Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    407 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Κτηνοτροφικά πάρκα: Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης σχεδιάζουν την ανάπτυξή τους

      Engineer

      Σε ομιλία του στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μιλώντας για την αναγέννηση των δασικών οικοσυστημάτων, αποκάλυψε πως σε συνεργασία με το ΥπΑΑΤ, σχεδιάζεται η ανάπτυξη Κτηνοτροφικών Πάρκων. 
      Τι είναι τα Κτηνοτροφικά Πάρκα 
      Κτηνοτροφικό Πάρκο είναι μια περιοχή κτηνοτροφικής ζώνης, για την οποία έχει γίνει χωροταξική μελέτη οργάνωσής της. Η χωροταξική αυτή μελέτη προβλέπει τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής και την οριοθέτηση ορισμένου αριθμού κτηνοτροφικών εκτάσεων.
      Βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός κτηνοτροφικού πάρκου είναι η σύσταση Φορέα που θα το δημιουργήσει και θα το λειτουργεί. Επίσης, για να είναι βιώσιμο, θα πρέπει να συμμετέχει ικανός αριθμός  κτηνοτρόφων, οι οποίοι θα αναλάβουν και την «ιδιοκτησία», την πλήρη διαχείριση του Πάρκου, υπό την εποπτεία και τον κεντρικό συντονισμό του Φορέα, για όσα χρόνια θα λειτουργεί. Και, εξυπακούεται, ο χρόνος λειτουργίας δεν μπορεί να είναι μικρότερος της δεκαετίας.
      Ενδεικτικά οφέλη από τη λειτουργία Κτηνοτροφικών Πάρκων 
      -  Αύξηση των εισοδημάτων των κτηνοτρόφων, 
      -  Προστασία του περιβάλλοντος, 
      -  Αναβαθμισμένη ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, 
      -  Καλύτερη υγεία και ελεγχόμενη διατροφή των ζώων, 
      -  Εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης ζώων και εργαζόμενων, 
      -  Καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του δυναμικού των βοσκοτόπων, 
      -  Αισθητική αναβάθμιση του αγροτικού τοπίου, 
      -  Εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων μονάδων στις περιπτώσεις που ο κτηνοτρόφος είναι σχετικά νέος σε ηλικία ή υπάρχει διάδοχη κατάσταση για την εκμετάλλευση (κτηνοτροφική μονάδα), 
      -  Ίδρυση νέων αιγοπροβατοτροφικών μονάδων, σύγχρονων και λειτουργικών από νέους ανθρώπους με υψηλό, κατά προτίμηση, μορφωτικό επίπεδο, 
      -  Ανάδειξη των υφιστάμενων παραδοσιακών προϊόντων ζωικής προέλευσης (π.χ. τυριά, κρεοσκευάσματα κλπ.) με βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, ώστε να αποκτήσουν προστιθέμενη αξία και να αναγνωριστούν, για όσα απ’ αυτά είναι εφικτό, ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ.
      Περισσότερα...

      624 • 0

    2. Αρθρογραφία

      Οδηγός της ΠΟΜΙΔΑ για τις νομικές και τεχνικές διαδικασίες εγκατάστασής φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων σε υπάρχοντα και νέα κτίρια

      Engineer

      H επέκταση της χρήσης ιδιωτικών ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων συναρτάται με την πρακτική δυνατότητα φόρτισής τους εντός των κάθε είδους κτιρίων, και ιδιαίτερα εντός των ιδιόχρηστων ή κοινόχρηστων χώρων των πολυκατοικιών της χώρας, κάτι που δεν είναι απαλλαγμένο από διαφορετικές απόψεις και συγκρουόμενα συμφέροντα των ενοίκων τους.
      Με αφορμή την από 7.3.2024 ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ περί υποχρεωτικής δήλωσης όλων των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και προς ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών και διαχειριστών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, η ΠΟΜΙΔΑ παραθέτει τους κανόνες που περιλαμβάνονται στα άρθρα 21,22,24 και 26 του Ν.4710/2020 (ΦΕΚ 4710Α/2020) και διέπουν τις διαδικασίες εγκατάστασης, λειτουργείας αλλά και δήλωσης φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων στα υφιστάμενα και νέα κτίρια της χώρας.  
      A. Ποια είναι η διαδικασία εγκατάστασης φορτιστών στα υπάρχοντα κτίρια
      1. Σε υφιστάμενα κτίρια, τα οποία είχαν υποχρέωση πρόβλεψης θέσεων στάθμευσης, δύναται να εγκαθίσταται νέα υποδομή καλωδίωσης σε κοινόχρηστους ή και κοινόκτητους χώρους, για την τοποθέτηση ξεχωριστής κοινόχρηστης παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία επιτρέπει την τοποθέτηση σημείων επαναφόρτισης Η/Ο. Σε περιπτώσεις κτιρίων με πολλαπλές ιδιοκτησίες, για την ανωτέρω εγκατάσταση απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της απόλυτης πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών [τουλάχιστον πεντακόσια ένα χιλιοστά (501/1000)]. Η λειτουργία και ο τρόπος χρήσης του συνόλου της εγκατάστασης συμπεριλαμβάνονται σε τεχνική έκθεση ηλεκτρολόγου ή ηλεκτρολόγου μηχανικού, η οποία προσαρτάται στον κανονισμό του κτιρίου.
      2. Σε υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται στον ιδιοκτήτη ή δικαιούχο αποκλειστικής χρήσης χώρου στάθμευσης, με αποκλειστική δαπάνη, ευθύνη και επιμέλειά του, η εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης στη δική του θέση στάθμευσης και η εγκατάσταση και λειτουργία σημείου επαναφόρτισης Η/Ο, το οποίο τροφοδοτείται απευθείας μέσω της υφισταμένης παροχής ρεύματος ιδιόκτητου χώρου εντός της ίδιας οικοδομής ή μέσω νέας ιδιόκτητης παροχής ρεύματος. Για την εφαρμογή του παρόντος ορίζονται τα εξής:
      α) Ο ιδιοκτήτης ή ο δικαιούχος αποκλειστικής χρήσης χώρου στάθμευσης υποχρεούται να προβεί σε προηγούμενη έγγραφη γνωστοποίηση προς τον διαχειριστή του κτιρίου επί αποδείξει παραλαβής της, ο οποίος οφείλει να ενημερώσει αμελλητί τους λοιπούς συνιδιοκτήτες του κτιρίου. Μετά την πάροδο τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη γνωστοποίηση προς τον διαχειριστή, ο ως άνω ιδιοκτήτης ή δικαιούχος χρήσης δικαιούται να προβεί στην εγκατάσταση.
      β) Η υπεύθυνη δήλωση εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε.) που προβλέπεται στο άρθρο 2 του ν. 4483/1965 (Α΄ 118), το αντίγραφο της έγγραφης γνωστοποίησης προς τον διαχειριστή του κτιρίου και η απόδειξη παραλαβής της διατηρούνται στο αρχείο του ιδιοκτήτη ή του δικαιούχου χρήσης του χώρου στάθμευσης και είναι διαθέσιμα για έλεγχο.
      γ) Η γενική συνέλευση των συνιδιοκτητών του κτιρίου δικαιούται, με απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών [τουλάχιστον πεντακόσια ένα χιλιοστά (501/1000)] να εναντιωθεί στην πραγματοποίηση της εγκατάστασης, λόγω ουσιώδους παρεμπόδισης της χρήσης των υπόλοιπων χώρων στάθμευσης ή κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου, προσκομίζοντας τεχνική έκθεση αρμόδιου ηλεκτρολόγου μηχανικού στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, με κοινοποίηση στον ενδιαφερόμενο. Με την ίδια διαδικασία, δύναται να ζητήσει οποτεδήποτε τη διακοπή λειτουργίας της εγκατάστασης αυτής, λόγω μη τήρησης των προδιαγραφών ασφαλούς κατασκευής και λειτουργίας της ή ουσιώδους παρεμπόδισης της χρήσης των υπόλοιπων χώρων στάθμευσης ή κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου.
      3. Σε υφιστάμενα κτίρια, στα οποία γίνονται εργασίες ανακαίνισης με οικοδομική άδεια, που περιλαμβάνουν τον χώρο στάθμευσης, εντός του κτιρίου ή σε παρακείμενο χώρο, ή την ηλεκτρολογική υποδομή του κτιρίου, ισχύουν οι υποχρεώσεις των παρ. 1 έως 4 του άρθρου 21, εκτός αν ο υπεύθυνος μηχανικός δηλώσει, με υπεύθυνη δήλωσή του στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, ότι το συνολικό κόστος εγκατάστασης των σημείων επαναφόρτισης Η/Ο και υποδομής καλωδίωσης, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, υπερβαίνει το επτά τοις εκατό (7%) του συνολικού κόστους της ανακαίνισης του κτιρίου.
      Β. Πότε απαιτείται η έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για την εγκατάσταση των φορτιστών και πότε όχι.
      1. Για κατασκευές σε υφιστάμενα κτίρια με σκοπό την εγκατάσταση της υποδομής και την τοποθέτηση συσκευών φόρτισης Η/Ο, για τη σύνδεση των οποίων δεν απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή (Μ/Σ) μέσης τάσης/χαμηλής τάσης (ΜΤ/ΧΤ) στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση, δεν απαιτείται οικοδομική άδεια, ούτε έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας του άρθρου 30 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167).
      Η περαίωση των εργασιών εγκατάστασης πιστοποιείται με τη συμπλήρωση του εντύπου της αίτησης/ενημέρωσης προς τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε.), η οποία κοινοποιείται στον διαχειριστή του κτιρίου. Μετά από την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), η αίτηση προς τον Διαχειριστή με τα συνημμένα σε αυτήν έγγραφα αποστέλλονται μέσω του πληροφοριακού συστήματος e-adeies και καταχωρίζονται στον φάκελο ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου.
      2. Για την εγκατάσταση της υποδομής και την τοποθέτηση συσκευών φόρτισης Η/Ο σε υφιστάμενα κτίρια, για τη σύνδεση των οποίων απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή (Μ/Σ) ΜΤ/ΧΤ στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση, απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167).
      Οι μελέτες, οι τεχνικές περιγραφές, οι τεχνικές εκθέσεις, τα σχέδια, η Υ.Δ.Ε. και αντίγραφο της έγγραφης γνωστοποίησης προς τον διαχειριστή του κτιρίου, στην περίπτωση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα e-adeies, από τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό. Μετά από την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, τα ανωτέρω στοιχεία ενσωματώνονται στον φάκελο της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου.
      3. Η σύνδεση υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο σε υφιστάμενη παροχή, με επαύξηση αυτής ή μέσω νέας παροχής, διενεργείται σύμφωνα με τις διαδικασίες ηλεκτροδοτήσεων.
      4. Στους στεγασμένους κλειστούς χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, ανεξαρτήτως επιφανείας, που διαθέτουν σημεία επαναφόρτισης Η/Ο λαμβάνονται μέτρα πυροπροστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 26 του Ν.4710/2020. Σύμφωνα με αυτό, επιπροσθέτως όσων ορίζονται στο π.δ. 41/2018 (Α΄ 80) περί πυροπροστασίας για τη χρήση κτιρίου, επιβάλλεται η τοποθέτηση ενός (1) κατ’ ελάχιστον πυροσβεστήρα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), κατασβεστικής ικανότητας 55Β τουλάχιστον ανά τρία (3) σημεία επαναφόρτισης Η/Ο.
      Γ. Ποια είναι η διαδικασία εγκατάστασης φορτιστών στα νέα κτίρια
      1. Στην ηλεκτρολογική μελέτη των νέων κτιρίων περιλαμβάνεται η εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης, δηλαδή σωληνώσεων, οχετών, καναλιών για τη διέλευση ηλεκτρικών καλωδίων, ώστε στις θέσεις στάθμευσης, όπως αυτές προκύπτουν από την οικοδομική άδεια, να μπορούν να εγκατασταθούν σημεία επαναφόρτισης Η/Ο, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο παρόν. Η ηλεκτρολογική μελέτη, αποτελεί μέρος της συνολικής ηλεκτρομηχανολογικής μελέτης και της μελέτης πυρασφάλειας του κτιρίου και υποβάλλεται μαζί με τις υπόλοιπες μελέτες του άρθρου 40 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167) στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου για την έκδοση οικοδομικής άδειας.
      2. Σε νέα κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικίας και με περισσότερες από δέκα (10) θέσεις στάθμευσης, εγκαθίσταται υποχρεωτικά υποδομή καλωδίωσης, ώστε να καθίσταται δυνατή σε μεταγενέστερο στάδιο η εγκατάσταση σημείου επαναφόρτισης Η/Ο σε κάθε θέση στάθμευσης οχημάτων.
      3. Σε νέα κτίρια που δεν προορίζονται αποκλειστικά για κατοικία και τα οποία διαθέτουν περισσότερες από δέκα (10) θέσεις στάθμευσης, εγκαθίσταται υποχρεωτικά υποδομή καλωδίωσης, ώστε μία (1) κατ’ ελάχιστο σε κάθε πέντε (5) θέσεις στάθμευσης για τις θέσεις που δεν εξυπηρετούν την κατοικία να μπορεί σε μεταγενέστερο στάδιο να εφοδιαστεί με σημείο επαναφόρτισης Η/Ο. Για τις θέσεις που εξυπηρετούν κατοικίες ισχύει η παρ. 2. Στα κτίρια της παρούσας εγκαθίσταται υποχρεωτικά από την αρχή της κατασκευής ένα (1) κατ’ ελάχιστον σημείο επαναφόρτισης Η/Ο.
      4. Σε όλα τα νέα κτίρια, δύναται να προβλεφθεί εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης για την τοποθέτηση κοινόχρηστου σημείου επαναφόρτισης Η/Ο σε ξεχωριστή κοινόχρηστη θέση στάθμευσης, επιπλέον όσων σημείων προβλέπονται στο παρόν. Στην περίπτωση αυτήν, το σημείο επαναφόρτισης μπορεί να συνδέεται με ξεχωριστή παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η χωροθέτηση και η λειτουργία του σημείου αυτού αναφέρονται στον κανονισμό του κτιρίου. Οι δαπάνες που προκύπτουν επιμερίζονται αναλόγως στους ιδιοκτήτες ή στους ενοίκους, που κάνουν χρήση του σημείου επαναφόρτισης. Η κοινόχρηστη θέση στάθμευσης για φόρτιση επισημαίνεται με σχετική διαγράμμιση και δεν πρέπει να παρεμποδίζει τους ελιγμούς και τη στάθμευση των οχημάτων ή την κίνηση των χρηστών και των πεζών.
      Δ. Ποια είναι η διαδικασία δήλωσης των υποδομών φόρτισης στον ΔΕΔΔΗΕ;
      Στη χώρα μας αυξάνεται διαρκώς ο στόλος των Ηλεκτρικών Οχημάτων, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα και την αντίστοιχη άνοδο του ηλεκτρικού φορτίου, το οποίο καλείται να εξυπηρετήσει το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, με κομβικό το ρόλο του Δικτύου Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ. Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4710/2020, ο ΔΕΔΔΗΕ με γνώμονα τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών του, κάλεσε όλους τους κατόχους αδήλωτων υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων (Η/Ο), ιδιοκτήτες και διαχειριστές κτιρίων, να προχωρήσουν άμεσα στη δήλωσή τους, μέσω της εφαρμογής https://apps.deddie.gr/ElectricMobility/ ή να επικοινωνήσουν για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία με την εξυπηρέτηση πελατών του, στο τηλέφωνο 800 400 4000.
      *Ο Κώστας Αθ. Καράμπαμπας είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Τεχνικός Σύμβουλος του Γραφείου Ενημέρωσης Μελών της ΠΟΜΙΔΑ, [email protected], τηλ. 6946363814.
      Περισσότερα...

      1259 • 0

    3. Αρθρογραφία

      Άμστερνταμ: Δημιουργία, Ελευθερία & Ενεργειακή Ανεξαρτησία

      Engineer

      Άμστερνταμ, η πόλη που επιθυμεί να τοποθετηθεί στον χάρτη ως πρωτοπόρος στον τομέα της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Αποκαλείται “Βενετία του Βορρά” και στοχεύει να είναι οικονομικά και κοινωνικά δυνατή με ένα δημιουργικό και ζωντανό περιβάλλον. Σαφώς, έχει αντιληφθεί ότι μια αειφόρος μητρόπολη πρέπει να διαχειρίζεται τις πηγές ενέργειας και το δομημένο περιβάλλον με φροντίδα, ευθύνη και αποτελεσματικότητα, ώστε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή.
       
      Ως βασική προτεραιότητα των τοπικών αρχών τίθεται η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Η πρόκληση βέβαια είναι μεγάλη, οι πλημμύρες αποτελούν κίνδυνο για την πόλη ενώ το πετρέλαιο και αέριο εξαντλούνται ή προέρχονται από ασταθείς πολιτικά χώρες. Οπότε, η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελεί βασική αρχή για την μετάβαση που επιδιώκει το Άμστερνταμ. Συγκεκριμένα, η ενεργειακή στρατηγική που έχει υιοθετήσει, “Amsterdam Energy Strategy 2040”, βασίζεται σε ένα φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό και απολύτως απαραίτητο σχέδιο δράσης που επιθυμεί να επιτύχει 40% μείωση διοξειδίου του άνθρακα έως το 2025, βάση μετρήσεων του 1990, και 75% έως το 2040.
       
      Με άλλα λόγια, το Άμστερνταμ έχει σκοπό να γίνει όχι μόνο βιώσιμο οικονομικά αλλά και ανεξάρτητο ενεργειακά. Έχει δεσμευτεί για ένα μέλλον υγιές, με καθαρή ενέργεια, καθαρό αέρα και νερό, ώστε να παραμείνει μια ελκυστική πόλη για τους κατοίκους και τουρίστες της. Είναι άλλωστε γνωστό, ότι μια ενεργή πολιτική υπέρ μιας οικονομίας χαμηλού άνθρακα θα κρατούσε το κόστος ζωής οικονομικά προσιτό, ώστε να θέλξει ακόμα και διεθνείς εταιρείες να εγκαταστήσουν την βάση τους στην πόλη του Ρεμπράντ και του Τιέστο.
       

       

       
       
      Συμμέτοχοι στην όλη προσπάθεια, ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, τα ερευνητικά ιδρύματα, οι διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις αλλά και οι ίδιοι οι κάτοικοι. Τα μονοπάτια που βαδίζει το Άμστερνταμ για ένα βιώσιμο μέλλον είναι:
       
      ΚΤΙΡΙΑ
       
      Όλα τα κτίρια θα πρέπει να αποκτήσουν τουλάχιστον ενεργειακό πιστοποιητικό κατηγορίας Β έως το 2040. Πως επιτυγχάνεται αυτό, είναι γνωστό και στην χώρα μας. Κατάλληλη θερμομόνωση και αντικατάσταση των εξωτερικών κουφωμάτων, ώστε να αποθηκεύεται η θέρμανση και η δροσιά, είναι 2 από τα βασικά στοιχεία.
       
      Βάση επιστημονικών ερευνών, το 70% της κατανάλωσης ενέργειας στο Άμστερνταμ προέρχεται από την θέρμανση και τον ηλεκτρισμό στα κτίρια. Για να επιτευχθεί μείωση είναι απαραίτητες οι 3 αρχές του προγράμματος “Trias Energetica”.
       
      1. Μικρότερη απαίτηση για ενέργεια, εφαρμόζοντας μετρήσεις για την εξοικονόμηση αυτής αλλά και αποφυγή ή εκμετάλλευση των αποβλήτων
      2. Χρήση ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, ηλιακούς συλλέκτες, γεωθερμία)
      3. Ελαχιστοποίηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων
       

       
       
      Την αρχή εφάρμοσαν οι τοπικές αρχές με αναβαθμίσεις στα σχολεία. Επιπλέον, έχει δημιουργηθεί ένα γραφείο εξυπηρέτησης για τις επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες. Στόχος, η ενημέρωση για την εφικτή μείωση των λειτουργικών εξόδων μέσω της χρήσης καθαρής ενέργειας. Μπορεί να θεωρείται περιττό να το αναφέρουμε επανειλημμένως αλλά η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση κατοίκων και εταιρειών αποτελεί προτεραιότητα, ιδίως στην Ελλάδα, όπου αντιλήψεις και νοοτροπίες πρέπει να αλλάξουν διακαώς.
       
      Το 2025 σε νέα περιοχή του Άμστερνταμ θα έχουν κατασκευαστεί 4 νησιά με 9000 βιώσιμες κατοικίες. Κατοικίες, οι οποίες θα έχουν χρησιμοποιήσει “πράσινα” υλικά κατά την κατασκευή αλλά και κατά την λειτουργία θα χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα προερχόμενο από ηλιακούς συλλέκτες και ανεμογεννήτριες, που θα έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά των νησιών. Επιπλέον, έξυπνα συστήματα θα παρακολουθούν την χρήση ενέργειας ενώ το σύστημα κεντρικής θέρμανσης θα προέρχεται από την γεωθερμία.
       
       
      Πράσινα δώματα
       
      Λόγω της κλιματικής αλλαγής οι βροχοπτώσεις θα αυξηθούν και οι πόλεις, οι οποίες ως επί το πλείστον διαθέτουν μεγάλες επιστρωμένες επιφάνειες, θα δυσκολευτούν να διαχειριστούν το πλεονάζον βρόχινο νερό. Μια οικονομική αλλά και αποτελεσματική λύση θεωρείται η πράσινη στέγη. Εξάλλου, το “Going Green” δεν είναι κάτι νέο για τους Ολλανδούς. Τα τελευταία 400 χρόνια φυτεύουν δένδρα δίπλα στα κανάλια για να πρασινίσουν την πόλη που μπορεί τόσο εύκολα να σε παρασύρει με τους χαλαρούς, μποέμικους ρυθμούς της.
       

       

       
      Το 2010 το Άμστερνταμ εισήγαγε ένα πρόγραμμα επιδότησης, ώστε να παροτρύνει τους κατοίκους να «πρασινίσουν» τα δώματα και τους τοίχους τους. Άμεσα οφέλη, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εφόσον απορροφώνται τα επικίνδυνα σωματίδια και η βελτίωση της βιοποικιλότητας, προσφέροντας ζωή σε πουλιά και έντομα. Επιπλέον, η καλύτερη μόνωση των κτιρίων, που έχει αντίκτυπο στην ελάττωση των εξόδων θέρμανσης και κλιματισμού, αλλά και η αύξηση του κύκλου ζωής των δωμάτων. Περιττό θα ήταν να αναφέρουμε ότι η αντικειμενική αξία της ιδιοκτησίας μπορεί να ανέβει στα ύψη. Μέσω του “Amsterdam Smart City” αναπτύσσονται διάφορα προγράμματα που ενθαρρύνουν τον συνδυασμό πράσινων δωμάτων και ηλιακών συλλεκτών στα κτίρια.
       

       

       
       
      Green Urine
       
      Κατά την «Διεθνή Εβδομάδα Νερού», όπου συζητιούνται τρόποι αντιμετώπισης των προκλήσεων όσον αφορά την άνοδο του επιπέδου της θάλασσας και την απαίτηση για καθαρό νερό, η καμπάνια “Green Urine” απέσπασε την μεγαλύτερη προσοχή. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, το οποίο εγχωρίως ίσως μας φαινόταν αστείο και άκομψο αλλά είναι τόσο αποτελεσματικό. Επί της ουσίας, συλλέγονται τα ούρα από δημόσια ουρητήρια και μετατρέπονται σε γεωργικό λίπασμα, το οποίο με την σειρά του χρησιμοποιείται στις πράσινες στέγες της πόλης. Στόχος ήταν, να προκαλέσουν τους πολίτες να ευαισθητοποιηθούν ως προς την χρήση του αζώτου, του καλίου και του φωσφόρου, στοιχεία που περιλαμβάνονται στα ούρα, και μπορούν να γίνουν ουσιαστική πηγή του φωσφορικού άλατος. Ενός στοιχείου, που χρησιμοποιείται στην αγροκαλλιέργεια.
       

       

       
       
      Αν και η αντιπαράθεση επί των αποθεμάτων φωσφόρου στην γη συνεχίζεται, δεν βλάπτει να ανακαλύπτονται νέοι τρόποι ανακύκλωσης διαφόρων παραπροϊόντων, τα οποία παλαιότερα θεωρούνταν απλά απόβλητα. Τέλος, τo πρόγραμμα “Wastecosmart” που ξεκίνησε από την Πάφο στην Κύπρο και συμμετέχει η πόλη του Άμστερνταμ, έχει ως στόχο την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των αποβλήτων μέσω της εξοικονόμησης πόρων. Με άλλα λόγια, στοχεύει στην οπτική όπου τα απόβλητα θεωρούνται και εκμεταλλεύονται ως μια ακόμα πηγή ενέργειας.
       
      Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα καταγράφεται, σύμφωνα με στοιχεία του 2012, ότι το 82% των αστικών αποβλήτων καταλήγουν σε χωματερές ενώ μόνο το 16% ανακυκλώνεται και το 2% κομποστοποιείται. Τα βέλη εκτοξεύονται μεταξύ ΥΠΕΚΑ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς κανένας από τους δύο να παίρνει εξολοκλήρου την ευθύνη. Τα πρόστιμα δε προς την Ευρωπαϊκή Ένωση τρέχουν, όσον αφορά την λειτουργία των παράνομων χωματερών, εφόσον αρνούμαστε να συμμορφωθούμε. Και ενώ οι ρυθμοί μας είναι τόσο αργοί, τα απόβλητα συγχρόνως αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Πότε επιτέλους θα αντιληφθούμε ότι τα απόβλητα μπορούν να θεωρηθούν πόροι για την χώρα; Πότε η ανακύκλωση θα μας γίνει καθημερινό βίωμα; Πότε η κομποστοποίηση, μια καταξιωμένη διεθνώς και τόσο οικονομική μέθοδος διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων, θα συμπεριληφθεί στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο; Ρητορικές ίσως οι ερωτήσεις.
       
