Αναζήτηση στην κοινότητα

Την αγορά ακινήτων επιλέγουν σταθερά και διαχρονικά οι ξένοι επενδυτές, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν τη χώρα μας και για ιδιοκατοίκηση. Σύμφωνα με τα αποκαλυπτικά στοιχεία έρευνας της RE/MAXΕλλάς ένας στους δύο ξένους αγοραστές ακινήτων προτίμησαν την Ελλάδα με σκοπό την επένδυση, ενώ ένας στους πέντε προχώρησε σε αγορά για ιδιοκατοίκηση. Από τα δεδομένα της RE/MAXΕλλάς- όπως αυτά προέκυψαν από τις ολοκληρωμένες αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν πανελλαδικά το περασμένο έτος μέσω των 81 γραφείων της - προκύπτει αδιαμφισβήτητα το γεγονός ότι η χώρα μας αποτελεί έναν από τους πλέον ελκυστικούς προορισμούς για ξένους αγοραστές. Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα τελευταία χρόνια, μεγάλο ποσοστό ξένων αγοραστών επιλέγει την αγορά οικιστικών ακινήτων στη χώρα μας είτε για τουριστικούς λόγους, είτε για μόνιμη παραμονή μετά τη συνταξιοδότησή τους. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ίδιας έρευνας, που καταγράφουν το προφίλ των ξένων αγοραστών στη χώρας μας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η εθνικότητα και η ηλικία τους, η αξία και το είδος των ακινήτων που επιλέγουν, και φυσικά η επιλογή του τρόπου πληρωμής. Σημαντικά στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα είναι τα παρακάτω: Αδιαμφισβήτητα, το Ισραήλ έχει κατακτήσει την κορυφή ανάμεσα στις πέντε πιο δημοφιλείς εθνικότητες ξένων αγοραστών. Οι 4 στους 10 αγοραστές βρίσκονται στο ηλικιακό γκρουπ από 40 έως 50 ετών. Τα 3 από τα 10 ακίνητα που επιλέχθηκαν για αγορά, ήταν αξίας έως 100.000 ευρώ Δημοφιλέστερη επιλογή σε ποσοστό 46% ήταν τα διαμερίσματα. Παρακάτω ακολουθεί η ανάλυση των συμπερασμάτων που προέκυψαν από την έρευνα της RE/MAX Ελλάς για τις τάσεις που επικρατούν στην αγορά ακινήτων από το εξωτερικό καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο αυτές διαμορφώνουν κατά ένα μεγάλο μέρος την εικόνα του εγχώριου real estate. Top5 χωρών με το μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον Ανάμεσα στις πέντε πιο δημοφιλείς εθνικότητες ξένων αγοραστών στην Ελλάδα κατατάσσεται το Ισραήλ κατακτώντας την 1η θέση και ακολουθούν η Κίνα και η Γερμανία στην 2η και 3η θέση αντίστοιχα. Η πεντάδα ολοκληρώνεται με τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Αγορές καταγράφηκαν και από άλλες χώρες με επικρατέστερες χώρες της Ε.Ε., την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο από χώρες εκτός Ε.Ε. Γράφημα 1 Κατανομή ανά περιφέρεια Στη Βόρεια Ελλάδα υπήρξε μεγάλη ζήτηση που μετουσιώθηκε σε αγοραστική πράξη από πολίτες προερχόμενους από τη Γερμανία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Τουρκία ενώ στη Νότια Ελλάδα οι περισσότερες αγορές που καταγράφηκαν ήταν από πολίτες του Ισραήλ, της Κίνας, της Γερμανίας και του Λιβάνου. Λίγο διαφορετικά διαμορφώθηκε το αγοραστικό τοπίο σε Ιόνιο και Κρήτη όπου έντονο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε από Άγγλους, Γερμανούς και Ολλανδούς αγοραστές στο Ιόνιο, ενώ στην Κρήτη η πλειοψηφία προέρχεται από το Ισραήλ, τη Γερμανία, την Αγγλία και τη Γαλλία. Κατανομή στην Αττική Στην Αττική, η τάση φαίνεται να διαφοροποιήθηκε συγκριτικά με την υπόλοιπη Ελλάδα, φέρνοντας την Κίνα στην πρώτη θέση, το Ισραήλ στη δεύτερη ενώ ακολουθούν η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τέλος, πραγματοποιήθηκαν αγοραπωλησίες και από χώρες της Μέσης Ανατολής (ΗΑΕ, Λίβανος, Ιράν, Συρία) αλλά και την Τουρκία. Ηλικιακό προφίλ ξένων αγοραστών Σύμφωνα με τα στοιχεία του δικτύου της RE/MAXΕλλάς, στο ηλικιακό προφίλ των ξένων αγοραστών ακινήτων στην Ελλάδα ξεχωρίζουν δύο ηλικιακές ομάδες: Η πρώτη με τα μεγαλύτερα ποσοστά αφορά στο ηλικιακό εύρος 41-50 ετών σε ποσοστό 37% και η δεύτερη σε ποσοστό 36% όσους είναι ηλικίας 51-60 ετών. Ξένοι αγοραστές ακινήτων άνω των 61 ετών εκπροσωπούν το 16% του συνόλου, ενώ οι κάτω των 40 ετών ήταν μόλις 11 στους 100. Γράφημα 2 Αξία Ακινήτων Σύμφωνα με την αναλυτική καταγραφή των ακινήτων που προτίμησαν οι ξένοι αγοραστές, στα 33 από τα 100 ακίνητα η αξία τους κυμαινόταν κάτω από τις 100.000 ευρώ. Το 28% αφορά αξίες ακινήτων μεταξύ 200.001 και 300.000 ευρώ, ενώ στο ίδιο ποσοστό κυμάνθηκε και η κατηγορία ακινήτων από 100.001 έως 200.000 ευρώ (27%). Τα ακριβότερα ακίνητα αξίας άνω των 300.001 ευρώ προτιμήθηκαν σε μικρότερο βαθμό, εκπροσωπώντας το 12% επί του συνόλου. Γράφημα 3 Τύπος Ακινήτου Βάσει των στοιχείων της συγκεκριμένης έρευνας, τα διαμερίσματα αποτέλεσαν την πιο δημοφιλή επιλογή για τους ξένους αγοραστές σε ποσοστό 46% με αμέσως επόμενη να ακολουθούν οι μονοκατοικίες σε ποσοστό 24%. Οι μεζονέτες συγκεντρώνουν το 10%, τα αγροτεμάχια το 8%, τα οικόπεδα το 7% ενώ τα επαγγελματικά ακίνητα δεν φαίνεται να προτιμώνται ιδιαίτερα, καθώς αφορούν μόλις το 5% του συνόλου των αγοραπωλησιών που πραγματοποιήθηκαν. Γράφημα 4 Σκοπός Αγοράς Τα ακίνητα στην Ελλάδα συνεχίζουν να αποτελούν ασφαλείς επενδυτικές επιλογές και για τους ξένους αγοραστές, με 1 στις 2 αγορές ακινήτων να γίνονται με σκοπό την επένδυση (49%). Η επόμενη κατηγορία που προτιμάται ιδιαίτερα είναι τα ακίνητα με σκοπό την αναψυχή σε ποσοστό 22% ενώ ακολουθεί η ιδιοκατοίκηση σε ποσοστό 20%. Γράφημα 5 Κατέβασε την έρευνα εδώ View full είδηση

Χιλιάδες ιδιώτες που κατέχουν εκτάσεις του Δημοσίου για πολλές δεκαετίες έχουν πλέον τη δυνατότητα να εξαγοράσουν τις εκτάσεις αυτές καταβάλλοντας τιμήματα υπολογιζόμενα βάσει των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, με εκπτώσεις οι οποίες μπορεί να φθάσουν σωρευτικά μέχρι και το 80%. Τη δυνατότητα αυτή προβλέπει ο νόμος 5024/2023, που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Φεβρουάριο και θα αρχίσει πλέον να ενεργοποιείται με την έκδοση των προβλεπόμενων εφαρμοστικών αποφάσεων. Αναλυτικότερα, οι βασικές διατάξεις του νέου αυτού νόμου προβλέπουν τα εξής: 1. Αίτηση εξαγοράς δημοσίου ακινήτου δικαιούται να υποβάλει όποιος, κατά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νόμου, δηλαδή κατά την 24η Φεβρουαρίου 2023, και μέχρι σήμερα: α) ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου ή των δικαιοπαρόχων του για 30 τουλάχιστον έτη επί δημοσίου ακινήτου και, στην περίπτωση που εντός του δημοσίου ακινήτου υφίσταται κτίσμα, εφόσον το κτίσμα αυτό έχει ανεγερθεί το αργότερο μέχρι την 31η-12-1991 β) ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για 40 τουλάχιστον έτη επί δημοσίου ακινήτου εντός του οποίου υφίσταται κτίσμα το οποίο έχει ανεγερθεί το αργότερο έως την 31η-12-1981 και στο οποίο: βα) βρίσκεται η κύρια κατοικία του, η οποία καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του ιδίου ή της οικογένειάς του, ή ββ) ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική ή εμπορική δραστηριότητα με χρήση κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές ή βγ) ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων και άλλων συνοδών έργων που συνδέονται λειτουργικά με αυτές. Στο χρόνο της κατοχής του αιτούντος συνυπολογίζεται και ο χρόνος κατοχής των δικαιοπαρόχων του. 2. Ο αιτών δικαιούται να εξαγοράσει: α) Επί δημοσίων ακινήτων, τα οποία βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, έκταση ίση κατ’ ανώτατο όριο με το ελάχιστο εμβαδό άρτιου και οικοδομήσιμου οικοπέδου, κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η εξαγορά μεγαλύτερης έκτασης, εφόσον σε αυτήν υφίστανται, εν όλω ή εν μέρει, κτίσματα ή βοηθητικές εγκαταστάσεις αυτών, που αποτελούν ενιαίο λειτουργικό σύνολο. Στις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου, εάν το τμήμα που απομένει μετά την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου καθίσταται μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο, είναι υποχρεωτική η εξαγορά αυτού από τον αιτούντα. β) Επί δημοσίων ακινήτων, τα οποία βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, ενιαία έκταση 10 στρεμμάτων κατ’ ανώτατο όριο. Κατ’ εξαίρεση, μπορούν να εξαγορασθούν περισσότερα του ενός δημόσια ακίνητα εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού από τον ίδιο αιτούντα, υπό την προϋπόθεση ότι το σύνολο των υπό εξαγορά δημοσίων ακινήτων δεν υπερβαίνει τα 20 στρέμματα κατ’ ανώτατο όριο και κάθε προς εξαγορά δημόσιο ακίνητο δεν υπερβαίνει τα 10 στρέμματα. Είναι δυνατή η εξαγορά μεγαλύτερης έκτασης και μέχρι τριάντα 30 στρέμματα κατ’ ανώτατο όριο συνολικά, εφόσον είτε αυτή καλύπτεται από κτίσματα ή από αναγκαία έργα υποδομής ή εγκαταστάσεις παντός είδους, νόμιμα λειτουργούσης επιχείρησης είτε έχει γίνει χρήση του συντελεστή δόμησης της έκτασης αυτής για την ανέγερση των κτισμάτων. Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, εάν το εναπομείναν τμήμα μετά την εξαγορά του δημοσίου ακινήτου καθίσταται μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο, είναι υποχρεωτική η εξαγορά αυτού από τον αιτούντα. Ειδικά στην περίπτωση δημοσίων ακινήτων εντός των οποίων λειτουργούν βιομηχανικές ή βιοτεχνικές εγκαταστάσεις ή ασκείται αγροτική ή κτηνοτροφική δραστηριότητα, είναι δυνατή η εξαγορά έκτασης μεγαλύτερης των 30 στρεμμάτων και μέχρι 100 στρέμματα κατ’ ανώτατο όριο συνολικά, εφόσον το δημόσιο ακίνητο ή τα δημόσια ακίνητα για τα οποία ασκείται το δικαίωμα εξαγοράς είναι αναγκαία για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών σκοπών των βιομηχανικών ή βιοτεχνικών εγκαταστάσεων ή την άσκηση της αγροτικής ή κτηνοτροφικής δραστηριότητας. 3. Εάν εντός του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου βρίσκεται έκταση δασικού χαρακτήρα, εφόσον αυτή καταλαμβάνει κατ’ ανώτατο όριο το 20% του εμβαδού του, εξαγοράζεται ενιαία με το δημόσιο ακίνητο, με διατήρηση των όρων προστασίας της, που απορρέουν από τη φύση της και από την κείμενη νομοθεσία. 4. Εάν εντός του προς εξαγορά δημοσίου ακινήτου περιλαμβάνονται περιοχές οι οποίες υπάγονται στο εθνικό σύστημα προστατευόμενων περιοχών, εξακολουθούν να εφαρμόζονται μετά την εξαγορά αυτού οι περιορισμοί οι οποίοι ορίζονται στη σχετική για τις περιοχές αυτές νομοθεσία. 5. Ως τίμημα εξαγοράς ορίζεται η αντικειμενική αξία του ακινήτου με προσαύξηση 25%, εάν υπάρχει κτίσμα. Σε περιοχές εκτός αντικειμενικού συστήματος, ο υπολογισμός του τιμήματος γίνεται βάσει συγκριτικών στοιχείων. Αν το κτίσμα έχει ανεγερθεί από το Δημόσιο, καταβάλλεται το διπλάσιο ποσό του τιμήματος. 6. Επί του βασικού τιμήματος εξαγοράς (επί της αντικειμενικής αξίας ή της προσδιοριζόμενης με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμής του ακινήτου προσαυξημένης κατά 25% αν υπάρχει και κτίσμα) προβλέπεται έκπτωση σε ποσοστό: α) 2% ανά έτος μετά την πάροδο 30 ετών αδιάλειπτης κατοχής, για κάθε περίπτωση δικαιούχου που υπάγεται στην περίπτωση α’ της παραπάνω παραγράφου 1. β) 1% ανά έτος μετά την πάροδο 40 ετών αδιάλειπτης κατοχής, για κάθε περίπτωση δικαιούχου που υπάγεται στην περίπτωση β’ της παραπάνω παραγράφου 1. Το ανώτατο όριο της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί το 50%. 7. Προβλέπεται επιπλέον και μία δεύτερη κατηγορία έκπτωσης που προσδιορίζεται με βάση κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια. Η πρόσθετη αυτή έκπτωση ανέρχεται σε: * 30% εάν ο αιτών είναι άτομο με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω ή φιλοξενεί άτομο με αναπηρία 80% και άνω για περισσότερο από ένα έτος και έχει ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 60.000 ευρώ. * 20% εάν ο αιτών είναι άτομο με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή εάν φιλοξενεί τέτοιο άτομο και έχει ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ. * 20% εάν είναι παλιννοστών ομογενής ο οποίος έχει εγγραφεί στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή είναι μόνιμος κάτοικος παραμεθόριων περιοχών. * 20% εάν είναι πολύτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 80.000 ευρώ. * 15% εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα 25.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μέχρι 40.000 ευρώ. Αυτό το ποσοστό έκπτωσης εφαρμόζεται και για τις μονογονεϊκές οικογένειες. * 15% εάν ο αιτών είναι μακροχρόνια άνεργος ή εάν εντός του ακινήτου υπάρχει κτίσμα που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του. * 20% εάν ο αιτών είναι δικαιούχος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Εφόσον ο αιτών εμπίπτει σε περισσότερες της μίας εκ των παραπάνω περιπτώσεων, εφαρμόζεται μόνο η περίπτωση που προβλέπει τη μεγαλύτερη έκπτωση. Η διαδικασία για την υποβολή των αιτήσεων 8. Οι αιτήσεις για την εξαγορά των ακινήτων και των συνοδευτικών δικαιολογητικών θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά σε ειδική ψηφιακή πλατφόρμα -στο ειδικό πληροφοριακό σύστημα «Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων»- που θα διαχειρίζεται η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ). Η είσοδος του αιτούντος στην πλατφόρμα αυτή θα γίνεται με τη χρήση των κωδικών του TAXISnet. Με την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης εξαγοράς θα πρέπει να καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ μέσω του συστήματος e-paravolo της ΓΓΠΣΔΔ. Το παράβολο θα συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς κατά τη διαδικασία εξόφλησής του. 9. Η εξαγορά θεωρείται «δυνητική» και το Δημόσιο θα μπορεί να εγείρει ζήτημα και να την μπλοκάρει μέσω ειδικής επιτροπής που συστήνεται και είναι αρμόδια να γνωμοδοτεί στο αρμόδιο όργανο του υπουργείου Οικονομικών για την αποδοχή ή την απόρριψη της κάθε αίτησης εξαγοράς. Οι επιλογές εξόφλησης του τιμήματος 10. Εφόσον η επιτροπή εισηγηθεί να γίνει αποδεκτή η αίτηση εξαγοράς, εκδίδεται από το αρμόδιο όργανο του υπουργείου Οικονομικών πιστοποιητικό αποδοχής. Στη συνέχεια πρέπει να ολοκληρωθεί η εξόφληση του τιμήματος για να εκδοθεί η τελική απόφαση εξαγοράς. Η εξόφληση του τιμήματος μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με πρόσθετη έκπτωση 10% είτε τμηματικά σε 60 μηνιαίες δόσεις, κάθε μία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 100 ευρώ. View full είδηση

Σε έναν ατέρμονο κυκεώνα έχουν βρεθεί δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα εξαιτίας της εφαρμογής της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, που πλέον πρέπει να συνοδεύει υποχρεωτικά κάθε πράξη, όπως αγοραπωλησία, γονική παροχή, τροποποίηση σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, ακόμη και παραίτηση επικαρπίας. Με βάση τις εκτιμήσεις του συλλόγου συμβολαιογράφων Ελλάδας, αυτήν την περίοδο υπολογίζεται ότι εκκρεμούν τουλάχιστον 35.000 υποθέσεις ακινήτων προς μεταβίβαση, γονική παροχή ή άλλη αιτία, χωρίς να είναι εφικτή η περαίωσή τους. «Υπολογίζουμε ότι κάθε γραφείο, από τα 3.500 που βρίσκονται σε όλη τη χώρα, έχει να χειριστεί από 5 έως και 15 τέτοιες υποθέσεις, που συχνά εκκρεμούν για πολλούς μήνες», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Ρούσκας, πρόεδρος της Ένωσης Συμβολαιογράφων Ελλάδας. Ασφαλώς, πολλές χιλιάδες ακόμη περιπτώσεις αγοραπωλησιών και γονικών παροχών ακινήτων έχουν ματαιωθεί λόγω της πολυπλοκότητάς τους. Το πρόβλημα μάλιστα φαίνεται να διογκώνεται συνεχώς, καθώς συσσωρεύονται συνεχώς περισσότερες υποθέσεις. Με βάση τον σχετικό νόμο που έχει τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από τον Απρίλιο του 2022, κάθε αγοραπωλησία ή γονική παροχή ακινήτου και γενικότερα κάθε πράξη που μεταβάλλει το εμπράγματο δικαίωμα επί του ακινήτου οφείλει να συνοδεύεται από την έκδοση ταυτότητας κτιρίου. Αυτή είναι ένας ψηφιακός φάκελος στον οποίο συγκεντρώνονται όλα τα επιμέρους στοιχεία και έγγραφα που περιγράφουν ένα ακίνητο, όπως η οικοδομική άδεια, το δελτίο στατικής τρωτότητας, οι τίτλοι ιδιοκτησίας, τα σχέδια κατόψεων, ο πίνακας χιλιοστών και τυχόν δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων. Η δε επιβεβαίωση της ορθότητας των στοιχείων αυτών πρέπει να ελέγχεται από τον αρμόδιο μηχανικό μέσω των σχετικών συγκρίσεων με την υφιστάμενη κατάσταση του ακινήτου. Οπως προκύπτει, η θεσμοθέτηση του μέτρου αυτού έχει φέρει στην επιφάνεια όλες τις παθογένειες της κατασκευής κτιρίων στη χώρα, σχεδόν από καταβολής του ελληνικού κράτους, επιβεβαιώνοντας πλήρως τη λαϊκή ρήση «δεν υπάρχει ακίνητο στην Ελλάδα χωρίς κάποια αυθαιρεσία ή παρανομία». Στις περισσότερες περιπτώσεις παρατηρούνται ασυμφωνίες και λάθη στην αποτύπωση των ακινήτων, που ποικίλλουν από μικροδιαφορές, π.