Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    407 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Τροπολογία για αναστολή κατεδαφίσεων και προστίμων για αυθαίρετα

      Engineer

      Την αναστολή -μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών- εκτέλεσης και είσπραξης των πρωτοκόλλων κατεδάφισης – απομάκρυνσης και επιβολής αποζημίωσης καθώς και της ισχύος τυχόν επιβληθέντων προστίμων και διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν επί εκτάσεων για τις οποίες δεν έχει περατωθεί η διαδικασία σύνταξης των δασικών χαρτών, ζητούν με τροπολογία τους τρεις βουλευτές. Πρόκειται για τους «γαλάζιους» Γ. Βλάχο και Αθ. Μπούρα, καθώς και τον ανεξάρτητο Β. Οικονόμου, οι οποίοι εκλέγονται στην Περιφέρεια Αττικής.
       
      Η τροπολογία κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ για τις πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα, που ορίστηκε να ψηφιστεί το Σάββατο (!) 20 Δεκεμβρίου 2014.
       
      Οι τρεις βουλευτές αιτιολογούν την τροπολογία τους υποστηρίζοντας ότι «έχει ως σκοπό τη δημιουργία ασφάλειας δικαίου για τους διοικούμενους και τη διατήρηση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων προς την Διοίκηση».
       
      Και αυτό καθώς θεωρούν ότι έτσι θα καλυφθεί το κενό που δημιουργήθηκε με την κατάργηση της παραγράφου 5 του άρθρου 114 του Ν.1892/1990 περί έκδοσης πρωτοκόλλων ειδικής αποζημίωσης, η οποία αποτελούσε την βάση του Ν. 3208/2003 (άρθρο 21 παρ. 15) περί αναστολής της βεβαίωσης εκτέλεσης και είσπραξης των πρωτοκόλλων αυτών.
       
      Πηγή: http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=660139
      Περισσότερα...

      1366 • 4

    2. Αρθρογραφία

      Χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό η μισή Ελλάδα

      Engineer

      Χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό εξακολουθεί να βρίσκεται περισσότερη από τη μισή Ελλάδα. Στα 17 χρόνια που ίσχυσε το προηγούμενο νομικό πλαίσιο για την εκπόνηση των γενικών πολεοδομικών σχεδίων ολοκληρώθηκε μόλις το 16% των μελετών που ανατέθηκαν, ενώ ακόμα 31% βρίσκεται σε εξέλιξη. Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρώτο γενικό πολεοδομικό σχέδιο εγκρίθηκε... 10 χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου! Με το δε ισχύον εδώ και μια διετία πλαίσιο, που βρίσκεται υπό τροποποίηση, δεν εγκρίθηκε κανένα νέο πολεοδομικό σχέδιο, αφού δεν είχαν καθοριστεί οι απαραίτητες προδιαγραφές.
       
      Ο πολεοδομικός σχεδιασμός στη χώρα μας παραμένει δύσκαμπτος, πολύπλοκος, δυσλειτουργικός και με μικρή εφαρμοσιμότητα. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μελέτη που εκπόνησε στέλεχος της διοίκησης, η αρχιτέκτων Σουλτάνα Βεζυριαννίδου (η οποία εργάζεται στη διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης) και η οποία έχει παρουσιαστεί σε συνέδρια για τον χωρικό σχεδιασμό. Η μελέτη εξετάζει το κατά πόσον εφαρμόστηκε ο ν. 2508, που διαδέχθηκε την Επιχείρηση Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης του Τρίτση (ν. 1337/83) και καθόρισε τον πολεοδομικό σχεδιασμό στη χώρα μας από το 1997 έως το 2014. Η μελέτη αφορά όλη την Ελλάδα εκτός Αττικής, λόγω των διαφορετικών μητροπολιτικών χαρακτηριστικών της περιφέρειας, σε συνέχεια αναλόγων μελετών του Τεχνικού Επιμελητηρίου (2004, 2009).
       
      Ας δούμε λοιπόν πόσο προχώρησε ο πολεοδομικός σχεδιασμός στα 17 χρόνια εφαρμογής της νομοθεσίας. Σύμφωνα με τη μελέτη, μόλις το 16% των δημοτικών ενοτήτων της χώρας απέκτησε εγκεκριμένο γενικό πολεοδομικό σχέδιο (ΓΠΣ) ή σχέδιο χωρικής και οικιστικής οργάνωσης ανοιχτής πόλης (ΣΧΟΟΑΠ). Ακόμα 31% της χώρας έχει μελέτες σε εξέλιξη, σημαντικό μέρος των οποίων πρέπει να ολοκληρώνεται λόγω της χρηματοδότησής τους από το ΕΣΠΑ (η μελέτη επικαιροποιήθηκε το καλοκαίρι του 2015). Ετσι, το 53% της χώρας, δηλαδή 481 δημοτικές ενότητες, παραμένει χωρίς κανένα ειδικό χωρικό σχεδιασμό (δηλαδή η οικιστική/πολεοδομική εξέλιξη των περιοχών αυτών απλά προχωρεί με βάση τους γενικούς κανόνες της νομοθεσίας, χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε περιοχής). Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρώτο γενικό πολεοδομικό σχέδιο (αυτό της Σητείας Κρήτης) χρειάστηκε 10 χρόνια για να μελετηθεί και να εγκριθεί.
       
      Αντίθετα, η νομοθεσία του Αντώνη Τρίτση ήταν πιο αποτελεσματική και συνεκτική, αλλά με διαφορετική στόχευση. Οπως επισημαίνεται στη μελέτη, στα 14 χρόνια που ίσχυσε ο ν.1887/83 εγκρίθηκαν 395 γενικά πολεοδομικά σχέδια, το 94% των μελετών που είχαν ανατεθεί.
       
      Ενώ το υπόλοιπο 6% (24 μελέτες) ολοκληρώθηκε την επόμενη οκταετία (1997-2005). Το πρώτο ΓΠΣ, μάλιστα, εγκρίθηκε μόλις δύο χρόνια μετά την ψήφιση της νέας νομοθεσίας. Τη σημαντικότερη πρόοδο στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού πέτυχε στα 17 χρόνια εφαρμογής του ν. 2508 η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία ολοκληρώθηκε το 40% των γενικών πολεοδομικών σχεδίων. Ακολουθούν η Κρήτη με 27% και η Στερεά Ελλάδα με 24%. Σε τέσσερις από τις 12 περιφέρειες (Πελοπόννησος, Θράκη, Βόρειο Αιγαίο και Ηπειρος) ο σχεδιασμός προχώρησε σε χαμηλό ποσοστό (10-16%). Ενώ σε πέντε από τις 12 περιφέρειες και συγκεκριμένα στο Νότιο Αιγαίο, το Ιόνιο, τη Δυτική Ελλάδα, τη Δυτική Μακεδονία και την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη υπήρξε προφανής αδιαφορία, καθώς ο σχεδιασμός προχώρησε στο 0-4% των περιοχών (μόλις 6 μελέτες σε σύνολο 284 δημοτικών ενοτήτων).
       
      Από τα αστικά κέντρα (υπενθυμίζεται, εκτός Αττικής) που αποτελούν έδρες περιφερειών, μόλις τέσσερα έχουν εγκεκριμένα γενικά πολεοδομικά σχέδια: η Πάτρα, η Λάρισα, η Λαμία και η Μυτιλήνη, ενώ ακόμα τέσσερα είχαν σε εξέλιξη μελέτες (Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κοζάνη και Τρίπολη).
       
      Πολύ σοβαρή είναι η έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού στα νησιά. Εκτός από την Κρήτη, στην οποία το 61% των δημοτικών ενοτήτων έχει ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, και την Εύβοια, όπου έχει σχεδιασμό το 81%, στα υπόλοιπα νησιά ο σχεδιασμός δείχνει ανύπαρκτος. Σύμφωνα με τη μελέτη, εγκεκριμένα ΓΠΣ έχουν μόνο η Ικαρία, η Λέρος και η Σκύρος.
       

       
      Δεν υπάρχει εθνική στρατηγική
       
      Το 2014 το υπουργείο Περιβάλλοντος θέσπισε έναν νέο νόμο για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, τον ν.4269/14. Ο νόμος θέσπισε τα «τοπικά χωρικά σχέδια» στη θέση των γενικών πολεοδομικών σχεδίων (χωρίς προφανή λόγο για αλλαγή της ονομασίας). Τα σχέδια δεν είναι απαραίτητο να καλύπτουν το σύνολο των δήμων, όπως ίσχυε μέχρι τότε, αλλά μπορούσαν να αφορούν μόνο μια περιοχή ή μια δημοτική ενότητα. Οι Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου, που θεσπίστηκαν με τον 1337/83 (και βοήθησαν στη διάσωση μεγάλων περιοχών) ουσιαστικά καταργήθηκαν. Επίσης θεσπίστηκαν τα ειδικά χωρικά σχέδια, μια κατηγορία που περιλαμβάνει όλα τα πολεοδομικά που έχουν τα τελευταία χρόνια θεσπιστεί για την προώθηση επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ, ΕΣΧΑΔΑ, ΠΟΤΑ κ.λπ.). Πρόκειται για μια ειδική κατηγορία, με την οποία ουσιαστικά θεσμοθετήθηκε η κατά περίπτωση παρέκκλιση από τον ισχύοντα σε μια περιοχή σχεδιασμό. Στα δύο χρόνια που ακολούθησαν δεν ξεκίνησε η εκπόνηση ούτε ενός τοπικού χωρικού σχεδίου, καθώς δεν έχουν θεσμοθετηθεί οι απαραίτητες προδιαγραφές. Επίσης είναι προφανής η απουσία στρατηγικής για την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα μας, καθώς ουσιαστικός στόχος της αλλαγής νομοθεσίας ήταν η ισχυροποίηση, στη νομοθεσία, της σχέσης των ειδικών χωρικών σχεδίων με τον τοπικό σχεδιασμό. Ο ν.4269/14 (που αφορά γενικώς τον χωροταξικό σχεδιασμό και τις χρήσεις γης) βρίσκεται σήμερα υπό αναθεώρηση, χωρίς ωστόσο οι βασικές κατηγοριοποιήσεις του να διαφοροποιούνται.
       
      Μέσα στο χάος νομιμοποιούνται αυθαίρετοι οικισμοί
       
      Χαοτικές διαδικασίες, απουσία πολιτικής βούλησης, έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στους εμπλεκόμενους, ακόμα και προκαταλήψεις της αυτοδιοίκησης για τον χωροταξικό σχεδιασμό βρίσκονται πίσω από την τραγική υστέρηση του πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα μας. Μάλιστα δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις δημάρχων που αντιμετωπίζουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό ως ένα εργαλείο αποκλειστικά για την ένταξη περιοχών αυθαιρέτων ή νέων περιοχών στο σχέδιο πόλης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
       
      Η πολύ χαμηλή πρόοδος του πολεοδομικού σχεδιασμού (το 53% της χώρας δεν έχει ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ), αλλά και η συχνά μέτρια ποιότητα των θεσπισμένων σχεδίων έχουν τις ρίζες τους σε εγγενή προβλήματα της διοίκησης, σε πολιτικές επιλογές, ακόμα και προκαταλήψεις.
       
      Πηγή και πλήρες άρθρο: http://www.kathimerini.gr/888402/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/xwris-poleodomiko-sxediasmo-h-mish-ellada
      Περισσότερα...

      2555 • 4

    3. Αρθρογραφία

      Άποψη: To «Νew Deal» για τις ΑΠΕ και οι επενδύσεις στην Ελλάδα

      Engineer

      Η πράσινη / περιβαλλοντική αγορά στην Ε.Ε. απασχολεί 3,4 εκατομμύρια άτομα, αποτελεί 2,5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ με ετήσιο κύκλο εργασιών 319 δισ. ευρώ και συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελούν έναν σημαντικό τομέα της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής αγοράς με μεγάλη συνεισφορά στο σύνολο των καθαρών τεχνολογιών τα τελευταία χρόνια.
       
      Η χώρα μας με την ιδιαίτερη ανάπτυξη του φωτοβολταϊκού τομέα των τελευταίων ετών, έφτασε στην κορύφωση το 2013 (στη δεύτερη θέση διεθνώς), όσον αφορά τη συμβολή των φωτοβολταϊκών στη συνολική κατανάλωση ενέργειας (6,7% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης) και στην πέμπτη, όσον αφορά την κατά κεφαλήν εγκατεστημένη ισχύ φωτοβολταϊκών.
       
      Το σύνολο των επενδύσεων στα φωτοβολταϊκά την περίοδο 2008 - 2013 ήταν της τάξης των 5,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, οι φωτοβολταϊκές επενδύσεις παρήγαγαν το 0,84% του ΑΕΠ το 2013, με 40% εγχώρια προστιθέμενη αξία, σημαντικά έσοδα από ΦΠΑ και φόρους στο κράτος, καθώς και δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας.
       
      Είναι δεδομένο ότι επενδυτικές πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα είναι το κλειδί στην οικονομική ανάπτυξη ιδιαίτερα φέτος. Δυστυχώς, η ασυνεπής πολιτική της χώρας στον τομέα των ΑΠΕ και ειδικά όσον αφορά τα φωτοβολταϊκά, σταμάτησε πρόσφατα τις επενδύσεις και δημιούργησε μείζον πρόβλημα στους υφιστάμενους επενδυτές.
       
      Η ίδια η πολιτεία είχε θέσει τους κανόνες παραγωγής και αποζημίωσης των παραγωγών φωτοβολταϊκών στο πλαίσιο της «πράσινης ανάπτυξης», βασισμένη σε ένα στρεβλό σύστημα υπολογισμού του κόστους παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας και χωρίς οικονομικό προγραμματισμό για τη βιωσιμότητα του συστήματος. Στη συνέχεια, λόγω των ελλειμμάτων που δημιουργήθηκαν στον ΛΑΓΗΕ, επιβλήθηκαν αρχικά με τον ν. 4093/2013 φόροι 25% - 30% στις τιμές πώλησης και στη συνέχεια με τον πρόσφατο ν. 4254/2014 υποχρεωτική μονομερής μείωση των συμβατικών τιμών –σε ποσοστό που σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνει το 40%– και παράλληλα «αναδρομική» υποχρέωση έκπτωσης που προσεγγίζει το 40% στις τιμές πώλησης για την ηλεκτρική ενέργεια που έχει παραχθεί το έτος 2013. Πέραν αυτού με τις νέες ρυθμίσεις πλήττονται και τιμωρούνται όσες επενδύσεις έχουν υπαχθεί και επιδοτήθηκαν από τον αναπτυξιακό νόμο, αφού μετά τις πολύχρονες γραφειοκρατικές διαδικασίες, τους ελέγχους και τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν οι επιχειρήσεις για να υπαχθούν σε αυτόν, με τις νέες μειωμένες ταρίφες (στις περισσότερες των περιπτώσεων) όχι μόνο δεν ωφελήθηκαν σε σχέση με όσες δεν επιδοτήθηκαν, αλλά ζημιώθηκαν.
       
      Με τον τρόπο αυτό, το κατά τα άλλα διψασμένο για επενδύσεις ελληνικό κράτος ανατρέπει πλήρως υπογεγραμμένες συμβάσεις, οδηγώντας χιλιάδες επιχειρήσεις φωτοβολταϊκών (στην πλειοψηφία τους πολύ μικρές επιχειρήσεις) σε οικονομική δυσχέρεια, αφού από τη μια βρίσκονται αντιμέτωπες με το τραπεζικό σύστημα που απαιτεί τόκους και τοκοχρεολύσια υπολογισμένα με βάση το αρχικό επιχειρησιακό σχέδιο της επένδυσης, ενώ από την άλλη το ίδιο το κράτος απαιτεί καταβολή ΦΠΑ και φόρων ακόμη και για έσοδα που ουδέποτε εισπράχθηκαν.
       
      Παράλληλα (σε μια κρίσιμη για τις επενδύσεις περίοδο) διαταράσσει τη σταθερότητα στο επενδυτικό πλαίσιο (και την αρχή της συνέχειας του κράτους), που ενώ αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την προσέλκυση των επενδύσεων, στη χώρα μας φαίνεται να υιοθετείται μόνο σε επίπεδο διακηρύξεων. Δεδομένο είναι ότι κανένας επενδυτής ή ιδιοκτήτης φωτοβολταϊκών δεν έχει ευθύνη για τις τιμές αποζημίωσης που είχαν δοθεί ως κίνητρο από την πολιτεία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για παραγωγή καθαρής ενέργειας από ΑΠΕ. Αντίθετα, εμπιστεύτηκε το ελληνικό κράτος και αποτίμησε την επένδυσή του με βάση τους όρους που αυτό υποτίθεται ότι εγγυήθηκε σε μακροπρόθεσμη βάση. Το κράτος όμως επέδειξε τη, δυστυχώς, συνήθη πρακτική αναξιοπιστίας και αθέτησης των υποχρεώσεών του, τροποποιώντας μονομερώς ουσιαστικά τους όρους της επένδυσης.
       
      Είναι ιδιαίτερα αμφίβολο αν το New Deal με τη μονομερή υποχρεωτική αλλαγή των όρων των υπογεγραμμένων συμβάσεων και τις αντίστοιχες περικοπές –πέραν της ενδεχόμενης διευθέτησης του ελλείμματος του ΛΑΓΗΕ– θα έχει συνολικά θετική οικονομική συμβολή στην οικονομία. Εικάζεται ότι, αν συνυπολογίσει κανείς το κόστος των χαμένων υφιστάμενων (αλλά και δυνητικά νέων) θέσεων εργασίας, τον ΦΠΑ από τη μείωση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων (και από τη μη δημιουργία νέων επιχειρήσεων), αλλά και τα φορολογικά έσοδα από τα κέρδη 20 - 25 ετών λειτουργίας των επενδύσεων, το αποτέλεσμα για την οικονομία θα είναι αρνητικό. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και το έμμεσο κόστος –της ίσως σημαντικότερης επίπτωσης– από το μήνυμα που δίδεται στους διεθνείς και Ελληνες επενδυτές για την έλλειψη συνέπειας και την αφερεγγυότητα του ελληνικού κράτους, που δεν τιμά τις συμβάσεις που υπογράφει και αδικεί όσους υπάγονται στις ευεργετικές διατάξεις του αναπτυξιακού νομού, πράγμα που θα έχει επίπτωση σε κάθε είδους δυνητική επένδυση στη χώρα μας.
       
      Θα πρέπει άμεσα να γίνει μια τέτοια συνολική, ολιστική αποτίμηση του «New Deal» για να τεκμηριωθούν και οικονομικά οι όποιες διορθωτικές κινήσεις προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης των αδικιών και της ασυνέπειας. Παράλληλα να γίνουν οι αντίστοιχες νομοθετικές ρυθμίσεις, προκειμένου να περιοριστεί η ήδη προκληθείσα ζημιά στην οικονομία.
       
      Μια φιλική στις επενδύσεις κυβέρνηση πρέπει να σηματοδοτεί έμπρακτα ότι οι πρακτικές του παρελθόντος, που συχνά παρεμπόδιζαν ή σταματούσαν τις ιδιωτικές επενδύσεις και καταδείκνυαν ασυνέχεια, ασυνέπεια και αναξιοπιστία, δεν θα υπάρχουν πια στη νέα, υγιή Ελλάδα με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική, που θα εξασφαλίζει σε ορίζοντα τουλάχιστον 10 ετών το φιλικό προς τους επενδυτές πλαίσιο και το σταθερό και ξεκάθαρο οικονομικό περιβάλλον.
       
      ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΑΒΩΣΗΣ*
      * Επίκουρος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
       
      Πηγή: http://www.kathimerini.gr/772897/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/apoyh-to-new-deal-gia-tis-ape-kai-oi-ependyseis-sthn-ellada
      Περισσότερα...

      1467 • 4

    4. Αρθρογραφία

      Οι ευθύνες των φορέων υλοποίησης έργου

      Γιώργος Κουτίνας

      Η υλοποίηση ενός τεχνικού έργου συνιστά μια πολύπλοκη, χρονοβόρα και πρωτότυπη για κάθε έργο διαδικασία “έντασης” Κεφαλαίου, Εργασίας (πνευματικής και σωματικής), Υλικών - Εξοπλισμού και Μηχανικών Μέσων. Μοιραία εμπεριέχει – συνδέεται με κινδύνους και ευθύνες.
       
      Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας γύρω από τα θέματα διαχείρισης κινδύνων και ευθυνών εμφανίζει κενά που στην πράξη συχνά επιβαρύνουν την ποιότητα του εκάστοτε έργου (αύξηση κόστους ή/και επιμήκυνση του χρόνου υλοποίησής του, απόκλιση από τα επιθυμητά τεχνικά - λειτουργικά χαρακτηριστικά). Συχνά, οι αστοχίες βαραίνουν τους συντελεστές του έργου και σε περιπτώσεις σοβαρών ατυχημάτων ταλαιπωρούν τους Μηχανικούς εμπλεκόμενους με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή Εργολάβου Κατασκευαστή.
       
      Τα διάφορα νομοθετήματα με τα οποία προσπαθεί, κατά καιρούς, η Πολιτεία να επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής έργων, «προσπερνούν» τα θέματα ευθύνης ή καταμερισμού ευθυνών συνήθως παραπέμποντας σε μελλοντικά Προεδρικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις, που ουδέποτε ή σπάνια υλοποιούνται. Πρακτική που συνήθως λειτουργεί προς όφελος ενός “αρρωστημένου” κατεστημένου ακυρώνοντας κάθε θετική προσπάθεια να λειτουργήσει η αγορά με σύγχρονους ορθολογικούς κανόνες, χωρίς ή πέρα από Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις. Η ανάγκη για ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του συστήματος παραμένει το μεγάλο ζητούμενο.
       
      Το παρακάτω κείμενο είναι η Εισήγηση του Γράφοντος στη Διημερίδα που είχε διοργανώσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο ΕΒΕΑ στις 20-21 Μαΐου 2004, με θέμα «ΓΟΚ–Πολεοδομικές Εφαρμογές».
       
      Οι εκφραζόμενες απόψεις για εξορθολογισμό του συστήματος παραγωγής έργων στη χώρα μας είναι διαχρονικές. Θα πρέπει κάποτε να πάψει να συζητιέται η επίσης διαχρονική αντίληψη ότι τα περί ευθύνης των Φορέων υλοποίησης έργου, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν με νόμο από την Πολιτεία. Δεν έχουμε τίποτα να εφεύρουμε. Η διεθνής πρακτική διαθέτει τα απαραίτητα δοκιμασμένα πρότυπα. Δεν έχουμε παρά να τα αντιγράψουμε και άμεσα να τα εφαρμόσουμε!
       
      Οι κίνδυνοι στα Τεχνικά Έργα
       
      Οι κίνδυνοι σε κάθε είδους τεχνικό Έργο σχετίζονται με ή προέρχονται από:
       
      • Διαχειριστικές αστοχίες στη διαδικασία παραγωγής του. Αναφερόμενοι στα οικοδομικά έργα, σημειώνονται αστοχίες οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες οικοδόμησης οικοπέδου («καθαρότητα» ιδιοκτησίας, αρτιότητα, απαιτήσεις πολεοδομίας), υπέρβαση του χρόνου (πχ καθυστέρηση στην πολεοδομία, άστοχο χρονοδιάγραμμα), κακή εκτίμηση του κόστους κατασκευής (πχ αδυναμία πρόβλεψης γεωτεχνικών προβλημάτων), ελλιπή αξιολόγηση δυνατοτήτων / ποιοτικών απαιτήσεων Πελάτη κλπ
      • Φυσικά φαινόμενα - Θεομηνίες (σεισμός, πλημμύρες, κατολισθήσεις κλπ)
      • Τυχαία ζημιογόνα γεγονότα (πυρκαγιά, τρομοκρατικές ενέργειες, βανδαλισμοί)
      • Αμέλεια, λάθη ή /και παραλείψεις των Φορέων υλοποίησης έργου.
      • “Κατασκευαστικές-Τεχνολογικές” αστοχίες (Λανθασμένη μελέτη, κακοτεχνία, ελαττωματικά υλικά). Οι αστοχίες αυτές είναι οι πλέον πολύπλοκες, καθώς προέρχονται από τον ατυχή συνδυασμό επιμέρους επιλογών ή υλικών. Αν και η κάθε επιμέρους επιλογή είναι εύστοχη, ενδέχεται ο συνδυασμός των επιμέρους επιλογών να είναι ασύμβατος και επικίνδυνος
       
      Οι παραπάνω κίνδυνοι μπορούν να προέρχονται από οποιαδήποτε φάση κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου (προμελέτη, μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, παραλαβή) και ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμη και μετά τη λειτουργία του έργου.
       
      Οι σύγχρονες απαιτήσεις
       
      Οι βασικές απαιτήσεις ποιότητας ενός έργου και ιδιαίτερα των κτιρίων, είναι οι εξής:
      • Ευστάθεια και αξιοπιστία
      • Αντοχή στο χρόνο
      • Οικονομία κατασκευής και λειτουργίας
      Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνολογίας και η βελτίωση του μέσου βιοτικού επιπέδου, σε συνδυασμό με την αύξηση των αναγκών των πολιτών, είτε πρόκειται για κατοικία, για εμπορικά κτίρια ή κτήρια συνάθροισης κοινού, οδήγησαν σε σύγχρονες απαιτήσεις “ποιότητας” όπως:
       
      • Ασφάλεια
      • Απαιτήσεις Λειτουργικότητας (πχ επάρκεια, σωστή και οικονομική λειτουργία εγκαταστάσεων, απαιτήσεις δικτύωσης, θερμικής άνεσης, ενεργειακής εξοικονόμησης κλπ)
      • Συντηρησιμότητα
      • Αισθητική και αρμονική ένταξη στο Περιβάλλον
      Μη ικανοποίηση των παραπάνω παραμέτρων με τα δεδομένα της σύγχρονης οικονομίας, τα εξελισσόμενα ήθη της κοινωνίας και την ευρύτερα ισχύουσα νομολογία, μπορεί κάλλιστα να τεκμηριώσει αξίωση για αποζημίωση εις βάρος του Φορέα φερόμενου ως “υπαίτιο” στο έργο.
       
      Οι εμπλεκόμενοι Φορείς
       
      Ο Μηχανικός, από οποιαδήποτε θέση και αν εμπλέκεται στο έργο (Δημόσιος Λειτουργός, Μελετητής, Επιβλέπων, Κατασκευαστής), έχει μερίδιο στην ευθύνη για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την επίτευξη των απαιτήσεων του Πελάτη αλλά και του Κοινωνικού Συνόλου για Ποιότητα και Ασφάλεια Κατασκευής. Ο Μηχανικός, δεν είναι ο μόνος και αποκλειστικά υπεύθυνος. Μερίδιο ευθύνης μπορεί να έχουν και άλλοι εμπλεκόμενοι στο έργο, δηλαδή:
      Ο Κύριος του Έργου (σαφής προσδιορισμός αναγκών, χρηματοδότησης, επιλογή συνεργείων, ειλικρινής περιγραφή δεδομένων)
      Η Δημόσια Αρχή (επάρκεια ενημέρωσης για πολύπλοκα θέματα νομοθεσίας, επαρκής έλεγχος, εξυπηρέτηση σε εύλογο χρονικό διάστημα)
      Ο Συμβολαιογράφος ή και ο Δικηγόρος (πχ για την «καθαρότητα» του οικοπέδου)
      Ο Αρχιτέκτων
      Ο Μελετητής
      Ο Επιβλέπων
      Ο Σύμβουλος Ασφάλειας / Τεχνικών Ελέγχων / Ποιότητας
      Ο Εργολάβος Κατασκευαστής
      Οι Υπεργολάβοι
      Οι Προμηθευτές (ποιότητα υλικών, προμήθεια σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα κλπ)

      Οι Ευθύνες
       
      Ποινική ευθύνη: “Όποιος, εκ προθέσεως, από δόλο, ή βαριά αμέλεια ζημιώνει κάποιον τιμωρείται”. Δηλαδή, διώκεται ποινικά. Δεν αρκεί να αποζημιώσει αλλά τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, με βάση τον νόμο (Ποινικός Κώδικας).
       
