Αναζήτηση στην κοινότητα

Μια σημαντική εξέλιξη για τις περισσότερες από 60 μονάδες παραγωγής ενέργειας από Βιοαέριο που λειτουργούν στην Ελλάδα σήμερα, σημειώθηκε ως αποτέλεσμα των εντατικών ενεργειών του ΕΣΠΑΒ (Ελληνικού Συνδέσμου Παραγωγών Βιοαερίου) προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο ΕΣΠΑΒ, τα δύο τελευταία έτη, ανέδειξε τα προβλήματα βιωσιμότητας του κλάδου ως αποτέλεσμα του σημαντικά αυξημένου κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης. Το Υπουργείο, ανταποκρινόμενο στα υπομνήματα και στα αιτήματα του Συνδέσμου τελικώς προχώρησε στην νομοθέτηση των αναγκαίων έκτακτων μέτρων για την βιωσιμότητα του κλάδου στις 20/03/2023 . Ειδικότερα, στο άρθρο 151 του Νομοσχεδίου «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (…) Εκσυγχρονισμός τις νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω τις ενσωμάτωσης των οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944», το οποίο ψηφίστηκε στις 20 Μαρτίου 2023, προσαυξάνεται η αποζημίωση των μονάδων βιοαερίου κατά 25% επί της τιμής αναφοράς τεχνολογίας ΑΠΕ, για διάστημα ενός έτους. Η προσαύξηση ισχύει για μονάδες που βρίσκονται σε δοκιμαστική φάση ή εν λειτουργία, και μπορεί να παραταθεί βάσει των συνθηκών της αγοράς . Ο ΕΣΠΑΒ καλωσορίζει την θετική αυτή εξέλιξη, ευχαριστεί το ΥΠΕΝ για την ανταπόκριση του και τονίζει ότι θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά για την προώθηση των τεχνολογιών του βιοαερίου και του βιομεθανίου στην Ελλάδα, προκειμένου να αναδειχθούν στην θέση που κατέχουν διεθνώς, στο πλαίσιο της Κυκλικής Οικονομίας. Παράλληλα, υπενθυμίζει την ανάγκη θέσπισης ενός δικαιότερου και παραμετρικού συστήματος αποζημίωσης των μονάδων βιοαερίου που θα λαμβάνει υπόψη και τους παράγοντες διαφοροποίησης του κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Σχετικά έγγραφα (για τα μέλη ΕΣΠΑΒ) εδώ

Η Eurelectric εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την ομαλή λειτουργία των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης με την κατάργηση των φθοριούχων αέριων. Η σταδιακή κατάργηση των φθοριούχων αερίων έως το 2030, πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αναμένεται να ψηφιστεί σήμερα στο Ευρωκοινοβούλιο θέτει σε κίνδυνο τα ηλεκτρικά δίκτυα αλλά και τον στόχο για εγκατάσταση 750 GW αιολικής και ηλιακής ισχύος έως την ίδια ημερομηνία. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η ευρωπαϊκή ενεργειακή βιομηχανία σημειώνοντας ότι η κατάργηση θα πρέπει να γίνει σταδιακά και λαμβάνοντας υπόψη τον μακρύ χρόνο διάρκειας των υποδομών. Η Eurelectric εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την ομαλή λειτουργία των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης με την κατάργηση των φθοριούχων αέριων στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και της αντιμετώπισης και της κλιματικής κρίσης. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση του κανονισμού της ΕΕ σε ότι αφορά τα φθοριούχα αέρια, μεταξύ αυτών και το SF6, το οποίο έχει εκτεταμένη χρήση σε όλες τις μονάδες ηλεκτρικής ενέργειας ανεξαρτήτου τεχνολογίας προβλέπει τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης τους έως το 2030. Η Eurelectric σε επιστολή τους που συνυπογράφεται από 50 οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων εταιρειών κοινής ωφελείας της Ευρώπης, εθνικών ενώσεων, DSOs, TSOs και κατασκευαστών, ζητεί να εγκριθεί ένας Κανονισμός που θα διασφαλίζει τις ανάγκες της Ευρώπης για ταχεία και τη συνεχή επέκταση των δικτύων ηλεκτρικής και για την επίτευξη των στόχων της για το κλίμα και την ενεργειακή ασφάλεια. Όπως αναφέρει η επιστολή της Eurelectric η κατάργηση πρέπει να γίνει με σταδιακό και ρεαλιστικό τρόπο για να διασφαλιστεί ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία μπορεί να αυξήσει την παραγωγή συστημάτων χωρίς SF6 και ότι οι Διαχειριστές των δικτύων μπορούν να συνεχίσουν την ασφαλή λειτουργία της υπάρχουσας υποδομής μέχρι το τέλος της διάρκειας ζωής της. Στην ίδια επιστολή επισημαίνεται ότι μέχρι το 2030 η ΕΕ θέλει να εγκαταστήσει και να συνδέσει 750 GW αιολικής και ηλιακής ισχύος. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι οι διαχειριστές συστημάτων απαιτούν μια σταθερή, ασφαλή και ανταγωνιστική παροχή ηλεκτρικού εξοπλισμού χωρίς SF6. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για να διασφαλιστεί ότι τα ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να ενσωματώσουν την αυξανόμενη παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εγκαίρως και με οικονομικά αποδοτικό τρόπο και να παρέχουν αξιόπιστα ενέργεια στους καταναλωτές. Όπως τονίζει, πολλές τεχνολογίες υψηλής τάσης χωρίς SF6 είναι ήδη διαθέσιμες και κατασκευάζονται στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να διατηρήσει μια τεχνολογικά ουδέτερη προσέγγιση μεταξύ τέτοιων εναλλακτικών λύσεων. Η ιεράρχηση μόνο μιας επιλογής θα καθυστερούσε την ενεργειακή μετάβαση για περισσότερο από μια δεκαετία. Η αντικατάσταση του SF6 με εναλλακτικά σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις κάθε φορά που προβλέπεται συντήρηση ή επισκευή θα απαιτήσει αλλαγή ολόκληρου του σχεδιασμού της υποδομής. Οι συνέπειες θα είναι τεράστιες καθυστερήσεις στο δίκτυο ή στο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, καθώς και τεράστια απόβλητα από εξοπλισμό που λειτουργεί σωστά που θα πρέπει να αποξηλωθεί πριν από το τέλος της διάρκειας ζωής τους. Αυτό θα υπονόμευε τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της Ευρώπης, θα δημιουργήσει σημαντικούς όγκους αποβλήτων και θα οδηγήσει σε υψηλό πρόσθετο κόστος για τους Διαχειριστές. Ο εξοπλισμός που είναι ήδη εγκατεστημένος σήμερα θα πρέπει να παραμείνει επισκευάσιμος και συντηρήσιμος μέχρι το τέλος της σχεδιασμένης διάρκειας ζωής του που μπορεί να είναι έως και 50 χρόνια.

Τις ανάγκες αποθήκευσης του Ελληνικού Διασυνδεδεμένου Συστήματος σε συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ, της τάξης του 80% που προβλέπει το υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ - 2030), αποτυπώνει νέα μελέτη του ΕΜΠ, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσίασε ο καθηγητής κ. Σταύρος Παπαθανασίου, μιλώντας χθες στο Power & Gas Forum. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, για greenfield ανάπτυξης, το βέλτιστο μείγμα αποθήκευσης περιλαμβάνει συνολικά 2,5 GW με 3 GW και 17 GWh με 21 GWh αποθηκευτικών σταθμών. Συγκεκριμένα, αναφορικά με την αντλησιοταμίευση, το βέλτιστο μέγεθος της τεχνολογίας, όπως ανέφερε ο καθηγητής, προσδιορίστηκε σε 2.000 MW - 2500 MW / 8-h και αντίστοιχα για τις μπαταρίες έως 1000 MW/2-3h. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα αποτελέσματα της μελέτης του ΕΜΠ διαφέρουν από τα δεδομένα του υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ, στο οποίο ο πήχης για την αποθήκευση ενέργειας αυξήθηκε εντυπωσιακά (σε σύγκριση με το προηγούμενο ΕΣΕΚ του 2019) στα 9,3 GW από τα 2,7 GW που προβλέπει για το τέλος της δεκαετίας το ισχύον ΕΣΕΚ, το οποίο είχε δημοσιευθεί το 2019. Από αυτά τα 9,3 GW, τα 5,6 GW προτείνεται να αφορούν σε μονάδες αποθήκευσης με συσσωρευτές, τα 2,5 GW σε μονάδες αντλησιοταμίευσης και το 1,2 GW στην παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση. Επιπρόσθετα, στις βασικές διαπιστώσεις της μελέτης περιλαμβάνονται τα εξής: -Κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξη σταθμών υψηλής χωρητικότητας για βέλτιστο αποτέλεσμα. Η επαρκής χωρητικότητα αποτελεί προϋπόθεση για τη χρονική μετάθεση της παραγωγής ΑΠΕ (διαχείριση συμφόρησης και μείωση περικοπών). -Βέλτιστο μείγμα αποθήκευσης οδηγεί σε χαμηλές περικοπές ΑΠΕ (μικρότερες από 5% ανά τεχνολογία). Η επιδίωξη μηδενικών ή εξαιρετικά χαμηλών περικοπών (μικρότερες από 2%) δεν συνιστά βέλτιστη επιλογή. -Βέλτιστο μέγεθος όχι ιδιαίτερα «έκτυπο». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, τυχόν αποκλίσεις στον όγκο αποθήκευσης του συστήματος δεν συνεπάγονται μεγάλη διαφοροποίηση του οφέλους. Σύμφωνα με τη μελέτη, η επιδίωξη μεγάλου όγκου αποθήκευσης μειώνει το συνολικό όφελος. Με τις θεωρήσεις της μελέτης, θετικό όφελος υφίσταται για αποθήκευση έως 6 GW/34 GWh Καθοριστικός όρος για την επίτευξη του βέλτιστου μείγματος είναι η στήριξη των επενδύσεων, ωστόσο, όπως σημειώθηκε, όχι σε υπερβολικό βαθμό. Μάλιστα, ο καθηγητής κ. Παπαθανασίου επισήμανε ότι ο όγκος αποθήκευσης ενέργειας πολύ πάνω από το βέλτιστο αυξάνει σημαντικά την αναγκαία ενίσχυση, ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες υψηλού επενδυτικού κόστους.

Αυξάνεται το περιθώριο για την ένταξη στο δίκτυο σταθμών Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. αυτοπαραγωγών, αυτοπαραγωγών με εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού, αυτοπαραγωγών με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού και παραγωγών του ειδικού προγράμματος ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων με άρθρο στο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικότερα σύμφωνα με το άρθρο 138 του νομοσχεδίου «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής – Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της ενσωμάτωσης των οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944 – Ειδικότερες διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος» προβλέπεται η δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να διαθέτει περιθώριο απορρόφησης ισχύος δέκα 10 MW ανά υποσταθμό. «Το ως άνω περιθώριο καθίσταται διαθέσιμο στο σύνολο των Υ/Σ του ΕΔΔΗΕ, περιλαμβανομένων των περιοχών με κορεσμένα δίκτυα και εξαιρουμένου μόνο του δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, χωρίς να καταλαμβάνεται από περιορισμούς που σχετίζονται με τα περιθώρια απορρόφησης του Συστήματος και κατανέμεται στις κάτωθι κατηγορίες σταθμών ως εξής: α) Σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν οικίες (νοικοκυριά), συμπεριλαμβανομένων σταθμών του ειδικού προγράμματος ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων, σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%), β) σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν τον πρωτογενή τομέα (αγρότες), σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%), γ) σταθμοί Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. που εγκαθίστανται από αυτοπαραγωγούς και αφορούν τον δευτερογενή τριτογενή τομέα (λοιπές χρήσεις) σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%)». Με άλλο άρθρο προβλέπεται πως με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού μπορούν να προκηρύσσονται προγράμματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών και συστημάτων αποθήκευσης, καθώς και σταθμών Α.Π.Ε. διαφορετικής τεχνολογίας από Κ.Α.Ε., προς εφαρμογή του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, με χρηματοδότηση ιδίως από πόρους της Ε.Ε. και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης. Παράλληλα, εξαιρούνται από την επιβάρυνση του ειδικού τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που προέβλεπε ο νόμος 4964/2022 φωτοβολταϊκοί σταθμοί με εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη του ενός 1MW, πλην των Πιλοτικών θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών του μέρους Δ του ν. 4951/2022 (Α’ 150). Τέλος με το άρθρο 255 διατηρείται η απαγόρευση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης του 1 MW σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997 (Α΄ 124), σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του άρθρου 29 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33), και σε Τοπικά Χωρικά Σχέδια του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), εκτός αν διαφορετικά προβλέπεται στα εγκεκριμένα αυτά σχέδια.

Ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί την αγορά είναι εάν όλα τα έργα ΑΠΕ τα οποία έχουν μπει στο στάδιο αδειοδότησης μπορούν να γίνουν στην πραγματικότητα και αυτό γιατί ο ηλεκτρικός χώρος δεν επαρκεί. Τα στοιχεία της ΡΑΕ είναι αποκαλυπτικά του προβλήματος, καθώς δεδομένου πως 44GW έργα είναι ώριμα (από αυτά 10GW λειτουργούν, 10GW έχουν οριστικούς όρους σύνδεσης και 23GW έχουν αιτήσεις πλήρεις) το δίκτυο υπολείπεται σε σχέση με τον όγκο των έργων. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΑΔΜΗΕ μέχρι το 2030 το δίκτυο θα χωράει 28GW. Το πρόβλημα μεγεθύνεται αφού το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα μέχρι το 2030 προβλέπει πως θα προστεθούν 34,5GW στα φωτοβολταϊκά, ενώ τα αιολικά θα ανέλθουν στα 27,8 GW. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας τόνισε πρόσφατα από τη Θεσσαλία πως η μόνη λύση για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, είναι οι Ανανεώσιμες πηγές Ενέργειας. «Η χώρα μας το 2022 βρέθηκε στην πρώτη θέση πανευρωπαϊκά στην παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά, στη δεύτερη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο στην προσέλκυση επενδύσεων και στην όγδοη θέση στη συνολική συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μας μείγμα», συμπλήρωσε ο κ. Σκρέκας. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αναζητηθεί ηλεκτρικός χώρος, είτε μέσω της κατασκευής καινούργιων δικτύων, είτε με νέους υποσταθμούς. Από κει και πέρα από το υπουργείο Ενέργειας έχει ζητηθεί τόσο από τον ΑΔΜΗΕ, όσο και τον ΔΕΔΔΗΕ να περιγράψουν ένα πλάνο μέγιστων περικοπών που μπορούν να γίνουν στο δίκτυο. Με δεδομένο πως τα φωτοβολταϊκά δεν παράγουν ποτέ στο 100% των δυνατοτήτων τους, θα μπορούσαν για παράδειγμα να υπάρχουν περικοπές 20-30% απελευθερώνοντας έτσι ηλεκτρικό χώρο, σύμφωνα με στέλεχος της αγοράς.

