Αναζήτηση στην κοινότητα

Το φιλόδοξο σχέδιο που ανακοίνωσε τον περασμένο Απρίλιο η Ευρώπη, για να τριπλασιάσει τη χωρητικότητα των data center τεχνητής νοημοσύνης μέσα στα επόμενα 5 χρόνια και να γίνει κόμβος σε παγκόσμιο επίπεδο, σκοντάφτει σε ένα τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει εδώ και δεκαετίες χωρίς λύση κυρίως ο νότος: τη λειψυδρία. Η ταχεία ανάπτυξη των κέντρων δεδομένων, τα οποία τροφοδοτούν όλες τις πτυχές της ψηφιακής οικονομίας, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές έως εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT, έχει προκαλέσει τεράστια ανησυχία ιδιαίτερα σε χώρες που ήδη έχουν προβλήματα λειψυδρίας, ανάμεσα τους και η Ελλάδα. Οι χώρες του Ευρωπαικού νότου αντιμετωπίζουν εδώ και δεκαετίες μόνιμο πρόβλημα έλλειψης νερού με το 30% του πληθυσμού τους να επηρεάζεται άμεσα, καθώς η ζήτηση για νερό υπερβαίνει την διαθέσιμη προσφορά του κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι τα κέντρα δεδομένων απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού για να μην υπερθερμανθούν, όπως και οι άνθρωποι. Αμερικανικοί κολοσσοί τεχνολογίας όπως η Amazon, η Microsoft και η Meta έχουν επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες εγκαταστάσεις στην Ισπανία, ενώ η Google έχει σχέδια για την ανάπτυξη τριών κόμβων στην Αττική. Ο Kevin Grecksch, αναπληρωτής καθηγητής επιστήμης, πολιτικής και διαχείρισης υδάτων στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης δήλωσε στο CNBC, ότι τα σχέδια για την κατασκευή κέντρων δεδομένων σε περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα νερού σε όλη την Ευρώπη αντικατοπτρίζουν την έλλειψη ολοκληρωμένης σκέψης από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. «Οι πολιτικοί προσπαθούν να αξιοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη γιατί τη βλέπουν ως επενδύση στο μέλλον με νέες θέσεις εργασίας, όμως δεν εξετάζουν τη βιωσιμότητα του σχεδίου τους» υπογραμμίζει ο Grecksch. Τα Data Centers χρειάζονται άνυδρα μέρη Η ταχεία ανάπτυξη κέντρων δεδομένων σε όλη την Ευρώπη εγείρει ωστόσο, πολλά αναπάντητα ερωτήματα, όπως τι θα γίνει με τη χρήση νερού όταν οι δημόσιες εταιρείες ύδρευσης θα κληθούν να αποφασίσουν ποιος έχει προτεραιότητα στο νερό. «Τα κέντρα δεδομένων τείνουν να κατασκευάζονται σε άνυδρα ή ημι-άνυδρα κλίματα επειδή αυτό είναι το προτιμώμενο περιβάλλον για διακομιστές. Ωστόσο, αυτές οι περιοχές αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας ή είναι επιρρεπεί στην ξηρασία», είπε ο Grecksch. Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι οι πολιτικές της Κοινής Πρωτοβουλίας για την Ευρωπαϊκή Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (EuroHPC JU) περιλαμβάνουν την επιλογή τοποθεσιών για την κατασκευή εργοστασίων Τεχνητής Νοημοσύνης με βάση κριτήρια που δίνουν προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. «Η πράσινη πληροφορική θα συνεχίσει να επιδιώκεται μέσω ενεργειακά αποδοτικών υπερυπολογιστών βελτιστοποιημένων για την Τεχνητή Νοημοσύνη, χρησιμοποιώντας τεχνικές όπως η δυναμική εξοικονόμηση ενέργειας και οι τεχνικές επαναχρησιμοποίησης, όπως η προηγμένη ψύξη και η ανακύκλωση της παραγόμενης θερμότητας», δήλωσε ο εκπρόσωπος στο CNBC. Η ΕΕ αναφέρθηκε στον νέο υπερυπολογιστή «JUPITER» στο Γιούλιχ της Γερμανίας ως «ένα εξαιρετικό παράδειγμα ευρωπαϊκής αριστείας» στην αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης, λέγοντας ότι το σύστημα λειτουργεί εξ ολοκλήρου με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και διαθέτει «προηγμένη» ψύξη και επαναχρησιμοποίηση ενέργειας. Ποιος έχει προτεραιότητα στο νερό; Όμως, στην Αραγονία της Βορειοανατολικής Ισπανίας, μια περιοχή με σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας η κατάσταση δεν μπορεί να είναι τόσο ιδανική. Η Amazon σχεδιάζει να ανοίξει τρία κέντρα δεδομένων, τα οποία υποστηρίζει ότι θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, με τους αγρότες και τους κατοίκους της περιοχής να αντιδρούν έντονα καθώς αναρωτιούνται «ποιος θα έχει προτεραιότητα στο νερό όταν θα υπάρχει έλλειψη. Αυτοί ή ο τεχνολογικός γίγαντας;» Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το μικρό αγγλικό χωριό Κάλχαμ στο Όξφορντσαϊρ, έχει επιλεγεί ως η πρώτη από τις λεγόμενες «ζώνες ανάπτυξης» της τεχνητής νοημοσύνης της βρετανικής κυβέρνησης. Όμως η απόφαση να κατασκευαστούν αυτά τα κέντρα σε μια περιοχή που βρίσκεται κοντά σε μία από τις πρώτες δεξαμενές νερού της χώρας που λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια, έχει προκαλέσει φόβους ότι θα μπορούσε να εξαντλήσει τα αποθέματα. Ελλάδα και Ισπανία στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος Ανάλυση της S&P Global τον περασμένο μήνα ανέφερε ότι χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα – που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας από τη δεκαετία του 2020 – έχουν βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τεχνολογικών κολοσσών που προσφέρουν στις κυβερνήσεις τους το δόλωμα της ανάπτυξης μέσω των επενδύσεων για να εξαντλήσουν τους υδάτινους πόρους τους. Ο Michael Winterson, γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κέντρων Δεδομένων (EUDCA), η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής κοινότητας διαχειριστών κέντρων δεδομένων, δήλωσε ότι η κατανάλωση νερού είναι μια ανησυχία που η βιομηχανία λαμβάνει σοβαρά υπόψη. «Το επόμενο μεγάλο βήμα που θέλει να κάνει η EUDC στην Ευρώπη, είναι η χρήση μη πόσιμου νερού σε αυτές τις βιομηχανίες» υπογράμμισε ο Winterson όπως η Microsoft, που δοκιμάζει σχέδια κέντρων δεδομένων που καταναλώνουν μηδενικό νερό για ψύξη. Το ίδιο και η Start Campus στο Sines της Πορτογαλίας που ισχυρίζεται ότι επιτυγχάνει μηδενική WUE ανακυκλώνοντας θαλασσινό νερό μέσω των συστημάτων της. «Πρόκειται για τρισεκατομμύρια δολάρια ΑΕΠ και εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας μόνο στην Ευρώπη — οι οποίες κατά μέσο όρο πληρώνουν σημαντικά υψηλότερους μισθούς από τον εθνικό μέσο όρο μισθών. Ένα κέντρο δεδομένων 20 [μεγαβάτ] χρησιμοποιεί παρόμοια ποσότητα νερού με ένα γήπεδο γκολφ! Πόσο ΑΕΠ δημιουργούν τα γήπεδα γκολφ; Τι είδους θέσεις εργασίας;» δήλωσε ο Winterson. Η ΕΕ ανησυχεί για την κρίση νερού Οι Ευρωπαίοι νομοθέτες έχουν προειδοποιήσει ωστόσο, για την αυξανόμενη κρίση νερού στην περιοχή, λέγοντας ότι υπάρχει πιεστική ανάγκη να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η έλλειψη, η επισιτιστική ασφάλεια και η ρύπανση σε μια εποχή που η Ευρώπη είναι η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον πλανήτη. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, δήλωσε στα τέλη του περασμένου μήνα ότι οι υδάτινοι πόροι της περιοχής βρίσκονται επί του παρόντος υπό «σοβαρή πίεση», με την έλλειψη νερού να επηρεάζει το ένα τρίτο του πληθυσμού και της επικράτειας της Ευρώπης. Στην Ολλανδία, το 2022, η Meta ανέστειλε τα σχέδιά της για την κατασκευή ενός μεγάλου κέντρου δεδομένων στην περιοχή Zeewolde εν μέσω αντιρρήσεων για περιβαλλοντικές ανησυχίες, ιδιαίτερα για την υψηλή κατανάλωση ενέργειας και νερού. Η Ιρλανδία, η οποία έχει υιοθετήσει εδώ και καιρό την ανάπτυξη κέντρων δεδομένων για να διευκολύνει μια άνθηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, πρόσφατα τέθηκε επίσης υπό έλεγχο από περιβαλλοντικές ομάδες, με πολλούς από αυτούς τους κόμβους να συγκεντρώνονται γύρω από το Δουβλίνο. Ολλανδία και Ιρλανδία έχουν επιβάλει αποτελεσματικές απαγορεύσεις στη δημιουργία νέων κέντρων δεδομένων τα επόμενα χρόνια, λόγω ανησυχιών για τη χωρητικότητα του δικτύου και τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις. View full είδηση

Με τα αποθέματα του Μόρνου – του βασικού ταμιευτήρα που υδροδοτεί την Αττική – να βρίσκονται 70% κάτω σε σχέση με το 2022 και 40% χαμηλότερα από πέρυσι, η κυβέρνηση καλείται να καταρτίσει άμεσα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της λειψυδρίας, με τη χρονική πίεση να είναι πλέον ασφυκτική. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία (3 Οκτωβρίου), οι τέσσερις ταμιευτήρες της Αττικής (Μόρνος, Εύηνος, Υλίκη, Μαραθώνας) διαθέτουν συνολικά 401 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, εκ των οποίων μόλις 174 εκατ. κ.μ. στον Μόρνο. Πέρυσι τέτοια εποχή το αντίστοιχο νούμερο ήταν 634 εκατ. κ.μ., ενώ το 2022 άγγιζε τα 1,1 δισεκατομμύρια. Ο Μόρνος μόνο, μέσα σε δύο χρόνια, έχει χάσει πάνω από 438 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Ο CEO της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, έχει προειδοποιήσει ότι αν συνεχιστεί η ξηρασία, η Αττική θα διαθέτει επαρκές νερό μόνο για δύο ακόμη χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό, με αντικείμενο την άμεση υλοποίηση τριών κρίσιμων έργων που φιλοδοξούν να καθυστερήσουν —αν όχι να αναχαιτίσουν— το πρόβλημα. Τα τρία έργα πρώτης προτεραιότητας 1. Γεωτρήσεις στους Ούγγρους και την Ανατολική Υλίκη Χαμηλού κόστους και άμεσης απόδοσης, οι νέες γεωτρήσεις στη Βοιωτία μπορούν να προσθέσουν έως και 50 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως στο σύστημα ύδρευσης της Αττικής. Το νερό αυτό μπορεί να ενταχθεί σχετικά άμεσα στο δίκτυο, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των ετήσιων αναγκών. 2. Μονάδα αφαλάτωσης στη Θίσβη Πρόκειται για έργο ύψους 100 εκατ. ευρώ, το οποίο προβλέπει παραγωγή έως και 200.000 κυβικών μέτρων ημερησίως. Η κοντινή απόσταση από τον αγωγό του Μόρνου μειώνει το κόστος μεταφοράς και την ανάγκη για νέες υποδομές. Ήδη, αρκετοί ιδιώτες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για επενδυτική συμμετοχή. 3. Σύνδεση της λίμνης Κρεμαστών με τον Εύηνο Το πλέον φιλόδοξο και δαπανηρό έργο (άνω των 500 εκατ. ευρώ) αφορά τη δημιουργία δύο σηράγγων που θα μεταφέρουν νερό από τη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της χώρας στον ταμιευτήρα του Ευήνου. Στόχος είναι η αξιοποίηση υδάτινων όγκων που σήμερα παραμένουν ανεκμετάλλευτοι. Η πρώτη φάση ενδέχεται να ολοκληρωθεί έως το 2028-2029, εφόσον κινηθούν γρήγορα οι διαδικασίες. Χρηματοδότηση και κοινοτικά ταμεία Το συνολικό κόστος των έργων αυτών ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ, με την πλήρη υλοποίηση του εθνικού σχεδίου να εκτιμάται ότι θα απαιτήσει αρκετά δισεκατομμύρια. Αν και το ΕΣΠΑ δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει τέτοια έργα λόγω περιορισμών, εξετάζεται το ενδεχόμενο αξιοποίησης άλλων κοινοτικών πόρων, το οποίο αναμένεται να αποσαφηνιστεί έως το τέλος Οκτωβρίου, όταν και θα παρουσιαστεί το πλήρες σχέδιο. Η σύσκεψη της Τρίτης επικεντρώθηκε μόνο στην επιλογή των έργων, με τη συμμετοχή του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Κ. Χατζηδάκη, του Υπουργού ΠΕΝ Στ. Παπασταύρου, του ΓΓ Υδάτων Π. Βαρελίδη και του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΥΔΑΠ, Χ. Σαχίνη. Παράλληλα, στη σύσκεψη παρουσιάστηκε και μια δεύτερη μελέτη από τη Morgan Stanley, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε τροποποιήσεις του τελικού μοντέλου. Το «παγωμένο» σχέδιο για νέο φορέα διαχείρισης ύδατος Παράλληλα με τις τεχνικές λύσεις, εκκρεμεί η διαμόρφωση ενός ενιαίου φορέα διαχείρισης υδάτινων πόρων. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία μιας «υπερ-εταιρείας» υπό κρατικό έλεγχο, που θα συγκέντρωνε τους 739 υφιστάμενους παρόχους ύδρευσης και αποχέτευσης (ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ), με συμμετοχή της ΔΕΗ, της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό συνάντησε αντιδράσεις, κυρίως από την πλευρά των δήμων που δεν επιθυμούν να απολέσουν τον έλεγχο των δημοτικών επιχειρήσεων. Την αντίθεσή τους φέρονται να εξέφρασαν και οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Εσωτερικών, οι οποίοι, αν και αρχικά το στήριξαν, φαίνεται να έχουν πλέον αναλάβει την αναθεώρησή του. Το νέο μοντέλο διακυβέρνησης του νερού παραμένει αδιευκρίνιστο, με σενάρια που περιλαμβάνουν τη διατήρηση της αυτονομίας της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ και τη σύσταση περισσότερων δημοσίου χαρακτήρα οντοτήτων με τη μορφή ανώνυμων εταιρειών. Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του εγχειρήματος θα παίξει η πολιτική βούληση και οι τελικές αποφάσεις του Πρωθυπουργού. View full είδηση