      Αστική Ευθύνη: “Κάθε ενέργεια που ζημιώνει κάποιον, υποχρεωτικά συνεπάγεται την αποκατάσταση της βλάβης από αυτόν, από λάθος του οποίου προήλθε”,. Δηλαδή, σύμφωνα με το νόμο (Αστικός Κώδικας), “όποιος ζημιώνει κάποιον … αποζημιώνει”.
       
      Συμβατική Ευθύνη: Υποχρεώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στις συμβάσεις που υπογράφουν μεταξύ τους οι φορείς των έργων. Εδώ ισχύουν τα διάφορα πρότυπα Συμβάσεων από τη εγχώρια και διεθνή πρακτική εμπειρία.
       
      Κατανομή Ευθυνών
      Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία
      Σύμφωνα με πρότυπα συμβόλαια τα οποία θα υπογράφουν οι Μηχανικοί (Μελετητές ή Κατασκευαστές) με τους Πελάτες – Εργοδότες τους, τους Υπεργολάβους και Συνεργάτες τους
      Σύμφωνα με την αντικειμενική δυνατότητα ενός εκάστου εκ των Φορέων

      – να προβλέπει μέτρα για αποφυγή, ελαχιστοποίηση και έλεγχο κινδύνων
      – να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ή να περιορίσει τις ζημιογόνες συνέπειες του κινδύνου, όταν αυτός επέλθει. Η τελευταία παράμετρος είναι αυτή που ποικίλει ανάλογα με τις ιδιομορφίες του έργου και ενδέχεται να απαιτεί ενεργοποίηση εμπειρογνωμόνων ή εξειδικευμένων συμβούλων.
       
      Επαγγελματική Ευθύνη Μελετητή–Συμβούλου Μηχανικού
       
      Η Μελέτη είναι «παροχή υπηρεσιών» με εφαρμογή των κανόνων «της τέχνης και της επιστήμης» και όχι «τεχνικό έργο» ή «προϊόν» με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Στην κατηγορία της Μελέτης εντάσσεται και η Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου σε θέματα Διοίκησης Έργου, Επίβλεψης Έργου, Επιθεώρησης– Ελέγχου Ποιότητας Έργου, Ασφάλειας Έργου κλπ.
       
      Η ευθύνη κατά την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητος σχετίζεται με «υποχρέωση-ευθύνη επιμέλειας», σε αντίθεση με την περίπτωση τεχνικού έργου ή προϊόντος όπου η αντίστοιχη επαγγελματική ευθύνη του Κατασκευαστή ή Προμηθευτή, σχετίζεται με «υποχρέωση αποτελέσματος», δηλαδή επίτευξη ή παροχή ποιότητας συγκεκριμένων προδιαγραφών.
       
      Η Επαγγελματική Ευθύνη του Μελετητή / Συμβούλου Μηχανικού, είναι η ευθύνη του για ενδεχόμενες ζημιογόνες επιπτώσεις εξαιτίας λάθους ή παράλειψης κατά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και των σχετικών κανόνων της “Τέχνης και Επιστήμης”.
      Ως Μελετητής νοείται το κάθε Πρόσωπο ή Φορέας, ο οποίος μετέχει στο Σχεδιασμό, Μελέτη, Συντονισμό – Επίβλεψη, Ποιοτικό / Τεχνικό Έλεγχο – Επιθεώρηση. (Σε Κοινοπραξίες /Συμπράξεις Μελετητών, σύμφωνα με τη διεθνή νομολογία και πρακτική, κάθε μέλος ευθύνεται “αλληλέγγυα και εις ολόκληρο”).
       
      Ευθύνη “Κατασκευαστή”
       
      Η έννοια του “Κατασκευαστή” είναι ευρύτερη και θα πρέπει να προσδιοριστεί ευρύτερα. Δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με αυτή του Εργολάβου, αλλά να περιλαμβάνει όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της κατασκευής και αυτόματα να καθιστά όλους συνυπεύθυνους.
       
      Ο κατασκευαστής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του Κυρίου του Έργου για ζημιές στην κατασκευή ή για ζημιές /αστοχίες που εμφανίζονται μέσα σε κάποιο χρονικό διάστημα από την παράδοση του έργου και
      επηρεάζουν την ευστάθεια του έργου
      εκθέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά του ή ακόμη
      επηρεάζουν κάποιο από τα βασικά δομικά στοιχεία του και το καθιστούν επικίνδυνο ή ακατάλληλο για τον προορισμό του.

      Παραγραφή της Ευθύνης
       
      Η επαγγελματική ευθύνη του Μελετητή έχει νόημα και μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά την παράδοση-παραλαβή της Μελέτης. Κατά συνέπεια, είναι εύλογο, η σχετική έμφαση να δίνεται στην περίοδο μετά την πρακτική εφαρμογή της Μελέτης και όχι στην αρχική φάση της έκδοσης της Οικοδομικής Άδειας, όταν πρόκειται για κτιριακό έργο ή της δημοπράτησης του αντίστοιχου έργου.
       
      Η εξασφάλιση του εκάστοτε Εργοδότη έναντι του Μελετητή, για μεν την αρχική φάση - συμβατική περίοδο εκπόνησης της μελέτης, επιτυγχάνεται με την «Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης» για δε την μετέπειτα χρονική περίοδο από την παραλαβή της επιτυγχάνεται με κατάλληλο «Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης» (“Professional Indemnity Insurance”).
       
      Σε ότι αφορά την παραγραφή της ευθύνης επισημαίνεται πως δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση με την Ποινική Ευθύνη (δόλος ή «βαριά αμέλεια»), η οποία κατά το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, πρακτικά δεν παραγράφεται.
       
      Η επαγγελματική αστική ευθύνη με την έννοια της υποχρέωσης να συμπληρώσει παράληψη ή να διορθώσει κάποιο λάθος, είναι λογικό και δίκαιο να παραγράφεται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Στις μελέτες δημοσίων έργων ως χρόνος παραγραφής θεωρείται η εξαετία μετά την παραλαβή της αντίστοιχης μελέτης.
      Στα ιδιωτικά έργα δεν υπάρχει σαφής συγκεκριμένη μνεία και το θέμα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο αντίστοιχης σύμβασης ή νομικής επεξεργασίας. Θα μπορούσε όμως να επικαλεσθεί κανείς τη δεκαετία μετά την παραλαβή του αποπερατωμένου έργου, που σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 693), είναι ο χρόνος παραγραφής της ευθύνης του «Κατασκευαστή». Η άποψη αυτή, στηρίζεται στο γεγονός πως, κατά τη διεθνή ασφαλιστική πρακτική, η έννοια του «Κατασκευαστή» περιλαμβάνει όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία υλοποίησης της κατασκευής. όπου συνήθως εφαρμόζεται η αρχή της συνυπευθυνότητας. Αυτό γιατί είναι πρακτικά δύσκολη η απόδοση ευθυνών.
       
      Η Ελληνική Πραγματικότητα
       
      Στη χώρα μας, ειδικά στο χώρο παραγωγής ιδιωτικών Έργων, ο προσδιορισμός των Ευθυνών είναι ένα σχετικά ασαφές “τοπίο”, που όταν υπάρξει «πρόβλημα» κατά κανόνα απαιτείται νομική υποστήριξη και επίπονες διαδικασίες.
       
      Λαμβάνοντας υπόψη τις αντικειμενικές Συνθήκες παραγωγής ιδιωτικών Έργων, σημειώνεται πως το γενικότερο περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από:
      Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις
      Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών
      Αδυναμία αποτελεσματικού ελέγχου
      Ανοικτό πεδίο για πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις

      Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, στην προσπάθειά της η Πολιτεία να καλύψει το κενό που δημιουργείται, προσθέτει συνεχώς ευθύνες στους Μηχανικούς, ενώ έχει ποινικοποιήσει πλήρως τις ευθύνες τους, ακόμη και την αμέλεια! (Ν. 2331/95, τροποποίηση άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα) Η παγκόσμια αυτή πρωτοτυπία δείχνει ανάγλυφα την ανωριμότητα της Ελληνικής Αγοράς και απαιτεί ολοκληρωμένη αντιμετώπιση από την Πολιτεία και τους Φορείς των Μηχανικών.
       
      Οι ευθύνες του Κατασκευαστή προκύπτουν μάλλον από τη νομολογία και όχι από σαφείς νομοθετικές διατάξεις, αφού ο οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίζεται ως Κατασκευαστής Ιδιωτικών Έργων.
       
      Οι Προμηθευτές προϊόντων ελέγχονται ελάχιστα για την τήρηση προδιαγραφών στα προϊόντα τους.
       
      Αποτέλεσμα, ο Μηχανικός να αποτελεί το εξιλαστήριο θύμα, συγκεντρώνοντας τις ευθύνες όλων σχεδόν των εμπλεκομένων στα ιδιωτικά έργα.
       
      Οι εξελίξεις
       
      Οι όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις σε σχέση με αρμοδιότητες, υποχρεώσεις και αντίστοιχες Ευθύνες των εμπλεκόμενων Φορέων θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθούν τις ακόλουθες βασικές αρχές:
      Ο Ιδιοκτήτης (εργοδότης) ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο “αιτεί” την έκδοση άδειας δόμησης, υποβάλλοντας κατάλληλα δικαιολογητικά και στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα και νομιμότητα της κατασκευής
      Η Αρμόδια Υπηρεσία “ελέγχει” την πληρότητα των στοιχείων και των δηλώσεων που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη χορήγηση άδειας δόμησης
      Οι Μελετητές οφείλουν να εκπονούν τις Μελέτες σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης και σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τις προδιαγραφές εκπόνησης μελετών και τους κανονισμούς που ισχύουν και να υποβάλουν σχετική δήλωση
      Οι Επιβλέποντες Μηχανικοί οφείλουν να επιβλέπουν τις εργασίες δόμησης, ώστε αυτές να εκτελούνται σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος κάλυψης και της μελέτης που υποβλήθηκε και να υποβάλουν σχετική δήλωση

      Οι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί, οι οποίοι ασχολούνται με τα κτιριακά έργα έχουν να αντιμετωπίσουν τις εξής ευθύνες:
      Σύνταξη Μελετών και Σχεδίων
      Σύνταξη Φακέλου / Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΕ – ΣΑΕ)
      Χρονοδιαγράμματα Κατασκευής
      Σύνταξη Προϋπολογισμού Έργου
      Επίβλεψη Εφαρμογής Μελέτης και Κατασκευής
      Επίβλεψη των φάσεων Κατασκευής και των Μέτρων Ασφαλείας
      Παραλαβή του αποπερατωμένου Έργου

      Για τις παραπάνω ευθύνες του είναι υπόλογος έναντι:
      Του ιδιοκτήτη (ΚτΕ)
      Των Υπηρεσιών του Δημοσίου
      Του Εργατοτεχνικού Προσωπικού
      Του Κατασκευαστή
      Διαφόρων “Τρίτων”.

      Εύκολα διαπιστώνει κανείς πως η παραπάνω κατάσταση δημιουργεί αντικειμενικά μεγάλη επαγγελματική ανασφάλεια και αβεβαιότητα, Ευθύνες τις οποίες αρκετοί Μηχανικοί έχουν βιώσει στην πράξη με ενίοτε επώδυνο τρόπο.
       
      Για αυτό το λόγο, πέρα από την επιδίωξη του κάθε Μηχανικού (ατομικά ή με τα συλλογικά του Όργανα) για εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, θα πρέπει συγχρόνως να υπάρξει η κατάλληλη μέριμνα για οργάνωση στην πράξη της απαραίτητης “άμυνας”. Προς τούτο, πρέπει να αξιοποιηθεί η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης, που φαίνεται να είναι η πλέον γόνιμη και αξιόπιστη λύση στο όλο πρόβλημα των Ευθυνών. Θεσμός, που είναι δοκιμασμένος με επιτυχία στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες εδώ και αρκετά χρόνια.
       
      Συμπεράσματα
       
      Ο Μηχανικός ασκεί ένα σύνθετο επάγγελμα που μοιραία συνεπάγεται Κινδύνους οι οποίοι δεν μπορούν να εξαλειφθούν και Ευθύνες τις οποίες πρέπει να τις αναλάβει, στον βαθμό που του αναλογούν.
       
      Η Πολιτεία θα πρέπει να «ξεκαθαρίσει” το τοπίο των ευθυνών ως βασική υποχρέωσή της απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο
       
      Οι Υπηρεσίες της Πολιτείας δεν πρέπει να είναι στο απυρόβλητο, αλλά να αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν
       
      Η Ποινική Ευθύνη συνδέεται με τιμωρία και δεν ασφαλίζεται. Απεναντίας, η Αστική Ευθύνη ασφαλίζεται. Πρέπει συστηματικά να εφαρμοσθεί και στη χώρα μας
       
      Η Ασφάλιση είναι ένας δόκιμος τρόπος για τον περιορισμό των αβεβαιοτήτων και των κινδύνων που προέρχονται από τις ευθύνες, στο βαθμό που είναι ουσιαστική και βασίζεται σε αξιόπιστα ασφαλιστήρια συμβόλαια και σωστές υπηρεσίες, που να οδηγούν σε δίκαια αποζημίωση, χωρίς χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες.
       
      Η θεσμοθέτηση της ασφαλιστικής κάλυψης της Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης του Μηχανικού (Φυσικό Πρόσωπο ή Οργανωμένη Εταιρία), παρέχοντος Υπηρεσίες Μελετητή – Επιβλέποντα – Συμβούλου και της ασφαλιστικής κάλυψης της 10ετους εγγύησης του Κατασκευαστή (στην ευρεία του έννοια), πιστεύεται πως είναι τα “εργαλεία” που θα λύσουν το πρόβλημα του βάρους της Ευθύνης και θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Έργων στη χώρα μας.
       
      Οι Μηχανικοί και οι Φορείς τους θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση του θεσμού της Ασφάλισης και την ανάδειξη του ουσιαστικού ρόλου της, προς όφελος των Μηχανικών με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή του Εργολάβου - Κατασκευαστή.
       
      Από τον κ. Γιώργοο Κουτίνα, Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων σε θέματα αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων.
      **********************(Διεγράφη διαφημιστική παραπομπή)****************
       
       
      Το Φόρουμ δεν είναι μέσο διαφήμισης και φυσικά δεν εξυπηρετεί τέτοιους σκοπούς.
      Θα σας παρακαλούσα λοιπόν να σεβαστείτε του Κανόνες Συμμετοχής και ειδικότερα το Νο 7 αυτών και να μην επαναληφθεί ανάλογο προμοτάρισμά σας.
       
      ilias
      Περισσότερα...

      2880 • 4

    5. Αρθρογραφία

      Θερμομόνωση και «άκαυστα» υλικά - μύθοι και πραγμτικότητα

      Παντελής Πατενιώτης

      Με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα ύποπτης σκοπιμότητας, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διογκωμένης Πολυστερίνης EPS αισθάνεται την υποχρέωση να ενημερώσει υπεύθυνα και αντικειμενικά την κοινή γνώμη, σε ότι αφορά τις απαιτήσεις πυροπροστασίας των Σύνθετων Συστημάτων Εξωτερικής Θερμομόνωσης (ΣΕΘ ή ETICS) στα κτίρια.
       
      Όλοι μας γνωρίζουμε από τις τάξεις του γυμνασίου, ότι ΔΕΝ υπάρχουν «άκαυστα» υλικά. Αντιθέτως όλα τα υλικά έχουν σημείο ανάφλεξης σε συγκεκριμένες συνθήκες. Μάλιστα σε περιπτώσεις πυρκαγιών σε κτίρια που ο φέρων οργανισμός είναι από χάλυβα ή οπλισμένο σκυρόδεμα και δεν έχουν καταρρεύσει, είναι απαραίτητος ο έλεγχος της στατικής του επάρκειας προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες επισκευές για την αποκατάστασή του, όπου είναι εφικτό.
       
      Οι κανονισμοί πυροπροστασίας όλων των χωρών προβλέπουν, ανάλογα με την χρήση των κτιρίων, τις απαιτήσεις για τα υλικά και τα συστήματα με τα οποία κατασκευάζονται και εξοπλίζονται τα κτίρια. Ειδικότερα στον ευρωπαϊκό χώρο, οι κανονισμοί αυτοί βασίζονται στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρότυπα τα οποία καθορίζουν και τις αναγκαίες δοκιμές προκειμένου τα υλικά και τα συστήματα να κυκλοφορούν στην αγορά και να τοποθετούνται στα κτίρια. Βεβαίως πουθενά δεν υπάρχει ο όρος «άκαυστα».
       
      Ο ελληνικός κανονισμός Π.Δ. 71/88 ως συνήθως ΔΕΝ έχει εναρμονιστεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και επιπλέον ο συντάκτης του σε ένα σημείο αναφέρεται σε «άκαυστα» υλικά, την στιγμή που είναι κοινώς γνωστό ότι ακόμη και στα πυροδιαμερίσματα δημόσιων χώρων, πλοίων και κτιρίων υψηλού κινδύνου, τίθενται χρονικά όρια αντοχής των συνήθως χαλύβδινων διαχωριστικών σε 30’, 60’ κ.λπ.
       
      Συνεπώς οι ισχυρισμοί περί «ακαύστων» υλικών αποτελούν μύθο που αποβλέπει αποκλειστικά στην παραπληροφόρηση του κοινού και στη δημιουργία μονοπωλιακών συνθηκών αγοράς.
       
      Η πραγματικότητα σε ότι αφορά τις απαιτήσεις αντίδρασης στη φωτιά των Σύνθετων Συστημάτων Εξωτερικής Θερμομόνωσης (ΣΕΘ ή ETICS) στα κτίρια, καθορίζονται από την ευρωπαϊκή οδηγία τεχνικής αξιολόγησης ETAG 004/2013, σύμφωνα με την οποία ΟΛΑ τα συστήματα ΣΕΘ ή ETICS θα πρέπει να αξιολογούνται σύμφωνα με το πρότυπο EN 13501-1 και να διαθέτουν Ευρωπαϊκή Τεχνική Αξιολόγηση (ΕΤΑ).
       
      Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να βρείτε εδώ και στο συνημμένο.
       
      Θερμομόνωση και άκαυστα υλικά.pdf
      Περισσότερα...

      3346 • 4

    6. Αρθρογραφία

      Αρχιτεκτονική Μελέτη Εφαρμογής: Τι είναι και ποια τα πλεονεκτήματά της

      Engineer

      Η αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής (ΜΕ) είναι το σύνολο των σχεδίων που αφορά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, τα χαρακτηριστικά των υλικών και τις μεθόδους κατασκευής του έργου. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Αρχιτεκτονικής Μελέτης, ενώ ο σκοπός της είναι να καλύψει κάθε κατασκευαστική πτυχή του έργου, μέχρι την παράδοσή του.
      Η ομάδα Μηχανικών και Σχεδιαστών που την υλοποιούν, οφείλουν να ακολουθούν ένα πλαίσιο σαφήνειας και απλότητας, έτσι ώστε να είναι κατανοητή σε όλους όσους εμπλέκονται στο έργο· από τον Ιδιοκτήτη και τον προμηθευτή, μέχρι τον Μηχανικό, τον Διακοσμητή και τον υπεργολάβο. Ο Project Manager του έργου, κατευθύνει και συντονίζει τη σχεδιαστική ομάδα ώστε να συγκεντρώνει όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες, να τις διοχετεύει προς τα εμπλεκόμενα μέρη και τελικά να συνδέσει την ομάδα με τον Ιδιοκτήτη (ή κύριο του Έργου).

      Η αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής για να είναι υλοποιήσιμη όταν συνταχθεί, χρειάζεται μια απαραίτητη προϋπόθεση. Την εξαίρετη γνώση της κατασκευαστικής διαδικασίας και των τεχνικών μεθόδων βάσει των κανόνων της τέχνης και της επιστήμης. Δεν αρκούν μόνο οι θεωρητικές γνώσεις της επιστήμης του Πολιτικού Μηχανικού / Αρχιτέκτονα που είναι προαπαιτούμενες ώστε οι προτάσεις της ΜΕ να είναι σύμφωνες με τους κανονισμούς και τους ευρωπαϊκούς κώδικες. Χωρίς την κατασκευαστική εμπειρία, μία Μελέτη Εφαρμογής θα είναι ουσιαστικά μη υλοποιήσιμη.
      Σημαντική σημείωση: Πριν την εκπόνησή της, συστήνεται ανεπιφύλακτα να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία λήψης της Άδειας Δόμησης. Σε περίπτωση τροποποιήσεων των μελετών της Πολεοδομίας, αυτές θα επηρεάσουν την ΜΕ και η αναθεώρησή της, είναι μία επίπονη και χρονοβόρος διαδικασία με σημαντικό κόστος.
      Η αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής αναλύεται στις παρακάτω φάσεις:
      Λεπτομερής Σχεδιασμός Τεχνικές Προδιαγραφές Χρονικός Προγραμματισμός 1. Λεπτομερής Σχεδιασμός
      Ο λεπτομερής σχεδιασμός είναι το στάδιο όπου εκπονούνται τα κατασκευαστικά σχέδια (π.χ. κατόψεις και όψεις λουτρών, κατασκευαστικές λεπτομέρειες δαπέδων, ξυλουργικών, τοιχοποιίας, ξηράς δόμησης κλπ.).
      Τα σχέδια είναι σε μοντέλα 2D κι όπου απαιτείται και σε 3D για να υπάρχει η απαιτούμενη σαφήνεια και κατανόηση των κατασκευαστικών λεπτομερειών από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη του Έργου.
      Η διαδικασία κατασκευής μιας κατοικίας ποικίλει ανάλογα με τη μορφή, τον τόπο, την πολυπλοκότητα και τις απαιτήσεις του Ιδιοκτήτη. Έτσι, κι ο λεπτομερής σχεδιασμός ποικίλει από κατοικία σε κατοικία και γενικά από έργο σε έργο ακόμα κι αν αυτά είναι συναφή μεταξύ τους.
      Ενδεικτικά λοιπόν, ο λεπτομερής σχεδιασμός συνίσταται στην παρακάτω λίστα σχεδίων:
      Αρχιτεκτονικά
      Διάταξη Περιβάλλοντος Χώρου σε Κλίμακα 1/50 ή 1/100 ή 1/200 Διάγραμμα Εκσκαφών σε Κλίμακα 1/50 ή 1/100 Κατόψεις όλων των Στάθμεων σε Κλίμακα 1/50 Όψεις Κτηρίου σε Κλίμακα 1/50 Τομές Κτηρίου σε Κλίμακα 1/50 Κατασκευαστικές Λεπτομέρειες:
      Τομή Οπτοπλινθοδομές – Σενάζ Τομή Οπτοπλινθοδομές με Ηχομόνωση Τομή Ξηρά Δόμηση (Τοιχοποιίας διπλής, Επένδυσης, Ψευδοροφής, Κρυφών φωτισμών) Τομή Θερμομόνωση Δοκών – Υποστυλωμάτων Τομή Θερμομόνωση – Υγρομόνωση Υπογείων και/ή Φυτεμένων Δωμάτων Τομή Δαπέδου Ενδοδαπέδιας Θέρμανσης Τομή Υγρομόνωση Τοιχείων Υπογείων και Θεμελιώσεων  Τομή Υγρομόνωση Κολυμβητικών Δεξαμενών Τομή Επιστρώσεις Δαπέδων  Τομή Επιστρώσεις Δαπέδων Λουτρών και WC Όψη και Κάτοψη Επικαλύψεων Λουτρών και WC Τομή Επιστρώσεις Δαπέδων Κλιμακοστασίων και Πλατύσκαλων Τομή Επιστρώσεις Δαπέδων Εξωστών και Βεραντών Τομή Δάπεδα Υπογείων Αποθηκών και Μηχανοστασίων Κάτοψη Όψη και Τομή Ερμαριών Υπνοδωματίων, Κουζινών, Λουτρών, πάγκων Ηλεκτρομηχανολικά Σχέδια
      Διάταξη δικτύων Η/Μ Περιβάλλοντος Χώρου σε Κλίμακα 1/50 ή 1/100 ή 1/200 Άνωψη οροφής φωτιστικών σωμάτων σε Κλίμακα 1/50 Φωτισμός Περιβάλλοντος Χώρου σε Κλίμακα 1/50 ή 1/100 2. Τεχνικές Προδιαγραφές
      Το τεύχος Τεχνικών Προδιαγραφών είναι τα πρότυπα της κατασκευής και το σύνολο των απαιτήσεων τις οποίες ακολουθούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη του έργου. Αποτελείται από τα παρακάτω παραρτήματα:
      Υποχρεώσεις Αναδόχου Προδιαγραφές Υλικών Κανονισμοί και Πρότυπα Πλάνο Υλικών και εγκατεστημένου εξοπλισμού Μεθοδολογία για κάθε στάδιο της κατασκευής 3. Χρονικός Προγραμματισμός
      Κατά την εκπόνηση του λεπτομερούς Σχεδιασμού, συντάσσεται το Χρονοδιάγραμμα του Έργου. Αυτό πλέον βασίζεται στην πραγματική εικόνα της κατοικίας και της αγοράς, τις παραδόσεις των υλικών και τους απαιτούμενους πόρους, και όχι σε αφηρημένες παραδοχές.
      Η αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής δεν είναι απλώς ένα σετ σχεδίων. Αποτελεί τον πλήρη οδηγό κατασκευής για την παράδοση ενός έργου αξιόπιστου κι αισθητικά άρτιου. Όλα αυτά, πάντα σύμφωνα με τις προτιμήσεις του Ιδιοκτήτη.
      Τι εξασφαλίζει μια πλήρης αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής;
      Αποφυγή υπέρβασης του αρχικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού. Δυνατότητα ελέγχου από τον Ιδιοκτήτη για την ποιότητα του έργου. Αποφυγή παρερμηνειών της Σύμβασης και του Αντικείμενου Εργασιών. Ομαλή εξέλιξη εργασιών Άρτια επίβλεψη του έργου. Τελικό αποτέλεσμα όπως ακριβώς το φαντάστηκε ο Ιδιοκτήτης. Αρτιότητα, αξιοπιστία και έγκαιρη παράδοση του έργου. Ομαλή Συνεργασία μεταξύ Ιδιοκτήτη και Αναδόχου.  

      Cover
      Closet Plan
      Facade Closet
      Χωρίς την αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής, μπορεί να προκύψουν θέματα που πρέπει να λυθούν άμεσα. Αυτό πολλές φορές οδηγεί σε κακοτεχνίες, υπερβάσεις κόστους κατασκευής και αποσυντονισμό των συνεργείων.
      Ο προϋπολογισμός της κατοικίας βασίζεται πλέον σε πραγματικά στοιχεία και όχι σε παραδοχές. Έτσι εξασφαλίζει στον Ιδιοκτήτη μία “κλειδωμένη” τιμή μέχρι το τέλος του έργου, αλλά και μία ομαλή συνεργασία με τον Ανάδοχο χωρίς διαφωνίες και παρερμηνείες.
      Τέλος, εξίσου σημαντικές είναι η Αισθητική κι Αρχιτεκτονική του έργου όπως ακριβώς την επιθυμεί ο Ιδιοκτήτης. Οι υφές, τα υλικά, τα πάχη και οι διατομές κάθε δομικού υλικού είναι αυτά που συνθέτουν μια καλαίσθητη κατασκευή.
      Επειδή όμως η αισθητική κάθε ανθρώπου είναι διαφορετική, η αρχιτεκτονική μελέτη εφαρμογής σάς εξασφαλίζει ότι το τελικό αποτέλεσμα θα συνάδει με τη δική σας αισθητική, την εργονομία, τη λειτουργικότητα και την ευχρηστία.
      Περισσότερα...

