Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1453 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      “Στη δεύτερη φάση των μέτρων για COVID-19 , είναι πολύ σημαντικό να επικεντρώσουμε στη βιώσιμη κινητικότητα και στην ποδηλασία. Αυτός είναι ο πιο αποτελεσματικός, και υγιεινός τρόπος για να γίνονται πολλές διαδρομές από τους πολίτες της Ρώμης“, λέει ο Enrico Stefàno, πρόεδρος της Επιτροπής Κινητικότητας της Ρώμης . Η Δήμος της Ρώμης δημιουργεί 150 χιλιόμετρα προσωρινών και μόνιμων ποδηλατικών διαδρομών στους κύριους δρόμους της πόλης και κατά μήκος άλλων βασικών διαδρομών για υποστήριξη της ασφαλούς κινητικότητας. Η δήμαρχος της πόλης Virginia Raggi, δήλωσε ότι «ενθαρρύνοντας την ενεργή κινητικότητα, θα είμαστε σε θέση να περιορίσουμε τη χρήση αυτοκινήτων και να μειώσουμε την πίεση στις δημόσιες συγκοινωνίες».
      Η κατασκευή της πρώτης διαδρομής στο Piazzale Cina ξεκίνησε στις 7 Μαΐου. Η κατασκευή αυτή είναι πολύ απλή και με ελάχιστο κόστος: νέα σήματα δρόμου με ποδήλατο υποδεικνύουν τη λωρίδα για τα οχήματα αυτά (τα ποδήλατα), η οποία αντικαθιστά εκείνη που προηγουμένως ήταν λωρίδα μόνο για αυτοκίνητα. Τέτοιες απλές και εύκολες στην εφαρμογή μέθοδοι επιτρέπουν τη γρήγορη δημιουργία ενός μεγάλου δικτύου, το οποίο είναι κρίσιμο δεδομένης της επείγουσας κατάστασης σήμερα.
      Ορισμένες από τις διαδρομές είχαν ήδη προβλεφθεί με το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας της πόλης. Η συνεργασία και ανταλλαγή καλών πρακτικών έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του λεγόμενου σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το ποδήλατο: οι βέλτιστες πρακτικές από άλλες πόλεις συνέβαλαν στη γρήγορη μεταφορά καλών πρακτικών και λύσεων και κινητοποίησαν για συνολικό όραμα.
      Οι διαδρομές αυτές αυξάνουν άμεσα και αποτελεσματική την μετακίνηση με ποδήλατο σήμερα στη Ρώμη. Το σχέδιο προβλέπει επίσης έναν διευρυμένο ρόλο για τα ποδήλατα που μεταφέρουν φορτία μέσα στην πόλη. Η Ρώμη είχε ένα από τα χειρότερα συστήματα μετακινήσεων, που βασίζονταν πολύ στη χρήση ΙΧ, κάτι που συμβάλλει στην ατμοσφαιρική ρύπανση αλλά και σε υπερβολικές δαπάνες των νοικοκυριών για μετακινήσεις αφού οι κάτοικοι της Ρώμης δαπανούν 135.000.000 ώρες για μετακινήσει κάθε χρόνο.
      Η Ρώμη είναι μία από τις πολλές πόλεις που υλοποιούν με προσωρινές και μόνιμες ρυθμίσεις την επέκταση ποδηλατικών διαδρομών, επιταχύνοντας την υλοποίηση σχεδίων με ορίζοντα το 2030 και μετά ή ξεκινώντας τώρα νέα σχέδια για στήριξη του ποδηλάτου. Στην περίπτωση της Ρώμης και άλλων πόλεων, το πρόγραμμα CIVITAS έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την ποδηλασία.
      Rome responds to COVID-19 with 150 kilometres of cycle routes
      Last week, Rome’s city council approved the construction of 150 kilometers of temporary and permanent cycle routes on the city’s main streets and along other key routes. With the Italian capital only beginning to emerge from a long and intense lockdown, local authorities consider cycling an effective way for residents to remain mobile whilst adhering to the physical distancing rules in place to combat COVID-19. The steps taken to support cycling have numerous benefits, as Virginia Raggi, Mayor of Rome attests, “by encouraging active mobility, we will be able to limit the use of cars and reduce the strain on public transport.” Aside from this, the cycling infrastructure should also help create the interconnected transport network envisioned for the Italian capital within its Sustainable Urban Mobility Plan (SUMP).
      Construction on the first route at the Piazzale Cina began on 7 May. New road markings indicate the cycle lane, which replaces what had previously been a car-only lane. Such simple and easy-to-implement methods enable the quick creation of a large network, which is crucial given the current situation’s urgency. Some of the routes were already foreseen with the city’s SUMP. Handshake played a crucial role in formulating the so-called cycling emergency plan: best practice from fellow cities in the project informed practical implementation and inspired the overall vision. Most importantly, the routes shoud “systematically boost the level of cycling in Rome; this is what the city wants to achieve with Handshake’s help“, comments Francesco Iacorossi, Project Manager, Roma Servizi per la Mobilità. The plan also foresees an expanded role for cargobikes in the city’s logistics system.
      Statistics
      2,876,614 Population
      20k/day Amount of cyclists (on busiest route)
      613 Car ownership rate (cars per 1000 residents)
      1285 km² City area
      125 km Length of cycle network
      Enrico Stefàno, President of Rome’s Mobility Commission, says, “in phase two of our COVID-19 response, it has become more important to focus on sustainable mobility and cycling. The latter is the most effective, efficient and healthy way to complete many journeys made by people in Rome.”
      Rome has much unfulfilled potential when it comes to active mobility. Cycling has a crucial role to play in reducing congestion and improving the quality of life for all in the Italian capital. Main cycling challenges: A combination of a lack of a cycling culture and proper infrastructure and the influence of decades of car-oriented policies has created a potent mix – one of the Europe’s highest car ownership rates ande one of its lowest cycling rates. The exensive use of private vehicles does not only have a high environmental cost, but also an economic one: Rome’s inhabitants spend 135 million hours commuting each year. There exists great promise for sustainable urban mobility to become an integral part of the city fabric, and in the process make it a more liveable place for residents and tourists alike.
      Find out more on what the Italian capital is doing in Handshake on its dedicated page.
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Την ανάγκη η Ελλάδα να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει το «υδάτινο» μέλλον της επισημαίνει το National Geographic με αφορμή το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται στην 26η θέση της λίστας των χωρών που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας.
      Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή φέρνει πιο κοντά τον κίνδυνο ένα 30% της επιφάνειας της Ελλάδας να γίνει έρημος μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
        Συνολικά η Ελλάδα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά κατά κεφαλήν προμηθειών νερού ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου αλλά οι βροχοπτώσεις διαφέρουν σημαντικά σε όλη την επικράτεια, επισημαίνει το περιοδικό.   https://www.nationalgeographic.com/science/2020/05/partner-content-where-our-water-goes-greece/#/greece-water-crisis5.jpg
      Σύμφωνα με τα στοιχεία ενώ οι δυτικές περιοχές είναι σχετικά υγρές και στα βουνά τους καταγράφονται 85 ίντσες βροχής το χρόνο, άλλες περιοχές μετα βίας φτάνουν τις 15 ίντσες. «Η ανισορροπία αυτή φέρνει περιοχές όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ελλείψεων. Και η κλιματική αλλαγή θα κάνει τα πράγματα χειρότερα» αναφέρεται στο άρθρο του Jon Heggie για το National Geographic.   O συντάκτης σημειώνει ότι μέχρι το 2050 η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου με 18% λιγότερες βροχοπτώσεις. «Οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες ενώ η "επαναφόρτιση" του υδροφόρου ορίζοντα, στον οποίο βασίζεται η Ελλάδα, θα συνεχίζει να μειώνεται» αναφέρεται χαρακτηριστικά και επισημαίνεται ότι στην χώρα μας περισσότερο από το 40% του πόσιμου νερού προέρχεται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα.

      «Σε περιοχές, όμως, όπως η Κρήτη και η Κόρινθος το υπόγειο νερό αντλείται πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να αποκατασταθεί με φυσικό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μειώνονται τα αποθέματα αλλά την ίδια ώρα το θαλασσινό νερό "μολύνει" όλο το απόθεμα» προστίθεται στο άρθρο.
      Ειδικά για τα μικρά νησιά το άρθρο προτείνει ως λύση την εφαρμογή της τεχνικής της αφαλάτωσης. «Η Ελλάδα έχει ήδη τη δυνατότητα να παράγει 20.000 κυβικά μέτρα φρέσκου νερού την ημέρα με τη μέθοδο αυτή με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να επεκτείνει τον αριθμό των μικρού μεγέθους τέτοιων εργοστασίων προκειμένου κάθε νησί να είναι τελείως αυτόνομο ως προς την παροχή νερού» αναφέρεται στο άρθρο στο οποίο γίνεται ειδική αναφορά σε μια μονάδα στη νήσο Στρογγύλη η οποία παίρνοντας ενέργεια από τον ήλιο παράγει 5 κ.μ. νερό την ημέρα αλλά και σε δύο μονάδες στο Καστελόριζο οι οποίο παράγουν 400 κ.μ. νερό την ημέρα με κόστος παραγωγής στο 1/5 της μεταφοράς αντίστοιχης ποσότητας νερού με πλοίο-υδροφόρα.

      Πρόβλημα ωστόσο ίσως να αντιμετωπίσει τα επόμενα 30 χρόνια και η Αθήνα, σύμφωνα με τον συντάκτη του άρθρου, με την αύξηση της ζήτησης να κινείται σε ρυθμούς 6% τον χρόνο «όχι μόνο λόγω της αύξησης του πληθυσμού αλλά και λόγω της αύξησης των σπιτιών με "διψασμένους" κήπους».

      Το άρθρο, πάντως, δεν μένει μόνο στις διαπιστώσεις αλλά σε αυτό περιγράφονται και προστάσεις για τη μείωση της κατανάλωσης νερού στα νοικοκυριά στα οποία αντιστοχεί το 14% της κατανάλωσης - σχεόν 177 λίτρα την ημέρα ανά άτομο. Ένα ντους μικρότερης διάρκειας μπορεί να γλιτώσεις 12 λίτρα νερό το λεπτό ενώ παρά το γεγονός ότι έχουν υιοθετηθεί τα διπλά καζανάκια ακόμα υπάρχει ποσότητα 9 λίτρων ανά πάτημα σε κάθε χρήση. Τα πλυντήρια πιάτων καταναλώνουν περίπου 8 λίτρα αντί για 60 λίγρα για πλύσιμο στο χέρι.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Η είσοδος της ηλεκτροκίνησης στην καθημερινότητα της χώρας είναι ένα “στοίχημα” που έχει βάλει η κυβέρνηση, ενώ θα μπορέσει να δώσει “ανάσα” σε αρκετούς παραγωγικούς κλάδους της χώρας. Στόχος της κυβέρνησης είναι, όπως αναφέρεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, μέχρι το 2030, ένα στα τρία οχήματα που κινούνται στην χώρα, να είναι ηλεκτρικά.
      Για να έρθει όμως η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα, δεν αρκεί η θέληση. Χρειάζονται ρυθμίσεις και τομές από την μεριά της πολιτείας, προκειμένου να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα σε πολίτες και επιχειρήσεις. 
      Σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένεται να παρουσιάσει τον οδικό άξονα εισαγωγής της ηλεκτροκίνησης στη χώρα και τους κύριους άξονες του νομοσχεδίου που θα έρθει σύντομα στη Βουλή, ίσως και την επόμενη εβδομάδα. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του υπουργείου, το νομοσχέδιο θα περιέχει φορολογικά και επενδυτικά κίνητρα, τόσο για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, όσο και για την δημιουργία δικτύου φόρτισης σε όλη τη χώρα. 
      Κίνητρα αγοράς
      Με κίνητρα αγοράς το υπουργείο θα προσπαθήσει να ενισχύσει τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων, σκούτερ και ποδηλάτων. Όπως φαίνεται, η επιδότηση για την αγορά αυτοκινήτων θα είναι 5.000 ευρώ ενώ αντίστοιχα θα υπάρξουν επιδοτήσεις και για την αγορά σκούτερ και ποδηλάτων. 
      Ταυτόχρονα ετοιμάζεται και ειδική μείωση στον ΦΠΑ, ενώ στο πλάνο είναι και η παροχή ειδικών κινήτρων, όπως η ελεύθερη στάθμευση, τα μειωμένα διόδια και φυσικά η ελεύθερη κίνηση στον δακτύλιο. 
      Επενδυτικά κίνητρα
      Για να μπορέσει όμως κάποιος να αποκτήσει ηλεκτρικό όχημα, θα πρέπει να γνωρίζει πως υπάρχει δίκτυο φόρτισης στους δρόμους της χώρας. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που έρχεται στη Βουλή, διευθετείται το θεσμικό καθεστώς για την εγκατάσταση σημείων φόρτισης σε δημόσιους χώρους. 
      Σύμφωνα με τις μελέτες του ΔΕΔΔΗΕ, έχει υπολογιστεί ότι οι δημόσιες εγκαταστάσεις ημί-ταχείας φόρτισης που θα απαιτηθούν στη χώρα κυμαίνονται ανάλογα με το βαθμό διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης από 1.078 έως 3.057 με επικρατέστερο το σενάριο των 1.448.
      Οι σταθμοί φόρτισης οι οποίοι έχει υπολογιστεί ότι θα πρέπει να εγκατασταθούν σε λιμάνια, δρόμους και αεροδρόμια, θα πρέπει να είναι 338, ενώ ο ελάχιστος αριθμός τους δεν θα πρέπει να είναι λιγότερος από 296.
      Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση σκοπεύει να δώσει επενδυτικά κίνητρα και σε ξένες βιομηχανίες να έρθουν στην χώρα μας και να εγκαταστήσουν γραμμές παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων, εξαρτημάτων και φορτιστών.
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα τροπικά δάση μπορεί να χάσουν τον ρόλο τους ως σημαντική δεξαμενή άνθρακα εάν η ημερήσια θερμοκρασία υπερβεί τους 32 βαθμούς Κελσίου, μια κατάσταση που θα πλήξει σχεδόν τα τρία τέταρτα αυτών των δασών, εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη φτάσει τους 2 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύει το περιοδικό Science.
      «Τα τροπικά δάση αποθηκεύουν επί του παρόντος το ισοδύναμο ενός τετάρτου του αιώνα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο, η υπερθέρμανση του πλανήτη κινδυνεύει να μειώσει αυτό το απόθεμα εάν η ανάπτυξη των δέντρων μειωθεί ή αν το ποσοστό θνησιμότητας των δέντρων αυξηθεί, επιταχύνοντας παράλληλα την κλιματική αλλαγή», σύμφωνα με δελτίο Τύπου του Cirad, το οποίο συμμετείχε σε αυτή τη μελέτη έχοντας κινητοποιήσει 225 ερευνητές.
      Οι ερευνητές μέτρησαν περισσότερα από μισό εκατομμύριο δέντρα σε 813 τροπικά δάση σε όλο τον κόσμο για να υπολογίσουν την αποθηκευμένη ποσότητα του άνθρακα.
      Επί του παρόντος, τα τροπικά δάση έχουν τον ρόλο τους ως δεξαμενές άνθρακα, παρά την αύξηση των θερμοκρασιών, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
      Όμως, το απόθεμα του άνθρακα που υπάρχει σε αυτά τα δάση παραμένει σταθερό έως μια ημερήσια θερμοκρασία 32 βαθμών Κελσίου. Πέρα από το όριο αυτό, το συγκεκριμένο απόθεμα μειώνεται δραστικά, σύμφωνα με τον Μπρουνό Ερό, εκ των συντακτών της μελέτης και ειδικό στα τροπικά δάση στη μονάδα Δάση και Κοινωνίες του Cirad (Κέντρο Διεθνούς Συνεργασίας στην Αγρονομική Έρευνα για την Ανάπτυξη).
      Ο υφιστάμενος στόχος που ορίστηκε από τη Συμφωνία του Παρισιού για τη διατήρηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 2°C μπορεί να υπερβεί αυτούς τους 32 βαθμούς για μεγάλο αριθμό τροπικών δασών.
      «Εάν περιορίσουμε τις παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες σε μια αύξηση 2 βαθμών Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, αυτό ωθεί σχεδόν τα τρία τέταρτα των τροπικών δασών πάνω από το όριο της θερμοκρασίας που έχουμε προσδιορίσει», προειδοποιεί ο Μάρτιν Σάλιβαν, ο κύριος συντάκτης της δημοσίευσης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς και στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, το οποίο επικαλείται η ανακοίνωση.
      Ο κίνδυνος μπορεί να είναι τότε ότι τα δάση, με τη σειρά τους, να «εκπέμπουν άνθρακα».
      «Κάθε βαθμός αύξησης της θερμοκρασίας μπορεί να απελευθερώνει 51 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τροπικά δάση στην ατμόσφαιρα», επισημαίνει ο Μάρτιν Σάλιβαν.
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Απότομη επιστροφή της κυκλοφορίας στους δρόμους την τελευταία εβδομάδα δείχνουν τα στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην πρωτεύουσα. Τις τελευταίες ημέρες, το δελτίο τιμών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που εκδίδει το υπουργείο Περιβάλλοντος δείχνει απότομη αύξηση στις τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) και των αιωρούμενων μικροσωματιδίων (ΑΣ10). Είναι το τέλος μιας δίμηνης... ανάπαυλας (από τους ρύπους) για όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις, όπως επιβεβαιώνουν στοιχεία από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.
      Τις τελευταίες ημέρες, λοιπόν, οι τιμές των δύο βασικών ρύπων που συνδέονται με τη ρύπανση από τα αυτοκίνητα έχουν πάρει την ανιούσα. Αρκετές ημέρες και σε αρκετούς σταθμούς οι τιμές του ΝΟ2 ξεπέρασαν τα 150 μg/m3, ενώ τα ΑΣ10 κυμάνθηκαν μεταξύ 20-50 μg/m3. Παρότι δεν υπάρχουν ακόμα συνολικά στοιχεία, είναι πλέον προφανές ότι η εικόνα έχει αλλάξει.
      Μία εβδομάδα νωρίτερα η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (που έχει δημιουργήσει ειδική πλατφόρμα με στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση και τον κορωνοϊό), η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Αθήνα και σε αρκετές ελληνικές πόλεις εξακολουθούσε να κυμαίνεται σε πρωτόγνωρα χαμηλά επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα:
      – Στην Αθήνα η μέση τιμή του ΝΟ2 όλη την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 29,6 μg/m3. Δύο εβδομάδες νωρίτερα, την εβδομάδα 20-26 Απριλίου η μέση τιμή ήταν 19,8 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου 20,9 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 43 μg/m3.
      – Στη Θεσσαλονίκη, η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ήταν την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου στα 12,5 μg/m3, στις 20-26 Απριλίου στα 13,7 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου στα 17 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 21,7 μg/m3.
      – Στην Πάτρα, η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ήταν την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου στα 14,8 μg/m3, στις 20-26 Απριλίου στα 13,9 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου στα 14,6 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου στα 28,8 μg/m3.
      Χαμηλές, αλλά όχι «εξαφανισμένες» ήταν οι τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων το τελευταίο δίμηνο. Οι τιμές τους είχαν ως εξής στις τέσσερις πόλεις που αναμεταδίδουν στοιχεία στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος.
      – Στην Αθήνα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου (4-10) η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 16 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν (κατά μέσον όρο πάντα) μεταξύ 20 και 23,6 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 33,1 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 16,6 μg/m3.
      – Στη Θεσσαλονίκη, την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 27,1 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 26,8 και 34,2μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 41,2 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 25,2 μg/m3.
      – Στην Πάτρα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 17,9 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 17,4 και 22,8 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 25,7 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 20,4 μg/m3.
      – Στη Λάρισα την πρώτη εβδομάδα του Μαΐου η μέση τιμή των ΑΣ10 ήταν 18,6 μg/m3. Ολο τον Απρίλιο κυμάνθηκαν μεταξύ 19,1 και 25,9 μg/m3, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου (2-8 Μαρτίου) ξεκίνησαν από 30 μg/m3 και έπεσαν στο τέλος του μήνα (23-29 Μαρτίου) στα 17,6 μg/m3.
      Στην Ευρώπη
      «Τα στοιχεία από τις ευρωπαϊκές πόλεις δείνουν πώς οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 –ενός ρύπου που σχετίζεται κυρίως με την κίνηση οχημάτων– έπεσαν σε πολλές πόλεις όπου επιβλήθηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας. Παρότι η ταυτόχρονη μείωση στις συγκεντρώσεις των μικροσωματιδίων αναμενόταν, δεν είναι αντίστοιχη με εκείνη του ΝΟ2. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι τα αιωρούμενα μικροσωματίδια προέρχονται όχι μόνο από το κυκλοφοριακό, αλλά και από διάφορες άλλες πηγές, όπως η οικιακή θέρμανση και οι βιομηχανικές δραστηριότητες. Επίσης, ένα σημαντικό μέρος των αιωρούμενων μικροσωματιδίων δημιουργείται στην ατμόσφαιρα από την αλληλόδραση με άλλους αέριους ρύπους, όπως την αμμωνία, που προέρχεται αυτή την περίοδο από τη χρήση γεωργικών λιπασμάτων. Αλλοι παράγοντες, όπως οι καιρικές συνθήκες, μπορεί να έχουν συμβάλει σημαντικά στη μείωση που βλέπουμε σε συγκεντρώσεις ρύπων. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί δεν έχουν όλες οι περιοχές την ίδια πτώση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.
      Να σημειωθεί ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος είναι συνδεδεμένος με ένα δίκτυο 3.000 σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο μετρήσεις. Τονίζεται ότι τα στοιχεία για την πτώση της ρύπανσης στην Αθήνα αντιστοιχούν με τα κυκλοφοριακά στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής. Ειδικά από την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής των περιορισμών, στα μέσα Απριλίου, η κυκλοφορία έπεσε κατά 52,8% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο διάστημα και παρέμεινε έτσι με μικρές αυξομειώσεις μέχρι που από τα μέσα Απριλίου άρχισε μια μικρή σταδιακή αύξηση της κίνησης.
      Για παράδειγμα, στη λεωφόρο Κηφισού την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου η μέση κυκλοφορία ήταν 5.335 οχήματα ανά ώρα (λίγο υψηλότερη από το αντίστοιχο διάστημα του 2019), έπεσε στις 2.558 οχήματα/ώρα στις 23-29 Μαρτίου και αυξήθηκε έως τις 2.836 οχήματα ανά ώρα έως τη δεύτερη εβδομάδα του Απριλίου.
      Ενα ενδιαφέρον στοιχείο
      Μια ενδιαφέρουσα πτυχή, πάντως, που αναφέρθηκε την τελευταία εβδομάδα στις τακτικές ενημερώσεις της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας είναι ότι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κάνει ισχυρότερη την ηλιακή ακτινοβολία που φθάνει στο έδαφος.
      «Είναι απόλυτα φυσιολογικό», εξηγεί στην «Κ» ο Βαγγέλης Γερασόπουλος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση απορροφά ή αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία. Γι’ αυτό και σε αυτή την ιδιαίτερη περίοδο που ζούμε, έχει ανοίξει η συζήτηση σε επιστημονικό επίπεδο σχετικά με το κατά πόσον η μείωση συγκεκριμένων ρύπων, όπως τα αιωρούμενα μικροσωματίδια, τελικά συντείνουν στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Πάντως, το ενθαρρυντικό είναι ότι, όπως αναφέρουν πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις ξένων πανεπιστημίων, όσο πιο έντονη είναι η ηλιακή ακτινοβολία τόσο πιο εύκολα εξοντώνεται ο κορωνοϊός».
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Τεράστια μείωση στις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα παρατηρήθηκε την εποχή της καραντίνας στο Ηράκλειο της Κρήτης, αφού έφτασε το 75% στο κέντρο της πόλης. Μάλιστα, είναι η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ επτά ευρωπαϊκών πόλεων (Ηράκλειο, Βασιλεία, Βερολίνο, Φλωρεντία, Πέζαρο, Ελσίνκι και Λονδίνο), οι οποίες διαθέτουν μικρομετεωρολογικούς πύργους, με κατάλληλο εξοπλισμό, για απευθείας μέτρηση της ροής CO2 από την τρισδιάστατη αστική επιφάνεια στην ατμόσφαιρα. Η μικρότερη μείωση των εκπομπών παρατηρήθηκε σε αστική περιοχή του Βερολίνου με σημαντικό ποσοστό βλάστησης κι έφτασε το 8%.
      Αυτό έδειξε μελέτη που δημοσιεύθηκε στον επίσημο δικτυακό τόπο του ICOS (Διεθνές Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης των Εκπομπών CO2). Αν και αυτή η μείωση δεν είναι αρκετά ισχυρή για να είναι ανιχνεύσιμη σε πλανητική κλίμακα στην ατμόσφαιρα, ωστόσο, σε τοπική κλίμακα μπορούν να παρατηρηθούν σημαντικές αλλαγές στις εκπομπές.
      Στη διεθνή ερευνητική ομάδα που διεξάγει την εν λόγω μελέτη, συμμετείχαν από το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης και Εφαρμογών σε Αστικό και Φυσικό Περιβάλλον του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, ο Δρ. Νεκτάριος Χρυσουλάκης, επικεφαλής του εργαστηρίου, και ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Δρ. Σταύρος Σταγάκης.
      «Το μέγεθος της μείωσης των εκπομπών CO2, ποικίλλει στις διάφορες αστικές περιοχές που εξετάστηκαν, λόγω των διαφορετικών τοπικών χαρακτηριστικών και του διαφορετικού επιπέδου αυστηρότητας των περιοριστικών μέτρων σε κάθε χώρα. Όμως, σε όλες τις πόλεις διαπιστώθηκε μια σαφής χρονική σύνδεση της μείωσης των εκπομπών και των περιορισμών στην κυκλοφορία. Στο Ηράκλειο παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη μείωση των εκπομπών, καθώς ο μικρομετεωρολογικός πύργος του ΙΤΕ βρίσκεται σε μια περιοχή αμιγούς εμπορικής δραστηριότητας και έντονης κυκλοφορίας, παράγοντες που εξέλειπαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας», εξήγησε ο Δρ. Νεκτάριος Χρυσουλάκης.
    7. Περιβάλλον

