Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    406 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Τοιχοδομές και ΕΤΕΠ

      AlexisPap

      Καταθέτω τις ακόλουθες σκέψεις εξ αφορμής αναφοράς που έγινε σε άλλο νήμα του φόρουμ. Το θέμα βεβαίως είναι σύνθετο, κι αν ξεκινήσει κανείς να μιλάει για τις ΠΕΤΕΠ (νυν ΕΤΕΠ) μοιραία θα εμπλέξει τόσα θέματα που ο λόγος θα μακρύνει επικίνδυνα. Γι’ αυτό θα περιοριστώ στην ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-03-02-02-00:2009 «Τοίχοι από οπτόπλινθους» και, μολονότι κάποια θέματα επεκτείνονται αυτόματα σε παρεμφερείς ΕΤΕΠ, αφήνω τον κάθε ενδιαφερόμενο να προεκτείνει τον προβληματισμό σε άλλες προδιαγραφές που ενδεχομένως τον απασχολούν.
       
      Οι ΕΤΕΠ έχουν υποχρεωτική εφαρμογή και σύμφωνα με την §4 της ΔΙΠΑΔ/ΟΙΚ/273 «Όσα από τα εθνικά κανονιστικά κείμενα αντίκεινται στις εγκρινόμενες με την παρούσα Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ), παύουν να ισχύουν από την ημερομηνία εφαρμογής των ΕΤΕΠ.». Οποία μεγαλόστομος επιπολαιότης, αφού το ίδιο το Υπουργείο αναγκάστηκε να ανακαλέσει επί δίμηνο την ισχύ των ΕΤΕΠ για λόγους ασυμβατότητας με υφιστάμενα πρότυπα…
       
      Οι ΕΤΕΠ είναι βεβαίως τεχνικές προδιαγραφές που αποσκοπούν στον καθορισμό του αποτελέσματος μίας εργασίας, και ως τέτοιες απευθύνονται σε πρόσωπα που διαθέτουν τεχνική γνώση και εμπειρία στο είδος αυτής της εργασίας. Δεν είναι δηλαδή διδακτικά κείμενα, δεν είναι βιβλιογραφία. Έτσι, η ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-07-03-03-10 «Στρώση συνεχώς συγκολλημένων σιδηροτροχιών (Σ.Σ.Σ) και απελευθέρωση των τάσεων», απευθύνεται σε πρόσωπα που γνωρίζουν να μελετούν, να κατασκευάζουν και να επιβλέπουν σιδηροτροχιές (και όχι σε εμένα, ή σε έναν φοιτητή, ή στον μπακάλη της γειτονιάς).
       
      Ερχόμενοι στην ΕΤΕΠ του θέματος παραθέτω τα βασικά σημεία στα οποία η προδιαγραφή είναι τεχνικά εσφαλμένη:
       

      §4.3 Οπλισμένο Σκυρόδεμα (διαζωμάτων κλπ) Η καθοριζόμενη ως ελάχιστη κατηγορία σκυροδέματος (C20/25) είναι αναιτίως υψηλή και -προδήλως- ανεφάρμοστη στην πράξη.
      Η κατηγορία που αποδέχεται ως ελαχιστη ο Ευρωκώδικας 6 είναι η C12/15.
      Η προδιαγραφή εσφαλμένα δεν αναφέρει την προδιαγραφή ΣΚ-300, μολονότι τα διαζώματα στις πλινθοδομές κατασκευάζονται κατά 99,9% στο γιαπί, με την μπετονιέρα.
       

      §4.7 Αποθήκευση και μεταφορές των υλικών στο εργοτάξιο Οι απαιτήσεις της παραγράφου -συγκεκριμένα η προστασία από την βροχή και φύλαξη σε στεγνό αεριζόμενο χώρο- είναι υπερβολικές και όχι αναγκαίες για το σύνολο των υλικών. Επιπλέον, υπάρχουν ήδη πρότυπα -όπως το ΕΝ 1996-2- που περιλαμβάνουν προβλέψεις για την διαχείριση των υλικών.
       

      §5.7 Πάχος τοίχου – επιλογή τούβλων – ενισχυτικές ζώνες ανώφλια – ποδιές  
      Ο παραλογισμός εν δράση:
       
      Στον προσδιορισμό του ελάχιστου επιτρεπτού πάχους των τοίχων -εκ παραδρομής ελπίζω- έχει οριστεί το μεγαλύτερο των {h/36, l/36} ή {h/20, l/20}, αντί για το μικρότερο.
      Ακόμη, η προδιαγραφή καμώνεται πως καθορίζει θέση και διάταξη διαζωμάτων, πράγμα που είναι βεβαίως θέμα κανονισμών και όχι της προδιαγραφής. Ακόμη και για τα ζητήματα σεισμικής συμπεριφοράς των μη φερουσών τοιχοπληρώσεων υπάρχουν κανονιστικά κείμενα όπως οι §4.3.6.1 και §4.3.6.4 του ΕΝ 1998-1. Αντιστοίχως, υπάρχουν κανονιστικά κείμενα για τις στατικά λειτουργικές τοιχοπληρώσεις, όπως η §6.10 του ΕΝ 1998-1 ή η §7.4 του ΚΑΝΕΠΕ. Στην σημερινή της μορφή, η υπό εξέταση Τεχνική Προδιαγραφή δεν είναι συμβατή με αυτά τα κανονιστικά κείμενα, αλλά ούτε και με το ΕΝ 1996-1.
       
      Οι διατομές των διαζωμάτων και υπερθύρων, καθώς και ο τρόπος όπλισής τους είναι υπερβολικός και αδικαιολόγητος, τόσο με βάση την μέχρι σήμερα οικοδομική εμπειρία, όσο και εν σχέση με την βιβλιογραφία και τα εν ισχύ κανονιστικά κείμενα. Ενδεικτικό της υπερβολής είναι:
      - Η ΕΤΕΠ ζητάει ύψος σενάζ 15cm, το ΕΝ 1996 μιλάει για ωπλισμένους αρμούς.
      - Η ΕΤΕΠ ζητάει οπλισμό 4Φ12, το ΕΝ1996 ορίζει ελάχιστη διάμετρο ράβδου το Φ5.
       
       
       
      Το επιχείρημα ότι η ΕΤΕΠ "βρίσκεται προς την μερειά της ασφαλείας" απλά δεν έχει λογική.
      Δεν είναι δουλειά των προτύπων να υπεισέρχονται σε θέματα που ρυθμίζονται από κανονισμούς.
      Περισσότερα...

      2507 • 2

    2. Αρθρογραφία

      Οι όροι για δόμηση κοντά σε υδατόρεμα σύμφωνα με το νεό Κτιριοδομικό Κανονισμό

      Engineer

      Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή με την υπ’ αριθμόν ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360 (ΦΕΚ 3985Β/22-06-2023) Υπουργική Απόφαση ο νέος Κτιριοδομικός Κανονισμός, που μαζί με τον Οικοδομικό Κανονισμό καθορίζουν τον τρόπο ανέγερσης κτιρίων στη χώρα. Ο νέος Κτιριοδομικός Κανονισμός τροποποίησε τον προηγούμενο που είχε εγκριθεί το 1989, όπως αυτός είχε αναθεωρηθεί με τον Οικοδομικό κανονισμό του 2012.
      Ένα από τα βασικά άρθρα του νέου κανονισμού είναι το άρθρο 6 που αφορά τη δόμηση κτιρίου κοντά σε ρέμα.
      Με διάταξη που προστέθηκε στον κανονισμό, δίνεται η δυνατότητα, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, να γίνονται εργασίες σε παλιά υφιστάμενα κτίρια. Επίσης, επιτρέπεται από τον νέο κανονισμό να εκδίδεται από την πολεοδομία άδεια αποπεράτωσης, άδεια αλλαγής χρήσης, καθώς και άδεια εργασιών πλήρης ανακαίνισης, και να επιδοτούνται οι κατοικίες από το « Εξ οικονομώ».
      Ομως τα οριοθετημένα ρέματα είναι ελάχιστα σε όλη την επικράτεια. Σχεδόν όλα τα ρέματα της Αθήνας, ακόμα και ο Κηφισός ποταμός, δεν είναι οριοθετημένα σε όλο τους το μήκος.
      Επίσης, πολλές οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν στο παρελθόν μέσα σε μπαζωμένα ρέματα και σήμερα αυτές βρίσκονται σε ισχύ και άρα μπορούν να ανακαινιστούν, ενώ πιθανά αύριο μπορεί να κινδυνέψουν ή να γκρεμιστούν.
      Τα νέα δεδομένα τις κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της, με τα πρόσφατα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στη χώρα μας, έδειξαν ότι τα ποτάμια και τα ρέματα βρίσκουν την παλιά τους διαδρομή και μάλιστα διευρυμένα και θα πρέπει να επανεξεταστεί όλο το μοντέλο δόμησης και τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών πλησίον των ρεμάτων και ποταμών.
      Τι ισχύει με το νέο Κτιριοδομικό Κανονισμό;
      Α. Για τα ρέματα που έχουν οριοθέτηση
      Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθορισθεί με οποιονδήποτε από τους προβλεπόμενους τρόπους, η ανέγερση κτιρίων, εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
      Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος. Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται με έργα, εφόσον έχουν κατασκευαστεί τα τυχόν προβλεπόμενα έργα διευθέτησης αυτού. Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται χωρίς έργα, στις περιπτώσεις όπου είτε η οριοθέτηση πραγματοποιήθηκε χωρίς πρόταση έργων διευθέτησης είτε αυτή πραγματοποιήθηκε με πρόταση έργων διευθέτησης αλλά τα προβλεπόμενα έργα διευθέτησης δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμα. Β. Για τα ρέματα που έχουν καταργηθεί
      1.Στα ρέματα που διαπιστώνεται ότι έχουν καταργηθεί αλλά απεικονίζονται στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, η δόμηση επιτρέπεται ύστερα από σχετική βεβαίωση της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την κατάργηση του ρέματος.
      Αν το ρέμα έχει αντικατασταθεί με άλλον αποδέκτη (αγωγό αποχέτευσης ή απορροής των νερών), η δόμηση επιτρέπεται μόνο εφ’ όσον διαπιστωθεί ότι δεν παραβλάπτονται οι κοινόχρηστοι αγωγοί, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες της αρμόδιας για την κατασκευή του αποδέκτη υπηρεσίας (π.χ. ΕΥΔΑΠ). Γ. Για έκδοση Άδειας Δόμησης κοντά σε ρέμα χωρίς απαίτηση Οριοθέτησης ρέματος
      Σε κάθε περίπτωση είναι δυνατή, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, άδεια για εργασίες άρσης επικινδυνότητας σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια, άδεια αποπεράτωσης εργασιών σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια με ολοκληρωμένο φέροντα οργανισμό, άδεια αλλαγής χρήσης, εφόσον η νέα χρήση επιτρέπεται στην περιοχή, εργασιών συντήρησης, επισκευής, ενεργειακής αναβάθμισης, διαρρυθμίσεων (πλήρης ανακαίνιση), εκσυγχρονισμού (εγκαταστάσεων) και στατικής ενίσχυσης σε κτίρια που ανεγέρθηκαν με νόμιμη άδεια κι εφόσον οι εργασίες περιορίζονται στο κέλυφος του υφιστάμενου κτιρίου και σε επαφή με αυτό. Επίσης, είναι δυνατή η έκδοση άδειας κατεδάφισης οποιασδήποτε κατασκευής, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης. Δ. Για Άδεια Προσθήκης
      Για προσθήκες κατ’ επέκταση και ύψος σε κτίρια που η ανέγερσή τους είχε εγκριθεί από την αρμόδια για τα ρέματα υπηρεσία και σε αποστάσεις από τις οριογραμμές του ρέματος τουλάχιστον ίσες με αυτές των κτισμάτων που υπάρχουν, μπορεί να χορηγείται η οικοδομική άδεια χωρίς να απαιτείται οπωσδήποτε νέα έγκριση.
      Σημειώνεται ότι: όλες οι προαναφερόμενες διατάξεις έχουν εφαρμογή για κάθε περίπτωση ρέματος, ανεξάρτητα αν αυτό βρίσκεται εντός σχεδίου ή οικισμού ή εκτός σχεδίου και οικισμού.
      Τι θεωρείται υδατόρευμα και πρέπει να οριοθετηθεί;
      Υδατορέματα ή υδατορεύματα ή ρέματα (μη πλεύσιμοι ποταμοί, χείμαρροι, ρέματα και ρυάκια) είναι οι φυσικές ή διευθετημένες διαμορφώσεις της επιφάνειας του εδάφους που είναι κύριοι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής και διασφαλίζουν τη διόδευσή τους προς άλλους υδάτινους αποδέκτες σε χαμηλότερες στάθμες. Στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
      Πώς ορίζονται οι οριογραμμές ενός υδατορεύματος;
      Οριογραμμές υδατορέματος είναι οι πολυγωνικές γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που περιβάλλουν σωρευτικά:
      α) τις όχθες του υδατορέματος,
      β) τις γραμμές πλημμύρας και
      γ) οποιοδήποτε φυσικό ή τεχνητό στοιχείο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, το οποίο έχει περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας.
      Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οριοθέτησης και διευθέτησης ενός υδατορεύματος;
      Η οριοθέτηση είναι μια διοικητική πράξη, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος.
      Η διευθέτηση υδατορέματος είναι η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύνων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών.
      Πως χτίζουμε κοντά σε ρέμα σήμερα;
      Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθοριστεί, η ανέγερση κτιρίων, ή εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
      α) Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      β) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 10 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές.
      γ) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 20 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εκτός σχεδίου περιοχές.
      Μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου κοντά σε ρέμα;
      Ναι, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
      Περίπτωση σε οριοθετημένο ρέμα
      α) Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
      β) Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής (οριοθέτησης του ρέματος) και της οικοδομικής γραμμής, επιτρέπεται η τακτοποίηση του αυθαιρέτου και εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης ίσος με τον συντελεστή πρασιάς.
      Περίπτωση σε μη οριοθετημένο ρέμα
      Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων, επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, ανάλογα με το αν το αυθαίρετο συνορεύει με μικρό, μεσαίο ή μεγάλο ρέμα ως εξής:
      α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του ενός (1) τετραγωνικού χιλιομέτρου (τ.χ.), όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης του μισού (0,50) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,
      β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή είκοσι (20) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,
      γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή πενήντα (50) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

      3925 • 2

    3. Αρθρογραφία

      Οταν η Αττική είχε ποτάμια: Πώς χάθηκαν σε έναν αιώνα 850 χιλιόμετρα υδάτινων οδών

      Engineer

      Ολοένα και συχνότερα είναι πλέον τα πλημμυρικά φαινόμενα στην Αττική, δεδομένης και της καταστροφής των δασών στα βουνά που περικλείουν την πρωτεύουσα, με βασική αιτία το γεγονός ότι η άναρχη δόμηση της Αθήνας στον 20ό αιώνα οδήγησε στο μπάζωμα άνω των 800 χιλιομέτρων υδάτινων ροών, αλλού για δημιουργία οδών και αλλού για οικοδόμηση. 
      Κεντρικοί δρόμοι της πρωτεύουσας όπως η Βασιλέως Κωνσταντίνου, η Καλλιρρόης και η Σταδίου δημιουργήθηκαν με βάση τις υδάτινες ροές που η φύση είχε ανοίξει στο λεκανοπέδιο.   Από τις ιστορικές ροές νερού στην πρωτεύουσα έχουν απομείνει ο Κηφισός και ένα κομμάτι του Ιλισού. Μπορεί μόνο οι παλαιότεροι να θυμούνται τα ονόματα Ηριδανός, Λυκόρεμα, Βουρλοπόταμος, Βοϊδοπνίχτης, Κυκλοβόρος, Διαβολόρεμα, Αλασσώνας καθώς και άλλα ρέματα που διέτρεχαν την Αθήνα, αλλά η φύση δεν τα ξεχνά και μας τα υπενθυμίζει όποτε ανοίγουν οι ουρανοί.
      Η Αττική ήταν ιστορικά χώρος συρροής υδάτων, ως λεκανοπέδιο που είναι. Χιλιόμετρα και χιλιόμετρα ρεμάτων, χειμάρρων και ποταμών διέσχιζαν τον χώρο που περικλείεται από το Αιγάλεω, την Πάρνηθα, την Πεντέλη και τον Υμηττό. Μετά ήρθαν το τσιμέντο και η άσφαλτος, πήραν άναρχα θέση στην πρωτεύουσα, και τα νερά δεν βρίσκουν διέξοδο, παρά τα όποια αντιπλημμυρικά έργα.
      Οι δρόμοι χτισμένοι πάνω σε παλιά ρέματα που έχουν μπαζωθεί είναι και οι πρώτοι που πλημμυρίζουν (φωτ.: SOOC). Τουλάχιστον 550 χιλιόμετρα ρεμάτων και χειμάρρων έχουν μπαζωθεί στην Αττική σύμφωνα με στοιχεία από γεωτρήσεις της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), του πρώην ΙΓΜΕ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα άνω του 80% του υετού, ό,τι δηλαδή πέφτει από τον ουρανό (βροχή, χιόνι ή χαλάζι) να καταλήγει στη θάλασσα και μόνο το 20% ή και λιγότερο να απορροφάται από το έδαφος, αντιστρέφοντας τα αρχικά ποσοστά στην Αττική.
      Σύμφωνα δε με μελέτη του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, τα ανοιχτά ρέματα της Αττικής το 1945, είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα, ενώ προσφάτως υπολογίζονταν σε μόλις, 434 χιλιόμετρα, κάτι που σημαίνει ότι περί τα 850 χιλιόμετρα ρεμάτων έχουν μπαζωθεί, σκεπαστεί και χτιστεί.
      Υπολογίζεται ότι στις αρχές του προηγούμενου αιώνα την πρωτεύουσα διέτρεχαν περί τα 700 ρέματα, ρυάκια, ποτάμια και χείμαρροι. Καθένα έχει την ιστορία του, συχνά… πονεμένη και σπανίως τρανή. Ο ιερός κατά την αρχαιότητα Ιλισός ξεκινά υπογείως από τον Υμηττό και καταλήγει στον φαληρικό όρμο στην Καλλιθέα, στο μόνο του ανοικτό κομμάτι.
      Καθ’ οδόν ο Ιλισός συλλέγει υπογείως νερά από πολλά ρέματα, όπως αυτό του Ηριδανού, η αρχαία κοίτη του οποίου έγινε αντικείμενο αρχαιολογικής μελέτης προ μερικών δεκαετιών όταν γίνονταν στην Αττική τα έργα δημιουργίας του μετρό της Αθήνας. Τα νερά του, μεταξύ 20 και 60 κυβικών μέτρων την ημέρα, περνούν και σήμερα από την Αρχαία Αγορά προερχόμενα υπογείως από τον Λυκαβηττό.
      Η αρχαία κοίτη του Ηριδανού, στον Κεραμεικό (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ) Επίσης στον Λυκαβηττό είχε την πηγή του και ο Βοϊδοπνίχτης, ενώ από τα Τουρκοβούνια κατέβαινε ο Κυκλοβόρος, με κατεύθυνση το κέντρο της Αθήνας. Από τον Υμηττό κατέβαινε τον Βύρωνα και το Παγκράτι ο Αλασσώνας.
      Στο Φάληρο ακόμη έβρισκαν την έξοδο προς τη θάλασσα, πέρα από τα ποτάμια Ιλισός και Κηφισός, και πολλά ρέματα όπως αυτό της Πικροδάφνης, ο Βουρλοπόταμος και άλλα.
      Πιο γνωστό είναι το ρέμα του Ποδονίφτη, με νερό από τους πρόποδες της Πεντέλης, που διασχίζει Χαλάνδρι, Ψυχικό και Νέα Ιωνία για να καταλήξει υπογείως στον Κηφισό.
      Ο έλεγχος της μετατροπής των υπέργειων οδών ύδατος σε υπόγειες δεν έχει μόνο σημασία για την πρόληψη πλημμυρών, αλλά και για την ευστάθεια κτισμάτων και την κατασκευή υπόγειων δικτύων κάθε είδους. Την περασμένη άνοιξη η ΕΑΓΜΕ τοποθέτησε σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ σταθμηγράφο σε γεώτρηση στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, στην περιοχή της Μαυροσουβάλας, στη βόρεια Αττική. Αυτή η εγκατάσταση αποτελεί σταθμό παρακολούθησης του «Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Υδάτων», για το υπόγειο υδροσύστημα της ΒΑ Πάρνηθας.
      Περισσότερα...

      2602 • 2

    4. Αρθρογραφία

      7 στα 10 κτίρια δεν πληρούν σύγχρονες αντισεισμικές προδιαγραφές

      Engineer

      Μόλις 3 στα 10 κτίρια έχουν κατασκευαστεί με σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς στην Ελλάδα - Συνέντευξη με τον Αναστάσιο Σέξτο, πρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής. Αν και οι πρόσφατοι σεισμοί δεν χτύπησαν, ευτυχώς, μεγάλα αστικά κέντρα, κατέδειξαν για άλλη μια φορά πως το δομικό απόθεμα της χώρας παραμένει ευάλωτο απέναντι στον εγκέλαδο.
      Οι εκτεταμένες βλάβες και καταρρεύσεις κυρίως σε λιθόκτιστες κατοικίες και εκκλησίες, στην Σάμο (Οκτώβριος 2020) τη Θεσσαλία (Μάρτιος 2021) και το Αρκαλοχώρι (Οκτώβριος 2021) ανέδειξαν για άλλη μια φορά την πολύ διαφορετική σεισμική τρωτότητα παλαιών και νέων κατασκευών και τον κρίσιμο ρόλο της εφαρμογής των αντισεισμικών κανονισμών στην ασφάλεια των κατασκευών. 
      ethnos.gr/Κεφαλονιά Μόλις 3 στα 10 κτίρια πληρούν σύγχρονες αντισεισμικές προδιαγραφές
      «Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά είναι το βασικό πρόβλημα σε όλες τις σεισμογενείς περιοχές όπως στην Ιταλία και την Τουρκία για να εστιάσουμε στους άμεσους γείτονές μας. Γι αυτό και διεθνώς η αντισεισμική προστασία αφορά κυρίως τρία επίπεδα:   την αποτύπωση του προφίλ των κτιρίων που δεν έχουν κατασκευαστεί με τους σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς, την εκτίμηση της σεισμικής διακινδύνευσης (seismic risk) του δομικού ιστού σε κάθε περιοχή της χώρας και το οικονομικό σχήμα προσεισμικής ενίσχυσης των κτιρίων που τελούν υπό τη μεγαλύτερη σχετική διακινδύνευση» αναφέρει στο ethnos.gr ο Αναστάσιος Σέξτος, πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής.
      ethnos.gr/Δαμάσι Ως προς το πρώτο, την απάντηση δίνει η διεξοδική μελέτη απογραφής τους δομικού αποθέματος του Εθνικού Προγράμματος Αντισεισμικής Ενίσχυσης Υφισταμένων Κατασκευών ΑΝΤΥΚ/ ΕΠΑΝΤΥΚ (1998-2005) του ΤΕΕ διακρίνοντας τα κτίρια σε κατηγορίες προ της εφαρμογής των πρώτων αντισεισμικών διατάξεων του 1959, του Α/Κ του 1985 που ακολούθησε των σεισμών της Θεσσαλονίκης (1978) και της Αθήνας (1981), του Α/Κ ΝΕΑΚ του 1995 και του πλέον σύγχρονου Κανονισμού ΕΑΚ2000 που αποτέλεσε απότοκο της εμπειρίας του σεισμού της Αθήνας του 1999. 
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) Σύμφωνα με την μελέτη αυτή 7 στα 10 ιδιωτικά κτίρια (περίπου 2,5 εκατομμύρια σε απόλυτους αριθμούς κατά τη φάση της απογραφής) έχουν χτιστεί πριν από το 1985. Ενδεικτικά, υπολογίζεται ότι:
      5% αφορά κατασκευές πριν το 1920, 11% κτίρια από το 1920 μέχρι το 1945 και  17% από το 1946 μέχρι το 1960. Από το 1961 μέχρι το 1970 κατεγράφησαν 735.791 κτίρια (18%), από το 1971-1980 737.575 κτίρια (18%) και μεταξύ 1981-1985 404,303 (10%). Συνολικά περίπου το 80% αυτών έχει χρήση κατοικίας.
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) «Αν και από την ολοκλήρωση της ανωτέρω απογραφής έχει προφανώς εκσυγχρονιστεί σε έναν βαθμό το δομικό απόθεμα της χώρας η κατηγοριοποίηση αυτή καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος: ένα μεγάλο ποσοστό των κτιρίων (περίπου το 70% σήμερα) έχουν σχεδιαστεί με διατάξεις οι οποίες απέχουν σημαντικά από τις ισχύουσες τόσο σε σχέση με τα σεισμικά φορτία σχεδιασμού όσο και από άποψη απαιτήσεων κατασκευαστικής διαμόρφωσης (αυτού που ονομάζουμε «ικανοτικού» σχεδιασμού) μέσω του οποίου μειώνεται δραστικά η πιθανότητα κατάρρευσης σε περίπτωση ισχυρού σεισμού» εξήγησε ο κ. Σέξτος.
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) Χωρίς προσεισμικό έλεγχο το 75% των δημόσιων κτιρίων
      Την ίδια ώρα, με πολύ αργούς ρυθμούς εξελισσόταν μέχρι πρόσφατα ο προσεισμικός έλεγχος των κτιρίων του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα στα οποία εργάζονται και εξυπηρετούνται καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες. Εκτιμάται ότι παρά το γεγονός ότι ο έλεγχος αυτός ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια, ακόμη και σήμερα πάνω από το 75% παραμένει σε εκκρεμότητα. 
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) «Είναι θετικό το γεγονός ότι μέσα από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» χρηματοδοτείται πλέον η προσεισμικός έλεγχος στους Ο.Τ.Α. Σε κάθε περίπτωση όμως ο έλεγχος και η ιεράρχηση της σχετικής σεισμικής διακινδύνευσης δεν είναι αυτοσκοπός. Ο πραγματικός στόχος είναι η προσεισμική ενίσχυση των κτιρίων με τη μέγιστη διακινδύνευση το οποίο βέβαια προϋποθέτει την σχετική χρηματοδότηση» προσθέτει. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για όλα τα έργα υποδομής, όπως είναι οι γέφυρες, τα συγκοινωνιακά έργα και τα λιμάνια.
      ethnos.gr/O πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής Αναστάσιος Σέξτος Τι σημαίνει, όμως, ακριβώς διακινδύνευση; Δεν μπορούμε απλώς να εντοπίσουμε τις κατασκευές που έχουν χτιστεί χωρίς αντισεισμικό κανονισμό;
      «Δυστυχώς όχι, διότι το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο. Για παράδειγμα μπορεί να υπάρχει ένα κτίριο στην Ξάνθη με μεγαλύτερη τρωτότητα αν υποθέσουμε ότι έχει κατασκευαστεί προ της ισχύος του πρώτου αντισεισμικού κανονισμού του ‘59 αλλά να είναι καλά συντηρημένο και καθώς ανήκει σε μια περιοχή με χαμηλή σεισμική επικινδυνότητα να τελεί εν τέλει υπό συνολικά μικρότερη πιθανοτική σεισμική διακινδύνευση σε σχέση με ένα μεταγενέστερο κτίριο της δεκαετίας του ‘70 που βρίσκεται στη Λευκάδα ή στην Κεφαλονιά (ενδεικτικά περιοχές του Ιονίου που ανήκουν στην υψηλότερη Ζώνη σεισμικότητας ΙΙΙ). Άρα το να απομονώσουμε τις παλαιότερες κατασκευές απλουστεύει μεν αλλά δεν εντοπίζει σωστά στο πρόβλημα. Για τον λόγο αυτόν, όταν γίνεται προσεισμικός έλεγχος μεγαλύτερη σχετική βαρύτητα αποκτά ο συνδυασμός της τρωτότητας και της σεισμικής επικινδυνότητας των κατασκευών».
      ethnos.gr/Δαμάσι Στάθμιση της πυκνότητας δόμησης
      Στο πλαίσιο της σεισμικής διακινδύνευσης πρέπει να σταθμιστεί και η πυκνότητα δόμησης (exposure) διότι αναπόφευκτα, η ίδια σεισμική επιτάχυνση μπορεί να επιφέρει πολύ περισσότερες βλάβες ή καταρρεύσεις σε ένα αστικό κέντρο όπως συνέβη στον σεισμό του 1999 στην Αθήνα ή στην Θεσσαλονίκη.
      «Οι σύγχρονες κατασκευές πράγματι συμπεριφέρθηκαν εξαιρετικά στους πρόσφατους σεισμούς γεγονός που δείχνει πως ένα μέρος του προβλήματος το έχουμε αντιμετωπίσει σωστά. Δεν πρέπει όμως να μας εφησυχάζει το γεγονός ότι βλάβες εμφάνισαν κυρίως παλαιά κτίρια».
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) Δεν είναι τυχαίο για παράδειγμα, ότι κατά το σεισμό της Σάμου τον Οκτώβριο του 2020 κατέρρευσαν στην πόλη της Σμύρνης 6 κτίρια και χάθηκαν πάνω από 100 ανθρώπινες ζωές πολύ μακριά (70km) από το επίκεντρο υπό μια σεισμική ένταση μόλις της τάξης των (0.10-0.15g) η οποία ήταν μόλις το 50% αυτής που μετρήθηκε στη Σάμο κατά τον ίδιο σεισμό και το 20% αυτής που καταγράφηκε πρόσφατα στο Αρκαλοχώρι (0.60g).
      Αυτό συνέβη, όπως εξηγεί ο κ. Σέξτος γιατί σε μια πόλη 5 εκατομμυρίων όπως είναι η Σμύρνη είναι στατιστικά πολύ πιθανότερο να υπάρχει αυθαίρετη δόμηση, σημαντικές κακοτεχνίες ή συνοικίες ολόκληρες δομημένες σε μαλακά εδάφη από ότι σε μια αγροτική περιοχή με σποραδική δόμηση. Κατά συνέπεια, «η μη ύπαρξη εκτεταμένων βλαβών κατά τους πρόσφατους σεισμούς πρέπει να συσχετιστεί και με το επίκεντρο αυτών ως προς τα αστικά κέντρα».
      ethnos.gr/Κουτσόχερο Πρέπει να αλλάξει ο Αντισεισμικός Κανονισμός;
      «Οι ισχύοντες Αντισεισμικοί Κανονισμοί κρίνονται ως απολύτως επαρκείς τουλάχιστον με βάση όσων γνωρίζουμε σήμερα. Επιπλέον, επίκειται η έκδοση ενός πρωτότυπου διεθνώς Κανονισμού για την Αποτίμηση και τις Δομητικές Επεμβάσεις της Τοιχοποιίας (ΚΑ.Δ.Ε.Τ.) που θα συμπληρώσει του υφιστάμενους σύγχρονους κανονισμούς για κτίρια από Οπλισμένο Σκυρόδεμα δηλαδή τον Ευρωκώδικα 8, τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό 2000 και τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ).
      Συνεπώς με εξαίρεση τον χάρτη σεισμικής επικινδυνότητας που καθορίζει τα σεισμικά φορτία σχεδιασμού κτηρίων και υποδομών, ο οποίος ούτως ή άλλως μπορεί περιοδικά να αναθεωρείται όσο αυξάνονται οι ενόργανες μετρήσεις της σεισμικής κίνησης στην Ελλάδα και ενδεχομένως την καλύτερη κατηγοριοποίηση των εδαφών, το κανονιστικό πλαίσιο σχεδιασμού αντισεισμικών κτηρίων είναι σύγχρονο και συγκρίσιμο με τους πιο προηγμένους κανονισμούς διεθνώς. Το βασικό μας πρόβλημα δεν είναι ο Α/Κ αλλά ότι ένα μεγάλο μέρος του δομικού αποθέματος είναι γερασμένο» επισημαίνει ο κ. Σέξτος.
      ethnos.gr/Σάμος Τι πρέπει να γίνει - Το ιταλικό μοντέλο
      Σύμφωνα με τον ίδιο πρέπει να πραγματοποιείται ο προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας στο πλαίσιο της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου και να καταστεί υποχρεωτικός για κάθε μεταβίβαση ακινήτου κατ’ αναλογία με το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης. «Χωρίς να υποτιμά κανείς τη σημασία της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, αυτή δεν επαρκεί αν αυτό δεν είναι ασφαλές». Πάγια θέση του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής, του ΤΕΕ και του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας είναι η θεσμοθέτηση ενός προγράμματος παρόμοιου με το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» ή/και ενός σχήματος φορολογικής ανταποδοτικότητας κατά το πρότυπο της Ιταλίας, η οποία να χρηματοδοτεί άμεσα ή έμμεσα την προσεισμική ενίσχυση ιδιωτικών κτιρίων ως συνάρτηση του στόχου επιτελεστικότητας (δηλ. του βαθμού αναβάθμισης από τις προδιαγραφές ενός παλαιότερου κανονισμού προς έναν νεότερο).
      Σε σχέση με τα δημόσια κτίρια και τις υποδομές απαιτείται  ταυτόχρονα, όπως λέει ο κ. Σέξτος, να εκσυγχρονιστεί το σύνολο του πλαισίου του προσεισμικού ελέγχου, για τη γρηγορότερη συλλογή και ηλεκτρονική διαχείριση των δεδομένων αξιοποιώντας έξυπνες συσκευές και τεχνολογίες, αυτόματη αποτύπωση σε χάρτη, διασύνδεση με το Κτηματολόγιο, τη Στατιστική Υπηρεσία και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου. Σημαντικό μέτρο είναι και η άρση της επικινδυνότητας ετοιμόρροπων ή/και μη κατοικημένων κτηρίων με στατικά προβλήματα, τηρουμένων όλων των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας όσο διαρκεί η μετασεισμική ακολουθία, καθώς και η αποσαφήνιση του θεσμικού πλαισίου για την διενέργεια υποστυλώσεων και καθαιρέσεων σε ιδιωτικά κτήρια συμπεριλαμβανομένης της διευθέτησης επικαλύψεων αρμοδιοτήτων.
      Στο σεισμό της Αθήνας το 1999 χάθηκε το 3% του ΑΕΠ μέσα σε 20 δευτερόλεπτα
      «Πρέπει να γίνει κατανοητό από την Πολιτεία ότι για κάθε ευρώ που επενδύεται στην αντισεισμική θωράκιση της χώρας, το οικονομικό όφελος σε διάστημα μερικών δεκαετιών μπορεί να είναι από 5πλάσιο έως 10πλάσιο αν συνυπολογιστούν εκτός από τις άμεσες απώλειες και οι έμμεσες απώλειες από την απορρύθμιση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής» τονίζει ο κ. Σέξτος και προσθέτει: «Για παράδειγμα έχει υπολογιστεί από τον Ο.Α.Σ.Π. ότι κατά τον σεισμό της Αθήνας του 1999 χάθηκε περίπου το 3% του ΑΕΠ μέσα στα 20 δευτερόλεπτα που διήρκησε ο σεισμός. Αν θέλουμε συνεπώς η οικονομική ανάπτυξη να είναι αειφόρος, θα πρέπει να επενδύσουμε στοχευμένα σήμερα ώστε να μειωθεί αύριο το άμεσο και το έμμεσο κόστος της σεισμικής δραστηριότητας στη χώρα μας. Ταυτόχρονα θα πρέπει να προστατευθεί η ανθρώπινη ζωή, όχι γιατί ο σεισμικός κίνδυνος είναι ο μοναδικός ή ο κύριος παράγοντας διακινδύνευσης, αλλά διότι η επιστήμη έχει πλέον προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που δεν δικαιολογείται πλέον απώλεια ανθρώπινης ζωής από κατάρρευση κατασκευών λόγω σεισμού». 
      πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ) πηγή: ΕΠΑΝΤΥΚ (ΤΕΕ)
      Περισσότερα...