      8756 • 4

    7. Αρθρογραφία

      Δεκαοχτώ (18) μύθοι και ανακρίβειες για τις αντλίες θερμότητας

      GTnews

      Κάθε πρόταση για την περικοπή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου περιλαμβάνει τις αντλίες θερμότητας ως εναλλακτική λύση στους λέβητες και τις ξυλόσομπες προκειμένου να εξασφαλίζεται εσωτερική θέρμανση χωρίς ρυπογόνες λύσεις, τονίζεται σε ρεπορτάζ της Έρης Δρίβα στο economix.gr. Για παράδειγμα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) εκτιμά με μεγάλη βεβαιότητα ότι τα ενεργειακά συστήματα μηδενικών εκπομπών θα βασίζονται ουσιαστικά στις αντλίες θερμότητας. Πιθανή εξαίρεση ίσως αποτελέσουν μόνο περιοχές με ακραίες θερμοκρασίες. Ο Διεθνής Οργανισμός ενέργειας (ΙΕΑ), επίσης, αναφέρει ότι οι αντλίες θερμότητας μειώνουν σημαντικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη θερμότητα των κτιρίων και αποτελούν την «κεντρική τεχνολογία στην παγκόσμια μετάβαση προς έναν ασφαλή και βιώσιμο τρόπο θέρμανσης». Σε χώρες όπως η Νορβηγία, η Σουηδία και η Φινλανδία, οι αντλίες θερμότητας αποτελούν μία ώριμη τεχνολογία και κυριαρχούν στις επιλογές θέρμανσης. Στις ΗΠΑ το 2022 και το 2023, οι αντλίες θερμότητας ξεπέρασαν σε πωλήσεις τους λέβητες αερίου. Παρόλα αυτά, σε μεγάλες αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία, οι αντλίες θερμότητας αντιμετωπίζονται μάλλον εχθρικά, ενώ υπάρχουν και αρκετά ανακριβή ρεπορτάζ σε κεντρικά ΜΜΕ. Ο Οργανισμός Carbon Brief εντόπισε τους 18 πιο διαδεδομένους μύθους για τις αντλίες θερμότητας, και αποκαθιστά την αλήθεια.
      Μύθος 1: Οι αντλίες θερμότητας δεν λειτουργούν σε υπάρχοντα κτίρια
      Στην πραγματικότητα, σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν τοποθετηθεί αντλίες θερμότητας σε εκατομμύρια κτίρια όλων των ηλικιών. Επίσης, ο δημόσιος φορέας Historic England στη Βρετανία, κατέληξε έπειτα από έρευνα ότι οι αντλίες θερμότητας «δουλεύουν καλά σε μία γκάμα ιστορικών κτιρίων διαφορετικών τύπων και χρήσεων». Ο οργανισμός έρευνας Fraunhofer Institute στη Γερμανία, διεξήγαγε εκτενείς δοκιμές στο πεδίο ελέγχοντας και παρακολουθώντας τη λειτουργία των αντλιών θερμότητας σε υπάρχοντα κτίρια. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ήταν ότι δουλεύουν αξιόπιστα και χωρίς προβλήματα.
      Μύθος 2: Οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν μόνο σε κτίρια με πολύ καλή μόνωση
      Οι αντλίες θερμότητα μπορούν να δουλέψουν σε οποιοδήποτε κτίριο, εφόσον έχουν το σωστό μέγεθος, έχουν σχεδιαστεί και τοποθετηθεί σωστά. Αρκετά μη μονωμένα σπίτια και κτίρια ήδη ζεσταίνονται επαρκώς με αντλίες θερμότητας, όπως φανερώνουν πολλές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης και πέτρινης εκκλησίας χωρίς μόνωση. Ένα σπίτι που δεν είναι καλά μονωμένο χρειάζεται μία μεγαλύτερη αντλία. Για κάθε σπίτι, το σύστημα σχεδιάζεται ώστε να καλύψει τις ανάγκες στην πιο κρύα μέρα του χρόνου.
      Μύθος 3: Οι αντλίες θερμότητας λειτουργούν μόνο σε ενδοδαπέδια θέρμανση
      Οι αντλίες θερμότητας δουλεύουν πολύ καλά και με καλοριφέρ. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται αναβάθμιση του καλοριφέρ, ωστόσο, αποτελεί κοινή πρακτική τα τελευταία χρόνια τα καλοριφέρ να είναι μεγαλύτερα για να ανταποκρίνονται σε υψηλότερα στάνταρ ασφαλείας και να παρέχουν ικανοποιητική θερμότητα. Πολλές ιδιοκτησίες που έχουν καταγραφεί στην πλατφόρμα ανοιχτής πληροφόρησης Heat Pump Monitor, έχουν αντλίες θερμότητας και παλιά καλοριφέρ και δεν διαθέτουν ενδοδαπέδια θέρμανση.
      Μύθος 4: Οι αντλίες θερμότητας δεν θα δουλέψουν σε διαμερίσματα
      Το να βρεις χώρο για την εξωτερική μονάδα σε αντλία θερμότητας αέρος, μπορεί πραγματικά να αποτελέσει μεγάλη πρόκληση, όταν πρόκειται για πολυκατοικίες. Λύσεις, πάντως, υπάρχουν όπως καταγράφεται σε διάφορες τέτοιες περιπτώσεις διαμερισμάτων που χρησιμοποιούν μία ποικιλία τεχνολογιών όπως αντλίες θερμότητας δαπέδου, αέρος και νερού. Υπάρχει, επίσης, και η εναλλακτική του συστήματος αέρος-αέρος που μοιάζει με το κλιματιστικό.
      Μύθος 5: Οι αντλίες θερμότητας δεν δουλεύουν όταν κάνει κρύο
      Σε βόρειες χώρες όπως η Σουηδία, η Φινλανδία και η Νορβηγία η πρακτική δείχνει το αντίθετο. Σε αυτές τις τρεις χώρες σημειώνονται οι υψηλότερες πωλήσεις αντλιών θερμότητας, ενώ είναι και οι πιο κρύες χώρες της Ευρώπης. Οι αντλίες θερμότητας έχουν πάνω από διπλάσια αποτελεσματικότητα από ό,τι οι λέβητες αερίου ακόμα και σε θερμοκρασίες κάτω από το όριο του ψύχους σύμφωνα με ανάλυση της Regulatory Assistance Project (RAP). Οι λέβητες ορυκτών καυσίμων δεν είναι ποτέ 100% αποδοτικοί καθώς ποσοστό της θέρμανσης χάνεται με τα αέρια που εκπέμπονται. Οι λέβητες αερίου λειτουργούν με περίπου 85% αποτελεσματικότητα. Αντίθετα, οι αντλίες θερμότητας χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό για τη συγκέντρωση της επιπλέον θερμότητας από τον αέρα ή το έδαφος, που σημαίνει ότι παράγουν τουλάχιστον δύο μονάδες θέρμανσης για κάθε μονάδα απώλειας. Αυτό σημαίνει ότι είναι 200%, 300% και παραπάνω αποτελεσματικότερες.
      Μύθος 6: Οι αντλίες θερμότητας απαιτούν πάντα ένα εφεδρικό σύστημα θέρμανσης για να σας κρατούν ζεστούς
      Το 79% των σπιτιών που ελέγχθηκαν στο πλαίσιο προγράμματος στη Βρετανία δεν διαθέτουν κανέναν εφεδρικό σύστημα θέρμανσης και χρησιμοποιούν αντλίες θερμότητας για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών τους σε ζεστό νερό και θέρμανση εσωτερικού χώρου.
      Μύθος 7: Οι αντλίες θερμότητας δεν θα σας ζεστάνουν
      Δεν υπάρχει απόδειξη που να στηρίζει τον ισχυρισμό ότι οι αντλίες θερμότητας δεν θα διατηρήσουν ζεστό ένα σπίτι. Αν σχεδιαστούν και εγκατασταθούν σωστά, μπορούν να προσφέρουν το ίδιο επίπεδο θερμικής άνεσης με συστήματα που στηρίζονται σε ορυκτά καύσιμα, αλλά και παραπάνω.
      Ανακρίβεια 8: Θα παγώσετε σε περίπτωση διακοπής ρεύματος και θα είστε καλύτερα με λέβητα αερίου
      Είναι ανακριβές ότι η αντλία θερμότητας δεν δουλεύει σε περίπτωση διακοπής ρεύματος. Ωστόσο, το ίδιο ισχύει και με τους λέβητες αερίου που χρειάζονται ηλεκτρισμό για την λειτουργία των καλοριφέρ. Η διαδικτυακή εταιρεία πώλησης λεβητών Boiler Central αναφέρει στον ιστότοπό της ότι οι περισσότεροι λέβητες δεν λειτουργούν χωρίς ρεύμα. «Οι περισσότεροι σύγχρονοι λέβητες εξαρτώνται από το ρεύμα για να λειτουργήσουν, έτσι όταν υπάρχει διακοπή, ο λέβητας δεν θα μπορεί να θερμάνει το σπίτι σας» αναφέρει.
      Μύθος 9: Οι αντλίες θερμότητας κάνουν θόρυβο
      Στην πραγματικότητα, στοιχεία από τη Βρετανία δείχνουν πολύ χαμηλό ποσοστό παραπόνων για θόρυβο των αντλιών θερμότητας. Σε 300.000 εγκαταστάσεις έχουν καταγραφεί μόλις 100 παράπονα για θόρυβο, ποσοστό 0,03%, σύμφωνα με έρευνα της Apex Acoustics. Είναι αλήθεια ότι ο ανεμιστήρας που διαθέτουν παράγει έναν συγκεκριμένο βαθμό θορύβου στην εξωτερική μονάδα, ωστόσο, μπορούν τα συστήματα μπορούν να είναι αρκετά αθόρυβα, ενώ ο ήχος που βγαίνει από τις αντλίες θερμότητας δεν έχει αναφερθεί ως άξιος αναφοράς από τους συμμετέχοντες στην έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της βρετανικής κυβέρνησης. Επίσης, σύμφωνα με έρευνα της Ομοσπονδίας Master Builders οι αντλίες θερμότητας από το έδαφος δεν παράγουν κανέναν ήχο εκτός σπιτιού καθώς δεν έχουν ανεμιστήρα, ενώ μέσα στο σπίτι ο ήχος είναι όπως αυτός του συνηθισμένου ψυγείου.
      Ανακρίβεια 10: Οι αντλίες θερμότητας κοστίζουν περισσότερο στην λειτουργία τους και θα αυξήσουν τους λογαριασμούς
      Πρόκειται για έναν από τους πιο διαδεδομένους μύθους, ενώ ισχύει το αντίθετο καθώς εξαιτίας της μεγάλης αποτελεσματικότητάς τους τα καλά σχεδιασμένα συστήματα μπορούν να εξοικονομήσουν εκατοντάδες λίρες ετησίως στα βρετανικά νοικοκυριά, παρότι το ρεύμα είναι ακριβότερο από το αέριο.
      Μύθος 11: Η μετατροπή αερίου σε ηλεκτρική ενέργεια μέσω αντλίας θερμότητας είναι λιγότερο αποδοτική από την καύση αερίου σε λέβητα
      Αυτό είναι αναληθές καθώς μία στάνταρ αντλία θερμότητας αποτελεσματικότητας 300% μπορεί να προσφέρει την ίδια θερμότητα με έναν κοινό λέβητα αερίου, ενώ ταυτόχρονα μειώνει την ανάγκη για αέριο κατά 2/5, ακόμα και αν λειτουργεί με 100% ηλεκτρική ενέργεια από αέριο. Σε ένα πιο ρεαλιστικό σενάριο, η ίδια αντλία θερμότητας μπορεί αν μειώσει τις ανάγκες σε αέριο – και την εκπομπή CO2 – τουλάχιστον κατά ¾ τα επόμενα 15 χρόνια.
      Μύθος 12: Οι αντλίες θερμότητας δεν θα αντισταθμίσουν ποτέ τις εκπομπές άνθρακα που προκύπτουν από την κατασκευή τους
      Όπως και με τα ηλεκτρικά οχήματα, τα ηλιακά πάνελ και τις ανεμογεννήτριες, τα εργοστάσια κατασκευής αντλιών θερμότητας χρειάζονται πρώτες ύλες και ενέργεια, κάτι που οδηγεί σε εκπομπές CO2. Αυτό οδηγεί με τη σειρά του σε ακόμα ένα λάθος συμπέρασμα ότι η μείωση εκπομπών από μία αντλία θερμότητας κατά τη λειτουργία της ακυρώνεται από τις εκπομπές που δημιουργούνται κατά την κατασκευή της. Η αντίληψη ότι είναι λογικό να χρησιμοποιήσεις έναν λέβητα αερίου μέχρι το τέλος της ζωής του πριν τον αντικαταστήσεις με αντλία θερμότητας είναι ευρέως διαδεδομένη. Βασίζεται στην πεποίθηση ότι οι ενσωματωμένες εκπομπές άνθρακα μίας αντλίας θερμότητας είναι μεγαλύτερες από την εξοικονόμηση κατά τη λειτουργία. Παρά την ελκυστικότητα μίας τέτοιας αντίληψης, λεπτομερείς αναλύσεις δείχνουν ότι είναι λάθος. Στην πραγματικότητα η αντικατάσταση ενός λέβητα αερίου με μία αντλία θερμότητας εξοικονομεί 25 με 28 τόνους CO2 σε μία 15ετία, μία μείωση άνω των ¾. Συμπερασματικά: οι ενσωματωμένες εκπομπές από μία αντλία εκμηδενίζονται σε λίγους μήνες. Κατά τη διάρκεια ζωής τους, οι αντλίες θερμότητας εξοικονομούν σημαντικό όγκο εκπομπών άνθρακα σε σχέση με τον λέβητα αερίου.
      Μύθος 13: Οι αντλίες θερμότητας ρίχνουν την τιμή του ακινήτου
      Τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο: Οι αντλίες θερμότητας αυξάνουν την αξία της ιδιοκτησίας. Έρευνα στις ΗΠΑ κατέληξε ότι «κατοικίες με σύστημα αντλίας θερμότητας αέρος απολαμβάνουν τιμές αυξημένες κατά 4,3 έως 7,1% σε σχέση με τον μέσο όρο». Έρευνα στη Βρετανία έδειξε ότι οι αντλίες θερμότητας προσθέτουν 1,7% και 3,0% στη μέση αξία ενός σπιτιού. Το κτηματομεσιτικό Savills επίσης αναφέρει ότι οι αγοραστές πληρώνουν παραπάνω για σπίτια με αντλίες θέρμανσης.
      Ανακρίβεια 14: Οι αντλίες θερμότητας δεν είναι οικονομικά προσιτές
      Είναι αλήθεια ότι οι αντλίες θερμότητας είναι πιο ακριβές από τους λέβητες αερίου, ωστόσο, οι περισσότερες προβλέψεις για τα κόστη εγκατάστασης αντλιών θερμότητας αναφέρουν μείωση του κόστους στο μέλλον, σύμφωνα με τακτική έκθεση του Κέντρου Ερευνών για την Ενέργεια στη Βρετανία. Η πλειονότητα των εκτιμήσεων δείχνουν μείωση συνολικά στα κόστη εγκατάστασης κατά 20-25% έως το 2030. Επίσης σημαντικό, ενώ ο αντλίες θερμότητας είναι σήμερα σχετικά πιο ακριβές, αναμένεται να αποτελέσουν τον πιο οικονομικά συμφέρον τρόπο για την απανθρακοποίηση της θέρμανσης.
      Ανακρίβεια 15: Το δίκτυο δεν μπορεί να «σηκώσει» τις αντλίες θερμότητας
      Οι πιο πρόσφατες έρευνες στη Βρετανία δείχνουν ότι η μέγιστη ζήτηση θερμότητας από τις αντλίες θερμότητας θα είναι 8% χαμηλότερη από ό,τι για τη θέρμανση με φυσικό αέριο, επειδή οι αντλίες θερμότητας είναι σχεδιασμένες να παρέχουν θερμότητα σταθερά σε μεγαλύτερες περιόδους.
      Ανακρίβεια 16: Οι αντλίες θερμότητας δεν λειτουργούν με σωληνώσεις μικρής διαμέτρου
      Είναι σωστό ότι οι σωλήνες μικρής διαμέτρου δεν είναι πάντα ιδανικές για τις αντλίες θερμότητας, ωστόσο, είναι λάθος η αναφορά ότι οι αντλίες θερμότητας δεν δουλεύουν με μικρής διαμέτρου σωλήνες (microbore piping).
      Μύθος 17: Οι αντλίες θερμότητας δεν κρατούν πολύ
      Παρά τους επίμονους ισχυρισμούς για το αντίθετο στα social media, οι αντλίες θερμότητας έχουν κύκλο ζωής τις δύο δεκαετίες και ακόμα περισσότερο. Η βρετανική κυβέρνηση αναφέρει έναν κύκλο ζωής 20 ετών στην επίσημη εκτίμηση επιπτώσεων για τις επιδοτήσεις αντλιών θερμότητας.
      Μύθος 18: Οι αντλίες θερμότητας είναι νέα και μη δοκιμασμένη τεχνολογία
      Οι αντλίες θερμότητας είναι μία πολύ ώριμη τεχνολογία και υπάρχει εδώ και πάνω από 100 χρόνια. Η πρώτη αντλία θερμότητας όπως τη γνωρίζουμε σήμερα κατασκευάστηκε από τον Αυστριακό μηχανικό Πέτερ φον Ρίτινγκερ το 1856. Η αντλία θερμότητας που εγκαταστάθηκε στο Δημαρχείο της Ζυρίχης το 1938 αντικαταστάθηκε το 2001. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν σήμερα σχεδόν 200 εκατ. αντλίες θερμότητας σε λειτουργία.
      Περισσότερα...

      24198 • 4

    8. Αρθρογραφία

      Δήλωση θανάτου στο Κτηματολόγιο, δικαιώματα και υποχρεώσεις κληρονόμων ακινήτων

      Engineer

      Συνεχίζονται οι δηλώσεις ιδιοκτησίας στο κτηματολόγιο σε όλη τη χώρα και οι ημερομηνίες «κλείνουν» σιγά – σιγά και όσα ακίνητα δεν δηλωθούν έγκαιρα θα εγγραφούν ως αγνώστου ιδιοκτήτη και θα τα «πάρει» το Δημόσιο. Ο Οργανισμός Ελληνικό Κτηματολόγιο ανακοίνωσε ότι δεν θα δίνονται πλέον παρατάσεις, αλλά μέχρι τέλος Δεκεμβρίου 2022 θα μπορούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων να κάνουν τις δηλώσεις τους στο Κτηματολόγιο, χωρίς να πληρώσουν πρόστιμο. Για αυτό και οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να κάνουν έγκαιρα τη δήλωση ιδιοκτησίας των ακινήτων τους στο κτηματολόγιο.
      Υπάρχουν όμως εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα που δεν έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, είτε γιατί ο ιδιοκτήτης τους απεβίωσε χωρίς να προλάβει να κάνει δήλωση, είτε διότι οι κληρονόμοι δεν έχουν κάνει αποδοχή κληρονομιάς.        
      Σήμερα δεν μπορεί κανείς να πληροφορηθεί εάν ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου απεβίωσε, ώστε να αναζητήσει, για οποιονδήποτε λόγο, τους κληρονόμους του.
      Για να υπάρχει μία ολοκληρωμένη και ορθότερη καταγραφή των δικαιωμάτων των ακινήτων, το κράτος συνέδεσε τη βάση δεδομένων του κτηματολογίου με το Ε9 των φορολογούμενων.
      Επίσης, με πρόσφατο νόμο για θέματα κτηματολογίου (Νόμος 4934/2022) ψηφίστηκαν νέες διατάξεις με τις οποίες:
      – Θεσπίζεται η απευθείας σύνδεση του Ελληνικού Κτηματολογίου με τα ληξιαρχεία, με σκοπό να ενημερώνεται αυτόματα το κτηματολόγιο για τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξης θανάτου κάθε δικαιούχου.
      – Υποχρεώνονται οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος ιδιοκτήτη εντός ενός μήνα να ενημερώσουν το κτηματολόγιο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς.
      –Ορίζεται ότι η αγωγή διόρθωσης ανακριβούς πρώτης κτηματολογικής εγγραφής, ασκείται και κατά των διαδόχων του νομιμοποιούμενου παθητικά.
      –Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη διόρθωση αρχικής εγγραφής σε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη».
      – Εισάγεται το δικαίωμα καθολικών ή ειδικών διαδόχων δικαιούχου εγγραπτέου δικαιώματος, να ζητήσουν διόρθωση στοιχείων πρώτης εγγραφής και επανακαθορίζεται η προθεσμία καταχώρισης αίτησης στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου.
      Επομένως οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και χωρίς να έχουν προβεί στην αποδοχή κληρονομιάς θα πρέπει να δηλώσουν τα κληρονομούμενα ακίνητα στο κτηματολόγιο και σε περίπτωση που λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία τους, ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να πληροφορηθεί εάν ο κύριος ενός ακινήτου απεβίωσε, ώστε να αναζητήσει, για οποιονδήποτε λόγο, τους κληρονόμους του.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά, που συγκεντρώνουμε, όταν κληρονομούμε ένα ακίνητο και πρέπει να το δηλώσουμε;
      Οπως είπαμε το κτηματολόγιο δεν απαιτεί ως δικαιολογητικό την αποδοχή κληρονομιάς. Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς ένα ακίνητο δηλώνεται με τα παρακάτω δικαιολογητικά:
      Α) Για κληρονομιά με διαθήκη καταθέτουμε τα παρακάτω δικαιολογητικά:
      Τίτλο του κληρονομουμένου (αν υπάρχει), πρακτικό δημοσίευσης διαθήκης, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης κληρονομιάς.
      Β) Για κληρονομιά χωρίς διαθήκη, καταθέτουμε:
      Τίτλο του κληρονομουμένου (αν υπάρχει), ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης κληρονομιάς.
      Τα πιστοποιητικά αυτά, για θανάτους μετά από την 1/3/2013 εκδίδονται μόνο από το Ειρηνοδικείο, ενώ για θανάτους πριν από την 1/3/2013 εκδίδονται και από το Πρωτοδικείο.
      Τι γίνεται όταν το ακίνητο κληρονομείται από πολλούς κληρονόμους;
      Ολοι οι συγκληρονόμοι, ο καθένας για το ποσοστό συγκυριότητάς του, στην εξ αδιαθέτου διαδοχή υποχρεούνται σε δήλωση ιδιοκτησίας. Εάν υπάρχει διαθήκη τότε υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης είναι ο εκ διαθήκης κληρονόμος.
      Για να μη χαθεί το ακίνητο πρέπει όλοι οι κληρονόμοι να το δηλώσουν στο κτηματολόγιο;
      Οχι. Ο καθένας για το ποσοστό συγκυριότητάς του, στην εξ αδιαθέτου διαδοχή υποχρεούται σε δήλωση ιδιοκτησίας. Όποιο ποσοστό δεν δηλωθεί θα εγγραφεί ως Αγνώστου Ιδιοκτήτη
      Το οικόπεδο ανήκε στον πατέρα που πέθανε, αλλά το σπίτι το έχει ο υιός, που του το άφησε προφορικά ο πατέρας, χωρίς να το έχει με διαθήκη. Τι γίνεται σε αυτήν την περίπτωση;
      Εφόσον ο πατέρας απεβίωσε, υπεισέρχονται στην κληρονομική διαδοχή οι νόμιμοι κληρονόμοι και υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας με τα απαραίτητα έγγραφα κληρονομιάς. Όμως, εάν υπάρχουν έγγραφα αποδεικτικά πλέον 20ετούς νομής και κατοχής στο όνομα του υιού, μπορεί να υποβάλλει δήλωση ιδιοκτησίας με επίκληση έκτακτης χρησικτησίας, μόνο ο υιός.
      Τι δικαιολογητικά πρέπει να καταθέσει σε αυτήν την περίπτωση ο υιός;
      Τα αποδεικτικά που ζητούνται είναι:
      α) συμβόλαια όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου,
      β) αποδείξεις καταβολής τελών ή λογαριασμοί κοινής ωφέλειας στο όνομα του ιδιοκτήτη – υιού,
      γ) μισθωτήρια που εμφανίζουν ως εκμισθωτή τον δικαιούχο – υιό,
      δ) ένορκες βεβαιώσεις στις οποίες μάρτυρες βεβαιώνουν την εικοσάχρονη νομή και κατοχή επί του ακινήτου που δηλώνεται από τον δικαιούχο- υιό,
      ε) βεβαιώσεις του προέδρου της Κοινότητας / δηµάρχου για τα δικαιώµατα επί του ακινήτου του δηλούντος – υιού,
      στ) οικοδοµική άδεια στο όνοµα του δηλούντος – υιού,
      ζ) έγγραφο επιβολής στον δηλούντα – υιό προστίµου λόγω πολεοδοµικών παραβάσεων
      Τι γίνεται όταν το ακίνητο που μου άφησε ο πατέρας μου δεν το δηλώνω στο Ε9 και δεν έχω συμβόλαιο;
      Για τα ακίνητα που οι ιδιοκτήτες τους δεν τα δηλώνουν στο Ε9, απαιτείται να τροποποιήσουν το Ε9 και να γνωστοποιήσουν στη φορολογική διοίκηση τα σωστά περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων τους, όπως αυτά προκύπτουν από τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, υποβάλλοντας εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 στο σύστημα TAXISnet.
      Μου άφησε πρόσφατα ο πατέρας μου ένα χωράφι διά στόματος και τώρα το διεκδικούν και τα αδέλφια μου. Μπορούν να πάρουν μερίδιο.
      Εφόσον δεν υπάρχει διαθήκη, που να φαίνεται ότι ο πατέρας το άφησε το χωράφι στο ένα του παιδί, τότε δικαιούνται να υποβάλλουν δηλώσεις ιδιοκτησίας όλοι οι συγκληρονόμοι, καταθέτοντας όλα τα νομιμοποιητικά έγγραφα της κληρονομιάς (ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών, πιστοποιητικό μη αποποίησης κληρονομιάς, πιστοποιητικό μη δημοσίευσης διαθήκης κλπ).
      Το χωράφι που έχω διά στόματος από τον πατέρα μου, το νοικιάζω με ιδιωτικό συμφωνητικό 25 ετών και ο ενοικιαστής παίρνει επιδότηση ΟΣΔΕ. Μπορώ να το χρησιμοποιήσω ως τεκμήριο κληρονομιάς;
      Σ’ αυτή τη περίπτωση, μπορείτε να υποβάλετε δήλωση ιδιοκτησίας με επίκληση έκτακτης χρησικτησίας καταθέτοντας το μισθωτήριο μαζί με ακόμα ένα τουλάχιστον έγγραφο (π.χ. ένορκη βεβαίωση μαρτύρων) ως αποδεικτικά πλέον 20ετούς νομής και κατοχής στο όνομα σας. Προσοχή όμως, για να γίνει αποδεκτό το μισθωτήριο που αποδεικνύει την πλέον 20 έτη νομή και κατοχή, θα πρέπει να έχει στοιχεία (σφραγίδα αρχής, βεβαίωση γνησίου υπογραφών κλπ) που θα τεκμηριώνουν την ημερομηνία σύνταξης.
      Εμείς μόλις πέθανε ο πατέρας μας χωρίσαμε με τα αδέλφια και τη μάνα μας προφορικά την περιουσία του και δηλώνουμε στο Ε9 ο καθένας τα δικά του ακίνητα. Τι κάνουμε τώρα;
      Κανονικά έπρεπε μετά το θάνατο του πατέρα σας να κάνετε όλοι οι δικαιούχοι αποδοχή κληρονομιάς των μεριδίων σας και να δωρίσετε μεταξύ σας τα μερίδια που σας αναλογούσαν, ώστε ο καθένας να έχει στην κατοχή του τα ακίνητα, σύμφωνα με την προφορική διανομή που κάνατε.
      Αν έχει περάσει εικοσαετία από τον θάνατο του πατέρα, τότε μπορεί να υποβάλλει ο καθένας ξεχωριστά για τα ακίνητα του δήλωση ιδιοκτησίας με επίκληση έκτακτης χρησικτησίας, καταθέτοντας τα απαιτούμενα έγγραφα – αποδεικτικά πλέον 20ετούς νομής και κατοχής. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να τα δηλώσετε ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι.
      Ο πατέρας μου καλλιεργούσε ένα χωράφι εδώ και 50 χρόνια. Τώρα πέθανε και δεν έχω συμβόλαιο. Τι να κάνω;
      Θα κάνετε ένα τοπογραφικό της έκτασης και αφού πληρώσετε τους φόρους που αναλογούν, θα πάτε στο συμβολαιογράφο να κάνετε αποδοχής κληρονομιάς. Στον τίτλο, ο συμβολαιογράφος θα αναφέρει ότι ο προκάτοχος το απέκτησε με χρησικτησία.
      Τι γίνεται όταν υπάρχει δικαστική διαμάχη για τα κληρονομικά;
      Εφόσον δεν έχει γίνει αποδοχή κληρονομιάς, θα υποβληθούν δηλώσεις ιδιοκτησίας από τους συγκληρονόμους με τα νομιμοποιητικά έγγραφα της κληρονομιάς που υπάρχουν σε δημόσιες υπηρεσίες (ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών, πιστοποιητικό μη αποποίησης κληρονομιάς, πιστοποιητικό μη δημοσίευσης διαθήκης κλπ). Επίσης, εφόσον οι δικαστικές διαμάχες αφορούν εγγραπτέες αγωγές θα δηλωθούν εκτός από τα δικαιώματα της κυριότητας και οι εγγραπτέες αγωγές ως ξεχωριστά δικαιώματα.
      Τι γίνεται σε περίπτωση που στη διαθήκη γίνεται μνεία κληρονόμου, χωρίς να περιγράφεται η ακίνητη περιουσία;
      Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αποδοχή κληρονομιάς και ο κληρονομούμενος, μνημονεύει στη διαθήκη του ότι εγκαθιστά συγκεκριμένο πρόσωπο ως κληρονόμο, χωρίς, όμως να μνημονεύεται και να περιγράφεται η ακίνητη περιουσία που του καταλείπεται, εφόσον από τα προσκομιζόμενα έγγραφα προκύπτει ότι το άτομο έχει κληρονομικό δικαίωμα μπορεί να υποβάλλει δήλωση ιδιοκτησία. Από τους τίτλους του κληρονομούμενου θα πρέπει να προκύπτει η κυριότητά του για το/τα ακίνητο/ακίνητα για το/τα οποία υποβάλλεται η δήλωση.
      Περισσότερα...