      Πηγή: http://polytexnikanea.gr/WP3/?p=37876
      Περισσότερα...

      1172 • 0

    4. Αρθρογραφία

      Λέκκας από Τουρκία: Η ανακάλυψη των νέων ρηγμάτων και πώς συνδέονται με το μέγεθος της καταστροφής

      GTnews

      Στον τόπο της καταστροφής δύο μήνες μετά τους φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία βρέθηκε ξανά η ομάδα Γεωλογίας του ΕΚΠΑ με επικεφαλής τον Ευθύμιο Λέκκα. Στόχος είναι να διερευνηθούν οι παράγοντες που οδήγησαν στην τόσο εκτεταμένη καταστροφή των κτιριακών υποδομών, αλλά και να μελετηθεί σε βάθος η ταυτότητα των ρηγμάτων που προκάλεσαν αυτές τις πρωτοφανείς εικόνες με κτίρια που παραμένουν ακόμα και σήμερα σε κλίση.
      Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μαζί με τους Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή παρακολουθούν πολύ στενά όλες τις εξελίξεις και στο ανθρωπιστικό/επιχειρησιακό κομμάτι αλλά και στο επιστημονικό. 

      «Είναι μια πολύ ωραία αποστολή, στην οποία έχουμε πολύ μεγαλύτερη άνεση χρόνου σε σχέση με την προηγουμένη, όπου ακόμα τα γεγονότα ήταν πιεστικά και πυκνά. Τώρα, με πιο ψύχραιμο μάτι έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τι συνέβη σε όλα τα επίπεδα», περιγράφει στην «Κ» από την Τουρκία όπου βρίσκεται ο κ. Λέκκας και συνεχίζει: «Αυτή τη φορά, είδαμε από κοντά πολλά καινούργια πράγματα και σε σχέση με τις καταστροφές στα κτίρια αλλά και στο κομμάτι της γεωλογίας».

      Το ένα από τα δύο ρήγματα οπου ανακάλυψε η ομάδα του Ευθύμη Λέκκα

      Ο ίδιος σημειώνει πως τα ολοκαίνουργια στοιχεία αφορούν καταρχάς στο ρήγμα που για πρώτη φορά εντοπίστηκε σε δυσπρόσιτη περιοχή στο Ελμπιστάν. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η ρηξιγενής επιφάνεια που αποκαλύφθηκε έχει μετατόπιση πάνω από 5 μέτρα και αντί να βρίσκεται σε τεκτονικές τάφρους ή και βυθίσματα, εντοπίστηκε στην κορυφογραμμή μίας οροσειράς. Έτερο σημείο, που επίσης καταγράφηκε για πρώτη φορά είναι και αυτό στα νότια της Μαλάτιας. Εκεί, η απόληξη του μεγάλου ρήγματος των 300 χλμ., προκάλεσε έντονη παραμόρφωση στην επιφάνεια του εδάφους, αλλά και καταβύθιση ενός μεγάλου τμήματος της πόλης.
      «Η πρώτη λοιπόν βασική διαπίστωση μας είναι πως ενώ συνήθως βλέπουμε τα ρήγματα μέσα σε τάφρους, σε όρια πεδιάδων κ.τ.λ, εδώ τα είδαμε να “ακολουθούν” την κορυφογραμμή. Είναι δύο διαφορετικά ρήγματα σε μη αναμενόμενες πλάκες, κάτι το οποίο μόλις ανακαλύψαμε, πρώτη φορά παγκοσμίως.
      Αυτά τα δύο νέα ρήγματα άλλαξαν επί της ουσίας και την τυπολογία των βλαβών. Στην ουσία, οι τεράστιες ζημιές που προκλήθηκαν, οφείλονται στη συνύπαρξη πάρα πολλών παραμέτρων κι έχουν να κάνουν με τη διέλευση αυτών των νέων ρηγμάτων, τις ρευστοποιήσεις στο έδαφος αλλά και τις έντονες παραμορφώσεις στην επιφάνειά του. Όλα αυτά, δημιούργησαν ένα πολύ αρνητικό πλαίσιο για τις κατασκευές».
      Όπως μάλιστα σημειώνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής: «Σε πολλά σημεία είδαμε πως πολυκατοικίες έχουν γείρει. Το έδαφος στο οποίο θεμελιώθηκαν ήταν ρευστό, σχεδόν υγρό. Είναι σαν τα κτίρια να “επέπλεαν” και για αυτό έγειραν είτε από τη μια πλευρά, είτε από την άλλη». Σε αυτό το σημείο, ο κ. Λέκκας, ξεκαθαρίζει πως όντως κάποια από τα κτίρια ήταν πολύ κακά από άποψη ποιότητας και κατασκευής, κάποια άλλα όμως, ήταν πολύ καλά κατασκευασμένα κι όμως, έπαθαν σημαντικές βλάβες. Αυτά τα κτίρια, ενδιαφέρουν περισσότερο και την ομάδα των Ελλήνων ερευνητών που βρίσκονται στην Τουρκία.

      Νέα ρήγματα καταγράφει η αποστολή του τμήματος Γεωλογίας ΕΚΠΑ στην αποστολή της σε Τουρκία και Συρία

      Όπως περιγράφει ο κ. Λέκκας: «Στην τεράστια αυτή περιοχή υπάρχουν πολυκατοικίες πολύ παλιές, από το 1950 ακόμα, αλλά κατά βάση καινούργιες 20ετίας κι 10ετίας. Σε ακόμα περισσότερες περιπτώσεις, είναι εντελώς καινούργιες. Βλέπουμε δηλαδή πολυκατοικίες με μόλις ένα ή δύο χρόνια στην “πλάτη” τους και πολλές άλλες που έμειναν στα μπετά. Και αυτό, γιατί σε περιοχές όπως τα Άδανα ή το Καχραμανμαράς, η ανάπτυξη ήταν τα τελευταία χρόνια καταιγιστική- από τους 200.000 κατοίκους οι πόλεις έφτασαν τους 700.000, μέσα σε λίγα χρόνια».

      O Ευθύμης Λέκκας μαζί με τους καθηγητές Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή

      Η έρευνα σε στοχευμένα σημεία και οι δορυφορικές εικόνες
      Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ υπογραμμίζει σε αυτό το σημείο πως η ομάδα δεν άρχισε να «χτενίζει» τυχαία την αχανή σεισμόπληκτη περιοχή. «Υπήρχε πληροφόρηση και γνώση από παλαιότερες εργασίες», λέει ο κ. Λέκκας και τονίζει πως οι ερευνητές πήγαν «συστημένοι» σε συγκεκριμένες περιοχές.
      Ο Εμμανουήλ Βασιλάκης, αναπληρωτής καθηγητής Γεωλογίας στο τμήμα του ΕΚΠΑ και μέλος της αποστολής- εξειδικευμένος στην παρατήρηση του εδάφους μέσα από σύγχρονες τεχνολογίες, λέει με τη σειρά του στην «Κ», πως από τη στιγμή που επέστρεψαν τα μέλη της ομάδας από την πρώτη αποστολή τους πριν από δύο μήνες στην Τουρκία, άρχισαν αμέσως να μελετούν δορυφορικές εικόνες υψηλής ανάλυσης από την τεράστια έκταση όπου χτύπησαν οι δύο διαδοχικοί σεισμοί.  «Αυτή τη στιγμή είμαστε εδώ για να κάνουμε το validation, την επιτόπια δηλαδή αναγνώριση των αποτελεσμάτων που βρήκαμε στο εργαστήριο», λέει ο ίδιος.


      Στην προκειμένη, σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη, συνέβη το εξής: μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες που διαθέτουν δορυφόρους παρέδωσαν στους επιστήμονες πάρα πολλά δεδομένα και πάρα πολλές δορυφορικές εικόνες, πολύτιμες για τις παρατηρήσεις στο εργαστήριο. «Αυτές οι υψηλής ανάλυσης δορυφορικές εικόνες μάς βοήθησαν να δούμε άμεσα περιοχές, τις οποίες δεν μπορούσαμε να επισκεφτούμε λόγω μη προσβασιμότητας, το πρώτο διάστημα μετά τους σεισμούς», εξηγεί ο κ. Βασιλάκης, προσθέτοντας πως η ανακάλυψη των δύο νέων ρηγμάτων, αλλάζει τα δεδομένα στον χώρο της εφαρμοσμένης τεκτονικής γεωλογίας.
      «Η δορυφορική παρατήρηση, η οποία ακολουθείται από την έρευνα στο πεδίο είναι κάτι που ήδη κάνουμε στην Ελλάδα, όμως, κάθε νέα εμπειρία, είτε από τoν ελληνικό, είτε από τον διεθνή χώρο, ενισχύει τις γνώσεις μας ενώ και όσα ξέρουμε σε θεωρητικό επίπεδο επιβεβαιώνονται μετά, στο πεδίο. Στην προκειμένη, τα γεωλογικά φαινόμενα αποκαλύπτονται σε όλο τους το εύρος», λέει ο καθηγητής που αναφέρει τέλος, πως όσον αφορά στη ζωή των κατοίκων, η μετακίνηση από το ένα σημείο στο άλλο είναι πια αρκετά εύκολη, η καθημερινότητα όμως στους καταυλισμούς είναι αντιθέτως, πολύ δύσκολη.
      Περισσότερα...

      580 • 0

    5. Αρθρογραφία

      Κατατέθηκε ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου στην UNESCO

      GTnews

      Κατατέθηκε στην αρμόδια Επιτροπή της UNESCO ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου για την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, έπειτα από τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Τον Οκτώβριο του 2022 υποβλήθηκε ο προκαταρκτικός φάκελος υποψηφιότητας, ο οποίος αξιολογήθηκε από την Επιτροπή της UNESCO. Τα δύο υπουργεία και ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) συνεργάστηκαν το τελευταίο τρίμηνο και αφού έλαβαν υπόψιν όλες τις παρατηρήσεις της Επιτροπής, ολοκλήρωσαν το τελικό περιεχόμενο του φακέλου.
      Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού: «Ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της χώρας μας, είναι συνδεδεμένο με τη αρχαία μυθολογία, με τον Όμηρο, με την Ιστορία της Ελλάδας στο πέρασμα των αιώνων. Η κατοικία των θεών αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα ελληνικά brand names. Συνεργαστήκαμε συστηματικά και ουσιαστικά με τους συναρμόδιους φορείς, ώστε να συντάξουμε έναν πλήρη φάκελο, ο οποίος περιλαμβάνει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την προστασία και την ανάδειξη της μοναδικής πολιτιστικής και περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας του Ολύμπου και την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Σε λίγους μήνες ελπίζουμε ότι η Unesco θα υποδεχθεί στην αγκαλιά της το μυθικό βουνό. Βήμα βήμα δημιουργήσαμε μια πρωτοποριακή ασπίδα προστασίας για τον Όλυμπο καθώς πριν από ένα χρόνο εκδώσαμε το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία και την διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, ενώ σήμερα καταθέσαμε τον επικαιροποιημένο φάκελο υποψηφιότητας του Ολύμπου για τον κατάλογο των Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Η απόφαση της UNESCO σε ό,τι αφορά την ένταξη του Ολύμπου στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς αναμένεται έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Η σημερινή κατάθεση του φακέλου αποτελεί το έργο μιας μακράς διαδικασίας που ξεκίνησε με την υποβολή αίτησης για την δοκιμαστική λίστα υποψηφιοτήτων το 2014.
      Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα μέχρι στιγμής μόλις δύο περιοχές είναι εγγεγραμμένες στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, τα Μετέωρα και το Άγιον Όρος.
      Παγκοσμίως, ο Κατάλογος περιλαμβάνει 1.155 Μνημεία. Για να ενταχθεί μία περιοχή στον κατάλογο θα πρέπει να πληροί μία σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με τα στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, τα γεωλογικά – μορφολογικά χαρακτηριστικά, την πλούσια βιοποικιλότητα του τόπου καθώς και την ύπαρξη σημαντικών οικολογικών και βιολογικών διεργασιών για την εξέλιξη της ζωής.
      Η ένταξη μιας περιοχής στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO συνοδεύεται από σημαντικά και πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία που συνδέονται με την αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της τουριστικής κίνησης, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται και αυστηροί κανόνες που αφορούν στην προστασία και διαχείριση του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντός της.
      Ο Όλυμπος
      Ο Όλυμπος είναι το υψηλότερο βουνό της χώρας μας, με ύψος 2.918 μ. Το 1938 αποτέλεσε τον πρώτο Εθνικό Δρυμό της Ελλάδας, το 1981 χαρακτηρίστηκε ως Απόθεμα Βιόσφαιρας της UNESCO και τέλος το 2021 με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα ανακηρύχθηκε σε Εθνικό Πάρκο.
      Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Ελλάδας σε χλωρίδα και συχνά χαρακτηρίζεται ως «ο παράδεισος των βοτανολόγων» με 1.700 είδη και υποείδη φυτών, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 25% της ελληνικής χλωρίδας. Ο δε αριθμός των 26 ενδημικών φυτών του Ολύμπου, αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό ενδημικών φυτών που απαντάται σε οποιοδήποτε άλλο ελληνικό βουνό.
      Ο Όλυμπος αποτελεί διαχρονικό σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού καθώς και κτήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι πολυάριθμοι μύθοι για τους Δώδεκα Θεούς του Ολύμπου, οι μορφές, οι χαρακτήρες, τα πάθη και οι έριδες τους, διαβάστηκαν, μελετήθηκαν, ερμηνεύτηκαν και αποτέλεσαν έμπνευση για την ανάπτυξη και την εξέλιξη της τέχνης, της λογοτεχνίας, των θρησκευτικών και κοινωνικών αντιλήψεων σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο.
      Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά του Ολύμπου συμπληρώνεται από τα ελληνικά δημοτικά τραγούδια με θέμα τον Όλυμπο τα οποία διασώζονται μέχρι τις μέρες μας και αντιμετωπίζουν το προτεινόμενο μνημείο, είτε ανθρωπομορφικά, είτε ως ένα καταφύγιο για τους κατατρεγμένους.
      Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ότι ο Όλυμπος αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, τόσο για αλπινιστές όσο και για φυσιολάτρες που έρχονται από όλο τον κόσμο να θαυμάσουν το «Βουνό των Θεών» με τις απόκρημνες κορυφές και τα φυσικά του κάλλη.
      Περισσότερα...

      803 • 0

    6. Αρθρογραφία

      Λύση - σκούπα για αυθαίρετους οικισμούς στην Αττική από τον Σεπτέμβριο

      dsworks

      O αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος μιλά στο «b.s.» (σ.σ.: ένθετο στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα») για το δασικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, το νέο κύμα νομιμοποιήσεων γκρίζων πολεοδομικά οικισμών που ετοιμάζει το υπουργείο και την έκπτωση 50% στα πρόστιμα των αυθαιρέτων
       
      Πηγή: Λύση - σκούπα για αυθαίρετους οικισμούς στην Αττική από τον Σεπτέμβριο | newmoney.gr http://www.newmoney.gr/article/61687/lysi-skoypa-gia-aythairetoys-oikismoys-stin-attiki-apo-ton-septemvrio#ixzz3A3FRxOdd
       
      Σχόλιο: Σαν είδηση, αναφέρεται ότι η ΥΑ για τον συμψηφισμό προστίμων του Ν4178 με ενεργειακή αναβάθμιση, και παρεμβάσεις στατικής επάρκειας, έχει «φύγει» υπογεγραμμένη από το ΥΠΕΚΑ και έχει πάει για υπογραφή στο ΥΠΟΙΚ
       
      Νέο νομοθετικό πλαίσιο για αυθαίρετους οικισμούς και περιοχές με γκρίζο πολεοδομικό καθεστώς ετοιμάζει από τον Σεπτέμβριο το υπουργείο Περιβάλλοντος, ολοκληρώνοντας τον μεγάλο κύκλο των θεσμικών παρεμβάσεων που άνοιξε με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα δάση και τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Οπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στο «business stories» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς λίγες ώρες μετά την ψήφιση του δασικού νομοσχεδίου, στόχος είναι να δοθούν λύσεις σε προβλήματα του κόσμου ακόμη και αν πρόκειται για αυθαίρετους οικισμούς εντός της Αττικής. Ως βασική προϋπόθεση θέτει τη διακομματική συναίνεση στη Βουλή, καθώς πολλοί από τους οικισμούς αυτούς έχουν διαμορφώσει μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί από τα κόμματα. «Είναι περιπτώσεις που θα χαρακτήριζα κάπως ερμαφρόδιτες και δεν επιλύονται με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, για τις οποίες όμως πρέπει να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια και να τις αφήνουμε σε θολό τοπίο», τονίζει ο κ. Ταγαράς. Παραδέχεται ότι η τροπολογία με την οποία αλλάζει ο μεταλλευτικός κώδικας -και σφυροκοπήθηκε τις προηγούμενες μέρες στη Βουλή από την αξιωματική αντιπολίτευση- ευνοεί την Ελληνικός Χρυσός, αλλά αφορά και όλες τις επενδύσεις ορυκτού πλούτου που σχεδιάζονται.
       
      Σε ό,τι αφορά τον νόμο για τα αυθαίρετα, υποστηρίζει ότι θα είναι ο τελευταίος και αναφέρεται στη λειτουργία μιας ενιαίας ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων από το ΥΠΕΚΑ η οποία θα παρακολουθεί και θα ελέγχει τη δόμηση σε όλη την Ελλάδα με στόχο να αποτρέψει τη δημιουργία νέας γενιάς αυθαίρετων κτισμάτων. Επίσης, εντός των ημερών αναμένεται να υπογραφεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση από το υπουργείο Οικονομικών με την οποία θα δίνεται έκπτωση 50% στα πρόστιμα για τα αυθαίρετα σε όσους προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση και παρεμβάσεις στη στατική επάρκεια των κτιρίων.
       
      - Υπάρχει η εντύπωση ότι άλλο νομοσχέδιο καταθέσατε για τα δάση στη Βουλή και άλλο θεσμοθετήσατε - και αναφερόμαστε στις νομοτεχνικές βελτιώσεις που έγιναν, αλλά και στις 18 τροπολογίες που ψηφίστηκαν. Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι σημαντικότερες αλλαγές που φέρατε στον νόμο;
       
      Κάναμε μια συντονισμένη δουλειά, συζητήσαμε με φορείς και πολίτες από όλη την Ελλάδα και συμπληρώσαμε τον νόμο με προτάσεις και παρατηρήσεις από όλες τις παρατάξεις του Κοινοβουλίου, με στόχο να δώσουμε λύσεις σε θέματα που ταλαιπωρούσαν για δεκαετίες τον κόσμο και αποτελούσαν μεγάλες εκκρεμότητες. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί. Με τα μέτρα που πήραμε επιλύονται προβλήματα 40 ετών που αφορούν σε 600.000 ιδιώτες, τονώνοντας παράλληλα τους μικρούς και εγκαταλειμμένους οικισμούς σε όλη τη χώρα. Θέλαμε επίσης από την αρχή εκεί όπου μπορεί να ασκηθεί δραστηριότητα να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο καθαρό.
       
      Διαφωνίες υπήρξαν, όμως πιστεύουμε ότι -χωρίς να έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα- βάλαμε ένα σημαντικό λιθαράκι. Καταγράψαμε σε ένα ενιαίο κείμενο όλα τα διάσπαρτα νομοθετήματα για τις επεμβάσεις στα δάση και ορίσαμε με σαφήνεια τι επιτρέπεται και τι όχι. Για παράδειγμα, δώσαμε για πρώτη φορά τη δυνατότητα δημιουργίας σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων σε ιδιωτικές δασικές εκτάσεις με όρους δόμησης που τους επιτρέπουν να χτίζουν στο μισό της εκμετάλλευσης που προβλεπόταν μέχρι σήμερα για ξενοδοχειακές και τουριστικές εγκαταστάσεις. Επιπλέον, για πρώτη φορά μπαίνει η υποχρέωση για κάθε επέμβαση σε δάση να υπάρχει τουλάχιστον ίσης παρέμβασης δάσωση της περιοχής από ιδιώτες. Ταυτόχρονα βελτιώσαμε σε πολλά σημεία τον νόμο κατόπιν συζητήσεων με βουλευτές στο Κοινοβούλιο.
       
      Για παράδειγμα, επιτρέπουμε εκτάσεις που ήταν αγροτικές και στην πορεία δασώθηκαν να μπορούν να ξαναγίνουν αποκλειστικά αγροτικές, απαγορεύοντας κάθε άλλη χρήση. Παράλληλα υπάρχει πρόνοια για τα εγκαταλειμμένα κτίσματα μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις που σταμάτησαν να εκμεταλλεύονται ιδιώτες ή το ίδιο το κράτος. Σε αυτές τις περιπτώσεις δίνουμε προτεραιότητα αξιοποίησης των ακινήτων αυτών από ΟΤΑ και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου χωρίς αντάλλαγμα, αλλά και σε ιδιώτες εφόσον οι πρώτοι δεν το επιθυμούν έναντι τιμήματος. Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε επιχειρηματικές δραστηριότητες που συνάδουν με τις χρήσεις σε αυτές τις περιοχές και να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας.
       
      - Υπάρχει όμως και η τροπολογία που περάσατε για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες και την οποία η αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτήρισε «φωτογραφική» για την Ελληνικός Χρυσός, ζητώντας ονομαστική ψηφοφορία.
       
      Υπάρχει η πολεοδομική νομοθεσία με κανόνες και πλαίσιο για το τι χτίζεται και πού στην εκτός σχεδίου δόμηση και υπάρχει και ένας απαρχαιωμένος μεταλλευτικός κώδικας, στον οποίο υπάρχει ένα νομικό κενό πολεοδομικού χαρακτήρα. Οι όποιες παρεμβάσεις έγιναν στον νόμο δεν αφορούν τη χωροθέτηση του έργου ή την έγκριση αδειών που έχουν ήδη ληφθεί για την επένδυση, αλλά θέματα που σχετίζονται με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την έκδοση αδειών δόμησης για τα κτίσματα που προβλέπει το έργο. Η τροπολογία δεν αφορά μόνο τις επεμβάσεις στις Σκουριές, αλλά μέσα από την τροποποίηση του μεταλλευτικού κώδικα καλύπτει και κάθε άλλη δραστηριότητα που συνδέεται με την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας.
       
      - Δηλώσατε τις προηγούμενες μέρες στη Βουλή ότι σύντομα θα ανοίξει ένας νέος κύκλος νομοθετικών παρεμβάσεων σε θέματα πολεοδομικά, χωροταξικά και δασικά. Τι εννοείτε;
       
      Μέσα από τη συζήτηση που ξεκινήσαμε με όλους τους φορείς στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για τα δάση και τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς βγήκαν στην επιφάνεια πολύ περισσότερα προβλήματα από αυτά που γνωρίζαμε ή φανταζόμασταν ότι υπάρχουν και αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος. Σε αρκετές περιπτώσεις έχει διαμορφωθεί μια πραγματικότητα χωρίς νόμιμο τρόπο. Κάποιους οικισμούς στην Αττική, που ενδεχομένως να έχουν αυθαίρετα, πρέπει να δούμε πώς θα τους αντιμετωπίσουμε. Είναι περιπτώσεις που θα χαρακτήριζα κάπως ερμαφρόδιτες, οι οποίες δεν επιλύονται με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, θα πρέπει όμως να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια και να τις αφήνουμε σε θολό τοπίο. Στο πλαίσιο αυτό θα υπάρξει μια νομοθετική παρέμβαση από τον Σεπτέμβριο με διαπαραταξιακή συνεργασία, που θα μπορέσει να αποτυπώσει το μέγεθος αυτών των προβλημάτων και όπου απαιτείται να δώσει λύσεις.
       
      -Υπήρξαν παρεμβάσεις από την πλευρά της τρόικας στο νομοσχέδιο για τα δάση που αναγκαστήκατε να εισακούσετε; Αληθεύει ότι οι δανειστές μας πίεζαν για αλλαγή του ορισμού του δάσους;
       
      Η τρόικα ήθελε εξαρχής ένα ξεκάθαρο πλαίσιο για τις επιτρεπόμενες επεμβάσεις μέσα σε δάση, το οποίο μέχρι σήμερα ήταν αρκετά θολό και που με τον υφιστάμενο νόμο δεν το ξεκαθαρίζουμε απόλυτα γιατί υπάρχουν συνταγματικά κωλύματα αλλά και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Πράγματι ζητούσαν αλλαγή στον ορισμό του δάσους, όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς συνταγματική αναθεώρηση.
       
      - Πρόσφατα το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής που είχε κατατεθεί εναντίον του νόμου για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με ένα σκεπτικό αρκετά ευνοϊκό σε σχέση με την προηγούμενη ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας. Ωστόσο ένα μέτρο το οποίο έχει προβλεφθεί στον ισχύοντα νόμο και θα αναθέρμανε την αγορά, όπως είναι η έκπτωση 50% των προστίμων για όσους προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και παρεμβάσεις στατικής επάρκειας, σέρνεται επί μήνες...
       