Τον τελευταίο 1,5 χρόνο, 39 Δήμοι έχουν ζητήσει να κηρυχτούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας λόγω του προβλήματος που αντιμετωπίζουν με τη λειψυδρία. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο αίτημα για να κηρυχθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχουν κάνει 20 Δήμοι. Το γεγονός αποτυπώνει το αδιαμφησβήτητο πρόβλημα που αντιμετωπίζει πια η Ελλάδα στο θέμα της επάρκειας του νερού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, οι Δήμοι που έχουν ζητήσει να κηρυχτούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τον τελευταίο 1,5 χρόνο είναι οι εξής: Πόρου, Χίου, Μυτιλήνης, Δυτικής Λέσβου, Ακτιου-Βόνιτσας, Σάμης, Κεντρικής Κέρκυρας και Διαπόντιων Νήσων, Παξών, Νότιας Κέρκυρας, Βόρειας Κέρκυρας, Νέας Προποντίδας, Πολύγυρου, Ιεράπετρας, Πλατανιά Χανίων, Κισσάμου Χανίων, Μινώα Πεδιάδας Ηρακλείου, Φαιστού, Ανδρου, Ερμιονίδας, Βέλου- Βόχας Κορινθίας, Αλίαρτου- Θεσπιέων, Ορχομενού, Μύκης Ξάνθης, Αλεξανδρούπολης, Σουφλίου, Σπετσών, Σιθωνίας, Κασσάνδρας, Κάντανου- Σελίνου Χανίων, Γορτύνας Ηρακλείου, Αρχανών- Αστερουσιών Ηρακλείου, Μυλοποτάμου Ρεθύμνου, Σέριφου, Λέρου, Σίφνου, Λουτρακίου –Περαχώρας- Αγίων Θεοδώρων, Ευρώτα, Ιστιαίας- Αιδηψού, Διστόμου-Αράχωβας- Αντικύρων. Τρέχουν πίσω από τις χρηματοδοτήσεις στη Λέσβο Η Λέσβος μπήκε για πρώτη φορά στη λίστα των δήμων που είναι αντιμέτωποι με τη λειψυδρία, τον περασμένο Μάρτιο. «Πάντα είχαμε θέματα με το νερό σε αρκετούς οικισμούς, φέτος όμως η κατάσταση είναι τραγική» λέει στο in ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Ταξιάρχης Βέρρος. «Στον Πολιχνίτο οι κάτοικοι έχουν ελάχιστο νερό, για λίγες ώρες. Οι διακοπές του νερού είναι καθεστώς. Πολύ δύσκολη είναι η κατάσταση και στην Καλλονή στο Κεράμι, στην Ερεσό, στην Πέτρα και στα Βασιλικά. Τις μέρες του καύσωνα υπήρχαν ώρες της μέρας με 43 βαθμούς Κελσίου που οι βρύσες έβγαζαν λάσπη» περιγράφει ο κ. Βέρρος, σημειώνοντας πως στη Δυτική Λέσβο το νερό της ύδρευσης προέρχεται κατά βάση από τις γεωτρήσεις. Ο δήμαρχος της Μυτιλήνης, Παναγιώτης Χριστοφάς, λέει με τη σειρά του πως το νησί κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έπειτα από αίτημα της ΔΕΥΑΛ- Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης Αποχέτευσης Λέσβου, στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Η κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δίνει τη δυνατότητα στους δημάρχους να προχωρήσουν σε γρήγορες παρεμβάσεις μικρής και μεγάλης κλίμακας, χωρίς να περνούν από τη συνήθη γραφειοκρατία. Και τι κάνουν στη Λέσβο για την επίλυση του προβλήματος; «Ζητήσαμε και λάβαμε πριν από μία εβδομάδα, 500.000 ευρώ από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιώτικης Πολιτικής, η οποία υπάγεται στο υπουργείο Ναυτιλίας, για να κάνουμε μια σειρά από έργα πρώτης αντιμετώπισης. Τα χρησιμοποιούμε για νέες γεωτρήσεις και για βελτίωση των υπαρχουσών. Ταυτόχρονα, με πόρους από το ΕΣΠΑ Βορείου Αιγαίου, προχωράμε έργο βιολογικών καθαρισμών αλλά και αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης μέσα στην πόλη της Μυτιλήνης, έργο που τρέχει αυτήν την περίοδο». Ο κ. Χριστοφάς, αναφέρει και τη δημιουργία φράγματος στην περιοχή Τσικνιάς, έργο που πραγματοποιείται με χρηματοδότηση του υπουργείου Υποδομών, έχει δημοπρατηθεί και αναμένεται να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα. «Η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα έχει υποχωρήσει κατά 15 μέτρα» O Δήμος Βιάννου στην Κρήτη παραμένει για δεύτερη χρονιά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σημειώνεται πως στην Κρήτη έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, εννέα δήμοι. Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Δήμος εξέδωσε μια κανονιστική πράξη μέσα από την οποία έθετε όρια στην κατανάλωση του νερού. Ανάμεσα σε άλλα, ο κανονισμός που είναι σε ισχύ αναφέρει και τα εξής: Απαγορεύεται για την φετινή περίοδο η σύνδεση νέων παροχών και οι φυτεύσεις νέων καλλιεργειών. O Δήμος δεν φέρει ουδεμία ευθύνη σε περίπτωση αδυναμίας άρδευσης λόγω ανεπάρκειας του παρεχόμενου νερού Το νερό της ύδρευσης θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για την κάλυψη υδρευτικών αναγκών. Απαγορεύεται η χρήση του για άλλο σκοπό (π.χ. πλύσιμο δρόμων, αυτοκινήτων, πότισμα κήπων). Θα υπάρξει αυστηρός έλεγχος για την τήρηση της διάταξης αυτής Απαγορεύεται η χρήση νέων κολυμβητικών δεξαμενών (πισινών). Στις υφιστάμενες κολυμβητικές δεξαμενές θα γίνεται λελογισμένη χρήση του νερού Μπαίνουν όρια στα κυβικά νερού που μπορούν να αρδεύονται για μια καλλιέργεια «Στην ουσία, είναι η τέταρτη χρονιά που είμαστε αντιμέτωποι με τη λειψυδρία. Ο χειμώνας που πέρασε ήταν πολύ άνυδρος» σημειώνει ο δήμαρχος Βιάννου Παύλος Μπαριτάκης, προσθέτοντας πως 6 γεωτρήσεις – από τις συνολικά 45- βγήκαν εκτός γιατί στέρεψαν. «Εχουμε μείωση του υδροφόρου ορίζοντα που φτάνει μέχρι τα 15 μέτρα. Στη Βιάννο εξαρτόμαστε μόνο από τα υπόγεια νερά και τις γεωτρήσεις. Κάποια χωριά υδρεύονταν από πηγές- οι τελευταίες έχουν μειωθεί πάρα πολύ. Εκεί που μας έδιναν 50 κυβικά νερού τώρα μας δίνουν 15». Τα χωριά που αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα είναι ο Αγιος Βασίλειος, ο Βαχός, το Αφράτι. «Τα χωριά Αμυράς και Κεφαλοβρύση είναι στο κόκκινο. Στη Μέση δίνουμε νερό με βυτίο» σημειώνει ο δήμαρχος. Και πως προσπαθούν να αντιμετωπίσουν στη Βιάννο το πρόβλημα; Κάνουμε αλλαγές και bypasss στο δίκτυο ύδρευσης, έτσι ώστε να μην ξεμένει κάποιο χωριό και να μην αναγκαστούμε να προχωρήσουμε σε προγραμματισμένες διακοπές νερού. Παρ’ όλα αυτά, τις μεσημεριανές ώρες, το δίκτυο παρουσιάζει αρρυθμίες. «Εχουμε αρχίσει να ζητάμε από τους πολίτες να τοποθετήσουν δεξαμενές/ ντεπόζιτο για να αποθηκεύουν το νερό. Το κόστος τοποθέτησης ενός ντεπόζιτου ανέρχεται στα 130 ευρώ περίπου. Κάποιοι το έχουν ήδη κάνει. Στο Ηράκλειο, χωρίς ντεπόζιτο, δεν έχεις νερό. Ολες οι ταράτσες της πόλης είναι γεμάτες δεξαμενές» περιγράφει ο κ. Μπαριτάκης. Επίσης, με πόρους από το ΕΣΠΑ Περιφέρειας Κρήτης, ο Δήμος θα προχωρήσει σε επισκευή των παλιών τμημάτων του δικτύου ύδρευσης. Η μελέτη από τον Δήμο έχει ήδη υλοποιηθεί και σε αυτή τη φάση προκηρύσσεται ο διαγωνισμός για το έργο. Πάντως, ο δήμαρχος εκφράζει τον προβληματισμό του με την ανέγερση δύο μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων στις περιοχές Καστρί και Κερατόκαμπος. «Λόγω του αεροδρομίου του Καστελλίου, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά σε εμάς, υπάρχει επενδυτική πίεση στον τομέα του τουρισμού. Ούτε οι δρόμοι μας όμως, ούτε τα αποθέματα του νερού, μπορούν να αντέξουν αυτές τις μεγάλες υποδομές. Θα έπρεπε να υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός πριν τη δημιουργία τόσο μεγάλων μονάδων, σε περιοχές που είναι αντιμέτωπες με προβλήματα όπως η λειψυδρία». Ποτίζουν τα γκαζόν στην Αράχωβα Η λειψυδρία πλήττει και τον Δήμο Διστόμου- Αράχωβας-Αντίκυρ, ο οποίος κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τον περασμένο Νοέμβριο. Και σε αυτή την περίπτωση εκδόθηκε μι αυστηρή ανακοίνωση με συστάσεις προς τους κατοίκους. Στη συγκεκριμένη περιοχή το πρόβλημα σχετίζεται με τη δραματική μείωση των χιονοπτώσεων τα τελευταία τρία χρόνια στη χώρα μας. Στην Αράχωβα μένουν 9.000 κάτοικοι. Σύμφωνα με τον δήμαρχο, Γιάννη Σταθά, εκτός από τη μείωση των χιονοπτώσεων – βασική πηγή υδροδότησης της περιοχής- υπάρχει και σπαταλή νερού στις πολυτελείς κατοικίες, κυρίως στο Λιβάδι, που διαθέτουν γκαζόν. «Γίνεται αλόγιστη χρήση. Τον χειμώνα σπαταλούμε 300 κυβικά νερό τη μέρα και υπάρχουν καλοκαιρινές μέρες που ανεβαίνουμε στα 700 κυβικά». Σημειώνεται πως σύμφωνα με τα στοιχεία της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, από τα μέσα Ιανουαρίου μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, η έκταση της χιονοκάλυψης στη χώρα μας ήταν συνεχώς κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023, και μάλιστα σε επίπεδα από τα χαμηλότερα που έχουν καταγραφεί από το 2004. Σε περίοδο 180 ημερών (15 Νοεμβρίου – 15 Μαΐου) την περίοδο 2023-2024 η χιονοκάλυψη ήταν μικρότερη του μέσου όρου τις 163 ημέρες, ενώ την περίοδο 2024-2025 τις 145 ημέρες. Στόχος, σε αυτόν τον Δήμο, όπως και στη Λέσβο, είναι η δημιουργία ενός φράγματος. Η θέση που έχει επιλεχθεί είναι στο Λιβάδι. «Αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται προμελέτη με χρηματοδότηση του Δήμου και με δωρεές» σημειώνει ο κ. Στάθας, ο οποίος σε αυτή τη φάση, παλεύει όπως λέει, να λειτουργήσει τέσσερις νέες γεωτρήσεις στην περιοχή. Οι περιοχές που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα Η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης λέει πως τα διαμερίσματα της χώρας στα οποία η υποβάθμιση των υπογείων υδάτων είναι ήδη σημαντική, είναι πολλά. Οπως τα απαριθμεί η ίδια: «Η μεγάλη μείωση του εμπλουτισμού των υπογείων υδάτων στη χώρα μας, είναι χειροπιαστό γεγονός την τελευταία πενταετία. Τα υπόγεια νερά της Δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου, έχουν υποστεί μεγάλη μείωση. Η Κρήτη, επίσης μεταβαίνει σταδιακά σε μια κατάσταση με πολύ μειωμένες τιμές εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτινων πόρων της. Σε δύσκολη θέση βρίσκονται και η Μακεδονία, η Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου». Πώς φτάσαμε ως εδώ Ο Κωνσταντίνος Βουδούρης, υδρογεωλόγος, καθηγητής στο τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θράκης, έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με τη λειψυδρία στην Ελλάδα. Ο ίδιος υπογραμμίζει πως πρόκειται για πρόβλημα που δημιουργήθηκε σε βάθος δεκαετιών κακοδιαχείρισης των υδάτινων πόρων στη Ελλάδα, για μια σειρά από λόγους: κακός συντονισμός των φορέων που ασχολούνται με το ζήτημα της παρακολούθησης των υδάτινων πόρων (ΕΑΓΜΕ, ΕΛΚΕΘΕ, Γενικό Χημείο του Κράτους, Γενική Γραμματεία Υδάτων), ανεπαρκής παρακολούθηση της διαθεσιμότητας των υδάτινων πόρων, υπερβολική εξάρτηση από τις γεωτρήσεις οι οποίες «ξήλωσαν» τον υδροφόρο ορίζοντα σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως η Πελοπόννησος και η Χαλκιδική, ανυπαρξία νευραλγικών έργων όπως τα φράγματα και οι ταμιευτήρες και μη αξιοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων, του υφάλμυρου νερού και του βιολογικού καθαρισμού. Η κ. Γκεμιτζή, αναφέρει με τη σειρά της πως το Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Υδατων έχει να δημοσιεύσει επικαιροποιημένα δεδομένα από το 2020. Ο συνδυασμός των παραπάνω με την ανομβρία και τη ξηρασία που πλήττουν το τελευταίο διάστημα τη χώρα μας, οδήγησαν στη σημερινή επικίνδυνη κατάσταση. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Βουδούρη: «έχει αλλάξει το μοντέλο των βροχοπτώσεων, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Τον περασμένο Νοέμβριο στην Χαλκιδική έπεσαν 300 χιλιοστά βροχής μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, ποσό που υπό κανονικές συνθήκες σημειώνεται μέσα σε μήνες. Οι ραγδαίες βροχοπτώσεις και τα πλημμυρικά φαινόμενα αλλάζουν το μοντέλο της απορρόφησης του νερού από το έδαφος, μιας και σε μια ραγδαία βροχόπτωση, απορροφάται πολύ μικρό μέρος του νερού, το υπόλοιπο πηγαίνει στη θάλασσα». Και ποιες είναι οι λύσεις στο πρόβλημα; Ο κ. Βουδούρης τις συνοψίζει στις εξής: «Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα έργα υποδομής. Υπάρχουν φράγματα που ξεκίνησαν πριν από 30 χρόνια και ακόμα δεν έχουν τελειώσει, λείπουν πάντα τα χρονοδιαγράμματα. Οι γεωτρήσεις δεν μπορούν να μας πάνε μακριά. Επίσης, τον υπερτουρισμό δεν μπορούν να τον αντέξουν πολλές περιοχές της χώρας. Πρέπει να μπουν περιορισμοί σε αυτόν τον τομέα. Οι νέες τουριστικές μονάδες, για παράδειγμα, θα πρέπει αναγκαστικά να διαθέτουν υποδομές συλλογής υφάλμυρου νερού αν θέλουμε να ποτίζουμε γκαζόν και να φτιάχνουμε πισίνες. Ο τρόπος άρδευσης πρέπει να αλλάξει- πρέπει να μηδενίσουμε τις διαρροές και τις απώλειες νερού από τα παλιά δίκτυα, αντικαθιστώντας τα με νέα κλειστού τύπου δίκτυα». View full είδηση