χ. 1-2 τ.μ. ανάμεσα στη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή στην κάτοψη και στη σημερινή κατάσταση του ακινήτου, μέχρι αυθαιρεσίες που αφορούν ακόμη και ολόκληρους χώρους, που είναι αλλιώς δηλωμένοι στα συμβόλαια και στη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας και αλλιώς είναι στην πραγματικότητα. Σύμφωνα με τον κ. Ρούσκα, ακόμη κι αν ένα ακίνητο δεν έχει καμία απολύτως αυθαιρεσία, απαιτούνται περί τους δύο μήνες για να εκδοθεί η ταυτότητα κτιρίου. «Η πρώτη κίνηση αφορά στο να ζητηθεί η οικοδομική άδεια από την αρμόδια πολεοδομία. Αυτό συνήθως απαιτεί τουλάχιστον δύο μήνες. Εφόσον δεν προκύψουν ζητήματα, τότε προχωράει π.χ. η πώληση ή η γονική παροχή», σημειώνει ο κ. Ρούσκας. Αν όμως προκύψουν λάθη π.χ. στην καταγραφή των επιφανειών, τότε ξεκινάει ένας πραγματικός γολγοθάς για τον ιδιοκτήτη, διάρκειας έως και ενός έτους, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν είναι δυνατό να βρεθεί λύση και το ακίνητο καταλήγει να απαξιωθεί πλήρως, καθώς ο κάτοχός του δεν μπορεί να το μεταβιβάσει. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες, συχνά κληρονόμοι, αγνοούν την ύπαρξη αυθαιρεσιών στα ακίνητά τους. Μία από τις πιο συνήθεις περιπτώσεις αφορά την ασυμφωνία των εγκεκριμένων σχεδίων που φυλάσσει η εκάστοτε πολεοδομία με τα σχέδια που έχει καταθέσει ο εργολάβος στον συμβολαιογράφο και βάσει των οποίων έχει συνταχθεί η πράξη σύστασης οριζόντιων ιδιοκτησιών ανά όροφο. Η εν λόγω πράξη σύστασης έχει χρησιμοποιηθεί για την πώληση των διαμερισμάτων, με αποτέλεσμα να είναι πολύ συχνό το φαινόμενο της ασυμφωνίας των επιφανειών με εκείνες που αναγράφονται στην οικοδομική άδεια. Το πρόβλημα αυτό είναι σχεδόν καθολικό στις πολυκατοικίες που κατασκευάστηκαν με αντιπαροχή τις δεκαετίες 1950, 1960 και 1970, δηλαδή πριν από 50-70 χρόνια. Αν η απόκλιση της επιφάνειας αφορά και μέρος του κοινόχρηστου χώρου της πολυκατοικίας ή τα γειτονικά διαμερίσματα του ίδιου ορόφου, απαιτείται και η συναίνεση των υπόλοιπων ιδιοκτητών στην τροποποίηση της σύστασης των οριζόντιων ιδιοκτησιών, γεγονός που συνεπάγεται πολύ μεγάλο κόστος και ακόμη περισσότερο χρόνο. Για παράδειγμα, σε πολλές περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες των γειτονικών ακινήτων έχουν αποβιώσει ή βρίσκονται στο εξωτερικό μόνιμα, ενώ άλλοι πάλι αρνούνται να εμπλακούν σε μια τέτοια διαδικασία, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η έκδοση της ταυτότητας κτιρίου και ο ιδιοκτήτης να μην έχει τρόπο να αξιοποιήσει το ακίνητό του. Όπως εύλογα αντιλαμβάνεται κανείς, το πρόβλημα είναι γενικευμένο και μάλιστα έχει κι επιπτώσεις στην ομαλή λειτουργία της αγοράς ακινήτων και δη στις αγοραπωλησίες κατοικιών, καθώς καθιστά χιλιάδες διαμερίσματα εκτός συναλλαγής. Με τον τρόπο αυτό αφαιρούνται πολύτιμα ακίνητα από το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης, σε μια εποχή που υπάρχει μεγάλη έλλειψη κατοικιών προς πώληση. Eτσι διογκώνονται συνεχώς οι τιμές πώλησης και όσοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν κατοικία εντέλει καταλήγουν σε αδιέξοδο, χωρίς μάλιστα να έχουν και την εναλλακτική του ενοικίου, όπου επίσης οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια. Ασφαλώς, όσο υπάρχουν τέτοια προβλήματα, οι κυβερνητικές εξαγγελίες περί «ολοκλήρωσης συναλλαγών ακινήτων σε 2-3 ημέρες» μέσω της δημιουργίας ειδικών ψηφιακών πλατφορμών μοιάζουν με κακόγουστο αστείο. Οι πέργκολες, οι ψησταριές και οι κατεστραμμένες άδειες Οι δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις ακινήτων που δεν μπορούν να μεταβιβαστούν λόγω της ταυτότητας κτιρίου έχει ασφαλώς προκαλέσει την παρέμβαση των αρμόδιων φορέων. Η ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) σε συνεργασία με την Ένωση Συμβολαιογράφων Ελλάδας έχουν επεξεργαστεί σχετική πρόταση για τη νομοθετική ρύθμιση μιας σειράς περιπτώσεων, ώστε να διευκολυνθούν οι συναλλαγές σε περιπτώσεις που είναι πιο εύκολο να επιλυθούν. Για παράδειγμα, όταν οι αποκλίσεις των τετραγωνικών μέτρων είναι πολύ μικρές, θα πρέπει να επιτρέπεται μια ευελιξία. Παράλληλα, όπως τονίζει η ΠΟΜΙΔΑ σε πρόσφατη δημόσια παρέμβασή της, προτείνει προς το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ρύθμιση βάσει της οποίας «κάθε συνιδιοκτήτης οριζοντίου ιδιοκτησίας σε πολυκατοικία να μπορεί συμβολαιογραφικά να διορθώσει μονομερώς την ακριβή πραγματική επιφάνεια και διαμερισμάτωση της ιδιοκτησίας του, από οποιονδήποτε λόγο και αν έχει προκύψει η διαφοροποίηση, με μονομερή τροποποίηση και της πράξης σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας της πολυκατοικίας, χωρίς, εννοείται, να θίγονται τα χιλιοστά επί του οικοπέδου και οι λοιπές αναλογίες, δικαιώματα και υποχρεώσεις των άλλων συνιδιοκτητών». Επίσης προτείνεται κάθε ιδιοκτήτης ανεξάρτητου ακινήτου να μπορεί συμβολαιογραφικά να διορθώσει μονομερώς στο ορθό την ακριβή πραγματική επιφάνεια και μορφή του ακινήτου του, διορθώνοντας το συμβόλαιο με το οποίο το απέκτησε. Σύμφωνα με τον κ. Ρούσκα, θα πρέπει να υπάρξει και μια πρόβλεψη για τις εκ των υστέρων προσθήκες που έχουν γίνει σε ένα ακίνητο, χωρίς αυτές να έχουν μόνιμο χαρακτήρα και εφόσον φυσικά δεν θίγουν τους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου ή άλλες γειτονικές ιδιοκτησίες. «Εχουμε περιπτώσεις όπου ζητείται τακτοποίηση αυθαιρεσίας για πέργκολες, στέγαστρα, ακόμη και για χτιστές ψησταριές», αναφέρει χαρακτηριστικά. Τέτοιες παρεμβάσεις θα μπορούσαν να εξαιρούνται, ώστε να προχωρούν πιο γρήγορα οι συμβολαιογραφικές πράξεις και να μην ταλαιπωρούνται οι πολίτες. Ασφαλώς, η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει και πολύ μεγάλες πιέσεις στους μηχανικούς, που καλούνται να δώσουν λύση στα αδιέξοδα που συναντούν, συχνά και υπό την πίεση των ιδιοκτητών, που κινδυνεύουν να απολέσουν ακόμη και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από μια ακύρωση συναλλαγής. Ο εκνευρισμός είναι ακόμη πιο έκδηλος σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ιδιοκτήτης δεν φέρει κάποια ευθύνη, όπως π.χ. η απώλεια ή καταστροφή του φακέλου της οικοδομικής άδειας του κτιρίου από αμέλεια της τοπικής πολεοδομίας. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό, το προσεχές διάστημα θα ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφιοποίησης των αρχείων των πολεοδομιών, ένα έργο το οποίο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί σε περίπου δύο χρόνια από σήμερα. Ασφαλώς, ακόμη και σε μια τέτοια περίπτωση δεν δίνεται λύση στις περιπτώσεις της απώλειας ή της καταστροφής των σχετικών εγγράφων, καθώς απλώς δεν υπάρχουν καν ώστε να ψηφιοποιηθούν. Όπως τονίζουν μηχανικοί, σε αυτές τις υποθέσεις θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτική (π.χ. μέσω εγκυκλίου ή υπουργικής απόφασης) η χορήγηση βεβαίωσης απώλειας φακέλου από την αρμόδια πολεοδομία. Τέτοια πρόβλεψη ναι μεν υπάρχει στη νομοθεσία, αλλά αρκετές υπηρεσίες δεν την εφαρμόζουν στην πράξη, με αποτέλεσμα να εντείνονται τα προβλήματα. View full είδηση

