Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Περιβάλλον

    Περιβάλλον

    1446 ειδήσεις in this category

    1. Περιβάλλον

      Engineer

      Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που παρατείνεται, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση.
      Όπως ανακοίνωσε χτες, Δευτέρα 9 Αυγούστου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που τέθηκε σε ισχύ στις 6 Αυγούστου παρατείνεται έως την ερχόμενη Παρασκευή 13 Αυγούστου, ώρα 06:00 το πρωί.
      Σύμφωνα με αυτήν, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση.
      Ταυτόχρονα, για το ίδιο χρονικό διάστημα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα ή εργασία που μπορεί να προκαλέσει φωτιά, όπως για παράδειγμα οξυγονοκόλληση, ή καύση εύφλεκτης ύλης. Για κάθε παράβαση, εκτός από τις σοβαρές ποινικές κυρώσεις, προβλέπεται στην πρώτη περίπτωση πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και στη δεύτερη, πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ.
    2. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένα παλιό και εγκαταλελειμμένο για δεκαετίες εργοστάσιο, θα μετατραπεί σε πολυχώρο τέχνης και πολιτισμού στην ανατολική Αττική.  
      Πρόκειται για το εργοστάσιο πορσελάνης στη Νέα Μάκρη, το οποίο κτίστηκε το 1950 και «έζησε» πολύ μεγάλες στιγμές για δύο δεκαετίες, καθώς παρήγαγε προϊόντα πορσελάνης για ηλεκτρολογική χρήση, αργότερα επεκτάθηκε και στην παραγωγή πυρότουβλων και άλλων πυρίμαχων προϊόντων και μάλιστα για μεγάλο διάστημα προμήθευε και τη ΔΕΗ.  
      Εκεί εργάστηκαν χιλιάδες άνθρωποι από τις γύρω περιοχές, από τη Νέα Μάκρη, τη Ραφήνα, τον Μαραθώνα και το Γραμματικό, όμως το 1969 η λειτουργία του σταμάτησε, λόγω υπέρογκων δανείων και από τότε έχει εγκαταλειφθεί, με εξαίρεση ένα μικρό τμήμα του, το οποίο έχει κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί για γυρίσματα των σίριαλ της τηλεόρασης.  
      Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δήμαρχος Μαραθώνα-Νέας Μάκρης Στέργιος Τσίρκας είχε προτείνει σε δημόσια, διαδικτυακή διαβούλευση 17 πιθανές χρήσεις και αυτή για τη δημιουργία αίθουσας προβολών, θεατρικής σκηνής και συναυλιακού χώρου, υπερίσχυσε. 
      Ο χώρος προορίζεται να στεγάζει εκθέσεις, βιβλιοθήκη και δημιουργικό εργαστήριο.
      Σύμφωνα με το Αθηναϊκό - Μακεδονικό πρακτορείο, «καθοριστική ήταν η συμβολή του εφοπλιστή Αθανάσιου Μαρτίνου, ο οποίος πέρα από τη μελέτη του όλου έργου, προσέφερε το ποσό των 215.000 ευρώ συν το ΦΠΑ κι έτσι το εργοστάσιο πορσελάνης θα μετατραπεί σε ένα κανονικό και πολυθεματικό Κέντρο Πολιτισμού και Τέχνης».  
      «Πρόκειται για ένα εγκαταλελειμμένο και λεηλατημένο εργοστάσιο, για ένα κουφάρι σχεδόν στο κέντρο της Νέας Μάκρης με μεγάλο περιβάλλοντα χώρο», εξηγεί στο ΑΠΕ ο δήμαρχος της περιοχής, Στέργιος Τσίρκας.  
      Η έκτασή του είναι 38 στρέμματα και έχει σχεδόν 4.000 τ.μ. στεγασμένο χώρο. «Για χρόνια παραμένει έτσι, παρατημένο και χωρίς καμία συντήρηση και είναι λογικό ο κόσμος να θέλει να αξιοποιηθεί».
      Το έργο θα έχει τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας και του προγράμματος ''Αντώνης Τρίτσης''.   Οι δημοτικές αρχές εκτιμούν πως μέχρι το καλοκαίρι θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και στη συνέχεια θα ξεκινήσουν οι εργασίες, με ορίζοντα τριετίας.
    3. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένας χρόνος κλείνει χωρίς δωρεάν πλαστικές σακούλες στα καταστήματα της Ελλάδας.
      Όποιος πελάτης θέλει μία σακούλα, πληρώνει πλέον τουλάχιστον 0,04 ευρώ.    
      Από την 1η Ιανουαρίου που τέθηκε το μέτρο σε ισχύ, μόνο στα σούπερ μάρκετ η χρήση της πλαστικής σακούλας μειώθηκε κατά 80%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).    
      Το πράσινο τέλος, είχε ως αποτέλεσμα μία δραματική μείωση στην Ελλάδα, καθώς χρησιμοποιήθηκαν 1,5 δισεκατομμύριο λιγότερες σακούλες, σε σχέση με το 2017. 
      Για δεκαετίες, οι πλαστικές σακούλες δίνονταν δωρεάν σε όλα τα σούπερ μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα.
      Μετά την εφαρμογή του μέτρου όμως, οι τιμές τους ξεκινούσαν από τα 4 σεντ και κόστιζαν έως και 40 σεντ (για τις μεγαλύτερες και πιο χοντρές σακούλες).    
      Αν και τα υπόλοιπα καταστήματα λιανικής δεν συμμετείχαν στην έρευνα, το ΙΕΛΚΑ εκτιμά πως, συνολικά, το «πράσινο τέλος» μείωσε πανελλαδικά τη χρήση πλαστικής σακούλας κατά 65%. Αυτό σημαίνει πως, κατά μέσο όρο, κάθε καταναλωτής στην Ελλάδα χρησιμοποίησε φέτος 130 με 135 σακούλες.    
      Η μείωση αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη μέσα στο επόμενο έτος, καθώς οι χρεώσεις θα ξεκινούν από 9 σεντ για τις λεπτές πλαστικές σακούλες, από 1η Ιανουαρίου του 2019.    
      Ο στόχος που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2019, κανένας Ευρωπαίος να μην χρησιμοποιεί περισσότερες από 90 λεπτές πλαστικές σακούλες τον χρόνο.    
      Με πληροφορίες από Greek Reporter Πηγή: www.lifo.gr
    4. Περιβάλλον

      Engineer

      Το αρχιτεκτονικό γραφείο του Sheppard Robson αποκάλυψε ορισμένα από τα σχέδια για το Citicape House, ένα κτίριο πολλαπλών χρήσεων του Λονδίνου, το οποίο θα έχει τον μεγαλύτερο «οικολογικό» τοίχο γεμάτο με φυτά, που αναμένεται να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στην περιοχή.    Συγκεκριμένα, η πρόσοψη του κτιρίου θα διαθέτει πάνω από 400.000 φυτά, τα οποία με τη σειρά του θα συμβάλλουν αφενός στην «απορρόφηση» οκτώ τόνων άνθρακα και αφετέρου στην παραγωγή έξι τόνων οξυγόνου ετησίως. Το ξεχωριστό κτίριο θα βρίσκεται σε μια πολυσύχναστη περιοχή του Λονδίνου ανάμεσα στο Farringdon και το Moorgate.
      Συγκεκριμένα, η πρόσοψη του κτιρίου θα διαθέτει πάνω από 400.000 φυτά, τα οποία με τη σειρά του θα συμβάλλουν αφενός στην «απορρόφηση» οκτώ τόνων άνθρακα και αφετέρου στην παραγωγή έξι τόνων οξυγόνου ετησίως. Το ξεχωριστό κτίριο θα βρίσκεται σε μια πολυσύχναστη περιοχή του Λονδίνου ανάμεσα στο Farringdon και το Moorgate.

      Στόχος, μέσα από τον σχεδιασμό του Citicape House, είναι να αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο η αρχιτεκτονική μπορεί να «επικοινωνήσει» θέματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και τη μόλυνση του αέρα.  Π
      «Σε ένα τόσο ξεχωριστό μέρος της πόλης, υπήρχε μεγάλη ανάγκη να ασχοληθούμε με μερικά από τα πιο καίρια περιβαλλοντικά ζητήματα του Λονδίνου, όπως είναι η ποιότητα του αέρα και η μόλυνση λόγω της σκόνης» ανέφερε ο Dan Burr, συνεργάτης στο γραφείο του Sheppard Robson.    «Αντί να δημιουργήσουμε έναν χώρο με πράσινο κάπως απομονωμένο, επιλέξαμε, με βάση πάντοτε τις τοπικές περιβαλλοντικές συνθήκες, να κάνουμε την πόλη καλύτερη και πιο ζωντανή, καθώς επίσης και να κάνουμε ένα ξεκάθαρο αρχιτεκτονικό statement».    Μόλις ολοκληρωθεί η κατασκευή αυτού του κτιρίου με τους 11 ορόφους, θα περιέχει μεταξύ άλλων ένα πεντάστερο ξενοδοχείο, χώρους για events και εκδηλώσεις, ένα sky bar, σπα και εστιατόριο. Σε αντίθεση με την αρχική διάταξη του κτιρίου, στην καινούργια του μορφή το ισόγειο θα προεξέχει στο στο δρόμο, επιτρέποντας έτσι τη σύνδεση με μια μικρή πλατεία που υπάρχει στο πίσω μέρος.

      Η πράσινη πρόσοψη του κτιρίου θα ευθυγραμμίζεται με τους δοκούς του, συνθέτοντας έτσι μια μορφή εξωτερικής έκφρασης αυτής της εντυπωσιακής κατασκευής. Βέβαια, για την ανέγερσή του θα χρειαστεί πρώτα η κατεδάφιση του υπάρχοντος, το οποίο χτίστηκε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.    Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία του Citicape House θα είναι ασφαλώς και η ταράτσα του, χάρη στην οποία οι επισκέπτες θα μπορούν να χαζεύουν ανεμπόδιστα τη θέα του Λονδίνου.    Το αρχιτεκτονικό γραφείο έχει επίσης φροντίσει, ώστε το κτίριο να έχει χαμηλά U-values, μια μονάδα που μετρά το πόσο μονωτικό είναι το εκάστοτε υλικό.    Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι το Βρετανικό αρχιτεκτονικό στούντιο ιδρύθηκε το 1939 από τον Richard Herbert Sheppard και έχει γραφεία στο Λονδίνο, το Μάντσεστερ και τη Γλασκώβη.
    5. Περιβάλλον

      Engineer

      Με την εκδοθείσα στις 27-02-2020 απόφασή του επί της υπόθεσης Επιτροπή κατά Ελλάδας (C-298/19), η οποία αφορά προσφυγή του άρθρου 260, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ λόγω παραβάσεως, ασκηθείσα από την Επιτροπή σε βάρος της Ελλάδας στις 11 Απριλίου 2019, το Ένατο Τμήμα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπίστωσε ότι η Ελλάδα υποχρεώνεται να καταβάλει κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 3,5 εκατομμυρίων ευρώ, λόγω του ότι καθυστέρησε να θέσει σε εφαρμογή το δίκαιο της Ένωσης περί προστασίας των υδάτων από τη νιτρορύπανση γεωργικής προελεύσεως. 
      Ειδικότερα, το Δικαστήριο έκρινε προσήκον, λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου που ενέχει η επίμαχη παράβαση για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου, να υποχρεώσει την Ελλάδα να καταβάλει κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 3,5 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποτελεσματική πρόληψη της μελλοντικής επανάληψης ανάλογων παραβιάσεων του δικαίου της Ένωσης. 
      Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δικαστήριο είχε διαπιστώσει για πρώτη φορά την παράβαση εκ μέρους της Ελλάδας με απόφαση του 2015
      Ιστορικό της υπόθεσης
      Με απόφαση της 23ης Απριλίου 2015 στην υπόθεση Επιτροπή κατά Ελλάδας, C-149/14, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα, καθόσον δεν χαρακτήρισε ως ευπρόσβλητες ζώνες ορισμένες ζώνες, μεταξύ των οποίων η περιοχή της Θεσσαλικής πεδιάδας και του ποταμού Έβρου (Ελλάδα), στις οποίες παρατηρείται παρουσία μαζών υπόγειων και επιφανειακών υδάτων που προσβάλλονται από συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων μεγαλύτερες από 50 mg/l και/ή από φαινόμενο ευτροφισμού, και καθόσον δεν εκπόνησε τα προγράμματα δράσεως σχετικά με τις ζώνες αυτές εντός ενός έτους μετά τον εν λόγω χαρακτηρισμό, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την οδηγία 91/676/ΕΟΚ για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση γεωργικής προελεύσεως. 
      Κατά τον έλεγχο της εκτελέσεως της αποφάσεως του 2015, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι δεν είχε ακόμη επιτευχθεί συμμόρφωση προς την εν λόγω απόφαση. Υπό τις συνθήκες αυτές, αποφάσισε να ασκήσει, στις 11 Απριλίου 2019, νέα προσφυγή λόγω παραβάσεως κατά της Ελλάδας προκειμένου να ζητήσει από το Δικαστήριο να υποχρεώσει το εν λόγω κράτος μέλος να καταβάλει χρηματική ποινή και κατ’ αποκοπήν ποσό. Εντούτοις, κατόπιν της εκδόσεως από την Ελλάδα κοινής υπουργικής αποφάσεως στις 24 Απριλίου 2019 (ΦΕΚ B΄ 1496/3.5.2019), η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το κράτος μέλος είχε λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την εκτέλεση της αποφάσεως εκείνης και αποφάσισε να εμμείνει στην προσφυγή της αποκλειστικά και μόνον όσον αφορά την καταβολή κατ’ αποκοπήν ποσού.
      Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
      Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η Ελλάδα παρέβη την υποχρέωσή της να εκτελέσει την απόφαση του 2015, καθόσον, κατά τη λήξη της ταχθείσας από την Επιτροπή προθεσμίας (5 Δεκεμβρίου 2017), το κράτος μέλος δεν είχε λάβει τα αναγκαία μέτρα για την εκτέλεση της εν λόγω αποφάσεως. Πράγματι, τα μέτρα αυτά ελήφθησαν μόνον κατόπιν της εκδόσεως της κοινής υπουργικής αποφάσεως, η οποία άρχισε να ισχύει στις 3 Μαΐου 2019, ήτοι μετά τη λήξη της ταχθείσας προθεσμίας. Το Δικαστήριο παρατηρεί στη συνέχεια ότι, δεδομένου ότι δεν εκπονήθηκε εντός της ταχθείσας προθεσμίας κανένα πρόγραμμα δράσεως προβλεπόμενο από την οδηγία, δικαιολογείται να επιβληθεί στην Ελλάδα η υποχρέωση καταβολής κατ’ αποκοπήν ποσού. 
      Όσον αφορά τον υπολογισμό του κατ’ αποκοπήν ποσού, το Δικαστήριο διαπιστώνει, κατ’ αρχάς, ως προς τη διάρκεια της παραβάσεως, ότι η προσαπτόμενη στην Ελλάδα παράβαση εξακολούθησε επί σημαντικό χρονικό διάστημα, ήτοι διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων ετών από την ημερομηνία δημοσιεύσεως της αποφάσεως του 2015 μέχρι την ημερομηνία ενάρξεως ισχύος της κοινής υπουργικής αποφάσεως. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, στην συνέχεια, ως προς τη σοβαρότητα της παραβάσεως, ότι η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί έναν από τους ουσιώδεις σκοπούς της Ένωσης και έχει θεμελιώδη χαρακτήρα. Πράγματι, η μη τήρηση της υποχρεώσεως που απορρέει από την οδηγία μπορεί να βλάψει το περιβάλλον και πρέπει να θεωρείται ιδιαίτερα σοβαρή. Το Δικαστήριο υπογραμμίζει επίσης ότι, όσον αφορά τις προσπάθειες τις οποίες κατέβαλε η Ελλάδα και τις οποίες αναγνώρισε η Επιτροπή για τον χαρακτηρισμό των ευπρόσβλητων σε νιτρορύπανση ζωνών, η προβαλλόμενη από την Ελλάδα περίσταση ότι, μέχρι την έκδοση της κοινής υπουργικής αποφάσεως, οι εν λόγω ζώνες προστατεύονταν επαρκώς, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη ως ελαφρυντική περίσταση. Τέλος, όσον αφορά την ικανότητα πληρωμής της Ελλάδας, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη την πρόσφατη εξέλιξη του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) του εν λόγω κράτους μέλους.
      Για όλους αυτούς τους λόγους, το Δικαστήριο κρίνει προσήκον, λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου που ενέχει η επίμαχη παράβαση για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου, να υποχρεώσει την Ελλάδα να καταβάλει κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 3,5 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποτελεσματική πρόληψη της μελλοντικής επανάληψης ανάλογων παραβιάσεων του δικαίου της Ένωσης. 
      Γίνεται υπόμνηση ότι η προσφυγή λόγω παραβάσεως, στρεφόμενη κατά κράτους μέλους το οποίο παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το δίκαιο της Ένωσης, μπορεί να ασκηθεί από την Επιτροπή ή από άλλο κράτος μέλος. Αν το Δικαστήριο διαπιστώσει την ύπαρξη παραβάσεως, το καθ’ ου κράτος μέλος πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση το συντομότερο. Όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι το κράτος μέλος δεν συμμορφώθηκε προς την απόφαση, μπορεί να ασκήσει νέα προσφυγή, ζητώντας την επιβολή χρηματικών κυρώσεων. Πάντως, σε περίπτωση μη ανακοινώσεως στην Επιτροπή των μέτρων για τη μεταφορά μιας οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο, το Δικαστήριο μπορεί, κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, να επιβάλει κυρώσεις με την πρώτη του απόφαση.
      Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στα γαλλικά και ιταλικά στην ιστοσελίδα CURIA.
      Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
    6. Περιβάλλον