      2614 • 2

    5. Αρθρογραφία

      Η ιχνηλάτηση των πλαστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα

      Engineer

      Ο Τζιμ Πάκετ περπατάει αργά στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας κρατώντας μια σακούλα με σκουπίδια. Πλησιάζει έναν μπλε κάδο και ρίχνει μέσα ένα πλαστικό μπουκάλι. Το μπουκάλι που πέταξε ο 60αρης Αμερικανός κρύβει ένα «μυστικό»: έχει ενσωματωμένο έναν πανάκριβο ανιχνευτή GPS. Τους επόμενους μήνες, θα καταγράφει λεπτό προς λεπτό την πορεία του πλαστικού απορρίμματος.
      Πρόκειται για έναν από τους τράκερς που τοποθετήθηκαν σε ανακυκλώσιμα σε διάφορα σημεία της χώρας, στο πλαίσιο πολύμηνης έρευνας του ανεξάρτητου δημοσιογραφικού ιστοτόπου wearesolomon.com για τις άγνωστες διαδρομές των πλαστικών απορριμμάτων σε συνεργασία με το Basel Action Network (ΒΑΝ) και το ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
      Το μπουκάλι που πέταξε στον μπλε κάδο στο κέντρο της Αθήνας ο Πάκετ, επικεφαλής του ΒΑΝ, ήταν ο πρώτος από αυτούς. Οι περισσότεροι καταστράφηκαν στην πορεία. Όσοι επέζησαν όμως έδειξαν πλαστικά που δεν ανακυκλώνονται ποτέ, αλλά καταλήγουν σε χωματερές ή σε μονάδες ανακύκλωσης εκτός χώρας.
      Ο Πάκετ, που έχει αφιερώσει τη ζωή του στον έλεγχο του εμπορίου αποβλήτων και στην αποκάλυψη των συμφερόντων που το τροφοδοτούν, περιγράφει ένα σταθερό μοτίβο: πλουσιότερες χώρες στέλνουν τα απόβλητά τους σε φτωχότερες. «Είναι ανήθικο και μη βιώσιμο», υπογραμμίζει.
      Η πλαστική ρύπανση είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο δυσεπίλυτα περιβαλλοντικά προβλήματα παγκοσμίως. Επηρεάζει πρωτίστως τις φτωχότερες χώρες και τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς, όχι μόνο σε χώρες όπως η Ινδονησία, αλλά και εντός Ευρώπης, όπου φτωχότερα μέλη της ΕΕ μετατρέπονται σε αποθετήρια πλαστικών αποβλήτων πιο ανεπτυγμένων εταίρων τους, ειδικά μετά την απαγόρευση εισαγωγής στερεών αποβλήτων που επέβαλε η Κίνα το 2018.
      Ανακύκλωση: μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε
      Για τον Πάκετ, οι μπλε κάδοι ανακύκλωσης είναι μια υπόσχεση που δεν τηρήθηκε  ποτέ. «Ό,τι πετάς στον μπλε κάδο, ανακυκλώνεται. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, ελάχιστα πλαστικά ανακυκλώνονται».
      Πράγματι, όπως ανέδειξε η έρευνα του Solomon, από τους 41 εκατ. τόνους πλαστικών αποβλήτων των οποίων η διαχείριση γίνεται εντός της ΕΕ ανα έτος, μόνο το 29% ανακυκλώνεται. Τα υπόλοιπα οδηγούνται για ενεργειακή αξιοποίηση μέσω καύσης ή καταλήγουν στη χωματερή.
      Η περίπτωση της Ελλάδας είναι χαρακτηριστική. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στο Solomon η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, η οποία διαχειρίζεται το περιεχόμενο των γνωστών μπλε κάδων, μόλις το 50% του περιεχομένου τους οδηγείται στην ανακύκλωση.
      Στα ίχνη του ελληνικού πλαστικού σκουπιδιού
      Η έρευνα διήρκησε πέντε μήνες. Η ερευνητική ομάδα συνομίλησε με ειδικούς στον τομέα της ανακύκλωσης πλαστικού, συναντήθηκε με Έλληνες και ξένους επιχειρηματίες του κλάδου, πήρε τις γνώμες ειδικών επιστημόνων και ακτιβιστών, συγκέντρωσε και ανέλυσε επίσημα και αδημοσίευτα στοιχεία, και επισκέφθηκε μονάδες όπου καταλήγουν ελληνικά πλαστικά σκουπίδια στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
      Επί χρόνια, η πολυπόθητη μετάβαση στην «κυκλική οικονομία» βασίζεται στο μάντρα «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση». Γνωστή και ως «ιεραρχία αποβλήτων», η αρχή αυτή διαφημίζεται ως λύση στο τεράστιο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης που απειλεί οικοσύστημα και ανθρώπους.
      Όμως το βάρος πέφτει κυρίως στην ανακύκλωση –  μια υποτίθεται ενάρετη διαδικασία χωρίς καμία παρενέργεια. Σε έρευνα της Greenpeace, σχεδόν το 90% των Ελλήνων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι η ανακύκλωση πλαστικού «μπορεί να βοηθήσει δραστικά το περιβάλλον».
      Στην πόλη της Ξάνθης, όπου η ομάδα απέρριψε ένα από τα πλαστικά σκουπίδια με ανιχνευτή GPS, συναντήθηκε με την καθηγήτρια Αγγλικών Μαρία Αντωνιάδου δίπλα σε έναν μπλε κάδο. Η κ. Αντωνιάδου ανακυκλώνει με θρησκευτική ευλάβεια. «Συμβάλλω κι εγώ έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα υλικά θα ξαναχρησιμοποιηθούν για να γίνουν κάτι άλλο».
      Αυτή είναι όμως η μισή αλήθεια –αν όχι ένας βολικός μύθος. 
      «Ζούμε σε μια χώρα και σε ένα πλανήτη όπου στις καλύτερες περιπτώσεις περίπου ένα στα δέκα πλαστικά μπουκάλια καταλήγει στην ανακύκλωση. Τα υπόλοιπα πάνε στη χωματερή, στις θάλασσες. Και να διπλασιάσουμε την ανακύκλωση το πρόβλημα δεν λύνεται. Παρ’ όλα αυτά, το κυρίαρχο αφήγημα είναι ότι θα αυξήσουμε την ανακύκλωση και όλα θα είναι καλά», λέει ο Νίκος Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, τον οποίο η ερευνητική ομάδα συνάντησε στα κεντρικά της οργάνωσης στο Μεταξουργείο.
      Όπως περιγράφει, την ανακύκλωση προβάλλει μια καλολαδωμένη και καλά χρηματοδοτούμενη μηχανή. «Έχει περσόνες, έχει κουτιά, έχει σπιτάκια που λένε “τι ωραίο πράγμα που είναι”. Εμείς ερχόμαστε να πούμε ότι η ανακύκλωση είναι παράλογη, και θα πρέπει να είναι η εξαίρεση και όχι η λύση ή ο κανόνας».
      Η κ. Αντωνιάδου, που διαχωρίζει με προσοχή τα σκουπίδια της, μάλλον θα απογοητευόταν αν μάθαινε πως το «παγιδευμένο» σκουπίδι που απορρίψαμε σε μπλε κάδο στο κέντρο της πόλης της κατέληξε στη χωματερή της Καβάλας. Την ίδια τύχη είχε και ένα ακόμα ανακυκλώσιμο που απέρριψε η ομάδα στην πρωτεύουσα της Σύρου, το οποίο κατέληξε στον ΧΥΤΑ του νησιού.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και κάτι άλλο: ακόμα και από τα πλαστικά ανακυκλώσιμα που φτάνουν στο στάδιο της διαλογής, πολλά καταλήγουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, σε φορτία που καταρχάς επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με επιπλέον εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
      Εξάγοντας το πλαστικό σκουπίδι, εξάγεται όμως και το κόστος της διαχείρισής του για το περιβάλλον και την υγεία. Επιστήμονες, οικολόγοι και ακτιβιστές έχουν τεκμηριώσει ότι η ανακύκλωση όχι μόνο δεν είναι πανάκεια, αλλά μπορεί να αποτελεί μέρος του προβλήματος: καθησυχάζει τους πολίτες -στην Ευρώπη παράγονται 35 κιλά πλαστικών αποβλήτων συσκευασίας κατά κεφαλήν- με αποτέλεσμα να μειώνεται το κίνητρο για μείωση της χρήσης.
      Με αυτά τα δεδομένα, εύλογα η ετήσια παραγωγή πλαστικών παγκοσμίως όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά αυξάνεται αλματωδώς. Εκτοξεύτηκε από τους 234 εκ. τόνους το 2000 σε 460 το 2019. Κατά την ίδια περίοδο, τα πλαστικά απόβλητα υπερδιπλασιάστηκαν. Η δε ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται εκθετικά. Σύμφωνα με τον Οικονομικό Οργανισμό Συνεργασίας και Ανάπτυξης, μέχρι το 2060 η κατανάλωση πλαστικού θα έχει τριπλασιαστεί.
      Η επένδυση σε ακόμα περισσότερες μονάδες ανακύκλωσης δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Αντίθετα, δημιουργεί το γνωστό στα οικονομικά ως “lock-in effect”: οι τεράστιες επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και υποδομές ανακύκλωσης κάνουν τις κοινωνίες «αιχμάλωτες» της ανακύκλωσης, ακόμα κι αν δεν αποτελεί την ιδανική λύση διαχείρισης αποβλήτων.
      Και ιδανική λύση δεν είναι σίγουρα. Όχι μόνο γιατί το ανακυκλωμένο πλαστικό είναι κατώτερης ποιότητας και χρειάζεται παρθένο για να δημιουργηθεί νέο προϊόν. Αλλά και γιατί η ίδια η διαδικασία δεν είναι ποτέ όσο «πράσινη» διαφημίζεται.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-katanalosi-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      Η μη-πράσινη διαδικασία της ανακύκλωσης
      Σε μία έρευνα-σταθμό που δημοσιεύτηκε σε έγκριτο επιστημονικό περιοδικό τον Μάιο του 2023, διεθνής ομάδα επιστημόνων προχώρησε σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: η ανακύκλωση πλαστικού μπορεί να απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών στο νερό και να μολύνει τον αέρα. Εύρημα ακόμα πιο ανησυχητικό, δεδομένου ότι έγινε σε εργοστάσιο ανακύκλωσης τελευταίας τεχνολογίας, σε μια πλούσια δυτική χώρα, τη Βρετανία.
      Στα δείγματα βρέθηκαν μικροπλαστικά που απελευθερώθηκαν και ισοδυναμούσαν με το 13% του πλαστικού που είχε ανακυκλωθεί. Τα μικροπλαστικά, δηλαδή σωματίδια πλαστικού με μέγεθος μικρότερο από 5 χιλιοστά, μολύνουν τον πλανήτη –έχουν βρεθεί ακόμα και σε φρέσκο χιόνι στην Ανταρκτική–, ενώ έχουν εντοπιστεί στο ανθρώπινο αίμα και μπορεί να είναι τοξικά για τα φυτά, τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο.
      Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη διαθέσιμη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, το 94% των Ελλήνων ανησυχεί για τις επιπτώσεις τους.
      Το πρώτο βήμα μετά τον μπλε κάδο
      Τα ανακυκλώσιμα υλικά που φτάνουν στον μπλε κάδο διαχωρίζονται σε πρώτη φάση στα Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ) που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο και ένα από τα πιο σύγχρονα βρίσκεται στο Κορωπί, όπου απορριμματοφόρα ξεφορτώνουν καθημερινά 400-500 τόνους ανακυκλώσιμων από 30 δήμους στην Αθήνα.
      Εκεί η ερευνητική ομάδα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Βεργανελάκη, μηχανολόγο-μηχανικό και υπεύθυνο λειτουργίας του εργοστασίου της εταιρείας WATT AE. Ο κ. Βεργανελάκης  επιβεβαιώνει ότι μόνο το μισό περιεχόμενο του κάθε κάδου μπορεί να οδεύσει τελικά προς ανακύκλωση. Το δε 50% του υλικού αυτού συνήθως εξάγεται.
      «Είναι χρηματιστηριακή η αξία και είναι καθαρά θέμα ζήτησης και προσφοράς. Εμείς εξάγουμε και Ευρώπη και Ασία, ανάλογα με τη φύση του υλικού. Συνήθως τα εύκαμπτα υλικά, όπως η σακούλα, πηγαίνουν σε βαλκανικές χώρες», σημειώνει.
      Το «νεκρό» ποτάμι της Βουλγαρίας
      Ένα από τα φορτηγά που φορτώνουν υλικά από την αυλή του ΚΔΑΥ έχει προορισμό τη Βουλγαρία. Η χώρα, που απορροφά μέρος του ελληνικού πλαστικού, αντιμετωπίζει ήδη συνέπειες από την επεξεργασία του υλικού.
      Ήταν Σάββατο πρωί στις 25 Ιανουαρίου του 2020, όταν ο ψαράς Βάλεντιν Νταναϊλοβ έλαβε μήνυμα από έναν άλλο ψαρά κοντά στο Πάζαρτζικ, μια μικρή πόλη 70.000 κατοίκων στη Νότια Βουλγαρία, χτισμένη στις όχθες του Έβρου ή Μαρίτσα όπως ονομάζεται ο ποταμός στη γειτονική χώρα.
      Το μήνυμα συνοδευόταν από φωτογραφίες που έδειχναν τεράστιες ποσότητες από νεκρά ψάρια, ξεβρασμένα στις όχθες του. Για τον 46χρονο Νταναϊλοβ, που έμαθε να ψαρεύει δίπλα στον πατέρα του όταν ήταν ακόμα 4-5 χρονών, το θέαμα ήταν εξοργιστικό. «Νεκρά ψάρια κάθε λογής ξεβρασμένα στο ποτάμι. Τρομακτικό θέαμα. Ψάρια δηλητηριασμένα στο φυσικό τους περιβάλλον. Μια γενοκτονία».
      Οι βουλγαρικές αρχές ανακάλυψαν τεράστιες ποσότητες μολυσμένου νερού στον ποταμό, προκαλώντας τον άμεσο θάνατο των ψαριών. Το επεισόδιο χαρακτηρίστηκε ως το χειρότερο κρούσμα τοξικής μόλυνσης στην ιστορία του Έβρου, επηρεάζοντας 26 χιλιόμετρα της ροής του.
      Πλαστικά υπολείμματα, τα οποία ανεξάρτητη επιτροπή ειδικών επιστημόνων χαρακτήρισε κατάλοιπα της διαδικασίας ανακύκλωσης, έχρισαν μια τοπική εταιρεία ανακύκλωσης, την Ecoinvest, ως ύποπτο. Ο τοπικός εισαγγελέας απήγγειλε δύο κατηγορίες κατά της διεύθυνσης της εταιρείας, για μόλυνση του περιβάλλοντος και ανεξέλεγκτη διαχείριση αποβλήτων.
      Η εταιρεία διέκοψε προσωρινά την παραγωγή της, και στις 26 Ιανουαρίου τα δείγματα νερού από το ποτάμι βγήκαν καθαρά. Οι αρχές δεν ολοκλήρωσαν ακόμα την έρευνά τους, οι κατηγορίες δεν κατέληξαν σε καταδίκες, και η εταιρεία επιμένει ότι έχει αναβαθμίσει το σύστημα διαχείρισης, και ότι το νερό που χρησιμοποιεί είναι σε κλειστό κύκλο και δεν μολύνει τον ποταμό.
      Σήμερα δεν έχει απομείνει κανένα ορατό σημάδι στο σημείο όπου καταγράφηκε το χειρότερο περιστατικό μόλυνσης στην ιστορία του ποταμού Έβρου, μεταξύ Πάζαρτζικ και Φιλιππούπολης. Κάτω από μια μικρή γέφυρα, τα ήρεμα νερά του διασχίζουν μια καταπράσινη έκταση στο σούρουπο. Μοναδικό σημείο ζωής, ένας μοναχικός ψαράς. Λίγη ώρα αργότερα, θα μαζέψει τα καλάμια και τα δολώματά του και θα φύγει. Με άδεια χέρια. Το ποτάμι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι πλέον κατά τμήματα «εντελώς νεκρό».
      Τρεισήμισι χρόνια μετά από εκείνο το περιστατικό, ένα λευκό φορτηγό περνάει τις πύλες των εγκαταστάσεων της Ecoinvest λίγο μετά τις 11 το πρωί. Ένας εργαζόμενος με κίτρινο γιλέκο ανοίγει τη συρόμενη πλαϊνή πόρτα. Στην καρότσα του φορτηγού, τόνοι από πλαστικά σκουπίδια σε δεμάτια, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. Σε ένα από αυτά, ξεπροβάλλει μια συσκευασία με ελληνικά γράμματα, μια ετικέτα της Γενικής Ταχυδρομικής.
      «Μόλις ήρθε από την Ελλάδα», λέει το στέλεχος της Ecoinvest που υποδέχεται το φορτηγό. Το ελληνικό πλαστικό σκουπίδι τοποθετείται δίπλα στους 1.500-1.800 τόνους από άλλα πλαστικά απόβλητα, τα οποία κατακλύζουν τα 20.000 τετραγωνικά μέτρα της εγκατάστασης.
       «Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι»
      Η Ecoinvest είναι μία από τις ηγέτιδες εταιρείες στον κλάδο της ανάκτησης της χώρας με μερίδιο 10% στην εγχώρια αγορά αποβλήτων συσκευασίας. Και μία από τις 177 που έχουν λάβει άδεια εισαγωγής σκουπιδιών από το εξωτερικό με σκοπό την ανάκτηση, πολλές από τις οποίες ιδρύθηκαν ή επέκτειναν τις δραστηριότητες μετά τις κινεζικές απαγορεύσεις.
      Η Ελλάδα είναι βασικός προμηθευτής πλαστικού σκουπιδιού τόσο της εταιρείας, όσο και της Βουλγαρίας γενικότερα – και γίνεται όλο και σημαντικότερος. Οι εισαγωγές  από τη χώρα μας αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια: 48.000 τόνοι το 2022, ποσότητα υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2020.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-eisagwges-solomon-1536x864-600-x-337.jpg
      «Για τους περισσότερους, αυτά είναι απλώς σκουπίδια. Για εμάς, είναι η αρχή της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας. Θα τα παρομοίαζα με χρυσάφι», λέει ο Τιμοχίρ Λαζάροβ, ένας ήπιων τόνων τεχνοκράτης.
      Η Ecoinvest είναι κερδοφόρα, στηρίζεται από τα περιφερειακά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μόλις επένδυσε σε μια νέα, υπερσύγχρονη γραμμή παραγωγής. «Είναι η Ρολς Ρόις της ανακύκλωσης πλαστικού» μας λέει με υπερηφάνεια ο Λαζάροβ, δείχνοντας το φανταχτερό μηχάνημα, γεμάτο φωτάκια και ενδείξεις. Το μόνο παράπονό του είναι ότι δεν υπάρχει αρκετό πλαστικό σκουπίδι για να λειτουργήσει στο 100% των δυνατοτήτων της η νέα υπερσύγχρονη γραμμή. «Χρειαζόμαστε κι άλλο πλαστικό».
      Η εταιρεία στη συνέχεια πουλάει το 80% του ανακτημένου πλαστικού, κυρίως στο εξωτερικό, αλλά και στην Ασία, όπου θα χρησιμοποιηθεί σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η γεωργία. Βασικός πελάτης και των τελικών προϊόντων της: η Ελλάδα.
      Η Βουλγαρία επένδυσε στον τομέα και πλέον η εισαγωγή σκουπιδιών είναι καλοδεχούμενη – τουλάχιστον από τους πολιτικούς. «Η εισαγωγή αποβλήτων για ανάκτηση και ανακύκλωση στη Βουλγαρία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη βουλγαρική οικονομία και ιδίως για τη μεταποίηση», δήλωσε στο Solomon το βουλγαρικό υπουργείο Περιβάλλοντος. Το «lock-in effect» στην πράξη.
      «Πριν την Κίνα, οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες»
      270 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Πάζαρτζικ, στην πόλη Βέλικο Τάρνοβο. Εκεί κατοικοεδρεύει ένας άλλος κολοσσός του βουλγαρικού κλάδου ανακύκλωσης με ελληνική πελατεία, η εταιρεία Megaport.
      Κάθε μήνα φτάνουν εδώ από την Ελλάδα 200 τόνοι πλαστικό σκουπίδι τύπου LDPE, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 10% της πρώτης ύλης της. Η Megaport αγοράζει από ελληνικά ΚΔΑΥ και ιδιωτικές εταιρείες, πληρώνοντας ανάλογα με την ποιότητα από 5 έως 350 ευρώ τον τόνο. Μετά την ανακύκλωσή του, συχνά πωλείται πίσω στην Ελλάδα με τη μορφή είτε πέλετ είτε μαύρης σακούλας σκουπιδιών. Ένα 8% όμως δεν μπορεί να ανακυκλωθεί και είτε μετατρέπεται σε RDF για να καεί στα τσιμεντάδικα της Βουλγαρίας είτε καταλήγει στη χωματερή.
      Η κινεζική απαγόρευση εισαγωγής σκουπιδιών, αλλά και οι αυστηροί όροι εξαγωγής σε χώρες εκτός ΟΟΣΑ που επέβαλε η Ε.Ε., ήταν μάννα εξ ουρανού για εταιρείες όπως η Megaport. «Πριν την απαγόρευση, πήγαινες στην Αθήνα και οι διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολες. Μας έλεγαν, ‘αυτή είναι η τιμή, αν δεν σας αρέσει, υπάρχει πάντα η Κίνα’».
      Ένα καλλωπισμένο πράσινο ξέπλυμα
      Για την 33χρονη Ντανίτα Ζαχαρινόβα, η ανακύκλωση πλαστικού δεν είναι παρά μια καλλωπισμένη επιχείρηση greenwashing – ενός «πράσινου ξεπλύματος», που εξυπηρετεί μόνο τις βιομηχανίες και δίνει στους καταναλωτές την ψευδαίσθηση ότι κάνουν το καθήκον τους.
      «Η ανακύκλωση του πλαστικού όχι μόνο δεν είναι λύση, αλλά προκαλεί και σειρά από προβλήματα, από τη χρήση νερού και τη ρύπανση του περιβάλλοντος, μέχρι την άγνωστη σύσταση των πλαστικών αποβλήτων. Η ανακύκλωση είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μάρκετινγκ και διαφήμιση, και όχι μαγική λύση στο πρόβλημα του πλαστικού», λέει η Ζαχαρινόβα, από την περιβαλλοντική οργάνωση Za Zemiata (Για τη Γη) που μελετά εδώ και χρόνια το θέμα και πέτυχε φέτος, έπειτα από σχεδόν δεκαετή δικαστικό αγώνα, την ακύρωση της κατασκευής μιας κολοσσιαίας μονάδας καύσης απορριμμάτων στη Σόφια.
      Η ομάδα συνάντησε τη Ζαχαρινόβα στην περιοχή Λόζενετς, μια εύπορη γειτονιά στο κέντρο της Σόφιας, δίπλα σε μια γωνιά για χωριστή συλλογή απορριμμάτων. Ακόμα κι εδώ, σε αυτή την «καλή περιοχή» με τους καλοντυμένους κατοίκους και τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, οι κάδοι είναι ξέχειλοι και τα απορρίμματα μπερδεμένα. Η Ζαχαρινόβα περιγράφει ένα χαοτικό κι αναποτελεσματικό σύστημα ανακύκλωσης στη χώρα, το οποίο συνδυάζεται με την έκρηξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα της ανακύκλωσης, δημιουργώντας την τόσο μεγάλη ζήτηση για εισαγόμενο πλαστικό σκουπίδι από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ελλάδα.
      Η λύση κατά την ίδια είναι μία: «να μην χρησιμοποιούμε προϊόντα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν και να σκεφτόμαστε πολύ περισσότερο την επαναχρησιμοποίηση και κυρίως την πρόληψη».
      Ελλάδα: Εξαγωγός και παράλληλα εισαγωγέας απορριμμάτων
      Και η ίδια η Ελλάδα είναι μέρος του λεγόμενου «εμπορίου σκουπιδιών». Απλώς με διαφορετική μορφή. Αυτή της εισαγωγής RDF για καύση από την τσιμεντοβιομηχανία.
      Η ομάδα ταξίδεψε στην πόλη του Βόλου. Στα περίχωρα της πόλης, το εντυπωσιακό τοπίο που φιλοτεχνούν τα γαλάζια νερά του Παγασητικού και το καταπράσινο δάσος του Πηλίου διακόπτεται από ένα κολοσσιαίο εργοστάσιο τσιμέντου. Η εταιρεία στην οποία ανήκει το εργοστάσιο, η AΓΕΤ/Lafarge, το 2022 εισήγαγε 70.000 τόνους RDF από την Ιταλία και σχεδιάζει να τριπλασιάσει την ποσότητα αυτή στο εγγύς μέλλον. Το RDF είναι ένα καύσιμο που παράγεται από απορρίμματα, συμπεριλαμβανομένου του πλαστικού. Η Ελλάδα, παρά την αφθονία των απορριμμάτων της, δεν παράγει αρκετό RDF, το οποίο θεωρείται πιο «πράσινο» από το πετ-κοκ.
      Για την παραλαβή του RDF, η εταιρεία έχει δικές της λιμενικές εγκαταστάσεις. Κάθε καράβι μεταφέρει 3.000 τόνους. Πολλοί ντόπιοι φοβούνται ότι η καύση αποβλήτων στις τσιμεντοκάμινους συμβάλλει ώστε τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης να φτάνουν στα ύψη στο Βόλο τις μισές ημέρες κάθε έτους. Τα ποσοστά εγκεφαλικών επεισοδίων και καρκίνου του ήπατος είναι εδώ αρκετές φορές υψηλότερα από τον εθνικό μέσο όρο.
      Φυσικά, το οικονομικό κίνητρο είναι σημαντικό. Το RDF είναι πιο φτηνό από το φυσικό αέριο, με την εταιρεία να εισπράττει από τους Ιταλούς τέλος εισόδου (gate fee) και να αποφεύγει πρόστιμα από τους ρύπους – οι εκπομπές από την καύση RDF δεν προσμετρώνται στο σύστημα. Οι εκπομπές ρύπων φυσικά δεν εξαφανίζονται. «Εάν η κοινωνία θέλει τσιμέντο, δυστυχώς μοιραία θα έχουμε διοξείδιο του άνθρακα», λέει ο Μιχάλης Βλάχος, γενικός διευθυντής του εργοστασίου στον Βόλο.
      Η καύση αποβλήτων τόσο κοντά στην πόλη και τα σχέδια για εντατικοποίηση της πρακτικής αυτής κρούουν εδώ και χρόνια τον κώδωνα του κινδύνου. Μια ηγετική φυσιογνωμία του τοπικού κινήματος αντίστασης κατά της καύσης αποβλήτων στο εργοστάσιο τσιμέντου είναι ο συνταξιούχος μηχανικός Στέλιος Λημνιός.
      Ο Λημνιός μετρά τρεις δεκαετίες στο οικολογικό κίνημα. Εδώ και χρόνια μάχεται κατά της καύσης σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ, με κάθε μέσο: με κινητοποιήσεις, εκδηλώσεις, πορείες, και μία καταδίκη σε τρίμηνη ποινή φυλάκισης. Τον Σεπτέμβριο του 2019, ως μέλος της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών κατά της καύσης σκουπιδιών, ο Λημνιός μπήκε στις φυλασσόμενες εγκαταστάσεις της ΑΓΕΤ για να αποτρέψει ένα φορτίο με σκουπίδια προς καύση από την Ιταλία.
      Οι δικαστικές περιπέτειες δεν πτοούν τον Λημνιό, ο οποίος τον περασμένο Οκτώβριο αθωώθηκε, όπως και οι δύο συγκατηγορούμενοί του, για την ενέργεια εκείνη. Συνεχίζει τον αγώνα. Κατά τον ίδιο, το εργοστάσιο πρέπει να μεταφερθεί μακριά από τον αστικό ιστό και να γίνονται συστηματικές, αδιάβλητες μετρήσεις για τους ρύπους και τις άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λειτουργίας του στον Βόλο.
      «Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη», λέει κοντά στο δικαστήριο της πόλης, όπου βρέθηκε για ακόμα μία φορά κατηγορούμενος. «Στον Βόλο το σχέδιο είναι να γίνει μονάδα RDF που θα παίρνει τα υπολείμματα και της Λάρισας, και των Τρικάλων, ίσως και της Λαμίας. Αυτό το αντιμάχεται η τοπική κοινωνία. Δεν κάνουν ανακύκλωση, προάγουν την καύση».
      Η εταιρεία αρνείται κατηγορηματικά ότι έχει οποιαδήποτε συμμετοχή στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος – μιλά για συνεχείς ελέγχους, τόσο του εισαγόμενου RDF όσο και των ρύπων, αλλά και του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Προβάλλει δε τη μεγιστοποίηση της υποκατάστασης ως πολιτική φιλική προς το περιβάλλον. «Χρονιά τη χρονιά κάνουμε επενδύσεις και προσπαθούμε να μεγιστοποιούμε το ποσοστό της ενέργειας από εναλλακτικά καύσιμα» λέει. Στόχος της είναι το ποσοστό των εναλλακτικών καυσίμων να φράσει κοντά στο 90%. Το 2022 επένδυσε 7 εκατ. ευρώ για εναλλακτικά καύσιμα, και θα επενδύσει άλλα 20-30 εκατομμύρια μέχρι το 2026.
      Το Συμβούλιο της Επικρατείας ίσως βάλει φρένο σε αυτά τα σχέδια. Στα μέσα Οκτωβρίου απαγόρευσε την εισαγωγή RDF προς καύση μέσω θαλάσσης, με το τοπικό περιβαλλοντικό κίνημα να μιλά για «μεγάλη νίκη των Βολιωτών».
      Η ερευνητική ομάδα ρώτησε την εταιρεία πώς ερμηνεύει την απόφαση αυτή και πώς θα την επηρεάσει. «Το ΣτΕ με την απόφασή του έκρινε ότι αναφορικά με δύο όρους της ΑΕΠΟ δεν τηρήθηκε η δέουσα διαδικασία και ως εκ τούτου ακύρωσε δύο όρους για τυπικούς και όχι για ουσιαστικούς λόγους», σημείωσε, καταλήγοντας πως δεν επηρεάζεται η δραστηριότητα και η λειτουργία του εργοστασιου.
      Ακολουθώντας ένα πλαστικό μπουκάλι
      Η πορεία του GPS που είχε τοποθετηθεί σε ένα πλαστικό μπουκάλι νερού και απορρίφθηκε στο κέντρο της Αθήνας οδήγησε στη δεύτερη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία μαζί με τη Βουλγαρία, η Ελλάδα εξάγει τους τόνους πλαστικού σκουπιδιού της. Ακολουθώντας τη διαδρομή που έκανε το μπουκάλι η ομάδα έφτασε στη Ρουμανία στην εταιρεία ανακύκλωσης Professional Recycling, στο Τούργκου Μούρες, μια πόλη στα βόρεια της χώρας.
      http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2023/12/plastika-skoupidia-tracking2-solomon-1-1536x864-600-x-337.jpg
      Όπως και η Βουλγαρία, ειδικά μετά την κινεζική απαγόρευση εισαγωγής πλαστικών αποβλήτων, η Ρουμανία έγινε χώρα εισαγωγής νόμιμων αλλά και σε πολλές περιπτώσεις παράνομων και επικίνδυνων εισαγωγών πλαστικών απορριμμάτων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
      Ακτιβιστές άρχισαν να καταγγέλλουν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, που τροφοδοτούνταν από δίκτυα διαφθοράς στη χώρα. Το 2021 η χώρα υποχρεώθηκε υπό την πίεση αυτή να μειώσει τα συνοριακά περάσματα από όπου μπορούσαν να εισαχθούν απόβλητα και υιοθέτησε ένα σύστημα παρακολούθησης των αποβλήτων. «Η Ρουμανία δεν θα γίνει η χωματερή της Ευρώπης», είχε πει ο υπουργός Περιβάλλοντος.
      Το πλαστικό μπουκάλι πέρασε ένα από τα περάσματα αυτά και έφτασε στην αυλή της εταιρείας. Εκεί, ένας υπάλληλος μετακινεί βαριεστημένα με κλαρκ τις πολύχρωμες μπάλες με πλαστικά μπουκάλια από την αυλή στο εργοστάσιο, όπου θα μπουν στη γραμμή «παραγωγής»για να μετατραπούν σε νιφάδες πλαστικού.
      Ανάμεσα τους, διακρίνονται ελληνικές ετικέτες: μπουκάλια από νερό, αναψυκτικά και ελληνικό γάλα περιμένουν να ανακυκλωθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εκεί που πετάχθηκαν. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2010 και θεωρείται πρότυπο σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης πλαστικού.
      Υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης, σε μια χώρα χωρίς ανακύκλωση
      «Στη Ρουμανία υπάρχουν δύο κατηγορίες ανακυκλωτών: έχουμε τέσσερα-πέντε υποδειγματικά εργοστάσια ανακύκλωσης και εκατοντάδες άλλους ψευδοανακυκλωτές», παραδέχεται ο Ραούλ Ποπ, ειδικός στη διαχείριση απορριμμάτων και υπεύθυνος προγραμμάτων στην οργάνωση Ecoteca.
      Η εικόνα της Professional Recycling μοιάζει να ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Οι μεγάλες εγκαταστάσεις, όπου τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, έρχoνται σε πλήρη αντίθεση με τις μάντρες των ντόπιων ανακυκλωτών πλαστικού, αλλά και με τη συνολική εικόνα της διαχείρισης των αποβλήτων στη χώρα, όπου ακόμα και στην πρωτεύουσα της, το Βουκουρέστι, εντοπίσαμε ελάχιστους κάδους ανακύκλωσης.
      Η εικόνα αυτή αντανακλάται στους αριθμούς. Η Ρουμανία καταγράφει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης σε όλη την ΕΕ, ωστόσο εισάγει κάθε χρόνο χιλιάδες τόνους πλαστικού από άλλες χώρες, τις περισσότερες φορές με πολύ καλύτερες επιδόσεις στην ανακύκλωση από την ίδια.
      Το κινέζικο εργοστάσιο ανακύκλωσης σακούλας
      Πολύ διαφορετική εικόνα παρουσιάζει ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης που επισκεπτόμαστε στο Βουκουρέστι. Μέσα από τα αρχεία της ρουμανικής περιβαλλοντικής επιθεώρησης αλλά και τις δηλώσεις Ελλήνων εμπόρων πλαστικού, εντοπίσαμε μια εταιρεία, κινεζικών συμφερόντων, που εισάγει πλαστικές σακούλες από την Ελλάδα.
      Επισκεπτόμενοι τη μονάδα, η οποία στεγάζεται σε μια αποθήκη, η ερευνητική ομάδα αντίκρισε αμέτρητες μπάλες πλαστικών σακουλών στον εξωτερικό χώρο να λιώνουν κάτω από τον δυνατό ήλιο ανάμεσα σε σκουριασμένα μηχανήματα. Μέσα στην αποθήκη, εργαζόμενοι χωρίς τα απαραίτητα μέτρα προστασίας μετατρέπουν σε φρενήρεις ρυθμούς τις σακούλες σε λωρίδες.
      Εκπρόσωποι της εταιρείας αρνήθηκαν να τους συναντήσουν ή να προχωρήσουν σε κάποιο σχόλιο. Το ερώτημα που εύλογα γεννάται από τις συνθήκες που είδαν οι ερευνητές είναι το κατά πόσο η εταιρεία αυτή δεν μολύνει το περιβάλλον. «Δεν γίνονται αρκετοί έλεγχοι για την τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων», σημειώνει ο Ραούλ Ποπ, προσθέτοντας πως οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν εκδώσει μέχρι σήμερα άδεια λειτουργίας σε περίπου 3.500 εταιρείες ανακύκλωσης. «Περίπου 200 από αυτές ανακυκλώνουν πραγματικά».
      «Έχω δει παντού παράνομα φορτία, σε λιμάνια, σε φορτηγά, εμπορικά τρένα. Πίσω από πανάκριβα έπιπλα κρύβονται παράνομα απόβλητα. Όταν ζητάει ο επιθεωρητής να βγουν, οι μεταφορείς ισχυρίζονται ότι δεν μπορούν να μετακινήσουν τα έπιπλα», περιγράφει ο Οκτάβιαν Μπερτσενάου, πρώην επικεφαλής του σώματος περιβαλλοντικής επιθεώρησης και ακτιβιστής για χρόνια στον τομέα της εισαγωγής αποβλήτων.
      Όπως αναφέρει, το καλό πλαστικό, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο δεν ξεπερνάει το 15% του συνόλου των εισαγωγών, έχει αξία κι έτσι καταλήγει στα εργοστάσια ανάκτησης, ώστε να αποκτήσει μια δεύτερη ζωή. Το κακής ποιότητας πλαστικό, από το οποίο οι χώρες θέλουν να απαλλαχθούν, καταλήγει αντιθέτως σε χωράφια, σε νόμιμες ή «αόρατες» παράνομες χωματερές.
      Κυκλώματα διαφθοράς, χαμηλό κόστος ταφής
      Ένας λόγος που αυτό συμβαίνει στη Ρουμανία είναι οι ελλιπείς έλεγχοι, τα δίκτυα διαφθοράς αλλά και το χαμηλό κόστος (νόμιμης ή παράνομης) ταφής των απορριμμάτων.
      Η Ρουμανία έχει ένα από τα χαμηλότερα κόστη ταφής στην ΕΕ: 100 ευρώ/τόνο για τις νόμιμες χωματερές ενώ το κόστος παράνομης ταφής, σύμφωνα με τον κ. Μπερτσενάου, δεν ξεπερνάει τα 20 ευρώ/τόνο.
      Ο ίδιος ωστόσο, όπως και ο Ραούλ Ποπ, υποστηρίζουν πως ενώ στις νόμιμες χωματερές απαγορεύεται να θάβονται απορρίμματα από άλλες περιοχές -πόσω μάλλον από άλλες χώρες- ο κανόνας καταστρατηγείται. Μιλώντας με δήμαρχο προαστίου του Βουκουρεστίου, μας είπε -υπό τον όρο ανωνυμίας- πως παρά τις φήμες για την ταφή τοξικών αποβλήτων σε χωματερή δίπλα ακριβώς στην περιοχή του και τα πολλά παράπονα κατοίκων για αναπνευστικά προβλήματα, η εταιρεία που είχε αναλάβει τη διαχείριση της χωματερής δεν του επέτρεψε ποτέ την είσοδο, μέχρι τη στιγμή που έκλεισε.
      Άνθρακας ο θησαυρός
      Ο «χρυσός», όπως χαρακτήρισε ο Βούλγαρος μάνατζερ Τιμοχίρ Λαζάροβ τα ανακυκλώσιμα πλαστικά, αποδεικνύεται λοιπόν άνθρακας, και το περίφημο «πράσινο βελάκι» στις συσκευασίες δεν ολοκληρώνει στην πραγματικότητα ποτέ τον κύκλο του, μετατρέποντας την κυκλική οικονομία σε απατηλή υπόσχεση. Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, από το ελληνικό γραφείο της Greenpeace, ελπίζει πως όλο και περισσότεροι πολίτες θα αντιληφθούν τη ζοφερή αυτή πραγματικότητα.
      «Οι συσκευασίες μιας χρήσης είναι το πρόβλημα. Τελεία και παύλα. Το ζητούμενο είναι να αναδείξουμε αυτόν τον παραλογισμό, να δούμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το παράλογο των πλαστικών που κάνουν τον γύρο της Ελλάδας ή του κόσμου στο όνομα της ανακύκλωσης, για να καταλήξουμε σε μια αγορά που πουλάει και σε μια κοινωνία που χρησιμοποιεί πολύ λιγότερα αντικείμενα μιας χρήσης».
      H έρευνα υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD.
      Πηγή: wearesolomon.com
      Περισσότερα...