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα [INFR(2014)4073] λόγω μη συμμόρφωσής της με την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ) κατά τον σχεδιασμό έργων αιολικών πάρκων. Σύμφωνα με την οδηγία, όλα τα σχέδια και τα έργα που είναι πιθανό να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε τόπους Natura 2000 πρέπει να υποβάλλονται σε δέουσα εκτίμηση των εν λόγω επιπτώσεων. Ωστόσο, το υφιστάμενο σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο ονομάζεται «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», είχε εγκριθεί χωρίς να έχει προηγουμένως διενεργηθεί τέτοια εκτίμηση. Αυτό σημαίνει ότι εγκρίνονται βάσει του σχεδίου έργα που δεν συμμορφώνονται με την ενωσιακή νομοθεσία. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 υποδεικνύουν ότι είναι καίριας σημασίας για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητας μέσω της προστασίας και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας. Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 2014. Έκτοτε, το σχέδιο εξακολουθεί να μην έχει αναθεωρηθεί ή υποβληθεί στη δέουσα εκτίμηση, όπως απαιτείται από την οδηγία για τους οικοτόπους. Παρά την προσφορά τεχνικής υποστήριξης από την Επιτροπή, η διαδικασία αναθεώρησης του σχεδίου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για σήμερα η εκτίμηση του χρηματιστηρίου ενέργειας αναφέρει πως το 40,32% του ενεργειακού μείγματος θα αποτελείται από ΑΠΕ, το φυσικό αέριο θα αποτελεί το 21,07% και ο λιγνίτης το 18,64%. Με το ενεργειακό σύστημα της χώρας να δοκιμάζεται εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών οι ΑΠΕ αποδεικνύονται ο στυλοβάτης του συστήματος καθώς αντιπροσώπευαν σχεδόν την πλειοψηφία του ενεργειακού μείγματος της χώρας 46% (στις 18:00 6/2) με το φυσικό αέριο να ακολουθεί με ποσοστό 26%, ενώ ο λιγνίτης το 20%. Η συνολική ζήτηση μάλιστα χθες σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ άγγιξε τις 8.378MW στη 13:00 το μεσημέρι για να πέσει στις 18:00 στις 6.949MW. Για σήμερα η εκτίμηση του χρηματιστηρίου ενέργειας αναφέρει πως το 40,32% του ενεργειακού μείγματος θα αποτελείται από ΑΠΕ, το φυσικό αέριο θα αποτελεί το 21,07% και ο λιγνίτης το 18,64%. Την ίδια ώρα τα αποθέματα του φυσικού αερίου στην Ε.Ε. παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία της Gas Infrastructure Europe (GIE), τα αποθεματικά της Ισπανίας υστερούν σε σχέση με τη συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Είναι υψηλότερα στην Ισπανία απ’ ό,τι στη Ρουμανία και τη Λετονία και την Πορτογαλία, τη Δανία, την Κροατία, τη Βουλγαρία και το Βέλγιο, όπου η χωρητικότητα αποθήκευσης δεν υπερβαίνει τις 10 TWh. Όμως η Ισπανία βρίσκεται πίσω από τη Γερμανία (244,2 TWh), την Ιταλία (193,4), την Ολλανδία (138,9) και τη Γαλλία (11,6).

Αυξάνεται συνεχώς το επενδυτικό ενδιαφέρον για τον συνδυασμό συστημάτων ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης behind the meter, όπως φαίνεται από τις άδειες που έχει έως τώρα εκδώσει η ΡΑΕ. Είναι ενδεικτικό ότι οι άδειες αυτές αφορούν ένα χαρτοφυλάκιο 36 έργων, συνολικής ισχύος περίπου 2,5 Γιγαβάτ. Από αυτά τα έργα, τα 6 (συνολικής ισχύος περί το 1 Γιγαβάτ) αφορούν «πράσινους» σταθμούς με μονάδες αποθήκευσης χωρίς τη δυνατότητα απορρόφησης ενέργειας από το σύστημα (παράγραφος 11Α, του Άρθρου 10 του Ν. 4685/2020), Τα υπόλοιπα 36, συνολικής ισχύος 1,55 Γιγαβάτ) αφορούν συστήματα με μονάδες αποθήκευσης με δυνατότητα απορρόφησης ενέργειας από το δίκτυο (παράγραφος 11Β). Πίσω από αυτό το νέο αυτό επενδυτικό trend, βρίσκεται το κίνητρο που δίνει πλέον η πολιτεία στον συνδυασμό έργων ΑΠΕ με αποθήκευση, «πριμοδοτώντας» τα αντίστοιχα συστήματα με την κατάταξή τους σε υψηλές ομάδες και υπο-ομάδες για τη χορήγηση όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, μέσω της υπουργικής απόφασης για τις προτεραιότητες που εκδόθηκε τον Αύγουστο και επικαιροποιήθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου. Έτσι, σύμφωνα με την ΥΑ, μέσω της υποομάδας Α5 θα χορηγηθούν όροι σύνδεσης σε σταθμούς ισχύος μεγαλύτερης από 300 Μεγαβάτ και με ενσωματωμένη μονάδα αποθήκευσης με ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας ανά σταθμό τουλάχιστον 250 Μεγαβατώρων. Επίσης, στην Ομάδα Δ υπάγονται συστήματα με μονάδες αποθήκευσης τόσο της παραγράφου 11Α όσο και της 11 Β, για τη χορήγηση όρων σύνδεσης σε ένα «πράσινο» χαρτοφυλάκιο συνολικής 1000 Μεγαβάτ για κάθε μία από τις αντίστοιχες υποομάδες. Επομένως, με την προσθήκη μπαταρίας, η αίτηση σύνδεσης στο σύστημα ενός αιολικού ή φωτοβολταϊκού πάρκου μπορεί να «αναρριχηθεί» έως και δύο Ομάδες, αποτελώντας επομένως έναν σημαντικό λόγο για αυτή την επιλογή. Κίνητρο που παρείχε η πολιτεία, με γνώμονα τον ρόλο που μπορεί να παίξει η μονάδα αποθήκευσης, ώστε μία μονάδα ΑΠΕ να μην επιβαρύνει σε φαινόμενα συμφόρησης στο τοπικό σύστημα – ή και δυνητικά να συμβάλει στην αντιμετώπισή τους, στην περίπτωση που των συσσωρευτών με δυνατότητα απορρόφησης ενέργειας από το δίκτυο. Οι άδειες για συστήματα ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης αφορούν κυρίως «απλά» έργα, με υφιστάμενες Βεβαιώσεις Παραγωγού, οι οποίες τροποποιήθηκαν για να προστεθούν συσσωρευτές. Στην περίπτωση των μονάδων αποθήκευσης χωρίς τη δυνατότητα απορρόφησης, το αίτημα τροποποίησης κατατίθεται εκτός κύκλου, οποιαδήποτε στιγμή. Αντίθετα, για τα συστήματα που προορίζονται για κατάταξη στην παράγραφο 11Β, πρέπει εντός κύκλου να γίνει αίτηση για την τροποποίηση της Βεβαίωσης Παραγωγού σε σχετική Βεβαίωση Ειδικών Έργων. Όπως έχει γράψει το energypress, η επιλογή της δυνατότητας ή μη απορρόφησης από το δίκτυο «μεταφράζεται» και σε διαφορετικό σχέδιο εμπορικής εκμετάλλευσης του συστήματος. Στην περίπτωση των έργων της παραγράφου 11Α, θα μπορεί να διεκδικηθεί εγγυημένη «ταρίφα» μέσω των διαγωνισμών για ένα χαρτοφυλάκιο 200 Μεγαβάτ που προβλέπεται στο τρέχον σχήμα στήριξης – μάλιστα, στόχος του ΥΠΕΝ είναι να αυξήσει αυτό το χαρτοφυλάκιο στα επίπεδα του 1 Γιγαβάτ. Από την άλλη πλευρά, παραγωγοί που έχουν προχωρήσει σε τροποποιήσεις των Βεβαιώσεων, για την υπαγωγή των πρότζεκτ τους στην περίπτωση 11Β, επισημαίνουν πως προσθέτουν μπαταρίες με δυνατότητα απορρόφησης σε έργα ΑΠΕ του χαρτοφυλακίου τους, τα οποία έτσι κι αλλιώς δεν προόριζαν για τη διεκδίκηση «ταρίφας». Επομένως, διαβλέπουν ότι ένα τέτοιο έργο ΑΠΕ θα λειτουργεί επικουρικά στη μονάδα αποθήκευσης, ώστε η μπαταρία να είναι πιο ευέλικτη ή αποδοτική στην παροχή υπηρεσιών στο σύστημα.

Η Παγκόσμια Τράπεζα υπέγραψε συμφωνία με τέσσερα κράτη της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής αξίας 311 εκατομμυρίων δολαρίων για τη χρηματοδότηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τα κεφάλαια θα χρηματοδοτήσουν περίπου 106 μεγαβάτ (MW) δυναμικότητας παραγωγής ηλιακής ενέργειας με μπαταρίες ενέργειας και συστήματα αποθήκευσης και 41 MW επέκταση της υδροηλεκτρικής ισχύος. Οι χώρες είναι η Σιέρα Λεόνε, η Λιβερία, το Τόγκο και το Τσαντ. Τα κονδύλια θα στηρίξουν παρεμβάσεις διανομής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ο πρόεδρος της Σιέρα Λεόνε Julius Maada Bio, ο οποίος προήδρευσε στην τελετή υπογραφής την Τετάρτη, είπε ότι η συμφωνία ήταν η αρχή μιας επανάστασης στον ενεργειακό εφοδιασμό και την πρόσβαση στις αντίστοιχες χώρες. Η Δυτική Αφρική και η Κεντρική Αφρική έχουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ηλεκτροδότησης σε συνδυασμό με μερικά από τα υψηλότερα κόστη ηλεκτρικής ενέργειας στην Υποσαχάρια Αφρική. Το κόστος ενέργειας έχει αυξηθεί περαιτέρω λόγω των επιπτώσεων της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, καθώς οι τιμές των καυσίμων αυξάνονται. Το Power Pool της Δυτικής Αφρικής, μια περιφερειακή προσέγγιση για τη βελτίωση της ηλεκτρικής ενέργειας στην υποπεριοχή, θα λάβει επίσης κάποια κεφάλαια που εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο ενός νέου Περιφερειακού Έργου Επείγουσας Παρέμβασης Ηλιακής Ενέργειας της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Περισσότερες από 25 είναι οι αιτήσεις που έλαβε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για υποδομές αποθήκευσης ενέργειας, στον κύκλο αιτήσεων του Ιανουαρίου 2023. Η αποθήκευση κρίνεται πλέον απαραίτητη για να προχωρήσει η ενεργειακή μετάβαση. Άλλωστε μέχρι το 2030 η αποθήκευση προβλέπεται να ανέρχεται στα 8,1 GW, εκ των οποίων τα 5,6 GW θα είναι μπαταρίες και τα 2,5 GW μονάδες αντλησιοταμίευσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι επενδυτές οσμίζονται ευκαιρίες και πρόσφορο έδαφος να καταρτίσουν σχέδια για αντίστοιχα έργα. Τα πρότζεκτ που αιτήθηκαν άδεια από την Αρχή ξεπερνούν σε ισχύ το 1 GW (1.178 MW). Ανάμεσα σε στις αιτήσεις που δέχτηκε η ΡΑΕ, υπάρχουν γνωστοί και άγνωστοι παίκτες των ΑΠΕ και έργα που ξεχωρίζουν από την απόδοση ισχύος. Το μεγαλύτερο έργο Ένα από τα πρότζεκτ που τραβάει την προσοχή είναι αυτό του Δήμου Φυλής ο οποίος δρομολογεί υποδομή αποθήκευσης ισχύος 240. Μάλιστα το συγκεκριμένο έργο είναι αυτό με τη μεγαλύτερη ισχύ στην λίστα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το έργο προβλέπεται να αναπτυχθεί σε θέση που βρίσκεται στα όρια του Δήμου Φυλής και του Δήμου Ασπροπύργου. Ο Δήμος Φυλής παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα όσον αφορά υποδομές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η δημοτική αρχή επιδιώκει την ενεργειακή αυτονομία μέσα από μια σειρά σχεδίων και υποδομών για Στην κατοχή τού βρίσκονται ήδη δύο άδειες για φωτοβολταϊκά, ισχύος 45 και 12,5 MW. Ακόμα έχει σε έχει σε προχωρημένο στάδιο ακόμα ένα φωτοβολταϊκό ισχύος 10 MW. H υποδομή θα κατασκευαστεί εντός της παλιάς χωματερής. Στα σκαριά επίσης έχει και μονάδες βιομάζας. Ισχυρό παρών οι “μεγάλοι” Τρεις αιτήσεις για ισάριθμα έργα υπέβαλε η DIMENSION 1 ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ι.Κ.Ε. Η συνολική ισχύς των έργων ανέρχεται στα 300 MW. Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία προωθεί τρεις υποδομές ισχύος 100 MW η κάθε μια. Οι εγκαταστάσεις θα αναπτυχθούν στο Δήμο Σουφλίου, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Η εταιρεία είναι συγγενική της Energoplan, η οποία κατέχει ισχυρή θέση στις ΑΠΕ. Πρόκειται για έναν αμιγώς ελληνικό οργανισμό. Η Energoplan έχει στα σκαριά ένα pipeline έργων ΑΠΕ περισσότερο από 1 GW και μάλιστα για πολλά από αυτά έχει εξασφαλίσει ήδη τις απαραίτητες άδειες από τη ΡΑΕ. Δυναμικό παρών στη αποθήκευση δηλώνει και η Intrakat, μέσω της συγγενικής INTRA – S. ENERGY ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ με δύο έργα ισχύος 100 MW το καθένα. Η μια υποδομή προβλέπεται να κατασκευαστεί στη θέση Κούτσουρο, του Δήμου Δομοκού. Η δεύτερη μονάδα θα “φιλοξενηθεί” στους Δήμους Λοκρών και Ορχομενού, στη θέση Χαλκάς. Η εταιρεία προωθεί ένα επενδυτικό πλάνο για ΑΠΕ, με την ισχύ του να ξεπερνάει τα 2 GW. Τα έργα έχουν μεγάλη γκάμα καθώς περιλαμβάνουν αιολικά, φωτοβολταϊκά και φυσικά αποθήκευση. Τέλος, δύο από τις αιτήσεις προβλέπουν μονάδες αποθήκευσης ενέργειας στο Δήμο Αρταίων, στις θέσεις Άρτα 1 και Άρτα 2. Τα έργα ανήκουν στην Elmya Greece 7 και 8. Τα νομικά πρόσωπα αποτελούν συγγενικές της Ισπανικής Elmya S.A. Η ισπανική εταιρεία παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα στην Ελλάδα καθώς έχει εξασφαλίσει από τη ΡΑΕ, άδειες για φωτοβολταϊκά έργα με ισχύ που αγγίζει το μισό GW. Κλείνοντας να αναφέρουμε πως στη λίστα που δημοσίευσε η ΡΑΕ υπάρχουν και αιτήσεις που προβλέπουν μικρότερα έργα, όπως τα δύο της JUWI HELLAS SINGLE MEMBER S.A., ισχύος 50 και 50 MW στο Δήμο Γρεβενών. Η γερμανική εταιρεία είναι έμπειρη στο χώρο των ΑΠΕ καθώς για πολλά χρόνια ειδικεύεται στη μελέτη, αδειοδότηση και κατασκευή φωτοβολταϊκών. Μάλιστα είναι η αυτή που κατασκεύασε το τεράστιο φωτοβολταϊκο των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη ισχύος 204 μεγαβάτ. Τα έργα αποθήκευσης, μικρότερα και μεγαλύτερα, είναι κρίσιμα για την ευστάθεια και την ισορροπία του συστήματος και είναι πολύ σημαντικό να τίθενται σε τροχιά κατασκευής.

