Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1460 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Υπό διαπραγμάτευση ο στόχος για κλιματικώς ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050

      Engineer

      Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα τον στόχο η Ευρώπη να μειώσει στο μηδέν ως το 2050 τις καθαρές εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη, καταδεικνύει προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής που αποκαλύφθηκε χθες Δευτέρα και μοιάζει να αναγγέλλει σκληρές συγκρούσεις ανάμεσά τους.
      Στη σύνοδο κορυφής της 12ης και της 13ης Δεκεμβρίου οι ηγέτες θα κληθούν να υιοθετήσουν «τον στόχο η ΕΕ να γίνει κλιματικώς ουδέτερη ώς το 2050», δείχνει το προσχέδιο, το οποίο περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς.
      Προηγούμενες απόπειρες να γίνει η συγκεκριμένη δέσμευση εμποδίστηκαν από την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Τσεχία, χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καύση άνθρακα. Η Βαρσοβία, η Βουδαπέστη και η Πράγα εξηγούν ότι εναντιώνονται στον στόχο η ΕΕ να γίνει κλιματικώς ουδέτερη ώς το 2050 διότι φοβούνται πως η μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα προκαλέσει ασφυξία στις οικονομίες τους.
      Για να πειστούν οι πιο διστακτικές χώρες, το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της επόμενης εβδομάδας αναφέρεται σε «δίκαιη και κοινωνικά ισορροπημένη μετάβαση», στην αναγγελία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ότι θα εκταμιεύσει ποσά και θα κινητοποιήσει κεφάλαια για «πράσινες» επενδύσεις συνολικής αξίας 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ ώς το 2030, στην ανάγκη διασφάλισης της ενεργειακής ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας έναντι ξένων δυνάμεων που δεν επιδιώκουν τέτοιους στόχους για την περιβαλλοντική προστασία.
      Προφανώς το κείμενο αυτό, που προετοιμάστηκε ενόψει των συνομιλιών των ηγετών, υπόκειται σε αλλαγές. Θα χρειαστεί σε κάθε περίπτωση ομόφωνη στήριξη για να εγκριθεί συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής.
      Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σκοπεύει να προωθήσει τις προσπάθειες επίτευξης του στόχου η ΕΕ να γίνει κλιματικώς ουδέτερη ως τα μέσα του αιώνα και θέλει επίσης οι ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα μέχρι το 2030 να γίνουν ακόμη πιο φιλόδοξοι.
      Ο στόχος των Βρυξελλών σήμερα είναι να επιτευχθεί η μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου σε όλη την ΕΕ κατά 40% ώς το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Η νέα Κομισιόν επιδιώκει ο στόχος αυτός να αυξηθεί στο 50%.
      Περισσότερα...

      740 • 0

    2. Περιβάλλον

      Τι προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ): Επενδύσεις 43,8 δισ. ώς το 2030

      Engineer

      Σε δημόσια διαβούλευση τίθεται το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που εγκρίθηκε χθες από το υπουργικό συμβούλιο και θα υποβληθεί μέχρι το τέλος του έτους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, αποτελεί το βασικό εργαλείο σχεδιασμού της εθνικής πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα για την επόμενη δεκαετία, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.
      Αποτελεί επίσης τον οδικό χάρτη που εξειδικεύει τις βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης στους δύο αυτούς τομείς (ενέργεια-κλίμα), από την ταχεία απολιγνιτοποίηση, έως την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, ως εργαλεία προώθησης των απαραίτητων επενδύσεων για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των εν λόγω δικτύων.
      Ειδικότερα, μέσω του ΕΣΕΚ αναδεικνύονται οι προτεραιότητες σε θέματα ενέργειας και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και προβλέπεται ένας συγκεκριμένος οδικός χάρτης για την επίτευξη συγκριμένων ποσοτικών και ποιοτικών στόχων, σχετικά με τομείς όπως:
      Κλιματική Αλλαγή και Εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Βελτίωση Ενεργειακής Απόδοσης Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού Αγορά Ενέργειας Έρευνα, Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα Αγροτικός Τομέας, Ναυτιλία, Τουρισμός. Εκτιμάται ότι μόνο από την υλοποίηση των μέτρων και πολιτικών για τις ΑΠΕ και την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων μπορούν να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν πάνω από 60.000 θέσεις εργασίας έως το 2030. Το εισόδημα των εργαζομένων που σχετίζονται με τους κλάδους αυτούς υπολογίζεται ότι μπορεί να εμφανίσει δυνητική αύξηση 8,2 δισ. ευρώ και η εγχώρια προστιθέμενη αξία στους δύο αυτούς κλάδους να ενισχυθεί κατά 20,7 δισ. ευρώ.
      Η δε επίτευξη των στόχων σε όλους τους πυλώνες του ΕΣΕΚ θα κινητοποιήσουν, όπως υπολογίζεται, επενδύσεις, εκτιμώμενου ύψους 44 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία. Στο επίκεντρο της επενδυτικής δραστηριότητας αναμένεται να βρεθούν η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, οι νέες υποδομές στα δίκτυα ηλεκτρισμού, τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης και οι δράσεις ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας.
      To αναθεωρημένο ΕΣΕΚ:
      - Θέτει υψηλότερο στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, για να γίνει δυνατή η μετάβαση σε μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας έως το έτος 2050
      - Δρομολογεί τη δέσμευση για την απολιγνιτοποίηση του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, οδηγώντας σε ριζικό μετασχηματισμό τον ενεργειακό τομέα
      - Αυξάνει τη διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας
      - Ενισχύει τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης θέτοντας πιο φιλόδοξο στόχο εξοικονόμησης ενέργειας
      - Εστιάζει στη λειτουργία απελευθερωμένων και ανταγωνιστικών εγχώριων ενεργειακών αγορών
      - Ενισχύει τον περιφερειακό ενεργειακό ρόλο της χώρας και επιταχύνει την ολοκλήρωση των ενεργειακών υποδομών.
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οι βασικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής έως το 2030 αποτελούν παράλληλα «ενδιάμεσους» στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, όπου στόχος της κυβέρνησης είναι να υιοθετήσει τη δέσμευση για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία σε επίπεδο ΕΕ.

        Οι νέοι, πιο φιλόδοξοι στόχοι του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, σε σχέση τόσο με το αρχικό σχέδιο, όσου και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
      Απολιγνιτοποίηση
      Φιλόδοξο στόχο στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού αποτελεί το πρόγραμμα για την εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση της χώρας, με πλήρη «απόσυρση» του εν λόγω καυσίμου από το εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής έως το 2028.
      Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων μέχρι τότε θα γίνει συντεταγμένα και υπεύθυνα. Απόλυτη προτεραιότητα είναι η μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή να γίνει με τρόπο δίκαιο για τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
      Για τον λόγο αυτόν, υπό την αιγίδα διυπουργικής επιτροπής, θα εκπονηθεί και θα παρουσιαστεί στα μέσα του 2020 ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στην μετά τον λιγνίτη εποχή.
      Αυτό θα περιλαμβάνει πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, την στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, την μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και την δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής.
      Ήδη έχουν αναληφθεί οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για να αποδοθεί στις ενεργειακές περιοχές το τέλος ανάπτυξης της ΔΕΗ, ένα ποσό κοντά στα 130 εκατομμύρια ευρώ που τους οφείλεται από το 2014, ενώ οι περιοχές αυτές θα συνεχίσουν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από τα έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσω του Πράσινου Ταμείου.
      Παράλληλα, στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού για την περίοδο 2021-2027, θα διεκδικηθεί η αυξημένη εισροή κεφαλαίων από το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Fund), για να διασφαλιστεί ότι οι περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης θα πληρούν τα κριτήρια χρηματοδότησης, διαθέτοντας έργα σε προχωρημένο στάδιο ωρίμανσης. Σημαντικός προς αυτήν την κατεύθυνση θεωρείται και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που φιλοδοξεί να μετατραπεί σε μια «Κλιματική Τράπεζα». Επιπλέον, κονδύλια από προγράμματα όπως το Horizon, το Connecting Europe Facility και το Invest EU θα υποστηρίξουν αυτήν την προσπάθεια.
      Αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ
      Με το ΕΣΕΚ αναθεωρείται ο στόχος για συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας στο 35% έως το 2030, επίπεδο σχεδόν διπλάσια από τα σημερινό επίπεδο του 18%. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η σημαντικά υψηλότερη συμμετοχή ΑΠΕ συνδέεται με τη δέσμευση για οριστική απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων έως το 2028, απόφαση που δημιουργεί χώρο για επιπλέον εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ, ενώ ενισχύει τον ρόλο των μονάδων φυσικού αερίου που θα παρέχουν και την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα.
      Η επίτευξη του κεντρικού στόχου για τις ΑΠΕ προϋποθέτει υπερδιπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των τεχνολογιών ΑΠΕ, εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών.
      Ειδικά στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, οι ΑΠΕ θα αποτελούν τη βασική πηγή ήδη από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, ξεπερνώντας ως μερίδιο το 65% της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το 2030, αξιοποιώντας με τον βέλτιστο οικονομικά τρόπο το υψηλό δυναμικό που διαθέτει χώρα, κυρίως για ειδικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Όσον αφορά στα θαλάσσια αιολικά πάρκα, τίθεται ως ενδεικτικός στόχος το 2030 να λειτουργούν τέτοια πάρκα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξης των 250 MW.

        Εξέλιξη εγκατεστημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή
      Επιπλέον στόχοι είναι το μερίδιο των ΑΠΕ για τις ανάγκες θέρμανσης και ψύξης να ξεπεράσει το 40% και στον τομέα των μεταφορών να προσεγγίσει το 19 %. Ποσοτικός στόχος τίθεται επίσης και για την προώθηση συστημάτων ΑΠΕ στα κτήρια και των συστημάτων διεσπαρμένης παραγωγής, μέσω αυτοπαραγωγής, ενεργειακού συμψηφισμού και ενεργειακών κοινοτήτων. Προβλέπεται συγκεκριμένα έως το 2030 η λειτουργία τέτοιων συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ εγκατεστημένης ισχύος 1 GW, ικανών να καλύψουν την μέση ηλεκτρική κατανάλωση τουλάχιστον 330.000 νοικοκυριών. Τέλος, επιδιώκεται να αξιολογηθούν μέσω πιλοτικών εγκαταστάσεων νέες εφαρμογές/τεχνολογίες για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ (π.χ. κυματική ενέργεια) ή συνδυαστικές εγκαταστάσεις από ΑΠΕ π.χ. για παραγωγή υδρογόνου.
      Για την επίτευξη των στόχων για τις ΑΠΕ, η συνολική αναμόρφωση του αδειοδοτικού πλαισίου και η επιτάχυνση των διαδικασιών αποτελεί επιτακτική ανάγκη ώστε να προσεγγίσει η Ελλάδα το ευρωπαϊκό benchmark (δύο χρόνια). Στο πλαίσιο αυτό, έχει συσταθεί ειδική Επιτροπή με αποστολή να απλοποιήσει την αδειοδοτική διαδικασία σε δυο στάδια:
      1ο στάδιο (Δεκέμβριος 2019): Απλοποίηση της διαδικασίας χορήγησης της Άδειας Παραγωγής και σύνταξη των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων. 2ο στάδιο (Άνοιξη 2020): Απλοποίηση  των αδειοδοτικών διαδικασιών μετά την Άδεια Παραγωγής (περιβαλλοντικά, προσφορά σύνδεσης, άδεια εγκατάστασης, άδεια λειτουργίας και σύνταξη των απαιτούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων). Σε τεχνικό επίπεδο, κρίσιμη είναι η ανάπτυξη του θεσμικού πλαισίου για τις μονάδες αποθήκευσης και τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με έμφαση στην αντλησιοταμίευση, που είναι η πιο διαδεδομένη τεχνολογία διεθνώς για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα μεγέθη.
      Ενεργειακή απόδοση
      Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί βασική οριζόντια προτεραιότητα για το ΥΠΕΝ, άξονας πάνω στον οποίο σχεδιάζονται όλες οι άλλες πολιτικές. Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να υπάρξει συνδυασμός κανονιστικών παρεμβάσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε η τελική κατανάλωση ενέργειας το 2030 να περιοριστεί στα επίπεδα του 2017, με στόχο να επιτευχθεί βελτίωση ενεργειακής απόδοσης της τάξης του 38%.
      Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, σχεδιάζονται ειδικά μέτρα για τον κτηριακό τομέα, τόσο για τα δημόσια κτήρια (πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ που αφορά στη χρηματοδότηση παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης, με συμμετοχή Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών), όσο και για τα ιδιωτικά. Στο πλαίσιο αυτό έχει τεθεί ως στόχος η ανακαίνιση και αντικατάσταση του 12-15% του αποθέματος των κτηρίων κατοικίας με νέα, σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2030. Επιδιώκεται κάθε χρόνο να αναβαθμίζονται ενεργειακά κατά μέσο όρο 60.000 κτήρια. Ο συγκεκριμένος στόχος θα συμβάλλει στη ριζική αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος, δίνοντας παράλληλα σημαντική ώθηση στον κατασκευαστικό κλάδο. Συνολικά η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτηριακού αποθέματος αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας κατά 8 δισ. ευρώ και στη δημιουργία και διατήρηση περισσότερων από 22.000 νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης.
      Τέλος, η ίδρυση του Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης θα ενισχύσει σημαντικά την υλοποίηση μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς κατανάλωσης ενέργειας. Κι αυτό γιατί αναμένεται να διευκολύνει την πρόσβαση σε χρηματοδότηση των εμπλεκομένων μερών, να συμβάλλει στη βελτίωση του δείκτη κόστους αποτελέσματος των υλοποιούμενων προγραμμάτων και στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση ανεκμετάλλευτου δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας σε συγκεκριμένους κλάδους.
      Ηλεκτροκίνηση
      Προτεραιότητα αποτελεί η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, που θα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, ενώ θα προσφέρει και σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Γι’ αυτό στο ΕΣΕΚ εντάσσεται και το Στρατηγικό Σχέδιο για την προώθηση της Ηλεκτροκίνησης, ενώ τίθεται ως ποσοτικός στόχος το μερίδιο των ηλεκτρικών επιβατικών οχημάτων στις νέες ταξινομήσεις κατά το 2030 να ανέρχεται στο 30%, με πρόβλεψη για ραγδαία ανάπτυξη του ποσοστού των ηλεκτροκίνητων ΙΧ μετά το 2027.
      Ειδικότερα, η χάραξη της εθνικής πολιτικής προώθησης της ηλεκτροκίνησης κινείται σε πέντε άξονες:
      Tη διεύρυνση της «αγοραστικής βάσης» της ελληνικής αγοράς, μέσω της διαφοροποίησης της καταναλωτικής ταυτότητας (προφίλ). Tην αντικατάσταση παλαιότερων οχημάτων με «καθαρά» οχήματα υβριδικής και αμιγώς ηλεκτρικής τεχνολογίας. Tην αύξηση του υφιστάμενου 0,3% μεριδίου των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στην ελληνική αγορά σε 6,6% επί των ταξινομήσεων εντός χρονικού διαστήματος πέντε ετών (2020-2024). Tην ανάπτυξη νέου «περιβάλλοντος χρήσης» τόσο από πλευράς υποδομών, όσο και παροχών (κινήτρων). Tην ενημέρωση του κοινού μέσω της προώθησης επικοινωνιακών προγραμμάτων. Για να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση προς την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών, θα πρέπει, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, να σχεδιαστεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παροχής κινήτρων, αφενός οικονομικού χαρακτήρα (επιδότηση στην τιμή αγοράς, μείωση κόστους ταξινόμησης και χρήσης μέσω φορολογικών απαλλαγών, ειδική τιμολογιακή πολιτική στα προγράμματα ασφάλισης, μειωμένα διόδια, έκπτωση στην ακτοπλοΐα για το ηλεκτρικό όχημα κ.α.), αφετέρου σε αυτά που εμφανίζουν τη μορφή κινήτρων χρήσης (είσοδος και καθημερινή κυκλοφορία εντός των μεγάλων αστικών κέντρων, ελεύθερη στάθμευση στους δήμους που εφαρμόζεται ελεγχόμενη στάθμευση, υποστήριξη δημιουργίας δικτύων παροχής ενέργειας για την επαναφόρτιση των οχημάτων κλπ.). Τα κίνητρα αυτά διαφοροποιούνται και ανάλογα με το αν παρέχονται για ιδιωτικά οχήματα, ΤΑΧΙ ή κρατικά οχήματα.
      Ενεργειακή ασφάλεια
      Για την ενεργειακή ασφάλεια, οι βασικοί στόχοι του ΕΣΕΚ είναι η βέλτιστη αξιοποίηση και χρήση των εγχώριων ενεργειακών πηγών, κατά κύριο λόγο του αιολικού και ηλιακού δυναμικού, καθώς οι ΑΠΕ θα αναδειχθούν βαθμιαία ως ο νέος εθνικός ενεργειακός πόρος. Συμπληρωματικά, στο ευρύτερο πλαίσιο αξιοποίησης των εθνικών ενεργειακών πηγών εντάσσονται οι έρευνες για εξόρυξη και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Επιδιώκεται επίσης:
      - Το αργότερο έως το 2030 να έχει αρθεί η ενεργειακή απομόνωση των νησιών και η συντριπτική πλειοψηφία αυτών να έχει διασυνδεθεί με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Ο στόχος αυτός συνδέεται και με τον στόχο μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης (που κυμαίνεται σήμερα στο 75%), με δεδομένο τον κυρίαρχο ρόλο του εισαγόμενου πετρελαίου για την ηλεκτροπαραγωγή των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.
      - Να αυξηθεί η διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και των προμηθευτών.
      - Να αναδειχθεί η χώρα ως περιφερειακός ενεργειακός κόμβος, μέσω της ενίσχυσης των διασυνοριακών διασυνδέσεων (Ελλάδα-Βουλγαρία, Ελλάδα-Β. Μακεδονία κλπ), αλλά και των κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος έργων μεταφοράς/αποθήκευσης φυσικού αερίου (αγωγοί TAP, IGB, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, FSRU Αλεξανδρούπολης).
      Έρευνα-Καινοτομία-Ανταγωνιστικότητα
      Η προώθηση της Έρευνας και Καινοτομίας θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα και την περίοδο 2020-2030, ενισχύοντας σημαντικά τεχνολογίες που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων. Προς αυτή την κατεύθυνση, η ακαθάριστη εγχώρια δαπάνη για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη αναμένεται να διπλασιαστεί στη συγκεκριμένη περίοδο, με αποτέλεσμα να ανέλθει στο 0,13% του ΑΕΠ για το 2030 στον τομέα Ενέργεια-Περιβάλλον, έναντι 0,06% του ΑΕΠ που ήταν το 2017.
      Σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα, ως προτεραιότητες αναδεικνύονται η βελτίωση της ενεργειακής έντασης και της έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η μείωση του ενεργειακού κόστους και η αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας του ενεργειακού τομέα. Η αξιοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού και τεχνικού ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί επίσης κεντρική προτεραιότητα του ενεργειακού σχεδιασμού.
      Χατζηδάκης: «Πράσινο» Εθνικό Σχέδιο
      Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, είναι ένα κείμενο που εκφράζει συνολικά τη φιλοσοφία της κυβέρνησης, τη δέσμευση να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε η Ελλάδα όχι μόνο να μην υστερεί στις πολιτικές για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του μέλλοντος των παιδιών μας, αλλά να βρεθεί στην πρωτοπορία αυτής της πολιτικής».
      Όπως εξήγησε, το εν λόγω «πράσινο» σχέδιο φιλοδοξεί να ενσωματώσει στον εθνικό σχεδιασμό τον στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων για περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή). «Προς αυτή την κατεύθυνση, κινούμαστε με γνώμονα τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDGs) Και, παράλληλα, υιοθετούμε το μακροπρόθεσμο στρατηγικό όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το έτος 2050» σημείωσε.
      Αναφερόμενος στη δέσμευση για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, που ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ, ο ΥΠΕΝ επισήμανε ότι η μετάβαση αυτή οφείλει να είναι δίκαιη για τις περιοχές που επηρεάζονται. «Γι' αυτό και στα μέσα του 2020 στοχεύουμε να παρουσιάσουμε ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (Master Plan) που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στη μετά-λιγνίτη εποχή. Αυτό θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και τη δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής. Θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή και θα οριστεί ένας συντονιστής υψηλού επιπέδου, ο οποίος θα συντονίζει τις δράσεις» είπε.
      Κατά τον κ. Χατζηδάκη, ο δεύτερος πυλώνας κλιματικής πολιτικής - μετά τον μετριασμό εκπομπών - είναι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. «Τα απαιτούμενα μέτρα προσαρμογής περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων. Μιλάω, ενδεικτικά, για παρεμβάσεις που στοχεύουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διαχείριση δασών και υδάτων, την προσαρμογή των προδιαγραφών κατασκευής κτηρίων και υποδομών σε πιθανές μελλοντικές κλιματικές συνθήκες και την προστασία παράκτιων πόλεων από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Στόχος μας είναι, ιδιαίτερα με την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού έργου LIFE-IP AdaptInGR - Boosting the implementation of adaptation policy across Greece, να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική προσαρμογής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιφέρειας.
      Επιπλέον, στο σχέδιό μας ενσωματώνουμε τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, για να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων και να συμβάλλουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, ιδιαίτερα στις πόλεις. Θέλουμε να βοηθήσουμε τις αστικές περιοχές να περάσουν σε νέα εποχή, με σύγχρονα κοινόχρηστα μεταφορικά μέσα, με άνετο περπάτημα και εκτεταμένη χρήση ποδηλάτου» ανέφερε ο υπουργός.
      Ο ίδιος σημείωσε πως και ο τομέας της διαχείρισης αποβλήτων αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του εθνικού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα. «Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και τα αντίστοιχα Περιφερειακά Σχέδια Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) είναι υπό αναθεώρηση, με στόχο να μπει τέλος στις εικόνες ντροπής και να καλύψουμε το χαμένο έδαφος σε τομείς όπως η ανακύκλωση» τόνισε, συμπληρώνοντας πως η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας - με την επαναχρησιμοποίηση υλικών - και η καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης είναι προτεραιότητες, «γι' αυτό προχωράμε στην άμεση εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας για απαγόρευση πλαστικών μιας χρήσης με μια ειδική ομάδα έργου που έχουμε δημιουργήσει στο υπουργείο».
      Το πλήρες κείμενο του ΕΣΕΚ που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, ΕΔΩ.
      Περισσότερα...