Η κλιματική κρίση, η παρατεταμένη ανομβρία και οι αυξανόμενες ανάγκες σε νερό, τόσο για ύδρευση όσο και για άρδευση, φέρνουν στην επιφάνεια το διαρκώς οξυνόμενο πρόβλημα της διαχείρισης των υδατικών πόρων στην Ελλάδα. Οι προειδοποιήσεις των ειδικών συγκλίνουν: η χώρα εισέρχεται σε μια περίοδο κρίσιμων αποφάσεων, όπου η επάρκεια δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη, αλλά προϊόν στοχευμένου σχεδιασμού. Στο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) με τίτλο «Ερευνώντας τον εθνικό μας υπόγειο πλούτο», οι παρεμβάσεις των ομιλητών –εκπροσώπων δημόσιων φορέων, γεωτεχνικών επιστημόνων και επιχειρήσεων– ανέδειξαν τη μεγάλη εικόνα: από την ενεργοποίηση γεωτρήσεων και τα μεγάλα έργα εμπλουτισμού ταμιευτήρων, έως την ανακύκλωση νερού, την κυκλική οικονομία και την ψηφιοποίηση της αδειοδότησης, η χώρα καλείται να εφαρμόσει στην πράξη επτά κρίσιμους άξονες πολιτικής. Η διαχείριση των αποθεμάτων νερού απαιτεί πλέον θεσμική ευελιξία, επενδυτική ταχύτητα και τεχνική προσαρμοστικότητα σε τοπικό επίπεδο – με όρους βιωσιμότητας και ενεργειακής συνέργειας Η Κατερίνα Δημητρού, Προϊσταμένη Νέων Δραστηριοτήτων στη Διεύθυνση Στρατηγικής και Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ, παρουσίασε ένα σύνολο δράσεων που αποτυπώνει τη στροφή της Εταιρείας προς την κυκλική οικονομία και τη βιώσιμη διαχείριση του νερού, με λύσεις που συνδυάζουν τεχνολογία, πολεοδομική οργάνωση και ιστορική μνήμη. Στο επίκεντρο βρίσκεται η επαναδραστηριοποίηση του Αδριάνειου Υδραγωγείου – του εμβληματικού αρχαίου έργου που διατρέχει οκτώ δήμους της Αττικής, από το Ολυμπιακό Χωριό και την Κηφισιά έως το Κολωνάκι. Ήδη εντός Ιουλίου προγραμματίζεται να ξεκινήσει η παροχή ανακυκλωμένου νερού στον Δήμο Χαλανδρίου, με σκοπό την άρδευση δημόσιων πράσινων χώρων. Σταδιακά, το εγχείρημα θα επεκταθεί και σε άλλους δήμους, με την προοπτική το νερό του υδραγωγείου να διατίθεται και σε κήπους πολιτών, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης χωρικής παρέμβασης υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Αττικής. Συμπληρωματικά προς την αξιοποίηση του Αδριάνειου, η ΕΥΔΑΠ προωθεί την εγκατάσταση κινητών μονάδων καθαρισμού λυμάτων (fuer mining) για την τοπική επαναχρησιμοποίηση νερού σε αστικό περιβάλλον. Οι μονάδες αυτές αντλούν λύματα από το αποχετευτικό δίκτυο, τα καθαρίζουν σε επιτόπιες συμπαγείς εγκαταστάσεις και επαναδιοχετεύουν το καθαρό νερό τοπικά, για άρδευση πάρκων και αστικών πράσινων ζωνών. Μία τέτοια μονάδα έχει ήδη εγκατασταθεί στο φυτώριο του Δήμου Αθηναίων, ενώ άλλες δύο προγραμματίζονται στον Δήμο Μαρκοπούλου και στα πάρκα Ιλισίων και Κλωναρίδη. Στόχος είναι η εξοικονόμηση υδατικών πόρων και η σταδιακή αυτονόμηση των δήμων ως προς τη χρήση νερού για καθαρισμό και άρδευση, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα των πόλεων στην πίεση της λειψυδρίας. Η κα Δημητρού αναφέρθηκε επίσης στον συνολικό σχεδιασμό του οργανισμού για την ενίσχυση της υδροδοτικής ασφάλειας της Αττικής. Βασική παράμετρος του σχεδίου είναι η ενεργοποίηση γεωτρήσεων που βρίσκονται σε κατάσταση εφεδρείας και η ένταξή τους στον συνολικό υδροδοτικό σχεδιασμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε γεωτρήσεις της Στερεάς Ελλάδας. Ταυτόχρονα, η ΕΥΔΑΠ ωριμάζει ένα από τα μεγαλύτερα υδροδοτικά έργα των τελευταίων δεκαετιών: την ενίσχυση του ταμιευτήρα του Εύηνου μέσω της μεταφοράς υδάτων από τον Κρικελοπόταμο και τον Καρπενησιώτη. Πρόκειται για έργα με προϋπολογισμό 365 εκατ. ευρώ, τα οποία θα υλοποιηθούν σε πρώτη φάση και θα επιτρέψουν την άμεση ενίσχυση του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος. Σε δεύτερη φάση, προγραμματίζεται η αξιοποίηση της λίμνης των Κρεμαστών – της μεγαλύτερης τεχνητής λίμνης της χώρας – για τη μεταφορά νερού προς την Αττική, μέσω ενός έργου ύψους 170 εκατ. ευρώ. Από την πλευρά της ΕΑΓΜΕ, ο Βασίλειος Ζόραπας, Προϊστάμενος του Τμήματος Υδρογεωλογίας και Υδρολογίας, περιέγραψε με λεπτομέρεια τις πιέσεις που δέχονται οι υπόγειοι υδροφορείς. Όπως εξήγησε, η Αρχή συμμετέχει στο εθνικό δίκτυο παρακολούθησης υπόγειων νερών, παρατηρώντας τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά χαρακτηριστικά. Οι πιο σοβαρές ενδείξεις ανησυχίας εντοπίζονται στη Νότια και Ανατολική Ελλάδα – Κρήτη, Πελοπόννησος, Κυκλάδες, Ανατολική Αττική– όπου οι βροχοπτώσεις έχουν μειωθεί κατά 20% τα τελευταία πέντε υδρολογικά έτη. Στο ίδιο διάστημα, χάθηκε το ισοδύναμο ενός ολόκληρου έτους από την υδρολογική αναπλήρωση. Στους ταμιευτήρες του Μόρνου και του Ευήνου, η απορρόφηση των βροχοπτώσεων φέτος ανέρχεται μόλις στο 20% των ετήσιων αναγκών. Στα νησιά του Ιονίου, η γεωλογία καθιστά δύσκολη την αποθήκευση υδάτων, ενώ η συγκυρία των χαμηλών βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων οδηγεί σε ασφυκτικές πιέσεις. Από την εξίσωση φυσικά δεν βγαίνει και η κακή διαχείριση των υδατικών πόρων σε συγκερασμό με τις απαρχαιωμένες υποδομές. View full είδηση

Σε μια συνολική μεταρρύθμιση στον τομέα των υδάτων προσανατολίζεται η κυβέρνηση όσο οι δυσοίωνες προβλέψεις για τη λειψυδρία πυκνώνουν και η κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων συνεχίζεται. Λειψυδρία: Μελέτη της Deloitte για τη διαχείριση των υδάτων Τη βάση για τη διαμόρφωση της νέας εθνικής στρατηγικής για το νερό θα αποτελέσει, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, μελέτη της Deloitte που υλοποιήθηκε για λογαριασμό της κυβέρνησης, η οποία αποτυπώνει τη σημερινή κατάσταση και εξετάζει πιθανά σενάρια που μπορεί να επαναπροσδιορίσουν τη διαχείριση των υδάτων για ύδρευση και άρδευση, ξεκαθαρίζοντας τις αρμοδιότητες των εμπλεκομένων οργανισμών. Μάλιστα, την περασμένη Παρασκευή 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε μεγάλη σύσκεψη στο Μέγαρο Μποδοσάκη υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Κωστή Χατζηδάκη για τη διαχείριση του νερού και την άμεση ανάγκη λήψης μέτρων για τη λειψυδρία. Οδικός χάρτης Από τις βασικές απαιτήσεις της μεταρρύθμισης είναι η κατάρτιση ενός οδικού χάρτη με τα αναγκαία έργα και τις δράσεις για τη διαχείριση των υδάτων αλλά και η διασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών πόρων. Σύμφωνα με την αποτύπωση που έγινε, συνολικά για τα έργα ύδρευσης και άρδευσης απαιτούνται 10,24 δισ. ευρώ, με βάση τα στοιχεία του 2022 που αναμένεται να επικαιροποιηθούν εντός του 2025. Σε αυτά δεν περιλαμβάνονται τα 500-700 εκατ. ευρώ (ανάλογα με τα έργα που τελικά θα προκριθούν) τα οποία απαιτούνται για να «ξεδιψάσει» η Αττική. Πέρα από το Λεκανοπέδιο, η μελέτη αναδεικνύει ως κρίσιμες περιοχές εκείνες των νησιών του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων νήσων, την Κρήτη, τη Θεσσαλία και την Πελοπόννησο, λαμβάνοντας υπόψη τον πληθυσμό σε κάθε υδάτινο διαμέρισμα της χώρας και το κλίμα. Η χρηματοδότηση Οσο για τους αναγκαίους πόρους, θα αναζητηθεί η δυνατότητα λήψης χρηματοδότησης. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μπορεί να παρέχει χρηματοδότηση δύο-τριών δισ. ευρώ ανά έτος για έργα που σχετίζονται με τη διαχείριση των υδάτων (δίκτυα, φράγματα κ.λπ.) σε νομικές οντότητες με τη μορφή Ανώνυμων Εταιρειών (ΑΕ). Ωστόσο, θα πρέπει να διαθέτουν πιστοληπτική ικανότητα και να ελέγχονται από κάποιον ρυθμιστή, γεγονός που δεν ισχύει σήμερα για την πλειονότητα των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης – αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και των τοπικών γενικών και τοπικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (ΓΟΕΒ – ΤΟΕΒ). Η μεταρρύθμιση Η πολυδιάσπαση των αρμοδιοτήτων αναδεικνύει την αδυναμία διαχείρισης των υδάτων, καθώς προκύπτουν ζητήματα με τη διαχειριστική επάρκεια και την οικονομική βιωσιμότητα των φορέων. Επιπλέον, τα έργα σχεδιάζονται μεμονωμένα και όχι στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής, γεγονός που συνεπάγεται αποσπασματικές λύσεις, καθυστερήσεις στην υλοποίησή τους και χαμηλή ταχύτητα απορρόφησης κοινοτικών πόρων. Γι’ αυτό οι μελετητές προτείνουν η μεταρρύθμιση να περιλαμβάνει το σύνολο των οργανισμών. Νέα οντότητα Το επικρατέστερο από τα πέντε σενάρια που εξετάστηκαν προτείνει τη δημιουργία μιας νέας νομικής οντότητας με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας για κάθε Λεκάνη Απορροής Ποταμού (συνολικά υφίστανται 45 ΛΑΠ στην Ελλάδα) ή για κάθε γεωγραφική περιοχή. Αυτές οι εταιρείες θα αναλάβουν την υλοποίηση των νέων έργων και θα έχουν στην ιδιοκτησία τους τα υφιστάμενα έργα. Ουσιαστικά, σε κάθε περιοχή που θα οριστεί, όλες οι ΔΕΥΑ και οι ΤΟΕΒ θα πρέπει να εισφέρουν τα πάγια περιουσιακά τους στοιχεία και τις υποχρεώσεις τους και θα συμμετέχουν μετοχικά στη νέα νομική οντότητα που θα συσταθεί. Παράλληλα, θα υπογράφουν και μια συμφωνία για την παροχή των διαφόρων υπηρεσιών όπως είναι π.χ. η είσπραξη οφειλών κ.