      Από πλευράς μας έχουμε υπογράψει τη σχετική υπουργική απόφαση και απομένει η έγκριση από το υπουργείο Οικονομικών, η οποία πιστεύουμε ότι θα δοθεί εντός των επόμενων εβδομάδων. Είναι ένα μέτρο που για μας έχει ιδιαίτερη αξία, καθώς ενισχύει το περιβαλλοντικό ισοζύγιο που λέμε από την αρχή ότι λαμβάνει υπόψη του ο νέος νόμος και συγχρόνως παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στη χρήση των κτιρίων. Οταν λέμε ότι αυτός ο νόμος είναι ο τελευταίος για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων το εννοούμε και το υπουργείο κινείται με εντατικούς ρυθμούς στην αξιοποίηση όλων των σύγχρονων τεχνολογιών που θα του επιτρέψουν να ελέγξει με κατάλληλα εργαλεία και ψηφιακό τρόπο τη δόμηση, εμποδίζοντας τα αυθαίρετα εν τη γενέσει τους. Πολύ σύντομα το ΥΠΕΚΑ θα έχει αναπτύξει μια κεντρική βάση δεδομένων που θα διαχειρίζεται πλήρως και στην οποία θα περιλαμβάνονται στοιχεία για όλα τα αυθαίρετα της χώρας (με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου είχαν καταγραφεί στο σύστημα 41 εκατομμύρια τ.μ. αυθαιρέτων), η ηλεκτρονική έκδοση των οικοδομικών αδειών που θα μπει σε πλήρη λειτουργία προς τα τέλη του χρόνιου, οι ελεγκτές δόμησης, η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου κ.ά.
      Περισσότερα...

      1468 • 0

    7. Αρθρογραφία

      Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ενεργειακή Ασφάλεια

      Παντελής Πατενιώτης

      Η χώρα βρίσκεται σε μια από τις πλέον κρίσιμες χρονικές συγκυρίες της σύγχρονης ιστορίας της, η οποία συμπίπτει με τις αντίστοιχες συγκυρίες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
       
      Είναι η χρονική περίοδος που η χώρα οφείλει να αξιολογήσει το επίπεδο ετοιμότητας της σε ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση, στην περίπτωση που οι εξωτερικές πηγές εφοδιασμού πρωτογενούς ενέργειας μειωθούν ή αποκοπούν τελείως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
       
      Διαβάστε την επιστολή εδώ:
       
      Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ενεργειακή Ασφάλεια.pdf
      Περισσότερα...

      712 • 0

    8. Αρθρογραφία

      10 χρήσιμες πληροφορίες για τα δάση

      Engineer

      Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Δασών -21 Μαρτίου- για να γεμίσουμε το μυαλό μας με χιλιάδες πληροφορίες για τα δάση σε μία μόνη ημέρα, γνώσεις που πιθανόν αμέσως θα χαθούν μέσα στη θάλασσα της υπερπληροφόρησης.
      Πλέον, με όλα όσα ζούμε ως άνθρωποι, παγκόσμια, είτε λόγω πυρκαγιών είτε λόγω πλημμυρών είτε λόγω τυφώνων, είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει κατανοητή η ανάγκη της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος, εν προκειμένω των δασών, αν θέλουμε οι πόλεις και τα χωριά σε όλη την επικράτεια μιας χώρας να ευημερούν πολυεπίπεδα.
      Αν ρωτήσουμε ο καθένας τους φίλους μας τι πιστεύουν ότι είναι, αλλά και τι προσφέρει ένα δάσος, είναι σαφές ότι θα υπάρξουν πολλές και διαφορετικές απαντήσεις. Γιατί το δάσος, ανάλογα από το πού ζει κανείς, έχει άλλη απήχηση στο μυαλό και διαφορετικό τρόπο ύπαρξης στην καθημερινότητα του ατόμου.
      Τώρα που το φθινόπωρο κοντοζυγώνει επί παραδείγματι, στα ορεινά χωριά της χώρας οι κάτοικοι ήδη έχουν κόψει την ξυλεία που τους αντιστοιχεί από τα δάση, ήδη έχουν «σχίσει» τα ξύλα όπως λένε, που θα λειτουργήσουν τους χειμωνιάτικους μήνες ως κύρια πηγή ενέργειας και ζεστασιάς.
      Για τον άνθρωπο της πόλης, η αναγκαία και απαιτητή διαδικασία για τη ζωή των ανθρώπων στα χωριά αντικαθίσταται από την επίσκεψη σε ένα κατάστημα καυσόξυλων, την πληρωμή και την απαραίτητη αναμονή να του σταλούν τα ξύλα στο σπίτι του, που θα τα κάψει στο τζάκι του -μέχρι πριν από την οικονομική κρίση για ομορφιά, τώρα πια για ζεστασιά.
      Για τον άνθρωπο της υπαίθρου, τα δάση είναι μια πηγή ζωής, από την οποία εξαρτάται η δική του ζωή -όχι μόνο για τα ξύλα και την τροφή-, για τον άνθρωπο της πόλης αυτή ίσως να είναι και μια πληροφορία αδιάφορη.
      Το μόνο που μπορεί να τον ενδιαφέρει είναι απλά να μπορεί να τα έχει στην αποθήκη του κι αυτό στο μυαλό του μεταφράζεται σε χρήμα και όχι σε πρωταρχική μορφή ενέργειας.
      Το δάσος, όμως, είναι ένας πολύπλοκος, ενεργός, πολυσύνθετος, ζωντανός οργανισμός. Υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι δασών (αλπικά, τροπικά, υποτροπικά κ.λπ.) ανά τον κόσμο, που στο «σώμα» τους αποτυπώνεται η διαφορετικότητα στο κλίμα, στο υψόμετρο και στον τύπο (σύσταση) του εδάφους κάθε περιοχής.
      Ο,τι και αν πιστεύει ο καθείς από εμάς για το τι είναι δάσος, σίγουρα τα δάση είναι ένας από τους μεγάλους πάροχους της φύσης -σπόνσορες της ζωής θα το λέγαμε σε επαγγελματική γλώσσα.
      Γιατί μας παρέχουν επάρκεια τροφής και νερού, γιατί μας παρέχουν από χαρτί έως φάρμακα, μας παρέχουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φυσικό δροσισμό, αφού λειτουργούν σαν air conditioning.
      Ταυτόχρονα, διατηρούν την ποιότητα αέρα που αναπνέουν οι πολίτες των μεγαλουπόλεων, αφού καθαρίζουν την ατμόσφαιρα από τους ρύπους.
      Τα δάση προστατεύουν και εμπλουτίζουν τη βιοποικιλότητα των τόπων κι αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Κι αυτές οι υπηρεσίες είναι μερικές από όσες επιτελούν.
      Ας δούμε, λοιπόν, δέκα ενδιαφέροντα γεγονότα, όπως συνοπτικά περιγράφονται από τον επίσημο φορέα των Ηνωμένων Εθνών, FAO, που αφορούν τα δάση και τα δέντρα και πιθανότατα να μη γνωρίζουμε:
      1. Τα δάση καλύπτουν το ένα τρίτο της έκτασης γης παγκόσμια και στην καρδιά τους φιλοξενούν περισσότερα από τα μισά χερσαία είδη φυτών και ζώων.
      2. Το ένα τέταρτο της ποσότητας των σύγχρονων φαρμάκων προέρχεται από φυτά των τροπικών δασών και ανάμεσα σε αυτά προσμετρώνται τα δύο τρίτα όλων των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κατά του καρκίνου. Αν κανείς θελήσει να μεταφράσει σε οικονομικά μεγέθη τη συμβολή των φαρμακευτικών αυτών φυτών στην υγεία των ανθρώπων, τότε έρχεται αντιμέτωπος με το καταπληκτικό νούμερο των εκατόν οκτώ δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο.
      3. Τα δάση προσφέρουν σε αφθονία τροφή υψηλής θρεπτικής αξίας. Καρποί, φρούτα, σπόροι ακόμη και... έντομα (θεωρούνται η πρωτεϊνούχα τροφή του μέλλοντος που θα αντικαταστήσει το κρέας) πλούσια σε πρωτεΐνη και σημαντικά μέταλλα, όπως είναι το ασβέστιο και ο σίδηρος. Αυτά τα φυσικά προϊόντα βοηθούν όχι μόνο τις κοινότητες των ανθρώπων που ζουν σε δάση ή εξαρτώνται άμεσα από αυτά, αλλά και εκατομμύρια άλλους να παραμείνουν υγιείς.
      4. Τα δέντρα στα δάση λειτουργούν ως φυσικές δεξαμενές νερού, αναδιανέμοντας το 95% του νερού, που απορροφούν, εκεί όπου είναι περισσότερο αναγκαίο. Αποτρέπουν τη διάβρωση των εδαφών, καθώς συγκρατούν το νερό είτε με το ριζικό τους σύστημα είτε με την υπέργεια βλάστηση και, μέσω φυσικών διαδικασιών, σε σύντομο χρόνο, το επαναπροωθούν πίσω στην ατμόσφαιρα, δημιουργώντας έτσι φυσικό δροσισμό στην περιοχή.
      5. Τα δέντρα λειτουργούν σαν ένας τεράστιος απορροφητήρας άνθρακα, αφού τα δάση που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο απορροφούν, βάσει εκτιμήσεων, 2,1 γιγατόνους διοξείδιο του άνθρακα τον χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι μας απαλλάσσουν από 2,1 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Για αυτή τους την ικανότητα και μόνο, αποτελούν το κυριότερο όπλο ενάντια στην κλιματική αλλαγή, αφού παίζουν τον ρόλο του ισορροπιστή στον παγκόσμιο κύκλο παραγωγής άνθρακα.
      6. Σχεδόν εννιακόσια εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ασχολούνται ή εμπλέκονται με την παραγωγή ξυλοκάρβουνου ή ξυλάνθρακα. Περίπου 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή ένας στους τρεις, χρησιμοποιούν ξύλα για να ετοιμάσουν το γεύμα τους, αναδεικνύοντας έτσι την ενέργεια που προέρχεται από ξύλα στον κυριότερο παράγοντα εξασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και διατροφής. Η παραγωγή ενέργειας που προέρχεται από προϊόντα ξυλείας, κατέχει σήμερα το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας -ποσοστό που αντιστοιχεί στο σύνολο των ποσοστών της ηλιακής, υδροηλεκτρικής και από ανεμογεννήτριες παροχή ενέργειας. Το ποσοστό αναμένεται να εμφανίσει ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, καθώς η ζήτηση για βιοενέργεια συνεχώς αυξάνεται.
      7. Ο κόσμος μας σήμερα γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της απώλειας, ετήσια, 3,3 εκατομμυρίων εκταρίων δασικής γης, απώλεια γης που αντιστοιχεί σε μέγεθος μιας χώρας όπως η Μολδαβία. Παρ' όλη την καταστροφή, περισσότερες από είκοσι αναπτυσσόμενες χώρες καλυτέρευσαν το επίπεδο της επισιτιστικής τους ασφάλειας, καθώς κατάφεραν να διατηρήσουν ανέπαφες ή ακόμα και να αυξήσουν τις δασικές τους εκτάσεις. Μέσω αυτού του γεγονότος, αυτόματα γίνεται αντιληπτό ότι δεν χρειάζεται να κόβουμε τα δέντρα, να αποψιλώνουμε τα δάση και να μετατρέπουμε τη γη από δασική σε αγροτική για να μειώσουμε την πείνα που μαστίζει εκατομμύρια ανθρώπους. Ακριβώς το αντίθετο. Χρειαζόμαστε τα δάση και η διαχείρισή τους πρέπει να γίνεται με βιώσιμο τρόπο, έτσι ώστε να παραμένουν υγιή και να μπορούν να παρέχουν την ποικιλία αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρουν. Γιατί τα υγιή δασικά οικοσυστήματα μπορούν να υποστηρίξουν ακόμη και την αγροτική, κτηνοτροφική, αλλά και την αλιευτική δραστηριότητα.
      8. Η βιώσιμη διαχείριση των δασών μάς παρέχει την πρωτογενή πρώτη ύλη για το χαρτί, το οποίο είναι ανανεώσιμο και ένα από τα περισσότερο ανακυκλωμένα υλικά στον κόσμο. Περίπου 55% ή αλλιώς 225 εκατομμύρια τόνοι όλων των ειδών ινών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή χαρτιού, στις μέρες μας, προέρχονται από ανακτημένο χαρτί, δηλαδή από χαρτί που έφτασε στην ανακύκλωση και ξαναμπήκε -μετά την επεξεργασία του- στη γραμμή παραγωγής.
      9. Το δέντρο Hevea brasiliensis, που φύεται στα τροπικά δάση του Αμαζονίου, είναι μια εξαιρετική πηγή φυσικού καουτσούκ. Κάνοντας μια τομή ακριβείας στον φλοιό του δένδρου, που ονομάζεται «tapping», μπορούμε να συγκομίσουμε το λάτεξ, χωρίς να τραυματίσουμε ανεπανόρθωτα το δέντρο.
      10. Κάθε χρόνο στις 21 του Μάρτη, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Δασών. Το θέμα που αναδείχθηκε το 2017 είχε τίτλο: «Δάση και ενέργεια». Φέτος, δόθηκε έμφαση στο θέμα «Δάση και βιώσιμες πόλεις».

       
      Διαβάζοντας κάποιος, έστω και επιγραμματικά, όλες τις υπηρεσίες και αγαθά που προσφέρουν τα δάση στον άνθρωπο, δεν μπορεί παρά να αντιληφθεί για μια ακόμη φορά τον κύκλο, την αλυσίδα της ζωής πάνω στη γη.
      Καμία ύπαρξη δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς τις άλλες υπάρξεις. Είμαστε όλοι αλληλοεξαρτώμενοι, γι’ αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται ο όρος «αλυσίδα ζωής».
      Οπως έλεγαν και οι σοφοί γηραιοί των αυτόχθονων λαών της Β. Αμερικής, με όλα τα έμβια όντα που ζουν πάνω σε αυτή τη γη, τα δίποδα, τα τετράποδα, όσα ζουν στο νερό και όσα πετούνε στον αέρα, όσα έρπουν, με όλα οφείλουμε να έχουμε αρμονική συνύπαρξη, γιατί είμαστε όλοι παιδιά της ίδιας γης, είμαστε ένα.
      Αλλά και ότι, ως φυλή των ανθρώπων, φέρουμε και την ευθύνη της ύπαρξής τους. Πόσο μάλλον για τη Μητέρα Γη που μας ανατρέφει στον κόρφο της.
      Info
      Κατάλληλο για παιδιά αλλά και για ενηλίκους: Forests for kids
      Περισσότερα...

      1068 • 0

    9. Αρθρογραφία

      Θεσμοθέτηση περιοχών άνευ δρόμων (ΠΑΔ), μια θετική πρωτοβουλία

      Engineer

      Η θεσμοθέτηση έξι βουνών ως Περιοχών Ανευ Δρόμων (ΠΑΔ) είναι η πρώτη επίσημη αναγνώριση του ότι οι δρόμοι κατακερματίζουν τα φυσικά οικοσυστήματα, βλάπτοντας τη βιοποικιλότητα και την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής.  Αυτή είναι μια μεγάλη πρόοδος  για τη διαφύλαξη του χαρακτήρα τους, γιατί όλα τα μεγάλα έργα το πρώτο που χρειάζονται είναι οι δρόμοι, τα υπόλοιπα ακολουθούν. Περιμένοντας τη θεσμοθέτηση των υπολοίπων σαράντα περίπου μικρότερων ΠΑΔ, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν να ανασταλούν όλες οι αδειοδοτήσεις στις περιοχές ΝΑTURA  μέχρι να ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση της προστασίας τους.

      Περιοχές Άνευ Δρόμων: ένα καλό εργαλείο για την προστασία της ελληνικής Φύσης και ένα μετέωρο βήμα
      Ως θετική κίνηση, αλλά και με προβληματισμό, υποδέχονται την πρωτοβουλία χαρακτηρισμού έξι βουνών (Λευκά Όρη, Σάος, Σμόλικας, Ταΰγετος, Τύμφη, Χατζή) ως «Περιοχών Άνευ Δρόμων» (ΠΑΔ)[1] οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Αρκτούρος, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET, Mom, WWF.
      Με την ανακήρυξη των πρώτων 6 ΠΑΔ το ΥΠΕΝ αναγνωρίζει επίσημα το πρόβλημα που δημιουργεί στη βιοποικιλότητα η κατάτμηση φυσικών οικοσυστημάτων από δρόμους, οι οποίοι σχετίζονται με τις κυριότερες αιτίες απώλειας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως όπως έχει επισημάνει η μελέτη για τις ΠΑΔ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων[2]. Επομένως οι ΠΑΔ είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για τη διαφύλαξη ακέραιων περιοχών της χώρας μας και την προστασία της φύσης και του τοπίου που βρίσκονται σε διαρκή υποχώρηση.
      Ωστόσο η επικοινωνιακή φόρτιση της ανακοίνωσης του Υπουργείου, σε συνδυασμό με την μέχρι τώρα πολιτική του, δημιουργεί ερωτήματα για το σχήμα των ΠΑΔ, αλλά και για την ολοκλήρωση του καθεστώτος προστασίας των περιοχών Natura 2000, υποχρέωση της χώρας η οποία αδικαιολόγητα καθυστερεί εδώ και 10 χρόνια. Για αυτήν ακριβώς την καθυστέρηση, η χώρα μας υπέστη το 2020 ντροπιαστική καταδίκη από το Δικαστήριο της ΕΕ (απόφαση C‑849/19).
      Οι 6 ΠΑΔ που ανακοινώθηκαν είναι, σε μεγάλο βαθμό, τμήματα περιοχών του δικτύου Natura 2000, όμως, τα κριτήρια επιλογής τους και η σύνδεσή τους με το υφιστάμενο νομικό καθεστώς είναι ασαφή. Παραμένει δε ανοιχτό το ερώτημα για την τύχη και των υπόλοιπων μικρότερων ΠΑΔ, έκτασης 10-50 τ.χλμ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το έργο εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και της θεσμοθέτησης συγκεκριμένων στόχων και μέτρων διατήρησης και ζωνών διαχείρισης μέσω των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ) για την προστασία των περιοχών του δικτύου Natura 2000. Οι μέχρι σήμερα καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου, καθώς έχει ξεκινήσει μέχρι στιγμής διαβούλευση μόνο για τρεις από τις 23 ΕΠΜ, είναι αδικαιολόγητες. Τα τμήματα περιοχών Natura που έχουν καταγραφεί ως άνευ δρόμων είναι απαραίτητο να ενταχθούν στις ΕΠΜ και να χαρακτηριστούν ως ζώνες αυξημένης ή απόλυτης προστασίας στα ΠΔ.
      Είναι επίσης σημαντικό να ληφθούν υπόψιν οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα σχετικά με τον χαρακτηρισμό και την αποτελεσματική διαχείριση προστατευόμενων περιοχών, αλλά και για τη δέσμευση των κρατών μελών να προστατεύσουν νομικά τουλάχιστον 30% της ξηράς και της θάλασσας της ΕΕ, εκ του οποίου το ένα τρίτο σε καθεστώς αυστηρής προστασίας, και να αποκαταστήσουν τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα.
      Για την αποτελεσματική προστασία του Δικτύου Natura 2000 αλλά και για να έχει ουσιαστικό αντίκρυσμα η θέσπιση των ίδιων των ΠΑΔ, οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις θεωρούμε απαραίτητες τις εξής ενέργειες:
      Την αξιοποίηση των ΠΑΔ ως σαφούς και μετρήσιμου δείκτη για την αξιολόγηση του κατακερματισμού του τοπίου[1], και αξιολόγησή τους προς ένταξη στο θεσμικό πλαίσιο του εθνικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών. Τη δέσμευση του ΥΠΕΝ για την ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας θεσμικής προστασίας των περιοχών Natura (ολοκλήρωση των ΕΠΜ και έκδοση των ΠΔ), μέσα από τις απαραίτητες ευρείες και διαφανείς διαβουλεύσεις και με ξεκάθαρη προτεραιότητα στην προστασία της βιοποικιλότητας και στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού των οικοτόπων ως κριτηρίου για τη θέσπιση των απαραίτητων μέτρων και ζωνών προστασίας. Τη διασφάλιση με πράξη νομικού χαρακτήρα ότι μέχρι την έκδοση των ΠΔ προστασίας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας των Οικοτόπων, θα υπάρξει «πάγωμα» αδειοδότησης νέων έργων και δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των έργων ΑΠΕ, εντός των περιοχών Natura.
      [1] Έκθεση της Κατάστασης Περιβάλλοντος της Ελλάδας 2018.
      https://necca.gov.gr/wp-content/uploads/2019/10/Greece-State-of-the-Environment-Report-Summary-2018-Greek-Version_WEB.pdf
      [1] Ορίζονται ως χερσαίες περιοχές με έκταση άνω του 1 τ.χλμ και που απέχουν πάνω από 1 χλμ από τον πλησιέστερο δρόμο
      [2] Αναλυτικά η μελέτη: https://www.researchgate.net/publication/347911337_Oi_Perioches_Aneu_Dromon_PAD_os_ergaleio_periballontikou_schediasmou_sten_Ellada
      Περισσότερα...

      633 • 0

    10. Αρθρογραφία

      Η φορολόγηση ακινήτων ως πηγή χρηματοδότησης των ΟΤΑ

      Engineer

      Ελλάδα υστερεί σε όλους τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς δείκτες αποκέντρωσης. Γι’ αυτό τον λόγο, το αίτημα της "αποκέντρωσης", δηλαδή της μεγαλύτερης ανεξαρτησίας των δήμων και της απεξάρτησής τους από τον προϋπολογισμό του κεντρικού κράτους είναι διαρκές εδώ και δεκαετίες. Θα μπορούσε λοιπόν η απόδοση του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους να είναι η λύση σε αυτό το σημαντικό πρόβλημα; Θα μπορούσε να δώσει στους δήμους τον χώρο που χρειάζονται για να "αναπνεύσουν";
      Η ιδέα της ύπαρξης ενός φόρου ο οποίος επιβάλλεται στην ακίνητη περιουσία και ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες δεν είναι καινούργια, ούτε στην Ευρώπη αλλά ούτε και στην Ελλάδα. Μάλιστα, από το 1993 το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) πιστώνεται στους δήμους μέσω των λογαριασμών ηλεκτροδότησης. Όμως μια πιθανή αντικατάσταση του μικρότερου ΤΑΠ από ένα μέρος του ΕΝΦΙΑ θα συνιστούσε μια αλλαγή κλίμακας, μια σημαντική μεταρρύθμιση. Πώς θα μπορούσε να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση ώστε, με ρεαλιστικό τρόπο, να αξιοποιηθούν τα οφέλη και να μετριαστούν οι πιθανές ανισορροπίες;
      Η έρευνα: Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ
      Η διαΝΕΟσις ανάθεσε στον καθηγητή Δημόσιας Οικονομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Νίκο Τάτσο μια μελέτη για τα ακριβή χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης. Η έρευνα που προέκυψε χαρτογραφεί λεπτομερώς τόσο τις επιλογές και τους πόρους των δήμων σήμερα, όσο και την ακριβή λειτουργία των φόρων στην ακίνητη περιουσία και, πιο αναλυτικά, του γνωστού ΕΝΦΙΑ, που πληρώνουν οι έλληνες φορολογούμενοι από το 2013. 
      Μετά από σημαντική ανάλυση των παραμέτρων, η έρευνα καταλήγει και σε μια συγκεκριμένη πρόταση οκτώ σημείων, η οποία δίνει τις κατευθύνσεις για μια τέτοια μεταρρύθμιση, ώστε αυτή να δίνει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στους δήμους, αλλά να μην επιβαρύνει περαιτέρω, ούτε την κεντρική κυβέρνηση, ούτε τους δήμους, αλλά ούτε και τους φορολογούμενους. 
      1. Οι Δήμοι
      Υπάρχουν πολλές παραλλαγές και μεγάλη ποικιλία στα μοντέλα οικονομικής ενίσχυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των δήμων παγκοσμίως. Άλλωστε, στις χώρες του ΟΟΣΑ υπάρχουν 132.555 δήμοι, ενώ αντίστοιχα στις 28 (προ Brexit) χώρες της Ε.Ε. υπάρχουν 87.091 δήμοι. Μόνο στην Ελλάδα οι δήμοι σήμερα είναι 3321. Ωστόσο, από κάθε σκοπιά, είναι κοινός τόπος ότι όσο περισσότερο αποκεντρωμένο είναι ένα κράτος και όσο μεγαλύτερη ανεξαρτησία διαθέτουν οι δήμοι του, τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη που απολαμβάνει.
      Γιατί χρειαζόμαστε την αποκέντρωση; Η διεθνής βιβλιογραφία διαθετει αρκετές πειστικές απαντήσεις στην παραπάνω ερώτηση: Τα δημόσια αγαθά και οι υπηρεσίες που παράγονται σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, ειδικά σε χωρες που αυτές οι ανάγκες διαφέρουν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή. 
      Επιπλέον, η αυτονομία και η αποκέντρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης ευνοεί την καινοτομία και τον πειραματισμό, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία να δοκιμαστούν και να αξιολογηθούν νέες ιδέες και πρακτικές σε τοπικό επίπεδο και, εφόσον διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά τους, να βρουν ευρύτερη εφαρμογή. 
      Επίσης, έχουν παρατηρηθεί οφέλη που έχουν σχέση με τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και την αύξηση της παραγωγικότητας στον δημόσιο τομέα. Φυσικά, δεν υπάρχουν μόνο πλεονεκτήματα, αλλά και κάποια μειονεκτήματα στο αποκεντρωμένο σύστημα διοίκησης. Σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, "έχουν επισημανθεί κίνδυνοι ή προβλήματα στη λειτουργία του αναφορικά με τη διαφθορά, τον κοινωνικό κατακερματισμό, τη μακροοικονομική αστάθεια, τα χαμηλότερα επίπεδα ανάπτυξης, κ.ά." Ωστόσο, τα οφέλη παραμένουν τόσο σημαντικά που είναι αδύνατο κάποιος να τα αγνοήσει. 
      Η Ελλάδα υστερεί κατά πολύ στους δείκτες αποκέντρωσης, τους οποίους δημοσιεύει συχνά ο ΟΟΣΑ. Η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι από τις λιγότερο αυτόνομες μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2 της μελέτης, ο οποίος παρατίθεται παρακάτω, από τη σκοπιά των δαπανών η Δανία βρίσκεται στο καλύτερο σημείο (63,55%), ενώ από τη σκοπιά των εσόδων είναι η Σουηδία (34,21%). Και στις δυο περιπτώσεις, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται στον Πίνακα. 

