμικά και διαδραστικά μέσα με εφαρμογές νέων τεχνολογιών, καθώς και ηλεκτρονικό εξοπλισμό προβολών, στοχευμένων κυρίως στην πλούσια πανίδα και χλωρίδα του Υμηττού. Όπως δήλωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς, “στις υπώρειες του Υμηττού ζει το 10% του ελληνικού πληθυσμού. Διαθέτει σπουδαία βιοποικιλότητα , έχει 50 σπήλαια και απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα από την Ομόνοια. Με το αντιπυρικό πρόγραμμα “Antinero” προστατέψαμε τα πυκνά του δάση. Τώρα, ανοίγουμε τον Υμηττό στους νέους, κι όχι μόνο, ώστε μάθουν το βουνό, να το περπατήσουν και να το αγαπήσουν”. View full είδηση

Δόθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η περιβαλλοντική έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» 2021-2027. Το πρόγραμμα εντάσσεται στο νέο αναπτυξιακό πλαίσιο της χώρας, με κεντρικό άξονα σχεδιασμού την επίτευξη του Στόχου Πολιτικής 2 του ΕΣΠΑ 2021-2027, που αφορά σε μια πιο πράσινη Ευρώπη. Ο σημαντικός αυτός στόχος θα επιτευχθεί με την προώθηση της Δίκαιης Μετάβασης σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας, «πράσινων» και «γαλάζιων» επενδύσεων, πολιτικών κυκλικής οικονομίας, προσαρμογής της πο9λιτικής και των δράσεων στην κλιματική αλλαγή, καθώς και στην πρόληψη και διαχείριση των περιβαλλοντικών κινδύνων. Στους άξονες προτεραιότητας του προγράμματος εντάσσονται, η Ενεργειακή απόδοση, η διείσδυση νέων έργων ΑΠΕ, οι Ενεργειακές Υποδομές, η Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η Αστική αναζωογόνηση, η Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων, η Μετάβαση στην κυκλική οικονομία, η. Προστασία της Βιοποικιλότητας και τέλος, η Τεχνική Βοήθεια. Σημειώνεται ότι η ολοκληρωμένη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον θα πρέπει να αποτελέσει οριζόντια απαίτηση κατά τις διαδικασίες υλοποίησης του Προγράμματος «Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή» 2021-2027. Προκειμένου να τηρηθούν όλα τα προαπαιτούμενα, η Αρχή Σχεδιασμού, οφείλει να διασφαλίζει ότι οι δράσεις του προγράμματος θα χαρακτηρίζονται από επαρκή περιβαλλοντική συμβατότητα, όπως και θα λαμβάνεται υπόψη ο εθνικός κλιματικός νόμος, καθώς και οι περιφερειακές και εθνικές δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για την κλιματική αλλαγή, αναφορικά με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργιας έχει λάβει μέριμνα ώστε κατά την εφαρμογή του το πρόγραμμα, να συνοδεύεται από σύστημα καταγραφής των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, με τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων που θα καταγράφονται κατά την επιχειρησιακή παρακολούθηση υλοποίησης του προγράμματος, να πραγματοποιείται με ευθύνη της Αρχής Σχεδιασμού. Η συλλογή και επεξεργασία των παραπάνω στοιχείων θα πραγματοποιείται στην αρχή κάθε έτους από την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος και τα αποτελέσματα θα αποτυπώνονται σε έκθεση περιβαλλοντικής παρακολούθησης, η οποία θα δημοσιοποιείται με ανάρτησή της στο διαδικτυακό τόπο της Αρχής Σχεδιασμού, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στο ενδιαφερόμενο κοινό να εκφράσει τις απόψεις του για το περιεχόμενο της έκθεσης. View full είδηση

Ο καιρός αποτελεί έναν από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες με την μεγαλύτερη επίδραση στην εξάπλωση και τη συμπεριφορά των δασικών πυρκαγιών. Το επόμενο βίντεο συνοψίζει την πολύ σημαντική σχέση μεταξύ του καιρού και των δασικών πυρκαγιών. Απέχοντας ένα μήνα από την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου (01.05 - 31.10.2022), η καλύτερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της φωτιάς και του περιβάλλοντος της αποτελεί μονόδρομο για την καλύτερη προετοιμασία και την ενίσχυση της ετοιμότητας μας. Το παραπάνω βίντεο αποτελεί παραδοτέο του ερευνητικού έργου FLAME που υλοποιείται στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Αντικείμενο του έργου FLAME είναι η προώθηση της επιστημονικής γνώσης σχετικά με τις ακραίες πυρομετεωρολογικές συνθήκες και την ακραία συμπεριφορά των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα, ώστε να ενισχυθεί η επίγνωση και η ετοιμότητα. Το ερευνητικό έργο FLAME υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης "2η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών (Αριθμός Έργου: 00559). View full είδηση