      805 • 0

    3. Περιβάλλον

      Marker Wadden: Τεχνητά νησιά ως "κιβωτός" για τη διάσωση της φύσης

      tetris

      Από την αποβάθρα του Lelystad, η Markermeer φαίνεται εντυπωσιακή. Ενισχυμένη από άφθονες γέφυρες από σκυρόδεμα, η ρηχή λίμνη, που επίσης θεωρείται εσωτερική θάλασσα, εκτείνεται για περίπου 40 χιλιόμετρα, πλημμυρίζοντας μια έκταση 700 τ.μ. της κεντρικής Ολλανδίας. Στο νοτιότερο σημείο της, φτάνει στο Άμστερνταμ και στα βόρεια, δυτικά και ανατολικά συνεχίζει στις πόλεις Enkhuizen, Hoorn και Lelystad, μέρη που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα σκέφτονταν ποτέ να επισκεφθούν.
      Ωστόσο, υπάρχει μια τεράστια ομορφιά που μπορεί να δει κανείς από την ακτή. Το εσωτερικό της Markermeer φιλοξενεί ένα φιλόδοξο έργο αναδάσωσης, ενώ πριν από τρία χρόνια, η ιδέα αυτή υπήρχε μόνο στα χαρτιά. Ο λόγος για το Marker Wadden, ένα ανθρωπογενές αρχιπέλαγος πέντε νησιών στην επαρχία Flevoland. Διευθυντής του έργου είναι ο Roel Posthoorn, το όραμά του οποίου έχει μετατρέψει το βαθύτερο μέρος της λίμνης σε ένα καταφύγιο άγριας φύσης από έλη, καλαμιές και ζώα, που θα φέρουν τον κόσμο ξανά κοντά στη φύση.
      Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία εδώ υπάρχουν περίπου 120 είδη πουλιών. Ειδικότερα, μπορεί να δει κανείς χήνες, πάπιες, κορμοράνους και περισσότερους από 2.200 γλάρους. Παράλληλα, εδώ θα βρει κανείς τέσσερις διαφορετικούς τύπους νυχτερίδων, έντομα και 170 διαφορετικά είδη φυτών. Πρόκειται για ένα πρωτοφανές επίτευγμα σε ένα παραμελημένο τοπίο που μέχρι τώρα έχει διαγραφεί από τον χάρτη.
      «Καλώς ήρθατε στη νέα ακτογραμμή της Ευρώπης. Μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, αυτό το μέρος θα είναι εντελώς διαφορετικό. Στη συνέχεια, όταν η συμμετοχή μας φτάσει στο τέλος της, η φύση θα αναλάβει το έργο της», δήλωσε ο Posthoorn στο bbc.
      Σήμερα, η απώλεια της βιοποικιλότητας είναι μια τόσο ακατανόητη πρόκληση που οι λύσεις πρέπει να είναι εξαιρετικές. Για τον Posthoorn, ο οποίος είναι και ο διευθυντής του προγράμματος Natuurmonumenten, ένα ολλανδικό μη κερδοσκοπικό κίνημα διατήρησης της φύσης, η ιδέα γεννήθηκε από την απογοήτευση.
      Πριν από περίπου 40 χρόνια, η ολλανδική κυβέρνηση σχεδίαζε να ανακτήσει τη γη από το Markermeer μέσω αυτής της διαδικασίας εκφόρτωσης για να αυξήσει την κατοικήσιμη περιοχή του Flevoland και να διευκολύνει την πίεση στις πυκνοκατοικημένες πόλεις γύρω από το ξενοδοχείο. Αλλά η γραφειοκρατία και οι κλιμακούμενες δαπάνες συγκλόνισαν το έργο. Πραγματοποιήθηκαν πολιτικές μάχες αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Την ίδια στιγμή, η ποιότητα του νερού της Markermeer επιδεινώθηκε ραγδαία εξαιτίας της εξαφάνισης της φυσικής ακτογραμμής και ο πληθυσμός των ψαριών παρουσίασε απότομη πτώση.
      «Είχα μια τολμηρή ιδέα να τη διασώσω - να ενισχύσω τη βιοποικιλότητα», δήλωσε ο Posthoorn, ο οποίος ασχολείται με την περιβαλλοντική επιστήμη και τη διαχείριση της φύσης. Το Flevoland, μια ανθρωπογενής επαρχία που κατασκευάστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από αναγεννημένη γη στη δεκαετία του 1950 και του 1960, είχε εμπνεύσει τον Posthoorn. Εδώ, κατάλαβε, ότι οι άνθρωποι ζούσαν πάντα δίπλα στο νερό ή ουσιαστικά πάνω από αυτό. Οπότε, το επόμενο σχέδιο ήταν η δημιουργία πέντε πανέμορφων νησιών, εκ των οποίων μόνο το ένα θα ήταν ανοικτό για τους επισκέπτες. Το έργο έλαβε χώρα σε στενή συνεργασία μεταξύ τοπικών και εθνικών κυβερνήσεων, αλλά αυτό δεν συνέβαινε πάντοτε.
      «Ήταν μια απλή εξίσωση νερού, νησιών και φύσης, αλλά δυσκολευόμουν να εξηγήσω στους ανθρώπους τι είχα κατά νου», δήλωσε ο Posthoorn. «Έφερα τους ανθρώπους εδώ σε μια βάρκα για να εξηγήσω πώς θα ξεκινούσαμε με την ανάκτηση της γης από τον πάτο της λίμνης, αλλά δεν μπορούσαν να δουν τι έβλεπα».
      Δεν ήταν δύσκολο για μένα να καταλάβω γιατί: κανείς άλλος δεν είχε αντιληφθεί την ιδέα ότι ένα παράλληλο σύμπλεγμα παρθένων νησιών και πυκνά γεμάτων πόλεις θα μπορούσε να συνυπάρχει. Τώρα το φαινομενικά αδύνατο έχει γίνει πραγματικότητα. Πριν από λίγους μήνες, το στάσιμο νερό ήταν αδιαφανές και το φωσφορικό άλας ήταν απαραίτητο για να στηρίξει τη φυσική παραγωγικότητα. Έκτοτε, η νέα ακτογραμμή έχει υποκινήσει την παλιρροϊκή άμπωτη και ροή και το εύφορο έδαφος, από τα ιζήματα της λίμνης, προκάλεσε έκρηξη φυτικής ζωής. Είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί το μόνιμο αποτέλεσμα, αλλά η καθαρότητα του νερού βελτιώνεται και οι ενδείξεις για το μέλλον είναι ελπιδοφόρες. Παράλληλα, τα νέα οικοσυστήματα βοηθούν στην αποκατάσταση.
      Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα από το κοντινό Εθνικό Πάρκο Nieuw Land, το οποίο ιδρύθηκε το 2018. Η Marker Wadden έχει απορροφηθεί πρόσφατα και μπορεί κανείς να κάνει σαφάρι για την εξερεύνηση του πάρκου. Σε ένα τζιπ είναι δυνατό να δει κανείς άγρια άλογα, βοοειδή, ελάφια, αλεπούδες και άγρια πτηνά.
      Αυτή είναι όμως μόνο η αρχή. Την επόμενη δεκαετία θα πραγματοποιηθεί ένα νέο έργο που περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός δεύτερου αρχιπελάγους στην απάνεμη πλευρά του Marker Wadden και μια τεχνητή χερσόνησο κοντά στο επαρχιακό Lelystad. «Αν μου επιτρέπεται να κτίσω ένα άλλο νησί μετά από αυτό θα το αφήσω εντελώς στη φύση για να δούμε τι θα συμβεί στη συνέχεια», πρόσθεσε ο Posthoorn.
      «Το Leylstad κατασκευάστηκε από ανθρώπους και μπορείτε να δείτε ότι αυτά τα νησιά είναι το επόμενο βήμα», δήλωσε η Ina Adema, δήμαρχος του Leylstad. «Είναι κατασκευασμένα από ανθρώπους, αλλά αυτή τη φορά όχι για εμάς, αλλά για τη φύση».
      Ο Posthoorn θεωρεί τον εαυτό του ως «κηδεμόνα» του νησιού και όχι αρχηγό του και πολλά από αυτά που προσπάθησε να επιτύχει είναι ήδη εμφανή, όπως η έλλειψη ανθρώπινου αποτυπώματος, από κτίρια και δρόμους έως τη σήμανση και τα καλώδια εναέριας κυκλοφορίας.
      Το επόμενο έτος θα είναι έτοιμες οι τέσσερις καμπίνες του νησιού που είναι προσβάσιμες από το κοινό για ολονύκτιους εθελοντές και επισκέπτες και ένα εργαστήριο και ερευνητικό κέντρο εκτός δικτύου, που θα λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια και αφαλατωμένο θαλασσινό νερό. Η μόνη «παραχώρηση» είναι ένα πλοίο, το οποίο θα κάνει δρομολόγια στη Markermeer από την επόμενη άνοιξη, προσφέροντας στους ημερήσιους ταξιδιώτες την ευκαιρία να επανασυνδεθούν με τη φύση.
      Αυτά τα αγνά νησιά είναι ένα σύμβολο του πώς μπορεί να αντιστραφεί η παρακμή του περιβάλλοντος και πώς η δημιουργικότητα μπορεί να ενώσει μια κοινότητα, όχι μόνο με ένα εθελοντικό πρόγραμμα αλλά και ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να έρχονται στα νησιά για μια κοινή εμπειρία που δεν μπορούν να έχουν αλλού στην Ευρώπη.
      Τα νησιά είναι εντυπωσιακά, σαν ένας τρελός θεός να έχει μεταφέρει έναν παράδεισο του Ινδικού Ωκεανού στη μέση της Ολλανδίας. Και όμως αυτό δεν είναι το νόημα. Δεν φτάνετε μόνο στο Marker Wadden. Ταξιδεύετε προς μια ιδέα, σε ένα πιο φωτεινό, πιο τολμηρό μέλλον.
      Περισσότερα...