«Αυτό που θέλει κάθε κλάδος είναι η σταθερότητα δεν είναι δυνατόν να έχουν βγει 10 νόμοι που να αλλάζουν το αδειοδοτικό πλαίσιο των ΑΠΕ», επισημαίνουν στο iEnergeia.gr παράγοντες της αγοράς. Πολύ σοβαρά ζητήματα στην αγορά προκαλεί η έλλειψη ηλεκτρικού χώρου γεγονός που λειτουργεί σαν τροχοπέδη για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Το αποτέλεσμα είναι ολοκληρωμένα έργα να μένουν εκτός σύνδεσης ακόμα και για 20 μήνες. Όλα αυτά και ενώ το καλοκαίρι του 2022 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με νομοθετική ρύθμιση άλλαξε την προτεραιότητα στη λήψη όρων σύνδεσης για έργα ΑΠΕ. Από αυτή τη διαδικασία προέκυψαν δύο κατηγορίες έργων όπου στην πρώτη είχαν προτεραιότητα τα έργα δυναμικότητας 8.000MW και στην άλλη έργα ΑΠΕ ισχύος 1.500MW, όπου προβλεπόταν η σύναψη διμερών συμβολαίων με ενεργοβόρους καταναλωτές. «Αυτό που θέλει κάθε κλάδος είναι η σταθερότητα δεν είναι δυνατόν να έχουν βγει 10 νόμοι που να αλλάζουν το αδειοδοτικό πλαίσιο των ΑΠΕ», επισημαίνουν στο iEnergeia.gr παράγοντες της αγοράς, επισημαίνοντας πως το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ηλεκτρικός χώρος και το θέμα των δικτύων δημιουργεί προβλήματα στους μικρούς παίκτες για τους οποίες δεν έχει γίνει κάποια κίνηση στήριξης τους. Οι ίδιοι παράγοντες καταλογίζοντας καθυστερήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ ζητούν άμεσα να στηθούν μετασχηματιστές στους υφιστάμενους υποσταθμούς. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά υπάρχουν περιπτώσεις έργων που είναι κατασκευασμένα και για μεγάλο χρονικό διάστημα -ακόμα και 20 μήνες- το έργο να μην έχει συνδεθεί. Περισσότερα από 1.000MW φωτοβολταϊκών έργων στην επικράτεια αντιμετωπίζουν προβλήματα επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς. Μάλιστα αναφέρουν πως ενώ υπάρχει νόμος για να βγαίνουν οι όροι σύνδεσης σε δύο μήνες αυτοί βγαίνουν σε 18 μήνες. Να σημειωθεί πως αρκετοί φορείς από κλάδους των ΑΠΕ τον τελευταίο καιρό μιλούν για αποκλεισμό τους λόγω της ανυπαρξίας ηλεκτρικού χώρου.

Σχετικά με την παραγωγή των ΑΠΕ το 2022 αναμένεται να κλείσει στις 19 TWh που αντιστοιχεί σε 39% της ζήτησης, ενώ το 2021 ήταν 16 TWh και με προοπτική να φτάσει το 2023 στις 21,3 TWh. «O Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ κινείται σε θετική πορεία και έχει καταστήσει σαφές το κλίμα αισιοδοξίας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, ένα κλίμα αισιοδοξίας που μεταφράζεται σε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον στο χώρο των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας». Τη σχετική επισήμανση κάνει ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης με αφορμή τη δημοσιοποίηση του δελτίου του Σεπτεμβρίου, στο οποίο περιλαμβάνεται και η πρώτη πρόβλεψη για την πορεία του ΕΛΑΠΕ το 2023. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο επικεφαλής του ΔΑΠΕΕΠ, η παραγωγή των ΑΠΕ μέσα στο 2022 αναμένεται να κλείσει στις 19 TWh που αντιστοιχεί σε 39% της ζήτησης, ενώ το 2021 ήταν 16 TWh και με προοπτική να φτάσει το 2023 στις 21,3 TWh. Αναφερόμενος στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ σημειώνει ότι κινείται σε θετική προρεία και έχει καταστήσει σαφές το κλίμα αισιοδοξίας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Ένα κλίμα αισιοδοξίας που μεταφράζεται σε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον στο χώρο των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ειδικότερα, στη δήλωσή του ο κ. Γιαρέντης αναφέρει ότι το 2022 θα κλείσει με ένα συνολικό πλεόνασμα 347, 87 εκατ. εκ των οποίων τα 256,46 εκ. αφορούν τον Υπολογαριασμό των παλαιών έργων και τα 91,4 εκ. τον Υπολογαριασμό των νέων έργων , δηλαδή αυτών που ενεργοποιήθηκαν μετά το 2021. Στα 12 GW η εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ στο τέλος του 2023 Η ίδια αισιόδοξη εικόνα εμφανίζεται και στην πρόβλεψη για το 2023 , όπου το συνολικό πλεόνασμα θα ανέλθει στα 128,7 εκ. με τον Υπολογαριασμό των παλαιών έργων να είναι ισοσκελισμένος και τον Υπολογαριασμό των νέων έργων να κλείνει με 131,25 εκ. πλεόνασμα υπογραμμίζει ο κ. Γιαρέντης. Διευκρινίζει δε ότι τα αποτελέσματα του 2022 , αλλά και οι προβλέψεις για το 2023, έχουν σαν βάση την εφαρμογή του προσωρινού μηχανισμού και του πλαφόν. «Εάν και εφόσον η ενεργειακή κρίση επιτρέψει την διακοπή του, τότε τα πλεονάσματα του ΕΛΑΠΕ θα μεγεθυνθούν» σημειώνει. Σχετικά με την παραγωγή των ΑΠΕ το 2022 αναμένεται να κλείσει στις 19 TWh που αντιστοιχεί σε 39% της ζήτησης, ενώ το 2021 ήταν 16 TWh και με προοπτική να φτάσει το 2023 στις 21,3 TWh. Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ πλησίασε τα 10 GW με πρόβλεψη να φτάσει στα 12 στο τέλος του 2023. ΔΑΠΕΕΠ, ΔΕΗ ΗΡΩΝ, Μυτιληναίος και Elpedison τροφοδότες του μηχανισμού ανάκτησης εσόδων Ο κ. Γιαρέντης αναφερόμενος στη συνεισφορά των ΑΠΕ προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης τονίζει ότι «εξακολουθεί να είναι η σημαντικότερη όλων των ενεργειακών πόρων και τεχνολογιών και όχι μόνο μέσα από την καθαρή μεταφορά του 1,1 δις ευρώ από τα πλεονάσματα του ΕΛΑΠΕ , αλλά και μέσα από τον Προσωρινό μηχανισμό Ανάκτησης εσόδων από το Χρηματιστήριο Ενέργειας. Από τα 2,8 περίπου Δις που μεταφέρθηκαν στο ΤΕΜ , τα 1,7 Δις προέρχονται από την παραγωγή των ΑΠΕ. Τα συνολικά στοιχεία του προσωρινού μηχανισμού Ανάκτησης Εσόδων δείχνουν ότι εκ των 2,8 δις ευρώ, τα 2,6 προέρχονται από τους μεγάλους συμμετέχοντες της αγοράς, δηλαδή τον ΔΑΠΕΕΠ, τη ΔΕΗ, τον ΗΡΩΝΑ, τον Μυτιληναίο, Elpedison. Τα έσοδα από τον Εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων Εκπομπών (Χρηματιστηρίου Ρύπων) αναμένονται να κλείσουν στα 1,328 δις Ευρώ καταλήγει ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ.

Μια σειρά από έργα που έχουν χαρακτηριστεί από την ίδια την αγορά ως «φαντάσματα» εμποδίζουν την ταχεία ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Ελλάδα. Παράγοντες μάλιστα του κλάδου ζητούν τη γρήγορη εκκαθάριση του ζητήματος, ώστε να απελευθερωθεί ηλεκτρικός χώρος για επενδύσουν που μπορούν να γίνουν από εγχώριους και διεθνείς επενδυτές. Άλλωστε το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί με την ενεργειακή κρίση κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη της ρύθμισης ώστε να επιταχυνθεί η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τόσο σε επίπεδο Συστήματος όσο και σε επίπεδο Δικτύου. Το υγιές και μεγάλο κομμάτι της αγοράς ζητά να προχωρήσουν οι βελτιώσεις που απαιτούνται σε θεσμικό επίπεδο για την επιτάχυνση της πράσινης ενέργειας με την αυστηροποίηση του χρόνου δέσμευσης ηλεκτρικού χώρου από επενδύσεις ΑΠΕ που λιμνάζουν, εν μέσω έκρηξης του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Είναι πλέον ξεκάθαρο σε όλους ότι θα πρέπει τα έργα που δεσμεύουν χώρο να είναι έργα που υλοποιούνται. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή, δεν είναι σε φάση υλοποίησης αρκετά από αυτά τα έργα, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ εισηγήθηκε, ήδη από το προηγούμενο διάστημα, να περιοριστεί ο χρόνος που οι επενδυτές θα έχουν στην κατοχή τους ηλεκτρικό χώρο για έργα που λιμνάζουν, προκειμένου να αποδεσμευθεί χωρητικότητα για νέες και βιώσιμες μονάδες που μπορούν να υλοποιηθούν πιο γρήγορα. Το ΥΠΕΝ, εδώ και καιρό ετοιμάζει νομοθετική πρωτοβουλία για τη μείωση του χρόνου που οι επενδυτές θα έχουν ηλεκτρικό χώρο στην κατοχή τους προκειμένου να εξασφαλίσουμε ταχύτατα τους στόχους της ενεργειακής απεξάρτησης από ορυκτά καύσιμα. Ταυτόχρονα, μέχρι το τέλος της δεκαετίας τα νέα έργα του Διαχειριστή θα έχουν δημιουργήσει ηλεκτρικό χώρο για ΑΠΕ της τάξης των 28 GW - από 18 GW που είναι σήμερα - ξεπερνώντας τον στόχο των 25 GW που σύμφωνα με εκτιμήσεις θα προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα για το 2030. Ο ρυθμός ανάπτυξης αυτών των δικτύων εξαρτάται πλέον από το αδειοδοτικό πλαίσιο που διέπει την υλοποίηση έργων Μεταφοράς (απαλλοτριώσεις, περιβαλλοντικές άδειες κοκ). Σε αυτό το σημείο απαιτείται μία γενναία μεταρρύθμιση προκειμένου να εξασφαλιστούν τα χρονοδιαγράμματα και στο βαθμό του εφικτού να επιταχυνθούν περαιτέρω. Τι δείχνουν οι αριθμοί Τα δε στοιχεία που υπάρχουν δείχνουν προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση: Προς το ξεκαθάρισμα των έργων που δεσμεύουν ηλεκτρικό χώρο και δεν υλοποιούνται. Όπως είναι γνωστό στο τέλος Ιουνίου 2022 τα εκκρεμή αιτήματα νέων ΑΠΕ για τη χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης στο Σύστημα Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ) ανήλθαν σε 22.7 GW, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τον ήδη κατειλημμένο ηλεκτρικό χώρο (ΑΠΕ σε λειτουργία και ΑΠΕ με Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης), ο οποίος διαμορφώνεται σε 21,5 GW (13,3 GW για τον ΑΔΜΗΕ και 8,2 GW για τον ΔΕΔΔΗΕ). Στο Σύστημα Μεταφοράς αυτή τη στιγμή λειτουργούν 4.5 GW μονάδων ΑΠΕ (η πλειοψηφία των οποίων αιολικής τεχνολογίας), και 5.2 GW αντίστοιχα στο Δίκτυο Διανομής (η πλειοψηφία των οποίων φωτοβολταικής τεχνολογίας), φέρνοντας τη χώρα στο ορόσημο των 10 GW εγκατεστημένης ισχύος μονάδων καθαρής ενέργειας. Τα έργα ΑΠΕ σε λειτουργία στο Σύστημα Μεταφοράς αντιστοιχούν σε 245 έργα ΑΠΕ και κατανέμονται σε περίπου 3.8 GW αιολικών, 450 MW φωτοβολταϊκών και 200MW μικρά υδροηλεκτρικά και ΣΗΘΥΑ. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο από το 2017 και μετά, ο Διαχειριστής ηλέκτρισε επιτυχώς 2.4 GW (το 53% του συνόλου της ισχύος) και έθεσε σε λειτουργία 167 νέα έργα (το 68% του συνόλου των έργων). Μέσα στο πρώτο εννιάμηνο του 2022, συνδέθηκαν στο Σύστημα 42 έργα, περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά, με συνολική ισχύ 356 MW. Παράλληλα, ο ΑΔΜΗΕ έχει ανεβάσει κατά πολύ τον ρυθμό χορήγησης οριστικών προσφορών σύνδεσης καθώς μόνο μέσα στο τελευταίο τετράμηνο έχει εκδώσει ΟΠΣ για νέα έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 3 GW, νούμερο το οποίο σε κανονικές συνθήκες θα αντιστοιχούσε στις χορηγήσεις ΟΠΣ ενός ολόκληρου έτους. Τα έργα που δεσμεύουν χώρο και δεν υλοποιούνται Ωστόσο, την ώρα που ο ΑΔΜΗΕ συνδέει στο Σύστημα νέες μονάδες ΑΠΕ, ένα μεγάλο τμήμα του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου παραμένει δεσμευμένο από έργα που δεν έχουν ακόμα εισέλθει σε φάση υλοποίησης. Συγκεκριμένα, ενώ τα έργα ΑΠΕ με Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης ανέρχονται σε 11.7 GW και για τους δύο Διαχειριστές (8.7 GW για τον ΑΔΜΗΕ και 3 GW για τον ΔΕΔΔΗΕ), μόλις τα 0.8 GW, δηλαδή περίπου το 7% αρμοδιότητας του ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σήμερα σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής. Παράλληλα, παραμένουν σε ισχύ Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης για έργα 6.3 GW στον ΑΔΜΗΕ που δεν λειτουργούν και δεν έχουν Σύμβαση Σύνδεσης, ενώ οι αντίστοιχες Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης για έργα με Σύμβαση Σύνδεσης που δεν έχουν ηλεκτριστεί, είναι 2.3 GW.

Παράλληλα η ημερήσια παραγωγή κατέγραψε πανευρωπαική πρωτιά με τον άνεμο να καλύπτει το 48% της ζήτησης ρεύματος. Τριπλό ρεκόρ σημείωσαν το προηγούμενο διήμερο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βοηθούμενες από τον άνεμο που ανέβασε σε υψηλά επίπεδα την αιολική παραγωγή. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, προχθές Δευτέρα σημειώθηκε ιστορικό ρεκόρ ημερήσιας αιολικής παραγωγής, η οποία έφθασε στις 61,4 γιγαβατώρες, μέγεθος που αντιστοιχεί περίπου στη μισή ζήτηση (48%) της ημέρας. Συνολικά οι ανανεώσιμες πηγές κάλυψαν το 59% της ημερήσιας ζήτησης (48% αιολικά, 10% φωτοβολταϊκά, 1% λοιπές ΑΠΕ). Επιπλέον, σύμφωνα με την ιστοσελίδα windeurope που καταγράφει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα αιολικά πάρκα ανά την Ευρώπη, η χώρα μας τόσο τη Δευτέρα όσο και χθες Τρίτη βρέθηκε στην κορυφή της Ευρώπης καθώς ο άνεμος κάλυψε το 48 % και το 45 % αντίστοιχα της ζήτησης ρεύματος. Τα ποσοστά αυτά ήταν με απόσταση τα υψηλότερα στην Ευρώπη – ακόμη και από χώρες με υψηλότερο δυναμικό αιολικής παραγωγής – καθώς στις λοιπές χώρες επικρατούσαν πολύ ασθενέστεροι άνεμοι.