Την αξιοποίηση έξι τουριστικών ακινήτων, με μεγάλο οικονομικό αποτύπωμα για τις τοπικές κοινωνίες και έντονο αναπτυξιακό χαρακτήρα, έχει δρομολογήσει το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) για το νέο έτος, ενώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος αναμένεται η εκκίνηση τριών διαγωνισμών για την εκμετάλλευση τριών ακόμη assets. Με βάση το αναθεωρημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του Ταμείου, το 2024 αναμένεται να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την εκμετάλλευση τριών μαρινών, ενός κάμπινγκ και δύο ιαματικών πηγών, έξι περιουσιακών στοιχείων του ΤΑΙΠΕΔ, η εκμετάλλευση των οποίων θα ενισχύσει σημαντικά το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, το Ταμείο έχει υπό ωρίμανση διαγωνισμούς για κάποιες από τις 17 μαρίνες που διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό του. Το α’ τρίμηνο του 2024 αναμένεται να εκκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία για τη μακροχρόνια παραχώρηση του λιμένα και της μαρίνας Μυκόνου. Στο ΤΑΙΠΕΔ έχει περιέλθει όλος ο λιμένας Μυκόνου με τρεις διακριτές δραστηριότητες, την επιβατική ναυτιλία, την κρουαζιέρα και τη μαρίνα. Αυτή την περίοδο καταρτίζεται το νέο Master Plan για το σύνολο του λιμανιού, με στόχο την αξιολόγηση του βέλτιστου τρόπου παραχώρησης. Τους πρώτους μήνες του 2024 θα επανεκκινήσει και η διαγωνιστική διαδικασία για την αξιοποίηση της μαρίνας Ζακύνθου, για την οποία αυτό το διάστημα διεξάγεται τεχνικός και νομικός έλεγχος. Η μαρίνα έχει έκταση 37 στρεμμάτων περίπου και δυνατότητα ελλιμενισμού περίπου 275 σκαφών. Μέσα στο α’ τρίμηνο του επόμενου έτους προβλέπεται ότι θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την εκμετάλλευση της μαρίνας Λευκίμμης, που βρίσκεται στη Νότια Κέρκυρα, σε απόσταση 43 χλμ. από την πόλη. Η μαρίνα εξυπηρετεί την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Νότιας Κέρκυρας με την Ηγουμενίτσα και ανήκει στη διοικητική αρμοδιότητα του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας (ΟΛΚΕ). Στόχος είναι η αναβάθμιση των υφιστάμενων λιμενικών υποδομών και η δημιουργία παρακείμενης μαρίνας στο νότιο τμήμα του νησιού. Μέχρι το τέλος του έτους, πάντως, αναμένεται η προκήρυξη νέου διαγωνισμού για την αξιοποίηση της μαρίνας Ιτέας. Υπενθυμίζεται ότι το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ τον Μάιο του 2022 κήρυξε άγονο τον σχετικό διαγωνισμό λόγω μη πλήρωσης του κριτηρίου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας της πρόσκλησης ενδιαφέροντος. Στην ίδια κατεύθυνση, το Ταμείο έχει δρομολογήσει για το δ’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους την έναρξη νέου διαγωνισμού για την εκμετάλλευση της μαρίνας Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη, μόλις εγκριθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) της νέας χωροθέτησης. Στην ουρά προς εκμετάλλευση βρίσκονται τρεις ακόμη μαρίνες, εκείνες σε Ρόδο (μαρίνα Μανδρακίου), Σκιάθο και Νέα Επίδαυρο. Πιο ώριμη είναι αυτή τη στιγμή η μαρίνα Μανδρακίου, καθώς συντάσσεται η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), η οποία θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση, έτσι ώστε να προγραμματιστεί η προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού. Κάμπινγκ και ιαματικά λουτρά Την ίδια στιγμή, το ΤΑΙΠΕΔ προχωρά τις διαδικασίες για προκήρυξη εντός του α’ εξαμήνου του 2024 του διαγωνισμού αξιοποίησης της ακτής και του κάμπινγκ στο Ποσείδι της Χαλκιδικής. Στην κατεύθυνση αυτή, προ ημερών, το Ταμείο ανήρτησε σε δημόσια διαβούλευση τη σχετική ΣΜΠΕ. Το α’ τρίμηνο του 2024 θα προκηρυχθεί, βάσει χρονοδιαγράμματος, και ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση της ιαματικής πηγής Θερμοπυλών. Η έκταση του ακινήτου είναι 785.398 τ.μ. και περιλαμβάνει υδροθεραπευτικές και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (εγκαταλελειμμένες). Η προς αξιοποίηση έκταση περιορίζεται σε 115 στρέμματα περίπου, λόγω αρχαιολογικών, δασικών και λοιπών περιορισμών. Σε διαδικασία ωρίμανσης βρίσκεται και το ακίνητο με την ιαματική πηγή της Υπάτης, με το ΤΑΙΠΕΔ να τοποθετεί την εκκίνηση του διαγωνισμού το δ’ τρίμηνο του επόμενου έτους. Αυτή την περίοδο διερευνώνται οι δυνατότητες αξιοποίησης του ακινήτου μέσω ΕΣΧΑΔΑ (Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης του Δημοσίου Ακινήτου). Μέχρι τέλος του έτους εκτιμάται, δε, ότι θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για το παραθαλάσσιο ακίνητο του κάμπινγκ στον οικισμό της Αγίας Τριάδας στον Δήμο Θερμαϊκού της Χαλκιδικής. View full είδηση

Υπό ψηφιακό μετασχηματισμό βρίσκεται και η αγορά ακινήτων, καθώς νέες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως IoT, Big Data, GIS, AI και Machine Learning, αλλάζουν το τοπίο στον κλάδο. Οι αναδυόμενες αυτές τεχνολογικές τάσεις είναι, πλέον, διαθέσιμες και συνεχώς εξελίσσονται, παρέχοντας πρόσβαση σε ολοένα και περισσότερα δεδομένα, η συνδυαστική διαχείριση των οποίων είναι ευνοϊκή για την ανάπτυξη και κατόπιν τη χρηστή διαχείριση και συντήρηση των χώρων και ιδιοκτησιών. Την παραπάνω εικόνα περιγράφει νέα έκθεση “Future of Real Estate” της KPMG. Σύμφωνα με την έρευνα, η αγορά ακινήτων μετασχηματίζεται ψηφιακά και από τις λεγόμενες Proptech (property technology) επενδύσεις, οι οποίες εμφανίζουν σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και συνεχίζουν να βρίσκονται στο προσκήνιο των εταιρειών κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών και καινοτομίας. Συνολικά, ο κλάδος παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση καινοτόμων λύσεων σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, με έμφαση στους τομείς της κατανάλωσης ενέργειας, της κυκλικής οικονομίας, των έξυπνων κατασκευών εκτός εργοταξίου και της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού. Η έκθεση, η οποία περιγράφει τις σύγχρονες τάσεις και προκλήσεις στον κλάδο των Ακινήτων, θέτει στο προσκήνιο και άλλη μια τάση που αφορά την αγορά ακινήτων, πέρα από την επίδραση των νέων τεχνολογιών, η οποία συνδέεται με τη βιωσιμότητα. Όπως διαπιστώνουν οι συντάκτες της, τα κριτήρια βιωσιμότητας και οι ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις για μηδενικούς ρύπους αναδιαμορφώνουν το περιβάλλον των ακινήτων, το οποίο, οι μελέτες εμφανίζουν “υπεύθυνο” για το 40% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα. Σημάδια ανάκαμψης Αναφορικά με τον εγχώριο κλάδο ακινήτων, η έκθεση εντοπίζει σαφή σημάδια ανάκαμψης, σημειώνοντας ότι πλέον η αγορά ακινήτων αφήνει πίσω της την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και τις πιο πρόσφατες προκλήσεις, που έφερε η παγκόσμια πανδημία COVID-19. “Η δραστηριότητα στην αγορά κατοικιών είναι έντονη, με αυξημένη ζήτηση από ντόπιους και ειδικότερα, ξένους αγοραστές”, τονίζουν οι συντάκτες της έκθεσης. Όπως σημειώνουν, “οι εταιρείες και οι ενδιαφερόμενοι του κλάδου βρίσκονται, σταθερά πλέον, σε ένα περιβάλλον αλλαγής. Η έντονη δραστηριότητα του Ελληνικού κλάδου, αναφορικά με την ανάπτυξη της αγοράς Ακινήτων, συνοδεύεται από σημαντικές επενδύσεις από διεθνείς, όσο και τοπικούς επενδυτές κεφαλαίων. Υπάρχει σημαντική δραστηριότητα από χρήστες ακινήτων, καθώς μεγάλες εταιρείες θέτουν ψηλά τον πήχη των προδιαγραφών, απαιτώντας ποιοτικούς χώρους οι οποίοι καλύπτουν και περιβαλλοντικά κριτήρια”, τονίζει η KPGM. “Παρά το αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης και κατασκευής, οι επενδύσεις σε ακίνητα και ξενοδοχεία στην Ελλάδα πρόκειται να συνεχιστούν, λόγω της ανεκπλήρωτης ζήτησης από αγοραστές/ενοικιαστές, της έλλειψης ποιοτικών ακινήτων, της στροφής στα πράσινα κτίρια, των συγκριτικά ελκυστικών αποδόσεων, των ευκαιριών που παρουσιάζονται από την ενεργή διαχείριση των κόκκινων δανείων και REO, καθώς και των αυξημένων ροών ξένων επενδυτικών κεφαλαίων προς τη χώρα”, καταλήγει η KPMG. View full είδηση