      853 • 0

    4. Περιβάλλον

      Οι αστικοί χώροι πρασίνου μπορούν να λειτουργήσουν προληπτικά απέναντι στους πρόωρους θανάτους

      Engineer

      Οι χώροι πρασίνου στις κατοικημένες περιοχές μπορεί να έχουν προστατευτικές επιδράσεις απέναντι στη θνησιμότητα από κάθε αίτιο, σύμφωνα με έρευνα.
      Η συγκεκριμένη μελέτη, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση “The Lancet Planetary Health“, περιέλαβε επτά χώρες (Καναδάς, ΗΠΑ, Ισπανία, Ιταλία, Αυστραλία, Ελβετία, Κίνα) και συνολικά 8 εκατομμύρια άτομα για να δείξει ότι η ύπαρξη χώρων πρασίνου επηρεάζει τη θνησιμότητα.
      Περίπου ο μισός πληθυσμός του κόσμου ζει σε πόλεις, όπου υπάρχει συχνά έλλειψη χώρων πρασίνου. Πολλές έρευνες υποστηρίζουν ότι οι χώροι πρασίνου στις πόλεις έχουν θετική επίδραση στη σωματική και ψυχική υγεία των ατόμων, μειώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών ασθενειών, μεταβολικών συνδρόμων και πρόωρου θανάτου. Ωστόσο, τα αποτελέσματα τους έχουν αμφισβητηθεί για ποικίλους λόγους.
      Η συγκεκριμένη ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μια απλή μέτρηση για τους χώρους πρασίνου, η οποία βασίζεται σε εικόνες δορυφόρων και εξέτασε τη σχέση της με τους πρόωρους θανάτους από κάθε αίτιο.
      Διαπιστώθηκε ότι όσο περισσότεροι ήταν οι χώροι πρασίνου γύρω από τα σπίτια τόσο πιο μειωμένοι ήταν οι πρόωροι θάνατοι. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα προσφέρει μια μέτρηση για το ποσό της προστατευτικής επίδρασης: 4% μείωση στην πρώιμη θνησιμότητα για κάθε αύξηση κατά 0,1 του πρασίνου σε απόσταση έως και 500 μέτρα από την κατοικία.
      Ο Ντέιβιντ Ρόχας, ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Υγεία της Βαρκελώνης και επικεφαλής συντάκτης της έρευνας, είπε: “Τα αποτελέσματα αυτά υποστηρίζουν παρεμβάσεις και πολιτικές αύξησης των χώρων πρασίνου ως τρόπους βελτίωσης της δημόσιας υγείας”.
      Πράγματι, αυτή τη στιγμή ο Ρόχας και οι συνεργάτες του χρησιμοποιούν τα αποτελέσματα σε μια μετα-ανάλυση για να εκτιμήσουν τον αριθμό των πρόωρων θανάτων που θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν αυξάνονταν οι πράσινες υποδομές.
      “Τα προγράμματα αστικής περιβαλλοντικής προστασίας δεν είναι μόνο οι βασικοί τρόποι προώθησης της δημόσιας υγείας αλλά είναι επίσης σημαντικά για την αύξηση της βιοποικιλότητας και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καθιστώντας τις πόλεις πιο βιώσιμες”, καταλήγει ο Μαρκ Νιουβενχίζεν, διευθυντής της Πρωτοβουλίας Πολεοδομικού Σχεδιασμού, Περιβάλλοντος και Υγείας στο Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Υγεία ISGlobal, στη Βαρκελώνη.
      Η συγκεκριμένη μελέτη έγινε με τη συνεργασία του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Υγεία ISGlobal της Βαρκελώνης, μιας δομής που υποστηρίζεται από την τράπεζα “La Caixa”, το Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Κολοράντο και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
      Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
      Περισσότερα...

      551 • 0

    5. Περιβάλλον

      Η μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων στην Αλεξανδρούπολη

      Engineer

      Το έργο, προϋπολογισμού 18,9 εκατ. ευρώ, έχει δυναμικότητα 38.855 τόνους ανά έτος σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων και 5.971 τόνους ανά έτος προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα και της μονάδας παραγωγής ενέργειας από βιοαέριο.
      Στην επίτευξη των στόχων για την μετάβαση στην κυκλική οικονομία με υψηλό επίπεδο αξιοποίησης των πόρων συμβάλει η μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων στην Αλεξανδρούπολη που κατασκευάζει η τεχνική εταιρεία Μεσόγειος.
      Αντικείμενο του έργου, προϋπολογισμού 18,9 εκατ. ευρώ, είναι η κατασκευή και λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων στην ΟΕΔΑ Αλεξανδρούπολης, με δυναμικότητα 38.855 τόνους ανά έτος σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων και 5.971 τόνους ανά έτος προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα και της μονάδας παραγωγής ενέργειας από βιοαέριο.
      Πηγή: Μεσόγειος Η μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων στην Αλεξανδρούπολη είναι δυναμικότητας 38.855 τόνων ανά έτος. Τρία στάδια
      Πιο συγκεκριμένα, η μονάδα αποτελείται από τρία στάδια την μηχανική επεξεργασία, την βιολογική επεξεργασία και την ραφιναρία, από όπου παράγονται:
      Ανακυκλώσιμα υλικά (χαρτί/χαρτόνι, πλαστικά, μέταλλα) Υλικό τύπου κόμποστ κατάλληλο για εδαφική χρήση Ηλεκτρική ενέργεια Πηγή: Μεσόγειος Για την κατασκευή του έργου θα χρησιμοποιηθεί εξοπλισμός τελευταίας τεχνολογίας που επιτρέπει την μεγιστοποίηση της ανάκτησης προϊόντων.
      Ειδικά για την βιολογική επεξεργασία θα εφαρμοστεί η τεχνολογία της αναερόβιας χώνευσης, η οποία:
      Πραγματοποιείται σε κλειστούς αντιδραστήρες Παράγει βιοαέριο, το οποίο αξιοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας Παράγει υλικό κατάλληλο για χρήση ως κόμποστ Πηγή: Μεσόγειος Πηγή: Μεσόγειος Πηγή: Μεσόγειος Πηγή: Μεσόγειος
      Περισσότερα...

      1737 • 0

    6. Περιβάλλον

      Νέα πλημμύρα στη Βενετία - Συναγερμός σε Φλωρεντία και Πίζα

      Engineer

      Η Βενετία, η οποία πλήττεται από πλημμύρες εδώ και μία εβδομάδα, δέχθηκε και πάλι χθες μεγάλη πλημμυρίδα, όμως μικρότερης κλίμακας, ενώ συναγερμός έχει σημάνει για την Φλωρεντία και την Πίζα, εξαιτίας των συνεχών βροχοπτώσεων στην Ιταλία.
      Η πλημμυρίδα έφθασε χθες το 1,50 μέτρο, κάτω από το 1,87 που έπληξε την Τρίτη τη Γαληνοτάτη, η οποία παραμένει έκτοτε πλημμυρισμένη. Ωστόσο, η εμβληματική Πλατεία του Αγίου Μάρκου άνοιξε και πάλι προς το τέλος της σημερινής ημέρας.
      Οι μετεωρολογικές προβλέψεις δείχνουν πλημμυρίδες που δεν θα ξεπερνούν τα 110 εκατοστά τις επόμενες ημέρες, πράγμα που θα επιτρέψει την αποτίμηση των ζημιών, οι οποίες ανέρχονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του δημάρχου, στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
      Από την περασμένη Τρίτη, περισσότερες από 50 εκκλησίες, ανάμεσά τους και η εκκλησία του Αγίου Μάρκου, έχουν πλημμυρίσει στην Βενετία, καθώς και καταστήματα και κατοικίες. Ηδη τα ξενοδοχεία δέχονται μαζικά ακυρώσεις κρατήσεων για τις ημέρες των Χριστουγέννων.
      Συναγερμός για Φλωρεντία και Πίζα
      Νοτιότερα, στην Τοσκάνη, δύο ακόμη εμβληματικές ιταλικές πόλεις, η Φλωρεντία και η Πίζα, βρίσκονται σε συναγερμό εξαιτίας της απειλής πλημμυρών. Ο πρόεδρος της περιφέρειας της Τοσκάνης Ενρίκο Ρόσι προειδοποίησε μέσω του Twitter για τον κίνδυνο υπερχείλισης του Αρνου ποταμού και δήλωσε ότι λαμβάνονται μέτρα στις όχθες του στο ύψος της Πίζας για προληπτικούς λόγους.
      Ο στρατός λαμβάνει μέτρα και στις όχθες του Αρνου στο ύψος της Φλωρεντίας, όπου η στάθμη των υδάτων αυξήθηκε επικίνδυνα την χθεσινή νύκτα.
      Η Φλωρεντία καταστράφηκε το 1966 από φονικές πλημμύρες που προκάλεσαν τον θάνατο εκατό ανθρώπων και κατέστρεψαν ανυπολόγιστης αξίας έργα της Αναγέννησης.
      Περισσότερα...

      868 • 0

    7. Περιβάλλον

      Πειραματική επαναφύτευση των βυθών με πολύτιμες ποσειδωνίες

      Engineer

      Μέχρι τώρα γνωρίζαμε τις αναδασώσεις στις πλαγιές των βουνών και τους κηπουρούς σε κήπους ή σε άλση. Ηρθε η ώρα να υποδεχθούμε τις «αναδασώσεις» στα θαλάσσια λιβάδια και τους δύτες-κηπουρούς της υποβρύχιας ποσειδωνίας! Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» έχουν προχωρήσει σε πειραματική επαναφύτευση θαλάσσιων λιβαδιών ποσειδωνίας, σε συνεργασία με εξειδικευμένα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, με πολύ καλά αποτελέσματα. «Ξεκινήσαμε το 2017 πειραματικά να ξαναφυτεύουμε κατεστραμμένα λιβάδια ποσειδωνίας και τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά. Πλέον είμαστε σε θέση να επαναφυτεύσουμε ολοένα και μεγαλύτερες εκτάσεις θαλάσσιων λιβαδιών», λέει στην «Κ» ο κ. Θοδωρής Τσιμπίδης, διευθυντής του Ινστιτούτου. Ηδη, σε θαλάσσιο κόλπο στους Λειψούς πραγματοποιήθηκε επιτυχημένα πιο εκτεταμένη φύτευση ποσειδωνίας και το «Αρχιπέλαγος» είναι έτοιμο να προχωρήσει σε υποβρύχια φύτευση και σε άλλες παραλίες στα Δωδεκάνησα.
      Πώς γίνεται η διαδικασία; «Χρησιμοποιούμε αειφόρες πρακτικές, ακολουθώντας αυστηρά επιστημονικά πρωτόκολλα, που στηρίζονται στην αρχή της μικρότερης δυνατής παρέμβασης στα φυσικά θαλάσσια οικοσυστήματα. Κατά τη διάρκεια της επαναφύτευσης δεν χρησιμοποιούμε μεταλλικό σύρμα, πλαστικό ή κάποιο άλλο υλικό που συνεισφέρει στη θαλάσσια ρύπανση», σημειώνει στην «Κ» η κ. Αναστασία Μήλιου, διευθύντρια Ερευνών του «Αρχιπελάγους». «Χρησιμοποιούμε τμήματα που αποκολλώνται από τα φυτά και ξεβράζονται στις ακτές έπειτα από κακοκαιρία. Επίσης, ριζώματα και κομμάτια φυτών βυθού που ανεβάζουν πάνω οι άγκυρες. Ολα αυτά τα συγκροτούμε σε “μόσχευμα” με χρήση βιοδιασπώμενων φυτικών υλικών και τα “φυτεύουμε” στον βυθό με δύτες», εξηγεί η ίδια.
      Γιατί όμως είναι σημαντική η ποσειδωνία; Η Posidonia oceanica είναι ένα αγγειόσπερμο φυτό, το οποίο φυτρώνει στον βυθό (σε βάθος μέχρι 50 μέτρων, γιατί χρειάζεται φως) κι αποτελεί ενδημικό είδος της Μεσογείου. Περισσότερα από 300 είδη φυτών και πάνω από 1.000 είδη θαλάσσιων ζώων ζουν στα λιβάδια ποσειδωνίας, μεταξύ αυτών πολλά από τα ψάρια αλιευτικής σημασίας. «Πρόκειται για οικοτόπους με θεμελιώδη ρόλο στη διατήρηση της υγείας και παραγωγικότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Πρώτον, αποτελούν τόπους αναπαραγωγής, λειτουργούν σαν βρεφοκομεία για πολλά είδη. Η τοπική αλιεία πλήττεται όταν τα λιβάδια ποσειδωνίας εξαφανίζονται. Δεύτερον, αποτρέπουν τη διάβρωση των ακτών μέσω των ριζωμάτων και των φύλλων τους. Με την αποψίλωση των θαλάσσιων λιβαδιών πολλές παραλίες απειλούνται με συρρίκνωση ή και εξαφάνιση. Τρίτον, όπως και τα χερσαία φυτά, τα υποβρύχια δάση δεσμεύουν άνθρακα από την ατμόσφαιρα», εξηγεί η κ. Μήλιου.
      Τα λιβάδια ποσειδωνίας τυπικά προστατεύονται στην Ελλάδα (αν και δεν αποτυπώνονται όλα στους σχετικούς χάρτες), αλλά αυτό δεν εμποδίζει τη συρρίκνωση των εκτάσεών τους με ανησυχητικούς ρυθμούς. «Υπάρχει μια γενικότερη ανοχή στην καταστροφή τους, δεν συνειδητοποιείται η μεγάλη περιβαλλοντική και κοινωνικο-οικονομική τους αξία. Κι αυτό ενώ περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Μεσογείου οδηγούνται ήδη σε ερημοποίηση», λέει ο κ. Τσιμπίδης. Στις συνθήκες αυτές η σημασία του Αιγαίου αναβαθμίζεται, καθώς στηρίζει σήμερα ορισμένες από τις σημαντικότερες εκτάσεις ποσειδωνίας που έχουν εναπομείνει.
      «Δυστυχώς, υπάρχει άγνοια για το θέμα. Σε πολλές περιπτώσεις εμείς οι ίδιοι ξεπατώνουμε με μηχανήματα την ποσειδωνία για να καθαρίσουμε δήθεν τον βυθό! Αυτό έγινε και πρόσφατα στη Μύκονο. Συνηθισμένο αποτέλεσμα είναι η ταχύτατη διάβρωση. Χάνουμε την παραλία που καθαρίσαμε...», εξηγεί ο κ. Τσιμπίδης.
      Οι απειλές
      Οι πιο συνηθισμένες απειλές που αντιμετωπίζουν τα λιβάδια ποσειδωνίας είναι η αλιεία με συρόμενα εργαλεία (μηχανότρατες, γρι-γρι), τα αγκυροβόλια, οι παράκτιες υποδομές και δραστηριότητες, η ρύπανση από υδατοκαλλιέργειες, ο ευτροφισμός καθώς και η ανάπτυξη ανταγωνιστικών εισβολικών ειδών. «Κάθε φορά που μία άγκυρα ρίχνεται σε λιβάδι ποσειδωνίας, η ζημιά χρειάζεται δεκαετίες για να αναπληρωθεί», σημειώνει η κ. Μήλιου.
      «Πλέον, είμαστε σε θέση να επαναφυτεύσουμε ολοένα και μεγαλύτερες εκτάσεις λιβαδιών ποσειδωνίας στις ελληνικές θάλασσες, συμβάλλοντας στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και στη βελτίωση της υγείας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων», λέει ο κ. Τσιμπίδης. Κι όπως είπε ένας φίλος «δεν χρειάζεται πότισμα», μυαλό χρειάζεται.
      «Οπλο» κατά της κλιματικής αλλαγής

      Για τις φυτεύσεις χρησιμοποιούνται υποβρύχια φυτά της περιοχής, που ξεβράστηκαν από τη θάλασσα, μαζί με βιοδιασπώμενα φυτικά υλικά.
      Η συμβολή της ποσειδωνίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που προκαλείται από το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα, είναι πολύ μεγάλη. «Η μεγαλύτερη δεξαμενή δεσμευμένου οργανικού άνθρακα σε ζωντανή υποβρύχια βλάστηση έχει βρεθεί σε λιβάδια ποσειδωνίας του είδους που φύεται στη Μεσόγειο», υπογραμμίζει η κ. Μήλιου, διευθύντρια Ερευνών του «Αρχιπελάγους».
      «Γαλάζιος άνθρακας» ονομάζεται ο άνθρακας που δεσμεύεται από το σύνολο των παράκτιων φυτικών οικοσυστημάτων, δηλαδή τα λιβάδια ποσειδωνίας, τα μακροφύκη, τη μαγκρόβια βλάστηση και τις αλυκές. Η συνολική επιφάνεια του βυθού που καταλαμβάνουν τα συγκεκριμένα οικοσυστήματα είναι μόλις το 0,2%, αλλά παρακρατούν το 50% του άνθρακα που δεσμεύεται από τα θαλάσσια οικοσυστήματα συνολικά. Εχουν αυξημένη αποτελεσματικότητα σε σχέση με την έκτασή τους. «Αξιοσημείωτο είναι ότι σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες αναγνωρίστηκε ότι τα θαλάσσια λιβάδια μπορούν να απορροφήσουν έως και 35 φορές περισσότερο άνθρακα, σε σύγκριση με τα τροπικά δάση. Συνεπώς, μπορεί να περιορίσουν και να αναστρέψουν έως ένα βαθμό ακόμα και τα φαινόμενα οξείδωσης των θαλασσών», εξηγεί η κ. Μήλιου. Το Ινστιτούτο «Αρχιπέλαγος» σε συνεργασία με το τμήμα Βιολογίας του πανεπιστημίου Εσεξ της Αγγλίας ερευνά τις δυνατότητες και τις ποσότητες απορρόφησης άνθρακα από τα λιβάδια ποσειδωνίας στο Αιγαίο, χρησιμοποιώντας ειδικά ψηφιακά καταγραφικά συστήματα.
      Η σημασία επομένως των υποβρύχιων δασών και της ποσειδωνίας, όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής απορρύθμισης, είναι τεράστια. Ομως, η δραματική αποψίλωσή τους, όπως και άλλες καταστροφές που συμβαίνουν στη θάλασσα, «πνίγονται» στη σιωπή, δεν προκαλεί πηχυαίους τίτλους και ενδιαφέρον, όπως οι μεγάλες πυρκαγιές. Η θάλασσα αποτελεί τον μεγαλύτερο ταμιευτήρα άνθρακα· η προστασία της είναι εξαιρετικά κρίσιμη και για την αποτροπή της υπερθέρμανσης του πλανήτη. 
      Περισσότερα...