Ο κλάδος της ενέργειας πρωτοστάτησε στην ισχυρή άνοδο που κατέγραψαν τον Ιούλιο οι τιμές παραγωγού στην Ευρωζώνη, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι τιμές στις πύλες των εργοστασίων αυξήθηκαν κατά 2,3% τον Ιούλιο από τον Ιούνιο, ενώ σε ετήσια βάση κατέγραψαν άλμα 12,1%. Η Ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία σημειώνει ακόμη, ότι οι μέσες εκτιμήσεις των αναλυτών σε δημοσκόπηση του Reuters έκαναν λόγο για άνοδο 1,1% σε μηνιαία βάση και ετήσια άνοδο 11,0%. Τα στοιχεία της Eurostat έδειξαν ότι οι τιμές ενέργειας αυξήθηκαν 5,7% τον Ιούλιο, με την ετήσια άνοδο να εκτοξεύεται στο 28,9%. Την ίδια στιγμή, το κόστος των ενδιάμεσων αγαθών αυξήθηκε κατά 1,9% σε μηνιαία βάση και κατά 12,6% σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Οι υψηλότερες τιμές παραγωγού συχνά μετακυλίονται στους καταναλωτές και σε αυτό το πλαίσιο αποτελούν μια πρώτη ένδειξη για την πορεία του πληθωρισμού. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει στόχο για πληθωρισμό στο 2% μεσοπρόθεσμα, με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat να δείχνουν εκτίναξη του ετήσιου πληθωρισμού στο 3% τον Αύγουστο.

Όλως προσφάτως (στις 23 Ιουλίου 2021) δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4819/2021 (ΦΕΚ 129/Α/23-07-2021), οι διατάξεις του οποίου θεσπίζουν ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων και μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας. Με τον ως άνω εκδοθέντα νόμο εισάγονται, επίσης, τροποποιήσεις και εξειδικεύσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε ουσιώδεις ρυθμίσεις για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας Στο πλαίσιο αυτό, οι κάτωθι συνοπτικές αναφορές επικεντρώνονται σε κρίσιμες νομικές παραμέτρους αφορώσες τη διαδικασία αδειοδότησης των ΑΠΕ, τα μικρά φωτοβολταϊκά, τις Βεβαιώσεις Παραγωγών κ.α. Ειδικότερα, οι ανωτέρω θεματικές ρυθμίζονται υπό το Μέρος Η΄ του νόμου (άρθρα 128 έως 147) και αφορούν: α) στη διαδικασία προσδιορισμού περιθωρίου ισχύος σε κορεσμένα δίκτυα και β) στην υποχρεωτική προσκόμιση Εγγυητικής Επιστολής Βεβαίωσης Παραγωγών και Βεβαίωσης Παραγωγών Ειδικών Έργων. Τις αξιοσημείωτες αυτές ρυθμίσεις του ως άνω εκδοθέντος νόμου, συμπληρώνει ο επίσης προσφάτως δημοσιευθείς Νόμος 4821/2021 (ΦΕΚ 134/Α/31-07-2021). Επί τη βάσει επιμέρους διατάξεων του εν λόγω Νόμου αφενός τροποποιούνται τα κριτήρια ως προς το επιτρεπτό της σύναψης σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών (με «σταθερή τιμή») για φωτοβολταϊκούς σταθμούς μικρής ισχύος (άρθρο 98), αφετέρου εισάγεται κομβικής σημασίας διάταξη, δια της οποίας αναπροσαρμόζεται κατά 10%, υπό προϋποθέσεις, η τιμή αναφοράς ήδη λειτουργούντων φ/β σταθμών, διασυνδεδεμένων στο σύστημα των Μη Διασυνδεμένων Νησιών (άρθρο 99). Οι σημαντικότερες νεοεισαχθείσες νομοθετικές ρυθμίσεις παρουσιάζονται αναλυτικά ως ακολούθως: 1. Εγκατάσταση φ/β σταθμών σε κορεσμένα δίκτυα Το άρθρο 132 του Ν. 4819/2021 προσδιορίζει το περιθώριο ισχύος εγκατάστασης φ/β σταθμών σε κορεσμένα δίκτυα, δίδοντας τη δυνατότητα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα να υποβάλλουν μόνο μία αίτηση χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης για την εγκατάσταση φ/β σταθμού ισχύος έως 400 kW, κατά προτεραιότητα και κατά παρέκκλιση της νομοθεσίας περί κορεσμένου δικτύου. Πιο συγκεκριμένα, στην Πελοπόννησο ορίζεται η εγκατάσταση φ/β σταθμών έως 86 MW, στις Κυκλάδες έως 45 MW, στην Εύβοια έως 40 MW, στη δε περίπτωση του δικτύου της Κρήτης, δύναται να υποβληθούν αιτήσεις ισχύος έως 140 MW. Κατά τη λογική της εν λόγω ρύθμισης, δεν ελέγχεται το κριτήριο της παρ. 3α του άρθρου 7 του Ν. 4414/2016, και επιπλέον, δεν εφαρμόζεται ο περιορισμός της σύναψης σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης κατόπιν συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, όπως ορίζει η παρ. 3β του ιδίου άρθρου. Συνεπώς κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δύναται κατ΄αρχήν να υποβάλει αίτηση για ένα μόνο έργο άνευ συμμετοχής σε διαγωνιστική διαδικασία. Δεν μπορεί εδώ να αποκλεισθεί η ύπαρξη νομικών αμφισημιών κατά την εφαρμογή της διάταξης, οι οποίες (αμφισημίες) κατά κανόνα επιλύονται με συνδυαστική εφαρμογή των κρίσιμων σχετικών διατάξεων της ενεργειακής νομοθεσίας και των ειδικών χαρακτηριστικών και της νομικής διαμόρφωσης εκάστου επενδυτικού σχήματος. Επιπλέον, οι κάτοχοι σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που συνδέονται σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως κορεσμένο δίκτυο, των οποίων οι άδειες παραγωγής έχουν παραταθεί σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 3 του Ν. 4685/2020 και για τους οποίους σταθμούς είχαν εκδοθεί οριστικές προσφορές σύνδεσης, δύνανται να υποβάλλουν αίτημα χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης εντός ενός μηνός από την έναρξη ισχύος του υπό κρίση νόμου. Τέλος, δέον όπως σημειωθεί ότι η υποβολή σχετικών αιτήσεων χορήγησης προσφοράς σύνδεσης θα λαμβάνει χώρα ηλεκτρονικά, μέσω ενός πληροφοριακού συστήματος, η κανονική λειτουργία του οποίου αναμένεται να καθοριστεί, σύμφωνα με τα άρθρα 132 παρ. 3 και 146 του Ν. 4819/2021, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του. 2. Εγγυητική Επιστολή για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού Ακολούθως, το άρθρο 137 του Ν. 4819/2021 ρυθμίζει την υποχρέωση προσκόμισης Εγγυητικής Επιστολής για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων. Για τη διαδικασία έκδοσης της εκάστοτε Βεβαίωσης, προσκομίζεται επιστολή ύψους 35.000 ευρώ/MW μεγίστης ισχύος παραγωγής, η οποία πρέπει να αποστέλλεται εντός πέντε ημερών από την υποβολή της αίτησης. Το ποσό αυτό μπορεί να καλύπτεται από περισσότερες από μια Εγγυητικές Επιστολές. Επιπλέον, ορίζεται ότι σε περίπτωση αύξησης της αναγραφόμενης στη Βεβαίωση ή στη Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή στην άδεια παραγωγής μέγιστης ισχύος παραγωγής, ο αιτών οφείλει να αυξήσει το συνολικό ύψος της ή των Εγγυητικών Επιστολών. Με τη διάταξη αυτή ρυθμίζονται αφενός ζητήματα σχετιζόμενα με την επιστροφή της Εγγυητικής Επιστολής Βεβαίωσης Παραγωγού, η οποία λαμβάνει χώρα με την υποβολή πλήρους αιτήματος χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης στον αρμόδιο Διαχειριστή, ο οποίος στη συνέχεια χορηγεί βεβαίωση πληρότητας υποβολής αίτησης χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης. Επίσης, η Εγγυητική Επιστολή δύναται να επιστραφεί είτε κατόπιν αιτήματος του κατόχου της Βεβαίωσης, εν συνεχεία του οποίου παύει αυτοδικαίως να ισχύει η Βεβαίωση Παραγωγού ή η Βεβαίωση Ειδικών Έργων, καθώς και κάθε άδεια που έχει εκδοθεί για τον σταθμό αυτό, είτε έπειτα από αίτημα του ενδιαφερόμενου κατά το διάστημα από την υποβολή της αίτησης μέχρι την έκδοση της Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων. Στην περίπτωση δε αυτή, η αίτηση χορήγησης της Βεβαίωσης απορρίπτεται. Αφετέρου, το νέο πλαίσιο καθορίζει και τις εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισης Εγγυητικής Επιστολής, συγκεκριμένων κατηγοριών σταθμών, όπως είναι α) οι σταθμοί με μέγιστη ισχύ παραγωγής μικρότερη ή ίση του 1 MW, β) οι σταθμοί που είναι ενταγμένοι στις στρατηγικές επενδύσεις του Ν. 4608/2019 πριν την έναρξη ισχύος του νόμου, και γ) οι σταθμοί Ο.Τ.Α Α΄ και Β΄ Βαθμού, ιδρυμάτων καθώς και Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ., όπως νοσοκομεία, κέντρα υγείας και σχολεία όλων των βαθμίδων. Τέλος, προβλέπεται υποχρεωτική προσκόμιση της Εγγυητικής Επιστολής μέχρι τις 31-01-2022 για τους κατόχους υφιστάμενων αδειών παραγωγής και βεβαιώσεων, οι οποίοι μέχρι την ως άνω ημερομηνία δεν θα έχουν υποβάλει αίτημα για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, προκειμένου να διατηρήσουν σε ισχύ τις άδειες παραγωγής ή τις βεβαιώσεις τους. 3. Εξαίρεση φ/β σταθμών μικρής ισχύος από ανταγωνιστικές διαδικασίες Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 98 του ως άνω νόμου ορίζεται ότι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, άμεσα ή έμμεσα μέσω της συμμετοχής του στη διοίκηση ή ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου με οποιοδήποτε ποσοστό συμμετοχής, δύναται να συνάπτει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για έναν (1) φ/β σταθμό μικρής ισχύος, εφόσον συντρέχουν σωρευτικώς οι εξής προϋποθέσεις: α) δεν έχει ήδη στην κατοχή του δύο (2) έργα της ίδιας τεχνολογίας με σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών, και β) οι τεχνολογίες αυτές ενισχύονται μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών. Από τα ως άνω καθίσταται σαφές ότι αντικαθίσταται με την ανωτέρω διάταξη το κριτήριο της «σύναψης, άμεσα ή έμμεσα, από τον αιτούντα σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για περισσότερα από δύο (2) έργα της ίδιας τεχνολογίας» με το πραγματικό γεγονός της «κατοχής (κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για την υπογραφή σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης) δύο (2) έργων της ίδιας τεχνολογίας με σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών». Παράλληλα, εισάγεται με την ανωτέρω διάταξη σημαντική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία, οι προϋποθέσεις των περ. α) και β) δεν ελέγχονται για τις περιπτώσεις μεταβίβασης σταθμών, οι οποίοι έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία. Από την εκτενή σχετική εμπειρία της δικηγορικής μας εταιρείας στο χειρισμό νομικών ζητημάτων που έχουν προκύψει σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων έργων επισημαίνουμε ότι και εδώ δύναται να ανακύψουν σύνθετα νομικά ζητήματα που χρήζουν εξατομικευμένης θεώρησης και διευθέτησης. 4. Αναπροσαρμογή τιμών αποζημίωσης φ/β σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά Μια επιπλέον κομβικής σημασίας εισαχθείσα ρύθμιση αφορά στην αναπροσαρμογή των τιμών αποζημίωσης φ/β σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, κατά την οποία αναπροσαρμόζεται η τιμή αναφοράς κατά 10%. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 99 του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι λειτουργούντες φ/β σταθμοί, που κατά τον χρόνο διασύνδεσής και θέσης τους σε λειτουργία βρίσκονταν εγκατεστημένοι στο Μη Διασυνδεδεμένο Σύστημα και εμπίπτουν στην υποπαρ. ΙΓ1 του άρθρου 1 του Ν. 4254/2014, αποζημιώνονται με βάση τις τιμές του πίνακα Α του άρθρου 1 της ως άνω υποπαρ., προσαυξημένες κατά ποσοστό 10%, εφόσον η τιμή που προκύπτει μετά από αυτόν τον υπολογισμό δεν υπερβαίνει την αντίστοιχη τιμή με την οποία αποζημιωνόταν κάθε σταθμός κατά περίπτωση την 1η Ιανουαρίου 2014. Η εν λόγω ρύθμιση αποτελεί κατ΄ουσίαν νέα παραδοχή από τον ίδιο τον νομοθέτη της ανάγκης «άρσης αδικιών» του περίφημου «New Deal». Σε αυτό έχει συνδράμει καθοριστικά και η εξειδικευμένη ανάδειξη των ποικίλων εστιών ασυμβατότητας διατάξεων και ρυθμίσεων του New Deal με διατάξεις και αρχές υπερνομοθετικής ισχύος σε ανώτατο επίπεδο σε αρμόδια δικαιοδοτικά fora. Τούτο είναι σημαντικό καθότι η έννομη προστασία έναντι δικαιοκρατικά έκθετων νομοθετημάτων δεν προκύπτει μόνο συνεπεία δικαστικών αποφάσεων αλλά και συνεπεία αναδιπλώσεων του ιδίου του νομοθέτη προς αποφυγή δικαιοδοτικής στηλίτευσης της δικαιοκρατικά προβληματικής του δράσης. 5. Καταληκτική επισήμανση Με τις νεοθεσπισθείσες διατάξεις εισάγονται ουσιώδεις ρυθμίσεις για την εγχώρια αγορά των ΑΠΕ, όπως λ.χ. η δυνατότητα ανάπτυξης σχετικής επενδυτικής δραστηριότητας στα κορεσμένα δίκτυα ανά την Ελλάδα, καθώς και η υποχρεωτική προσκόμιση Εγγυητικής Επιστολής για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού άνω του 1 MW. Χωρίς να παραγνωρίζονται οι σημαντικές προκλήσεις για τον νομοθέτη που απορρέουν από το δυναμικό χαρακτήρα που έχει η ανάπτυξη της εν λόγω αγοράς και οδηγούν στην ανάγκη περιοδικών συχνών νομοθετικών παρεμβάσεων, γεγονός είναι πως η εγχώρια νομοθεσία περί ΑΠΕ παρουσιάζει χαρακτηριστική πληθωρικότητα αλλά και διασπορά σε πλείονα νομοθετικά κείμενα. Τούτο συνιστά ένα μάλλον προβληματικό πλαίσιο που δυσχεραίνει την εποπτεία του συνόλου των ισχυουσών κανονιστικών ρυθμίσεων από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές αλλά και από τους ίδιους τους εφαρμοστές των κάθε φορά επίμαχων νομοθετικών ρυθμίσεων (θεσμικούς φορείς της αγοράς, Διαχειριστές, διοικητικές Αρχές κλπ.). Επιμέλεια: Δικηγορική Εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες – Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι» (www.metaxaslaw.gr)