      Engineer

      Έντεκα τόνοι αλιευτικών διχτυών, 33.293 πλαστικά αντικείμενα, 21.121 γυάλινα μπουκάλια, 12.833 αλουμίνια, σε μόλις 1,5 χρόνο και μάλιστα εν μέσω πανδημίας. Τόσα αντικείμενα περισυλλέχθηκαν από τους οκτώ σταθμούς συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων που είναι εγκατεστημένοι σε επτά ελληνικά νησιά από την περιβαλλοντική οργάνωση Αegean Rebreath και επτά δραστήριους δήμους υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Οι δήμοι σε Πάρο, Αντίπαρο, Λευκάδα, Σύρο, Τήνο, Πόρο και Ανάφη εφαρμόζουν καλές πρακτικές για τη διαχείριση των θαλάσσιων απορριμμάτων, οργανώνοντας παράκτιους και υποβρύχιους καθαρισμούς, ερευνητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες και ψηφιακές βάσεις δεδομένων. Παράλληλα, ανακυκλώνουν το πλαστικό, το γυαλί, το αλουμίνιο και τα αλιευτικά εργαλεία , τα οποία στη συνέχεια διαθέτουν σε εταιρείες που τα επαναχρησιμοποιούν, κάνοντας πράξη τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
      Μάλιστα, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς επισκέφθηκε τον σταθμό συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων στη Λυγιά Λευκάδας, όπου ενημερώθηκε σχετικά από τον δήμαρχο του νησιού, Χαράλαμπο Καλό και δήλωσε: «Το δίκτυο δήμων που έχουν εγκαταστήσει σταθμούς συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων προστατεύει τον θαλάσσιο πλούτο της Ελλάδας και εφαρμόζει στην πράξη την περιβαλλοντική δημοκρατία, ενσωματώνοντας στις δράσεις του πρωτίστως τις τοπικές κοινωνίες».
      Όπως τόνισε, «το ΥΠΕΝ στηρίζει τη συγκεκριμένη δράση, που μειώνει σημαντικά το ανθρακικό αποτύπωμα και προσφέρει σημαντικά οφέλη για το βυθό και το περιβάλλον».
      Οι δήμοι, που ήδη συμμετέχουν σε αυτή τη δράση, συνενώνονται με τους δήμους της Ζακύνθου, της Κέρκυρας, της Σαντορίνης και της Νάξου υπό την ομπρέλα ενός κοινού δικτύου. Το ΥΠΕΝ στηρίζει την καινοτόμο αυτή πρωτοβουλία που προκύπτει από τη σύμπραξη δημόσιας και ιδιωτικής πρωτοβουλίας, συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και στοχεύει στην ανάδειξη και ανταλλαγή καλών πρακτικών, την αξιοποίηση των εμπειριών για την υλοποίηση οριζόντιων δράσεων και την παροχή συμβουλευτικού έργου σε κεντρικό επίπεδο.
    7. Περιβάλλον

      Engineer

      Ένα πολύ εντυπωσιακό αλλά ευτυχώς ακίνδυνο γεωλογικό φαινόμενο βρίσκεται αυτή την περίοδο σε εξέλιξη στη Νίσυρο. Στην περιοχή της καλντέρας εμφανίστηκαν και πάλι κρατήρες και ρωγμές στο έδαφος, οι οποίες όμως δεν συνδέονται με το ηφαίστειο αλλά με τον συνδυασμό της κυκλοφορίας θερμών υγρών στο υπέδαφος και των ισχυρών βροχοπτώσεων που προηγήθηκαν. Το φαινόμενο παρακολουθεί τις τελευταίες δεκαετίες η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ). Πριν από ένα δεκαπενθήμερο, αφού προηγήθηκαν μεγάλες βροχοπτώσεις στο ακριτικό νησί, οι κτηνοτρόφοι που έχουν ζώα στην περιοχή του Λακκιού (μια μικρή κοιλάδα στο κέντρο του νησιού, εκεί όπου βρίσκεται ο κρατήρας του ηφαιστείου) παρατήρησαν ότι οι ρωγμές που είχαν ανοίξει πριν από μερικά χρόνια είχαν μεγαλώσει, ενώ είχαν ανοίξει νέοι κρατήρες. Παράλληλα με τους κτηνοτρόφους, ειδοποίησαν την ΕΑΓΜΕ και από τη Μητρόπολη Κω – Νισύρου, λόγω ρηγματώσεων που εμφανίστηκαν στη μονή Παναγίας Σπηλιανής.
      «Το 1995-1997 ήταν μια περίοδος δραστηριοποίησης του ηφαιστείου, με πολλούς μικροσεισμούς και κάποιες επιφανειακές παραμορφώσεις του εδάφους. Η περίοδος αυτή τελείωσε το 1998, ευτυχώς χωρίς να οδηγήσει σε ενεργοποίηση του ηφαιστείου», εξηγεί στην «Κ» ο Γιώργος Βουγιουκαλάκης, ηφαιστειολόγος στην ΕΑΓΜΕ. «Το 2001, έπειτα από μια περίοδο ισχυρών βροχοπτώσεων εμφανίστηκε στον κρατήρα μια ρωγμή που εξελίχθηκε έως το 2002, φθάνοντας τα 20 μέτρα μήκος, καθώς και πολλές βυθίσεις στο έδαφος».

      Η ΕΑΓΜΕ τότε μελέτησε το φαινόμενο, χρησιμοποιώντας στοιχεία και από δύο σταθμούς μέτρησης των γεωθερμικών ρευστών (ως προς τη θερμοκρασία και το ύψος της στάθμης τους) που υπάρχουν στο νησί και διαπίστωσε ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο. «Πρόκειται ουσιαστικά για την απόκριση των πετρωμάτων στην κρίση του 1997 και τη διάβρωσή τους από την κυκλοφορία υδροθερμικών υγρών», εξηγεί ο κ. Βουγιουκαλάκης. «Τα θερμά ύδατα διαβρώνουν το υπέδαφος, δημιουργείται ένα κενό και όταν έχουμε μεγάλες βροχοπτώσεις η επιφάνεια του εδάφους καταρρέει».
      Κλιμάκιο της ΕΑΓΜΕ, αποτελούμενο από επιστημονικό προσωπικό της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικών και Τεχνολογικών Κινδύνων, επισκέφθηκε στις 14-23 Φεβρουαρίου τη Νίσυρο με σκοπό να πραγματοποιήσει αυτοψία. «Τοποθετήσαμε έναν επιπλέον σταθμό μέτρησης και μελετήσαμε το φαινόμενο. Οπως προκύπτει, έχει επεκταθεί λόγω των έντονων βροχοπτώσεων που προηγήθηκαν. Πάντως δεν συνδέεται με τη δραστηριότητα του ηφαιστείου ούτε σεισμικά, ούτε χημικά, ούτε θερμικά».

      Η επανεμφάνιση του φαινομένου δεν απασχόλησε ιδιαίτερα το νησί, καθώς οι κάτοικοι γνωρίζουν από τους επιστήμονες ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο. «Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Επειδή το παρακολουθούν οι επιστήμονες και γνωρίζουμε ότι δεν συνδέεται με το ηφαίστειο δεν ανησυχεί κανείς», λέει ο Σιδέρης Κοντογιάννης, εργαζόμενος σε συνεργείο στην περιοχή. «Μόνο οι κτηνοτρόφοι ανησυχούν, γιατί παλαιότερα είχε πέσει μια αγελάδα σε μία από τις ρωγμές, ευτυχώς ήταν ρηχή και γλίτωσε. Απλά ίσως θα έπρεπε να μπει κάποια σήμανση για το καλοκαίρι, όταν έρχονται στο σημείο περιπατητές».
      Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»
      Πηγή φωτογραφιών: ΕΑΓΜΕ
    8. Περιβάλλον

      Engineer

      Ο πλανήτης ψήνεται στον πυρετό. Το 2023 αναδείχθηκε ως το θερμότερο έτος της μεταβιομηχανικής εποχής, ενώ τα πέντε πιο θερμά έτη σημειώθηκαν την τελευταία δεκαετία. Οι προβλέψεις των επιστημόνων επιβεβαιώθηκαν, με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus να ανακοινώνει πως το 2023 η μέση θερμοκρασία της Γης ανέβηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το 1850, που υπάρχουν σχετικά στοιχεία.
      Μάλιστα, σύμφωνα με την Copernicus, η μέση θερμοκρασία ξεπέρασε κατά 1,48 βαθμούς Κελσίου (°C) τα επίπεδα του 19ου αιώνα, πλησιάζοντας απειλητικά τον στόχο που έχει θέσει η Διάσκεψη του Παρισιού: να μην ξεπεράσει η άνοδος της θερμοκρασίας τον 1,5 °C.
      Ολες οι ημέρες του 2023 ήταν τουλάχιστον έναν βαθμό Κελσίου πάνω από το επίπεδο της περιόδου 1850-1900, οι μισές μέρες του έτους ήταν 1,5 °C πιο ζεστές και δύο ημέρες η άνοδος ξεπέρασε τους 2 °C! Ενδεικτικό της ανοδικής τάσης είναι το γεγονός πως το 2023 ήταν 0,60 βαθμούς Κελσίου θερμότερο από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, όταν ήδη οι θερμοκρασίες είχαν αρχίσει να τραβούν την ανηφόρα.

      Η αμέσως προηγούμενη θερμότερη χρονιά είχε καταγραφεί το 2016 και ήταν κατά 0,17 °C πιο «δροσερή», ενώ τρίτο στη σειρά θερμό έτος για τον πλανήτη ήταν το 2020. Για την Ευρώπη το 2023 ήταν το δεύτερο θερμότερο έτος στη μεταβιομηχανική εποχή, πίσω μόνο από το 2020. Την ανάλυση και τα στοιχεία του Copernicus ήρθε να επιβεβαιώσει και η μελέτη της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Ιαπωνίας, η οποία κατέληξε σε σχεδόν ίδια αποτελέσματα, σημειώνοντας πως το 2023 έφτασε σε θερμοκρασία ρεκόρ 1,43 °C πάνω από τα επίπεδα του 19ου αιώνα.
      «Το 2023 ήταν μια εξαιρετική χρονιά, τα κλιματικά ρεκόρ έπεφταν σαν ντόμινο. Οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια του 2023 είναι πιθανό να υπερβαίνουν αυτές οποιασδήποτε περιόδου τουλάχιστον των τελευταίων 100.000 ετών», δήλωσε η Σαμάνθα Μπούργκες, αναπληρώτρια διευθύντρια της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus.
      Η υπερθέρμανση του πλανήτη σχετίζεται με τη μεγάλη αύξηση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, τα οποία συγκρατούν θερμότητα και σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Το 2023 το διοξείδιο του άνθρακα (βασικό θερμοκηπικό αέριο) έφτασε σε συγκεντρώσεις των 420 ppm, από 380 ppm που ήταν το 2006. Οι παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα από τα ορυκτά καύσιμα έφτασαν ξανά σε επίπεδα ρεκόρ, με το Global Carbon Project να εκτιμά (λίγο πριν κλείσει το προηγούμενο έτος) πως οι εκπομπές CO2 θα σημείωναν αύξηση 1,1% το 2023, φτάνοντας τους 40,9 γιγατόνους, ενώ υποτίθεται πως πρέπει να μειώνονται και μάλιστα δραστικά!
      Στο ρεκόρ ζέστης του 2023 συνέβαλε και το φαινόμενο Ελ Νίνιο, ένα περιοδικό φαινόμενο που οδηγεί σε αυξημένες θερμοκρασίες στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, στο ύψος του Ισημερινού, προκαλώντας (εκτός των άλλων) και κύματα θερμότητας στην ευρύτερη περιοχή. Φέτος, η κεντρική και βόρεια Αμερική σημείωσε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ενώ ιδιαίτερα θερμές ήταν οι συνθήκες στον Καναδά. Το Ελ Νίνιο εμφανίζεται περίπου ανά τέσσερα έτη, άρα δεν μπορεί να εξηγήσει την ανοδική τάση της θερμοκρασίας. Ερχεται να ενισχύσει περιοδικά την άνοδο των θερμοκρασιών, η οποία οφείλεται στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
      Η υπέρβαση των μέσων θερμοκρασιών εντός του 2023 άρχισε να γίνεται μεγαλύτερη από την άνοιξη και μετά, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος παγκόσμια ήταν ιδιαίτερα θερμοί, ενώ εξαιρετικά μεγάλη ήταν η απόκλιση τον Δεκέμβριο, που όχι μόνο ήταν ο θερμότερος που έχει καταγραφεί αλλά και η απόκλιση έφτασε τους 1,78 βαθμούς Κελσίου!
      Και στην Ελλάδα το 2023 είχε αρκετούς μήνες με θερμοκρασίες πάνω από το «κανονικό», όπως ο καυτός Ιούλιος, αλλά και το τρίμηνο Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος. Ολα δείχνουν πως η κλιματική κρίση είναι εδώ και απειλεί με ακραία καιρικά φαινόμενα – καύσωνες, πυρκαγιές και πλημμύρες. Οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων είναι σαφείς, αλλά πολλοί από τους κρίσιμους παράγοντες που λαμβάνουν τις αποφάσεις συνεχίζουν με καταστροφική λογική «business as usual».
    9. Περιβάλλον

      GTnews

      Το γνωστό φαινόμενο της παλίρροιας σημειώθηκε χθες, Τρίτη, το βράδυ στη Βενετία, λίγο μετά τις 23:00, τοπική ώρα. Η στάθμη του νερού έφτασε το ένα μέτρο και ουσιαστικά πλημμύρισε μόνον ένα μέρος της πλατείας του Αγίου Μάρκου.
      Τα κινητά φράγματα του συστήματος Mόζε δεν ενεργοποιήθηκαν, διότι έχει αποφασιστεί ότι πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον όταν η στάθμη του νερού ξεπερνά το ένα μέτρο και είκοσι εκατοστά.
      REUTERS/Manuel Silvestri
      Πολλοί τουρίστες επωφελήθηκαν πάντως του σπάνιου φαινομένου (είναι η τρίτη φορά που το κέντρο της Βενετίας πλημμυρίζει, στα τελευταία 150 χρόνια) για να τραβήξουν βίντεο και να βγάλουν «σέλφι» με τα κινητά τους.
      Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου, η οποία προστατεύεται με σειρά από υάλινες πλάκες, δεν υπέστη καμία απολύτως ζημιά.
    10. Περιβάλλον

      GTnews

      Ακραία ζέστη, εκτεταμένη ξηρασία, καύσωνες που έσπασαν όλα τα ρεκόρ, «ατελείωτες» ώρες ηλιοφάνειας, απελπιστική ανομβρία, «ισχυρό θερμικό στρες» και Megafires: η έκθεση της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής-Copernicus (C3S) της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα το 2022, κρούει το καμπανάκι του κινδύνου. Στην ουσία, τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, συμπυκνώνουν όλα όσα οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες έμαθαν με βίαιο τρόπο το περασμένο καλοκαίρι.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση, το περσινό καλοκαίρι ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της Ευρώπης. Οι κάτοικοι της Νότιας Ευρώπης έζησαν από 70 έως και 100 ημέρες καύσωνα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν για πρώτη φορά τους 40 βαθμούς Κελσίου.
      Η πρωτοφανής ζέστη συνδυάστηκε με τις λιγοστές βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα μια εκτεταμένη ξηρασία, η οποία επηρέασε περισσότερο από το ένα τρίτο της Γηραιάς Ηπείρου. Έτσι, το 2022 ήταν και το πιο ξηρό έτος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη. Μάλιστα, οι ροές σε σχεδόν τα δύο τρίτα των ποταμών, ήταν χαμηλότερες από τον μέσο όρο.

      Αποτύπωση των ρεκόρ που καταρρίφθηκαν το 2022 σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης- Η Ελλάδα βίωσε ένα ηπιότερο καλοκαίρι σε σχέση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

      Παράλληλα, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις καλοκαιρινές πυρκαγιές ήταν οι υψηλότερες των τελευταίων 15 ετών, με ορισμένες χώρες να καταγράφουν τους υψηλότερους αριθμούς τα τελευταία 20 χρόνια. Λίγους μόλις μήνες αργότερα, οι ευρωπαϊκές Άλπεις θα έχαναν ποσότητες ρεκόρ πάγου από τους παγετώνες τους.
      Συνολικά, η Ευρώπη βίωσε το δεύτερο θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, με τη θερμοκρασία να αυξάνεται με διπλάσιο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο, ταχύτερα από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ήπειρο. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η μέση θερμοκρασία ήταν κατά 2,2 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από ό,τι στην προβιομηχανική εποχή.
      Ελλάδα: Οι «τυχεροί» του περασμένου καλοκαιριού
      «Η χώρα μας ήταν η εξαίρεση σε αυτές τις θερμοκρασίες-ρεκόρ που σημειώθηκαν στη Δυτική Ευρώπη», εξηγεί στην «Κ» ο μετεωρολόγος και διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Κωνσταντίνος Λαγουβάρδος.
      Προσθέτει ότι «σε Αιγαίο, Κυκλάδες και Κρήτη είχαμε μάλιστα αρκετά ενισχυμένους βοριάδες, με διάρκεια, κάτι το οποίο έριξε κατά πολύ τις θερμοκρασίες. Και την ίδια περίοδο υπήρχαν και αυξημένες βροχοπτώσεις στην Ελλάδα. Το πιο δροσερό κομμάτι της Γηραιάς Ηπείρου, το περασμένο καλοκαίρι ήταν το Αιγαίο. Από αυτή την άποψη λοιπόν, ήμασταν η εξαίρεση και οι τυχεροί, του περασμένου καλοκαιριού».
      Εξαιτίας όλων των παραπάνω, οι πυρκαγιές στην Ελλάδα το περασμένο καλοκαίρι ήταν σε πολύ καλύτερο επίπεδο από αυτές στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ουσιαστικά, σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, το καλοκαίρι του 2022 επαναλήφθηκε στη Δυτική Ευρώπη ό,τι είχε συμβεί το καλοκαίρι του 2021 αλλά σε ένα βαθμό και το 2020, στη χώρα μας.