      868 • 0

    8. Περιβάλλον

      Κλιματική αλλαγή και μεγα-πόλεις, η αλληλεπίδραση του μέλλοντος

      Engineer

      Οι τρόποι μέσω των οποίων η μεγέθυνση των πόλεων και η κλιματική αλλαγή αλληλεπιδρούν είναι το αντικείμενο μεγάλης έρευνας αιχμής τεσσάρων ερευνητικών ομάδων από Ελλάδα, Γερμανία και Βρετανία, που βρίσκει στη θέση τού συντονιστή Ελληνα ερευνητή. Πρόκειται για το ερευνητικό έργο «Urbisphere, σύζευξη δυναμικών πόλεων και κλίματος», το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC) για τα επόμενα έξι χρόνια, με ποσό που υπερβαίνει τα 12 εκατ. ευρώ.
      Ως συντονιστής του προγράμματος, που ανήκει στην κατηγορία των Synergy Grant 2019 (Επιχορηγήσεις Συνέργειας), επιλέχθηκε ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική όσο και τιμητική διάκριση, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελληνας ερευνητής αναλαμβάνει συντονιστής ερευνητικού έργου της κατηγορίας Synergy Grant. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται η ικανότητα του ΙΤΕ να λειτουργεί ως συλλέκτης επιλεγμένων και υψηλών ερευνητικών χρηματοδοτήσεων, έχοντας αναλάβει τον μεγαλύτερο αριθμό χρηματοδοτούμενων έργων από το ERC, με συνολικό ποσό άνω των 32 εκατ. ευρώ.
      «Πρόκειται για μια μεγάλη διάκριση για το ινστιτούτο και το ΙΤΕ και ένα μεγάλο έργο. Δύο χρόνια προετοιμάζαμε την πρόταση που τελικά επιλέχθηκε από το ERC. Εχουμε πραγματοποιήσει πολλές έρευνες για το αστικό οικοσύστημα και το αστικό κλίμα, ενώ επιλεχθήκαμε για τον ρόλο του συντονιστή λόγω της εμπειρίας μας σε αυτόν τον τομέα. Στα θετικά της πρότασης, η ύπαρξη πολύ καλών συνεργατών, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο», λέει στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο δρ Χρυσουλάκης.
      Πού στοχεύει το έργο urbi-sphere; «Στόχος είναι η παραγωγή καινούργιας γνώσης, που θα καλύψει το χάσμα μεταξύ της μελέτης της κλιματικής αλλαγής και της αστικοποίησης, τις δύο παγκόσμιες μεγα-τάσεις στην εποχή μας. Παρότι έχουν άμεση αλληλεπίδραση και μετασχηματίζουν την ανθρώπινη ζωή, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα θεμελιώδης διαφοροποίηση στον τρόπο με τον οποίο η επιστήμη του κλίματος, αφενός, και το αστικό σύστημα, αφετέρου, μελετούν αυτές τις διαδικασίες και τα φαινόμενα. Για παράδειγμα, τα μέχρι τώρα σενάρια κλιματικής αλλαγής δεν εξετάζουν αναλυτικά και δυναμικά τις τάσεις εξέλιξης των πόλεων και το πώς θα επιδράσουν στην κλιματική διαφοροποίηση», σημειώνει ο δρ Χρυσουλάκης. Οι πόλεις παράγουν σήμερα το 75% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα επηρεάζουν το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα δέχονται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα κύματα καύσωνα.
      «Θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου, πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς», τονίζει ο δρ Νεκτάριος Χρυσουλάκης.
      Νέα γνώση
      «Με το urbisphere θα επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε ένα δυναμικό και ενιαίο σύστημα προσομοιώσεων και εκτιμήσεων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών της αλληλεπίδρασης μεταξύ των πόλεων και της κλιματικής αλλαγής, θα βάλουμε όλα τα στοιχεία μαζί και θα δούμε τους τρόπους αλληλοεπηρεασμού», εξηγεί ο συντονιστής του έργου. «Συγκεκριμένα, θα διερευνήσουμε αφενός πώς η αστικοποίηση, η ανθρώπινη συμπεριφορά και η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πόλεις επηρεάζουν την αλλαγή του κλίματος, αφετέρου πώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν τους αστικούς πληθυσμούς, την τρωτότητά τους και την προσαρμοστική τους ικανότητα. Αναμένεται να δημιουργήσουμε νέα γνώση σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των κλιματικών κινδύνων στο παρόν και στο μέλλον και να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε μελλοντικές καταστάσεις αστικής δομής και κλίματος, λαμβάνοντας υπόψη τον καιρό, την ποιότητα του αέρα, τη διαφορική έκθεση και την τρωτότητα του πληθυσμού, σε τοπική κλίμακα».
      Από πού θα ξεκινήσουν; Το urbisphere θα ξεκινήσει από το Λονδίνο, όπου υπάρχει μια υποδομή παρατηρήσεων και μάλιστα με χρονοσειρές που πάνε βαθιά στο πέρασμα του χρόνου. Στη βρετανική πρωτεύουσα υπάρχει μεγάλη υποδομή αστικής καταγραφής των εκπομπών και γι’ αυτό θα μελετηθεί η έκθεση του πληθυσμού σε ρύπους και άλλους παράγοντες, εντός και εκτός κτηρίων. Ταυτόχρονα, το έργο διαθέτει κονδύλι άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία υποδομής αστικών παρατηρήσεων μέσα στο 2020, η οποία θα περιλαμβάνει εξοπλισμό παρατήρησης της αστικής δομής (UAVs και drones με υπερφασματικές κάμερες ακριβείας κλπ.), της αστικής λειτουργίας και των εκπομπών (Eddy Covariance, Wind Lidars, Scintillometers, Ceilometers, όργανα μέτρησης συγκεντρώσεων και ισοτόπων στην αστική επιφάνεια κλπ.), καθώς και εξοπλισμό παρατήρησης της έκθεσης του πληθυσμού (θερμικές κάμερες, φορητούς αισθητήρες, δίκτυα έξυπνων αισθητήρων εντός και εκτός των κτηρίων κ.λπ.).
      Η μελέτη στο Λονδίνο υπολογίζεται πως θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια· στη συνέχεια, και αφού δημιουργηθούν τα κατάλληλα εργαλεία, το ερευνητικό έργο θα επεκταθεί σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Φράιμπουργκ (Γερμανία), το Λοτζ (Πολωνία) και η Βασιλεία (Ελβετία), όπου υπάρχουν επίσης αρχεία παλαιότερων μετρήσεων. Στη φάση αυτή θα ενταχθεί και το Ηράκλειο Κρήτης, όπου το ΙΤΕ έχει αναπτύξει ένα πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών, ενώ έχει εγκαταστήσει στο κέντρο της πόλης έναν μικρομετεωρολογικό πύργο για απευθείας μέτρηση ροών θερμότητας και CO2. Το Ηράκλειο είναι η μοναδική πόλη στην Ελλάδα που διαθέτει τέτοιο εξοπλισμό. Στη συνέχεια, η έρευνα θα επεκταθεί σε πολλές πόλεις σε όλη την Ευρώπη. «Ο στόχος μας είναι να κατέβει η ικανότητα ανάλυσής μας σε επίπεδο γειτονιάς και όχι πόλεως», υπογραμμίζει ο κ. Χρυσουλάκης.
      Ο ερευνητής του ΙΤΕ σημειώνει και την ευνοϊκή χρονική συγκυρία του μεγάλου προγράμματος: «Θα είμαστε σε θέση να συμβάλουμε στις μελλοντικές Εκθέσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) και κυρίως στην Ειδική Εκθεση για τις Πόλεις και το Κλίμα που αναμένεται στον κύκλο της 7ης Εκθεσης του IPCC μετά το 2023, όταν το urbisphere θα έχει ώριμα αποτελέσματα». Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ σε μια τόσο συνολική και καινοτόμο πολυετή έρευνα, και μάλιστα από τη θέση του συντονιστή, θα συνεισφέρει στην παραγωγή νέας γνώσης και στη διάχυσή της και στην Ελλάδα και διεθνώς, με θετικά αποτελέσματα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία.
      Περισσότερα...

      686 • 0

    9. Περιβάλλον

      Κατάρρευση διατηρητέου κτιρίου στην οδό Αιόλου

      Giorgos1987

      Τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης κατέρρευσε τμήμα εγκαταλειμμένου κτιρίου ιδιοκτησίας του Ιδρύματος Χατζηκώνστα, στη συμβολή της οδού Αιόλου και της πλατείας Αγίας Ειρήνης. Το συγκεκριμένο κτίριο έχει χαρακτηριστεί  ως έργο τέχνης και ιστορικό οικοδόμημα από το υπουργείο Πολιτισμού. Στο σημείο έσπευσαν άμεσα οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων. Η Ελληνική Αστυνομία και η Δημοτική Αστυνομία απέκλεισαν για λόγους ασφαλείας την πρόσβαση προς το χώρο ενώ ζητήθηκε, για τους ίδιους λόγους, να κλείσουν τα παρακείμενα καταστήματα. Στην περιοχή τοποθετήθηκε προσωρινή σήμανση και αποκλείστηκε η διέλευση των πεζών. Με τη συνδρομή ειδικής ομάδας της ΕΜΑΚ ελέγχθηκε ο χώρος ενώ δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί από την κατάρρευση.
      Η υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αθηναίων, συγκάλεσε την Επιτροπή Επικινδύνως Ετοιμόρροπων του άρθρου 7 του ΠΔ περί επικινδύνων οικοδομών και μετά από αυτοψία, έκρινε το κτίριο επικίνδυνο και αποφάσισε τη λήψη άμεσων μέτρων αποκλεισμού του περιβάλλοντος χώρου. Στο σημείο τοποθετήθηκε προσωρινή περίφραξη με ενισχυμένη αντιστήριξη ενώ αποφασίστηκε ότι θα υπάρξει φύλαξη του χώρου επί εικοσιτετράωρου βάσεως. Παράλληλα, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία πραγματοποιούνται όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστεί άμεσα η κατάσταση που δημιουργήθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και με γνώμονα πρώτα και πάνω απ όλα την ασφάλεια των πολιτών.

      Περισσότερα...

      1435 • 4

    10. Περιβάλλον

      Σημαντική τάση ανόδου της θερμοκρασίας των υδάτων στο Αιγαίο

      Engineer

      Σημαντική τάση ανόδου της θερμοκρασίας των υδάτων στο Αιγαίο από το 1990 και μετά καταγράφει πρωτότυπη μελέτη ερευνητικής ομάδας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, που φέρνει στη δημοσιότητα η εφημερίδα «Καθημερινή». Συγκεκριμένα, αναλύοντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία των τελευταίων ετών, η ερευνητική ομάδα Φυσικής Ωκεανογραφίας και Αριθμητικών Μοντέλων του ΕΚΠΑ κατέγραψε πως από το 1990 μέχρι το 2017 η θερμοκρασία της θάλασσας αυξάνεται στο Αιγαίο με ετήσιο ρυθμό περίπου 0,1° C το έτος. Ωστόσο, πρόκειται για μια τάση που αθροιστικά είναι ισχυρή. Ειδικά από το 2004 και μετά οι καμπύλες καταγραφής των μέσων θερμοκρασιών είναι έντονα αυξητικές στο Αιγαίο, διαμορφώνοντας μια ετήσια μέση θερμοκρασία στα επιφανειακά ύδατα (μέχρι 10 μέτρα βάθος) περίπου 20 βαθμούς Κελσίου.
      Θερμότερες είναι οι θάλασσες που βρέχουν τα ελληνικά παράλια και στην περιοχή του Ιονίου και στο Κρητικό πέλαγος. Αξιοσημείωτο είναι πως η ερευνητική ομάδα της Φυσικής Ωκεανογραφίας δεν επεξεργάζεται στοιχεία μόνο για τα επιφανειακά ύδατα, που προφανώς επηρεάζονται περισσότερο από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, αλλά αντλούν δεδομένα από διάφορα βάθη και μέχρι τις 4.000 μέτρα. Η τάση ανόδου της θερμοκρασίας μοιάζει να κάνει... μακροβούτι και παρατηρείται και στη θαλάσσια στήλη από τη φωτεινή επιφάνεια μέχρι τον σκοτεινό βυθό, αν και με μικρότερη ένταση.
      Τα θαλάσσια ρεύματα