Νέος οδηγός διευκολύνει τη συμμετοχή των πολιτών στον αγώνα για προστασία του περιβάλλοντος και συμμετοχή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Πώς και πού μπορώ να υποβάλω καταγγελία για καταπάτηση αιγιαλού; Τι μπορώ να κάνω όταν βρεθώ μπροστά σε μπάζωμα υγροτόπου, αποψίλωση δάσους ή χτίσιμο αυθαίρετης οικοδομής; Έχω δικαίωμα παρέμβασης αν αρνηθούν να μου δώσουν πληροφορίες; Γιατί είναι σημαντικοί οι δασικοί χάρτες; Μπορώ στ’ αλήθεια να συμμετάσχω σε διαβούλευση για περιβαλλοντικό νομοσχέδιο; Όταν ο πλανήτης καταστρέφεται, πώς μπορώ εγώ να διαμαρτυρηθώ και να ακουστώ; Απαντήσεις στα ‘καυτά’ ερωτήματα που απασχολούν κάθε περιβαλλοντικά ενεργό και ευαισθητοποιημένο πολίτη δίνονται στον νέο οδηγό που δημοσιεύουν σήμερα η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς και ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Ο οδηγός αυτός παρέχει στους πολίτες ελεύθερη πρόσβαση σε πρακτικές πληροφορίες και συμβουλές, έχοντας ως στόχο την ενδυνάμωσή τους προκειμένου να είναι σε θέση να αναλάβουν ενεργό δράση και να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων για περιβαλλοντικά ζητήματα. Το σημαντικό αυτό εργαλείο ενίσχυσης των πολιτών κατά την άσκηση του δικαιώματός τους για προστασία του περιβάλλοντος αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund και του έργου «Πολίτες για το περιβάλλον: Η εκπαίδευση ως εργαλείο αποτελεσματικής συμμετοχής στα κοινά και στη λήψη αποφάσεων». Μέσα από τον οδηγό, ο οποίος είναι διαθέσιμος μαζί με άλλα ενημερωτικά υλικά στην πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρήσιμη περιβαλλοντική πληροφορία, να αναζητήσουν τρόπους με τους οποίους μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση και λήψη περιβαλλοντικών αποφάσεων στην Ελλάδα, καθώς και σε αντίστοιχες διαδικασίες της Ε.Ε. για το περιβάλλον, αλλά και να αναφέρουν οποιαδήποτε παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας αντιληφθούν. Παράλληλα, μέσα από την πλατφόρμα του έργου, οι πολίτες μπορούν πλέον να αναζητήσουν άλλες ομάδες πολιτών που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο και να έρθουν σε επαφή μαζί τους για να ανταλλάξουν γνώσεις και απόψεις γύρω από ένα περιβαλλοντικό ζήτημα που τους απασχολεί από κοινού. Η λειτουργία αυτή είναι αποτέλεσμα μίας πρώτης χαρτογράφησης, η οποία θα επικαιροποιείται τακτικά. “Στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος δεν είμαστε και δεν πρέπει να αισθανόμαστε μόνοι. Όλοι αποτελούμε μέρη ενός ευρύτερου συνόλου, με το οποίο είμαστε σε άμεση αλληλεπίδραση και γι΄αυτό, η συμμετοχή μας στα κοινά, και τα περιβαλλοντικά ζητήματα ειδικότερα, είναι απαραίτητη”, δήλωσε η Άννα Βαφειάδου, υπεύθυνη νομικού τομέα στο WWF Ελλάς.“Αναγνωρίζοντας τα κενά γνώσης και πληροφόρησης που υπάρχουν και αποτρέπουν τους πολίτες από την ενεργή συμμετοχή, ο οδηγός αυτός έχει ως στόχο να συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και να τις επικοινωνήσει με απλό τρόπο στο κοινό, προκειμένου να ενισχυθεί σημαντικά η συμμετοχή του στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων και εν τέλει, να ενδυναμωθεί η σχέση μεταξύ κοινωνίας και περιβάλλοντος.” “Στο σημερινό κόσμο των εντεινόμενων προκλήσεων για το περιβάλλον, οι πολίτες χρειάζονται περισσότερο από ποτέ χώρους και εργαλεία για να ασκήσουν αποτελεσματικά τα περιβαλλοντικά τους δικαιώματα.” σημειώνει ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών ΕΕΛΛΑΚ, Αλέξανδρος Μελίδης. “Δημιουργήσαμε ένα πρακτικό οδηγό για να αναδείξουμε ένα νέο υπόδειγμα δημόσιας συμμετοχής φορέων και πολιτών. Ένα υπόδειγμα δημόσιου διαλόγου και συμμετοχής με ουσιαστικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων. Η ενημερωμένη δημόσια συμμετοχή, ο δομημένος διάλογος με τη στάθμιση εναλλακτικών προσεγγίσεων είναι ζωτικής σημασίας. Ειδικά για τις ευάλωτες κοινότητες που επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή, αλλά που συνήθως δεν έχουν θέση στους χώρους λήψης αποφάσεων.” Το έργο ξεκίνησε να υλοποιείται τον Απρίλιο 2021 και θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο 2023 με την συνδιαμόρφωση από κοινού με την κοινωνία των πολιτών μίας πρότασης πολιτικής για την βελτίωση των διαδικασιών δημόσιας συμμετοχής. Στα μέσα Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή ενός εργαστηρίου επιμόρφωσης στην Αθήνα, ώστε περισσότεροι ενεργοί πολίτες να μπορέσουν να συμβάλουν πιο ενεργητικά στη συζήτηση για τη βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για τις διαδικασίες δημόσιας συμμετοχής. Από τον Δεκέμβριο 2022 έως το Φεβρουάριο 2023 πρόκειται να διεξαχθούν ακόμα περισσότερα εργαστήρια σε διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας, με στόχο την εκπαίδευση τοπικών ομάδων και ενεργών πολιτών και τη συνεργασία τους με δημοσίους υπαλλήλους για τη συνδιαμόρφωση προτάσεων σχετικών με την ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής. Tο έργο «Πολίτες για το Περιβάλλον» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το WWF Ελλάς και εταίρο την Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ). Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow. Περισσότερες πληροφορίες: www.activecitizensfund.gr Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛ/ΛΑΚ) ιδρύθηκε το 2008, σήμερα έχει μετόχους 37 Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και κοινωφελείς φορείς. Έχει ως κύριο στόχο να συμβάλει στην ανοιχτότητα και ειδικότερα στην προώθηση και ανάπτυξη των Ανοιχτών Προτύπων, του Ελεύθερου Λογισμικού, του Ανοιχτού Περιεχομένου, των Ανοιχτών Δεδομένων και των Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής στο χώρο της εκπαίδευσης, του δημόσιου τομέα, των επιχειρήσεων και της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα φιλοδοξεί να αποτελέσει κέντρο γνώσης και πλατφόρμα διαλόγου για τις ανοιχτές τεχνολογίες. Ανάμεσα στους φορείς που συμμετέχουν στον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) είναι τα πιο πολλά ελληνικά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα, ενώ για την υλοποίηση των δράσεων του, βασίζεται στη συνεργασία και ενεργή συμμετοχή των μελών του και της ελληνικής κοινότητας χρηστών και δημιουργών Ελεύθερου Λογισμικού, Ανοιχτού Περιεχομένου και Τεχνολογιών Ανοιχτής Αρχιτεκτονικής. View full είδηση

Αυξημένες παρουσιάζονται οι συγκεντρώσεις αιωρουμένων σωματιδίων στο Μάτι, σε σχέση με τα μέσα επίπεδα στο λεκανοπέδιο της Αττικής, αν και παραμένουν πολύ χαμηλότερα των οριακών τιμών που προβλέπονται από τη νομοθεσία, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες περιβαλλοντικές μετρήσεις του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος». Παράλληλα, οι προκαταρκτικές μετρήσεις δειγμάτων για την περιεκτικότητα των σωματιδίων σε βαρέα μέταλλα, χρώμιο, κάδμιο, νικέλιο, μόλυβδο και αρσενικό, δεν έδειξαν συγκεντρώσεις εκτός του αναμενομένου. Σύμφωνα με τον «Δημόκριτο» οι συγκεντρώσεις των σωματιδίων εμφανίζουν διακύμανση και η μεγαλύτερη επιβάρυνση δημιουργείται μεταξύ 08:00-17:00, όταν διεξάγονται οι εργασίες αποκατάστασης, που επιτείνουν την αιώρηση της σκόνης και των υπολειμμάτων της καύσης από το έδαφος, ή τα υλικά. Στο πλαίσιο αυτό συνιστάται να αποφεύγεται η μαζική εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης λόγω της τοπικής επιβάρυνσης που μπορεί να