      Απεικόνιση των ανωμαλιών μέσης θερμοκρασίας

      Ο διευθυντής ερευνών του Αστεροσκοπείου στέκεται πάντως στο βασικό και πιο ανησυχητικό συμπέρασμα της έκθεσης, το οποίο δεν είναι άλλο από το ότι η Ευρώπη παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση θερμοκρασίας σε σύγκριση με όλη την υφήλιο, με εξαίρεση τον Βόρειο Πόλο, ο οποίος παρουσιάζει ακόμα μεγαλύτερη άνοδο.
      Σύμφωνα με την έκθεση, η Γροιλανδία, βίωσε ρεκόρ τήξης του στρώματος πάγου κατά τη διάρκεια μιας περιόδου με καύσωνες τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν η μέση θερμοκρασία ήταν έως και κατά 8 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο όρο. «Στην Ευρώπη πάλι, οι θερμοκρασίες ρεκόρ το περασμένο καλοκαίρι, είχαν σαν αποτέλεσμα να προκληθεί στη Δυτική Μεσόγειο θαλάσσιος καύσωνας, ο οποίος διήρκησε μάλιστα πολύ», λέει ο κ. Λαγουβάρδος και καταλήγει: «το αποτύπωμα της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη είναι πιο έντονο απ’ ό,τι σε άλλες ηπείρους».
      Τα αποτελέσματα της έκθεσης ανέλυσε στην «Κ» και o Διδάκτωρ Μετεωρολογίας και συνεργάτης του meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Γιώργος Παπαβασιλείου. Ο ίδιος σημειώνει καταρχάς πως η πορεία του κλίματος της γης παρακολουθείται μέσα από συγκρίσεις του παρόντος κλίματος (π.χ. τα τελευταία 30 έτη) σε σχέση με μια περίοδο αναφοράς (π.χ. τη προβιομηχανική περίοδο 1850–1900).
      Όσον αφορά στα στοιχεία για τη χώρα μας, ο ίδιος σημειώνει πως: «Για την Ελλάδα, παρόλο που το 2022 ήταν επίσης θερμότερο του μέσου όρου, δεν ήταν τόσο ακραίο όσο το 2021. Στην Ευρώπη, έχουμε πάνω από 16 χρόνια να βιώσουμε ένα ψυχρότερο από το μέσο όρο έτος και περισσότερα από 21 χρόνια παγκοσμίως, γεγονός που αναδεικνύει ξεκάθαρα τις επιπτώσεις της ταχέως εξελισσόμενης κλιματικής αλλαγής στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία». Ο κ. Παπαβασιλείου υπογραμμίζει ακόμα πως η έλλειψη βροχοπτώσεων, οδήγησε σε πάρα πολλές περιπτώσεις σε ιστορικά επίπεδα ξηρασίας στην Ιβηρική χερσόνησο, ειδικά στη Γαλλία.
      Τμήματα της Ελλάδας βρίσκονται επίσης αντιμέτωπα με το φαινόμενο της ξηρασίας. Ορισμένες από αυτές τις περιοχές είναι ενδεικτικά η Ανατολική Μακεδονία, η Θράκη, η Θεσσαλία, η Πελοπόννησος και η Κρήτη. «Οι βροχοπτώσεις που είδαμε μάλιστα το τελευταίο διάστημα, τοπικού κυρίως χαρακτήρα, δεν είναι ικανές να αναπληρώσουν το μεγάλο κενό που υπήρξε τους προηγούμενους μήνες, ενώ ένα αξιοσημείωτο στοιχείο είναι και η σημαντική μείωση των ημερών βροχόπτωσης», λέει ο ίδιος.
       
      Κάτι εξαιρετικά παράδοξο και αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του 2022, ο πιο βροχερός μήνας σε κάποιες περιοχές στην Ελλάδα ήταν ο περασμένος Αύγουστος, οπότε και σημειώθηκαν ορισμένα μηνιαία ρεκόρ βροχοπτώσεων. Την ίδια στιγμή, οι πολύ περιορισμένες χιονοπτώσεις από τον Δεκέμβριο του 2022 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2023, οδήγησαν σε προβλήματα στην «τροφοδοσία» ρεμάτων και ποταμών.
       
      Πάντως, ο συνεργάτης του meteo λέει πως οι προβλέψεις για το φετινό καλοκαίρι βρίσκονται στο ίδιο μήκος… κλίματος. Όπως λέει ο κ. Παπαβασιλείου: «Από το προσεχές καλοκαίρι και μετά, σύμφωνα και με τις νεότερες εποχικές προγνώσεις, αναμένουμε μια σημαντική φυσική κλιματική μεταβολή που θα λάβει χώρα στα τροπικά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού, την λεγόμενη φάση El Niño.

       
      To El Niño έχει σημαντικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα τόσο θερμοκρασιακά όσο και από άποψη βροχοπτώσεων με διαφορετικές επιπτώσεις ανά περιοχή. Ωστόσο, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι φάσεις El Niño, συνδέονται με θερμότερα έτη παγκοσμίως. Έτσι, δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν μέσα στα επόμενα δύο χρόνια καταγραφεί το “νέο” θερμότερο έτος παγκοσμίως. Και όσον αφορά στις πυρκαγιές, οι υψηλές θερμοκρασίες και οι συνθήκες ξηρασίας, διαμορφώνουν ένα πολύ εύφλεκτο πυρικό περιβάλλον με σημαντικές επιπτώσεις στην πιθανότητα εκδήλωσης ακραίων δασικών πυρκαγιών υπό τις κατάλληλες πυρομετεωρολογικά συνθήκες».
    11. Περιβάλλον

      Engineer

      Για μια πολύ δύσκολη ημέρα για όλη την Ελλάδα κάνει λόγο ο καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, που μελετά την ατμοσφαιρική σύσταση και την κλιματική αλλαγή. Με τις μεγάλες πυρκαγιές σε Έβρο, Βοιωτία, Εύβοια και Αττική να είναι σε εξέλιξη, μεταξύ άλλων, σταθμοί της ΠΑΝΑΚΕΙΑ κατέγραψαν την Τρίτη υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τα πύρινα μέτωπα. «Οι βορειοανατολικοί άνεμοι μεταφέρουν τον καπνό από την Αλεξανδρούπολη μέχρι και τα νησιά του Ιονίου», εξηγεί ο καθηγητής, επισημαίνοντας ότι οι μετρήσεις χτύπησαν κόκκινο στο «τρίγωνο» Αρτα – Γιάννενα – Τρίκαλα, ενώ έχει επιβαρυνθεί και όλη η Πελοπόννησος. «Πρόκειται για πολύ μεγάλη έκταση», σημειώνει. Ο ίδιος το μεσημέρι της Τρίτης βρισκόταν στην Πελοπόννησο. «Από το Ναύπλιο βλέπαμε τον καπνό. Ηταν πραγματικά εντυπωσιακό» προσθέτει.
      Οπως αποτυπώνεται σε εικόνα του ευρωπαϊκού δορυφόρου METEOSAT-11 που επεξεργάστηκε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο καπνός από την πυρκαγιά στην περιοχή του Εβρου έφτασε περίπου 950 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, καλύπτοντας έκταση ίση με περίπου 110.000 τ. χλμ., που αντιστοιχεί περίπου στο 80% της ελληνικής επικράτειας. «Είναι από τις πιο εντυπωσιακές μεταφορές καπνού που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, δεδομένης της μεγάλης περιοχής που κάλυψε», είπε ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.
      Υπό τις παραπάνω συνθήκες, οι συγκεντρώσεις των λεπτών σωματιδίων PM2.5 (σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου), στις 11 το πρωί της Τρίτης στην Αλεξανδρούπολη, έφτασαν έως και τα 106 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο σε ωριαία βάση. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί ότι μία ασφαλής μέση τιμή 24ώρου είναι τα 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Στη μία το μεσημέρι η τιμή που καταγράφηκε στην Αρτα ήταν 111 μικρογραμμάρια, ενώ στις 4 το απόγευμα ο σταθμός στην Ανατολή Ιωαννίνων έδειχνε 80 μικρογραμμάρια, τιμές που χαρακτηρίζονται από την επιστημονική ομάδα της ΠΑΝΑΚΕΙΑ εξαιρετικά κακές. Κακές ήταν οι συνθήκες και στην Πελοπόννησο, με τους σταθμούς σε Πάτρα και Ναύπλιο να καταγράφουν τιμές τριπλάσιες των αποδεκτών.
      «Θέλει ιδιαίτερη προσοχή, καθώς 24ωρη έκθεση σε τέτοιες συγκεντρώσεις μπορεί να είναι πολύ επιβλαβής όχι μόνο για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες αλλά και για τον μέσο πολίτη», τονίζει ο κ. Μιχαλόπουλος, προτρέποντας τους πολίτες να παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου μέσα από την ιστοσελίδα air-quality.gr. Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Αττική, ο κ. Μιχαλόπουλος τη χαρακτηρίζει μέτρια, επισημαίνοντας ωστόσο ότι μπορεί να επιδεινωθεί ανάλογα με τους ανέμους.
      Οδηγίες πνευμονολόγων
      Λόγω των πυρκαγιών που βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ενωση Πνευμονολόγων Ελλάδας συνιστά στους πολίτες να απομακρύνονται άμεσα από περιοχές με πυκνό καπνό για την προστασία τους ή, εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, να παραμείνουν σε δροσερούς ή κλιματιζόμενους χώρους, με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις, ενώ αν χρειαστεί να μετακινηθούν με αυτοκίνητο εντός των συγκεκριμένων περιοχών να κρατούν τα παράθυρα κλειστά και να θέτουν σε λειτουργία την ανακύκλωση αέρα καμπίνας.
      Σε ό,τι αφορά τους ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα, οι πνευμονολόγοι συνιστούν να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον γιατρό τους και να λαμβάνουν την αγωγή τους συστηματικά, σύμφωνα με τις οδηγίες του. Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή, ο βήχας ή η αποβολή πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται άμεσα στον θεράποντα πνευμονολόγο. «Θερμή παράκληση για αποφυγή αλόγιστης χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα διακοπών σε αναπνευστικούς ασθενείς που απαιτούν συνεχή λήψη οξυγονοθεραπείας», αναφέρουν.
    12. Περιβάλλον

      Engineer

      Το Ισραήλ, ως άνυδρη χώρα, αναγκάστηκε από πολύ νωρίς, εδώ και τουλάχιστον εξήντα χρόνια, να αναζητήσει λύσεις για να αυξήσει την επάρκεια και να μειώσει τη σπατάλη νερού. Επένδυσε για δεκαετίες στην έρευνα και την κατασκευή υποδομών και πλέον θεωρείται πρωτοπόρο σε πολλούς τομείς, όπως η αφαλάτωση και η στάγδην άρδευση. Σήμερα ετοιμάζεται για ακόμα ένα άλμα: να γίνει, από το 2026, η πρώτη χώρα στον κόσμο στην οποία το 100% της κατανάλωσης για την ύδρευση και τη βιομηχανία θα προέρχεται από αφαλάτωση και το 2030 η πρώτη στην οποία σχεδόν το 100% των αστικών λυμάτων θα επαναχρησιμοποιείται μετά από επεξεργασία στη γεωργία.
      Εως το 2005, η κύρια πηγή νερού στο Ισραήλ ήταν η θάλασσα (έτσι ονομάζεται η λίμνη) της Γαλιλαίας. Το 2002, έπειτα από μια παρατεταμένη λειψυδρία, η χώρα αποφάσισε να προχωρήσει στην κατασκευή μεγάλων μονάδων αφαλάτωσης κατά μήκος των ακτών της. Οπως εξηγεί στην «Κ» η Ολγα Σλέπνερ, από την Αρχή Υδάτων του Ισραήλ, μέσα σε δέκα χρόνια κατασκευάστηκαν στη χώρα πέντε μεγάλα εργοστάσια: το πρώτο το 2005 στο Ασκελον (115 εκατ. m3/έτος), ακολουθούμενο από το Παλμαχίμ το 2007 (90 εκατ. m3/έτος), τη Χαντέρα το 2010 (137 εκατ. m3/έτος), το Σορέκ το 2013 (150 εκατ. m3/έτος) και το Ασντόντ το 2015 (100 εκατ. m3/έτος).
      Το μοντέλο που ακολούθησε το Ισραήλ για την τόσο ταχεία ανάπτυξη των υποδομών είναι η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα: όλες οι μονάδες αφαλάτωσης είναι ιδιωτικές (ανήκουν σε δύο εταιρείες) και κατασκευάστηκαν σε σύμπραξη με το δημόσιο (ΣΔΙΤ). Το συμβόλαιο περιλαμβάνει τη συντήρηση και λειτουργία των εργοστασίων για 25 έτη και την πώληση του νερού στο κράτος σε μια συγκεκριμένη τιμή (τη στιγμή αυτή, 0,50 ευρώ/κυβικό, από 0,70 πριν από πέντε χρόνια). Παράλληλα, εδώ και δεκαετίες η χώρα προχώρησε σε μια πολύ μεγάλη αναδιάταξη των υποδομών της, προκειμένου να αντιμετωπίσει το ελλειμματικό ισοζύγιο του πλουσιότερου σε νερό Βορρά και εντελώς άνυδρου Νότου: δημιούργησε μέσω της κρατικής εταιρείας υδάτων Mekorot έναν «εθνικό μεταφορέα», ένα ενιαίο δίκτυο που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, επιτρέποντας και την ενιαία τιμολόγηση του νερού, από όποια πηγή και αν προέρχεται.
      Η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Σήμερα βρίσκεται υπό κατασκευήν το μεγαλύτερο εργοστάσιο αφαλάτωσης στον κόσμο στο Σορέκ με στόχο να λειτουργήσει το 2023, το οποίο θα παράγει 200 εκατ. m3/έτος. Επίσης σε διαδικασία διαγωνισμού βρίσκονται ακόμα δύο μονάδες, μία βόρεια της Χάιφα για επιπλέον 100 εκατ. m3/έτος και η επέκταση του Ασντόντ για επιπλέον 100 εκατ. m3/έτος. Με αυτόν τον τρόπο, αναφέρει η κ. Σλέπνερ, το Ισραήλ θα καλύψει με αφαλάτωση έως το 2026 το 100% των αναγκών ύδρευσης, από 80% σήμερα.
      Πώς λειτουργούν όμως αυτές οι μεγάλες μονάδες αφαλάτωσης; Η επίσκεψη στη μονάδα της Χαντέρα (η οποία εξυπηρετεί περίπου 1,2 εκατ. πολίτες) δίνει την ευκαιρία να απαντηθούν αρκετές απορίες. «Το θαλασσινό νερό στην περιοχή μας έχει υψηλή αλατότητα, περίπου 40.000ppm (μέρη διαλυμένων αλάτων ανά εκατομμύριο), και μέσω της μονάδας γίνεται 240 ppm», εξηγεί η Μίριαμ Mπρουσιλόβσκι, τεχνική διευθύντρια της IDE (εταιρείας που διαχειρίζεται τρεις από τις πέντε μονάδες αφαλάτωσης της χώρας). «Το νερό έρχεται στη μονάδα μέσω τριών αγωγών, μήκους 1,25 χλμ., από βάθος 15 μέτρων. Η απορρόφηση είναι αργή, περίπου 45.000 m3/ώρα (περίπου μία πισίνα το λεπτό), ώστε να μην απορροφώνται ψάρια. Κατόπιν υφίσταται δύο στάδια προεπεξεργασίας που απομακρύνουν κάθε σωματίδιο. Στη συνέχεια το νερό αφαλατώνεται μέσω αντίστροφης ώσμωσης. Κατά τη διαδικασία αυτή ανακτάται το 45% της ενέργειας που χρειάζεται το εργοστάσιο. Το μισό από το νερό που απορροφάται από τη θάλασσα μετατρέπεται σε πόσιμο, ενώ το άλλο μισό είναι “συμπυκνωμένο”, καθώς έχει το σύνολο του αλατιού. Αυτό επιστρέφεται στη θάλασσα μπροστά στο εργοστάσιο, όπου αναμειγνύεται με το νερό που χρησιμοποιείται για την ψύξη του παρακείμενου εργοστασίου».
      Το αλμόλοιπο
      Οσον αφορά την επίδραση του αλμολοίπου (δηλαδή του υπολείμματος της επεξεργασίας στο εργοστάσιο αφαλάτωσης) στο θαλάσσιο περιβάλλον, η εταιρεία υποστηρίζει ότι είναι από τα ζητήματα που έχουν πλέον επιλυθεί. «Γίνεται έλεγχος δύο φορές το έτος, με δείγματα από το νερό και τους οργανισμούς του πυθμένα. Το αλμόλοιπο έχει 80.000 ppm αλάτων όταν εισέρχεται στη θάλασσα και σε απόσταση δέκα μέτρων από την έξοδο έχει μόλις 1% περισσότερη αλατότητα από το θαλασσινό νερό», λέει η κ. Mπρουσιλόβσκι. «Τα χημικά που χρησιμοποιούνται στην επεξεργασία του νερού, λ.χ. για να εμποδίζεται η σκλήρυνση των μεμβρανών της αντίστροφης ώσμωσης, είναι κάτω από τα επιτρεπόμενα όρια, τα οποία αναθεωρούνται ανά κάποια χρόνια, ανάλογα με την εξέλιξη της επιστήμης».
      Πάντως κανένα από τα εργοστάσια αφαλάτωσης δεν βασίζεται στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να καλύπτει τις ανάγκες του (χρησιμοποιεί ρεύμα από το δίκτυο). «Το νέο εργοστάσιο στο Σορέκ θα καλύπτει μέρος των αναγκών του από φωτοβολταϊκά. Το ενεργειακό κόστος είναι σήμερα 3,3 KW/m3 νερού, από 4-4,5 KW/m3 πριν από λίγα χρόνια, και στα νέα εργοστάσια θα είναι στα 2,9 KW/m3», εξηγεί η εκπρόσωπος της IDE. Τέλος, όσον αφορά τις 53.000 μεμβράνες που χρησιμοποιούνται στο εργοστάσιο της Χαντέρα, περίπου το 12% ανανεώνεται κάθε δέκα χρόνια και συνήθως πωλείται σε εταιρείες που έχουν ανάγκη για παραγωγή χαμηλότερης ποιότητας νερού.
      Υδάτινες «γέφυρες» με Ιορδανία και Παλαιστίνη
      Στις άνυδρες περιοχές, η διαχείριση του νερού είναι ζήτημα επιβίωσης. Στη συγκεκριμένη «γειτονιά» του κόσμου, η διαχείριση του νερού της Θάλασσας της Γαλιλαίας και του ποταμού Ιορδάνη υπήρξε ήδη από τη δεκαετία του ’60 πηγή έντασης ή συγκρούσεων ανάμεσα στο Ισραήλ, στη Συρία, στον Λίβανο και στην Ιορδανία. Σήμερα το Ισραήλ έχει υπογράψει δύο συμφωνίες για την παροχή νερού στην Ιορδανία και στην Παλαιστινιακή Αρχή. Στην πρώτη περίπτωση, το Ισραήλ συμφώνησε να παρέχει 100 εκατ. m3 ετησίως από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας (στην Ιορδανία, το «κενό» μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης νερού είναι 500 εκατ. m3/ετησίως). Το νερό παρέχεται με την εξής συμφωνία: τα πρώτα 50 εκατ. m3 ετησίως προς 0,04 ευρώ/m3 και οτιδήποτε πάνω από αυτό προς 0,80 ευρώ/m3. «Η τιμή του νερού είναι χαμηλή γιατί αυτή τη στιγμή είναι παράγοντας ειρήνης ανάμεσα στις δύο χώρες», λέει ο Λιόρ Γκούτμαν, εκπρόσωπος της Mekorot. Οι δύο χώρες συζητούσαν πριν από λίγα χρόνια την κατασκευή κοινού εργοστασίου αφαλάτωσης, όμως η συμφωνία δεν προχώρησε. Το αίτημα για αύξηση της μεταφοράς νερού από τη Γαλιλαία στην Ιορδανία είναι ενδεχομένως και ένας από τους λόγους (μαζί με τον περιβαλλοντικό) για τους οποίους η Mekorot προχώρησε σε ένα μεγάλο έργο, για τη μεταφορά αφαλατωμένου νερού στη Θάλασσα της Γαλιλαίας: σε πρώτη φάση 120 εκατ. m3/έτος. Το έργο, που κόστισε 250 εκατ. ευρώ, θα λειτουργήσει δοκιμαστικά τον Νοέμβριο. Στην περίπτωση της Παλαιστινιακής Αρχής, η κατάσταση είναι σαφώς πιο περίπλοκη. Η διαχείριση των υδατικών πηγών της Παλαιστίνης είναι πηγή συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές ήδη από τη δεκαετία του ’60. Με τη Συμφωνία του Οσλο τέθηκαν συγκεκριμένοι περιορισμοί στις απολήψεις νερού μέσω γεωτρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Οχθη και το Ισραήλ δεσμεύτηκε για την παροχή συγκεκριμένης ποσότητας νερού. Σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, το Ισραήλ εκμεταλλεύεται μέσω γεωτρήσεων το μεγαλύτερο μέρος των υπόγειων υδάτων της Λωρίδας της Γάζας, ενώ στην Παλαιστινιακή Αρχή εμποδίζεται η διάνοιξη νέων γεωτρήσεων, με αποτέλεσμα τα παλαιστινιακά εδάφη να αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα. Από την πλευρά του το Ισραήλ υποστηρίζει ότι έχει μειώσει τις απολήψεις μέσω γεωτρήσεων και παρέχει στην Παλαιστινιακή Αρχή πολύ περισσότερο νερό από όσο ορίζει η Συμφωνία του Οσλο.
      Αρδευση από λύματα
      Στο Ισραήλ οι ανάγκες ύδρευσης αντιπροσωπεύουν το 40% της συνολικής κατανάλωσης νερού. Το 51% όμως αφορά την άρδευση. Στον τομέα αυτό η χώρα πρωτοπορεί τεχνολογικά, έχοντας αναπτύξει τη στάγδην άρδευση και άλλες μεθόδους περιορισμού της σπατάλης νερού εδώ και δεκαετίες, καταφέρνοντας να καλλιεργήσει μεγάλα τμήματα της ερήμου. Επιπλέον, μεγάλο μέρος των αναγκών (45%) καλύπτεται από επεξεργασμένα λύματα, τα οποία διοχετεύονται στις αγροτικές περιοχές με χωριστό δίκτυο. «Περίπου το 87% των λυμάτων στη χώρα καθαρίζονται και χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο, με δεύτερο υψηλότερο την Ισπανία με 20%», εξηγεί ο Λιορ Γκούτμαν, εκπρόσωπος της Mekorot (σ.σ. στην Ελλάδα η επαναχρησιμοποίηση νερού για άρδευση είναι κάτω από 1%). «Το νερό που αντλείται από τη θάλασσα είναι σε 4 ώρες από τη Μεσόγειο στα σπίτια μας. Επειτα από 72 ώρες αφότου καταλήξει στην αποχέτευση έχει καθαριστεί και χρησιμοποιείται στη γεωργία, έως και 470 χλμ. μακριά. Εως το 2030 θα καθαρίζεται σχεδόν το σύνολο των λυμάτων και θα μεταφέρεται και στις πιο απομακρυσμένες καλλιέργειες για άρδευση, υποκαθιστώντας την ανάγκη για γεωτρήσεις». Η Netafim είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο στην ανάπτυξη συστημάτων άρδευσης. «Ολα έγιναν από ανάγκη», λέει ο Γκαλ Τζόρνταν, αντιπρόεδρος της εταιρείας. «Σήμερα το 95% της γεωργίας στο Ισραήλ χρησιμοποιεί στάγδην άρδευση. Παράλληλα, αυξάνεται συνεχώς το ποσοστό του επαναχρησιμοποιούμενου νερού στην άρδευση, 30% το 2015, 45% σήμερα. Σε όλο τον πλανήτη η κλιματική αλλαγή αλλάζει τις συνθήκες για τη γεωργία. Ο τρόπος που χρησιμοποιείται σήμερα θα είναι επαρκής για ακόμη 5-7 χρόνια, αλλά δεν θα μπορεί να λειτουργήσει σε 15 χρόνια. Η αλλαγή δεν θα έρθει μόνο μέσα από τους αγρότες, αλλά και τις ιδιωτικές εταιρείες και τις κυβερνήσεις. Σήμερα μιλάμε για «γεωργία ακριβείας», δηλαδή τη χρήση τεχνολογίας πληροφοριών ώστε να εξασφαλίζεται ότι η καλλιέργεια και το έδαφος θα λάβει αυτό ακριβώς που χρειάζεται για τη μεγιστοποίηση της παραγωγής, ελαχιστοποιώντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα». Μια από τις εταιρείες που συνεργάζεται η Netafim στη χώρα μας είναι η Agrohellas στην Ορεστιάδα, πετυχαίνοντας 68% μικρότερη κατανάλωση νερού για την καλλιέργεια ρυζιού.
      Πολλά βήματα μπροστά στη διαχείριση υδάτων
      Το υπόλοιπο της αφαλάτωσης (νερό με διπλάσια αλατότητα) επιστρέφει στη θάλασσα στη Χαντέρα (αριστερά). Στο εργοστάσιο επεξεργασίας λυμάτων Σαφντάν (κέντρο) καταλήγουν τα λύματα του Τελ Αβίβ μέσω ενός τεράστιου αγωγού. Δίπλα στη θάλασσα της Γαλιλαίας (δεξιά) υπάρχουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, που καλύπτουν τις ανάγκες του βόρειου Ισραήλ.
       
