Engineer

Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε χθες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων το Σχέδιο Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2025–2034 του ΑΔΜΗΕ ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστικοποίηση ενός επενδυτικού σχεδίου που φτάνει τα 5,994 δισ. ευρώ και θα καθορίσει την εικόνα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς για την επόμενη δεκαετία. Από το συνολικό αυτό ποσό, τα 4,49 δισ. ευρώ προγραμματίζεται να επενδυθούν την πρώτη τετραετία 2025–2028, με ετήσιες χρηματοροές που ανέρχονται σε 705,2 εκατ. ευρώ το 2025, 1,14 δισ. ευρώ το 2026, 1,26 δισ. ευρώ το 2027 και 1,385 δισ. ευρώ το 2028. Το επενδυτικό βάρος για την υλοποίηση των έργων φαίνεται πως βρίσκεται στην περίοδο 2026-2028. Η ουσία των διαφορών σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση είναι τριπλή: πρώτον, η λίστα των «Νέων Έργων» διευρύνεται. Εκεί όπου η αρχική εκδοχή κατέγραφε 9 νέα έργα, το επικαιροποιημένο ΔΠΑ παρουσιάζει 14, με χαρακτηριστικές προσθήκες: Αντικατάσταση υφιστάμενων υποβρυχίων καλωδίων με νέο, ανθεκτικότερο εξοπλισμό για τη θωράκιση των νησιωτικών φορτίων, προϋπολογισμού 16,6 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση σύνδεσης 150 kV Μολάοι – Τερματικό Αντιστάθμισης Πελοποννήσου για αποσυμφόρηση και μεγαλύτερη ευστάθεια στη νότια Πελοπόννησο, 6,0 εκατ. ευρώ· Ενίσχυση επαγωγικής αντιστάθμισης με νέο/αναβαθμισμένο εξοπλισμό αέργου ισχύος για έλεγχο τάσης και μείωση απωλειών, 27,6 εκατ. ευρώ· Σύνδεση του ΚΥΤ Μεσογείων με το Σύστημα 150 kV για ενίσχυση της Ανατολικής Αττικής και περιθώρια μελλοντικών επεκτάσεων, 35,0 εκατ. ευρώ· και Υποσταθμός Ζακύνθου ΙΙ που προσθέτει εφεδρείες και χωρητικότητα στο Ιόνιο, 7,2 εκατ. ευρώ. Δεύτερον, στα μεγάλα διασυνοριακά έργα καταγράφονται μετατοπίσεις χρονοδιαγραμμάτων. Η δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας–Ιταλίας μεταφέρεται από το 2030 στο 2031 και «κλειδώνει» σε λύση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης ισχύος 1.000 MW, με διπολική αρχιτεκτονική μετατροπέων τάσης (VSC), ώστε να αυξηθεί η ικανότητα ανταλλαγών και να ενισχυθεί η ευστάθεια του συστήματος στη δυτική πύλη. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί πως η ιταλική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Arera) εξέφρασε, σύμφωνα με δημοσίευμα του Montel, σοβαρές επιφυλάξεις για την υλοποίηση των διασυνδέσεων της Ιταλίας με την Ελλάδα και την Τυνησία, δίνοντας σαφές μήνυμα ότι η προτεραιότητα της χώρας θα πρέπει να στραφεί στις βόρειες διασυνδέσεις. Η Arera εκτιμά ότι τα οφέλη για την Ιταλία το 2035 θα είναι περιορισμένα, της τάξης των 40–50 εκατ. ευρώ ετησίως, και θα γίνουν «πολύ σημαντικά» μόνο μετά το 2040, οπότε αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 140–250 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τα σενάρια. Ζητά, επομένως, περαιτέρω ανάλυση και αποσαφήνιση του κόστους, επισημαίνοντας ότι το ποσό των 1,2 δισ. ευρώ που ανέφερε η Terna για το ιταλικό τμήμα δεν συνάδει ούτε με τα στοιχεία του ENTSO-E ούτε με τις εκτιμήσεις της λίστας PCI 2025. Αντίθετα, σύμφωνα με το δημοσίευμα φαίνεται πως ανάβει το «πράσινο» φως για τον διπλασιασμό της ισχύος της διασύνδεσης Ιταλίας–Μαυροβουνίου κατά 600 MW, με στόχο ολοκλήρωση έως το 2032, και χαρακτηρίζει «προτεραιότητας» τις βόρειες διασυνδέσεις, ιδίως με Γαλλία, Ελβετία και Αυστρία, όπου εκτιμάται ότι απαιτούνται τουλάχιστον 2,6 GW επιπλέον χωρητικότητας. Από την άλλη πλευρά η δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Αλβανίας προβλέπεται να υλοποιηθεί νωρίτερα, έως το 2030, ενώ προηγουμένως ως χρονολογία ολοκλήρωσης αναφερόταν το 2031. Τρίτον, καταγράφονται εσωτερικές μετατοπίσεις σε μεγάλα εγχώρια clusters έργων, οι οποίες επηρεάζουν την «αλυσίδα» ενίσχυσης του Συστήματος προς τις βόρειες και δυτικές πύλες εισόδου–εξόδου. Η τροφοδότηση των Ιονίων Νήσων και οι παρεμβάσεις γύρω από το ΚΥΤ Θεσπρωτίας μετατίθενται χρονικά κατά περίπου ένα έτος, ακολουθώντας τις ανάγκες επαναπρογραμματισμού. Αντίστοιχα, έργα σε τμήματα της Δυτικής Ελλάδας και της Θεσσαλίας «γλιστρούν» ώστε να ευθυγραμμιστούν με την ωρίμανση των αδειοδοτήσεων και τις νέες καμπύλες φορτίου που προβλέπονται για τις περιοχές αυτές. Το 2028 (από 2027 που ήταν ο χρόνος ολοκλήρωσης στην αρχική εκδοχή του ΔΠΑ) τοποθετείται η περάτωση των έργων ενίσχυσης του Συστήματος της Κρήτης που θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και την αξιοποίηση των ΑΠΕ στο νησί, μετά και τη θέση σε πλήρη λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, ενώ και τα έργα της Δ΄ Φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων (Σαντορίνη- Φολέγανδρος-Μήλος- Σέριφος) έχουν πλέον ως ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026 (από 2025 στην αρχική εκδοχή του Προγράμματος). Η ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων, η οποία αποτελεί κρίσιμο βήμα για την πλήρη ένταξη του νησιωτικού συμπλέγματος στο Εθνικό Σύστημα αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, όπως και η διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου, η οποία “έρχεται” ένα χρόνο πιο μπροστά, αφού στην προηγούμενη εκδοχή ως έτος περάτωσης προσδιοριζόταν το 2030. Παράλληλα καταγράφεται σημαντική διεύρυνση του χρονοδιαγράμματος για τις ενισχύσεις στο δίκτυο 150 kV, που αφορούν υφιστάμενους Υποσταθμούς και Κέντρα Υπερυψηλής Τάσης σε όλη τη χώρα. Οι παρεμβάσεις αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν αντικαταστάσεις εξοπλισμού, αναβαθμίσεις διακοπτικού υλικού και εκσυγχρονισμό συστημάτων