      dimitris GM

      Τέλος στην εξαγορά δασικών εκτάσεων από αυτούς που τις εκχέρσωσαν παράνομα και τις καλλιεργούν βάζει απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, «τινάζοντας στον αέρα» τον όλο μηχανισμό.
      Όπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δ.Υ. (ΠΕΔΔΥ), Νικόλαος Μπόκαρης, με την απόφαση 710/2020 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνονται ως αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις για τα ξεχερσωμένα δάση και τις δασικές εκτάσεις για γεωργική χρήση πριν και μετά το έτος 1975. 
      Την προσφυγή στο ΣτΕ είχαν καταθέσει η ΠΕΔΔΥ και το ΓΕΩΤΕΕ και η απόφαση αφορά 2 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα, εκ των οποίων τα 139.683 στρ. είναι στη Μεσσηνία.
      Αντισυνταγματικές διατάξεις
      Αρχικά, η προσφυγή είχε συζητηθεί πέρυσι στο Ε’ τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του 2014 και του 2017 με τις οποίες δόθηκε η δυνατότητα έναντι τιμήματος να γίνεται εξαγορά δασικών εκτάσεων και να καλλιεργούνται. 
      Λόγω της σοβαρότητας, όμως, του θέματος το Τμήμα παρέπεμψε το ζήτημα στην Ολομέλεια. Ωστόσο, παρά την πρώτη απόφαση του ΣτΕ από το Ε’ τμήμα περί αντισυνταγματικότητας, η διαδικασία για τις εξαγορές από τις Δασικές Υπηρεσίες συνεχίζονταν κανονικά με εντολή του αρμόδιου υπουργείου. 
      Προσφυγή
      Η τότε προσφυγή της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) και του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ) αφορούσε στη συνταγματικότητα τεσσάρων υπουργικών αποφάσεων, με τις οποίες ορίζονται πτυχές της διαδικασίας εξαγοράς παράνομα εκχερσωμένων δασών και δασικών εκτάσεων. Οι αποφάσεις βασίζονται σε διατάξεις των νόμων 4280/2014 (που έμεινε γνωστός ως «αντιδασικός») και 4467/2017, με τις οποίες δόθηκε η πλήρους εξαγοράς εκτάσεων που εκχερσώθηκαν πριν το 1975 και αγοράς του δικαιώματος αγροτικής χρήσης για όσες εκχερσώθηκαν από το 1975 έως το 2007. Να σημειωθεί ότι η σχετική δυνατότητα έπειτα από διαδοχικές παρατάσεις έχει πλέον καταληκτική ημερομηνία έως τις 8 Αυγούστου 2020.
      Από την πλευρά του, ο κ. Μπόκαρης σε ανάρτησή του για τη θετική έκβαση της προσφυγής ανέφερε: «Η δικαίωση της ΠΕΔΔΥ και του ΓΕΩΤΕΕ θα έπρεπε να σηματοδοτήσει την αλλαγή στάσης των πολιτικών ηγεσιών των εκάστοτε κυβερνήσεων απέναντι στα δασικά οικοσυστήματα και, κυρίως, την ασφαλέστερη νομοθέτηση για αυτά (βλέπετε Δασικοί Χάρτες) με κριτήριο τη συνταγματική κανονικότητα». 
      Μεσσηνία
      Η απόφαση του ΣτΕ αφορά εκατομμύρια στρέμματα που όχι μόνο έχουν εκχερσωθεί παράνομα και καλλιεργούνται, αλλά επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ το 2017, σε ρεπορτάζ της «Καθημερινής», είχε εκτιμήσει ότι οι παράνομα εκχερσωμένες εκτάσεις που επιδοτούνται ξεπερνούν τα 2 εκατ. στρέμματα. 
      Στις περιοχές με τις περισσότερες παράνομα επιδοτούμενες εκτάσεις (από τους αναρτημένους δασικούς χάρτες) είναι και η Μεσσηνία. Πρώτος έρχεται ο Νομός Λαρίσης με 554.952 στρέμματα, ακολουθεί ο Νομός Ηλείας με 302.556 στρέμματα, η Αχαΐα με 198.227 στρ., η Λακωνία με 169.585 στρ., η Μαγνησία με 149.695 στρ. και η Μεσσηνία με 139.683 στρ.
      Της Βίκυς Βετουλάκη 
      - η αρχικη απόφαση
      https://dasarxeio.com/2019/05/09/67376/
      - η 710/2020
      https://dasarxeio.com/2020/05/09/80997/
      και εδώ: 
      https://www.ethnos.gr/ellada/104963_ston-aera-oi-exagores-ekhersomenon-dasikon-ektaseon-kai-oi-agrotikes-apozimioseis
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Η πανδημία του κορωνοϊού έχει συγκλονίσει όλο τον πλανήτη και ειδικά τις περισσότερο βιομηχανοποιημένες και ανεπτυγμένες οικονομικά περιοχές του, θέτοντας για πρώτη ίσως φορά τόσο καθολικά κρίσιμα ερωτήματα για τη σχέση της ανθρωπότητας με τη φύση.
      Γιατί δεν πρόκειται βεβαίως για «εκδίκηση της φύσης» (η φύση δεν εκδικείται, αντιδρά), αλλά για μια συγχρονισμένη εκδήλωση υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, με υπόβαθρο τη βαθιά περιβαλλοντική κρίση που σφραγίζει την εποχή μας.
      Μια κρίση που οφείλεται στον κυρίαρχο τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης, που αντιμετωπίζει ληστρικά το περιβάλλον (και τον άνθρωπο). Ολα αυτά που τον «παλιό καιρό», δηλαδή πριν… από μερικές εβδομάδες, αντιμετωπίζονταν ως business as usual. Το ερώτημα που υπάρχει σήμερα είναι εάν το σοκ της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, που τράβηξε χειρόφρενο στις ισχυρότερες οικονομίες, θα οδηγήσει σε μια αναστροφή πορείας ή απλώς, μετά την αντιμετώπιση –αργά ή γρήγορα– της ασθένειας, το σύστημα θα τραβήξει αχαλίνωτο για την επόμενη πανδημία.

      Η διεθνής επέλαση της COVID-19 αποκαλύπτει πολλαπλά περιβαλλοντικά ρήγματα, που οφείλουμε να δούμε με άλλο μάτι. Το 75% των νέων αναδυόμενων λοιμωδών νόσων προέρχεται από τα ζώα, αλλά δεν φταίνε αυτά.
      Η βιομηχανική κτηνοτροφία, που περιορίζει όλο και περισσότερο την άγρια φύση, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση ζώων λόγω κλιματικής αλλαγής, αυξάνει τις πιθανότητες να έρθουν σε επαφή οι άνθρωποι με ζώα φορείς και έτσι να μολυνθούν. Η καταστροφή οικοτόπων και η αποψίλωση των δασών για βοσκοτόπια και καλλιέργεια σόγιας για ζωοτροφή ευνοούν την εμφάνιση ζωονόσων.
      Δεν είναι αποκομμένα επεισόδια, αλλά τμήματα μιας συνολικής παραγωγικής αλυσίδας. Σε ένα κόσμο που το σάλιο μιας νυχτερίδας στην Κίνα ή ενός χιμπαντζή στην κεντρική Αφρική μπορεί να ξεσηκώσει μια υγειονομική θύελλα στη Νέα Υόρκη ή στη Λομβαρδία, απαιτείται συνολική ματιά κι όχι αποσπασματικές κινήσεις και ανήμπορες εθνικιστικές περιχαρακώσεις.
      Δεν είναι μόνο οι μολυσματικές ασθένειες· ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί πως το 23% των θανάτων παγκοσμίως έχει περιβαλλοντικά αίτια. Τα δύο τρίτα των καρκίνων προέρχονται από περιβαλλοντικές τοξίνες, σημειώνει το Wired.
      Επιβαρυντικοί παράγοντες
      Αλλά και οι βαριές συνέπειες της COVID-19 φαίνονται πως συνδέονται με μία σειρά από άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και η κακή διατροφή (ένας παράγοντας είναι και η παχυσαρκία), πέρα από την υποβάθμιση των συστημάτων υγείας και του επιπέδου ζωής στις πόλεις.
      «Ευθύνεται η αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού από τη συνολική δηλητηρίαση από τεχνητές χημικές ουσίες, ενδοκρινικούς διαταράκτες και τοξίνες», λέει στην «Κ» η Πολυξένη Νικολοπούλου-Σταμάτη, καθηγήτρια της Ιατρικής Αθηνών.
      «Λόγω των μέτρων για την πανδημία, η φύση πήρε μια ανάσα. Είδαμε ξανά ψάρια στα κανάλια της Βενετίας, δελφίνια στον Θερμαϊκό και πλήθος κόσμου να βγαίνει βόλτα με τα πόδια ή με ποδήλατα στις πόλεις. Είδαμε τη ζωή αλλιώς, αλλά δυστυχώς η ανθρωπότητα έχει κοντή μνήμη. Υπάρχει ο κίνδυνος να γυρίσουμε σε ό,τι κάναμε», τονίζει στην «Κ» η Λία Πατσαβούδη, καθηγήτρια Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Υπάρχει όμως και άλλη επιλογή. 
      Η ρύπανση του αέρα αυξάνει τη θνητότητα ασθενών με COVID-19
      Η πορεία εξάπλωσης της πανδημίας αλλά και τα πλήγματα που επιφέρει στη δημόσια υγεία δεν πρέπει να εξετάζονται μόνο από ιατρικής-υγειονομικής σκοπιάς, ο παράγων περιβάλλον παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αίσθηση για παράδειγμα προκάλεσαν πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις που συσχέτιζαν την αυξημένη θνητότητα από τον κορωνοϊό με τα υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Μελέτη του πανεπιστημίου Χάρβαρντ σε 3.000 κομητείες των ΗΠΑ κατέγραψε πως άνοδος κατά μόλις 1 μg/m3 στις συγκεντρώσεις των αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM2.5 συνδέεται με αύξηση 15% στη θνητότητα από COVID-19!
      «Παρότι δεν είναι απόλυτα αποκρυπτογραφημένη η τοξικότητα των σωματιδίων PM2.5, είναι γνωστό ότι στην επιφάνειά τους προσκολλώνται άλλα μόρια όπως μικρόβια, ιοί, βαρέα μέταλλα, βακτήρια, μύκητες, DNA, αρχέγονοι προκαρυωτικοί οργανισμοί και ακάρεα», σημειώνει στην «Κ» η κ. Νικολοπούλου-Σταμάτη. «Αν και δεν είναι δυνατόν να διατυπωθεί με απόλυτη βεβαιότητα, εντούτοις υπάρχουν σοβαρές μελέτες που αξιολογούν συγκεκριμένα ευρήματα τα οποία επιτρέπουν την επιστημονική διαπίστωση ότι η χρόνια ατμοσφαιρική ρύπανση ενεργεί ως ενισχυτικός παράγοντας σε περιπτώσεις επιδημιών. Και είναι απολύτως εύλογο ότι αυτό συμβαίνει γιατί ίσως τα αιωρούμενα σωματίδια συμπεριφέρονται τόσο ως ένα πιθανό όχημα που ενισχύει τη μεταφορά και εξάπλωση του ιού αλλά και ως ένας χρόνιος παράγοντας ερεθισμού του αναπνευστικού συστήματος, που φθείρει το ανοσοποιητικό σύστημα και θα μπορούσε να κάνει τον πληθυσμό πιο ευάλωτο στις επιπτώσεις της επιδημίας», συμπληρώνει.
      «Δεν είναι μόνο ο αέρας»
      Το πόσο ευάλωτος είναι ο πληθυσμός λόγω της πολύπλευρης ρύπανσης, υπογραμμίζει και ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ. «Οπωσδήποτε η έκθεση σε ατμόσφαιρα με υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων υποσκάπτει τον ανθρώπινο οργανισμό. Και δεν είναι μόνο ο αέρας που αναπνέουμε, αλλά και η έκθεση σε χημικά. Για παράδειγμα, στο αίμα σχεδόν όλου του πληθυσμού στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ανιχνεύονται –και από το δικό μας το εργαστήριο– οι συνθετικές χημικές ενώσεις PFAS, που χρησιμοποιούνται σε μία σειρά οικιακών και βιομηχανικών προϊόντων, από τα μαγειρικά σκεύη τεφλόν, σε πολλές συσκευασίες τροφίμων μέχρι αδιάβροχα ρούχα. Οι ενώσεις αυτές διασπώνται πολύ δύσκολα και δεν απομακρύνονται. Μαζί με άλλα μη βιοαποδομήσιμα στοιχεία συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Γι’ αυτό πρέπει να βλέπουμε συνολικά το εκθεσίωμα, δηλαδή τη συνολική διαχρονική έκθεση του ανθρώπου σε παρόμοιες ουσίες», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης.
      Μπορεί η ατμόσφαιρα των μεγάλων πόλεων να καθάρισε σε σημαντικό βαθμό λόγω της μη κυκλοφορίας οχημάτων, αλλά ποια θα είναι η επόμενη μέρα; «Η εμπειρία έδειξε τη σημασία της αρχής της προφύλαξης, δηλαδή της έγκαιρης λήψης μέτρων για να αποτρέψουμε μια καταστροφή, όχι για να τρέχουμε από πίσω της», τονίζει η κ. Νικολοπούλου-Σταμάτη.
      «Δυστυχώς, λείπει σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο ένα κέντρο πρόβλεψης περιβαλλοντικών προβλημάτων και πιθανών ακραίων φαινομένων, όπως για παράδειγμα έχουμε για τον καιρό. Είναι φανερό πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθυστερήσαμε πολύ στο να αντιληφθούμε τη σφοδρότητα του κύματος του COVID-19. Θα μπορούσε να συγκροτηθεί άμεσα ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο, που θα συντονίζει ιδρύματα από διάφορες χώρες, θα συνενώσει γνώσεις και υπολογιστική ισχύ, δεν χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα ακόμα ινστιτούτο», προτείνει ο κ. Σαρηγιάννης.
      Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο και το πρόβλημα των πόλεων. Η Γουχάν, που εμφανίστηκε ο κορωνοϊός, δεν ήταν μια καθυστερημένη περιοχή. Απεναντίας, ήταν μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη πόλη, με έμφαση στις νέες τεχνολογίες και πληθυσμό άνω των 11 εκατομμυρίων, ίσως η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της κεντρικής Κίνας. Ο ιός φάνηκε να διαδίδεται πιο εύκολα σε πόλεις με πυκνή δόμηση, χωρίς μεγάλα ανοίγματα με ελεύθερους χώρους και πράσινο. Ο σχεδιασμός του μέλλοντος δεν μπορεί παρά να λάβει υπόψη αυτούς τους παράγοντες, παραδίνοντας τις πόλεις στους ανθρώπους και όχι στην κυριαρχία του ρυπογόνου στόλου των Ι.Χ. αυτοκινήτων. Απαραίτητο είναι ένα πυκνό, καλοσχεδιασμένο και «πράσινο» δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς.
      Δεν είναι τυχαίο πως η κορύφωση του πρώτου κύματος της πανδημίας σημαδεύτηκε οικονομικά από την κατακρήμνιση του πετρελαίου. «Ας σημειωθεί κι αυτό ως μια εικόνα της εποχής που φεύγει, της ανάγκης να περάσουμε σε άλλες μορφές ενέργειας, τόσο για πιο καθαρό αέρα στις πόλεις μας όσο και για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης. 
      Αποψιλώνοντας τα δάση οι ιοί «κάνουν πάρτι»