      670 • 2

    6. Αρθρογραφία

      Πιλοτικό πρόγραμμα από την Περιφέρεια Κρήτης για την εξοικονόμηση ενέργειας

      Engineer

      Πιλοτικό- πρωτοποριακό πρόγραμμα υλοποιεί η Περιφέρεια Κρήτης για την εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων, με την τοποθέτηση φωτισμού LED σε σημεία του νησιού όπου καταγράφεται μεγάλη κατανάλωση ρεύματος.
       
      O περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, υπέγραψε σήμερα σύμβαση προϋπολογισμού 600.000 ευρώ, στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου 2007-2013 «Βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη σε Περιφερειακό, Διαπεριφερειακό και Διασυνοριακό Επίπεδο (ΕΝΕΡΓΕΙΝ)- Παρεμβάσεις για την Εξοικονόμηση Ενέργειας στις οδούς πρόσβασης Αεροδρομίων Χανίων, Ηρακλείου και στη σήραγγα Σταλίδας της Περιφέρειας Κρήτης».
       
      Με βάση τη σύμβαση, προβλέπεται η αντικατάσταση του φωτισμού με λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας τύπου LED σε σημεία ενεργοβόρα, και συγκεκριμένα στα αεροδρόμια Ηρακλείου και Χανίων, αλλά και στη σήραγγα της Σταλίδας.
       
      «Πρόκειται για ένα σημαντικό πιλοτικό πρόγραμμα που υλοποιεί η περιφέρειά μας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Interreg». Είμαστε η πρώτη περιφέρεια σε Ελλάδα και Κύπρο που υπογράφει και υλοποιεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η σύμβαση έχει προϋπολογισμό 600.000 ευρώ και αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας» δήλωσε ο κ. Αρναουτάκης.
       
      Παράλληλα, τόνισε: «Στόχος, μετά την υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου, είναι η αντικατάσταση όλου του φωτισμού στο οδικό δίκτυο της Κρήτης (ΒΟΑΚ και περιφερειακό δίκτυο) για να μπορέσουμε να έχουμε εξοικονόμηση οικονομικών πόρων από 65% έως 70%. Την επόμενη περίοδο θα έχουμε, εξάλλου, αντικαταστήσει τον φωτισμό σε δημόσια κτίρια και σχολεία με λάμπες εξοικονόμησης».
       
      Τέλος, όπως ανέφερε ο κ. Αρναουτάκης, στο πλαίσιο της οδικής ασφάλειας, η Περιφέρεια Κρήτης έχει έτοιμη μελέτη 10.000.000 ευρώ για να γίνει μία ολοκληρωμένη παρέμβαση στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).
       
      Πηγή: http://web.tee.gr/%CF%80%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%AD%CF%81/
      Περισσότερα...

      1383 • 2

    7. Αρθρογραφία

      Κανάλι Erie: Το κανάλι θαύμα του 19ου αιώνα στη Βόρεια Αμερική

      GTnews

      Το κανάλι Erie, μήκους 363 μιλίων (584 χλμ.), ήταν το πρώτο κανάλι στις Ηνωμένες Πολιτείες που συνδέει δυτικές πλωτές οδούς με τον Αντλαντικό Ωκεανό. Η κατασκευή ξεκίνησε το 1817 και ολοκληρώθηκε το 1825. Η επιτυχία της μετέτρεψε τη Νέα Υόρκη σε ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο και ενθάρρυνε την κατασκευή καναλιών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επιπλέον, η κατασκευή του καναλιού χρησίμευσε ως εκπαιδευτικός χώρος για πολλούς από τους μηχανικούς που έχτισαν άλλα αμερικανικά κανάλια και σιδηροδρόμους τις επόμενες δεκαετίες.
      Ιστορικά στοιχεία
      Στα τέλη του 1700, το νέο αμερικανικό έθνος αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα. Τα αρχικά 13 κράτη ήταν διατεταγμένα κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού και υπήρχε φόβος ότι άλλα έθνη, όπως η Βρετανία ή η Γαλλία, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μεγάλο μέρος του εσωτερικού της Βόρειας Αμερικής. Ο Τζόρτζ Ουάσιγκτον πρότεινε ένα κανάλι που θα παρέχει αξιόπιστη μεταφορά στην ήπειρο, συμβάλλοντας έτσι στην ένωση της μεθοριακής Αμερικής με τα εδραιωμένα κράτη. Κατά τη δεκαετία του 1780, ο Ουάσιγκτον οργάνωσε μια εταιρεία, την Patowmack Canal Company, που προσπάθησε να χτίσει ένα κανάλι μετά τον ποταμό Potomac. Το κανάλι χτίστηκε, ωστόσο ήταν περιορισμένο στη λειτουργία του.
       

      Τα στατιστικά στοιχεία της διώρυγας Erie ήταν εντυπωσιακά:
      363 μίλια μήκος, από το Albany στον ποταμό Hudson μέχρι το Buffalo στη λίμνη Erie Πλάτος 40 πόδια και βάθος 4 μέτρα Η λίμνη Erie είναι 571 πόδια υψηλότερη από το επίπεδο του ποταμού Hudson. κατασκευάστηκαν κλειδαριές για να ξεπεραστεί αυτή η διαφορά. Το κανάλι κοστίζει περίπου 7 εκατομμύρια δολάρια, αλλά η είσπραξη διοδίων σήμαινε ότι πληρώθηκε για τον εαυτό του μέσα σε μια δεκαετία. Οι βάρκες στο κανάλι τραβήχτηκαν από άλογα σε ρυμούλκηση, παρόλο που τα ατμοκίνητα σκάφη τελικά έγιναν πρότυπα. Το κανάλι δεν ενσωμάτωσε φυσικές λίμνες ή ποτάμια στο σχεδιασμό του, επομένως είναι εντελώς περιορισμένο.
      Με τυπικό σχήμα πρίσματος στο κανάλι - πλάτος 12 μέτρα (40 πόδια) στην κορυφή, πλάτος 8,5 μέτρα (28 πόδια) και βάθος 1,2 μέτρα (4 πόδια) - οι μηχανικοί σχεδίασαν το κανάλι Erie μετά το κανάλι Middlesex στη Μασαχουσέτη . Ο Erie απαιτούσε 83 κλειδαριές, καθεμία από πέτρα, για να μετακινήσει τα σκάφη πάνω και κάτω από τα φυσικά υψόμετρα. Οι κλειδαριές σχεδιάστηκαν έτσι ώστε κάθε ένας να χρειάζεται μόνο ένα άτομο για τη λειτουργία του. Το κανάλι απαιτούσε επίσης την κατασκευή 18 υδραγωγεία να μεταφέρει το κανάλι πάνω από υδάτινα σώματα. Με τη φύση να παρουσιάζει περισσότερα αποθαρρυντικό εμπόδια τόσο στα δυτικά όσο και στα ανατολικά τμήματα, η κατασκευή ξεκίνησε στο μεσαίο τμήμα στις 4 Ιουλίου 1817, με την Κλίντον να διοργανώνει την πρωτοποριακή στη Ρώμη της Νέας Υόρκης.
      Στη δυτική πλευρά, η πρόκληση ήταν το Niagara Escarpment, μια κορυφογραμμή 23 μέτρων (75 πόδια). Ο μηχανικός καναλιών Nathan B. Roberts σχεδίασε μια σειρά από 10 κλειδαριές, πέντε επίπεδα με 2 κλειδαριές δίπλα-δίπλα, για να μεταφέρει σκάφη πάνω από αυτό το φράγμα. Οι κλειδαριές της σκάλας ακολουθήθηκαν από ένα βαθύ κόψιμο μήκους 5 χιλιομέτρων (3 μιλίων) (9-μετρ.) (30 πόδια) εκτοξευμένο στο βραχώδες οροπέδιο. Η πόλη που μεγάλωσε σε αυτόν τον ιστότοπο ονομάστηκε κατάλληλα Lockport. Στο ανατολικό τμήμα, η χαμηλότερη κοιλάδα Mohawk απαιτούσε την κατασκευή 27 κλειδαριών σε απόσταση μόλις 50 km (30 μίλια) για να ξεπεράσει μια σειρά από φυσικά ορμητικά σημεία ποταμού, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρέθηκαν στο Cohoes και στο Little Falls.
      Σήμερα το κανάλι χρησιμοποιείται γενικά ως ποταμός αναψυχής και το κράτος της Νέας Υόρκης ασχολείται ενεργά με την προώθηση του καναλιού της Erie ως τουριστικού προορισμού.
      Πηγή: https://el.eferrit.com/κατασκευή-του-καναλιού-της-erie/, https://el.gov-civ-guarda.pt/sierra-leone
       

      Περισσότερα...

      846 • 2

    8. Αρθρογραφία

      Ναυάρχου Νοταρά 18 - Το ανακαινισμένο διατηρητέο που μέσα σε λίγα χρόνια έγινε ερείπιο

      marionik

      Στην οδό Ναυάρχου Νοταρά 18 στα Εξάρχεια βρίσκεται το εν λόγω διατηρητέο κτίριο στις φωτογραφίες.