      Γιατί όμως θερμαίνονται τα νερά στο Αιγαίο τις τελευταίες δεκαετίες και ποια είναι η σχέση με τα θαλάσσια ρεύματα στη Μεσόγειο; Η ερευνητική ομάδα έχει μελετήσει και τις θερμοκρασιακές τάσεις στη Μεσόγειο, όπου καταγράφεται από το 1960 και μετά μια γενική τάση θέρμανσης των υδάτων, η οποία κατά μέσον όρο φτάνει τον 0,5 βαθμό Κελσίου στα σχεδόν 60 χρόνια μελέτης. Δεν πρόκειται για μια ομοιόμορφη τάση. Η θερμοκρασία αυξάνεται περισσότερο στη Δυτική Μεσόγειο, ενώ στη νοτιοανατολική λεκάνη παρατηρήθηκε ψύξη, όπως και στη Βόρεια Αδριατική και στον Κόλπο της Σύρτης (μεταξύ 1980-2017).
      Τα μυστήρια της Μεσογείου και του Αιγαίου και τη σχέση αυτών των φαινομένων με τη διαδικασία της κλιματικής αλλαγής φωτίζει η «Κ» συζητώντας με τρεις συντελεστές της ερευνητικής ομάδας Φυσικής Ωκεανογραφίας και Αριθμητικών Μοντέλων, τον κ. Σαράντη Σοφιανό, επίκουρο καθηγητή στον τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ και συντονιστή της ομάδας, τον δρα Βασίλη Βερβάτη επιστημονικό συνεργάτη του ΕΚΠΑ και την κ. Μαριλία Μαυροπούλου, υποψήφια διδάκτορα.
      Παρότι η γενική τάση είναι η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας, προκαλεί έκπληξη η μεγάλη ποικιλία μεταβολών στις διάφορες περιοχές της Μεσογείου. «Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής καταγράφονται διαφορετικές τάσεις θέρμανσης, αλλά και ψύξης μεταξύ θαλάσσιων περιοχών. Καταρρίπτεται η απλοϊκή εικόνα μιας γενικευμένης και αργής θέρμανσης του πλανήτη και των ωκεανών. Οι μηχανισμοί που λειτουργούν είναι σύνθετοι. Για παράδειγμα, στους χάρτες που παρατίθενται, η Βόρεια Αδριατική παρουσιάζει έντονες τάσεις ψύξης σε αντίθεση με το Βόρειο Αιγαίο (και όλες τις θαλάσσιες περιοχές γύρω από την ηπειρωτική Ελλάδα), όπου τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφονται έντονες τάσεις θέρμανσης (κοντά στο 0,1° C ανά χρόνο), ύστερα από μία περίοδο σημαντικής ψύξης την περίοδο 1960-1990. Η διακύμανση αυτή είναι αποτέλεσμα μιας σειράς αλλαγών, που πέρα από τις ατμοσφαιρικές συνθήκες περιλαμβάνουν αλλαγές στην κυκλοφορία των νερών της Μεσογείου και επίδραση των σχετικά γλυκών νερών της Μαύρης Θάλασσας, που εισέρχονται στο Αιγαίο από το στενό των Δαρδανελλίων», λέει στην «Καθημερινή» ο κ. Σοφιανός.
      Οι κλιματικές ταλαντώσεις
      «Στην όλη παραπάνω διαδικασία πρέπει να συμπεριλάβουμε και την επίδραση των λεγόμενων φυσικών διακυμάνσεων του κλίματος, των κλιματικών ταλαντώσεων. Αυτές δεν οφείλονται άμεσα στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, αλλά αλληλοεπιδρούν με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και περιπλέκουν την ατμοσφαιρική επίδραση και την κυκλοφορία μέσα στη Μεσόγειο», συμπληρώνει ο κ. Σοφιανός.
      «Η κυρίαρχη κυκλοφορία των νερών στη Μεσόγειο Θάλασσα θυμίζει μια “αντίστροφη εκβολή ποταμού”, επειδή χάνει σταθερά νερό, καθώς οι απώλειες από εξάτμιση είναι πολύ μεγαλύτερες από την είσοδο νερού λόγω βροχής και ποταμιών. Επίσης αποβάλλει και θερμότητα προς την ατμόσφαιρα. Η αναπλήρωση του νερού γίνεται μέσω του στενού του Γιβραλτάρ, όπου εμφανίζεται επιφανειακή εισροή νερών (με σχετικά χαμηλή αλατότητα) του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού. Τα νερά αυτά ταξιδεύουν ανατολικά και γίνονται πιο αλμυρά και ψυχρά λόγω έντονης εξάτμισης και ψύξης. Η διεργασία αυτή δημιουργεί πυκνά νερά τα οποία βυθίζονται στις βαθιές λεκάνες της Μεσογείου, ενώ μέρος τους εκρέει μέσω των βαθύτερων σημείων του Γιβραλτάρ στον Ατλαντικό Ωκεανό», εξηγεί ο δρ Βερβάτης.
      Τα βαθιά νερά, σε αντίθεση με τα επιφανειακά, δεν δέχονται την άμεση επίδραση της ατμόσφαιρας. Παρ’ όλα αυτά παρατηρούνται κι εκεί έντονες και απότομες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, σημειώνουν τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, κυρίως λόγω του μικρού μεγέθους της Μεσογείου. Στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρήθηκε απότομη αύξηση της θερμοκρασίας σε βάθη μεγαλύτερα των 500 μέτρων (ύστερα από μια περίοδο απότομης ψύξης).
      «Ο πολυσύνθετος χαρακτήρας των φαινομένων που διαμορφώνουν τη θαλάσσια θερμοκρασία στη Μεσόγειο καθιστά πολύπλοκη τόσο την καταγραφή όσο και την ερμηνεία των αποτελεσμάτων των μετρήσεων. Ενας επιπλέον παράγοντας που δυσχεραίνει τη μελέτη και κατανόηση των αλλαγών που συμβαίνουν και τη σχέση τους με την κλιματική αλλαγή είναι η σποραδική και ανομοιόμορφη κατανομή των μετρήσεων. Υπάρχουν περιοχές της Μεσογείου με ικανοποιητικό αριθμό μετρήσεων και άλλες με ελάχιστες, ακόμη και ανύπαρκτες μετρήσεις», σημειώνει η κ. Μαυροπούλου.
      Το δίκτυο των μετρήσεων
      Η ερευνητική ομάδα του ΕΚΠΑ χρησιμοποίησε όλες τις διαθέσιμες επιτόπιες μετρήσεις των τελευταίων 58 ετών, με στόχο την ομογενοποίησή τους. Οι μετρήσεις προέρχονται κατά κύριο λόγο από ωκεανογραφικούς πλόες (μετρήσεις από ωκεανογραφικό σκάφος), ενώ τις τελευταίες δεκαετίες εμπλουτίστηκαν σημαντικά από αυτόνομους πλωτήρες, όργανα που αφήνονται στη θάλασσα και ανεβοκατεβαίνουν στην υδάτινη στήλη. «Για την κάλυψη των κενών στις μετρήσεις αξιοποιήθηκαν σύγχρονες αξιόπιστες στατιστικές μέθοδοι ανάλυσης δεδομένων, ώστε τα αποτελέσματα να μπορούν να “αναπτυχθούν” σε όλη τη Μεσόγειο», εξηγεί η κ. Μαυροπούλου.
      Πίσω από το πολύ σημαντικό αυτό έργο βρίσκονται 20 χρόνια δουλειάς της ερευνητικής ομάδας Φυσικής Ωκεανογραφίας και Αριθμητικών Μοντέλων, η οποία δραστηριοποιείται και στη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση του θαλάσσιου περιβάλλοντος με έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις ελληνικές θάλασσες (συστήματα ALERMO και TRITON).
      Περισσότερα...

      940 • 0

    11. Περιβάλλον

      Το κόστος φόρτισης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων

      Engineer

      Τα έξοδα χρήσης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι σίγουρα χαμηλότερα από αυτά ενός συμβατικού. Ωστόσο καλό είναι να τα γνωρίζουμε.
      Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να είναι πιο ακριβά στην αγορά αλλά είναι σίγουρα πιο οικονομικά στη χρήση αφού δεν χρειάζονται αναλώσιμα και σέρβις με την κλασσική έννοια. Πόσο όμως κοστίζει η φόρτισή τους; Πήραμε τα ηλεκτρικά της ελληνικής αγοράς, τα βάλαμε στην πρίζα και απαντάμε για το καθένα ξεχωριστά.
      Για να υπολογίσουμε το κόστος μία πλήρους φόρτισης, πήραμε τη χωρητικότητα της μπαταρίας στο 100% και τη χρέωση της ΔΕΗ στο νυχτερινό τιμολόγιο, τιμολόγιο που λογικά θα χρησιμοποιούν όλοι οι κάτοχοι ηλεκτρικών οχημάτων, φορτίζοντας το βράδυ στο σπίτι τους.
      Αυτό που δεν μπορεί να υπολογιστεί, είναι η επιβάρυνση στη συνολική κατανάλωση του νοικοκυριού που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των λοιπών χρεώσεων του λογαριασμού, είτε ο κάτοχος ηλεκτροδοτείται από τη ΔΕΗ είτε από κάποιον εναλλακτικό πάροχο.
      Εστω κι έτσι, οι αναγνώστες θα αποκτήσουν μία εικόνα για τα έξοδα οδήγησης ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου.
      Nissan Leaf 3.1€
      Το Nissan Leaf το εμπορικά πιο δημοφιλές ηλεκτρικό αυτοκίνητο στον κόσμο, έρχεται στην βασική του έκδοση με κόστος 33.900 ευρώ, ισχύ 150 ίππων και αυτονομία 270 χιλιομέτρων. Για μία πλήρη φόρτιση της μπαταρίας των  40kWh  απαιτούνται 3,1 ευρώ στο νυχτερινό τιμολόγιο.
      VW e-Golf 2€
      To VW e-Golf με τα 136 άλογα, και την μπαταρία των 35,8 kWh, προσφέρει επίσημη αυτονομία 231 χιλιομέτρων και έχει κόστος αγοράς των 39,950 ευρώ.
      Το δημοφιλές μοντέλο στην ηλεκτρική του εκδοχή απαιτεί 2.8 ευρώ για μία πλήρη φόρτιση, σε νυχτερινό ρεύμα και με αυτό το «καύσιμο» καταναλώνει με τα συμβατικά πρότυπα κάτι περισσότερο από 1 ευρώ για κάθε 100 χιλιόμετρα.
      BMW i3 3,3€
      Το τελευταίο BMW i3, ένας από τους πρωτοπόρους στην ηλεκτροκίνηση, αποδίδει 170 ίππους και βελτιωμένη αυτονομία στα 260 χιλιόμετρα. Για να επιτύχει τα νούμερα αυτά, πρέπει να φορτιστεί πλήρως η μπαταρία των 42.2 kWh. Αν η φόρτιση γίνει με νυχτερινό ρεύμα, η διαδικασία θα κοστίσει 3,3 ευρώ.
      Jaguar i-Pace 7,1€
      Η πολυτελής Jaguar i-Pace είναι από τα πιο πρόσφατα μοντέλα της αγοράς με εντυπωσιακές αυτονομίες που φτάνουν τα 370 χιλιόμετρα. Οι 394 ίπποι που καθιστούν ιδιαίτερα σπορ το μοντέλο, χρειάζονται όμως πολύ ρεύμα. Ετσι, για μία πλήρη φόρτιση του συστήματος των  90kWh, θα απαιτηθούν 7,10 ευρώ.
      Audi e-Tron55 quattro 7,50€
      Στην πολυτελή κατηγορία, διαπρέπει και το Audi e-Tron55 quattro προσφέροντας επίσημα νούμερα αυτονομίας στα 428 χιλιόμετρα! Με το πακέτο μπαταρίας των 95 kWh που απαιτείται, μία πλήρης φόρτιση για το εντυπωσιακό μοντέλο της Audi, πάντα σε νυχτερινο τιμολόγιο, θα χρειαστείτε 7,50 ευρώ.
      Mercedes EQC 400 4Matic 6,8€
      Το ολοκαίνουργιο ηλεκτρικό της Mercedes, ακούει στο όνομα EQC 400 4Matic. Με 408 ίππους υπόσχεται «φορτισμένες» ηλεκτρικές συγκινήσεις αλλά και αυτονομία 417 χιλιομέτρων που δεν μπορεί να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο. Οι ευτυχείς ιδιοκτήτες που θα παρκάρουν και θα φορτίζουν μία EQC στο γκαράζ τους, θα χρειάζονται μόλις 6,8 ευρώ για κάθε πλήρη φόρτιση.
      Φυσικά, όπως αναφέραμε στην αρχή, αυτό που δεν μπορεί να υπολογιστεί είναι η επιβάρυνση του ισοζυγίου του λογαριασμού ρεύματος ενός νοικοκυριού από την προσθήκη αυτής της ημερήσιας φόρτισης που θα επιβαρύνει και τις επιμέρους χρεώσεις του λογαριασμού ρεύματος.
      Τέλος, για κάθε φόρτιση που δεν γίνεται στο σπίτι, θα πρέπει να υπολογίζετε και τα τέλη στάθμευσης σε ένα γκαράζ αλλά και κόστος ανά λεπτό φόρτισης.
      Περισσότερα...

      5186 • 88

    12. Περιβάλλον

      Δύο δισ. ευρώ περισσότερα το 2020 για αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής στην ΕΕ

      Engineer

      Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υιοθέτησαν τη θέση τους για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 την Τετάρτη, δηλώνοντας ότι πρέπει «να αποτελέσει μια καλή αφετηρία για τη νέα γενιά προγραμμάτων της ΕΕ». Οι βουλευτές τονίζουν, στο σχετικό σχέδιο ψηφίσματος, ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2020 αποτελεί την «τελευταία ευκαιρία για να προσπαθήσει η Ένωση να υλοποιήσει τις πολιτικές δεσμεύσεις που έχει θέσει για την περίοδο αυτή, όπως η επίτευξη του στόχου της για το κλίμα». Θα πρέπει επίσης να προετοιμάσει το έδαφος για το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027, το λεγόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ). Το ΕΚ ενίσχυσε το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής προσθέτοντας συνολικά περισσότερα από 2 δισ. ευρώ για την κλιματική αλλαγή. Αύξησε επίσης τη χρηματοδότηση για την πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (Youth Employment Initiative, YEI) και τα προγράμματα Erasmus+, ενώ ενέκρινε και πρόσθετη στήριξη σύμφωνα με τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου σε τομείς όπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η ψηφιοποίηση, η μετανάστευση και η εξωτερική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης και της ανθρωπιστικής βοήθειας.
      Το Κοινοβούλιο ψήφισε επίσης προϋπολογισμό σχεδόν 171 δισ. ευρώ για τις πιστώσεις υποχρεώσεων (δηλ. τις δεσμεύσεις της ΕΕ για τις επενδύσεις του 2020 ή των επόμενων ετών, καθώς τα προγράμματα διαρκούν αρκετά χρόνια), ο οποίος αντιπροσωπεύει αύξηση περίπου κατά 2,7 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής. Οι πιστώσεις πληρωμών (δηλ. οι βεβαιωμένες δαπάνες για το 2020) ανέρχονται σε 159 δισ. ευρώ.
      Δηλώσεις
      Η γενική εισηγήτρια για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 (τμήμα Επιτροπής), Monika Hohlmeier (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Η σημερινή ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό του 2020 δείχνει ότι υπάρχει ενιαίο μέτωπο στο Κοινοβούλιο και ομόνοια μεταξύ των πολιτικών ομάδων: οι φιλόδοξοι στόχοι για το κλίμα και την προστασία του περιβάλλοντος μπορούν να συνυπάρξουν με προγράμματα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη στήριξη της ευρωπαϊκής έρευνας και των αναπτυξιακών εγκαταστάσεων, καθώς και με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Τα μέλη του ΕΚ επιβεβαίωσαν επίσης την προσήλωσή μας στην περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης του Youth Employment Initiative, του Erasmus+ και του DiscoverEU, ενός εξαιρετικά επιτυχημένου προγράμματος που παρέχει εισιτήρια Interrail σε νέους και νέες 18 ετών ώστε να εξερευνήσουν την Ευρώπη χωρίς σύνορα».
      Μπορείτε να «κατεβάσετε» μαγνητοσκοπημένη τη συνέντευξη με τη γενική εισηγήτρια Monika Hohlmeier. Είναι επίσης διαθέσιμο σχετικό ενημερωτικό σημείωμα.
      Επόμενα βήματα
      Η ψηφοφορία στη σύνοδο της ολομέλειας αποτελεί την αφετηρία των συνομιλιών «συνδιαλλαγής» με το Συμβούλιο που θα κρατήσουν τρεις βδομάδες, με στόχο την εξεύρεση έγκαιρης συμφωνίας μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων για τον προϋπολογισμό που θα ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο και θα υπογραφεί από τον Πρόεδρό του κατά τη δεύτερη σύνοδο της ολομέλειας του Νοεμβρίου (25-28 Νοεμβρίου). Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει νέο σχέδιο προϋπολογισμού.
      Σχετικές πληροφορίες
      Περίπου 93% του προϋπολογισμού της ΕΕ χρηματοδοτεί πραγματικές δραστηριότητες στο έδαφος των χωρών μελών της ΕΕ αλλά και έξω από αυτή. Οι πόροι κατευθύνονται σε πολίτες, περιφέρειες, πόλεις, αγρότες, ερευνητές, μαθητές και σπουδαστές, ΜΚΟ και επιχειρήσεις.
      Ο προϋπολογισμός της ΕΕ είναι μοναδικός στο είδος του. Σε αντίθεση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών και τη χρηματοδότηση συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει πρωτίστως επενδυτικό χαρακτήρα και δε μπορεί να παρουσιάσει έλλειμμα.
      Το κείμενο που υιοθετήθηκε, ΕΔΩ.
      Περισσότερα...

      631 • 0

    13. Περιβάλλον

      Η κλιματική αλλαγή πλήττει ιδιαίτερα τη Μεσόγειο

      Engineer

      Οι χώρες της Μεσογείου πλήττονται ιδιαίτερα από την κλιματική αλλαγή καθώς η αύξηση των θερμοκρασιών είναι υψηλότερη από τη μέση και απειλεί τους γεωργικούς και τους υδάτινους πόρους, προειδοποίησαν ειδικοί της περιοχής αυτής.
      Οι 600 και πλέον επιστήμονες από τις μεσογειακές χώρες που ανήκουν στο δίκτυο MedEcc παρουσίασαν την έκθεσή τους την Πέμπτη στη Βαρκελόνη κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης της Ένωσης για τη Μεσόγειο, στην οποία μετέχουν οι ευρωπαϊκές χώρες και αυτές που είναι στη λεκάνη της Μεσογείου.
      "Είμαστε μια από τις περιοχές του κόσμου που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή", είπε ο Αιγύπτιος Νάσερ Καμέλ, γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη Μεσόγειο, κατά την παρουσίαση της μελέτης. Οι επιστήμονες του MedEcc αναφέρουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη λεκάνη της Μεσογείου έφθασε ήδη τον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, ενώ η παγκόσμια μέση αύξηση είναι 1,1 βαθμός Κελσίου.
      Το 2040, σύμφωνα με τη μελέτη τους, η αύξηση αναμένεται να φθάσει τους 2,2 ° C και μπορεί να ανέβει στους 3,8 ° C σε ορισμένα μέρη της λεκάνης της Μεσογείου στο τέλος του αιώνα, ενώ οι καύσωνες θα γίνουν "συχνότεροι και/ή εντονότεροι".
      Αυτή η αύξηση των θερμοκρασιών θα συνοδεύεται από τη "μείωση των βροχοπτώσεων τις επόμενες δεκαετίες", που μπορεί να φτάσουν μέχρι και 30% σε περιοχές όπως τα Βαλκάνια ή η Τουρκία. Αναμένεται επίσης αύξηση καταρρακτωδών βροχών. "Η μείωση των βροχοπτώσεων σε συνδυασμό με την εντατικοποίηση της υπερθέρμανσης συμβάλλει σε ισχυρές τάσεις προς μια ξήρανση", αναφέρει η μελέτη. Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, "ο μεσογειακός πληθυσμός που θεωρείται 'φτωχός σε νερό' (δηλαδή διαθέτει λιγότερο από 1.000 m3 ανά κάτοικο ετησίως) αναμένεται να αυξηθεί από 180 εκατομμύρια (το 2013) σε περισσότερα από 250 εκατομμύρια την προσεχή 20ετία".
      Οι σοδειές μπορεί να πληγούν από την εξάντληση του εδάφους, τις ξηρασίες ή τα κύματα καύσωνα, ενώ η αλιεία μπορεί να επηρεαστεί από την υπερεκμετάλλευση και την απώλεια ειδών λόγω της υπερθέρμανσης των θαλασσών. "Οι αναπόφευκτες καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή απειλούν τη Μεσόγειο με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι πιστεύαμε", τόνισε ο Νάσερ Καμέλ.
      Περισσότερα...