      Τεράστιες εκτάσεις παρθένων δασών καταστρέφονται κάθε χρόνο σε Ινδονησία (φωτ.), Βόρνεο και αλλού προκειμένου να δημιουργηθούν μονοκαλλιέργειες ελαιοφοινίκων για την παραγωγή φοινικέλαιου. EPA / HOTLI SIMANJUNTAK
      Η τρέχουσα πανδημία δεν είναι άσχετη με την κλιματική κρίση. «Η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη μας σε συνδυασμό με την όλο και πιο συχνή εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, προβλέπεται να προκαλέσει αλλαγές στην εποχικότητα, στη γεωγραφία και στην ένταση της εκδήλωσης λοιμωδών νοσημάτων. Οι πλημμύρες και η διαχείριση των υδάτων που προέρχονται από αυτές μπορούν να διευκολύνουν τη μεταφορά και την εξάπλωση μολυσματικών παραγόντων, ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας και της υγρασίας επηρεάζουν την ανάπτυξη, την επιβίωση και τη διάδοση όχι μόνο των παθογόνων αλλά και των φορέων τους. Ετσι, η εξάπλωση εντόμων, λ.χ. τα κουνούπια, που αποτελούν φορείς σοβαρών νόσων όπως η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός θα μετατοπιστεί προς περιοχές του πλανήτη που σήμερα είναι ψυχρότερες. Ο ιός του Δυτικού Νείλου, για παράδειγμα, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο δυτικό ημισφαίριο, στη Νέα Υόρκη, έπειτα από μία παρατεταμένη περίοδο υψηλών θερμοκρασιών, ακολουθούμενη από έντονες βροχοπτώσεις το 1999», σημειώνει στην «Κ» η κ. Πατσαβούδη.
      Μία σειρά από παράγοντες αλληλεπιδρούν και κοινωνικο-οικονομικές παρεμβάσεις επηρεάζουν πολλές πλευρές. Για παράδειγμα, η εκτεταμένη αποψίλωση και καταστροφή δασών και οικοτόπων, η ισοπέδωση τεράστιων εκτάσεων για να δημιουργηθούν βοσκοτόπια ή για να καλλιεργηθούν κτηνοτροφικά φυτά (όπως η σόγια) έχουν αρνητικές επιδράσεις και στην ισορροπία του κλίματος (αφού καταστρέφουν τους πράσινους πνεύμονες του πλανήτη), στην υγεία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, αλλά και στην υγεία των ανθρώπινων κοινωνιών, καθώς «στριμώχνουν» την άγρια ζωή, φτάνουν πολύ κοντά της και διευκολύνουν το πέρασμα των λοιμωδών ζωονόσων στον άνθρωπο.
      Στην κινεζική επαρχία Χουμπέι, όπου βρίσκεται και η πόλη Γουχάν όπου πρωτοεμφανίστηκε ο κορωνοϊός, είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του ’90 το γιγαντιαίο υδροηλεκτρικό φράγμα των Τριών Φαραγγιών, που υποχρέωσε σε μετακίνηση 1,3 εκατ. ανθρώπους, προκαλώντας ανάλογες καταστροφές και μετακινήσεις στα είδη της άγριας ζωής. Το πώς έφτασε ο κορωνοϊός στη Γουχάν δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένο, αλλά σίγουρα πριν από αυτό οι επιχειρήσεις τροφίμων έφτασαν πολύ βαθιά μέσα στα δάση. «Στην Κίνα, αλλά και παγκοσμίως, τα τρόφιμα “άγριας φύσης” γίνονται όλο και περισσότερο ένας κανονικός οικονομικός τομέας. Καθώς η βιομηχανική παραγωγή κρέατος –χοιρινά, πουλερικά, κ.λπ.–επεκτείνεται στα παρθένα δάση, πιέζει τους επενδυτές “άγριας φύσης” να πάνε πιο βαθιά στο δάσος, αυξάνοντας έτσι την αλληλεπίδραση με νέα παθογόνα, συνεπώς και τη διάδοσή τους», σημειώνει ο Ρομπ Ουάλας, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα.
      Δεν πρόκειται για αποκλειστικά κινεζικό φαινόμενο, όπως το παρουσιάζει ο  Ντόναλντ Τραμπ. «Ροκανίζοντας σιγά σιγά τα δάση της βορειοανατολικής Αμερικής, η αστική ανάπτυξη διώχνει ζώα, τα οποία συμβάλλουν στη ρύθμιση του πληθυσμού των τσιμπουριών. Αποτέλεσμα: οι μεταδοτικές ασθένειες που φέρουν τα τσιμπούρια εξαπλώνονται πολύ ευκολότερα. Μεταξύ αυτών, η ασθένεια Lyme, η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1975. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών, εντοπίστηκαν επτά νέοι παθογόνοι μικροοργανισμοί που μεταφέρονται από τα τσιμπούρια», έγραψε η δημοσιογράφος Σόνια Σαχ στο The Nation.
      Συνήθως, όπως τονίζει ο κ. Ουάλας, η μεταφορά των παθογόνων δεν γίνεται απευθείας από το άγριο ζώο στον άνθρωπο, αλλά μέσω ζώων της βιομηχανοποιημένης κτηνοτροφίας. «Η εκτροφή γενετικών μονοκαλλιεργειών οικόσιτων ζώων, σε συνθήκες συνωστισμού, καταργεί οποιαδήποτε “αντιπυρική ζώνη” ανοσίας», δημιουργώντας συνθήκες όπου οι ιοί κάνουν πάρτι», σημειώνει ο εξελικτικός βιολόγος, υπογραμμίζοντας τις μεγάλες ευθύνες των πολυεθνικών διατροφής. Ολα αυτά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενός άλλου μοντέλου διατροφής, που θα σέβεται τη φύση και τις δυνατότητές της, θα στηρίζεται στην ποικιλία και όχι στην υπερκατανάλωση κρέατος και μάλιστα βοδινού και θα στηρίζει τους παραγωγούς της γης, πρώτα και κύρια σε τοπικό επίπεδο. 
    9. Περιβάλλον