         
    13. Περιβάλλον

      Engineer

      Η ατμοσφαιρική ρύπανση θεωρείται η τέταρτη αιτία θανάτου στον κόσμο, ενώ τουλάχιστον 400.000 πρόωροι θάνατοι σημειώνονται κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση λόγω έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ρύπων. Πρόκειται για μία από τις πολλές πλευρές της σχέσης της δημόσιας Υγείας με το περιβάλλον, που αναδείχθηκαν σε ένα πολύ «γεμάτο» και ενδιαφέρον συνέδριο, το οποίο ολοκληρώθηκε χθες στην Αθήνα. Περίπου 1.100 επιστήμονες με φυσική παρουσία και ακόμα 500 μέσω Διαδικτύου, από όλον τον κόσμο, συμμετείχαν στο ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Περιβαλλοντικής Επιδημιολογίας (ISEE), που διεξήχθη στο Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής.
      Σύμφωνα με μεγάλη έρευνα, η ρύπανση ευθύνεται για την απώλεια άνω του 9% των συνολικών χαμένων χρόνων ζωής διεθνώς, τέταρτη σε σημασία πίσω από το κάπνισμα, τον υποσιτισμό και την υπέρταση. Σημαντική είναι και η καταγραφή των «μη ιδανικών» θερμοκρασιών περιβάλλοντος, όπου αποδίδεται το 2% των χαμένων ετών ανθρώπινης ζωής. «Εχει υπολογιστεί πως η ατμοσφαιρική ρύπανση αφαιρεί από τους κατοίκους της Ευρώπης έξι μήνες ζωής. Αυξάνει τη θνησιμότητα και σχετίζεται με ένα μεγάλο εύρος ασθενειών, όπως τα νοσήματα του αναπνευστικού, τα καρδιαγγειακά κ.λπ.», είπε στη χθεσινή παρουσίαση του επιστημονικού προγράμματος η ομότιμη καθηγήτρια Ιατρικής ΕΚΠΑ, καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Imperial College London και συμπρόεδρος του Συνεδρίου, Κλέα Κατσουγιάννη. «Το καινούργιο που αναδεικνύουν πρόσφατες έρευνες είναι η συσχέτιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με νευρολογικά νοσήματα, άνοια και άλλες νοητικές επιδράσεις. Επίσης, στην ευαίσθητη παιδική ηλικία καταγράφεται αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη», συμπλήρωσε.
      Οπως τόνισε η κ. Κατσουγιάννη, τον Σεπτέμβριο του 2021 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε νέες οδηγίες για την ποιότητα του αέρα, οι οποίες, ύστερα από διεξοδική επιστημονική συζήτηση, θέτουν ως ζητούμενο τη σημαντική μείωση των συγκεντρώσεων ατμοσφαιρικών ρύπων σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2005. «Οι οδηγίες του ΠΟΥ δεν έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα, αλλά βασίζονται στα επιστημονικά στοιχεία για την προστασία της δημόσιας Υγείας. Το ζήτημα είναι τι θα κάνει η Ε.Ε., τα όρια της οποίας είναι λιγότερα αυστηρά. Το ερώτημα τέθηκε σε ειδική συνεδρίαση στον κ. Thomas Henrichs, αναπληρωτή διευθυντή της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος ανέφερε ότι έχει δρομολογηθεί η διαδικασία για την αλλαγή των σχετικών οδηγιών της Ε.Ε. Ο κ. Henrichs παρουσίασε και έρευνα κοινής γνώμης που κατέδειξε ότι η πλειονότητα των κατοίκων της Ευρώπης θα ήθελε να εξισωθούν τα νομοθετικά ευρωπαϊκά όρια με τις οδηγίες του ΠΟΥ». Παρ’ όλα αυτά, το χρονοδιάγραμμα της Επιτροπής φάνηκε κάπως… μακρύ στους συμμετέχοντες.
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν και οι συνεδρίες σχετικά με την COVID-19. Η πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξε τη στενή συσχέτιση μεταξύ της εμφάνισης νέων λοιμώξεων και του ευρύτερου περιβάλλοντος, καθώς και των κλιματικών αλλαγών σε παγκόσμια κλίμακα. Οι περισσότερες αναδυόμενες νόσοι είναι ζωονόσοι και είναι επίσης καλά τεκμηριωμένο ότι τουλάχιστον οι μισές οφείλονται σε καταστροφή οικοσυστήματος, αποψίλωση δασών και γεωργικές πρακτικές, σημείωσε ο καθηγητής Μανόλης Κογεβίνας, διευθυντής του ερευνητικού κέντρου ISGLOBAL, στη Βαρκελώνη.
      Οπως τονίστηκε, στο συνέδριο παρουσιάστηκαν μελέτες από περίπου δέκα χώρες, που ανέδειξαν με τεκμηριωμένο τρόπο ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση σχετίζεται με την COVID-19 και ιδιαίτερα με τη σοβαρή νόσηση από κορωνοϊό. «Μια μεγάλη μελέτη στη Βαρκελώνη κατέδειξε πως η ατμοσφαιρική ρύπανση μείωσε κατά περίπου 10% την ανοσολογική απόκριση των ατόμων που εμβολιάστηκαν με εμβόλια κατά της COVID-19, κάνοντάς τα πιο ευαίσθητα για περαιτέρω μολύνσεις μεταξύ των εμβολιασμένων», είπε ο κ. Κογεβίνας.
      Η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή δεν ανέδειξε μόνο τις αρνητικές συνέπειές της στην υγεία, αλλά και τις θετικές επιπτώσεις από την προσπάθεια ανάσχεσής της. «Τα μέτρα για την κλιματική αλλαγή έχουν ταυτόχρονα οφέλη και σε άλλες πλευρές. Για παράδειγμα, η μείωση της ρύπανσης συνδέεται με μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η αλλαγή στη διατροφή και η κατανάλωση λιγότερου κόκκινου κρέατος βοηθούν στην υγεία μας, η λιγότερη χρήση αυτοκινήτου οδηγεί σε περισσότερο περπάτημα ή ποδήλατο, άρα σε περισσότερη άσκηση», σημείωσε η κ. Κατσουγιάννη.
      Χημικές ουσίες που κρατούν «για πάντα»
      Κρατούν «για πάντα», αλλά δεν είναι για καλό. Ο λόγος για τα λεγόμενα «For ever chemicals», τις χημικές ενώσεις που διαρκούν «για πάντα» ή για την ακρίβεια για πολλά χρόνια, συσσωρευόμενες στον οργανισμό μας. Οι συγκεκριμένες χημικές ουσίες έχουν βρεθεί στο «μικροσκόπιο» των ερευνητών. «Πρόκειται για τις υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες που ονομάζονται Pfas και είναι χιλιάδες διαφορετικές ενώσεις, που χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία εδώ και δεκαετίες», μας είπε η κ. Δάνια Βάλβη, αναπληρώτρια καθηγήτρια στην ιατρική σχολή Icahn, στη Νέα Υόρκη. «Ενώσεις Pfas έχουν συσχετιστεί με μεταβολικά νοσήματα, όπως ο διαβήτης. Επίσης, γυναίκες με αυξημένη έκθεση σε Pfas έχουν παρουσιάσει μειωμένη γονιμότητα. Τα Pfas βρίσκονται σε μαγειρικά σκεύη, όπως αντικολλητικά τηγάνια, πλαστικά είδη, υλικά αδιαβροχοποίησης για μπουφάν κ.λπ. Οι ουσίες αυτές δεν αναγνωρίζονται εύκολα από τον οργανισμό, γι’ αυτό λειτουργούν ως ορμονικοί διαταρράκτες», σημειώνει η κ. Βάλβη. Τι γίνεται με τη νομοθεσία για την αποφυγή των επικίνδυνων ουσιών; «Καταγράφονται ουσίες που είναι βλαβερές για την υγεία μας και οι οποίες στη συνέχεια αποσύρονται. Το πρόβλημα είναι πως και οι νέες χημικές ενώσεις που εισάγει η βιομηχανία έχουν συχνά την ίδια δράση», αναφέρει η καθηγήτρια.
      Οι αριθμοί
      4η αιτία θανάτου διεθνώς η ατμοσφαιρική ρύπανση, υπεύθυνη για πάνω από το 9% των χαμένων ετών ζωής.
      400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως στην Ε.Ε. λόγω έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
      10% μειώθηκε η ανοσολογική απόκριση των ατόμων που εμβολιάστηκαν κατά της COVID-19 λόγω ρύπανσης.
      20% αυξήθηκε η θνησιμότητα στην Αθήνα λόγω καύσωνα τον Αύγουστο 2021, 76% σε συνδυασμό με τη δασική φωτιά στη Βαρυμπόμπη.
    14. Περιβάλλον

      Engineer

      «Μέση» είναι η ποιότητα του αέρα στην Αθήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΕΑ) χθες.
      Οι καθαρότερες πόλεις όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση με βάση τις μετρήσεις των δύο τελευταίων ετών (2020-2021) είναι η Ούμεα στη Σουηδία και οι πόλεις Φάρο και Φουνσάλ στην Πορτογαλία.
      Περισσότερες από 344 ευρωπαϊκές πόλεις (η Αθήνα βρίσκεται στον αριθμό 227) περιλαμβάνονται στον σχετικό «χάρτη» που δημοσιοποίησε ο Οργανισμός με βάση τα στοιχεία τα οποία λαμβάνει από τους σταθμούς μέτρησης που έχουν εγκατασταθεί σε όλη την Ευρώπη και διαβιβάζονται μέσω των υπουργείων Περιβάλλοντος.
      Ωστόσο, στον εν λόγω «χάρτη» από ελληνικές πόλεις συμπεριλαμβάνεται μόνο η Αθήνα, καθώς για τις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις ο οργανισμός «δεν διαθέτει στοιχεία». Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από περίπου ένα χρόνο (Απρίλιος του 2021) η Ελλάδα παραπέμφθηκε στο Ευρωδικαστήριο γιατί απέτυχε να περιορίσει τις υπερβάσεις των τιμών των αιωρούμενων μικροσωματιδίων στην πόλη από το 2005 και μετά, με την εξαίρεση ενός έτους. Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια PM 2,5 είναι ο πλέον φονικός ρύπος, καθώς έχουν τη δυνατότητα να εισχωρούν βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα και να προκαλούν βλάβες. Οσον αφορά την ποιότητα του αέρα στην Αθήνα, ο κ. Βασίλης Γερασόπουλος, διευθυντής στο Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής Χημείας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τονίζει ότι «έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ωστόσο υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης». Το Αστεροσκοπείο από το 2019 έχει εγκαταστήσει περισσότερους από 100 σταθμούς μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε διάφορες περιοχές της χώρας. «Εχουμε διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν ιδιαίτερες τοπικές ιδιαιτερότητες και η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ομοιογενής σε όλη την Ελλάδα», σημειώνει ο κ. Γερασόπουλος. Και ενώ οι προσπάθειες για βελτίωση πρέπει να συνεχιστούν, προσθέτει ότι «η Ελλάδα βρίσκεται σε μια περιοχή που έχει υψηλό υπόβαθρο ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω των γειτονικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ την ίδια στιγμή οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη διασυνοριακή μεταφορά ρύπανσης», επισημαίνει.


      Τον δρόμο, πάντως, δείχνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος κατέβασε το όριο της ασφαλούς έκθεσης στα μικροσωματίδια (PM 2,5) στα 5 μg/m3 σε σχέση με τα 25 µg/m3 που ορίζει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος. Αν ληφθούν υπόψη τα όρια του ΠΟΥ, μόνο 11 πόλεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν καλή ποιότητα αέρα. Πάντως, η ευρωπαϊκή νομοθεσία θέτει τα 25 µg/m3 ως όριο ασφαλούς έκθεσης επί μακρόν για έναν πολίτη. Ετσι, μόνο τρεις πόλεις στην Ευρώπη, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, μπορούν να χαρακτηριστούν εξαιρετικά μολυσμένες. Το Νόβι Σαζ στην Πολωνία και η Κρεμόνα και η Πάδοβα στην Ιταλία. Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε ακόμα πιο αισιόδοξους στόχους σε σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση, ζητώντας από τα κράτη-μέλη να μειώσουν σε εθνικό επίπεδο πέντε παράγοντες επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας. Με βάση τα προσωρινά στοιχεία, 14 χώρες έχουν αποτύχει να φθάσουν τους στόχους που έχουν τεθεί ως προς τις αναγκαίες μειώσεις των πέντε ρυπαντών.
    15. Περιβάλλον

      Engineer

      Τα SUV, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης καυσίμου σε σχέση με τα συνήθη Ι.Χ., αποτελούν βασική πηγή αύξησης των εκπομπών αερίων ρύπων. Ο παγκόσμιος στόλος SUV αυξήθηκε από 35 εκατ. το 2010 σε πάνω από 250 εκατ. το 2021, αποτελώντας την κύρια αιτία αύξησης της ζήτησης πετρελαίου και τη δεύτερη αύξησης εκπομπών CO2, μετά τον ηλεκτρισμό. Από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας – IEA χαρακτηρίζονται «τερατώδεις» ρυπαντές, αφού εάν ο στόλος των SUV ήταν χώρα, θα ήταν ο 6ος μεγαλύτερος παγκόσμιος ρυπαντής.