      631 • 0

    14. Περιβάλλον

      Επέλαση του τυφώνα Χαγκίμπις στην Ιαπωνία

      Engineer

      Καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις και οι ανεμοστρόβιλοι χτυπούν μεγάλα τμήματα της Ιαπωνίας, στο πέρασμα του ισχυρότερου τυφώνα που έχει πλήξει τη χώρα τα τελευταία 60 χρόνια. Οι ταχύτητες του ανέμου αγγίζουν τα 225km/h προκαλώντας μεγάλες καταστροφές ενώ ένας νεκρός και 60 τραυματίες είναι ο μέχρι στιγμής απολογισμός.
      Ο τυφώνας Χαγκίμπις που σημαίνει «ταχύτητα» στη γλώσσα Ταγκαλόγκ των Φιλιππίνων οδήγησε τις αρχές να παροτρύνουν επτά εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως μόνο 50.000 επέλεξαν να διαμείνουν σε καταφύγια.
      «Είναι η πρώτη φορά που έπρεπε να εκκενωθούν περιοχές προτού χτυπήσει ο τυφώνας», σημειώνουν οι αρχές και έχουν επιστρατεύσει 17.000 αστυνομικούς και στρατιώτες για επιχειρήσεις διάσωσης.
      Νοτιοδυτικά του Τόκιο, δρόμοι, παραλίες και σιδηροδρομικοί σταθμοί είναι έρημοι, ενώ άδεια είναι τα ράφια των σούπερ μάρκετ αφού οι κάτοικοι προμηθεύθηκαν τροφή και νερό μετά τις προειδοποιήσεις της ιαπωνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας για την επικινδυνότητα του φαινομένου.
      Οι σιδηροδρομικές υπηρεσίες έχουν σταματήσει ενώ έχουν ακυρωθεί πολλές πτήσεις. Την ίδια ώρα χιλιάδες σπίτια είναι χωρίς ρεύμα στην πρωτεύουσα και τις γύρω πόλεις.
      Σύμφωνα με την Ιαπωνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (JMA), o Χαγκίμπις έχει ήδη κατηγοριοποιηθεί ως ένας ιδιαίτερα βίαιος τυφώνας, και κατατάσσεται στην υψηλότερη βαθμίδα της Ιαπωνικής κλίμακας για τους τυφώνες.
       
      Περισσότερα...

      699 • 0

    15. Περιβάλλον

      Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλα τα υλικά σε ένα κτίριο ή μια πόλη;

      Engineer

      Μπορούμε να ανακυκλώσουμε μια ολόκληρη πόλη; Αυτή είναι η ερώτηση στην οποία αναζητούμε απάντηση στην Γένοβα της Ιταλίας. Είμαστε με τον ειδικό Ουμπέρτο Μπατίστα, που δουλεύει στην τεχνική επιχείρηση STAM. Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλη την πόλη, όλη την πέτρα, το γυαλί και το μέταλλο που υπάρχει γύρω μας;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ναι. Μπορεί να μην μπορέσουμε να έχουμε 100% ανακυκλωμένα υλικά, αλλά σίγουρα μπορούμε να φτάσουμε το 90-95%. Αυτό προσπαθούμε να πετύχουμε στο ευρωπαϊκό πρότζεκτ RE4.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Εάν θέλουμε να διαλύσουμε αυτή την πόλη, να διαχωρίσουμε τα υλικά κατασκευής της. Ποια είναι τα βήματα;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Ουσιαστικά όταν διαλύεις ή όταν κατεδαφίζεις ένα κτίριο ή μια περιοχή σε μια πόλη, πρώτα απομακρύνεις όλα τα βασικά μέρη ή τα εξαρτήματα όπως παράθυρα, πλαίσια ή κομμάτια που μπορούν να αποσυναρμολογηθούν. Μετά κατεδαφίζεις όλο το κτίριο.
      Αυτό που μένει είναι ένα τεράστιο σύνολο από πρώτες ύλες που είναι μπερδεμένες μεταξύ τους. Το πιο δύσκολο είναι να κάνεις στη συνέχεια τη διαλογή και την ταξινόμηση των πρώτων υλών για να μπορέσεις να προχωρήσεις στην ανακύκλωση αυτών που μπορούν να ανακυκλωθούν.
      Τζέρεμι Γουίλκς, Euronews:
      Τι συμβαίνει με τα πράγματα που βλέπουμε κάτω από τα πόδια μας και μερικές φορές σε κτίρια, όπως πέτρα και μάρμαρο. Μπορούν να ανακυκλωθούν;
      Ουμπέρτο Μπατίστα, STAM:
      Εάν πρέπει να χτίσουμε ένα νέο κτίριο με τον παραδοσιακό τρόπο μπορούμε να ανακυκλώσουμε ή να επαναχρησιμοποιήσουμε τα ίδια μέρη κομμάτια, τα ίδια υλικά. Αλλά επειδή στοχεύουμε στην κατασκευή νέων κτιρίων, χρειάζεται να κόψουμε αυτά τα μέρη, τα στοιχεία, ώστε να μπορέσουμε να τα χρησιμοποιήσουμε με κάποιο τρόπο στα νέα υλικά που θα βάλουμε στα νέα κτίρια. Για παράδειγμα να φτιάξουμε νέα πάνελ για τους τοίχους, για τους εσωτερικούς τοίχους στα κτίρια και στις στέγες. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε ξανά τα μάρμαρα ή την πέτρα, όπως βλέπετε εδώ στην πόλη.
      Περισσότερα...

      845 • 0

    16. Περιβάλλον

      Αντιμέτωπες με όλο και πιο συχνούς καύσωνες, οι ευρωπαϊκές πόλεις καλούνται να προσαρμοστούν