      Engineer

      Τις εννέα αλλαγές που επιφέρει ο νέος περιβαλλοντικός νόμος ανακοίνωσε το απόγευμα της Τετάρτης το υπουργείο Περιβάλλοντος.
      - Καμία οικοδομική άδεια χωρίς σύννομη διάθεση των μπάζων: Πλέον για να πάρει κάποιος οικοδομική άδεια θα πρέπει να έχει κανονίσει την σύννομη διάθεση των μπάζων του, συνεργαζόμενος με τα σχετικά συστήματα που είναι αδειοδοτημένα για αυτόν τον σκοπό (ΑΕΚΚ). Αντιμετωπίζεται έτσι μια άναρχη κατάσταση που οδηγούσε σε ρύπανση σε πεζοδρόμια, δάση, παραλίες και ρέματα. Στις περιοχές όπου δεν υπάρχουν αυτά τα συστήματα υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του πολίτη ότι η διάθεση των μπάζων θα γίνει με σεβασμό στο περιβάλλον.
      - Ενιαίο τέλος στις πλαστικές σακούλες: Από 1/1/2021 επεκτείνεται το τέλος στις πλαστικές σακούλες για να μην γίνεται παράκαμψη των διατάξεων του προηγούμενου νόμου με την παραγωγή πιο χοντρής σακούλας και την αποφυγή κατά αυτόν τον τρόπο της πληρωμής του περιβαλλοντικού τέλους. Πλέον κλείνει αυτό το «παραθυράκι» και αντιμετωπίζεται πιο ολιστικά η ρύπανση από τα πλαστικά μιας χρήσης.
      - Ιδιωτικές αποχετεύσεις: Μπαίνει τέλος στη χρήση βόθρων σε πολλούς δήμους της χώρας, ιδιαίτερα της Ανατολικής και της Δυτικής Αττικής. Χρηματοδοτείται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους η σύνδεση ακινήτων με τα κεντρικά δίκτυα αποχέτευσης, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των ιδιοκτητών.
      - Αντιμετωπίζεται το ζήτημα με τις 170.000 αντιρρήσεις που είχαν υποβληθεί σε όλη την Ελλάδα για την εκπόνηση των δασικών χαρτών: Αυξάνονται οι επιτροπές αντιρρήσεων και συνδέεται η αμοιβή τους με το αποτέλεσμα της δουλειάς τους. Παράλληλα, κτήματα τα οποία είχαν αποδοθεί με σφραγίδα του ελληνικού κράτους –ακόμα και από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Κωνσταντίνου Καραμανλή (προ του 1975)- σε Έλληνες πολίτες για αγροτική χρήση –εφ’ όσον βεβαίως παραμένουν και σήμερα αγροτικά- θα μπορούν κανονικά να αξιοποιούνται από τους ιδιοκτήτες τους χωρίς προβλήματα και χωρίς να θεωρούνται δάση. Παράλληλα, όσοι πολίτες έχουν ήδη δικαιωθεί από επιτροπές αντιρρήσεων μπορεί να προβούν στην αξιοποίηση των ακινήτων τους χωρίς να περιμένουν την εκδίκαση των υπολοίπων αντιρρήσεων σε ολόκληρη την περιφερειακή ενότητα.
      - Σκουπίδια στα νησιά: Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα των απορριμμάτων σε νησιά όπως η Κέρκυρα, η Ζάκυνθος, η Σαντορίνη και η Μύκονος, το οποίο έχει κάνει τον γύρο του κόσμου με ντροπιαστικές εικόνες και οδηγεί σε πρόστιμα από την ΕΕ. Συστήνονται δύο Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) στα Ιόνια Νησιά και στο Νότιο Αιγαίο -με συμμετοχή της περιφέρειας και των δήμων- οι οποίοι θα έχουν τη διαχειριστική και τεχνική επάρκεια να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που προκύπτουν από το υπάρχον καθεστώς κατακερματισμού. Με τη ρύθμιση αυτή γίνεται ένα σημαντικό βήμα προς ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων
      - Επίσπευση διαδικασίας αδειοδότησης: Στη χώρα μας σήμερα οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις διαρκούν 6 με 8 χρόνια όταν σε άλλες χώρες της ΕΕ διαρκούν από 100 έως 150 μέρες, κάτι που έχει δεδομένες επιπτώσεις στην προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού τίθενται αυστηρές προθεσμίες και προβλέπεται -μεταξύ άλλων- πως υπηρεσίες όπως αυτές των δασών και της αρχαιολογίας -που συχνά δημιουργούν καθυστερήσεις στη διαδικασία- θα καλούνται, όταν αργούν, να πάνε στο Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων (με εκπροσώπους από 7 υπουργεία) για να τοποθετηθούν. Έτσι οι υποθέσεις θα κλείνουν γρήγορα –είτε θετικά είτε αρνητικά- και δεν θα ταλαιπωρούνται οι επενδυτές για χρόνια χωρίς λόγο.
      - Συμμετοχή πιστοποιημένων ιδιωτών αξιολογητών στις αδειοδοτήσεις: Τίθεται το πλαίσιο εμπλοκής των ιδιωτών αξιολογητών στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ώστε να υπάρχουν περισσότεροι διαθέσιμοι αξιολογητές και να επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο η διαδικασία. Στη συνέχεια θα υπάρξει Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα καθορίσει τα προσόντα τους και τον έλεγχο τον οποίο θα υφίστανται, ο οποίος θα μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε απώλεια πτυχίου. Θα δημιουργηθεί ένα μητρώο πιστοποιημένων –με αυστηρά κριτήρια- αξιολογητών και ο ορισμός θα γίνεται με κλήρωση, επομένως δεν θα υπάρχει απευθείας επαφή επενδυτή και αξιολογητή. Ενώ οι ιδιώτες αξιολογητές θα μπορούν να διεκπεραιώνουν τον φάκελο του εκάστοτε έργου, τον τελικό λόγο για την έγκριση θα συνεχίσει να τον έχει η δημόσια διοίκηση.
      - Αυξημένοι πόροι και αποτελεσματικότερη προστασία για τις προστατευόμενες περιοχές: Δημιουργείται ένας ενιαίος φορές για τις προστατευόμενες περιοχές, ο ΟΦΥΠΕΚΑ. Ενώ μέχρι σήμερα υπήρχαν ελάχιστοι διαθέσιμοι πόροι για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών (λιγότερα από 10 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για το ένα τρίτο της χώρας), πλέον ορίζεται ότι ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα λαμβάνει ποσοστά (που θα καθοριστούν με ΚΥΑ) από ήπιες δραστηριότητες που αναπτύσσονται σε αυτές όπως ο οικοτουρισμός, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κλπ.
      - Νέο ευρωπαϊκό καθεστώς στις περιοχές Natura: Αντί να υπάρχουν προσωπικές, σε μεγάλο βαθμό, ρυθμίσεις βάσει επί μέρους μελετών, εισάγονται 4 ζώνες προστασίας στις περιοχές Natura(ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης, ζώνη προστασίας της φύσης, ζώνη διατήρησης οικοτόπων και ειδών, ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων). Στις περιοχές αυτές θα αναπτύσσονται δραστηριότητες οι οποίες θα προβλέπονται από 23 Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες που θα εκπονηθούν σε όλη τη χώρα, αντίστοιχα διαχειριστικά σχέδια, αλλά και Προεδρικά Διατάγματα ανά περιοχή. Αντικαθίσταται το μέχρι σήμερα αδιαφανές σύστημα για τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις περιοχές Natura –στο οποίο τον βασικό ρόλο είχαν οι μελετητές- με ένα νέο σύστημα το οποίο ακολουθεί απολύτως την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους.
    10. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια πιο καθαρή ατμόσφαιρα είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν οι Θεσσαλονικείς έστω και από τα σπίτια τους την περίοδο των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό, αφού η μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων είχε ως αποτέλεσμα να πέσουν κατακόρυφα οι δείκτες εκπομπής αιωρούμενων μικροσωματιδίων.
      Τα συγκριτικά αποτελέσματα των μετρήσεων για το διάστημα των 41 ημερών από τις 11 Μαρτίου έως και τις 20 Απριλίου σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, που δίνει στη δημοσιότητα η Αντιπεριφέρεια Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας είναι άκρως ενδιαφέροντα.
      Λόγου χάριν, είναι χαρακτηριστικό ότι είχαμε σημαντική μείωση των τιμών των αιωρούμενων σωματιδίων.
      Μάλιστα η μείωση ήταν μεγαλύτερη στην περιοχή της Σίνδου φτάνοντας στο 25, 6%. Πρόκειται για μια ημιαστική περιοχή  που «επηρεάζεται» κατά βάση από  τα καυσαέρια των Ι.Χ. και ο δραστικός περιορισμός της κίνησης των οχημάτων, τόσο εντός αυτής της περιοχής όσο και στην εθνική οδό που είναι δίπλα, είναι οι βασικοί λόγοι της μείωσης.
      Στην περιοχή της Αγίας Σοφίας όμως, στο κέντρο της πόλης, οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων μειώθηκαν μόνο κατά 14%  σε σχέση με την ίδια περίοδο  πέρυσι. Σε αυτή την περίπτωση, αν και  μειώθηκαν στο ελάχιστο οι εκπομπές  καυσαερίων, έπαιξαν τον ρόλο τους οι κεντρικές θερμάνσεις που έως τις 20 Απριλίου  τουλάχιστον,  ήταν  σε λειτουργία.
      Εντυπωσιακές μειώσεις  κατέγραψαν οι σταθμοί μέτρησης  της Περιφέρειας και σε ό, τι αφορά στο διοξείδιο του αζώτου. Αν και ποτέ τα τελευταία  χρόνια οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου δεν υπερέβησαν τα  επιτρεπόμενα όρια στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων μειώθηκαν έως και 58% στο Πανόραμα, έως 46% στην περιοχή του ΑΠΘ και έως 26,3% στην περιοχή του Κορδελιού.
      Οι γενικώς χαμηλές τιμές του διοξειδίου του αζώτου και προ κορωνοϊού,  καθώς και η σχεδόν μηδενική κυκλοφορία οχημάτων, είναι οι βασικοί παράγοντες για τις  πρόσφατες εντυπωσιακές  μειώσεις των τιμών  του που καταγράφουν οι Σταθμοί Μέτρησης Αέριων Ρύπων της ΠΚΜ.  «Η σημαντική βελτίωση  της ποιότητας της ατμόσφαιρας, κατά το διάστημα που ’μένουμε σπίτι‘, μπορεί να είναι επακόλουθο της απουσίας οποιασδήποτε  δραστηριότητας, μπορεί ωστόσο, να γίνει αφορμή για σκέψη και προβληματισμό σχετικά με τις δυνατότητες μας να διατηρήσουμε χαμηλά  τα επίπεδα των αέριων ρύπων και μετά την επάνοδό μας στην κανονικότητα. Είναι μια καλή αφορμή για να επανεξετάσουμε όλοι, πολίτες και φορείς,  τις επιλογές  μας  και να γίνουμε  πιο δεκτικοί στη χρήση  εναλλακτικών μέσων μεταφοράς», επισημαίνει ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κ.  Γιουτίκας.
      Μέσοι όροι τιμών NO2 από 11/3 ως 20/4   ΣΙΝΔΟΣ Α.Π.Θ. ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 19,51 30,78 7,52 23,29 21,46 2020 16,32 16,68 3,17 17,17 19,12 μείωση 16,4% 46% 58% 26,3% 11% Μέσοι όροι τιμών PM10c από 11/3 ως 20/4   ΣΙΝΔΟΣ ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΚΟΡΔΕΛΙΟ ΑΓ. ΣΟΦΙΑ 2019 33,32 19 33,71 36,27 2020 24,8 17,41 30,46 31,2 μείωση 25,6% 8,4% 9,6% 14%  
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Η διεθνής ευρωπαϊκή εμπειρία στη διαχείριση των περιοχών Natura 2000 μπορεί να συμβάλει για να λυθούν τα προβλήματα της Ελλάδας. Η μελέτη της διαΝΕΟσις που θα ήταν χρήσιμη στο δημόσιο διάλογο για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που είναι στη Βουλή.
      Την ώρα που στη Βουλή συζητείται το περιβαλλοντικό πολυνομοσχέδιο, μέρος του οποίου αφορά το σύστημα διοίκησης των προστατευόμενων περιοχών, απουσιάζει από το διάλογο μια σχετικά πρόσφατη και αναλυτική μελέτη της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ ακριβώς για αυτό το θέμα.
      Η μελέτη εκείνη, του 2017, είναι χρήσιμη και σήμερα, διότι παρέχει με εύληπτο τρόπο πολλά από όσα θα έπρεπε να συζητούνται στη Βουλή και στην κοινωνία ενόψει του νομοσχεδίου.
      Αλλά δυστυχώς, τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και οι ασχολούμενες με το θέμα ΜΚΟ, δείχνουν έναν περίεργο αυτισμό, προβάλλοντας ο καθένας μόνον όσα τον απασχολούν αυτή τη στιγμή, χωρίς να θέτει τα ευρύτερα ζητήματα (όπως αναδείξαμε και σε ειδικό θέμα για τις περιβαλλοντικές ΜΚΟ) και μόνο από την πλευρά του μέγιστου οφέλους του καθενός με βάση το κοινό του. Πρακτική που είναι αναμενόμενη για τα πολιτικά κόμματα αλλά που ελπίζαμε ότι δεν θα χαρακτηρίσει τον κοινοβουλευτικό διάλογο και σίγουρα όχι τους φορείς που ασχολούνται με την προστασία του περιβάλλοντος. Δυστυχώς διαψευστήκαμε.
      Προκειμένου λοιπόν να μην αποκρύβονται από τη δημόσια συζήτηση αυτά τα θέματα, το economix.gr εντρύφησε στη μελέτη και φέρνει στη δημοσιότητα και πάλι ορισμένα από τα στοιχεία που περιλαμβάνει που δεν έχουν τύχει ευρείας δημοσιότητας. Αλλά μπορούν να βοηθήσουν πολύ τους πολίτες και τους αναγνώστες μας να καταλάβουν τί κρύβεται πίσω από τις τοποθετήσεις όσων μιλούν για το ζήτημα των περιοχών natura 2000 και το πως γίνεται η διαχείριση και διακυβέρνησή τους. Διότι, εν τέλει, τίποτε δεν είναι ουδέτερο…
      Καθώς στόχος της έρευνας της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ ήταν να προταθεί ένα μοντέλο που να λύνει τα πολύχρονα προβλήματα διοίκησης και βιωσιμότητας στις εκτάσεις των περιοχών natura, οι ερευνητές προσπάθησαν να καταγράψουν την εμπειρία από άλλες χώρες και να τη συγκρίνουν με τη κατάσταση στη χώρα μας. Τα στοιχεία που παρουσιάζονται έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της συζήτησης που γίνεται στη Βουλή για ένα νομοσχέδιο που αλλάζει ακριβώς τη διαχείριση, διοίκηση και διακυβέρνηση των περιοχών αυτών, καθώς δίνουν το πλαίσιο των πολιτικών που ακολουθούνται από κάποιες χώρες στην Ευρώπη.
      Το μοντέλο διακυβέρνησης και διοίκησης προστατευόμενων περιοχών
      Καταρχήν η μελέτη (την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη εδώ), ερευνώντας τη σχετική διεθνή βιβλιογραφία και δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες (τις οποίες μπορείτε να βρείτε ανατρέχοντας στη βιβλιογραφία της μελέτης), αναλύει ότι παγκοσμίως αναγνωρίζονται τέσσερις βασικοί τύποι διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών. Στους δύο πρώτους τύπους, Α και Β, τις προστατευόμενες περιοχές τις οριοθετούν και τις διαχειρίζονται υπηρεσίες του κράτους, συνήθως σε συνεργασία με άλλους φορείς. Οι δύο επόμενοι τύποι, Γ και Δ, συνήθως αναφέρονται ως «εθελοντικές προστατευόμενες περιοχές» (voluntary protected areas) και εν δυνάμει μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από την κυβερνητική αναγνώριση και υποστήριξη.
      Πίνακας 6. Οι βασικοί τύποι διακυβέρνησης προστατευόμενων περιοχών
      Τύπος Διακυβέρνησης Χαρακτηριστικά τύπου διακυβέρνησης Τύπος Α Διακυβέρνηση από κρατικές υπηρεσίες και φορείς
      Υπουργεία ή κυβερνητικές υπηρεσίες Περιφερειακές κρατικές υπηρεσίες Κατ’ εξουσιοδότηση της κυβέρνησης διαχείριση (π.χ. σε δήμο ή ΜΚΟ) Τύπος Β Κοινή Διακυβέρνηση
      Διακρατική συνεργασία (συμφωνίες μεταξύ κρατών) Συνεργατική διακυβέρνηση (κρατικές υπηρεσίες, ερευνητικά ινστιτούτα, ΜΚΟ, εκπρόσωποι τοπικών κοινωνιών κ.α.) Τύπος Γ Ιδιωτική Διακυβέρνηση
      Οι προστατευόμενες περιοχές καθορίζονται και διοικούνται από: Ιδιοκτήτες γης Μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (π.χ. εκπαιδευτικά ιδρύματα, ΜΚΟ) Κερδοσκοπικούς οργανισμούς (π.χ. συνεταιρισμούς) Τύπος Δ Διακυβέρνηση από ιθαγενείς πληθυσμούς και τοπικές κοινωνίες
      Προσδιορισμός και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών από ιθαγενείς πληθυσμούς Προσδιορισμός και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών από τις τοπικές κοινωνίες.  
      Σε παγκόσμιο επίπεδο και κυρίως στην Ευρώπη κυριαρχούν οι δύο πρώτοι τύποι διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών. Οι δύο τελευταίοι εφαρμόζονται κατά κανόνα σε μικρές κλίμακες χώρου. Ιδιαίτερα το μοντέλο της Κοινής Διακυβέρνησης είναι ευρέως εφαρμοσμένο από πολλές χώρες. Όλο και περισσότερες χώρες, «πειραματίζονται» με το συγκεκριμένο μοντέλο υιοθετώντας ειδικούς νόμους, πολιτικές και διαχειριστικά μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας του. Στο πλαίσιο της κοινής διακυβέρνησης, θεσμικοί φορείς του κράτους μοιράζονται την αυθεντία και τις ευθύνες με άλλους, μη κρατικούς, παράγοντες. Η κοινή διακυβέρνηση δεν είναι μοναδική στην περίπτωση των προστατευόμενων περιοχών αλλά εμφανίζεται και σε άλλους τομείς. Για μεγάλο διάστημα η διακυβέρνηση (governance) και η διαχείριση (management) δεν αντιμετωπιζόταν ως διακριτές έννοιες, γι’ αυτό και συχνά η κοινή διακυβέρνηση αναφέρεται ως συνδιαχείριση, συνεργατική διαχείριση, κοινή διαχείριση, κ.ά. Η συνεργατική διακυβέρνηση είναι μια μορφή κοινής διακυβέρνησης, στην οποία η αυθεντία και η ευθύνη της λήψη των αποφάσεων ανήκουν σε ένα (κρατικό) φορέα, αλλά απαιτείται, είτε μέσω νόμων είτε μέσω πολιτικών, να ενημερώνει και να συμβουλεύεται τις ενδιαφερόμενες-εμπλεκόμενες ομάδες (stakeholders), κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού ή και εφαρμογής των δράσεων. Για παράδειγμα, η συμμετοχή μπορεί να εξασφαλιστεί μέσω της απόδοσης σε αντιπροσωπευτικές ομάδες εργασίας της ευθύνης ανάπτυξης τεχνικών προτάσεων για τη ρύθμιση των προστατευόμενων περιοχών, που υποβάλλεται στον αρμόδιο φορέα για αξιολόγηση και έγκριση. Σε αυτή την περίπτωση, το συμβουλευτικό σώμα που αναπτύσσει την τεχνική πρόταση, έχει σημαντική επίδραση στις αποφάσεις που λαμβάνονται.
      Στην πλήρη διάσταση της κοινής διακυβέρνησης, οι εκπρόσωποι διαφορετικών φορέων, ομάδων συμφερόντων και ομάδων πολιτών, συμμετέχουν σε σώμα διακυβέρνησης, το οποίο κατέχει την αυθεντία και τη δυνατότητα να παίρνει αποφάσεις. Σε αυτή την περίπτωση τα μέλη που συμμετέχουν είναι κρίσιμο να χαρακτηρίζονται από αξιοπιστία, επικοινωνώντας συχνά και αποτελεσματικά με τους φορείς και τις ομάδες που εκπροσωπούν.
      Έτσι λοιπόν προκύπτει ότι η κοινή διακυβέρνηση συνήθως συμπεριλαμβάνει ένα ή περισσότερα σώματα αποφάσεων και σημαντικό αριθμό συμμετεχόντων. Τα σώματα αυτά μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις, να λειτουργούν συμβουλευτικά ή να έχουν εκτελεστικό χαρακτήρα. Οι κανόνες λειτουργίας και ο ρόλος κάθε μέλους θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα ορισμένοι, παρ’ όλο που στην πορεία του χρόνου δύναται να μεταβάλλονται. Με δεδομένο ότι οι περισσότερες καθορισμένες προστατευόμενες περιοχές έχουν προσδιοριστεί από κυβερνήσεις, η διακυβέρνηση των περιοχών αυτών αναπόφευκτα εμπεριέχει εκπροσώπους της κυβέρνησης.
      Εν κατακλείδι, αναφέρει η μελέτη της διαΝΕΟσις, η πραγματική κοινή διακυβέρνηση έχει τρία βασικά συστατικά στοιχεία, α) μια διαδικασία διαβούλευσης, β) μια συμφωνία συνδιαχείρισης (π.χ. μια συμφωνία που περιγράφει τον ρόλο, τις αρμοδιότητες και την συνεισφορά κάθε μέρους και γ) ένα πολυσυμμετοχικό όργανο διακυβέρνησης.
      Μετά τη θεωρητική τεκμηρίωση για τον τρόπο διακυβέρνησης (governance) και διαχείρισης (management) των προστευόμενων περιοχών παγκοσμίων, η ερευνητική ομάδα της διαΝΕΟσις προχωρά σε πιο συγκεκριμένη ανάλυση με παραδείγματα από τον ευρωπαϊκό χώρο.
      Τα παραδείγματα από την Ευρώπη 
      Μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. υπάρχει μεγάλη ποικιλία αναφορικά με τις διοικητικές δομές που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Ωστόσο  η Ελλάδα αποτελεί μια από τις εξαιρέσεις εξαιτίας της ανυπαρξίας ενός ολοκληρωμένου και κοινού Σχεδίου Διαχείρισης για όλες τις προστατευόμενες περιοχές και τους ΦοΔΠΠ.  
      Πιο συγκεκριμένα, κάποια κράτη-μέλη βασίζονται σε δομές αντίστοιχες με της Ελλάδας (π.χ. Ιταλία, Ισπανία, Κροατία). Άλλα προχωρούν στη νομική θεσμοθέτηση των μέτρων, που τα καθιστά νομικά δεσμευτικά και υποχρεωτικά για όλους όσοι εμπλέκονται στην εφαρμογή των διαφόρων δράσεων και δραστηριοτήτων στην περιοχή. Κάποια άλλα περιορίζονται σε τεχνικές πληροφορίες και δεδομένα τα οποία πρέπει ή μπορεί να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό άλλων δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στην περιοχή.
      Στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων πάντως, το οργανωτικό σχήμα που αναλαμβάνει την εφαρμογή του διαχειριστικού σχεδίου περιλαμβάνει, με κυρίαρχο ρόλο, τις κεντρικές κρατικές δομές (υπουργεία) σε συνεργασία με αποκεντρωμένες κρατικές υπηρεσίες και δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης.
      Στη Φιλανδία, το 80% των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 ανήκουν στην ιδιοκτησία του κράτους και η διαχείρισή τους γίνεται από τον οργανισμό National Heritage Service of Metsähallitus, ο οποίος εποπτεύεται από το υπουργείο Γεωργίας και Δασών και έχει ένα διττό ρόλο αφού ένα αυτοτελές τμήμα του λειτουργεί αμιγώς επιχειρηματικά (με ετήσια κέρδη άνω των 100 εκατ. € ετησίως) και ένα άλλο τμήμα του λειτουργεί παρέχοντας υπηρεσίες δημόσιας διοίκησης (οι οποίες καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό). Η δημιουργία διαχειριστικού σχεδίου (από το National Heritage Service of Metsähallitus)  είναι υποχρεωτική μόνο για τις περιοχές που χαρακτηρίζονται ως εθνικά πάρκα και ζώνες άγριας φύσης. Για τις υπόλοιπες περιοχές τα διαχειριστικά σχέδια ενσωματώνονται στα υφιστάμενα διαχειριστικά σχέδια της κάθε περιοχής.
      Στη Δανία, εκπονείται ένα σχέδιο διαχείρισης ανά περιοχή. Τα σχέδια εκπονούνται σε κεντρικό επίπεδο από την Υπηρεσία Φύσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και τίθενται στη διάθεση του κοινού. Κατόπιν, οι εμπλεκόμενες τοπικές αυτοδιοικήσεις εκπονούν με βάση το σχέδιο διαχείρισης ανά περιοχή, τοπικά σχέδια διαχείρισης. Ακολουθεί δημόσια διαβούλευση και επίσημη υιοθέτηση του σχεδίου διαχείρισης από το υπουργείο. Σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης προβλέπεται συγκεκριμένη κατανομή αρμοδιοτήτων, υποχρεώσεων και ευθυνών για κάθε φορέα (υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση, ιδιοκτήτες γης, κ.λπ.). Η ευθύνη της εποπτείας της εφαρμογής των σχεδίων και της διασφάλισης ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη συμμορφώνονται με τις επιταγές των σχεδίων, ανατίθεται στο υπουργείο και στην τοπική αυτοδιοίκηση.
      Παρόμοιο σύστημα ακολουθείται και στο ομοσπονδιακό κρατίδιο της Φλάνδρας του Βελγίου. Στην περίπτωση αυτή τα σχέδια διαχείρισης που τελικώς υιοθετούνται, εγκρίνονται από την κυβέρνηση και είναι δεσμευτικά για όλες τις αρχές, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αρχών και των ιδιοκτητών.
      Αντίστοιχα στην Ολλανδία, τα 166 συνολικά διαχειριστικά σχέδια εκπονήθηκαν σε συνεργασία μεταξύ των 12 περιφερειών και τριών συναρμόδιων υπουργείων, τον επιτελικό δε ρόλο για την εφαρμογή κάθε σχεδίου αναλαμβάνει μια κεντρική ή περιφερειακή κυβερνητική υπηρεσία. Παράλληλα, ένα ανεξάρτητο συντονιστικό γραφείο, αναλαμβάνει θέματα συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων αρχών και φορέων.
      Στην Πορτογαλία, ο τρόπος διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών ενσωματώνεται σε εργαλεία χωροταξικού σχεδιασμού συμπεριλαμβανομένων εργαλείων σχεδιασμού της διαχείρισης των δασών, της γεωργίας και των ακτών. Στις περιοχές όπου η διατήρηση και προστασία εξαρτάται από τη διαχείριση των δασών και της γεωργίας, τα μέτρα διαχείρισης συμπεριλαμβάνονται στα Ολοκληρωμένα Προγράμματα Εδαφικής Παρέμβασης που εφαρμόζονται στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα μέτρα εφαρμόζονται με τη συνεργασία του δασικού και του αγροτικού τομέα, ιδιαίτερα με τους ιδιοκτήτες γης, με σκοπό την επίτευξη του καθεστώτος διατήρησης για τα συγκεκριμένα προστατευόμενα είδη ή οικοτόπους. Αναφορικά με την παράκτια ζώνη, τα εργαλεία χωροταξικού σχεδιασμού περιλαμβάνουν τους στόχους διατήρησης και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στη ζώνη θαλάσσιας προστασίας.
      Στη Λιθουανία, οι διατάξεις για τα διαχειριστικά σχέδια συνήθως ενσωματώνονται στα δασικά διαχειριστικά σχέδια, στα σχέδια αναδάσωσης και στα άλλα χωροταξικά σχέδια, εφόσον αυτά ετοιμάζονται μετά την έγκριση των διαχειριστικών σχεδίων για τις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Στην περίπτωση όμως που τα σχέδια χρήσεων γης έχουν ήδη εγκριθεί (πριν από τη σύνταξη των διαχειριστικών σχεδίων για τις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000), τότε υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες στην ευθυγράμμισή τους με τις ανάγκες προστασίας.
      Στην Ιρλανδία, τα διαχειριστικά σχέδια ή/και οι στόχοι διατήρησης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν καταρτίζονται γεωργο-περιβαλλοντικά προγράμματα σε γεωργικές εκτάσεις που βρίσκονται σε ΕΖΔ ή ΖΕΠ. Οι στόχοι διατήρησης για μια συγκεκριμένη περιοχή του δικτύου Natura 2000, πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις «κατάλληλες αξιολογήσεις» (άρθρο 6.3 της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας) των έργων και σχεδίων, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυξιακών σχεδίων που καταρτίζουν οι τοπικές αρχές.
      Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα τομεακά σχέδια, τα οποία καταρτίζονται από διάφορες αρμόδιες αρχές, οφείλουν να σέβονται τις απαιτήσεις για την προστασία των περιοχών Natura 2000 που βρίσκονται στο γεωγραφικό πεδίο αναφοράς τους. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό επιτυγχάνεται μέσω της αξιολόγησης των διαχειριστικών σχεδίων στη διαδικασία σύνταξης σχεδίων χρήσεων γης ή τομεακών σχεδίων. Περαιτέρω, στην πράξη γίνεται όλο και μεγαλύτερη προσπάθεια οι απαιτήσεις προστασίας των περιοχών Natura 2000 να λαμβάνονται υπόψη όσο το δυνατόν νωρίτερα στο σχεδιασμό των έργων και σχεδίων, έτσι ώστε να αποφεύγονται μελλοντικά προβλήματα σε επόμενα στάδια. Οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στα σχεδιαζόμενα έργα και των Στρατηγικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στα σχεδιαζόμενα σχέδια και προγράμματα δίνει επίσης την ευκαιρία να αντιμετωπίζονται τα ζητήματα προστασίας που σχετίζονται με τους στόχους διατήρησης των περιοχών Natura 2000 στα αρχικά στάδια σχεδιασμού.
      Στην Ουγγαρία, μόλις καταρτιστούν τα διαχειριστικά σχέδια, οι Διευθύνσεις των Εθνικών Πάρκων και οι περιβαλλοντικές αρχές προσπαθούν να εξασφαλίσουν την ενσωμάτωση των μέτρων που προβλέπονται από τα διαχειριστικά σχέδια στα αναπτυξιακά χωροταξικά σχέδια, τα σχέδια διαχείρισης των δασών, στα σχέδια διαχείρισης υδάτων κ.λπ. Τα μέτρα που προτείνονται στα διαχειριστικά σχέδια, αν και δεν είναι υποχρεωτικά, λαμβάνονται επίσης υπόψη στην «κατάλληλη αξιολόγηση» άλλων έργων και σχεδίων και στα συμβόλαια χρήσεων κρατικής γης που τελούν υπό τη διαχείριση των Διευθύνσεων των Εθνικών Πάρκων. Μερικές από τις προτάσεις/κατευθύνσεις των σχεδίων διαχείρισης περιοχών Natura 2000 είναι υποχρεωτικές, εάν αυτές οι προτάσεις/κατευθύνσεις ρυθμίζονται από άλλη νομοθεσία που σχετίζεται με τις χρήσεις γης (π.χ. για λιβάδια και διαχείριση των δασών).
      Στη Σλοβενία, ο σχεδιασμός της διαχείρισης των περιοχών Natura 2000 γίνεται μέσω των διαδικασιών κατάρτισης των τομεακών διαχειριστικών σχεδίων (δασικών, υδάτων, αλιείας, κυνήγι κ.λπ.). Για τον λόγο αυτό, το 2007 υιοθετήθηκε το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Natura 2000 στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι η αλιεία, η δασοκομία, η γεωργία, η διαχείριση των υδάτων και το κυνήγι πρέπει να συμμορφώνονται με τους στόχους διατήρησης, τις κατευθύνσεις και τα μέτρα προστασίας του Επιχειρησιακού Προγράμματος για τις εν λόγω προστατευόμενες περιοχές. Προβλέπεται επίσης ρητά ότι το υπουργείο Έρευνας και Εκπαίδευσης και το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να ενσωματώνουν τα μέτρα στον οικονομικό και επιχειρησιακό τους προγραμματισμό.
      Στη Γαλλία, είναι υποχρεωτική η σύνταξη διαχειριστικού σχεδίου (DOCument d’OBjectifs, DΟCOB) για κάθε προστατευόμενη περιοχή, το οποίο προβλέπει τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης. Τόσο η σύνταξη όσο και η εφαρμογή του σχεδίου ανήκει στην αρμοδιότητα της νομαρχίας και της τοπικής επιτροπής εργασίας (COmité de PILotage, COPIL) η οποία αποτελείται από τοπικούς παράγοντες και διάφορες ομάδες συμφερόντων και συντάσσει το διαχειριστικό σχέδιο το οποίο εγκρίνεται από τη νομαρχία. Ένας εκ των δύο (τοπικοί παράγοντες και ομάδες συμφερόντων), επί τη βάσει συμβολαίου που υπογράφει με τη νομαρχία, αναλαμβάνει τη συγγραφή του διαχειριστικού σχεδίου (43% των περιπτώσεων είναι ο τοπικός δήμος, 23% Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), 22% άλλες δημόσιες αρχές, 6% το κράτος και 6% εξωτερικοί εμπειρογνώμονες). Το έργο της COPIL και της νομαρχίας υποστηρίζεται από ομάδες εργασίας ειδικούς του κεντρικού κράτους και εξωτερικούς εμπειρογνώμονες στους οποίους μπορεί να ανατίθενται συγκεκριμένες εργασίες, αναλύσεις κ.λπ. Στη συνέχεια η εφαρμογή του διαχειριστικού σχεδίου ανατίθεται σε κάποιο άλλο πρόσωπο που προέρχεται από την τοπική κοινωνία.
      Στην Τσεχία δεν είναι υποχρεωτικό να υπάρχει διαχειριστικό σχέδιο για κάθε προστατευόμενη περιοχή (είναι υποχρεωτικά μόνο για ορισμένες κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών). Τα διαχειριστικά σχέδια, όπου συντάσσονται, είναι ευθύνη διαφορετικών κρατικών φορέων όπως της Υπηρεσίας Προστασίας της Φύσης και του Τοπίου, των τεσσάρων Εθνικών Πάρκων και των περιφερειακών αρχών που ετοιμάζουν διαχειριστικά σχέδια με τη βοήθεια ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων) και εξωτερικών μελετητών. Κατά κανόνα, δεν υπάρχει διακριτός φορέας υπεύθυνος για την εφαρμογή του διαχειριστικού σχεδίου. Όλες οι δημόσιες αρχές προστασίας της φύσης είναι υποχρεωμένες να το εφαρμόζουν.
      Στη Γερμανία η διαβούλευση των κρατικών υπηρεσιών που έχουν ως αρμοδιότητα τομείς του περιβάλλοντος (αγροτική παραγωγή, δάση, ύδατα, κ.ά.), ενδιαφερόμενες/εμπλεκόμενες ομάδες (stakeholders), μη κυβερνητικές οργανώσεις, κ.ά. πραγματοποιείται μέσω ενός συμβουλευτικού συμβουλίου.
      Τα κοινά χαρακτηριστικά από την ευρωπαϊκή εμπειρία
      Παρά την πλειάδα των προσεγγίσεων σε σχέση με τις διοικητικές δομές που έχουν επιλεγεί σε χώρες της Ευρώπης για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, τρία είναι τα κοινά τους χαρακτηριστικά:
      α) Οι διοικητικές δομές είναι συμβατές με τη συνολική διοικητική διάρθρωση της χώρας. Η δημιουργία δομών που δεν αντιστοιχούν στη συνολική διοικητική αρχιτεκτονική της χώρας αποφεύγονται, μιας και δημιουργούνται ζητήματα επικάλυψης αρμοδιοτήτων και μειωμένης συνέργειας.
      β) Για κάθε προστατευόμενη περιοχή υπάρχει σχέδιο διαχείρισής της, η εφαρμογή και παρακολούθηση του οποίου είναι η βασική αρμοδιότητα του εκάστοτε φορέα/δομής διαχείρισης. Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων διατήρησης που προκύπτουν από τα διαχειριστικά σχέδια είναι απαραίτητο να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική ενσωμάτωσή τους στις άλλες τομεακές πολιτικές και σχέδια (π.χ. στην πολιτική για το κυνήγι, την αλιεία, τα δάση, τη διαχείριση των υδάτων, τη γεωργία, τον χωροταξικό σχεδιασμό κ.λπ.). Αυτό πρακτικά μπορεί να γίνει με την υποχρεωτική επιβολή των μέτρων μέσω νομικά δεσμευτικών εργαλείων (θέσπιση μέσω νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας). Μπορεί όμως εξίσου να επιτευχθεί χρησιμοποιώντας διαδικασίες που εξασφαλίζουν καλό συντονισμό των σχετικών εμπλεκομένων τομεακών πολιτικών που επηρεάζονται από τις ανάγκες διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών.
      γ) Η αποτελεσματική διαμόρφωση και εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης απαιτεί συνεχή και αποτελεσματική κοινωνική διαβούλευση. Η κοινωνική διαβούλευση αποτελεί δομικό τμήμα της χρηστής διακυβέρνησης (good governance). Η χρηστή διακυβέρνηση επιτυγχάνεται με τη διαφάνεια, τη συµµετοχή, τη λογοδοσία, την αποτελεσματικότητα και τη συνοχή. Βέλτιστες πρακτικές στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. εξασφαλίζουν την ενεργή συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων/εμπλεκόμενων ομάδων (stakeholders) στη διαμόρφωση και κυρίως στην εφαρμογή των διαχειριστικών σχεδίων. Κάποια κράτη-μέλη βασίζονται σε (μόνιμες) επιτροπές συντονισμού (steering groups or committees) για τη διαμόρφωση των διαχειριστικών σχεδίων (π.χ. Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο Λουξεμβούργο, Λετονία κ.ά.). Οι επιτροπές αυτές συνήθως περιλαμβάνουν τις τοπικές αρχές και τους εκπροσώπους των τοπικών ιδιοκτητών, χρηστών και δραστηριοποιούμενων στις προστατευόμενες περιοχές. Επιπλέον, στις επιτροπές αυτές μπορούν να συμμετέχουν εκπρόσωποι επαγγελματικών ομάδων, φορείς που δραστηριοποιούνται στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, στη γεωργία, στη δασοκομία, στο κυνήγι, στην αλιεία, στον αθλητισμό και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
      Η ανάγκη για αποτελεσματική διοίκηση των περιοχών natura
      Η μελέτη της διαΝΕΟσις, στο κεφάλαιο για τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές που συνδυάζουν αποτελεσματικά την προστασία και αναζωογόνηση των προστατευόμενων περιοχών με την οικονομική ανάπτυξη (ρεπορτάζ για το οποίο ακολουθεί), καταλήγει ότι «σε όλα τα παραπάνω παραδείγματα ο φορέας διοίκησης των προστατευόμενων περιοχών ήταν γνωστός με διακριτές αρμοδιότητες, ώστε να μπορεί να σχεδιάσει και να υλοποιήσει συγκεκριμένες δράσεις. Η απουσία λοιπόν σταθερού διοικητικού σχήματος για το σύνολο των περιοχών Natura 2000 της Ελλάδας μπορεί να θεωρηθεί ως η βασική τροχοπέδη σε οποιαδήποτε αναπτυξιακή δραστηριότητα».
      Λύνεται άραγε αυτό το κυρίαρχο πρόβλημα με την πρόταση της κυβέρνησης για τγη δημιουργία ενός κεντρικού φορέα διοίκησης με τοπικές αντένες; Μένει να αποδειχθεί. Πάντως το προηγούμενο μοντέλο των δεκάδων φορέων χωρίς ουσιαστικές και ξεκάθαρες αρμοδιότητες σίγουρα απέτυχε. Όμως η μελέτη της διαΝΕΟσις κατέληγε, το 2017, ενόψει της τότε αλλαγής του θεσμικού πλαισίου από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, κατέληγε σε ένα διαφορετικό πλαίσιο.
      Συγκεκριμένα, με λίγα λόγια οι μελετητές της επιχτημονικής ομάδας κατέληγαν σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης και προστασίας των περιοχών αυτών και μεταξύ άλλων, πρότειναν:
      Τη δημιουργία 13 ΦοΔΠΠ στα αντίστοιχα γεωγραφικά όρια των περιφερειών της χώρας. Κάθε ΦοΔΠΠ να αναλαμβάνει την ευθύνη για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών στην περιφέρειά του. Οι ΦοΔΠΠ να διοικούνται από 11μελή διοικητικά συμβούλια που περιλαμβάνουν εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, περιβαλλοντικών οργανώσεων, του κεντρικού κράτους και αρμόδιους επιστήμονες. Εκτός από τον Πρόεδρο του Δ.Σ., κάθε ΦοΔΠΠ να έχει και διευθύνοντα σύμβουλο. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να συντάξει κοινό, λεπτομερή εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των ΦοΔΠΠ που να καλύπτει όλες τις διοικητικές δραστηριότητες όλων των φορέων. Η υπάρχουσα Επιτροπή «Φύση 2000» να ενεργεί ως Εθνική Επιτροπή Προστατευόμενων Περιοχών. Αφαίρεση των κατασκευαστικών και ελεγκτικών αρμοδιοτήτων από τους ΦοΔΠΠ. Οι ΦοΔΠΠ να αναζητήσουν νέες πηγές χρηματοδότησης από εμπορική δραστηριότητα, χορηγίες, ανεκμετάλλευτα ευρώ.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Υπάρχει δυσκολία να παραμείνουν οι κάτοικοι στα σπίτια τους. Μετά από 1,5 μήνα lockdown, τα πράγματα γίνονται ακόμη δυσκολότερα.
      Ο κάθε ελεύθερος χώρος στους δήμους κατακλύζεται από πεζούς για να κάνουν βόλτα. Δεν είναι λίγες οι περιγραφές που ακούει καθημερινά ο καθένας μας, για πεζούς που μέχρι σήμερα δεν συνήθιζαν να κάνουν βόλτα, τώρα να την επιζητούν και να περπατούν, στον δρόμο, με τα λιγοστά ή συχνά ανεπαρκή πεζοδρόμια (με εμπόδια, δένδρα, στύλους, κολώνες και ό,τι κάποιος φανταστεί), ή και πάνω στην άσφαλτο με οχήματα να περνούν με μεγάλη ταχύτητα δίπλα τους….. Λιγότερα απ’ ό,τι συνήθως, αλλά με μεγαλύτερη ταχύτητα σίγουρα.
      Σε λίγες ημέρες, η απαίτηση για την αποστολή SMS, ή την συμπλήρωση της φόρμας για κατ’εξαίρεση μετακίνηση θα αρθεί. Ο κόσμος θα βγει έξω από το σπίτι. Πιο ελεύθερος. Ίσως για να βρει την ισορροπία του. Την ψυχική.
      Παράλληλα, οι υγειονομικές απαιτήσεις για την διατήρηση αποστάσεων και την αποφυγή συγχρωτισμού και συνωστισμού παραμένουν και είναι επιβεβλημμένες. Και απ’ότι φαίνεται θα παραμείνουν για κάμποσο καιρό ακόμη.