      Ηλεκτρισμός το 50% της ζήτησης
      Σύμφωνα με τον ΔΕΣΦΑ, στην τελική ζήτηση ενέργειας ανά τομέα (σε TWh) σε μεταφορές, βιομηχανία και κατοικία/γεωργία θα υπάρξει αύξηση της διείσδυσης ηλεκτρισμού, ο οποίος το 2050 αναμένεται να αποτελεί το 50% της συνολικής τελικής ζήτησης (70 ΤWh σε σύνολο 143 TWh). Η χρήση αερίου θα αυξηθεί από 23 TWh το 2020 σε 40 TWh το 2050. Στο επίπεδο των εκπομπών, από 31,7 Mt CO2 το 2020 προβλέπεται ανθρακική ουδετερότητα το 2050.

      Η Κίνα, κορυφαία στις πρώτες ύλες
      Η Κίνα είναι η κυρίαρχη χώρα στην αγορά των κρίσιμων πρώτων υλών, με το 45% του ποσοστού της αγοράς, ενώ οι δεύτερες ΗΠΑ έχουν μόλις το 7% της διεθνούς αγοράς. Η κινεζική κυριαρχία επεκτείνεται στις ανανεώσιμες πηγές και την κατασκευή μπαταριών, κατέχοντας μερίδιο 50% στην κατασκευή ανεμογεννητριών, 66% στα φωτοβολταϊκά (+20% από κινεζικές εταιρείες που είναι εγκατεστημένες σε γειτονικές χώρες) και 90% στον τομέα των μπαταριών.

      Πρωταγωνίστρια στις μπαταρίες
      Στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων η Κίνα είναι η κυρίαρχη δύναμη:
      • Στην εξόρυξη γραφίτη (με περισσότερο από το 75% της παγκόσμιας εξόρυξης).
      • Στην επεξεργασία λιθίου, κοβαλτίου αλλά και γραφίτη (με περισσότερο από το 60% για το καθένα).
      • Στους ηλεκτρολύτες ανόδου και καθόδου (με ποσοστό έως και 75%).
      • Στην παραγωγή μπαταριών (με περισσότερο από 75%).
      • Στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων (με πάνω από 50%).
      Το ντόμινο της ενεργειακής κρίσης
      Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση, η οποία έχει επιδεινωθεί με τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας, έχει συμπαρασύρει σε εκτόξευση τιμών τόσο τις ορυκτές πρώτες ύλες όσο και τις τιμές του αργού πετρελαίου, των λιπασμάτων αλλά και του σιταριού. Στους πρώτους μήνες του 2022, η τιμή των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ηλιακών πάνελ είχε εκτοξευθεί έως και 400% σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές των πρώτων μηνών του 2020. Τον Φεβρουάριο του 2022, οι δείκτες τιμών του σιταριού και των λιπασμάτων είχαν αυξηθεί κατά 75 μονάδες βάσης, κυρίως εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.

      Περιζήτητα τα ορυκτά έως το 2040
      Η ανταπόκριση στους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους που έχουν θέσει οι χώρες θα εκτοξεύσει τις ανάγκες σε ορυκτά για πράσινες τεχνολογίες. Η παγκόσμια ζήτηση στον τομέα των κρίσιμων ορυκτών για την παραγωγή τεχνολογιών πράσινης ενέργειας αναμένεται ότι θα εκτοξευθεί τις επόμενες δύο δεκαετίες, έως το 2040. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι οι συνολικές απαιτήσεις θα αυξηθούν έως και έξι φορές, ενώ σε κάποια μεμονωμένα ορυκτά, όπως το λίθιο, ο γραφίτης, το κοβάλτιο, το νικέλιο αλλά και οι σπάνιες γαίες, οι ανάγκες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν από επτά έως και 42 φορές(!) σε σχέση με το 2020.

    16. Περιβάλλον

      Engineer

      Στη δεύτερη χαμηλότερη θέση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες βρίσκεται η Αθήνα ως προς τις πράσινες υποδομές της.
      Βρίσκεται όμως στην τρίτη υψηλότερη θέση όσον αφορά τους ανοιχτούς για όλους χώρους πρασίνου. Πιο πράσινη ελληνική πόλη (άνω των 50.000 κατοίκων) είναι η Καλαμάτα, ενώ ακολουθούν η Καβάλα και η Πάτρα. Στη χαμηλότερη θέση στην Ευρώπη βρίσκεται το Ηράκλειο ως προς την εγγύτητα των κατοίκων του με έναν ανοιχτό χώρο πρασίνου.
      Τα στοιχεία για το πράσινο στις ευρωπαϊκές πόλεις 38 ευρωπαϊκών κρατών προέρχονται από έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος με θέμα «Ποιος ωφελείται από το πράσινο στις πόλεις; Οι κοινωνικές ανισότητες στην πρόσβαση σε αστικό πράσινο στην Ευρώπη». Η έκθεση εξετάζει όλες τις πόλεις που βρίσκονται στην Urban Audit List της Eurostat, χρησιμοποιώντας εικόνες από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο «Κοπέρνικο». Αυτό που μετρήθηκε είναι το ποσοστό της έκτασης των πόλεων που φαίνεται από ψηλά πράσινο λόγω των δέντρων. Ας δούμε κατ’ αρχάς τι προκύπτει για τις εννέα ελληνικές πόλεις που η έκθεση εξετάζει: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα, Βόλο, Ιωάννινα και Καβάλα.
      • Η πιο πράσινη ελληνική πόλη είναι η Καλαμάτα, καθώς το 54,4% των αστικών περιοχών της καλύπτεται από δέντρα (23,2 από τα 42,6 τ. χλμ.). Ακολουθούν η Καβάλα με 44,6% (16,7 από τα 37,5 τ. χλμ.) και η Πάτρα με 36% (20,8 από τα 57,7 τ. χλμ.).
      Αρκετά χαμηλότερα βρίσκονται το Ηράκλειο με 17,2% (8,9 από τα 52 τ. χλμ.), τα Ιωάννινα με 14,9% (2,3 από τα 15,5 τ. χλμ.), η Αθήνα με 10,8% (4,2 από τα 39 τ. χλμ.), η Θεσσαλονίκη με 9,6% (1,8 από τα 19,2 τ. χλμ.), η Λάρισα με 5,5% (4,9 από τα 88,3 τ. χλμ.) και στην τελευταία θέση ο Βόλος με μόλις 4,9% (1,3 από 27 τ. χλμ.).
      H Αθήνα βρίσκεται στη δεύτερη χαμηλότερη θέση από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με τη συνολική πράσινη υποδομή της να καλύπτει το 17%. • H Αθήνα βρίσκεται στη δεύτερη χαμηλότερη θέση από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με τη συνολική πράσινη υποδομή της (χώροι πρασίνου, αθλητικοί χώροι κ.ο.κ.) να καλύπτει το 17% της έκτασής της (στην τελευταία θέση η Βαλέτα, τρίτη από το τέλος η Λευκωσία). Βρίσκεται όμως στην τρίτη υψηλότερη θέση (μετά τη Στοκχόλμη και το Δουβλίνο) σε ποσοστό ελεύθερα προσβάσιμων χώρων πρασίνου (15%), πιθανότατα λόγω των μεγάλων πάρκων στο κέντρο. Οσον αφορά το «αποτύπωμα» των δέντρων στο έδαφος, είναι πέμπτη από το τέλος με 10%.
      • Μόλις το 20% του πληθυσμού του Ηρακλείου (το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη) έχει πρόσβαση σε έναν ανοιχτό χώρο πρασίνου σε απόσταση 300 μέτρων. Το υψηλότερο είναι 80%, στη Στοκχόλμη.
      Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το 42% των πόλεων σε 38 ευρωπαϊκές πόλεις καλύπτεται από πράσινες υποδομές. Το χαμηλότερο ποσοστό έχει η Τρνάβα στη Σλοβακία (6,8%) και το υψηλότερο η Καθέρες στην Ισπανία (95%), αλλά συμπεριλαμβάνοντας τα περιαστικά δάση στα όρια των δήμων. Αν τα αφαιρέσουμε, ο μέσος όρος πέφτει στο 3%, με λίγες πόλεις, όπως η Παμπλόνα, η Γενεύη και η Χάγη, να ξεπερνούν το 15%.
      Οσον αφορά το «αποτύπωμα» των δέντρων, το μέσο ποσοστό στην Ε.Ε. είναι 30%. Τα υψηλότερα ποσοστά κάλυψης βρίσκονται στη Νορβηγία (Οσλο 72%, το υψηλότερο) και στη Φινλανδία, ενώ τα χαμηλότερα στη Μάλτα, στην Ισλανδία και στην Κύπρο (Λευκωσία 4%, το χαμηλότερο).
    17. Περιβάλλον

      Engineer

      Οι φετινοί παρατεταμένοι καύσωνες, οι καταστροφικές πυρκαγιές, οι ισχυρές βροχοπτώσεις και η πιο συχνή εμφάνιση έντονων καιρικών φαινομένων έδειξαν πως η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα σενάριο του μέλλοντος, αλλά μια πραγματικότητα που υποχρεώνει σε επιλογές εδώ και τώρα. Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα αύριο στη Γλασκώβη, COP26, δεν ξεκινάει με τις πιο ευοίωνες προοπτικές. Εξι χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού οι δεσμεύσεις σχεδόν όλων των κρατών αποδεικνύονται ανεπαρκείς.
      Η Ελλάδα πέρασε δύο φάσεις όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι το 2007 παρουσιάστηκε μια σημαντική αύξηση των ΑτΘ, ενώ από τότε καταγράφεται σταθερή μείωση. Από τους 101.181,55 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 το 1990, οι εκπομπές κορυφώνονται το 2007 στους 133.685,61 εκατ. τόνους, για να ξεκινήσει μετά μια έντονα καθοδική πορεία. Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές της σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η μείωση των εκπομπών για πολλά χρόνια ακολούθησε τον ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ λόγω οικονομικής κρίσης, δηλαδή τη συρρίκνωση της παραγωγής αλλά και την οδυνηρή περικοπή κοινωνικών δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα τον περιορισμό της θέρμανσης (ενεργειακή φτώχεια), των μετακινήσεων κ.λπ. Οπως σημειώνει έκθεση του ΣΕΒ, την περίοδο 2008-2018 οι εκπομπές ΑτΘ μειώθηκαν στην Ελλάδα κατά 25,4%, με τη μείωση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο να είναι 24,6%.
      Αυτό αποτυπώνεται εξάλλου και σε έναν άλλο δείκτη, που αφορά την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα ανά ευρώ Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας. Σύμφωνα με στοιχεία της Εurostat για το 2019, η Ελλάδα είναι στην 6η χειρότερη θέση της Ε.Ε., πίσω από Βουλγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Τσεχία, Σλοβακία, καθώς για κάθε ευρώ στην Ελλάδα εκπέμπονται περίπου 340 γραμμάρια CO2, έναντι 270 που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. Η βασική αιτία γι’ αυτό βρίσκεται στην παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα, η οποία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ορυκτά καύσιμα (κυρίως φυσικό αέριο και λιγότερο λιγνίτη).
      Το 2019 η Ελλάδα είχε περιορίσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το 1990 κατά 18,8%, έναντι 24% σε επίπεδο Ε.Ε. «Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα φάση, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε ακόμα πιο φιλόδοξο στόχο για το 2030, δηλαδή να μειώσει τις εκπομπές κατά 55% σε σχέση με το 1990, έναντι 40% προηγουμένως. Αυτό θα φέρει ένα κύμα αναθεώρησης όλων των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), μαζί και του ελληνικού. Ταυτόχρονα παραμένει ο στόχος για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050», λέει στην «Κ» ο Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο και στην εμβληματική δράση για το κλίμα Climpact.
      «Το ζητούμενο είναι να υπάρχει ένα σχέδιο που να “πιάνει” τους στόχους του 2030, διαμορφώνοντας τους όρους επίτευξης των ακόμα πιο δύσκολων του 2050», σχολιάζει ο κ. Μοιρασγεντής. Σύμφωνα με τον ερευνητή του Αστεροσκοπείου, οι στόχοι που ήδη θέτει το ελληνικό ΕΣΕΚ για το 2030 είναι φιλόδοξοι, υπάρχουν όμως ερωτήματα για τον συνδυασμό με τους πολύ πιο απαιτητικούς στόχους του 2050. «Υπάρχουν πολύ υψηλοί στόχοι για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κάτι που είναι προφανώς αναγκαίο, παραμένουν όμως ανοικτά ζητήματα για τις δυνατότητες του δικτύου, ελλείψεις όσον αφορά την αποθήκευση της ενέργειας κ.λπ. Μια πιο ομαλή πορεία απολιγνιτοποίησης θα έδινε πιο σταθερό βηματισμό. Σήμερα δημιουργούνται κενά που καλύπτονται από ιδιωτικές επενδύσεις για νέες μονάδες φυσικού αερίου. Θα κλείσουν αυτές όταν πρέπει να περάσουμε στην πλήρη απανθρακοποίηση;», σημειώνει ο κ. Μοιρασγεντής.  Οσον αφορά τις ΑΠΕ, ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου υπογραμμίζει την ανάγκη να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών μέσω δημοτικών επιχειρήσεων, ενεργειακών κοινοτήτων και την ανάπτυξη ουσιαστικού διαλόγου.
      Οι κατοικίες
      Κρίσιμος τομέας είναι αυτός της κατοικίας. «Οταν το 2050 πρέπει να πάμε σε μηδενικές εκπομπές, αυτό σημαίνει πως οι κατοικίες πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική ενεργειακή κατανάλωση, δηλαδή με βάση τις κατηγορίες των ενεργειακών πιστοποιητικών να είναι από την κατηγορία Β+ και πάνω», εξηγεί ο κ. Μοιρασγεντής. Σήμερα όμως για να μπει ένα ακίνητο στο Εξοικονομώ πρέπει να ανέβει τρεις κατηγορίες στην ενεργειακή κλίμακα. Εάν είναι όμως στις χαμηλές κατηγορίες Ζ+Η, που είναι το 45% των κατοικιών, θα φτάσει στο επίπεδο Γ+Δ αντίστοιχα, κάτι που δεν είναι αρκετό για το 2050.
      Οπως δηλώνει ο ίδιος, «σήμερα είναι αναγκαίο να ξεκινήσουν ριζικές ενεργειακές ανακαινίσεις. Αυτό απαιτεί την εκπόνηση ενός δημόσιου προγράμματος μαζικής παρέμβασης, βιομηχανικού τύπου, σε ολόκληρα τετράγωνα, που με τα ίδια χρήματα μπορούμε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Υπάρχουν στη Γαλλία αντίστοιχες επιτυχημένες πρακτικές. Επίσης πρέπει να αυξηθεί ο αριθμός των κατοικιών που αναβαθμίζονται κάθε έτος. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να υπάρχει για τα φτωχά νοικοκυριά, που δεν μπορούν να δώσουν τη συνεισφορά τους, παρότι είναι αυτά που διαμένουν σε σπίτια με επιτακτική ανάγκη ενεργειακής θωράκισης».
    18. Περιβάλλον

      Engineer

      Χαμηλή είναι και σήμερα η ποιότητα του αέρα πάνω από τη χώρα μας και γενικότερα την Ανατολική Μεσόγειο εξαιτίας των πολλών πυρκαγιών στην περιοχή.
        Μια δορυφορική εικόνα ορατού φάσματος που το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr επεξεργάστηκε νωρίς το πρωί σήμερα, αποκαλύπτει τη μετεωρολογική κατάσταση που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο.

      Ένας μεγάλος αριθμός δασικών πυρκαγιών που βρίσκεται σε εξέλιξη, κυρίως σε Ελλάδα και Τουρκία, απελευθερώνει πολύ μεγάλες ποσότητες μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Ο καπνός παρασύρεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες των πυρκαγιών και φτάνει μέχρι τη Βόρεια Αφρική.
      Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το meteo, υψηλή είναι και η συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης πάνω από την περιοχή μας, η οποία συμβάλλει επίσης στη χαμηλή ποιότητα του αέρα. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λόγω της υψηλής συγκέντρωσης μικροσωματιδίων και της υγρασίας παρατηρείται υγρά αχλύς και ομίχλη.  Σημαντική βελτίωση της ποιότητας του αέρα αναμένεται από την Παρασκευή με την ενίσχυση των βορειοδυτικών ανέμων που θα απομακρύνουν μεγάλη ποσότητα ρύπων. 
      Στο κόκκινο οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων
      Αποπνικτική ήταν από τα ξημερώματα της Τετάρτης η ατμόσφαιρα σε όλη την Αττική, ως συνέπεια της μεγάλης πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη.
      Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η αιθάλη και τα αιωρούμενα σωματίδια κυμαίνονταν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικό είναι ότι μεταξύ 7 και 8 χθες το πρωί τα μικροσωματίδια στον σταθμό του Περιστερίου μετρήθηκαν στο 341, στο 318 στο Παλαιό Φάληρο και 309 στην Αθήνα, όταν το όριο είναι έως και 10.
      Με βάση τα στοιχεία του Αστεροσκοπείου, η πρώτη επιβάρυνση παρατηρήθηκε δυτικά του τομέα της πυρκαγιάς, στην περιοχή των Αχαρνών, μετά τις 6 μ.μ. την Τρίτη 3 Αυγούστου.
      Με τη μεταβολή του ανέμου άρχισε να παρατηρείται μεγάλη επιβάρυνση αρχικά στον δυτικό (Ιλιον) και κατόπιν στον βόρειο τομέα (Πεύκη) του λεκανοπεδίου, η οποία διήρκεσε όλη τη νύχτα και μεγιστοποιήθηκε κατά το διάστημα 11 μ.μ. έως 3 π.μ.
      Στη συνέχεια παρατηρήθηκε σχετική υποχώρηση, ωστόσο έως τις 8 π.μ. χθες παρέμενε υψηλή, δηλαδή άνω των 50 μg/m3. Στον κεντρικό τομέα Αθηνών παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη αύξηση των επιπέδων από τις 2 π.μ. της 4ης Αυγούστου, η οποία διήρκεσε έως το μεσημέρι.
      Στον Πειραιά παρατηρήθηκε επίσης επιβάρυνση μετά τις 4 π.μ., αλλά τα επίπεδα παρέμειναν σχετικά χαμηλότερα. 