      Πώς χρηματοδοτούνται οι δήμοι στην Ελλάδα;
      Επομένως, προτού αναφερθεί κάποιος σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης για τους δήμους στην Ελλάδα, ανάμεσά τους και η εκχώρηση του ΕΝΦΙΑ ή μέρους του, είναι σκόπιμο να παρατηρήσει τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται σήμερα. Χρηματοδοτούνται από μια σειρά πηγών, που μπορεί να είναι τακτικές ή έκτακτες. Στις τακτικές συμπεριλαμβάνονται οι θεσμοθετημένοι πόροι, τα εισοδήματα από κινητή και ακίνητη περιουσία, τα ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα, τα έσοδα από άλλα τέλη, φόροι και εισφορές καθώς και άλλα έσοδα. Στα έκτακτα έσοδα κατατάσσονται τα δάνεια, οι δωρεές, τα κληροδοτήματα και οι κληρονομίες, η εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων, οι επιχορηγήσεις για κάλυψη δαπανών και επενδύσεις, τα πρόστιμα, καθώς και άλλες πηγές. 
      Στο Γράφημα 3 και στον Πίνακα 5 της μελέτης μπορείτε να βρείτε αναλυτικά σε τι ποσοστό επί του συνόλου αντιστοιχεί η καθεμία από τις παραπάνω πηγές για τους δήμους στην Ελλάδα. Παρατηρώντας τα στοιχεία, φαίνεται ότι περίπου το 40% των εσόδων των δήμων προέρχεται από κρατικές επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων λειτουργικών δαπανών. Παρότι σε όλες τις χώρες του κόσμου το κεντρικό κράτος επιχορηγεί την τοπική αυτοδιοίκηση, με μια ματιά στους αριθμούς γίνεται έτσι σαφές ότι οι δήμοι στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι οικονομικά από το κεντρικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται ακριβώς η ανάγκη να αποκτήσουν πιο μεγάλη ανεξαρτησία και, επομένως, να συγκλίνουν με την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών χωρών. 

      "Ξεφλουδίζοντας" λίγο ακόμη το "κρεμμύδι" των εσόδων των δήμων, τα οποία τους επιτρέπουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους, βρίσκει κάποιος ότι ο κύριος όγκος των κρατικών επιχορηγήσεων προέρχεται από την κατηγορία του κρατικού προϋπολογισμού που έχει τίτλο "Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι" (ΚΑΠ, βλ. Πίνακα 17). 

      Πώς όμως βρίσκει το κεντρικό κράτος τα απαραίτητα χρήματα για να πληρωθούν οι ΚΑΠ προς τους δήμους; Το μεγαλύτερο μέρος τους προέρχεται από φόρους, που πολύ συχνά απασχολούν τον δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα. Το 40% των ΚΑΠ προέρχεται από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, το 12% προέρχεται από τον ΦΠΑ και το 11,3% από τον ΕΝΦΙΑ. Τα χρήματα αυτά συγκεντρώνονται από όλους τους υπόχρεους των φόρων αυτών, που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο, και έπειτα, με κοινή απόφαση των εκάστοτε υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αποδίδονται στους δήμους. Τα κριτήρια κατανομής είναι πολλά και ποικίλα. Ενδεικτικά, έχουν σχέση με το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στον κάθε δήμο, με το μήκος του οδικού δικτύου, με την ορεινότητα ή νησιωτικότητά τους, με τις δημογραφικές τάσεις, κ.ά.
      2. Φόροι Ακίνητης Περιουσίας
      Πιάνοντας τώρα το θέμα της μελέτης από την άλλη "άκρη" του, δηλαδή από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, συνειδητοποιεί κάποιος ότι, ούτε και από αυτή τη σκοπιά, η Ελλάδα μοιάζει με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, προτού καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα έχει πάλι νόημα μια μικρή εισαγωγή γύρω από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι, όπως όλοι οι φόροι, έχουν κι αυτοί πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
      Μεταξύ των πλεονεκτημάτων που ξεχωρίζει η διεθνής βιβλιογραφία είναι το ότι κάνουν πιο δικαίο το εκάστοτε φορολογικό σύστημα, αφού αντανακλούν οφέλη πέρα από το εισόδημα που έχουν οι ιδιοκτήτες (π.χ. ασφάλεια) και εστιάζουν κυρίως στις οικονομικά ανώτερες τάξεις, που συχνά έχουν τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία. Επιπλέον, αποτελούν φόρους που λειτουργούν "ελεγκτικά", συμβάλλοντας στην αύξηση των εσόδων και από άλλους φόρους: για παράδειγμα, μέσω της εξέλιξης της κατοχής ακινήτων από έναν φορολογούμενο οι αρχές μπορούν καλύτερα να εντοπίσουν έσοδα από ακίνητα (αποδόσεις, ενοίκια, κλπ.), αλλά και περιπτώσεις απότομου πλουτισμού. Με αυτόν τον τρόπο οι φόροι ακίνητης περιουσίας αποφέρουν άμεσα, αλλά και έμμεσα έσοδα.
      Ωστόσο, υπάρχουν και μειονεκτήματα, συχνά σημαντικά. Ένα μειονέκτημά των φόρων ακίνητης περιουσίας είναι οι ανισορροπίες που φέρνουν στη φορολόγηση όσων έχουν επενδύσει την περιουσία τους σε ακίνητα έναντι εκείνων που έχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία. Συχνά δε, είναι οι χαμηλότερες εισοδηματικά τάξεις που η περιουσία τους αποτελείται κυρίως από ακίνητα. Τέλος, όπως όλοι σχεδόν οι φόροι, έτσι και οι φόροι ακίνητης περιουσίας δεν είναι δυνατόν να λάβουν υπόψη τις συνολικές συνθήκες διαβίωσης των προσώπων στα οποία επιβάλλονται, ενώ η περιουσία κάποιου σε ακίνητα δεν αντανακλά απαραίτητα το εισόδημά του τη στιγμή που φορολογείται.
      Όμως, παρά τα αξιοσημείωτα μειονεκτήματα, στα οποία η μελέτη αναφέρεται εκτενώς και μπορούν σε κάποιο βαθμό να εξισορροπιστούν από άλλες παρεμβάσεις, τα πλεονεκτήματα των φόρων περιουσίας παραμένουν σημαντικά. Συνεπώς, τέτοιου είδους φόροι έχουν σχεδόν καθολική εφαρμογή στις ανεπτυγμένες χώρες.
      Ωστόσο, δεν φορολογούν όλες οι χώρες τα ακίνητα με τον ίδιο τρόπο. Όπως φαίνεται στους Πίνακες 6 και 7 της μελέτης , οι χώρες της Ευρώπης προωθούν διαφορετικά μείγματα φορολογικής πολιτικής γύρω από τα ακίνητα, επιδιώκοντας ασφαλώς να εκμεταλλευτούν τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσουν τις αδυναμίες που παρουσιάζουν τέτοιου είδους φόροι.


      Πώς φτάσαμε στον ΕΝΦΙΑ
      Ηπορεία των φόρων ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα και αντανακλά τις διάφορες φάσεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Η πρώτη φορά που φορολογήθηκε η περιουσία στην Ελλάδα ήταν το 1923, με τη μορφή έκτακτης εισφοράς, προκειμένου να καλυφθούν οι πληγές της Μικρασιατικής Καταστροφής και της ανταλλαγής πληθυσμών. Έπειτα και για περισσότερο από πενήντα χρόνια, η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα παρέμενε ανεπηρέαστη από τη φορολογία. Μάλιστα αυτό το γεγονός εντυπωσίασε και ξένους μελετητές όπως ο Τζορτζ Μπρέικ από το Μπέρκλεϊ και ο Ραλφ Τάρβει του LSE, οι οποίοι έκαναν μια γενικότερη μελέτη για τη φορολογία στην Ελλάδα το 1964, που τους ανάθεσε το νεαρό τότε ΚΕΠΕ. 

      Μετά το 1923, η πρώτη φορά που επιβλήθηκε φόρος ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα ήταν το 1975, οπότε επιβλήθηκε ο λεγόμενος Φόρος Κατοχής, ο οποίος όμως δεν έμεινε για πολύ καιρό σε ισχύ. Ακόμη μια αποπειρα επιβολής φόρου περιουσίας έγινε το 1982, όταν η τότε κυβέρνηση επέβαλε τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), με φορολογικούς συντελεστές που κυμαίνονταν μεταξύ 0,5% και 2%. Ο ΦΑΠ συνοδεύτηκε κι αυτός από πολιτική αναταραχή και αναπροσαρμόστηκε ώστε να περιλαμβάνει όσους είχαν ακίνητη περιουσία πάνω από ένα υψηλό όριο. 
      Ο ΦΑΠ καταργήθηκε εντελώς το 1992, οπότε επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά σε όσους είχαν ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και, την επόμενη χρονιά, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), ως πόρος της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο χρεωνόταν με τον λογαριασμό ηλεκτροδότησης και ισχύει μέχρι σήμερα. Το 1997 σημειώθηκε ακόμη μια απόπειρα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας με τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ), ο οποίος επιβάρυνε εκείνους η ακίνητη περιουσία των οποίων υπερέβαινε ένα όριο, το οποίο τη χαρακτήριζε ως "μεγάλη". Έντεκα χρόνια αργότερα ο ΦΜΑΠ αντικαταστάθηκε από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ), το οποίο βάρυνε όλα τα ακίνητα. Το 2009, επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά στα ακίνητα ενώ το 2010, το ΕΤΑΚ καταργήθηκε και επανήλθε ο ΦΑΠ, ο οποίος είχε αφορολόγητη αξία αρχικά τα 400.000  και έπειτα τα 200.000 ευρώ. 
      Όμως ο χρόνος στον καιρό των μνημονίων έγινε πιο πυκνός. Το 2011 επιβλήθηκε το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ), το οποίο επιβάρυνε τις δομημένες επιφάνειες, μέσω του λογαριασμού ηλεκτροδότησης, χωρίς αφορολόγητο όριο. Το 2013, το ΕΕΤΗΔΕ αντικαταστάθηκε από το Έκτακτο Ειδικός Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ) το οποίο αντικαταστάθηκε την ίδια χρονιά από τον γνωστό Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ο οποίος, με τροποποιήσεις, ισχύει μέχρι σήμερα.
      Μπορεί ο ΕΝΦΙΑ να μεταφερθεί στους δήμους;
      Είναι όμως ο ΕΝΦΙΑ ένας "καλός φόρος" για να ενισχύσει την τοπική αυτοδιοίκηση και ειδικότερα τους δήμους; 
      ­
      Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ
      Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες, την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Είναι ένας φόρος με δυο συνιστώσες: αυτή του κύριου φόρου, ο οποίος αφορά όλα τα ακίνητα και αυτή του συμπληρωματικού φόρου, που αφορά τα ακίνητα με αξία άνω των 250.000 ευρώ. ΕΝΦΙΑ καταβάλλουν περίπου 7,3 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα και 58.000 νομικά πρόσωπα, ενώ τα έσοδα που αποφέρει ο ΕΝΦΙΑ στο ελληνικό κράτος είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ. 
      Η επιβολή του ΕΝΦΙΑ είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ιδιαίτερα απότομα και κατά πολύ μεγάλο ποσοστό η φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων ως ποσοστό του ΑΕΠ, ώστε από 0,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.: 1,2%) το 2008 να φτάσει το 2,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.:1,6%) και να γίνει το υψηλότερο, μαζί με εκείνο της Γαλλίας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίστοιχα, όπως γράφει και η μελέτη, "το 2008 τα έσοδα από τον φόρο ακινήτων αποτελούσαν στην Ελλάδα το 2,6% των συνολικών φορολογικών εσόδων και το 2016 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 7,1%, με μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 4,1%. Και το αξιοσημείωτο είναι ότι η αύξηση αυτή στη φορολόγηση της ιδιοκτησίας ακινήτων επιτεύχθηκε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και σε μια εξαιρετικά δυσμενή οικονομική συγκυρία, με συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να είναι για τους φορολογούμενους όχι μόνο δυσβάστακτος αλλά και ιδιαίτερα απεχθής".



      Ένα άλλο πρόβλημα του ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, είναι ότι υπολογίζεται με βάση τιμές ακινήτων οι οποίες είναι υψηλότερες των πραγματικών (τις λεγόμενες αντικειμενικές αξίες), κάτι που αποθαρρύνει επενδύσεις και προκαλεί κάποιες στρεβλώσεις στην αγορά των ακινήτων. Ακόμη, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος, ο οποίος περιέχει αντιφάσεις. Η μελέτη αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: 
      "Ενώ για τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών εφαρμόζεται ‘συντελεστής εμπορικότητας’ των δρόμων στα οποία βρίσκονται τα επαγγελματικά ακίνητα, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ δεν χρησιμοποιείται τέτοιος συντελεστής. Αλλά και οι συντελεστές παλαιότητας κτηρίου που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ διαφέρουν από τους συντελεστές παλαιότητας που εφαρμόζονται στη μέθοδο υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών όχι μόνο όσον αφορά το ύψος τους, αλλά και ως προς τη φιλοσοφία. Συγκεκριμένα, στον ΕΝΦΙΑ, οι συντελεστές παλαιότητας κυμαίνονται μεταξύ 1 και 1,25, ενώ στην περίπτωση των αντικειμενικών αξιών μεταξύ 0,6 και 1. Οι διαφορές όμως δεν περιορίζονται μόνο σ’ αυτό. Ενώ στον ΕΝΦΙΑ ο συντελεστής παλαιότητας 1 εφαρμόζεται στα κτήρια ηλικίας 26 ετών και άνω και βαίνει αυξανόμενος όσο μειώνεται η ηλικία των κτηρίων, στη μέθοδο των αντικειμενικών αξιών, η οποία χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό άλλων φόρων περιουσίας (φόρος μεταβίβασης ακινήτων, φόρος κληρονομιών, κλπ.) εφαρμόζεται το αντίθετο".
      Οι παραπάνω αντιφάσεις, η συγκυρία στην οποία θεσπίστηκε και επιβλήθηκε ο ΕΝΦΙΑ, αλλά και η πολωμένη πολιτική συζήτηση που προκάλεσε στο πιο δύσκολο σημείο της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, είναι όλοι παράγοντες που καθιστούν τη μεταρρύθμιση του φόρου μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση.
      3. Η Πρόταση της διαΝΕΟσις
      Ωστόσο, ο ΕΝΦΙΑ ενσωματώνει ταυτόχρονα και αρκετά από τα χαρακτηριστικά ενός καλού τοπικού φόρου. Η επιβολή του συνδέεται άμεσα με την περιοχή (δήμο) στην οποία βρίσκεται η φορολογική του βάση (ακίνητο), η οποία δεν μπορεί να αποκρυφτεί -και άρα να υπάρξει φοροδιαφυγή- αλλά ούτε και να μεταφερθεί από τον ένα τόπο στον άλλο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ιδέα της αξιοποίησης εσόδων από φόρους στην ακίνητη περιουσία για την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα δεν είναι καινούργια.
      Αντίστοιχες προτάσεις έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1980), λίγα χρόνια πριν από τη θέσπιση του ΤΑΠ, μετά από πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Όμως και αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, πολλοί πολιτικοί υπογράμμισαν την ανάγκη της απεξάρτησης της τοπικής αυτοδιοίκησης από την κεντρική κυβέρνηση μέσω απευθείας εσόδων, ενώ το 2017 μελέτη της ΚΕΔΕ υπογράμμιζε τα οφέλη από μια πιθανή μεταφορά των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους αντίστοιχους δήμους. Το 2018, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση ενέταξε μια τέτοια μεταφορά πόρων στο προεκλογικό πρόγραμμά της. 
      Είναι σαφές ότι πολλοί βλέπουν σημαντικά οφέλη σε μια τέτοια μεταρρύθμιση. Όμως πόσο εύκολα μπορεί να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση και, τελικά, να αποφέρει αυτά τα οφέλη;
      Η μελέτη της διαΝΕΟσις χαρτογραφεί τους τρόπους με τους οποίους ο ΕΝΦΙΑ, ο οποίος παρά τις αδυναμίες παραμένει ένας αποδοτικός φόρος, θα μπορούσε να αλλάξει και να συμβάλλει αποφασιστικά στην αποκέντρωση και στην αυτονομία των δήμων, ένα πεδίο στο οποίο, όπως είδαμε, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά. Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη παραθέτει μια συγκεκριμένη, ολοκληρωμένη πρόταση μεταφοράς των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση και, ειδικά, στους δήμους. 
      Ωστόσο, η μελέτη θεωρεί το ενδεχόμενο ο φόρος να μεταφερθεί αυτούσιος στους δήμους, όπως ζητούν πολλοί, μετά από κατάργηση των ΚΑΠ, μια ιδέα όχι ιδιαίτερα ρεαλιστική. Όπως σημειώνει η έρευνα, αν συνέβαινε αυτό θα ήταν πιθανό κάποιοι δήμοι να βρεθούν με πολύ περισσότερα ή πολύ λιγότερα έσοδα στη διάθεσή τους, αφού η φορολογική βάση του ΕΝΦΙΑ δεν κατανέμεται ισομερώς ανα δήμο, ούτε ασφαλώς συμπίπτει με την κατανομή των ΚΑΠ. Με άλλα λόγια, η αξία των ακινήτων σε κάθε δήμο δεν αντανακλά απαραίτητα τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ίδιου δήμου. Όπως σημειώνει η μελέτη, "ιδιαίτερα όταν η μεταφορά γίνεται από μια βαθμίδα διοίκησης σε μία άλλη, όπου υπεισέρχονται και άλλοι, πολύ πιο σύνθετοι και σημαντικοί παράγοντες από αυτούς που άπτονται του καθαρά ταμειακού/λογιστικού σκέλους. Κάθε λοιπόν σκέψη για μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις". Επομένως, κάθε απόπειρα αυτούσιας μεταφοράς του φόρου στους δήμους θα δημιουργούσε πολύ σημαντικές ανισορροπίες.
      Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη της διαΝΕΟσις προτείνει μια μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, η οποία, όπως φαίνεται και στο Σχήμα 1, θα έχει τρία σκέλη: α) τη μεταφορά μέρους του κύριου ΕΝΦΙΑ στους δήμους, β) την ισόποση μείωση των ΚΑΠ που λαμβάνουν, αλλά και γ) ταυτόχρονη διατήρηση του υπόλοιπου κύριου ΕΝΦΙΑ, και ολόκληρου του συμπληρωματικού φόρου, στη διάθεση του κεντρικού κράτους. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, αλλά και οι φορολογούμενοι, πληρώνουν και εισπράττουν το ίδιο ποσό, αλλά αυτά τα χρήματα αξιοποιούνται με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

      Τα οκτώ σημεία
      Πιο αναλυτικά, η βασική ιδέα της πρότασης της μελέτης της διαΝΕΟσις, προκειμένου να φανούν τα οφέλη μιας μεταρρύθμισης σε αυτή την κατεύθυνση, μπορεί να αναλυθεί σε οκτώ σημεία: 
      1. Για λόγους που αναλύονται στη μελέτη, σε πρώτο τουλάχιστον στάδιο, ο ΕΝΦΙΑ δεν προτείνεται να εκχωρηθεί αυτούσιος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Προτείνεται η διάσπαση του κύριου φόρου, αυτού δηλαδή που επιβάλλεται σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, σε δύο όμοιους σε όλα φόρους, εκ των οποίων ο ένας θα εκχωρηθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ταυτόχρονα, όμως γίνεται και ισόποση μείωση των ΚΑΠ, του κύριου δηλαδή μέρους των τακτικών κρατικών επιχορηγήσεων προς τους δήμους. Ο υπόλοιπος κύριος φόρος καθώς και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, ο οποίος βαρύνει την ακίνητη περιουσία αξίας πάνω από 250.000 ευρώ, θα παραμένει στο κεντρικό κράτος.
      2.Η μεταφορά τμήματος του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν χρειάζεται άλλες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο του φόρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό δεν έχει ανάγκη βελτιώσεων. Όμως, με αυτόν τον τρόπο η μεταφορά μπορεί να γίνει άμεσα, "χωρίς καθυστερήσεις, αλλαγές στην κατανομή των βαρών, πιθανές υπαναχωρήσεις ή ‘προσαρμογές’ στους αρχικούς στόχους, που κατά κανόνα παρατηρούνται όταν γίνονται αλλαγές σε ένα φόρο". Γενικά, δεν φαίνεται σκόπιμο να συνδεθεί χρονικά η μεταφορά του φόρου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με αλλαγές στο θεσμικό του πλαίσιο.
      3.Η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους γίνεται σε αντικατάσταση ισόποσου μέρους των ΚΑΠ, οι οποίες, σε μεγάλο μέρος τους, παρέχονται σήμερα στους δήμους για συγκεκριμένες χρήσεις. Το μέρος αυτό του ΕΝΦΙΑ θα είναι το νέο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), το οποίο θα εξακολουθήσει να διατίθεται για τις συγκεκριμένες χρήσεις. Έτσι οι επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία θα παραμείνουν, όπως και σήμερα, δύο: Ο μειωμένος πλέον ΕΝΦΙΑ με τον συμπληρωματικό του φόρο που θα παραμείνουν στο Κεντρικό Κράτος, και το νέο ΤΑΠ που θα προκύψει και θα αποτελεί πόρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο στα ακίνητα θα υπάρχει, όπως και σήμερα, μία μόνο επιβάρυνση από κάθε βαθμίδα διοίκησης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν εγείρεται θέμα συνταγματικότητας, γιατί το νέο ΤΑΠ παραμένει όπως το ισχύον, ανταποδοτικό.
      4.Στο σενάριο μιας τέτοιας μεταρρύθμισης, οι ΟΤΑ θα έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν ή να μειώνουν το νέο ΤΑΠ μέσα σε προκαθορισμένα όρια, π.χ. κατά 20%, με απόφαση του εκάστοτε δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να προσαρμόσουν τα έσοδά τους σύμφωνα με τις ανάγκες του δήμου.
      5.Ο νέος αυτός φόρος, το νέο ΤΑΠ θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ (και όχι μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος) μαζί με τον ΕΝΦΙΑ και τον συμπληρωματικό φόρο της Κεντρικής Διοίκησης. Ο κάθε δήμος θα ενημερώνει την ΑΑΔΕ για τον συντελεστή του σημείου 4, και εκείνη θα του αποδίδει τα αντίστοιχα έσοδα αφαιρώντας ένα μικρό ποσοστό εξόδων διαχείρισης.
      6.Τα έσοδα του σημερινού Τέλους Ακίνητης Περιουσίας μπορούν είτε να ενσωματωθούν στους συντελεστές του τμήματος του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους (στο νέο ΤΑΠ, δηλαδή) είτε στον συντελεστή που, σύμφωνα με το σημείο 4, αποφασίζουν τα δημοτικά συμβούλια.
      7.
      Με τη μείωση των ΚΑΠ κατά το ποσό του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους τα έσοδα τόσο του κρατικού προϋπολογισμού όσο και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σύνολό της θα παραμείνουν αμετάβλητα. Κάποιες διαφορές που αναπόφευκτα θα υπάρξουν σε σχέση με την προγενέστερη κατάσταση στα οικονομικά των δήμων μπορούν να αντισταθμιστούν από το σύστημα κατανομής των κρατικών επιχορηγήσεων (υπόλοιποι ΚΑΠ), όπως με την έκπτωση από τους ΚΑΠ που αναλογούν σε κάθε δήμο των εσόδων του από το νέο ΤΑΠ.
      8.Η πρακτική της παραπάνω έκπτωσης συμβάλλει στην αποφυγή δυο πολύ σημαντικών στρεβλώσεων: Όπως αναφέρει η μελέτη: "α) Οι ΟΤΑ που θα αποφασίσουν να αυξήσουν το ΤΑΠ γιατί θέλουν να παρέχουν αυξημένες υπηρεσίες στους δημότες τους ή να χρηματοδοτήσουν κάποια ανάγκη τους δεν ‘τιμωρούνται’ για το επιπλέον ποσό ΤΑΠ που θα εισπράξουν με μείωση κατά το ποσό αυτό των ΚΑΠ που τους αναλογούν, και β) οι ΟΤΑ που αποφασίζουν να μειώσουν το ΤΑΠ δεν αποζημιώνονται για την απώλεια των εσόδων τους με τη χορήγηση επιπλέον ΚΑΠ και συνακόλουθα δεν στερούν με την απόφασή τους ΚΑΠ από τους άλλους ΟΤΑ".
      Τελικά, η ιδέα της μεταφοράς του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους έχει σημαντικά προτερήματα. Όμως ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο μπορεί μια τέτοια ιδέα να πραγματοποιηθεί παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. Η μελέτη της διαΝΕΟσις καταλήγει σε μια καλά ζυγισμένη και προπάντων ρεαλιστική πρόταση ώστε η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους να μην έχει οικονομικό κόστος για κανέναν, αλλά ταυτόχρονα να συμβάλει στην ανεξαρτησία της τοπικής αυτοδιοίκησης.
      1. Η μέλετη της διαΝΕΟσις βασίστηκε σε στοιχεία του 2017 που ο αριθμός των δήμων ήταν 325.
      Περισσότερα...