ελέγχου, επεκτείνονται πλέον έως το 2031. Το γεγονός αυτό αποτυπώνει τον μεγάλο όγκο εργασιών που «τρέχουν» ταυτόχρονα με τις εμβληματικές διασυνδέσεις, διασφαλίζοντας ότι η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας και η ενσωμάτωση νέων ΑΠΕ θα συνοδεύονται από την απαιτούμενη ενίσχυση και αξιοπιστία των εσωτερικών δικτύων μεταφοράς. Όλα τα παραπάνω συνδέονται άμεσα με την οικονομική διάσταση του σχεδίου. Στο σχέδιο αποτυπώνεται η κλιμάκωση των ετήσιων δαπανών, με την κορύφωση να καταγράφεται το 2028, στα 1,385 δισ. ευρώ, και το συνολικό κόστος της δεκαετίας να ανέρχεται σε 5,995 δισ. ευρώ. Η εικόνα αυτή εξηγεί γιατί η ΡΑΑΕΥ ζητά, όπως αποτελεί πάγια πρακτική, από τους Διαχειριστές εκτίμηση των επιπτώσεων των επενδύσεων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις πριν από την οριστικοποίηση του σχεδίου. Η αγορά χρειάζεται σαφή ορατότητα για το πώς τα μεγάλα έργα «μεταφράζονται» στις Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος. Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει μέχρι στιγμής ανταποκριθεί στα αιτήματα για την αποστολή της συγκεκριμένης εκτίμησης, την ώρα που ο ίδιος ο Διαχειριστής δηλώνει ότι προτίθεται να επικαιροποιήσει το ΔΠΑ 2025–2034, ιδίως ως προς το σκέλος των κοστών για τις μεγάλες διασυνδέσεις. Η Αρχή αποδίδει σε αυτά τα δύο στοιχεία την καθυστέρηση της ανάρτησης του σχεδίου σε διαβούλευση, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι περαιτέρω αναμονή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Το ΔΠΑ παραμένει σε δημόσια διαβούλευση, με τη ΡΑΑΕΥ να καλεί τους ενδιαφερόμενους να αποστείλουν παρατηρήσεις ηλεκτρονικά ή εγγράφως, έως και την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025. View full είδηση

Πάνω από το ήμισυ των εδαφών στην Ευρώπη και στην περιφέρεια της Μεσογείου εξακολούθησαν να πλήττονται από την ξηρασία την περίοδο από τις 11 ως τις 19 Ιουλίου 2025, σύμφωνα με την ανάλυση από το Γαλλικό Πρακτορείο των δεδομένων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO). Αυτό το ποσοστό του 51,9%, 21 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, είναι το πιο αυξημένο που έχει καταγραφεί σ’ αυτή την περίοδο της χρονιάς αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις το 2012. Η αναλογία των εδαφών που πλήττονται είναι σταθερή σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Ο δείκτης ξηρασίας του παρατηρητηρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus, που βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, συνδυάζει τρεις παραμέτρους: βροχοπτώσεις, υγρασία των εδαφών και κατάσταση της βλάστησης. Περιλαμβάνει τρία επίπεδα ξηρασίας (παρακολούθηση, προειδοποίηση, συναγερμός). Η ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πλήττονται ιδιαίτερα. Στη Σερβία, όπου σχεδόν το σύνολο (99%) των εδαφών αντιμετωπίζει λειψυδρία, το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 68%. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί τους παραγωγούς σμέουρων (φραμπουάζ), των οποίων η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγούς. Πάνω από το ήμισυ των εδαφών της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού, με ποσοστά 63%, 52% και 51% αντιστοίχως. Στη δυτική Ευρώπη, η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Με 21% των εδαφών σε συναγερμό, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ισχυρή ξηρασία, έπειτα από μια άνοιξη που ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία του. Στη Γερμανία, το τμήμα της χώρας που βρίσκεται σε συναγερμό αυξήθηκε πολύ, περνώντας από το 9% στο 26% από το πρώτο στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου. Στη Γαλλία, το ποσοστό αυτό φθάνει το 19%, κυρίως στο δυτικό τμήμα της χώρας. Η ξηρασία αυτή ευνοεί τις πυρκαγιές, όπως η ιστορικών διαστάσεων και φονική φωτιά που ξέσπασε την Τρίτη στο νομό Οντ, στη νότια Γαλλία. Η Τουρκία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με τη λειψυδρία: πάνω από τα τρία τέταρτα της χώρας (76%) αντιμετωπίζει ξηρασία. Το ποσοστό των εδαφών της που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 18%. Στην περιφέρεια της Σμύρνης, η ξηρασία αυτή ενισχύει τις συγκρούσεις για τη χρήση του νερού ανάμεσα σε τουρίστες και κατοίκους. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και σε άλλες χώρες της μεσογειακής περιφέρειας, οι οποίες συγκεντρώνουν το 30% του παγκόσμιου τουρισμού και θα γνωρίσουν, σύμφωνα με τους κλιματολόγους, μείωση των βροχοπτώσεων στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών. Αντιθέτως η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (10% και 7%). ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση

Ίσως ο πιο βασικός παράγοντας για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, πέραν του αρχικού κόστους αγοράς ενός ηλεκτρικού οχήματος (EV), είναι η ύπαρξη επαρκούς αριθμού σταθμών φόρτισης για τον ανεφοδιασμό των οχημάτων, που θα δημιουργήσει ένα αίσθημα ασφάλειας στον Έλληνα οδηγό πως θα μπορεί να ταξιδέψει εντός της χώρας δίχως να ξεμείνει από ρεύμα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η Ελλάδα διαθέτει αυτή τη στιγμή 3.447 δημοσίως προσβάσιμους σταθμούς φόρτισης και συνολικά 9.250 σημεία φόρτισης. Από αυτούς τους σταθμούς, ένα μεγάλο μέρος βρίσκεται στην Αττική, η οποία διαθέτει πάνω από 1000 σταθμούς φόρτισης. Πέραν της Αττικής, γύρω στους 500 σταθμούς φόρτισης υπάρχουν στη Μακεδονία, γύρω στους 450 υπάρχουν στην Πελοπόννησο, 245 στην Κρήτη, κοντά στους 200 υπάρχουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μαζί με τα Δωδεκάνησα, γύρω στους 140 διαθέτουν τα νησιά των Κυκλάδων