λπ. Επίσης, στη συγκεκριμένη εταιρεία θα εισφέρουν τα μεγάλα έργα που διαχειρίζονται στην περιοχή και οι φορείς του Δημοσίου, δηλαδή φράγματα, δίκτυα και άλλες υποδομές. Το σκεπτικό είναι η συγκέντρωση των παγίων να δημιουργεί μια Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση (ΡΠΒ) και να φέρνει έσοδα στη νέα εταιρεία. Έτσι, όλες αυτές οι νέες νομικές οντότητες που θα δημιουργηθούν θα καταλήξουν με αξία ενεργητικού μεγαλύτερη από τις υποχρεώσεις τους και σε συνδυασμό με τη σταθερή ροή εσόδων από τη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση θα διασφαλίζουν την πιστοληπτική ικανότητά τους ώστε να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την ΕΤΕπ, δίχως να επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος. Στα υπόλοιπα τέσσερα σενάρια περιλαμβάνεται το «business as usual» το οποίο δεν επιλύει κανένα πρόβλημα. Ενα δεύτερο προτείνει τη δημιουργία ενός νέου Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου ανά περιοχή ή Λεκάνη Απορροής Ποταμού που θα αναλάβει τη διαχείριση του νερού, των παγίων υδροληψίας και μεταφοράς νερού αλλά όχι το δίκτυο διανομής, τις Μονάδες Επεξεργασίας Νερού (ΜΕΝ) και τα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ). Η εφαρμογή του, σύμφωνα με τους μελετητές, θα διευκολύνει μεν τη διαχείριση των έργων και την επίτευξη οικονομίας κλίμακας αλλά όχι τη χρηματοδότηση. «Ομπρέλα» Δυσκολίες χρηματοδότησης και αμφίβολη πιστοληπτική ικανότητα εντοπίζονται στο τρίτο σενάριο σύμφωνα με το οποίο μια εύρωστη οικονομικά ΔΕΥΑ θα έχει υπό την «ομπρέλα» της τους υπόλοιπους φορείς της περιοχής και τα πάγιά τους. Οσο για την τέταρτη πρόταση, οι ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ και δήμοι διατηρούν τα πάγιά τους και δημιουργείται μια Ανώνυμη Εταιρεία που αναλαμβάνει την υλοποίηση των νέων έργων. Σε αυτό το σενάριο η διαχείριση των υδάτων παραμένει κατακερματισμένη και το πρόβλημα μετατίθεται στο μέλλον. Συνολικά τα έργα, τα πάγια και οι επενδύσεις σε όλη τη χώρα εκτιμώνται σε 15-20 δισ. ευρώ. Μόνο τα πάγια των ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και ΟΑΚ (Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης) ανέρχονται αθροιστικά περίπου στο 1 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη καταλήξει στο πλαίσιο της νέας μεταρρύθμισης και αξιολογεί τις προτάσεις της Deloitte προκειμένου να διαμορφώσει μια μεταρρύθμιση που θα φέρει τις λιγότερες αντιδράσεις σε τοπικό επίπεδο. Αλλωστε, μια… πρόγευση πήρε κατά τη διαβούλευση του αρχικού κειμένου του νομοσχεδίου για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης που πρότεινε συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ και άλλων οργανισμών το οποίο τελικά «λειάνθηκε» μετά τις αντιδράσεις. Task Force Γι΄ αυτό προτείνεται η δημιουργία μιας Task Force επικοινωνίας για την ενημέρωση του κοινού σε όλες τις φάσεις της μεταρρύθμισης καθώς η συμφωνία με την τοπική κοινωνία αποτελεί το βασικό ζητούμενο κατά την εκτέλεση των έργων που θα προχωρήσουν και την τήρηση του χρονοδιαγράμματος. Κι αυτό διότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα σε σχέση με την επάρκεια των υδάτινων πόρων πολλαπλασιάζονται. Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση των απολήψεων νερού για ύδρευση κατά 139% την περίοδο 2001-2022 λόγω της τουριστικής δραστηριότητας, της ανόδου της κατά κεφαλήν κατανάλωσης, της κλιματικής αλλαγής και των διαρροών στα δίκτυα διανομής που φτάνουν – και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν – το 50%. Επιπλέον, στην αρδευόμενη ελληνική γη καταναλώνεται ο μεγαλύτερος όγκος νερού ανά εκτάριο στην ΕΕ. Προβλέπεται αύξηση του κόστους νερού Η μελέτη της Deloitte αποτυπώνει και το κόστος του νερού, βάσει των στοιχείων της EurEau, δηλαδή της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εθνικών Συνδέσμων Υπηρεσιών Υδρευσης, η οποία εκπροσωπεί εταιρείες από 33 χώρες. Οπως αναφέρεται, στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί (ενδεχομένως άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου) λαμβάνοντας υπόψη τους εξής παράγοντες: Ανάκτηση κόστους και έργων σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Οι δύο εταιρείες εξυπηρετούν την Αττική και τη Θεσσαλονίκη, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας και η όποια αύξηση θα επηρεάσει τον μέσο όρο της τιμής του νερού. Ανάκτηση κόστους αλλά και μη βιώσιμη λειτουργία των ΔΕΥΑ και των ΤΟΕΒ. Πολλές επιχειρήσεις ύδρευσης ή οργανισμοί εγγείων βελτιώσεων δεν μπορούν να καλύψουν τα λειτουργικά τους κόστη. Ανάκτηση κόστους για νέα έργα που δεν συμβάλλουν στην αύξηση των υδάτινων πόρων όπως είναι η ψηφιοποίηση των δικτύων, η λογιστική παρακολούθηση κ.λπ. Ανάκτηση κόστους για έργα που συμβάλλουν στην αύξηση του διαθέσιμου πόσιμου ή αρδευτικού νερού, όπως φράγματα, δίκτυα κ.ά. Ο υπολογισμός Μάλιστα, η αύξηση του κόστους, σύμφωνα με τη μελέτη, ενδέχεται να είναι ανισοβαρής και να επιβαρύνει περισσότερο περιοχές της χώρας με προβλήματα λειψυδρίας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να αποτυπωθεί σε κοινή βάση το κόστος νερού υπολογίστηκε ο λόγος του κόστους προς τον μέσο μισθό κάθε κράτους (βάσει της Eurostat 2023). Όπως προκύπτει, η Ελλάδα παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ξεπερνά όμως τις τιμές σε άλλες χώρες όπως στην Ιταλία, στην Ισπανία και στην Αυστρία. Ειδικότερα, σε ένα βασικό σενάριο ενδέχεται να φτάσει τα 8,35 ευρώ ανά κυβικό μέτρο (m3), από τα χαμηλότερα στην ΕΕ, όταν στην Ουγγαρία μπορεί να φτάσει τα 17,16 ευρώ και στην Πολωνία τα 15,23 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση σήμερα στην Ελλάδα, με μέσο ετήσιο μισθό 17.013 ευρώ, το κόστος είναι 1,30 ευρώ/m3, στην Ιταλία με μέσο μισθό 32.749 ευρώ το κόστος είναι 2,10 ευρώ/m3, στην Ισπανία με μέσο μισθό 32.587 ευρώ το κόστος είναι 2,27 ευρώ/m3 και στην Αυστρία με μέσο μισθό 54.508 ευρώ το κόστος είναι 3,70 ευρώ/m3, ενώ στη Νορβηγία στα 6,24 ευρώ/m3 με μέσο μισθό 45.798 ευρώ και στη Δανία 9,32 ευρώ/m3 με μέσο μισθό 67.604 ευρώ. View full είδηση

Η λειψυδρία αποτελεί σήμερα μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και συνολικά η Νότια Ευρώπη. Δεν πρόκειται πλέον για παροδικά ή εποχικά φαινόμενα, αλλά για μια διαρκώς εντεινόμενη απειλή με μακροχρόνιες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες. Η λειψυδρία πλήττει την αγροτική παραγωγή, τον τουρισμό, τα αστικά κέντρα και τη δημόσια υγεία, ενώ αναδεικνύει με οξύτητα τα διαρθρωτικά προβλήματα στον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε το πολυτιμότερο φυσικό μας αγαθό: το νερό. Το ελληνικό πρόβλημα και η γεωγραφία της κρίσης Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα παράδοξο. Παρότι δεν ανήκει στα κράτη με τον χαμηλότερο ετήσιο υδρολογικό κύκλο, εμφανίζει περιοχές με εξαιρετικά υψηλό υδατικό στρες. Αυτό οφείλεται στην άνιση κατανομή των βροχοπτώσεων, στη γεωγραφική ασυμμετρία ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση του νερού, στην υπεράντληση των υπόγειων υδροφορέων, στις υψηλές απώλειες των δικτύων και στην απουσία ολοκληρωμένης διαχείρισης ανά λεκάνη απορροής. Περιοχές που πλήττονται έντονα: • Κυκλάδες & Δωδεκάνησα: Μικρά νησιά χωρίς φυσικούς ταμιευτήρες, με ελάχιστα υπόγεια αποθέματα. Η υδροδότηση στηρίζεται σε μονάδες αφαλάτωσης, οι οποίες συχνά λειτουργούν με τεχνικά προβλήματα, ή μέσω υδροφόρων πλοίων, κάτι που επιβαρύνει το περιβάλλον και τα δημοτικά ταμεία. • Ανατολική Κρήτη: Η μείωση των βροχοπτώσεων, σε συνδυασμό με την τουριστική πίεση, έχει δημιουργήσει σοβαρά ζητήματα επάρκειας. Οι υδροφόροι ορίζοντες υποχωρούν δραματικά και οι αγρότες στρέφονται σε όλο και βαθύτερες γεωτρήσεις. • Θεσσαλία: Περιοχές όπως η Καρδίτσα και ο Τύρναβος, λόγω της εντατικής γεωργίας και του αρδευτικού μοντέλου, έχουν οδηγηθεί σε υπεράντληση με καταστροφικές συνέπειες στη δομή των εδαφών και στη βιωσιμότητα της παραγωγής. • Ανατολική Πελοπόννησος: Σε περιοχές όπως η Λακωνία και η Αργολίδα, η υδατική ανεπάρκεια απειλεί όχι μόνο την αγροτική παραγωγή αλλά και τη βασική ύδρευση, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι πολιτικές του ΥΠΕΝ: Από τη θεωρία στην εφαρμογή Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) έχει παρουσιάσει μια σειρά από δράσεις που επιχειρούν να δημιουργήσουν τις βάσεις για μια νέα στρατηγική στον τομέα των υδάτων. Το 2023 ξεκίνησε η αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων, με βασική στόχευση την κλιματική ανθεκτικότητα και την προστασία των υπόγειων υδροφορέων. Κύριες πρωτοβουλίες του ΥΠΕΝ: • Έργα τηλεμετρίας και ελέγχου κατανάλωσης: Επιδοτείται η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών και αισθητήρων πίεσης στα δίκτυα ύδρευσης, ώστε να εντοπίζονται οι διαρροές και να μειώνονται οι απώλειες. • Αναβάθμιση των γεωτρήσεων και των ΤΟΕΒ: Με στόχο τον έλεγχο της κατανάλωσης νερού και την αποδοτική χρήση για άρδευση. • Κατασκευή υποδομών για την ανακύκλωση υδάτων: Κυρίως σε βιομηχανικές ζώνες και μεγάλους Δήμους. • Αφαλάτωση με πράσινη ενέργεια: Χρηματοδοτούνται πιλοτικά προγράμματα σε νησιωτικές περιοχές με χρήση ΑΠΕ για τη μείωση του κόστους λειτουργίας. Χρηματοδοτικά Εργαλεία: • “Αντώνης Τρίτσης”: Περιλαμβάνει άξονες για δίκτυα ύδρευσης, διαχείριση αποθεμάτων και τεχνολογική αναβάθμιση των ΔΕΥΑ. • RRF – Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Χρηματοδοτεί αφαλατώσεις, ανακύκλωση νερού και «έξυπνες» υποδομές. • ΕΣΠΑ 2021–2027: Εντάσσει έργα σε περιφερειακό και τομεακό επίπεδο που σχετίζονται με τη βιώσιμη διαχείριση υδάτων. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην πρώτη γραμμή, χωρίς πυξίδα Οι Δήμοι αποτελούν το βασικότερο σημείο επαφής των πολιτών με το πρόβλημα της λειψυδρίας. Ωστόσο, η διαχειριστική και τεχνική τους επάρκεια ποικίλλει δραματικά. Δήμοι που διαθέτουν οργανωμένες ΔΕΥΑ και τεχνικές υπηρεσίες έχουν προχωρήσει σε έργα αντικατάστασης δικτύων, παρακολούθησης διαρροών και δημιουργίας μικρών μονάδων αφαλάτωσης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η Σίφνος, η Κως και η Κάλυμνος. Αντίθετα, δεκάδες μικροί Δήμοι στερούνται ακόμη και βασικής τεχνικής τεκμηρίωσης για να ενταχθούν σε προγράμματα. Οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης (ΔΕΥΑ) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους λειτουργίας και της περιορισμένης κρατικής επιχορήγησης. Πολλοί Δήμοι έχουν ξεκινήσει ενημερωτικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης, ωστόσο παραμένει ζητούμενο ο σχεδιασμός ολοκληρωμένων Σχεδίων Διαχείρισης Νερού σε επίπεδο Δήμου ή διαδημοτικών συνεργασιών ανά λεκάνη απορροής. Η ευρωπαϊκή διάσταση: Από την πρόληψη στη νομοθετική δέσμευση Η πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «Τα ύδατα στην Ευρώπη: Βασικές προκλήσεις και λύσεις της ΕΕ», έρχεται να τονίσει ότι η κρίση του νερού αποτελεί ευρωπαϊκό πρόβλημα με εθνικές προεκτάσεις. Κεντρικά σημεία: • Το 20% της ΕΕ βρίσκεται σε κατάσταση υδατικού στρες, ενώ προβλέπεται ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σημαντικά έως το 2030. • Η επαναχρησιμοποίηση νερού για άρδευση και βιομηχανική χρήση πρέπει να αυξηθεί κατά 40%. • Η οδηγία για τα υπόγεια ύδατα θα γίνει αυστηρότερη, απαιτώντας καλύτερη χαρτογράφηση, ψηφιακή παρακολούθηση και αναφορές από τα κράτη μέλη. • Ο ρόλος των τοπικών αρχών αναδεικνύεται κρίσιμος: μέσω των Περιφερειακών Ταμείων, των προγραμμάτων LIFE και Horizon Europe προωθείται η τεχνική υποστήριξη των Δήμων. Επιπλέον, η ΕΕ καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αυστηρότερη εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», να περιορίσουν τη βιομηχανική ρύπανση και να ενισχύσουν τη συμμετοχικότητα στη διαχείριση του υδάτινου πόρου, με εργαλεία διαβούλευσης σε τοπικό επίπεδο. Συμπεράσματα: Ώρα για αλλαγή παραδείγματος Η λειψυδρία δεν είναι πλέον ένα φυσικό φαινόμενο που αφορά μόνο τους γεωπόνους ή τις ΔΕΥΑ. Είναι ένα πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα που απαιτεί: • Εθνικό σχέδιο διαχείρισης με βάση τις λεκάνες απορροής • Θεσμική ενίσχυση των ΔΕΥΑ και τεχνική υποστήριξη των μικρών Δήμων • Διαδημοτικές συνεργασίες και συμμετοχή των πολιτών στη χάραξη τοπικών πολιτικών για το νερό • Επένδυση σε καινοτομία, ψηφιακή παρακολούθηση και πράσινη τεχνολογία Η πρόσβαση σε καθαρό και επαρκές νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Οι ΟΤΑ, το ΥΠΕΝ και η ΕΕ έχουν πλέον την υποχρέωση να το διασφαλίσουν, όχι μόνο για τις παρούσες, αλλά και για τις επόμενες γενιές. Το νερό είναι ζωή – και η διαχείρισή του είναι καθρέφτης της πολιτικής μας ωριμότητας και της κοινωνικής μας υπευθυνότητας. View full είδηση