      705 • 0

    11. Αρθρογραφία

      Κατευθυντήριες γραμμές για την οριοθέτηση οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων

      Engineer

      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία τρία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση απόφασης του ΣτΕ, που κρίνει ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.
      Η απόφαση του ΣτΕ (αρ. 1268/2019) αφορά συγκεκριμένα την οριοθέτηση των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου, όμως έχει εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας. Έτσι χιλιάδες ιδιοκτήτες και μηχανικοί έχουν μπει σε μία ιδιότυπη ομηρεία, καθώς με βάση την απόφαση του ΣτΕ οι Πολεοδομίες αρνούνται να προχωρήσουν στην έκδοση αδειών δόμησης, σε όλες τις περιοχές εκτός του «παλαιού πυρήνα» των οικισμών, δηλαδή τα παλιά όρια των οικισμών προ του 1923.
      Ήδη το Υπουργείο προχωρά τη διαδικασία για την προκήρυξη μελέτης και τα τεύχη διαγωνισμού για την ψηφιακή αναλυτική καταγραφή των ορίων οικισμών του Πηλίου και όχι μόνο, με βάση του χάρτες του Κτηματολογίου.
      Πρόσφατα με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθορίστηκαν και τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και γενικά η όλη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς ( μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Για την οριοθέτηση όλων των οικισμών – είτε αυτοί προϋφίστανται είτε δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 1923, εφαρμόζονται εκείνες οι διατάξεις που εξασφαλίζουν τον καθορισμό των ορίων του οικισμού κατά τρόπο που αφενός επιτυγχάνεται η διατήρηση και προστασία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του και αφετέρου ρυθμίζονται οι εκκρεμότητες για την περαιτέρω έγκυρη και βιώσιμη δόμηση και ανάπτυξή του. Αναλυτικότερα για καθορισμό των ορίων, εφαρμόζονται συνδυαστικά οι ισχύουσες διατάξεις:
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμπίπτουν και οι στάσιμοι οικισμοί που καθορίσθηκαν με Νομαρχιακές αποφάσεις, ή άλλοι μικροί – στάσιμοι οικισμοί που οριοθετήθηκαν ελλιπώς, μόνο με την ακτίνα από το κέντρο τους. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
      Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Υπάρχει περίπτωση οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού, να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
      Περισσότερα...

      3298 • 0

    12. Αρθρογραφία

      Εκπομπές CO2: Η εξέλιξη των εκπομπών στην Ε.Ε. από το 1990 ανά κατηγορία

      Engineer

      Αναρωτηθήκατε ποτέ πόσο CO2 εκπέμπουν τα αυτοκίνητα ή εάν τα ηλεκτρικά οχήματα συνιστούν όντως καλύτερη εναλλακτική λύση; Δείτε το παρακάτω γράφημα για να μάθετε περισσότερα.
      Το 2019, οι μεταφορές ευθύνονταν για το ένα τέταρτο περίπου των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ, από τις οποίες το 71,7% προερχόταν από τις οδικές μεταφορές, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
      Στο πλαίσιο των προσπαθειών για την μείωση των εκπομπών CO2 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 απαιτείται η κατά 90% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
          Εξέλιξη στις εκπομπές CO2 ανά τομέα από στην ΕΕ (1990-2019)  Αύξηση στις εκπομπές CO2 από τις μεταφορές
      Οι μεταφορές είναι ο μόνος τομέας που σημείωσε αύξηση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τις τελευταίες τρεις δεκατίες, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 33,5% μεταξύ του 1990 και του 2019.
      Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν θα είναι εύκολο να επιτευχθεί, καθώς ο ρυθμός μείωσης των εκπομπών έχει μειωθεί. Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις, οι εκπομπές που προέρχονται από τις μεταφορές αναμένεται να μειωθούν μόνο κατά 22% έως το 2050, ποσοστό που απέχει σημαντικά από το σημερινά επίπεδα φιλοδοξιών.
      Οι προσπάθειες βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των νέων επιβατικών αυτοκινήτων έχουν επίσης επιβραδυνθεί. Κατά συνέπεια, το 2017, οι εκπομπές των πρωτοταξινοµούµενων αυτοκινήτων εξέπεμψαν κατά μέσο όρο 0,4 γραμμάρια περισσότερο CO2 ανά χιλιόμετρο σε σύγκριση με το 2016.
      Η ΕΕ εισάγει λοιπόν νέους στόχους για τη μείωση των εκπομπών CO2, επιδιώκοντας τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών από τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά εµπορικά οχήµατα. Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν νέους κανόνες στη σύνοδο ολομέλειας στις 27 Μαρτίου.
       
         Γράφημα που δείχνει την κατανομή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις μεταφορές (2019)  Εκπομπές από αυτοκίνητα
      Οι οδικές μεταφορές ευθύνονται για το ένα πέμπτο περίπου των εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ.
      Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις επιβατικές μεταφορές ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με το μέσο μεταφοράς. Τα επιβατικά αυτοκίνητα ευθύνονται για το 60,6% των συνολικών εκπομπών CO2 από τις οδικές μεταφορές στην Ευρώπη.
      Με μέσο όρο 1,6 επιβάτες ανά αυτοκίνητο στην Ευρώπη το 2018, η κοινή χρήση αυτοκινήτων ή η μετάβαση σε άλλα μέσα μεταφορών, όπως τα δημόσια μέσα συγκοινωνίας, η ποδηλασία και το περπάτημα, θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών.
      Είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μια βιώσιμη εναλλακτική λύση;
      Υπάρχουν δύο τρόποι μείωσης των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα: αυξάνοντας την αποδοτικότητά τους ή αλλάζοντας το καύσιμο. Το 2019, η πλειοψηφία των μεταφορικών μέσων στην Ευρώπη χρησιμοποιούσε diesel (66,70%) και πετρέλαιο (24,55%).
      Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ωστόσο, κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος, αντιπροσωπεύοντας το 11% όλων των ταξινομημένων αυτοκινήτων το 2020.
      Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (που τροφοδοτούνται από μπαταρίες ή φορτίζονται με ρευματολήπτη) αυξήθηκαν σημαντικά από το 2017 και τριπλασιάστηκαν από το 2020, όταν άρχισαν να ισχύουν οι υφιστάμενοι στόχοι CO2. Τα ηλεκτρικά ημιφορτηγά αντιπροσώπευαν το 2,3% του μεριδίου της αγοράς των πρωτοταξινοµούµενων ημιφορτηγών το 2020.
      Για να απαντήσει κανείς στο ερώτημα "Πόσο CO2 παράγει ένα αυτοκίνητο;" πρέπει να λάβει υπόψη του όχι μόνο το CO2 που εκπέμπει ένα αυτοκίνητο κατά τη χρήση του, αλλά κι εκείνο που παράγεται κατά τη διαδικασία παραγωγής και διάθεσής του.
      Η διαδικασία παραγωγής και διάθεσης είναι λιγότερη φιλική προς το περιβάλλον για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητό απ' ότι για ένα αυτοκίνητο που διαθέτει κινητήρα εσωτερικής καύσεως, ενώ τα επίπεδα των εκπομπών ποικίλουν ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας.
      Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη το μέσο ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη, έχει ήδη αποδειχθεί ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι λιγότερο ρυπογόνα από τα πετρελαιοκίνητα. Με την προσδοκώμενη αύξηση του μεριδίου της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα έπρεπε δε τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να γίνουν λιγότερο επιβλαβή για το περιβάλλον, λαμβάνοντας ειδικά υπόψη τα σχέδια της ΕΕ για πιο βιώσιμες μπαταρίες.

      Γράφημα που δείχνει την εξέλιξη στις εκπομπές CO2 από νέα επιβατικά αυτοκίνητα  Στόχοι μείωσης των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές
      Η ΕΕ εισάγει νέους στόχους εκπομπών CO2, οι οποίοι αποσκοπούν στον περιορισμό των βλαβερών εκπομπών που προέρχονται από νέα επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά εμπορικά οχήματα (ημιφορτηγά)..
      Τον Ιούλιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη μείωση του ορίου εκπομπών από αυτοκίνητα και φορτηγά κατά ένα επιπλέον 15% από το 2025· Ακολουθεί μείωση κατά 55% για τα αυτοκίνητα και 50% για τα φορτηγά έως το 2030 και για μηδενικές εκπομπές έως το 2035. Τον Μάιο, η επιτροπή περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου υποστήριξε τον στόχο για το 2035. Το Κοινοβούλιο αναμένεται επίσης να υιοθετήσει τη διαπραγματευτική του θέση κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Ιουνίου, ώστε να μπορέσει έπειτα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη.
      Άλλες δράσεις της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές
      Προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές από τις οδικές μεταφορές, η ΕΕ θέλει να συμπληρώσει τους προτεινόμενους στόχους CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά με τα εξής:
      - ένα νέο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια
      - αυξημένο μερίδιο ανανεώσιμων καυσίμων μεταφοράς
      - αναθεώρηση της νομοθεσίας σχετικά με τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων
      Πέραν της θέσπισης στόχων για τις εκπομπές αυτοκινήτων, οι ευρωβουλευτές επεξεργάζονται κι άλλα μέτρα στον τομέα των μεταφορών, κυρίως για αεροπλάνα και πλοία: τη συμπερίληψη των θαλάσσιων μεταφορών στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, την αναθεώρηση του συστήματος για την αεροπορία και την πρόταση πιο βιώσιμων καυσίμων για τα αεροπλάνα και τα πλοία.
      Δείτε το γράφημά μας σχετικά με την πρόοδο της ΕΕ προς τους στόχους της για την κλιματική αλλαγή.
      Περισσότερα...

      2368 • 0

    13. Αρθρογραφία

      Εξασφάλιση προσβασιμότητας των ατόμων με κινητικές δυσκολίες στα κτίρια

      Engineer

      Ενα σημαντικό ζήτημα στον σχεδιασμό των κτιρίων και των δημόσιων χώρων αποτελεί και η ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων των ατόμων ανεξαρτήτως ηλικίας ή/και φυσικής κατάστασης. Σύμφωνα με την ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία και τις Οδηγίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, απαιτείται ο σχεδιασμός των κτιρίων καθώς και των κοινοχρήστων χώρων να γίνεται έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η προσπέλαση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες. Γι αυτό το λόγο μέχρι το 2020 θα πρέπει όλα τα κτίρια στη χώρα μας, να έχουν προβεί στις κατάλληλες παρεμβάσεις δεδομένου ότι πέρα των ατόμων με κινητικά προβλήματα, τα άτομα με παροδικές αναπηρίες και τα λοιπά εμποδιζόμενα άτομα (έγκυες, νήπια, μικρά παιδιά, υπερήλικες κ.ά.) αποτελούν το 50% περίπου του πληθυσμού της χώρας (δηλ. ένας στους δύο πολίτες) με αυξητικές ανάγκες.
      Ποια είναι τα βασικά στοιχεία για ένα προσβάσιμο κτίριο;
      1. ΕΙΣΟΔΟΙ - ΥΠΟΔΟΧΗ
      Κάθε κτίριο που χρησιμοποιείται από το κοινό θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε προσβάσιμο από τα άτομα με αναπηρία, και γενικότερα από τα εμποδιζόμενα άτομα.
      2. ΘΥΡΑ ΕΙΣΟΔΟΥ
      Η πόρτα εισόδου, θα πρέπει να έχει το κατάλληλο πλάτος, να μην είναι περιστροφική και γενικά όλος ο εξοπλισμός της εισόδου (χειρολαβή θύρας, κλειδαριά, κουδούνια κλήσεως, διακόπτες φωτισμού, αυτόματου ανοίγματος θύρας κ.λπ.) να τοποθετείται στο κατάλληλο ύψος.
      3. ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
      Α) Οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνουν ειδικές θέσεις για τα αυτοκίνητα των ατόμων με αναπηρία, σε ποσοστό τουλάχιστον 5% του συνόλου των θέσεων στάθμευσης.
      Β) Τα συστήματα ελέγχου των εισόδων των χώρων στάθμευσης δεν πρέπει να εμποδίζουν την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στους χώρους αυτούς και ο εξοπλισμός που διαθέτουν (εκδοτήρια κλπ) να είναι κατάλληλα σχεδιασμένα.
      Γ) Να υπάρχει προσβάσιμος ανελκυστήρας, που να οδηγεί από τον χώρο στάθμευσης στο εσωτερικό του κτιρίου.
      Δ) Οι διαδρομές και ο εξοπλισμός να είναι σχεδιασμένα για να εξυπηρετούν τα άτομα με αναπηρία.
      4. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ
      Α) Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι από όλους τους χρήστες, και τα εμποδιζόμενα άτομα ειδικότερα.
      Β) Οι πάγκοι υποδοχής (reception) ή τα γκισέ συναλλαγής να επιτρέπουν την προσέγγιση από άτομο / χρήστη αμαξιδίου.
      Γ) Να υπάρχει πρόβλεψη ελευθέρων χώρων για στάθμευση αμαξιδίων στους χώρους αναμονής του κοινού.
      Δ) Οι διάδρομοι κυκλοφορίας να είναι πλάτους τουλάχιστον 1,30μ. και να διαθέτουν χειρολισθήρες.
      5. ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΑ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ - ΘΕΑΤΡΑ
      Στις αίθουσες θα πρέπει να προβλέπονται 2 θέσεις τουλάχιστον για τους χρήστες αμαξιδίων στην πρώτη σειρά των επίπεδων τμημάτων ή στην τελευταία σειρά των διαχωριστικών διαδρόμων των διαζωμάτων που καταλήγουν σε πόρτες εξόδου, με εύκολη πρόσβαση διαφυγής σε περίπτωση ανάγκης.
      6. ΚΥΛΙΚΕΙΑ - ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΑ - ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ
      Στον χώρο του κυλικείου και του εστιατορίου, όλοι οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι σερβιρίσματος πρέπει να είναι προσβάσιμοι. Ο σχεδιασμός των τραπεζιών και η χωροθέτησή τους θα πρέπει να επιτρέπουν την προσέγγιση σε αυτά και την χρήση τους από χρήστες αμαξιδίων. Κοντά στο χώρο των τραπεζοκαθισμάτων πρέπει να υπάρχουν χώροι υγιεινής για άτομα με αναπηρία.
      7. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
      Πρέπει να υπάρχει ελεύθερος χώρος κάτω από τους πάγκους, ώστε τα άτομα σε αμαξίδια να μπορούν να χρησιμοποιούν άνετα τον εξοπλισμό και τα όργανα.
      8. ΓΡΑΦΕΙΑ
      Όλοι οι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι στα άτομα με αναπηρία, να υπάρχει πρόβλεψη ελεύθερου χώρου για την παραμονή επισκέπτη σε αμαξίδιο, όπως επίσης χώρος για ελιγμούς και αναστροφή του αμαξιδίου.
      9. ΡΑΜΠΕΣ
      Οι ράμπες θα πρέπει να έχουν πλάτος 1,50μ.
      Ανά 10,00 μ. μήκους (για 5% κλίση) ή 8.00 μ. μήκους (για 6% κλίση), θα πρέπει να παρεμβάλλονται πλατύσκαλα διαστάσεων 1,50 Χ 1,50μ., όπως και σε κάθε αλλαγή κατεύθυνσης – πορείας.
      11. ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ - ΑΝΑΒΑΤΟΡΙΑ
      Α) Ανελκυστήρες: Σε κτίρια με περισσότερους του ενός ορόφου η δυνατότητα κατακόρυφης διακίνησης εξασφαλίζεται από ανελκυστήρες με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις πλάτους 1,10 μ. και μήκους 1,40 μ. και άνοιγμα πόρτας 0,85 μ.
      Β) Αναβατόρια:Τα αναβατόρια να έχουν καθαρές διαστάσεις 0,90Χ 1,20μ, η είσοδος στην οποία γίνεται απόλυτα ισόπεδα ή μέσω μικρής ράμπας. Στα σημεία εισόδου-εξόδου έμπροσθεν του αναβατορίου θα υπάρχει ελεύθερος χώρος διαστάσεων τουλάχιστον 1,50Χ1,50μ.
      12. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΓΙΑ ΑμεΑ  
      Οι απαιτούμενες διαστάσεις ενός κοινόχρηστου χώρου υγιεινής που εξυπηρετεί άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ),είναι 2,15 μ.Χ2,15 μ. Ο δε σχεδιασμός των ειδών υγιεινής και ο όλος εξοπλισμός του W.C. θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζoυν την πρόσβαση, σύμφωνα με τις οδηγίες και τους κανονισμούς.
      13. ΚΟΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΑΙΘΡΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
      Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέδων, στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια, επιβάλλεται να διαμορφώνονται κατάλληλα, με διαδρόμους με ομαλό δάπεδο, κατασκευασμένο από συμπαγές μη ολισθηρό υλικό, χωρίς αναβαθμούς πλάτους τουλάχιστον 1,30 μ. και κλίσης μέχρι και 5%.
      Τι ισχύει με τα νέα κτίρια κατοικιών;
      Στις νέες κατοικίες, που ανεγείρονται εντός ή εκτός σχεδίων, για τα άτομα με αναπηρία και τα «εμποδιζόμενα» άτομα, θα πρέπει να εξασφαλίζονται:
      1. Αυτόνομη (χωρίς τη βοήθεια κανενός) & ασφαλής (από κάθε άποψη) οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση, ήτοι δυνατότητα προσέγγισης της εισόδου των κτιρίων από πεζοδρόμια/ κοινόχρηστους χώρους και προσπέλαση σ’ όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους του οικοπέδου και των ορόφων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες του ΥΠΕΚΑ «Σχεδιάζοντας για όλους» (με διαδρόμους, ράμπες, μηχανικά μέσα κλπ).
      2. Συνθήκες εύκολης μετατρεψιμότητας των κατοικιών σε κατοικίες μελλοντικών χρηστών με αναπηρία/εμποδιζόμενων ατόμων, χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      3. Ένας τουλάχιστον προσβάσιμος χώρος αναμονής μίας θέσης αμαξιδίου σε κάθε όροφο, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μικρότερος από 200 άτομα ή ένας τουλάχιστον χώρος αναμονής με δύο θέσεις αμαξιδίου, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μεγαλύτερος από 200 άτομα.
      Τι ισχύει για τις παλιές κατοικίες;
      Για τις κατοικίες που δεν διαθέτουν ανελκυστήρα και δεν διασφαλίζουν προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, είναι δυνατή η τοποθέτηση διάταξης ράμπας ή αναβατορίου, που θα διασφαλίζει την πρόσβαση των ΑμεΑ κλπ από το πεζοδρόμιο στους εσωτερικούς /εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας διάταξης ή κανονισμού.
      Τι ισχύει όταν γίνεται αλλαγή χρήσης στο κτίριο;
      Σε περίπτωση, που γίνεται αλλαγή χρήσης σε όλο ή σε τμήμα (π.χ. όροφος) του κτιρίου θα πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.
      Τι ισχύει για τα δημόσια κτίρια;
      Στις υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες καθώς και για τα κτίρια συνάθροισης κοινού όπως: χώροι συνεδρίων, εκθέσεων, μουσείων, συναυλιών, αθλητικών ή/και πολιτιστικών συγκεντρώσεων, ναοί, θέατρα/κινηματογράφοι, εστιατόρια/ ζαχαροπλαστεία/ καφενεία/κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες αναμονής επιβατών, τράπεζες/ανταλλακτήρια, προσωρινής διαμονής, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, δικαιοσύνης και σωφρονισμού, γραφείων και εμπορίου, βιομηχανίας και βιοτεχνίας, καθώς επίσης και στους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και πρατηρίων καυσίμων επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα.
      Οι διαμορφώσεις θα πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς του Υπουργείου Περιβάλλοντος και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.
      Οταν τα κτίρια είναι υφιστάμενα τι υποχρεώσεις έχουν;
      Ειδικά για την περίπτωση των υφιστάμενων κτιρίων, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση:
      Α) Ανελκυστήρα με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου: πλάτος 0,90 μ και μήκος 1,20μ, ελεύθερο άνοιγμα πόρτας στη μικρότερη από τις παραπάνω διαστάσεις 0,80 μ.
      Β) Ενός τουλάχιστον προσβάσιμου σε άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα χώρου υγιεινής με κοινή χρήση ανδρών/γυναικών.
      Γ) Υφιστάμενα κτίρια με χρήσεις εμπορίου, γραφείων και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος με ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, με μικτό εμβαδόν μικρότερο από 100 τ.μ. μπορούν να εξαιρεθούν μόνο από την υποχρέωση δημιουργίας προσβάσιμων χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτό προκαλεί δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες τους.
      Ποιες είναι οι εξαιρέσεις γενικά για όλα τα κτίρια;
      Εξαιρούνται όλα τα κτίρια που έχουν μοναδική πρόσβαση σε δρόμο με βαθμίδες ή βρίσκονται σε οικόπεδα στα οποία η ελάχιστη διαφορά στάθμης του φυσικού εδάφους στην οικοδομική γραμμή από την επιφάνεια του πεζοδρομίου είναι μεγαλύτερη από 2.50 μ.
      Απαλλάσσονται τα νέα κτίρια από την υποχρέωση διαμόρφωσης πρόσβασης στους πάνω από το ισόγειο ορόφους ή τους εσωτερικούς εξώστες ή αναβαθμούς τα κτίρια, εφόσον:
      α) Το εμβαδόν των εσωτερικών εξωστών (πατάρια) ή αναβαθμών αποτελεί ποσοστό μέχρι 50% του εμβαδού της κυρίως αίθουσας και όχι περισσότερο των 100.0 τ.μ. και η χρήση του είναι ίδια με αυτή της κυρίως αίθουσας ή οι εσωτερικοί εξώστες ή αναβαθμοί έχουν βοηθητική χρήση.
      β) Το συνολικό μικτό εμβαδόν των πάνω από το ισόγειο ορόφων είναι μικρότερο των 200,00 τ.μ. και συγχρόνως
      γ) το μικτό εμβαδόν κάθε ορόφου είναι μικρότερο των 70,0 τ.μ.
      Προσοχή! Οι εξαιρέσεις αυτές δεν ισχύουν, αν η χρήση του κτιρίου είναι η μοναδική στον οικισμό και ταυτόχρονα στους πάνω από το ισόγειο ορόφους υπάρχουν χρήσεις για εξυπηρέτηση κοινού διαφορετικές από αυτές που υπάρχουν στον ισόγειο όροφο.
      Τι ισχύει για εκπαιδευτήρια – φροντιστήρια;
      Στα ιδιωτικά σχολεία, ΙΕΚ, φροντιστήρια ξένων γλωσσών, κέντρα δια βίου μάθησης, επιβάλλεται η δυνατότητα πρόσβασης σε ΑμεΑσύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τουλάχιστον σε μία κτιριολογική μονάδα (κτίριο ή όροφο).
      Τι ισχύει για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος;
      Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών που εξυπηρετούν καθήμενους πελάτες πρέπει να διαθέτουν και αποχωρητήρια για ΑΜΕΑ σύμφωνα με την ισχύουσα Πολεοδομική Νομοθεσία όπου αυτό προβλέπεται, τα οποία δύναται να συνυπολογίζονται στον συνολικό αριθμό χώρων υγιεινής που επιβάλλονται ανά χρήση. Ο αριθμός αποχωρητηρίων καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των καθήμενων πελατών, που είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν στην επιχείρηση (δυναμικότητα) ή των απασχολουμένων στην επιχείρηση.
      Πώς πρέπει να διαμορφώνουν οι δήμοι του κοινόχρηστους χώρους;
      Κατά τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (π.χ. χώροι πλατειών/πεζοδρόμων/πεζοδρομίων/νησίδων, χώρων πρασίνου, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων με οδεύσεις πεζών/ οδεύσεις τυφλών/κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) χωρίς αναβαθμούς με κλίση μέχρι 5%, προσβάσιμα μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών σε συνδυασμό πάντοτε με κλίμακες, κατάλληλη τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, όπως στεγάστρων, καθιστικών, στύλων φωτισμού, κάδων απορριμμάτων, σήμανσης κ.λπ., καθώς και να διαμορφώνεται ποσοστό 5% των χώρων στάθμευσης ή τουλάχιστον ένας για χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς.
      Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η κατασκευή μιας μεμονωμένης βαθμίδας σε οποιοδήποτε σημείο των κοινοχρήστων χώρων.
      Σε όλες τις κλίμακες που κατασκευάζονται σε υπαίθριους χώρους επιβάλλεται η τοποθέτηση συνεχών πλαϊνών χειρολισθήρων και στις δύο πλευρές αυτών, σε δύο ύψη (0,70μ. και 0,90μ.) μετρούμενα από το πάτημα των βαθμίδων κατακόρυφα από την ακμή της βαθμίδας. Σε περιπτώσεις κλιμάκων πλάτους άνω των 3,60μ. εκτός από τους πλαϊνούς χειρολισθήρες τοποθετούνται και ενδιάμεσοι διπλοί χειρολισθήρες.
      Σε πεζοδρόμια και σε πεζοδρόμους του μη βασικού δικτύου πεζοδρόμων, εφόσον η μορφολογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη δυνατότητα δημιουργίας πλήρως προσβάσιμων χώρων κίνησης για άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξασφαλίζεται πάντοτε η προσβασιμότητα για τις λοιπές κατηγορίες χρηστών.
      Περισσότερα...