προκληθεί. Το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» εγκατέστησε στις 11 Αυγούστου εξοπλισμό δειγματοληψίας και όργανα συνεχούς καταγραφής και μέτρησης των ατμοσφαιρικών παραμέτρων στο Μάτι, 150 μέτρα από την ακτή. Σύμφωνα με τις μέσες αριθμητικές συγκεντρώσεις για την περίοδο μετρήσεων 11 Αυγούστου - 3 Σεπτεμβρίου τα σωματίδια στο Μάτι φθάνουν τα 29,5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα (συν/πλην 6,3), έναντι 17,2 μg/m3 (±5,6) στο σταθμό του «Δημόκριτου» στην Αγία Παρασκευή, που αποτελεί το μέτρο σύγκρισης για τις συγκεντρώσεις του Λεκανοπεδίου Αττικής. Τα επίπεδα αιθάλης είναι φυσιολογικά και συγκρίσιμα με αυτά του αστικού υποβάθρου. Η αιθάλη στο Μάτι μετρήθηκε σε 0,9 μg/m3 (±0,4), έναντι 0,7 μg/m3 (±0,3) στην Αγία Παρασκευή. Όπως επισημαίνει ο «Δημόκριτος», «βασικές παράμετροι του αερολύματος στην περιοχή δεν καταδεικνύουν έκθεση του πληθυσμού σε συγκεντρώσεις πέραν των αναμενόμενων». View full είδηση

Σχεδόν το 75% των Ευρωπαίων ζουν σε πόλεις και εκπέμπουν περίπου το ίδιο ποσοστό των αερίων θερμοκηπίου της ηπείρου. Ωστόσο, πάνω από το ένα τρίτο των πόλεων αυτών δεν έχει αυτή τη στιγμή κάποιο σχέδιο για τη μείωση των εκπομπών και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Τβέντε στην Ολλανδία. Ως μία από τις πλουσιότερες περιοχές του κόσμου, και ειδικά μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισίου για την κλιματική αλλαγή, η Ευρώπη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μείωσης των εκπομπών, σημειώνοντας όμως ανομοιογενή πρόοδο. Η ερευνήτρια Ντιάνα Ρέκιν και οι συνάδελφοί της συνέλεξαν στοιχεία για 885 πόλεις σε ολόκληρη την ήπειρο και διαπίστωσαν ότι μεγάλες πόλεις, με προεξάρχουσα την Αθήνα, και συμπεριλαμβανομένων πόλεων όπως το Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία και η Μαγιόρκα στην Ισπανία, δεν έχουν σχέδια προσαρμογής για το μετριασμό των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ακόμη και αν πόλεις στην ίδια χώρα διαθέτουν τέτοια σχέδια. Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία από τις πόλεις της Βουλγαρίας ή της Ουγγαρίας δεν εφαρμόζει πολιτικές για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Αντίθετα, σχεδόν κάθε πόλη στην Πολωνία, σε ποσοστό 97%, είχε κάποιο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Την Πολωνία, η οποία είναι η ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από τον άνθρακα, ακολουθούν σε κλιματικά σχέδια η Γερμανία (81% των πόλεων), η Ιρλανδία (80%), η Φινλανδία (78%) και Σουηδία (77%). Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής ξεκινά από την ταυτοποίηση και περικοπή των πηγών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η μέθοδος αυτή, σύμφωνα με το Naftemporiki.gr, περιλαμβάνει τη χρήση λιγότερων ορυκτών καυσίμων, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη μετάβαση στη χρήση πηγών ενέργειας μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι κερδοφόρες για τις πόλεις, καθώς για παράδειγμα λιγότερα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα στους δρόμους σημαίνει καθαρότερο αέρα και χαμηλότερους λογαριασμούς ενέργειας. Ωστόσο, η αντιμετώπιση δεν είναι πάντα τόσο απλή. Για παράδειγμα, πολλές παράκτιες πόλεις αντιμετωπίζουν την απειλή της αύξησης της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Οι πόλεις βρίσκονται στο προσκήνιο της εφαρμογής των κλιματικών πολιτικών κάθε χώρας, και με τις ευρωπαϊκές χώρες να έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους με ορίζοντα το 2030, το βάρος της δράσης πέφτει στα αστικά κέντρα, καταλήγει η έρευνα. View full είδηση

Καλημέρα σε όλους, θα ήθελα τις πολύτιμες γνώσεις σας γιατί καίγομαι. Αναβάθμιση κλινών από 150 σε 399 και τακτοποίηση ενός τμήματος του ξενοδοχείου. Μπορείτε να μου πείτε τι πρέπει να ελεγχθεί-να προσέξω στην αυτοψία, ώστε μετά να συντάξω την ΜΠΕ. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων!