και περίπου 100 η Θράκη. Ένα μέσο ηλεκτρικό αυτοκίνητο «καίει» περίπου 15-17 kWh ανά 100 χιλιόμετρα. Όπως φανερώνουν τα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ, στην Ελλάδα οι τιμές φόρτισης κυμαίνονται από 25 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ανάλογα με την ισχύ της φόρτισης, ενώ μια μέση τιμή φόρτισης βρίσκεται γύρω στα 50 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Συνεπώς, για να καλύψει κάποιος με το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο στην Ελλάδα απόσταση 100 χιλιομέτρων, χρησιμοποιώντας κάποιον δημόσια προσβάσιμο σταθμό φόρτισης και όχι τον φορτιστή του σπιτιού του, χρειάζεται γύρω στα 8 ευρώ. Για σύγκριση, ένα μέσο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο που καταναλώνει 6,5-7,5 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα, με μια υποθετική τιμή βενζίνης γύρω στο 1,80 ευρώ το λίτρο, χρειάζεται 11,5 με 13,5 ευρώ για να καλύψει την ίδια απόσταση. Αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα η φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, οι μεγάλοι παίκτες Η φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων αποτελεί μια αναδυόμενη αγορά στην Ελλάδα, όπου ήδη υπάρχουν κάποιοι μεγάλοι παίκτες. Οι εταιρείες με τους περισσότερους εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης είναι η ΔΕΗ blue, του ομίλου ΔΕΗ, και η nrg incharge, του ομίλου Motor Oil. Οι δύο αυτές εταιρείες διαθέτουν τουλάχιστον 770 σταθμούς φόρτισης η καθεμία. Η ΔΕΗ blue προσφέρει τιμές φόρτισης που κυμαίνονται από 45 έως 64 λεπτά ανά κιλοβατώρα για επισκέπτες, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης, και από 40 έως 59 λεπτά ανά κιλοβατώρα για τα μέλη της. Από την πλευρά της, η nrg incharge προσφέρει χρεώσεις από 45 έως 67 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Πολύ δυναμικά έχει εισέλθει στην αγορά φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και η Chargespot της Protergia, του ομίλου Metlen, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 450 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα. Οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 43 έως 85 λεπτά ανά κιλοβατώρα, αναλόγως την ισχύ της φόρτισης και άλλες παροχές. Ισχυρή παρουσία διαθέτει και η Joltie, θυγατρική της Eunice, η οποία διαθέτει τουλάχιστον 264 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα, ενώ οι χρεώσεις της κυμαίνονται από 42 έως 53 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Παράλληλα, δυναμική παρουσία έχει και η ElpeFuture (σύντομα ΕΚΟ Charge & Go), του ομίλου Helleniq Energy, με πάνω από 150 σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα και χρεώσεις που κυμαίνονται από 45 έως 55 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Οι παραπάνω εταιρείες διαθέτουν συνολικά 2.400 εγκατεστημένους σταθμούς φόρτισης στη χώρα μας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και πολλοί μικροί παίκτες, όπως ξενοδοχεία και καταστήματα, αλλά και αναδυόμενοι παίκτες, όπως η αμερικανική Blink. Η ανάπτυξη ενός πυκνού δικτύου σταθμών φόρτισης εντός της ελληνικής επικράτειας, και ιδιαίτερα σε επαρχιακές περιοχές, θα παίξει κομβικό ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, καθώς θα μειώσει την ανασφάλεια των οδηγών και θα τους κάνει να επιλέξουν πιο εύκολα να αγοράσουν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Ταυτόχρονα, προγράμματα όπως το «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μπορούν να ενισχύσουν οικονομικά τους υποψήφιους αγοραστές στο κόστος επένδυσης. View full είδηση

Το παραλιακό μέτωπο της Μαρώνειας, η κοντινότερη παραλία στην Κομοτηνή, απέχει 30 χιλιόμετρα από την πόλη. Ο Παντελής Χαβιαράς είναι ψυκτικός με έδρα την Κομοτηνή από το 1996, και γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ψυκτικών Ελλάδος (ΟΨΕ) σήμερα. Θυμάται πως, μέχρι πρόσφατα, στην Μαρώνεια δεν υπήρχε ζήτηση για τον ίδιο και τους συναδέλφους του. «Δεν είχε δουλειά για εμάς εκεί, δεν είχαν κλιματιστικά», λέει στο Solomon. Αλλά ακόμα και στη Ροδόπη, που φημίζεται για τον βαρύ χειμώνα, η καλοκαιρινή περίοδος έχει διευρυνθεί καθιστώντας την χρήση κλιματισμού απαραίτητη. «Υπάρχουν βράδια που έχει 30 βαθμούς έξω. Δεν γίνεται να μην ανάψεις κλιματιστικό. Αναγκαίο κακό έχει γίνει — και σας το λέει ένας ψυκτικός!», σχολιάζει ο κ. Χαβιαράς. Σε όλη την Ελλάδα, οι ολοένα πιο παρατεταμένες περίοδοι ζέστης δεν επηρεάζουν μόνο την καθημερινότητα των πολιτών — αποτυπώνονται με μετρήσιμο τρόπο στις ανάγκες των νοικοκυριών και των δημόσιων υποδομών για τεχνητή ψύξη. Όπως αποκαλύπτει η νέα έρευνα του Solomon, σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογραφίας Correctiv.Europe, η Ελλάδα κατέχει σήμερα την τρίτη θέση σε ανάγκες κλιματισμού σε σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών, πίσω μόνο από τη Μάλτα (πρώτη) και την Κύπρο (δεύτερη). Πώς εξελίσσεται η ανάγκη για ψύξη Η σταθερά αυξανόμενη ανάγκη για κλιματισμό σε όλους τους νομούς της χώρας, από τη δεκαετία του 1980 έως σήμερα, αποτυπώνεται μέσω των λεγόμενων «βαθμοημερών ψύξης» (Cooling Degree-Days, CDD). Πρόκειται για μια μονάδα μέτρησης που υπολογίζει την ενέργεια που απαιτείται για να διατηρηθεί εντός των κτιρίων μια άνετη εσωτερική θερμοκρασία 21°C, κατά τη θερμή περίοδο του έτους, δηλαδή από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο. Αν, για παράδειγμα, η μέση θερμοκρασία μιας ημέρας είναι 27°C, τότε προστίθενται 6 βαθμοημέρες ψύξης (27-21) στο ετήσιο άθροισμα της περιοχής. Με απλά λόγια, όσο περισσότερες οι βαθμοημέρες ψύξης, τόσο περισσότερο δουλεύουν τα air