      2992 • 0

    14. Αρθρογραφία

      Ποιοι δικαιούνται το «Εξοικονομώ 2021» και ποια είναι η διαδικασία της αίτησης μέχρι την επιδότηση

      Engineer

      Συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον η υποβολή αιτήσεων για την επιδότηση των νοικοκυριών μέσω του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ 2021». Προκειμένου οι ιδιοκτήτες να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά από τις υπηρεσίες (πολεοδομία, ΔΕΔΔΗΕ κλπ) και εξαιτίας των έντονων καιρικών φαινομένων, σοβαρή χιονόπτωση στην Αττική και πολλές άλλες περιοχές τη χώρας, η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει παράταση ακόμα έναν μήνα στην υποβολή αιτήσεων.
      Ετσι η καταληκτική ημερομηνία για την ηλεκτρονική αίτηση είναι η 15η Μαρτίου 2022.
      Θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες ότι, αυτό το πρόγραμμα δεν χρηματοδοτεί τον «πιο γρήγορο», αλλά θα γίνει αξιολόγηση όλων των αιτήσεων που θα υποβληθούν. Αυτές που θα συγκεντρώσουν τα περισσότερα μόρια θα κερδίσουν και το ποσοστό της επιδότησης που τους αναλογεί σύμφωνα με τα κριτήρια. Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση θα φτάνει στο 62%.
      Προκειμένου να πιάσουν τον στόχο της ενεργειακής αναβάθμισης και να ωφεληθούν περισσότερα νοικοκυριά, το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια έχει και κάποια καινούρια σχετικά με την επιλεξιμότιτα της αίτησης όπως, η παλαιότητα του οικήματος και η ενεργειακή αναβάθμιση που θα επιτευχθεί μετά τις παρεμβάσεις.
      Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο νέο «Εξοικονομώ 2021»;
      Δικαίωμα συμμετοχής –οι γνωστοί σε όλους ωφελούμενοι του προγράμματος– στο Εξοικονομώ 2021 έχουν φυσικά πρόσωπα, που κατά το φορολογικό έτος 2020 και τη στιγμή που υποβάλλουν την αίτηση έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία.
      Η δε κατοικία, για την οποία υποβάλλεται η αίτηση, θα πρέπει να είναι νόμιμη, να χρησιμοποιείται σαν κύρια κατοικία, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα και το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης να είναι στην κατηγορία Γ ή και χαμηλότερη.
      Τι σημαίνει να έχεις εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία;
      Σημαίνει ότι το φυσικό πρόσωπο που θα υποβάλει την αίτηση για κάποια κατοικία θα πρέπει να έχει την πλήρη ή την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία της κατοικίας αυτής κατά το έτος αναφοράς του Προγράμματος (δηλαδή το φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης. Επίσης επιδοτείται και η κατοικίθα που αποκτήθηκε πρόσφατα.
      Τι γίνεται όταν έχει άλλος επικαρπία και άλλος ψιλή κυριότητα;
      Στην περίπτωση που είναι περισσότεροι εμπράγματοι δικαιούχοι για κάποια κατοικία, δηλαδή αν, για παράδειγμα, κάποιος έχει την ψιλή κυριότητα και κάποιος άλλος την επικαρπία, θα πρέπει να υποβάλει αίτηση ο ένας δικαιούχος και συγκεκριμένα αυτός που τη χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία.
      Στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης ή ενοικίασης της κατοικίας για την οποία γίνεται η αίτηση, τότε δικαίωμα συμμετοχής έχει εκείνος που έχει είτε την πλήρη κυριότητα, είτε την επικαρπία
      Μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα ένα σπίτι που νοικιάζω ή παραχωρώ;
      Ναι, αν ένας ιδιοκτήτης νοικιάζει ή παραχωρεί ένα σπίτι σε κάποιον άλλον, και εκείνος το δηλώνει σαν κύρια κατοικία, μπορεί τότε το κτίσμα να υπαχθεί στο πρόγραμμα και να επιδοτηθεί, αρκεί ο ιδιοκτήτης να έχει την επικαρπία ή την πλήρη κυριότητα.
      Πώς αποδεικνύεται ότι είναι η κατοικία κύρια;
      Θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι η κατοικία για την οποία υποβάλλεται η αίτηση χρησιμοποιείται σαν κύρια κατοικία κατά το φορολογικό έτος 2020, κάτι που δηλώνεται στο Ε1. Αν για κάποιον λόγο δεν ισχύει αυτό, αν για παράδειγμα ήταν κενή κατά το φορολογικό έτος 2020, μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα φορολογικά έτη 2019 και 2018 για να αποδειχθεί ότι ήταν κύρια κατοικία –με προτεραιότητα πάντα στο φορολογικό έτος 2022.
      Τι επιδοτείται από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021»;
      Αντικατάσταση κουφωμάτων       Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού). Επίσης το πρόγραμμα καλύπτει εξ ολοκλήρου και τις δαπάνες για: το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων (ΠΕΑ), του συμβούλου έργου, την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθώς και τυχόν λοιπές δαπάνες μελετών (π.χ. Άδεια Μικρής Κλίμακας, κλπ).
      Ποιοι έχουν προτεραιότητα στο νέο πρόγραμμα;
      Σε αυτό το πρόγραμμα καταργείται η προτεραιότητα που ίσχυε στα προηγούμενα προγράμματα και διαμορφώνεται πλέον με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ως εξής και με φθίνουσα σειρά:
      ΑμεΑ Μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια άνεργοι και πολύτεκνοι Νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα Παλιά κτίρια με χαμηλή ενεργειακή κλάση και βρίσκονται σε περιοχές με μεγάλες ανάγκες θέρμανσης Μετά από αυτή την αξιολόγηση, λαμβάνονται υπόψιν τα κριτήρια αξιολόγησης και οι αντίστοιχοι συντελεστές βαρύτητας έτσι ώστε να βγει το τελικό πόσο επιδότησης που θα δοθεί σε κάθε αίτηση.
      Ποια είναι ακριβώς τα ποσοστά βαρύτητας, που θα καθορίζουν την επιλεξιμότιτα της αίτησης;
      Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%) Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%) Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%) Η παλαιότητα κατασκευής (3%) Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%) Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%) Μονογονεϊκή οικογένεια (5%) Μακροχρόνια άνεργος (5%) ΑΜΕΑ (5%) Ποια νοικοκυριά μπορούν να επιδοτηθούν και πόσο;
      Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. Στη δεύτερη περίπτωση η επιδότηση είναι 40% ανεξαρτήτως εισοδήματος. Συγκεκριμένα τα ποσοστά επιδότησης των επενδύσεων σε κατοικίες που είτε είναι μισθωμένες είτε έχουν παραχωρηθεί δωρεάν, κλιμακώνονται από 40 έως 65%, ανάλογα με το εισόδημα του ιδιοκτήτη.
      Ετσι τα ποσοστά ενίσχυσης διαμορφώνονται ως εξής:
      Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75% στα ιδιοκατοικούμενα και 65% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70% στα ιδιοκατοικούμενα και 60% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55% στα ιδιοκατοικούμενα και 45% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% επίσης στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά;
      Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι:
      Κωδικοί TAXISnet ‘Εντυπο και σχέδια Οικοδομικής άδειας ή άλλα νομιμοποιητικά έγγραφα Δήλωση για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών αν είναι απαραίτητο αυτό και η οποία θα πρέπει να γίνει πριν την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα Ε1, γιατί σε αυτό το έντυπο δηλώνεται η κύρια κατοικία ενός φυσικού προσώπου Ε2, σε περίπτωση που ενοικιάζεται ένα ακίνητο Ε9 σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι από έναν δικαιούχοι εμπράγματων δικαιωμάτων αλλά και σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου Τίτλος Ιδιοκτησίας Πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή Πιστοποιητικό καταχώρησής του στο Κτηματολογικό Γραφείο Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 στην οποία θα αναγράφεται ότι το οίκημα θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο. Σε κάθε περίπτωση στη δήλωση θα πρέπει να φαίνεται το ονοματεπώνυμο και το ΑΦΜ εκείνου που θα χρησιμοποιεί σαν κύρια κατοικία το οίκημα.  Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων. Ποια είναι η διαδικασία της αίτησης μέχρι την επιδότηση;
      Υποβολή αίτησης μέχρι τις 15 Μαρτίου 2022: Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί ο ενδιαφερόμενος να ακυρώσει την αίτησή του και να την υποβάλει ξανά σε περίπτωση λάθους. Οριστικοποίηση και στάδιο αξιολόγησης: Όταν κατατεθεί και το τελευταίο απαραίτητο δικαιολογητικό και γίνει η υποβολή, η αίτησή θα περάσει στο στάδιο αξιολόγησης και βαθμολόγησης. Μπορεί όμως ο μηχανικός από πριν να αξιολογήσει την αίτηση. Ανακοίνωση προσωρινών πινάκων κατάταξης: Αφού περάσει ο 1 μήνας υποβολής αιτήσεων θα ανακοινωθούν τα προσωρινά αποτελέσματα. Σε αυτό το στάδιο μπορεί ο ενδιαφερόμενος να υποβάλει και ένσταση αν το κρίνει απαραίτητο και προβλέπεται από το πρόγραμμα. Ανακοίνωση οριστικών πινάκων κατάταξης: Στη συνέχεια, αφού ολοκληρωθούν οι παραπάνω διαδικασίες θα ανακοινωθούν τα οριστικά αποτελέσματα και το ποσό της επιδότησης που δικαιούται ο αιτών. Επιδότηση: Η επιδότηση θα κατατεθεί σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση θα αντιστοιχεί στο 50% της επιδότησης μετά την απόφαση υπαγωγής και το υπόλοιπο 50% στο τέλος του έργου. Ο ιδιοκτήτης με αυτό το ποσό και τη δική του συμμετοχή θα πρέπει να εξοφλήσει τα συνεργεία.
      Περισσότερα...

      1323 • 0

    15. Αρθρογραφία

      Οι Γέφυρες Της Ελλάδας - Σε άγνωστη κατάσταση βρίσκονται περίπου 17.000 γέφυρες στη χώρα

      Engineer

      Η απάντηση, βεβαίως, είναι “δεν ξέρουμε”. Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να ακούγεται απίστευτο, αλλά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν το πότε και το πώς έχουν κατασκευαστεί οι χιλιάδες γέφυρες που βρίσκονται στο πολυδαίδαλο ελληνικό οδικό δίκτυο, ίσως να μην είναι και τόσο περίεργο.
      Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τους ορισμούς. “Γέφυρα” είναι μια τεχνική κατασκευή που συνδέει δύο ή περισσότερα σημεία περνώντας πάνω από φυσικά ή τεχνητά εμπόδια. Το τι ακριβώς θεωρείται γέφυρα, ωστόσο, είναι πιο θολό. Όλοι αναγνωρίζουμε τις μεγάλες γέφυρες πάνω από ποτάμια, χειμάρρους και κοιλάδες που βλέπουμε στο οδικό δίκτυο, αλλά μια ευρύτερη χρήση του ορισμού μπορεί να συμπεριλάβει ακόμα και αυτές τις μικρές διόδους κάτω από δρόμους για να περνούν οχετοί, που δεν φαίνονται καν από το δρόμο. Συχνά ως “γέφυρες” χαρακτηρίζονται τέτοια τεχνικά έργα που έχουν μήκος τουλάχιστον 6 μέτρα.
      Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Σύμφωνα, ωστόσο, με εκτιμήσεις σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 17.000 γέφυρες περίπου.
      Μπορεί να μην γνωρίζουμε ακριβώς πόσες είναι οι ελληνικές γέφυρες, αλλά χάρη στην κατασκευή των πολύ μεγάλων αυτοκινητοδρόμων τις τελευταίες δεκαετίες από ιδιωτικές κοινοπραξίες στη χώρα μας, οι οποίες είχαν την εκπόνηση μελετών για το ελληνικό δίκτυο ως κομμάτι του έργου που είχαν αναλάβει, έχουμε μια εκτίμηση. Από αυτές τις πηγές ξέρουμε, λοιπόν, ότι οι νέες εθνικοί οδοί περιλαμβάνουν περίπου 3.000 γέφυρες μήκους άνω των 6 μέτρων (οι μισές εκ των οποίων είναι καινούργιες, ενώ οι υπόλοιπες ήταν προϋπάρχουσες), ενώ περίπου άλλες τόσες υπολογίζεται ότι βρίσκονται στις παλιές εθνικές οδούς και το επαρχιακό δίκτυο. Αν συμπεριληφθούν και μικρότερες γέφυρες (π.χ. μήκους 2 μέτρων και άνω), ο συνολικός αριθμός των γεφυρών στην Ελλάδα εκτιμάται γύρω στις 17.000.
      Προφανώς, πολλές από αυτές είναι παλαιές. Αρκετοί κύριοι οδικοί άξονες στη χώρα μας κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’80, πράγμα που σημαίνει ότι αφενός κατασκευάστηκαν με πολύ διαφορετικές (και ανεπαρκείς) προδιαγραφές από αυτές που ισχύουν σήμερα και, αφετέρου, ότι κάποιες από αυτές πλησιάζουν το τέλος της θεωρητικής τους ζωής, δεδομένου μάλιστα ότι δεν συντηρούνται ούτε αναβαθμίζονται τακτικά. Και τα δύο θέματα είναι σημαντικά. Για παράδειγμα, οι κανονισμοί των προηγούμενων δεκαετιών δεν περιελάμβαναν σωστές προβλέψεις για τη μελλοντική εξέλιξη της κίνησης στους δρόμους και τα φορτία που θα έμελλε να εξυπηρετήσει η γέφυρα. Επιπλέον, δεν προέβλεπαν τη χρήση σκυροδέματος υψηλής ποιότητας, δεν είχαν επαρκείς προβλέψεις για τους σεισμούς, δεν είχαν προβλέψεις για έντονα καιρικά φαινόμενα, τη μελλοντική στάθμη ποταμών και χειμάρρων ή τη διάβρωση του εδάφους.
      Σκεφτείτε μόνο την αύξηση της κυκλοφορίας στους ελληνικούς δρόμους. Η ετήσια μέση ημερήσια κυκλοφορία στη λεωφόρο Ποσειδώνος, για παράδειγμα, εκτοξεύτηκε από 40.000 το 1971 στα 110.000 το 1995. Από το 1986 μέχρι το 2006 ο δείκτης ιδιοκτησίας ΙΧ των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 207%. Οι γέφυρες που είχαν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’60 ή του ’70 δεν είχαν στον σχεδιασμό τους προβλέψεις για τέτοια φορτία.
      Πρακτικά όλες οι γέφυρες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα πριν από το 1961 δεν ακολουθούσαν κανένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο. Αυτές που κατασκευάστηκαν αργότερα και μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ακολουθούσαν παρωχημένους (πια) γερμανικούς κανονισμούς και όλες οι γέφυρες που κατασκευάστηκαν πριν από το 1993 δεν είχαν επαρκείς αντισεισμικές προβλέψεις στο σχεδιασμό τους. Ακόμα και οι κανόνες του 1993 θεωρούνται παρωχημένοι σήμερα. Σήμερα, παρεμπιπτόντως, που η χώρα μας έχει ενσωματώσει πλήρως τα τελευταία ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα κανονιστικά πλαίσια στον κόσμο. Αλλά με τις παλαιότερες γέφυρες υπάρχει πρόβλημα.

      Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι το ότι δεν υπάρχει συστηματική παρακολούθηση όλων αυτών των γεφυρών ανά την Ελλάδα. Αυτές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων παρακολουθούνται και μάλιστα η ανακατασκευή και η συντήρηση κάποιων -όπως της γέφυρας της Αταλάντης στην Ιονία Οδό-, περιλαμβάνονται και στη σύμβαση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται τον δρόμο. Όλες οι γέφυρες του επαρχιακού οδικού δικτύου και των παλαιών εθνικών οδών, όμως, δεν παρακολουθούνται και δεν συντηρούνται τακτικά. Όπως θα δούμε και παρακάτω, άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Εμείς όχι. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων. “Σε όλο τον κόσμο υπάρχει, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η έννοια της προληπτικής συντήρησης”, δήλωσε πέρυσι ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός. “Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε κάθε φορά να κλαίμε πάνω από ερείπια”.
      Άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων.
      Τα συμβάντα που έχουμε στη χώρα μας βεβαίως δεν περιλαμβάνουν καμία τραγωδία παρόμοια της Γένοβας, αλλά δεν είναι λίγα σε αριθμό. Η έκθεση αναφέρει μια σειρά από παραδείγματα, από τη γέφυρα του Ολβιού ποταμού στο Φενεό Κορινθίας που έπεσε τον περασμένο Φεβρουάριο, μέχρι το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο, που έπεσε το 2015. Υπάρχουν δε και κάμποσα παραδείγματα γεφυρών η επικινδυνότητα των οποίων ήταν εξόφθαλμη και αντιμετωπίστηκε ή αντιμετωπίζεται, όπως οι δίδυμες γέφυρες στον Χάραδρο ή η γέφυρα του ποταμού Νέστου. Και υπάρχει και η περίπτωση της γέφυρας Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, η οποία εξυπηρετεί τεράστιους αριθμούς οχημάτων κάθε μέρα και πρόκειται να σηκώσει επιπλέον και το βάρος του τραμ. Η γέφυρα αυτή, που κατασκευάστηκε το 1960, μοιάζει καταπονημένη και προβληματική ακόμα και στα μάτια μη-ειδικών περαστικών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το τραμ ανέλαβε τη μελέτη της γέφυρας με μια σειρά από δοκιμές και μετρήσεις οι οποίες, παραδόξως, έδειξαν πως η στατική επάρκεια της γέφυρας δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία προχωρά ήδη σε εργασίες ενίσχυσης της συγκεκριμένης γέφυρας, κυρίως για να επεκτείνει και τον χρόνο ζωής της.
      Τι κάνουν οι άλλοι;
      Μετά από την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η ιταλική κυβέρνηση ξεκίνησε άμεσα ένα πρόγραμμα εγκατάστασης συστημάτων δομικής παρακολούθησης σε πολλές από τις δεκάδες χιλιάδες γέφυρες της χώρας. Ο διευθυντής μιας εταιρείας που έχει αναλάβει την επιθεώρηση και τον έλεγχο 50.000 από αυτές δήλωσε ότι όλες οι γέφυρες από σκυρόδεμα που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στην Ιταλία έχουν φτάσει ή και ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους. Από ό,τι έγινε γνωστό, κάθε χρόνο 15-20 γέφυρες καταρρέουν στη χώρα λόγω έλλειψης συντήρησης ή λόγω ηλικίας.
      Και στη Γαλλία όμως η κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι προκάλεσε την άμεση αντίδραση της κυβέρνησης -η αρμόδια υπουργός ανακοίνωσε ένα σχέδιο ελέγχου και συντήρησης με τακτικές επιθεωρήσεις προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, ενώ το υπουργείο δημοσίευσε και μια λίστα 23 μεγάλων γεφυρών που απαιτούν διορθωτικές επεμβάσεις. Στη Γερμανία, έρευνα του 2017 εκτίμησε πως το 12,4% των γεφυρών της χώρας είναι σε κακή κατάσταση, αλλά μόνο ένα αντίστοιχο ποσοστό (12,5%) είναι σε καλή κατάσταση, χωρίς κανένα πρόβλημα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από εκεί είναι το ότι στην ανατολική Γερμανία το πρόβλημα είναι λιγότερο έντονο, καθώς εκεί ένα μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου ανακατασκευάστηκε μετά την ενοποίηση, ενώ στη δυτική Γερμανία τα περισσότερα μεγάλα έργα υποδομής σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Αυτό, παρεμπιπτόντως, εξηγεί και το γιατί και η δική μας χώρα ενδέχεται να βρίσκεται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση από άλλες, πιο προηγμένες χώρες. Και εδώ μεγάλο ποσοστό των υποδομών κατασκευάστηκε σχετικά πρόσφατα, με ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και προδιαγραφές.
      Μία χώρα που έχει κάνει σημαντικά βήματα στο θέμα της καταγραφής και της αντιμετώπισης του προβλήματος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που ούτως ή άλλως αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στο θέμα της συντήρησης των υποδομών τους. Εκεί υπάρχουν θεσμοθετημένα πρότυπα συντήρησης γεφυρών από το 1971 κιόλας, και όλες οι γέφυρες -614.387 σε αριθμό- είναι καταγεγραμμένες και καταχωρημένες σε ένα λεπτομερές μητρώο, με στοιχεία για την ηλικία τους, τα υλικά κατασκευής τους, την ημερήσια κυκλοφορία και πολλά άλλα, καθώς και με την αξιολόγηση της δομικής τους κατάστασης, η οποία προκύπτει από τα δομικά τους στοιχεία (τρόπος κατασκευής, δοκιμές, υλικά) και από τακτικές επιθεωρήσεις.

      Βεβαίως, μια τέτοια καταγραφή είναι χρήσιμη εφόσον οδηγεί και σε συντονισμένη ανταπόκριση στην πραγματικότητα που αποκαλύπτουν τα δεδομένα. Τα στοιχεία λένε, για παράδειγμα, πως το 9,1% των γεφυρών στις ΗΠΑ το 2016 κρίνονταν ως δομικά ανεπαρκείς. Πρόκειται για σχεδόν 56.000 γέφυρες, που έχουν 188 εκατομμύρια διελεύσεις την ημέρα. Το να επισκευαστούν ή να ανακατασκευαστούν όλες είναι ένα γιγάντιο, δύσκολο, κοστοβόρο έργο. Στις ΗΠΑ και αλλού οι μηχανικοί ήδη χρησιμοποιούν τεχνολογικές λύσεις για να κάνουν την παρακολούθηση και τη συντήρηση των γεφυρών που χτίζονται τώρα ευκολότερη και φτηνότερη, αλλά η συντήρηση πολλών χιλιάδων επισφαλών παλαιών κατασκευών παραμένει μια σημαντική και μεγάλη πρόκληση, η οποία μάλιστα όσο περνά ο καιρός θα γίνεται μεγαλύτερη. Οι περισσότερες γέφυρες στις ΗΠΑ έχουν σχεδιαστεί για να έχουν διάρκεια ζωής τα 50 χρόνια -ο μέσος όρος ζωής τους σήμερα είναι τα 43 χρόνια. Το 2012 ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε νόμο για τη χρηματοδότηση έργων συντήρησης των υποδομών μεταφορών της χώρας ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων. Ίσως να μην αρκούν.
      Στη χώρα μας η ιδέα για τη δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Γεφυρών υπάρχει εδώ και μερικά χρόνια, και κάποιες κινήσεις έχουν γίνει για την δημιουργία ενός αρμόδιου φορέα. Η έκθεση τονίζει ότι πρόκειται για ένα απαραίτητο έργο (χωρίς να θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία ενός καινούριου φορέα για να το υλοποιήσει, πάντως) το οποίο μάλιστα θα πρέπει να σχεδιαστεί με τα πιο σύγχρονα μέσα. Ένα τέτοιο μητρώο θα πρέπει να περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία κάθε γέφυρας, από την ημερομηνία και τη μέθοδο κατασκευής μέχρι τα υλικά, τον όγκο διερχόμενων οχημάτων, τη σεισμικότητα της περιοχής και τυχόν επισκευές ή εργασίες συντήρησης έχουν συμβεί στο παρελθόν. Βεβαίως θα πρέπει να περιλαμβάνει και μια ενημερωμένη βαθμολόγηση της κατάστασης της κάθε γέφυρας, ώστε το Μητρώο να μην είναι μια απλή καταγραφή των γεφυρών, αλλά ένα εργαλείο με το οποίο αρμόδιοι θα μπορούν να προσδιορίζουν προτεραιότητες. Το Μητρώο θα πρέπει να είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες, που θα προσδιορίζει και το τι πρέπει να γίνει όταν εντοπιστεί κάθε γέφυρα που αντιμετωπίζει προβλήματα.