Η πανδημία του κορωνοϊού έχει συγκλονίσει όλο τον πλανήτη και ειδικά τις περισσότερο βιομηχανοποιημένες και ανεπτυγμένες οικονομικά περιοχές του, θέτοντας για πρώτη ίσως φορά τόσο καθολικά κρίσιμα ερωτήματα για τη σχέση της ανθρωπότητας με τη φύση. Γιατί δεν πρόκειται βεβαίως για «εκδίκηση της φύσης» (η φύση δεν εκδικείται, αντιδρά), αλλά για μια συγχρονισμένη εκδήλωση υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, με υπόβαθρο τη βαθιά περιβαλλοντική κρίση που σφραγίζει την εποχή μας. Μια κρίση που οφείλεται στον κυρίαρχο τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης, που αντιμετωπίζει ληστρικά το περιβάλλον (και τον άνθρωπο). Ολα αυτά που τον «παλιό καιρό», δηλαδή πριν… από μερικές εβδομάδες, αντιμετωπίζονταν ως business as usual. Το ερώτημα που υπάρχει σήμερα είναι εάν το σοκ της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, που τράβηξε χειρόφρενο στις ισχυρότερες οικονομίες, θα οδηγήσει σε μια αναστροφή πορείας ή απλώς, μετά την αντιμετώπιση –αργά ή γρήγορα– της ασθένειας, το σύστημα θα τραβήξει αχαλίνωτο για την επόμενη πανδημία. Η διεθνής επέλαση της COVID-19 αποκαλύπτει πολλαπλά περιβαλλοντικά ρήγματα, που οφείλουμε να δούμε με άλλο μάτι. Το 75% των νέων αναδυόμενων λοιμωδών νόσων προέρχεται από τα ζώα, αλλά δεν φταίνε αυτά. Η βιομηχανική κτηνοτροφία, που περιορίζει όλο και περισσότερο την άγρια φύση, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση ζώων λόγω κλιματικής αλλαγής, αυξάνει τις πιθανότητες να έρθουν σε επαφή οι άνθρωποι με ζώα φορείς και έτσι να μολυνθούν. Η καταστροφή οικοτόπων και η αποψίλωση των δασών για βοσκοτόπια και καλλιέργεια σόγιας για ζωοτροφή ευνοούν την εμφάνιση ζωονόσων. Δεν είναι αποκομμένα επεισόδια, αλλά τμήματα μιας συνολικής παραγωγικής αλυσίδας. Σε ένα κόσμο που το σάλιο μιας νυχτερίδας στην Κίνα ή ενός χιμπαντζή στην κεντρική Αφρική μπορεί να ξεσηκώσει μια υγειονομική θύελλα στη Νέα Υόρκη ή στη Λομβαρδία, απαιτείται συνολική ματιά κι όχι αποσπασματικές κινήσεις και ανήμπορες εθνικιστικές περιχαρακώσεις. Δεν είναι μόνο οι μολυσματικές ασθένειες· ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί πως το 23% των θανάτων παγκοσμίως έχει περιβαλλοντικά αίτια. Τα δύο τρίτα των καρκίνων προέρχονται από περιβαλλοντικές τοξίνες, σημειώνει το Wired. Επιβαρυντικοί παράγοντες Αλλά και οι βαριές συνέπειες της COVID-19 φαίνονται πως συνδέονται με μία σειρά από άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και η κακή διατροφή (ένας παράγοντας είναι και η παχυσαρκία), πέρα από την υποβάθμιση των συστημάτων υγείας και του επιπέδου ζωής στις πόλεις. «Ευθύνεται η αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού από τη συνολική δηλητηρίαση από τεχνητές χημικές ουσίες, ενδοκρινικούς διαταράκτες και τοξίνες», λέει στην «Κ» η Πολυξένη Νικολοπούλου-Σταμάτη, καθηγήτρια της Ιατρικής Αθηνών. «Λόγω των μέτρων για την πανδημία, η φύση πήρε μια ανάσα. Είδαμε ξανά ψάρια στα κανάλια της Βενετίας, δελφίνια στον Θερμαϊκό και πλήθος κόσμου να βγαίνει βόλτα με τα πόδια ή με ποδήλατα στις πόλεις. Είδαμε τη ζωή αλλιώς, αλλά δυστυχώς η ανθρωπότητα έχει κοντή μνήμη. Υπάρχει ο κίνδυνος να γυρίσουμε σε ό,τι