      2975 • 4

    9. Αρθρογραφία

      Οι πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την "πόλη των 15 λεπτών"

      Engineer

      Σε μια προηγούμενη δημοσίευση μου, The Coronavirus and the Future of Main Street, υποστήριξα την αναγέννηση των τοπικών μας γειτονιών, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να βγουν από το γραφείο. Αναφέρθηκα στο άρθρο του Eric Reguly From the Globe and Mail:
      “Εάν περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να εργαστούν από το σπίτι, οι γειτονιές θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν. Φανταστείτε την επανέναρξη της αστικής ιδέας της Jane Jacobs, όπου οι γειτονιές θα αποκτούσαν ένα ευρύ φάσμα εργασιακών και οικογενειακών λειτουργιών”.

      Και ο Sharon Wood της Public Square αναφέρει:
      “Φανταστείτε τα pop-up offices, ομάδες συσκέψεων και τεχνολογικά κέντρα που συνδέονται με πλατείες της πόλης …. Οι συμπληρωματικές υπηρεσίες να συγκεντρωθούν σε κοντινή απόσταση και με τα πόδια, όπως κέντρα αντιγραφής και εκτύπωσης, καταστήματα προμηθειών γραφείων, υπηρεσίες αποστολής, εταιρείες πληρεξούσιων / τίτλων, τραπεζικές συναλλαγές, κέντρα, γυμναστήρια, εστιατόρια και καφετέριες”.
      Αυτή η αποκέντρωση των υπηρεσιών έχει γίνει γνωστή ως η “πόλη των 15 λεπτών”, όπου μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας, να πάτε στο σχολείο, να δείτε το γιατρό σας και να διασκεδάσετε και όλα να βρίσκονται σε μια ακτίνα 15 λεπτών από το σημείο όπου ζείτε. Εφαρμόστηκε στο Παρίσι από την δήμαρχο Hidalgo και η ιδέα αναπτύχθηκε (πριν από τον κοροναϊό) από τον καθηγητή Carlos Moreno της Σορβόνης.
      Σύμφωνα με την Natalie Whittle στους Financial Times:
      .. η έννοια του “la ville du quart dheheure” είναι μια ιδέα στην οποία οι καθημερινές αστικές ανάγκες είναι προσβάσιμες σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο. Εργασία, σπίτι, καταστήματα, ψυχαγωγία, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη – σύμφωνα με το όραμα του Moreno, όλα αυτά θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τστον ίδιο χρόνο που ένας πολίτης θα περίμενε κάποτε σε μια σιδηροδρομική πλατφόρμα.
      Τώρα η ιδέα ξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Υιοθετήθηκε και από τους Δημάρχους της C40 ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης “Green and Just”.
      Εφαρμόζουμε πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την προώθηση της «πόλης 15 λεπτών» (ή «πλήρεις γειτονιές») ως πλάνο ανάκαμψης, όπου όλοι οι κάτοικοι της πόλης μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες ανάγκες τους σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από το σπίτι. Η παρουσία κοντινών ανέσεων, όπως η υγειονομική περίθαλψη, τα σχολεία, τα πάρκα, τα καταστήματα τροφίμων και τα εστιατόρια, τα απαραίτητα καταστήματα και τα γραφεία, καθώς και η ψηφιοποίηση ορισμένων υπηρεσιών, θα επιτρέψει αυτήν τη μετάβαση. Προκειμένου να το επιτύχουμε στις πόλεις μας, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να ενθαρρύνει τη συνολική χωροθέτηση, την ανάπτυξη μικτής χρήσης, με ευέλικτα κτίρια και χώρους.
      Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα για το 2015 έχει στόχο τον Πλήρη Γειτονιά, όπου το 90% των κατοίκων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις καθημερινές ανάγκες εργασίας τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. “Ως μέρος αυτής της εργασίας, το Πόρτλαντ έχει μετατρέψει περισσότερα από 90 μίλια πολυσύχναστων δρόμων σε δρόμους γειτονιάς – όπου τα δέντρα του δρόμου σκιάζουν τα πεζοδρόμια και οι πράσινες λημνούλες παρέχουν βιώσιμη αποστράγγιση και ηρεμία κυκλοφορίας, και όπου υπάρχουν νέα διαμερίσματα και επιχειρήσεις σε επίπεδο δρόμου.”
      Μια παλιά ιδέα με ένα πιασάρικο νέο όνομα
      Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν την ιδέα. Το κίνημα των New Urbanists μιλούσε πάντα για αυτό , όπως και οι ακτιβιστές που προσπαθούσαν να προωθήσουν την αναζωογόνηση των κεντρικών δρόμων. Έχω γράψει ότι “πριν από την Walmart και τα big box stores, σχεδόν όλοι αγόραζαν τοπικά. Τώρα, με τα μεγάλα ψυγεία και τα μίνι βανς μας, οι άνθρωποι κατευθύνονται προς το κέντρο για τα είδη πρώτης ανάγκης και δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση από ανθρώπους σε κοντινή απόσταση με τα πόδια για να διατηρηθούν μαγαζιά στην γειτονιά.” Πρόβαλα την αναζωογόνηση της γειτονιάς ως έναν τρόπο να βγάλω τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητά τους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση.
      Αλλά ο κοροναϊός άλλαξε την εικόνα και πρόσθεσε νέα επείγοντα δεδομένα. Όπως γράφει η Patrick Sisson στο Citylab, το rebranding και η «υιοθέτηση της πόλης του 15-λεπτου μπορεί να είναι ο πιο συνοπτικός και πιασάρικος τρόπος για να επανασυσκευάσουμε την ιδέα ως εργαλείο οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης της πανδημίας». Ο Sisson αναφέρει τον δήμαρχο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, μια πόλη με αμερικανικό στιλ:
      “Οι τοπικοί ηγέτες αλλάζουν τώρα την πολιτική μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης 40 χιλιομέτρων νέων λωρίδων ποδηλάτων, επιταχύνοντας τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων «γειτονιών 20 λεπτών» και ενισχύοντας τη μαζική μετακίνηση. «Κάθε πόλη μιλάει για το πώς να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να επανατοποθετηθεί και να επικεντρωθεί σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει. “Αν δεν αξιοποιήσουμε αυτές τις στιγμές για να κάνουμε υλική αλλαγή, είμαστε τρελοί.”
      Δεν είναι η μόνη που σκέφτεται ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία. Εχω γράψει ότι “Οι managers δεν θα θέλουν να βάλουν όλα τα αυγά των υπαλλήλων τους σε ένα καλάθι και δεν θα θέλουν να νοικιάσουν πολύ περισσότερο χώρο για να τους φιλοξενήσουν όλους με χαμηλότερες πυκνότητες. Έμαθαν επίσης ότι μπορούν να τους επιβλέπουν και να τους διαχειρίζονται ακόμη και όταν δεν τους έχουν πρόσωπό με πρόσωπο. Έτσι είναι πιθανό ότι ένα σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού θα συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι.
      Αυτή, νομίζω, ήταν η ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τις κοινότητές μας, ακόμη και τις οικονομικές μας δομές. Όπως σημείωσε και η δήμαρχος του Μόντρεαλ στα εγκαίνια μια ακόμη λωρίδας ποδηλάτων: «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αγοράσουν τοπικά και να ξεχάσουν το Amazon».
      Η μήπως δεν είναι έτσι;
      Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν είναι τόσο σίγουροι για την ιδέα. Στους Financial Times, η Natalie Whittle απαντάει στον αναλυτή των Κέντρων Πόλεων, Anthony Breach ο οποίος πιστεύει ότι η πόλη των 15 λεπτών «θα ήταν αντίθετη με αυτό που γνωρίζουμε για τη ζωή της πόλης». Πιστεύει ότι οι μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο θα είναι πάντα ελκυστικές.
      “Υπάρχει μια ιδιαίτερη ποιότητα στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο, τις οποίες οι βιντεοκλήσεις δεν μπορούν να αναπαραγάγουν. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτή τη ζήτηση στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να ζήσουν και να εργαστούν στο Λονδίνο … Ιστορικά, με την εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του διαδικτύου. . . κάθε φορά που υπάρχει τεχνολογική πρόοδος, οι άνθρωποι προβλέπουν ότι θα είμαστε όλοι σε θέση να εργαστούμε στην ύπαιθρο. Αλλά η ελκυστικότητα των κέντρων της πόλης αυξάνεται μόνο. Οι πληροφορίες που μπορούν να ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο γίνονται πιο πολύτιμες”.
      Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό
      Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι ο Breach έχει δίκιο αυτή τη φορά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά είναι επίσης και βιολογική. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι έχει δίκιο για την ιστορία. Ο τηλεγράφος και το τηλέφωνο ήταν μέρος της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης μεταξύ 1870 και 1914 που δημιούργησε πραγματικά το γραφείο, μας έδωσε έναν λόγο να πάμε εκεί και την τεχνολογία μεταφορών για να φτάσουμε εκεί. Ο Ryan Avent το περιέγραψε στο βιβλίο του The Wealth of Human:
      “Αυτή ήταν η εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις υγιεινής και εσωτερικών υδραυλικών εγκαταστάσεων, και στις οποίες οι πόλεις αυξήθηκαν σε πραγματικά μοντέρνο μέγεθος, σε κλίμακα και πληθυσμό. Ήταν η περίοδος που μας έδωσε σήμερα τις πιο προηγμένες τεχνολογίες προσωπικής κινητικότητας: το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο. Ήταν αυτή η περίοδος που έκανε τον σύγχρονο κόσμο αυτό που είναι”.
      Βρισκόμαστε τώρα σε κάποιο σημείο στη μέση της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ψηφιακής επανάστασης, και θα μπορούσαμε κάλλιστα να περάσουμε σε μια ακόμη τεράστια αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε, ζούμε και οργανώνουμε την κοινωνία μας. Απλώς συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα, χάρη σε ένα μεγάλο λάκτισμα από τον κοραναϊό.
      https://www.treehugger.com/the-15-minute-city-is-having-a-moment-5071739
      Αρθρο του Lloyd Alter στο Treehugger
      Περισσότερα...

      2804 • 4

    10. Αρθρογραφία

      Oι προθεσμίες για διόρθωση Ε9, αδήλωτα τετραγωνικά, αυθαίρετα, κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες & «Εξοικονομώ»

      Engineer

      Εντονο είναι το ενδιαφέρον πολιτών για μεταβιβάσεις ακινήτων τους το φθινόπωρο, ώστε να προλάβουν την επικείμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών, την εφαρμογή της ταυτότητας του κτιρίου αλλά και του αφορολόγητου σε γονικές παροχές και δωρεές.
      Μάλιστα αρκετοί είναι αυτοί που θέλουν να μεταβιβάσουν τα ακίνητα στα παιδιά τους για να μπορέσουν αυτά στη συνέχεια να «κερδίσουν» την επιδότηση από το πρόγραμμα Εξοικονομώ, ως κύρια κατοικία. Όμως για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία πρέπει να «περάσουν» πρώτα τον έλεγχο του Ε9 και του ΤΑΠ από το Δήμο, καθώς επίσης να έχουν εξασφαλίσει τη βεβαίωση του μηχανικού ότι όλα είναι νόμιμα ή τακτοποιημένα. Στις περισσότερες φορές όμως, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των πραγματικών τετραγωνικών από αυτά που δηλώνονται στο Ε9, στη ΔΕΗ και στο Κτηματολόγιο. Γι΄ αυτό τον λόγο, θα πρέπει όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων, είτε πρόκειται να προβούν άμεσα σε μεταβίβαση, είτε όχι, να ελέγξουν τα ακίνητά τους και να τα διορθώσουν, ώστε να εκμεταλλευτούν τις προθεσμίες που δίνει το κράτος για γλιτώσουν προσαυξήσεις και πρόστιμα που θα βρουν στο μέλλον μπροστά τους.
      Τι πρέπει να κάνει ο κάθε ιδιοκτήτης; 1ον Βρίσκουμε στο αρχείο μας την οικοδομική άδεια ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομιμότητας του κτιρίου μας (π.χ. νομιμοποίηση με νόμο Τρίτση, εξαίρεση από κατεδάφιση κλπ). Σε περίπτωση που δεν έχουμε το έγγραφο, μπορούμε να το προμηθευτούμε μετά από σχετική αίτηση από το αρχείο της Πολεοδομίας.
      2ον Κάνουμε σύγχρονα τοπογραφικά διαγράμματα για τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια, για τα οποία δεν υπάρχει ακριβή μέτρηση στα συμβόλαια μας, αλλά γράφονται «περίπου».
      3ον Τακτοποιούμε τα αυθαίρετα τμήματα του ακινήτου (π.χ. πατάρια, κλείσιμο ημιυπαίθριου, αποθήκη, υπόγεια κλπ, για να μπορέσουμε να τα δηλώσουμε στη συνέχεια.
      4ον Ελέγχουμε και διορθώνουμε τα τετραγωνικά μέτρα της οικοδομής που δηλώνουμε στο Ε9, ώστε να ταυτίζονται με τα τετραγωνικά που αναγράφονται στο έντυπο της Οικοδομικής Άδειας και συμπληρώνουμε τα τετραγωνικά που έγινε τακτοποίηση.
      5ον Δηλώνουμε στη ηλεκτρονική φόρμα που θα ανοίξει άμεσα στο Δήμο, τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα των κτισμάτων στον Δήμο, με απαλλαγή αναδρομικών δημοτικών φόρων, τελών, προστίμων και προσαυξήσεων που φτάνουν το 200%, ενώ για τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, τα πρόστιμα θα είναι πολλαπλάσια.
      Ποιες προθεσμίες ισχύουν για διόρθωση Ε9, δηλώσεις τετραγωνικών, αυθαιρέτων, δασικών χαρτών, κτηματολόγιο και Εξοικονομώ; ΔΙΟΡΘΩΣΗ Ε9: Εντός του Οκτωβρίου του 2021 και τους επόμενους μήνες, να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 με τις οποίες θα δηλώσουν ορθά τα ακίνητα που κατείχαν την 1η-1-2021. ΑΔΗΛΩΤΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣ: Ξεκινά μέσα στον Οκτώβριο η διόρθωση των «ξεχασμένων» τετραγωνικών στους Δήμους της χώρας. ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΣΕ ΔΗΜΟΥΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΟΥ ΚΗΡΥΧΘΗΚΑΝ ΤΟ 2020 ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ: Λήγει στις 9 Δεκεμβρίου 2021 η υπαγωγή στο νόμο περί αυθαιρέτων των κτισμάτων που δεν έχουν οικοδομική άδεια καθώς και των κτισμάτων που έχουν σοβαρές και μεγάλες αυθαιρεσίες και ανήκουν στην κατηγορία 5 του ισχύοντος νόμου περί αυθαιρέτων. ΔΗΛΩΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 θα πρέπει να γίνει η δήλωση κτισμάτων που έχουν νόμιμη οικοδομική άδεια και βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων, προκειμένου να γίνει ολοκληρωθεί η διαδικασία της εκ νέου αναθεώρησης του δασικού χάρτη αρχές του 2022 και να εξαιρεθούν. ΔΗΛΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΕΚΧΕΡΣΩΣΗ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Επίσης μέχρι το Νοέμβριο του 2021 θα πρέπει να γίνει και η δήλωση αγροτικών ακινήτων που έχουν νόμιμη άδεια εκχέρσωσης με πράξεις της διοίκησης, ώστε να αναµορφωθούν οι δασικοί χάρτες που θα αναρτηθούν αρχές του 2022. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: Λήγει τέλος Δεκεμβρίου 2022 η παράταση που έδωσε η κυβέρνηση για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις κτηματολογίου χωρίς πρόστιμα. ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ: Οι αιτήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν τον Νοέμβριο του 2021. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα από την καθορισμένη ημερομηνία έναρξης και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την επικράτεια.  
      Τι ενέργειες πρέπει να κάνουν οι πολίτες για κάθε υπόθεση που αφορά σε εκείνους; ΔΙΟΡΘΩΣΗ Ε9: Ήδη τέλος Σεπτεμβρίου εκδόθηκαν τα εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του 2021. Ωστόσο, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ελέγξουν εάν είναι ορθά συμπληρωμένες οι δηλώσεις Ε9. Εφόσον αντιληφθούν ότι έχουν συμπληρωθεί λανθασμένα ή με παραλείψεις τα στοιχεία των ακινήτων τους στις δηλώσεις Ε9, έχουν τη δυνατότητα εντός του Οκτωβρίου του 2021 και τους επόμενους μήνες, να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 με τις οποίες θα δηλώσουν ορθά τα ακίνητα που κατείχαν την 1-1-2021.
       
      ΑΔΗΛΩΤΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ: -        Μέσα στον Οκτώβριο του 2021 θα λειτουργήσει η πλατφόρμα της ΚΕΔΕ.Για τους ιδιοκτήτες που θα υποβάλουν δήλωση ορθών στοιχείων, διαγράφεται το σύνολο των προστίμων, τα οποία προκύπτουν από τις διαφορές των τετραγωνικών μέτρων, για τη χρονική περίοδο προ του 2020.
      -        Για τη χρονική, περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά –και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης– προβλέπεται προσαύξηση 20% επί του ποσού, που προκύπτει από τη διαφορά των τετραγωνικών μέτρων αυτού του διαστήματος.
      -        Οι οφειλές που προκύπτουν προς τους δήμους, θα μπορούν να εξοφληθούν σε 24 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
       
      ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ: Μέχρι 9 Δεκεμβρίου 2021 μπορούν να τακτοποιηθούν αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις, που βρίσκονται σε περιοχές της χώρας που επλήγησαν το 2020 από έντονα καιρικά φαινόμενα π.χ. κυκλώνας Ιανός. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν όλα τα αυθαίρετα που δεν έχουν οικοδομική άδεια ή έχουν υπέρβαση -τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20%. Στους ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων παρέχεται:
      η δυνατότητα εξόφλησης σε 100 δόσεις των προστίμων, η μείωση κατά 20% σε όσους ιδιοκτήτες πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο και η μείωση κατά 10% σε όσους καταβάλουν το 30% του προστίμου.  
      ΔΗΛΩΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Οι πολίτες πρέπει να υποβάλουν στην οικεία Διεύθυνση Δασών τα εξής:
      ► Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας.
      ► Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ότι δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί η Οικοδομική Άδεια.
      ► Αποτύπωση της απαιτούμενης επιφάνειας για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής άδειας από ιδιώτη μηχανικό σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση επ’ αυτού για τα όρια αρτιότητας κατά το χρόνο έκδοσής της.
      ► Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βάσει του τοπογραφικού διαγράμματος που τη συνοδεύει.
      ΔΗΛΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΕΚΧΕΡΣΩΣΗ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Οι αγρότες πρέπει να προσκομίσουνστην οικεία Διεύθυνση Δασών τα εξής:
      1) Αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων, που απέδωσαν αγροτική, γεωργική, κτηνοτροφική ή µικτή χρήση.
      2) Παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων.
      3) Αποφάσεις κύρωσης διανοµών και αναδασµών, µε διακριτό αριθµό τεµαχίου και χρήση γεωργική, κτηνοτροφική ή µικτή.
      4) Αποφάσεις του υπουργού Γεωργίας ή Νοµάρχη, µε τις οποίες χορηγήθηκαν άδειες για κατάτµηση - αγοραπωλησία αγροτικών γαιών µε αγροτική, γεωργική, µικτή χρήση.
      5) Αποφάσεις του υπουργού Γεωργίας περί παραχώρησης γαιών.
      6) Άδειες του υπουργού Γεωργίας για συµφωνίες εκούσιας µεταβίβασης καλλιεργήσιµων εκτάσεων προς ακτήµονες καλλιεργητές.
      7) Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων περί παραχώρησης αγροτικών δηµοσίων κτηµάτων.
      Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασθέντων από το ∆ηµόσιο κτηµάτων.
      9) Αµπελουργικό και Ελαιουργικό Μητρώο, όπου περιλαµβάνονται εκτάσεις µε πράξεις της ∆ιοίκησης.
       
      ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: Όσοι δεν έχουν καταθέσει τη δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους στο κτηματολόγιο έχουν περιθώριο μέχρι τέλος Δεκεμβρίου τυ 2022 για να το πράξουν, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν πρόστιμα που θα ξεκινούν από τα 300 ευρώ και θα αυξάνονται ανάλογα την αξία του ακινήτου αλλά και τον χρόνο καθυστέρησης.
      ►Τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλλουν σε φωτοαντίγραφα οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι:
      Τίτλος ιδιοκτησίας. Πιστοποιητικό μεταγραφής/εγγραφής στο υποθηκοφυλακείο Στοιχεία για τον εντοπισμό του ακινήτου Δελτίο Αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου Αποδεικτικό ΑΦΜ ► Η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των ακινήτων, στο www.ktimatologio.gr
      Οι πολίτες, κάνοντας χρήση των κωδικών Taxisnet, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία τους στο Γραφείο Κτηματογράφησης να καταθέσουν την δήλωσης τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Κτηματολογίου (https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Info_Page.aspx).
       
      7. Ενταξη στο πρόγραμμα Εξοικονομώ:
      Η υπαγωγή αιτήσεων θα γίνεται με την μέθοδο της Συγκριτικής Αξιολόγησης.
      Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό και να έχουν συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά:
      -Αστυνομική Ταυτότητα ιδιοκτητών
      -Κωδικοί taxisnet ιδιοκτητών
      -Συμβόλαιο ιδιοκτησίας
      -Κτηματολόγιο
      -Οικοδομική άδεια
      -Τοπογραφικό σχέδιο
      -Κάτοψη κατοικίας
      -Όψεις κατοικίας
      -Λογαριασμό ΔΕΗ.
      Περισσότερα...

      9312 • 4

    11. Αρθρογραφία

      BIM, μελέτη εφαρμογής και “ως κατασκευάσθει”, σε νέα κτίρια και υπάρχοντα κτίρια

      Engineer

      BIM (Building Information Modeling) είναι το ψηφιακό σύστημα το οποίο αφορά Κτίρια (Buildings) και έχει τις πληροφορίες που τα αφορούν (Information) και βάσει των οποίων μπορεί να προκύψει κάθε είδους αναπαράστασή τους (Modeling) όπως οι κατόψεις, οι τομές, το 3D, η αντισεισμική συμπεριφορά τους, η ενεργειακή τους απόδοση, κτλ.
      Με άλλα λόγια, Building Information Modeling είναι η ταξινόμηση και η ιδεατή αναπαράσταση της μελέτης και της κατασκευής του κτιρίου βάσει των εννοιών των στοιχείων που το αποτελούν. Θα λέγαμε ότι είναι η αποτύπωση του κτιρίου με τον τρόπο που το κάνει το μυαλό  των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών του έργου.
      Το πραγματικό BIM λογισμικό δεν έχει αποθηκευμένα 2D ή 3D σχέδια, έχει μόνο ένα αρχείο μορφής IFC (Industry Foundation Classes) και όλα τα σχέδια μπορούν να προκύπτουν από το αρχείο τύπου IFC που το αφορά.
      Τα στοιχεία του IFC αρχείου είναι μοναδικά, δηλαδή δεν επαναλαμβάνεται κανένα, αλλά και
      δεν λείπει κανένα.