Πάνω από 10 δισ. ευρώ θα πρέπει να δαπανήσει η Ελλάδα μέχρι το 2030 με σκοπό να καταφέρει να αντιμετωπίσει το μείζον ζήτημα της λειψυδρίας, όπως παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Workshop, με τίτλο «Στρατηγικές Αντιμετώπισης της Λειψυδρίας: Πρόληψη & Προετοιμασία». Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, το ΥΠΕΝ και η ΕΥΔΑΠ παραμένουν εγκλωβισμένοι σε έναν διαρκή κύκλο συζητήσεων και διαβουλεύσεων, αναζητώντας το καταλληλότερο μοντέλο λύσεων για τα νησιά, αλλά και ειδικά για την Αθήνα. Άνθρωπος με γνώση του θέματος ανέφερε χαρακτηριστικά πως το τελικό μοντέλο των έργων θα είναι αναμφίβολα συνδυαστικό, ωστόσο στο εσωτερικό του διαλόγου κυριαρχούν δύο διακριτές σχολές σκέψης. Στο τραπέζι για να λυθεί το υδροδοτικό πρόβλημα της Αθήνας βρίσκεται αφενός το έργο των Κρεμαστών, το οποίο προτείνεται ως μια μακροπρόθεσμη και διαρθρωτική λύση, και αφετέρου τα έργα αφαλάτωσης, τα οποία –παρά το υψηλό λειτουργικό τους κόστος– κερδίζουν σταθερά έδαφος, προσελκύοντας το βλέμμα του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Ενώ κάποιοι θεωρούν πως η επέκταση του υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας μέχρι τη λίμνη των Κρεμαστών μπορεί να γίνει μέσα σε δύο χρόνια και να αντιμετωπιστεί έτσι άμεσα το πρόβλημα της λειψυδρίας, κάποιοι έχουν διαφορετική άποψη. Όπως εξηγούν, η εμπειρία από τα έργα κατασκευής των δικτύων αποχέτευσης και των βιολογικών καθαρισμών στην Ανατολική Αττική δείχνει πως τελικά μπορεί να χρειαστούμε μέχρι και οκτώ χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η επέκταση προς τη λίμνη Κρεμαστών. Στο τέλος φαίνεται πως θα επικρατήσει μια ενδιάμεση λύση με συμμετοχή και της αφαλάτωσης. Ο Χάρης Σαχίνης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο αξιοποίησης της τεχνολογίας αφαλάτωσης ως λύση ενίσχυσης της υδροδοτικής επάρκειας, τόνισε ότι η διαδικασία θα μπορούσε να προχωρήσει με απλό και διαφανή τρόπο μέσω διαγωνισμού. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «να βγουν τα σημεία και να αφήσουμε τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τις προσφορές τους». Με τον τρόπο αυτό, εκτιμά ότι η υλοποίηση θα είναι πιο γρήγορη και τα κόστη πιο ανταγωνιστικά, ενώ δεν θα απαιτηθεί η κατασκευή νέων υποδομών για τη σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο. Μεταξύ των ενδιαφερομένων περιλαμβάνονται ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι καθώς και ισραηλινές εταιρείες με σχετική εξειδίκευση. Το δεύτερο φλέγον ζήτημα που αναδεικνύεται είναι το ποιος τελικά «θα πληρώσει τον λογαριασμό γι’ αυτά τα έργα». Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν στο energygame.gr πως το ερώτημα αυτό κυριαρχεί στις συζητήσεις του ΥΠΕΝ και της ΕΥΔΑΠ, με δεδομένο το γεγονός πως στον δημόσιο προϋπολογισμό δεν υπάρχουν διαθέσιμα 10 δισεκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των σχετικών επενδύσεων. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο κρίσιμο αυτό σκέλος, χαρακτηρίζοντας την εξεύρεση των απαραίτητων κονδυλίων ως τον δεύτερο θεμελιώδη πυλώνα της εθνικής στρατηγικής απέναντι στη λειψυδρία. Η αναζήτηση και διάθεση πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την ενίσχυση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων υποδομών αποτελεί μια δύσκολη πρόκληση, την οποία όμως η χώρα δεν μπορεί πλέον να αναβάλει. «Δεν υπάρχει πια χρόνος να μην γίνουν αυτές οι επενδύσεις», τόνισε χαρακτηριστικά, θέτοντας με σαφήνεια την αναγκαιότητα άμεσης κινητοποίησης όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Σύμφωνα με τον κ. Βαρελίδη είναι απολύτως αναγκαίο οι ίδιοι οι πάροχοι να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να στέκονται απλώς ως παρατηρητές, αλλά πρέπει να συνδράμουν ενεργά και να συμμετάσχουν στην υλοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αυξήσεις στην τιμολόγηση του νερού. Η αντιμετώπιση της λειψυδρίας και η αναβάθμιση των υποδομών, πρόσθεσε, απαιτούν συλλογική ευθύνη και ουσιαστική εμπλοκή όλων των εμπλεκομένων. Η συνεισφορά αυτή, όπως εξηγεί, δεν είναι απαραίτητα οριζόντια, αλλά σε ορισμένες περιοχές θα μεταφραστεί αναγκαστικά σε αύξηση της τιμής του νερού. Όπου οι διαρροές φτάνουν σε εξωφρενικά επίπεδα –όπως για παράδειγμα με παρόχους που δηλώνουν 99% μη τιμολογούμενο νερό– το κόστος της απώλειας αυτής δεν μπορεί πλέον να μετακυλίεται μόνο στον κρατικό προϋπολογισμό. Η αντιμετώπιση του φαινομένου απαιτεί επενδύσεις, και αυτές χρειάζονται χρήματα. Παράλληλα, τονίζει πως η ορθολογική τιμολόγηση του νερού δεν πρέπει να ιδωθεί ως τιμωρία για τους πολίτες, αλλά ως μοχλός εξορθολογισμού και εξοικονόμησης πόρων. Όπου υπάρχει διαρροή 60% και αυτή μειωθεί στο 30%, η εξοικονόμηση είναι τεράστια και ενισχύει έμπρακτα τη βιωσιμότητα του συστήματος. Άρα, η ευθύνη των παρόχων δεν εξαντλείται στη διαχείριση, αλλά επεκτείνεται και στη συμβολή τους στο χρηματοδοτικό σκέλος. «Το νερό είναι δημόσιο αγαθό αλλά δεν είναι δωρεάν – και αυτό πρέπει να ενσωματώνεται και στην τιμή του», ήταν το σαφές μήνυμα του Βαρελίδη. Η γεωγραφική ιδιομορφία της Ελλάδας, με τον έντονα νησιωτικό χαρακτήρα και τους ορεινούς όγκους, συνιστά μια διαρκή πρόκληση για την καθολική, ισότιμη και αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών ύδρευσης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο Πέτρος Βαρελίδης ανέδειξε την ανάγκη έμπρακτης στήριξης προς τους μικρούς και αδύναμους παρόχους, ώστε να αποκτήσουν τις δυνατότητες και τα μέσα που απαιτεί η σύγχρονη εποχή. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο αυξημένο ενεργειακό κόστος, το οποίο –όπως υπογράμμισε– διαφοροποιείται σημαντικά από περιοχή σε περιοχή και επιβαρύνει δυσανάλογα τη λειτουργία πολλών δικτύων. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τη νοοτροπία πως «κάποιος άλλος θα δώσει τη λύση». Το κάθε δίκτυο, όπως είπε, πρέπει να αξιολογήσει τις δυνατότητές του και να δράσει: «Το κόστος για κάθε πάροχο είναι διαφορετικό. Δεν μπορείς απλά να περιμένεις να μειωθεί το κόστος. Πρέπει να δεις τι μπορείς να κάνεις». Στο ολοένα και πιο ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί η κλιματική κρίση, έχουν πληθύνει τα μπρα ντε φερ μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και της ΕΥΔΑΠ απέναντι στην λειψυδρία. Η Αθήνα, η πρωτεύουσα είναι μία περιοχή που βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της σύγκρουσης. Όπως αποκάλυψε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ Χάρης Σαχίνης στο πλαίσιο του ίδιου Workshop «έχουμε νερό για ακόμα δυόμιση χρόνια, εφόσον συνεχιστεί η ίδια υδρολογική συμπεριφορά. «Έχει έρθει η ώρα να περάσουμε στις δράσεις». Το ζητούμενο, όπως αναφέρθηκε, είναι να επεκταθεί το σημερινό υδατικό απόθεμα ώστε να καλύπτει 3–4 χρόνια αντί για 2,5, δίνοντας το περιθώριο να ωριμάσουν τα απαραίτητα έργα. Παράλληλα, αναμένονται επενδύσεις για τον περιορισμό των διαρροών στο δίκτυο ύδρευσης, το οποίο διακινεί περίπου 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Σημειώνεται πως η ΕΥΔΑΠ έχει προτείνει διάφορες λύσεις όπως τη μεταφορά νερού με πλοία από τον Αχελώο, την κατασκευή αφαλατώσεων, την επαναλειτουργία γεωτρήσεων, την αξιοποίηση υπόγειων υδροφορέων κ.ά. Ωστόσο, ως μόνιμη λύση που θα εξασφαλίσει την υδροδότηση της Αττικής για δεκαετίες έχει προτείνει τα έργα διασύνδεσης των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη με τον ταμιευτήρα του Ευήνου, ώστε να αξιοποιηθούν νερά από τα Κρεμαστά, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 534 εκατ. ευρώ. Η Ελλάδα αντλεί διδάγματα από τη διεθνή εμπειρία «Η λειψυδρία στο Ισραήλ είναι η κανονικότητα», τόνισε ο Giora Shaham, πρώην Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Αρχής Υδάτων του Ισραήλ, παρουσιάζοντας την εντυπωσιακή εμπειρία της χώρας του στην ολιστική διαχείριση υδάτινων πόρων. Σε μια ομιλία γεμάτη αριθμούς, παραδείγματα, αλλά και πολιτικές αιχμές, ο Shaham μετέφερε στους συμμετέχοντες του συνεδρίου στην Ελλάδα την εικόνα μιας χώρας που όχι μόνο επιβίωσε στη σκιά της ερήμου, αλλά εξελίχθηκε σε παγκόσμιο ηγέτη στη βιώσιμη διαχείριση του νερού. Σήμερα, πάνω από το 50% του νερού που χρησιμοποιείται στο Ισραήλ προέρχεται από επαναχρησιμοποιημένα λύματα και από υφάλμυρο ή θαλασσινό νερό που έχει υποστεί αφαλάτωση. Η αφαλάτωση καλύπτει ήδη το 57% της ζήτησης, ποσοστό που αναμένεται να ξεπεράσει το 60% μέχρι το 2050. Οι Ισραηλινοί δεν αντιμετώπισαν ποτέ το δίλημμα «επαναχρησιμοποίηση ή αφαλάτωση». «Δεν έχεις επιλογή, τα χρειάζεσαι όλα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Shaham, εξηγώντας ότι το δίκτυο ύδρευσης της χώρας βασίζεται σε πέντε τύπους νερού: φυσικό, επεξεργασμένο, υφάλμυρο, αφαλατωμένο από υφάλμυρες πηγές και αφαλατωμένο θαλασσινό. Με έμφαση στην ανθεκτικότητα, το Ισραήλ έχει δημιουργήσει μια ενιαία εθνική υδροδοτική υποδομή, ένα grid που συνδέει όλες τις περιοχές, μεταφέροντας νερό από πηγές πλεονασμάτων σε περιοχές με ελλείψεις. Το δίκτυο αυτό επιτρέπει την ανακατανομή των πόρων σε περιόδους ξηρασίας ή κρίσης, προσφέροντας την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα. Παράλληλα, το 85% των επεξεργασμένων λυμάτων επαναχρησιμοποιείται – το υψηλότερο ποσοστό παγκοσμίως – κυρίως στη γεωργία. Όπως υπογράμμισε ο Shaham, αυτή η στρατηγική δεν προστατεύει μόνο τους φυσικούς πόρους, αλλά παράγει περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Η προσέγγιση της χώρας στη συντήρηση του υδάτινου ισοζυγίου δεν περιορίζεται σε υποδομές. Η μείωση των απωλειών στο δημοτικό δίκτυο από 25%-30% σε μόλις 8% τα τελευταία 20 χρόνια, οφείλεται σε εκτεταμένες τεχνικές παρεμβάσεις, ελέγχους διαρροών και μηχανική ακρίβεια. Η τιμολογιακή πολιτική παίζει, επίσης, ρόλο: τα τιμολόγια είναι διαβαθμισμένα, αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος του νερού και αποτρέπουν τη σπατάλη. Όπως σημείωσε ο Shaham, «η διατήρηση μιας κουλτούρας εξοικονόμησης είναι αποτέλεσμα τεσσάρων στρατηγικών: μηχανικής, εκπαίδευσης, τιμολογιακής πολιτικής και συνείδησης». Στο τέλος της παρουσίασής του, ο Giora Shaham απηύθυνε έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα προς τις χώρες που τώρα αρχίζουν να σχεδιάζουν την υδατική τους στρατηγική – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. «Χρειάζονται πολλά χρόνια για να χτιστεί ένα εθνικό σύστημα. Μην βασίζεστε στις βροχές. Μην επιλέγετε μεταξύ λύσεων – χρησιμοποιήστε όλες. Και κυρίως: εμπλέξτε το κοινό. Χωρίς τους πολίτες, δεν υπάρχει ανθεκτικότητα». Την ώρα που και στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ο δημόσιος διάλογος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε χθες με συντριπτική πλειοψηφία τις θέσεις του για τη νέα Στρατηγική Ανθεκτικότητας στο Νερό, την οποία αναμένεται να παρουσιάσει η Κομισιόν πριν από το καλοκαίρι του 2025. Μεταξύ των βασικών αξόνων της έκθεσης περιλαμβάνεται η θέσπιση δεσμευτικών στόχων ανά τομέα και ανά λεκάνη απορροής για την αποδοτικότητα στη χρήση του νερού και τον περιορισμό της υπεράντλησης, η δραστική μείωση της ρύπανσης από χημικά και φαρμακευτικά κατάλοιπα –συμπεριλαμβανομένης της πλήρους κατάργησης των PFAS– και η ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και αντίδρασης σε ξηρασία, λειψυδρία και πλημμύρες. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές ζητούν αφιερωμένη χρηματοδότηση και επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα συστήματα εντοπισμού διαρροών σε πραγματικό χρόνο, η έξυπνη άρδευση και η ανακύκλωση νερού. View full είδηση