Το 2020, οι επενδύσεις παγκοσμίως για την ενίσχυση της δυνατότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αυξήθηκαν κατά 2%, αγγίζοντας τα $303,5 δισ. – το δεύτερο μεγαλύτερο ποσό μέχρι σήμερα, παρά τον αντίκτυπο της πανδημίας του COVID-19. Παρόλα αυτά, η 57η έκδοση του δείκτη της EY για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI), εκτιμά ότι η μελλοντική ανάπτυξη που θα μπορέσει να οδηγήσει σε καθαρή μηδενική κατανάλωση ενέργειας, απαιτεί επιπλέον επενδύσεις της τάξης των $5,2 τρισ., υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν οι θεσμικοί επενδυτές στη χρηματοδότηση αυτής της ενεργειακής μετάβασης. Τα ευρήματα του δείκτη υπογραμμίζουν ότι τα ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG), αναδύονται ολοένα και περισσότερο ως προτεραιότητα στις ατζέντες των επενδυτών, την ίδια στιγμή που το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών για τις ΑΠΕ συνεχίζει να αυξάνεται. Η επερχόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26), για το 2021, αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των κυβερνητικών εξαγγελιών και των δράσεων που έχουν πράγματι μέχρι τώρα αναληφθεί παγκοσμίως. Η τελευταία έκδοση του δείκτη RECAI εκτιμά ότι οι πολιτικές που, είτε εφαρμόζονται σήμερα, είτε έχουν εξαγγελθεί από τα ισχυρότερα κράτη, καταδεικνύουν ισχυρότερη δέσμευση για περισσότερη λογοδοσία και διαφάνεια, με τους εκπροσώπους των κρατών να αναμένεται να θέσουν ξεκάθαρους οδικούς χάρτες και να μοιραστούν λεπτομέρειες σχετικά με μέτρα που θα αυξήσουν τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές. Ο δείκτης της EY εξετάζει, επίσης, μελέτες περίπτωσης (case studies) χρήσης πράσινου υδρογόνου στην Ευρώπη και στην Κίνα, οι οποίες και αντικατοπτρίζουν τις μεγάλες δυνατότητες που παρουσιάζει αυτή η νέα τεχνολογία, αλλά, παράλληλα, καταδεικνύουν και τα εμπόδια προς την εμπορική διάθεσή της και την ευρεία χρήση της. Η Ελλάδα κατακτά την ιστορικά υψηλότερή της θέση στον δείκτη Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες (auctions) για ΑΠΕ που εξαγγέλθηκαν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με στόχο την απονομή συνολικής χωρητικότητας ανανεώσιμης ενέργειας 2,1GW μέχρι το 2025, καθώς και η εισαγωγή μίας νέας ψηφιοποιημένης διαδικασίας αδειοδότησης για τη συμμετοχή σε εθνικές ανταγωνιστικές διαδικασίες για ΑΠΕ, βοήθησαν την Ελλάδα να αναρριχηθεί από την 31η θέση της κατάταξης, στην ιστορικά υψηλή 26η, ξεπερνώντας έτσι την 28η θέση στην οποία είχε βρεθεί τον Νοέμβριο του 2018. Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, αναφέρει: «Η άνοδος της Ελλάδας στην υψηλότερη θέση που έχει βρεθεί ποτέ στην παγκόσμια κατάταξη του δείκτη RECAI, αντανακλά τις σημαντικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα ως προς την απολιγνιτοποίηση και την προώθηση των ΑΠΕ. Η πρόκληση πλέον έγκειται στην υλοποίηση του σχεδιασμού και τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου, για να διατηρηθεί αυτή η θετική δυναμική και να υλοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια, την αποθήκευση ενέργειας, τα έξυπνα δίκτυα και τις υποδομές μεταφορών χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της αξιοποίησης των πόρων που φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας». ΟΙ ΗΠΑ διατηρούν την κορυφαία θέση της κατάταξης Οι ΗΠΑ διατήρησαν την κορυφαία θέση τους στον δείκτη RECAI και αναμένεται να παραμείνουν σε αυτή, υπό την ηγεσία του Προέδρου Biden. Η επανεισδοχή στη Συμφωνία των Παρισίων, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες ανακοινώσεις για μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου κατά 50%-52% μέχρι το 2030, και την παραγωγή 100% καθαρής από άνθρακα ενέργειας μέχρι το 2035, αναμένεται να οδηγήσουν σε αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον στις ΗΠΑ. Παρομοίως, η κινεζική αγορά παρέμεινε ζωηρή και διατήρησε τη δεύτερη θέση της κατάταξης, προσθέτοντας 74,2GW νέας αιολικής ενέργειας μέσα στο 2020, καθώς οι παραγωγοί έσπευσαν να προλάβουν τις περικοπές στις επιδοτήσεις χερσαίας παραγωγής αιολικής ενέργειας που έχουν προαναγγελθεί. Επιπρόσθετα, τον Απρίλιο, Κίνα και ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα συνεργαστούν, τόσο μεταξύ τους, όσο και με άλλα κράτη, για την αντιστροφή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Η Ινδία κέρδισε μία θέση, ανεβαίνοντας στην 3η, με τον κλάδο της ηλιακής ενέργειας να αναμένεται να αναπτυχθεί σημαντικά και την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα να ξεπερνά εκείνη από άνθρακα, πριν το 2040. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα (στην 8η και 17η θέση της κατάταξης, αντίστοιχα), επίσης δεσμεύτηκαν για καθαρή μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Η έκθεση της EY υπογραμμίζει ότι η περιοχή της Ανατολικής Ασίας διαθέτει περισσότερα από 800 έργα έτοιμα προς υλοποίηση, με τις επενδύσεις να εκτιμάται ότι μπορούν να ξεπεράσουν συνολικά τα $316 δισ. Και άλλες αγορές «σκαρφάλωσαν» στην κατάταξη, καθώς πληθώρα κυβερνήσεων εισάγουν νέα έργα υπεράκτιας παραγωγής αιολικής ενέργειας, όπως η Πολωνία που κατέκτησε την 22η θέση, η Βραζιλία που αναρριχήθηκε στην 11η θέση, και η Ιταλία που ανέβηκε δύο θέσεις και κατέκτησε την 15η, έπειτα από την ανακοίνωση για επιχορηγήσεις ύψους €209 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, υποχώρησε από την 6η στην 7η θέση της κατάταξης, ως αποτέλεσμα των έκτακτων αλλαγών που ανακοινώθηκαν στη διαδικασία υποβολής μελλοντικών προσφορών για την επίγεια παραγωγή αιολικής ενέργειας.

Συγκεντρωτικά: Η αιολική ισχύς έφθασε τα 4.374MW Αιολικές επενδύσεις συνολικού ύψους 260 εκατ. € συνδέθηκαν στο δίκτυο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021 H μέγιστη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος ανήλθε σε 66,4% Συνολικά για 847 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30% Συνολικά για 1752 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 350 ώρες ήταν πάνω από 50% 4.374 MW ήταν η συνολική αιολική ισχύς στην Ελλάδα στο τέλος του πρώτου εξαμήνου 2021. Αυτό προκύπτει από την εξαμηνιαία Στατιστική της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα που ανακοίνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). Με βάση τη Στατιστική, κατά το πρώτο εξάμηνο 2021 συνδέθηκαν στο δίκτυο 97 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 260,5 MW που αντιστοιχούν σε επενδύσεις συνολικού ύψος 260 εκατ. ευρώ περίπου. Αυτό αποτελεί αύξηση 6,3% σε σχέση με το τέλος του 2020. Κατά το πρώτο εξάμηνο 2021: η μεγαλύτερη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν 66,4% και παρατηρήθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας 11.1.2021 (03:00 – 04:00 CET) συνολικά για 847 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30% συνολικά για 1752 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 350 ώρες ήταν πάνω από 50% Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις. Κατά το τέλος το Ιουνίου 2021 ήταν υπό κατασκευή πάνω από 550 MW νέων αιολικών πάρκων, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων αναμένεται να συνδεθεί στο δίκτυο εντός των επόμενων 18 μηνών. Η γεωγραφική κατανομή Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 1775 MW (41%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 619 ΜW (14%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 490 MW (11%). Οι επενδυτές Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται: η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 703 MW (16,1%) ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 482 MW (11,0%) η ENEL Green Power με 368 MW (8,4%) η EREN με 283 MW (6,5%) και η Iberdrola Rokas με 271 MW (6,2%) Ακολουθούν η EDF, η νεοεισερχόμενη στον κλάδο Motor Oil, ο όμιλος Μυτιληναίου, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η Jasper Energy κ.α. Στα αξιοσημείωτα του Α’ εξαμήνου 2021 είναι ότι ολοκλήρωσαν νέα αιολικά πάρκα πάνω από 12 διαφορετικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Ο πλουραλισμός αυτός αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητα του κλάδου. Οι κατασκευαστές H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 45,2% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 25,5%, η Siemens Gamesa με 17,4%, η Nordex με 7,2% και η GE Renewable Energy με 3,2%. Ειδικά για το πρώτο εξάμηνο 2021 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν: η Vestas κατά 40,4% (105,2 ΜW), η Siemens Gamesa κατά 37,6% (98 MW), η Enercon κατά 14,1% (36,6 MW), η Nordex κατά 5,5% (14,4 ΜW), η Leitwind κατά 1,15% (3MW), η Goldwind κατά 1% (2,6MW) και η EWT κατά 0,3% (0,7 MW), Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο. Κατεβάστε την Στατιστική ΕΔΩ Κατεβάστε το χάρτη με τη γεωγραφική κατανομή ΕΔΩ Κατεβάστε το Δελτίο Τύπου σε pdf ΕΔΩ

Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός νησιών NESOI, ο οποίος έχει ως στόχο να βοηθήσει στην ενεργειακή μετάβαση των νησιών, επιβεβαιώνει την υποστήριξη 28 καινοτόμων έργων καθαρής ενέργειας, από τα οποία συνδυαστικά αναμένεται εξοικονόμηση περίπου 300 ktonne CO2 το έτος ενώ θα οδηγήσουν σε επενδύσεις σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός ανακοίνωσε τα αποτελέσματα των αρχικών προσπαθειών να εμπλέξει τις νησιωτικές κοινότητες της Ευρώπης στο πρόγραμμα της ενεργειακής μετάβασης μέσα από την 1η ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2020. Ο μηχανισμός NESOI έλαβε 117 προτάσεις, από 14 χώρες με συμμετοχή από περισσότερα από 100 νησιά. Από τις 117 προτάσεις, οι 28 επιλέχθηκαν για να λάβουν υποστήριξη: 1,6 εκατ. ευρώ σε τεχνική και νομική υποστήριξη και 1,6 εκατ. ευρώ σε απευθείας οικονομική επιχορήγηση για την εκπόνηση μελετών. Τα έργα όταν υλοποιηθούν αναμένεται να οδηγήσουν σε επενδύσεις σχεδόν 1 δισ. ευρώ από ένα μεγάλο εύρος φορέων. Τα επιλεγμένα έργα βρίσκονται σε όλη την νησιωτική επικράτεια της ΕΕ και συγκεκριμένα 2 έργα στη Βαλτική, 5 έργα στον Ατλαντικό Ωκεανό, 7 έργα στη δυτική Μεσόγειο και 14 έργα στην ανατολική Μεσόγειο. Τα έργα που θα υποστηριχθούν έχουν χωριστεί σε 3 γενικές κατηγορίες με βάση την ωριμότητά τους. 7 έργα έχουν χαρακτηριστεί ως «αρχικού σταδίου», στα οποία δεν έχει πραγματοποιηθεί κανένας σημαντικός σχεδιασμός από τους δικαιούχους. 14 έργα είναι στο στάδιο της «προκαταρκτικής μελέτης», που σημαίνει ότι ο δικαιούχος έχει προσδιορίσει συγκεκριμένα έργα (μεμονωμένα ή συγκεντρωτικά) για το νησί, χωρίς να έχουν πραγματοποιηθεί προηγούμενες σημαντικές δραστηριότητες. Τέλος, 7 προτάσεις είναι σε «κατάσταση υλοποίησης», δηλαδή έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες σκοπιμότητας και είναι έτοιμα να προχωρήσουν σε υλοποίηση (δείτε παράρτημα για λεπτομέρειες). Τα επιλεγμένα έργα εστιάζουν σε διαφορετικές τεχνολογίες ενώ και διαφορετική είναι και η επίδρασή τους στα τοπικά ενεργειακά συστήματα. Σχεδόν όλα τα έργα εμπλέκουν την παραγωγή ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, κυρίως φωτοβολταϊκά αλλά και από αιολικά, αντλησιοταμίευση και παλιρροιακή ενέργεια. Λίγο περισσότερα από τα μισά έργα σχετίζονται με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και με επεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης σε δημόσια περιουσιακά στοιχεία. Συνολικά οι τομείς των επεμβάσεων παρουσιάζονται στην εικόνα 1. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2021/06/1212-600-x-224.jpg Εικόνα 1: Τομείς των επεμβάσεων Τα επιλεγμένα έργα θα συνεισφέρουν στους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς στόχους του μηχανισμού ευρωπαϊκών νήσιων NESOI, ενώ θα συνεισφέρουν και στην επίτευξη των γενικότερων στόχων της ΕΕ όπως περιγράφονται στην Πράσινη Συμφωνία. Η εκτιμώμενη εξοικονόμηση της πρωτογενούς ενέργειας που θα προκύψει από τα έργα που θα υποστηριχθούν από το NESOI αναμένεται να είναι περίπου 541.5 GWh/έτος με μέση τιμή τα 19 GWh/έτος ανά έργο, ενώ η αντίστοιχη μέση τιμή για την εξοικονόμηση αερίων ρύπων διοξειδίου του άνθρακα αναμένεται να είναι 10.5 ktonneCO2eq/έτος και έργο. Συνδυαστικά, από τα 28 έργα αναμένεται να εξοικονομηθούν περίπου 300 ktonneCO2eq/έτος. Ο συντονιστής του NESOI, από την εταιρεία SINLOC Sistema Iniziative Locali S.p.A, δήλωσε πως «Τα ευρωπαϊκά νησιά διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας και οδηγούν στην επιτυχία του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης. Ο αριθμός των αιτήσεων που ελήφθησαν από το NESOI φανερώνουν τη δέσμευση για ένα μέλλον καθαρής ενέργειας». Η επικύρωση των επιλεγμένων έργων έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται να ξεκινήσουν οι δραστηριότητες τους στις αρχές του επόμενου μήνα. Για την πλήρη λίστα των επιλεγμένων έργων, δείτε στο τέλος του κειμένου. Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός νησιών NESOI θα προκηρύξει έναν δεύτερο γύρο ανοιχτών προσκλήσεων το Φθινόπωρο. Περισσότερες πληροφορίες Τα νησιά σε ολόκληρη την ΕΕ υπήρξαν εδώ και καιρό ιδανικοί υποψήφιοι για την εφαρμογή και την υιοθέτηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η αιολική, ηλιακή και παλιρροιακή, και για τη συμμετοχή όλων των σχετικών τοπικών ενδιαφερομένων στις διαδικασίες μετάβασης στις λύσεις καθαρής ενέργειας. Η γεωγραφική τους κατάσταση δημιουργεί την ανάγκη για κοινά αποδεκτές και ισχυρά βιώσιμες λύσεις. Επιπρόσθετα, καθώς ο τουρισμός αποτελεί σημαντικό οικονομικό παράγοντα, η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος των νησιών σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της μετάβασης σε λύσεις καθαρής ενέργειας. Μόνο στην Ευρώπη, υπάρχουν περίπου 2400 κατοικημένα νησιά. Για την υποστήριξή τους στην ενεργειακή μετάβαση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό NESOI (EU Island Facility NESOI - New Energy Solutions Optimized for Islands) το 2019. To NESOI υποστηρίζει τις τοπικές κοινότητες των νησιών να λάβουν την απαραίτητη τεχνική και οικονομική υποστήριξη για την αποτελεσματική ανάπτυξη των σχεδίων ενεργειακής μετάβασης. Ο Μηχανισμός Ευρωπαϊκών Νήσων NESOI αποτελείται από μια ομάδα έμπειρων εταίρων από όλους τους τομείς (οικονομικός, τεχνικός, νομικός, περιβαλλοντικός) που έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για να βοηθήσουν τις νησιωτικές κοινότητες και να επιτύχουν αποτελεσματικές και βιώσιμες ενεργειακές λύσεις. Ο Μηχανισμός είναι σε συμφωνία με τις προτεραιότητες της ΕΕ για την καθαρή ενέργεια, μέσω της χρηματοδότησης, της στήριξης και της παρακολούθησης ενεργειακών έργων που διευθύνονται από τοπικές αρχές και νησιωτικές ενεργειακές κοινότητες. Τίτλος Έργου Νησί Χώρα Μηδενικές εκπομπές στη Νίσυρο Νίσυρος Ελλάδα Δημιουργία της πρώτης ενεργειακής κοινότητας των πολιτών στις Καναρίους Νήσους: Adeje Τενερίφη Ισπανία Αειφορικές υπηρεσίες πόσιμου νερού και ηλεκτροκινητικότητας σε νησιωτικές περιοχές ενσωματώνοντας διασυνδεδεμένα και αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα Τήλος Ελλάδα Ενίσχυση της ενεργειακής βιωσιμότητας στις μεταφορές για την Κατάνια Σικελία Ιταλία Ανανεώσιμο ενεργειακό μέλλον Μαλεβιζίου Κρήτη Ελλάδα Αειφορικά νησιά της Εσθονίας Σάαρεμαα, Χιίουμαα Εσθονία Αειφορικές δράσεις για βιώσιμη ενέργεια Κρήτη Ελλάδα Απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα στο Σάμσο της Δανίας Σάμσο Δανίας Μελέτη σκοπιμότητας ηλεκτρικών ηλιακών σκαφών για μεταφορές στο Ελαφίτι Ελαφίτι Κροατία Πρωτοβουλίες καθαρής ενέργειας που απευθύνονται σε μικρά νησιά Ιλ-ο-Μουανς, Ινισμποφίνη, Ναγκού, Φουρ, Βένο, Όλβα Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία Αντλησιοταμίευση Σαρδηνία Ιταλια Δικαίες ενεργειακές κοινότητες Σικελία Ιταλία Ενέργεια από την κοινότητα: Ένα βήμα προς τα ηλιακά νησιά Κόρτσουλα, Κρες-Λόσιτζ Κροατία Νήσος του Κρκ – ΣΔΑΕΚ για όλους Κρκ Κροατία Ενεργειακή απόδοση σε 40 σχολεία από την κοινότητα Σαρδηνία Ιταλία Ολική ανακαίνιση δημόσιου φωτισμού στην Κορσική Κορσική Γαλλία Ανάπτυξη βασικής στρατηγικής του λιμενικού συστήματος του Στενού της Μεσσήνης Σικελία Ιταλία Έξυπνες, καθαρές και πράσινες μαρίνες στη Νάξο και το Κουφονήσι Νάξος και Άνω Κουφονήσι Ελλάδα Τοπική Ενεργειακή Κοινότητα «Όμορφο και ανανεώσιμο» Λα Πάλμα Ισπανία Πράσινο Όρκνεϊ: Επέκταση της αγοράς υδρογόνου Νήσοι Όρκνεϊ Ηνωμένο Βασίλειο Βιομηχανική ενεργειακή κοινότητα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη βιομηχανική περιοχή Αρινάγκα Γκραν Κανάρια Ισπανία Αναγέννηση ανεμογεννήτριας στην Κύθνο Κύθνος Ελλάδα Μετάβαση καθαρής ενέργειας των Διαπόντιων Νήσων Οθωνοί, Ερεικούσα, Μαθράκι Ελλάδα Απεξάρτηση από τον άνθρακα της παραγωγής ενέργειας και ασφάλεια και ανθεκτικότητα της τροφοδοσίας στο αυτόνομο δίκτυο του βορείου Αιγαίου Χίος, Ψαρά, Οινούσσες Ελλάδα Προετοιμασία διαγωνισμού για ένα μεγάλο μη διασυνδεδεμένο φωτοβολταϊκό σταθμό Κρκ Κροατία Μελέτη σκοπιμότητας για αποθήκευση ενέργειας και ηλιακή ενέργεια στο Λίπαρι Λίπαρι Ιταλία Ηλεκτροκίνηση μεταφορών στη Θάλασσα και στην ξηρά στην Αντίπαρο Αντίπαρος Ελλάδα Ενεργειακός σχεδιασμός για καθαρή ενεργειακή μετάβαση στην Ικαρία Ικαρία Ελλάδα

Στα 9.300 μεγαβάτ αυξήθηκε το φετινό Μάιο η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ, από 8.500 μεγαβάτ στις αρχές του έτους. Εξ αυτών, 4.294 μεγαβάτ είναι αιολικά, 4.173 μεγαβάτ φωτοβολταϊκά, 371 μεγαβάτ είναι φωτοβολταϊκά σε στέγες, 246 μεγαβάτ είναι μικρά υδροηλεκτρικά, 99 μεγαβάτ βιοαέριο-βιομάζα και 118 μεγαβάτ ΣΗΘΥΑ. Εντός του Μαΐου εγκαταστάθηκαν 207,4 MW νέων ΑΠΕ και η κατανομή της νέας διείσδυσης είναι 153,2 MW για τα Φ/Β, 51,8 ΜW για τα Αιολικά, 0,7 MW για τη Βιομάζα και 1,7 MW για τους ΜΥΗΣ. Η υπόθεση διείσδυσης για το 2022 του ΔΑΠΕΕΠ προβλέπει εγκαταστάσεις ΑΠΕ 1.900 MW και η κατανομή της διείσδυσης είναι 910 MW για τα Αιολικά, 950 MW για τα Φωτοβολταϊκά, 10 MW για τα ΜΥΗΣ, 15 MW για τη Βιομάζα και 15 MW για τα ΣΗΘΥΑ. Δεδομένης της συνεχιζόμενης πορείας των εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών στη χώρα και της επιβράδυνσης που σημείωσαν κατά το α' εξάμηνο οι αντίστοιχες των αιολικών, θεωρείται πιθανό εντός του β' εξαμήνου η συνολική ισχύς των πρώτων να ξεπεράσουν για πρώτη φορά των δεύτερων. Πάντως, σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, κατά το τέλος του Ιουνίου 2022 ήταν υπό κατασκευή πάνω από 650 MW νέων αιολικών πάρκων, η πλειοψηφία των οποίων αναμένεται να συνδεθεί στο δίκτυο εντός των επόμενων 12 μηνών.