      Η πορεία της κατασκευής παρακολουθείται με το BIM λογισμικό:
      Ο σκελετός έχει ολοκληρωθεί, η φάση των τούβλων έχει φτάσει στην 6η στάθμη, η εξωτερική θερμομόνωση είναι στην 5η φάση και οι σοβάδες έχουν φτάσει στην 4η στάθμη.
      Τι είναι η “Μελέτη Εφαρμογής”;
      Η Μελέτη Εφαρμογής είναι το σύνολο των σχεδίων που αφορά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, τα χαρακτηριστικά των υλικών και τις μεθόδους κατασκευής του έργου. Αποτελεί τη συνέχεια των οριστικών επιμέρους μελετών (Αρχιτεκτονική, Στατική, Μηχανολογική, κλπ.), με τις οποίες έχει εκδοθεί η άδεια ανέγερσης, ενώ ο σκοπός της είναι να καλύψει κάθε κατασκευαστική πτυχή του έργου, μέχρι την παράδοσή του.
      Περιλαμβάνει το αρχείο IFC, αλλά και τα σχέδια και τα αρχεία που έχουν δημιουργήσει τα BIM λογισμικά που έχουν χρησιμοποιηθεί, οπωσδήποτε σε ψηφιακή μορφή, αλλά οπωσδήποτε και σε μορφή έντυπων συγκεκριμένων σχεδίων και τευχών τεκμηρίωσης. Υποχρεωτική είναι η αναλυτική προμέτρηση των ποσοτήτων των υλικών και των εργασιών και αναγκαία μία ενδεικτική αποτύπωση του κόστους κατασκευής της εποχής σύνταξης της μελέτης.

       Προμέτρηση υλικών, εργασιών και κόστους σκελετού
      Τι είναι το “Ως κατασκευάσθει” (as built);
      Είναι η τελευταία φάση μετά τη Μελέτη Εφαρμογής και παρακολουθεί την εξέλιξη της κατασκευής μέχρι το τέλος του κατασκευαστικού έργου. Αναφέρεται στη μελέτη εφαρμογής και περιγράφει μόνο τις τροποποιήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της κατασκευής και έχει αποτυπωμένες πάνω στα σχέδια εφαρμογής και με φωτογραφίες, όπου είναι δυνατόν, τις αλλαγές που γίνονται κατά τη διάρκεια της κατασκευής.
      Παραδίδεται τελικά στον Ιδιοκτήτη του Έργου και θα αποτελέσει τη βάση για τη συντήρηση του έργου, αλλά και για τις πιθανές μελλοντικές τροποποιήσεις του κτιρίου.

      Αρχιτεκτονικός τροποποιημένος, “ως κατασκευάσθει” ξυλότυπος μεσοορόφου
      Ανακαινίσεις και “Μελέτη Εφαρμογής”
      Αν στο κτίριο που θα γίνει η ανακαίνιση υπάρχει φάκελος του κτιρίου “ως κατασκευάσθει”,  είναι πολύ εύκολη η μελέτη ανακαίνισης, αν δεν υπάρχει όμως (που είναι η συνήθης περίπτωση) θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον στον αναγκαίο βαθμό που επιτάσσει ο βαθμός της ανακαίνισης.
      Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γνωρίζει ο ιδιοκτήτης ότι το πρόβλημα δεν είναι το κόστος του μηχανικού που θα κάνει την αποτύπωση “ως κατασκευάσθει” επειδή το κόστος αυτό θα αποσβεσθεί πολλαπλά από την διαφάνεια που επιβάλει τόσο η μελέτη εφαρμογής, όσο και το “ως κατασκευάσθει”.
      Έλεγχος Στατικής Επάρκειας με πιθανή Ενίσχυση του Κτιρίου και η “Μελέτη Εφαρμογής”
      Αν στο κτίριο που θα γίνει η ανακαίνιση υπάρχει φάκελος του κτιρίου “ως κατασκευάσθει”  είναι εξαιρετικά ευνοϊκό τόσο για τον υπολογισμό της τρέχουσας επάρκειας όσο και για τις τυχόν ενισχύσεις. Αν δεν υπάρχει όμως αποτύπωση (που είναι η συνηθέστερη περίπτωση ακόμη) θα εξετασθεί η Μελέτη Εφαρμογής  ή έστω η οριστική μελέτη (αυτή είναι της Πολεοδομίας) και θα προσδιοριστεί ο βαθμός ακρίβειας με οπτικές δειγματοληψίες όπου είναι δυνατόν για να προκύψει ένας βαθμός αξιοπιστίας για αυτά που δεν φαίνονται π.χ. τα θεμέλια.
      Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να φτιαχτεί μία “ερήμην” αποτύπωση όλου του φέροντος οργανισμού του κτιρίου ακόμη και της θεμελίωσης και θα αναφερθούν ρητά οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν, οι χονδροειδείς παραδοχές που έχουν γίνει και εν τέλει ο βαθμός αξιοπιστίας της αποτύπωσης κατά τη γνώμη του μελετητή.

      Εικόνα από BIM λογισμικό με συγκεκριμένο τρόπο όπλισης αντισεισμικού κτιρίου 
      ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
      Η νομοθεσία είναι σαφής, όταν πρόκειται για μελέτη και κατασκευή δημόσιου κτιρίου η “Μελέτη Εφαρμογής” είναι υποχρεωτική και η αμοιβή της είναι το 40% της συνολικής, όταν η προμελέτη είναι 20% και η οριστική μελέτη (η μελέτη για την πολεοδομική άδεια) άλλο 40%.
      Και όταν πρόκειται για κτίριο ιδιώτη αυτό δεν είναι δημόσιο; δεν έχει τις ίδιες ανάγκες ποιότητας και ασφάλειας; Αν π.χ. πάθει ζημιές από ένα ισχυρό σεισμό δεν θα το αποζημιώσει το δημόσιο; Γιατί λοιπόν στο ιδιωτικό κτίριο δεν επιβάλλεται και κατά κανόνα δεν εκτελείται η “Μελέτη Εφαρμογής”, όχι σαν βάρος αλλά σαν προϋπόθεση δημιουργίας υψηλής ποιότητας κτιρίου της σύγχρονης εποχής;
      Αλλά ας πάρουμε τα πράματα από την αρχή:
      Γιατί στη γειτονική Αλβανία είναι υποχρεωτική η μελέτη εφαρμογής κάθε κτιρίου και στην Ελλάδα όχι; Αν υποθέσουμε ότι η μη ρητή αναφορά της υποχρέωσης “Μελέτης Εφαρμογής” για κάθε κτίριο πριν από 50 χρόνια είχε κάποια λογική, σήμερα έχει καμία λογική; Σήμερα, τα περισσότερα ιδιωτικά κτίρια κατασκευάζονται χωρίς “Μελέτη Εφαρμογής”. Μπορεί να κατασκευαστεί σήμερα ένα κτίριο με τις υψηλές προδιαγραφές που θέλει ο κάθε ιδιοκτήτης και το υψηλό κόστος που καταβάλει, ούτως ή άλλως, για τα ακριβά υλικά και το ακριβό εργατικό δυναμικό που θα τα εφαρμόζει, εάν δεν υπάρχει “Μελέτη Εφαρμογής”; Μπορεί να υπάρχει πραγματική αντισεισμική αντοχή σε ένα κτίριο που ο σκελετός του κατασκευάζεται απλώς με τα τυπικά σχέδια της πολεοδομίας για τη στατική μελέτη, χωρίς όμως “Μελέτη Εφαρμογής” του σκελετού τόσο γεωμετρικά όσο και οπλισμού; Μπορεί να ξέρει ο μηχανικός, συνεπώς και ο ιδιοκτήτης του έργου τις ακριβείς ποσότητες των υλικών και των εργασιών, άρα και το κόστος τους, χωρίς τη “Μελέτη Εφαρμογής”; Πως θα χαράξει ο εργοδηγός του έργου τα θεμέλια και τις θέσεις των κολονών χωρίς τη “Μελέτη Εφαρμογής του σκελετού” και πως θα μπορέσει να παραλάβει τη θεμελίωση του έργου ο επιβλέπων Αρχιτέκτονας του Έργου; Μήπως η παράλειψη της “Μελέτης Εφαρμογής” λόγω του κόστους της, στο όνομα της οικονομίας, είναι στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη σπατάλη του ιδιοκτήτη αλλά και του Δημόσιου Συμφέροντος; ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ
      Δύο πράγματα είναι αναγκαία να γίνουν παράλληλα, σήμερα όμως:
      1. ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΉ Η “ΜΕΛΕΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΉΣ” ΚΑΙ Η ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ “ΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΕΙ” ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΜΕ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΠΟ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ.
      Οι πιθανές σκέψεις ενός ή περισσοτέρων συντελεστών του Κτιριακού Έργου, δηλαδή του ιδιοκτήτη, των μηχανικών και των εργολάβων, ότι το κόστος αυτών των μελετών λειτουργεί αποτρεπτικά στην οικοδομική δραστηριότητα, δίνοντας μάλιστα έμφαση στους ασθενέστερους οικονομικά ιδιοκτήτες, θα πρέπει να εξηγηθεί ότι:
      Πέραν των τεχνικών, των ποιοτικών και των στοιχείων ασφάλειας που επιτυγχάνονται, εξασφαλίζεται και ο υψηλός βαθμός διαφάνειας όλων των στοιχείων του κόστους, με αποτέλεσμα την αντιμετώπιση κάθε είδους αθέμιτου κέρδους, που μοιραία υπάρχει όταν όλα είναι “στο πόδι” φτιαγμένα και που τελικά αυτό το παράνομο κόστος είναι κατά κανόνα πολύ μεγαλύτερο του κόστους των μελετών που θα έχουν επίσημα υλοποιηθεί.
      2. ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΟΙ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΦΟΡΕΑ.
      Αυτό δεν είναι μία γραφειοκρατική διαδικασία αλλά μία πρακτική λύση στην καθιέρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης του εργατοτεχνικού προσωπικού με υποχρέωση μάλιστα τακτικής επανα-πιστοποίησης που πρακτικά σημαίνει επαν-εκπαίδευσης ή αλλιώς “δια βίου μάθηση”.
      3. ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΘΕΙ Η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ “ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ” ΚΑΙ ΤΟΥ “ΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΕΙ” ΜΕ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΠΕΙΔΗ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ (ΟΧΙ ΦΤΗΝΟΥ) ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ.
      Οι εικόνες που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι από το λογισμικό HoloBIM της ελληνικής εταιρίας λογισμικού BuildingHOW www.buildinghow.com
      Του Απόστολου Κωνσταντινίδη. πολιτικού   μηχανικού,    μηχανικού λογισμικού, και γνωστού συγγραφέα βιβλίων για αντισεισμικά κτίρια
       
      Περισσότερα...

      1682 • 4

    12. Αρθρογραφία

      Οικοδομικές Άδειες: Η ασάφεια και e-γραφειοκρατία

      Engineer

      Καθημερινά όλοι οι μηχανικοί βρισκόμαστε μπροστά σε εμπόδια και ασάφειες που οφείλονται στο γεγονός ότι ο τρόπος γραφής της «τεχνικής» νομοθεσίας επιτρέπει την υποκειμενική ερμηνεία της.
      Αυτό οδηγεί σε διαφωνίες με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και αβεβαιότητα στους ενδιαφερόμενους.  Απλοί πολίτες, επιχειρηματίες και επενδυτές γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν έναν «Γολγοθά» μέχρι να ολοκληρώσουν ένα έργο.
      Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και συγκεκριμένα το τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΝ με σκοπό να διευκρινιστούν διάφορα ζητήματα. Δεν είναι μόνο αυτά τα ζητήματα που χρήζουν διευκρινήσεων, αλλά είναι σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση.
      Συναίνεση συνιδιοκτητών για εργασίες μικρής κλίμακας
      Με τις συνεχείς αλλαγές, προσθήκες και εξαιρέσεις στο Νόμο 4495/17, προέκυψαν κενά και ερωτηματικά. Το θέμα των συναινέσεων είναι πλέον διπλό:
      Δεν αποσαφηνίζεται εάν απαιτείται σε κάποιες περιπτώσεις η συναίνεση συνιδιοκτητών όπως για παράδειγμα στην τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης στις όψεις κτιρίων.
      Δεν αναγράφεται το ακριβές απαιτούμενο ποσοστό συναίνεσης συνιδιοκτητών εκεί όπου απαιτείται.
      Άδεια μικρής κλίμακας και ενημέρωση φακέλου
      Σύμφωνα με την τελευταία σχετική Υπουργική Απόφαση (ΥΑ 43266/1174/11.5.2020) προβλέπεται  η «συσχέτιση» της άδειας εργασιών μικρής κλίμακας με τον φάκελο της οικοδομικής άδειας σχετικά με τροποποιούμενες μελέτες.
      Αυτή η αναφορά δημιουργεί ακόμη μία ασάφεια που μας φέρνει σε δύσκολη θέση απέναντι στους πελάτες μας και δυσκολεύει το έργο μας, καθώς δεν αποσαφηνίζεται ο τύπος αυτής της συσχέτισης.
      Ορθά το ΤΕΕ ζητάει διευκρίνιση καθώς δεν γνωρίζουμε αν η Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας επέχει και θέση ενημέρωσης της αρχικής οικοδομικής άδειας.
      Δικαιολογητικά στην πλατφόρμα eΑδειες
      Ένα επίσης σημαντικό σημείο τονίζεται στην επιστολή του ΤΕΕ. Αυτό των απαιτούμενων δικαιολογητικών κατά την έκδοση μιας πολεοδομικής πράξης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος eΑδειες (άδεια μικρής κλίμακας, οικοδομική άδεια, αναθεώρηση άδειας κλπ).
      Αυτό που εύλογα ζητάμε είναι να γίνει κατηγοριοποίηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών στο ηλεκτρονικό σύστημα με πλήρως τυποποιημένο τρόπο ώστε να μην υπάρχει ασάφεια ως προς την απαίτηση ή μη ενός δικαιολογητικού κατά περίπτωση.
      Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι φορές που μας ζητούνται από τις Πολεοδομίες επιπλέον δικαιολογητικά κατά το δοκούν, γεγονός που είναι αφενός καταχρηστικό και αφετέρου θίγει την αξιοπιστία μας ως επαγγελματίες και τα συμφέροντα των ενδιαφερόμενων πολιτών. 
      e-γραφειοκρατία
      Εκτός από τις ασάφειες που υπάρχουν και τις βρίσκουμε καθημερινά μπροστά μας, ζούμε σε μια μακρά μεταβατική περίοδο ψηφιακού μετασχηματισμού με προβλήματα που δύσκολα εξαλείφονται, αντιμετωπίζοντας πλέον το φαινόμενο της ψηφιακής γραφειοκρατίας.
      Στη χώρα μας αργήσαμε να ψηφιοποιήσουμε πολλές διαδικασίες και αυτό γίνεται με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ των διαφόρων Δημόσιων Υπηρεσιών. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, έχουμε μεν έναν ηλεκτρονικό τρόπο έκδοσης αδειών, παρόλα αυτά, πίσω από αυτό κρύβεται ακόμη ο βραχνάς της γραφειοκρατίας και της σύγχυσης.
      Αυτό συμβαίνει κυρίως για δυο λόγους:
      Ο πρώτος και βασικότερος λόγος είναι η ίδια η νομοθεσία. Με συνεχείς τροποποιήσεις, αδικαιολόγητη πολλές φορές πολυπλοκότητα και αλλεπάλληλες παραπομπές σε άλλους νόμους, καθιστούν δύσκολη ή και αδύνατη μια πλήρη μετάβαση σε ένα άρτιο ψηφιακό σύστημα.
      Ο δεύτερος λόγος είναι οι βάσεις δεδομένων. Δεν υπάρχει ακόμη ψηφιακή σύνδεση βάσεων δεδομένων μεταξύ των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών. Στις  Πολεοδομίες δεν υπάρχει καν ψηφιακή βάση δεδομένων για το αρχείο οικοδομικών αδειών, αναθεωρήσεων, ενημερώσεων, τακτοποιήσεων κ.λπ.. Αντ’ αυτού υπάρχει ένα γηρασμένο έντυπο αρχείο που κάνει τις διαδικασίες δυσλειτουργικές και χρονοβόρες για όλους (πολύ περισσότερο στα χρόνια του Covid-19).
      Οι προβλέψεις για εξάλειψη των προβλημάτων δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές, καθώς  η νομοθεσία και ο τρόπος γραφής είναι λίγο-πολύ δεδομένα,  ενώ για τη δημιουργία ψηφιακών αρχείων και βάσεων δεδομένων μάλλον είμαστε ακόμη μακριά.
      Οι αλλαγές αυτές απαιτούν μεταρρυθμιστικές τομές, ισχυρή πολιτική βούληση και οργανωμένη πίεση από τον κλάδο των μηχανικών στην Πολιτεία.
      του Πέτρου Παπαναούμ, MScΔιπλ. Μηχανολόγου Μηχανικού – Τεχνικού Συμβούλου
      Περισσότερα...

      2432 • 3

    14. Αρθρογραφία

      «Μέτωπο» κατά εργολάβων για διόδια και Αττική Οδό ανοίγει η κυβέρνηση

      Engineer

      Μια νέα «μάχη» στο εσωτερικό αυτή τη φορά μέτωπο ανοίγει η κυβέρνηση που σε ένα μήνα θα καλέσει όλες τις κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται τους εθνικούς δρόμους, να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με στόχο την αναθεώρηση των συμβάσεων παραχώρησης.
       
      Η πρόσκληση δεν αφορά μόνον τους παραχωρησιούχους των 5 υπό κατασκευή αυτοκινητοδρόμων αλλά και τις κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται την Αττική Οδό και τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου.
       
      Στόχος της διαπραγμάτευσης σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, θα είναι η μείωση του αντιτίμου των διοδίων με την ενσωμάτωση στις συμβάσεις παραχώρησης δεικτών ανάπτυξης καθώς και κοινωνικών δεικτών προκειμένου και τα διόδια να μειωθούν και να υπάρξει ελεύθερη πρόσβαση για ορισμένες κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση.
       
      Κυβερνητικοί παράγοντες αν και επισημαίνουν ότι το δημόσιο θα είναι απολύτως εντάξει στις 5 συμβάσεις παραχώρησης που έχουν υπογραφεί από την προηγούμενη κυβέρνηση (Ολυμπία Οδός - Ιόνια Οδός- Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου-Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε 65 – Μορέας), υπογραμμίζουν ότι τα έργα έχουν πρόβλημα με τις συμβάσεις, δεν βγαίνουν, και όλα τα μέρη –κυβέρνηση- κοινωνία- παραχωρησιούχοι, είναι ώριμα προκειμένου να προχωρήσουν σε αλλαγές προς το συμφέρον όλων.
       
      Όπως χαρακτηριστικά, λένε, αρμόδιοι παράγοντες, το μοντέλο των παραχωρήσεων έτσι όπως έχει σχεδιαστεί είναι αδιέξοδο με αποτέλεσμα να συντηρείται ο φαύλος κύκλος με τον οποίο καθορίζεται το ύψος των διοδίων. Ένας φαύλος κύκλος όπου όσο ανεβαίνουν τα διόδια τόσο μειώνεται ο κυκλοφοριακός φόρτος και όσο ακριβαίνουν τα διόδια τόσο μειώνεται περαιτέρω ο κυκλοφοριακός φόρτος εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης.
       
      Στη διαπραγμάτευση, σε δεύτερο χρόνο θα κληθούν και οι κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται την Αττική Οδό και τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου με κεντρικό θέμα την μείωση του αντιτίμου των διοδίων.
       
      Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η Αττική Οδός όπου η κυβέρνηση εξετάζει τα στοιχεία προκειμένου να διαπιστώσει εάν το έργο έχει αποσβεστεί οπότε θα ζητήσει την παράδοσή του στο δημόσιο πριν από το 2024 που προβλέπει η σύμβαση.
       
      Τα κυβερνητικά στελέχη δεν αποκλείουν, μάλιστα, εάν τα στοιχεία το αποδεικνύουν να καταφύγουν ακόμα και σε καταγγελία μια σύμβασης παραχώρησης – όπως για παράδειγμα της Αττικής Οδού- και μιλούν για ριζική αλλαγή στο μοντέλο παραχωρήσεων το οποίο το χαρακτηρίζουν πλήρως αποτυχημένο αφού δεν υπάρχει ούτε μια γραμμή που να διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον.
       
      Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/124405/metopo-kata-ergolavon-gia-diodia-kai-attiki-odo-anoigei-i-kyvernisi#.VSPlmSIX0i4.facebook
      Περισσότερα...

      1695 • 3

    15. Αρθρογραφία

      Η επίλυση των διαφορών στο Κτηματολόγιο με τον «Κτηματολογικό Διαμεσολαβητή» και τον «Διαπιστευμένο Μηχανικό»

      Engineer

      Το Κτηματολόγιο οδεύει προς ολοκλήρωση και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας έχει περατωθεί η συλλογή των δηλώσεων ιδιοκτησίας και ακολουθεί η διαδικασία της ανάρτησης και στη συνέχεια η εγγραφή των αρχικών δικαιωμάτων. Το έργο του Κτηματολογίου είναι σύνθετο και απαιτεί αρχικά τη συνδρομή νομικού και τοπογράφου μελετητή, για να επιτυγχάνεται η σωστή καταγραφή της νομικής πληροφορίας του ακινήτου, καθώς και η ορθή τοποθέτηση των ορίων και του εμβαδού της.
      Το μεγάλο θέμα, όμως, που θα προκύψει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα είναι πώς θα επιλύονται τα προβλήματα μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και εφόσον ορισμένοι ιδιοκτήτες διαπιστώσουν ότι έχει γίνει λανθασμένη εγγραφή των δικαιωμάτων τους και η ιδιοκτησία τους δεν έχει αποτυπωθεί ορθά.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών - δικηγόρων. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και διαπιστευμένοι μηχανικοί, οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Τι είναι η διαμεσολάβηση; Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Τι γίνεται αν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ ιδιοκτητών;  Σε αυτήν την περίπτωση είναι μονόδρομος η προσφυγή στη Δικαιοσύνη και σε 2ο βαθμό η υπόθεση παραπέμπεται στον Κτηματολογικό Εφέτη.
      Πότε ξεκινούν οι κτηματολογικές διαμεσολαβήσεις; Η έναρξη της υποχρέωσης προσφυγής σε αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης ορίζεται η 1η Απριλίου 2022 και ήδη έχουν ξεκινήσει από πιστοποιημένους φορείς τα σεμινάρια εκπαίδευσης των κτηματολογικών διαμεσολαβητών.
      Ποιος θα είναι κτηματολογικός διαμεσολαβητής; Οι διαμεσολαβητές θα εγγράφονται στο Ειδικό Μητρώο Κτηματολογικών Διαμεσολαβητών, ανά Περιφέρεια Πρωτοδικείου από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, εφόσον παρακολουθήσουν πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας 20 ωρών, που θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο την κατάρτιση των συμμετεχόντων σε θέματα που αφορούν ιδίως το εμπράγματο δίκαιο, τους ν. 2308/1995 και ν. 2664/1998, την εκπαίδευση σε τεχνικά ζητήματα που αφορούν την καταχώριση εγγραπτέων πράξεων στο Κτηματολόγιο και ιδίως στη διαδικασία και τις προϋποθέσεις διόρθωσης ανακριβούς πρώτης δήλωσης, και τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο.
      Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται υποχρεωτικά η διαμεσολάβηση; Σύμφωνα με τις νέες νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της, ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς, δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Τι ακριβώς θα κάνει ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα αναλαμβάνει τις διορθώσεις που αφορούν την λανθασμένη καταγραφή του ακινήτου και θα συμβάλλει στην επίσπευση των διαδικασιών διόρθωσης και ενημέρωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Ο διαπιστευμένος μηχανικός θα ελέγχεται από τον Φορέα του Κτηματολογίου, για τη διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης των καθηκόντων του.
      Ποιοι μηχανικοί θα μπορούν να διαπιστευτούν για τις εργασίες του κτηματολογίου; Η ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο αποκτάται με τη χορήγηση άδειας από τον υπεύθυνο φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο», ο οποίος θα τηρεί ένα Ειδικό Μητρώο Διαπιστευμένων Μηχανικών. Την ιδιότητα του διαπιστευμένου μηχανικού δεν μπορούν να την αποκτήσουν μόνιμοι υπάλληλοι ή υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε φορείς του δημόσιου τομέα.
      Ποια είναι τα προσόντα του διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο; Για τη λήψη άδειας διαπιστευμένου μηχανικού για το Κτηματολόγιο και την εγγραφή στο μητρώο, ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τα ακόλουθα προσόντα:
      α) να διαθέτει πτυχίο ή δίπλωμα κλάδου μηχανικού Π.Ε. ή T.E. ή ισότιμο τίτλο αντίστοιχης ειδικότητας σχολών της αλλοδαπής, με αναγνωρισμένα επαγγελματικά προσόντα στην Ελλάδα και να είναι εγγεγραμμένος σε μητρώο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με επαγγελματικό δικαίωμα εκπόνησης τοπογραφικών μελετών/εργασιών,
      β) να διαθέτει τουλάχιστον τετραετή επαγγελματική εμπειρία σε τοπογραφικές εργασίες,
      γ) να έχει παρακολουθήσει εξειδικευμένα σεμινάρια που διενεργούνται με πιστοποίηση του Φορέα για τις διαδικασίες και τον έλεγχο γεωμετρικών μεταβολών στη χωρική κτηματολογική βάση και να διαθέτει βεβαίωση επιτυχούς παρακολούθησης, και
      δ) να έχει διεκπεραιώσει ευδόκιμα εργασίες ηλεκτρονικής υποβολής ψηφιακών τοπογραφικών διαγραμμάτων γεωμετρικών μεταβολών στον υποδοχέα του Φορέα, σχετικά με τη διενέργεια χωρικών μεταβολών και να έχουν τύχει αποδοχής και επεξεργασίας από τον Φορέα.
      Ποιες εργασίες μπορεί να εκτελεί ο διαπιστευμένος μηχανικός; Ο διαπιστευμένος μηχανικός αναλαμβάνει και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες:
      α) τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και της τεχνικής εισήγησης για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω εγγραπτέας προς καταχώριση πράξης ή τη διόρθωσή τους,
      β) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και δικαστικών αποφάσεων,
      γ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για τη γεωμετρική διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα, και
      δ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση στην κτηματολογική βάση διοικητικών πράξεων, όπως απαλλοτριώσεων, πράξεων εφαρμογής και αναδασμών.
      Τι είναι η διόρθωση γεωμετρικών μεταβολών των κτηματολογικών εγγραφών; Υποβάλλεται στις περιπτώσεις που εντοπιστεί διαφορά σε θέση, σχήμα, όρια, εμβαδόν ακινήτου μεταξύ Κτηματολογίου και πραγματικότητας. Επίσης η γεωμετρική μεταβολή μπορεί να αφορά και αλλαγές που έχουν προκύψει στο ακίνητο π.χ κατάτμηση γεωτεμαχίων, συνένωση γεωτεμαχίων, σύσταση/κατάργηση δουλειών διόδου. Η αίτηση υποβάλλεται από αυτόν που έχει έννομο συμφέρον επί του ακινήτου ο οποίος αιτείται τη διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων.
      Ποια είναι τα δικαιολογητικά για τη διόρθωση Γεωμετρικών Στοιχείων των Κτηματολογικών Εγγραφών; Α) Αίτηση Διόρθωσης
      Β) Αντίγραφο του συμβολαίου
      Γ) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος, που προσαρτάται στο συμβόλαιο
      Δ) Κτηματογραφικό διάγραμμα που συνοδεύεται είτε από τοπογραφικό διάγραμμα είτε από διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών στο οποίο απεικονίζεται η γεωμετρική μεταβολή.
      Πού οφείλονται τα προβλήματα στα εμβαδά και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου; Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες). Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. αγροτεμάχιο έκτασης δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια. Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.
      Περισσότερα...