      Τι μπορούμε να κάνουμε; Για να μην πάει ο κόσμος στην παραλία του Φλοίσβου ή της Γλυφάδας ή να περπατήσει στην Φωκίωνος Νέγρη, θα πρέπει κοντά του να δημιουργηθεί χώρος για να περπατήσει.
      Η πρόταση είναι να ληφθεί μέριμνα για την προσωρινή δημιουργία ελεύθερων χώρων για περπάτημα, ποδήλατο, για να ξεσκάσει ο κόσμος δηλαδή. Και αυτό τηρώντας την απόσταση των 2μ που απαιτείται για την αποφυγή συγχρωτισμού.
      Που θα βρεθεί ο χώρος; Θα πρέπει να δώσουμε οδούς, προσεκτικά επιλεγμένες σε κάθε δήμο, όπου θα αποδοθούν στους πεζούς και την κυκλοφορία των παρόδιων. Αυτές πρέπει να είναι αμιγώς τοπικές οδοί, όπου μπορεί να γίνει αυτό, ικανού μήκους, χωρίς μεγάλες κλίσεις.
      Έτσι οι πολίτες θα χρησιμοποιούν αυτές που είναι κοντά στο σπίτι τους, και δεν θα οδεύουν κατά δεκάδες στον Φλοίσβο, την παραλία της Θεσσαλονίκης και στις λοιπές προνομιακές τοποθεσίες. Έτσι θα αυξηθούν τα διαθέσιμα τετραγωνικά μέτρα για βόλτα που θα έχει ο πεζός και θα μπορεί ευκολότερα να τηρήσει την απαιτούμενη απόσταση.
      Να δούμε ποιες περιοχές έχουν έλλειψη από πάρκα και ανοικτούς χώρους: Περιοχές, όπου για να φθάσει κάποιος σε ανοικτό χώρο χρειάζεται να περπατήσει μεγάλη απόσταση. Περιοχές με μεγάλες πυκνότητες πληθυσμού, αλλά με περιορισμένους ελεύθερους χώρους.
      Οδούς με ή χωρίς εμπορικές δραστηριότητες, ειδικά τώρα που τα καταστήματα δεν έχουν ανοίξει ακόμη. Με τέτοια κριτήρια και με τον χαρακτήρα κάθε οδού, να επιλέξουμε ποιες είναι οι υποψήφιες οδοί.
       
       
      Θα πρέπει σταδιακά, ίσως από τους περισσότερο τολμηρούς ή/και πρωτοπόρους δήμους να ξεκινήσουν τέτοια μέτρα. Αρχικά για το Σαββατοκύριακο και 3 ώρες το πρωί και 3 το απόγευμα και στην συνέχεια παρακολουθούμε την αποδοχή και προχωράμε. Με την συνεργασία όλων -πολιτών, τροχαίας, πολιτικής προστασίας, Δήμου. Δεν μπορούμε όμως να κάτσουμε αμέτοχοι.
      Προκλήσεις για αυτό το εγχείρημα υπάρχουν. Είναι π.χ. η πρόσβαση οχημάτων εκτάκτου ανάγκης, η διασφάλιση πρόσβασης στους διανομείς, θέματα οδικής ασφάλειας εάν οι οδηγοί παρκάρουν και αναπτύσσουν ταχύτητα.
      Πρέπει να αντιμετωπισθούν. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Ναι μπορούμε. Ίσως να χρειάζεται και κάποια νομοθετική ρύθμιση, αλλά στις ιδιαίτερες συνθήκες που ζούμε, αυτό θα μπορούσε (ή και θα έπρεπε) να γίνει πολύ γρήγορα.
      Το έχουν κάνει αλλού; Ναι βέβαια. Σε πολλές πόλεις του κόσμου. Και συνεχίζουν να το κάνουν.
      Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε άρθρο στο nypost.com (https://nypost.com/2020/04/27/nyc-aims-to-open-100-miles-of-streets-for-pedestrians-de-blasio/) όπου στην Νέα Υόρκη (των ~8,5 εκατομμυρίων πολιτών) σχεδιάζουν να δώσουν στους πεζούς και στο ποδήλατο περί τα 160 χλμ. οδών γύρω από πάρκα και πλατείες για να μπορέσουν να διατηρήσουν το social distancing (κοινωνική αποστασιοποίηση), που ορίζουν οι έκτακτοι κανόνες δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση του COVID-19.