Με διαδικασίες fast track προχωρεί η πολυαναμενόμενη αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΕΧΠ – ΑΠΕ), με στόχο να τεθεί σε ισχύ εντός του πρώτου τετραμήνου του 2023. Μάλιστα, το σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) στο οποίο κατέληξαν οι μελετητές παρουσιάστηκε στα μέλη της Επιτελικής Επιτροπής Συντονισμού και Παρακολούθησης ΕΧΠ που συνεδρίασαν την περασμένη Τρίτη υπό τους γενικούς γραμματείς Ενέργειας και Χωροταξίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου και κ. Ευθύμιο Μπακογιάννη. Το νέο ειδικό χωροταξικό πλαίσιο θα αποτελέσει το «εργαλείο» της πολιτείας το οποίο θα περιγράφει με σαφήνεια σε ποιες περιοχές θα απαγορεύεται και πού θα επιτρέπεται η χωροθέτηση σταθμών παραγωγής «πράσινης» ενέργειας (αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, Μικρά Υδροηλεκτρικά Εργα, μονάδες βιοαερίου, υποδομές γεωθερμίας), υπό ποιες προϋποθέσεις και συνθήκες. Στόχος να προχωρήσουν οι επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ δίχως κωλύματα, ώστε η Ελλάδα να πιάσει τον νέο στόχο που θα τεθεί από το υπό αναθεώρηση Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, ο οποίος σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ θα είναι 24 GW ΑΠΕ (από περίπου 9 GW σήμερα) και 3,5 GW – 5 GW συστήματα αποθήκευσης έως το 2030, δηλαδή επενδύσεις περίπου 15 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχεδίου ΚΥΑ, για τα αιολικά πάρκα προστίθενται επιπλέον περιοχές αποκλεισμού από όσες ορίζει το ισχύον σήμερα πλαίσιο, οι οποίες περιλαμβάνουν τα χαρακτηρισμένα ως Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους, περιοχές «άνευ δρόμων», τις προτεινόμενες οικιστικές περιοχές που θα προκύψουν από τα υπό μελέτη νέα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια ή τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια κ.ά. Επιπλέον, τα μέγιστα ποσοστά κάλυψης εδάφους από αιολικές εγκαταστάσεις προτείνεται να περιοριστούν στις νησιωτικές περιοχές που χαρακτηρίζονται ως αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες τουριστικά στο 2% (από 4%). Ειδικά για την Αττική γίνεται σαφής αναφορά για μέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων στις 50 τυπικές ανεμογεννήτριες (με διάμετρο ρότορα 85 μέτρα). Επίσης, εξειδικεύονται τα κριτήρια για τη χωροθέτηση αιολικών μονάδων στον θαλάσσιο χώρο και στις ακατοίκητες νησίδες. Για τα φωτοβολταϊκά πάρκα στις υφιστάμενες περιοχές προτεραιότητας για τη χωροθέτησή τους προτείνεται να συμπεριληφθούν και άλλες, όπως: μη αρδευόμενες περιοχές, βοσκήσιμες εκτάσεις, περιοχές εξοφλημένων λατομικών, μεταλλευτικών και λιγνιτικών πεδίων, εδάφη με υψηλό ρυπαντικό φορτίο κ.λπ. Οσο για τις περιοχές αποκλεισμού, προτείνεται να προστεθούν στις υφιστάμενες και οι φυσικές λίμνες, εκτάσεις με εγγειοβελτιωτικά έργα, καλλιεργούμενες εκτάσεις με τη μέθοδο των αναβαθμίδων, ακτές κολύμβησης, καθώς και εντός σχεδίων περιοχές. Η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου ως προς τη χωρική οργάνωση των ΑΠΕ αφορά μόνον τις αιολικές εγκαταστάσεις, ενώ τα φωτοβολταϊκά αντιμετωπίζεται συνολικά. Στόχος είναι η δημιουργία ενός σαφούς χωροταξικού πλαισίου ώστε η ανάπτυξη έργων ΑΠΕ να μη διαταράσσει την κοινωνική γαλήνη προκαλώντας συγκρούσεις στην τοπική κοινωνία, να αφήνει ελάχιστο αποτύπωμα στο περιβάλλον και παράλληλα να μη λειτουργεί αποτρεπτικά προς τους επενδυτές. Το υφιστάμενο ΕΧΠ-ΑΠΕ του Γ. Σουφλιά, το οποίο εγκρίθηκε το 2009, είχε λάβει υπόψη δεδομένα της δεκαετίας του 2000 τα οποία πλέον είναι παρωχημένα, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας των ΑΠΕ (μέγεθος ανεμογεννητριών, ανάπτυξη θαλάσσιων εγκαταστάσεων ΑΠΕ, μονάδες αποθήκευσης ενέργειας κ.ά.), της κλιματικής αλλαγής που επέφερε μεταβολές στις ταχύτητες των ανέμων και στην ακτινοβολία του ηλίου και αλλαγών στην περιβαλλοντική νομοθεσία. Οπως αποφασίστηκε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, εντός της επόμενης εβδομάδας οι συμμετέχοντες εκπρόσωποι υπηρεσιών του υπουργείου και άλλων φορέων θα υποβάλουν εγγράφως τυχόν ενστάσεις, οι οποίες θα συζητηθούν και εάν κριθεί απαραίτητο θα ενσωματωθούν στο τελικό κείμενο της ΚΥΑ. «Το Βήμα» παρουσιάζει σήμερα όλο το σχέδιο της ΚΥΑ. Οι περιοχές προστασίας Η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων προτείνεται να απαγορεύεται εντός: α. Κηρυγμένων διατηρητέων μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και των άλλων μνημείων μείζονος σημασίας, καθώς και των οριοθετημένων αρχαιολογικών ζωνών προστασίας Α. β. Ζωνών απολύτου προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης. γ. Ορίων των Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας Ραμσάρ. δ. Πυρήνων των εθνικών δρυμών, των κηρυγμένων μνημείων της φύσης και των αισθητικών δασών. ε. Οικοτόπων προτεραιότητας των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (ΕΖΔ) του Δικτύου Natura 2000. στ. Περιοχών που έχουν χαρακτηριστεί ως Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους. ζ. «Περιοχών άνευ δρόμων». Ηδη έξι βουνά έχουν χαρακτηριστεί ως ΠΑΔ (Λευκά Ορη, Σάος, Σμόλικας, Ταΰγετος, Τύμφη, Χατζή). η. Περιοχών εντός σχεδίων πόλεων και ορίων οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων και των καθοριζόμενων από τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό περιοχών επεκτάσεων ή εντάξεων νέων οικιστικών περιοχών. θ. Οργανωμένων υποδοχέων ανάπτυξης υποδομών (τουριστικών, του τριτογενούς τομέα κ.ά.), των θεματικών πάρκων και των τουριστικών λιμένων. Κατ’ εξαίρεση θα επιτρέπεται εγκατάσταση ανεμογεννητριών με σύμφωνη γνώμη του αντίστοιχου φορέα. ι. Των εκτός σχεδίου περιοχών στις οποίες προβλέπεται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό Α’ επιπέδου η ανάπτυξη χρήσεων τουρισμού-αναψυχής. Στις περιοχές αποκλεισμού δεν θα περιλαμβάνονται περιοχές αγροτικού χαρακτήρα στις οποίες επιτρέπονται μόνο αγροτουριστικές μονάδες. ια. Τουριστικών και οικιστικών «συγκεντρώσεων» που έχουν δημιουργηθεί ατύπως σε περιοχές εκτός σχεδίου. ιβ. Ακτών κολύμβησης που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας των νερών κολύμβησης του ΥΠΕΝ. ιγ. Λατομικών περιοχών και μεταλλευτικών και εξορυκτικών ζωνών που λειτουργούν επιφανειακά. Ωστόσο, στα Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλους, στις περιοχές άνευ δρόμων, εντός σχεδίου, οργανωμένων υποδοχέων, ακτών κολύμβησης και σε λατομεία και εξορυκτικές ζώνες θα επιτρέπεται η χωροθέτηση των συνοδευτικών έργων ΑΠΕ (δίκτυα πρόσβασης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας). Κατευθύνσεις για αιολικά πάρκα Χρήση υφισταμένων οδών με τις απαραίτητες βελτιώσεις και επεκτάσεις. Χωμάτινη εσωτερική οδοποιία με επίστρωση χαλικιού (3Α). Αποφυγή εκτεταμένων, κατά το δυνατόν, εκσκαφών. Περιορισμός στο πλάτος των δρόμων πρόσβασης στο αναγκαίο μέτρο. Εκτέλεση έργων αντιπλημμυρικών και ανάσχεσης της διάβρωσης. Η γραμμή μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το δίκτυο της ΔΕΗ να ακολουθεί, κατά το δυνατόν, τις υφιστάμενες οδούς προσπέλασης, ώστε να περιορίζεται η υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Χωροθέτηση αιολικών σε Natura και δάση Η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων θα επιτρέπεται σε Τόπους Κοινοτικής Σημασίας, στις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (πλην των οικοτόπων προτεραιότητας) και στις Ζώνες Ειδικής Προστασίας των περιοχών του δικτύου Natura 2000, υπό την προϋπόθεση σύνταξης μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ειδικά για τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης, η αξιολόγηση θα πρέπει να συνεκτιμά και την ύπαρξη σημαντικών περιοχών για τα πουλιά (ΣΠΠ). Για την περίπτωση χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων εκτός Natura, όπου εντοπίζεται ΣΠΠ, θα πρέπει ο φάκελος της περιβαλλοντικής αδειοδότησης να περιλαμβάνει μελέτη η οποία θα εστιάζει στην ορνιθοπανίδα. Η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων θα επιτρέπεται, με ιδιαίτερη μέριμνα για τον περιορισμό της βλάβης της δασικής βλάστησης. Ωστόσο, προτείνεται να γίνεται με επιφύλαξη για τις περιπτώσεις που αφορούν ζώνες απολύτου προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης, υγροτόπους Ραμσάρ και πυρήνες εθνικών δρυμών, κηρυγμένα μνημεία της φύσης και αισθητικά δάση. Οι κανόνες χωροθέτησης ανά περιοχή Ο εθνικός χώρος, με βάση το εν δυνάμει εκμεταλλεύσιμο αιολικό δυναμικό του και τα ιδιαίτερα χωροταξικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά του, διακρίνεται σε τέσσερις μείζονες κατηγορίες: Α. Ηπειρωτική χώρα, συμπεριλαμβανομένης της Εύβοιας και της Κρήτης Το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδάφους από αιολικές εγκαταστάσεις στις δημοτικές ενότητες που εμπίπτουν σε Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 8% της έκτασης ανά δημοτική ενότητα (άλλως 1,05 τυπικές ανεμογεννήτριες / 1.000 στρέμματα). Ωστόσο το ποσοστό μπορεί να αυξάνεται έως και 30% ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου. Σε Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ) δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 5% (άλλως 0,66 τυπικές ανεμογεννήτριες / 1.000 στρέμματα), ποσοστό που θα αυξάνεται έως και 50% με σύμφωνη γνώμη Δημοτικού Συμβουλίου. Τα ποσοστά κάλυψης για αιολικά πάρκα στις δημοτικές ενότητες οι οποίες κατατάσσονται στις τουριστικά αναπτυσσόμενες περιοχές καθορίζεται στο 4% και στις αναπτυγμένες και στις περιοχές ελέγχου στο 2%. Β. Αττική Προτείνεται χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων σε περιοχές του ορεινού όγκου της Πάστρας, του Πάνειου, του Λαυρεωτικού Ολύμπου και στο εκτός επιρροής του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» τμήμα της Μερέντας. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδάφους από αιολικές εγκαταστάσεις δεν θα υπερβαίνει το 8% της έκτασης των δημοτικών ενοτήτων (άλλως 1,05 τυπικές ανεμογεννήτριες / 1.000 στρέμματα). Για το σύνολο της Αττικής, η μέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων (φέρουσα ικανότητα) εκτιμάται στις 50 τυπικές Α/Γ. Γ. Κατοικημένα νησιά Ιονίου και Αιγαίου Πελάγους Στα κατοικημένα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου Πελάγους (εκτός Κρήτης) το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδάφους των αιολικών εγκαταστάσεων, σύμφωνα με το σχέδιο ΚΥΑ, δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 4% ανά δημοτική ενότητα (δηλαδή 0,53 τυπικές ανεμογεννήτριες / 1.000 στρέμματα). Ειδικά στα μη διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα νησιά και μέχρι τη διασύνδεσή τους η συνολική ισχύς των αιολικών σταθμών ανά νησί δεν θα πρέπει να ξεπερνά το διπλάσιο του επιπέδου αιχμής της ζήτησης που αυτό εμφανίζει σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα (δεκαετία). Προτείνεται εξαίρεση των αιολικών πάρκων που περιλαμβάνουν κατασκευή επαρκούς διασύνδεσης καθώς και των υβριδικών σταθμών (μονάδες ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας). Το ποσοστό κάλυψης θα περιορίζεται στο 2% στις αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές. Δ. Υπεράκτιος θαλάσσιος χώρος Θα επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων (θαλάσσια αιολικά πάρκα) σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές της χώρας που διαθέτουν τις προϋποθέσεις εκμετάλλευσης, εφόσον αυτές δεν εντάσσονται σε ιδιαίτερο θεσμικό καθεστώς ρητής απαγόρευσης εγκατάστασης ή δεν αποτελούν ζώνη αποκλεισμού, όπως θεσμοθετημένα θαλάσσια ή υποθαλάσσια πάρκα ή βεβαιωμένες γραμμές επιβατικής ναυσιπλοΐας. Θα απαγορεύεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε απόσταση μικρότερη των 1.500 μέτρα από ακτές (όσες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα παρακολούθησης της ποιότητας υδάτων κολύμβησης του ΥΠΕΝ), σε κλειστούς κόλπους με εύρος ανοίγματος 1.500 μέτρα, σε Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (κατ’ εξαίρεση εγκατάσταση ύστερα από σύμφωνη γνώμη του φορέα εκμετάλλευσης), σε απόσταση μικρότερη των 500 μ. από μονάδες υδατοκαλλιεργειών κ.λπ. Ε. Ακατοίκητες νησίδες Θα επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων σε όλες τις ακατοίκητες νησίδες της χώρας, εφόσον αυτές δεν εμπίπτουν σε περιοχή αποκλεισμού. Μάλιστα, προτείνεται σε αυτές να μην εφαρμόζονται τα όρια που αφορούν το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης εδάφους. Τα κριτήρια για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων Περιοχές για τη χωροθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων ορίζονται οι άγονες ή μη αρδευόμενες και όσες δεν προορίζονται για βόσκηση και κατά προτεραιότητα περιοχές με ευχέρεια διασύνδεσης με το δίκτυο. Κατά προτίμηση θα πρέπει να είναι αθέατες από κηρυγμένα διατηρητέα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και άλλα μνημεία μείζονος σημασίας, οριοθετημένες αρχαιολογικές ζώνες προστασίας Α και περιοχές με υψηλό δείκτη τουριστικής ανάπτυξης. Επίσης, θα μπορούν να εγκατασταθούν σε εκτάσεις προς αποκατάσταση, όπως περιοχές εξοφλημένων λατομικών και μεταλλευτικών πεδίων, εξοφλημένα λιγνιτικά πεδία, εδάφη με υψηλό ρυπαντικό φορτίο, υποβαθμισμένες περιοχές, αποκατεστημένες χωματερές κ.λπ. Ως περιοχές αποκλεισμού για τη χωροθέτησή τους το σχέδιο ΚΥΑ ορίζει τα κηρυγμένα μνημεία, οριοθετημένες αρχαιολογικές ζώνες προστασίας Α, ζώνες απολύτου προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης, υγροτόπους Ραμσάρ και μικρούς νησιωτικούς υγροτόπους, πυρήνες Εθνικών Δρυμών, οικοτόπους προτεραιότητας, δάση και δασικές εκτάσεις, καλλιεργούμενες εκτάσεις με τη μέθοδο των αναβαθμίδων, φυσικές λίμνες και ακτές κολύμβησης (που παρακολουθούνται από το ΥΠΕΝ). Φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις μεγαλύτερες του 1 MW θα αποκλείονται από τη γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας και από τις εκτάσεις με εγγειοβελτιωτικά έργα. Επίσης, θα απαγορεύεται η χωροθέτησή τους εντός σχεδίου, εντός οργανωμένων υποδοχέων ανάπτυξης (οικιστικής, τουριστικής κ.λπ.), σε θεματικά πάρκα και τουριστικούς λιμένες, αλλά και σε εκτός σχεδίου στις περιοχές που προορίζονται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό για ανάπτυξη χρήσεων τουρισμού – αναψυχής και σε οικιστικές περιοχές ατύπως διαμορφωμένες. Κανόνες και κριτήρια χωροθέτησης Μέγιστο ποσοστό εδαφικής κάλυψης από φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις 4%-5% στο σύνολο των καλλιεργήσιμων και βοσκήσιμων εκτάσεων ανά ΟΤΑ. Θα εξαιρούνται τα αγρο-φωτοβολταϊκά. Στις περιπτώσεις που προκύπτουν γειτνιάζουσες αναπτύξεις φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων και οι οποίες μεμονωμένα δεν κατατάσσονται σε περιβαλλοντική κατηγορία, απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση προκειμένου να ληφθούν υπόψη και να εξεταστούν οι σωρευτικές επιδράσεις. Στον νησιωτικό χώρο, πλην Κρήτης και Εύβοιας, προτείνεται χωροθέτηση μικρών εγκαταστάσεων. Απαιτείται σύνταξη ειδικής μελέτης θέασης των φωτοβολταϊκών, κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση, όταν αυτά χωροθετούνται εντός ζώνης 1.000 μ. από εγγεγραμμένα στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς και άλλα μείζονος σημασίας μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους, καθώς και εντός ζώνης 500 μ. από ζώνη απολύτου προστασίας (Ζώνη Α) λοιπών αρχαιολογικών χώρων, κηρυγμένα πολιτιστικά μνημεία και ιστορικούς τόπους, παραδοσιακούς οικισμούς, τουριστικά καταλύματα και ειδικές τουριστικές υποδομές. Για το δίκτυο διασύνδεσης μέσης τάσης θα απαιτείται υπογειοποίηση, εκτός αν τεκμηριώνεται στη μελέτη του έργου ότι δεν είναι εφικτό. Η υπογειοποίηση θα είναι υποχρεωτική όταν διέρχεται ή γειτνιάζει με προστατευόμενες περιοχές. ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Λόγω των περιορισμών στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων, παρατηρείται απόκλιση μεταξύ του αιολικού δυναμικού μιας περιοχής και της πραγματικής δυνατότητας φιλοξενίας ενός σταθμού (φέρουσα ικανότητα). Νομοί Εβρου και Ροδόπης: Η φέρουσα ικανότητα εκτιμάται σε 480 τυπικές ανεμογεννήτριες (ενδεικτικά 960 MW), σημαντικά μικρότερη από το αιολικό δυναμικό (538 τυπικές Α/Γ, 1.076 MW). Νομοί Εύβοιας, Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Φωκίδας, Καρδίτσας, Βοιωτίας: Η φέρουσα ικανότητα εκτιμάται σε 1.619 τυπικές Α/Γ (ενδεικτικά 3.237 MW) και το αιολικό δυναμικό σε 2.174 Α/Γ (4.348 MW). Νομοί Λακωνίας και Αρκαδίας: Η φέρουσα ικανότητα εκτιμάται σε 438 τυπικές Α/Γ (ενδεικτικά 876 MW) και το αιολικό δυναμικό σε 478 Α/Γ (955 MW). Συνολικά, η φέρουσα ικανότητα υπολογίζεται 20% μικρότερη από το αιολικό δυναμικό, δηλαδή περίπου 2.587 Α/Γ ή ενδεικτικά 5.174 MW, έναντι αιολικού δυναμικού 3.240 Α/Γ ή 6.479 MW. Μάχη Τράτσα

Από την Πέμπτη 23/06/2022 έχουν τεθεί σε λειτουργία στην ιστοσελίδα της Αρχής, στην διεύθυνση https://www.rae.gr/mapape-graph/ τέσσερις Ευρωπαϊκοί Χάρτες με δεδομένα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), σύμφωνα με ανακοίνωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) . Στους χάρτες παρουσιάζονται σε ημερήσια βάση, για τα περισσότερα Ευρωπαϊκά κράτη, τα παρακάτω δεδομένα: Το ποσοστό διείσδυσης της συνολικής παραγωγής από ΑΠΕ ως προς την εγχώρια ζήτηση φορτίου (RES penetration) Η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενη από το σύνολο των εγκατεστημένων ΑΠΕ (RES generation) Η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενη από Φωτοβολταϊκά συστήματα (PV generation) Η ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενη από Αιολικά συστήματα (WIND generation) Οι Ευρωπαϊκοί Χάρτες Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ αποτελούν συνεργασία της ΡΑΕ με την ερευνητική Ομάδα Smart RUE του Εργαστηρίου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Μπορείτε να βλέπετε τους χάρτες μέσω της διεύθυνσης https://www.rae.gr/mapape-graph/ σε υπολογιστή, tablet και κινητό. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στο πλαίσιο της πολύπλευρης προσπάθεια της για ενδυνάμωση των καταναλωτών και υποστήριξη της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς επιδιώκει να βελτιώσει, μεταξύ άλλων, και την ευρύτερη πληροφόρηση που λαμβάνουν οι καταναλωτές και οι συμμετέχοντες στην ενεργειακή αγορά.