      5227 • 3

    16. Αρθρογραφία

      Δέκα χρόνια εφαρμογής του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ)

      Engineer

      Τον Απρίλιο του 2022, ο ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) [i] κλείνει δέκα χρόνια ισχύος. Έχει ήδη τροποποιηθεί με αρκετές αναθεωρήσεις και έχει πλαισιωθεί από έναν τεράστιο όγκο συναφών νόμων. Θεσμοθετήθηκε στην εποχή της κρίσης, και στα πρώτα χρόνια δεν ήταν εμφανές το αποτύπωμά του στο περιβάλλον, καθώς τα κτίρια που κατασκευάζονταν ήταν λιγοστά. Σιγά σιγά όμως αρχίζουν να εμφανίζονται νεοανεγειρόμενα κτίρια, που σχεδιάστηκαν ακολουθώντας τις διατάξεις του.
      Στο παρόν κείμενο επιχειρείται μια αποτίμηση των χαρακτηριστικών του ΝΟΚ, εστιάζοντας σε δύο κομβικά ζητήματα: Στην αντίφαση ανάμεσα στην πρόθεση για εξοικονόμηση ενέργειας και την υποβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος, και στην ασάφεια και διαρκή μεταβολή και περιπτωσιολογία πολλών από τις διατάξεις του.
      Η εξοικονόμηση ενέργειας ως πρόσχημα για την υποβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος
      Ο ΝΟΚ χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις ανάμεσα σε σαφώς διατυπωμένες προθέσεις και στην εφαρμογή τους. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο νόμος ενσωματώνει «περιβαλλοντικά κριτήρια και πράσινες παραμέτρους» στη δόμηση, με στόχο τον περιορισμό των ρύπων και την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια. Έχει δηλαδή μια οικολογική κατεύθυνση που μεριμνά για το περιβάλλον. Στόχος του είναι να δώσει “κίνητρα” για την κατασκευή κτιρίων που εξοικονομούν ενέργεια και ενσωματώνουν βιοκλιματικά στοιχεία στον σχεδιασμό τους. Είναι όμως τα πράγματα όντως έτσι;
      Πράγματι, μπορεί να θεωρηθεί οικολογικό και φιλικό στο περιβάλλον ένα κτίριο που περιορίζει την ενεργειακή κατανάλωση και συνεπώς τα αίτια που συμβάλλουν στην Κλιματική Αλλαγή. Η έννοια του “περιβάλλοντος”, όμως, δεν είναι μόνο αφαιρετικά «πλανητική», αλλά συνδέεται με κάτι πολύ πιο εύληπτο και χειροπιαστό: το άμεσο “περιβάλλον”, τον χώρο γύρω από το κτίριο, τον χώρο ανάμεσα στα κτίρια, τον αέρα, τον ήλιο, τον θόρυβο και την επιβάρυνση των ζωών όσων ζουν κοντά σε αυτό. Με άλλα λόγια, ένα κτίριο σέβεται το περιβάλλον του όχι μόνο όταν ενσωματώνει καινοτόμες τεχνολογίες που περιορίζουν την κατανάλωση ενέργειας, αλλά όταν δεν συνιστά βάρος στον περίγυρό του με συνέπειες που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια.  Αυτές οι παράμετροι, όχι απλώς αγνοούνται από τον ΝΟΚ, αλλά και υποβαθμίζονται.
      Χαρακτηριστικό του ΝΟΚ είναι πως δίνει «κίνητρα» για τον περιορισμό τής κατανάλωσης ενέργειας μέσω «μπόνους» που αυξάνουν την επιτρεπόμενη δόμηση, χωρίς να αυξάνονται οι αντίστοιχοι συντελεστές δόμησης μιας περιοχής (που θεωρούνται ήδη μεγάλοι) [ii]. Πιο συγκεκριμένα:
      Ως κίνητρο για την κατασκευή κτιρίων ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης, ο επιτρεπόμενος συντελεστής δόμησης επαυξάνεται κατά 5 ή και 10% (Άρθρο 25.1). Ως κίνητρο για τη δημιουργία φυτεμένων δωμάτων, δίνεται η δυνατότητα να χτιστούν επιπλέον 35μ2 στο δώμα (Άρθρο 18 και 19.2) και να αυξηθεί το επιτρεπόμενο ύψος. Ως κίνητρο για τη βελτίωση της θερμομονωτικής ικανότητας, στην πραγματοποιούμενη δόμηση δεν συνυπολογίζεται η μόνωση, τυχόν θερμομονωτικοί τοίχοι, επενδύσεις της μόνωσης κλπ (Άρθρο 11.6.ιθ), αυξάνοντας τη δομήσιμη επιφάνεια κατά ένα μικρό αλλά όχι αμελητέο ποσοστό. Εκτός από τα αμιγώς ενεργειακά ζητήματα, υπάρχουν και κάποιες επιπλέον αυξήσεις:
      Ως κίνητρο για την «περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες περιοχές», υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις ενεργοποιείται το άρθρο 10, το οποίο επαυξάνει την επιτρεπόμενη δόμηση σε ποσοστό κυμαινόμενο από 10 έως 25% κατά περίπτωση [iii] . Για παράδειγμα, μείωση της κάλυψης κατά ένα ποσοστό συνεπάγεται αύξηση της δόμησης κατά το αντίστοιχο ποσοστό. Επισημαίνεται πως τα δύο μεγέθη δεν είναι ισότιμα, διότι η κάλυψη εξ ορισμού (ως ποσοστό) είναι μικρότερη του 1, ενώ συνήθως ο συντελεστής δόμησης είναι μεγαλύτερος του 1. Σε ένα οικόπεδο 100τμ, αν η κάλυψη μειωθεί κατά 10% και από 60 γίνει 54%, η διαφορά αντιστοιχεί σε 6μ2. Αν ο συντελεστής δόμησης είναι 3, η αντίστοιχη αύξηση αντιστοιχεί σε 30μ2 (100x3x10%). Στην προσμετρούμενη δόμηση δεν συμπεριλαμβάνονται τα κλιμακοστάσια (Άρθρο 11.6.δ). Η πραγματοποιούμενη δόμηση επαυξάνεται επιπλέον μέσω έμμεσων προσθηκών, όπως πατάρια ή σοφίτες (Άρθρο 11.6.ιδ & ιε). Η αύξηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 25% επί του συντελεστή δόμησης. Ειδικά μάλιστα στις περιπτώσεις των παταριών, δεν αυξάνεται μόνο η επιφάνεια αλλά και ο όγκος του κτιρίου, αφού για κάθε τετραγωνικό παταριού προϋποτίθεται κενός διώροφος χώρος ίσος. Τέλος, είναι δυνατή η κατασκευή έρκερ (κλειστών εξωστών) που δεν προσμετρώνται στην πραγματοποιούμενη δόμηση (Άρθρο 11.6.ιστ και 16.5). Όλα τα παραπάνω συνιστούν κάποιες από τις νόμιμες αυξήσεις της επιτρεπόμενης δόμησης, που μπορεί να φτάσει σε αρκετά μεγαλύτερο ποσοστό της αρχικής, αν προστεθούν κι άλλες ακόμα επιφάνειες που δεν προσμετρώνται (νόμιμα ή νομότυπα) στην πραγματοποιούμενη δόμηση.
      Οι αυξήσεις του συντελεστή δόμησης συνεπάγονται αύξηση των επιτρεπόμενων υψών. Για παράδειγμα, αν ο ΣΔ μιας περιοχής είναι 1,2, το επιτρεπόμενο ύψος είναι 17.25 μέτρα. Αν ο συντελεστής αυξηθεί, το επιτρεπόμενο ύψος μεγαλώνει στα 19.50μ. (Άρθρο 15).
      Ένα αφαιρετικό παράδειγμα
      Για να γίνουν κατανοητά τα παραπάνω, κρίνεται σκόπιμο να παρουσιαστεί ένα αφαιρετικό παράδειγμα ενός αστικού οικοπέδου, που δεν απέχει ωστόσο από την πραγματικότητα. Σημειώνεται εκ των προτέρων πως ακολουθούν κάποιοι υπολογισμοί που θα μπορούσαν και να παραλειφθούν. Επειδή, όμως, το κείμενο απευθύνεται και σε ανθρώπους που δεν έχουν εξοικείωση με τέτοιους υπολογισμούς, κρίθηκε σκόπιμο να καταγραφούν αναλυτικά, αφού άλλωστε μπορεί να τους παρακολουθήσει κι ένα παιδί πέμπτης δημοτικού.
      Έστω οικόπεδο 500 μ2, με Συντελεστή Δόμησης 1.2 και Επιτρεπόμενη Κάλυψη 40%.
      Τα επιτρεπόμενα μεγέθη είναι:
      Επιτρεπόμενη κάλυψη= Ε x 40% = 500 x 0.4 = 200 μ2
      Επιτρεπόμενη δόμηση= Ε x ΣΔ = 500 x 1.2 = 600 μ2
      Μέγιστο Ύψος= 17.25μ
      Αν σε αυτά προστεθούν οι αυξήσεις του ΝΟΚ λόγω «περιβαλλοντικών κινήτρων» καθώς και τα υπόλοιπα μπόνους, τότε τα μεγέθη αλλάζουν.
      Σε ένα μετριοπαθές σενάριο που η επιτρεπόμενη δόμηση αυξάνει κατά 5% (λόγω ελάχιστης κατανάλωσης ενέργειας) και επιπλέον κατά 7.5% (από ενεργοποίηση του άρθρου 10 για περιβαλλοντική αναβάθμιση), ο ΣΔ γίνεται:
      ΣΔ= 1.2 + 1.2 x 5% +1.2 x 7.5% = 1.35 [iv]
      Συνεπώς:
      Επιτρεπόμενη δόμηση= Ε x 1.35 = 500 x 1.35 = 675 μ2
      Επιτρεπόμενη κάλυψη= Ε x (40%-7.5x40%) = 500 x 37% = 185 μ2
      Επιτρεπόμενο ύψος= 19,50μ. που μπορεί να αυξηθεί επιπλέον κατά ένα ή και δύο μέτρα, λόγω φυτεμένου δώματος ή άλλων λόγων (βλ. Άρθρο 15.8). Άρα επιτρεπόμενο ύψος = 21,50μ.
      Η Πραγματοποιούμενη δόμηση όμως δεν εξαντλείται στα 675 μ2. αν προστεθούν και τα υπόλοιπα «μπόνους».
      Ας κάνουμε μια απλή άσκηση συγκρίνοντας τη δόμηση που «βγάζουν» οι δύο περιπτώσεις, προ ΝΟΚ και μετά ΝΟΚ, με ίδια επιφάνεια κάλυψης 180 μ2.
      Στην πρώτη περίπτωση (προ ΝΟΚ) μπορούν να χτιστούν τρεις όροφοι των 180 μ2 και ένας όροφος των 60 μ2, στα οποία συμπεριλαμβάνεται το κλιμακοστάσιο που περίπου είναι 20 μ2. Μπορούμε να συμπεράνουμε πως τα δεδομένα αυτά «βγάζουν» δύο διαμερίσματα των 80 μ2 σε κάθε όροφο. Συνολικά Δ= 3(80x2+20) + 60 = 600 μ2 που κατανέμονται σε τρεις έως τέσσερις ορόφους. Με την κατάλληλη διαφοροποίηση ο αριθμός των ορόφων μπορεί να αυξηθεί, αφήνοντας μεγαλύτερο ποσοστό του οικοπέδου ακάλυπτο. Επισημαίνεται, όμως, πως επειδή πριν τον ΝΟΚ το κλιμακοστάσιο συμπεριλαμβανόταν στη δόμηση, αποφεύγονταν επιπλέον όροφοι.
      Στη δεύτερη περίπτωση (μετά ΝΟΚ) η δόμηση αυξάνεται. Πάλι μπορούν να «βγουν» δύο διαμερίσματα των 80 μ2 ανά όροφο. Η δόμηση σε κάθε όροφο όμως είναι 160 μ2, αφού δεν συμπεριλαμβάνεται το κλιμακοστάσιο. Αν χωροθετηθούν δυο ογδοντάρια διαμερίσματα στους δύο πρώτους ορόφους, μένει ακόμα μπόλικη δόμηση. Στον από πάνω όροφο μπορούν να μπουν δυο μεζονέτες, με πατάρι (που δεν προσμετράται) 50 μ2, επιπλέον των 80 μ2 του κάτω ορόφου. Μένει, ωστόσο, αρκετή δόμηση. Μπορεί να μπει μια ακόμα μεζονέτα στον από πάνω όροφο και άλλα δύο διαμερίσματα, λίγο μικρότερα, ας πούμε 60 και 55 μ2. Μάλιστα, το τελευταίο μπορεί να μετατραπεί σε μεζονέτα, αν φυτευτεί το δώμα και προστεθούν στην επιφάνειά του άλλα 35 μ2. Η σύγκριση φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.
      Στην πρώτη περίπτωση, η πραγματοποιούμενη δόμηση είναι 600 μ2 ενώ στην άλλη αυξάνεται αισθητά. Στα 675 μ2 του συντελεστή προστίθενται μπόνους 185 μ2, και το σύνολο των προς πώληση διαμερισμάτων φτάνει στα 860 μ2. Στη συνολική δόμηση δεν έχουν προστεθεί το κλιμακοστάσιο (140μ2), ή άλλες μικρές και μεγάλες προσαυξήσεις, όπως τα έρκερ και η μόνωση. Αν προστεθούν κι αυτά, η δόμηση ξεπερνάει τα 1000 μ2, δηλαδή αυξάνεται κατά 66%.
      Αν και η αύξηση της δόμησης είναι ήδη αισθητή, δεν είναι όμως μόνο αυτή που αυξάνεται. Κάποια από τα υπόλοιπα μπόνους επιβαρύνουν επιπλέον τον όγκο του κτιρίου, που είναι και το πιο σημαντικό μέγεθος, αφού αυτό είναι που γίνεται αντιληπτό.
      Στην πρώτη περίπτωση (προ ΝΟΚ), ο όγκος του κτιρίου θα ήταν το γινόμενο της επιφάνειας με ένα ύψος ας πούμε τρία μέτρα [v], δηλαδή 600x3= 1800 μ3 .
      Στη δεύτερη περίπτωση όμως, στον όγκο προσμετρούνται και οι κενοί διώροφοι χώροι των παταριών. Ο όγκος κάθε μεζονέτας προκύπτει ως το γινόμενο της υποκείμενης επιφανείας όχι επί τρία αλλά επί έξι μέτρα ύψος. Αν σε αυτά προσθέσουμε και τον όγκο του κλιμακοστασίου, το τελικό αποτέλεσμα είναι 3270 μ3.
       