condition, και τόσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση ρεύματος. Τα δεδομένα που δημοσιεύει για πρώτη φορά το Solomon έχουν αντληθεί από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ (JRC), και καταγράφουν εντυπωσιακές μεταβολές σε όλη την Ελλάδα, αποτυπώνοντας πως από την δεκαετία 1979-1988 στη δεκαετία 2014-2023: Στην Κάλυμνο, την Κάρπαθο, και την Κω, ο δείκτης βοθμοημερών ψύξης αυξήθηκε από 475 βαθμοημέρες (1979-1988), σε 666 (2014-2023). Στη Ζάκυνθο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σχεδόν τριπλασιάστηκε: από 150 σε 435. Η ανάγκη για ψύξη υπερδιπλασιάστηκε, μεταξύ άλλων, στην Λέσβο (από 249 σε 518) και την Κέρκυρα (από 244 σε 528). Ακόμη και σε πιο ψυχρές περιοχές, όπως η Φλώρινα και η Καστοριά, οι αριθμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί. Πώς αλλάζει η κατανάλωση ρεύματος Ό,τι κάποτε αποτελούσε μια θερμοκρασιακή εξαίρεση, είναι σήμερα η νέα κανονικότητα. Μεταξύ 2000-2022, η κατανάλωση ενέργειας του μέσου νοικοκυριού στην Ελλάδα, λόγω χρήσης κλιματιστικών, αυξήθηκε κατά 265%. Την ίδια ώρα, έρευνα έδειξε πως τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στην Ελλάδα δαπανούν έως και 95% περισσότερη ενέργεια για ψύξη, κυρίως επειδή υπολείπονται σε υποδομές όπως η θερμομόνωση. Μιλώντας στο Solomon, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός για ενεργειακή θωράκιση του κτιριακού αποθέματος, νοικοκυριά, υποδομές και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες αναμένεται να γνωρίσουν ισχυρές πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει σημασία να δούμε όχι μόνο πού και πόσο έχει αυξηθεί η θερμοκρασία, αλλά και πόσοι άνθρωποι επηρεάζονται σε κάθε περιοχή. Ο χάρτης που ακολουθεί δείχνει πώς έχει αλλάξει η κατανάλωση ρεύματος για κλιματισμό σε όλη την Ελλάδα, συγκρίνοντας τη δεκαετία του 1980 με την δεκαετία 2014-2023. Συνυπολογίζοντας τις μεταβολές στον πληθυσμό κάθε περιοχής, ο χάρτης δεν δείχνει απαραίτητα πού κάνει περισσότερη ζέστη, αλλά και πού έχει αυξηθεί η συνολική ζήτηση για ρεύμα που καταναλώνεται για κλιματισμό. Οι μεταβολές σε Έβρο, Κρήτη, Μακεδονία Περιοχές που έχουν αναπτυχθεί πληθυσμιακά τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίζουν μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση ρεύματος για κλιματισμό, ακόμη και αν δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση θερμοκρασίας. Συμβαίνει όμως και το ανάποδο, εξηγεί στο Solomon ο Δρ. Σταύρος Ντάφης, φυσικός-μετεωρολόγος και συνιδρυτής του κόμβου πληροφόρησης climatebook.gr, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας. «Οι παραμεθόριες περιοχές, όπως ο Έβρος, όπου παρατηρείται αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος για κλιματισμό, γνωρίζουμε πως έχουν μείωση πληθυσμού. Οπότε εκεί μπορούμε να αποδώσουμε τις αυξημένες ανάγκες για κλιματισμό αποκλειστικά στο κλίμα», επισημαίνει ο κ. Ντάφης. Από την άλλη, συμπληρώνει, «αν λάβουμε υπόψη μόνο τη θερμοκρασία, δεν δικαιολογείται γιατί στο Λασίθι έχει αυξηθεί η ανάγκη κλιματισμού σε σχέση με τα Χανιά ή το Ρέθυμνο. Η θερμοκρασία σε όλες αυτές τις περιοχές αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό. Αυτό που αλλάζει είναι η ανάγκη για ψύξη, δηλαδή οι ανάγκες ρεύματος». Ο κ. Χαβιαράς επισημαίνει, εμπειρικά, πως η σεζόν για τους ψυκτικούς παραδοσιακά διαρκούσε πέντε μήνες, το πολύ έξι μήνες σε νότιες περιοχές της Ελλάδας. «Φανταστείτε ότι στην Κομοτηνή ανάβαμε θέρμανση τέλη Σεπτεμβρίου. Φέτος, μέχρι τις 10 Οκτωβρίου είχαμε κλιματισμό για να δροσιστούμε». Το ίδιο ισχύει και για τη Μακεδονία, όπου καταγράφεται εκ των μεγαλύτερων αυξήσεων θερμοκρασίας από το 1980, και όπου τα περισσότερα σπίτια δεν διαθέτουν μονώσεις. Αθωράκιστα τα κτίρια Το οικιστικό απόθεμα θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της λύσης. Αλλά, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), το 55% του συνόλου των κατοικιών της χώρας έχει χτιστεί πριν το 1980, δηλαδή πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε κανονισμού θερμομόνωσης. Ο Άλκης Καφετζής, συντονιστής έργου θερινής ενεργειακής φτώχειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, υπογράφει σχετική έρευνα της οργάνωσης, που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025, και εξετάζει την ζωή στα ελληνικά σπίτια σε συνθήκες υπερθέρμανσης. Λέει στο Solomon πως ο πρώτος κανονισμός θερμομόνωσης, το 1980, αφορούσε ένα κομμάτι φελιζόλ ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων. «Οι ίδιοι οι μηχανικοί παραδέχονται ότι αυτό δεν είχε κανέναν αντίκτυπο», σημειώνει ο ίδιος. Η έρευνα της Greenpeace δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2025. Προσθέτει πως επειδή για δεκαετίες τα ελληνικά κτίρια δεν είχαν καμία θερμομόνωση, «έχουμε πλέον ένα ιδιαίτερα γερασμένο οικιστικό απόθεμα με αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα». Οι κατοικίες στην Ελλάδα ευθύνονται για το 43% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπεται να συμβάλει «στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην ενεργειακή ανακαίνιση κατ’ ελάχιστον 11.500 κατοικιών έως το 2025». Ο κ. Καφετζής υπογραμμίζει πως οι μεμονωμένες παρεμβάσεις που υλοποιούνται σε κατοικίες, στο πλαίσιο του προγράμματος, εφαρμόζονται αποσπασματικά, χωρίς στρατηγική στόχευση και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Έτσι, δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τη μεγάλη εικόνα της κατανάλωσης ενέργειας και θερμοκρασιακής άνεσης μέσα στις κατοικίες, ενώ τα έργα «συνήθως υπερκοστολογούνται γιατί κανένας δεν ελέγχει το έργο πριν και μετά», συμπληρώνει. Εκτός