      Σύμφωνα με την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά από απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές. Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα. Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της αντικατάστασης λειτουργικά ευάλωτων γεφυρών. Βεβαίως, τόσο το Μητρώο όσο και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλειας για τις ελληνικές γέφυρες θα πάρουν πολύ καιρό για να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να λειτουργούν. Οι ερευνητές στην έκθεσή τους τονίζουν ότι στο μεταξύ είναι επιτακτική η ανάγκη για την αξιολόγηση και τη συντήρηση ευπαθών γεφυρών που ενδέχεται να μην μπορούν να περιμένουν να ολοκληρωθεί το Μητρώο. Τα ζητούμενα για ένα τέτοιο έργο είναι δύο: Πώς γίνεται ο έλεγχος και πώς επισημαίνονται οι ευπαθείς γέφυρες στις οποίες πρέπει να γίνει έλεγχος. Για το δεύτερο πρόβλημα οι ερευνητές προτείνουν τη δημιουργία μιας πλατφόρμας (είτε στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μελών του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, είτε στην υπάρχουσα πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου) στην οποία εθελοντές μηχανικοί θα μπορούν να καταχωρούν ευπαθείς γέφυρες της περιοχής τους οι οποίες κρίνουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν. Στη συνέχεια, τεχνικά κλιμάκια (που ούτως ή άλλως θα κληθούν να αξιολογήσουν γέφυρες κατά τη σύνταξη του Μητρώου) μπορούν να επιθεωρήσουν τις συγκεκριμένες γέφυρες και να τις αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και εξειδικευμένες μεθοδολογίες.
      Και, βεβαίως, η ανάγκη παρακολούθησης, αξιολόγησης και συντήρησης θα πρέπει να προβλέπεται και κατά την κατασκευή κάθε νέου τεχνικού έργου -και γέφυρας- και στη χώρα μας, κάτι που δεν γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Η τεχνολογία προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία ώστε οι άνθρωποι που θα κληθούν σε 50 ή σε 70 χρόνια να αξιολογήσουν και να συντηρήσουν τις υποδομές που κατασκευάζονται σήμερα, να μην αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς.
      Αυτοί που σήμερα κατασκευάζουν μια νέα γέφυρα πάνω από τον ποταμό Πολσεβέρα, στη Γένοβα, στο σημείο όπου στεκόταν μέχρι πέρυσι η γέφυρα Μοράντι, ασφαλώς το έχουν και αυτό στο μυαλό τους. Η γέφυρα, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, θα ανοίξει στην κυκλοφορία στις αρχές του 2020.
      Η έκθεση: https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2019/09/Gefyres_stin_ellada.pdf
       
      Περισσότερα...

      1663 • 0

    16. Αρθρογραφία

      Πώς ανακαινίζουμε και αλλάζουμε χρήση σε ακίνητο με άδεια μικρής κλίμακας

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν καλύτερα. Αυτό αφορά συνήθως σε αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι γραφείων μετατρέπονται σε μικρές γκαρσονιέρες για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb).
      Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που συνεπάγεται. Με πρόσφατη όμως εγκύκλιο του υφυπουργού Περιβάλλοντος (Μάιος 2020), μπορεί να γίνουν εσωτερικές διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο ή σε τμήμα αυτού, με την έκδοση άδειας εργασιών μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια). Η νέα αυτή διάταξη έχει ήδη δώσει ανάσα σε πολλές περιπτώσεις σε πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και...μήνες!
      Ποια είναι η νέα διάταξη, που αφορά σε ανακαινίσεις;
      Δύναται να γίνει η έκδοση Εγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για εργασίες που αφορούν σε εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.).
      Πώς μπορώ να ξέρω αν αλλάζει κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας το ακίνητο με τη νέα χρήση του;
      Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που αναλύονται στη συνέχεια. Ο καταμερισμός των χρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες γίνεται ανάλογα με τη σπουδαιότητα, που έχει να κάνει με τα φορτία τα οποία θα δέχεται το κτίριο.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2 Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, μπόουλινγκ, μπιλιάρδου, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εστιατόρια, μπαρ κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, ανεμογεννήτριες, γραφεία δημοσίων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία Σ4 κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως αίθουσες αεροδρομίων, χώροι συνεδρίων, κτίρια που στεγάζουν υπολογιστικά κέντρα, ειδικές βιομηχανίες, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, ναοί, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, θέατρα, κινηματογράφοι, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες αναμονής επιβατών, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, αναμορφωτήρια, φυλακές, εγκαταστάσεις καθαρισμού νερού και αποβλήτων κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως τηλεπικοινωνίας, παραγωγής ενέργειας, νοσοκομεία, κλινικές, αγροτικά ιατρεία, υγειονομικοί σταθμοί, κέντρα υγείας, διυλιστήρια, σταθμοί παραγωγής ενέργειας, πυροσβεστικοί και αστυνομικοί σταθμοί, κτίρια δημόσιων επιτελικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από σεισμό.
      Κτίρια που στεγάζουν έργα μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας, όπως μουσεία, αποθήκες μουσείων κλπ.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε κτίριο;
      Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον εάν η νέα χρήση επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει αλλαγή χρήσης; Για την αλλαγή χρήσης απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:
      ✓ Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο.
      ✓ Να επιτρέπεται η νέα χρήση στην περιοχή.
      ✓ Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομία.
      ✓ Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση.
      ✓ Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μη θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης;
      α) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος.
      β) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
      γ) Σχέδιο κάτοψης σε κλίμακα 1:100 ή 1:50.
      δ) Συμβολαιογραφική δήλωση του ν. 1221/81 και μεταγραφή της, για την εξασφάλιση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
      Προσοχή! Σε περίπτωση που από τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις ή την αλλαγή χρήσης τροποποιούνται μελέτες του κτιρίου (π.χ. παθητική/ενεργητική πυροπροστασία, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), κατατίθενται και οι κατά περίπτωση τροποποιημένες μελέτες.
      Πότε γίνεται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας;
      Γίνεται ενημέρωση του φακέλου της άδειας και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Οι νέες μελέτες (αρχιτεκτονικά) δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης.
      ✓ Η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      ✓ Οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις επί μέρους μελέτες του υφιστάμενου κτιρίου.
      ✓ Οταν δεν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης.
      Πότε απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης;
      Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραμμα δόμησης ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση κλπ.
      ✓ Οταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη. Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης.
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια;
      Κάθε οικοδομική άδεια αφορά σε συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Οπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο είναι κτίριο σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και για αυτό απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης.
      Τι προσέχουμε στην αλλαγή χρήσης σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Επιτρέπεται και στις εκτός σχεδίου περιοχές να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο, εφόσον δεν παραβιάζονται οι γενικές ή ειδικές διατάξεις πολεοδομικές που ισχύουν στην περιοχή και υπάρχει στο ακίνητο υπόλοιπο δόμησης για τη συγκεκριμένη χρήση.
      Για παράδειγμα, στις εκτός σχεδίου περιοχές η επιτρεπόμενη δόμηση εξαρτάται από τη χρήση που θέλουμε να εγκαταστήσουμε. Το σύνηθες είναι π.χ. ότι η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι 200 τμ, ενώ για καταστήματα 600 τμ (κατ αναλογία ισχύουν ειδικοί περιορισμοί και για τις υπόλοιπες χρήσεις). Οπότε αν κάποιος έχει ένα κτίριο γραφείων 600 τμ δεν μπορεί να κάνει αλλαγή χρήσης σε κατοικία διότι δεν επιτρέπεται κατοικία 600τμ.
      Εχω ένα κατάστημα και θέλω να το νοικιάσω ως ξυλουργείο. Απαιτείται η αλλαγή χρήσης;
      Οχι, δεν χρειάζεται να αλλάξετε χρήση στο κατάστημα, γιατί η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης. Σε περίπτωση όμως που γίνονται αλλαγές στη διαρρύθμιση και αλλάζουν μελέτες του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια μικρής κλίμακας.
      Θέλω να μετατρέψω το διαμέρισμα σε γραφεία. Χρειάζεται άδεια;
      Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας μικρής κλίμακας είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο. Για παράδειγμα για χρήση κατοικίας απαιτείται μια θέση στάθμευσης ανά 100 τ.μ. ενώ για χρήση γραφείων μια θέση στάθμευσης ανά 50 τ.μ. Επομένως από τη συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης προκύπτει η υποχρέωση ακόμα μιας θέσης στάθμευσης η οποία θα πρέπει να εξασφαλιστεί στο οικόπεδο ή να γίνει εξαγορά με συμβολαιογραφική δήλωση και να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας.
      Περισσότερα...

      12676 • 0

    17. Αρθρογραφία

      Η ΡΑΕ μπορεί να αναλάβει ρόλο εγγυητή για τα βιομηχανικά τιμολόγια

      Engineer

      Καθώς συμπληρώνονται δύο μήνες από την απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων της ΔΕΗ για τα βιομηχανικά τιμολόγια, ένα από τα πρώτα κρίσιμα θέματα που καλείται να διαχειριστεί η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου παραγωγικής ανασυγκρότησης, περιβάλλοντος και ενέργειας είναι το θέμα του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία.
       
      Θυμίζουμε ότι μετά από παρότρυνση του βασικού μετόχου, η ΕΓΣ της ΔΕΗ είχε αποφασίσει να διατηρήσει προσωρινά σε ισχύ τις αποφάσεις του Φεβρουαρίου του 2014, μέχρι να συγκληθεί νέα ΓΣ. Σε αυτή τη νέα ΓΣ η ΔΕΗ θα πρέπει «να παράσχει αναλυτικότερες πληροφορίες, στοιχεία και εκτιμήσεις σχετικά με τις αναμενόμενες επιπτώσεις στην αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας και στους πελάτες Υψηλής Τάσης στο προσεχές μέλλον, ιδίως εν όψει των ρυθμιστικών παρεμβάσεων που αφορούν στα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος, στη διακοψιμότητα και στην αντιστάθμιση κόστους του διοξειδίου του άνθρακα».
       
      Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η ΔΕΗ θα πρέπει να μελετήσει και να αποτιμήσει το ύψος των μειώσεων που έχουν επέλθει από τις αλλαγές στο περιβάλλον της αγοράς ούτως ώστε να διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο πάνω στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστούν τα νέα τιμολόγια και τα νέα κόστη για το βιομηχανικό ρεύμα.
       
      Σε αυτή τη διαδικασία πάντως, όπως αναφερόταν και στην επιστολή του βασικού μετόχου που αναγνώστηκε στην ΕΓΣ, ρόλο δε θα είχε μόνο η ΔΕΗ, αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η οποία καλείτο και εκείνη με τη σειρά της να μελετήσει και να αποτιμήσει τις αλλαγές που έχουν επέλθει στη χονδρεμπορική αγορά του ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να επανεξεταστούν και οι δυνατότητες που υπάρχουν για διαμόρφωση νέων τιμολογίων, που θα ενσωματώνουν τις νέες μειώσεις στα κόστη της ΔΕΗ (ρυθμιστικά, μείωση του κόστους πετρελαίου κλπ).
       
      Βεβαίως μια τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά της η ΡΑΕ, δεν μπορεί να ξεκινήσει εάν προηγουμένως δεν έχει δοθεί ένα θετικό σήμα συνεργασίας από την πλευρά της κεντρικής διοίκησης. Υπό την αίρεση λοιπόν των οριστικών αποφάσεων που θα ληφθούν για το ρόλο που θα διαδραματίσει η ΡΑΕ, στο πλαίσιο πάντα και των κοινοτικών προβλέψεων και νόμων που θέλουν ισχυρές ανεξάρτητες αρχές για την εποπτεία των αγορών, η Αρχή είναι έτοιμη να εξετάσει τεχνοκρατικά τις δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω μειώσεις ή για διαμόρφωση νέων τιμολογίων που θα ενσωματώνουν τα νέα χαμηλότερα κόστη που σήμερα υπάρχουν για τη ΔΕΗ, για την επίτευξη στόχων που έχει θέσει η κυβέρνηση για μείωση του ενεργειακού κόστους και διαμόρφωση καλύτερων συνθηκών κόστους για τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
       
      Πηγή: http://energypress.gr/news/i-rae-mporei-na-analavei-rolo-eggyiti-gia-ta-viomihanika-timologia
      Περισσότερα...

      898 • 0

    18. Αρθρογραφία

      Έρευνα διαΝΕΟσις: Τα Έργα Του Ταμείου Ανάκαμψης στην Ελλάδα

      Engineer

      Οευρωπαϊκός Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), το λεγόμενο "Ταμείο Ανάκαμψης", πρόκειται να χρηματοδοτήσει με εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ χιλιάδες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής1 έχει αποφασιστεί η ένταξη περισσότερων από 300 έργων στο πλαίσιο 105 ευρύτερων δράσεων, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου €22 δισ. Τα έργα αυτά είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθούν μέχρι το 2026 και συνοδεύονται από περισσότερους από 550 επιμέρους στόχους ή ορόσημα για την πρόοδό τους.
      Όμως, ακολουθούν και πολλά άλλα. Το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP), γνωστό ως "Ελλάδα 2.0", προβλέπει συνολικά 184 δράσεις με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις ύψους €31 δισ.
      Οι αριθμοί είναι ιλιγγιώδεις και, όπως φάνηκε στην πρόσφατη έρευνα για τον σχεδιασμό και τη φιλοσοφία του Ταμείου Ανάκαμψης, ο χρόνος είναι σχετικά λίγος, συνεπώς είναι αρκετά δύσκολο κάποιος να διατηρήσει μια εικόνα για το πώς έχει σχεδιαστεί να αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα, αλλά και για το πώς προχωράει η αξιοποίησή τους.
      Όμως οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης είναι μια σημαντική υπόθεση για την Ελλάδα. Η χώρα, που είναι η πιο ωφελημένη στην ΕΕ, χρειάζεται αυτούς τους πόρους για να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η οικονομία της και για να προσαρμοστεί στις μεγάλες προκλήσεις ενός αρκετά αβέβαιου μέλλοντος, όπως η κλιματική αλλαγή και οι δημογραφικές εξελίξεις.
      Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε μια καταγραφή μερικών βασικών μεγεθών του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και της προόδου του, όπως προκύπτουν μέσα από δημόσια στοιχεία, τα οποία, όμως, δεν είναι πάντοτε διαθέσιμα σε μηχαναγνώσιμη ή εύκολα επεξεργάσιμη μορφή.
      Πώς λειτουργεί το RRF
      Πριν, όμως, δει κάποιος αυτά τα μεγέθη είναι σκόπιμο να γνωρίσει λίγο καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Ταμείο Ανάκαμψης, ο οποίος είναι αρκετά διαφορετικός από τον τρόπο λειτουργίας των "τακτικών" ευρωπαϊκών πόρων, δηλαδή του ΕΣΠΑ ή της ΚΑΠ. Οι περισσότερες χώρες κατέθεσαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα σχέδιά τους για την αξιοποίηση των πόρων του RRF μέχρι τα μέσα του 2021.
      Τα σχέδια αυτά ήταν ιδιαίτερα λεπτομερή -το ελληνικό ήταν περίπου 750 σελίδες- και πρότειναν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο τεσσάρων πυλώνων: της πράσινης μετάβασης (πυλώνας 1), της ψηφιακής μετάβασης (2), του πυλώνα απασχόλησης, δεξιοτήτων και κοινωνικής συνοχής (3) και του πυλώνα ιδιωτικών επενδύσεων και μετασχηματισμού της οικονομίας (4). Οι πυλώνες αυτοί χωρίζονται σε 18 επιμέρους άξονες και ο κάθε άξονας περιλαμβάνει μια σειρά από σχετικές δράσεις. Στο πλαίσιο αυτών των δράσεων, οι οποίες ορίζονται από τον πυλώνα και τον άξονα στους οποίους ανήκουν, εντάσσονται τα επιμέρους έργα που τελικά πραγματοποιούνται.
      Η παραπάνω δομή δίνει μεγάλη -και ασυνήθιστη, συγκριτικά με το ΕΣΠΑ- βαρύτητα στον προσανατολισμό και στον χαρακτήρα των έργων. Άλλωστε, μεταξύ των έργων που έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα υπάρχουν και 13 μεταρρυθμίσεις με μηδενικό προϋπολογισμό· πρόκειται κυρίως για ρυθμιστικά θέματα, όπως η δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για τους φορτιστές των ηλεκτρικών οχημάτων, ή η νομοθεσία για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

      Τα περισσότερα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης συνοδεύονται, επίσης, από ορόσημα σχετικά με την πρόοδό τους: συγκεκριμένα τρίμηνα των επόμενων τεσσάρων ετών, μέσα στα οποία θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί συγκεκριμένα μέρη του έργου. Τα περισσότερα από αυτά τα ορόσημα, τα οποία αφορούν συνολικά 17 τρίμηνα (μαζί με όσα έχουν παρέλθει), συνδέονται επίσης με τις πληρωμές του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ τα υπόλοιπα είναι απλώς επιχειρησιακά.
      Όλα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν ένα ή δύο υπουργεία ως "υπουργεία ευθύνης", τα οποία παρακολουθούν την πρόοδό τους. Εκτός από τα υπουργεία, η ΑΑΔΕ εμφανίζεται επίσης ως "υπουργείο ευθύνης" σε 17 έργα, τα οποία, ασφαλώς, αφορούν τη λειτουργία της ανεξάρτητης αρχής. Αντίστοιχα, το κάθε έργο έχει και τους δικούς του φορείς υλοποίησης -τα έργα που έχουν ενταχθεί μέχρι στιγμής έχουν από έναν έως οκτώ φορείς υλοποίησης. Συνήθως οι φορείς υλοποίησης είναι γενικές γραμματείες των αντίστοιχων υπουργείων, εποπτευόμενοι φορείς ή και δημόσιες επιχειρήσεις: από το ΤΑΙΠΕΔ και την Κοινωνία της Πληροφορίας μέχρι την Εθνική Σχολή Δικαστών και δημοτικά λιμενικά ταμεία ή εφορίες αρχαιοτήτων σε όλη την Ελλάδα. 
      Τα "μεγάλα" έργα
      ­
      Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Των Ευρημάτων Της Έρευνας (PDF)
      Παρατηρώντας τα έργα του RRF, τα οποία έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα στον Μηχανισμό, πριν καν δούμε τις ομαδοποιήσεις ανά πυλώνα, δράση, κλπ., γίνεται σαφές ότι το έργο με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό απέχει κατά πολύ -κατά περισσότερο από €10 δισ.-, από τα επόμενα. Πρόκειται για τη "Δανειακή Στήριξη Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας", που έχει προϋπολογισμό €11,7 δισ. (το σύνολο του προϋπολογισμού της σχετικής δράσης ανέρχεται σε €12,7 δισ.). Είναι ένα ποσό μεγαλύτερο από το ένα τρίτο ολόκληρου του προϋπολογισμού του Ταμείου Ανάκαμψης και περίπου το μισό του προϋπολογισμού των έργων που έχουν ήδη ενταχθεί.
      Περί τίνος πρόκειται; Το "έργο" είναι κατά βάση τα χαμηλότοκα δάνεια με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα οποία δίνονται μέσω των τραπεζών. Ο στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2022 να έχει απορροφηθεί περισσότερο από μισό δισ. ευρώ και, αντίστοιχα, €3,5 δισ. μέχρι το τέλος του 2023. Τα κεφάλαια αυτά δίνονται με τραπεζικά κριτήρια, συνήθως από κοινού με τραπεζικό δανεισμό και κεφάλαια του ιδιώτη, για επενδύσεις που στην πλειοψηφία τους σχετίζονται είτε με την πράσινη είτε με την ψηφιακή μετάβαση.
      Το δεύτερο μεγαλύτερο έργο είναι και το μεγαλύτερο "κανονικό" έργο: το γνωστό "Εξοικονομώ", που επιδοτεί την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, για το οποίο έχει προβλεφθεί προϋπολογισμός περίπου €1,3 δισ.
      Κάποιος μπορεί να πάρει μια πολύ καλύτερη εικόνα για τις προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης αν δει τους προϋπολογισμούς ανά δράση, και όχι ανά έργο. Κάθε δράση, μέχρι στιγμής, περιλαμβάνει από ένα έως 31 έργα. Ακόμα και με αυτή την κατάταξη, η ίδια εικόνα διατηρείται για τα πιο "ακριβά" έργα: συνεχίζουν να είναι στην κορυφή ο μηχανισμός των δανείων και το "Εξοικονομώ". Είναι κάπως αναμενόμενο, επίσης, το ότι η ενεργειακή και "πράσινη" μετάβαση, μέσω του ανασχεδιασμού των κτηρίων και των πόλεων, υπερ-εκπροσωπείται στις είκοσι δράσεις με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό. Εκτός από το "Εξοικονομώ", υπάρχει η δράση για μια σειρά "πράσινων" αναπλάσεων (π.χ. στον Ελαιώνα) και έργα ενεργειακής απόδοσης ιδιωτικών κτιρίων (€475 εκατ. συνολικός προϋπολογισμός -έχουν ενταχθεί έργα που καλύπτουν περίπου το μισό). Ακόμη υπάρχει μία δράση για τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας με προϋπολογισμό €450 εκατ., η οποία όμως προς το παρόν δεν περιλαμβάνει κάποιο έργο, παρά μόνο τεχνική βοήθεια. Τέλος, τα έργα που αφορούν τη μεταρρύθμιση του πολεοδομικού σχεδιασμού, και κυρίως τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα, έχουν ξεπεράσει τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό της αντίστοιχης δράσης (€400 έναντι €250 εκατ.), αντλώντας επιπλέον πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

      Η δράση με τον τρίτο μεγαλύτερο προϋπολογισμό, που υπερβαίνει το €1 δισ., προβλέπει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διά βίου μάθησης ("Νέα στρατηγική για τη διά βίου μάθηση και το εθνικό σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων"). Ωστόσο, τα έργα που έχουν, προς το παρόν, ενταχθεί στη συγκεκριμένη δράση αντιστοιχούν μόνο σε περίπου 10% αυτού του προϋπολογισμού. Μεταξύ των 20 δράσεων με τον πιο μεγάλο προϋπολογισμό υπάρχει μια ακόμη δράση που σχετίζεται με τις δεξιότητες του πληθυσμού, οι "ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης" -σε αυτή την περίπτωση τα έργα που έχουν ενταχθεί (ύψους €496 εκατ.) πλησιάζουν τον συνολικό προϋπολογισμό (€541 εκατ., πέμπτος κατά σειρά).
      Στις είκοσι πρώτες δράσεις με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό κάποιος συναντάει συνολικά τέσσερις δράσεις οι οποίες έχουν σχέση με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Είναι η "ψηφιοποίηση των αρχείων" (αφορά την ψηφιοποίηση αρχείων της πολεοδομίας, των υποθηκοφυλακείων και της μετανάστευσης, με προϋπολογισμό €600 εκατ.), ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (επιδοτεί σχετικές δαπάνες - €465 εκατ.), ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης (με έργα για την προμήθεια διαδραστικών συστημάτων και εξοπλισμού ρομποτικής, αλλά και τη γνωστή "ψηφιακή μέριμνα" που επιδοτεί ηλεκτρονικό εξοπλισμό μαθητών και φοιτητών - €377 εκατ.) και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας (ηλεκτρονικός φάκελος, τηλεϊατρική, ψηφιοποίηση ΕΟΠΥΥ, κ.ά., - €344 εκατ.).
      Αρκετές από τις "μεγαλύτερες 20" δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αφορούν στην υγεία. Εκτός από την ψηφιοποίηση, προβλέπονται πόροι για την ανακαίνιση νοσοκομείων (€317 εκατ., με έργα ύψους €315 εκατ.), για τη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας υγείας (€271 και €247 εκατ. αντίστοιχα), για την εφαρμογή Εθνικού Σχεδίου για την Πρόληψη (€253 εκατ., αλλά μόνο €50 εκατ. σε έργα μέχρι στιγμής) καθώς και για τον συμψηφισμό του clawback με δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (€250 εκατ.). Αντίστοιχα, εκτός από την ψηφιοποίηση, ανάμεσα στις "20 πρώτες" υπάρχει και μια ακόμη δράση που σχετίζεται με την εκπαίδευση, η "προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια" με συνολικό προϋπολογισμό €471 εκατ. αλλά με μόλις ένα, σχετικά μικρό, έργο για την ψηφιοποίηση των βιβλιοθηκών (€9,5 εκατ.) να έχει ενταχθεί σε αυτή μέχρι στιγμής.
      Τέλος, είναι ενδιαφέρον ότι μεταξύ των 20 μεγαλύτερων σε προϋπολογισμό έργων υπάρχουν μόλις δύο "παραδοσιακά" μεγάλα έργα οδικού δικτύου: το τμήμα Τρίκαλα-Εγνατία του αυτοκινητόδρομου Ε-65 (με έργα €480 εκατ.) και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης με προϋπολογισμό €427 εκατ. και ενταγμένα έργα ύψους €290 εκατ. Την εικοσάδα ολοκληρώνουν μια δράση για τον μετασχηματισμό του αγροτικού τομέα (κυρίως επιδοτεί επενδύσεις στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, κλπ.) με προϋπολογισμό €519 εκατ. και ένα πρόγραμμα επενδύσεων στον τουρισμό, με έργα €326 εκατ.
      Μεταξύ των 20 δράσεων με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό, τα 13 είναι επενδύσεις και τα υπόλοιπα μεταρρυθμίσεις. Είναι μάλιστα ενδιαφέρον ότι η ίδια περίπου αναλογία διατηρείται και για το σύνολο των δράσεων: 116 επενδύσεις και 68 μεταρρυθμίσεις. 
      Όπως φαίνεται και από πολλές από τις παραπάνω περιπτώσεις, το ύψος του προϋπολογισμού των έργων που έχει ενταχθεί στην κάθε δράση μπορεί είτε να είναι είτε μικρότερο του προϋπολογισμού του Σχεδίου Ανάκαμψης, αν δεν έχουν ακόμη ενταχθεί όλα τα προβλεπόμενα έργα, είτε μεγαλύτερο, αν για την ίδια δράση προβλέπονται πόροι από άλλες χρηματοδοτικές πηγές, όπως στην περίπτωση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων. Επομένως, αν κάποιος αλλάξει τα κριτήρια της κατάταξης με βάση τον συνολικό προϋπολογισμό των ενταγμένων έργων, βλέπει μια ελαφρώς διαφορετική λίστα. Απουσιάζουν οι δράσεις για τη διά βίου μάθηση, για τα πανεπιστήμια, για την αποθήκευση ενέργειας και για το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης, οι οποίες βρίσκονται σε αρχικό ακόμη στάδιο. Αντίθετα, προστίθενται στη λίστα τέσσερις άλλες δράσεις: η προμήθεια μικροδορυφόρων (€200 εκατ.), η διασύνδεση της Νάξου, της Θήρας, της Μήλου, της Φολεγάνδρου και της Σερίφου στο ηλεκτρικό δίκτυο (€194 εκατ.), τα κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων "εξαιρετικής σημασίας" (€173 εκατ.) και η αναβάθμιση των υπηρεσιών cloud του Δημοσίου (€118 εκατ. -τα €95 εκατ. στον προϋπολογισμό του Ταμείου Ανάκαμψης).
      Τέλος, οι δύο δράσεις με τον μεγαλύτερο αριθμό έργων είναι, με διαφορά, αυτές που αφορούν τον πολιτισμό: "ο πολιτισμός ως μοχλός ανάπτυξης" και οι "πολιτιστικές διαδρομές", με συνολικά 61 έργα σχετικά μικρού προϋπολογισμού. Με τα έργα αυτά επισκευάζονται ή συντηρούνται δεκάδες αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες και άλλα μνημεία. Επιπλέον, έχουν ήδη ενταχθεί και επτά έργα προϋπολογισμού €46 εκατ. για την ανάπτυξη του πρώην βασιλικού κτήματος στο Τατόι.
      Οι τομείς που προχωρούν πιο γρήγορα
      Ηανάλυση των δράσεων δίνει, ασφαλώς, μια εικόνα για τη γενικότερη φύση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Όμως η κατάταξη των έργων ανά πυλώνα, παρότι οι ενταγμένοι προϋπολογισμοί δεν ταυτίζονται πάντοτε με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης, δίνει μια ενδεικτική εικόνα για το ποια μέρη του "Ελλάδα 2.0" προχωρούν πιο γρήγορα και ποια λιγότερο.