      Και με αυτό τον τρόπο οι δήμοι όχι μόνον δεν κάθονται αμέτοχοι και οχυρωμένοι στο «δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι επειδή δεν έχουμε μεγάλο πάρκο και ελεύθερους χώρους» ή στο «τι να κάνουμε που δεν είμαστε κοντά στην παραλία», αλλά θα πάρουν μέτρα για την μετά το lockdown εποχή, και θα μεριμνούν για την σωματική και ψυχική υγεία των πολιτών. Από την δική τους πλευρά.
      Ας ελπίσουμε μάλιστα, ίσως κρυφά, ίσως φανερά, ότι αυτό θα είναι η αρχή για διάθεση περισσότερου χώρου για τους πεζούς, που τόσα χρόνια έχουν εκδιωχθεί από το αυτοκίνητο.
      Θέληση χρειάζεται. Ο Έλληνας σε τέτοιες προσπάθειες ανταποκρίνεται. Και έτσι όπως ανταποκρίθηκε στον αυτοπεριορισμό, και έγινε παράδειγμα σε όλο τον κόσμο, έτσι θα ανταποκριθεί και πάλι. Φτάνει κάποιος να το κάνει, γιατί μόνο του δεν γίνεται…..
      Ιωάννης Μάρης,                                                                                                                 
      Τοπογράφος Μηχ/κός – Συγκοινωνιολόγος
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών “Cryosphere” αποκαλύπτει την ταχύτατη απώλεια πάγου το καλοκαίρι του 2019 λόγω της ζώνης υψηλών πιέσεων στο εσωτερικό της Γροιλανδίας που δεν λαμβάνεται υπόψη από τα κλιματικά μοντέλα.
      Το στρώμα του πάγου έλιωσε με ρυθμό ρεκόρ το 2019, πολύ πιο γρήγορα από τον μέσο όρο των προηγούμενων δεκαετιών (Εικόνα). Οι αριθμοί έχουν δείξει ότι μόνο τον Ιούλιο το επιφανειακό στρώμα πάγου μειώθηκε κατά 197 γιγατόνους - ισοδύναμο με περίπου 80 εκατομμύρια πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων.
      Ο αριθμός ημερών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού 2019 (Ιούνιος - Αύγουστος) που καταγράφηκε τήξη των πάγων της Γροιλανδίας σύμφωνα με δορυφορικές παρατηρήσεις (αριστερά) και η απόκλιση του αριθμού ημερών με τήξη από τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2010 (δεξιά) Στην έρευνα, οι επιστήμονες εξέτασαν τα επίπεδα τήξης με περισσότερες λεπτομέρειες, αποκαλύπτοντας τα βαθύτερα αίτιά της. Όπως σημειώνει η επιστημονική ομάδα, οι συνθήκες υψηλής ατμοσφαιρικής πίεσης διήρκησαν 63 από τις 92 καλοκαιρινές ημέρες το 2019, σε σύγκριση με έναν μέσο όρο μόλις 28 ημερών για την περίοδο των ετών μεταξύ 1981 και 2010.
      Η μελέτη επίσης αναφέρει ότι τα κλιματικά μοντέλα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δεν λαμβάνουν υπόψιν τέτοιες ασυνήθιστες συνθήκες. Εάν αυτές οι ζώνες υψηλής πίεσης προσλάβουν κανονικό, ετήσιο χαρακτήρα, η μελλοντική τήξη θα μπορούσε να είναι διπλάσια από την προβλεπόμενη, με σοβαρότατες συνέπειες για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι επικρατούσες ατμοσφαιρικές συνθήκες ήταν απίθανο να έχουν επηρεαστεί από τη φυσική κλιματική μεταβλητότητα, αλλά θα μπορούσαν να οφείλονται στην παγκόσμια θέρμανση.
      Μεταξύ των ευρημάτων τους οι ερευνητές, ανέφεραν ότι σχεδόν το 96% του πάγου υπέστη τήξη κάποια στιγμή το 2019, σε σύγκριση με το μέσο όρο -μόνο 64% μεταξύ 1981 και 2010. Με τη χρήση σχετικών μοντέλων, διαπίστωσαν επίσης ότι περίπου 560 γιγατόνοι απορροής νερού από την τήξη, δημιουργήθηκαν το καλοκαίρι του 2019.
      Το ισοζύγιο επιφανειακής μάζας -η ποσότητα πάγου που «κέρδισε» το στρώμα πάγου από τη βροχή και τις χιονοπτώσεις μείον την ποσότητα που έχασε μέσω της απορροής και της εξάτμισης του νερού- βρέθηκε μόνο 54 γιγατόνοι το χρόνο- περίπου 320 γιγατόνοι το χρόνο χαμηλότερο από το μέσο όρο των προηγούμενων δεκαετιών, και η μεγαλύτερη μείωση στα χρονικά.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      Την επιβολή τέλους –αναλόγου αυτού της πλαστικής σακούλας– στα πλαστικά ποτήρια καφέ μιας χρήσης και τη δημιουργία συστήματος επιστροφής πλαστικών μπουκαλιών στους χώρους αγοράς τους εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ολα αυτά στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για την ενσωμάτωση της νέας οδηγίας για τη μείωση των επιπτώσεων των πλαστικών στο περιβάλλον, στην οποία βιομηχανία, φορείς και οργανώσεις καλούνται να τοποθετηθούν σε ορισμένες προτάσεις του υπουργείου, αλλά και να συνεισφέρουν με ιδέες.
      Η Γενική Γραμματεία Περιβάλλοντος πραγματοποίησε πριν από λίγες ημέρες σε ηλεκτρονική πλατφόρμα διαβούλευση με συγκεκριμένους οικονομικούς, επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, ενόψει της κατάρτισης του τελικού κειμένου που θα δοθεί σε ανοιχτή δημόσια διαβούλευση. Σε αυτό το στάδιο, το υπουργείο Περιβάλλοντος έθεσε υπόψη των ενδιαφερομένων διάφορες προτάσεις για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας. Για παράδειγμα, με δεδομένο ότι η οδηγία ζητάει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών ποτηριών και των πλαστικών περιεκτών μιας χρήσης, το υπουργείο διερευνά το ενδεχόμενο θέσπισης περιβαλλοντικού τέλους στο σημείο πώλησης, αντίστοιχου με την πλαστική σακούλα. Μία άλλη πρόταση αφορά τη δημιουργία ενός συστήματος εγγυοδοσίας για τις πλαστικές φιάλες ποτών, δηλαδή την επιστροφή τους στο κατάστημα που αγοράστηκαν με επιστροφή κάποιου χρηματικού ποσού (σύμφωνα με την οδηγία, για τις πλαστικές φιάλες ποτών χωρητικότητας έως 3 λίτρων, η χωριστή συλλογή θα πρέπει να ανέλθει σε 77% κατά βάρος για το έτος 2025 και 90% για το έτος 2029). Να σημειωθεί ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια τέτοια συστήματα, ενώ παλαιότερα στη χώρα μας αυτό ίσχυε για τα γυάλινα μπουκάλια αναψυκτικών και ορισμένων δημοφιλών ποτών (λ.χ. μπίρα).
      Για ορισμένες ειδικές κατηγορίες πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, οι προτάσεις εξειδικεύονται. Για παράδειγμα, προτείνεται η ενσωμάτωση στα συστήματα της ανακύκλωσης όχι μόνο των συσκευασιών, αλλά και του περιεχομένου για υγρά μαντιλάκια και μπαλόνια (που περιγράφονται σαφώς στην οδηγία), ενώ για τις γόπες των αποτσίγαρων (που περιέχουν μικροπλαστικά) η καπνοβιομηχανία ερωτάται με ποιον τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν συστήματα συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας και καθαρισμού του περιβάλλοντος.
      Επίσης, το υπουργείο διερευνά πώς επηρεάζονται συγκεκριμένοι κλάδοι από την εφαρμογή της οδηγίας (π.χ. αύξηση κόστους παραγωγής, τροποποίηση παραγωγικής διαδικασίας) και με ποιον τρόπο ο κάθε κλάδος ή φορέας σκοπεύει να προσαρμοστεί (όπως η τροποποίηση της παραγωγικής διαδικασίας για την παραγωγή εναλλακτικών προϊόντων, η σύναψη εθελοντικών συμφωνιών, η διεξαγωγή δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης). Ζητάει επίσης απόψεις όλων για τη θέσπιση κινήτρων, όπως φορολογικές απαλλαγές, μείωση ανταποδοτικών τελών και τελών παρεπιδημούντων σε ΟΤΑ, εισφορές σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης ανάλογα με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του προϊόντος, χρήση πράσινων κριτηρίων στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, δημόσιες δωρεάν παροχές (π.χ. δημόσιες βρύσες πόσιμου νερού). Τέλος, ζητάει από τους συμμετέχοντες να αποτιμήσουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες για ενίσχυση υφιστάμενων εταιρειών για την προσαρμογή στις απαιτήσεις της οδηγίας ή τη δημιουργία νέων παραγωγικών επενδύσεων, π.χ. για την παραγωγή εναλλακτικών προϊόντων. 
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Επιστήμονες από την Ελλάδα και τη Βρετανία ανέπτυξαν μία νέα μέθοδο ανίχνευσης πλαστικών που επιπλέουν στις θάλασσες. Η νέα τεχνική, που χρησιμοποιεί δεδομένα των δορυφόρων Sentinel-2 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), μπορεί να διακρίνει με ακρίβεια 86% τα κομμάτια πλαστικού μεγαλύτερα των πέντε χιλιοστών από άλλα υλικά (ξύλα, φύκια κ.ά.).
      Ο επίκουρος καθηγητής Κωνσταντίνος Τοπουζέλης, επικεφαλής της Ομάδας Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, σε συνεργασία με επιστήμονες του Θαλάσσιου Εργαστηρίου του Πλύμουθ, έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports».
      Τα επιπλέοντα πλαστικά προδίδονται από τις διακριτές «φασματικές υπογραφές» τους, δηλαδή τα μήκη κύματος του ορατού και υπέρυθρου φωτός που απορροφούν και αντανακλούν. Αυτές οι «υπογραφές» γίνονται αντιληπτές από τους δορυφόρους. Οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης (μηχανικής μάθησης) που μπορεί να ταξινομήσει τα πλαστικά των θαλασσών ανάλογα με τα υλικά τους, τα οποία αφήνουν ξεχωριστό δορυφορικό αποτύπωμα.
      Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν σε πρώτη φάση δορυφορικά δεδομένα για τα θαλάσσια πλαστικά στα ανοιχτά της Λέσβου και του νοτιοαφρικανικού λιμένα του Ντέρμπαν κατά το 2018 και το 2019. Στη συνέχεια, δοκίμασαν τη μέθοδό τους σε παράκτια ύδατα διαφόρων χωρών (Γκάνα, Καναδά, Βιετνάμ, Βρετανία).
      Modified Copernicus Sentinel data (2019)/processed by ARGANS Limited Drone image – University of Aegean Οι ερευνητές αισιοδοξούν ότι η νέα τεχνική μπορεί να αξιοποιηθεί με τη βοήθεια drones και δορυφόρων υψηλής ανάλυσης, ώστε να βελτιωθεί η επιτήρηση της ρύπανσης των θαλασσών με πλαστικά.
    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Μέχρι σήμερα οι επενδυτές στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας όφειλαν να εκδίδουν για τα νέα έργα άδειες παραγωγής, που καθυστερούσαν έως και 2 χρόνια.
      Πλέον με το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Bουλή από το ΥΠΕΝ, καταργείται η άδεια παραγωγής και αντικαθίσταται από μια απλή "βεβαίωση παραγωγού” περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη γραφειοκρατική χρονοτριβή.
      Με τις νέες ρυθμίσεις μετατίθεται η ευθύνη για την ολοκλήρωση της αδειοδότησης από τους αρμόδιους φορείς και τις κρατικές υπηρεσίες στον επενδυτή που είναι υποχρεωμένος να συγκεντρώσει τα δικαιολογητικά και να τα αναρτήσει στο πληροφοριακό σύστημα της ΡΑΕ.
      Παράλληλα με την απλοποίηση της διαδικασίας για την άδεια παραγωγής, το νομοσχέδιο παρεμβαίνει και στην περιβαλλοντική αδειοδότηση που ρυθμίζεται σε άλλο κεφάλαιο του νομοσχεδίου.
      Πιο συγκεκριμένα όπως αναφέρει και η σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νομοσχέδιο παρεμβαίνει στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας, την Άδεια Παραγωγής, για την οποία απαιτούνται τώρα 1,5-2 χρόνια για να εκδοθεί από τη ΡΑΕ. 
      Η παρέμβαση συνοδεύει και λειτουργεί παράλληλα με την απλοποίηση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση (που ρυθμίζεται σε άλλο κεφάλαιο του νομοσχεδίου). Σε δεύτερο χρόνο θα απλοποιηθούν τα επόμενα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας, μέχρι το τελευταίο που είναι οι  Άδειες Εγκατάστασης και Λειτουργίας.
      Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γεράσιμος Θωμάς δήλωσε σχετικά: «Η επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας των έργων ΑΠΕ, κάνει τον κλάδο πιο ελκυστικό και εξωστρεφή για νέες επενδύσεις, μέσα από απλές και αυτοματοποιημένες διαδικασίες. Στοχεύουμε στο να ξεμπλοκάρουν εκκρεμείς αιτήσεις που χρονίζουν εδώ και σχεδόν 2 έτη και επίσης στο επόμενο διάστημα να απελευθερωθούν δεσμευμένες εκτάσεις που δεν αξιοποιούνται.
      Οι ΑΠΕ θα αποτελέσουν τον πυλώνα του ενεργειακού μείγματος τα επόμενα χρόνια στα πλαίσια μιας αγοράς που λειτουργεί και με τιμές που έχουν δείξει ξεκάθαρα πτωτική τάση. Παράλληλα ρυθμίζονται ζητήματα ενεργειακής αποδοτικότητας και του κατασκευαστικού κλάδου σε συνεργασία με το ΤΕΕ. Πρωτοβουλίες στον κατασκευαστικό κλάδο είναι στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής για την επόμενη μέρα».
      Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αλεξάνδρα Σδούκου σημείωσε ότι:  «Το σημερινό νομοσχέδιο σηματοδοτεί την είσοδο στη νέα ψηφιακή εποχή αδειοδότησης έργων ΑΠΕ. Στοχεύουμε στην απλοποίηση και επίσπευση των διαδικασιών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της καθημερινότητας και να δημιουργηθεί ένα φιλικό για τους επενδυτές περιβάλλον στη χώρα μας. Θα προχωρήσουμε γρήγορα με τα επόμενα βήματα για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, διαφανούς και αποτελεσματικού πλαισίου για τις πράσινες επενδύσεις που θα επιτρέψει την επίτευξη των στόχων που θέτει το νέο ΕΣΕΚ για αύξηση του ποσοστού των ΑΠΕ  στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας στο 35%, έως το 2030».
      O κεντρικός άξονας της παρέμβασης είναι η αντικατάσταση της Άδειας Παραγωγής με τη Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία  θα προκύπτει μετά από μια σύντομη και αυτοματοποιημένη διαδικασία ελέγχου της σχετικής αίτησης μέσω του νέου Ηλεκτρονικού Μητρώου ΑΠΕ και  μείωση στο ελάχιστο των απαιτούμενων  δικαιολογητικών. Στόχος είναι να καθιερωθεί μια σύντομη διαδικασία εξέτασης των  νέων αλλά και των συσσωρευμένων εκκρεμών αιτήσεων.
      Βασικό χαρακτηριστικό της ρύθμισης είναι ότι μεταθέτει την ευθύνη για την ολοκλήρωση της αδειοδότησης από τους αρμόδιους φορείς και τις υπηρεσίες-κράτος στον επενδυτή. Και τούτο διότι ο επενδυτής είναι υποχρεωμένος να συγκεντρώσει όλα τα δικαιολογητικά και να τα αναρτήσει στο πληροφοριακό σύστημα της ΡΑΕ. Παράλληλα, οφείλει να αποδείξει την οικονομική του ευρωστία και δυνατότητα για ολοκλήρωση της επένδυσης μέσω πληρωμής σχετικού  Ειδικού τέλους (Τέλος Έκδοσης ). Ακολούθως ενεργοποιούνται εύλογες προθεσμίες για την ολοκλήρωση της αδειοδοτικής διαδικασίας που σε περίπτωση μη τήρησης  οδηγούν σε ανάκληση της χορηγηθείσας Βεβαίωσης. Με άλλα λόγια, όσο "γρήγορα" αποκτούν οι υποψήφιοι επενδυτές το δικαίωμα για παραγωγή ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, εξίσου "γρήγορα" μπορεί να το χάνουν αν δεν προχωρούν την ωρίμανση του έργου τους, ώστε να απελευθερώνεται φυσικός και ηλεκτρικός χώρος από έργα που δεν υλοποιούνται.
      Ειδικά Έργα ΑΠΕ
      Με το νέο νομοσχέδιο οι σταθμοί ΑΠΕ διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, τα Ειδικά Έργα, (σταθμοί ΑΠΕ μεγάλης ισχύος, σταθμοί ΑΠΕ όπως οι υβριδικοί και οι ηλιοθερμικοί που επηρεάζουν σημαντικά τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας όπου συνδέονται) και τα υπόλοιπα που αποτελούν την πλειονότητα των έργων.
      Οι σταθμοί ΑΠΕ που εντάσσονται στην κατηγορία των Ειδικών Έργων ακολουθούν την σχετικά "βαρύτερη" διαδικασία αξιολόγησης που περιγράφεται στο υφιστάμενο πλαίσιο, απαλλασσόμενοι παράλληλα από την υποχρέωση πληρωμής του προαναφερθέντος Τέλους. Οι ενδιαφερόμενοι για σταθμούς ΑΠΕ της κατηγορίας αυτής συνοδεύουν το αίτημά τους με μετρήσεις του δυναμικού ΑΠΕ, ενεργειακή μελέτη, στοιχεία που τεκμηριώνουν τη δυνατότητα των αιτούντων να υλοποιήσουν το έργο με βάση την τεχνική τους επάρκεια και τη δυνατότητα εξασφάλισης της απαιτούμενης χρηματοδότησης, συνολικό επιχειρηματικό σχέδιο κ.α.
      Οι υπόλοιποι σταθμοί ΑΠΕ που δεν εντάσσονται στην κατηγορία των Ειδικών Έργων απολαμβάνουν ταχύτερη και απλούστερη αξιολόγηση για την έκδοση της Βεβαίωσης, αλλά προς "αντικατάσταση" της οικονομικής αξιολόγησης υποχρεούνται σε πληρωμή του Τέλους Έκδοσης που πιστώνεται υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ).
      Πώς εκδίδεται και τι περιέχει η Βεβαίωση Παραγωγού
      Οι αιτήσεις για την έκδοση των Βεβαιώσεων θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά από την πρώτη έως και τη δεκάτη ημέρα των μηνών Φεβρουαρίου, Ιουνίου, Οκτωβρίου. Καθιερώνονται δηλαδή τρεις κύκλοι υποβολής αιτήσεων (έναντι τεσσάρων που ίσχυαν μέχρι σήμερα),  ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για να ενημερωθούν οι νέοι υποψήφιοι επενδυτές για το ποιες εκτάσεις είναι διαθέσιμες για υποβολή αιτήσεων για νέους σταθμούς ΑΠΕ, αλλά και για να προετοιμάσουν τα απαιτούμενα στοιχεία για την υποβολή των αιτήσεων αυτών.
      Οι ενδιαφερόμενοι  θα υποβάλλουν στο πληροφοριακό σύστημα του Φορέα Αδειοδότησης (που είναι η ΡΑΕ επί του παρόντος) όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και στοιχεία. Προβλέπεται προθεσμία 15 ημερών για υποβολή αντιρρήσεων για την αίτηση. Εφόσον πληρούνται οι περιορισμοί χωροθέτησης που περιγράφονται στο νόμο, δεν εγείρονται θέματα εθνικής ασφαλείας και δημόσιας υγείας και έχει κατατεθεί αποδεικτικό καταβολής του Τέλους Έκδοσης, εκδίδεται η  Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ που θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα εξής στοιχεία:
      α) Το όνομα/επωνυμία του καταχωρούμενου Παραγωγού ή Αυτοπαραγωγού.
      β) Την τεχνολογία ή μορφή ΑΠΕ
      γ) Την Εγκατεστημένη Ισχύ και τη Μέγιστη Ισχύ Παραγωγής του σταθμού.
      δ) Ειδικά για αιολικούς σταθμούς, τον αριθμό των ανεμογεννητριών και τη διάμετρο της φτερωτής της κάθε ανεμογεννήτριας, καθώς και τον αριθμό των ισοδυνάμων τυπικών ανεμογεννητριών που αντιστοιχούν στο πλήθος και τα χαρακτηριστικά των Α/Γ του έργου, για τον υπολογισμό του ποσοστού κάλυψης της φέρουσας ικανότητας του ΟΤΑ εγκατάστασής τους.
      ε) Τη θέση εγκατάστασης του σταθμού.
      στ) Τη διάρκεια ισχύος της Βεβαίωσης.
      ζ) Τους γενικούς όρους.
      η) Τυχόν ειδικούς όρους.
      Στο νομοσχέδιο εισάγεται επίσης η δυνατότητα ο κύριος ή επικαρπωτής με βάση νόμιμο τίτλο, του συνόλου ή τμήματος ιδιωτικής έκτασης, για την οποία έχει εκδοθεί Βεβαίωση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού να καταθέσει αίτηση για σταθμό ΑΠΕ κατά τον επόμενο κύκλο από την ημερομηνία έκδοσης της Βεβαίωσης, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο το δικαίωμα κατοχής της γης.
      Η Βεβαίωση θα μπορεί να τροποποιηθεί εκτός κύκλου:
      α) σε περιπτώσεις μείωσης των ορίων του πολυγώνου εγκατάστασης,
      β) σε περιπτώσεις μείωσης της εγκατεστημένης ισχύος ή της μέγιστης ισχύος παραγωγής,
      γ) σε περιπτώσεις αύξησης της εγκατεστημένης ισχύος ή της μέγιστης ισχύος παραγωγής, σε ποσοστό μέχρι και 10% της αρχικής Άδειας Παραγωγής ή Βεβαίωσης, υπό την προϋπόθεση μη αύξησης του ποσοστού κάλυψης της φέρουσας ικανότητας και μη μετάπτωσης του έργου στην κατηγορία των Ειδικών Έργων.
      Χρονικά ορόσημα για την ισχύ της Βεβαίωσης
      Η Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και η Βεβαίωση Ειδικών Έργων χορηγείται για χρονικό διάστημα μέχρι πέντε (25) έτη και μπορεί να ανανεώνεται μέχρι ίσο χρόνο.
      Η Βεβαίωση παύει αυτοδικαίως να ισχύει:
      Για φωτοβολταϊκούς και χερσαίους αιολικούς σταθμούς, εάν:
      (α) Εντός 6 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της Βεβαίωσης, ο κάτοχος δεν έχει καταθέσει αίτηση για χορήγηση ΑΕΠΟ, εφόσον έχει σχετική υποχρέωση.  Για τους σταθμούς που προβλέπεται υποχρέωση εκπόνησης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης η εν λόγω προθεσμία παρατείνεται κατά  12 μήνες.
      (β) Εντός 36 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της Βεβαίωσης δεν έχει υποβληθεί αίτηση στον Διαχειριστή για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης.
      Για τις λοιπές τεχνολογίες σταθμών ΑΠΕ και για τους υβριδικούς σταθμούς ΑΠΕ, εάν εντός 36 μηνών από την ημερομηνία χορήγησης της Βεβαίωσης δεν έχει υποβληθεί αίτηση στον Διαχειριστή για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης.
      Για τους σταθμούς ΑΠΕ, πλην των υβριδικών σταθμών, που ανήκουν στην κατηγορία των Ειδικών Έργων η Βεβαίωση Ειδικών Έργων παύει αυτοδικαίως να ισχύει με την παρέλευση διπλάσιου χρονικού διαστήματος από ό,τι αναφέρεται παραπάνω.
      Οι προθεσμίες αυτές θα μπορούν να παρατείνονται, για διάστημα έως 24 μήνες, εφόσον ο κάτοχος Βεβαίωσης ή Βεβαίωσης Ειδικού Έργου δηλώσει την πρόθεσή του για την ολοκλήρωση του έργου και καταβάλει Τέλος Δέσμευσης Φυσικού Χώρου Εγκατάστασης το οποίο ορίζεται σε 150 ευρώ ανά MW Μέγιστης Ισχύος Παραγωγής για κάθε μήνα παράτασης.
      Στο νομοσχέδιο υπάρχουν προβλέψεις για συγκριτική αξιολόγηση μεταξύ των αιτήσεων που υποβάλλονται στον ίδιο κύκλο υποβολής αιτήσεων που παρουσιάζουν εδαφική επικάλυψη, προκαλούν υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας κ.α.. Ειδικότερα, σε αυτή την περίπτωση η ΡΑΕ ζητά αρχικά από τους ενδιαφερόμενους να εξετάσουν από κοινού την τροποποίηση των αιτημάτων τους ώστε να μην υφίστανται θέματα συγκριτικής αξιολόγησης και σε περίπτωση αδυναμίας διευθέτησης της εδαφικής επικάλυψης ή της ταυτόχρονης αξιοποίησης του πόρου ή της υπέρβασης της φέρουσας ικανότητας του ΟΤΑ εγκατάστασης των σταθμών ΑΠΕ, ο Φορέας Αδειοδότησης προβαίνει σε συγκριτική αξιολόγηση και οι αιτήσεις που αφορούν τα εμπλεκόμενα έργα εξετάζονται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που αναφέρονται στον οικείο Κανονισμό.
      Η ΡΑΕ θα εκδίδει τη Βεβαίωση εφόσον προσκομισθεί από τον αιτούντα το αποδεικτικό καταβολής του Τέλους Έκδοσης Βεβαίωσης Παραγωγού Η.Ε. από ΑΠΕ.
      Το ύψος του Τέλους ορίζεται ανά μονάδα ονομαστικής μέγιστης ισχύος παραγωγής της αίτησης σε μεγαβάτ (ΜW) ως εξής:
      (α) 3000 ευρώ/ ΜW για το τμήμα της ισχύος έως  1MW
      (β) 2500 ευρώ/ΜW για το τμήμα της ισχύος από 1 έως 10 MW
      (γ) 2000 ευρώ/ΜW για το τμήμα της ισχύος από 10 έως 50MW
      (δ) 1500 ευρώ/ ΜW για το τμήμα της ισχύος από 50 έως 100 MW και
      (ε) 1000 ευρώ/ΜW για το τμήμα της ισχύος πάνω από 100 MW.
      Το Τέλος Έκδοσης δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο του τέλους που αντιστοιχεί σε σταθμό ΑΠΕ ισχύος 250 MW.
      Πρέπει να σημειωθεί ότι στο νομοσχέδιο προβλέπεται η έκδοση νέου Κανονισμού εντός τριμήνου που θα περιγράφει ειδικότερα στοιχεία σχετικά με την διαδικασία έκδοσης Βεβαιώσεων Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Ειδικών Έργων. Σύμφωνα με το νόμο, ως  Φορέας Αδειοδότησης για την Α’ Φάση ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (που αφορά στις Βεβαιώσεις Παραγωγού) ορίζεται η ΡΑΕ. Ο φορέας μπορεί να αλλάζει με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Μέχρι την θέση σε πλήρη λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου, αναμένεται η αναβάθμιση του Πληροφοριακού Συστήματος της ΡΑΕ ώστε να διαχειριστεί άμεσα τον συσσωρευμένο όγκο ων εκκρεμών αιτήσεων, αλλά και για να "υποδεχθεί" τις αιτήσεις των επόμενων κύκλων.  Η υποβολή των νέων αιτήσεων στον Φορέα Αδειοδότησης για την έκδοση της Βεβαίωσης γίνεται με υποβολή αίτησης που συνοδεύεται από τα  προβλεπόμενα στο νομοσχέδιο έγγραφα και στοιχεία. Η ΡΑΕ αξιολογεί το αίτημα σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νομοσχέδιο.
      Εκκρεμείς αιτήσεις για Άδειες Παραγωγής
      Ορίζεται επίσης ότι όσον αφορά τα εκκρεμή αιτήματα για χορήγηση Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας τα οποία έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ έως και τον κύκλο του  Ιουνίου 2018, αξιολογούνται από τον Ρυθμιστή σύμφωνα με το μέχρι σήμερα ισχύον θεσμικό πλαίσιο και εκδίδεται απόφαση απόρριψης ή χορήγησης Άδειας Παραγωγής. Για τις αιτήσεις αυτές οι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν από τη ΡΑΕ να επιβεβαιώσουν το ενδιαφέρον τους ή να το επικαιροποιήσουν εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος τα στοιχεία των πολυγώνων των έργων τους και των θέσεων των ανεμογεννητριών εντός των πολυγώνων των αρχικών αιτήσεων λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς χωροθέτησης του νόμου. Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης επιβεβαίωσης ή επικαιροποίησης, τα αιτήματα αυτά θα απορρίπτονται.
      Όσον αφορά εκκρεμή αιτήματα για χορήγηση Άδειας Παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ από τον κύκλο υποβολής αιτήσεων Σεπτεμβρίου 2018 και εφεξής, εξετάζονται σύμφωνα με το νέο καθεστώς αξιολόγησης που περιγράφεται στο νόμο.  Η ΡΑΕ θα καλέσει και εδώ τους ενδιαφερόμενους να επιβεβαιώσουν το αίτημά τους και να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία των έργων τους. Κατά την επικαιροποίηση ο αιτών επιβεβαιώνει επίσης την υπαγωγή ή μη του έργου του στην έννοια των Ειδικών Έργων.
      Για την έκδοση των Βεβαιώσεων από τη ΡΑΕ οι αιτούντες οφείλουν να υποβάλλουν μέρος του Τέλους Έκδοσης υπέρ του ΕΛΑΠΕ, καθώς παραμένουν σε φάση αξιολόγησης κατά διαφορετικά χρονικά διαστήματα, που διαμορφώνεται ανάλογα με το έτος υποβολής των αιτήσεων αυτών ως ακολούθως:
      Το Τέλος Διατήρησης Αδειών Παραγωγής καταργείται από 1ης Ιανουαρίου 2020, ενώ το Τέλος Διατήρησης των ετών 2017-2019 θα καταβληθεί μειωμένο στο 1/3 του αρχικά προβλεπόμενου ποσού. Επίσης, με σκοπό τη μείωση του χώρου που καταλαμβάνουν οι σταθμοί ΑΠΕ – ιδίως οι αιολικοί σταθμοί – προκειμένου να διευκολυνθούν και άλλοι ενδιαφερόμενοι για ανάπτυξη έργων, παρέχεται η δυνατότητα μείωσης της ισχύος των σταθμών, και παράλληλα να πληρώσουν τέλος διατήρησης για τα παρελθόντα έτη με βάση τη μειωμένη ισχύ.
      Τέλος, όσον αφορά τις σε ισχύ Άδειες Παραγωγής υπόκεινται στις προθεσμίες του νόμου, με ημερομηνία εφαρμογής αυτών από 1η Σεπτεμβρίου 2020.
      ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ "ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ" ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
      1.Νέο πλαίσιο για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια
      Με το Κεφάλαιο Ζ’ του περιβαλλοντικού "νομοσχεδίου"  ενσωματώνεται στο ελληνικό δίκαιο η κοινοτική οδηγία 2018/844 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (Energy Performance Building Directive II).
      Οι σχετικές ρυθμίσεις αποσκοπούν στην βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, θέτοντας πιο φιλόδοξους στόχους και πιο αυστηρά κριτήρια. Επίσης φέρνουν στο προσκήνιο τα κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα επικαιροποιούν και αναβαθμίζουν τα ενεργειακά πιστοποιητικά και επιθεωρήσεις, τις μελέτες ενεργειακής απόδοσης, καθώς και τους ενεργειακούς επιθεωρητές.
      Πρόκειται ουσιαστικά για το νέο πλαίσιο για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, στη βάση του οποίου θα εκπονηθεί η Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος. Στρατηγική που θα κληθεί να εφαρμόσει το ΥΠΕΝ και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, μέσω του Μνημονίου Συνεργασίας που υπέγραψαν πρόσφατα και που στοχεύει αφενός στη στήριξη του κατασκευαστικού κλάδου (δεδομένων των μεγάλων προβλημάτων που δημιουργεί η κρίση του κορωνοϊού), αφετέρου τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής απόδοσης που προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).  Ένας από τους στόχους του ΕΣΕΚ είναι η ενεργειακή αναβάθμιση του 12-15% των κτιρίων έως το 2030 , ή 60.000 σπίτια κάθε χρόνο.
      Τα βασικά σημεία του προτεινόμενου σχεδίου είναι τα εξής:
      α)      Τίθενται συγκεκριμένοι και αυστηροί στόχοι για την ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, σε πλήρη εναρμόνιση με τους στόχους του ΕΣΕΚ. Οι στόχοι είναι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι, με κλιμάκωση και διαδικασίες για το 2030, 2040 και το 2050. Επίσης προβλέπονται συγκεκριμένες δράσεις, μέτρα και πολιτικές που θα προωθήσουν την ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος, τόσο για τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά κτίρια όλων των χρήσεων.
      β)    Τροποποιούνται οι Τεχνικές Οδηγίες στο πλαίσιο του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), τόσο για την εναρμόνιση με τα ισχύοντα υψηλότερα πρότυπα, όσο και για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί στο ΕΣΕΚ. Πλέον τα νέα και τα ριζικά ανακαινιζόμενα κτίρια οφείλουν να είναι ακόμα πιο αποδοτικά, να καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια και ταυτόχρονα να παράγουν περισσότερη (ηλεκτρική ή θερμική). Προς αυτό το σκοπό, τίθενται νέα αυστηρότερα κριτήρια και απαιτήσεις για όλα τα κτίρια, που θα πρέπει να εμφανίζουν την βέλτιστη σχέση κόστους/οφέλους.
      γ)      Εισάγονται συστήματα ευφυούς ετοιμότητας των νέων και υφιστάμενων κτιρίων, για την εγκατάσταση συστημάτων, αυτοματισμών και μηχανισμών ελέγχου, προς την επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης.
      δ)    Προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα, δράσεις και πολιτικές κινήτρων (χρηματοδότησης ή άλλης μορφής) ώστε να βοηθήσουμε τους πολίτες, τους επιχειρηματίες, αλλά και τους φορείς της κυβέρνησης να προχωρήσουν με έργα και δράσεις που αφορούν το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα.
      ε)      Τέλος, επικαιροποιούνται, αναθεωρούνται και θεσπίζονται αυστηρότερες διαδικασίες ελέγχου για τις μελέτες ενεργειακής απόδοσης (ΜΕΑ), τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ), τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και τους επιθεωρητές που τις διενεργούν. Με αυτό το τρόπο αναβαθμίζουμε το σύνολο του μηχανισμού που μελετά, εκδίδει και επιθεωρεί το ενεργειακό κομμάτι των κτιρίων, ενώ ταυτόχρονα θέτουμε αυστηρότερες προδιαγραφές, διαδικασίες ελέγχου και ποινές ώστε να αντιμετωπιστεί η παραβατικότητα και να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
      2. Έργο εθνικής σημασίας ο East Med
      Eπεκτείνεται το έργο διασύνδεσης Ελλάδας-Ιταλίας (αγωγός φυσικού αερίου IGI Poseidon) ώστε να περιλαμβάνει πλέον το πρόσφατο αναγκαίο συμπλήρωμα τόσο του χερσαίου τμήματος του αγωγού επί ελληνικού εδάφους (μεταξύ της ελληνοτουρκικής μεθορίου και της ακτής του Ιονίου) όπως ανασχεδιάσθηκε από τον φορέα υλοποίησής του, όσο και του χερσαίου και υποθαλάσσιου αγωγού EastMed.  Ο EastMed αποτελεί Έργο Ευρωπαϊκού Κοινού Ενδιαφέροντος (ΕΚΕ) που ανήκει στην ίδια δέσμη έργων ΕΚΕ με τον IGI Poseidon, καθώς συνδέει τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω Κύπρου, Ελλάδας και Ιταλίας, με την υπόλοιπη  Ευρώπη. Με την τροποποίηση αυτή, το αναβαθμισμένο έργο διασύνδεσης χαρακτηρίζεται ως έργο εθνικής σημασίας και δημόσιας ωφέλειας και ευρύτερα δημοσίου συμφέροντος, καθώς ο εμπλουτισμένος σχεδιασμός του έργου όχι μόνο ενισχύει τη διασύνδεση των συστημάτων μεταφοράς της Ιταλίας και της Ελλάδας, αλλά αναβαθμίζει και την ολοκλήρωση του Νοτίου Διαδρόμου φυσικού αερίου, διότι διαμορφώνει νέες οδεύσεις προμήθειας και διασυνδέσεις  με νέες πηγές προμήθειας  φυσικού αερίου.
      3. Προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου στην αγορά φυσικού αερίου
      Τίθεται σε εφαρμογή νέο πλέγμα κανόνων για τον Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου στην αγορά φυσικού αερίου, κατά τρόπο που λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εν λόγω αγοράς, σε σχέση με την αγορά ηλεκτρισμού. Για την επιλογή του Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου προβλέπεται η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη ΡΑΕ. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να οριστεί Προμηθευτής Φυσικού Αερίου ως Προμηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου (ΠΤΚ)  για την τροφοδοσία πελατών που δεν εκπροσωπούνται από προμηθευτή, λόγω υπαιτιότητας του μέχρι πρότινος προμηθευτή τους και όχι των  ιδίων, παρέχεται εξουσιοδότηση στη ΡΑΕ να ορίσει τους ΠΤΚ με κριτήρια ιδίως το μερίδιο αγοράς του κάθε προμηθευτή στην ελληνική αγορά και ανά γεωγραφική περιοχή ή κατηγορία πελατών. Στο μεταβατικό διάστημα έως την ολοκλήρωση των διαδικασιών ορισμού ΠΤΚ, όλοι οι προμηθευτές είναι εν δυνάμει πάροχοι της υπηρεσίας κοινής ωφέλειας τελευταίου καταφυγίου. Με την απόφαση της ΡΑΕ καθορίζεται και η κάλυψη του πλήρους κόστους της παρεχόμενης υπηρεσίας.
      4. Ανοίγει ο δρόμος για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ
      Δίνεται η δυνατότητα, προς ενίσχυση των κεφαλαίων του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) και της ανάπτυξής του, να περιορίζεται το ποσοστό άμεσης ή/και έμμεσης συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου στο εκάστοτε μετοχικό κεφάλαιο της ΑΔΜΗΕ Α.Ε.
      5. Μονάδα Μεγαλόπολη V-Λιγνιτικό Τέλος  
      Με το άρθρο 104 του νομοσχεδίου αίρεται ο νομικός περιορισμός στην ισχύ λειτουργίας της μονάδας φυσικού αερίου της ΔΕΗ Μεγαλόπολη V και παρέχεται πλέον η δυνατότητα λειτουργίας του σε πλήρη παραγωγική δυναμικότητα, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην επάρκεια ισχύος της χώρας. Με το ίδιο άρθρο, λόγω και της λειτουργίας των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας του Μοντέλου Στόχου, τροποποιείται ο τρόπος ανάκτησης του ειδικού τέλους δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης λιγνίτη (Λιγνιτικό Τέλος) και προσδιορίζεται με σαφήνεια  ο αναλογικός τρόπος κατανομής των κονδυλίων αυτών ανά Περιφερειακή Ενότητα στις λιγνιτικές περιοχές.
      6. Παρατάσεις προθεσμιών για σταθμούς ΑΠΕ
      Συμπληρώνεται η πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α 75/30.03.2020) ως προς την παράταση των  προθεσμιών που διέπουν τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, τόσο κατά τη φάση αδειοδότησης και θέσης αυτών σε λειτουργία, όσο και για τη διατήρηση της Τιμής Αναφοράς (για έργα εκτός διαγωνισμών), ως αποτέλεσμα των έκτακτων μέτρων που υιοθετήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού που έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην υλοποίηση των σχετικών έργων.
      7. Παράταση των μισθώσεων για τη γεωθερμία
      Παρατείνεται  η διάρκεια των µισθώσεων που αφορούν την έρευνα και εκµετάλλευση του γεωθερµικού δυναµικού σε περιοχές της χώρας κατά πέντε ακόμα έτη. Πρόκειται για χρόνο αναγκαίο ώστε να ολοκληρωθεί η έρευνα του γεωθερµικού δυναµικού στις περιοχές των µισθώσεων  και να προχωρήσει η διαχείρισή του µε την εγκατάσταση και ανάπτυξη -μετά από πολλά χρόνια- γεωθερµικών σταθµών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Ήδη η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ολοκληρώνει τις διαδικασίες διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού για τη επιλογή στρατηγικού εταίρου αναφορικά με την ανάπτυξη των εν λόγω σταθμών.
      8. Ευέλικτη αδειοδότηση για τις μικρές συμβατικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής
      Η διαδικασία αδειοδότησης, τροποποίησης ή ανανέωσης αδειών συμβατικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής μικρής ισχύος (<50 MW) καθίσταται ταχύτερη και πιο ευέλικτη καθώς πλέον θα γίνεται από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και όχι από το ΥΠΕΝ όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.
      9. Αποζημίωση σταθμών ΑΠΕ των κατ’ επάγγελμα αγροτών
      Εξορθολογίζονται οι τιμές αποζημίωσης των σταθμών ΑΠΕ που έχουν εγκατασταθεί από κατ’ επάγγελμα αγρότες και οι οποίες είχαν περιοριστεί υπέρμετρα με το ν. 4254/2014 οδηγώντας πολλούς από αυτούς σε σημαντική οικονομική επιβάρυνση.
      10.Αύξηση ορίου περιβαλλοντικής απαλλαγής φωτοβολταϊκών σταθμών - Απαλλαγή σταθμών ΑΠΕ για ερευνητικούς σκοπούς
      Αυξάνεται το όριο απαλλαγής για την περιβαλλοντική αδειοδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών από το 0,5MW στο 1MW, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης και της συνακόλουθης αύξησης της απόδοσης των φωτοβολταϊκών πλαισίων των εν λόγω σταθμών. Ορίζεται επίσης περιβαλλοντική απαλλαγή για αιολικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής μέχρι 60 kW και για υβριδικούς σταθμούς με συνολική εγκατεστημένη ισχύ σταθμών ΑΠΕ μέχρι 100 kW, που εγκαθίστανται από εκπαιδευτικούς ερευνητικούς σκοπούς.  
      11. Υλοποίηση σύνθετων έργων ΑΠΕ
      Με το άρθρο 125 προωθείται η υλοποίηση σύνθετων σταθμών ΑΠΕ με αναπτυξιακό χαρακτήρα, προς ικανοποίηση των φιλόδοξων στόχων του ΕΣΕΚ για την διείσδυση της παραγωγής ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, που τα τελευταία έτη είχαν παγώσει λόγω και των δυσμενών οικονομικών συνθηκών. Με το άρθρο 126, με στόχο την ταχύτερη διείσδυση των σταθμών ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, δίνεται η δυνατότητα ολοκλήρωσης επενδύσεων σταθμών ΑΠΕ οι οποίες λόγω καθυστερήσεων υλοποιήθηκαν μερικώς και για υποσύνολο της ισχύος που είχε αρχικά αδειοδοτηθεί.
      12. Ρυθμίσεις για λατομεία και μεταλλευτικές επιχειρήσεις
      Οι τροποποιήσεις στον πρόσφατο νόμο 4512/2018 της λατομικής νομοθεσίας θεραπεύουν προβλήματα που προέκυψαν κατά την υλοποίηση του. Μεταξύ άλλων ρυθμίζονται ή απλουστεύονται διαδικασίες που έχουν να κάνουν με τον υπολογισμό των λατομικών μισθωμάτων  και των τελών υπέρ ΟΤΑ.  Αποκαθίσταται επίσης η την άνιση μεταχείριση μισθωτών των οποίων άλλαζε το ιδιοκτησιακό καθεστώς από δημοτικό σε δημόσιο με δικαστικές αποφάσεις.
      Οι ρυθμίσεις που εισάγονται έχουν και αναπτυξιακό χαρακτήρα καθώς βοηθούν στην ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα  με την αναβίωση υπό αυστηρών προϋποθέσεων ανενεργών λατομείων αλλά και  την προσθήκη στην κατηγορία των βιομηχανικών ορυκτών νέων υλικών για χρήσεις στην γεωργία και ως εδαφοβελτιωτικά.
      Τέλος, εισάγονται διατάξεις για τη στήριξη των μεταλλευτικών επιχειρήσεων με την απλοποίηση της αδειοδοτικής τους διαδικασίας.  Με την υπαγωγή σε καθεστώς γνωστοποίησης και όχι αυτοτελούς αδειοδότησης  α) όλων των συνοδών εγκαταστάσεων σε χώρους απόθεσης εξορυκτικών αποβλήτων και β) των εγκαταστάσεων επεξεργασίας των σχετικών υγρών αποβλήτων τους, περιορίζεται η  γραφειοκρατία και ελαττώνεται ο απαιτούμενος χρόνος για να προχωρήσουν εργασίες που ως τελικό στόχο έχουν την βιώσιμη ανάπτυξη.
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Η μείωση του στρώματος του όζοντος, της ασπίδας αυτής προστασίας της ζωής στη Γη από τα επιβλαβή επίπεδα της υπεριώδους ακτινοβολίας, βρίσκεται σε ένα πρωτοφανές επίπεδο την άνοιξη αυτή, πάνω από μεγάλα τμήματα της Αρκτικής, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας (WMO).
      Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη συνεχή παρουσία ουσιών που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος στην ατμόσφαιρα και στον πολύ ψυχρό χειμώνα ειδικά στο στρώμα της Στρατόσφαιρας (μεταξύ περίπου 10 και 50 χλμ.).
      Τελευταία φορά που παρατηρήθηκε παρόμοια έντονη μείωση του όζοντος στην περιοχή της Αρκτικής, ήταν την άνοιξη του 2011, και η μείωση του όζοντος το 2020 φαίνεται ακόμη μεγαλύτερη, σύμφωνα με την Υπηρεσία Παρακολούθησης της Ατμόσφαιρας AMS (Atmospheric Monitoring Service) του Copernicus και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία μεσοπρόθεσμων προβλέψεων ECMWF.
      Οι ενέργειες που έχουν πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ έχουν οδηγήσει σε μείωση των ουσιών που καταστρέφουν το όζον. Ωστόσο, οι συγκεντρώσεις τους στην ανώτερη ατμόσφαιρα βρίσκονται ακόμα σε αρκετά υψηλά επίπεδα ώστε να προκαλούν σοβαρή καταστροφή του όζοντος. Η ανοιξιάτικη αυτή ελάττωση προκαλείται από ένα συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών στην στρατόσφαιρα της Αρκτικής κατά την πολική νύχτα και τον ερχομό του ηλιακού φωτός στις αρχές της άνοιξης.
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Αλιευτικές πατέντες, σαν τα πλαστικά «βαρελάκια» χταποδιού και τα «σχοινάκια γρι-γρι», δεμένα με τσιμεντόλιθους αντί για άγκυρες, ρυπαίνουν σε σημαντικό βαθμό τις ελληνικές θάλασσες, όπως προέκυψε από πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχαν αλιείς τράτας από 4 λιμάνια της χώρας.
      Στο πλαίσιο του προγράμματος «Fishing For Litter» (Ψαρεύοντας απορρίμματα) του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη, το πρώτο τρίμηνο του 2020 «ψαρεύτηκαν» 6,5 τόνοι απορρίμματα από 9 αλιείς τράτας στα λιμάνια της Μηχανιώνας, της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης και του Βόλου, όπου συγκεντρώνεται περίπου το 43% των νηολογίων τράτας στην Ελλάδα.
      Συγκεκριμένα, στο πρόγραμμα που υλοποιείται από την iSea, Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Προστασία των Υδάτινων Οικοσυστημάτων, οι επαγγελματίες αλιείς καλούνται να συλλέξουν θαλάσσια απορρίμματα που συσσωρεύονται στα δίχτυα τους ως μέρος της συνήθους αλιευτικής τους δραστηριότητας και να τα καταγράψουν σε ειδική φόρμα. Τα απορρίμματα αποθηκεύονται επί του σκάφους σε μεγάλους σάκους που προσφέρονται από το πρόγραμμα, έτσι ώστε να μπορούν να οδηγηθούν στην ακτή και να απορριφθούν σε κάδους.
      «Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2018 στο Σαρωνικό, το 2019 υλοποιήθηκε στα λιμάνια της Μηχανιώνας και της Καβάλας ενώ από το 2020, επεκτάθηκε σε Αλεξανδρούπολη και Βόλο. Φέτος, ανασύρθηκαν 6,5 τόνοι απορρίμματα, εκ των οποίων το 62% αποτελείται από πλαστικά μίας χρήσης- μεταξύ αυτών σακούλες, μπουκάλια, συσκευασίες τροφίμων αλλά και αλιευτικά εργαλεία», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χριστίνα Κονταξή, υπεύθυνη του προγράμματος από το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη.
      Αλιευτικά εργαλεία και «πατέντες»
      Μετά τις πλαστικές σακούλες, το δεύτερο κατά σειρά σε πλήθος απόρριμμα και περίπου 1 τόνο σε βάρος, ήταν τα «σχοινάκια γρι-γρι», κατά τους αλιείς, ή αλλιώς «νήματα» ή «σπάγκος συσκευασίας», κατά τους προμηθευτές. Πρόκειται για νάιλον σπάγκο από πολυπροπυλένιο και άλλα παράγωγα για την εξυπηρέτηση πόντισης και ανάσυρσης των «ρομπότ» (φώτων).
      «Το υλικό αυτό», αναφέρει η κ. Κονταξή, «δεν είναι νόμιμο για αυτού του είδους την αλιεία, καθώς για την πόντιση των «ρομπότ», προβλέπεται σχοινί με αλυσίδα συνδεδεμένο με άγκυρα». «Όμως», συνεχίζει, «επειδή είναι διαθέσιμο σε πολύ χαμηλή τιμή, χρησιμοποιείται κατά κόρον και είναι μιας χρήσης αντικαθιστώντας την αλυσίδα, ενώ ένας ή δύο τσιμεντόλιθοι αντικαθιστούν την άγκυρα και μετά την ψαριά, το σχοινάκι μαζί με τον τσιμεντόλιθο απελευθερώνονται στη θάλασσα». Σύμφωνα με την ίδια, πρόκειται για ένα πολύ συχνό απόρριμμα ιδιαίτερα στο Θρακικό πέλαγος γύρω από το νησί της Θάσου που η αλιεία γρι-γρι είναι εξαιρετικά έντονη.
      Αλλη διαδεδομένη πατέντα είναι τα «βαρελάκια» χταποδιού, δηλαδή άκαμπτοι πλαστικοί κυλινδροειδείς θάλαμοι, με βάρος στο εσωτερικό τους για να είναι δυνατή η πόντιση. «Η αντικατάσταση των πήλινων δοχείων από πλαστικά, τα έχει καταστήσει ανθεκτικά και ευτελή ως προς το κόστος, με αποτέλεσμα οι αλιείς να τα ποντίζουν χωρίς να βεβαιώνουν την ανάσυρσή τους, συμβάλλοντας έτσι στην πλαστική ρύπανση. Μάλιστα, στις καταγραφές του προγράμματός μας, ανασύρονται μαζί με όλο το σχοινί που τα συνδέει και είναι το τέταρτο κατά σειρά σε πλήθος απόρριμμα σε ποσοστό 14% του συνόλου», λέει η κ. Κονταξή.
      Στα υπόλοιπα αλιευτικά απορρίμματα που περισυλλέγησαν συγκαταλέγονται οι πετονιές και τμήματα διχτυών καθώς και σακούλες, μπουκάλια, κουτάκια αναψυκτικών και συσκευασίες φαγητού. «Ωστόσο, τα αλιευτικά εργαλεία που συλλέξαμε και είναι κατασκευασμένα από πλαστικό, αποτελούν το 40,5% του συνόλου των απορριμμάτων και επειδή η χώρα μας οφείλει να εναρμονιστεί με την Οδηγία 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, οφείλουμε να προχωρήσουμε σε διάφορες ενέργειες» διευκρινίζει η κ. Κονταξή.