Ένα ιδιαίτερα απαιτητικό καλοκαίρι προβλέπεται ως προς την διαχείριση των υδατικών πόρων, αλλά και της λειψυδρίας σε ορισμένες περιοχές. Αυτό υπογραμμίζει σε συνέντευξη της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δρ. Ελισάβετ Φελώνη, Υδρολόγος - διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, τονίζοντας ότι οι περιοχές που αντιμετωπίζουν ήδη τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι τα νησιά -όχι μόνο του Αιγαίου πλέον-, η Κρήτη και ορισμένα τμήματα της ανατολικής Πελοποννήσου. Για την Αττική σημειώνει ότι «οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις του φετινού χειμώνα συνέβαλαν μερικώς στην αναπλήρωση ποσοτήτων νερού που καταναλώθηκαν κατά την περασμένη ξηρή περίοδο. Ωστόσο, οι εισροές από έναν ''μέτριο'' χειμώνα δεν επαρκούν για την κάλυψη μακροχρόνιων αναγκών». Υπογραμμίζει επίσης ότι οι μονάδες αφαλάτωσης για την Αττική δεν αποτελούν ακόμη κρίσιμη ανάγκη παρά μόνο ένα μέτρο εφεδρικό. «Το φετινό καλοκαίρι θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό» Για το αν την ανησυχεί η κατάσταση για το φετινό καλοκαίρι, σχολίασε: «Τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν πως το φετινό καλοκαίρι θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό ως προς τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Παρόλο που οι βροχοπτώσεις του χειμώνα και της άνοιξης ήταν αυξημένες σε ορισμένες περιοχές σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα ξηρά υδρολογικά έτη, το υδατικό διαθέσιμο είναι περιορισμένο. Ο χειμώνας ήταν γενικά ήπιος και σχετικά ξηρός, όπως σχετικά χαμηλές και οι χιονοπτώσεις που τελικά δεν βοήθησαν στην σημαντική αύξηση των αποθεμάτων τόσο στους επιφανειακούς ταμιευτήρες όσο και στους υπόγειους υδροφορείς. Οι περιοχές που αντιμετωπίζουν ήδη τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι τα νησιά -όχι μόνο του Αιγαίου πλέον-, η Κρήτη και ορισμένα τμήματα της ανατολικής Πελοποννήσου. Η άνιση κατανομή των βροχοπτώσεων, η χρόνια υπεράντληση και η περιορισμένη δυνατότητα αποθήκευσης καθιστούν τα νησιά εξαιρετικά ευάλωτα. Στην Κρήτη, το ήδη επιβαρυμένο υδρολογικό ισοζύγιο συνδυάζεται με αυξανόμενες πιέσεις, κυρίως λόγω αγροτικών αναγκών και της συνεχούς αύξησης του τουρισμού». Πόσο νερό έχει «χάσει» η Αττική - Το σχέδιο για τη λειψυδρία Για το αν αντιμετωπίζει πράγματι πρόβλημα η Αττική, είπε: «Οι βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις του φετινού χειμώνα συνέβαλαν μερικώς στην αναπλήρωση ποσοτήτων νερού που καταναλώθηκαν κατά την περασμένη ξηρή περίοδο. Ωστόσο, οι εισροές από έναν «μέτριο» χειμώνα δεν επαρκούν για την κάλυψη μακροχρόνιων αναγκών. Ενδεικτικά, αν εξετάσουμε τα συνολικά αποθέματα των τεσσάρων κύριων ταμιευτήρων που υδροδοτούν την πρωτεύουσα, παρατηρούμε ότι σε μια «καλή» υδρολογική χρονιά τα αποθέματα στα τέλη Μαρτίου συνήθως είναι πάνω από 1 δισ. κυβικά μέτρα νερού, όπως καταγράφηκαν και τον Μάρτιο του 2023». Και πρόσθεσε: «Κατόπιν, με την μετεωρολογική ξηρασία του 2023-2024, στα τέλη Μαρτίου του 2024, τα διαθέσιμα αποθέματα ήταν 930 εκατ. κυβικά, και φέτος, τον Μάρτιο του 2025, η καταγραφή έδειξε μόλις 650 εκατ. κυβικά μέτρα νερού - με γενικά φθίνουσα τάση έως σήμερα (631 εκατ. κυβικά, Μάιος 2025). Η εικόνα αυτή καταδεικνύει ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη συγκυρία. Παρότι η συνολική ετήσια κατανάλωση της Αθήνας κινείται λίγο πάνω από τα 400 εκατ. κυβικά, και δεν τίθεται άμεσο θέμα επάρκειας, αν συνεχιστούν οι ξηρές συνθήκες και δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα ενίσχυσης του υδροσυστήματος, η κατάσταση θα επιδεινωθεί σημαντικά». Η κα. Φελώνη σημείωσε πως δεν πρόκειται για μια προσωρινή «υδατική κρίση», αλλά για μια πρόκληση με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα. «Τον χειμώνα που πέρασε, στο πανεπιστήμιο πραγματοποιήσαμε πανελλαδική έρευνα για τη λειψυδρία, καθώς και ειδικά ερωτηματολόγια σε περιοχές όπως η Κρήτη, για την αξιολόγηση των καταναλωτικών συνηθειών. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά: η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών αναγνωρίζει ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι υπαρκτό στη χώρα, αν και μόνο μερικώς αισθάνεται επηρεασμένη από τις επιπτώσεις. Στην Αθήνα ειδικά, το πρόβλημα θεωρείται -εσφαλμένα- λιγότερο σημαντικό. Ταυτόχρονα, οι πολίτες δεν γνωρίζουν με ακρίβεια την ποσότητα νερού που καταναλώνουν, ούτε βέλτιστες πρακτικές εξοικονόμησης που θα μπορούσαν να υιοθετήσουν στην καθημερινότητά τους. Παρατηρείται ένα έλλειμμα ενημέρωσης και εκπαίδευσης, ενώ πάνω από το 90% δηλώνει ότι επιθυμεί σχετική πληροφόρηση - τόσο μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, όσο και μέσω δράσεων για τους πολίτες και τους αγρότες» σημείωσε. «Φυσικά, είναι δύσκολο να μιλάμε για ατομική ευθύνη χωρίς να προηγούνται ουσιαστικές πρωτοβουλίες σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο. Κατά την άποψή μου, η φετινή εκστρατεία ενημέρωσης έχει καθυστερήσει, ενώ χρειάζεται σαφώς διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με πέρσι - τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς τον τρόπο διάχυσης» πρόσθεσε ακόμη. Για πιθανές λύσεις, είπε πως από τεχνικής άποψης, έχουν τεθεί ορισμένες στο τραπέζι, όπως «η αξιοποίηση επιφανειακών υδατικών πόρων (μακροπρόθεσμα), η ενεργοποίηση μονάδων αφαλάτωσης σε περιόδους αιχμής, και, τέλος, το σενάριο μεταφοράς νερού με υδροφόρα πλοία. Η τελευταία επιλογή αποτυπώνει την έντονη ανησυχία για μελλοντικές ελλείψεις, όμως σε καμία περίπτωση δεν συνιστά βιώσιμη λύση - οικονομικά ή περιβαλλοντικά». «Δυστυχώς, η καθυστέρηση στην ωρίμανση εναλλακτικών λύσεων δημιουργεί τον κίνδυνο να οδηγηθούμε σε μέτρα έκτακτης ανάγκης, ανεπαρκή για τις απαιτήσεις της εποχής» πρόσθεσε. Το ανησυχητικό φαινόμενο της λειψυδρίας Για το αν το πρόβλημα θα είναι πιο έντονο από πέρυσι, απάντησε καταφατικά. «Ναι, δυστυχώς υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατάσταση σε αρκετές περιοχές θα είναι φέτος πιο επιβαρυμένη. Η αυξημένη θερμοκρασία, η μειωμένη χιονόπτωση και η μεγαλύτερη εξάτμιση επιτείνουν την απώλεια νερού. Επίσης, το φαινόμενο της λειψυδρίας είναι σωρευτικό - δεν διορθώνεται από μία «σχετικά καλύτερη» χρονιά βροχοπτώσεων, ιδίως όσο οι πιέσεις από την αυξημένη ζήτηση εμμένουν και όσο δεν βελτιώνονται οι συνθήκες διαχείρισης του διαθέσιμου νερού. Επιτρέψτε μου να πω ότι, τη δεδομένη στιγμή, με το φαινόμενο σε εξέλιξη και τον αγροτικό τομέα να έχει διαρκείς και μεγάλες ανάγκες σε νερό, δεν μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα. Είναι δεδομένο ότι θα δούμε επιπτώσεις στις καλλιέργειες - μειωμένες αποδόσεις, αλλά και, τελικά, αυξημένες τιμές στα προϊόντα. Οφείλουμε όμως να δράσουμε άμεσα, ώστε αυτό να είναι πραγματικά το τελευταίο καλοκαίρι που μιλάμε σε χρόνο μέλλοντα για το τι πρέπει να γίνει». Καταλήγοντας, είπε ότι «θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε φιλοπεριβαλλοντικές τεχνικές και τεχνολογίες, όπως η συλλογή και αξιοποίηση όμβριων υδάτων, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερού, η ευφυής γεωργία. Κατά προτεραιότητα απαιτείται η διοχέτευση πόρων για επενδύσεις κατά τόπους και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, όπως η δημιουργία μικρών φραγμάτων και ταμιευτήρων, ο εκσυγχρονισμός των αρδευτικών και υδρευτικών δικτύων που παρουσιάζουν μεγάλες απώλειες, και -οπωσδήποτε-επιβάλλεται η ενίσχυση της υδατικής παιδείας του πληθυσμού». View full είδηση

Το νερό είναι ένας απαραίτητος πόρος - όχι μόνο για τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και τα οικοσυστήματά του, αλλά και για την παραγωγή ενέργειας, τη γεωργία και την επισιτιστική ασφάλεια. Όσο σημαντικό κι αν είναι, το νερό δεν είναι ένας ανεξάντλητος πόρος και πρέπει να προστατεύεται από τη ρύπανση και την υπερεκμετάλλευση. Οι σύνθετες προκλήσεις σχετικά με το νερό επηρεάζουν εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη. Ζητήματα όπως η σπανιότητα, η ρύπανση και οι αυξανόμενοι κίνδυνοι από πλημμύρες και ξηρασίες δεν περιορίζονται πλέον σε απομονωμένες περιοχές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέβαλε φιλόδοξες προτάσεις για τον μετριασμό αυτών των προκλήσεων σε μια έκθεση σχετικά με την επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ανθεκτικότητα στο Νερό πριν από το καλοκαίρι του 2025. Λειψυδρία στην Ευρώπη: επιπτώσεις και λύσεις Η έλλειψη υδάτινων πόρων είναι ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι. Έως και το 34% του πληθυσμού της ΕΕ και το 40% της επικράτειάς της αντιμετώπισαν εποχιακή λειψυδρία το 2022. Στη Νότια Ευρώπη, έως και το 70% του πληθυσμού υφίσταται λειψυδρία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Πληροφοριακό γράφημα για τη λειψυδρία στην Ευρώπη Ο Δείκτης Εκμετάλλευσης Νερού Plus (WEI+) μετρά την κατανάλωση νερού ως ποσοστό των ανανεώσιμων πόρων γλυκού νερού για μια δεδομένη περιοχή και περίοδο. Ο παραπάνω χάρτης δείχνει ότι η Κύπρος αντιμετώπισε τα μεγαλύτερα προβλήματα διαθεσιμότητας νερού μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ το 2022, ακολουθούμενη από τη Μάλτα και τη Ρουμανία. Ωστόσο, οι ετήσιοι υπολογισμοί του WEI+ σε εθνικό επίπεδο δεν αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι οι υδάτινοι πόροι ενδέχεται να είναι ανεπαρκείς σε ορισμένες περιοχές κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εποχών. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μια χώρα αντιμετωπίζει «υδάτινη πίεση» όταν οι ετήσιοι υδάτινοι πόροι της είναι κάτω από 1.700 m³ ανά κάτοικο. Χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα, η Πολωνία και η Τσεχία αντιμετωπίζουν χρόνια υδάτινη πίεση. 30% των Ευρωπαίων που επηρεάζονται από την έλλειψη νερού κάθε χρόνο Πηγή: https://www.eea.europa.eu/en/analysis/publications/europes-state-of-water-2024?activeTab=12807558-bd9c-4df7-b03e-1fc91154d58f Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (EEA), περίπου το 20% της ευρωπαϊκής επικράτειας και το 30% του πληθυσμού επηρεάζονται από την έλλειψη νερού κάθε χρόνο. Οι ευρωβουλευτές ζητούν δεσμευτικούς στόχους για την αποδοτικότητα των υδάτων που να καλύπτουν όλες τις χρήσεις του νερού, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας, της γεωργίας και των νοικοκυριών. Οι προτεινόμενες λύσεις περιλαμβάνουν την υιοθέτηση πιο βιώσιμων γεωργικών μοντέλων, με τη βοήθεια καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων, την παροχή κινήτρων για πρακτικές επαναχρησιμοποίησης νερού, τη μείωση της ρύπανσης και της ζήτησης νερού. Ρύπανση των υδάτων: οι κύριες απειλές και πώς να τις αποτρέψουμε Τα προβλήματα με τα ύδατα στην ΕΕ δεν περιορίζονται στην ποσότητα, αλλά σχετίζονται και με την ποιότητα. Το 2021, μόνο το 37% των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης είχαν επιτύχει «καλή» ή «υψηλή» οικολογική κατάσταση, ενώ μόλις το 29% πληρούσε την «καλή» χημική κατάσταση, σύμφωνα με τον ΕΟΠ. Μια καλή οικολογική και χημική κατάσταση υποδηλώνει ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν έχει επηρεάσει σημαντικά ένα επιφανειακό υδάτινο σύστημα. Οι κύριοι ρύποι των υδάτων περιλαμβάνουν βιομηχανικά χημικά, όπως βαρέα μέταλλα και επίμονες επιβλαβείς ουσίες γνωστές ως «έμμονοι ρύποι», χημικά που χρησιμοποιούνται στη γεωργία και καταλήγουν σε ποτάμια, λίμνες και άλλα ύδατα, καθώς και αναδυόμενους ρύπους όπως τα μικροπλαστικά. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της ρύπανσης των υδάτων (όπως η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα και η οδηγία για το πόσιμο νερό) πρέπει να εφαρμόζεται και να επιβάλλεται καλύτερα. Προσθέτουν ότι η ΕΕ πρέπει να μειώσει περαιτέρω τη ρύπανση από χημικά, φαρμακευτικά προϊόντα, βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, μικροπλαστικά, χημικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει τη σταδιακή κατάργηση των «έμμονων ρύπων» σε καταναλωτικά αγαθά που έχουν αποδειχθεί ανησυχητικές για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, καθώς και την επικαιροποίηση των ορίων για αυτές τις χημικές ουσίες στο πόσιμο νερό. Περισσότερες πληροφορίες Διαβάστε περισσότερα σχετικά με το πώς η ΕΕ θέλει να αποτρέψει τη ρύπανση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τα προβλήματα ύδρευσης στην Ευρώπη. Οι ακραίες θερμοκρασίες, οι παρατεταμένες ξηρασίες και οι καταστροφικές πλημμύρες βλάπτουν τα οικοσυστήματα και την ανθρώπινη υγεία και προκαλούν σημαντικές διαταραχές στις οικονομικές δραστηριότητες. Περισσότερες πληροφορίες Δείτε τον χάρτη μας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη Μέχρι τα μέσα του αιώνα, η συχνότητα και η ένταση των καυσώνων και της ξηρασίας προβλέπεται να αυξηθούν στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος Επιπτώσεις της ξηρασίας στα οικοσυστήματα στην Ευρώπη Πηγή "Μέχρι τα μέσα του αιώνα, η συχνότητα και η ένταση των καυσώνων και της ξηρασίας προβλέπεται να αυξηθούν στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης."Ανοίγει σε νέο παράθυρο Οι ευρωβουλευτές προτείνουν επείγοντα μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της ξηρασίας, όπως μεγαλύτερη επαναχρησιμοποίηση λυμάτων, αυξημένη εξοικονόμηση νερού στους κτιριακούς και βιομηχανικούς τομείς και βελτιωμένη αποδοτικότητα των υδάτων στη γεωργία. Οι επενδύσεις σε τεχνικές αποθήκευσης νερού είναι επίσης κρίσιμες για τη διατήρηση των αποθεμάτων νερού κατά τη διάρκεια των περιόδων ξηρασίας. Για να βοηθήσει στον μετριασμό των κινδύνων πλημμύρας, η έκθεση προτείνει λύσεις βασισμένες στη φύση, όπως η αποκατάσταση υγροτόπων και η δημιουργία πράσινων ζωνών προστασίας. Περισσότερες πληροφορίες Μάθετε περισσότερα για τα μέτρα της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής Κοινοί υδάτινοι πόροι: διασυνοριακή συνεργασία Πολλά ποτάμια και λίμνες της Ευρώπης μοιράζονται από πολλές χώρες, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη διασυνοριακή διαχείριση των υδάτων. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η ανθεκτικότητα στο νερό πρέπει να αποτελεί κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει την περιφερειακή και διακρατική αλληλεγγύη μέσω συντονισμένων πολιτικών για το νερό και διευκολύνοντας τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Οι επενδύσεις σε υποδομές ύδρευσης και έξυπνα συστήματα παρακολούθησης είναι απαραίτητες για την παρακολούθηση της ποιότητας και της χρήσης του νερού σε πραγματικό χρόνο. Ως εκ τούτου, οι ευρωβουλευτές προτείνουν ένα ξεχωριστό και ειδικό ταμείο στον επερχόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, αρχής γενομένης από το 2028, για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας στο νερό στις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από λειψυδρία. Έξυπνη διαχείριση νερού: τεχνολογίες για ένα βιώσιμο μέλλον Οι σύγχρονες προκλήσεις απαιτούν σύγχρονες λύσεις. Οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στον μετασχηματισμό της διαχείρισης των υδάτων και να κάνουν τη χρήση του νερού πιο βιώσιμη. Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να επενδύσει σε λύσεις τεχνητής νοημοσύνης (AI), αισθητήρες για την παρακολούθηση της ποιότητας και της ποσότητας του νερού σε πραγματικό χρόνο, έξυπνη άρδευση και τεχνολογίες για τη βελτίωση της αποδοτικότητας των υδάτων. Η επεξεργασία λυμάτων μπορεί επίσης να επωφεληθεί από προηγμένες διαδικασίες επεξεργασίας που επιτρέπουν υψηλότερα ποσοστά επαναχρησιμοποίησης του νερού τόσο σε αστικές όσο και σε αγροτικές περιοχές. Περισσότερες πληροφορίες Ενημερωτικό δελτίο για την προστασία και τη διαχείριση των υδάτων Podcast του EPRS - «Τι θα γινόταν αν η Ευρώπη αντιμετώπιζε έλλειψη νερού;»Ανοίγει σε νέο παράθυρο Ενημέρωση EPRS - «Τι θα γινόταν αν η Ευρώπη αντιμετώπιζε έλλειψη νερού;» View full είδηση

Παραμένει το πρόβλημα με τη λειψυδρία, με τις βροχές να μη θεωρούνται αρκετές ούτε φέτος - Στον Πηνειό ξεκινάμε ήδη κάτω από το όριο ασφαλείας των 84 μ., λέει ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης από το ΙΓΜΕ. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για τα αποθέματα νερού καθώς οι βροχοπτώσεις ούτε φέτος ήταν αρκετές για να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία που πλήττει πολλές περιοχές της χώρας, με τις προβλέψεις για το μέλλον να είναι δυσοίωνες λόγω της κλιματικής κρίσης. «Αν επαναληφθούν τόσο μεγάλες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών ουδείς ξέρει πώς θα εξελιχθεί η χρονιά» Σύμφωνα με τον διευθυντή Υδάτινων Πόρων και Γεωθερμίας του ΙΓΜΕ, Παναγιώτη Σαμπατανάκη, αν και φέτος από άποψη βροχοπτώσεων τα πράγματα ήταν καλύτερα από την περασμένη χρονιά, δεν ήταν τόσο καλά όσα θα θέλαμε για να αναπληρωθεί το έλλειμμα του προηγούμενου έτους. Στο φράγμα του Πηνειού η κατάσταση είναι οριακή, όπως εξηγεί ο ίδιος στο ΕΡΤNews, και φέτος αξιολογείται μάλιστα ακόμη πιο οριακή από την περσινή χρονιά διότι το φράγμα γεμίζει στα 94 μέτρα, το όριο ασφαλείας είναι 84 και αυτή τη στιγμή είμαστε στα 83. «Ξεκινάμε δηλαδή κάτω και από το όριο ασφαλείας και από εδώ και πέρα μέχρι τον Οκτώβρη πολύ δύσκολα θα ξαναβρέξει» τονίζει ο ίδιος. Επίσης από τον Πηνειό αρδεύεται όλος ο Κάμπος και η περσινή χρονιά συνοδεύτηκε από τριβές και εντάσεις μεταξύ των καλλιεργητών και της γενικής διοίκησης του οργανισμού που διαχειρίζεται το φράγμα, διότι η εκ περιτροπής άρδευση και η παροχή λιγότερου νερού προκαλεί διαφωνίες. Οι καύσωνες οξύνουν το πρόβλημα Η μεγαλύτερη ξηρασία που έχει υποστεί η χώρα μας – και η χειρότερη που έχει καταγραφεί με επιστημονικό τρόπο – ήταν την περίοδο 1989 – 1990. Όμως οι ανάγκες μας σε ύδρευση ήταν διαφορετικές, εξηγεί ο κ. Σαμπατανάκης, επειδή η Αθήνα τότε είχε ανάγκη 650.000 κυβικά ημερησίως ενώ σήμερα απαιτούνται 1,2 εκατ. κυβικά περίπου ημερησίως. Οι ειδικοί συστήνουν στους αγρότες να μην ποτίζουν το μεσημέρι καθώς το νερό δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί από το χώμα Η βραχονησίδα που εμφανίστηκε στη λίμνη του Μαραθώνα «Πέρυσι είχαμε και δύο δεκαήμερα κύματα καύσωνα τον Ιούλιο. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι αν επαναληφθούν και αυτή την χρονιά τόσο μεγάλες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών, με το νερό από τώρα να βρίσκεται στα χαμηλότερα από το όριο ασφαλείας επίπεδα, κανένας δεν μπορεί να ξέρει πώς θα εξελιχθεί η χρονιά σε ό, τι αφορά την αγροτική παραγωγή» προσθέτει. Στον αγροτικό τομέα, είμαστε στο 83% των συνολικών υδατικών πόρων που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας, έχοντας το υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με όλες τις μεσογειακές κυρίως χώρες, καθώς οι αγροτικές ανάγκες ύδρευσης έχουν πολλαπλασιαστεί. Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση και, όπως υπογραμμίζει, κανείς δεν μπορεί να κάνει μετεωρολογικές προβλέψεις σε καμία χώρα για το ποσοστό των βροχοπτώσεων το επόμενο έτος ή ακόμα και το επόμενο εξάμηνο. Οι υδάτινοι πόροι Αναφερόμενος στη διαχείριση των υδάτινων πόρων ο Παναγιώτης Σαμπατανάκης τόνισε ότι είναι σημαντικό οι αγρότες να μην ποτίζουν τις μεσημεριανές ώρες καθώς το νερό ουσιαστικά δεν προλαβαίνει να απορροφηθεί από το χώμα. Ταυτόχρονα οι κάτοικοι περιοχών της Αττικής που διαθέτουν γεωτρήσεις θα ήταν σωστό να μην τις χρησιμοποιούν για να γεμίζουν πισίνες ή να ποτίζουν γκαζόν. Είναι σημαντικό – όπως είπε – να κατανοήσουμε ότι η σωστή διαχείριση και οπωσδήποτε η μεγαλύτερη σύνεση σε ό,τι αφορά την κατανάλωση του νερού είναι κάτι πολύ σημαντικό για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Το θέμα του προβλήματος της λειψυδρίας σε πάρα πολλές περιοχές οφείλεται σε θέματα διαχείρισης βελτίωσης των δικτύων, σύμφωνα με τον ίδιο, ο οποίος αναφέρθηκε και στη λίμνη του Μαραθώνα όπου για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έχουν εμφανιστεί διάφορα νησάκια καθώς φαίνεται πως πέφτει ολοένα και περισσότερο η στάθμη. Καταληκτικά, ο ειδικός σημείωσε ότι με βάση τα ευρωπαϊκά δεδομένα, είμαστε στο υψηλότερο επίπεδο ημερήσιας κατανάλωσης νερού μαζί με την Ιταλία, περίπου στα 170 λίτρα, με 180 ημερησίως κατά μέσον όρο. Οι μεγαλύτερες απώλειες νερού Στην εκκίνησή του φετινού υδρολογικού έτους (ξεκινά πάντα την 1η Οκτωβρίου) οι βροχές ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κυρίως τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, σύμφωνα με όσα ανέφερε προ ημερών στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο διευθυντής της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, Θοδωρής Κολυδάς. Παρότι ο χειμώνας που ακολούθησε είχε, σε γενικές γραμμές, φυσιολογικές βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, εντούτοις «το νερό δεν κατάφερε, όπως φαίνεται, να αναπληρώσει στη λεκάνη απορροής του Εύηνου και του Μόρνου, τα χαμένα αποθέματα». Οι μεγαλύτερες απώλειες υδάτων καταγράφονται στον Μόρνο. Ειδικότερα, ανά ταμιευτήρα, τα απολήψιμα αποθέματα την 17η Μαρτίου 2025 και την 17η Μαρτίου 2024 ήταν: στον Μόρνο 350 εκατ. κυβικά νερού από 500 εκατ. κυβικά πέρυσι την ίδια ημέρα στον Εύηνο 25 εκατ. κυβικά υδάτων ενώ πέρυσι ήταν στα 54 εκατ. κυβικά στον Μαραθώνα 20 εκατ. κυβικά από 22,7 εκατ. πέρυσι, και στην Υλίκη 262 εκατ. κυβικά από 355,5 εκατ. κυβικά αντίστοιχα πέρυσι Υπενθυμίζεται ότι για την εξασφάλιση της υδροδότησης της Αττικής υπό τις νέες συνθήκες που δημιουργούνται λόγω της κλιματικής κρίσης και της επαναλαμβανόμενης παρατεταμένης ανομβρίας, η κυβέρνηση – σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ η οποία διαθέτει την τεχνογνωσία και έμπειρο προσωπικό – έχει καταστρώσει από πέρυσι ένα φιλόδοξο αλλά αναγκαίο σχέδιο για τη διασφάλιση της επάρκειας υδάτων για την περιοχή της πρωτεύουσας. Το εν λόγω σχέδιο περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις και μακροχρόνιες λύσεις για την ενίσχυση των υδατικών αποθεμάτων, τη χρήση εναλλακτικών πηγών και την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών. View full είδηση