Το χαμηλό κόστος χρηματοδότησης ήταν η "πηγή ζωής" του κλάδου ακινήτων παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία, οδηγώντας τις τιμές των κατοικιών στα ύψη. Ωστόσο, το απότομο "φρενάρισμα" της κούρσας των χαμηλών επιτοκίων άλλαξε τα δεδομένα στο real estate. Σύμφωνα με τη φετινή έκδοση UBS Global Real Estate Bubble Index (Παγκόσμιος Δείκτης Φούσκας Ακινήτων της UBS), οι ανισορροπίες στις αγορές ακινήτων μειώθηκαν σημαντικά. Μόνο η Ζυρίχη και το Τόκιο παραμένουν στην κατηγορία κινδύνου για "φούσκα" ακινήτων. Το Τορόντο, η Φρανκφούρτη, το Μόναχο, το Χονγκ Κονγκ, το Βανκούβερ, το Άμστερνταμ και το Τελ Αβίβ, που προηγουμένως ανήκαν στη ζώνη κινδύνου, βρίσκονται τώρα στην υπερτιμημένη περιοχή. Αμετάβλητες σε σχέση με το προηγούμενο έτος, οι αγορές κατοικιών στο Μαϊάμι, τη Γενεύη, το Λος Άντζελες, το Λονδίνο, τη Στοκχόλμη, το Παρίσι και το Σίδνεϊ, οι οποίες εξακολουθούν επίσης να είναι υπερτιμημένες. Παρομοίως, η Νέα Υόρκη, η Βοστόνη, το Σαν Φρανσίσκο και η Μαδρίτη παρουσίασαν μείωση των ανισορροπιών. Σύμφωνα με τον δείκτη, οι εν λόγω αγορές κατοικιών είναι πλέον δίκαια αποτιμημένες, όπως και το Μιλάνο, το Σάο Πάολο και η Βαρσοβία. Αυτό ισχύει επίσης για τη Σιγκαπούρη και το Ντουμπάι, παρόλο που η φήμη τους ως γεωπολιτικά ασφαλή καταφύγια προκάλεσε πρόσφατα αύξηση της ζήτησης τόσο για ενοικίαση όσο και για αγορά. Για τη συγκεκριμένη μελέτη, η UBS ανέλυσε τις τιμές των κατοικιών σε 25 μεγαλουπόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Από τα μέσα του 2022 έως και τα μέσα του 2023, οι πραγματικές τιμές των κατοικιών στις πόλεις μειώθηκαν κατά 5% κατά μέσο όρο. Πιθανή θεωρείται η ακόμα μεγαλύτερη πτώση στις τιμές σύμφωνα με την έκθεση. Διόρθωση τιμών Επί ευρωπαϊκού εδάφους, σύμφωνα με την ανάλυση, σε Φρανκφούρτη και Μόναχο το προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό επίπεδο τιμών κατοικιών διπλασιάστηκε μεταξύ 2012 και 2022 καταγράφοντας την ισχυρότερη αύξηση από όλες τις πόλεις που περιλαμβάνονται στη μελέτη. Με αποκορύφωμα στις αρχές του 2022, οι πραγματικές τιμές τόσο στη Φρανκφούρτη όσο και στο Μόναχο έχουν διορθωθεί κατά σχεδόν 20% και 15% αντίστοιχα, ενώ όπως φαίνεται η διορθωτική κίνηση συνεχίζεται. Μετά το Brexit στη Βρετανία οι πραγματικές τιμές στην αγορά κατοικίας του Λονδίνου βρίσκονται σε πτωτική τροχιά. Παρά τις διαρθρωτικές ελλείψεις προσφοράς, οι τιμές έχουν μείνει πίσω από τον εθνικό μέσο όρο. Ελλείψει ισχυρής διεθνούς ζήτησης, οι τιμές των κατοικιών παραμένουν υπό πίεση, καθώς η τοπική οικονομική πρόσβαση βρίσκεται στο χειρότερο σημείο της από το 2007, λόγω των υψηλών επιτοκίων των ενυπόθηκων δανείων. Η αγορά κατοικίας της Μαδρίτης βρίσκεται σε περιοχή δίκαιης αξίας σύμφωνα με την έρευνα. Σε σύγκριση με άλλες πόλεις της Ευρωζώνης, η ισπανική πρωτεύουσα παρέμεινε προσιτή, όπως μετριέται με την αναλογία τιμής προς εισόδημα. Μετά από μια τριετή περίοδο στασιμότητας, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 3% σε όρους προσαρμοσμένους στον πληθωρισμό τα τελευταία τέσσερα τρίμηνα. Συνολικά, παραμένουν 25% κάτω από το υψηλό όλων των εποχών το 2007. Στη Βαρσοβία οι πραγματικές τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά σχεδόν 40% μεταξύ 2012 και 2022. Η πτώση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων και η ισχυρή διεθνής ζήτηση ήταν οι κύριοι μοχλοί μιας αύξησης της πραγματικής τιμής των κατοικιών κατά 30% στο Παρίσι μεταξύ 2015 και 2020. Η πόλη έγινε λιγότερο προσιτή και τα μεγαλύτερα διαμερίσματα για οικογένειες βρίσκονται σε μεγάλη έλλειψη. Η αγορά κατοικίας του Μιλάνου καταγράφει ανοδικές τάσεις από το 2018. Η πτώση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, η εύρωστη οικονομία, οι νέες εξελίξεις και το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς στήριξαν τη ζήτηση κατοικιών. Αν και οι ονομαστικές τιμές συνέχισαν να αυξάνονται μεταξύ των μέσων του 2022 και των μέσων του 2023, δεν μπορούσαν να συμβαδίσουν με τον πληθωρισμό. Οι πραγματικές τιμές στο Άμστερνταμ μειώθηκαν κατά 14% – η μεγαλύτερη ετήσια διόρθωση από τη δεκαετία του 1980. Η επιδείνωση των συνθηκών χρηματοδότησης, ο πληθωρισμός που μειώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και οι κανονιστικές αλλαγές επιβάρυναν ταυτόχρονα τη ζήτηση. Ο Ματίας Χόλτσεϊ, επικεφαλής συντάκτης της μελέτης – UBS Global Wealth Management, καταλήγει στην έκθεση: «Η ζήτηση κατοικίας εξακολουθεί να αυξάνεται απότομα και οι τιμές ενδέχεται να εκτοξευθούν εκ νέου, άπαξ και βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες για τα νοικοκυριά». View full είδηση

Αύξηση Υποδείξεων (Viewings) και Αιτημάτων Ζήτησης (Leads) στο πρώτο εξάμηνο του 2023 καταγράφει η έρευνα της Sotheby’s International Realty. Ανοδικά κινήθηκαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 τόσο τα Αιτήματα Ζήτησης όσο και οι Επιτόπιες Υποδείξεις ακινήτων με το σχετικό δείκτη όμως να διαμορφώνεται οριακά χαμηλότερα στο 12,2% έναντι 13% στο πρώτο εξάμηνο της περυσινής χρήσης. Οπως αναφέρει ο οίκος Sotheby’s International Realty στο 2ο market report που δημοσίευσε το συγκεκριμένο γεγονός αποδίδεται κατά κύριο λόγο: στους απαιτητικούς αγοραστές οι οποίοι μετά τις πιο ελαστικές αποφάσεις της περιόδου της πανδημίας εμφανίζονται πιο αυστηροί στα κριτήριά τους και στην υποχώρηση του αποθέματος σπιτιών «πρώτης γραμμής», ειδικά στην κατηγορία των παραθαλάσσιων (beachfront) πολυτελών κατοικιών μετά από 3 χρόνια πολύ αυξημένων όγκων συναλλαγών. Το ποσοστό «κλεισίματος» βελτιώθηκε ελαφρά στο πρώτο εξάμηνο του 2023 με το 8,6% των υποδείξεων να καταλήγουν σε συμβόλαιο έναντι ποσοστού 7,2% στην αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Βέβαια τα ανωτέρω μεγέθη απέχουν αρκετά από τις επιδόσεις του πρώτου εξαμήνου 2021 όπου ο σχετικός δείκτης άγγιζε τα επίπεδα του 14,1%. Η ζήτηση στην Ελλάδα Σε επίπεδο ζήτησης η Κέρκυρα παραμένει για μια ακόμη φορά στην κορυφή των προτιμήσεων, ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά η Αθηναϊκή Ριβιέρα ξεπέρασε σε ζήτηση τη Μύκονο σημειώνοντας αύξηση στα Αιτήματα Ζήτησης κατά 25,8%. Την 1η πεντάδα συμπληρώνουν το κέντρο της Αθήνας και η Πάρος, ενώ ακολουθούν Λευκάδα, Κρήτη, Κέα, Τήνος και Ρόδος. Η εικόνα σε 9 αγορές της Μεσογείου Στις περισσότερες αγορές της λεκάνης της Μεσογείου, το ενδιαφέρον των Ατόμων Υψηλής Καθαρής Θέσης (High Net Worth Individuals - HNWI) για πολυτελείς κατοικίες παραμένει σταθερό. Πιο συγκεκριμένα, τα γραφεία σε Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο και Κροατία δεν αναφέρουν κάποια μεταβολή στο μοτίβο ζήτησης από το 2022 στο 2023. Το Μαυροβούνιο είναι η μόνη αγορά που παρατηρείται αύξηση, ενώ τα γραφεία Sotheby’s International Realty στην Πορτογαλία, στην Ισπανία και στην Κυανή Ακτή αναφέρουν μείωση. Σε σχετικό ερώτημα για τη μελλοντική ζήτηση κατοικιών πολυτελείας από HNWI η πλειοψηφία των γραφείων υπήρξε αισιόδοξη με αυτά της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, του Μαυροβουνίου, της Ιταλίας, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κροατίας να περιμένουν αύξηση στο ενδιαφέρον των αγοραστών. Τα γραφεία της Κύπρου και της Κυανής Ακτής αναμένουν ότι το μοτίβο ενδιαφέροντος θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα με το 2023. Υπάρχει ένα εμφανές ενδιαφέρον για πολυτελείς ακίνητα από ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, η Γερμανία (DE) και το Ηνωμένο Βασίλειο (UK) εμφανίζονται ως πηγές αιτημάτων (leads) σε πολλές αγορές, συμπεριλαμβανομένων της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ελλάδας, και της Κύπρου. Η Γαλλία (FR) δείχνει ενδιαφέρον για την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες (US) δείχνουν ενδιαφέρον για πολυτελείς κατοικίες σε Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα. Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης, συμμετέχουν στη ζήτηση σε Ισπανία, Ιταλία και Κύπρο. Ταυτόχρονα, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, ειδικότερα η Τσεχική Δημοκρατία (CZ) και η Σλοβακία (SK), εμφανίζουν ενδιαφέρον για τις αγορές της Αδριατικής: Κροατία και Μαυροβούνιο. Η ταυτότητα της έρευνας Tο τμήμα ανάλυσης του Sotheby’s International Realty στην Αθήνα συνεργάστηκε με τα γραφεία Sotheby’s International Realty της Κυανής Ακτής στη Γαλλία, της Κροατίας, της Κύπρου, της Ιταλίας, της Ισπανίας, του Μαυροβουνίου, της Πορτογαλίας και της Αιγύπτου με στόχο να εμβαθύνουν σε περιφερειακό επίπεδο στα μοτίβα συμπεριφοράς των Ατόμων Υψηλής Καθαρής Θέσης (High Net Worth Individuals - HNWI). Ταυτόχρονα, στο 2ο market report που δημοσίευσε συμπεριλαμβάνονται και κάποια πρώτα ποσοτικά δεδομένα για την ελληνική αγορά στο πρώτο εξάμηνο του 2023, όπου εξάγονται ιδιαίτερα χρήσιμα συμπεράσματα, τόσο για την μέχρι τώρα πορεία των πωλήσεων κατοικιών πολυτελείας όσο και για το ευρύτερο πλαίσιο των αγοραστών με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. View full είδηση

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόλις ψήφισε μια πιο φιλόδοξη Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (Energy Performance of Buildings Directive -EPBD) προκειμένου να εξασφαλίσει την επίτευξη μηδενικών κτιρίων έως το 2050 Η αναθεώρηση της EPBD απαιτεί τη χρήση ενός εναρμονισμένου συστήματος EPC από όλες τις χώρες της ΕΕ. Επιπλέον, πρέπει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πραγματική ενεργειακή κατανάλωση σε αντίθεση με τις θεωρητικές μετρήσεις, όπως συμβαίνει σήμερα. Στην πρόταση, οι αξιολογήσεις Α θα προορίζονται για κτίρια με μηδενικές εκπομπές και οι βαθμολογίες G για τα κτίρια με τη χειρότερη απόδοση κατά 15% σε μια δεδομένη αγορά. Τα υπόλοιπα κτίρια κατανέμονται αναλογικά μεταξύ αυτών των δύο αξιολογήσεων. Οι τελικές διαπραγματεύσεις για την επίτευξη των στόχων θα ληφθούν την άνοιξη. Η Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων δεν είναι νέα. Στην πραγματικότητα, υπάρχει για περισσότερα από 20 χρόνια. Ήταν η νομοθεσία που κυκλοφόρησε τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (EPC) και που έβαλε για πρώτη φορά το ESG στον χάρτη στις ευρωπαϊκές αγορές ακινήτων. Οι περισσότεροι ευρωπαίοι επενδυτές ακινήτων γνωρίζουν ότι τα πιστοποιητικά Ενεργειακής απόδοσης απέχουν πολύ από το τέλειο. Αφενός, δεν υπάρχει σχεδόν καμία συσχέτιση μεταξύ των EPC και των πραγματικών ενεργειακών καταναλώσεων και, δεύτερον, τα τρέχοντα συστήματα EPC είναι κατακερματισμένα σε όλη την Ευρώπη, εφαρμόζοντας διαφορετικά κριτήρια και μεθόδους βαθμολόγησης. Η πρόταση αναδιατύπωσης επιδιώκει να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις. ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (Minimum Energy Performance Standards - MEPS) Η πρόταση είναι να εισαχθούν σε επίπεδο ΕΕ «πρότυπα ελάχιστης ενεργειακή απόδοσης». Αυτά θα περιγράφουν τις «ελάχιστες απαιτήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπου οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν πλέον να νοικιάζουν χώρο που δεν συμμορφώνεται ή να επιβάλλονται πρόστιμα», στα κτίρια που δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία (π.χ. όπως συμβαίνει επί του παρόντος για γραφεία στην Ολλανδία). Εναπόκειται στις κυβερνήσεις των κρατών μελών να ορίσουν τα κατάλληλα ρυθμιστικά «μαστίγια και καρότα» για να κινητοποιήσουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων στη χώρα τους. ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ Μετά την 1η Ιανουαρίου 2027, τουλάχιστον κατηγορία E. και Μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία Δ. ΚΑΤΟΙΚΙΑ Μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, κατηγορία E· και Μετά την 1η Ιανουαρίου 2033, κατηγορία Δ. ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΥΝΟΡΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ (Carbon Border Adjustment Mechanism-CBAM) Το CBAM είναι ένας δασμός για προϊόντα έντασης άνθρακα, όπως ο χάλυβας, που εισάγονται στην ΕΕ. Πρόκειται για μια μάλλον προστατευτική οικονομική πολιτική που στοχεύει να καταστήσει την παραγωγή της ΕΕ πιο ανταγωνιστική έναντι των ξένων προϊόντων που δεν υπόκεινται σε ουσιαστικούς φόρους άνθρακα. Αναμένουμε από το CBAM να αλλάξει τη δυναμική των αποφάσεων για την κατασκευή νέων ή την εκ νέου ανάπτυξη κτιρίων. Επειδή τα υλικά με τη μεγαλύτερη ένταση άνθρακα βρίσκονται στα θεμέλια και τα κουφώματα των ακινήτων, οι ανακατασκευές που διατηρούν την υπάρχουσα υποδομή ενός κτιρίου θα γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Οι εταιρείες ακινήτων που ξέρουν πώς να επανατοποθετούν αποτελεσματικά τα κτίρια επαναχρησιμοποιώντας υπάρχοντα υλικά υψηλής έντασης άνθρακα θα είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι στο πλαίσιο του CBAM. Η αναθεώρηση απαιτεί την αποθήκευση δημόσιων εθνικών βάσεων δεδομένων για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Αυτή η βάση δεδομένων θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις αξιολογήσεις EPC των κτιρίων, το περιεχόμενο του διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίου και την υπολογισμένη/μετρημένη κατανάλωση ενέργειας. Ειδικότερα τα διαβατήρια θα πρέπει να συνεπάγονται συγκεκριμένες ανακαινίσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν προκειμένου ένα κτίριο να φτάσει στο καθαρό μηδέν, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών δαπανών. Με βάση τα στοιχεία από επιτόπιες επισκέψεις και ενεργειακούς ελέγχους, τα διαβατήρια θα περιγράφουν μια βέλτιστη σειρά υλοποίησης εργασιών ανακαίνισης για την αποφυγή «κλειδώματος» ενέργειας/διοξειδίου του άνθρακα. Τα κράτη μέλη θα επιτρέψουν τη μεταφορά αυτών των δεδομένων στο Παρατηρητήριο Κτιρίων σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία παρονομαστών για το σύστημα EPC που βασίζεται στην κατανάλωση και ειδικά για τον καθορισμό του κατώτατου 15% του αποθέματος ακινήτων όπως απαιτείται για το EPC G. View full είδηση

Σημαντικές απώλειες καταγράφουν στη Wall Street το τελευταίο διάστημα οι εισηγμένες εταιρείες συμβούλων ακινήτων καθώς τα υψηλότερα επιτόκια και τα οικονομικά δεδομένα με ρίσκο προσθέτουν μεγαλύτερες πιέσεις στα χρηματιστηριακά ταμπλό. Οι μετοχές της CBRE Group Inc. κατέγραψαν τη μεγαλύτερη πτώση από τον Ιούνιο του 2020, σημειώνοντας απώλειες 8,1% χθες στη συνεδρίαση της Νέας Υόρκης ενώ η μετοχή της Jones Lang LaSalle Inc. υποχώρησε σχεδόν 10% και η μετοχή της Cushman & Wakefield Plc σε ποσοστό 6%. Οι εν λόγω σύμβουλοι εμπορικών ακινήτων "παλεύουν" με μια κάμψη στην αγορά καθώς τα υψηλότερα επιτόκια επιβαρύνουν τους δανειολήπτες. Πρόσφατα οικονομικά στοιχεία έδειξαν ότι ο γενικός πληθωρισμός έτρεξε με ταχύτερους από τον αναμενόμενο ρυθμό τον Αύγουστο, αυξάνοντας τον κίνδυνο να προχωρήσει σε νέα αύξηση επιτοκίων εφέτος η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ. Η Emma Giamartino, διευθύντρια οικονομικών της CBRE, δήλωσε σε συνέδριο της Barclays Plc ότι η αγορά έχει γίνει πιο δύσκολη καθώς τα επιτόκια αυξήθηκαν πρόσφατα. Η εταιρεία αναμένει τώρα τα κέρδη της ανά μετοχή να μειωθούν για το τρίμηνο που έληξε τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς. Οι αναλυτές περίμεναν ότι τα προσαρμοσμένα κέρδη ανά μετοχή θα παραμείνουν σταθερά. «Η ανάκαμψη έχει σαφώς μείνει πίσω», είπε η ίδια. View full είδηση