      «Απαιτείται άμεσα αντιμετώπιση του θέματος με τις ιχθυοπαγίδες και καταγραφή της πραγματικής κατάστασης. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η συμπερίληψη των αλιευτικών πρακτικών με πλαστικά, όπως τα "σχοινάκια γρι- γρι" με αναφορά τους στα αλιευτικά εργαλεία που περιλαμβάνονται στην Οδηγία, η εξέταση από το αρμόδιο Υπουργείο αντικατάστασης του αντικειμένου αυτού με άλλο υλικό, η επικοινωνία και ο συνεχής έλεγχος των αρμόδιων τοπικών αρχών και επιβολή κυρώσεων στη χρήση τους. Παράλληλα, η θέσπιση νομοθετικού πλαισίου για τη συγκεκριμένη αλιεία με εξοπλισμό που αλλάζει τη διαδικασία πόντισης και ανάσυρσης των "ρομπότ" προκειμένου να μην παραμένουν πλαστικά απορρίμματα στον πυθμένα», εξηγεί η κ. Κονταξή.
      «Ομως, η νέα οδηγία αφορά τα πλαστικά μιας χρήσης και τα αλιευτικά εργαλεία αλλά εμείς έχουμε και "πατέντες" όπως τα βαρελάκια του χταποδιού που στον πάτο έχουν τσιμέντο για να κατεβαίνουν στον πυθμένα. Ποιος θα τα διαχωρίσει αυτά;» καταλήγει, προσθέτοντας ότι «εκτός από τα αλιευτικά δίχτυα και άλλα πλαστικά που διαφεύγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον και είναι αλιευτικά εργαλεία πρέπει να ληφθούν υπόψη στο θεσμικό πλαίσιο για την εναρμόνιση της χώρας μας με την ευρωπαϊκή Οδηγία».
      *Η φωτογραφία με «βαρελάκια» χταποδιού παραχωρήθηκε στο ΑΜΠΕ από το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη
    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ατμοσφαιρική μόλυνση έχει μειωθεί στις αστικές περιοχές σε όλη την Ευρώπη από την επιβολή των περιοριστικών μέτρων για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
      Όπως δείχνουν δορυφορικές εικόνες από τον δορυφόρο Sentinel-5, ευρωπαϊκές πόλεις όπως οι Βρυξέλλες, το Παρίσι, η Μαδρίτη, το Μιλάνο και η Φρανκφούρτη κατέγραψαν μείωση στα μέσα επίπεδα του βλαβερού διοξειδίου του αζώτου κατά την περίοδο 5-25 Μαρτίου σε σύγκριση με τα στοιχεία της αντίστοιχης περιόδους του 2019.
      Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν τους κατοίκους των πόλεων ότι παραμένουν ευάλωτοι, παρά τις συνθήκες απομόνωσης, στην εξάπλωση του Covid-19, καθώς η μακρά έκθεσή τους σε κακής ποιότητας αέρα μπορεί να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας πιο δύσκολη την αντιμετώπιση της μόλυνσης.