    19. Περιβάλλον

      Engineer

      Μια εντυπωσιακή αλλαγή νοοτροπίας συντελείται τα τελευταία χρόνια στις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις. Η προστασία των περιοχών Natura και της βιοποικιλότητας, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι πλέον προτεραιότητες – όχι θεωρητικές, αλλά προτεραιότητες που «μεταφράζονται» σε συγκεκριμένους κανονισμούς λειτουργίας και δράσεις.
      Ορισμένες από αυτές είναι πρωτοποριακές και έχουν την προοπτική να συμβάλουν στην επιστημονική έρευνα, όπως η καταγραφή των ήχων των κητωδών στις ελληνικές θάλασσες από τα υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού. Ενώ άλλες έχουν εφαρμογή και εκτός της δραστηριότητας των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως η αποτύπωση στους ναυτικούς χάρτες των προστατευόμενων περιοχών και των ναυαγίων. Πέρασαν 14 χρόνια από τότε που το υπουργείο Εθνικής Αμυνας εξέδωσε το πρώτο κείμενο περιβαλλοντικής πολιτικής. Η πολιτική αυτή αναθεωρήθηκε το 2014 και εκ νέου το 2020, ανεβάζοντας υψηλότερα από ποτέ τον πήχη για τις Ενοπλες Δυνάμεις.
      Natura 2000
      «Γνωρίζουμε πλέον ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και επιχειρούν οι Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας μας. Αυτή η νέα περιβαλλοντική πραγματικότητα αναμένεται να αναμορφώσει τη γεωπολιτική κατάσταση, με άμεσες συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, στο εμπόριο και στην ασφάλεια», εξηγεί στην «Κ» ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Τριπόντικας, επιτελής του Τμήματος Υποδομής και Προστασίας Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Τεχνολογικής Υποστήριξης του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. «Τα καθήκοντα που καλούμαστε να εκτελέσουμε, τα έργα που αναλαμβάνουμε, ο τρόπος που εκπαιδευόμαστε ήδη αλλάζουν, καθώς θα πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα. Αντίστοιχα, στην περιβαλλοντική πολιτική του ΥΠΕΘΑ τονίζεται ότι το σύνολο της φύσης και βιοποικιλότητας προστατεύεται μέσα από τη λειτουργία του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Η διαφύλαξη των ενδιαιτημάτων και της χλωρίδας – πανίδας που αυτά φιλοξενούν αποτελεί καθολική υποχρέωση και των Ενόπλων Δυνάμεων».
      Η προστασία της βιοποικιλότητας γίνεται σταδιακά μέρος του τρόπου λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Οι πολιτικές αυτές ενσωματώνονται στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων με πολλούς τρόπους, από την αλλαγή του τρόπου πραγματοποίησης των ασκήσεων και γενικά των επιχειρήσεων έως τις καθημερινές δραστηριότητες και την ενεργειακή διαχείριση. «Για παράδειγμα, το Πολεμικό Ναυτικό έχει εκδώσει μια σειρά τυποποιημένων διαδικασιών που αφορούν στην προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών και απειλούμενων ειδών από υποβρύχιες εκρήξεις, τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων και άλλες στρατιωτικές δραστηριότητες.
      Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές
      Σε αυτές τις οδηγίες περιγράφονται το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών και οι διαδικασίες για την ελαχιστοποίηση επιπτώσεων από τις στρατιωτικές δραστηριότητες. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά από τα πολλά που ήδη λαμβάνουν χώρα. Οταν τα πολεμικά πλοία και υποβρύχια κινούνται εντός θαλασσίων προστατευόμενων περιοχών ελέγχουν πάντα τις δραστηριότητές τους, οι οποίες θα μπορούσαν να απειλήσουν το περιβάλλον. Γενικότερα αποφεύγεται η διεξαγωγή ασκήσεων στις εν λόγω περιοχές. Τα πολεμικά πλοία δεν αγκυροβολούν σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές ή και σε απόσταση μέχρι και 1.000 γιάρδες από τα όριά της κυρίως για την προστασία των λιβαδιών Ποσειδωνίας. Οταν στην περιοχή που επιχειρούν ταχύπλοα σκάφη θεαθούν απειλούμενα είδη (πτηνά, θαλάσσια θηλαστικά κ.τ.λ.), οι χειριστές ελαττώνουν ταχύτητα και πλέουν με τέτοιες πορείες ώστε να αποκλείσουν τον κίνδυνο άσκοπης όχλησης των ειδών αυτών». 
      Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσει και τις πτήσεις των αεροσκαφών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Επίσης, ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα απορρίμματα και τη θαλάσσια ζωή. «Η ορθή περιβαλλοντική διαχείριση των απορριμμάτων, ώστε να μην καταλήγουν στη θάλασσα και στις ακτές, είναι απολύτως απαραίτητη για την προστασία της παράκτιας ζώνης. Η γνώση, δε, της σύστασης των απορριμμάτων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ορθή διαχείρισή τους. Γι’ αυτόν τον λόγο από το 2018 τα πολεμικά πλοία καλούνται να μειώσουν τα παραγόμενα απόβλητα, να τα καταμετρούν με την υιοθέτηση “Βιβλίου Απορριμμάτων” και να μεριμνήσουν για τον άμεσο περιορισμό, μέχρι κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσεως», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Οπως αντιλαμβάνεστε είμαστε οι οικοδεσπότες στις θάλασσές μας και οφείλουμε εμείς οι ίδιοι πρώτα να προστατεύσουμε το σπίτι μας από όλες τις απειλές». 
      Ενα πρόβλημα που συχνά αντιμετωπίζουν οι φορείς διαχείρισης που έχουν στην ευθύνη τους και θαλάσσιες περιοχές είναι ότι όσοι κινούνται με σκάφη σε αυτές ισχυρίζονται ότι δεν γνώριζαν τα όριά τους. Αυτό τώρα πρόκειται να αλλάξει, καθώς η Υδρογραφική Υπηρεσία θα ενσωματώσει στους ναυτικούς χάρτες και τις προστατευόμενες περιοχές και τα λιβάδια Ποσειδωνίας (όσα βέβαια έχουν καταγραφεί επιστημονικά), αλλά και τα ναυάγια.
      Μέλη των ΟΥΚ απομακρύνουν φωλιά χελώνας στην Κεφαλονιά για την εξουδετέρωση πυρομαχικών. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Πρωτοβουλίες από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας
      «Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας αυτήν τη στιγμή έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες μέσω των Γενικών Επιτελείων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος, η πιο σημαντική εκ των οποίων αφορά στην αποτύπωση του συνόλου των προστατευόμενων περιοχών σε όλα τα προϊόντα της Υδρογραφικής Υπηρεσίας και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Αναφέρομαι και στις σημαντικές περιοχές για τη φύση και τη βιοποικιλότητα, αλλά και για την υποβρύχια πολιτιστική κληρονομιά», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Ηδη από το 2018 η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού έχει ξεκινήσει να αποτυπώνει τους χώρους ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ αναμένεται σε λίγες ημέρες να εκδοθεί και ο πρώτος ναυτικός χάρτης που θα αποτυπώνονται τόσο το δίκτυο Natura 2000 ως “Marine Environmental Sensitive Area” όσο και τα λιβάδια Ποσειδωνίας, όπου βέβαια είναι εφικτό, κυρίως λόγω της κλίμακας». 
      Εκτός από περιβαλλοντικές πληροφορίες, οι νέοι ναυτικοί χάρτες θα συμπεριλάβουν και τα ναυάγια αλλά και τους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους, σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού. «Η πολιτιστική κληρονομιά είναι πολύτιμη και αναντικατάστατη. Τα ιστορικά ναυάγια και ειδικά αυτά που η κυριότητά τους ανήκει στο ΥΠΕΘΑ, και πιο συγκεκριμένα στο Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού (σ.σ. όσα έχουν χαρακτηριστεί “πολεμικά”), αποτελούν την υποβρύχια κληρονομιά των Ενόπλων Δυνάμεων», λέει ο κ. Τριπόντικας.
      Αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων
      «Κορυφαία προτεραιότητα αποτελεί η αποτύπωση των ιστορικών ναυαγίων σε προϊόντα τόσο της Υδρογραφικής Υπηρεσίας όσο και της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού. Προτεραιότητα αποτελεί επιπλέον η δημιουργία του πολιτιστικού αποθετηρίου των Ενόπλων Δυνάμεων. Εναν από τους βασικούς στόχους αποτελούν οι δημιουργίες των προτύπων και των οδηγιών για την επιστημονική καταγραφή και τεκμηρίωση των ναυαγίων».
      Με τις περιβαλλοντικές πληροφορίες και τις θέσεις των ναυαγίων, οι χάρτες θα αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο εφαρμογής της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής νομοθεσίας. «Οι νέοι ενημερωμένοι χάρτες αποτελούν το μέσο εφαρμογής της νομοθεσίας, αποτρέποντας την εκτέλεση έκνομων δραστηριοτήτων (π.χ. παράνομη ανάκτηση αντικειμένων από εγχώρια ή διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας) και ταυτόχρονα αποτρέπουν την ακούσια ή εκούσια καταστροφή του θαλασσίου περιβάλλοντος, διευκολύνοντας παράλληλα το έργο της Ελληνικής Ακτοφυλακής».
      Για τις ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων πλέον αποφεύγονται οι προστατευόμενες περιοχές. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Τα υποβρύχια καταγράφουν τους ήχους των κητωδών
      Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία των Ενόπλων Δυνάμεων, που έχει την προοπτική να συνεισφέρει ουσιαστικά στην επιστημονική έρευνα, είναι η καταγραφή των ήχων των θαλάσσιων θηλαστικών από τα υποβρύχια. «Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού συλλέγει όλες τις πληροφορίες που αφορούν σε θεάσεις θαλάσσιων θηλαστικών από τις μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού. Αυτές τις θεάσεις τις υποβάλλει και στο ΝΑΤΟ», εξηγεί ο κ. Τριπόντικας. «Σε ό,τι αφορά τις καταγραφές ήχων θαλάσσιων θηλαστικών, αυτές ξεκίνησαν από τα υποβρύχιά μας το έτος 2018 με σκοπό την αξιοποίησή τους στην πλήρη κατανόηση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος της δράσης τους. H εν λόγω κίνηση οδήγησε τα πληρώματα σε μία συνεχή προσπάθεια γνωριμίας και κατανόησης του τρόπου ζωής και των συνηθειών των θαλάσσιων θηλαστικών.
      Η οποία με τη σειρά της βοήθησε στην ευαισθητοποίηση των πληρωμάτων σε γενικότερα θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αφού υποβρύχια και θαλάσσια θηλαστικά μοιράζονται τον ίδιο θαλάσσιο χώρο. Μέσω της καταγραφής αυτών των ήχων, έχει δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων η οποία βοηθάει τα πληρώματα να αναγνωρίζουν τα είδη τα θηλαστικών που κινούνται κοντά στα υποβρύχια. Αυτές οι καταγραφές μπορούν να τεθούν στη διάθεση της επιστημονικής κοινότητας, υπό προϋποθέσεις πάντα και αφού υπάρχει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας. Κατά τη γνώμη μου, θα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα στρατιωτικής συμβολής στην επιστήμη».
      Πάντως, η αλλαγή νοοτροπίας στις Ενοπλες Δυνάμεις δεν αρκεί να έρχεται μέσω της αλλαγής του τρόπου λειτουργίας τους, δηλαδή μέσω «διαταγών». Το ζητούμενο είναι πλέον και η περιβαλλοντική εκπαίδευση του προσωπικού τους (και, γιατί όχι, των στρατευσίμων), όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές νατοϊκές χώρες. Πώς αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα η προοπτική αυτή; «Η βελτίωση των γνώσεων, η ανάπτυξη δεξιοτήτων, οι πνευματικές και ηθικές ικανότητες που αναπτύσσουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων καλλιεργούνται μέσα από την εκπαίδευση που λαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εξέλιξής τους», λέει ο κ. Τριπόντικας. «Για να είναι επιτυχής η εκπαίδευση θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει το ενδιαφέρον από τον εκπαιδευόμενο, άρα θα πρέπει να υπάρχει το κίνητρο. Ολοι γνωρίζουμε ότι η αποξένωση από τη φύση αποδιοργανώνει ηθικά και ψυχικά τον άνθρωπο. Τα στελέχη μας όμως επιχειρούν, δρουν και λειτουργούν μέσα στη φύση. Επιπλέον, διοργανώνονται επιμορφωτικά συνέδρια και ημερίδες, συμμετέχουμε με προγράμματα εκπαίδευσης στο ΙΝΕΠ, ενώ διά βίου η εκπαίδευση που λαμβάνουμε είναι ίσως η πιο σημαντική, ακριβώς γιατί εκεί εμπνεόμαστε διά του παραδείγματος».
      Το Πολεμικό Ναυτικό έχει ορίσει τυποποιημένες διαδικασίες για τη λειτουργία ενεργών ηχοεντοπιστικών συσκευών υποβρυχίων και πλοίων. Φωτ. ΥΠΕΘΑ Στο πλαίσιο αυτό, το ΓΕΕΘΑ καθιέρωσε από το 2017 τον θεσμό «Φίλος του Περιβάλλοντος», όπου σε ετήσια βάση πραγματοποιείται εκδήλωση επιβράβευσης τόσο της μονάδας που διακρίθηκε για τις περιβαλλοντικές δράσεις της όσο και του προσωπικού σε ατομικό επίπεδο για τον ίδιο λόγο. Επίσης, τον Απρίλιο υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας με τη μη κυβερνητική οργάνωση Ecocity, με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικής και δράσεων για θέματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων. 
      Παράλληλα, την περίοδο αυτή έχει συσταθεί ομάδα στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, προκειμένου να καταρτιστεί ο «οδικός χάρτης» για την προσαρμογή των Ενόπλων Δυνάμεων στην κλιματική αλλαγή. Ο «χάρτης» θα εξασφαλίζει ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις θα προσαρμόσουν το σύνολο των δραστηριοτήτων, τον εξοπλισμό και τις υποδομές τους ώστε να γίνουν ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και παράλληλα θα είναι πλήρως ικανές για την αποστολή τους. 
    20. Περιβάλλον