από την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης, υποχρεωτικό βήμα της διαδικασίας, ο κ. Καφετζής υποστηρίζει πως δεν ελέγχεται πραγματικά εάν έχει αλλάξει το βιοτικό επίπεδο των ίδιων των κατοίκων. «Απλώς παρακολουθούμε έναν βασικό, πολύ απλό δείκτη. Όμως, έχει μειώσει πραγματικά τους λογαριασμούς του αυτό το νοικοκυριό; Έχει -ακόμα πιο σημαντικό- βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης το νοικοκυριό μετά τις παρεμβάσεις;», αναρωτιέται. Λόγω της αποσπασματικότητάς τους, οι παρεμβάσεις του «Εξοικονομώ» ενδέχεται ακόμα και να βλάψουν ένα σπίτι, σύμφωνα με τον Δημήτρη Παλλαντζά, υπεύθυνο εκπαίδευσης στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου (ΕΙΠΑΚ). «Τα προγράμματα “Εξοικονομώ” υλοποιούνται πλέον με πολύ μικρότερη οικονομική κλίμακα, για να συμπεριλάβουν περισσότερο κόσμο. Όμως αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν μόνο μικρο-παρεμβάσεις, οι οποίες πολλές φορές έφεραν χειρότερο αποτέλεσμα από αυτό που υπήρχε», λέει ο Παλλαντζάς. Το λεγόμενο παθητικό κτίριο στηρίζεται σε αρχές φυσικής και βιοκλιματικού σχεδιασμού, με στόχο ιδανικές και μετρήσιμες συνθήκες διαβίωσης. Λειτουργεί όπως ένας θερμός: διατηρεί παθητικά σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του χωρίς να χρειάζεται ενεργή θέρμανση ή ψύξη. Η θερμοκρασία εσωτερικού χώρου διατηρείται σταθερά μεταξύ 20 και 25 βαθμών Κελσίου, η σχετική υγρασία στο 35% έως 55%, ενώ τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν κάτω από 1.000 ppm – όλα αυτά με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας: θερμομόνωση, ενεργειακά κουφώματα, αεροστεγανότητα, ελεγχόμενος αερισμός και εξάλειψη θερμογεφυρών. Το κόστος τέτοιων παρεμβάσεων κυμαίνεται μεταξύ 200-400 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και την κατάσταση του εκάστοτε κτιρίου. Στην Ελλάδα λειτουργούν σήμερα πάνω από 200 παθητικά κτίρια, αρκετά από τα οποία υλοποιήθηκαν μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ». Κατά την περίοδο υπουργίας Χατζηδάκη, λέει ο κ. Παλλαντζάς, το ανώτατο ποσό επιδότησης έφτανε τις 50.000 ευρώ/κατοικία. Το ποσο επαρκούσε για να καλύψει τις παρεμβάσεις που χρειάζεται ένα παθητικό κτίριο, και πολλά έργα προχώρησαν με σχετική ευκολία. «Στην πορεία όμως, ο προϋπολογισμός του προγράμματος περιορίστηκε, μαζί και η δυνατότητα να γίνονται τέτοιες ολοκληρωμένες αναβαθμίσεις», λέει ο κ. Παλλαντζάς. Επαρκούν τα φωτοβολταϊκά; Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αν και αποτελεί δημοφιλή λύση για ενεργειακή εξοικονόμηση, φαίνεται πως δεν επαρκεί από μόνη της. Ο υπεύθυνος εκπαίδευσης του ΕΙΠΑΚ μοιράστηκε με το Solomon τα πρώτα ευρήματα μιας αδημοσίευτης μελέτης του Ινστιτούτου, που εξετάζει τι θα συνέβαινε εάν οι ταράτσες των πολυκατοικιών στην Αθήνα καλύπτονταν εξ ολοκλήρου με φωτοβολταϊκά. Ως μοντέλο χρησιμοποιήθηκε ένα τυπικό κτίριο τριών έως έξι ορόφων -τα πιο συνηθισμένα στην πόλη- από διαφορετικές περιόδους κατασκευής: πολυκατοικίες πριν το 1980 χωρίς μόνωση, μετά το 1980 με τις πρώτες κανονιστικές απαιτήσεις (ΚΕΝΑΚ), και σύγχρονες ή παθητικές κατοικίες. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα παλιά κτίρια, καθώς αυτά αποτελούν την πλειονότητα του οικιστικού αποθέματος. Το βασικό εύρημα ήταν αποκαλυπτικό: ακόμη και αν καλυφθεί με φωτοβολταϊκά ολόκληρη η ταράτσα, η παραγόμενη ενέργεια δεν καλύπτει πάνω από 20% των συνολικών αναγκών ενός εξαώροφου κτιρίου. Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου παραμένει βασικό κομμάτι της εξίσωσης. Ο Άλκης Καφετζής εξηγεί πως το πρόβλημα στην Ελλάδα εντοπίζεται και στο γεγονός οτι οι παρεμβάσεις υλοποιούνται σε επίπεδο διαμερίσματος και όχι πολυκατοικίας. «Η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος από τα 20 μιας πολυκατοικίας, όσο σωστά κι αν γίνει, δεν σημαίνει ότι το κτίριο λειτουργεί καλύτερα συνολικά. Το κέλυφος παραμένει παλιό, οι απώλειες είναι μεγάλες, και οι υπόλοιποι ένοικοι συνεχίζουν να ζουν σε συνθήκες υπερθέρμανσης, με ό,τι αυτό σημαίνει για την κατανάλωση ρεύματος και την ποιότητα ζωής». Ο κ. Καφετζής συμπληρώνει ότι πραγματική μονάδα αποτελεί η πολυκατοικία, όχι το μεμονωμένο διαμέρισμα. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχουν υπάρξει πολιτικές που να στηρίζουν ολική ανακαίνιση σε επίπεδο κτιρίου, σχολιάζει, «τη στιγμή που στην Ευρώπη μιλάνε ήδη για παρεμβάσεις σε επίπεδο οικοδομικού τετραγώνου ή γειτονιάς». Το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο Στις 18 Ιουλίου έληξε η δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Κοινωνικό και Κλιματικό Σχέδιο της Ελλάδας, ένα κρίσιμο κείμενο πολιτικής που κατατίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ανοίγει την πόρτα σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία. Μέσω του σχεδίου, η χώρα διεκδικεί πρόσβαση σε περίπου 8 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Οι πόροι στοχεύουν κατά κύριο λόγο σε ευάλωτα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κάνουν λόγο για 1,5 εκατ. ωφελούμενους. Παράλληλα, μέχρι το τέλος του 2025, η Ελλάδα καλείται, όπως και όλα τα κράτη-μέλη, να καταθέσει στην Κομισιόν ένα πενταετές εθνικό σχέδιο ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος. Η υποχρέωση προκύπτει από την πρόσφατη ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Κτίρια, με στόχο τη σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στα αστικά κέντρα. Με φόντο τα 8 δισ. ευρώ που διεκδικεί η Ελλάδα από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διαχείριση της ενεργειακής μετάβασης στα κτίρια: η θεσμική είσοδος των ESCOs (Energy Services Companies), δηλαδή ιδιωτικών εταιρειών που θα αναλαμβάνουν ανακαινίσεις κτιρίων με ανταπόδοση την εξοικονόμηση ενέργειας. Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ψυκτικών κατήγγειλε πρόσφατα ότι ο σχεδιασμός παρακάμπτει τους μικρούς επαγγελματίες, τους πιστοποιημένους τεχνικούς, και τις τοπικές αγορές. «Εκτιμούμε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και η επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας προϋποθέτουν τη συνεργασία όλων των ειδικοτήτων του τεχνικού κόσμου, με διαφανείς και ανοιχτές διαδικασίες, και όχι τον αποκλεισμό επαγγελματιών που διαθέτουν την τεχνογνωσία και την εμπειρία για την επιτυχή υλοποίηση τέτοιων έργων», αναφέρει η επιστολή διαμαρτυρίας προς το υπουργείο. Ταυτόχρονα, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Φραγκίσκος Παρασύρης, επισήμανε πως ο κυβερνητικός σχεδιασμός ανοίγει το δρόμο της ενεργειακής αγοράς «μόνο για τους μεγάλους», χωρίς να διασφαλίζεται πως τα χρήματα αξιοποιούνται αποτελεσματικά. Η ενεργειακή αναβάθμιση, υποστήριξε, κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο κερδοφορίας, όχι κοινωνικής πολιτικής. Το Solomon απέστειλε αναλυτικά ερωτήματα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κοινοποιώντας τα ευρήματα της παρούσας έρευνας, και ζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν. Το υπουργείο δεν απάντησε στα ερωτήματά μας έως και τη δημοσίευση του ρεπορτάζ. View full είδηση

Η υλοποίηση έργων εγκατάστασης ή συντήρησης δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών «χαμηλής όχλησης» διέπεται από συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο που καθορίζεται κεντρικά και όχι από τους εκάστοτε δήμους. Ετσι η Επιτροπή του Αρθρο 152 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης της Αττικής, έκανε δεκτή την προσφυγή Εταιρείας Επικοινωνιών για την εγκατάσταση οπτικών ινών κατά του Δήμου Αλίμου που αρνήθηκε άδεια λόγω του ότι ο ίδιος με Κανονιστική Απόφαση είχε καθορίσει αυστηρότερες προδιαγραφές στις τομές. Η Επιτροπή αποδέχθηκε ότι το πλαίσιο αυτό αποσκοπεί στην απλοποίηση, επιτάχυνση και μείωση του κόστους των εργασιών, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια και την αποκατάσταση του οδοστρώματος. Τι είναι τα έργα «χαμηλής όχλησης» Με βάση το άρθρο 3 της κ.υ.α. οικ. ΕΞ 2022/25.7.2022 (ΦΕΚ Β’ 4002/29.7.2022), ένα έργο θεωρείται «χαμηλής όχλησης» μόνο αν πληροί σωρευτικά προϋποθέσεις που αφορούν: Τεχνική εκσκαφής: Υποχρεωτική χρήση τεχνικών “micro-trenching” ή “mini trenching”, όπως ορίζονται από τις Συστάσεις της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (ITU). Χωροθέτηση: Δυνατότητα εκτέλεσης σε οποιονδήποτε δρόμο ή πεζόδρομο. Διαστάσεις τομής: Μέγιστο πλάτος 10 εκ. και βάθος έως 45 εκ. Αποκατάσταση: Υποχρέωση πλήρους επαναφοράς του οδοστρώματος και των στοιχείων ασφάλειας, χωρίς ατέλειες, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η κ.υ.α. εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 151 παρ. 15 του ν. 4727/2020, το οποίο ορίζει ότι οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες καθορίζονται σε κεντρικό επίπεδο, εξαιρώντας αυτά τα έργα από τη χορήγηση δικαιωμάτων διέλευσης του ν. 4070/2012. Οι δήμοι δεν μπορούν να θέτουν δικές τους προδιαγραφές Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 152/2018, 849/2009, 2828/2008, 3923/2007) είναι σαφής: Το άρθρο 102 του Συντάγματος κατοχυρώνει την αυτοδιοίκηση των ΟΤΑ, αλλά όχι την αυτονομία θέσπισης κανόνων δικαίου χωρίς νομοθετική εξουσιοδότηση. Για να είναι νόμιμη μια κανονιστική πράξη δήμου, απαιτείται ειδική και ορισμένη εξουσιοδοτική διάταξη τυπικού νόμου. Ελλείψει τέτοιας εξουσιοδότησης, οι ΟΤΑ δεν μπορούν να επιβάλλουν τεχνικές προδιαγραφές διαφορετικές από αυτές που ορίζει η κεντρική διοίκηση. Η πρόσφατη υπόθεση του Δήμου Αλίμου είναι χαρακτηριστική: Η δημοτική απόφαση που επέβαλε δικές της τεχνικές απαιτήσεις για τομές κρίθηκε ότι στερείται νομοθετικής βάσης. Προβλήθηκε μάλιστα και η παράλειψη δημόσιας διαβούλευσης, στοιχείο που ενίσχυσε τους λόγους ακυρότητας. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των παρόχων Οι πάροχοι δικτύων οφείλουν: Να εκτελούν τα έργα σύμφωνα με τις προδιαγραφές της κ.υ.α. και των τεχνικών κανονισμών. Να αποκαθιστούν πλήρως το οδόστρωμα ή να συμβάλλονται με τον αρμόδιο φορέα για την αποκατάσταση έναντι εύλογου τιμήματος. Να τηρούν τις διατάξεις περί ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας και τις τεχνικές προδιαγραφές του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών. Οι δήμοι, ακόμη και επικαλούμενοι την ευθύνη τους για την καλή κατάσταση των δρόμων, δεν έχουν δικαίωμα να προσθέτουν ή να διαφοροποιούν τις προδιαγραφές που ισχύουν για έργα χαμηλής όχλησης. Οποιαδήποτε σχετική απόφαση, χωρίς ρητή νομοθετική εξουσιοδότηση, είναι μη νόμιμη και μπορεί να ακυρωθεί. Το θεσμικό πλαίσιο έχει στόχο να εξασφαλίσει ενιαίες τεχνικές απαιτήσεις πανελλαδικά, διευκολύνοντας την ανάπτυξη των δικτύων και μειώνοντας τις καθυστερήσεις και τα κόστη που προκαλούν οι διαφορετικές απαιτήσεις ανά δήμο. Να σημειώσουμε βέβαια ότι η Υπουργική Απόφαση ορίζει προδιαγραφές ΕΛΟΤ οι οποίες επίσης δεν τηρούνται από τους εργλάβους και υπάρχει εγγυητική επιταγή που έχει ισχή για 12 μήνες για την πλήρη αποκατάσταση. Επίσης ο νόμος ορίζει ότι οποιαδήποτε ζημιά ή κακοτεχνία βαρύνει τον πάροχο και όχι τους υπεργολάβους. View full είδηση