        Το κτίριο σύμφωνα με τις πληροφορίες από το ηλεκτρονικό αρχείο διατηρητέων οικισμών και κτιρίων του ΥΠΕΚΑ, ανεγέρθη περίπου το 1890 και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο από το ΥΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ) το 1992. Το κτίριο είχε διάφορες χρήσεις κατά την διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών, παλαιά χρησιμοποιούνταν ως κατοικία, αργότερα φιλοξενούσε καταστήματα πώλησης δίσκων, ενώ κατά την δεκαετία του 1990 ήταν οίκος ανοχής.  Το 2004 πραγματοποιήθηκε ολική ανακαίνιση στο κτίριο καθώς δεν βρισκόταν σε καλή κατάσταση. Κάποιοι άνθρωποι κατοικούσαν σε αυτό, υπήρχε ρεύμα και νερό. Λίγα χρόνια μετά όμως και συγκεκριμένα το 2012 ξεκίνησαν τα βάσανα του κτιρίου. Στο κτίριο διέμεναν κάποια άτομα τα οποία χτυπούσαν τα κουδούνια των γειτόνων και ζητούσαν βοήθεια υποστηρίζοντας πως διακόπηκε το ρεύμα λόγω βλάβης ενώ η ΔΕΗ δεν προχωρούσε στην επιδιόρθωση του τεχνικού προβλήματος. Τους παρασχέθηκαν κυρίως ορισμένες πληροφορίες και πιθανοί τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος. Από όσο διαφαίνεται, λύση δεν επήλθε, οι άνθρωποι αποχώρησαν από εκεί και το κτίριο βρέθηκε εγκαταλελειμμένο. 
      Οι ιδιοκτήτες είναι άγνωστοι προς τους περίοικους της γειτονιάς και κανένας δεν ενδιαφέρθηκε για την τύχη του κτιρίου.
      Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν διάφορες εισβολές ατόμων με στόχο τον βανδαλισμό του κτιρίου εσωτερικά, την αφαίρεση μετάλλων και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού ή την κλοπή αντικειμένων. Το 2014 άγνωστοι που μπήκαν στο υπόγειο παραβιάζοντας την πόρτα έσπασαν κάποιους σωλήνες με αποτέλεσμα να πλημμυρίσει το υπόγειο. Κλήθηκε η ΕΥΔΑΠ η οποία έκοψε την παροχή νερού από τον μετρητή καθώς δεν υπήρχε κανείς να επέμβει για να σταματήσει η ροή του νερού από τους σπασμένους σωλήνες.
      Μια άλλη φορά κάποιοι εισέβαλλαν μέσα στο κτίριο και αφαιρούσαν παράθυρα με πόρτες και τα πετούσαν στον δρόμο από τα μπαλκόνια. 
      Τα επόμενα χρόνια έφτασε και η στιγμή που προκλήθηκαν πυρκαγιές στο ακίνητο. Διάφοροι έμπαιναν μέσα και επιχειρούσαν να βάλουν φωτιά σε ξύλινα δάπεδα, αντικείμενα που είχαν μείνει πεταμένα εκεί όπως πόρτες και παράθυρα και σε ότι έβρισκαν μέσα για να προκαλέσουν όσο πιο μεγάλη ζημιά μπορούσαν. Τον Ιούνιο του 2016 τα καταφέρανε, άγνωστοι τις βραδυνές ώρες εισήλθαν και άφησαν διάφορα χαρτόνια και υλικά τα οποία ήταν εύφλεκτα. Την επόμενη ημέρα κατά τις 11 το πρωί και σε ημέρα καύσωνα με περίπου 40 βαθμούς, προκλήθηκε μεγάλη φωτιά στην στέγη του κτιρίου η οποία οδήγησε στην κατάρρευσή της. Πλέον τα νερά και οι φθορές λόγω καιρικών φαινομένων θα μπορούσαν να καταστρέψουν το κτίριο ευκολότερα.
      Το κτίριο σφραγίστηκε από συνεργεία του δήμου αλλά άγνωστοι έμπαιναν μέσα και ξήλωναν το υλικό και τις τάβλες που είχαν τοποθετηθεί από τα ειδικά συνεργεία. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν άλλες 4 με 5 φωτιές ώσπου τον Ιούνιο του 2019 συνεργεία πέρασαν και σφράγισαν πάλι το κτίριο. 
      Η θέληση των αγνώστων να καταστρέψουν το κτίριο ήταν τέτοια που τις περισσότερες φορές μετά την φωτιά που έβαζαν έκλειναν τις πόρτες με αντικείμενα ώστε να δυσκολέψουν την πρόσβαση στην πυροσβεστική. Η πυροσβεστική αναγκαζόταν να σπάσει τις πόρτες από τους μεντεσέδες και να τις κομματιάσει ώστε να καταφέρει να εισέλθει στο εσωτερικό του κτιρίου. Το κτίριο βρισκόταν χωρίς καθόλου πόρτες, ενώ μέχρι να σφραγιστεί άγνωστοι έμπαιναν και ξήλωναν παντζούρια.
      Τον Απρίλιο του 2020 σημειώθηκε σημαντική κατάρρευση στο εσωτερικό του κτιρίου, γείτονες και κάτοικοι βγήκαν στα μπαλκόνια να δουν από που προερχόταν αυτός ο θόρυβος, δεν κατέστη δυνατό βέβαια να βρεθεί από που έπεσαν μπάζα και σοβάδες, αλλά ήταν προφανές πως προερχόντουσαν από το εσωτερικό του κτιρίου που πλέον έμπαιναν τα νερά των βροχοπτώσεων με αποτέλεσμα κάτι να καταρρεύσει εσωτερικά.
      Αυτά που περιγράφουμε εδώ είναι απλά η ιστορία αφανισμού άλλου ενός κτιρίου από τα χιλιάδες στην Αθήνα και στην Ελλάδα. Οι κύριοι υπεύθυνοι είναι βέβαια οι κρατικές αρχές και το ελλειπέστατο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο δεν σκοπεύει πλέον στην προστασία του κτιρίου αλλά ωθεί την εγκατάλειψη και τον αφανισμό των διατηρητέων από τους ιδιοκτήτες τους. Βέβαια, μιας και το εν λόγω κτίριο είχε ανακαινιστεί πολύ καλά το 2004, μπορεί να υπήρχαν σοβαρά κληρονομικά ζητήματα ή απουσία κληρονόμων. Είναι σύνηθες στις περιπτώσεις περιουσιών που εμπλέκονται κληρονομικά ζητήματα να αφήνονται στην τύχη τους τα κτίρια. εδώ ο υπεύθυνος είναι και πάλι το κράτος το οποίο πρέπει να θεσπίσει νομοθεσία και μέτρα και να βρεθούν λύσεις ώστε να μην περιέρχονται σε εγκατάλειψη κτίρια όσο μάλλον διατηρητέα λόγω αυτών των προβλημάτων. Οι κυβερνήσεις βέβαια στην Ελλάδα, δεν ασχολούνται καθόλου με το κομμάτι των διατηρητέων κτιρίων, αφήνουν τα πάντα στην ευθύνη των ιδιοκτητών, όταν όμως υπάρχουν οικονομικά προβλήματα και αδυναμία συντήρησης ή κληρονομικά ζητήματα, τα κτίρια οδεύουν προς τον αφανισμό.
      Αναφορές για την τελευταία πυρκαγιά στο κτίριο το 2019, έγιναν και από ηλεκτρονικές ιστοσελίδες με φωτογραφίες και βίντεο.
      https://www.protothema.gr/greece/article/874050/fotia-se-akatoikito-ktirio-sta-exarheia/
        Πηγή https://energy-engineer.blogspot.com/2020/09/18.html
      Περισσότερα...

      2240 • 2

    9. Αρθρογραφία

      Έρευνα της Διανόεσις: Το Φράγμα Της Μεσοχώρας

      Engineer

      Χωμένα στην καρδιά της νότιας Πίνδου, μέσα στην κοίτη του ποταμού Αχελώου, βρίσκονται ένα μεγάλο φράγμα και ένα υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Στέκουν έτοιμα, ολοκληρωμένα, με τον εξοπλισμό τους και τα μηχανήματά τους, από το 2001. Αλλά δεν έχουν λειτουργήσει ούτε μία ημέρα. Δεν έχει γεμίσει καν ο ταμιευτήρας (η τεχνητή λίμνη, δηλαδή) με νερό -τα νερά του Αχελώου σήμερα εκτρέπονται από μια άλλη σήραγγα σκαμμένη δίπλα από το φράγμα, παρακάτω στη φυσική του κοίτη. Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, ολόκληρο το έργο έχει κοστίσει περίπου 500 εκατ. ευρώ σε σημερινά χρήματα, ενώ για κάθε χρόνο που το φράγμα δε λειτουργεί η εταιρεία εκτιμά ότι χάνει περί τα 20-30 εκατ. ευρώ από δυνητικά έσοδα.
       
      Γιατί συμβαίνει αυτό;
       
      Επειδή η ΔΕΗ άρχισε να κατασκευάζει ένα γιγάντιο έργο υποδομής με ελλιπή σχεδιασμό, χωρίς να έχει εξασφαλίσει ότι δεν θα ακυρωθεί στα δικαστήρια. Επειδή μερικοί κάτοικοι ενός μικρού χωριού της Πίνδου και περιβαλλοντικές οργανώσεις αντιδρούν. Επειδή το κεντρικό κράτος κωλυσιεργεί ή αδιαφορεί.
       
      Στη διαΝΕΟσις αναζητούμε λύσεις και πολιτικές που θα βοηθήσουν τη χώρα να αναπτυχθεί οικονομικά, διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική της συνοχή. Στην ιστορία του φράγματος της Μεσοχώρας βρήκαμε συγκεντρωμένες μια σειρά από παθογένειες που ταλαιπωρούν γενικότερα την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις, και μαζί ένα τρανταχτό, σχεδόν κραυγαλέο παράδειγμα πολιτικής απόφασης που σχετικά εύκολα και σχετικά γρήγορα θα μπορούσε να έχει θετικό αποτέλεσμα για το δημόσιο συμφέρον.
       
      Οι δημοσιογράφοι της διαΝΕΟσις ταξίδεψαν στο φράγμα στα βουνά της Πίνδου, μίλησαν με τους υπευθύνους της ΔΕΗ, με πολίτες που ζουν σήμερα στη Μεσοχώρα, με τους ανθρώπους και τις οργανώσεις που αντιδρούν στη λειτουργία του και με επιστήμονες που γνωρίζουν καλά το θέμα. Σε αυτήν την έρευνα θα καταγράψουμε τους λόγους για τους οποίους το έργο κατασκευάστηκε, τις αιτίες που το κρατούν ανενεργό, τις συνέπειες αυτής της καθυστέρησης, και τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν για να λειτουργήσει.
       
      Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από την αρχή.
       

       
       
      Το ιστορικό του φράγματος
       
      Ένας από τους λόγους για τους οποίους το φράγμα της Μεσοχώρας είναι ακόμη ανενεργό -ίσως ο κυριότερος- είναι το ότι αποτέλεσε μέρος της πολυθρύλητης εκτροπής του Αχελώου, ενός γιγάντιου δημόσιου έργου που υπήρχε ως ιδέα ήδη από τη δεκαετία του 1920.
       
      Ο σκοπός του έργου ήταν η μεταφορά νερού από τον Αχελώο ποταμό στη λεκάνη του Πηνειού για να καλύψει τις αρδευτικές ανάγκες του θεσσαλικού κάμπου. Η κατασκευή των επιμέρους έργων της εκτροπής ξεκίνησε το 1986, είχε προϋπολογισμό γύρω στα 1,5 δισ. ευρώ (σε σημερινές τιμές) και περιελάμβανε την κατασκευή τεσσάρων φραγμάτων και μιας γιγάντιας σήραγγας, μεταξύ πολλών άλλων.
       
      Στον αρχικό σχεδιασμό, το ύψους 150 μέτρων φράγμα της Μεσοχώρας και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της Γλύστρας που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά ήταν “έργα κεφαλής” της εκτροπής. Το φράγμα θα δημιουργούσε έναν ταμιευτήρα (μία λίμνη δηλαδή) μεγέθους 7,8 τετραγωνικών χιλιομέτρων, της οποίας το νερό θα διοχετευόταν πρώτα προς το εργοστάσιο της Γλύστρας για την παραγωγή καθαρής υδροηλεκτρικής ενέργειας μέσα από μια σήραγγα μήκους 7,4 χιλιομέτρων, και στη συνέχεια θα συνέχιζε την πορεία του προς το επόμενο φράγμα, αυτό της Συκιάς.
       
      Εκεί θα σχηματιζόταν ένας δεύτερος, μεγαλύτερος ταμιευτήρας, από όπου ένα μέρος των νερών θα διοχετευόταν μέσω μιας άλλης, γιγάντιας σήραγγας μήκους 17,4 χιλιομέτρων στην άλλη πλευρά της Πίνδου, στον θεσσαλικό κάμπο. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε πως η λεκάνη του Αχελώου θα μετέφερε στη λεκάνη του Πηνειού περίπου 1,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού το χρόνο.
       
      Πηγή και πλήρες άρθρο: http://www.dianeosis.org/2017/02/mesochora/
      Περισσότερα...

      1459 • 2

    10. Αρθρογραφία

      Νίκολα Τέσλα: 99% Έμπνευση!

      tetris

      Ο 20ος και ο 21ος αιώνας γεννήθηκαν στο μυαλό του Νίκολα Τέσλα, ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα στις 10 Ιουλίου του 1856. Και ήταν/είναι πολύ παράξενοι και ανατρεπτικοί αιώνες. Προηγουμένως ο 19ος αιώνας, στον οποίο ο Τέσλα πέρασε τη μισή -και αναμφίβολα πιο παραγωγική- ζωή του, υπήρξε αναμφίβολα ο «αιώνας της επιστήμης». Ένας αιώνας υψιπετών επιστημονικών και τεχνολογικών οραμάτων, εμφορούμενος από την ιδεολογία της επιστήμης που υποκαθιστούσε τη θρησκεία. Οι επιστημονικές προφητείες για ένα ουτοπικό μέλλον, όπου οι άνθρωποι θα ζούσαν καλύτερα, με πρωτοφανείς ανέσεις και δυνατότητες, μοχθώντας ελάχιστα, γοήτευε το συλλογικό φαντασιακό πολύ περισσότερο από τις θρησκευτικές χιλιαστικές προφητείες. Η επιστήμη γινόταν κατά κάποιο τρόπο μια «νέα θρησκεία» ή, πιο συγκεκριμένα, μια νέα «αυτοκρατορία». που επεκτεινόταν συνεχώς και σε όλα τα επίπεδα. Δεν υπήρχαν -ή έτσι τουλάχιστον φαινόταν- όρια στην επέκτασή της.
      Ένας πρωτοπόρος που εξερευνούσε νέα πεδία γνώσεων
      Ο Νίκολα Τέσλα δεν ήταν απλά ένα επιστημονικό «παιδί της εποχής του», γαλουχημένο με τη Νευτώνεια Φυσική και τις Εξισώσεις του Μάξγουελ. Ήταν ταυτόχρονα κι ένας «άνθρωπος του μέλλοντος»: ένας πρωτοπόρος επιστήμονας που εξερευνούσε νέα πεδία γνώσεων, παρήγαγε νέα τεχνολογία και οραματιζόταν τον κόσμο μας, όπως θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι. Ο Τέσλα ήταν ένα πολυσχιδές μυαλό, καλλιτεχνικό κι επιστημονικό ταυτόχρονα, και ένα ιδιοφυές εφευρετικό ταλέντο, που δεν μπορούσε να περιοριστεί εύκολα στα συμβατικά όρια της επιστήμης. Ίσως μόνον ο εκπληκτικός καλλιτέχνης κι εφευρέτης Λεονάρντο Ντα Βίντσι θα μπορούσε να συγκριθεί μαζί του. Δεν είναι εύκολο να περιορίσει κανείς τον πολυτάλαντο Τέσλα σε μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων. Για παράδειγμα ο Τέσλα δεν ήταν απλά ένας εφευρέτης. Το να αποκαλεί κανείς τον Τέσλα απλά «εφευρέτη» είναι σαν να λέει ότι ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν απλώς ένας «ζωγράφος». Ο Τέσλα ήταν κάτι πολύ παραπάνω από ένας εφευρέτης. Ήταν ένας εξερευνητής νέων ηπείρων γνώσεων, ένας άνθρωπος που ανακάλυπτε νέες φυσικές αρχές και μόνον κατ’ ανάγκην υπήρξε εφευρέτης. Για τον ίδιο, μεγαλύτερη σημασία είχε η ανακάλυψη νέων φυσικών αρχών και λιγότερο η εφαρμογή τους στην πράξη, και ειδικά στο εμπόριο. Ήταν πάνω απ’ όλα ένας πρωτοπόρος εξερευνητής νέων αρχών της Φυσικής, ένας ανθρωπιστής επιστήμονας που οραματιζόταν ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Ένας άνθρωπος των θαυμάτων, για τον οποίο υπάρχουν ακόμη πολλά μυστικά που μένει να ξεκλειδωθούν…
      Οι ιδέες του Τέσλα συνεχίζουν να γοητεύουν, καθώς εκπέμπουν ακόμη και σήμερα μια απόκοσμη και μυστηριώδη αύρα. Τα οράματά του ξεπερνούσαν κατά πολύ την «πρωτόγονη» επιστημονική φαντασία της εποχής του. Οι άνθρωποι της Βικτωριανής Εποχής τον άκουγαν με ανοικτό το στόμα να μιλά για ρομπότ, τηλεκατευθυνόμενες τορπίλες, ασύρματη μεταφορά ενέργειας και επαφή με εξωγήινους. Ο Τέσλα συνήθιζε να κάνει δημόσιες φαουστικές επιδείξεις του Εναλλασσόμενου Ρεύματος και των συσκευών του, για να αποδείξει στο κοινό την ασφάλεια του, αντιμετωπίζοντας τις συκοφαντικές επιθέσεις του Τόμας Έντισον, που είχε ταχθεί υπέρ του Συνεχούς Ρεύματος. Σ’ αυτές τις επιδείξεις ο Τέσλα χρησιμοποιούσε τον εαυτό του ως «πειραματόζωο» και αφηνόταν να διαποτιστεί από ρεύμα χιλιάδων βόλτ, ώστε τελικά το σώμα του σπινθιροβολούσε από ηλεκτρισμό!
      http://im1.7job.gr/sites/default/files/imagecache/775v/article/2020/28/320965g-nikolatesla_lampa.jpg
      «Διαθέτω έναν ασυνήθιστο νου»
      Ο Τέσλα διέθετε μια ενορατική, διαισθητική, ενστικτώδη και σχεδόν υπερφυσική γνώση πάνω στα μυστήρια του ηλεκτρομαγνητισμού. Οι εφευρέσεις του εμφανίζονταν στην οθόνη του μυαλού του ως τέλεια σχηματισμένες εικόνες, φωτεινές αστραπές και διανοητικές εκλάμψεις. Θαρρείς πως ο Τέσλα δεν είχε παρά να αντιγράψει τα πρωτότυπα από το κβαντικά διαμορφωμένο κενό, από τα «ακασικά αρχεία»: «Είμαστε αυτόματα εντελώς ελεγχόμενα από τις δυνάμεις του μέσου, που κλυδωνίζονται σαν φελλοί στην επιφάνεια του νερού αλλά παίρνουν κατά λάθος τα επακόλουθα των επιρροών από έξω για ελεύθερη βούληση. Οι κινήσεις και οι άλλες πράξεις που εκτελούμε είναι πάντα για να διατηρούν τη ζωή και παρ’ ότι φαινομενικά είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο, είμαστε συνδεδεμένοι με αόρατους δεσμούς», έγραφε στην αυτοβιογραφία του Οι Εφευρέσεις μου, για να συνεχίσει σ' ένα άλλο σημείο της: «Από τότε που άκουσα από μερικούς από τους σπουδαιότερους ανθρώπους της εποχής, πρωτοπόρους στην Επιστήμη που τα ονόματά τους είναι αθάνατα, ότι διαθέτω έναν ασυνήθιστο νου, έστρεψα όλες μου τις ικανότητες στη σκέψη στη λύση των μεγάλων προβλημάτων χωρίς να λογαριάζω θυσίες. Για πολλά χρόνια προσπαθούσα να λύσω το αίνιγμα του θανάτου και καραδοκούσα ανυπόμονος για κάποιο είδος πνευματικής ένδειξης». Αστραπές έμπνευσης στο μυαλό του
      Ο Τέσλα έκανε συνεχώς νοητικά πειράματα. Έρχονταν στο μυαλό του πολλές ιδέες. H ροή τους ήταν ακατάπαυστη και με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα, που τον απέτρεπε να συγκεντρωθεί σε μία κάθε φορά και να της δώσει έτσι την αρμόζουσα προσοχή και αφοσίωση. Ήταν τόσες πολλές οι δυνατότητες και οι προοπτικές που συνωστίζονταν στο μαυροπίνακα του μυαλού του, που ήταν σχεδόν αδύνατον να τις αναλύσει μία μία λεπτομερειακά, να τις αξιοποιήσει σε πρακτικές εφαρμογές και κατ' επέκταση σε οικονομικό κέρδος. Δεν είχε χρόνο να ασχοληθεί με πράγματα, όπως εμπορική αξία, οικονομικό κέρδος, ποσοστά κ.ά. Του άρεσε περισσότερο να επινοεί, παρά να «εφευρίσκει». Ίσα που είχε χρόνο για να κατοχυρώσει μια ευρεσιτεχνία του και να την παρουσιάσει με θεαματικό τρόπο στον Τύπο και μετά έχανε το ενδιαφέρον του γι' αυτήν και στρεφόταν πάντα «Κάπου Αλλού». Δεν μπορούσε εύκολα να κάνει μια στάση σε μια από όλες αυτές τις ιδέες του και να την αναλύσει, να την αναπτύξει πρακτικά και να αξιοποιήσει εμπορικά, όπως έκανε ο Έντισον.
      Ζούσε περισσότερο μέσα στο κεφάλι του παρά στην ανθρώπινη καθημερινότητα και πραγματικότητα, ειδικά την αμερικανική καπιταλιστική.
      «Στο σύμπαν δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο υπαρκτό και το φανταστικό: και τα έργα και οι σκέψεις είναι το ίδιο πραγματικά», έλεγε ο Νίκολα Τέσλα. Ο ίδιος μιλούσε συνδυάζοντας τη γλώσσα της Τέχνης και του Ρομαντισμού με εκείνη της Επιστήμης. Θεωρούσε πως η γλώσσα της Επιστήμης της εποχής του ήταν μια μορφή ρήξης με τις προηγούμενες μορφές γνώσης και σίγουρα η ανώτατη μορφή «αλήθειας» που μπορούσε να επιτευχθεί από ανθρώπινα όντα. Δεν λάτρευε την Επιστήμη ως «νέα θρησκεία», «ιδεολογία» ή αυτοσκοπό, αλλά την έβλεπε περισσότερο ως το πιο αξιοθαύμαστο και πολύτιμο εργαλείο των ανθρώπων για την κατανόηση του κόσμου και, κυρίως, για τη θεαματική βελτίωση της καθημερινότητας τους και την απελευθέρωσή τους από τα δεσμά του σκότους και της ανάγκης. Ο Τέσλα ήταν, και υπό αυτή την έννοια, ένα «παιδί του 19ου αιώνα», που επινόησε τον 20ο αιώνα και οραματιζόταν τον 21ο αιώνα.
      Τέσλα Vs Έντισον: μια αρχετυπική σύγκρουση
      Οι σχέσεις Έντισον και Τέσλα δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα θερμές. Ο Έντισον ήταν άνθρωπος πρακτικός και βασιζόταν περισσότερο στην εργατικότητα και στις εμπειρίες του, σε αντίθεση με τον Τέσλα που ήταν ένας άνθρωπος με ιδανικά, διανοούμενος και περισσότερο θεωρητικός. Επιπλέον είχαν διαφωνίες στο αντικείμενο της εργασίας τους, καθώς ο Έντισον ήταν ένθερμος υποστηρικτής της χρήσης του Συνεχούς Ρεύματος, κυρίως για πρακτικούς λόγους και για ζητήματα ασφάλειας, ενώ ο Τέσλα υποστήριζε, σχεδόν με προφητικό ζήλο, τη χρήση του Εναλλασσόμενου Ρεύματος. Ο Έντισον αναγνώριζε πως ο Τέσλα είχε ένα κομμάτι της δικής του ιδιοφυΐας. Κατά τα άλλα ήταν απλώς ένας ευφυής Σέρβος μετανάστης, που προερχόταν μάλιστα από όχι και τόσο ευυπόληπτες περιοχές της Ευρώπης. Κουβαλούσε μαζί του τη διανοουμενίστικη αύρα και την καλλιτεχνική κουλτούρα της Ευρώπης, που είχε πάρει διαζύγιο από την πρακτικότητα των Αμερικανών.
      http://im1.7job.gr/sites/default/files/imagecache/775v/article/2020/28/320965g-skepsou_opos_o_tesla.jpg
      Από την πλευρά του ο Τέσλα υποστήριζε πως ο Έντισον θα πετύχαινε πολύ περισσότερα και θα είχε γλιτώσει τουλάχιστον το 90% της εργαστηριακής και πειραματικής του δουλειάς αν ήξερε λίγο θεωρητική Φυσική και μαθηματικούς υπολογισμούς. Ο Έντισον όμως εμπιστευόταν, ως το τέλος της ζωής του, το εφευρετικό του ένστικτο και την πρακτική αμερικανική αίσθησή του. Έτσι, σύμφωνα με τον Τέσλα, ο πραγματικά τεράστιος όγκος των εφευρέσεων και επιτευγμάτων του Έντισον -προϊόν κυρίως τυχαίων πειραματισμών- αποτελούσε σχεδόν ένα θαύμα από μόνο του.
      Τέσλα: Think Outside The Box
      Ο Τέσλα δεν πέτυχε σκεπτόμενος με συμβατικό τρόπο, αλλά σκεπτόμενος «Outside The Box», πέρα από τα όρια της συμβατικής σκέψης κι επιστήμης, με έναν τρόπο που άλλοι θα χαρακτήριζαν υπερβατικό ή ακόμη και «μεταφυσικό», αλλά σε κάθε περίπτωση χρησιμοποιώντας ελεύθερα τη δημιουργική του φαντασία: «Οδηγήθηκα έτσι ενσυνείδητα να εξελίξω αυτήν που εγώ θεωρώ ως μια νέα μέθοδο υλοποίησης εφευρετικών εννοιών και ιδεών, η οποία είναι δραστικά αντίθετη στη γνήσια πειραματική και είναι, κατά τη γνώμη μου, ασύγκριτα πιο γρήγορη και αποτελεσματική. Η μέθοδός μου είναι διαφορετική. Δεν καταπιάνομαι αμέσως με το πραγματικό έργο. Όταν συλλαμβάνω μια ιδέα αρχίζω αμέσως να τη χτίζω στη φαντασία μου. Αλλάζω την κατασκευή, κάνω βελτιώσεις και λειτουργώ το μηχανισμό με το νου μου» (Νίκολα Τέσλα, Οι Εφευρέσεις Μου).
      Ο Τέσλα ήταν ένας ασκητής της επιστήμης κι ένας σύγχρονος «αλχημιστής», που μπορούσε να κάνει μεταστοιχείωση των αρνητικών και τοξικών συναισθημάτων του σε θετικά και δημιουργικά. Τα τοξικά συναισθήματα που μας πολιορκούν αδιάκοπα καταστρέφουν τους περισσότερους ανθρώπους. Αν μη τι άλλο αποτελούν μια απίστευτη σπατάλη ενέργειας. Όχι όμως τον Τέσλα που κατάφερε να τα μεταστοιχειώνει και να χρησιμοποιεί δημιουργικά την ενέργεια που εμπεριέχουν μέσα τους τα τοξικά συναισθήματα, όπως ο φόβος κ.α.
      «Έλεγξα και χαλιναγώγησα τα πάθη μου»
      Για να το πετύχει όμως αυτό ο Τέσλα, χρειαζόταν τρομερή θέληση και αυτοπειθαρχία. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος, καθώς μόνον όταν ελέγχουμε τον εαυτό μας και τα πάθη μας, μόνο τότε μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε: «Μετά από χρόνια τέτοιας αυτοπειθαρχίας απέκτησα τόσο απόλυτη αυτοκυριαρχία που έπαιζα με πάθη που θα σήμαιναν καταστροφή για μερικούς από τους δυνατότερους ανθρώπους... Νίκησα το πάθος μου επί τόπου και μετάνιωσα μόνο που δεν ήταν εκατό φορές πιο δυνατό. Όχι απλώς το υπέταξα, αλλά το ξερίζωσα από την καρδιά μου έτσι ώστε δεν έμεινε ούτε ίχνος επιθυμίας.
      Έκτοτε είμαι το ίδιο αδιάφορος για κάθε μορφή τζόγου, όσο για το σκάλισμα των δοντιών... Έλεγξα και χαλιναγώγησα κι άλλες συνήθειες και πάθη και όχι μόνον έσωσα τη ζωή μου αλλά άντλησα τεράστια ικανοποίηση από αυτά που οι περισσότεροι άνθρωποι θα θεωρούσαν στερήσεις και θυσίες» (Νίκολα Τέσλα, Οι Εφευρέσεις Μου). Η επιμονή βρισκόταν πίσω από την ουσία της επιτυχίας για τον Τέσλα.
      Ο Τέσλα θεωρούσε το μυαλό του ως το καλύτερο θησαυροφυλάκιο, μέσα στο οποίο φύλαγε τα μυστικά του σχετικά με τα πειράματα που απέφευγε να καταγράφει σε σημειωματάρια. Αυτός ο συνδυασμός μυστικοπάθειας και ιδιοφυΐας τον μετέτρεψε, με το πέρασμα του χρόνου, στα μάτια των πολλών σε πρότυπο «τρελού επιστήμονα». Μετά από ύποπτες πυρκαγιές του εργαστηρίου του, διώξεις, προδοσίες και δικαστικές διαμάχες ο Τέσλα απέκτησε ένα είδος συνδρόμου καταδίωξης και κατέληξε προς το τέλος της ζωής του να φλερτάρει με την παράνοια.
      Δεν καταλάβαιναν τα υψιπετή του οράματα
      Οι ιδιοτροπίες, οι ιδεοψυχαναγκασμοί και οι εκκεντρικότητες του Τέσλα έπαιξαν αναμφίβολα το ρόλο τους, ώστε ο εφευρέτης να μη γίνει ποτέ ευρύτατα αποδεκτός από τους ανθρώπους της εποχής του. Οι περισσότεροι δεν καταλάβαιναν τα υψιπετή του οράματα, ειδικά εκείνα που αφορούσαν την παραγωγή και παροχή ελεύθερης και δωρεάν ενέργειας προς όλους. Ο Τέσλα, όσο μεγάλωνε και οι αποτυχίες -κυρίως επιχειρηματικές- διαδέχονταν τις επιτυχίες, συνειδητοποιούσε πως, για τον πολύ κόσμο, η απόσταση μεταξύ μεγαλοφυΐας και παραφροσύνης, μετριόταν μόνο με την επιτυχία.
      http://im1.7job.gr/sites/default/files/imagecache/775v/article/2020/28/320965g-tesla_koloranto_springks.jpg
      Την καλύτερη περιγραφή για τον Νίκολα Τέσλα μας την δίνει ο σύγχρονός του Αμερικανός συγγραφέας Τζούλιαν Χόρτον: «Σπάνια μπορούσε κανείς να συναντήσει έναν επιστήμονα ή έναν μηχανικό, που ταυτόχρονα να ήταν ποιητής, φιλόσοφος, γνώστης της καλής μουσικής, γλωσσομαθής και γνώστης των μυστικών του καλού φαγητού και των ποτών… Κι ενώ μιλούσε στο πρόσωπο του μπορούσε να δει κανείς το μέλλον της ανθρωπότητας, την τιτάνια ανάπτυξη και την αποκάλυψη των μυστικών του ουρανού. Έβλεπε ένα μέλλον, στο οποίο ο άνθρωπος δε θα ήταν αναγκασμένος να πασχίζει για την επιβίωση του, όπου οι λέξεις πλούσιος και φτωχός δε θα σήμαιναν πλέον τη διαφορά του επιπέδου της υλικής ευημερίας, αλλά των πνευματικών ικανοτήτων. Ένα μέλλον, όπου η γνώση και η ενέργεια θ’ αντλείται από πηγές, που σήμερα πολύ δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε».
      * Γιώργος Στάμκος είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και βιογράφος του Νίκολα Τέσλα. Το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο Τέσλα Vs Έντισον: Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου.
      https://tvxs.gr/news/portreta/nikola-tesla-99-empneysi
      Περισσότερα...