κάναμε», τονίζει στην «Κ» η Λία Πατσαβούδη, καθηγήτρια Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Υπάρχει όμως και άλλη επιλογή. Η ρύπανση του αέρα αυξάνει τη θνητότητα ασθενών με COVID-19 Η πορεία εξάπλωσης της πανδημίας αλλά και τα πλήγματα που επιφέρει στη δημόσια υγεία δεν πρέπει να εξετάζονται μόνο από ιατρικής-υγειονομικής σκοπιάς, ο παράγων περιβάλλον παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αίσθηση για παράδειγμα προκάλεσαν πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις που συσχέτιζαν την αυξημένη θνητότητα από τον κορωνοϊό με τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μελέτη του πανεπιστημίου Χάρβαρντ σε 3.000 κομητείες των ΗΠΑ κατέγραψε πως άνοδος κατά μόλις 1 μg/m3 στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM2.5 συνδέεται με αύξηση 15% στη θνητότητα από COVID-19! «Παρότι δεν είναι απόλυτα αποκρυπτογραφημένη η τοξικότητα των σωματιδίων PM2.5, είναι γνωστό ότι στην επιφάνειά τους προσκολλώνται άλλα μόρια όπως μικρόβια, ιοί, βαρέα μέταλλα, βακτήρια, μύκητες, DNA, αρχέγονοι προκαρυωτικοί οργανισμοί και ακάρεα», σημειώνει στην «Κ» η κ. Νικολοπούλου-Σταμάτη. «Αν και δεν είναι δυνατόν να διατυπωθεί με απόλυτη βεβαιότητα, εντούτοις υπάρχουν σοβαρές μελέτες που αξιολογούν συγκεκριμένα ευρήματα τα οποία επιτρέπουν την επιστημονική διαπίστωση ότι η χρόνια ατμοσφαιρική ρύπανση ενεργεί ως ενισχυτικός παράγοντας σε περιπτώσεις επιδημιών. Και είναι απολύτως εύλογο ότι αυτό συμβαίνει γιατί ίσως τα αιωρούμενα σωματίδια συμπεριφέρονται τόσο ως ένα πιθανό όχημα που ενισχύει τη μεταφορά και εξάπλωση του ιού αλλά και ως ένας χρόνιος παράγοντας ερεθισμού του αναπνευστικού συστήματος, που φθείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και θα μπορούσε να κάνει τον πληθυσμό πιο ευάλωτο στις επιπτώσεις της επιδημίας», συμπληρώνει. «Δεν είναι μόνο ο αέρας» Το πόσο ευάλωτος είναι ο πληθυσμός λόγω της πολύπλευρης ρύπανσης, υπογραμμίζει και ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ. «Οπωσδήποτε η έκθεση σε ατμόσφαιρα με υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων υποσκάπτει τον ανθρώπινο οργανισμό. Και δεν είναι μόνο ο αέρας που αναπνέουμε, αλλά και η έκθεση σε χημικά. Για παράδειγμα, στο αίμα σχεδόν όλου του πληθυσμού στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ανιχνεύονται –και από το δικό μας το εργαστήριο– οι συνθετικές χημικές ενώσεις PFAS, που χρησιμοποιούνται σε μία σειρά οικιακών και βιομηχανικών προϊόντων, από τα μαγειρικά σκεύη τεφλόν, σε πολλές συσκευασίες τροφίμων μέχρι αδιάβροχα ρούχα. Οι ενώσεις αυτές διασπώνται πολύ δύσκολα και δεν απομακρύνονται. Μαζί με άλλα μη βιοαποδομήσιμα στοιχεία συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Γι’ αυτό πρέπει να βλέπουμε συνολικά το εκθεσίωμα, δηλαδή τη συνολική διαχρονική έκθεση του ανθρώπου σε παρόμοιες ουσίες», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης. Μπορεί η ατμόσφαιρα των μεγάλων πόλεων να καθάρισε σε σημαντικό βαθμό λόγω της μη κυκλοφορίας οχημάτων, αλλά ποια θα είναι η επόμενη μέρα; «Η εμπειρία έδειξε τη σημασία της αρχής της προφύλαξης, δηλαδή της έγκαιρης λήψης μέτρων για να αποτρέψουμε μια