      1. Αριστερά: Δόμηση προ ΝΟΚ. Δεξιά: Δόμηση μετά ΝΟΚ. Ο Όγκος αυξάνεται κατά 81%.
      Συγκρίνοντας τον όγκο προ ΝΟΚ και μετά ΝΟΚ ((3270/1800=1,81), συνειδητοποιούμε πως αυξάνεται κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 80% και το ύψος του κτιρίου έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Αν χρησιμοποιούσαμε επιπλέον διατάξεις του άρθρου 10, η αύξηση θα έφτανε το 100%! Ακόμα και με τους παράνομους ημιυπαίθριους του ΓΟΚ, δεν είχε εμφανιστεί ποτέ ξανά τέτοια αύξηση. Στη χειρότερη περίπτωση η μεγέθυνση δεν ξεπερνούσε το 40% της επιτρεπόμενης, ενώ σύντομα (όταν έγινε κατανοητό το κόλπο) περιορίστηκε στο 20%.
      Αξίζει εδώ να επισημανθεί πως τα μόνα πολεοδομικά μεγέθη που ως τώρα δεν έχουν αλλοιωθεί από τον ΝΟΚ, είναι ο επιτρεπόμενος όγκος και το Ιδεατό Στερεό. Ειδικά στα οικόπεδα των κεντρικών αστικών συνοικιών με τους στενούς δρόμους, όλες οι παραπάνω αυξήσεις «χτυπάνε» στο Ιδεατό Στερεό και δεν μπορούν να εξαντληθούν. Αυτό που φτάνει να εξαντληθεί είναι ο όγκος. Πρόκειται για ένα μέγεθος που στα παλιά διαγράμματα κάλυψης (προ ΝΟΚ) σπάνια εξαντλείτο. Ο νόμος ορίζει ως επιτρεπόμενο όγκο το γινόμενο του ΣΔ x 5, δηλαδή μπορούσε κάθε χώρος να έχει ύψος 5μ, κάτι που κανένας προφανώς δεν έφτιαχνε. Με τα νέα μπόνους, όμως, ο όγκος μπορεί να γεμίσει με δόμηση. Στην περίπτωση του δικού μας οικοπέδου θα ήταν 675x5= 3375 κμ. Αν συνυπολογίσουμε τα έρκερ κι άλλα μπόνους ή νομότυπες αυξήσεις της επιτρεπόμενης δόμησης (που για εύλογους λόγους παραλείπεται εδώ να αναφερθούν), ακόμα κι αυτός εξαντλείται. Ήδη ακούγεται πως συζητείται να αυξηθεί ο συντελεστής όγκου από το 5 στο 5.5...
      Η αύξηση του όγκου, αν και οριζόντια, δεν εμφανίζεται με τον ίδιο τρόπο σε κάθε περιοχή. Στις περιοχές με υψηλό συντελεστή, η αύξηση γίνεται κυρίως ως προς το ύψος. Καθώς το κλιμακοστάσιο δεν προσμετράται, οι οικοδομές ψηλώνουν όσο τους το επιτρέπει το ιδεατό στερεό. Στα μικρά οικόπεδα, που το κλιμακοστάσιο καταλαμβάνει μεγάλο ποσοστό της δόμησης, η αύξηση σε σχέση με τα γύρω είναι εμφανής. Σε προαστιακές περιοχές, αντίθετα, ο όγκος μπορεί να εξαντληθεί. Επειδή συνήθως τα ύψη είναι χαμηλά, οι οικοδομές, για να μεγιστοποιήσουν την επιτρεπόμενη δόμηση, εξαντλούν την κάλυψη. Το ίδιο ισχύει και για την εκτός σχεδίου δόμηση. Αν και στόχος των τελευταίων τροποποιήσεων (με τον 4759/20) ήταν ο περιορισμός της, με μείωση των συντελεστών δόμησης από 0,2 σε 0,18, η έμμεση αύξηση που έχει ήδη θεσμοθετηθεί με τον ΝΟΚ αντιφάσκει με την πρόθεση του νομοθέτη.   
      Συνέπειες στο περιβάλλον
      Θα μπορούσαν να αναλυθούν αρκετά παραδείγματα που απεικονίζουν αντίστοιχες περιπτώσεις αστικών, προαστιακών ή άλλου είδους οικοπέδων. Ας αφήσουμε όμως τα «ανώτερα μαθηματικά». Μια ματιά στα δύο παραδείγματα του διαγράμματος αρκεί για να γίνει κατανοητή η διαφορά και να συλλάβει ο αναγνώστης το μέγεθος (στην κυριολεξία) του προβλήματος.
      Το πιο σημαντικό είναι να αναλυθούν οι συνέπειες αυτής της μεγέθυνσης.
      Η πρώτη είναι μάλλον εμφανής. Αύξηση του όγκου κατά 80% ή και περισσότερο συνεπάγεται υποβάθμιση των γύρω κτιρίων, του χώρου ανάμεσά τους καθώς και του παρακείμενου δημόσιου χώρου. Σε μια αστική συνοικία, για παράδειγμα, οι διπλανές πολυκατοικίες (για μικρότερα κτίσματα δεν χρειάζεται να γίνει καν αναφορά) ουσιαστικά χάνουν την αξία τους. Τα οικόπεδα που βρίσκονται νότια, αλλά και τμήμα τους που βρίσκεται ανατολικά και δυτικά του νέου κτίσματος, στερούνται τον άμεσο ηλιασμό. Εκτός από την ίδια την απώλεια φωτός στα διαμερίσματα (που συνεπάγεται αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος), επιπλέον στερούνται τη δυνατότητα εγκατάστασης ηλιακού θερμοσίφωνα ή φωτοβολταϊκών πανέλων στο δώμα, ενώ το ίδιο το δώμα χάνει την όποια αξία χρήσης θα μπορούσε ποτέ να αποκτήσει. Για να περιοριστεί η κατανάλωση ενέργειας στο νέο κτίριο, αυξάνεται στα διπλανά του. Αξίζει να τονιστεί πως, για να είναι επαρκής ο ηλιασμός των γειτονικών κτιρίων, αύξηση του ύψους προϋποθέτει πολλαπλάσια απόσταση ανάμεσά τους (ίση με √3 x ύψος αν θεωρήσουμε, για λόγους ευκολίας, πως η γωνία πρόσπτωσης του ήλιου τους χειμερινούς μήνες είναι 30 μοίρες). Δημιουργούνται ακόμα και τυπικά προβλήματα. Τι συμβαίνει στην περίπτωση που μια κατοικία έχει μια συγκεκριμένη ενεργειακή κλάση και η γειτνίαση με το νέο κτίριο την υποβαθμίζει; Ισχύει το ενεργειακό πιστοποιητικό; Τι συμβαίνει όταν έχει δοθεί επιδότηση από το πρόγραμμα «εξοικονομώ» για ηλιακό θερμοσίφωνα που πλέον δεν βλέπει τον ήλιο;
      Το ίδιο ισχύει και για τη θέα. Ένας ιδιοκτήτης που επένδυσε στο παρελθόν επιπλέον χρήματα για να έχει το προνόμιο της θέας, ουσιαστικά το χάνει. Δεν τίθεται εδώ ζήτημα ισονομίας ή δικαιοσύνης, αφού κι εκείνος κάποτε υπερτερούσε των γειτόνων του, αλλά ένα αξιακό ζήτημα που διαβάλλει τους ίδιους τους όρους του παιχνιδιού. Η σταθερότητα των πολεοδομικών μεγεθών δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να οραματιστεί και να «επενδύσει» (οικονομικά αλλά και συναισθηματικά) στο μέλλον. Αν τα μεγέθη αυτά αυξάνονται κατά βούληση, τότε είναι αδύνατον να γνωρίζεις τι πρόκειται να συμβεί στην κατοικία σου. Κάποιος που κατοικεί στον Άλιμο ή στο Χαλάνδρι (και έχει πληρώσει τα αντίστοιχα χρήματα για να κατοικεί εκεί), δεν μπορεί να αντικρίζει μια μέρα μπροστά του μια πολυκατοικία από τα Πατήσια, και ο κάτοικος των Πατησίων δεν μπορεί να κατοικεί ξαφνικά στο κέντρο της Αθήνας. Ας θυμηθούμε πως οι έμμεσες αυτές αλλαγές στους όρους δόμησης πραγματοποιούνται στις ίδιες συνοικίες, με τα ίδια πλάτη δρόμων και τα ίδια μεγέθη οικοπέδων. Το πρόβλημα δεν εστιάζεται στο ύψος ή στον όγκο, ούτε καν στη δόμηση καθεαυτή. Μπορούν υπό προϋποθέσεις να φτιαχτούν αξιόλογα ψηλά και ογκώδη κτίρια, και η συζήτηση για το θέμα έχει ξεκινήσει τουλάχιστον από τo 1896 με τη δημοσίευση του «The tall office building artistically considered” του Λούις Σάλιβαν [vi]. Ωστόσο, συνήθως τα ψηλά κτίρια δεν φτιάχνονται σε στενούς δρόμους και οικόπεδα με αποστάσεις Δ και δ ανάμεσά τους. Στις υπάρχουσες συνθήκες των ελληνικών πόλεων και οικισμών, ο όρος «περιβαλλοντική αναβάθμιση» ακούγεται τραγικά οξύμωρος και εξευτελιστικά προσποιητός, αγνοώντας ακόμα και στοιχειώδη δικαιώματα που αφορούν την κατοίκηση.
      2 Σύγκριση ανάμεσα σε τρεις γενιές: Πολυκατοικίες του '70, πολυκατοικίες με ΓΟΚ και με ΝΟΚ. Ανάμεσα στις παλιές τετραώροφες ή πενταώροφες πολυκατοικίες, ξεπροβάλλει δεξιά μια επταώροφη πολυκατοικία του ΓΟΚ. Κι αυτή, όμως, μοιάζει μικρή μπροστά στους 11 ορόφους του ΝΟΚ...
      Μια ακόμα συνέπεια σχετίζεται με την αύξηση της πυκνότητας κατοίκησης. Κι αυτή δεν είναι απαραίτητα αρνητική. Ωστόσο δεν γίνεται με την απαραίτητη υποδομή. Αύξηση του πληθυσμού μιας περιοχής συνεπάγεται αυξημένες ανάγκες σε υποδομές, κτίρια πρόνοιας, εκπαίδευσης, δημοσίων χώρων ή χώρων πρασίνου. Έχουν γίνει άραγε μελέτες για το αν οι υπάρχουσες υποδομές μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υπάρχουσες πυκνότητες, πόσο μάλλον στις επαυξημένες; Πού θα χωροθετηθούν οι νέες υποδομες; Ας δούμε ένα πιο απτό παράδειγμα: Αν το πρώτο από τα παραδείγματα του διαγράμματος βγάζει 6-7 διαμερίσματα, το δεύτερο βγάζει 9 και μάλιστα πιο μεγάλα. Οι απαιτήσεις σε θέσεις στάθμευσης αυξάνονται. Στα ήδη μικρά οικόπεδα των ελληνικών πόλεων, πρακτικά είναι αδύνατο να χωρέσουν έστω και οι ελάχιστα απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης, πόσο μάλλον οι πραγματικά αναγκαίες. Συνήθως εξαγοράζονται (υποτίθεται πως η πολιτεία μεριμνά να φτιαχτούν αντίστοιχες θέσεις στη γύρω περιοχή –κάτι που ποτέ δεν γίνεται) και άρα γεμίζουν οι γύρω δρόμοι με επιπλέον αυτοκίνητα. Για να χωρέσουν, το υπόγειο επεκτείνεται σε όλη την έκταση του οικοπέδου, ενώ από πάνω μπαίνει η φύτευση των 40εκ. Κάποια από τα όμβρια, όμως, είναι απαραίτητο να απορρέουν σε χώμα και να καταλήγουν στη γη. Αντίστοιχα ζητήματα προκύπτουν σχετικά με τον θόρυβο ή το καυσαέριο.
      Μια σημαντική συνέπεια έχει να κάνει με την ανανέωση καθεαυτή. Το άρθρο 10 προβλέπει αύξηση του συντελεστή λόγω «απόσυρσης κτιρίου». Ο νομοθέτης αξιολογεί, απριόρι, το «παλιό» ως υποδεέστερο που οφείλει να αντικατασταθεί από το «νέο», σα να επρόκειτο για αυτοκίνητα. Θύματα αυτής της λογικής δεν πέφτουν μόνο ερειπιώδη κτίσματα (τα διατηρητέα ευτυχώς εξαιρούνται), αλλά και αξιόλογα μεσοπολεμικά ή μεταπολεμικά κτίρια. Μάλιστα δεν πρόκειται μόνο για μονώροφα μικρά σπιτάκια, αλλά και για διώροφα ή τριώροφα που δίνονται αντιπαροχή από τον ιδιοκτήτη τους, και τα οποία με μια ενεργειακή αναβάθμιση θα μπορούσαν εύκολα να εκσυγχρονιστούν. Ας μην ξεχνάμε πως η ίδια η διαδικασία κατεδάφισης και εκ νέου ανέγερσης είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα, και δεν είναι βέβαιο πως η εξοικονομούμενη ενέργεια πρόκειται να την αποσβέσει εύκολα. Η «απόσυρση κτιρίου» δίνει τη δυνατότητα και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη ριζική ανανέωση του κτιριακού αποθέματος και άρα και του χαρακτήρα των αντίστοιχων περιοχών. Συνεπώς, οι συνέπειες που επισημαίνονται εδώ δεν πρόκειται να εμφανιστούν στο απώτερο μέλλον αλλά σε έναν σχετικά άμεσο χρονικό ορίζοντα.
      Η τελευταία συνέπεια αφορά την ποιότητα των ίδιων των νέων κτισμάτων ως προς το ενεργειακό τους αποτύπωμα. Για παράδειγμα, ο υποχρεωτικός κενός διώροφος χώρος που δημιουργούν τα πατάρια, πρέπει να θερμανθεί με περισσότερη ενέργεια. Αν και το χωρικό αποτέλεσμα τέτοιων χώρων μπορεί να είναι εντυπωσιακό, δεν παύουν να είναι πιο ενεργοβόροι, σε αντίθεση με την πρόθεση του νομοθέτη για περιορισμό της κατανάλωσης.
      Όλες αυτές οι συνέπειες επιδρούν όχι μόνο στην ποιότητα του περιβάλλοντος, αλλά μακροχρόνια και στην οικονομική αξία μιας οικοδομής. Αν πέφτει η τιμή του τετραγωνικού μιας περιοχής ή μιας γειτονιάς, αυτό υποβαθμίζει και τα νεοανεγειρόμενα κτίρια, πόσο μάλλον όσα πρόκειται να ανεγερθούν.
      Πιθανόν το πρόβλημα να μην είναι σήμερα εμφανές. Η ύπαρξη ενός ή δύο νέων κτισμάτων σε μια γειτονιά ή οικοδομικό τετράγωνο δεν μοιάζει ιδιαίτερα ανησυχητική (αν και ήδη επιβαρύνει). Η προβολή, ωστόσο, στο μέλλον μιας γενικευμένης εκδοχής τους, ίσως θα έπρεπε να μας ανησυχεί. Ο «αέρας» που καταναλώνεται για αυτή τη μεγέθυνση δεν είναι απεριόριστος. Το γεγονός πως οι συνθήκες κατοίκησης σήμερα είναι ακόμα (οριακά) ανεκτές, δεν σημαίνει πως η επιπλέον αύξηση του όγκου θα είναι ανώδυνη. Αν οι πόλεις τής αντιπαροχής των περασμένων δεκαετιών χαρακτηρίζονται ακόμα από μια μεσογειακή ζωντάνια, δεν την οφείλουν απαραίτητα στη συγκεκριμένη μέθοδο ανοικοδόμησης, και αν οι πενταώροφες πολυκατοικίες τής δεκαετίας του '60 διατηρούν κάποια στοιχεία ανθρώπινης κλίμακας, οι οκταώροφοι και δεκαώροφοι απόγονοί τους δεν είναι καθόλου βέβαιο πως διαθέτουν έστω και κάποιες από τις (ήδη αμφισβητούμενες) ποιότητες των προγόνων τους.
      Οι παραπάνω επισημάνσεις δεν αποκλείουν, βέβαια, τη δυνατότητα πραγματοποίησης καλής αρχιτεκτονικής, ακόμα και με αυτούς τους όρους. Ήδη εμφανίζονται, δημοσιεύονται και εκθειάζονται τα πρώτα αρχιτεκτονικά δείγματα του ΝΟΚ, με νέες μορφές και υλικά. Όσο αξιόλογα κι αν είναι, όμως, αρκετά από αυτά, ίσως δεν πρέπει να παραβλέπουμε τον άυλο πλούτο σχέσεων ανάμεσα στους όγκους και συνεπώς και στους ανθρώπους, που συνιστά μια εξίσου σημαντική πτυχή της αρχιτεκτονικής. Το οικιστικό σύνολο ξεπερνά το μεμονωμένο παράδειγμα.
      Ο λαβύρινθος της νομοθεσίας ως σπατάλη ανθρώπινων και φυσικών πόρων
      Όσα παρουσιάζονται εδώ δεν είναι άγνωστα. Ωστόσο, η εφαρμογή τους στην πράξη κρύβει δυσκολίες και ασάφειες. Τα τελευταία δέκα χρόνια δημοσιεύτηκαν εκατοντάδες σελίδες νομοθεσίας για τον τρόπο έκδοσης αδειών, τα αυθαίρετα, την ενεργειακή απόδοση…, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τον λαβύρινθο. Το χειρότερο είναι πως η νομοθεσία αυτή αλλάζει κάθε χρόνο, καθιστώντας τον επαγγελματία συνεχώς ανεπαρκή απέναντι στο έργο και τον εργοδότη του.
      Θυμίζει λίγο μια κατηγορία video games, τα “adventure games", στα οποία ο παίχτης κινείται σε έναν λαβύρινθο, όπου, για να μπορέσει να προχωρήσει, πρέπει να βρει ένα κλειδί ή κάποιο άλλο κρυμμένο εργαλείο. Κάτι αντίστοιχο είναι και ο ΝΟΚ: μια μάταιη προσπάθεια κατανόησης ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου παιχνιδιού, στο οποίο εμφανίζονται νέα «παραθυράκια» και μεταβάλλονται τα προηγούμενα... Δεν είναι τυχαίο που η κωδικοποίηση της νομοθεσίας ουδέποτε γίνεται από το κράτος αλλά από ιδιώτες. Πρέπει να υπάρχουν πάντα μυστικά για να υπάρχει και το κατάλληλο ιερατείο που τα αποκαλύπτει.
      Τα παραπάνω εντείνονται όταν στην παρούσα συγκυρία οι υποστελεχωμένες Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τους ενδιαφερόμενους. Ατέλειωτες καθυστερήσεις μηνών για έναν απλό προέλεγχο δημιουργούν επιπλέον προβλήματα στους μελετητές, προκαλώντας τεράστια σπατάλη πνευματικής, ψυχικής αλλά και φυσικής ενέργειας…
      Θα ήταν λάθος, προφανώς, να διαγράψει κάθε πτυχή του ΝΟΚ ως αρνητική. Υπάρχουν ευεργετικές και χρήσιμες διατάξεις που δίνουν δυνατότητες στον μελετητή (όπως τα έρκερ, για παράδειγμα), και σαφώς μπορούν να αναγνωριστούν βελτιώσεις σε σχέση με προηγούμενες νομοθεσίες. Ωστόσο, δεν μπορεί να μην επισημανθεί πως η λογική που διέπει τον ΝΟΚ (και σε αυτό δεν διαφέρει από όλους τους προηγούμενους νόμους) είναι μια περιπτωσιολογία που προσπαθεί να προδιαγράψει τα πάντα, στο όνομα της προστασίας από πιθανές παρερμηνείες. Αυτό οι αγγλοσάξονες θα το περιέγραφαν ως "penny wise - pound-foolish” ή «ακριβός στα πίτουρα -φτηνός στο αλεύρι», όπως θα λέγαμε εμείς. Αφού έχει αυξηθεί η δόμηση υπέρμετρα, μετά εφευρίσκονται διατάξεις για να μην μπορεί κάποιος να «κλέψει». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αλλαγή του ύψους στις σοφίτες. Στον αρχικό ΝΟΚ το μέσο ελεύθερο ύψος δεν μπορούσε να ξεπερνάει τα 2.20μ. (11.6.ιε), ώστε να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κύριος χώρος. Στην τροποποίηση του 4759/20, ο περιορισμός αυτός αφαιρέθηκε (χωρίς να αναφερθεί), ενώ στην τροποποίηση του 4821/21 διευκρινίστηκε (στο άρθρο 2.81) πως δεν υπάρχει πλέον περιορισμός ύψους.
      Όλος αυτός ο περιπτωσιολογικός λαβύρινθος αναδεικνύει μια λανθάνουσα νοοτροπία, που από τη μία μεγιστοποιεί τη δόμηση και από την άλλη την «ενοχοποιεί» δυνητικά. Χαρακτηριστική πτυχή αυτής της νοοτροπίας είναι οι κατά τόπους αρχαιολογικές υπηρεσίες ή εφορίες αρχαιοτήτων, που καθ’ υπέρβαση των αρμοδιοτήτων τους προσπαθούν να «σώσουν» τους τόπους (όχι μόνο τους αρχαιολογικούς) από την ανοικοδόμηση, με τα γνωστά τραγελαφικά αποτελέσματα [vii].
      Αντί επιλόγου… κάποιες προτάσεις
      Ο κόσμος αρχίζει να αναρωτιέται «τι είναι αυτά τα τέρατα» που ξεφυτρώνουν σιγά σιγά, υποθέτοντας πως είναι παράνομα ή αυθαίρετα. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό στο κοινό, πως δεν πρόκειται για «αυθαίρετα» αλλά για νόμιμα ή έστω νομότυπα κτίσματα. Δεν πρόκειται για απλή κερδοσκοπία ή για μεμονωμένες πρακτικές. Οι αρχιτέκτονες υποχρεωνόμαστε να εφαρμόσουμε τις διατάξεις του νόμου. Όσο κι αν κάποιοι αναρωτιόμαστε αν το νόμιμο είναι και ηθικό, οι επιλογές είναι περιορισμένες.
      Αδιαμφισβήτητα, η πρόσφατη ανοικοδόμηση δημιουργεί μια αίσθηση ανάπτυξης και ευημερίας. Η δυνατότητα επιπλέον δόμησης έδωσε ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα. Οι εταιρείες και οι ιδιώτες άρχισαν πάλι να δραστηριοποιούνται, δίνοντας δουλειά σε χιλιάδες μηχανικούς και οικοδόμους, γεγονός που δεν πρέπει να υποτιμάται. Μήπως όμως χρειάζεται να υπολογίζουμε και το τίμημα αυτής της ανάπτυξης; Είναι βέβαιο πως δεν υπάρχει εναλλακτική;
      Είναι σημαντικό να ξεφύγουμε από μια οπτική που εστιάζει στο μεμονωμένο κτίριο, και να δούμε το σύνολο. Εννοείται πως κάθε κτίσμα, κάθε κατοικία, κάθε πολυκατοικία, κάθε κτίριο γραφείων κρύβει μέσα του μια τεράστια ποσότητα κόπου και προσπάθειας, αποτελώντας την επιστέγαση ενός ονείρου ή μιας επένδυσης στο μέλλον. Όποιος εμπλέκεται στη διαδικασία της ανοικοδόμησης, γνωρίζει καλά το μετερίζι τούτης της εμπλοκής. Καθένας έχει τα δίκια του: Ο ιδιοκτήτης έχει ανάγκη για ένα ή δύο ακόμα δωμάτια, ο κατασκευαστής πασχίζει να εξασφαλίσει λίγα ακόμα τετραγωνικά για να βελτιώσει το κέρδος του κι ο αρχιτέκτονας ψάχνει να βρει λίγο χώρο ακόμα για να χωρέσει καλύτερα όσα του ζητάνε. Όλα αυτά είναι κατανοητά. Το κείμενο τούτο δεν γράφεται με διάθεση κριτικής απέναντι στη δουλειά και τον κόπο κανενός. Επιδιώκει ωστόσο να επισημάνει τις μακροχρόνιες συνέπειες της όλης διαδικασίας. Οι νόμοι γι’ αυτό υπάρχουν άλλωστε. Για να ρυθμίζουν αυτό που εσύ κι εγώ δεν μπορούμε να δούμε, πόσο μάλλον να προβλέψουμε. Ο συγκεκριμένος νόμος δεν είναι βέβαιο πως έχει κοιτάξει το μέλλον σε ικανοποιητικό βαθμό.
      Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω, οι πνευματικοί άνθρωποι, οι Σύλλογοι, τα Πολυτεχνεία ή και συναφείς ελεγκτικοί θεσμοί δεν είναι δυνατόν να σωπαίνουν και να παραμένουν αδρανείς για τόσο κομβικά ζητήματα. Οι φορείς που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική χρειάζεται να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αλλαγή της κατεύθυνσης σε θεσμικό επίπεδο. Είναι σημαντικό να επισημανθούν οι περιβαλλοντικές αλλά και οι κοινωνικές συνέπειες του ΝΟΚ και να διαμορφωθεί ένα διαφορετικό πλαίσιο για τη δόμηση.
      Παρακάτω γίνεται μια προσπάθεια να σκιαγραφηθούν κάποιες εναλλακτικές κατευθύνσεις, χωρίς να ιεραρχούνται ως προς τη βαρύτητα ή την εφικτότητα εφαρμογής τους:
      Τα περιβαλλοντικά «κίνητρα» για την εξοικονόμηση ενέργειας δεν είναι απαραίτητο να σχετίζονται με την αύξηση της δόμησης. Τα πολεοδομικά μεγέθη υπάρχουν για να θεσπίζουν τους όρους της συνύπαρξης των κτιρίων και συνεπώς των ανθρώπων που ζουν μέσα σε αυτά. Δεν μπορεί να λειτουργούν ως «μπόνους» για άλλους σκοπούς. Είναι σαν τα όρια ταχύτητας που ισχύουν για όλους, καθώς διασφαλίζουν την ασφάλεια όσων κινούνται στους δρόμους. Δεν διανοείται κανείς να δώσει «έξτρα μπόνους ταχύτητας» σε όσους διαθέτουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, για παράδειγμα. Τα όρια ταχύτητας είναι σταθερά όσο οι δρόμοι παραμένουν ίδιοι. Το ίδιο ισχύει και για τα κτίρια. Αντίθετα, τα κίνητρα μπορούν να είναι άλλης υφής. Το βασικό είναι πως δεν είναι απαραίτητο να στοχεύουν στον κατασκευαστή αλλά στον κάτοικο ή στον χρήστη. Θα μπορούσαν να δίνονται, για παράδειγμα, επιδοτήσεις για την αγορά ενεργειακά αυτόνομων κατοικιών, όπως δίνονται για την ενεργειακή αναβάθμιση. Και στα αυτοκίνητα άλλωστε το ίδιο γίνεται. Επιδοτείται η αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου ή άλλου οχήματος και όχι ο κατασκευαστής του. Αυτή η πρακτική ευνοεί τόσο τον αγοραστή όσο και τον κατασκευαστή που λαμβάνει έμμεσα μέρος της επιδότησης. Ένα σημαντικό κίνητρο αποτελεί η κωδικοποίηση της νομοθεσίας και ο περιορισμός των απίστευτων καθυστερήσεων που συνεχίζουν να δυσχεραίνουν τους μελετητές, τους κατασκευαστές και τους ιδιώτες, λειτουργώντας ως τροχοπέδη. Η σαφής κωδικοποίηση από έναν δημόσιο φορέα όλων των νόμων και διατάξεων και η συνεχής ανανέωσή της, σε συνδυασμό με σεμινάρια και ένα δίκτυο από γραφεία ενημέρωσης (help desk), είναι απαραίτητο να λειτουργήσει άμεσα. Η ίδια η νομοθεσία χρειάζεται να αλλάξει ειδικά ως προς επίμαχες και δυσμενείς για το περιβάλλον διατάξεις, όπως το άρθρο 10, τα κλιμακοστάσια και τα πατάρια. Ευχής έργον θα ήταν η απλοποίησή της σε πιο απλά και εύληπτα μεγέθη. Παλαιότερες επιτροπές του ΣΑΔΑΣ πρότειναν ως κυρίαρχο μέγεθος τον όγκο, που πράγματι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ευεργετικές συνέπειες, αρκεί να περιοριστεί σε όρια που δεν επιβαρύνουν το άμεσο περιβάλλον (σίγουρα όχι 5xΣΔ). Εξυπακούεται πως κάθε αλλαγή στη νομοθεσία πρέπει να περνάει μέσα από το φίλτρο συλλόγων ή άλλων φορέων, ώστε να προκύπτει η απαραίτητη συναίνεση για την εφαρμογή της. Η πολιτεία μπορεί να παίξει πιο ενεργό ρόλο στη βιοκλιματική αναβάθμιση των κτιρίων και του δημόσιου χώρου. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα «Επιμελητήριο Αρχιτεκτονικού και Αστικού Περιβάλλοντος» που θα μελετά, θα ενημερώνει και θα προτείνει λύσεις για τα συγκεκριμένα ζητήματα. Στις αρμοδιότητες ενός τέτοιου επιμελητηρίου μπορεί να είναι και η ανέγερση πρότυπων κτιρίων που να λειτουργούν ως ένα διαρκές πεδίο έρευνας, μετρήσεων και πειραματισμών, με απώτερο στόχο να αποτελέσουν πρότυπο για την υπόλοιπη αγορά κατοικίας. Το ίδιο ισχύει και για τα υπάρχοντα κτίρια. Τόσο με επιδοτήσεις (όπως το πρόγραμμα «εξοικονομώ») όσο και με πιο άμεσες ενέργειες, η πολιτεία μπορεί να συμβάλει στην αξιοποίησή τους. Σε περιπτώσεις που οι ιδιοκτήτες αδυνατούν να επενδύσουν στο ακίνητό τους, θα μπορούσε να υπάρξει μια αναβάθμιση με δημόσια χρήματα. Μια τέτοια αναβάθμιση μπορεί να αποβεί κερδοφόρα για την πολιτεία (με τη μορφή προσόδου), για τον ιδιοκτήτη (σε βάθος χρόνου) αλλά και για τον κατασκευαστικό κλάδο που θα δραστηριοποιηθεί. Το ίδιο το ακίνητο θα είναι πλέον κατοικήσιμο, ενώ η πόλη ή ο οικισμός μπορεί να επωφεληθεί από το ζωντάνεμά του. Ίσως χρειάζεται κάποια στιγμή να επανεξετάσουμε το μοντέλο παραγωγής κατοικίας συνολικά. Η σημερινή παραγωγή που βασίζεται στην εκ των προτέρων κατασκευή και πώληση κατοικιών ή άλλων χώρων, πιθανόν να μπορούσε να αντικατασταθεί από μοντέλα που βασίζονται περισσότερο στη ζήτηση είτε ατομικά είτε συλλογικά. Το επιπλέον κέρδος (για τον κατασκευαστή) ή κόστος (για τον κάτοικο) που βασίζεται στο ρίσκο της μελλοντικής πώλησης, θα μπορούσε να περιοριστεί με αυτόν τον τρόπο και τα επιπλέον χρήματα να επενδυθούν για την ενίσχυση των βιοκλιματικών χαρακτηριστικών των κτιρίων. Ο ρόλος της πολιτείας, πάλι θα μπορούσε να είναι ευεργετικός, εξασφαλίζοντας ποιότητα και σταθερότητα που μπορεί να βοηθήσει τόσο τον κάτοικο όσο και τον κατασκευαστή. Όλες σχεδόν οι εναλλακτικές προτάσεις που σκιαγραφούνται εδώ προϋποθέτουν την άμεση ή έμμεση ενεργοποίηση και συμμετοχή της πολιτείας. Ίσως να μην είναι τυχαίο το γεγονός. Ούτως ή άλλως, η πρόσφατη ανοικοδόμηση δεν οφείλεται αποκλειστικά στην ελεύθερη αγορά αλλά μάλλον στο κράτος που πήρε την πρωτοβουλία να διανείμει προς αξιοποίηση το δημόσιο αγαθό που λέγεται «αέρας» (αν αυτό δεν ισχύει, τότε ας καταργηθούν οι αυξήσεις του συντελεστή κι ας πορευτεί η αγορά μόνη της). Η ενεργειακή αναβάθμιση δεν αποτελεί μόνο ατομική υποχρέωση. Συνδέεται με την ανάγκη των ανθρώπων να μοιράζονται από κοινού τον χώρο, το μέλλον και τις ζωές τους. Συνεπώς, συλλογικές δράσεις και πρωτοβουλίες προς τέτοιες κατευθύνσεις μάλλον πρέπει να θεωρούνται δεδομένες. Κλείνοντας, επισημαίνεται πως όσα καταγράφηκαν εδώ, με κανέναν τρόπο δεν καλύπτουν πλήρως όλες τις πτυχές του ζητήματος. Πιθανόν να υπάρχουν πολλοί ακόμα συνάδελφοι και συναδέλφισσες που έχουν εμπειρία από αντίστοιχα ζητήματα. Ας θεωρηθεί το κείμενο ως προσπάθεια έναρξης μιας συζήτησης.
      Μήπως, έστω, πρέπει να οργανωθεί από κάποιον φορέα μια ημερίδα με αφορμή τα δέκα χρόνια του ΝΟΚ, ώστε να γίνει μια πιο συλλογική αποτίμησή του; Αλλιώς να του ευχηθούμε να τα εκατοστήσει…
      [i] Νόμος 4067/2012. Δημοσιεύτηκε στις 9/4/2012.
      [ii] Αμφιβολίες για αυτά τα «κίνητρα» είχαν ήδη διατυπωθεί πριν την έναρξη εφαρμογής του ΝΟΚ. Για παράδειγμα, ο συνάδελφος Γιώργος Ανδρεαδάκης τα είχε εκφράσει με εύγλωττο τρόπο σε ένα «θεατρικό σκετς» κατά τη διάρκεια ημερίδας του ΣΑΔΑΣ στις 28/3/2012. https://youtu.be/Qls0ZTOnRGg
      [iii] Συνυπολογίζεται σε αυτό το ποσοστό και ο συντελεστής Β, όπως ορίζεται στο άρθρο 2, και άρα η αύξηση κυμαίνεται από 5 έως 25%.
      [iv] To ποσοστό μπορεί να είναι και 1,3545. Οι «ειδικοί» διαφωνούν αν οι αυξήσεις προστίθενται ή πολλαπλασιάζονται μεταξύ τους. Για λόγους συντομίας δεν αναλύονται περαιτέρω οι αυξήσεις του άρθρου 10.
      [v] Επιλέγεται αυτό το ύψος για λόγους ευκολίας στους υπολογισμούς, αν και είναι λίγο χαμηλό. To ίδιο ισχύει και για μερικές ακόμα απλοποιήσεις που γίνονται για τον ίδιο λόγο χωρίς να αλλάζουν δραστικά τα μεγέθη.
      [vi] Sullivan, Luis, “The tall office building artistically considered”, στο Lippincott’s magazine, Vol. 339, March 1896, σελ. 403-409.
      [vii] H πρόσφατη ανακοίνωση του ΣΑΔΑΣ, με τίτλο «Αρχιτεκτονική και Αρχαιολογία. Οι συμπληγάδες μιας όψιμης αντιπαλότητας με θύμα την αρχιτεκτονική κληρονομιά», είναι χαρακτηριστική. https://www.sadas-pea.gr/archi...
      Περισσότερα...

      3359 • 3

    17. Αρθρογραφία

      Αντιδράσεις στα σχέδια ανάπτυξης των πόλεων "15 λεπτών"

      Engineer

      Η πόλη των 15 λεπτών είναι μια ιδέα πολεοδομικού σχεδιασμού που, όπως υποδηλώνει το όνομά της, στοχεύει στη δημιουργία κοινοτήτων όπου οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε βασικές ανέσεις χωρίς να χρειάζονται περισσότερο από 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο.
      Η ιδέα ενθαρρύνει την ανάπτυξη πόλεων με πολλαπλά κέντρα, με γραφεία, καταστήματα, εστιατόρια και ψυχαγωγία τοποθετημένα τοπικά, μειώνοντας την ανάγκη για οδήγηση. Αυτό το κάνει μέσω πολιτικών και αστικών παρεμβάσεων.
      Μειώνοντας την εξάρτηση από τα οχήματα και ενθαρρύνοντας τα ενεργά ταξίδια, στοχεύει τόσο στη μείωση των εκπομπών άνθρακα και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης όσο και στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων.
      Αν και πολλές από τις ιδέες που περιέχονται σε πόλεις 15 λεπτών υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό, η ιδέα δημιουργήθηκε από τον Γαλλο-Κολομβιανό πολεοδόμο Carlos Moreno, ο οποίος τιμήθηκε το 2021 με το βραβείο Obel για τη δημιουργία του concept.
      Μετά από πέντε χρόνια έρευνας, ο Moreno αποκάλυψε το concept, που ονομάστηκε ville du quart d'heure στα γαλλικά, στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP21) του Παρισιού το 2015.
      Διαδόθηκε όταν η δήμαρχος του Παρισιού Anne Hidalgo αγκάλιασε την ιδέα το 2019 και στη συνέχεια τη χρησιμοποίησε κατά την εκστρατεία επανεκλογής της το 2020, για την οποία ο Moreno ενήργησε ως επιστημονικός σύμβουλος.
      Όμως τα οφέλη του να ζει κανείς σε απόσταση 15 λεπτών από ανέσεις όπως πάρκα, καταστήματα, εστιατόρια ή το σχολείο των παιδιών του δεν είναι το ίδιο προφανή για όλους.

      Σε μια εξέλιξη που ο Moreno χαρακτηρίζει «σοκαριστική», η ιδέα έχει γίνει η βάση μιας θεωρίας συνωμοσίας ότι οι πόλεις των 15 λεπτών αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου περιορισμού της κίνησης των ανθρώπων. Οι συνωμοσιολόγοι πιστεύουν ότι η πρόταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποτραπούν οι άνθρωποι από το να μετακινούνται περισσότερο από 15 λεπτά από τα σπίτια τους.
      Αυτή η θεωρία απέκτησε μεγαλύτερη δυναμική πέρυσι, μετά από ένα σχέδιο του συμβουλίου της Οξφόρδης να περιορίσει τις μετακινήσεις σε έξι δρόμους κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ωρών της ημέρας για να μειωθεί η συμφόρηση. Ένα αρκετά διαδεδομένο άρθρο πρότεινε ότι το σχέδιο θα «κλείδωνε τους κατοίκους σε μία από τις έξι ζώνες» και οδήγησε περίπου 2.000 διαδηλωτές κατά της πόλης των 15 λεπτών να βγουν στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για τα σχέδια του συμβουλίου.
      Αν και καταρρίπτεται ευρέως, η θεωρία αποτελεί τη βάση για συνεχή κριτική των υφιστάμενων μέτρων μείωσης της κυκλοφορίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
      Η πόλη των 15 λεπτών έχει δεχθεί επίσης επίθεση από ορισμένους που πιστεύουν ότι στόχος της είναι να κάνει τη ζωή πιο δύσκολη για όσους θέλουν να οδηγήσουν. Καθώς η ιδέα περιλαμβάνει την ενθάρρυνση του περπατήματος και της ποδηλασίας, σε σύγκριση με την οδήγηση, μπορεί να περιλαμβάνει πολιτικές που στοχεύουν στην αποτροπή της χρήσης αυτοκινήτου – όπως πρόστιμα για οδήγηση σε ορισμένους οικιστικούς δρόμους.

      Στο πλαίσιο του σχεδίου του να παρεμποδίσει τα «μέτρα κατά του αυτοκινήτου», ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Rishi Sunak ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα «απαγορεύσει στα συμβούλια να εφαρμόζουν» πόλεις των 15 λεπτών.
      Μαζί με το Παρίσι, η ιδέα της πόλης των 15 λεπτών επηρέασε την πολιτική σε πολλές αστικές περιοχές σε όλο τον κόσμο, όπως το Μπουένος Άιρες, η Μελβούρνη, η Σαγκάη και το Χιούστον. Το δίκτυο C40 Cities προώθησε την ιδέα ως τρόπο ανάκαμψης των μητροπολιτικών περιοχών από τον Covid-19.
      Πηγή: https://www.dezeen.com/2023/10/16/15-minute-city-guide/
      Περισσότερα...