      Ο πυλώνας με "ενταγμένο" το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του μέχρι στιγμής είναι ο πυλώνας 4, που αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας. Εκεί τα 166 έργα που έχουν ενταχθεί αντιστοιχούν σε περίπου 85% των πόρων, δηλαδή €15 από τα €17,6 δισ. Ωστόσο, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον δανειακό μηχανισμό, που "καταλαμβάνει" περισσότερα από €12 δισ. Μέχρι στιγμής, τα έργα σε τρεις από τους επτά άξονες του συγκεκριμένου πυλώνα, η "βελτίωση της φορολογικής διοίκησης" (4.1), η "ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα" (4.4) και η "προώθηση της "έρευνας και καινοτομίας" (4.5) αντιστοιχούν σε λιγότερο από 20% του προϋπολογισμού του Σχεδίου.
      Ακολουθεί στην κατάταξη ο πυλώνας 2, που αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με δεσμευμένα €1,6 από τα €2,2 δισ. -δηλαδή περίπου το 72%- σε 25 έργα. Η εικόνα είναι περισσότερο ομοιόμορφη εκεί, αφού τα έργα σε καθέναν από τους τρεις άξονες του πυλώνα αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 40% του συνολικού προϋπολογισμού. Ο πυλώνας 3 για την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή ακολουθεί με τον προϋπολογισμό των 88 ενταγμένων έργων στο 53% του προϋπολογισμού (€2,8 από τα €5,2 δισ.). Δύο άξονες, η "επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση" (3.2) και η "πρόσβαση σε χωρίς αποκλεισμούς πολιτικές" (3.4) φαίνεται να μένουν συγκριτικά πιο πίσω, με έργα που αντιστοιχούν σε λιγότερο από 33% του προϋπολογισμού.
      Τελευταίος έρχεται ο πυλώνας 1, του πράσινου μετασχηματισμού, με 38 έργα που αντιστοιχούν στο 42% του συνολικού προϋπολογισμού των €6,2 δισ. Μάλιστα, η "υστέρηση" αυτή φαίνεται να "οδηγείται" από τους άξονες 1.1, 1.3 και 1.4, που αφορούν την ενεργειακή μετάβαση (ενταγμένα έργα στο 16% της πρόβλεψης του "Ελλάδα 2.0"), τις "πράσινες" μεταφορές (8%) και την "αειφόρο χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας" (5%) αντίστοιχα. Αντίθετα, ο άξονας 1.2, που αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων έχει ενταγμένα έργα €2,3 δισ. από τα €2,7 δισ., στο 84% του προϋπολογισμού του Σχεδίου Ανάκαμψης. Το μεγαλύτερο από αυτά τα έργα είναι το "Εξοικονομώ".
      Τα ορόσημα και ο χρόνος
      Όμως, πώς και πότε είναι σχεδιασμένο να ολοκληρωθούν όλα αυτά τα έργα; Τα 317 έργα που περιλαμβάνονται σε αυτή τη συνοπτική καταγραφή "κουβαλούν" μαζί τους 567 ορόσημα, δηλαδή μέρη του έργου που πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σε συγκεκριμένο χρόνο -από μηδέν έως επτά το κάθε έργο. Τα ορόσημα αυτά, που τις περισσότερες φορές συνδέονται και με την εκταμίευση των δόσεων του Ταμείου (άρα έχουν ευρύτερη σημασία, αφού η μη εκπλήρωση κάποιων θεωρητικά μπορεί να "μπλοκάρει" τις πληρωμές) αντιστοιχούν το καθένα σε ένα τρίμηνο, μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2026.

      Όπως φαίνεται, η χρονιά με τα περισσότερα ορόσημα είναι το 2025 και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, που θα είναι και το πιο "φορτωμένο" τρίμηνο από όλα, καθώς τότε πρέπει να ολοκληρωθεί περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των οροσήμων: 190 από τα 567. Όμως και η χρονιά που διανύουμε, το 2022, έχει αρκετά ορόσημα: 145 στο σύνολο με τα 96 από αυτά να αφορούν το τελευταίο εξάμηνο του χρόνου.
      Συμπέρασμα
      Το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω του μεγέθους του και της φύσης του, ως ένα ταμείο με συγκεκριμένα έργα και στόχους, έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα. Η χώρα μπορεί με αυτούς τους πόρους να πραγματοποιήσει με σχετική άνεση αναγκαίους, και "ακριβούς" μετασχηματισμούς που θα τη βοηθήσουν, εν μέσω αβεβαιότητας και κρίσεων, να προσαρμοστεί σε προκλήσεις του μέλλοντος. Πλέον, περισσότερα από 300 έργα έχουν ενταχθεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και "τρέχουν", επομένως υπάρχει μια "πρώτη εικόνα" για το πώς προχωράει η αξιοποίηση αυτών των πόρων. Ξεχωρίζει η "δανειακή στήριξη μέσω του RRF", όπου προβλέπεται να απορροφηθεί περισσότερο από το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού· η επιτυχία της δράσης αυτής θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και την επιτυχία ολόκληρου του "Ελλάδα 2.0". Όμως δεν είναι μόνο τα δάνεια: οι πόροι που προβλέπονται για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του πληθυσμού είναι επίσης μαζικής κλίμακας. Όπως και η χρηματοδότηση δράσεων ψηφιοποίησης, εκπαίδευσης, υγείας αλλά και κάποιων έργων υποδομών. Πώς θα προχωρήσουν όλα αυτά τα έργα;
      Τα επόμενα τέσσερα χρόνια η χώρα θα πρέπει να εκπληρώσει εκατοντάδες ορόσημα και στόχους που σχετίζονται με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις του RRF και συνδέονται επίσης με τις πληρωμές. Ταυτόχρονα θα αξιοποιεί και τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς πόρους, του ΕΣΠΑ και της ΚΑΠ. Το ελληνικό κράτος δεν έχει διαχειριστεί ποτέ στο παρελθόν τόσους πολλούς πόρους σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Είναι μια πρωτόγνωρη συνθήκη, που ίσως τελικά να κρίνει και το αποτέλεσμα.
      Περισσότερα...

      786 • 0

    19. Αρθρογραφία

      Διημερίδα του Πανευρωπαϊκού Φορέα Πιστώσεων και Εγγυοδοσίας από το ΤΜΕΔΕ

      GTnews

      Στην Αθήνα, για πρώτη φορά, πραγματοποιήθηκε Διημερίδα του «European Association of Guarantee Institutions» (AECM), του πανευρωπαϊκού οργανισμού εγγυοδοτικών φορέων, παρουσία αντιπροσωπειών από όλη την Ευρώπη. Ο τίτλος της Διημερίδας ήταν «Ένα βήμα πέρα από την εγγυοδοσία – οι υπηρεσίες και τα προϊόντα των εγγυοδοτικών οργανισμών». Τους συνέδρους υποδέχτηκε ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ κ. Κωνσταντίνος Μακέδος, ο οποίος κατά την ομιλία του παρουσίασε τις καινοτόμες δράσεις του Ταμείου, την επιτυχημένη σύμπραξη με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB),τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που διανοίγονται στην ελληνική οικονομία. 
      Η Διημερίδα πραγματοποιήθηκε στις 29 και 30 Σεπτεμβρίου όπου συζητήθηκε ο ρόλος της εγγυοδοσίας στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και οι δυνατότητες που αυτή παρέχει στην αγορά και ειδικότερα στις ΜμΕ. Παρουσιάστηκαν τα δεδομένα για την επόμενη μέρα της εγγυοδοσίας ως υπηρεσία, καθώς και το συνολικό χαρτοφυλάκιο επιλογών και προϊόντων που δημιουργούνται για την υποστήριξη των επιχειρήσεων.
      Κατά τη διάρκεια της Διημερίδας, η διοργάνωση της οποίας αποτελεί «ψήφο εμπιστοσύνης» στο έργο του ΤΜΕΔΕ, αλλά και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ειδικά μετά την εκλογή της CEO, Αθηνάς Χατζηπέτρου στο Δ.Σ. του AECM, συζητήθηκαν οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και δόθηκε έμφαση μεταξύ άλλων στην αναζήτηση λύσεων που συνδέουν τα οφέλη της εγγυοδοσίας με τα κριτήρια ESG.
      Στις εισηγήσεις τους, οι ομιλητές τόνισαν ότι τα νέα προϊόντα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα τους κινδύνους που ελλοχεύουν πίσω από τις εγγυήσεις και ειδικότερα τα κριτήρια ESG. Ενδιαφέρον προκάλεσε και η αναφορά στο ρόλο που διαδραματίζουν οι εγγυήσεις σε διεθνές επίπεδο, καθώς και νέα εγγυοδοτικά προϊόντα, τα οποία στοχεύουν στην ενίσχυση κυρίως των ΜμΕ.
      Περισσότερα...

      522 • 0

    20. Αρθρογραφία

      Γιατί είναι ελκυστικότερες οι Ελληνικές απο τις Ευρωπαϊκές ΑΕΕΑΠ

      Engineer

      Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 εισέρρευσαν από το εξωτερικό στη Ελληνική αγορά ακινήτων περίπου €1,1 δισ. (+ 39,5% y/y), ενώ κατά το δεύτερο τρίμηνο ο ρυθμός αύξησης επιταχύνθηκε στο 46,2% σε ετήσια βάση, με τις επενδύσεις να αγγίζουν τα €605,8 εκατ.
      Η πολιτική σταθερότητα στη χώρα, καθώς και προσδοκίες για ενίσχυση των επενδύσεων από Έλληνες και ξένους επενδυτές έχουν συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος στην χώρα. Προσφάτως η κατάκτηση τς επνδυτικής βαθμίδας απο την χώρα (BBB-/A3/Σταθερές Προοπτικές: S&P 20/10/23, ΒΒB(low)/Σταθερές Προοπτικές: DBRS 08/09/23), ενίσχυσε την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικό προορισμό.
      Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Χρηματιστηριακής, οι λόγοι για τη διατήρηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος από το εξωτερικό για την χώρα μας και το 2023 περιλαμβάνουν, το έλλειμα αποθέματος επαγγελματικών ακίνητων συμβατών με κριτήρια ESG και η ζήτηση αυτών από εταιρικούς μισθωτές, την απήχηση των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, την ζήτηση για άδειες παραμονής μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα», αλλά και το γεγονός ότι τα ακίνητα στην Ελλάδα είναι αισθητά φθηνότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα του εξωτερικού.

      Με premium απόδοσης  τα Ελληνικά ακίνητα σε σχέση με τα ευρωπαϊκά
      Οι υψηλότερες αποδόσεις των Ελληνικών ακινήτων συγκριτικά με την Ευρωπαϊκή αγορά προσελκύουν επενδυτικές ροές στον κλάδο, ενώ μέσο-μακροπρόθεσμα η περαιτέρω βελτίωση του μακροοικονομικού προφίλ της χώρας σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τις προοπτικές της Ελληνικής αγοράς ακινήτων και να οδηγήσουν σε τροχιά σύγκλισης τις αποδόσεις των Ελληνικών ακινήτων με τις αντίστοιχες των Ευρωπαϊκών (mean reversion).
      Σήμερα όπως διαπιστώνει η έκθεση της Εθνικής Χρηματιστηριακής τα επενδυτικά ακίνητα έχουν προκαθορισμένες ταμιακές ροές στη διάρκεια του επενδυτικού ορίζοντα, οπότε και αυξημένη ορατότητα, το προφίλ τους προσομοιάζει τα κρατικά ομόλογα. Το spread της απόδοσης των ελληνικών ακινήτων έναντι της απόδοσης του 10-ετούς ομολόγου Ελληνικού Δημοσίου παραμένει αισθητά υψηλότερο συγκριτικά με το αντίστοιχο spread στην Γαλλία, Γερμανία και Μ.Βρετανία. 
      Συμπερασματικά, τα Eλληνικά ακίνητα παρουσιάζουν premium απόδοσης σε σχέση με τα ευρωπαϊκά χωρίς όμως την ανάληψη premium ρίσκου για τους λόγους που προαναφέραμε (πολιτική σταθερότητα, μακροοικονομική συνέπεια, τροχιά σύγκλησης με την ΕΕ κ.α.)
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα παρουσιάζει υψηλά μισθώματα ανα τ.μ. ανα μήνα και υψηλότερες αποδόσεις σε όλες τις κατηγορίες ακίνητων σε σχέση με τις αγορές της Ευρώπης (εκτός Μ. Βρετανίας). 

      Τα κτίρια γραφείων στην Αθήνα παρουσιάζουν συστηματικά σημαντικά υψηλότερες αποδόσεις (yields) σε σχέση με αντίστοιχα ακίνητα στην Ευρώπη. Επιπρόσθετα, παρατηρείται μία σταθερότητα στην απόδοση στην Αθήνα (εύρος: 6,54% - 6,58%) έναντι άλλων Ευρωπαϊκών αγορών.
      Με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ
      Οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ διαπραγματεύονται με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές, καθώς εκτός από τη μεγαλύτερη διαφορά (spread) μεταξύ μισθωτικής απόδοσης και κόστους δανεισμού,  έχουν μεγαλύτερη διαφορά αποδόσεων σε σχέση με τα κρατικά ομόλογα.
      Την ίδια ώρα η Ελληνική αγορά ακινήτων υψηλών προδιαγραφών είναι συγκριτικά μικρή και συγκεντρωμένη σε λίγους μεγάλους παίκτες, οπότε λιγότερο ανοιχτή σε ανταγωνιστικές πιέσεις. 
      Ωστόσο οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ δικαιολογείται να διαπραγματεύονται με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές.
      Εκτός από τη μεγαλύτερη διαφορά (spread) μεταξύ μισθωτικής απόδοσης και κόστους δανεισμού, έχουν μεγαλύτερη διαφορά αποδόσεων σε σχέση με τα κρατικά ομόλογα και η Ελληνική αγορά ακινήτων υψηλών προδιαγραφών είναι συγκριτικά μικρή και συγκεντρωμένη σε λίγους μεγάλους παίκτες, οπότε λιγότερο ανοιχτή σε ανταγωνιστικές πιέσεις.
       
      Ποιά είναι η τάση στην εγχώρια αγορά
      Σύμφωνα με την Εθνική πολύ υψηλή ζήτηση για ποιοτικά γραφεία (βιοκλιματικά, περιβαλλοντικά φιλικά, ενεργειακά αποδοτικά, τεχνολογικά προηγμένα, συμβατά με κριτήρια ESG). 
      Η εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών ESG, η λήψη πιστοποιήσεων και η ζήτηση για γραφειακούς χώρους υψηλής ποιότητας, αποτελούν παράγοντες που λειτουργούν αυξητικά των μισθωτικών αξιών. 
      Ο κλάδος του retail έχει επηρεασθεί από τις πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες έχουν επηρεάσει με τη σειρά τους την καταναλωτική δαπάνη.
      Όμοια η ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους λόγω της περαιτέρω διείσδυσης του e-commerce και τη ψηφιοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας ελλειψη προσφοράς ακινήτων σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ζήτησης (προδιαγραφές ύψους, περιβαλλοντικά φιλικά, πλησίον σημαντικών διαμετακομιστικών κόμβων). 
      Στρατηγική θέση της χώρας - η Ελλάδα καθίσταται κόμβος data centers.
      Περισσότερα...

      673 • 0

    21. Αρθρογραφία

      Νέος κυρωμένος δασικός χάρτης - Οι ενέργειες και η διαδικασία διόρθωσης σφαλμάτων

      Engineer

      Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, με την οποία έγινε η Μερική κύρωση δασικού χάρτη των Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων (ΦΕΚ 893Δ/ 28-11-2022). Σύμφωνα με τη νομοθεσία, μετά από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της απόφασης για κάθε περιοχή, ο δασικός χάρτης καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική ή δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν.
      Στο επόμενο χρονικό διάστημα, ο χάρτης θα είναι διαθέσιμος προς θέαση στον ιστότοπο της ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ και στο σύνδεσμο: https://www.ktimatologio.gr/el.
      Προκειμένου να συνεχιστούν οι μεταβιβάσεις, οι άδειες δόμησης, η σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων κ.α. Η Δ/νση Δασών Μαγνησίας παρέχει τη δυνατότητα λήψης του πολυγωνικού αρχείου του κυρωμένου δασικού χάρτη ΠΕ Μαγνησίας, σε μορφή shapefile για χρήση από επαγγελματίες, καθώς και το σχετικό ΦΕΚ.
      Οι πολίτες, που μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2022 είτε έκαναν αντιρρήσεις και πρόδηλα σφάλματα ηλεκτρονικά, είτε κατέθεσαν εκπρόθεσμες αιτήσεις προδήλου σφάλματος, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα δούνε στην παρούσα φάση τις εκτάσεις τους να αποχαρακτηρίζονται. Οι αιτήσεις θα εξετάζονται στην πορεία από τη Δ/νση Δασών και τις Επιτροπές Αντιρρήσεων ανάλογα με την περίπτωση και στη συνέχεια θα διορθώνεται ο Δασικός Χάρτης.
      Επίσης δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες και μετά την κύρωση του δασικού χάρτη να υποβάλλουν αιτήματα διόρθωσης του δασικού χάρτη λόγω ανακρίβειας και ασάφειας καταθέτοντας και τα απαιτούμενα αποδεικτικά στοιχεία.
      Ποιοι θα δούνε να «ξεπρασινίζουν» οι ιδιοκτησίες τους;
      Όσοι είχαν υποβάλει αιτήσεις διόρθωσης μέχρι το Νοέμβριο του 2020 και η Δ/νση Δασών τις έκανε δεκτές ως πρόδηλα σφάλματα και τα ενσωμάτωσε στο Δασικό Χάρτη. Επίσης όσοι είχαν κτίσμα με νόμιμη οικοδομική άδεια σε έκταση που φαίνονταν δασική, εκτάσεις που αποδόθηκαν απο το κράτος με νόμιμες πράξεις της διοίκησης για γεωργοκτηνοτροφική χρήση και απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα, όσες αποδόθηκαν σε ιδιοκτήτες με αποφάσεις δικαστηρίων, χορτολιβαδικές εκτάσεις που εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας κ.ά.
      Τι κάνουν τώρα, όσοι πολίτες διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα με την ιδιοκτησία τους;
      Μπορούν να καταθέσουν στην Δ/νση Δασών αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος καταθέτοντας τα εξής δικαιολογητικά:
      Σχετική αίτηση Συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του Το Ε9 Φωτοτυπία Ταυτότητας Συντεταγμένες της έκτασης σε ΕΓΣΑ 87 (αρχείο dxf) Έγγραφα της Διοίκησης (π.χ. παραχωρητήριο, Πράξη χαρακτηρισμού, οικοδομική άδεια, παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας και άλλα αποδεικτικά στοιχεία). Ποια είναι τα λάθη που μπορούν να διορθωθούν;
      Οι διορθώσεις του χάρτη λόγω προδήλων σφαλμάτων γίνονται, είτε αυτοδικαίως, είτε κατόπιν αίτησης του πολίτη, όταν έχουμε:
      Τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση ή εσφαλμένη τεχνική απόδοση του θεματικού περιεχομένου του χάρτη. Παράλειψη, εκ παραδρομής, της αποτύπωσης αγροτικής έκτασης ως δασικής έκτασης και το αντίστροφο. Λανθασμένη απεικόνιση αγροτικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο. Παράλειψη εγγραφών στοιχείων των πολυγώνων του χάρτη στη βάση δεδομένων. Λανθασμένη αποτύπωση θεματικής επιφάνειας που οφείλεται σε διαμορφωμένα στοιχεία εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε πεδινή και ομαλής κλίσης περιοχή που δεν θεωρείται δασική. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε αναγνωρισμένη, κατά τις κείμενες διατάξεις ιδιωτική έκταση. Απόδοση ως δασικής, έκτασης που αφορά τεχνητή δασική φυτεία. Παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης (παραχωρητήρια κλπ) πριν από την κύρωση του δασικού χάρτη. Κυρώθηκε ο Δασικός Χάρτης αλλά δεν συμφωνώ ότι το ακίνητο μου είναι δασική έκταση. Τι κάνω;
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία, κατά των πράξεων κύρωσης δασικών χαρτών επιτρέπεται η άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αίτηση ακυρώσεως κατά του κυρωθέντος δασικού χάρτη δύναται να ασκήσει και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την παράλειψη να περιληφθεί σε αυτόν ορισμένη δασική εν γένει έκταση.
      Τι προθεσμία υπάρχει για να προσφύγω στο δικαστήριο;
      Η προθεσμία για την αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχει διάρκεια 60 ημερών από την ημέρα δημοσίευσης του δασικού χάρτη στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Φ.Ε.Κ.)
      Μπορώ να πουλήσω το χωράφι μου, που φαίνεται στον χάρτη ως δασικό για το οποίο όμως έχω κάνει αντίρρηση;
      Στα συμβόλαια που συντάσσουν οι συμβολαιογράφοι και αφορούν τις δασικές εκτάσεις, που περιλαμβάνονται στους κυρωμένους δασικούς χάρτες, υποχρεούνται να επισυνάπτουν σχετικό πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, στο οποίο θα μνημονεύεται ο δασικός χαρακτήρας.
      Για τις «καθαρές περιοχές» αυτές δηλαδή που στο δασικό χάρτη φαίνονται ως αγροτικές, το συμβόλαιο συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα μηχανικού στο οποίο δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις δασικές εν γένει εκτάσεις.
      Όμως μόλις εξετασθεί η Αντίρρηση σας από την Επιτροπή και έχετε θετική απόφαση, μπορείτε με την δημοσίευση της απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ να κάνετε συμβόλαιο.
      Επειδή τα έξοδα για το δικαστήριο είναι πολλά. Μπορούμε να κάνουμε ομάδα πολιτών κοινή αίτηση στο ΣτΕ;
      Ναι μπορεί να γίνει μαζική προσφυγή στο ΣτΕ θιγομένων πολιτών, αρκεί οι λόγοι ακύρωσης να τεκμηριώνουν τις ίδιες αιτιάσεις.
      Έκανα αντίρρηση αλλά θέλω κι εγώ να προσφύγω στο ΣτΕ κατά του δασικού χάρτη. Μπορώ;
      Βεβαίως, το δικαίωμα της προσφυγής το έχουν και όσοι πολίτες έχουν καταθέσει αντίρρηση. Μάλιστα, σε περίπτωση που δικαιωθούν από το δικαστήριο μπορούν να ανακαλέσουν την αντίρρηση και θα τους επιστραφούν τα χρήματα που κατέβαλαν.
      Σε περίπτωση που γίνει δεκτή η προσφυγή του πολίτη στο ΣτΕ, ο δασικός χάρτης ακυρώνεται;
      Σε περίπτωση έκδοσης ακυρωτικής δικαστικής απόφασης, εάν η ακύρωση αφορά ενέργεια ή παράλειψη που ανάγεται στο στάδιο της διαδικασίας των αντιρρήσεων, η υπόθεση παραπέμπεται στην Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), εφόσον αυτή υφίσταται. Διαφορετικά η υπόθεση παραπέμπεται στο Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, το οποίο επιλαμβάνεται του θέματος.
      Έκανα αντίρρηση. Πότε θα εξετασθεί αυτή, για να ξέρω τελικά αν μου ανήκει το χωράφι μου;
      Οι αντιρρήσεις που υποβλήθηκαν εξετάζονται από τριμελείς Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.) λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Δ/νσης Δασών.
      Προσοχή! Κατά τη διαδικασία των αντιρρήσεων δεν εξετάζονται θέματα ιδιοκτησίας, ούτε θίγονται ιδιοκτησιακά δικαιώματα του δημοσίου ή ιδιωτών.
      Περισσότερα...

      2261 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.