Πωλήσεις πολυτελών κατοικιών ο τζίρος των οποίων ανήλθε στα 40 εκατ. ευρώ μέσα σε μόλις 40 ημέρες, ανακοίνωσε η Greece Sotheby's International Realty. Η επίδοση αυτή όπως επισημαίνεται αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς καταγράφεται εν μέσω ενός παγκόσμιου περιβάλλοντος γεωπολιτικής και οικονομικής αστάθειας που έχει οδηγήσει σε συνολική υποχώρηση της ζήτησης κατά περίπου 20% από τις αρχές του έτους. Παρόλα αυτά, οι ώριμοι και στοχευμένοι αγοραστές, αυτοί που δεν επηρεάζονται από τις συγκυριακές συνθήκες και αναζητούν πραγματική ποιότητα, συνεχίζουν να επενδύουν σε ακίνητα εξαιρετικής αισθητικής και σπάνιας τοποθεσίας στην Ελλάδα. Πωλήσεις από τα νησιά έως την «Αθηναϊκή Ριβιέρα» Οι πρόσφατες πράξεις περιλαμβάνουν ολοκληρωμένες πωλήσεις σε εμβληματικούς προορισμούς σε όλη τη χώρα: - Πάρος (8.200.000 ευρώ) - Σκιάθος (5.200.000 ευρώ) - Κέρκυρα (4.300.000 ευρώ) - Αθήνα (Κέντρο και «Ριβιέρα») με πράξεις από 1.070.000 ευρώ έως και 3.500.000 ευρώ - Κεφαλονιά (2.850.000 ευρώ) - Τήνος (1.070.000 ευρώ) Η γεωγραφική διασπορά και η συνεχής παρουσία σε αγορές υψηλής ζήτησης αναδεικνύουν τη δυναμική του brand και την ικανότητα της εταιρείας να προσελκύει και να εξυπηρετεί διεθνείς επενδυτές σε κάθε γωνιά της χώρας. Συστηματική διεθνής στρατηγική σε ανταγωνιστικό περιβάλλον «Τα αποτελέσματα αυτά αντανακλούν μια συνεπή και στρατηγικά οργανωμένη παρουσία στις διεθνείς αγορές, βασισμένη σε πολυετή εμπειρία και εξειδίκευση στο luxury real estate. Η Ελλάδα δραστηριοποιείται πλέον σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, στην κατηγορία του prime και super prime real estate, όπου κυριαρχούν ώριμοι και καταξιωμένοι προορισμοί όπως η Γαλλική Ριβιέρα, η Μαγιόρκα και η Ίμπιζα, η Σαρδηνία και ο Ιταλικός Νότος, αλλά και ανερχόμενοι παίκτες όπως η Κροατία και το Μαυροβούνιο (Montenegro). Η χώρα μας διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα σπανιότητας, αυθεντικότητας και φυσικής ομορφιάς, που ελκύουν ολοένα και περισσότερους διεθνείς αγοραστές υψηλού επιπέδου», δηλώνει ο Σάββας Σαββαΐδης, πρόεδρος & CEO της Greece Sotheby's International Realty. Η Ελλάδα ως παγκόσμιος προορισμός ζωής Η δυναμική που καταγράφεται στην αγορά αποδεικνύει ότι, ακόμη και σε περιόδους διεθνούς αβεβαιότητας, η ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα παραμένει ισχυρή, αρκεί αυτά να μπορούν να επικοινωνηθούν σωστά και να συναντήσουν το κατάλληλο κοινό. Η Greece Sotheby's International Realty λειτουργεί ως καταλύτης σε αυτή τη συνάντηση, μετατρέποντας επιλεγμένα ακίνητα σε αντικείμενα επιθυμίας για το πιο απαιτητικό διεθνές κοινό. View full είδηση

ημοσιεύθηκε ο Ν. 5218/2025 (ΦΕΚ Α 125/14.7.20225), ο οποίος στο Μέρος Β΄ αυτού ενσωμάτωσε σημαντικές αλλαγές στην προετοιμασία και στην ανάθεση αλλά και στην έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων. Οι πιο καίριες διαφοροποιήσεις δύναται να αποδελτιωθούν ως ακολούθως: 1. Εξαιρούνται της υποχρεωτικής χρήσεως του ΕΣΗΔΗΣ πλέον όλες οι προσκλήσεις που αφορούν σε διαδικασίες ανάθεσης των άρθρων 118 και 128 Ν. 4412/2016 (Άρθρο 11) 2. Ως ισοδύναμος οργανισμός αξιολόγησης της συμμόρφωσης λογίζεται πλέον και αυτός: α) που είναι εγκατεστημένος σε κράτος, που δεν είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, β) είναι διαπιστευμένος από εθνικό οργανισμό διαπίστευσης, που δεν είναι εγκατεστημένος σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Συνεργασίας για τη Διαπίστευση ή του Διεθνούς Οργανισμού Διαπίστευσης Εργαστηρίων ή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης (Άρθρο 13) 3. Δημιουργούνται δύο ξεχωριστές επιτροπές εξέτασης μέτρων αυτοκάθαρσης, μία για προμήθειες και υπηρεσίες και μία για τα έργα. Περαιτέρω στις συμβάσεις με αξία έως και 30.000 ευρώ δεν εφαρμόζονται πλέον οι δυνητικοί λόγοι αποκλεισμού (Άρθρο 14) 4. Τα αποδεικτικά μέσα που γίνονται αποδεκτά κατά την παρ. 12 του άρθρου 80 Ν 4412/2016 θεωρείται ότι ισχύουν και κατά τον χρόνο υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ, εκτός αν η αναθέτουσα αρχή, αυτεπαγγέλτως, ή έτερος οικονομικός φορέας με την άσκηση προσφυγής αποδείξει ότι τα αναφερόμενα σε αυτά δεν ίσχυαν κατά τον χρόνο υπογραφής του (Άρθρο 15) 5. Πλέον προβλέπεται ότι στις υπηρεσίες και στις προμήθειες οι προτεινόμενες τιμές των οικονομικών προσφορών μπορούν να δίδονται είτε ως τιμή μονάδας είτε ως ποσοστό έκπτωσης επί της εκτιμώμενης τιμής μονάδας ή της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (Άρθρο 16). 6. Καταργούνται οι προβλέψεις περί δυνατότητας των αναθετουσών αρχών να κατακυρώνουν μικρότερες ή μεγαλύτερες ποσότητες αγαθών ή υπηρεσιών από αυτές που αναφέρονται ρητά στη σύμβαση (Άρθρο 17). Σύμφωνα πάντως με τα διαλαμβανόμενα στην αιτιολογική έκθεση η πρόβλεψη αυτή δε θίγει τη λειτουργία των ρητρών αναθεώρησης. 7. Στο πρόγραμμα Διαύγεια θα πρέπει να αναρτάται πλέον το σύνολο της διακήρυξης και όχι μόνο η περίληψη αυτού (Άρθρο 18) 8. Κυρώσεις των άρθρων 206, 207, 208, 213, 218, 219 και 220, συνολικού ύψους που δεν ξεπερνά το 2% επί της αξίας της σύμβασης δεν θεωρούνται σοβαρή πλημμέλεια, εφόσον ο οικονομικός φορέας έχει εξοφλήσει το σύνολο του ποσού στην αναθέτουσα αρχή, εκτός αν η τελευταία κρίνει διαφορετικά. Η παράλειψη της δήλωσης των παραπάνω κυρώσεων στο ΕΕΕΣ δεν λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή της περ. ζ) του άρθρου 73 Ν. 4412/2016, εκτός αν ζητηθεί η συμπερίληψή τους από την αναθέτουσα αρχή ή τον αναθέτοντα φορέα. Για τον υπολογισμό των δύο εκατοστιαίων μονάδων (2%) του δεν υπολογίζονται οι κυρώσεις για τις οποίες τα επανορθωτικά μέτρα που λήφθηκαν έχουν κριθεί επαρκή από την αρμόδια Επιτροπή (Άρθρο 19). 