καταστροφή, όχι για να τρέχουμε από πίσω της», τονίζει η κ. Νικολοπούλου-Σταμάτη. «Δυστυχώς, λείπει σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο ένα κέντρο πρόβλεψης περιβαλλοντικών προβλημάτων και πιθανών ακραίων φαινομένων, όπως για παράδειγμα έχουμε για τον καιρό. Είναι φανερό πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθυστερήσαμε πολύ στο να αντιληφθούμε τη σφοδρότητα του κύματος του COVID-19. Θα μπορούσε να συγκροτηθεί άμεσα ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο, που θα συντονίζει ιδρύματα από διάφορες χώρες, θα συνενώσει γνώσεις και υπολογιστική ισχύ, δεν χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα ακόμα ινστιτούτο», προτείνει ο κ. Σαρηγιάννης. Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο και το πρόβλημα των πόλεων. Η Γουχάν, που εμφανίστηκε ο κορωνοϊός, δεν ήταν μια καθυστερημένη περιοχή. Απεναντίας, ήταν μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη πόλη, με έμφαση στις νέες τεχνολογίες και πληθυσμό άνω των 11 εκατομμυρίων, ίσως η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της κεντρικής Κίνας. Ο ιός φάνηκε να διαδίδεται πιο εύκολα σε πόλεις με πυκνή δόμηση, χωρίς μεγάλα ανοίγματα με ελεύθερους χώρους και πράσινο. Ο σχεδιασμός του μέλλοντος δεν μπορεί παρά να λάβει υπόψη αυτούς τους παράγοντες, παραδίνοντας τις πόλεις στους ανθρώπους και όχι στην κυριαρχία του ρυπογόνου στόλου των Ι.Χ. αυτοκινήτων. Απαραίτητο είναι ένα πυκνό, καλοσχεδιασμένο και «πράσινο» δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς. Δεν είναι τυχαίο πως η κορύφωση του πρώτου κύματος της πανδημίας σημαδεύτηκε οικονομικά από την κατακρήμνιση του πετρελαίου. «Ας σημειωθεί κι αυτό ως μια εικόνα της εποχής που φεύγει, της ανάγκης να περάσουμε σε άλλες μορφές ενέργειας, τόσο για πιο καθαρό αέρα στις πόλεις μας όσο και για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης. Αποψιλώνοντας τα δάση οι ιοί «κάνουν πάρτι» Τεράστιες εκτάσεις παρθένων δασών καταστρέφονται κάθε χρόνο σε Ινδονησία (φωτ.), Βόρνεο και αλλού προκειμένου να δημιουργηθούν μονοκαλλιέργειες ελαιοφοινίκων για την παραγωγή φοινικέλαιου. EPA / HOTLI SIMANJUNTAK Η τρέχουσα πανδημία δεν είναι άσχετη με την κλιματική κρίση. «Η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη μας σε συνδυασμό με την όλο και πιο συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, προβλέπεται να προκαλέσει αλλαγές στην εποχικότητα, στη γεωγραφία και στην ένταση της εκδήλωσης λοιμωδών νοσημάτων. Οι πλημμύρες και η διαχείριση των υδάτων που προέρχονται από αυτές μπορούν να διευκολύνουν τη μεταφορά και την εξάπλωση μολυσματικών παραγόντων, ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας και της υγρασίας επηρεάζουν την ανάπτυξη, την επιβίωση και τη διάδοση όχι μόνο των παθογόνων αλλά και των φορέων τους. Ετσι, η εξάπλωση εντόμων, λ.