      1374 • 2

    11. Αρθρογραφία

      Οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για τη λύση των προβλημάτων των δασικών χαρτών

      Engineer

      Ολοκληρώθηκε η μερική κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, με πολλά προβλήματα όμως να παραμένουν σε εκκρεμότητα. Πάνω από 330.000 αντιρρήσεις δεν έχουν εξετασθεί, ενώ χιλιάδες είναι και οι εκπρόθεσμες ενστάσεις που «βαπτίζονται» πρόδηλα σφάλματα, για να μπορέσει νόμιμα η διοίκηση να τα εξετάσει και να δώσει λύση στα προβλήματα που ανέκυψαν. Ακόμη, μία σειρά από ζητήματα που σχετίζονται των δασικών χαρτών όπως: τα δασικά αυθαίρετα, οι οικιστικές πυκνότητες, οι περιοχές που εξαιρέθηκαν από τον δασικό χάρτη, το μπλοκάρισμα των οικοδομικών αδειών από τις πολεοδομίες και η μη δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς εκτάσεων που φαίνονται ως δασικά στο χάρτη, είναι μερικά από τα σημαντικά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν.
      Το μεγαλύτερο, όμως, «αγκάθι», το οποίο δεν έχει επιλυθεί μέχρι σήμερα, είναι οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις, οι οποίες είναι και επιδοτούμενες καλλιέργειες.
      Στα πλαίσια της επίλυσης αυτών των ζητημάτων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις.
      Ποια είναι τα προβλήματα και ποια λύση σχεδιάζεται;
      Αγροτεμάχια και σπίτια που βρίσκονται σε καμένες περιοχές που κηρύχθηκαν ως αναδασωτέες και φαίνονται δασικά στον χάρτη.
      Μετά από τις μεγάλες πυρκαγιές που έγιναν το 2021 στην Βόρεια Αττική και την Εύβοια, το Δασαρχείο κήρυξε την καμένη έκταση ως αναδασωτέες, για να τις προστατέψει.Η υποχρεωτικότητα της αναδάσωσης αφορά ως εκ τούτου αποκλειστικά τα καμένα δάση και δασικές εκτάσεις.
      Όμως στον κυρωμένο δασικό χάρτη συμπεριλαμβάνονται και αγροτεμάχια και κτισμένες εκτάσεις με νόμιμες οικοδομικές άδειες.
      Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι αγοροπωλησίες και η έκδοση οικοδομικών αδειών μέχρι να «ξεπρασινίσουν» οι εκτάσεις τους, διαδικασία η οποία απαιτεί πολύ χρόνο.
      Ποια είναι η λύση;
      Το υπουργείο, έχει έτοιμη ρύθμιση για την επίλυσή του θέματος. Βάσει της ρύθμισης αυτής, θα ορίζεται ότι εκτάσεις που έχουν απωλέσει το δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975 λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν θα χαρακτηρίζονται ως δάση ή δασικές εκτάσεις κατά τη διαδικασία κατάρτισης δασικού χάρτη ή αναμόρφωσης κυρωμένου δασικού χάρτη και δε θα κηρύσσονται αναδασωτέες εφόσον διατηρούν τη χρήση που τους αποδόθηκε.
      Καθυστέρηση της εξέτασης των αντιρρήσεων από τις επιτροπές
      Μεγάλο πρόβλημα στην ολοκλήρωση της διαδικασίας της τελικής κύρωσης των δασικών χαρτών αποτελούν οι 331.874 αντιρρήσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα και αφορούν μία μεγάλη έκταση συνολικού εμβαδού 2,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων.
      Τι προβλέπει ο σχεδιασμός;
      Προκειμένου να τρέξει πιο γρήγορα η διαδικασία εξέτασης του συνόλου των αντιρρήσεων, το ΥΠΕΝ θέτει ορόσημο για την ολοκλήρωση του έργου αυτού 15 μήνες, ενώ ο σχεδιασμός για την επίτευξη του οροσήμου αυτού, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
      Τον διπλασιασμό της αποζημίωσης που καταβάλλεται στον πρόεδρο, τα μέλη και τον γραμματέα των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ). Την αύξηση του αριθμού των ΕΠΕΑ σε 200 από 113. Σε περίπτωση παραιτήσεων των προέδρων των Επιτροπών, που σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο είναι δικηγόρος, θα δίνεται η δυνατότητα να ορίζεται ως πρόεδρος, δασολόγος υπάλληλος του Δημοσίου. Ξεχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις Πρόκειται για περίπου 2,3 εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν χωρίς νόμιμες διοικητικές πράξεις και χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση.
      Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται ότι θα έχει εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή η ρύθμιση για τις εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις.
      Ποια είναι η πρόταση του Υπουργείου;
      Δεν θα αλλάξει το χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων αλλά θα ευνοεί τους αγρότες που θα συνεχίσουν να καλλιεργούν εκείνες τις εκτάσεις, για τις οποίες ελάμβαναν κοινοτικές ενισχύσεις. Έτσι, στον Δασικό Χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (εκχερσωμένη δασική έκταση), ωστόσο οι αγρότες που τις χρησιμοποιούν θα μπορούν να τις «τακτοποιήσουν» για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
      Σε κάθε περίπτωση όμως, η λύση που δρομολογείται είναι να δοθεί το δικαίωμα χρήσης στους αγρότες και όχι η κυριότητα.
      «Μπλοκάρισμα» στην έκδοση οικοδομικής άδειας σε εκτάσεις που αποχαρακτηρίστηκαν από τις επιτροπές.
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια σε έκταση με χαρακτηρισμό ΑΑ, που πληροί τους όρους αρτιότητας. Σε κάθε περίπτωση η έκταση δεν πρέπει να φαίνεται δασική στον αναρτημένο δασικό χάρτη, προκειμένου να εκδοθεί η οικοδομική άδεια. Όμως ενώ θεωρούνται ως μη δασικές οι εκτάσεις που έχουν περιληφθεί στην ανάρτηση, για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων από τις επιτροπές και έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις στη «Διαύγεια» με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.), αυτό δεν γίνεται δεκτό από τις πολεοδομίες οι οποίες ζητούν την αναθεώρηση του κυρωμένου δασικού χάρτη. Αυτό υφίσταται, λόγω ασάφειας του Νόμου 3889/2010 σχετικά με το εάν οι αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α., είναι άμεσα εκτελεστές στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ως διοικητικές πράξεις.
      Πιο απλά, το θέμα είναι εάν ο πολίτης ο οποίος δικαιώνεται με τις αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α, ως προς τον χαρακτήρα της έκτασής του, μπορεί να εκδώσει άδεια καθαρισμού, άδεια οικοδομής του ακινήτου, και λοιπές πράξεις που σχετίζονται με τα εμπράγματα δικαιώματα του, καθώς μέχρι σήμερα οι αρμόδιες υπηρεσίες, δεν εκδίδουν τις πράξεις αυτές.
      Η λύση που προτείνεται είναι:
      Το ΥΠΕΝ, θα καταθέσει νομοθετική ρύθμιση και θα διευκρινίζει ότι σε κάθε περίπτωση που ο πολίτης δικαιώνεται με τις αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α, ως προς τον χαρακτήρα της έκτασής του, θα μπορεί να εκδώσει κάθε διοικητική πράξη που σχετίζεται με τα εμπράγματα δικαιώματα του.
      Δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς δασικής έκτασης
      Σήμερα δεν υπάρχει δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς σε ακίνητο που βρίσκεται εκτός σχεδίου και φαίνεται δασικό στο χάρτη, γιατί σύμφωνα με το νόμο «μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων, στις δασικές εν γένει εκτάσεις, που περιλαμβάνονται σε αυτόν, είναι άκυρη και ανίσχυρη, αν δεν συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας υπηρεσίας της οικείας Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης».
      Τι θα λέει η νέα ρύθμιση:
      Θα δίνει τη δυνατότητα να γίνει η αποδοχή της κληρονομίας ακινήτου κατ΄ εξαίρεση του δασικού νόμου 3889/2010. Πράγμα που σημαίνει ότι θα γίνεται η αποδοχή της κληρονομίας χωρίς βεβαίωση του Δασαρχείου και χωρίς υπεύθυνη δήλωση μηχανικού, για τον όποιο δασικό η μη χαρακτηρισμό της έκτασης του ακινήτου. Η νέα νομοθετική ρύθμιση εδράζεται σε σχετική γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους του 2021, που τεκμηριώνει την αποδέσμευση της αποδοχής κληρονομίας από τους δασικούς χάρτες.
      Εκτάσεις που εξαιρέθηκαν από το δασικό χάρτη και σήμερα είναι εκτός σχεδίου
      Το ζήτημα αφορά περιοχές που εξαιρέθηκαν από την ανάρτηση δασικών χαρτών χωρίς όμως να έχει εξεταστεί ο χαρακτήρας τους ως δασικών ή μη και αφορούν σε σχέδια πόλεων και οικισμών, τα όρια των οποίων έχουν οριοθετηθεί με άλλες διατάξεις (οικισμών προ του έτους 1923, ακτινικοί οικισμοί), πολεοδομικών μελετών που εκπονούνται και περιοχές στις οποίες κατέπεσαν τα όρια με απόφαση του ΣτΕ και σήμερα στερούνται οριοθέτησης (π.χ. οικισμοί Πηλίου και άλλοι οικισμοί κάτω των 2000 κατοίκων).
      Η πρόταση είναι:
      Νέα μελέτη εξέτασης του δασικού χαρακτήρα των εκτάσεων και συμπληρωματική ανάρτηση δασικών χαρτών που θα συμπεριλαμβάνουν τις περιοχές αυτές.
      Περισσότερα...

      1245 • 2

    12. Αρθρογραφία

      Eκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) - Μέθοδος καταστροφής του υπαίθριου χώρου

      Engineer

      I. Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή […]
      Η εκτός σχεδίου δόµηση (ΕΣ∆) προβλέφθηκε αρχικά στο µνηµειώδες ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων. Το νοµοθέτηµα αυτό, έργο της βενιζελικής περιόδου, καθιέρωσε την «αρχή του σχεδιασµού» των οικισµών και βάσει αυτής οργάνωσε σύστημα πολεοδομίας για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός πρωτοπόρο για την εποχή και σε σύγκριση πάντοτε με ανάλογα νομοθετήματα των κεντρικών ευρωπαϊκών χωρών. Επέτρεψε μόνο κατ’ εξαίρεση την εκτός σχεδίου δόμηση και υπό καθεστώς περιορισμών, ώστε να μην οδηγεί σε δημιουργία οικισμών: «Η εκτός των ζωνών δόμησις υπόκειται εις περιορισμούς, κανονιζομένους διά Δ/τος… αποβλέποντος εις την μη ίδρυσιν συνοικισμών άνευ προηγουμένης εγκρίσεως των σχεδίων αυτών» (άρθρ.17). Ως εξαίρεση την εξειδίκευσε και το εκτελεστικό δ/γμα της 23.10.1928 (ΦΕΚ Α΄ 231), επίσης έργο της κυβερνήσεως Βενιζέλου.
      II. Ως εξαίρεση την προσέλαβε και το Συµβούλιο της Επικρατείας και την περιόρισε µε τη βοήθεια του νέου Συντάγµατος (1975). Η νοµολογία διατύπωσε µία θεµελιώδη αρχή διακρίσεως µεταξύ αστικού και υπαίθριου χώρου (Υ.Χ.), µε συνέπειες και στη δέσµη «εξουσιών» που εµπεριέχονται στο ατοµικό δικαίωµα της ιδιοκτησίας: «…από το συνδυασµό των άρθρων 24 παρ. 1 και 2 και 17 του Συντάγματος συνάγεται θεμελιώδης, από πλευράς δυνατότητας δομήσεως, διαφοροποίηση μεταξύ των περιοχών των αναπτυσσομένων με βάση οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο, οι οποίες προορίζονται για δόμηση, και των εκτός σχεδίου περιοχών, οι οποίες δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά την γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού και, συνεπώς, η οικιστική εκμετάλλευση, όταν κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, τελεί υπό αυστηρούς όρους… Στην πρώτη κατηγορία περιοχών, που προορίζονται προς δόμηση, αυτή επιτρέπεται με μόνη προϋπόθεση την τήρηση των ορισμών του σχεδίου πόλεως και των όρων και περιορισμών δομήσεως που το συνοδεύουν. Στη δεύτερη κατηγορία περιοχών… η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυναμένη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής» (ΣτΕ 2690/1994, 3135/2002, 3396-97/2010, 2035/2011, 665/2018, 176, 992/2023 κ.ά).
      III. Ο νοµοθέτης, δηλ. τα διαδοχικά κυβερνητικά κόµµατα, χάραξε αντίθετη γραμμή. Διεύρυνε την ΕΣΔ σταδιακά και σπασμωδικά, με αυξανόμενη δε ένταση σε περίοδο που ήδη είχαν φανεί τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα. Αμέσως μετά το Σύνταγμα ήρθε το Διάταγμα του 1978, το οποίο μπορεί να χαρακτηρισθεί σε έναν βαθμό συντηρητικό, υπό την έννοια ότι συστηματοποίησε κάποιους κανόνες και κάποιους ευδιάκριτους περιορισμούς για τον Υ.Χ. Συγχρόνως, όμως, διατήρησε σωρεία παρεκκλίσεων από τους κανόνες. Το επόμενο βήμα έγινε με το Δ/γμα του 1985, σαφώς χαλαρότερο και σαφώς ενθαρρυντικό για την ΕΣΔ. Τα δύο «καταστατικά» νομοθετήματα έθεταν όρους και περιορισμούς δομήσεως (εμβαδό γηπέδων, συντελεστές δομήσεως, ύψη κτιρίων κ.λπ.) θεωρητικώς αυστηρότερους του «έσω χώρου», τους οποίους εν συνεχεία πρόδιδαν, με παρεκκλίσεις υπέρ ορισμένων χρήσεων και βασικώς υπέρ των χρήσεων της κατοικίας και των τουριστικών εγκαταστάσεων. Είχε δοθεί το σύνθημα του κατακερματισμού του Υ.Χ. και δη του πιο ελκυστικού, πολύτιμου και ευαίσθητου: ακτές και δάση. Ο τουρισμός ανεδεικνύετο σε «βαριά βιομηχανία» της χώρας. Αυθαίρετες ονομασίες και προπαγανδιστικοί τίτλοι των αμέσως επόμενων νομοθετημάτων προετοίμασαν την κατασκευή οικισμών, καταργώντας στην πράξη τη βασική παραδοχή του Δικαστηρίου. Η κατ’ εξαίρεσιν δόμηση αναιρείται πρώτα στην πράξη και μετατρέπεται σε κατά κανόνα δόμηση, με πρωτοπορία των χρήσεων της κατοικίας και των «τουριστικών εγκαταστάσεων», ακολουθεί δε, ή και κάποτε προηγείται, η νομοθεσία. Με αλλεπάλληλα νομοθετήματα της τελευταίας 20ετίας επιταχύνεται η οικοπεδοποίηση του Υ.Χ., προς εξυπηρέτηση ενός ακόρεστου πελατειακού συστήματος, στο κέντρο του οποίου τοποθετούνται οι τουριστικές εγκαταστάσεις, που έχουν απενταχθεί από αυτό που ονομάζουμε «βιώσιμη ανάπτυξη» (βλ. ιδίως ν. 3212/2003, άρθρ.10, ν. 4276/2014 άρθρ. 1 επ. και ν. 4759/2020 άρθρ. 31 επ.). Ο νομοθέτης επιδίδεται στην εφεύρεση νέων ειδών τουριστικών καταλυμάτων (επιπλωμένες κατοικίες, επιπλωμένες επαύλεις κ.ά. – άρθρ. 36 ν. 4759 σε συνδ. με άρθρ.1 ν. 4276), καθιερώνοντας και τη δυνατότητα πωλήσεώς τους! Ουσιαστικώς δηλαδή παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας οικισμών με ιδρυτές τους επιχειρηματίες του τουρισμού. Προστίθενται στον Υ.Χ. και οι διάφορες μορφές «ιδιωτικής πολεοδομήσεως» (ν. 2508/1997 άρθρ.24, ν. 4280/2014 άρθρ.1 επ.): δημιουργία «οικισμών» σε εκτάσεις, στην αρχή 100 στρεμμάτων και κατόπιν 50 στρεμμάτων! Ελεύθερος υπαίθριος χώρος, τετέλεσται!
      Του συρμού είναι η δημόσια έκφραση οδύνης για την επαπειλούμενη (;) καταστροφή ορισμένων «διάσημων» νησιών, ήδη κατεστραμμένων, ενώ τον ίδιο δρόμο ενθαρρύνονται να ακολουθήσουν και τα επόμενα. Τους δίνεται το νομοθετικό πλαίσιο και τους εξασφαλίζεται και ο μη έλεγχος, με τη συντήρηση καθεστώτος ανύπαρκτης πολεοδομικής διοικήσεως.
      Το ΣτΕ έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο απέναντι σε έναν νομοθέτη, ο οποίος ελίσσεται συνεχώς και επιδιώκει σαφώς την οικοπεδοποίηση χάριν των πελατειακών αναγκών.
      IV. Το ΣτΕ, ρυµουλκούµενο από το κριτήριο των νόμων («όροι και περιορισμοί δομήσεως»), έχει αναλωθεί σε λύσεις ατομικών περιπτώσεων, χωρίς να μπορεί να δει και να ελέγξει συνολικά τον χώρο, απέναντι σε έναν νομοθέτη ο οποίος ελίσσεται συνεχώς (αυξήσεις – μειώσεις περιορισμών, παρεκκλίσεις, μεταβατικές διατάξεις κ.λπ.) και ο οποίος επιδιώκει σαφώς να οικοπεδοποιήσει τον Υ.Χ., χάριν των πελατειακών αναγκών των κομμάτων. Το μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενο κριτήριο κάποιων αυστηρότερων περιορισμών στη δόμηση είναι ένα ποσοτικό κριτήριο ασύμβατο με τη διαφύλαξη του προορισμού του Υ.Χ.
      Η μόνη λύση, η οποία αποσιωπάται, είναι ο περιορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων, με απαρίθμηση εκείνων που υπηρετούν τον κατά φύση προορισμό του. Το πρότυπο υπάρχει και λειτουργεί με αποτελεσματικότητα στις προηγμένες χώρες. Θεσμοθετείται με καθαρότητα στον γερμανικό Πολεοδομικό Κώδικα από το 1960 (άρθρ. 35), χωρίς οπισθοχωρήσεις. Επιτρέπονται: κτίρια που υπηρετούν α) επιχειρήσεις γεωργοκτηνοτροφικές ή δασικής οικονομίας β) τις τηλεπικοινωνίες, τον δημόσιο εφοδιασμό με ηλεκτρισμό, θέρμανση, φυσικό αέριο, νερό και τη διαχείριση υγρών αποβλήτων. Ή κτίρια που γ) λόγω των ιδιαίτερων απαιτήσεων στο περιβάλλον τους ή των δυσμενών επιπτώσεων σε αυτό ή της ιδιαίτερης αποστολής τους μπορούν να ανεγείρονται μόνο στον υπαίθριο χώρο. Προστέθηκαν επιβεβλημένες, λόγω σπουδαίας μεταβολής των συνθηκών, χρήσεις σχετικές: α) με την αιολική ενέργεια και την υδάτινη ενέργεια, β) με τη παραγωγή ενέργειας από βιομάζα – μόνο στο πλαίσιο των επιτρεπομένων χρήσεων (ανωτ.), γ) με την έρευνα και ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς, καθώς και τη διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, δ) με την ηλιακή ενέργεια, υπό προϋποθέσεις.
      Σ’ αυτό το πρόβλημα, εθνικών διαστάσεων, απειλητικό για τη ζωή των επομένων γενεών, λύση μόνο από το Συμβούλιο της Επικρατείας μπορεί να επιχειρηθεί, με την ενεργοποίηση της βασικής του προτάσεως που έχει συναγάγει από το Σύνταγμα (Υ.Χ.: εκμετάλλευση γεωργοκτηνοτροφική, δασοπονία, αναψυχή των ανθρώπων) και τη μετάβαση της νομολογίας στο κριτήριο των χρήσεων των υπηρετικών του προορισμού του Υ.Χ. Η ιδέα υπάρχει ήδη εν σπέρματι σε ορισμένες αποφάσεις (βλ. λ.χ. ΣτΕ 1822/2002 7μ., 3858/2004). Τη μετάβαση αυτή επιτάσσει ο βασικός λόγος που ενυπάρχει στην κυρίαρχη ερμηνευτική σκέψη του ΣτΕ, η σωτηρία του εκτός των άστεων χώρου, όπου και μόνο ευδοκιμεί το πάσης αποχρώσεως φυσικό περιβάλλον (χλωρίδα – πανίδα). Συντρέχει, όμως, και άλλο ένα ζωτικό επιχείρημα: η δραματική υποχώρηση της αναπτυσσόμενης εντός του φυσικού χώρου παραγωγικότητας (γεωργική – κτηνοτροφική εκμετάλλευση, δασική οικονομία) και η ανάγκη αποκαταστάσεως των προνομίων της έναντι της «ξένης», της εχθρικής και χωροκατακτητικής οικοδομικής δραστηριότητας.
      Οι δικαστές γνωρίζουν πως οι μεγάλες αποφάσεις όλων των σπουδαίων δικαστηρίων, κατά κανόνα, δεν είναι εκείνες που συμπορεύθηκαν με την πολιτική, αλλά εκείνες που ήγειραν εμπόδια στην πολιτική.
      *Ο κ. Σωτήρης Ρίζος είναι πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας.
      **Ακολουθώ τον όρο αυτό σύμφωνα με την έννοιά του στους αρχαίους συγγραφείς: «εν υπαίθρω, έξω υπό τον ουρανόν, ουχί υπό στέγην» βλ. Liddell – Scott – Κωνσταντινίδου, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης (έκδ. Ιωάννη Σιδέρη).
      Περισσότερα...