9. Η σύμφωνη γνώμη της ΕΑΔΗΣΥ για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ασκείται πλέον σε προθεσμία 10 (αντί 20) εργασίμων ημερών από τη λήψη του σχεδίου απόφασης με δυνατότητα παρατάσεως σε εξαιρετικές περιπτώσεις για 5 (αντί για 15) επιπλέον εργάσιμες ημέρες (Άρ-θρο 20). 10. Αυξάνεται ο αριθμός των Συμβούλων και των μελών της ΕΑΔΗΣΥ (Άρθρο 21), ενώ το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΑΔΗΣΥ ορίζεται ως υπεύθυνο για τη συγκρότηση της Επταμελούς Επιτροπής (Άρθρο 22) 11. Η προθεσμία για την άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά διακήρυξης διαγωνισμού (και κατά οποιασδήποτε τροποποιήσεως αυτής) ορίζεται πλέον σε 15 ημέρες από τη δημοσίευση αυτής στο ΚΗΜΔΗΣ (Άρθρο 23) 12. Σε περίπτωση τεχνικής αδυναμίας λειτουργίας του ΕΣΗΔΗΣ, η οποία ανακοινώνεται και πιστοποιείται εκ των προτέρων αρμοδίως, αναστέλλονται για το αντίστοιχο διάστημα οι σχετικές προθεσμίες ασκήσεως προδικαστικής προσφυγής. Σε περίπτωση αιφνίδιας τεχνικής αδυναμίας του ΕΣΗΔΗΣ, η προσφυγή κατατίθεται στην ΕΑΔΗΣΥ με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η δε τεχνική αδυναμία πιστοποιείται εκ των υστέρων (Άρθρο 24) 13. Η έκταση της προσφυγής δεν υπερβαίνει το όριο των είκοσι πέντε (25) σελίδων. Υπέρβαση του ορίου αυτού δικαιολογείται σε εξαιρετικές περιστάσεις, όπως ιδίως, αν με την προσφυγή αμφισβητείται η πλήρωση πλήθους τεχνικών προδιαγραφών. Το Κλιμάκιο μπορεί να ζητήσει τον περιορισμό της αδικαιολόγητης έκτασής της. Αν ο προσφεύγων δεν συμμορφωθεί καταβάλλει παράβολο ίσο προς το διπλάσιο του παραβόλου που προβλέπεται για την άσκηση της προσφυγής (Άρθρο 24) 14. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ και αναπέμψει την υπόθεση σε αυτήν για νέα κρίση, αν το παράβολο είχε επιστραφεί, κατατίθεται νέο ισόποσο παράβολο εντός τριών (3) ημερών από την κοινοποίηση στον προσφεύγοντα της σχετικής πράξης ορισμού εξέτασης. Αν το δικαστήριο ακυρώσει απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ χωρίς να αναπέμψει την υπόθεση στην Αρχή για νέα κρίση, αποφαίνεται το ίδιο και για την τύχη του καταβληθέντος του παραβόλου της προσφυγής. Στην περίπτωση αυτή, αν το δικαστήριο παραλείψει να περιλάβει στην απόφασή του διάταξη για την τύχη του παραβόλου της προδικαστικής προσφυγής, του οποίου είχε διαταχθεί η κατάπτωση, αυτό επιστρέφεται από την ΕΑΔΗΣΥ, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου (Άρθρο 25) 15. Δεν είναι πλέον υποχρεωτική η έκδοση αποφάσεως προσωρινών μέτρων από την ΕΑΔΗΣΥ και προβλέπεται πλέον η δυνατότητα άρσεως της απαγορεύσεως σύναψης στης σύμβασης σε περίπτωση ασκήσεως απαράδεκτης ή προδήλως αβάσιμης προδικαστικής προσφυγής (Άρθρο 27) 16. Προβλέπεται πλέον η δυνατότητα διορθώσεως των αποφάσεων της ΕΑΔΗΣΥ (Άρθρο 28) 17. Οι προθεσμίες για την εξέταση των προδικαστικών προσφυγών και την έκδοση της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ, αναστέλλονται κατά το διάστημα από τις 5 μέχρι και τις 20 Αυγούστου (με εξαίρεση κατεπείγουσες περιπτώσεις ή διαγωνιστικές διαδικασίες που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) (Άρθρο 29) 18. Για την άσκηση της αιτήσεως του άρθρου 372 Ν. 4412/2016 οι οικονομικοί φορείς καταβάλλουν παράβολο, το ύψος του οποίου ανέρχεται σε ποσοστό μηδέν κόμμα πέντε τοις εκατό (0,5%) της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ και ανώτερο από τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ (Άρθρο 30) 19. Επήλθαν τροποποιήσεις στην παρ. 1 του άρθρου 377 Ν 4412/2026 αναφορικά με τις δημοσιεύσεις διακηρύξεων στον περιφερειακό και τοπικό τύπο (Άρθρο 31) 20. Η ισχύς του Νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του. Η ισχύς των άρθρων 11 έως 18 και 20 αρχίζει από την 1η Οκτωβρίου 2025 (Άρθρο 80) *Ο κ. Κωνσταντίνος Καλονόμος είναι Δικηγόρος, LL.M. – Διαχειριστής Εταίρος στην «Καλονόμος – Παρλάτζα Δικηγορική Εταιρία» View full είδηση

Από το Υπ. Υποδομών και Μεταφορών εκδόθηκε η Εγκύκλιος Δ30/Δ9/129959/04.08.2025 με θέμα: Διευκρινήσεις σχετικά με τα Ελαφριά Προσωπικά Ηλεκτρικά Οχήματα (Ε.Π.Η.Ο.) της υποπερ. αδ) της παρ. 17 του άρθρου 4 του ν.5209/25 (νέος ΚΟΚ) Η Εγκύκλιος αναφέρει: Σε συνέχεια ερωτημάτων προς την αρμόδια Διεύθυνση Οδικής Κυκλοφορίας και Ασφάλειας (Δ30) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών σχετικά με τον ορισμό των Ελαφριών Προσωπικών Ηλεκτρικών Οχημάτων (Ε.Π.Η.Ο.) της περ. δ) του ορισμού στο άρθρο 2 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) όπως κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.2696/99, που διατηρείται στον νέο ΚΟΚ ως υποπερ. αδ) της παρ. 17 του άρθρου 4 του ν.5209/25 (με ισχύ από τις 13 Σεπτεμβρίου 2025), διευκρινίζονται τα κατωτέρω: O ορισμός «scooters» της περ. δ) του ορισμού στο άρθρο 2 του Κ.Ο.Κ αφορά τα μονοθέσια, τρίκυκλα ή τετράκυκλα ηλεκτροκίνητα scooters που οδηγούνται από άτομα με αναπηρία καθώς και από άτομα που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα (δυσκολία στη βάδιση, περπάτημα) λόγω τραυματισμού, ιατρικής κατάστασης, ηλικίας. Τα εν λόγω scooters (συμπεριλαμβανομένων των μονοθέσιων scooters κινητικότητας, mobility scooters) που εμπίπτουν στην κατηγορία των Ε.Π.Η.Ο. δεν υποχρεούνται σε ταξινόμηση (δηλαδή έκδοση άδειας κυκλοφορίας και πινακίδων, βλ. άρθρο 88 του ν.2696/99 (ΚΟΚ) που διατηρείται στο άρθρο 92 του ν.5209/25 (νέος ΚΟΚ). Τέλος, τα ανωτέρω αναφερόμενα στην υποπερ. αδ) των Ε.Π.Η.Ο. εξαιρούνται της υποχρέωσης χρήσης εγκεκριμένου κράνους κατά την οδήγηση σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 40 του ν. 2696/1999, διατηρείται στο εδάφιο δεύτερο της παρ.12 του άρθρου 44 ν.5209/25 (νέος ΚΟΚ)). Εγκύκλιος Υπ.-Υποδομών-και-Μεταφορών-Δ30Δ9129959-04.08.2025.pdf View full είδηση