      1027 • 3

    18. Αρθρογραφία

      Μοντέλο "Atrina" από τη ΔΕΗ για το κυνήγι των μεγαλοοφειλετών

      Engineer

      Δεκάδες περιπτώσεις επιχειρήσεων και επώνυμων φυσικών προσώπων που χρωστούν πολλά εκατομμύρια ευρώ από ανεξόφλητους λογαριασμούς ρεύματος στη ΔΕΗ, έχουν μπει ή θα μπουν στις αμέσως επόμενες ημέρες στο στόχαστρο των εισπρακτικών υπηρεσιών της επιχείρησης.
       
      Η υπόθεση του κτιριακού συγκροτήματος "Atrina" που την περασμένη εβδομάδα απασχόλησε την επικαιρότητα, επειδή η ΔΕΗ διέκοψε την ηλεκτροδότηση λόγω συνολικής οφειλής 1,38 εκατ. ευρώ, για να το επανασυνδέσει κατόπιν καταβολής ενός μικρού μέρους του ποσού, ήταν μόνο η αρχή, διαβεβαιώνουν κύκλοι της επιχείρησης.
       
      Προειδοποιήσεις για διακοπές ρεύματος σε μεγαλοοφειλέτες ή και οριστικές διακοπές για όσους αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τις ειδοποιήσεις που τους έχουν γίνει ώστε να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους, θα ενταθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.
       
      Σύμφωνα με πληροφορίες αυτή την εβδομάδα η διοίκηση της ΔΕΗ αναμένει αναλυτική ενημέρωση από τις υπηρεσίες τόσο για τους επόμενους "μεγάλους" στόχους οφειλετών, όσο και για τα πρώτα στοιχεία γύρω από το κοινωνικό και οικονομικό τους προφίλ.
       
      "Το μοντέλο Atrina θα εφαρμοστεί σε πανελλαδική κλίμακα. Δηλαδή με βάση τα στοιχεία για τον οφειλέτη, και τη μέχρι τώρα συμπεριφορά του, θα καθοριστούν κάποια κριτήρια για αποκοπές. Από εκεί και πέρα, τα καταστήματα ανά την Ελλάδα θα τα έχουν ως μπούσουλα και θα τα εφαρμόζουν κατά την κρίση τους", λέει στέλεχος της επιχείρησης.
       
      Το μοντέλο που θα ακολουθηθεί είναι απλό. Πρώτο κριτήριο κατηγοριοποίησης είναι το ύψος της οφειλής με τη βοήθεια και του λογισμικού συστήματος Sap. Εν συνεχεία θα εξετάζεται αν ο μεγαλοοφειλέτης έχει συνάψει διακανονισμό με τη ΔΕΗ, και πόσες από τις δόσεις της ρύθμισης έχει εξοφλήσει. Εάν οι υπηρεσίες διαπιστώνουν ότι παρά την ένταξη σε ρύθμιση, ο οφειλέτης δεν έχει εξοφλήσει παρά ελάχιστες δόσεις και έχει σταματήσει την εξυπηρέτηση των υπολοίπων- όπως συμβαίνει σε παρά πολλές περιπτώσεις διακανονισμών- τότε θα ακολουθεί νέα ειδοποίηση από τη ΔΕΗ με τελεσίγραφο διακοπής. Αν ούτε τότε συμμορφώνεται, η επιχείρηση θα διακόπτει οριστικά την ηλεκτροδότηση.
       
      Στην περίπτωση π.χ. του "Atrina", ο διαχειριστής του κτιρίου είχε συνάψει στις 31/11/2014 διακανονισμό με τη ΔΕΗ για συνολική οφειλή 1,27 εκατ. ευρώ, αλλά μέχρι και την ημέρα διακοπής της ηλεκτροδότησης δεν είχε καταβάλει όχι μόνο ούτε μια από τις δόσεις της ρύθμισης, αλλά ούτε και τις καταναλώσεις των μηνών που ακολούθησαν. Κάπως έτσι, η οφειλή του είχε εκτιναχθεί στα 1,38 εκατ. ευρώ.
       
      Κύκλοι της ΔΕΗ εξηγούν ότι δεν είναι απλή υπόθεση να ολοκληρωθεί το οικονομικό και κοινωνικό προφίλ των μεγαλοοφειλτών. "Μόνο όταν αυτό γίνει θα μπορούμε να βάλουμε συγκεκριμένους εισπρακτικούς στόχους, και να πούμε πόσα ακριβώς από τα 1,8 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών μπορούμε να εισπράξουμε. Διότι μπορεί να υπάρχουν αντικειμενικές συνθήκες δυσκολίας στη συλλογή πολλών οφειλών. Δεν θέλουμε να βγάζουμε στη σέντρα ανθρώπους χωρίς λόγο, ούτε να λειτουργούμε περιστασιακά”, λένε κύκλοι της επιχείρησης.
       
      Σήμερα οι κακοπληρωτές της ΔΕΗ υπολογίζονται συνολικά σε πάνω από 500.000, εκ των οποίων εκτιμάται ότι οι έχοντες που δεν πληρώνουν τη ΔΕΗ ανέρχονται σε πολλές δεκάδες χιλιάδες.
       
      Στόχος της νέας διοίκησης είναι οι υπηρεσίες της ΔΕΗ να διασταυρώσουν το προφίλ των κακοπληρωτών, λαμβάνοντας ως βάση τα τετραγωνικά μέτρα και τις καταναλώσεις ενέργειας. Μια πρώτη προσέγγιση στο πρόβλημα είναι η εξής : Αν προκύπτει ότι κάποιος που διαμένει σε μεγάλης επιφάνειας κατοικία σε ακριβή περιοχή συνεχίζει να καταναλώνει την ίδια ποσότητα ενέργειας με αυτήν που κατανάλωνε π.χ. το 2008, αυτό θα σημαίνει ότι εκμεταλλεύτηκε την κρίση ως πρόσχημα για να μην πληρώσει. Ίσως στην προσπάθεια αυτή να επιστρατευθούν και νομικά γραφεία, κάτι που είχε επιχειρηθεί να γίνει και από την προηγούμενη διοίκηση χωρίς να προχωρήσει.
       
      Πηγή: http://energypress.gr/news/montelo-atrina-apo-ti-dei-gia-kynigi-ton-megaloofeileton
      Περισσότερα...

      1217 • 3

    19. Αρθρογραφία

      Η ΑΑΔΕ συνδέεται με το Κτηματολόγιο - Τι σημαίνει για τους ιδιοκτήτες

      GTnews

      Φαντάζει αδιανόητο αλλά εξακολουθεί να μην υπάρχει διασύνδεση ανάμεσα στο Κτηματολόγιο και τα αρχεία της ΑΑΔΕ.
      Σήμερα, η ΑΑΔΕ δεν μπορεί να κάνει μια διασταύρωση ρουτίνας – εκτός αν υπάρξει αίτημα στις περιπτώσεις υπόπτων φοροδιαφυγής - ανάμεσα σε ό,τι έχει δηλωθεί στην εφορία και το Ε9 και σε ό,τι έχει δηλωθεί στο κτηματολόγιο.  
      Ευτυχώς, αυτό το παράδοξο τελειώνει το φθινόπωρο καθώς τα 2 συστήματα θα συνδεθούν επιτέλους ηλεκτρονικά.  
      Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά. Αρχικά, το 2023 ίσως θα είναι η πρώτη χρονιά που θα εισπραχθεί το σωστό ύψος του ΕΝΦΙΑ υπό την έννοια ότι η διασταύρωση θα δείξει πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι ιδιοκτήτες ακινήτων δήλωσαν κτίσματα κι εκτάσεις στο κτηματολόγιο αφού τα είχαν πρώτα τακτοποιήσει αλλά στη συνέχεια «αμέλησαν» να τα δηλώσουν και στο Ε9. Αυτό σημαίνει περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία γεγονός που θα δημιουργήσει περισσότερα περιθώρια για περαιτέρω μείωση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ ή την μείωση άλλων φόρων.  
      Για πρώτη φορά η ΑΑΔΕ θα έχει την πλήρη εικόνα της περιουσίας του καθενός, το οποίο σημαίνει περισσότεροι δυνητικοί «στόχοι» επιβολής κατασχέσεων και πλειστηριασμών, ενδεχομένως επιπλέον έσοδα από την φορολόγηση ενοικίων, έσοδα από τεκμήρια, δημοτικά τέλη, τέλη ακίνητης περιουσία. 
      Την ίδια στιγμή πολλοί ιδιοκτήτες, των οποίων οι αποζημιώσεις COVID «κόλλησαν» λόγω λαθών ή παραλείψεων , τώρα θα μπορέσουν να πάρουν τα χρήματα τους.  
      Η ΑΑΔΕ αντλώντας στοιχεία από το κτηματολόγιο θα βλέπει ποιος έχει πόσες ιδιοκτησίες και που και αυτόματα θα εξετάζει αν έχουν δηλωθεί και στο Ε9. Εφόσον διαπιστώνεται ότι η δήλωση στην εφορία είναι ...λειψή, ο φορολογούμενος θα καλείται για εξηγήσεις ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η Αρχή θα μπορεί οίκοθεν να επιβάλλει πρόσθετο ΕΝΦΙΑ με βάση τη δήλωση του Κτηματολογίου. 
      Αν κάτι απασχολεί την ΑΑΔΕ είναι μην υπάρχουν λάθη κι αστοχίες στα στοιχεία που θα λάβει από το Κτηματολόγιο  διότι τότε ο προσδιορισμός επιπλέον φόρου θα είναι από δύσκολος έως αδύνατος.  
      Περισσότερα...

      2069 • 3

    20. Αρθρογραφία

      Υποχρεωτικά με έγκριση του μηχανικού οι εργασίες σε κτίριο που δεν απαιτείται οικοδομική άδεια από την πολεοδομία

      Engineer

      Με Βεβαίωση Μηχανικού γίνονται πλέον οι εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται Οικοδομική Άδεια ή Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας, σύμφωνα με την τροποποίηση του άρθρου 30 του Ν.4495/17 με το Ν. 4759/20 (ΦΕΚ 245/Α/9.12.2020).
      Όμως σε πολλές περιοχές όπως είναι οι Κυκλάδες, το Πήλιο, τα νησιά και άλλες προστατευόμενες περιοχές, παραδοσιακοί οικισμοί και ιστορικοί τόποι ισχύουν ειδικά πολεοδομικά διατάγματα και για αυτό απαιτείται η έγκριση από τις αρμόδιες υπηρεσίες πριν την εκτέλεση των εργασιών. Γι’ αυτό το λόγο, οι πολίτες στην περίπτωση που θέλουν να κάνουν μια μικροεπισκευή ή ανακαίνιση, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί και να απευθύνονται στον αρμόδιο μηχανικό για να είναι σίγουροι ότι οι εργασίες που θα προβούν είναι καθόλα νόμιμες.
      Ποιες είναι οι εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας και πρέπει να εκδοθεί βεβαίωση μηχανικού;
      α) εργασίες εσωτερικών χρωματισμών, μικρών επισκευών θυρών και παραθύρων ή μεμονωμένων επισκευών για λόγους χρήσης και υγιεινής
      β) μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου, καθώς και κατασκευές που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων
      γ) εξωτερικοί χρωματισμοί ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      δ) συντήρηση, επισκευή, διασκευή ή και τμηματική αντικατάσταση εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων
      ε) αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων και υαλοπινάκων στο ίδιο άνοιγμα
      στ) συντήρηση και επισκευή στεγών ή δωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      ζ) μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μ. από το φυσικό έδαφος
      η) τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λεβήτων αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε υφιστάμενα κτίρια, εγκατάσταση συστοιχίας επιτοίχιων λεβήτων αερίου για θέρμανση
      θ) τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων
      ι) εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, χωρίς χρήση ικριωμάτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», καθώς και εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων χωρίς χρήση ικριωμάτων
      ια) τοποθέτηση ή εγκατάσταση εξοπλισμού σε κτίρια, όπως ντουλάπες, αγάλματα, σιντριβάνια, εικονοστάσια, πάγκοι και τραπέζια, ή πρόχειρα καταλύματα ζώων επιφάνειας έως τρία (3) τ.μ. σε ακαλύπτους χώρους οικοπέδων και γηπέδων
      ιβ) κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε ακάλυπτους χώρους οικοπέδων ή γηπέδων
      ιγ) κατασκευή πέργκολας με ή χωρίς προσωρινά σκίαστρα επιφανείας έως πενήντα (50) τ.μ., εφόσον δεν απαγορεύεται από ειδικές διατάξεις που ισχύουν στην περιοχή
      ιδ) κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), αντηρίδες και πεζούλια σε ακαλύπτους χώρους οικοπέδων και γηπέδων
      ιε) τοποθέτηση προσωρινών σκιάστρων, περσίδων, προστεγασμάτων και τεντών
      ιστ) διάστρωση δαπέδου ακάλυπτου χώρου με την προϋπόθεση, ότι αυτή δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) του ακάλυπτου χώρου
      ιζ) διαμόρφωση εδάφους έως 0,80 μ. από το φυσικό έδαφος
      ιη) κατασκευές εντός οικοπέδου-γηπέδου για τη δημιουργία χώρων εισόδου στα οικόπεδα και γήπεδα, ύψους έως δυόμισι (2,50) μ., πλάτους έως δυόμισι (2,50) μ. βάθους έως ένα (1.00) μ.
      ιθ) κατασκευές για την τοποθέτηση μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος
      κ) φωτοβολταϊκά συστήματα πάνω σε κτίρια και για ισχύ συστημάτων έως και 100kW.
      κα) κατασκευές υπόγειων βάσεων από οπλισμένο σκυρόδεμα για την έδραση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού
      κβ) κατασκευές για την εγκατάσταση υποδομής και τοποθέτηση συσκευών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, χωρίς να απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση.
      Τι ακριβώς αφορά αυτή η ηλεκτρονική βεβαίωση;
      Πριν την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών, συντάσσεται υποχρεωτικά ηλεκτρονική βεβαίωση αρμόδιου μηχανικού, που εκδίδεται από πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), ότι στην περιοχή του ακινήτου για τις παραπάνω εργασίες δεν απαιτείται έγκριση από κάποιον φορέα.
      Τι γίνεται όταν απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς;
      Σε περίπτωση που απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα (Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, Εφορεία Αρχαιοτήτων, Δασαρχείο κ.λπ.) γίνεται ενημέρωση φακέλου με τις παραπάνω εγκρίσεις. Τη διεκπεραίωση της διαδικασίας λήψης των εν λόγω εγκρίσεων καθώς και τυχόν μελέτες που απαιτείται να συνταχθούν αναλαμβάνει ο μηχανικός.
      Ποιοι είναι δηλαδή οι φορείς που πρέπει να γνωμοδοτήσουν πριν από κάθε εργασία;
      Οι φορείς που πρέπει να γνωμοδοτήσουν κατά περίπτωση είναι: το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, η Αρχαιολογία, το Δασαρχείο και άλλοι.
      Όμως το θέμα αφορά κυρίως τη γνωμοδότηση του Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου για τις εξής περιπτώσεις:
      Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια, οικόπεδα ή γήπεδα, που βρίσκονται σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους, αρχαιολογικούς χώρους, σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή χώρους των οποίων έχει ήδη κινηθεί ή ολοκληρωθεί η διαδικασία κήρυξής τους ως διατηρητέων με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, καθώς και σε όμορα με αυτά ή έναντι αυτών κτίρια ή γήπεδα. Για εργασίες που διαφοροποιούν το κτίριο από τα μορφολογικά στοιχεία και την τυπολογία που επιβάλλεται με ειδικές διατάξεις που έχουν θεσπιστεί ανά περιοχή, προστατευόμενη ή μη. Για κάθε οικοδομική εργασία σε απόσταση μικρότερη των εκατό μέτρων από τη γραμμή παραλίας ή με πρόσωπο σε βασικούς κυκλοφοριακούς άξονες (Βασικό-Δευτερεύον-Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο και Πρωτεύον Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο). Για όλες τις νησιωτικές περιοχές αρμοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, πέραν των ανωτέρω περιπτώσεων, είναι αρμόδια για την έγκριση των αρχιτεκτονικών μελετών για κάθε οικοδομική εργασία σε ακίνητα, κείμενα εκτός ορίων οικισμού ή σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων. Τι πρέπει να προσέξουμε για να μην είναι αυθαίρετες οι κατασκευές; α) όλες οι εργασίες που γίνονται θα πρέπει να μην θίγουν τον σκελετό του κτιρίου και να μην δημιουργούν προβλήματα στη στατικότητα του.
      β) Απαιτείται η έκδοση Άδειας Μικρής Κλίμακας για τις παρακάτω περιπτώσεις:
      Όταν κάνουμε εσωτερική ανακαίνιση ή εσωτερικές επισκευές ή διασκευές Για τους εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων, που κάνουμε με χρήση ικριωμάτων. Όταν κάνουμε αντικατάσταση εξωτερικών κουφωμάτων και υαλοπινάκων σε διαφορετικά ανοίγματα Για τη συντήρηση και επισκευή στεγών ή δωμάτων με χρήση ικριωμάτων. Για τις διαμορφώσεις του εδάφους πάνω από το ένα μέτρο από το φυσικό έδαφος απαιτείται άδεια. Για την τοποθέτηση θερμομόνωσης, τοποθέτηση παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, με τη χρήση ικριωμάτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», καθώς και για εργασίες τοποθέτησης παθητικών ηλιακών συστημάτων ή αντικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων με χρήση ικριωμάτων. Για την κατασκευή πέργκολας επιφανείας πάνω από πενήντα (50) τ.μ., σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια και βεράντες ισογείων, καθώς και σε δώματα και εξώστες ανεξαρτήτως εμβαδού. Τι γίνεται με τις ασφαλιστικές εισφορές (ένσημα ΙΚΑ) και την διαχείριση μπαζών;
      Για όλες τις οικοδομικές εργασίες, είτε πρόκειται για εργασίες για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας ή άδειας μικρής κλίμακας είτε όχι, θα πρέπει να γίνεται απογραφή των οικοδομικών εργασιών στον ΕΦΚΑ με την προσκόμιση σχετικού πίνακα, με την απογραφή όλων των εργασιών που πρόκειται να γίνουν για την πληρωμή των ανάλογων εισφορών.
      Επιπλέον σε περίπτωση ύπαρξης οικοδομικών αποβλήτων, συνάπτεται σύμβαση μεταξύ του κυρίου του έργου και εταιρείας εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων, με βάση το Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων που συντάσσεται από τον μηχανικό. Με το πέρας των εργασιών ο ιδιοκτήτης λαμβάνει από την εταιρεία την Βεβαίωση Παραλαβής η οποία πιστοποιεί την ορθή διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

      18213 • 3

    21. Αρθρογραφία

      Επίσημη παραδοχή για βεβιασμένη δημοπράτηση του Μετρό Θεσσαλονίκης

      Engineer

      Την πρώτη επίσημη παραδοχή ότι το μεγαλύτερο δημόσιο έργο της χώρας, προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, δηλαδή το Μετρό Θεσσαλονίκης δημοπρατήθηκε στο… πόδι κάνει η Αττικό Μετρό (ΑΜ), σύμφωνα με έγγραφο που διαβίβασε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας.
       
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απάντηση της Αττικό Μετρό που απέστειλε ο υπουργός κ.Γιώργος Σταθάκης, σε γραπτή ερώτηση των βουλευτών του ΚΚΕ κ. Σάκη Βαρδαλή και κυρίας Ελένης Γερασιμίδου, «μετά την αποτυχημένη απόπειρα ανάθεσης της κατασκευής του με τη μορφή της σύμβασης παραχώρησης… το έργο της βασικής γραμμής δημοπρατήθηκε βεβιασμένα».
       
      Το έργο προχώρησε με σοβαρά προβλήματα, σημειώνεται, «κατά βάση με τον σχεδιασμό που είχε επιμεληθεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ο οποίος είχε προσδιορίσει μεταξύ άλλων τη χάραξη και τις θέσεις των σταθμών, σε ορισμένους εκ των οποίων διαπιστώθηκαν στη φάση ωρίμασης των μελετών σοβαρά προβλήματα (χωροθέτηση του Σταθμού Νέας Ελβετίας εντός των ορίων υδατορέματος, του Σταθμού Βούλγαρη σε ρήγμα, του Σταθμού Ανάληψη στα όρια οικοδομών κλπ».
       
      Αυτό το γεγονός, αναφέρει η εταιρεία, οδήγησε σε συμπληρωματικές απαλλοτριώσεις και στις γνώριμες αργές διαδικασίες που είχαν αποτέλεσμα να παραδοθούν οι χώροι καθυστερημένα, ενώ αντίστοιχη καθυστέρηση υπήρξε και στον σταθμό «Παπάφη» μετά την προσφυγή της διοίκησης του ιδρύματος.
       
      Μόνιμο σημείο τριβής το συμβατικό τεχνικό αντικείμενο
       
      Η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι «από την αρχή του έργου πάγια θέση του αναδόχου -και μόνιμο σημείο τριβής με την ΑΜ- ήταν το συμβατικό τεχνικό αντικείμενο που αντιστοιχεί στο κατ' αποκοπήν τίμημα είναι αυτό που περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά του, επομένως οποιαδήποτε μετέπειτα τροποποίηση θα έπρεπε να αποζημιωθεί πέραν του κατ' αποκοπή τιμήματος».
       
      «Μεγάλο μέρος των πρόσθετων οικονομικών απαιτήσεων της αναδόχου κοινοπραξίας, οι οποίες έχουν οδηγηθεί στη Διαιτησία, σχετίζονται με τις διαφοροποιήσεις αυτές μεταξύ τεχνικής προσφοράς αναδόχου και συμβατικών προδαιγραφών, τις οποίες η Αττικό Μετρό έχει απορρίψει, όπως όφειλε να κάνει» σημειώνει η εταιρεία.
       
      Η Αττικό Μετρό τονίζει ότι «από την εμπειρία των έργων μετρό της Αθήνας με πιο πρόσφατο παράδειγμα της Γραμμής 4, προκύπτει ότι για την ωρίμαση ενός έργου μετρό απαιτούνται 14 χρόνια (8 χρόνια μελέτη και 6 κατασκευή), χωρίς να αναμένονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα».
       
      Στην αντίστοιχη περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης, σημειώνει, «η συνολική διάρκεια μελέτης - κατασκευής ανήρχετο σε 6 μόλις χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της αρχαιολογικής έρευνας, ενώ ήταν δεδομένη ότι η πόλη μετρούσε 23 αιώνες ιστορίας και επομένως αναμενόταν εκτεταμένη αρχαιολογική έρευνα».
       
      Από €15 εκατ. στα €132 εκατ. τα αρχαιολογικά
       
      Σύμφωνα με την Αττικό Μετρό, ενώ το αρχικό κονδύλι για τα αρχαιολογικά ανερχόταν σε 15 εκατ. ευρώ, μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί 88 εκατ. ευρώ και, κατά το υπουργείο Πολιτισμού, θα φτάσουν τα 132 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία έχει εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του επιπλέον κονδυλίου μέσω δύο συμπληρωματικών συμβάσεων.
       
      Η πρώτη, ύψους 41,8 εκατ. ευρώ, η οποία συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ, ήταν και η πρώτη συμπληρωματική σύμβαση στην Ελλάδα για αποκλειστικά αρχαιολογικές εργασίες. Η δεύτερη, ύψους 25 εκατ. ευρώ, «έχει εγκριθεί και αναμένεται να υπογραφεί από τον ανάδοχο εφόσον εκδηλώσει την πρόθεση να συνεχίσει τις εργασίες» σημειώνει.
       
      Η Αττικό Μετρό δηλώνει ότι ο δήμος Θεσσαλονίκης «έχει επηρεάσει την πρόοδο του έργου σε τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις». Πρώτον, «δήλωσε αδυναμία μετεγκατάστασης μέρους του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμάτων από απαλλοτριωθείσα έκταση, ως είχε υποχρέωση προκειμένου να ξεκινήσει η κατασκευή του αμαξοστασίου, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει σημαντικά η έναρξη των εργασιών» τονίζει.
       
      Δεύτερον, «προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της υπουργικής απόφασης που προέβλεπε την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων εντός του Σταθμού Βενιζέλου, με αποτέλεσμα να έχουν "παγώσει" οι εργασίες για δύο έτη» υπογραμμίζει και προσθέτει ότι μόλις τον Δεκέμβριο του 2014 «υπήρξε συναίνεση για τη μελέτη ανασχεδιασμού του σταθμού και υπήρξε σχετική έγκριση από το ΚΑΣ και τον αρμόδιο υπουργό».
       
      Τρίτον, «αφού διαπιστώθηκε ότι ο σταθμός Νέα Ελβετία χωροθετήθηκε σε μπαζωμένο από τις υπηρεσίες του ρέμα και μετακινήθηκε η θέση του, δήλωσε αδυναμία αποκατάστασης της φυσικής κοίτης του, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συχνά πλημμυρικά φαινόμενα στις παρακείμενες εργοταξιακές εγκαταστάσεις» διαπιστώνει η εταιρεία - το θέμα ξεπεράστηκε με κατασκευή του έργου από το υπουργείο Υποδομών.
       
      Με οικονομικά προβλήματα τρεις από τις πέντε εταιρείες της κοινοπραξίας
       
      Η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι αναφορικά με την οικονομική αδυναμία του εργολάβου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις χρηματοδότησης του έργου, «τρεις από τις πέντε εταιρείες που απαρτίζουν την ανάδοχο κοινοπραξία έχουν αντιμετωπίσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα ή πτώχευσαν κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου». «Η μία εξ αυτών μάλιστα (ΑΕΓΕΚ) έχει αλλάξει δύο φορές ιδιοκτησιακό καθεστώς με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή πρόοδο των εργασιών» τονίζει η εταιρεία.
       
      Σε σχέση με τη διαιτησία, η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι η πρώτη απόφαση επί της κρίσιμης διαφωνίας 66, έκρινε ότι η παράταση που είχε χορηγηθεί από την ΑΜ έως το 2016 «δεν ήταν, εν μέρει, σύμφωνη με τις προβλέψεις του νόμου», κάτι που επέτρεψε την αίτηση διάλυσης της σύμβασης, λόγω παρέλευσης της λεγόμενης οριακής προθεσμίας, στις 16 Δεκεμβρίου 2015.
       
      «Επειδή όμως η πάροδος της οριακής προθεσμίας του έργου δεν επιφέρει άνευ λόγου τη λύση της εργολαβικής σύμβασης, η διευθύνουσα υπηρεσία με αιτιολογημένη απόφαση απέρριψε το σχετικό αίτημα του αναδόχου στις 30 Δεκεμβρίου 2014» σημειώνει. Ο ανάδοχος προσέφυγε κατά της απόφασης με ένσταση που εξετάζεται από την Αττικό Μετρό.
       
      Στη διαφωνία 66 περιλαμβανόταν και αίτημα αποζημίωσης ύψους 215 εκατ. ευρώ ως οικονομική επιβάρυνση του αναδόχου, η οποία απορρίφθηκε από τη Διαιτησία ως απαράδεκτη «λόγω μη τήρησης της νόμιμης προδικασίας».
       
      Επίσης, αποκαλύπτεται ότι η Διαιτησία «απεφάνθη και για το ζήτημα της παράτασης της Αποκλειστικής Προθεσμίας Α/Α/ 6 "ολοκλήρωση αποσυναρμολόγησης των ΤΒΜ και όλων των έργων Π/Μ σηράγγων του Έργου" κρίνοντας ότι η χορηγηθείσα από την ΑΜ παράτασή της θα έπρεπε να ήταν με αναθεώρηση».
       
      Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=685554
      Περισσότερα...

      1229 • 3

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.