Με Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εκδίδεται πρόσκληση για την υλοποίηση σειράς παρεμβάσεων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Ο πρώτος κύκλος της πρωτοβουλίας αφορά σε τουλάχιστον 25 έργα που θα πραγματοποιηθούν σε 19 Δήμους της χώρας, κυρίως νησιωτικούς. Ο συνολικός προϋπολογισμός τους προσεγγίζει τα 18 εκατ. ευρώ και καλύπτεται από το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης 2021-2025. Πρόκειται για παρεμβάσεις που εντάσσονται στην ευρύτερη στρατηγική που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, δεδομένης της κλιματικής κρίσης. Η επιλογή των πρώτων 19 δυνητικών δικαιούχων έγινε, κατόπιν συνεργασίας του Γενικού Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, κ. Πέτρου Βαρελίδη με τον Γενικό Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Μανώλη Κουτουλάκη, με βασικό κριτήριο την αναγκαιότητα που παρουσιάζεται στους συγκεκριμένους δήμους για άμεση λήψη μέτρων αντιμετώπισης της λειψυδρίας. Μεταξύ άλλων, τα έργα που προτεραιοποιούνται αφορούν σε: προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης, γεωτρήσεις για την ενίσχυση της ύδρευσης, εμπλουτισμό ζώνης υδροδότησης μέσω αγωγών, κ.ά. Αναλυτικά τα έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας (α’ κύκλος) Περιοχή ΔΥΝΗΤΙΚΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΕΙΔΟΣ ΕΡΓΟΥ Φούρνοι Δήμος Φούρνων Κορσεών Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης κεντρικού οικισμού Φούρνων δυναμικότητας 300 m3/d. Λέρος Δήμος Λέρου Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 1.000 m3/d. Τήνος Δήμος Τήνου Δύο μονάδες αφαλάτωσης δυναμικότητας 300 m3/d έκαστη. Πάτμος Δήμος Πάτμου Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600 m3/d. Αλόννησος Δήμος Αλοννήσου 1. Προμήθεια και εγκατάσταση δεξαμενής αποθήκευσης νερού χωρητικότητας 500 m3. 2. Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 200 m3/d (ΒΑ τμήμα). 3. Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600 m3/d. Κέα Δήμος Κέας 1. Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 200 m3/d. 2. Ανόρυξη γεωτρήσεων. Ιθάκη Δήμος Ιθάκης Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 500 m3/d. Λειψοί Δήμος Λειψών Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 300 m3/d. Παξοί Δήμος Παξών Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 300 m3/d. Κάρπαθος Δήμος Καρπάθου 1. Προμήθεια και εγκατάσταση δύο μονάδων αφαλατώσεις δυναμικότητας 1.000 m3/d έκαστη. 2. Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στον οικισμό ΑΠΕΡΙ δυναμικότητας 300 m3/d. Μεγανήσι Δήμος Μεγανησίου Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600 m3/d. Νάξος Δήμος Νάξου Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 2.000 m3/d. Σπέτσες Δήμος Σπετσών Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600 m3/d. Πόρος Δήμος Πόρου Προμήθεια και εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης 1.200 m3/d. Ύδρα Δήμος Ύδρας Αγωγός για σύνδεση μονάδων αφαλάτωσης με το δίκτυο ύδρευσης. Νότια Κέρκυρα Διαδημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Δήμων Κέρκυρας (ΔΙΑΔΕΥΑΚ) Νότια Κέρκυρα: ανόρυξη γεωτρήσεων, σωληνώσεις, προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων αποσιδήρωσης, ανακαίνιση δεξαμενής, για την ύδρευση περιοχών του Δήμου Νότιας Κέρκυρας. Λειβαδιά ΔΕΥΑ Λιβαδειάς Ανόρυξη τριών γεωτρήσεων για την ενίσχυση της ύδρευσης του οικισμού Αγίας Άννας. Κύμη – Αλιβέρι ΔΕΥΑ Κύμης – Αλιβερίου Εμπλουτισμός ζώνης υδροδότησης Αλιβερίου μέσω καταθλιπτικού αγωγού από πηγή Παραμεριτών. Βέλο Βόχα Δήμος Βέλου Βόχας 1. Διυλιστήριο δυναμικότητας 300 m3/ώρα. 2. Αγωγός 5 χλμ. προς το διυλιστήριο παροχής 300 m3/ώρα (διατομή 200 – 240 mm) View full είδηση

Το 2020 ήταν η θερμότερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας. Φαινόμενα ακραίας ξηρασίας και ανομβρίας ήταν τα επακόλουθα σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής βίωσε έντονα και η Τουρκία. Το 2020 ήταν η χρονιά που η Τουρκία βίωσε έντονα τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Στις μεγάλες πόλεις, κυρίως στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, το νερό εξελίσσεται πλέον σε είδος προς εξαφάνιση. Διότι μετά το ιδιαίτερα θερμό περσινό καλοκαίρι ακολούθησαν ιδιαίτερα φτωχοί σε βροχοπτώσεις φθινοπωρινοί και χειμερινοί μήνες. Οι χαμηλές βροχοπτώσεις έχουν ως αποτέλεσμα να έχει υποχωρήσει δραματικά η στάθμη των νερών στα φράγματα. Ιδίως στην Κωνσταντινούπολη η λειψυδρία φαίνεται να παίρνει πλέον απειλητικές διαστάσεις. Η μέση πληρότητα των 10 φραγμάτων που τροφοδοτούν την πόλη με νερό βρίσκεται μόλις στο 20%. Τέσσερα φράγματα δεν έχουν πλέον καθόλου νερό. Μάχη με το χρόνο Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ύδρευσης και Αποχέτευσης της Κωνσταντινούπολης καθημερινά καταναλώνονται στην πόλη περίπου 3 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Στις 31 Δεκεμβρίου τα αποθέματα των 10 φραγμάτων ανέρχονταν μόλις σε 176 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Θεωρητικά λοιπόν η Κων/πολη έχει διαθέσιμα αποθέματα μόλις μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Οι δημοτικές αρχές προσπαθούν στο μεταξύ να κερδίσουν νερό και από άλλες πηγές, όπως από τις πηγές του ποταμού Melen Cayi. Η στάθμη των υδάτων στα τουρκικά φράγματα έχει υποχωρήσει δραματικά Αυτό όμως δεν λύνει το πρόβλημα. Στο μεταξύ οι αρχές έχουν ξεκινήσει και εκστρατείες ενημέρωσης με αντικείμενο την εξοικονόμηση νερού ενώ αποφάσισαν να μοιράσουν στα νοικοκυριά δωρεάν ειδικά μηχανήματα που μειώνουν την κατανάλωση έως και κατά 50%. «Η διανομή των εξαρτημάτων θα ξεκινήσει πιλοτικά από τη συνοικία Μπεσίκτας», εξηγεί η Εμέλ Τούφεξι, διευθύντρια της μονάδας Ύδρευσης και Αποχέτευσης της συνοικίας Kağıthane. Όπως εξηγεί, τα μηχανήματα που μοιράζουν οι αρχές είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από αυτά που κυκλοφορούν στο εμπόριο. «Δυστυχώς δεν είχαμε τις βροχοπτώσεις που αναμέναμε. Συνεπώς θα πρέπει να εξοικονομήσουμε εφεξής ακόμη περισσότερο νερό». «Βόμβες βροχής» Ο Ορχάν Σεν από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης προτείνει να χρησιμοποιηθούν οι λεγόμενες «βόμβες βροχής» προκειμένου να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να αυξηθεί η ποσότητα των βροχοπτώσεων έως και κατά 30%. «Το νερό βρίσκεται στα σύννεφα, αλλά οι μάζες των σωματιδίων δεν είναι επαρκείς. Πρέπει λοιπόν να αυξηθούν. Έτσι αυξάνονται οι βροχοπτώσεις. Είναι κάτι που χρειάζεται η Τουρκία στην παρούσα φάση», εξηγεί ο μετεωρολόγος. «Η διανομή των εξαρτημάτων θα ξεκινήσει πιλοτικά από τη συνοικία Μπεσίκτας», εξηγεί η Εμέλ Τούφεξι, διευθύντρια της μονάδας Ύδρευσης και Αποχέτευσης της συνοικίας Kağıthane Πρόκειται για μια μέθοδο που εφαρμόστηκε τη δεκαετία του 1970 σε χώρες, όπως η Κίνα, με τη βοήθεια ειδικά εξοπλισμένων αεροσκαφών. Φυσικά και δεν πρόκειται για μια λύση διαρκείας, προσθέτει ο ειδικός. Ο μετεωρολόγος τονίζει ότι ήδη τον περασμένο Ιούνιο οι ειδικοί προειδοποιούσαν για την επαπειλούμενη λειψυδρία και ζητούσαν να ληφθούν μέτρα. «Ακόμη και σήμερα πλένονται αυτοκίνητα και χαλιά με το πόσιμο νερό μας. Η πόλη όφειλε να περιορίσει τις διαθέσιμες ποσότητες». Καταστροφή για την αγροτική παραγωγή Ο Ορχάν Σεν εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες η Τουρκία θα βρεθεί αντιμέτωπη με επιπρόσθετα προβλήματα, με κυριότερα τις καταστροφικές συνέπειες για την αγροτική παραγωγή, με ανυπολόγιστες οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Αντιμέτωπη με τις ίδιες προκλήσεις βρίσκεται και η πρωτεύουσα. Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο δήμαρχος της Άγκυρας Γιαβάς ανακοίνωνε μέσω twitter ότι τα αποθέματα αρκούν μόλις για 110 μέρες, τη στιγμή που η πληρότητα στα φράγματα υποχώρησε στο 20%. Μοναδική αχτίδα ελπίδας οι έντονες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις των τελευταίων ημερών που οδήγησαν σε ελαφρά αύξηση της στάθμης των υδάτων σε αρκετά τουρκικά φράγματα. Σέρκαν Οτσάκ Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης View full είδηση

Στο πλαίσιο του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΤΠΑ) του Υπουργείου Εσωτερικών – του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2021-2025 – και στον άξονα προτεραιότητας «Παροχή πόσιμου νερού και διαχείριση υδάτων», με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα, εκδόθηκε νέα Πρόσκληση για πρόσθετη χρηματοδότηση συνολικού ύψους 5 εκατ. ευρώ σε Δήμους, Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης – Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και Συνδέσμους ύδρευσης αποχέτευσης. Στόχος της προτεραιότητας είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου της λειψυδρίας μέσω της βελτίωσης του επιπέδου διαχείρισης των υδάτων και της βελτίωσης των υποδομών παροχής πόσιμου νερού. Επισημαίνεται ότι επιλέξιμες δαπάνες είναι, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθες: 1)Μελέτες, έργα ύδρευσης, (υποδομές συλλογής, μεταφοράς, αποθήκευσης, επεξεργασίας και διανομής πόσιμου νερού). 2)Προμήθεια υλικών, σωλήνων και λοιπού εξοπλισμού ύδρευσης. 3)Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου διαρροών (τηλε-έλεγχος/τηλεχειρισμός) σε υφιστάμενα δίκτυα ύδρευσης. 4)Εκσυγχρονισμός δικτύων ύδρευσης. 5)Ανόρυξη νέων ή αναβάθμιση υφιστάμενων υδρευτικών γεωτρήσεων. 6)Εφαρμογή συστημάτων αφαλάτωσης. Υπογραμμίζεται επίσης ότι κάθε δυνητικός δικαιούχος έχει δικαίωμα υποβολής μιας μόνο πρότασης μέχρι του ποσού των 250.000 ευρώ. Επισυνάπτεται η Πρόσκληση: https://www.ypes.gr/wp-content/uploads/2022/11/63Ο446ΜΤΛ6-ΗΤΜ.pdf View full είδηση

Για το πρόβλημα της λειψυδρίας που ταλανίζει τόσο την Ευρώπη όσο και διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Κρήτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε πριν από λίγες μέρες νέους κανόνες, με στόχο την τόνωση και τη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης του νερού στην ΕΕ για γεωργική άρδευση, καθώς τονίζει πως η δυναμική της επαναχρησιμοποίησης του νερού δεν αξιοποιείται πλήρως, τη στιγμή που ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος είναι μικρότερος συγκριτικά με την πολύ περισσότερη ενέργεια που απαιτείται για την άντληση και τη μεταφορά γλυκού νερού. Οι νέοι κανόνες θα βοηθήσουν τους γεωργούς να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση των λυμάτων, ανακουφίζοντας περιοχές με λειψυδρία και προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και τους καταναλωτές. Η Επιτροπή προτείνει λοιπόν, ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων από σταθμούς επεξεργασίας αστικών λυμάτων, οι οποίες περιλαμβάνουν μικροβιολογικά στοιχεία (για παράδειγμα όσον αφορά τα επίπεδα E. coli) και απαιτήσεις παρακολούθησης για τακτικούς και ποιοτικούς ελέγχους. Η θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων θα διασφαλίσει ότι το ανακτηθέν νερό που παράγεται, σύμφωνα με τους νέους κανόνες, θα είναι ασφαλές για άρδευση. Προτείνει, επίσης, τη διαχείριση κινδύνου, όπου τυχόν επιπλέον κίνδυνοι πρέπει να αντιμετωπίζονται για να καταστεί ασφαλής η επαναχρησιμοποίηση του νερού. Τέλος, προτείνει το κοινό να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες στο διαδίκτυο σχετικά με τις πρακτικές επαναχρησιμοποίησης νερού στα οικεία κράτη-μέλη. View full είδηση