      Επειδή τα καθημερινά καιρικά φαινόμενα μπορεί να επηρεάσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, ο δορυφόρος τράβηξε εικόνες σε ένα διάστημα περίπου 20 ημερών, αποκλείοντας αναλύσεις όπου τα σύννεφα επηρέαζαν την ποιότητα των δεδομένων.
      Πηγή: Lifo.gr, Reuters, New York Times
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      H ατμοσφαιρική ρύπανση στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, μειώθηκε εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων κατά του κορoνοϊού.
      O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος καταγράφει τις τελευταίες εβδομάδες, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά του κορoνοϊού. Μάλισταμ σε μερικές περιπτώσεις, η μείωση των ρύπων που συνδέονται με την κυκλοφορία οχημάτων είναι εντυπωσιακή, πέφτοντας έως και στο μισό σε σχέση με πέρυσι. Ταυτόχρονα, η ίδια εικόνα επικρατεί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα. Παρόλα αυτά, ο οργανισμός προειδοποιεί ότι η πτώση αυτή είναι παροδική και οι συνέπειες της κρίσης υπονομεύουν τις μακροπρόθεσμες προσπάθειες για βελτίωση της ζωής στις πόλεις.
      Επίσης, ο Οργανισμός είναι συνδεδεμένος με ένα δίκτυο 3.000 σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο μετρήσεις. Σε χθεσινή του ανακοίνωση, επιβεβαιώνει τις αναφορές που υπήρχαν σε διάφορες χώρες (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) για σαφή μείωση των ρύπων που σχετίζονται με την κυκλοφορία οχημάτων. Ακόμη, αναφ΄ρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μείωση των επιπέδων του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία.
      Πιο συγκεκριμένα
      Στο Μιλάνο οι μέσες συγκεντρώσεις τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες έπεσαν κατά 24% σε σχέση με το ακριβώς προηγούμενο διάστημα. Την εβδομάδα 16-22 Μαρτίου οι συγκεντρώσεις ήταν 21% μικρότερες από το 2019.
      Στο Μπέργκαμο, την προηγούμενη εβδομάδα οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 μειώθηκαν κατά 47% σε σχέση με πέρυσι.
      Στη Ρώμη, τον τελευταίο μήνα το ΝΟ2 μειώθηκε κατά 26%-35% σε σχέση με πέρυσι.
      Την προηγούμενη εβδομάδα οι μέσες συγκεντρώσεις ΝΟ2 έπεσαν (σε σχέση με πέρυσι) στη Βαρκελώνη κατά 55%, στη Μαδρίτη κατά 41% και στη Λισσαβώνα κατά 51%. Η μείωση την προηγούμενη εβδομάδα (16-22 Μαρτίου) σε σχέση με την εβδομάδα πριν (9-15 Μαρτίου) ήταν 40% στη Βαρκελώνη, 56% στη Μαδρίτη, 40% στη Λισσαβώνα.
      Η κατάσταση στην Ελλάδα
      Στην Αθήνα, οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 παρουσιάζουν συνεχή μείωση τις τελευταίες 3 εβδομάδες: κατά 33% την προηγούμενη εβδομάδα, κατά 5% μία εβδομάδα νωρίτερα και κατά 15% δύο εβδομάδες νωρίτερα (η μία εβδομάδα σε σχέση με την ακριβώς προηγούμενη).
      Στη Θεσσαλονίκη οι συγκεντρώσεις του ίδιου ρύπου έπεσαν τις προηγούμενες τρεις εβδομάδες κατά 23% (16-22 Μαρτίου σε σχέση με 9-15 Μαρτίου), 32% (9-15 Μαρτίου σε σχέση με 2-8 Μαρτίου) και 18% (2-8 Μαρτίου σε σχέση με 24/2-1/3).
      Στην Πάτρα η μείωση ήταν 39% (16-22 Μαρτίου σε σχέση με 9-15 Μαρτίου), 26% (9-15 Μαρτίου σε σχέση με 2-8 Μαρτίου) και 8% (2-8 Μαρτίου σε σχέση με 24/2-1/3).
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Με έκπληξη αντίκρισαν ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας και οι τοπικές αρχές την εικόνα στις πηγές του ποταμού Αχέροντα, μετά από το σεισμό 5,6 βαθμών, που έπληξε στις 21 Μαρτίου την Ήπειρο.
      Οι τεράστιες ποσότητες του νερού που αναβλύζουν από τα έγκατα της γης στην επιφάνεια βάφτηκαν καφέ από τις μεγάλες ποσότητες λάσπης που συμπαρασύρονται στα μεγάλα βάθη.
      "Το φαινόμενο είναι εντυπωσιακό", ανέφερε ο καθηγητής, "και δείχνει τις έντονες γεωδυναμικές διεργασίες που γίνονται στο εσωτερικό της γης από τη σεισμική δραστηριότητα".

      "Το φαινόμενο μπορεί να ερμηνευτεί από το γεγονός ότι, υπό πίεση υδροφόρος ορίζοντας έσπασε από την διέλευση του σεισμικού ρήγματος, με αποτέλεσμα τα υλικά που προέκυψαν να διαλύονται και να αναβλύζουν μαζί με τα νερά, στις παγκόσμια γνωστές πηγές του Αχέροντα", πρόσθεσε.
      "Επισφραγίζεται έτσι με τον πιο πειστικό τρόπο η σύνδεση του Αχέροντα ποταμού με υπόγειες διεργασίες, η σύνδεση των πηγών του ποταμού -κατά την ελληνική μυθολογία- με τον Άδη" τόνισε ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας.
       
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.