      5216 • 2

    13. Αρθρογραφία

      Καμπανάκι κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημοσίων υποδομών και ιδιωτικών κτιρίων της χώρας

      Engineer

      Καμπανάκι κινδύνου για την ανθεκτικότητα των δημοσίων υποδομών της χώρας, αλλά και των ιδιωτικών κτιρίων χτυπά η κλιματική κρίση που αυξάνει σημαντικά τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με τους σεισμούς, ο κίνδυνος των οποίων έχει συνυπολογιστεί σε σημαντικό ποσοστό του κτιριακού αποθέματος της Ελλάδας, αλλά όχι στα παλαιότερα που είχαν χτιστεί πριν τους πιο σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς.
      Συναγερμός για τις υποδομές στην Ελλάδα
      Οδικοί άξονες και γέφυρες στους σύγχρονους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους της χώρας συντηρούνται συστηματικά βάσει και των ισχυουσών συμβάσεων, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί τον κανόνα για τα παλαιότερα έργα υποδομών, τα οποία πλησιάζουν ή και έχουν ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους και συντηρούνται αποσπασματικά και κυρίως μετά από συμβάντα.
      Αντίστοιχα και στα δημόσια κτίρια, σχολεία, νοσοκομεία και χώρους συνάθροισης κοινού στη βάση δεδομένων του ΟΑΣΠ έχουν ενταχθεί 17.000 κτίρια από το σύνολο των περίπου 75.000. Παρά το γεγονός ότι με την πάροδο των ετών εκτιμάται πως σε χρήση ενδεχομένως να παραμένουν περίπου τα μισά από αυτά, το 50% παραμένει ανέλεγκτο.
      Παράλληλα περίπου το 30% των οικοδομών από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα έχει κατασκευαστεί χωρίς μέριμνα για σεισμό (κατασκευές προ του 1959) και το 50% με λιγότερο αυστηρές προδιαγραφές για σεισμικά φορτία από αυτές που καθορίζει ο σημερινός αντισεισμικός κανονισμός (αφορά αρκετές κατασκευές της περιόδου 1959-1986).
      Την ίδια στιγμή ποσοστό περίπου 80% των υποδομών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του καθώς οι βασικές υποδοµές δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80 με τον επίσημο χρόνο ζωής των κατασκευών από σκυρόδεμα να υπολογίζεται σε διάστημα 50 – 70 ετών. Αν στη φυσιολογική «γήρανση» των υποδομών, προστεθούν και παράγοντες όπως η αλλαγή φορτίων, η αύξηση της κυκλοφορίας και η κυκλοφορία βαρύτερων οχημάτων, μπορεί η τρωτότητα μιας υποδομής να αυξηθεί. Είναι άλλωστε νωπές οι μνήμες της γέφυρας που είχε καταρρεύσει στην Καβάλα και ήταν η πρώτη που «έσπασε» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου.
      Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών έχει μπει πλέον σε τροχιά υλοποίησης, αλλά τα πρώτα αποτελέσματα θα πρέπει να αναμένονται σε μία διετία όταν το ποσοστό των καταγραφών θα έχει φτάσει το 70%. Την ίδια στιγμή το Μητρώο όσο απαραίτητο κι αν είναι δεδομένου ότι θα δώσει για πρώτη φορά την ακτινογραφία των υποδομών στην Ελλάδα, δεν αποτελεί λύση από μόνο του δεδομένου ότι αυτό, το οποίο επείγει είναι οι επιθεωρήσεις στα έργα και οι άμεσες παρεμβάσεις όπου αυτό κριθεί απαραίτητο καθώς ακραία φαινόμενα κάνουν την εμφάνισή τους όλο και συχνότερα.
      Η αναγκαιότητα των επιθεωρήσεων αν και θεσμοθετημένη ουδέποτε εφαρμόστηκε συστηματικά, όπως επισημαίνουν επιστήμονες των φυσικών καταστροφών και του τεχνικού κλάδου.
      Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι κανονικά οι επιθεωρήσεις συστήνονται:
      Για τις οδικές γέφυρες κάθε 1 - 4 χρόνια. Για τις σιδηροδρομικές γέφυρες κάθε 1 – 2 χρόνια. Για τα βιομηχανικά κτίρια κάθε 5- 10 χρόνια και Για τις κατοικίες κάθε 10 χρόνια. «Υπ΄αυτήν την έννοια μπορεί να πει κανείς ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των υποδομών μας δεν είναι συστηματικά συντηρημένο. Το 95% των γεφυρών μας δεν έχει επιθεωρηθεί ποτέ μ΄αυτήν τη συχνότητα» επισημαίνει στο «ethnos.gr» ο πρόδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών, Βασίλης Μπαρδάκης. Και συνεχίζει: «Η ανάγκη των επιθεωρήσεων είναι άμεση ειδικά σε μία εποχή κατά την οποία εντείνονται τα φαινόμενα, παρατηρούνται μεγαλύτερα ύψη βροχής και αυξάνεται ο ρυθμός των καταστροφών. Το Μητρώο δεν πρέπει να καθυστερήσει, αλλά οι πρώτες παρεμβάσεις θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν και να προχωρήσουν νωρίτερα» τονίζει.
      Λείπει η κουλτούρα συντήρησης – Πρόβλημα οι μεγάλες εκπτώσεις στα έργα
      Την έλλειψη κουλτούρας συντήρησης τόσο στις δημόσιες όσο και στις ιδιωτικές κτιριακές υποδομές στην Ελλάδα έχει εντοπίσει και στις διαρκείς αυτοψίες του ύστερα από καταστροφές και ο μοναδικός καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στην Ελλάδα και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας.  
      «Ειδικά για τα ιδιωτικά κτίρια συχνότερα θα συναντήσουμε παρεμβάσεις που έχουν αλλοιώσει την αρχική κατασκευή, όπως επεκτάσεις ή καθαιρέσεις, παρά επεμβάσεις συντήρησης. Στα δημόσια έργα παρατηρούμε ότι ολοκληρώνουμε μια υποδομή και μετά σχεδόν την παρατάμε. Ειδικά σε ό,τι αφορά τους σεισμούς, γνωρίζουμε ότι οι κατασκευές μετά το 1960 με τον πρώτο αντισεισμικό κανονισμό και ειδικά μετά το 1980 μπορούν να παραλάβουν μεγάλα φορτία και να είναι ελαστικές. Αλλά και εδώ κυρίαρχο ρόλο παίζει η συντήρηση – ίσως και μεγαλύτερο από την ηλικία ενός κτιρίου. Έχουμε δει κτίρια παλαιά να αντέχουν και νεότερα που έχουν εγκαταλειφθεί να παρουσιάζουν προβλήματα».
      Να σημειωθεί ότι οι παλαιότεροι αντισεισμικοί κανονισμοί θεωρούνται πλέον παρωχημένοι, ενώ δεν λάμβαναν υπόψη τους την επιτάχυνση που είναι αυτή που κυρίως προκαλεί τις καταρρεύσεις κτιρίων.
      Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα υποδομές του παρελθόντος ενίοτε αποδεικνύονται πιο γερές από νεότερες καθώς «τότε επικρατούσε το φιλότιμο των εργολάβων και των εργατών. Τώρα στα έργα δημοσίου τομέα επικρατεί ένα σύστημα εκπτώσεων που φτάνουν ή και ξεπερνούν το 70%. Η μεγάλη έκπτωση μπορεί να κρύβει πλημμελείς κατασκευές κι αυτό δεν είναι υγιές, σε μια καταστροφή θα βγει».
      Ο ίδιος μάλιστα σημειώνει ότι ίσως είναι η ώρα να υπάρξει ένας αντίστοιχος κτιριοδομικός κανονισμός των ευρωκωδίκων (του αντισεισμικού κανονισμού) για τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές.
      Σε επίπεδο ανθεκτικότητας των παλαιότερων έργων ο κ. Λέκκας επισημαίνει ότι στην Ελλάδα θα δει κανείς όλες τις διαβαθμίσεις, από τρωτά έως ανθεκτικά έργα: «Είναι, πάντως, απαραίτητο οι υποδομές να αντιμετωπιστούν υπό το νέο πρίσμα κινδύνων ειδικά των πλημμυρών και των πυρκαγιών και της κλιματικής κρίσης που είναι καθοριστική και καταλυτική. Εστω κι αν ειχαν σχεδιαστεί με τις αυστηρότερες προδιαγραφές, ίσως να μην μπορέσουν να ανταποκριθούν σε ακραία γεγνότα. Απαιτείται συνολικός επανασχεδιασμός με βάση και τα δεδομένα της κλιματικής κρίσης. Αλλωστε το κόστος μιας έγκαιρης επέμβασης σε ένα έργο είναι μόλις το 1/5 του κόστους της παρέμβασης μετά την καταστροφή».
        Οδικοί άξονες και γέφυρες οδεύουν προς το τέλος του κύκλου ζωής τους
      Με τα έργα της τελευταίας εικοσαετίας, έχει ολοκληρωθεί μεγάλο μέρος των βασικών οδικών υποδομών της χώρας που περιλαμβάνει περίπου 1.500 νέες γέφυρες και ποικίλα τεχνικά έργα. «Ωστόσο κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό αλλά και την κατάσταση των γεφυρών που ανήκουν στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο», επισημαίνεται στη μελέτη για τις γέφυρες που εκπόνησε ομάδα ειδικών στην οποία συμμετείχε ο κ. Μπαρδάκης προ διετίας για λογαριασμό της Διανέοσις. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι τα τεχνικά έργα γεφύρωσης ανερχονται σε 2.500 - 3.000 έργα μήκους άνω των 6 μ. στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόμους και πάνω από 3.000 γέφυρες στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο. Όταν προσμετρώνται τεχνικά έργα με μικρότερο άνοιγμα (π.χ. 2 μ.), το συνολικό πλήθος αναθεωρείται σε 17.000 περίπου.
      Οπως σημειώνουν οι μελετητές: «Παρά το τεράστιο πλήθος των τεχνικών έργων και τις σχετικές-γενικές διατάξεις, μικρή έμφαση έχει δοθεί στην επιθεώρηση ασφαλείας και στη συντήρηση αυτών. Οι κύριοι οδικοί άξονες της χώρας που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες 1950 έως 1980 έχουν μία μέση ηλικία 50 περίπου ετών και οδεύουν προς το τέλος της θεωρητικής ζωής τους ελλείψει των κατάλληλων μέτρων συντήρησης/αναβάθμισης.
      Προβλήματα γήρανσης (μη ανθεκτικότητας σε διάρκεια) αντιμετωπίζουν και οι γέφυρες που βρίσκονται εγκατεστημένες στο λοιπό επαρχιακό, περιφερειακό και εθνικό οδικό δίκτυο». Κι αυτό καθώς είχαν κατασκευαστεί με ξεπερασμένους πλέον κανονισμούς, ενώ επί δεκαετίες έχουν εκτεθεί σε δυσμενείς συνθήκες, παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση της αντοχής των γεφυρών καθιστώντας πολλές από αυτές «οιονεί επικίνδυνες».
      Ηδη από το 2019 είχε επισημανθεί στο πλαίσιο της μελέτης ότι ειδικότερα στα τεχνικά έργα που γεφυρώνουν υδάτινα κωλύματα (π.χ., ποταμούς, χείμαρρους, κ.ά.) σημειώνεται αύξηση των μεγεθών σχεδιασμού (π.χ. της ανώτατης στάθμης πλημμύρας) λόγω κλιματικής αλλαγής και αναδεικνύεται έντονα η ανεπάρκεια των υφιστάμενων μηχανισμών στη λήψη στοιχειωδών-φθηνών μέτρων.
      «Η σημαντικότερη ίσως πτυχή του προβλήματος εστιάζεται στην έλλειψη συστηματικής παρακολούθησης, συντήρησης και αναβάθμισης των υφιστάμενων γεφυρών για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών αστοχιών».
      Σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει στο παρελθόν η Εγνατία Οδός, εκτιμάται ότι στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν.
      «Σίγουρα η κλιματική αλλαγή θέτει ζητήματα όχι μόνο για τις παλιές γέφυρες, αλλά και για πολλές καινούριες, καθώς ελλείψει του μητρώου υποδομών, δεν υπάρχει σωστή πληροφορία» λέει στο «ethnos.gr» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας.
      Αναφέρει μάλιστα πως στην Εγνατία, υπάρχει ένα κομμάτι «που μας έχει προδώσει πολλές φορές και πάει από τον Λαγκαδά μέχρι τον Στρυμώνα. Στην κατασκευή δεν υπήρχαν βροχομετρικά δίκτυα με αποτέλεσμα οι βροχομετρικές δυνατότητες είναι καμιά φορά διπλάσιες απ΄αυτές που είχαν σχεδιαστεί» εξηγεί.
      Την συνεχή «κόπωση» των γεφυρών σχολιάζει και ο Βασίλης Λεκίδης, διευθυντής ερευνών του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), θυμίζοντας σχετική μελέτη που είχε κάνει το ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας: «Δε γίνεται συστηματική συντήρηση στις περισσότερες γέφυρες, οι οποίες με την πάροδο των ετών εξακολουθούν να λαμβάνουν μεγάλα φορτία. Είναι κρίσιμη η επιθεώρηση των έργων καθώς οι περισσότερες συντηρήσεις γίνονται αποσπασματικά και μετά από καταστροφές. Είναι από τα ελάχιστα θετικά των ...σεισμών καθώς συνήθως ύστερα από συμβάντα χρηματοδοτούνται επιθεωρήσεις, συντηρήσεις και ενισχύσεις υποδομών» σημειώνει.
      Εως τώρα – όπως υπογραμμίζει ο κ. Μπαρδάκης - κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες. «Το Μητρώο Υποδομών, στο οποίο το ΤΕΕ θα έχει δεσπόζοντα ρόλο, σίγουρα θα πρέπει να αποτελεί μια δράση ενός ευρύτερου προγράμματος ασφάλειας. Θα καλύπτει δηλαδή τη δράση της επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές».
      Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει και άλλες απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της ενίσχυσης εύτρωτων γεφυρών και της αναβάθμισης των αντιπλημμυρικών τους χαρακτηριστικών Αντικατάσταση λειτουργικά (ή πλημμυρικά) ευάλωτων γεφυρών. Χάρη στα άλματα της τεχνολογίας, όπως εξηγεί, μπορεί να εκτιμηθεί η κατάσταση διάβρωσης στην οποία βρίσκονται οι γέφυρες ακόμη και σε περιπτώσεις, στις οποίες δεν είναι διαθέσιμες οι μελέτες ανέγερσης, δηλαδή δεν υπάρχουν τα σχέδια κατασκευής, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις οι μηχανικοί μπορούν να παρακολουθούν τις παραμορφώσεις ή τα δυναμικά τους χαρακτηριστικά (πχ το εύρος ταλάντωσης), από το γραφείο τους εγκαθιστώντας έξυπνες συσκευές απομακρυσμένης και σύγχρονης παρακολούθησης.
      Τα σχολεία
      Αναφορικά με τα σχολεία, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, περίπου τα 2/5 του συνόλου αποτελούν κατασκευές πριν το ΄80: «Αυτό βεβαίως δε σημαίνει αυτόματα ότι είναι επικίνδυνα ειδικά εφόσον έχουν συντηρηθεί σωστά. Αλλωστε και στο Αρκαλοχώρι μετά το σεισμό είδαμε σημαντικές βλάβες σε σχολείο κατασκευασμένο πριν από μόλις 15 χρόνια. Σημαντικό, πάντως, στα κτίρια παραμένει το γεγονός να μην έχουμε κατάρρευση. Σε κάθε περίπτωση εμείς έχουμε πολλές φορές προτείνει τη δημιουργία μίας εθνικής βάσης για τα σχολεία δεδομένου ότι φιλοξενούν ευαίσθητο πληθυσμό, η οποία να επικαιροποιείται συνεχώς» σημειώνει.
      Σε τροχιά υλοποίησης το Εθνικό Μητρώο Υποδομών
      Το ζήτημα της ενδεχόμενης ευαλωτότητας των δημοσίων υποδομών είναι γνωστό στην Πολιτεία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) να ζητεί εδώ και δεκαετίες την κατάρτιση ενός εθνικού μητρώου υποδομών.
      Πλέον το μητρώο έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης έχοντας ενταχθεί στο έργο του ενιαίου ψηφιακού χάρτη, το οποίο έχει ανατεθεί στο ΤΕΕ. Στον χάρτη αυτό θα αποτυπωθεί με γεωχωρικά δεδομένα το πλήθος των δημόσιων υποδομών και κυρίως ποιος είναι ο φορέας που είχε την αρμοδιότητα κατασκευής και έχει την αρμοδιότητα συντήρησης, αλλά και πότε έχει γίνει η τελευταία συντήρηση στην υποδομή.
      Ο διαγωνισμός για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι το έργο θα έχει ανατεθεί έως το τέλος της χρονιάς. Στόχος είναι σε περίπου δύο χρόνια να έχει ξεκινήσει η παραγωγική λειτουργία του έργου με την εισαγωγή ποσοστού 70% των δεδομένων και να έχει ολοκληρωθεί σε τέσσερα.
      Η βασική αλλαγή που θα επιφέρει η ύπαρξη του Μητρώου είναι ότι θα δώσει τη δυνατότητα να μην εξετάζεται ένα έργο αποσπασματικά μετά από κάποιο συμβάν, αλλά να έχουν προτεραιοποιηθεί τα χρήζοντα παρεμβάσεων έργα με συγκεκριμένα κριτήρια όπως π.χ. η παλαιότητα, ο φόρτος που δέχονται, κλπ.
      Αλλωστε προ ημερών και ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός από το βήμα του 4ου Επενδυτικού Φόρουμ είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την αναγκαιότητα ενός Εθνικού Σχεδίου έργων και ανθεκτικότητας δεδομένων τόσο των προκλήσεων της κλιματικής κρίσης όσο και της γνώσης ότι η Ελλάδα διαθέτει γηρασμένες υποδομές και παλαιά κτίρια: «Η χώρα θα πρέπει να ξαναχτιστεί σχεδόν από την αρχή. Γνωρίζετε ότι έχουμε κτίρια και υποδομές ήδη πολύ παλαιά. Πρέπει να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε τι μπορεί να ανακαινιστεί, τι να επισκευαστεί και τι πρέπει να ξαναγίνει από την αρχή. Πρέπει να ξαναφτιάξουμε όλες τις υποδομές της χώρας, όσες έχουν ξεπεράσει ένα βάθος χρόνου από την κατασκευή τους. Αυτό είναι ένα τιτάνιο έργο, που δεν έχει ξαναγίνει συστηματικά στη χώρα» τόνισε.
      Έως την ολοκλήρωση του Μητρώου, ο κ. Μπαρδάκης τονίζει πως πρέπει να προηγηθούν, να ρυθμιστούν και να ενισχυθούν οι εύτρωτες υποδομές ζωτικής σημασίας καθώς και οι πιο ευάλωτες κατασκευές, ώστε να προληφθούν πιθανές καταρρεύσεις. Ηδη μεμονωμένα κάποιοι φορείς όπως οι Περιφέρειες Κρήτης, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, και Ιονίων Νήσων και κάποιο δήμοι όπως της Πέλλας, έχουν προχωρήσει ήδη σε μελέτες ενίσχυσης και αναβάθμισης των γεφυρών τους.
      Πρόσφατες καταστροφές υποδομών
      Στις πρόσφατες καταστροφές υποδομών εντάσσεται το μεγάλο πρόβλημα σε μέρος της γέφυρας από την πλευρά του χωριού Τριανταφυλλιά στις Σέρρες εξαιτίας της υπερχείλισης του ποταμού Κουπατσιανού.
      Στην Κέρκυρα σημειώθηκαν σημαντικές καθιζήσεις σε γέφυρες και κατέρρευσε η γέφυρα της Άφρας, ενώ στις προηγούμενες πλημμύρες σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές γεφυρων στην Καρδίτσα (στο χωριό Φυλακτή, στο ρέμα Καριτσιώτη και αλλού).
      Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της ιστορικής γέφυρας του Κερίτη στην Κρήτη, αλλά και της γέφυρας στην Καβάλα που είχε καταρρεύσει τον Νοέμβριο του 2018 μετά τη διέλευση ενός γερανοφόρου, καθώς επίσης το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο - το οποίο ανακατασκευαστηκε πρόσφατα.
      Το 2017 είχε καταρρεύσει η γέφυρα στην Ε.Ο. Κομοτηνής- Ιάσμου-Ξάνθης, στο σημείο μεταξύ Πολυάνθου και Ιάσμου, στον ποταμό Κομψάτο. Η γέφυρα ήταν μόλις 24 ετών και από τους ελέγχους προέκυψε ότι η αστοχία της οφείλεται μάλλον στην συμπεριφορά του τεχνικού έναντι των υδραυλικών φαινομένων.
      Καταρρεύσεις γεφυρών στο εξωτερικό
      Η παλαιότητα των υποδομών δεν είναι ένα πρόβλημα που περιορίζεται στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τις καταρρεύσεις γεφυρών την τελευταία δεκαετία κατά την οποία καταγράφηκαν αρκετά παραδείγματα αστοχιών σε γέφυρες στην Ιταλία. Το 2009 κατέρρευσε η γέφυρα στον αυτοκινητόδρομο SS9 που διέσχιζε τον ποταμό Po, νότια του Μιλάνο, λόγω υπερχείλισης του ποταμού (1 τραυματίας).
      Το 2015 κατέρρευσε η οδογέφυρα Χίμερα στη Σικελία, μόλις 10 ημέρες αφότου δόθηκε στην κυκλοφορία, λόγω καθίζησης του μεσοβάθρου έπειτα από κατολίσθηση. Το 2016 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Λέκκο, εξαιτίας της διέλευσης ενός υπέρβαρου φορτηγού 108 τόνων (1 νεκρός, 5 τραυματίες). Το 2017 κατέρρευσε μία άνω διάβαση στο Καμεράνο, επαρχία της Ανκόνας, λόγω αστοχίας μίας προσωρινής κατασκευής που στήριζε τη διάβαση κατά τη διάρκεια οδικών έργων με σκοπό τη διεύρυνση αυτού του τμήματος της οδού (2 νεκροί, 3 τραυματίες).
      Ωστόσο η κατάρρευση που είχε συγκλονίσει ήταν αυτή της 14ης Αυγούστου της Γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 43 ανθρώπων. Η γέφυρα είχε κατασκευαστεί το 1967 και βρισκόταν υπό συντήρηση καθώς εκτελούνταν έργα ενίσχυσης των θεμελίων της.
      Περισσότερα...

      1912 • 2

    14. Αρθρογραφία

      Οι αθλητικές εγκαταστάσεις είκοσι (20) χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς

      Engineer

      Ευχαριστούμε Αθήνα. Ευχαριστούμε Ελλάδα. Με τα σπαστά ελληνικά του ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ και αείμνηστος πια, Ζακ Ρογκ, σηματοδοτούσε το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
      Το ημερολόγιο έδειχνε τότε 29 Αυγούστου. Μεσολαβούν δηλαδή άλλοι επτά μήνες μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι ετών ακριβώς από το βράδυ που η χώρα μας παρέδιδε τη σκυτάλη στην Κίνα για το ραντεβού του 2008.
      Ήδη όμως η ηγεσία της χώρας γιορτάζει την επέτειο. Προ ημερών, στη διάρκεια της κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας στο Υπουργείο Αθλητισμού παρόντος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όπως και της προέδρου της οργανωτικής επιτροπής Γιάννας Αγγελοπούλου, έγινε γνωστό πως η Τράπεζα της Ελλάδας, ύστερα από αίτημα του Γιάννη Βρούτση, θα προχωρήσει στην έκδοση συλλεκτικού νομίσματος. «Για να συμβάλει στη συλλογική μνήμη», όπως υποστήριξε ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Σουρνάρας.
      Τι ακριβώς χωρά αυτή η «συλλογική μνήμη» είναι ένα δισυπόστατο ζήτημα. Σήμερα, δύο δεκαετίες αργότερα, εκτός των πανηγυρικών λόγων για το τι είχε καταφέρει η μικρή (σε έκταση) Ελλάδα συνεχίζεται η αναζήτηση των κατάλληλων τρόπων εκμετάλλευσης των (μόνιμων) αθλητικών εγκαταστάσεων που της έμειναν αμανάτι.
      Ένα περίπλοκο πρόβλημα για δυνατούς λύτες που με την πάροδο των χρόνων διογκώθηκε, καθώς το κόστος συντήρησης στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης γιγαντώθηκε. Ορισμένες από τις εγκαταστάσεις δεν έπαψαν να λειτουργούν, σε άλλες δόθηκε λύση μέσα από την παραχώρησή τους, είτε σε ιδιώτες είτε σε συλλόγους, ενώ υπάρχουν κι αυτές που κατέληξαν να σαπίζουν.
      Η λογικότερη των εξηγήσεων; Η προαπαιτούμενη πρόβλεψη για την επαναχρησιμοποίηση όλων των εγκαταστάσεων, ειδικά δε εκείνων που χτίστηκαν από την αρχή, ήταν επιεικώς ανύπαρκτη.
      Το λανθασμένο μοντέλο και το παράδειγμα προς αποφυγή
      Τα βήματα έπρεπε να είναι συγκεκριμένα. Αφότου ακούστηκε το ιστορικό «…is Athens» δια στόματος Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, η Ελλάδα «ανέλαβε την τιμή και την ευθύνη» για το χτίσιμο νέων αθλητικών εγκαταστάσεων. Αυτό άλλωστε προέβλεπε και ο φάκελος υποψηφιότητας που είχε κατατεθεί από την επιτροπή διεκδίκησης των Αγώνων.
      Είχε έτσι την ευκαιρία η χώρα ν’ αποκτήσει σύγχρονα κι αναγκαία στάδια, παντός τύπου, ακολουθώντας το παράδειγμα κυρίως της Αυστραλίας. Αυτό το σχέδιο θα είχε γερή βάση, εάν υπήρχε τουλάχιστον η εκτίμηση για την επόμενη μέρα.
      Δεν θα έπρεπε να είχε προσπεραστεί το γεγονός πως ισχυρότερες οικονομίες παγκοσμίως όπως οι ΗΠΑ είχαν επιλέξει άλλες οδούς. Προκάτ κατασκευές και χρησιμοποίηση ακόμα και χώρων στάθμευσης είχαν προσφέρει λύσεις στην Ατλάντα.
      Ο φουσκωμένος λογαριασμός παραμένει άγνωστος
      Από την ημέρα που ολοκληρώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας και μέχρι σήμερα ουδείς είναι βέβαιος επί του ακριβούς ποσού που δαπανήθηκε για την κατασκευή των εγκαταστάσεων – όπως και των υπόλοιπων έργων. Η συζήτηση επικεντρώνονται μόνο στα στάδια και ξεχνάμε άλλα ποσά όπως αυτά που δόθηκαν για την αναβάθμιση κλινών στα νοσοκομεία, έργα υποδομών και πολλά ακόμα.
      Το κόστος των Αγώνων εξακολουθεί ν’ αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ ΝΔ και ΠαΣοΚ, ωστόσο ο πραγματικά χαμένος της διαδικασίας αποδείχθηκε πως ήταν ο ελληνικός που πλήρωσε εκ των υστέρων τον φουσκωμένο λογαριασμό.
      Το προφανές είναι ότι η Πολιτεία δεν φρόντισε να επωφεληθεί της παρακαταθήκης που άφησε η διοργάνωση κι ας πήρε πίσω ένα μέρος αυτών των χρημάτων με τις παραχωρήσεις ακινήτων σε ιδιωτικά κεφάλαια.
      Τα χρόνια της μαργαρίτας
      Μετά την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων και σε συνδυασμό με την αλλαγή της Κυβέρνησης που είχε προηγηθεί γεννήθηκε το ιδανικό περιβάλλον για πολιτική αντιπαράθεση.
      Επί σειρά ετών ΝΔ και ΠαΣοΚ αντάλλασσαν πυρά για το συνολικό λογαριασμό των Αγώνων με την «αντιπαλότητα» να φτάνει στη Βουλή. Τα μαθηματικά για το κόστος άλλαξαν πολλές φορές μέσα σε έναν χορό δισεκατομμυρίων ευρώ.
      Εν συνεχεία το πεδίο της πολιτικής κόντρας μεταφέρθηκε στην εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων. Το μπαλάκι των ευθυνών πηγαινοερχόταν, με τους πολίτες να νιώθουν σαν να παρακολουθούν αγώνα τένις χωρίς αποτέλεσμα.
      Ωστόσο, το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις ήταν ακριβώς το ίδιο. Μηδέν εις το πηλίκο. Η πλειονότητα των εγκαταστάσεων βρέθηκε στα αζήτητα και ακόμη δεν έχει γίνει η αποτίμηση.
      Εγκαταλελειμμένα, λεηλατημένα και στα αζήτητα
      Τα χρόνια πέρασαν, η οικονομική κρίση θέριεψε και μπήκε η ταφόπλακα. Η ένταξη των εγκαταστάσεων στο ΤΑΙΠΕΔ και οι προσπάθειες για εκμετάλλευσή τους κατέληξαν σε μια μεγάλη μαύρη τρύπα. Δεν είναι τυχαίο πως σε αρκετές περιπτώσεις οι διαγωνισμοί που έγιναν δεν κέντρισαν το ενδιαφέρον.
      Οι λόγοι που συνέβη αυτό;
      Από το 2004 και έπειτα τα έργα συντήρησης που έπρεπε να γίνουν στην πλειονότητα τους μπήκαν στο αρχείο. Το κόστος των εργασιών που χρειάζονταν για να γίνουν ξανά λειτουργικές οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις σε πολλές περιπτώσεις ήταν τεράστιο. Πολλές από αυτές έπεσαν θύμα λεηλασιών, με τις ηλεκτρονικές συσκευές και τα καλώδια να γίνονται λεία ελαφροχέρηδων.  
      Προσπάθεια να σωθεί ό,τι σώζεται
      Λογικό ήταν το χαλί κάτω από το οποίο θάβονταν τα προβλήματα να χάσει την επαφή του με το έδαφος και ν’ αποκαλυφθούν όσα δεν έγιναν τα προηγούμενα χρόνια.
      Το πρόβλημα στατικότητας στο περίφημο στέγαστρο Καλατράβα είναι ένα από τα αμέτρητα θέματα που έχουν οι εγκαταστάσεις και χρήζουν άμεσης παρέμβασης.
      ΟΑΚΑ: Τα μερεμέτια και το «μεγάλο αγκάθι»
      Αρχίζουμε από το ΟΑΚΑ. Την καρδιά των Αγώνων, το στάδιο των τελετών έναρξης και λήξης, εκεί που έκαιγε η φλόγα για δύο σερί εβδομάδες.
      Το κεντρικό στάδιο φιλοξένησε τους αγώνες του στίβου, όπως και τελικό ποδοσφαίρου. Σπανίως χρησιμοποιήθηκαν τα κουλουάρ του έκτοτε. Αντίθετα αποτέλεσε έδρα κυρίως του Παναθηναϊκού ή της ΑΕΚ και παραχωρήθηκε για αρκετές συναυλίες.
      Σήμερα το στέγαστρο Καλατράβα αποτελεί τον μεγάλο βραχνά, ο οποίος πρέπει να λυθεί. Την ίδια ώρα όμως υπάρχει ένα ογκωδέστερο πρόβλημα για το οποίο η συζήτηση δεν έχει αρχίσει. Κι αν έγιναν τα «μερεμέτια» και το κεντρικό στάδιο ανοίξει εκ νέου τις πύλες του, με δεδομένο ότι τόσο η ΑΕΚ όσο και ο Παναθηναϊκός έλυσαν ή θα λύσουν το γηπεδικό τους πρόβλημα ποιος θα το συντηρήσει; Θα φτάνουν τα έσοδα από αγώνες στίβου και συναυλίες;
      Η ετοιμόρροπη εξέδρα, το κλειστό που έμπαζε και οι σωστές κινήσεις
      Δυστυχώς, το κεντρικό στάδιο είναι μόνο ένα σκέλος του ΟΑΚΑ. Παράλληλα για τους Ολυμπιακούς χρησιμοποιήθηκαν το κλειστό, το ποδηλατοδρόμιο, τα κολυμβητήρια, οι εγκαταστάσεις του τένις και τα προπονητήρια του στίβου.
      Με εξαίρεση το κλειστό του μπάσκετ, σ’ όλες τις άλλες εγκαταστάσεις τα προβλήματα ήταν γιγαντιαία.
      Για παράδειγμα η πτυσσόμενη εξέδρα που είχε τοποθετηθεί στο ανοικτό κολυμβητήριο αποτελούσε δημόσιο κίνδυνο, ενώ στο διάζωμά της υπήρχαν δύο κοντέινερ στα οποία είχαν βρει στέγη άνθρωποι.
      Στο ποδηλατοδρόμιο το νερό της βροχής εισχωρούσε στο εσωτερικό με συνέπεια να φθείρεται μια από τις καλύτερες πίστες στον κόσμο. Μάλιστα αποδείχθηκε εκ των υστέρων πως το πρόβλημα άρχιζε από την οροφή η οποία δεν είχε συντηρηθεί.
      Προβλήματα είχαν διαπιστωθεί επίσης στο εξωτερικό καταδυτήριο και στην πισίνα της συγχρονισμένης κολύμβησης. Ακόμη στο προπονητήριο του στίβου δεν υπήρχε θέρμανση και τα βρόχινα νερά δημιουργούσαν λίμνες. Πρόκειται για τον χώρο που ασκούνται αθλητές και αθλήτριες όπως ο Τεντόγλου, η Στεφανίδη, ο Καραλής.
       