      Engineer

      «Πότε θα τελειώσει επιτέλους;» ρωτούσε, προ διμήνου, χρήστης στο Reddit, μια μη τυπική πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης με χαρακτηριστικά φόρουμ. Η συζήτηση «Καύσωνας στην Ευρώπη» είχε περισσότερα από 800 σχόλια από ανθρώπους από όλο τον κόσμο, πολλοί εξ αυτών θορυβημένοι από τον καυτό Ιούνιο και Ιούλιο του 2019 στην ήπειρο.
      «Μολονότι οι κατά τόπους θερμοκρασίες μπορεί να παρουσίαζαν αποκλίσεις προς τα επάνω ή προς τα κάτω από τις προβλεπόμενες, τα στοιχεία μας δείχνουν πως οι θερμοκρασίες στη νοτιοδυτική Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου ήταν ασυνήθιστα υψηλές. Παρότι ήταν μια ιδιάζουσα περίπτωση, το φαινόμενο ενδέχεται να γίνει πιο συχνό στο μέλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής» είπε ο Ζαν-Νοέλ Τεπό, Διευθυντής της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής του Κοπέρνικου (C3S). Η αντιπαραβολή των πρόσφατων δεδομένων της C3S με παλαιότερα δείχνει ότι ο φετινός Ιούνιος ήταν κατά μέσο όρο 3°C θερμότερος από τον μέσο όρο για την περίοδο 1850-1900.
      Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Kατανομή του Kαιρού (World Weather Attribution Initiative) λέει ότι τέτοιες ακραίες θερμοκρασίες παρατηρούνταν συνήθως κάθε 50 με 150 χρόνια. Όμως, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, σεβαστός αριθμός ισχυρών κυμάτων καύσωνα πλήττει την Ευρώπη κάθε χρόνο από το 2014 – εκτός από το 2016 – θέτοντας τις ομάδες έκτακτης ανάγκης σε επιφυλακή, τις υποδομές σε δυσλειτουργία και σηματοδοτώντας την ανάγκη γρήγορης προσαρμογής της Ευρώπης σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
      Μια μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές αστικές περιοχές
      Με το 76% περίπου του πληθυσμού της Ε.Ε. να ζει στις πόλεις και να αναμένεται να αυξηθεί στο 82% έως τα μέσα του αιώνα, οι πόλεις είναι αυτές που καλούνται, κατά κύριο λόγο, να προσαρμοστούν.
      Το τελευταίο τρίμηνο, ένα πλήθος δημοσιογραφικών ρεπορτάζ έδειξε ότι η υπερβολική ζέστη έπληξε νευραλγικούς τομείς της αστικής ζωής στην Ευρώπη, από σπίτια μέχρι μέσα μαζικής μεταφοράς, και από κοινωφελείς υπηρεσίες και επιχειρήσεις μέχρι την υγεία των πιο ευπαθών ομάδων. Η επανεξέταση των υποδομών και του τρόπου λειτουργίας των πόλεων υπό καυτές θερμοκρασίες είναι τα πρώτα βήματα προς την ανθεκτικότητα, καθώς πολλές αστικές περιοχές στην ήπειρο προετοιμάζονται για ένα πιο καυτό μέλλον.
      Υπερθέρμανση σιδηροδρομικών γραμμών και λεωφορείων, ένα συγκοινωνιακό κομφούζιο
      Ήταν απόγευμα της 25ης Ιουλίου, όταν ένας Γάλλος χειριστής αμαξοστοιχίας της Γαλλικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων (SNCF) τουίταρε πως περισσότεροι από τους μισούς συρμούς που συνδέουν την πόλη Μετς με το Λουξεμβούργο – ένα πολυσύχναστο δρομολόγιο – παρουσίασαν βλάβη εξαιτίας της ζέστης. Την ίδια ημέρα, η σιδηροδρομική γραμμή RER A στο Παρίσι, η οποία εξυπηρετεί περί τα 50.000 άτομα την ώρα τις ώρες αιχμής, ακινητοποίησε τους συρμούς της, καθώς οι θερμοκρασίες που ξεπερνούσαν τους 40°C συνιστούσαν κίνδυνο για τις ράγες και τα υπέργεια καλώδια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρκετά περιστατικά που προκλήθηκαν από την έντονη ζέστη επέφεραν αλλαγές στις υπηρεσίες του Εθνικού Σιδηρόδρομου, ενώ σοβαρά προβλήματα παρουσίασε η λειτουργία του Προαστιακού Σιδηρόδρομου του Λονδίνου κατά τις ώρες αιχμής. Τρεις ημέρες μετά, δύο ράγες στη Σουηδία κύρτωσαν από τη ζέστη.
      Η βραδεία κίνηση στις πόλεις ίσως γίνει κανόνας τις πολύ ζεστές ημέρες. Εκατοντάδες παράπονα κατέκλυσαν τους λογαριασμούς των μέσων μαζικής μεταφοράς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ώρα που οι νόμοι της φυσικής ήταν επί το έργον. «Καθώς θερμαίνονται – αγγίζοντας θερμοκρασίες κατά 20°C περίπου υψηλότερες από αυτές του αέρα – οι ράγες χάλυβα διαστέλλονται, επιμηκύνοντας τις γραμμές, κάτι που μπορεί να προξενήσει παραμόρφωσή τους, τη γνωστή κύρτωση», εξηγεί ο δρ Τζον Ίστον, ειδικός σιδηροδρομικού δικτύου στο Ίδρυμα Μηχανικής και Τεχνολογίας. Η προσαρμογή σε υψηλότερες θερμοκρασίες «σίγουρα θα αύξανε τον κίνδυνο να σπάσουν οι σιδηροδρομικές ράγες», λέει ο δρ Ίστον. «Η μόνη λύση είναι η μείωση της ταχύτητας των συρμών.»
      Ο χρωματισμός των ραγών με λευκό χρώμα, προκειμένου να αντανακλάται το φως, είναι επίσης μια διαδεδομένη επιλογή για τη μείωση της θερμοκρασίας τους κατά 5-10°C. Ωστόσο, η δροσιά για τους επιβάτες είναι ύψιστης προτεραιότητας στον σχεδιασμό μακροπρόθεσμων λύσεων. Ο Γαλλικός Σιδηρόδρομος SNCF δοκιμάζει νέα συστήματα κλιματισμού για τρένα και λεωφορεία και χαμηλής εκπομπής συστήματα κλιματισμού, ενώ μέσω του προγράμματος Εκσυγχρονισμός των Τεσσάρων Γραμμών για τις Συγκοινωνίες για το Λονδίνο (Transport for London), 192 νέοι κλιματιζόμενοι συρμοί έχουν τεθεί στη διάθεση των Λονδρέζων.
      Οι καύσωνες απειλούν τη λειτουργία των σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας
      Με τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις πόλεις να βασίζονται ως επί το πλείστον στον ηλεκτρισμό, η αστική οικονομία και η ζωή στην πόλη θα πληγούν αν δεν προσαρμοστούν περαιτέρω. Στις 27 Ιουνίου, στο Μιλάνο, όπου η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 40°C, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώθηκε στα 1.635 μεγαβάτ. Επανειλημμένες γενικές διακοπές ρεύματος άφησαν τμήματα της οικονομικής πρωτεύουσας της Ιταλίας χωρίς ηλεκτροδότηση, σε κάποιες περιπτώσεις για το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας, καθώς η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 40% από την προηγούμενη χρονιά.
      Το καλοκαίρι στην Aθήνα, η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό διπλασιάζεται, κάτι που οδηγεί σε τριπλασιασμό της μέγιστης κατανάλωσης ηλεκτρικού φορτίου. Εν τω μεταξύ, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος λέει ότι η μέγιστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό θα αυξηθεί στην Ευρώπη, προβλέποντας τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Στην Ιταλία, λόγου χάρη, η κατανάλωση για τον κλιματισμό νοικοκυριών και υπηρεσιών ενδέχεται να εκτοξευθεί από το 13% της συνολικής πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας το 2010 στο 70% το 2050.
      Όμως, με το 66% της ενέργειας για ψύξη και θέρμανση στην Ευρώπη να παράγεται από ορυκτά καύσιμα, και τις μονάδες κλιματισμού να εκτιμώνται στις 60,5 εκατομμύρια το 2016, η περιζήτητη δροσιά ίσως εντείνει τη ζέστη ακόμα περισσότερο.
      Καθώς ο θερμότερος αέρας θα αυξάνει τις ανάγκες κλιματισμού, η παραγωγή ενέργειας καλείται να αντεπεξέλθει. Όμως, οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως όταν πρόκειται για ορυκτά καύσιμα και πυρηνική ενέργεια, μπορεί συνάμα να επιβραδύνουν την ενεργειακή απόδοση. Το πρωί της πιο ζεστής ημέρας στη Γαλλία, η Εταιρεία Ηλεκτρισμού Γαλλίας (EDF) μείωσε την ενεργειακή απόδοση σε έξι αντιδραστήρες· είχε ήδη διακόψει τη λειτουργία δύο αντιδραστήρων στα νότια της χώρας, όπου η υψηλή θερμοκρασία των υδάτων του ποταμού Γαρούνα δεν επέτρεπε την ψύξη των αντιδραστήρων .
      Μειωμένη απόδοση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας υπό συνθήκες υπερβολικής ζέστης, καθώς αυξάνονται οι ανάγκες κλιματισμού
      Οι Ευρωπαίοι αναμένεται να επιζητούν περισσότερη δροσιά στα σπίτια τους. Καθώς οι ανάγκες κλιματισμού αυξάνονται και μεγαλύτερα φορτία ενέργειας πρέπει να περνούν μέσα από τα καλώδια, όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, τα σύρματα τείνουν να διαστέλλονται και να ξεχειλώνουν, δημιουργώντας έτσι κατάλληλες συνθήκες για βλάβες στις υποδομές. Μελέτες στις ΗΠΑ έδειξαν πως για κάθε βαθμό υπερθέρμανσης το καλοκαίρι, τα ηλεκτρικά καλώδια χάνουν το 1,5% περίπου της δυνατότητάς τους να μεταφέρουν ρεύμα, κάτι που προκαλεί ενεργειακή επισφάλεια όταν η ζήτηση κλιματισμού κορυφώνεται. Στο ΗΒ, οι χειριστές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ενσωματωμένα καλώδια μεγαλύτερης ανθεκτικότητας στη ζέστη, ενώ η Φινλανδία αντικαθιστά τα υπέργεια καλώδια με υπόγεια.
      Μολονότι το 2018 στην ΕΕ αντιστοιχούσε το 11% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη – η οποία περιλαμβάνει τα ψυγεία και τις φορητές συσκευές ψύξης, όπως οι κινητές μονάδες κλιματισμού και οι ανεμιστήρες – είναι πιθανό η ενέργεια που χρησιμοποιείται για την ψύξη κτηρίων ανά την Ευρώπη να αυξηθεί κατά 72% έως το 2030, λένε οι ειδικοί του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).
      Οι πιο αποδοτικές μονάδες κλιματισμού, η δυνατότητα μεταφοράς αυξημένου φορτίου ενέργειας και η στροφή σε πηγές ενέργειας που δεν απαιτούν υδρόψυξη, όπως τα φωτοβολταϊκά, ίσως αποδειχτούν καίριες. Εναλλακτικές λύσεις, όπως η ψύξη απορρόφησης, που μετατρέπει τη θερμότητα σε ψύξη, και ο καλύτερος σχεδιασμός κτηρίων μπορούν επίσης να μειώσουν τις ανάγκες ψύξης, λέει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).
      Θερμότερες αστικές θερμικές νησίδες
      Από τις 21 Ιουνίου έως τις 22 Αυγούστου, δύο νύχτες μόνο δεν ήταν τροπικές – με θερμοκρασίες κάτω από 20°C – το φετινό καλοκαίρι στη Νίκαια, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας, καταρρίπτοντας ένα ακόμα αστικό ρεκόρ. Η διατήρηση της θερμοκρασίας σε υψηλά επίπεδα τις νύχτες οφείλεται στο φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, καθώς κτήρια και στεγανές επιφάνειες κατακρατούν και επανεκπέμπουν περισσότερη ζέστη στην ατμόσφαιρα της πόλης τη νύχτα σε σύγκριση με τις επαρχιακές και με βλάστηση περιοχές.
      «Είναι υψίστης σημασίας να βοηθηθούν οι άνθρωποι που εκτίθενται περισσότερο στη ζέστη» λέει η ομάδα των ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης και Βιωσιμότητας (BCNUEJ). «Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα στεγάζονται συνήθως υπό συνθήκες χαμηλής ψυκτικής ικανότητας ή ανεπαρκούς μόνωσης, διαθέτουν λιγοστούς πόρους για την αναβάθμιση των εστιών τους και ζουν σε συνοικίες με λιγότερα δέντρα και λιγότερες ανοιχτές εκτάσεις πράσινου».
      «Πρέπει να φυτέψουμε δέντρα στις περιοχές όπου το φαινόμενο της θερμικής νησίδας είναι εντονότερο, εκεί όπου οι άνθρωποι υποφέρουν, ιδίως στις γκρίζες περιοχές των περιφερειών», λέει ο Πιέρο Πελιτσάρο, επικεφαλής του τομέα Ανθεκτικότητας στον Δήμο του Μιλάνου. «Αν είσαι μεσοαστός, αντεπεξέρχεσαι στον καύσωνα, αγοράζεις κλιματιστικά. Αν είσαι φτωχός, υποφέρεις περισσότερο. Η ψαλίδα μεγαλώνει, οπότε εντείνει τον λεγόμενο κλιματικό εξευγενισμό. Στο Μιλάνο, η κατάσταση επιδεινώνεται». Η δημοτική αρχή του Μιλάνου σκοπεύει να φυτέψει τρία εκατομμύρια δέντρα έως το 2030 στη μητροπολιτική περιοχή της πόλης, μέσω ενός Προγράμματος Αστικής Αναδάσωσης, εξηγεί ο Πελιτσάρο. 80.000 περίπου δέντρα φυτεύτηκαν τον πρώτο χρόνο.
      Οι πόλεις της Ευρώπης, εστίες προβλημάτων υγείας;
      Το φαινόμενο της ενίσχυσης της ζέστης στις πόλεις και οι συχνότεροι καύσωνες θα εκθέτουν τον αστικό πληθυσμό της ΕΕ σε υπερθέρμανση τους καλοκαιρινούς μήνες και έχουν ήδη επιπτώσεις στην υγεία, σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές. Οι 70.000 θάνατοι που προκάλεσε ο ευρωπαϊκός καύσωνας τον Αύγουστο του 2003 έχουν πείσει πολλές τοπικές αρχές να προετοιμαστούν. Το Σχέδιο Προσαρμογής του Παρισιού βασίζεται στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ώστε να βοηθούν τους γείτονές τους δηλώνοντας τους ευπαθείς στη ζέστη, προκειμένου να παρακολουθούνται τις ημέρες που ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο. Στρέφοντας εκ νέου την προσοχή της στις πράσινες ζώνες για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της θερμικής νησίδας, η γαλλική πρωτεύουσα έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα ΟΑΣΙΣ, στο πλαίσιο του οποίου αναδιαμορφώνει σχολικά προαύλια αντικαθιστώντας την άσφαλτο με πορώδη υλικά και δημιουργώντας πράσινους και δροσερούς χώρους. «Αυτό που καθιστά το πρόγραμμα καινοτόμο είναι ο τρόπος διαχείρισής του, καθώς προϋποθέτει τη συμβολή διάφορων τομέων της πόλης (σχολεία, υγεία, οδικό δίκτυο, εκτάσεις πράσινου και ύδρευση) με στόχο τον σχεδιασμό και την οριζόντια υλοποίηση του έργου», λέει η Λίνα Λιάκου, η διευθύνουσα σύμβουλος του Δικτύου 100 Ανθεκτικές Πόλεις.
      Οι υψηλές θερμοκρασίες σε αστικές περιοχές αυξάνουν επίσης το τροποσφαιρικό όζον– επιβλαβές για το αναπνευστικό και καρδιακό σύστημα των ανθρώπων και αιτία πρόωρων θανάτων – το οποίο παράγεται όταν τα οξείδια του αζώτου και οι πτητικές ενώσεις που εκπέμπονται κατά τις ανθρώπινες δραστηριότητες αντιδρούν υπό τον καυτό ήλιο και τις υψηλές θερμοκρασίες. Στον καύσωνα του περασμένου Ιουνίου, σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις σημειώθηκαν επίπεδα όζοντος που κυμαίνονταν στα 180 περίπου µg/m³, το ανώτατο όριο της ΕΕ. Το 2016, περί το 98% του αστικού πληθυσμού της ΕΕ παρέμεινε εκτεθειμένο σε τιμές τροποσφαιρικού όζοντος που ξεπερνούσαν τα όρια ασφάλειας που συστήνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
      Ο Κοπέρνικος συμβάλλει στην προσαρμογή των πόλεων
      Η Υπηρεσία Κοπέρνικος για την Κλιματική Αλλαγή (C3S), με τη μεγαλύτερη τράπεζα δεδομένων για το κλίμα, τα οποία διαθέτει μέσω της πλήρως λειτουργικής Βάσης Δεδομένων για το Κλίμα, ή με την ανάπτυξη λύσεων σε συνεργασία με εταιρείες έρευνας και τεχνολογίας και με τοπικές αρχές, αναπτύσσει εργαλεία μέτρησης του κλίματος, προκειμένου να βοηθήσει τις δημοτικές αρχές να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τους καύσωνες.
      Εδώ και περισσότερους από έξι μήνες, συνεργάζεται με την εταιρεία VITO, η οποία εδρεύει στο Βέλγιο, για την παραγωγή δεδομένων υψηλής ευκρίνειας που μπορούν να χρησιμοποιούνται για τις στρατηγικές προσαρμογής στον αστικό σχεδιασμό και την πρόληψη σε θέματα υγείας. Τα υψηλής ευκρίνειας δεδομένα θα παρέχουν ένα στιγμιότυπο κατανομής της θερμοκρασίας και άλλες κλιματικές μεταβλητές για 100 περίπου πόλεις ανά την Ευρώπη, εστιάζοντας στις θερμικές νησίδες.
      Η πρωτοβουλία της VITO κάνει χρήση απλοποιημένων μοντέλων, συνεκτιμώντας τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικά κτήρια και διαφορετικές επιφάνειες εδάφους αντιδρούν στη ζέστη και την ακτινοβολία. Σε συνδυασμό με την αύξηση της βλάστησης και τις φυσικές λύσεις, ο σχεδιασμός των πόλεων μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις των καυσώνων, με αλλαγή χρώματος στα κτήρια ή με λευκές στέγες, στοιχεία που αντανακλούν – αντί να απορροφούν – την ακτινοβολία. Επιπλέον, η γεωμετρία των κτηρίων ενδέχεται να τροποποιηθεί, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης στα αστικά φαράγγια. «Για να αναπτυχθεί μία αποτελεσματική στρατηγική προσαρμογής, είναι απαραίτητο να ξέρουμε ποια τμήματα της πόλης θα επηρεαστούν περισσότερο και, στη συνέχεια, να δημιουργήσουμε αποτρεπτικούς παράγοντες», λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, Διευθυντής του Τομεακού Πληροφοριακού Συστήματος της C3S.
      Μία ακόμα πρωτοβουλία της υπηρεσίας C3S του Κοπέρνικου είναι η λειτουργία μιας επιχειρησιακής υπηρεσίας για τον ενεργειακό τομέα, που θα βοηθά να αποφεύγονται μελλοντικά σοβαρά προβλήματα στην παροχή ενέργειας. Όπως λέει ο Κάρλο Μπουοντέμπο, «Πρέπει να προβλέψουμε με ποιον τρόπο η σύνθεση ενεργειακών πηγών θα καλύπτει τις μελλοντικές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη ότι η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να οδηγήσει σε τροποποίηση τόσο των μοντέλων παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας όσο και αυτών της κατανάλωσης ενέργειας προκειμένου να προσαρμοστούν καταλλήλως».
      Περισσότερα...

      599 • 0

    17. Περιβάλλον

      Κίνητρα για την ηλεκτροκίνηση μελετά το ΥΠΕΝ - Δωρεάν διέλευση από διόδια για τα ηλεκτροκίνητα

      Engineer

      Δωρεάν στάθμευση και διέλευση από τα διόδια για τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, περιλαμβάνονται στα κίνητρα που εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
      Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών προωθεί και φορολογικά κίνητρα (εκπτώσεις στα τέλη ταξινόμησης, κυκλοφορίας κ.ά.), ενώ με την ανάπτυξη της αγοράς οι ιδιοκτήτες των ηλεκτρικών οχημάτων θα έχουν όφελος και από τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, πουλώντας ρεύμα στο δίκτυο τις ώρες αιχμής (αποφορτίζοντας τις μπαταρίες τους) και αγοράζοντας (φορτίζοντας τη μπαταρία) τις ώρες χαμηλής ζήτησης που οι τιμές είναι φθηνότερες.
      Εκτός από τα ΙΧ, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου θα δώσει έμφαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς αλλά και στα επαγγελματικά αυτοκίνητα (ταξί και εταιρικά οχήματα) που διανύουν περισσότερα χιλιόμετρα και το όφελος από τον περιορισμό της ρύπανσης είναι μεγαλύτερο.
      Το πλάνο για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, όπως επισήμανε η γενική γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, σε σχετική ημερίδα του ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας), θα αποτυπωθεί στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώς το τέλος του χρόνου. Οι στόχοι που θα περιλαμβάνονται σε αυτό θα είναι φιλόδοξοι αλλά πιο ρεαλιστικοί σε σχέση με το υπάρχον ΕΣΕΚ, οι προβλέψεις του οποίου θεωρούνται υπερβολικές. Συγκεκριμένα το ΕΣΕΚ που συνέταξε η προηγούμενη κυβέρνηση το 2018 θέτει ως στόχο το 2030 να κυκλοφορούν 600.000 ηλεκτροκίνητα ΙΧ ενώ πέρυσι πουλήθηκαν μόλις 315 (η διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων στον «στόλο» των κυκλοφορούντων είναι σήμερα μόλις 0,23%), ενώ -ανάλογα με τις εκτιμήσεις καθώς δεν υπάρχει επίσημη καταγραφή- τα σημεία φόρτισης σε όλη τη χώρα είναι λιγότερα από 140.
      Στις αιτίες για τις χαμηλές επιδόσεις της χώρας τις οποίες θα επιχειρήσει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση- περιλαμβάνονται οι υψηλές τιμές αγοράς των αυτοκινήτων καθώς και η έλλειψη θεσμικού πλαισίου και υποδομών φόρτισης των αυτοκινήτων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σκοπεύει να αξιοποιήσει κοινοτική χρηματοδότηση για την ανάπτυξη υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, τομέας στον οποίο προβλέπεται να δημιουργηθούν νέες αγορές και ευκαιρίες για επιχειρήσεις και καταναλωτές, ενώ η ηλεκτροκίνηση δημιουργεί νέες προοπτικές και στην αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
      Για παράδειγμα:
      - Η φόρτιση του οχήματος θα μπορεί να γίνεται με χρεώσεις τύπου roaming κινητής τηλεφωνίας. Έτσι, ένας οδηγός που έχει συμβόλαιο με την «Α» εταιρεία προμήθειας ρεύματος θα μπορεί να αγοράζει ενέργεια, εφόσον χρειάζεται, από φορτιστή της «Β».
      - Η χρέωση του οδηγού μπορεί να γίνεται για την ενέργεια που αγόρασε ή/και για το χρόνο που χρησιμοποίησε τον φορτιστή.
      - Οι χρεώσεις θα είναι διαφορετικές στη διάρκεια του 24ώρου ώστε να δίνονται κίνητρα φόρτισης των μπαταριών σε ώρες μη αιχμής. Η μαζική φόρτιση των αυτοκινήτων π.χ. νωρίς το βράδυ κατά τη χειμερινή περίοδο, οπότε αυξάνεται η ζήτηση ρεύματος λόγω θέρμανσης, είναι ανεπιθύμητη έως και επικίνδυνη για την ευστάθεια του δικτύου. Για την εφαρμογή πολυζωνικών τιμολογίων είναι προϋπόθεση η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών.
      - Οι κάτοχοι των αυτοκινήτων θα μπορούν να πωλούν ρεύμα στο δίκτυο κατά τις ώρες αιχμής, αποφορτίζοντας τις μπαταρίες τους και εξασφαλίζοντας πρόσθετο οικονομικό όφελος.
      - Η φόρτιση των αυτοκινήτων θα μπορεί να γίνεται αποκλειστικά με ενέργεια που θα παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, με την αγορά των λεγόμενων πράσινων πιστοποιητικών.
      Τέλος, για την εγκατάσταση φορτιστών στα σπίτια και ιδίως στις πολυκατοικίες θα χρειαστεί θεσμικό πλαίσιο που θα ρυθμίζει τα τεχνικά χαρακτηριστικά αλλά και τα θέματα ιδιοκτησίας, χρήσης των χώρων στάθμευσης κ.ά.
      Περισσότερα...