Οι πόλεις συνεχίζουν να αγνοούν τον ρόλο τους στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής ενώ προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τις συνέπειές της. Καθώς οι πόλεις ευθύνονται για το 70% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουν τους κατοίκους τους από έναν κόσμο που θερμαίνεται είναι να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αποτροπή της υπερβολικής θέρμανσής του. Ο Climate Resilient Cities Index της Savills έρχεται να υπογραμμίσει ορισμένα από τα μέτρα που λαμβάνουν οι μεγάλες πόλεις για να μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Λαμβάνει υπόψη την άνοδο της θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, τις υπερβολικές βροχοπτώσεις, την ξηρασία και ακραία γεγονότα που σχετίζονται με το κλίμα, όπως οι τυφώνες, και επικεντρώνεται στις αντιδράσεις των μεγάλων πόλεων σε όλο τον κόσμο. Είναι γνωστό οτι η λήψη αυστηρών μέτρων από τις πόλεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής δεν είναι πάντοτε εύκολη. Όπως διαπιστώνουμε καθημερινά, ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη διατηρώντας ταυτόχρονα τις ανέσεις μας είναι ένα πρόβλημα για ικανούς λύτες. Σε αυτή την προσπάθεια, οι κυβερνήσεις είναι πάντα αυτές που καλούνται να δώσουν το παράδειγμα, όχι μόνο μέσω νομοθετικών πρωτοβουλιών και χρηματοδοτικών προγραμμάτων, αλλά και επενδύοντας στη μετασκευή των ακινήτων του ίδιου του δημοσίου. Φυσικά, αυτά τα μέτρα είναι μόνο η αρχή. Τι περισσότερο πρέπει λοιπόν να κάνουν οι πόλεις για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα; Αυτό εξαρτάται από την από τη θέση που βρίσκονται τώρα. Χαρακτηριστικά, οι βιομηχανικές πόλεις είναι πιο ρυπογόνες από αυτές με οικονομίες που βασίζονται στις υπηρεσίες. Οι παλαιότερες πόλεις έχουν ρυπογόνες υποδομές, και οι πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις απλώς παράγουν περισσότερο άνθρακα. Πολλές από τις πόλεις του Index της Savills επιδιώκουν τη μείωση του λειτουργικού άνθρακα, μέσω σχετικών νομοθετικών πρωτοβουλιών. Σημαντικές μειώσεις στις εκπομπές άνθρακα μπορούν να γίνουν και με πιο βιώσιμο αστικό σχεδιασμό, που περιλαμβάνει την ιεράρχηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για θέρμανση και φωτισμό και την ενθάρρυνση της στροφής προς τις δημόσιες συγκοινωνίες. Πολλές πόλεις επεκτείνουν τις σιδηροδρομικές τους υπηρεσίες και αποθαρρύνουν τη χρήση αυτοκινήτων μέσω κυρώσεων που σχετίζονται με τις εκπομπές. Τελευταία εφαρμόζεται και η τιμολόγηση του άνθρακα, ρύθμιση, που σχετίζεται άμεσα με τον κόσμο των ακινήτων, η οποία προσφέρει οικονομικά κίνητρα στους χρήστες των κτιρίων για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα. Η Σιγκαπούρη πρωτοστατεί σε αυτόν τον τομέα, εισάγοντας το πρώτο σύστημα τιμολόγησης άνθρακα στη Νοτιοανατολική Ασία ήδη από το 2019. Η Νότια Αφρική εισήγαγε επίσης φόρο άνθρακα το 2019, ενώ η ΕΕ διατηρεί την ηγετική της θέση, μέσω της εφαρμογής της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Η τιμολόγηση του άνθρακα θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τις αγορές κατοικιών και εμπορικών ακινήτων. Η πανδημία έχει ήδη επιταχύνει τη στροφή προς την ποιότητα, με τα κτίρια κατηγορίας Α να επιτυγχάνουν υψηλότερη τιμή ενοικίων και ακίνητα χαμηλότερης βαθμίδας να αντιμετωπίζουν μειωμένη ζήτηση. Οι ανταμοιβές για τη βιωσιμότητα (ή οι κυρώσεις για την απουσία της) μπορεί να επιταχύνουν αυτήν την τάση και να ωθήσουν ιδιοκτήτες και κατοίκους προς πιο πράσινες ιδιοκτησίες. Στη Μαδρίτη, το «Πράσινο Γραφείο» είναι ένα εργαλείο για την προώθηση της βιωσιμότητας στο απόθεμα κτιρίων κατοικιών και για την κατεύθυνση των πολιτών προς τις πηγές δημόσιας χρηματοδότησης για έργα ανακαίνισης. Το Retrofit Accelerator της Νέας Υόρκης παρέχει δωρεάν και εξατομικευμένες συμβουλές σε ιδιοκτήτες κτιρίων που αναζητούν ενεργειακά αποδοτικές λύσεις. Οι εν λόγω πρακτικές εφιστούν την προσοχή στο γεγονός ότι, όσον αφορά στη μείωση του άνθρακα, οι αρχές μιας πόλης δεν μπορούν να κάνουν τα πάντα μόνες τους. Ένας συνδυασμός κυρώσεων, ανταμοιβών και πόρων – που ενθαρρύνεται από τις βελτιώσεις των υποδομών – μπορεί να πείσει πολύ πιο αποτελεσματικά ιδιώτες και επιχειρήσεις να κάνουν τη διαφορά στα σπίτια και τα γραφεία τους. Πηγή: Savills View full είδηση

Η ρύθμιση θα είναι μεταβατική και θα ισχύει έως το 2025-2026, δηλαδή όταν θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα πολεοδομικού σχεδιασμού «Κωνσταντίνος Δοξιάδης». Εντός του Σεπτεμβρίου αναμένεται να «κλειδώσει» η νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα εκτός σχεδίου ακίνητα. Η παρέμβαση είναι αναγκαία, προκειμένου να δοθεί λύση στα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη τη χώρα, οι οποίοι βλέπουν την περιουσία τους να απαξιώνεται μετά τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που βάζουν «μπλόκο» στην εκτός σχεδίου δόμηση. Όπως έχει επισημάνει άλλωστε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, «με διευκρινίσεις, εγκυκλίους και απαντήσεις δεν δίνονται σαφείς λύσεις και τελικά δεν λαμβάνονται υπόψη». Χαοτική κατάσταση Τους τελευταίους μήνες επικρατεί μια χαοτική κατάσταση στις πολεοδομίες όλης της χώρας: Οι Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) εκδίδουν (ή δεν εκδίδουν) οικοδομικές άδειες, ερμηνεύοντας κατά το δοκούν την απόφαση του ΣτΕ για το δικαίωμα οικοδομησιμότητας μόνο στα ακίνητα που έχουν πρόσοψη σε αναγνωρισμένο νομικά κοινόχρηστο δρόμο. Σημειώνεται ότι αυτοί οι δρόμοι είναι ελάχιστοι σε όλη την Ελλάδα και ουσιαστικά έχει καταργηθεί το δικαίωμα της εκτός σχεδίου δόμησης που ισχύει εδώ και δεκαετίες. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα έως τώρα εφαρμοζόμενα για την εκτός σχεδίου δόμηση το κριτήριο που εξεταζόταν για την απαλλαγή απαίτησης αφορούσε ύπαρξη πρόσοψης τουλάχιστον 25 μέτρων σε κοινόχρηστο δρόμο και να έχει δημιουργηθεί το γήπεδο πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2003. Ωστόσο, το ΣτΕ έβαλε και εκεί «φρένο», γνωμοδοτώντας ότι η απαίτηση αυτή πρέπει να επεκτείνεται και παλαιότερα, καθώς -παρότι δεν ορίζεται ρητά- αυτή ήταν η βούληση του νομοθέτη. Τι προτείνεται Σύμφωνα με πληροφορίες, η ρύθμιση που θα κατατεθεί στη Βουλή για τα εκτός σχεδίου ακίνητα, έκτασης άνω των 4 στρεμμάτων, θα προβλέπει την αναγνώριση ενός δρόμου ως κοινόχρηστου με βάση τις αεροφωτογραφίες του 1977. Επιπλέον, θα αναγνωρίζεται το δικαίωμα δόμησης σε οικόπεδα που δημιουργήθηκαν προ του 1985, ανεξάρτητα από το αν έχουν πρόσβαση σε κοινόχρηστο δρόμο. Η ρύθμιση θα είναι μεταβατική και θα ισχύει έως το 2025-2026, δηλαδή όταν θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα πολεοδομικού σχεδιασμού «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» και θα καλυφθεί με τα Ειδικά και τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ και ΤΠΣ) το 70% της επικράτειας, στο οποίο σήμερα δεν υπάρχει σχεδιασμός. Από εκείνη την περίοδο, αυτές οι περιοχές θα διαθέτουν συγκεκριμένες χρήσεις γης και όρους δόμησης που θα κατοχυρώνονται με τα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα. Σημειώνεται επίσης ότι στα τέλη του 2022 προκηρύχθηκε διαγωνισμός από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) για το έργο της καταγραφής του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας το οποίο έχει προθεσμία ολοκλήρωσης 14 μηνών. Αφορά περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων, εκτός οικισμών προ του 1923 και μέχρι 2.000 κατοίκων, με άμεση προτεραιότητα νησιωτικές περιοχές, όπου ανιχνεύεται μεγάλη οικιστική πίεση, κυρίως εξαιτίας της τουριστικής ανάπτυξης. Παράταση για τα κατά παρέκκλιση Στην ίδια νομοθετική παρέμβαση αναμένεται να υπάρξει και λύση για το δικαίωμα δόμησης στα κατά παρέκκλιση εκτός σχεδίου ακίνητα, δηλαδή σε όσα έχουν έκταση μικρότερη των 4 στρεμμάτων. Τον περασμένο Νοέμβριο το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε ότι για όσα κατά παρέκκλιση άρτια γήπεδα σε εκτός σχεδίου περιοχές δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια έως και τις 9 Δεκεμβρίου 2022, θα μπορούσαν να οικοδομηθούν, εφόσον έως και την ημερομηνία αυτή υποβαλλόταν αίτηση, είτε για προέγκριση οικοδομικής άδειας είτε για βεβαίωση όρων δόμησης. Λίγο αργότερα, με τον Ν. 5007 (ΦΕΚ 241Α/23-12-2022), ορίστηκε η καταληκτική ημερομηνία της 30ής Σεπτεμβρίου 2023 για την υποβολή αίτησης για προέγκριση ή έκδοση οικοδομικής άδειας σε όσα γήπεδα είχε γίνει αίτηση βεβαίωσης όρων δόμησης. Σημειώνεται ότι η προέγκριση οικοδομικής άδειας έχει ισχύ δύο έτη. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες αυτών των οικοπέδων βρέθηκαν αντιμέτωποι με μεγάλες καθυστερήσεις στην έκδοση των σχετικών βεβαιώσεων, ενώ σημαντικά προβλήματα στη διαδικασία δημιουργούν η υποστελέχωση των ΥΔΟΜ και άλλων εµπλεκόµενων υπηρεσιών των δήμων. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται να δοθεί μια εύλογη χρονική παράταση, τουλάχιστον έως τα τέλη του έτους, στην προθεσμία που εκπνέει στις 30 Σεπτεμβρίου, καθώς η απώλεια της δυνατότητας αξιοποίησης των οικοπέδων δεν είναι αμέλεια των ιδιοκτητών, αλλά οφείλεται στην αδυναμία των υπηρεσιών να διεκπεραιώσουν το έργο τους εντός της παραπάνω προθεσμίας. Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή View full είδηση

Την 1η Νοεµβρίου τίθεται σε πλήρη παραγωγική λειτουργία ο ηλεκτρονικός φάκελος ακινήτου, όπου θα είναι συγκεντρωμένα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη μεταβίβαση των ακινήτων. Ωστόσο, σε πρώτη φάση και μέχρι να επεκταθεί το κτηματολόγιο σε όλη την επικράτεια οι μεταβιβάσεις θα αφορούν μόνο ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν κτηματογραφηθεί και λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο. Έτσι λοιπόν οι συμβολαιογράφοι θα μπορούν να αντλούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και να ολοκληρώνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα τα σχετικά συμβόλαια, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν από τους δήμους, την εφορία ή άλλους φορείς του ελληνικού Δημοσίου να τα εκδώσουν. Ειδικότερα: – Οι συμβολαιογράφοι εισέρχονται στην πλατφόρμα, αφότου αυθεντικοποιηθούν με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης και του Taxisnet και κατόπιν με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων του Μητρώου Συμβολαιογράφου, προκειμένου να πιστοποιηθεί η ιδιότητά τους για τη χρήση της πλατφόρμας. Παράλληλα και οι συμβαλλόμενοι (αγοραστές και πωλητές) εισέρχονται στην πλατφόρμα με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών. – Ο συμβολαιογράφος με την είσοδό του στην ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβάλλει αίτημα μεταβίβασης εισάγοντας τους ΑΦΜ του αγοραστή και του πωλητή. Κατόπιν προσκαλεί τα συμβαλλόμενα μέρη μέσω της πλατφόρμας ώστε να αποδεχτούν το αίτημα μεταβίβασης και να παράσχουν τις αναγκαίες εξουσιοδοτήσεις. – Ο πωλητής εισέρχεται στην πλατφόρμα και κατόπιν στο αίτημα μεταβίβασης που δημιούργησε ο συμβολαιογράφος, ώστε να επιλέξει το ακίνητο που θα μεταβιβασθεί και παράλληλα να εξουσιοδοτήσει τον συμβολαιογράφο για να προβεί στη συλλογή εγγράφων και πληροφοριών και σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για τον σκοπό της σύνταξης της συμβολαιογραφικής πράξης. – Ο αγοραστής αμέσως μετά εισέρχεται στην πλατφόρμα ώστε να αποδεχθεί την πρόσκληση και να εξουσιοδοτήσει τον συμβολαιογράφο να προβεί στη συλλογή των εγγράφων. View full είδηση

Για πρώτη φορά, ο όγκος επενδύσεων του τριμήνου σε οικιστικά ακίνητα στην περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής υπερέβη τους όγκους επενδύσεων γραφείων στην ίδια περιοχή, σύμφωνα με τη τελευταία μελέτη της διεθνούς εταιρείας συμβούλων JLL. Πάνω από €8,5 δισ. επενδύθηκαν το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε ακίνητα που εμπίπτουν στην κατηγορία, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και ενοικιαζόμενα διαμερίσματα σε πολυκατοικίες, μονοκατοικίες, καθώς και φοιτητικά καταλύματα, σε σύγκριση με τα €7,8 δισ. που επενδύθηκαν σε χώρους γραφείων. Το χάσμα μειώνεται εδώ και αρκετό καιρό μεταξύ επενδύσεων σε γραφεία και σε χώρους διαβίωσης, με την Γερμανία να κυριαρχεί στο μέτωπο των επενδύσεων στον τομέα, και τις συμφωνίες να συνεχίζονται παρά το δύσκολο περιβάλλον. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κατασκευή κατοικιών προς ενοικίαση συνεχίζει να αναπτύσσεται και να διαφοροποιείται περιλαμβάνοντας πλέον την ενοικίαση ακινήτων για οικογένειες και για συγκατοίκηση. Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές της JLL, ένας παράγοντας οφείλει να ληφθεί υπόψη. Το γεγονός ότι τα οικιστικά ακίνητα, καταλαμβάνουν την πρώτη θέση για πρώτη φορά, έχει να κάνει με το πόσο χαμηλά έχει πέσει η μέχρι πρότινος κορυφαία κατηγορία των γραφείων. Οι όγκοι επενδύσεων σε γραφεία σημειώνουν μείωση 67% από έτος σε έτος, σε σύγκριση με την πτώση 41% που καταγρέφεται στο κλάδο της διαβίωσης. Και, ενώ στα οικιστικά ακίνητα τοποθετήθηκε το μεγαλύτερο μερίδιο επενδύσεων κατά το δεύτερο τρίμηνο με 32%, τα γραφεία υπέστησαν τη σημαντικότερή μείωση, στο 25%. Η τελευταία φορά που οι όγκοι επενδύσεων τριμήνου για γραφεία ήταν τόσο χαμηλοί ήταν κατά τη διάρκεια της Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Κρίσης, πριν από 15 χρόνια. Τα τελευταία 10 χρόνια, τρεις φορές ο όγκος των τριμηνιαίων επενδύσεων σε γραφεία μειώθηκε κάτω από τα €15 δις. Το δεύτερο τρίμηνο του 2020, στο απόγειο της πανδημίας του Covid, και στη συνέχεια τα δύο πιο πρόσφατα τρίμηνα, το πρώτο και το δεύτερο του 2023. Κατά την ίδια περίοδο, ο κλάδος της διαβίωσης ξεπέρασε 8 φορές τα €15 δισ., με τις πέντε από αυτές να έχουν καταγραφεί μετά το 4ο τρίμηνο του 2020. Και αυτό είναι μια σημαντική ένδειξη, για τον τρόπο με τον οποίο κινείται η αγορά. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι επενδύσεις σε χώρους γραφείων στην Ευρώπη θα ανακάμψουν, σημειώνουν οι αναλυτές, αλλά δε γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό, ενώ οι επενδύσεις σε χώρους διαβίωσης αναμένεται ότι θα συνεχίσουν στον ίδιο βαθμό. Σύμφωνα με τη JLL, η κατάσταση στην ΕΜΕΑ φαίνεται να ακολουθεί την αμερικανική πορεία. Στην περίπτωση των ΗΠΑ, τα γραφεία ήταν ξεκάθαρα ο κυρίαρχος κλάδος κατά την είσοδο στη Χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008, αλλά βγαίνοντας από εκείνη την περίοδο σημαντικής οικονομικής αβεβαιότητας, οι πολυκατοικίες άρχισαν να διεκδικούν την πρώτη θέση. Συνήθως, μετά από οποιαδήποτε οικονομική αβεβαιότητα, οι επενδυτές θα προσπαθήσουν να διαφοροποιήσουν το χαρτοφυλάκιό τους, συχνά προς πιο ασφαλή ή ανθεκτικά περιουσιακά στοιχεία. Οι επενδύσεις σε χώρους διαβίωσης θεωρούνταν παραδοσιακά εξαιρετικά ασφαλείς, με αποτέλεσμα μέχρι το 2015, το multifamily να είχε γίνει ο αδιαμφισβήτητος μεγαλύτερος επενδυτικός τομέας σε ακίνητα των ΗΠΑ. Ενδεχομένως να βρισκόμαστε τώρα στην αρχή αυτής της τάσης και στην περιοχή της EMEA, παρατηρεί η JLL, μετά την πρόσφατη περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας. Η ζήτηση για ενοικιαζόμενα σπίτια είναι υψηλότερη από ποτέ, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές καθιστούν όλο και πιο δύσκολο για τους ανθρώπους να αγοράσουν ένα σπίτι. Η προσφορά νέων κατοικιών παραμένει υποτονική σε όλη την Ευρώπη και απέχει πολύ από την κάλυψη της ζήτησης κατοικιών. Αυτή η υποπροσφορά κρατά το ενδιαφέρον των επενδυτών σε εγρήγορση, παρά το γεγονός ότι το κόστος κατασκευής είναι στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Κατά μέσο όρο, το κόστος κατασκευής κατοικιών στην Ευρώπη συνέχισε να αυξάνεται το πρώτο εξάμηνο του 2023, μετά τη σταθεροποίηση προς τα τέλη του περασμένου έτους. Ωστόσο, ο ρυθμός ανάπτυξης επιβραδύνεται, με μέσο όρο 4% τον Μάιο, έναντι 9% έναν μήνα νωρίτερα. Πηγή: JLL View full είδηση