      Σε ό,τι έχει να κάνει με τις εγκαταστάσεις του τένις, την ώρα που η Ελλάδα διαθέτει τη Μαρία Σάκκαρη και τον Στέφανο Τσιτσιπά στην ελίτ της Παγκόσμιας κατάταξης, κορτ να φιλοξενήσει τουρνουά δεν υπάρχει διαθέσιμο.
      Η αιτία; Οι εγκαταστάσεις – κόσμημα που είχαν δημιουργηθεί για τους Ολυμπιακούς στο συγκρότημα του ΟΑΚΑ έπρεπε να περάσουν σε χέρια ιδιώτη για να σωθούν από την εγκατάλειψη.
      Τουλάχιστον η νυν διοίκηση του ΟΑΚΑ, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση, έχει επιχειρήσει να διορθώσει αρκετά από αυτά τα προβλήματα. Μόλις ολοκληρωθούν οι βελτιώσεις, η εικόνα των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ θα είναι δεδομένα καλύτερη.
      Το φιάσκο του Ελληνικού σώθηκε μόνο από τη μαρίνα
      Στα νότια προάστια δέσποζαν κάποτε οι εγκαταστάσεις του Ελληνικού. Είχαν ανεγερθεί γήπεδα για το σοφτμπολ, το μπέιζμπολ, την ξιφασκία και το μπάσκετ, ενώ στις εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά υπήρχαν προπονητήρια και μια μαρίνα – στολίδι.
      Το κλειστό μπάσκετ χρησιμοποιήθηκε ενίοτε προτού καταλήξει στα αζήτητα. Το γήπεδο μπέιζμπολ μετατράπηκε σε ποδοσφαιρικό, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκε.
      Οι εγκαταστάσεις δεν δικαιολόγησαν στο ελάχιστο τις τεράστιες δαπάνες και σε συνέχεια της μεταμόρφωσης της περιοχής κατέληξαν στους κάδους με τα μπάζα.
      Μοναδική εξαίρεση η εγκατάσταση της ξιφασκίας, η οποία μεταφέρθηκε στα Γιάννινα με στόχο τη δημιουργία ενός πολυχώρου.
      Η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη στην απέναντι πλευρά της Ποσειδώνος, όπου έδερευαν τα προπονητήρια της ενόργανης γυμναστικής, του στίβου, της συγχρονισμένης κολύμβησης και της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου.
      Με εξαίρεση την τελευταία εγκατάσταση οι υπόλοιπες μαράζωσαν. Αρκούν κουβέντες με τους αθλητές, που έμεναν και προετοιμάζονταν εκεί, για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της εγκατάλειψης.
      Οροφές που έσταζαν και ηλεκτρολογικά συστήματα που δεν λειτουργούσαν συνέθεταν επί χρόνια ένα θλιβερό σκηνικό, μέσα στο οποίο μεγαλούργησαν αθλητές όπως ο Λευτέρης Πετρούνιας, η Νικόλ Κυριακοπούλου και τόσοι άλλοι. Πρόκειται για εγκαταστάσεις που θα «εξαφανιστούν» δεδομένης της μετατροπής της παραθαλάσσιας περιοχής. Συνεπώς όσα εκατομμύρια κι αν ξοδεύτηκαν έπεσαν στον κάλαθο των αχρήστων.
      Το μοναδικό έργο που διέσωσε τις εντυπώσεις ήταν η μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Όχι ότι κι εκεί δεν υπήρξαν πολλά λειτουργικά προβλήματα στη διάρκεια αυτών των 20 χρόνων. Παρόλα αυτά η εικόνα της βελτιώθηκε επί της προηγούμενης Κυβέρνησης και οι εντυπώσεις αντιστράφηκαν.
      Οι δύο όψεις του Φαλήρου
      Ο τρίτος μεγάλος πόλος των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ο φαληρικός όρμος, στον οποίο το ίδιο νόμισμα είχε δύο όψεις.
      Κόντρα στον αρχικό σχεδιασμό, εκεί ήταν που χτίστηκαν το κλειστό του τάε κβον ντο και το γήπεδο του μπιτς βόλεϊ. Επίσης ανακατασκευάστηκαν το «Γ. Καραϊσκάκης» κι ανακαινίστηκε το ΣΕΦ, το οποίο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ.
      Είναι πρόδηλο πως το ΣΕΦ και το «Γ. Καραϊσκάκης» σώθηκαν χάρη στην εμπλοκή του Ολυμπιακού. Από την άλλη το κλειστό του τάε κβον ντο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ και χάντμπολ προτού καταλήξει χώρος εκδηλώσεων.
      Αντίθετα, το στολίδι του μπιτς βόλεϊ μαραζώνει. Μια εγκατάσταση με τεράστιες δυνατότητες έχει αφεθεί στη μοίρα της, η κορυφαία άμμος έχει πετρώσει και όλος ο σκελετός έχει παραδοθεί στην σκουριά.
      Το κωπηλατοδρόμιο χρειάζεται άμεσα επέμβαση
      Μια ιδιαίτερη περίπτωση εγκατάστασης είναι αυτή του κωπηλατοδρομίου στον Σχοινιά, όπου έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ.
      Η περιοχή αν μη τι άλλο εντυπωσιακή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών ομάδων. Βέβαια τα πράγματα μόνο ρόδινα είναι. Λόγω της οικονομικής κρίσης οι «πληγές» στο κορμί των κτηρίων είναι ολοφάνερες.
      Οι ξύλινες επιφάνειες έχουν φαγωθεί από την υψηλή υγρασία και απαιτούνται αλλαγές. Επίσης θα πρέπει να δοθεί λύση σε λειτουργικά ζητήματα όπως η θέρμανση.
      Τα «σπίτια» των ξεριζωμένων, τα ερωτηματικά και οι λοιπές εγκαταστάσεις
      Μια σειρά εγκαταστάσεων δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν συγκεκριμένα αθλήματα. Υπήρξαν το «Σπίτι της Άρσης Βαρών» και το «Σπίτι της Πάλης». Εκ του αποτελέσματος άστεγοι έμειναν εν τέλει οι αθλητές.
      Στην ουσία εγκαταστάσεις όπως αυτές που οικοδομήθηκαν στο Περιστέρι, στα Άνω Λιόσια, στο Γαλάτσι και στο Γουδή είτε πέρασαν σε χέρια ιδιωτών, άλλαξαν χαρακτήρα και σώθηκαν, με τρανό παράδειγμα το κλειστό του Μπάντμιντον, είτε μαράζωσαν.
       
      Το κλειστό των Άνω Λιοσίων πέρασε στα χέρια της ΚΑΕ ΑΕΚ και τουλάχιστον έγινε ξανά λειτουργικό. Στο κλειστό του Γαλατσίου φιλοξενούνται από τηλεοπτικά θεάματα μέχρι κοινωνικές εκδηλώσεις, ενώ αυτό στο Περιστέρι ψάχνει ακόμα να βρει το «δρόμο» του.
      Ιδιαίτερες περιπτώσεις αποτελούν οι εγκαταστάσεις του Μαρκόπουλου. Το ιππικό κέντρο και το σκοπευτήριο. Αμφότερες κόστισαν αρκετά εκατομμύρια. Για την πρώτη, εκτάσεως 26 στρεμμάτων, πάγωσε η επένδυση που ήταν να πραγματοποιηθεί μετά από σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και παραμένει στην Ομοσπονδία, ενώ το δεύτερο έχει περάσει στα χέρια της ΕΛ.ΑΣ.
      Τα τέσσερα μεγάλα στάδια εκτός Αττικής
      Εκτός Αττικής υπήρξαν τέσσερα μεγάλα πρότζεκτ. Το Καυτανζόγλειο ήταν το μοναδικό που δεν χτίστηκε εξ αρχής. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, ωστόσο και αυτή αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει να λυθούν.
      Το Παγκρήτιο Στάδιο, το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα. Λειτουργεί ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
      Στο Βόλο έχουμε το Πανθεσσαλικό το οποίο και αυτό οικοδομήθηκε για να το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του ποδοσφαιρικού Βόλου.
      Τέλος, το Παμπελοποννησιακό ανήκε και αυτό στις εγκαταστάσεις που φτιάχτηκαν για το ποδόσφαιρο. Προϋπήρχε ως Εθνικό Στάδιο Πατρών, αλλά ανακατασκευάστηκε. Αρχικά φιλοξένησε κάποιους αγώνες, όπως και την Παναχαϊκή, πριν καταστεί ένα γήπεδο – φάντασμα. Όλα αυτά άλλαξαν τα τελευταία χρόνια. Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού κατάφερε να του δώσει ζωή και σήμερα λειτουργεί ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης.
      Όλες οι εγκαταστάσεις
      OAKA
      Ολυμπιακό στάδιο στίβου: Κατασκευάστηκε το Αποτέλεσε το σπίτι των Ολυμπιακών Αγώνων. Φιλοξένησε τις τελετές έναρξης και λήξης, τους αγώνες του στίβου, αλλά και τον τελικό του τουρνουά ποδοσφαίρου. Μετά τους Αγώνες της Αθήνας ήταν κατά περιόδους έδρα της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού στο ποδόσφαιρο, φιλοξένησε κάποιους αγώνες στίβου, ενώ διεξήχθησαν σε αυτό και αρκετές συναυλίες. Όλα αυτά μέχρι πριν από μερικούς μήνες όταν προέκυψε το πρόβλημα στατικότητας της στέγης Καλατράβα. Το μέλλον του όταν ανοίξει ξανά τις πύλες του παραμένει αβέβαιο.
      Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ήταν ήδη κλειστό γήπεδο μπάσκετ, από το 1995 που κατασκευάστηκε, ανακαινίστηκε και συνέχισε να είναι τέτοιο. Στους Ολυμπιακούς φιλοξένησε αγώνες ενόργανης γυμναστικής, τραμπολίνο, αλλά και την τελική φάση του τουρνουά μπάσκετ. Εκτός από μεμονωμένους αγώνες και διεθνείς διοργανώσεις έχει φιλοξενήσει επίσης συναυλιακά events. Σήμερα ανήκει στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός μετά την προ μηνών οριστική έγκριση της αποκλειστικής χρήσης του για 49 χρόνια υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος, των ερασιτεχνικών αθλημάτων και της εύρυθμης λειτουργίας του.
      Ολυμπιακό Κέντρο αντισφαίρισης: Το μακρινό 2004 φάνταζε ιδανικό να αναλάβει τη διεξαγωγή ακόμη και μεγάλα τουρνουά. Είκοσι χρόνια αργότερα δεν έχει εκσυγχρονιστεί στο ελάχιστο. Ναι μεν έχουν εγκριθεί έργα ανακαίνισης τόσο από το 2020 όσο και από το 2021, αλλά μέχρι το 2023 που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε νέα επένδυση αναβάθμισης ύψους 1.9 εκατ. ευρώ (οι 500.000 για το κέλυφος) ουσιαστικές παρεμβάσεις δεν είχαν γίνει.
      Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο: Προϋπήρχε από το 1991, ως έργο για τους Μεσογειακούς Αγώνες, αλλά πήρε την τελική μορφή του το 2004 με τροποποιήσεις που αφορούσαν κυρίως το στέγαστρο Καλατράβα και τον εξαερισμό. Η πρόσφατη επιθεώρηση από τα αρμόδια κλιμάκια φανέρωσε πρόβλημα ευστάθειας του στεγάστρου, άρα και ασφαλείας. Γι’ αυτό κι έκλεισε αρχικά και έπειτα άνοιξε ξανά μερικώς.
      Ελληνικό – Άγιος Κοσμάς
      Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ανεγέρθη για τους Ολυμπιακούς, φιλοξένησε αγώνες μπάσκετ και τους τελικούς του χάντμπολ. Μετά το τέλος των Αγώνων αποτέλεσε έδρα ομάδων όπως η ΑΕΚ και ο Πανιώνιος, φιλοξένησε και μεμονωμένα παιχνίδια όπως τελικούς. Κι αυτό όμως το κατάπιε η κρίση. Σιγά σιγά άρχισε να τίθεται σε απραξία και τελικά κατεδαφίστηκε το 2022 στο πλαίσιο των έργων του Ελληνικού.
      Αίθουσα ξιφασκίας: Ανήκε στο ολυμπιακό κέντρο του Ελληνικού και ήταν χωρητικότητας 5.000 θέσεων. Εν αχρηστία για χρόνια, ο σκελετός του μεταφέρθηκε στα Ιωάννινα και μέχρι τώρα παραμένει άγνωστο τι θα γίνει.
      Ολυμπιακό Κέντρο Κανόε/Καγιάκ Σλάλομ: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην περιοχή του Ελληνικού, χρησιμοποιήθηκε για το σλάλομ. Μετά τους Αγώνες υπήρχε σκέψη να μετατραπεί σ’ ένα υδάτινο πάρκο προς επίσκεψη, αλλά η ιδέα παραπέμφθηκε στις καλένδες. Πλέον δεν υπάρχει ούτε στάλα…
      Ολυμπιακό κέντρο σόφτμπολ – μπέιζμπολ: Τρία τα γήπεδα που αποτελούσαν την συγκεκριμένη εγκατάσταση στο Ελληνικό, μαζί με άλλα δύο μικρότερα που είχαν χρήση ως βοηθητικών χώρων – προπονητηρίων. Το μεγαλύτερο μετατράπηκε τρία χρόνια αργότερα (2007) σε ποδοσφαιρικό γήπεδο με ταυτόχρονη αύξηση της χωρητικότητας. Το χρησιμοποίησε ο Εθνικός, η Γλυφάδα και παρ’ ολίγον η ΑΕΚ μετά τον υποβιβασμό της. Αποτέλεσμα; Να καταλήξουν όλες οι εγκαταστάσεις μια άμορφη μάζα σιδερικών, ένα χωράφι που χρειαζόταν όργωμα.
      Ολυμπιακό κέντρο χόκεϊ επί χόρτου: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και μας αποχαιρέτησε μαζί με αυτούς. Δίχως μέριμνα για το πώς δύναται να εξελιχθεί σε μια ωφέλιμη εγκατάσταση, ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε για το οτιδήποτε μετά το 2004. Έμεινε εκεί, καθηλωμένη να «σαπίζει».
      Μαρίνα Αγίου Κοσμά: Η μοναδική εγκατάσταση της περιοχής που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Πέρασε και εκείνη κάποιες δύσκολες περιόδους, ωστόσο άντεξε κυρίως λόγω των μεγάλων σκαφών που την επισκέπτονταν.
      Φάληρο
      «Γεώργιος Καραϊσκάκης»: Ήταν το τελευταίο γήπεδο που εντάχθηκε στον φάκελο των Αγώνων. Αφού γκρεμίστηκε το παλιό κτίσμα, η ανέγερσή του με ιδιωτικά κεφάλαια και αλλαγή φοράς προχώρησε με γοργούς ρυθμούς. Γι’ αυτό και ήταν έτοιμο να υποδεχθεί παιχνίδια του τουρνουά ποδοσφαίρου ως τα ημιτελικά. Είναι, φυσικά, η παραδοσιακή έδρα του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και αναμφίβολα ο λόγος που γλίτωσε από την άσχημη μοίρα των υπόλοιπων ποδοσφαιρικών γηπέδων. Οι «ερυθρόλευκοι» φρόντισαν ανά διαστήματα να βελτιώσουν την εικόνα του, με αποτέλεσμα πέρυσι να φιλοξενήσει ευρωπαϊκό τελικό (Super Cup) και να λάβει τα εύσημα από την UEFA.
      ΣΕΦ: Το ιστορικό Παλέ του Φαλήρου, το γήπεδο που συνδέθηκε με το εθνικό έπος του ’87, ήταν από τις αρχές των 90s και παραμένει η έδρα του μπασκετικού Ολυμπιακού. Η συμφωνία ανάμεσα στην ερυθρόλευκη ΚΑΕ και το κράτος για την παραχώρησή του για τα επόμενα πενήντα χρόνια δεν έχει πάρει την τελική μορφή της, όμως ήδη οι ερυθρόλευκοι έχουν προχωρήσει σε βελτιώσεις σε όλους τους τομείς. Προβλέπεται αύξηση χωρητικότητας που θα αγγίξει τις 15.000 για να εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες αγώνων.
      Κλειστό Τάε Κβον Ντο: Το «μικρό ΣΕΦ» με την κυρτή οροφή έχει φιλοξενήσει κατά βάση μουσικά κι άλλα πολιτιστικά events, όπως συναυλίες και εκθέσεις. Ειδάλλως θα ‘χε πάει επίσης στράφι η επένδυση των 38 εκατ. ευρώ. Όχι πως δεν έχει υποστεί φθορές, κυρίως σε σιδερένιες κατασκευές που απαιτούν επισκευή. Απλώς είναι σε καλύτερη κατάσταση από άλλα. Πριν από τρεις μήνες εντάχθηκε σε προκήρυξη διαγωνισμού προς μίσθωση 40ετίας με στόχο την αξιοποίηση της Ζώνης ΙΙΙ και τη μετατροπή της σε συνεδριακό κέντρο. Το ετήσιο μίσθωμα έχει οριστεί όχι χαμηλότερο των 2.4 εκατ. ευρώ με ταυτόχρονη καταβολής εφάπαξ ποσού 2 εκατ. ευρώ κατά τη διαδικασία μεταβίβασης.
      Ολυμπιακό Κέντρο Μπιτς Βόλεϊ: Από τα «στολίδια» που έδωσαν πνοή στο Φάληρο έως ότου εγκαταληφθεί και μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι. Είχε κοστίσει 9 εκατομμύρια ευρώ, αλλά όπως έχει καταλήξει πια η αξία του είναι μηδαμινή. Θυμίζει περισσότερο έναν σκουπιδότοπο, μια τεράστια εστία μόλυνσης. Η προ ετών απόπειρα να παραχωρηθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης και να φιλοξενήσει νέες κτηριακές εγκαταστάσεις απέτυχε και το κέντρο ρημάζει στο έλεος των καιρικών φαινομένων και της φύσης.
      Κλειστά γήπεδα Αττικής
      Γήπεδο Μπάντμιντον:  Το όνομά του προδίδει τον σκοπό για τον οποίο ανεγέρθη. Αμέσως μετά το πέρας των Ολυμπιακών Αγώνων παραχωρήθηκε για 20 χρόνια μέσω διαγωνισμού στην εταιρία στην εταιρία «Athens Badminton Cultural Development Α.Ε.» και μετατράπηκε σε πολυχώρο θεάματος. Αποκαλείται πλέον θέατρο και στους χώρους του έχουν ανέβει πολλές παραγωγές του διεθνούς και του εγχώριου καλλιτεχνικού στερεώματος.
      Κλειστό Πυγμαχίας: Ήταν το τελευταίο ολυμπιακό ακίνητο που χωροθετήθηκε. Αρχικά ήταν να κατασκευαστεί στο Φάληρο, αλλά μεταφέρθηκε στο Περιστέρι. Λεηλατήθηκε, προτού αποφασιστεί η ανακατασκευή του με αφαίρεση μέρους των κερκίδων. Το Περιστέρι έχει δώσει κάποιους αγώνες μπάσκετ, όταν ήταν ακόμη σε χαμηλές κατηγορίες, κυρίως έχει στεγάσει εκδηλώσεις.
      Σπίτι της Άρσης Βαρών: Υποτίθεται πως στη Νίκαια θα στεγαζόταν το «εθνικό άθλημα» της χώρας. Από το 2007 αποτελεί «παράρτημα» του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αρχικά κάλυψε τις ανάγκες για διαλέξεις και συνέδρια. Από το 2020 άρχισε να διαμορφώνεται με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να φιλοξενούνται τα μεταπτυχιακά προγράμματα του ιδρύματος, χάρη στη δημιουργία 20 αιθουσών διδασκαλίας και 4 εξοπλισμένων εργαστηρίων.
      Σπίτι της Πάλης: Ο χώρος στα Άνω Λιόσια που εντάχθηκε στον φάκελο των ολυμπιακών εγκαταστάσεων για να λειτουργήσει ως η γερή βάση ανάπτυξης του σπορ. Με χωρητικότητα μεγαλύτερης των 8.000 θέσεων, παραμελήθηκε και αφέθηκε για χρόνια στην τύχη του, με αποτέλεσμα να προκληθούν αναπόφευκτες φθορές κυρίως στην οροφή. Νοικιάστηκε για τηλεοπτικές παραγωγές που απαιτούσαν χώρο και κατέληξε τουλάχιστον να γίνει η μπασκετική έδρα της ΑΕΚ μετά τη σύμβαση 20ετίας που υπογράφηκε το 2020. Πάλης τελείωμα δηλαδή…
      Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου: Από αίθουσα αντισφαίρισης και γυμναστικής έγινε αρχικά γήπεδο μπάσκετ για τις ανάγκες της ΑΕΚ. Από το 2013 ανήκει στον τοπικό Δήμο με σύμβαση χρήσης τουλάχιστον ως το 2025. Πλέον αξιοποιείται εναλλάξ για αθλητικές συναντήσεις, πολιτιστικές ή ψυχαγωγικές υπηρεσίες. Στις εγκαταστάσεις έχουν μεταφερθεί και κάποιες δημοτικές υπηρεσίες προς εξοικονόμηση δαπανών. Είχε λειτουργήσει παροδικά κι ως κέντρο υποδοχής προσφύγων.
      Ανοικτά γήπεδα Αττικής
      Κέντρο ιππασίας: Φιλοξένησε τους αγώνες ιππασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πέρασε στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ το οποίο έκανε δύο διαγωνισμούς. Στον πρώτο δεν υπήρξε ενδιαφέρον, ενώ η δεύτερη περίπτωση ναυάγησε με τις εγκαταστάσεις να παραμένουν στην Ομοσπονδία.
      Κέντρο σκοποβολής: Κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει όλες τις κατηγορίες του αθλήματος κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια της αστυνομίας για την εκπαίδευση των ένστολων παρά τη διαμάχη με την Ομοσπονδία.
      Κωπηλατοδρόμιο Σχοινιά: Εκεί έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ (σπριντ) σε μια εντυπωσιακή περιοχή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι και σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών μας ομάδων, ωστόσο χρειάζεται επισκευές.
      Στην υπόλοιπη επικράτεια
      Καυτανζόγλειο: Πρόκειται για την παλαιότερη εγκατάσταση που χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια των Ολυμπιακών, καθώς τα εγκαίνιά του έγιναν τον Οκτώβριο του 1960. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, φιλοξενεί στιβικά αγωνίσματα και γραφεία, ωστόσο αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει οπωσδήποτε να λυθούν για να παραμείνει ωφέλιμη.
      Παγκρήτιο: Το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα κατά διαστήματα. Λειτουργεί πια ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
      Kornilios Sarantioglou
      Πανθεσσαλικό: Μια από τις εγκαταστάσεις στην ελληνική περιφέρεια που χρησιμοποιήθηκαν για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ (στην Ευρώπη) και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του Βόλου ΝΠΣ που φροντίζει για τη διατήρησή του σε σχετικά υποφερτή κατάσταση.
      Παμπελοποννησιακό: Αν ο Δήμος Πατρέων, δια του Κώστα Πελετίδη, δεν είχε αναλάβει τη διαχείρισή του, θα ήταν ένα στάδιο – φάντασμα. Εγκαταλελειμμένο, λεηλατημένο, άνευ άδεια λειτουργίας και χρέη που διογκώνονταν. Με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού λειτουργεί σήμερα ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης. Είναι σίγουρα ένα από τα πιο κατάλληλα παραδείγματα αξιοποίησης.
      Περισσότερα...