      1142 • 1

    18. Περιβάλλον

      Η Ελλάδα αντλεί το 60% του νερού από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα

      Engineer

      Η Ελλάδα, δυστυχώς, έχει το ατυχές προνόμιο να είναι ουραγός στη διαχείριση των επιφανειακών υδάτων, τόνισε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Σκρέκας, κηρύσσοντας την Πέμπτη στα Τρίκαλα την έναρξη του συνεδρίου «Restart mAI city» που διοργανώνει ο Δήμος Τρικκαίων για τη δημιουργία μιας Βιώσιμης και Έξυπνης Πόλης.
      «Η Ελλάδα αντλεί το 60% του νερού από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, από τα υπόγεια αποθέματά μας και μόλις το 40% του νερού που χρησιμοποιούμε προέρχεται από τη βροχή, από το βρόχινο νερό», ανέφερε ο Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι πριν από 20 χρόνια συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο. «Κάθε χρόνο, αντλούμε, εξαντλούμε 700 λίμνες του Μαραθώνα, από τα υπόγεια αποθέματα» είπε χαρακτηριστικά.
      Ο κ. Σκρέκας επισήμανε ότι σήμερα η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει δύο μεγάλες προκλήσεις στην παραγωγή τροφίμων:
      α) Η παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων, λόγω του ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και
      β) η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που, μεταξύ άλλων, οδηγεί στη μείωση της παραγωγής.
      Ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε στα μεγάλα προβλήματα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή στη χώρα μας και σημείωσε ότι πρόκειται «για μια μεγάλη πρόκληση», μέσα από την οποία αναδεικνύεται και το ζήτημα της διαχείρισης του νερού.
      Ως παράδειγμα ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ανέφερε τον νομό Λάρισας: «Πριν 30 χρόνια οι αγρότες αντλούσαν νερό για να αρδεύουν τα χωράφια τους από τα 30 μέτρα και σήμερα αντλούν νερό από τα 400 μέτρα. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας, άρα μεγαλύτερο κόστος για την τσέπη του παραγωγού [...] Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, πρωτογενής τομέας, βιώσιμες χώρες και βιώσιμες πόλεις συνδέονται μεταξύ τους πάρα πολύ στενά και δεν μπορεί κάποιος να κοιτά αποσπασματικά το ένα και να αφήνει το άλλο».
      Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε ότι η Κυβέρνηση διαθέτει ένα συνολικό σχέδιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής και θα το εφαρμόσει με έξυπνο τρόπο, ένα σχέδιο που, όπως είπε, διακρίνεται από την καινοτομία και αξιοποιεί έξυπνες εφαρμογές για να εξασφαλίσει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
      Περισσότερα...

      1338 • 2

    19. Περιβάλλον

      Στόχος 66 χωρών οι μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050

      Engineer

      Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε χθες, λίγο μετά την έναρξη της συνόδου για το κλίμα παρουσία ηγετών από όλο τον κόσμο, πως 66 χώρες προσχωρούν στο εξής στον στόχο για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050.
      Αυτές οι 66 χώρες θα ενωθούν με 10 περιοχές, 102 πόλεις και 93 επιχειρήσεις προκειμένου να φθάσουν σε μηδενικές εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου μέχρι τα μέσα του αιώνα, ένας στόχος που όρισαν οι επιστήμονες προκειμένου να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη στα όρια που θέτει η συμφωνία του Παρισιού του 2015, δηλαδή το πολύ στους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με το τέλος του 19ου αι. (η Γη βρίσκεται περίπου στον έναν βαθμό Κελσίου).
      «Η επείγουσα ανάγκη για το κλίμα είναι μια κούρσα που είμαστε σε πορεία να χάσουμε, αλλά μπορούμε να την κερδίσουμε», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος προσκάλεσε επίσης στο βήμα τη Σουηδή Γκρέτα Τούνμπεργκ, 16 ετών, σύμβολο της παγκόσμιας νεολαίας που έχει εξεγερθεί ενάντια στην αδράνεια των κυβερνήσεων.
      Μεταξύ των άλλων ανακοινώσεων του ΟΗΕ, 68 χώρες δεσμεύτηκαν να αναθεωρήσουν επίσημα προς τα πάνω τα σχέδιά τους για το κλίμα έως το 2020, οπότε οι 195 χώρες που υπέγραψαν τη συμφωνία του Παρισιού θα θέσουν τις νέες τους δεσμεύσεις.
      Ενώ 30 χώρες έχουν προσχωρήσει πλέον σε μια συμμαχία που υπόσχεται να σταματήσει την κατασκευή σταθμών άνθρακα από το 2020.
      Περισσότερα...

      946 • 1

    20. Περιβάλλον

      Η θερμότερη περίοδος όλων των εποχώνη πενταετία 2015 – 2019

      Engineer

      Τη θερμότερη περίοδο όλων των εποχών αποτέλεσε η πενταετία 2015 – 2019, όπως γνωστοποίησε την Κυριακή ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, στο πλαίσιο της Συνόδου για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη.
      Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η μέση θερμοκρασία της συγκεκριμένης περιόδου είναι υψηλότερη κατά 1,1 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία της περιόδου 1850 – 1900.
      Τα δεδομένα αυτά, μάλιστα, έρχονται να επιβεβαιώσουν την τάση των τεσσάρων προηγούμενων ετών, τα οποία ήταν ήδη τα θερμότερα όλων των εποχών (σ.σ. στοιχεία τηρούνται από το 1850).
      Άλλωστε, ο Ιούλιος του 2019 - με τα παρατεταμένα κύματα καύσωνα στην Ευρώπη - κατέρριψε το απόλυτο ρεκόρ θερμοκρασίας.
      Την ίδια ώρα, οι εκπομπές των αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του «θερμοκηπίου», αυξήθηκαν και το 2019 και αναμένεται να διατηρηθούν στα ήδη υψηλά επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια.
      «Το χάσμα δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερο μεταξύ όσων η διεθνής κοινότητα θέλει να επιτύχει και της πραγματικότητας» καταλήγει η έκθεση του ΟΗΕ για το κλίμα.
      Υπενθυμίζεται ότι τα παραπάνω γνωστοποιήθηκαν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η οποία λαμβάνει χώρα στη Νέα Υόρκη, παρουσία των επικεφαλής δεκάδων χωρών.
      Περισσότερα...

      715 • 2

    21. Περιβάλλον

      Το πρόβλημα των απορριμμάτων στους νησιωτικούς δήμους

      Engineer

      Η εικόνα είναι γνώριμη σε όλους. Οι κοινοί κάδοι ξεχειλισμένοι, οι μπλε κάδοι γεμάτοι με κάθε είδους σκουπίδια. Στις παραλίες, πλαστικά ποτήρια από καφέ και μπουκαλάκια νερού. Λίγο έξω από τις πόλεις, λόφοι από στρώματα, καρέκλες, διαλυμένα έπιπλα. Αν σε όλα αυτά προστεθούν και τα μποφόρ του Αιγαίου, που σκορπίζουν τα πάντα στα χωράφια ή στη θάλασσα, και οι φωτιές που ξεσπούν λόγω των θερμοκρασιών ή της αμέλειας, τότε έχουμε και τη φετινή εικόνα των περισσότερων νησιών του Αιγαίου και του Ιονίου. Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στη Σαλαμίνα, στην Αίγινα, στην Κέρκυρα και στη Ζάκυνθο, καθώς στα περισσότερα νησιά η ανακύκλωση παραμένει σε πολύ χαμηλά (ενίοτε ανύπαρκτα) επίπεδα, κομποστοποίηση δεν γίνεται σχεδόν πουθενά, ενώ υπάρχουν νησιά που δεν διαθέτουν καν τις στοιχειώδεις υποδομές, με θλιβερά αποτελέσματα.
      Σύμφωνα με στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (για το 2018), η ανακύκλωση στα περισσότερα νησιά είναι πολύ περιορισμένη. Με την εξαίρεση ορισμένων νησιών των Κυκλάδων και κάποιων μεμονωμένων νησιών, όπως οι Λειψοί ή η Σκιάθος, οι περισσότεροι νησιωτικοί δήμοι ανακτούν ελάχιστες για τον πληθυσμό και τον τουρισμό τους ποσότητες. Περισσότερα από 20 νησιά δεν έχουν καν ανακύκλωση, 19 νησιά στο Αιγαίο έχουν ακόμα χωματερές.
      https://s.kathimerini.gr/resources/2019-09/s29_0809anakyklosi-thumb-large.jpg
      Ο κ. Βαγγέλης Καπετάνιος διετέλεσε γενικός γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων το 2014-2019. «Δυστυχώς, πλην ελαχίστων περιπτώσεων δημάρχων ή περιφερειαρχών, οι περισσότεροι δεν είχαν ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα. Και δεν το λέω αυτό από πολιτική σκοπιά, ανεξαρτήτως του χώρου από τον οποίο προέρχονται. Δεν υπήρχε μια ενιαία αντιμετώπιση. Οπου υπήρχε ένας σχεδιασμός, αυτός δεν βασιζόταν στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, ούτε στα πρόστιμα που βλέπαμε να “έρχονται”. Στα νησιά βέβαια, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα», εξηγεί.
      Σχέδια στα χαρτιά
      Μετά την τροποποίηση του εθνικού σχεδιασμού και των περιφερειακών σχεδίων, στα τέλη του 2016, οι δήμοι ξεκίνησαν να εκπονούν τοπικά σχέδια διαχείρισης. Μόνο που οι περισσότεροι δεν τα εφάρμοσαν ποτέ. «Το κάθε νησί έχει τη δική του πραγματικότητα», λέει ο κ. Καπετάνιος. «Η εποχικότητα –στα περισσότερα ο πληθυσμός διπλασιάζεται ή τριπλασιάζεται το καλοκαίρι– και οι πιέσεις από τον τουρισμό περιορίζουν τις τεχνολογικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν. Δεν μπορεί σε ένα νησί 1.000 κατοίκων να γίνει ένα εργοστάσιο διαχείρισης, δεν υπάρχει οικονομία κλίμακας. Σε κάποια νησιά όπως η Υδρα και η Σαντορίνη, δεν υπάρχει διαθέσιμη γη είτε λόγω πολεοδομικών περιορισμών, ή εξαιτίας των πολύ υψηλών αξιών. Σε άλλα, όπως στη Λέσβο, τη Χίο και τη Σάμο τα μεταναστευτικά ρεύματα έφεραν τα πάνω κάτω. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις περιόρισαν τις δυνατότητες πρόσληψης προσωπικού ή ανανέωσης του εξοπλισμού. Αυτές ήταν οι αντικειμενικές δυσκολίες. Ομως το πρόβλημα είναι ότι και οι ίδιοι οι δήμαρχοι δεν δούλεψαν για να εφαρμόσουν τα τοπικά τους σχέδια. Οσο κι αν ακούγεται τετριμμένο, οι πόροι υπάρχουν, μέσω της Ε.Ε. Ομως οι Περιφέρειες καθυστερούσαν να βγάλουν τις προσκλήσεις (σ.σ. υποβολής προτάσεων χρηματοδότησης) και οι δήμοι δεν συμμετείχαν γιατί δεν είχαν ώριμα έργα. Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση».
      Μετά τέσσερα χρόνια σε αυτή τη θέση, ο κ. Καπετάνιος εκτιμά ότι ο διάδοχός του, Μανώλης Γραφάκος, πρέπει να εστιάσει στην ταχεία εφαρμογή των σχεδίων. «Να μη χάσει χρόνο με πολιτικές ισορροπίες, να πιέσει σκληρά τους δήμους και τις Περιφέρειες να εφαρμόσουν τον σχεδιασμό».
      Είναι όμως ο υφιστάμενος σχεδιασμός η λύση; Ο Αντώνης Μαυρόπουλος, πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ISWA) έχει αντίθετη άποψη. «Τα νησιά μας έχουν ιδιαιτερότητες: είναι πολλά και έχουν μια απίστευτη εποχικότητα. Λύσεις υψηλής ποιότητας με τόσο μεγάλη ελαστικότητα, όσο να εξυπηρετούν ένα ελάχιστο τονάζ τον χειμώνα και ένα τεράστιο το καλοκαίρι, δεν υπάρχουν. Επομένως αυτό γεννά ένα θέμα βιωσιμότητας για όποια λύση. Υπάρχουν όμως και άλλα προβλήματα. Η έλλειψη χώρου κάνει την εξεύρεση λύσης δύσκολη – σε μερικά νησιά όπως η Φολέγανδρος δεν έχουν καν χώμα για να σκεπάζουν τα σκουπίδια. Ενώ η επικοινωνία με την ηπειρωτική Ελλάδα είναι τον χειμώνα προβληματική. Ολο αυτό, σε συνδυασμό με την άναρχη τουριστική ανάπτυξη, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα που κατά τη γνώμη μου δεν αντιμετωπίζεται με νέους ΧΥΤΑ».
      Πρόταση
      Ο κ. Μαυρόπουλος εκτιμά ότι πρέπει να δοκιμαστεί ένα νέο μοντέλο. «Πιστεύω ότι δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα κάθε δήμος μόνος του, ιδιαίτερα τα μικρά νησιά που είναι το “στολίδι” της χώρας μας. Θα πρέπει να υπάρξει ένα νέο σχέδιο, με τρία χαρακτηριστικά: Πρώτον, η ανακύκλωση του οργανικού να γίνεται επιτόπου, με διαλογή στην πηγή και υποχρεωτική συμμετοχή ξενοδοχείων και εστιατορίων. Αλλωστε τα περισσότερα νησιά έχουν ανάγκη το κομπόστ ως εδαφοβελτιωτικό. Δεύτερον, να αναλάβει η τουριστική βιομηχανία ενεργό ρόλο στη διαλογή και ανακύκλωση όλων των συσκευασιών. Και τρίτον, τόσο τα ανακυκλώσιμα όσο και το υπόλειμμα να οδηγούνται στην ηπειρωτική Ελλάδα για διαχείριση, με βάση ένα αποκεντρωμένο σχέδιο μεταφοράς. Το μόνο που θα πρέπει να δημιουργηθεί στα νησιά είναι κλειστοί σταθμοί μεταφόρτωσης, που να επαρκούν για 10-15 ημέρες. Αν χρειαστεί, να επιδοτηθεί η χρήση ειδικών πλοίων για τη μεταφορά. Κατά τη γνώμη μου, αυτή είναι μια λύση με οικονομία κλίμακας, η οποία εφαρμόζεται ήδη στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, στο Κάπρι της Ιταλίας κρατούν μόνο το οργανικό, τα υπόλοιπα στέλνονται στη Νάπολη. Δεν διανοείται κανείς να “σπαταλήσει” χώρο σε αυτό το νησί. Προϋπόθεση είναι βέβαια να δημιουργηθεί μια κεντρική υπηρεσία παρακολούθησης για τα μικρά νησιά, καθώς δεν έχουν προσωπικό και να αποφασιστεί ποια (μεγαλύτερα) νησιά θα εξυπηρετήσουν τα γειτονικά τους. Το σύστημα, όπως είναι σήμερα, δεν μπορεί να λειτουργήσει».
      Το «θαύμα» των Λειψών
      Το παράδειγμα των Λειψών είναι σίγουρα το πιο εντυπωσιακό. Από το 2010 το μικρό αυτό νησί έχει ξεκινήσει ένα «ευρωπαϊκού τύπου» πρόγραμμα συστηματικής ανακύκλωσης, που έχει φέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα. «Η επιτυχία μας βασίζεται στη διαλογή στην πηγή», λέει ο επανεκλεγείς δήμαρχος Φώτης Μάγγος. «Ο δήμος δίνει στους πολίτες σακούλες τεσσάρων χρωμάτων, μία για κάθε υλικό συσκευασίας: πράσινη για το πλαστικό, κόκκινη για τα μέταλλα, γαλάζια για το γυαλί και κίτρινη για το χαρτί. Μια συγκεκριμένη ημέρα οι πολίτες βγάζουν στον δρόμο ή στον κάδο τους τα ανακυκλώσιμα χωρισμένα ήδη από το σπίτι σε σακούλες και τα συλλέγουμε.
      Στον χώρο του δημοτικού Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) γίνεται περαιτέρω διαλογή σε 13 ρεύματα, τα ανακυκλώσιμα δεματοποιούνται και στέλνονται στην Αθήνα, απευθείας σε αγοραστή ανακυκλώσιμων υλικών. Αυτό μας αποδίδει 22.000 ευρώ/έτος, το οποίο καλύπτει το ένα τρίτο του κόστους της καθαριότητας (υπηρεσία αποκομιδής), την οποία έχουμε αναθέσει σε ιδιώτη. Το καλοκαίρι μαζεύουμε τα ανακυκλώσιμα τρεις φορές την εβδομάδα και τα σύμμεικτα κάθε ημέρα, τον χειμώνα πιο αραιά». Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Ο ΧΥΤΑ μας είχε ζωή 30 ετών. Εχουν περάσει τα 20 χρόνια και δεν έχει γεμίσει ούτε το ένα τέταρτο. Αρα δεν θα χρειαστούμε ένα τόσο μεγάλο έργο για τα επόμενα 20 χρόνια», λέει ο κ. Μάγγος. «Ο κόσμος έχει πλέον συνηθίσει, δεν υπάρχει περίπτωση να πετάξει κανείς ανακατεμένα σκουπίδια στην ανακύκλωση γιατί είναι εύκολο... να βρούμε ποιος έκανε το λάθος. Και αναζητούμε τρόπο να γίνουμε ακόμα καλύτεροι».
      Περισσότερα...

      1144 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.