Νέες μονάδες ΑΠΕ ισχύος 2 GW αναμένεται να προστεθούν φέτος στην Ελλάδα, αριθμός-ρεκόρ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ μέχρι το 2030 στόχος είναι να προστεθούν επιπλέον 15 GW και να ολοκληρωθούν 10 δισ. ευρώ επενδύσεων. Ο στρατηγικός στόχος της χώρας είναι να φτάσει τουλάχιστον στα 25 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ ως το 2030. «Προσελκύουμε επενδύσεις άνω των 10 δισ. ευρώ ως το 2030 για πάνω από τα 15 γιγαβάτ νέων ΑΠΕ», είπε χθες ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας στη Βουλή. Λύση για την κρίση η πράσινη ενέργεια των ΑΠΕ Τόνισε ότι η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια των ΑΠΕ αποτελεί τη μόνιμη λύση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. «Η Ελλάδα έχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας και για πρώτη φορά ο ευρωπαϊκός Νότος μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην ηλεκτροπαραγωγή», επεσήμανε. Στρατηγική της κυβέρνησης είναι να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση, αλλά και να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας βάζοντας τις βάσεις για να γίνει η Ελλάδα κόμβος πράσινης ενέργειας μέσω των διασυνδέσεων. Με το νομοσχέδιο στόχος είναι να επιτευχθεί η γρηγορότερη εγκατάσταση αλλά και να μειωθεί η γραφειοκρατία για να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον. Ειδικότερα, μέσω του νομοσχεδίου επιτυγχάνεται η επιτάχυνση έργων ΑΠΕ και μειώνεται ο μέσος χρόνος από τα 5 χρόνια σε 14 μήνες, ενώ δημιουργείται και το θεσμικό πλαίσιο για την αποθήκευση. Τα στάδια αδειοδότησης μειώνονται από 7 σε 5. «Εκτιμούμε ότι με κατάργηση πολλών σταδίων στην τροποποίηση αδειών, θα πετύχουμε μείωση από 60 μήνες για ένα μέσο έργο στους 12 μήνες. Αντίστοιχα, μειώνονται οι περιπτώσεις τροποποίησης και θα γίνονται και με απλή ενημέρωση των φακέλων», τόνισε ο κ. Σκρέκας. Εντός του ΥΠΕΝ δημιουργείται μια υπηρεσία μίας στάσης που θα εποπτεύει την αδειοδοτική διαδικασία. Τι προβλέπεται για επενδυτές και Διαχειριστές Οι επενδυτές υποχρεώνονται από το νέο νόμο να τηρούν αυστηρά ορόσημα ώστε να εγκατασταθούν τα έργα που μπορούν να κατασκευαστούν. Στόχος είναι να προχωρά το έργο εντός 12 μηνών από την προσφορά σύνδεσης ως την άδεια εγκατάστασης. Ο νόμος επίσης στοχεύει να κινητοποιεί τους Διαχειριστές του ηλεκτρικού συστήματος να επιδιώκουν τη μέγιστη απορρόφηση, και να προωθούν παράλληλα την αδειοδότηση με τα έργα σύνδεσης και τον σταθμό ΑΠΕ. Ταυτόχρονα, μειώνονται οι καθυστερήσεις και οι αναμονές αφού οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις για οριστική προσφορά σύνδεσης για μείωση ισχύος θα προχωρούν παράλληλα με τα έργα. Σε περίπτωση που οι Διαχειριστές καθυστερούν τις άδειες, προβλέπονται κυρώσεις και προωθείται η ψηφιοποίηση ώστε να υπάρχει καθεστώς διαφάνειας για τους επενδυτές. Η αύξηση της χωρητικότητας στο δίκτυο αποτελεί βασική προτεραιότητα του νομοσχεδίου, το οποίο επιχειρεί να προωθήσει την αυτοπαραγωγή και τον συμψηφισμό. Ο ΔΕΔΔΗΕ θα υπολογίζει τα διαθέσιμα υπόλοιπα ισχύος των υποσταθμών. Στα δίκτυα όπου θα δώσει περιθώριο ισχύος για αυτοπαραγωγή ή net metering έως 10 κιλοβάτ, θα δοθεί χώρος στους καταναλωτές, οικιακούς, αγρότες και βιομηχανία. Η εκτίμηση του ΥΠΕΝ είναι ότι μέσα από αυτή την παρέμβαση θα εγκατασταθούν 200.000 μικρά φωτοβολταϊκά με συνολική ισχύ 2 γιγαβάτ στο εξής.

Επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά, στον τουρισμό και -για πρώτη φορά- στην οικιστική ανάπτυξη, συνολικού ύψους 761 εκατ. ευρώ εντάσσονται στις στρατηγικές επενδύσεις με απόφαση της Διϋπουργικής Επιτροπής. Δύο μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις, μία τουριστική και η μοναδική, έως τώρα, επένδυση οικιστικής ανάπτυξης που περιλαμβάνεται στις στρατηγικές επενδύσεις και έχει προκαλέσει έντονες τοπικές αντιδράσεις, εγκρίθηκαν σήμερα από τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων, συνολικού ύψους περίπου 761.350.000 ευρώ. Μεταξύ των τεσσάρων φακέλων που πήραν το «πράσινο φως» περιλαμβάνεται και η επένδυση των Hines και Henderson Park για την κατασκευή 400 πολυτελών κατοικιών στη Βούλα, για την οποία έχει εκφράσει έντονες ενστάσεις ο Δήμος Βούλας - Βάρης - Βουλιαγμένης. Είναι η πρώτη φορά, μάλιστα, όπου μια επένδυση οικιστικής ανάπτυξης περιλαμβάνεται σε στρατηγικές επενδύσεις για να προωθηθεί με διαδικασία γρήγορης αδειοδότησης (fast track). Συγκεκριμένα, η Διυπουργική αποφάσισε την ένταξη των εξής τεσσάρων επενδύσεων στις διαδικασίες των Στρατηγικών Επενδύσεων του ν. 4608/2019: Επενδυτικό σχέδιο «ΑΝΑΠΤΥΞΗ Φ/Π 700 MW» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «ΕΝΙΠΕΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ» Ο επενδυτικός φάκελος «Ανάπτυξη Φ/Π 700 ΜW» της εταιρείας ΕΝΙΠΕΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε. κατατέθηκε στην εταιρεία ENTERPRISE GREECE τον Δεκέμβριο 2020. Η επενδυτική πρόταση αφορά στη μελέτη και ανάπτυξη εγκατάστασης και λειτουργίας φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 700 ΜW και συνολικής ετήσιας παραγόμενης ενέργειας 1.022.407.000 kWh στις περιοχές Σκοπιά και Καλλιθέα του Δήμου Φαρσάλων της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Παράλληλα το έργο θα διαθέτει σύστημα αποθήκευσης. Ο προϋπολογισμός του έργου είναι €350.000.000,00, αναμένεται να συμβάλλει στη δημιουργία 1.100 θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου και τελικά, 38 νέων ΕΜΕ(Ετήσιες Μονάδες Εργασίας). Επενδυτικό σχέδιο «ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ 362,75 MW» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «ΚΑΡΑΤΖΗΣ ΑΕ» Ο επενδυτικός φάκελος «ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ 362,75MW» της εταιρείας ΚΑΡΑΤΖΗΣ ΑΕ κατατέθηκε στην εταιρεία ENTERPRISE GREECE τον Νοέμβριο 2020. Η προτεινόμενη επένδυση αφορά συγκεκριμένα την κατασκευή 52 Φωτοβολταϊκών Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής ισχύος 362,75 MW, στις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλίας και Μακεδονίας, σε αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 5.484.166,38 τ.μ. Η επένδυση θα πραγματοποιηθεί από την εταιρεία ΚΑΡΑΤΖΗΣ ΑΕ. Ενδεικτικά, ο Όμιλος ΚΑΡΑΤΖΗ δραστηριοποιείται και στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το 2010 με την κατασκευή Φωτοβολταϊκών Πάρκων στην Κατερίνη, τη Λάρισα, τη Βοιωτία και το Ηράκλειο και συνεχιζόμενες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης εκτιμάται ότι είναι 184,5 εκατ. €. Το προτεινόμενο έργο των 52 Φωτοβολταϊκών Σταθμών συνολικής ισχύος 362,75MW χωροθετείται στη γεωγραφική περιοχή των Π.Ε. Κιλκίς και Λάρισας. Επενδυτικό σχέδιο «VOULA PROJECT» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «VHPH PROPERTIES ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Ένα έργο αμιγούς ανάπτυξης κατοικιών το οποίο εντάσσεται στις στρατηγικές επενδύσεις είναι ο επενδυτικός φάκελος με τίτλο "ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ – ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ «PROJECT VOULA»" της εταιρείας “VHPH PROPERTIES” (των Hines και Henderson Park), που κατατέθηκε στην ENTERPRISE GREECE στις 24 Δεκεμβρίου 2020. Η προτεινόμενη επένδυση αφορά έργο οικιστικής – τουριστικής ανάπτυξης σε οικοδομικά τετράγωνα του Δήμου Βούλας Αττικής. Το έργο προϋπολογίζεται στα €135.921.252 και αναμένεται να δημιουργηθούν κατά βιώσιμο τρόπο 50 νέες ΕΜΕ (Ετήσιες Μονάδες Εργασίας). Το προτεινόμενο έργο αφορά ανάπτυξη συνολικής έκτασης περίπου 71.000 τετρ. μέτρων. Το έργο ακολουθεί το υφιστάμενο χωροταξικό – πολεοδομικό πλαίσιο (Ρυθμιστικό Αττικής, ΓΠΣ Βούλας, κλπ) και θα αναπτυχθεί σε 3 φάσεις. Συνολικά θα περιλαμβάνει 250-350 διαμερίσματα και κατοικίες, καθώς και γυμναστήρια, πισίνες, παιδικές χαρές, ασφάλεια και υπόγειους χώρους στάθμευσης. Σύμφωνα με τον φάκελο που έχει υποβληθεί, το μοναδικό μέγεθος και η δυνατότητα οικοδόμησης επιτρέπουν ένα συνεκτικό γενικό σχέδιο οικιστικής – τουριστικής ανάπτυξης στην Αθήνα (ένας σπάνιος τύπος Ελληνικού προϊόντος το οποίο απευθύνεται στην Διεθνή αγορά ακινήτων). Επενδυτικό σχέδιο «ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΟΥΚΟΥΝΑΡΙΕΣ - ΝΗΣΟΥ ΣΚΙΑΘΟΥ, Π.Ε. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «ELIVI HOTELS SA» Ο επενδυτικός φάκελος «Ανάπτυξη κύριου ξενοδοχειακού καταλύματος στη νήσο Σκιάθο, συνολικής δυναμικότητας 267 δωματίων – 534 κλινών» της εταιρείας – ELIVI HOTELS S.A προβλέπει ότι η εταιρεία θα κατασκευάσει και θα εκμεταλλευτεί ένα νέο κύριο ξενοδοχειακό κατάλυμα στην περιοχή Κουκουναριών της νήσου Σκιάθου, συνολικής δυναμικότητας 267 δωματίων – 534 κλινών. Ο συνολικός προϋπολογισμός της επένδυσης εκτιμάται ότι είναι 64.480.000 ευρώ. Ειδικότερα το επιχειρηματικό σχέδιο έχει ως στόχο την κατασκευή ενός ξενοδοχειακού συγκροτήματος συνολικής έκτασης 129.584 τ.μ. Η συνολική επένδυση ανέρχεται σε ΕΥΡΩ 64 480 000, το 59.7% του συνολικού κόστους της νέας επένδυσης θα καλυφθεί από ίδια κεφάλαια, ενώ το υπόλοιπο 40.3% θα καλυφθεί από τραπεζικό δανεισμό. Για την κάλυψη των αναγκών λειτουργίας της ξενοδοχειακής μονάδας, προβλέπεται η απασχόληση 320 ατόμων εποχιακής απασχόλησης (6 μήνες / 150 ημέρες εργασίας το χρόνο) και 27 ατόμων μόνιμης απασχόλησης (12 μήνες / 300 ημέρες εργασίας). Παράλληλα, η Διυπουργική ενέκρινε την τροποποίηση προηγούμενης απόφασης ΔΕΣΕ που αφορά στην ένταξη του επενδυτικού σχεδίου «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΨΥΧΗΣ» στο Νομό Ηρακλείου της Περιφέρειας Κρήτης, του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «ΒΗΤΑ ΠΡΩΤΗ ΑΕ», στις διαδικασίες των Στρατηγικών Επενδύσεων του ν. 3894/2010.

Τη στάση του κοινού απέναντι στην παραγωγή και εκμετάλλευση της πράσινης ενέργειας με τη βοήθεια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εξετάζει η Πανελλήνια Κοινωνική Έρευνα (2021) που εκπονήθηκε από τον Πάνο Κοσμόπουλο, Διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικού και Ενεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων και Οικισμών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και τους συνεργάτες του. Η έρευνα πραγματοποιείται από μέλη της K-ecoprojects co. και μεγάλο αριθμό φοιτητών, μεταπτυχιακών σπουδών και διδακτορικών που έχουν παρακολουθήσει τις διαλέξεις των καθηγητών. Οι συμμετέχοντες καλούνται να σχολιάσουν τις εφαρμογές μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας Α.Π.Ε., και ιδιαίτερα τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες, τα οποία φαίνεται να έρχονται σε σύγκρουση με την παραδοσιακή στάση των ανθρώπων απέναντι στο περιβάλλον της χώρας, τόσο κατασκευασμένων όσο και φυσικών - ιδιαίτερα. Εξετάζεται επίσης η οικονομική πτυχή των Α.Π.Ε., όσον αφορά τη στάση των ανθρώπων απέναντι τόσο στα οικονομικά των νοικοκυριών όσο και στην οικονομία της χώρας. Kάποια από τα βασικά συμπεράσματα Από τη διεξαγωγή της μελέτης προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα: Το κοινό γνωρίζει ότι οι Α.Π.Ε. συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση της ρύπανσης του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα παρέχουν ευκαιρία μείωσης της εξάρτησης από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος θεωρείται ότι συμβάλλει στη μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και ίσως στη μείωση της κλιματικής αλλαγής. Ελπίζουν επίσης ότι οι Α.Π.Ε. θα βοηθήσουν οικονομικά τόσο τη χώρα όσο και την οικονομία των νοικοκυριών. Όσον αφορά τα φωτοβολταϊκά, για τα οποία, τα προηγούμενα χρόνια, έχει τρέξει μια μεγάλη εκστρατεία για την εγκατάστασή τους σε σπίτια, αλλά έχει ακολουθηθεί από μια πτωτική τιμολογιακή πολιτική, το κοινό δείχνει απογοητευμένο, και λέει ότι μόνο οι μεγάλες εταιρείες επωφελούνται από την εφαρμογή φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών. Ωστόσο, εάν οι άνθρωποι έχουν τη διαβεβαίωση της ικανοποιητικής οικονομικής αποπληρωμής και της απλής γραφειοκρατίας, είναι πρόθυμοι να προχωρήσουν στην εγκατάσταση. Ένα άλλο ενδιαφέρον ζήτημα είναι η μεταβαλλόμενη στάση απέναντι στην αισθητική του περιβάλλοντος για την εγκατάσταση πάρκων ανανεώσιμης ενέργειας σε όλη τη χώρα. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ερευνών μας που γίνονται ανά διετία από το 2001 (π.χ. 2007, 2009), κάποιες ομάδες φαινόταν να είναι σταθερά κατά των εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος ως κύριο επιχείρημα. Σήμερα, οι περισσότεροι άνθρωποι φαίνεται να ενδιαφέρονται περισσότερο για την εγκατάσταση Α.Π.Ε., τόσο φωτοβολταϊκών σε κτίρια και χωράφια, όσο και ανεμογεννητριών σε σέλες βουνών, φαίνεται να είναι πιο αποδεκτές σε σχέση με τις αντίστοιχες προηγούμενες έρευνές μας (αισθητικοί λόγοι). Οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πραγματικά για το περιβάλλον, για την εθνική οικονομία, για την απελευθέρωση από τα εισαγόμενα καύσιμα, και ιδιαίτερα φυσικά, για προσωπικό / οικογενειακό οικονομικό όφελος από την εφαρμογή των Α.Π.Ε., αλλά είναι επίσης απογοητευμένοι από τη νέα οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται για τις Α.Π.Ε.. καθώς και τη σχετική γραφειοκρατία. Σημειώνεται ότι το ερευνητικό έργο, που αφορά τη στάση των ανθρώπων απέναντι στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 και συνεχίζεται, σε όλη την Ελλάδα μέσω της συλλογής ερωτηματολογίων, και έχει καλύψει τον αριθμό των έγκυρων ερωτηματολογίων 1042 (έως 3 Ιουνίου 2021).