      737 • 2

    15. Αρθρογραφία

      Η ποιότητα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας εξαρτάται άμεσα από τη γενικότερη πολιτισμική στάθμη της κοινωνίας

      Engineer

      Η αρχιτεκτονική χρόνια τώρα δεινοπαθεί στη χώρα μας. Ουδέποτε βρήκε τη θέση που της αρμόζει και της αξίζει, ως σημαντική πολιτιστική συνιστώσα. Πάντοτε βρισκόταν στο περιθώριο, στη σκιά, στην αφάνεια. Μάταια η πλειονότητα των Ελλήνων αρχιτεκτόνων προσπαθεί να αντιστρέψει αυτή την κατάσταση και να διαμορφώσει καλύτερες συνθήκες άσκησης του επαγγέλματός τους. Προσκρούει όμως πάνω σε ανυπέρβλητα εμπόδια, στο αδιαπέραστο τείχος που λέγεται ελληνική πραγματικότητα.
      Αναμφίβολα, η ποιότητα της αρχιτεκτονικής δημιουργίας εξαρτάται άμεσα από τη γενικότερη πολιτισμική στάθμη της κοινωνίας. Δεν θα μπορούσε ποτέ να αποδεσμευτεί από το κοινωνικό γίγνεσθαι, αφού η αρχιτεκτονική αυτό εκφράζει ως χτισμένο περιβάλλον, αυτό αποτυπώνει στον χώρο και τον χρόνο: τον τρόπο που ζούμε και συμπεριφερόμαστε. Μ’ αυτή την έννοια δεν είναι ποτέ ουδέτερη, αλλά αποκαλύπτει πάντοτε τις συνθήκες που τη γέννησαν. Είναι συνεπώς κυρίως ο εργοδότης (ιδιώτης ή Δημόσιο) αυτός που προδιαγράφει το ιδεολογικό, κοινωνικό και ταξικό της πρόσημο.
      Από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, η «επίσημη» αρχιτεκτονική στον τόπο μας ακολουθούσε πιστά το δυτικό πρότυπο. Μιμούνταν, ως επί το πλείστον, άκριτα τα ευρωπαϊκά παραδείγματα εξυμνώντας το ξενόφερτο, ενώ την ίδια στιγμή η λαϊκή αρχιτεκτονική απαξιωνόταν ή αναδεικνύονταν μόνο τα φολκλορικά χαρακτηριστικά της, μέσω μιας ρομαντικής διάθεσης «επιστροφής στις ρίζες». Οι Ελληνες αρχιτέκτονες βρίσκονταν έτσι πάντοτε αντιμέτωποι με το ψευτοδίλημμα τοπικισμός ή διεθνισμός και η διαδρομή τους έμοιαζε με το πέρασμα του στενού ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη.
      Advertisement
      Στην πραγματικότητα οι αρχιτέκτονες ουδέποτε κατορθώσαμε να πείσουμε τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα για την αδήριτη ανάγκη της τέχνης και της επιστήμης μας. Αντίστοιχα, το ελληνικό Δημόσιο και οι κρατικές υπηρεσίες αντιμετώπιζαν την αρχιτεκτονική ως αχρείαστη πολυτέλεια και ενοχλητικό εμπόδιο στους σχεδιασμούς τους. Αν εξαιρέσει κανείς μια μικρή περίοδο του Μεσοπολέμου και της δεκαετίας του ’60, όπου πραγματοποιήθηκαν κάποια αξιόλογα κρατικά προγράμματα (σχολικά και νοσοκομειακά συγκροτήματα, εργατικές και προσφυγικές κατοικίες, τουριστικά καταλύματα), το Δημόσιο στην ουσία λειτούργησε υπονομευτικά και όχι ως αρωγός της αρχιτεκτονικής.
      Απ’ ευθείας αναθέσεις αντικατέστησαν τη διαδικασία των πανελλήνιων αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Βραβευμένες μελέτες ουδέποτε υλοποιήθηκαν και πάμπολλες φορές παρακάμφθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες, προκειμένου να χτιστούν στη θέση τους άλλα κτίρια, σχεδιασμένα από μελετητές που είχαν πολιτικές ή άλλες διασυνδέσεις με τους κρατούντες. Η κακοδαιμονία αυτή συνεχίζεται αμείωτη μέχρι τις μέρες μας, με τα παραδείγματα τέτοιων απαράδεκτων διαδικασιών να αποτελούν δυστυχώς τον κανόνα και όχι τις εξαιρέσεις. Η αρχιτεκτονική του κατεστημένου διαφημίζεται, προωθείται και χτίζεται διαχρονικά στη χώρα μας, διαμορφώνοντας και επιβάλλοντας τα πρότυπά της στην ελληνική κοινωνία.
      Και σαν να μην έφτανε αυτό, σήμερα βλέπουμε και ιδιώτες με προκάλυμμα διάφορα πολιτιστικά ιδρύματα να επεμβαίνουν και να προωθούν ανερυθρίαστα, με τις ευλογίες της ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, τις δικές τους προτάσεις και τους δικούς τους μελετητές, ακόμη και για δημόσια έργα που επιλέχθηκαν μέσω διεθνών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, όπως το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στο λιμάνι του Πειραιά. Η αρχιτεκτονική έτσι, για άλλη μία φορά, εκφράζει ολοφάνερα την ταξική της προέλευση και στόχευση. Η διαπλοκή και οι δημόσιες σχέσεις έχουν απλωθεί σαν γάγγραινα παντού, ενώ το Δημόσιο απώλεσε τον κοινωνικό του ρόλο και υποτάχθηκε πλήρως στις επιταγές και τα συμφέροντα του ιδιωτικού.
      Ενας διαχρονικός επαρχιωτισμός χαρακτηρίζει έντονα τις επιλογές και τις αποφάσεις τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα, σε ό,τι αφορά σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα. Εμβληματικά κτίρια ανατίθενται με απ’ ευθείας αναθέσεις σε ξένους star-architects, ενώ οι Ελληνες αρχιτέκτονες μηχανικοί αγνοούνται επιδεικτικά και σπρώχνονται στο περιθώριο. Χαρακτηριστική κι εδώ είναι η τελευταία πρωτοφανής και προκλητική μεθόδευση για τη μελέτη επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η οποία αποτελεί το αποκορύφωμα της απαξίωσης και υπονόμευσης του πολύπαθου θεσμού των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Η ξενομανία συνεχίζει ακάθεκτη να καταδυναστεύει το παρόν μας σαν εφιάλτης, ενώ την ίδια στιγμή η νεοελληνική αρχιτεκτονική υποτιμάται, υποβαθμίζεται και θεωρείται υποδεέστερη, μπροστά στην υποτιθέμενη υπεροχή των ξένων αρχιτεκτόνων.
      Δυστυχώς, ολοένα και περισσότερο, το τελευταίο διάστημα, το υπουργείο Πολιτισμού μετατρέπεται σε υπουργείο «βαρβαρότητας και απαιδευσιάς», το οποίο προσβάλλει αντί να στηρίζει τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας. Μια απλή σύγκριση του πώς αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτεία την αρχιτεκτονική σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αρκεί για να καταδείξει την ανύπαρκτη ανάδειξη και προώθηση του έργου των Ελλήνων αρχιτεκτόνων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η Ελλάδα ήταν και συνεχίζει –δυστυχώς– να είναι εισαγωγέας και μεταπράτης αρχιτεκτονικών προτύπων και πολιτισμού. Η εσωστρέφεια υπονομεύει, κατατρώγει και εκμηδενίζει ό,τι σημαντικό πάει να ανθήσει σ’ αυτόν τον τόπο ή όπως έλεγε ο Σεφέρης, «… στην Ελλάδα όπου καταστρέφουν τα πάντα σαν τις ακρίδες».
      Την ίδια ώρα, οι νέοι ταλαντούχοι αρχιτέκτονες και αρχιτεκτόνισσες πνίγονται μέσα στο τέλμα της ζοφερής καθημερινότητας των «τακτοποιήσεων και νομιμοποιήσεων». Τα όνειρα και οι προσδοκίες τους συνθλίβονται στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας, ζώντας διαρκώς στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού και στον εφιάλτη της ανεργίας. Η δημόσια κριτική είναι σχεδόν ανύπαρκτη και όσες κριτικές εμφανίζονται είτε αποσιωπώνται και καταχωνιάζονται είτε καλύπτονται επιδέξια κάτω από τον μανδύα ενός ανούσιου και άκαρπου καθωσπρεπισμού. Δεν συζητάμε πια μεταξύ μας οι αρχιτέκτονες, αλλά δεν συζητάμε ούτε και με την ελληνική κοινωνία που τόσο την έχουμε ανάγκη. Μόνο αν απλωθεί η αρχιτεκτονική σε ολόκληρη την κοινωνία θα μπορέσουμε να πατήσουμε στο δικό μας σταθερό έδαφος και να πραγματοποιήσουμε το μετέωρο αλλά τόσο αναγκαίο και ελπιδοφόρο βήμα προς το μέλλον.
      Τάσης Παπαϊωάννου*
      *Αρχιτέκτων-ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
      Περισσότερα...

      638 • 2

    16. Αρθρογραφία

      Προκήρυξη για την πλήρωση 65 θέσεων προσωπικού στην ΔΕΗ Ανανεώσιμες

      Engineer

      Στο Εθνικό Τυπογραφείο για δημοσίευση απεστάλη η 5Κ/2014 Προκήρυξη του ΑΣΕΠ, που αφορά την πλήρωση, με σειρά προτεραιότητας 65 θέσεων προσωπικού στην εταιρεία «ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ». Ειδικότερα, η προκήρυξη αφορά στην πλήρωση 65 θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου Πανεπιστημιακής, Τεχνολογικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στην εν λόγω εταιρεία.
       
      Οι θέσεις ανά κλάδο/ειδικότητα της ως άνω Προκήρυξης έχουν καταχωριστεί στο παρακάτω συνοδευτικό αρχείο (Πίνακας Θέσεων).
       
      Συνοδευτικό αρχείο: Πίνακας θέσεων
       
      Πηγή: ΑΣΕΠ
      Περισσότερα...

      2488 • 2

    17. Αρθρογραφία

      Καμπανάκι κινδύνου από τους επιστήμονες για τα γερασμένα φράγματα ανά τον κόσμο

      Engineer

      Η έρευνα εκτιμά ότι έως το 2050, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει κάτω από δεκάδες χιλιάδες γερασμένα μεγάλα φράγματα. «Πρόκειται για ένα αναδυόμενο παγκόσμιο κίνδυνο».
      Πολλά από τα μεγάλα φράγματα νερού στη Γη γερνάνε πια και αποτελούνε ένα νέο παράγοντα κινδύνου, σύμφωνα με μία νέα μελέτη από το Ινστιτούτο για το Νερό, το Περιβάλλον και την Υγεία του Πανεπιστημίου των Ηνωμένων Εθνών. Τα περισσότερα από τα 58.700 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα ανά τον κόσμο, τα οποία έχουν κατασκευασθεί μεταξύ 1930 και 1970, σχεδιάστηκαν για να διαρκέσουν 50 έως 100 χρόνια, συνεπώς συνιστούν σταδιακά ένα αναδυόμενο καθόλου αμελητέο κίνδυνο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
      Η έρευνα εκτιμά ότι έως το 2050, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει κάτω από δεκάδες χιλιάδες γερασμένα μεγάλα φράγματα. «Πρόκειται για ένα αναδυόμενο παγκόσμιο κίνδυνο, στον οποίο δεν έχουμε δώσει ακόμη προσοχή. Ο κίνδυνος από τα φράγματα μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο, δεκαετία με τη δεκαετία», προειδοποίησε ο διευθυντής του ινστιτούτου, Βλαντιμίρ Σμάκτιν. Όπως ανέφερε, «ένα μεγάλο τσιμεντένιο φράγμα 50 ετών, πιθανότατα θα αρχίσει να εμφανίζει σημάδια γήρανσης».
      Η «χρυσή» εποχή των φραγμάτων στην Ευρώπη και στις άλλες ανεπτυγμένες χώρες, ήταν στις δεκαετίες του 1960 και 1970. Επειδή έχει έκτοτε μειωθεί δραστικά ο αριθμός των νέων μεγάλων φραγμάτων που βρίσκονται υπό κατασκευή ή σχεδιασμό, το παγκόσμιο δυναμικό των φραγμάτων γερνάει συνεχώς. Χάρη στην έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή κ.ά.), πολλά από τα σχεδιαζόμενα φράγματα πιθανώς δεν θα κατασκευαστούν ποτέ, καθώς δεν αναμένεται να υπάρξει άλλη κατασκευαστική «επανάσταση» στα φράγματα.
      Αν ένα φράγμα έχει σχεδιαστεί καλά, έχει κατασκευαστεί σωστά και συντηρείται κανονικά, τότε μπορεί εύκολα να παραμείνει λειτουργικό για ένα τουλάχιστον αιώνα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι αρκετά από τα μεγάλα φράγματα στον πλανήτη δεν πληρούν κάποια - ή κάποιες - από αυτές τις τρεις προϋποθέσεις. Δεκάδες έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές ή και κατάρρευση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ινδία, τη Βραζιλία και το Αφγανιστάν.
      Ο αριθμός των προβληματικών φραγμάτων αυξάνεται κάθε χρόνο και ο κίνδυνος επιτείνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία έχει κάνει πιο συχνές τις καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος υπερχείλισης των φραγμάτων, αλλά και διάβρωσης τους. Εκτός από τον κίνδυνο για τους πληθυσμούς στα κατάντη των υδροηλεκτρικών φραγμάτων, τα τελευταία γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά και στην παραγωγή ηλεκτρισμού. 
      Η μελέτη, αν και θεωρεί σπάνια μια μεγάλης κλίμακας καταστροφή σε ένα φράγμα, επισημαίνει την πρόκληση να αυξηθούν οι προσπάθειες συντήρησης των φραγμάτων (που εκ των πραγμάτων γίνονται μια ολοένα πιο δαπανηρή διαδικασία) και παράλληλα να τεθούν εκτός λειτουργίας μια σειρά από φράγματα που κρίνονται πλέον μη ασφαλή ή δυσλειτουργικά - ένα φαινόμενο που κερδίζει έδαφος στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Όμως μέχρι σήμερα, λίγα μεγάλα φράγματα έχουν πάρει «σύνταξη», συνεπώς δεν υπάρχει αρκετή σχετική τεχνογνωσία. Ο «παροπλισμός» ακόμη κι ενός μικρομεσαίου φράγματος, απαιτεί εργασίες ετών, αν όχι δεκαετιών.
      Στην Ινδία, 64 μεγάλα φράγματα θα έχουν ηλικία τουλάχιστον 150 ετών το 2050. Στη Βόρεια Αμερική και στην Ασία υπάρχουν ήδη περίπου 2.300 εν λειτουργία φράγματα που έχουν ηλικία άνω των 100 ετών και 16.000 που είναι 50 έως 100 ετών. Στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι περίπου ένα στα δέκα μεγάλα φράγματα έχει ηλικία πάνω από ένα αιώνα.
      Παγκοσμίως εκτιμάται ότι 7.000 έως 8.300 κυβικά χιλιόμετρα νερού βρίσκονται παγιδευμένα πίσω από μεγάλα φράγματα, αρκετά για να σκεπάσουν σχεδόν όλο τον Καναδά κάτω από ένα μέτρο νερού. Σχεδόν το 50% της παγκόσμιας ροής των ποταμών εμποδίζεται από φράγματα, κάτι που δημιουργεί αυξανόμενες περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανησυχίες, πέρα από εκείνες για την ασφάλεια.
      Το 93% των μεγάλων φραγμάτων (τέτοια θεωρούνται όσα έχουν ύψος τουλάχιστον 15 μέτρων ή όγκο νερού τουλάχιστον τρία εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού) βρίσκονται σε μόνο 25 χώρες, με την «πρωταθλήτρια» Κίνα να διαθέτει το 40% του συνόλου (σχεδόν 24.000). Πάνω από τα μισά φράγματα του κόσμου (το 55% ή συνολικά 32.716) βρίσκονται σε μόνο τέσσερις χώρες της Ασίας: Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Ν.Κορέα. 
      Η μελέτη του UN University εδώ: https://inweh.unu.edu/ageing-water-storage-infrastructure-an-emerging-global-risk/
      Περισσότερα...

      1445 • 2

    18. Αρθρογραφία

      Ανακάλυψαν «υπερ-αυτοκινητοδρόμους» των Μάγια σε δάση της Γουατεμάλας

      GTnews

      Μια μέχρι πρότινος άγνωστη περιοχή των Μάγια, έκτασης 1.683 τετραγωνικών χιλιομέτρων που αποκαλύπτει εκπληκτικές νέες πληροφορίες για τον πολιτισμό των αρχαίων Μεσοαμερικανών, ανακάλυψαν ερευνητές με την τεχνολογία λέιζερ. 
      Με την πυκνή βλάστηση των δασών της βόρειας Γουατεμάλας να κρύβει ερείπια χιλιετιών, ήταν ανέφικτο για τους επιστήμονες να αντιληφθούν στην πλήρη ολότητά του τον πρώιμο τρόπο ζωής του αρχαίου πολιτισμού. 
      Μέσω LiDAR (light detection and ranging, μιας τεχνολογίας που επιτρέπει με χρήση τεχνικών σάρωσης με δέσμη λέιζερ τη συλλογή υψομετρικών δεδομένων μεγάλης πυκνότητας και ακρίβειας), οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν μια τεράστια έκταση στο λεκανοπέδιο Mirador-Calakmul Karst στη βόρεια Γουατεμάλα. 
      Ο χάρτης που προέκυψε, ανέδειξε μια περιοχή αποτελούμενη από 964 οικισμούς σκορπισμένους σε 417 πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά των Μάγια.

      Οι δρόμοι αυτοί κατασκευάστηκαν ανυψωμένοι πάνω από τα κατά τόπους και εποχικά έλη και την πυκνή δασική βλάστηση, με ένα μείγμα λάσπης, πέτρας και τσιμέντου από ασβεστόλιθο – Πηγή: Cambridge University
      Ένα δίκτυο υπερυψωμένων μονοπατιών ή δρόμων 177 χιλιομέτρων που συνέδεε τις κοινότητες μεταξύ τους, αποκαλύπτει πως ο πρώιμος πολιτισμός των Μάγια φιλοξενούσε μια ακόμη πιο περίπλοκη κοινωνία απ’ό,τι πιστευόταν έως σήμερα, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Ancient Mesoamerica.
      Ανακάλυψαν «υπερ-αυτοκινητοδρόμους» των Μάγια σε δάση της Γουατεμάλας-1
      Αίγυπτος: Ανακαλύφθηκε σαρκοφάγος από την εποχή του Ραμσή Β’
      «Πρόκειται για το πρώτο σύστημα υπερ-αυτοκινητοδρόμων στον κόσμο» αναφέρει ο επικεφαλής της έρευνας, Ρίτσαρντ Χάνσεν, καθηγητής ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο του Άινταχο. «Το εντυπωσιακό με τους δρόμους αυτούς ήταν πως ένωναν όλες αυτές τις πόλεις σαν ιστό αράχνης… που αποτελούν μία από τις πρώτες και πιο πρώιμες δημόσιες κοινωνίες στο δυτικό ημισφαίριο».

      Μέσω τεχνολογίας σάρωσης LiDAR, οι ερευνητές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν μια τεράστια έκταση στο λεκανοπέδιο Mirador-Calakmul Karst στη βόρεια Γουατεμάλα – Πηγή: Cambridge University

      Οι δρόμοι, που ήταν υπερυψωμένοι πάνω από τα εποχικά έλη και την πυκνή δασική βλάστηση, σχημάτιζαν «ένα δίκτυο κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών επαφών» που υπονοούσαν «στρατηγικές διακυβέρνησης» λόγω της δυσκολίας οικοδόμησης του εγχειρήματος αυτού, σημειώνεται στη μελέτη. 
      Οι δρόμοι αυτοί ήταν κατασκευασμένοι από ένα μείγμα λάσπης και πέτρας και πολλών στρωμάτων τσιμέντου από ασβεστόλιθο. Οι Μάγια πιθανότατα κατασκεύασαν τους υπερυψωμένους αυτούς διαδρόμους μεταξύ κοινοτήτων με μια αντίστοιχη μέθοδο εκείνης που χρησιμοποίησαν για τις πυραμίδες τους, σύμφωνα με τον Χάνσεν. Κάποιοι από αυτούς τους δρόμους είχαν πλάτος έως και 40 μέτρα, σχεδόν το ήμισυ του μήκους ενός γηπέδου αμερικανικού ποδοσφαίρου. 

      Οι δρόμοι αυτοί «ήταν αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που αφορούσε πολλούς ανθρώπους, πολλή εργασία και συντονισμό» – Πηγή: Cambridge University

      Στη γλώσσα τους οι Μάγια αναφέρονταν στη λέξη «Sacebe» που μεταφράζεται σε «λευκός δρόμος». Όχι χωρίς λόγο, φυσικά. Πάνω στις υπερυψωμένες αυτές οδούς έστρωναν ένα παχύ στρώμα λευκού γύψου, που συνέβαλε στην καλύτερη ορατότητα τη νύχτα, καθώς ο γύψος αντανακλούσε το φως του φεγγαριού, εξηγεί ο Χάνσεν. 
      «Δεν είχαν ζώα στην περιοχή τους… και δε θεωρούμε πως είχαν τροχήλατα οχήματα σε αυτούς τους δρόμους όπως στους ρωμαϊκούς, σαν άρματα ή κάτι ανάλογο, αλλά τους έφτιαξαν σίγουρα για να αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι, να επικοινωνούν και πιθανότατα να ταξιδεύουν μεταξύ των περιοχών» σημειώνει από την πλευρά του ο Μαρσέλο Κανούτο, καθηγητής ανθρωπολογίας, ο οποίος δε συμμετείχε στη συγκεκριμένη έρευνα, αλλά ηγείτο μιας περασμένης μέσω της οποίας, και πάλι με την τεχνολογία LiDAR, αποκαλύφθηκαν το 2018 πάνω από 60.000 αρχαίες δομές των Μάγια. 
      Οι δρόμοι αυτοί «ήταν αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που αφορούσε πολλούς ανθρώπους, πολλή ερεγασία και συντονισμό. Πρόκειται για περίπλοκα έργα που απαιτούσαν συνεργασία και κάποιου είδους ιεραρχία» προσθέτει ο Κανούτο.
      Περισσότερα...

      934 • 2

    19. Αρθρογραφία

      Σε νέα ημέρα και ώρα η υπηρεσία φοροτεχνικής υποστήριξης προς τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ

      Engineer

      Από το Φεβρουάριο, δηλαδή από την τρέχουσα εβδομάδα, η ημέρα και η ώρα που θα παρέχεται η υπηρεσία φοροτεχνικής υποστήριξης προς τους μηχανικούς μέλη του ΤΕΕ αλλάζουν. Αντί για Παρασκευή, από αυτήν την εβδομάδα και κάθε εβδομάδα η φοροτεχνική υποστήριξη θα παρέχεται κάθε Τετάρτη 10-13 μμ. (με πρώτη ημέρα την Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016) στο ίδιο γραφείο (στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ – Νίκης 4, Αθήνα). Υπενθυμίζεται ότι η υπηρεσία αυτή του ΤΕΕ προς τους μηχανικούς μέλη του παρέχεται προκειμένου να αντιμετωπίζονται θέματα λογιστικής και φοροτεχνικής φύσης, τα οποία ενδέχεται να κωλύουν την αποτελεσματική άσκηση του επαγγέλματος.
       
      Υπενθυμίζεται ότι ήδη τους τελευταίους μήνες παρέχεται από το ΤΕΕ στους μηχανικούς μέλη του αντίστοιχη υπηρεσία νομικής υποστήριξης, για παροχή νομικών οδηγιών/συμβουλών, κάθε Τρίτη & Τετάρτη και ώρες 11.00 – 14.00 στον 8o όροφο, γραφείο Νο 809 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Επίσης το ΤΕΕ παρέχει υπηρεσία υποστήριξης για θέματα ιδιωτικών έργων και μελετών προς τους μηχανικούς μέλη του η οποία λειτουργεί κάθε Τρίτη και Τετάρτη και ώρες 10.00 – 15.00 στον 5o όροφο, γραφείο Νο 513 στην Κεντρική Υπηρεσία του ΤΕΕ (Νίκης 4, Αθήνα).
       
      Πηγή: http://web.tee.gr/nea-imera-kai-ora-h-ypiresia-forotexnikis-ypostiriksis/
      Περισσότερα...

      932 • 2

    20. Αρθρογραφία

      Προς εθνικοποίηση η Thames Water η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας

      tetris

      Η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας, η Thames Water, που διαχειρίζεται το νερό του Τάμεση, βρίσκεται σε συνομιλίες με τις ρυθμιστικές αρχές αναζητώντας λύση στο πρόβλημα υπερχρέωσής της. Ανάμεσα στα σενάρια που εξετάζονται συμπεριλαμβάνεται και το ενδεχόμενο εθνικοποίησης της εταιρείας, που είναι υπερχρεωμένη με 16,5 δισ. δολ.
      Η εξυπηρέτηση του χρέους της δυσχεραίνεται, άλλωστε, τους τελευταίους μήνες εξαιτίας των αυξήσεων των επιτοκίων. Ως εκ τούτου, η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τη ρυθμιστική αρχή υδάτων Ofwat, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Γεωργίας, αλλά και με το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών.
      Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην εταιρεία, οι συνομιλίες αφορούν κατά κύριο λόγο την ένταξή της σε καθεστώς ειδικής διοίκησης. Οι ίδιες πηγές εξέφρασαν πάντως την ελπίδα πως δεν θα χρειαστεί η εθνικοποίηση της Thames Water, ενώ το θέμα αρχίζει να αποτελεί αντικείμενο δημοσίου διαλόγου. Μιλώντας στο BBC, ο Ντάρεν Τζόουνς, βουλευτής των Εργατικών που προεδρεύει της επιτροπής επιχειρήσεων και εμπορίου της Βουλής, τόνισε πως η κυβέρνηση δεν πρέπει να προχωρήσει σε εθνικοποίηση του συνόλου των εταιρειών ύδρευσης. Επισήμανε, πάντως, πως «αν η χώρα φθάσει να διαπιστώσει πως οι ιδιοκτήτες των εταιρειών ύδρευσης τα έχουν κάνει θάλασσα, τότε δεν θα έχει άλλη επιλογή η κυβέρνηση από την εθνικοποίησή τους και τη διαχείρισή τους».
      Η εταιρεία ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι συνομιλεί με τους μετόχους της, εξετάζοντας τη δυνατότητα να αντλήσει περισσότερα κεφάλαια και προσέθεσε ότι διαθέτει άφθονη ρευστότητα. Στην αγορά ομολόγων, πάντως, ένα από τα ομόλογά της σημείωσε χθες απότομη πτώση, ενώ μία ημέρα νωρίτερα είχε παραιτηθεί η διευθύνουσα σύμβουλος της Thames Water, Σάρα Μπέντλεϊ, εν μέσω αμφιβολιών για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας. Ολα αυτά συμβαίνουν στην εταιρεία που υδροδοτεί τα νοικοκυριά 15 εκατ. ανθρώπων στο Λονδίνο και το Σάου Ιστ. Οσες εταιρείες ύδρευσης της Βρετανίας έχουν ιδιωτικοποιηθεί βασίζονται στις αγορές χρέους για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους. Εχουν, όμως, προσελκύσει επανειλημμένως τα βέλη των περιβαλλοντικών οργανώσεων, που τις κατηγορούν ότι υπερχρεώνονται για να μπορούν να προσφέρουν μεγάλα μερίσματα στους μετόχους και μπόνους στα υψηλόβαθμα στελέχη τους, αντί να επενδύουν πολύ πιο ουσιαστικά στην αναβάθμιση των απαρχαιωμένων υποδομών του συστήματος ύδρευσης. Και βέβαια οι αλλεπάλληλες αυξήσεις των επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας επιδεινώνουν διαρκώς την κατάσταση για τις υπερχρεωμένες εταιρείες.  
      Ως κλάδος, οι εταιρείες ύδρευσης βρίσκονται παράλληλα στο στόχαστρο της κοινής γνώμης έπειτα από κάποια επεισόδια διαρροής λυμάτων σε ποταμούς και στο μήκος ακτογραμμών, ενώ την ίδια στιγμή προσπαθούν να περιφρουρήσουν το πολύτιμο αγαθό των υδάτων και να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες των όλο και πιο καυτών καλοκαιριών. Το περασμένο έτος η Βρετανία επλήγη από μια παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας και οι εταιρείες κοινής ωφελείας επέβαλαν περιορισμούς στην κατανάλωση νερού, μολονότι έχουν προηγηθεί πολλές διαρροές στους απαρχαιωμένους αγωγούς της Βρετανίας. Στο μεταξύ οι λογαριασμοί του νερού αναμένεται να αυξηθούν, καθώς οι εταιρείες ύδρευσης παρουσιάζουν τώρα τα σχέδιά τους στην Ofwat με στόχο την αποκατάσταση των υποδομών ύδρευσης της χώρας, αρχής γενομένης από το 2025. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Βρετανίας δήλωσε σε δημοσιογράφους διά στόματoς του εκπροσώπου της, πως το Λονδίνο προετοιμάζει σειρά σεναρίων. Προσέθεσε, πάντως, πως ο τομέας των εταιρειών ύδρευσης είναι στο σύνολό του οικονομικά ισχυρός.
      Σύμφωνα δε με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, οι πιστωτές της εταιρείας έχουν μειωμένη κάλυψη από τον Μάιο. Τότε η Ofwat άλλαξε τους κανόνες που διέπουν τη χορήγηση μερισμάτων, εξαρτώντας τα ευθέως από την απόδοση της εταιρείας και την ποιότητα υπηρεσιών που παρέχει στους πελάτες και το περιβάλλον.
      Περισσότερα...

      922 • 2

    21. Αρθρογραφία

      Ελληνικό Σύστημα Εντοπισμού HEPOS -14 έτη αδιάλειπτης λειτουργίας

      GTnews

      Το Ελληνικό Σύστημα Εντοπισμού (HEPOS) συμπλήρωσε 14 έτη αδιάλειπτης λειτουργίας. Το σύστημα αυτό σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και παρέχει στους χρήστες του, τη δυνατότητα να προσδιορίζουν τη θέση στην οποία βρίσκονται με ακρίβεια λίγων εκατοστών του μέτρου σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.  
      Έχει εξυπηρετήσει, μέχρι στιγμής, εκατοντάδες χρήστες σε χιλιάδες εργασίες που κυμαίνονται από τις πλέον απλές τοπογραφικές εργασίες έως τις πλέον εξειδικευμένες γεωδαιτικές (μελέτες τεκτονικών κινήσεων, ανάλυση επιπτώσεων σεισμών, υλοποίηση συστημάτων αναφοράς).  Παρέχει δε, τις υπηρεσίες του 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα και έχει καταγράψει πάνω από 240.000 ώρες χρήσης.  
      Αποτελεί το μοναδικό σύστημα που υλοποιεί το εθνικό γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς της χώρας (ΕΓΣΑ ’87) και είναι το επίσημα θεσμοθετημένο σύστημα για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου. Αποτελεί μάλιστα και τη μοναδική υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Αναφοράς (ETRS89) στη χώρα μας, που είναι επίσημα εγκεκριμένη από την αρμόδια επιστημονική επιτροπή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
      Το HEPOS απευθύνεται σε ένα πολύ ευρύ φάσμα χρηστών όπως: δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί, πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικοί φορείς, εταιρίες του ιδιωτικού τομέα και ιδιώτες επαγγελματίες των γεωεπιστημών (π.χ. τοπογράφοι μηχανικοί, πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, επιστήμονες γεωπληροφορικής, δασολόγοι, γεωπόνοι, γεωλόγοι κ.λπ). Το εν λόγω σύνολο επαγγελματιών και φορέων είναι δυναμικό και μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Έτσι, πέραν των τομέων της τοπογραφίας, του κτηματολογίου και των κατασκευών, στους οποίους παραδοσιακά χρησιμοποιείται το σύστημα, αρχίζουν σταδιακά να συμπεριλαμβάνονται και άλλοι τομείς της καθημερινότητας όπως π.χ. η «γεωργία ακριβείας», η πλοήγηση UAVs και η αυτόνομη πλοήγηση οχημάτων.
      Στόχος του HEPOS είναι να συνεχίσει να παρέχει εξαιρετικά υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους χρήστες του και να διασφαλίζει την υλοποίηση του απαραίτητου γεωδαιτικού υποβάθρου πάνω στο οποίο θα στηρίζονται οι μετρητικές και χαρτογραφικές εργασίες των οικονομικών και αναπτυξιακών έργων και δραστηριοτήτων της χώρας.

      Περισσότερες πληροφορίες εδώ :https://www.ktimatologio.gr/el/node/20192
      Περισσότερα...

      1703 • 2

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.