      Engineer

      Στη δεύτερη θέση ανάμεσα σε 49 χώρες κατατάσσεται φέτος η Ελλάδα, συγκεντρώνοντας 545 Γαλάζιες Σημαίες για τις ακτές της. Πρώτη χώρα είναι η Ισπανία με 615 βραβευμένες παραλίες.
        Πρώτη στην Ελλάδα αναδείχθηκε και πάλι φέτος, η Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής, με 96 σημαίες.
      Στην Αττική, οι παραλίες που βραβεύτηκαν με Γαλάζια Σημαία για την ποιότητα των υδάτων τους και τις παροχές προς τους λουόμενους είναι:
      Δήμος Σπάτων – Αρτέμιδος
      Διασταύρωση
      Λίμνη
      Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας
      Αυλάκι
      Δήμος Λαυρεωτικής
      Λιμανάκι Δασκαλειό Κερατέας
      Δήμος Σαρωνικού
      Μαύρο Λιθάρι/EverEden Beach
      Δήμος Βάρης – Βούλας -Βουλιαγμένης
      Αστέρας Βουλιαγμένης/Astir Beach Vouliagmenis
      Βάρκιζα
      Βούλα Α
      Βουλιαγμένη
      Δήμος Γλυφάδας
      Γλυφάδα
      Γλυφάδα Α
      Γλυφάδα Β
        Αναλυτικά η λίστα:  
      Π.Ε. ΕΒΡΟY [2]
      Δήμος Αλεξανδρούπολης
      Δημοτική Πλαζ Αλεξανδρούπολης
      Κυανή Ακτή
      Π.Ε. ΡΟΔΟΠΗΣ [4]
        Δήμος Κομοτηνής
      Αρωγή
      Μέση
      Φανάρι/Camping
      Φανάρι/Ιουλία
      Π.Ε. ΞΑΝΘΗΣ [5]
      Δήμος Τοπείρου
      Εράσμιο
      Μάγγανα
      Δήμος Αβδήρων
      Άβδηρα/Πόρτο Μόλο
      Μάνδρα
      Μυρωδάτο
      Π.Ε. ΚΑΒΑΛΑΣ [10]
      Δήμος Νέστου
      Αμμόγλωσσα Κεραμωτή/Ammos beach
      Αμμόγλωσσα Κεραμωτή/Paralia Beach 
      Δήμος Καβάλας
      Μπάτης
      Περιγιάλι
      Δήμος Παγγαίου
      Αμμόλοφοι
      Νέα Ηρακλείτσα
      Νέα Πέραμος
      Οφρύνιο/Τούζλα
      Σαρακήνα
      Ορφάνι
      Π.Ε. ΘΑΣΟΥ [4]
      Δήμος Θάσου
      Θάσος Πόλη/Λιμανάκι 
      Μακρύαμμος
      Πευκάρι 2/Alexandra Beach
      Πρίνος Δασύλιο 2/Ilio Mare Beach
      Π.Ε. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ [13]
      Δήμος Βόλβης
      Ασπροβάλτα
      Νέα Βρασνά
      Παραλία Βρασνών
      Πόρτο Φίνο
      Σερραϊκή Ακτή
      Σταυρός Ανατολική
      Σταυρός Δυτική
      Σταυρός Κεντρική
      Δήμος Θερμαϊκού
      Αγ. Τριάδα/ΠΙΚΠΑ
      Μηχανιώνα-Τουρμπαλί
      Νέοι Επιβάτες
      Περαία-Κοχύλι
      Ποταμός
      Π.Ε. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ [87]
      Δήμος Αριστοτέλη
      Αγ. Παύλος/Alexandros Palace Hotel
      Αλυκές
      Ιερισσός/ Δημοτική 1
      Ιερισσός/ Δημοτική 2
      Ιερισσός/ Δημοτική 3
      Κάμπος
      Καμπούδι 1/Ακτή Ουρανούπολη
      Καμπούδι 2/Θεοξένια
      Καμπούδι 3/Άκραθως
      Νέα Ρόδα 2
      Ολυμπιάδα
      Ουρανούπολη 1/Xenia Ouranoupolis
      Ουρανούπολη 2/Eagles Palace
      Ουρανούπολη 3/Aristoteles
      Πόρτο Άγιο/Agionissi Resort
      Mount Athos Ιερισσού
      Δήμος Σιθωνίας
      Αρμενιστής
      Ελαιών
      Ελιά 2/Anthemus
      Καλογριάς
      Κουτλουμουσίου
      Λαγομάνδρα/Lagomandra Beach Hotel
      Λιβροχιό 1
      Μακριά Λαγκάδα/Porfi Beach
      Μαρμαράς
      Νικήτη 2
      Παράδεισος
      Πλατανίτσι
      Πόρτο Καρράς 1/Κόχη
      Πόρτο Καρράς 2/Σιθωνία Μελίτων
      Σαλονικιού
      Σάρτι 1
      Συκιά
      Τορώνη
      Δήμος Κασσάνδρας
      Sani Dunes
      Άθυτος/Afitis Hotel
      Άθυτος/Βάρκες
      Ελάνη
      Καλλιθέα/Άμμων Ζευς
      Καλλιθέα-Δημοτικό Αναψυκτήριο
      Κάνιστρο/Miraggio
      Κοινοτική Πλαζ Νέας Σκιώνης
      Κρυοπηγή 2/Alexander Τhe Great Beach Hotel
      Κρυοπηγή 4/Kassandra Palace
      Κρυοπηγή Δημοτικό Αναψυκτήριο
      Λουτρά Αγίας Παρασκευής
      Μένδη Καλάνδρα
      Μόλα Καλύβα
      Παλιούρι Κάνιστρο
      Πευκοχώρι Yalla-Flegra
      Πευκοχώρι-Fyki Beach
      Πολύχρονο 3
      Πολύχρονο/Azur Hotel
      Πολύχρονο-Cocones Beach
      Ποσείδι /Possidi Holidays Resort
      Ποσείδι Pohonda
      Ποσείδι Κέντρο
      Ποσείδι/Cocus
      Ποσείδι-Αιγαιοπελαγήτικα
      Σάνη 2/Sani Beach
      Σάνη 3/Sani Club
      Σάνη Αστερίας
      Σίβηρη Κέντρο
      Φούρκα
      Χανιώτη 1
      Χανιώτη 3/Grecotel Margo Bay & Club Turquoise
      Δήμος Πολυγύρου
      Γερακινή/Ikos Olivia
      Σαργκάνι/Blue Dolphin
      Δήμος Νέας Προποντίδας
      Άγιος Μάμας
      Βεργιά
      Γεωπονικά-Μυκονιάτικα
      Διονυσίου
      Ελαιώνας/Ikos Oceania
      Νέα Ηράκλεια
      Νέα Ηράκλεια-Σαχάρα
      Νέα Καλλικράτεια
      Νέα Μουδανιά
      Νέα Πλάγια
      Νέα Ποτίδαια Προποντίδας
      Νέα Ποτίδαια/Portes Beach
      Νέα Ποτίδαια-Ανατολικά Διώρυγας Τορωναίου
      Πορταριά
      Πόρτες/Portes Lithos
      Σωζόπολη Κέντρο
      Σωζόπολη/Ναυτίλος
      Τρίγλια
      Φλογητά
      Π.Ε. ΠΙΕΡΙΑΣ [13]
      Δήμος Κατερίνης
      Καλλιθέα
      Καλλιθέα/Mediterranean Village
      Κορινός
      Ολυμπιακή Ακτή
      Παραλία
      Περίσταση
      Δήμος Δίου-Ολύμπου
      Βαρικό
      Λεπτοκαρυά
      Λιτόχωρο
      Νέοι Πόροι
      Ν.Παντελεήμονας-Σκοτίνα
      Πλάκα
      Πλαταμώνας
      Π.Ε. ΛΑΡΙΣΑΣ [3]
      Δήμος Τεμπών
      Νέα Μεσάγγαλα 1
      Νέα Μεσάγγαλα 2
      Νέα Μεσάγγαλα 3
      Π.Ε. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ [12]
      Δήμος Βόλου
      Αγριά/Valis Resort
      Αλυκές
      Αμαρυλλίδος
      Αμφανών
      Άναυρος
      Θωμάς Σουτραλί Αγριάς
      Καρνάγιο
      Κριθαριά
      Νέα Αγχίαλος
      Πλάκες
      Πλατανίδια
      Χρυσή Ακτή Παναγιάς
      Π.Ε. ΣΠΟΡΑΔΩΝ [11]
      Δήμος Σκιάθου
      Αγ. Παρασκευή-Πλατανιάς 
      Αχλαδιές 
      Βασιλιάς
      Βρομόλιμνος
      Καναπίτσα
      Κουκουναριές
      Μάραθα/Skiathos Palace Hotel
      Μεγάλη Αμμος
      Τζανεριά
      Τρούλος
      Δήμος Σκοπέλου
      Αντρίνα/Adrina Beach & Adrina Resort
      Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ [4]
      Δήμος Μώλου-Αγίου Κωνσταντίνου
      Καμένα Βούρλα/Mitsis Galini Wellness Resort
      Δήμος Λοκρών
      Λιβανάτες 1/Κυανή
      Λιβανάτες 2/Σχοινιάς
      Σκάλα Αταλάντης
      Π.Ε. ΦΩΚΙΔΑΣ [8]
      Δήμος Δωρίδος
      Ερατεινή
      Μοναστηράκι
      Σεργούλα
      Χιλιαδού
      Δήμος Δελφών
      Άγιοι Πάντες
      Καλαφάτης
      Μαϊάμι
      Τροκαντερό-Αγκάλη
      Π.Ε. ΒΟΙΩΤΙΑΣ [2]
      Δήμος Διστόμου-Αράχοβας-Αντίκυρας
      Αγ. Ισίδωρος
      Δήμος Τανάγρας
      Πλάκα Δηλεσίου
      Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ [3]
      Δήμος Χαλκιδέων
      Αλυκές Δροσιάς
      Αστέρια Χαλκίδας
      Λευκαντί
      ΠΕΡ. ΑΤΤΙΚΗΣ [15]
      Δήμος Σπάτων-Αρτέμιδος
      Διασταύρωση
      Λίμνη
      Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας
      Αυλάκι
      Δήμος Λαυρεωτικής
      Λιμανάκι Δασκαλειό Κερατέας
      Δήμος Σαρωνικού
      Μαύρο Λιθάρι/EverEden Beach
      Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης
      Αστέρας Βουλιαγμένης/Astir Beach Vouliagmenis
      Βάρκιζα
      Βούλα Α
      Βουλιαγμένη
      Δήμος Γλυφάδας
      Γλυφάδα
      Γλυφάδα Α
      Γλυφάδα Β
      Δήμος Αίγινας
      Αγ. Μαρίνα
      Δήμος Πόρου
      Ασκέλι/Νέα Αίγλη
      Δήμος Κυθήρων
       Καψάλι 
      Π.Ε. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ [9]
      Δήμος Λουτρακίου – Αγίων Θεοδώρων
      Λουτράκι 1
      Λουτράκι 2
      Πευκάκια-Άγιοι Θεόδωροι
      Δήμος Κορινθίων
      Καλάμια
      Δήμος Βέλου-Βόχας
      Βραχάτι
      Κοκκώνι
      Δήμος Σικυωνίων 
      Πευκιάς
      Δήμος Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης
      Ξυλόκαστρο-Πευκιάς
      Συκιά
      Π.Ε. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ [5]
      Δήμος Ερμιονίδας
      Πόρτο Χέλι/AKS Hinitsa Bay
      Δήμος Ναυπλιέων
      Καραθώνα
      Κονδύλι
      Πλάκα
      Τολό
      Π.Ε. ΑΡΚΑΔΙΑΣ [4]
      Δήμος Βόρειας Κυνουρίας
      Άγιος Ανδρέας-Μύλος
      Ατσίγγανος
      Καλλιστώ
      Ξηροπήγαδο
      Π.Ε. ΛΑΚΩΝΙΑΣ [10]
      Δήμος Μονεμβασιάς
      Αρχάγγελος
      Μεγάλη Άμμος
      Μονεμβασιά
      Νεάπολη
      Πλύτρα-Παχιάμμος
      Πορί
      Τηγάνια
      Δήμος Ανατολικής Μάνης
      Γύθειο 2/Σελινίτσα 
      Μαυροβούνι 1
      Σκουτάρι
      Π.Ε. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ [6]
      Δήμος Καλαμάτας
      Ανατολική Καλαμάτα 1/Ανάσταση
      Ανατολική Καλαμάτα 2-Τέρμα Ναυαρίνου
      Βέργα-Αλμυρός
      Μικρή Μαντίνεια
      Δήμος Μεσσήνης
      Μπούκα
      Δήμος Τριφυλίας
      Dunes Beach-Costa Navarino
      Π.Ε. ΗΛΕΙΑΣ [8]
      Δήμος Πύργου
      Σκαφιδιά/Aldemar
      Δήμος Ήλιδας
       Κουρούτα 
      Δήμος Πηνειού
      Αρκούδι
      Βαρθολομιό
      Γλύφα
      Δήμος Ανδραβίδας-Κυλλήνης
      Κάστρο-Χρυσή Ακτή 2/Robinson Club Kyllini Beach
      Λουτρά Κυλλήνης 1/ Grecotel Olympia Riviera Oasis
      Λουτρά Κυλλήνης 2/Grecotel Olympia Riviera Thalasso
      Π.Ε. ΑΧΑΪΑΣ [2]
      Δήμος Δυτικής Αχαΐας
      Καλογριά/Kalogria Beach
      Λακκόπετρα/Lakopetra Beach
      Π.Ε. ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ [2]
      Δήμος Ναυπακτίας
      Κάτω Βασιλική
      Κρυονέρι
      Π.Ε. ΠΡΕΒΕΖΑΣ [7]
      Δήμος Πρέβεζας
      Κυανή
      Μέγα Άμμος
      Μονολίθι
      Πλατάνια
      Δήμος Πάργας
      Αμμουδιά
      Βάλτος/Parga Beach Resort
      Λούτσα
      Π.Ε. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ [4]
      Δήμος Ηγουμενίτσας
      Αγ. Παρασκευή
      Δρέπανο
      Καραβοστάσι
      Μέγα Άμμος
      Π.Ε. ΚΕΡΚΥΡΑΣ [10]
      Δήμος Βόρειας Κέρκυρας
      Canal d’ Amour
      Δήμος Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων
      Αλυκές Ποταμού/Louis Kerkyra Golf
      Δασιά/Ikos
      Δαφνίλα/Eva
      Δαφνίλα/Grecotel Daphnila Bay Dassia
      Κομμένο/Corfu Imperial
      Κοντόκαλι/Kontokali Bay Resort
      Δήμος Νότιας Κέρκυρας
      Άγιος Ιωάννης Περιστερών/Marbella Corfu
      Ίσσος/Labranda Sandy Beach Resort
      Μωραΐτικα/Domes Miramare Corfu
      Π.Ε. ΛΕΥΚΑΔΑΣ [7]
      Δήμος Λευκάδας
      Αγ. Νικήτας-Πευκούλια
      Αη Γιάννης
      Κάθισμα 1
      Λευκάδα-Γύρα
      Μικρός Γιαλός-Πόρος
      Πόντι
      Πόρτο Κατσίκι
      Π.Ε. ΙΘΑΚΗΣ [1]
      Δήμος Ιθάκης
      Πόλη-Τα Δεξιά
      Π.Ε. ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ [16]
      Δήμος Αργοστολίου
      Άβυθος
      Αϊ Χέλης
      Άμμες
      Αράγια Πόρου
      Λουρδάς
      Μακρύς Γιαλός
      Μεγάλη Άμμος
      Μούντα
      Μπούκα Γραδάκια
      Πλατύς Γιαλός
      Τουρκοπόδαρο/White Rocks Hotel 
      Δήμος Ληξουρίου
      Ξι
      Πετανοί
      Λέπεδα
      Δήμος Σάμης
      Αντίσαμος
      Μύρτος
      Π.Ε. ΖΑΚΥΝΘΟΥ [6]
      Δήμος Ζακύνθου 
      Αλυκανάς 1 
      Αλυκές 1
      Κατραγάκι/Eleon Grand Resort
      Λαγανάς 2
      Μακρύς Γιαλός
      Μπούκα
      Π.Ε. ΧΑΝΙΩΝ [33]
      Δήμος Καντάνου-Σελίνου
      Γραμμένο
      Παχειά Άμμος
      Σούγια
      Χαλίκια
      Δήμος Κισσάμου
      Καστέλι/Μαύρος Μόλος-Πλάκα
      Φαλάσαρνα/Παχειά Άμμος 1
      Φαλάσαρνα/Παχειά Άμμος 2
      Δήμος Πλατανιά
      Γεράνι/Asterion Hotel 
      Πλατανιάς/Γερανιώτης
      Ραπανιανά/Cavo Spada
      Δήμος Χανίων
      Άγ. Απόστολοι 1
      Άγ. Απόστολοι 2
      Αγ. Μαρίνα/Almira Beach 
      Άγ. Ονούφριος
      Καλαθάς
      Καλαμάκι
      Κλαδισός/Domes Zeen Chania
      Μαράθι
      Νέα Χώρα
      Σταλός
      Σταυρός
      Χρυσή Ακτή
      Δήμος Αποκορώνου
      Αλμυρίδα
      Καβρός/Anemos
      Καβρός/Eliros Mare
      Καβρός/Georgioupolis Resort
      Καβρός/La Mer Resort
      Καβρός/Mythos Palace
      Καλύβες Ξυδά
      Κυανή
      Μαϊστράλι
      Περαστικός/Mare Monte
      Περαστικός/Pilot Beach
      Π.Ε. ΡΕΘΥΜΝΟΥ [18]
      Δήμος Ρεθύμνης
      Αδελιανός Κάμπος A/Aquila Rithymna Beach
      Αδελιανός Κάμπος/Caramel Boutique
      Πηγιανός Κάμπος/Grecotel White Palace
      Πλατανιάς Β/Minos Mare Resort
      Ρέθυμνο 1/Aquila Porto Rethymno
      Ρέθυμνο 1/Ilios beach
      Ρέθυμνο 1/Kriti beach
      Ρέθυμνο 2/Pearl Βeach
      Ρέθυμνο 4-Μυσσίρια/Creta Palace
      Σκαλέτα/Creta Star
      Σκαλέτα/Rethymno Mare
      Δήμος Μυλοποτάμου
      Λιανός Κάβος Λαυρίς/Iberostar Creta Panorama
      Λιανός Κάβος/Creta Marine
      Πάνορμο Λίμνη/Grecotel Club Marine Palace
      Δήμος Αγίου Βασιλείου
      Αγ. Γαλήνη/Ύστερο Βαρκοτόπι
      Πλακιάς
      Ροδάκινο
      Σούδα
      Π.Ε. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ [29]
      Δήμος Μαλεβιζίου
      Αμμουδάρα 1/Agapi Beach
      Αμμουδάρα 4/Candia Maris
      Αμμουδάρα 5/Santa Marina
      Αμμουδάρα/Atlantica Akti Zeus
      Αμμουδάρα/Dessole Dolphin Bay
      Αμμουδάρα/Enorme Lifestyle Beach
      Ελληνοπεράματα/Apollonia Beach
      Μαδέ/Athina Palace
      Φόδελε/Fodele Beach Hotel
      Δήμος Χερσοννήσου
      Αγ. Γεώργιος 1/Aldemar Knossos Royal Village
      Αγ. Γεώργιος 2-Παναγία ρύζι /AKS Annabelle Village
      Αγ. Γεώργιος 3/Aldemar Royal Mare & Cretan Village
      Αγ. Δημήτριος/Alexander Beach
      Αγία Πελαγία-Μενόπετρα/Akrogiali Beach
      Ανισσαράς/Lyttos Beach
      Ανισσαράς/Mitsis Laguna Resort
      Δράπανος/Nana Beach, Nana Princess
      Εσταυρωμένος/Arina Beach Hotel
      Καστρί/Creta Maris
      Κλωντζάνη/Sirens Hotels
      Κοκκίνη Χάνι/Knossos Beach
      Κοκκίνη Χάνι/Mitsis Rinela Beach Resort 
      Κοκκίνη Χάνι/Themis Beach
      Λιμένας Χερσονήσου 5/Silva Beach Hotel
      Ποταμός Α
      Ποταμός/Cretan Malia Park
      Δήμος Φαιστού
      Καλαμάκι 
      Κόκκινος Πύργος
      Μάταλα
      Π.Ε. ΛΑΣΙΘΙΟΥ [40]
      Δήμος Αγίου Νικολάου
      Αγ. Νικόλαος 1/Saint Nicolas Bay
      Αγ. Νικόλαος 2/Minos Palace
      Αγ. Νικόλαος 3/Minos Beach
      Αγ. Παντελεήμονας
      Αλμυρός
      Άμμος/Μαρίνα
      Άμμος/Δημοτική
      Αμμουδάρα
      Αμμούδι/Hermes Coral
      Βούλισμα
      Δρήρος/Domes of Elounda
      Ελούντα/Porto Elounda
      Ελούντα 1/Elounda Blu
      Ελούντα/Elounda Mare
      Καραβοστάσι
      Κιτροπλατεία
      Μιραμπέλλο/Mirabello Beach & Village
      Πηγαϊδάκια Ελούντας/Elounda Village
      Πήλος/Istron Bay
      Πλάκα/Blue Palace
      Πόρος 1/Elounda Bay Palace
      Πόρος 2/Elounda Beach
      Σπηλιάδα/Kalimera Kriti
      Σχίσμα
      Χαβάνια 1/Candia Park Village
      Χαβάνια 2
      Δήμος Σητείας
      Ανάληψη
      Βάι/Φοινικόδασος
      Κάτω Ζάκρος
      Κουρεμένος
      Λαγούφα/Μικρή Πόλη Κρήτη
      Λιμανάκι
      Μακρύγιαλος-Λαγκούφα/Sunwing Makrigialos Beach
      Σητεία 1-Γαλλικό/Sitia Beach
      Χιόνα
      Δήμος Ιεράπετρας
      Ιεράπετρα/Enorme Santanna Beach
      Καθαράδες/Ostria Beach
      Κουτσουνάρι 2/Kakkos Bay
      Κουτσουνάρι-Αγ.Ιωάννης/Sunshine Crete & Sunshine Crete Village
      Κουτσουνάρι/Coriva Beach-Pelagos Seaside 
      Π.Ε. ΡΟΔΟΥ [49]
      Δήμος Ρόδου
      Αμμούδες Φαληράκι/Mitsis Alila Resort
      Αμμούδες-Φαληράκι/Elysium Resort
      Αμμούδες-Φαληράκι/Rodos Palladium
      Άντονι Κουίν
      Αφάντου 2/Irene Palace
      Αφάντου 2/Port Royal
      Βληχά/Lindos Mare & Lindos Blu
      Γαλούνι Κοκκινόγια/Boutique 5 Hotel
      Γαλούνι Κοκκινόγια/Mayia Exclusive Resort
      Γαλούνι Κοκκινόγια/Mitsis Rodos Village
      Γαλούνι Κοκκινόγια/Princess Adriana Resort
      Ενυδρείο 1-Άγαλμα Διαγόρα
      Ενυδρείο 2-Grand Hotel
      Ενυδρείο 3 – Έλλη
      Θεολόγος
      Ιξιά/Rhodes Βay Ηotel 
      Ιξιά/Rodos Palace
      Καθαρά
      Καλλιθέα
      Κιοτάρι
      Κιοτάρι 3/Rodos Princess Beach
      Κολύμπια Α-Λιμανάκι/Atlantica Imperial
      Κολύμπια/Mythos Beach
      Κολύμπια/Μικρή Πόλη
      Λαδικό
      Λάρδος 1/Lindos Princess Beach
      Λάρδος 3/Lindian Village
      Λαχανιά/Atrium Prestige
      Μαντώματα
      Μεγάλη Γη/Atlantica Dreams Resort
      Μεγάλος Γιαλός – Λίνδος
      Μικρός Γιαλός-Λίνδος
      Ρένη 
      Ρένη 1/Sunwing Kallithea Beach
      Ρένη Καλάθου/Atrium Palace
      Στεγνά/Porto Angeli
      Τραουνού
      Τριάντα Β/Sun Beach Resort
      Τριάντα/Electra Palace Resort
      Τσαμπίκα
      Φαληράκι 1/Esperides
      Φαληράκι 2/Amada Colossos
      Φαληράκι 3/Esperos Palace
      Φαληράκι 4/Καλυψώ
      Φαληράκι 5/Blue Sea
      Φαληράκι 5/Epsilon
      Φαληράκι Α
      Φαληράκι-Καστράκι/Grecotel Lux Me Dama Dama
      Ψάλτος/Mitsis Lindos Memories Resort
      Π.Ε. ΚΩ [12]
      Δήμος Κω
      Άκρο Χελώνας/Robinson Club Daidalos
      Βουνό/Mitsis Hotels
      Γουρνιάτης/Atlantica Beach Resort Kos 
      Κέφαλος/Ikos Aria
      Κρητικά-Atlantis Hotel
      Λάμπη/Blue Lagoon
      Μαρμάρι/Caravia Beach
      Μαρμάρι/Royal Park
      Μπαμιαλίκι/Astir Odysseus
      Πευκοκεφαλή-Αγ. Φωκάς/Oceanis
      Τρούλος/Neptune Hotels
      Ψαλίδι/Mitsis Ramira Beach Hotel 
      Π.Ε. ΑΝΔΡΟΥ [1]
      Δήμος Άνδρου
      Δελαβόγια/Aneroussa Beach
      Π.Ε. ΤΗΝΟΥ [1]
      Δήμος Τήνου
      Αγ. Φωκάς/Μαραθιά
      Π.Ε. ΜΥΚΟΝΟΥ [1]
      Δήμος Μυκόνου
      Καλαφάτης/Aphrodite Beach Resort
      Π.Ε. ΣΥΡΟΥ [6]
      Δήμος Σύρου-Ερμούπολης
      Αγκαθωπές
      Αζόλιμνος
      Βάρη
      Γαλησσάς
      Κίνι
      Φοίνικας
      Π.Ε. ΚΕΑΣ-ΚΥΘΝΟΥ [3]
      Δήμος Κέας
      Γιαλισκάρι
      Κούνδουρος
      Οτζιάς
      Π.Ε. ΠΑΡΟΥ [5]
      Δήμος Πάρου
      Λιβάδια
      Λογαράς
      Μάρπησσα/Χρυσή Ακτή
      Πούντα
      Τσερδάκια
      Π.Ε. ΝΑΞΟΥ [3]
      Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
      Αγία Άννα/Μάραγκας
      Άγιος Γεώργιος
      Άγιος Προκόπιος
      Π.Ε. ΘΗΡΑΣ [9]
      Δήμος Θήρας
      Αγ. Γεώργιος
      Βλυχάδα
      Καμάρι 1
      Καμάρι 2
      Περίβολος
      Περίσσα
      Δήμος Ιητών
      Μαγγανάρι
      Μυλοπόταμος
      Όρμος
      Π.Ε. ΜΗΛΟΥ [3]
      Δήμος Μήλου
      Προβατάς
      Δήμος Σίφνου
      Καμάρες
      Πλατύς Γιαλός
      Π.Ε. ΣΑΜΟΥ [2]
      Δήμος Σάμου
      Γλυκόριζα
      Δόρυσσα/Ποτοκάκι
      Π.Ε. ΧΙΟΥ [15]
      Δήμος Χίου
      Αγ. Παρασκευή
      Αγ. Φωτεινή
      Αγιάσματα
      Άγιος Ισίδωρος
      Γιόσωνας
      Γωνιά
      Δασκαλόπετρα
      Δημοτική Πλαζ Χίου
      Καρφάς
      Κοντάρι
      Κώμη
      Λήμνος
      Λιθί
      Μέγας Λιμιώνας
      Όρμος Λω
      Π.Ε. ΛΕΣΒΟΥ [17]
      Δήμος Δυτικής Λέσβου
      Άναξος
      Βατερά
      Εφταλού/Αγ. Ανάργυροι
      Κάγια
      Μεντούσι
      Μόλυβος
      Νυφίδα
      Πέτρα
      Σκάλα Ερεσού
      Σκάλα Καλλονής
      Σκάλα Πολιχνίτου
      Δήμος Μυτιλήνης
      Αγ. Ισίδωρος
      Κανόνι Θέρμης
      Σκάλα Μυστεγνών
      Τάρτι
      Τσαμάκια
      Χαραμίδα
      Π.Ε. ΛΗΜΝΟΥ [5]
      Δήμος Λήμνου
      Άγιος Ιωάννης
      Εβγάτης-Ζεματάς
      Θάνος
      Πλατύ
      Ρηχά Νερά
      ΜΑΡΙΝΕΣ
      Π.Ε. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ [3]
      Δήμος Σιθωνίας
      Μαρίνα Πόρτο Καρράς
      Δήμος Κασσάνδρας
      Μαρίνα Σάνη
      Μαρίνα Miraggio
      Π.Ε. ΠΙΕΡΙΑΣ [1]
      Δήμος Δίου-Ολύμπου
      Savvi Marine Πλαταμώνα
      Π.Ε. ΕΥΒΟΙΑΣ [1]
      Δήμος Σκύρου
      Τουριστικό Καταφύγιο Λιναριάς Σκύρου
      ΠΕΡ. ΑΤΤΙΚΗΣ [4]
      Δήμος Λαυρεωτικής
      Οlympic Μarine
      Δήμος Ελληνικού 
      Μαρίνα Αγ. Κοσμά
      Δήμος Αλίμου 
      Μαρίνα Αλίμου
      Δήμος Παλαιού Φαλήρου
      Μαρίνα Φλοίσβου
      Π.Ε. ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ [1]
      Δήμος Ακτίου-Βόνιτσας
      Μαρίνα Κλεοπάτρα 
      Π.Ε. ΠΡΕΒΕΖΑΣ [1]
      Δήμος Πρέβεζας
      Μαρίνα Πρέβεζας
      Π.Ε. ΚΕΡΚΥΡΑΣ [1]
      Δήμος Κέρκυρας
      Μαρίνα Γουβιών
      Π.Ε. ΛΕΥΚΑΔΑΣ [1]
      Δήμος Λευκάδας
      Μαρίνα Λευκάδας
      Π.Ε. ΛΑΣΙΘΙΟΥ [1]
      Δήμος Αγ. Νικολάου
      Μαρίνα Αγ. Νικολάου
      Π.Ε. ΚΩ [1]
      Δήμος Κω
      Μαρίνα Κω
      Π.Ε. ΚΑΛΥΜΝΟΥ [1]
      Δήμος Λέρου
      Μαρίνα Λέρου
      ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΣΚΑΦΗ
      Π.Ε. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ [6]
      Scorpion Yachting MCPY
      /All Inblusive
      Sani Cat 
      Sani Grace
      Sani Riva
      Sani Swan
      Sani Wind
      A Trinity
    21. Περιβάλλον