χ. τα κουνούπια, που αποτελούν φορείς σοβαρών νόσων όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός θα μετατοπιστεί προς περιοχές του πλανήτη που σήμερα είναι ψυχρότερες. Ο ιός του Δυτικού Νείλου, για παράδειγμα, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο δυτικό ημισφαίριο, στη Νέα Υόρκη, έπειτα από μία παρατεταμένη περίοδο υψηλών θερμοκρασιών, ακολουθούμενη από έντονες βροχοπτώσεις το 1999», σημειώνει στην «Κ» η κ. Πατσαβούδη. Μία σειρά από παράγοντες αλληλεπιδρούν και κοινωνικο-οικονομικές παρεμβάσεις επηρεάζουν πολλές πλευρές. Για παράδειγμα, η εκτεταμένη αποψίλωση και καταστροφή δασών και οικοτόπων, η ισοπέδωση τεράστιων εκτάσεων για να δημιουργηθούν βοσκοτόπια ή για να καλλιεργηθούν κτηνοτροφικά φυτά (όπως η σόγια) έχουν αρνητικές επιδράσεις και στην ισορροπία του κλίματος (αφού καταστρέφουν τους πράσινους πνεύμονες του πλανήτη), στην υγεία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, αλλά και στην υγεία των ανθρώπινων κοινωνιών, καθώς «στριμώχνουν» την άγρια ζωή, φτάνουν πολύ κοντά της και διευκολύνουν το πέρασμα των λοιμωδών ζωονόσων στον άνθρωπο. Στην κινεζική επαρχία Χουμπέι, όπου βρίσκεται και η πόλη Γουχάν όπου πρωτοεμφανίστηκε ο κορωνοϊός, είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του ’90 το γιγαντιαίο υδροηλεκτρικό φράγμα των Τριών Φαραγγιών, που υποχρέωσε σε μετακίνηση 1,3 εκατ. ανθρώπους, προκαλώντας ανάλογες καταστροφές και μετακινήσεις στα είδη της άγριας ζωής. Το πώς έφτασε ο κορωνοϊός στη Γουχάν δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένο, αλλά σίγουρα πριν από αυτό οι επιχειρήσεις τροφίμων έφτασαν πολύ βαθιά μέσα στα δάση. «Στην Κίνα, αλλά και παγκοσμίως, τα τρόφιμα “άγριας φύσης” γίνονται όλο και περισσότερο ένας κανονικός οικονομικός τομέας. Καθώς η βιομηχανική παραγωγή κρέατος –χοιρινά, πουλερικά, κ.λπ.–επεκτείνεται στα παρθένα δάση, πιέζει τους επενδυτές “άγριας φύσης” να πάνε πιο βαθιά στο δάσος, αυξάνοντας έτσι την αλληλεπίδραση με νέα παθογόνα, συνεπώς και τη διάδοσή τους», σημειώνει ο Ρομπ Ουάλας, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Δεν πρόκειται για αποκλειστικά κινεζικό φαινόμενο, όπως το παρουσιάζει ο Ντόναλντ Τραμπ. «Ροκανίζοντας σιγά σιγά τα δάση της βορειοανατολικής Αμερικής, η αστική ανάπτυξη διώχνει ζώα, τα οποία συμβάλλουν στη ρύθμιση του πληθυσμού των τσιμπουριών. Αποτέλεσμα: οι μεταδοτικές ασθένειες που φέρουν τα τσιμπούρια εξαπλώνονται πολύ ευκολότερα. Μεταξύ αυτών, η ασθένεια Lyme, η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1975. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών, εντοπίστηκαν επτά νέοι παθογόνοι μικροοργανισμοί που μεταφέρονται από τα τσιμπούρια», έγραψε η δημοσιογράφος Σόνια Σαχ στο The Nation. Συνήθως, όπως τονίζει ο κ. Ουάλας, η μεταφορά των παθογόνων δεν γίνεται απευθείας από το άγριο ζώο στον άνθρωπο, αλλά μέσω ζώων της βιομηχανοποιημένης κτηνοτροφίας. «Η εκτροφή γενετικών μονοκαλλιεργειών οικόσιτων ζώων, σε συνθήκες συνωστισμού, καταργεί οποιαδήποτε “αντιπυρική ζώνη” ανοσίας», δημιουργώντας συνθήκες όπου οι ιοί κάνουν πάρτι», σημειώνει ο εξελικτικός βιολόγος, υπογραμμίζοντας τις μεγάλες ευθύνες των πολυεθνικών διατροφής. Ολα αυτά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενός άλλου μοντέλου διατροφής, που θα σέβεται τη φύση και τις δυνατότητές της, θα στηρίζεται στην ποικιλία και όχι στην υπερκατανάλωση κρέατος και μάλιστα βοδινού και θα στηρίζει τους παραγωγούς της γης, πρώτα και κύρια σε τοπικό επίπεδο. View full είδηση