      Engineer

      Με περισσότερο από ένα δισ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν μέσα στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021-2027) οι προστατευόμενες περιοχές. Μόνο που αντίθετα με το παρελθόν η κοινοτική χρηματοδότηση θα προέλθει μέσα από μια συγκεκριμένη, λεπτομερή λίστα έργων σε εθνικό επίπεδο ή ανά περιφέρεια, που καταρτίστηκε την προηγούμενη διετία από το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείο και εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, το πλαίσιο αυτό είναι πλέον απόλυτα δεσμευτικό, ώστε να αποφευχθούν… οι αυτενέργειες και η σπατάλη χρημάτων.
      Το «πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας» για το δίκτυο Natura 2000 συντάσσεται από κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. και είναι ένα εργαλείο σχεδιασμού, μέσω του οποίου καθορίζονται οι ανάγκες και οι προτεραιότητες χρηματοδότησης στις προστατευόμενες περιοχές της κάθε χώρας. Υπεύθυνος για το πλαίσιο στην Ελλάδα ήταν ο Γιάννης Μητσόπουλος, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος LIFE IP 4 Natura και πλέον γενικός διευθυντής του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, ο φορέας που θα αναπτύξει το νέο σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών).
      «Ολες οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν καταρτίσει ένα τέτοιο πλαίσιο για το 2014-2020. Ομως ήταν ένα σχέδιο δράσης πολύ γενικό, χωρίς προτεραιότητες, όπου ο καθένας ενέτασσε ό,τι ήθελε», εξηγεί. «Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2017 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο κατέληξε ότι τα πρώτα πλαίσια δεν παρουσίαζαν αξιόπιστη εικόνα των πραγματικών δαπανών που απαιτούνται για τις περιοχές Natura. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε τα νέα πλαίσια να είναι πιο συγκεκριμένα, αιτιολογημένα επιστημονικά και με ρεαλιστική, ελεγμένη εκτίμηση των αναγκών χρηματοδότησης».
      Το πλαίσιο που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 271 μέτρα για την υποστήριξη του δικτύου Natura, τα οποία εξειδικεύονται ανά περιφέρεια. Την περίοδο 2021-2027, που το πλαίσιο καλύπτει, το εκτιμώμενο κόστος είναι 1,03 δισ. ευρώ. Εξ αυτού, το 64,1% αφορά μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης οικοτόπων και ενδιαιτημάτων, το 12,7% μέτρα πράσινης υποδομής πέραν του δικτύου Natura, το 13,4% πρόσθετα μέτρα για κάποια είδη που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένα οικοσυστήματα και το 9,8% αφορά «οριζόντια» μέτρα και διοικητικά κόστη.

      Ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα παραδείγματα έργων:
      • Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και αγροπεριβαλλοντικών μέτρων σε καλλιέργειες που γειτνιάζουν με ποταμούς και λίμνες εκτός περιοχών Natura 2000, με προϋπολογισμό 16,5 εκατ. ευρώ για μια έκταση 580.000 στρεμμάτων.
      • Χαρτογράφηση θαλάσσιων τύπων οικοτόπων και δημιουργία υποδομής χωρικών δεδομένων που θα τους απεικονίζει, με προϋπολογισμό 2,1 εκατ. ευρώ.
      • Ενίσχυση της εκτατικής βόσκησης αιγοπροβάτων με την ευνόηση της μετακίνησης κτηνοτρόφων για την αποκατάσταση λειμώνων και τη βελτίωση του ενδιαιτήματος ειδών ορνιθοπανίδας με προϋπολογισμό 1,2 εκατ. ευρώ για 100.000 στρέμματα.
      • Δράσεις διαχείρισης με σκοπό την αύξηση της αγροτικής βιοποικιλότητας για τη βελτίωση/διατήρηση ειδών ορνιθοπανίδας (π.χ. ασυγκόμιστη παραγωγή, ειδικές καλλιέργειες) με προϋπολογισμό 714.000 ευρώ.
      • Αγορά ή μακροχρόνια ενοικίαση γης για την προστασία και αποκατάσταση παραλίμνιων, παραποτάμιων και υγροτοπικών ενδιαιτημάτων 714.000 ευρώ για 10.000 στρέμματα.
      • Η χαρτογράφηση ορίων κρίσιμης παράκτιας ζώνης (σε ακτογραμμή 15.147 χλμ.) και η καταγραφή πιέσεων και απειλών θα χρηματοδοτηθούν με 514.000 ευρώ ετησίως.
      • Με το ίδιο ποσό θα χρηματοδοτηθεί και ο προσδιορισμός αφθονίας, εξάπλωσης και κρίσιμων ενδιαιτημάτων συγκεκριμένων κητωδών (Balaenoptera physalus, Delphinus delphis, Grampus griseus, Phocoena phocoena, Physeter macrocephalus, Stenella coeruleoalba, Tursiops truncatus και Ziphius cavirostris).
      • Πιλοτική υλοποίηση δράσεων αποκατάστασης εντός της κρίσιμης παράκτιας ζώνης (αποκατάσταση ενδιαιτήματος ωοτοκίας της καρέτα καρέτα, αποκατάσταση δομής πρόσθιων θινών κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθούν δύο έργα με 428.000 ευρώ.
      • Η χαρτογράφηση «ευαισθησίας» ομάδων ειδών ορνιθοπανίδας και χειροπτέρων σε ό,τι αφορά έργα με σοβαρές επιπτώσεις (ηλεκτροπληξία σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, προσκρούσεις σε ΑΠΕ, αλληλεπιδράσεις με ιχθυοκαλλιέργειες, εθνικό οδικό δίκτυο κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθεί με 428.000 ευρώ ετησίως.
      • Η χαρτογράφηση υγροτοπικών και παράκτιων οικοσυστημάτων εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000, με σκοπό τη διατήρηση, προστασία και διαχείρισή τους για την ενίσχυση της συνοχής του δικτύου, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ ετησίως.
      • Η εκτίμηση, αξιολόγηση, χαρτογράφηση των ανθρωπογενών πιέσεων και απειλών που αντιμετωπίζουν τα κητώδη (υποθαλάσσιος θόρυβος ναυτιλίας, σεισμικές έρευνες, στρατιωτικά σόναρ, συγκρούσεις με σκάφη ποντοπόρου ναυτιλίας, τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων θαλάσσιων ΑΠΕ κ.λπ.), με έμφαση στα δύο είδη που επηρεάζονται σημαντικά από αυτές τις απειλές, Physeter macrocephalus και Ziphius cavirostris, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ.
      • Στο πλαίσιο δράσεων προστασίας της Ποσειδωνίας από την αγκυροβολία σκαφών, θα χρηματοδοτηθεί με 306.000 ευρώ η μελέτη και κατασκευή 585 ειδικών αγκυροβολίων (ναύδετα) σε 30 νησιά του νοτίου Αιγαίου.
      Το πλαίσιο καταρτίστηκε με τον συντονισμό του Πράσινου Ταμείου. «Ο ρόλος των πλαισίων αυτών είναι να συνδεθούν με τη χρηματοδότηση κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, από όλα τα κοινοτικά χρηματοδοτικά εργαλεία», αναφέρει η Κατερίνα Κουτσοβούλου, υπεύθυνη για το πρόγραμμα LIFE IP 4 Natura στο Πράσινο Ταμείο. «Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή ζήτησε για πρώτη φορά τα έργα να είναι κοστολογημένα ένα προς ένα, η κοστολόγηση να είναι αιτιολογημένη και τα έργα εξειδικευμένα». «Επιπλέον, όταν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που εκπονούνται σήμερα για όλες τις περιοχές Natura της χώρας, το πλαίσιο θα ενημερωθεί. Θα ήταν καλύτερα εάν οι ΕΠΜ είχαν ολοκληρωθεί, ωστόσο με τη βοήθεια πανεπιστημίων και ερευνητικών φορέων και την εκτεταμένη διαβούλευση που προηγήθηκε, νομίζω ότι το πλαίσιο θα ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες προστασίας των ειδών και των οικοτόπων μας», καταλήγει ο κ. Μητσόπουλος.
      Η απορρόφηση των πόρων
      Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΟΦΥΠΕΚΑ για την υλοποίηση των έργων αυτών; «Εφόσον προχωρήσει κανονικά το νέο σύστημα διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συμβάλει ώστε να απορροφηθεί το μεγαλύτερο δυνατό μέρος των πόρων», εξηγεί ο γενικός διευθυντής του. Η συγκρότηση του νέου φορέα, ωστόσο, παρουσιάζει καθυστερήσεις. Πότε θα τεθεί σε λειτουργία το νέο σύστημα; «Εχουν γίνει ήδη αρκετά βήματα για την πλήρη λειτουργία του νέου συστήματος. Απομένουν κάποια θεσμικά κείμενα, όπως ο οργανισμός του ΟΦΥΠΕΚΑ και η κοινή υπουργική απόφαση για τα έσοδά του, που βρίσκονται στα συναρμόδια υπουργεία προς υπογραφή. Εκτιμώ ότι από τη στιγμή που θα εγκριθεί το θεσμικό κομμάτι, θα μπορούμε να είμαστε έτοιμοι. Εως τις αρχές Μαΐου αναμένουμε να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των φορέων από ορκωτούς λογιστές, ώστε να γνωρίζουμε όχι μόνο τα περιουσιακά στοιχεία, αλλά και τις οικονομικές υποχρεώσεις που θα μεταβιβαστούν στον ΟΦΥΠΕΚΑ».
      Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.